Magazine gemaakt in dé noordoostpolder

Page 1

magazine

in dé noordoostpolder

Linda Litjens

Linda Litjens

Tulpenpost.nl een vrolijk cadeau

Tulpenpost.nl een vrolijk cadeau

Harco Bergman

Harco Bergman

Al 40 jaar gepassioneerd boswachter in het Kuinderbos

Al 40 jaar gepassioneerd boswachter in het Kuinderbos

Gebeier in de polder

Gebeier in de polder

Beiaardier Anne Kroeze over het spelen op het carrillon van de Poldertoren

Beiaardier Anne Kroeze over het spelen op het carrillon van de Poldertoren

Cor van Vilsteren

Cor van Vilsteren

Een maakindustrie waar we trots op zijn

Een maakindustrie waar we trots op zijn

En nog veel meer!

Magazine gemaakt in dé noordoostpolder staat vol met mooie verhalen van gepassioneerde mensen die trots zijn op wat er in ons gebied gemaakt wordt.

Streekproducten, metaalindustrie, herinneringen, wandel- en fietsroutes, overnachtingen en lekker eten.

allemaal

in dé noordoostpolder

2023

UITGAVE

Inhoudsopgave

in dé allemaal

’Gemaakt in dé Noordoostpolder’ gaat over ons!

De Noordoostpolder, waar we trots zijn op ons gebied. Hier kun je wonen, werken en ontspannen in een ruime omgeving waar je de unieke ontstaansgeschiedenis en de vindingrijkheid elke dag ervaart. Als inwoner, als ondernemer en als mens! Vergezocht? Lees dan de inspirerende verhalen in dit magazine maar eens en laat je inspireren.

Het gevoel van vrijheid ervaar je op de uitgestrekte akkers, aan de randen van de polder met uitzicht op het IJsselmeer en turend naar de horizon. De ruimte in de Noordoostpolder kenmerkt zich niet alleen door de rust die je hier vindt en de weidsheid van het landschap, maar ook door de ruimte om te ondernemen, te wonen en je eigen gang te gaan. Hier heb je de vrijheid om je eigen wensen in te vullen.

kansen. Met hard werken en gewoon 'doen', maakten wij van de zeebodem vruchtbare landbouwgrond. Wat begon met agrofood werd al snel de slimme maakindustrie, innovatie, onderzoek, nieuwe technologieën en industrieën.

De Noordoostpolder is de oudste polder van Flevoland. Ons erfgoed zie je terug in de structuur van het landschap, de wegen en waterlopen en de architectuur (de Delftse School en het Nieuwe Bouwen), de voormalige eilanden Schokland (Werelderfgoed) en Oud-Kraggenburg en het rijksmonument Waterloopbos.

Onze trots zie je nog altijd terug in de huidige gemeenschap, in het arbeidsethos, in de samenwerking, in de betrokkenheid en in het rijke verenigingsleven. Wij zijn en blijven makers, het zit in ons DNA.

Het verleden, nu en in de toekomst, allemaal gemaakt in de Noordoostpolder.

2 10 6 12

Roger de Groot 3 Voorwoord door onze burgemeester Harco Bergman 4 Al 40 jaar boswachter in het Kuinderbos Pauline van de Zee 6 Dit is geen instelling, dit is een thuis Rondje gemaakt 8 De mooiste fiets- en wandelroutes Hugo Jongejan 10 Onze witlof gaat de hele wereld over Judith Hoogma 12 Er worden vakmensen gemaakt op het VakCollege
80 jaar geleden kon je hier nog niet lopen. Nu wel. De Noordoostpolder is het door de mens gemaakte nieuwe land vol noordoostpolder

Voorwoord

Wij weten het al lang, nu de rest van de wereld nog. Als het gaat om het bekendheid geven aan onze prachtige gemeente mag de lat best een beetje hoog liggen. Want wat is Noordoostpolder de moeite waard! Dit magazine 'gemaakt in de noordoostpolder', vertelt u er van alles over. Maar er is al veel meer gedaan om Noordoostpolder op de kaart te zetten. Zo is er ook de website gemaaktindenoordoostpolder.nl en zijn we bezig met de oprichting van een stichting die zich helemaal gaat richten op het promoten van de Noordoostpolder. Het gaat niet alleen om wat er al is, maar ook om wat we graag willen.

Ik ben de Noordoostpolder nog steeds aan het ontdekken. Ik geniet van de boeiende natuur, het rijke cultuuraanbod, vind nog steeds nieuwe pareltjes en zie mensen altijd bezig met nieuwe initiatieven. De Noordoostpolder heb ik inmiddels leren kennen als een heel boeiende plek. En wat mij betreft mag de hele wereld dat weten.

Bekendheid geven aan de Noordoostpolder, we gaan het met elkaar doen. De stichting, de ondernemers, de gemeente en natuurlijk onze inwoners. 50000 hebben we er sinds februari.

Allemaal ambassadeurs die ons verhaal kunnen vertellen.

Een verhaal dat steeds mooier wordt!

de Groot burgemeester

3
Volg ons op Gebiedsmarketing gemaakt in dé noordoostpolder Teksten Debora Boomsma & Jet van der Veen Fotografie Evelienfotografie Video Frans Pol Bedenkers van het concept gemaakt in dé noordoostpolder Maaike Wolf, ComSi & Jelle de Jong, idésýn @gemaaktindenoordoostpolder #gemaaktindenoordoostpolder gemaaktindenoordoostpolder.nl Han & Wietse van Wegen 14 Unieke belevenissen ontstaan op Eigen Wijze Anne Kroeze 16 Beiaardier van de Poldertoren Overnachten en eten 17 Van lekker slapen tot heerlijk eten Streekproducten 19 Volop bijzonder lekker eten Linda Litjens 20 Tulpenpost een vrolijk cadeau! Cor van Vilsteren 22 Alleen ga je sneller, samen kom je verder 14 22
Colofon
Roger Foto: Pim van der Maden

het Kuinderbos het Kuinderbos

Wat maakt de Noordoostpolder zo bijzonder? Stel die vraag aan Harco Bergman en hij raakt niet meer uitgepraat over zijn Kuinderbos. Ja, 'zijn bos' mag je het na een dienstverband van bijna 40 jaar toch wel noemen. Boswachter Harco is een begrip in de Noordoostpolder en ver daarbuiten.

Geplant op afgedankte grond

'Een moeder die laatst haar kind meehielp bij de paddentrek vertelde dat ze zelf als kind de padden ook had geholpen met het oversteken. Al twee generaties lang helpen basisschoolleerlingen ons daarmee.'

Harco woont en werkt in het Kuinderbos en heeft de Noordoostpolder in zijn hart gesloten. 'En dan te bedenken dat we hier op afgedankte grond staan. De bodem bestaat uit grond die na de drooglegging van de Zuiderzee totaal ongeschikt bleek voor de landbouw. Een boer kon hier niks verdienen. Daarom zijn er in de vorige eeuw bomen op geplant. Het Kuinderbos is gemaakt in de Noordoostpolder. Maar kijk eens wat een prachtig natuurgebied. Het bos heeft al heel wat stormen doorstaan en herstelt zich altijd weer. Op plekken waar de donkere boomtoppen verdwijnen door de wind, schijnt de zon opeens op de grond. Daar profiteren bepaalde plantensoorten weer van. Het bos is zo dicht begroeid geweest dat er ransuilen broedden. Die houden van donkere plekken om te nestelen. Nu de zon op die plek schijnt, vind je er de das en de raaf. Zo blijft het bos altijd onderhevig aan verandering. Dat is het mooie aan de natuur. Die herstelt zich wel weer. Vaak zien mensen beren op de weg. Ik ben daar niet van. Ik probeer altijd om van een beer een kans te maken. Dat doet het bos ook.’

De natuur laten beleven

'Het Kuinderbos is een goede promotor van de Noordoostpolder

Uit het hele land komen mensen hier naar toe. De Veenkuil, ons natuurkampeerterrein, is een begrip en wordt wel het Klein Zweden van de polder genoemd. Laatst waren hier mensen die er een zweethut maakten, een prehistorische sauna, met de natuur als decor. Die beleving vinden ze hier. Ja, mensen de natuur laten beleven, dat vind ik heel belangrijk.’

