KOOPGIDS
MODELFOTOGRAFIE
VERVANG ING VOOR JE KITLEN OF MEER S ZOOM?
Getest
Zo pak je een fotoshoot professioneel aan
NIKON D3300
COVER STARTER 1
ALLES OVER FILTERS! Wat doen ze
De buik in de hoofdrol
ZWANGERSCHAPSFOTOGRAFIE
en hoe zet je ze in?
interview
Starten met
MONIQUE VELZEBOER FOTODOKTER RAW Van topsporter tot topfotograaf
Eerste hulp bij fotobewerking
Haal het beste uit je camera NUMMER 1 - 2014
PRIJS €5,95
Perfect licht 52 AF-1 digitaal • Richtgetal 52 bij ISO 100 • Draadloos flitsen (TTL-slave en servofunctie) • Metalen voet en zwenkreflector (vert. en hor.)
ADVERTENTIE
• USB-interface voor firmware updates
• Touch display met automatische draaifunctie (90o) • Volledig compatibel met camera’s van:
Canon, Nikon, Olympus/Panasonic, Pentax en Sony
Waarom Metz? Bekijk de 52 AF-1 review video door fotografe Esmee van Loon op: transcontinenta.nl/metz
Importeur: Transcontinenta B.V.
•
Tel: 0252-687555
•
info@transcontinenta.nl • www.transcontinenta.nl
WELKOM
Welkom, Julian Huijbregts Hoofdredacteur Julian@clipboard-publishing.nl
Stap je een fotowinkel binnen met het doel om een camera te kopen, dan is de kans groot dat je de winkel verlaat met niet alleen een camera, maar ook een geheugenkaart, cameratas en een uv-filter. Logisch, want met alleen een camera ben je gewoonweg niet compleet. Een geheugenkaart is uiteraard noodzakelijk en een tasje is wel zo handig. Maar dat uvfilter... dat is een ander verhaal. Nog vaak weten verkopers te melden dat zo’n filter absoluut een noodzaak is; dat is echter klinkklare onzin. Sinds we digitaal fotograferen, heeft uv-licht geen effect meer op je foto’s. De beeldsensor in digitale camera’s is zelf al voorzien van een laag die uv-licht tegenhoudt. Is zo’n uv-filter dan helemaal overbodig? Dat niet, want het filter heeft een tweede functie: bescherming tegen krassen, stof of zand op je lens. Wat dat betreft is een filter dus geen overbodige luxe, maar er is één probleem: schroef je een filter op de lens, dan heeft dit invloed op de beeldkwaliteit. Fotografeer maar eens door een raam, je foto’s worden er niet beter op. Uiteraard worden filters niet van hetzelfde soort glas gemaakt als een raam, maar uv-filters zijn er in vele prijs- en kwaliteitsklassen. Filters van slechte of matige kwaliteit zorgen er simpelweg voor dat de kwaliteit van je gloednieuwe camera achteruitgaat. Dat kan zich uiten in minder scherpe foto’s of storende reflecties die veroorzaakt worden door het filterglas en dat is natuurlijk zonde. In deze editie vertellen we je alles over filters. Niet alleen het uv-filter, maar ook de andere filters die nuttig zijn in combinatie met een digitale camera. Waar moet je op letten bij aanschaf, wat voor effecten geven de verschillende filters en hoe kun je ze in de praktijk gebruiken? Je leest het op pagina 26. Uiteraard staan er nog veel meer leerzame artikelen in deze editie. Op pagina 78 vind je een nieuwe rubriek: De Fotodokter. Voortaan bieden we in iedere editie ‘eerste hulp bij fotobewerking’. Heb jij een foto waarvan je denkt dat deze met de juiste bewerking beter kan worden en kom je er zelf niet uit, of ben je gewoon benieuwd wat wij er van zouden maken? Stuur dan je foto in en wie weet neemt De Fotodokter ‘m in de volgende editie onderhanden! Julian Huijbregts Hoofdredacteur
f
Volg ons op Facebook www.digifotostarter.nl/facebook
t
Volg ons op Twitter www.twitter.com/digifotostarter
i
Volg ons op Instagram www.digifotostarter.nl/instagram
g+
Volg ons op Google+ www.digifotostarter.nl/google
DIGIFOTO STARTER
3
AWARDS
Awards Bij het testen van producten houden we altijd de beginnende fotograaf in ons achterhoofd. Zo beoordelen we camera’s en accessoires niet alleen op kwaliteit, maar ook op gebruiksgemak. Met plus- en minpunten geven we de belangrijke voor- en nadelen van het product aan. In ons eindoordeel maken we gebruik van de volgende awards.
Moeilijkheidsgraad
Aan praktische artikelen in dit magazine geven we een moeilijkheidsgraad mee, zodat je in een oogopslag kunt zien hoeveel kennis je nodig hebt om met de informatie aan de slag te gaan. Laat je niet direct ontmoedigen bij een hogere moeilijkheidsgraad, ook van deze artikelen kan iedereen - met of zonder ervaring - wat opsteken. We verdelen de artikelen in drie niveaus:
Voor artikelen in deze categorie heb je geen kennis nodig van het onderwerp. In deze artikelen leggen we stap voor stap de basis uit en helpen we je op weg.
