GWIDA fuq kollox u fuq kulħadd
JANNAR 2021
GWIDA IKBAR, ISBAĦ U B’AKTAR PAĠNI KULL L-EWWEL ĦADD TAXXAHAR!
GWIDA. mt
€1.95
U TISTA’ TIRBAĦ
LYDIA U GIORGIA MAE ABELA
Nitkellmu b’mod esklussiv mal-Mara u t-Tifla tal-Prim Ministru ta’ Malta u naraw x’għandhom pjanat għas-sena l-ġdida. Awguri!
€1,000!
EDITUR Anthony M Baldacchino DIRECTOR OF SALES & OPERATIONS Lindsey Napier DISINJATUR James Debono QARREJJA TAL-PROVI Nicole Sammut SALES MANAGER TALPUBBLIKAZZJONI Jessica Spiteri Catania BRAND SALES EXECUTIVE Wanaha Camilleri OPERATIONS & CLIENT RELATIONSHIP MANAGER Elena Dimech RITRATT TAL-ISTORJA PRINĊIPALI Gareth Degiorgio EMAIL info@gwida.mt SIBNA FUQ FACEBOOK @Gwida.mt SIT UFFIĊJALI www.gwida.mt UFFIĊĊJU EDITORJALI, PUBBLIKATUR, UFFIĊĊJU GĦAR-REKLAMAR Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju, Zone 3, Central Business District, Birkirkara, CBD 3010 TEL 2132 0713 PUBBLIKATUR
8. Intervista ma' Lydia Abela
KONTENUT GWIDA
JANNAR 2021
Storja Prinċipali
8. Intervista ma' Lydia Abela 13. Intervista u fatti ħelwin fuq iċ-ċkejkna Giorgia Mae
Editorjal
20. It-trabi tal-personalitajiet li twieldu din is-sena 55. Wegħdiet tas-sena u poeżija bl-isem ‘Il-Politikant’ 69. Jibdlu t-tfal m’oġġetti – storja minn Missio Malta
Kompetizzjoni
18. L-ewwel kupun biex tkun tista’ tirbaħ €1000 fi flus kontanti 60. Tisliba bi premju 78. Kompetizzjoni oroskopju minn PaulJon
Intervisti mal-ġenituri
23. Intervista ma’ Richard Edwards fuq iċ-ċkejkna Ella 24. Intervista ma’ Oliver fuq ibnu Aidan 27. Intervista ma’ Jason Zerafa fuq Zac u l-familja tiegħu 28. Intervista ma’ Danita li kienet saret fuq Gwida.mt 31. Intervista ma’ Sean u Marilu fuq Ċikka 32. Intervista ma’ Xtina u Ben Camille fuq George 35. Intervista ma’ Cyprian Cassar fuq Eva 36. Intervista ma’ Gianluca fuq Paolo 39. Intervista ma’ Deborah C fuq bintha Dianna Lor 40. Intervista ma’ David fuq ibnu Harry 43. Intervista ma’ Daniel Chircop fuq bintu Cara 44. Intervista ma’ Nicholas Briffa u l-esperjenza tiegħu bħala missier
Intervisti oħra
61. Intervista ma’ Francesca Caruana minn Happy Faces Child Care 71. Intervista ma’ Charmaine Caruana minn San Luigi Childcare
Skeda
46–53. Skeda ta’ programmi fuq l-istazzjonijiet lokali u barranin © Content House 2021 Id-drittijiet huma kollha riservati. Riproduzzjoni tar-rivista jew parti minnha hu pprojbit mingħajr permess speċjali u bil-kitba. L-opinjonijiet inklużi fil-GWIDA mhux neċessarjament huma dawk talEditur jew tal-Pubblikatur. Minkejja li kull attenzjoni raġjonevolittieħdet biex il-magażin ikun korrett u komplut, l-Editur u l-Pubblikatur mhumiex responsabbli għal żbalji u nuqqasijiet fl-artikli, reklamar, ritratti u stampi.
GWIDA tkun għall-bejgħ kull l-ewwel Ħadd tax-xahar.
Skript
63. Strada Stretta: Episodju 5/ L-ewwel Staġun: L-ewwel Parti
Riċetti
73. Riċetta ta’ Manuel Xuereb – Appetizers tat-tonn 75. Riċetta t’Anton B. Dougall – Bergers Żgħar
Oroskopju
77. Tagħrif dwar iż-żodjaku ta' Capricorn! 78. Iż-żodjaku ta’ dan ix-xahar
GWIDA Jannar 2021
5
L-ITTRA TAL-EDITUR
Flimkien ma' Emil Calleja Bayliss, l-editur ta' Gwida.mt
Anthony M. Baldacchino - Editur ta' GWIDA Is-Sena t-tajba! Fl-aħħar ninsabu f’2021 u j’Alla din is-sena tkun ħafna aħjar minn ta’ qabilha. Nixtieq lill-qarrejja tal-GWIDA saħħa, suċċess u kuntentizza. Ser nibda din l-ittra billi nagħti promozzjoni lil Martha Visanich, żagħżugħa Maltija li wettqet il-ħolma ta’ ħajjitha grazzi għal Malta Arts Scholarship. Il-Malta Arts Scholarship hija vettura għall-aspiranti artisti żgħażagħ biex jiksbu esperjenza u jippruvaw jidħlu fix-xena tal-ispettaklu, kemm lokalment kif ukoll barra minn xtutna. Din l-iskema tagħti aktar opportunitajiet u tappoġġja talent eċċezzjonali żagħżugħ biex jistudja barra minn Malta waqt li jitħallat ma’ aspiranti oħra mill-Ewropa kollha. Żagħżugħa Maltija li bbenefikat minn din l-opportunità hija Martha Visanich. It-tfajla ta’ 19-il sena ggradwat b’Diploma fl-Arti Performattiva u t-Teatru Mużikali mill-Bodywork Dance Company ta’ Cambridge fi sħubija mal-famuż Trinity College. Il-ħolma tagħha saret possibbli permezz tal-għajnuna tal-bord tal-Malta Art Scholarship li approva l-applikazzjoni tagħha u b’hekk ikkwalifikat għall-iskema tal-Malta Art Scholarship li hija ffinanzjata mill-Gvern Malti. “Nirringrazzja ħafna lill-bord tal-Malta Arts Scholarship li għeni nilħaq l-għan tiegħi. Tħoss nifs ta’ arja friska meta tara l-arti kreattiva tiġi apprezzata u mogħtija r-rikonoxximent li jixirqilha permezz ta’ dawn l-opportunitajiet,” qalet Visanich, li bdiet tiżfen minn età żgħira. Hi bdiet tipprattika l-ballet meta kellha biss tliet
6
GWIDA Jannar 2021
snin u l-passatemp malajr inbidel f’passjoni. Matul is-snin hija esplorat ġeneri differenti ta’ żfin. Dawn jinkludu l-flamenco u ż-żfin kummerċjali. Grazzi għal din il-borża ta’ studju, hija telqet minn Malta fl-età żgħira ta’ 16-il sena biex issegwi l-ħolma tagħha, u marret tgħix f’Cambridge l-Ingilterra bl-għan li tibdel il-passjoni tagħha għażżfin f’karriera full-time. Wara tliet snin ta’ taħriġ intensiv u esperjenzi ġodda, Visanich gradwat bl-unuri f’Lulju ta’ din is-sena. L-istudji tagħha kienu jinkludu taħriġ fil-klassijiet taż-żfin, kant u reċtar ma’ wħud millaqwa għalliema tar-Renju Unit. Kienu jinkludu wkoll lekċers dwar in-nutrizzjoni, l-anatomija u l-istorja taż-żfin. Bħala parti millvalutazzjoni tagħha tat-tielet sena, Visanich ġiet assenjata biex toħloq biċċa teatru li kellha tkun appoġġjata bi skript, li tiddeskrivi l-ispettaklu, il-karattri, il-post, id-dati, l-ispejjeż, il-kostumi, is-sett u dwal. Hija semmiet il-proġett tagħha tat-tielet sena Esperenza, musical dwar tfajla li tgħix ħajja miżera iżda xorta kellha tamiet kbar għall-futur tagħha. Hi eventwalment sabet li l-kuntentizza tagħha kienet dejjem ġewwa fiha u kien f’idejha li ddawwar ħajjitha. Il-proġett tagħha ġie ppreżentat lil bord ta’ għalliema li kienu qed jiġġudikaw lil kull student skont il-kriterji tat-Trinity College. Grazzi!
Storja Prinċipali
LYDIA ABELA
Ritratti: Gareth Degiorgio
Minn mindu kienet żgħira dejjem kienet tgħin lin-nies! Imwielda fl-1978 u hi waħda mill-ħames aħwa tal-koppja Anthony u Emanuela Zerafa. Lydia ġiet wara żewġt ibniet; għamlet tliet snin kienet l-iżgħar wild imma mbagħad ilġenituri tagħha kellhom tifla u fl-aħħar kellhom tifel li ġie wara erbat ibniet. Kienu jgħixu Bormla u missier Lydia kien jaħdem bħala inġinier tal-vapuri. It-trobbija ta’ Lydia kienet waħda li għadha tgħożż. Fuq il-programm Sibtek ta’ Ryan Borg kienet qalet, “Kellna tfulija sempliċi, nilagħbu flimkien u għandi memorji sbieħ ħafna tat-tfulija tiegħi flimkien ma’ ħuti”. Iżda Lydia ma kinitx il-kwieta fost l-aħwa, anzi kienet l-aktar waħda ferriħija u li ddaħħak! Biex jgħaddu siegħa żmien Lydia kienet toqgħod timita l-personalitajiet ta’ dak iż-żmien u ħutha kienu l-hena tagħhom jisimgħuha u jidħqu. Ix-xewqa tagħha kienet li tieħu sehem f’xi serje televiżiva jew dramm iżda qatt ma kellha l-opportunità li tieħu sehem. F’Bormla Lydia kienet attiva ferm fil-komunità u t’età żgħira kienet tifforma parti mill-kor tal-parroċċa ta’ Bormla. Imbagħad meta kienet tattendi l-postsekondarja kienet tagħti lezzjonijiet bla ħlas f’ Dar it-Tama, l-istess dar li kienet tgħix il-mamà meta kienet iżgħar. Lydia dejjem kellha għal qalbha lin-nies u dejjem għamlet mill-aħjar biex tgħin lillbatut. 8
GWIDA Jannar 2021
X’kienet l-aktar ħaġa li ħadt pjaċir taħdem fuqha fissena 2020? Lydia: Ħdimt u ltqajt ma’ diversi persuni ġejjin minn oqsma diversi tas-soċjetà tagħna. Smajt ħafna esperjenzi tal-ħajja u tgħallimt ħafna. Għalija iżda l-aktar għal qalbi mix-xogħol kollu li sar kienet il-kampanja kontra l-vjolenza domestika, kampanja li fiha qajjimna aktar għarfien u ħdimna sabiex titqajjem aktar kuxjenza sabiex vittmi ta’ vjolenza domestika jersqu ’l quddiem u jirrappurtaw l-abbuż li jkunu għaddejjin minnu. Fix-xogħol tiegħi ta’ avukat niltaqa’ ma’ ħafna vittmi li ma jkunux jifilħu aktar jgħixu fil-ħajja ta’ abbuż fuqhom, imma jibżgħu jirrappurtaw. Għaldaqstant il-mira hi li bis-saħħa ta’ dawn il-kampanji li ntellgħu nkunu qed nagħtu l-kuraġġ u t-tama lil min ikun għaddej minn din ir-realtà kiefra u jersaq ’il quddiem għall-għajnuna. Minn mindu kienet żgħira, Lydia kienet iffissata fuq l-annimali. Lydia temmen li l-annimali jagħtuna ċertu serħan u sens ta’ kalma, u ta’ sikwit tkun minn ta’ quddiem biex tippromwovi d-drittijiet tal-annimali. Oħtha Alison rrakkontat li meta Lydia kienet żgħira, meta kienet tara xi qattus bil-ġuħ, kienet iddaħħlu bil-moħbi fid-dar tagħha. Ħutha kienu jieħdu gost għax kienu jispiċċaw kollha b’xi qattus x’jieħdu ħsieb! Din is-sena Lydia u Giorgia żaru s-santwarju t’Għawdex u
Storja Prinċipali
Giorgia ħadet grazzja ma’ kelb partikolari tant li semmietu Buttons u ġabitu jgħix mal-kumplament tal-pets li għandha d-dar. Imma Buttons mhux l-uniku pet li għandhom id-dar! Titkellem ħafna drabi fuq l-annimali. Kemm huma importanti dawn għalik? Lydia: L-annimali kienu minn dejjem xi ħaġa li ngħożż immens f’ħajti. Sa mill-ewwel ġurnata għedt pubblikament li ser ikunu ċentrali fix-xogħol tiegħi bħala l-mara tal-Prim Ministru. L-annimali huma bla vuċi u rridu nkunu aħna li naħdmu sabiex niddefenduhom. Bħalissa għandna 4 iklieb u qattus! Iżda kif iltaqgħet mal-Prim Ministru? Minn mindu kellha 14-il sena, Lydia bdiet turi li xtaqet tieħu linja legali. Kien appuntu din it-triq li wasslitha biex issib l-imħabba tagħha. Ta’ 18-il sena saret taf lil Robert li dak iż-żmien missieru kien deputat mexxej. Ma’ Robert iltaqgħet fl-Università ta’ Malta għax it-tnejn kienu studenti tal-liġi. Dak iż-żmien Lydia ma kinitx issuq u għalhekk Robert kien iwassalha d-dar flok tuża tal-linja. Robert kien skopra li din it-tfajla kienet toqgħod Bormla u peress li hu kien joqgħod Wied il-Għajn kienet triq ideali biex iwassalha d-dar. Dak iż-żmien Lydia kienet xtrat is-sett ta’ liġijiet, volumi sħaħ u kienu tqal mhux ħażin, u Robert ta’ ġentlom offrielha li jwassalhomlha d-dar. Omm Lydia f’intervista fuq One kienet qalet li dakinhar kienet rat lil Robert l-ewwel darba. Robert minn dejjem kien sportiv u fiżikament dejjem għaddej. Dak iż-żmien ukoll kien jattendi l-gym u kien ħajjar lil Lydia biex tibda tattendi s-sessjonijiet tal-gym miegħu. Lil Lydia kien joffrilha li ġġib il-basket tależerċizzju biex wara l-klassijiet kienu jmorru l-gym flimkien. Minn hemm Robert beda jidħol fin fin u kelma ġġib lill-oħra u dawn it-tnejn mhux talli gradwaw flimkien iżda żżewġu fid-19 ta’ Ottubru tal-2008. Ottubru huwa xahar sinifikanti ferm għal Lydia għax proprju ġurnata qabel id-data taż-żwieġ tiċċelebra għeluq sninha. Tgħidilna s-sigriet għaliex Għawdex iħobbu ħafna l-PM? Lydia: Għawdex kien dejjem għal qalb il-familja tagħna. Inħobbu ngħaddu l-ħin ta’ mistrieħ tagħna hemm. U naħseb li l-Għawdxin jirrikambjaw din l-imħabba li għandna b’appoġġ kbir. Lydia kienet l-ewwel fost l-aħwa li żżewġet, allura tista’ tobsor l-eċitament li kien hemm dakinhar tat-tieġ tagħha. Lydia għall-bidu kienet ftit beżgħana li ser tħalli l-familja tagħha għax kienet wisq qrib tagħhom. It-tieġ kien kollu xogħol Lydia għax l-organizzazzjoni kienet kollha f’idejha. Lil Robert kienet tinfurmah b’kull deċiżjoni li kienet tieħu u qatt ma qalilha le. Lydia meta jkollha xi intervista dejjem issostni li l-ġurnata tat-tieġ tagħhom kienet memorabbli, ġurnata li ma xtaqitha
tispiċċa b’xejn. Din is-sena ser jagħlqu 13-il sena miżżewġin. Liema kienu l-isbaħ u l-aktar mumenti ta’ sfida? Lydia: L-isbaħ mument huwa t-twelid ta’ Giorgia bla ebda dubju. L-aktar diffiċli huwa dejjem meta ninfirdu minn ma’ xi ħadd għal qalbna. Bħala 2 avukati, issibuha diffiċli biex taqblu? Lydia: Id-djalogu dejjem kien l-forte tagħna bħala koppja. Robert isajjar id-dar. Kif isib ħin? Tista’ tgħidilna l-itjeb platt li jagħmel? Lydia: Robert iħobb li wara ġurnata xogħol, anki jekk jiġi d-dar tard ħafna, isajjar l-ikel hu. Għalih huwa ħin ta’ rilassament. Fis-26 ta’ Frar tal-2012 Lydia u żewġha Robert isiru ġenituri ta’ Giorgia Mae. Dak iż-żmien Lydia kienet avukata u segretarju eżekuttiv. Qabel twieldet Giorgia Mae, Lydia kienet taħseb li mhux kapaċi tkun l-omm ideali bħalma kienet ommha Emmanuela. Ommha kienet tiddedika l-ħin kollu lit-tfal tagħha u peress li Lydia kienet taħdem, kienet tinkwieta li mhux ser jirnexxilha tkun omm bħalha. Biss, illum il-ġurnata, Lydia mhux talli omm eżemplari, talli hi l-akbar ħabiba ta’ bintha. Giorgia hija tifla ferriħija ferm u li qed tipprometti fl-iskola. F’din ir-rivista ser niltaqgħu ma’ ħafna personalitajiet li kellhom tarbija fl-2020. Kif tiddeskrivi t-twelid ta’ Giorgia? Lydia: Bla dubju ta’ xejn l-isbaħ rigal li jista’ jirċievi bniedem. X’jgħidulkom fil-parents day fuq Giorgia? Tmorru flimkien bħala koppja? Lydia: Nagħmlu punt li għall-parents day ta’ Giorgia mmorru flimkien. Inħossu li huwa importanti fl-iżvilupp tagħha. Kull sena jgħidulna li hija tifla fuq tagħha b’qalb taddeheb. U aħna kburin ħafna b’dan. F’intervista Giorgia qalet li tixtieq issir prim ministru. Imma int tagħtiha parir? Lydia: Jien qatt mhu se nillimita l-ħolm ta’ Giorgia. Anzi ser inkun hemm biex ngħinha f’dak kollu li tixtieq. Ta’ sikwit ommha Lydia tħeġġiġha biex tkompli tistudja u teduka ruħha tkun xi tkun il-karriera li taspira għaliha. Giorgia għandha gosti differenti u dejjem għamlet dak li tixtieq qalbha. Lil ommha tgħidilha, “Jien inħobb inkun it-tifla li nferraħ lil sħabi, komda f’dak li nagħmel u pożittiva. Nieħu pjaċir meta niltaqa’ ma’ ħbieb ġenwini u li jħobbu jgħinu lil ta’ madwarhom. Idejjaqni ħafna l-bullying”. Lydia taspira li t-tifla tagħha tibqa’ ħabiba intima tagħha u li GWIDA Jannar 2021
9
Storja Prinċipali
tgħidilha b’dak kollu li qed tgħaddi minnu fil-ħajja tagħha. “Mhux issa biss, iżda meta jikbru t-tfal ikollhom ċertu sfidi; nixtieq li jien u l-papà tagħha nkunu l-ewwel nies illi nitkellmu magħha u niddiskutu l-problemi li jkollha,” tgħid Lydia fuq Sibtek. Lydia dejjem kienet mara impenjata. Apparti x-xogħol tagħha, kienet fil-politika u dejjem għaddejja. Biss fit-13 ta’ Jannar 2020, Lydia ssir mart il-Prim Ministru. Ir-rutina tagħhom kompliet titbiddel meta fis-7 ta’ Marzu feġġ f’Malta l-ewwel każ ta’ Covid-19 u ftit wara ngħalqu ħafna postijiet fosthom l-iskejjel, bħala mezz ta’ sigurtà. Sintendi Giorgia Mae spiċċat id-dar u qattgħet ħafna ħin flimkien m’ommha. Il-fatt li kellha taqta’ milli tiltaqa’ man-nies kienet ħaġa li ħassewha wisq. L-ewwel sena sħiħa f’kariga importanti bħal din. Kif inbidlet ħajtek? Lydia: Ovvjament din kienet sena importanti ħafna għallfamilja tagħna. Bdejna s-sena b’Robert jingħata l-fiduċja sabiex iservi bħala Prim Ministru, xi ħaġa li ġabet magħha ħafna tibdil li meta nħarsu lura ngħidu li għaqqduna aktar bħala familja. Ovvjament bħal kull ħaġa oħra, ikun hemm mumenti sbieħ u oħrajn diffiċli. Però finalment is-sigriet kien dejjem li jintlaħaq il-bilanċ bejn il-ħajja politika u dik talfamilja. X’kienet l-aktar miżura/liġi importanti li ttieħdet fl2020? Lydia: Apparti l-għajnuniet li ngħataw kemm lill-familji flaħħar baġit, u anke l-għajnuna mogħtija lin-negozji sabiex jibqgħu miftuħa u jżommu l-impjegati tagħhom kawża tal-pandemija jiġuni f’moħħi żewġ affarijiet oħra. L-ewwel, il-liġi dwar il-protezzjoni tat-tfal. Din il-liġi li daħlet fis-seħħ f’Lulju, qed tagħti aktar protezzjoni lit-tfal billi tipproteġi aktar lil dawk it-tfal li jkunu qed jesperjenzaw kwalunkwe tip ta’ vjolenza, abbandun jew li għandhom bżonn xi forma ta’ protezzjoni. Din il-liġi tolqot ukoll lill-professjonisti li jaħdmu mat-tfal u l-familji tagħhom, kif ukoll lil dawk in-nies li huma lesti jilqgħu għandhom lil dawn it-tfal. It-tieni miżura għal qalbi ħafna kienet l-għotja ta’ €6,000 ewro lil numru ta’ familji għall-bini ta’ multi-sensory rooms fi djarhom għallbenefiċċju tat-tfal tagħhom bl-awtiżmu. Sħaqt kemm hu importanti li nibqgħu f’kuntatt malanzjani. Meta tiltaqa’ magħhom x’jgħidulek l-aktar? Kif żammejt kuntatt inti? Lydia: Minħabba l-pandemija ma stajtx nagħmel żjarat għand l-anzjani daqskemm xtaqt u daqskemm kelli f’moħħi li nagħmel. L-anzjani huma għal qalbi ħafna. Nieħu gost immens nitgħallem mill-esperjenzi tagħhom, nisma’ l-pariri li
10 GWIDA Jannar 2021
“Nagħmlu punt li għallparents day ta’ Giorgia mmorru flimkien.” jagħtu u l-imħabba u l-apprezzament li juru lil kull min iżurhom. Naħseb li nkunu qed nonqsu jekk ninsew li biex illum qegħdin fejn qegħdin, il-ġenerazzjonijiet ta’ qabilna ħabirku u tħabtu mhux ftit. Fl-2020 għaddejna minn ħafna affarijiet koroh u tlifna ħafna nies, biss Lydia tħeġġeġ lil kulħadd biex “...Inkunu pożittivi; li tkun pożittiv hija ċ-ċavetta ta’ kollox għax tista’ tagħraf il-potenzjal li għandek fik. Għandna jkollna kunfidenza fina nfusna, inkunu qalbna tajba u dejjem ikollna d-determinazzjoni f’dak li nagħmlu. Fl-aħħar mill-aħħar hu importanti li fil-ħajja ssib il-bilanċ bejn il-ħbieb, il-familja, ix-xogħol, is-saħħa u l-kuxjenza tiegħek; jekk tagħmel hekk int ser tirnexxi! Iċ-ċavetta li tgħix ħajja ferħana hi meta int issib il-bilanċ,” tgħid is-Sinjura Lydia lill-Maltin u Għawdxin kollha. Tiftakar xi mument ħelu li kellkom flimkien bħala familja s-sena l-oħra? Lydia: Inħoss li kull mument li ngħaddu flimkien bħala familja huwa speċjali. Ovvjament bir-realtà l-ġdida b’Robert Prim Ministru naqas ftit il-ħin, allura kull mument flimkien huwa don li nieħdu gost bih immens. Kif tiddiskrivi l-2020 u x’tixtieq għall-2021? Lydia: L-2020 kienet sena partikolari għal kulħadd, u ovvjament aħna xejn inqas. Kienet sena ta’ sfidi imma ħafna sodisfazzjonijiet ukoll. Nisperaw biss li l-2021 tkun sena fejn id-dinja tmur lura għan-normalità. Il-pandemija kellha effetti koroh, iżda ħolqot realtajiet differenti. X’nistgħu nieħdu pożittiv minn dan iż-żmien? Lydia: Iż-żmien sabiħ li għaddejna lkoll mal-familji tagħna miġburin fi djarna. Lydia Abela mhux biss hija l-mara tal-Prim Ministru, iżda mara li dejjem ħadmet u rnexxiet fil-karriera tagħha. Omm li minkejja r-responsabilitajiet tagħha dejjem ħadet ħsieb l-interessi ta’ bintha. Lydia hija mara li sabet bilanċ bejn il-familja tagħha u x-xogħol. Mara li tħeġġeġ nisa oħra sabiex joħorġu jaħdmu. 10 snin ilu, Lydia kienet qalet dan il-messaġġ li għadu japplika ħafna; “Kif jien kelli x-xorti li nidħol fid-dinja tax-xogħol, inħoss li nisa oħrajn bħali għandhom ikollhom din l-istess opportunità”.