Initiatief tonen

Naast boswachter is Harco ook manager, museumdirecteur, planner, reclameman, hoofd publiekszaken, boa, twitteraar en begeleider van diverse doelgroepen die het bos weten te vinden. Of dat nu is voor studie of een zinvolle dagbesteding, Harco kan alle hulp prima gebruiken. 'Dat vind ik gewoon mooi om te doen. We hebben nu studenten bos- en natuurbeheer die hier verblijven in het appartement dat we gemaakt hebben. En trouwens ook een stagiair uit het westen van het land die maar geen stageadres kon vinden. Kom maar hier, heb ik tegen zijn moeder gezegd. We vinden het mooi om die jonge gasten wat bij te brengen. Als je met 14 man bent en er zijn 2 vulkoeken en 12 biscuitjes, dan moet je toch die vulkoek zien te krijgen, zeg ik dan. Je moet er zelf wat van maken in je werk en in je leven. Initiatief tonen.

4
’Ik heb de Noordoostpolder in mijn hart gesloten.’
#gemaaktindenoordoostpolder
’Het Kuinderbos is een goede promotor van de Noordoostpolder.’

Net als de 60 vrijwilligers die in het Kuinderbos actief zijn. Zij initiëren zelf hun activiteiten. Het ringen van vogels bijvoorbeeld. Ook houden ze de biodiversiteit in de gaten. In juni organiseren we altijd de vlindertelling. We hebben hier de grootste vlindertuin van Nederland. Elke vlindersoort heet z'n eigen biotoop nodig. Dat er hier meer dan 40 soorten vlinders leven zegt iets over de kwaliteit van het Kuinderbos. Ze wonen hier graag.'

Het hele jaar door activiteiten

Enne, de wolf, heb je die hier al gespot? 'Jazeker, hij staat op de camerabeelden. Al sinds april. Hoewel ik moet zeggen dat ik hem de laatste weken niet meer heb gezien. Ik denk dat hij in een ander bos achter de vrouwtjes aan zit. Een vrouwtjeswolf heb ik hier namelijk nog niet gezien. Het is net boer zoekt vrouw in de wolvenwereld. We organiseren het hele jaar door activiteiten: paddentrek, Buitendag Noordoostpolder, Cranespoorwandeltocht, Boomplantdag, Uit-je Tent, vlindertelling, Halloween spooktocht, menmarathon, kachelhoutdag, winterkamperen, kerstboom zagen, mystieke Kerst en dan nog allerlei excursies en arrangementen. Er is hier altijd van alles te beleven.

Ik blijf hier tot mijn 68e werken, heb ik bedacht. Ik ben op mijn 17e begonnen, dus dan maak ik mooi de 50 dienstjaren vol. Als het zo leuk blijft als nu, gaat dat zeker lukken.'

Wil je op de hoogte blijven van alles wat er in het Kuinderbos gebeurt? Volg dan op Twitter @BoswachterHarco

5
’Ik probeer altijd om van een beer op de weg een kans te maken.
Dat doet het bos ook.’
’Mensen de natuur laten beleven, dat vind ik heel belangrijk.’
staatsbosbeheer.nl/kuinderbos

met zorg met zorg

Sinds een paar jaar is ze een belangrijk gezicht van de ouderenzorg in de Noordoostpolder. Pauline van der Zee uit Emmeloord bracht als coördinator welzijn van Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL) namelijk allerlei bijzondere activiteiten waar ouderen de hoofdrol speelden, naar buiten via (social) media zoals LinkedIn en de lokale pers. Van een pop-up camping, wasserette voor rolstoelen en scootmobiels tot een silent disco. Allemaal gemaakt in dè noordoostpolder

Pauline van der Zee (39) maakt ouderenzorg een beetje zichtbaarder. Pop-up camping, silent disco en een wasstraat voor rollators.

Afgelopen zomer zette ze een pop-up camping op poten bij een paar woonzorglocaties van ZONL. 'Ik ruik het gras', zei één van de bewoners. 'Wat heerlijk om de regen weer eens te horen tikken op het tentdoek, dat slaapt altijd zo lekker', zei een ander. Eén vrouw kroop zelfs elke avond met een wijntje onder de luifel om de zonsondergang te bekijken. Het kan Pauline nog steeds ontroeren. 'Het wereldje van ouderen is vaak heel klein, dit maakte hem iets groter.'

Mensen die er niet werken of een familielid hebben wonen, komen niet zo vaak binnen bij een verpleeghuis of een woonzorgcentrum. Logisch maar ook zonde, vindt Pauline. Want daardoor wordt een hele grote groep mensen letterlijk en figuurlijk afgesloten van de rest

van de wereld. 'Het is mijn wens om ouderen nog een rol te geven in de maatschappij. Ze te laten merken dat ze nog meetellen, nog bestaansrecht hebben. Dat ze misschien wel beperkt worden door hun ouderdom, maar dat ze er nog toe doen.'

Activiteiten die écht bij ze passen

En dat begint allemaal met hen echt zien. 'Ik wil het liefst elke bewoner een podium geven. Hen activiteiten bieden, die écht bij ze passen. Bij ZONL hebben we een fantastisch team dat een goed activiteitenprogramma voor ze heeft. Ik ben in mijn functie een soort verlengstuk daarvan.’

Als coördinator welzijn vult zij onder meer de bestaande activiteiten als koffiedrinken, spelletjes en gym aan met grote verbindende activiteiten. Die niet alleen goed zijn voor de bewoners, maar ook de zichtbaarheid van de ouderenzorg moeten vergroten. De pop-up camping van afgelopen zomer was daar een mooi voorbeeld van. Met een reizende camping trok ZONL langs enkele woonzorglocaties van de zorggroep. Tenten, caravans, een vuurkorfje; overal werden bewoners bij betrokken, maar ook de buitenwereld.

'Dat is het mooie van de Noordoostpolder, we willen allemaal wel wat doen voor elkaar. Dus ik deed een oproepje voor hulp en toen was het zo geregeld. Bovendien trokken de campings steeds veel bekijks van buitenaf. Dat maakte het extra gezellig.'

6
#gemaaktindenoordoostpolder
’Het wereldje van ouderen is vaak heel klein, dit maakte hem iets groter.’

Wasstraat voor rollators

Dat was ook zo met de wasstraat voor scootmobiels en rollators, waar basisschoolleerlingen steeds kwamen helpen om te poetsen. 'Ook deze reisde langs meerdere van onze locaties, met steeds andere scholieren uit de buurt.'

Het werd opnieuw 'een feestje', zegt Pauline. 'Allerlei ondernemers wilden helpen, de gemeente ook. Met doekjes en schoonmaakmiddel, noem het maar op. Uiteindelijk was het zo leuk dat de kinderen soms helemaal niet meer naar huis wilden. Onze bewoners trouwens ook niet. Eén man zat om 8.30 uur al klaar met zijn scootmobiel, terwijl het pas om 10.00 uur begon.’

Pakketjes inpakken voor de Jumbo, gewoon op onze locatie, deden we ook. Om iets terug te doen voor alles wat ze altijd voor ons doen. En bewoners die broodjes smeren voor de kinderen die meedoen aan de JAKO voetbaldagen.

'Het is altijd wel spannend om zoiets te doen. Ouderen zijn mensen van de dag. Ze worden sneller ziek of komen zelfs te overlijden. Maar het levert zoveel op voor beide partijen, dat het zonde is om het niet te doen.'

Het is Paulines wens om elke ouder een podium te geven binnen ZONL. 'Als je nou heel veel hebt gezongen in je leven en je komt hier wonen, waarom kun je hier dan niet ook af en toe optreden?'

Buurthuisfunctie

Nog een wens is dat de woonzorglocaties meer een soort buurthuisfunctie krijgt. 'Dit is geen instelling, dit is een huis. En thuis nodig je toch ook wel eens mensen uit? Bij ons is ook iedereen welkom, ook al moeten we tegelijkertijd onze bewoners natuurlijk ook een beetje beschermen.'

In drie van de woonzorglocaties van ZONL werd ook een silent disco gehouden voor de bewoners. Pauline: 'Met een DJ waar plaatjes konden worden aangevraagd, discoballen en dus koptelefoons waar ze de muziek op konden beluisteren. Best wel spannend, want we hadden geen idee wat er zou gaan gebeuren. Gaan mensen dit leuk vinden om 10 uur 's ochtends?'

Maar het bleek een schot in de roos. 'Ik had uiteindelijk te kort aan koptelefoons, er waren zoveel deelnemers. Mensen met dementie gingen opeens dansen en zingen, toen ze de muziek hoorden. Het was prachtig.'

