ชุดความรู้กินได้ |ขนมงานบุญ เมืองน่าน

Page 1

ขนมงานบุญ เมืองน่ าน

ผู้จัดทา น.ส.อารี รัตน์ ขวัญทิพย์ หน่ วยงาน วิทยาลัยชุมชนน่ าน โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ขนมงานบุญ เมืองน่ าน

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ”

ทาไมต้ อง...(ขนมงานบุญ เมืองน่ าน)... หัตถกรรมความอร่ อย คงความเป็ นเอกลักษณ์ ของเมืองน่ าน

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ความสาคัญของอาชีพ ขนม หัตถกรรมความอร่ อยที่แสดงออกถึงความอ่อนช้ อยของความ เป็ นไทย ตังแต่ ้ ครัง้ อดีตกาล ที่ก่อกาเนิดภูมิปัญญาไทยหลากหลายอย่าง ให้ สืบ สานต่อ ทังวิ ้ ถีชีวิต ประเพณี วัฒนธรรม ที่สามารถนาวัสดุมีอยู่ในท้ องถิ่น มาปรุ ง แต่งเป็ นของหวานได้ มากหลายรู ป แบบ ขนมแต่ล ะชนิ ดล้ วนมีเ รื่ อ งราวความ เป็ นมา ความมีเสน่ห์ แสดงให้ เห็นถึงความละเอียดอ่อน ประณีต วิจิตรบรรจงใน รู ปลักษณ์ ตัง้ แต่วัตถุดิบที่ใช้ วิธีการทาที่กลมกลืน ความพิ ถีพิถัน สีที่ให้ ความ สวยงาม มีกลิ่นหอม รสชาติของขนมที่ละเมียดละไมชวนให้ รับประทาน ขนม ในงานบุญ ถือเป็ นเอกลักษณ์และวัฒนธรรมท้ องถิ่นซึ่งอยู่ค่กู บั จังหวัดน่าน มาช้ านาน ได้ เข้ ามามีบทบาทในงานบุญตังแต่ ้ อดีตมาแล้ ว ที่ซึ่งควร อนุรักษ์ และเผยแพร่ เพื่อให้ ขนมงานบุญ เมืองน่าน เป็ นที่ร้ ู จกั แพร่ หลายในหมู่คน รุ่นใหม่และคนรุ่นเก่าที่อาจจะหลงลืมความสาคัญของขนม งานบุญเมืองน่าน อีก ทังยั ้ งได้ ช่วยอนุรักษ์ วฒ ั นธรรมที่มีตงแต่ ั ้ อดีตมาแล้ ว ให้ ควรอยู่ต่อไป ขนมงาน บุญ ในสมัยก่อนขนมงานบุญ จะทาเฉพาะเวลามีงานสาคัญเท่านัน้ ไม่ว่าจะเป็ น ในงานเทศกาล งานประเพณี งานทางศาสนา หรื อการประกอบพิธีกรรมต่างๆ หรื อ เรี ย กอี ก อย่ างหนึ่ง ว่า ขนมตามฤดูก าล ขนมพิ เ ศษ ๆ เฉพาะงานบุญ นั่น หมายถึงในปี หนึง่ ๆ จะมีการทาขนมชนิดนันเพี ้ ยง ๑ ครัง้ เท่านัน้ เนื่องจากทายาก และต้ องใช้ แรงใจแรงกายของคนหลาย ๆ คนร่ วมกัน จึงเกิ ดแนวคิดในการทา อาชีพ การทาขนม งานบุญเมืองน่าน เพื่อตอบสนองความต้ องการของผู้บริ โภค โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ”

วัตถุประสงค์ 1. เพื่ออนุรักษ์ และเผยแพร่วฒ ั นธรรมเกี่ยวกับการทาขนม ในงานบุญเมืองน่าน 2. เพื่อสืบสานภูมิปัญญาท้ องถิ่น 3.เพื่อตอบสนองความต้ องการของผู้บริโภค 4. เพื่อสร้ างรายได้ ให้ กบั คนในชุมชม

กลุ่มเป้าหมาย คนที่ทาขนมเป็ น ร้ านทาขนม นักศึกษาที่ต้องการสร้ างอาชีพ คนว่างงาน ผู้บริโภค : ประชาชน องค์กร/หน่วยงาน นักท่องเที่ยว ผู้ผลิต :

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ประโยชน์ ท่ คี าดว่ าจะได้ รับ ชุดความรู้ทามาหากิน

ประโยชน์ ท่ คี าดว่ าจะได้ รับ - ประโยชน์ ต่อคนในพืน้ ที่/ประชาชน เพื่อพัฒนาศักยภาพ ภูมิปัญญาท้ องถิ่นที่มีอยู่ ในการเสริ มสร้ าง คุณภาพชีวิต เพื่อการดารงอยู่ของวัฒนธรรมควบคูก่ บั การพัฒนาเป็ น อาชีพและรายได้ ของคนชุมชน - ประโยชน์ ต่อหน่ วยงาน วิทยาลัยชุมชนน่านในฐานะเป็ นหน่วยงานที่จดั การเรี ยนการสอน เพื่อพัฒนาอาชีพและคุณภาพชีวิตของคนในชุมชน ตามวิสยั ทัศน์ และพันธกิจของวิทยาลัยชุมชน - ประโยชน์ ต่อผู้จัดทาองค์ ความรู้ ซึง่ เป็ นองค์วามรู้ในการทามาหากิน แบบบรูณาการ เพื่อให้ ผ้ ทู ี่สนใจ สามารถค้ นคว้ าอย่างเป็ นระบบได้ และได้ นามาต่อยอดเพื่อสร้ าง องค์ความรู้ในการเพิ่มคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนต่อไปในอนาคตได้ โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ประโยชน์ ท่ คี าดว่ าจะได้ รับ ชุดความรู้ทามาหากิน ยกระดับขนมงานบุญ เมืองน่ าน ให้ เป็ นที่ร้ ู จักแพร่ หลาย

ชุดความรู้ การสืบทอด ภูมปิ ั ญญาท้ องถิ่น การทาขนม งานบุญเมืองน่ าน

ต่ อยอดเพิ่มมูลค่ า ของขนมงานบุญ เมืองน่ าน

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ขัน้ ตอนการจัดทาชุดความรู้ “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ขัน้ ตอนการจัดทาชุดความรู้ ทามาหากิน

5 ขัน้ ตอน

คัดเลือกอาชีพ วิเคราะห์ เนือ้ หาความรู้ ของอาชีพ รวบรวมเนือ้ หาความรู้

เรี ยบเรี ยงเนือ้ หา จัดทาชุดความรู้ ทามาหากิน นาเสนอและจัดทาแผนเผยแพร่ โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


