Opleidingsplan 2008-2013 COMENES versie 2009 by COMENES

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

OPLEIDINGSPLAN 2008‐2013 COMENES

Consortium volwassenenonderwijs Menes vzw versie 2009 donderdag 25 juni 2009

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare Â

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

-2-

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Inleidende opmerkingen

Voorliggend opleidingsplan 2008‐2013, versie 2009 van het Consortium Volwassenenonderwijs MENES, COMENES probeert een goed zicht te bieden op de stand van zaken wat betreft de ontwikkelingen op vlak van analyse en visievorming, inclusief strategische doelstellingen binnen COMENES in het voorjaar 2009. Het consortium werd opgericht in januari 2008. Tegen half augustus 2008 kon de Afgevaardigd Bestuurder aan de slag, sinds 1 januari 2009 is het team van COMENES compleet. Het hoeft dan ook geen verwondering dat dit opleidingsplan binnen deze tijdspanne niet “af” is. Het consortium en de al zwaar belaste partners/bestuurders van de Centra voor Volwassenenonderwijs kunnen binnen de gegeven krijtlijnen, de omkadering van de centra versus de werkbelasting, niet sneller werken. Belangrijker nog dan timing en tijdsdruk is de visie van COMENES op het opleidingsplan. We zien dit plan uitdrukkelijk als een plan in ontwikkeling. We zien het opleidingsplan als een soort jaarlijkse stand van zaken van de ontwikkeling van het consortium en van de manier waarop de partners binnen dit consortium naar de toekomst van het volwassenenonderwijs in onze regio kijken. In de loop van ons eerste werkjaar werd dit in praktijk gebracht door het bijna maandelijks (op niveau van de Raad van Bestuur) bespreken van een steeds verder bijgewerkte strategische nota. Het resultaat van onze evolutie doorheen het jaar vindt u onder artikel IX ‘strategische doelstellingen’. Daarom ook is de ondertitel van dit opleidingsplan ‘versie 2009’. Bij deze ‘versie 2009’ dienen een aantal belangrijke voorafgaande opmerkingen gemaakt te worden. (1) In de samenwerkingsovereenkomsten tussen de consortia en de Vlaamse overheid heeft die overheid zich geëngageerd tot het ter beschikking stellen van de gegevens die de overheid via de verplichte registratie (via EDISON) van de centra krijgt. Omwille van een samenloop van omstandigheden is de overheid daar tot nu toe niet in geslaagd. Daarom heeft COMENES beslist om voor deze referteperiode 08‐09 zelf gegevens in te zamelen en (beperkt) te verwerken. COMENES wenst echter te benadrukken dat we vragende partij blijven om gegevens betreffende deelnemers, deelnames en gerealiseerd aanbod van de overheid te verkrijgen. (2) In samenwerking met het consortium volwassenenonderwijs WEBROS ( het andere consortium in de provincie West‐Vlaanderen) en de dienst economie van de provincie West‐ Vlaanderen heeft COMENES een studie betreffende “Levenslang Leren” in de provincie West‐ Vlaanderen besteld bij het WES (West‐Vlaams Economisch Studiebureau). Een aantal onderdelen van het opleidingsplan, de externe analyse van het aanbod levenslang leren en de analyse van leerbehoeften en leervragen, zijn een expliciet onderdeel van deze studie. Een meer uitvoerige beschrijving van de studie is verwerkt in het opleidingsplan (zie artikel VI ‘Externe analyse op mesoniveau). Het heeft uiteraard geen enkele zin om deze analyses nu al met beperkte middelen en voorlopig uit te voeren. We hebben er dan ook voor gekozen om deze onderdelen van het opleidingsplan te verwijzen naar de ‘versie 2010’. (3) Op niveau van COMENES is in de loop van het eerste werkjaar werk gemaakt van twee belangrijke databanken. In een eerste databank worden onderwijsbevoegdheden, vestigingsplaatsen en het effectieve aanbod in 08‐09 van de partners van COMENES in het werkingsgebied van COMENES bijgehouden. In een tweede databank werden de gegevens over deelnames (één cursist volgt één specifieke module) binnen COMENES zo veel als mogelijk verzameld. In het opleidingsplan werd een beperkte selectie van mogelijke analyses op deze databanken verwerkt. We houden beide databanken uiteraard ter beschikking van de overheid. Vanaf morgen begint het werk aan ‘versie 2010’ waarin we verder samen werk willen maken van meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortijk‐Roeselare.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

-3-

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare Dank Aan de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering van COMENES voor het vertrouwen dat ze aan het team en de Afgevaardigd Bestuurder tijdens dit eerste werkjaar geschonken hebben. Voor de constructieve inbreng tijdens de vele en soms te lange bijeenkomsten van de Raad van Bestuur en Algemene Vergadering. Voor de aangename samenwerking. Aan Tine en Delphine die op zeer korte termijn tot een hard werkend, krachtig, deskundig en leuk team geworden zijn. Dit team is één van de belangrijkste realisaties van COMENES in 2008‐2009. Het fundament voor de ontwikkeling van de volgende jaren. Aan minister, administratie en kabinet voor hun geloof in en hun visie op regionale samenwerking binnen het volwassenenonderwijs. Voor de inspanningen die ze geleverd hebben voor een al bij al vlotte opstart van de consortia volwassenenonderwijs. Aan de collega’s Afgevaardigd Bestuurders die door ons maandelijks overleg, de uitwisseling van documenten en informatie, hun enthousiasme en steun… dit opleidingsplan mee vorm gegeven hebben. Speciale dank voor Antoon waarmee ik een West‐Vlaamse tandem vorm en aan Pieter van consortium L4 voor het aanleveren van de technologie om cursistgegevens in te zamelen. Aan het hele veld van het (volwassenen)onderwijs voor de kansen die zij aan deze nieuwe speler geven. Hopelijk kunnen wij ook in de volgende jaren op hun volle steun rekenen. Wij willen in elk geval investeren in een intensieve samenwerking. Aan Friedl, Claus, Ruth en Pavel en de vele vrienden voor de steun bij de stap naar een nieuwe functie en gedurende het hele eerste werkjaar. Eddy Demeersseman, Afgevaardigd Bestuurder COMENES woensdag 17 juni 2009

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

-4-

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel I.

Historiek en situering COMENES

Sectie 1.01

Ontstaansgeschiedenis

In het najaar 2007 werd middels een aantal voorbereidende vergaderingen een consensus bereikt met betrekking tot enerzijds het oprichten van het consortium volwassenenonderwijs XII en anderzijds de statuten die deze vzw zou aannemen. Alle huidige partners participeerden aan dit overleg met uitzondering van het CVO SNT Brugge dat slechts per 1 september 2008 bij de toen reeds opgestarte vzw aansloot. Op 15 januari 2008 vond de finale voorbereidende vergadering plaats. De vzw Consortium Volwassenenonderwijs XII Menes werd officieel opgericht op 24 januari 2008. Naar aanleiding van deze oprichting en officiële ondertekening van de statuten werden een persconferentie, een plechtigheid met toespraken en een receptie georganiseerd op het kasteel Wallemote in Izegem.

Figuur 1 Openingsplechtigheid 24 januari 2008

Als maatschappelijke zetel en toekomstig secretariaat werd geopteerd voor het oud gemeentehuis van Emelgem (deelgemeente van Izegem) dat door het stadsbestuur van Izegem tegen een zeer schappelijke gebruiksvergoeding ter beschikking werd gesteld. De maatschappelijke zetel is centraal gelegen in het werkingsgebied van COMENES, met de auto vlot bereikbaar, beschikt over ruime parkeergelegenheid en heeft een neutraal karakter. In de toekomst behoort een verhuis naar een nog te restaureren kasteel ‘Wolvenhof’, gelegen op hetzelfde provinciaal domein als kasteel Wallemote, tot de mogelijkheden. Het CVO VSPW Kortrijk zorgde in die eerste periode voor een voorfinanciering tegen kostprijs. De voorbereidende werkgroep koos voor de naam Consortium Volwassenenonderwijs XII Menes vzw, waarbij Menes enerzijds verwijst naar een Egyptische farao die verantwoordelijk was voor de vereniging

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

-5-

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare van Opper‐ en Neder‐Egypte en zo aan de basis lag voor de latere ontwikkeling van de Egyptische beschaving en anderzijds wil aangeven dat de partners het menen, dat het “menens” is. Vooral in functie van het verkrijgen van een domeinnaam en de bijhorende externe communicatie werd in het najaar 2008 gekozen om als roepnaam en domeinnaam “COMENES” te gebruiken, een samentrekking van consortium menes. Tijdens de eerste bijeenkomsten van de Raad van Bestuur onder leiding van voorzitter An Butaye (coördinator Centrum voor Basiseducatie) stond de aanwerving van de Afgevaardigd Bestuurder centraal. De aanwerving verliep in volgende fases: het bepalen van de functieomschrijving en het uitschrijven van de vacature, een eerste selectie op basis van CV en brieven, een tweede selectie op basis van schriftelijke proef en gesprek met beperkte commissie, een assessment door een extern selectiebureau, advies voor beslissing door Raad van Bestuur en ten slotte de beslissing door de Algemene Vergadering. In september 2008 onderging de vzw twee wezenlijke wijzigingen : -

Toetreding van CVO Stedelijke Nijverheids‐ en Taalleergangen (Brugge) met één regiovreemde vestigingsplaats (Ruiselede, Penitentiair Landbouwcentrum) in het werkingsgebied van het consortium. De fusie van CVO Stedelijke Leergangen Izegem en CVO PTI Kortrijk tot het nieuwe PCVO West‐ Vlaanderen.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

-6-

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 1.02

Bestuurlijke gegevens

In juni 2009 is de samenstelling van de Raad van Bestuur en Algemene Vergadering als volgt: Raad van Bestuur Baert Tine (CBE Kortrijk‐Roeselare), Mgr. Waffelaertlaan 37/3, Blankenberge ‐ voorzitter Breusegem Christine (CVO Vlaamse Ardennen), Beaufaux 2D, 7890 Ellezelles Butaye An (CBE Kortrijk‐Roeselare), Sterrestraat 2, 8511 Aalbeke Degrande Dorine (CVO VIVA West‐Vlaanderen), Annuntiatenstraat 86, 8000 Brugge Heus Thomas (PCVO West‐Vlaanderen), Burg. Vandenbogaerdelaan 54 bus 4, 8870 Izegem ‐ ondervoorzitter Kelchtermans Mario (CVO Hitek), Kleine Ardooisestraat 169, 8800 Roeselare Lacombe Riet (CVO VSPW), Mellestraat 294, 8501 Heule‐Kortrijk ‐ penningmeester Leleu Emmy (CVO de 3 hofsteden), Mollevangenstraat 9, 8550 Zwevegem ‐ secretaris Lombaert Christophe (CVO Sint‐Paulus Waregem), Milleniumstraat 14, 8793 Sint‐Eloois‐Vijve Temmerman Dirk (CVO SNT Brugge), Vossensteert 106, 8310 Brugge Vandenbroucke Bart (CVO Roeselare), Iepersestraat 262, 8800 Roeselare Vanheule Gudrun (CVO Stedelijk Volwassenenonderwijs Roeselare), Armoedestraat 31, 8800 Roeselare Vermaut Patrick (CVO De Avondschool), Kapelhoekstraat 75, 8800 Roeselare Villyn Jean‐Claude (CVO Avelgem‐Harelbeke), Leopoldstraat 55D, 8580 Avelgem Wullaert Carmen (CVO VIVO), Hadewijchlaan 16, 8500 Kortrijk Demeersseman Eddy, Koningstraat 20, 8800 Roeselare – Afgevaardigd Bestuurder De mandaten van de bestuurders lopen statutair vijf jaar waarvan de eerste periode afloopt op 31 december 2012. Algemene Vergadering De leden van de Raad van Bestuur aangevuld met : Casteleyn Marc (CVO de 3 hofsteden), Schuiferskapellestraat 14, 8750 Wingene Carmans Gwen (PCVO West‐Vlaanderen), Barbes Reke 1, 8500 Kortrijk Compernolle Christiaan (CVO Roeselare), Westlaan 476, 8800 Roeselare Debrouwere Etienne (CVO VSPW Kortrijk), Olmenlaan 30, 8560 Moorsele Decock Serge (CVO Avelgem‐Harelbeke), Grote Herreweg 36, 9690 Kluisbergen Dewispelaere André (CVO VIVO), C. Verschaevestraat 1, 8510 Marke Dursin Bernard (CVO HITEK), Veldstraat 33, 8560 Wevelgem Oppeel Geert (Huis van het Nederlands), Blauwhuisstraat 7, 8750 Wingene Kindt Bart (CVO VTI Waregem), Drafstraat 27, 8790 Waregem Normon Patricia (CVO VIVA West‐Vlaanderen), Generaal Deprezstraat 109, 8530 Stasegem Plouvier Christiane (CVO Stedelijk Volwassenenonderwijs Roeselare), Wilgenstraat 109, 8800 Roeselare Kunnen deze vergaderingen bijwonen: Vanneste Tine (stafmedewerker COMENES) Corneillie Delphine (management assistant COMENES)

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

-7-

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 1.03

Menselijk & financieel potentieel

{ MENSELIJK POTENTIEEL } Vanaf 1 januari 2009 tot op heden is dit de personeelsformatie van COMENES. Eddy Demeersseman ‐ Afgevaardigd Bestuurder Voltijds – contract onbepaalde duur In dienst sinds 15 augustus 2008 Takenpakket bestaat onder andere uit uitwerken van missie, visie en opleidingsplan, infrastructuur, bestuur, externe communicatie, financieel en administratief beheer, personeelsbeleid. Tine Vanneste – Stafmedewerker en Coördinator Onderwijs aan gedetineerden Voltijds – contract onbepaalde duur In dienst sinds 1 januari 2009 Takenpakket bestaat onder andere uit de coördinatie van het onderwijs aan gedetineerden binnen het PLC in Ruiselede, mee uitwerken van de omgevingsanalyse en het opleidingsplan, de ombudsdienst, projecten COMENES. Delphine Corneillie ‐ Management assistant Deeltijds (50 %) – contract onbepaalde duur In dienst sinds 1 januari 2009 Takenpakket bestaat onder andere uit de personeelsadministratie, financies en boekhouding, algemene administratie, databanken en bekendmaking en promotie. Personeel wordt tewerkgesteld onder het paritair comité 329.1. Er werd in het najaar 2008 een aangepast arbeidsreglement goedgekeurd.

{ FINANCIEEL POTENTIEEL } Het consortium beschikt over een jaarlijks budget van € 247022,29. Dit bedrag wordt voor een periode van vijf jaar ter beschikking gesteld na het ondertekenen van de samenwerkingsovereenkomst 2008‐2013 van COMENES met de Vlaamse Overheid. Het consortium engageert zich tot het nastreven van de in de samenwerkingsovereenkomst beschreven doelen en resultaatsgebieden.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

-8-

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel II.

MISSIE

Er werd binnen de Raad van Bestuur vlug consensus gevonden rond een korte en kernachtige beschrijving van de missie voor COMENES. Samen werken aan meer en (nog) beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk‐Roeselare. Met deze missie willen we aangeven dat we kiezen voor de positieve insteek van de optimalisatie van het aanbod in functie van de volwassen cursist die leeft en/of werkt in onze regio. We kiezen niet voor een blinde groei op alle domeinen, noch voor een blinde rationalisatie. Integendeel, we willen inzetten op een duurzame ontwikkeling van ons aanbod. Daarbij zijn we niet blind voor de bestaande problemen. We proberen deze echter in overleg, rustig, beredeneerd en op basis van gegevens te benaderen. Finaal dienen beslissingen genomen te worden in functie van de (leerbehoeften van) volwassenen in onze regio.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

-9-

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 10 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel III. VISIE In de visie proberen we aan te geven volgens welke principes en structuren wij onze missie “meer en (nog) beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk‐Roeselare” wensen te realiseren. We maken daarbij een onderscheid tussen COMENES als netwerk en partnerschap van Centra voor Volwassenenonderwijs en het Centrum voor Basiseducatie in de regio enerzijds, hier verder het bestuur genoemd, en COMENES als organisatie verantwoordelijk voor de dagelijkse werking, hier verder het team/de organisatie genoemd.

{ PRINCIPES } 1.

Binnen het bestuur van COMENES is, conform en binnen de bevoegdheden zoals omschreven in de statuten, de Raad van Bestuur, samengesteld uit de directies van alle partnerinstellingen, de sturende en coördinerende instantie. Daartoe komt ze in principe maandelijks samen onder leiding van de voorzitter. COMENES hanteert het principe van gedeelde verantwoordelijkheid van het consortium en de partnerinstellingen. Dit betekent dat de beslissingen genomen in de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering van het consortium zowel het consortium als de instellingen engageren. En dat alle acties (projecten, samenwerkingsverbanden, publicaties, vertegenwoordigingen,…) die binnen het consortium beslist en ondernomen worden de gezamenlijke verantwoordelijkheid zijn van het consortium en de centra en als dusdanig collegiaal gedragen worden.

{ COMENES ALS NETWERK EN PARTNERSCHAP – HET BESTUUR } 1.

Alle partnerinstellingen functioneren binnen COMENES en gegeven de modaliteiten zoals omschreven in de statuten van het Consortium Volwassenenonderwijs XII Menes vzw als volwaardige partners. De partnerinstellingen actief binnen COMENES werken samen in volle respect voor de eigenheid van alle partnerinstellingen. De partnerinstellingen actief binnen COMENES engageren zich tot een volledige openheid ten aanzien van de partners op vlak van onderwijsbevoegdheid, aanbod,vestigingsplaatsen, lesplaatsen, profiel van de deelnemers, deelnames en gegenereerde lesurencursist, intenties m.b.t. aanvragen onderwijsbevoegdheid, (re)organisatie aanbod. De Raad van Bestuur concretiseert de modaliteiten van dit engagement en maakt afspraken over hoe en met wie over deze gegevens gecommuniceerd wordt. Het opleidingsplan van COMENES functioneert als strategische beleidsnota van het consortium. Binnen het opleidingsplan tekent het consortium niet alleen de contouren van het toekomstige onderwijsaanbod in de regio uit, maar worden ook de beleidslijnen voor de werking van het consortium en de samenwerking tussen en met de partners uitgetekend. Het opleidingsplan wordt jaarlijks bijgesteld. Binnen COMENES maken we een koppeling tussen onderwijsbevoegdheid en vestigingsplaats.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 11 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Onderwijsbevoegdheid en vestigingsplaats. De toekomstige aanvragen dienen duidelijk te passen in en gelinkt te worden aan het opleidingsplan van het consortium. Het Centrum voor Basiseducatie verbindt er zich toe om belangrijke wijzigingen in het aanbod inclusief vestigings‐ en lesplaatsen op regelmatige basis ter bespreking voor te leggen aan de RvB van het consortium. Deze kan indien gewenst een advies formuleren ten aanzien van de RvB van het Centrum voor Basiseducatie.

{ COMENES ALS NETWERKENDE ORGANISATIE – HET TEAM } 1.

Het team behandelt alle Centra voor Volwassenenonderwijs en het Centrum voor Basiseducatie werkzaam binnen de regio van het consortium als volle en evenwaardige partners. Het team ijvert voor de bescherming en garantie van de leefbaarheid en levensvatbaarheid van alle partnerinstellingen binnen het consortium.

{ STRUCTUUR } 1.

Conform de statuten wordt COMENES bestuurd door de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering. Voorzitter en afgevaardigd bestuurder coördineren de dagelijkse werking van COMENES. De Raad van Bestuur van COMENES kan tijdelijk “thematische werkgroepen” opstarten. Samenstelling Binnen een werkgroep zijn per definitie directies en dus bestuursleden van COMENES actief en staat onder leiding van de afgevaardigd bestuurder. De werkgroep kan aangevuld worden met andere medewerkers en/of adviseurs. Binnen de werkgroep hebben echter enkel de directies of hun direct gemandateerden zeggingskracht/stemrecht. Opdracht en mandaat Bij de opstart van een werkgroep beslist de Raad van Bestuur over de omschrijving van de opdracht en de samenstelling van de werkgroep. De werkgroep heeft binnen de contouren van de opdracht van de werkgroep het recht om te spreken en op te treden namens het consortium. De werkgroep maakt afspraken met betrekking tot de externe communicatie vanuit de werkgroep. Opvolging en bekrachtiging Op en/of naar aanleiding van de maandelijkse bijeenkomsten van de Raad van Bestuur wordt de werking van deze werkgroep opgevolgd en bekrachtigd. De werkgroep is tijdelijk en wordt dus jaarlijks door de Raad van Bestuur beoordeeld op zijn relevantie binnen de opvolging van het opleidingsplan van het consortium. Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 12 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Typevoorbeeld: de werkgroep HBO De Raad van Bestuur of de thematische werkgroepen van de Raad van Bestuur kunnen tijdelijk “technische projectgroepen” opstarten. Deze technische projectgroepen kunnen vrij samengesteld worden. Ze krijgen bij de opstart een duidelijke opdracht(en), taakverdeling en timing mee. Zij rapporteren aan de Raad van Bestuur en/of de werkgroep. Zij houden op van te bestaan bij het beëindigen van de opdracht. Technische projectgroepen hebben geen autonome zeggingskracht. Typevoorbeeld: een werkgroep rond analyse van websites, of praktische uitwerking dataverzameling Het team ondersteunt de werking van AV, RvB, werkgroepen en projectgroepen zowel praktisch, organisatorisch als inhoudelijk.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 13 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 14 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel IV. INTERNE ANALYSE

Sectie 4.01

Afbakening van het werkingsgebied COMENES

Figuur 2 Werkgebied COMENES en hoofdvestigingen (groen)

Volgende gemeenten behoren tot het werkgebied van COMENES : Anzegem, Ardooie, Avelgem, Deerlijk, Dentergem, Harelbeke, Hooglede, Ingelmunster, Izegem, Kortrijk, Kuurne, Ledegem, Lendelede, Lichtervelde, Menen, Meulebeke, Moorslede, Oostrozebeke, Pittem, Roeselare, Ruiselede, Spiere‐Helkijn, Staden, Tielt, Waregem, Wevelgem, Wielsbeke, Wingene, Zwevegem. In Kortrijk, Roeselare, Waregem, Izegem en Avelgem bevinden zich hoofdvestigingplaatsen van partners.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 15 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.02 De centra waarvan het centrumbestuur aangesloten is bij COMENES Tabel 1 Centra aangesloten bij COMENES Naam instelling CBE Kortrijk‐Roeselare CVO Avelgem‐Harelbeke CVO De Avondschool Oostende CVO 3 Hofsteden Kortrijk Menen Tielt CVO HITEK CVO Roeselare CVO Sint‐Paulus CVO Stedelijke Nijverheids‐ en Taalleergangen CVO Stedelijk Volwassenenonderwijs Roeselare CVO VIVA West‐Vlaanderen CVO VIVO CVO Vlaamse Ardennen CVO VSPW‐Kortrijk PCVO West‐Vlaanderen

Secretariaat Sint‐Elooisdreef 56A, 8500 Kortrijk Kerhofstraat 51, 8580 Avelgem Leopold III laan 1, 8400 Oostende Minister De Taeyelaan 13, 8500 Kortrijk Doorniksesteenweg 145, 8500 Kortrijk Leenstraat 34, 8800 Roeselare Stationsstraat 85, 8790 Waregem Arsenaalstraat 4, 8000 Brugge Kokelaarstraat 5, 8800 Roeselare Koningin Elisabethlaan 50/1,8000 Brugge Oudenaardsesteenweg 168, 8500 Kortrijk Fortstraat 47, 9700 Oudenaarde Sint‐Amandsplein 15, 8500 Kortrijk Meiboomstraat 8, 8870 Izegem

Directie An Butaye Jean‐Claude Villyn Patrick Vermaut Emmy Leleu Mario Kelchtermans Bart Vandenbroucke Christophe Lombaert Dirk Temmerman Gudrun Vanheule Dorine Degrande Carmen Wullaert Christine Breusegem Riet Lacombe Thomas Heus

In dit samenwerkingsverband participeren 14 partnerinstellingen: tien regio‐eigen centra (het Centrum voor Basiseducatie Kortrijk‐Roeselare en negen CVO’s met hoofdvestigingsplaats in het werkgebied van COMENES) en vier regiovreemde centra: CVO De Avondschool, CVO VIVA West‐ Vlaanderen, CVO Vlaamse Ardennen en CVO SNT Brugge. Hieronder (tabel 2) volgt het overzicht van het aantal lesurencursist per centrum, met afzonderlijke vermelding van het aantal LUC dat de regiovreemde centra gerealiseerd hebben in het werkgebied van COMENES. Cijfers zijn afkomstig van de administratie volwassenenonderwijs (najaar 2008) en gebaseerd op de referteperiode 07‐08 die uitzonderlijk liep van 1 februari 2007 tot 31 maart 2008 (in plaats van de klassieke periode 1 april tot 31 maart). Cijfers voor CVO VIVA werden op aangeven van het centrum zelf gecorrigeerd. Tabel 2 Lesurencursist referteperiode 07-08

centrum CBE Kortrijk‐Roeselare CVO Avelgem‐ Harelbeke CVO De Avondschool CVO 3 Hofsteden CVO VIVO CVO Roeselare CVO Sint‐Paulus CVO SNT Brugge CVO Stedelijk Roeselare CVO VIVA CVO HITEK CVO Vlaamse Ardennen CVO VSPW PCVO West‐Vlaanderen

LUC/centrum

LUC regiovreemd

109387 256520

totaal LUC regio 109387 256520

382950 513980 526108 569910 218700 816400 174800 166160 389944 234480 478596 191660

60380(Roeselare)+24820(Izegem) 1560 (Wervik) 660 (Avelgem) 1200 (Ruiselede) zie onderaan deze kolom 32820 (Waregem)

85200 513980 526108 569910 219360 1200 174800 98480 389944 32820 478596 191660

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 16 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

CVO VIVA LUC regiovreemd Harelbeke (Hulste, Harelbeke, Bavikhove) 22.640 Kortrijk 32.840 Lauwe 4.120 Moorslede 7.760 Roeselare 3.520 Waregem 17.480 Wevelgem 10.120 Totaal 98.480

3614865

Opmerkingen:  PCVO West‐Vlaanderen is op 1 september 2008 ontstaan uit de fusie van CVO Stedelijke Leergangen Izegem en het CVO PTI Kortrijk.  Het CBE Kortrijk‐Roeselare is in 2007 ontstaan uit de fusie van het voormalige CBE Kortrijk en CBE Roeselare, dit naar aanleiding van het decreet volwassenenonderwijs (juni 2007), waarbij het aantal Centra voor Basiseducatie d.m.v. fusie gereduceerd werd tot 13, en waardoor slechts één CBE werkzaam is binnen ieder consortium.  CVO Sint‐Paulus verliet in de loop van het schooljaar 2008‐2009 de vestigingsplaats Avelgem.  CVO SNT Brugge, dat een opleiding Koken aanbiedt in het Penitentiair Landbouwcentrum in Ruiselede, sloot pas op 1 september 2008 aan bij COMENES, terwijl de overige centra reeds aangesloten waren vanaf de startdatum, nl. 24 januari 2008.

