Cooltura 490

Page 1

cooltura.co.uk

Pierwszy na świecie BURGER Z PROBÓWKI

490-cover.indd 1

10 sierpnia 2013

32 (490)

Rok po IGRZYSKACH W LONDYNIE

06/08/2013 16:14:21

TESKNISZ ZA POLSKIM 1$%,$à(0" PUSZYSTE SERKI TWAROGOWE ALMETTE = =,2à$0, , 60,(7$1.2:< ZNAJDZIESZ W SKLEPACH TESCO. Aby dowiedzieć się, w którym sklepie dostaniesz polskie produkty zadzwoń: 0800 505 555 Selected UK stores. Subject to availibility. Delivery charges may apply when bought online. Excludes Ni.

490-MAKIETA 1 01-25.indd 2

06/08/2013 15:49:47

490-MAKIETA 1 01-25.indd 3

06/08/2013 15:49:49

W NUMERZE 490.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 DZIENNIKARZE

018

042

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk KAROLINA ZAGRODNA karolina@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 259 ADAM MARKIEWICZ adam@cooltura.co.uk JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

AGNIESZKA BIELAMOWICZ / TOMASZ BOREJZA FILIP CUPRYCH / MAŁGORZATA DEMETRIOU / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI ANNA RĄCZKOWSKA / JAKUB RYSZKO / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk

056 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 020 GOSPODARKA 026 TEMAT NUMERU Odlotowy plan

032 FELIETONY Gnomy z Bazylei Bestie

034 WYDARZENIA W rocznicę powstania warszawskiego

036 LONDYN Ambasador RP w programie motoryzacyjnym

038 WSPOMNIENIE Odszedł Jerzy Kulczycki – niezwykły wydawca, księgarz, działacz społeczny i polityczny

040 WIELKA BRYTANIA Rok po igrzyskach

042 WOKÓŁ NAS Stanisław Motyka – charytatywny podróżnik

044 ŻYCIE NA WYSPACH Zacznij starać się o obywatelstwo, zanim zmienią się przepisy

490-MAKIETA 1 01-25.indd 4

046 KOMENTARZ TYGODNIA Wybierzmy przeszłość

050 WYDARZENIA

DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 RAFAŁ LIZAKOWSKI r.lizakowski@cooltura.co.uk, wew. 252 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

Festiwale muzyczne w sierpniu i we wrześniu

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

052 CAFÉ COOLTURA The Queen’s Coronation 1953

056 FOTOREPORTAŻ Festiwal rowerowy

058 RECENZJE Rock wciąż żywy?

060 POLSKIE RADIO LONDYN ...poleca!

062 MUZYKA

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Tak jak Metallica nie grał nikt wcześniej

O k p j d c p t p p E

Okładka: TOMEĆ WOŹNICZKA

064 KSIĘGARNIA Dzieła rozebrane

072 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Zrobić loda

082 OGŁOSZENIA DROBNE 106 ROZRYWKA 108 KRZYŻÓWKA

0

109 HOROSKOP 110 SPORT

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

06/08/2013 16:05:59

e

CS6_osbor

MIAŁEŚ WYPADEK?

Wybierz kancelarię, której możesz zaufać! Kancelaria prawna Osbornes już od 40 lat pomaga poszkodowanym w ubieganiu się o ich prawa. Jeśli miałeś wypadek w przeciągu ostatnich 3 lat, skontaktuj się z nami już dziś, by dowiedzieć się, czy możesz otrzymać odszkodowanie. Osbornes to kancelaria z tradycjami, której możesz zaufać. Nie współpracujemy z pośrednikami. Teraz możesz także porozmawiać z nami online. Wejdź na „CZAT Z PRAWNIKIEM” na www. osbornes.pl

Pomogliśmy już niezliczonym osobom w następujących sprawach: } Wypadki w pracy } Wypadki na budowie } Potrącenia wózkiem widłowym } Upadki z drabiny/rusztowania

} Obrażenia głowy } Wypadki drogowe } Potknięcia/poślizgnięcia

Osbornes Solicitors Livery House 9 Pratt Street, London NW1 0AE Osbornes jest kancelarią prawną działającą już od 40 lat. Aby dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc, skontaktuj się z naszym polskim doradcą prawnym, absolwentką UAM, Ebru Mokhtarnią

www.osbornes.pl

02074828437 ebrumokhtarnia@osbornes.net

CS6_osbornes_a4_23-04-2013.indd 490-MAKIETA 1 01-25.indd 5 1

23/04/2013 06/08/2013 16:36:37 15:49:55

006

Zdjęcie tygodnia Taka jest Polska

Czerwony autobus przez ulice mego miasta mknie Powitanie przez strażaków w porcie gdyńskim The GREAT Big Red Busa, najnowszego modelu autobusu jeżdżącego po Londynie, następcy legendarnego piętrowego Routemastera. Piętrowy autobus w towarzystwie najnowszego mini morrisa przypłynął do Polski 5 sierpnia w ramach kampanii GREAT promującej Wielką Brytanię na całym świecie.

490-MAKIETA 1 01-25.indd 6

06/08/2013 15:49:57

Fot. PAP/Piotr Wittman 490-MAKIETA 1 01-25.indd 7

06/08/2013 15:50:00

008

M

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

W

Ujawniono przemówienie królowej na wypadek wojny nuklearnej

M

od

Ja

„Wojna po raz kolejny opanowała świat” – głosi przemówienie brytyjskiej królowej z 1983 r., przygotowane na wypadek wybuchu wojny nuklearnej. Tekst wystąpienia opublikował w zeszły czwartek brytyjski rząd.

»

Tekst przemówienia opublikowano zgodnie z zasadą, która nakłada na brytyjski gabinet obowiązek ujawniania dokumentów rządowych po 30 latach od ich utworzenia. Przemówienie Elżbiety II z 4 marca 1983 r. powstało w ramach ćwiczeń wojskowych na wypadek wojny nuklearnej ze Związkiem Radzieckim. W przewidywanym scenariuszu ZSRR i jego sojusznicy z Układu Warszawskiego użyli broni chemicznej wobec Wielkiej Brytanii, wywołując konflikt. W odezwie do narodu królowa określiła atak jako „szaleństwo wojny” oraz „zabójczą siłę technologii użytej w złych celach”. Wzywała Brytyjczyków do dzielnej walki z wrogiem: „Zło wojny po raz kolejny opanowało świat i nasz dzielny kraj musi na nowo przygotować się na przetrwanie wbrew wszelkim przeciwnościom”. Królowa miała powiedzieć, że wraz z mężem, księciem Filipem, łączy się

z rodzinami, które obawiają się o życie swoich „synów i córek, mężów i braci służących ojczyźnie”. „Mój ukochany syn Andrzej jest teraz w akcji ze swym oddziałem. Modlimy się o bezpieczeństwo jego i wszystkich żołnierzy w kraju i za granicą” – mówiłaby Elżbieta II. „Nigdy ani przez chwilę, nie przypuszczałam, że spocznie na mnie tak poważny i straszny obowiązek” – miała wyznać królowa, by później apelować do rodaków: „Wartości, które dwukrotnie pomogły nam utrzymać wolność w tym smutnym stuleciu, także teraz niech będą naszą siłą”. Przemówienie królowej miało kończyć się słowami: „Razem musimy przezwyciężyć nowego wroga, módlmy się za nasz kraj i ludzi dobrej woli, gdziekolwiek są. Niech Bóg was błogosławi”. Przemówienie królowej powstało w czasie, gdy ambasador Wielkiej Brytanii w Moskwie ostrzegał, że wojownicza retoryka sekretarza generalnego

KC Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego Jurija Andropowa staje się „bardzo niepokojąca”. W związku z tym brytyjscy stratedzy wojenni przygotowali scenariusz, w którym ZSRR, określany kryptonimem Orange, atakuje Niemcy, kraje skandynawskie, Włochy i Turcję. Atak z użyciem broni chemicznej i jądrowej miał nastąpić później. Wymyślony scenariusz zakładał, że po pierwszych atakach, w których zginęły tysiące, około pół miliona osób ucieknie w góry Walii i do zachodniej Anglii. W Londynie i pod bazami wojskowymi w Szkocji przeciwnicy wojny urządzaliby protesty. Przewidywano też, że sprzedaż alkoholu znacznie wzrośnie, a szpitale zostaną ograbione z lekarstw. Zdaniem brytyjskich analityków NATO musiałoby jako pierwsze przypuścić atak nuklearny, bo w przeciwnym razie poniosłoby porażkę ze strony przeważających sił wroga. «

t % Q Q t 3 KF t 5X Q t $ X t 8 Snj C t . E t # X t . E

ZA m

Zob

%[JǗLJ QSBDZ XBE[J HP ö OB QSBDZ XBOJV Dla Gr

%[JǗLJ BN HP

Tele

Pami

490-MAKIETA 1 01-25.indd 8

06/08/2013 15:50:02

Miałeś

Zobacz ile wygraliśmy

dla naszych polskich klientĂłw: Pani M.

ƒ w pracy ƒ drogowy ƒ inny

Dowiedz siÄ™ jak moĹźemy Ci pomĂłc.

została potrącona przez samochód i doznała urazu karku oraz licznych zadrapań i posiniaczeń. Wypadek wywołał bóle głowy. Wygraliśmy dla niej £12, 5 tys. za obraşenia i inne straty.

Leszek doznał w pracy, wskutek przytrzaśnięcia, amputacji końcówki lewego kciuka. Wygraliśmy dla niego £23,5 tys. za obraşenia i inne straty.

Šukasz wskutek wypadku na motorze doznał pęknięcia śledziony, a takşe innych mniejszych urazów. Wygraliśmy dla niego £36 tys. za obraşenia i inne straty.

Wypadki przy pracy

Wypadki drogowe

Warto wiedzieć, Ĺźe jeĹźeli doznaĹ‚eĹ› uszkodzenia ciaĹ‚a w miejscu pracy, masz prawo wystÄ…pić o odszkodowanie. Prawo to przysĹ‚uguje Ci takĹźe, jeĹ›li jesteĹ› zatrudniony przez agencjÄ™ poĹ›rednictwa pracy.

Warto pamiÄ™tać, Ĺźe jeĹźeli doznaĹ‚eĹ› urazu podczas wypadku drogowego masz prawo wystÄ…pić o odszkodowanie.

ZadzwoĹ„ do nas po pomoc, w szczegĂłlnoĹ›ci gdy w pracy: t TQBEÂ’FÇ´ [̓XZTPLPÇ´DJ t QPÇ´MJ[HOnj’FÇ´ TJÇ— MVC QPULOnj’FÇ´ t [PTUBÂ’FÇ´ VEFS[POZ TQBEBKÇŒDZN przedmiotem, t EP 5XPKFHP VSB[V QS[ZD[ZOJÂ’ TJÇ— inny pracownik, t NJBÂ’FÇ´ XZQBEFL [̓VE[JBÂ’FN NF chanicznego pojazdu, np. wĂłzka widĹ‚owego, paleciaka itp., t EP XZQBELV EPT[Â’P [̓VE[JBÂ’FN NBT[ZOZ QJÂ’Z XJSOJLB MVC JOOZDI urzÄ…dzeĹ„. t EP[OBÂ’FÇ´ VSB[V HÂ’PXZ MVC QPQBS[FOJB

Piotr podczas pracy w magazynie doznał powaşnego urazu 3 palców lewej ręki. Wypadek był częściowo z jego winy. Wygraliśmy dla niego ponad £42 tys. za obraşenia i inne straty.

Rafał podczas pracy w fabryce doznał powaşnego urazu lewego oka, nie stracił jednak wzroku. Wygraliśmy dla niego £50 tys. za obraşenia i i nne straty.

Ireneusz spadł z drabiny na budowie. Doznał powaşnego urazu stopy. Wygraliśmy dla niego £100 tys. za obraşenia i inne straty.

WYPADEK?

ZadzwoĹ„ do nas po pomoc, jeĹ›li doznaĹ‚eĹ› urazu jako: t QBTBČˆFS TBNPDIPEV MVC BVUPCVTV t QJFT[Z MVC SPXFS[ZTUB t LJFSPXDB TBNPDIPEV NPUPDZLMB

i Walii, ktĂłra posiada ponad 40 lat doĹ›wiadczenia. Naszym celem jest uzyskanie dla Ciebie jak najwyĹźszego odszkodowania oraz TwĂłj powrĂłt do zdrowia.

WaĹźne informacje

0GFSVKFNZ CF[QÂ’BUOÇŒ LPOTVMUBDKÇ— majÄ…cÄ… na celu omĂłwienie okolicznoĹ›ci wypadku, podczas, ktĂłrej dowiesz siÄ™ jak moĹźemy uzyskać EMB $JFCJF PET[LPEPXBOJF

1S[Z VCJFHBOJV TJÇ— P̓PET[LPEP XBOJF XBČˆOF KFTU BCZ [HÂ’PTJÇŽ siÄ™ do kancelarii adwokackiej, ktĂłra profesjonalnie poprowadzi 5XPKÇŒ TQSBXÇ— P̓PET[LPEPXBOJF 5BLÇŒ LBODFMBSJÇŒ KFTU Marrons Solicitors. Jest to kancelaria, wyspecjalizowana w uzyskiwaniu odszkodowaĹ„ powypadkowych dziaĹ‚ajÄ…ca na terenie caĹ‚ej Anglii

JeĹ›li zatem w ostatnich 3 latach miaĹ‚eĹ› wypadek i doznaĹ‚eĹ› urazu ZADZWOĹƒ teraz i porozmawiaj z naszymi polskimi konsultantami prawnymi, ktĂłrzy podczas UFMFGPOJD[OFK OJF[PCPXJÇŒ[VKÇŒDFK SP[NPXZ PEQPXJFE[ÇŒ OB 5XPKF QZUBOJB J̓SP[XJFKÇŒ 5XPKF XÇŒUQMJ woĹ›ci.

Telefoniczna konsultacja w Twojej sprawie nie będzie Cię nic kosztować!

Tel. komĂłrkowy czynny 7 dni w tygodniu:

07 4

Wyślij sms o treści WYPADEK na 075 4 - oddzwonimy Linia bezpłatna z tel. stacjonarnych i budek: 0800 Zgłoś wypadek online na www.marrons.co.uk/polska

Więcej informacji na temat moşliwości uzyskania odszkodowania znajdziesz na stronie: www.marrons.co.uk/polska

Pamiętaj! Marrons Solicitors to renomowana kancelaria adwokacka, a nie pośrednik. 490-MAKIETA 1 01-25.indd 9

06/08/2013 15:58:12

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Fot. PAP/EPA/A. Carrasco Ragel

Betonowe bloki zrzucane do morza z brytyjskiego statku w pobliżu wybrzeża Gibraltaru.

Na Gibraltarze znowu zaiskrzyło Brytyjskie MSZ wyraziło zaniepokojenie wypowiedziami szefa dyplomacji Hiszpanii Jose Manuela Garcii Margallo, który zasugerował kroki odwetowe wobec Gibraltaru w reakcji na decyzję o budowie sztucznej rafy, odgradzającej jego wody terytorialne.

»

– Jesteśmy zaniepokojeni wypowiedziami hiszpańskiego ministra ws. Gibraltaru i analizujemy je. Jak wielokrotnie powtarzaliśmy, nie pójdziemy na kompromis w kwestii brytyjskiej suwerenności nad Gibraltarem ani zobowiązań, które mamy wobec mieszkańców. Dla ochrony suwerenności nie zawahamy

490-MAKIETA 1 01-25.indd 10

się przed użyciem wszelkich niezbędnych środków – oznajmił rzecznik MSZ, cytowany przez BBC. Szef MSZ Hiszpanii w wywiadzie dla gazety „ABC” powiedział, że Madryt zastanawia się nad wprowadzeniem obowiązkowej opłaty za przekroczenie granicy hiszpańsko-gibraltarskiej w wys. 50 euro,

zarówno przy wjeździe, jak i wyjeździe. Jako motyw tej decyzji wskazał chęć wsparcia hiszpańskich rybaków, poszkodowanych „zniszczeniem terenów połowowych”. Spór dotyczy rozpoczętej 10 dni temu z inicjatywy lokalnych władz budowy sztucznej rafy; betonowa konstrukcja ma utrudnić jednostkom hiszpańskim wpływanie na wody terytorialne Gibraltaru. Inne działania, o których mówił w wywiadzie hiszpański minister, dotyczą między innymi wszczęcia dochodzenia przez hiszpańskie władze podatkowe ws. nieruchomości na terenie Hiszpanii, będących własnością około 6 tys. mieszkańców Gibraltaru, a także zmiany prawa tak, by internetowe spółki hazardowe mające siedzibę w Gibraltarze były zmuszone do korzystania z hiszpańskich serwerów i podlegały hiszpańskiemu fiskusowi. Garcia Margallo zapowiedział też, że Hiszpania będzie blokowała dostawy betonu i innych materiałów budowlanych niezbędnych do budowy rafy. Niewykluczone jest również zamknięcie hiszpańskiej przestrzeni powietrznej dla samolotów lecących do Gibraltaru. W ostatnich tygodniach brytyjskie MSZ dwukrotnie wzywało ambasadora Hiszpanii w Londynie, by wyrazić niezadowolenie z powodu szczegółowych kontroli pojazdów po hiszpańskiej stronie granicy z Gibraltarem, co wydłużyło termin oczekiwania na odprawę do siedmiu godzin. Gibraltar ma status samorządnego, zamorskiego terytorium brytyjskiego. Brytyjczycy zajęli je w 1704 r. wraz z Holendrami w okresie hiszpańskiej wojny o sukcesję. Jest najbardziej wysuniętą na południe częścią Półwyspu Iberyjskiego i ma znaczenie strategiczne, ponieważ położony jest na styku Morza Śródziemnego i Atlantyku. «

06/08/2013 15:50:05

490-MAKIETA 1 01-25.indd 11

06/08/2013 15:50:06

Fot. PAP/EPA/London Transport Museum

012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Stacja Brompton Road na zdjęciach archiwalnych.

Stacja metra na sprzedaż Brytyjskie ministerstwo obrony wystawiło na sprzedaż nieczynną stację metra Brompton Road w śródmieściu Londynu, pełniącą podczas II wojny światowej ważne funkcje militarne.

490-MAKIETA 1 01-25.indd 12

»

Ministerstwo zamierza w ten sposób wzbogacić swój budżet kwotą do 60 mln funtów, która zostanie przeznaczona na finansowanie operacji bojowych. Ze względu na przeszłość budynek stacji może stać się turystyczną atrakcją. W czasie ostatniej wojny światowej w położonym pod nim bun-

06/08/2013 15:50:08

013 krze mieścił się tajny ośrodek dowodzenia broniącej Londynu artylerii przeciwlotniczej. Ówczesny brytyjski premier Winston Churchill miał składać tam wizyty, by obserwować kierowanie walką z samolotami Luftwaffe. W bunkrze przesłuchiwano też jakoby bliskiego współpracownika Adolfa Hitlera Rudolfa Hessa, który wylądował na spadochronie w Szkocji w 1941 r. W liczącym 2600 metrów kwadratowych powierzchni obiekcie znajdują się sala musztry, biura, garaże, stołówka oraz podziemne pokoje, tunele i klatki schodowe. Budynek użytkują obecnie dywizjon lotniczy Uniwersytetu Londyńskiego, jednostka marynarki wojennej tej samej uczelni oraz dywizjon 46F Korpusu Szkolenia Lotniczego (ATC). Stacja usytuowana jest w pobliżu licznych turystycznych atrakcji brytyjskiej metropolii, w tym ekskluzywnego domu towarowego Harrods, Muzeum Wiktorii i Alberta, Muzeum Przyrody i sali koncertowej Royal Albert Hall. Oryginalny w stylu budynek, wzniesiony w 1906 r. według projektu architekta Leslie Greena, przestał obsługiwać pasażerów metra w 1934 r., kiedy to uznano, że wystarczy funkcjonowanie dwóch sąsiednich stacji – Knightsbridge i South Kensington. Spośród wyłączonych z użytku stacji londyńskiego metra 32 uchowały się do dziś przed rozbiórką. Niektóre z nich, jak Aldwych, służyły w czasie wojny jako schrony przeciwlotnicze. Wnętrza stacji Aldwych wykorzystywane są od czasu do czasu jako dekoracja przy kręceniu filmów fabularnych. «

490-MAKIETA 1 01-25.indd 13

Bank Anglii pośredniczył w sprzedaży zrabowanego złota

»

Brytyjski bank centralny BoE (Bank Anglii) odegrał kluczową rolę, pośrednicząc w sprzedaży rezerw złota Czechosłowacji zagrabionych przez Niemców po zajęciu tego kraju we wrześniu 1938 r. – wynika z dotąd niepublikowanych dokumentów z przełomu lat 40. i 50. Jak twierdzi „Daily Telegraph”, BoE postąpił tak, mimo iż brytyjski rząd zamroził aktywa Czechosłowacji w Wielkiej Brytanii. W marcu 1939 r. bazylejski bank BIS (Bank of International Settlements, będący rodzajem banku centralnego dla banków centralnych) zwrócił się do Banku Anglii, by przepisał rezerwy złota z konta czechosłowackiego banku centralnego na konta Reichsbanku – banku centralnego Rzeszy. Rezerwy te – około 2 tys. sztab złota wycenianych w marcu 1939 r. na 5,6 mln funtów (w dzisiejszych cenach 736,4 mln funtów) – BoE „upłynnił” następnie w Belgii, Holandii i Londynie. W czerwcu 1939 r. BoE dokonał dwóch dalszych sprzedaży czechosłowackiego złota dostar-

czonego mu przez Reichsbank – na ponad 800 mln funtów w Nowym Jorku – nie czekając na aprobatę ministerstwa finansów. Dyrektorem zagranicznego działu BoE i prawą ręką ówczesnego prezesa BoE Montagu Normana był prezes BIS – Niemiec Otto Niemeyer. Z dokumentów BoE wynika też, iż Norman udzielał niejasnych odpowiedzi na pytania ministra finansów Johna Simona, gdy ten w maju 1939 r. w reakcji na doniesienia brytyjskiej prasy pytał go, czy bank wciąż przechowuje czechosłowackie złoto. W ocenie historyków Norman popierał hitlerowskie Niemcy aż do czasu wybuchu wojny z Wielką Brytanią. BIS został ustanowiony w 1930 r. jako instytucja niepolityczna, mająca ułatwić rozliczenia niemieckich reparacji wojennych nałożonych na ten kraj po klęsce w I wojnie światowej. Według oficjalnej historii BoE Norman twierdził, że musiał postąpić, jak postąpił, ponieważ wszelkie inne działania byłyby złamaniem układu pokojowego z Niemcami z 1919 r. «