Zie je deze afbeelding bij een artikel staan, dan maken we wat vaker gebruik van de gebruikelijke basistermen. Het is handig als je die onder de knie hebt.
GOED Presteert een product naar onze verwachtingen? Dan belonen we het met een Goed Award.
ZEER GOED Producten die ons echt weten te overtuigen geven we een Zeer Goed Award.
SUPER
Voor artikelen met dit niveau heb je enige basiskennis nodig voor het instellen van je camera of bepaalde handelingen in bewerkingsprogramma’s.
Basisbegrippen
Wil je meer leren over basisbegrippen zoals diafragma, sluitertijd en iso-waarde, of even je geheugen opfrissen? Kijk dan op onze website. Hier hebben we een verzameling leerzame artikelen voor je klaarstaan. Bovendien voegen we regelmatig nieuwe artikelen toe.
De Super Award kennen we enkel aan de allerbeste producten toe.
www.digifotostarter.nl/de-basis
Onderscheidingen
Naast de awards zijn er nog een aantal andere onderscheidingen die we aan producten toekennen.
GOED Producten die een opvallend goede prijskwaliteitverhouding bieden, voorzien we van een budgetlogo. Bij deze producten krijg je zeker waar voor je geld.
4
DIGIFOTO STARTER
Sommige producten vallen op door hun fraaie ontwerp. Camera’s of accessoires die op dit gebied boven het maaiveld uitsteken belonen we met een design-onderscheiding.
Is een product opvallend gebruiksvriendelijk of een echte aanrader voor de beginnende fotograaf? Dan voorzien we dit van de ‘Startertip’.
Geven we een product één van deze onderscheidingen, dan voegen we die toe aan de Award.
Amsterdam
Eindhoven
Groningen
Nijmegen
Rotterdam
OPLEIDINGEN fotografie
basisopleiding
Fotografie: Marion van Dam. Ontwerp: Ăœppig Identity Store.
opleiding tot fotograaf individueel traject ADVERTENTIE ontwikkel je talent in voltijd of deeltijd
www.fotoacademie.nl
karakter en visie
OPLEIDINGEN fotografie
Colofon Een uitgave van Clipboard Publishing BV Delftweg 147 2289 BD Rijswijk Nederland Tel: +31(0)15 7600.700 info@clipboard-publishing.nl www.clipboard-publishing.nl Uitgever Linda Oenema linda@clipboard-publishing.nl
Over ons Elke editie van digifoto Starter wordt gemaakt door een vast team van redacteuren, dat ook verantwoordelijk is voor zustermagazine DIGIFOTO Pro. Daarnaast maken we gebruik van freelancers en zetten we ons netwerk van expertfotografen in om jullie de kneepjes van het vak bij te brengen. Even voorstellen:
Redactie
Concept en idee Jascha Vink jascha@clipboard-publishing.nl
Julian Huijbregts HOOFDREDACTEUR
Hoofdredacteur Julian Huijbregts julian@clipboard-publishing.nl
Als hoofdredacteur is Julian verantwoordelijk voor de inhoud van het magazine en de website. Naast het bepalen en uitzetten van de onderwerpen, het aansturen van de redactie en freelancers, kruipt hij ook regelmatig zelf in de pen.
Redactie Ymke Frijters Peter Güldenpfennig Jesse Kraal Raymond Luijbregts Sanne Ruhaak Tel: +31(0)15 7600.707 Marketing & PR Tim Beemer tim@clipboard-publishing.nl Giancarlo Idili giancarlo@clipboard-publishing.nl
julian@clipboard-publishing.nl
Jesse Kraal REDACTEUR
Jesse is onze technische expert. Camera’s, objectieven en andere fotoapparatuur hebben geen geheimen voor hem. Naast uitgebreide apparatuurkennis beschikt Jesse over een stevige fotografische achtergrond. Hij schrijft dan ook in iedere editie over diverse onderwerpen, van compositie tot flitsen. jesse@clipboard-publishing.nl
Traffic Manager Kim Stolk kim@clipboard-publishing.nl
Sanne Ruhaak REDACTEUR
Sales Bart Arkesteijn Guido van Belle Mitchell Koymans Kick van Poeteren Jascha Vink sales@clipboard-publishing.nl Tel: +31(0)15 7600.770 Vormgeving Lloyd Troost Angelique van der Voort Ron de Vos Webdevelopment Lars van der Schans Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem
SPECIALITEIT: TECHNIEK
SPECIALITEIT: INTERVIEWS
Sanne sturen we regelmatig langs ons netwerk van expertfotografen. Zij haalt bij ieder interview het onderste uit de kan en zorgt ervoor dat de tips en trucs van de fotografen helder op papier komen te staan. sanne@clipboard-publishing.nl
Raymond Luijbregts EINDREDACTEUR Raymond was enkele jaren geleden hoofdredacteur van zustermagazine DIGIFOTO Pro. In het digifoto Starter-kamp zwaait hij de scepter over de eindredactie. Taalfouten ontkomen niet aan zijn strenge filter en verder voorziet hij zijn teamleden van journalistiek advies.