Tabel 3 Lesurencursist 07-08 en 08-09

2007‐2008 CBE CVO Avelgem CVO De Avondschool CVO 3 hofsteden CVO VIVO CVO Roeselare CVO Sint‐Paulus CVO SNT CVO Stedelijk Roeselare CVO VIVA CVO Hitek CVO Vl Ardennen CVO VSPW PCVO COMENES

109387 256520 85200 513980 526108 569910 219360 1200 174800 98480 389944 32820 478596 225400 3681705

2008‐2009 evolutie 137988 28601 26,15% 239260 ‐17260 ‐6,73% 51540 ‐33660 ‐39,51% 529880 15900 3,09% 560401 34293 6,52% 464416 ‐105494 ‐18,51% 243600 24240 11,05% 1120 ‐80 ‐6,67% 169200 ‐5600 ‐3,20% 103640 5160 5,24% 408460 18516 4,75% 38880 6060 18,46% 448688 ‐29908 ‐6,25% 209160 ‐16240 ‐7,20% 3606233 ‐75472 ‐2,05%

De vergelijking tussen lesurencursist voor 07‐08 en 08‐09 die gemaakt wordt in tabel 3 is niet zonder gevaar, maar anderzijds de enige mogelijke. Zoals aangegeven is de referteperiode (2007‐2008) twee maand langer dan de referteperiode (2008‐2009). Mogen we uit dit overzicht veronderstellen dat de daling op niveau van COMENES er niet zou geweest zijn zonder die afwijking in referteperiodes ? Wellicht wel. Opmerkelijk zijn sowieso de zeer wisselende evoluties tussen centra onderling. Dit reflecteert Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 17 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

naast een bepaalde realiteit, evenzeer een verschillende strategie op centrumniveau met betrekking tot het omgaan met deze referteperiode. Pas volgend jaar 09‐10 zullen meer betrouwbare vergelijkingen kunnen gemaakt worden. Personeel In de loop van het voorjaar 2009 organiseerde de staf van COMENES een bezoekenronde bij alle partnerinstellingen, met als bedoeling een grondiger inzicht te bekomen in de werking en de structuur van ieder centrum. Uit de verzamelde gegevens m.b.t. het personeel bleek dat het aantal FTEQ (voltijds equivalenten) minder dan de helft vormt van het aantal “koppen” dat tewerkgesteld is in het volwassenenonderwijs in de regio (441 FTEQ versus 933 koppen). Dit betekent dat vele personeelsleden deeltijds tewerkgesteld zijn in het volwassenenonderwijs, en deze job combineren met een job in (secundair) onderwijs, de privésector of een andere activiteit (bijv. zelfstandige activiteit).

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 18 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.03 Administratieve toestand m.b.t. de onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen van de centra waarvan de centrumbesturen aangesloten zijn bij COMENES

Figuur 3 Vestigingplaatsen (groen) binnen COMENES

In het najaar 2008 werd op niveau van het consortium een databank ontwikkeld die zowel de administratieve toestand op vlak van onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen als de effectieve situatie op vlak van onderwijsaanbod en vestigingsplaatsen ontsluit. Deze databank is consulteerbaar op het secretariaat van het consortium of kan indien gewenst en relevant aan de overheid (administratie of kabinet) opgestuurd worden. Bedoeling is om deze databank minstens jaarlijks (in het najaar) aan te vullen en te updaten. De databank wordt gebruikt bij het formuleren van een advies over het toekennen van onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 19 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.04 Effectieve situatie m.b.t. het onderwijsaanbod en de vestigingsplaatsen van de centra waarvan de centrumbesturen aangesloten zijn bij COMENES

Zie toelichting bij sectie 4.03. Zie ook cursistenprofiel (4.05). Figuur 4 Regiovreemde vestigingsplaatsen (groen) in COMENES

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 20 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Figuur 5 Vestigingsplaatsen met aanbod BE in het werkingsgebied COMENES

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 21 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.05

Profiel huidige cursistenpopulatie

De partnerinstellingen van COMENES hechten groot belang aan de interne analyse van zowel de cursistenpopulatie als van het aanbod. Alle centra leveren gegevens betreffende aanbod, deelnemers en deelnames aan de overheid. Het is dan ook logisch dat wij van dezelfde overheid de verzamelde en deels geanalyseerde gegevens terug verwachten. In de loop van het najaar 2008, en bevestigd in het voorjaar 2009, bleek echter dat dit door een samenspel van allerlei factoren tot ver buiten het volwassenenonderwijs op korte termijn onmogelijk was. Daarom hebben de partnerinstellingen er na verschillende besprekingen op de Raad van Bestuur voor gekozen om op vrijwillige basis gegevens te verzamelen. In het najaar gebeurde dit reeds voor wat betreft onderwijsbevoegdheden, vestigingsplaatsen en effectief aanbod. In het voorjaar (april 2009) gebeurde dit voor wat betreft cursistengegevens en deelnames. Bij die gegevensverzameling dienen een aantal kanttekeningen gemaakt te worden. We gebruiken een concept en de technologie die door het consortium L4 ter beschikking werden gesteld (waarvoor dank). Deze technologie doet in wezen twee zaken. Vooreerst worden op centrumniveau de zendingen naar de overheid (via Edison) voor de referteperiode 1 april 2008 tot en met 31 maart 2009 gedepersonaliseerd. Concreet worden alle gegevens op basis waarvan een persoon geïdentificeerd zou kunnen worden (naam, voornaam, straatnummer, rijksregisternummer) uit de bestanden gewist. De verantwoordelijken van de centra kunnen er zich van vergewissen dat dit gebeurd is. Vervolgens worden de gedepersonaliseerde bestanden doorgestuurd naar het secretariaat van het consortium waar deze bestanden in één groot bestand ingelezen worden (MS Access). Dit bestand werd op het secretariaat aangevuld en bewerkt in functie van een gemakkelijke analyse van de gegevens via de draaitabellenfunctie van Excel. De gegevens zijn op een aantal punten onvolledig. (1) De overstap van de sector Basiseducatie naar het registratiesysteem van het volwassenenonderwijs is nog niet voleindigd. De exportmodule die de zendingen voor de overheid moet aanmaken is nog in proef bij een viertal centra. Vanaf volgend jaar moet dit euvel opgelost zijn. (2) Eind mei, kort voor de ultieme deadline voor het verzamelen van gegevens, kwam vanuit de algemene directie van de scholengroep waar het CVO De Vlaamse Ardennen deel van uit maakt, een bezwaar ten aanzien van het ter beschikking stellen van de gegevens. Eén en ander bleek te berusten op een misverstand, maar ultiem bereikten de gegevens omwille van technische problemen het consortium niet. Daardoor ontbreken alle gegevens van de vestigingplaats Waregem van CVO De Vlaamse Ardennen. (3) Het doorsturen van gegevens van de centra naar de overheid gebeurt op bijna wekelijkse basis doorheen het jaar. Aangezien de centra in het begin van de referteperiode uiteraard niet op de hoogte waren van het feit dat deze bestanden ook door het consortium zouden ingezameld worden, en de centra in feite niet gehouden zijn aan het bijhouden van deze bestanden, zijn wellicht een (beperkt) aantal bestanden verloren gegaan. In een tweetal centra was daarenboven in de loop van de referteperiode gewisseld van server. Ondanks deze hiaten mogen we toch stellen dat de gegevens een goed beeld geven van de cursistenpopulatie binnen ons consortium. Door het depersonaliseren van de gegevens hebben we zoals reeds aangegeven geen gegevens over individuele deelnemers (de zogenaamde ‘koppen’), maar wel over deelnames (een deelnemer ingeschreven voor een module). Omdat we aannemen dat we uit het profiel van de deelnames iets kunnen leren over de deelnemers gebruiken we in de analyse de term deelnemers/deelnames.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 22 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Achtereenvolgens bespreken we : - Profiel deelnames/deelnemers naar woonplaats - Profiel deelnames/deelnemers naar leeftijd - Profiel deelnames/deelnemers naar beroepsactiviteit - Profiel deelnames/deelnemers naar nationaliteit - Het bereik - Het bereik per niveau en studiegebied - Het bereik per stad van aanbod - De delers per studiegebied en opleiding

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 23 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{WOONPLAATS} Tabel 4 Deelnames naar centrum en consortium van woonplaats Aantal instellingsnaam CVO Stedelijk VWO Roeselare CVO HITEK CVO Roeselare CVO Sint‐Paulus Waregem CVO Avelgem/Harelbeke CVO van het GO Oostende CVO VIVA West‐Vlaanderen CVO VIVO CVO VSPW CVO SNT PCVO West‐Vlaanderen CVO Kortrijk‐Menen‐Tielt Eindtotaal

Consortium Andere

COMENES

0,00% 4,39% 0,30% 0,39% 13,82% 0,30% 1,23% 0,69% 1,96% 0,00% 0,94% 1,15% 2,10%

87,43% 82,04% 87,20% 83,32% 78,25% 94,18% 82,28% 72,48% 45,38% 78,57% 92,11% 78,74% 77,04%

Webros 0,07% 0,32% 0,15% 0,07% 0,00% 0,00% 0,00% 0,24% 1,82% 0,00% 0,17% 0,04% 0,32%

12,37% 9,87% 11,54% 0,49% 0,48% 5,15% 12,82% 22,08% 41,65% 21,43% 5,47% 18,34% 16,29%

Wonderwijs

Totaal

0,13% 1,83% 0,44% 10,99% 0,73% 0,07% 2,07% 3,08% 5,40% 0,00% 0,80% 1,25% 2,51%

0,00% 1,55% 0,38% 4,74% 6,73% 0,30% 1,60% 1,43% 3,79% 0,00% 0,51% 0,47% 1,74%

100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%

Analyse Opmerkelijk is dat een klein kwart (23 %) van de deelnemers/deelnames niet woonachtig is in het eigen werkingsgebied van COMENES. Veel heeft uiteraard te maken met de vestigingsplaatsen van het aanbod. Zo recruteert CVO Avelgem, met het merendeel van het aanbod in Avelgem (een grensgemeente van ons consortium) 6,73 % van zijn deelnames uit het naburige consortium X, en maar liefst 13,82 % van de deelnames uit het naburige Wallonië. Bovendien blijkt dat centra met opleidingen in het Hoger Beroepsonderwijs duidelijk veel ruimer werven. Dit wordt duidelijk geïllustreerd door onderstaande tabel 5. Maar liefst 43,35 % van de deelnames/deelnemers HBO woont buiten het werkgebied. Een verdere analyse per studiegebied leert ons dat dit vooral het geval is voor het studiegebied sociaal agogisch werk (zelfs meer deelnemers woonachtig in de regio WEBROS dan deelnemers woonachtig in de regio COMENES). Ander opmerkelijk cijfer is dat ook voor het studiegebied Personenzorg (SO) (zie tabel 6) meer dan 45 % van de deelnames van buiten de grenzen van het consortium komt. Tabel 5 Deelnames per niveau en consortium van woonplaats Aantal

Consortium

Niveau

Andere

COMENES

Webros

Wonderwijs

Totaal

Hoger beroepsonderwijs

1,49%

56,65%

1,44%

32,19%

5,69%

2,55%

100,00%

Secundair volwassenenonderwijs

2,22%

81,30%

0,09%

12,96%

1,85%

1,57%

100,00%

Eindtotaal

2,10%

77,04%

0,32%

16,29%

2,51%

1,74%

100,00%

De wervingskracht binnen de provincie (16,29 %) blijkt een stuk groter te zijn dan die daarbuiten (6,67 %). Analyseren we de woonplaats van de deelnames/deelnemers binnen de provincie op niveau van de RESOC‐gebieden (Tabel 6), dan merken we vooreerst op dat 49,95 % van de deelnames zich in RESOC Zuid‐West‐Vlaanderen bevindt, tegenover 32,98 % van de deelnames in RESOC Midden‐West‐Vlaanderen. Dit terwijl de verhouding in termen van bevolking (zie tabel 25 Totale bevolking per RESOC – groei‐index en verhouding ) 55/45 is. Er is dus een scheeftrekking ten voordele van de regio rond Kortrijk. Dit fenomeen doet zich voor op bijna alle studiegebieden met uitzondering van een aantal technische studiegebieden die bijna exclusief in Roeselare georganiseerd worden. De vestigingsplaats blijkt dus een sterk bepalende factor te zijn, ook voor opleidingen die uniek zijn, en bijgevolg in principe de hele regio zouden moeten afdekken. Denk aan de studiegebieden Algemene Vorming en Onderwijs. We moeten er anderzijds

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 24 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

rekening mee houden dat de doelgroep van het studiegebied Nederlands Tweede Taal niet op een gelijke mate over het werkingsgebied van COMENES gespreid is. Tabel 6 Deelnames per studiegebied en RESOC van woonplaats Aantal Studiegebied Algemene vorming Auto Bijzondere educatieve noden Biotechniek Bouw Decoratieve technieken Grafische technieken Handel Handelswetenschappen en bedrijfskunde Hout Huishoudelijk onderwijs Industriële wetenschappen en technologie Informatie‐ en communicatietechnologie Koeling en warmte Land‐ en tuinbouw Lichaamsverzorging Mechanica – elektriciteit Mode Nederlands tweede taal Onderwijs Personenzorg Sociaal‐agogisch werk Talen richtgraad 1 en 2 Talen richtgraad 3 en 4 Textiel Voeding Eindtotaal

RESOC Brugge Oostende Westhoek Buiten Prov ZW‐Vl MW‐Vl Totaal 0,22% 1,66% 9,83% 6,94% 64,31% 17,05% 100,00% 0,61% 5,07% 9,22% 13,06% 39,48% 32,57% 100,00% 0,00% 0,00% 12,50% 38,89% 30,56% 18,06% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 53,33% 33,33% 13,33% 100,00% 0,53% 0,40% 9,78% 5,02% 41,35% 42,93% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 16,67% 83,33% 100,00% 0,12% 0,12% 5,72% 2,44% 56,11% 35,48% 100,00% 0,59% 0,68% 8,93% 4,54% 48,29% 36,98% 100,00% 3,60% 0,74% 6,46% 12,17% 55,93% 21,10% 100,00% 0,51% 0,64% 4,36% 14,76% 37,10% 42,62% 100,00% 0,99% 0,31% 5,41% 4,34% 48,41% 40,54% 100,00% 3,07% 1,65% 10,98% 14,64% 46,40% 23,26% 100,00% 0,15% 0,21% 3,25% 4,07% 51,22% 41,10% 100,00% 0,00% 6,25% 8,33% 6,25% 20,83% 58,33% 100,00% 0,00% 0,00% 2,78% 5,90% 67,36% 23,96% 100,00% 0,00% 0,48% 4,18% 1,45% 78,46% 15,43% 100,00% 0,43% 0,26% 6,61% 3,72% 50,63% 38,35% 100,00% 0,72% 0,18% 2,87% 8,60% 48,92% 38,71% 100,00% 0,09% 0,54% 3,84% 8,36% 63,27% 23,91% 100,00% 0,88% 0,43% 22,62% 5,24% 42,70% 28,14% 100,00% 7,23% 7,68% 17,00% 7,82% 34,57% 25,70% 100,00% 13,64% 9,99% 14,57% 16,47% 22,14% 23,18% 100,00% 0,52% 0,25% 4,63% 4,85% 51,25% 38,49% 100,00% 0,32% 0,00% 3,82% 6,69% 52,23% 36,94% 100,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00% 0,00% 100,00% 0,94% 0,35% 6,45% 3,87% 41,85% 46,54% 100,00% 1,67% 1,39% 7,34% 6,68% 49,95% 32,98% 100,00%

Het aantal deelnames/deelnemers afkomstig uit RESOC Brugge (1,67 %) en Oostende (1,39 %) is eerder beperkt. Het gros van de deelnames/deelnemers binnen de provincie is afkomstig uit RESOC Westhoek (7,34 %). Een aantal factoren spelen hierin mee: (1) COMENES deelt de langste grens met het RESOC Westhoek, (2) tegelijk is er minder aanbod binnen dit RESOC‐gebied en (3) liggen een aantal vestigingsplaatsen van COMENES behoorlijk dicht bij RESOC Westhoek (Menen, Roeselare). Activiteitsgraad (werkend of niet) en geslacht blijken geen enkel verband te hebben met de woonplaats van de deelnames/deelnemers. Er zijn wel net iets meer jonge deelnemers dan gemiddeld die van buiten het werkingsgebied van COMENES komen. Dit staat uiteraard in verband met de studiegebieden waar jongere deelnemers zich op inschrijven.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 25 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{LEEFTIJD} Tabel 7 Deelnames per centrum en leeftijd Aantal deelnames instellingsnaam CVO ‐ Stedelijk VWO Roeselare CVO HITEK CVO Roeselare CVO Sint‐Paulus Waregem CVO van het GO Avelgem/Harelbeke CVO van het GO Oostende CVO VIVA West‐Vlaanderen CVO VIVO CVO‐VSPW CVO SNT PCVO West‐Vlaanderen CVO Kortrijk‐Menen‐Tielt Eindtotaal

Leeftijd 18 en jonger 19 tot 25 26 tot 35 36 tot 45 46 tot 55 56 tot 65 66 tot 99 Eindtotaal 0,40% 6,91% 19,22% 17,35% 30,32% 20,81% 4,99% 100,00% 1,46% 22,31% 34,00% 20,94% 12,81% 6,58% 1,89% 100,00% 4,52% 11,54% 21,57% 21,72% 21,33% 14,67% 4,65% 100,00% 1,20% 8,79% 21,37% 23,23% 21,28% 18,83% 5,30% 100,00% 2,02% 3,78% 15,05% 17,46% 22,51% 28,11% 11,07% 100,00% 0,90% 10,60% 21,42% 23,88% 22,31% 14,63% 6,27% 100,00% 0,38% 4,24% 19,98% 20,36% 29,78% 20,36% 4,90% 100,00% 0,39% 31,50% 29,16% 15,20% 7,45% 10,20% 6,10% 100,00% 0,00% 40,22% 30,74% 19,30% 9,16% 0,57% 0,01% 100,00% 0,00% 0,00% 71,43% 28,57% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00% 2,62% 7,41% 17,21% 20,26% 22,42% 21,65% 8,43% 100,00% 1,06% 11,53% 24,15% 21,64% 19,87% 16,61% 5,15% 100,00% 1,39% 18,44% 25,51% 19,93% 16,61% 13,34% 4,77% 100,00%

Analyse In vergelijking met de leeftijdsdistributie in de West‐Vlaamse bevolking bereikt het volwassenenonderwijs meer jongeren. Vooral de leeftijdscategorie tussen 18 en 25 jaar lijkt oververtegenwoordigd in onze cursistenpopulatie (18,44 % tov ongeveer 10 %). Twee belangrijke kanttekeningen hierbij. De opgevraagde gegevens betreffen deelnames. De categorie 18‐25 is sterk vertegenwoordigd in beroepsgerichte opleidingen en Algemene Vorming. Cursisten binnen deze opleidingen nemen in vergelijking met de overige cursisten op jaarbasis meer modules op (ze volgen met andere woorden een intensiever parcours). Minder koppen zorgen op die manier voor meer deelnames. Anderzijds is duidelijk dat de aanwezigheid van deze leeftijdsgroep over de studiegebieden (en dus ook over de centra) zeer wisselend is. Vergelijkbare opmerkingen kunnen gemaakt worden over de leeftijdscategorie 26‐35 jaar. Naast het klassieke HBO speelt hier ook de specifieke lerarenopleiding een rol. Anderzijds is dit ook een bevestiging van een algemeen vastgestelde tendens (zie verder) dat de groep 26‐35 jarigen het sterkst participeert aan opleiding en navorming. Eén van de verklarende factoren hierbij is zeker dat deze groep zich nog volop dient te positioneren op de arbeidsmarkt. Opleiding en navorming zijn daarbij ideale instrumenten. Drie centra vallen op door een uitgesproken jong profiel: CVO VIVO, CVO VSPW, CVO HITEK. Bepalende factor is hier uiteraard het opleidingenaanbod van deze centra (HBO, SLO, Algemene Vorming en NT2). Aan de andere kant van het spectrum vallen de gegevens van CVO Avelgem‐ Harelbeke en het PCVO West‐Vlaanderen op. Tabel 8 Deelnames per niveau en leeftijd Aantal deelnames Niveau Hoger beroepsonderwijs Secundair volwassenenonderwijs Eindtotaal

Leeftijd 18 en jonger 19 tot 25 26 tot 35 36 tot 45 46 tot 55 56 tot 65 66 tot 99 Totaal 0,01% 32,28% 41,32% 19,55% 6,22% 0,56% 0,06% 100,00% 1,68% 15,55% 22,20% 20,01% 18,78% 16,01% 5,76% 100,00% 1,39% 18,44% 25,51% 19,93% 16,61% 13,34% 4,77% 100,00%

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 26 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare Tabel 9 Deelnames per geslacht en leeftijd Aantal deelnames geslacht M V Eindtotaal

Leeftijd 18 en jonger 19 tot 25 26 tot 35 36 tot 45 46 tot 55 56 tot 65 66 tot 99 Totaal 2,24% 19,78% 26,43% 20,00% 14,08% 12,27% 5,20% 100,00% 0,85% 17,58% 24,92% 19,89% 18,23% 14,02% 4,50% 100,00% 1,39% 18,44% 25,51% 19,93% 16,61% 13,34% 4,77% 100,00%

Analyse Meer jongere mannen (19‐35) en meer oudere vrouwen (45‐65) dan gemiddeld. Tabel 10 Deelnames per studiegebied en leeftijd Aantal Deelnames

Leeftijd

Studiegebied Algemene vorming Auto Bijzondere educatieve noden Biotechniek Bouw Decoratieve technieken Grafische technieken Handel Handelswetenschappen en bedrijfskunde Hout Huishoudelijk onderwijs Industriële wetenschappen en technologie Informatie‐ en communicatietechnologie Koeling en warmte Land‐ en tuinbouw Lichaamsverzorging Mechanica – elektriciteit Mode Nederlands tweede taal Onderwijs Personenzorg Sociaal‐agogisch werk Talen richtgraad 1 en 2 Talen richtgraad 3 en 4 Textiel Voeding Eindtotaal

<18 19 tot 25 26 tot 35 36 tot 45 46 tot 55 56 tot 65 66 tot 99 Totaal 0,14% 71,39% 15,61% 7,08% 4,91% 0,58% 0,29% 100,00% 5,53% 27,34% 23,50% 24,88% 14,75% 3,99% 0,00% 100,00% 0,00% 38,89% 48,61% 2,78% 9,72% 0,00% 0,00% 100,00% 0,00% 0,00% 66,67% 26,67% 6,67% 0,00% 0,00% 100,00% 7,66% 16,12% 28,14% 22,85% 15,06% 9,51% 0,66% 100,00% 33,33% 36,67% 10,00% 16,67% 3,33% 0,00% 0,00% 100,00% 0,42% 2,86% 10,79% 22,78% 24,87% 29,10% 9,18% 100,00% 11,90% 48,93% 22,20% 12,73% 3,12% 0,88% 0,24% 100,00% 0,00% 30,04% 44,51% 18,93% 5,90% 0,62% 0,00% 100,00% 0,64% 5,13% 26,32% 19,64% 21,69% 21,05% 5,52% 100,00% 0,31% 6,83% 21,33% 17,47% 27,12% 21,26% 5,67% 100,00% 0,12% 43,33% 34,59% 13,11% 7,20% 0,94% 0,71% 100,00% 0,33% 2,02% 7,94% 19,38% 23,49% 31,81% 15,03% 100,00% 0,00% 12,50% 33,33% 25,00% 16,67% 12,50% 0,00% 100,00% 2,08% 2,43% 15,97% 18,06% 31,25% 23,96% 6,25% 100,00% 2,57% 20,26% 34,89% 29,42% 11,25% 1,61% 0,00% 100,00% 1,90% 6,14% 16,30% 18,29% 18,89% 24,12% 14,35% 100,00% 1,25% 4,12% 13,80% 13,98% 24,91% 33,87% 8,06% 100,00% 0,96% 20,62% 40,07% 24,30% 9,53% 3,80% 0,72% 100,00% 0,00% 29,55% 46,31% 19,87% 3,97% 0,30% 0,00% 100,00% 0,00% 49,30% 23,22% 17,25% 9,92% 0,31% 0,00% 100,00% 0,00% 34,05% 35,86% 20,69% 8,64% 0,74% 0,02% 100,00% 2,51% 11,17% 21,67% 20,32% 24,39% 16,10% 3,83% 100,00% 0,00% 2,23% 11,15% 19,11% 32,64% 24,84% 10,03% 100,00% 20,00% 20,00% 20,00% 40,00% 0,00% 0,00% 0,00% 100,00% 0,23% 11,49% 24,50% 21,22% 23,45% 15,24% 3,87% 100,00% 1,39% 18,44% 25,51% 19,93% 16,61% 13,34% 4,77% 100,00%