GWIDA Jannar 2021
11
Storja Prinċipali
GIORGIA MAE
Ritratti: Gareth Degiorgio
Tgħid li tixtieq issir vet u mħajra għallkariga ta’ prim ministru! It-tifla li serqet il-qlub tal-Maltin u l-Għawdxin. Giorgia hija l-ikbar fost in-neputijiet u l-ewwel waħda min-naħa talfamilja ta’ Lydia. Tista’ timmaġina x’bokka għandhom biha!
Tmur taraha lill-bużnanna Lukarda? Timmissjaha? Giorgia Mae: Nimmissjaha ħafna għax qabel kont naraha ta’ spiss imma issa ma nistax minħabba l-Coronavirus.
X’tgħidilna fuq in-nanniet tiegħek? Min ifissdek l-aktar? Giorgia Mae: Inħobbhom ħafna lin-nanniet – dejjem joqogħdu jilagħbu miegħi u flimkien nagħmlu affarijiet li mhux is-soltu nagħmlu. Imma bħalissa nimmissjahom ħafna għax ilni ma narahom minħabba l-pandemija.
Din it-tifla li tħobb in-natura u l-annimali, tħobb tilgħab barra fil-kampanja u l-avventura tikolha! Giorga Mae hija tifla ferriħija ferm u ta’ sikwit narawha ddur flimkien m’ommha Lydia waqt xi żjara partikolari. L-hena tagħha taqra l-kotba, titgħallem, tagħmel il-ġinnastika, issajjar u tieħu ħsieb l-annimali. GWIDA Jannar 2021
13
Storja Prinċipali
“Immissjajt ħafna lil sħabi u r-rutina tal-iskola”
Qed tieħu ħsiebha lil Buttons? U l-pets l-oħrajn? Giorgia Mae: Iva imma mhux biss lil Buttons. Nieħu ħsieb lil Brunch, Baloo u Toffee. Kuljum nara li wara li nlesti x-xogħol tal-iskola nagħmel ftit ħin nilgħab magħhom u nlestilhom l-ikel. Għadek tixtieq li ssir vet? Giorgia Mae: Iva u prim ministru ukoll. La tikber Giorgia tixtieq issir veterinarju biex tkompli tieħu ħsieb l-annimali li tant tħobb u apparti minn hekk għandha l-ħolma li timxi fuq il-passi ta’ missierha u forsi ’l quddiem tilħaq prim ministru hi. “Jekk inkun prim ministru jiena nneħħi l-uniformi mill-iskejjel ħalli t-tfal ikunu jistgħu jilbsu xi jeans u xi ħaġa li jkunu jridu jilbsu!” kienet qalet fuq Xarabank. Minkejja li l-Prim Ministru ta’ Malta jkun impenjat b’diversi laqgħat, xorta jsib ħin biex jitkellem ma’ martu u bintu ta’ spiss. Giorgia Mae ma tbiddel xejn fit-tisjir tiegħu u tgħid li jaf isajjar ħafna speċjalment il-ħut, il-laħam u l-għaġin li jagħmlu perfett kif tħobbu hi. Avolja sar Prim Ministru, Robert baqa’ jieħu ħsieb it-tisjir id-dar u kemm Giorgia u anke Lydia jfaħħruh immens l-ikel tiegħu. Robert jgħid li t-tisjir jirrilassah immens u anke wara ġurnata twila jieħu pjaċir isajjar u t-tisjir jikkalmah. Biss l-aktar ħaġa li ma jafx jagħmel missierha skontha hi li ma jafx jagħżel il-ħwejjeġ tant li tispiċċa tagħżillu ħwejġu Lydia. F’intervista, Giorgia qalet li meta missierha laħaq Prim Ministru t-tfal tagħha fl-iskola marru kollha fuqha jifirħulha u bdew jistednuha biex tilgħab magħhom. Bħal kull tifla oħra, is-sena skolastika ta’ Giorgia ntemmet ħesrem issena l-oħra u stqarret f’intervista li kellha mad-Danusan kemm immissjat lil sħabha. “Qed nimmissja ħafna lil sħabi, 14 GWIDA Jannar 2021
qed nimmissja l-iskola, lill-għalliema...” tgħid Giorgia. Ir-rutina fil-bidu tal-pandemija nbidlet u mhux l-ewwel darba li fil-11 ta’ billejl meta kien jasal missierha mixxogħol, kienet tmur fuqu u tgħidlu li għandha l-ġuħ. Għajjien wara ġurnata xogħol, Robert jiftaħ il-friġġ u jagħmel platt sħun għal Giorgia! Kif ħassejtek li għamilt 6 xhur nieqsa mill-iskola? Imbagħad x’għedt xħin irritornajt lura? Giorgia Mae: Immissjajt ħafna lil sħabi u r-rutina taliskola, l-għalliema u l-attivitajiet li konna nagħmlu flimkien. Kont looking forward li nerġa’ nibda bir-rutina tal-iskola. It-tfal ġieli tismagħhom jitkellmu fuq il-papà tiegħek? Giorgia Mae: Iva u nkun kburija ħafna. Kif qattajtu ż-żmien li ma mortx skola? Kellek aktar ċans tgawdi lill-ġenituri? Giorgia Mae: Filgħodu konna nagħmlu l-online lesson imbagħad kont inqatta’ ħafna ħin mal-mamà minħabba li l-papà xorta waħda kellu jibqa’ jmur għax-xogħol. Malmamà kont naqra l-kotba u nagħmel revision tax-xogħol tal-iskola. Meta nlesti konna noqogħdu nilagħbu jew insajru xi ħaġa flimkien. L-imħabba għall-ġenituri tagħha hi waħda kbira u din rajnieha ta’ spiss f’uħud mill-filmati li jidhru online. Kemm f’għeluq snin ommha Lydia u anke f’għeluq snin missierha Robert, ħasbet biex tagħmlilhom sorpriża ħelwa żgħira. Meta ċċelebrat sninha Lydia, Giorgia marret għand dulċier biex issajjar kejk tajjeb lil ommha. Trid taraha bil-kappell u tordna lid-dulċier x’għandu jagħmel biex tagħmel il-kejk kif tixtieq għal ommha. Daħħlitu fil-forn u żejnitu kif taf hi. Giorgia tgħallmet
Storja Prinċipali
GWIDA Jannar 2021
15
Storja Prinċipali
kif tagħmel fjura bil-ħelu u għamlitha biex tikkumplimenta l-kejk. Dakinhar fil-filmat qalet, “Mamà int tagħmel ħafna għalija u allura f’għeluq sninek għamiltlek kejk! Awguri u nħobbok ħafna!”. F’għeluq snin missierha, li kien f’Diċembru li għadda, Giorgia żaret Kastilja b’żewġ basktijiet f’idejha. Kollha eċitament u ħerqana qagħdet bilqiegħda fuq is-sufan tal-uffiċċju tal-Prim Ministru u stennietu joħroġ wara laqgħa li kellu. Tista’ tobsor wiċċ Robert kif kien xħin ra lil bintu fl-uffiċċju tiegħu. Lil missierha tagħtu stilla li tindika li hu l-aqwa missier u għamlitlu kartolina kif taf tagħmel hi. Liema riċetta bl-għaġin togħġbok l-aktar tal-papà? Giorgia Mae: Kollox isajjar tajjeb imma l-iktar il-pizza. Bħala l-ewwel sena Prim Ministru, kif taħseb li mar din is-sena? X’għoġbok l-aktar? X’dejqek? Giorgia Mae: Niddejjaq meta jdum ma jigi lura d-dar u meta jsiefer. Giorgia hija tifla li taħseb fl-oħrajn u f’April tas-sena l-oħra rajnieha taħmi l-biskuttini flimkien m’ommha għal għan nobbli. F’dan iż-żmien Giorgia xtaqet li tagħti sorpriża lill-frontliners u b’hekk stqarret ix-xewqa tagħha li tmur Mater Dei tagħti xi ħaġa żgħira lil dawn il-ħaddiema. Kien hawn li b’qoffa mimlija gallettini li għamlet hi stess, Giorgia bdiet tqassam lill-ħaddiema tas-saħħa. Fost dawn kien hemm ukoll is-Supretendent tas-saħħa pubblika, Charmaine Gauci. Ġest sabiħ min-naħa ta’ Giorgia Mae, għaliex minkejja li Malta kienet tinsab fi żmien mhux daqshekk sabiħ, xorta waħda ħasbet f’ħaddieħor, speċifikament l-eroj tagħna matul il-pandemija. Liema kienet l-isbaħ memorja tal2020? Giorgia Mae: Meta l-papà sar Prim Ministru. Nawguraw lill-familja Abela l-isbaħ xewqat f’din is-sena ġdida!
16 GWIDA Jannar 2021
GWIDA Jannar 2021
17
IRBAĦ €1,000 MA’ GWIDA Kulma trid tagħmel hu li ġġemma’ 12-il kupun li ser joħorġu meta tiġi ppubblikata din ir-rivista tul din is-sena. Dan hu l-ewwel kupun; jonqos li joħorġu 11 oħra. Ibgħat il-kupuni kollha f’daqqa sal-31 ta’ Diċembru, u tista’ tirbaħ €1,000 fi flus kontanti! Isem u Kunjom: ________________________________________________________________________________ ID Card Number: _______________________________________________________________________________ Telephone / Mobile: _____________________________________________________________________________ Email: _________________________________________________________________________________________ Indirizz:________________________________________________________________________________________
Kupun 1 – JANNAR 2021 Tfal li twieldu 2020 Liema ġenituri mill-personalitajiet intervistati f’din ir-rivista għażel l-isem ta’ ‘George’ għat-tarbija tagħhom: Agħżel tweġiba waħda biss minn dawn:
Q Ben Camille u Xtina
Q Daniel Chircop u Fiorella
Q David Camenzuli u l-mara tiegħu
Ibgħat dan il-kupun flimkien ma’ 11 oħra fuq GWIDA, KOMPETIZZJONI, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq In-Negozju, Zone 3, Central Business District, Birkirkara, CBD 3010
1/ 12
Intervista
DAWN KOLLHA SER JAGĦLQU SENA!
Niltaqgħu ma’ tnax-il personalità li kellhom tarbija fl-2020
L-2020 għal ħafna ma kinitx sena faċli. Ilkoll kemm aħna għaddejna minn stejjer u esperjenzi illi qatt ma stajna nimmaġinaw. Għexna żminijiet uniċi li qatt ma ħlomna. Ilmessaġġi mill-awtoritajiet kienu ta’ qsim il-qalb, “toħorġux”, “tgħannqux lil xulxin”, “iżżurux lill-anzjani jew jekk tmorru dumu ftit”. Kiefra tisma’ dawn l-affarijiet meta tkun taf li aħna poplu li niċċelebraw kull mument. Iżda min-naħa l-oħra, l-2020 għal uħud kienet sena li ma jinsewha qatt! Sena fejn il-familja tagħhom żdiedet jew bdiet. Is-sena l-oħra fuq Gwida.mt ħabbarna ’l fuq minn 50 personalità li kellhom wild fil-familja tagħhom. Aħbarijiet bħal dawn nieħdu gost li nxandruhom għax iġibu l-ferħ magħhom u xi kurżità ma tonqosx. L-ewwel wild li ħabbarna
20 GWIDA Jannar 2021
kien tal-influencer popolari Danita. Danita hija instagrammer magħrufa ħafna f’Malta, u kienet ta’ sikwit titkellem fuq ilwild tagħha. Ma’ Danita konna għamilna intervista f’Jannar u saħansitra kellna ritratt tagħha maċ-ċkejken Lenny fuq il-qoxra tal-faċċata ta’ wahda mill-edizzjonijiet ta’ Gwida fi Frar. Il-ħabiba ta’ Danita, li wkoll hi influencer, Tamara Webb, kellha tarbija f’Awwissu. Fl-14 ta’ Frar proprju f’Jum San Valentinu, il-vlogger Tamara Webb ħabbret li kienet qed tistenna tarbija. “L-isbaħ ħaġa li qatt nista’ ngħidilkom” kienet qalet dakinhar. Dak iż-żmien kien diġà għandha 3 xhur tqala. Awwissu kien ifisser għeluq id-9 xhur ta' tqala u kulħadd kien qed jistenna l-mument li Tamara tħabbar il-wasla tat-tifla tagħha. Tamara welldet lit-tifla tagħha Pixie-Rose fit-22 t’Awwissu.
Intervista
Kemm il-kantanta Eleonor Cassar, kif ukoll Victorio Gauci ta’ The Crowns kellhom it-tielet wild tagħhom fl-2020. Victorio Gauci sar missier Luigi fit-13 ta’ Ġunju u fit-3 ta’ Lulju, Eleanor Cassar welldet lil Andreas Carlo. Il-producer/ kittieb u attur f’Division 7, Jason Zerafa sar missier għat-tielet darba wkoll fis-7 ta’ Frar u semmewh Zac. Jason għandu ħafna għal qalbu l-ismijiet bibliċi; iż-żewġ subien li għandu jisimhom Noah u Sam. Fit-30 ta’ Lulju, il-preżentatur maħbub minn ħafna, John Bundy ħabbar li ġie promoss għall-kariga ta’ nannu! It-tifla tiegħu Samyra u żewġha Justin kellhom liċċkejken Clark. Fid-29 ta’ Lulju, l-Ewroparlamentari Malti Alex Agius Saliba u l-mara tiegħu Sarah ħabbru li saru ġenituri għall-ewwel darba taċ-ċkejkna Amelia. Fix-xena politika wkoll kien hemm l-istatista u riċerkatur Dr Vincent Marmara li fl-14 ta’ Mejju ħabbar it-twelid ta’ Thomas, it-tieni wild għas-Sur Marmara u l-mara tiegħu. Il-Kummissarju għall-persuni b’diżabbilità Oliver Scicluna żied fil-familja wkoll, hekk kif hu u martu kellhom it-tieni tifel tagħhom u semmewh Aidan f’Jannar li għadda.
Awwissu kien l-aktar xahar movumentat. Konna qed niktbu kważi artiklu kuljum fuq tarbija li twieldet minn xi ħadd famuż Malti. Fost dawn kien hemm it-twelid ta’ George, l-ewwel tifel ta’ Ben Camille u l-mara tiegħu Xtina. Il-kantant Gianluca kellu wkoll l-ewwel tifel tiegħu li semmieh Paolo. Il-kantanta Deborah C kellha lil Dionna Lor, u kellna aħbar oħra sabiħa fil-festa ta’ Santa Marija hekk kif il-psikologu u sesswologu Dr. Nicholas Briffa ħabbar li sar missier! Il-kantanta Maria Luana u d-drummer Yan kellhom it-tieni tarbija tagħhom, Carly Jae f’Awwissu wkoll. Is-sena l-oħra l-familja Losco żiedet żewġ membri wkoll! Oħt Ira, Lisa Losco welldet lil Scarlett f’nofs Marzu, filwaqt li Ira Losco u Sean Gravina kellhom it-tieni wild tagħhom f’Novembru, u semmewha GiGi. Fuq Facebook Ira kitbet li dakinhar li twieldet GiGi, “Ir-raġel ħa t-tifel żgħir tagħna għal ftit ħin fin-natura. Irrid nammetti li waħda mill-aktar affarijiet iebsa, li jien ċerta li ħafna millommijiet se jirrelataw magħha, hija li tħalli lill-wild l-ieħor tiegħek id-dar, waqt li int qed tieħu ħsieb iż-żieda ġdida fil-familja.”
Daniel Chircop tad-Danusan fl-2020 kellu lil Cara f’April, il-kompożitur Cyprian f’Settembru ħabbar it-twelid ta’ bintu Eva u d-direttur artistiku Sean Buhagiar f’Lulju laqa’ lil bintu Ċikka! Tifla oħra twieldet għall-attriċi Raissa Grech li rajnieha tinterpreta l-parti ta’ Whitney fis-sensiela Klassi Għalina f’April li għadda. Raissa u żewġha Leighton iddeċidew li jsemmuha Layla Reeve. F’Awwissu, David il-blogger ta’ ‘The Maltese Daddy’ ħabbar il-wasla tat-tieni wild tiegħu, Emilia. Il-mudella Sarah Grech u l-għarus tagħha Daren saru ġenituri taċ-ċkejkna Bianca f'Awwissu wkoll! Mudella oħra Martha Fenech li tajret il-bandiera Maltija f’żewġ okkażjonijiet, ukoll kellha tifla f’Settembru! Mill-banda l-oħra dawn kellhom subien! Il-kantant, produttur u artist li rajnieh f’Malta’s Got Talent, Isaac Camilleri Liberto magħruf bħala music boy kellu tifel u semmieh Paris fix-xahar ta’ Frar. Il-koppja magħrufa bħala Tag Along Travellers, Luke u Romy, taw merħba lil binhom Rio fit-23 t’Awwissu u l-mudell David Camenzuli u l-mara tiegħu Leah laqgħu t-tieni wild tagħhom fid-dinja, it-tarbija Harry f’Ottubru! Kien hemm ħafna aktar li kellhom tarbija s-sena l-oħra u f’isem GWIDA nawguraw l-isbaħ xewqat. F’dan l-artiklu ser niltaqgħu ma’ wħud minn dawn il-ġenituri u staqsejniehom ftit mistoqsijiet ħelwin fuq il-wild tagħhom! GWIDA Jannar 2021
21
Intervista
RICHARD EDWARDS U MARTU RAISA JKOLLHOM LIL ELLA Il-kantant Richard Micallef jew kif ħafna jafuh ukoll Richard Edwards tal-grupp Firelight ħabbar fuq il-midja soċjali li hu u l-mara tiegħu Raisa laqgħu t-tieni wild tagħhom kmieni s-sena l-oħra! Richard kiteb, “Aħna nilqgħu l-prinċipessa tagħna Ella fid-dinja. Grazzi kbira tmur għat-tobba, l-infermiera, u l-istaff kollu tal-isptar. Grazzi kbira tmur lill-mara tiegħi.” Il-koppja diġà għandhom tifel u wieħed jista’ jgħid li żewquhom issa! Ella twieldet fis-27 ta’ Jannar. “Kien mument fejn tirrealizza kemm in-nisa huma speċjali. Mument li ħallielna abbundanza ta’ emozzjonijiet diversi u li kompla jimla l-qalb tagħna blimħabba. Li tara t-tarbija titwieled u tisma’ l-ewwel bikja hu mument tassew sabiħ li qatt ma tista’ ninsa,” jgħidilna Richard f’intervista. Imma xi tfisser Ella għalih? Richard jgħidilna li... “Aktar responsabilità, aktar inkwiet, aktar xogħol, aktar spejjeż, inqas irqad, inqas ħin liberu u sagrifiċċju, imma fuq kollox onestament kollox tinsa meta tara t-tbissima tagħhom.”
Fil-ħin liberu tiegħu, Richard iħobb idoqq xi kanzunetta lil uliedu. Fil-filmat li tella’ dan l-aħħar, wieħed seta’ jinduna li ż-żgħira ta' Richard diġà għandha l-mużika ġo fiha. Hi bdiet toqmos mad-daqq u l-kant ta' missierha tant kemm bdiet tieħu pjaċir. Bħal kull artist ieħor Richard ġie affettwat mill-pandemija. Richard jgħidilna li l-Covid-19 affettwat lilu wkoll imma flaħħar mill-aħħar, “Kulħadd fil-familja irrispetta l-linji gwida u kulħadd għex ħajtu”. Lil Ella xorta baqgħu jżuruha z-zijiet u n-nannu George, hekk kif il-familja kollha tgħix ġo blokka waħda t’appartamenti. Lil Richard staqsejnieh fuq l-isbaħ mument li kellu ma’ bintu Ella. “It-tfal inġenerali jbiddlulek il-burdata imma meta jkunu tiegħek, l-effett huwa ikbar. Kull mument tal-ewwel hu speċjali; l-ewwel bikja, l-ewwel tbissima, l-ewwel daħka, l-ewwel kelma, l-ewwel pass, eċċ.. anke meta tbiddlilha l-ewwel ħarqa huwa mument tassew speċjali imma ċertament ma jbiddillix il-burdata... anzi!” Awguri lil Richard u Raisa u liċ-ċkejknin tagħhom għas-sena l-ġdida!
