เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย
ใส่ ภาพ ผู้จัดทา.....นางสาวศิรินภา ธงภักดี หน่ วยงาน....กศน.อาเภอสันทราย สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย
สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” บทนา - หลักการและเหตุผล การส่ งเสริ มอาชีพการเพาะเห็ดโคนน้อยให้แก่ ชุ มชน น่ าจะมี ส่วนช่ วยเสริ มสร้ างความเข้มแข็งทาง เศรษฐกิ จ และสั ง คมฐานรากของชุ ม ชนภาคเหนื อ โดยเฉพาะในจัง หวัด เชี ย งใหม่ ไ ด้อี ก ช่ อ งทางหนึ่ ง เห็ดโคนน้อยจัดได้ว่าเป็ นเห็ดอีกชนิดหนึ่งที่มีศกั ยภาพ สูงที่สามารถนํามาส่ งเสริ มให้ประกอบอาชีพได้ ในปั จจุบนั การเพาะเห็ ดชนิ ดนี้ เริ่ มมีการผลิต แบบโรงเรื อน เพื่อต้องการผลผลิตให้เพียงพอกับความ ต้องการในท้องตลาด
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” - วัตถุประสงค์ ของการจัดทาชุดความรู้ ทามาหากิน • เพื่อลดรายจ่ายในครัวเรื อน • เพือ่ เพิ่มทางเลือกและพัฒนาด้านงานอาชีพ • เพือ่ เป็ นอาชีพเสริ มเพิม่ รายได้หรื อพัฒนาเป็ นอาชีพ หลัก • เพื่อให้คนในชุมชนได้รับประทานอาหารที่มีคุณค่า และปลอดภัย
- กลุ่มเป้าหมาย : ประชาชนทัว่ ไป
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” - ขั้นตอนการจัดทาชุดความรู้ ทามาหากิน
ศึกษาค้ นคว้ า ข้ อมูล
แหล่ งเรียนรู้ ภูมิปัญญา
อบรมเชิง ปฏิบตั กิ าร
ชุดความรู้ “เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย”
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” - ขั้นตอนการจัดทาชุ ดความรู้ทามาหากิน (ต่ อ) ศึกษาค้ นคว้ า ข้ อมูล
• หนังสือ วารสาร เอกสารประกอบ ฝึ กอบรมเกี่ยวกับเห็ด • เว็บไซต์ความรู้เรื่ องเห็ด
แหล่ งเรี ยนรู้ ภูมปิ ั ญญา
• อ.สันต์ชยั มุกดา • ฐานเรี ยนรู้เห็ดแม่โจ้ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ จ.เชียงใหม่
อบรมเชิง ปฏิบัตกิ าร
• โครงการเรี ยนรู้เศรษฐกิจพอเพียง “การเพาะเห็ดโคนน้ อย”
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” - ประโยชน์ ที่คาดว่ าจะได้ รับ • ลดรายจ่ายในครัวเรื อน มีรายได้เสริ ม ส่ งผลให้คุณภาพ ชีวติ ดีข้ ึน • สามารถเพาะเห็ดโคนน้อยได้อย่างถูกวิธี • มีทกั ษะกระบวนการความรู ้พ้นื ฐานการเพาะเห็ด เพื่อ นาไปพัฒนาทักษะการเพาะเห็ดชนิ ดอื่นต่อไป • ได้รับอาหารที่มีประโยชน์ ปลอดสารพิษ
Mind Map
Infographic
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
เนือ้ หาชุดความรู้ ทามาหากิน 1. กระบวนการผลิต - ความรู้/ทักษะสาหรับดาเนินการ เห็ดโคนน้อย ในประเทศไทยมีชื่อเรี ยกแตกต่างกันไปเนื่องจากมี การกระจายพันธุ์ทวั่ ทุกภาคของประเทศไทย มีชื่อเรี ยกตามวัสดุเพาะ เช่น เห็ดถัว่ เห็ดถัว่ เหลืองหรื อ เห็ดถัว่ เน่ า เห็ดโคนบ้าน เห็ดโคนขาว (ภาคเหนื อ ) เห็ ด คราม เห็ ด ปลวกน้อ ย (ภาคตะวัน ออกเฉี ย งเหนื อ ) เห็ดโคนเพาะ เห็ดโคนน้อย เห็ดหมึก(ภาคกลาง) เป็ นเห็ดที่ข้ ึนง่าย ลักษณะคล้ายเห็ดโคน สี ขาว สี หมวกสวยงาม สมส่ วน ก้านดอกขนาดเท่าดินสอดํา ความยาวของต้นเห็ดประมาณ 2 - 3 นิ้ว