Distributie Nederland Betapress BV, Gilze Distributie België Betapress NV, Turnhout Copyright © Clipboard Publishing Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
Peter Güldenpfennig REDACTEUR Verhalen en ingezonden artikelen verbouwen tot een leesbaar geheel is Peters expertise. Hij weet als geen ander hoe je een boodschap helder verwoordt en hoe je ingewikkelde zaken eenvoudig uitlegt.
KAMERA-EXPRESS.NL AL MEER DAN 20 JAAR INSPIRATIE VOOR FOTOGRAFEN!
Klantenservice reviewcijfer 9.3!
€899
617
CREATIEF & GEAVANCEERD
CANON EOS 60D
Vanaf
• 18-Megapixel CMOS-sensor • Tot ISO 12.800 • 5 fps • Full HD Video • Vari Angle 3” display • Digic 4 • 63 Zone lichtmeting • 9 Punts AF systeem • Incl. accu, lader, kabels, riem en CD-rom
€1099
939
DUAL PIXEL CMOS AF SENSOR VOOR SNELLE AUTOFOCUS!
CANON EOS 70D
Vanaf
• 20,2-Megapixel APS-C CMOS-sensor • DIGIC 5+ • 19-punts AFsysteem • 7 bps • WiFi • Tot 12.800 ISO • Full HD video • 3 Inch touchscreen • Intelligente zoeker • Incl. accu, lader, kabel en software
INCL. ADOBE COM WA SOFTWARE + BL INTUOS TA ET
INCL. ADOBE COM WA SOFTWARE + BL INTUOS TA 201ET4
2014
ACTIE T/M 31-03-
ACTIE T/M 31-03-
ADVERTENTIE FULLFRAME SENSOR GPS + WiFi!
CANON EOS 6D
€1799
1579
Vanaf
• 20,2-Megapixel fullframe CMOS-sensor • GPS • Wi-Fi • 3”LCD display • Full HD video • DIGIC 5 • ISO tot 25.600 • 11 Punts AF systeem • 63-zones lichtmeting • Incl. accu, lader, kabels
UNIEK IN NEDERLAND 3X CANON PRO STORE Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. In onze winkels hebben wij het complete Canon EOS systeem; DSLR, lenzen en accessoires plus de PIXMA inkjet en large format printers, premium papier en inkt.
€3699
FULLFRAME SENSOR STEREO HD VIDEO
CANON EOS 5D mk III
2699
Vanaf
• 22,3-Megapixel fullframe • 100% Zoekerbeeld • 3,2” LCD II display • Full HD Video • 6bps opnamen • ISO bereik tot 25.600 • Digic 5 • 61 Punts AF systeem • Incl. accu, lader, kabels, riem en CD-rom
PRODEALER SERVICE Vervangende camera service. Super snelle reparatie tijden. Alles vanuit voorraad leverbaar. Getraind en gekwalificeerd personeel. Alles demonstratie klaar in de winkels. Officiële goederen van NL herkomst.
“Bij Kamera Express werken alleen maar fotografen. Dat zijn allemaal mensen met kennis van zaken, professionals voor professionals!”
DEN HAAG ANTWERPEN AMSTERDAM ROTTERDAM Boomsesteenweg 81 Parnassusweg 202-206 J. van Stolberglaan 177 Rietbaan 5 2595 CD Den Haag 1076 AV Amsterdam 2908 LP Capelle a/d IJssel 2610 Wilrijk België Kijk voor openingstijden winkels op onze website. Klantenservice 085-273 74 37 Aanbiedingen geldig t/m 11 april 2014 zolang de voorraad strekt. Kamera Express kan niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele (druk)fouten. Kijk voor de meest recente prijzen op onze website.
WWW.KAMERA-EXPRESS.NL Voor 22.30 uur besteld, morgen in huis!*
CPS Support, verhuur, workshops en Pro Service
16 26 52 64
Basiscursus
Fotograferen met een model Beginnen met modelfotografie doe je zo!
Techniek
Alles over filters Welke filters gebruik je waarvoor?
34
Interview
Monique Velzeboer Van topsporter tot topfotograaf
Basiscursus
Fotograferen in raw Wat zijn de voordelen en hoe ga je te werk?
Basiscursus
Zwangerschapsfotografie Simone Janssen geeft tips voor creatieve zwangerschapsfoto’s
72
Test
Olympus OM-D E-M10 Krachtig kleintje
INHOUD
11 12 24
Nieuws
50 58
Test: Flash Booster
62
Winnaar Fotowedstrijd: ‘Dieren’
74
Test: Nikon D3300
77 90
Professional Imaging 2014
24
De nieuwste camera’s en objectieven
Test: Sony CyberShot RX10 Bijzondere alles-in-één-camera
Lezersfoto’s: Hans van den Broek Modelfotografie
Maak je flitser krachtiger
Test: Canon 55-250mm IS STM Betaalbare telezoom voor Canon-spiegelreflexen
Leonie van den Ende
44
44
Fotowedstrijd: Lentekriebels Win een compleet B+W-filterpakket!