GWIDA Jannar 2021 23
Intervista
OLIVER SCICLUNA JSIR MISSIER AIDAN Il-Kummissarju għad-drittijiet tal-persuni b’diżabbilità, Oliver Scicluna ħabbar it-twelid tat-tifel tiegħu Aidan kmieni fl-2020. Oliver Scicluna huwa miżżewweġ lil Angela u għandhom ukoll wild ieħor; Declan. Aidan twieled fis-27 ta’ Jannar u Oliver jiddeskrivi l-mument tat-twelid bħala xokkanti. “It-twelid ta’ Aidan għalija kien ftit xokkanti għax ma konniex qed nistennewh li kien ġej għalina. Filli konna qed nippreparaw biex il-mara twelled bi ħlas normali u filli f’daqqa waħda ħaduha malajr għal ċesarja. Inzertajt li dak il-ħin kont għadni kemm ngħidilha li ser immur nitrejjaq ftit u xħin irritornajt insib lil kulħadd f’paniku sħiħ. Imnalla kienu t-tobba li bdew jikkalmawni. Minn hemm ħadu lil marti biex twelled u fi ftit minuti ħarġet tarbija kbira tibki. Dak il-ħin serraħt rasi iżda l-inkwiet dar fuq marti. Xtaqt inkun naf jekk hux kollox sew. It-tfal inħobbhom imma l-ewwel u qabel kollox tibqa’ l-mara. Xħin skoprejt li l-mara kienet b’saħħitha wkoll ħadt ir-ruħ,” jgħidilna Oliver. Oliver iqatta’ l-ewwel ftit ħin ma’ ibnu Aidan ġol-inkubatur u dak il-ħin jgħidilna li kellu ħafna emozzjonijiet li għadda minnhom waħdu. Għal Oliver, kemm Aidan u t-tifel tiegħu Declan ifissru kollox, “L-ebda suċċess fil-karriera tiegħi ma nqisu li jferraħni daqskemm iferrħuni t-tfal. Aidan kompla jimla d-dar tagħna b’ferħ kbir.”
24 GWIDA Jannar 2021
Oliver jirrakkontalna li wieħed mill-isbaħ mumenti ma’ ibnu Aidan kien meta ltaqa’ għall-ewwel darba ma’ ħuh Declan. “Dak il-mument għadu ttimbrat f’moħħi! Declan kien qed joqgħod maz-zija u z-ziju u jien xtaqt li jiġi jiltaqa’ ma’ ħuh l-isptar. Għandi narah ġej bil-mod. Declan kellu ħerqa kbira. Il-mara damet 5 ijiem l-isptar u hu ġie fit-3 jum. Kien mument li fih bdejt naħseb ħafna affarijiet; tgħid ser jaċċettah lil ħuh? Tgħid ser jeħodha bi kbira jew iħossu abbandunat?... Imma kien mument sabiħ u emozzjonali!” jistqarr magħna Oliver. L-aktar ħaġa li jiggusta f’Aidan hi l-ħarsa t’għajnejh, “Aidan qisu dak it-tifel li ma jaħrablu xejn. B’ħarsa tiegħu jintimidak għax jibda jiflik u jibda jdaħħakni. Meta nerfgħu u nħares lejh kull darba jagħmilha, joqgħod jifli x’qed jiġri madwaru u jagħti kas ir-reazzjonijiet tiegħek. Hija ħaġa li timpressjonani wisq fih.” Fiż-żmien il-pandemija, Oliver beda jaħdem mid-dar u għalkemm din hi ħaġa pożittiva għax seta’ jqatta’ ħafna ħin mal-familja xorta kien iħossu maqtugħ mid-dinja. “Dipressanti ħafna għax taf li għandek il-familja mdawra miegħek imma fl-istess ħin tkun maqtugħ mid-dinja.” Awguri lill-familja Scicluna u merħba kbira lil Aidan!
Intervista
JASON ZERAFA U CESCA ABDILLA JKOLLHOM IT-TIELET WILD, ZAC “It-tarbija l-ġdida, bħat-tnejn ta' qabilha, tfisser kollox għalina. Kull wild dejjem ġab eżatt l-istess ferħ kemm jekk kien l-ewwel, kemm jekk it-tieni u kemm jekk it-tielet wieħed. Il-fatt li ġġib persuna ġdida f'did-dinja u taraha tikber quddiem għajnejk, dak waħdu kuljum huwa miraklu minn Alla,” jgħidilna l-produttur, kittieb u awtur ta’ Division 7, Jason Zerafa. Jason u Cesca semmew lil binhom Zac; huwa twieled fis-7 ta’ Frar kmieni filgħodu. Lil Jason tlabnieh jiddeskrivi t-twelid ta’ ibnu u qalilna, “Dan ikun mument li ovvjament tkun ilek tistennieh disa' xhur imma l-aktar ħaġa importanti huwa li tara li t-tarbija se toħroġ qawwija u sħiħa u li l-omm ser teħles mit-tqala b'mod san. Apparti minn dan, ovvjament ikollok kurżità kbira biex tara l-ewwel darba lil ibnek quddiemek. Nista’ ngħid illi l-mument fejn tara l-ewwel darba lil ibnek huwa għalija l-isbaħ esperjenza li bniedem jista’ jkollu f'ħajtu. Ma nafx eżattament niddeskrivi bil-kliem xi tħoss, iżda ninsab ċert li min qed jaqra din ir-rokna jista’ jifhem eżatt x'jien ngħid.” Il-familjari kienu kollha entużjasti biex jiltaqgħu ma’ Zac u Jason jgħidilna li, “Allaħares ma jkunux huma li jgħinuna nrabbu t-tlitt itfal tagħna.” Biss jgħidilna li fil-bidu talpandemij kellhom jiċċaħħdu mill-membri tal-familja kollha.
“Il-pandemija affettwatna għaliex eżatt ftit wara li twieled Zac aħna bħala prekawzjoni minn jeddna ddeċidejna li nissakkru ġewwa u ma noħorġux għal kważi tliet xhur sħaħ. Bażikament Zac kien l-unika tarbija mit-tlieta li kellna li għamel aktar minn tliet xhur ma joħroġx mill-bieb ’il barra u ma jarax xemx. Niftakar mument partikolari fejn meta bdiet tbatti l-pandemija u ddeċidejna li noħorġu lil Zac għall-ewwel darba lanqas biss seta’ jħares lejn postijiet fejn kien hemm ix-xemx għaliex ovvjament kien imdorri ġewwa. Nisperaw f'Alla li din il-pandemija ma ddumx ma tħallina u nerġgħu ngħixu ħajjitna kif konna ngħixu qabel,” jgħid Jason. Għal kull ġenitur, kull mument u kull minuta li jqatta’ mattarbija tiegħu hija memorabbli, iżda kien hemm mument speċjali li Jason mhu ser jinsa qatt. “Biex inkun vera onest xi ħaġa li żgur qatt m'jien se ninsa hija meta ommu kienet fuq is-sufan bih u bdiet tipprova tgħallmu jgħid mamà u f'daqqa waħda dan it-tifel beda jgħajjat dadà.” Nawguraw lil Jason, Cesca u lis-subien Noah, Sam u Zac l-isbaħ xewqat f’din is-sena ġdida! Tajjeb li ngħidu li din issena ser ikun it-tmiem tal-aħħar staġun mis-serje Division 7, drama li tixxandar kull nhar ta’ Erbgħa fuq ONE.
GWIDA Jannar 2021 27
Intervista
F’Jannar li għadda, ftit ġimgħat biss wara li welldet, konna għamilna kuntatt mal-vlogger Danita Camilleri. Danita hija personalità maħbuba ħafna, mod speċjali fuq il-mezzi soċjali. F'intervista ma' Gwida.mt kienet qaltilna li r-raġel tagħha kien qalilha li wiċċha qatt ma kien daqshekk kuntent daqs dak il-ħin li tawha lil Lenny f’idejha. “Tħoss ħafna ferħ u qabel ma tesperjenzaha ma tkunx taf x’jiġifieri!” tgħid Danita. Lenny twieled fin-12:30 tat-2 ta' Jannar. Danita tgħidilna li t-twelid kien ċesarja pjanata u kienu preparati sew. “F’ċesarja tkun qisek dħalt f’operazzjoni u ma kienx hemm pushes u ħsejjes u affarijiet minn dawn.” Kull min isegwi lil Danita jaf ukoll b’Buddy, il-kelb tagħha. Dakinhar tal-intervista konna staqsejnieha jekk kienx jgħir u hi qaltilna, “Jgħir żgur għax l-ewwel darba li ħriġt bit-tifel waħdi, xħin rani ħierġa u lilu ħallejtu d-dar, ħareġ fil-gallarija u tgħidx kemm beda jibki. Qasamli qalbi, u minn dak in-nhar nippruvaw kemm nistgħu noħorġu bit-tnejn li huma imma mhux kullimkien tkun tista’ tmur bih.” Iżda issa li għadda ż-żmien, Buddy u Lenny saru ħbieb kbar. Mhux l-ewwel darba li waqt li jkun qed jiekol Lenny jagħtih ftit mill-ikel
28 GWIDA Jannar 2021
Ritratti: Matthew Cutajar - iCam
DANITA CAMILLERI, OMM LENNY
tiegħu wkoll! Ħafna mill-persuni fuq Instagram jirċievu kummenti pożittivi, iżda sfortunatament jirċievu wkoll kummenti li jweġġgħu; dan m’għandu jkun qatt. Lil Danita peress li kienet qassmet ir-ritratt tat-tifel tagħha, kien hemm min ħadha kontriha. “Kien hemm min ħadha kontrija għax tfajt ir-ritratt meta kien lanqas laħaq ħareġ, imma jien inħossni close ħafna mal-followers tiegħi u naf li kienu qed jistennew biex jaraq wellidtx; iżda ġejt għala ċ-ċuċċu minn dawk li kienu ser jeħduha kontrija. Jien naqsam kollox u jien qisni qsamtu mal-ħbieb tiegħi.” “X’għala ċ-ċuċċu” hi l-frażi popolari ta’ Danita li saħansitra ġiet stampata fuq il-muggijiet u għadd ta’ merchandise ieħor li tistgħu ssibuh fuq il-paġni tagħha soċjali! Dakinhar tal-intervista, lil Danita konna għednielha jekk għadhiex tgħidha u wieġbet... “Mhux f’kollox... imma għadni lanqas għedtha darba f’ġimagħtejn “X’għala ċ-ċuċċu, għax fuqu żgur li m’iniex għala ċ-ċuċċu; lanqas xejn.” Awguri f’għeluq sninek Lenny! Nawguraw lil Danita u r-raġel tagħha l-isbaħ xewqat f’din is-sena l-ġdida!
Intervista
“NILQGĦU FOSTNA LIL ĊIKKA BUHAGIAR” – SEAN BUHAGIAR Id-direttur artistiku Sean Buhagiar u Marilù Vella saru ġenituri għall-ewwel darba fit-8 ta’ Lulju. Dan ħabbru Sean fuq il-mezzi soċjali fejn qasam ritratt taċ-ċkejkna tagħhom li semmewha Ċikka. Isem sabiħ ferm u isem Malti! Sean u Marilù huma midħla fit-teatru Malti tant li Sean hu wieħed mill-akbar imħuħ wara l-aqwa produzzjoni li rajna f'pajjiżna. Lil Marilù ta' sikwit narawha fuq it-televiżjoni wkoll b'xi riċetta mill-aqwa. Insomma t-tnejn li huma huma midħla tax-xena tal-ispettaklu. Min jaf Ċikka tiġbidx wara l-passi tal-ġenituri tagħha? Fl-intervista, Sean jgħidilna li l-mument tat-twelid kien “...Surreali ħafna; tkun ilek ħafna tistenna dak il-mument iżda meta jasal lanqas tkun taf kif wasal. Iżda huwa wkoll mument sabiħ ħafna li diffiċli tiddeskrivih, għax qatt qabel ma tkun ħassejt xi ħaġa simili.” Sean jgħidilna li issa biddel il-perspettiva li kellu ta’ ħajtu, “Meta jkollok tarbija ġdida l-perspettiva ta' ħajtek tinbidel kompletament. Meta tqum filgħodu u tara lit-tarbija tiegħek titbissimlek jew xħin tieħu pawża mix-xogħol jew wara ġurnata twila u diffiċli u tkun tista’ tqatta' l-ħin magħha, il-ħajja tieħu xejra differenti; aktar ħelwa u sabiħa.”
Ritratti: Icreatemotion
Ċikka twieldet f’xahar fejn Malta kienet qed tirkupra millewwel mewġa tal-pandemija. Sean jgħidilna li meta twieldet, il-familja tagħhom kienu kuntenti ħafna u kellhom ġenn biex jiltaqgħu magħha. Iżda minħabba l-pandemija sfortunatament ma setgħux jiltaqgħu magħha mal-ewwel, “...Affettwat ħafna u kulħadd għandu ġenn biex inkunu f'sitwazzjoni aħjar”. Sean ma jinsa qatt l-ewwel vaganza ma’ Ċikka, “Lejn l-aħħar tas-sajf qattajna 10 ijiem Għawdex li għalina kienet qisha l-ewwel vaganza tagħna, u kienet sabiħa ħafna”. Apparti minn din, mumenti sbieħ ma’ Ċikka jsiru kuljum, “L-isbaħ mumenti huma mumenti sempliċi meta tħares lejja u titbissem. Ċikka għad għandha 6 xhur u hija esperjenza mill-isbaħ taraha titgħallem affarijiet ġodda kuljum.” Peress li t-tnejn li huma midħla sew fl-arti, l-ewwel rigal għal Ċikka kien wieħed uniku! “Jien u l-mara nħobbu nixtru arti bħala rigali lil xulxin, u l-ewwel rigal għal Ċikka kien hekk ukoll. L-ewwel rigal għal Ċikka kien skultura żgħira ta' Austin Camilleri biex tibqa' tgħożżha anke meta tikber u jkollha d-dar tagħha,” jgħidilna Sean. Nawguraw lil Sean, Marilù u Ċikka l-isbaħ xewqat! Awguri mill-qalb!
GWIDA Jannar 2021
31
Intervista
F’AWWISSU TWIELED GEORGE! IT-TIFEL TA’ BEN CAMILLE U MARTU XTINA “Ħbieb tiegħi, bi pjaċir kbir, nippreżentalkom it-tarbija tagħna... George. Ommu Xtina tinsab b’saħħitha,” kiteb Ben Camille fl-10 ta’ Awwissu. Dan kien sitt ijiem biss qabel iċċelebra għeluq sninu. Ben xeħet filmat fuq il-paġna soċjali tiegħu mill-mumenti ta' xħin il-koppja kienu deħlin l-isptar sa xħin kellhom liċ-ċkejken George f'idejhom. Filmat tassew mill-isbaħ li l-koppja żgur ħa tibqa' tgħożż għal tul is-snin. Huma ddeċidew li jaqsmu dan il-mument ta' ferħ massegwaċi kollha ta' Ben. Tkellimna ftit ma’ Xtina li qassmet l-esperjenza tagħha fuq it-twelid ta’ binha George: “Biex niddeskrivi t-twelid ta’ George nsemmi l-film Fast & Furious. Il-minuta li kelli lil George f’idejja ħassejt paċi u mistrieħ. L-aktar għax l-uġigħ kien spiċċa u għadda. George twieled b’saħħtu u finalment kien sigur fi ħdani.” Xtina u Ben kellhom lil Elle fl-14 ta’ Diċembru tal-2018 u għalhekk kienet kbira biżżejjed biex tifhem li kien ser jitwieled ħuha. “Ma nistax niddeskrivi l-imħabba li għandi għal George. Għall-bidu kont nistaqsi lili nnifsi kif ser jirnexxili nħobb it-tieni tarbija daqs l-ewwel waħda. Imma mbagħad qalbek tikber u timtela b’aktar imħabba.” Elle kienet wisq eċitata biex tiltaqa’ ma’ ħuha u l-ġenituri tagħha
32 GWIDA Jannar 2021
xejn inqas. “Konna ħerqanin biex naraw ir-reazzjoni ta’ Elle meta tiltaqa’ għall-ewwel darba mat-tieni wild tagħna George. Kulħadd iggustaha wisq!”. Xħin ratu l-ewwel darba Elle mtliet bil-ferħ u bdiet tbusu, iżżommu f’idejha, tifraħ, u ħin minnhom anke saħansitra qabdet tibki għax riedet tkompli tarah. Bħal kull koppja li kellhom tarbija fiż-żmien il-pandemija, Xtina tgħidilna li inkwetaw mhux ftit, “Il-pandemija affettwat lil kulħadd. Il-ħin kollu ninkwieta jekk xi ħadd minna hux ser iġib il-virus id-dar. Ħafna thewdin u ħsibijiet, iżda l-motto tiegħi hu li ngħix ġurnata b’ġurnata u li nkun kuntenta li għandi familja sana s’issa.” Lil Xtina, tlabnieha tgħidilna liema kien dak il-mument speċjali ma’ George li żgur jibqa’ f’moħħha, “Meta rajt it-tbissima sabiħa tiegħu u smajtu jidħaq l-ewwel daħka, dawk kienu mumenti bil-wisq maġiċi. Anke l-mument meta nara lil Elle u George flimkien, għalija dawk mumenti imprezzabbli”. Aħna mill-ġdid nawguraw lil Ben u lil Xtina għall-wasla taċċkejken tagħhom George. Ninsabu ċerti li Elle ħa tkun oħt eżemplari għaċ-ċkejken.
Intervista
IL-KOMPOŻITUR CYPRIAN CASSAR ISIR MISSIER EVA Kien għall-bidu ta’ Mejju meta Eliza, il-maħbuba talmużiċist tant maħbub Cyprian Cassar, ħabbret li kienu qed jistennew tarbija. Eva twieldet fil-21 ta' Settembru, proprju f'Jum l-Indipendenza. L-ewwel messaġġ li kiteb Cyprian wara li sar missier kien kliem mirqum mill-isbaħ li juri l-imħabba kbira li skopra issa li twieldet it-tifla tiegħu Eva! "Qatt ippruvajt tara film fuq mute? Imbagħad f'daqqa waħda terġa' tixgħel il-ħoss biex tisma' s-soundtrack sabiħa... finalment tirrealizza li mingħajr din il-biċċa mużika... il-film b'ħoss vojt – mingħajr tifsira. Hekk inħossni bħalissa... inħares lejn għajnejn it-tifla tiegħi... hi s-soundtrack ta' ħajti... ħajti kienet muta... issa nista' nisma'... u dak li nista' nisma' huwa l-isbaħ melodija li qatt smajt. Grazzi Eliza Mizzi talli kont eroj veru, li ġarrabt 13-il siegħa ta' wġigħ insapportabbli. Inħobbok." Cyprian irringrazzja wkoll lill-istaff u l-qwiebel kollha, "Grazzi tmur ukoll lil Lara Marie, Jackie Sultana u Nicole Borg; mingħajrkom dan ma kienx possibbli! Grazzi tmur ukoll lill-istaff kollu f'Mater Dei. Inħobbok Eva... għal dejjem." Iżda kif jiddeskrivi l-mument tat-twelid ta’ Eva? Cyprian jgħidilna li kien mument tal-biża’, li fi ftit sekondi nbidel
għall-ferħ kbir. Għalih Eva tfisser, “...Kollox! Taf li hemm xi ħadd għal xiex tgħix. Minn dejjem xtaqt tifla, u l-ħolma tiegħi saret realtà. Kif tħares f’għajnejk issaħħrek.” “Tad-dar kienu qed jistennewha bil-ħerqa u ġabet ferħ kbir!” jgħidilna Cyprian. Iżda minħabba l-pandemija qagħdu ħafna attenti, “...Dejjem bil-biża’ meta toħroġ, tibża’ minn min ser imissha! In-nanniet ma jistgħux iżommuha. Dejjem hemm dak il-ħsieb itektek f’moħħok, li minħabba fih tħossok anzjuż.” Mal-Gwida, Cyprian jistqarr wieħed millisbaħ mumenti li kellu ma’ bintu Eva, “L-isbaħ mument kien eżatt wara li twieldet. It-tfajla kienet qiegħda tinħasel wara li welldet u poġġejt it-tifla fuqi. Fetħet għajnejha u ħarset lejja għal tul ta’ ħin! Tħoss xi ħaġa ġo fik li qatt ma tkun esperjenzajt.” Eva għad għandha biss ftit xhur u l-isbaħ rigal li rċeviet s’issa huwa kamra tas-sodda l-ġmiel tagħha. Biss Cyprian jgħidilna li... “L-isbaħ rigal huwa li tqatta’ ħin magħha u turiha l-imħabba.” Awguri Cyprian u Eliza! Eva ċertament ser ikollha ġenituri mill-aqwa bikom!
GWIDA Jannar 2021 35
Intervista
IL-KANTANT U TABIB, GIANLUCA BEZZINA, ISIR MISSIER PAOLO Kien il-31 ta' Diċembru tal-2018 meta l-kantant Gianluca Bezzina, li kien irrappreżenta lil Malta fil-Eurovision Song Contest, ħabbar li sar missier għall-ewwel darba. Dakinhar laqqagħna ma' Lyla. F'Mejju tal-2020, Gianluca, fuq l-Instagram tiegħu, tana x'nifhmu li kienu qed jistennew ittieni tarbija tagħhom. Hekk kien! Il-ġurnata tal-wasla tat-tarbija l-ġdida għall-familja Bezzina kienet it-23 t’Awwissu. L-aktar xahar li fih twieldu trabi ta’ personalitajiet! Gianluca, f’intervista li għamilnielu, jiddeskrivi l-mument tat-twelid ta’ Paolo bħala wieħed speċjali ferm, “Kien differenti ferm minn dak ta’ Lyla għaliex peress li konna diġà għaddejna mill-esperjenza, din id-darba kien proċess ħafna iktar kalm u stajna ngawdu kull mument, ħerqanin għal li ġej. Hekk kif twieled konna t-tnejn bla kliem, inħarsu lejn xulxin u lejh, bejn nidħqu u nibku. Hija emozzjoni li ma tikkumpara ma’ xejn.” Xi jfisser Paolo għal Gianluca? “Ifisser li l-familja qed tikber. Qed jiżdiedu l-isfidi, però ma’ dawn l-isfidi żdiedu wkoll il-ferħ u l-allegrija fid-dar. Nitgħaxxqu naraw kif Lyla diġà ħadet l-irwol tal-oħt il-kbira billi tieħu ħsiebu u tilgħab miegħu bil-mod tagħha. Nieħdu gost ukoll naraw kif Paolo diġà juri karattru differenti minn Lyla, u kif jirrikjedi attenzjoni differenti minn dik li nagħtu lil oħtu.” Iżda Paolo lil min jixbah l-iżjed? “Kulħadd donnu mill-ewwel ikkummenta fuq kemm hu ‘fair’ u kemm jixbah lili bħala tarbija,” jgħidilna Gianluca. Sintendi, mal-wasla ta’ Paolo kulħadd kien mixgħul bil-ferħ, “...Kulħadd jieħu gost li l-familja qed tibqa’ tikber. L-isbaħ reazzjoni però kienet dik ta’ Lyla, li kif ratna b'Paolo f'idejna bdiet tidħaq u taqbeż u tgħajjatlu b'ismu.” Reazzjoni tant sabiħa li saħħret lil Gianluca u martu Vanessa.
