Cooltura Issue 474

cooltura.co.uk

20 kwietnia 2013

16 (474)

y ow g e , e i erz -ks W num ansowo aj w Dodatek fin ch o a z i Wyrwij

15 LAT pokoju Zakaz wstępu LUDZIOM WSCHODU

KOŚCIÓŁ ASEKSUALNY

474-cover.indd 1

16/04/2013 13:25:11

474-MAKIETA 1 01-25.indd 2

16/04/2013 12:30:30

474-MAKIETA 1 01-25.indd 3

16/04/2013 12:30:32

W NUMERZE 474.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 DZIENNIKARZE

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk KAROLINA ZAGRODNA karolina@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255

012

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 259 ADAM MARKIEWICZ adam@cooltura.co.uk JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

AGNIESZKA BIELAMOWICZ / TOMASZ BOREJZA FILIP CUPRYCH / MAŁGORZATA DEMETRIOU / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI ANNA RĄCZKOWSKA / JAKUB RYSZKO / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk

020

034

MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244

006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 020 GOSPODARKA 026 TEMAT NUMERU Kościół aseksualny

032 FELIETONY Polską rządzi Żelazna Dama Wstyd

finansowo-księgowy » Ważne daty w rozliczeniu podatkowym

034 CZAS WOLNY Diving Explorers na safari

042 RAPORT

MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 RAFAŁ LIZAKOWSKI r.lizakowski@cooltura.co.uk, wew. 252 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

Przesolone jedzenie z brytyjskich

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

sieciówek

082 OGŁOSZENIA DROBNE

KSIĘGOWOŚĆ

108 KRZYŻÓWKA 109 HOROSKOP

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. DRUK BGP Ltd ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

A

P

Z tr o si p O

D

}

}

i stawki podatków

» Rozliczenia podatkowe

}

Okładka: JAREK JORDAN

» National Insurance Number (numer

Ż ty

ubezpieczenia społecznego w UK)

» VAT, czyli rozliczenia w UK » Rodzaje inwestycji finansowych » Pomysły na oszczędności

O L 9 Lo

» Mniejsze płatności a remanent w domowym budżecie

» Warto się ubezpieczyć! » Pożyczaj, ale z głową » Jak się odnaleźć na brytyjskim rynku finansowym?

474-MAKIETA 1 01-25.indd 4

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

16/04/2013 13:40:31

w

AKTUALIZACJA

PRAWNA Zmiany w prawie w kwietniu 2013 sprawiły, że trudniej jest ubiegać się o odszkodowanie. Dlatego aby upewnić się, że otrzymasz maksymalną kwotę przysługującego Ci odszkodowania, wybierz Osbornes, kancelarię której możesz zaufać.

Pomogliśmy już niezliczonym osobom w następujących sprawach: } Wypadki w pracy } Wypadki na budowie } Potrącenia wózkiem widłowym } Upadki z drabiny/rusztowania } Obrażenia głowy } Wypadki drogowe } Potknięcia/poślizgnięcia Teraz możesz także porozmawiać z nami online.

Wejdź na „CZAT Z PRAWNIKIEM” na www.osbornes.pl

Dlaczego warto wybrać Osbornes: } Jesteśmy wyspecjalizowaną kancelarią prawną - nie jedynie spółką zarządzającą wnioskami odszkodowawczymi } Posiadamy ponad 40 lat doświadczenia pomagając osobom poszkodowanym w walce o ich prawa } Jesteśmy polecani jako eksperci przez niezależny prawny ranking „Legal 500”

Żadnych sztuczek i chwytów reklamowych tylko fachowe doradztwo prawne.

Osbornes Solicitors Livery House 9 Pratt Street London NW1 0AE www.osbornes.pl

474-MAKIETA 1 01-25.indd 5

Osbornes jest kancelarią prawną działającą już od 40 lat. Aby dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc, skontaktuj się z naszym polskim doradcą prawnym, absolwentką UAM, Ebru Mokhtarnią

02074828437 ebrumokhtarnia@osbornes.net

16/04/2013 12:30:37

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

474-MAKIETA 1 01-25.indd 6

16/04/2013 12:30:38

007 Nie wszyscy tęsknią za Żelazną Damą Policjanci zabezpieczają Trafalgar Square w Londynie podczas antythatcherowskich protestów, do których doszło po śmierci byłej brytyjskiej premier.

W zeszłą sobotę, by pokazać swoją dezaprobatę dla polityki Żelaznej Damy, do Londynu zjechali mieszkańcy z wielu regionów Wielkiej Brytanii.

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

Czytaj więcej na str. 18.

474-MAKIETA 1 01-25.indd 7

16/04/2013 12:30:40

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

M

Spór o niebezpieczną wycieczkę Wiodąca brytyjska uczelnia London School of Economics (LSE) skrytykowała telewizję BBC za tajne nagrywanie dokumentu podczas akademickiej wycieczki do Korei Płn. Podkreśliła, że BBC naraziła na niebezpieczeństwo nieświadomych studentów. BBC odpiera zarzuty.

»

Władze LSE twierdzą, że zwróciły się do BBC z prośbą o to, by w poniedziałek nie nadawała dokumentu, ale spotkało się to z odmową dyrektora generalnego telewizji.

Uczelnia poinformowała, że trzech dziennikarzy BBC, w tym znany reporter John Sweeney, pod koniec marca przyłączyło się do wycieczki studenckiej. Udawali turystów, aby przygotować film dokumentalny o tym komunistycznym kraju.

LSE utrzymuje, że studentom powiedziano, iż będzie im towarzyszył jeden dziennikarz, nie wyjaśniając, że BBC chce wykorzystać podróż do Korei Północnej w celu nakręcenia dokumentu do programu publicystycznego pt. „Panorama”. „Pracownicy BBC przyznali, że grupa celowo była wprowadzana w błąd, jeśli chodzi o zaangażowanie stacji w wycieczkę” – czytamy w e-mailu LSE przekazanym mediom. „Naszym zdaniem studentom nie przekazano wystarczających informacji, umożliwiających świadomą zgodę. Byli oni narażeni na duże niebezpieczeństwo

w przypadku wykrycia podstępu przed opuszczeniem przez nich Korei Północnej” – dodano. „To nie była oficjalna wycieczka LSE” – napisał na Twitterze szef uczelni Craig Calhoun. „Zorganizowały ją osoby niebędące studentami oraz BBC, wykorzystując organizację studencką do rekrutowania niektórych studentów” – dodał.

Według Calhouna BBC mogło poważnie zaszkodzić reputacji uczelni i postawić pod znakiem zapytania kolejne wycieczki do Korei Północnej i innych krajów.

Sekretarz generalny samorządu studenckiego w LSE Alex Peters-Day powiedział telewizji Sky News, że studentów bardzo późno poinformowano o planach BBC. Jeden z uczestników wycieczki twierdzi, że dowiedział się o tym dopiero w samolocie do Phenianu.

Według LSE, aby móc wjechać do kraju, Sweeney, który ukończył tę londyńską uczelnię w 1980 r., udawał doktoranta z historii na LSE. Rzecznik BBC na stronie internetowej nadawcy napisał, że „studenci zostali wyraźnie ostrzeżeni o potencjalnych

zagrożeniach wynikających z podróży do Korei Północnej z dziennikarzem jako jednym z uczestników”.

Według BBC ostrzeżono ich między innymi o „potencjalnym ryzyku zatrzymania i aresztowania oraz o tym, że mogą w przyszłości nie móc wrócić do Korei Północnej”.

Także sam Sweeney bronił się na Twitterze, kwestionując oświadczenie LSE. „Pojechaliśmy potajemnie do Korei Północnej. (...) Studenci LSE już przed wyjazdem wiedzieli i rozumieli, jakie mogą być tego konsekwencje. Zgodzili się” – przekonywał.

Na stronie programu „Panorama” napisano, że Sweeney potajemnie spędził osiem dni „wewnątrz kontrolowanego w najbardziej rygorystyczny sposób kraju na świecie”. „Podczas podróży ze stołecznego Phenianu (...) do strefy zdemilitaryzowanej na granicy z Koreą Południową jego oczom ukazywał się ponury krajobraz, ludzie, którzy od trzech pokoleń przechodzą pranie mózgu, oraz reżim zadowolony z dążenia do Armagedonu” – dodano na stronie. «

Zob dla

Pan

zosta zu ka Wypa niej £

Lesz

dozna putac niego

Łuka

wskut dzion śmy d

Piot

podcz nego częśc pona

Rafa

podcz leweg dla ni

Iren

spadł urazu obraż

Te 7d

0

Wię

Pa 474-MAKIETA 1 01-25.indd 8

16/04/2013 12:30:41

WYPADEK?

Miałeś

Zobacz ile wygraliśmy

dla naszych polskich klientĂłw: Pani M.

Dowiedz siÄ™ jak moĹźemy Ci pomĂłc.

została potrącona przez samochód i doznała urazu karku oraz licznych zadrapań i posiniaczeń.

Wypadek wywołał bóle głowy. Wygraliśmy dla niej £12, 5 tys. za obraşenia i inne straty.

Leszek doznał w pracy, wskutek przytrzaśnięcia, amputacji końcówki lewego kciuka. Wygraliśmy dla niego £23,5 tys. za obraşenia i inne straty.

Šukasz wskutek wypadku na motorze doznał pęknięcia śledziony, a takşe innych mniejszych urazów. Wygraliśmy dla niego £36 tys. za obraşenia i inne straty.

Wypadki przy pracy

Wypadki drogowe

Warto wiedzieć, şe jeşeli doznałeś uszkodzenia ciała w miejscu pracy, masz prawo wystąpić o odszkodowanie. Prawo to przysługuje Ci takşe, jeśli jesteś zatrudniony przez agencję pośrednictwa pracy.

Warto pamiętać, şe jeşeli doznałeś urazu podczas wypadku drogowego masz prawo wystąpić o odszkodowanie.

ZadzwoĹ„ do nas po pomoc, w szczegĂłlnoĹ›ci gdy w pracy: t TQBEÂ’FÇ´ [̓XZTPLPÇ´DJ t QPÇ´MJ[HOnj’FÇ´ TJÇ— MVC QPULOnj’FÇ´ t [PTUBÂ’FÇ´ VEFS[POZ TQBEBKÇŒDZN przedmiotem, t EP 5XPKFHP VSB[V QS[ZD[ZOJÂ’ TJÇ— inny pracownik, t NJBÂ’FÇ´ XZQBEFL [̓VE[JBÂ’FN NF chanicznego pojazdu, np. wĂłzka widĹ‚owego, paleciaka itp., t EP XZQBELV EPT[Â’P [̓VE[JBÂ’FN NBT[ZOZ QJÂ’Z XJSOJLB MVC JOOZDI urzÄ…dzeĹ„. t EP[OBÂ’FÇ´ VSB[V HÂ’PXZ MVC QPQBS[FOJB

Piotr podczas pracy w magazynie doznał powaşnego urazu 3 palców lewej ręki. Wypadek był częściowo z jego winy. Wygraliśmy dla niego ponad £42 tys. za obraşenia i inne straty.

Rafał podczas pracy w fabryce doznał powaşnego urazu lewego oka, nie stracił jednak wzroku. Wygraliśmy dla niego £50 tys. za obraşenia i i nne straty.

Ireneusz spadł z drabiny na budowie. Doznał powaşnego urazu stopy. Wygraliśmy dla niego £100 tys. za obraşenia i inne straty.

ƒ w pracy ƒ drogowy ƒ inny

ZadzwoĹ„ do nas po pomoc, jeĹ›li doznaĹ‚eĹ› urazu jako: t QBTBČˆFS TBNPDIPEV MVC BVUPCVTV t QJFT[Z MVC SPXFS[ZTUB t LJFSPXDB TBNPDIPEV NPUPDZLMB

Adwokaci od odszkodowań i Walii, która posiada ponad 40 lat doświadczenia.

Naszym celem jest uzyskanie dla Ciebie jak najwyĹźszego odszkodowania oraz TwĂłj powrĂłt do zdrowia.

WaĹźne informacje

0GFSVKFNZ CF[QÂ’BUOÇŒ LPOTVMUBDKÇ— majÄ…cÄ… na celu omĂłwienie okolicznoĹ›ci wypadku, podczas, ktĂłrej dowiesz siÄ™ jak moĹźemy uzyskać EMB $JFCJF PET[LPEPXBOJF

1S[Z VCJFHBOJV TJÇ— P̓PET[LPEP XBOJF XBČˆOF KFTU BCZ [HÂ’PTJÇŽ siÄ™ do kancelarii adwokackiej, ktĂłra profesjonalnie poprowadzi 5XPKÇŒ TQSBXÇ— P̓PET[LPEPXBOJF 5BLÇŒ LBODFMBSJÇŒ KFTU Marrons Solicitors. Jest to kancelaria, wyspecjalizowana w uzyskiwaniu odszkodowaĹ„ powypadkowych dziaĹ‚ajÄ…ca na terenie caĹ‚ej Anglii

JeĹ›li zatem w ostatnich 3 latach miaĹ‚eĹ› wypadek i doznaĹ‚eĹ› urazu ZADZWOĹƒ teraz i porozmawiaj z naszymi polskimi konsultantami prawnymi, ktĂłrzy podczas UFMFGPOJD[OFK OJF[PCPXJÇŒ[VKÇŒDFK SP[NPXZ PEQPXJFE[ÇŒ OB 5XPKF QZUBOJB J̓SP[XJFKÇŒ 5XPKF XÇŒUQMJ woĹ›ci.

Telefoniczna konsultacja w Twojej sprawie nie będzie Cię nic kosztować!

Tel. komĂłrkowy czynny 7 dni w tygodniu:

075 14 65 18 41

Wyślij sms o treści WYPADEK na 075 14 65 18 41 - oddzwonimy Linia bezpłatna z tel. stacjonarnych i budek: 0800 876 6804 Zgłoś wypadek online na www.marrons.co.uk/polska

Więcej informacji na temat moşliwości uzyskania odszkodowania znajdziesz na stronie: www.marrons.co.uk/polska

Pamiętaj! Marrons Solicitors to renomowana kancelaria adwokacka, a nie pośrednik.

474-MAKIETA 1 01-25.indd 9

16/04/2013 15:07:40

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

15 lat pokoju

E

Nie ma powrotu do przeszłości, ale są zaległe sprawy wymagające rozwiązania – oświadczył lider Sinn Fein Gerry Adams, jeden z architektów porozumienia wielkopiątkowego z 1998 r., które 15 lat temu utorowało drogę procesowi pokojowemu w Irlandii Północnej.

O

»

Efektem porozumienia jest odzyskanie przez prowincję autonomii wewnętrznej, z własnym parlamentem i rządem, oraz równouprawnienie dwóch największych społeczności: katolików i protestantów, współuczestniczących w sprawowaniu władzy.

– Dzięki porozumieniom osiągnięto zdumiewający postęp w egzekwowaniu prawa i funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości, rozbrojeniu, w usunięciu dyskryminacji i konfliktu na tle wyznaniowym, a także w dziedzinach równości i praw człowieka oraz języka irlandzkiego – powiedział Adams, obecnie poseł do parlamentu w Dublinie.

Oskarżając politycznych przywódców unionistycznych (zwolenników utrzymania unii Irlandii Płn. z resztą Zjednoczonego Królestwa) oraz rządy w Dublinie i Londynie o to, że nie wywiązały się ze swych zobowiązań, Adams wskazał na zaległe kwestie wciąż wymagające rozwiązania.

Wymienił między innymi przyjęcie Karty Praw dla prowincji, przyjęcie ustawy o języku irlandzkim, uregulowanie statusu ludzi ukrywających się i wyjaśnienie okoliczności zamachu na Pata Finucane’a – prawnika, obrońcę praw człowieka, w którego śmierć w 1989 r., zdaniem Sinn Fein, zamieszane są brytyjskie siły bezpieczeństwa.

Adams chce też ustanowienia niezależnej międzynarodowej komisji prawdy podobnej do tej, którą po upadku apartheidu powołano w RPA. W styczniu wezwał rządy irlandzki i brytyjski, by wyznaczyły datę referendum w sprawie zjednoczenia Irlandii Płn. z Irlandią najpóźniej w 2020 r.

Z kolei premier David Cameron w oświadczeniu zaznaczył, że „podział władzy między obiema społecznościami ogólnie się udał, ale wielu mieszkań-

474-MAKIETA 1 01-25.indd 10

D

W SK

Graffiti w Belfaście przeciwko stosowaniu rewizji osobistych w więzieniu Maghaberry, w którym osadzano wielu ekstremistów uczestniczących w konflikcie w Irlandii Płn.

ców Irlandii Płn. jest rozczarowanych ograniczonym zakresem politycznego pojednania”. „Porozumienie wielkopiątkowe nie okazało się lekiem na nasze problemy, ale zapewniło stabilizację, dzięki której można je rozwiązywać” – napisał w komentarzu redakcyjnym „Belfast Telegraph”, zaznaczając przy tym, że „dynamika zmian okazała się rozczarowująca”.

Niedawne zajścia w Belfaście, wywołane przez lojalistów na tle zmiany dotychczasowych praktyk wywieszania państwowej, brytyjskiej flagi na miejskim ratuszu, spowodowały duże straty materialne i uświadomiły politykom, że różnice dzielące obie społeczności w Irlandii Płn. są nadal bardzo głębokie, a nastroje zapalne.

Ubiegły rok w stosunkach obu społeczności uważany jest za najtrudniejszy od 10 lat – ocenił niedawny raport analizujący zagadnienia społeczne prowincji.

Niektórzy komentatorzy polityczni sądzą, że premier Cameron powinien wykazać większe osobiste zainteresowanie prowincją, inaczej może nie być przygotowany na konsekwencje.

Rokowania nad porozumieniem wielkopiątkowym trwały dwa lata z udziałem rządów w Dublinie i Londynie pod auspicjami senatora George’a Mitchella z USA. Elementem porozumienia, przyjętego 10 kwietnia 1998 r., była amnestia dla członków paramilitarnych grup republikańskich i lojalistycznych. W maju 1998 r. porozumienie zostało zaaprobowane w referendum w Irlandii Płn. i Irlandii.

Irlandzka Armia Republikańska, której Sinn Fein była politycznym skrzydłem, rozbroiła się, a wcześniej ogłosiła rozejm. Uregulowano też wiele spornych kwestii, wprowadzając rozwiązania gwarantujące apolityczność policji i procedurę udzielania zgody na doroczne marsze protestanckie. «

16/04/2013 13:26:37

Gr

0

offi

OKNA TYPU SASH TYPU CASEMENT DRZWI FRONTOWE SKŁADANE PRZESUWNE OGRODOWE WITRYNY SKLEPOWE

DRZWI

www.greenmarkjoinery.co.uk

OKNA

Energooszczędne okna i drzwi drewniane na wymiar

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 8810 7788

Registered Company

office@greenmarkjoinery.co.uk

474-MAKIETA 1 01-25.indd 11

16/04/2013 12:36:14

Fot. PAP/EPA/Si Barber/Cambridge University

012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Profesor Sir Robert Edwards

Zmarł pionier zapłodnienia in vitro Brytyjski fizjolog, laureat nagrody Nobla Robert Edwards, pionier metody zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro), zmarł w środę, 10 kwietnia, w wieku 87 lat po długiej chorobie – poinformował Uniwersytet Cambridge, na którym profesor przez wiele lat pracował.

»

„Z głębokim smutkiem rodzina zawiadamia, że profesor sir Robert Edwards, laureat Nagrody Nobla, naukowiec i jeden z pionierów zapłodnienia pozaustrojowego, odszedł w spo-

koju we śnie” – głosi komunikat uniwersytetu.

Badania naukowe nad zapłodnieniem Edwards rozpoczął w latach 50.

W 1968 r. doprowadził do zapłodnienia

ROZLICZENIA PODATKOWE ZWROT NADPŁACONEGO PODATKU

ludzkiej komórki jajowej w warunkach laboratoryjnych. Wtedy też rozpoczął współpracę z ginekologiem Patrickiem Steptoe, zmarłym w 1988 r.

Praca obu naukowców umożliwiła przyjście na świat pierwszego dziecka z probówki, dziewczynki Louise Brown, 25 lipca 1978 r. W 2010 r. Edwards został za swoje osiągnięcia uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii.

Edwards i Steptoe byli też założycielami pierwszej na świecie kliniki zajmującej się zapłodnieniem in vitro, Bourn Hall, która powstała w 1980 r. w Cambridge.

Od początku ich działalności pojawiały się głosy, że naukowcy ingerują w naturę i przypisują sobie boskie kompetencje.

Gdy Brytyjska Rada Badań Naukowych odmówiła finansowania prac, naukowcy kontynuowali badania wyłącznie dzięki prywatnym funduszom.

Dyrektor kliniki Mike Macnamee podkreślił, że Edwards był „jednym z naszych największych naukowców”, których inspirująca praca doprowadziła do przełomu zmieniającego na lepsze życie milionów ludzi na całym świecie.

– Nieograniczona energia Boba, jego innowacyjność i upór – mimo bezlitosnej krytyki – zmieniły życie milionów zwykłych ludzi, którzy teraz cieszą się darem własnego dziecka – powiedział z kolei profesor położnictwa i ginekologii King’s College w Londynie Peter Braude.

Od narodzin Louise Brown dzięki technice zapłodnienia pozaustrojowego na świat przyszło ponad 4 mln dzieci.

W 2004 r. badacz gościł na ślubie pierwszej „dziewczynki z probówki”.

Louise Brown dwa lata później urodziła syna Camerona, poczętego w sposób naturalny. «

Rozlicz się z podatku Zaufaj profesjonalistom.

Skontaktuj się z nami - nie czekaj na ostanią chwilę.

020 8846 3606

Godziny otwarcia: pon.,śr.,pt. - 8.00-18.00, wt.,czw. - 8.00-21.00, sob. 9.00-15.00

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

474-MAKIETA 1 01-25.indd 12

16/04/2013 12:30:45

Zobacz jak pomagamy naszym polskim klientom:

Odszkodowania Powypadkowe Miałeś wypadek przy pracy?

Poślizgnąłeś się lub potknąłeś w miejscu pracy lub w miejscu publicznym? Doznałeś uszkodzeń ciała pracując na budowie?

Brałeś udział w wypadku samochodowym lub drogowym?

Zaniedbania Lekarskie Czy byłeś zaniedbany przez doktora/GP, szpital oraz innych członków personelu medycznego?

Prawo Pracy Czy byłeś ofiarą mobbingu, dyskryminacji, jesteś gorzej traktowany od innych pracowników lub zostałeś niesłusznie zwolniony?

Pomoc w walce z długami Czy pracujesz i popadłeś w długi?

Piotr Nasz klient pracował w fabryce dla dużej firmy. Doznał obrażeń kręgosłupa było to spowodowane tym, iż firma nie przeprowadziła dla pracowników odpowiedniego szkolenia. Klient wygrał sprawę za dyskryminacje w miejscu pracy i dostał odszkodowanie w wysokości £10.000.

Natalia Pracowała dla dużej firmy spożywczej przez 3 lata. Podczas Olimpiady w Londynie, wzięła tydzień wolnego, do którego miała upoważnienie. Kiedy wróciła do pracy została zwolniona bez podania powodu. Jej pracodawca nie postąpił zgodnie z wymaganą procedurą zwolnienia. Nasza firma wzięła tę sprawę bez konieczności pójścia do sądu. Wygraliśmy dla niej £5000 odszkodowania.

Joanna Nasza klientka pracowała na recepcji w prywatnym banku.

Była poniżana i zastraszana przez kolegów z pracy. Stan zdrowia Joanny pogarszał się dlatego zwróciła się do nas o pomoc.

Napisaliśmy list z zażaleniem do jej pracodawcy. Po przeanalizowaniu listu pracodawca przeniósł kolegów z jej działu do innego działu. Nasz klient był bardzo szczęśliwy i wdzięczny za pomoc.

Jacek Pracował w pralni. Dziennie podnosił 2-3 tony rzeczy. Podczas wkładania rzeczy do pralki doznał poważnych obrażeń kręgosłupa. Wygraliśmy dla niego odszkodowanie w wysokości £38.000.

Barbara Pracowała w supermarkecie. Kiedy szła przez magazyn poślizgnęła się na rozbitym jajku i upadła na betonową podłogę. Podejrzewano u niej złamanie kręgosłupa. Wygraliśmy dla niej £30.000.

Jesteśmy profesjonalnymi polskimi prawnikami oferującymi pomoc w zakresie Prawa Szkody osobistej wynikającej z wypadków w pracy, wypadków drogowych oraz potknięć i poślizgnięć.

Oferujemy darmowe porady prawne mające na celu stwierdzenie czy zwolnienie z pracy było legalne i ewentualną pomoc w uzyskaniu odszkodowania od Pańskich pracodawców.

Nasza współpraca polega na wzajemnym zaufaniu i porozumieniu.

Zadzwoń natychmiast i porozmawiaj z Izabelą Szyszką

0208 741 9883

474-MAKIETA 1 01-25.indd 13

16/04/2013 12:30:45

014 Mayfair, must have!

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Bogaci są inni.

Wszystkiego mają więcej. Przede wszystkim pieniędzy.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: METRO

»

Gdy posiadają już wystarczająco dużo, czyli dom z widokiem na plażę, samolot, jacht, kolekcję win i obrazów, a nawet drużynę sportową, potrzebują jeszcze domu w... Londynie. Adres w stolicy Wielkiej Brytanii podkreśla najwyższy status. To stolica finansów, prawa i giełdy, idealne miejsce dla kadry zarządzającej najwyższego szczebla. Główne siedziby wielkich rodzinnych imperiów trudno sobie wyobrazić bez lokum w londyńskim Mayfair. To miejsce nie jest przypadkowe. Jeśli sięgnąć pamięcią do 1900 r., to okaże się, że zachodni biznes był prowadzony z domów na Mayfair, gdzie mieszkała arystokracja posiadająca kopalnie diamentów w Afryce i inne wpływowe rodziny.

474-MAKIETA 1 01-25.indd 14

Dziś nic się nie zmieniło. Najpotężniejsze rody i budujący swe finansowe imperia również zarządzają światem, tj. własnymi aktywami rozmieszczonymi w wielu zakątkach ziemi, z Mayfair. Kto konkretnie? Na pewno Lakshmi Mittal z rodziną (przemysł stalowy), na pewno bracia Reuben (nieruchomości, internet), Rosjanin Leonard Blavatnik (przemysł stalowy) i jego rodak, sławny Roman Abramovich, a także wielu, wielu innych.

Znani mieszkańcy Mayfair to jednak mała część. Dużo większa liczba zamożnych lokatorów woli pozostać anonimowymi. Cóż, wielkie pieniądze lubią spokój. Wielu z nich nieruchomość na Mayfair kupuje nie pod swoim nazwiskiem.

Skąd pochodzą? Głównie Rosja, Chiny, Indie. Kiedyś byli to głównie Amerykanie, ale ich siła nabywcza nie jest już tak potężna i musi ustąpić Azjatom. Na ekskluzywnym terenie z ultrazamożnymi

mieszkańcami pełne ręce roboty mają w tej chwili instytucje zajmujące się zmianą wizerunku wpływowych klientów. Tim Allan z Portland, Rory Godson z Powerscourt, Ben Wegg-Prosser z Global Counsel, Ian Osborne z Osborne & Partners, a ostatnio dołączył do nich pracownik działu PR z Clarence House, czyli prosto od księcia Karola. Królewskie koneksje i technologia bilionerów.

Witajcie w Mayfair!

Początki tej dzielnicy sięgają XVII wieku i dorocznego majowego (May) jarmarku (fair), stąd też dzisiejsza nazwa.

Mayfair to środkowa część Londynu położona na terenie gminy City of Westminster.

Większość prywatnych domów sprzed 100 lat na tym terenie została przekształcona w biura, ambasady, centrale międzynarodowych firm, banki, hotele, kluby i sklepy.

Czynsze należą do najwyższych w mieście i na świecie. « 16/04/2013 12:30:46

przegląd prasy »METRO

Bałagan w infolinii pogotowia Karetki reanimacyjne z Brighton i Bristolu zostały wysłane m.in. do nastolatki z miesiączką i starszej pani z chorym kotem. Tymczasem osoby z zawałem serca nie mogły doczekać się pomocy. Powodem chaosu jest niewłaściwe sortowanie zgłoszeń na infolinii pogotowia. Według założeń w sprawach niewymagających szybkiej interwencji pomocy powinniśmy szukać u konsultanta, pod numerem 111. Natomiast wypadki zgłaszać pod numerem 999. Tymczasem system błędnie reaguje na słowa takie jak „krwotok” i przekierowuje dzwoniących na numer 111, od razu do zespołu ratunkowego.

»DAILY MAIL

Sainsbury’s zaopatruje się w Icelandzie

Czy poszukujesz doświadczonego i godnego zaufania prawnika prawa rodzinnego?