Infographic “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน” หัตถกรรมความอร่ อย คงความเป็ นเอกลักษณ์ ของเมืองน่ าน

จุดเริ่มต้ นมาจากวัฒนธรรม

การวางแผนการตลาด ราคาขาย : ตังราคา ้ ที่เหมาะสม ลูกค้ า ขึ ้นอยูก่ บั ราคา วัตถุดบิ ในขณะนัน้

ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ลูกค้ า ลูกค้ า

เงินลงทุน 3,800 บาท

กาลังคน

แนวคิด ใหม่ ในการพัฒนาอาชีพ ค่ าอุปกรณ์ เริ่มต้ น 2,000 ค่ าวัตถุดิบ 1,000

แรงงาน 300 ค่ าพาหนะ 500

ชุดเบรก ชุดถวายพระ ชุดของฝาก


ความรู้ /ทักษะที่ ความรู้และทักษะที่จาเป็ น ประเพณี งานบุญ จังหวัดน่ าน ประวัติ เรื่ องราว ขนมงานบุญ การทาขนม - ส่ วนผสม

- ขัน้ ตอนการทา - เคล็ดลับการปรุ ง/เลือกส่ วนผสม บรรจุภัณฑ์

การตลาด

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


การจัดการการเงิน การจัดการการเงิน การจัดเตรี ยม

แหล่ งเงินทุน

เงินทุน

แรงงาน

- วัตถุดบิ - อุปกรณ์ การทา

- ตนเอง -ภาครั ฐ - กลุ่ม

-เงินทุนเริ่มต้ น -เงินทุนหมุนเวียน

-ทาด้ วยตนเอง ธุรกิจใครอบครั ว -การจ้ างลูกจ้ าง

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


เงินลงทุน/กาไร

เงินลงทุนสาหรั บเริ่มต้ นทาขนม(ผู้ผลิต) อุปกรณ์สาหรับเริ่ มต้ น รวม

2,000 2,000

บาท บาท

ผู้ผลิต เงินทุนรายวัน 1. วัตถุดิบสาหรับทาขนม(แล้ วแต่ชนิดและ ปริ มาณของขนม ในการทาครัง้ นัน) ้ 2. ค่าแรงงานรายวัน 3.ค่าพาหนะและการขนส่ง รวม

บาท บาท 300 บาท 500 บาท 1,800 บาท

1,000

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ตาราง ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ประเพณี/เทศกาล งานบุญ ประเพณีงานบวชหรือ บรรพชา

เดือน

กุมภาพันธ์–เมษายน

(ประเพณีดาปอยงานบวช) ประเพณีสงกรานต์

เมษายน

รู ปขนม

ขื่อขนม

ชื่อขนม เฉพาะถิ่น

ขนมปาด

ขนมปาด

ข้ าวเหนียวแดง

ขนมอีตู

ข้ าวเกรี ยบว่าว

ข้ าวแคบ

ข้ าวเกรี ยบว่าว

ข้ าวควบ

ขนมเทียน

ขนมเนี๊ยบ

ข้ าวต้ มมัด

ข้ าวต้ มหัว หงอก

ข้ าวแดกงา

ข้ าวหนึกงา

-

ขนมซี่

ขนมเกลือ

เข้ าหนม เกลือ

ขนมใส้ ไส

ขนมใส้ ไส

(ประเพณีปี๋ใหม่เมือง)

ประเพณีเข้าพรรษา ประเพณีถวายทานสลาก จุมปู (ประเพณี ตานก๋วยสลาก) ขนมที่มีรับประทานในช่ วง ฤดูหนาว ประเพณีบายศรี ส่ ูขวัญ ขนมที่นิยมทารับประทาน ในทุกเทศกาล

กรกฎาคม กันยายน-ตุลาคม

พฤศจิกายน-กุมภาพันธ์

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ประวัตคิ วามเป็ นมา ขนมงานบุญ เมืองน่ าน

ขนมปาด ขนมปาดนั น้ มี ม านานมากกว่ า 60 ปี เป็ นขนมที่ นิ ย มท าในงานปอยหรื อ งานบวช (บวชลูกแก้ ว อุปสมบทพระ)โดย 1 ปี มีเพียง 1 ครัง้ เท่านั ้น ก็จะมีการทาขนมปาดเป็ นงาน ร่ วมสามัคคี ข องชนในกลุ่มเรี ย กว่า วันกิ น ขนมปาด จะท าก่ อ นงาน 1 วัน กระทะแรก สาหรับผู้ทาร่วมกันกิน กระทะที่สองไว้ ทาบุญเลี ้ยงแขก กระทะที่สามห่อนแจกแขกในงาน ลักษณะของขนมปาด จะคล้ ายขนมศิลาอ่อนจะมีสีออกจะน ้าตาลเข้ ม มีรสชาติหวานมัน เวลาเคี ้ยวจะกรุบกรอบในปากเล็กน้ อยจากมะพร้ าวเเละงาที่ใช้ ในการทาขนม ในวันงาน บวช เจ้ าภาพจะห่อขนมปาดแจกแขกถือติดมือไปฝากที่บ้านทุกคน พิธีกวนขนมปาด หรื อการคนขนมปาดนั ้น เป็ นประเพณีในท้ องถิ่นที่สาคัญของชาวล้ านนา เป็ นกุศโลบาย เพื่อการรวมลูกหลานหรื อคนในท้ องถิ่นเพราะการทาขนมปาดนั ้น ต้ องอาศัยกาลังคนและ อาศัย ระยะเวลาในการท า ในสมัย ก่ อ นนัน้ การเตรี ย มของส าหรั บ การท าขนมปาด ใช้ ระยะเวลาหลายวัน เพราะในสมัยก่อนจะใช้ วิธีตาข้ าว โดยใช้ “มอง” หรื อครกกระเดือง ไม้ นาดใหญ่ในการตา เพื่อจะนาข้ าวที่ตาแบบละเอียดแล้ วมาทาขนม

