The Knowledge vol.24

CONTENTS

4 46

36

38 ไม่​่เชื่​่�ออย่​่าลบหลู่​่� พลั​ังมู​ูเตลู​ูกระตุ้​้�น เศรษฐกิ​ิจไทย

19 DECODE

ถอดรหั​ัสสถาปั​ั ตยกรรม หลากสั​ั ญชาติ​ิที่​่�มาพร้​้อม ศาสตร์​์มู​ูเตลู​ู

38 INSIDE OKMD

46 NEXT

12 5IVE

5 ธุ​ุรกิ​ิจสร้​้างภาพลั​ักษณ์​์ ฉบั​ับมู​ูเตลู​ูที่​่�ทำำ�ให้​้ ดู​ูดี​ีได้​้และเฮงด้​้วย

24 DIGITONOMY

สำำ �รวจตั​ัวเลขทาง เศรษฐกิ​ิจในแวดวง ธุ​ุรกิ​ิจมู​ูเตลู​ู

42 INSIDE OKMD : NKC

51 editor's note

16 ONE OF A KIND

28 THE KNOWLEDGE

44 OPINION

18 TALK TO ZINE

36 ความรู้​้�กิ​ินได้​้

04 EXPLAINED

A–Z รวมเกร็​็ดความเชื่​่�อ ที่​่�คุ​ุณอาจยั​ังไม่​่รู้​้�จั​ัก จากทุ​ุกมุ​ุมโลก

Make it Possible ด้​้วยตั​ัวเราเอง

ไสยศาสตร์​์และ วิ​ิทยาศาสตร์​์อยู่​่�ในโลก คู่​่�ขนานจริ​ิงหรื​ือ?

ท่​่องเที่​่�ยวสายมู​ู ฟื้​้� นฟู​ูเศรษฐกิ​ิจท้​้องถิ่​่�น

ความเชื่​่�อคื​ือเหตุ​ุผล

ย้​้อนรอยเส้​้นแบ่​่งระหว่​่าง ศาสนาและวิ​ิทยาศาสตร์​์ ในพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ประวั​ัติ​ิศ าสตร์​์ อเมริ​ิกั​ันแห่​่งชาติ​ิ

พลั​ังความเชื่​่�อสู่​่� เศรษฐศาสตร์​์ส ายมู​ู กอบกู้​้�เศรษฐกิ​ิจไทย

ธุ​ุรกิ​ิจสายมู​ู สร้​้างความหวั​ัง ด้​้วยพลั​ังของความเชื่​่�อ

เศรษฐกิ​ิจมู​ูเตลู​ู รู้​้�จั​ักใช้​้ได้​้ประโยชน์​์

ความเชื่​่� อ และไสยศาสตร์​์ อ ยู่​่�คู่​่�กั​ั บ มนุ​ุ ษ ย์​์ ใ นทุ​ุ ก สั​ั ง คมมายาวนาน ไม่​่ต้​้องมองอื่​่น� ไกลในสั​ังคมไทยเรื่อ่� งพวกนี้​้�ทรงอิ​ิทธิ​ิพลต่​่อการดำเนิ​ินชี​ีวิ​ิต ทั้​้�งการกิ​ิน การอยู่​่� การแต่​่งกาย ฯลฯ จนในยุ​ุคปั​ัจจุ​ุบั​ัน ที่​่� น่​่ า สนใจคื​ือคนยุ​ุ ค ใหม่​่ หั​ั น มาสนใจเรื่​่� อ งไสยศาสตร์​์ กั​ั น มากขึ้​้� น โดยเฉพาะในช่​่วงสถานการณ์​์โรคระบาดที่​่�ผ่า่ นมา ทำให้​้ผู้​้ค� นรู้​้สึ​ึ� กอ่​่อนไหว ขาดความมั่​่�นใจ ความเชื่​่�อทางไสยศาสตร์​์หรื​ือมี​ีชื่​่�อใหม่​่ว่​่า "มู​ูเตลู​ู" ได้​้เข้​้ามาช่​่วยเติ​ิมความเชื่​่�อมั่​่�นได้​้เป็​็นอย่​่างดี​ี และด้​้วยความที่​่�เรื่​่อ� งความเชื่​่อ� เชื่​่อ� มโยงกั​ับมนุ​ุษย์​์ในหลายมิ​ิติ​ิ เรื่​่อ� งนี้​้� จึ​ึงกลายเป็​็นลู​ูกเล่​่นให้​้สิ​ินค้​้าและบริ​ิการต่​่างๆ นำมาเป็​็นจุ​ุดขาย สร้​้างมู​ูลค่​่า ทางเศรษฐกิ​ิจหลายหมื่​่น� ล้​้านบาทในแต่​่ละปี​ี อย่​่างเช่​่นธุ​ุรกิจตั ิ วั เลขมงคล มี​ีมู​ูลค่​่าสู​ูงถึ​ึง 1,000 ล้​้านบาทต่​่อปี​ี และ 0.36% ของมู​ูลค่​่าท่​่องเที่​่�ยวไทย ในปี​ี พ.ศ. 2562 หรื​ือคิ​ิดเป็​็น 10,800 ล้​้านบาท ก็​็ได้​้มาจากการเดิ​ินทาง ไปทำบุ​ุญขอพรสิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิทิ ธิ์​์ข� องคนไทยในช่​่วงเริ่​่ม� ต้​้นของการแพร่​่ระบาด ของเชื้​้อ� ไวรั​ัส Covid-19 และคาดว่​่าจะมี​ีเม็​็ดเงิ​ินหมุ​ุนเวี​ียนในแวดวง โหราศาสตร์​์ไทยสู​ูงถึ​ึง 5,000 ล้​้านบาทหลั​ังการแพร่​่ระบาด ยั​ังไม่​่นับั ศาสตร์​์ฮวงจุ้​้ย� ที่​่�มีผี ลทั้​้�งเรื่​่อ� งที่​่�อยู่​่�อาศั​ัยและการดำเนิ​ินธุ​ุรกิจิ อย่​่าง ในฮ่​่องกงราคาขั้​้น� ต่​่ำของค่​่าให้​้คำปรึ​ึกษาด้​้านฮวงจุ้​้ย� อยู่​่�ที่​่� 8 ดอลล่​่าห์​์ฮ่อ่ งกง ต่​่อ 1 ตารางฟุ​ุต และราคาจะถี​ีบตั​ัวสู​ูงถึ​ึง 30 ดอลลาร์​์ฮ่​่องกง ถ้​้าเป็​็น โครงการระดั​ับไฮเอนด์​์ เรี​ียกได้​้ว่​่าเรื่​่อ� งความเชื่​่อ� และไสยศาสตร์​์เชื่​่อ� มโยง กั​ับเศรษฐกิ​ิจจนกลายเป็​็นระบบเศรษกิ​ิจฉบั​ับมู​ูเตลู​ูก็​็ว่​่าได้​้ เรื่​่อ� งความเชื่​่อ� และไสยศาสตร์​์สร้​้างประโยชน์​์ได้​้หลากหลาย เพี​ียงแต่​่ ต้​้องรู้​้�จั​ักใช้​้อย่​่างพอดี​ี ทั้​้�งในแง่​่เศรษฐกิ​ิจ สั​ังคม หรื​ือแม้​้กระทั่​่�งวิ​ิทยาการ เพราะรากฐานของวิ​ิทยาศาสตร์​์สมั​ัยใหม่​่ ส่​่วนหนึ่​่�งก็​็มาจากความสงสั​ัยใคร่​่รู้�้ จากไสยศาสตร์​์จนต้​้องหาทางพิ​ิสู​ูจน์​์ The Knowledge ฉบั​ั บ นี้​้� จ ะพาไปทำความรู้​้� จั​ั ก ความเชื่​่� อ ทาง ไสยศาสตร์​์หรื​ือมู​ูเตลู​ูในหลายมิ​ิติ​ิ และการประยุ​ุกต์​์ใช้​้ให้​้เกิ​ิดประโยชน์​์ ในแง่​่เศรษฐกิ​ิจ ที่​่�อาจจะทำให้​้เรื่​่�องงมงายไม่​่ได้​้งมงายอย่​่างที่​่�คิ​ิด OKMD Team

Office of Knowledge Management and Development

กองบรรณาธิการและศิลปกรรม บริษัท โคคูน แอนด์ โค จำ�กัด 32 ซอยโชคชัย 4 ซอย 84 ถนนโชคชัย 4 แขวงลาดพร้าว เขตลาดพร้าว กรุงเทพมหานคร 10230 โทรศัพท์ 087 718 7324

ที่​่�ปรึ​ึกษา ดร. ทวารั​ัฐ สู​ูตะบุ​ุตร บรรณาธิการบริหาร ดร. อภิ​ิชาติ​ิ ประเสริ​ิฐ รองผู้อำ�ำนวยการสำ�ำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ บรรณาธิการ นายโตมร ศุขปรีชา ผู้อำ�ำนวยการสำ�ำนักยุทธศาสตร์และนวัตกรรมการเรียนรู้

จัดทำ�ำโดย สำ�ำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน) 69 อาคารวิทยาลัยการจัดการ มหาวิทยาลัยมหิดล ชั้​้�น 18-19 ถนนวิ​ิภาวดี​ีรั​ังสิ​ิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ​ุงเทพมหานคร 10400 โทรศั​ัพท์​์ 0 2105 6500 โทรสาร 0 2105 6556 อีเมล theknowledge@okmd.or.th เว็บไซต์ www.okmd.or.th

ผู้​้�สนใจรั​ับนิ​ิตยสารโปรดติ​ิดต่​่อ 0 2105 6520 หรื​ือดาวน์​์โหลดที่​่�เว็​็บไซต์​์ www.okmd.or.th/knowledge/okmd-magazine

อนุญาตใหใ้ ชไ้ ด้ตามสัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกัน 3.0 ประเทศไทย จั​ั ดทำขึ้​้�นโดยสำนั​ักงานบริ​ิหารและพั​ัฒนาองค์​์ความรู้​้� (องค์​์การมหาชน) เพื่​่�อสร้​้างแรงบั​ันดาลใจในการนำ องค์​์ ค วามรู้​้� ม าผสมผสานกั​ั บ ความคิ​ิ ด สร้​้างสรรค์​์ เพื่​่�อประโยชน์​์ด้​้านการเรี​ียนรู้​้� ต่​่อยอดธุ​ุรกิ​ิจ เพิ่​่�มมู​ูลค่​่า เศรษฐกิ​ิจของประเทศ

4

E

EXPLAINED

ไม่​่เชื่​่�ออย่​่าลบหลู่​่� พลั​ังมู​ูเตลู​ูกระตุ้​้�นเศรษฐกิ​ิจไทย “มู​ูมามู​ูกลั​ับไม่​่โกง” เขามู​ูกั​ันมาก่​่อน ใครไม่​่ตามเทรนด์​์เดี๋​๋�ยวเสี​ียโอกาส ตั้​้�งแต่​่เสื้​้�อสี​ีมงคล ก่​่อนออกจากบ้​้าน เลิ​ิกงานไปไหว้​้พระตรี​ีมู​ูรติ​ิ ขอพรพระจั​ันทร์​์ วอลล์​์เปเปอร์​์เสริ​ิมดวงต้​้องมี​ี เพราะโลกอยู่​่�ยากโดยเฉพาะยุ​ุคนี้​้� เลยขอมู​ูเตลู​ูให้​้อุ่​่�นใจ โดยวั​ัยรุ่​่�น วั​ัยทำงานต่​่างรู้​้จั� กั “มู​ูเตลู​ู” คำมาแรงในกระแสสมั​ัยใหม่​่นี้​้�ว่​่าเป็​็นความเชื่​่�อในพลั​ังหรื​ือสิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�ที่​่�ช่​่วยให้​้สำเร็​็จ ตามเป้​้าหมาย แต่​่หากอยู่​่�ในบริ​ิบทของคนรุ่​่�นปู่​่�ย่​่าตายาย คำว่​่า “มู​ู” หรื​ือ “มู​ูเตลู​ู” คื​ือ “ไสยศาสตร์​์” ที่​่�เป็​็น Soft Power ฝั​ังรากลึ​ึกในสั​ังคมไทย รวมทั้​้�งประวั​ัติศิ าสตร์​์โลกมายาวนาน จนอยากชวนทุ​ุกคนมาถอดความหมายของมู​ูเตลู​ู

EXPLAINED

E

วิ​ิวั​ัฒนาการของ ไสยศาสตร์​์สู่​่�ศาสนาผี​ี พราหมณ์​์-ฮิ​ินดู​ูสู่​่�พุ​ุทธ

เมื่​่�อ “มู​ูเตลู​ู” ฟื้​้�นคื​ืนชี​ีพ ความหมายแบบใหม่​่แบบสั​ับ

มู​ูเตลู​ู หรื​ือ ไสยศาสตร์​์ เกิ​ิดจากความพยายามหา คำอธิ​ิบายสิ่​่�งต่​่างๆ ที่​่�อยู่​่�รอบๆ ตั​ัว ด้​้วยการใช้​้วิ​ิธี​ีการ ต่​่างๆ เพื่​่อ� สร้​้างจิ​ิตใจที่​่�มีพลั ี งั เข้​้มแข็​็ง เป็​็นจุ​ุดเริ่​่ม� ต้​้นของ เวทมนตร์​์คาถา และพิ​ิธีกี รรมต่​่างๆ หากถามว่​่ามู​ูเตลู​ูมา จากไหน บทความ “มู​ูเตลู​ู : มานุ​ุษยวิ​ิทยาของเครื่​่�องราง ของขลั​ังและโชคลาภ Mutelu : Anthropology of Fortune and Fetishism” ดร. นฤพนธ์​์ ด้​้วงวิ​ิเศษ จาก เพจศู​ูนย์​์ ม านุ​ุ ษ ยวิ​ิ ท ยาสิ​ิ ริ​ิ น ธร ได้​้กล่​่ า วถึ​ึงคำนี้​้� โ ดย สั​ั น นิ​ิ ษ ฐานว่​่ า เป็​็ น คำที่​่� ม าจากชื่​่� อ ภาพยนตร์​์ ข อง อิ​ินโดนี​ีเซี​ีย เรื่​่�อง Penangkal ilmu Teluh ที่​่�ออกฉายใน ปี​ี พ.ศ. 2522 และข้​้อสั​ันนิ​ิษฐานนี้​้�ก็มี็ แี นวโน้​้มเป็​็นไปได้​้ จากเนื้​้�อเรื่​่�องย่​่อในชุ​ุมชนคนรั​ักภาพยนตร์​์ The Movie Database (TMDB) ที่​่�ว่​่าด้​้วยภรรยาที่​่�นอกใจและใช้​้ มนต์​์ดำทำคุ​ุณไสยจนสามี​ีจับั ได้​้ และให้​้หมอผี​ีมาช่​่วยเหลื​ือ ใครจะคิ​ิดว่​่าอี​ีกกว่​่า 40 ปี​ีต่อ่ มา ความสนุ​ุกในการใช้​้คำ และความลื่​่� น ไหลของภาษาจะทำให้​้คำนี้​้� ก ลั​ั บ มา ในบริ​ิบทที่​่�ใกล้​้เคี​ียง กลายเป็​็นเทรนด์​์ที่​่�มาแรงแซงโค้​้ง ที่​่�ทั้​้ง� นั​ักการตลาดและผู้​้บ� ริ​ิโภคต้​้องหั​ันมาสนใจ นอกจากนี้​้� ที่​่�มาของคำว่​่ามู​ูเตลู​ูยั​ังบอกได้​้ว่​่าอิ​ินโดนี​ีเซี​ีย หนึ่​่�งใน ประเทศอุ​ุษาคเนย์​์มี​ีความเกี่​่�ยวข้​้องกั​ับภู​ูตผี​ีมายาวนาน และยากจะแยกจากกั​ันได้​้ โดยเฉพาะเมื่​่อ� นำไปเชื่​่อ� มโยง กั​ั บความหมายของคำว่​่า ไสยศาสตร์​์ ที่​่� พจนานุ​ุ ก รม ฉบั​ับราชบั​ัณฑิ​ิตยสถาน พ.ศ. 2554 บอกว่​่า เป็​็นตำรา หรื​ือวิ​ิ ช าทางไสย ซึ่​่� ง คำว่​่ า ไสยนั้​้� น ยั​ั ง ถู​ูกอธิ​ิ บ ายว่​่ า ลั​ัทธิ​ิอั​ันเนื่​่�องด้​้วยเวทมนตร์​์คาถาซึ่​่�งเชื่​่�อว่​่าได้​้มาจาก พราหมณ์​์

ถ้​้าจะนั​ับกั​ันตามช่​่วงเวลา ศาสนาพราหมณ์​์ หรื​ือ ฮิ​ินดู​ู เกิ​ิดก่​่อนพุ​ุทธศาสนามายาวนานหลายพั​ันปี​ี แต่​่ก็​็ไม่​่เท่​่าศาสนาผี​ีที่​่�มี​ีมาก่​่อนกาล โดยมนุ​ุษย์​์ แรกเริ่​่ม� เลื​ือกบู​ูชาเทวดา นางไม้​้ ภู​ูตผี​ี และปี​ีศาจ เมื่​่อ� เป็​็ น ระบบขึ้​้� น ในสั​ั งคมจึ​ึงเรี​ี ย กว่​่ าศาสนาเหมื​ือน ในช่​่วงเวลาปั​ัจจุบัุ นั ยกตั​ัวอย่​่าง คนเมื​ืองในสั​ังคมไทย สมั​ัยก่​่อน เมื่​่อ� ยั​ังไม่​่รู้จั้� กั ศาสนาพราหมณ์​์-ฮิ​ินดู​ูและ พุ​ุทธ แต่​่ก็มี็ ศี าสนาผี​ี อย่​่างผี​ีแถนผี​ีฟ้า้ ผี​ีบ้​้านผี​ีเรื​ือน ให้​้บู​ูชาเป็​็นหลั​ัก โดยใช้​้วิ​ิธีกี ารติ​ิดต่​่อกั​ันผ่​่านร่​่างทรง ตามข้​้อมู​ูลจากเรื่​่อ� งความเชื่​่อ� ของชาวพุ​ุทธในสั​ังคมไทย พระครู​ูใบฏิ​ิกาหั​ัสดี​ี กิ​ิตติ​ินนโท ผศ. ดร. สาขาวิ​ิชา พระพุ​ุทธศาสนา มหาวิ​ิทยาลั​ัยจุ​ุฬาลงกรณ์​์ราช วิ​ิทยาลั​ัย วิ​ิทยาเขตนครราชสี​ีมา หากกล่​่ า วถึ​ึงภาพรวมของวิ​ิ วั​ั ฒ นาการของ ไสยศาสตร์​์สู่​่�ศาสนา เราจึ​ึงอาจอธิ​ิบายด้​้วยชุ​ุดคำ ที่​่�ว่​่า “ผี​ี-พราหมณ์​์-พุ​ุทธ” เพื่​่�อเรี​ียงตามลำดั​ับเวลา และสามารถมองมุ​ุมต่​่างเป็​็น “พุ​ุทธ-พราหมณ์​์-ผี​ี” ตามความสำคั​ั ญ และความเชื่​่� อ ในสั​ั ง คมไทย ในเวลาเดี​ียวกั​ันอาจารย์​์นิ​ิธิ​ิ เอี​ียวศรี​ีวงศ์​์ เคยพู​ูดถึ​ึง ประเด็​็นนี้​้�เชื่​่�อว่​่าทั้​้�ง 3 ความเชื่​่�อ ความศรั​ัทธาจะยั​ัง คงอยู่​่�คู่​่�กับั สั​ังคมไทยและยิ่​่�งเพิ่​่�มความสำคั​ัญ ท่​่ า มกลางสถานการณ์​์ Covid-19 ที่​่� เ กิ​ิ ด ปรากฏการณ์​์ ได้​้แก่​่ ความนิ​ิยมพู​ูดคุ​ุยคลายเหงา ในสั​ังคมออนไลน์​์ ความเชื่​่�อใน Influencer และ การหั​ั น หน้​้าพึ่​่� ง สายมู​ู หรื​ือมี​ี ค วามเชื่​่� อ โชคลาง ตามงานวิ​ิจั​ัยหั​ัวข้​้อการตลาด “Marketing in the Uncertain World การตลาดของคนอยู่​่�เป็​็น” เมื่​่�อ วั​ันที่​่� 15 มกราคม พ.ศ. 2564 ซึ่​่�งสำรวจ 1,200 ความคิ​ิดเห็​็น จากกลุ่​่�มตั​ัวอย่​่างจริ​ิง อ้​้างอิ​ิงจาก “มารู้​้จั� กั การตลาดสายมู​ู (Muketing) ที่​่�พึ่​่ง� ทางใจใหม่​่ ของคนยุ​ุค Covid-19”

SCAN QR CODE เพื่อรับชม Clip

5

6

E

EXPLAINED

ถอดรหั​ัสเครื่​่�องรางของขลั​ัง จากความเชื่​่�อสู่​่�มู​ูเตลู​ูอิ​ิโคโนมี​ี

หากถามว่​่าตลาดของขลั​ังของไทยเราจริ​ิงจั​ังแค่​่ไหน นอกจากพระเครื่​่อ� งหลั​ักล้​้าน ทั​ัวร์​์ ไหว้​้พระศั​ักดิ์​์�สิทิ ธิ์​์กั� บั หมอดู​ูดั​ัง บริ​ิการจั​ัดหาและให้​้บู​ูชาเครื่​่อ� งรางของขลั​ังทั้​้�งในและต่​่างประเทศ ได้​้แบ่​่งรู​ูปเคารพที่​่�สร้​้างขึ้​้น� ตามวั​ัตถุปุ ระสงค์​์ผู้บู​ู้� ชา ออกเป็​็น 3 ประเภทอย่​่างน่​่าสนใจ ได้​้แก่​่ “คุ้​้�มครอง-มหาเสน่​่ห์​์-มหาลาภ” เพื่​่�อปู​ูพื้​้�นฐานมื​ือใหม่​่ให้​้เข้​้าใจง่​่ายขึ้​้�น

1. ปกป้​้องคุ้​้�มครอง

2. มหาเสน่​่ห์​์ มหานิ​ิยม

3. มหาลาภ ช่​่วยให้​้ร่ำำ��รวย

ช่​่วยให้​้แคล้​้วคลาด ป้​้องกั​ันเรื่​่อ� งร้​้าย พ้​้นอั​ันตราย แก้​้คุ​ุณไสยและสิ่​่�งไม่​่ดี​ี เหมาะกั​ับคนทั่​่�วไป คนทำงานเสี่​่�ยง อั​ันตราย ไปจนถึ​ึงคนใช้​้รถใช้​้ถนน ที่​่�แม้​้จะถอยรถ EV หลายคนก็​็ยั​ัง อยากให้​้รถมี​ีหลวงปู่​่�ทวด หลวงพ่​่อ โสธร ติ​ิดรถไว้​้ให้​้อุ่​่�นใจ

ช่​่ ว ยให้​้เป็​็ น ที่​่� ห มายปองรั​ั ก ใคร่​่ สะดุ​ุดตาผู้​้อื่� น่� มี​ีเสน่​่ห์ดึ​ึ์ งดู​ูดใจ ได้​้แก่​่ นะหน้​้าทอง สาริ​ิกาลิ้​้�นทอง พระขุ​ุนแผน เหมาะสำหรั​ั บ ผู้​้� มี​ี ชื่​่� อ เสี​ี ย ง ดารา นั​ั ก แสดง อิ​ิ น ฟลู​ูเอนเซอร์​์ คนทำ ธุ​ุรกิ​ิจค้​้าขาย ไปจนถึ​ึงนั​ักการเมื​ือง

เหลื​ือเก็​็ บ เหลื​ือใช้​้ มี​ี เ งิ​ิ น มี​ี ท อง ไม่​่ขาดมื​ือ ได้​้แก่​่ ท้​้าวเวสสุ​ุวรรณ พญานาค และพญาครุ​ุฑ เหมาะ สำหรั​ับคนทั่​่�วไป คนทำธุ​ุรกิจิ เจ้​้าของ กิ​ิจการ คนชอบเสี่​่�ยงดวง ถนั​ัดเรื่​่�อง ตั​ั ว เลข ตั้​้� ง แต่​่ ห วยใต้​้ดิ​ิ น ไปจนถึ​ึง คริ​ิปโต

นี่​่�เป็​็นแค่​่ตั​ัวอย่​่างที่​่�ทางสำหรั​ับของขลั​ังในรู​ูปแบบดั้​้�งเดิ​ิมที่​่�ยั​ังคงได้​้รั​ับความนิ​ิยมอย่​่างต่​่อเนื่​่�อง และไม่​่ควร มองข้​้ามใน Mutelu Economy

มู​ูที่​่�ดี​ี คื​ือมู​ูที่​่�ผู้​้�บริ​ิโภคพอใจ มู​ูที่​่�พร้​้อมโอน

เ มื่​่� อ พู​ู ด ถึ​ึ ง ก ร ะ แ ส ส า ย มู​ูบ้​้ า น เ ร า อย่​่างไรเสี​ียก็​็ ต้​้ องมี​ี ก ระแสความฮิ​ิ ตข อง วอลล์​์เปเปอร์​์เสริ​ิมดวงบนจอสมาร์​์ตโฟน ทั้​้�งในแง่​่การเข้​้าถึ​ึงง่​่าย จ่​่ายสบาย ไม่​่ต้​้องรอ และฟั​ั ง ก์​์ ชั​ั น หลากหลายที่​่� บ างเจ้​้ามี​ี ให้​้เลื​ือกกว่​่า 20 หมวด นำโดย Horowall เว็​็บไซต์​์บริ​ิการสั่​่�งซื้​้อ� และสั่​่�งทำวอลล์​์เปเปอร์​์ จากการรวมตั​ั ว และออกแบบของเหล่​่ า หมอดู​ูชื่​่� อ ดั​ั ง ที่​่� ห ากย้​้อนไปยุ​ุ คก่​่ อ นนี้​้� ม า จนถึ​ึงวั​ั น นี้​้� คื​ือยุ​ุ ค หมายเลขมงคลของ เบอร์​์โทรศั​ัพท์​์ ที่​่�สายมู​ูเชื่​่�อว่​่าช่​่วยให้​้มั่​่�นใจ พร้​้อมโอนไว ยั​ังไงก็​็คุ้​้�มค่​่าการลงทุ​ุน

! ย รวย! ว ร ย! รว ที่​่�มา : www.scb.co.th

EXPLAINED

นอกจากเลขมงคลของเครื​ือข่​่ายมื​ือถื​ือยั​ักษ์​์ใหญ่​่ หลายแบรนด์​์ดั​ังยั​ังได้​้นำแนวคิ​ิดมู​ูเตลู​ูมาทำการตลาด เข้​้าถึ​ึงผู้​้�บริ​ิโภค ได้​้แก่​่ ธนาคารไทยพาณิ​ิชย์​์ที่​่�เคยใช้​้ Faithful Marketing อย่​่าง “แม่​่มณี​ี” พร้​้อมความเชื่​่�อ เรื่​่�องนางกวั​ัก ทำให้​้กลุ่​่�มพ่​่อค้​้าแม่​่ค้​้ายอมตั้​้�ง QR Code นอกเหนื​ือจากธนาคารอื่​่น� ที่​่�ใช้​้อยู่​่�เดิ​ิมที่​่�ปกติ​ินิยิ มไม่​่เกิ​ิน 2 ธนาคาร จนกลายเป็​็นหนึ่​่�งในระบบการจ่​่ายเงิ​ินที่​่�ได้​้รั​ับ การพู​ูดถึ​ึงอย่​่างมาก และประสบความสำเร็​็จในแง่​่มู​ูลค่​่า และการนำไปใช้​้จริ​ิง จากเคสแม่​่มณี​ีเมื่​่�อไม่​่กี่​่�ปี​ีที่​่�ผ่​่านมา ย้​้อนไปถึ​ึงสิ่​่�งที่​่� ผศ. ดร. เอกก์​์ ภทรธนกุ​ุล ภาควิ​ิชาการตลาด คณะ พาณิ​ิชยศาสตร์​์และการบั​ัญชี​ี จุ​ุฬาลงกรณ์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัย เคยกล่​่าวไว้​้ในรายการ Innovation Wisdom เรื่​่�อง การตลาดสายมู​ู (เตลู​ู) การใช้​้ความเชื่​่�อความศรั​ัทธา มาทำการตลาด ว่​่าแท้​้จริ​ิงแล้​้วการตลาดสายมู​ูเกิ​ิดขึ้​้�น ก่​่อนหลั​ักการตลาดหลายพั​ันปี​ี ไม่​่ว่​่าจะเป็​็นแมวกวั​ัก ของญี่​่�ปุ่​่�น หรื​ือนางกวั​ักของไทยเรา ในขณะที่​่�แนวคิ​ิด การตลาดทุ​ุกวั​ันนี้​้�เกิ​ิดขึ้​้�นไม่​่ถึ​ึง 100 ปี​ี โดยหยิ​ิบยื​ืมมา ใช้​้ช่​่วยกระตุ้​้�นยอดขาย สร้​้างเศรษฐกิ​ิจที่​่�ตรงใจสายมู​ู

จั​ับตาดู​ูความมู​ูในตลาดหรู​ูและพลั​ังผู้​้�บริ​ิโภคชาวจี​ีน หากสั​ังเกตให้​้ดี​ี เราจะพบหนึ่​่�งในความจริ​ิงของมู​ูเตลู​ู ที่​่�ว่​่า ความมู​ูไม่​่เคยเลื​ือกสถานะทางการเงิ​ิน ไม่​่ว่​่าจะมี​ี รายได้​้เท่​่าไรไปจนถึ​ึงมหาเศรษฐี​ี เพราะไม่​่ว่​่าอย่​่างไรก็​็ จะมี​ีตลาดสิ​ินค้​้าหรู​ูพร้​้อมการตลาดมู​ูเตลู​ูคอยรองรั​ับ ปู​ูพรมแดงรอ เริ่​่�มตั้​้�งแต่​่แบรนด์​์เครื่​่�องประดั​ับชั้​้�นสู​ูงจากฝรั่​่�งเศส Van Cleef & Arpels ที่​่�มาพร้​้อมคำกล่​่าวถึ​ึงผู้​้�บริ​ิโภค "ถ้​้าอยากมี​ีโชค...คุ​ุณก็​็ต้​้องเชื่​่�อในโชค” ที่​่�กล่​่าวโดยหนึ่​่�ง ในสามพี่​่�น้​้องที่​่�ดู​ูแลบริ​ิหารในช่​่วงกลางศตวรรษที่​่� 20 Jacques Arpels บอกเล่​่าความเชื่​่�อเรื่​่�องโชคที่​่�นำมาใช้​้ ใน Alhambra คอลเลกชั​ันจิ​ิวเวลรี​ีรู​ูปใบโคลเวอร์​์สี่​่�แฉก ที่​่�อยู่​่�คู่​่�แบรนด์​์มานานกว่​่า 50 ปี​ี โดยเป็​็นที่​่�รู้​้�กั​ันว่​่าใบไม้​้ ชนิ​ิดนี้​้�คื​ือสั​ัญลั​ักษณ์​์ความโชคดี​ีในวั​ัฒนธรรมตะวั​ันตก นั่​่�นเอง นอกจากนี้​้�ใบโคลเวอร์​์สี่​่แ� ฉกก็​็ยังั เป็​็นสั​ัญลั​ักษณ์​์ หรื​ือเครื่​่�องรางประเทศชาวไอร์​์แลนด้​้วยเช่​่นเดี​ียวกั​ัน ถั​ัดมากล่​่าวได้​้ว่​่าน่​่าจั​ับตามองเป็​็นอย่​่างยิ่​่ง� เมื่​่อ� Jing Daily สื่​่อ� สิ่​่�งพิ​ิมพ์​์ดิจิ​ิ ทัิ ลั ชั้​้น� นำเกี่​่�ยวกั​ับแนวโน้​้มผู้​้บ� ริ​ิโภค ระดั​ับหรู​ูในประเทศจี​ีนได้​้นำเสนอบทความ China’s

Consumers Want ‘Lucky Luxury’ พู​ูดถึ​ึงสิ​ินค้​้าแบรนด์​์หรู​ู พ่​่วงมู​ูเตลู​ูที่​่�ผู้บ้� ริ​ิโภคมหาเศรษฐี​ีต้​้องการ โดยเล่​่าย้​้อนถึ​ึง ตั้​้�งแต่​่ความเชื่​่�อที่​่�พกพามาตั้​้�งแต่​่แรกเกิ​ิดที่​่�พ่​่อแม่​่แต่​่ละ ครอบครั​ั ว ต้​้องค้​้นข้​้อมู​ูลตั้​้� ง ชื่​่� อ เพื่​่� อ ความมงคลตาม ตำรา มาจนถึ​ึงยุ​ุคประสบความสำเร็​็จพร้​้อมจ่​่ายเมื่​่�อ พวกเขาเติ​ิบโต ที่​่�ในเวลาเดี​ียวกั​ันของหรู​ูและมู​ูยั​ังได้​้ แสดงถึ​ึงอำนาจในการจั​ับจ่​่ายและเลื​ือกซื้​้� อ เมื่​่� อ คุ​ุ ณ อยู่​่� ในประเทศสั​ังคมนิ​ิยม เพื่​่�อบอกว่​่านี่​่�ไม่​่ใช่​่แค่​่ของหรู​ูแต่​่ ยั​ังนำโชค ต่​่อยอดความร่​่ำรวยและความสุ​ุขให้​้กั​ับตั​ัวเอง ยกตั​ัวอย่​่างเช่​่น ในปี​ี พ.ศ. 2562 ที่​่�เ ศรษฐกิ​ิ จจี​ี น ยุ​ุ ค ใหม่​่ ก ำลั​ั ง เฟื่​่� อ งฟู​ู ไม่​่ ว่​่ า จะ Prada Valentino Alexander McQueen และอี​ีกหลากหลายแบรนด์​์หรู​ู ก็​็ ต่​่ า งพร้​้อมใจกั​ั น ออกแบบกระเป๋​๋ า สี​ี แ ดงที่​่� เ ป็​็ น สั​ัญลั​ักษณ์​์แห่​่งความโชคดี​ีสอดรั​ับกั​ับเทศกาลปี​ีใหม่​่ของ ชาวจี​ีน ไหนจะพลั​ังของเลข 8 เลขมงคลในวั​ัฒนธรรมจี​ีน ที่​่�ทำให้​้ลิ​ิปสติ​ิก Dior Matte 888 ขายดิ​ิบขายดี​ี เพราะ หมายถึ​ึงโชคดี​ีคู​ูณด้​้วย 3 จากแค่​่รหั​ัสของผลิ​ิตภั​ัณฑ์​์ ก็​็กลายเป็​็นรหั​ัส รวย รวย รวย!