06/08/2013 15:50:09

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Randka „cicho sza” 2 godziny kosztują 20 funtów. Chętnych nie brakuje. Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Czy można znaleźć miłość, nie mówiąc ani słowa? Ależ tak! Na początku tego roku rozpoczęło swoją działalność Shhh Dating (SD). Na razie w Londynie, chociaż organizatorzy nie ukrywają, że rozszerzenie projektu na całą Anglię to tylko kwestia czasu. Randka „Cicho sza” ma pomóc samotnym osobom w znalezieniu drugiej połowy. Nad jednym z pubów w centrum miasta, w pomieszczeniu wystarczająco dużym, by pomieściło kilkanaście par, w całkowitej ciszy odbywa się coś w rodzaju „speed dating”, tyle że po cichu. Dwie godziny za jedyne 20 funtów. Zasada ta sama co przy „speed dating”, czyli „szybkich randkach”, podczas których w krótkim czasie poznaje się dużą liczbę osób. Z tym, że tu, witając nową osobę, nie mamy prawa się do niej odezwać. Wymiana zdań polega tylko na wymianie gestów i odgłosów mających pomóc zrozumieć słuchaczowi, o co nam chodzi. Każdy uczestnik siada w kole, co minutę przesuwając się zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Jeśli mamy ochotę spo490-MAKIETA 1 01-25.indd 14

tkać się ponownie z którymś z randkowiczów, zaznaczamy to na karteczce. I tak zwykle trafia się na powyginanych w dziwnych pozach mężczyzn i kobiety, próbujących „mówić” do siebie bez użycia słów. Unoszenie brwi, oblizywanie ust, przymykanie oczu, robienie głupich min to najprostsze i najczęstsze „wyrazy”. Co bardziej kreatywni wymachują rękami, miaucząc lub szczekając, co ma oznaczać pytanie: „Czy masz kota albo psa?”. Grający na instrumencie przebierają ochoczo palcami, zadowoleni, bo to pokazać jest akurat łatwo. W gorszej sytuacji są amatorzy jazdy konnej, uprawiania ogródka, nauki języków obcych, jazdy na łyżwach czy dalekich podróży. Nietrudno zgadnąć, że śmiechu podczas takich „konwersacji” jest co niemiara. I o to chodzi. Zwykle poczas randki trochę się pije, trochę je, zabawia rozmową, próbując lepiej poznać słuchacza i samemu pokazać się z jak najlepszej strony. W tym przypadku siedzimy naprzeciwko i tylko patrzymy. – Kiedy nie możesz z kimś rozmawiać, chociaż jesteś blisko, wchodzisz na inny poziom intymności, co niesamo-

wicie zbliża – mówi założyciel SD Adam Taffler. Dla panów ceniących spokój to unikalne miejsce. Pobyt w otoczeniu kobiet, które nie mówią non stop. Marzenie. Poznać je od innej, nierzadko bardziej interesującej strony. Ciche randki skracają czas dotarcia do wnętrza drugiej osoby. Porzucamy przybierane w ciągu dnia pozy, wygłupiamy się jak dzieci, pokazujemy poczucie humoru, inwencję. Okrutna prawda jest też taka, że tutaj potencjalnych partnerów oceniamy po wyglądzie. Za gruby, za niski, za łysy, za chudy – błyskawiczna selekcja w głowie pań. Spokojnie, panowie w tym czasie oddają się tej samej rozrywce. Za brzydka, zbyt umalowana, wytapirowana, wydekoltowana lub zbyt szczelnie zakryta, z za krótkimi nogami lub z za dużym albo za małym biustem. Pierwsze wrażenie na cichej randce jest ważniejsze niż gdziekolwiek indziej. Na szczęście w przypadku niedopasowania nie trzeba się długo męczyć, jeśli partner lub partnerka nam nie odpowiada – minutę da się wytrzymać. A jeśli ktoś szczególnie wpadł nam w oko, machamy i czekamy, aż odpowie tym samym. Regulamin na to zezwala. « 06/08/2013 15:50:09

przegląd prasy »DAILY EXPRESS

Pierścionek na plaży Laura Curry zgubiła na plaży pierścionek zaręczynowy i obrączkę. Zorientowała się w drodze do domu. Wracała samochodem z dwojgiem dzieci do Millbrook w Kornwalii. Wcześniej cała trójka odpoczywała na plaży w Poldhu Cove. Warte 3 tys. funtów kosztowności zdjęła, gdy smarowała dzieci olejkiem. Kobiecie tak bardzo zależało na odnalezieniu zguby, że dała ogłoszenie na Facebooku, prosząc o pożyczenie urządzenia do wykrywania metalu. Po dwóch dniach poszukiwań z użyciem detektora na 350metrowej plaży pierścionek i obrączkę znaleziono.

»EVENING STANDARD

Domek na sprzedaż Arabski książę sprzedaje swój dom na Kensington. 40-letni Abdul Aziz bin Fahd wynajął biuro Knight Frank, by znalazło mu kupca. To świetna lokalizacja, bo w sąsiedztwie znajduje się gospodarstwo Kate i Williama, sułtana Brunei, Tamary Ecclestone oraz ambasady Norwegii i Izraela. Posiadłość, wycenianą na 100 mln funtów, wybudowano w 1905 r. Cena jest tak wysoka, bo – jak mówią eksperci od rynku nieruchomości – Palace Green w południowej części Kensington Palace Gardens to już nie tylko grunt w dobrej dzielnicy, ale i część historii tego kraju z budynkamizabytkami.

»DAILY MAIL

Fałszywe dane na portalach randkowych Na całym świecie istnieją setki tysięcy internetowych portali randkowych. Wiele z nich, by zarobić pieniądze i utrzymać się na rynku, dopuszcza się oszustw. Ich właściciele używają danych prawdziwych ludzi (bez ich zgody) do tworzenia fałszywych profili, bo – jak wiadomo – większa baza danych to większe zainteresowanie klientów, a co za tym idzie i obroty. Zdarza się, że kupowane są informacje np. o osobach pełniących funkcje publiczne. Tworzy się na ich podstawie profile osób teoretycznie zainteresowanych poznaniem nowych ludzi. Wszystko po to, aby urosnąć w oczach użytkowników i przyciągać nowych znajomych. Firma Usdate z siedzibą na Florydzie sprzedaje cudze dane profilom randkowym. Podstawieni dziennikarze Panoramy bez trudu nabyli od niej listę zawierającą nazwiska, adresy mailowe, daty urodzenia czy orientację seksualną. Istnieją podejrzenia, że są to praktyki na dużą skalę, prowadzone od dawna. (SM)

490-MAKIETA 1 01-25.indd 15

Brytyjscy specjaliści prawa związanego z uprowadzeniami dzieci Przeprowadzka z dzieckiem za granicę lub z jednej części kraju do drugiej bez zgody rodzica będzie traktowana jako uprowadzenie. Jeśli Twoje dziecko zostało zabrane do innego kraju lub miasta bez Twojej zgody, jak najszybciej poszukaj porady prawnej eksperta na temat kroków, które możesz podjąć aby je odnaleźć. Jeśli Twoje dziecko zostało uprowadzone z państwa Konwencji Haskiej, kancelaria prawna Osbornes może Cię wesprzeć w otrzymaniu zapomogi prawnej na poczet kosztów sądowych. Polska jest sygnatariuszem Konwencji Haskiej. Jeśli zastanawiasz się nad przeprowadzką z dzieckiem do innego państwa, powinieneś zasięgnąć porady prawnej eksperta przed zrobieniem tego. Zapomoga prawna także będzie dostępna w zależności od Twojej sytuacji finansowej.

Już teraz możesz umówić się na poufne spotkanie z prawnikiem rodzinnym aby porozmawiać o Twojej sprawie. Tylko teraz za specjalną cenę £199 z VATem. Jako podsumowanie spotkania otrzymasz dokument, w którym będzie wyszczególnione wszystko co zostało przedyskutowane. Będzie on rownież zawierał nasze zalecenia w sprawie dalszego postępowania.

Aby umówić się na spotkanie i dowiedzieć jak możemy Ci pomóc zadzwoń do Justyny Drozdy już dzisiaj pod nr tel.

020 74828439 Osbornes Solicitors Livery House, 9 Pratt Street, London NW1 0AE

Przed przystąpieniem do firmy pracowała w Dziale Rodzinnym Sadu Okregowego w Guildford i odbyła praktyki w Ambsadzie Rzeczypospolitej Polski w Londynie oraz w Parlamencie Europejskim. Dział rodzinny w Osbornes jest polecany i rekomendowany w niezależnych rankingach, zestawieniach Chambers i The Legal 500 jako wiodący prawnicy rodzinni w Londynie. Współpracujemy z firmami prawniczymi w Polsce i możemy polecić Ci odpowiedniego prawnika jeśli zajdzie taka potrzeba.

www.osbornes.net/ praworodzinne

06/08/2013 15:50:10

016

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Dożywocie za zabójstwo dziecka Dwoje Polaków – 27-letnia Magdalena Łuczak i jej 34-letni partner Mariusz Krężołek – zostało skazanych w zeszły piątek na karę dożywotniego więzienia przez sąd koronny w Birmingham za zabójstwo czteroletniego syna Łuczak z poprzedniego związku.

»

Sąd postanowił, że oboje muszą spędzić w więzieniu co najmniej 30 lat – uznawszy zabójstwo za dokonane ze szczególnym okrucieństwem, a zatem wykluczające okoliczności łagodzące. – Jesteście winni najbardziej poważnego nadużycia zaufania – między dzieckiem a rodzicami – oświadczył sąd w uzasadnieniu wyroku, zwracając się do skazanych. Ława przysięgłych uznała w zeszłą środę, że mieszkająca w Coventry para winna jest głodzenia, bicia i wymyślnego karania dziecka. W trakcie postępowania wyszło na jaw, że Krężołek był trzykrotnie karany przez sądy angielskie za różne przestępstwa i sześciokrotnie aresztowany, między innymi za napady i włamania. Sprawa wywołała duże poruszenie ze względu na to, że urząd opieki nad dziećmi, policja i szkoła miały podejrzenia, że chłopiec jest źle traktowany – był wychudzony, posiniaczony i trafił do szpitala ze złamaną ręką – ale nie zdołały

PXPwÁ

zapobiec jego śmierci. Matka i jej partner wprowadzali w błąd nauczycieli, zapewniając, że Daniel jest stale głodny z powodów genetycznych. Złamanie ręki chłopca tłumaczyła wypadkiem przy zabawie w chowanego i upadkiem z kanapy. Rodzina Daniela zapewniała policję, że Łuczak jest troskliwą matką. Według sędziego dziecko było „systematycznie głodzone”. W chwili śmierci jego waga odpowiadała ciężarowi ciała półtorarocznego dziecka (około 9,5 kg). Władze miejskie Coventry wszczęły w tej sprawie dochodzenie. Miejscowy poseł Geoffrey Robinson zażądał ustąpienia szefa działu pomocy dzieciom Colina Greena. Robinson chce ustalenia, czy policja nie ponosi winy za to, że Krężołek nie został deportowany, mimo że był karany. Wicepremier Nick Clegg ocenił, że sprawa dowodzi braku koordynacji pomiędzy różnymi służbami odpowiedzialnymi za opiekę nad dziećmi, szkołą i policją w zapobieganiu przypadkom

Księgowość CZAS NA ROZLICZENIE!

okrucieństwa wobec dzieci.

Mariusz Krężołek

Daniel

Magdalena Łuczak

Śmierć Daniela w marcu 2012 r. została spowodowania przez silny cios w głowę i 19 innych obrażeń. Przed śmiercią chłopiec był zamknięty w ciemnym, ciasnym pokoju przez ponad 30 godzin. Był karmiony solą, trzymany pod wodą, zmuszany do wykonywania wyczerpujących fizycznych ćwiczeń, np. pompek i przysiadów. – Nie wiem, kogo córka spotkała, co robiła i jakimi motywami się kierowała, ale była zupełnie normalną dziewczyną – powiedziała telewizji Sky mieszkająca w Łodzi matka Łuczak – Jolanta. «

 REJESTRACJA DZIAŁALNOŚCI - SELF-EMPLOYED/CIS  REJESTRACJA LTD COMPANY  PORADY BIZNESOWE  ROZLICZENIA SELF-EMPLOYED  ROZLICZENIA VAT  ROZLICZENIA FIRM  LTD COMPANY  LISTA PŁAC/PAYROLL  ROZLICZENIA KONTRAKTORSKIE

TERAZ NOWE, NIŻSZE CENY!

Rozliczenia

020 8846 3606

 ROZLICZENIA ROCZNE  ZWROT NADPŁACONEGO

PODATKU P60/P45

Godziny otwarcia: pon.,śr.,pt. - 8.00-18.00, wt.,czw. - 8.00-21.00, sob. 9.00-15.00

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

490-MAKIETA 1 01-25.indd 16

06/08/2013 16:22:41

017

490-MAKIETA 1 01-25.indd 17

06/08/2013 15:50:12

Fot. PAP/EPA/David Parry

018

WIADOMOŚCI na wyspach

Burger z probówki gotowy do spożycia. Obok: profesor Mark Post z Maastricht prezentuje „wyhodowanego” przez siebie burgera przed jego usmażeniem.

Pierwszy w historii burger z probówki Pierwszy w historii burger wyhodowany w laboratorium z komórek macierzystych krowy został w ostatni poniedziałek po południu usmażony i zjedzony w czasie konferencji w Londynie. Degustatorzy ocenili, że fakturą danie przypominało mięso, ale brakowało mu aromatu.

490-MAKIETA 1 01-25.indd 18

»

Burgera z probówki przyrządził szef kuchni Richard McGowan, a spróbowali go krytycy kulinarni: Austriaczka Hanni Ruetzler i Amerykanin Josh Schonwald, którzy narzekali nieco na brak soczystości, spowodowany brakiem tłuszczu. Oboje byli zgodni, że smak przypomina mięso pozyskiwane metodą tradycyjną, ale liczyli na więcej aromatu. Degustatorzy zjedli burgera bez żadnych dodatków, jak bułka, warzywa czy sosy, aby skoncentrować się na jego smaku. Naukowcy z zespołu profesora Marka Posta z Uniwersytetu w Maastricht w Holandii zaczęli od pobrania komórek macierzystych z szyi krowy. Następnie umieścili je w specjalnych pojemnikach w substancji wspomagającej ich wzrost i podział. Po około trzech tygodniach komórki macierzyste przeniesiono na plastikowe płytki, gdzie pobudzono u nich proces przekształcania się w komórki mięśniowe. Te z kolei połączyły się w niewielkie włókienka mięśniowe, które urosły, nabierając białka. Włókienka zestawione zostały następnie w niewielkie kulki, które zamrożono. Gdy takich kulek wytworzono dostatecznie dużo, tuż przed jedzeniem zostały „zlepione” razem i ugotowane. Uzyskany w ten sposób burger ma kolor biały. Aby bardziej przypominał tradycyjnie uzyskiwane mięso, można dodać do niego naturalnie występujące białko, mioglobinę, lub zabarwić go np. sokiem z buraków. Prof. Post ocenił poniedziałkowy debiut burgera jako „bardzo obiecujący początek”. Obecnie naukowcy są w stanie wyhodować w ten sposób tylko niewielkie ilości mięsa, a i tak koszty wydają się astro-

06/08/2013 16:13:44

019 nomiczne – stworzenie pojedynczego burgera o wadze 142 gramów kosztowało 250 tys. euro. Na jego wytworzenie potrzeba było sześciu tygodni. Jeszcze w poniedziałek po południu ujawniono nazwisko ofiarodawcy, który sfinansował projekt – okazał się nim Sergey Brin, współtwórca wyszukiwarki Google. Tłumaczył, że kierował się troską o dobro zwierząt. Twórcy przekonują, że wysoki koszt częściowo wynika z faktu, że badania nad mięsem in vitro są jeszcze w powijakach. Przekonują, że po opracowaniu modelu wytwarzania i automatyzacji produkcja przemysłowa na dużą skalę pozwoliłaby znacznie ograniczyć koszty. Hanna Tuomisto, której badania posłużyły za podstawę hodowli mięsa in vitro, zauważa, że byłaby ona tańsza od tradycyjnego chowu przemysłowego także dlatego, że ograniczałaby się do produkowania jedynie jadalnego mięsa, bez „produktów ubocznych”. Obecny proces produkcji i tak trzeba udoskonalić, by wykluczyć z niego odzwierzęce substancje, takie jak płodowa surowica cielęca używana obec-

nie jako substancja pobudzająca wzrost komórek macierzystych – zauważa dziennik „New York Times”. Twórcy pierwszego burgera in vitro wskazują, że taki sposób pozyskiwania mięsa pozwoliłby na zaspokojenie stale rosnącego światowego popytu. Podkreślają też, że w przeciwieństwie do tradycyjnego chowu przemysłowego odbywałoby się to bez szkody dla środowiska naturalnego i bez krzywdy zwierząt. – Wielu ludzi na początku uważa mięso wyhodowane w laboratorium za odrażające. Myślę jednak, że gdyby zdali sobie sprawę z tego, jak wygląda uzyskiwanie mięsa w rzeźni, uznaliby to za równie odrażające – mówi Helen Breewood z zespołu prof. Posta. Rezultat badań naukowców z zadowoleniem przyjęła organizacja praw zwierząt PETA (People for the Ethical Treatment of Animals). „Produkowane w laboratoriach mięso przepowiada koniec ciężarówek wypełnionych krowami i kurczakami, rzeźni i całego przemysłu hodowlanego, a przy tym zmniejszy emisję dwutlenku węgla, oszczędzi wodę i sprawi, że zaopa-

trzenie w żywność będzie bezpieczniejsze” – podkreślono w oświadczeniu. «

Przedstawiamy niższe ceny

Zrób przelew w 10 minut* już od

Wyślij z:

£4.50

*

Wyślij przez internet: moneygram.co.uk

Odbierz z:

CS6788

I gdziekolwiek zobaczysz znak MoneyGram *Opłata £4.50 dotyczy przekazów do £25 wysyłanych do Polski. W godzinach pracy agenta i z zastrzeżeniem lokalnych przepisów. Poza odnośnymi opłatami transakcyjnymi za przelew, stosuje się kurs wymiany ustalony przez firmę MoneyGram lub agenta** Na przelewy online obowiązują inne ceny. Post Office i Thomas Cook są agentami MoneyGram International Limited świadczącym usługi przekazów pieniężnych. MoneyGram International Limited jest autoryzowaną instytucją płatniczą regulowana przez Urząd Usług Finansowych. © 2013 MoneyGram. Wszystkie prawa zastrzeżone.

490-MAKIETA 1 01-25.indd 19

06/08/2013 15:50:17

020

WIADOMOŚCI gospodarka

Posłowie krytykują rynek energetyczny

»

Regulator rynku energii nie robi wszystkiego, by zwiększać zaufanie konsumentów do rynku energetycznego – twierdzą parlamentarzyści z Komitetu ds. Energii Izby Gmin. W najnowszym raporcie domagają się również bardziej przejrzystej polityki cenowej ze strony największych graczy rynkowych. – W czasach, gdy wielu Brytyjczyków zmaga się z rosnącymi cenami energii, konsumenci potrzebują gwarancji, że „wielka szóstka” (sześciu największych operatorów na brytyjskim rynku energii) nie czerpie nadmiernych zysków – powiedział podczas prezentacji raportu członek komitetu Robert Smith. Według niego sytuację utrudnia jeszcze skomplikowana struktura wewnętrzna największych spółek, która nie pozwala na pełne oszacowanie zysków bez wglądu w wewnętrzne dane. Pełnego obrazu sytuacji nie przedstawiają także raportowane wyniki finan-

sowe. – Ofgem (brytyjski regulator) powinien rzucić więcej światła na tę kwestię – dodał Smith. Winą regulatora jest – zdaniem parlamentarzystów – właśnie brak zdecydowanych działań w kierunku zwiększenia przejrzystości branży, co pozwoliłoby także zwiększyć poziom konkurencji z korzyścią dla konsumentów. Raport częścią winy za obecną sytuację na rynku obarcza także rząd, który ich zdaniem zbyt późno i w zbyt małym stopniu wspiera najuboższych w walce z rosnącymi kosztami energii poprzez między innymi wsparcie inwestycji efektywnościowych. Zauważa się w nim, że już samo ocieplenie większości budynków może dać

znaczące oszczędności w postaci niższych kosztów energii. Zdaniem członków komitetu rząd powinien zrezygnować z finansowania wielu programów środowiskowych poprzez zwiększanie rachunków za energię i przenieść te koszty na ogólne opodatkowanie. Pozwoliłoby to w większym stopniu odciążyć najuboższych w ponoszeniu kosztów polityki klimatycznej. Według komitetu 9 proc. rocznych rachunków za energię stanowią obciążenia wynikające z polityki klimatycznej. Z kolei według szacunków rządowych do 2020 roku spowodują one wzrost rachunków aż o 33 proc. «

Wodociągi powinny należeć do państwa

»

Związek zawodowy GMB, trzeci pod względem liczby członków związek w Wielkiej Brytanii, wezwał do renacjonalizacji brytyjskiego sektora wodociągowego. Według związkowców powinien to być kluczowy postulat Partii Pracy w kolejnych wyborach. Oświadczenie GMB zostało wydane po tym, jak think-tank Centre Forum przedstawił raport, w którym skrytykował dostawców wody za nadmierne dążenie do zysku kosztem konsumentów. Według GMB ceny wody od 2005 roku są zbyt wysokie i skutkują jedynie rekordowymi zyskami spółek wodociągowych, które finansowane są z kieszeni konsumentów. Co więcej, zyski te nie przekładały się na poziom obsługi klien490-MAKIETA 1 01-25.indd 20

tów czy inwestycje w infrastrukturę. – Raport potwierdza to, co nasz związek powtarza od wielu lat. Nasz głos był jednak konsekwentnie negowany – powiedział przedstawiciel GBM Gary Smith. Jego zdaniem taka sytuacja była do przewidzenia już w 1989 roku, kiedy to branża wodociągowa była prywatyzowana. – Jedynym sposobem przerwania tego procederu jest ponowna nacjonalizacja tego naturalnego monopolu i powinno to być jednym z głównych priorytetów Partii Pracy w jej programie wyborczym – dodał Smith. Według raportu Centre Forum, spółki z sektora wodociągowego w pogoni za zyskami dla akcjonariuszy zadłużyły się tak bardzo, że nie były

w stanie samodzielnie finansować inwestycji w modernizację infrastruktury. Doprowadziło to również do podwyżek cen dla odbiorców, którzy muszą finansować obsługę zadłużenia spółek. Raport zawiera także szereg rekomendacji dla rządu i regulatora rynku (Ofwat). Think-tank nie idzie jednak tak daleko, jak związkowcy. Proponuje natomiast zacieśnienie kontroli nad sektorem i likwidację ulg pozwalających spółkom unikać płacenia podatków przy jednoczesnym zwiększaniu zadłużenia. Centre Forum wzywa także branżę do zwiększenia przejrzystości swoich działań, zwłaszcza że większość z nich jest obecnie własnością prywatnych funduszy inwestycyjnych. « 06/08/2013 15:50:18