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ประวัตคิ วามเป็ นมา ขนมงานบุญ เมืองน่ าน (ขนมปาด) แต่ในปั จจุบนั จะใช้ แป้งสาเร็จรูปแทน “ขนมปาด “ เป็ นขนมที่มี นัยยะ คนสมัยก่อนเขาพูด กันว่า ถ้ าใครไม่รวย ไม่มีบริวารมากจะไม่สามารถทาขนมชนิดนี ้ได้ เลย เพราะใช้ ต้นทุนสูง ทั ้งเงินทั ้งคน เวลาทาจะบ่งบอกด้ วยว่าคนทาเป็ นคนยังไง อดทนไหม ใจเย็นหรื อไม่ เพราะ ต้ องใช้ ความละเอียด ผู้เฒ่าสมัยก่อนจะดูว่าที่ลูกเขยลูกสะใภ้ ก็จากงานกวนขนมปาด และขนมปาดเป็ นยอดขนมด้ วย เป็ นขนมเอาไว้ ไหว้ สา เอาไว้ ตาน (ถวายพระ) แล้ ว ได้ บญ ุ ซึง่ เป็ นวิถีอนั งดงามของสังคมคนเมืองหรื อคนล้ านนาสมัยเก่า ในปั จจุบนั พิธีกวนขนมปาดยังได้ รับการสืบทอดต่อกันมา ในแต่ละยุคสมัย อาจมีการเปลี่ยนแปลงไปบ้ าง เช่น วิธีการทา อุปกรณ์ในการทาแต่ในท้ องถิ่นต่าง ๆ ของ ทางภาคเหนือก็ยงั คงมีการกนขนมปาดหรื อคนขนมปาดในงานประเพณีสาคัญๆ ที่เห็นได้ ชัดก็คือ งานสงกรานต์และงานบวช ถือได้ ว่าพิธีกนขนมปาดหรื อการคนขนมปาดในงาน บุญนั ้นเป็ น สร้ างความสามัคคีและความรักใคร่ของคนในท้ องถิ่นได้ อย่างดียิ่ง เป็ นพิธีหรื อ ประเพณีที่ควรจะอนุรักษ์ สืบสานเอาไว้ ให้ คนรุ่นหลังได้ เรี ยนรู้วิถีชีวิตที่ปยู่่ าตายายได้ สงั่ สมเอาไว้ นับ ได้ ว่ามีความสาคัญต่อการดาเนินชีวิตท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงของ สังคม เป็ นวัฒนธรรมอันดีงามที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์

การกวนขนมปาด

ขนมปาด

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ประวัตคิ วามเป็ นมา ขนมงานบุญ เมืองน่ าน

ข้ าวเหนียวแดง ทางจังหวัดน่านเรี ยก ขนมอีตู เป็ นขนม ที่ต้องใช้ วิธีการกวน ต้ องออกแรงมาก ชาวบ้ านจึง อาศัย วัน รวมญาติ อ ย่ า ง วั น สงกรานต์ งานบุ ญ หรื อ งานบวช ที่ มัก จะมี พ่ อ แม่ พี่ น้ อง มารวมตัวกัน เพื่อจะได้ ช่วยกันลงแรงกวนขนม เมื่อทาเสร็ จแล้ วก็จะนาไปทาบุญกัน ขนม ข้ าวเหนียวแดงจึงเปรี ยบเสมือนเป็ นตัวแทนของความสามัคคีในครอบครัว

ข้ าวแคบ

ข้ าวควบ

ข้ าวเกรี ยบว่าว ขนมที่ค่กู ันกับข้ าวแคบก็คือข้ าวควบ นิยมเก็บไว้ รับประทานในงานเทศกาล สาคัญ เช่น ปี ใหม่เมือง งานปอยหลวง ข้ าวควบ ก็คือ ข้ าวเกรี ยบว่าวของภาคกลาง นั่นเอง วิ ธี ก ารในการท าข้ า วควบนัน้ ยุ่ง ยากพอสมควร และต้ อ งใช้ ผู้ที่ ช านาญมาท า จึ ง จะได้ ข้ าวควบที่มีคณ ุ ภาพดี เวลาภิงไฟแล้ วจะได้ ข้าวควบ ที่ขยายตัวเป็ นแผ่นใหญ่สวย ข้ าวแคบจะมีรสชาติเค็มปะแล่มๆ แต่ ข้ าวควบนั ้นจะมีรสชาติหวาน ผู้ใหญ่มกั จะห้ าม ไม่ให้ กินข้ าวควบมากเกินไปเพราะจะทาให้ เจ็บลิ ้นได้ โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ประวัตคิ วามเป็ นมา ขนมงานบุญ เมืองน่ าน

ขนมเทียน ขนมเทียน หรื อ ขนมนมสาวทางภาคเหนือเรี ยกว่า ขนมจ็อก " คาว่า "จ๊ อก" เป็ นคากริ ยา ที่หมายถึง การทาสิ่งของให้ มีลกั ษณะเป็ นคล้ ายๆ กระจุก มียอดแหลม คือ การห่อขนม เทียนของทางภาคกลางนัน่ เอง ทางจังหวัดน่าน เรี ยก ขนมเนี๊ยบ ซึง่ เป็ นขนมที่นิยมใช้ ใน งานบุญ โดยเฉพาะเทศกาล สงกรานต์ เข้ าพรรษา ประเพณีถวายทานสลากจุมปู แต่เดิม มีไส้ มะพร้ าวและไส้ ถวั่ เขียว แต่ในปั จจุบนั มีการดัดแปลงไส้ ออกไปหลากหลายมาก ชาวจีน ใช้ ขนมเทียนในการไหว้ บรรพบุรุษช่วงวันตรุ ษและวันสารท ถ้ าแบบเค็มจะใส่พริ กไทยและเกลือ แบบหวานใส่ มะพร้ าวและน ้าตาลลงไปเพิ่ม ถ้ าตัวแป้งทาด้ วยแป้งถัว่ เรี ยกขนมเทียนแก้ ว

ขนมเทียนแก้ ว โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ประวัตคิ วามเป็ นมา ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ข้ าวต้ มมัด

ข้ าวต้ มใบตองแขมหรื อข้ าวต้ มหัวหงอก” ซึ่งกลุ่มผู้หญิงมักลงมือทา ก่อนวันสาคัญทาง ศาสนา เพื่อนาข้ าวต้ มใบตองแขมไปที่วัดใส่บาตร หรื อถ้ าบ้ านเรื อนหลังไหนทาข้ าวต้ ม ใบตองแขมมากหน่อยก็แบ่งปั นให้ กับเพื่อนบ้ าน เอาไปทาบุญที่วดั ด้ วยกัน หรื ออยากลง มือทาในช่วงวันอื่นๆไว้ กินเป็ นอาหารว่าง การทาข้ าวต้ มหัวงอกนัน้ ไม่ย าก มีค วามคล้ ายคลึงกับข้ าวต้ มมัด ทั่วไป ส่วนประกอบ เครื่ องปรุงก็หาได้ ในท้ องถิ่น ไม่ว่าจะเป็ นข้ าวสาร ถัว่ ลิสงหรื อกล้ วยน ้าว้ า และมะพร้ าว แม้ ขั ้นตอนการห่ออาจจะดูไม่ง่ายนัก แต่เมื่อได้ ลงมือห่อจนทาเป็ นแล้ ว เกิดความประทับใจ ในความสามารถของตนไม่น้อย และยังจดจาไว้ ทารับแขกในวันข้ างหน้ า การรับประทานข้ าวต้ มหัวหงอก จะแกะข้ าวต้ มตัดเป็ นท่อน ๆ ตามขวาง โรยด้ วยมะพร้ าว ขูด ผสมน ้าตาลและเกลือป่ นมากน้ อยตามชอบ