E

7

8

E

EXPLAINED

นิ​ิยามความหมายและ ที่​่�มาที่​่� ไปของเครื่​่�องรางของขลั​ัง ในแต่​่ละวั​ัฒนธรรม

เพราะมนุ​ุษย์​์ต้​้องการความปลอดภั​ัย เมื่​่�อพบกั​ับ สถานการณ์​์ ไ ม่​่ มั่​่� น คงทางจิ​ิ ต ใจตามหลั​ั ก จิ​ิ ตวิ​ิ ท ยา ย่​่อมต้​้องการสิ่​่�งยึ​ึดเหนี่​่�ยว เป็​็นเหตุ​ุให้​้ทุ​ุกภู​ูมิ​ิภาคในโลก มั​ักมี​ีเครื่​่�องรางของขลั​ังที่​่�สร้​้างความมั่​่�นใจ ปลอบขวั​ัญ ส่​่ ง พลั​ั ง โชคดี​ี ใ นวั​ั ฒ นธรรมของตนเอง เช่​่ น เดี​ี ย วกั​ั บ หลายประเทศที่​่�หยิ​ิบยกมาเล่​่าสู่​่�กั​ันฟั​ัง

ถุ​ุงโชคดี​ีโอมาโมริ​ิ (Omamori) ญี่​่�ปุ่​่�น โอมาโมริ​ิ คื​ือ ถุ​ุงโชคดี​ีเล็​็กๆ น่​่ารั​ัก พกง่​่ายคล้​้ายของ ชำร่​่วย หลายคนไม่​่รู้ว่้� า่ มี​ีเครื่​่อ� งรางเล็​็กๆ ที่​่�อาจเป็​็นยั​ันต์​์ ไม้​้ หรื​ือวั​ัสดุ​ุอื่​่�นๆ บรรจุ​ุอยู่​่�ด้​้วย โดยตามธรรมเนี​ียม ไม่​่ควรเปิ​ิดดู​ู เพราะอาจสู​ูญเสี​ียพลั​ังมู​ูในการคุ้​้�มครอง ป้​้องกั​ัน ปรากฏให้​้เห็​็นทั้​้�งในมั​ังงะและชี​ีวิ​ิตประจำวั​ัน โดยมั​ักใช้​้ห้​้อยกระเป๋​๋าหรื​ือพกติ​ิดตั​ัว เพจ JNTO องค์​์การ ส่​่งเสริ​ิมการท่​่องเที่​่�ยวแห่​่งประเทศญี่​่�ปุ่​่�นยั​ังบอกด้​้วยว่​่า โอมาโมริ​ิและการขอพรจะแตกต่​่างไปตามวั​ัด ศาลเจ้​้า และเทพเจ้​้าสถิ​ิ ต อยู่​่� สะท้​้อนให้​้เห็​็ น การสื่​่� อ สารกั​ั บ เทพเจ้​้าแถมด้​้วยความน่​่ารั​ักจากความใส่​่ใจประดิ​ิษฐ์​์ ถุ​ุงในแบบญี่​่�ปุ่​่�น

นกฮู​ูกคู่​่�ตาโตนำำ�โชค (Myanmar Owl) เมี​ียนมาร์​์ นกฮู​ูก สั​ั ตว์​์ น ำโชคในคติ​ิ เ มี​ี ย นมาร์​์ ใ นวารสาร เมื​ืองโบราณ ทำให้​้รู้​้�ว่​่านกฮู​ูกเป็​็นสั​ัญลั​ักษณ์​์นำโชค ของประเทศเพื่​่�อนบ้​้านที่​่�อุ​ุดมไปด้​้วยป่​่าไม้​้ เพราะเป็​็น นกที่​่� ฉ ลาดและสุ​ุ ขุ​ุ ม โดยในศาสนาพราหมณ์​์ - ฮิ​ิ น ดู​ู เชื่​่� อ ว่​่ า เป็​็ น สั​ั ตว์​์ ข องพระลั​ั ก ษมี​ี ชายาของพระวิ​ิ ษ ณุ​ุ ที่​่� ห ากใช้​้เป็​็ น สั​ั ตว์​์ น ำโชคห้​้ามมาตั​ั ว เดี​ี ย วแต่​่ ต้​้ องมา คู่​่�กั​ั น เท่​่ า นั้​้� น เพื่​่� อ บอกถึ​ึงมิ​ิ ตร ภาพ ความซื่​่� อ สั​ั ตย์​์ ความอุ​ุดมสมบู​ูรณ์​์ โดยนิ​ิยมแขวนไว้​้ในบ้​้าน ในรถยนต์​์ และในร้​้านรวงของพ่​่อค้​้าแม่​่ขาย เปรี​ียบเหมื​ือนเป็​็น นางกวั​ักของไทยเรา ถ้​้าย้​้อนกลั​ับไปในปี​ี พ.ศ. 2556 นกฮู​ูกคู่​่�นำโชค ยั​ังถู​ูกใช้​้เป็​็นสั​ัญลั​ักษณ์​์นำโชคในกี​ีฬา ซี​ีเกมส์​์ครั้​้�งที่​่� 27 ที่​่�เมื​ืองหลวงแห่​่งใหม่​่ของเมี​ียนมาร์​์ อย่​่างเนปิ​ิดอว์​์

EXPLAINED

SCAN QR CODE เพือ่ รับฟัง Audio Text

ดวงตาปี​ีศาจสู้​้�กลั​ับ (Nazar Amulet) ตุ​ุรกี​ี กว่​่ า หลายพั​ั น ปี​ี ที่​่� รู​ู ปตาสี​ี น้​้ ำเงิ​ิ น โคบอลต์​์ ใ นชื่​่� อ Evil Eye หรื​ือ Nazar ทำหน้​้าที่​่�เป็​็นเครื่​่�องรางของขลั​ัง ช่​่วยปั​ัดเป่​่าสิ่​่�งชั่​่�วร้​้าย สร้​้างความปลอดภั​ัย ด้​้วยแนวคิ​ิด ความชั่​่�วร้​้ายเล็​็งมาตาปี​ีศาจสู้​้�กลั​ับ ต้​้านพลั​ังลบและ ความกลั​ัว บ้​้างก็​็ว่า่ เกี่​่�ยวข้​้องกั​ับเทพเจ้​้าฮอรั​ัสของอี​ียิปิ ต์​์ ที่​่�ศี​ีรษะเป็​็นเหยี่​่�ยวมี​ีตาเป็​็นดวงอาทิ​ิตย์​์และดวงจั​ันทร์​์ ปรากฏหลั​ักฐานบนจี้​้โ� บราณที่​่�โด่​่งดั​ังที่​่�ถู​ูกฝั​ังไว้​้กั​ับฟาโรห์​์ ช่​่ ว ยปกป้​้ อ งชี​ี วิ​ิ ต หลั​ั ง ความตาย นอกจากเลื่​่� อ นขั้​้� น มาเป็​็นสั​ัญลั​ักษณ์​์ของตุ​ุรกี​ีแล้​้ว ในเวลานี้​้�ได้​้กลายเป็​็น แรงบั​ันดาลใจในโลกแฟชั่​่�นและคนดั​ังอย่​่าง Beyonce Kim Kardashian และ Gigi Hadid

นอกจากนี้​้�ยั​ังมี​ีพวงกุ​ุญแจเท้​้ากระต่​่าย ให้​้โชค (Rabbit’s Foot) ที่​่� ห ลายคนยั​ั ง ใช้​้กั​ั น ในทวี​ี ป ยุ​ุ โ รปและอเมริ​ิ ก า ที่​่� ยุ​ุ คนี้​้� มี​ี ข องจำลองไว้​้ให้​้ซื้​้� อ มาพกพาด้​้วย ความเชื่​่อ� ว่​่า กระต่​่ายเป็​็นสั​ัตว์ที่​่์ ตื่� น่� ตั​ัวว่​่องไว ให้​้โชคลาภ โดย Franklin D. Roosevelt ประธานาธิ​ิ บ ดี​ี ส หรั​ั ฐ อเมริ​ิ ก าก็​็ เ คยนำมา ติ​ิดตั​ัว หรื​ือม้​้าไม้​้ดาลา (Dala Horse) ที่​่� โด่​่งดั​ังทั่​่�วโลก โดยเป็​็นม้​้าไม้​้ทาสี​ีแดงที่​่�เป็​็น ของเล่​่นดั้​้�งเดิ​ิม ซึ่​่�งมาจากภู​ูมิ​ิภาคดาลาร์​์นา ของสวี​ี เ ดน โดนเด่​่ น เรื่​่� อ งโชค ศั​ั ก ดิ์​์� ศ รี​ี สติ​ิ ปั​ั ญ ญาแข็​็ ง แกร่​่ ง เริ่​่� ม ดั​ั ง ระดั​ั บ สากล ในปี​ี พ.ศ. 2482 หลั​ัง World Exhibition ในนิ​ิวยอร์​์ก สหรั​ัฐอเมริ​ิกา

E

9

10

E

EXPLAINED

อนาคตของมู​ูเตลู​ู มู​ูไม่​่สนเมตาเวิ​ิร์​์ส

เรื่​่�องราวของมู​ูเตลู​ูหรื​ือไสยศาสตร์​์กั​ับผู้​้�คน ไม่​่มีที างจบลงง่​่ายๆ แม้​้เราจะเดิ​ินทางมาถึ​ึงยุ​ุค ที่​่� มี​ี โ ลกคู่​่�ขนานอย่​่ า งเมตาเวิ​ิ ร์​์ ส ในเวลานี้​้� ทั้​้�งในแง่​่มุมุ ความเชื่​่อ� และการกระตุ้​้�นเศรษฐกิ​ิจ ที่​่�อาจกล่​่าวได้​้ว่​่าเกี่​่�ยวข้​้องกั​ับ 3 ปั​ัจจั​ัยหลั​ัก ได้​้แก่​่

1 ปั​ั ญ หาเศรษฐกิ​ิ จ โลกที่​่� ป ฏิ​ิ เ สธไม่​่ ไ ด้​้ว่​่ า ทำให้​้ ผู้​้ค� นอยากฟื้​้น� ตั​ัวและร่​่ำรวยด้​้วยตั​ัวช่​่วยไสยศาสตร์​์ อย่​่างรวดเร็​็ว ท่​่ามกลางเงิ​ินเฟ้​้อและเศรษฐกิ​ิจที่​่ต� กต่​่ำ ที่​่�อาจย้​้อนกลั​ับไปดู​ูตั​ัวอย่​่างตั้​้�งแต่​่ยุคจตุ ุ คุ ามรามเทพ มาจนถึ​ึงไอ้​้ไข่​่ วั​ัดเจดี​ีย์​์ ที่​่�ทั้​้�งสองความเชื่​่�อบั​ังเอิ​ิญ มาจากจั​ังหวั​ัดนครศรี​ีธรรมราช หรื​ือปรากฏการณ์​์ การเดิ​ิ น ทางไปยั​ั ง ถ้​้ำนาคา จั​ั ง หวั​ั ด บึ​ึงกาฬ เพื่​่� อ เสริ​ิมดวงชะตา ขอให้​้ร่​่ำรวย

EXPLAINED

2 การเติ​ิบโตของผู้​้�บริ​ิโภคชาวจี​ีน และเอเชี​ี ย (Asian Century) ที่​่� เศรษฐกิ​ิจโดยเฉพาะในจี​ีนเฟื่​่�องฟู​ู จากนโยบายรั​ัฐที่​่�ผลั​ักดั​ันให้​้ประเทศ เติ​ิบโตทางเทคโนโลยี​ีและนวั​ัตกรรม ของโลก ทำให้​้ชาวจี​ีนมี​ีอิ​ิทธิ​ิพลต่​่อ แบรนด์​์ ใ นเวลานี้​้� จนเกิ​ิ ด ตลาด ที่​่� เ กี่​่� ย วข้​้องกั​ั บ วั​ั ฒ นธรรมและ ความเชื่​่�อของชาวจี​ีน ได้​้แก่​่ ตรุ​ุษจี​ีน ไหว้​้พระจั​ันทร์​์ สั​ัตว์​์มงคลประจำปี​ี ไปจนถึ​ึงแพนโทนสี​ี ที่​่� มี​ี ค วามเป็​็ น สิ​ิริ​ิมงคล

3 การเปลี่​่�ยนแปลงของอุ​ุณหภู​ูมิ​ิโลก (Climate Change) ที่​่�ส่​่งผลกระทบ ทั่​่�วโลกในปั​ัจจุบัุ นั ที่​่�ข้​้อสุ​ุดท้​้ายอาจดู​ู เหมื​ือนมนุ​ุ ษ ย์​์ เ รากำลั​ั ง ถอยหลั​ั ง เข้​้าคลอง เพราะแม้​้จะสามารถ พยากรณ์​์อากาศ คำนวณการละลาย ของน้​้ำแข็​็ ง ขั้​้� ว โลกได้​้ แต่​่ ก็​็ ยั​ั ง อยากขอพึ่​่� ง พาสิ่​่� ง ศั​ั ก ดิ์​์� สิ​ิ ท ธิ์​์� ใ ห้​้ลด ความรุ​ุนแรงในทุ​ุกภาคส่​่วน ไม่​่ใช่​่แค่​่ ปั​ัญหาภาคเกษตรกรรมที่​่�บ้​้านเรา ในอดี​ีตมี​ีพิ​ิธี​ีแห่​่นางแมวขอฝน หรื​ือ ตั้​้�งนะโม 3 จบ แล้​้วท่​่องพระคาถา ป้​้องกั​ันภั​ัยพิ​ิบั​ัติ​ิเพื่​่�อให้​้พ้​้นจากภั​ัย อั​ันตราย มู​ูเตลู​ูที่​่�เป็​็นความเชื่​่�อส่​่วนบุ​ุคคล คื​ือ Soft Power ขนานแท้​้ ที่​่�ถ้​้าใครจิ​ิตไม่​่แข็​็งก็​็อ่​่อนแอแพ้​้ไปได้​้ง่​่ายๆ อย่​่างไร ก็​็ตามขอให้​้มู​ูกั​ันอย่​่างมี​ีขอบเขต ทั้​้�งฝั่​่�งผู้​้�ที่​่�เชื่​่�อในพลั​ังความศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� ฝั่​่�งนั​ักการตลาด และฝั่​่�งผู้​้�บริ​ิโภคที่​่�พร้​้อมจ่​่าย ก่​่อนขอส่​่งท้​้ายด้​้วยข้​้อความ “คำเตื​ือน : มู​ูเตลู​ูเป็​็น Soft Power ความเชื่​่�อส่​่วนบุ​ุคคลโปรดใช้​้วิ​ิจารณญาณ ในการรั​ับชมและใช้​้เงิ​ิน”

E

11

12

5

5IVE

5

ธุ​ุรกิ​ิจสร้​้างภาพลั​ักษณ์​์ ฉบั​ับมู​ูเตลู​ูที่​่�ทำำ�ให้​้ ดู​ูดี​ี ได้​้และเฮงด้​้วย

เรื่​่�องราวความเชื่​่�อและไสยศาสตร์​์สอดแทรกอยู่​่�ในชี​ีวิ​ิตประจำวั​ันของคนไทยมาอย่​่างยาวนานทั้​้�งเรื่​่�องการกิ​ิน การอยู่​่� หรื​ือแม้​้แต่​่การสร้​้างภาพลั​ักษณ์​์ ไม่​่ว่​่าจะเป็​็นการดู​ูแลรู​ูปร่​่างหน้​้าตา การแต่​่งตั​ัว ฯลฯ ทำให้​้หลายธุ​ุรกิ​ิจ นำเรื่​่อ� งราวของความเชื่​่อ� มาสร้​้างเอกลั​ักษณ์​์ให้​้กั​ับสิ​ินค้​้าตั้​้�งแต่​่หัวั จรดเท้​้า และนี่​่�คื​ือตั​ัวอย่​่าง 5 ธุ​ุรกิจด้​้ ิ านภาพลั​ักษณ์​์ ที่​่�นำความเชื่​่�อมาใช้​้ให้​้เป็​็นประโยชน์​์

5IVE

1

5

13

แฟชั่​่�น สี​ีสั​ัน และสิ่​่�งมงคล

จากรายงานของ Bain & Company ระบุ​ุว่า่ 21% ของการใช้​้จ่​่ายสิ​ินค้​้า ฟุ่​่�มเฟื​ือยในปี​ี พ.ศ. 2564 มาจากจี​ีนและคาดว่​่าจะกลายเป็​็นตลาดสิ​ินค้​้า ฟุ่​่�มเฟื​ือยที่​่�ใหญ่​่ที่​่สุ� ดุ ในโลกภายในปี​ี พ.ศ. 2568 ซึ่​่ง� หากย้​้อนไปในช่​่วง 10 ปี​ี ที่​่�ผ่​่านมาจี​ีนก็​็ยั​ังถื​ือเป็​็นตลาดใหญ่​่ของธุ​ุรกิ​ิจแฟชั่​่�น จนทำให้​้แบรนด์​์หรู​ู จากโลกตะวั​ันตกนำเรื่​่�องราวความเชื่​่�อแบบจี​ีนเข้​้ามามี​ีส่​่วนในงานดี​ีไซน์​์ ที่​่�เห็​็นได้​้ชั​ัดก็​็คื​ือ ช่​่วงตรุ​ุษจี​ีนแบรนด์​์ชั้​้น� นำทั้​้�ง Gucci Louis Vuitton Chanel นำสิ​ินค้​้าสี​ีแดงอั​ันเป็​็นสี​ีมงคลของชาวจี​ีนมาขาย หรื​ือออกคอลเลกชั​ันพิ​ิเศษ เช่​่น รองเท้​้ารุ่​่�นมงคล Adidas Chinese New Year 2021 ลวดลายสี​ีแดง และสั​ัตว์​์มงคลของจี​ีน เพื่​่�อเสริ​ิมมงคลต้​้อนรั​ับปี​ีใหม่​่ ในขณะที่​่�เมื​ืองไทยเองก็​็มีสิี นิ ค้​้าที่​่�ขายดิ​ิบขายดี​ีสำหรั​ับนั​ักท่​่องเที่​่�ยวจี​ีน คื​ือ กระเป๋​๋าหนั​ังจระเข้​้และปลากระเบนจากความเชื่​่อ� ที่​่�ว่า่ ช่​่วยนำโชคลาภ และพลั​ังอำนาจมาสู่​่�ผู้​้�ครอบครอง ส่​่วนในตลาดไทยแบรนด์​์สตรี​ีตแวร์​์ระดั​ับโลกอย่​่าง Supreme ก็​็มี​ี เสื้​้�อเชิ้​้�ต Supreme x หลวงพ่​่อคู​ูณ ในคอลเลกชั​ัน Spring/Summer 2021 - Blessings Ripstop Shirt ที่​่�มีผ้​้ี ายั​ันต์​์รู​ูปหลวงพ่​่อคู​ูณอยู่​่�ด้​้านหลั​ัง รวมทั้​้�ง แบรนด์​์เสื้​้�อผ้​้าระดั​ับ SME ก็​็ใช้​้ลู​ูกเล่​่นเกี่​่�ยวกั​ับความเชื่​่อ� เรื่​่อ� งสี​ีประจำวั​ันเกิ​ิด และสี​ีมงคลประจำวั​ันมาใช้​้ในแง่​่การตลาด และ Jim Thompson ก็​็มี​ี คอลเลกชั​ันลายแก้​้วชิ​ิงดวง ลายไทยโบราณที่​่�มี​ีความหมายมงคลมาใช้​้ ในการออกแบบ

2

ที่​่�มา : jingdaily.com/adidas-2021-chinese-new-yearcampaign-jackson-yee

เลขศาสตร์​์เสริ​ิมดวงชะตา

เลขศาสตร์​์ เป็​็นพยากรณ์​์ศาสตร์​์ว่า่ ด้​้วยตั​ัวเลขที่​่�เกี่​่�ยวข้​้องกั​ับ ชี​ีวิติ ประจำวั​ันที่​่�ยึ​ึดถื​ือ โดยวิ​ิเคราะห์​์ตามหลั​ักโหราเลขศาสตร์​์ รวมค่​่าตั​ัวเลขหรื​ือแทนตั​ัวอั​ักษรด้​้วยตั​ัวเลขแล้​้วรวมผล โดย ตั​ัวเลขแต่​่ละตั​ัวจะมี​ีดาวประจำและมี​ีกำลั​ังของดาวแฝงอยู่​่� ทั้​้�งให้​้คุ​ุณและให้​้โทษแก่​่ผู้​้�ครอบครอง สิ่​่�งเหล่​่านี้​้�กลายเป็​็น ที่​่� ม าของธุ​ุ รกิ​ิ จ เลขมงคลที่​่� เ สริ​ิ ม ทั้​้� ง บุ​ุ คลิ​ิ ก และดวงชะตา สร้​้างมู​ูลค่​่ามหาศาล ปั​ัจจุ​ุบั​ัน 3 ค่​่ายโทรศั​ัพท์​์มื​ือถื​ือยั​ักษ์​์ใหญ่​่ใช้​้ความเชื่​่�อนี้​้� สร้​้างแคมเปญต่​่างๆ ร่​่วมกั​ับหมอดู​ูชื่​่�อดั​ัง โดยตลาดเบอร์​์ มงคลเติ​ิบโตอย่​่างต่​่อเนื่​่�องตลอด 10 ปี​ี ในแต่​่ละปี​ีมี​ีมู​ูลค่​่า ไม่​่ต่​่ำกว่​่า 1,000 ล้​้านบาท นอกจากนี้​้�ทะเบี​ียนเลขสวยที่​่� ตรงกั​ับหลั​ักโหราศาสตร์​์ยั​ังมี​ีมู​ูลค่​่ามหาศาลและกลายเป็​็น หนึ่​่�งในทรั​ัพย์​์สิ​ินที่​่�สร้​้างผลตอบแทนได้​้ดี​ีไม่​่แพ้​้การลงทุ​ุน ในทรั​ัพย์สิ์ นิ ทั่​่�วไป โดยกรมการขนส่​่งทางบกเริ่​่ม� เปิ​ิดการประมู​ูล ป้​้ายทะเบี​ียนรถยนต์​์ตั้​้ง� แต่​่ปี​ี พ.ศ. 2546 รายได้​้นำเข้​้ากองทุ​ุน กปถ. เพื่​่�อช่​่วยเหลื​ือผู้​้�พิ​ิการอั​ันเนื่​่�องมาจากการประสบภั​ัย ทางถนน

14

5

5IVE

3

เครื่​่�องประดั​ับเสริ​ิมมงคล

เพราะมี​ีจุดุ กำเนิ​ิดเมื่​่อ� นั​ับหมื่​่น� นั​ับล้​้านปี​ีก่อ่ น จึ​ึงเชื่​่อ� กั​ันว่​่าอั​ัญมณี​ีดู​ูดซั​ับ พลั​ังธรรมชาติ​ิเอาไว้​้ภายใน และถ่​่ายทอดพลั​ังด้​้านบวกเสริ​ิมสิ​ิริมิ งคลให้​้กั​ับ ผู้​้เ� ป็​็นเจ้​้าของ อี​ีกทั้​้�งยั​ังเชื่​่อ� มโยงไปยั​ังเรื่​่อ� งดวงชะตา เช่​่น อั​ัญมณี​ีประจำวั​ันเกิ​ิด เชื่​่�อกั​ันว่​่าหากเลื​ือกได้​้ถู​ูกโฉลกก็​็ยิ่​่�งนำสิ่​่�งดี​ีๆ เข้​้ามาในชี​ีวิ​ิต นอกจากนี้​้�ยั​ังมี​ี ความเชื่​่อ� ของไทยในเรื่​่อ� งนพรั​ัตน์​์ อั​ัญมณี​ีเก้​้าชนิ​ิดที่​่�เสริ​ิมมงคลในด้​้านต่​่างๆ เช่​่น ทั​ับทิ​ิม นำมาซึ่​่ง� ความสำเร็​็จ ลาภยศ เพทาย มั่​่�งคั่​่�ง ร่​่ำรวย มรกต ศรั​ัทธา กล้​้าหาญ เพชร ยิ่​่�งใหญ่​่ ชั​ัยชนะ โกเมน สุ​ุขภาพดี​ี ชี​ีวิ​ิตยื​ืนยาว เป็​็นต้​้น ไม่​่เพี​ียงแต่​่ในเมื​ืองไทยเท่​่านั้​้�น แม้​้แต่​่แบรนด์​์ระดั​ับโลกก็​็นำเรื่​่อ� งความเชื่​่อ� มาเป็​็นจุ​ุดขายอย่​่างเช่​่น Cartier กั​ับซี​ีรี​ีส์​์ Amulette de Cartier เครื่​่�องราง นำโชคที่​่�มี​ีให้​้เลื​ือกตั้​้�งแต่​่ทอง 18 เค เพชร ไข่​่มุ​ุก และวั​ัสดุ​ุอื่​่�นๆ ลั​ักษณะเป็​็น วงกลมแบ่​่งเสี้​้�ยวเหมื​ือน Pacman ที่​่�พร้​้อมจะตอบสนองความปรารถนา เหมื​ือนการอ้​้าปากรั​ับโชค นอกจากอั​ัญมณี​ีหิ​ินนำโชคที่​่�เชื่​่�อว่​่าถ่​่ายทอดพลั​ังบวกให้​้กั​ับผู้​้�สวมใส่​่ยั​ัง ถู​ูกมาผนวกเข้​้ากั​ับเครื่​่อ� งรางของขลั​ังด้​้วยการดี​ีไซน์​์ทันั สมั​ัยตอบโจทย์​์คนรุ่​่�นใหม่​่ จนกลายเป็​็นเครื่​่อ� งประดั​ับยอดฮิ​ิตอย่​่างเช่​่น Leila Amulet ที่​่�มาพร้​้อมตะกรุ​ุด และเครื่​่อ� งรางปลุ​ุกเสก เสริ​ิมดวงชะตาในแต่​่ละด้​้าน และเพิ่​่�มมู​ูลค่​่าด้​้วยวั​ัสดุ​ุ อย่​่างทองคำและอั​ัญมณี​ีเข้​้ามาเป็​็นตั​ัวเสริ​ิม ปั​ัจจุ​ุบั​ันตลาดเครื่​่�องประดั​ับและอั​ัญมณี​ีทั่​่�วโลกมี​ีมู​ูลค่​่าเฉลี่​่�ย 348.5 พั​ันล้​้านดอลลาร์​์สหรั​ัฐฯ ต่​่อปี​ี ส่​่วนมู​ูลค่​่าการส่​่งออกของไทยอยู่​่�ที่​่� 6,158.66 ล้​้านดอลลาร์​์สหรั​ัฐฯ ในปี​ี พ.ศ. 2564

4

เสริ​ิมดวง เพิ่​่�มเสน่​่ห์​์ด้​้วยเครื่​่�องสำำ�อาง

การแต่​่งหน้​้าเสริ​ิมดวงเป็​็นการผสมศาสตร์​์ความเชื่​่อ� หลายอย่​่างเข้​้าด้​้วยกั​ัน ทั้​้�งเรื่​่อ� งโหงวเฮ้​้ง และสี​ีมงคลประจำวั​ัน ที่​่�คนไทยได้​้รั​ับคติ​ิความเชื่​่�อมาจากฮิ​ินดู​ู ที่​่�เชื่​่�อกั​ันว่​่า จะมี​ีเทวดาประจำวั​ัน เรี​ียกว่​่า เทวดานพเคราะห์​์ประจำอยู่​่� มาใช้​้ร่​่วมกั​ัน ด้​้วยการใช้​้สี​ีต่า่ งๆ กลบจุ​ุดด้​้อยเน้​้นจุ​ุดเด่​่น เพื่​่�อเป้​้าหมายที่​่�แตกต่​่างกั​ันออกไป เช่​่น สี​ีม่​่วงและดำ จะช่​่วยเรี​ียกเงิ​ินเข้​้ากระเป๋​๋า หรื​ือส่​่วนจมู​ูกจะบ่​่งบอก เรื่​่�องเงิ​ินทอง ถ้​้าอยากมี​ีโชคเรื่​่�องนี้​้�ก็​็ต้​้องเพิ่​่�มไฮไลต์​์ให้​้ โดดเด่​่น เป็​็นต้​้น ปั​ัจจุบัุ นั ยั​ังมี​ีครีมี บำรุ​ุงและน้​้ำมั​ันหอมระเหยที่​่�ผนวก เอาความเชื่​่�อเข้​้ากั​ับคุ​ุณสมบั​ัติ​ิของสมุ​ุนไพรมาช่​่วยเพิ่​่�ม จุ​ุดขาย เช่​่น การใช้​้ว่​่านสาวหลงที่​่�มี​ีชื่​่�อดี​ี เสริ​ิมเสน่​่ห์​์ และยั​ังมี​ีคุ​ุณสมบั​ัติ​ิแก้​้ผื่​่�นคั​ัน รั​ักษาโรคผิ​ิวหนั​ัง และ มี​ีกลิ่​่�นหอมด้​้วย จึ​ึงนิ​ิยมนำมาทำเป็​็นน้​้ำมั​ันนวดในสปา และครี​ีมบำรุ​ุงผิ​ิว นอกจากนี้​้�ยั​ังมี​ีการผสานความเชื่​่�อ เกี่​่�ยวกั​ับพลั​ังจากหิ​ินควอตซ์​์ มาทำลู​ูกกลิ้​้�งนวดหน้​้า โรสควอตซ์​์ ปรั​ับสมดุ​ุลและจั​ัดการพลั​ังงานจั​ักระ อี​ีกทั้​้�ง ยั​ังเชื่​่�อว่​่าเป็​็นหิ​ินนำโชคเรื่​่�องความรั​ักอี​ีกด้​้วย

5IVE

5

ศั​ัลยกรรมความงามกั​ับโหงวเฮ้​้ง

ในช่​่วงปี​ี พ.ศ. 2562 ก่​่อนการแพร่​่ระบาดของ Covid-19 ธุ​ุรกิ​ิจศั​ัลยกรรมความงามในเมื​ืองไทยรุ่​่�งเรื​ืองถึ​ึงขี​ีดสุ​ุด ด้​้วยมู​ูลค่​่าตลาดสู​ูงถึ​ึง 4.3 หมื่​่�นล้​้านบาท ทำให้​้เกิ​ิดคลิ​ินิ​ิกเสริ​ิมความงามผุ​ุดขึ้​้�นมากมาย คลิ​ินิ​ิกหลายๆ แห่​่ง จึ​ึงนำเอาความเชื่​่�อเรื่​่�องโหงวเฮ้​้งมาสร้​้างจุ​ุดเด่​่นให้​้ธุ​ุรกิ​ิจ โหงวเฮ้​้งเป็​็นศาสตร์​์ชั้​้�นสู​ูงของจี​ีน บ่​่งบอกถึ​ึงลั​ักษณะต่​่างๆ ของร่​่างกายทั้​้�งดี​ีและไม่​่ดี​ี ใช้​้พยากรณ์​์ความเจริ​ิญ รุ่​่�งเรื​ืองและความสำเร็​็จในชี​ีวิ​ิตของบุ​ุคคล โดยมี​ีข้​้อสั​ังเกตบนใบหน้​้า 5 จุ​ุด นั่​่�นก็​็คื​ือ หน้​้าผาก หมายถึ​ึง สติ​ิปั​ัญญา ความสุ​ุข ความรุ่​่�งเรื​ือง ควรมี​ีขนาดที่​่�พอเหมาะไม่​่เป็​็นริ้​้�วเป็​็นคลื่​่�น คิ้​้�วและตา เป็​็นส่​่วนที่​่�ต้​้องคอยเปิ​ิดรั​ับสิ่​่�งดี​ีๆ ดั​ังนั้​้�นรู​ูปคิ้​้�วจะต้​้องเหมาะสม แววตาแจ่​่มใส เป็​็นไปตามรู​ูปหน้​้า จมู​ูก บ่​่งบอกได้​้ถึ​ึงนิ​ิสั​ัยใจคอ ความคิ​ิด จิ​ิตใจ รวมถึ​ึงอำนาจวาสนา และทรั​ัพย์​์สิ​ิน จมู​ูกที่​่�ดี​ีต้​้องเป็​็นสั​ันตรง ตลอดแนว เนื้​้�อแน่​่นอิ่​่�มเต็​็ม ปาก บอกถึ​ึงอุ​ุปนิ​ิสั​ัย จิ​ิตใจ ความซื่​่�อตรง อารมณ์​์ สุ​ุขภาพ ปากที่​่�ดี​ีต้​้องมี​ีขอบ มี​ีหยั​ัก มุ​ุมปากทั้​้�งสองข้​้างตรง หรื​ือช้​้อนขึ้​้�นเล็​็กน้​้อยได้​้รู​ูปกั​ับใบหน้​้า คาง แสดงถึ​ึงอำนาจ ความกล้​้าหาญ กำลั​ังใจที่​่�ดี​ี ต้​้องมี​ีลั​ักษณะกลมมนไม่​่แหลมเป็​็นกระดู​ูก นอกจากนี้​้�โหงวเฮ้​้งยั​ังกำหนดโชคชะตาแต่​่ละอายุ​ุไม่​่เท่​่ากั​ัน เช่​่น ช่​่วงหน้​้าผากถึ​ึงคิ้​้�วมี​ีผลในช่​่วงวั​ัย 15-30 ปี​ี ฐานคิ้​้�วถึ​ึงปลายจมู​ูก ตั้​้�งแต่​่อายุ​ุ 30-50 ปี​ี และช่​่วงปลายจมู​ูกถึ​ึงปลายคางอายุ​ุ 51 ปี​ีขึ้​้�นไป หลายคลิ​ินิ​ิกนำสิ่​่�งเหล่​่านี้​้�เป็​็นตั​ัวเสริ​ิมสำหรั​ับผู้​้�ที่​่�ทำศั​ัลยกรรม นอกจากจะให้​้สวยแล้​้ว ยั​ังเสริ​ิมโชคชะตาราศี​ี เพื่​่�อสร้​้างโอกาสในหน้​้าที่​่�การงาน รวมทั้​้�งเสริ​ิมสร้​้างความมั่​่�นใจ ไม่​่ใช่​่แค่​่ภาพลั​ักษณ์​์แต่​่หมายถึ​ึงด้​้านจิ​ิตใจให้​้กั​ับ ผู้​้�ใช้​้บริ​ิการอี​ีกด้​้วย SCAN QR CODE เพือ่ รับชม Clip

