DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 1
ryc e r z e ko lu m b a
G rudzień 2019
COLUMBIA
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 2
Wesołych ŚWiąt Bożego NarodzeNia dla cieBie i tWojej rodziNy
Znajdź nas na rycerzekolumba.com
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 3
Ryc e R Z e Ko Lu M B A
# $& ♌ && ♌
$$
COLUMBIA
Witraş przedstawiający Gwiazdę Betlejemską umieszczony nad oknem ze sceną narodzenia Chrystusa w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny w New Haven w stanie Connecticut.
ARTYKUĹ Y
5
Przyszłość ewangelizacji Matka Boşa z Guadalupe rzuca światło na misję Kościoła we współczesnym świecie. Najwyşszy rycerz carl a. aNdersoN
14 Nasz kościół-matka Trwają pilne prace naprawcze mające uratować kościół pw. Najświętszej Maryi Panny — miejsce narodzin Zakonu. johN burger
6
radość boşego Narodzenia Ten okres przypomina nam, şe prawdziwa i trwała radość pochodzi tylko od Boga i z nadziei, którą w Nim pokładamy. Najwyşszy kaPelaN williaM e. lori
8
wiadomości rycerzy kolumba Rycerze w Meksyku i Teksasie niosą pomoc imigrantom • Pielgrzymi oddają cześć św. Janowi Pawłowi II • Francuscy Rycerze pomagają odbudować chrześcijanom ich warsztaty pracy na Bliskim Wschodzie
20 „McMiracle� jimmy’ego Murray’a Rycerz — były manager druşyny NFL — pomógł stworzyć dzieło miłosierdzia, które słuşy chorym dzieciom z całego świata. jiMMy Murray, redakcja coluMbii
22 kochaj bliźniego swego Rycerze Kolumba niosą pomoc rdzennym Amerykanom w Południowej Dakocie, dostarczając im ciepłą odzieş oraz wózki inwalidzkie.
schronienie przed burzą Kanadyjskie rady niosą pomoc i dają bezpieczeństwo chrześcijańskim rodzinom uchodzącym z Syrii.
#!" " &!
% % % %
redakcja coluMbii
9
GRuDZIeĹƒ 2019
♌ coLuMBIA ♌
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 4
e dy to r i a l
COLUMBIA
„odbuduj mój kościół�
wydawca wersji polskiej kofc polska sp. z o.o. ul. domaniewska 47/10 02-672 warszawa
byŠrok 1205. franciszek był przystojnym, urodzonym w zamoşnej rodzinie młodzieńcem. zdawało się, şe miał wszystko, lecz światowe bogactwa nie cieszyły go juş i zastanawiał się nad celem swojego şycia. pewnego dnia, modląc się w opuszczonej kaplicy na przedmieściach asyşu, doświadczył mistycznego przeşycia: chrystus z ikony przedstawiającej ukrzyşowanego powiedział do niego: „franciszku, idź odbuduj mój kościół, gdyş popada w ruinę�. wyrzekłszy się przypadającego na niego spadku, franciszek wyruszył, by własnoręcznie odbudować wyniszczoną kaplicę san damiano. po czasie zrozumiał jeszcze głębsze znaczenie słów chrystusa. papieş franciszek przypomniał tę sławną historię swojego imiennika w przemówieniu do młodych w czasie Światowych dni młodzieşy 2013 w rio de janeiro. wyjaśnił wtedy: „powoli, ale coraz pewniej franciszek przekonywał się, şe nie chodziło o renowację kamiennej budowli, lecz o wykonanie swojego zadania w şyciu kościoła. chodziło o posługę kościołowi, kochanie go i pracę nad tym, by oblicze chrystusa jaśniało w nim jeszcze mocniej�. Św. franciszek z asyşu poświęcił się şyciu w biedzie i głoszeniu ewangelii i załoşył zakony, które prędko się rozrastały. stał się kluczową postacią w procesie odnowy wiary w Xiii wieku i wywarł trwały wpływ na kościół. przypisuje mu się nawet stworzenie w 1223 roku pierwszej szopki boşonarodzeniowej — z prawdziwymi aktorami i zwierzętami ustawionymi w jaskini — która miała ułatwić wiernym namysł nad narodzinami chrystusa. dziś, ponad osiem wieków później, doświadczenie św. franciszka z kaplicy
♌ columbia ♌
GrudzieĹƒ 2019
san damiano nabiera dla rycerzy kolumba specjalnego znaczenia. miejsce narodzin zakonu, kościół pw. najświętszej maryi panny w new Haven w alton j. pelowski stanie connectiredaktor naczelny cut, wciąş jest aktywną parafią pełną młodych rodzin i rycerzy, podobnie jak w czasach mcGivney’a. jednakşe tynk połoşony na ścianach i suficie 145letniego budynku jest w złym stanie, dlatego podjęto powaşny projekt renowacyjny (zob. s. 14). chociaş potrzebna jest pomoc w sfinansowaniu tych prac, rycerze na całym świecie są wezwani równieş do jeszcze pilniejszego zadania — do pracy nad odnową całego kościoła. w obliczu dzisiejszych skandali, a takşe obojętności lub wrogości wobec wiary, autentyczne chrześcijańskie świadectwo jest potrzebne jeszcze bardziej niş zwykle. to zaś wymaga, między innymi, wiernego şycia zasadami miłosierdzia, jedności i braterstwa we wszystkim, co robimy. odsetek praktykujących katolików w wielu miejscach zachodniego świata jest rekordowo niski, choć wyniki na giełdzie papierów wartościowych są rekordowo wysokie. Św. franciszek juş jako młody chłopak zrozumiał, şe szczęście tkwiące w posiadaniu rzeczy tego świata szybko się wyczerpuje. to waşna lekcja, zwłaszcza jeşeli chcemy wzrastać w wierze i dzielić się dobrą nowiną z tymi, którzy są wokół nas. ostatecznie tylko urodzony w şłobie jezus chrystus moşe wypełnić ludzkie serca.♌
najwyŝsi funkcjonariusze carl a. anderson Najwyşszy RyceRz je abp wiliam e. lori Najwyşszy KaPelaN patrick e. kelly zastęPca Najwyşszego RyceRza michael j. o’connor Najwyşszy seKRetaRz ronald f. schwarz Najwyşszy sKaRbNiK john a. marrella Najwyşszy adwoKat ________ zespÓŠredakcyjny alton j. pelowski RedaKtoR NaczelNy andrew j. matt RedaKtoR cecilia Hadley RedaKtoR margaret b. kelly RedaKtoR
czcigodny sługo boşy Michaelu Mcgivney’u (1852-1890), apostole Młodych, obrońco chrześcijańskiego şycia rodzinnego, załoşycielu Rycerzy Kolumba wstawiaj się za nami! ________ jak do nas dotrzeĆ Poczta columbia 1 columbus plaza new Haven, ct 06510-3326 PytaNia do coluMbii 203-752-4398 biuRo obsługi KlieNta KoFc 1-800-380-9995 e-Mail columbia@kofc.org iNteRNet kofc.org/columbia ________ członkami Rycerzy Kolumba mogą być jedynie męşczyźni, którzy ukończyli 18 lat i są praktykującymi katolikami pozostającymi w duchowej łączności ze stolicą apostolską. wymóg bycia praktykującym katolikiem oznacza, şe dany męşczyzna akceptuje urząd Nauczycielski Kościoła katolickiego w sprawach wiary i moralności, dąşy do şycia zgodnego z przykazaniami Kościoła katolickiego, a takşe moşe przystępować do sakramentów Świętych.
________
chronione prawami autorskimi Š 2019 wszelkie prawa zastrzeşone ________ na okŠadce Narodzenie chrystusa przedstawione na witraşu kościoła Najświętszej Maryi Panny w New Haven w stanie connecticut. dzieło, którego autorstwo przypisuje się pracowni Franza Mayera z Monachium, zostało zamontowane w oknie kościoła pod koniec XiX wieku.
Przesłanie, które św. Franciszek usłyszał ponad 800 lat temu, obrazuje misję, przed którą stoimy dzisiaj
wydawca rycerze kolumba ________
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 5
BUDUJĄC LEPSZY ŚWIAT
Przyszłość ewangelizacji Matka Boża z Guadalupe rzuca światło na misję Kościoła we współczesnym świecie Najwyższy Rycerz Carl A. Anderson
CO ROKU W GRUDNIU, rozważając narodziny Naszego Pana, naturalnie zwracamy swój wzrok ku Jego matce, Najświętszej Maryi Pannie. A ponieważ Rycerze Kolumba oddali się w opiekę Maryi, Matce Bożej z Guadalupe, mamy wyjątkowy powód, by 12 grudnia oddać jej cześć. W 2001 roku, gdy zostałem wybrany Najwyższym Rycerzem, zdecydowałem, by to w Bazylice Matki Bożej z Guadalupe w Mexico City objąć swój urząd i by tam oddać nasz Zakon pod jej opiekę. Prawie dziesięć lat wcześniej papież Jan Paweł II przybył do Santo Domingo na Dominikanie, by świętować 500. rocznicę ewangelizacji Nowego Świata. Powrócił tam w 1997 roku na Specjalne Zgromadzenie Synodu Biskupów pod hasłem „Spotkanie z Żywym Jezusem Chrystusem”. Te dwa historyczne spotkania, których następstwem była adhortacja apostolska Jana Pawła II Ecclesia in America, zaznaczyły moment wyraźnej zmiany naszego rozumienia misji Kościoła na Zachodniej Półkuli. Papież Jan Paweł II i ojcowie synodalni wezwali do nowej komunii i solidarności. I w Ecclesia in America Ojciec Święty powierzył tę misję orędownictwu Matki Bożej z Guadalupe, którą nazwał przykładem „ewangelizacji sięgającej samych korzeni kultury” oraz „Gwiazdą pierwszej i nowej ewangelizacji”. Pisał: „Żywię w mym sercu mocną nadzieję, że Ta, której wstawiennictwo umocniło wiarę pierwszych uczniów, przez swe macierzyńskie wstawiennictwo będzie prowadziła Kościół na tym kontynencie i wyjedna dla niego wylanie
Ducha Świętego, podobnie jak wymodliła je dla Kościoła rodzącego się, ażeby nowa ewangelizacja przyniosła obfite owoce życia chrześcijańskiego” (11). Taka też była moja nadzieja wobec Rycerzy Kolumba, gdy modliliśmy się w Bazylice Matki Bożej z Guadalupe w 2001 roku. Miałem również nadzieję, że przez wstawiennictwo Najświętszej Maryi Panny Zakon w wyjątkowy sposób przyczyni się na rzecz komunii i solidarności między katolikami na naszej półkuli. W 2009 roku wraz z postulatorem procesu kanonizacyjnego św. Juana Diego, ks. Eduardo Chávezem, napisaliśmy książkę pt. Matka Boża z Guadalupe: Matka Cywilizacji Miłości. Po części zrobiliśmy to, aby pomóc naszym czytelnikom zrozumieć prawdziwie radykalny wymiar, w którym ów „przykład ewangelizacji sięgającej samych korzeni kultury” mógł docierać bezpośrednio do rdzennych narodów naszej półkuli. We wprowadzeniu wyjaśniliśmy, że „chociaż uznajemy objawienie się Matki Bożej z Guadalupe za fakt historyczny, nie podzielamy opinii, że powinno ono zostać powierzone jedynie stronom książek historycznych. Zasadniczo pełna radykalność tego objawienia się Matki Bożej może — w przedziwny sposób — zostać w pełni zrozumiana właśnie teraz, gdy najwyrazistszą formą dla społeczeństwa jest Cywilizacja Miłości”. Od tego czasu imponuje mi jeszcze silniej wpływ, jaki Matki Boża z Guadalupe wywiera na naszą epokę błyskawicznej globalizacji. Długo uważana za Patronkę Filipin coraz silniej inspiruje zainteresowanie i pobożność w
innych częściach Azji oraz w Afryce, Ameryce Północnej i Europie. Niektórzy mogą nawet zobaczyć ikonę Matki Bożej z Guadalupe na enkolpionie — medalu noszonym przez pewnego ukraińskiego biskupa Kościoła grekokatolickiego. Historyk Philip Jenkins poczynił zdumiewającą obserwację w swojej przełomowej publikacji Chrześcijaństwo przyszłości (oryg. The Next Christendom — przyp. tłum.). Napisał, że w 1900 roku 83% chrześcijan na świecie mieszkało w Europie i Północnej Ameryce. Przed 2050 rokiem — jak twierdzi — szacunkowo około 72% chrześcijan będzie mieszkać w Afryce, Azji i Ameryce Łacińskiej. Przyszłość chrześcijaństwa może zależeć od nie-europejskiego „przykładu ewangelizacji sięgającej samych korzeni kultury” na poziomach, których mnogości nie możemy sobie wyobrazić. Taka ewangelizacja z szacunkiem odnosi się do godności wszystkich rdzennych ludów żyjących w miejscach, które Jenkins nazywa terenami nowej cywilizacji chrześcijańskiej. Od 1905 roku, kiedy to Rycerze Kolumba rozpoczęli działalność w Meksyku i na Filipinach, pomagaliśmy wprowadzić komunię i solidarność pośród katolików na całym świecie. Jestem pewien, że w latach, które przed nami, będziemy kontynuować swój wyjątkowy wkład w tę misję. Vivat Jezus!
