een d u i d e l i j k e n h a n di g nasl ag we r k
€ 4,95
Haal meer uit Zwart-wit
fotografie
Alles wat je moet weten, kennen en kunnen.
68 PAGINA’S VOL INSPIRATIE EN WORKSHOPS OPM-Special (origineel).indd 1
07-11-2008 12:33:27
Een nieuwe dimensie in fotografie Een nieuwe dimensie in fotografie
DIGITALE COMPACT CAMERA MET DE KRACHT VAN EEN DIGITALE SPIEGELREFLEX DIGITALE COMPACT CAMERA MET DE KRACHT VAN EEN DIGITALE SPIEGELREFLEX
De ingebouwde sensor met 14 megapixels is 7 tot 12 keer groter dan die uit een standaard digitale compact camera. De Foveon® direct image sensor legt alle RGB gegevens op 3 lagen vast zoals bij de klassieke kleinbeeldfilm. Het 16,6 mm. F4 objectief gebruikt een groot diameter (14,5 mm.). Het asferisch glas zorgt voor een hoge resolutie en hoog contrast. Dankzij de nieuwe “TRUE” processor ontstaat een natuurlijke weergave. Met een afmeting van slechts 113.3 mm. breed, 59.5 mm. hoog en De ingebouwde met 14 7 tot’s12 keer groter die uitdigitale een standaard camera. De Foveon® image sensor legt alle RGB 50,3mm. diep en sensor een gewicht vanmegapixels 250 g. is deisDP1 werelds eerstedan en enige compactdigitale digitale compact camera met de specificaties vandirect een digitale spiegelreflex camera. gegevens op 3 lagen vast zoals bij de klassieke kleinbeeldfilm. Het 16,6 mm. F4 objectief gebruikt een groot diameter (14,5 mm.). Het asferisch glas zorgt voor een hoge resolutie en hoog contrast. Dankzij de nieuwe “TRUE” processor ontstaatwww.sigma-benelux.nl een natuurlijke weergave. Met een afmeting van slechts 113.3 mm. breed, 59.5 mm. hoog en 50,3mm. diep en een gewicht van 250 g. is de DP1 ’s werelds eerste en enige digitale compact digitale camera met de specificaties van een digitale spiegelreflex camera. www.sigma-benelux.nl
OPM-Special (origineel).indd 2 14243 Sigma DP1 adv 210_285.indd1 1
06-11-2008 17:39:30 30-05-2008 13:53:21
8 13:53:21
3
Voorwoord Zwart-witfotografie is natuurlijk al zo oud als de fotografie zelf. Ondanks alle ontwikkelingen en de overstap naar digitale fotografie, is de charme ervan nooit verloren gegaan. Juist door kleur weg te laten, kan een foto meer zeggingskracht krijgen. Maar let op. Het maken van goede zwart-witfoto’s met een moderne, digitale camera is meer dan alleen het weghalen van kleur in een kleurenfoto. Het vereist een bepaalde ‘kijk’; een andere kijk op het licht, de onderwerpen. En natuurlijk beheersing van beeldbewerkingssoftware, voor een mooie omzetting. Dit boekje biedt je de complete ‘rugzak’ die je nodig hebt: inspiratie in de vorm van mooie foto’s en het ‘verhaal erachter’ en workshops om je skills te verbeteren. De zwart-witfoto’s ontstijgen allemaal het niveau van de kleurenfoto die toevallig grijs is gemaakt. Ze ontstijgen ook het niveau van de matige kwaliteit die het gemiddelde workshop-boek zo vaak kenmerkt. De foto’s zijn bovendien van diverse fotografische disciplines: documentair, landschap, portret, urban. Het bewijs dat zwart-witfotografie breed toepasbaar is én verder gaat dan het weghalen van kleur.