Analyse Jongere studiegebieden: Algemene Vorming, Personenzorg, Handel, Sociaal‐Agogisch Werk, Onderwijs, NT2, Handelswetenschappen en bedrijfskunde, Industriële Wetenschappen en Technologie, Lichaamsverzorging, Auto, Bijzondere Educatieve Noden, Decoratieve technieken,… Oudere studiegebieden: Grafische technieken, Hout, Huishoudelijk Onderwijs, ICT, Land‐ en Tuinbouw, Mode, Talen Richtgraad 3 en 4.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 27 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ BEROEPSACTIEF } 64,4 % van de deelnames is beroepsactief. Wat deelnemers betreft is dit wellicht een onderschatting. De intensieve opleidingen (met veel deelnames) zijn in meerderheid bevolkt met “niet‐beroepsactieven”. Indien we dit gegeven in rekening brengen komen we wellicht sterk in de buurt van 75 % werkgelegenheidsgraad bij de deelnames/deelnemers aan volwassenenonderwijs binnen onze regio. (zie sectie 5.02 Economisch) Tabel 11 aantal deelnames en beroepsactiviteit Aantal Deelnames Studiegebied Algemene vorming Auto Bijzondere educatieve noden Biotechniek Bouw Decoratieve technieken Grafische technieken Handel Handelswetenschappen en bedrijfskunde Hout Huishoudelijk onderwijs Industriële wetenschappen en technologie Informatie‐ en communicatietechnologie Koeling en warmte Land‐ en tuinbouw Lichaamsverzorging Mechanica – elektriciteit Mode Nederlands tweede taal Onderwijs Personenzorg Sociaal‐agogisch werk Talen richtgraad 1 en 2 Talen richtgraad 3 en 4 Textiel Voeding Eindtotaal

beroepsactief Nee

Ja 78,18% 17,97% 11,11% 0,00% 22,19% 50,00% 30,23% 60,15% 19,86% 10,01% 25,10% 31,64% 36,71% 6,25% 27,08% 44,21% 33,81% 44,09% 57,33% 15,16% 62,95% 23,92% 23,31% 23,25% 40,00% 28,84% 35,60%

Eindtotaal 21,82% 100,00% 82,03% 100,00% 88,89% 100,00% 100,00% 100,00% 77,81% 100,00% 50,00% 100,00% 69,77% 100,00% 39,85% 100,00% 80,14% 100,00% 89,99% 100,00% 74,90% 100,00% 68,36% 100,00% 63,29% 100,00% 93,75% 100,00% 72,92% 100,00% 55,79% 100,00% 66,19% 100,00% 55,91% 100,00% 42,67% 100,00% 84,84% 100,00% 37,05% 100,00% 76,08% 100,00% 76,69% 100,00% 76,75% 100,00% 60,00% 100,00% 71,16% 100,00% 64,40% 100,00%

Tabel 12 Aantal deelnames en sociaal economisch statuut Aantal deelnames beroepsactief Nee

Totaal Nee Ja

Totaal Ja

sociaal economisch statuut gepensioneerd leerling 1e of 2e jaar secundair onderwijs van de 3e graad leerling 3e jaar secundair onderwijs van de 3e graad leerling secundair onderwijs van de 2e graad leerling secundair onderwijs van de 4e graad student hogescholenonderwijs van 1 cyclus student hogescholenonderwijs van 2 cycli student universitair onderwijs thuiswerkend werkloos ambtenaar arbeider bediende kaderlid vrij beroep zelfstandige

geslacht M V Totaal 8,93% 7,41% 8,00% 3,72% 0,72% 1,89% 1,28% 0,50% 0,80% 0,41% 0,40% 0,41% 0,10% 0,14% 0,12% 1,82% 1,35% 1,53% 0,10% 0,20% 0,16% 0,11% 0,22% 0,18% 2,74% 7,70% 5,76% 15,77% 17,38% 16,75% 34,97% 36,01% 35,60% 5,76% 5,18% 5,41% 18,55% 9,28% 12,90% 35,68% 45,51% 41,67% 0,78% 0,21% 0,43% 0,18% 0,27% 0,23% 4,08% 3,54% 3,75% 65,03% 63,99% 64,40%

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 28 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

De groep “niet‐beroepsactieven” bestaat in meerderheid uit werklozen. 16,75 % van de deelnames (dit is een overschatting in termen van deelnemers) zijn werkloos. Wellicht mogen we toch concluderen dat wij meer werklozen bereiken dan op basis van de regiokenmerken (werkloosheidsgraad van 4 à 7 %) kan verwacht worden. 8 % van de deelnames is gepensioneerd, met opmerkelijk een lichte mannelijke oververtegenwoordiging. We hebben ervoor gekozen om de thuiswerkenden als “niet‐beroepsactief” te categoriseren. Dit is een keuze die uiteraard voor discussie vatbaar is. In meerderheid zijn deze cursisten vrouwelijk. We noteren een opvallend grote aanwezigheid van bedienden in onze cursistengroep. Tabel 13 Aantal deelnames naar lesmoment Aantal deelnames beroepsactief ONWAAR

Totaal ONWAAR WAAR

kort gepensioneerd leerling student thuiswerkend werkloos ambtenaar arbeider bediende kaderlid vrij beroep zelfstandige

Totaal WAAR Eindtotaal

Lesmoment avond dag dag‐avond dag‐avond‐weekend dag‐weekend Totaal 25,89% 71,46% 0,00% 0,70% 1,94% 100,00% 32,64% 62,91% 0,00% 1,51% 2,93% 100,00% 57,80% 31,84% 0,33% 0,08% 9,96% 100,00% 22,24% 75,91% 0,00% 0,08% 1,77% 100,00% 27,89% 69,43% 0,03% 0,40% 2,25% 100,00% 28,53% 68,37% 0,03% 0,50% 2,57% 100,00% 62,49% 20,90% 1,35% 1,66% 13,60% 100,00% 66,18% 23,24% 0,09% 2,99% 7,50% 100,00% 59,07% 34,33% 0,24% 0,80% 5,57% 100,00% 72,54% 20,77% 0,00% 1,76% 4,93% 100,00% 61,44% 35,95% 0,00% 0,00% 2,61% 100,00% 71,88% 21,01% 0,20% 1,10% 5,81% 100,00% 61,63% 30,12% 0,30% 1,33% 6,63% 100,00% 49,84% 43,74% 0,20% 1,03% 5,18% 100,00%

Het is wellicht niet onlogisch is dat beroepsactieven vooral ‘s avonds les volgen, de “niet‐ beroepsactieven” vooral overdag. Eén uitzondering vormen de studenten die uiteraard overdag andere bezigheden hebben.

{ NATIONALITEIT }

Tabel 14 Aantal deelnames in studiegebied NT2 naar geslacht Aantal deelnames NT2 Werelddeel (leeg) Europa Afrika Azië Oceanië Zuid‐Amerika Noord‐Amerika Eindtotaal

geslacht M

V 0,40% 49,65% 27,88% 19,56% 0,00% 1,87% 0,66% 100,00%

Totaal 0,14% 56,20% 17,96% 20,09% 0,03% 5,14% 0,44% 100,00%

0,25% 53,47% 22,09% 19,87% 0,02% 3,78% 0,53% 100,00%

Instroom in NT2‐opleidingen is in hoofdzaak (53,47 %) Europees gekleurd. Daarna volgen Afrika (22,09 %) en Azië (19,87 %).

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 29 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{BEREIK}

Definitie We definiëren bereik als de verhouding tussen het aantal deelnames (inschrijvingen per module) ten aanzien van het aantal inwoners per fusiegemeente. Belangrijk zijn hier de verhoudingen en niet het absolute berekende cijfer (%). Het is dus niet zo dat wij beweren dat er gemiddeld 10,58 % van de volwassenen participeren aan het volwassenenonderwijs in onze regio. We gaan er anderzijds wel van uit dat het berekend “bereik” een goede indicator is van het aantal volwassenen per gemeente actief in het volwassenenonderwijs. Zo menen wij uit de cijfers te mogen opmaken dat in Kortrijk (bereik : 16,39 %) volwassenen vier (4,57) keer meer participeren dan in Lichtervelde (bereik : 3,58 %). Tabel 15 Bereik van volwassenenonderwijs naar fusiegemeente en RESOC Resoc Midden‐West‐Vlaanderen

Zuid‐West‐Vlaanderen

Totaal

Fusiegemeente Ardooie Dentergem Ingelmunster Izegem Ledegem Lendelede Lichtervelde Meulebeke Moorslede Oostrozebeke Pittem Roeselare Ruiselede Staden Tielt Wielsbeke Wingene Hooglede Anzegem Avelgem Deerlijk Harelbeke Kortrijk Kuurne Menen Spiere‐Helkijn Waregem Wevelgem Zwevegem

Aantal inwoners 9111 8191 10646 26486 9379 5411 8438 10983 10697 7458 6609 56268 5139 10995 19357 9093 13328 9867 14105 9523 11372 26294 73777 12626 32439 2047 35831 30926 23809 510205

Deelnames

Bereik in gemeente 677 491 919 2593 901 474 302 1094 1033 633 497 6550 271 738 1861 760 682 737 1027 924 1232 2784 12094 1434 3434 132 3138 3654 2923 53889

7,43% 5,99% 8,63% 9,79% 9,61% 8,76% 3,58% 9,96% 9,66% 8,49% 7,52% 11,64% 5,27% 6,71% 9,61% 8,36% 5,12% 7,47% 7,28% 9,70% 10,83% 10,59% 16,39% 11,36% 10,59% 6,45% 8,76% 11,82% 12,28% 10,58%

Het gemiddeld bereik binnen het werkgebied COMENES is 10,58 %. Eén stad steekt daar ver (een ruime 50 %) bovenuit: Kortrijk met 16,39 %. In algemene termen is er een duidelijk hoger bereik in de gemeenten van het RESOC gebied Kortrijk. Zeven gemeenten van RESOC Kortrijk halen een bereik dat hoger is dan gemiddeld, tegenover één gemeente (Roeselare) in RESOC Roeselare‐ Tielt. Hierbij dient daarenboven in rekening gebracht te worden dat de gegevens van CVO Vlaamse Ardennen met vestigingsplaats Waregem in deze cijfers niet verwerkt werden. Er is dus een grote kans dat met inbegrip van deze gegevens ook Waregem boven het gemiddelde zou uitkomen. In kaart gebracht ziet één en ander er nog duidelijker uit: een cluster van gemeenten met groot bereik rondom Kortrijk, aangevuld met Roeselare. De gemeenten tussen Roeselare en het Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 30 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Kortrijkse cluster, aangevuld met de gemeenten met een grote vestigingsplaats (Tielt, Waregem, Avelgem) scoren gemiddeld. Nogal wat gemeenten in het noorden van ons werkingsgebied (Lichtervelde, Wingene, Ruiselede) scoren laag tot heel laag.

Figuur 6 Bereik volwassenenonderwijs naar fusiegemeente

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 31 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ BEREIK PER NIVEAU EN STUDIEGEBIED } We stellen een vergelijkbare spreiding vast van het bereik binnen de studiegebieden van het Hoger Beroepsonderwijs. Ook hier vinden we het hoogste bereik in Kortrijk, dat ongeveer 50 % boven het gemiddelde uitsteekt. De kloof met de laagst scorende gemeenten is hier zelfs nog iets groter, namelijk 1 op 6. Een volwassene woonachtig in Ruiselede participeert dus zes keer minder aan het Hoger Beroepsonderwijs dan een inwoner uit Kortrijk. Dit is een belangrijke vaststelling: een aantal (niet alle) opleidingen binnen het Hoger Beroepsonderwijs hebben immers een uniek karakter en zouden dus in principe voor alle inwoners even bereikbaar moeten zijn. Uit deze eerste analyse blijkt dat afstand en bereikbaarheid ook voor het Hoger Beroepsonderwijs een bepalende rol spelen. Zo is de kans dat een inwoner van Roeselare een HBO‐opleiding volgt 50 % kleiner dan die van een inwoner van Kortrijk. Dit geldt evenzeer voor unieke opleidingen (binnen West‐Vlaanderen) als voor opleidingen waarvoor een alternatief bestaat binnen de provincie (bijvoorbeeld Brugge). Een aantal hypotheses kunnen dit fenomeen verklaren. Een bepalende factor zou kunnen zijn dat de externe communicatie (naam‐ en productbekendheid) van het aanbod Hoger Beroepsonderwijs van de centra gelegen in Kortrijk de inwoners van verder gelegen gemeenten te weinig bereikt. Anderzijds bereikt het Hoger Beroepsonderwijs (zie tabel 8) een jonge, niet beroepsactieve (dus ook met een lager inkomen) groep die relatief intensief les volgt. Een combinatie dus van een intensieve vraag naar verplaatsingen gecombineerd met een lager inkomen (en dus wellicht het minder beschikken over vervoersmogelijkheden).

Figuur 8 Bereik Hoger Beroepsonderwijs

Figuur 7 Bereik Secundair Onderwijs

Deze vaststelling is in elk geval geen pleidooi voor een verdere decentralisering van het aanbod Hoger Beroepsonderwijs. Het doet ons wel vragen stellen bij het gerealiseerde bereik. De oorzaken dienen verder onderzocht te worden. En op basis van de vastgestelde drempels dient een plan van aanpak uitgewerkt te worden. Het patroon van het bereik van het Secundair Onderwijs loopt bijna volledig parallel met de algemene spreiding. Secundair Onderwijs vormt het grootste deel van het aanbod. Een voorbeeld van een studiegebied binnen het Secundair Onderwijs met een bijna uniek karakter (binnen onze regio) is het studiegebied Algemene Vorming (enkel uitgewerkt aanwezig in Kortrijk). Analyseren we echter het bereik van deze opleidingen, dan constateren we dat dit zeer sterk lokaal is. Kortrijk scoort als gemeente twee keer sterker dan gemiddeld. Jongvolwassenen uit Roeselare en Izegem (toch beide met een vlotte verbinding naar Kortrijk) scoren een bereik dat liefst 2,5 keer kleiner is dan dat van Kortrijk. Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 32 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Bepaalde gemeenten vallen helemaal buiten het bereik (het noordoosten). Hopelijk worden deze gemeenten afgedekt door het aanbod in Gent. Afstand blijkt de belangrijkste drempel te vormen.

Figuur 9 Bereik Algemene Vorming

Ook het bereik van het aanbod van het Centrum voor Basiseducatie is sterk gevarieerd. Kortrijk is de stad met grootste bereik ( 4 keer het gemiddeld bereik), gevolgd door Roeselare (3 keer het gemiddeld bereik). Niet toevallig de twee steden met de hoofdvestigingsplaatsen van het Centrum voor Basiseducatie. Ook hier speelt afstand dus een cruciale rol.

Figuur 10 Bereik Centrum voor Basiseducatie

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 33 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{BEREIK PER STAD VAN AANBOD} Het bereik van het aanbod volwassenenonderwijs wordt wellicht nog het sterkst geïllustreerd door het bereik van alle aanbod binnen een aantal steden in kaart te brengen.

Figuur 11 Bereik aanbod in Kortrijk

Figuur 12 Bereik aanbod in Roeselare

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 34 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Figuur 15 Bereik aanbod in Tielt

Figuur 14 Bereik aanbod in Waregem

Figuur 13 Bereik aanbod in Avelgem

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 35 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ OVER HET BEHALEN VAN DELERS } De delers (of het (vanuit de overheid) minimaal verwacht aantal deelnemers per module) spelen een belangrijke rol in het financieringsmechanisme van de Centra voor Volwassenenonderwijs en het Centrum voor Basiseducatie. Ze zijn meteen ook een ideale graadmeter van de mate waarin studiegebieden en/of opleidingen “gezond” zijn. Opmerkingen vooraf Een tweetal opmerkingen vooraf. (1) Binnen het financieringsmechanisme zelf en (dus) ook bij onderstaande benadering wordt geen rekening gehouden met de individuele begeleiding bij bijvoorbeeld werkplekleren. Dit betekent concreet dat opleidingen die in onderstaande tabel als zeer “gezond” naar voor komen in de praktijk geconfronteerd worden met een tekort aan omkadering voor de individuele begeleiding van studenten. We denken daarbij aan studiegebieden als Personenzorg, Algemene Vorming, Onderwijs, Sociaal‐Agogisch Werk. (2) In een aantal studiegebieden en opleidingen worden verschillende modules tegelijk (en begeleid door één leerkracht) aangeboden. De tabel zou de indruk kunnen wekken dat in deze opleidingen gewerkt wordt met zeer kleine groepen. Dit is dus niet het geval. De centra hebben hier in de praktijk een praktische en zo kwalitatief mogelijke oplossing gezocht. Blijft wel dat de rode cijfers voor deze studiegebieden en opleidingen wel een terechte bezorgdheid markeren. Het theoretisch model van modules spoort duidelijk niet met de praktijk van de opleidingsvragen. Tabel 16 Studiegebied en deler Studiegebied Algemene vorming Auto Bijzondere educatieve noden Bouw Decoratieve technieken Handel Handelswetenschappen en bedrijfskunde Hout Huishoudelijk onderwijs Industriële wetenschappen en technologie Informatie‐ en communicatietechnologie Koeling en warmte Mechanica – elektriciteit Mode Nederlands tweede taal Onderwijs Personenzorg Sociaal‐agogisch werk Talen richtgraad 1 en 2 Talen richtgraad 3 en 4 Voeding Lichaamsverzorging Grafische technieken Land‐ en tuinbouw Textiel Biotechniek Eindtotaal

Aantal deelnames Grootte van deler Boven of onder deler 1384 10,00 8,74 651 8,00 7,54 72 10,00 ‐3,56 757 10,00 1,87 30 10,00 ‐2,93 2050 14,00 1,93 1611 13,00 4,36 779 9,00 2,03 4144 14,00 ‐0,21 847 10,00 3,43 10767 11,00 2,10 48 7,00 5,04 2313 7,00 4,32 558 9,00 ‐0,29 10975 12,00 4,00 4656 14,00 4,73 2864 12,00 8,15 4214 15,00 7,40 12816 15,00 0,65 628 13,00 ‐1,48 853 10,00 2,47 622 13,00 0,55 1677 10,00 2,60 288 13,00 2,47 5 7,00 ‐4,40 15 10,00 ‐4,07 65624 12,54 3,06

In het decreet volwassenenonderwijs wordt door de deler per studiegebied/opleiding aangegeven wat het minimaal aantal deelnemers is per module om deze module te kunnen Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 36 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

financieren. In de kolom “boven of onder deler” wordt per module berekend hoeveel deelnames er “boven of onder” deze deler zijn. De waarde per studiegebied of opleiding is een gemiddelde voor alle modules. In tabel 16 vinden we de bevestiging van de moeilijkheden in volgende belangrijke studiegebieden (van groot naar klein) : Huishoudelijk onderwijs, Talen richtgraad 3 en 4, Mode. Een aantal kleinere (maar voor de regio wel belangrijke) studiegebieden zitten eveneens in moeilijkheden: Textiel, Biotechniek, Bijzondere Educatieve Noden, Decoratieve technieken. Een analyse op niveau van studiegebieden maskeert uiteraard een aantal onderliggende problemen op niveau van de opleidingen. Een beperkte oplijsting van opleidingen met een knipperlicht: - nogal wat technische opleidingen (in bouw, in hout, in mechanica‐elektriciteit) - opleidingen “Boekhouden‐Informatica” en “Secretariaat‐Talen” - alle opleidingen met betrekking tot naaien in “huishoudelijk onderwijs” (koken doet het wel goed) - textielopleidingen binnen “industriële wetenschappen en technologie” - de opleiding “informatica: programmeren” - bijna alle opleidingen in het studiegebied “Mode” - hogere richtgraden voor het studiegebied “Nederlands Tweede Taal” - alle opleidingen richtgraad 2 binnen studiegebied “Talen richtgraad 1 en 2” met uitzondering van Frans - de helft van de talen richtgraad 1 binnen studiegebied “Talen richtgraad 1 en 2” - alle opleidingen richtgraad 3 en 4 binnen studiegebied “Talen richtgraad 3 en 4” met uitzondering van Spaans richtgraad 4 - de “niet hotel” – opleidingen binnen het studiegebied Voeding - enkele opleidingen uit de studiegebieden “Lichaamsverzorging” en “Grafische technieken” - alle opleidingen binnen de studiegebieden “Textiel” en “Biotechniek” Tabel 17 Studiegebied en opleiding en deler Studiegebied Algemene vorming

Auto

Bijzondere educatieve noden Bouw

Decoratieve technieken Handel

Handelswetenschappen en bedrijfskunde

Aantal Grootte van Boven of onder CVO adm vanaf 2001.opleiding deelnames deler deler 8,34 Algemene vorming BSO 3 380 10,00 Algemene vorming TSO 3 423 10,00 13,89 Economie 142 10,00 5,97 4 10,00 ‐7,50 Economie – wiskunde 7,00 Humane wetenschappen ASO 2 68 10,00 4,80 Humane wetenschappen ASO 3 367 10,00 7,20 Bestuurder heftruck 319 8,00 Bestuurder reachtruck 16 8,00 2,44 Fietsenmaker 109 8,00 14,96 2,70 Koetswerkhersteller 53 8,00 17,00 Mecanicien bromfietsen en tuinmateriaal 25 8,00 2,35 Mecanicien personen‐ en lichte bedrijfswagens 31 8,00 Technicus personen‐ en lichte bedrijfswagens 98 8,00 3,06 Vrachtwagenchauffeur Bouw BSO 3 Onderhoud en herstellingen BSO 3 Ruwbouwafwerking BSO 2 Woningdecoratie BSO 3 CAD ‐ bouwkundig tekenen TSO 3 Publiciteitsschilderen BSO 3 Bedrijfsbeheer TSO 3 Boekhouden‐informatica TSO 3 Kantooradministratie en gegevensbeheer BSO Secretariaat ‐ talen TSO 3 Boekhouden

72 31 518 46 147 15 30 1045 342 407 256

10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 14,00 14,00 14,00 14,00

‐3,56 0,42 3,35 ‐0,04 ‐2,01 ‐2,47 ‐2,93 3,57 ‐1,15 2,49 ‐1,52

470

13,00

6,86

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 37 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Hout

Huishoudelijk onderwijs

Industriële wetenschappen en technologie

Informatie‐ en communicatietechnologie

Koeling en warmte Mechanica ‐ elektriciteit

Mode

Nederlands tweede taal

Onderwijs Personenzorg

Informatica Marketing Meertalig secretariaat Verkeerskunde Buitenschrijnwerker Houtbewerking ‐ meubelmakerij BSO 3 Houtbewerking ‐ schrijnwerkerij BSO 3 Interieurbouwer Meubelsnijwerker ‐ ornamenteur BSO 3 Restauratievakman meubelen BSO 3 Eenvoudige gezonde keuken BSO 2 Inrichten van de Woning Kleding BSO 2 Koken Naaien Naaien BSO 2 Elektromechanica Elektronica Mechanica Design en textiel Industriële informatica Bedrijfsautomatisatie Textielproductietechnieken Burotica TSO 3 Informatica: computer‐ en besturingssystemen en netwerken Informatica: programmeren Informatica: toepassingssoftware Informatica: toepassingssoftware verkort Installateur centrale verwarming Sanitair installateur Automatiseringstechnieken TSO 3 BMBE‐Lasser Buislasser CAD TSO 3 Computertechnicus TSO 3 Elektromechanica TSO 3 Gassmeltlasser Industrieel elektrotechnisch installateur Installateur domotica Lasser Monteerder MIG/MAG MIG/MAG‐lasser PLC technieker Productieoperator verspaning Residentieel elektrotechnisch installateur TIG‐lasser Breien Realisaties dameskleding Accessoires Mode‐ en textielverkoop Maatwerk damespatronen Mode en interieur Realisaties kinder‐ en tienerkleding Nederlands tweede taal ‐ verlengd richtgraad 1 Nederlands tweede taal richtgraad 1 Nederlands tweede taal richtgraad 2 Nederlands tweede taal richtgraad 3 Nederlands tweede taal richtgraad 4 Socio‐culturele integratie richtgraad 1 GPB‐opleiding Specifieke lerarenopleiding Agogische bijscholing TSO 3 Begeleider‐animator voor bejaarden TSO 3 Jeugd‐ en gehandicaptenzorg TSO 3 Kinderzorg/Begeleider in de kinderopvang Polyvalent verzorgende/thuis‐ en bejaardenzorg BSO 3 Technische bijscholing voor de welzijnssector

336 295 322 188 48 155 411 82 62 21 266 466 82 2689 27 614

13,00 13,00 13,00 13,00 9,00 9,00 9,00 9,00 9,00 9,00 14,00 14,00 14,00 14,00 14,00 14,00

3,37 5,01 1,91 3,04 3,00 9,61 1,06 0,56 ‐6,32 ‐6,67 2,53 ‐3,13 ‐4,12 1,54 ‐6,48 ‐6,03

85 222 279 102 42 101 16

10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00

0,44 6,52 5,48 ‐3,98 ‐1,00 4,18 ‐5,38

11,00

0,05

698 109 9231 689 37 11 8 13 147 194 1571 18 8 11 60 3 21 56 31 151 21 33 393 106 4 12 3 7 577 5530 4187 436 208 37 711 3945 206 152 1235 520

11,00 11,00 11,00 11,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 7,00 9,00 9,00 9,00 9,00 9,00 9,00 9,00 12,00 12,00 12,00 12,00 12,00 12,00 14,00 14,00 12,00 12,00 12,00 12,00

3,11 ‐4,51 1,97 3,94 5,35 4,00 1,00 ‐2,92 ‐3,17 5,21 5,55 11,00 ‐3,00 ‐4,36 1,17 ‐4,00 ‐1,71 ‐0,61 0,77 4,15 0,29 0,36 ‐0,89 2,77 ‐5,00 ‐2,83 ‐6,00 ‐6,57 3,64 6,06 2,27 ‐2,14 ‐0,95 ‐2,08 11,17 3,57 15,77 ‐2,20 11,98 5,05