GRUDZIEŃ 2019
♦ COLUMBIA ♦
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 6
UCZYĆ SIĘ WIARY, ŻYĆ W WIERZE
Radość Bożego Narodzenia Ten okres przypomina nam, że prawdziwa i trwała radość pochodzi tylko od Boga i z nadziei, którą w Nim pokładamy Najwyższy Kapelan Arcybiskup William E. Lori
BOŻE NARODZENIE i radość idą w parze. Wysyłamy i otrzymujemy kartki świąteczne opiewające świąteczną radość. Bierzemy udział w bożonarodzeniowych przyjęciach, kolacjach i spotkaniach rodzinnych. Śpiewamy uświęconą zwyczajem pieśń „Niech się radują niebiosa i ziemia” i z niecierpliwością wyczekujemy świątecznej mszy św. Tak, Boże Narodzenie to czas radości. Ale nie każdemu udziela się ów wesoły duch. Pewien duszpasterz młodzieży, z którym niedawno rozmawiałem, powiedział mi o trudnościach, z jakimi mierzy się wielu młodych ludzi. Niektórzy oceniają swoją wartość na podstawie liczby „lajków” w mediach społecznościowych, a kiedy przestają je otrzymywać lub ktoś dręczy ich w sieci lub na żywo — ich poczucie własnej wartości gwałtownie spada. Niejeden żyje na krawędzi desperacji, a części z nich towarzyszą myśli o samobójstwie. Wydaje się, że ci młodzi ludzie jeszcze nie zaznali prawdziwej radości. Jej brak objawia się również w innej, mniej drastycznej formie. Gdy wyprowadzam swojego psa na spacer po Baltimore, spotykam ludzi przyjaznych i szczęśliwych, ale też zauważalnie posępnych — chodzą ze spuszczonymi głowami i zmarszczonymi czołami, noszą słuchawki w uszach i odłączają się od otaczającego świata. Przypomina mi się wtedy wnikliwy komentarz św. Pawła VI. W swojej apostolskiej adhortacji Gaudete in Domino, napisał: „Społeczność ludzka, bogata w wynalazki ♦ COlUMBIA ♦
GRUDZIEŃ 2019
techniczne, mogła pomnożyć okazje do rozrywek, ale z trudem przychodzi jej rodzenie radości”. Radosne piosenki i życzenia, powody do świętowania i nawet piękne liturgie wydają się nieautentyczne, dopóki prawdziwa radość nie rozbrzmi w naszych sercach. Tego, który posiadł prawdziwą radość, nie powstrzyma żaden problem czy niepokój — ani swój ani czyjś. Znam i podziwiam wielu księży, diakonów, zakonników i świeckich, którzy pracują w najbardziej wymagających dzielnicach świata. Każdego dnia natrafiają na przejmujące ludzkie cierpienia i potrzeby, a jednak nigdy nie zatracili zdolności niesienia swoim duszpasterstwem nadprzyrodzonej radości. Znają także sposoby, by pośród tych, którzy żyją w okropnych warunkach odkryć radość i nadzieję, które nie pochodzą z tego świata. Radość nie jest zaledwie przyjemnością albo przelotnym uczuciem, ale przekonaniem wlanym w nasze serca przez Ducha Świętego. Radujemy się w miłości Boga Ojca, który posłał swojego Syna, by zbliżył się ku nam i dzielił z nami człowieczeństwo w jego grzesznym brzemieniu — a precyzyjniej: po to, by nas odkupił, przebaczył nam grzechy i przemienił nasze życie na wzór swojej chwały. Uwierzyć, mieć nadzieję i otrzymać ów boski dar — oto, co znaczy posiąść radość, która przebrnie przez wszystkie ziemskie znoje i pozostanie z nami na wieczność. Nie sądźmy, że ta radość mająca początek w Bogu jest poza naszym
zasięgiem. Ona jest dla każdego i z mocą zamieszkuje serca pełne pokory. To radość dzieci, którym błogosławił Jezus. To radość Marty, Marii i Łazarza, którzy przyjęli Jezusa w swoim domu. To radość celnika, któremu przebaczono, pasterza, który odnalazł zagubioną owcę, kobiety, która odnalazła drachmę, wreszcie złoczyńcy, który odnalazł przebaczenie na chwilę przed śmiercią. Boże Narodzenie jest świętowaniem owej najwyższej radości, która nie pochodzi z tego świata. To ta szczęśliwa wiadomość, którą przyniósł Maryi Archanioł Gabriel: „Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. Będzie On wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego” (Łk 1,31-32a). Maryja, gdy odwiedziła swoją kuzynkę Elżbietę i świętowała z nią Dobrą Nowinę o zbawieniu, radośnie chwaliła Boga: „Wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny. Święte jest Jego imię” (Łk 1,49). Również w tę noc Bożego Narodzenia niebo rozświetliła chwała Boga, a aniołowie przynieśli radosne poselstwo całej ziemi: „Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom Jego upodobania” (Łk 2,14). Życzę Wam i Waszym bliskim pełnych radości świąt Bożego Narodzenia!♦
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 7
wyzwanie najwyĹźszego Kapelana
Msza św. otwarcia W owym czasie wystąpił Jan Chrzciciel i głosił na Pustyni Judzkiej te słowa: „Nawróćcie się, bo bliskie jest królestwo niebieskie�. Do niego to odnosi się słowo proroka Izajasza, gdy mówi: „Głos wołającego na pustyni: Przygotujcie drogę Panu, dla Niego prostujcie ścieşki!�. (ewangelia z dnia 8 grudnia, mt 3, 1-3) wszyscy znamy to poczucie paniki, które pojawia się tuş przed przybyciem gości do naszych domów. goście mają przybyć lada chwila, a my pośpiesznie sprzątamy i czynimy ostatnie przygotowania. moi Bracia Rycerze, w tym fragmencie ewangelii widzimy jana chrzciciela, który biega po domu i woła do wszystkich, aby przygotowali się na najwaşniejszego gościa w şyciu: jezusa chrystusa. i to jest nasze wspólne zadanie na
# # * / " + ) * / +)/ & & #( / (%. / / / + )/ "*++*" /- !$'.,/ -.$ ./ %-,! & './ .,',-!./)-& ( , / (/ $ %-,'
intencje modlitewne ojca ĹšwiĘtego
aby kaşdy kraj podjął, priorytetowo i zdecydowanie, działania mające na celu polepszenie przyszłości dzieci, szczególnie tych cierpiących.
KalendaRz lituRgiczny 1 gru. 3 gru. 7 gru. 8 gru. 12 gru. 13 gru. 14 gru. 25 gru. 26 gru. 27 gru.
28 gru. 29 gru.
Pierwsza Niedziela Adwentu św. Franciszka Ksawerego św. Ambroşego Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny Najświętszej Maryi Panny z Guadalupe św. Šucji św. Jana od Krzyşa Uroczystość Narodzenia Pańskiego Święto św. Szczepana Święto św. Jana, apostoła i ewangelisty Święto świętych Młodzianków Święto Świętej Rodziny Jezusa, Maryi i Józefa
kaşdy dzień tego adwentu: zajrzeć w kaşdy kąt naszego duchowego domu i posprzątać bałagan, bo nadejście chrystusa jest blisko. módlmy się o łaskę pokuty i przygotowania naszych dusz na nadejście naszego pana. Wyzwanie Najwyşszego Kapelana Arcybiskupa Williama E. Loriego: w tym miesiącu wzywam was, abyście pościli lub powstrzymali się od spoşywania mięsa w jeden dzień w tygodniu w ramach przygotowań na nadejście chrystusa. po drugie, wzywam was, abyście lepiej przygotowali się na jego przyjście poprzez propagowanie Religijnej treści adwentu lub po prostu şycząc ludziom „wesołych Świąt Boşego narodzenia!�.♌
KatoliK miesiÄ…ca
Blessed jĂĄnos (anasztĂĄz) Brenner (1931-1957) wĘgieRsKi KapĹ an nie zawahaĹ‚ siÄ™, gdy o północy wezwano go, by stanÄ…Ĺ‚ przy łóşku konajÄ…cego czĹ‚owieka. od lat modliĹ‚ siÄ™ do Boga: „spraw, bym zawsze wypeĹ‚niaĹ‚ dokĹ‚adnie to, do czego bÄ™dÄ™ przez ciebie powoĹ‚anyâ€?, a teraz przedzieraĹ‚ siÄ™ przez las, by udzielić ostatniego namaszczenia. nastÄ™pnego ranka znaleziono jego ciaĹ‚o — w dĹ‚oni wciÄ…Ĺź chroniĹ‚ niesionÄ… przez siebie eucharystiÄ™. jĂĄnos Brenner podÄ…ĹźaĹ‚ za swoim powoĹ‚aniem na wÄ™grzech w niebezpiecznych czasach. od kiedy reĹźim komunistyczny przejÄ…Ĺ‚ szkoĹ‚y katolickie, ogromny wpĹ‚yw miaĹ‚y na niego zajÄ™cia w akademii cystersĂłw. w wieku 19 lat wstÄ…piĹ‚ do ich opactwa, przyjmujÄ…c imiÄ™ anasztĂĄz. gdy rzÄ…d zaczÄ…Ĺ‚ uciskać oĹ›rodki Ĺźycia zakonnego, nowicjusze kontynuowali formacjÄ™ potajemnie. Brat anasztĂĄz zĹ‚oĹźyĹ‚ Ĺ›luby w 1951 roku, po czym ukoĹ„czyĹ‚ studia w seminarium diecezjalnym i w 1955 roku przyjÄ…Ĺ‚ cysterskie Ĺ›wiÄ™cenia kapĹ‚aĹ„skie. KapĹ‚anami zostali takĹźe jego dwaj bracia — starszy rĂłwnieĹź jako cysters, a mĹ‚odszy zostaĹ‚ ksiÄ™dzem diecezjalnym. ĹźyĹ‚ w wiejskiej parafii, do ktĂłrej zostaĹ‚ przydzielony, wedĹ‚ug przyjÄ™tego przez siebie cysterskiego motta: „Rozpalaj i dawaj Ĺ›wiatĹ‚oâ€?. jego radość i wiara niesamowicie przyciÄ…gaĹ‚y mĹ‚odych ludzi,
wywołując gniew władz komunistycznych — szczególnie po antysowieckim powstaniu w 1956 roku. po nieudanym zamachu na jego şycie zaproponowano mu inną, bezpieczniejszą posługę. on jednak odpowiedział: „nie boję się. wolę zostać�. prośba o udzielenie ostatniego namaszczenia 14 grudnia 1957 roku była podstępem. nieznany sprawca napadł na o. anasztåza w środku lasu, zadając mu noşem ponad 30 ran kłutych. Rządowe próby zatuszowania zbrodni kompletnie się nie powiodły, poniewaş pamięć o cystersie nabierała mocy. w 1989 roku na miejscu jego śmierci stanęła kaplica, zaś w maju 2018 roku Brenner został beatyfikowany jako męczennik zabity in odium fidei (łac. z nienawiści do wiary — przyp. tłum).♌
gRudzieĹƒ 2019
♌ columBia ♌
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 8
w i a d o m o Ĺ› c i ryc e r z y ko lu m b a
rycerze w meksyku i Teksasie niosÄ… pomoc imigrantom
Pielgrzymi oddają cześć św. Janowi Pawłowi ii
w lecie ubiegłego roku praca rycerzy w el Paso w Teksasie, której celem było niesienie pomocy rodzinom w schroniskach dla imigrantów w poblişy granicy uSa z meksykiem dała początek humanitarnej inicjatywie obejmującej cały zakon. Najwyşszy rycerz carl anderson opisał ją w przemówieniu wygłoszonym na Najwyşszej konwencji — chodzi o pomoc rodzinom imigrantów we współpracy z diecezjami i radami lokalnymi. Na pomoc tę składają się równieş dostawy artykułów pierwszej potrzeby o wartości 120 tysięcy dolarów dostarczone w październiku do centrów dla imigrantów w ciudad Juårez oraz Piedras Negras w meksyku. do ponad 40 rycerzy z Teksasu
i meksyku doĹ‚Ä…czyĹ‚ ordynariusz miejsca bp JosĂŠ Guadalupe Torres-campos oraz bp mark Seitz z diecezji el Paso. „PrzykĹ‚ad, jaki dali nam rycerze kolumba to postawa miĹ‚osierdzia, braterstwa i hojnoĹ›ciâ€? — powiedziaĹ‚ bp Torres-campos. alfredo daniel GarcĂa cano czĹ‚onek rady 15581 im. Ĺ›w. PawĹ‚a z Tarsu w ciudad JuĂĄrez byĹ‚ jednym z rycerzy, ktĂłrzy pomagali rozĹ‚adować dostawy i spÄ™dziĹ‚ czas z tamtejszymi potrzebujÄ…cymi. „waĹźne jest dla mnie wyraĹźanie wiary przez uczynki i Ĺ›wiadomość, Ĺźe moja wiara ma wpĹ‚yw na spoĹ‚eczność i tych, ktĂłrzy najbardziej potrzebujÄ… pomocyâ€? — powiedziaĹ‚.♌
Cztery dni po liturgicznym wspomnieniu św. Jana Pawła II pielgrzymi ukończyli 19-kilometrową pielgrzymkę do Narodowego Sanktuarium tego świętego w Waszyngtonie. 26 października ponad 500 uczestników — w tym równieş Rycerze wraz z rodzinami — wzięło udział w tym wydarzeniu. Trasa, która rozpoczęła się w kościele pw. Matki Boşej Królowej Polski w Silver Spring w stanie Maryland, została zwieńczona mszą św. w sanktuarium oraz piknikiem.