5

15

16

o

ONE OF A KIND

A-Z รวมเกร็​็ดความเชื่​่�อที่​่�คุ​ุณอาจยั​ังไม่​่รู้​้�จั​ักจากทุ​ุกมุ​ุมโลก ความเชื่​่�อเป็​็นธรรมชาติ​ิในตั​ัวมนุ​ุษย์​์ที่​่�ก่​่อกำเนิ​ิดกลายเป็​็นวั​ัฒนธรรมถ่​่ายทอดจากรุ่​่�นสู่​่�รุ่​่�น ตั้​้�งแต่​่ยุ​ุคที่​่�มนุ​ุษย์​์ ยั​ังเชื่​่อ� ว่​่าฝนตก ฟ้​้าร้​้อง เกิ​ิดจากอำนาจของเทวดา จนถึ​ึงปั​ัจจุบัุ นั ที่​่�แม้​้มนุ​ุษย์​์แทบจะหยั่​่�งรู้​้ทุ� กุ เรื่​่อ� งได้​้จากโปรแกรม ที่​่�ช่​่วยในการสื​ืบค้​้นหาข้​้อมู​ูลแต่​่หลากหลายความเชื่​่�อก็​็ยั​ังคงฝั​ังรากลึ​ึกและอยู่​่�คู่​่�มนุ​ุษยชาติ​ิต่​่อไป

ANKH

BLACK CAT

CROSSING FINGERS

DURGA

อั​ังก์​์เป็​็นเครื่​่�องรางอี​ียิ​ิปต์​์ เก่​่ า แก่​่ มี​ี ลั​ั ก ษณะคล้​้าย การนำเครื่​่� อ งหมายของ เพศชายและหญิ​ิงมารวมกั​ัน สื่​่�อถึ​ึงความเป็​็นอมตะ

บางประเทศเชื่​่อ� ว่​่าแมวดำ นำโชค เช่​่น ชาวลั​ัตเวี​ียเชื่​่อ� ว่​่ า แมวดำช่​่ ว ยให้​้พื​ืชผล สมบู​ูรณ์​์ และชาวอั​ังกฤษ นิ​ิ ย มมอบแมวดำให้​้คู่​่� แต่​่งงานใหม่​่

การไขว้​้นิ้​้� ว กลางทั​ั บ นิ้​้� ว ชี้​้� สื่​่อ� ถึ​ึงลั​ักษณะของไม้​้กางเขน มี​ีนั​ัยยะแทนการแก้​้เคล็​็ด ขอให้​้เรื่​่�องร้​้ายกลายเป็​็นดี​ี

พระแม่​่ทุรค ุ าเป็​็นปางหนึ่​่�ง ของพระแม่​่ อุ​ุ ม าเทวี​ี ที่​่� ชาวฮิ​ินดู​ูนิ​ิยมบู​ูชาในฐานะ เทวี​ี แ ห่​่ ง พละกำลั​ั ง และ ความกล้​้าหาญ

EVIL EYE

FRIDAY

GUM

HORSESHOE

ด ว ง ต า ปี​ี ศ า จนั้​้� น เ ป็​็ น เครื่​่� อ งรางที่​่� ผู้​้� ค นในแถบ เมดิ​ิ เ ตอร์​์ เ รเนี​ี ย นและ ตะวั​ันออกกลางเชื่​่�อกั​ันว่​่า ช่​่ ว ยคุ้​้� ม ครองให้​้รอดพ้​้น จากผู้​้คิ� ดิ ร้​้ายและอำนาจมื​ืด

วั​ันศุ​ุกร์​์ถื​ือเป็​็นวั​ันโชคร้​้าย ของชาวคริ​ิ ส ต์​์ เพราะ พระเยซู​ูถู​ูกตรึ​ึงกางเขนใน วั​ันศุ​ุกร์​์ และเลข 13 คื​ือ จำนวนคนที่​่� ท านอาหาร มื้​้�อสุ​ุดท้​้ายกั​ับพระเยซู​ู

ที่​่� ตุ​ุ รกี​ี ไ ม่​่ เ คี้​้� ย วหมากฝรั่​่� ง หลั​ั ง พระอาทิ​ิ ตย์​์ ต กดิ​ิ น เพราะเชื่​่� อ ว่​่ า การเคี้​้� ย ว ห ม า ก ฝรั่​่� ง เ ที​ี ย บ เ ท่​่ า การเคี้​้�ยวเนื้​้�อคนตาย

เกื​ือกม้​้าถื​ือเป็​็นเครื่​่�องราง นำโชคของชาวตะวั​ั น ตก เชื่​่�อกั​ันว่​่าหากนำเกื​ือกม้​้า มาติ​ิ ด ไว้​้ที่​่� ป ระตู​ูบ้​้านจะ ช่​่วยป้​้องกั​ันสิ่​่�งชั่​่�วร้​้าย

IDOLATRY

JACK-O'-LANTERNS

KNOCKING ON WOOD

LION DANCE

เดิ​ิมที​ีศาสนาคริ​ิสต์​์เชื่​่�อว่​่า การบู​ูชารู​ูปเคารพและวั​ัตถุ​ุ ต่​่ า งๆ เป็​็ น สิ่​่� ง ไม่​่ ส มควร จนได้​้ไปเห็​็ น รู​ูปเคารพ ของชนเผ่​่ า คานาทำให้​้ มี​ีรู​ูปเคารพตั้​้�งแต่​่นั้​้�นมา

กิ​ิจกรรมแกะสลั​ักฟั​ักทอง ให้​้ออกมามี​ีหน้​้าตาคล้​้าย ปี​ีศาจในเทศกาลฮั​ัลโลวี​ีน เข้​้าสู่​่�แผ่​่นดิ​ินอเมริ​ิกาตอน ต้​้นคริ​ิ ส ตศตวรรษที่​่� 19 โดยชาวไอริ​ิชอพยพ

ชาวตะวั​ันตกมี​ีความเชื่​่�อ ว่​่ า การเคาะไม้​้จะช่​่ ว ย ปั​ัดเป่​่าโชคร้​้ายให้​้ไม่​่เข้​้ามา กร้​้ำกรายได้​้

ชาวจี​ีนนั​ับถื​ือสิ​ิงโตเป็​็นสั​ัตว์​์ ศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� เป็​็นสั​ัญลั​ักษณ์​์ แห่​่ ง พลั​ั ง อำนาจ เชื่​่� อ กั​ั น ว่​่าผู้​้�ใดได้​้ชมการเชิ​ิดสิ​ิงโต จะมี​ีโชคลาภ เจริ​ิญรุ่​่�งเรื​ือง ตลอดทั้​้�งปี​ี

13TH

ONE OF A KIND

MUÑECOS

NAIL CUTTING

พิ​ิธี​ีมู​ูเนคอสเป็​็นการฉลองปี​ีใหม่​่ ของชาวปานามา ด้​้วยการเผาหุ่​่�น บุ​ุคคลสาธารณะโดยเชื่​่�อว่​่าเป็​็น ตั​ัวแทนของปี​ีเก่​่า เป็​็นการทำลาย สิ่​่�งเก่​่าเพื่​่�อเตรี​ียมพบเจอสิ่​่�งใหม่​่ ที่​่�ดี​ีกว่​่า

ช า ว อิ​ิ น เ ดี​ี ย มี​ี ค ว า ม เ ชื่​่� อ ว่​่ า การตั​ัดเล็​็บในตอนกลางคื​ืนนั้​้�น จะนำโชคร้​้ายมาสู่​่�ตนเองได้​้

OWL

PENNY

QINGMING FESTIVAL

RABBIT RABBIT

นกฮู​ูกเป็​็นได้​้ทั้​้�งลางร้​้ายและ ดี​ี อี​ี ยิ​ิ ป ต์​์ เ ชื่​่� อ ว่​่ า หากเห็​็ น หรื​ือได้​้ยิ​ิ น เสี​ี ย งนกฮู​ูกจะ มี​ีข่​่าวร้​้าย ในขณะที่​่�ไอริ​ิช กรี​ีก และญี่​่�ปุ่​่น� ถื​ือว่​่านกฮู​ูก เป็​็นสั​ัญลั​ักษณ์​์แห่​่งโชคดี​ี

ชาวโรมั​ั น อั​ั ง กฤษ และ อเมริ​ิกันั เชื่​่อ� กั​ันว่​่าหากเดิ​ิน ไปเจอเหรี​ียญเพนนี​ีตกอยู่​่� แล้​้วเป็​็นด้​้านหั​ัวหงายขึ้​้�น จะพบโชคดี​ี (Lucky Penny)

เ ท ศ ก า ล เ ช็​็ ง เ ม้​้ ง เ ป็​็ น ประเพณี​ีสำคั​ัญของชาวจี​ีน ที่​่�ลู​ูกหลานต้​้องไปร่​่วมกั​ัน จั​ั ด ไหว้​้บรรพบุ​ุ รุ​ุ ษ ทำ ความสะอาดสุ​ุสาน เพื่​่�อ แสดงออกถึ​ึงความกตั​ัญญู​ู

ชาวบริ​ิ ติ​ิ ช เชื่​่� อ กั​ั น ว่​่ า ทุ​ุ ก วั​ั น ที่​่� 1 ของแต่​่ ล ะเดื​ือน ให้​้พู​ูดคำว่​่ า “Rabbit Rabbit” เป็​็ น ก่​่ อ นเริ่​่� ม ทำสิ่​่�งใด แล้​้วจะพบโชคดี​ี ไปตลอดทั้​้�งเดื​ือน

SALT

TRISKAIDEKAPHOBIA

UMBRELLA

VOODOO DOLL

ชาวยุ​ุโรปเชื่​่�อกั​ันว่​่าการทำ เกลื​ือหกถื​ือเป็​็ น ลางร้​้าย และถ้​้าจะปั​ัดเป่​่าโชคไม่​่ดี​ี ให้​้โยนเกลื​ือข้​้ามไหล่​่ซ้​้าย เพื่​่� อ ให้​้โดนหน้​้าปี​ี ศ าจที่​่� แฝงตั​ัวอยู่​่�ตรงนั้​้�น

ชื่​่� อ เรี​ี ย กอาการกลั​ั ว เมื่​่� อ พบเห็​็ น เลข 13 ซึ่​่� ง เป็​็ น ผ ล สื​ื บ เ นื่​่� อ ง ม า จ า ก ความเชื่​่� อ เรื่​่� อ งอาถรรพ์​์ ศุ​ุกร์​์สิ​ิบสาม

หลายประเทศในโลกเชื่​่อ� ว่​่า การกางร่​่ ม ในที่​่� ร่​่ ม จะ นำโชคร้​้ายมาให้​้ เช่​่ น คนอี​ียิปิ ต์​์เชื่​่อ� ว่​่าจะทำให้​้เทพ แห่​่งดวงอาทิ​ิตย์​์โกรธแค้​้น

ตุ๊​๊�กตาวู​ูดู​ูมั​ักถู​ูกเข้​้าใจผิ​ิด ว่​่ า เป็​็ น ตุ๊​๊� ก ตาสาปแช่​่ ง แท้​้จริ​ิงแล้​้วมี​ีไว้​้เพื่​่�อรั​ักษา ผู้​้�ป่​่วย โดยเข็​็มที่​่�ปั​ักอยู่​่�บน ตุ๊​๊�กตาหมายถึ​ึงการรั​ักษา อาการเจ็​็บไข้​้

WALKING UNDER

XIONGDI GONG

YELLOW FLOWER

ZHŌNG

เทพเจ้​้าเฮี​ี ย ตี๋​๋� ก ง หรื​ือ เทพเจ้​้า 108 พี่​่�น้​้อง เป็​็น เทพเจ้​้าที่​่� ช าวจี​ี น ไหหลำ ให้​้ความเคารพ โดยเฉพาะ ชาวประมง

คู่​่�รั​ั ก ชาวรั​ั ส เซี​ี ย ไม่​่ นิ​ิ ย ม มอบดอกไม้​้สี​ีเหลื​ืองแก่​่กันั เพราะมี​ี ค วามหมายถึ​ึง การแยกทางและความ ไม่​่ซื่​่�อสั​ัตย์​์

นาฬิ​ิกา หรื​ือ จง ในภาษาจี​ีน ถื​ือเป็​็นของขวั​ัญต้​้องห้​้าม เนื่​่อ� งจากไปพ้​้องเสี​ียงกั​ับคำ ว่​่า sòngzhōng หมายถึ​ึง การเฝ้​้าญาติ​ิก่อ่ นสิ้​้�นใจ

THE LADDER

ชาวคริ​ิสต์​์มั​ักไม่​่เดิ​ินลอด บั​ันไดที่​่�พาดอยู่​่�กั​ับกำแพง เ พร า ะ มี​ี ลั​ั ก ษ ณ ะ เ ป็​็ น ช่​่องว่​่างรู​ูปสามเหลี่​่ย� มคล้​้าย สั​ัญลั​ักษณ์​์ตรีเี อกภาพ

O

17

T

TALK TO ZINE

MAKE IT POSSIBLE ด้​้วยตั​ัวเราเอง ความสำเร็​็จคื​ือสิ่​่�งที่​่�เราแทบทุ​ุกคนปรารถนา และทำทุ​ุ ก วิ​ิ ธี​ี ที่​่� จ ะพาตั​ั ว เองไปให้​้ถึ​ึงเป้​้ า หมาย และด้​้วยความไม่​่แน่​่นอนของสภาวะเศรษฐกิ​ิจและ สั​ั ง คมในช่​่ ว งเวลานี้​้� อาจทำให้​้หลายคนต้​้อง สร้​้างเสริ​ิมขวั​ัญและกำลั​ังใจด้​้วยมู​ูเตลู​ู แต่​่ปั​ัจจั​ัย สำคั​ัญสู่​่�ความสำเร็​็จ ยั​ังคงเป็​็นความรู้​้�ที่​่�เท่​่าทั​ัน ความเปลี่​่�ยนแปลงของโลก

ที่​่�มา : www.facebook.com/PIMPresident

ทอร์​์กพิ​ิเศษเรื่​่�อง “โลกเปลี่​่�ยน คนเปลี่​่�ยน : Make it Possible ด้​้วยตั​ัวเราเอง” โดย รศ. ดร. สมภพ มานะรั​ังสรรค์​์ อธิ​ิการบดี​ี สถาบั​ันการจั​ัดการปั​ัญญาภิ​ิวัฒ ั น์​์ ได้​้เล่​่าถึ​ึงแนวโน้​้มของความรู้แ้� ละทั​ักษะที่​่�เป็​็นที่​่�ต้​้องการในสหั​ัสวรรษใหม่​่ ซึ่​่�งทิ​ิศทางของการพั​ัฒนาเศรษฐกิ​ิจและธุ​ุรกิ​ิจซึ่​่�งมี​ีการเปลี่​่�ยนแปลงไปจากเดิ​ิม ดั​ังนี้​้� 1 เปลี่​่�ยนแปลงจาก Commodity-Based มาเป็​็น Height Value-Based การเปลี่​่�ยนแปลง จากการผลิ​ิตสิ​ินค้​้าหรื​ือบริ​ิการเพื่​่�อให้​้เพี​ียงพอ แก่​่ความต้​้องการของผู้​้บ� ริ​ิโภคหรื​ือมุ่​่�งใช้​้แรงงาน อย่​่างเดี​ียวมาเน้​้นที่​่�การเพิ่​่�มคุ​ุณค่​่าของสิ​ินค้​้า และบริ​ิการให้​้มี​ีคุ​ุณภาพมากขึ้​้�น

4 Socially Acceptable คื​ือ การเป็​็นที่​่�ยอมรั​ับ ในสั​ังคม

2 เปลี่​่ย� นบทบาทจากการเป็​็นผู้​้เ� ล่​่นภายใน ประเทศเป็​็นผู้​้เ� ล่​่นในระดั​ับนานาชาติ​ิ ได้​้แก่​่ กลุ่​่�มของอาเซี​ียน เอเชี​ีย และระดั​ับสากลโลก

5 เปลี่​่�ยนจาก Cost Effectiveness and Economies of Scale มาเป็​็น Innovation Orientation and Economies คื​ือ การเปลี่​่�ยน จากการทำงานแบบต้​้นทุ​ุนประสิ​ิทธิ​ิภาพและ การประหยั​ัด มุ่​่�งเน้​้นกำไร มาสู่​่�การใช้​้นวั​ัตกรรม เพิ่​่�มผลผลิ​ิตทั้​้�งสิ​ินค้​้า บริ​ิการ และกระบวนการ ในการทำงาน

3 Going Greener การลงทุ​ุนทำธุ​ุรกิ​ิจจะต้​้อง คำนึ​ึงถึ​ึงผลกระทบต่​่อสภาวะแวดล้​้อมมากขึ้​้�น ซึ่​่�งต่​่อไปอาจมี​ีบทลงโทษต่​่อประเทศที่​่�มี​ีการทำ ธุ​ุ รกิ​ิ จ และอุ​ุ ต สาหกรรมที่​่� ส่​่ ง ผลกระทบต่​่ อ สภาวะแวดล้​้อม

6 Strength and Flexibility คื​ือ การที่​่�มี​ี ความเข้​้มแข็​็งและความยื​ืดหยุ่​่�น ซึ่​่�งจะทำให้​้ การบริ​ิหารธุ​ุรกิ​ิจเป็​็นไปอย่​่างมี​ีประสิ​ิทธิ​ิภาพ เพื่​่�อก้​้าวสู่​่�การเป็​็นองค์​์กรที่​่�มี​ีวั​ัฒนธรรมยื​ืดหยุ่​่�น รองรั​ับการเปลี่​่�ยนแปลงที่​่�รวดเร็​็ว

ซึ่​่ง� หากเรามี​ีความรู้​้แ� ละความเข้​้าใจว่​่าโลกในวั​ันนี้​้�ต้​้องการสิ​ินค้​้า บริ​ิการ หรื​ือผลงานอะไรจากเรา ก็​็ไม่​่ยากเกิ​ินไป ที่​่�เราจะประสบความสำเร็​็จได้​้ด้​้วยฝี​ีมื​ือของตั​ัวเอง

ที่​่�มา : www.okmd.or.th/fast-forward-talk/articles/426

18

DECODE

ถอดรหั​ัสสถาปั​ัตยกรรม หลากสั​ัญชาติ​ิ ที่​่�มาพร้​้อมศาสตร์​์มู​ูเตลู​ู

SCAN QR CODE เพื่อรับชม Clip

แ ม้​้ว่​่ า ส ภ า พ แ ว ด ล้​้ อ ม แ ล ะ วั​ัฒนธรรมที่​่�แตกต่​่าง ทำให้​้ตึ​ึกราม บ้​้านช่​่ อ ง อาคาร สถาปั​ั ต ยกรรม ทั่​่� ว โลกมี​ี ลั​ั ก ษณะต่​่ า งกั​ั น ไป แต่​่ สิ่​่�งหนึ่​่�งที่​่�ผู้ป�้ ลู​ูกสร้​้างอาคารบ้​้านเรื​ือน ใ ห้​้ค ว า ม ส ำ คั​ั ญ เ ห มื​ื อ น ๆ กั​ั น ทุ​ุ ก ยุ​ุ คทุ​ุ ก สมั​ั ย คงหนี​ี ไ ม่​่ พ้​้ นเรื่​่� อ ง ความเชื่​่อ� เกี่​่ย� วข้​้องกั​ับการปลู​ูกสร้​้าง สถาปั​ั ต ยกรรม ซึ่​่� ง หากสื​ืบสาว ราวเรื่​่อ� งย้​้อนกลั​ับไปก็​็คงพบหลั​ักฐาน มากมายที่​่�บ่​่งชี้​้�ว่​่า ก่​่อนดำเนิ​ินการ ปลู​ูกสร้​้างแต่​่ละครั้​้�งนั้​้�นจำเป็​็นต้​้อง ดู​ูฤกษ์​์งามยามดี​ี ทำพิ​ิธีกี ารที่​่�เชื่​่อ� กั​ัน ว่​่าช่​่วยให้​้ผู้​้�อยู่​่�อาศั​ัยร่​่มเย็​็นเป็​็นสุ​ุข

ในวั​ัฒนธรรมไทยเองมี​ีประเพณี​ี ความเชื่​่� อ เกี่​่� ย วกั​ั บ การปลู​ูกสร้​้าง บ้​้านเรื​ือนมาตั้​้�งแต่​่สมั​ัยโบราณ ซึ่​่�ง ที่​่� พ อพบหลั​ั ก ฐานได้​้ก็​็ ตั้​้� ง แต่​่ ส มั​ั ย อยุ​ุ ธ ยาตอนต้​้นที่​่� ใ ห้​้ความสำคั​ั ญ ตั้​้�งแต่​่การลงเสาเอก การเตรี​ียมไม้​้ มาทำเสาเรื​ือน หรื​ือกระทั่​่�งเดื​ือนที่​่� ควรและไม่​่ควรตั​ัดไม้​้มาปลู​ูกเรื​ือน ก็​็ต้​้องเลื​ือกให้​้ดี​ี เพราะเชื่​่�อกั​ันว่​่าจะ ส่​่ ง ผลต่​่ อ ความอยู่​่�เย็​็ น เป็​็ น สุ​ุ ขข อง ผู้​้�พั​ักอาศั​ัยได้​้ หากจะกล่​่าวว่​่าในบรรดาความเชื่​่อ� เรื่​่�องต่​่างๆ ที่​่�ผู้​้�คนให้​้ความสนใจนั้​้�น ความเชื่​่� อ ที่​่� เ กี่​่� ย วข้​้องกั​ั บ อาคาร

บ้​้านเรื​ือน ที่​่�อยู่​่�อาศั​ัย สิ่​่�งปลู​ูกสร้​้าง ต่​่ า งๆ ถื​ือเป็​็ น ศาสตร์​์ อั​ั น ดั​ั บ ต้​้นๆ ที่​่� ไ ด้​้รั​ั บ ความนิ​ิ ย มไม่​่ เ สื่​่� อ มคลาย ก็​็คงไม่​่ผิ​ิด ส่​่วนหนึ่​่�งอาจเป็​็นเพราะ ที่​่� อ ยู่​่�อาศั​ั ย เป็​็ น หนึ่​่� ง ในปั​ั จ จั​ั ย สี่​่� ที่​่�เกี่​่�ยวข้​้องกั​ับชี​ีวิ​ิตของผู้​้�คนโดยตรง คอลั​ัมน์​์ Decode ฉบั​ับนี้​้�จึ​ึงขอชวน ผู้​้�อ่​่านร่​่วมถอดรหั​ัสความเชื่​่�อที่​่�แฝง อยู่​่�ในสถาปั​ั ต ยกรรมต่​่ า งๆ ตั้​้� ง แต่​่ บ้​้านเรื​ือนไทยไปจนถึ​ึงฮวงจุ้​้� ย ศาสตร์​์ โ บราณจากประเทศจี​ี น ที่​่� มี​ีอิ​ิทธิ​ิพลต่​่อสถาปั​ัตยกรรมทั่​่�วโลก อย่​่างที่​่�เราอาจไม่​่เคยรู้​้�มาก่​่อน

W D

19

20

D

DECODE

ปลู​ูกเรื​ือนสร้​้างบ้​้าน กั​ับ 3 ตำำ�นาน ความเชื่​่�อแบบไทยๆ

ความเชื่​่อ� เกี่​่�ยวกั​ับการปลู​ูกบ้​้านเรื​ือนแบบไทยๆ นั้​้�น มี​ีมาตั้​้�งแต่​่สมั​ัยโบราณ แทบจะเรี​ียกได้​้ว่​่าสอดแทรก อยู่​่�กั​ับวิ​ิถี​ีชี​ีวิ​ิตประจำวั​ันแบบแยกออกจากกั​ันได้​้ยาก ลองมาดู​ูกั​ั น ว่​่ า ความเชื่​่� อ เกี่​่� ย วกั​ั บ การปลู​ูกสร้​้าง บ้​้านเรื​ือนแบบไทยๆ มี​ีอะไรบ้​้างและแต่​่ละความเชื่​่อ� นั้​้�น มี​ีอุ​ุบายอะไรซ่​่อนอยู่​่�

SCAN QR CODE เพือ่ รับฟัง Audio Text

ประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ของ ศาสตร์​์ฮวงจุ้​้�ย

1 อย่าปลูกเรือนคร่อมตอ

วลี​ีที่​่�ว่​่า “อย่​่าปลู​ูกเรื​ือนคร่​่อมตอ” นอกจากจะ เป็​็นสุ​ุภาษิ​ิตที่​่�หมายถึ​ึงห้​้ามกระทำการก้​้าวก่​่าย สิ​ิทธิ​ิของผู้​้�อื่​่�นแล้​้ว ในการปลู​ูกสร้​้างบ้​้านเรื​ือนก็​็ ยั​ังมี​ีความเชื่​่�อว่​่า ปลู​ูกบ้​้านคร่​่อมตอไม้​้ ขอนไม้​้ หรื​ือเนิ​ินปลวกจะทำให้​้ผู้​้�อยู่​่�อาศั​ัย ไม่​่มี​ีความสุ​ุข เจ็​็บป่​่วยบ่​่อย เนื่​่อ� งจากตอไม้​้มี​ีเจ้​้าที่​่�เจ้​้าทาง นางไม้​้ สถิ​ิ ต อยู่​่� การปลู​ูกเรื​ือนคร่​่ อ มถื​ือเป็​็ น การไม่​่ ใ ห้​้ ความเคารพ บ้​้างก็​็ว่​่าการปลู​ูกเรื​ือนคร่​่อมตอจะ ทำให้​้ผู้​้อ� ยู่​่�อาศั​ัยไม่​่ประสบความสำเร็​็จ ชี​ีวิตพ ิ บเจอ แต่​่ อุ​ุ ป สรรค เนื่​่� อ งจากตอไม้​้คื​ือตั​ั ว แทนของ อุ​ุปสรรคที่​่�คอยขั​ัดขวาง อย่​่ า งไรก็​็ ต ามหากดู​ูตามประโยชน์​์ ใ ช้​้สอย การปลู​ูกเรื​ือนคร่​่อมตอ นอกจากทำให้​้ก่​่อสร้​้าง ลำบาก เพราะต้​้องหาทางหลบเลี่​่�ยงตอไม้​้ เนิ​ินปลวก หรื​ือเนิ​ิ น ดิ​ิ น ก็​็ ยั​ั ง เสี่​่� ย งที่​่� จ ะเกิ​ิ ด ความเสี​ี ย หาย ต่​่ อ บ้​้านเรื​ือนภายหลั​ั ง หากว่​่ า ตอไม้​้แตกหน่​่ อ ออกรากชอนไช ทำให้​้โครงสร้​้างบ้​้านได้​้รั​ับผลกระทบ อี​ี ก ทั้​้� ง บ้​้านเรื​ือนไทยสมั​ั ย โบราณมั​ั ก มี​ี ใ ต้​้ถุ​ุ น สู​ูง สำหรั​ั บ ทำกิ​ิ จ กรรมต่​่ า งๆ หากพื้​้� น บริ​ิ เ วณ ใต้​้ถุ​ุ น มี​ี ต อไม้​้หรื​ือเป็​็ น เนิ​ิ น ก็​็ อ าจทำให้​้ใช้​้งาน ไม่​่สะดวก

4,447 ปี​ีก่​่อนคริ​ิสตกาล 2,697 ปี​ีก่​่อนคริ​ิสตกาล ปรมาจารย์​์ ฝู​ูซี​ี ซื​ื อ หรื​ือ ฮกฮี​ี สี​ี ส มั​ั ย จั​ั ก รพรรดิ​ิ ห ว ง ตี้​้� เ กิ​ิ ด คิ​ิ ด ค้​้นยั​ั น ต์​์ แ ผนภู​ูมิ​ิ แ ปดเหลี่​่� ย ม เข็​็ ม ทิ​ิ ศ ขึ้​้� น ในภู​ูมิ​ิ ปั​ั ญ ญาชาวจี​ี น เพื่​่�อบั​ันทึ​ึกสภาพธรรมชาติ​ิ ลม ฟ้​้า สมั​ั ย นั้​้� น ค้​้นพบว่​่ า ทิ​ิ ศ เหนื​ือจะอยู่​่� อากาศ ในตำแหน่​่ ง ที่​่� แ ม่​่ เหล็​็ กดึ​ึงไปเสมอ จนเกิ​ิ ด เป็​็ น จานเข็​็ ม ทิ​ิ ศ ที่​่� เ รี​ี ย กว่​่ า หล่​่อแก

DECODE

2ตำำ�แหน่​่“เป็​็งดตาไม้​้ต้​้องห้​้ามบนเสาเรื​ือน ไซ้​้ ไก่​่ตอด สลั​ักรอด หมู​ูสี​ี” เสาบ้​้านถื​ือเป็​็ น เอกลั​ั ก ษณ์​์ ที่​่� ส ำคั​ั ญ อย่​่ า งหนึ่​่� ง ของบ้​้านเรื​ือนไทย ในสมั​ั ย โบราณเจ้​้าของเรื​ือน มั​ักออกไปตั​ัดไม้​้จากป่​่าเพื่​่อ� มาปลู​ูกเรื​ือนด้​้วยตั​ัวเอง ตำรา พรหมชาติ​ิที่​่�รวบรวมศาสตร์​์โบราณตั้​้�งแต่​่สมั​ัยสมเด็​็จ พระนารายณ์​์มหาราชได้​้แนะนำเรื่​่อ� งการเลื​ือกไม้​้มาปลู​ูก เรื​ือนไว้​้ว่​่า ตาไม้​้ที่​่�อยู่​่�ตำแหน่​่ง เป็​็ดไซ้​้ ไก่​่ตอด สลั​ักรอด และหมู​ูสี​ี เป็​็นตำแหน่​่งไม่​่ควรนำมาทำเสาเรื​ือน อย่​่างไร ก็​็ ต ามหากจำเป็​็ น ต้​้องนำเสาที่​่� มี​ี ลั​ั ก ษณะไม่​่ ดี​ี ม าใช้​้ แก้​้เคล็​็ดได้​้โดยเจาะเอาตาร้​้ายนั้​้�นออก แล้​้วนำเมล็​็ด ผั​ักกาด เมล็​็ดจั​ันทน์​์ ขี้​้�วั​ัวแดง และน้​้ำผึ้​้�งรวงอย่​่างละ เท่​่าๆ กั​ันบดทำเป็​็นยาปิ​ิดเข้​้าที่​่�ตาเสาให้​้ร้​้ายกลายเป็​็นดี​ี ซึ่​่�งหากพิ​ิจารณาแง่​่การใช้​้งาน ตำแหน่​่งตาไม้​้ต้​้อง ห้​้ามเป็​็นตำแหน่​่งที่​่�สัตว์ ั เ์ ลี้​้�ยงใต้​้ถุ​ุนบ้​้านมั​ักจิ​ิกไซ้​้จนอาจ ทำให้​้เสาผุ​ุกร่​่อนได้​้ กล่​่าวคื​ือ เป็​็ดไซ้​้ คื​ือบริ​ิเวณที่​่�เป็​็ดไซ้​้ทำพื้​้�นเป็​็นรู​ู จนแมลง เข้​้าไปทำรั​ัง ไก่​่ตอดเป็​็นบริ​ิเวณที่​่�ไก่​่จิกิ หาอาหาร ทำให้​้พื้​้�นเปี​ียกชุ่​่�ม สลั​ักรอด คื​ือ ตำแหน่​่งที่​่�ต้​้องเจาะเสาเพื่​่�อใส่​่สลั​ัก หากมี​ีตาไม้​้อาจเจาะรอดได้​้ลำบาก หมู​ูสี​ีที่​่�ห่​่างจากพื้​้�นดิ​ินหนึ่​่�งศอก คื​ือบริ​ิเวณที่​่�หมู​ูชอบ นำสี​ีข้​้างไปถู​ูจนเสาคอด ทำให้​้รากฐานของบ้​้านไม่​่แข็​็งแรง

1,134 ปี​ีก่​่อนคริ​ิสตกาล ในสมั​ัยจิ​ิวบุ้​้�นอ๊​๊วง มี​ีการรวบรวม เครื่​่� อ งหมาย 8 ตั​ั ว มาจั​ั บ เป็​็ น คู่​่� ได้​้ทั้​้�งหมด 64 คู่​่� จึ​ึงเกิ​ิดเป็​็นระบบ เสี่​่� ย งทายที่​่� เ รี​ี ย กว่​่ า ฉั​ั ก ลั​ั ก ษณ์​์ ใช้​้สำหรั​ับการตั้​้�งถิ่​่�นฐานบ้​้านเรื​ือน