HSBC zamyka konta misjom dyplomatycznym

'R]QD�Hy REUD›H� Z Z\SDGNX QLH ] 7ZRMHM ZLQ\ Z FL•JX RVWDWQLFK ODW" %\ PR›H SU]\V�XJXMH &L SUDZR GR RGV]NRGRZDQLD

‡ Zaniedbania lekarskie

z

‡ Wypadki w pracy ‡ Wypadki drogowe ‡ Choroby zawodowe ‡ Poślizgnięcia, potknięcia ‡ Pobicia ygras ‡ Inne ew Ni

Âť

Największy brytyjski bank, HSBC, w ramach planu minimalizacji ryzyka prania pieniędzy i innych niepoşądanych transakcji zwrócił się do ponad 40 misji dyplomatycznych i konsulatów, w tym nuncjatury apostolskiej, by zamknęły swoje konta. Sprawę opisał „Mail on Sunday�. Wśród właścicieli kont uznanych za ryzykowne znajdują się między innymi honorowy konsulat Beninu i przedstawicielstwo Papui Nowej Gwinei. Na przeniesienie kont otrzymały termin do połowy sierpnia. Inne banki nie kwapią się jednak, by je przejąć, co oznacza, şe placówki mogą mieć trudności z regulowaniem rachunków na bieşąco. HSBC argumentuje, şe ambasady muszą spełniać te same kryteria ryzyka co firmy komercyjne prowadzące operacje w innych krajach. Są to: międzynarodowa rozpoznawalność, zaawansowany etap rozwoju, rentowność, kontrola kosztów i finansowa płynność. Zagraniczne placówki dyplomatyczne posiadające konta w HSBC będą na podstawie tych kryteriów oceniane i odsiewane. Szef konsularnego korpusu dyplomatycznego w Wielkiej Brytanii Bernard Silver powiedział gazecie, şe decyzja HSBC „wywołała duşe zamieszanie�. Z kolei cytowany anonimowo dyplomata uwaşa, şe kryteria odsiewu przyjęte przez bank są mało konkretne. Duşa liczba dyplomatycznych kont potencjalnie wystawia HSBC na wysokie ryzyko mimowolnego pośrednictwa w nielegalnych transakcjach i bank chce temu zapobiec. W zeszłym roku HSBC został w USA ukarany grzywną w wys. 1,92 mld USD za to, şe z jego filii w Ameryce Šacińskiej korzystały kartele narkotykowe, piorąc pieniądze. Władze USA oskarşyły bank o to, şe nie zapobiegł tym praktykom.  490-MAKIETA 1 01-25.indd 21

O FEE

NO WIN, N

Jeden z oddziałów HSBC w Londynie.

Bezpłatna polska infolinia:

0800 018 3299

Ni

sz

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

KANCELARIA PRAWNA

e p Ĺ‚ a ci

Telefon dostępny 7 dni w tygodniu:

079 0100 5595

Napisz do nas: zgloszenie@levenes.co.uk OdwiedĹş nas na:

www.levenes.pl Biura w Londynie i Birmingham Barbara .........................020 8826 1206 Dagmara .......................020 8826 1217 Joanna ...........................020 8826 1321

06/08/2013 15:50:20

022

WIADOMOŚCI gospodarka

W bankach brakuje pieniędzy Brytyjskie banki w ciągu najbliższych sześciu lat – do 2019 r. – muszą uzupełnić niedobór szacowany łącznie na 121 mld funtów, by spełnić wymogi kapitałowe i nowe zasady zarządzania ryzykiem określone w porozumieniu Bazylea III przyjętym przez UE.

»

Według „Sunday Telegraph”, który powołuje się na 414-stronicowy dokument konsultacyjny regulatora rynku finansowego PRA (Prudential Regulation Authority), największy niedobór występuje w 25 dużych bankach brytyjskich i towarzystwach hipotecznych. Wymóg uzupełnienia rezerw obejmuje też światowych gigantów działających na brytyjskim rynku – Goldman Sachs i JP Morgan. Zgodnie z III porozumieniem bazylejskim z 2010 r. współczynnik wypłacalności w stosunku do funduszy podstawowych został podniesiony do 6 proc., zaś podstawowe minimum rezerw własnych w stosunku do aktywów obciążonych ryzykiem ma sięgnąć 4,5 proc. Drugi z tych wskaźników (ang. a minimum common tier one capital ratio) brytyjskie banki mają osiągnąć w dwóch etapach (4 proc. w 2014 r. oraz 4,5 proc. w 2015 r.). Uprzednie minimum rezerw własnych wysokiej jakości w postaci akcji i gotówki w stosunku do

490-MAKIETA 1 01-25.indd 22

aktywów obciążonych ryzykiem wynosiło 2 proc. – Dobrze skapitalizowane i prężne banki mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia stabilizacji sektora finansowego i wsparcia wzrostu – cytuje tygodnik szefa PRA Andrew Baileya. W ubiegłym miesiącu PRA ujawniła, iż osiem największych brytyjskich banków kredytowych, między innymi Barclays, Lloyds i Royal Bank of Scotland, miało niewystarczające własne rezerwy kapitałowe, oszacowane łącznie na 27,1 mld funtów. Barclays Bank ogłosił w tych dniach, że niedobór rezerw szacowany na 12,8 mld funtów uzupełni między innymi emisją akcji i obligacji wymienialnych na akcje. Bazylea III wprowadza między innymi wymóg dodatkowego buforu kapitałowego, którego rolą jest absorpcja strat przez banki w okresie kryzysów i napięć ekonomicznych oraz współczynnik lewarowania mający na celu ograniczenie zakresu finansowania w stosunku do kapitału wyjściowego. «

Czerwone światło dla aut z Wysp Polskie ministerstwa nie chcą pozwolić na masową rejestrację aut z kierownicą po prawej stronie – twierdzi „Puls Biznesu”. W czerwcu 2013 r. resort transportu przedstawił projekt zmian w ustawie Prawo o ruchu drogowym, które miały umożliwić rejestrowanie w Polsce samochodów posiadających kierownicę po prawej stronie. Dokument napotkał zdecydowany sprzeciw w trakcie uzgodnień międzyresortowych. – Biorąc pod uwagę stopień rozwoju sieci dróg publicznych w Polsce, zwłaszcza fakt, iż przeważającą liczbę dróg stanowią drogi jednojezdniowe, dopuszczenie możliwości rejestrowania pojazdów z kierownicą po prawej stronie niewątpliwie negatywnie wpłynie na poziom bezpieczeństwa w ruchu drogowym – uważa Jacek Dominik, wiceminister finansów. Urzędnicy zgadzają się także z wysuwanym przez branżę motoryzacyjną argumentem natury ekonomicznej. Przedsiębiorcy spodziewają się dużego importu używanych aut z krajów o ruchu lewostronnym, co odbije się na rynku. – Należy wstrzymać prace nad projektem do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy przez Trybunał Sprawiedliwości UE – podpowiada Jacek Dominik. Skargę do trybunału na Polskę z powodu braku możliwości rejestrowania pojazdów z kierownicą z prawej strony wniosła Komisja Europejska.

06/08/2013 15:50:21

490-MAKIETA 1 01-25.indd 23

06/08/2013 15:50:23

490-MAKIETA 1 01-25.indd 24

06/08/2013 15:50:26

490-MAKIETA 1 01-25.indd 25

06/08/2013 15:50:29

026

TEMAT NUMERU transport

Marcin Urban

»

Każdego dnia Heathrow obsługuje 191 tys. pasażerów, po połowie przylatujących i odlatujących. Rocznie jest to 70 mln, co daje londyńskiemu 490-MAKIETA 2 26-51.indd 26

hubowi trzecie miejsce w rankingu najbardziej zatłoczonych portów lotniczych świata, tuż za Pekinem i zajmującą pierwsze miejsce Atlantą. Do tego trzeba doliczyć 1,46 mln ton przyjętych i odprawionych towarów. » 06/08/2013 15:38:08

027

Odlotowy plan Heathrow – jeden z największych portów lotniczych świata – ma zostać zrównane z ziemią. Na jego miejscu powstanie osiedle mieszkaniowe. Pod Londynem lub w jego wschodniej części zostanie zbudowany nowy, dwa razy większy hub. Czy futurystyczna wizja burmistrza Londynu Borisa Johnsona może się spełnić?

Wizualizacja nowego lotniska na Isle of Grain.

490-MAKIETA 2 26-51.indd 27

06/08/2013 15:38:11

028

TEMAT NUMERU transport

Fot. PAP/EPA/VYONYX

Wizualizacja nowego lotniska na ujściu Tamizy.

Na dwóch pasach startowych odbywa się dziennie blisko 1300 startów i lądowań. Z Heathrow korzystają 84 linie lotnicze, które latają do 184 miast w 80 krajach na wszystkich kontynentach. Główne londyńskie lotnisko pracuje na 99 proc. swoich możliwości. Co to oznacza? Wystarczy spojrzeć na skutki ostatnich incydentów – awaryjne lądowanie samolotu British Airways z płonącymi silnikami i pożar stojącego na płycie Dreamlinera etiopskich linii lotniczych. Pasy startowe zostały zamknięte na kilkadziesiąt minut, a konsekwencje były odczuwalne przez ponad dobę. Setki odwołanych lub opóźnionych lotów, poważne utrudnienia na lotniskach awaryjnych – Gatwick, Stansted, Luton i City. Do komunikacyjnego paraliżu na Heathrow wystarczy niewiele. Gęsta mgła i silny wiatr są w stanie równie skutecznie namieszać w rozkładzie lotów. Wyniki przewozów, jakie osiąga Heathrow, to prawdziwy fenomen, jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że 1300 startów i lądowań dziennie jest obsługiwanych na zaledwie dwóch pasach startowych. Dla porównania kontrolerzy ruchu na lotniskach w Paryżu i Frankfurcie mają do dyspozycji po 4 pasy startowe, a ich porty obsługują rocznie o ok. 10 mln pasażerów mniej.

490-MAKIETA 2 26-51.indd 28

Wizja burmistrza 15 maja burmistrz Londynu zabrał ważny głos w trwającej od lat dyskusji o przyszłości Heathrow. Ogłosił swoje poparcie dla budowy nowego huba. Centralne brytyjskie lotnisko, z co najmniej 4 pasami, miałoby powstać na Tamizie, na wschodnich peryferiach Londynu lub trochę dalej, na brzegu Isle of Grain. Jeśli udałoby się tę wizję zrealizować, byłby to największy projekt infrastrukturalny w historii Wielkiej Brytanii. – Musimy zbudować nowe lotnisko, by Londyn i Wielka Brytania sprostały rosnącej konkurencji na rynku. Każdy, kto myśli, że rozbudowa Heathrow, które już dziś jest uciążliwe dla setek tysięcy londyńczyków, rozwiąże problem – po prostu kłamie – powiedział Boris Johnson. Mając na uwadze ogromne koszty takiego przedsięwzięcia, burmistrz bierze pod uwagę również możliwość rozbudowy istniejącego lotniska w Stansted o kolejne pasy startowe. Ratuszowi eksperci, którzy opracowali koncepcje przedstawione przez burmistrza, brali pod uwagę możliwość dobrego połączenia kolejowego i drogowego nowego portu z miastem,

ograniczenie jego uciążliwości dla mieszkańców i przyrody, a także kwestie ekonomiczne. Dzięki szybkiemu połączeniu kolejowemu z nowego lotniska na wschodnich peryferiach można będzie dojechać do centrum w 25 minut. Atutem takiej lokalizacji jest usunięcie samolotów znad głów setek tysięcy mieszkańców. Obecnie przelatują one nisko nad gęsto zaludnionym Hounslow, co wywołuje protesty mieszkańców skarżących się na hałas oraz wyrażających obawy o swoje bezpieczeństwo. Protesty wzrosły po awaryjnym lądowaniu samolotu British Airways w maju tego roku. Maszyna przeleciała nad domami, mając uszkodzone dwa silniki, z których jeden płonął. Samolot bezpiecznie wylądował, ale zarówno jego pasażerowie, jak i mieszkańcy Hounslow mogą mówić o dużym szczęściu. Kolejnym argumentem przemawiającym za budową centralnego lotniska z co najmniej czterema pasami w nowym miejscu jest możliwość znacznego zwiększenia liczby oferowanych połączeń międzykontynentalnych, szczególnie z Chinami, Stanami Zjednoczonymi i Ameryką Południową. Dzięki temu Londyn mógłby

06/08/2013 15:38:13

029 Wizualizacja nowego lotniska na ujściu Tamizy.

Fot. PAP/EPA/VYONYX

odzyskać klientów utraconych na rzecz hubów lotniczych w Paryżu, Amsterdamie i Frankfurcie. Od 1990 r. Heathrow „oddało” swoim rywalom blisko 50 połączeń. Swoje stanowisko londyński ratusz wysłał do Davies Commission, która bada rozwój rynku lotniczego i rekomenduje rządowi odpowiednie rozwiązania.

Wizualizacja planowanego, trzeciego pasa na lotnisku Heathrow.

To koniec Heathrow?

Lotnisko Tempelhof w Berlinie było symbolem potęgi Trzeciej Rzeszy i kolebką Lufthansy. Przez dziesiątki lat był to główny port lotniczy stolicy Niemiec. Dziś pełni rolę terenu rekreacyjnego, na którym działkowcy uprawiają marchewkę. Zostało zamknięte w 2008 r. Jego rolę przejmie będący właśnie na ukończeniu port Berlin-Brandenburg. Czy Heathrow podzieli los Tempelhof? Burmistrz Londynu chce upiec dwie pieczenie na jednym ogniu. Przenosząc lotnisko Heathrow, rozwiązałby problem jego uciążliwości dla mieszkańców, a jednocześnie zamieniając teren obecnego lotniska w osiedle mieszkaniowe, częściowo rozwiązałby problem przeludnienia. Jak ocenia, jest tam miejsce na budowę ok. 100 tys. mieszkań, w których zakwaterowanie znalazłoby ćwierć miliona osób. – To skala zbliżona do budowy zupełnie nowej dzielnicy w jednym z najbardziej rozwiniętych ekonomicznie i najlepiej skomunikowanych zakątków Londynu – mówi Boris Johnson. – Część pracowników Heathrow zostanie przeniesiona do nowego portu lotniczego, a pozostali będą mogli znaleźć 490-MAKIETA 2 26-51.indd 29

nową pracę na przebudowanym terenie obecnego portu. Możliwość zamknięcia Heathrow wydaje się jednak mało prawdopodobna. Raczej czeka je degradacja do roli lotniska pomocniczego. To miasto w mieście dające zatrudnienie ponad 70 tys. osób. Kolejne 100 tys. pracuje we współpracujących firmach. Jak podają władze portu, wokół Heathrow ma siedzibę 200 z 300 największych brytyjskich firm. – Rozbudowa Heathrow pozwoli Wielkiej Brytanii szybciej się rozwijać i będzie mniej kosztowna dla podat-

ników niż każda inna propozycja tworzenia nowego huba. Po co budować od zera, skoro możemy rozwijać istniejący potencjał? – kontruje Colin Matthews, dyrektor generalny Portu Lotniczego Heathrow. Władze Portu Lotniczego Heathrow od lat walczą o budowę trzeciego pasa startowego. Wraz ze zmianą organizacji startów i lądowań (samoloty lądowałyby i startowały jednocześnie na dwóch pasach, obecnie jeden jest używany tylko do startów, a drugi do lądowań) pozwoliłoby to zwiększyć liczbę » 06/08/2013 15:38:19

030

TEMAT NUMERU TRANSPORT

Mieszkańcy Hounslow wyrazili swoją opinię jasno i dobitnie. Nie chcą większego Heathrow – chcą lepszego Heathrow lokalizacji i połączenia dodatkowego pasa z nowym terminalem 6 i istniejącym terminalem 2 lub ewentualnie rozbudowanym terminalem 5. Każda z lokalizacji wiąże się z koniecznością wykupienia nieruchomości oraz wyburzaniem domów. Rozbudowa Heathrow zajęłaby 7 lat mniej niż budowa nowego portu i byłaby nieporównywalnie

operacji lotniczych z 480 tys. do ponad 700 tys. rocznie, a obsługiwanych pasażerów z 70 do ponad 120 mln. Wystarczyłoby to na zabezpieczenie potrzeb Londynu do 2030 r. Inwestycja została już nawet zaplanowana i miała poparcie rządu laburzystów, ale wstrzymano ją w 2009 r. po przejęciu władzy przez liberałów Davida Camerona. Trzeci pas ma być krótszy od istniejących i przeznaczony wyłącznie dla mniejszych samolotów typu Airbus A320 i Boeing 737. Początkowo forsowano jego budowę po północnej stronie lotniska. Później pojawiła się koncepcja lokalizacji na południu i powiązania z terminalami 4 i 5, a w lipcu telewizja Sky zdradziła nowy plan trzech potencjalnych 490-MAKIETA 2 26-51.indd 30

mniej kosztowna – argumentują przedstawiciele portu. Uważają także, że ewentualna przeprowadzka wydłuży dojazd, zmuszając pasażerów do ponoszenia znacznie większych kosztów. Osobną kwestią byłaby konieczność przeniesienia w nowe miejsce kilkuset firm. Nie wszystkie będą w stanie sprzedać lub wynająć swoje obecne siedziby i zainwestować w budowę lub dzierżawę nowych nieruchomości. Czy dostaną wsparcie od państwa?

JESTEŚMY ZA, A NAWET PRZECIW

Komisja zdrowia i ochrony środowiska Rady Miejskiej Londynu wezwała w kwietniu do wstrzymania lub ograni-

czenia nocnych lotów na Heathrow. Między 23.30 a 6.00 rano ląduje tam średnio 15 samolotów. Większość z nich, podobnie zresztą jak w dzień, nadlatuje z kierunku wschodniego, budząc ponad 100 tys. mieszkańców Brentford, Hounslow i Richmond. Jest to związane z kierunkiem wiatru, który przez zdecydowaną część roku zmusza pilotów do wykonywania podejścia i startów nad miastem. Heathrow Association for the Control of Aircraft Noise od lat walczy o ciszę w Hounslow. Za swój największy sukces uważa decyzję rządu Davida Camerona o wstrzymaniu budowy trzeciego pasa na Heathrow. Zdaniem członków organizacji dalsza rozbudowa Heathrow oznacza nie tylko wzrost natężeniea hałasu, ale także zanieczyszczenia środowiska i zagrożenia dla mieszkańców. Nie wszystkim jednak hałas przeszkadza. Część osób celowo szuka zakwaterowania w Hounslow z uwagi na nieco niższe ceny najmu. – Przyzwyczaiłem się do dźwięku samolotów. Na początku rzeczywiście było to odczuwalne, ale po kilku tygodniach przestajesz je słyszeć – mówi Ottila z Węgier, mieszkający od roku w Isleworth. Jego dom znajduje się na ścieżce podejścia na Heathrow. Jego współlokatorka narzeka na hałas latem, gdy śpi przy otwartym oknie. W kilku londyńskich dzielnicach są prowadzone konsultacje społeczne planowanej rozbudowy. W Hillingdon, Richmond i Houslow dwie trzecie mieszkań06/08/2013 15:38:27

ców jest przeciwnych powiększeniu Heathrow. Paradoksalnie jednak przeciwnicy rozbudowy nie chcą też jego likwidacji. Jak podał magazyn „Hounslow Matters”, 64 proc. ankietowanych mieszkańców Hounslow nie chce zamknięcia portu. – Mieszkańcy Hounslow wyrazili swoją opinię jasno i dobitnie. Nie chcą większego Heathrow – chcą lepszego Heathrow – powiedział cytowany przez gazetę radny Colin Ellar. Heathrow ma ogromne znaczenie ekonomiczne dla dzielnicy, a nawet samych mieszkańców. Połowa rodzin biorących udział w ankiecie przyznała, że osiąga różnego rodzaju profity związane z mieszkaniem w pobliżu lotniska – może to być praca, prowadzenie związanej z portem działalności gospodarczej czy wynajem pokoi dla pracowników Heathrow. – Hounslow jest dzielnicą uzależnioną od Heathrow, zarówno jeśli chodzi o hałas, jak i ekonomię – powiedziała Jagdish Sharma, przewodnicząca Rady Dzielnicy Hounslow. Władze Portu Lotniczego Heathrow zarzuciły konsultacjom w Hounslow brak reprezentatywności. Swoje zdanie wyraziło zaledwie 3 tys. z 254 tys. mieszkańców. Urząd tłumaczy, że są to wstępne wyniki i liczenie głosów jeszcze trwa. Bardziej dobitnie kosztowny plan burmistrza skomentował ceniony architekt sir Terry Farrell, który zaprojektował siedzibę MI6 w Londynie. Przedstawiony przez burmistrza plan zamknięcia Heathrow i budowy nowego portu kosztem 65 mld funtów nazwał „szalonym”. Z niechęcią Borisa Johnsona do rozbudowy Heathrow nie zgadza się również premier Wielkiej Brytanii David Cameron. Jeszcze w listopadzie ubiegłego roku skrytykował swojego partyjnego kolegę na łamach „Timesa”. – Ostateczna decyzja będzie decyzją państwa, o której postanowi rząd – powiedział Cameron, studząc zapał wizjonerskiego burmistrza. «

490-MAKIETA 2 26-51.indd 31

06/08/2013 15:38:31

032 Gnomy z Bazylei FELIETONY Naszym zdaniem

Andrzej Świdlicki

»