Nikon’s nieuwe instapper
Dé beurs voor fotografieliefhebbers
Winnaar Fotowedstrijd: ‘Natuur’ Ron Entius
94
Koopgids: Objectieven
Betere kwaliteit, of meer zoom?
82
82
Interview: Janne Igbuwe Familieportretten in Nigeria
DIGIFOTO STARTER
9
NIEUWS
SEAGATE BACKUP PLUS SLIM Altijd je foto's bij de hand, of juist veilig opgeborgen in een kluis? De Seagate Backup Plus Slim 2TB is voor beide doeleinden prima geschikt. Op het eerste oog is het een 'normale' externe harde schijf, maar schijn bedriegt. De Backup Plus Slim is allereerst de dunste externe schijf op de markt. Wel zo handig als je het overal mee naar toe wilt nemen. Verder is de schijf geschikt voor het maken van een rechtstreekse backup van je foto's op je smartphone. Dankzij een speciale app 'Seagate Mobile Backup App' kun je waar je maar wilt de foto's op je telefoon veiligstellen op de externe harde schijf. Maar er is meer. Zo kun je dankzij de slimme back-upsoftware Seagate
Met de Seagate Backup Plus Slim neem je de back-up van je fotocollectie overal mee naar toe.
Dashboard, dat al aanwezig is op de schijf zelf, je foto's van je Facebook- en Flickaccount direct back-uppen naar de Backup Plus Slim. Ook kun je video's op de schijf direct uploaden naar YouTube. Op die manier zorgt de Seagate Backup Slim voor een naadloze overgang tussen je 'online' en 'offline'-wereld. De schijf is niet alleen zeer draagbaar, maar komt ook zonder hinderlijke voedingsadapter. De Backup Plus Slim krijgt zijn voeding namelijk via de
De Seagate Central laat je eenvoudig foto’s delen en draadloos streamen.
Info: www.seagate.com Prijs: v.a. € 119,- (2 TB)
Op zoek naar een plek waar je je gehele fotocollectie veilig kunt opslaan? Een nas is vaak het aangewezen apparaat, vaak een soort 'broodrooster’ met een of meerdere harde schijven die je aansluit in je thuisnetwerk.
10
DIGIFOTO STARTER
Info: www.seagate.com Prijs: € 129,-
usb-kabel. En dankzij ondersteuning voor usb 3.0 gaat het transporteren en back-uppen van je foto's van je Mac of pc naar de schijf lekker snel. De Seagate Backup Plus Slim komt in vier verschillende kleuren.
EENVOUDIGE OPSLAG EN BACK-UP VAN JE FOTOCOLLECTIE
Vaak zijn ze oerlelijk en is de installatie en het gebruik een hoop gedoe. Zo niet de Seagate Central. Deze nas heeft een fraai design dat wel iets weg heeft van een moderne speaker. Maar beter nog: het laat je heel eenvoudig al je foto’s bewaren in je eigen 'cloud'. Het apparaat is helemaal gericht op gebruiksvriendelijkheid. Je hoeft geen techneut te zijn om de Seagate Central in gebruik te nemen. Het is een kwestie van de stekker in het stopcontact, de netwerkkabel in de router en de software doet de rest. Staan je foto’s eenmaal op de Seagate Central, dan kun de deze overal –
Seagate Central
zowel in je huis als buiten de deur – benaderen via de gratis app of een webbrowser. Ook weer zonder dat je je door allerlei ingewikkelde instellingen hoeft te worstelen. De Seagate Central laat je niet alleen je foto’s (en video’s) opslaan, maar ook streamen naar je game-console, media player of smart tv. Daar heb je geen draad voor nodig, het gaat desgewenst draadloos, via wifi. De Central fungeert ook als centraal backupstation voor je apparaten in je thuisnetwerk en kan zelfs volautomatisch de foto's op je Facebook-account back-uppen.
NIEUWS | APPARATUUR
Nieuws 2014 belooft weer een jaar vol interessante nieuwe camera's en lenzen te worden. In de afgelopen maanden werden er al diverse producten aangekondigd door de diverse fotografiemerken. We maakten een selectie van nieuwe fotografieapparatuur waar wij naar uitkijken. Info: www.canon.nl Adviesprijs: € 399,- (body)
FUJIFILM FINEPIX S1 Fujifilm komt met een nieuwe superzoom. De FinePix S1 is voorzien van 16-megapixelsensor en 50x optische zoom met een bereik van 24-1200mm. Je foto’s kader je met behulp van het 3-inchscherm, of de gedetailleerde elektronische zoeker. Wat de S1 bijzonder maakt is de behuizing, Info: www.fujifilm.nl deze is afgedicht tegen stof en vocht. Je kunt de camera probleemloos blijven gebruiken tijdens een fikse regenbui. Handig voor avontuurlijke reizigers die extreme weersomstandigheden niet schuwen! Info: www.panasonic.nl Adviesprijs: € 449,-
CANON EOS 1200D De Canon EOS 1100D was in 2012 en 2013 de best verkochte camera van Nederland. Dat was vooral te danken aan het lage prijskaartje: het was ook de goedkoopste spiegelreflex die je kon kopen. Nu heeft Canon een opvolger geïntroduceerd. De EOS 1200D is voorzien van een 18-megapixelsensor en een groter scherm met hogere resolutie. De behuizing is iets aangepast en ligt nu beter in de hand. Halverwege maart ligt de nieuwe instapspiegelreflex in de winkels.