3 พิ​ิธี​ีลงเสาเอก บ้​้านมั่​่�นคง คนมั่​่�นใจ

หากพู​ูดถึ​ึงพิ​ิธี​ีกรรมสายมู​ูที่​่�เกี่​่�ยวข้​้องกั​ับการสร้​้าง บ้​้านเรื​ือนคงจะขาดพิ​ิ ธี​ี ล งเสาเอกไปไม่​่ ไ ด้​้ แม้​้ว่​่ า บางความเชื่​่� อ บางประเพณี​ี จ ะสู​ูญหายหรื​ือไม่​่ ไ ด้​้รั​ั บ ความนิ​ิ ย มแล้​้ว แต่​่ พิ​ิ ธี​ี ก รรมลงเสาเอกยั​ั ง คงเป็​็ น ธรรมเนี​ียมปฏิ​ิบั​ัติ​ิที่​่�สื​ืบทอดกั​ันมาถึ​ึงปั​ัจจุ​ุบั​ัน เสาเอกถื​ือเป็​็นเสาต้​้นแรกของการปลู​ูกสร้​้างบ้​้าน เป็​็น เสาหลั​ักที่​่�ทำให้​้บ้​้านมั่​่�นคงแข็​็งแรงจึ​ึงมี​ีความสำคั​ัญมาก ซึ่​่�งพิ​ิธี​ีลงเสาเอกมั​ักนิ​ิยมดู​ูฤกษ์​์งามยามดี​ี เช่​่น 9 โมง 9 นาที​ี เพราะเชื่​่� อ ว่​่ า เลข 9 เป็​็ น สั​ั ญ ลั​ั ก ษณ์​์ แ ทน ความก้​้าวหน้​้า และต้​้องเตรี​ียมของมงคลสำหรั​ับทำพิ​ิธี​ี เช่​่น ข้​้าวตอกดอกไม้​้ ผ้​้าสามสี​ี ผ้​้าหั​ัวเสา ผ้​้าห่​่มเสา ฯลฯ พิ​ิ ธี​ี ล งเสาเอกถื​ือว่​่ า มี​ี ผ ลทางใจต่​่ อ เจ้​้าของบ้​้านและ ผู้​้�อยู่​่�อาศั​ัย เพราะคนไทยถู​ูกปลู​ูกฝั​ังความเชื่​่�อเรื่​่�องเจ้​้าที่​่� เจ้​้าทาง ผี​ีบ้​้านผี​ีเรื​ือน การทำพิ​ิธีลี งเสาเอกจึ​ึงเป็​็นเหมื​ือน การขอขมา ขณะเดี​ียวกั​ันก็​็เป็​็นพิ​ิธีมี งคลที่​่�เสริ​ิมสิ​ิริมิ งคล ให้​้กั​ับผู้​้�อยู่​่�อาศั​ัย แต่​่หากตั​ัดเรื่​่�องความเชื่​่�อออกไป พิ​ิธี​ี ลงเสาเอกก็​็คื​ือการให้​้ความสำคั​ัญกั​ับโครงสร้​้างของบ้​้าน เพราะเสาเอกทำหน้​้าที่​่� รั​ั บ น้​้ำหนั​ั ก ตั​ั ว บ้​้านให้​้มั่​่� น คง แข็​็งแรง พิ​ิธี​ีลงเสาเอกจึ​ึงไม่​่เพี​ียงทำให้​้ผู้​้�คนในบ้​้านรู้​้�สึ​ึก มั่​่�นใจ แต่​่ยั​ังได้​้บ้​้านที่​่�โครงสร้​้างมั่​่�นคงแข็​็งแรงด้​้วย

206 ปี​ีก่​่อนคริ​ิสตกาล สมั​ั ย ราชวงศ์​์ ฮั่​่� น เกิ​ิ ด การชิ​ิ ง ความเป็​็นใหญ่​่ในแผ่​่นดิ​ิน เตี​ียวเลี้​้�ยว ทหารคนสำคั​ั ญ ของโจโฉใช้​้วิ​ิ ช า ฮวงจุ้​้�ยมาสร้​้างสุ​ุสาน ทำให้​้เล่​่าปั​ัง สามั​ัญชนธรรมดากลายเป็​็นกษั​ัตริ​ิย์​์ ที่​่�ยิ่​่�งใหญ่​่ได้​้

ประมาณ พ.ศ. 2187 สมั​ัยปลายราชวงศ์​์หมิ​ิง ปรมาจารย์​์ เจี่​่� ย ต้​้าหง เริ่​่� ม ศึ​ึกษาเรื่​่� อ งองศา ทิ​ิศทางอย่​่างจริ​ิงจั​ังให้​้กำเนิ​ิดศาสตร์​์ วิ​ิ ช าดาวเหิ​ิ รซึ่​่� ง ถื​ือเป็​็ น ต้​้นกำเนิ​ิ ด ของวิ​ิ ช าฮวงจุ้​้� ย ที่​่� พั​ั ฒ นามาจนถึ​ึง ปั​ัจจุ​ุบั​ัน

D

21

22

D

DECODE

สถาปั​ัตยกรรมชื่​่�อดั​ังกั​ับพลั​ังของฮวงจุ้​้�ย

ฮวงจุ้​้�ยเป็​็นภู​ูมิ​ิปั​ัญญาของชาวจี​ีนที่​่�มี​ีมาแต่​่โบราณ หมายถึ​ึงความสมดุ​ุลแห่​่งธรรมชาติ​ิ ศาสตร์​์ฮวงจุ้​้�ยเปรี​ียบ เสมื​ือนตั​ัวกลางที่​่�ช่​่วยสอดผสานพลั​ังธรรมชาติ​ิให้​้เชื่​่�อมโยงกั​ับสิ่​่�งปลู​ูกสร้​้างโดยมนุ​ุษย์​์ให้​้อยู่​่�รวมกั​ันได้​้อย่​่างสมดุ​ุล ทำให้​้ฮวงจุ้​้�ยเชื่​่�อมโยงเข้​้ากั​ับความเชื่​่�อในหลายวั​ัฒนธรรมและมี​ีอิ​ิทธิ​ิพลต่​่อสถาปั​ัตยกรรมที่​่�โด่​่งดั​ังทั่​่�วโลก

1 สงครามฮวงจุ้​้�ย : อาคาร แบงค์​์ ออฟ ไชน่​่า (Bank of China Tower) กั​ับ อาคาร เอชเอสบี​ีซี​ี (HSBC Building) อาคารแบงค์​์ ออฟ ไชน่​่าได้​้สร้​้าง ความสั่​่� น สะเทื​ือนให้​้กั​ั บ วงการ ฮวงจุ้​้�ยบนเกาะฮ่​่องกง เพราะตั​ัวตึ​ึก เต็​็มไปด้​้วยลวดลายที่​่�เป็​็นมุ​ุมแหลม เปรี​ียบเสมื​ือนใบมี​ีดชี้​้�ไปทุ​ุกทิ​ิศทาง ซึ่​่� ง ทางฮวงจุ้​้� ย ถื​ือว่​่ า เป็​็ น การส่​่ ง พลั​ังงานลบ มี​ีรายงานว่​่าหลั​ังจาก แบงค์​์ ออฟ ไชน่​่าสร้​้างเสร็​็จ อาคาร เอชเอสบี​ีซีที่​่ี อ� ยู่​่�ข้​้างๆ ก็​็ผลกำไรลดลง เอชเอสบี​ีซี​ีจึ​ึงแก้​้เกมด้​้วยการสร้​้าง เครนบำรุ​ุ ง รั​ั ก ษาที่​่� รู​ู ปร่​่ า งคล้​้าย ปื​ืนใหญ่​่ ไ ว้​้ด้​้านบนสุ​ุ ด ของอาคาร โดยให้​้ปากกระบอกปื​ืนหั​ันไปทาง แบงค์​์ ออฟ ไชน่​่า เป็​็นการใช้​้ศาสตร์​์ ฮวงจุ้​้� ย แก้​้เคล็​็ ด ด้​้วยการสะท้​้อน พลั​ังลบออกไป ซึ่​่�งตั้​้�งแต่​่ติ​ิดตั้​้�งเครน รู​ูปปื​ืนใหญ่​่ อาคารเอชเอสบี​ีซี​ีก็​็ไม่​่ เผชิ​ิญกั​ับโชคร้​้ายอี​ีกเลย

2 เดอะ รี​ีพั​ัลส์​์ เบย์​์ (The Repulse Bay) ตึ​ึกมี​ีรู​ูประตู​ูมั​ังกร

3 โรงอุ​ุปรากรซิ​ิดนี​ีย์​์ (Sydney Opera House) อาคารที่​่�ผสานพลั​ังน้ำำ��และลม

หากไปเที่​่�ยวฮ่​่องกงแล้​้วพบตึ​ึก รู​ูปทรงแปลกตาให้​้สั​ั น นิ​ิ ษ ฐานไว้​้ ได้​้เลยว่​่ า รู​ูปทรงนั้​้� น อาจมาจาก การแก้​้ฮวงจุ้​้�ย เช่​่นเดี​ียวกั​ับอาคาร ที่​่�พั​ักริ​ิมทะเลอย่​่างเดอะ รี​ีพั​ัลส์​์ เบย์​์ ที่​่�ดู​ูเหมื​ือนว่​่าน่​่าจะไปได้​้ดี​ี เพราะ ตั้​้�งอยู่​่�บนทำเลที่​่�โดดเด่​่น ด้​้านหลั​ัง เป็​็นภู​ูเขา ด้​้านหน้​้าเป็​็นทะเล แต่​่กลั​ับ ไม่​่ได้​้รั​ับความนิ​ิยมอย่​่างที่​่�ควรเป็​็น เจ้​้าของตึ​ึกจึ​ึงปรึ​ึกษาซิ​ินแสปรั​ับแก้​้ ฮวงจุ้​้� ย โดยเจาะรู​ูตรงกลางตึ​ึก เพื่​่อ� ให้​้เป็​็นทางผ่​่านของมั​ังกร เพราะ ทางฮวงจุ้​้�ยเชื่​่�อว่​่า บนภู​ูเขามี​ีมั​ังกร อาศั​ัยอยู่​่�และมั​ังกรต้​้องลงมาเล่​่นน้​้ำ ในทะเล แต่​่ตึ​ึกกลั​ับกี​ีดขวางทำให้​้ มั​ังกรลงมาเล่​่นน้​้ำไม่​่ได้​้ จึ​ึงพบเจอ โชคร้​้าย ซึ่​่�งหลั​ังจากปรั​ับให้​้มี​ีประตู​ู มั​ั ง กรแล้​้ว เดอะ รี​ี พั​ั ล ส์​์ เบย์​์ ก็​็ มี​ี คนสนใจมาขอเช่​่ามากมาย

สถาปั​ัตยกรรมที่​่�ตั้​้�งตระหง่​่านอยู่​่� เหนื​ือผื​ืนน้​้ำบริ​ิเวณปากอ่​่าวซิ​ิดนี​ีย์​์ ออสเตรเลี​ี ย ที่​่� ค นทั่​่� ว โลกเรี​ี ย กว่​่ า ซิ​ิดนี​ีย์​์โอเปรา เฮาส์​์ นั้​้�น ได้​้ผสาน พลั​ังแห่​่งธรรมชาติ​ิอย่​่างธาตุ​ุลมและ ธาตุ​ุ น้​้ ำตามตำราฮวงจุ้​้� ย ได้​้อย่​่ า ง ลงตั​ัว ข้​้อมู​ูลจาก Steven Post ผู้​้เ� ชี่​่ย� วชาญ ด้​้านฮวงจุ้​้�ยระบุ​ุว่​่า ส่​่วนโค้​้งมนของ โรงอุ​ุปรากรที่​่�ดู​ูเหมื​ือนใบเรื​ือ นำพลั​ัง ของลมและน้​้ำมาสู่​่�ตั​ั ว อาคารและ เมื​ืองที่​่� อ ยู่​่�โดยรอบ เมื่​่� อ ผสานกั​ั บ โครงสร้​้างทรงสามเหลี่​่� ย ม ซึ่​่� ง ใน ตำราฮวงจุ้​้�ยหมายถึ​ึงธาตุ​ุไฟ ก็​็ยิ่​่�ง ทำให้​้เกิ​ิดสมดุ​ุลแห่​่งพลั​ังธรรมชาติ​ิ ช่​่ ว ยเสริ​ิ ม ความยื​ืดหยุ่​่�นให้​้กั​ั บ คนที่​่� พ บเห็​็ น เสริ​ิ ม พลั​ั ง งานแห่​่ ง ความสร้​้างสรรค์​์ ซึ่​่�งเหมาะสมกั​ับ โรงอุ​ุปรากรอั​ันเป็​็นสถานที่​่�สำหรั​ับ การแสดงและศิ​ิลปะ

DECODE

4 ทรั​ัมป์​์ อิ​ินเตอร์​์เนชั​ันแนล โฮเต็​็ล (Trump International Hotel) กั​ับ ลู​ูกโลกขวางพลั​ังแห่​่งความโชคร้​้าย

5 พี​ีระมิ​ิดลู​ูฟวร์​์ (Louvre Pyramid) พลั​ังธาตุ​ุดิ​ินและธาตุ​ุไฟ สู่​่�ความยิ่​่�งใหญ่​่ระดั​ับโลก

ตามตำราฮวงจุ้​้�ย วงเวี​ียนถื​ือเป็​็นศู​ูนย์​์รวมพลั​ังงานชี่​่� ที่​่�ทั้​้�งรถและผู้​้�คนจะสั​ัญจรไปมาตลอดเวลา ทำให้​้เกิ​ิด พลั​ังงานในวงเวี​ียนซ้​้ำแล้​้วซ้​้ำอี​ีก อี​ีกแง่​่หนึ่​่�ง วงเวี​ียนเป็​็น ตั​ัวแทนของธาตุ​ุน้​้ำที่​่�มี​ีการไหลเวี​ียน ซึ่​่�งหากไม่​่มี​ีอะไร มาขั​ัดขวางกระแสน้​้ำก็​็จะกลายเป็​็นบ่​่อน้​้ำวนและนำไปสู่​่� ความโชคร้​้าย เพราะชื่​่�อเสี​ียง เงิ​ินทอง จะถู​ูกพลั​ังน้​้ำวน ดู​ูดลงไปหมด ด้​้วยเหตุ​ุนี้​้� Donald Trump อดี​ีตประธานาธิ​ิบดี​ีสหรั​ัฐฯ ซึ่​่� ง สมั​ั ย นั้​้� น ยั​ั ง เป็​็ น เพี​ี ย งนั​ั ก ธุ​ุ รกิ​ิ จ เกิ​ิ ด ความกั​ั ง วลใจ เพราะอาคารทรั​ัมป์​์ อิ​ินเตอร์​์เนชั​ันแนล โฮเต็​็ล ตั้​้�งอยู่​่� บริ​ิเวณวงเวี​ียนกลางมหานครนิ​ิวยอร์​์ก ในปี​ี พ.ศ. 2539 เขาจึ​ึงติ​ิ ด ตั้​้� ง ลู​ูกโลกใบใหญ่​่ เรี​ี ย กว่​่ า Columbus Circle Globe บริ​ิเวณหน้​้าโรงแรม ตามคำแนะนำของ ผู้​้�เชี่​่�ยวชาญด้​้านฮวงจุ้​้�ย ซึ่​่�งวั​ัตถุ​ุประสงค์​์ของลู​ูกโลกนี้​้� ก็​็เพื่​่�อขั​ัดขวางการไหลเวี​ียนของพลั​ังงานจากวงเวี​ียน เมื่​่�อผู้​้�คนหยุ​ุดหรื​ือชะลอเพื่​่�อมองลู​ูกโลกอั​ันสะดุ​ุดตานี้​้� ก็​็จะช่​่วยป้​้องกั​ันไม่​่ให้​้กระแสน้​้ำกลายเป็​็นบ่​่อน้​้ำวนที่​่�สู​ูบ ความมั่​่�งคั่​่�งไปเสี​ียหมด

พิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ลู​ูฟวร์​์ แห่​่งกรุ​ุงปารี​ีส ฝรั่​่�งเศส คื​ือศู​ูนย์​์ รวมงานศิ​ิลปะยิ่​่�งใหญ่​่ระดั​ับโลก ซึ่​่�งตั​ัวสถาปั​ัตยกรรม ของพิ​ิ พิ​ิ ธภั​ั ณฑ์​์ นั้​้� น ทางฮวงจุ้​้� ย ถื​ือว่​่ า เป็​็ น อาคารที่​่� แสดงถึ​ึงพลั​ังของธาตุ​ุดิ​ินทั้​้�งในแง่​่ของวั​ัสดุ​ุที่​่�ใช้​้ก่​่อสร้​้าง และรู​ูปทรงของอาคาร จนกระทั่​่� ง ในปี​ี พ.ศ. 2532 Ieoh Ming Pei สถาปนิ​ิกอเมริ​ิกั​ันเชื้​้�อสายจี​ีน ก็​็ได้​้เปิ​ิด ตั​ัวพี​ีระมิ​ิดแก้​้วลู​ูฟวร์​์ บริ​ิเวณลานหลั​ักของพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ โดยพี​ีระมิ​ิดลู​ูฟวร์​์มีรู​ูี ปทรงเป็​็นโดมสามเหลี่​่�ยม ซึ่​่ง� ศาสตร์​์ ฮวงจุ้​้�ยถื​ือเป็​็นตั​ัวแทนแห่​่งธาตุ​ุไฟ เมื่​่�อผนวกเข้​้ากั​ับ ฐานของพี​ีระมิ​ิดสี่​่�เหลี่​่�ยมจตุ​ุรัสั ซึ่​่ง� เป็​็นธาตุ​ุดินิ การผสมผสาน ระหว่​่างดิ​ินและไฟ จึ​ึงช่​่วยเสริ​ิมให้​้พิ​ิพิธภั ิ ณฑ์ ั ลู​ู์ ฟวร์​์ยังั คง ชื่​่อ� เสี​ียงไว้​้ได้​้ยาวนาน ศาสตร์​์ฮวงจุ้​้ย� อธิ​ิบายการทำงาน ของธาตุ​ุดินิ และธาตุ​ุไฟในพี​ีระมิ​ิดลู​ูฟวร์​์แห่​่งนี้​้�ไว้​้ว่​่า ธาตุ​ุไฟ กระตุ้​้� น ความหลงใหลในงานศิ​ิ ล ป์​์ ส่​่ ว นธาตุ​ุ ดิ​ิ น คื​ือ การลงหลั​ักปั​ักฐานอย่​่างมั่​่�นคง เพื่​่�อให้​้ผู้​้�คนมี​ีโอกาส ได้​้สั​ัมผั​ัสและชื่​่น� ชมงานศิ​ิลปะระดั​ับโลกที่​่�ประเมิ​ินค่​่ามิ​ิได้​้ อย่​่างไม่​่มี​ีวั​ันสิ้​้�นสุ​ุด

วั​ัตถุปุ ระสงค์​์ที่​่แ� ท้​้จริ​ิงของสถาปั​ัตยกรรมก็​็เพื่​่อ� เป็​็นที่​่�อยู่​่�อาศั​ัยให้​้ร่​่มเงาที่​่�พักั พิ​ิงต่​่อผู้​้ค� น ศาสตร์​์ความเชื่​่อ� ที่​่�เชื่​่อ� มโยง กั​ับสถาปั​ัตยกรรมต่​่างๆ ไม่​่ว่า่ จะเป็​็นการลงเสาเอกซึ่​่ง� เป็​็นความเชื่​่อ� ในสั​ังคมไทย หรื​ือเรื่​่อ� งฮวงจุ้​้ย� ก็​็ตาม ล้​้วนกำเนิ​ิดขึ้​้น� เพื่​่�อตอบโจทย์​์พื้​้�นฐานของมนุ​ุษย์​์ นั่​่�นคื​ือการอยู่​่�เย็​็นเป็​็นสุ​ุข เพราะฉะนั้​้�นไม่​่ว่​่าสถาปั​ัตยกรรมจะพั​ัฒนารุ​ุดหน้​้าไป เพี​ียงใด ศาสตร์​์แห่​่งความเชื่​่�อมู​ูเตลู​ูก็​็น่​่าจะอยู่​่�คู่​่�กั​ับสิ่​่�งปลู​ูกสร้​้างทั่​่�วโลกไปอี​ีกนาน

D

23

24

D

DIGITONOMY

ไม ว าจะเป นยุคสมัยใด ผู คนต างต องการที่พ�่งทางใจ ยิ�งในช วงที่โลกตกอยู ใน ภาวะว�กฤตต างๆ การหันไปพ�่งพ�งสิ�งศักดิ์สิทธิ์หร�อปฏิบัติตามความเชื่อของตน เพ�่อความสบายใจจ�งเป นทางออกของมนุษยชาติ ไม ว าจะนับถือศาสนาใดก็ตาม

______________________________

_________ THAILAND _________

96%

ของจำนวนครัวเร�อน มีรายจ ายเกี่ยวกับ การทำบุญหร�อ สนับสนุนพ�ทธพาณิชย

ความเชื่อเร�่อง โชคลางของคนไทย พยากรณ โหราศาสตร ลายมือ ไพ ยิปซี

พระเคร�่อง วัตถุมงคล

สีมงคล

ตัวเลขมงคล

เร�่องเหนือ ธรรมชาติ

ช องทางในการเสพเนื้อหาเกี่ยวกับ ความเชื่อโชคลางของคนไทย

73.8% โซเชียลมีเดีย และเว็บไซต

59.6% บุคคลรอบข าง

เช น พ อแม พ�่น อง

29.7%

ปร�กษาผู เชี่ยวชาญ ในศาสตร นั้นๆ

20.1% หนังสือพ�มพ และนิตยสาร

** ขอมูลจากการสำรวจกลุมตัวอยาง 1,200 คนในงานวิจัย “Marketing in the Uncertain World การตลาดของคนอยูเปน” โดยวิทยาลัยการจัดการ มหาวิทยาลัยมหิดล (CMMU)

19.6% สื่อโทรทัศน และว�ทยุ

DIGITONOMY

หร�อคิดเป น

10,800 0.36% ล านบาท

คือตัวเลขของการเดินทาง ไปทําบุญในช วง Covid-19 ของมูลค าท องเที่ยวไทย (ป พ.ศ. 2562)

30 ล านบาท คือราคาของวัตถุมงคลที่แพง ที่สุดในโลก ได แก เหร�ยญหลวงปู ไข วัดเชิงเลน รุ นแรก พ.ศ. 2473

1.25 พันล าน

ดอลลาร สหรัฐฯ ต อป

คือมูลค า ซื้อขายพระเคร�่อง

ของนักสะสม ทั่วโลก

1.2 ล า นบาท คือมูลค าสูงสุดของผู สนใจ รับซื้อพระเคร�่องดิจ�ทัล (NFT)

SCAN QR CODE

เพื่อรับชม Clip

1.2 ล านคน

คือจำนวนนักท องเที่ยวที่เดินทางไปสักการะไอ ไข และ

5,572 ล านบาท

คือตัวเลขที่ปรากฏการณ ไอ ไข สร างรายได เข า จังหวัดนครศร�ธรรมราช ในไตรมาสที่ 3 ของป พ.ศ. 2562

D

25

DIGITONOMY

__________ WORLDWIDE __________

75.42 ล านคน

จํานวนชาวจ�นที่เดินทางไปไหว บรรพบุรุษในเทศกาลเช็งเม ง ป พ.ศ. 2565

วาระท ศี่ กุ ร สกั ค 13 จะ รงั้ ใ

212 .

เดินทางด วยเคร�่องบิน

80

ของ ไมม หี ตกึ ส มาย งู บ เล

%

มาบ น เวย� อบป นร

เดินทางด วยรถยนต

87%

กนี้ นโล ที่ 13 ขชนั้

5 3

วนั รรจบ

53.2%

____

เดินทางด วยรถไฟ

____

83.7%

ก ุศ ร 1 นั ดว ะป ล

18

900

วนั 3

80 0 -

ลา นดอ

ในสหรฐั อเมลลาร

ร ก � า ท ตวั เ ่ ี ก ดิ ข เล

โอก า ส ทจี่ ในแ ะเกิ ต

1.

7 2

D

รุ กจิ ทางธ 3 ดทนุ กุ รท ี่ 1 ขขา กุ วนั ศ น�้ ท

26

DIGITONOMY

50%

ของลูกค าชาวไต หวัน ยินดีจ ายเง�นซื้อลูกเทนนิสแพ็กละ 8 ลูก แม จะแพงกว าลูกเทนนิส แพ็กละ 10 ลูกก็ตาม เพราะเชื่อว า 8 เป นเลขมงคล

146

ล านคน

จํานวนประชากรชาวอเมร�กันที่วางแผนจะแกะสลักฟ�กทอง เพ�่อฉลองเทศกาลฮัลโลว�นในป พ.ศ. 2564

10.1

พันล านดอลลาร สหรัฐ เม็ดเง�นที่ชาวอเมร�กัน ใช จับจ าย ในเทศกาลฮัลโลว�น ป พ.ศ. 2564

8

ดอลลาร ฮ องกง ต อตารางฟ�ต

ราคาขั้นตํ่าของค าให คําปร�กษา ด านฮวงจ� ย และราคาจะถีบตัวสูง ถึง 30 ดอลลาร ฮ องกงต อตารางฟ�ต ถ าเป นโครงการระดับไฮเอนด

16.5

ล านปอนด อเมร�กา นํ้าหนักของฟ�กทองที่รองรับการบร�โภคของชาวอเมร�กัน ในป พ.ศ. 2564

40%

ของนักพัฒนาอสังหาร�มทรัพย ในฮ องกงยังคงพ�่งพาบร�การดู ฮวงจ� ยจากซินแสในการออกแบบ แต ละโครงการ

60,000

ตัวต อป

จํานวนแมวดําที่ถูกสังหารในอิตาลี เมื่อป พ.ศ. 2550 ตามความเชื่อ ที่ว าแมวดํานําโชคร ายมาให

17

สิงหาคมของทุกป

จ�งเป นวันแมวดําของอิตาลี สถาปนาโดยสมาคม คุ มครองสัตว และสิ�งแวดล อม ของอิตาลี

W D

27

28

T

The Knowledge

ไสยศาสตร์​์และวิ​ิทยาศาสตร์​์ อยู่​่�ในโลกคู่​่�ขนานจริ​ิงหรื​ือ?

ปฏิ​ิเสธไม่​่ได้​้ว่​่าไสยศาสตร์​์เป็​็นหนึ่​่�งในความเชื่​่อ� ดั้​้�งเดิ​ิมที่​่�อยู่​่�คู่​่�อารยธรรมโลกมาอย่​่างยาวนาน ปรากฏอยู่​่�ใน หลายวั​ัฒนธรรมและมี​ีอิ​ิทธิ​ิพลต่​่อการดำเนิ​ินชี​ีวิ​ิตของผู้​้�คนในแต่​่ละยุ​ุคสมั​ัย มั​ักมี​ีความเกี่​่�ยวข้​้องกั​ับเวทมนตร์​์ คาถา วิ​ิทยาคม เทพเจ้​้า โชคชะตา โหราศาสตร์​์ ดาราศาสตร์​์ ฯลฯ โดยนำมาผสมผสานกั​ับปรากฏการณ์​์เหลื​ือเชื่​่อ� เหนื​ือธรรมชาติ​ิที่​่ยั� งั หาคำตอบที่​่�แน่​่ชัดั ไม่​่ได้​้ ทั้​้�งนี้​้�ก็เ็ พื่​่อ� ดั​ับความกลั​ัวของมนุ​ุษย์​์และใช้​้ยึ​ึดเหนี่​่�ยวจิ​ิตใจไปพร้​้อมๆ กั​ัน ก่​่อนที่​่�ในเวลาต่​่อมาจะถู​ูกหลอมรวมเป็​็นศาสตร์​์แห่​่งมู​ูเตลู​ูที่​่�เข้​้ากั​ับยุ​ุคสมั​ัยมากขึ้​้น� ครอบคลุ​ุมเรื่​่อ� งการบู​ูชา เสริ​ิมดวงในด้​้านต่​่างๆ เพื่​่�อหวั​ังให้​้ชี​ีวิ​ิตประสบความสำเร็​็จในสิ่​่�งที่​่�มุ่​่�งหวั​ังไว้​้ แม้​้จะมี​ี ค นจำนวนมากที่​่� เ ชื่​่� อ และศรั​ั ท ธาในพลั​ั ง ของไสยศาสตร์​์ ในขณะเดี​ี ย วกั​ั น ก็​็ ยั​ั ง มี​ี อี​ี ก จำนวน ไม่​่น้​้อยที่​่�มองว่​่าความเชื่​่�อเหล่​่านี้​้�เป็​็นสิ่​่�งงมงายไร้​้สาระ พิ​ิสู​ูจน์​์ไม่​่ได้​้และไม่​่ใช่​่แนวทางหลั​ักวิ​ิทยาศาสตร์​์ แต่​่รู้ห้� รื​ือไม่​่ว่า่ จริ​ิงๆ แล้​้วไสยศาสตร์​์คื​ือจุ​ุดเริ่​่ม� ต้​้นอั​ันเป็​็นรากฐานของวงการวิ​ิทยาศาสตร์​์ในปั​ัจจุบัุ นั เพราะกว่​่า จะกลายเป็​็นองค์​์ความรู้​้�และวิ​ิทยาการด้​้านต่​่างๆ ก็​็ล้​้วนถู​ูกขั​ับเคลื่​่�อนด้​้วยความสงสั​ัยใคร่​่รู้​้�ทั้​้�งสิ้​้�น จนกระทั่​่�ง นำไปสู่​่�การทดลองและพยายามหาคำอธิ​ิบายในสิ่​่�งที่​่�เคยสงสั​ัย พั​ัฒนาเป็​็นวิ​ิทยาศาสตร์​์ในโลกตะวั​ันตก ที่​่�ทุ​ุกคนคุ้​้�นเคยกั​ันในปั​ัจจุ​ุบั​ัน คอลั​ัมน์​์ The Knowledge ในฉบั​ับนี้​้�จะพาไปทำความรู้​้จั� กั เกร็​็ดน่​่ารู้​้เ� กี่​่ย� วกั​ับความเชื่​่อ� มโยงระหว่​่างไสยศาสตร์​์ และวิ​ิทยาศาสตร์​์ ซึ่​่�งจะพบว่​่าหลายองค์​์ความรู้​้�สมั​ัยใหม่​่ก็​็ล้​้วนมี​ีส่​่วนใดส่​่วนหนึ่​่�งที่​่�มี​ีไสยศาสตร์​์เป็​็นจุ​ุดเริ่​่�ม ต้​้นแรงบั​ันดาลใจผลั​ักดั​ันให้​้มนุ​ุษย์​์ได้​้พั​ัฒนาและต่​่อยอด จนนำไปสู่​่�การค้​้นพบทฤษฎี​ีวิ​ิทยาศาสตร์​์ที่​่�ใช้​้กั​ัน แพร่​่หลายในปั​ัจจุ​ุบั​ัน

The Knowledge

T

29

ไสยศาสตร์​์ คื​ือขั้​้�วตรงข้​้ามของ วิ​ิทยาศาสตร์​์ จริ​ิงหรื​ือ? วิ​ิทยาศาสตร์​์ได้​้รั​ับการยอมรั​ับว่​่าเป็​็นชุ​ุดของความรู้​้� ในสั​ังคมตะวั​ันตกที่​่�ใช้​้อธิ​ิบายความจริ​ิงต่​่างๆ ที่​่�เกิ​ิดขึ้​้�น แต่​่ในทางสั​ังคมวิ​ิทยาแล้​้วมี​ีนั​ักมานุ​ุษยวิ​ิทยาหลายคน ที่​่�มองว่​่าจริ​ิงๆ แล้​้ววิ​ิทยาศาสตร์​์มี​ีวิ​ิธี​ีคิ​ิดที่​่�ผสมผสานกั​ับ ไสยศาสตร์​์ โดยมี​ีพื้​้�นฐานมาจากความเชื่​่�อดั้​้�งเดิ​ิมของ ท้​้องถิ่​่�นและชนพื้​้�นเมื​ืองในแต่​่ละพื้​้�นที่​่� Evans-Pritchard นั​ั ก ม า นุ​ุ ษ ย วิ​ิ ท ย า ช า ว อั​ังกฤษ มองว่​่าไสยศาสตร์​์ ไม่​่ใช่​่เรื่​่�องงมงายแต่​่เป็​็นสิ่​่�ง ที่​่�มี​ีเหตุ​ุผลของตั​ัวเอง เช่​่น ความเชื่​่�อที่​่�ว่​่าแม่​่มดทำให้​้ มี​ี อ าการเจ็​็ บ ป่​่วยมากกว่​่ า ปกติ​ิ จึ​ึ งต้​้องทำพิ​ิ ธี​ี เ ข้​้าทรง เพื่​่�อรั​ักษาคนไข้​้ เป็​็นต้​้น ในขณะที่​่� Clude LeviStrauss นั​ักมานุ​ุษยวิ​ิทยา ชาวอั​ั ง กฤษ ก็​็ เ ห็​็ น ด้​้วย ว่​่ า วิ​ิ ช าความรู้​้� ข องมนุ​ุ ษ ย์​์ ในอดี​ีตก่​่อนที่​่�วิ​ิทยาศาสตร์​์ แบบตะวั​ันตกจะกำเนิ​ิดขึ้​้�น ต่​่า งต้​้องพึ่​่�งพาไสยศาสตร์​์ ไม่​่ ว่​่ า จะเป็​็ น ดาราศาสตร์​์ โหราศาสตร์​์ วิ​ิ ช าการเดิ​ิ น เรื​ือ พฤกษศาสตร์​์ แ ละ ยาสมุ​ุ น ไพรรั​ั ก ษาโรค ฯลฯ ล้​้วนมี​ี วิ​ิ ธี​ี คิ​ิ ด ที่​่� เ กี่​่� ย วข้​้อง กั​ั บ สิ่​่� ง ศั​ั ก ดิ์​์� สิ​ิ ท ธิ์​์� ซึ่​่� ง ต่​่ อ มาได้​้ถู​ูกนำมาปรั​ั บ ใช้​้กั​ั บ ความรู้​้�ใหม่​่ในปั​ัจจุ​ุบั​ัน มุ​ุ ม มองของวิ​ิ ท ยาศาสตร์​์ จ ะให้​้น้​้ำหนั​ั ก กั​ั บ สิ่​่� ง ที่​่� สามารถพิ​ิสู​ูจน์​์ได้​้ มี​ีคำอธิ​ิบายถึ​ึงที่​่�มาและที่​่�ไปอย่​่าง ชั​ั ด เจน ซึ่​่� ง ตรงข้​้ามกั​ั บ ไสยศาสตร์​์ ที่​่� ไ ม่​่ จ ำเป็​็ น ต้​้องมี​ี คำอธิ​ิบายที่​่�แน่​่ชั​ัดเกี่​่�ยวกั​ับเรื่​่�องราวที่​่�เกิ​ิดขึ้​้�น เมื่​่�อหา คำตอบไม่​่ ไ ด้​้ก็​็ ย กให้​้กลายเป็​็ น เรื่​่� อ งราวลี้​้� ลั​ั บ เหนื​ือ ธรรมชาติ​ิ แ ทน ทว่​่ า จริ​ิ ง ๆ แล้​้วสองศาสตร์​์ นี้​้� ก็​็ มี​ี ความเชื่​่�อมโยงและยั​ังดำรงอยู่​่�คู่​่�กั​ันเสมอมา