Francuscy rycerze pomagajÄ… odbudować chrzeĹ›cijanom ich warsztaty pracy na bliskim wschodzie dziĘki Ĺ›rodkom zebranym przez francuskich rycerzy kolumba, wiele rodzin w iraku i Syrii bÄ™dzie korzystać z nowych maszyn rolniczych, narzÄ™dzi, pojazdĂłw oraz innych przedmiotĂłw. 24 wrzeĹ›nia rycerze przeprowadzili w ParyĹźu aukcjÄ™, podczas ktĂłrej zebrali 215 tysiÄ™cy euro na rzecz Oeuvre d’Orient oraz FraternitĂŠ en Irak — pozarzÄ…dowych organizacji wspierajÄ…cych wspĂłlnoty chrzeĹ›cijaĹ„ ♌ columbia ♌
GrudzieĹƒ 2019
skie na bliskim wschodzie. Faraj benoÎt, załoşyciel oraz przewodniczący FraternitÊ en Irak, jest rycerzem rady 16502 im. bł. karola de Foucauld w Paryşu. zgromadzone środki zostaną przeznaczone na realizację ośmiu projektów ekonomicznych, których celem jest odbudowa stabilnych źródeł utrzymania dla chrześcijańskich rodzin poprzez oşywienie rozwoju rolnictwa, rzemiosła i handlu.♌
) $ $ ) ) # &) !('&) %( ) (!') ( ) )) ) # $ ) ) # &) !('&) (! ) %' ('%) ) ) $&) %" ( #' ( ) " " %"
Rycerze rozładowują dostawę artykułów pierwszej potrzeby w Casa del Migrante w meksykańskiej miejscowości Ciudad Juårez 5 października.
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 9
Po lewej: Fouad Yacoub przewodzi procesji ze świecami podczas specjalnej liturgii z okazji święta Podwyşszenia Krzyşa Świętego w grekokatolickiej świątyni bizantyjskoukraińskiego kościoła pw. św. Szczepana Pierwszego Męczennika w Calgary 13 września. Rodzina Yacouba jest jedną z ponad 100 rodzin syryjskich uchodźców, które zostały przyjęte przez parafian i lokalnych Rycerzy.
O
Schronienie przed burzą Kanadyjskie rady niosą pomoc i dają bezpieczeństwo chrześcijańskim rodzinom uchodzącym z Syrii
d ośmiu lat syryjscy chrześcijanie mierzą się z wojną domową i groźbą ludobójstwa. Rodziny są rozdarte pomiędzy śmiertelnie niebezpieczną próbą przetrwania na miejscu a bolesnym opuszczeniem ojczyzny. We współpracy z Archieparchią Kościoła melchicko-katolickiego w Aleppo, Patriarchatem syryjsko-katolickim oraz innymi instytucjami Rycerze Kolumba nieśli pomoc rodzinom, które pozostały w kraju, a takşe tym, które znalazły schronienie w sąsiadującym z Syrią Libanie. Niektórym rodzinom przyznano azyl w Kanadzie, gdzie rady lokalne pomogły w organizacji przesiedlenia. Choć konflikt w Syrii trwa, dla wielu stanowiąc grozę i źródło niepewności, kolejne strony opowiedzą historię trzech spośród wielu rad, które pracowały w pocie czoła, aby pomóc syryjskim rodzinom rozpocząć nowe şycie.
GRUDZIEĹƒ 2019
♌ COLUmbIA ♌
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:11 AM Page 10
MIEJSCE JAK DOM
W
grekokatolickiej świątyni ukraińskiego kościoła pw. św. Szczepana Pierwszego męczennika w Calgary razem z dymem kadzidła wznoszą się hymny po ukraińsku i arabsku. W święto Podwyşszenia Krzyşa Świętego, dwie parafie róşniące się językiem i kulturą spotykają się, by wspólnie przeşywać łączącą je wiarę. Wierni Kościołów wschodnich tradycyjnie określają boską liturgię jako „niebo na ziemi�. Dla Fadiego Yacouba i reszty uchodźców z Syrii, ten kościół stał się przynajmniej „ucieczką ze swojej ziemi�. Przed pięcioma laty Yacoub wraz z şoną i dwójką dzieci uciekł ze zrujnowanego walkami Damaszku. Przybyli do Kanady, szukając bezpieczeństwa i nadziei. „Przed przybyciem do parafii św. Szczepana poszukiwałem miejsca, które nazwę domem� — wspomina 46-letni Yacoub. „i ten kościół jest jak dom�. Rycerze z rady 7659 im. św. mikołaja wraz z innymi wiernymi parafianami obrządku bizantyjsko-ukraińskiego zaoferowali przyjęcie i pomoc. Rodzinie melchickich katolików bizantyjska liturgia oraz ikony ułatwiły początki w nowym kraju. Podobnego przyjęcia doświadczyło ponad 100 rodzin syryjskich uchodźców. Yacoub i dziesiątki innych Syryjczyków wstąpiło do rady 7659. W 2015 roku ks. Ephrem Kardouh, kapłan Kościoła melchickokatolickiego został wysłany przez swojego biskupa do Calgary. Jego ♌ C o l u m b i a ♌
GRuDZiEĹƒ 2019
misją było zjednoczenie gwałtownie rosnącej społeczności Syryjczyków w nowej parafii. melchicko-katolickiej parafii św. bazylego brakowało tylko własnych czterech ścian. Dzięki przyjaźni pomiędzy bpem ibrahimem ibrahimem, który opiekuje się melchickimi katolikami w Kanadzie oraz bpem Davidem motiukiem z Eparchii Kościoła ukraińsko-katolickiego w Edmonton parafia św. Szczepana otworzyła swoje drzwi przed nową grupą, dzięki czemu obie wspólnoty zaczęły dzielić się przestrzenią na czas wydarzeń liturgicznych i towarzyskich. Parafianie oraz członkowie rady Rycerzy Kolumba pomagają rodzinom uchodźców na wiele sposobów. bill lewchuk, dyrektor ds. członkostwa rady 7659 był jednym z wolontariuszy, którzy odnawiali dom dla Yacoubów i dwóch innych syryjskich rodzin. „od tego czasu wielu członków naszej rady pomogło rodzinom, które się tu osiedliły� — mówi lewchuk. Rycerze pomagają zdobyć i przewieźć meble, prowadzą zbiórki şywności na boşe Narodzenie i Wielkanoc, pomagają znaleźć pracę i zapisać dzieci do szkół. „Rycerze przyjmują takşe Syryjczyków w swoich domach, zapraszają ich na grilla, mecze futbolowe i spontaniczne wydarzenia towarzyskie� — mówi lewchuk. Dodaje, şe napływ młodych syryjskich rodzin, które skupiły się wokół parafii św. Szczepana jako swojego kulturowego centrum, oşywił całą wspólnotę.
Reprezentujący trzy obrządki (kolejno: rzymsko-katolicki, melchicki oraz bizantyjsko-ukraiński) ordynariusz Calgary bp William McGrattan (w środku), ks. Ephrem Kardouh (z krzyşem) i ks. Gregory Faryna (z wieńcem) przewodzą wiernym w obchodach wigilii Podwyşszenia Krzyşa Świętego. Bracia Rycerze Bill Lewchuk i Fadi Yacoub asystują w liturgii jako subdiakoni (pierwsi od prawej).
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:12 AM Page 11
Fadi Yacoub (po lewej) z syryjskimi parafianami podczas uroczystego posiłku po liturgii 13 września.
Dzisiaj rodzina Yacoubów ma juş swój własny dom, a Fadi uczy się zawodu elektryka. W zeszłym roku razem z şoną Raldą i ich nastoletnimi dziećmi, Perlą i Fouadem, otrzymali kanadyjskie obywatelstwo. Wstąpienie w szeregi Zakonu przez niego oraz innych syryjskich męşczyzn z parafii Yacoub zawdzięcza ks. Kardouhowi oraz lewchukowi. „oczywiście, zapraszaliśmy ich do naszej rady� — przyznaje
ks. Kardouh, urodzony w Syrii obywatel USa, który sam został Rycerzem w 2002 roku. „Rycerze to kręgosłup Kościoła, jeśli chodzi o słuşbę. Ich charyzmat polega na umacnianiu wiary i wzajemnego wzywania się do modlitwy�. Kluczową rolę w przyjęciu Syryjczyków do Zakonu odegrał równieş obecny Wielki Rycerz, Ghazi „Gus� alkhouri. Chociaş 56-letni alkhouri urodził się w Syrii, to ponad połowę şycia spędził w Calgary. Przez pierwsze pół roku swojej rycerskiej słuşby przyjął do wspólnoty ponad 30 syryjskich męşczyzn. „Zostałem Rycerzem, poniewaş wierzę, şe wszyscy powinniśmy być jedną rodziną w Chrystusie, słuşąc najpierw swojej małej rodzinie w domu, później zaś tej większej — całemu Kościołowi i wspólnocie� — mówi alkhouri. „Rycerze są największą organizacją na świecie, która troszczy się o katolików i rodzinę�. Ks. Kardouh, który niedawno został ojcem duchownym w bizantyjsko-Ukraińskim Seminarium Ducha Świętego w Edmonton, dostrzega w harmonii tych dwóch parafii znak jedności Kościoła. „Nam, Syryjczykom, ta ukraińska wspólnota zapewniła dom, prawdziwą oazę spokoju� — wyznaje. „Pomimo wszystkich strat, jakie poniosły te rodziny, obecność w Kościele daje im mocne poczucie przynaleşności, a w konsekwencji równieş odwagę, by iść naprzód�.♌ maRIo ToNEGUZZI, jest zasłuşonym dziennikarzem z Calgary. Jest wiernym obrządku bizantyjsko-ukraińskiego i Rycerzem rady 7659 im. św. mikołaja.