Jedną z najpotężniejszych instytucji finansowych świata zachodniego jest BIS (Bank of International Settlement) z siedzibą w Bazylei, będący rodzajem banku centralnego dla banków centralnych. Jego aktywów nie można zająć nawet podczas wojny, a od zysków nie płaci podatków. To bank komercyjny chroniony międzynarodowym traktatem. Instytucja ta – jeden z filarów globalnej finansjery – odegrała kluczową rolę w finansowaniu III Rzeszy, co nie jest szerzej znane i wyszło na jaw przy okazji doniesień o grabieży czechosłowackiego złota i paserskiej roli Banku Anglii (BoE). Na 6 miesięcy przed wybuchem wojny z Hitlerem BoE, idąc ręka w rękę z BIS, sprzedał w imieniu banku centralnego III Rzeszy – Reichsbanku – rezerwy złota o wartości 5,6 mln funtów (ponad 1 mld USD po dzisiejszych

cenach) zagrabione Czechosłowacji. „Odtajnione dokumenty BoE są bardzo wymowne nie tylko same z siebie, ale także w tym, o czym nie mówią. Dają wgląd w świat, w którym siła strachu wymusza uległość wobec władzy, procedura liczy się bardziej niż względy moralne, a dla bankierów najważniejszą sprawą jest sprawne funkcjonowanie przepływu kapitału bez względu na ludzki koszt. Jest to świat nie aż tak bardzo inny od tego, który znamy dziś” – napisał o sprawie historyk Adam Lebor. W marcu 1939 r. BIS zwrócił się do Banku Anglii, by przelał czechosłowackie aktywa z subkonta BIS w BoE na subkonto Reichsbanku w BoE, na co uprzednio czechosłowaccy bankierzy zgodzili się pod groźbą śmierci. Sądzili, że BIS i BoE nie przyklepią szantażu, ale nie docenili silnych wpływów Niemiec w BIS ani determinacji prezesa BoE Montagu Normana, gotowego pójść faszystom na rękę. Norman

wraz ze swym niemieckim przyjacielem Hjalmarem Schachtem, uważanym za ojca niemieckiego cudu gospodarczego lat 30., był współzałożycielem BIS w 1930 r. W czasie II wojny światowej BIS prowadził operacje walutowe dla III Rzeszy i faktycznie utrzymywał gospodarkę Niemiec przy życiu. Bank uszedł karze dzięki przyjaciołom z USA. Według Lebora prezes BIS (193946) Amerykanin Thomas McKittrick za wiedzą departamentu stanu dogadywał się z niemieckimi przemysłowcami, zasilając gospodarkę Rzeszy, mimo że w tym czasie siły alianckie walczyły z Hitlerem. Po wojnie BIS przetrwał, by wspierać odbudowę gospodarki europejskiej z wojennych zniszczeń, pracował nad wprowadzeniem wspólnej waluty – euro, a obecnie odpowiada za stabilizację globalnego systemu finansowego. Jak pisze Lebor: „Norman i Schacht mieliby powody do dumy”. «

ście kilo, bo ma problemy z odżywianiem. Trzeba być ślepym, żeby uwierzyć w takie brednie, zwłaszcza kiedy jej syn przeszukiwał szkolne śmietniki w poszukiwaniu jedzenia i podkradał je innym dzieciom. Udało się obejść nawet lekarzy, bo kiedy pobite dziecko trafiło do szpitala, sprzedano tam medykom historię o wypadku podczas zabawy. Tu wracamy do pytania o to, czy aby zrobiono wszystko, by dziecku pomóc. W świetle tragedii mizerne wydają się kroki podjęte przez służby socjalne, jakimikolwiek by one nie były. To jeszcze jeden dowód na to, że największym problemem tego kraju wcale nie jest ekonomia, imigracja czy bezrobocie, tylko poziom opieki zdrowotnej i służb socjalnych. Raport o NHS opublikowany niedawno w Anglii wskazuje, iż ma się on fatalnie, z horrendalnie długim oczekiwaniem na samo przyjęcie w szpitalach na pierwszym

miejscu przewinień. Dalej jest o obojętności personelu i uchybieniach w procedurach, spowodowanych niedostateczną liczbą pracowników na zmianach. Ktoś z rodziny hospitalizowanego mówi w ankiecie nawet o podawaniu wody chorym, bo na pielęgniarkę nie mogli się doczekać. Jeszcze wcześniej pisano o kardynalnym błędzie personelu, który nakarmił tradycyjnie pacjenta od lat przyjmującego jedzenie tylko w formie płynów. Bo pielęgniarki nie doczytały karty chorego. Mężczyzna zmarł. Zanim więc wykreuje się polską parę na najgorsze demony (a tego nikt nie kwestionuje), proponuję przyjrzeć się jeszcze tym wszystkim, którzy uwierzyli w kłamstwa matki. I zapytać, czy aby, w świetle historyjek opowiadanych przez alkoholiczkę, naprawdę nic nie dało się zrobić. Wszak w XXI wieku przypadki jak ten brzmią jak science fiction. I jak koszmarny sen. «

Bestie Agnieszka bielamowicz

»

Polacy znowu na okładkach gazet. Że bestie, bezduszni. Że tragedia. Żadne zaskoczenie, że robi się narodowy skandal z nami w tle. Dzieje się tak za każdym razem, kiedy o Polakach można powiedzieć źle. W pierwszą niedzielę sierpnia najczęściej wyszukiwanym hasłem na Yahoo! było polskie imię: Daniel Pelka, dziecko zmarłe w wyniku znęcania się nad nim. O ojczymie czterolatka napisano chyba wszędzie i we wszystkich odmianach diaboliczności. Tak jak i o karmieniu dziecka solą, pastwieniu się i stworzeniu chłopcu piekła na ziemi. I o śmierci dziecka, której można było zapobiec. Tej ostatniej kwestii poświęca się najmniej uwagi. A szkoda. Matka, uzależniona od narkotyków i alkoholu, zdołała przekonać szkołę i pracowników socjalnych, iż jej czteroletnie dziecko waży czterna490-MAKIETA 2 26-51.indd 32

06/08/2013 15:38:33

490-MAKIETA 2 26-51.indd 33

06/08/2013 15:38:35

034

WYDARZENIA LONDYN

W rocznicę powstania warszawskiego Z inicjatywy Patriae Fidelis w 69. rocznicę powstania warszawskiego członkowie tej organizacji oraz jej sympatycy odwiedzili cmentarze w Bristolu oraz w Londynie, żeby uczcić pamięć poległych w walce o wolność Polski.

»

Na temat sensowności powstania warszawskiego krąży wiele smutnych opinii. Być może nie powinno ono wybuchnąć, choć z drugiej strony jego brak mógłby przynieść inne, być może jeszcze bardziej bolesne dla Warszawy konsekwencje. Być może daliśmy się oszukać Sowietom. Być może nie było szans. Ale nie wolno nam krytykować powstańców, nie wolno nam krytykować Warszawy – ona oddawała życie po to, byśmy my dziś mogli o sobie z dumą mówić „wolni Polacy”. Nie wolno nam zapomnieć o żadnym zrywie, który hartował naszego ducha i wykreował to, kim jesteśmy dziś. Polska to wynik walk, poświęceń i ofiar. Dziedziczymy ją wraz z ogromnym długiem wdzięczności wobec tych, którzy za nią walczyli i ginęli. W pobliżu stacji South Ealing zna490-MAKIETA 2 26-51.indd 34

duje się cmentarz, a na nim wiele polskich grobów. Nie jest to zwykły cmentarz. Spoczywają tutaj nie tylko żołnierze, którzy walczyli w Polskich Siłach Zbrojnych w okresie II wojny światowej, lecz także nauczyciele, dziennikarze, pisarze i inni przedstawicieli inteligencji polskiej. W ten ważny dzień chcieliśmy pamiętać szczególnie o tych, którzy uczestniczyli w walce niepodległościowej i tutaj zakończyli swoją drogę. Przyszliśmy posprzątać groby naszych rodaków, te mniej i bardziej zapomniane. Jesteśmy uzbrojeni, lecz nie jak tamci – w broń, ale w szczotki, zmiotki, środki czyszczące i kubełki na wodę. Chociaż wyglądamy jak Polish Cleaners Association, jest to nasz osobisty i skromny akt pamięci. Pomimo gorącej pogody przyszło nas ponad dwudziestu i zabieramy się żwawo do pracy. W naszej grupie są

mali chłopcy, młodzież i dorośli, ale każdy, bez względu na wiek, z dużą dozą zapału. Oczyszczamy groby i odkrywamy litery i imiona. Odświeżamy nie tylko marmurowe płyty, ale i wspomnienia. Wiele grobów jest bardzo zaniedbanych. Nie ma zniczy. Lecz tutaj leżą nasi wielcy, między innymi Stanisław Jachnik – lotnik, który w kampanii wrześniowej wraz z gen. Sosabowskim bronił Warszawy, a następnie uciekł przez Węgry do Francji i wziął udział w licznych powietrznych bojach, m.in. w operacji Market Garden. Nie dożył wolnej Polski, zmarł w 1970 r. Sprzątaliśmy grób Jana Bielatowicza, narodowca, redaktora „Głosu Narodu” i „Prosto z Mostu”, żołnierza 3. Batalionu Brygady Strzelców Karpackich, który brał udział w kampanii włoskiej – zdobył w niej m.in. Krzyż Walecznych pod Monte Cassino. Nie dożył wolnej Polski, zmarł w 1965 r. Kolejna osoba to Henryk Piątkowski, gen. brygady Wojska Polskiego, który dowodził m.in. 5. Wileńską Brygadą Piechoty 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Po wojnie członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie – w czerwonej Polsce odebrano mu obywatelstwo dekretem z 1946 r. Nie dożył wolnej Polski, zmarł w 1969 r. w Walii. Z każdym metrem napotykaliśmy nowe groby, a za pomocą telefonów z internetem dowiadywaliśmy się o ich historii. Wiele z nich było nietkniętych przez lata, jeśli nie przez dziesięciolecia. Sprzątaliśmy także kilkadziesiąt innych grobów – bezimiennych Polaków, z których każdy miał jakiś wkład w losy naszej Ojczyzny i wpływ na jej dzisiejszy kształt. Nie sposób skończyć wszystkiego, bo już zamykają cmentarz, ale na pewno nie jest to nasza ostatnia akcja. South Ealing Cemetery to zaledwie jeden z kilku cmentarzy polskich na terenie Wysp. Jest zdecydowanie mniej znany od Gunnesbery Cemetery. Nadal znajduje się na nim wiele polskich zapomnianych grobów. Musimy tu wrócić. Na koniec stajemy wokół grobów na środku cmentarza. Minutą ciszy upamiętniamy Polaków, którzy walczyli w powstaniu warszawskim. Później uroczyście odśpiewujemy hymn polski i zapalamy znicze. Nie możemy zapominać o żadnym powstańcu. O żadnym polskim grobie, który został okryty krzewami, brudem i piaskiem. Naród będzie tylko tak wielki, jak wielka będzie jego historia. I jak my będziemy o niej potrafili pamiętać. Chwała bohaterom! « Tekst: Basia, Jurek, Przemek z portalu patriaefidelis.pl. Opracowanie: DoP

06/08/2013 16:07:37

035 Polonia Londyn gra w Polsce

»

To już XVI Światowe Igrzyska Polonijne, w których uczestniczy ponad 1400 zawodników z 31 krajów. W piłce siatkowej Wielką Brytanię reprezentują siatkarze z Polonii Londyn. W dniu zamykania numeru nasi siatkarze weszli do ćwierćfinału rozgrywek. Innym wydarzeniem będzie bez wątpienia zapowiadany – chociaż jeszcze niepotwierdzony oficjalnie – mecz pomiędzy PGE Skra Bełchatów a naszą drużyną. Mecz ma odbyć się podczas III Ogólnopolskiego Zlotu Kibiców siatkarzy z Bełchatowa. Tourneé Polonii Londyn trwa, a my trzymamy kciuki za kolejne wygrane mistrzów Anglii. «

Ogłoszenie Zwracamy się do Polaków mieszkających poza granicami kraju, a w szczególności pragniemy zainteresować Kaliszan lub ich żyjących potomków – inicjatywą, która miała swój debiut pod koniec ubiegłego roku. Wirtualne Muzeum Fotografii Kalisza (MuzeumFotografiiKalisza.pl) jest innowacyjnym pomysłem na skalę ogólnopolską, a może nawet ogólnoświatową, który doprowadził do zaistnienia w sieci internetowej nowoczesnego portalu multimedialnego zawierającego kolekcje fotografii dawnego Kalisza. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie dotacja otrzymana w ramach wygranego konkursu, ogłoszonego przez Muzeum Historii Polski w Warszawie w roku 2012. Na zbiory muzeum składają się w stu procentach zdjęcia pozyskane od osób prywatnych. Publikujemy także historie kaliskich rodzin ilustrowane zdjęciami (Moja historia). Do współpracy zapraszamy wszystkich kaliszan (bez względu na ich obecne miejsce zamieszkania) posiadających w swoich domowych albumach zdjęcia Kalisza i mieszkańców miasta wykonane w czasach minio-

490-MAKIETA 2 26-51.indd 35

nych. Na obecną chwilę w zbiorach muzeum znajduje się ponad 2000 zdjęć, obejmujących okres od początku fotografii do czasów schyłkowych PRL-u. Nadal poszukujemy osób chętnych do udostępnienia zdjęć ze swoich rodzinnych albumów. Naszym wielkim pragnieniem jest także odnalezienie historycznych filmów dokumentujących dawny Kalisz. Jeden z tych filmów przedstawia zburzony Kalisz w 1914 r. w wyniku ostrzału artyleryjskiego przez wojska pruskie (Kalisz był wówczas jednym z dwóch najbardziej zniszczonych miast w Europie). Na podstawie ostatnich informacji, które uzyskaliśmy, wiemy, że z tym filmem wyjechał do USA rabin Kalisza, żeby wśród Polonii zbierać datki na odbudowę miasta. Od tego momentu ślad po nim się urwał. Drugi film, którego także obecnie szukamy, przedstawia Kalisz już odbudowany po zniszczeniach I wojny światowej. Film ten został nakręcony w 1929 r. na Powszechną Wystawę Krajową w Poznaniu. Finansowany był przez Kaliski Magistrat. Zrealizowaniem filmu zajęła się Agencja Propagandowa z Poznania, film był wyświetlany w pawilonie wystawienniczym miasta Kali-

sza na Powszechnej Wystawie Krajowej w dniach 16 maja – 30 września 1929 r. w Poznaniu, jak również w kaliskich kinach. Obecnie portal funkcjonuje dzięki dotacji przyznanej na 2013 rok przez Urząd Miasta Kalisza. Jednak jej wysokość jest niewystarczająca i jedynie w niewielkim stopniu pokrywa koszty bieżącej działalności. Pozyskanie dodatkowych funduszy pozwoliłoby na wprowadzenie udoskonaleń w funkcjonowaniu strony, poprzez np. dodanie wewnętrznej wyszukiwarki. Zatem zwracamy się z prośbą do zainteresowanych osób lub instytucji o ewentualne wsparcie finansowe i promocję naszego portalu. Dziękujemy serdecznie za okazane zainteresowanie i zachęcamy do odwiedzania naszego Wirtualnego Muzeum Fotografii Kalisza: www.MuzeumFotografiiKalisza.pl Z wyrazami szacunku Tomasz Chlebba Członek Towarzystwa Opieki nad Zabytkami kontakt@tonz.com.pl tel. +48 506 666 041

06/08/2013 15:38:37

036

WYDARZENIA LONDYN

Fot.: Ambasada RP w Londynie

Dzieje się w Londynie

Redaguje PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk

Ambasador RP w programie motoryzacyjnym Ambasador Witold Sobków wspominał kultową syrenę w programie motoryzacyjnym telewizji Discovery.

490-MAKIETA 2 26-51.indd 36

»

Na prośbę producentów programu Wheelers Dealers, emitowanego przez stację Discovery Channel, ambasador Witold Sobków wystąpił w odcinku poświęconym legendarnemu polskiemu samochodowi syrena. Wypowiedział szereg komplementów pod adresem odnowionego przez autorów programu auta i udał się na przejażdżkę z gospodarzami show Mikiem Brewerem i Eddem China. « 06/08/2013 16:09:04

037 Zakład produkujący:

SzkŁo, okna i drzwi z PLaSTikU, U, aLUMiniUM i drEwna Biuro i fabryka: Unit 43 A, Cumberland Business Park 17 Cumberland Avenue Park Royal, London, NW10 7RT najwyższa jakość • fachowa obsługa • profesjonalny montaż • 10 lat na rynku

okna, ganki drzwi

francuskie, przesuwne, harmonijkowe. Szklane dachy, ogrody zimowe. Szklane balustrady, przeszklenia biurowe.

drEwno aLUMiniUM koLorowE SzkŁo i LUSTra PrzESzkLEnia dachowE Wysokie upusty dla stałych klientów, budowlańców, stolarni, architektów. Darmowa wycena: FIKAT CERTY ancji gwar

t 10 la

490-MAKIETA 2 26-51.indd 37

0800 02 766 76 0208 96 397 01

info@perfectcrystal.co.uk

www.perfectcrystal.co.uk

06/08/2013 15:38:44

038 Odszedł Jerzy Kulczycki PULS POLONII WSPOMNIENIE

– niezwykły wydawca, księgarz, działacz społeczny i polityczny. Jego nazwisko związane jest z polską książką na emigracji. Wśród książek spędził ogromną część swego życia, a ci, którzy znali jego dom, potwierdzą dosłowny wymiar tego stwierdzenia. Regina Wasiak-Taylor

»

Jerzy był człowiekiem bardzo skromnym, zupełnie niedbającym o rozgłos, uznanie, materialne korzyści. Całe życie poświęcił pracy społecznej i politycznej, łącząc rozliczne dodatkowe zajęcia z zawodem inżyniera wykonywanym w angielskiej firmie. Jego praca była konsekwentnym wysiłkiem skierowanym na uwolnienie Polski z komunizmu. W czasie PRL-u największą wagę przykładał do legalnego i nielegalnego przerzutu wydawnictw emigracyjnych i poloników do bibliotek i osób prywatnych w Polsce. Tej idei podporządkował całe swoje życie. Aby wydać wartościową publikację służącą tej sprawie, potrafił zastawić rodzinne dobra. Nie zdradzę tajemnicy, jeśli powiem, że do działalności księgarni Orbis dołożyli państwo Kulczyccy pół miliona funtów. – Cały spadek żony i nasze oszczędności – powiedział mi kilka lat temu w wywiadzie – poszły na finansowanie księgarni. Jerzego i jego żonę Aleksandrę spotkałam po raz pierwszy w którąś z niedziel na początku 1982 r. Właściwie to zobaczyłam w kościele św. Andrzeja Boboli, jak oboje rozkładali stoisko z książkami i czasopismami polskimi i anglojęzycznymi. Niejeden zaczytany rodak przegapił przy nim uczestnictwo w nabożeństwie. Większy kiosk prowadzili w Ognisku Polskim, gdzie kupiłam – pamiętam dobrze – ostatni numer zamkniętych już wtedy „Wiadomości”. Jerzy pracował z książką na wielu różnych poziomach. Po drugiej stronie jego działalności znalazły się instytucje 490-MAKIETA 2 26-51.indd 38

Jerzy Kulczycki – ur. 12.10.1931 we Lwowie, zmarł 18.07.2013 w Londynie.

duże, mające udział w kształtowaniu całej polskiej diaspory: wydawnictwo Odnowa i księgarnia Orbis. Odnowę założył Jerzy Kulczycki w 1964 r., po to, aby mógł drukować wspomnienia Karola Popiela, przywódcy Stronnictwa Pracy. Od momentu powstania SP należał do jego ścisłego kierownictwa i ta strona jego politycznej aktywności czeka na opisanie. Oficyna miała publikować książki zgodne ze światopoglądem chrześcijańskich demokratów. W pierwszym okresie drukowała główne pozycje zachodnich chadeków. Rozchodziły się one na emigracji i były

przerzucane do kraju, gdzie były szczególnie poszukiwane przez ludzi związanych z Klubami Inteligencji Katolickiej i przez duchownych. Potem wydawnictwo zaczęło przyjmować zamówienia od historyków i innych pisarzy. Wydawali w Odnowie m.in. Zygmunt Brzeziński, Jan Ciechanowski, Józef Garliński, Jan Nowak, Zbigniew Siemaszko; w sumie ukazało się 99 tytułów. Najstarszą i największą polską księgarnię w Wielkiej Brytanii – Orbis – odkupił Jerzy Kulczycki w 1972 r. Zmienił jej profil na naukowy, przestawił na rynek wielojęzyczny, rozbudował dział slawistyczny, dla 06/08/2013 15:38:46

rosnącej działalności wysyłkowej wymyślił katalog „Nowe Książki – New Books”. W okresie PRL-u udawało mu się dzięki osobistym kontaktom i niezwykłym talentom organizacyjnym zapewnić stały dopływ krajowej książki – często niskonakładowych wydań, a nawet manuskryptów. W pierwszym rzędzie były one dostępne dla klientów bibliotek uniwersyteckich i instytucji naukowych na wszystkich kontynentach. Orbis był chyba jedynym na świecie sklepem, który nie tylko sprzedawał, ale również rozdawał publikacje. Z księgarni Kulczyckich wychodzili czasem klienci z walizkami darowanych książek, które zaraz jechały do kraju. Część ich opłacał rząd amerykański, resztę Orbis – i stąd rodziły się straty finansowe jego właścicieli. – Kiedy patrzę wstecz – powiedział mi w wywiadzie Jerzy Kulczycki – to niczego nie żałuję, może tylko tego, że mieliśmy z żoną za mało pieniędzy, aby jeszcze bardziej naszą działalność rozbudować. Wcześnie, bo w latach 50., w okresie pracy w Zrzeszenia Studentów i Absolwentów Polskich za Granicą, zrozumiał, że słowo pisane jest najskuteczniejszą formą w walce z komunizmem. – Szpilki, którymi się kłuło komunistyczny reżim – mawiał – to były książki i to było radio. Bomba atomowa stwarzała tylko klimat. W październiku 2011 r., na spotkaniu laureatów Nagrody Literackiej Związku Pisarzy (otrzymał ją jako wydawca w 1981 r.), swoje refleksje zaczął dość efektownie, mówiąc, że ma na sumieniu dwoje nieboszczyków: – Pierwszym nieboszczykiem jest moje wydawnictwo Odnowa, które zamknąłem w roku 1990, a drugim jest księgarnia Orbis, którą zamknęliśmy w tym roku. Było to w istocie dość smutne stwierdzenie, bo nie udało mu się przedłużyć życia księgarni. Marzył, aby powiększająca się Polonia w Wielkiej Brytanii miała salon książki na miarę potrzeb i czasów. Dla planów wybudowania w centrum Londynu (na bazie Orbisu) wielkiej i nowoczesnej księgarni polskiej nie udało mu się pozyskać największych i najbardziej majętnych organizacji emigracyjnych. Nie chciano jego wizji. Perspektywa ta okazała się mniej zachęcająca aniżeli pozostanie w etnicznym zaścianku. W swej długiej działalności na rzecz książki i kultury polskiej Jerzy Kulczycki poznał wielu wybitnych Polaków na obu półkulach, z wieloma był zaprzyjaźniony. Nie było wizyty prof. Władysława Bartoszewskiego w Londynie, ażeby się nie widzieli. Łączyło ich wiele. W czasie ostatniego spotkania opowiedziałam prof. Bartoszewskiemu o latach heroicznych zmagań Jerzego z nowotworem. Profesor był poruszony. Podzielał w pełni jego drogę życia i walki – bez kapitulacji – służenia narodowi do ostatniego tchnienia. W tym wspomnieniu żegnam nie tylko wybitnego i wielkiego sercem Polaka, ale również przyjaciela i bliskiego sąsiada. Wraz z Jerzym odchodzi jeden z najmilszych domów polskich w Londynie. Ten dom był zawsze otwarty, gościnny, pełen przybyszów z różnych części świata, czuły sejsmograf najważniejszych ydarzeń dotyczących Ojczyzny, tętnił nie tylko codzienną krzątaniną, ale był też stałym miejscem dyskusji i stymulujących rozmów. « 490-MAKIETA 2 26-51.indd 39

06/08/2013 15:38:48

040

raport na wyspach prawie 15,5 mln gości, co stanowi połowę wszystkich przyjazdów do Wielkiej Brytanii. Jednak inne miasta i regiony Wielkiej Brytanii również odnotowały wzrost w 2012 r., a nadmorskie kurorty pobiły nawet rekordy.