ย้​้อนกลั​ั บ ไปในอดี​ี ต เมื่​่� อ มนุ​ุ ษ ย์​์ มี​ี ค วามกลั​ั ว ในปรากฏการณ์​์ ธรร มชาติ​ิ ที่​่� ยั​ั ง ไม่​่ ส ามารถอธิ​ิ บ าย จากสาเหตุ​ุอะไร เช่​่น ฝนตกหนั​ัก ฟ้​้าผ่​่า แผ่​่นดิ​ินไหว ภู​ูเขาไฟระเบิ​ิ ด ดาวตก ทั้​้� ง กลางวั​ั น กลางคื​ืน ฯลฯ ก็​็มักั จะมองว่​่าเป็​็นเรื่อ่� งของเทพเจ้​้าบั​ันดาล จึ​ึงทำให้​้ต้​้อง มี​ีการบู​ูชาเทพเจ้​้าเกิ​ิดขึ้​้�น ส่​่วนในโลกตะวั​ันออกที่​่�มั​ัก จะมี​ีการไหว้​้ภู​ูติ​ิผี​ีปี​ีศาจ สร้​้างรู​ูปเคารพ พกเครื่​่�องราง ของขลั​ั ง และสวดขอพรก็​็ เพื่​่� อ ช่​่ วยบรรเทาความกลั​ั ว ภายในจิ​ิตใจ จากปรากฏการณ์​์ที่​่�ไม่​่สามารถอธิ​ิบายได้​้ ก่​่ อ นที่​่� จ ะมี​ี วิ​ิ ช าชี​ี ว วิ​ิ ท ยาที่​่� ศึ​ึ กษาและอธิ​ิ บ าย การกำเนิ​ิดของสิ่​่�งมี​ีชี​ีวิ​ิต มนุ​ุษย์​์ในอดี​ีตต่​่างพากั​ันเชื่​่�อ ว่​่าพระเจ้​้าเป็​็นผู้​้�สร้​้างโลกและมนุ​ุษย์​์ ซึ่​่�งเป็​็นไปตาม หลั​ักศาสนาและตำนานเทพปกรณั​ัมที่​่�เล่​่าสื​ืบต่​่อกั​ันมา รวมทั้​้�งก่​่อนที่​่�จะมี​ีวิ​ิชาฟิ​ิสิ​ิกส์​์ มนุ​ุษย์​์เชื่​่�อว่​่าการที่​่�วั​ัตถุ​ุ ตกลงสู่​่�พื้​้� น เป็​็ น เพราะพลั​ั ง อำนาจลี้​้� ลั​ั บ บางอย่​่ า ง แต่​่แล้​้วความสงสั​ัยของมนุ​ุษย์​์ก็น็ ำไปสู่​่�การค้​้นพบทฤษฎี​ี กฎแรงโน้​้มถ่​่วงในที่​่�สุ​ุด แม้​้กระทั่​่�งวิ​ิชาดาราศาสตร์​์ที่​่�ศึ​ึกษาวั​ัตถุ​ุบนท้​้องฟ้​้า และปรากฏการณ์​์ธรรมชาติ​ิรู​ูปแบบต่​่างๆ ก็​็ไม่​่ใช่​่ของใหม่​่ ที่​่�เพิ่​่�งกำเนิ​ิดขึ้​้�น แต่​่กลั​ับมี​ีรากฐานมาจากโหราศาสตร์​์ หลั​ั ก การคำนวณการเคลื่​่� อ นที่​่� ข องดวงดาวที่​่� เ ชื่​่� อ ว่​่ า เกี่​่�ยวพั​ันกั​ับโชคชะตาของมนุ​ุษย์​์ เช่​่น Stonehenge ในอั​ังกฤษ ที่​่�สร้​้างขึ้​้�นเพื่​่�อบู​ูชาพระอาทิ​ิตย์​์และใช้​้ศึ​ึกษา ดาราศาสตร์​์ นาฬิ​ิกาแดดยุ​ุคอี​ียิ​ิปต์​์โบราณ ที่​่�มนุ​ุษย์​์ ใช้​้ศึ​ึกษาตำแหน่​่งของดวงอาทิ​ิตย์​์แทนการบอกเวลา เป็​็นต้​้น

30

T

The Knowledge

ในปั​ัจจุบัุ นั ดาราศาสตร์​์และโหราศาสตร์​์ก็ยั็ งั เป็​็นศาสตร์​์แห่​่งดวงดาวและการพยากรณ์​์ที่​่ผู้� ค้� นผู​ูกโยง กั​ับความเชื่​่�อเรื่​่�องดวงชะตา โดยเฉพาะศาสตร์​์แห่​่งตั​ัวเลขมงคล-อั​ัปมงคลในแต่​่ละวั​ัฒนธรรม เช่​่น โลกตะวั​ันตกไม่​่ชอบเลข 13 เพราะถื​ือเป็​็นเลขอั​ับโชค หรื​ือมองว่​่า 666 เป็​็นตั​ัวเลขของซาตาน ในขณะที่​่� โลกตะวั​ันออกอย่​่างจี​ีนชื่​่�นชอบเลข 8 เพราะคล้​้ายกั​ับเครื่​่�องหมาย (Infinity) สื่​่�อถึ​ึงความร่​่ำรวยไม่​่มี​ี ที่​่�สิ้​้�นสุ​ุด หรื​ือคนไทยที่​่�ยกให้​้ 9 เป็​็นเลขมงคล เนื่​่�องจากออกเสี​ียงเหมื​ือนคำว่​่าก้​้าวหน้​้า อย่​่างไรก็​็ตาม แม้​้วิ​ิทยาศาสตร์​์จะพยายามแยกตั​ัวเองออกจากไสยศาสตร์​์ โดยเน้​้นไปที่​่�การทดลอง ปฏิ​ิบัติั ที่​่ิ ส� มเหตุ​ุสมผลและพยายามจั​ัดชุ​ุดองค์​์ความรู้​้ใ� ห้​้เป็​็นระบบมี​ีมาตรฐานสากล แต่​่ก็ป็ ฏิ​ิเสธไม่​่ได้​้ว่​่า ก่​่อนที่​่�มนุ​ุษย์​์จะมายึ​ึดหลั​ักการเหตุ​ุและผลของวิ​ิทยาศาสตร์​์ในปั​ัจจุ​ุบั​ัน ต้​้องผ่​่านการเชื่​่�อและศรั​ัทธา ในไสยศาสตร์​์มาก่​่อนนั่​่�นเอง

เล่​่นแร่​่แปรธาตุ​ุ สู่​่�รากฐานวิ​ิชาเคมี​ี เชื่​่อ� ว่​่าหลายคนอาจจะเคยได้​้ยิ​ินคำว่​่าเล่​่นแร่​่แปรธาตุ​ุ อั​ั น เป็​็ น ศาสตร์​์ ลึ​ึ กลั​ั บ แห่​่ ง การค้​้นหายาอายุ​ุ วั​ั ฒ นะ ที่​่� จ ะทำให้​้ชี​ี วิ​ิ ตข องมนุ​ุ ษ ย์​์ ยื​ื นยาวมากขึ้​้� น รวมทั้​้� ง ความต้​้องการค้​้นพบศิ​ิลาแห่​่งนั​ักปราชญ์​์ที่​่�สามารถ เปลี่​่�ยนสสารต่​่างๆ ให้​้กลายเป็​็นทองคำได้​้ ศาสตร์​์ แ ห่​่ ง การเล่​่ น แร่​่ แ ปรธาตุ​ุ เ ป็​็ น สิ่​่� ง ที่​่� ม นุ​ุ ษ ย์​์ ให้​้ความสนใจมาตั้​้�งแต่​่สมั​ัยโบราณ แม้​้กระทั่​่�ง Aristotle ก็​็ยังั มองว่​่าสสารบนโลกของเราประกอบขึ้​้น� มาจากการ รวมตั​ัวของธาตุ​ุต่​่างๆ ไม่​่ว่​่าจะเป็​็นดิ​ิน น้​้ำ ลม และไฟ ซึ่​่�งแต่​่ละธาตุ​ุก็​็มี​ีส่​่วนประกอบแยกย่​่อยออกไปอี​ีก มี​ีนั​ักเล่​่นแร่​่แปรธาตุ​ุจำนวนมากที่​่�พยายามค้​้นหา กระบวนการเปลี่​่�ยนแปลงธาตุ​ุไปสู่​่�แร่​่หรื​ือโลหะที่​่�มี​ีค่​่า แต่​่ก็​็พบกั​ับความล้​้มเหลวนั​ับครั้​้�งไม่​่ถ้​้วน จนกระทั่​่�ง มี​ีชาวเยอรมั​ันชื่​่อ� ว่​่า Johann Glauber เป็​็นผู้​้�มี​ีทั​ักษะ ด้​้านการปรุ​ุ ง ยาได้​้นำความรู้​้� ด้​้ านสารเคมี​ี ม าปรั​ั บ ประยุ​ุกต์​์ โดยในเวลาต่​่อมาก็​็ได้​้กลายเป็​็นรากฐาน ของวิ​ิชาเคมี​ีที่​่�เราศึ​ึกษากั​ันในปั​ัจจุ​ุบั​ัน ที่​่�มา : www.sac.or.th/databases/anthropology-concepts/glossary/12

The Knowledge

T W

31

Isaac Newton ผู้​้�เคยทำำ�นายวั​ันสิ้​้�นโลก นั​ักวิ​ิทยาศาสตร์​์ผู้​้�ยิ่​่�งใหญ่​่ของโลกที่​่�ให้​้กำเนิ​ิดทฤษฎี​ีดั​ังๆ ที่​่�เรายั​ังคงยึ​ึดถื​ือเป็​็นแบบเรี​ียนในปั​ัจจุบัุ นั โดยเฉพาะการค้​้นพบ แรงโน้​้มถ่​่วงและพิ​ิสู​ูจน์​์แนวคิ​ิดดวงอาทิ​ิตย์​์เป็​็นศู​ูนย์​์กลางของ กาแล็​็กซี​ี เขายั​ังเป็​็นนั​ักเล่​่นแร่​่แปรธาตุ​ุที่​่�มุ่​่�งมั่​่�นในการตามหา ศิ​ิลาแห่​่งนั​ักปราชญ์​์ ว่​่าด้​้วยการเปลี่​่ย� นแร่​่หรื​ือโลหะให้​้กลายเป็​็น ทองคำ อี​ีกทั้​้�งยั​ังสนใจเรื่​่�องเลขศาสตร์​์ โดยเคยเขี​ียนบั​ันทึ​ึก ด้​้วยลายมื​ือทำนายวั​ันสิ้​้�นโลกผ่​่านการถอดรหั​ัสจาก Book of Daniel ซึ่​่�งเป็​็นบทเพิ่​่�มเติ​ิมในพระคริ​ิสตธรรมคั​ัมภี​ีร์​์ภาค พั​ันธสั​ัญญาเดิ​ิม เขาระบุ​ุว่​่าโลกจะถึ​ึงกาลอวสานหลั​ังจาก จั​ั ก รวรรดิ​ิ โ รมั​ั น ก่​่ อ ตั้​้� ง แล้​้วราว 1,260 ปี​ี หรื​ือประมาณปี​ี พ.ศ. 2603 ซึ่​่�งปั​ัจจุ​ุบั​ันเอกสารดั​ังกล่​่าวอยู่​่�ในความดู​ูแลของ หอสมุ​ุดอิ​ิสราเอล

Albert Einstein กั​ับแนวคิ​ิดเชื่​่�อมโยง วิ​ิทยาศาสตร์​์กั​ับศาสนา แม้​้ว่​่าไอน์​์สไตน์​์จะเป็​็นนั​ักวิ​ิทยาศาสตร์​์ผู้ป้� ราดเปรื่อ่� ง ของโลก แต่​่ก็​็มี​ีหลั​ักฐานที่​่�ยื​ืนยั​ันว่​่าเขามี​ีความสนใจ ความเชื่​่� อ ทางศาสนา ถึ​ึงกั​ั บ เคยเขี​ี ย นจดหมายถึ​ึง นั​ักปรั​ัชญาชาวยิ​ิวเพื่​่อ� แสดงทั​ัศนะที่​่�สนใจความเชื่​่อ� มโยง ระหว่​่างวิ​ิทยาศาสตร์​์และศาสนาว่​่า

วิ​ิทยาศาสตร์​์ที่​่� ไร้​้ศาสนาเหมื​ือนคน แขนขาพิ​ิการ ศาสนาที่​่� ไร้​้วิ​ิทยาศาสตร์​์ เหมื​ือนคนตาบอด Science without religion is lame, religion without science is blind. ที่​่�มา : https://thestandard.co/opinion-tomorrow-science-of-superstitious-habits/

32

T

The Knowledge

SCAN QR CODE เพื่อรับชม Clip

วิ​ิทยาศาสตร์​์ของการนั่​่�งสมาธิ​ิ การนั่​่� ง สมาธิ​ิ ใ นพระพุ​ุ ท ธศาสนามี​ี จุ​ุ ด ประสงค์​์ ในการพิ​ิ จ ารณาลมหายใจเข้​้าออกและกำหนดจิ​ิ ต ให้​้อยู่​่�กั​ั บ ปั​ั จจุ​ุ บั​ั น ลดความฟุ้​้�งซ่​่ า นเพื่​่� อ ให้​้สามารถ ดำเนิ​ิ น ชี​ี วิ​ิ ต ประจำวั​ั น อย่​่ า งมี​ี ส ติ​ิ ซึ่​่� ง เคยมี​ี ง านวิ​ิ จั​ั ย ที่​่�ตี​ีพิ​ิมพ์​์ลงในวารสาร Brain and Cognition เกี่​่�ยวกั​ับ ผลลั​ัพธ์​์ของการฝึ​ึกนั่​่�งสมาธิ​ิ โดยมี​ีการเก็​็บผลทดลอง เป็​็นระยะเวลา 8 สั​ัปดาห์​์ หลั​ังจากนั้​้�นใช้​้วิ​ิธีสี แกนสมอง แบบ MRI เพื่​่�อดู​ูความเปลี่​่�ยนแปลงที่​่�เกิ​ิดขึ้​้�น พบว่​่า สมองส่​่วนต่​่างๆ มี​ีระดั​ับการทำงานที่​่�ดี​ีขึ้​้�นสั​ัมพั​ันธ์​์กั​ัน หลายส่​่วน อี​ีกทั้​้�งยั​ังพบว่​่าในผู้​้�ที่​่�นั่​่�งสมาธิ​ิเป็​็นประจำ จะมี​ีคลื่​่�นสมองที่​่�เป็​็นระเบี​ียบมากขึ้​้�น หั​ัวใจเต้​้นช้​้าลง ความดั​ันลดลง อั​ัตราการหายใจลดลง และกล้​้ามเนื้​้�อ ในร่​่างกายมี​ีการผ่​่อนคลายมากขึ้​้�น ทั้​้�งนี้​้�นอกจากการนั่​่�งสมาธิ​ิแบบปกติ​ิเพื่​่�อกำหนด ลมหายใจเข้​้าออกแล้​้ว ในศาสนาพุ​ุทธยั​ังมี​ีการนั่​่�งสมาธิ​ิ วิ​ิ ปั​ั ส สนากรรมฐาน มี​ี จุ​ุ ด ประสงค์​์ เ พื่​่� อ ให้​้เกิ​ิ ด ปั​ั ญ ญาและตั​ั ด กิ​ิ เ ลส ซึ่​่� ง ถื​ือเป็​็ น การทำสมาธิ​ิ ขั้​้� น สู​ูง ที่​่�ควรมี​ีครู​ูบาอาจารย์​์ชี้​้�แนะ ซึ่​่�งจะมี​ีรายละเอี​ียดของ การแบ่​่ ง ขั้​้� น กรรมฐานและญาณชั้​้� น ต่​่ า งๆ ตามคติ​ิ ความเชื่​่�อแบบพุ​ุทธ

เมื่​่�อนั​ักวิ​ิทยาศาสตร์​์ถื​ือเคล็​็ด เพื่​่�อหาที่​่�พึ่​่�งทางใจ

การถื​ือเคล็​็ดเป็​็นอี​ีกหนึ่​่�งวิ​ิธี​ีปฏิ​ิบั​ัติ​ิตามความเชื่​่�อ ส่​่วนบุ​ุคคลหรื​ือความเชื่​่�อในสั​ังคมนั้​้�นๆ เพื่​่�อปั​ัดเป่​่า สิ่​่�งไม่​่ดี​ีและป้​้องกั​ันโชคร้​้ายไม่​่ให้​้มาเยื​ือน โดยเคล็​็ด บางอย่​่างถื​ือเป็​็นกุ​ุศโลบาย ที่​่�ใช้​้ความกลั​ัวโน้​้มน้​้าวให้​้ ปฏิ​ิบั​ัติ​ิตาม เช่​่น คนไทยมั​ักถื​ือเคล็​็ดว่​่าผู้​้�หญิ​ิงไม่​่ควร ร้​้องเพลงเวลาทำอาหาร เพราะคนโบราณบอกว่​่าจะได้​้ สามี​ีสู​ูงอายุ​ุ ทั้​้�งที่​่�ความจริ​ิงแล้​้วก็​็เพื่​่�อป้​้องกั​ันไม่​่ให้​้ ละอองน้​้ำลายลงไปในอาหารนั่​่�นเอง

นิ​ิตยสาร TIME Magazine ฉบั​ับเดื​ือนสิ​ิงหาคม พ.ศ. 2546 เคยทำสกู๊​๊ป� ประจำเล่​่มเรื่​่อ� ง The Science of Meditation เนื้​้� อ หาระบุ​ุ ว่​่ า มี​ี ช าวอเมริ​ิ กั​ั น ราว 10 ล้​้านคนที่​่�นั่​่�งสมาธิ​ิอย่​่างสม่​่ำเสมอ เพราะช่​่วยให้​้ ร่​่างกายและจิ​ิตใจสดชื่​่�น อี​ีกทั้​้�งมี​ีการเรี​ียกนิ​ิวยอร์​์ก ว่​่าเป็​็นแถบเมื​ืองพุ​ุทธ เนื่​่�องจากมี​ีสถานที่​่�หลายแห่​่ง จั​ัดเตรี​ียมไว้​้สำหรั​ับให้​้คนมานั่​่�งสมาธิ​ิ ที่​่�มา : https://sumrej.com/change-your-brain-for-the-better-3-2018

The Knowledge

ไม่​่ใช่​่แค่​่คนไทยเท่​่านั้​้�นที่​่�ถื​ือเคล็​็ดแต่​่ในโลกตะวั​ันตกก็​็มี​ีการถื​ือเคล็​็ดเช่​่นกั​ัน ไม่​่เว้​้นแม้​้กระทั่​่�ง ในวงการนั​ักวิ​ิทยาศาสตร์​์ที่​่�ถู​ูกมองว่​่าเป็​็นผู้​้�ยึ​ึดหลั​ักการที่​่�สามารถทดลองและพิ​ิสู​ูจน์​์ผลลั​ัพธ์​์ได้​้ ซึ่​่�งยิ่​่�ง แสดงให้​้เห็​็นว่​่าอิ​ิทธิ​ิพลและความเชื่​่�อเชิ​ิงไสยศาสตร์​์ยั​ังคงมี​ีอิ​ิทธิ​ิพลชี​ีวิ​ิตประจำวั​ันของผู้​้�คนในยุ​ุคนี้​้�

พิ​ิธี​ีกิ​ินถั่​่�วในองค์​์การ NASA การปล่​่อยจรวดจากฐานสู่​่�ห้​้วงอวกาศและการลงจอด บนดวงดาว เป็​็นช่​่วงเวลาที่​่�ลุ้​้�นระทึ​ึกของเหล่​่าที​ีมงาน ระดั​ับหั​ัวกะทิ​ิขององค์​์การ NASA พวกเขาจะมี​ี พิ​ิ ธี​ี ก รรมกิ​ิ น ถั่​่� ว ที่​่� ป ฏิ​ิ บั​ั ติ​ิ สื​ื บต่​่ อ กั​ั น ในห้​้องปฏิ​ิบั​ัติ​ิการที่​่�เต็​็มไปด้​้วยบรรดานั​ักวิ​ิทยาศาสตร์​์ ชั้​้�นนำ โดยจะมี​ีการหยิ​ิบขวดโหลถั่​่�วลิ​ิสงส่​่งต่​่อๆ กั​ัน แต่​่ ล ะคนจะหยิ​ิ บ ถั่​่� ว ขึ้​้� น มากิ​ิ น คนละ 1-2 เม็​็ ด และส่​่ ง ต่​่ อ ไปยั​ั ง เพื่​่� อ นคนข้​้างๆ โดยเชื่​่� อ ว่​่ า เป็​็ น ถั่​่� ว แห่​่ ง ความโชคดี​ี ซึ่​่� ง จริ​ิ ง ๆ แล้​้วก็​็ อ าจจะเพื่​่� อ ช่​่ ว ย แก้​้อาการตื่​่� น เต้​้นของพวกเขาก็​็ ไ ด้​้ ทว่​่ า ในทุ​ุ ก ครั้​้� ง ที่​่� มี​ี พิ​ิ ธี​ี ก รรมกิ​ิ น ถั่​่� ว ภารกิ​ิ จ อวกาศก็​็ จ ะลุ​ุ ล่​่ ว งผ่​่ า นไป ด้​้วยดี​ีเสมอ

นั​ักบิ​ินอวกาศ พกเครื่​่�องราง Nicole Mann คื​ือนั​ั ก บิ​ิ น อวกาศหญิ​ิ ง เชื้​้� อ สาย อิ​ิ น เดี​ี ย นแดงคนแรกของสหรั​ั ฐ อเมริ​ิ ก า ที่​่� ไ ด้​้ขึ้​้� น ไป ปฏิ​ิ บั​ั ติ​ิ ภ ารกิ​ิ จ บนอวกาศพร้​้อมกั​ั บ ยานสำรวจ ดรากอน โดยเธอได้​้พกเครื่​่�องรางชิ้​้�นหนึ่​่�งขึ้​้�นไปด้​้วย นั่​่�นก็​็คื​ือเครื่​่�องรางดั​ักจั​ับความฝั​ัน ซึ่​่�งเป็​็นเครื่​่�องรางที่​่� คุ​ุ ณ แม่​่ เ คยให้​้ไว้​้สมั​ั ย เด็​็ ก ๆ เพราะชาวอิ​ิ น เดี​ี ย นแดง เชื่​่� อ ว่​่ า หากแขวนไว้​้เหนื​ือเตี​ี ย งนอน เครื่​่� อ งรางนี้​้� จ ะ ช่​่ ว ยดั​ั ก จั​ั บ ฝั​ั น ดี​ี ไม่​่ ท ำให้​้เด็​็ ก ๆ ฝั​ั น ร้​้าย อี​ี ก ทั้​้� ง เธอ ยั​ั ง ถื​ือเคล็​็ ด ว่​่ า การพกเครื่​่� อ งดั​ั ก จั​ั บ ความฝั​ั น ติ​ิ ด ตั​ั ว ไว้​้จะช่​่ ว ยเสริ​ิ ม กำลั​ั ง ใจและคุ้​้� ม ครองระหว่​่ า ง การเดิ​ินทาง

T

33

34

T

The Knowledge

นั​ักวิ​ิจั​ัยจู​ูบหั​ัวนกหั​ัวขวาน ในทุ​ุกๆ ปี​ีห้​้องทดลอง Cornell Lab of Ornithology ในนิ​ิวยอร์​์ก สหรั​ัฐอเมริ​ิกา จะมี​ีการศึ​ึกษาเกี่​่�ยวกั​ับ สายพั​ันธุ์​์�ของนก โดยเฉพาะนกหั​ัวขวานที่​่�เหล่​่านั​ักวิ​ิจัยั จะเดิ​ิ น ทางไปยั​ั ง ต้​้นโอ๊​๊กทั่​่� ว เมื​ืองเพื่​่� อ ค้​้นหารั​ั ง ของนกหั​ัวขวานและดำเนิ​ินการติ​ิดเครื่​่อ� งติ​ิดตามเพื่​่อ� ศึ​ึกษาวิ​ิจัยั ชี​ีวิตข ิ องพวกมั​ัน ซึ่​่ง� นั​ักวิ​ิจัยั มั​ักจะถื​ือเคล็​็ด ก่​่อนลงมื​ือด้​้วยการจู​ูบที่​่�หัวั ของนกหั​ัวขวาน พร้​้อมกั​ับ พู​ูดว่​่า “ขอให้​้อายุ​ุยื​ืนและเจริ​ิญรุ่​่�งเรื​ือง” (Live Long and Prosper)

แพทย์​์ทำำ�พิ​ิธี​ีขอบคุ​ุณสั​ัตว์​์ทดลอง มหาวิ​ิทยาลั​ัยในญี่​่�ปุ่​่�นจะจั​ัดงานรำลึ​ึกถึ​ึงสั​ัตว์​์ที่​่�ถู​ูกฆ่​่า ใ น การทดลองทางวิ​ิ ท ยาศาสตร์​์ เ ป็​็ น ประจำทุ​ุ ก ปี​ี ทางด้​้านศาสตราจารย์​์ Naoki Morishita ประจำ คณะแพทยศาสตร์​์ แ ห่​่ ง Hamamatsu University School of Medicine จะเป็​็ น ผู้​้� ที่​่� ใ ห้​้ความสำคั​ั ญ กั​ั บ ความเชื่​่� อ ทางวั​ั ฒ นธรรมและจิ​ิ ตวิ​ิ ญ ญาณของญี่​่� ปุ่​่� น โดยเชื่​่อ� ว่​่าสั​ัตว์เ์ หล่​่านี้​้�ยังั คงมี​ีวิญ ิ ญาณดำรงอยู่​่� ที​ีมแพทย์​์ และนั​ักวิ​ิจั​ัยจะต้​้องทำพิ​ิธี​ีกรรมแสดงความขอบคุ​ุณและ ไว้​้อาลั​ั ย สั​ั ตว์​์ ท ดลองเพื่​่� อ ช่​่ ว ยส่​่ ง ดวงวิ​ิ ญ ญาณสู่​่�สุ​ุ ขคติ​ิ คล้​้ายกั​ั บ ในประเทศไทยที่​่� มี​ี พิ​ิ ธี​ี พร ะราชทานเพลิ​ิ ง ศพ อาจารย์​์ใหญ่​่ ซึ่​่ง� เป็​็นคำเรี​ียกผู้​้อุ� ทิุ ศิ ร่​่างกายหลั​ังเสี​ียชี​ีวิติ ให้​้ ศึ​ึกษาทางการแพทย์​์

พิ​ิธี​ีเรี​ียกโชคของเหล่​่าคนดั​ัง

Barack Obama เล่​่นบาสเกตบอล ในตอนเช้​้าก่​่อนมี​ี การเลื​ือกตั้​้�ง

Jennifer Aniston ก้​้าวเท้​้าขวาขึ้​้�นเครื่​่�องบิ​ิน เพื่​่�อทำให้​้การเดิ​ินทาง มี​ีแต่​่เรื่​่�องดี​ีๆ

Taylor Swift ถื​ือเลข 13 เป็​็น Lucky Number ประจำตั​ัว

Serena Williams กระเด้​้งลู​ูกเทนนิ​ิส 5 ครั้​้�งก่​่อนเสิ​ิร์​์ฟ ครั้​้�งแรก

The Knowledge

ความเชื่​่�อข้​้อห้​้ามเรื่​่�องการกิ​ินอาหาร วั​ัฒนธรรมการกิ​ินอาหารของแต่​่ละภู​ูมิ​ิภาคก็​็มีเี รื่​่อ� งราวของการถื​ือเคล็​็ดซ่​่อนอยู่​่� ทั้​้�งในแง่​่ ความเชื่​่�อด้​้านไสยศาสตร์​์และกุ​ุศโลบายที่​่�มี​ีความเชื่​่�อมโยงกั​ับวิ​ิทยาศาสตร์​์ด้​้านสุ​ุขภาพ โดยเฉพาะการห้​้ามคนที่​่�มี​ีร่​่างกายอ่​่อนแอหรื​ือผู้​้�ที่​่�ต้​้องได้​้รั​ับการดู​ูแลเป็​็นพิ​ิเศษกิ​ินอาหาร บางประเภท ก็​็เพื่​่�อป้​้องกั​ันโรคภั​ัยไข้​้เจ็​็บที่​่�อาจเกิ​ิดขึ้​้�นตามมาได้​้นั่​่�นเอง ยกตั​ัวอย่​่างดั​ังนี้​้�

ภาคเหนื​ือ

• กิ​ินอาหารตามบรรพบุ​ุรุ​ุษ เน้​้นอาหารมา จากธรรมชาติ​ิ สมุ​ุนไพร และพื​ืชผั​ักตามฤดู​ูกาล เช่​่น เห็​็ด หน่​่อไม้​้ป่​่า • ความเชื่​่�อเรื่​่�องห้​้ามกิ​ินของแสลง เช่​่น เป็​็นฝี​ีห้​้ามกิ​ินของดอง ไม่​่สบายห้​้ามกิ​ินเนื้​้�อวั​ัว ไม่​่เช่​่นนั้​้�นจะรั​ักษาไม่​่หาย • คนท้​้องใกล้​้คลอดห้​้ามกิ​ินหอย เด็​็กจะมี​ี พั​ัฒนาการช้​้าและพู​ูดมากเป็​็นต่​่อยหอย

ภาคอี​ีสาน

วิ​ิถี​ีชี​ีวิ​ิตผู​ูกพั​ันกั​ับธรรมชาติ​ิ ทำให้​้มี​ี วั​ัฒนธรรมการกิ​ินอาหารแบบสุ​ุกๆ ดิ​ิบๆ หรื​ือ อาหารที่​่�มาจากธรรมชาติ​ิ เช่​่น ผั​ัก แมลง • คนมี​ีวิ​ิ ช าอาคมจะไม่​่ กิ​ิ น อาหาร ในงานศพ เพราะเชื่​่�อว่​่าจะทำให้​้วิ​ิชาเสื่​่�อม • หากมี​ีการประกอบพิ​ิ ธี​ี กรรมต่​่ า งๆ จะไม่​่นิ​ิยมนำสั​ัตว์​์ใหญ่​่มาทำอาหาร

ภาคกลาง

ภาคใต้​้

ห้​้ามกิ​ินของเซ่​่นไหว้​้และอาหาร ที่​่�เหลื​ือจากสั​ัตว์​์กิ​ิน เพราะจะโดนของ เข้​้าตั​ัว จริ​ิงๆ คื​ือเพื่​่�อป้​้องกั​ันเชื้​้�อโรค มี​ีความเชื่​่�อเรื่​่�องห้​้ามกิ​ินสั​ัตว์​์ที่​่� โดนฟ้​้าผ่​่าตาย เพราะเป็​็นสิ่​่�งอั​ัปมงคล ห้​้ามนอนกิ​ิ น เพราะจะถื​ือเป็​็ น การแช่​่งให้​้ตั​ัวเองตาย เป็​็นการป้​้องกั​ัน ไม่​่ให้​้สำลั​ักอาหาร

• นิ​ิยมกิ​ินอาหารตามฤดู​ูกาลเพื่​่�อช่​่วยเสริ​ิมธาตุ​ุ ในร่​่างกาย ฤดู​ูฝนกิ​ินอาหารรสเผ็​็ดร้​้อน ฤดู​ูร้​้อนกิ​ิน อาหารรสเย็​็น • คนเป็​็ น ริ​ิ ด สี​ีดวงทวารจะห้​้ามกิ​ิ น ปลาไหล คนท้​้องห้​้ามกิ​ินปลาไม่​่มีเี กล็​็ดและผั​ักเลื้​้�อยต่​่างๆ • งานศพไม่​่นิ​ิยมทำอาหารประเภทปลาแต่​่จะ ล้​้มวั​ัวเป็​็นอาหาร เพราะบ่​่งบอกถึ​ึงความใจใหญ่​่ของเจ้​้างาน ที่​่�มา : https://mgronline.com/qol/detail/9510000095651 www.posttoday.com/politic/analysis/170372 https://chennai36.iitm.ac.in/scienceand-spirituality-two-sides-of-the-same-coin www.sac.or.th/portal/th/article/detail/328 www.prachachat.net/social-media-viral/news-732999 www. biospace.com/article/unique-7-weird-superstitions-and-rituals-of-scientists