Zwemmen

Het kan ook kleiner. 'Er was bijvoorbeeld een vrouw in Wittesteijn die graag wilde zwemmen. Dat was te duur en ingewikkeld in verband met haar beperkingen. Maar nu hebben we een groep van zo'n zeven bewoners samengesteld, die elke woensdag gaat zwemmen in het Bosbad. Dat kan dus wél.'

En zo was er ook een voormalige juf in het woonzorgcentrum, die in de coronatijd kinderen van een kinderdagverblijf online ging voorlezen. 'Contact maken met de buitenwereld, zo belangrijk.'

De nieuwe Golfslag is voor Pauline dan ook een ideaalbeeld. 'Zo zou ouderenzorg er in de toekomst uit moeten zien. Met onze bewoners, maar ook bewoners van buitenaf en een wijk die ook graag dingen samen wil doen.'

Om dat voor elkaar te krijgen, is juist die zichtbaarheid van de ouderenzorg erg belangrijk, vindt Pauline. 'Zeker bij deze doelgroep moeten we niet de deur van het woonzorgcentrum dichtdoen. Onze bewoners hebben een heel leven achter de rug, ze hebben een verhaal te vertellen waar we allemaal wat aan kunnen hebben. Al is het alleen maar om te laten zien dat je leven niet voorbij is, als je oud bent. En dat we voor elkaar moeten zorgen en connectie moeten blijven maken.'

7
zorggroep-onl.nl
’Ik wil het liefst elke bewoner van onze tien woonzorgcentra een podium geven.’
’Dit is geen instelling, dit is een thuis. En thuis nodig je toch ook wel eens mensen uit?’
Pauline van der Zee Coördinator welzijn van Zorggroep Oude en Nieuwe Land

rondje rondje

Te voet of op de fiets leer je de Noordoostpolder het beste kennen. Je komt langs kunst, uitgestrekte akkers, door bossen en over dijken waar de vogels een stukje met je meevliegen. We hebben verschillende fiets- en wandelroutes beschikbaar, die je op allerlei verrassende plekjes brengt. Heel handig zijn onze Toeristische Overstappunten (TOP’s), waar de startpunten van fiets- en wandeltochten samenkomen met voldoende parkeergelegenheid en horeca. Een goed begin van een heerlijk dagje in de buitenlucht.

Meer informatie over de routes! Ga naar: visitnoordoostpolder.nl

Fietsroutes

Vergane schepenroute, 9 km

De route start op UNESCO Werelderfgoed Schokland.

Kraggenburg, Vollenhove, St. Jansklooster, 34 km

De fietsroute start bij Familiepark Netl de Wildste Tuin aan de Leemringweg.

Wrakkenroute, 50 km

De route loopt van Schokland langs Emmeloord tot aan Luttelgeest.

Oude havenroute, 37 km

Tijdens de Oude Havenroute fiets je door het Kuinderbos, langs de Oude Haven van Kuinre.

Bloesemroute Noordoostpolder, 23 km

De bloesemroute is te vinden in het zuidoosten van Noordoostpolder

Van Eiland tot Terp route, 44 km

De naam zegt het eigenlijk al; Tijdens de route 'Van Eiland tot Terp' fiets je van het voormalige eiland Schokland naar de terp van Oud Kraggenburg.

Polder en dijkenroute, 52 km

Tijdens deze fietstocht fiets je letterlijk door de Polder en over dijken.

Route 8317, 25 km

Route 8317 is een (fiets)route van ongeveer 25 km door de mooie omgeving van het dorp Kraggenburg.

Happen en trappen op de bodem van de zee, 55 km

Happen en Trappen is dé ideale combinatie van sportief bezig zijn en culinair genieten.

Zuiderzee - eilanden route, 42 km

Deze fietsroute leid je over twee voormalige eilanden in de Zuiderzee: Schokland en Urk. Verder gaat deze route door het architectendorp Nagele. Onderweg kom je langs een drietal musea.

Lichtbakenroute, 43 km

De Lichtbakenroute is een fietsroute welke het oude land (Overijssel) verbindt met het nieuwe land (Noordoostpolder).

Schoklandroute, 30 km

Ontdek de bijzondere geschiedenis van voormalig eiland Schokland op de fiets.

Fruitbomenroute, 52 km

De fruitbomenroute brengt je langs prachtige fruitbomen. Een prachtig gezicht als deze in het voorjaar in de bloei staan.

Boerderijroute, 45 km

De Noordoostpolder is rijk aan een groot aantal verschillende boerderijen.

8 #gemaaktindenoordoostpolder
in dé noordoostpolder allemaal
Foto Step Noordoostpolder ~ Sjors Evers

Wandelroutes

Jaagpad wandelroute, 4 km

Midden in 'de badkuip' van de Noordoostpolder vindt u het prachtige Jaagpad: een route voor de wandelaar die wil uitwaaien en bovendien de balans tussen landschap en dorp, tussen natuur en cultuur, wil ervaren.

Burchtroute en natte neuzenpad, 5,1 km

Tijdens deze wandeling door het Kuinderbos kom je langs de ruïne van het kasteel van Hendrik de Crane, in de Middeleeuwen een roemruchte roofridder

Archeoroute, 8 km

De Archeoroute is een rondwandeling op Schokland waarbij je het verborgen verleden van dit voormalige eiland ontdekt. Deze route is bij uitstek geschikt voor kinderen in de basisschoolleeftijd.

Vuurtorenpad, 10 km

Het Vuurtorenpad zou ook 'de oude strandroute' geheten kunnen hebben. U passeert namelijk de Flevolandse provinciegrens en loopt dan in het buitendijkse strandgebied van voor de drooglegging.

Wendelbosroute, 8,3 km

Verken het jonge Wendelbos via de blauwe route. Het sluit aan op het Waterloopbos en is vanaf 2005 aangelegd als nat loofbos met populieren, wilgen en elzen.

Havenroute Waterloopbos, 3 km

De havenroute voert door het Waterloopbos langs een groot aantal waterloopkundige modellen.

Schoklandpad, 7 km

Het Schoklandpad dat bij museum Schokland in Ens begint, leidt u door de agrarische velden ten oosten van de grootste woonterp van het voormalig eiland Schokland.

Zandsculpturenroute Kuinderbos, 2,5 km

Ieder jaar kun je in het Kuinderbos een mooie wandeling maken langs diverse zandsculpturen. Het thema is elk jaar anders.

Eten & Drinken

Restaurant Le Mirage

Beursstraat 2, Emmeloord

Brasserie De Voorst

Leemringweg 29, Kraggenburg

Bij Ons in de Wellerwaard

Friesepad 4a, Emmeloord

Paviljoen Het Proeflab//

Voorsterweg 34, Marknesse

Restaurant Da Enzo

Kettingstraat 2, Emmeloord

Eetcafé De Lachende Koe

De Deel 19, Emmeloord

Hotel van Saaze

Dam 16, Kraggenburg

Hotel en Restaurant De Pionier

Breestraat 1, Marknesse

Restaurant Fu-Wa

Breestraat 23, Marknesse

Hotel restaurant Grandcafé

’t Voorhuys

De Deel 20, Emmeloord

Café Restaurant ’t Poortershuys

Graaf Florislaan 24, Creil

Grandcafé Emmeloord De Deel 19, Emmeloord

Het hart van Marknesse

Breestraat 10, marknesse

Donnerland & Turkse Pizza

Specialisten

Lange Nering 49B, Emmeloord

The Bottom of the See

Lange Nering 126, Emmeloord

Het Wapen van Ens

Baan 1a, Ens

Pier 16 Schokkerhaven 1, Nagele

Restaurant AanEen

Tinweg 14 Emmeloord

Café Restaurant Chillers

Veerplein 1, Emmeloord

Restaurant Het Paviljoen

Leemringweg 19, Kraggenburg

Brasserie Aandeel

De Deel 21-3, Emmeloord

De Ducdalf

Westerrand 38, Espel

Hotel van der Valk Emmeloord

Het Hooiveld 9, Emmeloord

Restaurant Eindeloos

Beursstraat 5, Emmeloord

Museum Restaurant Schokland

Middelbuurt 3, Schokland

Junglerestaurant

De Orchideeën Hoeve

Oosterringweg 34, Luttelgeest

Plaza All-in Cuisine restaurant

Tinweg 16, Emmeloord

The Rodon of Baptisti Achterom 24, Emmeloord

Restaurant De Lange Muur lange Nering 1, Emmeloord

9

Witlofkweken bij LOF. in de Noordoostpolder. 'Hier kloppen alle omstandigheden' Maar liefst 250.000 witlofwortels worden er per week verwerkt bij Witlofkwekerij LOF. aan de Pilotenweg bij Espel. En de witlof die daaruit groeit, gaat vervolgens de hele wereld over. Kan witlof alleen maar worden Gemaakt in dé Noordoostpolder? Nee, denkt mede-eigenaar Hugo Jongejan (40).