Info: www.sigmabenelux.com
SIGMA 18-200MM F/3.5-6.3 DG MACRO OS HSM | C
PANASONIC LUMIX TZ60 De camera’s in de Panasonic TravelZoom-serie staan bekend om hun grote zoombereik in een compacte behuizing. In de nieuwe TZ60 voegt de fabrikant voor het eerst een elektronische zoeker toe en de mogelijkheid om in raw te fotograferen. Het Leicaobjectief heeft 30x optische zoom met bereik van 24-720mm. Dankzij wifi kun je eenvoudig je foto’s delen. Ook is gps aanwezig, waarmee je foto’s automatisch van locatiecoördinaten worden voorzien.
Sigma komt met een nieuwe superzoom voor spiegelreflexcamera’s. Sigma maakte al eerder een 18-200mm, maar deze nieuwe versie is nog een stukje lichter en compacter. We hebben hoge verwachtingen van de kwaliteit van deze zoom, Sigma heeft de afgelopen tijd positief weten te verrassen op gebied van prijs/kwaliteitverhouding. Optische beeldstabilisatie is aanwezig en je kunt dichtbij scherpstellen voor close-upopnames. De nieuwe 18-200mm komt in uitvoeringen voor Canon-, Nikon-, Sony- en Pentax-camera’s.
SAMSUNG GALAXY CAMERA 2 Samsung heeft de tweede versie van de Galaxy Camera aangekondigd: een compactcamera met 21x optische zoom (23-483mm) voorzien van Android. Zo kun je apps gebruiken om op de camera foto’s te bewerken en te delen. Dat laatste kan met behulp van wifi. Je bedient de camera via een groot aanraakscherm, met een diameter van 4,8 inch. Samsung heeft de Galaxy Camera voorzien van snellere hardware: een 1,6Ghz quadcore-processor, 2GB werkgeheugen en Androidversie 4.3. Ook is de batterij groter gemaakt, zo kun je tot 400 Info: www.samsung.nl foto’s maken op een lading. Adviesprijs: € 449, -
DIGIFOTO STARTER
11
TEST | SONY CYBERSHOT RX10
Test
Sony CyberShot RX10 Veel fabrikanten hebben superzoomcamera’s in het assortiment. Camera’s met een vaste lens met een enorm bereik, van wel 50x optische zoom of meer. Om zo’n enorme zoomlens mogelijk te maken wordt een kleine sensor gebruikt. Sony pakt het anders aan en kiest een middenweg: een relatief bescheiden zoombereik, maar wel een grote sensor en lichtsterke lens. Tekst: Jesse Kraal en Julian Huijbregts Fotografie: Julian Huijbregts
D
e Sony RX10 heeft 8,3x optische zoom met een bereik van 24-200mm. Het bereik is hier al omgerekend naar kleinbeeldformaat. Het is te vergelijken met een 16-135mm-lens op een consumentenspiegelreflex. De maximale diafragmaopening bedraagt f/2.8 over het hele bereik, dat betekent dat de lens veel licht kan vangen. Daarmee is de Sony RX10 flink in het voordeel, vergelijkbare objectieven van Canon en Nikon voor spiegelreflexcamera’s hebben bijvoorbeeld een diafragma van f/3.5-5.6. Achter de lens schuilt een sensor die véél groter is dan die in andere superzoomcamera’s. Het is dezelfde 20,2-megapixelsensor die Sony gebruikt in de compacte RX100, die uitstekend presteert. De sensor is iets
CAMERA SONY RX10 BRANDPUNT 85MM DIAFRAGMA F/2.8 SLUITERTIJD 1/80 ISO 800
12
DIGIFOTO STARTER
Dankzij het diafragma van f/2.8 is het mogelijk om foto’s met een duidelijke achtergrondonscherpte te maken. Bovendien krijg je niet snel ruis te zien; deze foto is gemaakt op iso 800 en zoals je ziet levert dat geen storende effecten op!
kleiner dan die van spiegelreflexcamera’s, maar net zo groot als de compacte systeemcamera’s uit de Nikon 1-serie. Behuizing Van een afstandje lijkt de RX10 net een kleine spiegelreflexcamera. De handgreep is diep en prettig gevormd, zodat de camera lekker in de hand ligt. Hoewel de RX10 grotendeels is opgetrokken uit kunststof, voelt de camera erg degelijk en robuust aan. Het gewicht zit hem vooral in het vele glaswerk van de lens en de metalen behuizing ervan. De lens is voorzien van een instelring voor het diafragma en een zoomring, die je ook kunt gebruiken om scherp te stellen. Zoomen gaat niet mechanisch, maar via een elektronische koppeling. Een motor stuurt de lens aan en daardoor merk je wat vertraging. Zoomen gaat vrij langzaam, je kunt niet in één slag helemaal inzoomen. Het voordeel is dat je wel zeer nauwkeurig kan zoomen en dat eventueel ook kan doen met het hendeltje rond de ontspanknop.