RODZINNE DRZEWO ZAPUSZCZA NOWE KORZENIE
G
dy Shadi al Dakhil wraz ze swoją brzemienną şoną Kholoud oraz trójką dzieci wysiedli z samolotu w ottawie w marcu 2015 roku, przywitały ich powitalne transparenty. blisko dwa lata po tym, jak ta melchicko-katolicka rodzina została zmuszona do opuszczenia swojego domu w staroşytnym syryjskim mieście Dara, osiedliła się w Kanadzie dzięki pomocy finansowej parafii Świętego odkupiciela w Kanacie w prowincji ontario. Do wsparcia przyłączyła się takşe tamtejsza rada Rycerzy Kolumba. od momentu, gdy ich historia została przedstawiona w czerwcowym numerze Columbii w 2016 roku, krąg hojności poszerzający się — poprzez lokalne parafie i rady z najdalszych zakątków świata — sprawił, şe na lotnisku miało miejsce kilka jeszcze radośniejszych chwil. al Dakhilowie w ciągu ostatnich pięciu lat sprowadzili do Kanady swoje siostry, braci, bratanków i bratanice, ponownie łącząc się z 19 członkami swojej duşej rodziny.
Rodzina Shadiego Al Dakhila oraz jego Ĺźona Kholoud (pierwsi z prawej) stojÄ… z ofiarowanym we wrzeĹ›niu krzyĹźem — darem wdziÄ™cznoĹ›ci dla parafii ĹšwiÄ™tego Odkupiciela w Kanacie oraz rady lokalnej Rycerzy Kolumba. Od 2015 roku schronienie w Kanadzie znalazĹ‚o ponad 20 rodzin. GRUDZIEĹƒ 2019
♌ C o l U m b I a ♌
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:12 AM Page 12
„mają tutaj więcej krewnych niş ja� — mówi Cathy Deogrades, współprzewodnicząca komitetu ds. uchodźców przy parafii Świętego odkupiciela. bob Near, członek komitetu oraz Kanclerz tamtejszej rady 9544 im. Świętego odkupiciela, zachwyca się tym, jak dobrze radzą sobie te rodziny. Jak zauwaşa, przylecieli do Kanady jako bezdomni uchodźcy, a teraz mają swoje domy, jeşdşą własnymi samochodami, a w dodatku pomagają osiedlać się nowo przybyłym. „Są naprawdę zaradni� — stwierdza Near, zauwaşając, şe rodziny te wnoszą ze sobą silną etykę pracy. „Jednym z najbardziej satysfakcjonujących wymiarów wsparcia oraz pomocy finansowej, jakich udzieliła im nasza parafia� — pisał Near w biuletynie informacyjnym swojej rady — „jest ich udana integracja z kanadyjskim społeczeństwem, w tym z parafią Świętego odkupiciela oraz naszą radą Rycerzy Kolumba�. 25-letni bratanek Shadiego, bahaa, w zeszłym roku został Rycerzem jako pierwszy z rodziny. „bycie Rycerzem Kolumba jest szansą na to, by odwdzięczyć się za otrzymane dobro� — mówi bahaa. „Ponadto moi bracia Rycerze pomagają mi w szukaniu dobrej pracy oraz zaangaşowaniu się w şycie kanadyjskiego społeczeństwa�. Rada przeznaczyła ok. 5 tysięcy dolarów, by pomóc parafii Świętego odkupiciela w przyjęciu go w 2016 roku. Studiował język angielski i uzyskał dyplom w dziedzinie zarządzania. aktualnie pracuje dla biura rachunkowego. Równieş Shadi, który jako wolontariusz angaşował się w lokalną działalność Rycerzy Kolumba od kilku lat, został niedawno przyjęty razem ze swoim bratem Waelem do rady 9544. Z czasem al Dakhilowie pokochali swoje nowe şycie. Wielu członków rodziny złoşyło wniosek o kanadyjskie obywatelstwo. W 2015 roku, niedługo po tym jak pierwsi al Dakhilowie przybyli na miejsce, Eddie Deogrades, mąş Cathy oraz Rycerz rady 9544 zebrał Shadiego na ryby. Teraz niemal w kaşdy weekend Shadi wraz z kilkoma krewnymi wsiadają w samochód, by wyruszyć na połów łososia, pstrąga lub szczupaka. „Kocham Kanadę! a wędkarstwo jeszcze bardziej� — şartuje Shadi z promiennym uśmiechem. Wsparcie, jakiego rada 9544 udzieliła syryjskim uchodźcom, stało się inspiracją dla Rycerzy działających ponad 1600 kilometrów na południe stąd. Po przeczytaniu wspomnianego artykułu w Columbii,
Shadi Al Dakhil z synem Yasarem pomagają w akcji sprzedaşy choinek przeprowadzonej w 0 6 roku przez radę 9544 im. Świętego Odkupiciela.
Reg duDomaine, Rycerz rady 11458 im. abpa Jamesa lyke’a w Tyrone w stanie Georgia, wraz ze swoimi braćmi Rycerzami zaczął się zastanawiać, jak mogą pomóc. „Pomyślałem sobie, şe to szczytny cel i şe powinniśmy coś zrobić� — wspomina duDomaine, Zastępca Wielkiego Rycerza. Skontaktował się z dwiema pobliskimi radami: 8972 im. matki Teresy w Tyrone oraz 12862 Sharpsburg i wspólnie zebrali ponad 5600 dolarów. Darowizna pomogła parafii pw. św. Kolumbana w Pembroke w prowincji ontario sfinansować czerwcowe przyjazdy ostatnich członków rodziny Kholoud: siostry, brata i matki, której nie widziała od 6 lat. Jako wyraz wdzięczności za pomoc, 29 września rodzina al Dakhilów ofiarowała parafii oraz radzie prezent: prawie metrowy, ręcznie zdobiony w chrześcijańsko-arabskim stylu krzyş wykonany z drzewa orzechowego i cytrynowego. Rada wcale nie oczekiwała wdzięczności. „Projekt pomocy finansowej dla syryjskich uchodźców pokazuje, şe w radzie i parafii Świętego odkupiciela boşe przykazanie miłości bliźniego obowiązuje w pełni� — mówi Near. „To świetny przykład przekuwania naszej wiary w czyn�.♌ DEboRaH GYaPoNG jest dziennikarką-freelancerką. mieszka w ottawie w Kanadzie.
G
eorge andlian razem z brzemienną şoną i młodym synem mogli tylko patrzeć i modlić się, gdy islamscy rebelianci toczyli uliczne walki z siłami rządu syryjskiego w poblişu jego mieszkania. Kilka przecznic dalej abraham Jolijii wraz z şoną i dwiema córkami ukrywali się przytuleni pośród drşących ścian. ich najblişsze otoczenie było rujnowane przez bomby i ostrzał. To był rok 2012. W Syrii wybuchła wojna domowa. „Tyle razy stawaliśmy na linii ognia snajperów i pociski zagraşały nam z kaşdej strony� — wspomina andlian. „ludzie ginęli dosłownie na naszych oczach�. ♌ C o l u m b i a ♌
GRuDZiEĹƒ 2019
ostatecznie oba mieszkania zostały zbombardowane, co zmusiło rodziny, aby wraz z resztą krewnych wyruszyły w poszukiwaniu schronienia. W dzień urodzin swojej şony w 2013 roku, Joljii został przez rebeliantów postrzelony w nogę i obrabowany. „Gdy doszedłem do siebie, widziałem, jak bojownicy iSiS złapali na ulicy człowieka i odrąbali mu głowę� — wspomina. „To był najgorszy dzień mojego şycia. Postanowiłem, şe razem z rodziną uciekniemy do libanu�. W 2014 roku tym dwóm chrześcijańskim rodzinom udało się wsiąść do autobusów, a następnie przetrwać okropne 24 godziny
UCIECZKA Z ALEPPO
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:12 AM Page 13
Rodzina Joljii (powyşej) i rodzina Andlian (po prawej) w Port Perry w Ontario, gdzie mieszkają od początku 2018 roku. Ich ucieczka z Syrii została sfinansowana przez radę 8951 im. Niepokalanego Poczęcia w Port Perry.
przejazdu przez tereny okupowane przez ISIS, po których dotarły do obozu uchodźców w bejrucie. Według andliana to, şe przetrwali, jest cudem. Drugi cud zdarzył się — jak wspomina — w styczniu 2018 roku, gdy czekali w libanie z nadzieją na otrzymanie kanadyjskich wiz. „Gdy otrzymaliśmy z ambasady Kanady maila o tym, şe Rycerze Kolumba chcą nam to sfinansować — to był prawdziwy cud� — mówi. „Kiedy zaś w ambasadzie usłyszeliśmy pytanie: Czy chcecie natychmiast wyruszyć do Kanady?, odpowiedziałem: Tak, chcemy�. Rada 8951 im. Niepokalanego Poczęcia w Port Perry w ontario pracowała przez dwa lata, şeby móc sfinansować przybycie rodziny uchodźców w ramach Project Hope (dosł. „Projekt Nadzieja� — przyp. tłum.) — programu archidiecezji Toronto. ostatecznie zebrała na ten cel 28 tysięcy dolarów, w rezultacie pomagając nie jednej, ale dwóm rodzinom. „Przedstawiono nam opisy dwóch czteroosobowych rodzin. okazało się, şe matki są siostrami� — wyjaśnia John Peco, przewodniczący Project Hope w radzie. „Wyglądało na to, şe bóg wzywał nas byśmy przyjęli obie rodziny w naszej wspólnocie i tak właśnie zrobiliśmy�. Rodziny andlian i Jojii przybyły w lutym 2018 roku. Członkowie rady 8951 nie pozostawili niczego przypadkowi i poświęcili tysiące godzin, by pomóc rodzinom zadomowić się w małym miasteczku w ontario. oprócz wynajęcia czteropokojowego domu (w którym obie rodziny mieszkały przez pierwsze kilka miesięcy), komitet programu Project Hope w radzie zorganizował zbiórkę mebli dla nich i lekcje angielskiego, pomógł w zapisach do szkół, zapewnił kontrolne wizyty u lekarza i dentysty, naukę jazdy oraz ułatwił mnóstwo podobnych spraw.