T W

35 35

36 ค ความรู้​้�กิ​ินได้​้

ท่​่องเที่​่�ยวสายมู​ู ฟื้​้�นฟู​ูเศรษฐกิ​ิจท้​้องถิ่​่�น

มู​ูเตลู​ูช่​่วยกระตุ้​้�นให้​้เศรษฐกิ​ิจในหลายวงการคึ​ึกคั​ัก ทั้​้�งโหราศาสตร์​์ การดู​ูดวง เครื่​่�องประดั​ับนำโชค ไปจนถึ​ึง ธุ​ุรกิ​ิจใหม่​่ๆ อย่​่างเช่​่น การเสริ​ิมดวงด้​้วยรู​ูปวอลล์​์เปเปอร์​์หน้​้าจอโทรศั​ัพท์​์มื​ือถื​ือ และภาคธุ​ุรกิ​ิจหนึ่​่�ง ซึ่​่�งมี​ีความเชื่​่�อ มาช่​่วยเสริ​ิมให้​้เกิ​ิดกระแสนิ​ิยมอย่​่างไม่​่หยุ​ุดหย่​่อนก็​็คื​ือ การท่​่องเที่​่�ยวท้​้องถิ่​่�น แล้​้วความเชื่​่�อเข้​้ามาเป็​็นจุ​ุดขาย ในการท่​่องเที่​่�ยวได้​้อย่​่างไร

ความเชื่​่�อท้​้องถิ่​่�นคุ​ุณค่​่าที่​่�รอการบอกต่​่อ

ตั้​้�งแต่​่อดี​ีตทุ​ุกชุ​ุมชนมี​ีศาสนาและความเชื่​่�อเป็​็นเครื่​่�องมื​ือที่​่�ช่​่วยกำหนด พฤติ​ิกรรมของคนในชุ​ุมชน และยั​ังเชื่​่�อมโยงให้​้มนุ​ุษย์​์เป็​็นหนึ่​่�งเดี​ียวกั​ับโลก จิ​ิตวิ​ิญญาณ โดยมี​ีสิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�เหนื​ือธรรมชาติ​ิคอยปกป้​้องคุ้​้�มครอง เราจึ​ึงคุ้​้�นเคยกั​ับการร้​้องขอต่​่อสิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิทิ ธิ์​์� บนบานศาลกล่​่าวให้​้เบื้​้�องบน ช่​่วยดู​ูแลและปั​ัดเป่​่าเคราะห์​์ร้​้ายออกจากตนเอง การเสาะแสวงหาสถานที่​่� ศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�เพื่​่�อสั​ัมผั​ัสพลั​ังเหนื​ือธรรมชาติ​ิจึ​ึงเป็​็นสิ่​่�งที่​่�เราทำกั​ันมาเป็​็นปกติ​ิ ตั้​้�งแต่​่โบราณ ศาสนาและการท่​่องเที่​่�ยวจึ​ึงเชื่​่�อมโยงกั​ันอย่​่างแยกไม่​่ออก การท่​่องเที่​่�ยวตามความเชื่​่�อเป็​็นการท่​่องเที่​่�ยวที่​่�ทำให้​้เกิ​ิดการอนุ​ุรั​ักษ์​์ ทรั​ัพยากรการท่​่องเที่​่�ยวทางวั​ัฒนธรรมและธรรมชาติ​ิเหล่​่านี้​้�ไว้​้ เป็​็นการช่​่วย ดู​ูแลรั​ักษาสถานที่​่�ท่​่องเที่​่�ยวซึ่​่�งมี​ีคุ​ุณค่​่าของชุ​ุมชนให้​้เป็​็นมรดกของท้​้องถิ่​่�น สื​ืบไป ทั้​้�งในด้​้านประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ วั​ัฒนธรรม นิ​ิเวศวิ​ิทยา และเศรษฐกิ​ิจ

ที่มา : culture.bsru.ac.th www.bangkokbiznews.com/business/986424

ความรู้​้�กิ​ินได้​้ ค n

37

SCAN QR CODE เพือ่ รับฟัง Audio Text

มู​ูประจำำ�ถิ่​่�นสู่​่�มู​ูระดั​ับชาติ​ิ

ปรากฏการณ์​์ท่อ่ งเที่​่�ยวแบบมู​ูเตลู​ูของคนไทยเกิ​ิดขึ้​้น� จากปั​ัจจั​ัยภายในตั​ัวบุ​ุคคล ได้​้แก่​่ ความเชื่​่อ� ความศรั​ัทธา ที่​่�มี​ีอยู่​่�ในตั​ัวบุ​ุคคลเองต่​่อสิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�ที่​่�เคารพนั​ับถื​ือ อย่​่ า งเช่​่ น ที่​่� นั​ั ก ท่​่ อ งเที่​่� ย วไทยนิ​ิ ย มเดิ​ิ น ทางไปวั​ั ด เพื่​่� อ ร่​่วมกิ​ิจกรรมทางศาสนา ปฏิ​ิบั​ัติ​ิธรรม เพื่​่�อนำความเป็​็น สิ​ิริ​ิมงคลมาสู่​่�ชี​ีวิ​ิต ปั​ัจจั​ัยภายนอก ได้​้แก่​่ สิ่​่�งที่​่�ดึ​ึงดู​ูดใจ เช่​่น ตำนาน เรื่​่อ� งเล่​่า ความหั​ัศจรรย์​์ของธรรมชาติ​ิ และบุ​ุคคลที่​่�มีอิี ทิ ธิ​ิพลดึ​ึงดู​ูด ให้​้นั​ักท่​่องเที่​่�ยวเดิ​ินทางไปเยื​ือน ยิ่​่�งในยุ​ุคปั​ัจจุ​ุบั​ันที่​่�สื่​่�อ สั​ังคมออนไลน์​์มีผี ลต่​่อความรู้สึ​ึ�้ กนึ​ึกคิ​ิด และการกระทำ ของคนในสั​ังคมเป็​็นอย่​่างมาก การเห็​็นและบุ​ุคคลที่​่�มี​ี ชื่​่� อ เสี​ี ย ง เดิ​ิ น ทางไปตามสถานที่​่�ศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� หรื​ือแหล่​่ง ท่​่องเที่​่�ยวที่​่�มีปี รากฏการณ์​์ปาฏิ​ิหาริ​ิย์​์ แล้​้วพบความสำเร็​็จ เป็​็ น ปั​ั จ จั​ั ย สำคั​ั ญ ที่​่� ก ระตุ้​้� น ให้​้คนตั​ั ด สิ​ิ น ใจเดิ​ิ น ทาง ตามไปยั​ังสถานที่​่�เหล่​่านั้​้�น เพราะหวั​ังจะได้​้สำเร็​็จสมหวั​ัง แบบเดี​ียวกั​ัน

การเรี​ียนรู้​้�ในแหล่​่งท่​่องเที่​่�ยว ทางศาสนา

การที่​่�คนในท้​้องถิ่​่�นที่​่�มี​ีความเชื่​่�อ ความศรั​ัทธา และ เรี​ียนรู้​้�ในแหล่​่งท่​่องเที่​่�ยวของชุ​ุมชนตนเอง จนสามารถ ผลั​ักดั​ันให้​้ชุ​ุมชนกลายเป็​็นแหล่​่งท่​่องเที่​่�ยวที่​่�มี​ีชื่​่�อเสี​ียง ประจำท้​้องถิ่​่�น เป็​็นกิ​ิจกรรมที่​่�พั​ัฒนาคุ​ุณภาพชี​ีวิ​ิต และ สามารถเชื่​่อ� มโยงกั​ับกิ​ิจกรรมการท่​่องเที่​่�ยวในรู​ูปแบบอื่​่น� ที่​่�เอื้​้อ� อำนวยต่​่อการเรี​ียนรู้​้ใ� นแหล่​่งท่​่องเที่​่�ยวทางศาสนา การท่​่องเที่​่�ยวในแหล่​่งท่​่องเที่​่�ยวทางศาสนาและ ความเชื่​่�ออาจมี​ีวั​ัตถุ​ุประสงค์​์แรกว่​่าเป็​็นการเดิ​ินทาง เพื่​่�อสั​ัมผั​ัสพลั​ังอั​ันศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� ได้​้รั​ับพรซึ่​่�งเป็​็นมงคลกั​ับ ชี​ีวิติ นอกเหนื​ือจากนั้​้�น หากสถานที่​่�นั้​้น� เป็​็นแหล่​่งท่​่องเที่​่�ยว ทางธรรมชาติ​ิที่​่ยิ่​่� ง� ใหญ่​่น่า่ อั​ัศจรรย์​์ หรื​ือสถาปั​ัตยกรรมที่​่� วิ​ิจิตร ิ งดงาม ย่​่อมเกิ​ิดการพั​ัฒนาคุ​ุณภาพชี​ีวิติ และจิ​ิตใจ ของผู้​้ไ� ด้​้ไปเยื​ือน เพราะเป็​็นการมู​ูอย่​่างได้​้ประสบการณ์​์ เรี​ียนรู้​้� ทั้​้�งในด้​้านประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ ศิ​ิลปวั​ัฒนธรรมท้​้องถิ่​่�น เทศกาลงานประเพณี​ี รวมถึ​ึงมรดกทางวั​ั ฒ นธรรม ภู​ูมิ​ิปั​ัญญาของชุ​ุมชนไปพร้​้อมกั​ัน

มู​ูอย่​่างมี​ีมู​ูลค่​่า

ปรากฏการณ์​์มู​ูเตลู​ูกั​ับการท่​่องเที่​่�ยวในประเทศไทยที่​่� โด่​่งดั​ังทั้​้�งจากปั​ัจจั​ัยภายในตั​ัวบุ​ุคคลและปั​ัจจั​ัยภายนอก คื​ือ การท่​่องเที่​่�ยวถ้​้ำนาคา อุ​ุทยานแห่​่งชาติ​ิภู​ูลั​ังกา บึ​ึงโขงหลง จั​ั ง หวั​ั ด บึ​ึงกาฬ ซึ่​่� ง ทั้​้� ง ความน่​่ า อั​ั ศ จรรย์​์ ของประติ​ิ ม ากรรมธรรมชาติ​ิ และตำนานเรื่​่� อ งเล่​่ า อั​ันศั​ักดิ์​์�สิทิ ธิ์​์� ทำให้​้หลายคนอยากจะไปสั​ัมผั​ัสด้​้วยตนเอง การท่​่องเที่​่�ยวแห่​่งประเทศไทย สำนั​ักงานอุ​ุดรธานี​ี จึ​ึงได้​้ถื​ือโอกาสดึ​ึงอั​ัตลักั ษณ์​์อันั โดดเด่​่นของแหล่​่งท่​่องเที่​่�ยว เกี่​่�ยวกั​ับแรงศรั​ัทธาเรื่​่อ� งพญานาค กระตุ้​้�นการท่​่องเที่​่�ยว ใน 3 จั​ังหวั​ัดกลุ่​่�ม “นคราธานี​ี” ประกอบด้​้วยอุ​ุดรธานี​ี หนองคาย และบึ​ึงกาฬ จนทำให้​้อั​ั ตร าการเข้​้าพั​ั ก 3 จั​ังหวั​ัดอี​ีสานเหนื​ือ อุ​ุดรธานี​ี หนองคาย และบึ​ึงกาฬ เพิ่​่�มขึ้​้�นถึ​ึง 75% เมื่​่�อต้​้นปี​ี พ.ศ. 2565 ส่​่วนโรงแรมที่​่�พั​ัก ในพื้​้�นที่​่�บึ​ึงโขงหลง จั​ังหวั​ัดบึ​ึงกาฬ มี​ีอั​ัตราเข้​้าพั​ักเต็​็ม ยาวไปหลายเดื​ือน เมื่​่อ� กลางปี​ี พ.ศ. 2565 จั​ังหวั​ัดบึ​ึงกาฬได้​้มี​ีการจั​ัดการ แข่​่งขั​ันวิ่​่ง� ถ้​้ำนาคา มิ​ินิมิ าราธอนเพื่​่อ� ส่​่งเสริ​ิมการท่​่องเที่​่�ยว เชิ​ิ ง กี​ี ฬ าและส่​่ ง เสริ​ิ ม การออกกำลั​ั ง กาย จุ​ุ ด เด่​่ น ของงานคื​ือนั​ักวิ่​่ง� ได้​้วิ่​่�งผ่​่านเส้​้นทางไปปากทางขึ้​้น� ถ้​้ำนาคา ซึ่​่� ง ระหว่​่ า งทางจะมี​ี ทิ​ิ ว ทั​ั ศ น์​์ ภู​ูลั​ั ง กาที่​่� ถื​ื อเป็​็ น หนึ่​่� ง ใน Unseen บึ​ึงกาฬ กระตุ้​้�น การท่​่ อ งเที่​่� ย วจั​ั ง หวั​ั ด บึ​ึงกาฬ ซึ่​่�งมี​ีนั​ักวิ่​่�งเข้​้าร่​่วมเป็​็นจำนวนมาก ถ้​้ำนาคา เป็​็นตั​ัวอย่​่างที่​่�ทำให้​้เห็​็นได้​้ชั​ัดว่​่า ความเชื่​่�อเข้​้ามาเป็​็น จุ​ุดขายในการท่​่องเที่​่�ยวได้​้

38

I

INSIDE OKMD

ความเชื่​่�อ

คื​ือ

เหตุ​ุผล

โลกเปลี่​่�ยนแปลงไปอย่​่างรวดเร็​็วทุ​ุกวั​ัน เทคโนโลยี​ีช่​่วยให้​้มนุ​ุษย์​์สร้​้างสรรค์​์นวั​ัตกรรม ค้​้นพบสิ่​่�งใหม่​่ ตั้​้�งคำถาม ที่​่�ท้​้าทายสิ่​่�งเดิ​ิม เพี​ียงไม่​่กี่​่สิ� บิ ปี​ีที่​่ผ่� า่ นมา ความเชื่​่อ� ดั้​้�งเดิ​ิมถู​ูกมองว่​่างมงายและต้​้องหลี​ีกทางให้​้วิ​ิทยาศาสตร์​์ แต่​่แล้​้ว ก็​็กลั​ับเกิ​ิดปรากฏการณ์​์มู​ูเตลู​ูในช่​่วงไม่​่กี่​่�ปี​ีมานี้​้�ที่​่�ทำให้​้ความเชื่​่�อกลั​ับมามี​ีที่​่�ยื​ืนบนถนนสายหลั​ักอี​ีกครั้​้�ง นี่​่�อาจเป็​็นเวลาที่​่�น่า่ ติ​ิดตามที่​่�สุดุ ช่​่วงหนึ่​่�งในประวั​ัติศิ าสตร์​์ของมนุ​ุษยชาติ​ิ เรากำลั​ังเคลื่​่อ� นไปมาระหว่​่างอดี​ีตกับั อนาคต ระหว่​่างความเชื่​่อ� กั​ับเหตุ​ุผล ระหว่​่างสิ่​่�งที่​่�พิสู​ูจน์ ิ ไ์ ม่​่ได้​้กั​ับสิ่​่�งที่​่�จับั ต้​้องได้​้ด้​้วยสองมื​ือ เคลื่​่อ� นไปมาเพื่​่อ� ค้​้นหา ภาวะสมดุ​ุลว่​่าเราจะอยู่​่�ตรงไหน และหาคำตอบว่​่าอะไรคื​ือความจริ​ิง

มู​ูเตลู​ู สู้​้�ด้​้วยความเชื่​่�อ

ปรากฏการณ์​์มู​ูเตลู​ูทำให้​้สิ่​่�งที่​่�ดู​ูเหมื​ือนอยู่​่�เหนื​ือเหตุ​ุผล ก้​้าวขึ้​้�นมายื​ืนโดดเด่​่นและเดิ​ินหน้​้าไปพร้​้อมกั​ับโลกที่​่� กำลั​ังมุ่​่�งไปสู่​่�อนาคต ความเชื่​่�อเรื่​่�องโชคลางเป็​็นสิ่​่�งที่​่�อยู่​่�คู่​่�คนไทยมานาน แต่​่เหตุ​ุที่​่�มู​ูเตลู​ูกลายเป็​็นกระแสขึ้​้�นมา เพราะผู้​้�ผลิ​ิต มี​ีการปรั​ับรู​ูปแบบสิ​ินค้​้าและบริ​ิการให้​้เหมาะกั​ับไลฟ์​์สไตล์​์ ของคนยุ​ุคปั​ัจจุ​ุบั​ัน ไม่​่ว่​่าจะเป็​็นเครื่​่�องประดั​ับมู​ูแบบ ไม่​่ให้​้รู้​้ว่� า่ มู​ู วอลล์​์เปเปอร์​์หน้​้าจอโทรศั​ัพท์มื​ื์ อถื​ือ ไปจนถึ​ึง บริ​ิการรั​ับฝากไหว้​้ ขอพร แก้​้บนออนไลน์​์ คนรุ่​่�นใหม่​่หลายคนบอกว่​่าเข้​้าสู่​่�วงการสายมู​ูเพราะ สู้​้ชี� วิี ติ แล้​้วชี​ีวิตสู้ ิ ก้� ลั​ับ จึ​ึงต้​้องหาตั​ัวช่​่วยในการสู้​้ก� ลั​ับชี​ีวิติ อี​ีกครั้​้�งด้​้วยความหวั​ังและความเชื่​่อ� ในขณะที่​่�คนที่​่�ไม่​่เชื่​่อ� ก็​็มองว่​่ามู​ูเตลู​ูคื​ือความงมงายไร้​้เหตุ​ุผล มู​ูแล้​้วจะสมหวั​ั ง จริ​ิ ง หรื​ือไม่​่ นั่​่� น เป็​็ น อี​ี ก เรื่​่� อ งหนึ่​่� ง แต่​่เหตุ​ุผลของความมู​ูเป็​็นสิ่​่�งที่​่�ไม่​่ต้​้องพิ​ิสู​ูจน์​์

โลกที่​่�หมุ​ุนไวจนหั​ัวใจคนสั่​่�นไหว ทำให้​้เราต้​้องการที่​่� พึ่​่�งทางใจไว้​้ยึ​ึดเหนี่​่�ยว เพราะความสามารถอย่​่างเดี​ียว ไม่​่ใช่​่สิ่​่�งที่​่�จะทำให้​้เราประสบความสำเร็​็จได้​้ สถิ​ิติ​ิจาก บริ​ิษัทั Line ประเทศไทย เปิ​ิดเผยว่​่าในช่​่วงกลางปี​ีที่​่ผ่� า่ นมา มี​ีคนใช้​้บริ​ิการดู​ูดวงสู​ูงสุ​ุดถึ​ึง 3 ล้​้านคนต่​่อวั​ัน ข้​้อมู​ูลจากงานวิ​ิจั​ัยของมหาวิ​ิทยาลั​ัยมหิ​ิดลระบุ​ุว่​่า คนไทยมี​ีความเชื่​่อ� ความศรั​ัทธาเกี่​่ย� วกั​ับโชคลางมากถึ​ึง 52 ล้​้านคน หรื​ือ 80% ของประชากรทั้​้�งประเทศ เนื่​่อ� งจาก ความตึ​ึงเครี​ียดจากสภาพเศรษฐกิ​ิจ สั​ังคม และการเมื​ือง ที่​่�ไม่​่แน่​่นอน ทำให้​้ไม่​่สามารถคาดการณ์​์และวางแผน อนาคตได้​้ ด้​้วยความเชื่​่อ� ว่​่า นอกจากความพยายามของ ตั​ัวเองแล้​้ว “ดวง” ยั​ังเป็​็นอี​ีกสิ่​่�งที่​่�นำทางชะตากรรมของเรา สายมู​ูจึ​ึงต้​้องหาตั​ัวช่​่วยเพื่​่�อ “เสริ​ิมดวง” มู​ูแล้​้วมี​ีความหวั​ัง มู​ูแล้​้วมี​ีกำลั​ังใจ เท่​่านี้​้�อาจเป็​็น เหตุ​ุผลสำคั​ัญที่​่�เพี​ียงพอแล้​้ว

INSIDE OKMD

“ร่​่างกายเหมื​ือนฮาร์​์ดแวร์​์ ส่​่วนดวงจิ​ิตและจิ​ิตวิ​ิญญาณเหมื​ือนซอฟต์​์แวร์​์ ที่​่�ถู​ูกติ​ิดตั้​้�งเข้​้ามาในร่​่างกายของเราตอนเกิ​ิด ทำำ�ให้​้ฮาร์​์ดแวร์​์สามารถกิ​ิน เดิ​ิน พู​ูด คิ​ิด ทำำ�งานได้​้”

ความเชื่​่�อกั​ับสมอง

การเปรี​ียบเที​ียบตั​ัวเองกั​ับคนอื่​่น� ในสื่​่อ� สั​ังคมออนไลน์​์ ความเหลื่​่�อมล้​้ำในสั​ังคมที่​่�เรามองเห็​็นได้​้ตั้​้�งแต่​่ก้​้าวแรก ที่​่�ออกจากบ้​้าน ทำให้​้เราไม่​่เชื่​่�อว่​่าตั​ัวเองดี​ีพอ ไม่​่เชื่​่�อว่​่า เราจะประสบความสำเร็​็จได้​้ด้​้วยตั​ัวเอง มู​ูเตลู​ูเข้​้ามาช่​่วย ให้​้เราเชื่​่�อ เชื่​่�อว่​่าชี​ีวิ​ิตเราจะดี​ีขึ้​้�น เชื่​่�อว่​่าเราจะประสบ ความสำเร็​็จได้​้ ความศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�ของมู​ูเตลู​ูอาจจะอยู่​่�ที่​่� “ความเชื่​่�อ” นี้​้� นายแพทย์​์ที​ีปทั​ัศน์​์ ชุ​ุณหสวั​ัสดิ​ิกุ​ุล แพทย์​์ธรรมชาติ​ิ บำบั​ัดตามแนวทางมนุ​ุษยปรั​ัชญา กล่​่าวว่​่า “ร่​่างกายเหมื​ือนฮาร์​์ดแวร์​์ ส่​่วนดวงจิ​ิตและจิ​ิตวิญ ิ ญาณ เหมื​ือนซอฟต์​์แวร์​์ ที่​่�ถู​ูกติ​ิดตั้​้�งเข้​้ามาในร่​่างกายของเรา ตอนเกิ​ิด ทำให้​้ฮาร์​์ดแวร์​์สามารถกิ​ิน เดิ​ิน พู​ูด คิ​ิด ทำงานได้​้” จากข้​้อความนี้​้� อ าจพู​ูดได้​้ว่​่ า สมองของเราไม่​่ ใ ช่​่ ก้​้อนสมองที่​่� เ ป็​็ น เพี​ี ย งกายภาพจั​ั บ ต้​้องได้​้ แต่​่ ยั​ั ง มี​ี ส่​่วนที่​่�เป็​็นความคิ​ิดความเชื่​่อ� ซึ่​่ง� คอยควบคุ​ุมการทำงาน ของก้​้อนสมอง พลั​ั ง ของซอฟต์​์ แ วร์​์ ห รื​ือความคิ​ิ ด นี้​้� ส อดคล้​้องกั​ั บ แนวคิ​ิ ด กฎแรงดึ​ึงดู​ูด หรื​ือกฎจั​ั ก รวาลซึ่​่� ง ถู​ูกพู​ูดถึ​ึง

มาอย่​่ า งยาวนานว่​่ า เราจะดึ​ึงดู​ูดสิ่​่� ง ที่​่� เ ราคิ​ิ ด เข้​้ามา ในชี​ีวิ​ิตเสมอ กฎแรงดึ​ึงดู​ูด คื​ือ แนวคิ​ิ ด ที่​่� เ ชื่​่� อ ว่​่ า จิ​ิ ตข องมนุ​ุ ษ ย์​์ มี​ีพลั​ังอำนาจมากพอที่​่�จะดึ​ึงดู​ูดทั้​้�งสิ่​่�งดี​ีและไม่​่ดี​ีเข้​้ามา ในชี​ีวิ​ิต การสร้​้างพลั​ังความคิ​ิดเชิ​ิงบวกจะช่​่วยดึ​ึงดู​ูด ความสำเร็​็จ ในด้​้านต่​่ างๆ มาสู่​่�ชี​ี วิ​ิต ได้​้ ไม่​่ ว่​่าจะเป็​็ น การงาน การเงิ​ิน ความรั​ัก และสุ​ุขภาพ หากเราคิ​ิดถึ​ึง สิ่​่�งดี​ีก็​็จะดึ​ึงดู​ูดเรื่​่�องดี​ี แต่​่หากเราคิ​ิดเรื่​่�องร้​้ายก็​็จะดึ​ึงดู​ูด เรื่​่�องแย่​่ๆ ได้​้เช่​่นกั​ัน ปี​ี พ.ศ. 2420 แนวคิ​ิดเรื่​่�องกฎแรงดึ​ึงดู​ูด ปรากฏ ครั้​้�งแรกในหนั​ังสื​ือของ Helena Blavatsky นั​ักปรั​ัชญา และนั​ักเขี​ียนชาวรั​ัสเซี​ีย หลั​ังจากนั้​้�นถู​ูกนำไปพั​ัฒนา เป็​็นแนวคิ​ิดและงานเขี​ียนต่​่างๆ อี​ีกมากมาย จนกระทั่​่�ง ปี​ี พ.ศ. 2549 หนั​ังสื​ือ The Secret ของ Rhonda Byrne นั​ักเขี​ียนชาวออสเตรเลี​ีย ได้​้รั​ับการตี​ีพิ​ิมพ์​์ โดยมี​ีเนื้​้�อหา เกี่​่�ยวกั​ับกฎแรงดึ​ึงดู​ูดที่​่�สร้​้างความมหั​ัศจรรย์​์ให้​้ชี​ีวิ​ิต ในด้​้านต่​่างๆ เป็​็นหนั​ังสื​ือที่​่�ได้​้รั​ับความสนใจมาก แปล เป็​็นภาษาต่​่างๆ ถึ​ึง 40 ภาษา รวมทั้​้�งภาษาไทย

หนั​ั ง สื​ือ The Secret อธิ​ิ บ ายว่​่ า กระบวนการ สร้​้างสรรค์​์ ที่​่�สอดคล้​้องกั​ับกฎแรงดึ​ึงดู​ูดของจั​ักรวาล ประกอบด้​้วย 3 ขั้​้�นตอนต่​่อไปนี้​้� 1 ขอ (Ask) : การตั้​้�งจิ​ิตให้​้แน่​่วแน่​่เพื่​่�อให้​้พลั​ัง จั​ักรวาลรั​ับรู้​้�สิ่​่�งที่​่�ต้​้องการ 2 เชื่​่�อ (Believe) : เชื่​่อ� ด้​้วยใจจริ​ิงว่​่าวั​ันหนึ่​่�งสิ่​่�งดี​ีๆ นั้​้�น จะเกิ​ิดขึ้​้�นกั​ับคุ​ุณอย่​่างแน่​่นอน 3 รั​ับ (Receive) : ยอมรั​ับผลลั​ัพธ์​์ ชื่​่�นชมกั​ับสิ่​่�งที่​่� ได้​้รั​ับ หากยั​ังไม่​่สมหวั​ังให้​้ไตร่​่ตรองเพื่​่�อปรั​ับปรุ​ุงให้​้ดี​ี ยิ่​่�งขึ้​้�น สิ่​่�งที่​่�ทำให้​้มนุ​ุษย์​์เปลี่​่�ยนแปลงได้​้คื​ือความเชื่​่�อ พลั​ัง ของศรั​ัทธาทำให้​้เราเกิ​ิดความมุ่​่�งมั่​่�น ใช้​้สติ​ิปั​ัญญาที่​่�มี​ีอยู่​่� ในตน และเป็​็นแรงกระตุ้​้�นให้​้เราฝึ​ึกฝนในสิ่​่�งที่​่�ลงมื​ือทำ จนประสบความสำเร็​็จ

I

39

40

I

INSIDE OKMD

SCAN QR CODE เพือ่ รับฟัง Audio Text

สมองส่​่วนเหตุ​ุผลทำำ�งานอย่​่างไร

สมองชั้​้� น ตรรกะและเหตุ​ุ ผ ล (Neocortex) เป็​็ น สมองชั้​้� น นอกสุ​ุ ด ซึ่​่� ง มนุ​ุ ษ ย์​์ เ ป็​็ น หนึ่​่� ง ในสิ่​่� ง มี​ี ชี​ี วิ​ิ ต ไม่​่ กี่​่� ช นิ​ิ ด ที่​่� มี​ี ส มองชั้​้� น นี้​้� สมองส่​่ ว นนี้​้� ใ ช้​้ในการเรี​ี ย นรู้​้� สิ่​่� ง ใหม่​่ ๆ คิ​ิ ด วิ​ิ เ คราะห์​์ แก้​้ปั​ั ญ หา และตั​ั ด สิ​ิ น ใจ อย่​่ า งเป็​็ น เหตุ​ุ เ ป็​็ น ผล แต่​่ มั​ั น ทำงานค่​่ อ นข้​้างช้​้า เมื่​่� อ เที​ี ย บกั​ั บ สมองส่​่ ว นอื่​่� น ซึ่​่� ง รั​ั บ รู้​้� สิ่​่� ง ต่​่ า งๆ รอบตั​ั ว และตั​ัดสิ​ินใจเรื่​่�องต่​่างๆ ได้​้อย่​่างรวดเร็​็วด้​้วยอารมณ์​์ ความรู้​้�สึ​ึกและสั​ัญชาตญาณการเอาตั​ัวรอด นั่​่�นก็​็คื​ือ สมองชั้​้� น สั​ั ตว์​์ เ ลี้​้� ย งลู​ูกด้​้วยนม (Limbic Brain) และ สมองชั้​้น� สั​ัตว์เ์ ลื้​้�อยคลาน (Reptilian Brain) สมองชั้​้� น สั​ั ตว์​์ เ ลื้​้� อ ยคลาน มี​ี ห น้​้าที่​่� ค วบคุ​ุ ม การ ตอบสนองแบบสู้​้�หรื​ือหนี​ี ทำตามอารมณ์​์ความรู้​้�สึ​ึก เป็​็ น หลั​ั ก หุ​ุ น หั​ั น พลั​ั น แล่​่ น ไม่​่ ผ่​่ า นการคิ​ิ ด วิ​ิ เ คราะห์​์ อย่​่างรอบคอบ และทำงานด้​้วยตั​ัวของมั​ันเองในระดั​ับ จิ​ิตใต้​้สำนึ​ึกโดยที่​่�เราแทบจะไม่​่รู้ตั้� วั และยากที่​่�จะควบคุ​ุม และที่​่�สำคั​ัญมั​ันมี​ีผลต่​่อการตั​ัดสิ​ินใจเรื่​่�องต่​่างๆ ในชี​ีวิ​ิต ของเรากว่​่า 90% หุ​ุนหั​ันพลั​ันแล่​่นจนสมองชั้​้�นตรรกะ

ที่มา : www.the101.world/doctor-pong-interview/ www.thairath.co.th/lifestyle/life/2008188 thegrowthmaster.com/blog/neuromarketing-part-2-the-reptilian-brain thestandard.co/podcast/thesecretsauce400/

และเหตุ​ุผล ยั​ังไม่​่ทั​ันได้​้ขยั​ับตั​ัวเลยด้​้วยซ้​้ำ ข้​้อมู​ูลที่​่�เรารั​ับเข้​้ามาผ่​่านประสาทรั​ับรู้​้�ต่​่างๆ จะถู​ูก ส่​่งไปยั​ัง สมองชั้​้�นสั​ัตว์​์เลื้​้�อยคลานเป็​็นที่​่�แ รก ก่​่ อ นจะ ส่​่ ง ไปที่​่� สมองชั้​้� น กลางเพื่​่� อตั​ั ดสิ​ิ นว่​่ าข้​้อมู​ูลนี้​้� น่​่าสนใจ หรื​ือไม่​่ หากข้​้อมู​ูลนั้​้�นน่​่าสนใจก็​็จะถู​ูกส่​่งต่​่อไปที่​่�สมอง ชั้​้�นตรรกะและเหตุ​ุผล ให้​้คิ​ิดวิ​ิเคราะห์​์อย่​่างเป็​็นเหตุ​ุ เป็​็นผลต่​่อไป สมองชั้​้น� สั​ัตว์เ์ ลื้​้�อยคลาน คื​ือสมองส่​่วนที่​่�ทำให้​้มนุ​ุษย์​์ อยู่​่�รอดมาถึ​ึงทุ​ุกวั​ันนี้​้� มั​ันทำให้​้บรรพบุ​ุรุษุ ยุ​ุคดึ​ึกดำบรรพ์​์ วิ่​่� ง สุ​ุ ด แรงเกิ​ิ ด ทั​ั น ที​ี ที่​่� ถู​ู กสั​ั ตว์​์ ป่​่ าไล่​่ โ ดยไม่​่ ต้​้ องคิ​ิ ด หา เหตุ​ุผลว่​่าจะหนี​ีหรื​ือไม่​่ และเพราะเป็​็นสมองส่​่วนที่​่�เราใช้​้มากถึ​ึง 90% ในชี​ีวิติ ประจำวั​ันจึ​ึงเป็​็นเรื่​่�องธรรมดาหากเราจะใช้​้ชี​ีวิ​ิตอยู่​่�บน “ความเชื่​่�อ” โดยไม่​่ต้​้องมานั่​่�งคิ​ิดไตร่​่ตรองอย่​่างเป็​็นเหตุ​ุ เป็​็นผล แค่​่คิ​ิดอย่​่างเรี​ียบง่​่ายที่​่�สุ​ุด ไม่​่ซั​ับซ้​้อน ไม่​่สนว่​่า คนอื่​่� น จะคิ​ิ ด อย่​่ า งไร เพราะเราเพี​ี ย งต้​้องการมี​ี ชี​ี วิ​ิ ต อยู่​่�รอดต่​่อไปเท่​่านั้​้�นเอง