Al is het alleen al omdat voorganger Jan de Vries -de schoonvader van Jongejan en vader van zijn compagnon Gerwin de Vries- eind jaren zeventig al begon met de teelt van witlof. 'Met 1 hectare, alleen voor de winterteelt', zegt Jongejan met een glimlach. Tien jaar later breidde dat uit naar jaarrond witlofteelt én met de handel in witlofwortelen, die ook wel pennen worden genoemd. De kennis en kunde die dat opleverde, leidde uiteindelijk naar het witlofbedrijf dat er anno 2023 staat bij Espel. Jongejan: 'Wij telen nu ongeveer 500 hectare witlofwortelen, waarvan ongeveer 170 hectare voor onszelf is. De rest is voor andere kwekers.

'De polderbodem is vlak en strak'

De teelt, de opslag en het sorteren van de pennen gebeurt allemaal in de Noordoostpolder. 'De polder is vlak en strak. Dat maakt de teeltomstandigheden heel gunstig. Maar dit is ook een agrarisch gebied, waardoor je goede landbouwgrond, water en goede mechanisatie en loonwerk om ons heen kunt vinden. Dat zorgt ervoor dat de lijnen altijd kort zijn.'

En dat weten ze ook in de rest van de wereld. Of misschien vooral juist in de rest van de wereld, legt Jongejan uit. 'In andere landen weten ze heel goed dat de poldergrond relatief jong en heel vruchtbaar is. Niet voor niks komen hier de beste aardappelen en bijvoorbeeld tulpen vandaan. Zo ook onze witlofpennen, die staan wereldwijd hoog aangeschreven.'

Veel polderbewoners staan er niet zo bij stil dat de waarde van poldergrond behoorlijk hoog is, weet de witlofkweker. 'Logisch ook, voor ons is dit allemaal heel normaal. Wij leven hierin. Maar in het buitenland wordt de kwaliteit van onze agrarische kennis en kunde veel meer gewaardeerd. Daarom exporteren we ook zoveel.'

In onze witlofkwekerij trekken we ongeveer 70 hectare. Zo'n 1,5 hectare wortels wordt hier nu wekelijks verwerkt. Dat zijn dus die 250.000 stuks per week.’

En witlof kweken is misschien helemaal niet zo ingewikkeld, stelt de ondernemer. 'Maar goeie witlof kweken wel. En daar hebben wij ons de afgelopen 45 jaar wel echt in gespecialiseerd.'

Kweken kan overal

Witlof kweken uit die pennen zou volgens Jongejan ook best op een andere plek dan de Noordoostpolder kunnen. LOF. heeft dan ook nog twee kwekerijen in Duitsland. 'En er wordt ook in de rest van de wereld wel gekweekt. Vooral Nederlanders, Belgen en Fransen kweken witlof.’

10 #gemaaktindenoordoostpolder
'Maar in de polder kloppen wel alle omstandigheden.'
’In de Noordoostpolder hebben we ideale omstandigheden voor onze teelt.’
de lekkerste witlof de lekkerste witlof

Maar het zit hem wat hem betreft in de finesses. 'Uiteindelijk kan iedereen wel witlof kweken, maar niet iedereen kan goeie witlof kweken. Het is toch nog best een precies proces en de moeilijkheid is dat je werkt met levend product en altijd afhankelijk bent van de weersomstandigheden.’

bij LOF. geoogst, schoongemaakt, gesorteerd en verpakt. Daarna gaan ze naar allerlei verschillende afnemers, zoals supermarkten en ook relatief kleine kopers uit het buitenland, zoals Italië. 'Iedereen heeft weer zijn eigen wensen. De één wil vooral de grote stronken, de ander juist de kleintjes. Mede daardoor is geen dag hier hetzelfde.' Ook voor de witlof geldt dat LOF. de meeste productie exporteert.

Want hoe werkt het ook alweer precies? Het eerste jaar is buiten, wanneer een zaadje uitgroeit tot een goeie, sterke wortel. Deze pen wordt in oktober geoogst met nog wat groen eraan - het groeipunten wordt daarna tot maximaal een jaar bewaard bij -2 graden Celsius. Om de pen wakker te maken, wordt hij eerst ontdooid in ongeveer een week tijd. Daarna worden ze op zelf ontwikkelde trekbakken gezet, die in een donkere, warme en vochtige ruimte worden gereden. Na een week of drie is het groeipunt in het donker uitgegroeid tot een fris, wit stronkje 'supergezonde' witlof.

Licht uit

Groeien in het donker? Ja, witlof doet dat. 'Als je hem in het licht zou laten staan, zou het blad verkleuren.' Als de witlof klaar is, wordt hij

Al met al een mooi vak, vindt Jongejan. 'Wij hebben het hele proces van telen van pennen, koeling, bewaring en verwerking helemaal in eigen hand. Dat maakt het ook afwisselend en zorgt ervoor dat wij ons kunnen onderscheiden van andere kwekers.'

Je begint volgens de witlofkweker bovendien in principe elk jaar weer met een schone lei door het zaaien van de witlofzaadjes. En dan zijn we daarna vooral afhankelijk van het weer. Dat kan een nadeel zijn, maar het kan ook in je voordeel werken. Nu is bijvoorbeeld witlof schaars door weersomstandigheden en dat is gunstig voor de prijzen.'

'Samen kom je verder'

Jongejan denkt dat de kwaliteit van polderproducten zoals zijn witlof zo hoog is, omdat de hele omgeving is ingericht op de agrarische sector en op elkaar is afgestemd. 'We hebben de akkerbouwers en veehouders, mechanisatie en loonwerkers om ons heen. Samen kom je verder.’

Daardoor kunnen agrarische ondernemers voorop lopen qua teelt, mechanisatie en technologie. Jongejan: 'Zoals bijvoorbeeld

Paul Andela met zijn nieuwe robot voor het onkruid wieden. Dit doen wij met zijn allen en dat vind ik heel waardevol.’

11
’Iedereen kan witlof kweken, maar niet iedereen kan goeie witlof kweken.’
’Onze witlof gaat de hele wereld over.’
Hugo Jongejan
witlofkwekerijlof.nl
Mede eigenaar witlofkwekerij Lof.

er worden vakmensen er worden vakmensen

’In de Noordoostpolder leiden we vmbo-leerlingen basis-kader op voor een baan in de sector techniek, zorg & welzijn of economie & ondernemen. Praktische doeners zijn het. Ze werken graag met hun hoofd, hart en handen. Leerlingen met gouden handen noemen we ze ook wel. Gouden handen die een gouden toekomst tegemoet gaan. Want kijk maar eens naar de arbeidsmarkt in de Noordoostpolder. Het zijn juist de mbo'ers die erg gewild zijn. In de maakindustrie en ook in de zorg.' Judith Hoogma, docent kunst en cultuur, techniek en fotografie zorgt er samen met haar collega's van het Vakcollege Noordoostpolder voor dat er vakmensen worden gemaakt in dé Noordoostpolder. 'Bij ons kunnen de leerlingen techniek kiezen uit de richtingen produceren, installeren, energie of bouwen, wonen, interieur. En we bieden de opleidingen zorg en welzijn en economie en ondernemen aan.’

Vakman of vakvrouw

'Leerlingen vmbo basis en kader worden in vier jaar opgeleid tot vakman of vakvrouw. Praktijk en theorie wisselen elkaar daarbij af. Daarna stromen ze door naar het mbo waar ze verder klaargestoomd worden voor hun beroep. Zo kunnen ze hun hele beroepsopleiding volgen in de Noordoostpolder. Eerst bij ons en daarna op het mbo

van ROC Friese Poort. We hopen natuurlijk dat we ze daarna kunnen behouden voor de bedrijven in de Noordoostpolder.'