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ประวัตคิ วามเป็ นมา ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ขนมที่มีรับประทานเฉพาะฤดูหนาว ได้ แก่ ข้ าวแดกงา ทางจังหวัดน่านเรี ยก ข้ าวหนึก งา หรื อ ข้ าวหนุกงา มีส่วนผสมสาคัญคือข้ าวเหนียวนึ่งสุก งาขี ้ม้ อนและเกลือ มีคุณค่า ทางโภชนาการสูง เหมาะกับเด็กๆ เพราะทั ้งมีคณ ุ ค่าและอร่อย

ข้ าวหนึกงา

งาขี ้ม้ อนเป็ นงาพื ้นเมืองเม็ดเล็กๆ สีน ้าตาล มีกลิ่นเฉพาะตัว ให้ ผลผลิตมากในช่วงต้ นฤดู หนาว ข้ าวหนุกงาจึงเป็ นสัญลักษณ์ของ ฤดูหนาว

งาขีม้ ้ อน

ส่ ว นใหญ่ จ ะต าข้ าวหนึ ก งา กิ น กั น หลั ง จากที่ นึ่ ง ข้ าวสุ ก ในตอนเช้ าตรู่ โดยจะ ตางาขี ้ม้ อนให้ ละเอียดผสมกับเกลือเล็กน้ อย พอข้ าวสุกแล้ วก็จะคดข้ าวมาคลุกกับงาที่ตา ไว้ เพี ย งเท่ า นี ก้ ็ ไ ด้ ข้ าวหนุ ก งา ที่ ห อมหวนและเอร็ ด อร่ อ ยไว้ ทานในมื อ้ เช้ าแล้ ว โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” ประวัตคิ วามเป็ นมา ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ขนมใสไส้ หรื อเรี ยกอีกชื่อหนึ่งว่า "ขนมสอดไส้ “ ขนมใส่ไส้ นี ห้ ่ อ ด้ วยใบตองแล้ ว มี เ ตี่ ย วคาด (เตี่ ย วก็ คื อ ทางมะพร้ าว) ห่ อ เป็ นทรงสูง ขนมใส่ไส้ มีกลิ่นหอมและหวานจากตัวไส้ รสเค็มมันด้ วยหน้ ากะทิที่สดใหม่ หน้ าข้ นพอดี ไม่เละ ขนมเกลือ หรื อ เข้ าหนมเกลื อ (อ่ านว่า เข้ าหนมเกื๋ อ ) บ้ างเรี ย กว่า ขนมขาว เป็ นขนมชนิดหนึ่งที่ทาจากแป้งข้ าวเจ้ า ส่วนผสมหลักมีแป้งและเกลือ ถ้ าชอบ หวาน ให้ ใส่น ้าตาล ถ้ าชอบกะทิ ก็ใส่ไปด้ วยก็ได้ หรื ออาจโรยงาดาลงไปด้ วย มีคาพูดว่า เข้ าหนมเกลือ เบื่อบ่าว เป็ นคาพูดเชิงสัพยอกว่า หากไม่ชอบหนุ่มคนใด ถ้ าเขามาพูดเกี ้ยว ก็ให้ สาวนั ้นเอาเข้ าหนมเกลือให้ บ่าวหรื อชายหนุ่มผู้นั ้นกิน เพราะขนมเกลือมีแต่แป้ง กิน มากจะแน่นท้ อง จนอาจจะพูดอะไรไม่ออก และอาจกลับบ้ านไปเลย

ขนมซี่ เป็ นขนมที่นิยมทาไว้ รับประทานและใช้ ใส่ข้าว ขวัญในพิธีส่ขู วัญของคนพื ้นบ้ านพื ้นเมืองสามารถนามาเป็ นอาหารว่างไว้ ต้อนรับผู้คน ที่มาร่วมงานต่างๆ เช่นงานบวช งานแต่งงาน งานศพ เป็ นต้ น

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ขนมปาด”

เนือ้ ชุดความรู้ ทามาหากิน ส่ วนผสม แป้งข้ าวเจ้ า 1 กิโลกรัม น ้าตาลทราย 0.5 กิโลกรัม น ้าอ้ อย 0.5 กิโลกรัม มะพร้ าวขูด 2 กิโลกรัม เกลือ 1 / 2 ช้ อนชา ขัน้ ตอนการทา / เทคนิค 1.นามะพร้ าวขูด ครัน้ เอาแต่น ้ากะทิ ผสมน ้าเปล่า 3 กิโลกรัม 2.นาแป้งข้ าวเจ้ า น ้าตาลทราย น ้าอ้ อย เกลือ ผสมรวมกัน 3.นาไปใส่กระทะตั ้งไฟอ่อนๆ กวนไปเรื่ อยๆ ใช้ ไม้ พายคนไปจนแป้งสุกได้ ที่แล้ ว 4.ยกลงเทใส่ถาดที่เตรียมไว้ พักไว้ จนเย็นได้ ที่แล้ ว โรยด้ วยเนื ้อมะพร้ าวฝอย แล้ วเอาไปตัด เป็ นชิ ้น

เคล็ดลับในการปรุ ง/เลือกส่ วนผสม มะพร้ าวแก่ นามาคั ้นเป็ นกะทิก่อนใส่ในขนม มะพร้ าวทึนทึก ใช้ เป็ นมะพร้ าวขูดโรยหน้ าขนม โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ข้ าวเหนียวแดง”

เนือ้ ชุดความรู้ ทามาหากิน ส่ วนผสม ข้ าวสารเหนียว1 กิโลกรัม น ้าตาลทราย 0.5 กิโลกรัม น ้าอ้ อย 0.5 กิโลกรัม มะพร้ าวขูด 2 กิโลกรัม เกลือ 1 / 2 ช้ อนชา

ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค 1. เอาข้ าวเหนียวที่เตรียมไว้ มาซาวในน ้าสัก 2 ครัง้ พอให้ น ้าใสหน่อย ก็ใส่น ้าพอท่วมข้ าว เหนียว แล้ วก็แช่ไว้ ประมาณ 2 ชัว่ โมง ครบ 2 ชัว่ โมง ก็เทข้ าวเหนียว ใส่กระชอน พักไว้ ให้ สะเด็ดน ้าจากนั ้น 2. นาข้ าวเหนียวไปนึ่งให้ สกุ ใช้ เวลาประมาณ 15-20 นาที 3. เตรี ยมมะพร้ าวขูดครัน้ เอาน ้ากะทิ 4.นาน ้ากะทิใส่กระทะ ตั ้งไฟปานกลาง เคี่ยวจนกะทิแตกมัน ใส่น ้าตาลทราย น ้าอ้ อย เกลือ ลงไป เคี่ยวต่อจนน ้าตาล น ้าอ้ อยละลาย 5.นาข้ าวนึ่งสุกลงไปใส่ในกระทะ เคี่ยวต่อไปจนข้ าวเหนียวได้ ที่ เทลงใส่ถาดที่เตรี ยมไว้ พักไว้ จนเย็น นาไปตัดเป็ นชิ ้น โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ข้ าวเกรี ยบว่ าว”

เนือ้ ชุดความรูน้ ้ ทตอนในการท ามาหากิน าข้ าวเหนียวแดง กระบวนการขั ส่ วนผสม การทาข้ าวควบ ข้ าวเหนียว 5 ลิตร , ไข่ไก่สด 3 ฟอง ไข่ไก่ต้มสุก 3 ฟอง , น ้าตาลปี๊ บ 500 กรัม น ้าตาลทรายแดง 1กิโลกรัม ,กะทิ 1 กล่อง น ้ามันพืช ขนาดกลาง 1 ขวด น ้าซาวข้ าว 1 ลิตร , พลาสติกใส ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค 1. นาข้ าวเหนียวสุกแล้ ว มาตา ให้ ละเอียด ระหว่างการตา ให้ เอาไข่ไก่สด น ้าตาล กะทิ ผสมเข้ าด้ วยกัน โดยใช้ น ้าซาวข้ าวผสม พอเหนียวได้ ที่ก็นามาปั น้ เป็ นลูกกลมๆ 2. นาไปคลี่บนพลาสติกที่เตรี ยมไว้ เพื่อให้ เป็ นแผ่นพอประมาณ โดยใช้ ไข่ไก่ที่ต้มสุก เอา เฉพาะไข่แดงผสมน ้ามันพืช ทาบน พลาสติก ก่อน เพื่อไม่ให้ ติดพลาสติก 3. นาไปตากแดด พอแห้ งหมาดๆก็เก็บไว้ ได้ สามารถนามาพิงไฟรับประทานได้ เลย เคล็ดลับในการปรุ ง ไข่ไก่ต้ม ใช้ เฉพาะไข่แดง นามาขยี ้ให้ เข้ ากับน ้ามัน สาหรับทาบน พลาสติกก่อน เพื่อไม่ให้ ติดพลาสติก เคล็ดลับในการเลือกส่ วนผสม น ้าตาลปี๊ บให้ เลือกแบบที่ไม่มีน ้าตาลทรายผสม (ของแท้ ) เพราะถ้ ามีน ้าตาลทรายผสม จะทาให้ ข้าวควบไม่พองตัวเมื่อย่างไฟ โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ข้ าวเกรี ยบว่ าว”

เนือ้ ชุดความรูน้ ้ ทตอนในการท ามาหากิน าข้ าวเหนียวแดง กระบวนการขั ส่ วนผสม การทาข้ าวแคบ ข้ าวเหนียวที่แช่ไว้ 1 ลิตร เกลือป่ น 1 ช้ อนโต๊ ะ งาดา 1 ช้ อนโต๊ ะ ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค 1. ล้ างข้ าวสารเหนียวให้ สะอาด แช่ไว้ 1 คืน ล้ างข้ าวสารเหนียวที่แช่แล้ วอีกครัง้ หนึ่ง 2. นามาโม่ด้วยโม่หิน จะได้ แป้งสาหรับทาข้ าวแคบ 3. ผสมงาดาและเกลือลงในน ้าแป้ง คนให้ เกลือละลาย 4 . คลุมหม้ อด้ วยผ้ าขาวบาง ตั ้งน ้าให้ เดือด ละเลงแป้งลงบนผ้ าเป็ นแผ่นวงกลม พอแป้งสุก ใช้ ไม้ พายช้ อนขึ ้น 5. วางแป้งลงบนแผ่นหญ้ าคา ทาต่อเรื่ อยๆ จนเต็ม 6. ตากแดดให้ แห้ ง ประมาณ 2 วัน สามารถนามาเก็บไว้ โดยใช้ ทอด หรื อพิงไฟ เคล็ดลับในการปรุ ง ใช้ แผ่นหญ้ าคา สาหรับวางข้ าวแคบที่ละเลงสุกใหม่ ทาให้ แป้งข้ าวแคบแกะออกได้ ง่าย เคล็ดลับในการเลือกส่ วนผสม ให้ ใช้ ข้าวสารเหนียวที่เม็ดหัก หรื อเรี ยกว่า ข้ าวต่อน จะทาให้ โม่ละเอียดง่าย โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ขนมเทียน”

เนือ้ ชุดความรูน้ ้ ทตอนในการท ามาหากิน าข้ าวเหนียวแดง กระบวนการขั ส่ วนผสม แป้งข้ าวเหนียว 1 กิโลกรัม น ้าตาลปี๊ บ 200 กรัม น ้าตาลทราย 2 ช้ อนโต๊ ะ มะพร้ าวขูด 2 ถ้ วย เกลือป่ น 2 ช้ อนชา ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค 1. นาน ้าเปล่า น ้าตาลทราย น ้าตาลปี๊ บ เกลือ ลงไปเคี่ยวในกระทะ จนเดือด ใส่มะพร้ าว เคี่ยว ต่อจนมะพร้ าวเหลืองหอม ปล่อยไว้ ให้ เย็นเพื่อนาไปปั น้ เป็ นก้ อน 2. เทแป้งข้ าวเหนียว ใส่กะละมัง นวดจนแป้งเหนียวปั น้ เป็ นก้ อนได้ 3. จับใบตองให้ เป็ นทรงกรวย ใส่ไส้ ที่ปัน้ ไว้ ลงไป ตักส่วนผสมแป้งใส่ จากนั ้นห่อให้ สวยงาม เรี ยงลงในชุดนึ่ง 4 . นาขนมไปนึ่งด้ วยไฟแรงที่มีน ้าเดือด นานประมาณ 30 นาที จนขนมสุก ปิ ดไฟ นาออก จากชุดนึ่ง พร้ อมรับประทาน