Kancelaria Prawna Osbornes w Londynie już od 40 lat świadczy usługi z zakresu prawa rodzinnego, włączając:

Klient sklepu Sainsbury’s Local w Manchesterze nie wierzył w to, co zobaczył podczas zakupów. Jeden z pracowników supermarketu poszedł do pobliskiego Icelandu, kupił tam 20 bochenków chleba tostowego Warburtons, a następnie wyłożył je na półki w swoim sklepie. Jeszcze bardziej klienta zaskoczył fakt, że przedsiębiorczy sprzedawca kupił chleb w Icelandzie w promocji za £1, a sprzedawał za £1,49. Władze Sainsbury’s tłumaczą, że pracownik wykazał się własną inicjatywą, by zadowolić klientów, którzy pytali o chleb tostowy. Szefowie Icelandu też nie mają nic przeciwko takim praktykom, ale klientom, którzy nie chcą przepłacać, radzą zakupy u siebie.

} Sprawy rozwodowe i podziału majątku } Sprawy związane z opieką nad dziećmi } Sprawy związane z przemocą w rodzinie i opieką społeczną } Sprawy związane z uprowadzeniem lub ryzykiem uprowadzenia dzieci przez jednego z partnerów } Umowy przedmałżeńskie } Separację

»DAILY MAIL

Aby umówić się na spotkanie lub dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc zadzwoń na naszą polską linię pod numerem 02074828437.

40 pensów za bezpłatne połączenie Organizacja watchdogowa Ofcom wezwała operatorów telefonii komórkowej do zaprzestania naliczania opłat za połączenia z numerami, które powinny być bezpłatne.

Sieci Orange, T-Mobile, Vodafone, O2 i Three pobierają nawet 40 p za połączenia z bezpłatnymi, jak się okazuje – w teorii, numerami 0 800. Jak szacuje Ofcom, koncerny telekomunikacyjne zarabiają na tym procederze 100 mln funtów rocznie. Z bezpłatnych infolinii korzystają głównie urzędy, szpitale i organizacje pozarządowe. Ofcom zaproponował wprowadzenie nowych przepisów, które uregulują opłaty za połączenia z numerami rozpoczynającymi się od 08, 09 i 118. (mu)

Umów się na poufne spotkanie z doświadczonym prawnikiem w celu przedyskutowania Twojej sprawy po specjalnej cenie £199.00. Po spotkaniu otrzymasz pisemną poradę prawną wraz z zaleceniami prawnika.

Możesz także porozmawiać z nami online.

Wejdź na CZAT Z PRAWNIKIEM na www.osbornes.pl

Osbornes Solicitors

Livery House 9 Pratt Street London NW1 0AE

Osbornes jest kancelarią prawną działającą już od 40 lat. Aby dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc, skontaktuj się z naszym polskim doradcą prawnym, absolwentką UAM, Ebru Mokhtarnią

02074828437 ebrumokhtarnia@osbornes.net

Nasz departament prawa rodzinnego jest polecany przez prestiżowe rankingi ’Chambers & Partners’ oraz ’The Legal 500’.

www.osbornes.pl

474-MAKIETA 1 01-25.indd 15

16/04/2013 13:27:02

016

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Zakaz wstępu ludziom Wschodu

»

Brytyjska policja wszczęła dochodzenie ws. znaków zabraniających mieszkańcom Europy Wschodniej korzystania ze stawu wędkarskiego w Warwickshire w środkowej Anglii. Właściciel stawu podejrzewa, że to oni są winni kradzieży ryb wartych 10 tys. funtów.

Staw służy wyłącznie rekreacyjnemu wędkowaniu i na jego obszarze obowiązuje bezwzględny nakaz wypuszczania złowionej ryby z powrotem do wody, o czym informowani są wszyscy klienci – podkreślił 75-letni Eddie Whitehead, właściciel stawu w miejscowości Napon-the-Hill.

Tymczasem „wielu ludzi z Europy Wschodniej przychodzi późnym popołudniem, bardzo często tuż przed zamknięciem, i zabiera ryby ze sobą. W Polsce, czy skąd tam pochodzą, można jeść to, co się złowi, ale oni muszą zrozumieć, że są w Anglii i tutaj tak nie wolno” – twierdzi.

Znaki głoszące „Wschodnim Europejczykom wstęp wzbroniony” postawił po stwierdzeniu, że w stawie brakuje ryb. Straty ocenia na 10 tys. funtów.

– Dziesięć tysięcy kosztowały mnie nowe ryby, a przecież z czegoś muszę się utrzymywać – mówi Whitehead.

Po kilku skargach na znaki, określone jako rasistowskie, w ubiegłym tygodniu policja wszczęła dochodzenie.

– Obecnie sprawdzamy, czy doszło do popełnienia przestępstwa. Poważnie traktujemy i dokładnie badamy wszystkie zgłoszenia przestępstw na tle rasistowskim – zapewnia policyjny rzecznik.

Media w Wielkiej Brytanii wielokrotnie pisały o przypadkach nielegalnego łowienia ryb, a nawet zjadania łabędzi przez imigrantów z Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polaków. «

Cameron: musimy zachować swój arsenał

»

Wielka Brytania nie może zrezygnować z arsenału nuklearnego, ponieważ potrzebuje sił odstraszania wobec atomowych ambicji „nieprzewidywalnych reżimów” w Iranie czy Korei Północnej – napisał premier David Cameron w artykule dla „Daily Telegraph”. „Głupotą byłoby pozbawienie naszego kraju obrony przed stałym i wzrastającym zagrożeniem nuklearnym” – przekonywał Cameron.

Wielka Brytania posiada cztery okręty podwodne klasy Vanguard wyposażone w pociski Trident z głowicami

nuklearnymi. Baza tych okrętów znajduje się w Szkocji. „(...) Musimy pamiętać, że w ostatnich latach liczba państw atomowych nie zmniejszyła się, a może nawet wzrosnąć. Iran stara się rozwijać swój program atomowy wbrew woli społeczności międzynarodowej, a wysoce nieprzewidywalny i agresywny reżim w Korei Północnej niedawno przeprowadził trzecią próbę nuklearną i być może już teraz dysponuje materiałem rozszczepialnym do budowy ponad 12 bomb atomowych” – napisał premier.

W swym artykule Cameron odpiera zarzuty o wysokich kosztach utrzymania brytyjskiego arsenału atomowego, co wytykają rządzącym konserwatystom nie tylko opozycyjni laburzyści, ale także współrządzący liberalni demokraci. Obecnie koszt ten wynosi około 5-6 proc. budżetu obronnego – podkreślił premier. „Tylko zachowując własny czynnik odstraszania, jasno komunikujemy naszym przeciwnikom, że koszt, jaki poniosą, atakując Wielką Brytanię, zawsze przewyższy spodziewane korzyści” – oświadczył. «

Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii

Najnowsze

Ogłoszenia 474-MAKIETA 1 01-25.indd 16

na portalu elondyn.co.uk 16/04/2013 12:30:47

017 SZYBKO

NIEZAWODNIE

WYGODNIE

Więcej informacji o innych promocjach cenowych znajdziesz w naszych placówkach agencyjnych!

Odwiedź placówkę Western Union lub zadzwoń pod numer 0800 833 833

*

*Oprócz opłaty za przekaz Western Union pobiera prowizj za wymian walut.

Opłata £4.90 £ dotyczy przekazów do £ 300 wysyłanych do Polski jako Przekaz Nast pnego Dnia. Przekazanie rodków mo e by opó nione lub usługi mog by niedost pne w zale no ci od okre lonych warunków przekazu, w tym wysłanej kwoty, kraju przeznaczenia, dost pno ci waluty, kwestii regulacyjnych oraz wymogów dotycz cych identyfikacji, godzin urz dowania placówek agencyjnych, ró nic w strefach czasowych, wyboru opcji o opó nionym starcie. Zastosowanie mog mie równie dodatkowe ograniczenia. Aby uzyska wi cej szczegółów, zobacz Formularz nadania przekazu.

Nowe ceny na przekazy obowi zuj od 31 stycznia 2013.

Authorised by the Central Bank of Ireland and regulated by the Financial Services Authority for the conduct of payment services business in the UK.

V_UK_Pricing_Poland_Cooltura_177x120.indd 1

474-MAKIETA 1 01-25.indd 17

2/15/13 4:57 PM

16/04/2013 12:30:49

018

WIADOMOŚCI na wyspach Fot. PAP/EPA/Tal Cohen

Antythatcherowska demonstracja na Trafalgar Square w Londynie.

» Nie cały kraj był w żałobie

474-MAKIETA 1 01-25.indd 18

Szesnaście osób w wieku 18-44 lat, które uczestniczyły w świętowaniu śmierci byłej premier Margaret Thatcher na placu Trafalgaru, trafiło do policyjnego aresztu. „Obchody” z udziałem kilkuset osób odbyły się w zeszłą sobotę wieczorem i w nocy z soboty na niedzielę. Uczestniczyli w niej członkowie związku zawodowego górników, którzy przyjechali do Londynu z północno-wschodniej Anglii, a także osoby protestujące przeciwko cięciom świadczeń socjalnych zarządzonym przez rząd Davida Camerona.

– Mamy za złe mediom, że prezentują obraz kraju pogrążonego w żałobie – powiedział reporterom górnik Dave Douglas z Newcastle. Zaznaczył, że nie jest to prawdą w Szkocji, Walii, płn.

Anglii i w Midlandach, gdzie pamięta się o szkodach, jakie polityka Żelaznej Damy

wyrządziła tamtejszym gałęziom przemysłu, związkom zawodowym i lokalnym społecznościom.

Wiec przyciągnął także aktywistów grupy UK Uncut, domagającej się od rządu egzekwowania zobowiązań podatkowych dużych korporacji.

Większość to aresztowani za niestosowne zachowanie w miejscu publicznym; dwie osoby zatrzymano za napaść na funkcjonariuszy.

Tymczasem szkocka policja poinformowała o wszczęciu dochodzenia w sprawie imprezy zorganizowanej w pubie Foggy Dew w Glasgow, gdzie w czasie świętowania śmierci Thatcher śpiewano piosenki kojarzone z IRA i wznoszono republikańskie okrzyki. Za pomocą Facebooka zainaugurowano społeczną zbiórkę pieniędzy na pochówek byłej premier. «

16/04/2013 12:30:51

474-MAKIETA 1 01-25.indd 19

16/04/2013 12:30:53

020

WIADOMOŚCI GOSPODARKA

»

Kanclerz Niemiec Angela Merkel i brytyjski premier David Cameron opowiedzieli się podczas zakończonego w zeszłą sobotę spotkania w Berlinie za podjęciem przez kraje G8 bardziej energicznej walki z oszustwami podatkowymi. Chcą też, by UE była bardziej konkurencyjna. Grupa gospodarczo przodujących krajów (G8) powinna, zdaniem Merkel i Camerona, przejąć „globalną rolę kierowniczą” – podała agencja dpa, powołując się na oświadczenie wydane przez Downing Street. Konserwatywni politycy uznali za konieczne konkretne działania przeciwko oszustwom podatkowym i agresywnemu unikaniu podatków. „Trzeba wszystkim uzmysłowić, że każdy powinien uczciwie płacić swoją część podatków” – czytamy w oświadczeniu. Berlin i Londyn będą domagały się zarówno na szczycie G8, jak i na forum G20 postępów w wymianie informacji podatkowych między krajami.

Na szczycie G8 w czerwcu siedem przodujących gospodarczo krajów świata oraz Rosja chcą ustalić wspólne normy opodatkowania międzynarodowych koncernów, wykorzystujących swoją międzynarodową strukturę do legalnego unikania podatków.

Według BBC Merkel poruszyła w rozmowie z Cameronem kwestię brytyjskich terytoriów funkcjonujących jako raje podatkowe.

Austriacka minister finansów Maria Fekter zarzuciła niedawno Wielkiej Bry-

474-MAKIETA 1 01-25.indd 20

tanii, że obszary, na których obowiązuje brytyjskie prawo, między innymi Kajmany, Wyspy Dziewicze, Gibraltar, są rajami podatkowymi i pralniami brudnych pieniędzy.

Na krótko przed przyjazdem Camerona Merkel w piątek wieczorem ponownie podkreśliła znaczenie Londynu w polityce europejskiej. – Wielka Brytania jest dla nas ważnym i niezbywalnym partnerem – powiedział rzecznik rządu Steffen Seibert.

Merkel i Cameron wraz z rodzinami spędzili wspólnie weekend w rezydencji niemieckiego rządu w Mesebergu pod Berlinem. Cameronowi towarzyszyli żona Samantha oraz troje ich dzieci – córki Florence (2) i Nancy (9) oraz siedmioletni syn Arthur. W spotkaniu uczestniczył też mał-

Angela Merkel i David Cameron spacerują w pobliżu rządowego pensjonatu niedaleko Berlina.

żonek Merkel – Joachim Sauer. Spotkanie pod Berlinem było rewizytą – w październiku 2010 r. Merkel była gościem Camerona w jego wiejskiej rezydencji Chequers.

Na początku roku Cameron zapowiedział przeprowadzenie do 2017 r. referendum, w którym Brytyjczycy mieliby zdecydować o pozostaniu lub wyjściu z UE. Merkel, a także prezydent Joachim Gauck podkreślają, jak ważna jest z ich punktu widzenia dalsza obecność Wielkiej Brytanii w Unii. Stosunki niemiecko-brytyjskie stały się wyraźnie bliższe po wygraniu w zeszłym roku przez socjalistę Francois Hollande’a wyborów prezydenckich we Francji. Od tego czasu szczególnie w kwestiach gospodarczych stanowiska Berlina i Paryża często istotnie się różnią. «

Fot. PAP/EPA/Fabrizio Bensch

Berlin i Londyn przeciwko oszustom podatkowym

16/04/2013 12:30:54

2(5*,3(90( 79(>5(

Rząd chce przejąć magazynowanie ropy

Âť

Brytyjski rząd rozpoczął proces konsultacji projektu mogącego skutkować przejęciem przez państwo obowiązku utrzymywania rezerw ropy. Obecnie obowiązek ten spoczywa na przedsiębiorcach z sektora naftowego.

Rząd chce poznać opinię przedstawicieli branşy oraz ekspertów w sprawie najbardziej optymalnego systemu utrzymywania zapasów ropy naftowej, przy jednoczesnym zachowaniu zobowiązań międzynarodowych oraz zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego kraju. – Celem tych konsultacji jest upewnienie się, şe brytyjski system zapasów ropy naftowej nadal działać będzie według najlepszych standardów i będzie stanowić podstawę rozwoju przemysłu naftowego – powiedział sekretarz ds. energii Edward Davey, podkreślając jednocześnie tradycję dobrej współpracy między rządem a branşą naftową.

Jako członek Unii Europejskiej oraz Międzynarodowej Agencji Energii Wielka Brytania zobowiązana jest do utrzymywania zapasów ropy naftowej na wypadek sytuacji kryzysowych.

Branşa naftowa nie ukrywa, şe konsultacje rozpoczęto na jej wniosek. Utrzymywanie rezerw ropy jest bowiem sporym obciąşeniem finansowym i logistycznym dla spółek z sektora paliwowego. – Cieszymy się z rozpoczęcia konsultacji i stoimy na stanowisku, şe powierzenie utrzymywania zapasów ropy agencji rządowej byłoby najlepszym rozwiązaniem z punktu widzenia branşy – powiedział dyrektor generalny UK Petroleum Industry Association (UKPIA) Chris Hunt.

Podobnego zdania jest inna organizacja branşowa, Downstream Fuel Association. – To unikalna szansa, by zapewnić, şe system zapasów obowiązkowych będzie funkcjonował w moşliwie najbardziej efektywny sposób przy zachowaniu zobowiązań międzynarodowych – powiedziała przewodnicząca organizacji Teresa Sayers.

Na razie nie ma jednak şadnych konkretnych rozwiązań, które mogłyby być dyskutowane. Nie wiadomo więc, czy rządowa agencja miałaby przejąć całość, czy tylko część zapasów oraz w jaki sposób proces ten byłby finansowany.

Prace nad podobną zmianą w systemie utrzymywania zapasów obowiązkowych trwają takşe w Polsce. Projekt nowelizacji ustawy o zapasach obowiązkowych przewiduje przejęcie przez Agencję Rezerw Materiałowych 10 proc. zapasów do końca tego roku. Do 2017 r. wielkość ta ma wzrosnąć do 30 proc. Polska branşa naftowa nie ukrywa rozczarowania takim kształtem projektu – liczono bowiem na przejęcie przez państwo całości rezerw, jeśli nie jednorazowo, to w perspektywie kilku lat.  474-MAKIETA 1 01-25.indd 21

AHUPLKIHUPH SLRHYZRPL

O FEE

NO WIN, N

AHUPLKIHUPH SLRHYZRPL >`WHKRP ^ WYHJ` >`WHKRP KYVNV^L AHKa^Vlj P aHW`[HQ Ja` UHSLÇ?` *P ZPLJ VKZaRVKV^HUPL )LaWĂŠH[UH PUMVSPUPH! )HYIHYH! ,^H 2! +HNTHYH! ,^H )!

aNSVZaLUPL'SL]LULZ JV \R ^^^ SL]LULZ WS 16/04/2013 12:30:54

022

WIADOMOŚCI gospodarka

Szef Facebooka powołał ugrupowanie polityczne

»

Założyciel i szef Facebooka Mark gnąć najbardziej utalentowanych i praZuckerberg formalnie powołał, cowitych ludzi bez względu na to, gdzie wraz z przedstawicielami wielu znanych się urodzili”. firm z Doliny Krzemowej, ugrupowanie Wezwał też do podniesienia standarpolityczne, stawiające sobie za cel rewi- dów szkolnictwa i poświęcania więcej zję polityki imigracyjnej, rozwój oświaty uwagi nauczaniu przedmiotów ścisłych. oraz badań naukowych.

28-letni Zuckerberg, który porzucił studia Utworzenie formacji Fwd.us („fwd” na Harvardzie, jest skrótem wyjaśnił, że dzis ł o wa „ f o r siejsza gospoward”, czyli darka oparta „naprzód”) Zucna wiedzy kerberg ogłosił i ideach barw zeszły czwardzo różni się tek w artyod gospodarki kule na łamach XX wieku, któ„Washington rej podstawą Post”. Podkreślił, były bogactwa że USA potrzenaturalne, maszyny b u j ą n owe g o podejścia do tych przemysłowe Strona internetowa Fwd.us kwestii, jeśli mają i praca.

Podkreślił, że ugrupowanie Fwd.us się rozwijać gospodarczo. Chodzi między innymi o zaofero- powstało, „by zbudować opartą na wiedzy wanie utalentowanym, wykształconym gospodarkę, której Stany Zjednoczone imigrantom możliwości uzyskania oby- potrzebują, aby zapewnić więcej miejsc watelstwa USA. pracy, innowacyjność i inwestycje”. „Mamy dziwną politykę imigracyjną Wśród przedstawicieli Doliny Krzejako naród imigrantów” – napisał Zuc- mowej wnoszących wkład w Fwd.us bądź kerberg i podkreślił, że ta polityka nie deklarujących poparcie dla tego ugrupopasuje do dzisiejszego świata. Wskazał, wania są szefowie wielkich i znanych firm, że Stanom Zjednoczonym potrzebne są takich jak Google, Yahoo, SpaceX, Tesla rozwiązania, które pozwolą „przycią- Motors, Zynga czy LinkedIn. «

474-MAKIETA 1 01-25.indd 22

Włosi też wyjeżdżają za pracą Coraz więcej młodych Włochów opuszcza kraj w poszukiwaniu pracy, a zjawisko to osiąga rozmiary nienotowane od dekad – wynika ze statystyk.

W zeszłym roku wyemigrowało z Italii prawie 80 tys. osób, czyli o 30 proc. więcej niż w poprzednim.

Najwięcej Włochów udaje się na emigrację zarobkową do Niemiec. Jest to, jak podkreśla się w analizach, rezultat kryzysu oraz rekordowego bezrobocia wśród młodzieży, które sięga 36 proc.

Eksperci w wypowiedziach dla mediów zwracają uwagę, że kryzys doprowadził wręcz do niespotykanej od dziesięcioleci „eksplozji” emigracji z Włoch oraz – jak również określa się to zjawisko – prawdziwej „ucieczki talentów”.

Decydują się na nią przede wszystkim mężczyźni w wieku około 30 lat, często bardzo dobrze wykształceni, ale bez perspektyw zawodowych w ojczyźnie. Dominują wśród nich mieszkańcy Lombardii na północy kraju.

Dwie trzecie młodych Włochów wybrało Europę; najwięcej – Niemcy.

Kolejne państwa wybierane jako cel wyjazdu w poszukiwaniu pracy zajmują: Szwajcaria, Wielka Brytania i Francja. Poza Europą najpopularniejsze są Argentyna i USA.

16/04/2013 12:30:55

023

474-MAKIETA 1 01-25.indd 23

16/04/2013 12:30:56

474-MAKIETA 1 01-25.indd 24

16/04/2013 12:30:59

474-MAKIETA 1 01-25.indd 25

16/04/2013 12:31:01

026

TEMAT NUMERU Religia

Kościół

aseksualny

474-MAKIETA 2 26-46.indd 26

16/04/2013 13:03:05

027 Tomasz Borejza

»

Trudno znaleźć rzecz bardziej zajmującą katolickich teologów niż ludzka seksualność. Kościół rzymski zbudował twierdzę wokół tematów antykoncepcji, praw kobiet, celibatu, in vitro, homoseksualizmu oraz tego, co wolno w sypialni i jak wolno to robić.

Przy czym generalną odpowiedzią Watykanu na pytania o wszystkie te sprawy jest proste: „Nie wolno!”.

Kościół anglikański stanowi tu ciekawą przeciwwagę, ponieważ mimo że został zbudowany jako katolicki i korzysta z bardzo podobnego kanonu, ma jednak diametralnie inny stosunek do tych spraw. Doskonałym przykładem jest choćby antykoncepcja, którą na Wyspach zaakceptowano już w... 1930 r.

A w 1958 ogłoszono, że Bóg pozostawił decyzję co do liczby potomstwa sumieniom rodziców. Dlatego mogą oni decydować o swojej rodzinie oraz płodności „w taki sposób, jaki jest akceptowalny dla męża oraz żony”. »

Czy kobieta może być księdzem? Ależ oczywiście. Choć nie może być biskupem.

W każdym razie – jeszcze nie. Kościół stający w obronie homoseksualistów lub pozwalający na antykoncepcję? Proszę bardzo! Rzeczy, które trudno wyobrazić sobie w Rzymie, w Londynie napotykają mniejszy opór.

474-MAKIETA 2 26-46.indd 27

16/04/2013 12:56:33

028

TEMAT NUMERU RELIGIA

O ile kościół ma przyszłość, to jest to przyszłość, w której kapłanki będę odgrywać istotną rolę O pigułce się już zresztą nawet nie dyskutuje, ponieważ uznano, że nie ma o czym dyskutować. Mówiąc dokładniej – to, co jest kontrowersyjne w Rzymie, w Londynie nie wzbudza zwykle żadnych emocji, ponieważ uchodzi za sprawę drugorzędną. Anglikanie inaczej podchodzą też do powtórnych kościelnych małżeństw rozwodników (które nie są problemem), celibatu księży (którego nie ma), in vitro (akceptowalnego w każdej formie), aborcji (która akceptowalna bywa) oraz wyświęcania kobiet (odbywa się od niemal 20 lat).

KAPŁANKI PRZED OŁTARZE!

W nowożytnej historii kościoła anglikańskiego pierwsze 32 kobiety uzyskały święcenia kapłańskie już w 1994 r.

474-MAKIETA 2 26-46.indd 28

Mówiąc dokładniej, były to pierwsze kapłanki wyświęcone na Wyspach Brytyjskich. W innych częściach świata, gdzie funkcjonuje wspólnota anglikańska, kapłanki (bo przecież nie „księżniczki”?!) pojawiały się już wcześniej. Na przykład w Hong Kongu już na początku lat 70., a w USA niespełna dekadę później.

Początkowo sprawa była jednak dla brytyjskiego kościoła zbyt kontrowersyjna. Pierwsza próba umożliwienia kobietom pełnienia posługi kapłańskiej, którą podjęto jeszcze w latach 70., przepadła w tzw. Izbie Duchownych i zakończyła się całkowitą porażką. Udało się dopiero za drugim podejściem. Jednak i wówczas nie odbyło się to bezboleśnie, ponieważ od wspólnoty odłączyło się kilka najbardziej konserwatywnych grup.

Z czasem sprawę przestano uważać za budzącą kontrowersje. Wierni – a przede wszystkim koledzy-duchowni – przyzwyczaili się do obecności pań przed ołtarzami. Nie mogło zresztą być inaczej, ponieważ liczba kapłanek stale wzrata i dziś jest ich na Wyspach niemal 2 tys., co oznacza, że co piąty „duchowny 16/04/2013 13:03:26

029 anglikański” jest kobietą. To zresztą nie koniec, ponieważ ta proporcja szybko zmienia się na korzyść pań, a 2010 był pierwszym rokiem, gdy wyświęcono więcej kobiet niż mężczyzn.

– To oczywiste, że z czasem kapłaństwo będzie się stawać coraz bardziej kobiecą profesją. Jeżeli kościół ma przyszłość, to mieści się w niej przewaga posługi kobiet. I panie dotrą na szczyt – komentował wóczas tę zmianę dla „Sunday Timesa” prof. David Martin, socjolog z London School of Economics.

I dotrą. O ile – jak mówił szacowny socjolog – „kościół ma przyszłość”, to jest to przyszłość, w której kapłanki będę odgrywać istotną rolę. Nie sposób bowiem na dłużej pozbawić praw znaczącej części duchowieństwa, która za kilkanaście lat może być jego większością.

Nie sposób zresztą też uciec od tego, że biorąc pod uwagę liczbę powołań, kościół anglikański zginie bez kobiet. Podobne głosy pojawiają się zresztą w odniesieniu do Rzymu i nie brak takich, którzy sugerują, że brak kadr wcześniej lub później wymusi zgodę na wyświęcanie kapłanek.

Dlatego od połowy pierwszej dekady XXI wieku prowadzone są prace nad dopuszczeniem kapłanek do godności biskupiej. Przy czym kwestią nie jest to, czy należy to zrobić – tu zdecydowana większość jest za – ale jak to zrobić.

A dokładnie jak zabezpieczyć interesy tradycjonalistów, by uniknąć powtórki

474-MAKIETA 2 26-46.indd 29

z 1994 r. i rozłamów wewnątrz wspólnoty. Jest to konieczne, ponieważ nie brak biskupów, którzy opierają się zmianom, wieszcząc rychłą feminizację i upadek tradycyjnych wartości ich „ukochanego kościoła”.

Z tego powodu przygotowano kompromisową propozycję, która miała pozwolić określonym parafiom na wyłączenie się spod władzy biskupki (biskupa kobiety?) i oddanie się pod opiekę tzw. latających biskupów, którymi byliby mężczyźni. To okazało się jednak niewystarczające dla konserwatystów, którzy wykorzystali demokratyczną strukturę kościoła anglikańskiego, by zablokować reformę.

Stosowny projekt zmian poddano pod głosowanie w ubiegłym roku. Jego przeforsowanie wymagało, by każda z trzech izb legislacyjnych (są to Izba Biskupów, Izba Duchownych oraz Izba Świeckich) wewnątrz wspólnoty opowiedziała się za większością 2/3 głosów. Kościelna hierarchia – z ówczesnym arcybiskupem Canterbury Rowanem Williamsem na czele – bardzo mocno lobbowała za reformą, co było widać choćby po głosowaniu w Izbie Biskupów, gdzie za wyświęcaniem kobiet na stanowiska biskupie opowiedziało się 43 jej członków przy zaledwie 3 głosach sprzeciwu.

To jednak nie wystarczyło. O ile duchowni parafialni także byli za (148 do 45), to sprawa przepadła w Izbie Świeckich, w której do większości 2/3 głosów »

Nie brak biskupów, którzy opierają się zmianom, wieszcząc rychłą feminizację i upadek tradycyjnych wartości ich „ukochanego kościoła”.

16/04/2013 12:56:39

030

TEMAT NUMERU religia

W Anglii uznano ostatnio, że pozostający w związku partnerskim homoseksualista może być biskupem

474-MAKIETA 2 26-46.indd 30

zabrakło ich... 6. Głosowanie nie oznacza jednak końca całej sprawy, a raczej jej odroczenie. Zwolennicy kobiet biskupów zapowiadają bowiem, że wcześniej czy później doprowadzą sprawę do końca.

Z tą jednak różnicą, że planują zrezygnować z prawa do „wyłączenia”. A przynajmniej głośno o tym mówią, co ma stanowić mocny argument w dyskusji z konserwatystami.