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต (ต่ อ) - ความรู้/ทักษะสาหรับดาเนินการ เนื่องจากความนิ ยมบริ โภคเห็ดโคนของประชาชนทัว่ ไปมี สู ง เพราะเป็ นเห็ ดที่ มีรสชาติอร่ อย อุดมด้วยโปรตี นและคุณค่า ทางอาหารสู ง และมี ร าคาค่ อ นข้า งสู ง แต่ ใ นปั จ จุ บ ัน ยัง ไม่ สามารถเพาะเลี้ยงได้ เพราะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ โดยพบว่ามี ความสั ม พัน ธ์ กับ ปลวก และจะพบขึ้ นในช่ ว งปลายฤดู ฝ น ประมาณ กันยายน-ตุลาคม ดั ง นั้ นจึ ง เริ่ มมี ผู ้นํ า เห็ ด ถั่ ว นํ า มาเพาะเป็ นการค้ า เนื่ อ งจากเล็ ง เห็ น ว่ า มี ร สชาติ ใ กล้เ คี ย งแม้ว่ า จะไม่ เ ที ย บเท่ า เห็ดโคน โดยตั้งชื่อให้เป็ นจุดสนใจว่าเห็ดโคนน้อยหรื อเห็ดโคน เพาะ ซึ่ งต่อมาก็ได้มีการพัฒนาและคัดเลือกสายพันธุ์ของเชื้อเห็ด ถัว่ ที่ มี ล ักษณะดี นํามาเพาะเลี้ ย งจนกระทั่ง เป็ นที่ รู้ จักกันอย่า ง แพร่ หลายในปั จจุ บนั ตามภูมิภาคต่ างๆของประเทศไทย เช่ น เชี ยงใหม่ ลําปาง กําแพงเพชร ลพบุรีและกาญจนบุรีเป็ นต้น ซึ่ ง ในแต่ละพื้นที่กม็ ีเทคนิคในการเพาะแตกต่างกันออกไป
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต (ต่ อ) - ความรู้/ทักษะสาหรับดาเนินการ คุณสมบัติของเห็ด 1. รสชาติอร่ อยไม่แพ้เห็ดโคน 2. ขบวนการและกรรมวิธีในการเพาะไม่ยงุ่ ยาก ลงทุนตํ่า 3. ให้ผลผลิตค่อนข้างสู งแน่นอนและสมํ่าเสมอ อัตราการให้ดอก เห็ดจากการเพาะด้วยฟาง 1 กก. จะได้ดอกเห็ดโคนน้อย 1 กก. 4. สามารถใช้วสั ดุที่มีราคาถูกได้หลายอย่างในการเพาะ เช่น ฟาง ขี้ฝ้าย ไส้นุ่น ต้นถัว่ ต่างๆ ผักตบชวา ต้นกล้วย เปลือกมัน สําปะหลัง กาบมะพร้าว วัสดุที่ใช้เพาะเห็ดอย่างอื่นแล้ว เป็ นต้น 5. เพาะได้ตลอดทั้งปี ทุกฤดู 6. เพาะได้ในพื้นที่ที่จาํ กัด (หลังจากเก็บผลผลิต เอาปุ๋ ยหมักเก่า ออกและทําความสะอาดแล้ว ก็สามารถเพาะต่อในที่เดิมได้เลย) 7. ใช้เวลาในการเพาะสั้น (ประมาณ 7 วัน) 8. ปัญหาเรื่ องแมลงศัตรู มีนอ้ ย 9. คุณภาพดอกเห็ดดีกว่าการเพาะแบบพื้นบ้าน 10. ไม่จาํ เป็ นต้องใช้โรงเรื อนก็ได้
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต (ต่ อ) - ความรู้/ทักษะสาหรับดาเนินการ สรรพคุณของเห็ด เห็ ด ชนิ ด นี้ นอกจากจะมี คุ ณ ค่ า ทางอาหารสู ง แล้ว ยัง พบว่า มี สรรพคุณทางสมุนไพร ช่วยในการย่อยอาหารและลดเสมหะ ถ้า ตําให้ละเอียดใช้พอกภายนอกจะช่วยบรรเทาอาการปวดต่างๆได้ มี ร ายงานวิ จั ย ที่ แ สดงว่ า เห็ ด นี้ สามารถยับ ยั้ง เซลล์ ม ะเร็ ง sarcoma 180 และ เซลล์มะเร็ ง Ehrlich carcinoma ได้สูง 90 -100% ตามลําดับ และยังพบว่ามีสาร ออกฤทธิ์ ที่ตา้ นเชื้อรา ได้อีกด้วย
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต (ต่ อ) - ความรู้ /ทักษะสาหรับดาเนินการ สรรพคุณของเห็ด
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต (ต่อการเพาะเห็ด 100 ก้อน) - เงินลงทุนเท่ าไหร่ /การจัดการเงิน
วัสดุถาวร โรงเรื อน
ถังต้ ม
เชือ้ เพลิง
โรงเรื อน ไม้ ไผ่
กระโจม พลาสติก
อ่ าง อาบนา้ เก่ า
ถังนา้ มัน
ถังแก๊ ส
7,000.-
4,000.-
700.-
500.-
500.-
5,000.8,200.กรณีเพาะแบบก้ อน : ใช้บล็อกไม้เป็ นแม่แบบหรื อตะกร้าสี เหลี่ยมแทนก็ได้ กรณีเพาะแบบตระกร้ า : ใช้ตระกร้า เบอร์2002 โดยตัดช่องด้านข้างออก เพิม่ ค่าตระกร้าใบละ 35 บาท 100 ตระกร้า
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต (ต่อการเพาะเห็ด 100 ก้อน) - เงินลงทุนเท่ าไหร่ /การจัดการเงิน
วัสดุสิน้ เปลือง เชือ้ เห็ด
แป้งข้ าว เหนียว
ฟาง
อาหารเสริม
แก๊ ส
กาก นา้ ตาล
....1,500...บาท
ปุ๋ย ยูเรี ย
รา ละเอียด
แคลเซียม ในเตรท
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต (ต่อการเพาะเห็ด 100 ก้อน) - การจัดการกาลังคน เตรียม โรงเรือน 2
วัน
เก็บเห็ด 15 วัน
20 วันๆละ 1 คน ค่ าแรงวันละ 300 บ.