INSIDE OKMD

การหาจุ​ุดสมดุ​ุลระหว่​่าง เหตุ​ุผลและความเชื่​่�อ

มี​ีคำกล่​่าวว่​่า สิ่​่�งสำคั​ัญที่​่�สุดุ ซึ่​่ง� จะทำให้​้เราประสบ ความสำเร็​็จในชี​ีวิติ ไม่​่ใช่​่ความฉลาด แต่​่เป็​็นการมี​ีสติ​ิ สติ​ิรู้ตั้� วั นี่​่�เอง ที่​่�อาจเป็​็นตั​ัวช่​่วยให้​้เราหาสมดุ​ุลระหว่​่าง เหตุ​ุผลกั​ับความเชื่​่�อได้​้ Michael Jordan นั​ั ก บาสเกตบอลผู้​้� ยิ่​่� ง ใหญ่​่ เคยเปิ​ิดเผยเคล็​็ดลั​ับความสำเร็​็จของตั​ัวเอง ว่​่ามั​ัน คื​ือการอยู่​่�ในห้​้วงเวลาปั​ัจจุ​ุบั​ัน (It’s in the Moment) สิ่​่�งที่​่� Michael Jordan ทำคื​ือ Mindfulness Training ซึ่​่� ง เป็​็ น ที่​่� นิ​ิ ย มแพร่​่ ห ลายในกลุ่​่�มนั​ั ก กี​ี ฬ าชั้​้� น นำ เพื่​่อ� ฝึ​ึกฝนให้​้พวกเขาเล่​่นกี​ีฬาได้​้อย่​่างเต็​็มประสิ​ิทธิ​ิภาพ และใช้​้ชี​ีวิ​ิตได้​้ดี​ียิ่​่�งขึ้​้�น โดยมี​ีวิ​ิธี​ีการฝึ​ึก ดั​ังนี้​้�

1 มี​ีช่​่วงเวลานิ่​่�งเงี​ียบอยู่​่�กั​ับตั​ัวเอง เทคนิ​ิคหนึ่​่�งที่​่�นักั กี​ีฬาชอบใช้​้คื​ือการหาห้​้องเงี​ียบๆ เพื่​่�อสร้​้างภาวะที่​่�ทำให้​้จิ​ิตใจรู้​้�สึ​ึกสงบ ค่​่อยๆ สแกน ร่​่างกายที​ีละส่​่วน จดจ่​่ออยู่​่�กั​ับลมหายใจ เพื่​่อ� ดึ​ึงตั​ัวเอง กลั​ับมาอยู่​่�กั​ับปั​ัจจุ​ุบั​ัน เมื่​่�อนั้​้�นสมองคุ​ุณจะเปิ​ิดโล่​่ง พร้​้อมใช้​้งานอี​ีกครั้​้�ง

2 ฝึ​ึกสมาธิ​ิสม่ำำ��เสมอ Alex Killorn นั​ักกี​ีฬาฮอกกี้​้�ที​ีม Tampa Bay Lightning หาสมดุ​ุลในตั​ัวเองผ่​่านการทำ สมาธิ​ิ ทุ​ุกวั​ันเขาจะหาเวลาวั​ันละ 10 นาที​ี ฝึ​ึกสมาธิ​ิผ่​่านแอปพลิ​ิเคชั​ัน Headspace ซึ่​่� ง ช่​่ ว ยลดความกั​ั ง วลและปั​ั ญ หานอน ไม่​่หลั​ับได้​้เป็​็นอย่​่างดี​ี

3 จิ​ินตนาการสิ่​่�งที่​่�กำำ�ลั​ังจะเกิ​ิดขึ้​้�น

4 เปลี่ยนอารมณ์เชิงลบให้กลายเป็น

Zach Hyman นั​ั ก กี​ี ฬ าฮอกกี้​้� น้​้ ำแข็​็ ง จากที​ี ม Toronto Maple Leafs มั​ักใช้​้เวลาก่​่อนเริ่​่�มแข่​่งขั​ัน ด้​้วยการปิ​ิดรั​ับสิ่​่�งเร้​้าจากโลกภายนอก แล้​้วค่​่อยๆ จิ​ินตนาการภาพถึ​ึงเกมที่​่�กำลั​ังจะเริ่​่�มขึ้​้�น เพื่​่�อให้​้เกิ​ิด สมาธิ​ิจดจ่​่อ

พยายามหาวิ​ิ ธี​ี เ ข้​้าใจอารมณ์​์ เ ชิ​ิ ง ลบอย่​่ า งมี​ี จุ​ุดมุ่​่�งหมาย สิ่​่�งนี้​้�อาจกลายเป็​็นสิ่​่�งผลั​ักดั​ันไปสู่​่�ความสำเร็​็จ เมื่​่�อรู้​้�ตั​ัวว่​่ากำลั​ังโกรธ ลองเพ่​่งสมาธิ​ิเพื่​่�อหาให้​้เจอว่​่า อะไรที่​่�ทำให้​้เราร้​้อนรุ่​่�ม เปลี่​่�ยนสิ่​่�งนั้​้�นให้​้กลายเป็​็น พลั​ังงานผลั​ักดั​ันให้​้เราพุ่​่�งไปสู่​่�เป้​้าหมาย

ให้​้กลายเป็​็นภาพ

พลั​ังผลั​ักดั​ันตั​ัวเอง

เมื่​่�อเราล้​้มลง สู​ูญเสี​ียศรั​ัทธา และความไว้​้วางใจในตั​ัวเอง เราย่​่อมไม่​่มี​ีพลั​ังที่​่�จะทำอะไรให้​้สำเร็​็จ แต่​่หากมี​ีสติ​ิ ทำจิ​ิตใจให้​้สงบ มั่​่�นใจในตั​ัวเอง เชื่​่�อมั่​่�นในตั​ัวเองได้​้ เราก็​็ไม่​่จำเป็​็นต้​้องมองหาความเชื่​่�อจากสิ่​่�งอื่​่�นใดมาเสริ​ิมดวง

I

41

42

I

INSIDE OKMD : NKC

ย้​้อนรอยเส้​้นแบ่​่งระหว่​่างศาสนา และวิ​ิทยาศาสตร์​์ ในพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ ประวั​ัติ​ิศาสตร์​์อเมริ​ิกั​ันแห่​่งชาติ​ิ ไม่​่เฉพาะการแพร่​่ระบาดของ Covid-19 ในปั​ัจจุ​ุบั​ันเท่​่านั้​้�นที่​่�แบ่​่งคนออกเป็​็นสองขั้​้�ว คื​ือ คนที่​่�ยอมรั​ับ ในประสิ​ิทธิ​ิภาพของวั​ัคซี​ีนและคนที่​่�ต่​่อต้​้านการฉี​ีดวั​ัคซี​ีนเพราะเมื่​่�อถอยเวลากลั​ับไปยั​ังแผ่​่นดิ​ินอเมริ​ิกาใน พ.ศ. 2243 ซึ่​่ง� เป็​็นช่​่วงที่​่�ฝีดี าษแพร่​่ระบาดไปทั่​่�ว ก็​็สามารถแบ่​่งชาวอเมริ​ิกันั ออกเป็​็นสองพวกด้​้วยกั​ัน นั่​่�นคื​ือ ผู้​้ที่​่� เ� ชื่​่อ� ในประสิ​ิ ท ธิ​ิ ภ าพของการฉี​ี ด วั​ั คซี​ี น และผู้​้� ที่​่� ยื​ื นกรานจะรั​ั ก ษาด้​้วยสมุ​ุ น ไพรเท่​่ า นั้​้� น โดยมี​ี ห ลั​ั ก ฐาน เป็​็นแผ่​่นพั​ับที่​่�มี​ีเนื้​้�อหาถกเถี​ียงกั​ันเรื่​่�องข้​้อดี​ีข้​้อเสี​ียของวั​ัคซี​ีนป้​้องกั​ันฝี​ีดาษ โดยแผ่​่นพั​ับนี้​้�ยื​ืมมาจาก National Library of Medicine เพื่​่อ� จั​ัดแสดงในนิ​ิทรรศการ Discovery and Revelation : Religion, Science, and Making Sense of Things ณ National Museum of American History ในสั​ังกั​ัดสถาบั​ันสมิ​ิธโซเนี​ียน

นิ​ิ ท รรศการ Discovery and Revelation : Religion, Science, and Making Sense of Things จั​ัดขึ้​้�น ตั้​้�งแต่​่วั​ันที่​่� 18 มี​ีนาคม พ.ศ. 2565 ที่​่�ผ่​่านมา นำเสนอเนื้​้�อหาเกี่​่�ยวกั​ับ ความสั​ั ม พั​ั น ธ์​์ ร ะหว่​่ า งศาสนากั​ั บ วิ​ิ ท ยาศาสตร์​์ ที่​่� เ ป็​็ น ไม้​้เบื่​่� อ ไม้​้เมา กั​ั น อย่​่ า งยาวนานนั​ั บ ศตวรรษ เน้​้นเล่​่ า เรื่​่� อ งราวที่​่� เ กิ​ิ ด ขึ้​้� น ระหว่​่ า ง คริ​ิ สตศตวรรษที่​่� 1700 ถึ​ึง 1900 อั​ันเป็​็นช่​่วงเวลาที่​่�วงการวิ​ิทยาศาสตร์​์ มี​ี ก ารค้​้นพบทฤษฎี​ี แ ละคิ​ิ ด ค้​้น สิ่​่�งประดิ​ิษฐ์​์ต่า่ งๆ ขึ้​้น� มากมาย ร้​้อนถึ​ึง

ศาสนจั​ั ก รที่​่� ต้​้ องลุ​ุ ก ขึ้​้� น มาปกป้​้ อ ง พระประสงค์​์ ข องพระเจ้​้าตลอด ระยะเวลาหลายร้​้อยปี​ี น อ ก จ า ก ใ บ ป ลิ​ิ ว ต่​่ อ ต้​้ า น การปลู​ูกฝี​ี ยั​ั ง มี​ี วั​ั ตถุ​ุ จั​ั ด แสดงใน นิ​ิ ท รรศการอี​ี ก หลายชิ้​้� น ที่​่� เ ป็​็ น หลั​ักฐานของความไม่​่ลงรอยระหว่​่าง ศาสนาและวิ​ิ ท ยาศาสตร์​์ อาทิ​ิ ุ ปการ สายล่​่อฟ้​้า สิ่​่�งประดิ​ิษฐ์​์ที่​่มี� คุี ณู​ู ใ น ก า รป้​้ อ ง กั​ั น อ า ค า ร ต่​่ า ง ๆ ให้​้รอดพ้​้นจากฟ้​้ า ผ่​่ า คิ​ิ ด ค้​้นโดย Benjamin Franklin ในทศวรรษที่​่� 1760s ที่​่�ถู​ูกศาสนจั​ักรรุ​ุมประณาม

ในข้​้อหาอาจหาญกระทำการขั​ัดแย้​้ง ต่​่อพระประสงค์​์ของพระผู้​้�เป็​็นเจ้​้า ในขณะที่​่�แฟรงคลิ​ินยื​ืดอกเถี​ียงว่​่า พระเจ้​้าต่​่างหากที่​่�ช่​่วยให้​้เขาค้​้นพบ คำตอบจากปรากฏการณ์​์ ฟ้​้ า ร้​้อง ฟ้​้าผ่​่า การค้​้นพบวงโคจรของดาวเคราะห์​์ ในระบบสุ​ุ ริ​ิ ย จั​ั ก รวาล การคิ​ิ ด ค้​้น โทรเลข ทฤษฎี​ี วิ​ิ วั​ั ฒ นาการของ Charles Darwin ล้​้วนเคยตกเป็​็น เป้​้าในการวิ​ิพากษ์​์วิ​ิจารณ์​์จากผู้​้�ที่​่� ศรั​ั ท ธาในศาสนาอย่​่ า งแรงกล้​้า มาแล้​้วทั้​้�งสิ้​้�น

INSIDE OKMD : NKC

ทั้​้� ง นี้​้� ภาพที่​่� เ ป็​็ น หั​ั ว ใจของ นิ​ิทรรศการนี้​้�มีอี ยู่​่� 3 ภาพ ได้​้แก่​่ ภาพ Earthrise จากภารกิ​ิจอะพอลโล 8 ที่​่�ช่​่วยฉายให้​้เห็​็นภาพดาวเคราะห์​์ สี​ีน้​้ำเงิ​ินในห้​้วงอวกาศแบบประจั​ักษ์​์ กั​ับสายตา ลบล้​้างการตี​ีความจาก คั​ัมภี​ีร์​์ไบเบิ​ิลที่​่�เชื่​่�อว่​่าพระเจ้​้าจงใจ วางโลกไว้​้ ณ ใจกลางจั​ักรวาล ภาพที่​่�สอง ได้​้แก่​่ ภาพพระทิ​ิเบต ส ว ม ห ม ว ก ที่​่� เ ต็​็ ม ไ ป ด้​้ ว ย ส า ย สื่​่� อ ประสาทระโยงระยางเพื่​่� อ ติ​ิดตามการทำงานของสมอง โดย นั​ั ก ประสาทวิ​ิ ท ยาต้​้องการศึ​ึกษา การทำงานของเซลล์​์สมองของผู้​้�ฝึ​ึก สมาธิ​ิวิ​ิปั​ัสสนา และภาพสุ​ุดท้​้ายเป็​็นภาพเหมื​ือน ของ Henrietta Lacks หญิ​ิงชาว อั​ัฟกั​ันอเมริ​ิกั​ัน เจ้​้าของเซลล์​์อมตะ สายพั​ั น ธุ์​์� HeLa จุ​ุ ด กำเนิ​ิ ด ของ การคิ​ิ ด ค้​้นยาแผนปั​ั จจุ​ุ บั​ั น ที่​่� ผ่​่ า น การถกเถี​ี ย งในแง่​่ จ ริ​ิ ย ธรรมทาง การแพทย์​์ เพราะเจ้​้าตั​ัวไม่​่ได้​้ยิ​ินยอม ให้​้นำเซลล์​์ ม ะเร็​็ ง ของเธอไปใช้​้ ในการค้​้นคว้​้าทดลอง โดยภาพเหมื​ือน ชิ้​้�นนี้​้�วาดโดย Kadir Nelson เมื่​่�อ ปี​ี พ.ศ. 2560 ที่​่�แฝงไว้​้ด้​้วยนั​ัยยะ สำคั​ั ญ ในทุ​ุ ก ส่​่ ว นของภาพ ตั้​้� ง แต่​่

หมวกและชุ​ุ ด ที่​่� ส วมใส่​่ ไบเบิ​ิ ล ที่​่� ถื​ือในมื​ือ ไปจนถึ​ึงวอลล์​์เปเปอร์​์ลาย “ดอกไม้​้แห่​่งชี​ีวิ​ิต” ที่​่�เป็​็นฉากหลั​ัง กล่​่ า วกั​ั น ว่​่ า บรรยากาศของ การได้​้เดิ​ิ น ชมนิ​ิ ท รรศการจาก จุ​ุ ด หนึ่​่� ง ไปยั​ั ง อี​ี ก จุ​ุ ด หนึ่​่� ง จะค่​่ อ ยๆ ผลั​ั ก ให้​้ผู้​้� ม าเยี่​่� ย มชมได้​้ยื​ืนอยู่​่� ท่​่ า มกลางวาทะ ความคิ​ิ ด และ บรรดาวั​ัตถุ​ุจั​ัดแสดงต่​่างๆ ที่​่�สะท้​้อน แนวคิ​ิดของฟากวิ​ิทยาศาสตร์​์และ ศาสนาปะทะกั​ันไปมา ชวนให้​้ผู้​้�ชม นิ​ิ ท รรศการได้​้ขบคิ​ิ ด ตาม เหมื​ือน อย่​่างที่​่� Peter Manseau ภั​ัณฑารั​ักษ์​์ ประจำ American Religious History หนึ่​่� ง ในที​ี ม จั​ั ด นิ​ิ ท รรศการในครั้​้� ง นี้​้� ให้​้ความเห็​็นไว้​้ว่​่า “นานนั​ับศตวรรษที่​่�คนอเมริ​ิกั​ัน กั​ั ง ขาในความเชื่​่� อ ทางศาสนา ของตนและแสวงหาคำตอบทาง วิ​ิทยาศาสตร์​์ นิ​ิทรรศการ Discovery and Revelation จึ​ึงตั้​้�งใจพาผู้​้เ� ข้​้าชม ไปสำรวจปฏิ​ิ กิ​ิ ริ​ิ ย าที่​่� ซั​ั บ ซ้​้อนของ สองขั้​้� ว ความรู้​้� เพื่​่� อ จะได้​้พบว่​่ า ศาสนาและวิ​ิ ท ยาศาสตร์​์ ไ ม่​่ ไ ด้​้ ขั​ัดแย้​้งกั​ันเสมอไป แต่​่กลั​ับส่​่งอิ​ิทธิ​ิพล ซึ่​่�งกั​ันและกั​ันอย่​่างไม่​่น่​่าเชื่​่�อตลอด ประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ชาติ​ิอเมริ​ิกั​ัน”

นิ​ิทรรศการ จะจั​ัดแสดงไปจนถึ​ึง เดื​ือนมี​ีนาคม พ.ศ. 2566 โดยสามารถเยี่​่�ยมชม แบบออนไลน์​์ได้​้ที่​่�

หรื​ือ americanhistory.si.edu/ discovery-and-revelation

I

43

44

O

OPINION

พลั​ังความเชื่​่�อ

สู่​่�เศรษฐศาสตร์​์สายมู​ู กอบกู้​้� เศรษฐกิ​ิจไทย ความไม่​่แน่​่นอนของชี​ีวิ​ิต แม้​้จะเป็​็นเรื่​่�องธรรมชาติ​ิที่​่�ทุ​ุกคนเข้​้าใจดี​ี แต่​่ก็​็อาจไม่​่มี​ีใครตระหนั​ักถึ​ึง จนกระทั่​่�งเมื่​่�อโลกพบเจอวิ​ิกฤตโรคระบาดในช่​่วง 2-3 ปี​ีที่​่�ผ่​่านมา ทำให้​้ผู้​้�คนเริ่​่�มวิ​ิตกถึ​ึงความผั​ันผวน ของชี​ีวิ​ิต ผนวกกั​ับความตึ​ึงเครี​ียดด้​้านสั​ังคม เศรษฐกิ​ิจ การเมื​ือง ยิ่​่�งทำให้​้ในช่​่วงที่​่ผ่� า่ นมาธุ​ุรกิจิ ที่​่เ� กี่​่ย� วข้​้อง กั​ับศรั​ัทธาและความเชื่​่�อของคนได้​้รั​ับความนิ​ิยมเพิ่​่�มขึ้​้�น

การวิ​ิจั​ัยจากสาขาการตลาด วิ​ิทยาลั​ัยการจั​ัดการ มหาวิ​ิทยาลั​ัยมหิ​ิดลพบว่​่า คนไทย 76.8% กั​ังวลถึ​ึง ความไม่​่แน่​่นอนของชี​ีวิติ และส่​่วนใหญ่​่เลื​ือกใช้​้วิ​ิธีมู​ูี เตลู​ู เช่​่น การพึ่​่�งพาสิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� ดู​ูดวง บนบาน ขอพร เพื่​่�อให้​้ ตนเองมี​ีขวั​ัญและกำลั​ังใจในการใช้​้ชี​ีวิ​ิต สายมู​ู หรื​ือ มู​ูเตลู​ู จึ​ึงเป็​็ น เรื่​่� อ งที่​่� เ กี่​่� ย วข้​้องกั​ั บ ความเชื่​่อ� ซึ่​่ง� อยู่​่�คู่​่�สั​ังคมไทยมายาวนาน ตั้​้�งแต่​่เครื่​่อ� งราง วั​ัตถุ​ุมงคล พระเครื่​่�อง สิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� ไปจนถึ​ึงการสั​ักยั​ันต์​์ ท่​่องคาถา เรื่​่�องของโหราศาสตร์​์ ฮวงจุ้​้�ย การบนบาน ศาลกล่​่ า ว สี​ี ม งคล เลขมงคลต่​่ า งๆ ทั้​้� ง หมดนี้​้� ล้​้วนเกี่​่� ย วข้​้องกั​ั บ วิ​ิ ถี​ี ชี​ี วิ​ิ ตผู้​้� ค นที่​่� ส ามารถพั​ั ฒ นาไปสู่​่� การทำการตลาดเพื่​่� อ กระตุ้​้� น เศรษฐกิ​ิ จ โดยใช้​้ เศรษฐศาสตร์​์สายมู​ู ซึ่​่ง� ในช่​่วงไม่​่กี่​่ปี� ที่​่ี ผ่� า่ นมา เรี​ียกได้​้ว่​่า ตลาดมู​ูเตลู​ูในบ้​้านเราเติ​ิ บ โตสวนกระแสธุ​ุ รกิ​ิ จอื่​่� น ๆ ที่​่�ซบเซาอย่​่างเห็​็นได้​้ชั​ัด ในช่​่ ว ง 10 ปี​ี ที่​่� ผ่​่ า นมาตลาดเบอร์​์ ม งคลเติ​ิ บ โต อย่​่างต่​่อเนื่​่�อง มู​ูลค่​่าตลาดการซื้​้�อขายแต่​่ละปี​ีมี​ีมู​ูลค่​่า ไม่​่ต่ำ่ กว่​่า 1,000 ล้​้านบาท แม้​้ว่​่าจะเผชิ​ิญกั​ับวิ​ิกฤตเศรษฐกิ​ิจ แต่​่ตลาดเบอร์​์มงคลก็​็ยังั คงเติ​ิบโตได้​้เฉลี่​่�ย 5-10% ต่​่อปี​ี แต่​่ ล ะค่​่ า ยมื​ือถื​ือต่​่ า งออกแคมเปญเอาใจสายมู​ู

ไม่​่ว่า่ จะเป็​็นเบอร์​์มงคลที่​่�ใช้​้วั​ันเดื​ือนปี​ีเกิ​ิดผู​ูกดวงเพื่​่อ� หา เบอร์​์ที่​่�เสริ​ิมดวงชะตาให้​้ผู้​้�ใช้​้ หรื​ือร่​่วมมื​ือกั​ับอาจารย์​์ ด้​้านโหราศาสตร์​์ เพิ่​่�มความขลั​ังให้​้เบอร์​์มงคล ขณะที่​่� ธุ​ุรกิ​ิจ แขนงอื่​่� น ๆ ก็​็ มองหาช่​่ อ งทางที่​่� จ ะใช้​้ มู​ูมาร์​์เก็​็ตติ้​้ง� เพื่​่อ� ดึ​ึงดู​ูดกลุ่​่�มเป้​้าหมาย เช่​่น ผ้​้าปู​ูที่​่�นอนซาติ​ิน เปิ​ิดตั​ัวชุ​ุดเครื่​่�องนอนเสริ​ิมสิ​ิริ​ิมงคล 12 ราศี​ี โดยได้​้ หมอช้​้าง-ทศพร ศรี​ีตุ​ุลาร่​่วมออกแบบ โดยมี​ีเป้​้าหมาย เพิ่​่�มยอดขายในประเทศร้​้อยละ 30 หรื​ือกระทั่​่�งกาแฟ Kudsan ในร้​้านสะดวกซื้​้�อชื่​่อ� ดั​ังยั​ังออกโปรโมชั​ันตาราง สี​ีเครื่​่อ� งดื่​่ม� มงคล ดื่​่ม� เรี​ียกทรั​ัพย์​์ ลด 9 บาท เมื่​่�อสั่​่�งเครื่​่�องดื่​่�มสี​ีมงคลประจำวั​ัน จะเห็​็นว่​่าการตลาดสายมู​ูแทรก อยู่​่�ในแทบทุ​ุกธุ​ุรกิจิ และสิ​ินค้​้า เพราะ ผู้​้ป� ระกอบการมองเห็​็นโอกาสที่​่�จะ เติ​ิบโตได้​้จากฐานลู​ูกค้​้าสายมู​ูที่​่� มี​ีอยู่​่�ทั่​่�วประเทศ

OPINION

พลั​ั ง ของสายมู​ูไม่​่ เ พี​ี ย งช่​่ ว ยกระตุ้​้� น เศรษฐกิ​ิ จ ให้​้กั​ั บ ภาคเอกชนเท่​่ า นั้​้� น แต่​่ ท้​้ องถิ่​่� น และชุ​ุ ม ชน ก็​็ ยั​ั ง ได้​้ประโยชน์​์ จ ากการท่​่ อ งเที่​่� ย วในสถานที่​่� มู​ูเตลู​ูที่​่� ไ ด้​้รั​ั บ ความนิ​ิ ย มด้​้วย เช่​่ น วั​ั ด เจดี​ี ย์​์ ไ อ้​้ไข่​่ จั​ั ง หวั​ั ด นครศรี​ี ธรร มราช ช่​่ ว ยเพิ่​่� ม รายได้​้ให้​้กั​ั บ ชาวบ้​้านและร้​้านค้​้าในท้​้องถิ่​่น� ได้​้จากการขายรู​ูปปั้​้�นไก่​่ ที่​่� น ำไปถวายไอ้​้ไข่​่ ซึ่​่� ง มี​ี ร าคาเริ่​่� ม ต้​้นตั้​้� ง แต่​่ ห ลั​ั ก สิ​ิ บ ไปจนถึ​ึงหลั​ักหมื่​่�นบาท ข้​้อมู​ูลการท่​่องเที่​่�ยวจั​ังหวั​ัดนครศรี​ีธรรมราชระบุ​ุว่​่า กระแสความศรั​ัทธาที่​่�มี​ีต่​่อไอ้​้ไข่​่ วั​ัดเจดี​ีย์​์ ทำให้​้มี​ีเงิ​ิน สะพั​ัดจากการท่​่องเที่​่�ยวในจั​ังหวั​ัดสู​ูงถึ​ึง 970 ล้​้านบาท โดยไตรมาสที่​่� 3 ของปี​ี พ.ศ. 2562 สามารถสร้​้างรายได้​้ เข้​้าจั​ังหวั​ัดได้​้มากถึ​ึง 5,572 ล้​้านบาท นอกจากนี้​้� ส ถานที่​่� มู​ู เตลู​ูสำคั​ั ญ ๆ ไม่​่ ว่​่ า จะเป็​็ น ท้​้าวเวสสุ​ุ ว รรณ วั​ัดจุ​ุฬามณี​ี จั​ังหวั​ัดสมุ​ุทรสงคราม เกาะคำชะโนด จั​ั ง หวั​ั ด อุ​ุ ด รธานี​ี หลวงพ่​่ อ ทั​ั น ใจ วั​ัดพระธาตุ​ุดอยคำ จั​ังหวั​ัดเชี​ียงใหม่​่ ล้​้วนช่​่วยกระตุ้​้�น เศรษฐกิ​ิจให้​้กั​ับชุ​ุมชนและท้​้องถิ่​่�น เมื่​่อ� มี​ีสายมู​ูผู้​้ศ� รั​ัทธา แวะเวี​ียนมาขอพร สั​ักการะ แก้​้บนจำนวนมาก ผลการสำรวจของสำนั​ั ก งานนโยบายและ ยุ​ุทธศาสตร์​์การค้​้า เมื่​่�อปี​ี พ.ศ.2562 ประมาณการว่​่า การเดิ​ินทางไปทำบุ​ุญของประชาชนภายในประเทศ สามารถสร้​้างรายได้​้หมุ​ุนเวี​ียนในระบบได้​้มากถึ​ึง 10,800 ล้​้านบาทต่​่อปี​ี หรื​ือคิ​ิดเป็​็นร้​้อยละ 0.36 ต่​่อมู​ูลค่​่า การท่​่องเที่​่�ยวโดยรวมของประเทศ การเป็​็น Soft Power ของพระเครื่​่�องไทยไม่​่ได้​้เพิ่​่�ง เริ่​่ม� ต้​้น แต่​่หากสื​ืบค้​้นไปจะพบว่​่าตลาดพระเครื่​่อ� งและ เครื่​่�องรางของขลั​ังจากไทยเป็​็นที่​่�นิ​ิยมในประเทศจี​ีน มากว่​่า 10 ปี​ีแล้​้ว บ ท ค ว า ม เ รื่​่� อ ง ค ว า ม เ ชื่​่� อ แ ล ะ ค ว า ม นิ​ิ ย ม “พระเครื่​่อ� งไทย” ในจี​ีน โดย ภากร กั​ัทชลี​ี อาจารย์​์ประจำ ภาควิ​ิชาการตลาด คณะบริ​ิหารธุ​ุรกิ​ิจ มหาวิ​ิทยาลั​ัย เชี​ียงใหม่​่ ที่​่�ตี​ีพิ​ิมพ์​์ในกรุ​ุงเทพธุ​ุรกิ​ิจ ระบุ​ุว่​่า ชาวจี​ีน มองว่​่ า พระเครื่​่� อ งมี​ี อ ำนาจปาฏิ​ิ ห าริ​ิ ย์​์ แ บบลี้​้� ลั​ั บ ขออะไรก็​็ได้​้ จึ​ึงตามหาพระเครื่​่อ� งที่​่�ตรงกั​ับความต้​้องการ นำไปสู่​่�การทำการตลาดที่​่�โฆษณาว่​่า พระเครื่​่อ� งจากวั​ัดนั้​้�น เครื่​่�องรางจากวั​ัดนี้​้� ช่​่วยเสริ​ิมด้​้านใด พระเครื่​่�องไทยใน มุ​ุมมองคนจี​ีนจึ​ึงแตกขยายไปรวมถึ​ึงเครื่​่อ� งรางต่​่างๆ ด้​้วย ข้​้อมู​ูลจากกรมส่​่ ง เสริ​ิ ม การค้​้าระหว่​่ า งประเทศ กระทรวงพาณิ​ิชย์​์ ระบุ​ุว่า่ พระเครื่​่อ� งไทยก็​็ได้​้รั​ับความนิ​ิยม

อยากให้​้มองในเชิ​ิงเศรษฐกิ​ิจ สร้​้างสรรค์​์ เศรษฐกิ​ิจ ที่​่�เกี่​่�ยวพั​ันกั​ับสั​ังคม เกิ​ิดการ จ้​้างงาน สร้​้างอาชี​ีพ และ สร้​้างรายได้​้มหาศาล และยั​ังเป็​็น การอนุ​ุรั​ักษ์​์วั​ัฒนธรรมไทย เชิ​ิงช่​่างที่​่�สื​ืบทอดมากว่​่า 1,000 ปี​ี ให้​้สื​ืบเนื่​่�องต่​่อไป SCAN QR CODE เพือ่ รับฟัง Audio Text

ในประเทศสิ​ิงคโปร์​์เช่​่นกั​ัน โดยข้​้อมู​ูลเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. 2562 พบว่​่า ประเทศสิ​ิงคโปร์​์มีร้​้ี านพระเครื่​่อ� งไทยกว่​่า 300 แห่​่ง ในย่​่านบู​ูกิ​ิส (Bugis) พระเครื่​่�องและเครื่​่�องรางของขลั​ัง ที่​่�นิยิ มมากในสิ​ิงคโปร์​์ คื​ือ พระสมเด็​็จ ขุ​ุนแผน หลวงพ่​่อโต และพระปิ​ิดตา นอกจากนี้​้� ช าวสิ​ิ ง คโปร์​์ ยั​ั ง มี​ี ค วามเชื่​่� อ เกี่​่� ย วกั​ั บ การสั​ักยั​ันต์​์ โดยผู้​้ป� ระกอบการจะนิ​ิมนต์​์พระสงฆ์​์ หรื​ือเชิ​ิญ ครู​ูบาอาจารย์​์ชื่​่� อ ดั​ั ง ที่​่� ได้​้รั​ั บความเคารพจากไทยเพื่​่� อ ทำพิ​ิ ธี​ี ก รรมในสิ​ิ ง คโปร์​์ เพื่​่� อ ให้​้ลู​ูกค้​้าได้​้เข้​้าร่​่ ว มพิ​ิ ธี​ี รวมถึ​ึงสั​ักยั​ันต์​์ในร้​้านของตน จากข้​้อมู​ูลทั้​้�งหมดข้​้างต้​้น น่​่าจะทำให้​้เห็​็นว่​่าช่​่องทาง การตลาดสายมู​ูในประเทศไทยมี​ีโอกาสที่​่�จะเติ​ิบโตและ สร้​้างรายได้​้เข้​้าประเทศได้​้อย่​่างมหาศาล หากหน่​่วยงาน ของรั​ัฐและองค์​์กรที่​่�เกี่​่�ยวข้​้องเล็​็งเห็​็นศั​ักยภาพของพลั​ังมู​ู ในไทย ไม่​่แน่​่ว่​่า Soft Power ไทยๆ ที่​่�หลายฝ่​่ายพู​ูดถึ​ึง อาจมาจากพลั​ังแห่​่งความเชื่​่�อจากเศรษฐศาสตร์​์มู​ูเตลู​ู นี่​่�เอง

o

45

46

N

NEXT

ที่​่�มา : Bakery Mind by Aeiw

ธุ​ุรกิ​ิจสายมู​ู

สร้​้างความหวั​ังด้​้วยพลั​ัง ของความเชื่​่�อ

ท่​่ามกลางวิ​ิกฤตเศรษฐกิ​ิจและโรคระบาดในช่​่วงไม่​่กี่​่�ปี​ีที่​่�ผ่​่านมา หลายธุ​ุรกิ​ิจได้​้รั​ับผลกระทบ บ้​้างต้​้องปรั​ับตั​ัว ปรั​ับกลยุ​ุทธ์​์เพื่​่อ� ความอยู่​่�รอด บางรายถึ​ึงกั​ับต้​้องปิ​ิดกิ​ิจการ แต่​่ธุ​ุรกิ​ิจหนึ่​่�งที่​่�เติ​ิบโตอย่​่างต่​่อเนื่​่อ� งท่​่ามกลางวิ​ิกฤต ก็​็คื​ือ ธุ​ุรกิ​ิจสายมู​ู หรื​ือมู​ูเตลู​ู ที่​่�เกี่​่ย� วข้​้องกั​ับความเชื่​่อ� ของผู้​้ค� นที่​่�ได้​้รั​ับความนิ​ิยมเพิ่​่�มขึ้​้�น มี​ีการพั​ัฒนารู​ูปแบบให้​้ ทั​ันสมั​ัยไม่​่ตกเทรนด์​์ เพื่​่�อตอบโจทย์​์ไลฟ์​์สไตล์​์คนรุ่​่�นใหม่​่ เพราะความเชื่​่�อเป็​็นสิ่​่�งที่​่�อยู่​่�คู่​่�กั​ับผู้​้�คนทุ​ุกยุ​ุคทุ​ุกสมั​ัย ไม่​่ว่​่าเชื้​้�อชาติ​ิศาสนาใด การมี​ีที่​่�พึ่​่�งทางใจย่​่อมทำให้​้รู้​้�สึ​ึก ดี​ีและอุ่​่�นใจว่​่าไม่​่ได้​้อยู่​่�ลำพั​ัง ด้​้วยเหตุ​ุนี้​้�เองธุ​ุรกิ​ิจที่​่�เกี่​่�ยวกั​ับความเชื่​่�อจำนวนมากจึ​ึงยั​ังคงยื​ืนหยั​ัดอยู่​่�ได้​้ ไม่​่ว่​่า สภาพสั​ังคม เศรษฐกิ​ิจจะเป็​็นอย่​่างไร ลองมาดู​ูกั​ันว่​่า วงการมู​ูเตลู​ูในบ้​้านเราและทั่​่�วโลกพั​ัฒนาล้​้ำหน้​้า เพื่​่�อตอบโจทย์​์คนรุ่​่�นใหม่​่อย่​่างไรบ้​้าง