เคล็ดลับในการปรุ ง/เลือกส่ วนผสม ใช้ มะพร้ าวทึนทึก ในการทา ไส้ ของขนม

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ข้ าวต้ มมัด” เนือ้ ชุดความรู้ ทามาหากิน ส่ วนผสม ข้ าวสารเหนียว 5 ถ้ วย กล้ วยน ้าวาสุก 10 ลูก น ้าตาลทราย 2 ช้ อนโต๊ ะ เกลือป่ น 1 ช้ อนโต๊ ะ มะพร้ าวขูด 2 กิโลกรัม น ้าใบเตย 1 ถ้ วย ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค 1. แช่ข้าวสารเหนียวในน ้าประมาณ 2 - 3 ชัว่ โมง ล้ างให้ สะอาด 2. ใส่น ้าคั ้นใบเตย และเกลือ คลุกเคล้ าให้ เข้ ากัน พักไว้ ประมาณ 10 นาที ตักขึ ้นให้ เสด็จ น ้า 3. นาใบตองกว้ างประมาณ 10 นิ ้ว ซ้ อนไคว้ กนั 2 ชั ้น ใส่ข้าวเหนียว1 กามือ วาง กล้ วยน ้าว้ าตรงกลาง แล้ วใส่ข้าวอีก 1กามือ 4. ห่อใบตองให้ แน่น พับหัวและพับท้ าย มัดด้ วยตอกให้ แน่น 5. นาไปต้ ม ประมาณ 1 ชัว่ โมง ต้ มสุกแล้ ว ทิ ้งไว้ ให้ เย็น แกะห่อออก หัน่ เป็ นชิ ้นๆ คลุกกับมะพร้ าวขูด โรยด้ วยน ้าตาลทราย เคล็ดลับในการปรุ ง - คลุกน ้าคั ้นใบเตยกับข้ าว เพื่อให้ มีกลิน่ หอมและสีสวยน่า รับประทาน - การห่อข้ าวต้ มต้ องห่อให้ แน่น และมัดเชือดให้ แน่น จะทาให้ ข้าวต้ มหัว หงอกเหนียว รสชาติอร่อย - ควรเลือกกล้ วยน ้าว้ าที่สกุ งอม จะทาให้ ข้าวต้ มหัวหงอกมี รสชาติหวานอร่อย

ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ข้ าวแดกงา” เนือ้ ชุดความรู้ ทามาหากิน ส่ วนผสม ข้ าวสารเหนียว 1 / 2 ลิตร เมล็ดงาขี ้ม้ อน 1 / 2 ลิตร เกลือป่ น 1 ช้ อนโต๊ ะ ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค 1. นาเมล็ดงา ไปล้ างน ้า โดยใส่เมล็ดงาในชามเปิ ดน ้าใส่ แล้ วคนเมล็ดงาก็จะลอยขึ ้นมา ใช้ กระชอนตักขึ ้นพักให้ สะเด็ดน ้า แล้ วนาไปผึง่ แดดให้ พอแห้ ง จึงนามาโขลก ให้ ละเอียด (หรื อใช้ เครื่ องบดของแห้ งไฟฟ้าบด) ก็จะละเอียดมากขึ ้น น ้ามันในเมล็ดงา ก็จะออกมา ชึง่ กลิน่ จะหอมมากๆเนื ้องาจะติดกันเป็ นก้ อนๆ บี ้ให้ แหลก ก่อนที่จะคลุกเตรี ยมไว้ 2. นาข้ าวสารเหนียว แช่น ้าไว้ ข้ามคืนโดยสรงข้ าวเหนียวขึ ้นให้ สะเด็ดน ้า แล้ วนาไปนึ่งให้ สุกประมาณ 30 - 35 นาที นาใส่ชามใบใหญ่คนให้ กระจาย ในขณะที่ข้าวกาลังร้ อนๆอยู่ ให้ โรยงาที่บดไว้ และเกลือป่ น ถ้ าชอบรสหวานนิดๆก็ให้ โรยน ้าตาลทรายขาว หรื อน ้าอ้ อย ป่ น จะมีกลิน่ หอมทาให้ รสชาติอร่อยเข้ ากัน เคล็ดลับในการปรุ ง/ การเลือกส่ วนผสม - งาขี ้ม้ อน เม็ดกลมเล็ก สีน ้าตาลหม่น เป็ นพืชพื ้นบ้ านทางภาคเหนือ ปลูกกันมากบน ดอย ให้ ผลผลิตมากในฤดูหนาว - ข้ าวเหนียวต้ องเป็ นข้ าวที่สกุ ใหม่ ร้ อนๆ จะทาให้ ข้าวกับงาขี ้ม้ อน โขลกเข้ ากันได้ ง่ายนิยม รับประทานขณะข้ าวอุ่นๆ จะมีรสชาติดีกว่าทิ ้งไว้ ให้ เย็น ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ขนมซี่” เนือ้ ชุดความรู้ ทามาหากิน ส่ วนผสม ข้ าวเหนียว น ้าอ้ อยพื ้นเมือง ถัว่ ลิสงตา เกลือ น ้ามะนาว ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค 1. นาเอาข้ าวเหนียวมาแช่น ้า 4-5 ชัว่ โมง แล้ วนามานึ่งให้ สกุ ทิ ้งไว้ ให้ เย็น 1 -2 วัน แล้ วนามาผึง่ หรื อตากแดด 2-3 วันจนแห้ ง 2. นาข้ าวที่แห้ งลงทอดในนา้ ที่ร้อนจนเหลืองกรอบ ตักใส่ตะแกรงให้ สะเด็ดนา้ มัน 3. เคี่ยวน ้าอ้ อย ไม่แตกกระจายเป็ นใช้ ได้ ลดไฟให้ อ่อนนาข้ าวทอดและถัว่ ลิสงคัว่ คลุก ให้ เข้ ากันจึงหยุดไฟ 4 . นาข้ าวที่คลุกแล้ วเทลงบนกระบะไม้ นาลูกกลิ ้งกลิ ้งไปมาจนเป็ นแผ่นบางขนาด 1 นิ ้ว ใช้ มีดคัดเป็ นสี่เหลี่ยมขนาด 2X2 นิว้ แล้ วนามาเก็บไว้ ในขวดโหลดสามารถเก็บ รักษาไว้ กินได้ เป็ นเวลานาน

ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ขนมเกลือ” เนือ้ ชุดความรู้ ทามาหากิน ส่ วนผสม แป้งข้ าวเจ้ า 1 1/2 ถ้ วย แป้งมัน 2 ถ้ วย น ้าตาลทราย 2 ช้ อนโต๊ ะ เกลือป่ น 1/2 ช้ อนชา

ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค 1. ผสมแป้งข้ าวเจ้ า แป้งมัน น ้าตาล เกลือ และน ้าประมาณ 1 ถ้ วยตวง นวดให้ เข้ ากัน 2. นาไปตั ้งไฟอ่อน ๆ คนไปเรื่ อยๆ คนจนแป้งข้ นและหนืด ยกลง และพักไว้ 3. ฉีกใบตองกว้ าง 5 นิ ้ว ตักแป้งใส่บนใบตองประมาณ 2 ช้ อนโต๊ ะ แล้ วกดให้ แป้งแบน 4 . พับใบตองซ้ ายขวา พับหัวท้ าย เป็ นรูปสี่เหลี่ยม 5. นาใส่ลงั ถึงนึ่งด้ วยไฟแรงประมาณ 20 นาที พอนึ่งได้ ที่ ขนมสุก ปิ ดไฟ เคล็ดลับในการปรุ ง/เลือกส่ วนผสม -ใส่ใบเตยลงในน ้านึ่งขนม เพื่อให้ ขนมมีกลิน่ หอม

ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ขนมใส่ ใส้ ” เนือ้ ชุดความรู้ ทามาหากิน ส่ วนผสม น ้าตาลบี๊บ 200 กรัม เกลือป่ น 1/2 ช้ อนชา สาหรับไส้ , เกลือป่ น 1 ช้ อนชา สาหรับกะทิ , มะพร้ าว ทึนทึกขูด , กลิน่ มะลิ 1 ช้ อนชา , น ้าใบเตยปั่ นละเอียด 300 มิลลิลติ ร แป้งข้ าวเหนียว 350 กรัม กะทิ 800 มิลลิลติ ร , แป้งข้ าวเจ้ า 80 กรัม

ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค 1. นาใบตองทีส่ าหรับห่อมาตัดเป็ น 2 ขนาด ฉีกใบตองชัน้ นอก 5 นิ้ว และสาหรับ ชัน้ ใน 4 นิ้ว และนามาตัดมุมให้เป็ นทรงวงรี เช็ดให้สะอาด และนาไปลนไฟเล็กน้อย เพือ่ ให้หอ่ ขนมได้งา่ ย 2. นามะพร้าวทึนทึกทีข่ ดู เป็ นเส้นยาว เกลือป่น และน้ าตาลปี๊ บ ลงไปกวนในกระทะ ทองเหลือง ใช้ไฟอ่อน กวนไปเรือ่ ยๆ จนครบ 20 นาที จนส่วนผสมแห้ง จากนัน้ ก็ ปิ ดไฟพักไว้ให้เย็น ผสมแป้งข้าวเหนียวและน้ าใบเตยเข้าด้วยกัน นวดแป้งจนเริม่ เป็ นก้อน เสร็จแล้วให้คลุมด้วยพาสติกแรป

ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


กระบวนการขัน้ ตอนในการทาขนม “ขนมใส่ ใส้ ” เนื อ้ ชุดความรู ้ ทคามาหากิน ขัน้ ตอนการท า/เทคนิ ขัน้ ตอนการทา/เทคนิค (ขนมใส่ใส้ ต่อ) ั ้ ให้เป็ นก้อนกลมๆ ขนาด 1 นิ้ว จนหมด และปนตั ั้ ว 4. เมือ่ ตัวไส้เริม่ เย็นดีแล้ว ปนไส้ แป้งเป็ นก้อนกลมขนาดใหญ่กว่าตัวไส้เป็ น 1 นิ้วครึง่ แผ่แป้งให้แบนวางไส้ลงตรง กลาง และห่อไส้ขนมให้มดิ 5. เตรียมใบตองสาหรับห่อ นาใบตอง 2 ขนาดทีต่ ดั ไว้เป็ นวงรีมาประกบกัน นาหน้า ั ้ วางลงบนใบตอง และราดด้วยน้ ากะทิ 1 ช้อน นวลทัง้ 2 แผ่น ชนกันนาขนมทีป่ นไว้ โต๊ะ และพับใบตองให้เป็ นทรงสูง คาดทับด้วยใบมะพร้าวและคาดด้วยไม้กลัด 6. นึ่งในน้ าเดือดจัดประมาณ 30 นาที พักไว้ให้เย็นก่อนเสิรฟ์

ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ปั ญหา/ กระบวนการแก้ ปัญหา ปั ญหา/กระบวนการแก้ ปัญหา ปั ญหา : ขนมดัง้ เดิม สูตรคลาดเคลื่อน กระบวนการแก้ ปัญหา เขียนสูตรและวิธีการทาดังเดิ ้ ม บันทึกไว้ เป็ นตารา ปั ญหา : รสชาติไม่ ถูกปาก กระบวนการแก้ ปัญหา ปรับปรุงสูตร วิธีการทาขนม ตามลูกค้ าแต่ละกลุม่

ปั ญหา : วัตถุดบิ ขาดตลาด กระบวนการแก้ ปัญหา ซื ้อวัตถุดิบกักตุนไว้ ส่งเสริ มการปลูกวัตถุดิบเอง ที่สามารถปลูกในท้ องถิ่นได้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ปั ญหา/ กระบวนการแก้ ปัญหา ปั ญหา/กระบวนการแก้ ปัญหา

ปั ญหา : การแข่ งขันด้ านสินค้ า กระบวนการแก้ ปัญหา สร้ างความแตกต่าง อย่างสร้ างสรรค์ จาหน่ายในแหล่งท่องเที่ยวในจังหวัดน่าน พัฒนาสินค้ าให้ ตอบสนองความต้ องการของลูกค้ ากลุม่ ใหม่ ๆ ปั ญหา : บรรจุภัณฑ์ กระบวนการแก้ ปัญหา ทาบรรจุภณ ั ฑ์ที่สง่ เสริมภาพลักษณ์สินค้ า และช่วยยืดอายุการจัดเก็บสินค้ า

ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


การตลาด การตลาด

กลยุทธ์ การขาย

ช่ องทางและ สถานที่จาหน่ าย

ช่ องทางการ ประชาสัมพันธ์

- นาเสนอเรื่ องราวของสินค้ า - ออกแบบบรรจุภณ ั ฑ์เพื่อเพิ่มมูลค่า และความน่าสนใจของสินค้ า - จัดโปรโมชัน่ ตามเทศกาล - หลากหลายราคาให้ เลือก - การบริการส่งถึงที่ - หออัตลักษณ์นครน่าน - รับทาขนมในงานบุญ - เทศกาล งานประเพณี จังหวัดน่าน - ร้ านอาหาร/ ร้ านกาแฟ - ตลาดสด / ศูนย์ OTOP - Internet

- สื่อออนไลน์ - สื่อสิง่ พิมพ์ - ข้ อมูลแหล่งอาหารในแผนที่จงั หวัดน่าน

ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ปั จจัยสู่ความสาเร็จ ปั จจัยสู่ความสาเร็จ ความเป็ นเอกลักษณ์ ของท้ องถิ่นดัง้ เดิมและ สอดคล้ องตามเทศกาล