เตรียม ก้ อนเห็ด
3 วัน
เป็ นเงิน 6,000 บ.
ประมวลเนือ้ หา 1. กระบวนการผลิต - เครื่องมือ/อุปกรณ์
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
โรงเรือน
ภายนอก
แบบไม้ไผ่
แบบกระโจม
ลักษณะโรงเรื อนเพาะเห็ดโคนน้ อย ขนาดกว้ าง 5 เมตร ยาว 6 เมตร สู ง 3.5 เมตร สามารถบรรจุ ต ะกร้ าเพาะได้ ป ระมาณ 100 ตะกร้ า โครงสร้ างอาจใช้ ไม่ ไผ่ หรื อไม้ ยูคาทัง้ หมด หลังคามุงด้ วยหญ้ า คา พืน้ โรงเรื อนเป็ นพืน้ ดินอัดแน่ นหรื อพืน้ ทราย ส่ วนผนังทัง้ 4 ด้ าน ปิ ดคลุมด้ วยหญ้ าคาหรื อใช้ สแลมปิ ดโดยรอบเพื่อกันลมและแดดฟาด โดนโรงเรื อ นโดยตรง มี ป ระตู ท างเข้ า -ออก 1 บาน หลั ง จากที่ ท า โครงสร้ างรวมทัง้ มุมหลังคาและผนังเสร็ จแล้ วให้ ใช้ ผ้าพลาสติกคลุม ปิ ดภายในทัง้ 4 ด้ าน ส่ วนเพดานใช้ ผ้าพลาสติกปิ ด โดยความสูงวัด จากพืน้ โรงเรื อนถึงเพดานพลาสติก สูง 2.5 เมตร เพื่อกักเก็บความชืน้
ประมวลเนือ้ หา 1. กระบวนการผลิต - เครื่องมือ/อุปกรณ์
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
โรงเรือน
ภายใน
แบบก้ อน
แบบตระกร้ า
ประมวลเนือ้ หา 1. กระบวนการผลิต - เครื่องมือ/อุปกรณ์
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
อุปกรณ์ ต้มฟาง
ถังต้ ม
แบบอ่างอาบนํ้าเก่า
แบบถังนํ้ามัน
เชื้อเพลิง
แบบถังแก๊ส
แบบฟื น
ประมวลเนือ้ หา 1. กระบวนการผลิต - เครื่องมือ/อุปกรณ์
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
แม่ พมิ พ์
เพาะแบบก้อน
แบบพลาสติก
แบบบล็อกไม้
เพาะในตะกร้ า
ตระกร้าเบอร์ 2002
ถัง 15 นิ้ว
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - วัตถุดบิ
เตรียมฟาง
ประกอบด้ วย • ฟาง 20 มัด • นา้ 100 ลิตร • กากนา้ ตาล 1 กิโลกรัม • ราละเอียด 1 กิโลกรัม • ปุ๋ ยยูเรีย 1 กิโลกรัม • ปุ๋ ยแคลเซียมในเตรท (15-0-0) 1 กิโลกรัม
นิ ้ว
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - วัตถุดบิ ประกอบด้ วย
• หัวเชื้อ 100 ก้ อน • แป้งข้ าวเหนียว 3 ถุง
เตรียมเชื้อเห็ด
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การเตรียมฟาง
1. ใส่ นา้ 100 ลิตร ลงในหม้ อต้ ม ตามด้ วยกากนา้ ตาลและราละเอียด อย่ างละ 1 กก. ต้ มจนเดือด
2. จากนั้นให้ นาปุ๋ ยยูเรีย 1 กก. และปุ๋ ยแคลเซียมในเตรท 1กก. ใส่ ลงหม้ อต้ มคนให้ ละลาย
3. ตัดเป็ นท่ อนยาว 40 เซนติเมตร
4. นาฟางลงต้ มในนา้ ปุ๋ ย นาน 3-5 นาที จนฟางนิ่ม
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การเตรียมฟาง
5. นาฟางขึน้ จากหม้ อต้ มโดยช้ อนขึน้ มาค้ างไว้ จนสะเด็ดนา้ แล้ วนาไป กองรวมบนพืน้ เพือ่ บ่ มทิง้ ไว้ 1 คืน
6. กองรวมกันแล้ วคลุมด้ วยพลาสติกให้ มดิ ชิด 1 คืน ก่ อนเพาะ
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การเตรียมหัวเชื้อ
7. นาหัวเชื้อ 1 ก้ อน มายีแล้ วผสมด้ วย แป้ งข้ าวเหนียว 2 ช้ อนโต๊ ะ คลุกให้ เข้ ากัน โดยแบ่ งเป็ น 4 ส่ วน
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
วิธีเพาะแบบก้ อน
8. นาแม่ พมิ พ์วางบนพืน้ และ นาฟาง 2 เส้ นวางลงในแม่ พมิ พ์
9. นาฟางทีบ่ ่ มไว้ วางลงใน แม่ พมิ พ์หนาประมาร 4 ซ.ม.