NEXT

ตามดู​ูธุ​ุรกิ​ิจสายมู​ู ที่​่�อยู่​่�บนโลกออนไลน์​์

ศ รั ทธ า . on l i n e

ศรั​ัทธา.online ขอพร-แก้​้บนให้​้กั​ับคนไม่​่มี​ีเวลา เมื่​่�อความเชื่​่�อถู​ูกเชื่​่�อมโยงกั​ับเทคโนโลยี​ี ชี​ีวิ​ิตของสายมู​ูก็​็ดู​ูจะง่​่ายขึ้​้�น หากใครต้​้องการไปขอพรหรื​ือแก้​้บน แต่​่ไม่​่มี​ีเวลา ศรั​ัทธา.online คื​ือ แพลตฟอร์​์มที่​่�เป็​็นสื่​่�อกลางระหว่​่างผู้​้�คนและสิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์� ด้​้วยบริ​ิการ เดิ​ินทางไปขอพร หรื​ือแก้​้บนให้​้ โดยที่​่�ผู้ใ้� ช้​้บริ​ิการเพี​ียงชำระเงิ​ิน แจ้​้งสถานที่​่� ที่​่�ต้​้องการ ก็​็จะได้​้รั​ับคำแนะนำ วิ​ิธี​ีเตรี​ียมตั​ัวเมื่​่�อต้​้องแก้​้บน หรื​ือขอพร โดยไม่​่ต้​้องเดิ​ินทางไปเอง หลั​ังจากนั้​้�นที​ีมงานจะส่​่งหลั​ักฐาน เป็​็นภาพ หรื​ือคลิ​ิปยื​ืนยั​ันการแก้​้บนหรื​ือขอพร ให้​้มั่​่�นใจว่​่าคำขอพรและของไหว้​้นั้​้�น ไปถึ​ึงสถานที่​่�ศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�ที่​่�เราตั้​้�งใจไว้​้ แพลตฟอร์​์ม ศรั​ัทธา.online ได้​้รั​ับรางวั​ัล LINE HACK 2020 ประเภท นั​ักพั​ัฒนาทั่​่�วไป ภายใต้​้ธี​ีม Tomorrow’s New Normal โดยไอเดี​ีย การสร้​้างแพลตฟอร์​์ ม มาจากพฤติ​ิ ก รรมการใช้​้โลกออนไลน์​์ ข อง กลุ่​่�มเป้​้าหมายที่​่�ในชี​ีวิ​ิตประจำวั​ันมี​ีความเชื่​่�อเรื่​่�องโชคลาง การบนบาน ศาลกล่​่าว แต่​่ด้​้วยโรคระบาดหรื​ือภาระหน้​้าที่​่�บางครั้​้�งอาจไม่​่สะดวก เดิ​ินทางไปเอง ศรั​ัทธา.online จึ​ึงเข้​้ามาทำหน้​้าที่​่�เหมื​ือนเป็​็นไลน์​์แมนสายมู​ู นำความปรารถนา คำขอ หรื​ือการแก้​้บนไปถึ​ึงสถานที่​่�ศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�ต่​่างๆ ถื​ือเป็​็นการหยิ​ิบ ปั​ัญหาและจุ​ุดอ่​่อน(Pain Point) ของคนยุ​ุคใหม่​่ที่​่�เชื่​่�อ โชคลางมาให้​้บริ​ิการได้​้อย่​่างตอบโจทย์​์

“มู​ูเต เวิ​ิลด์​์” บริ​ิการวอลล์​์เปเปอร์​์ เสริ​ิมดวง ในยุ​ุคมั​ัลติ​ิเวิ​ิร์​์ส ส า ย มู​ูตั​ั ว จ ริ​ิ ง ค ง จ ะ ข า ด เครื่​่� อ งรางของขลั​ั ง ประจำกาย ไปไม่​่ ไ ด้​้ และเมื่​่� อ เราอยู่​่�ใน ยุ​ุคมั​ัลติ​ิเวิ​ิร์​์สที่​่�ทุ​ุกอย่​่างถู​ูกทำให้​้ เป็​็ นดิ​ิ จิ​ิทั​ั ลไปเสี​ี ย หมด การพก เครื่​่อ� งรางปกติ​ิทั่​่ว� ไปอาจใช้​้ได้​้อยู่​่� แต่​่เพื่​่�อให้​้ตอบโจทย์​์คนยุ​ุคใหม่​่ ที่​่� พ กสมาร์​์ ต โฟนติ​ิ ด ตั​ั ว ราวกั​ั บ เป็​็นส่​่วนหนึ่​่�งของร่​่างกาย ก็​็คงจะ ดี​ีไม่​่น้​้อยหากสมาร์​์ตโฟนของเรา ทำหน้​้าที่​่�เสริ​ิมพลั​ังมู​ู เพิ่​่�มพลั​ังใจ ให้​้กั​ับผู้​้�ใช้​้งานด้​้วย เพจมู​ูเต เวิ​ิลด์​์ (Mootae World) เล็​็งเห็​็นความต้​้องการดั​ังกล่​่าว ของผู้​้� บ ริ​ิ โ ภค จึ​ึงเพิ่​่� ม บริ​ิ ก าร นอกเหนื​ือจากการดู​ู ดวงด้​้วยไพ่​่ ทาโรต์​์ออนไลน์​์ มาทำวอลล์​์เปเปอร์​์ มื​ือถื​ือเสริ​ิ ม ดวง ซึ่​่� ง มี​ี ใ ห้​้เลื​ือก หลายคอลเลกชั​ัน ไม่​่ว่​่าจะเป็​็น ภาพไพ่​่ ท าโรต์​์ ภาพไพ่​่ ยิ​ิ ป ซี​ี พลั​ังดวงดาว หรื​ือวอลล์​์เปเปอร์​์ ภาพองค์​์เทพ เช่​่น พระพิ​ิฆเนศ พระศิ​ิวะ พระราหู​ู ฯ โดยทุ​ุกภาพ ที่​่�สั่​่�งซื้​้�อจะผู​ูกดวงของผู้​้�สั่​่�งไว้​้กั​ับ วอลล์​์เปเปอร์​์เพื่​่�อเพิ่​่�มพลั​ังมู​ูด้​้วย

N

47

48

N

NEXT

Pick a Card เลื​ือกไพ่​่อ่​่านใจ ผ่​่านยู​ูทู​ูบ

ยู​ูทู​ู บ น อ ก จ า ก จ ะ เ ป็​็ น แพลตฟอร์​์ ม ออนไลน์​์ ที่​่� มี​ี ทั้​้� ง ความรู้� ้ ความบั​ันเทิ​ิงแล้​้ว ทุ​ุกวั​ันนี้​้� ยู​ูทู​ูบยั​ังเป็​็นช่​่องทางหนึ่​่�งที่​่�สายมู​ู ผู้​้ � ชื่​่� น ชอบการทำนายโชคชะตา นำมาใช้​้ในการทำนายทายทั​ั ก เรื่​่อ� งราวต่​่างๆ ในชี​ีวิติ ผ่​่านการดู​ูดวง แบบใหม่​่ที่​่�เรี​ียกว่​่า Pick a Card ซึ่​่ง� หากแปลตรงตั​ัวก็​็หมายความว่​่า การเลื​ือกไพ่​่นั่​่�นเอง ขั้​้� น ตอนการดู​ูดวงออนไลน์​์ ผ่​่านยู​ูทู​ูบแบบ Pick a Card ก็​็ ง่​่ายดาย เริ่​่�มจากเลื​ือกคลิ​ิปที่​่�มี​ี หั​ัวข้​้อคำถามที่​่�เราสนใจ เช่​่น คน ที่​่�เราแอบชอบคิ​ิดอย่​่างไรกั​ับเรา? เดื​ือนนี้​้� ด วงชะตาเป็​็ น อย่​่ า งไร? เมื่​่� อ คลิ​ิ ก เข้​้าไปชมคลิ​ิ ป นั้​้� น ๆ แม่​่ ห มอจะนำไพ่​่ ม าวางตั้​้� ง แต่​่ 2-5 กอง แล้​้วให้​้ผู้​้� ช มหลั​ั บ ตา ตั้​้� ง จิ​ิ ต อ ธิ​ิ ษ ฐ า น ก่​่ อ น เ ลื​ื อ ก หมายเลขกองไพ่​่ที่​่�ดึ​ึงดู​ูดสายตา มากที่​่�สุ​ุด หลั​ังจากนั้​้�นแม่​่หมอจะ เปิ​ิ ด ไพ่​่ ท ำนายดวงชะตาแต่​่ ล ะ หมายเลข เราก็​็รอฟั​ังคำทำนาย หมายเลขที่​่�เลื​ือกไว้​้ได้​้เลย ปั​ัจจุ​ุบั​ันนี้​้�มี​ียู​ูทู​ูบหลายช่​่องที่​่� ทำนายดวงชะตาด้​้วยการ Pick a Card โดยมี​ีทั้​้ง� การใช้​้ไพ่​่ออราเคิ​ิล และไพ่​่ยิ​ิปซี​ี ตอบโจทย์​์สายมู​ูยุ​ุค ใหม่​่ ที่​่� เ วลาน้​้อย เพราะไม่​่ ต้​้ อง นั​ัดหมาย ไม่​่ต้​้องเดิ​ินทาง หาก ไม่​่ได้​้คาดหวั​ังคำทำนายที่​่�เฉพาะ เจาะจงมากนั​ัก Pick a Card ก็​็ เป็​็นรู​ูปแบบการทำนายโชคชะตา ที่​่�พอใช้​้เป็​็นแนวทางการดำเนิ​ิน ชี​ีวิ​ิตคร่​่าวๆ ได้​้

5

ยู​ูทู​ูบเบอร์​์คนดั​ัง แห่​่งวงการ Pick a Card

2 Rin Tarot

ยู​ูทู​ูบเบอร์​์ที่​่ดู​ู� ดวงผ่​่านการทำนาย ไพ่​่ยิ​ิปซี​ีและไพ่​่ออราเคิ​ิล โดดเด่​่น ที่​่� หั​ั ว ข้​้อการทำนายหลากหลาย แตกต่​่างจากช่​่องอื่​่�นที่​่�มี​ีการทำนาย ดวงประจำราศี​ี ใ นแต่​่ ล ะเดื​ือน ปั​ัจจุ​ุบั​ันมี​ีผู้​้�ติ​ิดตามกว่​่า 87,000 คน

4 แม่​่หมอเตย

ยู​ูทู​ูบเบอร์​์แนวแม่​่หมอที่​่�จัดั ได้​้ว่​่า มี​ีน้​้ำเสี​ียงน่​่าฟั​ังที่​่�สุ​ุดคนหนึ่​่�ง จุ​ุดเด่​่น อี​ีกประการคื​ือหั​ัวข้​้อในการทำนาย ค่​่อนข้​้างหลากหลาย มี​ีทั้​้�งเรื่​่�องงาน ชี​ี วิ​ิ ต ความรั​ั ก ใครกำลั​ั ง มองหา ทางออกให้​้กั​ับปั​ัญหาชี​ีวิ​ิตไม่​่แน่​่ว่​่า แม่​่หมอเตยอาจช่​่วยคุ​ุณได้​้ ปั​ัจจุ​ุบั​ัน มี​ีผู้​้�ติ​ิดตามกว่​่า 43,400 คน

1 Bird Eye View

แม่​่หมอนก โดดเด่​่นด้​้วยการทำนาย ที่​่�สั้​้น� กระชั​ับ เข้​้าใจง่​่ายหั​ัวข้​้อส่​่วนใหญ่​่ เน้​้นเรื่​่�องความรั​ัก ทำให้​้ถู​ูกใจสายมู​ู รุ่​่�นใหม่​่ ผู้​้� ใ ฝ่​่หารั​ั ก แท้​้ ปั​ั จจุ​ุ บั​ั น มี​ี ผู้​้�ติ​ิดตามกว่​่า 395,000 คน

3 Chia Tarot Diaries

ประสบการณ์​์ดู​ูดวงด้​้วยไพ่​่ทาโรต์​์ กว่​่า 9 ปี​ี ทำให้​้ Chia Tarot Diaries เป็​็ น อี​ี ก ช่​่ อ งหนึ่​่� ง ที่​่� ส ายมู​ูผู้​้� ชื่​่� น ชอบ การดู​ูดวงแบบ Pick a Card ต้​้องรู้​้จั� กั หั​ัวข้​้อส่​่วนใหญ่​่เกี่​่�ยวกั​ับเนื้​้�อคู่​่�และ ความรั​ัก ฟั​ังง่​่าย สบายหู​ู แถมยั​ังได้​้ รู้​้เ� รื่​่อ� งที่​่�คาใจผ่​่านคำทำนาย ปั​ัจจุบัุ นั มี​ีผู้​้�ติ​ิดตามกว่​่า 43,300 คน

5 Red Lips Telling

อิ​ิ น ที​ี เ รี​ี ย ดี​ี ไ ซน์​์ ที่​่� ห ลงใหลใน การพยากรณ์​์ จนเป็​็นที่​่�มาของการทำ ช่​่ อ ง Red Lips Telling ทำนาย ดวงชะตาผ่​่านการ Pick a Card ด้​้วยรู​ูปแบบการทำนายที่​่�เป็​็นกั​ันเอง มี​ีหัวั ข้​้อให้​้เลื​ือกหลากหลายจึ​ึงทำให้​้ มี​ี ผู้​้� ติ​ิ ด ตามเพิ่​่� ม ขึ้​้� น อย่​่ า งรวดเร็​็ ว ปั​ัจจุ​ุบั​ันมี​ีผู้​้�ติ​ิดตามกว่​่า 44,100 คน

NEXT

ผลิ​ิตภั​ัณฑ์​์สายมู​ู ตอบโจทย์​์ ไลฟ์​์สไตล์​์คนยุ​ุคใหม่​่ ตี่​่�จู่​่�เอี๊​๊�ยะยุ​ุคใหม่​่ เอาใจสายมิ​ินิ​ิมั​ัล

ที่​่�มา : www.facebook.com/Avivaspirit

เทรนด์​์การแต่​่งบ้​้านสไตล์​์มู​ูจิ​ิ สไตล์​์มินิ​ิ มัิ ลั กำลั​ังได้​้รั​ับ ความนิ​ิยม ในขณะเดี​ียวกั​ันความเชื่​่�อและศรั​ัทธาก็​็ยั​ัง อยู่​่�คู่​่�ครอบครั​ัวไทยมาหลายยุ​ุคสมั​ัย เพื่​่�อเป็​็นสิ​ิริ​ิมงคล ของบ้​้าน หลายครอบครั​ั ว จึ​ึงมั​ั ก ตั้​้� ง ศาลพระภู​ูมิ​ิ ห รื​ือ สำหรั​ับครอบครั​ัวเชื้​้อ� สายจี​ีนก็​็มักั จะมี​ีตี่​่จู่​่�� เอี๊​๊ย� ะอยู่​่�ในบ้​้าน เพื่​่�อสั​ักการะบู​ูชา ทว่​่าดี​ีไซน์​์เดิ​ิมๆ ที่​่�มี​ีสี​ีสั​ันฉู​ูดฉาดอาจไม่​่ตอบโจทย์​์ ไลฟ์​์สไตล์​์คนรุ่​่�นใหม่​่ นี่​่�เองจึ​ึงเป็​็นที่​่�มาของ Aviva Spirit ผู้​้อ� อกแบบศาลพระภู​ูมิ​ิ ตี่​่�จู่​่�เอี๊​๊ย� ะสไตล์​์โมเดิ​ิร์น์ ที่​่�ไม่​่เพี​ียง สวยงามเข้​้ากั​ับบ้​้านเรื​ือนยุ​ุคใหม่​่ แต่​่ยังั คงความศั​ักดิ์​์�สิทิ ธิ์​์� ตามหลั​ักฮวงจุ้​้�ย ผลิ​ิตภัณฑ์ ั ข์ อง Aviva Spirit ไม่​่ได้​้มี​ีเพี​ียงศาลพระภู​ูมิ​ิ และตี่​่� จู่​่� เอี๊​๊� ย ะที่​่� ใ ช้​้วั​ั ส ดุ​ุ ห รู​ูหราอย่​่ า งหิ​ิ น อ่​่ อ นที่​่� ใ ห้​้ ทั้​้�งความรู้​้สึ​ึ� กอ่​่อนโยนและแข็​็งแกร่​่ง เข้​้ากั​ับบ้​้านได้​้แทบ ทุ​ุกสไตล์​์ แต่​่ยั​ังมี​ีชุ​ุดเครื่​่�องไหว้​้ ชุ​ุดใส่​่น้​้ำชา ฉั​ัตรเงิ​ิน ฉั​ัตรทอง กระถางธู​ูปที่​่�ดี​ีไซน์​์เรี​ียบหรู​ู ทั​ันสมั​ัย ถู​ูกใจ สายมู​ูยุ​ุคใหม่​่อย่​่างแน่​่นอน

เที​ียนหอมตามราศี​ี เสริ​ิมโชคดี​ีด้​้วยสี​ีและกลิ่​่�น การใช้​้กลิ่​่�นบำบั​ัดเพื่​่�อความผ่​่อนคลาย ไม่​่ว่​่าจะ จากน้​้ำมั​ันหอมระเหยหรื​ือเที​ียนหอม เป็​็นอี​ีกหนึ่​่�งวิ​ิธี​ี ง่​่ายๆ ที่​่�คนยุ​ุคใหม่​่ใช้​้เพื่​่อ� ผ่​่อนคลายความเครี​ียดจาก กิ​ิจวั​ัตรประจำวั​ัน ซึ่​่�งคงจะดี​ีไม่​่น้​้อยหากเที​ียนหอม ที่​่�ใช้​้ประจำนั้​้�นมี​ีคุ​ุณสมบั​ัติ​ิเสริ​ิมโชคชะตา ที่​่�ไม่​่เพี​ียง ทำให้​้ผ่​่อนคลาย แต่​่ยั​ังป้​้องกั​ันโชคร้​้ายให้​้พบเจอ แต่​่โชคดี​ี Scene Matter เป็​็ น ผลิ​ิ ตภั​ั ณฑ์​์ เ ที​ี ย นหอม ไขถั่​่�วเหลื​ืองที่​่�นิ​ิยามตั​ัวเองว่​่าเป็​็นเที​ียมหอมสำหรั​ับ สายมู​ู เพราะมี​ีถึ​ึง 12 สี​ี 12 กลิ่​่�น โดยแต่​่ละกลิ่​่�น จะขึ้​้�นอยู่​่�กั​ับอุ​ุปลั​ักษณะนิ​ิสั​ัยของผู้​้�ใช้​้งานแต่​่ละราศี​ี ให้​้ช่​่วยเสริ​ิมข้​้อดี​ี และลดข้​้อด้​้อยของแต่​่ละบุ​ุคคล ส่​่ ว นสี​ี ข องภาชนะก็​็ จ ะแตกต่​่ า งกั​ั น ตามหลั​ั ก การ สี​ีมงคลของแต่​่ละราศี​ีด้​้วย

ที่​่�มา : www.instagram.com/scene.matter

N

49

50

N

NEXT

ปากกาลงยั​ันต์​์ รั​ับประกั​ันความสำำ�เร็​็จ

ที่​่�มา : www.facebook.com/mutelusmile

ไม่​่ว่​่าจะเซ็​็นสั​ัญญาค้​้าขาย เขี​ียนจดหมายถึ​ึงลู​ูกค้​้า หากว่​่ามี​ีปากกาลงยั​ันต์​์ที่​่ทุ� กุ ลายผ่​่านการดู​ูแลจากครู​ูยั​ันต์​์ ตั​ัวจริ​ิง ก็​็คงช่​่วยเพิ่​่�มขวั​ัญและกำลั​ังใจในการทำงานให้​้ กั​ับสายมู​ูได้​้ไม่​่น้​้อย Mu-te-Lu คื​ือ แบรนด์​์ของใช้​้ที่​่�ผลิ​ิตปากกาลู​ูกลื่​่�น ปากกาเจล กระดาษโน้​้ตและกระเป๋​๋าผ้​้า ที่​่�ฟั​ังผ่​่านๆ อาจดู​ูเหมื​ือนเป็​็นสิ​ินค้​้าธรรมดา แต่​่ความโดดเด่​่นของ ผลิ​ิตภั​ัณฑ์​์อยู่​่�ตรงที่​่�สิ​ินค้​้าทุ​ุกชิ้​้�นจะเป็​็นลายยั​ันต์​์เพิ่​่�ม ความขลั​ัง เสริ​ิมดวงและความสำเร็​็จ โดยปากกาลู​ูกลื่​่�น จะลงยั​ั น ต์​์ น ะสำเร็​็ จ เสริ​ิ ม โชคลาภ ความสำเร็​็ จ ความร่​่ำรวย ธุ​ุรกิ​ิจการค้​้า ส่​่วนปากกาเจล จะลงยั​ันต์​์ นะหน้​้าทอง เสริ​ิมเมตตามหานิ​ิยม กระดาษโน้​้ตจะเป็​็น ลายยั​ันต์​์นะหน้​้าทองและยั​ันต์​์นะสำเร็​็จ เน้​้นทั้​้�งเมตตา มหานิ​ิยมและโชคลาภ ด้​้านล่​่างของโน้​้ตยั​ังกำกั​ับด้​้วย คาถา “นะโมพุ​ุทธายะ” เสริ​ิมความปั​ังให้​้การงานราบรื่​่น� สำเร็​็จ ไร้​้อุ​ุปสรรค เป็​็นสิ​ินค้​้าอี​ีกชิ้​้�นที่​่�ได้​้ใจชาวออฟฟิ​ิศ สายมู​ูไปตามๆ กั​ัน

คงไม่​่ผิดิ หากจะบอกว่​่าวงการมู​ูเตลู​ูสร้​้างสี​ีสันั ให้​้กั​ับการแข่​่งขั​ันเชิ​ิงธุ​ุรกิจิ ไม่​่น้​้อย อี​ีกทั้​้�งยั​ังทำให้​้ผู้​้บ� ริ​ิโภคมองเห็​็น ความเป็​็นไปได้​้ใหม่​่ๆ ที่​่�คาดไม่​่ถึ​ึง แต่​่ก็​็ตอบโจทย์​์การใช้​้ชี​ีวิ​ิตได้​้อย่​่างลงตั​ัว สุ​ุดท้​้ายแล้​้วตราบใดที่​่�ความเชื่​่�อไม่​่มี​ี วั​ันหมดอายุ​ุ วงการมู​ูเตลู​ูก็​็คงยั​ังพั​ัฒนาตั​ัวเองอย่​่างต่​่อเนื่​่อ� งเพื่​่อ� เป็​็นทางเลื​ือกให้​้กั​ับไลฟ์​์สไตล์​์ของคนรุ่​่�นใหม่​่ต่อ่ ไป

5

เครื่​่�องรางของ สายมู​ูทั่​่�วโลก 1 ลู​ูกโอ๊​๊ ค : ตำนานเทพเจ้​้านอร์​์ ส (Norse) ทางตอนเหนื​ือของทวี​ีปยุ​ุโรป เชื่​่อ� ว่​่า หากพกลู​ูกโอ๊​๊คไว้​้ในกระเป๋​๋าจะทำให้​้โชคดี​ีและ ป้​้องกั​ันเจ็​็บป่​่วย 3 เกล็​็ดปลาคาร์​์ฟ : ประเทศโครเอเชี​ีย โปแลนด์​์ สาธารณรั​ัฐเช็​็ก มั​ักเก็​็บเกล็​็ดปลา ที่​่�ทานในวั​ันคริ​ิสต์​์มาส ไว้​้ในกระเป๋​๋าสตางค์​์ เพื่​่�อความโชคดี​ี 5 แมลงปี​ีกแข็​็ง Scarabs : เป็​็นเครื่​่อ� งราง ของชาวอี​ี ยิ​ิ ป ต์​์ ที่​่� ใ ช้​้ป้​้ อ งกั​ั น ความโชคร้​้าย และเป็​็ น สั​ั ญ ลั​ั ก ษณ์​์ ข องการฟื้​้� น ฟู​ูและ เปลี่​่�ยนแปลงด้​้วย

2 มี​ีด Tumi : มี​ีดที่​่�ทำจากทอง ทองแดง หรื​ือเงิ​ิน มั​ักใช้​้ในพิ​ิธีกี รรมต่​่างๆ และแขวนไว้​้ บนกำแพงของชาวเปรู​ู เชื่​่�อกั​ันว่​่าทำให้​้โชคดี​ี 4 ตุ๊​๊�กตากั​ั ง วล : ประเทศกั​ั ว เตมาลา มี​ีตุ๊​๊ก� ตาที่​่�ไว้​้รั​ับฟั​ังความทุ​ุกข์​์ใจ เชื่​่อ� ว่​่าหากเล่​่า ความทุ​ุกข์​์ให้​้ตุ๊​๊�กตากั​ั ง วลฟั​ั ง ตุ๊​๊� ก ตาจะเก็​็ บ เรื่​่�องราวนั้​้�นไปคิ​ิดแทน ทำให้​้เราสบายใจขึ้​้�น

SCAN QR CODE เพือ่ รับชม Clip

edITOr's note

เศรษฐกิ​ิจมู​ูเตลู​ู รู้​้�จั​ักใช้​้ได้​้ประโยชน์​์

ไม่​่ ว่​่ า จะด้​้วยสถานการณ์​์ โ รคระบาด หรื​ือสภาพ เศรษฐกิ​ิ จ ถดถอย ในช่​่ ว งสองสามปี​ี ห ลั​ั ง มานี้​้� ปรากฏการณ์​์ ค นรุ่​่� น ใหม่​่ หั​ั น มาสนใจเรื่​่� อ งความเชื่​่� อ เหนื​ือธรรมชาติ​ิหรื​ือที่​่�เรี​ียกกั​ันว่​่า มู​ูเตลู​ู ก็​็ถื​ือเป็​็นสิ่​่�งที่​่� น่​่าสนใจเพราะในขณะที่​่�หลายคนมองเรื่​่�องนี้​้�เป็​็นเรื่​่�อง งมงาย ล้​้าสมั​ัย แต่​่ก็ส็ ร้​้างความมั่​่�นคงทางใจได้​้เหมื​ือนกั​ัน เอาเข้​้าจริ​ิงเรื่​่�องไสยศาสตร์​์ และศาสนาก็​็ทำหน้​้าที่​่� ควบคุ​ุมสั​ังคมโบราณมาอย่​่างยาวนาน หรื​ือแม้​้กระทั่​่�ง เป็​็ น ต้​้นธารของวิ​ิ ท ยาศาสตร์​์ ใ นยุ​ุ คปั​ั จจุ​ุ บั​ั น เพราะ มั​ั น จุ​ุ ด ประกายให้​้มนุ​ุ ษ ย์​์ เ กิ​ิ ด ความสงสั​ั ย ใคร่​่ รู้​้� แ ละ อยากหาหนทางพิ​ิสู​ูจน์​์ จนกระทั่​่�งปั​ัจจุ​ุบั​ันเรื่​่�องพิ​ิสู​ูจน์​์ ได้​้กลายเป็​็นที่​่�ยอมรั​ับเท่​่านั้​้�น ในขณะเดี​ียวกั​ันเมื่​่�อเกิ​ิด ความอ่​่อนไหว ไม่​่มั่​่�นคง เราก็​็เริ่​่�มมองหา "อำนาจ" ที่​่� เหนื​ือกว่​่า ช่​่วยดลบั​ันดาลให้​้ผ่​่านพ้​้นเรื่อ่� งร้​้ายต่​่างๆ ไปได้​้ ไสยศาสตร์​์และมู​ูเตลู​ูจึ​ึงเหมื​ือนถู​ูกฝั​ังชิ​ิปอยู่​่�ในสมอง ของมนุ​ุ ษ ย์​์ และวิ​ิ วั​ั ฒ นาการให้​้มี​ี ห ลายความหมาย และรู​ูปแบบ อี​ีกทั้​้�งผนวกรวมเข้​้ากั​ับวิ​ิทยาการต่​่างๆ

ยกตั​ัวอย่​่างง่​่ายๆ ก็​็คื​ือการทำศั​ัลยกรรมเสริ​ิมโหงวเฮ้​้ง หรื​ือแม้​้แต่​่ ก ารดู​ูดวงหรื​ือทำบุ​ุ ญ ออนไลน์​์ เพื่​่� อ ให้​้ ตอบโจทย์​์ชี​ีวิ​ิตสมั​ัยใหม่​่ รวมถึ​ึงการดี​ีไซน์​์ให้​้มี​ีรู​ูปแบบ ที่​่�เป็​็นมิ​ิตรมากขึ้​้�น อย่​่างที่​่�เราได้​้เห็​็นการวาดเทพเจ้​้า เป็​็นลายการ์​์ตู​ูนน่​่ารั​ักๆ และใส่​่ความเป็​็นแฟชั่​่�น เช่​่น การเลื​ือกสี​ีสันั ที่​่�มีคี วามหมาย หรื​ือการออกแบบสร้​้อย กำไล ผสมเครื่​่�องรางให้​้ดู​ูเก๋​๋ไก๋​๋ สวมใส่​่ได้​้ในชี​ีวิ​ิตประจำวั​ัน ยั​ังไม่​่นั​ับรวมแหล่​่งท่​่องเที่​่�ยวต่​่างๆ ในเมื​ืองไทยที่​่� เมื่​่�อใส่​่ลู​ูกเล่​่นเกี่​่�ยวกั​ับความเชื่​่�อสิ่​่�งศั​ักดิ์​์�สิ​ิทธิ์​์�เข้​้าไปก็​็ กลายเป็​็นที่​่�เที่​่�ยวยอดฮิ​ิตจนสร้​้างงานสร้​้างรายได้​้มหาศาล ให้​้กั​ับชุ​ุมชน จึ​ึงไม่​่น่​่าแปลกใจว่​่าแม้​้ตั​ัวเลขธุ​ุรกิ​ิจอื่​่�นๆ จะอยู่​่�ในช่​่ ว งขาลง แต่​่ ธุ​ุ รกิ​ิ จ เกี่​่� ย วกั​ั บ มู​ูเตลู​ูกลั​ั บ สวนกระแสขึ้​้�นมาได้​้ ไทยเป็​็ น ประเทศที่​่� ห ล่​่ อ หลอมด้​้วยความเชื่​่� อ มาอย่​่างยาวนาน หาเรารู้จั้� กั ใช้​้เรื่อ่� งราวเหล่​่านี้​้�อย่​่างพอดี​ี และใส่​่ ค วามคิ​ิ ด สร้​้างสรรค์​์ ล งไป เชื่​่� อ แน่​่ ว่​่ า จะเป็​็ น วิ​ิธี​ีกระตุ้​้�นเศรษฐกิ​ิจของประเทศได้​้อี​ีกทางหนึ่​่�ง

W E

51

กรุงเทพมหานคร โดยสํานักวัฒนธรรม กีฬาและการท องเที่ยว ร วมกับ OKMD TK Park และสํานักพ�มพ มติชน จัดกิจกรรม Library Alive : ห องสมุดมีชีว�ต เพ�่อส งเสร�มให ประชาชนแสวงหาความรู ในรูปแบบใหม ๆ โดยมีกิจกรรม ดังนี้

ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมเเละสมัครเข้าร่วมกิจกรรมได้ที่ สำ�นักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (OKMD) OKMD และ www.okmd.or.th