Paardenfokken in de tijd van nu

Auteur: Ilse Bos

Het fokken van een veulen begint met het uitkiezen van de ouders, maar daarna zijn er verschillende paden te bewandelen. De techniek staat niet stil en zo ook niet op het gebied van het paardenfokken. Moderne wetenschap wordt meer en meer ingezet voor de dekking en bevruchting of voor de dracht zelf.

In de paardenwereld zijn natuurlijke dekkingen steeds minder de norm bij het fokken. Tegenwoordig gaat het merendeel van de bevruchtingen via kunstmatige inseminatie (KI). Hierbij wordt het sperma van een hengst door de mens ingebracht bij een merrie. KI wordt veelvoudig gebruikt omdat er verschillende voordelen aan verbonden zijn. Het grootste voordeel is dat er gefokt kan worden met hengsten van over de hele wereld, zonder dat deze fysiek in de buurt moeten zijn. De fokker kan hierdoor een match maken die perfect aansluit bij de fokwensen. Daarnaast wordt de kans op blessures die kunnen ontstaan tijdens een natuurlijke dekking verkleind.

Embryotransplantatie

Een techniek die ook steeds meer wordt gezien bij paarden is embryotransplantatie. De fokkers die hiervoor kiezen nemen nog een stap extra en laten het veulen groeien bij een andere merrie dan de biologische moeder. Er wordt dus eigenlijk gebruik gemaakt van een soort draagmoederschap. Zeven of acht dagen na bevruchting (gebruikelijk via KI) van de biologische moeder wordt het embryo overgeplaatst naar de draagmoeder. Dit is echter niet zonder risico’s. Ongeveer 25% van de embryotransplantaties leiden namelijk tot een daadwerkelijke dracht bij de draagmerrie. Er zijn echter ook verschillende redenen om, ondanks de hoge kosten, hier wél voor te kiezen. Voor eigenaren van merries die in de sport lopen kan embryotransplantatie een handige keuze zijn. Het zorgt ervoor dat de merrie niet tijdelijk uit de running is en op niveau kan blijven. Daarnaast is het mogelijk om per jaar meerdere veulens van dezelfde merrie te fokken. Iets wat bij hengsten heel normaal is en bij genetische kwalitatieve dieren een uitkomst kan zijn. Merries die (niet meer) fysiek in staat zijn om een dracht zonder gezondheidsrisico’s te voltooien kunnen met deze techniek alsnog nakomelingen krijgen. Inseminatie of embryotransplantatie moet met zorg gebeuren. Verschillende hengstenhouders of dierenartsen bieden hulp aan met het inseminatietraject. Ook zijn er instellingen die KI-cursussen aanbieden. Embryotransplantatie wordt niet door alle dierenartsen aangeboden. Het is dus van belang om goed research te doen!