Samenwerking onderwijs en bedrijfsleven

ROC Friese Poort (Firda), Emelwerda College en VariO Onderwijsgroep werken intensief samen aan het versterken van het beroepsonderwijs in de Noordoostpolder. Dit doen zij door middel van doorlopende leerroutes van vmbo naar mbo, de realisatie van de nieuwe leerweg (mavo) met een praktijkcomponent en het vormgeven van een havo-P(raktijk). Bij de samenwerking staan de kansen en mogelijkheden van de leerling/student centraal.

'Het bedrijfsleven in de Noordoostpolder heeft behoefte aan goed opgeleid personeel en wij hebben voor het opleiden van onze leerlingen behoefte aan de kennis en kunde van het regionale bedrijfsleven.

12 #gemaaktindenoordoostpolder
’Gouden handen die een gouden toekomst
tegemoet gaan.’

Een belangrijk onderdeel van ons onderwijs zijn de stages. Al onze leerlingen lopen stage bij bedrijven in de Noordoostpolder. Want hoe mooi is het om nu al te zien waar je later kunt gaan werken. Ze maken kennis met het bedrijf, de verschillende beroepen en de medewerkers. Voor het opleiden van onze leerlingen maken we dankbaar gebruik van het bedrijfsleven. Zo leren ze booglassen bij GT-lastechniek en brengt Dijksma Koudetechniek ze de kneepjes van het vak bij als het gaat om koudetechniek.'

Sinds kort krijgen onze leerlingen les van een echte schilder Hoe gaaf is dat. Ruben van Duijn deed ooit de pabo met het idee voor de klas te gaan staan maar besloot toch om een schildersbedrijf te beginnen. Schildersbedrijf Rubens in Emmeloord.

Dat heeft hij 15 jaar gedaan. En nu geeft hij les bij ons. De skills van het schildersvak neemt hij mee om zijn leerlingen te kunnen inspireren voor het schildersvak. Omdat Ruben niet alleen

geïnteresseerd is in de afwerking maar ook in de bouw in het algemeen, geeft hij nu ook les in bouwen, wonen en interieur Hoe mooi is het om werk via je eigen handen te maken. 'Prachtig', als je het aan Ruben vraagt.

Sterk Techniek Onderwijs (STO)

'Het Vakcollege, Aeres vmbo en het Berechja College werken met elkaar samen om het techniekonderwijs in onze regio nog sterker te maken en nog meer leerlingen te enthousiasmeren voor een opleiding in de techniek en technologie. Agrofoodcluster, Innovatiecluster Noordoostpolder en Urk Maritime zijn de belangrijke clusters uit het bedrijfsleven met wie we samenwerken. Deze bedrijvenclusters vertegenwoordigen samen de drie techniekwerelden groen, grijs en blauw. Zelf ben ik binnen STO projectleider van de projectgroep 'verbindend VO-PO'. Ik onderhoud de contacten met het basisonderwijs. Ja, ook de vertegenwoordigers van de basisscholen maken deel uit van STO. Dat biedt verrassend mooie kansen. Zo raakte ik in gesprek met Mariska Baars, directeur van basisschool De Horizon in Ens, over de plannen om hun schoolplein opnieuw in te richten. Daar kunnen onze leerlingen prima bij helpen. De leerlingen bouwen, wonen, interieur hebben al eens mooie plantenbakken gemaakt en we gaan nu kijken of ze het schoolplein kunnen aankleden met speelhuisjes. Dat bouwen, doen ze hartstikke goed. Laatst hebben ze friemelborden gemaakt voor een verzorgingshuis en ook al eens een duiventil voor de kinderboerderij. Dat zijn leuke opdrachten. Goed contact met het basisonderwijs is heel belangrijk. Een leerling zorg en welzijn van ons gaat iedere vrijdag naar een basisschool voor een snuffelstage. Zo kan ze zich mooi oriënteren op een vervolgstudie.’

Verbinding met het basisonderwijs

Om de verbinding met het basisonderwijs te maken zijn er drie techlabs ingericht bij Aeres, Berechja en het Vakcollege. Daar kunnen basisscholen met hun klassen naartoe. En ze kunnen ook leskisten bij ons lenen. Leerlingen kunnen dan bijvoorbeeld met Microbit bodemonderzoek doen of ze leren over wind- en waterenergie.

De techlabs zijn zo populair dat ze al bijna het hele schooljaar volgeboekt zijn. Kinderen vinden het fantastisch om een kleine robot of een astroïdebol te maken. Weer dat máken hè. Zie je wel?

Er worden vakmensen gemaakt in dé Noordoostpolder.'

13
vakcollegenoordoostpolder.nl
Judtih Hoogma Docent Kunst en Cultuur, Techniek en Fotografie Te midden van haar leerlingen.

een uniekeebelevenis en unieke belevenis

Han en Wietze van Wegen zijn altijd iets aan het maken met Vakantiepark Eigen Wijze.

’We zijn erfelijk belast’.

Hebben ze het gemaakt in dé Noordoostpolder? Er verschijnt een grote glimlach op de gezichten van Han (41) en Wietze (38) van Wegen van Vakantiepark Eigen Wijze in Bant. 'We hebben íets

gemaakt in de Noordoostpolder', antwoordt Wietze. Wat dan?

'Een mooie, gemoedelijke plek waar mensen op hun eigen manier een feest of vakantie kunnen vieren', zegt Han. Wietze: 'En we waren het allereerste vakantiepark in de polder. Daar zijn we trots op.'

Hoe doen ze dat toch, deze geboren polderondernemers?

Erfelijk belast, denken zij. 'Onze vader Nico is zijn leven lang ook ondernemend geweest. Hij begon hier aan het Schoterpad met een gemengd bedrijf met uienland en schapen en geiten. Hij bouwde een paar huisjes op zijn land, omdat hij dacht dat mensen het wel leuk zouden vinden om tussen de akkers te logeren', legt Wietze uit.

Kaas maken

Dat is ook niet zo gek. Want vanzelfsprekend was het allemaal niet, toen hun vader Nico als boer jaren geleden besloot vakantiehuisjes op zijn land te bouwen. Wietze: 'De toenmalige wethouder zei tegen hem: 'Dit is een agrarisch gebied en dat blijft zo'.

Maar tegen de stroom in groeide Eigen Wijze toch uit tot een vakantiepark van formaat. Jaarlijks worden hier zo'n 35.000 overnachtingen geboekt in de negen groepsaccommodaties en 43 vakantiehuisjes, die het park bezit. Om over de feesten en partijen nog maar te zwijgen. Alleen al voor dit jaar staan er 60 bruiloften gepland.

Nico van Wegen moest ook wel. In die periode was het noodzakelijk om óf zijn boerenbedrijf te vergroten óf het boeren anders aan te pakken. Han: 'Hij heeft wel meer dingen gedaan. Kaas maken bijvoorbeeld van melk van kleine boeren uit Giethoorn en Dwarsgracht. Hij was altijd bezig met dingen ontwikkelen en maken.'

Toen de oude mestsilo werd omgebouwd tot een groepsaccommodatie, werd de groepenmarkt aangeboord.

Wietze: 'Het begon met een buurvrouw die er wel eens een feestje wilde geven. Daarna kwam er een internationaal bruiloftsfeest, waarbij mensen bleven slapen in de huisjes. En zo rolden we er plotseling in.'

De broers begonnen in 2006 te werken in het bedrijf van hun vader, waar ze alle vrijheid kregen om dingen te bedenken en ontwikkelen. In 2016 namen ze de boel helemaal over

14
#gemaaktindenoordoostpolder
’Wij waren het allereerste vakantiepark in de polder. Daar zijn we trots op.’

Sindsdien bruisen de twee ondernemers nog altijd van de ideeën. Eigen Wijze is non-stop in ontwikkeling, erkennen ze. 'Omdat we dat vernieuwen zelf ook heel leuk vinden, maar ook omdat je met je tijd moet meegaan in de recreatiebranche', vertelt Wietze. 'Je moet aantrekkelijk blijven voor je gasten, al lopen we echt niet blind achter elke trend aan.’

En dus kwamen er de afgelopen jaren lodges, glampingtenten, tiny houses en een compleet nieuwe feestlocatie bij. Die laatste was pure noodzaak, omdat een brand in 2019 de oude zaal in de as legde. En er kwam een grote, prachtige kas op het terrein, die veel wordt gebruikt als trouwlocatie, waar je ook het diner kunt nuttigen. Han: 'Dat was een idee van Wietze. Hij was wat op Marktplaats aan het struinen en vond die kas. Dat gebeurt meestal in de winterperiode, als het bij ons rustig is. Dan hebben we altijd de tijd om nieuwe dingen te verzinnen.’