Mocna pozycja Edynburga i Glasgow

Dwa największe miasta Szkocji dobrze reprezentowały Szkotów. Edynburg – w którym jest więcej restauracji z gwiazdkami Michelina niż w jakiejkolwiek innej części Wielkiej Brytanii poza Londynem – zajął drugie miejsce z 1,3 mln odwiedzin, zaś zajmujące szóste miejsce Glasgow (521 tys.) odnotowało prawie 10-procentowy wzrost iczby odwiedzin w porównaniu z 2011 r. W pierwszej dwudziestce najpopularniejszych miejsc znalazły się także Inverness (213 tys.) i Aberdeen (208 tys.).

Cardiif w górę

Rok po igrzyskach W 2012 r. Wielka Brytania przyciągnęła 31 mln gości i odnotowała rekordowe przychody z turystyki przyjazdowej, o wartości 18,6 mld funtów. 27 lipca minął rok od rozpoczęcia igrzysk olimpijskich i paraolimpijskich w Londynie. Z tego powodu organizacja VisitBritain opublikowała raport podsumowujący liczbę przyjazdów do Wielkiej Brytanii z uwzględnieniem atrakcyjności brytyjskich miast i regionów.

»

2012 rok był dla Brytyjczyków wyjątkowy. Londyn jako pierwsze miasto w historii gościł po raz trzeci letnie igrzyska olimpijskie i paraolimpijskie, a królowa Elżbieta II obchodziła dia490-MAKIETA 2 26-51.indd 40

mentowy jubileusz panowania. Ponadto zorganizowano setki imprez w ramach olimpiady kulturalnej. Nie dziwi zatem, że najlepsze wyniki uzyskał właśnie gospodarz zeszłorocznych igrzysk, przyciągając

W Walii w górę tabeli przesunęło się Cardiff (301 tys.) – stolica Walii odnotowała 41 tys. wizyt więcej niż w 2010 r. Rywalizacja z sąsiednim Swansea (67 tys.) z pewnością przybierze na sile, gdy Cardiff City w sezonie 2013/2014 ponownie zagra w Barclays Premier League.

Inne rekordy Anglii

W roku olimpijskim nie tylko brytyjscy sportowcy bili rekordy. Manchester odwiedziło 932 tys. gości, w tym 10 proc. więcej Niemców, 27 proc. więcej Polaków i 66 proc. Holendrów w porównaniu z rokiem 2011. Po Manchesterze kolejne miejsce zajęło Birmingham (713 tys.), a następnie odradzający się Liverpool (550 tys.), który taką liczbę turystów widział ostatnio, gdy był Europejską Stolicą Kultury 2008. W pojedynku Oxbridge Oxford (430 tys.) powtórzył wynik z zawodów wioślarskich, wyprzedając Cambridge (398 tys.). Rekordową liczbę odwiedzających odnotowały również nadmorskie miejscowości. 345 tys. zagranicznych turystów wypoczywało na południowych plażach regionu Brighton & Hove, a w kurorcie Bournemouth w hrabstwie Dorset liczba turystów wzrosła o 38 proc. Penzance odwiedziło o 68 proc. więcej gości niż w 2011 r., a Ipswich o 43 proc. 06/08/2013 15:38:54

041 20 najczęściej odwiedzanych w 2012 r. miast w Wielkiej Brytanii (w tys.) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

London Greater London Edinburgh Lothian Manchester Manchester Birmingham West Midlands Liverpool Merseyside Glasgow Glasgow-Gtr/Stclyde Oxford Oxfordshire Cambridge Cambridgeshire Bristol Bristol Brighton I Hove East Sussex Cardiff Cardiff Leeds West Yorkshire Nottingham Nottinghamshire Inverness Highland Newcastle Tyne& Wear Bath Somerset Aberdeen Grampian York North Yorkshire Reading Berkshire Windsor Berkshire

Więcej gości z krajów BRIC, USA i Francji 2012 okazał się dobrym rokiem na rynkach BRIC (Brazylia, Rosja, Indie i Chiny). O 30 proc. wzrosła liczba wizyt gości z krajów BRIC w Szkocji (ogółem 82 proc.), z czego Edynburg odnotował wzrost o 10 proc., a Glasgow o 54 proc. Walia miała o 18 proc. więcej gości z krajów BRIC, a południowozachodnia Anglia o 12 proc. Londyn odnotował o 4 proc. więcej gości, co nadal przekłada się na znaczną liczbę wizyt (706 tys.). Szkocja nadal najczęściej odwiedzana jest przez turystów z USA. Edynburg odwiedziło prawie dwa razy więcej Amerykanów (198 tys.) niż Francuzów (101 tys.) pomimo 26-procentowego wzrostu liczby turystów z Francji. Do Glasgow przyjechało 31 proc. więcej gości z USA niż w 2011 r.

Najnowsze dane pokazały także:

• W 2012 r. więcej zagranicznych gości odwiedziło Stirling (+22 proc.), Harrogate (+22 proc.) i Salisbury (+10 proc.) • O 87 proc. wzrosła liczba Niemców, którzy zatrzymali się w Bournemouth. • Aberdeen przyciągnął więcej Norwegów, a fanami Yorku byli Australijczycy. • Liverpool odwiedziło prawie dwa 490-MAKIETA 2 26-51.indd 41

15,461 1,256 932 713 550 521 430 398 395 345 301 299 215 213 212 211 208 199 196 182

Cieszy wzrost liczby zagranicznych turystów w wielu miastach i zrobimy wszystko, by utrzymać ten trend. razy więcej Irlandczyków niż Hiszpanów (którzy zajmują drugie miejsce wśród odwiedzających to miasto). Irlandczycy byli także najczęstszymi gośćmi w Manchesterze, Birmingham i Newcastle. • O 25 proc. wzrosła liczba gości z USA, którzy odwiedzili znajdujące się na liście światowego dziedzictwa UNESCO Bath. – W zeszłym roku powitaliśmy 31 mln zagranicznych gości i mamy nadzieję, że w 2013 r. przyciągniemy ich o milion więcej. Szczególnie cieszy nas stały dalszy wzrost turystów z wpływowych rynków BRIC i ich chęć do odwiedzania miejsc w różnych częściach Wielkiej Brytanii. Turystów z Brazylii, Rosji, Indii i Chin przyciągają nie tylko tętniące życiem miasta oraz historia i dziedzictwo Wielkiej Brytanii, ale również ciekawe wydarzenia kulturalne i brytyjska przyroda – mówi Patricia Yates, dyrektor VisitBritain ds. strategii i komunikacji.

– Rok 2012 z pewnością pomógł zmienić postrzeganie Wielkiej Brytanii w świecie i mamy realny potencjał, by do 2020 r. przyciągnąć 40 mln gości, co będzie oznaczało więcej turystów w Londynie i nie tylko. Musimy się jednak zmierzyć z silną konkurencją ze strony innych miejsc. Oznacza to, że musimy planować długoterminowo, by wygenerować korzyści dla turystyki i kraju – dodaje Yates. Hugh Robertson, minister turystyki Wielkiej Brytanii, twierdzi zaś, że w zeszłym roku Wielka Brytania zaprezentowała najlepsze walory turystyczne kraju, zachęcając gości z zagranicy do przyjazdu i doświadczenia tego, co kraj ma do zaoferowania. – Cieszy mnie wzrost liczby zagranicznych turystów w wielu miastach i zrobimy wszystko, by utrzymać ten trend. Zagraniczni goście pozostawiają w naszym kraju coraz więcej pieniędzy i jestem pewien, że branża turystyczna nadal będzie się rozwijać, wzmacniając brytyjską gospodarkę – mówi Robertson. « 06/08/2013 15:38:54

042

WOKÓŁ NAS PODRÓŻE

Charytatywny podróżnik – Już od 41 lat mieszkam w Wielkiej Brytanii. Obecnie jestem na emeryturze, jednak moją pasją i nadrzędnym celem życia jest pomaganie innym – mówi Stanisław Motyka, podróżnik, filantrop i wolontariusz wielu organizacji charytatywnych, którego ostatnim celem była malownicza Islandia. DARIUSZ A.ZELLER

»

11 listopada ubiegłego roku w Bristolu Stanisław Motyka został uhonorowany nagrodą „Polak Roku 2012” za 15 lat działalności charytatywnej, w tym m.in. za zbieranie funduszy na rzecz wielu fundacji pomagającym ludziom chorym. Zaszczytny tytuł wręczał konsul Grzegorz Sala. 490-MAKIETA 2 26-51.indd 42

PODJĄĆ WYZWANIE – W Wielkiej Brytanii pomaganie organizacjom charytatywnym jest bardzo popularne. Ich liczba jest ogromna, większość

daje szansę wyjazdu w podróż życia, by zachęcić do zbierania wolontariuszy na ich rzecz. Trzeba tylko zebrać wymaganą sumę dla organizacji i można pojechać do wybranego miejsca na świecie, aby tam podjąć jakieś wyzwanie – podkreśla, dodając po chwili: – Już od 41 lat mieszkam w Wielkiej Brytanii. Po ukończeniu St. Mary’s University uczyłem plastyki w podlondyńskich gimnazjach. Obecnie jestem na emeryturze, jednak nadal moją pasją i nadrzędnym celem życia jest pomaganie innym. I chociaż szkoły, w których uczyłem, zawsze wspomagały moje przedsięwzięcia, teraz jest trudniej pozyskać sponsorów czy też zebrać odpowiednie fundusze.

ISLANDIA I NIE TYLKO

Zakończona przed dwoma tygodniami wyprawa na Islandię była inicjatywą podjętą tym razem na rzecz Marie Curie Cancer Care. – Wybrałem Islandię ze względu na jej inność i wcale mnie nie zawiodła! Byłem oczarowany tym krajem, a w Blue Lagun pewnie jako jedyny góral zanurzyłem się w gorących wodach laguny w góralskim kapeluszu, który towarzyszy mi we wszystkich podróżach – podkreśla Stanisław Motyka. 06/08/2013 15:38:56

043

A jakie zakątki świata zdążył już zwiedzić? – Do tej pory wspierałem MacMillan Cancer Relief, biorąc udział w rajdzie rowerowym w głąb Kambodży. Zdobyłem Kilimandżaro, zbierając pieniądze dla Whizz-Kidz na specjalne wózki dla niepełnosprawnych dzieci. Potem była Well Child – wybrałem się do RPA, tym razem pieszo, kajakiem i na rowerze. Wreszcie Południowa Ameryka, Peru, gdzie grupa 29-osobowa zebrała 150 tys. funtów dla National Deaf Children’s Society. „Inka Trial” był jednym z ciekawszych wśród moich podróży. Przeżycia podczas wypraw są niesamowite, wynagrodzą cały wysiłek włożony w akcje. Schody wykute przez Inków i widok Machu Picchu zapierają dech w piersiach! Kolejne Chiny, Beijing Olympic Trek w trakcie igrzysk olimpijskich na rzecz British Heart Foundation, jako trybut dla brata, który tak młodo zmarł na serce. Ogrom tego kraju i przygody pozostaną na zawsze 490-MAKIETA 2 26-51.indd 43

w mojej pamięci. To była najliczniejsza grupa – 71 osób. „Cycle India”, znów na rzecz British Heart Foundation, gdzie przejechaliśmy większość Rajastanu. Niesamowite wrażenia! Moja córka jest lekarzem onkologiem w Kanadzie i razem udało nam się wybrać w podróż do Nepalu. „Annapurna trek” i przelot obok Mt. Everest są na najwyższej półce moich wrażeń. A tak właściwie lada dzień zostanę dziadkiem i już zarezerwowaliśmy Hawaje na okres świąt Bożego Narodzenia, by zobaczyć wnuczka! – stwierdza z satysfakcją.

PASJA PODRÓŻY

W roku ubiegłym Stanisław Motyka w ramach „Rainforest Trek” był w Brazylii, gdzie wspomagał Marie Curie Cancer Care. – Islandia to ostatni mój wyczyn, także na rzecz Marie Curie Cancer

Care. A w przyszłym roku, po namowie znajomych, wybieram się na wyprawę rowerową na Madagaskar. Będę musiał sporo trenować, aby jako 65-latek nie zawieść innych uczestników wyprawy. Generalnie to zwiedziłem już wszystkie kontynenty i cieszę się, że pasja podróży nadal mnie kręci. Od czasu, gdy biorę udział w globalnych wyprawach charytatywnych, polecam tę formę poznawania świata. A poprzez bezpieczne przemieszczanie się po wybranych miejscach pomaga się innym, wspierając organizacje charytatywne. Polecam! – podkreśla Stanisław Motyka, podróżnik, filantrop i wolontariusz wielu organizacji charytatywnych. «

Wsparcie Jeśli ktoś z czytelników zechciałby wesprzeć moją inicjatywę, zapraszam na: http://uk.virginmoneygiving.com/ StanislawMotyka

06/08/2013 15:39:02

044 Zacznij starać się o obywatelstwo, zanim zmienią się przepisy poradnik życie na wyspach

Wielu z nas, słuchając eurosceptycznych wypowiedzi polityków z Wysp, myśli o tym, żeby zacząć starania o brytyjskie obywatelstwo. Wielu wie o wymogu ukończenia kursu ESOL z elementami British citizenship albo zdania egzaminu Life in the UK. Większość wie także o zmianie przepisów, która wejdzie w życie w październiku.

»

Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę z tego, że aby zdążyć ze wszystkimi formalnościami na czas, nie należy dłużej zwlekać.

Kurs ESOL

Jeśli planujesz zapisać się na kurs ESOL (English for Speakers of Other Languages) z elementami British citizenship, bo wiesz już, że nie masz za wiele czasu na przyswojenie wiedzy potrzebnej do zdania testu Life in the UK, to tak naprawdę ostatni dzwonek, żeby to zrobić. – Wprawdzie kurs może trwać 2 dni – jak ten organizowany przez firmę Sara-Int we współpracy z Training Connect – jednak te 2 dni to dwie kolejne soboty, co już daje nam 2 tygodnie. Po kursie należy także zdać egzamin, a na certyfikat potwierdzający jego ukończenie czeka się 3-4 tygodnie – mówi Grzegorz Kubalańca, doradca imigracyjny z firmy Sara-Int Ltd. Jeśli natomiast ukończyłeś już kurs ESOL, pamiętaj, że powinieneś się upewnić, że jego program obejmował elementy British citizenship oraz że Twój college jest akredytowany przez Home Office. Tylko pod tymi warunkami może on być uznany przy aplikowaniu o oby490-MAKIETA 2 26-51.indd 44

watelstwo brytyjskie. Informacje te uzsykasz w college’u, do którego uczęszczałeś na zajęcia. Jeżeli jeszcze nie spełniłeś tej formalności, masz szansę zdążyć, jeśli zapiszesz się na kurs ESOL z elementami British citizenship organizowany przez firmę Sara-Int we współpracy z Training Connect. Jego program obejmuje wiedzę wymaganą przez Home Office i spełnia wszystkie nakładane przez ten urząd wymogi. Kończy go egzamin, a certyfikat, jaki uzyskuje się po jego zdaniu, jest honorowany przez Home Office i umożliwia staranie się o obywatelstwo brytyjskie.

Zmiany, zmiany

Zmiany w przepisach imigracyjnych wejdą w życie w październiku tego roku. Będą one polegały na tym, że już nie będzie możliwości wyboru pomiędzy kursem ESOL a testem Life in the UK. Obowiązkowy będzie i certyfikat ukończenia kursu ESOL, i zdanie egzaminu Life in the UK. Także sam kurs ESOL będzie trudniejszy, ponieważ wymagany będzie wyższy stopień znajomości języka angielskiego. Jeśli chcesz starać się o obywatelstwo

brytyjskie i uniknąć tych niedogodności, nie czekaj – zapisz się na kurs ESOL jak najszybciej. – Oczywiście trzeba pamiętać, że potrzebny jest również czas na wszystkie pozostałe formalności, czyli skompletowanie potrzebnej dokumentacji oraz wypełnienie aplikacji. Wygląda więc na to, że jest to ostatni moment, żeby zdążyć przed planowanymi zmianami – podsumowuje Grzegorz Kubalańca z SaraInt Ltd. «

Kurs ESOL Biuro Sara-Int oferuje pełen zakres usług: udział w kursie ESOL z elementami British citizenship, pomoc w wypełnianiu aplikacji, weryfikację dokumentów, doradztwo imigracyjne. Nasi specjaliści chętnie Ci pomogą i przeprowadzą Cię przez proces naturalizacji krok po kroku, dzięki czemu będziesz mógł uzyskać obywatelstwo brytyjskie, a potem paszport bez dodatkowych utrudnień.

06/08/2013 15:39:06

045

Najbliższy kurs: 31.08 i 7.09

490-MAKIETA 2 26-51.indd 45

06/08/2013 15:39:09

046

komentarz tygodnia społeczeństwo

Wybierzmy przeszłość Umowy śmieciowe, niskie koszty pracy i ograniczanie praw pracowniczych stają się siłą napędową brytyjskiej gospodarki. Z wszelkimi tego konsekwencjami.

490-MAKIETA 2 26-51.indd 46

Radosław Zapałowski

»

Historia lubi się powtarzać. I, wbrew słynnemu bon motowi Karola Marksa, niekoniecznie jako farsa. Bez względu na to, czy zatacza koło po raz pierwszy, drugi, czy trzeci, niemal zawsze kończy się to tragicznie. Najpierw David Cameron do spółki z George’em Osborne’em i przy biernej postawie Nicka Clegga cofnął Wielką Brytanię do lat 80. XX wieku, dokonując ekshumacji ekonomicznej myśli Margharet Thatcher i doprowadzając tym samym, w opinii wielu ekonomistów i ekspertów, do gospodarczej stagnacji. Zakopany w politycznym grobie przez krótki okres rządów Labour, a wskrzeszony przez Camerona thatcheryzm zrodził zombie ekonomię. Zainfekowana wirusem Żelaznej Damy polityka cięć budżetowych zamiast postawić ludzi na nogi, zamieniła ich w żywe banktrupy. Zasiłkowych szwędaczy. Teraz do przeszłości wraca brytyjski biznes i sektor publiczny, za punkt odniesienia wybierając XIX wiek,

kiedy to prawa pracownicze, ośmiogodzinny dzień pracy, płatne urlopy, chorobowe i związki zawodowe były marzeniem fantastów. Dickensowska degrengolada społeczna znów staje się rzeczywistością.

Wszyscy jesteśmy studentami. Wiecznymi

W Wielkiej Brytanii tzw. umowy zerohours jeszcze do niedawna były domeną szarej strefy. Agencje pracy tymczasowej i podejrzane firmy korzystały z napływu taniej, zdeterminowanej i zdesperowanej siły roboczej z Europy Wschodniej, żerując na nieznajomości prawa, a zwłaszcza języka przez nowych emigrantów. Desperacja i brak możliwości jakiegokolwiek innego sensownego wyboru zmuszały sporą część z nich do przyjęcia oferowanych warunków zatrudnienia. Polacy oraz przybysze z innych wschodnioeuropejskich krajów dobrze wiedzą, czym charakteryzuje się brytyjska wersja „umowy śmieciowej”. Kontrakt zero-hours zwal06/08/2013 15:39:14

nia pracodawcę z wszelkiej odpowiedzialności poza miejscem pracy. Pracownik podlega regulacjom jedynie podczas pracy. Ale w domu może spędzić cały tydzień lub miesiąc, w zależności od tego, czy na jego usługi jest zapotrzebowanie. Musi czekać na telefon. Osobom zatrudnionym na kontraktach

Śmieciowe umowy powoli stają się normą niemal w każdym sektorze

zerowych płaci się tylko za przepracowane godziny. Nie otrzymują wynagrodzenia za przestoje, okresy urlopowe ani zwolnienia chorobowe. Nie mają też prawa do świadczeń ani odprawy w razie zwolnienia. Jednego dnia mogą pracować 2 godziny, następnego 12, a potem wcale. Problemem może być uzyskanie Working Tax Credit, a także zasiłku dla bezrobotnych. Bo chociaż telefon od pracodawcy może milczeć kilkanaście dni, to „zerowy pracownik” wciąż jest oficjalnie zatrudniony. Lobby biznesowe przekonuje, że zerowe kontrakty są dobre dla studentów i młodych pracowni-

490-MAKIETA 2 26-51.indd 47

06/08/2013 15:39:19

048

komentarz tygodnia społeczeństwo

W samym tylko sektorze opieki 300 tys. osób zatrudnionych jest na śmieciówkach.

ków, bo dzięki elastycznemu zatrudnieniu i nienormowanym godzinom pracy mają większe możliwości dopasowania pracy do swojego (bogatego) życia prywatnego. Problem tylko w tym, że śmieciowe umowy powoli stają się normą niemal w każdym sektorze i oferowane są nie tylko młodym lub studentom, lecz wszystkim. Dla osób, które są bez pracy przez dłuższy czas, decyzja o podjęciu takiej formy zatrudnienia staje się prawdziwym dylematem. Bo czy nie lepiej pozostać na zasiłku, niż podejmować niepewną, niskopłatną pracę? Department for Work & Pensions oficjalnie twierdzi, że żaden z bezrobotnych nie jest zmuszany do podpisywania śmieciowych kontraktów. Ale w praktyce presja rządu, aby walczyć

z „zasiłkową szarańczą”, powoduje, że bezrobotni po odmowie podjęcia tego typu pracy często tracą świadczenia. Pozbawieni środków do życia, pod ekonomicznym przymusem ostatecznie godzą się na zerowe kontrakty i elastyczną formę zatrudnienia. Podobnie jak inni, dzięki czemu wszyscy stajemy się „studentami”. Prekariatem uwięzionym w dickensowskim koszmarze.