36 GWIDA Jannar 2021
Il-pandemija ma waqfitx lill-familja Bezzina milli jmorru l-mixjiet tagħhom; dejjem ovvjament għamlu dan skont ir-regoli tal-awtoritajiet tas-saħħa, “Sintendi l-pandemija ġabet magħha ċerta kawtela u nippruvaw li noqogħdu attenti kemm jista’ jkun. Però qatt ma żammitna milli mmorru mixjiet fil-kampanja bħala familja. Nippruvaw li filwaqt li noqogħdu attenti, ma nħallux is-sitwazzjoni ta’ madwarna toħloq ansjetà żejda jew li xxekkel wisq dak li nixtiequ nagħmlu ... sintendi dejjem bl-attenzjoni meħtieġa,” “Kull ġurnata tkun isbaħ minn ta’ qabel, għaliex hu u jikber u jiżviluppa, iktar jikkomunika magħna. Wieħed mill-isbaħ mumenti kien meta rnexxielna ndaħħquh għall-ewwel darba. Kull filgħodu jkun hemm episodju ħelu għaliex Lyla ssaqsi għal Paolo kuljum kif tqum, u dejjem toħroġ b'xi isem li se ssajjaħlu dakinhar... Pawlinu, Paws, Paolito, Pawsinu... u ħalli għaliha tivvinta l-ismijiet. U hu donnu jagħrafha għaliex il-ħin kollu b'għajnejh fuqha, u lilha l-iktar li jitbissem,” jistqarr magħna Gianluca. Paolo żgur mhux nieqes mir-rigali tafux! “Jekk taqta’ barra l-ħwejjeġ, għamara, pushchairs u x'naf jien, ma naħsibx li nista’ ngħid li xtrajnielu rigali f'dawn ix-xahrejn, għalkemm qala’ mhux ħażin mingħand qraba u ħbieb.” Biss Gianluca jgħidilna li ”L-isbaħ rigali li se nkunu qed intuh huma l-imħabba, il-ħin u l-attenzjoni tagħna, flimkien mal-ambjent ta’ familja bħal dik li trabbejna fiha aħna.” Minn qalbna nawguraw liċ-ċkejken Paolo, oħtu Lyla u l-ġenituri simpatiċi tiegħu, Gianluca u Vanessa! Min jaf min ser ikompli fuq il-passi ta’ missieru u jsir kantant?
Intervista
DEBORAH C ISSIR OMM U SSEMMI T-TIFLA TAGĦHA DIANNA LOR Fl-20 ta’ Awwissu, il-kantanta Deborah C issir omm għallewwel darba; mument li kif iddeskrivietu hi stess kien, “wieħed uniku u sabiħ immens”. Kien tliet xhur wara li Deborah C qassmet l-aħbar mal-ammiraturi tagħha u wriet l-ewwel ritratt taċ-ċkejkna, li semmietha Dianna Lor. Bosta kienu li ferħulha għal din l-aħbar mill-isbaħ u awgurawlha għal dan l-irwol ġdid.
tgħidilna, “L-isbaħ mument kien meta twieldet u smajt l-ewwel bikja tagħha u tawhieli f’idi.” Minkejja li Dianna għad għandha biss ftit xhur diġà qed turi kemm ser tkun tifla promettenti. Deborah tgħidilna li ... “Episodju ħelu kien meta qalet l-ewwel ittra ‘A’ tal-alfabett minkejja li kellha tliet xhur.”
“Dianna tfisser kollox u hija l-ikbar rigal li rċivejt f’ħajti,” tistqarr ma’ Gwida, Deborah. Tgħidilna wkoll li għall-familja tagħha din kienet sorpriża kbira; “Kienet sorpriża għalihom peress li hija l-unika tifla tarbija fil-familja.”
L-ewwel rigal ta’ Deborah lil bintha kienet xi ħaġa li ser iġġorr la tikber kull fejn tmur. Deborah tgħidilna li xtratilha brazzuletta personali b’isimha.
Deborah tappella lil dawk il-familji li kellhom xi wild fil-familja biex meta jmorru jaraw it-trabi jżommu ftit distanza, “... Il-pandemija affettwat lil kulħadd b’xi mod, iżda jekk kulħadd iżomm ftit distanza jkun ta’ ġid għal kulħadd, speċjalment għaż-żgħar.” Ċertament għal Deborah l-isbaħ mument tagħha bħala omm kien meta twieldet iċ-ċkejkna. Fl-intervista, l-kantanta
Deborah C ilha ftit nieqsa mix-xena mużikali lokali. L-aħħar darba li rajna lil Deborah C tipparteċipa fil-Malta Eurovision kien fl-2018, li kienet l-aħħar sena ta’ dan il-festival. Sentejn ilu, Deborah ħadet sehem fl-ewwel staġun ta’ X Factor Malta. Minn qalbna f'isem Gwida nawgurawlha mill-qalb għal dan l-irwol ġdid. Awguri Deborah! Merħba Dianna Lor.
GWIDA Jannar 2021 39
Intervista
IL-KOPPJA CAMENZULI, LEAH U DAVID ISIRU ĠENITURI TA’ HARRY Fl-2020, il-koppja David u Leah iċċelebraw erba’ snin millġurnata maġika tagħhom. David hu mudell popolari f’Malta u s-sena l-oħra reġa’ sar missier! Fid-19 ta’ Ottubru twieled iċ-ċkejken Harry. Harry kellu jitwieled xahar wara, imma ma setax jistenna aktar donnu, u wasal fid-dinja ftit qabel! Omm Harry, Leah, fuq il-mezzi soċjali kitbet, "L-introduzzjoni tar-raġel żgħir (ħerqan) tagħna ..." Leah ħabbret ukoll l-isem tat-tarbija – Harry. “Jista’ jkun li ma kienx bidu faċli għalik imma int perfezzjoni!” David qalilna, “It-twelid minnu nnifsu ma kienx faċli daqskemm ħsibna li ser ikun, imma tal-inqas, fl-aħħar mill-aħħar, Harry jinsab magħna. Harry hu tifel ferrieħi u san. Xi rridu aktar?” Ovvjament tad-dar kienu ħerqanin ħafna biex jiltaqgħu ma’ Harry. David jgħidilna li l-ġenituri tiegħu kienu eċitati ferm, “Il-ġenituri tagħna kienu ser itiru bil-ferħ u meta twieled kienu eċitati biex jiltaqgħu miegħu. Ovvjament kienu ftit sorpriżi għax Harry ġie ħafna qabel kien previst”.
40 GWIDA Jannar 2021
“Harry għalina hu l-addizzjoni perfetta għall-familja sabiħa tagħna,” jistqarr magħna David. L-ewwel wild tagħhom, Sophia, issa kibret u setgħet tifhem li għandha ħuha ġdid. David jgħid li meta l-aħwa ltaqgħu għall-ewwel darba kien mument emozzjonali ferm, “L-isbaħ mument kien meta Harry iltaqa’ għall-ewwel darba m’oħtu Sophia. Dak il-ħin xħin rajniehom flimkien qalbna riedet tisplodi bl-imħabba u l-ferħ.” Tlabnieh jgħidilna x’ġara eżatt xħin Sophia ratu għall-ewwel darba. “Xħin ratu Sophia mill-ewwel ġriet għal ħdejn il-carrier u qabżet bil-ferħ. Ma setax ikun mument aktar profond minn dan, mimli mħabba. Stħajjilnieha qisha qed tipproteġi lil ħuha ż-żgħir. Kemm jien u anke marti kburin bil-mod ta’ kif qed tieħu ħsiebu.” Jidher li Harry ser ikun il-fessud ta’ Sophia għax diġà xtratlu rigal! David jgħidilna li l-ewwel rigali li tawh kienu soft toys, “Aħna xtrajnielu soft toy ta’ nagħġa żgħira, waqt li oħtu Sophia xtratlu wieħed ta’ fenek.” Nawguraw lill-familja Camenzuli!
Intervista
L-EWWEL TIFLA GĦALL-KOMIKU DANIEL CHIRCOP Fl-2020 Daniel Chircop u l-mara tiegħu Fiorella, reġgħu saru ġenituri. Daniel ħabbar dan fuq il-mezzi soċjali fejn kiteb, "Illum is-6 t’April 2020 bi pjaċir inħabbar li kellna baby girl. Baby Cara Chircop rigal kbir mingħand Alla. Nirringrazzja lill-mara tiegħi tas-sagrifiċċju kbir li għamlet, issagrifikat ġisimha u dak kollu li tħobb biex ikollna lil din il-pupa biex tiżdied mal-familja tagħna." Daniel u martu Fiorella kienu jafu li kienet ser titwieled fis-6 t’April għax Cara kienet pjanata li titwieled b’ċesarja. Biss ġimgħa qabel irħewlha lejn l-isptar għax ħasbu li kienet ġejja iżda dan irriżulta li kien false alarm. Daniel jgħidilna li meta waslet il-ġurnata, kellhom eċitament kbir, “Trid tqis li wara żewġ subien kien ser ikollna tifla. Jien minn dejjem kienet il-ħolma li jkolli tifla, allura kont vera ħerqan biex ikollna lil Cara.” Fiż-żmien li twieldet Cara, Malta kienet għaddejja mill-burraxka tal-pandemija. Dak iż-żmien Malta kienet f’lockdown parzjali fejn il-ħwienet kienu magħluqin u n-nies kienu mħeġġin li joqogħdu ġewwa. Għal Daniel u martu din kienet ftit antipatka għax ħolqitilhom inċertezza. Biss Daniel kien fortunat għaliex kien fost l-aħħar missirijiet li tħallew jieħdu sehem fil-proċess kollu tat-twelid mal-mara tagħhom. “Meta twieldet Cara u rajt li kollox kien sew, indunajt li kienet bjonda! Ibni Max hu ismar ħafna; jixbah l-ommu u din ġiet tixbah lili! Żgħira, ħelwa u dak il-ħin vera kont sorpriż li ħarġet tixbahni. Ommha mhux daqsi imma!” jgħidilna bid-daħka Daniel. B’Cara riedu jerġgħu jibdew kollox mill-ġdid, u Daniel biex jiċċajta qalilna li malajr solva l-problema ta’ x’kien ser jagħmel fil-lockdown, “Kellna fiex nedhew fil-lockdown għax kellna lilha”. M’għandniex xi ngħidu; l-ewwel tifla għall-familja Chircop
wasslet ferħ kbir u ż-żewġ familji tal-koppja kienu kuntenti ferm. “In-naħa tiegħi kienu żgur kuntenti għax tixbah lili,” jistqarr Daniel. Iżda kien hemm xi ħadd li ma kien kuntent xejn; dan kien iċ-ċkejken Max. “Max ma ħax gost li kienet ġejja oħtu. Darba ċempel lil ommu jistaqsiha jekk hux ġejja bit-tarbija, ‘ħalli filkas ma tiġi xejn’,” jistqarr Daniel. Kien għalhekk li l-koppja ddeċidew li jixtru rigali lil Max biex taparsi ġabithomlu oħtu, “Xħin induna li oħtu ġabitlu r-rigali, beda jifhem li din it-tarbija ma kinitx ser teħodlu l-ġugarelli tiegħu, ma kinitx ser teħodlu postu, iżda kienet addizzjoni sabiħa fil-familja,” jispjegalna Daniel fl-intervista. Issa li għaddew ftit xhur, Max u Cara sejrin ħafna tajjeb flimkien! “Max illum il-ġurnata miġnun fuqha, jiggustaha, jilgħab magħha u issa anke beda jiġġieled ukoll ftit magħha,” jgħid Daniel. L-isbaħ mument għal Daniel ikun kull xħin jiġi biex jaħsel lil bintu. “Jien u Fiorella naqsmu ħafna x-xogħlijiet fid-dar, jien nieħu x-shift ta’ billejl għax meta nqum ma jkollix problema biex nerġa’ norqod malajr. B’hekk naħsel lit-tfal jien kull filgħaxija. Mument sabiħ ikun meta naħsilha xħin tkun għadha kif tqum, u Cara tibda tidħaq! Wisq timlilek qalbek bil-ferħ.” Daniel jagħlaq l-intervista billi jagħmel kuraġġ lil dawk li qed jaħsbuha biex ikollhom xi wild fil-familja tagħhom, “Nagħti kuraġġ lin-nies biex ma jaqtgħux qalbhom. It-tfal sbieħ imma fihom tagħhom. Biss huma wħud mill-isbaħ affarijiet li jista’ jkollok. Inħobbhom ħafna u t-tlieta li huma jfissru d-dinja kollha għalija!”. Nawguraw lil Daniel u l-mara tiegħu Fiorella, Chad u ċ-ċkejknin Max u Cara l-isbaħ xewqat f’din is-sena!
GWIDA Jannar 2021 43
Intervista
NICHOLAS BRIFFA ISIR MISSIER GĦALLEWWEL DARBA Kienet aħbar sabiħa fil-festa ta’ Santa Marija hekk kif il-psikologu u sesswologu Nicholas Briffa kiteb li għadu kif sar missier! F’intervista għal din ir-rivista, Nicholas jgħidilna li kien hemm stennija kbira għal din it-tarbija, “Ġwann twieled wara sigħat sħaħ, xhur ta’ stennija u fid-dawl li kellna xi korrimenti... Allura l-istennija kienet akbar. Dak il-mument li twieled kien mument ta’ emozzjonijiet imħalltin. Iżjed minn hekk ma tkunx tista’ temmen kif mix-xejn qisu twieldet tarbija. Għalija kien mument li ma stajtx niddeskrivih u nfqajt f’bikja. Mument ta’ taħlita bejn ferħ, ewforija u emozzjonijiet pożittivi imma intensi.” Lit-tarbija semmewha Ġwann u Nicholas jgħidilna li kien rigal, “X’jistħoqqilna jien u l-mara biex kellna tarbija? Rigal tirċivih mhux għax ikun jistħoqqlok imma għax dak li jkun, ikun jixtieq jagħtihulek; dan kien li ħassejna aħna.” Fl-intervista Nicholas spjegalna li Ġwann ifisser ukoll resposabilità kbira, “Mhux biss fuq affarijiet materjali jew dawk ta’ finanzi, iżda dawk il-bżonnijiet li jkollha t-tarbija li jkunu dipendenti fuqek bħal valuri, għarfien, ħiliet komunikattivi u ħiliet biex taffronta l-ħajja.” Nicholas jgħidilna wkoll li l-familja ma setgħux jiġu l-isptar jaraw l-ewwel wild tagħhom minħabba l-pandemija. “Aħna bħala Maltin, dan il-mument ma jiċċelebrawhx biss il-koppji imma anke l-individwi li huma qrib. Il-familja tagħna kbira u qrib xulxin u konna nafu bix-xewqa li jiġu jaraw it-tarbija tagħna l-isptar. Iżda bis-saħħa tatteknoloġija stajna nibagħtu l-ewwel ritratti ta’ Ġwann.” Nicholas ma jiqafx hawn iżda jirringrazzja lill-ħaddiema kollha f’Mater Dei li għamlu minn kollox biex joffrulhom sigurtà u jagħmlulhom il-ħajja tagħhom aktar faċli.
44 GWIDA Jannar 2021
“Dawn ix-xhur li ilu magħna Ġwann kien hemm diversi mumenti sbieħ. L-iżvilupp isir b’mod veloċi! Kien hemm ħafna inċidenti ħelwin waqt li konna qed inbidlulu l-ħarqa. L-iktar mumenti sbieħ kienu meta b’għajnejh u bid-daħka simpatika tiegħu jikkomunika. Fil-weekend inkun il-ħin kollu ħdejh u noqgħod naqralu l-poeżiji b’mod espressiv waqt li noqgħod viċin tiegħu. Tarah jidħaq u jikkomunika miegħek. Iwassallek sentiment ta’ konfort u dak il-ħin qalbi timtela bil-ferħ, kemm għax inħoss xi rwol speċjali li nkun ġenitur u kemm għax b’dak li qed nagħmel inkun qed nimmarkah għal għomru.” Nicholas iħeġġeġ ukoll lill-koppji li ser ikollhom jew għandhom l-ewwel tarbija, “Importanti li bħala koppja tikkollabora. Dan hu żmien ta’ prova għall-koppja. Bidla li tista’ tipprova r-relazzjoni tagħkom iżda jekk il-koppja tikkollabora u ġġib lil xulxin l-ewwel u qabel kollox minkejja l-isfidi tat-tarbija, it-tarbija tibbenifika ħafna minn dik irrelazzjoni!” L-ewwel rigali li Nicholas xtara lil ibnu Ġwann kienu 2 kotba ta’ Trevor Zahra, “Ħolm tal-Milied” u “Il-Ġrajjiet tan-nannu Ċens”. “Meta kont żgħir kont nieħu gost naqra l-kotba tiegħu. Minkejja li għadu żgħir irrid li ndaħħallu l-kultura tal-qari. Sabiħ li f’età żgħira nesponuwhom għaż-żewġ lingwi u fil-ħin limitat li jkollna magħhom nagħmlu kuntatt dirett magħhom. L-affezzjoni bħal tgħannieq u bews huma importanti ħafna u kontinwament inkunu qegħdin nikkomunikaw magħhom,” jgħidilna Nicholas. Fl-aħħar talintervista xtaq jagħlaq b’messaġġ sabiħ, “Ma ninsewx ukoll lil dawk il-koppji li hija xewqet qalbhom li jkollhom tarbija imma qedgħin jesperjenzaw problemi. Kuraġġ u għamlu l-qalb". Xi ġmiel ta’ kliem u x’eżempju sabiħ! Nawguraw minn qalbna lil Nicholas u l-mara tiegħu, u ċ-ċkejken Ġwann.
Skeda
NHAR TA’ ĦADD TVM 06:30 TVAM News 07:00 Hygieia 07:30 Malti Pur 08:00 MEA 08:30 Hadt l-Ahbar 09:30 Rahal Twelidi 10:00 Harifa Maltija 10:30 Malta u lil hinn minnha 12:00 News 12:15 Hadd Ghalik
15:00 News 15:05 Cappas 16:00 Kompendju 17:00 Muxrafija 18:00 Sign News 18:15 Ghawdex Illum 18:45 Ninvestigaw x’qed Nieklu 19:35 Tal-Ewwel 19:45 Mill-Palazz 20:00 News Bulletin 21:00 The kitchen Muscial 22:00 Headline News 22:05 Wirt u Eredi 22:35 Don’t Forget the driver 23:00 Fil-Gnien ma’ Melo 23:30 News / Sports Update TVM2 06:00 Euronews 07:15 Wirt u Eredi 07:45 Luxdesign 08:45 Knots 09:15 Ahbar Tajba 09:30 Quddiesa tal-Hadd 10:30 Rome Reports 11:00 Sensilhena 11:30 Ilsienna 12:00 Paq Paq 12:30 Fil-Gnien ma’ Melo 13:00 Il-Bolla/Tal-ewwel/MillPalazz(012) 13:15 Animal Diaries 14:00 Song Craft
46 GWIDA Jannar 2021
15:30 @Magic 16:00 Lenti 16:30 Maltipur 17:00 StorjaTeatru 17:15 Teleshopping 17:45 Madagascar 18:15 DOT EU 18:30 Quddiesa tal-Hadd 19:30 Lenti 20:00 News in English 20:15 Tertuqa 35 20:45 90 Minuta 21:45 @ Magic 22:15 Gadgets 23:00 Gourmet Challenge 23:30 F’Gieh l-Imhabba 00:20 Headline News ONE 7:30 ONE News 07:45 Duurella 08:00 Quddiesa 08:40 Paperscan 10:30 Indhouse 10:30 Prim Ministru Intervista 11:30 Il-Kelma (R) 12:30 Telebejgħ 13:00 Araniissa (R) 15:30 ONE News 15:45 Duurella (R) 16:15 100 17:30 L-Argument 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Ieqaf 20 Minuta 20:45 Prim Ministru Intervista 21:15 Min Imissu (R) 22:30 Distintivi (R) 23:30 One News NET 07:00 Net News 07:30 Family Affair 08:15 Telebejgħ 09:15 Analiżi 10:00 Telebejgħ 10:30 Il-Quddiesa 11:15 Sabiex Nirnexxu 12:00 NET News 12:30 Telebejgħ 14:00 Jienint 15:00 NET News 15:05 Sabiex Nirnexxu 16:00 Sport Extra 16:30
Family Affair
18:00 NET News 18:10 Flusek 18:45 Live Score 19:30 NET News 20:15 Life & Style 20:45 Replay 21:45 Net News
21:50 Replay 22:15 Life & Style 22:30 50 Sena In-Nazzjon 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl RAI 1 05:55 06:30 07:00 10:30 10:55 12:00
A Sua Immagine Unomattina In Famiglia TG 1 A Sue Immagine Santa Messa Recita Angelus De Piazza San Pietro 12:20 Linea Verde 14:00 Domenica In 17:20 Da Noi... A Routa Libera 18:45 L’Eredita Week End 20:00 Telegiornale 20:35 Sollti Ignoti – Ll Ritorno Italia 1 07:04 Black-Ish - Purple Rain 07:24 Tom & Jerry 07:43 Conosciamoci Un Po’ 08:13 Siamo Fatti Cosi’ 08:43 The Flinstones 09:43 The Vampire Diaries 12:25 Studio Aperto 13:00 Sport Studio Xxl 14:00 E-Planet 14:25 Station 19 16:15 The Brave 18:05 Camera Cafe’ 19:31 C.S.I. New York 21:15 Movie 23:45 Pressing Serie A La 5 07:00 Una Vita 10:50 Verissimo 13:38 Grande Fratello VIP 15:15 Temptation Island 19:00 L’Onore E Il Rispetto 21:10 Magic Night 22:14 TGCOM24 22:15 Film
L-Iskeda ġiet magħluqa fis-16 ta’ Diċembru*. Dan ifisser li l-istazzjonijiet
Skeda
NHAR TA’ TNEJN TVM 07:00 TVAM 09:00 Harifa Maltija 09:30 Kieku Kien 10:00 FITAM 12:00 News 12:15 Niskata
14:45 Teleshopping 15:00 News Update 15:05 Zizi 15:10 Wonder Grove 15:15 Tahbil il-mohh 15:20 Naqraw Flimkien 15:25 Teeny Break 15:35 Ilsienna Short 15:40 Rahal Twelidi 16:15 Teleshopping 16:30 Maltarti 16:45 Illum ma’ Steph 18:00 News for the Hearing Impaired 18:15 Illum ma’ Steph 18:30 Ilsienna 19:00 Popolin
22:00 Headline News 22:05 Realta’ 23:00 Rahal Twelidi 23:30 News and Sports Update TVM 2 05:00 Euronews 06:15 Popolin 07:00 Tertuqa 35 07:30 Teeny Break 07:40 Naqraw Flimkien 07:45 Tahbil il-Mohh 07:50 Wonder Grove 07:55 Zizi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Storja Teatru 08:30 Hygieia 09:00 Madagascar 09:30 Holy Mass 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 Insights 14:00 Euronews 14:30 Malta u lil hinn minnha 16:00 News 16:15 Gadgets 17:00 MEA 17:30 Holy Mass 18:30 Zizi 18:35 Wonder Grove 18:40 Tahbil il-Mohh 18:45 Naqraw Flimkien 18:50 Teeny Break 19:00 Ghawdex Illum 19:30 Venere 20:00 News in English 20:05 Tal-Ewwel 20:15 Sports Ghawdex 20:45 Offside 22:30 Paq Paq 23:00 Maltipur 23:30 Tghid x’inhu 23:45 Maltarti 00:00 Headline News ONE 07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 In D House (R) 10:30 Espresso
19:45 Skritt 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 21:00 Illahwa
12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:45 Primetime Preview 16:30 Duurella 16:45 Mhux kemm taf (R) 17:30 Flimkien ma’ Nancy 18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Primetime
jaf bidlu xi ħinijiet jew programmi minn dawn li hawn miktubin.