Homoseksualny biskup

Podobne kontrowersje towarzyszą mianowaniu na stanowiska biskupie jawnych homoseksualistów – bo księżmi parafialnymi, a nawet dziekanami bywają oni od dawna. Różnicą jest to, że bariery nie są tutaj natury prawnej, a raczej kulturowej (niektórzy powiedzieliby, że moralnej).

Charakter konfliktu stał się szczególnie widoczny, gdy w 2003 r. postanowiono mianować na biskupa Reading dr. Jeffreya Johna – księdza, który żył wówczas w związku nieformalnym z wielebnym Grantem Holmesem (mężczyźni w 2006 r. urzędowo zalegalizowali swoją relację). Opór kościelnych konserwatystów spowodował, że John odmówił przyjęcia stanowiska (choć niektórzy twierdzą, że za niego zdecydował Rowan Williams).

Jednak od tamtego czasu kilkakrotnie

był wymieniany jako kandydat na inne stanowiska biskupie. Ostatnio – w bieżącym roku – wspominano o nim w kontekście objęcia tego urzędu w Walii. Jest on kandydatem naprawdę mocnym. John jest regularnie wskazywany jako kandydat do awansu przez tę część duchownych, która widzi w takim ruchu znak otwartości kościoła Anglii oraz jego wrażliwości na postępujące zmiany społeczne.

Można więc przypuszczać, że objęcie przez Jeffreya Johna – lub innego jawnego homoseksualistę – stanowiska biskupiego jest jedynie kwestią czasu. Tym bardziej że w innych krajach wspólnoty anglikańskiej – w USA oraz Kanadzie – istnieją już takie precedensy, a w samej Anglii uznano ostatnio, że pozostający w związku partnerskim homoseksualista może być biskupem, pod warunkiem że będzie żył w celibacie.

Kościół zrodzony z pragmatyzmu

W debacie nad kapłaństwem kobiet widać ogromny pragmatyzm wspólnoty anglikańskiej. Jednym z jej źródeł jest na pewno to, że jest to w ogóle cecha właściwa Anglosasom. Swój wpływ ma z pewnością także i to, że anglikańskiego kleru nie obowiązuje celibat i jego problemy są zbieżne z tymi, z którymi borykają się wierni. Ale nie bez znaczenia są też historyczne korzenie tego kościoła.

Jego geneza nie jest bowiem związana z dogmatycznym sporem dotyczącym prawd wiary – jak w przypadku większości kościołów protestanckich – ale odpowiedzią na praktyczne potrzeby monarchii.

Legenda głosi, że kościół Anglii powstał, ponieważ Henryk VIII miał już dość swojej małżonki Katarzyny Aragońskiej. W rzeczywistości sprawa była jednak o wiele bardziej złożona.

– Rozwód z Katarzyną był okazją do zerwania, nie zaś przyczyną – pisał historyk prof. Zbigniew Wójcik. I wskazywał, że po pierwsze pojawiła się konieczność zmiany sojuszów, do czego potrzebny był rozwód z ciotką cesarza Karola V, na który nie chciał się jednak zgodzić ówczesny papież Klemens VII, który prowadził własną politykę.

Ważną przyczyną był także rozwój angielskiego sukiennictwa, który zaczynał wyhamo16/04/2013 13:03:46

031 wywać z powodu braku ziemi potrzebnej pod hodowlę owiec. Grunty można było jednak łatwo zdobyć – rekwirując majątek kościoła katolickiego, który posiadał aż 30 proc. angielskiej ziemi. I właśnie to Henryk VIII zrobił. Można dodać, że było to z całkiem niezłym skutkiem dla rozwoju gospodarczego Wysp.

Wykorzystał do tego reformacyjne nastroje, jednak sam reformatorem nie był. Można zresztą powiedzieć więcej – nie tylko nie sympatyzował z reformacją, ale był zagorzałym katolikiem. Henryk VIII nosił nawet, przyznany przez papieża, tytuł Obrońcy Wiary, który otrzymał za wystąpienie przeciwko Marcinowi Lutrowi. Nie chciał zbyt wielkich zmian w samej religii. Nie po drodze było mu jedynie z papieżem oraz lokalnym kościołem katolickim.

Dlatego kościół, który stworzył, był jednocześnie katolicki oraz... reformowany – plan w wersji opracowanej przez Thomasa Cromwella był przerażająco prosty. We wszystkich sprawach wiary, z wyjątkiem jednej, Anglia miała pozostać w najściślejszych ramach tradycyjnego katolicyzmu – pisał prof. Norman Davies w „Wyspach”. Wyjątkiem było oczywiście to, że papieża zastąpił król.

Widać to było choćby w tym, że początkowo kościół Anglii walczył z herezją równie chętnie i okrutnie jak jego rzymski odpowiednik. Z czasem różnice pomiędzy kościołami się pogłębiały, międy innymi za sprawą dużo większego demokratyzmu anglikanów i tego, że hierarchia dzieli się władzą nie tylko z księżmi parafialnymi, ale też osobami świeckimi. Podobieństw wciąż jest tak wiele, że kiedy anglikańscy księża są niezadowoleni z postępujących reform własnej wspólnoty, bez trudu mogą zostać przyjęci w szeregi duchowieństwa rzymskokatolickiego. Nawet gdy – a to poważny wyjątek – są żonaci!

Henryk VIII nie tylko nie sympatyzował z reformacją, ale był zagorzałym katolikiem

Oba kościoły łączy między innymi to, że w Europie Zachodniej muszą mierzyć się z tym samym zjawiskiem – postępującą sekularyzacją. Zaledwie 20 proc. Brytyjczyków – i to według danych kościoła Anglii, które wydają się zawyżone – choć raz w roku zjawia się na niedzielnej mszy (jedynie w Boże Narodzenie jest ich ponoć nawet 35 proc.). Osób chodzących do kościoła ubywa zresztą z roku na rok

i to pomimo że kościół Anglii prowadzi wiele szkół, w których uczy się nawet 1 mln dzieci.

Chrzczone jest co ósme dziecko.

Spada liczba kościelnych małżeństw oraz pochówków. Liczbę powołań uratowały kobiety, ale problemem jest ryzyko odchodzenia duchownych niezadowolonych z szybko postępujących zmian do kościoła rzymskokatolickiego.

Różne kościoły, ten sam kryzys

474-MAKIETA 2 26-46.indd 31

A już zaawansowana sekularyzacja prawdopodobnie – choć z takimi przewidywaniami należy być wyjątkowo ostrożnym – będzie postępowała dalej. Statystyki wskazują, że przybywa ludzi – tak nazywają to socjologowie – indyferentnych religijnie.

A o ile od religii odchodzi się dość często (dotyczy to nawet 50 proc. protestantów i ponad 30 proc. katolików w UK), to nawrócenia są czymś niezmiernie rzadkim. « 16/04/2013 12:56:45

032 Polską rządzi Żelazna Dama FELIETONY Naszym zdaniem

Andrzej Świdlicki

»

„Margaret Thatcher zmarła, ale ktoś wymyśla jej życie wstecz” – napisał o niej Steward Lee, dodając, że zaczyna się zastanawiać, czy lat 80. sam sobie nie wyobraził, tak bardzo okres rządów Thatcher odmalowywany w mediach po jej śmierci odbiega od jego doświadczeń. Takie poczucie ma bardzo wielu ludzi nieodnajdujących się w inspirowanym odgórnie do doraźnych politycznych celów kulcie Lady Thatcher.

Dla Radosława Sikorskiego Margaret Thatcher była „moralnym natchnieniem w walce o wyzwolenie Polski spod sowieckiej kontroli”, „aniołem zimnej wojny”, elementem „świętej trójcy obok Ronalda Reagana i Jana Pawła II”, bliźniakiem Solidarności („dokonała na Zachodzie tego, co Solidarność na Wschodzie”), „była politykiem moralnych zasad”, inspiracją terapii szoko-

wej Leszka Balcerowicza itd. „Piękniejsze byłyby hymny śpiewane na sposób intymny” – przestrzegał Stanisław Jerzy Lec. Thatcher uchodziła w Polsce za symbol nieustępliwego stanowiska wobec komunizmu, ale Solidarność popierała taktycznie, obawiając się radykalizacji ruchu i zbrojnej interwencji ZSRR. Będąc przeciwniczką kolektywizmu i egalitaryzmu, była także przeciwniczką związków zawodowych, które rozgromiła u siebie. Solidarność była dla niej ruchem narodowego wyzwolenia, ale głoszony przez związek samorządowy syndykalizm nie budził jej entuzjazmu – oznaczał zastąpienie jednego kolektywizmu przez inny. W Gdańsku w 1988 r. powitano ją transparentem wzywającym do ratowania stoczni – kolebki Solidarności. Trudno o większe niedoinformowanie i pobożniejsze życzenia pod jej adresem, bo przecież stocznie zamknęła u siebie.

Po 1989 r. w Polsce wprowadzono jej neoliberalne idee wolnego rynku, prywatyzacji, demonopolizacji. Upadły stocznie, społeczeństwo podzieliło się na zwycięzców przemian i przegranych, przegrani stali się w Polsce wrogiem wewnętrznym, jak górnicy w Anglii. Zarówno Thatcher, jak i ekipy rządzące w Polsce postawiły na ludzi sukcesu o mocnych łokciach, zwłaszcza w bankowości. Skutkiem triumfu kapitału nad pracą jest m.in. deregulacja rynku pracy, która upowszechniła umowy śmieciowe i stratosferyczną dysproporcję w przychodach.

Obiegowy mit głosi, że w 1979 r.

Thatcher przejęła po laburzystach kraj w upadku, wprowadziła reformy bolesne i niepopularne, ale konieczne, aby wyprowadzić kraj na prostą. Jeśli jednak w Anglii jest tak dobrze, to dlaczego jest tak źle? I co będzie z krajami jak Polska, które hurtem przejęły jej rozwiązania, zawierzając jej w ciemno? «

jak wielu rodzinom wprowadzone za jej czasów zmiany pozwoliły kupić pierwszy dom. Zresztą walczyła o zmiany nie tylko dla swojego kraju. Kiedy w 1988 r. odwiedziła Polskę, spotkała się z Jaruzelskim, ale i z Wałęsą i rozmawiała o legalizacji Solidarności.

Owszem, jest i druga strona medalu.

Do dziś zarzuca się jej, iż wysłała Wyspy na wojnę o maleńkie Falklandy. Że nie wpisywała do ekonomicznego rozrachunku zniszczonego życia rodzin i całych małych społeczności, kiedy zamykała kopalnię za kopalnią. John Prescott, wpisując się w sarkastyczne komentarze o byłej pani premier, zasugerował, by „sprywatyzować jej pogrzeb”. „Byłby to stosowny wyraz uznania” – dodał, odnosząc się do prywatyzowania przez Thatcher państwowych firm.

Gdyby nawet wypisać litanię tego wszystkiego, co poprzez decyzje premiera-kobiety wyszło Wyspom na dobre,

poniektórzy i tak znajdą dziurę w całym. „Podobanie się wszystkim nie jest zajęciem dla polityków” – mawiała wszak Maggie.

Jakby nie było, nie ma jednak usprawiedliwienia dla głosów jak te z weekendu przed jej pogrzebem, kiedy na Trafalgar Square wiwatowano z powodu śmierci „wiedźmy”. Zaskakuje poziom nienawiści, jaki ujawnia się po jej zgonie. Zdumiewające jest, kiedy Brytyjczycy – tak ostentacyjnie promujący pokój i tolerancję – wychodzą z szampanem na ulice świętować śmierć kobiety uznanej przez opinię międzynarodową za jedną z najbardziej wpływowych postaci XX wieku. Wstyd przed całym światem, że dostaje się jej tak mocno od narodu, o którego lepszy byt wałczyła jak lwica. Wstyd tym bardziej, iż najgłośniej krzyczą chwilami ci, którzy o prawdziwym obrazie Wysp ery Thatcher nie mają bladego pojęcia. I że mówią o zmarłej. «

Wstyd Agnieszka Bielamowicz

»

„Gdyby moi przeciwnicy zobaczyli, że przechodzę suchą stopą po Tamizie, powiedzieliby, że nie umiem pływać” – powiedziała kiedyś Thatcher o swoich oponentach. Nic nie oddaje chyba lepiej kontrowersji wobec jej rządów. I tego, co dzieje się po jej śmierci. Jeśli ktoś nie wierzył, że można jeszcze w naszych czasach przekroczyć nagiętą do maksimum granicę dobrego smaku, właśnie – obserwując, w jaki sposób Wielka Brytania reaguje na śmierć byłej politycznej liderki – ma dowód na to, jak bardzo się mylił.

Nie pozostawia wątpliwości to, jak wielka przysługę wyrządziła UK, rozprawiając się z socjalizmem. Jak wiele znaczył jej nieugięty stosunek do Sowietów, bo wszak to oni nadali jej przydomek Żelaznej Damy. Jak skutecznie rozprawiała się ze związkami zawodowymi. I w końcu 474-MAKIETA 2 26-46.indd 32

16/04/2013 12:56:47

474-MAKIETA 2 26-46.indd 33

16/04/2013 12:56:50

034

WIELKA BRYTANIA CZAS WOLNY

Diving Explorers na safari

Londyński klub płetwonurków Diving Explorers po raz kolejny odwiedził podwodny Egipt.

Zdjęcia: Sławek Krużołek

»

Klub organizuje kilkanaście wypraw nurkowych rocznie.

Jednak nurkowanie do wraków na terenie Parku Narodowego Ras Muhammad jest jednym z najbardziej zapierających dech w piersiach przeżyciem. Naszym czytelnikom prezentujemy fotoreportaż z ostatniej wyprawy. » 474-MAKIETA 2 26-46.indd 34

16/04/2013 12:56:52

035 Zakład produkujący:

SzkŁo, okna i drzwi z PLaSTikU, U, aLUMiniUM i drEwna Biuro i fabryka: Unit 43 A, Cumberland Business Park 17 Cumberland Avenue Park Royal, London, NW10 7RT najwyższa jakość • fachowa obsługa • profesjonalny montaż • 10 lat na rynku

okna, ganki drzwi

francuskie, przesuwne, harmonijkowe.

Szklane dachy, ogrody zimowe.

Szklane balustrady, przeszklenia biurowe.

drEwno aLUMiniUM koLorowE SzkŁo i LUSTra PrzESzkLEnia dachowE Wysokie upusty dla stałych klientów, budowlańców, stolarni, architektów.

Darmowa wycena:

0800 02 766 76 0208 96 397 01

FIKAT CERTY ancji gwar

t 10 la

info@perfectcrystal.co.uk

www.perfectcrystal.co.uk

Niskie stawki Low rates International Sim

Now with data

Mobile

Landline

Texts

5p

1p

10p

Order your free sim from o2.co.uk/flag or visit any ø shop Exclusions apply. International rates are for calls made from the UK. UK data only. Internet enabled phones. Excessive usage policy and terms apply. Minimum top-up £10. Rates correct as of 15.02.13 and subject to change.

See o2.co.uk/internationalsim for details and latest rates.

645005-9_O2_Cooltura_3003.indd 1

474-MAKIETA 2 26-46.indd 35

Path:

21/03/2013 18:34

D.I Checked

Reader16/04/2013 Checked 12:56:59

036

WIELKA BRYTANIA CZAS WOLNY

Nurkowie zaliczyli nurkowania rekreacyjne oraz techniczne. W wyprawie wzięli udział: Sławomir Krużołek, Krzysztof Białecki, Krzysztof Kacprzak, Andrzej Chołota, Maciek Bułkowski, Daniel Bigoń, Sylwester Pawłowski, Karol Pawłowski, Bartosz Guliński oraz Wiesiek Cukla. Maciek po powrocie z wyprawy opowiadał: – Do wraków Morza Czerwonego nurkowałem wiele razy i wydawać by się mogło, że znam je bardzo dobrze, a jednak za każdym razem udaje mi się dostrzec coś nowego, zobaczyć z innej perspektywy lub wcisnąć się w jakieś ciasne miejsce rzadko odwiedzane przez nurków – mówił Bułkowski. – Jednym Więcej na:

divingexplorers.co.uk facebook.com/DivingExplorers

474-MAKIETA 2 26-46.indd 36

z takich trudnych miejsc jest jedyna w swoim rodzaju maszynownia wraku Rosalle Moller, w której możemy zobaczyć warsztat naprawczy wyposażony w klucze, pistolet do malowania, a nawet żarówki – dodaje.

W tym roku klub planuje kolejne wyprawy, na które zaprasza wszystkich chętnych. Klub prowadzi też pełen zakres szkoleń dla nurków. «

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych na spotkanie klubowe, które odbędzie się 27 kwietnia, w sobotę, o godzinie 20.00 w nowo otwartej restauracji First League przy 268 Kings Street, W6 0SP Hammersmith, Londyn. Będą to zarazem drugie urodziny klubu Diving Explorers.

16/04/2013 13:27:48

KANCELARIA PRAWNA

ODSZKODOWANIA

POWYPADKOWE Doznałeś obrażeń w wypadku, nie z Twojej winy w ciągu ostatnich 3 lat?

Być może przysługuje Ci prawo do odszkodowania.

NIE W

Bezpłatna polska infolinia:

0800 018 3299

Z, NIE PŁA RAS CI YG

SZ

 wypadki w pracy  wypadki drogowe  potknięcia, poślizgnięcia  zaniedbania lekarskie  pobicia

OWANIA ODSZKODADKOWE POWYP

Telefon dostępny 7 dni w tygodniu:

079 0100 5595

Napisz do nas: zgloszenie@levenes.co.uk Odwiedź nas na:

www.levenes.pl Barbara .........................020 8826 1206 Ewa K. ...........................0121 200 8290 Dagmara .......................020 8826 1217 Ewa B. . ..........................0121 200 8224 474-MAKIETA 2 26-46.indd 37

16/04/2013 12:57:43

474-MAKIETA 2 26-46.indd 38

16/04/2013 12:57:46

474-MAKIETA 2 26-46.indd 39

16/04/2013 12:57:49

474-MAKIETA 2 26-46.indd 40

16/04/2013 12:57:55

474-MAKIETA 2 26-46.indd 41

16/04/2013 13:21:00

042

RAPORT ZDROWIE

Przesolone jedzenie z brytyjskich sieciówek

DARIA PIOTROWICZ

Wygląd i etykieta niewiele mówią o właściwościach produktu. Bywa i tak, że do naszych rąk dostają się cisi truciciele, którzy mogą zachwiać równowagę naszych organizmów, a z czasem przyczynić się do poważnych schorzeń.

474-MAKIETA 2 26-46.indd 42

»

Mimo że staramy się wybierać „zdrowsze” opcje, czas na rozczarowanie, gdyż wyniki najnowszych badań wskazują niebezpiecznie wysoką zawartość soli w jedzeniu sprzedawanym przez brytyjskie sieci restauracji.

Grupa działaczy walczących z nadużywaniem soli spożywczej (Consensus Action on Salt and Health) wzięła pod lupę prawie 700 potraw z najpopularniejszych sieciówek na Wyspach. Badania zostały przeprowadzone w 29 restauracjach „high street”, lokalach znanych szefów kuchni oraz fast foodach.

Ponad 50 proc. przebadanych produktów zawierało zbyt wysoki wskaźnik soli, oznaczany w marketach czerwoną flagą.

Ku zdziwieniu, dotyczyło to także potraw pochodzących z miejsc uważanych za serwujące zdrowsze jedzenie, jak Pret a Man-

Pięć potraw z najwyższą zawartością soli: 1. JD Wetherspoon’s (10 oz gammon with eggs, chips, peas, tomato & flat mushroom) – 8,9 g 2. Jamie’s Italian (game meatballs) – 8,1 g 3. Carluccio’s (spaghetti alle vongole in bianco) – 8,0 g 4. Gordon Ramsay’s The Savoy Grill’s (steamed mussels cider cream sauce and fries) – 7,3 g 5. Wagamama’s Yaki Udon – 7,0 g

16/04/2013 12:58:06

ger czy EAT. Kanapki sprzedawane przez popularne sieci restauracji zawierają tyle samo soli co dziesięć paczek chipsów – ostrzegają działacze CASH. W Peking duck wrap z EAT znalazło się aż 4,8 g soli, także Swedish meat wrap z Pret a Manger zawiera jej równie wysoki – 4,6 g – poziom. Dla porównania jedna paczka 32-gramowych solonych chipsów Walkers zawiera mniej niż 0,5 g soli.

W rankingu przodują: JD Wetherspoon ze swoją potrawą z wieprzowiny, zawierającą aż 8,9 g soli, klopsiki z Jamie’s Italian – 8,1 g oraz Carluccio’s ze swoim spaghetti – 8,0 g. Ponadto czerwony wskaźnik zawartości soli zawiera aż 93 proc. potraw sprzedawanych w Pizza Hut, 79 proc. produktów z Domino’s Pizza i ponad 60 proc. z KFC i Burger King.

Według brytyjskiej służby zdrowia (NHS) dzienna dawka soli nie powinna przekraczać 6 g, czyli jednej płaskiej łyżeczki do herbaty. Zalecenia amerykańskich specjalistów są jeszcze bardziej restrykcyjne: ich zdaniem spożycie spożycie chlorku sodu – głównego i niemal wyłącznego składnika soli – nie powinno przekraczać 2,3 g na dobę.

– W ciągu ostatniej dekady udało się obniżyć konsumpcję soli o 15 proc. – komentuje brytyjska minister ds. zdrowia Anna Soubry. – Mimo to musimy osiągnąć cel, którym jest zalecane 6 g na dobę.

– Nadmierne spożycie soli znacznie zwiększa ryzyko nadciśnienia tętniczego krwi, co z kolei grozi udarem mózgu, zawałem serca oraz niewydolnością nerek. Może także przyczyniać się do powstania nowotworu żołądka oraz osteoporozy – ostrzega minister Soubry.

Brytyjski departament zdrowia sugeruje, że obniżenie dziennego spożycia soli o 1 g, czyli szczyptę, zapobiegłoby w skali roku ponad 4 tys. śmierci oraz pomogłoby zaoszczędzić NHS 288 mln funtów.

Soubry nawołuje producentów do ograniczenia soli i proponuje strategię, która ma na celu ustalenie bardziej restrykcyjnych limitów. Wiele sieci już zobowiązało się do obniżenia zawartości soli w swoich produktach. Rzecznik Pizzy Hut twierdzi, że od 2006 r. sieć dużo inwestuje w działania mające obniżyć zawartość chlorku sodu w swoich daniach i zamierza je kontynuować. Pret a Manger i EAT także podpisują się pod deklaracją dostosowania się do nowych standardów. «

Przekroczone normy Ilość potraw, które przekraczają dozwoloną dawkę soli (powyżej 2,4 g na porcję – czerwona flaga) 1. Pizza Hut – 93 proc.

2. Domino’s Pizza – 79 proc.

3. Burger King – 64 proc.

4. KFC – 60 proc.

5. McDonald’s – 26 proc.

6. Subway – 18 proc.

474-MAKIETA 2 26-46.indd 43

Jaśniejsza strona pożyczki Ró ne rodzaje po yczek w zale nosci od potrzeb.

Chcę zbudować swoją zdolno kredytow Szukam niskich rat

Oboje maja Bonus Loan odpowiedni dla ich potrzeb!

Pożycz od £200 do £600*

Skontaktuj się z naszą przyjazną obsługą, mówiącą w wielu językach pod numerem

0844 84 85 767

lub odwiedź nas na oakam.com Odwiedź jeden z naszych licznych oddziałów

512.7%APR representative (variable) *All loans subject to status. Terms and conditions apply. Oakam Ltd. 42 Dingwall Road, Croydon, CR0 2NE. www.oakam.com Registered in England and Wales No. 5878249

16/04/2013 12:58:08

474-MAKIETA 2 26-46.indd 44

16/04/2013 12:58:13

474-MAKIETA 2 26-46.indd 45

16/04/2013 12:58:17

046

DZIAŁ ROZWINIĘCIE

OBYWATELSTWO

BRYTYJSKIE ESOL 11.05 i 18.05.2013 with Citizenship Course

kurs ESOL z elementami British Citizenship

Po ukończeniu kursu ESOL firma Sara-Int Ltd pomaga również uzyskać obywatelstwo brytyjskie.

Mieszkasz i pracujesz w UK? Zostań Brytyjczykiem!

Sara-Int Ltd z Training Connect Ltd W celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt:

020 8846 3610

474-MAKIETA 2 26-46.indd 46

16/04/2013 12:58:17

474-MAKIETA 3 71-107.indd 71

16/04/2013 13:14:48

072

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

474-MAKIETA 3 71-107.indd 72

16/04/2013 13:03:37

REKLAMA ZDROWIE I URODA

474-MAKIETA 3 71-107.indd 73

073

16/04/2013 13:03:39

074

REKLAMA ZDROWIE I URODA

474-MAKIETA 3 71-107.indd 74

16/04/2013 13:03:40

REKLAMA ZDROWIE I URODA

075

POLSCY LEKARZE SPECJALI_CI: 2D, 3D, 4D

ZAPRASZAMY DO PRACOWNI ENDOSKOPOWEJ, GABINETU AKUPUNKTURY

OD PONIEDZIABKU DO SOBOTY 9.30 - 18.00

;F X[HMŽEV OB OPXPPUXBSUZ oddział na KILBURN, obecnie NJHXBSBOUVKFNZ

najniĹźsze ceny w Londynie

DENTYSTA OFERUJEMY BEZPĹ ATNIE:

t LPOTVMUBDKF t QS[FHMĹŻE [Ĺ˝CĂ˜X t QS[FĆ™XJFUMFOJB Leczenie bez bĂłlu ze znieczuleniem za darmo!

Wypełnienia, usuwanie korzeni ....... teraz od £39 Wyrwanie zęba i zębów mądrości ... teraz od £75 Koronki, protezy ............................ teraz od £139 Mosty ......................................................teraz od £249 Klinika otwarta wieczorami oraz w soboty i niedziele

Dr. Hakim (DDS Szwecja) 341 Kilburn High Road, NW6 7QB 2 min od stacji metra Kilburn, Jubilee Line Przy samej stacji Brondesbury Overground Station

1PMTLB MJOJB Ania 1PMTLB MJOJB Ela

474-MAKIETA 3 71-107.indd 75

079 3935 1115 077 4903 1427

16/04/2013 13:03:41

Free Style

Hair and Beauty Salon

Zapewniamy miłą i profesjonalną obsługę!

Nasz Salon oferuje następujące zabiegi: C Koloryzacja i stylizacja na firmie Matrix C Keratynowe prostowanie włosów GK C Makijaż (ślubny, wieczorowy, dzienny) Zapraszamy od WTORKU do SOBOTY: 10-19 NIEDZIELE: 10-17

C Stylizacje ślubne C Zabiegi na twarz C Woskowanie C Manicure (Shellac) C Pedicure C Masaż www.freestyle251.co.uk Możecie nas również śledzić na

251 Archway Road, N6 5BS Highgate

020 82457443

Z TĄ REKLAMĄ 25% TANIEJ!

076

REKLAMA ZDROWIE I URODA

Uwaga! Rewolucja w ogłoszeniach drobnych!

Teraz tylko

£1

60070

Uwaga! Nowy numer Szczegóły, str. 82

Zapraszamy od wt do sob od 10-7pm W niedz. Od 10-5pm Z tym ogłoszeniem 25% taniej!

251 Archway Road 474-MAKIETA 3 71-107.indd 76 N6 5bs Highgate

16/04/2013 13:03:43

REKLAMA ZDROWIE I URODA

zobacz nasze promocje na www

077

PRIVATE MEDICAL CENTRE the Polish Private Clinic

dentyści, lekarze i terapeuci dla Ciebie i Twojego dziecka! www.pmc-medic.com

0208 993 4444 0208 992 7222 1 Eastfields Road, Acton, London W3 0AA metro: Central Line bus: 260, 266, 440

info@pmc-medic.com PrivateMedicalCentre

www.pmc-medic.com

DENTYŚCI Pakiet NHS

dla każdego posiadacza białej karty

NHS: £20 ZNIŻKI

LABORATORIUM bez skierowania lekarza

GINEKOLODZY BOTOX £160, Kwas hialuronowy Labaratorium na miejscu w klinice

20% zniżki na pakiet

prowadzenia ciąży

INTERNISTA £30, GP

LECZENIE UZALEŻNIEŃ Esperal (Disulfiram)

DERMATOLOG, PEDIATRA ENDOKRYNOLOG, SZCZEPIENIA U Nas za wypełnienia płacisz Ginekolog, dr Agata Karowicz ORTOPEDA, UROLOG tą samą cenę co w NHS Ginekolog, dr Leszek Klimaszewski PSYCHIATRA, PSYCHOLOG Ginekolog, dr Robert Klimaszewski DIABETOLOG, DIETETYK Elektroniczny system do bezbolesnego podawania znieczuleń stomatologicznych IMPLANTY, ORTODONTA Tooting Medical Center, 5 London Road SW17 9JR, Londyn Tooting tel. 0208 767 8389, 0208 648 5111 7 dni w tygodniu zobacz więcej usług lekarzy specjalistów: www.polski-lekarz.co.uk, www.the-medical-centre.co.uk

KOSMETYCZKA

na usługi dentystyczne

474-MAKIETA 3 71-107.indd 77

16/04/2013 13:03:44

078

REKLAMA ZDROWIE I URODA

TANIE ROZMOWY do Polski

1p tylko

za minutę

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny

>>>>>>>>>>>>>>>>> wybierz:

0 844 862 4141 z telefonu stacjonarnego na komórkowy

>>>>>>>>>>>>>>>>>

wybierz:

0 844 545 4141

!