745 6

12,00 12,00

4,11 ‐6,00

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 38 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare Sociaal‐agogisch werk

Talen richtgraad 1 en 2

Talen richtgraad 3 en 4

Voeding

Lichaamsverzorging

Grafische technieken

Land‐ en tuinbouw Textiel Biotechniek Eindtotaal

Agogische bijscholing orthopedagogie Maatschappelijk werk Orthopedagogie Sociaal‐cultureel werk Arabisch richtgraad 1 Chinees richtgraad 1 Duits richtgraad 1 Duits richtgraad 2 Engels ‐ professioneel bedrijfsgericht richtgraad 2 Engels richtgraad 1 Engels richtgraad 2 Frans richtgraad 1 Frans richtgraad 2 Italiaans richtgraad 1 Italiaans richtgraad 2 Japans richtgraad 1 Portugees richtgraad 1 Portugees richtgraad 2 Russisch richtgraad 1 Spaans richtgraad 1 Spaans richtgraad 2 Turks richtgraad 1 Russisch richtgraad 2 Pools richtgraad 1 Engels richtgraad 3 Frans richtgraad 3 Frans richtgraad 4 Italiaans richtgraad 3 Italiaans richtgraad 4 Portugees richtgraad 4 Spaans richtgraad 3 Spaans richtgraad 4 Engels richtgraad 4 Ambachtelijk brood‐ en banketbakker Ambachtelijk chocoladebewerker Ambachtelijk ijsbereider Brood‐ en banketbakkerij en confiserie BSO 3 Hotelbedrijf Hotelbedrijf BSO 3 Hotel TSO 3 Schoonheidsverzorging TSO 3 Kappersmedewerker Dameskappen BSO 3 Kapper Multimedia operator Webdesigner Webontwikkelaar Elektronische paginaopmaak en multimedia TSO 3 DTP‐Operator Toegepaste grafische technieken TSO 3 Tuinbouw BSO 3 Bloementeelt en ‐schikken BSO 3 Montage van textielmachines BSO 3 Chemie en textiel

718 1310 2153 33 339 145 309 94

15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00

2,75 4,78 10,67 ‐0,30 ‐1,09 ‐3,67 ‐0,04 ‐3,96

45 1175 1158 1949 1340 1021 676 44 112 44 258 2346 1483 98 50 130 52 86 40 103 36 18 175 100 18 118 6 5 22 67 276 359 314 159 115 34 1100 189 22

15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 13,00 13,00 13,00 13,00 13,00 13,00 13,00 13,00 13,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 10,00 13,00 13,00 13,00 13,00 10,00 10,00 10,00

‐0,20 ‐0,01 ‐1,75 3,15 1,15 2,44 ‐1,12 ‐4,00 0,50 ‐3,91 ‐1,30 2,32 ‐1,75 1,84 ‐1,52 ‐0,52 ‐5,38 ‐1,81 ‐3,00 ‐0,49 ‐4,00 ‐4,00 ‐0,48 0,48 ‐4,00 ‐2,15 ‐6,67 ‐7,40 ‐4,00 1,27 1,49 5,65 0,61 2,14 ‐1,27 ‐1,18 3,44 ‐0,48 1,00

328 22 16 141 147 5 15 65624

10,00 10,00 10,00 13,00 13,00 7,00 10,00 12,54

1,82 ‐2,45 6,00 4,50 0,52 ‐4,40 ‐4,07 3,06

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 39 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.06

Duale trajecten

Op basis van een beperkte bevraging van de Centra voor Volwassenenonderwijs en het Centrum voor Basiseducatie gekoppeld aan een effectief bezoek aan het centrum en gesprek met de directie werd volgende inventarisatie gemaakt van de situatie op vlak van “duale” trajecten binnen onze regio. Tabel 18 Stand van zaken duale trajecten

Centrum

Duaal traject

Opleiding

Samenwerking

CBE Kortrijk‐ Roeselare

EDAS (voortraject)

VSPW (EDAS) of tussentraject (opstap) naar beroepsopleiding

CVO Avelgem‐ Harelbeke

CVO 3 Hofsteden CVO HITEK

ja (in voorbereiding) enkel doorverwijzing

NT2 ICT NT2‐ lichaamsverzorging NT2

Politieschool Moeskroen (i.f.v. taalexamen) TKO IVV Gent Intern VSPW (kinderverzorger‐ polyvalent verzorgende) – VIVO (heftruck)

Intenties ontwikkeling van een neventraject wiskunde ifv de opleiding bedrijfsbeheer binnen de CVO’s bedrijfsbeheer (zie CBE)

Projectaanvraag ingediend voor september 09 bedrijfsbeheer (zie CBE)

CVO Roeselare nvt

CVO Sint‐ Paulus

NT2‐hout

CVO Sted VWO Roeselare CVO VIVO

nvt

Intern Samenwerking met Rode Kruis en LOI (Lokaal Opvanginitiatief)

TKO

VSPW

doorverwijzing ja

heftruck Beroepsopleidingen combinatie met TKO EDAS

HITEK‐NT2 VIVO CBE

polyvalent verzorgende

VDAB

wel in Oostende: NT2‐ bedrijfsbeheer

bedrijfsbeheer (zie CBE)

CVO VSPW

PCVO CVO VIVA CVO Vlaamse Ardennen CVO De Avondschool CVO SNT

nvt nvt nvt nvt nvt

bedrijfsbeheer (zie CBE) int. vr. samenwerking TKO 09‐10: NT2‐ sanitair installateur of ICT bedrijfsbeheer (zie CBE)

Graag meer afspraken op consortiumniveau, om meer diplomagerichte trajecten mogelijk te maken

Analyse: Het aantal duale trajecten binnen de centra van het consortium COMENES is tot nu toe beperkt. Vaak blijft de samenwerking beperkt tot doorverwijzing naar het aanbod van een partnerinstelling. In de bestaande duale trajecten onderscheiden we drie terugkerende “patronen”:  Combinatie met NT2 (van CBE of CVO) In vergelijking met andere consortia is er binnen ons werkgebied een kleinere en andere groep anderstaligen aanwezig. Het ontwikkelen van duale NT2‐trajecten Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 40 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare



is daardoor zonder extra ondersteuning moeilijk of niet te organiseren. De lopende projecten worden georganiseerd in onderlinge samenwerking, met VDAB, of met een vzw die zich richt tot een anderstalig publiek. Beroepsgerichte trajecten o Hiervoor werken de centra (CBE en/CVO) voornamelijk samen met VDAB, al dan niet op de werkvloer. o Daarnaast is binnen het consortium een project in ontwikkeling waarbij CBE een neventraject wiskunde gaat uitwerken voor de cursisten Bedrijfsbeheer in de CVO’s die deze opleiding aanbieden. Diplomagerichte trajecten o In onderlinge samenwerking ontwikkelen meerdere partnerinstellingen van COMENES duale trajecten waarbij technische opleidingen gecombineerd worden met de opleiding Algemene Vorming (TKO). o Er worden ook duale trajecten ontwikkeld met aanbod uit de opleiding Algemene Vorming als neventraject bij opleidingen in het Hoger Onderwijs binnen het volwassenenonderwijs of aan de hogescholen en universiteiten (typevoorbeeld Wiskunde voor hogeschoolstudenten).

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 41 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.07

Gecombineerd onderwijs

Op basis van een beperkte bevraging van de Centra voor Volwassenenonderwijs en het Centrum voor Basiseducatie gekoppeld aan een effectief bezoek van het centrum en gesprek met de directie werd volgende inventarisatie gemaakt van de situatie op vlak van gecombineerd onderwijs en het gebruik van elektronische leeromgevingen binnen onze regio. Tabel 19 Stand van zaken gecombineerd onderwijs

Centrum

OLC

naam ELO

ELO als ondersteuning bij contactonderwijs

ELO in gecombineerd onderwijs

CBE Kortrijk‐ Roeselare

nvt

CVO Avelgem‐ Harelbeke CVO 3 Hofsteden

Dokeos

Talen, NT2, ICT

neen

Dokeos

aantal cursussen, bijv. ICT

CVO HITEK CVO Roeselare

neen neen

Dokeos Smartschool

CVO Sint‐Paulus

neen

CVO Sted VWO Roeselare CVO VIVO

neen

EloV (spin off Toledo) nvt

aantal cursussen ICT‐cursussen, in onderzoek voor talen Aantal cursussen: autocad‐ homenetwerken nvt

EloV (spin off Toledo)

aantal cursussen

CVO VSPW

Smartschool

BSO‐opleidingen

PCVO CVO VIVA CVO Vlaamse Ardennen CVO De Avondschool CVO SNT

neen neen neen

Smartschool nvt Moodle

aantal cursussen nvt nvt

ICT: aantal projecten goedgekeurd voor 5 jaar TKO: project per jaar opnieuw aan te vragen SLO: alles in gecomb ond gem. verhouding contact‐afstand 65‐35 alle opleidingen (niet BSO) alle projecten goedgekeurd tot 2013 afstand‐contact: varieert tss 20‐80 & 75‐ 25 nvt nvt nvt

neen

nvt

neen

nvt

Nvt ‐ opm.: VOCVO‐project E‐leren – afstandsonderwijs niet evident voor CBE‐cursistenprofiel nvt introductie gepland 2010: talen, ICT, voeding meerdere HBO‐modules nvt nvt nvt

Analyse Het aanbod gecombineerd onderwijs binnen de centra van COMENES is in volume eerder beperkt. Het huidig aanbod gecombineerd onderwijs situeert zich bijna uitsluitend binnen het Hoger Beroepsonderwijs (CVO VSPW, CVO VIVO en CVO HITEK). De ontwikkelingen binnen het aanbod secundair onderwijs zijn minimaal, maar wel startend (zie de aanvragen gecombineerd onderwijs van partners van COMENES in tabel 20). Anderzijds worden de ontwikkelingen gecombineerd onderwijs binnen onze centra door de inspectie geregeld als “good practice” bestempeld. In een kleine meerderheid van de Centra voor Volwassenenonderwijs wordt wel gebruik gemaakt van een elektronisch leerplatform, al beperkt ook dit zich meestal tot een klein deel van de cursussen (bijvoorbeeld ICT). Wellicht is een tekort aan technische kennis van en vertrouwdheid met een elektronisch leerplatform (op centrumniveau om een dergelijk platform te ondersteunen, op niveau van de leerkracht om een dergelijk platform efficiënt te gebruiken) Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 42 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

de belangrijkste oorzaak van dit te beperkte gebruik. Een tweede belangrijke factor is het ontbreken van aangepast elektronisch cursus‐ en oefenmateriaal. In een aantal gevallen wordt verwezen naar de cursist die daar geen vragende partij voor zou zijn. Een onderzoek naar de vragen en houdingen van cursisten ten aanzien van gecombineerd onderwijs en/of het gebruik van elektronisch cursus‐ en oefenmateriaal dient zich aan. Het Centrum voor Basiseducatie signaleert dat een behoorlijk aantal deelnemers niet over voldoende vaardigheden beschikt om een dergelijk platform te gebruiken. Opportuniteit Op niveau van ons consortium doet zich een geweldige opportuniteit voor. Het vroegere Eduwest vzw wordt in de loop van 2009 onder de vleugels van het PCVO West‐Vlaanderen gebracht en nieuw leven ingeblazen door de provincie West‐Vlaanderen. Het nieuwe centrum kan instaan voor opleiding, ondersteuning (cfr tekort aan kennis) en ontwikkeling (cfr tekort aan inhoud). De Raad van Bestuur heeft zich geëngageerd om waar mogelijk en projectmatig gezamenlijke ontwikkelingsprojecten op te zetten. Meest concrete voorstel is momenteel de ontwikkeling van een pakket afstandsonderwijs, om te gebruiken in een gecombineerde formule, voor de opleiding bedrijfsbeheer. Daartoe werd reeds een werkgroep opgestart. Tabel 20 Overzicht aanvragen gecombineerd onderwijs 08-09 CVO de Vlaamse Ardennen Oudenaarde CVO HITEK Kortrijk CVO HITEK Kortrijk CVO HITEK Kortrijk CVO HITEK Kortrijk CVO HITEK Kortrijk CVO HITEK Kortrijk CVO Oostende CVO Oostende CVO Roeselare CVO VIVO Kortrijk CVO VIVO Kortrijk CVO VIVO Kortrijk CVO VIVO Kortrijk CVO VIVO Kortrijk CVO VIVO Kortrijk CVO VIVO Kortrijk CVO VIVO Kortrijk CVO VIVO Kortrijk

algemene vorming handelswetenschappen en bedrijfskunde handelswetenschappen en bedrijfskunde handelswetenschappen en bedrijfskunde handelswetenschappen en bedrijfskunde handelswetenschappen en bedrijfskunde handelswetenschappen en bedrijfskunde talen richtgraad 1 en 2 handelswetenschappen en bedrijfskunde handel algemene vorming algemene vorming algemene vorming algemene vorming informatie‐ en communicatietechnologie informatie‐ en communicatietechnologie handel handel handel

algemene vorming BSO 3 boekhouden marketing marketing marketing verkeerskunde meertalig secretariaat Russisch richtgraad 2 informatica boekhouden‐informatica algemene vorming TSO 3 algemene vorming TSO 3 humane wetenschappen humane wetenschappen informatica‐toepassingssoftware informatica‐toepassingssoftware verkort secretariaat‐talen secretariaat‐talen secretariaat ‐ talen

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 43 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.08

Studievoortgang

Tijdens de bezoekenronde van de staf van COMENES aan alle partnerinstellingen werd gepeild naar de manier waarop elk centrum de studievoortgang van cursisten opvolgt. Dit levert een divers beeld op, waarbij het ene centrum meer aandacht besteedt aan de trajectbegeleiding van cursisten dan het andere, en waarbij binnen elk centrum ook verschillen zijn per afdeling (studiegebied). Een aantal tendensen: - Het onthaal van de cursisten, bij inschrijving, en de organisatie van de instaptoetsen e.d., bij de start van een module, verschillen per centrum. - In de meeste centra bestaat een procedure waarbij cursisten worden gecontacteerd na enkele weken afwezigheid. Meestal worden de cursisten opgebeld (door leerkrachten, coördinatoren, of medewerkers van de administratie). - Sommige centra registreren de instroom, doorstroom en uitval in een elektronisch systeem, dat gekoppeld is aan het administratief pakket. - In beroepsgerichte opleidingen, waarbij de cursisten stage moeten lopen, is er intensieve trajectbegeleiding voorzien. - Ook voor NT2 organiseren de meeste centra een uitgebreide trajectbegeleiding, in samenwerking met het Huis van het Nederlands en het Onthaalbureau. - In de diplomagerichte opleidingen wordt gewerkt aan een EVC‐EVK‐beleid, waardoor, via het toekennen van vrijstellingen, een verkort traject mogelijk gemaakt wordt voor de cursist. Er is in deze context ook overleg tussen verschillende centra, en met een aantal hogescholen. Ook hier zijn verschillen in aanpak te constateren per centrum. - In het Centrum voor Basiseducatie bestaat het principe van “warme overdracht” waarbij de leerkracht van de vorige module zijn/haar cursisten begeleidt naar en tijdens de eerste lessen van een volgende module (intern, binnen het CBE, of bij de overgang van CBE naar CVO). - Externe doorverwijzing (naar een ander centrum, CBE of CVO) is in meerdere centra niet ontwikkeld. Algemeen kan gesteld worden dat alle centra meer en meer investeren in de trajectbegeleiding van cursisten. Het thema van studievoortgang wordt intern door de centra uitgewerkt, en vormt geen prioriteit voor COMENES.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 44 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.09

Inventaris infrastructuur

Tijdens de bezoekenronde van de staf van COMENES aan alle partnerinstellingen werd ook een inventaris opgemaakt van de gebruikte infrastructuur. Deze gegevens worden bewaard in een databank. Hieronder volgt een overzicht van de opvallendste aspecten m.b.t. de infrastructuur:  De CVO’s en het CBE in het werkgebied van COMENES maken gebruik van 331 (les)lokalen in totaal. Naast ‘gewone’ leslokalen zijn er ook specifieke lokalen in gebruik, zoals bijv. o 76 PC‐lokalen o 65 praktijklokalen o 32 keukens  De meerderheid van de lokalen zijn geen eigendom van de centra (huur, gebruiksvergoeding).  Een deel van de infrastructuur is verouderd en/of onvoldoende aangepast aan het volwassen cursistenpubliek.  Alle lesplaatsen zijn relatief vlot bereikbaar met het openbaar vervoer (trein, bus, belbus).  Meerdere centra signaleren parkeerproblemen bij één of meerdere lesplaatsen.  In meerdere lesplaatsen ontbreken geschikte pauzelokalen voor de cursisten.  In bijna alle centra is er een nijpend tekort aan leslokalen voor de cursussen die overdag gegeven worden.  Niet alle lesplaatsen zijn aangepast aan mindervalide cursisten. Opmerking: bij het opstellen van bovenstaand overzicht ontbraken nog de gegevens van CVO De Avondschool.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 45 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.10

Inventaris samenwerkingsverbanden

Tijdens de bezoekenronde van de staf van COMENES aan alle partnerinstellingen werd ook een inventaris opgemaakt van de samenwerkingsverbanden. Deze gegevens worden bewaard in een databank. Hieronder volgt een overzicht van de voornaamste soorten samenwerkingsverbanden van de centra:  Onderlinge samenwerking o Binnen COMENES: RvB, projectgroepen o Samenwerking tussen een aantal centra voor verdeling mentoruren  Structurele samenwerking van alle centra die NT2 aanbieden met het Huis van het Nederlands en met het Onthaalbureau  Samenwerking met openbare besturen o Structurele verankering: CVO van de stad of de provincie o Samenwerking voor opleidingen personeel openbare besturen o Samenwerking met meerdere OCMW’s  Afspraken i.v.m. doorverwijzing kandidaat‐cursisten  Cursusaanbod voor 50‐plussers in dienstencentra  Samenwerking in Leerwinkel (Leermarkt, Leerplein, e.d., bij start schooljaar) o Kortrijk, Roeselare, Oostende  Gedeelde infrastructuur o vaak met Secundair Onderwijs (bijv. technische opleidingen CVO in gebouwen KTA/VTI) o met OCMW: in dienstencentra o met andere scholen (hogescholen, Deeltijds Kunstonderwijs)  Gezamenlijke investering in nieuwbouwproject (samenwerking met stad, andere centra voor volwassenenonderwijs, en andere partners) o Kortrijk: project BibLLLiotheek o Roeselare: project Kenniscentrum  Samenwerking met andere instellingen met Hoger Onderwijs (hogescholen, universiteit) o Afspraken schakelprogramma’s voor HBO‐studenten o Samenwerking in kader van lerarenopleiding (expertisenetwerk)  Samenwerking in kader van bepaalde opleidingen o met VDAB (beroepsopleidingen) o met Syntra West o met beroepsfederaties, RESOC/SERR o met meerdere VZW’s o met scholengemeenschappen secundair onderwijs  Netwerking & ondersteuning door contacten met o Koepelorganisaties o Begeleidingsdiensten

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 46 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 4.11 Gesignaleerde probleemstellingen, knelpunten vanwege de centra Vanuit de centra worden meerdere knelpunten gesignaleerd. De voornaamste worden hieronder opgesomd:

{ ALGEMEEN } • • •

Sommige kleine centra maken zich zorgen over hun overlevingskansen, of vrezen minstens voor hun onafhankelijkheid op (middel)lange termijn. Er heerst bezorgdheid over het aanbod en de kwaliteit van het aanbod bij andere opleidingsverstrekkers, die niet gebonden zijn aan de regelgeving van Onderwijs. Alle centrumdirecties ervaren extra werkdruk en vergaderlast door de komst van het consortium.

{ OPLEIDINGSAANBOD CBE‐CVO } •

•

De doorstroom van cursisten van CBE naar CVO verloopt problematisch. Het verschil in aanpak en methodiek van CBE, enerzijds, en CVO, anderzijds, verhoogt de drempel voor deze kwetsbare cursisten. Centra die gespecialiseerd zijn in beroepsgerichte opleidingen, zijn sterk afhankelijk van maatschappelijke tendensen. Dit werkt in twee richtingen: centra met opleidingen die gericht zijn op ‘boomende’ sectoren (bijv. zorg) kunnen hierdoor hun structuur en de regelgeving niet altijd snel genoeg op inspelen; anderzijds incasseren centra met opleidingen die zich richten op een noodlijdende sector, zoals bijv. het textiel in Zuid‐West‐Vlaanderen, zware verliezen. Er worden vragen gesteld bij de schaal van het consortium als regio waarbinnen over onderwijsbevoegdheden beslist worden. Voor sommige studiegebieden is een schaal op niveau van de provincie wellicht meer aangewezen. Idem dito worden vragen gesteld bij onderwijsbevoegdheden en aanbod binnen aangrenzende consortia binnen of buiten de provincie. Meerdere technische opleidingen zijn zwaar verlieslatend. De infrastructuur voor dergelijke opleidingen vergt zware investeringen, en de deler wordt meestal niet gehaald. Zie hierboven. De inschaling van de bestaande opleidingen Hoger Beroepsonderwijs naar de niveaus 4, 5 of 6 is een belangrijke maar moeilijke oefening in functie van de toekomst van deze opleidingen binnen het volwassenenonderwijs. Bij het inschalen van de opleidingen (niveau 4,5, 6) dient een aangepast instrumentarium in functie van doelgroep en aanpak ontwikkeld te worden. Het bestaand instrumentarium opgebouwd binnen de hogescholen is daarvoor niet geschikt.

{ ORGANISATIE CENTRA } •

•

Centra die afhangen van een overheidsbestuur (stad, provincie), beschikken over minder autonomie (bijv. financiële beslissingsbevoegdheid) op niveau van de directie en/of worden geconfronteerd met langere besluitvormingsprocedures en extra administratieve last. Op het vlak van infrastructuur is er in bijna alle centra een nijpend tekort aan leslokalen overdag. Een aantal centra krijgen (als huurder) weinig bewegingsvrijheid van de eigenaar van de lesplaats(en). Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 47 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

• • • •

• •

De hoge benoemingsgraad heeft een verlammend effect op de werking van (een of meerdere afdelingen van) een aantal centra. De strakke regelgeving m.b.t. schoolvakanties creëert praktische problemen in bepaalde studiegebieden, bijv. tuinbouw. De regelgeving i.v.m. religieuze feesten is niet aangepast aan het cursistenpubliek van sommige studiegebieden, bijv. NT2. Centra die sterk gericht zijn op werkzoekende cursisten, signaleren dat de verhoging van het inschrijvingsgeld (van €0 naar €0,25 per lestijd) voor deze cursisten zich laat voelen. Er bestaan geen studiebeurzen voor volwassenenonderwijs. Ook de kinderbijslagregeling staat nog niet op punt.

{ ONDERWIJS IN DE GEVANGENIS ‐ PENITENTIAIR LANDBOUWCENTRUM RUISELEDE } •

•

• •

Ook uit overleg met onderwijscoördinatoren uit andere consortia blijkt dat de delers voor vele opleidingen te hoog liggen, in verhouding tot het mogelijke aantal cursisten (in kleine gevangenissen is het moeilijk om grote cursistengroepen te vormen), tot het door de gevangenisdirectie toegestane aantal cursisten, en/of rekening houdend met de beperkingen van de infrastructuur. De verificatievoorwaarden die Onderwijs stelt aan de centra, blijken niet altijd compatibel met de restricties die Justitie oplegt, bijv. i.v.m. het vrijgeven van persoonlijke gegevens van cursisten. Het hoge aantal lestijden van meerdere modules blijkt niet altijd haalbaar in de (gevangenis)praktijk. In het PLC Ruiselede worden momenteel twee avonden Open Leren aangeboden, begeleid door het CBE. Het OLC (Open Leercentrum) is ontstaan vanuit een project, onder meer i.s.m. de provincie West‐Vlaanderen. Dit project loopt af eind juni 2010. De stuurgroep OLAT (Open Leren Achter Tralies), die het OLC‐project in de gevangenissen van Ruiselede, Ieper en Brugge opvolgt, is dringend op zoek naar nieuwe middelen, voor structurele ondersteuning van de drie open leercentra. De opkomst in het Open Leren ligt hoog. De formule blijkt ideaal voor het gedetineerdenpubliek, en biedt de mogelijkheid om ook individuele leervragen te beantwoorden. Het is essentieel om dit project te kunnen verder zetten, ook na 2009‐2010.

{ MEMORANDUM VLAAMSE VERKIEZINGEN 2009} Een aantal van deze bekommernissen werden reeds verwoord in een regionaal memorandum van COMENES naar aanleiding van de Vlaamse verkiezingen 2009. Dit memorandum werd bezorgd aan alle regionale lijsttrekkers van de democratische partijen en zal bezorgd worden aan alle verkozen West‐Vlaamse parlementsleden, de administratie, het kabinet en de koepels. De tekst van het memorandum kan opgevraagd worden.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 48 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel V.

EXTERNE ANALYSE op MACRONIVEAU

Onder het artikel externe analyse op macroniveau brengen we een bundeling van algemeen maatschappelijk en specifiek regionale data samen. We deden daarbij een beroep op volgende bronnen.