20:35 Reboot
21:15 Follow Up 22:15 Gizelle 23:30 ONE News NET 07:00 NET News 07:30 Family Affair 09:00 Life & Style 09:30 JienInt 10:30 Telebejgħ
12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna 15:00 NET News 15:05 Becky the Return 15:55 Missio Tfal 16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te 18:00 NET NEWS 18:10 NET Live 19:30 NET NEWS 20:15 Life & Style 20:45 Profili 21:45 NET News 21:50 50 Sena in-Nazzjon 22:20 Meander Arti u Kultura 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl Rai 1 06:45 Unomattina 07:00 TG1 09:55 Storie Italiane 11:55 E’ sempre mezzogiorno 14:00 Oggi è un altro giorno 17:05 La vita in diretta 18:45 L’Eredità 20:30 Soliti Ignoti - Il Ritorno Italia 1 06:40 Sorridi, Piccola Anna -- La Lettera 07:10 Marco Dagli Appennini Alle Ande -- Un Uomo Cattivo 07:40 Papa’ Gambalunga -- Julia Si Ribella 08:10 Heidi -- Il Nonno Fa Acquisti
GWIDA Jannar 2021 47
Skeda
08:40 Una Mamma Per Amica 10:30 The Mentalist -- Nastri Rossi 12:25 Studio Aperto 12:58 Meteo.It 13:00 Grande Fratello Vip 14:05 I Simpson 15:25 Big Bang Theory 16:22 The Middle 17:12 Friends 18:07 Grande Fratello Vip
18:22 19:31
Studio Aperto Live C.S.I. New York -- Gente Coi Soldi 21:20 Film 23:35 Tiki Taka La 5 07:07 NewTempesta d’amore 08:25 Beautiful 08:48 Una Vita
09:20 10:17 11:19 12:47 1:07 2:50 4:39 6:34 6:46 8:06 10:10
Daydreamer Il segreto Uomini e donne Grande Fratello Vip iZombie Dr. House Inga Lindstrom Nuove strade Uomini e donne Oltre l’oceano Uomini e donne
NHAR TA’ TLIETA TVM 07:00 TVAM 09:00 Hajjitna Ktieb 09:30 Malti Pur 10:00 FITAM 12:00 News 12:15 Niskata 14:45 Teleshopping 15:00 News Update 15:05 Zizi 15:10 The Adventures of Annie & Ben 15:15 Tahbil il-mohh 15:20 Naqraw Flimkien 15:25 Teeny Break 15:35 Ilsienna Short 15:40 Harifa Maltija 16:15 Teleshopping 16:30 Mill-Ghalqa tad-dar 16:45 Illum ma’ Steph 18:00 News for the Hearing Impaired 18:15 Illum ma’ Steph…cont 18:30 Ghajn ta’ Ilma 18:45 Il-Barokk 19:00 Popolin 19:45 DOT EU 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 21:00 F’Gieh L-Imhabba 22:00 Headline News
48 GWIDA Jannar 2021
22:05 Venere 22:30 Paq Paq 23:00 MEA 23:30 News and Sports Update TVM 2 05:00 Euronews 06:15 Popolin 07:00 Rahal Twelidi 07:30 Teeny Break 07:40 Naqraw Flimkien 07:45 Tahbil il-Mohh 07:50 The adventures of Annie & Ben 07:55 Zizi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Mill-Ghalqa tad-dar 08:30 Fil-Gnien ma’ Melo 09:00 Sport Ghawdex 09:30 Holy Mass 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 Realta’ 14:00 Euronews 14:30 Trish Paris Kitchen 15:00 Hygieia 15:30 Gourmet Challenge 16:00 News 16:15 Storja Teatru 16:30 Luxdesign 17:30 Holy Mass 18:30 Zizi 18:35 The adventures of Annie & Ben 18:40 Tahbil il-Mohh 18:45 Naqraw Flimkien 18:50 Teeny Break 19:30 Kieku Kien 20:00 News in English 20:15 Tigrijiet Biss 20:45 TVM Sports 21:30 Ninvestigaw x’qed Nieklu 22:30 Tertuqa 23:00 Gadgets 23:30 Harifa Maltija 00:00 Headline News
ONE 07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 Better Living (R) 10:30 Espresso 12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:45 Primetime Preview 16:30 Follow up (R) 17:30 Dak li jgħodd
18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News
20:15 Primetime.
20:35 Ħabrikt 21:00 100 22:15 Music Legends 23:00 On d road 23:30 ONE News NET 07:00 NET News 07:30 NET Live 08:50 Missio Tfal 09:00 Life & Style 09:30 Profili 10:30 Telebejgħ
L-Iskeda ġiet magħluqa fis-16 ta’ Diċembru*. Dan ifisser li l-istazzjonijiet
Skeda
12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna 15:00 NET News 15:05 Becky the Return 15:55 Storja u Talba 16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te 18:00 NET NEWS 18:10 NET Live 19:30 NET NEWS 20:15 Life & Style 20:45 Newsroom 21:45 NET News 21:50 Saħħtek 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl Rai 1 09:00 TG 1 09:07 Che tempo fa 09:09 Unomattina 09:30 TG1 FLASH 09:35 Parlamento Telegiornale
09:40 Linea Verde Meteo Verde 09:40 Unomattina 09:55 Storie italiane 11:55 E’ sempre mezzogiorno 14:00 Oggi è un altro giorno 15:55 Il Paradiso delle Signore 17:05 La vita in diretta 18:45 L’Eredità 20:00 TELEGIORNALE 20:30 Soliti Ignoti - Il Ritorno 21:25 Film Italia 1 7:30 La Dolce Vita 8:30 Destinazione Finale (2000) 10:30 Camera Cafe’ 11:00 Centovetrine Ix 11:25 Fatti E Misfatti 11:50 Mattino Cinque 13:30 Il Mammo 13:55 Forum 15:20 Lo Sportello Di Forum 16:25 Grande Fratello 17:15 Stasera Italia
18:00 18:50 19:00 19:35 20:40 22:20 23:25
Ricette all’italiana Cotto e mangiato TG5 Grande Fratello Mattino Cinque Uomini e donne Caduta libera
La 5 07:08 08:25 08:48 09:20 10:17 11:19 12:47 13:07 14:00 16:39 18:34 18:46 20:06 21:58
Tempesta d’amore Beautiful Una vita Daydreamer - Le ali del sogno Il segreto Uomini e donne Grande Fratello Vip iZombie Dr. House Now Is Good Nuove strade Uomini e donne Rosamunde Pilcher Inga Lindstrom
NHAR TA’ ERBGĦA TVM 07:00 TVAM 09:00 Paq Paq 09:30 Madagascar 10:00 FITAM 12:00 News 12:15 Niskata 14:45 Teleshopping 15:00 News Update 15:05 Zizi 15:10 Wonder Grove 15:15 Tahbil il-mohh 15:20 Naqraw Flimkien 15:25 Teeny Break 15:35 Ilsienna Short 15:40 Tertuqa 35 16:15 Teleshopping 16:30 Maltarti 16:45 Illum ma’ Steph 18:00 News for the Hearing Impaired 18:15 Illum ma’ Steph…cont 18:30 Il-Kollezzjonist 19:00 Popolin 19:45 Super 5 Lottery 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 21:00 L-Erbgha fost il-Gimgha 22:00 Headline News 22:05 L-Erbgha fost il-Gimgha 23:00 Hajjitna Ktieb 23:30 News and Sports Update
TVM 2 05:00 Euronews 06:15 Popolin 07:00 Kieku Kien 07:30 Teeny Break 07:40 Naqraw Flimkien 07:35 Tahbil il-Mohh 07:50 Wonder Grove 07:55 Zizi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Mill-Ghalqa tad-dar 08:30 Ghawdex Illum Subtitled 09:00 Tigrijiet Biss 09:30 Holy Mass 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 Rahal Twelidi 13:00 Trish Paris Kitchen 14:00 Euronews 14:30 Ghajn tal-ilma/Il-Barokk 15:00 Venere 15:30 Lenti 16:00 News 16:15 Mill-Ghalqa tad-dar 16:30 Harifa Maltija 17:00 Madagascar 17:30 Quddiesa 18:30 Zizi 18:35 Wonder Grove 18:40 Tahbil il-Mohh 18:45 Naqraw Flimkien 18:50 Teeny Break 19:00 Sensilhena 19:30 Hygieia
jaf bidlu xi ħinijiet jew programmi minn dawn li hawn miktubin.
20:00 News in English 20:05 Il-Bolla 20:15 Maltipur 20:45 TVM Sports 23:15 Maltarti 23:30 Headline News ONE 07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 Dak li jgħodd (R) 10:30 Espresso 12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:45 Primetime Preview 16:30 Duurella 16:45 Pink Panther (R) 17:30 Distintivi
GWIDA Jannar 2021 49
Skeda
18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20;10 Primetime
20:45 The local traveller 21:15 Division 7
22:30 Distintivi 23:30 ONE News NET 07:00 NET News 07:30 NET Live 08:50 Storja u Talba 09:00 Life & Style 09:30 Newsroom 10:30 Telebejgħ 12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna 15:00 NET News 15:05 Becky the Return 15:55 Missio Tfal 16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te
18:00 NET NEWS 18:10 NET Live 19:30 NET NEWS 20:15 Life & Style 20:45 Dritt Għall-Punt 21:45 NET News 21:50 Il-Kunsill 22:20 Sport Extra 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl Rai 1 08:25 Che tempo fa 08:27 Unomattina 09:00 TG 1 09:35 Parlamento Telegiornale 09:38 Unomattina 09:50 TG 1 09:55 Storie italiane 11:55 E’ sempre mezzogiorno 13:30 TELEGIORNALE 14:00 Oggi è un altro giorno 15:55 Il Paradiso delle Signore 5 17:05 La vita in diretta 18:45 L’Eredità 20:00 TELEGIORNALE 20:30 Soliti Ignoti - Il Ritorno 21:25 DOC 23:45 Porta a Porta ITALIA 1 8:30 il gioco della mantide 10:00 La Dolce Vita
10:30 Camera Cafe’ 11:00 Centovetrine Ix 11:25 Fatti E Misfatti 11:50 Mattino Cinque 1:30 Il Mammo 13:55 Forum 15:20 Lo Sportello Di Forum 16:25 Grande Fratello 17:15 Stasera Italia 18:00 Ricette all’italiana 18:50 Cotto e mangiato 19:00 TG5 19:35 Grande Fratello 20:40 Mattino Cinque 22:20 Uomini e donne 23:25 Caduta libera La 5 07:08 08:25 08:48 09:20 10:17 11:19 12:47 12:07 15:00 15:53 16:46 18:43 20:06 21:58
Tempesta d’amore Beautiful Una vita Daydreamer - Le ali del sogno Il segreto Uomini e donne Grande Fratello Vip iZombie Suits Dr. House - Medical Division Una telecamera per due Uomini e donne Rosamunde Pilcher Inga Lindstrom
NHAR TA’ ĦAMIS TVM 07:00 TVAM 09:00 Paq Paq 09:30 Madagascar 10:00 FITAM
12:00 News 12:15 Niskata 50 GWIDA Jannar 2021
14:45 Teleshopping 15:00 News Update 15:05 Zizi 15:10 Wonder Grove 15:15 Tahbil il-mohh 15:20 Naqraw Flimkien 15:25 Teeny Break 15:35 Ilsienna Short 15:40 Tertuqa 35 16:15 Teleshopping 16:30 Maltarti 16:45 Illum ma’ Steph 18:00 News for the Hearing Impaired 18:15 Illum ma’ Steph…cont 18:30 Il-Kollezzjonist 19:00 Popolin 19:45 Super 5 Lottery 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 21:00 L-Erbgha fost il-Gimgha 22:00 Headline News 22:05 L-Erbgha fost il-Gimgha 23:00 Hajjitna Ktieb 23:30 News and Sports Update L-Iskeda ġiet magħluqa fis-16 ta’ Diċembru*. Dan ifisser li l-istazzjonijiet
Skeda
TVM 2 05:00 Euronews 06:15 Popolin 07:00 Il-Kollezzjonista 07:30 Teeny Break 07:40 Naqraw Flimkien 07:45 Tahbil il-Mohh 07:50 The adventures of Annie & Ben 07:55 Zizi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Il-Bolla 08:25 Kunjomijietna 08:30 Ilsienna 09:00 Maltipur 09:30 Holy Mass 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 Madagascar 13:00 Kevin Dundon Modern Irish Food 14:00 Euronews 14:30 Sensilhena 15:00 Kieku Kien 15:30 Fil-Gnien ma’ Melo 16:00 News 16:15 Ghajn tal-ilma 16:30 Ninvestigaw x’qed nieklu 17:30 Holy Mass 18:30 Zizi 18:35 The adventures of Annie & Ben 18:40 Tahbil il-Mohh 18:45 Naqraw Flimkien 18:50 Teeny Break 19:00 MEA 19:30 Hajjitna Ktieb 20:00 News in English 20:05 DOT EU 20:15 Ruggers 23:30 Headline News ONE 07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 Il-Kelma 10:30 Espresso 12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:35 Teżori
16:15 Primetime Preview 16:30 Zona Sport 17:00 Popcorn 17:30 Ħabrikt 18:00
Mhux kemm taf
18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Primetime
20:35 Dirett 21:00
Ilsien In-Nisa.
22:30 Reboot 23:30 ONE News NET 07:00 NET News 07:30 NET Live 08:50 Missio Tfal 09:00 Life & Style 09:30 Dritt għall-Punt 10:30 Telebejgħ 12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna 15:00 NET News 15:05 Becky the Return 15:55 Storja u Talba
jaf bidlu xi ħinijiet jew programmi minn dawn li hawn miktubin.
16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te 18:00 NET NEWS 18:10 NET Live 19:30 NET NEWS 20:15 Magħkom 20:45 Fattigi 21:45 NET News 21:50 JienInt 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl Rai 1 08:27 Unomattina 09:00 TG 1 09:07 Che tempo fa 09:35 Parlamento Telegiornale 09:38 Unomattina 09:50 TG 1 09:55 Storie italiane 11:55 E’ sempre mezzogiorno 14:00 Oggi è un altro giorno 15:55 Il Paradiso delle Signore 5 17:02 Previsioni sulla viabilità 17:05 La vita in diretta 18:45 L’Eredità 20:00 TELEGIORNALE 20:30 Soliti Ignoti - Il Ritorno 21:25 In diretta dallo Studio 5 ITALIA 1 8:30 Icaro 10:00 La Dolce Vita 10:30 Camera Cafe’ 11:00 Centovetrine Ix 11:25 Fatti E Misfatti 11:50 Mattino Cinque 13:30 Il Mammo 13:55 Forum 15:20 Lo Sportello Di Forum 16:25 Grande Fratello 17:15 Stasera Italia 18:00 Ricette all’italiana 18:50 Cotto e mangiato 19:00 TG5 19:35 Grande Fratello 20:40 Mattino Cinque 22:20 Uomini e donne La 5 07:08 08:25 08:48 09:20 10:17 11:19 12:47 13:07 15:00 16:46 18:43 20:07 23:50
Tempesta d’amore Beautiful Una vita Daydreamer - Le ali del sogno Il segreto Uomini e donne Grande Fratello Vip iZombie Dr. House - Medical Division Rosamunde Pilcher Uomini e donne Temptation Island Una nuova vita
GWIDA Jannar 2021
51
Skeda
NHAR TA’ ĠIMGĦA TVM 06:15 Sorelle 07:00 TVAM 09:00 Lenti 09:30 Wirt u Eredi 10:00 FITAM 12:00 News 12:15 Niskata 12:30 Press Conference by Prof Gauci - Covid 19 update 13:00 Niskata 14:45 Teleshopping 15:00 News Update 15:05 Zizi 15:10 Wonder Grove 15:15 Tahbil il-mohh 15:20 Naqraw Flimkien 15:25 Teeny Break 15:35 Ilsienna Short 15:40 Sorelle 16:15 Teleshopping 16:30 Maltarti 16:45 Illum ma’ Steph 18:00 News for the Hearing Impaired 18:15 Illum ma’ Steph…cont 18:30 @ Magic 19:00 Popolin
19:45 Super Star Lottery 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 21:00 Serataron 22:00 Headline News 22:05 Serataron 22:30 Insights 23:30 News and Sports Update 23:45 Sorelle TVM 2 05:00 Euronews 06:15 Popolin 07:00 Ilsienna 07:30 Teeny Break 07:45 Taħbil il-Moħħ 07:50 Wonder Grove 07:55 Żiżi 08:00 Ilsienna Short 08:15 Tgħid x’inhu 08:30 Ħarifa Maltija 09:00 Ruggers 09:30 Holy Mass 10:30 TVAM (Repeat) 12:30 XTRA 14:00 Euronews
52 GWIDA Jannar 2021
14:30 Malti Pur 15:00 Kompendju 16:00 News 16:15 Mill-Għalqa tad-dar 16:30 Paq Paq 17:00 Ħajjitna Ktieb 17:30 Holy Mass 18:30 Żiżi 18:35 Wonder Grove 18:40 Taħbil il-Moħħ 18:45 Teeny Break 19:00 Dine or Dishes 20:00 News in English 20:05 Il-Palazz 20:15 GFA Round up 20:45 Sports Panorama 22:00 Malta u lill Hinn Minnha 23:30 Skritt 23:45 Maltarti 00:00 Headline News ONE 07:45 ONE News 08:00 Quddiesa 08:30 Pjazza (R) 09:30 Flimkien ma’ Nancy (R) 10:30 Espresso 12:30 ONE News 12:40 Teftif 13:00 Kalamita 15:30 ONE News 15:45 Primetime Preview
16:30 Duurella 16:45 Dirett (R) 17:30
In D House
20:35
Min Imissu (R)
18:30 Pjazza 19:15 ONE Sport 19:30 ONE News 20:15 Primetime
21:45 Kick Off 22:45 Mhux kemm taf (R) 23:30 ONE News NET 07:00 NET News 07:30 NET Live 08:50 Storja u Talba 09:00 Magħkom 09:30 Jekk Jogħġobkom 10:30 Telebejgħ 12:00 Net News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Bejnietna
15:00 NET News 15:05 Becky the Return 15:55 Missio Tfal 16:00 Telebejgħ 16:30 Kikkra Te 18:00 NET NEWS 18:10 NET Live 19:30 NET NEWS 20:15 Flusek 20:45 Meander Arti w Kultura 21:30 Replay Preview 21:45 NET News 21:50 Replay Preview 23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lej RAI 1 08:00 TG 1 08:25 Che tempo fa 08:27 Unomattina 09:35 Parlamento Telegiornale 09:55 Storie italiane 11:55 E’ sempre mezzogiorno 14:00 Oggi è un altro giorno 15:55 Il Paradiso delle Signore 5 17:02 Previsioni sulla viabilità CCISS Viaggiare informati 17:05 La vita in diretta 18:45 L’Eredità 20:00 TELEGIORNALE 20:30 Soliti Ignoti - Il Ritorno 21:20 5In diretta dallo Studio 5 ITALIA 1 8:30 In Fuga Dalla Legge () 10:00 La Dolce Vita 10:30 Camera Cafe’ 11:00 Centovetrine Ix 11:25 Fatti E Misfatti 11:50 Mattino Cinque 13:30 Il Mammo 13:55 Forum 15:20 Lo Sportello Di Forum 16:25 Grande Fratello 17:15 Stasera Italia 18:00 Ricette all’italiana 18:50 Cotto e mangiato 19:00 TG5 19:35 Grande Fratello 20:40 Mattino Cinque 22:20 Uomini e donne 23:25 Caduta libera LA 5 08:14 Daydreamer - Le ali del sogno 08:57 Il segreto 09:41 Uomini e donne 12:47 Grande Fratello Vip 13:07 iZombie 14:08 iZombie 15:00 Dr. House - Medical Division 16:46 Matrimonio impossibile 18:43 Uomini e donne 20:06 Inga Lindstrom 21:58 Uomini e donne 23:25 X-Style
L-Iskeda ġiet magħluqa fis-16 ta’ Diċembru*. Dan ifisser li l-istazzjonijiet
Skeda
NHAR TA’ SIBT TVM 06:30 TVAM NEWS LOOP 07:00 Zizi Wonder Grove The Adventures of Annie & Ben Tahbil il-mohh Teeny Break 09:30 Cappas 10:30 Ilsienna 11:00 Fil-Gnien ma’ Melo 11:30 Hygieia 12:00 News 12:15 Dine or Dishes 13:15 Sibtek
15:00 News Update 15:05 Sibtek…cont 16:15 Teleshopping 16:30 Umani 17:00 Luxdesign 18:00 News for the Hearing Impaired 18:15 Gadgets
TVM 2 06:00 Euronews 06:45 Lenti 07:15 Tertuqa 35 07:45 Sports Panorama 09:00 GFA Roundup 09:30 Holy Mass 10:30 ROLEX MIDDLE SEA RACE 12:30 Raħal Twelidi 13:00 Sorelle catch up weekend 16:00 Teleshopping 16:30 Europa League Magazine Programme 17:15 Mewta Siekta 17:45 Rome Reports 18:15 Aħbar Tajba 18:30 Holy Mass from Ta’ Pinu 19:30 Għawdex Illum Subtitled 20:00 News in English 20:05 Skritt 20:15 Knots 20:45 TVM Sports 21:30 Champions League Magazine 22:00 Wirt u Eredi 22:30 Venere 23:00 Kieku Kien 23:30 L-Ispettur Bonnici ® 00:30 Headline News ONE 07:45 Duurella 08:00 Quddiesa 08:30 Better Living 09:30 Dak li jgħodd 11:00 In d house (R) 12:30 ONE News 12:35 Mhux Kemm Taf (R) 13:10 Kick off 14:45 Ħabrikt (R) 15:00 The Local Traveller (R) 15:30 Reboot 16:00 Popcorn 16:30 Flimkien ma’ Nancy 17:25 Il-Kelma
17:45 18:30 19:15 19:30 20:15 20:45 23:30
19:00 Animal Diaries 19:35 Kunjomijietna 19:45 LOTTO 20:00 News, Sports News, Weather report and Financial News 21:00 Film 22:25 Headline News 22:30 7000 23:00 Madagascar 23:30 News and Sports Update
On d road Pink Panther ONE Sport ONE News Ieqaf 20 minuta Arani Issa ONE News
NET 07:00 Net News 07:30 Net Live 08:50 Missio Tfal 09:00 Telebejgħ 10:30 Saħħtek 11:30 Telebejgħ 12:00 NET News 12:05 Il-Quddiesa 12:30 Telebejgħ 13:30 Meander Arti u Kultura 14:10 Flusek
jaf bidlu xi ħinijiet jew programmi minn dawn li hawn miktubin.