1p tylko

za minutę!

5p tylko

za minutę!

Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered.

Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

474-MAKIETA 3 71-107.indd 78

16/04/2013 13:03:47

474-MAKIETA 3 71-107.indd 79

16/04/2013 13:03:49

080

REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO

474-MAKIETA 3 71-107.indd 80

16/04/2013 13:03:50

REKLAMA PRACA / KURSY / USŁUGI

Uwaga! Rewolucja w ogłoszeniach drobnych!

081

Teraz tylko

£1

60070

Uwaga! Nowy numer Szczegóły, str. 82

ZAWODOWE

KURSY

474-MAKIETA 3 71-107.indd 81

SZKOLENIA

NA UPRAWNIENIA:

Gazowe: Gas Safe Engineer Elektryczne: Podstawy elektryki, 17th edition, Domestic Installer Hydrauliczne: Water Regulation, Unvented System Domestic Energy Assessor, Green Deal Advisor

GWARANCJA Z DA N I A EG Z A M I N U

www.kursyzawodowe.co.uk

Tel: 0758 721 8899

16/04/2013 13:03:53

082

OGŁOSZENIA DROBNE

Jak zamieścić ogłoszenie domieszkania wynajęcia UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms 60070 Koszt ogłoszenia

£1

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

+ standardowa opłata operatora

Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL CL CL CL CL

0 1 mieszkania wynajmę 02 mieszkania szukam

03 praca dam 04 praca szukam 05 kupię

internet

CL CL CL CL

06 sprzedam 07 auto-moto 08 randka w ciemno 09 inne

www.cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU. Ogłoszenia zamieszczone w Coolturze pojawią się również na portalu elondyn.co.uk

ramkowe (usługi) lub online:

(postępuj według instrukcji) płatność PayPal

Warunki:

SMS:

60070 KOD: 01

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Pokoje oraz studio flaty do wynajęcia w różnych częściach północnego Londynu oraz pokoj w Dunstable K/Luton 02088269988, 07956820810.

Wynajme pokój dwuosobowy na Roehampton £130 tydz + 2 tyg depoztu rach wliczone free internet 07900517988 Miejsce dla chłopaka w pokoju dwuosobowym na Roehampton £65 tydz + 2 tyg depoztu rach wliczone free internet 07900517988 Szukasz mieszkania najnowsze oferty na portalu www.elondyn. co.uk

> Acton Town ladny sloneczny

Telefonicznie:

020 8846 3614 cooltura.co.uk

www.cooltura.co.uk

Ramka do 15 słów

£25 + vat

Ramka do 25 słów

£30 + vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

pokoj dla 2 osob na Acton Town , mieszka 4 osoby, rachunki wliczone, umowa najmu, bilsko sklepy i metro. tel.07932002822 lub 07984613766

> Arnos Grove, N11 1DB, £1500/mies. 4bed dom. 2 podwojne sypialnie, 2 pojedyncze.

Salon, kuchnia z jadalnia. Ogrod.

Dostepne od poczatku maja.

02072728615, 07825459367, 07756340316.

> Barking wschodni londyn. pokoj jedynka 80£, dom z ogrodem, internet, parking, spokojna okolica, rachunki wliczone, 2 tyg. depozyt Tel. 07907904534

> Barnet Wynajme duzy pokoj jednosobowy bez nalogow na Barnet wyposazenie dwie szafy internet i dwa ogrody 1 tydz depozytu £90 07985600960

> Barons Court Single room for

474-MAKIETA 3 71-107.indd 82

Agencja Nieruchomosci ETB PROPERTY SERVICES

Szukasz mieszkania,domu lub pokoju do wynajęcia w północnym Londynie?

020 7272 8615 075 2145 2860 077 1567 7401 Paulina / Aneta info@etbproperty.co.uk P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

w w w. e t b p r o p e r t y. c o . u k female. Share with 2 other girls Rent: 150 pw - all bills included.

Wi-fi also included. Available now. 1 month deposit. Rent is payable 1 month in advance. Call 07956 278530.

> Battersea - jedynka Dom czysty, spokojny, pelne wyposazenie, Internet, mozliwosc parkowania pod domem. Rachunki wliczone w cene 110 / tydz. tel 07768643747

> Blackhorse Road (Walthamsow ) E 17. Wynajme pokoj 2 osob., Internet, ogrod 2 toalety,. Dobra lokalizacja. Blisko sklepy. £115/ tydz 2tyg. dep Tel. 07732307559

> Blackhorse Road (Walthamsow ) E 17.Wynajme pokoj 1 osob. Podwojne łóżko, internet, ogrod. Dobra lokalizacja. £95 / tydz 2tyg. dep Tel. 077 3230 7559

> Blackhorse Road (Walthamsow ) E 17.Wynajme pokoj 2 osob., Internet, ogrod 2 toalety,. Dobra lokalizacja. Blisko sklepy. £95/tydz 2tyg .dep Tel. 077 3230 7559.

> Bounds Green, N11 2QU, 6 bed dom, £1800/mies.,- 3 podwojne sypialnie, 2 pojedyn., sypialnia na poddaszu z lazienka, salon, kuchnia, ogrod. Od zaraz.

02072728615, 07756340316, 07825459367

> Bounds Green, N22 8RD – studio flat na poddaszu - £213/ tydz rachunki wliczone procz elektryki- duza sypialnia, osobna kuchnia, lazienka z wanna.

02072728615, 07715677401, 07825459367, 07756340316

16/04/2013 13:03:54

OGŁOSZENIA DROBNE > Bounds Green, N22 8RD, 1 bed flat, £925/mies- Duza sypialnia, oddzielny salon, lazienka z wanna, ogrod. Parter. Dostepne od 8 Maja. - 02072728615, 07825459367, 07756340316, 07715677401 > Brenford Dwusypialniowe mieszkanie na Brenford do wynajecia. 1wsze pietro, duzy pokoj dzienny, pelne umeblowanie.

1080 funtow za miesiąc kalendarzowy + miesięczny depozyt.Proszę dzwonic 0208 994 2285; 07957167783 > Bruce Grove, N17 6HP - 2 bed flat.- £276/tydz. - 2 sypialnie, oddzielny duzy salon, obszerna kuchnia i comunalny ogrod.

Dostepne od konca marca.02072728615, 07756340316, 07825459367

> Canning Town Dwojka na Canning Town dla kobiety, lubiacej zwierzeta, living, ogrod, spokoj.480 funtow - kaucja miesieczna (rachunki wliczone) 07515024036 > Canning Town E13 dwojka £115 i jedynka £85 (+gas/elect+1 tydz depozyt) w domku z ogrodkiem i internetem, dla pracujacych i nie pijacych 075 655 400 20

> Canning Town E13 jedynka £85 i dwojka £115 (+gas/ elect+1tydz depozyt) w domu z ogrodkiem, internet dla pracujacych i nie pijacych 074 655 400 20,

> Canning Town E13, jedynka £85 i dwojka £115 (+gas/elect+ 1 tydz depozyt) dla pracujacych i nie

474-MAKIETA 3 71-107.indd 83

pijacych w domku, internet 075 655 400 20

> Dagenham - Barking Rm9 5Hr Wynajme duza jedynke z podwojnym lozkiem 90 £ ty dep. I pok 2 os 120£ dep. Internet, ogrod.

Tel.07825654626, 07928689645. > Edmonton, N9 0AY, £1490/ mies. 4 bed dom. 3 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza. Bardzo duzy ogrod. Umeblowane. Parking.

Dostepne od zaraz.

02072728615, 07825459367, 07756340316, 07715677401

> Enfield flat do wynajecia lokalizacja Enfield londyn polnocny w nowym bloku po remoncje 1 bedrom plus parking cena 750 miesiecznje tel, 07442069756 lub 07443233702,

> Enfield, EN1 4LT, 3 bed dom 297/tydz. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, bardzo duzy salon. kuchnia. Ogrod. Dobra kondycja.

Okna PCV. Dostepne od zaraz.

02072728615, , 07825459367, 07756340316 > Enfield, EN2 6AJ - 2 bed flat, £253/tydz. - 1pietro. Oddzielne wejscie. 2 podwojne sypialnie, 2 lazienki, duza kuchnia, panele, podwojne okna. Dostepne od zaraz.

02072728615, 07756340316, 07825459367

> Greenford / Sudbury Hill przytulna, umeblowana dwojka z lodowka do wynajecia dla jednej spokojnej osoby lub pary. Tylko osoby niepalace! 07793007605, 07810552972,

> Greenford do wynajecia mala jedynka dla spokojnej osoby w domu z ogrodem dobra lokalizacja polski sklep spokojna okolica cena 70 funtow tel 07400914702

> Hanwell 1 - 2 osobowy pokoj do wynajecia tel. 07984597643

> Hanwell Jedynka (duza) £115 pw na Hanwell blisko Ealing Brodway autobus-e1,e3 oraz sklepy kolo domu, polska tv, internet w domu 4 osoby max bardzo dobre warunki 07895420909

> Hither Green Podwojny pokoj na Hither Green blisko stacji od zaraz. £100/tydzien. tel 07947195830 ,

> Hounslow. Pokoj dwojka blisko do autobisow I sklepow. Rachunki wliczone, darmowy Internet. 130

za pare 115 za jedna osobe. 2 tyg. depozytu. Tel 07402122234

083

domu z ogrodem. W miejscowosci Norbury niedaleko stacji. W pokoju znajduje sie internet oraz polska TV 07590754672

> Northolt,Wynajme dwuosobowy pokoj dla osoby bez nalogow w czystym domu. Internet rachunki wliczone. tel.

07821358132,

> Perivale podwojny pokoj, dla niepalacych osob. Dwa pojedyncze lozka, moze byc dla jednej osoby. B. Dobre warunki, blisko stacji, autobusow i s 07949604932

> Perivale UB 6 Wynajme duzy pokoj z duzym lozkiem dla 1 osoby w domku z ogrodem int. parking. malo mieszkancow. Blisko tesco stacje metra i autobusy. 120tyg.

2tyg. depozytu rachunki wliczone dostepne od zaraz 07849023732

> Plumstead SE18 witam mam

czystym domu po remoncie.

Internet i rachunki wliczone. 5min do metra. 07984409016

do wynajecia duza jedynka cena 80£ za tydzien lub dwojka cena 110£ za tydzien, wymagam 2 tygodnie depozytu. Wiecej info tel 07984610757

> Muswell Hill, N10 1ET, £ 715/

> Podwojny pokoj na Hither

miesiac + elektryka, Studio na parterze, Pokoj z kuchnia, osobna lazienka z prysznicem, Dostepne od zaraz. 02072728615, 07825459367, 07756340316.

> Ponders End 2 bed flat do

> Leyton. Duzy pokoj dla pary w

> Norbury - jedynka do wynajecia w domu z ogrodem. W pokoju znajduje sie polska telewizja oraz internet. 2 tygodnie depozytu.

07590754672

> Norbury Wynajme duzy pokoj jednoosobowy przy rodzinie w

Green blisko stacji od zaraz. £100/ tydzien. tel 07947195830 , wynajecia bardzo dobre warunki dostepny internet na Ponders End en3 5bh cena 260 depozyt contact 07760537262

> Seven Sisters wynajme pokoj 2-u osobowy blisko metro polskie sklepy tesco dostep do internetu mila rodzinna atmosfrea tyg 140 dep tel 07760847858

16/04/2013 13:03:54

084

OGŁOSZENIA DROBNE

> Seven Sisters wynajme pokoj jednoosobowy z dostepem do internetu umeblowany blisko metro polskie sklepy tyg 90 depozyt tel 07760847858

07752165849

> Seven Sisters wynajme pokoj

parkingowe, 5 min do duzego

jednoosobowy z dostepem do internetu umeblowany blisko metro polskie sklepy tyg 90 depozyt tel 07760847858

> Seven Sisters wynajme pokoj jednoosobowy z dostepem do internetu umeblowany blisko metro polskie sklepy tyg 90 depozyt tel 07760847858

> Sreatham Hill - duza jedynka w czystym I spokojnym domu. 3 min od High Street, super komunikacja, darmowy parking.

Najchetniej nie palaca osobe. Kont.

07718990993

> Walthamstow, dwojka do wynajecia. Zadbany dom z ogrodem,10 min na metro, miejsce Sainsbury. 130f / tyg + rach, tydz dep.Tel 07403760354,

> Wembley / South Kenton, Jedynka dla chlopaka w domu z ogrodem, duzy living z kuchnia, ogrod, 2 min do stacji metra i Overground. Tel.07590753230

> Wood Green, N22 8JB, £650/ miesiac +rachunki. Studio z oddzielna kuchnia, lazienka z prysznicem. 1 pietro. Dostepne od 01 Maja. 02072728615, , 07756340316, 07825459367,

> Staines Do wynajecia duza

07715677401.

dwojka dla 1 osoby w czystym I zadbanym mieszkaniu, cena 110tyg, tyg dep, rachunki wliczone, dostep do internetu, tel:07999084073

> Wynajme duzy pokoj

> Stockwell, wynajme miejsce w pokoju dla meszczyzny we flacie czystym i spokojnym. Tel. 07940186730 lub 07748348973 po 16-tej. > Streatham Common bardzo ładna jedynka do wynajęcie, blisko stacji £100 tyg/ 2 tygodnie depozytu. Zadzwoń po szczegóły 077 08 49 44 84

> Streatham Common Wynajme pokoj jednoosobowy w nowoczesnym, czystym domu z ogrodem £85 tygodniowo / rachunki wliczone. Zapraszam Tel. 07824996827, 07894125938 > Tooting Broadway duza jedynka 1 min od stacji, najlepiej dla dziewczyny dostepna koniec marca pocz kwietnia. £300 za miesiac + rachunki 2 tyg depozytu 07783708586 > Walthamstow pokoj 1 i 2 os blisko metra internet cena od £75 tel 07933093616 > Walthamstow Wynajme pokoj duza jedynka/mala dwojka z podwojnym lozkiem w dzielnicy Walthamstow. W domu jest rodzina z 3 - miesiecznym dzieckiem.

Oplata 90 + 2 tyg depozytu

474-MAKIETA 3 71-107.indd 84

jednoosobowy w domu z ogrodem. niedaleko stacji. w pokoju internet oraz polska telewizja. cena 95l szukamy dziewczyny. Tel 07590721081 ,

mieszkania szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

60070 KOD: 02

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Para szuka studia flat w zachodnim Londynie. Proszę o kontakt: 07592681343

praca

dam

www.cooltura.co.uk SMS:

60070 KOD: 03

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Cukiernia w zachodnim Londynie zatrudni doświadczonych cukierników. Prosimy o kontakt pod numerem 07809432768 Bogusław.

Polska piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców.

Prześlij CV na adres: manager@polishbakery. co.uk

> Mechanik samochodowy potrzebny do angielskiego warsztatu. Wiecej informacji pod numerem: 07852 391950, Maciek.

> London Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien! 02031026757 info@ modelsvenue.com 45 King William Str EC4R 9AN,

> Avon poszukuje konsultantow w UK. Super zasady darmowa dostawa,zamiany i zwroty.Prezent dla nowych!Anna 07782318052 lub wypelnij aplikacje www. repsneeded.co.uk ,

> Potrzebni budowlancy do remontu. prosze dzwonic pod nr 07858805039

> Zatrudnie Fryzjerke damsko meska z doswiadczeniem do

Polskiego Salonu w polnocnym Londynie . 07817785175

> Praca dla krawcowej suknie slubne Acton. dzwonic pon-pion od 8 do 16 07733547953

> F/t Barmaid for pub in Shepherds Bush. Must have experience and live local. work up to 45h/pw,5/7.Good rates of pay and live in avi. send Cv jmccann754@aol.com

> Praca przy sprzataniach domow i biur w polud - wsch Londynie (Dulwich, Peckham, Greenwich...) dla osoby mieszkajacej niedaleko.

Agnieszka 07793591094

> Praca. remonty. dobud. strychy. kuch. lazienki. Narzedzia / doswiadczenie konieczne! £400 - £700 tydz. wyslij SMS z imie. wiek.fach, nr. 07765177408 oddzwoni

> Zatrudnię mechanika samochodowego. Naprawa aut osobowych i dostawczych.

Oczekujemy doświadczenia i konkretnej znajomości z zakresu mechaniki samochodowej ,

16/04/2013 13:03:55

OGŁOSZENIA DROBNE elektryki i elektroniki. Mile widziana komunikatywna znajomość języka.

Prosimy tylko o konkretne oferty .

Kontakt 07983431479.

> Poszukujemy konsultantów do spraw marketing online i sprzedaż stron internetowych, wymagana komunikatywność od kandydatów. CV+list mot. na greg@cityheroes.co.uk

> Hairdresser Require Full time or part time In Richmond area Ask for Joe on 07831231296

> Waitress required at Palmer Green cafe Green lanes N13 call Michael 07956295466

> Zatrudnię fryzjera z komunikatywnym angielskim oraz kosmetyczkę. Salon mieści się w zachodniej części Londynu. Więcej informacji pod nr. tel.07886464703.

> Do wynajęcia biurko dla doradcy kredytów mieszkaniowych w biurze nieruchomości na N22 8JA Wood Green. Cena do uzgodnienia.

02088813819 Ewa lub Monika

> Poszukuje pracownikow ogolnobudowlanych i malarzy od zaraz 07731970146

> Cleaner required to pub/hostel in Shepherds Bush 23h x6.5 per/ hour, Mon-Sun 4h per day 1 day off. Call 07810444999

praca szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

60070 KOD: 04

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Plastrarze z dlugoletnim doswiadczeniem szukaja ofert pracy. Gwarantujemy wysoka jakość czystość własne narzędzia Jacek 07523550213,

> Plastrarze szukają pracy na terenie calego Londynu i okolic, wysoka jakość i czystość własne narzędzia.Jacek 07523550213 , > Malarz dekorator z wlasnymi narzedziami szuka pracy (bez nalogow) wykonam takze inne prace budowlane i nie tylko 07873608707 M alarz dekorator z wlasnymi narzedziami szuka pracy (bez nalogow) wykonam takze inne prace budowlane i nie tylko 07873608707

> Elektryk z uprawnieniami, certyfikaty na nowa instalacje i przerobki starej,fire alarm, przeglady okresowe, commercial, domestic, Mirek tel. 07930946697 > Lazienki, szukam pracy, robie lazienki na wysoki standard, kompleksowo, demolka, hydraulika, plastrowanie, plytki, bialy montaz.

Na cene. Tel. 07702267525

vanem.07707717053

> Odpowiedzialna, uczciwa i

> Tapeciarz poszukuje pracy na

pracowita pomoze we wszystkich pracach domowych, dziecku lub os. starszej w piatek i sobote.

Doswiadczenie. 07831755800

wszystkie gatunki tapet posiadam narzedzia referencje, gwarancja na wykonane prace prosze o powazne oferty 07889248061

> Elektryk - Hydraulik:

> Hydraulik Corgi gas safe szuka

> Murarz tynkarz szuka pracy.

pracy, naprawa, serwis montarz boilerow, kominki, megaflo, central heating, power flush,.Certyfikaty od £50 24h tel. 07545707457

Bloczki, cegla, pointig, klinkier.

Przybudowy, murki ozdobne. tel 07553663726

> Malarz dekorator, szuka pracy 07858104731 Jan

poszukuje pracy najchetniej okolice Perivale Greenford Ealing Alperton 07423415552

> Ogrodnik szuka pracy. Prace

> Hydraulik (Gas Safe Register),

> Murarz doswiadczony i

szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, power flush, central heating, ogrzewania podlogowe, wyceny, certyfikaty. Tel. 07702267525

> Plastrarze szukaja pracy.

Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoka jakosc, posiadamy narzedzia i transport.

Tel: 07525348994

> Dekorator. Doswiadczony

Forever Living 33% zysku ze sprzedazy. £199 pakiet startowy.

Produkty drogie, dobre, zdrowe i ludzie to wiedza. , 07872986436 e-mail: agutka71@hotmail.com

> Elektryk - Hydraulik z 10 letnim

> Budowlaniec szuka pracy loft

474-MAKIETA 3 71-107.indd 85

szuka pracy na weekendy .

Tel.-07442042199

> Fryzjerka z doswiadczeniem

07526467025

Uwaga! Rewolucja w ogłoszeniach drobnych!

live in job as carer/housekeeper.

Text in english 07811327399 or in polish 0048 604724100

> Sumienny pracowity chlopak

> Dystrybucja produktow

doswiadczeniem w angielskiej firmie szuka pracy. Certyfikaty NICEIC i Gas Safe z wlasnymi narzedziami i

> Lady 44 Learning english seeks

certyfikaty Gas Safe NICEICboilery, fuseboardy, megaflo, przekablowania szukaja pracy: Marcin 07825268434 Michal 07843676480

malarz podejmie wspolprace, wysoki poziom wykonania w dobrym czasie, niezawodny, kreatywny. Tel. 07742836232

> Malarz szuka pracy . Tel.-

085

wszelkie remonty beidsmend stolarka drzwi kuchnie lazienki usuwanie odpadow itp narzedzia transport 07759418800

ogrodowe, wycinke drzew i krzewow. Jan 07858104731 sumienny szuka pracy cegla bloczki pointing mam nin utr cscs 07719778386

> Tapeciarz poszukuje pracy na wszystkie gatunki tapet posiadam narzedzia referencje, gwarancja na wykonane prace prosze o powazne oferty 07889248061

> Budowlancy szukaja pracy.

Kazdy rodzaj pracy , od piwnic po dachy. Certyfikaty na gaz i elektryke. Kontakt: 07939667281

> Malarz szuka pracy . Tel.07526467025

> Murarz stolarz szuka pracy przybudowki dachy pointing oraz inne prace budowlane 447403871736

> Ogólnobudowlaniec szukam

o k l y t Teraz

£1

16/04/2013 13:03:56

086

OGŁOSZENIA DROBNE

pracy elektryka hydraulik a kafelki i inne 07840245176

> Poszukuje dodatkowej pracy, przy sprzataniu domow lub opiece przy starszej osobie, doskonale referencje, 7 lat doswiadczenia, Gosia 07877642908. > Szukam pilnie pracy na budowie tel. 07964835798 > Pomocnik budowlany poszukuje pracy, doswiadczenie na budowach w UK, glownie dekoratorka i inne prace budowlane, pomocnik elektryka tel.

07780203081

> Plastrarze 7 lat doswiadczenia w Londynie szukaja pracy. Wlasne narzedzia i transport. Wysoka jakosc wykonania. 07999963477 Andrzej

> Malarz lub calkiem konkretny pomocnik budowlany szuka pracy .

Tel.- 07526467025

> Doswiadczony plastrarz – tynkarz szuka pracy. Szukam ofert w wsch Londynie 07772387104 > Elektryk 10 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07891730162 > Elektryk szuka pracy certyfikat samochod narzedzia 17 f punkt 1 i 2 fix Bogdan 07935227096

doswiadczeniem zawodowym szukam pracy. pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem. Tel.07883974669

> Sprzedam dobrego laptopa

> Elektryk szuka pracy certyfikat

> Laptop Hewlett - Packard DV6,

samochod narzedzia 17 f punkt 1 i 2 fix Bogdan 07935227096

> Szukam Pracy. Mam na imie Lukasz. Mam 24 lata. Mieszkam na Colindale (NW9). Moje doswiadzenie: kitchen porter, roznoszenie ulotek, cleaner.

07407178209

> Plastrarz konkretny i solidny szuka pracy.Plastruje na szczudlach, na bardzo wysoki standard.Tel. 07515103840

> Elektryk - Hydraulik:

> Malarz szuka pracy . Tel.07526467025

> Malarz lub calkiem konkretny pomocnik budowlany szuka pracy .

Tel.- 07526467025 > Sumienny pracowity chlopak szuka pracy na weekendy .

Tel.-07442042199

> Elektryk - Hydraulik: certyfikaty Gas Safe NICEIC boilery, fuseboardy, megaflo, przekablowania szukaja pracy: Marcin 07825268434 Michal 07843676480

> Lazienki I Kuchnie kapitalne remonty szukam pracy, hydraulika, elektryka, plastrowanie, plytki, bialy montaz. Krzysiek 07730437783 > Elektryk z dlugoletnim

474-MAKIETA 3 71-107.indd 86

matryca LED, Windows7 PL, polskie programy i zabezpieczenia antywirusowe. Idealny do codziennej pracy, filmow i Internetu. 07910473675

> Tomtom Europa i Polska, ALG, IQ Routes, najnowsza wersja map 905. Fotoradary - Premium. Polskie menu i glosy. Rowniez wersja Truck. Gwarancja 07910473675

> Slownik lekarski angielsko polski i pl gb, 2 tomy,nowy. tel.

07523510272 cena 40.00

Mechanika motocyklowa, serwisowanie. Pomoc w przeglądach na MOT dla motocykli. Kontakt Bartek: 07533208897

> Nissan Primera SE 2002 r. , 1.8 benzyna, srebrny, 82 tys. mil (serwisowany, silnik pracuje perfekcyjnie), bogate wyposażenie - elektryka, kamera cofania, komputer, alu 16”. £1599. Mam go prawie 4 lata - rewelacja. Zmieniam na większy. 079 25648924

> Nissan Primera 52 Reg 1.8l top wersja SVE czarny / czarna skora nawigacja DVD full opcja 160 tys Tax MOT cena 1250F tel.

07412925727

certyfikaty Gas Safe NICEICboilery, fuseboardy, megaflo, przekablowania szukaja pracy: Marcin 07825268434 Michal 07843676480

> Mam do sprzedania kilka opk

> Elektryk z uprawnieniami,

1900 m2 w lubelskim przy obwodnicy S17 cena £30 000.

Wiecej info tel 07956990906

sedan, srebrna, czarna skora, tempomat, 81 tys. mil, zadbana, nowy rozrzad i zawieszenie. Mot i tax do 03.2014 Tel. 07702267525

> Sprzedam działkę 0,4568

> Citroen Xsara Picasso 2004 r.

certyfikaty na nowa instalacje i przerobki starej,fire alarm, przeglady okresowe, commercial, domestic, Mirek tel. 07930946697

sprzedam

www.cooltura.co.uk SMS:

60070 KOD: 06

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Lofty dachy cieselka na cene szukam pacy tel 07533609015

polski system bezprzewodowy internet mozliwosc dowozu cena 150F tel. 07412925727

Sprzedam Polskie Delikatesy w Południowo – Zachodnim Londynie.

Dobrze prosperujący sklep istniejący od 30 lat, o wyjątkowej lokalizacji. Tylko osoby poważnie zainteresowane proszę o telefon 07736674249.

> Laptop HP. C2Duo. 2,4 GHz, pam. 3 GB, dysk 120GB. Wi-Fi. nagr.

DVD. Stan bdb. 140f. Laptop HP2Ghz, Wi-Fi, pam. 1gb. dysk 60 gb. DVD. 100f. Tel. 07593298590

> Duzy slownik naukowo techniczny polsko angielski i gb pl 2 tomy, nowy. cena 45.00 Tel. 07523510272

tytoniu Golden Virginia w paczkach po 50 gram ,cena za paczke 6,5 funta polecam 07446777323

> Sprzedam działke przemyslową

> Audi A6 1,9 tdi, 130 KM, 2004,

hektara w Lubiaszów Nowy, gmina Wolbórz, blisko Zalewu Sulejowskiego tel. 0048 881664364

2.0 HDI. Kolor srebrny , Przebieg 113.000 , MOT 14/06/2013. , Skrzynia manualna. Cena 850 Ł.

Kontakt 07595316349.

> Moving – sprzedam tiply glass

> Volvo S80 2002 2.4 Benzyna ,

china pottery + tel 02030102006

> Sprzedam z powodu przeprowadzki przedmioty artystyczne z roznego gatunku za minimalna cene. 02030102006

> Sprzedam ubrania, obuwie nowe lub lekko uzyte po najnizszej cenie 02030102006

auto-moto

www.cooltura.co.uk SMS:

60070 KOD: 07

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Auto-Mechanika, diagnostyka komputerowa, hamulce, sprzęgła, zawieszenie, serwis, paski rozrządu, dojazd do klienta.