Pracownik mniej niż zero

Brytyjski rząd na problem zerowych kontraktów długo przymykał oczy. Nic dziwnego, skoro według oficjalnych danych Office 490-MAKIETA 2 26-51.indd 48

for National Statistics (ONS) w Wielkiej Brytanii zaledwie 200 tys. osób zatrudnionych jest na umowach śmieciowych. Think tank Resolution Foundation, który stara się zebrać wszelkie możliwe dane w tym zakresie, szacuje, że liczba „zerowych pracowników” przekracza pół miliona. Jednak biorąc pod uwagę fakt, że według danych byłego ministra zdrowia w rządzie Partii Pracy Andy’ego Burnhama w samym tylko sektorze opieki 300 tys. osób zatrudnionych jest na śmieciówkach, szacunki Resolution Foundation również wydają się zaniżone. Potrzeba było małej medialnej burzy, żeby brytyjski rząd łaskawie obudził się z letniego letargu i zdecydował „przyjrzeć się problemowi”. Wicepremier i lider Liberalnych Demokratów Nick Clegg po tym, jak dziennik „The Guardian” ujawnił, że Sport Direct 90 proc. swoich pracowników zatrudnia na zerowych kontraktach, podczas konferencji prasowej obiecał „analizę sytuacji”, pomimo że „wierzy w elastyczny rynek pracy”. Tyle tylko, że na analizę może być już za późno. Zerowi pracownicy stali się bowiem kołem zamachowym zombie gospodarki. Na śmieciówki zatrudniani są pracownicy NHS, pałacu Buckingham, galerii Tate, hoteli, restauracji, supermarketów, sklepów odzieżowych, ochrony czy sektora budowlanego. I nawet kiedy w wyniku tego typu praktyk dochodzi do kompromitacji, to nic się nie zmienia. Najlepiej obrazuje to przypadek G4S – globalnego gracza na rynku ochrony, który na czas igrzysk olimpijskich zatrudnił tysiące pracowników na zerowe umowy, a potem nie był w stanie wywiązać się z kontraktu, bo przeszkoleni długo przed igrzyskami ochroniarze, nie mogąc doczekać się pracy, znajdowali inne zajęcia i w końcu, kiedy byli potrzebni, nie odbierali telefonów. Jednak pomimo że w dniu otwarcia olimpiady o środki bezpieczeństwa musieli zadbać żołnierze, a G4S straciło 60 mln funtów, ta korporacja wciąż otrzymuje rządowe kontrakty i dalej zatrudnia na śmieciówki. Bo dla biznesu możliwość ograniczenia praw pracowniczych to raj.

Lepsze jutro było wczoraj

Brytyjscy ekonomiści, socjolodzy i politycy opozycji nieśmiało zaczynają pytać 06/08/2013 15:39:25

zostań BRYTYJCZYKIEM 049

o społeczne i ekonomiczne koszty nowego trendu. Nie trzeba wgłębiać się jednak w analizy. Wystarczy spojrzeć na Polskę, gdzie kapitalizm w swojej najbardziej wynaturzonej, darwinistycznej formie rozwija się od początku lat 90. Stopniowe ograniczanie praw pracowniczych doprowadziło do

Z ponad jedną czwartą pracujących, którzy są zatrudnieni na tzw. umowach śmieciowych, Polska dzierży rekord Europy.

skrajnego zaburzenia względnej wcześniejszej równowagi rynkowej. Powstała asymetria na linii pracodawca – pracobiorca. Nastąpiło przesunięcie rynku na stronę pracodawców, uczynienie ich w dużej części „panami życia i śmierci”. Feudałami współczesności. To oni konsumują owoce przemian, pracownikom zostawiając jedynie ogryzki. Konsekwencją było obniżenie oczekiwań płacowych Polaków do absolutnego minimum, powstanie atmosfery paniki, troski o fizyczne przetrwanie, a przez to rezygnacja z wielu uprawnień, erozja solidaryzmu społecznego czy wreszcie masowa emigracja. Wzrosły nierówności społeczne, a umowy śmieciowe stały się symbolem młodego pokolenia. Z ponad jedną czwartą pracujących, którzy są zatrudnieni na tzw. umowach śmieciowych, Polska dzierży rekord Europy. Ale młodych dotknęło to szczególnie. Tylko co siódmy pracujący 24-latek ma normalną umowę o pracę. Wreszcie pojawiło się kolejne wynaturzenie wolnego rynku. Biedapraca, czyli niemożliwość, pomimo zatrudnienia, zaspokojenia podstawowych potrzeb konsumpcyjnych, a niekiedy nawet biologicznych. Bieda-praca dotyka co piątego polskiego pracownika. Ale młodych ponad dwa razy częściej. Dzisiaj Wielka Brytania idzie podobną ścieżką i raczej nic nie odwróci tego trendu. Zwłaszcza że 60 proc. „zadowolonej większości” w UK (jak ludzi, którzy pieniędzmi i uczestnictwem w wyborach kształtują polityczną rzeczywistość, nazwał kanadyjski ekonomista John Kenneth Galbraith) popiera kontrakty zerowe. W dłuższej perspektywie będzie to miało tragiczne konsekwencje. Również dla nich. « 490-MAKIETA 2 26-51.indd 49

obywatelstwo brytyjskie rezydentura stała rezydentura tymczasowa Profesjonalna pomoc w uzyskaniu OBYWATELSTWA I PASZPORTU BRYTYJSKIEGO Wystarczy 6 lat legalnej pracy Jeśli pracujesz legalnie od 5 lat, już teraz możesz się starać o REZYDENTURĘ STAŁĄ Do rezydentury tymczasowej wystarczy TYLKO 1 ROK legalnej pracy w UK Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office.

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY, Hammersmith

www.saraint.co.uk Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 king Street - w bramie)

www.saraint.com 0208 846 3606

06/08/2013 15:39:27

Foto: Simon Winnal/VisitBritain

050

CAFÉ COOLTURA wielka brytania

» V Festival

Festiwale muzyczne w sierpniu i we wrześniu Wielka Brytania to prawdziwy raj dla miłośników muzyki. W ciągu całego roku odbywają się tu setki festiwali muzycznych, co oznacza, że w każdy letni weekend można wybierać spośród co najmniej kilku imprez tego typu. Poniżej podajemy listę najciekawszych festiwali odbywających się w sierpniu i we wrześniu.

490-MAKIETA 3 52-79.indd 50

» Brecon Jazz Park Narodowy Brecon Beacons, Walia, 9-11 sierpnia Brecon Jazz łączy świetną muzykę jazzową z malowniczą lokalizacją obok Parku Narodowego Brecon Beacons. W tym roku wystąpią: Courtney Pine, Django Bates, Jools Holland, Zoe Rahman, Phronesis, Julian Siegel, Jason Rebello, Acker Bilk i inni. Impreza ma ambicję stać się jednym z najważniejszych festiwali jazzowych na świecie. http://breconjazz.com

» Green Man Góry Black Mountains w Parku Narodowym Brecon Beacons, Walia, 15-18 sierpnia Festiwal Green Man to dobra okazja do trzydniowego relaksu w pięknej, walijskiej posiadłości wiejskiej nieopodal Crickhowell, która zazwyczaj jest zamknięta dla zwiedzających. Green Man cieszy się reputacją jednego z najlepszych festiwali w Walii. W tym roku wystąpią na nim Edwyn Collins i John Cale. www.greenman.net

06/08/2013 15:38:50

051 » V Festival Hrabstwo Essex i Staffordshire, Anglia, 17-18 sierpnia Jedna z najpopularniejszych imprez w Wielkiej Brytanii, organizowana przez Virgin Media. Podczas weekendu ci sami artyści występują w dwóch miejscach: Hylands Park w Chelmsford oraz Weston Park w Południowym Staffordshire. Na V Festival zawsze występują najpopularniejsi wykonawcy. W tym roku będą to: Beyonce, Kings of Leon, Stereophonics, Travis, Emeli Sande i Jason Mraz. www.vfestival.com

» Belsonic Belfast, Irlandia Północna, 16-26 sierpnia Plenerowy festiwal muzyczny organizowany w sierpniu na placu Custom House w Belfaście. W tym roku wystąpią m.in.: Basement Jaxx, Suede, Ben Howard, Steve Angello i Bullet For My Valentine. Festiwal odbywa się od 2008 r. www.belsonic.com

» Bestival Trwające trzy dni występy światowych gwiazd co roku przyciągają tam odpowiednio 100 tys. i 80 tys. fanów. Podczas tej edycji wystąpią m.in. Eminem, Green Day and White Lies. www.readingandleedsfestival.com

» Reading & Leeds Festival Anglia, 23-25 sierpnia

» Bestival

Największy festiwal rockowy w Wielkiej Brytanii, odbywający się jednocześnie w dwóch miejscach: na Richfield Avenue w Reading oraz w Bramham Park w Leeds.

Wyspa Wight (Isle of Wight), południowowschodnia Anglia, 5-8 września

Foto: Leigh Simpson

Bestival, odbywający się na terenie parku

Robin Hill Country Park niedaleko Newport, wyróżnia się na tle innych festiwali oryginalnym kempingiem butikowym (m.in. tipi i jurty), barem Bollywood Cocktail Bar oraz przebierankami w fantazyjne stroje. Tegoroczny temat przewodni brzmi: „Na pokładzie okrętu Jej Królewskiej Mości Bestival”… i jak dotychczas jest jednym z najbardziej zwariowanych tematów w historii. Podczas czterech dni festiwalu wystąpią najlepsi didżeje oraz znani artyści, m.in.: Elton John, Fatboy Slim, Snoop Dogg i Sinead O’Connor. www.bestival.net

» Glyndebourne 490-MAKIETA 3 52-79.indd 51

06/08/2013 15:38:52

052

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA COOLTUR POLECA A

» Suknia koronacyjna

THE QUEEN’S CORONATION 1953 W tym roku mija 60 lat od koronacji Elżbiety II. W pałacu Buckingham otwarto wystawę pamiątek związanych z tym wydarzeniem. Po raz pierwszy od 1953 r. wystawiono na widok publiczny wysadzaną perłami i kryształami suknię koronacyjną.

490-MAKIETA 3 52-79.indd 52

Do 29.09. Buckingham Palace, Londyn, SW1A 1AA. Stacja: Victoria. Otwarte codziennie od 09.30 do 19.00 (od 01.09. do 18.00). Bilety: £19. www.royalcollection.org.uk Łagodnie rozszerzona ku dołowi suknia ukazuje przepych wykwintnych haftów ze złotych, srebrnych i wielobarwnych nici jedwabnych. Jej wykonanie zajęło szwaczkom pracującym na zmiany przez całą dobę 3,5 tys. godzin. Wyjątkowo cennym eksponatem jest diamentowy diadem zawierający 1333 diamenty o łącznej wadze ponad 325 karatów oraz 169 pereł. Na wystawie odtworzono nakrycie stołu z oryginalną zastawą z bankietu koronacyjnego. Elżbieta II zaprosiła wówczas ok. 8 tys. gości. Można też obejrzeć filmy nakręcone podczas uroczystości na prywatny użytek rodziny królewskiej.

06/08/2013 15:38:53

053 wystawy

» 2 GUNS

» OMER FAST

Od 16.08. Akcja, USA. Reż. Baltasar Kormákur, wyst.: Denzel Washington, Mark Wahlberg, Bill Paxton, Edward James Olmos. www.2guns.net

Do 29.09. Imperial War Museum, Lambeth Road, Londyn, SE1 6HZ. Stacja: Lambeth North, Elephant & Castle. Otwarte codziennie od 10.00 do 18.00. Wstęp wolny. www.iwm.org.uk Pierwsza z cyklu prezentacji pokazujących dorobek fotoreporterów wojennych. Omer Fast przedstawia 30-minutowy film dokumentalny „5,000 Feet is the best” pokazujący skutki wprowadzenia do uzbrojenia armii dronów. Główny bohater filmu, były operator dronów, opowiada o nalotach na cele w Afganistanie i Pakistanie, ich ofiarach i wpływie takiej pracy na swoją psychikę. Film zawiera drastyczne sceny.

kino » KICK ASS 2

Trench i Steadman planują napad na bank. Wszystko przebiega zgodnie z planem do momentu, gdy dowiadują się czegoś, czego wcześniej o sobie nie wiedzieli. Obaj pracują dla rządu.

»

PROJEKCJE FILMOWE W BATTERSEA PARK

17 i 18.08. Godz. 20.15. Battersea Park, Battersea, Londyn. Stacja: Battersea Park, Sloane Square, Queenstown Road. Bilety: £12.50.. www.thelunacinema.com Kinowe hity z lat 80. powracają na ekran w pięknej scenerii Battersea Park. 17 sierpnia zobaczymy film przygodowy „The Goonies”, a dzień później „Top Gun”.

Od 14.08 Komedia, USA. Reż. Jeff Wadlow, wyst.: Chloe Grace Moretz, Aaron Taylor-Johnson, Jim Carrey. www.kickass-themovie.com

teatr

„Kick-Ass”, „Hit Girl” i „Red Mist” powracają na ekran po kasowym sukcesie, jaki odnieśli w 2010 r. Do samozwańczych mścieli w maskach dołącza Stripes, którego gra Jim Carrey.

14-17.08. St James Theatre, 12 Palace Street, Londyn, SW1E 5JA. Stacja: Victoria. Bilety: od £18. www.nymt.org.uk

» THE OTHER SCHOOL

» Kick-Ass » PLANES Od 16.08. Animowany, USA. Reż. Klay Hall, wyst.: John Cleese, Val Kilmer, Julia LouisDreyfus. www.disney.pl/filmy/samoloty Nowa animowana komedia Disneya. Dusty marzy, aby wziąć udział w powietrznym wyścigu dookoła świata. Niestety, na jego drodze stoi kilka przeszkód. Przede wszystkim jest samolotem rolniczym. Na dodatek okazuje się, że ma... lęk wysokości. Jednak dzięki wsparciu swojego mentora kwalifikuje się do wielkiego wyścigu.

490-MAKIETA 3 52-79.indd 53

Polly i Kester Parish w ciągu ostatnich pięciu lat pięciokrotnie zmieniali szkołę. To „zasługa” zawodu, jaki wykonuje ich matka. Tym razem szkoła, do której trafili, wydaje się inna. Każdy uczeń sprawia wrażenie osoby, którą spotkało w życiu coś nietypowego. Część z nich czerpie przyjemność z przegryzania warg lub wkładania palców w drzwi, a dyrektorka nie jest typem ciepłej nauczycielki. Witamy w „innej szkole”!

» THE BALL AT STEPHEN HAWKING’S 15-17.08. Arc Theatre, First Floor, The Malthouse Studios, ICE, 62-76 Abbey Road,

06/08/2013 15:38:54

054

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

» Teatr Arka

8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: £25. www.o2shepherdsbushempire.co.uk Nominowana do Brit Award Bat For Lashes przyjeżdża do Londynu na jedyny koncert.

» CANARY WHARF JAZZ FESTIVAL 16-18.08. Canada Square Park, Canary Wharf, Londyn. Stacja: Canary Wharf. Wstęp wolny. canarywharf.com

Barking, Londyn, IG11 7BT. Stacja: Barking. Przedstawienia: 19.30. Bilety: £13.50. teatrarka.pl Prosto z festiwalu w Edynburgu wrocławski teatr Arka przywiezie do Londynu swoją najnowszą sztukę, poruszającą problem seksualności osób niepełnosprawnych. Akcja koncentruje się na osobie Stephena Hawkinga, który mimo ograniczeń cielesnych wniósł ogromny wkład intelektualny w postęp naukowy ludzkości.

» GREAT EXPECTATIONS 29.08.-01.09 Rose Theatre Kingston, 24-26 High Street, Kingston, Londyn, KT1 1HL. Stacja: Kingston. Bilety: od £9. www.rosetheatrekingston.org Ponadczasowa opowieść o przestępstwie, podziałach społecznych i ambicjach. Powieść Charlesa Dickensa została zaadaptowana w formie musicalu pełnego zabawnych scen.

Największy, bezpłatny festiwal jazzowy w Londynie z udziałem światowej klasy muzyków, na czele z saksofonistą Soweto Kinchem. Wystąpi także skrzypek kubańskiego pochodzenia Omar Puente i amerykańska wokalistka soulowa Carleen Anderson. Trzydniowa uczta dla miłośników jazz-funk, latin, big band, soul, instrumental, folk i klasycznego jazzu.

» LIVE BY THE LAKE 23.08-01.09. Kenwood House, Hampstead Ln, Londyn, NW3 7JR. Stacja: Archway, Golders Green. Bilety: od £32.75. kenwood.seetickets.com Seria koncertów plenerowych, z przepięknym widokiem na jezioro i park w tle. W programie: Suede, Choral Geats, Keane, Singin’ in the Rain – Live Screening, Opera Alfresco, Summertime – an Evening with Gershwin.

Londyn, NW1 8EH. Stacja: Chalk Farm. Wstęp wolny. www.roundhouse.org.uk 30 wieczorów z gwiazdami muzyki. Wśród nich: Justin Timberlake, Queens of the Stone Age, Primal Scream, Jake Bugg, Phoenix, Jessie J, Jack Johnson i 30 Seconds to Mars. A wszystko za darmo!

» LEANN RIMES 18.09. Godz. 19.00. Hammersmith Apollo, 45 Queen Caroline Street, Londyn, W6 9QH. Bilety: od £25. hammersmithapollo.com LeAnn Rimes zdobyła popularność dzięki filmowemu przebojowi „Can’t Fight The Moonlight”. Powraca do Londynu po udanym występie na tegorocznym London’s Country to Country Festival. Koncert będzie częścią jej trasy po Wielkiej Brytanii.

» KATIE MELUA 02.10. Godz. 19.00. Roundhouse, Chalk Farm Road, Londyn, NW1 8EH. Stacja: Chalk Farm. Bilety: od £37.50. www.roundhouse.org.uk Katie Melua świętuje w tym roku 10-lecie działalności scenicznej. Zaśpiewa swoje najbardziej znane przeboje oraz utwory z nowej płyty, która ukaże się jesienią.

» ITUNES FESTIVAL 2013

» DEPECHE MODE

01-30.09 Roundhouse, Chalk Farm Road,

19.11. Godz. 18.30. O2 Arena, Peninsula

» LIOLÁ Do 6.11. Lyttelton Theatre, National Theatre, Londyn, SE1 9PX. Stacja: South Bank. Przedstawienia: 19.30. Bilety: od £12. www.nationaltheatre.org.uk „Mam wielu synów, ale żadnego potomka, Wujek Sam nie ma ani jednego syna, ale wielu potomków”. Sycylia, lato 1916. Kobiety pracują przy żniwach u starego Simona – najbogatszego ziemianina w okolicy, który niestety nie ma potomka. Młodzieniec Liolà, mający za nic dobre obyczaje, jest ojcem trzech chłopców z trzema różnymi kobietami, co dodatkowo doprowadza Simona do szewskiej pasji. Gdy kolejna z dziewcząt zachodzi w ciążę, Simon uznaje dziecko za swoje. Zapomina jednak o uroku swojej żony, Mity, która nie daje za wygraną.

koncerty » BAT FOR LASHES 13.08. Godz. 19.00. O2 Empire Shepherd’s Bush, Shepherd’s Bush Green, Londyn, W12

490-MAKIETA 3 52-79.indd 54

» Notting Hill Carnival 06/08/2013 15:38:55

055 Square, Londyn, SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40. theo2.co.uk Depeche Mode powraca do Londynu po udanych występach w maju na jeszcze jeden koncert w ramach światowej trasy koncertowej.

i muzyki funk. Artystka wzoruje się na wybitnych gwiazdach jazzu, jak Ella Fitzgerald, Sarah Vaughan and Nina Simone, zachowując przy tym swój oryginalny, kobiecy styl. Jej głos jest ciepły i miękki, a często jej śpiewanie porównywane jest do „kąpieli w czekoladzie”. Doskonała propozycja koncertowa na relaksowy, letni wieczór. 17.08. Torus

inne atrakcje » COME SING WITH ME 25.08. Rose Theatre Kingston, 24-26 High Street, Kingston, Londyn, KT1 1HL. Stacja: Kingston. Bilety: od £25. Wymagana wcześniejsza rezerwacja miejsc. www.rosetheatrekingston.org Jeśli śpiewanie to Twoja pasja i marzysz o występie na scenie, weź udział w tym nietypowym wydarzeniu. Będzie to jeden z najszybciej zorganizowanych koncertów. Grupa nieznających się ludzi w ciągu jednego dnia przygotuje repertuar, a następnie publicznie go zaprezentuje. Próba potrwa od 10.00 do 18.00, a koncert rozpocznie się o 19.30. Chórem pokieruje Eamonn O’Dwyer.

» NOTTING HILL CARNIVAL 25-26.08 Londyn, Nothing Hill. Stacja: Notting Hill Gate. www.thenottinghillcarnival.com Odbywający się od 1966 r. w każdy sierpniowy Bank Holiday festiwal jest największą tego typu imprezą w Europie. Każdego roku ulice zachodniego Londynu ożywają przy dźwiękach egzotycznej muzyki i występach setek tancerzy z całego świata. Niedziela będzie dniem dla dzieci, a w poniedziałek ulicami przejdzie barwna parada. Początek imprez każdego dnia o godz. 9.00.