10. นาเชื้อเห็ดโคนน้ อย 1 ส่ วน มาโรยรอบขอบตะกร้ าด้ านใน ทั้ง 4 ด้ านให้ สมา่ เสมอ
11. นาฟางทีบ่ ่ มไว้ วางลงทับ ในแม่ พมิ พ์หนาประมาณ 4 ซ.ม. เป็ นชั้นที่ 2
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
วิธีเพาะแบบก้ อน
12. ชั้นสุ ดท้ ายปิ ดด้ วยฟางบางๆ
13. มัดเชือกฟางทั้งสองให้ แน่ นๆ
14. ควา่ ตะกร้ าเพือ่ เอาก้ อนออกจากตะกร้ า
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
วิธีเพาะแบบก้ อน
15. นาก้ อนเชื้อเห็ดเรียงกับพืน้ เพือ่ รดนา้ อีกครั้งก่ อนนาไปบ่ ม
16. รดนา้ ให้ ชุ่ มพอประมาณแล้ วใช้ พลาสติกคลุมให้ มดิ ชิดบ่ มไว้ 1 คืน
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
วิธีเพาะแบบก้ อน
17. นาก้ อนเชื้อเห็ดทีบ่ ่ มครบ 1 คืนมาวางบนชั้น
18. บ่ มก้ อนเชื้อเห็ดในโรงเรือนอีก 5- 6 วันก็จะออกดอก
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
วิธีเพาะแบบตะกร้ า
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การดูแลรักษา
19. ข้ อควรปฏิบตั ิ ต้ องตรวจดูความชื้นให้ ได้ 80 เปอร์ เซ็นต์ ความชื้นในโรงเรือนทีเ่ หมาะสม (ดูหยดนา้ เกาะทีผ่ ้ าใบด้ านบน)
20. การเกิดดอกเห็ดหลังเพาะได้ 7 วัน
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การดูแลรักษา 1. การสร้างโรงเรื อนเพาะเห็ดโคนน้อย ไม่ควรสร้างหลัง ใหญ่หลังเดียว แต่ควรสร้างหลังเล็กหลายๆหลัง เป็ นการ ป้ องกันการระบาดของโรคและศัตรู เห็ด 2. โรงเรื อนควรมีการระบายถ่ายเทอากาศดีแต่สามารถเก็บ รักษาความชื้นได้ดว้ ย ดอกเห็ดแห้ ง ดอกเห็ดแฉะเน่า ดอกเห็ดผิดรูป หงิก งอ
ลมโกรก ความชื ้นน้ อย ความชื ้น มากเกินไป ก๊ าซคาร์ บอนไดออกไซด์ ในโรงเรื อนมีมากเกินไป
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การดูแลรักษา สํา หรั บ การดู แ ล รั ก ษาโดยทัว่ ๆ ไป หลัง การเพาะจะต้องดูแลเรื่ อง ศัตรู พืช เช่น มด ไรต่าง ๆ ไม่ให้มารบกวน อาจโรย ปู น ขาวรอบๆกองหรื อ รมควันเพื่อไล่แมลงศัตรู เ ห็ ด แ ล ะ ค ว ร จ ะ ใ ห้ อุณหภูมิอยูป่ ระมาณ 30 35 องศาเซลเซียส
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การดูแลรักษา
สู ตร สมุนไพรไล่แมลง
สะเดา
ประโยชน์ : กําจัดแมลงศัตรู พืช เช่นหนอนผีเสื้ อ หนอนด้วง ขับไล่ แมลง เพลี้ยอ่อน แมลง หวีข่ าว วิธีใช้ : ๑. เมล็ดแก่ ประมาณ ๑ กก. บดและในนํ้า ๑ ปี๊ บนาน ๑ คืน กรองเอานํ้าไปฉี ดฆ่าแมลงหรื อไล่แมลงได้หลายชนิด ๒. ใบสด ๑-๒ กก.บดแช่น้ าํ ๑ ปี๊ บนาน ๑ คืน กรองเอานํ้า ฉี ดไล่แมลง เนื่องจากใบสะเดามีกลิ่นฉุนรุ นแรง ส่ วนที่ใช้ : ใบ เมล็ด
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การดูแลรักษา
สู ตร สมุนไพรไล่แมลง
ตระไคร้ หอม
ประโยชน์ : ใช้ขบั ไล่แมลง วิธีใช้ : 1) ตะไคร้หอมใช้ผสมกับนํ้ามันอื่น ฉี ดพ่นไล่แมลงศัตรู พืช 2) ใบสดแก่จดั 4 กก. หัวข่าสด 4 กก. ใบสะเดาสด 4 กก. บด รวมกันแช่ใน นํ้า 2 ปี๊ บ 1 คืน กรอง เอานํ้าเป็ นหัวเชื้อ เวลาใช้ให้นาํ หัว เชื้อ 10 ช้อนแกงผสมนํ้า 20 ลิตร ฉี ดกําจัดแมลงในผัก ข้าว และ ไม้ผล ส่ วนที่ใช้ : ต้น ใบ
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การเก็บดอกเห็ด