Getoonde foto’s zijn afkomstig van WhiteWall.nl, Whitewall.de, S. Schwind, Sraficus, R. Pretot, C. Wakefield, A. Hansen, B. Kurrer, U. Zimmer
Uw kroniek voor de muur
ADVERTENTIE
TIPA AWARD 2013
“Best Photo Lab Worldwide” ONDERSCHEIDEN DOOR DE REDACTIE 28 TOONAANGEVENDE FOTOTIJDSCHRIFTEN
vanaf
Directdruk op alu-Dibond
3,
90
Het materiaal: robuust, licht en sierlijk door de zwarte polyethyleenkern plus twee dunne aluminiumlagen. De afdruk: scherp, glanzend en resistent dankzij de modernste UV-directdruk. Het resultaat: uw persoonlijke kroniek, duurzaam en mooi! 1. Kroniek samenstellen
2. Fotobestanden uploaden
3. Gewenste, tot op de centimeter nauwkeurige formaat kiezen
WhiteWall.nl
TEST | SONY CYBERSHOT RX10
Wel zou het wat ons betreft fijn zijn als Sony met een update komt die het mogelijk maakt om wat sneller te kunnen zoomen. Op de camera zitten veel knoppen die je uitgebreide handmatige bedieningsopties geven. Diverse knoppen kun je zelf van een functie voorzien zodat je de bediening naar smaak kunt aanpassen. Voor beginnende gebruikers heeft de Sony RX10 diverse automatische standen die het fotograferen gemakkelijk maken. Opvallend is het extra schermpje bovenop de camera, waarop je alle instellingen kunt aflezen, net zoals bij een (semi-)professionele spiegelreflex. Je compositie maak je via het kantelbare aanraakscherm, of via de digitale zoeker. Beiden geven een haarscherp beeld dankzij de hoge resolutie. Beeldkwaliteit In de praktijk weet de RX10 te overtuigen. De beeldkwaliteit is uitstekend en komt dicht in de buurt van die van spiegelreflexcamera’s. Zelfs bij minder licht blijft de kwaliteit overeind dankzij de prima ruisprestaties van de Sony-sensor. Zo zijn foto’s gemaakt op iso 1600 nog prima bruikbaar en blijven details zichtbaar. Handig is de auto-isofunctie, waarbij je de camera zelf de gevoeligheid kunt laten kiezen. Je kunt zelf instellen wat de minimale en maximale gevoeligheid is, zodat je niet per ongeluk met een veel te hoge iso-waarde fotografeert. Dankzij de uitstekende beeldstabilisatie van de lens is het overigens ook niet erg als je sluitertijden iets langzamer uitvallen. Zelfs volledig ingezoomd kun je bij 1/30e seconde nog prima uit de hand fotograferen. Van boven zie je goed hoe fors de lichtsterke lens van de Sony RX10 is. De lengte is bescheiden, maar zodra je gaat inzoomen schuift de lens flink uit.
ZEER GOED
PRIJSVERKLARING Het prijskaartje is wellicht even schrikken. Je moet maar liefst 1199 euro afrekenen voor deze camera, flink meer dan bijvoorbeeld een instapspiegelreflex met kitlens. Het is echter niet eerlijk om de Sony RX10 daarmee te vergelijken, je krijgt er immers een hoogwaardig 24-200mm f/2.8-objectief bij. Een vergelijkbaar objectief met zo’n groot diafragma bestaat niet eens voor spiegelreflexcamera’s. Kijk eens naar de prijzen van f/2.8-lenzen voor spiegelreflexcamera’s en je begrijpt de prijs van de Sony RX10.
Een lens met een dergelijk veelzijdig bereik is nooit helemaal zonder fouten, maar Sony heeft de lens laten maken door de gerenommeerde fabrikant Zeiss en dat betaalt zich uit. In de uiterste hoeken van je foto zie je af en toe minder scherpte, maar de scherpte in het midden van het beeld is uitstekend. Wanneer je inzoomt en voor het maximale diafragma van f/2.8 kiest, kun je fraaie portretten maken met een aantrekkelijke zachte achtergrond. Ook kun je behoorlijk dicht op je onderwerp kruipen en de werkelijkheid een stukje uitvergroten. Het bereik is erg veelzijdig, we kunnen maar weinig situaties bedenken waarin je met de RX10 niet uit de voeten kunt. Filmen De RX10 mag dan goed uitgerust zijn voor fotografie, filmers kunnen helemaal hun hart ophalen. Hoewel veel meer camera’s in full-hd kunnen filmen, bevatten de beelden van de RX10 veel meer detail en zijn ze scherper dan van menig andere camera. Tijdens het filmen gaat het
14
DIGIFOTO STARTER
zoomen nog iets langzamer, maar dat maakt het beeld juist mooi rustig. De camera is voorzien van een ingebouwde stereomicrofoon, maar als je wilt kun je ook een losse microfoon aansluiten voor nog betere kwaliteit. Met een koptelefoon kun je zelfs tijdens het filmen het geluid in de gaten houden.