07812071816 MOT – pomogę www. mechanik-londyn.info

skrzynia manualna , kolor niebieski , przebieg 120.00 , MOT do konca kwietnia , skorzane wnetrze.

Limuzyna za male pieniadze. Tel. 07922770925 . Cena 800 Ł

> Mazda6 TS Diesel 2004, 5 Hatchback, 2.0d, Mileage: 116554, manual, Kolor Srebrny, w bardzo dobrym stanie. Cena £1650 Tel:07832464646

> Audi A6 1999 1.8 T Benzyna, Kolor ciemny niebieski, przebieg 142.000 , MOT 30/09/2013, alufelgi , elektryka , klimatyzacja , manual. Kontakt 07849001065.

Cena 900 Ł

> Mercedes C-class 1.8, coupe, benzyna, 2006r, 3-drzwiowy, czarny, 65 tys przebiegu, klimatyzacja, skorzana tapicerka, pelna elektryka, alufelgi, multifunkcyjna kierownica, czyste i zadbane auto . Stan bdb.

Mozliwosc wyslania zdjęc na e-mail. Cena Ł4400. Tel 078-49001-065

16/04/2013 13:03:56

OGŁOSZENIA DROBNE + UŁUGI > Nissan Primera 2005 r. , 2.2 Diesel, bogate wyposazenie, przebieg 109.000, nowe MOT, mozliwosc zamiany. Cena Ł1700.

Kontakt 07877412442

inne

randka w ciemno

> Wynajme pomieszczenie

www.cooltura.co.uk

Teraz ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1

SMS:

60070 KOD: 08

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Chetnie poznam kobiete ok. czterdziestki szczupla - bardzo mozliwy trwaly zwiazek partnerski.

Pozdrawiam wszystkie samotne serca.tel:07944642122. > Ladies would you like to be spoiled and treated like a princess ?

If yes give me a call Finbar 56 a generous Irish gentleman 07762426107 > Mezczyzna 29 lat kulturalny, zrownowazony pozna pania w wieku 30 w celu nawiazania normalnej znajomosci i wspolnego spedzania czasu. Tel.07442042199 > Poznam mila szczupla czterdziestolatke pozytywnie nastawiona do zycia i planujaca stworzyc trwaly zwiazek partnerski. Pozdrawiam wszystkie samotne 07944642122 > Szukam kobiety w celu

474-MAKIETA 3 71-107.indd 87

SMS:

60070 KOD: 09

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

13.5m na dzialalnosc w beauty studio na Leyton. Koszt miesieczny 600 funtow.07809214082

> Wynajme pomieszczenie na gabinet kosmetyczny w Polskim Salonie Fryzjerskim .

07817785175

> Fotografia ślubna i okolicznościowa. Serdecznie zapraszam Państwa do składania zamówień Fotografuję bezpłatnie do portfolio. www.studiodelight. co.uk

> Kto jeszcze chce schudnac min 9 kg i miec sylwetke gwiazdy filmowej? Dzwon 07598422888

> Zaopiekuje sie twoim domem na czas wyjazdu , wykonam remont mniejszy lub kompleksowy w zamian za zamieszkanie, jestem uczciwy i slowny tel.

07449201069

> Do wynajęcia biurko dla doradcy kredytów mieszkaniowych w biurze nieruchomości na N22 8JA Wood Green. Cena do uzgodnienia.

02088813819 Ewa lub Monika

> Jade z Gdanska do Londynu 13

intymnych spotkan bez zobowiazan. Mam 38l wsch Londyn 07598612637

kwietnia. Zabiore dwie osoby.

0048501318678, 00447526989053

> Facet 190 cm wzrostu lat 37 poszukuje kobiety z okolic Ealingu w zblizonym wieku do stworzenia stalego zwiazku 07594253535

> Potrzeby mechanik sam. który

> Poznam Mila dziewczyne z polnocnego Londynu w wieku 25-35lat. Tomek 07511429770 ,

Kwota £1 dotyczy ogłoszeń drobnych zamieszczanych TYLKO drogą internetową!

www.cooltura.co.uk

będzie w stanie zdiagnozować, ewentualnie wymienić czujnik zamknięcia drzwi kierowcy (lewe) w Opel Astra IV (J) 2010r.

07780682577

> Do wynajęcia biurko dla doradcy

> Atrakcyjna zadbana i zgrabna dziewczyna, pozna chlopaka 28-36 ktory sam tez dba o siebie nie szuka wrazen 1nocy i wie co to zycie. T. lub opis 07585359585

kredytów mieszkaniowych w biurze nieruchomości na N22 8JA Wood Green. Cena do uzgodnienia.

02088813819 Ewa lub Monika

> Sympatyczna, samotna

na czas wyjazdu , wykonam remont mniejszy lub kompleksowy w zamian za zamieszkanie, jestem uczciwy i slowny tel.

07449201069

50-latka pozna wolnego pana, bez nalogow. Ceniacego wzajemna szczerosc i zaufanie. Z okolic Maidenhead. tel. 07561256657

> Zaopiekuje sie twoim domem

087

usługi różne zadzwoń!

Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Tłumaczenia przysięgłe na j. angielski, wymagane przez urzędy w UK. Dokumenty, świadectwa, zaświadczenia lekarskie. Solidnie i taniej niż inni Tel. 07981753699 e-mail slav.translations@ gmail.com Tatuaż artystyczny, kolczyki. Robert tel.

078 33 93 43 88 Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

usługi

zdrowie i uroda zadzwoń!

Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Masz problem z alkoholem?

Profesjonalna pomoc w leczeniu uzależnień.

Alkoholoodtrucia, Esperal. 07757234889 www.aapomoc.co.uk Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgosłupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem.

Mirosław Frąckowiak tel.07725469656.

16/04/2013 13:03:57

088

USŁUGI TELEWIZJA SATELITARNA + KOMPUTERY

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA!!

Dostępne na umowę z gwarancją na zakupiony sprzęt.

Możliwość wymiany zesputych dekoderów.

telewizja bez umowy ORAZ TELEWIZJA BEZ ANTENY SATELITARNEJ

Serwis Satelitarny 24/7: * montaż anten satelitarnych * ustawienie sygnału *sprzedaż akcesorii

KAROL 07713358081

Najnowsze

POLSKA

ogłoszenia

TELEWIZJA SATELITARNA

na portalu elondyn.co.uk

Piloty, dekodery, akcesoria, konwertery KOMPLEKSOWY MONTA MONTAŻ

Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

Jacek:

Tel: 07999-124-776

telewizja

satelitarna

zadzwoń!

Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, cyfra +. 9 letnie doswiadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki.

07523486296, 07733853821 mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów.

Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

474-MAKIETA 3 71-107.indd 88

komputery serwis

zadzwoń!

Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Komputery / laptopy -naprawa i modernizacja. Usuwanie wirusów, instalacja Windows, problemy z internetem, odzyskiwanie danych.

Dojazd do klienta-szybka realizacja. 0795198-6660 Krzysztof

Naprawy komputerów. Gwarancja, 100% skuteczności. Elektronika komputerowa, wymiana podzespołów. CCTV Renowacja układów graficznych strony www. Ulotki, pozycjonowanie stron kampanie reklamowe Tel 07897656573 e -mail; office@linxgroup.co.uk www.linxgroup.co.uk

24H PogotowieKomputerowe.co.uk.

Wszelkie problemy.

Londyn, okolice. PC, Macintosh. Kamery CCTV, Alarmy, Sieci, Strony Internetowe.

Trzykrotne przyspieszanie pracy komputera, zmiana języka, odwirusowywanie.

Obsługa firm.

077-8352-4096, 020-3286-3050

H-Tech Serwis Komputerowy.

Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta.

Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskitech.co.uk

Teraz ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1

Kwota £1 dotyczy ogłoszeń drobnych zamieszczanych TYLKO drogą internetową!

16/04/2013 13:04:00

474-MAKIETA 3 71-107.indd 89

16/04/2013 13:04:01

090

REKLAMA PACZKI / TRANSPORT

474-MAKIETA 3 71-107.indd 90

16/04/2013 13:04:03

REKLAMA PACZKI / TRANSPORT

091

PACZKI do 30 kg – b t do 40 kg – £20 POSIADAMY W OFERCIE KARTONY, TAŚMY I FOLIE STRETCH

www.blasco.pl

TRANSPORT PACZEK, TOREB, WORKÓW TRANSPORT SPRZĘTU AGD I RTV O TRANSPORT MOTOCYKLI, SKUTERÓW O TRANSPORT SAMOCHODÓW O PRZEWÓZ NADBAGAŻU LOTNICZEGO O ZAOPATRZENIE SKLEPÓW I FIRM O O

PACZKI

Londyn i okolice Cała Polska

PROMOC JA!

co

10-ta

paczka GRATIS!

474-MAKIETA 3 71-107.indd 91

PRZEPROWADZKI Transport ładunków UK - cała Europa - UK

TEL. ANGLIA TEL. POLSKA

075 963 04949 032 746 0092

OPŁATA ZA PRZYJAZD KURIERA £5 WYMIARY PACZKI STANDARDOWEJ: BOK A+B+C=175 CM

16/04/2013 13:04:05

092

REKLAMA PACZKI / TRANSPORT

Uwaga!

Rewolucja w ogล oszeniach drobnych!

ยฃ1

Teraz tylko Uwaga!

60070

Nowy numer Szczegรณล y, str. 82

474-MAKIETA 3 71-107.indd 92

Anglia-Polska-Anglia

PACZKA

do 30kg - ยฃ20

Bez dodatkowych opล at -POEZO t 4MPVHI t #JSNJOHIBN CAล A ANGLIA

UTย VHJ TSBOTQPStowe PaczkJ PSzesyล kJ PSzFQSowadzkJ Palety 4QSzฤ t RTV, AGD, NFCMF PSzewรณz NPtPSรณw, RVBEรณw J SowFSรณw

CODZIENNY ODBIร R PACZEK OD JUMBO TRANS INC LTD. 6p 0.6 www.jumbo-trans.com ZA KG T faktury VA jumbo.trans@yahoo.co.uk

Tel. UK:

077 637 01 627 077 637 01 625 Tel. Polska: +48 513 053 175

16/04/2013 14:19:28

REKLAMA PACZKI / TRANSPORT

transport

przewozy, paczki

zadzwoń!

Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

POLSKA - biuro (0048) 13 469 13 44 tel. kom. (0048) 605 608 360 ANGLIA - 079 31866352, 077 63702654

PRZEWÓZ PACZEK ANGLIA-POLSKA-ANGLIA

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – najwiekszy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Transport na lotniska (po całej Anglii i nie tylko) samochody 5 i 7 osobowe, oraz przeprowadzki małe i duże. Punktualnie, bezpiecznie i komfortowo. Londyn Tel. 07874992707

474-MAKIETA 3 71-107.indd 93

093

Przeprowadzki Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Przeprowadzki. Tanio i Solidnie. Londyn i UK. Przewozy materiałów, narzędzi, mebli. Duży Van. Marek 07846977638.

Przeprowadzki profesjonalne, nowy Van box z windą 4.2x 2.06 x 2.17 m więcej otrzymają Państwo informacji pod nr telefonu Zbyszek 07912 528 904

Wielkie i Małe Przeprowadzki Pomoc kierowcy Duży Van Mercedes Sprinter 311-LWB Londyn - Całe UK 07447076814 Wojciech

16/04/2013 14:19:38

094

REKLAMA PACZKI / TRANSPORT

Uwaga płacimy najwyşsze ceny!

MIEDĹš (Copper) ............................ ÂŁ4.00 - ÂŁ4.50 MOSIÄ„DZ (Brass) .......................... ÂŁ2.20 - ÂŁ2.50 KABLE (Cable) .............................. ÂŁ0.80 - ÂŁ2.30 OĹ Ă“W (Lead) ................................ ÂŁ0.70 - ÂŁ1.00

Zadzwoń i sprawdź nas!

ALUMINIUM (Aluminum) ............. £0.60 - £1.00 KWASÓWKA (Stainless Steel) ..... £0.60 - £1.00 ZŠOM STALOWY (Scrap Metal) £80 - £120 / tona Podana cena moşe ulec zmianie w zaleşności od notowań giełdowych danego surowca

Dojazd do klienta. Płatność przelewem elektronicznym lub czekiem. Skupujemy kaşdą ilość, waşymy wagą elektroniczną. Kupujemy wszystkie auta. Załatwiamy wszystkie formalnośći w DVLA. Obsługujemy całe UK!

Tel. 078 5662 4023

MIEDŚ (Copper) £4.00 - £4.50 MOSIĄDZ (Brass) £2.20 - £2.50 KABLE (Cable) £0.80 - £2.30 OŠÓW (Lead) £0.70 - £1.00 ALUMINIUM (Aluminum) £0.60 - £1.00 KWASÓWKA (Stainless Steel) £0.60 - £1.00 ZŠOM STALOWY (Scrap Metal) £80 - £120 / tona Podana cena moşe ulec zmianie w zaleşności od notowań giełdowych danego surowca

%0+";% %0 ,-*&/5" t 4,616+&.: ,"Lj%Ć‹ *-0Ć´Ć?

8"Lj:.: 5:-,0 /" 8"("$) &-&,530/*$;/:$) 1ÂŒ"5/0Ć´Ć? 13;&-&8&. &-&,530/*$;/:. -6# $;&,*&.

,-*&/5 +&45 %-" /"4 /"+8"Lj/*&+4;:

GRMD]G GR NOLHQWD Â&#x2021; SĂĄDWQRÄźÄ&#x2026; SU]HOHZHP HOHNWURQLF]Q\P OXE F]HNLHP VNXSXMHP\ NDĹ&#x160;GÄ? LORÄźÄ&#x2026; Â&#x2021; ZDĹ&#x160;\P\ W\ONR QD ZDJDFK HOHNWURQLF]Q\FK ./,(17 -(67 '/$ 1$6 1$-:$Ĺ&#x2030;1,(-6=<

Ćł,Ç&#x160;'Ä &Ę?Ę ČźĘ&#x2018;É

ĆłÇ&#x2013;ƝƎŃ?'= %UDVÉĄ

Ć°ĆŁÇ&#x2020;/( &ÉŞÉŹČľÉ?

2ƲЏ: /HDÉ?

Ç&#x201E;ƹƞƳÇ?Ć´ĆŽĆž0 $Ę&#x2122;ĘŚĘ&#x203A;Ę&#x2013;Ę&#x153;ĘŚÉ&#x2122;

Ć°Ç&#x20AC;Ç&#x201E;ƝЏǥư$ 6WĘ&#x2039;Ę&#x2013;ɝȾHVÉĄ 6É&#x20AC;Č­É°É&#x2014;

=Ʋƾ0 6ĆźÇ&#x201E;ƹƾǥ< 6Ę&#x17D;UĘ&#x2039;É&#x17E; 0HWÉŞÉ&#x2014;

l ĘŹ l l l l l l l ĘŹ l l ĘŹ l l ĘŹ l l WĘ?QÉ&#x2C6;

3RGĘ&#x2039;QÉ&#x2C6; ČŞĘ&#x2018;QÉ&#x2C6; PÉ&#x203A;Í&#x2021;É? Ę&#x2026;ČľHÉ&#x2039; ĘŤĘ&#x203A;LĘ&#x2039;Ę&#x153;ȲÉ? ÉŚ ]ÉŞČľÉ?Î&#x2021;QRËśĘ&#x17D;É&#x201D; RÉ? É&#x161;ÔŚĘ?ZĘ&#x2039;Ψ Ę&#x201D;ȲɰĂ&#x2026;GĘ?ʨ\É­É&#x201C; GĘ&#x2039;ȸHJÉ&#x203A; ĘŁĘŚUĘ?ZFÉ&#x2C6;

474-MAKIETA 3 71-107.indd 94

16/04/2013 13:04:09

0 0 .

2 $ . =

3 = 2 '

REKLAMA PACZKI / TRANSPORT / SKUP ZĹ OMU

095

Dojazd do klienta. Skupujemy kaĹźdÄ&#x2026; iloĹ&#x203A;Ä&#x2021;!

WaĹźymy tylko na wagach elektronicznych!

PĹ&#x201A;atnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przelewem elektronicznym lub czekiem.

Klient jest dla nas najwaĹźniejszy!!!

Kupujemy wszystkie auta.

ZaĹ&#x201A;atwiamy wszystkie formalnoĹ&#x203A;ci w DVLA. ObsĹ&#x201A;ugujemy caĹ&#x201A;e UK.

0,('ħ &RSSHU Â&#x2026; Â&#x2026; 026,Ä&#x201E;'= (Brass) Â&#x2026; Â&#x2026; .$%/( (Cable) Â&#x2026; Â&#x2026; 2Ă Ă?: (Lead) Â&#x2026; Â&#x2026; $/80,1,80 (Aluminum) Â&#x2026; Â&#x2026; .:$6Ă?:.$ 6WDLQOHVV 6WHHO Â&#x2026; Â&#x2026; =Ă 20 67$/2:< 6FUDS 0HWDO Â&#x2026; Â&#x2026; tona 32'$1$ &(1$ 02ÄŠ( 8/(& =0,$1,( : =$/(ÄŠ12Ä?&, 2' 1272:$Ä&#x201C; *,(Ă '2:<&+ '$1(*2 6852:&$

R

ĹŻGHJ D N \ P H 3U]HELM DP\ G =DZV]H

Ä&#x2122; Q H F

OHSV]Ä&#x2039;

QDM ']

474-MAKIETA 3 71-107.indd 95

V D Q

R G

H ZRÄžFL

16/04/2013 13:04:10

096

REKLAMA SKUP ZŁOMU

0,('ĭ (Copper)

026,Ċ'= (Brass)

.$%/( (Cable)

2áÐ: (Lead)

$/80,1,80 (Aluminum)

.:$6Ð:.$ 6WDLQOHVV 6WHHO

=á20 67$/2:< 6FUDS 0HWDO tona 3RGDQD FHQD PRİH XOHF ]PLDQLH Z ]DOHİQRĤFL RG QRWRZDĚ JLHâGRZ\FK GDQHJR VXURZFD

t %PKB[E EP LMJFOUB t 1 BUOPǴǎ QS[FMFXFN FMFLUSPOJD[OZN MVC D[FLJFN t 4LVQVKFNZ LBȈEnj JMPǴǎ t 8BȈZNZ UZMLP OB XBHBDI FMFLUSPOJD[OZDI

,MJFOU KFTU EMB OBT OBKXBȈOJFKT[Z

474-MAKIETA 3 71-107.indd 96

MIEDŹ (Copper) £4.00 - £4.50 £2.20 - £2.50 MOSIĄDZ (Brass) £0.80 - £2.30 KABLE (Cable) £0.70 - £1.00 OŁÓW (Lead) £0.60 - £1.00 ALUMINIUM (Aluminum) £0.60 - £1.00 KWASÓWKA (Stainless Steel) ZŁOM STALOWY (Scrap Metal) £80 - £120 / tona 1PEBOB DFOB NPȈF VMFD [NJBOJF X [BMFȈOPǴDJ PE OPUPXBǩ HJF EPXZDI EBOFHP TVSPXDB

16/04/2013 13:04:11

REKLAMA SKUP ZŁOMU + WYWÓZ ŚMIECI

MIEDŹ (Copper) MOSIĄDZ (Brass) KABLE (Cable) OŁÓW (Lead) ALUMINIUM (Aluminum) KWASÓWKA (Stainless Steel) ZŁOM STALOWY (Scrap Metal)

£4.00 - £4.50 £2.20 - £2.50 £0.80 - £2.30 £0.70 - £1.00 £0.60 - £1.00 £0.60 - £1.00 £80 - £120 / tona

097

DOJAZD DO KLIENTA PŁATNOŚĆ PRZELEWEM ELEKTRONICZNYM LUB CZEKIEM SKUPUJEMY ZŁOM I ŻELIWO SKUP W KAŻDEJ ILOŚCI ZŁOMOWANIE AUT ZAŁATWIAMY FORMALNOŚCI DVLA

Podana cena może ulec zmianie w zależności od notowań giełdowych danego surowca

474-MAKIETA 3 71-107.indd 97

16/04/2013 13:04:12

098

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

474-MAKIETA 3 71-107.indd 98

16/04/2013 15:27:04

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI + BUDOWNICTWO I REMONTY

099

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

474-MAKIETA 3 71-107.indd 99

16/04/2013 14:22:46

100

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

bogata oferta produktów łazienkowych

OTWARTE 7 DNI W TYGODNIU

Tel ~ 0207 381 4222 Fax ~ 0207 381 6792 Otwarte 7 dni w tygodniu Pn. ~ Pt. 8.30am – 6.00pm Sob. ~ Niedz. 9.00am – 5pm w każdą środę czynne do 8pm

SPECJALIŚCI PRODUKTÓW WHIRPOOL

297 Munster Road, Fulham, London SW6 6BW

BEZPŁATNE KATALOGI

www.bathdisc.co.uk

474-MAKIETA 3 71-107.indd 100

16/04/2013 13:04:18

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

7PVKVNGF 474-MAKIETA 3 71-107.indd 101

101

16/04/2013 13:04:19

102

T-t alk T-TALK

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

2p min.

na telefony stacjonarne

S S ]D PLQ

QD WHO NRPĂ?UNRZ\ Z 3ROVFH

7p min.

na telefony komĂłrkowe

]D PLQ

Super sposĂłb na 10% EXTRA!

35202&-$

ZaĹ&#x201A;aduj konto za ÂŁ10 wysyĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;c SMS-a na numer

rozmowy z PolskÄ&#x2026; 81616 o treĹ&#x203A;ci QPDN10 a dostaniesz extra ÂŁ1 kredytu!

6XSHU VSRVĂ?E QD UR]PRZ\ ] 3ROVNÂ&#x2022; ] WZRMHM NRPĂ?UNL 1.WyĹ&#x203A;lij SMS-a na numer 81616 o treĹ&#x203A;ci QPDN

z Twojej komĂłrki

Twoje konto telefonu komĂłrkowego zostanie obciÄ&#x2026;Ĺźone kwotÄ&#x2026; ÂŁ5. W tym samym czasie automatycznie utworzy siÄ&#x2122; unikalne 1.WyĹ&#x203A;lij SMS-a na numer 81616 okwotÄ&#x2026; treĹ&#x203A;ciÂŁ5QPDN konto T-Talk, ktĂłre bÄ&#x2122;dzie doĹ&#x201A;adowane kredytu na rozmowy miÄ&#x2122;dzynarodowe. Otrzymasz wiadomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zwrotnÄ&#x2026; o treĹ&#x203A;ci: â&#x20AC;&#x17E;DziÄ&#x2122;kujemy T-Talk. OpĹ&#x201A;ata 5GBP. Aby zadzwoniÄ&#x2021; za granicÄ&#x2122; wybierz 03700410041 i nr docelowy. WysyĹ&#x201A;aj smsy do Polski od 5p.

Twoje konto telefonu komĂłrkowego zostanie obciÄ&#x2026;Ĺźone kwotÄ&#x2026; ÂŁ5. W tym samym czasie automatycznie utworzy siÄ&#x2122; unikalne konto T-Talk, ktĂłre WiÄ&#x2122;cej info o serwisach 02084974698.â&#x20AC;? bÄ&#x2122;dzie doĹ&#x201A;adowane kwotÄ&#x2026; ÂŁ5 kredytu na rozmowy miÄ&#x2122;dzynarodowe. Otrzymasz wiadomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zwrotnÄ&#x2026; o treĹ&#x203A;ci: â&#x20AC;&#x17E;DziÄ&#x2122;kujemy T-Talk. OpĹ&#x201A;ata 5GBP. Aby zadzwoniÄ&#x2021; za granicÄ&#x2122; wybierz 03700410041 i nr docelowy. WysyĹ&#x201A;aj smsy do Polski od 5p. WiÄ&#x2122;cej info o serwisach 02084974698.â&#x20AC;?

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a nastÄ&#x2122;pnie 0048xx i numer docelowy do Polski 2. Wybierz numer 0370003700 41 0041, a nastÄ&#x2122;pnie 0048xx numer docelowy do Polski *Koszt poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia z numerem 41 0041 to standardowy koszti poĹ&#x201A;. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii.

JeĹ&#x203A;li posiadasz darmowe min. opĹ&#x201A;ata bÄ&#x2122;dzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622 *Koszt poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poĹ&#x201A;. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii.

JeĹ&#x203A;lidowiedzieÄ&#x2021; posiadasz darmowe min. opĹ&#x201A;ata bÄ&#x2122;dzie pobierana z darmowych minut.pn-pt Infolinia po polsku 020 8497 4622 Aby siÄ&#x2122; wiÄ&#x2122;cej zadzwoĹ&#x201E; na polskÄ&#x2026; infoliniÄ&#x2122; 020 8497 4622 9.30-17.30 Aby dowiedzieÄ&#x2021; siÄ&#x2122; wiÄ&#x2122;cej zadzwoĹ&#x201E; na polskÄ&#x2026; infoliniÄ&#x2122; 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30 Service provided by

474-MAKIETA 3 71-107.indd 102

Ask bill payerâ&#x20AC;&#x2122;s permission before using the service. SMS costs ÂŁ5 or ÂŁ10 + standard sms. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment *T&Cs: Ask billcharge payerâ&#x20AC;&#x2122;sispermission.

SMS costs ÂŁ5 or ÂŁ10number + std. SMS. Call charged from the time of replace connection to the service. of connection.

The incurred even if the destination is engaged or theper callminute, is not answered, please the handset after aThe short peis incurred even iforthe destinationConnection number is engaged the call is answered.

Please replace the handset after a short period the riod ifcharge your calls are engaged unanswered. fee variesorbetween 0pnot & 25p depending on the destination.

Calls to 03 number costifstandard calls are unanswered or engaged.

Connection fee varies between 1.5p & 20p.

Calls to 037 number cost std. rate to a landline or may be used rate to a landline and can be used as part of the bundled minutes. To ensure that your call is not disconnected, we will automatically top-up your T-Talk account initial top-up amount you will have 3(std. minutes talk time remaining.

To cancel Top-Up feature, text AUTOOFF to 81616. as awith partthe of bundled minutes.

Text when AUTOOFF to 81616 SMS rate) to stop auto top-up, whenAutomatic the credit is low. Credit expires 90 days from Creditthe expires days from the lastistop-up.

Rates are subject change without prior notice. Prices correct at 17/04/2012. This service is provided by latest90 top-up.

This service provided

by Auracall Ltd.toHelpline: 0208 4974 622.

Auracall Ltd.

16/04/2013 13:04:20

K

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

103

3 Balfour Business Centre Johnson Street, Southall Middlesex UB2 5BD

Okna, Drzwi, Ganki, Ogrody zimowe, Szklane dachy, Balustrady, Prysznice, Świetliki, Drzwi rozsuwane, itp.

DARMOWE WYCENY!

Oferta specjalna na Timber Sash Windows

.

juz od £350/m2

Wysokiej jakości podwójne szklenie

w uPVC, Aluminium i Drewnie

Tel/Fax: 020 8867 9911 Biuro: 020 3632 9916, 077 0360 1325, Mob: 079 1636 9230

Email: info@windowsglasssolutions.co.uk

474-MAKIETA 3 71-107.indd 103

16/04/2013 14:22:53

104

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

K

Gr

0

offi

474-MAKIETA 3 71-107.indd 104

16/04/2013 13:04:23

105

www.greenmarkjoinery.co.uk

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

KUCHNIE ZABUDOWY ORGINALNE KONSTRUKCJE I WZORY. EFEKTOWNE POŁĄCZENIA. NIEKONWENCJONALNE ROZWIĄZANIA – NOWOCZESNE I KLASYCZNE.

SZAFY ZABUDOWY WNĘTRZ MEBLE NA WYMIAR KUCHNIE

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 8810 7788

Registered Company

office@greenmarkjoinery.co.uk

474-MAKIETA 3 71-107.indd 105

16/04/2013 13:04:24

106

REKLAMA MOTORYZACJA

BSWM BL UE STA RW

E M B LEY M

S OR OT

WARSZTAT SAMOCHODOWY SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE AKUMULATORY BLACHARKA I LAKIERNICTWO

REGENERACJA SKRZYŃ BIEGÓW

NAPRAWA POMP WTRYSKIWACZY DIESEL BLUE STAR WEMBLEY MOTORS

SERWIS - NAPRAWA AUT OSOBOWYCH ORAZ VANÓW

259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

7 WWW.BSWM.EU

SKUP SAMOCHODÓW 474-MAKIETA 3 71-107.indd 106

OFFICE@BSWM.EU

Skupujemy

używane auta osobowe i vany

07 8842 55551 16/04/2013 13:04:24

REKLAMA MOTORYZACJA

107

ARMOT AUTOMOTIVE ENGINEERING

WARSZTAT

MOT

motocykle i samochody

SAMOCHODOWO-MOTOCYKLOWY, WULKANIZACJA Naprawiamy samochody, motocykle i skutery wszystkich marek: diagnostyka komputerowa elektromechanika, elektronika mechanika pojazdowa serwis spawanie (aluminium, stal nierdzewna, tytan) napełnianie klimatyzacji wymiana oraz sprzedaż opon - opony nowe i używane Przystępne ceny! Wysoka jakość usług!