Torus to jazz kwartet, którego muzyka jest głęboko zakorzeniona w klasycznym jazzie reprezentowanym przez takich muzyków, jak Keith Jarrett, Chick Corea czy zespół Steps Ahead. Zespół zainaugurował swą działalność w latach 80., niezwykle aktywnie koncertując na terenie Essex. 24.08. Zespół Shez Raja z gościnnym występem klarnecisty Arun Ghosha oraz wokalistki Moniki Lidke To będzie koncert miesiąca! Z przyjemnością zapowiadamy koncert jednego z najbardziej interesujących zespołów na dzisiejszej scenie jazzowej, kierowanego przez brytyjsko-azjatyckiego wirtuoza gitary basowej Shez Raja. Na koncert w Jazz Café POSK Shez zaprosił gwiazdę hinduskiego jazzu, klarnecistę Aruna Gosha oraz polską wokalistkę Monikę Lidke.

w Klubie Orła Białego SPOTKANIE YACHT KLUB POLSKI W LONDYNIE

11.08. Godz. 18.00-20.00 SPOTKANIE KLUBU FILATELISTÓW

18.08. Godz. 15.00-18.00 ZAJĘCIA STAŁE

w POSK-u

Poniedziałki 19.30-22.30 Line Dancing 20.00-22.00 Salsa Cubana 18.30-19.30 Boksowanie przy muzyce

» ŚWIĘTO ŻOŁNIERZA

Wtorki 19.00-20.00 Hip-hop ladies

19.08. Godz. 16.00. Organizuje SPK. Wstęp wolny.

»

GEN. WŁADYSŁAW SIKORSKI – FOTOGRAFIA

18.08- 30.08. Galeria POSK. Organizuje SPK.

» JAZZ CAFE POSK 10.08. Jospephine Arthur i jej zespół Pochodząca z zachodniego Londynu wokalistka Josephine Arthur prezentuje bogaty repertuar jazzu, nowoczesnych standardów, swingu, muzyki latynoskiej

490-MAKIETA 3 52-79.indd 55

Środy 10.00-11.00 Lekcje boksu dla kobiet 19.30-20.30 Zumba po polsku Czwartki 16.30-20.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Piątki 16.30-19.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Soboty 9.00-15.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Niedziele 12.00-20.00 Kulinarne podróże przez centralną Polskę w klubowej restauracji

06/08/2013 15:38:56

056

CAFÉ COOLTURA wydarzenie

Festiwal rowerowy Ponad 60 tysięcy rowerzystów wzięło udział w paradzie w centrum Londynu, która była częścią dwudniowej imprezy Prudential Ride London. Był to największy festiwal rowerowy w historii Wielkiej Brytanii. Tekst i zdjęcia: Marcin Urban

»

Organizacyjnie było to najpoważniejsze przedsięwzięcie w stolicy od ostatnich igrzysk olimpijskich. Na potrzeby rowerzystów zamknięto główne ulice i mosty w centrum miasta, 490-MAKIETA 3 52-79.indd 56

zmieniono trasy kilkudziesięciu autobusów miejskich, zaangażowano setki wolontariszy. A wszystko po to, by pokazać, że Londyn jest miastem przyjaznym rowerzystom. – To bardzo dobry pomysł na promocję jazdy na rowerze. Są tu tysiące ludzi. Jest

wspaniała przyjazna, atmosfera – powiedział Peter z Kent, który jechał w paradzie z synem i dwuletnią wnuczką. Do jazdy na rowerze zachęcał osobiście burmistrz Londynu Boris Johnson, który sam dojeżdża rowerem do pracy. Rozwój ścieżek rowerowych i punktów, w których można wypożyczyć miejski rower, to jeden z priorytetów jego polityki. W paradzie jechały całe rodziny, osoby na zabytkowych bicyklach, kobiety w elaganckich strojach oraz przebierańcy i domorośli mechanicy, którzy przerobili zwykłe rowery na bardziej rzucające się w oczy. Dzień później rozegrano kolarski klasyk na trasie Londyn – Surrey z udziałem najlepszych zawodowych kolarzy świata. Rywalizację wygrał Francuz Arnaud Demare z grupy FDJ. « 06/08/2013 15:38:59

057

490-MAKIETA 3 52-79.indd 57

06/08/2013 15:39:14

058

CAFÉ COOLTURA teatr

Rock wciąż żywy? Banalna historia w niebanalnej oprawie, czyli kolejny wielki hit londyńskiego West Endu.

490-MAKIETA 3 52-79.indd 58

Martyna Drzewiecka

»

Fabuła musicalu „Rock of Ages” to znana z filmu pod tym samym tytułem historia miłosna, dziejąca się w otoczeniu gwiazd rocka, zbuntowanych przeciwko bezdusznym wytwórniom muzycznym o charakterze korporacyjnym. Podjęte przez twórców musicalu ryzyko powrotu do korzeni z pominięciem dorobku cywilizacji opłaciło się. Bałam się uwspółcześnienia na siłę. A jednak główni bohaterowie, z krwi i kości, poznają się w barze, nie na internetowym czacie, a zakochują, rozmawiając na żywo, a nie zaczepiając na Facebooku. Jest bunt, energia, dynamiczne układy taneczne, doskonałe aranżacje utworów, a przede wszystkim świetny dobór coverów – od klasycznych, porywających i mocnych kawałków Davida Lee Rotha, po

ballady Whitesnake czy Foreigner. Są lata osiemdziesiąte w Hollywood i coraz rzadsza w dzisiejszych czasach ambicja wyróżnienia się na muzycznej scenie bez koneksji i udziału znajomych z branży. W ensemble wyróżnia się niezwykle uzdolniony Simon Lipkin (Lonny) – wpisane w jego rolę burzenie tzw. czwartej ściany dodaje musicalowi świeżości. W dowodzie uznania dla twórców „Rock of Ages” – producentów takich hitów, jak „Mamma Mia!” czy „Priscilla: Queen Of The Desert” - można nawet przymknąć oko na wrzucone jakby na siłę elementy kiczu i czasem nadmiernie puszczone wodze fantazji, zwłaszcza w finale show. Stworzonym przez nich, charyzmatycznym rockmanom wybacza się przecież wszystko. Zwłaszcza będąc kobietą z beznadziejną słabością do muzyków. Rock on! «

06/08/2013 15:39:17

059

The Ball at Stephen Hawking’s

by Teatr Arka directed by Renata Jasinska

Thursday 15, Friday 16 and Saturday 17 August 2013 7:30pm; price £13.50

The Performance Studio at the Icehouse Quarter Arc Theatre, First Floor, The Malthouse Studios, ICE, 62-76 Abbey Road, Barking IG11 7BT Friday tickets: http://taleoftwoarcs.eventbrite.co.uk/?ref=esfb Saturday tickets: http://taleoftwoarcs2.eventbrite.co.uk/?ref=esfb Sunday tickets: http://taleoftwoarcs3.eventbrite.co.uk/?ref=esfb For more information email info@arctheatre.com or call 020 8594 1095

490-MAKIETA 3 52-79.indd 59

06/08/2013 15:39:18

060

CAFÉ COOLTURA POLSKIE RADIO LONDYN

wiadomości muzyczne

N LOZ GNR Z DBO RYCH

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

GR E O

ZAPRASZA

AL

T

TOP 20

ROZBITKOWIE Edyta Bartosiewicz I SEE YOU J ut t y R a n x LA LA LA N a u g h t y B o y f e a t. S am S m ith R I G H T NO W R i ha n na f e a t . D a v id G ue tta OTHER SIDE OF LOVE S e a n P a ul T H I NK I NG A B O UT Y OU Calvin Harris feat. Ayah Marar M Y H E A D I S A J UNGLE Wa nke l m ut & E m m a L ouis e T R UE L O VE P ! nk feat. Li l y Al l e n

Schamboo + Muniek

»

6 września nakładem S.P. Records ukaże się album „TATA” zespołu Shamboo+Muniek. Płyta jest spełnieniem marzeń dwóch chłopców z piaskownicy

– Zygmunta „Muńka” Staszczyka i Maćka Maślikowskiego – wokalisty zespołu SHAMBOO+MUNIEK. Premiera pierwszego singla już w sierpniu. «

Hey w Londynie

T R E A S UR E B r uno Ma r s

F I NO A L L ’ E S T A S I Eros Ramazzotti feat. Nicole Scherzinger B L UR R E D L I NE S R o b i n Th i c ke f e a t . T.I Pharre ll

B R O K E NH E A R T E D La w s o n f e a t . B . O . B. L O VE M E A G A I N J o hn N e w m a n

Kaśka z zespołem zagra w październiku w Scali przy Kings Cross. Więcej na: buch.co.uk

LET HER GO Pa s s e ng e r NI E O D K Y R T Y L Ą D Ma r t a Po d ul ka

Kamil Bednarek Po raz pierwszy w Londynie, również w październiku, zagra Kamil Bednarek razem z zespołem. Więcej szczegółów wkrótce na megayoga.co.uk

490-MAKIETA 3 52-79.indd 60

W A K E M E UP Av i c i i

T O C O NA M B Y Ł O . . . R e d Li p s

ZA MAŁY ŚWIAT R a f a ł B r z o z o w s ki B A NG B A NG will.i.am W H A T L O VE I S M A DE OF Katy B

06/08/2013 16:17:25

061

490-MAKIETA 3 52-79.indd 61

06/08/2013 15:39:26

062

CAFÉ COOLTURA muzyka

»

Drogi dwóch miłośników muzyki rockowej mieszkających w Los Angeles: perkusisty Larsa Urlicha oraz gitarzysty i wokalisty Jamesa Hetfielda przecięły się w połowie 1981 r. Początkowo do współpracy nie doszło – nieco bardziej doświadczony Hetfield uznał grę Ulricha za niewystarczająco dobrą, aby go zaangażować do zespołu. Sytuacja zmieniła się, gdy perkusista otrzymał propozycję nagrania utworu na składankę pt. „Metal Massacre”. – Lars powiedział, że ma kumpla Briana Slagela, który tworzy album metalowy i zarezerwował dla niego jedno miejsce. „Zaraz tam będę” – wrzasnąłem! – tak rozmowę telefoniczną z Ulrichem wspominał po latach Hetfield, przytoczony na kartach książki „Sprawiedliwość dla wszystkich” Joela McIvera. Obaj muzycy, choć bez skompletowanego całego zespołu, rozpoczęli próby, w wyniku których nagrano utwór „Hit the Lights”. Wybór nazwy dla zespołu nie był prosty. Najlepszą propozycję nieświadomie podsunął Larsowi Ulrichowi promotor muzyki metalowej Ron Quintana, który chciał założyć czasopismo muzyczne. Odnośnie do tytułu wahał się między „Metalliką” a „Metal Manią”. Zapytany o zdanie Urlich wskazał na „Metal Manię”, a sam „pożyczył” dla zespołu pierwsze określenie. Na wydanej w połowie 1982 r. składance „Metal Massacre” wydrukowano błędnie „Mettallica”. Zanim pierwsze nagranie zespołu ukazało się na rynku, grupa miała już ustalony skład. Hetfielda i Ulricha wsparli Ron McGovney na gitarze basowej i Dave Mustaine – gitarzysta solowy. W marcu Metallica miała za sobą samodzielny debiut sceniczny i granie przed zespołem Saxon. – Graliśmy coraz szybciej. Nie wiem, czy byliśmy nerwowi, czy stremowani, w każdym razie to adrenalina zwiększyła szybkość – tak ten drugi występ wspominał James Hetfield przywołany w książce „Metallica: biczowanie dźwiękiem” Eddiego McSquare’a. W środowisku fanów muzyki metalowej zespół zdobył popularność taśmą demo pt. „No Life ‘Til Leather”. – Wysłaliśmy 5 egzemplarzy do 5 ludzi, a tydzień później setka gówniarzy miała już swoje kopie. To się rozprzestrzeniło jak ogień! – podkreślał Lars Urlich. Taśma trafiła również do Johny’ego Zazuli – właściciela sklepu „Rock ‘n’ Roll Heaven” w Nowym Jorku. Postanowił on sprowadzić grupę na koncerty i ewentualnie załatwić kontrakt płytowy. Miesiąc przed wyjazdem do Nowego Jorku zespół wymienił basistę – Rona McGovneya zastąpił Cliff Burton. Już na miejscu 490-MAKIETA 3 52-79.indd 62

Tak jak Metallica nie grał nikt wcześniej – Tak jak Metallica nie grał nikt wcześniej – podkreśla Łukasz Wewiór, dziennikarz muzyczny z miesięcznika „Teraz Rock”. 25 lipca minęło 30 lat od ukazania się debiutanckiej płyty zespołu Metallica – „Kill ’Em All”.

muzycy postanowili wyrzucić nieradzącego sobie z używkami Dave’a Mustaine’a i zatrudnić na jego miejsce Kirka Hammetta. – Tak naprawdę nie przesłuchiwaliśmy Kirka. Wszedł, rozstawił się, zagrał i już był w zespole. Nie mam pojęcia, co byśmy zrobili, gdyby nam się nie spodobał. Nie mieliśmy pieniędzy, żeby odesłać go z powrotem. Ledwo wystarczyło nam pieniędzy, żeby odesłać Dave’a – opowiadał Hetfield. Panowie, ćwicząc materiał i dając koncerty w lokalnych klubach, czekali na możliwość nagrania płyty. Zazula chodził z taśmami po wytwórniach, ale nikt nie był zainteresowany tego typu muzyką. Ostatecznie postanowił założyć własną wytwórnię Megaforce Records i wyłożyć pieniądze na sesje nagraniowe. Nagrania rozpoczęły się 10 marca w studiu Music America Recor-

ding Studios w Rochester. Właściciel studia Paul Curcio pełnił równocześnie funkcję producenta. Muzycy Metalliki mieli do jego pracy zastrzeżenia. – Kiedy nagrywaliśmy „Kill ’Em All”, nie mieliśmy żadnego doświadczenia w pracy w studiu. Nasz tak zwany producent siedział i odhaczał w swoim notesie nazwy utworów, mówiąc: „Dobra, jak już dzisiaj skończymy, możemy pójść do klubu. Jest już kawa?” – wspominał po kilku latach Hetfield. Pewnym problemem okazał się tytuł płyty. Muzycy chcieli ją nazwać „Metal Up Your Ass”. – Był to slogan, który towarzyszył nam od pierwszego dnia działalności. Założyliśmy Metallikę, aby wbijać we wszystkich metal siłą. A wbijać go przez 06/08/2013 15:39:27

063 James Hetfield, – lider zespołu.

Kill 'Em All Debiutancki album studyjny amerykańskiego zespołu muzycznego Metallica, wydany 25 lipca 1983 roku. W ocenie krytyków album jest klasyką gatunku oraz przyczynił się do powstania thrash metalu, a James Hetfield swoją grą na albumie ustanowił nowe standardy siły, precyzji i wytrzymałości. „Kill ‘Em All” został sklasyfikowany przez personel serwisu Metal-Rules.com na 20. miejscu wśród 100 najlepszych albumów heavymetalowych. W samych Stanach Zjednoczonych album sprzedał się w sumie w 3 milionach egzemplarzy. Z tego albumu przede wszystkim „Seek & Destroy” jest sztandarowym utworem granym na wszystkich (lub prawie wszystkich) koncertach.

tyłek to najbardziej brutalny sposób. Uważaliśmy, że to świetny tytuł dla płyty – oceniał po latach Hetfield w wywiadzie dla „Tylko Rock”. Jednak na taki tytuł nie zgodził się dystrybutor. Na pomysł zamiennika wpadł Burton. – Cliff powiedział: „Just kill ‘em all” (po prostu pozabijajmy ich wszystkich). I ten zwrot stał się tytułem płyty. W Ameryce sprzedaliśmy 7 tys. egzemplarzy prosto z magazynu, co było naprawdę podniecające – wspominał Zazula. Do końca roku w Stanach sprzedało się jeszcze 10 tys. płyt. Promocja płyty została rozpoczęta niemal natychmiast po jej wydaniu – zespół udał się w trasę z brytyjską grupą Raven. – „Kill ’Em All” rozsadza szczeniacka energia. Postawa Metalliki była kontra490-MAKIETA 3 52-79.indd 63

punktem dla pudel metalu i gładkiej produkcji. Niespotykana dotąd ilość riffów na minutę, zawrotne prędkości, wściekłe wokale i chropowaty sound – tak wyglądała ówczesna rewolucja. Iron Maiden też komplikował utwory, Mercyful Fate też pędziło na łeb, na szyję, a Venom sięgał w najbrudniejsze rejony brzmieniowe, ale tak jak Metallica nie grał nikt wcześniej – ocenia Łukasz Wewiór. Muzycy po latach przychylnie oceniają swój pierwszy album. – Jestem dumny z tego, co robiliśmy. Czytam w wywiadach, jak niektórzy muzycy twierdzą: „Cóż, zespół na pierwszej płycie to nie byliśmy tak naprawdę my, chociaż na okładce była nasza nazwa”. Nigdy czegoś takiego nie powiem. Fakt,

zmieniamy się, ale to wszystko – podkreślał Lars Urlich. Po „Kill ’Em All” zespół zdobywał coraz większą popularność. – Metallica na „Ride the Lightning” nagrała balladę, a Hetfiled spreparował kilka naprawdę mocnych, ambitnych tekstów. Tego ortodoksi nie mogli znieść. Powstało wówczas hasło: skończyli się na „Kill ’Em All”. Na „Master of Puppets” wytyczyli nowe standardy thrashu, „...And Justice For All” wyniosło metal na salony nagrodzonym Grammy „One”, a za sprawą „Czarnego albumu” stali się największym zespołem metalowym na świecie. Mając taki status, mogli sobie potem pozwolić na wycieczki w bardziej rockowe rejony na „Loadach” czy nawet eksperymenty z symfonią – przypomina Łukasz Wewiór z miesięcznika „Teraz Rock”. « 06/08/2013 15:39:29

064

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

Czyta się

Dzieła rozebrane

»

Skrząca się humorem kontynuacja bestselleru „Passa”. Tym razem Daniel Passent opowiada o swoich najsławniejszych felietonach. Kulisach ich powstawania, bohaterach, ich epoce. Nad swoimi tekstami pochyla się z Janem Wróblem, felietonistą młodszym o pokolenie, jednak z równie ciętym jak Passent, poczuciem humoru. Kto wygra ten pojedynek? Passent czy Wróbel? «

Passa

»

Daniel Passent opowiada o swoim niezwykle bogatym życiu. Spacer zaczyna się od wstrząsającego opisu dzieciństwa: żydowskie dziecko przechowywane podczas wojny w „szafie” u polskiej rodziny. I paradoks: on uratowany, a jego rodzice zadenuncjowani przez Polaków i zamordowani przez Niemców. Po wojnie zaczyna się w życiu Passenta dobra passa. Świetne wykształcenie, światowe życie, ciekawe spotkania, wielka miłość z Agnieszką Osiecką. O tym wszystkim opowiada z właściwą dla siebie swadą i autoironią. Książka jest pełna anegdot o ludziach, z którymi Passent pracował, przyjaźnił się, spotykał. A było ich morze: od wielkich polityków po pisarzy, artystów, sportowców. Jest też szczerym 490-MAKIETA 3 52-79.indd 64

Redaguje piotr dobroniak dobroniak@cooltura.co.uk

rozliczeniem życia: przyznaniem się do błędów, ale też obroną wyborów moralnych. W biografiach wydawanych w Polsce nie było jeszcze tak szczerego rozliczenia. «

Obywatel i Małgorzata

»

Po raz pierwszy Małgorzata Potocka, przez dziesięć lat towarzyszka życia Grzegorza Ciechowskiego, opowiada o ich związku. Powstał niezwykły portret muzyka – ikony pokolenia lat 80., dla którego utwory Republiki, a potem Obywatela G.C. były wielkim przeżyciem. Portret kreślony z wielką miłością, pełen opisów życia codziennego artysty, uzupełniony o unikatowe zdjęcia. «

Miłość w Powstaniu Warszawskim

»

Przejmujące losy. Wzruszające historie. Niewiarygodne przypadki. Miłość, która chce zwyciężyć śmierć. Czasem się to udaje, często nie. Autor dotarł do niezwykłych relacji powstańców. I tak wśród wielu książek o powstaniu warszawskim powstała wyjątkowa. 63 dni walki i 63 nocy, kiedy czułość do drugiej osoby

pozwalała zapomnieć na chwilę o koszmarze wojny. «

Kulisy Platformy

»

To odważna opowieść słynnego i kontrowersyjnego polityka o Platformie Obywatelskiej. Palikot spędził w tej partii sześć lat, poznał jej liderów, jej prawdziwe cele, ukryte ambicje i skrywane sekrety. I teraz właśnie całą tę wiedzę postanowił ujawnić. Ale nie jest to książka plotkarska. To inteligentna, spójna, przenikliwa i świetnie napisana analiza rządzącej partii. A przede wszystkim analiza osobowości czołowych jej postaci. I niezwykle ważny dokument naszej najnowszej historii.«

Żydokomuna

»

Profesor Paweł Śpiewak, wybitny socjolog, pod tym prowokacyjnym tytułem zawarł swoje wnikliwe badania nad zjawiskiem uczestniczenia Żydów w komunistycznych instytucjach. Powstała fascynująca książka, która tłumaczy, skąd się wziął stereotyp żydokomuny i na ile był rzeczywiście uzasadniony, a na ile jest tylko antysemickim epitetem. « Więcej na:

CzerwoneiCzarne.pl

06/08/2013 15:39:30

490-MAKIETA 3 52-79.indd 65

06/08/2013 15:39:32

490-MAKIETA 3 52-79.indd 66

06/08/2013 15:39:34

490-MAKIETA 3 52-79.indd 67

06/08/2013 15:39:37

068

CAFÉ COOLTURA zdrowie i uroda

490-MAKIETA 3 52-79.indd 68

06/08/2013 15:39:38

069

490-MAKIETA 3 52-79.indd 69

06/08/2013 15:39:40

070

490-MAKIETA 3 52-79.indd 70

06/08/2013 15:39:42

071 ;F X[HMŽEV OB OPXPPUXBSUZ oddział na KILBURN, obecnie NJHXBSBOUVKFNZ

najniĹźsze ceny w Londynie

DENTYSTA OFERUJEMY BEZPĹ ATNIE:

t LPOTVMUBDKF t QS[FHMĹŻE [Ĺ˝CĂ˜X t QS[FĆ™XJFUMFOJB Leczenie bez bĂłlu ze znieczuleniem za darmo!