15:00 NET News 15:30 Profili 16:30 Family Affair 18:00 NET News 18:10 Jekk Jogħġobkom 19:10 Imkejjen Storiċi 19:30 NET News 20:15 Life & Style 20:30 The Entertainers 21:45 Net News 21:50 The Entertainers
23:00 NET News 23:30 Xandiriet għal matul il-lejl Rai 1 08:30 UnoMattina in famiglia 09:30 TG 1 L.I.S. 10:30 Buongiorno benessere 11:25 Gli imperdibili 11:29 Che tempo fa 11:30 Passaggio a Nord-Ovest 12:20 Linea Verde Life - Agrigento 14:00 Linea Blu - Porto San Giorgio 15:00 Linea Verde Tour 15:30 A Sua immagine 16:25 ItaliaSì! 18:45 L’Eredità Week End 20:35 Ballando con le Stelle Italia 1 7:30 La Dolce Vita 8:30 Inganni () 10:00 La Dolce Vita 10:30 Camera Cafe’ 11:00 Il Mammo 1:05 Scherzi a Parte 3:05 Questa è la mia terra 4:50 Grande Fratello 5:25 Melaverde 6:15 Stasera Italia 9:10 Movie 10:00 Grande Fratello La 5 07:07 07:40 09:59 10:05 12:09 12:32 4:26 8:07
Una nuova vita Beautiful Vernice L’onore e il rispetto Grande Fratello Vip Non smettere di sognare Temptation Island Grande Fratello Vip
GWIDA Jannar 2021 53
Editorjal
IL-WEGĦDIET TAS-SENA!
Lista ta’ reżoluzzjonijiet li kulħadd jagħmel! Issa bdiet sena ġdida, Nibdew naħsbu fil-futur Nara x’nista’ nirranġa, Nibda d-dieta jien żgur!
Fil-Milied kilt wisq kejkijiet, Ċikkulata u biskuttini, Min jaf dak il-jeans, Lili x’kedda ser jagħtini!
Dal-gyms konvinjenti, Għax dejjem tista’ tmur, Fix-xita u s-sajjetti. Għandi kuraġġ ta’ sur!
Did-darba nżomm il-wegħda, U mill-ewwel nieħu azzjoni, Din is-sena bis-serjetà, Ser inwettaq ir-reżoluzzjoni!
Nissieħeb jien ġo gym, Hemm jien immur kuljum! Nagħmel l-eżerċizzju Mas-sebgħa xħin inqum.
Ġo gym ser inniżżel ismi, U nibda nattendi l-klassijiet, Dawk tal-yoga u l-aerobics Irrid nidra b’dawn id-drawwiet!
L-ewwel ħaġa fuq l-aġenda, nibda niekol daqsxejn bnin, illum ikel hawn kemm trid, m’hemmx għalfejn tkun fin!
Ikun hemm min jgħallimni, Nuża l-makkinarju modern, Niġri fuq it-treadmill, Inkun bħal Chris Fearne!
Għax jien daqsxejn għażżien, Skużi nġib jien bil-mijiet, Fuq is-sufan l-hena tiegħi, Waqt li nfettet l-ottijiet!
Li tiekol tajjeb jiswa għas-saħħa, Jeħtieġ noqgħod attent, Sabiex inkun jien f’saħħti, San u dejjem kuntent!
Dan politiku dejjem busy, Il-ħin kollu l-Parlament, Minn ħaġa għall-oħra, Għal saħħtu joqgħod attent!
Personal trainer dan żgur jgħinni, Miegħu nimxi f’kalendarju, Jibda jieħu ħsieb lili, Jagħmilha ta’ kummissarju!
GWIDA Jannar 2021 55
Editorjal
Jgħidli x’niekol u x’għandi nevita, Ħalli nnaqqas dan il-piż, Jgħinni nagħmel l-eżerċizzju, Ħalli naqfel dik il-qmis!
Imma dal-personal trainer, Jagħtini motivazzjoni, Jagħmilli pjan xi nsegwi, Ineħħili t-tensjoni!
Dan iservi bħala gwida, Għas-sapport ikun ħdejk. Nibda nieħu ħsieb saħħti, Waqt li nixrob il-protein shake!
Meta fix-xemx tiżreġ, U l-ġurnata tkun sabiħa, Nerħilha mixja twila, Tan-natura nxomm ir-riħa!
Dawn xarbiet vera bnini! Hemm ukoll taċ-ċikkulata, Jgħinu meta nkun għaddej, Minn ħajja ftit stressjata!
Nimxi mal-mogħdija, Mal-baħar u fil-kampanja U jekk jien nagħmel kollox Niċċelebra b’flixkun xampanja! ilma
Għax ma jkollix ċans insajjar, U nispiċċa niekol l-imbarazz, Nispiċċa jien b’xi burger, Aħjar f’ħalqi nagħmel katnazz!
Hekk inkun qed inwettaq, Dak li ilni biex nagħmel tant Inwiegħed dak li nippjana, Inkun politikant!?
Sena ġdida! Bidu ġdid! Kemm ser noqogħdu attenti għalina nfusna din is-sena? Kemm ser inwettqu minn dak li ngħidu li ser nagħmlu? Is-sena l-oħra forsi kellna skuża tajba, “għax bil-Covid...” imma din is-sena ejja ma naħluhiex. Dawk l-affarijiet li dejjem xtaqna nagħmlu, ejja nagħmluhom u nwettquhom! Din is-sena għandha sservi ta’ bidla għalina, bidla ta’ mentalità, entużjażmu ġdid, insiru aktar maturi u nemmnu fil-kapaċitajiet tagħna. Ejja ma naqtgħux qalbna li ma nistgħux nagħmlu xi ħaġa jew l-oħra. Kulħadd għandu jissettja l-għanijiet tiegħu, ħalli jkollu skop għal xiex ikun ħerqan. Jekk tixtieq tieħu ħsieb saħħtek mela għandek ħafna soluzzjonijiet. L-aktar tnejn li jistgħu jgħinuk huma billi tissieħeb ġo gym u tibda tmur regolari. Dawn huma għażliet tajbin sabiex nieħdu ħsieb saħħitna. Il-gyms joffru ħafna tipi ta’ eżerċizzji u makkinarju differenti li jgħinuna nkunu b’saħħitna, nitilfu l-piż żejjed u
56 GWIDA Jannar 2021
nsaħħu l-muskoli tagħna. Ħaġa oħra tajba hi illi nsibu personal trainer li jgħodd għalina. Xi ħadd li jkun għassa tagħna u jara li qed nimxu mad-dieta li jkun ħejja għalina skont il-personalità li jkollna. Dieta tajba ma tridx tkun ikkuppjata minn fuq ta’ ħabib/a tiegħek iżda għandha tkun personalizzata skont ilħajja tiegħek, dak l-ikel li jaqbel miegħek u l-istil ta’ ħajja li qed tgħix. Dawn in-nies jistgħu jagħtu għajnuna sabiex tieħu ħsieb lilek innifsek b’mod l-aktar san. Jekk din tal-aħħar ma tantx togħġbok, mela nissuġġerixxu li tingħaqad ma’ klassijiet tal-eżerċizzju. Dawk huma ferm interessanti u fejn wieħed jista’ jieħu pjaċir u jiltaqa’ ma’ nies li qegħdin fl-istess sitwazzjoni. Sintendi jekk ser tagħmel din il-qabża f’ħajtek mela allura trid tiekol bnin! Ma jfissirx li għandek tiċċaħħad mill-ikel jew tibqa’ sajjem għall-ġurnata sħiħa! Hawn ħafna dieti li jistgħu jgħinuk tiekol tajjeb u b’mod varjat. F’Malta
Editorjal
jeżistu wkoll kumpaniji li jistgħu jipprovdulek l-ikel nutrittiv ta’ kuljum u fil-kumdità ta’ darek iwasslulek l-ikel sħun bilporzjon adekwat li trid tiekol. Dawn jistgħu jgħinuk sabiex tiekol bnin u dejjem ikel varjat! Xi trid aktar? Għal min hu attiv u għaddej minn ħaġa għall-oħra, hawn soluzzjoni wkoll! Jeżistu diversi xarbiet nutrittivi li jissostitwixxu l-ikel. Jekk m’għandekx ċans tieħu kolazzjon tajjeb filgħodu mela tista’ tieħu dawn il-meal replacements li jistgħu jgħinuk biex tnaqqas il-piż, tieħu xi ħaġa nutrittiva u l-ġisem jibda jaħdem fuq xi ħaġa tajba! Trid toqgħod attent x’tieħu u dejjem għandek issaqsi lin-nutritionist u professjonisti fuq l-aħjar xarbiet li tista’ tieħu. Biss għal dawn ix-xarbiet hemm ħafna togħmiet differenti fosthom ċikkulata, vanilla u saħansitra ssib ukoll bil-gallettini! Naturalment dawn ikunu sustanzjużi u mhux li jħaxxnu! Jekk dal-kliem ma jgħoddx għal widnejk, mela għandna żewġ soluzzjonijiet għalik. Jew int persuna li diġà tagħmel minn dan kollu u m’għandekx bżonn il-gwida tagħna, jew inkella qed tinjora kollox. Dan tal-aħħar aktar nissuġġerulu biex jaqra u jifhem sew in-neċessità ta’ din il-ħaġa. Din is-sena aqbad u mur agħmel ftit testijiet mediċi, ħalli tara jekk hux kollox tajjeb! Ġisimna rridu nieħdu ħsiebu għax hu l-magna tagħna. Ftit checkups jagħmlu tajjeb ħalli jekk ikun hemm xi ħaġa li mhux taħdem sew tkun tista’ tilqgħalha minn ħafna kmieni.
Reżoluzzjonijiet oħra li nistgħu nagħmlu hekk kif bdiet sena ġdida huma li naqtgħu d-drawwiet ħżiena li nkunu qbadna matul is-snin. Fosthom dawk is-sigaretti, xorb bla rażan, nuqqas ta’ ħeġġa u telqa. Dawn huma kollha ħżiena kemm għas-saħħa fiżika tagħna kif ukoll dik mentali u psikoloġika. Jeħtieġ li din is-sena dawn id-drawwiet ħżiena nagħtuhom il-ġenb u nagħtu spazju għal ħajja aktar b’saħħitha. Jeħtieġ li lkoll nadottaw attitudni pożittiva tal-ħajja, b’hekk inkunu diġà qed nagħmlu l-ħajja tagħna aktar feliċi. Jekk nibdew nemmnu u ngħidu xi ħaġa pożittiva fuqna kuljum inkunu qed ngħixu ħajja aktar feliċi. Il-pandemija jekk għamlitilna ħafna ħsara, għallmitna ħaġa waħda kbira; kemm għandna għalfejn ngħixu fil-preżent u napprezzaw vera ħajjitna. Ħadna l-affarijiet wisq for granted, imbagħad meta konna mċaħħdin minnhom sirna nafu kemm huma importanti. B’hekk għandna napprezzaw dak kollu li għandna u nkunu pożittivi! M’hemm xejn isbaħ milli tibda l-ġurnata bi tbissima u tkun kuntent b’dak kollu li ksibt fil-ġurnata ta’ qabel. Hekk biss inkunu nistgħu ninbidlu, b’hekk biss inkunu nistgħu nirnexxu u nwettqu r-reżoluzzjonijiet kollha li nkunu wegħedna lilna nfusna li ser nagħmlu.
Mela ejja ikteb hawn x’ser twettaq din is-sena, u f’Diċembru erġa’ agħti titwila u ara kemm kont kapaċi tlesti minn dawn il-proġetti li tkun għamilt. Proġett: Wettaqtha? eż. Nieħu ħsieb saħħti u niekol bnin regolari: ______________ 1. ______________________________ ______________ 2. ______________________________ ______________ 3. ______________________________ ______________ 4. ______________________________ ______________ 5. ______________________________ ______________ GWIDA Jannar 2021 59
TISLIBA BIL-PREMJU JANNAR L-Ewwel Premju Marthese Abdilla, Birzebbuga €20 Vawċer minn Gold Market It-Tieni Premju Dr Joseph Axiaq, Santa Venera Ktieb minn Horizons It-Tielet Premju Lauren Brincat, Swieqi Ktieb minn Faraxa Ir-Raba’ Premju Victor Aquilina, Pietà Ktieb minn Merlin Library
Soluzzjoni GWIDA Novembru
Mimdudin 1 Qattus; 3 Kartun; 8 Kurċifiss; 10 Stati; 11 Pande(monju); 13 Raġġi, 15 Ħamsin; 19 Riħ; 20 Sors; 21 Uniti; 23 Kruha; 25 Arpa; 26 Alfabett; 27 Dumas; 29 Somma; 30 Pilar; 31 (Pande)Monju; 32 Namra; 33 Stuta Weqfin 1 Qalza; 2 Takkuna; 4 Tessera; 5 Nota; 6 Pariġi; 7 Żipp; 9 Rebus; 12 Nannu; 14 Ġuri; 16 Moska; 17 Inkubu; 18 Assassin; 22 Traġit; 24 Storja; 26 Astut; 27 Dama; 28 Mina
1. 3. 8. 10 11 13. 15. 19. 20 21. 23. 25.
Mimdudin
L-għarusa tal-Imdina skont il-poeżija ta’ Dwardu Cachia msejsa fuq leġġenda (6) Ħareġ ħwejġu għad-dawl tax-xemx (6) Tant hu minn tagħna, tadurah (9) Test (5) Reġjun awtonomu msejjaħ is-saqaf taddinja u man-Nepal jaqsam il-muntanja Everest (5) Isem il-qaddisa padruna ta’ Birkirkara (5) Għasida, tista’ taħmiha tajba u ħelwa iżda jekk tiżgarra ħoll xagħrek u ġib iż-żejt (6) U 22 Wieqfa (3,7) Dik il-parti tal-quddiesa meta n-nies itellgħu l-offerti L-ewwel raġel, tgħid? (4) Alla (5) Titla’ fost oħrajn fl-għekiesi meta tilwihom (5) Pedament (4)
Tisliba Bil-Premju Jannar Ibgħat is-soluzzjoni lill-GWIDA/ Tisliba Jannar, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju, Zone 3, Central Business District, Birkirkara, CBD 3010 mhux aktar tard minn nhar It-Tnejn 18 ta’ Jannar. 60 GWIDA Jannar 2021
26. Mediċina moħbija? (7) 27. It-tielet sagrament tagħmlu biex titlob maħfra (5) 29. Il-Mediterran pereżempju (5) 30. Vettura enormi li tintuża biex ittella’ ċ-ċnagen waqt il-bini (5) 31. Iffastidjat, ħa għalih (5) 32. Intella’ u nniżżel, bil-miżien (5,4) 33. Biċċa għamara għas-salott (5) 1. 2. 4. 5. 6.
Weqfin
L-ittri tal-alfabett jiffurmaw xi waħda bħal din (5) Għodda speċjali biex taqla’ t-tapp tassufra mill-għonq ta’ flixkun inbid (7) Plural ta’ martell (7) Dehra (4) Kontra dak kollu li hu falz, din m’hawnx
7. 9 . 12. 14. 16. 17. 18. 22. 24 26. 27. 28.
aqwa minnha (6) Velu għall-għarusa, forsi? (4) Strument li jindaqq fil-knejjes, ħafna drabi (5) Lewa, dawwar, gerbeb (5) Xi ħadd li jiddistingwi ruħu għall-qlubija tiegħu (4) Min m’għandux slaleb x’aktarx għandu minn dawn, ħafna drabi mdendla f’ġiżirana (5) Gerrex, sfratta (6) Ġlieda, nuqqas ta’ ftehim (8) Ara 19 Mimduda (7,3) Paħaħħu, Ġaħan (6) Pajjiżna (5) Kull barri għandu par fuq rasu (4) STIA (Anagr.) Post fl-Italja rinomat għallinbid bl-istess isem (4)
Isem Indirizz Mob/Tel
Editorjal
HAPPY FACES CHILD CARE
“L-aktar ħaġa li tgħin il-ġenituri jħossuhom komdi hi li jkunu jafu x’inhu għaddej hawnhekk” Iltqajna ma’ Francesca Caruana minn Happy Faces Child Care (Swieqi) u tkellimna fuq l-ambjent f’dan iċ-ċentru. Francesca tisħaq ħafna fuq il-komunikazzjoni tajba li għandhom mal-ġenituri tat-tfal li jattendu ċ-ċentru u fuq l-indafa li tinżamm. Apparti dawn, iċ-ċentru għandu ħinijiet flessibbli, komdi għal kull ġenitur, u jimxi ma’ skeda ta’ ġimgħa b’ġimgħa. X’attivitajiet tagħmlu f’dan iċ-ċentru? Nagħmlu diversi krafts, tpenġija u darba fil-ġimgħa nsajru xi ħaġa sempliċi flimkien mat-tfal, u aktar! Aħna nagħmlu affarijiet li jiltaqgħu magħhom it-tfal fil-ħajja ta’ kuljum. Ġieli anke nagħmlu eżerċizzji taparsi qegħdin jixtru. X’jgħidulkom it-tfal meta jagħmlu dawn l-attivitajiet? Jieħdu pjaċir ħafna! Kollha jkunu ħerqanin li jattendu s-sessjoni. Fil-bidu, l-ewwel ġimgħa, ġieli ssib tfal li għalihom tkun xi ħaġa ġdida, imma kollha joqogħdu. Il-ħin tal-attività huwa l-aktar li jieħdu pjaċir, speċjalment meta tkun messy activity. Meta tkun messy, il-ġenituri kollha jkunu jafu li għamilna attività li ħadu ħafna gost jagħmluha. Bħala ġenitur ġdid, għaliex wieħed għandu jibgħat it-tfal tiegħu ġewwa ċentru tat-tfal? Aħna nserrħu ras kull ġenitur li t-tfal ser jingħataw l-aħjar tagħlim għall-iżvilupp tagħhom. Biex inżommu komunikazzjoni mal-ġenitur, aħna nużaw app u nikkomunikaw magħhom il-ħin kollu. Il-ġenituri jkunu infurmati b’kollox dwar x’inhu għaddej matul il-ġurnata. Il-ħaddiema tagħna huma kollha kwalifikati u jitħarrġu kull 3
xhur bis-saħħa ta’ persuna mid-dipartiment tal-edukazzjoni. Dan sabiex iżommu dejjem aġġornati dwar is-saħħa ta’ wliedna. L-aktar ħaġa li tgħin il-ġenituri jħossuhom komdi hi li jkunu jafu x’inhu għaddej hawnhekk. Importanti ħafna li l-ġenituri, fi 8 sigħat, ikunu aġġornati u moħħhom mistrieħ dwar x’inhu għaddej. X’miżuri qed tieħdu biex tħarsu s-saħħa tat-tfal? Aħna, dejjem preżenti, jkollna carer addizzjonali biex tieħu ħsieb it-tindif u s-sanitizzar. Kif nagħtuhom il-ġugarelli u nerfgħuhom f’posthom, nagħmlu ċert li nnaddfuhom sew. It-tfal jibqgħu mal-kuratur tagħhom u jibqgħu fil-bubble tagħhom minn xħin jidħlu. Qabel jidħlu t-tfal u l-ġenituri, niċċekjawlhom it-temperatura u naħslulhom idejhom ta’ spiss. X’etajiet jistgħu jattendu f’dan iċ-ċentru? Aħna naċċettaw mill-età ta’ 3 xhur sa 3 snin. Dawn ikunu mqassmin fi 3 gruppi, dawk minn 3 xhur sa sena jkunu ġo grupp għalihom. Grupp ieħor għal dawk bejn sena sa sentejn u l-aħħar grupp huma dawk minn sentejn sa 3 snin. L-aħħar grupp hu ta’ qabel il-kinder, allura niffukawlhom ħafna fuq rutina u affarijiet neċessarji biex ikunu indipendenti. Jattendu ħafna tfal minn irħula differenti u s-sabiħ hu li tara lil dawn iċ-ċkejknin jitgħallmu u jagħmlu interazzjoni ma’ tfal tad-daqs tagħhom! Jekk tixtieq aktar informazzjoni ċempel fuq 2711 2326 jew 7923 7234. Bla dubju li kull tifla u tifel, titlaq jew jitlaq miċ-ċentru bi tbissima.