We współpracy z parafiÄ… rada zajęła siÄ™ kwestiÄ… znalezienia pracy dla obu ojcĂłw. męşczyĹşni znaleĹşli zatrudnienie w wybranym przez siebie fachu: andlian od prawie dwĂłch lat pracuje jako grafik w lokalnej firmie produkujÄ…cej szyldy, zaĹ› Joljii z powodzeniem pracuje jako spawacz w miejscowym zakĹ‚adzie. „Naszym gĹ‚Ăłwnym celem byĹ‚o sprawić, by rodziny staĹ‚y siÄ™ samowystarczalne tak szybko, jak to tylko moĹźliweâ€? — twierdzi Peco. „PrzyglÄ…danie siÄ™ temu, jak dobrze sobie radzÄ… i zawiÄ…zywanie w tym czasie nowej przyjaĹşni traktujemy jak bĹ‚ogosĹ‚awieĹ„stwoâ€?. Pozostawiwszy trudne doĹ›wiadczenia za sobÄ…, rodziny andlian i Joljii spoglÄ…dajÄ… w przyszĹ‚ość peĹ‚nÄ… spokoju i stabilnoĹ›ci. „DziÄ™kujemy Panu Jezusowi, ktĂłry daĹ‚ nam siĹ‚Ä™ i chroniĹ‚ nas, abyĹ›my mogli tu dotrzećâ€? — wyznaje andlian. „JesteĹ›my rĂłwnieĹź bardzo wdziÄ™czni Rycerzom Kolumba oraz wszystkim innym naszym dobrodziejom — oni ocalili nas od Ĺ›mierciâ€? — dodaje Joljii. „Dla nas oni sÄ… bohateramiâ€?. ♌ mIKE maSTRomaTTEo pisze z Toronto. Jest Rycerzem tamtejszej rady 16233 im. bpa Francisa marrocco. GRUDZIEĹƒ 2019
♌ C o l U m b I a ♌
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:12 AM Page 14
Nasz kościółmatka Trwają pilne prace naprawcze mające uratować kościół pw. Najświętszej Maryi Panny — miejsce narodzin Zakonu John Burger sza św. w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny w to niedzielne południe zaczęła się jak kaşda inna. Nagle z filaru na przedzie kościoła odpadł kawałek tynku wielkości piłki do koszykówki. „Dzięki Bogu, şe nikogo tam wtedy nie było� — powiedział o. John Paul Walker OP, proboszcz parafii, wspominając incydent z 10 lutego. „Na mszy św. o 10:00 zawsze w tym miejscu staje pewna liczna rodzina�. Do zbadania stanu 145-letniej świątyni w New Haven, gdzie Sługa Boşy ks. Michael J. McGivney załoşył w 1882 roku Rycerzy Kolumba, szybko wezwano profesjonalną firmę. Specjaliści stwierdzili, şe chociaş konstrukcja kościoła jest w dobrym stanie, tynk pokrywający wewnętrzne ściany oraz sufit — oryginalny materiał z 1874 roku — nadaje się tylko do kompletnej wymiany. „Gdy dotknęliśmy jednej ze ścian, ogromny kawałek o rozmiarach 3x3 metry po prostu spadł na podłogę� — opowiada Ray Tiedemann, właściciel przedsiębiorstwa zajmującego się renowacjami z New Jersey. „Zwyczajnie tynk dotarł juş do kresu swojej trwałości�. Aktualnie parafia przygotowuje się do uruchomienia wielkiej zbiórki funduszy na pokrycie kosztów rozpoczętego juş dwuczęściowego projektu renowacji. Poniewaş historia Rycerzy Kolumba od zawsze jest nierozerwalnie związana z historią kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny, na początku 2020 roku swoją akcję w imieniu Rycerzy z całego świata przeprowadzi takşe Rada Najwyşsza. Nadzieją organizatorów jest to, şe obie inicjatywy pozwolą pokryć koszta szacowane na 2,5 miliona dolarów, a historyczna świątynia wkrótce znów otworzy swoje drzwi dla parafian, pielgrzymów i innych gości. „Razem z parafianami tego kościoła jesteśmy zobowiązani do pomocy w utrzymaniu historycznego domu naszego Zakonu� — mówi Najwyşszy Rycerz Carl Anderson. „Wspomagając finansowe starania parafii, Rycerze z całego świata pomogą dać gwarancję, şe ta czcigodna świątynia pozostanie dla przyszłych pokoleń şywym centrum wiary i kultu�. ♌ C O l u M B i A ♌
GRuDZiEĹƒ 2019
M
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:12 AM Page 15
Fasada kościoła pw. NMP góruje przy Alei Hillhouse w New Haven w stanie Connecticut. Mierząca ponad 50 m dzwonnica — dar od Zakonu — została dobudowana w 1984 roku.
GRUDZIEŃ 2019
♦ C o l U m b I a ♦
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:12 AM Page 16
KWESTUJĄCY FUNDATOR To nie pierwszy raz, gdy kościół pw. Najświętszej Maryi Panny znajduje się w finansowych tarapatach. Ks. McGivney został tu wikarym w 1878 roku, zaledwie 4 lata od chwili ukończenia tej pięknej gotyckiej konstrukcji. Jedynym mankamentem kościoła połoşonego przy słynnej Alei Hillhouse tuş obok Uniwersytetu Yale, był kolosalny dług: 200 tysięcy dolarów — równowartość dzisiejszych 5 milionów. Naczelną misją McGivney’a było duszpasterstwo, ale przydzielono mu równieş zadanie zmniejszenia długu. Troska ta urosła do rangi pilnej, gdy w 1879 roku New York Times opublikował na pierwszej stronie artykuł, w którym napisano, şe świątynia „jest oszpeceniem alei, źródłem irytacji (‌) oraz kompletną ekonomiczną poraşką�, która „wtargnęła do najbardziej ekskluzywnej dzielnicy kultury i dobrobytu�. Tego typu jawnie antykatolickie resentymenty nie były w tamtych czasach niczym nadzwyczajnym. Mimo to zła prasa pociągnęła za sobą skargi innych katolickich parafii w mieście. W odpowiedzi na nie ks. McGivney zaangaşował młodych parafian i parafianki w kilka przedsięwzięć mających na celu zebranie funduszy. Seria produkcji teatralnych oraz wieczornych „festiwali kawowych� z zabawami muzyczno-tanecznymi podreperowała zasobność parafialnej szkatuły. Kilka lat później część spośród tych męşczyzn pracujących przy takich inicjatywach załoşyła Rycerzy Kolumba. Zanim w 1884 roku ks. McGivney został przeniesiony do parafii św. Tomasza w ♌ C O l U M b i A ♌
GRUDZiEĹƒ 2019
Thomaston, dług parafii Najświętszej Maryi Panny zmalał o 25%. Wkrótce odpowiedzialność za parafię została przekazana dominikanom, którzy zarządzają nią do dziś. Wdzięczność wobec miejsca, jakie parafia zajęła w historii Rycerzy Kolumba, wzrastała w XX wieku. W tym czasie Rycerze z całego świata z wielką przychylnością udzielili świątyni wsparcia w czasie dwóch projektów renowacyjnych. Po tym jak w 1958 roku niszczycielski poşar pochłonął ołtarz, pojedynczy członkowie i całe rady przesyłały swoje darowizny. Nowy ołtarz główny został dedykowany ks. McGivney’owi, zaś całą świątynię odmalowano oraz wykończono rzeźbioną w drewnie boazerią. Drugi, większy projekt był inicjatywą Rady Najwyşszej z okazji jubileuszu stulecia istnienia Rycerzy Kolumba w 1982 roku. Tamtego roku szczątki ks. McGivney’a zostały przeniesione z cmentarza w Waterbury w stanie Connecticut, gdzie spoczął w 1890 roku, do granitowego grobowca w kościele Najświętszej Maryi Panny, dając w ten sposób Rycerzom kolejny powód do pielgrzymowania do miejsca narodzin Zakonu (zobacz: ramka na s. 18). W ramach jubileuszowej renowacji zainstalowano takşe nowe organy piszczałkowe i palisandrową posadzkę, a nad ołtarzem zawisł krzyş karoliński z brązu waşący prawie 200 kg. Wszystkie rady stanowe zostały zaproszone do pokrycia kosztów odnowy jednej ławki wraz ze znajdującym się pod nią fragmentem podłogi. Zakon zebrał równieş środki na zakup windy, dzięki której wstąpienie do
" " ! " ! ! " " " " " " ! " ! ! " " " !
Po lewej: Msza św. na zakończenie studiów sprawowana w kościele pw. NMP w 1957 roku. Gdy rok później ołtarz główny spłonął, tysiące Rycerzy złoşyło darowizny na ufundowanie nowego. • Powyşej: kościół pw. NMP w New Haven w latach 80. XIX wieku. Planowano wtedy budowę dzwonnicy, lecz ostatecznie dokonano tego dopiero 100 lat później.
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:12 AM Page 17
% " % !#$ % # $%" % % % " % ! # % # $ # $%" !$ %
Najwyşszy Kapelan, ordynariusz Baltimore abp William E. Lori przewodniczy modlitwie Funkcjonariuszy Rady Najwyşszej przy grobie ks. McGivney’a po mszy św. otwierającej spotkanie organizacyjne Delegatów Stanowych w New Haven w czerwcu 2018 roku. Szczątki ks. McGivney’a spoczywają w kościele pw. NMP od 1982 roku. • Po prawej: Abp Lori sprawuje mszę św. z okazji dorocznego Dnia Załoşyciela w kościele pw. NMP 29 marca 2017 roku.