Tel. 02084418026 Kom. 07564663144 Unit 3a Alston Works, Alston Road, EN5 4EL, Barnet, LONDYN www.armot.co.uk armotauto@gmail.com

WARSZTATU MOTOCYKLOWEGO

ZAPRASZAMY DO NOWO OTWARTEGO

259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 07 8842 55551 OFFICE@BSWM.EU

474-MAKIETA 3 71-107.indd 107

16/04/2013 13:04:26

108

OBYWATELSTWO

BRYTYJSKIE Mieszkasz i pracujesz w UK? Zostań Brytyjczykiem!

ESOL with Citizenship Course

16.03 i 23.03.2013 kurs ESOL z elementami British Citizenship

Po ukończeniu kursu ESOL firma Sara-Int Ltd pomaga również uzyskać obywatelstwo brytyjskie.

Sara-Int Ltd z Training Connect Ltd

W celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt:

020 8846 3610

474-MAKIETA 4 108-116.indd 108

16/04/2013 11:17:15

109 BYK

PANNA

KOZIOROĹťEC

Nie zamartwiaj siÄ&#x2122; tym, Ĺźe pogorszyĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; Twoja sytuacja psychofizyczna. O tej porze roku masz peĹ&#x201A;ne prawo czuÄ&#x2021; siÄ&#x2122; bardziej zmÄ&#x2122;czony i znuĹźony. Brak Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a sĹ&#x201A;onecznego zazwyczaj wpĹ&#x201A;ywa na ludzi depresyjnie. SpÄ&#x2122;dzaj jak najwiÄ&#x2122;cej czasu na Ĺ&#x203A;wieĹźym powietrzu.

MoĹźesz poczuÄ&#x2021; siÄ&#x2122; zmÄ&#x2122;czony. DolegaÄ&#x2021; Ci bÄ&#x2122;dzie zniechÄ&#x2122;cenie i znudzenie obowiÄ&#x2026;zkami zawodowymi, ale i codziennymi sprawami oraz sprawunkami domowymi. Najlepszym lekarstwem na Twoje samopoczucie byĹ&#x201A;by krĂłtki, nawet weekendowy wyjazd i spÄ&#x2122;dzenie czasu z dala od nich wszystkich.

Nareszcie odetchniesz po ostatnich nerwowych wydarzeniach. Wyjdziesz do ludzi, zaczniesz spotykaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; ze znajomymi.

Teraz teĹź bÄ&#x2122;dziesz zwracaÄ&#x2021; na siebie uwagÄ&#x2122; innych. Poznasz kogoĹ&#x203A; interesujÄ&#x2026;cego. Od Ciebie zaleĹźeÄ&#x2021; bÄ&#x2122;dzie, czy Wasza znajomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przerodzi siÄ&#x2122; w przyjaĹşĹ&#x201E;.

BLIĹšNIÄ&#x2DC;TA

WAGA

WODNIK

StaĹ&#x201A;eĹ&#x203A; siÄ&#x2122; marudny w sprawach zawodowych. Zdecydowanie zbyt czÄ&#x2122;sto skupiasz siÄ&#x2122; na swoich niedociÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;ciach i mankamentach u siebie niĹź u innych.

PowinieneĹ&#x203A; zaczÄ&#x2026;Ä&#x2021; doceniaÄ&#x2021; wĹ&#x201A;asne zalety, ktĂłrych masz niemaĹ&#x201A;o.

SkomplikujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; trochÄ&#x2122; Twoje relacje z partnerem. UzbieraĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; sporo róşniÄ&#x2026;cych Was spraw i teraz potrzebujecie czasu, aby sobie to na osobnoĹ&#x203A;ci na nowo poukĹ&#x201A;adaÄ&#x2021; w gĹ&#x201A;owach. PamiÄ&#x2122;taj, Ĺźe kompromisy w miĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci sÄ&#x2026; dobre, ale rezygnacja z siebie nie jest wskazana.

Bardzo moĹźliwe drobne kĹ&#x201A;opoty domowe.

MiÄ&#x2122;dzy TobÄ&#x2026; a resztÄ&#x2026; rodziny moĹźe dochodziÄ&#x2021; do sprzeczek wynikajÄ&#x2026;cych przede wszystkim z problemĂłw w komunikacji.

MĂłwicie o tym samym, ale róşnymi jÄ&#x2122;zykami.

Nie wyjaĹ&#x203A;niajcie na siĹ&#x201A;Ä&#x2122; draĹźliwych tematĂłw.

OchĹ&#x201A;oĹ&#x201E;cie i nabierzcie dystansu.

(22.06â&#x20AC;&#x201C;22.07)

SKORPION

RYBY

Zapowiada siÄ&#x2122; sympatyczny czas.

Nareszcie odetchniesz po ostatnich nerwowych chwilach. Koniecznie wybierz siÄ&#x2122; na imprezÄ&#x2122; ze znajomymi. BÄ&#x2122;dziesz teraz zwracaÄ&#x2021; na siebie uwagÄ&#x2122; innych ludzi. JeĹźeli jesteĹ&#x203A; samotny, wykorzystaj to i zdobÄ&#x2026;dĹş serce osoby, ktĂłra od dawna Ci siÄ&#x2122; podoba.

ChoÄ&#x2021; los nie poskÄ&#x2026;pi Ci drobnych zĹ&#x201A;oĹ&#x203A;liwoĹ&#x203A;ci, wszystko powinno ukĹ&#x201A;adaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; po Twojej myĹ&#x203A;li. Musisz jedynie liczyÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z przeszkodami, ktĂłre przy dobrych chÄ&#x2122;ciach uda Ci siÄ&#x2122; zgrabnie wyminÄ&#x2026;Ä&#x2021;.

WaĹźny okaĹźe siÄ&#x2122; spryt oraz szybkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; myĹ&#x203A;lenia i dziaĹ&#x201A;ania.

MoĹźliwy niespodziewany kĹ&#x201A;opot. Nawet nie prĂłbuj rozwiÄ&#x2026;zywaÄ&#x2021; go sam. PoradĹş siÄ&#x2122; osoby, do ktĂłrej masz najwiÄ&#x2122;ksze zaufanie.

WspĂłlnie na pewno wymyĹ&#x203A;licie sposĂłb, w jaki uda siÄ&#x2122; go zaĹźegnaÄ&#x2021; na dobre. BÄ&#x2026;dĹş spokojny, opanowany i pewny siebie. To da Ci duĹźÄ&#x2026; siĹ&#x201A;Ä&#x2122;.

LEW

STRZELEC

BARAN

Uda Ci siÄ&#x2122; pozbyÄ&#x2021; obowiÄ&#x2026;zku, ktĂłry z pozoru lekki, okazaĹ&#x201A; siÄ&#x2122; duĹźym ciÄ&#x2122;Ĺźarem.

Poczujesz siÄ&#x2122;, jakbyĹ&#x203A; odzyskaĹ&#x201A; wolnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;.

Zapragniesz siÄ&#x2122; bawiÄ&#x2021; i szaleÄ&#x2021;. Nie zapominaj jednak przy tym o obowiÄ&#x2026;zkach zawodowych. Przeoczenie bĹ&#x201A;ahej sprawy moĹźe CiÄ&#x2122; wiele kosztowaÄ&#x2021;.

PowinieneĹ&#x203A; zwrĂłciÄ&#x2021; wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; uwagÄ&#x2122; na swoje zdrowie. Zbyt duĹźo obowiÄ&#x2026;zkĂłw Ĺşle wpĹ&#x201A;ywa na TwojÄ&#x2026; odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, przez co Ĺ&#x201A;atwo Ĺ&#x201A;apiesz infekcje. Koniecznie zadbaj o bardziej higieniczny tryb Ĺźycia, wiÄ&#x2122;cej wypoczywaj, a dietÄ&#x2122; uzupeĹ&#x201A;nij w witaminy i mikroelementy.

Twoja ukochana osoba bÄ&#x2122;dzie miaĹ&#x201A;a teraz dla Ciebie mniej czasu. MoĹźesz poczuÄ&#x2021; Ĺźal, mimo Ĺźe bÄ&#x2122;dziesz rozumiaĹ&#x201A;, dlaczego tak jest. Nie popeĹ&#x201A;niaj bĹ&#x201A;Ä&#x2122;du i nie rzucaj siÄ&#x2122; samotnie w wir Ĺźycia towarzyskiego.

Szybko moĹźesz poĹźaĹ&#x201A;owaÄ&#x2021; takiego postÄ&#x2122;powania.

(21.04â&#x20AC;&#x201C;20.05)

(21.05â&#x20AC;&#x201C;21.06)

RAK

(23.07â&#x20AC;&#x201C;22.08)

(23.08â&#x20AC;&#x201C;22.09)

(22.12â&#x20AC;&#x201C;19.01)

(22.09â&#x20AC;&#x201C;22.10)

(20.01â&#x20AC;&#x201C;18.02)

(23.10â&#x20AC;&#x201C;21.11)

(22.11â&#x20AC;&#x201C;21.12)

7ÄŹXPDF]HQLD dokumentĂłw urzÄ&#x2122;dowych

s DNW\ XURG]HQLD s DNW\ PDÂ?Â&#x203A;HĂ?VWZD ]JRQX s GRNXPHQW\ UR]ZRGRZH s yZLDGHFWZD V]NROQH L GRMU]DÂ?RyFL s G\SORP\ XQLZHUV\WHFNLH s UHIHUHQFMH s GRNXPHQW\ XEH]SLHF]HQLRZH 2& L LQQH

(19.02â&#x20AC;&#x201C;20.03)

(21.03â&#x20AC;&#x201C;20.04)

SURIHVMRQDOQLH ]JRGQLH ] ]DVDGDPL SUDZD PLĂ&#x2020;G]\QDURGRZHJR

takĹźe TĹ UMACZENIA USTNE TĹ UMACZENIA SÄ&#x201E;DOWE Unit 6, King Street, Clifton Walk London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

TĹ&#x201A;umaczymy w wiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;ci jÄ&#x2122;zykĂłw m. in.: â&#x20AC;˘ angielski â&#x20AC;˘ niemiecki â&#x20AC;˘ rosyjski â&#x20AC;˘ francuski â&#x20AC;˘ chiĹ&#x201E;ski â&#x20AC;˘ hiszpaĹ&#x201E;ski â&#x20AC;˘ arabski â&#x20AC;˘ i wiele innych...

474-MAKIETA 4 108-116.indd 109

16/04/2013 11:17:15

474-MAKIETA 4 108-116.indd 110

16/04/2013 11:17:22

474-MAKIETA 4 108-116.indd 111

16/04/2013 13:18:11

112

SPORT piłka nożna + SKOKI

474-MAKIETA 4 108-116.indd 112

16/04/2013 11:17:29

KUCHNIE GRANIT MARMUR PIASKOWIEC ŁAZIENKI QUARTZ BLATY GRANITOWE I MARMUROWE PODŁOGI PARAPETY

ZADZWOŃ PO BEZPŁATNĄ WYCENĘ!

OBUDOWY WANIEN I UMYWALEK PODŁOGI I SCIANY

SCHODY ORAZ KOMINKI

DZIAŁAMY NA TERENIE CAŁEGO LONDYNU www.graniteworld.org.uk zeskanuj!

Granite World London Ltd Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue, Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex Grzegorz: 078 49933526, Tel. 02089028882 graniteworldlondon@gmail.com Akceptujemy karty:

474-MAKIETA 4 108-116.indd 113

16/04/2013 11:17:31

474-MAKIETA 4 108-116.indd 114

16/04/2013 13:20:27

474-MAKIETA 4 108-116.indd 115

16/04/2013 13:20:28

474-MAKIETA 4 108-116.indd 116

16/04/2013 13:20:30

finansowo-ksiÄ&#x2122;gowy 20 kwietnia 2013

Wyrwij i zachowaj

cooltura.co.uk

474_dodatek-finansowy.indd 1

15/04/2013 17:42:01

Ważne daty w rozliczeniu podatkowym i stawki podatków Wielkiej Brytanii rok podatkowy trwa od 6 kwietnia do 5 kwietnia następnego roku kalendarzowego.

Osoby samozatrudnione mają obowiązek rozliczenia się i przesłania Tax Return przed 31 stycznia następującym po 5 kwietnia poprzedniego roku.

Uwaga! Ustawowy termin składania papierowych Tax Returns to 31 października. Tax Return drogą internetową może być jednak złożony do 31 stycznia.

Wysokość podatku dochodowego (Income Tax), jaki będziemy musieli zapłacić, zależy przede wszystkim od wysokości naszych dochodów.

W

2 474_dodatek-finansowy.indd 2

Ulgi podatkowe Prawie każdy, kto mieszka w UK, ma prawo do tzw. Personal Allowance, czyli kwoty wolnej od podatku.

Jeżeli jesteś osobą niewidomą i nie jesteś w stanie podjąć pracy, w której wzrok jest niezbędny, możesz dodatkowo ubiegać się o Blind Person’s Allowance.

Uwaga!

Każdy legalnie zatrudniony na terenie Wielkiej Brytanii otrzymuje kod podatkowy składający się z liczb i liter. Kod podatkowy stanowi informację na temat tego, jak podatek jest

obliczany i jakie ulgi przysługują podatnikowi.

możesz ubiegać się o Statement of Earning od pracodawcy lub agencji, dla której pracowałeś.

Tax Refund, czyli Zwrot podatku zwrot podatku – kiedy się dochodowego ubiegać?

Aby ubiegać się o zwrot nadpłaconego podatku, potrzebny jest dokument P45 z każdego miejsca zatrudnienia w danym roku podatkowym oraz P60 z miejsca pracy, w którym byłeś zatrudniony na koniec roku podatkowego. Należy poprosić o te dokumenty każdą firmę lub agencję, dla której się pracowało.

Jeżeli zgubiłeś P45 lub P60,

 Jeżeli nie przepracowałeś całego roku podatkowego (6 kwietnia do 5 kwietnia) i nie wykorzystałeś przez to całorocznej ulgi podatkowej.  Jeżeli miałeś dwie lub więcej prac w jednym czasie i Twoje zarobki były bardzo niskie.

Uwaga! Czasami gdy pracujesz dla kilku pracodawców, może

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:03

Progi i stawki podatkowe w Wielkiej Brytanii (patrz także ramka obok) Rok podatkowy 2012/2013 Dochód

Wysokość podatku dochodowego

Wysokość podatku dochodowego dla oszczędności

£0 – £2,710 (stawka początkowa dla oszczędności)

---

10%

£0 – £34,370 (basic rate)

20%

20%

£34,371 – £150,000 (higher rate)

40%

40%

powyżej £150,000 (additional rate)

50%

50%

się okazać, że nie potrącono od Twoich zarobków wystarczającej kwoty podatku, czyli wystąpiła niedopłata z Twojej strony.  Jeżeli Twój jedyny pracodawca odliczał podatek bez uwzględnienia żadnej ulgi podatkowej, np. stosując kod podatkowy BR.  Jeżeli poniosłeś koszty związane ściśle z pracą etatową niepokryte przez Twojego pracodawcę (zwykle jednak pracodawca poinformuje Cię o tym), np. używałeś własnego samochodu do celów

służbowych bez zwrotu kosztów.  Jeżeli mając wysokie zarobki (opodatkowane 40- lub 50-proc. stawką), wpłaciłeś dotację na cele charytatywne i otrzymałeś odpowiedni certyfikat.  Jeżeli masz powyżej 65 lat i pracodawca zastosował tylko zwykłą ulgę podatkową.

Pamiętaj!

Jeżeli nigdy nie rejestrowałeś się jako samozatrudniony (self

employed), nie musisz nic robić po zakończeniu roku podatkowego. Wyjątek stanowi uzyskanie wysokich dochodów (przekraczających ok. £43,000).

Także jeśli masz dochody z wynajmu swojego domu lub jesteś pracownikiem firmy, w której pobierałeś dodatkowe korzyści (benefits in kind, poświadczone drukiem P11D), prawdopodobnie również będziesz musiał złożyć deklarację podatkową, czyli Tax Return.

Pamiętaj!

Osoby, które zarejestrowały się w HM Revenue & Customs jako self employed, mają bezwzględny obowiązek złożyć deklarację podatkową, czyli Tax Return, który Revenue wysyła podatnikom w kwietniu. Nawet jeśli nie miałeś żadnych dochodów z tego tytułu, nie powinieneś zaniedbać odesłania wypełnionego Tax Return, aby uniknąć poważnych kłopotów w przyszłości, np. orzeczenia kary sądowej.

Podatkiem objęte są:

Podatkiem dochodowym nie są objęte:

 zarobki pochodzące z zatrudnienia  zarobki pochodzące z prowadzenia własnej działalności gospodarczej  przychody z emerytury  zyski z większości oprocentowanych oszczędności  dochody z akcji (dywidend)  zyski z najmu  przychody z funduszu powierniczego

 zasiłki i benefity wypłacane przez rząd  wszystkie dochody zwolnione z podatków  Working Tax Credit – zasiłek dla osób o niskich dochodach  pożyczki loteryjne

3 474_dodatek-finansowy.indd 3

15/04/2013 17:42:04

Rozliczenia podatkowe W Wielkiej Brytanii 5 kwietnia zakończył się rok podatkowy. W nowym czeka nas trochę zmian, między innymi wzrasta wysokość kwoty zwolnionej od podatku.

Informacje na temat tego, o czym należy pamiętać podczas rozliczenia podatkowego, znajdziecie w tekście poniżej. nowym roku podatkowym 2013-2014 kwota wolna od podatku wzrasta do 9440 funtów.

W roku podatkowym 2012-2013 wynosiła ona 8105 funtów.

Oznacza to, że jeśli w ciągu roku zarobimy np. 20 000 funtów, to odejmując kwotę zwolnioną z podatku, będziemy mieli do zapłacenia tylko 2112 funtów (20% od kwoty 10 560 funtów przy kwocie wolnej 9440 funtów).

W

4 474_dodatek-finansowy.indd 4

Żeby rozliczyć się z podatku, potrzebujesz mieć National Insurance Number oraz zaświadczenie o wysokości zarobków w formie druków P45 albo P60. Dopuszczalne jest również Statement of Earnings, czyli pisemne zaświadczenie od pracodawcy o wysokości zarobków w danym roku podatkowym. Jeśli nie posiadamy powyższych druków, za to kolekcjonujemy tzw. payslipy, w zupełności wystarczą one do obliczenia wysokości zarobków oraz kwoty odprowadzonego już podatku.

Co ważne, nie trzeba mieć stałego numeru NIN (National Insurance Number), żeby otrzymać zwrot podatku. Wystarczy numer tymczasowy, który pracodawca ustala w prosty sposób. Najpierw następują litery TN (od: Temporary Number), potem data urodzenia w systemie DD MM RR, a na końcu literka oznaczająca płeć: M – male (mężczyźni), F – female (kobiety). Dla kobiety urodzonej 5 marca 1985 tymczasowy numer NIN będzie wyglądał następująco: TN 05 03

85 F. Oczywiście nie oznacza to, że numer ubezpieczenia nie będzie nam potrzebny w ogóle. Na dłuższą metę nie da się bez niego żyć. Nie dostaniemy bez niego np. europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego, która jest niezbędna, jeśli chcemy korzystać ze służby zdrowia w innych krajach Unii Europejskiej.

Self employed Nieważne, ile pieniędzy zarobiłeś w danym roku podatkowym, i tak

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:05

musisz się rozliczyć. Nawet jeśli nie zarobiłeś nic, musisz złożyć zeznanie podatkowe, w którym będzie widniało „zero”. Jeśli tego nie zrobisz, automatycznie zostanie Ci naliczona kara.

Na start 100 funtów, a potem kwota ta co jakiś czas wzrasta.

Jeśli myślisz, że unikniesz kary z powodu niewywiązania się z obowiązku składania deklaracji podatkowych, grubo się mylisz.

Wielka Brytania to kraj, który nie robi trudności w prowadzeniu działalności gospodarczej, a nawet sporo ułatwia. Jednak jeśli próbujesz oszukać system, to ten w końcu Cię dopadnie, nawet jeśli kilka lat udaje Ci się go zwodzić.

W najgorszym razie odwiedzi Cię policja skarbowa, która, jak żartują Brytyjczycy, ma większe uprawnienia od brytyjskiego wywiadu. Nie są to czcze żarty, bo sposobów na odzyskanie pieniędzy, które powinny trafić do kasy państwa, jest sporo. Najczęściej, jeśli dłużnik jest zatrudniony, zostanie mu zmieniony kod podatkowy. Oznacza to, że kwota wolna od podatku zostanie pomniejszona, i to sporo.

Wynika to z tego, że Inland Revenue (brytyjska skarbówka) może potrącić tylko 20% kwoty zwolnionej z podatku.

Powiedzmy, że jesteśmy winni urzędowi 1183,70 funtów.

Od wolnej kwoty (9440 funtów) odejmowana jest kwota 5923 funtów i dopiero od tej kwoty odlicza się 20%. Oznacza to również, że kwota wolna od podatku zmniejsza się drastycznie – do 3517 funtów.

Co jest potrzebne do rozliczenia?  Wyciągi z rachunków bankowych – podatek rozlicza się ze wszystkich wpływów na konto; nie ma znaczenia, czy posiadasz na te wpływy rachunki.  Miesięczne deklaracje podatkowe (Tax Deduction Statements) – prawdopodobnie otrzymałeś je

od osoby bądź instytucji, która zleciła ci pracę (w przypadku CIS).  Rachunki za wykonaną pracę oraz za wszelkie materiały użyte do jej wykonania.  Jeśli ponadto pracowałeś jeszcze na etacie lub kontraktcie, potrzebne będą Ci druki P60/ P45.

Partnership Ten rodzaj działalności to połączenie kilku self employed.

Jest korzystny, gdy wykonuje się dużą pracę, z której uzyskuje się duży dochód. Rozliczenie jest takie samo jak w przypadku osób samozatrudnionych, z tym że kwota przychodu dzieli się na liczbę partnerów w partnershipie.

LLP To połączenie Limited Company (LTD) oraz Partnership. Przy tego rodzaju działalności radzimy zdecydowanie korzystać z usług profesjonalnego księgowego.

Rozliczenie jest połączeniem rozliczeń podatkowych Partnership oraz LTD.

Limited Company Kiedy warto założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (Limited Company)? Powodów jest wiele. O kilku z nich piszemy poniżej.

Jeśli chodzi o rozliczenie firmy LTD, to nie różni się ono zbytnio od wyżej wymienionych.

Trzeba po prostu obliczyć podatek należny państwu na podstawie dochodu firmy. W tym celu potrzebujemy wszystkie dokumenty potwierdzające nasz przychód – druki z banku oraz faktury – a także potwierdzające nasze koszty, które będą odliczone od przychodu. Jeśli w ciągu roku przekroczymy określony limit przychodu, wejdziemy w rozliczenie podatku VAT, ale to już inna para kaloszy…

Polskie Biuro księgowe all financial services ltd - self – emPloyed (tax return) - emPloyed P60 - limited comPanies Pomagamy w uzyskaniu zasiłków Pomoc w uzyskaniu nin rejestracja i Prowadzenie księgowości: - self – emPloyed - limited comPany - emPloyed/contractor testy cscs

tel. 02089658333 kom. 07514995656

allfinancialservices@ymail.com

155a HigH street london nw10 4tr

profesjonalna

księgowość ç self employed, limited

company ç zwroty podatku, prowadzenie Payroll ç zarządzanie budżetem i finansami Rzetelność, terminowość i niskie ceny to nasze atuty!

Wszelkie formalności załatwiamy również online!

tel. 02073865843 mob. 07545241702 www.kancelariapodatkowa.co.uk

5 474_dodatek-finansowy.indd 5

15/04/2013 17:42:05

J

est to bezpłatnie wydawany przez Departament of Social Security (DSS) odpowiednik polskiego NIP-u, indywidualny numer nadawany raz na całe życie. Jest niezbędny do podjęcia (legalnej) pracy na terenie Wielkiej Brytanii, zatem jest także konieczny do rejestracji w brytyjskim systemie podatkowym i systemie ubezpieczeń społecznych. Jest również ważnym elementem mającym wpływ na wysokość odciąganych podatków oraz przy ubieganiu się o różnorakie benefity, ulgi, zasiłki i przy naliczaniu emerytury.

Tworzą go dwie litery, sześć cyfr i litera na końcu, np. AB 12 34 56 Z. O numer można się starać dopiero po znalezieniu pracy lub jeśli jesteśmy w stanie udowodnić, że jej aktywnie szukamy, a także posiadamy pisemne dowody odmowy zatrudnienia z trzech różnych miejsc.

W celu uzyskania NIN należy zadzwonić pod numer 0845 6000 643, by umówić się na osobiste spotkanie. Jest to gorąca linia i czasem nawet przez kilka tygodni nie można się pod ten numer dodzwonić.

Trzeba jednak być wytrwałym, gdyż National Insurance Number jest niezbędny przy ubieganiu się o wszelkiego rodzaju zasiłki, jak również przy obliczaniu wysokości ewentualnej

National Insurance Number (numer ubezpieczenia społecznego w UK) Barclays & Financial Republic work together with as an approved new business partner

Polskie Biuro Rachunkowe, Tooting Broadway, 40 Tooting High Str. London, SW17 0RG

02086 823 950, 02087 674 088 www.financialrepublic.org.uk, www.rozliczenia-online.com, www.rejestracjaspolek-online.com

6 474_dodatek-finansowy.indd 6

1. Rejestracja spółek LTD, PLC 2. Rejestracja działalności gospodarczej 3. Doradztwo podatkowe z zakresie spółek LTD , PLC 4. Rozliczanie Self Employed 5. Rozliczanie spółek LTD, PLC 6. Rejestracja oddziałów spółek brytyjskich w Polsce 7. Spółki, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Raje podatkowe 8. Rozliczenia VAT cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:07

emerytury. Jeżeli posiadamy NIN, płacimy też dużo mniejsze podatki.

Rodzaje NIN  Temporary – numer tymczasowy; dostajemy go, zaczynając pracę, gdy nie mamy jeszcze stałego NIN. Jest on również dla osób, które przyjechały do UK do pracy na krótki okres, na przykład na wakacje.  Permanent – numer stały; po otrzymaniu go koniecznie musimy go podać naszemu pracodawcy. Posiadanie stałego NIN wpływa na zmniejszenie płaconego przez nas podatku.

Jakie dokumenty są potrzebne do wyrobienia NIN? Po otrzymaniu listu potwierdzającego spotkanie należy skompletować kilka ważnych dokumentów, które będziemy musieli ze sobą zabrać. Są to:  paszport lub dowód osobisty,  dokument potwierdzający zatrudnienie (może to być kontrakt, list od pracodawcy lub payslip, czyli odcinek płacowy wystawiany przez pracodawcę),  dokument poświadczający nasz adres zamieszkania w Wielkiej Brytanii (np. umowa najmu, rachunek telefoniczny, wyciąg z konta bankowego).

Po kilku tygodniach otrzymamy pocztą zawiadomienie o przyznaniu NIN, a w następnej kolejności NIN w postaci plastikowej karty. Po otrzymaniu tego numeru składka na ubezpieczenie społeczne odciągana jest przez pracodawcę z pensji pracownika i wynosi 11% wynagrodzenia brutto.

Jeśli nie znamy zbyt dobrze języka angielskiego lub nie czujemy się na siłach, by osobiście umówić się na spotkanie, warto zwrócić się z tym problemem do profesjonalnej firmy, takiej jak

Sara-Int Ltd, tel. 0208 846 3606.

NIN – jak długo czekamy?

Zgodnie z ustawą może to potrwać do 6 tygodni. Ale uwaga! W pierwszej kolejności należy spodziewać się listu o przyznaniu NIN. Będzie on zawierać nasz National Insurance Number. Następnie po kilku tygodniach możemy spodziewać się plastikowej karty NIN. W tym miejscu należy zaznaczyć, że karty tej nie możemy zgubić, bo jej duplikat bardzo trudno uzyskać.

Czasem możemy go nie otrzymać wcale. Jeśli zauważymy błędne informacje na naszej karcie, jak np. błąd w nazwisku czy imieniu, jak najszybciej trzeba to zgłosić, bo karta NIN jest w takim przypadku nieważna.

Brak NIN – co się dzieje?