ใช้ มอื สอดเข้ าไปทีฐ่ านของดอกเห็ด บิดซ้ ายขวาแล้ วดึงออก ใส่ ตะกร้ า โปร่ ง
นาไปทาความสะอาดด้ วยการ ล้ างนา้ หรือการใช้ มดี ขูดก้ าน เห็ดไม่ ให้ ถูกนา้ ใช้ ตะกร้ าโปร่ งและ ไม่ ควรใส่ ดอกเห็ด เกิน 3 กิโลกรัมต่ อ ตะกร้ า
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
1. กระบวนการผลิต - กระบวนการ/ขัน้ ตอนในการทา
การเก็บดอกเห็ด 1. หากเก็บไว้ในที่มีอุณหภูมิสูงจะทาให้ดอกเห็ดไม่มีคุณภาพ น้ าหนักเบา บานง่าย ดังนั้นการเก็บเกี่ ยวเห็ ดโคนน้อยไม่ควร เก็บใส่ ในภาชนะที่ทึบและอับ ไม่ควรใส่ เข้าไปในภาชนะให้มี ปริ มาณมากจนเกินไป มักจะนิ ยมใช้ตะกร้าโปร่ งที่สามารถใส่ ดอกเห็ดได้ประมาณ 4-5 กิโลกรัม 2. เมื่ อทาการเก็บเกี่ ยวเรี ยบร้ อยแล้วควรรี บนาไปตัดแต่งทา ความสะอาดแล้วนาไปจาหน่ ายโดยเร็ ว หากปล่อยทิ้งไว้ดอก เห็ดจะบานและกลายเป็ นสี ดาอย่างรวดเร็ ว เนื่ องจากเห็ดมีการ สลายตัว แต่ถา้ ต้องการ ยืดอายุในการเก็บรักษา ควรเก็บไว้ในตูเ้ ย็นที่ อุณหภูมิ 8-10 องศาเซลเซี ยส สามารถเก็บในรู ปเห็ดสด ได้นานข้ามวันได้
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
2. การตลาด ดอกเห็ดที่ตลาดต้ องการ ไม่ ว่ าจะเป็ นตลาดสด หรื อ โรงงานแปรรู ป จะ รั บ ซื้ อ ในลั ก ษณะของ ดอกเห็ดตูมทีเ่ จริญเต็ม
แช่ นา้ ล้างทาความสะอาดก่อนจาหน่ าย
หรือ ใช้ มดี ขูดทาความสะอาดก้านเห็ดแทนการล้างนา้ กรณีเก็บไว้ ได้ หลายวัน
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
2. การตลาด
ราคาขายส่ ง ราคาขาย 1 กิโลกรัม : 100 – 120 บาท
ราคา ขายปลีก
ราคาขาย 1 กิโลกรัม : 120 – 150 บาท บรรจุถุงละ 1 ขีด ( 20 บาท ) หรือ (3 ถุง 50 บาท)
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
2. การตลาด
รายได้
(ต่ อการเพาะเห็ด 100 ก้อน) 1 วัน
เก็บเห็ดได้
10 กิโลกรัม
15 วัน
เก็บเห็ดได้
150 กิโลกรัม
เห็ดราคาขายส่ ง กิโลกรัมละ 120 บาท
มีรายได้
1,200 บาท
15 วัน มีรายได้
18,000 บาท
1 วัน
หมายเหตุ : ช่ วงการเพาะเห็ดหนึ่งครั้ง สามารถเก็บเห็ดได้ประมาณ 15 วัน
ประมวลเนือ้ หา 2. การตลาด
ตลาดสด
ซุปเปอร์ มาเกต
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
3. ปั ญหา/วิธีการตัดสินใจ/กระบวนการแก้ ปัญหา 1. เชื้อเห็ดไม่ เจริ ญเติบโต ควร เป็ นสายพั น ธุ์ เ ห็ ด ที่ ผ่ า นการ คัดเลื อกแล้วว่า เพาะได้ผลเป็ น อย่างดี ทั้ง นี้ เพราะเชื้ อเห็ ดจะมี แรงและเจริ ญ ได้ดี ก ว่า เชื้ อ เห็ ด ทัว่ ๆไป 2. ดอกเห็ดเกิดช้ า เกิดจากอุณหภูมิโรงเรื อนตั้งแต่แรกเริ่ มต่า มักเกิดขึ้น ในฤดูหนาว หรื อความร้ อนภายในโรงเรื อนสู งเกิ นไป ในฤดูร้อนไม่ ควรทากองโตหรื อสู งเกินไป หากอุณหภูมิภายในโรงเรื อนสู งเกิน 45 องศาเซลเซี ยส ให้เปิ ดผ้าพลาสติกด้านข้างโรงเรื อน เพื่อให้ความชื้ น และความร้อนส่ วนเกินระเหยออกไปบ้าง หรื อทาการฉี ดพ่นน้ าที่พ้ืน โรงเรื อน ขณะที่ อากาศภายนอกร้ อนจัด เมื่ อน้ าที่ ฉีดรดลงไประเหย ความร้อนภายในโรงเรื อนจะลดลง 3. ดอกเห็ด ดอกเล็กไม่ ยอมโต ส่ วนใหญ่เกิ ดขึ้นเนื่ องจากการปรั บ สภาพแวดล้อมไม่เป็ นไปตามที่เห็ดต้องการ อาจทาการรดน้ าขณะที่ เห็ดกาลังเกิดดอกหรื อความชื้นระเหยเร็ วเกินไปจนกระทัง่ ดอกเห็ดขาด น้ าตาย