{ ALGEMENE INFO }

Leren een leven lang in Vlaanderen, SVR – Rapport 2008/6, Myriam Vanweddingen, Studiedienst van de Vlaamse Regering, D/2008/3241/355 Nationaal Instituut voor de Statistiek, website, http://statbel.fgov.be Vlaanderen Vergeleken, Vergelijking met topregio’s in Europa, Januari 2009, Studiedienst van de Vlaamse Regering, D/2008/3241/375

{ INFO OP NIVEAU VAN WERKGEBIED COMENES EN/OF VAN BEIDE RESOC BINNEN HET WERKGEBIED } Er werd voor de analyses op niveau van de beide RESOC’s binnen het werkgebied van COMENES gebruik gemaakt van en geciteerd uit volgende publicaties: - SVR ‐ Profielschets 2008, RESOC Zuid‐West‐Vlaanderen, Studiedienst van de Vlaamse Regering, D/2009/3241/028 - SVR ‐ Profielschets 2008, RESOC Midden‐West‐Vlaanderen, Studiedienst van de Vlaamse Regering, D/2009/3241/027 - Regionale Omgevingsanalyse in het kader van het Lokaal Sociaal Beleid, Steunpunt Sociale Planning, Provincie West‐Vlaanderen (2009) We hebben er bewust voor gekozen om de informatie aan te bieden op niveau van beide RESOC‐ gebieden. Beide RESOC‐gebieden hebben immers eigen kenmerken, die mee een verklaring kunnen bieden voor de verschillen in respectievelijk het profiel van deelnemers, de participatie van deelnemers (het bereik) en het aanbod van de partnerinstellingen. Tabel 21 Gemeenten volgens RESOC Fusie Ardooie Beernem Dentergem Hooglede Ingelmunster Izegem Ledegem Lendelede Lichtervelde Meulebeke Moorslede Oostrozebeke Pittem Roeselare Ruiselede Staden Tielt Torhout Wielsbeke Wingene

Resoc MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen MW‐Vlaanderen

Fusie Anzegem Avelgem Deerlijk Harelbeke Kortrijk Kuurne Menen Spiere‐Helkijn Waregem Wevelgem Zwevegem

Resoc ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen ZW‐Vlaanderen

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 49 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 5.01

Demografie

{ BEVOLKING ALGEMEEN }

Een belangrijk gegeven om de participatie aan het aanbod volwassenenonderwijs (bijvoorbeeld naar RESOC‐gebied, naar leeftijd, naar sociaal‐economisch profiel) te kunnen beoordelen, is de relatieve aanwezigheid van deze groepen in de Vlaamse bevolking en/of de regionale bevolking. Een selectie.

Tabel 22 Volwassenen naar leeftijd Volwassenen naar leeftijdscategorie 20‐24 25‐34 35‐44 45‐54 55‐64 65‐ ouder

7,36% 14,63% 18,10% 18,34% 16,12% 25,45%

(Bron website Nationaal Instituut voor de Statistiek) De groep 60‐plussers verdient extra aandacht.

Tabel 23 60 ‐plussers evolutie 2002‐2005‐2008, groei‐index Regio

2002 % 24,21 23,26 22,73 27,26 23,03 26,32 24,1

2005 % 25,38 23,85 23,48 28,28 23,69 27,35 24,99

2008 Groei‐index 02‐08 % 27,04 111,68 24,55 105,56 24,56 108,04 29,82 109,40 24,52 106,48 28,94 109,97 26,24 108,87

Brugge Ieper Kortrijk Oostende Roeselare‐Tielt Veurne‐Diksmuide West‐Vlaanderen (Regionale omgevingsanalyse, p. 16) In vergelijking met de andere RESOC‐gebieden binnen West‐Vlaanderen hebben de RESOC’s van COMENES het kleinste aantal 60‐plussers.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 50 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Tabel 24 Prognose 60‐plussers 2020 ‐ 2040 ‐ 2060, groei‐index Regio 2020 2040 2060 Groei‐index 08‐60 % % % Kortrijk 28,5 34,34 35,1 142,92 Roeselare‐Tielt 27,84 33,99 35,14 143,32 West‐Vlaanderen 30,98 37,84 38,95 148,44 (Regionale Omgevingsanalyse, p. 16) Er wordt in Vlaanderen een sterke groei van het aantal 60‐plussers verwacht. Deze prognose geldt ook voor onze RESOC’s. In 2060 tot meer dan 35 % van de bevolking. Tabel 25 Totale bevolking per RESOC – groei‐index en verhouding 2002 Kortrijk 277879 Roeselare‐Tielt 229007 COMENES 508888 (Bron Regionale Omgevingsanalyse, p. 7)

2005 276952 229966 508923

2008 Groei‐index 278340 100,17% 232950 101,72% 513298 100,87 %

54,23% 45,38%

Het RESOC Roeselare‐Tielt is een kleine 20 % kleiner dan RESOC Kortrijk. Anderzijds is de groei in Roeselare‐Tielt een stuk groter en wordt het verschil dus kleiner.

Tabel 26 Bevolkingsprognose totale bevolking 2020 ‐ 2040 ‐ 2060 Regio 2020 2040 Kortrijk 281155 276644 Roeselare‐Tielt 239081 240156 West‐Vlaanderen 1182305 1185676 (Bron Regionale Omgevingsanalyse, p. 13)

2060 Groei‐index 2008‐2060 267704 96,18 234652 100,73 1155094 100,5

In de toekomst wordt het verschil in totale bevolking tussen beide RESOC’s kleiner.

Tabel 27 Oppervlakte en bevolkingsdichtheid (2007) Regio Oppervlakte (km²) Bevolkingsdichtheid 2007 (inwoners/km²) Kortrijk 402,87 690,45 Roeselare‐Tielt 601,33 385,73 West‐Vlaanderen 3144,34 364,43 Vlaanderen 13522,24 452,4 (Bron Regionale Omgevingsanalyse, p. 7)

Het RESOC Kortrijk is veel (bijna dubbel) dichter bevolkt, daar waar RESOC Roeselare‐Tielt dicht bij het West‐Vlaamse gemiddelde zit, en een pak onder het Vlaamse gemiddelde.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 51 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Tabel 28 Aantal huishoudens, evolutie 2002 ‐ 2005 ‐ 2008 Regio 2002 Kortrijk 110873 Roeselare‐Tielt 89175 West‐Vlaanderen 462547 (Regionale Omgevingsanalyse, p. 23)

2005 112671 91342 474664

2008 Groei‐index 02‐08 115056 103,77 94105 105,53 487051 105,3

Een stijgend aantal huishoudens (sterker dan de groei van de bevolking). Dit wijst op een stijgende aantal eenoudergezinnen en alleenstaanden.

Tabel 29 Evolutie eenoudergezinnen 2005‐2008, groei‐index Regio

2005 % 11,52 9,68 12,42

Kortrijk Roeselare‐Tielt West‐Vlaanderen

2008 Groei‐index 05‐08 % 12,31 106,86 10,56 109,04 12,85 103,45

(Regionale Omgevingsanalyse, p. 29)

Tabel 30 Alleenstaanden naar leeftijd, 2008 Regio

0‐19 jaar

Kortrijk Roeselare‐Tielt West‐Vlaanderen

% 0,31 0,29 0,28

20‐34 jaar % 15,02 13,92 13,35

35‐59 jaar % 33,16 31,78 33,51

60‐79 jaar

80+

% 34,12 35,51 35,5

% 17,39 18,5 17,36

(Regionale Omgevingsanalyse, p. 26)

Deze belangrijke evolutie in leefsituatie kan een aantal belangrijke gevolgen hebben op enerzijds de ontwikkelingen van (leer)vragen en anderzijds de randvoorwaarden (plaats, tijdstip) van het aanbod binnen het volwassenenonderwijs.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 52 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ RESOC MIDDEN‐WEST‐VLAANDEREN }

Het Resoc‐gebied Midden‐West‐Vlaanderen telde op 1 januari 2007 231.954 inwoners. Sinds 1995 nam de bevolking met 2,4% toe, vergelijkbaar met de situatie in de provincie West‐ Vlaanderen, maar onder het stijgingsniveau van het Vlaams Gewest. Deze langzame groei werd veroorzaakt door zowel de natuurlijke aangroei (meer geboortes ten opzichte van de sterfte) als door een licht positief migratiesaldo. De bevolkingsprognose voor 2025 voorziet echter in een afname van de bevolking met 1,50% in vergelijking met 2007. Op 1 januari 2007 woonden er 93.426 huishoudens. Het aantal huishoudens nam sneller toe dan het aantal inwoners, vergelijkbaar met zowel de trend in West‐Vlaanderen als in het Vlaams Gewest. Het fenomeen van de gezinsverdunning deed zich dus evenzeer in Midden‐West‐ Vlaanderen voor. Vooral de evolutie van het aantal eenpersoonshuishoudens was hiervoor verantwoordelijk. In Midden‐West‐Vlaanderen steeg deze groep veel sneller dan in de provincie en het Vlaams Gewest. Het aantal alleenstaande mannen groeide met liefst 45,4% tussen 1997 en 2007. Dit percentage bedroeg 24,9% bij de alleenstaande vrouwen. Op 1 januari 2007 woonden er ook 1.990 alleenstaande moeders met kinderen en 380 alleenstaande vaders met kinderen. Het percentage vreemdelingen lag in 2007 in de provincie West‐Vlaanderen beduidend lager dan in het Vlaams Gewest: 2,3% tegenover 5,4%. Midden‐West‐Vlaanderen scoorde nog lager (1,2%) dan de provincie. Ook het aantal nieuwkomers (2,9 per 1.000 inwoners in 2006) was er laag, zowel in vergelijking met de provincie West‐Vlaanderen (3,8) als met het Vlaams Gewest (7,4). In Resoc‐Midden‐West‐Vlaanderen lag op 1 januari de grijze druk (45,6%) hoger dan gemiddeld in het Vlaamse Gewest, maar toch nog lager dan in de provincie West‐Vlaanderen. Tegen 2020 loopt de verhouding van de 60‐plussers tegenover de bevolking tussen 20 en 59 jaar op tot 55,4%. Het voorspelde groeipercentage ligt lager dan in de provincie en het gewest. De groene druk lag op 1 januari 2007 nog hoger dan in West‐Vlaanderen en in het Vlaams Gewest, maar zal tegen 2020 sterker gedaald zijn. Het aandeel van 0 tot 19‐jarigen tegenover de bevolkingsgroep tussen 20 en 59 jaar zal dan 39,9% bedragen. Een gevolg van de nog hoge groene druk in 2007 was dat de doorstromingscoëfficiënt op 99,9% stond, wat betekent dat het aantal instromende jongeren (15‐24j) het aantal uitstromende oudere werknemers (50‐64j) op de arbeidsmarkt in net evenwicht hield. Midden‐West‐ Vlaanderen deed het op dit vlak beter dan gemiddeld. Dit zal ook zo blijven in 2020, zij het op een niveau van 75% doorstromingspotentieel. Uit voorgaande volgt dat de afhankelijkheidsratio, met 88,1% op 1 januari 2007 hoger was dan gemiddeld in Vlaanderen (83,4%), maar toch nog lager dan in de provincie West‐Vlaanderen (90,0%). In 2020 zal hij opgelopen zijn tot 95,2% en zal hij ook onder die van het Vlaams Gewest duiken. Binnen de vergrijzing zal de druk van het aandeel 80‐plussers tussen 2007 (20,2%) en 2020 (23,9%) sneller toenemen dan gemiddeld. De familiale zorgindex die zich met 39,2% in 2007 op het niveau van de provincie situeerde, zal tegen 2020 minder gestegen zijn en uitkomen op 46,2%, tegenover 48,6% in West‐Vlaanderen. Op beide tijdstippen is dit een hoger percentage dan het gemiddelde van het Vlaams Gewest.

{ RESOC ZUID‐WEST‐VLAANDEREN }

Op 1 januari 2007 telde het RESOC gebied Zuid‐West‐Vlaanderen 278.160 inwoners. Na een periode van een lichte bevolkingsdaling tussen 1996 en 2003 omwille van een negatief Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 53 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

migratiesaldo en een lage natuurlijke groei, is de bevolking opnieuw gaan toenemen vanaf 2004, zodat er begin 2007 ongeveer evenveel inwoners waren als in 1995‐1997. Zowel voor de provincie West‐Vlaanderen als nog meer voor het Vlaams Gewest kon gedurende dezelfde periode steeds een groei worden genoteerd. De prognose voor 2025 voorspelt een daling van de bevolking van Zuid‐West‐Vlaanderen met 3,5% ten opzichte van 2007. Zoals elders was er ook hier een stelselmatige toename van het aantal huishoudens tussen 1997 en 2007: van 107.574 tot 114.702 eenheden (+ 6,6%), zij het op een iets lager niveau dan in West‐Vlaanderen en het Vlaams Gewest (beide + 9,3%). Dit groeiverschijnsel kan ondermeer verklaard worden door de stijging van het aantal alleenstaanden, met of zonder kinderen ten laste. Het aantal alleenstaande mannen en vrouwen steeg in diezelfde periode met respectievelijk 32,8% en 19,3%. De regio scoorde hiermee, zeker bij de alleenstaande vaders, een stuk boven de gemiddelde groei. Het percentage vreemdelingen lag begin 2007 in de provincie West‐Vlaanderen beduidend lager dan in het Vlaams Gewest: 2,3% tegenover 5,4%. Resoc Zuid‐West‐Vlaanderen scoorde iets hoger dan de provincie in haar geheel (2,8%). Bij het aantal nieuwkomers (4,7 per 1.000 inwoners in 2006) deed zich dezelfde tendens voor. Het aandeel 60‐plussers ten opzichte van de actieve bevolking (20‐59 jaar) bedroeg 45,4% in 2007, wat lager was dan in West‐Vlaanderen, maar hoger dan in het Vlaams Gewest. Verwacht wordt dat de grijze druk met 27% zal toenemen tegen 2020, ook een iets kleinere stijging dan in de provincie en het gewest. Het aandeel kinderen en jongeren (groene druk) binnen de Zuid‐West‐Vlaamse bevolking zal tussen 2007 en 2020 dalen van 42,1% naar 39,9%. De doorstromingscoëfficiënt (vervanging oudere werknemers door jongere) stond in 2007 met 98,3% ongeveer op het evenwichtspunt, wat hoger was dan in de provincie en het gewest. Verwacht wordt dat hij tegen 2020 nog slechts 73% zal bedragen. Vooral door de verdere vergrijzing van de bevolking en de interne vergrijzing (+ 3,3%‐punt) zal de familiale zorgindex met een kwart gestegen zijn tegen 2020.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 54 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 5.02

Economisch

Tabel 31 Arbeidsmarktindicatoren 2006 Regio Brugge Ieper Kortrijk Oostende Roeselare‐Tielt Veurne‐Diksmuide West‐Vlaanderen Vlaanderen

Beroepsbevolking 125975 47615 128979 63616 108787 46521 521493 2815570

Werkzaamheidsgraad 69,87% 70,85% 70,87% 65,35% 73,23% 67,80% 70,12% 68,42%

(Regionale Omgevingsanalyse, p. 45)

{ RESOC MIDDEN‐WEST‐VLAANDEREN } Resoc‐Midden‐West‐Vlaanderen zet goede prestaties neer op economisch vlak. Tussen 1995 en 2006 steeg het BBP met 47,9%. Dit was een iets lagere groei dan in West‐Vlaanderen (+50,8%) en in het Vlaams Gewest (+55,1%). In vergelijking met het Vlaams Gewest lag de arbeidsproductiviteit in Resoc‐Midden‐West‐ Vlaanderen tussen 1995‐2006 relatief laag. In 2006 haalde men een arbeidsproductiviteit die overeen kwam met 91% van deze van het Vlaams Gewest. Toch was dat een beter resultaat dan in de provincie West‐Vlaanderen in haar geheel (89,4%). Resoc‐Midden‐West‐Vlaanderen heeft een specifieke economische structuur. Zowel het aandeel van de primaire (landbouw) als van de secundaire sector (industrie en bouw) in de bruto toegevoegde waarde (btw) van de regio scoorde in 2006 relatief hoog en nam telkens de tweede plaats in van alle Resoc’s. Omgekeerd, zijn de tertiaire en quartaire sector zwak aanwezig met een relatief lage bijdrage tot de btw. De totaal gecreëerde werkgelegenheid in 2006 in Resoc‐Midden‐West‐Vlaanderen zou aan 70,8% van de eigen beroepsbevolking van 15‐64 jaar werk kunnen geven. Dit was na Zuid‐West‐ Vlaanderen (71,6%) de beste score van alle Resoc’s. Het gemiddelde voor West‐Vlaanderen bedroeg 65,9% en voor het Vlaams Gewest 61,3%. Afgezet tegen een beroepsbevolking van 18‐64 jaar leverde 2005 een werkgelegenheidsgraad op voor Midden‐West‐Vlaanderen van 75,2%, vergelijkbaar met cijfers van gewest en provincie. Volgens het INR werden tussen 1995 en 2006 in de regio 8.274 nieuwe jobs gecreëerd en steeg de werkgelegenheidsgraad met 5,5%‐punt. Deze nieuwe werkgelegenheid werd uitsluitend bij de loontrekkende werknemers gerealiseerd met een aangroei met 9.214 extra personen. Slechter verging het de zelfstandige werkgelegenheid. Daar gingen 940 banen verloren, of een daling met 4,1%, na Resoc‐Westhoek (‐7,9%) de grootste procentuele daling van alle Resoc’s. Volgens de RSZ‐gegevens gingen enkel in de landbouw (‐141) en de industrie (‐1.131) in die tijdsperiode een aantal jobs verloren. Alle andere sectoren creëerden bijkomende banen. De ‘overige’ diensten waren goed voor 4.440 extra tewerkstellingen, de zakelijke en financiële diensten voor 3.520, de handel, horeca, vervoer en communicatie voor 2.142, de bouw voor 989 en de (semi‐)openbare diensten voor 862. Uiteindelijk waren de verschuivingen tussen de sectoren onderling niet zo groot. Grosso modo gingen de 6,5% minder jobs in de industrie naar de ‘overige’ diensten (+3,7%) en naar de zakelijke en financiële diensten (+3,1%).

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 55 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ RESOC ZUID‐WEST‐VLAANDEREN } In 2006 bedroeg het aandeel van de regio in het BBP van het Vlaams Gewest 4,6% tegenover 4,8% in 1995. In die periode groeide het BBP van het Resoc‐gebied met 48,7%. In het Vlaams Gewest nam het BBP toe met 55,1% en in West‐Vlaanderen met 50,8%. In deze vergelijking kende de welvaartcreatie in Zuid‐West‐Vlaanderen dus een lichte achteruitgang tussen 1995 en 2006. Resoc Zuid‐West‐Vlaanderen heeft nog steeds een industrieel karakter: 27,1% van de toegevoegde waarde werd in 2006 gecreëerd door de secundaire sector. De landbouw was goed voor slechts 0,8%. De bouw scoorde dan weer boven het gemiddelde van het Vlaams Gewest: 8,0% tegenover 5,7%. De bijdragen van de tertiaire sector (20,9%), van de financiële en zakelijke diensten (24,3%) en van de (semi‐)openbare dienstverlening (9,3%) lagen respectievelijk 3,0%, 2,3% en 1,6% onder het gemiddelde. Tussen 1995 en 2006 daalde het aandeel van de industrie met 7,1%‐punt vooral ten voordele van de tertiaire sector (+2,7%‐punt) en de financiële en zakelijke diensten (+2,3%‐punt). Deze tertiarisering is merkbaar in heel het land. De totale gecreëerde werkgelegenheid ten opzichte van de eigen bevolking van 15‐64 jaar was in Zuid‐West‐Vlaanderen in 2006 het hoogst van alle Resoc’s, namelijk 71,6%. Dat was 10,3% hoger dan in het Vlaams Gewest (61,3%) en 5,7% hoger dan in de provincie West‐Vlaanderen (65,9%). Afgezet tegenover de bevolking van 18‐64 jaar bedroeg de werkgelegenheidsgraad 76,2% (2005) en waren er vergelijkbare verschillen met gewest en provincie. De tewerkstelling stemt grotendeels overeen met het belang van de sectoren uitgedrukt in toegevoegde waarde. In 2006 was de industrie goed voor 27,9% van de werkgelegenheid en de bouw voor 9%, wat hoger is dan het Vlaams gemiddelde (respectievelijk 20,0% en 6,0%). De tertiaire sector leverde 19,5% en het geheel van diensten 44,9%, wat heel wat minder was dan de 24,3% en 49,0% voor het gewest. Het aandeel van de tewerkstelling in de landbouw bedroeg nog slechts 0,5%. Resoc‐Zuid‐West‐Vlaanderen realiseerde in 2006 18,4% van zijn werkgelegenheid in de technologische industrie. Dit percentage lag heel wat hoger dan in West‐Vlaanderen (13,6%) en in het Vlaams Gewest (11,1%). Deze tewerkstelling wordt in verhouding meer gerealiseerd in de lager technologische dan wel in de hoger technologische industriële sectoren.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 56 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 5.03

Sociaal – economisch

Tabel 32 Werkloosheidsdruk, evolutie 2003 ‐ 2007 Regio

2003 % 7,1 5,9 7,2 8,1

Kortrijk Roeselare‐Tielt West‐Vlaanderen Vlaanderen

2007 % 5,7 4,4 5,5 6,3

(Regionale omgevingsanalyse, p. 46)

Lage tot zeer lage werkloosheidscijfers in onze regio.

Tabel 33 Laaggeschoolde en langdurig werkzoekenden, 2003 ‐ 2008 Regio Kortrijk Roeselare‐Tielt West‐Vlaanderen

2003 % 17,27 16,07 18,16

2004 % 19,56 20,38 20,81

2005 % 18,71 21,58 19,92

2006 % 27,95 31,19 27,19

2007 % 30,59 32,46 29

2008 % 29,09 29,86 26,42

(Regionale omgevingsanalyse, p. 93)

Evolutie naar een verhoudingsgewijs (binnen een kleine groep) hoger aantal laaggeschoolde en langdurig werkzoekenden.

{ RESOC MIDDEN‐WEST‐VLAANDEREN } Midden‐West‐Vlaanderen draagt meer dan gemiddeld bij tot de welvaart. Het BBP per inwoner scoorde in 2006 3,1%‐punt hoger dan dat van het Vlaams Gewest en 9,5% hoger dan dat van West‐Vlaanderen. Hiermee plaatste het gebied zich bij de betere van alle Resoc’s. Toch lag het beschikbare inkomen per inwoner 6% onder het niveau van het Vlaamse Gewest en 1% onder dat van West‐Vlaanderen. Met dit resultaat zat Midden‐West‐Vlaanderen in de staart van de Resoc’s. Dit bleek eveneens uit de gemiddelde belastingsaangifte op zich, als omgerekend per inwoner, met respectievelijk de 4de laatste en de voorlaatste plaats. Ook het aandeel aangiften lager dan 10.000 euro (20,3% in 2005) lag boven het West‐Vlaams (19,9%) en het Vlaams gemiddelde (19,1%). Opmerkelijk is dat Midden‐West‐Vlaanderen niettemin weinig leefloners telt (2,2% in 2006, t.o.v. 3,2% in West‐Vlaanderen en 3,7% in het Vlaamse Gewest) en dat Kind en Gezin er weinig geboorten in kansarme gezinnen registreert (4,2% in 2006, t.o.v. 5,1% in de provincie en 6,9% in het gewest). In 2006 behoorde 64,7% van de bevolking van Resoc‐Midden‐West‐Vlaanderen tot de beroepsactieve groep van 15 tot 64 jaar. Dit was lichtjes meer dan het gemiddelde van de provincie West‐Vlaanderen en het Vlaams Gewest (beide 64,4%). Van de potentieel beroepsactieve bevolking was 69,4% werkzaam, hetzij 75,5% van de mannelijke beroepsbevolking en 63,0% van de vrouwelijke. Om te voldoen aan de Lissabonnormen op het gebied van tewerkstelling moet het globale percentage 70% bedragen en dat voor de vrouwen 60%. De werkzaamheidsgraad was zowel bij de mannen als de vrouwen de grootste van alle Resoc’s, en lag globaal 2,8%‐punt boven die van de provincie en 4,3% boven die van het gewest. Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 57 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

De gemiddelde werkloosheidsgraad op jaarbasis (NWWZ) bedroeg in 2007 3,95% hetzij 2,87% bij de mannen en 5,28% bij de vrouwen. Dit was het laagste percentage van alle Resoc’s. In juni 2008 werd door de VDAB een werkloosheidsgraad opgetekend van 3,48%, hetzij 2,55% bij de mannen en 4,62% bij de vrouwen. In vergelijking met het gemiddelde van 2005, waren er in 2007 29,9% werklozen (NWWZ) minder. De tendensen binnen het Vlaams Gewest en de provincie West‐Vlaanderen waren ook in Midden‐West‐Vlaanderen aanwezig, met een daling van het aantal schoolverlaters (‐38,9%), de ‐ 25 jarigen (‐37,2%), degenen met een werkloosheidsduur van minder dan een jaar (‐39,3%) en van 1 tot 2 jaar (‐54,0%). Anderzijds is er de omgekeerde tendens met een stijging van het aantal oudere werklozen (50 jaar en ouder) met +9,5% en langdurig werklozen met +19,4%, dit terwijl er globaal 29,9% minder werklozen werden geteld. Eigen aan de streek was bovendien de opvallende daling van het aantal 25 ‐ 50 jarigen met 40,1% en ook van het aantal arbeidsgehandicapten met 17,1%, daar waar voor hen in het Vlaams Gewest een daling van slechts 1,0% werd gerealiseerd.