Brak National Insurance Number powoduje, że urząd podatkowy (Inland Revenue) nada nam zastępczy kod podatkowy (Emergency Tax Code), który z reguły jest o wiele wyższy i może czasami dochodzić do ponad 50% wypłaty.

Pamiętaj!

Jeżeli pracujesz legalnie, jesteś zobowiązany do płacenia składek

na ubezpieczenie społeczne (National Insurance Contribution).

Dodatkowo musisz opłacać podatek dochodowy. Deklaracje w HM Revenue & Customs (HMRC) można składać za ostatnie 6 lat.

W przypadku osób zatrudnionych odprowadzaniem podatku zajmuje się pracodawca, który potrąca podatki z pensji pracownika. Każdy pracownik posiada tzw. kod podatkowy, który

pozwala pracodawcy obliczyć wysokość podatku. Jeżeli nie posiadasz numeru NIN (National Insurance Number) lub posiadasz numer tymczasowy (Temporary National Insurance Number), a Twój kod podatkowy rozpoczyna się od liter BR (emergency tax) – będziesz płacił wysokie podatki.

Nadpłata w wysokości emergency tax zostanie Ci zwrócona po dostarczeniu pracodawcy numeru NIN lub przy rocznym rozliczeniu podatkowym.

Do rocznego rozliczenia podatkowego będziesz potrzebował dokumentu P45 i P60 (otrzymujesz je od pracodawcy), które należy wysłać na adres brytyjskiego biura podatkowego Inland Revenue.

Można też bezpośrednio udać się do najbliższego oddziału, gdzie uzyskasz informacje, jak odzyskać podatek.

Więcej informacji można uzyskać, kontaktując się z pracownikami firmy Sara-Int Ltd, tel. 0208 846 3606.

7 474_dodatek-finansowy.indd 7

15/04/2013 17:42:08

VAT, czyli rozliczenia w UK Wielkiej Brytanii obowiązkiem rejestracji VAT obłożona jest każda działalność gospodarcza, której obroty sięgają minimum £77.000 w skali roku. Dla działalności o mniejszych obrotach istnieje możliwość dobrowolnej rejestracji VAT. Natomiast „podmioty nieaktywne” nie mogą ubiegać się o numer VAT. Podatek VAT, czyli należność od wartości dodanej, jest naliczany w większości działalności businessto-business oraz business-toconsumer na terenie w Wielkiej Brytanii. Od 1 stycznia 2011 r. standardowa stawka VAT wynosi 20%.

Ważną informacją jest również to, iż w obrotach tzw. wewnątrzwspólnotowych przekraczających kwotę £600.000

W

8 474_dodatek-finansowy.indd 8

(import do Wielkiej Brytanii) lub £250.000 (eksport) obowiązkowe jest składanie comiesięcznych deklaracji do urzędu statystycznego.

Dla własnego bezpieczeństwa do tego typu deklaracji najlepiej znaleźć odpowiedniego, zaufanego agenta. Rozliczenia VAT są bowiem kompleksową usługą, wymagającą szczególnej uwagi i fachowej wiedzy dotyczącej zarówno dostępnych zwolnień i zniżek, jak też choćby odpowiedniego zaksięgowania rozliczeń w urzędzie podatkowym.

VAT w systemie Flat Osoby samozatrudnione (self employed) lub firmy Ltd będące płatnikiem podatku VAT, których

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:09

obrót roczny nie przekracza £150.000, mogą zarejestrować się w systemie Flat Rate Scheme. VAT to podatek dodawany do wartości sprzedawanych dóbr i usług.

Podmiot płacący VAT ma prawo do odzyskania go od fiskusa. Jeżeli natomiast sprzedaż przewyższa kupno, różnica VAT musi być zapłacona do fiskusa. Odbywa się to kwartalnie.

Jest to podatek uproszczony, który oblicza się, przyjmując za podstawę kwotę brutto sprzedaży i mnożąc ją przez odpowiedni procent, który zależy od rodzaju prowadzonej działalności. Jednak nie zawsze ta forma rozliczenia jest korzystna.

Co to daje?

W przypadku standardowych rozliczeń podatku VAT (czyli 15%) osoby prowadzące działalność płacą lub otrzymują zwrot VAT-u z HMRC. Natomiast dla zarejestrowanych w systemie Flat Rate Scheme kwota podatku

VAT odprowadzonego do HMRC uzależniona jest od obrotu oraz rodzaju działalności.

Poniesione koszty i zapłacony w związku z tym podatek VAT jest pomijany (z wyjątkiem wydatków kapitałowych powyżej 2000 funtów), jednak wysokość stawki VAT jest znacznie niższa i wynosi dla porównania tylko 7,5% dla firm zarejestrowanych jako building services (usługi budowlane). W przypadku firm budowlanych labour only building or construction services, których koszty związane z zakupem materiałów nie przekraczają 10% obrotu, wysokość stawki podatku VAT wynosi 11,5%.

W systemie Flat można pozostać tak długo, aż obroty firmy nie przekroczą £225.000 w skali roku.

– Należy również pamiętać, że w pierwszym roku rejestracji w powyższym systemie firma otrzymuje dodatkową ulgę. Polega ona na redukcji stawki podatku VAT o 1%, co w podsumowaniu

Uwaga!

Musisz dokonać rejestracji VAT, jeśli:  obrót Twojej firmy w ostatnich 12 miesiącach przekroczył limit rejestracji VAT (obecnie £77.000),  w ciągu najbliższych 30 dni spodziewane obroty Twojej działalności mogą przekroczyć ww. limit,  państwo przejmie działalność w następstwie tego, że obroty spełniają jeden z warunków podanych powyżej, dokonasz zakupów w innych krajach Unii Europejskiej,  których wartość przekroczy limit rejestracji w roku kalendarzowym.

Co istotne, nie ma kar za brak rejestracji w terminie.

rocznym może pomóc zaoszczędzić niemałą sumę – doradza Renata Tariq, specjalista od podatków z firmy Sara-Int Ltd. Kolejną zachętą dla firm, aby rozliczały się w systemie Flat, mogą być dużo niższe opłaty – w porównaniu z rozliczeniami standardowymi – związane z rozliczaniem podatku VAT, pobierane przez biura rachunkowe.

Wyjątki!

Niestety, są przypadki, że opcja Flat Rate Scheme może okazać się mniej korzystna dla rozliczającego niż standardowa, pomimo że stawka podatku VAT jest znacznie niższa.

Każdą działalność oraz każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie.

BIURO KSIĘGOWE AUTORYZOWANY AGENT HM REVENUE & CUSTOMS

KSIĘGOWOŚĆ Û rejestracja i rozliczenia dla self-employed, partnership i Ltd Û wszelkie formalności związane z podatkiem VAT Û Tax Refund – zwrot nadpłaconego podatku dla osób zatrudnionych Û Payroll – lista płac pracowników

BENEFITY SPRAWY URZĘDOWE DIRECT ACCOUNTING LTD Business and Technology Centre Bessemer Drive Stevenage SG1 2DX Tel: 0741 533 3943

Evelast House, 1 Cranbrook Lane London N11 1PF ARNOS GROVE Tel: 0208 362 0145, 0208 362 0138 Fax: 0208 211 3518

www.direct-accounting.co.uk • info@direct-accounting.co.uk

9 474_dodatek-finansowy.indd 9

15/04/2013 17:42:09

Rodzaje inwestycji finansowych Jest wiele sposobów na pomnażanie swoich pieniędzy. Jedni wolą oszczędzać, inni inwestować. Jeszcze inni grają w Lotto. W tym artykule podajemy kilka możliwości inwestowania i oszczędzania. ndywidualne konto oszczędnościowe oferowane przez banki jako produkt finansowy dla mieszkańców Wielkiej Brytanii nazywa się

I

ISA

Jest ono przeznaczone do celów inwestycyjnych i oszczędnościowych i ma korzystny status podatkowy.

Oznacza to, że pieniądze wniesione na konto ISA po podatku dochodowym nie podlegają dalszemu opodatkowaniu.

Zakładając takie konto i gromadząc na nim środki pieniężne (obecnie od 5760 funtów do 11

520 funtów rocznie), możemy nimi dysponować bez ograniczeń. Oznacza to, że możemy je wycofać w każdym momencie, nie płacąc za nie podatku. Fundusze te nie mogą być stosowane jako zabezpieczenie kredytu. Nie można również traktować konta ISA jako produktu emerytalnego, ale może ono być czymś w rodzaju dodatkowego zabezpieczenia na starość, tym bardziej że pieniądze składane na takim koncie procentują bardziej niż składka emerytalna. Dodatkowym plusem jest też to, że nie trzeba czekać, aż nabędziemy praw emerytalnych, aby skorzystać

z tych świadczeń.

Więcej informacji dostaniecie w oddziale swojego banku, ponieważ to ogólnodostępny produkt.

Lokaty bankowe Lokaty bankowe to w skrócie inwestycja finansowa polegająca na powierzeniu środków finansowych bankowi. W zamian za ulokowane depozyty pieniężne banki płacą deponentom odsetki. Ich wysokość zależy głównie od czasu trwania zadeklarowanego depozytu i stóp procentowych na rynku. Oprocentowanie może być stałe albo zmienne. Banki uzyskują w zamian

prawo do dysponowania powierzonymi im środkami pieniężnymi, udzielając na ich podstawie kredytów lub je inwestując. Depozyty stanowią podstawowe źródło finansowania działalności kredytowej prowadzonej przez banki.

Depozyty na żądanie (a’vista) to głównie pieniądz transakcyjny gromadzony na rachunkach bieżących i pomocniczych. Ich właściciele mogą dysponować pieniędzmi w każdej chwili. Za depozyty a’vista banki oferują stosunkowo niską lub zerową stopę procentową.

Depozyty terminowe (zwane też lokatami terminowymi) to środki pieniężne, które nie są po-

Zawód: trader. Jak znaleźć dla siebie pewny sposób na pracę w czasach kryzysu pojawić się w każdej chwili – wystarczy dysponować kapitałem i zacząć od strategii o najmniejszym ryzyku.

Dla wielu osób inwestycje w Forex są raczej sposobem na pracę dodatkową niż główne zajęcie. Tymczasem trader to pełnoprawny zawód, który może stać się głównym źródłem bardzo wysokich dochodów. O tym, w jaki sposób zamienić doraźne inwestycje w zawód i jak inwestować, by zarabiać, a nie tracić, zapytaliśmy Sebastiana Urbańskiego – założyciela Szkoły Inwestorów Giełdowych (www. szkola-forex.pl).

Rynek inwestycji wydaje się mocno niestabilny, ale – paradoksalnie – to właśnie na nim można dorabiać się w czasach kryzysu. Odpowiednie doświadczenie i techniki pozwalają dzielić kapitał w taki sposób, by zmniejszać ryzyko. O co toczy się gra? Potencjalne zyski są naprawdę kuszące, o wiele większe niż na lokatach lub na kontach oszczędnościowych. W przypadku giełdy, a zwłaszcza rynku Forex, trzeba jednak wiedzieć, co robić. I nie chodzi tu o umiejętności matematyczne, jak sądzi wiele osób.

– Forex to nie wyższa matematyka, a inwestor wcale nie musi znać się na skomplikowanych obliczeniach – mówi nam Sebastian Urbański, założyciel szkola-forex.pl, który sam już od 8 lat z powodzeniem inwestuje w Forex.

Nauka inwestowania to nauka strategii i poznawanie gotowych rozwiązań, które w pewnym momencie wykorzystujemy. Giełda to biznes, na którym można

10 474_dodatek-finansowy.indd 10

Efektywne inwestycje polegają tak naprawdę na trafnej ocenie ryzyka. Do Szkoły Forex trafiają osoby o różnym stopniu zaawansowania: od zupełnie początkujących po doświadczonych inwestorów giełdowych, którzy chcą wzbogacić portfel inwestycyjny o opcje dostępne na rynku Forex. – Tak naprawdę wszyscy uczestnicy moich kursów mają jednakową szansę na to, by stać się traderami. Nawet osoby, które nigdy wcześniej nie miały do czynienia z giełdą, mogą odnieść sukces, jeśli chcą zdobywać wiedzę – podkreśla nasz rozmówca.

Na czym polega nauka inwestycji? - Szkola-forex.pl oparta jest głównie na komunikacji. Forum i chatroom umożliwiają wykładowcom prowadzenie zajęć na żywo. Dzięki temu inwestorzy zdobywają wiedzę systematycznie i na kolejnych spotkaniach stopniowo zagłębiają się w coraz bardziej zaawansowane techniki.

Na pytanie o to, dlaczego właśnie Forex, Sebastian Urbański odpowiada bez wahania: – Ponieważ zarabiamy w każdych warunkach ekonomicznych. Forex to cały rynek, a nie firma, więc nie grozi mu bankructwo - nawet w czasach kryzysu można przeprowadzać na nim udane transakcje.

Artykuł sponsorowany

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:10

trzebne do finansowania bieżącej działalności, a mogą przynieść dochód w postaci wyższego oprocentowania. Ponieważ powierzone bankom środki pozostają do ich dyspozycji przez dłuższy czas, płacą one za depozyty terminowe wyższe odsetki.

W celu zapewnienia bezpieczeństwa wkładów bankowych objęte są one w zdecydowanej większości krajów systemem gwarantowania depozytów.

Oznacza to, że nawet w przypadku bankructwa banku klienci mogą odzyskać całość lub część swoich wkładów (zazwyczaj do określonej kwoty). Tworzone są w tym celu specjalne fundusze, które w razie potrzeby wypłacającą poszkodowanym klientom rekompensaty.

Zapytaj w swoim banku o aktualną stopę oprocentowania na swoim koncie. Zainteresuj się także kontem typu saving accounts. Na nim na bieżąco możesz trzymać pieniądze, które zazwyczaj oprocentowane są trochę wyżej niż na rachunkach bieżących – current accounts.

Fundusze inwestycyjne Fundusz inwestycyjny to forma wspólnego inwestowania polegająca na zbiorowym lokowaniu środków pieniężnych wpłaconych przez uczestników funduszu.

Uczestnikami mogą być zarówno osoby indywidualne, jak i osoby prawne oraz podmioty nieposiadające osobowości prawnej.

Idea funduszy inwestycyjnych wzięła się z pomysłu wspólnego inwestowania, który pojawił się w Holandii w 1774 r. W USA fundusze rozpoczęły działalność w latach 20. XX w. (Investment Funds, Mutual Funds). W Europie lokalne regulacje pozwalają na różnorodne formy wspólnego inwestowania: niemieckie Specialfonds, francuskie SICAV i OPCI. Na światowym rynku finansowym wyróżnić można kilka typów fun-

duszy inwestycyjnych. Podstawowe typy to:  fundusze otwarte, FIO (fundusze o zmiennej liczbie tytułów do uczestnictwa w funduszu jednostek uczestnictwa)  fundusze zamknięte, FIZ (fundusze o zasadniczo stałej liczbie tytułów uczestnictwa certyfikatów inwestycyjnych).

Inwestycje giełdowe Giełda papierów wartościowych to rynek, na którym maklerzy dokonują na rachunek klientów transakcji kupna-sprzedaży papierów wartościowych, np. akcji (obligacji skarbowych i korporacyjnych), warrantów, opcji lub certyfikatów inwestycyjnych.

W Wielkiej Brytanii działa London Stock Exchange (LSE). To jedna z największych pod względem obrotów giełda papierów wartościowych na świecie. Została założona w 1801 r. Jej obecna siedziba mieści się na Paternoster Square, niedaleko katedry św. Pawła w Londynie.

Obecnie rynkiem, który jest najbardziej popularny i dostępny niemal na wyciągnięcie ręki dla przeciętnego zjadacza chleba, jest rynek walutowy, zwany Forexem.

Forex (Foreign Exchange) jest największym rynkiem na świecie, jego obroty sięgają około 4,5 bilionów dolarów amerykańskich dziennie. Jednak jest to wartość obrotu, a nie zaangażowanych środków, gdyż rynek ten jest bardzo mocno lewarowany. Każdej transakcji może bowiem odpowiadać jedynie

0,2% wartości kontraktu, zatem gotówka angażowana w tym przypadku jest 500 razy mniejsza. Gdyby wszystkie transakcje odbywały się przy takim poziomie lewarowania, dałoby to kwotę zaangażowanych środków równą 14 mld dolarów, czyli większą niż obroty na giełdach papierów wartościowych, gdzie nie występuje dźwignia finansowa.

Większość obrotów generują foreksowcy, a około 20% stanowią transakcje funduszy, banków inwestycyjnych i osób prywatnych.

Rynek ten, co nietypowe, otwarty jest 24 godziny na dobę, od godz. 23 w niedzielę do godz. 22 w piątek (według czasu środkowoeuropejskiego). Największą zaletą jest jego ogromna płynność powodująca, że sprzedaż lub kupno dowolnej ilości waluty w każdym momencie nie stanowi problemu, poza przypadkami zleceń zbyt małych (np. poniżej równowartości 100 dolarów).

Forex jest rynkiem typu OTC (ang. Over The Counter), czyli zdecentralizowanym, bez pojedynczej globalnej jednostki nadzorującej obrót. W Wielkiej Brytanii instytucją taką jest Financial Services Authority (FSA).

Mimo że Forex jest bardzo starą giełdą, obecnie przeżywa rozkwit, a to za sprawą coachów i trenerów, którzy często, przerzucając się ze szkoleń NLP, na które powoli mijała moda, zaczęli prowadzić kursy dotyczące obsługi rynku walut.

Jest to tym prostsze, że grać na Forexie można nawet na telefonie komórkowym.

11 474_dodatek-finansowy.indd 11

15/04/2013 17:42:11

Każdego roku w centrum Londynu obserwujemy ten sam fenomen – tłumy zahipnotyzowanych klientów, zarówno londyńczyków,

SALE

i kupić klasyczne ubrania, na które normalnie nas nie stać. Jednym ze sposobów, jaki praktykuję, jest kupowanie czegoś na następny sezon. Np. w sierpniu kupiłam 5 golfów w cenie jednego. Często również kupuję coś w normalnej cenie tuż przed rozpoczęciem sales, a potem idę to oddać i ekspedientka mówi mi wtedy, że teraz jest half price, więc jeszcze zyskuję. Odczekuję też często kilka dni, ponieważ ceny cały czas spadają – dodaje Ewa. – Potrafię wstać wcześnie rano i koczować przed sklepem tylko po to, aby zgarnąć

sły n y m

Po

Coroczna pokusa

jak i turystów, gotowych wydać tysiące funtów na „superokazje”, które, jak się później okazuje, nie do końca były okazjami.

Wyprzedaże sprawiają, że nasz mózg szaleje i działa jak w amoku.

– Nie potrafię oprzeć się pokusie.

Można powiedzieć, że żyję od wyprzedaży do wyprzedaży – przyznaje 31-letnia Ewa, pracująca w dziale PR w Londynie.

– Warto wydać pieniądze

śc i

Z

niżki sięgają nawet do 75%. Doradzamy, co, gdzie, za ile i jak kupować.

sz

dno

Każdy szanujący się „shopoholik” wie, że Londyn symbolizuje głównie jedno – wielkie wyprzedaże! Mimo kuszących okazji w internecie brytyjska stolica to nadal miejsce, w którym można upolować najwyższej jakości produkty po najniższych cenach.

a

cz Ę

Jak robić taniej zakupy.

Wyprzedaże w Londynie

najlepsze produkty – opowiada 22-letnia Brytyjka Ann. – W mojej rodzinie większość prezentów kupujemy sobie po świętach, bo właśnie wtedy można dostać wymarzone ciuchy za pół ceny – dodaje.

Jak mądrze kupować Istnieją sposoby, poparte nauką i psychologią, które powstrzymują nasze prymitywne instynkty przed wydawaniem ciężko zarobionych pieniędzy na produkty poniekąd nam niepotrzebne. Tim Dension, psycholog z instytutu badawczego Synovate, radzi, jak oprzeć się pokusie: – Pamiętajmy, że kluczem do najbardziej efektywnych zakupów jest nabywanie tylko tych ciuchów, butów i dodatków, które naprawdę na ciebie pasują i rzeczywiście są w twoim stylu. Nie kupuj 15-centymetrowych szpilek czy ozdobnych dżinsów, do których wciśniesz się tylko wówczas, jeśli schudniesz kilka kilogramów.

Kupuj tylko te dodatki, których naprawdę potrzebujesz.

Nie przegap „okazji” – Podczas wyprzedaży nie patrzymy na pierwotną cenę.

Najważniejsze, że jest to „superokazja” – twierdzi Denison.

12 474_dodatek-finansowy.indd 12

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:12

Poradnik dla rozsądnych klientów Wyprzedaże są jak alkohol – zamydlają nam oczy i sprawiają, że puszczają nam hamulce. Doradzamy, jak kupować na trzeźwo (nawet jeśli wypiłeś herbatę z rumem przed wyjściem z domu).  Pierwszy przystanek: buty. Podczas wyprzedaży na pierwszy strzał idą buty! Trik polega na tym, żeby wypatrzyć swoją wymarzoną parę kilka dni wcześniej, upewnić się, że mają Twój rozmiar, a potem wrócić po nie podczas wyprzedaży.  Zapoznaj się z polityką zwrotów. Jeśli widzisz coś, co Ci się podoba, ale nie jesteś w 100% przekonany do zakupu, kup to mimo wszystko. W większości sklepów możesz domagać się zwrotu pieniędzy za produkty kupione na wyprzedaży do jednego tygodnia.  Jeśli coś Ci się podoba, nie czekaj z kupnem. Kupuj na początku wyprzedaży, kiedy ceny są wyższe, ale masz dostęp do najlepszych produktów.

S

 tawiaj na jakość. Odzież z high street jest co prawda najbardziej na czasie, ale podczas wyprzedaży chodzi o to, aby wytropić produkty od najlepszych projektantów, na które normalnie nie byłoby Cię stać.  Zgarnij coś wyjątkowego. Ponadczasowa klasyka to podstawa, kup więc tę małą czarną albo klasyczny płaszcz – szczególnie że często możesz liczyć na 75% zniżki.  Trzymaj się z daleka od sezonowych torebek. Staraj się nie kupować torebek, po których od razu można rozpoznać, z jakiego są sezonu. Najlepiej szukaj ponadczasowych stylów, które nigdy nie wyjdą z mody, np. czarne torby ze skóry znanych projektantów.  Nie kupuj czegoś tylko dlatego, że jest tanie. Często duże obniżki sprawiają, że nie potrafimy oprzeć się pokusie.

Pamiętaj jednak, że jeśli nie kupiłabyś danego produktu w cenie oryginalnej, absolutnie nie kupuj go w promocji.

– Czujemy się pospieszani.

Jesteśmy jak zahipnotyzowani i wydaje nam się, że wszystko jest dużo tańsze niż zwykle. Jesteśmy pod wrażeniem 75-procentowej obniżki i nie myślimy o cenie, jaką w rzeczywistości płacimy – dodaje.

Kobiety lepiej „polują” – Zarówno kobiety, jak i mężczyźni potrafią ślepo wydawać pieniądze podczas wyprzedaży, ale w inny sposób – twierdzi Denison. – Mężczyźni nie zawsze wiedzą, ile dany produkt kosztuje bez zniżki, dlatego że mniej kupują. Kobiety natomiast

będzie następne i tańsze – doradza Amy.

gdy inni znajdują lepsze oferty niż oni.

Nadmierne kupowanie daje nam „kopa”

Bierz gotówkę – oszczędzisz!

Kiedy widzimy coś, co nam się podoba, w naszym mózgu następuje wybuch dopaminy – substancji chemicznej, która działa podobnie do heroiny. Taki haj chemiczny nie pozostaje z nami długo, ale możesz być na nim permanentnie, jeśli uważasz, że wyprzedaże dają ci przyzwolenie, aby bez przerwy kupować. Panuje również tzw. społeczna konkurencja, która wiąże się z tym, że czujemy zawód, jeśli znajomi lub rodzina znajdą lepsze okazje. Badania na 2 tys. kupujących przeprowadzone przez Corinne Sweet, psychologa konsumentów, dla YouGov pokazały, że 78% kupujących odczuwa zawód i poczucie winy,

Badania udowodniły, że płacenie gotówką jest dużo boleśniejsze niż kartą. Podawanie kasjerowi pieniędzy stymuluje w naszym mózgu rejony, które wywołują dyskomfort psychiczny. Dlatego wybierając się na wyprzedaże, warto zamiast karty płatniczej zabrać ze sobą gotówkę.

Oszczędzaj z… mężczyzną!

Mężczyźni zawsze się stresują podczas zakupów. Udowodniono, że para może robić zakupy razem przez 70 minut, dopóki nie zacznie się kłócić. Mężczyźni szybciej mają dosyć, podczas gdy kobiety chcą szukać dłużej. Jeśli więc nie chcesz za dużo wydać, zabierz na zakupy chłopaka. (KZ)

są lepsze w wynajdywaniu najatrakcyjniejszych ofert, aczkolwiek zamiast liczyć, ile tak naprawdę wydały, skupiają się na tym, ile zaoszczędziły – dodaje Denison.

Brytyjka Amy z Brighton zawsze bierze ze sobą notatnik i długopis, kiedy wybiera się na styczniowe wyprzedaże.

– Podczas oglądania ciuchów, jak coś mi się spodoba, notuję to: co to jest, jaką ma cenę, gdzie się znajduje. Jak skończę, wracam w to miejsce. Jeśli dany produkt dalej tam jest, a ja nadal czuję, że go chcę, to go kupuję. Często jednak, jak wracam, dana rzecz już nie wydaje mi się taka wyjątkowa, a jeśli już tego nie ma, to znaczy, że dobrze, że nie kupiłam, bo

13 474_dodatek-finansowy.indd 13

15/04/2013 17:42:12

Mniejsze płatności a remanent w domowym budżecie s sły n y m

Po

14 474_dodatek-finansowy.indd 14

śc i

J

eśli wydatki są większe niż dochody, trzeba gdzieś znaleźć pieniądze na załatanie dziury. Jak się do tego zabrać?

Zrób spis inwentarza. Żeby w ogóle móc planować domowy budżet, musisz wiedzieć, co masz po stronie majątku, a co po stronie zobowiązań, a także jakie są Twoje comiesięczne przepływy pieniędzy. Żeby to sprawdzić, weź kartkę i podziel ją na trzy części.

W pierwszej wpisz wszystkie oszczędności (jeżeli je masz): lokaty, inwestycje w fundusze, pieniądze na czarną godzinę odłożone na koncie. W drugiej wpisz swoje długi: pożyczki od rodziny, wykorzystane limity debetu na koncie i kredytu na kartach, kredyty ratalne, gotówkowe, na samochód. Obok każdego z długów wpisz ratę, którą co miesiąc musisz spłacać.

W trzeciej wpisz miesięczne dochody, ale bez premii i dodatkowych wpływów – tylko to, co jest pewne.

Sprawdź elastyczność budżetu. Teraz czas zorientować się, na co wydajesz pieniądze.

Większość z nas nie planuje wydatków, nic więc dziwnego, że pieniądze przeciekają nam przez palce. Czas z tym skończyć. Przez miesiąc zbieraj paragony i zapisuj wszystkie wydatki – osobno na żywność, osobno na inne rzeczy.

Podlicz wszystko. W ten sposób

dno

Kryzys kryzysem, a żyć trzeba. Zarabiasz, ale wydatków masz tyle, że najzwyczajniej w świecie nie wystarcza na normalne funkcjonowanie? Kiedyś ratował Cię debet na koncie, ale i on przestał już wystarczać? Radzimy, co zrobić, aby uporządkować swoje finanse.

z

cz Ę

a

poznałeś najbardziej elastyczną część domowego budżetu. Obok wpisz listę rat różnych długów, które spłacasz (porządkowałeś je w poprzednim kroku), i zsumuj wszystkie. To druga, mniej elastyczna część wydatków.

W trzeciej części wpisz wszystkie stałe rachunki: telefon, prąd, gaz, czynsz, telewizja kablowa, kredyt hipoteczny, internet, raty za angielski dla dziecka, składka polisy na życie. Teraz czas na dwie operacje rachunkowe.

1

Porównaj trzy obliczone przed chwilą części wydatków ze stałymi dochodami. Jeśli wydatki są wyższe od dochodów, trzeba będzie działać. Jeśli nie – jest dobrze, ale... nie spoczywaj na laurach i nie odkładaj tej wiedzy w kąt. Twój budżet jest dobrze skonstruowany nie wtedy, kiedy z trudem się dopina, ale wtedy, kiedy pozwala na generowanie dodatkowych pieniędzy na oszczędności, bez których nie ma co mówić o bezpiecznych rodzinnych finansach.

Sprawdź elastyczność wydatków. Jaką ich część stanowi suma spłat zadłużenia i stałe rachunki? Jeśli to ponad połowa wszystkich wydatków, to kolejnym krokiem jest przyjrzenie się bliżej właśnie tej części budżetu. Jeśli jest inaczej i większość stanowią wydatki na życie, to te trzeba będzie obejrzeć dokładniej.