Colofon
Haal meer uit zwart-wit fotografie Uitgever Linda Oenema Redactie Raymond Luijbregts Julian Huijbregts Vormgeving Ron de Vos Coverfoto Julian Huijbregts
OPM-Special (origineel).indd 3
Fotografie Simon de la Court Serge Campo Yuliya Libkina Jesse Kraal Stephen Clasper Erik Borst Sanne van Rozendaal Denis Popov Wouter Schuddebeurs Julian Huijbregts
Advertenties Jascha Vink Drukkerij Delo Tiskarna, Slovenië Distributie Nederland Betapress BV, Gilze Distributie België IMAPress NV, Turnhout
Clipboard Publishing BV Delftweg 147 • 2289 BD Rijswijk • Nederland Tel: +31 (0) 15 - 215 32 32 Fax: +31 (0) 15 – 215 32 30 e-mail: info@clipboard-publishing.nl
06-11-2008 18:03:47
inhoud 6 8 10 12 14 16 18 22 24 28 32 42 44 47 48 51 54 56 60 62 64 65
Simon de la Court Serge Campo Yuliya Libkina Stephen Clasper Erik Borst Jose Antonio Modro単o Migoya Sanne van Rozendaal Jesse Kraal Denis Popov Wouter Schuddebeurs Reportage: La Cocina Economica Workshops: een introductie Workshop: Histogram Workshop: Zwart-wit omzetting Workshop: Dodge & Burn Workshop: Selectief uitlichten Workshop: Kleurtoon Workshop: Lightroom Workshop: Kleurtoning Workshop: Afdrukken Papiertips De meesters
OPM-Special (origineel).indd 4
07-11-2008 13:57:28
ACDSee Photo Manager 2009 The easy way to organize and share your photos.
Nooit meer wachten op het openen van een afbeelding. ACDSee Photo Manager 2009 is de snelste fotoviewer denkbaar. Email attachments of bestanden direct op het scherm bekijken met de handige Quick View functie.
is verkrijgbaar via
OPM-Special (origineel).indd 5
www.cd-e.com
06-11-2008 15:37:55
“Mumbai is een miljoenenstad die toch kn us aan kan voelen�
OPM-Special (origineel).indd 6
06-11-2008 15:56:42
Simon de la Court 7
Nederland
Simon de la Court Voor mij is fotografie niet alleen het klikken, maar ook een manier van kijken en analyseren. Het liefst fotografeer ik daarom reizend, in een wereld die je niet helemaal begrijpt en die je kan ontdekken door middel van het fotograferen. Ik fotografeer het liefst mensen in hun eigen omgeving, op zoek naar een eerlijk en waardig beeld. www.simondelacourt.nl
MUMBAI Tijdens mijn reis door India fotografeerde ik in Mumbai deze verkoper in een sloppenwijk achter het station. Mumbai is een miljoenenstad die toch knus aan kan voelen; ook in de sloppen wijken voel je je er veilig. De mensen kijken je aan, zien de camera en poseren. Sommigen bedanken je, anderen lachen, vragen waar je vandaan komt en hoe het gaat. De toegankelijkheid van mensen maakt India daarom tot een prettig land om te fotograferen. De zwart-witomzetting heb ik gedaan in Lightroom. Daarbij heb ik vooral nadruk op het contrast gelegd en de schaduwen versterkt, maar niet teveel om de winkel goed zichtbaar te houden. Zo behoudt de foto de context die vertelt over de persoon.
Doe de
workshop Dram
atisc zwart-wit convhe ersies met Lightroom met Simon de la Cou rt op pagina 54
OPM-Special (origineel).indd 7
06-11-2008 15:56:53
Italië
8 Serge Campo
Serge Campo (18) Als fotograaf ben ik continu bezig met het experimenteren met nieuwe technieken tijdens en na een fotoshoot. Ik probeer altijd nieuwe dingen uit en begin in de nabewerking altijd weer op ‘nul’, dus zonder presets en dergelijke. Hierdoor kan ik mijn smaak en stijl steeds beter ontwikkelen, iedere keer weer ‘rijker’ en duidelijker. Ik volg altijd mijn persoonlijke smaak en instinct en probeer op die manier het creatieve proces niet te verstoren. Voor de nabewerking gebruik ik allerlei gereedschappen, maar het aanpassen van de curven, schaduw/ hooglichten en belichting is voor mij het belangrijkst. www.flickr.com/photos/sergecampo
Murder Dit is mijn winnende foto ‘Murder’ van een fotowedstrijd van DIGIFOTO Pro. De foto is een zelfportret van een reeks die ik enige maanden geleden in mijn kamer maakte. Ik heb gebruik gemaakt van natuurlijk licht van de namiddag, met een donkere achtergrond. Via nabewerking heb ik het beeld een Middeleeuws sfeertje gegeven. In Photoshop heb ik eerst een zwartwitomzetting gedaan met een groen kanaal.