ราคา เหมาะสม

ปั จจัยสู่ความสาเร็จ

บรรจุภัณฑ์

คุณภาพ รสชาติดงั ้ เดิม

สินค้ า น่ าดึงดูดใจ

ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


แนวคิดใหม่ ในการ พัฒนาอาชีพ แนวคิดใหม่ ในการพัฒนาอาชีพ

จัดทา Set ขนมงานบุญ เมืองน่ าน 5 ชนิด ชุดสาหรับจัดเบรก

ชุดขายปลีก

ชุดของฝาก

ชุดงานพิธีกรรม

ชุดถวายพระ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ขนมงานบุญ เมืองน่ าน

14

7

4

40

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ขนมงานบุญ เมืองน่ าน

น่ าน หนังสือ นายรอบรู้ น่าน (V.4) นายรอบรู้ น่าน ปรับปรุงโฉมครัง้ ใหญ่ เพื่อให้ เป็ นคูม่ ือท่องเที่ยวที่ร้ ูใจผู้อา่ นมาก ที่สดุ ครบถ้ วนด้ วยเนื ้อหาที่อพั เดทกันในพื ้นที่จริงๆ รวบรวมทังที ้ ่เที่ยว ที่กิน ที่พกั ของฝาก และตลาด

POCKET GUIDE แนะนาที่เที่ยว แบบ Photo Book เน้ น ภาพสวยๆขันเทพ ้ และข้ อมูลกินเที่ยวแบบ UNSEEN ในจังหวัดน่าน

การตลาดเชิงสร้ างสรรค์ สาหรับแผนการตลาดสมัยใหม่

ออกแบบให้ โดนใจ: คู่มือการออกแบบบรรจุภณ ั ฑ์ สาหรับผู้ประกอบการและนักออกแบบ

การตลาดขัน้ เทพ" หนังสือที่พ่อค้ าแม่ ค้าออนไลน์ ต้องอ่ าน

งานประดิษฐ์ และงานฝี มือ บรรจุภณ ั ฑ์ จากธรรมชาติ

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ขนมงานบุญ เมืองน่ าน

เทรนด์ การตลาดออนไลน์ ยุคใหม่

วางแผนและบริหารการเงินด้ วย Excel

การบริหารการเงินสาหรับ SMES

การออกแบบบรรจุภณ ั ฑ์

การจัดการความปลอดภัยอาหารสาหรับงานบริการอาหาร

เทคนิคการขายที่ประสบความสาเร็จ !

แผนธุรกิจหน้ าเดียว สุดยอดเทคนิคการนาเสนอแผนอย่ างเหนือชัน้ !

วิธีเขียนแผนธุรกิจ

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ขนมงานบุญ เมืองน่ าน

จังหวัดน่ าน

http://www.nan.go.th/

มีบริ การศูนย์บริ การข้ อมูลของจังหวัดน่าน รวบรวม ศิลปะ โบราณสถาน ธรรมชาติ และประเพณี วัฒนธรรม ของจังหวัดน่าน

เทศกาลและงานประเพณี จังหวัดน่ าน http://www.sawadee.co.th/thai/nan/ อาหารพืน้ บ้ านล้ านนา http://library.cmu.ac.th/ntic/lannafood/classify_food_by_type.php?ID=17 น่ านในเวียง ท่ องเที่ยวเชิงเกษตร https://www.google.co.th/?gws_rd=cr&ei=_bS9V4GTFojovgSc7JrIDw#q=%E0%B8%8 2%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99 %E0%B8%99%E0%B8%B2+%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB %E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B9%88%E0%B8%B2 %E0%B8%99

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ภูมปิ ั ญญาท้ องถิ่นเวียงสา กากิ๋น ของกิ๋น และการถนอมอาหาร เรื่ อง ขนมซี่ http://www.openbase.in.th/node/6174

ขนมพื ้นบ้ านของไทย https://sites.google.com/site/khrutey/

การห่อขนม http://www.slideshare.net/krukag/ss-14447834

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


แหล่ งอ้ างอิง

• เจ้ าของความรู้

ชื่อ : นางอนามัย ใบยา ที่อยู่ : 99 หมู่ 2 ตาบลผาตอ อาเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน 55140

ชื่อ : นายดารงค์ ใบยา ที่อยู่ : 15 หมู่ 1 ตาบลแสนทอง อาเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน 55140

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” วัตถุดบิ ข้ าวสาร

น ้าตาลทราย

น ้าตาลทรายแดง

น ้าตาลปี๊ บ

น ้าอ้ อยก้ อน

เกลือ

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” วัตถุดบิ มะพร้ าว

น ้าตาลทรายแดง ใบเตย

งาดา

กะทิ

น ้าตาลปี๊ บ กล้ วย

ไข่ไก่

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” วัตถุดบิ แป้งข้ าวเจ้ า

แป้งมัน

น ้าตาลทรายแดง

น ้าตาลปี๊ บ

แป้งข้ าวเหนียว

น ้ามันพืช

ถัว่ ลิสง

มะนาว

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” อุปกรณ์ เตาอังโล่

น ้าตาลทรายแดง ใบเตย กระทะ กวนขนม

ไม้ พาย สาหรับกวนขนม

ถาดกลมขนาดใหญ่

น ้าตาลปี๊ บ กล้ วย หม้ อนึ่ง ขนม

ไม้ พายสาหรับตัด

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” อุปกรณ์ ช้ อนตวง น ้าตาลทรายแดง

ชาม น ้าตาลปี๊ บ

มีด

ครก

ผ้ าขาว

ไผหญ้ าคา

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” อุปกรณ์ พลาสติกใส

ตะแกรงเหล็ก

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” เชือ้ เพลง ถ่าน

ฟื น

กาบมะพร้ าว

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


ชุดความรู้ทามาหากิน “ขนมงานบุญ เมืองน่ าน ” บรรจุภัณฑ์ ใบตอง

กล่องพลาสติกแบบใส

ไม้ กลัด

ถุงหิ ้ว

ถุงพลาสติกร้ อนใส

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


แหล่ งจาหน่ ายวัตถุดบิ และอุปกรณ์ แม็คโคร สาขาน่าน

เซเว่นอีเลฟเว่น

ขนมงานบุญ เมืองน่ าน นรา ไฮเปอร์ มาร์ ท

ตลาดสดราชพัสดุ

โครงการศูนย์ ความรู้กินได้ @สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ ความรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิง้ ชัน้ 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุ งเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.okmd.or.th


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.