En ook voor de nabije toekomst staan er alweer allerlei plannen op stapel. 'We hebben een groepsaccommodatie laten ontwerpen in de vorm van Schokland. Dat is echt heel vet, de architect heeft met dat ontwerp een tweede prijs gewonnen', zegt Wietze.

Restaurant bouwen

Bovendien wordt er een restaurant gebouwd aan de rand van het park, bij het nieuwe natuurgebied Schoterveld, van Staatsbosbeheer.

Han: 'Dat grenst aan ons terrein, de gemeente wil daar graag horeca bij. Daarom bouwen wij dat restaurant. We moeten er nog wel een uitbater voor vinden.’

De eerste fase van het restaurant wordt dit jaar gerealiseerd, volgend jaar is de tweede fase aan de beurt. Het Schoterveld moet over twee jaar open zijn voor publiek, met een wandelpad dat aansluit op de routes in het Kuinderbos en liefst ook een fietspad dat wordt doorgetrokken vanaf de Wellerwaard.

Daarnaast worden er dit jaar extra activiteiten georganiseerd, zoals een Tulpenplukdag en een speciaalbierfestival. Dit soort winterprojecten, waar vooral Han zich met hart en ziel voor inzet, vinden de heren een mooi onderdeel van hun werk.

Het Noppop festival elk jaar naast het vakantiepark, is hier ook zo'n voorbeeld van. Han: 'Dit jaar staat het festival in het teken van Las Vegas en kunnen mensen zich echt laten trouwen door een Elvis-imitator. Wij hebben een groep creatieve Bantenaren, waarmee we dit soort dingen verzinnen. Ik vind dat geweldig, anders ga ik me vervelen.'

Dus ja, hebben ze het nou gemaakt in dé Noordoostpolder? Han en Wietze vinden nog van niet, omdat ze nooit op een eindpunt zitten. 'We zijn altijd in ontwikkeling voor onze gasten en dat blijft zo. Zij hebben soms lang hebben gespaard om bij ons hun feest of vakantie te vieren. Voor hen hebben wij deze plek gemaakt.’

15
’Wij hebben een mooie plek gemaakt waar iedereen op zijn eigen manier een feest of vakantie kan vieren.’
'Met je tijd meegaan'
vakantieparkeigenwijze.nl
Han (links) en Wietze (rechts) van Wegen De drijvende krachten achter Vakantiepark Eigen Wijze

streekproducten vers streekproducten vers

Streekproducten & boerderijwinkels

De Noordoostpolder moest hongerig Nederland na de Tweede Wereldoorlog voorzien van voldoende voedsel. Land- en tuinbouw was hier de eerste prioriteit. De boeren en arbeiders die naar dit nieuwe land kwamen, werkten keihard om de vruchtbare voormalige zeebodem te bewerken. En met succes: de agrarische sector in de polder is uitgegroeid tot een van de meest innovatieve van de wereld. Niet voor niets is Emmeloord World Potato City. Kom maar proeven. In onze boerderijwinkels vol streekproducten, bij de kwekerijen in kraampjes op het erf of langs de weg of in onze fantastische restaurants, die graag werken met lokale producten.

Verser dan vers

Van streekproducten langs de weg tot grote boerderijwinkels waar je je lokaal geteelde boodschappen kunt doen; de Noordoostpolder ádemt het boerenleven. Bovendien: lokaal geteeld & lokaal verkocht is vers, heerlijk, niet duur en beter voor het milieu. Dus waarom zou je het niet doen?!

Proviand van het Land

Steenwijkerweg 21, Marknesse

Boerderijwinkel Groeizaam

Pilotenweg 7a, Emmeloord

Landwinkel Versluis

Urkerweg 16, Emmeloord

Wijngaard en Boerderijwinkel

Maronesse

Steenwijkerweg 23, Marknesse

Renne Streekproducten

Domineesweg 11, Nagele

Verhage Fruit

Oosterringweg 33, Luttelgeest

Vink Fruitboerderij

Zuiderringweg 13, Kraggenburg

Eko-boerderij De Eerste

Uiterdijkenweg 64, Marknesse

Streekwinkel van de Buren

Gemaalweg 21a, Rutten

Fruitbedrijf Masteling

Steenwijkerdwarsweg, Marknesse

Fruitbedrijf Van rijn, automaat Steenwijkerweg 8/2, Marknesse

Fruitbedrijf Hoekstra

Oosterringweg 24-1, Luttelgeest

Groentespecialist Huver

Zeeasterstraat 19-a, Emmeloord

16 #gemaaktindenoordoostpolder

Hotels

Hotel ’t Voorhuys De Deel 20, Emmeloord

Hotel van der Valk Emmeloord Het Hooiveld 9, Emmeloord

Hotel van Saaze Dam 16, Kraggenburg

heerlijke nachtrust

Campings Groepsaccommodaties

Camping Het Bosbad Banterweg 4, Emmeloord

Vakantiepark Eigen Wijze Schoterpad 1, Bant

Kom Genieten Kuinderweg 52, Luttelgeest

Camping Fiederels Banterwg 17, Bant

Afslag Nagele Han Stijkelweg 11, Nagele

Recreatiepark de Voorst Leemringweg 33, Kraggenburg

Camping BoerenGroen Ruttensepad 14, Rutten

Groepsaccommodatie Appelhof Leemringweg 29, Kraggenburg

Groepsaccommodatie Gastvrij Schokland Oud Emmeloorderweg 14, Nagele

Groepsaccommodatie Suydersee Uiterdijkenweg 59, Marknesse

Bed & Breakfast

B&B De Buitenhof Sloefweg 27, Marknesse

B&B De Strandhoeve Uiterdijkenweg 59, Marknesse

B&B Gastvrij Schokland

Oud Emmeloorderweg 14, Nagele

Vakantiepark Eigen Wijze Schoterpad 1, Bant

Netl Camping Kallumaan Leemringweg 19, Kraggenburg

Netl Camping Kallumaan Leemringweg 19, Luttelgeest

Camping Whánau Ruttensepad 15, Rutten

Natuurkampeerterrein de Veenkuil

Hopweg 21, Bant

Minicamping Welkom op de boerderij Zuidwesterringweg 31, Nagele

B&B De Eurohoeve Oosterringweg 10-1, Marknesse

Monument en Bed De Karwijhof in Nagele Karwijhof 19, Nagele

B&B De Pipowagen Enserweg 13, Ens

Camping Whánau Ruttensepad 15, Rutten

Mijn Ouders Bed & Breakfast Gooilaan 17a, Emmeloord

B&B Zee van Tijd Zwartemeerpad 6, Kraggenburg

Afslag Nagele

Han Stijkelweg 11, Nagele

17
in dé noordoostpolder Voor meer informatie kijk op visitnoordoostpolder.nl Foto StEP Noordoostpolder, Uit-jeTent ~ Sjors Evers

Waar is wat?

Bezienswaardigheden

De Gesteentetuin

Keileemweg 1, Schokland

Oud Kraggenburg

Zwartemeerweg 23, Kraggenburg

Schokland

Middelbuurt 3, Schokland

Huis Polman Nagele

Karwijhof 20, Nagele

Museum Nagele Ring 23, Nagele

11 Beaufort

Domineesweg 11, Nagele

Kuinderburgt

Kuinderweg 52, Luttelgeest

Orchideeënhoeve

Oosterringweg 34, Luttelgeest

Bossen

Kuinderbos

Hopweg 21, Bant

Kadoelerbos

Kadoelerweg 1, Kraggenburg

Voorsterbos

Leemringweg 29, Kraggenburg

Waterloopbos

Voorsterweg 36, Marknesse

Wellerwaard

Frieschepad 2, Emmeloord

Wendelbos

Voorsterweg 36, Marknesse

Schokkerbos

Keileemweg 1, Schokland

Casteleijnsplas

Friesepad, Emmeloord

Stranden

Wellerwaard

Friesepad 2, Emmeloord

Netl de Wildste Tuin

Leemringweg 19, Kraggenburg

Schokkerstrand

Schokkerhaven 1, Nagele

Surfstrand Vollenhovermeer

Viswaterweg 2, Marknesse

bijzondere klanken bijzondere klanken

18 #gemaaktindenoordoostpolder

De vijfde kleine klok, een F, slaat de halve uren, de eerste grote klok, een C, de hele. Ertussenin klinkt een melodie om inwoners van de Noordoostpolder te attenderen op de kwartieren. 's Nachts zijn de klokken stil. Ze beginnen weer om 07.00 uur 's ochtends.