CONCLUSIE De Sony RX10 is een bijzondere camera, die moeilijk met andere toestellen te vergelijken is. De meeste superzooms bieden veel meer zoom, maar veel slechtere beeldkwaliteit omdat ze een kleine sensor gebruiken. Wat ons betreft heeft Sony een mooie middenweg gevonden door een 24-200mm f/2.8-lens te combineren met de grote 20-megapixelsensor. Het geheel is een stuk compacter dan een spiegelreflex met vergelijkbare zoomlens, terwijl de kwaliteit heel dicht in de buurt komt. De camera is rijk uitgerust met instelopties en zowel geschikt voor beginnende als ervaren fotografen. Ondanks het forse prijskaartje krijg je zeker waar voor je geld. KENMERKEN Sony RX10 20,2 megapixels 24-200mm f/2.8-lens Beeldstabilisatie Uitklapscherm (touchscreen) Elektronische zoeker Goede beeldkwaliteit Grote sensor en lichtsterke lens Degelijke behuizing Zoomen gaat langzaam Adviesprijs: € 1199,Info: www.sony.nl
ADVERTENTIE
BASISCURSUS | MODELFOTOGRAFIE
Model: Charina
16
DIGIFOTO STARTER
BASISCURSUS | MODELFOTOGRAFIE
Basiscursus
Fotograferen met een model NIVEAU
Zet jij je vrienden of familie graag op de foto of werk je weleens met modellen? Wil je weten hoe je een fotoshoot zo goed mogelijk laat verlopen en hoe je het model op zijn of haar gemak stelt? Frank Wes legt het je uit in deze basiscursus. Tekst: Ymke Frijters Fotografie: Frank Wes
J
e herkent het misschien zelf wel: veel mensen voelen zich ongemakkelijk voor de camera. Hoe zorg je nu dat een model zich op zijn of haar gemak voelt tijdens een shoot? ‘Het belangrijkste van een fotoshoot is dat het gezellig is’, zegt Frank stellig. ‘Zorg dat het model lol heeft en bezorg hem of haar een leuke dag. Ik ouwehoer eigenlijk de hele tijd tijdens een shoot. Dat is fijn, want je zorgt zo dat je model zich meer op het gemak voelt. Modellen die nog niet zoveel fotoshoots hebben gedaan zijn vaak gespannen en vinden het eng.’ Bij shoots van Frank gaat het model eerst in de visagie. ‘Dat zorgt voor ontspanning’, vertelt hij. ‘Ik ga er altijd bij zitten om gezellig wat te kletsen. Ik probeer mezelf kwetsbaar op te stellen, dan krijg je de beste resultaten. Breek het ijs door te vragen wat het model zelf leuk vindt en maak grapjes.’ Daarnaast zet Frank het liefst muziek op tijdens het fotograferen, zodat er een I EDEREEN FOTOGENIEK Het leukste vindt Frank om de meiden van de Miss Overijssel-verkiezing op de foto te zetten. Frank werkt graag met beginnende modellen. ‘Deze meiden zijn vaak nog onervaren en duiken in het diepe. Vooral als je er leuke resultaten mee kunt boeken, is dat geweldig. Het mooiste is als een model bij het zien van de foto’s zegt: “wauw, ben ik dat?” Ik ben ervan overtuigd dat je van iedereen een mooie foto kunt maken. Alleen gaat het bij de ene persoon makkelijker dan bij de andere.’
1
FRANK WES (38) Frank is een van de vaste fotografen van het Poppodium Metropool in zijn woonplaats Hengelo. Hij fotografeerde al eerder modellen voor onder meer de Miss Nederland-verkiezing en verschillende kleding- en sieradenmerken. ‘Fotografie is een uit de hand gelopen hobby van mij. Ik fotografeerde altijd al concerten en evenementen en via via kwam ik in contact met de organisatie van de Miss Overijssel-verkiezing. Modelfotografie beviel me meteen heel goed. Het leuke aan het fotograferen van modellen is dat je de foto helemaal naar je eigen hand kunt zetten. Je kunt alle elementen zelf bepalen: van de houding van het model tot het licht.’ CAMERA: CANON EOS 5D MARK II WEBSITE
WWW.FRANKWES.NL
Model: Charina
DIGIFOTO STARTER
17
BASISCURSUS | MODELFOTOGRAFIE
ontspannen sfeer hangt. Hij legt altijd precies uit wat hij aan het doen is en wat hij van een model verwacht. ‘Ik denk eigenlijk gewoon hardop. Zo weet je allebei waar je aan toe bent. Blijven communiceren is belangrijk, daar worden je foto’s alleen maar beter van.’ Neem een assistent mee Frank werkt het liefst met een assistent en/of visagist tijdens zijn fotoshoots. ‘Voor beide kanten is dat fijn. Zo heb je iemand om je te helpen en je bent niet alleen met het model. Het model voelt zich vaak meer op het gemak als er iemand anders bij is. Voor mij is het handig omdat ik dan niet steeds achter de camera vandaan hoef te komen om de lichtopstelling te veranderen of het model te helpen.’ Als je dus zelf iemand op de foto wilt zetten, is het handig om iemand mee
Krystl, Poppodium Metropool
18
DIGIFOTO STARTER
te nemen om te assisteren. Hij of zij kan je dan helpen door bijvoorbeeld een reflectiescherm vast te houden, of een plukje haar goed te leggen. Een paar extra ogen is daarnaast altijd handig, de assistent kan ook meedenken over de foto. Frank: ‘Het model is niet het lijdend voorwerp, je maakt samen met het hele team een mooie foto.’ Opletten tijdens de shoot Achteraf valt er nog veel te Photoshoppen, maar om je veel werk te besparen is het belangrijk dat je tijdens de shoot al goed oplet. Frank: ‘Heeft het model een vlekje make-up op het gezicht, zit er een plukje haar verkeerd, of staan de benen in een vreemde positie, zeg dat dan meteen.’ Geef echter ook positieve feedback, als Frank een pose goed vindt, geeft hij dat ook gelijk aan.