{ ZUID‐WEST‐VLAANDEREN } In Resoc‐Zuid‐West‐Vlaanderen scoorde het BBP/inwoner in 2006, met 30.569 Euro, 8% boven het cijfer van de provincie West‐Vlaanderen en 2% boven het Vlaams gemiddelde. Het beschikbaar inkomen per inwoner was er sinds 1995 tot 2005 met 22,6% op vooruitgegaan tot 15.914 Euro. Dit kwam overeen met 95% van het Vlaams gemiddelde. Evenals in de provincie West‐Vlaanderen (98,6 per 1.000 inwoners in 2006) was tussen 1998 en 2006 het aantal titularissen met voorkeursregeling in de ziekteverzekering in Zuid‐West‐ Vlaanderen (92,3) steeds beduidend hoger dan in het Vlaams Gewest (79,6). Het aantal leefloners was sinds 2003 ongeveer 0,3 per duizend inwoners lager dan in de provincie en het Vlaams Gewest. Ook het aantal geboortes in een kansarm gezin (5,8 per 100 geboorten in 2006) scoorde sinds 1997 telkens onder het Vlaams gemiddelde, maar boven dat van West‐Vlaanderen. De bevolking op beroepsactieve leeftijd (15‐64 jaar) vertegenwoordigde in 2006 65,1% van de totale bevolking van het Resoc‐gebied Zuid‐West‐Vlaanderen. Van deze potentieel beroepsactieve bevolking was 67,2% werkzaam, hetzij 73,2% van de mannen en 61,0% van de vrouwen. Sinds 2003 nam de werkzaamheidsgraad toe met 1,0%‐punt: Bij de mannen ging er 0,7%‐punt af en bij de vrouwen kwam er 2,7%‐punt bij. In het Vlaams Gewest lag de werkzaamheidsgraad op 65,1% in 2006, 71,4% bij de mannen en 58,6% bij de vrouwen. De gemiddelde werkloosheidsgraad (NWWZ) in de regio (5,37%: 4,28% bij de mannen en 6,72% bij de vrouwen) lag in 2007 lichtjes hoger dan in de provincie West‐Vlaanderen (5,18%), maar 1% lager dan in het Vlaams Gewest. In mei 2008 werd door de VDAB een werkloosheidsgraad opgetekend van 4,38% (3,49% bij de mannen en 5,45% bij de vrouwen). Als we de werkloosheidscijfers meer in detail bestuderen dan stellen we tussen 2005 en 2007 een daling vast van het aantal schoolverlaters (‐40,3%), de ‐25 jarigen (‐34,1%) en degenen met een werkloosheidsduur van minder dan een jaar (‐32,7%) en van 1 tot 2 jaar (‐35,8%). Anderzijds was er een stijging van het aantal oudere werklozen (+16,4%), langdurig werklozen (+18,9%) en arbeidsgehandicapten (+1,4%) terwijl er globaal 22,6% minder niet werkende werkzoekenden werden geteld.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 58 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 5.04

Welzijn

Traditioneel scoort de provincie West‐Vlaanderen goed met haar aanbod aan residentiële voorzieningen binnen de welzijnssector in vergelijking met het Vlaams gemiddelde.

{ MIDDEN‐WEST‐VLAANDEREN } Net zoals de provincie heeft Resoc‐Midden‐West‐Vlaanderen een relatief goed aanbod van (semi‐)residentiële welzijnsvoorzieningen. In de ouderensector beschikte het gebied in 2007 over 89% invulling van de geprogrammeerde plaatsen in rusthuizen. Dit was het vierde beste cijfer van alle Resoc’s. In relatieve termen is er wel een achteruitgang merkbaar t.o.v. het gemiddelde van het Vlaams Gewest. Wat de kinderopvang betreft haalde Midden‐West‐Vlaanderen met 43,0 plaatsen per 100 kinderen jonger dan 3 jaar de tweede plaats van alle Resoc’s, na Resoc‐Brugge (43,1 plaatsen). West‐Vlaanderen kon op hetzelfde moment 39,2 plaatsen aanbieden en het Vlaams Gewest 33,1.

{ ZUID‐WEST‐VLAANDEREN } Het aanbod aan plaatsen voor ouderen in rusthuizen en serviceflats en in de kinderopvang scoorde in 2007 zelfs hoger dan de provincie in haar geheel. (geen cijfers beschikbaar)

Sectie 5.05

Cultuurgebonden

{ MIDDEN‐WEST‐VLAANDEREN } Het percentage van de bevolking van Midden‐West‐Vlaanderen dat boeken ontleende uit een bibliotheek in 2005 (26,9%) was vergelijkbaar met het gemiddelde van de provincie en het gewest. Op het gebied van podiumvoorstellingen was er in de periode 2003‐2004 minder aanbod aan podiumvoorstellingen dan gemiddeld (2,0 per 1000 inwoners t.o.v. 3,0 in West‐ Vlaanderen en 3,5 in het Vlaamse Gewest).

{ ZUID‐WEST‐VLAANDEREN } Hoewel in de vorige jaren het aantal bewoners, binnen Zuid‐West‐Vlaanderen, dat boeken ontleende in een openbare bibliotheek steeds rond de 30% lag, daalde dit naar 25% in 2005. Dit was het eerste jaar sinds 2001 dat er in vergelijking met West‐Vlaanderen en het Vlaams Gewest procentueel iets minder lezers werden geteld. Het aanbod aan podiumvoorstellingen was in 2003‐2004 even groot (3 per 1.000 inwoners) als in West‐Vlaanderen, maar lag iets onder het algemeen gemiddelde van 3,5 promille.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 59 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 5.06

Educatieve participatie

{ EDUCATIEVE PARTICIPATIE IN VLAANDEREN } Wat weten we over educatieve participatie in Vlaanderen ? (Leren een leven lang in Vlaanderen, SVR‐ rapport 2008/6) - Één op vijf Vlaams inwoners volgde in het voorbije jaar een bijkomende opleiding (2007 ‐ 23,8%) - Geen verschillen tussen mannen en vrouwen - Participatie is leeftijdsgebonden. Sterkst tussen 25 en 34. Nieuwe werksituaties lokken een behoefte aan opleiding en vorming uit. Een fikse daling van opleiding en vorming vanaf 55. - Naarmate opleidingsniveau stijgt, neemt de deelname aan nascholing toe (het Mattheuseffect). - De levenssituatie is bepalend. Alleenstaanden volgen minder nascholing en vorming. Blijkt wel een afgeleid effect van leeftijd, opleidingsniveau en werksituatie te zijn. - De werksituatie is bepalend. Werkenden volgen meer opleiding dan niet‐werkenden. - Bedienden volgen meer opleiding dan arbeiders en zelfstandigen. - De houding ten aanzien van of visie op levenslang leren van de volwassene is eveneens een belangrijke factor. Waarom levenslang leren ? (Leren een leven lang in Vlaanderen, SVR‐rapport 2008/6) - 60 % omwille van werkgerelateerde redenen - 40 % omwille van niet‐ werkgerelateerde redenen Niet participeren, al was er toch een intentie ? - 20 % had de intentie, maar heeft toch niet geparticipeerd - Ook intentie is leeftijdsgebonden. Sterkst tussen 25 en 34. - Idem dito voor opleidingsniveau. Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe hoger de intentie. Waarom niet participeren, al was er de intentie ? - Combinatie met werk onmogelijk (27,2 %). - Combinatie met gezin onmogelijk (14,2 %) - Slecht tijdstip (8,6 %) Waarom geen intentie ? - Geen behoefte (55,2 %) - Niet te combineren met gezin (8,6 %) - Niet te combineren met werk (8 %)

{ OPLEIDINGSNIVEAU VOLWASSENEN IN VLAANDEREN } Het opleidingsniveau is een bepalende factor bij het al of niet participeren van volwassenen aan opleiding of navorming. Het opleidingsniveau zal tevens bepalend zijn voor het niveau en de inhoud van de opleiding en navorming die zal gevolgd worden.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 60 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Tabel 34 Evolutie hoogste behaald diploma (Bron Nationaal Instituut voor de Statistiek) Behaald diploma Totaal Lager onderwijs Lager secundair onderwijs Hoger secundair onderwijs Hoger niet‐universitair onderwijs van het korte type Hoger niet‐universitair onderwijs korte type / Professionele Bachelor Hoger niet‐universitair onderwijs van het lange type Hoger niet‐universitair onderwijs lange type / Academische Bachelor & Master aan een hogeschool Universitair onderwijs Universitair onderwijs / Academische Bachelor & Master aan een universiteit

1987 38,70% 29,70% 19,50% 7,10%

2003 100,00% 24,50% 22,50% 30,80% 12,30%

2004 100,00% 24,10% 21,40% 31,40% 12,90%

2005 100,00% 22,90% 21,10% 32,40% 13,30%

2006 100,00% 21,40% 21,60% 32,60% 13,80%

2007 100,00% 20,60% 21,30% 33,40% 13,90%

2008 (a) 100,00% 20,20% 20,50% 34,20%

tav 2003 ‐4,30% ‐2,00% 3,40%

tav 1987

12,30%

0,00%

5,20%

1,50%

2,80%

1,40%

5,00%

1,40%

2,70%

3,60%

2,60%

2,50%

4,20%

7,20%

7,60%

7,70%

8,10%

8,20%

‐18,50% ‐9,20% 14,70%

8,60%

Anno 2007 had 36,5 % van de werkenden een diploma hoger onderwijs. In de ranglijst van de voorbeeldregio’s waarmee Vlaanderen zich in het kader van het VIA‐plan vergelijkt, gaan slechts twee regio’s ons vooraf: Baskenland en Schotland. Eén van de vragen die we ons moeten stellen is deze: wat heeft het aanbod volwassenenonderwijs binnen de Centra voor Volwassenenonderwijs te bieden aan de steeds hoger geschoolde volwassene? Het is duidelijk dat elke toekomstgerichte strategie binnen het volwassenenonderwijs rekening moet houden met de stijgende scholingsgraad van de Vlaamse bevolking. Belangrijk lijkt in deze om het aanbod op niveau van het Hoger Beroepsonderwijs en het nieuwe Secundair na Secundair verder te ontwikkelen. Tabel 35 Leerlingen met schoolse vertraging in het SO, 2006 ‐ 2007)

Regio Kortrijk Roeselare‐Tielt West‐Vlaanderen

Totaal aantal Geen schoolse Schoolse % schoolse leerlingen vertraging vertraging vertraging 18798 14226 4572 24,32 15749 12769 2980 18,92 76128 57876 18252 23,98

(Regionale Omgevingsanalyse, p. 68)

Anderzijds lopen niet alle schoolloopbanen optimaal. Dit vertaalt zich in schoolse vertraging en ongekwalificeerde uitstroom.

{ ONDERWIJS IN MIDDEN‐WEST‐VLAANDEREN } Resoc‐Midden‐West‐Vlaanderen kan niet echt een onderwijsregio worden genoemd. Het basisonderwijs is evenwichtig uitgebouwd, aangezien ook in 2007 alle kleuters en kinderen binnen de regio onderwijs konden genieten. Anders is het gesteld met het middelbaar onderwijs. Er kunnen relatief weinig scholieren een middelbare school bezoeken in de eigen

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 61 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

regio. In 2007 waren er slechts 87 plaatsen per 100 12‐17 jarigen. Ter vergelijking: in de provincie West‐Vlaanderen waren er 102 plaatsen ter beschikking per 100 scholieren. De prestaties van de jongeren die in de regio op school zitten, zijn relatief goed. In 2007 liep slechts 12,4% schoolse vertraging op in het lager onderwijs en 20,6% van de leerlingen in de tweede en derde graad secundair onderwijs moest al eens zitten blijven. Deze scores lagen een stuk onder de gemiddelden van West‐Vlaanderen (14,5% en 26,1%) en van het Vlaamse Gewest (14,9% en 31,2%). Het minst ontwikkeld is het hoger onderwijs. Er waren in 2007 slechts 5,8 plaatsen per 100 18‐24 jarigen uit het gebied. Het gemiddelde van de provincie was toen 14,4 en van het Vlaams Gewest 27,3.

{ ONDERWIJS IN ZUID‐WEST‐VLAANDEREN } Resoc Zuid‐West‐Vlaanderen is een onderwijsregio. Er volgen meer kleuters en jonge kinderen basisonderwijs in de regio dan er wonen in de regio. Op het niveau van het middelbaar onderwijs kwam ruim 10% scholieren van buiten de regio er school lopen. Voor 28,6% van de jongeren tussen 18 en 24 jaar was er ook een plaats in het hoger onderwijs binnen de streek, een vergelijkbaar percentage als in het Vlaams Gewest en dubbel zoveel als in West‐Vlaanderen.

{ OPMERKELIJK } Het gegeven van Zuid‐West‐Vlaanderen als veel sterkere onderwijsregio ten opzichte van Midden‐West‐Vlaanderen wordt bevestigd in ons eigen cijfermateriaal (zie sectie 4.05).

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 62 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 5.07

Relevante regelgeving

{ EUROPESE EN VLAAMSE DOELSTELLINGEN INZAKE LEVENSLANG LEREN } In 2001 werd in Vlaanderen het Pact van Vilvoorde ondertekend, dat vernieuwd werd in 2005. In navolging van het Europese programma 'Onderwijs en opleiding 2010' werden er ook voor Vlaanderen een aantal doelstellingen vooropgesteld tegen 2010. Drie doelstellingen uit het Pact van Vilvoorde hebben specifiek betrekking op onderwijs en komen ook terug in het Europees Doelstellingenrapport: - Tegen 2010 neemt minstens 12,5 procent van de Vlaamse inwoners, tussen 25 en 65, deel aan permanente vorming. In 2010 benadert de participatie van de kort geschoolden op dit vlak minstens de helft van de vermelde streefnorm. - Het aantal jongeren dat de school verlaat zonder voldoende startkwalificaties is tegen 2010 minstens gehalveerd. - Elke jongere uit Vlaanderen krijgt de kans om een ervaring op te doen in het buitenland, onder meer in het kader van samenwerkingsontwikkeling, culturele vorming of onderwijs. In het "Pact 2020: een nieuw toekomstpact voor Vlaanderen" (januari 2009) werden 20 doelstellingen gesteld voor Vlaanderen. Op vlak van "talent" wenst men dat Vlaanderen verder uitgroeit tot een lerende samenleving. Zoveel mogelijk kinderen en volwassenen moeten het best mogelijke onderwijs en de best mogelijke vorming genieten. Het aantal kortgeschoolden is in 2020 op de arbeidsmarkt met de helft verminderd. Dit komt doordat: - meer jongeren het secundair onderwijs afwerken (halveren van aantal schoolverlaters die secundair onderwijs zonder voldoende startkwalificaties verlaten) - meer jongeren na hun secundair onderwijs verder studeren zowel in het hoger beroepsonderwijs als in het hoger onderwijs aan hogescholen en universiteiten (met een participatiegraad van ruim 60% in het hoger onderwijs) - meer mensen deelnemen aan levenslang en levensbreed leren (stijging tot 15% van de bevolking op beroepsactieve leeftijd). Een lerende samenleving erkent ten slotte competenties, waar en hoe ze ook verworven zijn. De regelgeving relevant voor het Centrum voor Basiseducatie, de Centra voor Volwassenenonderwijs en het Consortium Volwassenenonderwijs wordt hier weergegeven opgesplitst volgens het niveau waarop de regelgeving opgesteld is: federaal, Vlaams of lokaal. We pretenderen hier geen exhaustieve opsomming. { FEDERAAL NIVEAU } Grondwet: Art.24§1: - Vrijheid van inrichting van onderwijs - Vrijheid van keuze van onderwijs door ouders - Verplichting voor de gemeenschap om neutraal onderwijs in te richten Taalwetgeving - Wet van 30 juli 1963 houdende taalregeling in het onderwijs - Wet van 2 augustus 1963 op het gebruik van talen in bestuurszaken - Gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van talen in bestuurszaken: naleven van taalwetgeving = erkenningsvoorwaarde voor centra Specifiek voor personeel CBE - Wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 63 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ VLAAMS NIVEAU } DECRETEN Specifiek voor volwassenenonderwijs - Decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs Specifiek voor personeel CBE - Decreet van 13 juli 2001 betreffende het onderwijs XIII ‐ Mozaïek (hoofdstuk XI) - Decreet van 14 februari 2003 betreffende het onderwijs XIV (hoofdstuk X) Specifiek voor personeel CVO - Decreet van 27 maart 1991 betreffende de rechtspositie van bepaalde personeelsleden van het gemeenschapsonderwijs - Decreet van 27 maart 1991 betreffende de rechtspositie van bepaalde personeelsleden van het gesubsidieerd onderwijs en de gesubsidieerde centra voor leerlingenbegeleiding Specifiek voor GO! - Bijzonder decreet van 14 juli 1998 betreffende het gemeenschapsonderwijs Schoolinfrastructuur - Wet van mei 1959 tot wijziging van sommige bepalingen van de onderwijswetgeving (Hoofdstuk II) - Decreet van 7 juli 2007 betreffende de inhaalbeweging voor schoolinfrastructuur (DBFM) ICT‐middelen en coördinatie - Decreet van 14 februari 2003 betreffende het onderwijs XIV (Hoofdstuk X, Afdeling 6) Inspectie en pedagogische begeleiding - Decreet van 17 juli 1991 betreffende inspectie, Dienst voor Onderwijsontwikkeling en pedagogische begeleidingsdiensten Mentoren en nascholing - Decreet van 16 april 1996 betreffende het mentorschap en nascholing in Vlaanderen Speciale onderwijsmiddelen - Decreet van 8 juli 1996 betreffende het onderwijs VII (Titel IX) Proeftuinen en tijdelijke projecten - Decreet van 9 december 2005 betreffende de organisatie van tijdelijke projecten in het onderwijs Commissie zorgvuldig bestuur - Decreet van 13 juli 2001 betreffende het onderwijs XIII‐Mozaïek (Hoofdstuk V, Afdeling 2) Flankerend onderwijsbeleid steden en gemeenten - Decreet van 30 november 2007 betreffende het flankerend onderwijsbeleid op lokaal niveau Rookverbod - Decreet van 6 juni 2008 houdende het instellen van een rookverbod in onderwijsinstellingen en centra voor leerlingenbegeleiding Secundair na secundair(SENSE) en Hoger Beroepsonderwijs (HBO)

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 64 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Decreet van 22 april 2009 betreffende het secundair na secundair onderwijs en het hoger beroepsonderwijs

Decreet op de kwalificatiestructuur - Decreet van 22 april 2009 betreffende de kwalificatiestructuur Decreet XIX - Decreet van 30 april 2009 betreffende Onderwijs XIX Decreet op kwaliteit - Decreet van 30 april 2009 betreffende de kwaliteit van het onderwijs

{ BESLUITEN VAN DE VLAAMSE REGERING } Besluiten van toepassing op CBE en CVO - Besluit van de Vlaamse Regering van 10 oktober 2008 betreffende de tegemoetkoming voor het begrotingsjaar 2007 aan de besturen van de Centra voor Volwassenenonderwijs en de Centra voor Basiseducatie in het vrij gesubsidieerd onderwijs met betrekking tot de financiële controle o subsidies voor revisoren van de vzw‐boekhouding - Besluit van de Vlaamse Regering van 10 november 2006 tot vaststelling van de goedkeuringscriteria en indieningsmodaliteiten van de leerplannen - Besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 betreffende de organisatie van het opleidingsaanbod in het volwassenenonderwijs o Specifieke lerarenopleiding: omzetting studiepunten o Procedure ontwikkeling opleidingsprofielen o Aanvraagprocedure gecombineerd onderwijs o Aanvraagprocedure maatwerk o Aanvraagprocedure bijkomende onderwijsbevoegdheid en vestigingsplaatsen - Besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 betreffende de studiebekrachtiging in het volwassenenonderwijs o Modellen van studiebewijzen - Besluit van de Vlaamse Regering van 19 september 2008 betreffende de nadere modaliteiten voor de opheffing of gedeeltelijke opheffing van een CVO of CBE o Uitvoering artikel 57 decreet volwassenenonderwijs over erkenning CBE of CVO Besluiten enkel van toepassing op CBE - Besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober 2007 tot regeling van een aantal aangelegenheden voor de Centra voor Basiseducatie ter uitvoering van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs o Toelatingsvoorwaarden leerlingen 12‐16 jaar in opleiding NT2 o Procedure erkenning en subsidiëring CBE in schooljaar 2008‐2009 o Subsidieerbaarheid cursisten NT2 o Berekening puntenenveloppe o Sanctieregeling centrumbestuur - Besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 betreffende de modulaire structuur van de leergebieden in de basiseducatie o Opleidingsprofielen van de basiseducatie - Besluit van de Vlaamse Regering van 7 november 2008 betreffende de erkenning en subsidiëring als Centrum voor Basiseducatie voor het schooljaar 2008‐2009 Besluiten enkel van toepassing op CVO - Besluit van de Vlaamse Regering van 21 september 2007 tot regeling van een aantal aangelegenheden voor de Centra voor Volwassenenonderwijs in uitvoering van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs o Toelatingsvoorwaarden leerlingen 12‐16 jaar in opleiding NT2 o Subsidieerbaarheid cursisten NT2 Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 65 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

o Berekening en aanwending puntenenveloppe o Vakantieregeling en aanwending onderwijstijd o Sanctieregeling centrumbestuur Besluit van de Vlaamse Regering van 22 februari 2008 betreffende de uitbreiding van de onderwijsbevoegdheid van Centra voor Volwassenenonderwijs en de oprichting van vestigingsplaatsen en tot aanpassing van de bijlage I van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. Besluit van de Vlaamse Regering van 13 juni 2008 betreffende de uitbreiding van de onderwijsbevoegdheid van Centra voor Volwassenenonderwijs en de oprichting van vestigingsplaatsen en tot aanpassing van de bijlage I van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. Besluit van de Vlaamse Regering van 17 oktober 2008 betreffende het financiële en materiële beheer van de dienst met afzonderlijk beheer van het Fonds Inschrijvingsgelden Centra voor Volwassenenonderwijs o Organisatie van het Fonds Inschrijvingsgelden Besluit van de Vlaamse Regering van 30 januari 2009 houdende ambtshalve toekenning van onderwijs bevoegdheid aan de Centra voor Volwassenen onderwijs ( Verschillende Besluiten van de Vlaamse Regering omtrent de modulaire structuur (opleidingsprofielen) o 01/09/2006 voor studiegebied mechanica‐electriciteit o 01/09/2006 voor studiegebied grafische technieken o 01/09/2006 voor studiegebied boekbinden o 01/09/2006 voor studiegebied kant o 01/09/2006 voor studiegebied textiel o 01/09/2006 en 10/07/2008 voor studiegebied NT2 o 01/09/2006 en 10/07/2008 voor studiegebieden talen o 26/01/2007 voor studiegebied algemene vorming o 26/01/2007 voor studiegebied mode o 26/01/2007 voor studiegebied lichaamsverzorging o 19/07/2007 voor studiegebied auto o 19/07/2007 voor studiegebied bijzondere educatieve noden o 19/07/2007 voor studiegebied ICT o 10/07/2008 voor studiegebied voeding o 10/07/2008 voor studiegebied bouw o 10/07/2008 voor studiegebied huishoudelijk onderwijs o 10/07/2008 voor studiegebied hout o 10/07/2008 voor studiegebieden hoger beroepsonderwijs o 10/07/2008 voor studiegebied personenzorg

Consortia volwassenenonderwijs - Besluit van de Vlaamse Regering van 11 april 2008 betreffende de organisatie en de werking van de ombudsdienst van de consortia volwassenenonderwijs

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 66 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ OMZENDBRIEVEN } -

VWO/2002/10 – Personeelsaangelegenheden in het onderwijs voor sociale promotie VWO/2004/04 – Structuur van de lineaire en modulaire taalopleidingen in het secundair volwassenenonderwijs VWO/2005/05 – Personeelsaangelegenheden in het onderwijs voor sociale promotie VWO/2006/01 (OSP) – Leerstof bedrijfsbeheer in het secundair volwassenenonderwijs VWO/2006/08 – Bekwaamheidsbewijzen voor personeel in de Centra voor Volwassenenonderwijs VWO/2007/02 – De organisatie van het volwassenenonderwijs – Centra voor Basiseducatie VWO/2007/04 – Actualisatie bekwaamheidsbewijzen in het volwassenenonderwijs VWO/2008/01 – Speciale onderwijsleermiddelen in het volwassenenonderwijs – schooljaar 2008‐2009 VWO/2008/02 (cbe) – Gegevensuitwisseling in functie van subsidiëring van de Centra voor Basiseducatie VWO/2008/01 (cvo) De organisatie van het volwassenenonderwijs – Centra voor Volwassenenonderwijs VWO/2008/03 (cvo) – Gegevensuitwisseling in functie van subsidiëring/financiering VWO/PERS/GR/LG – Bepalingen betreffende het personeel van Centra voor Volwassenenonderwijs

{ ANDERE REGELGEVING OP VLAAMS NIVEAU }

Afsprakenkader voor de controle van de cursistenkenmerken van het volwassenenonderwijs in functie van de financiering/subsidiëring van het volwassenenonderwijs (edulex.vlaanderen.be/edulex/ozb/3835.doc) Strategisch plan hulp‐ en dienstverlening aan gedetineerden (8 december 2000)

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 67 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 68 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel VI. EXTERNE ANALYSE op MESONIVEAU

Sectie 6.01

Volwassenenonderwijs (aangrenzende CVWO)

Hier verwijzen we naar een project waarbij COMENES in samenwerking met andere consortia een proces en procedure wenst te ontwikkelen die gegevensanalyse op niveau van de individuele cursist en zijn/haar opleidingstraject mogelijk maken. Momenteel onderzoeken meerdere consortia (samen) de mogelijke ontwikkeling van een samenwerking met CEVI die als onafhankelijke en erkende instellingen de gegevens zou verzamelen, hercoderen en klaar maken voor verdere analyse. Dit hele proces zou volledig conform de regels van de privacywetgeving verlopen. In het kader van de voorbereidende gesprekken rond dit onderzoek/project, werd alvast door meerdere consortia de intentie geuit om ook afspraken te maken m.b.t. gegevensuitwisseling tussen consortia onderling.