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
4. ปั จจัยสู่ความสาเร็จ การวางแผนกระบวนการผลิต โรงเห็ด 1 เตรี ยม เตรี ยม โรง ก้อน เรื อน เห็ด 1-2
วันที่ 1
เพาะเห็ด
เก็บเห็ด
6-12
13-27
3-5
5
10
15
20
โรงเห็ด 2 เตรี ยม เตรี ยม โรง ก้อน เรื อน เห็ด 1617
1820
25
30
เพาะเห็ด
เก็บเห็ด
21-27
28
( เก็บไปอีก 15 วัน)
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
5. แนวคิดใหม่ ใน การพัฒนาอาชีพ แปรรู ปเป็ นเห็ดโคนน้อยบรรจุ ขวด โดยนาเห็ ดที่ เกลาแล้วมา ล้า งให้ส ะอาด แล้ว น าไปลวก น้ า ร้ อ นให้ สุ ก ปล่ อ ยให้ส ะเด็ ด น้ า 5 นาที นาไปบรรจุลงขวดที่ ผ่ า นการนึ่ งฆ่ า เชื้ อแล้ ว เติ ม น้ าเกลือเข้มข้น 20 เปอร์ เซ็นต์ จนเต็มแล้วนาไปนึ่ งต่ออีก 10 25 นาที ปิ ดฝาขวดแล้วนาไปใส่ หม้อ นึ่ ง ความดัน ไอน้ า เพื่ อ ฆ่ า เชื้ออีก 30 นาที เมื่อเย็นแล้วปิ ด ผนึ กฝาขวดก็สามารถเก็บไว้ได้ นานถึง 2 ปี
เห็ดโคนน้ อยบรรจุขวด
ประมวลเนือ้ หา 5. แนวคิดใหม่ ใน การพัฒนาอาชีพ
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” แหนมเห็ด
อุปกรณ์ /เครื่องมือ 1. กระทะ 2. กระชอน 3.เครื่ องคั้นกะทิ 4. เครื่ องปั่ น 5. กะละมัง 6. ตาชัง่ 7. ถุงขนาด 5x7 นิ้ว 8. ถุงมือ วัตถุดบิ 1.เห็ดโคนน้อย 10 กก. 2.กระเทียม 500 กรัม 3.พริ กขี้หนู ½ กก. 4.เกลือ 180 กรัม 5.ผงชูรส 3 ช้อนโต๊ะ 6.ข้าวเหนียว 1.2 กก.
ขั้นตอนการการผลิต 1.นําเห็ดนางรมภูฐานมาฉี กฝอย นําไปลวกนํ้าร้อนและบีบนํ้าออก 2.นําเครื่ องปรุ งมาคลุกเคล้าให้ทวั่ 3.นํามาบรรจุในถุงพลาสติก 4.บรรจุ ข้ อควรระวัง 1.ลวกเห็ดให้สุกบีบนํ้าให้แห้ง 2.มัดแหนมให้แน่น 3.คลุกเคล้าเครื่ องปรุ งให้เข้ากัน
ประมวลเนือ้ หา 5. แนวคิดใหม่ ใน การพัฒนาอาชีพ
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” เห็ดสวรรค์
อุปกรณ์ /เครื่องมือ 1.กระทะ 2.ตะหลิว 3.กระชอนทอด 4.กะละมังเล็ก 5.ตาชัง่ 6.ถุงมือยาง 7.เตาอบ 8.กระดาษซับมัน 9.เตาแก็ส วัตถุดบิ 1.เห็ดฝอยแห้ง 6 ขีด 5.พริ กไทย 1 ช้อนโต๊ะ 1 ขีด 2.นํ้ามันพืช 1 ขวด 6.งาขา 3.ซอส+ซีอิ้ว 2 ถ้วย 7.แบะแซ 10 กรัม 4.นํ้าตาลปี๊ บ 7 ขีด ขั้นตอนการการผลิต 1.นําเห็ดแห้งฝอยลงทอดให้เหลืองแล้วนําขึ้นสะเด็ดนํ้ามัน โดยนําเห็ดที่ ทอดเทวางบนกระดาษซับนํ้ามันสี น้ าํ ตาล 2.นํากระทะอีกใบตั้งไฟเท ซอส+ซี อิ้ว รอจนเดือดแล้วใส่ น้ าํ ตาลปี๊ บลง คนจนนํ้าตาลละลายตามด้วย แบะแซ ใส่ พริ กไทยปนลงไปคนให้เข้ากัน 3.เมื่อคนให้เข้ากันและเหนียวได้ที่ นําเห็ดฝอยที่ทอดแล้วใส่ ลงไปผสม กันให้ทวั่ แล้วนํางาคัว่ แล้วใส่ ลงไปคลุกเคล้าจนเข้ากัน 4.นํากระดาษซับมันสี น้ าํ ตาลปูในถาด แล้วนําเห็ดเทใส่ ถาดเกลี่ยให้ทวั่ ถาด อบด้วยไฟ 250 F 1 ชม.(คอยกลับเห็ดไปมาประมาณ 4-5 ครั้ง) 5.นําเห็ดที่อบแล้ว เกลี่ยไปมาจนเย็นบรรจุใส่ ถุง
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
11
7
3
24 สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” หลักสู ตรการทาเชื้อเห็ดและเพาะเห็ดเศรษฐกิจ โดย ฐานเรียนรู้ เห็ดแม่ โจ้ คณะผลิตกรรมการเกษตรมหาวิทยาลัยแม่ โจ้ จ.เชียงใหม่
อารี ยล์ กั ษณ์ อุดมแก้ว. (2554). การเพาะเห็ดฟาง / กรุ งเทพฯ