2

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:15

Dobrą metodą na zabezpieczenie swojego budżetu jest stary, sprawdzony sposób – oszczędzanie. Jeśli już jesteś w stanie kontrolować swoje wydatki i z miesiąca na miesiąc Twoja sytuacja finansowa się poprawia, można pomyśleć o zainwestowaniu swoich pieniędzy.

To, czy powinieneś lokować część pieniędzy poza bankiem, zależy od kilku przesłanek, związanych z Twoim wiekiem, sytuacją rodzinną i finansową oraz planami na przyszłość.

Brzmi to

jak początek jakiegoś nudnego (bo zbyt mądrego) wykładu, ale tak naprawdę jest bardzo proste. Otóż w oszczędzaniu pieniędzy powinieneś podjąć mniejsze lub większe ryzyko i zabrać część pieniędzy z banku wtedy, gdy spełniasz co najmniej jeden z poniższych warunków.

Po pierwsze, masz cel, na który długoterminowo chcesz oszczędzać. Większość z nas żyje z dnia na dzień, a szczytem planowania finansowego jest chęć remontu mieszkania w przyszłym roku bądź wymiany samochodu za dwa lata. Ale być może Twój

Jesteś drobnym przedsiębiorcą? Masz jednoosobową firmę?

Nawet jeśli nie myślisz o emeryturze, to prędzej czy później dotrze do Ciebie świadomość, że od państwowego systemu emerytalnego dostaniesz marne grosze i jeśli sam nie zadbasz o dostatnią jesień życia – będziesz biedował. Odkładanie kilku funtów miesięcznie z myślą o przyszłej emeryturze jest koniecznością. Tym większą, im mniej lat zostało Ci do emerytury.

horyzont planowania potrzeb finansowych sięga dalej – chciałbyś za 10 lat odbyć podróż dookoła świata albo za 15 lat kupić dom.

Oszczędzanie pieniędzy w banku nie powinno być w takiej sytuacji szczytem Twoich marzeń. Po drugie, masz trochę zaskórniaków.

Co prawda w funduszach oraz w polisach inwestycyjnych można gromadzić już niskie sumy, ale w gruncie rzeczy dla osób mających kilka tysięcy złotych wolnych środków zwracanie się ku bardziej zaawansowanym

inwestycjom niż lokaty bankowe lub obligacje może być niepotrzebną komplikacją.

Podstawowa zasada różnicowania portfela inwestycji mówi, że nie wkłada się wszystkich jajek do jednego koszyka. Po trzecie, masz wieloletni kredyt hipoteczny.

Każdy, kto jest mocno zadłużony, potrzebuje jak tlenu poduszki finansowej. Celem dla takiej osoby powinno być posiadanie takich oszczędności, by w razie potrzeby można było spłacić nimi resztę kredytu.

15 474_dodatek-finansowy.indd 15

15/04/2013 17:42:17

Warto się ubezpieczyć!

 38% z ogólnej liczby ofiar śmiertelnych wśród obcokrajowców w UK stanowią Polacy.  Centre for Corporate Accountability ujawnia, że imigranci stają się ofiarami śmiertelnymi wypadków w pracy co najmniej dwa razy częściej, niż wynika z udziału procentowego zatrudnionych imigrantów do ogólnej liczby pracowników.

16 474_dodatek-finansowy.indd 16

Z jakich produktów powinniśmy skorzystać?

sły n y m

a

sz

dno

Bez pracy nie ma kołaczy

Najczęściej osoby zainteresowane ubezpieczeniami decydują się na takie produkty, jak:

cz Ę

 Ponad 5 tys. osób rocznie ginie w wypadkach samochodowych.  Według statystyk Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) od 1898 r., kiedy odnotowano pierwszy wypadek w Londynie, na świecie zginęło 35 mln osób.

Co roku na każdym kontynencie ginie około 1,2 mln ludzi. To jeden człowiek co 30 sekund!  Co piąta ofiara wypadku to dziecko.

R

 ocznie na drogach pojawia się 130 tys. nietrzeźwych kierowców.

 40% wszystkich zatrudnionych w tym sektorze pracowników to imigranci.  W roku 2007/2008 wypadki śmiertelne emigrantów stanowiły 17% ogólnej liczby wypadków. Oznacza to 6-krotny wzrost ogólnej liczby wypadków śmiertelnych w budownictwie w porównaniu do danych z roku 2002/2003.

Statystyki dotyczące wypadków śmiertelnych w poszczególnych rejonach ujawniają, że najbardziej niebezpiecznym dla pracowników imigracyjnych miastem jest…

Londyn!  Co roku zawał serca ma 100 tys. osób, co równa się liczbie mieszkańców sporej wielkości miasta.

Dla 35 tys. osób, głównie mężczyzn, kończy się on zgonem. Aż 50% zawałów występuje u osób w wieku produkcyjnym (25-55 lat).  8,4 mln Polaków choruje na nadciśnienie tętnicze, z czgo aż 33% nie jest świadomych swojej choroby.  40-50% kobiet po 30. roku życia umiera z powodu chorób układu krążenia.  10 razy więcej kobiet jest dotkniętych chorobą wieńcową i udarem niż rakiem piersi.  Sama choroba niedokrwienna serca jest przyczyną zgonu 1/3 kobiet.

Po

Kierowco, zwolnij

Niebezpieczna budowlanka

śc i

R

ocznie dziesiątki tysięcy osób decydują się na wykupienie osobowej polisy ubezpieczeniowej.

Dlaczego? Większość z nas wie, że w razie nieszczęśliwego wypadku lub problemów zdrowotnych warto zabezpieczyć finansowo siebie oraz przede wszystkim najbliższe nam osoby, często zależne od nas finansowo. Z czego to wynika?

Warto zapoznać się z podstawowymi statystykami, które mogą nas przybliżyć do odpowiedzi na powyższe pytanie.

do pracy. Jest to obowiązkowa opcja, szczególnie ważna dla osób pracujących jako self employed (ze względu na jakikolwiek brak zabezpieczenia ze strony pracodawcy).

Life Insurance – czyli ubezpieczenie na życie.

Polega ono na zabezpieczeniu finansowym rodziny bądź spłaty hipoteki (mortgage) w sytuacji śmierci osoby ubezpieczonej bądź zdiagnozowania u niej choroby śmiertelnej.

Life cover Zabezpieczenie dochodów w razie niezdolności do pracy – jest to ubezpieczenie, które wypłaca tzw. zastępczy dochód, gdy ubezpieczony ulegnie wypadkowi lub zachoruje i nie jest zdolny do pracy.

Ubezpieczony może otrzymywać miesięczne odszkodowanie w wysokości odpowiednio dopasowanej do indywidualnych potrzeb już od pierwszego dnia niezdolności

– wypłaca odszkodowanie w przypadku śmierci ubezpieczonego.

Ubezpieczenie od chorób śmiertelnych/stanów krytycznych (critical illness) – wypłaca odszkodowanie, gdy u ubezpieczonego zostaje zdiagnozowana jedna z objętych ubezpieczeniem chorób/sytuacji krytycznych, tj. rak, zawał, wylew, operacja itd.

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:18

Czy ubezpieczony jest faktycznie ubezpieczony?

dodatkowych świadczeń. Znaczna część Polaków w UK jednak jest właśnie self employed.

Każdy z nas czuje, że jest w jakiś sposób zagrożony. Niebezpieczne warunki pracy, problemy ze zdrowiem, duża liczba godzin za kierownicą, dbanie o swoich najbliższych lub choćby sam fakt, że mieszkamy w mieście takim jak Londyn, w którym nie ma dnia, byśmy choć kilka razy nie usłyszeli sygnału karetki czy pogotowia.

Ubezpieczenia emerytalne Basic State Pension State pension to państwowa renta, która należy do grupy benefis.

W tej chwili wiek emerytalny jest zróżnicowany i wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Wkrótce nastąpi jednak podniesienie wieku, w którym będziemy mogli przejść na emeryturę: dla mężczyzn i kobiet od grudnia 2018, a przed kwietniem 2020 będzie to 66 lat. W przypadku kobiet próg ten będzie się podnosił szybciej: 65 lat pomiędzy kwietniem 2016 a listopadem 2018 r.

Pomiędzy 2024 a 2046 r. nastąpi systematyczne wydłużanie i zrównanie wieku emerytalnego mężczyzn i kobiet – do 68 lat.

Additional State Pension Zwany inaczej Second State Pension – wysokość SERPS (State Earnings Related Pension Scheme) obliczana jest w momencie przejścia na emeryturę. Do 2002 r. następowało to na podstawie wysokości składek National Insurance Contribution oraz zarobków.

Nie wszyscy są uprawnieni do jego otrzymania. Jeśli jesteś self employed, nie będziesz otrzymywał

Company Pension Występują tutaj dwa typy: Salary Scheme and Money Purchase Scheme. Pierwszy typ charakteryzuje się tym, że otrzymywana kwota jest uzależniona od wynagrodzenia i liczby lat oszczędzania, a drugi zależy po prostu od wpłaconego kapitału i zysku wypracowanego przez instytucję, która inwestuje nasze pieniądze. Decydując się na Company Pension, musisz wpłacać miesięcznie stałą kwotę, opartą na wysokości dochodu.

Personal Pension Jest przede wszystkim dla self employed i dla wszystkich tych zatrudnionych, którzy chcą żyć godnie na emeryturze. Jest to indywidualne konto lub polisa w jednej z instytucji finansowych – banku lub towarzystwie ubezpieczeniowym.

17 474_dodatek-finansowy.indd 17

15/04/2013 17:42:19

Pożyczaj, ale z głową

SŁY N Y M

A

SZ

DNO

474_dodatek-finansowy.indd 18

1

Nie daj się złapać na reklamy.

Większość z nas wpada na pomysł zaciągnięcia szybkiej pożyczki pod wpływem reklamy.

I pierwsze kroki kierujemy właśnie do banku, który nas zaintrygował swoją ofertą. Nie ma w tym nic złego, jeżeli nie poprzestaniesz na

CZ Ę

18

Pamiętaj!

PO

Z

anim pójdziesz po kredyt, zobacz, czy masz rezerwy w budżecie.

Dokładnie policz, czy stać Cię na jej spłacanie przez kolejnych kilkanaście lub kilkadziesiąt miesięcy. Zsumuj miesięczne dochody i stałe wydatki. Policz, ile wydajesz na życie, i zobacz, jak dużą masz rezerwę. Jeśli jest ona niewielka – np. nie przekracza 10% proc. Twojego domowego budżetu – poważnie się zastanów, czy warto się zadłużać. Kredyt jest bezpieczny tylko wtedy, gdy jego spłata nie zachwieje stabilnością domowego budżetu nawet w przypadku nieprzewidzianych kłopotów, np. większych wydatków na leki, konieczności poważniejszej naprawy samochodu czy zakupu nowej pralki.

Sprawdź, jaką część dochodów zabiorą raty. Jeśli widzisz w swoim domowym budżecie wystarczająco duże luzy, by spłata kolejnego kredytu nie zagrażała jego stabilności, to... nie, nie, jeszcze nie idź do banku. Najpierw zrób jeszcze jeden test. Eksperci od finansów

twierdzą, że powinno się zabraniać pożyczania pieniędzy osobom, które łącznie wydawałyby na spłatę rat wszystkich swoich kredytów więcej niż połowę miesięcznych dochodów. To rozsądny limit.

Zrób sobie podobny rachunek.

Jeśli np. zarabiasz 2500 GBP, Twoja żona 1500 GBP, ale musicie spłacać ratę kredytu gotówkowego (400 GBP miesięcznie), karty kredytowej (300 GBP), kredytu samochodowego (1000 GBP) i hipotecznego (1500 GBP), to nie ma mowy o tym, by kolejny kredyt był bezpieczny.

ŚC I

Zazwyczaj jest tak, że po prostu nie stać nas na to, żeby za gotówkę kupić dom bądź samochód.

Rozglądamy się wtedy za dogodną pożyczką, pozwalającą nam na kupno wymarzonych czterech kątów bądź czterech kółek. Jak nie wpaść w tarapaty, zaciągając pożyczkę?

bardzo atrakcyjnie, doliczane są wysokie prowizje sprawiające, że spłacane raty okazują się dużo wyższe, niż wydawałoby się to na pierwszy rzut oka. Do prowizji banki dodają niekiedy również obowiązkowe składki ubezpieczeniowe, które z pozoru wyglądają niegroźnie (np. 0,5% wartości pożyczki miesięcznie), ale po ich zsumowaniu okazuje się, że mocno podbijają koszt kredytu. Takie 0,5% składki to przecież dodatkowe 6% w skali roku! Porównując oferty, sumuj oprocentowanie, prowizje, dodatkowe opłaty. Wszystko razem da Ci przybliżony obraz łącznych kosztów kredytu.

3

Porównuj miesięczne raty. Tak naprawdę nawet porównanie procentów nie powie Ci jeszcze całej prawdy. Bo przecież wystarczy, że jeden bank wlicza koszty prowizji w poszczególne raty, a drugi każe zapłacić je z góry i już wszystkie rachunki biorą w łeb. Poza tym banki często stosują różne prowizje dla różnych grup klientów. Można też wybrać różne sposoby spłaty (raty równe lub malejące). Jak sprawdzić, ile naprawdę zapłacisz? Jedyna rada to w każdym odwiedzanym banku zapytać o konkretną symulację dla określonej kwoty i okresu kredytowania i tym sposobem porównać

miesięczne raty dla interesującego nas wariantu kredytu.

4

Odwiedź swój bank, to się może opłacić. Zrób to, nawet jeśli w ogóle nie wiesz, czy oferuje on kredyt, bo nigdzie nie widziałeś reklamy ani ogłoszenia.

Jest duża szansa, że Twój bank, w którym od lat masz konto osobiste – znając Cię na wskroś – zaproponuje Ci specjalne warunki, np. obniży oprocentowanie, prowizję, nie będzie żądał zaświadczenia o zarobkach.

Pamiętaj też, że w świecie finansów obowiązuje niepisana zasada, że im łatwiejszy jest dostęp do pieniądza, tym ów pieniądz jest droższy. Jeśli jakiś bank nie wymaga od Ciebie zaświadczenia z pracy o zarobkach, daje pożyczkę praktycznie od ręki, możesz być pewien, że to ułatwienie jest wliczone w oprocentowanie kredytu.

5

I w końcu – czasem zdarzają się sytuacje podbramkowe i potrzebujemy pieniędzy od ręki. Jeśli nie mamy wokół siebie kogoś, kto może nam pomóc, wówczas po prostu możemy skorzystać z usług firm, które udzielają szybkich pożyczek, jakich na rynku jest już coraz więcej.

tym pierwszym kroku. Postaraj się skonfrontować ofertę wybranego banku z kilkoma innymi, które znasz. Pamiętaj, że nie zawsze reklama mówi całą prawdę. Nie wierz bankowcom na słowo.

2

Nie sugeruj się procentami. Żaden (no, prawie żaden) bank nie przedstawia w swoich reklamach prawdziwego kosztu pożyczki. Pamiętaj, że do oprocentowania, które rzeczywiście niekiedy wygląda

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:21

SZYBKO

NIEZAWODNIE

WYGODNIE

Więcej informacji o innych promocjach cenowych znajdziesz w naszych placówkach agencyjnych!

Odwiedź placówkę Western Union lub zadzwoń pod numer 0800 833 833

*

*Oprócz opłaty za przekaz Western Union pobiera prowizję za wymianę walut.

Opłata £4.90 £ dotyczy przekazów do £ 300 wysyłanych do Polski jako Przekaz Następnego Dnia. Przekazanie ęrodków moęe byę opóęnione lub usługi mogę byę niedostępne w zaleęnoęci od okreęlonych warunków przekazu, w tym wysłanej kwoty, kraju przeznaczenia, dostępnoęci waluty, kwestii regulacyjnych oraz wymogów dotyczęcych identyfikacji, godzin urzędowania placówek agencyjnych, róęnic w strefach czasowych, wyboru opcji o opóęnionym starcie. Zastosowanie mogę mieę równieę dodatkowe ograniczenia. Aby uzyskaę więcej szczegółów, zobacz Formularz nadania przekazu.

Nowe ceny na przekazy obowięzuję od 31 stycznia 2013.

Authorised by the Central Bank of Ireland and regulated by the Financial Services Authority for the conduct of payment services business in the UK.

V_UK_Pricing_Poland_Cooltura_177x120.indd 1

2/15/13 4:57 PM

19 474_dodatek-finansowy.indd 19

15/04/2013 17:42:23

Jak się odnaleźć na brytyjskim rynku finansowym?

P

rzyjeżdżając do Wielkiej Brytanii, rozpoczynamy nowe życie finansowe – najczęściej z zerem na świeżo otwartym koncie lub niewielkimi oszczędnościami z Polski, które szybko zaczną topnieć. Brytyjski rynek oferuje kilka narzędzi, które rozsądnie wykorzystywane pomogą nam stanąć na nogi.

Credit check To, gdzie będziemy mieszkać, jakim jeździć samochodem, ile zapewnimy dziecku, zależy w głównej mierze od

20 474_dodatek-finansowy.indd 20

naszej zdolności kredytowej.

W momencie założenia konta w brytyjskim banku włącza się mechanizm nazywany „credit check”. Przez kolejne lata będzie on śledzić nasze decyzje finansowe i decydować o wiarygodności w oczach pożyczkodawców. To od niego zależy, czy dostaniemy kredyt na mieszkanie, modny telefon w przystępnym abonamencie, czy choćby telewizor na raty.

Credit check odbywa się za naszymi plecami, ale mimo to, podejmując pewne decyzje, możemy wpływać na jego wynik.

Nasza wiarygodność i zdolność kredytowa jest ustalana na

podstawie tzw. credit score, czyli punktacji w skali od 0 do 1000.

Punkty są przyznawane za szereg czynników, m.in. wiek, adres zamieszkania, okres posiadania konta w banku, terminowe płacenie rachunków i terminowe spłacanie pożyczek. Dodatkowe punkty w credit score możemy dostać, jeśli zarejestrujemy się na liście osób uprawnionych do głosowania, weźmiemy ślub, kupimy dom i zamieszkamy w dzielnicy, której inni mieszkańcy mają wysoką zdolność kredytową.

Wiarygodność kredytową można też budować, korzystając w odpowiedni sposób z kart kredytowych, o czym piszemy

w dalszej części. Punkty stracimy po zmianie pracy lub kolejnej zmianie adresu zamieszkania.

Credit report, czyli całościową ocenę wiarygodności kredytowej, sporządzają wyspecjalizowane agencje (credit reference agency).

Raport zawiera historię naszych decyzji finansowych i określa, na ile jeszcze możemy sobie pozwolić.

Korzystają z niego za każdym razem agencje nieruchomości, sprawdzając, czy stać nas na wynajęcie lub kupno domu.

Usługę stałego wglądu w ocenę wiarygodności kredytowej oferuje wiele serwisów internetowych.

Abonament kosztuje od kilku do kilkunastu funtów miesięcznie.

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:25

Przedstawiamy niższe ceny

Zrób przelew w 10 minut* już od

CS6859

Wyślij z:

£4.50

*

Wyślij przez internet: moneygram.co.uk

Odbierz z:

I gdziekolwiek zobaczysz znak MoneyGram

*Opłata £4.50 dotyczy przekazów do £25 wysyłanych do Polski. W godzinach pracy agenta i z zastrzeżeniem lokalnych przepisów. Poza odnośnymi opłatami transakcyjnymi za przelew, stosuje się kurs wymiany ustalony przez firmę MoneyGram lub agenta** Na przelewy online obowiązują inne ceny. Post Office i Thomas Cook są agentami MoneyGram International Limited świadczącym usługi przekazów pieniężnych. MoneyGram International Limited jest autoryzowaną instytucją płatniczą regulowana przez Urząd Usług Finansowych. © 2013 MoneyGram. Wszystkie prawa zastrzeżone.

Do najpopularniejszych serwisów tego typu należą: checkmyfile. com, experian.co.uk, equifax. co.uk i callcreditcheck.com. Dzięki nim możemy również skorzystać z ustawowego prawa wglądu w swój aktualny credit report, za co zapłacimy jednorazowo 2 funty.

Pożyczki w bankach Credit check będzie brany pod uwagę, gdy zapytamy o pożyczkę w banku. Pożyczki dzielą się na secured loans i unsecured loans. W przypadku tych pierwszych bank zażąda od nas zabezpieczenia w postaci nieruchomości lub rzeczy ruchomej, którą będzie mógł przejąć, jeśli nie spłacimy zaciągniętego długu. Przy unsecured loans takie zabezpieczenie nie jest wymagane.

Oferta banków w tym zakresie jest zróżnicowana w zależności od celu, na jaki chcemy przeznaczyć pieniądze, a także od tego, czy pożyczkę zaciągamy w punkcie obsługi klienta, czy przez internet. Warto zapoznać się z ofertą

banków utworzonych przez sieci supermarketów. Jest ona konkurencyjna w stosunku do propozycji największych graczy sektora bankowego. W podjęciu decyzji pomocne będą takie strony, jak moneysupermarket. com czy comparethemarket.com.

Na następnej stronie prezentujemy przykładowe zestawienie kosztów pożyczki w wysokości 10 000 funtów ze spłatą rozłożoną na 3 lata. Celem pożyczki jest zakup samochodu.

Banki oferują pożyczki w wysokości do 25 tys. funtów.

Okres spłat rozkładają od roku do nawet 10 lat.

Przy większych sumach, pożyczanych na zakup domu lub mieszkania, musimy wystąpić o kredyt hipoteczny (mortgage loan). W tym przypadku zawsze zabezpieczeniem będzie nieruchomość. Wszystkie banki wymagają też wkładu własnego w wysokości co najmniej 1015% wartości nieruchomości.

W szczególnych przypadkach wkład może wynosić 5%.

Pożyczki w instytucjach finansowych Instytucje finansowe, nazywane też parabankami, specjalizują się w udzielaniu pożyczek krótkoterminowych (payday loan). Otrzymaną kwotę jesteśmy zazwyczaj zobowiązani spłacić w ciągu kilku tygodniu.

Ich zaletą są uproszczone do minimum formalności, duże prawdopodobieństwo otrzymania pieniędzy i możliwość spłaty już po jednym dniu. Trzeba się jednak liczyć z relatywnie dużym oprocentowaniem. Pożyczając 100 funtów, po miesiącu będziemy musieli oddać średnio od 125 do ponad 130 funtów.

Innym rozwiązaniem są pożyczki lombardowe (pawnbroking loan). Oddając do lombardu biżuterię, zegarek, sprzęt elektroniczny, a nawet samochód, powinniśmy dostać ich rynkową równowartość. Po umówionym okresie musimy

21 474_dodatek-finansowy.indd 21

15/04/2013 17:42:28

przedmiot wykupić za wyższą cenę. Jeśli tego nie zrobimy, rzecz przechodzi na własność lombardu, który może ją sprzedać dowolnej osobie.

Karty kredytowe Alternatywą dla pożyczek krótkoterminowych są karty kredytowe. I tu wracamy do pojęcia „credit check”. Możliwość korzystania z karty kredytowej dostają tylko klienci wiarygodni finansowo. Problem z ich otrzymaniem mogą mieć imigranci, którzy dopiero przyjechali do Wielkiej Brytanii, samozatrudnieni, którym trudno jest udowodnić stały dochód, a także osoby o niskich dochodach i bezrobotni.

Rozwiązaniem stworzonym dla tej grupy są karty typu Vanquis, Aqua czy Capital One. Oferują one niewielki limit kredytowy, od 150 do 1600 funtów, ale są pomocne w budowaniu wiarygodności kredytowej.

Zaciągnięty kredyt możemy spłacić bez odsetek w ciągu 51-56 dni.

Za używanie tych kart nie jest pobierana roczna opłata.

Gdy nasza sytuacja finansowa ustabilizuje się, możemy pomyśleć o zmianie karty na oferującą większe możliwości. W pierwszej kolejności powinniśmy udać się do banku, w którym mamy konto.

Tam jako stałemu i sprawdzonemu klientowi będzie nam najłatwiej

dostać korzystną ofertę.

Warto przemyśleć również wybór karty oferującej cashback i nagrody za dokonywane płatności. Pozwalają one znacząco obniżyć wydatki.

Interesującą ofertę, łączącą różne formy działalności swojej korporacji, stworzyły banki powiązane z supermarketami.

Płacąc kartą Co-operative Bank, dostaniemy 5% zniżki na wybrane wycieczki oferowane przez Co-operative Travel, a także bezpłatne ubezpieczenie na podróż. Z kolei Tesco Bank i Sainsbury’s Bank oferują punkty za każdą płatność, które możemy wymienić na nagrody.

Przelewy Przez lata imigranci pracujący w Wielkiej Brytanii wywozili swoje oszczędności, upychając je w kieszeniach. W skrajnych przypadkach robili drogie

przelewy bankowe. Usługi banków nieco staniały wraz z pojawieniem się przelewów internetowych, ale wciąż kosztują od kilku do ponad 20 funtów za przelew.

Konkurencją są usługi oferowane przez firmy specjalizujące się w transferach pieniężnych. Ceny ich usług zaczynają się już od niecałych dwóch funtów i są zróżnicowane w zależności od czasu przesyłu pieniędzy oraz sposobu ich doręczenia. Odbiorca może dostać gotówkę już po kilku minutach od jej wysłania.

Porównując oferty firm, trzeba wziąć pod uwagę nie tylko prowizję, jaką pobierają za transakcję, ale także kurs, po jakim ją przeliczają. Korzystny kurs może zrekompensować wyższą prowizję i w efekcie sprawić, że transakcja bardziej się opłaci.

Firmy specjalizujące się w przelewach umożliwiają przekazanie pieniędzy do niemal każdego kraju na świecie z możliwością odbioru na koncie w banku, na poczcie i w placówce agencyjnej, a nawet doręczenia przekazu do rąk

odbiorcy przez listonosza.

Nowością są przelewy na telefon komórkowy, wykorzystujące usługę kont typu m-portfel (mobilny portfel). W zależności od możliwości operatora sieci telefonii komórkowej przelane środki można wykorzystać na opłacenie rachunków i zakupy online. Firmy zajmujące się transferem pieniędzy oferują także usługę płacenia z Wysp rachunków i innych zobowiązań w Polsce.

Przekaz pieniędzy z Wielkiej Brytanii do Polski i w drugą stronę możemy zlecić przez internet lub w placówce agencyjnej wybranego pośrednika. Zlecając przelew przez internet, musimy najpierw zarejestrować się na stronie pośrednika, następnie wybrać rodzaj transakcji, wprowadzić dane odbiorcy i zatwierdzić przelew. Potem wystarczy przelać wyliczone przez system środki ze swojego konta w banku lub z karty kredytowej na konto pośrednika. W punktach agencyjnych wpłacamy gotówkę lub, jeśli agent oferuje taką możliwość, przelewamy pieniądze z karty.

Jeśli nam się nie spieszy, warto poczekać z przelewem do najbliższego święta. Firmy zajmujące się przelewami międzynarodowymi często oferują atrakcyjne zniżki z okazji np. walentynek, Dnia Matki czy świąt kościelnych. Ich bieżące oferty można śledzić w magazynie „Cooltura”.

Bank

Oprocentowanie

Miesięczna rata

Łączna kwota do spłaty

Sainsbury’s

5.1%

£299.64

£10,787

Tesco

5.2%

£300.07

£10,803

HSBC

5.9%

£303.07

£10,911

Santander

6.7%

£306.50

£11,034

NatWest

6.9%

£307.36

£11,065

Royal Bank of Scotland

7.9%

£311.65

£11,219

22 474_dodatek-finansowy.indd 22

Dane na dzień 08/04/2013

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:42:30

23 474_dodatek-finansowy.indd 23

16/04/2013 08:52:30

oddaj swoje sprawy w dobre ręce rrejestracja ejest e jestracja działalności self-employed /CIS/UTR /CI /UTR number rejestracja rejest ejestracja LTD LTD company porady biznesowe porrady bizneso po biznes owe rozliczenia ozliczenia self-employed VAT rozliczenia ozliczenia VA V AT AT rozliczenia ozliczenia firm LLTD TD company płac/payroll llista istaa płac/payr is płac/pay roll rrozliczenia ozliczenia kontraktorskie kontrakto kont aktorrskie zwrot zw ot podatku

Już dziś możesz się rozliczyć za rok 2012-13

Im szybciej się rozliczysz tym szybciej otrzymasz zwrot nadpłaconego podatku.

0208 846 3606 Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY

24 474_dodatek-finansowy.indd 24

www.saraint.co.uk

cooltura | dodatek specjalny

15/04/2013 17:43:18