GWIDA Jannar 2021 61
EPISODJU 5/ L-EWWEL STAĠUN
IN-NAGĦĠA L-MITLUFA (L-ewwel Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd. Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino
X’ġara s’issa? Mario mar ifittex lil Wiġi biex isir jaf x’kien hemm miktub fl-ittra! Dawn it-tnejn jinfexxew fi ġlieda, iżda Mario xorta jieħu dak li ried. Id-detective Twanny wiegħed lil Guido li ser jagħmel minn kollox biex jiskopri aktar dwar Lydia. Angela stiednet lil Oscar biex ipenġiha iżda hekk biss kellha f’rasha? Ix-xemx diġà bdiet tagħmel ir-riflessi tagħha fuq it-twieqi tal-palazz, l-għasafar bdew jgħannu l-għanja sabiħa tagħhom u b’hekk tista’ tgħid li beda jum ġdid. Iżda l-problemi f’dan il-jum kienu ser jibdew u għalkemm dehret għodwa sabiħa, il-ġurnata tal-karattri tagħna ma kinitx ser tkun tajba. Luċija kienet ilha ftit li qamet, iżda Wiġi kien għadu jqum, u llum ma kellux burdata tajba! Mill-ewwel ħataf lil Luċija minn idejha u ġebbidha lejh bl-herra biex iwiddibha! Luċija: Bil-mod qed tweġġagħni. Int xi ġralek dalgħodu?
Wiġi: Jien u int ħa jkollna l-inkwiet jekk ma trażżanx ilsienek. Fhimt!
Luċija: Xi nqalagħlek dalgħodu? Wiġi: X’mort tgħidlu lil Mario?
Luċija: X’mort ngħidlu?
Wiġi: Tilgħabhiex tad-dejqa miegħi. Naqta’ rasi barra li mort tgħidlu xi ħaġa.
Luċija: Għedtlek li kont kellimtu l-aħħar darba, imma rasu iebsa ma jridx jaf, ma kellimtux iktar minn dakinhar. Wiġi: Ara x’inti tgħid.
Luċija: Imma inti x’tidħol fiha skużi? M’għedtlix biex ma nindaħlux f’din il-biċċa xogħol iżjed? Wiġi: Taf li ġejt fl-idejn miegħu lbieraħ?
Luċija: Fl-idejn? Mela qed tiġġennen? ...Weġġajtu?
Wiġi: Jirringrazzja ’l Alla li ma qlajtlux ix-xedaq, kiesaħ dak it-tifel. Ġie jsaqsini fuq l-ittra ta’ Lydia. Kif jaf li qrajtha dan?
Luċija: Jien naf!
Wiġi: Mhux inti għidtlu?
Luċija: Isma’ mhux aħna biss nafu biha din is-sitwazzjoni ta! Wiġi: Min jaf iktar?
Luċija: Ilbieraħ ġie wieħed. Qalli li pulizija imma liebes pajżan kien. Beda jsaqsini fuq Lydia ...Forsi kellmu hu. Wiġi: U min hu dan? Kif daħlet il-pulizija fiha?
Luċija: Jien naf! Jien għidt forsi Marie? Ma nafx ...imma jien m’għandix x’naqsam. Wiġi jikkalma u jibda jaħseb fuq l-involviment ta’ dan il-pulizija issa. Lil Luċija qed jemminha li kienet xi ħaġa rari, iżda xorta baqa’ jistaqsiha fuq il-pulizija. Luċija qaltlu li qatgħetlu fil-qasir u li kienet ħarbet minn ħdejh. Wiġi qalilha li sewwa għamlet, iżda din l-istorja kien konvint li ser titwal u tispiċċa ħażin! Dik l-għodwa, Lydia reġgħet qamet ma tiflaħx. Pallida, għajjiena u bil-mod kif setgħet bdiet taħsel wiċċha. Lilly kienet qed tħares lejha u tinkwieta. Din bdiet taħseb li l-ikel li qed issajrilha beda jagħmlilha ħażin, u ssuġġeriet li tara tabib, iżda Lydia qaltilha li aktar ġejja mill-arja. Lilly: Mela mill-arja timrad min jisimgħek. U minn fejn kont għal fejn qiegħda mhux l-istess arja hemm? Lydia: Jien ma tantx imdorrija nibqa’ mqajma sa tard ukoll.
In-Nagħġa L-Mitlufa - 76
GWIDA Jannar 2021 63
EPISODJU 5/ L-EWWEL STAĠUN IN-NAGĦĠA L-MITLUFA (L-ewwel Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd. Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino
Lilly: Lydia:
M’intix imdorrija taħdem int! Dak isibek naqra dgħajfa ħi ...Insomma jien niġi miegħek jekk trid, għand it-tabib. U le m’hemmx għalfejn ta. Ħa għaddieli! Lilly baqgħet taħseb fuq il-kundizzjoni ta’ Lydia. Ma setgħetx tifhem kif qed jiġrilha hekk u moħħha ma kienx ser janalizza s-sitwazzjoni. Offritilha biċċa toast u bdiet tagħmel il-faċendi tagħha. Sadanittant fil-knisja tal-viċinanzi kien hemm Violet tqerr għand Dun Raphel. Violet kienet imdejqa għall-aħħar. Stqarret malqassis li hi u żewġha kienu qed isibuha diffiċli biex ikollhom it-tfal. Għalkemm it-tobba ma qatgħulhomx qalbhom, l-affarijiet bejn Violet u żewġha ma baqgħux l-istess. Violet ma baqgħetx attirata lejn żewġha. Lil Dun Raphel qaltlu li kien jitrattaha sewwa u li m’għandhiex xi tgerger, imma ma tifilħux iżjed. Violet tisqarr li iktar il-problemi hi milli hu. Dun Raphel jistaqsiha jekk jiġux quddies u Violet tgħidlu li hi tmur, iżda żewġha minħabba li jkun xogħol ma tkunx faċli għalih.
Father Raphel:
Dik hi mela! Il-quddiesa fundamentali għas-salvazzjoni tal-bniedem u biex tikkultiva ħajja familjari serena. Violet ma tantx dehret li ħadet gost b’din il-gwida. Is-suġġeriment ta’ Dun Raphel ma kienx ser jgħin firrelazzjoni tagħha ma’ żewġha. Dun Raphel qalilha biex tgħid “erba’ sliema u qaddisa” u bagħatha ’l hemm waqt li berikha. Violet telqet mill-knisja b’aktar dubji minn xħin daħlet! Lanqas laħqet ħarġet, xi ħadd minn wara l-kantuniera kien qed isegwiha. Xħin raha qed timxi għal għonq it-triq ħatfilha jdejha u ġibidha lejn sqaq. Violet għarfitu. Kien l-artist Gian Marie, il-ħabib ta’ Oscar. Ma’ dan kellha relazzjoni sigrieta, imma malajr ċanfritu biex ma jerġax jagħmel ħmerija bħal din.
Violet:
Gian Marie: Violet:
Gian Marie: Violet:
Gian Marie: Violet: Gian Marie: Violet:
Gian Marie: Violet:
Gian Marie:
Int hekk! Mela qed iġennek!? (filwaqt li tbissmilha) Xtaqt narak! Issa! (bdiet tħares kull naħa ta’ triq ma jmurx jaraha xi ħadd) Tkellimnix bħalissa diġà għidtlek. U ejja! Min tridu jarana hawn. Qed tara lil xi ħadd? M’għandux x’jaqsam. U int m’għandekx x’titlef! Kemm ngħir għalik jaħasra moħħ ir-riħ! (Violet tirranġa xagħarha dak il-ħin u Gian Marie jaħtaf l-opportunità biex ibusha, iżda hi twaqqfu minnufih)... Bħalissa? Fiddawl tax-xemx? Mela meta? (Gian Marie jerġa’ jiġbed lil Violet lejh u jbusha, hi tħallih imma l-bewsa kienet qasira u ta’ malajr) ...Mur qabel ma jaqbdek il-ħajbu! (filwaqt li tbissmilha) Mhux tad-daħk! (tħarislu b’mod serju u dlonk tiċċekkja l-arloġġ) Dak id-disgħa u għaxra, Madonna kemm sar ħin! Ħa mmur għax irrid infassal libsa għand klijenta. (Violet iddur biex titlaq, iżda Gian Marie ma kienx kuntent) Hekk? Lanqas bewsa? Meta narak issa? Jien naf! Ħa ġġibni fl-inkwiet int! Issa tard wisq biex jibda jiddispjaċik. Tibdiex sejra hekk għax taf li taħraqni. Int qed tiddejjaq? Le! Mela kkalma, għax anke lili se ġġennen. L-istorja ta’ mħabba bejn dawn it-tnejn għad trid tiżvolġi aktar! Iżda l-imħabba ta’ Mario u Lydia hija bil-wisq aktar ikkumplikata. Mario kien qed iniżżel xi kaxxi mid-dgħajsa meta jara lil Luċija tgħajjatlu.
Luċija:
Mario! Mario! Inżel ġirja ħa nkellmek. Mario jinżel. Issa kien determinat li jsib lil Lydia u mar ħdejn Luċija. Iżda din ma marritx hemm biex tgħinu! Luċija ma ħasbithiex darbtejn u staqsietu jekk hux vera li ġġieled ma’ żewġha. Mario qalilha li kien hu li heddu bis-sikkina u din ikkonfermatlu li dak għamel hekk biex ibeżżgħu. Mario induna li għamel żball, skuża ruħu għax ma riedx iġib lil Luċija fl-inkwiet.
Luċija: 64 GWIDA Jannar 2021
Jien f’Lydia jinteressani u x’ġara minnha. In-Nagħġa L-Mitlufa - 77
EPISODJU 5/ L-EWWEL STAĠUN
IN-NAGĦĠA L-MITLUFA (L-ewwel Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd. Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino
Mario: Luċija: Mario:
Luċija: Mario:
Qalli li l-Belt kellha tistennieni, imma ma nafx eżatt fejn... xi ħanut tal-bjankerija. Int taf b’xi ħanut li kienet tinqeda mingħandu? Ma nafx? Ħanut tal-bjankerija! Daqskemm hemm il-Belt. Qal ma jiftakarx x’jismu, qal! Imma ma naħsibx li kien qed jigdeb, affarijiet bħal dawn ma tantx iżommhom f’moħħu. Imma għall-inqas taf li l-Belt. Jekk għadha hemm! Jien illejla tiela’ ma’ sieħbi, insaqsi għaliha, forsi raha xi ħadd. Luċija riedet tkun taf kif ser jibqa’, kienet konvinta li ser isibha u Mario wegħedha li ser jgħidilha b’kollox. It-tnejn wiegħdu li mal-inqas informazzjoni li jkollhom jikkomunikaw ma’ xulxin. Iżda dawn it-tnejn ma kinux waħidhom. Jissemma’ l-konverżazzjoni kollha kien hemm id-detective Twanny. Kien qed ipejjep sigarett moħbi minn kulħadd. Kemm Mario u anke Luċija ma ntebħux bih, Twanny ħarab minn fuq il-post wara li ra lil Luċija titlaq lil Mario. L-uffiċċju ta’ Iris kien mimli duħħan tas-sigaretti. Hemm kienet fuq siġġu bin-nuċċali stramb tagħha taqra karta. Angela daħlet fl-uffiċċju u pronta Iris staqsietha jekk kienx irnexxielha ġġibilha l-arloġġ. Angela b’wiċċha baxxut poġġiet l-arloġġ fuq il-mejda filwaqt li Iris tbissmet. Iżda riedet aktar! Staqsiet lil Angela għall-kartiera u Angela poġġithielha fuq il-mejda wkoll. Iris b’ħarsa ta’ makakka għax kienet dawritha sew din id-darba, ħarset lejn Angela u qaltilha li mhux ser tħalliha b’xejn. Daħlet idejha fil-kartiera u tatha ftit karti tal-flus.
Iris:
Angela: Iris:
Angela: Iris:
Angela: Iris:
Angela: Iris:
Angela: Iris:
Jien nieħu ħsiebhom it-tfajliet tiegħi. Ftakarha dik! Le ma rridhomx. Xi ħsibt! Li ħa jħosshom? Hemm imnejn lanqas induna li ħadthomlu u ħa toqgħod tilgħabha tad-dejqa issa hawn quddiemi. Jien sraqtu ta! Ma sraqtu xejn, dawn pagament kienu tal-bieraħ u ta’ qabel ...Jew ma ridtux iħallsek tas-servizz? (għemżitha filwaqt li daħket id-daħka satirika li kellha) Pagament b’ ingann! Missek ħsibtha qabel ruħi. Issa qed tieklok il-kuxjenza. Kemm qed taħarqek qalbek għalih ...ma ħsibtux qed taħarqu qalbek għalik hux? Torbotx qalbek mal-irġiel ta! X’norbot qalbi, m’għandix x’nagħmel. (iżda Angela fil-verità kienet saret tħobbu lil Oscar) Ma ħsibtekx dieħla għarusa hux! Ħa! Tfajliet bħalek tiħux għalik mhux għall-għerusija ...Tirringrazzja lillħanin Alla li jkollok platt sħun kuljum u saqaf fuq rasek, xi trid iktar. Min qallek li rrid nitgħarras, min jisimgħek! Tkunu ħelwin flimkien il-qaħba u r-ruffjan. Iris kompli tidħaq u ddaħħan il-kamra bis-sigarett li kellha. Angela dehret insultata u ddispjaċuta filwaqt li ħarġet mill-kamra. Issa Iris kienet kuntenta għax ħadet dak li riedet. Dakinhar qisha ġiet għas-sodisfazzjon, fil-palazz ħabbat il-bieb! Kien Guido, liebes is-soltu kowt u kappell f’idejh. Ma deherx li ser idum ħafna u ġie biex ikellem lis-Sinjura Marie. Marie tistiednu jpoġġi iżda dan ried jieħu dak li ried u jitlaq.
Guido: Marie: Guido:
M’għandix għalfejn. Mhux se ndum. Kellimtha lil Lydia? Diġà għidtlek. Dawn l-affarijiet ma tisfurzahomx. Jekk għadek ma kellimthiex, napprezza li tinfurmaha bid-deċiżjoni tiegħi. Anke l-paċenzja tiegħi għandha limitu. In-Nagħġa L-Mitlufa - 78
GWIDA Jannar 2021 65
EPISODJU 5/ L-EWWEL STAĠUN IN-NAGĦĠA L-MITLUFA (L-ewwel Parti) Skript miktub minn Audrey Brincat Dalli Produzzjoni SharpShoot Media ltd. Adattament għall-GWIDA minn Anthony M. Baldacchino
Marie: Guido: Marie:
Għadek taħseb li trid tħassar din l-għerusija? Jekk mhux se tkellimni iva! X’se ngħidilha la tkellimni t-tifla? Li l-għarus tagħha qed jheddidni li se jħassar it-tieġ? Kif taħseb li se tħossha Lydia? Marie kellha ħabta kif iddawwar lil kulħadd fejn tkun tridu hi. Guido ma kien jaf x’ser jaqbad iweġibha u bit-tlaqliq qalilha li hu ma jridx jitlaqha.
Marie: Guido: Marie: Guido: Marie:
Naf jien. Imma għandi dritt inkun naf fejn qiegħda. Issa qed ninkwieta. Għidli kif se nserraħlek rasek Guido? B’kull rispett, naħseb diġà għidtlek! Ħa tkun hawn, ma ddumx. Guido ma riedx jemmen li Lydia ser terġa’ tiġi lura d-dar u għalhekk staqsa lil Marie meta kienet ser tiġi u din qaltlu li la tkun lesta! Marie qalet lil Guido li kienet hi li waqfet milli tgħidilha li hu qed ikun daqshekk persistenti biex ma tbeżżagħhiex.
Guido: Marie: Guido:
Tbeżżagħha minn xiex? Minnek Guido. Għaliex għandha tibża’ minni?
Marie:
Hi xtaqet ftit ħin weħidha qabel ma tiżżewġu, kif se tħossha jekk tinduna li l-għarus tagħha dan iżżmien mhux qed jirrispettah? Naħseb iċ-ċans li jitħassar dan iż-żwieġ ħa jkun ħafna ikbar jekk ma tiqafx tissikkaha Guido.
Guido:
Nissikka lil Lydia jew lilek?
Marie:
Ejja ma nidħkux bina nfusna Guido u nħarsu lejn ir-realtà tal-fatti. Jekk din l-għerusija hija daqshekk ta’ żgombru għalik u għalina, għaliex ħadd minna għadu ma ħassarx dan it-tieġ? Jien naf li tħobbha lil Lydia. Għalhekk qed nitolbok tagħtiha ż-żmien li għandha bżonn. Oħt Lydia, Victoria reġgħet kienet qed tissemma’ kollox. Din id-darba xħin rat lil Guido ħiereġ millpalazz, marret ħdejh biex tkellmu. Għajtitlu u Guido ħares lejha. Dehret ftit mistħija u ftit mgħaġġla biex tgħidlu dak li kellha f’rasha qabel jaqbadha xi ħadd.
Victoria: Guido:
Victoria: Guido:
Victoria:
66 GWIDA Jannar 2021
Naf li inkwetat fuq Lydia. Anke jien! (b’nofs qalb jitbissem u jżomm id Victoria) Tinkwetax, issa daqt tiġi lura. (Filwaqt li jkun ser jerġa’ joħroġ ’il barra) Guido stenna. Oħti mhix għand il-Klarissi. (Issummat u bla ebda mod ma kien jobsor li ser jisma’ lil Victoria tgħidlu dan il-kliem, reġa’ dar u baqa’ jisma’ xi trid tgħidlu) Mela fejn qiegħda? (Ħarset kull naħa biex tara hux qed jarahom xi ħadd) Fuq l-ittra kitbet...
In-Nagħġa L-Mitlufa - 79
68 GWIDA Jannar 2021
Editorjal
TFAL MIBDULA M’OĠĠETTI
Addattament Claudia Cini
Cecilia Flores-Oebanda hija l-fundatriċi tal-organizzazzjoni Visayan Forum. Din l-organizzazzjoni nħolqot bil-għan li tgħin lil eluf ta’ bniet li ta’ kuljum jiġu sfruttati permezz ta’ xogħol iebes fil-Filippini. Dawn it-tfal jiġu ttrattati ħażin u ħafna drabi jitħallew jaħdmu f’kundizzjonijiet ta’ skjavitù. Cecilia u l-organizzazzjoni tagħha jaħdmu wkoll kontra t-traffikar tat-tfal. Fil-Filippini, it-tfal li huma l-aktar foqra u vulnerabbli jispiċċaw jitqiesu daqslikieku huma oġġetti u saħansitra jinbiegħu jew jiġu mibdula ma’ affarijiet materjali. Cecilia tista’ tifhem sew it-tbatija li jgħaddu minnha dawn it-tfal għaliex hija stess bdiet taħdem minn meta kellha biss ħames snin. Bis-saħħa tax-xogħol tagħha li twettaq fl-irħula rurali, Cecilia rnexxielha tgħin u ssalva eluf kbar ta’ tfal, li l-biċċa l-kbira minnhom huma bniet. Visayan Forum għandha bosta djar u ċentri li jilqgħu lill-bniet li jkunu sfaw vittmi tat-traffikar jew abbuż fuq il-post tax-xogħol. Flimkien ma’ Visayan Forum, Cecilia rnexxielha tinfluwenza lill-politiċi u l-liġijiet fil-Filippini. Bis-saħħa ta’ Cecilia l-liġijiet inbidlu għall-benefiċċju tattfal u favur il-protezzjoni tagħhom. Fl-irħula l-aktar foqra Visayan Forum fetħu ċentri fejn joffru edukazzjoni u sapport partikolarment lill-ommijiet sabiex jagħrfu aħjar kif jipproteġu d-drittijiet ta’ wliedhom. Huma jassistu wkoll lill-eluf ta’ msieħba billi jħarrġuhom sabiex ikunu f’pożizzjoni aħjar biex jikkumbattu t-traffikar tat-tfal. Fosthom imħallfin, prosekuturi, pulizija, aġenziji tal-ivvjaġġar u awtoritajiet governattivi. Visayan Forum jaħdmu wkoll id f’id malħaddiema tal-portijiet u l-ajruporti fejn iħarrġuhom sabiex ikunu kapaċi jidentifikaw il-każijiet tat-traffikar tat-tfal.