อมริ นทร์. (2552). เมนูจานเห็ด / กรุ งเทพฯ ครู บุญเลิศ ไทยทัตกุล.การแปรรู ปอาหารจากเห็ด / ศูนย์การเรี ยนรู ้ภูมิปัญญาไทย สาขาเกษตรกรรม “การเพาะเห็ด” อําเภอบางโฉลง จังหวัดสมุทรปราการ นิฤมล ลิมปิ โชติพงษ์. (2543). ผลของอุณหภูมิและแสงต่ อการเจริ ญเติบโตและการสลายตัว ของเห็ดโคนน้ อย /นิฤมล ลิมปิ โชติพงษ์ .เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. วรพล สุ รพัฒน์. (2545). ผลของแสงต่ อการผลิตเห็ดโคนน้ อย /วรพล สุรพัฒน์ . เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” ผสุ ดี สายชนะพันธ์. (2548). สมุนไพรกาจัดแมลงและศัตรู พืช/ กรุ งเทพฯ เกษตรโฟกัส ปี ที่ 1 ฉบับที่ 5 ประจาเดือนกรกฎาคม (2555) หน้ าที่ 56-58.การเพาะ เห็ดโคนน้ อย(เห็ด7วัน)สร้ างอาชี พเพิ่มรายได้ /กรุ งเทพฯ
การเพาะเห็ดโคนน้อย ทําง่าย รายได้ดี
http://www.chiangmainews.co.th การเพาะเลี้ยงเห็ดโคนน้อย สถาบันวิจยั และพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ตู้ ปณ. 111 โทรศัพท์ (053) 94 2454-8, 94 2477-9 CD-ROM
!
CD-ROM !
เส้นทางสร้างเงิน เห็ดโคนน้อย
http://www.nawatasanbook.com บริ ษทั นวสาร สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” ฐานเรี ยนรู้เห็ดแม่ โจ้ คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่ โจ้ จ.เชียงใหม่ โทรศัพท์ 0-5387-5840 ศูนย์บริ การข้อมูลรวมถึงฐานการเรี ยนรู ้ท้ งั ภาคทฤษฎีและภาคปฏิบตั ิ เกี่ยวกับเห็ด
การเพาะเห็ดโคนน้อย มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่
http://www.ist.cmu.ac.th สถาบันวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
http://www.stri.cmu.ac.th สํานักงานวิจยั และส่งเสริ มวิชาการการเกษตร
http://webcache.googleusercontent.com สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
การแปรรูปเห็ดโคนน้ อย http://www.ist.cmu.ac.th/researchunit/coprinus/processing.html
หนึ่งตําบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ สิ นค้า OTOP http://www.thaitambon.com
การแปรรู ปเห็ด การทําแหนมเห็ด http://www.ideajobmoney.com
สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
http://www.ifarm.in.th บริ การข้อมูล เกี่ยวกับเห็ดโคนน้อย ทั้งวิธีการ เพาะปลูก การดูแลรักษา สรรพคุณ ข้อดี ข้อเสี ย
บริษทั ฟาร์ มเห็ดบ้ านสวน จากัด 117 หมู่ 1 บ้านทุ่งผา ตําบลวอแก้ว อําเภอห้างฉัตร จังหวัดลําปาง 52190 ติดต่อ : นายภาณุ วรรธน์ ชูเลาตระกูล โทร : 08 1432 3483 โทรสาร : 02 9098672, 02-9919648
e-mail : hbansuan@thaimail.com จิระวัฒน์ ฟาร์ มเห็ด จําหน่าย วัสดุอุปกรณ์ หัวเชื้อเห็ด ก้อนเห็ดนางรมฮังการี่ นางฟ้ าภูฐาน และใหม่ล่าสุดเชื้อ เห็ดโคนน้อยสายพันธุ์ดี ให้คาํ แนะนําการเพาะเห็ดทุกชนิด ติดต่อ สันต์ชยั มุกดา 08 9554 2325 หรื อที่ฟาร์ม แม่โจ้ เชียงใหม่และร้านไชยวัฒน์การเกษตร 053 869540, สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
แหล่ งอ้ างอิง • เจ้ าของความรู้
อ.สั นต์ ชัย มุกดา ฐานเรียนรู้ เห็ดแม่ โจ้ คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่ โจ้ สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” โรงเรื อนแบบไม้ไผ่