koĹ›cioĹ‚a staĹ‚o siÄ™ Ĺ‚atwiejsze. Prace nadzorowaĹ‚ uznany architekt Kevin Roche — parafianin, autor projektu siedziby Rycerzy Kolumba leşącej zaledwie kilka przecznic od koĹ›cioĹ‚a. Kilka lat później NajwyĹźszy Rycerz Virgil Dechant ponownie zwrĂłciĹ‚ siÄ™ do Roche’a, by ten zaprojektowaĹ‚ ponad 50metrowÄ… strzelistÄ… wieşę, ostatecznie dobudowanÄ… w 1984 roku. MieszczÄ… siÄ™ w niej trzy dzwony o imionach: Mary, Dominic i — na cześć ks. McGivney’a — Michael. HISTORIA ODKOPANA Przez 35 lat dzwony te trzy razy dziennie biĹ‚y na AnioĹ‚ PaĹ„ski, lecz teraz — z obawy przed drganiami, ktĂłre mogĹ‚yby spowodować odpadniÄ™cie kolejnych porcji tynku — tymczasowo musiaĹ‚y zamilknąć. Na drzwiach wejĹ›ciowych Ĺ›wiÄ…tyni pojawiĹ‚ siÄ™ drogowskaz kierujÄ…cy wiernych do oddalonego o półtora kilometra na północ koĹ›cioĹ‚a pw. Ĺ›w. JĂłzefa, od 2017 roku przynaleşącego do parafii NajĹ›wiÄ™tszej Maryi Panny. TrwajÄ…ca renowacja koĹ›cioĹ‚a rozpoczęła siÄ™ w lipcu, gdy w jego wnÄ™trzu postawiono rusztowania. Zespół z firmy Tiedemanna pracuje teraz nad wypeĹ‚nieniem Ĺ›cian i sufitu ĹźywicÄ… akrylowÄ…. „ŝywica sprawi, Ĺźe tynk bÄ™dzie trwalszy i bÄ™dzie wyglÄ…daĹ‚ jak nowyâ€? — tĹ‚umaczy Tiedemann, zauwaĹźajÄ…c, Ĺźe uĹźywany przez GRUDZIEĹƒ 2019
17 ♌ C O l U M b I A ♌
RYCERZE PIELGRZYMI Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny jest celem pielgrzymek Rycerzy Kolumba z bliska i z daleka szczególnie odkąd w 1982 roku spoczęły w nim szczątki ks. Michaela McGivney’a. Pielgrzymi przybywają, by prosić o łaski lub dziękować za nie, jednocząc się z innymi Rycerzami. „Mój brat był umierający, a od wielu lat şył bez sakramentów. Gdy jechałem do New Hampshire, chcąc odwiedzić go przed śmiercią, zatrzymałem się w kościele pw. NMP w New Haven, by pomodlić się przy grobie ks. McGivney’a. Miałem wielkie szczęście spędzić tam w samotności prawie godzinę, po czym znów ruszyłem w drogę. Gdy tam dotarłem, szpitalny kapelan słuchał spowiedzi mojego brata i udzielał mu ostatniego namaszczenia! Podziękowałem kapelanowi, gdy skończył, a on zaprosił mnie na mszę św., którą ofiarował w intencji mojego brata. Po raz ostatni widziałem brata şywego w dzień swojego wyjazdu dzień lub dwa później. Nie mam wątpliwości, şe mój brat powrócił do stanu łaski właśnie za wstawiennictwem ks. McGivney’a, a takşe przy wsparciu modlitwy naszych zmarłych rodziców�. — skrócone świadectwo złoşone w procesie beatyfikacyjnym ks. Michaela J. McGivney’a przez płk Williama J. McCarthy’ego (†2015), byłego Delegata Stanowego Wirginii, Rycerza rady 10246 Battlefield w Fredericksburgu. „W 2015 roku byłem niezdolny do wykonywania pracy. Sytuacja ta była dla mnie i mojej rodziny źródłem niepokoju. Zwróciłem się o pomoc do naszego załoşyciela, Sługi Boşego ks. McGivney’a, kaşdego dnia modląc się [modlitwą w intencji jego beatyfikacji] o uzdrowienie i polubowne załatwienie spraw z moimi pracodawcami. Obiecałem takşe nawiedzić jego grób w kościele pw. NMP w New Haven. W listopadzie 2016 roku byłem na najlepszej drodze do pełnego wyzdrowienia. Przejechałem samodzielnie 1700 km tam i z powrotem z Toronto do New Haven, by wypełnić moją obietnicę nawiedzenia grobu. Od tamtej pory dzięki wstawiennictwu naszego załoşyciela otrzymałem jeszcze kilkukrotnie inne waşne łaski. By wyrazić za nie wdzięczność, podjąłem jeszcze kolejne pielgrzymki w 2017 i 2018 roku�. — Edwin D’Cruz, były Wielki Rycerz rady 12067 im. św. Franciszka Ksawerego w Mississauga w Ontario „W 2003 roku nasza Rada Stanowa rozpoczęła organizację pielgrzymek do kościoła pw. NMP. Zaczynaliśmy od jednego autobusu, w następnym roku zorganizowaliśmy juş dwa. Średnio zabieraliśmy ze sobą 75-100 osób. Przebywanie w miejscu narodzin Zakonu zawsze było czymś ekscytującym. Rycerze wraz z rodzinami bardzo chętnie modlą się przy grobie ks. McGivney’a, prosząc go o wstawiennictwo w swoich sprawach. A dominikanie nas uwielbiają, bo zawsze przywozimy im transporter pełen mroşonych homarów! Gdy przybyłem do New Haven, byłem juş Rycerzem od 25 lat. Znajomość historii jest oczywiście czymś dobrym, ale zobaczyć w końcu miejsce narodzin Zakonu — to prawdziwy dar�. — Dale Voisine, były Delegat Stanowy Maine, Rycerz rady 1934 Fort Kent ♌ C O l U M B I A ♌
GRUDZIEĹƒ 2019
nich surowiec został wyprodukowany przez konserwatorów w Ottawie w prowincji Ontario. „Po tym zabiegu całość moşe wytrzymać jeszcze kilkaset lat�. Za radą inşynierów, pod dachem — samym w sobie bardzo solidnym — zamontowana zostanie dodatkowa konstrukcja stalowa, której zadaniem będzie wzmocnienie łukowego sklepienia. Uszkodzone elementy dekoracji zostaną naprawione, zaś brakujące elementy takie jak ten, który odpadł wraz z tynkiem w lutym (nazywany fachowo konsolą), zostaną odwzorowane na podstawie innych, które się zachowały. Tiedemann przewiduje zakończenie tynkowania na początku 2020 roku. Wówczas rozpocznie się drugi etap projektu, w którego skład wchodzi malowanie wnętrza. Bazując na starych zdjęciach i materiałach prasowych, o. Walker wraz z Davidem Riccio z firmy Johna Canninga z Cheshire w stanie Connecticut pracują nad wizualnym projektem całego przedsięwzięcia. Mile widziany będzie równieş wkład parafian, Rycerzy Kolumba i dominikanów. „To historyczny moment� — mówi o. Walker. „Idea, by odnowić kościół tak, aby wyglądał jak w czasach ks. McGivney’a, jest niezwykle ekscytująca�. Robotnicy zaczęli juş ściągać warstwy farby, odsłaniając przy tym intrygujące projekty sprzed kilkudziesięciu lat. „Odkryliśmy przeróşne wzory dekoracji, wśród nich m.in. metalowe liście�, relacjonuje Riccio, urodzony w New Haven i ochrzczony w kościele pw. NMP. „Mamy tu do czynienia ze złoşonym schematem ozdobnym, pełnym katolickich symboli i kwiatowych motywów�. Według niego świątynia zawsze była piękna, ale przywrócenie dawnej świetności nada jej nowego blasku. „Czuję się niegodny udziału w tak genialnym projekcie związanym ze świątynią, która odegrała w moim şyciu tak wielką rolę� — dodaje. O. Walker wierzy, şe projektowi przewodzi sam ks. McGivney, a on ma jedynie zaszczyt podąşać jego śladami. „Być tutaj i sprawować Najświętszą Ofiarę w miejscu, gdzie celebrował ją ks. McGivney — to zawsze poczucie zanurzenia w historię oraz niesamowite doznanie świętości� — mówi. „Ilekroć gromadzi się tu grupa rodzin i gdy tylko kościół jest pełny, wyobraşam sobie, şe ks. McGivney patrzy na nas z góry, uśmiechając się. I şe cieszy go to, co widzi�.♌ JOHN BURGER pisze dla portalu Aleteia.org. Jest członkiem rady 16253 im. Metropolity Andrzeja Szeptyckiego w New Haven w stanie Connecticut.
"% %! %! " #%
$#% %!$ $ $ % % % "#% $ $% $
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:12 AM Page 18
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:13 AM Page 19
Od góry: o. John Paul Walker OP, proboszcz parafii NMP, pokazuje Najwyższemu Rycerzowi Carlowi Andersonowi odkryte przez zespół renowacyjny historyczne zdobienia. • O. Walker z Najwyższym Rycerzem przyglądają się zniszczonemu elementowi, z którego w lutym odpadł tynk. • Pracownik zespołu renowacyjnego idzie wzdłuż rusztowania pomiędzy witrażami przedstawiającymi Najświętszą Maryję Pannę i św. Dominika.
GRUDZIEŃ 2019
♦ C o l U m b I a ♦
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:13 AM Page 20
„MCMIRACLE� JIMMY’EGO MURRAY’A Rycerz — były manager druşyny NFL — pomógł stworzyć dzieło miłosierdzia, które słuşy chorym dzieciom z całego świata Jimmy Murray, Redakcja Columbii
♌ C o l u m b i a ♌
GRuDZiEĹƒ 2019
talu z dala od domu. Zainspirowany prośbą lekarza Murray postanowił wykorzystać swoje zdolności marketingowe i kontakty w świecie sportu, by w 1974 roku otworzyć w Filadelfii pierwszą placówkę organizacji. Od tamtej pory promuje Fundację Ronalda McDonalda. Murray opowiedział Columbii o swoim şyciu, a takşe o tym, jak Bóg posłuşył się nim w dziele pomocy dzieciom oraz ich rodzinom wtedy, gdy najbardziej tego potrzebowali. SĄSiEDZi i bRaCia urodziłem się i wychowałem na brooklyn Street w Filadelfii przy parafii matki boşej bolesnej. Wielu biednych było bogatszych niş my, ale teş wielu bogatych miało mniej, niş my — mój kochany dziadek mieszkał naprzeciwko nas, a ciocie i wujkowie w sąsiedztwie. W szkole mieliśmy siostry józefitki. Wciąş jestem zakochany w siostrze Teresie, na której zajęcia chodziło 90 dzieci. bycie dobrym parafianinem ukształtowało moje şycie.
Anegdotami sypie jak z rękawa: a to spotkał się z drem Martinem Lutherem Kingiem, a to został zbesztany przez legendarnego trenera futbolowego — zresztą teş Rycerza — Vince’a Lombardiego, innym znowu razem jadł śniadanie z gwiazdą baseballa, Stanem Musialem, i św. Janem Pawłem II. Jednak chyba najbardziej niesamowitą jest historia o tym, jak to Jimmy Murray, chłopak z filadelfijskiego szeregowca, w wieku zaledwie 36 lat bez şadnych rodzinnych koneksji został Generalnym Menagerem futbolowego zespołu z Filadelfii — najmłodszym GM w historii NFL. 53-letni Murray, Rycerz rady 59 De La Salle w Aldan w Pensylwanii, dostrzega w tym wszystkim palec Boşy. „Widzę Jego wolę we wszystkim, czego kiedykolwiek dokonałem� — pisze w swoich pamiętnikach wydanych pod tytułem „Life Is an Audible�. To zdanie nabiera szczególnego wymiaru w odniesieniu do jego pracy nad załoşeniem Domu Ronalda McDonalda — miejsca dającego namiastkę ciepła domowego dzieciom przebywającym w szpi-
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:13 AM Page 21
GRUDZIEŃ 2019
♦ C o l U m b I a ♦ 21
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:13 AM Page 22
Mój ojciec był cięşko pracującym i niesamowicie skromnym męşczyzną. Wczesnym rankiem wyruszał w długi spacer na Uniwersytet Pensylwanii, gdzie pracował w gastronomii. Był tak zapracowany, şe na şycie towarzyskie miał naprawdę mało czasu. Jednak gdy przeprowadziliśmy się na przedmieścia, do parafii Świętego Krzyşa, mój tata wstąpił do Rycerzy, a to odmieniło jego şycie. Znalazł wspólnotę przyjaciół. Wielu ludzi myśląc o Rycerzach Kolumba, myśli po prostu o Czwartym Stopniu — ale czy wiecie, kim tak naprawdę są Rycerze? To grupa facetów z sąsiedztwa, którzy trzymają się razem, otwierając swoją przyjaźń takşe na innych. To Bracia. Poniewaş parafia Świętego Krzyşa była nową parafią, zanim wybudowano kościół, msze św. odbywały się w lokalnej siedzibie Rycerzy. Rycerze stali się skałą, na której zbudowano wiele katolickich organizacji. Tata był bardzo dumny, şe jest częścią tego dzieła. Jedne z najlepszych chwil mojego şycia miały miejsce w czasie ich działań podejmowanych całymi rodzinami. Patrzyłem na tych męşczyzn z podziwem — byli dla mnie wzorem do naśladowania. Całe moje şycie kręciło się wokół sportów zespołowych. Zobaczyłem u Rycerzy, şe są świetnym zespołem. Właśnie dlatego poszedłem w ślady mojego taty i sam równieş wstąpiłem w ich szeregi. „DAJCIE NAM DOM� Gdy zostałem mianowany menedşerem Philadelphia Eagles w 1974 roku, mieliśmy tam takiego zawodnika — Freda Hilla. Wiadomość, şe u jego dziecka zdiagnozowano leukemię (białaczkę — przyp. tłum.) złamała mu serce. Z tego powodu razem z kolegą uruchomili organizację charytatywną o nazwie „Eagles Fly for Leukemia�. Podczas pierwszego wydarzenia powiązanego ze zbiórką funduszy właściciel Eagles, Leonard Tose, wezwał mnie i powiedział: „Dowiedz ♌ C O L U M B I A ♌
GRUDZIEĹƒ 2019
się czegoś więcej o tej akcji. Jest firmowana naszą marką, moşe będziemy w stanie bardziej pomóc�. Pomyślałem, şe jeśli mamy prosić ludzi o pieniądze, to muszę najpierw dowiedzieć się czegoś więcej o samej chorobie. Wybrałem się więc do Szpitala Dziecięcego w Filadelfii, gdzie spotkałem się z dr Audrey Evans, ordynator oddziału onkologii. Ja nawet nie wiedziałem, czym jest onkologia! Wszedłem i powiedziałem: „Dr Evans, jestem Jim Murray z Philadelphia Eagles�. Uśmiechu nie stwierdzono. „Kto to taki?�. „Kto to taki?!� — spytałem. „My jesteśmy zespołem NFL�. „Nic mi o tym nie wiadomo�. W porządku. Pudło numer 1. Powiedziałem: „Cóş, jesteśmy w telewizji w kaşdy weekend�. „Nie oglądam telewizji�. Pudło numer 2. Wówczas uşyłem magicznych słów: „Mamy pieniądze�. „Och, to zapraszam�. Wyjaśniając krótko — a nie przychodzi mi to łatwo — na stadionie Veterans Stadium druşyna Eagles zebrała dla Szpitala Dziecięcego ogromne pieniądze. Powiedziałem jej: „Dr Evans, zgromadziliśmy 140 tysięcy dolarów�. Jej odpowiedź zmieniła moje şycie. Moje i wielu innych. „Wiesz, czego jeszcze nam potrzeba?� — zaczęła dr Evans. „Gdy informuję rodzinę, şe dziecko ma białaczkę, zmieniam jej şycie na zawsze. Chciałabym wynajmować dla nich pokój, w którym rodzina mogłaby się zatrzymywać na czas leczenia dziecka�. „Wie Pani co? Wy potrzebujecie domu� — stwierdziłem. „Świetnie, więc dajcie nam dom� — odparła. Rozkaz odebrano. W podobny sposób dr Evans zwracała się do Wszechmogącego.