Minkejja li kienet mhedda b’ħajjitha aktar minn darba, Cecilia qatt ma qagħdet lura milli twettaq operazzjonijiet ta’ salvataġġ sabiex teħles it-tfal li jkunu qed jiġu sfruttati fid-djar tas-sinjuri jew f’burdelli. It-tfal li jiġu salvati jingħataw il-protezzjoni immedjatament fiċ-ċentri u fid-djar ta’ Visayan Forum. Uħud mit-tfal jintbagħtu lura mal-familjari tagħhom, filwaqt li oħrajn jibqgħu jgħixu u jingħataw l-edukazzjoni fiddjar ta’ Visayan Forum. Cecilia temmen li kulħadd, mill-iktar persuna li għandha poter fil-pajjiż sal-iċken tifel jew tifla, għandu jissielet filġlieda sabiex jintemm darba għal dejjem it-traffikar tat-tfal u x-xogħol tat-tfal. Cecilia tisħaq li ma jistax ikun li t-tfal jibqgħu jiġu ttrattati daqslikieku huma oġġetti. Il-ġlieda kontra t-traffikar tat-tfal tista’ tintrebaħ biss meta l-liġijiet li jipproteġu t-tfal jiġu infurzati u meta l-liġijiet jagħmluha aktar faċli sabiex it-traffikanti jintbagħtu l-ħabs. Fl-2011, Cecilia Flores-Oebanda ngħatat il-premju ‘World’s Children’s Prize’ għall-ħidma kontinwa tagħha kontra t-traffikar u x-xogħol tat-tfal. Meta ġiet onorata b’dan il-premju, Cecilia kienet ilha għoxrin sena taħdem f’dan il-qasam. Grazzi għal donazzjonijiet ta’ flus li aħna nagħtu, ċkejkna kemm huma ċkejkna, tfal f’sitwazzjonijiet simili madwar id-dinja kollha, jirċievu dak kollu neċessarju biex jgħixu ħajja diċenti. Bis-saħħa ta’ ħafna benefatturi Maltin u Għawdxin, Missio Malta (l-uffiċċju missjunarju) fil-Belt u l-Mosta, jibgħat fondi lil diversi komunitajiet fejn hemm il-missjunarji sabiex jgħinu mill-aħjar li jistgħu lill-foqra u abbandunati, fost oħrajn. Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb minn fuq il-websajt www.missio.org.mt, minn Facebook, jew fuq T: 2123 6962. GWIDA Jannar 2021 69
Intervista
70 GWIDA Jannar 2021
Editorjal
CHARMAINE CARUANA
“Għat-tfal jien nagħmel kollox!” Sa mill-2015, Charmaine Caruana bdiet taħdem fuq proġett li issa kiber mhux ħażin. Charmaine hija omm ta’ żewġt itfal, Michela ta’ 12-il sena u Giovanni li għandu 4 snin. Iżda 8 snin ilu, meta kienet tqila, Charmaine titlef it-tarbija ta’ 6 xhur. Kien jismu Luigi. F’intervista li għamilna ma’ Charmaine din qaltilna, “Tant kemm kelli mħabba għal dan it-tifel, li xtaqt noħloq xi ħaġa biex niftakru għal dejjem”. Minn hemm bdiet il-proċess biex tiftaħ child care centre li semmietu San Luigi Child Care. “L-imħabba li kelli għal dan it-tifel ridt nagħtiha lit-tfal kollha u ismu nixtieq li jibqa’ jissemma,” tgħid Charmaine. Minn dak iż-żmien Charmaine fetħet tliet ċentri, fin-Naxxar, f’San Ġwann u Ħal Lija, u din is-sena ser tiftaħ ieħor f’Ħ’Attard! Din l-omm ta’ sikwit tattendi lezzjonijiet barra minn Malta sabiex titgħallem aktar fuq l-iżvilupp tat-tfal u tittrażmettih f’seminars lill-ħaddiema tagħha. F’kull ċentru tat-tfal tisħaq dwar l-importanza li ma jkunx hemm teknoloġija! “Nemmen ħafna li meta jkun hemm child care centre mingħajr televiżjoni u teknoloġija, it-tfal jitgħallmu ħafna, ikunu aktar prattiċi u jagħmlu affarijiet differenti li permezz tagħhom jissaħħu kemm fiżikament kif ukoll mentalment. It-televiżjoni mhux tajjeb għat-tfal u m’għandux iservi ta’ baby sitter! Fin-natura tagħhom it-tfal huma magħmulin biex jilagħbu, joħolqu u jimmaġinaw... bħalma konna aħna wara kollox!”. Fiċ-child care centres ta’ Charmaine, m’hemmx open plan kbira iżda it-tfal huma mqassma kamra kamra. Kull kamra hija ddisinjata skont l-età tat-tfal. “Aħna t-tfal inqassmuhom ġo klassijiet, għax tarbija m’għandha qatt titħallat ma’ tifla/tifel ta’ tliet snin!” tisħaqq Charmaine. It-tfal huma mqassmin skont l-età u l-abiltajiet tagħhom. Kull ċentru hu mgħammar minn kameras u għandu miżuri ta’ kwalità għoljin fejn tidħol is-saħħa u sigurtà. Iżda wieħed għaliex għandu jattendi ċ-child care meta tista’ tieħu
ħsiebu n-nanna/ġenitur jew kuratur? “Kemm hawn kuraturi li biex jieħdu ħsieb lit-tfal jagħtuhom it-tablet jew mobile? Bil-mobile, it-tfal jiċċassaw biss! X’differenza meta jkun ma’ grupp żgħir ta’ tfal qed jilagħbu flimkien! X’differenza meta flok jilgħab bit-tablet ikun qed joħloq u jikkrea affarijiet naturali!” tgħid Charmaine. Dan għaliex fiċċentri tagħha tħaddan r-Reggio Emilia approach, eżerċizzji fejn it-tfal jilagħbu b’affarijiet naturali bħal zkuk, ħamrija, fjuri, weraq u jagħmlu diversi affarijiet bl-immaġinazzjoni. L-istil Reggio Emilia hu filosofija ffokata fuq tgħalim minn aspetti ambjentali. Il-programm huwa bbażat fuq il-prinċipji ta’ rispett, responsabbiltà u komunità. Permezz ta’ logħob kreattiv b’affarijiet naturali, t-tfal jiffurmaw il-personalità tagħhom u b’hekk isaħħu l-ewwel snin ta’ żvilupp. L-għan ta’ dan l-istil huwa li t-tfal jiġu f’kuntatt qrib tal-ambjent li jilgħab rwol importanti bħala għalliem għal dawn iċ-ċkejknin. Fiċ-ċentru hemm armat taparsi kċina fejn it-tfal huma mħeġġa jsajru. Hemm ukoll kamra tal-mużika b’instrumenti magħmulin kollha minn kontenituri differenti. Permezz tagħhom it-tfal jitgħallmu affarijiet prattiċi u li jippreparawhom għallħajja. “L-akbar sodisfazzjon tagħna hu meta tarbija tibda miegħek ta’ 3 xhur u tispiċċa miegħek ta’ 3 snin, u tammira kemm, flimkien mal-ġenituri, nkunu ffurmajna tifel/tifla preparat biex jibda l-kindergarten. Jien u sħabi nagħtu l-aħjar lil dawn it-tfal għax dawn huma l-futur tagħna.” Id-dedikazzjoni li rajna f’għajnejn Charmaine hija evidenza tal-imħabba li għandha għal dan ix-xogħol u kif verament fit-tfal li jattendu ċ-ċentri tagħha tara lil binha li qatt ma setgħet tgħożż. Mhux ta’ b’xejn xħin ikunu ser jitilqu dawn jibdew jibku! Iċ-ċentri ta’ Charmaine huma miftuħin mis-6 ta’ filgħodu sat-8:30 ta’ filgħaxija. Jekk tixtieq tagħmel kuntatt, ibgħat email fuq sanluigichildcare@gmail.com jew ċempel 7978 2831. GWIDA Jannar 2021
71
RiĊetti
APPETIZERS TAT-TONN RiĊetta ta’ Manuel Xuereb
Ingredjenti
Direzzjoni
Għall-mili P landa tonn taż-żejt P basla twila mqattgħa fin P 150g ġobon kremuż P melħ u bżar P 2 gherkins imqattgħin
Ipprepara l-mili billi tħallat l-ingredjenti kollha flimkien u ħawwar sew bil-melħ u l-bżar. Warrab l-mili u pprepara l-ħjar billi tneħħi l-ġilda. Aqta’ fi flieli ta’ 1.5 cm u neħħi ftit min-nofs tal-ħjara bl-imgħarfa biex toħloq tazza. Imbagħad poġġi kemm il-ħjar kif ukoll it-tazzi tal-għaġina fuq dixx li sservi fih u imla bil-mili tattonn ippreparat. Iddekora l-uċuħ bil-pimentos imqattgħa, bżar aħmar pikkanti, ġewż, xibt u paprika.
Int teħtieġ ukoll P ħjara P tazzi żgħar tal-festini (tal-għaġina) P zkuk tax-xibt P nofsijiet tal-ġewż P bżaru aħmar P żebbuġ mimli bil-pimento mqatta’ f’biċċiet P paprika
GWIDA Jannar 2021 73
RiĊetti
BERGERS ŻGĦAR RiĊetta ta’ Anton B Dougall
Ingredjenti P panini żgħar P 500g kapuljat taċ-ċanga P 4 slices ħobż tat-toast P 8 slices bejken P 4 slices ġobon P ħass P tadam P mayonnaise P ketchup P taħlita ta’ ħwawar tal-gosti tiegħek P bżar mitħun frisk u melħ Minbarra li huma ikla ta’ malajr li tissodisfak, dawn il-bergers huma popolari ħafna għal waqt il-festini, speċjalment dawk għat-tfal.
Direzzjoni 1. Minħabba li l-laħam irid ikun mitħun irqiq ħafna, għaddieh għal mhux anqas minn 3 darbiet mill-magna tal-ikkapuljat jew itħnu sew fil-food processor. 2.Xarrab l-islices tal-ħobż bi ftit ilma wara li tneħħilhom il-qoxra. Agħfas il-ħobż tajjeb biex tneħħi kemm tista’ mill-ilma minnu u żidu mal-laħam. Roxx ftit bżar mitħun frisk, melħ u ħwawar li tiggosta u ħawwad tajjeb. 3. Ixgħel il-forn 1800C, gass numru 4. 4. Aqsam it-taħlita fi blalen żgħar ta’ madwar 60g kull wieħed. Ħaddem tajjeb kull ballun bejn idejk u agħtih forma ta’ berger. Jekk għandek magna apposta, aħjar tuża lilha. 5. Poġġi l-bergers lesti ġo dixx tal-forn. Żid ftit ilma u sajjar fil-forn. Tista’ tgħatti d-dixx bil-fojl. Importanti li l-bergers isiru bla ma jixxuttaw. 6. Ixwi l-bejken sakemm il-bergers ikunu fil-forn. 7.Aqsam il-panini min-nofs. Idlek kull waħda bi ftit mayonnaise jew ketchup u qiegħed biċċa ħassa, berger, slices tat-tadam u slice ġobon fiha.
GWIDA Jannar 2021 75
Oroskopju
IŻ-ŻODJAKU MA’ PAULJON
Tagħrif dwar iż-żodjaku ta’ Capricorn Iż-żodjaku ta’ Capricorn jgħaqqad tmiem is-sena 2020 mal-bidu tas-sena 2021 (iżda mhux tmiem il-kalendarju żodjaku) għax ikun baqa’ l-aħħar żodjaki ta’ Aquarius u ta’ Pisces! Iż-żodjaku ta’ Capricorn jgħaqqad diversi aspetti li ma ssibhomx f’żodjaki oħra. Iż-żodjaku ta’ Capricorn jibda t-Tlieta 22 ta’ Diċembru, l-għada li jibda l-istaġun tax-xitwa u jwassalna sat-Tlieta 19 ta’ Jannar. Dan hu l-għaxar żodjaku fil-kalendarju żodjaku u jagħmel parti mill-element tal-art (earth) li fih hemm ukoll iż-żodjaki ta’ Taurus u Virgo. Is-simbolu ta’ Capricorn hu sea goat, fejn fil-parti ta’ quddiem hemm ir-ras talmogħża bi qrun imdaqqas sew, iżda l-parti ta’ wara tispiċċa forma ta’ denb ta’ ħuta! L-ispjegazzjoni bażika ta’ dan iż-żodjaku hi din: • Il-parti ta’ fuq tfisser ir-ras iebsa tagħhom. Dawn, jekk jieħdu deċiżjoni tkun waħda li ma tinbidel taħt l-ebda ċirkustanza. Hemm ukoll min ifisser din il-parti li jekk dawn ikollhom xi ħaġa f’moħħhom kapaċi jidħlu fin-nar biex ix-xewqa tagħhom isseħħ. • Id-denb tal-ħuta jikkombina l-ambizzjoni kbira mad-determinazzjoni qawwija tagħhom. Iżda l-aktar, li kapaċi jagħrfu jħossu dak li jkun riesaq lejn dawk li jkunu viċin tagħhom. Dawn jesperjenzaw dawk li huma Capricorn puri iżda mhux neskludi li b’mod differenti jħossuh ukoll dawk li mhumiex puri. Capricorn, Taurus u Virgo jiffurmaw trijangolo impressjonanti fejn b’dawn it-tliet żodjaki flimkien joffru għerf, inteliġenza, determinazzjoni, ambizzjoni u tfassil profond. Wieħed jista’ jinnota kemm dawn it-tliet żodjaki flimkien joffru aspetti importanti u mhux ta’ b’xejn li l-element tagħhom hija l-earth u l-pjaneta li tirrapreżentahom hi Saturn. Mhux b’sorpriża li minn dawn it-tliet żodjaki joħorġu ħafna avukati, tobba u professuri li jkunu esperti f’diversi oqsma delikati! Ma nixtieqx ma nemminx li bħal kull żodjaku ieħor dan iż-żodjaku għandu żewġ qmura partikolari. L-Erbgħa 30 ta’ Diċembru beda l-aħħar qamar kwinta tas-sena 2020 waqt li l-Erbgħa 13 ta’ Jannar nesperjenzaw l-ewwel new moon tas-sena 2021. Il-qamar kwinta kien l-aħħar wieħed eżatt kważi mat-tmiem is-sena, iżda mhux l-aħħar wieħed għall-kalendarju żodjaku. Dan ser joffrilna li nkunu ffukati ferm fuq dak li hemm bżonn inwettqu u jista’ jkun hemm effett fuq il-mod kif naħsbu. Il-qamar ġdid (new moon) ta’ Capricorn ser joffri
tama ġdida għal min ser jibda xi sitwazzjoni ġdida, li jkun hemm bżonn ambizzjoni u determinazzjoni fit-twettiq tagħha. Fatti interessanti dwar Capricorn. Dawn huma magħrufin li sitwazzjoni għandha tkun meħuda bil-mod tagħhom jew xejn, dawn jagħtu sapport lill-oħrajn imma tippruvax teħodha magħhom għax ħa ssib il-problemi. Dawn ma jħobbux jiddependu fuq l-oħrajn u sakemm timxi sew magħhom jimxu d-doppju miegħek. Jafu jinbidlu mil-lejl għan-nhar ma’ dak li jkun, diffiċli biex tfehemhom iżda faċli li timxi magħhom jekk tagħraf kif. Dawn jagħtuk il-komfort meħtieġ u għandhom passjoni qawwija speċjalment fl-imħabba. Dawn persuni li josservaw ħafna u jagħrfu ħafna xi jkun għaddej. Dan iż-żodjaku jaf iġiblek kuntentizza jew ġenn sħiħ u magħrufin li kapaċi jaqrawlek moħħok, għalhekk tipprovax tgħawweġ xi fatt jekk trid tibqa’ viċin sew ma’ dawn! Iż-żodjaku ta’ Capricorn ilaqqagħna ma’ nies famużi bħal Stephen Hawking, Jim Carrey, Elvis Presley, Muhammad Ali, Mel Gibson, Shawn Johnson u Isaac Newton fost oħrajn, waqt li lokalment ilaqqagħna mat-tabib Jan Chircop, Claude Agius (il-Lapes), Albert Marshall, Mario Micallef, Pierre Borg, Abigail Mallia, Tony Camilleri, Ryan Paul Abela, Alan Cassar, Jason Micallef, Ivan Grech u Deborah C, fost oħrajn. L-aktar jum ideali għaż-żodjaku ta’ Capricorn huwa dak tas-Sibt waqt li l-jum li int għandek tevita huwa dak tal-Erbgħa. L-aktar xahar ideali għalik huwa dak ta’ Lulju waqt li x-xahar li int għandek tevita huwa dak ta’ Frar. Capricorn huma magħrufin għall-ideat pożittivi li jafu joffru u li għandhom sens ta’ gwida tajjeb. Il-kristalli ideali għalik bħala Capricorn huma Rose Quartz u Opal, u l-aktar dati ideali huma dawn: fix-xahar ta’ Jannar huma 7, 9, 13 u 17. Dawn jistgħu jkunu dati ferm importanti għalik personali f’dan iż-żodjaku tiegħek! Jekk tixtieq aktar informazzjoni dwar iż-żodjaku personali tiegħek, kulma għandek tagħmel huwa li tibgħatli ismek u d-data ta’ twelid f’ittra postali u tindirizza hekk: PaulJon (GWIDA) PO Box 27, Paola jew żur is-sit tiegħi www.pauljon13.com u imxi mal-linji gwidati lilek. Namaste.
GWIDA Jannar 2021 77
Oroskopju
IŻ-ŻODJAKU TA’ CAPRICORN MIT-22 TA’ DIĊEMBRU SAD-19 TA’ JANNAR Aquarius mill-20 ta’ Jannar sat-18 ta’ Frar
Leo mit-23 ta’ Lulju sat-22 ta’ Awwissu
Pisces mid-19 ta’ Frar sal-20 ta’ Marzu
Virgo mit-23 ta’ Awwissu sat-22 ta’ Settembru
Aries mill-21 ta’ Marzu sad-19 ta’ April
Libra mit-23 ta’ Settembru sat-22 ta’ Ottubru
Taurus mill-20 ta’ April sal-20 ta’ Mejju
Scorpio mit-23 ta’ Ottubru sal-21 ta’ Novembru
Gemini mill-21 ta’ Ġunju sat-22 ta’ Lulju
Sagittarius mit-22 ta’ Novembru sal-21 ta’ Diċembru
Cancer mill-21 ta’ Ġunju sat-22 ta’ Lulju
Capricorn mit-22 ta’ Diċembru sad-19 ta’ Jannar
Dan hu mument fejn trid tibni aktar kuraġġ ġewwa fik. Iżżid ilkunfidenza sabiex b’hekk tkun tista’ tagħraf x’hemm bżonn għalik. Mhux il-mument li żżomm lura iżda hu mument li int trid tagħraf lilek innifsek. Jekk ma tagħmilx dan allura l-kumplament taf tħossok konfuż u bla ebda direzzjoni. Irrifletti! Namaste.
Dan mument fejn trid tibda skeda ġdida, kemm f’dak li għandu x’jaqsam ma’ pjanar ta’ madwarek, kif ukoll mill-lat fiżiku! Dawn iż-żewġ oqsma għandhom jingħataw aktar attenzjoni f’dawn l-ewwel ġimgħat ta’ din is-sena. Ieqaf u agħraf it-tibdil li għandek bżonn tibda twettaq. Namaste.
Dan hu għalik mument ta’ ħsieb. Għandek pjan partikolari li int trid twettqu fl-aktar żmien qasir possibbli, iżda dan mhux il-każ! Aktar ikun għaqli għalik li tagħraf sew dwar il-pjan f’aktar dettall u tiddedika ftit żmien ieħor biex b’hekk tkun ħadt l-aħjar deċiżjoni f’dak li għandek twettaq. Irrifletti sew dwar dan. Namaste.
Ser ikun hemm mument li jagħtik direzzjoni għal dak li s’issa akkwistajt fil-karriera tiegħek. Għalhekk minn issa għandek tagħraf tkattar u tagħti aktar attenzjoni kompluta sabiex ma titfax lilek f’xi pożizzjoni li titraskura xi ftit, int trid tibqa’ ffukat mija fil-mija fuq dak li hemm u għandek tibqa’ tħares biss ’il quddiem. Namaste.
Dan hu mument ta’ aktar attenzjoni fir-responsabilità li int issa għaraft għalik. Għalhekk issa li int għażilt din ir-responsabilità, minn issa ’l quddiem int trid turi li int kapaċi. Ovvjament kull responsabilità tgħinek tagħraf aktar il-ħajja u din ħa tiġri lilek ukoll fil-ġimgħat li ġejjin. Irrifletti. Namaste.
F’dan iż-żodjaku għandek tagħraf aktar lilek innifsek. Għalkemm għandek sitwazzjonijiet madwarek li għandhom bżonn ċertu attenzjoni, issa hu l-waqt li tieqaf u tirrifletti liema direzzjoni int jaqbillek taqbad. Għalhekk hemm bżonn li ddur dawra profonda madwarek u b’hekk tkun tista’ tagħraf lilek innifsek. Namaste.
F’dan iż-żmien ħa tagħraf tilqa’ għall-problema finanzjarja li int qed tesperjenza. Grazzi għal dan il-pass ser tibda tara aktar stabbiltà madwarek. Din sitwazzjoni li ilek ftit ma tkun fiha, però għalkemm ser tara titjib xorta waħda ma tridx tieħu ċertu kunfidenza fl-infieq. Agħraf sew minn xiex kont għaddej. Namaste.
Dan hu mument ta’ riflessjoni dwar dak kollu li int għaddejt filpassat. Issa se tagħraf x’inhu l-aħjar pass minn issa ’l hemm dwar x’għandek twettaq. Hu vera li parti minnek qiegħda tgħidlek sabiex tagħmel pass aktar mgħaġġel, iżda kun prudenti u imxi pass pass. Dan sabiex tibda tkattar aktar stabbilità. Irrifletti sew. Namaste.
Dan hu mument li jgħinek tagħraf x’inhu l-aħjar għalik; dwar x’hemm bżonn li int twettaq sabiex int tkompli issaħħaħ is-sitwazzjoni ta’ madwarek. Waħda mid-deċiżjonijiiet li se tkun qed tieħu hi dwar il-proċess tal-ħidma tiegħek u din trid teħodha sew, kemm jekk ħa tbiddel u kemm jekk ma tbiddilx. Għalhekk irrifletti sew. Namaste.
Se tagħraf iżżomm il-kontroll tad-dieta tiegħek; jista’ jkun li għalkemm iżżomm ċertu bilanċ f’dak li int tiekol, xorta waħda qed tara li għad m’hemmx progress. Imma dan ġej mill-fatt li trid tkun aktar strett u importanti li ssib ftit ħin ta’ relassament sabiex ġismek jikkordina aktar il-proċess meħtieġ. Namaste.
Dan ser ikun mument fejn ser tagħraf aktar tagħti importanza lejn il-madwar personali tiegħek. Jista’ jkun li mingħalik int qed tagħti l-aħjar, iżda hemm bżonn t’aktar attenzjoni u motivazzjoni. Ikun tajjeb għalik jekk f’dan l-istadju tagħraf kemm hu importanti li twettaq dan għal aktar stabbiltà li hemm riesqa lejk. Agħraf dan. Namaste. Dan ser ikun mument fejn il-karriera tiegħek ser tieħu dimensjoni oħra. Għalkemm dan forsi m’intix tarah għalissa, imma fi ftit żmien ħa tibda tara u tagħraf kemm il-karriera tiegħek miexja ’l quddiem u kemm bil-mod ser jinfetħulek toroq ġodda. Imma xorta waħda trid iżżomm lilek innifsek motivat. Namaste.
KOMPETIZZJONI OROSKOPJU MINN PAULJON
Iż-żodjaku ta’ Capricorn ma’ min jaqbel?
Q ma’ Libra
Q ma’ Taurus
Q ma’ Aries
Isem u Kunjom: _________________________________________Mobile Number: ______________________ Indirizz: _____________________________________________________________________________________ Żewġ rigali sbieħ għall-qarrejja ta’ din il-paġna! Grazzi tar-rispons enormi li qed nirċievi! L-ewwel premju – kalendarju żodjaku valur ta’ €15. It-tieni premju – skont ta’ 10% fuq trattamenti ta’ sbuħija mit-terapista Graziella Miruzzi Ibgħat ir-risposta finali sat-Tnejn 18 ta’ Jannar! Ir-rebbieħa tal-Kalendarju tax-xahar ta’ Diċembru hi KATHLEEN GRECH minn Victoria Gozo Ir-rebbieħa tal-vawċer ta’ 10% fuq sbuħija tax-xahar ta’ Diċembru hi ERICA MIZZI GRECH minn Marsascala
78 GWIDA Jannar 2021