เพาะแบบก้อน
โรงเรื อนแบบกระโจม
เพาะแบบตะกร้า
สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” อ่ างเก่ า
ถังนา้ มัน
ถังแก๊ ส
ไม้ ง่าม
เชือกฟาง
พลาสติกคลุม
สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” บล๊ อกไม้
ตะกร้ าพลาสติก
ตะกร้ า เบอร์ 2002
ถัง 15 นิว้
พลาสติกคลุมก้อนเห็ด
หัวเชือ้ เห็ด
สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” ฟางข้ าว
แคลเซียมไนเตรท
ราละเอียด
กากนา้ ตาล
ปุ๋ยยูเรี ย
แป้งข้ าวเหนียว
สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400
แผนการถ่ ายทอดองค์ ความรู้ และรูปแบบกิจกรรมหรือนิทรรศการ
สื่ อ มัลติมีเดีย
แนะแนวการ ประกอบ อาชีพ
เอกสาร ความรู้
สอดแทรกใน กระบวนการ เรียนการ สอน
แหล่ง ค้นคว้า
กิจกรรม อาเภอ เคลื่อนที่
ประชาชนทั่วไป , นักเรี ยน ,นักศึกษา
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
5. แนวคิดใหม่ ใน การพัฒนาอาชีพ
เมนูเห็ด แกงเห็ดใส่ ยอดฟักทอง
1.โขลกน้ าพริ ก ได้ แ ก่ กระเที ย ม หอมแดง กะปิ พริ กขี้หนู ให้เข้ากัน 2.จากนั้นตั้งน้ า รอจนน้ าเดื อดจึ งใส่ น้ าพริ กที่ โ ขลกเตรี ยมไว้ใ ส่ ล งใน หม้อ 3. ใส่ ฟักทองลูกเล็กที่หั่นไว้(หากมี) รอจนฟั ก สุ ก ใส่ ย อดฟั ก ทองและ เห็ ดโคนน้อ ยพร้ อ มกัน รอจนเดื อ ด อีกครั้ง ยกออกจากเตา 4. หากมีปลาย่าง ก็นาปลาย่างมาใส่ ด้วยได้ หมายเหตุ : ไม่ตอ้ งปิ ดฝาหม้อ เวลาน้ าเดือด เพราะจะทาให้ผกั มีสีเหลืองไม่ สวยงาม
ประมวลเนือ้ หา
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..”
5. แนวคิดใหม่ ใน การพัฒนาอาชีพ
เมนูเห็ด ผัดเห็ดโคนน้ อยนา้ มันหอย
ตั้ง กระทะให้ ร้ อ น เทนํ้า มัน พื ช ลง ในกระทะ จากนั้ นรอจนนํ้ามั น ร้ อน ทุ บกระเที ย มใส่ ลงไป รอจน กระเทียมส่ งกลิ่นหอม สี เหลืองนวล ใส่ ห มู ที่ หั่น เป็ นชิ้ น หรื อ จะใช้ห มู สั บ ก็ ไ ด้ ใส่ ชี อิ๊ ว ขาว ซอสปรุ ง รส รอจนหมูสุก จากนั้นก็ใส่ เห็ ดโคน น้อ ยที่ ลา้ งเตรี ยมไว้แล้ว คนไปมา ใส่ น้ าํ มันหอยผัดจนหมูสุก หมายเหตุ : 1.ไม่ตอ้ งผัดเห็ดนานเกินไป จะทาให้เห็ดเสี ยรสชาดและเห็ดเหนียว 2.สามารถนาเห็ดหลายชนิดมาผัดรวมกันได้
ประมวลเนือ้ หา 5. แนวคิดใหม่ ใน การพัฒนาอาชีพ
ชุดความรู้ทามาหากิน “..เส้ นทางเห็ดโคนน้ อย..” เมนูเห็ด นา้ พริกเห็ดโคนน้ อย
ทุบตะไคร้ 2 หัว ตั้งนํ้าให้เดือด ใส่ ตะไคร้ลงไป เมื่อนํ้าเดือดก็เอาเห็ด ถัว่ ไปต้มให้สุก แต่อย่าสุ กมากเดี๋ยวจะเละ ก่อนเห็ดถัว่ จะสุ ก ก็เอาปลาร้า ลงไปต้มด้วย จากนั้นก็เอาเห็ดถัว่ ออก นํ้าต้มถัว่ ที่มีส่วนผสมของปลาร้า ก็ เก็บเอาไว้ส่วนผสมของนํ้าพริ ก มีพริ กหนุ่ม กระเทียม หอมแดง เกลือเม็ด และข่าสัก 2 แว่น เอาพริ กหนุ่ม กระเทียม หอมแดง ไปเผาให้สุกแล้วแกะ เปลือกออก ตําข่าและเกลือเม็ดให้ละเอียด ใส่ พริ กหนุ่ม กระเทียม หอมแดงที่ลอกเปลือกออกแล้วตําให้ละเอียด เห็ดถัว่ ที่ตม้ สุ กแล้ว พักไว้ ให้เย็นก่อน จากนั้นก็ใส่ เห็ดถัว่ ลงไปบดในครกพอแหลก นํานํ้าต้มถัว่ เมื่อสักครู่ ที่ตม้ ปลาร้าด้วย เอามาใส่ ในครกไม่ตอ้ งเยอะ คนให้เข้ากัน แบ่งผักไผ่กบั ใบหอมซอยมาครึ่ งหนึ่ง เอาไปบดกับเห็ดถัว่ ในครก