“Ik volg altijd mijn persoonlijke smaak en instinct” Met een simpele brush heb ik storende details in de achtergrond zwart geverfd. Ik ben van mezelf lichte ogen en heb alleen wat eyeliner toegevoegd en de witte punten in de pupillen aangezet. Het contrast van de hand heb ik vergroot om het ‘vuiler’ te maken. In Lightroom heb ik de kleuren en highlights gefinetuned.
OPM-Special (origineel).indd 8
06-11-2008 16:00:49
OPM-Special (origineel).indd 9
06-11-2008 16:00:57
Camera: Canon EOS 400D
Brandpunt: 43mm
Diafragma:F5
Sluitertijd: 1/6 sec.
ISO: 200
Engeland
10 Yuliya Libkina
Yuliya Libkina Ik fotografeer al een geruime tijd. Het is allemaal begonnen bij m’n vader, die altijd een camera met zich meedroeg. Op mijn zeventiende verhuisde ik naar Engeland en heb ik mijn diploma Fotografie en Grafisch design gehaald. Nu studeer ik Grafisch design aan de Londonse College of Communcation en binnenkort start ik met een cursus modefotografie. Ik houd van die veelzijdigheid en ben altijd op zoek naar nieuwe ervaringen. Ik wil niet gebonden zijn aan één ding. www.yuliyaphoto.com
de magie van het moment Toen ik na de fotosessie mijn geschoten beelden doorbladerde, viel mijn aandacht op deze foto. De natuurlijke houding van het model zonder pretenties sprak me meteen aan. Ik opende de foto in Photoshop en begon te experimenteren met een aantal ideeën. Na een paar bewerkingen viel mijn keuze op deze zwart/wit omzetting.
“Ik wil niet gebonden zijn aan één ding” Ik wil de magie van het moment laten zien met deze foto. Ik denk dat het monochroom dat versterkt. Zwart-wit vertelt soms veel meer over een foto dan kleur kan doen, vandaar dat ik in Lightroom een omzetting heb gedaan naar monochroom. Als finishing touch heb ik de lichtgevende bolletjes toegevoegd, om een magisch effect te creëren.
OPM-Special (origineel).indd 10
06-11-2008 16:05:08
Camera: Canon 5D
Brandpunt: 55 mm
Diafragma: F4.5
Sluitertijd: 1/800 sec.
ISO: 200
11
OPM-Special (origineel).indd 11
06-11-2008 16:05:19
12 Stephen Clasper
De DAM Ik fotografeer eigenlijk vanalles. Mijn smaak is het beste te omschrijven als ‘eclectisch’. Erg breed dus; ik fotografeer landschappen, maar ook portretten en stadsbeelden.
OPM-Special (origineel).indd 12
06-11-2008 16:09:59
13
Engeland
Stephen Clasper (39) Deze foto is van de een toren bij het Kielder reservoir in Northumberland. Het is het grootste kunstmatige meer in de UK en wordt omgeven door het ‘Kielder Forest’. Dankzij een B&W ND110-filter bovenop een Hoya CPL kon ik gebruik maken van een lange sluitertijd, zo rond de 36 seconden. Hierdoor kreeg het water zijn satijnzachte ‘look’. In Photoshop CS3 heb ik met een verloopmasker en curves de lucht benadrukt. De toren en sommige wolken heb ik een beetje tegengehouden. Daarna heb ik de omzetting gedaan met de Zwartwit-functie van CS3. www.redbubble.com/people/rizingstar
“Hierdoor kreeg het water zijn satijnzachte ‘look’
Camera: Canon 400D Brandpunt: 20 mm Diafragma: F11 Locatie: Otterburn, Northumberland (Engeland)
OPM-Special (origineel).indd 13
Sluitertijd: 36 sec.