Poldertoren

Donderdagmorgen van 11.00 tot 12.00 uur en vrijdagavond van 19.00 tot 20.00 uur is het de beurt aan stadsbeiaardier Anne Kroeze om de carillonklanken de polder in te strooien. Als hij op een mooie donderdag om klokslag 12.00 uur de Poldertoren weer uitwandelt, klinkt er geen luid applaus. Staan er geen toehoorders die na zijn carillonconcert enthousiast voor hem klappen. 'Dat hoeft ook niet', lacht Anne Kroeze. 'Die leuke reacties krijg ik soms achteraf. Bovendien hoef je er niet naast te staan om het carillon goed te kunnen horen want je hoort de klanken in het hele centrum.'

Beiaardschool

Sinds 2002 is Kroeze, die in dienst is van Cultuurbedrijf Noordoostpolder, de vaste beiaardier van de Poldertoren. De derde op rij, nadat het carillon in 1960 in de 65,30 meter hoge watertoren geplaatst is. Op zich al heel bijzonder, een carillon in een watertoren. De Poldertoren is ook nog eens een rijksmonument. Sinds 2014. 'Tijdens mijn opleiding orgel op het conservatorium in Zwolle, met als bijvak piano, ben ik naar de beiaardschool in Amersfoort gegaan. Die opleiding is onderdeel van het conservatorium Utrecht. Na zeven jaar was ik volleerd beiaardier.'

Juliana Regina

'Het carillon van de Poldertoren is er niet zomaar eentje. Het is een vrij omvangrijk, redelijk onderhoudsarm instrument. Voor het laatst gerestaureerd in 2020. Stemmen hoeft niet. De klokken zijn van brons. Als die eenmaal gegoten zijn, blijven ze goed. De zwaarste klok met de naam 'Juliana Regina' weegt 2382 kilo en is de luidklok. De kleinste klok weegt 13 kilo. In totaal telt de Poldertoren 48 klokken, allemaal gegoten in de jaren 1958-1959 door klokkengieterij Eijsbouts.'

Zelf muziek arrangeren

'Het carillon is erg veelzijdig. Je kunt er heel veel soorten muziek op spelen. Ik ben helemaal weg van George Gershwin. Jazzmuziek. Summertime ken je vast wel. De muziek voor het carillon arrangeer ik zelf. Geen computerwerk maar gewoon met de hand. Dat gaat veel sneller en is mooier.'

‚Toen Peter R. de Vries overleed heb ik zijn lievelingsnummer

‚A whiter shade of pale van Procol Harum' in sneltreinvaart gearrangeerd. Het instuderen ervan ging vrij snel. Na het overlijden van Remco Campert, die een grote liefde had voor jazzmuziek, heb ik een extra nummer van Gershwin gearrangeerd en live gespeeld.’

'Ter gelegenheid van onder anderen Koningsdag, het WK voetbal, sinterklaas, kerst en de Vredesweek speel ik zelfgearrangeerde nummers.' En als je een fout maakt, hoort iedereen het? 'Nee hoor Ik studeer het heel goed in en dan komt het goed. Fouten horen zodanig te zijn dat ze niet opvallen.'

Samenspelen

'Het grote platform in de toren, bij het carillon, leent zich uitstekend voor het samenspelen met andere instrumenten. Blazers van FlevoBrass bijvoorbeeld. Dat hebben we al een keer geprobeerd. In het slechtst denkbare weer, met harde wind en regen. Bij mooi weer wil ik dat, via het Cultuurbedrijf Noordoostpolder, misschien meer gaan doen. Het is prachtig om samen met andere instrumenten muziek te maken vanuit het middelpunt van de Noordoostpolder

De Poldertoren, gemaakt in dé Noordoostpolder. En dan hebben we het nog niet eens gehad over het schitterende uitzicht. Ook gemaakt in dé Noordoostpolder.’

19
’Je hoeft er niet naast te staan om het carillon goed te horen.’
’Je hoort de klanken in het hele centrum.’
Beiaardier Anne Kroeze Achter zijn geliefde klavier van het carillon van de Poldertoren
’In totaal telt de Poldertoren 48 klokken.’

een vrolijk cadeau een vrolijk cadeau

uit de hand gelopen hobby. Zo kun je het rustig noemen. Een hobby waar Linda Litjens uit Rutten ook haar man, kinderen en ouders bij betrekt. 'Al duizenden brievenbusdoosjes hebben mijn ouders inmiddels voor me gevouwen. In die doosjes doe ik de tulpen die op het bedrijf van mijn man en zwager groeien en mijn dochter print de adresstickers en plakt ze erop.' Eigenlijk een soort familiebedrijf dus?

Een huis vol dozen

'Ja, zo zou je het wel kunnen zien. Een familiebedrijf aan huis. We leven van januari tot half april in een huis vol dozen. Mijn idee om tulpen per post te gaan versturen is uitgegroeid tot een goedlopend bedrijf. Iedere dag komen er bestellingen via de webshop binnen. Ik verstuur de pakketjes op maandag, woensdag en vrijdag. Soms krijg ik bestellingen van bedrijven die maar liefst 500 of 800 pakketjes willen. Dat is dan wel even flink aanpoten. Maar ik krijg er energie van.

Hoe leuk is het om een bosje tulpen in je brievenbus te krijgen en dan ook nog met een handgeschreven kaartje erbij. Dubbel leuk. Ook die kaartjes schrijf ik zelf. Nieuw in het assortiment is de tulpenschoof. Twintig tulpen met bol die je in een schaal of bord neerzet. Een echte eyecatcher Als het tulpenseizoen voorbij is gaan we over op de tulpenbollen. Die kunnen vanaf september besteld worden.'

Schot in de roos

Linda startte in 2018 met Tulpenpost.nl. Dat het zo'n groot succes werd had ze niet durven dromen. 'In de coronatijd kreeg ik meer bestellingen dan ooit tevoren omdat bedrijven juist toen iets leuks wilden doen voor hun medewerkers en klanten. Fysiek winkelbezoek was in die tijd niet mogelijk. Het online bestellen en laten bezorgen van een bos tulpen was echt een schot in de roos.' Het idee werd ook opgepakt door anderen maar dat is voor Linda geen bedreiging. 'Het blijft uniek wat ik doe. Ik ben en blijf de eerste kwekersvrouw die uit eigen kas de bestelde tulpen plukt. En ik stuur ze dezelfde dag nog op. De tulpen zijn verser dan vers.'

De tulp is echt van Nederland. Iedereen kent ons land daarvan. Linda zit in het bestuur van Tulpenpromotie Nederland en heeft vorig seizoen in de bijlage Vrouw van de Telegraaf gestaan. 'Geweldig wat een impact dat artikel had. Ik kreeg allemaal leuke, blije reacties. Mensen gingen me zelfs bellen. Vinden het heel bijzonder dat mijn telefoonnummer gewoon op de site staat. Ja, ik ben het echt zelf, zeg ik dan. Het is mijn bedrijf en ik pak zelf de tulpen in. Het is geen marketingpraatje. Ik wil gewoon een aardig bedrijf zijn.'

20 #gemaaktindenoordoostpolder
Een
’Een uit de hand gelopen hobby. Zo kun je het rustig noemen.’

Vruchtbare landbouwgrond, gemaakt in dé Noordoostpolder

Maar dat gemaakt in dé Noordoostpolder dan? Dat klopt? 'Jazeker Tijdens de inpoldering bleek de vruchtbare landbouwgrond perfect geschikt voor de bollenteelt. Vooral aan de randen van de polder, Ens, Espel, Creil en Rutten. De grond is hier lichter en minder kleiachtig. De bollen groeien op de verse grond van de Noordoostpolder. Dat worden dan schitterende tulpenvelden die veel bezoekers trekken maar uiteindelijk gaat het helemaal niet om de tulpen zelf. De tulpen worden gekopt, de bollen gerooid en vervolgens broeien we de grootste bollen dan in onze kas. De kleine bolletjes gaan weer terug in de grond om vervolgens groter te groeien. We gebruiken de dikste bollen zodat we de mooiste tulpen krijgen. Hoe dikker de bol, hoe dikker de steel, hoe mooier de bloem. Het klinkt allemaal heel romantisch en dat is het ook. Ik krijg heel veel energie van Tulpenpost. Energie die ik vervolgens met liefde in de bestellingen steek. Hoe lief is het om voor iemand een mooi bosje tulpen te bestellen met een handgeschreven kaartje en dat dan gewoon in de brievenbus te laten bezorgen? Het is weer eens wat anders dan een kaart. Je kunt er zelfs een gevouwen vaas bij bestellen. De tulpen groeien in de Noordoostpolder en worden verstuurd vanuit de Noordoostpolder. Hoe mooi is dat. Dus het klopt ja, Tulpenpost, gemaakt in dé Noordoostpolder.'