Powyşej: Murray z Ronaldem McDonaldem oraz dr Audrey Evans, onkolog, która złoşyła mu brzemienne w skutki polecenie, by znalazł dom dla rodzin chorych dzieci. • Po prawej: Murray udziela wywiadu podczas otwarcia pierwszego Domu Ronalda McDonalda w 1974 roku. Otacza go tłum oficjeli i sympatyków, a wśród nich legendy Eagles: Bill Bergey (zaliniowy, nr 66) i Harold Carmichael (skrzydłowy, nr 17)
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:13 AM Page 23
Murray pokazuje młodemu kibicowi Eagles swój medal Super Bowl podczas niedawnej wizyty w Domu Ronalda McDonalda w Filadelfii. Z tyłu przyglądają się temu mama oraz siostra chłopca.
Znaleźć dom dla dr Evans? Jak niby miałem to zrobić? Zareagowałem tak jak zawsze, gdy nie wiem, co robić. Zacząłem się modlić! Przez całą drogę do domu modliłem się: „Boşe, nie pozwól mi zawieść dr Evans�. Zadzwoniłem do Dona Tuckermana pracującego dla agencji reklamowej McDonald’s. Juş wcześniej robiliśmy coś razem. Spytałem go: „Jaką akcję teraz robisz?�. „No wiesz — Dzień św. Patryka. Shamrock Shakes�. Zielone milkshake’i, zielone dolary! Mówię mu: „Mógłbym otrzymać 25 centów od kaşdego Shamrock Shake’a na zakup takiego domu?�. Kazał mi pogadać z regionalnym szefem McDonald’s, Edem Renzim, który zaproponował: „Jeśli damy Ci pieniądze z Shamrock Shake’ów, będziemy mogli nazwać ten dom imieniem Ronalda McDonalda?�. Wypaliłem: „Jak mi dacie całą kwotę, to dla mnie on się moşe nazywać się nawet Domem Hamburglara� (gra słów „hamburger� i „burglar� — dosł. włamywacz — przyp. tłum.). Pierwszy Dom Ronalda McDonalda otworzyliśmy 15 października 1974 roku niedaleko miejsca, w którym się urodziłem. Od pierwszej chwili działania domu w Filadelfii wiedziałem, şe powinien powstać drugi. I tak zaczęło się to, co nazywam „McMiracle� (şart językowy; dosł. „McCud� — przyp. tłum). Kilka lat później w Chicago otwarliśmy drugi dom, a dziś na całym świecie jest ich juş 368. ŚWIAT DOBRA Jestem najmniej prawdopodobną osobą, która mogłaby opowiedzieć taką historię. W Biblii jest mowa o tym, şe „Bóg wybrał właśnie to,
(‌) co niemocne, aby (‌) siÄ™ Ĺźadne stworzenie nie cheĹ‚piĹ‚o wobec Bogaâ€? (zob. 1Kor 1,27-29). Na Uniwersytecie Villanova nie umiaĹ‚em za nic zdać biologii. A teraz współpracujÄ™ z dziekanami medycznych uczelni. BĂłg ma poczucie humoru. Kiedy byĹ‚em dzieckiem, nie mieliĹ›my nawet samochodu i jeĹşdziliĹ›my autobusem. Wyprawa do Jersey Shore byĹ‚a dla nas niczym Exodus. Jednak dziÄ™ki Domom Ronalda McDonalda dane mi byĹ‚o odwiedzić wiele miejsc na caĹ‚ym Ĺ›wiecie. I jakkolwiek róşniÄ… siÄ™ miÄ™dzy sobÄ… poszczegĂłlne kultury, okazuje siÄ™, Ĺźe rodziny wszÄ™dzie mierzÄ… siÄ™ z dokĹ‚adnie takimi problemami, ktĂłre na pierwszym spotkaniu wskazaĹ‚a mi dr Evans. Na Ĺ›cianie Domu Ronalda McDonalda w Filadelfii znajduje siÄ™ mapa, na ktĂłrej maĹ‚ymi szpilkami zaznaczono miejsca, z ktĂłrych rodziny przyjechaĹ‚y tam, by ratować swoje dziecko. Zaznaczono tam tak wiele paĹ„stw, Ĺźe wĹ‚aĹ›ciwie nie widać tej Ĺ›ciany. Ale tu nie chodzi o statystyki. Wszystko sprowadza siÄ™ do konkretnego dziecka. Chodzi takĹźe o sĹ‚uşących tam lekarzy i wolontariuszy. To oni sÄ… prawdziwymi bohaterami. PracujÄ… dla tych dzieci 24 godziny na dobÄ™, 7 dni w tygodniu. Obok czegoĹ› takiego nie da siÄ™ przejść obojÄ™tnie. Dr Evans wciÄ…Ĺź jest dla mnie bohaterkÄ…. Samo przebywanie z niÄ… uwaĹźam za jeden z najwiÄ™kszych darĂłw, jakie otrzymaĹ‚em w swoim Ĺźyciu. Gdy dziecko zachoruje, wszyscy wokół niego jednoczÄ… siÄ™ — oto, co znaczy rodzina. To najwaĹźniejszy „krÄ…gâ€?! Zbieracie siÄ™ wszyscy i zadajecie sobie pytanie: „Jak to teraz rozegramy?â€?. Gdy Eagles wygrali Super Bowl w 2018, zdobyli przyĹ‚oĹźenie przez zagranie do rozgrywajÄ…cego. Czasem wĹ‚aĹ›nie tak trzeba zrobić! Trzeba wymyĹ›lić nowy sposĂłb gry. MojÄ… grÄ… byĹ‚ Dom Ronalda McDonalda. To byĹ‚ mĂłj Super Bowl.♌ GRUDZIEĹƒ 2019
♌ C O l U M B I A ♌
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:13 AM Page 24
Kochaj bliźniego swego Rycerze Kolumba niosą pomoc rdzennym Amerykanom w Południowej Dakocie, dostarczając im ciepłą odzież oraz wózki inwalidzkie Redakcja Columbii
G
rupka dzieci z plemienia Lakotów wykonuje znak krzyża, siedząc na dywanie. Modlą się słowami modlitwy „Chwała Ojcu”, która w ich ojczystym języku brzmi: „Ateyapi kin na Cinca kin na Woniya Wakan kinwowitan yuha ni…”. Jeniffer Black Bear, dyrektor ds. edukacji religijnej misji katolickiej w Indiańskim Rezerwacie Rosebud prowadzi modlitwę w klasie ozdobionej plakatami w jaskrawych barwach, wizerunkiem Matki Bożej z Guadalupe oraz transparentem z akcji Kurtki dla Dzieci. 16 sierpnia Najwyższy Rycerz Carl Anderson i inni przywódcy Rycerzy Kolumba przybyli tam w czasie zajęć z katechezy. Wizyta ♦ C O L u M B I A ♦
GRuDZIEŃ 2019
odbyła się w ramach ich podróży do Indiańskich Rezerwatów Rosebud i Pine Ridge, gdzie spotkali się z lokalnymi wspólnotami, rozdając w katolickich szkołach setki ciepłych kurtek z powodu nadciągającej do Południowej Dakoty zimy. We wrześniu Najwyższy Adwokat John Marrella wraz z Najwyższym Dyrektorem Paulem Lambertem dostarczyli w Rosebud 280 wózków inwalidzkich dla potrzebujących. Obie wizyty w połączeniu ze wsparciem finansowym, którego Rycerze udzielają misjom jezuickim prowadzonym w rezerwatach, wpisują się w bieżącą inicjatywę Zakonu, której celem jest dotarcie do pozbawionych pomocy społeczności rdzennych Amerykanów.
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:13 AM Page 25
Uczniowie Katolickiej Akademii Sapa Un w Rezerwacie Rosebud w Południowej Dakocie prezentują swoje nowe kurtki, które otrzymali w ramach programu Kurtki dla Dzieci. Przywódcy Rycerzy Kolumba 16 września odwiedzili akademię oraz kilka innych szkół.
Jezuiccy misjonarze niosą Dobrą Nowinę społecznościom Lakoty w Rezerwatach Pine Ridge i Rosebud od XIX wieku. Šączny obszar tych rezerwatów połoşonych przy południowej granicy Południowej Dakoty jest większy niş cały stan Connecticut. Ten region naleşy do najuboşszych w USA. Średnia długość şycia jego mieszkańców, których liczbę szacuje się na ok. 50 tysięcy, jest jedną z najnişszych na całej Zachodniej Półkuli. „Papieş Franciszek wielokrotnie mówił: Idźcie na peryferie, by pomóc potrzebującym. I Rycerze Kolumba robią to na całym świecie� — wyjaśnia Najwyşszy Rycerz. „Jednakşe w naszym kraju często zapomina się o rdzennych Amerykanach. Ich historia jest trudna i wciąş borykają się z wielkimi problemami, tymczasem wielu z nich to nasze siostry i nasi bracia w wierze. Powinniśmy zatem rozejrzeć się wokół nas i pomóc tym, którzy şyją tuş obok�. DZIEŠA MIŠOSIERDZIA Wiele społeczności rdzennych amerykańskich katolików zamieszkujących Wielkie Równiny Prerii sięga linią swoich wierzących przodków do czasów jezuity, o. Pierre-Jeana De Smeta, powszechnie szanowanego misjonarza, który w latach 1840-73 aş do śmierci
przemierzaĹ‚ USA i KanadÄ™. Gdy w latach 70. XIX wieku rzÄ…d USA zaczÄ…Ĺ‚ przydzielać rezerwatom róşne wspĂłlnoty religijne, grupa przywĂłdcĂłw plemienia Lakota wystÄ…piĹ‚a do prezydenta Rutherforda B. Hayesa ze szczegĂłlnÄ… proĹ›bÄ… — chcieli, by rzÄ…d przysĹ‚aĹ‚ im księşy, ktĂłrych okreĹ›lali jako „czarne szatyâ€?. Prezydent przychyliĹ‚ siÄ™ do tego wniosku. W 1886 roku jezuici zaĹ‚oĹźyli MisjÄ™ Ĺ›w. Franciszka w Rezerwacie Rosebud, a cztery lata później MisjÄ™ RóşaĹ„ca ĹšwiÄ™tego w Rezerwacie Pine Ridge. DziĹ› Misja RóşaĹ„ca ĹšwiÄ™tego obsĹ‚uguje trzy katolickie szkoĹ‚y, a Misja Ĺ›w. Franciszka — szkoĹ‚Ä™, klinikÄ™ dentystycznÄ…, terapie uzaleĹźnieĹ„ oraz telefon zaufania. „Naszym misjonarskim powoĹ‚aniem jest Ĺ›wiadczenie o miĹ‚oĹ›ci Jezusa. SÄ…dzÄ™, Ĺźe czynimy to coraz mocniej poprzez uczynki miĹ‚osierdzia wzglÄ™dem ciaĹ‚aâ€? — mĂłwi o. Jim Kubicki SJ, dyrektor Misji Ĺ›w. Franciszka i Rycerz Czwartego Stopnia. DĹ‚uga historia niesprawiedliwoĹ›ci i dyskryminacji sprawiĹ‚a, Ĺźe rezerwaty do dziĹ› mierzÄ… siÄ™ z systemowymi problemami. Praca i Ĺ›rodki finansowe sÄ… ograniczone, a poziom zakwaterowania, opieki zdrowotnej i edukacji sytuuje siÄ™ poniĹźej standardĂłw. Wysokie sÄ… za to GRUDZIEĹƒ 2019
♌ C O L U M B I A ♌
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:13 AM Page 26
Powyşej: Dziewczynka z plemienia Lakotów z Najwyşszym Rycerzem Carlem Andersonem podczas akcji Kurtki dla Dzieci przeprowadzonej w szkole podstawowej w Rosebud. • Po lewej: Najwyşszy Rycerz, ks. Maurice Henry Sands, dyrektor wykonawczy Black and Indian Mission Office (z prawej) oraz diakon Bill White modlą się przy pomniku upamiętniającym Masakrę nad Wounded Knee podczas wizyty w Południowej Dakocie. White, członek plemienia Siuksów Oglala w Rezerwacie Pine Ridge jest diecezjalnym wicepostulatorem procesu beatyfikacyjnego Indianina-katechety, Mikołaja Czarnego Šosia.