ISO: 100
06-11-2008 16:10:07
14 Erik Borst
Nederland
vv
Erik Borst (28) Erik Borst is een fotograaf uit Amsterdam, met een passie voor straatfotografie. Steden, straten en mensen inspireren hem. www.erikborst.com
Reeperbahn Deze foto heb ik genomen op een zaterdagavond in Hamburg op de Reeperbahn. Het kloppend uitgaanshart van deze Duitse havenstad. Er gebeurt van alles daar, Poolse hoeren in skipakken, dronken zeelui en hier en daar een opstootje. De juiste omgeving voor een straatfotograaf. In de drukte zag ik deze jongen gearresteerd worden. De foto is van dichtbij genomen om je het gevoel te geven er bovenop te staan. Het lage perspectief geeft de agenten gestalte.
“ Poolse hoeren in skipakken, dronken zeelui en hier en daar een opstootje” De foto is gemaakt met een Ricoh GR Digital II, voor mij de perfecte camera in dit soort situaties. Door het kleine formaat werkt ‘ie snel en onopvallend. Normaal schiet ik in raw-formaat omdat de jpgcompressie in deze camera de kwaliteit niet ten goede komt, maar hier stond de instelling per ongeluk op JPG. In Lightroom heb ik de foto omgezet naar grijswaarden en ik heb een beetje aan de levels getrokken, that’s it. In kleur zou mijn foto aan kracht verliezen. Ik vind nachtelijke stadstaferelen vaak erg geschikt voor een zwart-wit bewerking. Het leidt niet af van het onderwerp.
OPM-Special (origineel).indd 14
07-11-2008 14:22:24
15
OPM-Special (origineel).indd 15
07-11-2008 14:22:34
16 Jose Antonio Modro単o Migoya
OPM-Special (origineel).indd 16
06-11-2008 16:17:57
Spanje
17
Jose Antonio Modroño Migoya (30) Ik ben anderhalf jaar geleden begonnen met fotografie en ben er in de loop van de tijd steeds meer van gaan houden. Ik probeer van iedere foto die ik maak iets te leren en zo mezelf te verbeteren. Meestal ga ik gewoon de straat op met de camera. Straatfotografie is mijn favoriete ‘discipline’. Meestal gebruik ik de zoeker niet; ik ben te verlegen om mensen te benaderen. www.flickr.com/photos/jam1978
eenzaamheid Deze foto drukt voor mij eenzaamheid uit. Op een zonnige dag in mijn stad Gijon, ten noorden van Spanje, zag ik deze oude vrouw voor een winkeltje zitten. Ik ben wat dichterbij (maar niet tè dichtbij) gekomen en heb toen de foto genomen. In Photoshop heb ik het beeld omgezet naar duotone en het contrast vergroot. Vervolgens heb ik wat vignettering toegevoegd.
“ Ik probeer van iedere foto die ik maak iets te leren”
OPM-Special (origineel).indd 17
06-11-2008 16:18:05
Nederland
18 Sanne van Rozendaal
Sanne van Rozendaal (23) Mijn liefde voor fotografie begon toen ik 16 was en op het Sint Lucas te Boxtel terecht kwam. Op een erg leuke en goede stageplek bij fotograaf Cees Roelofs heb ik enorm veel bijgeleerd. Vorig jaar startte ik een vervolgopleiding fotografie in Antwerpen, waar ik helaas gezakt ben op mijn natuur- en wiskunde. Nu wil ik graag voor mezelf gaan beginnen. Mijn voorkeuren gaan vooral uit naar reportages en ik maak graag bijzondere portretten van alles wat maar leeft. www.flickr.com/photos/sannevanrozendaal
alles wat leeft Voor een dagje mocht ik Kaya lenen, het dochtertje van vrienden die gingen trouwen. Deze foto heb ik ze cadeau gegeven. Door de lichtinval van opzij kun je een krachtig contrastrijk beeld creëren. In het gezichtje heb ik wat extra contrast aangebracht omdat het nog wat grijs oogde. Door te werken met meerdere lagen in het bestand kon
“Bij fotograaf Cees Roelofs heb ik enorm veel bijgeleerd” ik de lichte delen, die nog lichter werden door het verhoogde contrast, weer gemakkelijk terug ‘schilderen’ uit de eerste, originele laag zodat er weer detail zichtbaar is. Uiteindelijk heb ik de randen van de foto wat donkerder gemaakt en de oogjes iets opgelicht.