Inmiddels heb ik heel veel vaste klanten. Ook bedrijven die tulpenpost als relatiegeschenk gebruiken. Of als goedmakertje als er eens iets misgaat. Ook dan doet een bosje tulpen het goed. Ik hou ervan om bezig te zijn. Zie geen beren op de weg maar doe het gewoon. Ik wil door hard te werken ook een voorbeeld zijn voor mijn kinderen. Dat ondernemende zit er in ons gezin echt in. Ze helpen allemaal mee. Ik ben trots op de tulpen, trots op het bedrijf van mijn man, trots op mijn ouders en trots op mijn kinderen. En ik weet zeker dat ze ook trots op mij zijn. Ik, met mijn uit de hand gelopen hobby.'

21
’Hoe leuk is het om een bosje tulpen in je brievenbus te krijgen en dan ook nog met een handgeschreven kaartje erbij.’
’De tulpen groeien in de Noordoostpolder en worden verstuurd vanuit de Noordoostpolder.’

innovatieve processen innovatieve processen

''Alleen ga je sneller, samen kom je verder''. MCM maakt onderdelen die de hele wereld over gaan. Onderdelen en constructies van staal, roestvaststaal en aluminium. Het klinkt misschien niet zo sexy, maar durf dat maar eens te zeggen tegen de klanten van MCM in Marknesse. Machinebouwers van over heel de wereld maken namelijk dankbaar gebruik van de producten van dit echte polderbedrijf. Waarom moet dat nou per sé worden gemaakt in dé Noordoostpolder? ’Omdat we er hier zo verrekte goed in zijn.’

Het gros van de productie van MCM is agro gerelateerd. Niet zo gek, want toen het bedrijf dertig jaar geleden ontstond, richtten eigenaren Mark Hilderink en Cor van Vilsteren zich vooral op machinebouwers in de Noordoostpolder. 'En dit is natuurlijk een agrarisch gebied', legt Van Vilsteren uit.

Maar dat betekent niet dat alles wat we hier maken wordt voor de landbouw wordt gebruikt. 'We zijn in al die jaren steeds verder gegroeid, ook richting andere branches.' Dus worden er naast bijvoorbeeld spuitbomen en onderdelen voor gewasbeschermingsmachines voor de landbouw ook pijpleidingen voor waterzuiveringinstallaties gebouwd en onderdelen voor interne liftsystemen voor magazijnen.

Langste waterkering ter wereld

In 2016 maakte HYFLO in Nederland naam met de waterkering in de haven van Spakenburg. Het was de langste zelfsluitende waterkering ter wereld en het eerste dorp in Nederland dat op deze manier werd beschermd tegen het wassende water. In Amerika en Australië was deze waterkeringsoplossing al eerder omarmd.

Van Vilsteren: 'Omdat wij onderdelen maken, is ons werk bijna nooit echt zichtbaar. Want we maken stukjes voor anderen die het grote geheel bouwen. Maar dat wil niet zeggen dat we geen belangrijke bijdrage leveren. Techniek is overal. Onze producten komen op zoveel plekken terecht, in zoveel branches.’

Bijvoorbeeld met die waterkeringen voor HYFLO. 'Die worden voor allerlei situaties ingezet. Bij parkeergarages, om te voorkomen dat ze vollopen met water. Maar ook in een dorpje in Schotland, dat al twee keer onder water was gelopen en daar iets tegen wilde doen. Met die waterkering in de oever zijn de bewoners nu goed beschermd. En ik ben er trots op dat we daaraan hebben bijgedragen.'

’Of innovatieve zelfregulerende waterkeringssystemen van HYFLO’, vertelt Van Vilsteren. 'Dat zijn een soort metalen bakken die bescherming bieden tegen heftige overstromingen. De bedenker zocht een partner die zowel aluminium als RVS kon behandelen en kwam bij ons uit.'

Superefficiënte productiehal

Maar wat maakt MCM nou zo'n goede partner in metaal?

Van Vilsteren denkt dat het aan allerlei factoren ligt. Bijvoorbeeld aan zijn superefficiënte en zelfvoorzienende productiehal aan de

22 #gemaaktindenoordoostpolder
’Onze productiehal is superefficiënt en zelfvoorzienend.’

J. Marisstraat. 'Het is een hal van 165 meter lang en 54 meter breed met een transportzone ertussen. Dat verbindt alle verschillende afdelingen naadloos aan elkaar.’

Daarnaast kijkt het bedrijf continu wat beter kan. 'Wij hebben daar altijd in geïnvesteerd. Daardoor zijn we uitgegroeid van een simpele smederij tot een innovatief productiebedrijf dat optimaal gedigitaliseerd en geautomatiseerd is.’ Dat is ook terug te zien in dochteronderneming TCM, waar wat eerst onmogelijk was mogelijk

werd gemaakt. ’Hier kunnen we met een supersonische lasersnijder kokers, buizen en open profielen snijden in alle denkbare vormen.’ Of in de andere dochteronderneming Conweld, waar complete machineframes worden gelast.

Samen komen we verder

Van Vilsteren: 'Ik denk dat de hele polder bol staat van de innovatieve ideeën. Omdat we van oudsher gewend zijn om vanuit het niets iets op te bouwen. En daardoor ook weten dat we onze krachten moeten bundelen om verder te komen. De cultuur tussen bedrijven in de Noordoostpolder is dan ook heel fijn. Open. Ook al zijn we elkaars concurrenten, we weten dat we door met elkaar te delen onze sector sterker maken.

Dat zie je wat hem betreft ook terug in het Innovatiecluster Noordoostpolder, waar MCM samen met andere maakbedrijven uit de polder bij betrokken is. Deze samenwerking bevordert technische en sociale innovaties in de branche. 'Bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs, daar zijn we nauw bij betrokken. Door samen te werken met de opleidingen en leerwerkplekken aan te bieden waar leerlingen ervaring opdoen, werken we samen aan goed personeel voor de toekomst.'

Een toekomstbestendige polder

En op die manier maakt MCM niet alleen producten voor haar klanten, maar ook een levendige polder die nog jaren meekan. 'De Noordoostpolder moet nog steeds gemaakt worden, ook tachtig jaar na de drooglegging. Ons gebied is niet alleen maar agrarisch, de maakindustrie heeft ook een groot potentieel. We bieden namelijk uitdagende functies voor studieniveaus van vmbo tot universitair. Daar kunnen we nog veel meer kansen pakken.’

Cor van Vilsteren (links) en Mark Hilderink (rechts) Eigenaren van MCM
’Alleen ga je sneller, samen kom je verder.’
23 mcm-marknesse.nl
“Maakbedrijven in de Noordoostpolder delen bewust met elkaar om onze sector sterker te maken.“

de mooiste dagtripsde mooiste dagtrips

Vraag jij je ook regelmatig af wat je nu weer eens in het weekend moet doen? Een dagje eropuit hoeft echt niet ver weg of duur te zijn.

Het barst hier van de bossen om ontspannen wandelingen in te maken en van de dijken en polderwegen om mooie fietstochten over te maken. Zeker als straks de tulpen in bloei staan.

Kom je onderweg langs een verkoopstal of boerderijwinkel? Neem dan meteen verse streekproducten mee om 's avonds een heerlijke maaltijd mee te bereiden.

Kinderen vermaken zich eindeloos bij o.a. Netl de WildsteTuin, Speelparadijs Pannenkoekenhuis Voorst en kinderboerderij Emmelerbos.

Zoek je een leerzaam uitje? Denk dan eens aan De Gesteentetuin, Museum Schokland, Museum Nagele of 11Beaufort. Overdekt, dus ook geschikt bij slecht weer

Is het juist heel mooi weer? Dan ga je natuurlijk naar het strand bij de Wellerwaard of Schokkerhaven. Bij beide staat een restaurant, dus pak meteen een terrasje en een drankje mee!

Kijk op visitnoordoostpolder.nl en kies waar jouw volgende dagtrip naartoe gaat.

in dé noordoostpolder

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.