26 ♌ C O L u M B I A ♌
GRuDZIEĹƒ 2019
„Rycerze przekazujÄ… wĂłzki na caĹ‚ym Ĺ›wiecie, ale chcieliĹ›my, aby to historyczne wydarzenie miaĹ‚o miejsce w naszym domu, w Stanach Zjednoczonychâ€? — mĂłwi John Marrella. „Zdecydowanie priorytetem jest wyjĹ›cie do tych zaniedbanych wspĂłlnotâ€?. Zdaniem Rodney’a Bordeaux, wodza plemienia SiuksĂłw z Rosebud, wĂłzki inwalidzkie sÄ… dobrem bardzo poşądanym w rezerwatach, gdyĹź z powodu czÄ™stych przypadkĂłw cukrzycy i braku Ĺ›rodkĂłw medycznych amputacja jest tam czÄ™stym rozwiÄ…zaniem. „Zdecydowana wiÄ™kszość tych, ktĂłre potrzebujÄ… wĂłzkĂłw, nie moĹźe sobie pozwolić na ich zakupâ€? — przyznaje Bordeaux. „Rycerze Kolumba wychodzÄ… naprzeciw wielkiej potrzebie. DziĹ› wiele osĂłb ma powody do radoĹ›ciâ€?. MIĹ OSIERDZIE NIOSÄ„CE NADZIEJĘ Niedawne odwiedziny Pine Ridge i Rosebud nie byĹ‚y pierwszymi dzieĹ‚ami, ktĂłre Rycerze podjÄ™li w rezerwatach PoĹ‚udniowej Dakoty. Od ponad 25 lat tamtejsza Rada Stanowa organizuje program wymiany, w ramach ktĂłrej uczniowie ze szkół rdzennych AmerykanĂłw odwiedzajÄ… inne placĂłwki. Program ma promować rozumienie kulturowych róşnic oraz sprzyjać pojednaniu. Diakon Alfred „Budâ€? Jetty, czĹ‚onek plemienia Spirit Lakes, zapoczÄ…tkowaĹ‚ ten program podczas swojej kadencji Delegata Stanowego w 1992 roku.
wskaźniki osób uzaleşnionych oraz przypadki samobójstw. „Ludzie nie mają świadomości, şe poziom şycia w niektórych rezerwatach jest gorszy, niş w wielu rozwijających się państwach� — mówi towarzyszący Najwyşszemu Rycerzowi w Południowej Dakocie Najwyşszy Dyrektor Patrick Mason. Jako członek plemienia Osage dorastał w poblişu kilku rezerwatów. „Dla niektórych rodzin kwestie tak podstawowe, jak moşliwość ubrania swojego dziecka w kurtkę, wiąşe się z wielkim poświęceniem� — stwierdza. Na wiejskich, wietrznych równinach Pine Ridge i Rosebud kurtki nie są tylko dodatkiem do ubioru. „Tutejsze zimy są bardzo ostre, dlatego taki program Rycerzy na rzecz lokalnej społeczności jest bardzo właściwy� — mówi współorganizujący tę wizytę ks. Maurice Henry Sands. Ks. Sands jest dyrektorem wykonawczym Black and Indian Mission Office, w ramach którego działa Biuro Misji Katolickiej Indian. W akcji uczestniczyli równieş Rycerze z Południowej Dakoty wraz z Najwyşszym Dyrektorem Paulem Lambertem, Delegatem Stanowym Geraldem Dvorakiem oraz Kapelanem Stanowym ks. DeWaynem Kayserem, którzy wręczyli zimowe kurtki ponad 300 uczniom. Październikowa wizyta Najwyşszego Adwokata w Rosebud związana była z osiągnięciem historycznego punktu we współpracy Zakonu z Global Wheelchair Mission — przekroczono bowiem całkowitą liczbę 75 tysięcy ufundowanych wózków.
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:14 AM Page 27
Najwyşszy Adwokat John Marrella (z prawej) i Najwyşszy Dyrektor Paul Lambert z Południowej Dakoty wręczają wózek inwalidzki kobiecie z plemienia Lakotów w siedzibie Misji św. Franciszka działającej w rezerwacie Rosebud. Był to jeden z niemal 300 wózków dostarczonych do rezerwatu w październiku. Całkowita liczba wózków ofiarowana w ramach współpracy Rycerzy Kolumba z Global Wheelchair Mission wzrosła do 75 tysięcy.
Trzy lata temu do pomocy przyłączyła się rada 9708 im. św. Klary z Asyşu w Houston w Teksasie. Rycerze pod przewodnictwem Richarda Maya, koordynatora ds. potrzebujących, zaczęli pomagać mieszkańcom. Podczas pobytu w Rapid City w Południowej Dakocie w 2017 roku May odwiedził rezerwat, aby wziąć udział w ogólnokrajowej Konferencji Tekakwitha. „Byłem kompletnie przeraşony warunkami, które tam zobaczyłem� — mówi. „To było dla mnie — şe tak powiem — jak nadprzyrodzone szturchnięcie w ramię�. May zwrócił się z prośbą o pomoc do swojej rady i parafii. Darowizny członków rady 9708 oraz innych parafian pomogły naprawić przyczepę mieszkalną pewnej rodziny i sfinansować zakup gazu na zimę dla dziesięciu kolejnych. May kilka razy do roku przywozi cięşarówką zebrane buty, ubrania i koce do Pine Ridge, gdzie spotyka się z przedstawicielami tamtejszych władz i poznaje lokalną społeczność. Ma nadzieję, şe akcje pomocy rdzennym Amerykanom staną się inspiracją dla pozostałych rad. Proponuje, aby rady — szczególnie te działające w poblişu rezerwatów — skontaktowały się z przywódcami plemion lub katolickich parafii, by dostrzec moşliwości działania, a być moşe nawet „zaadoptować� jakąś potrzebującą rodzinę.
Wzywa takĹźe Rycerzy — zwĹ‚aszcza mieszkajÄ…cych w stanach ze znaczÄ…cÄ… populacjÄ… rdzennych AmerykanĂłw — aby skontaktowali siÄ™ z wĹ‚adzami ustawodawczymi i porozmawiali o problemach utrudniajÄ…cych rozwĂłj gospodarczy w rezerwatach. „JednÄ… z najwaĹźniejszych spraw, jakimi mogÄ… zająć siÄ™ Rycerze, jest zwiÄ™kszanie publicznej Ĺ›wiadomoĹ›ciâ€? — twierdzi May. „Do Kapitolu moĹźna dotrzeć tylko wtedy, gdy Amerykanie zacznÄ… mĂłwić: ÂťTo straszne! Co zamierzacie z tym zrobić?ÂŤâ€?. Jak twierdzi o. Brad Held SJ, duszpasterz w Misji RóşaĹ„ca ĹšwiÄ™tego, chociaĹź wyzwania czasem przytĹ‚aczajÄ…, sÄ… powody do nadziei. „Potrzeby sÄ… wielkie, ale rĂłwnie wielka jest wytrwaĹ‚ość i siĹ‚a tych ludziâ€? — mĂłwi o. Held. „Historia plemienia Lakota — pisana niemal wyĹ‚Ä…cznie w negatywnych barwach ubĂłstwa i naĹ‚ogĂłw — jest dla nich wielkim cięşarem. To wszystko prawda. Ale wciÄ…Ĺź jest w nich wielka wytrwaĹ‚ość i wielka nadziejaâ€?. TÄ™ wĹ‚aĹ›nie nadziejÄ™ umacnia rycerska pomoc dla wspĂłlnot rdzennych AmerykanĂłw. „KoĹ›ciół jest tu po to, by stać siÄ™ ĹşrĂłdĹ‚em nadzieiâ€? — twierdzi o. Kubicki. „Mieć przy sobie ludzi z innych miejsc, Braci Rycerzy, a takĹźe Biuro Misji Katolickiej Indian, ktĂłrzy nas wspierajÄ… — to wszystko mĂłwi nam, Ĺźe nie jesteĹ›my samiâ€?.♌ GRUDZIEĹƒ 2019
♌ C o L U M B I A ♌
DEC19 P 12_20 FINAL.qxp_Mar E 12 1/28/20 10:14 AM Page 28
u t r Z y M u J M y w i a r Ä™ Ĺź y wÄ…
„Pan ZaPraSZał Mnie, ByM naleşała tylko do nieGo� Gdy miałam 8 lat, zapisałam sobie rymowankę, które mówiła o 12 rzeczach, które lubię. Gdy przeczytałam ją jako dorosła, z radością zauwaşyłam, şe na liście znaleźli się „ludzie�, choć wprawiło mnie w osłupienie, şe zabrakło miejsca na „lody�. wiersz kończył się słowami „Boga lubię najbardziej�. Juş wtedy Pan zapraszał mnie, bym naleşała tylko do niego. Jestem wdzięczna mojej rodzinie za dar wiary. Po zakończeniu studiów posługiwałam kościołowi przez 11 lat. Myślałam, şe znalazłam swoją misję w duszpasterstwie, dzieląc się radością Jezusa Chrystusa i przyprowadzając ludzi do Pana. ale stopniowo w cichej bliskości Jezusa w najświętszym Sakramencie Bóg odsłaniał przede mną róşnicę pomiędzy wykonywaniem pracy dla Boga, a wypełnianiem Jego woli. Z łagodnością zaprosił mnie, bym przyjęła kontemplacyjne powołanie. w naszym klasztorze Matki Boşej Samotnej moşemy trwać przy stopach Jezusa w eucharystycznej adoracji i duchu ciągłego dziękczynienia. nasze şycie wyraşa tę prostą prawdę dziecięcej zadumy: „Boga lubimy najbardziej!�.
kS. Brandon detoMa SioStra John-Mark Maria Rada 13053 im. bpa Flageta od Św. Pawła aPoStoła Prospect w stanie Kentucky Zgromadzenie Sióstr Klarysek od Wieczystej Adoracji Tonopah w stanie Arizona