OPM-Special (origineel).indd 18
06-11-2008 16:31:53
19
OPM-Special (origineel).indd 19
06-11-2008 16:21:36
20 Sanne van Rozendaal
“ Op mijn ijsklompjes rende ik steeds heen en weer”
Dit is een zelfportret, een opdracht voor school die ik samen met nog twee andere zelfportretten als serie moest laten zien aan een jury. Hij is gemaakt in december 2007 en op mijn ijsklompjes rende ik steeds heen en weer om de zelfontspanner in te drukken. De foto is bewerkt in Photoshop CS3. Hierin zit een handige tool waarbij je kleurenfoto’s om kunt zetten naar zwart-wit en de originele kleurtonen apart kunt aanpassen op helderheid. Ik heb een hoger contrast aangebracht en het water en de wolken heb ik doorgedrukt. De donkere partijen zijn iets opgelicht en ook heb ik een aantal kleine storende elementen weggewerkt.
OPM-Special (origineel).indd 20
06-11-2008 16:23:16
21
OPM-Special (origineel).indd 21
06-11-2008 16:23:24
OPM-Special (origineel).indd 22
06-11-2008 16:26:55
Nederland
Jesse Kraal 23
Jesse Kraal (20) Pas anderhalf jaar ben ik actief binnen de fotografie. Anderhalf jaar waarin ik veel geleerd heb en tot de conclusie ben gekomen dat ik er mijn vak van wil maken. Momenteel doe ik opdrachten voor een makelaar en een bekende autosite en ik hoop mijn activiteiten snel uit te breiden. Ondanks dat ik in een klein dorp woon heeft de grote stad op mij een zekere aantrekkingskracht. Mensen haasten zich en hebben geen oog voor de mooie dingen om zich heen. Mooie details, mooie momenten die ik probeer vast te leggen op beeld. www.dizono.com
zwarte poppetjes De foto hiernaast is gemaakt op de trappen van de Grand Arch in Parijs. De keuze voor zwart-wit was vrij gemakkelijk: Het gebouw is opgetrokken uit wit marmer en de mensen op de foto waren in donkere pakken gestoken. De weinig aanwezige kleuren zouden enkel storend zijn geweest. Ik heb er ook bewust voor gekozen wat extra contrast aan de foto toe te voegen waardoor de mensen
“ Mensen haasten zich en hebben geen oog voor de mooie dingen om zich heen” veranderen in ‘zwarte poppetjes’. Radertjes in het grote geheel, figuranten op mijn foto. Enkel kleine details als de witte boord van de persoon links geven iets meer inzicht in hun doen en laten.
OPM-Special (origineel).indd 23
06-11-2008 16:27:18
Rusland
24 Denis Popov
Denis Popov (24) Zo’n zes jaar geleden begon mijn interesse voor fotografie. Sinds die tijd pak ik regelmatig de camera en fotografeer alles om me heen. Mijn persoonlijk stijl en visie op fotografie verandert continu, waardoor ik nooit hetzelfde doe en altijd iets anders probeer te laten ‘zien’ met mijn foto’s. www.flickr.com/photos/denelec
reason De naam van deze foto is ‘reason’. Ik vind het belangrijk dat de kijker zelf een connectie kan leggen tussen de titel van een foto en het beeld, vandaar dat ik over het waarom van de titel niet verder zal uitwijden. Deze foto heb ik thuis gemaakt met een Canon 20D en een Sigma 10-22mm objectief.
“ De kijker moet zelf een connectie kunnen leggen tussen de titel en de foto” In Photoshop CS3 heb ik de foto vierkant uitgesneden en omgezet naar zwart wit met de plugin ‘Alien Skin Exposure 2’. Vervolgens heb ik het contrast verhoogd.