Sectie 6.02

VDAB

Zie sectie 6.06

Sectie 6.03

SYNTRA

Zie sectie 6.06

Sectie 6.04

Sociaal‐cultureel werk

Zie sectie 6.06

Sectie 6.05

Onderwijsactoren

Zie sectie 6.06

Sectie 6.06

Andere

Als ondersteuning bij de opmaak/toekomstige updates van het opleidingsplan, laat COMENES i.s.m. het Consortium Volwassenenonderwijs XIII Webros en de provincie West‐Vlaanderen momenteel een studie uitvoeren door het WES, rond Levenslang Leren in de provincie West‐ Vlaanderen. Beide consortia wensen van bij de opstart een duurzame systematiek/instrumentarium te ontwikkelen, en aan te sluiten bij en gebruik te maken van de binnen de provincie aanwezige knowhow. Doel van het onderzoek Het onderzoek moet een antwoord geven op de vraag hoe de provincie en de West‐Vlaamse consortia voor volwassenenonderwijs, maar ook de RESOC’s/SERR’s en eventueel andere (al dan niet regionale) actoren, kunnen bijdragen tot een betere afstemming en coördinatie van de vraag naar en het aanbod aan (arbeidsmarktgerichte) opleidingen en tot een grotere participatie van individuen aan levenslang leren in de provincie West‐Vlaanderen.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 69 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Daartoe worden via een diepgaand en toepasbaar onderzoek zowel de vraag naar als het aanbod van levenslang leren (met specifieke aandacht voor het volwassenenonderwijs, SYNTRA en VDAB) in kaart gebracht, evenals de effectieve participatie van individuen (werkenden en werkzoekenden) aan dit levenslang leren. Het onderzoek, de ontwikkeling van de methodiek en de directe toepassing ervan op alle regio’s in de provincie moet uitmonden in concrete beleidsinitiatieven en acties, waarmee een concrete invulling wordt gegeven aan de maatregelen uit de Beleidsnota Economie 2007‐2012 van de Provincie West‐Vlaanderen, en die aansluiten bij de decretale opdracht van de consortia volwassenenonderwijs. Daarenboven moeten de initiatieven en acties door de Provincie, de consortia en/of het netwerk van betrokken actoren snel kunnen geïmplementeerd en/of gerealiseerd worden. Inhoud en aanpak van het onderzoek Het onderzoek dient een grondig inzicht te geven in de volledige markt van opleidingen, namelijk de vraagzijde, aanbodzijde, en de wisselwerking tussen vraag en aanbod. Accent ligt daarbij op de arbeidsmarktgerichte opleidingen, maar ook de niet arbeidsgerichte opleidingen worden mee in het onderzoek genomen. Volgende stappen zijn voorzien in het onderzoek:  Analyse van het aanbod aan arbeidsmarktgerichte opleidingen en vorming (formeel en niet‐ formeel onderwijs) in het kader van levenslang leren, door: o de ontwikkeling van een centrale databank die de gegevens uit de bestaande registratiesystemen van de grootste opleidingsverstrekkers importeert (Centra voor Volwassenenonderwijs, VDAB en SYNTRA WEST), o analyse van de gegevens in dit centrale systeem, en o verfijning van de resultaten via vijf focusgroepen van (10 à 15) opleidingsverstrekkers (1 focusgroep per RESOC‐gebied): bespreking resultaten gegevensanalyse en aanvullende vragen  Het in kaart brengen van de participatie van de West‐Vlaamse bevolking aan levenslang leren. Dit zal gebeuren aan de hand van de resultaten van recent uitgevoerde enquêtes op nationaal en Vlaams niveau, aangevuld met een eigen face‐to‐facebevraging van 2000 bewoners van de provincie (tussen 26 en 64 jaar, 400 per RESOC‐gebied). Voor het afnemen van de bevraging wordt beroep gedaan op studenten Sociaal‐agogisch werk van CVO VSPW en van de West‐Vlaamse hogescholen.  Analyse van de vraag van werkgevers naar opleidingen op korte en op lange termijn, aan de hand van een online bevraging die zodanig is opgevat dat een herhaalbevraging op een relatief eenvoudige manier kan uitgevoerd worden. Bij het bevragen van korte‐ en lange termijnbehoeften aan opleiding en vorming, richt de studie zich tot o minstens 2000 bedrijven o de zorgsector o overheidsinstellingen (bijv. steden en gemeenten)  Ontwikkeling van een instrumentarium dat vraag en aanbod van opleidingen binnen West‐ Vlaanderen beter op elkaar afstemt. Concreet wordt gedacht aan een website waarop leervragen kunnen gepost worden, die doorgestuurd worden naar de opleidingsverstrekkers. Het onderzoek zal 16 maanden duren, is opgestart in januari 2009 en wordt afgerond in mei 2010.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 70 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel VII. ANALYSE LEERBEHOEFTEN EN LEERVRAGEN Ook hier verwijzen we naar de studie die COMENES en WEBROS in samenwerking met de Provincie West‐Vlaanderen laat uitvoeren door het WES. (zie hierboven)

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 71 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel VIII. SWOTANALYSE Binnen COMENES is in de loop 2008‐2009 geen expliciete SWOT‐analyse gebeurd. Impliciet werd die wel gemaakt gedurende de Raden van Bestuur en op de tweedaagse (juni 2009) in voorbereiding van en naar aanleiding van de discussie betreffende de strategische doelstellingen van COMENES.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 72 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel IX. STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN

Sectie 9.01

Strategische doelstellingen COMENES

Figuur 16 Mindmap strategische doelstellingen

{ ONTWIKKELING VAN MEER EN ANDER AANBOD } Het opleidingsaanbod van de Centra voor Volwassenenonderwijs en het Centrum voor Basiseducatie dient zich voortdurend aan te passen en te vernieuwen in functie van meer en (nog) beter aanbod voor de volwassenen in onze regio. De partners binnen COMENES wensen dit op een proactieve, toekomstgerichte manier te doen, met als doel ons te profileren als regionaal regisseur voor Levenslang Leren in onze regio. We laten ons daarbij inspireren door drie grote bronnen : • een aantal maatschappelijke en regionale evoluties, • de interne analyse van ons aanbod op vlak van effectiviteit, bereik en regionale spreiding, en • de externe analyse van het aanbod en de strategie van andere opleidingsverstrekkers. De financieringsmechanismen die het decreet volwassenenonderwijs (juni 2007) ingebouwd heeft, beperken de eerstkomende jaren de groeimogelijkheid van de partnerinstellingen. Pas vanaf 2012‐2013 zullen de centra hun eventuele groei volledig kunnen “verzilveren”. Daarom maken we een onderscheid tussen het groeipad vóór en na 2012‐2013. Groei is niet (meer) te realiseren in IEDER studiegebied. We streven minimaal naar bestendiging van het huidige aantal LUC, en gaan blijvend op zoek naar groeipotentieel. We streven naar DUURZAME groei, niet naar kortetermijnsuccessen of “one shots”. In een aantal gebieden, zoals bijvoorbeeld Talen en ICT, is ondertussen een plafond bereikt, en kunnen we een bestendiging van de huidige deelnamecijfers als succesvol bestempelen. In andere domeinen zit wel nog groeipotentieel, zoals bijv. in zorgopleidingen, land‐ en tuinbouw, diplomagerichte trajecten in combinatie met TKO, …

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 73 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ Maatschappelijke en regionale evoluties} { Volwassenen zijn sterker dan ooit gericht op individuele zelfontplooiing en zelfredzaamheid } { Investeren in aanbod dat individuele zelfontplooiing ondersteunt } Volwassenen zijn meer dan ooit gericht op individuele zelfontplooiing. Tegelijk en daarmee samenhangend is een groeiend aantal volwassenen op zichzelf aangewezen. Het ontwikkelen van aanbod dat individuele zelfontplooiing stimuleert en ondersteunt, vormt de kerntaak van het volwassenenonderwijs. Daarom dienen we verder te investeren in een aanbod dat de individuele zelfontplooiing maximaal kansen biedt, zowel binnen het domein van de vrije tijd als in functie van het stimuleren van de zelfredzaamheid. Concrete doelen/projecten  Opleidingen met groeicapaciteit (verder) uitbouwen  Koken/Voeding ‐> infrastructuur  Tuin (tuinaanleg, tuinonderhoud)  Cursussen die technische vaardigheden bijbrengen (Hout, Bouw, Auto, enz.)  Ecologisch bouwen  Verder ontwikkelen aanbod (streven naar een zo breed en volledig mogelijk aanbod voor de cursist, door afspraken tussen centra, die de lasten onder elkaar verdelen) op vlak van  ICT  Talen  Zoeken naar andere invulling voor  Huishoudelijk onderwijs { Volwassenen zijn sterker dan ooit gericht op professionele vervolmaking } { Investeren in Hoger Beroepsonderwijs } Het opleidingsniveau van de Vlaamse volwassenen is nooit hoger geweest en zal verder stijgen. De bijscholingsvragen van deze volwassenen zullen zich dan ook op een “hoger” of een “meer specialistisch” niveau situeren. Idem dito voor de vragen naar opleidingen vanuit het regionale bedrijfsleven. Daarom is de verdere ontwikkeling van het aanbod (zowel integrale opleidingen als losse modules) aan specialistische bijscholing op niveau hoger beroepsonderwijs binnen ons consortium van groot belang. Concrete doelen/projecten  We willen het volwassenenonderwijs binnen onze regio profileren als regionaal regisseur van HBO.  We willen met de partners met aanbod op het niveau HBO gezamenlijk sterk(er) naar buiten komen.  Waar nodig en relevant doen we dit in samenwerking met het consortium WEBROS. Concreet wordt werk gemaakt van : ‐ Een gezamenlijke en professionele stand op Sid‐in beurs Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 74 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare



‐ Een gezamenlijke website: www.hogerberoepsonderwijs.be ‐ Een gezamenlijke folder ‐ … We wensen het initiatief in eigen handen te houden en/of te nemen door het opstarten van een aantal nieuwe opleidingen. We onderzoeken daarvoor strategische samenwerking met universiteiten en hogescholen van de beide associaties. Voorlopig denken we aan:  Concrete plannen ‐ Seniorenconsulentenvorming (VSPW) ‐ Bouw‐ en houtconstructie (VIVO) ‐ Motorvoertuigentechniek (VIVO) ‐ Groen‐ en landschapsmanagement (PCVO)  Te onderzoeken ‐ Gezondheidszorg voor bejaarden ‐ Bijscholing voor verpleegkundigen in de geestelijke gezondheidszorg ‐ Verzekeringen ‐ Beurs en Financiën ‐ Voeding/landbouw/agro/biotechniek Daartoe werd binnen de schoot van het consortium een thematische werkgroep HBO opgestart.  Doel: uitwisseling en gezamenlijke strategiebepaling.

{ Investeren in opleidingen equivalent met de SENSE‐opleidingen van het Secundair Onderwijs } Het nieuwe decreet op SENSE (Secundair na Secundair) en Hoger Beroepsonderwijs zorgt voor een opdeling in HBO4 (vanaf nu SENSE genoemd) en HBO5 (vanaf nu Hoger Beroepsonderwijs genoemd). COMENES wenst ook (verder) te investeren in de uitbouw van een aanbod op niveau HBO4. Voorlopig denken we aan :  de opleiding veiligheidsagent  de opleiding tandartsassistent  de opleiding huisartsassistent Ook deze thematiek wordt opgevolgd door de werkgroep HBO. { De samenleving stelt steeds hogere eisen aan het volwassen individu, een groeiende groep (jong)volwassenen dreigt uit de boot te vallen } Een steeds grotere groep volwassenen is hoger opgeleid. Maar tegelijk (en mede door dit fenomeen) worden de maatschappelijke eisen op vlak van te verwerven kennis en competenties ten aanzien van de doorsnee volwassene steeds groter. Het Vlaams onderwijs scheert hoge toppen voor de sterkste leerlingen maar het belangrijkste pijnpunt is dat het er niet in slaagt om iedereen op een voldoende kwalificatieniveau te brengen. Een groeiende groep stroomt ongekwalificeerd uit. Het volwassenenonderwijs en de Basiseducatie hebben een duidelijke maatschappelijke opdracht in het ontwikkelen en aanbieden van een alternatieve leerroute, die de

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 75 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

maatschappelijke integratie bevordert van een aantal kwetsbare groepen. We dienen in de ruime betekenis van het woord een ”tweede kans” onderwijs uit te bouwen. { het verder uitbouwen en vernieuwen van het aanbod Basiseducatie } Basiseducatie is de voorziening binnen het volwassenenonderwijs die zorg draagt voor de volwassenen met de grootste achterstand ten aanzien van het “verwachte” kwalificatieniveau. Een steeds hoger opgeleide en snel evoluerende samenleving zorgt voor een permanente herformulering van het begrip laaggeschooldheid. Het aanbod en de aanpak van Basiseducatie en van de basisniveaus CVO dienen daarop aangepast in functie van het opvangen van hiaten in de basisopleiding van cursisten. Inzetten op Nederlands en wiskunde Het lijkt belangrijk om blijvend in te zetten op de relance van de opleidingen Nederlands (Nederlands als moedertaal) en wiskunde. Anders dan voor NT2 en ICT is er echter geen of weinig ruime maatschappelijke aandacht voor wiskunde en moedertaal. Sterker aanwezig zijn op de opleidings‐ en werkvloer Kandidaat‐cursisten bereik je daar waar ze in de praktijk geconfronteerd worden met hiaten in hun competenties. Het bereik van de Basiseducatie zal vergroot worden als Basiseducatie aanwezig is op de opleidings‐ en de werkvloer. Het consortium zal waar mogelijk het ontwikkelen van geïntegreerde en duale trajecten ondersteunen. We hebben daarbij bijzondere aandacht voor de analfabete anderstaligen. Aangepaste trajecten naar werk, met intensieve ondersteuning door de Basiseducatie op de opleidingsvloer, is de enige realistische manier om deze doelgroep aan een duurzame baan te helpen. Investeren in de samenwerking met scholen Preventie is uiteraard cruciaal inzake laaggeletterdheid. Het verhogen van de basiscompetenties van de ouders via samenwerking met de school van hun kinderen is daarin een belangrijk spoor. Laaggeschoolde ouders worden in dergelijke samenwerkingsverbanden gemakkelijker bereikt. De aangeboden vorming heeft tot doel de ouders nauwer te betrekken bij het onderwijs aan hun kind en net die betrokkenheid op het kind motiveert de ouders. Het gevolg is een dubbele winst: de ouders verhogen niet alleen hun geletterdheidscompetenties, maar staan ook sterker als ouder en zijn nauwer betrokken bij het onderwijs aan hun kinderen. Binnen het samenwerkingsverband COMENES en via de netwerken van de partners willen we indien mogelijk gezamenlijke projecten opzetten. Verder willen we voor Basiseducatie aandacht voor: • Regionale spreiding van het aanbod of anders uitgedrukt de bereikbaarheid van het aanbod voor deze doelgroep • Ontwikkeling van nieuw aanbod (ICT en vreemde talen) {het ontwikkelen van alternatieve leerroutes binnen het volwassenenonderwijs voor kwetsbare cursistengroepen } De aandacht voor kwetsbare doelgroepen is niet enkel de verantwoordelijkheid van de Centra voor Basiseducatie maar evenzeer van de Centra voor Volwassenenonderwijs.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 76 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

•

We wensen de drempel te verlagen voor de cursist die van CBE naar CVO doorstroomt: door intensere samenwerking tussen CBE en CVO, de ontwikkeling van een specifiek aanbod binnen CVO in functie van het publiek dat vanuit CBE doorstroomt, en de afstemming van aanpak en methodiek van CBE en CVO op elkaar (waarbij de essentie een doelgroepgerichte aanpak is). Het consortium ondersteunt deze samenwerking waar mogelijk. We wensen het aantal diplomagerichte trajecten, in combinatie met TKO, gevoelig te verhogen. We streven naar afspraken tussen de partnerinstellingen, met als doel in ieder centrum minstens één diplomagericht traject aan te bieden, in combinatie met TKO. We maken meer (diploma‐ en beroepsgerichte) trajecten mogelijk voor de cursisten door meer duale en geïntegreerde trajecten uit te werken. Het consortium stimuleert en ondersteunt waar mogelijk de samenwerking tussen CVO’s onderling en tussen CVO en CBE, in functie van het uittekenen van dergelijke trajecten. Op termijn dienen we ook met VDAB afspraken uit te werken m.b.t. beroepsgerichte trajecten voor cursisten.

{het ontwikkelen van aanbod dat de maatschappelijke integratie stimuleert van anderstalige cursisten} Het volwassenenonderwijs kan de integratie van anderstalige cursisten ondersteunen en bevorderen met een functioneel en flexibel aanbod. • De anderstalige cursist vraagt een specifieke aanpak en (doelgerichte, functionele) methodiek. In samenwerking met het Huis van het Nederlands, het Onthaalbureau, en met elkaar, kunnen de centra (o.m. via de overlegmomenten NT2 van het Huis) een gevarieerd aanbod uitwerken voor deze cursisten (variatie qua instapmomenten, en soorten trajecten NT2, afgestemd op het individuele cursistenprofiel) en ervaringen en expertise uitwisselen. • Het consortium ontwikkelt momenteel een afsprakenkader dat de samenwerking met het Huis van het Nederlands structureel verankert. Afsprakenkader in bijlage. • Afspraken m.b.t. geïntegreerde trajecten voor anderstalige cursisten zullen een belangrijk deel vormen van de samenwerkingsovereenkomst die het consortium op termijn wenst uit te werken met VDAB. {onderwijs aan gedetineerden } Het consortium wenst haar taak op het vlak van de coördinatie van onderwijs van gedetineerden ten volle te spelen. We willen daarbij tevens aandacht hebben voor de noodzakelijke randvoorwaarden waarvan infrastructuur (open leercentra) en het aanpassen van de onderwijsregelgeving aan de specifieke context wellicht de meest belangrijke zijn. { In een samenleving waarin de individuele leef‐ en werkschema’s en de individuele levens‐ en werkloopbanen steeds verder differentiëren dient het volwassenenonderwijs zich eveneens te differentiëren }.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 77 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Mede door het steeds individueler worden van onze samenleving ontstaat er grote diversificatie van individuele leef‐ en werkschema’s en individuele levens‐ en werkloopbanen. De volwassen cursist manifesteert zich ook steeds meer als klant en wenst als dusdanig behandeld te worden (klant is koning, klant kiest tussen verschillende opleidingsverstrekkers en opleidingsformules). Het volwassenenonderwijs dient daar een antwoord op te formuleren door een diversificatie van haar producten. { de differentiatie van aanbodsvormen binnen het volledige aanbod van het volwassenenonderwijs } • Meer gecombineerd en afstandsonderwijs. Op het vlak van gecombineerd onderwijs hebben zich binnen de regio in een beperkt aantal centra “good practices” ontwikkeld. We staan echter nog maar aan het begin van een brede disseminatie en implementatie van het aanbod gecombineerd onderwijs. Tegelijk doet zich binnen het consortium een opportuniteit voor door de aanwezigheid van de opvolger van Eduwest. Het consortium wenst alle ontwikkelingen van meer gecombineerd onderwijs met inbreng van innovatief en kwalitatief afstandsonderwijs volop te ondersteunen. bijv. schooloverschrijdend project gecombineerd onderwijs rond talen? • Variatie naar lesmoment De start‐ en einduren van de (avond)cursussen dienen bevraagd te worden. Indien een duidelijke behoefte naar andere lesmomenten vastgesteld wordt, dienen we samen met het personeel te onderzoeken hoe we dit implementeren. We streven ook naar afspraken tussen de centra, om een optimale spreiding van lesmomenten te kunnen aanbieden aan de cursisten (terwijl de lasten verdeeld worden over de centra). • Het ontwikkelen van zomer‐ en/of vakantiecursussen Het lijkt ons evident dat er hier zeker voor een aantal studiegebieden duidelijk vraag naar is. Ook hier dient in overleg met personeel gezocht naar mogelijkheden. We signaleren hierbij aan de overheid dat de (strakke) regelgeving dient aangepast te worden, bijv. voor het studiegebied Tuinbouw. • Het ontwikkelen van intensiever, flexibeler aanbod – afgestemd op de vraag De vragen zijn hier zeer duidelijk binnen het studiegebied NT2, maar de vraag beperkt zich daar zeker niet toe. We dienen te onderzoeken binnen welke studiegebieden en voor welke doelgroepen (o.m. de bedrijfswereld, zorgsector, …) daartoe vragen zijn. En hoe we dit organisatorisch (programmatie, personeel, regelgeving,…) kunnen realiseren. { de ontwikkeling van aanbod naar specifieke doelgroepen }

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 78 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Het volwassenenonderwijs heeft er alle belang bij om het aanbod te vertalen (aanpak, plaats en tijdstip van aanbod, methodiek, lesmateriaal, begeleiding,…) naar specifieke doelgroepen. We denken daarbij aan : • De ontwikkeling van neventrajecten in het Hoger Onderwijs voor hogeschoolstudenten, bijvoorbeeld  Taalopleidingen voor hogeschoolstudenten  Wiskunde voor hogeschoolstudenten • De (verdere) ontwikkeling van een specifiek aanbod naar senioren • De (verdere) ontwikkeling van een specifiek aanbod naar laaggeschoolden (overgang CBE‐CVO) • Het promoten van het VWO als “natuurlijke” partner van de overheidsinstellingen. We willen zoeken naar een structurele samenwerking met overheidsinstellingen (voor de opleiding van ambtenaren). De ontwikkeling van een specifiek en aangepast aanbod staat daarbij voorop. • De studie die uitbesteed werd aan de provincie omvat een bevraging van de leerbehoeften binnen de bedrijven. Dit moet een basis vormen voor de ontwikkeling van een meer aangepast aanbod voor de (of specifieke delen van de) bedrijfswereld. • In hetzelfde kader wensen we ook meer aandacht te ontwikkelen voor de “witte economie”: inspelen op behoeften zorgvoorzieningen, VZW‐ structuren, enz. { de verdere ontwikkeling van EVC/EVK mogelijkheden voor volwassen cursisten } De grote variatie aan leer‐ en levensloopbanen noopt onze centra tot het ontwikkelen van EVC/EVK‐procedures wil men geen nodeloos lange trajecten moeten aanbieden aan de cursisten en een afdoend en correct antwoord bieden op hun vragen. We denken daarbij aan : • Het ontwikkelen van expertise in functie van ESF‐aanvragen (met ondersteuning vanuit het consortium), met als doel dat méér partnerinstellingen erkend worden om ervaringsbewijzen uit te reiken. Als we ervaringsbewijzen kunnen uitreiken, komt dat ook de instroom in ons regulier aanbod ten goede. • Het (gezamenlijk) werk maken van de uitbouw van EVC/EVK procedures { De belangrijkste demografische evolutie voor de volgende decennia is de steeds sterkere vergrijzing van onze samenleving } Het aandeel van de volwassenen van 55 jaar en ouder zal de komende jaren sterk groeien. De levensverwachting en dus de gezondheid van deze groeit daarenboven gestaag. We hebben dus te maken met een groeiende en actieve groep medioren en senioren met eigen leervragen, specifieke verwachtingen en vrije tijd. Om deze groep op een voldoende wijze te bedienen, dient werk gemaakt te worden van • het ontwikkelen van meer dagonderwijs (zie ook infrastructuur), • het ontwikkelen van specifiek aanbod of specifieke groepen voor senioren/medioren (zie ‘aanbod gericht op specifieke doelgroepen’)

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 79 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

• •

meer aanbod in of in samenwerking met dienstencentra die deze doelgroep bereiken groter belang van aangepaste infrastructuur voor minder mobiele volwassenen

Tegelijk neemt ook de groep werknemers toe die tewerkgesteld zijn in de ZORGsector. We dienen ons ook op deze (groei)sector te richten. (zie ook ‘aanbod gericht op specifieke doelgroepen’) { Regionale factoren } We onderzoeken hoe we met ons aanbod kunnen inspelen op een aantal regio‐eigen aspecten, zoals: • Land‐ en tuinbouw • Textiel • Grensregio {Land‐ en tuinbouw} Land‐ en tuinbouw vormen een belangrijk onderdeel van de regionale economie. Het aanbod land‐ en tuinbouw is in het volwassenenonderwijs in de regio ondervertegenwoordigd in verhouding tot de impact van deze sector in de regionale economie. COMENES wil dit “tekort” verder onderzoeken en op basis van dit onderzoek een plan van aanpak uitwerken. Daarnaast is er ook bij de particuliere cursist een stijgende belangstelling voor alles wat met tuinaanleg en ‐onderhoud te maken heeft, en met het thema ‘ecologisch wonen’. (zie ook “aanbod gericht op individuele zelfontplooiing en zelfredzaamheid”) { Textiel in crisis ? } De textielsector, voornamelijk gesitueerd in de regio Kortrijk, Tielt, Roeselare en in mindere mate Ieper, heeft het niet gemakkelijk. Tussen 1992 en 2005 verdwenen daar bijna 7.100 banen. De sector kampt ook met een imagoprobleem. Daardoor blijven veel jongeren en volwassenen weg uit het textielonderwijs. De provincie West‐Vlaanderen blijft o.a. via het PCVO geloven in de textielsector en het textielonderwijs. Ze kiest er daarom voor het aanbod in het volwassenenonderwijs te behouden. De huidige regelgeving en financiering van het volwassenenonderwijs (met delers die niet gehaald worden) zal dit echter (zeker vanaf 2012) sterk bemoeilijken. Binnen de schoot van het consortium en in overleg met de provincie dienen we een strategie en aanpak te bepalen. { Grensregio} Onze regio grenst zowel aan Wallonië als aan Frankrijk. We dienen onze aanpak en strategie af te stemmen op het Franstalig publiek dat bij ons komt werken, en o.m. behoefte heeft aan een opleiding Nederlands Tweede Taal, al dan niet op de werkvloer. Anderzijds stijgt ook de behoefte aan een opleiding Frans, voor wie beroepsmatig of privé in contact komt met Franstalige werknemers, collega’s, buren, enz.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 80 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ Regionale knelpuntberoepen en groeisectoren} Het is belangrijk om de regionale tendensen m.b.t. knelpuntberoepen en groeisectoren in de regio van nabij en blijvend te volgen, en na te gaan hoe het volwassenenonderwijs kan inspelen op deze aspecten. Het consortium onderhoudt daartoe contacten met RESOC, VDAB, Regionale Welzijnsraad, enz. De beleidsplannen van deze organisaties bevatten veel relevante informatie m.b.t. de tendensen en noden van onze ondernemende regio. Ook de bevraging van de bedrijven via de Studie Levenslang leren van de Provincie kan in dit verband nuttige informatie opleveren. We dienen ons aanbod ook af te stemmen op een aantal groeisectoren: • Zorg (zie ook: “vergrijzing”) • Logistiek (VIA‐plan Vlaamse Regering)