Locatie kiezen De locatie voor de shoot is minstens zo belangrijk als het model en de visagie. Let bij het kiezen van de locatie niet alleen op hoe het eruitziet, maar kijk ook alvast of er genoeg licht aanwezig is. Als je de eerste stappen zet in modelfotografie heb je waarschijnlijk nog geen complete set studioflitsers. Dan moet je goed opletten waar het natuurlijke licht vandaan komt.
‘Een paar extra ogen is altijd handig, een assistent kan ook meedenken over de foto’
Als een van de vaste fotografen van Poppodium Metropool fotografeert Frank ook regelmatig optredens. Hier singer-songwriter Elske DeWall.
BASISCURSUS | MODELFOTOGRAFIE
Model: Mandy
DIGIFOTO STARTER
19
BASISCURSUS | MODELFOTOGRAFIE
Franks meest recente foto’s zijn vooral gemaakt in verlaten gebouwen of parkeergarages. ‘Dat is iets wat mij momenteel erg aanspreekt. Het contrast tussen een mooi model en de rauwe uitstraling van zo’n locatie vind ik mooi. Modellen fotograferen op het strand is mooi, maar dat vind ik te voor de hand liggend. Als je goed zoekt naar een locatie, kun je veel creatievere foto’s maken. Zo staat een linge-
rieshoot op een autosloperij nog op mijn to do-lijst!’ Heb je een locatie gevonden, dan kun je op zoek naar een model en eventueel een visagist of assistent. In veel gevallen kun je ook gewoon vragen of het model de make-up zelf doet. Daglicht of studiolicht? Licht kun je op allerlei manieren manipuleren. Frank raadt aan om te beginnen met fotograferen
‘Een stuk wit piepschuim of een wit laken kan bijvoorbeeld al dienen als reflectiescherm’
Model: Charina
ADVERTENTIE
BASISCURSUS | MODELFOTOGRAFIE
bij natuurlijk licht en te kijken wat dat oplevert. ‘Huis-, tuin- en keukengereedschap kan daarbij goed dienen als hulpstuk. Een stuk wit piepschuim of een wit laken kan bijvoorbeeld al dienen als reflectiescherm. Met zo’n scherm kun je het zonlicht laten weerkaatsen op je model, zodat ongewenste schaduwen verdwijnen. Je zult zien dat hele simpele dingen al veel kunnen doen voor je foto’s.’ Vind je het zo leuk dat je er echt verder mee wilt, dan kun je gaan kijken voor een flitsset, bijvoorbeeld met een reflecterende paraplu of softbox. Deze hulpstukken zorgen ervoor dat het licht van je flitsers zachter wordt. Een complete flitsset is echter een flinke investering. Kijk daarom ook eens op Marktplaats of je een tweedehands set kan vinden, dat scheelt je veel geld, raadt de fotograaf aan.
TIPS VAN FRANK ‘Doe rustig aan als je met een beginnend model werkt. Ze weten nog niet hoe het werkt en voelen zich wat onzeker. Help ze door goed uit te leggen wat je wilt.’ ‘ Wil je echt verder in de modelfotografie, dan kun je alvast beginnen het opbouwen van een netwerk. Zorg dat je in contact komt met visagisten en modellen die jou aanspreken en leg contact met andere fotografen.’ ‘ Een foto die ik maak kan iemand mooi vinden, maar anderen vinden het misschien ordinair. Laat je niet gek maken door andere mensen. Volg je eigen stijl en wees creatief.’
Model: Charina
EXPAND
YOUR
COLOR
SPACE De EIZO ColorEdge monitoren met extra grote kleurruimte. Kies voor een ColorEdge van EIZO, die foto‘s dankzij zijn bijzonder grote kleurruimte precies zo intens en helder weergeeft als ze zijn. Met deze weergave en de 5 jaar garantie van EIZO zijn de ColorEdge-modellen de perfecte keus voor fotografen, designers en andere creatieve geesten die de hoogste eisen stellen aan beeldbewerking, retouche, prepress en postproductie.www.eizo.nl/coloredge
‘ Het is de fotograaf die een mooie foto maakt, niet de apparatuur. Zelfs met een iPhone kun je een mooie foto maken. Geef dus niet gelijk bizar hoge bedragen uit aan je apparatuur.’