OPM-Special (origineel).indd 24
06-11-2008 16:31:10
Camera: Canon 20D
Objectief: Sigma 10-22
Diafragma: F5.6
Sluitertijd: 1/125 sec.
ISO: 200
25
OPM-Special (origineel).indd 25
06-11-2008 16:31:18
PAK NU JE VOORDEEL
4X DIGIFOTO PRO OP JE DEURMAT VOOR SLECHTS
€15,-
OPZEGGEN NIET NODIG* ZONDER VERPLICHTINGEN – ZONDER GEZEUR
*ABONNEMENT VERLOOPT AUTOMATISCH NA HET ONTVANGEN VAN DE VIERDE EDITIE
WWW.DIGIFOTOPRO.NL/AANMELDEN
OPM-Special (origineel).indd 26
06-11-2008 16:32:53
� Digital photo @ HD resolution 08/05/08 15:27
MPM160-320U_NL:Mise en page 1 MPM160-320U_NL:Mise en page 1
08/05/08
15:27
Page 1
PORTABLE MEDIA PLAYER
Page 1
08/05/08 15:27 Page 1 � Digital photo @ HD resolution � Video upscaling to 720p � DigitalDVD photo @ HD resolution � Plays folder / DivX / Xvid / MPEG-1/2/4 � upscaling to 720p � Video USB Interface � Plays DVD folder / DivX / Xvid / MPEG-1/2/4 � USB Interface
MPM160-320U_NL:Mise en page 1
PORTABLE MEDIA PLAYER PX-MPM160U / PX-MPM320U PORTABLE MEDIA PLAYER PX-MPM160U / PX-MPM320U
Afspelen van audio, Afspelen van audio, video & foto’s op tv video & foto’s op tv
160/320 160/320 GB
GB
Plug & Play Plug & Play
USB 2.0 connector
E
Power connector
USB 2.0 Component video connector output connector
Power connector
Component video output connector
Ultra Slim & Ultra Portable Slim
&
Portable
Composite audio/video output connector Composite audio/video output connector
Plextor Europe Excelsiorlaan 9 • 1930 Zaventem • Belgium • Phone +32 2 725 55 22 • Fax +32 2 725 94 95 • www.plextor-europe.com Plextor Europe Excelsiorlaan 9 • 1930 Zaventem • Belgium • Phone +32 2 725 55 22 • Fax +32 2 725 94 95 • www.plextor-europe.com sh03_08.indd 25
Untitled-1 2 OPM-Special (origineel).indd 27 sh03_08.indd 25 Untitled-1 2
5/27/08 10:54:04 AM
11/6/08 5:12:59 PM 06-11-2008 5/27/08 10:54:04 AM17:27:59 11/6/08 5:12:59 PM
Nederland
28 Wouter Schuddebeurs
Wouter Schuddebeurs (23) Alles wat vreemd en dus nieuw is, vind ik interessant. Andere levensstijlen of omgevingen, maar vooral mensen zijn oneindig verschillend en vaak onbegrijpelijk. Met behulp van portretten of documentaires krijg je hier meer inzicht in. Mijn nieuwsgierigheid is de reden waarom ik fotografeer. www.walletshaker.com
VISSERS Elke week gaan deze mannen de zee op om te vissen op tong en zeebaars. Het is gevaarlijk en hard werk. Goede samenwerking en alertheid zijn een must op de soms zeer wilde Noordzee. Met vrijwel geen slaap en veel slecht weer, houden ze de moed erin door grappen te maken en te praten in een taal die ik nauwelijks kan verstaan. De natte omstandigheden en de beperkingen op de boot maakten het fotograferen niet gemakkelijk. Al mijn digitale spullen heb ik in plastic ingepakt om zo toch tijdens de regen en tussen de vis door te kunnen blijven fotograferen.
OPM-Special (origineel).indd 28
06-11-2008 16:37:40
“Al mijn digitale spullen heb ik in plastic ingepakt�
OPM-Special (origineel).indd 29
06-11-2008 16:37:48
30 Wouter Schuddebeurs
OPM-Special (origineel).indd 30
06-11-2008 16:39:34