{ Interne analyse van ons eigen aanbod op vlak van efficiëntie, bereik en spreiding } De analyse van de cursistengegevens van de centra biedt de mogelijkheid om beter zicht te krijgen op het “profiel” van onze cursisten en om onze strategie meer gefundeerd uit te bouwen. Voorlopig ontbreken de gegevens van CBE, maar vanaf volgend schooljaar zullen ook die cijfers digitaal beschikbaar zijn. {Ongelijk bereik van volwassenen binnen onze regio } We stellen vast dat de mate waarin we volwassenen bereiken sterk verschilt naargelang de woonplaats van deze volwassene in onze regio. Zo zijn er behoorlijk grote verschillen tussen de regio Kortrijk en de regio Roeselare, tussen de meer landelijke gemeenten en de meer verstedelijkte regio’s, tussen gemeenten met een vestigingplaats en gemeenten zonder een vestigingplaats,… . Dit geldt in algemene termen maar bepaalde tendensen worden versterkt (en/of afgezwakt) naargelang het studiegebied. COMENES stelt zich tot doel om werk te maken van een beter gespreid bereik van volwassenen binnen onze regio. Dit kan, afhankelijk van het studiegebied, door :  een betere spreiding van het aanbod in de zogenaamde “witte vlekken” (bijv. voor een aanbod met een lage drempel, zoals het basis ICT‐aanbod)  een bredere communicatie van het aanbod (bijv. voor een aanbod met een uniek karakter binnen ons consortium en/of de provincie)  een betere afstemming van begin‐ en einduren en/of lesplaats van het aanbod op de bereikbaarheid voor de doelgroep die een grotere afstand dient af te leggen {Kwetsbare studiegebieden } Uit het verzamelde cijfermateriaal blijkt dat een aantal studiegebieden in moeilijkheden zit. Binnen deze studiegebieden wordt de “deler” niet gehaald, dit wil zeggen dat we binnen de modules van deze studiegebieden gemiddeld minder deelnemers hebben dan de decreetgever voorziet. We stellen problemen vast in volgende studiegebieden:  Kleinere studiegebieden (Textiel, Biotechniek, Bijzondere educatieve Noden, Decoratieve technieken) Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 81 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare



Grotere studiegebieden (Talen Richtgraad 3&4, Huishoudelijk Onderwijs, Mode)

Voor opleidingen (bijvoorbeeld Personenzorg, Algemene Vorming, de lerarenopleiding en Sociaal‐Agogisch Werk) met nogal wat werkplekleren en/of individuele begeleiding “maskeert” deze benadering van “gemiddelde delers” de investering in begeleidingsuren. Uit de analyse komen deze opleidingen als heel positief (winstgevend) omdat de extra inspanning van deze individuele begeleiding niet verrekend wordt. Binnen COMENES wensen we te komen tot afspraken met betrekking tot deze verlieslatende opleidingen, met weinig cursisten en/of zware investeringen op vlak van infrastructuur en/of begeleiding. Het is belangrijk dat een cursist in minstens één centrum van onze regio zijn/haar traject volledig kan afwerken. Dit kan enkel indien alle partnerinstellingen een deel van de last op zich nemen, en afspraken maken i.v.m. spreiding van aanbod en lesmomenten. {Verdere analyse van het aanbod en de spreiding} De gegevens van cursisten en aanbod werden op niveau van het consortium voor het eerst verzameld en gedeeld. We staan binnen COMENES slechts in het begin van de analyse van de nu verzamelde gegevens. Deze analyses zullen in de loop van de volgende jaren uitgebreid en verfijnd worden. Tegelijk vinden we het belangrijk dat deze analyse ook op niveau van de centra gebeurt. De gegevens (in eerste instantie die van het eigen centrum) en de analytische instrumenten worden daartoe ter beschikking gesteld van de centra die er zich wel toe verbinden deze gegevens niet verder te verspreiden. Anderzijds ontwikkelt het team van COMENES een aanbod waarbij op basis van de gegevens een specifieke analyse op niveau van het centrum ter plaatse gebracht wordt. {Een stap verder} De momenteel verzamelde gegevens hebben een aantal beperkingen. De belangrijkste zijn het ontbreken van gegevens van individuele personen (koppen) en dus de onmogelijkheid om opleidingstrajecten binnen en over de centra heen te volgen. Ook de onmogelijkheid om over de grenzen van het consortium heen analyses te maken, terwijl toch een behoorlijk aantal deelnemers van buiten het werkgebied komt, is een wezenlijke tekortkoming. De partners van COMENES kiezen er dan ook voor om, indien de overheid deze opdracht zelf niet opneemt, samen met andere consortia een proces en procedure te ontwikkelen die gegevensanalyse op niveau van de individuele cursist en zijn of haar opleidingstraject wel mogelijk maken. Dit zal uiteraard gebeuren in volle respect voor en conform de regels van de wet op de privacy.

{ Externe analyse van aanbod en strategie van andere opleidingsverstrekkers } De externe analyse van het aanbod voor volwassenen in de regio wordt mede voorbereid door de studie Levenslang Leren, die beide West‐Vlaamse consortia i.s.m. de provincie laten uitvoeren door het studiebureau WES. Daarin zullen cursus‐ en cursistengegevens van onze Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 82 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

centra vergeleken worden met die van VDAB en Syntra West. Daarbovenop wordt een bevraging van het West‐Vlaamse bedrijfsleven georganiseerd met betrekking tot hun kijk op en hun behoefte aan levenslang leren. Tenslotte wordt een representatieve steekproef van volwassenen bevraagd. Binnen de schoot van het consortium willen we onze aandacht in deze fase prioritair richten op de analyse van ons eigen aanbod (= interne analyse), en het zoeken naar optimale samenwerkingsvormen tussen de partnerinstellingen. Na het bereiken van voldoende coherentie zullen we met vereende krachten en met grondig inzicht in onze eigen werking sterker staan ten opzichte van de centraal georganiseerde tegenspelers die we in een volgende fase wensen te benaderen.

{ VERSTERKEN VAN HET PROCES }

{Investeren in goede en aangepaste infrastructuur } Binnen COMENES is de meest acute nood wellicht de behoefte aan meer, eigen en aangepaste infrastructuur. In het algemeen dient voor onze volwassenen werk gemaakt te worden van verzorgde, goed onderhouden, modern ogende en volwassen infrastructuur. {De behoefte }  Volwassen cursisten stellen terecht hoge(re) eisen aan infrastructuur. De infrastructuur is daarop niet altijd aangepast. Denk daarbij vooral aan de aankleding van de lokalen, het meubilair, aangepaste ontmoetingsruimtes, …  Daarnaast veronderstellen een aantal specifieke doelgroepen aangepaste infrastructuur  Algemene vorming TKO (zekere aversie tegen traditionele schoolgebouwen vanuit meestal negatieve ervaringen)  HBO (ook het profiel van deelnemers aan deze opleidingen matcht niet met de klassieke schoolgebouwen)  Senioren, medioren (toegankelijkheid van de gebouwen)  De groei van het aandeel dagonderwijs (zie ook vergrijzing bevolking, NT2, groeiend aandeel HBO) noopt tot het investeren in infrastructuur die ook overdag vrij en bruikbaar is.  Voor bepaalde opleidingen met groeicapaciteit stoten we op problemen met capaciteit van specifieke infrastructuur noodzakelijk voor deze opleidingen  Koken/hotel/voeding opleidingen  Verzorgingsopleidingen: Lichaamsverzorging, Kinderverzorging, Polyvalent verzorgende, enz. {Mogelijke oplossingen }  Gezamenlijke investeringen in infrastructuur kunnen een oplossing bieden  Bijv. Project BibLLLiotheek in Kortrijk  Bijv. Project Kenniscentrum Roeselare  Gezamenlijk gebruik van lokalen door partners  Gezamenlijke investeringen met SYNTRA en VDAB in dure infrastructuur  Bijv. Lassen

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 83 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

{ Ontwikkelen en aantrekken van specifieke deskundigheid } Om nieuwe opleidingen te ontwikkelen hebben we niet altijd de specifieke deskundigheid in huis, en slagen we er niet altijd in om deskundige mensen aan te trekken. Bijvoorbeeld voor specifieke opleidingen in het Hoger Beroepsonderwijs, of denk aan de opleiding lederbewerking (succesrijk in een ander consortium). Mogelijke ondersteuning op niveau van het consortium  Financiële ondersteuning:  opstartbeurzen voor nieuwe opleidingen  financiering van specifieke beroepsgerichte bijscholingen en omscholingen van medewerkers  Ondersteuning m.b.t. aanwervingen  Bundeling vacatures op website COMENES  De opbouw en ontsluiting van een vacaturedatabank op niveau van het consortium  Ontwikkeling van een folder voor toekomstige leerkrachten, om het volwassenenonderwijs als aantrekkelijke werkgever te promoten

{ Een sterkere profilering van het volwassenenonderwijs in de regio } Er is duidelijk behoefte aan een sterkere profilering van het volwassenenonderwijs in de regio. De externe communicatie op niveau van de partnerinstellingen zorgt voor te weinig of een zeer gedeeltelijke kennis van (het aanbod van) het volwassenenonderwijs zowel bij het maatschappelijk veld als bij de doelgroep. Eerder dan nu te vlug en onvoldoende doordacht te investeren in één of meerdere campagnes willen we eerst werk maken van een door alle partnerinstellingen gedragen plan “externe communicatie”, waarbij de marketingstrategieën van het consortium en die van de individuele partnerinstellingen op elkaar afgestemd worden. Het lijkt ons belangrijk om bij de ontwikkeling en uitwerking van een dergelijk “geïntegreerd” plan ondersteuning te krijgen van externe deskundigen. Binnen de contouren van dit plan “externe communicatie” zullen dan vanaf het najaar 2010 gezamenlijke campagnes opgezet worden. Dit wordt verder uitgewerkt in een aparte nota ‘externe communicatie’. Daarnaast wensen we in het schooljaar 2009‐2010 werk te maken van  de organisatie van een gezamenlijke opening bij de start van het schooljaar gericht op het maatschappelijk veld (extern) en besturen en personeel (intern)  het gezamenlijk en gecoördineerd communiceren van standpunten (bijv. memorandum Vlaamse verkiezingen, dossier HBO‐decreet: contacten met politici )  de screening (extern, intern) van de bestaande websites van de centra en het consortium

{ Investeren in structurele samenwerkingsverbanden met andere opleidingsverstrekkers } We wensen regionaal regisseur te worden van het Levenslang Leren in onze regio. Daartoe dienen we te streven naar structurele samenwerkingsverbanden met andere opleidingsverstrekkers, en naar de introductie en verspreiding van onze expertise en kwaliteitszorg bij onze partners.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 84 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

   

Samenwerken met instellingen van het Secundair Onderwijs, om ons aanbod te integreren in hun structuren (bijv. lessen Italiaans of Chinees voor scholieren) Streven naar afspraken met Vormingplus, met de dienstencentra: afspraken i.v.m. doorverwijzing naar ons aanbod (na hun eigen kortlopende aanbod), en waar mogelijk ons aanbod integreren in hun structuren Structurele samenwerking zoeken met overheidsinstellingen, in functie van een opleidingsaanbod voor ambtenaren. Opleidingen van vzw’s, zoals bijv. VZW Mentor, proberen in te bedden in het volwassenenonderwijs (omvormen tot regulier aanbod)

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 85 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Sectie 9.02

Overeenkomst CVO’s ‐ CBE

Sectie 9.03 Tweede Taal

Basiseducatie, Algemene Vorming en Nederlands

Sectie 9.04

Afsprakenkaders

Een afsprakenkader waarin de samenwerking met andere publieke opleidingsverstrekkers van opleidingen voor volwassenen nader wordt bepaald, in het bijzonder met betrekking tot het gebruik van infrastructuur, lesmateriaal en deelname aan cursussen Beide West‐Vlaamse consortia sloten in mei 2009 een samenwerkingsovereenkomst met het Huis van het Nederlands af. Zie afsprakenkader in bijlage.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 86 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel X.

EVALUATIE & MONITORING

Voorlopig nog niet uitgewerkt.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 87 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel XI. OPERATIONELE DOELSTELLINGEN Vertaling van strategische doelstellingen op het niveau van een jaarlijks activiteitenplan en financieel verslag. Eerste vertaling wordt gepland voor september 2009.

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 88 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel XII. Woordenlijst Alleenstaanden Het zijn de éénpersoonshuishoudens. Deze kan men begrijpen als het aantal "alleenwonenden", omdat enkel de referentiepersoon van het betreffende huishouden wettelijk ingeschreven is als woonachtig op het aangegeven adres. Alleenstaande moeders of vaders met kinderen (max. 5) Zie alleenstaanden. Moeder/vader = referentiepersoon ouder dan 15 jaar en echtgeno(o)t(e) van de referentiepersoon ouder dan 15 jaar. Kinderen = eigen kinderen, stiefkinderen en niet aanverwante kinderen, leeftijd jonger dan 18 jaar. Afhankelijkheidsratio Bevolking van 0 tot 19 jaar en 60‐plussers ten opzichte van de bevolking van 20 tot 59 jaar. Bereik Waarde (getal) bekomen door het aantal deelnames gegenereerd door cursisten woonachtig in een bepaalde gemeente te delen door het aantal inwoners van die gemeente. Deze waarde zou een goede indicator moeten zijn van de mate waarin het VO (een CVO, een studiegebied, een opleiding) de inwoners van die gemeente bereikt. Deelname Een cursist (of deelnemer) die ingeschreven is voor één module (gegevens van zowel deelnemer als van de module zijn gekend). Deelnemer Een cursist. Eventueel ingeschreven in meerder modules. Doorstromingscoëfficiënt Bevolking van 10 tot 24 jaar ten opzichte van de bevolking van 50 tot 64 jaar. Familiale zorgindex De 80‐plussers ten opzichte van de bevolking van 50 tot 59 jaar. Grijze druk De 60‐plussers ten opzichte van de bevolking van 20 tot 59 jaar. Groene druk Bevolking van 0 tot 19 jaar ten opzichte van de bevolking van 20 tot 59 jaar Huishoudens (private) Het huishouden bestaat uit een persoon die gewoonlijk alleen leeft, ofwel uit twee of meer personen, al dan niet met elkaar verwant, die gewoonlijk in dezelfde woning wonen en er samenleven. Onderscheid wordt gemaakt tussen private en collectieve huishoudens. In elk privaat of particulier huishouden moet een referentiepersoon worden aangeduid, ten einde de plaats van elk lid binnen het huishouden te kunnen bepalen (verwantschap).

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 89 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Interne vergrijzing De 80‐plussers ten opzichte van de 60‐plussers. Migratiesaldo Migratiesaldo = aantal immigraties/inwijkingen ‐ aantal emigraties/uitwijkingen; Onderscheid wordt gemaakt tussen interne (binnenlandse) en externe (buitenlandse) migraties, met dus aansluitend het onderscheid tussen het interne en externe migratiesaldo. De som van beide saldi geeft het totale migratiesaldo. Natuurlijk accres Aantal geboorten – aantal sterften Nieuwkomers Nieuwkomers zijn vreemdelingen die zich recentelijk en voor langere duur in Vlaanderen komen vestigen. Vreemdelingen die hier slechts tijdelijk verblijven, worden niet als nieuwkomers beschouwd. De cijfers bevatten meerderjarigen nieuwkomers (inclusief Nederland) en minderjarige anderstalige nieuwkomers (exclusief Nederland). Schoolse vertraging Schoolse vertraging of schoolse achterstand is de vertraging die een leerling oploopt ten opzichte van de groep leerlingen van hetzelfde geboortejaar. Schoolse vertraging is niet enkel een gevolg van zittenblijven, maar kan ook veroorzaakt worden door ziekte, atypische studieovergangen, enz.. Totale bevolking Toestand van de bevolking op 1 januari van het aangegeven jaar. Deze bevolkingscijfers bevatten zowel inwoners van Belgische als van Vreemde nationaliteit. Volwassenen Met de term “volwassene” wordt in het opleidingsplan meermaals verwezen naar de doelgroep van het volwassenenonderwijs zoals omschreven in het decreet op het volwassenenonderwijs. Werkgelegenheidsgraad Het aantal arbeidsplaatsen (= loontrekkende werkgelegenheid (jobs in loondienst) + niet‐ loontrekkende werkgelegenheid (zelfstandigen + helpers)) in verhouding tot de bevolking op beroepsactieve leeftijd (18‐64 jaar). Werkloosheidsgraad Het aantal (niet werkende) werkzoekenden in verhouding tot de beroepsbevolking. Beroepsbevolking is het aantal personen dat actief is op de arbeidsmarkt, hetzij als werkzoekende Werkzaamheidsgraad Vrouwen Het aantal werkenden (= werknemers + zelfstandigen + helpers + uitgaande grensarbeiders) in verhouding tot de bevolking op beroepsactieve leeftijd (15‐64 jaar). Bron: VDAB Werkzaamheidsgraad Totaal Het aantal werkenden (= werknemers + zelfstandigen + helpers + uitgaande grensarbeiders) in verhouding tot de bevolking op beroepsactieve leeftijd (55‐64 jaar). Bron: VDABerkende hetzij als werkzoekende Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 90 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Artikel XIII. Figuren en tabellen Figuur Figuur 1 Openingsplechtigheid 24 januari 2008 .......................................................................... - 5 - Figuur 2 Werkgebied COMENES en hoofdvestigingen (groen) ................................................ - 15 - Figuur 3 Vestigingplaatsen (groen) binnen COMENES ............................................................ - 19 - Figuur 4 Regiovreemde vestigingsplaatsen (groen) in COMENES .......................................... - 20 - Figuur 5 Vestigingsplaatsen met aanbod BE in het werkingsgebied COMENES ..................... - 21 - Figuur 6 Bereik volwassenenonderwijs naar fusiegemeente .................................................... - 31 - Figuur 7 Bereik Secundair Onderwijs ........................................................................................ - 32 - Figuur 8 Bereik Hoger Beroepsonderwijs .................................................................................. - 32 - Figuur 9 Bereik Algemene Vorming........................................................................................... - 33 - Figuur 10 Bereik Centrum voor Basiseducatie .......................................................................... - 33 - Figuur 11 Bereik aanbod in Kortrijk ........................................................................................... - 34 - Figuur 12 Bereik aanbod in Roeselare ...................................................................................... - 34 - Figuur 13 Bereik aanbod in Avelgem ........................................................................................ - 35 - Figuur 14 Bereik aanbod in Waregem ....................................................................................... - 35 - Figuur 15 Bereik aanbod in Tielt................................................................................................ - 35 - Figuur 16 Mindmap strategische doelstellingen ........................................................................ - 73 -

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 91 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare Tabellen Tabel 1 Centra aangesloten bij COMENES ............................................................................... - 16 - Tabel 2 Lesurencursist referteperiode 07-08 ............................................................................. - 16 - Tabel 3 Lesurencursist 07-08 en 08-09 ..................................................................................... - 17 - Tabel 4 Deelnames naar centrum en consortium van woonplaats ............................................ - 24 - Tabel 5 Deelnames per niveau en consortium van woonplaats ................................................ - 24 - Tabel 6 Deelnames per studiegebied en RESOC van woonplaats ........................................... - 25 - Tabel 7 Deelnames per centrum en leeftijd ............................................................................... - 26 - Tabel 8 Deelnames per niveau en leeftijd.................................................................................. - 26 - Tabel 9 Deelnames per geslacht en leeftijd ............................................................................... - 27 - Tabel 10 Deelnames per studiegebied en leeftijd ...................................................................... - 27 - Tabel 11 aantal deelnames en beroepsactiviteit........................................................................ - 28 - Tabel 12 Aantal deelnames en sociaal economisch statuut ...................................................... - 28 - Tabel 13 Aantal deelnames naar lesmoment ............................................................................ - 29 - Tabel 14 Aantal deelnames in studiegebied NT2 naar geslacht ............................................... - 29 - Tabel 15 Bereik van volwassenenonderwijs naar fusiegemeente en RESOC .......................... - 30 - Tabel 16 Studiegebied en deler ................................................................................................. - 36 - Tabel 17 Studiegebied en opleiding en deler............................................................................. - 37 - Tabel 18 Stand van zaken duale trajecten................................................................................. - 40 - Tabel 19 Stand van zaken gecombineerd onderwijs ................................................................. - 42 - Tabel 20 Overzicht aanvragen gecombineerd onderwijs 08-09 ................................................ - 43 - Tabel 21 Gemeenten volgens RESOC ...................................................................................... - 49 - Tabel 22 Volwassenen naar leeftijd ........................................................................................... - 50 - Tabel 23 60 -plussers evolutie 2002-2005-2008, groei-index.................................................... - 50 - Tabel 24 Prognose 60-plussers 2020 - 2040 - 2060, groei-index.............................................. - 51 - Tabel 25 Totale bevolking per RESOC – groei-index en verhouding ........................................ - 51 - Tabel 26 Bevolkingsprognose totale bevolking 2020 - 2040 - 2060 .......................................... - 51 - Tabel 27 Oppervlakte en bevolkingsdichtheid (2007) ................................................................ - 51 - Tabel 28 Aantal huishoudens, evolutie 2002 - 2005 - 2008 ...................................................... - 52 - Tabel 29 Evolutie eenoudergezinnen 2005-2008, groei-index .................................................. - 52 - Tabel 30 Alleenstaanden naar leeftijd, 2008.............................................................................. - 52 - Tabel 31 Arbeidsmarktindicatoren 2006 .................................................................................... - 55 - Tabel 32 Werkloosheidsdruk, evolutie 2003 - 2007 ................................................................... - 57 - Tabel 33 Laaggeschoolde en langdurig werkzoekenden, 2003 - 2008 ..................................... - 57 - Tabel 34 Evolutie hoogste behaald diploma (Bron Nationaal Instituut voor de Statistiek) ........ - 61 - Tabel 35 Leerlingen met schoolse vertraging in het SO, 2006 - 2007) ..................................... - 61 -

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 92 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare

Inhoudsopgave Inhoud Inleidende opmerkingen .............................................................................................................. - 3 - Artikel I.

Historiek en situering COMENES ............................................................................ - 5 -

Sectie 1.01

Ontstaansgeschiedenis ................................................................................... - 5 -

Sectie 1.02

Bestuurlijke gegevens...................................................................................... - 7 -

Sectie 1.03

Menselijk & financieel potentieel ..................................................................... - 8 -

Artikel II.

MISSIE ..................................................................................................................... - 9 -

Artikel III.

VISIE ...................................................................................................................... - 11 -

Artikel IV. INTERNE ANALYSE ............................................................................................. - 15 - Sectie 4.01

Afbakening van het werkingsgebied COMENES .......................................... - 15 -

Sectie 4.02

De centra waarvan het centrumbestuur aangesloten is bij COMENES ........ - 16 -

Sectie 4.03 Administratieve toestand m.b.t. de onderwijsbevoegdheden en vestigingsplaatsen van de centra waarvan de centrumbesturen aangesloten zijn bij COMENES 19 - Sectie 4.04 Effectieve situatie m.b.t. het onderwijsaanbod en de vestigingsplaatsen van de centra waarvan de centrumbesturen aangesloten zijn bij COMENES .................................. - 20 - Sectie 4.05

Profiel huidige cursistenpopulatie .................................................................. - 22 -

Sectie 4.06

Duale trajecten ............................................................................................... - 40 -

Sectie 4.07

Gecombineerd onderwijs ............................................................................... - 42 -

Sectie 4.08

Studievoortgang............................................................................................. - 44 -

Sectie 4.09

Inventaris infrastructuur ................................................................................. - 45 -

Sectie 4.10

Inventaris samenwerkingsverbanden ............................................................ - 46 -

Sectie 4.11

Gesignaleerde probleemstellingen, knelpunten vanwege de centra ............. - 47 -

Artikel V.

EXTERNE ANALYSE op MACRONIVEAU ........................................................... - 49 -

Sectie 5.01

Demografie .................................................................................................... - 50 -

Sectie 5.02

Economisch ................................................................................................... - 55 -

Sectie 5.03

Sociaal – economisch .................................................................................... - 57 -

Sectie 5.04

Welzijn ........................................................................................................... - 59 -

Sectie 5.05

Cultuurgebonden ........................................................................................... - 59 -

Sectie 5.06

Educatieve participatie................................................................................... - 60 -

Sectie 5.07

Relevante regelgeving ................................................................................... - 63 -

Artikel VI. EXTERNE ANALYSE op MESONIVEAU .............................................................. - 69 - Sectie 6.01

Volwassenenonderwijs (aangrenzende CVWO) ........................................... - 69 -

Sectie 6.02

VDAB ............................................................................................................. - 69 -

Sectie 6.03

SYNTRA ........................................................................................................ - 69 -

Sectie 6.04

Sociaal-cultureel werk.................................................................................... - 69 -

Sectie 6.05

Onderwijsactoren ........................................................................................... - 69 -

Sectie 6.06

Andere ........................................................................................................... - 69 -

Artikel VII.

ANALYSE LEERBEHOEFTEN EN LEERVRAGEN .......................................... - 71 - Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 93 -

Samen werken aan meer en nog beter volwassenenonderwijs in de regio Kortrijk-Roeselare Artikel VIII.

SWOTANALYSE ................................................................................................ - 72 -

Artikel IX. STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN .................................................................. - 73 - Sectie 9.01

Strategische doelstellingen COMENES ......................................................... - 73 -

Sectie 9.02

Overeenkomst CVO’s - CBE ......................................................................... - 86 -

Sectie 9.03

Basiseducatie, Algemene Vorming en Nederlands Tweede Taal.................. - 86 -

Sectie 9.04

Afsprakenkaders ............................................................................................ - 86 -

Artikel X.

EVALUATIE & MONITORING................................................................................ - 87 -

Artikel XI. OPERATIONELE DOELSTELLINGEN .................................................................. - 88 - Artikel XII.

Woordenlijst........................................................................................................ - 89 -

Artikel XIII.

Figuren en tabellen ............................................................................................ - 91 -

Inhoudsopgave ........................................................................................................................... - 98 -

Opleidingsplan 2008-2013 van COMENES, versie 2009

- 94 -