Wypełnienia, usuwanie korzeni ....... teraz od £39 Wyrwanie zęba i zębów mądrości ... teraz od £75 Koronki, protezy ............................ teraz od £139 Mosty ......................................................teraz od £249 Klinika otwarta wieczorami oraz w soboty i niedziele

Dr. Hakim (DDS Szwecja) 341 Kilburn High Road, NW6 7QB 2 min od stacji metra Kilburn, Jubilee Line Przy samej stacji Brondesbury Overground Station

1PMTLB MJOJB Ania 1PMTLB MJOJB Ela

490-MAKIETA 3 52-79.indd 71

079 3935 1115 077 4903 1427

06/08/2013 15:53:42

072

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Zrobić loda Odkryłem niedawno w jednym ze sklepów, tym, gdzie towarów szuka się najpierw w katalogu, a potem czeka w kolejce po odbiór, domową maszynkę do robienia lodów. Fenomenalne urządzenie! Pozwala samemu zrobić to, co duzi i mali uwielbiają – lody. Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Sama idea lodów jest stara jak świat i wbrew niektórym opiniom nie ma nic wspólnego z głodnymi Eskimosami. Cesarz Neron w przerwach na lunch jadał przewieziony z gór lód, przyprawiony sokiem z owoców lub miodem. Chiński władca Tang of Shang (618-697) też lubił zjeść coś schłodzonego. Chwała mu za to, bo to właśnie od niego początek wzięło połączenie mleka i lodu. Słynny włoski podróżnik Marco Polo przywiózł te idee do Europy w XIV w. i tak powstały znane na całym świecie lody włoskie. Prawda to czy fałsz – nikt nie wie, ale faktem jest, że to, co dobre, w końcu musi zostać wynalezione. Niektórzy Włosi twierdzą, że nauczyli się robić lody od Arabów. Jest w tym ziarno prawdy, bo sprytni Arabowie eksperymentowali z solą i lodem, stając się autorami stosowanej do dzisiaj metody schładzania gellato, czyli lodów. Sól w połączeniu z lodem obniża temperaturę płynu w kontenerze zanurzonym w tej miksturze. Proste to, ale bardzo skutecznie smaczne. Ta metoda znana w Europie od XV w. uznawana była raczej za magiczną i z tej przyczyny była niezbyt często stosowana. Już 100 lat później owocowe sorbety, czyli zmrożone soki owocowe z cukrem, jadano we Florencji, Neapolu i Paryżu. Przez stulecia jedynym problemem był tylko sam lód, a właściwie jego przechowywanie. Trudności z tym zwią490-MAKIETA 3 52-79.indd 72

zane stanowiły o uprzywilejowanej pozycji osoby mającej do niego dostęp. Smakoszami mrożonek byli również starożytni Persowie, którzy pierwsi wynaleźli chłodnie, a właściwie coś na ich wzór. Przechowywali lód w jaskiniach i głębokich ziemiankach, tworząc tym samym doskonały mikroklimat do konserwacji produktów żywnościowych.

w Windsorze podano tradycyjne lody najbliższe tym znanym dzisiaj. Pierwsza receptura na lody w formie pisanej pojawiła się w Anglii ok. 1718 r. Dzisiaj podam Wam przepis na coś, co lodami oficjalnie nie jest, ale może nimi być przy odrobinie wyobraźni. Do tego smakuje podobnie i można to zrobić w domu bez specjalnych urządzeń. « Whisky parfait z sosem z herbaty earl grey i śliwek składniki Parfait: 5 żółtek 300 ml śmietany kremówki (słodkiej – double creme) 75 ml ulubionej whisky 90 g cukru Sos ze śliwek: 300 g cukru 1 łyżeczka liści herbaty earl grey 35 ml ulubionej whisky 16 agen prunes (to rodzaj śliwek w syropie, które można kupić w puszkach) 1 łyżeczka soku z cytryny przygotowanie

W Wielkiej Brytanii lody śmietankowe stały się popularne w drugiej połowie XIX w., wraz z przybyciem rzeszy włoskich emigrantów. Nazywano je wtedy „hokey pokey”. Była to angielska przeróbka słów „ecco un pocco”, czyli w wolnym tłumaczeniu „małe co nieco”. Pierwszym ulicznym sprzedawcą lodów w Londynie był niejaki pan Walls, który reklamując się, używał sloganu: „Stop me and bay one”, a owe specjały sprzedawał z roweru. Do dzisiaj bez specjalnie przystosowanego lodowego vana nie może się odbyć żadna publiczna impreza. Latem w Londynie głośno jest od lodziarzy obwieszczających swoje nadejście bardzo głośnymi melodiami, które niezmiernie mnie drażnią i kojarzą mi się z 1 Maja i pochodem. Jak wspominają kronikarze, ok. 1671 r. na bankiecie u króla Charlesa II

Sos: Zagotuj cukier z 300 ml wody, aż się rozpuści. Wyłącz gaz i dodaj herbatę, jak się naparzy (ok. 7 min). Wlej whisky, dodaj śliwki odcedzone z syropu oraz sok z cytryny. Gdy ostygnie, włóż do lodówki. Sos należy mocno schłodzić. Parfait: Roztrzep mikserem żółtka, aż staną się białe. W osobnej misce ubij śmietanę z whisky na sztywno. Zagotuj w garnku cukier z trzema łyżkami wody. Uwaga: nie mieszaj! Pogotuj, aż zrobi się syrop. Cukier nie może zbrązowieć (ok. 4-5 min). Uruchom mikser na pełną prędkość i powoli wlewaj gorący syrop do żółtek, jednocześnie miksując. Gdy wlejesz cały syrop, zmniejsz moc miksera o połowę i miksuj jeszcze ok. 5 min. Gotową jajeczno-cukrową masę wymieszaj z ubitą śmietaną, a całą zawartość umieść w 500-gramowej podłużnej foremce wyłożonej folią. (Aby folia lepiej się układała w foremce, można ją delikatnie posmarować oliwą). Foremkę włóż do zamrażarki na 4 godziny i lody gotowe! Polane sosem ze śliwek smakują wyśmienicie.

06/08/2013 15:39:47

073

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

490-MAKIETA 3 52-79.indd 73

06/08/2013 16:33:26

074 Dobrze mieszkaj PORADNIK MIESZKANIE

Coraz ważniejsze dla przeciętnego klienta jest to, żeby towar, który zamawia, był dopasowany do jego potrzeb. Czasy masowej produkcji powoli odchodzą do przeszłości.

»

Obecnie dzięki nowym technologiom za przystępną cenę można stać się posiadaczem ładnego mebla skrojonego na miarę. Wbrew pozorom indywidualne zamówienia wcale nie są droższe od produktów tworzonych masowo. Mało tego, kiedy zamawiamy konkretną rzecz, możemy być pewni, że jest ona tym samym niepowtarzalna. Stolarnia Green Joinery to nowoczesna hala produkcyjna z pełną linią technologiczną, której ważnymi elementami są nowoczesna lakiernia oraz maszyny typu CNC.

Jak widać na zdjęciach, nie ma rzeczy, których nasi stolarze nie byliby w stanie wykonać.

Każdy projekt powstaje od samego początku do końca w naszej stolarni. Zaczynamy od wizyty u klienta i poznania jego potrzeb. Prowadzimy też fachowe doradztwo w zakresie rozwiązań projektowych, materiałowych i technologicznych. Następnie nasi inżynierowie przygotowują projekty i dbają o ich rzetelną realizację w fazie produkcyjnej. Nasze wyspecjalizowane ekipy monterów na miejscu, u klienta, dokonują montażu zamówionych elementów. Prowadzimy również doradztwo w zakresie konserwacji i użytkowania naszych produktów, co pozwala na używanie ich przez długie lata. Stolarnia Green Joinery posiada najważniejsze certyfikaty jakości, w tym najistotniejszy na brytyjskim rynku certyfikat FENSA. Zapraszamy na:

stolarnia.co.uk

490-MAKIETA 3 52-79.indd 74

06/08/2013 15:39:56

075

490-MAKIETA 3 52-79.indd 75

06/08/2013 15:39:58

076

490-MAKIETA 3 52-79.indd 76

06/08/2013 15:40:01

077

490-MAKIETA 3 52-79.indd 77

06/08/2013 15:40:03

profesjonalna

KSIĘGOWOŚĆ oddaj swoje sprawy w dobre ręce

rejestracja działalności self-employed /CIS/UTR number rejestracja LTD company porady biznesowe rozliczenia self-employed rozliczenia VAT rozliczenia firm LTD company lista płac/payroll rozliczenia kontraktorskie zwrot podatku

0208 846 3606

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

www.saraint.com

490-MAKIETA 4 80-107.indd 78

06/08/2013 14:19:42

REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO

079

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

490-MAKIETA 4 80-107.indd 79

06/08/2013 15:52:27

080

REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / NAUKA / KURSY POSZUKUJEMY

rzetelnych, entuzjastycznych i zmotywowanych osób do pracy w charakterze

GRIFFIN RECRUITMENT LIMITED 129 WHITFIELD STREET LONDON W1T 5EE TEL 020 7383 5552 FAX 020 7383 5554 MOB 07900 887031 ruicosta@griffinrecruitment.com

POKOJÓWKI I SPRZĄTACZKI

w 5 * hotelach oraz innych miejscach publicznych.

Oferujemy dogodne warunki zatrudnienia i dobrą płacę. Jeśli jesteś zainteresowana pracą na powyższych stanowiskach zadzwoń lub przyjdź do naszego biura, aby porozmawiać z naszych przyjaznym zespołem.

TANIE ROZMOWY do Polski

1p tylko

za minutę

!

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ z telefonu stacjonarnego na stacjonarny

>>>>>>>>>>>>>>>>> wybierz:

0 844 862 4141 z telefonu stacjonarnego na komórkowy

>>>>>>>>>>>>>>>>>

wybierz:

0 844 545 4141

1p tylko

za minutę!

5p tylko

za minutę!

Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

490-MAKIETA 4 80-107.indd 80

06/08/2013 14:19:48

REKLAMA NAUKA / PRACA / KURSY

490-MAKIETA 4 80-107.indd 81

081

06/08/2013 14:19:51

082

OGŁOSZENIA DROBNE

Jak zamieścić ogłoszenie domieszkania wynajęcia UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms 81616 Koszt ogłoszenia

£1

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

+ standardowa opłata operatora

Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL CL CL CL CL

0 1 mieszkania wynajmę 02 mieszkania szukam

03 praca dam 04 praca szukam 05 kupię

internet

CL CL CL CL

06 sprzedam 07 auto-moto 08 randka w ciemno 09 inne

www.cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU. Ogłoszenia zamieszczone w Coolturze pojawią się również na portalu elondyn.co.uk

ramkowe (usługi) lub online:

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Warunki:

Ramka do 15 słów

£25 + vat

Ramka do 25 słów

£30 + vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

490-MAKIETA 4 80-107.indd 82

SMS:

81616 KOD: 01

Szukasz mieszkania,domu lub pokoju do wynajęcia w północnym Londynie?

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

020 7272 8615 Do wynajęcia 1 bed flat na Islington, pokoje podwójne oraz pojedyncze w północnym Londynie 02088269988, 07956820810

Szukasz mieszkania najnowsze oferty na portalu www.elondyn. co.uk

> Acton Pokój dla pary na Acton tylko £90 na tydz na osobe, rach wliczone, nowe duze mieszkanie, tylko niepalący i gay - friendly, parking. tel 07872011675 po 18.00 > Acton Vale pokój parking internet TV sat. mieszka 3 osoby. 07875024389 > Archway, N19 3NH, £288/tyg

Telefonicznie:

020 8846 3614 cooltura.co.uk

www.cooltura.co.uk

Agencja Nieruchomosci ETB PROPERTY SERVICES

+ bills, piekne mieszkanie 1-2bed, 2 poziomy, zadbane, ogromna sypialnia. Wymagany dep + ref.02072728615, 07756340316, 07715677401

> Barnet Wynajme duzy pokoj jednosobowy bez nalogow na Barnet wyposazenie dwie szafy internet i dwa ogrody 1 tydz depozytu £90 07985600960 > Bounds Green, N11 2QU, 6 bed dom, £1800/mies.- 3 podwojne sypialnie, 2 pojedyn., sypialnia na poddaszu z lazienka, salon, kuchnia, ogrod. Od zaraz. 02072728615, 07756340316, 07715677401 > Brenford Dwusypialniowe mieszkanie na Brenford do wynajecia. 1wsze pietro, duzy pokoj dzienny, pelne umeblowanie. 1080 funtow za miesiąc kalendarzowy + miesięczny depozyt.Proszę dzwonic 0208 994 2285; 07957167783 > Bromley BR1 4NS.Do wynajęcia od 01.09 dom 3 pokoje, salon, ogród, parking Cicho spokojnie. Z

075 2145 2860 077 1567 7401 Paulina / Aneta info@etbproperty.co.uk P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

w w w. e t b p r o p e r t y. c o . u k wyposaż. £255 tyg bez wyposaż. £240 tyg + 3 tyg depozytu 07550703746

> Dwójka dla pary w domu z ogrodem internet i oplaty w cenie £130tyg + 2tyg depozyt 07815124934 Edward > Dwójka dla pary w domu z ogrodem internet i opłaty w cenie £130tyg+2tyg depozyt 07815124934 Edward > East Ham jasny podwójny pokój do wynajęcia dla spokojnej niepalącej dziewczyny £75/tydzień (rach wliczone 3 min do stacji metra i centrum handlowego 02085522251 kontakt Anna > Edmonton, N9 7LR – 4 bed dom - £1475/mies – 3 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, przechodni salon, kuchnia z jadalnia, ladny ogrod, okna PCV. Dostepne 26.08 - 02072728615,07756340316, 07715677401 > Enfield, EN1 1DN – 4 bed dom - £1450/mies – 3 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, nowe dywany, po remoncie. Oddzielny salon, okna PCV - Dostepne od 15.08 02072728615,07756340316, 07715677401 > Enfield, EN1 1LF – 3 bed dom-£1325/miesiac– 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, przechodni salon,nowe dywany,okna PCV,ogrod.Dostepne od polowy sierpnia-02072728615, 07756340316, > Enfield, EN1 1LS – 4 bed dom – £1490/miesiac - 4 sypialnie, przechodni salon. Blisko Busk Hill Park. Dobra kondycja. Dostepne od 25 sierpnia. - 02072728615, , 07756340316, 07715677401

06/08/2013 14:19:52

OGŁOSZENIA DROBNE > Enfield, EN3 5DZ – Ladne 3 bed dom z ogrodem, £297/tydz.-2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, przechodni salon. Okna PCV. Przytulna kuchnia – Od zaraz 02072728615, 07756340316, 07715677401 > Enfield, EN3 5JX, 1 bed flat, £930/miesiac +energia. Podwojna sypialnia, salon, osobna kuchnia, lazienka. Dostepne od zaraz. 02072728615, 07756340316, 07715677401 > Enfield, EN3 6FZ – 4 bed dom - £1600/mies. – 2 podwojne sypialnie,2 pojedyncze. Duzy ogrod. Garaz. Panele, podjazd na samochod. Dostepne od konca sierpnia02072728615,07756340316, 07715677401 > Hanger Lane / Alperton.

Dwojka w domu z ogrodem, cicha spokojna okolica, living / dining, mozliwe podlaczenie do netu, parking. £120 / tydz (rachunki wliczone) 07532407570

> Hanwell Jedynka na Hanwell.

Bardzo fajna jedynka po generalnym remoncie dla dziewczyny. Autobusy E1 E11 E3. Po wiecej informacj prosze dzwonic 07809838975

> Hanwell pokoj na Hanwell w7 dla 1 lub 2 osób, mieszkanie czyste z umowa najmu, rachunki wliczone, mieszka 3 osoby. tel. 07984613766 lub 07932002822 > Hanwell W7 1-osob. pokuj do

wynajecia aut : E1 -E11-E3 07984597643

> Hounslow West. 1 lub 2 osobowy pokój w domu z ogrodem blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272 > Morden SM4. Male studio, pokoj z aneksem kuch.+ lazienka. Idealne dla 1os. £160/tyg, rachunki wliczone. 2 tyg dep. 7min autobusem do metra. Czysto. 07979071653 > North Wembley Wynajme super pokój 2-osobowy w dużym domu z ogrodem 07900677839 > Rayners Lane / North Harrow - duży, ładny pokój z wyjściem na ogród. Ł130 jako dwójka lub Ł100 jako jedynka. Tylko tydzień depozytu. Proszę dzwonić: 07908690680

490-MAKIETA 4 80-107.indd 83

> Roehampton Wynajme pokoj dwuosobowy na Roehampton po remoncie mieszka jedna osoba 07999221946 po 15,00

internet. 115 tyg + 2 tyg. depozytu / rach. wliczone / Arek 07830348591

jednym wejście £60 od osoby tygodniowy depozyt internet ogród parking South Harrow 078 33 93 43 88

> Walthamstow - wynajme duzy pokoj podwojne lóżko jednej osobie (mezczyznie) dbajacej o czystość spokojnej od 19 sierpnia blisko stacij Wood Street tel.07730882021

> South Harrow Jedynka do

> Walthamstow Pokój 1 I 2

> South Harrow Dwie dwójki z

wynajęcia na South Harrow internet ogród £80 na tydzień tydzień depozytu 078 33 93 43 88

> Sprzedam mieszkanie

własnościowe kawalerka, na parterze, w Zywcu, woj. Slaskie, w polsce za atrakcyjna cene. 07896958243

> Stockwell wynajmem miejsce w pokoju dla mężczyzny we flacie czystym i spokojnym. Tel. 07940186730 lub 07748348373 po 16-tej > Streatham Common bardzo

ładna jedynka do wynajęcie, blisko stacji £100 tyg/ 2 tygodnie depozytu. Zadzwoń po szczegóły 077 08 49 44 84

> Streatham Common wynajme pokoje 1osobowe i 2 osobowe duża kuchnia i ogrod 1 min do stacji. Streatham Common 07547557840 > Streatham Common Wynajme pokój jednoosobowy w nowoczesnym, czystym domu z ogrodem £85 tygodniowo/rachunki wliczone. Zapraszam Tel. 07824996827, 07894125938 > Streatham Common wynajmę pokoje 1 osobowe i 2 osobowe duża kuchnia i ogród 1 min do stacji. Streatham Common 07547557840 > Tolworth wynajme pokoj dwojke na Tolworth. Blisko do stacji pociągów i autobusow. Tylko dla dziewczyn bez nalogow. £120 za tydzien + 2 tyg. depozyt. 07896958243 > Tooting Wynajme dwojke jako

jedynke w spokojnym domu z ogrodem i internetem. £110. 2 tyg. dep. rachunki wliczone tel: 07778890770

> Tottenham – pokój 2 os z własna polska TV, w ładnym domu, nowa kuchnia i łazienka, ogród,

osobowy blisko metra , Internet, spokojni mieszkańcy cena od £75 tel 07561888831

> Walthamstow Pokój dla pary w spokojnym domu z trzema łazienkami, internetem. 07984409016 > Winchmore Hill, N21 1JT – 2 bed flat, £298/tydz., 2 podwojne sypialnie, oddzielny duzy salon, duza kuchnia, okna PCV. Dobra kondycja. Na spokojnej ulicy02072728615, 07756340316, 07715677401.

mieszkania

szukam

083

Females Ages 16 to 28 To Hand Out Leaflets Flexible Hours - Pay £9.00 per hour tel. 07956449563

Polish speaking Room Leader required to Day Nursery in Park Royal Salary £18.000 - £19.000 p/a Send CV to kindervine. manager@hotmail. co.uk, or contact Gosia on 02089653993

Kobiet i mężczyzn do pracy w ochronie, dostępne szkolenia zawodowe. Nie wymagamy NIN. Stawki £10/h-25/h zależnie od stanowiska. Tel: 020 8123 8322 Kom: 07825397161 www. symbiosec.co.uk

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 02

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

praca

dam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 03

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Poszukujemy stolarzy do pracy w stolarni, przy produkcji; okien, drzwi i schodów. Kontakt 07920040207

Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić 9.00 – 18.00 07985427487

Cukiernia w zachodnim Londynie zatrudni doświadczonych cukierników. Prosimy o kontakt pod numerem 07809432768 Bogusław.

Polska piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców. Prześlij CV na adres: manager@polishbakery. co.uk

Stolarnia zatrudni stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi. Tel 07810808838 lub 020 8810 7788 email: marek@saraint. co.uk

06/08/2013 14:19:52

084

OGŁOSZENIA DROBNE

Stolarnia podejmie współprace z osoba posługującą się biegle oprogramowaniem CAD. Umiejętność dokonywania pomiarów u klienta Podstawy technologii produkcji mebli . Mile widziana znajomość języka angielskiego. Tel: 07810808838 lub 020 8810 7788 Email: marek@saraint. co.uk

Polska piekarnia w zachodnim Londynie, poszukuje handlowców z doświadczeniem oraz znajomością języka angielskiego. mk@ polishvillagebread. co.uk

> Poszukuje Osoby która pracuje

lub pracowała przy produkcji pizzy (Dominos lub Pizza Hut) more info 07783412336

> Przyjme do pracy fryzjera- ke damsko-meska na North Finchley. Angielski komunikatywny, 80% klientow to panowie. Tony 07886614949 > Thornton Heath potrzebna niania do zaprowadzania i odbierania dzieci ze szkoły od września 07879773143 > Energiczny zdolny manualnie

mezczyzna potrzebny do pomocy: wieszanie zaslon zakladanie zaluzji, rolet I szyn okiennych. Tapicerka. Poczatkowo pol eta 07879467303

> Zatrudnie sprzedawcę do

polskiego sklepu w Watford, 07833045058

> We are looking for experienced Commis Chefs in our restaurants in Central London/St Pancras station / Kings cross. You will work about 45hrs per week. See you, cv:angelique.lecocq@ lepainquotidien.co.uk Text 07538173292 > Hi! We are looking for experienced Commis Chefs. no double / no split shifts. Please email your cv: angelique.lecocq@ lepainquotidien.co.uk Text 07538173292. See you!, > Firma kamieniarska

poszukuje ludzi z doświadczeniem polerka i obrobka kamienia oraz obsluga maszyn kontakt Magda o szczegoly 07801968767

> Pilnie poszukuję brukarzy. Wymagane dokumenty: NIN (Insurance number), karta CSCS, opcjonalnie prawo jazdy (UK). Atrakcyjne zarobki !!! 07907980986 > Poszukuje murarza z doświadczeniem. Prosze o kontakt na 07976368165 > Fen Pro Limited zatrudni montazystow fasad szklanych i supervisors. Prosze o przeslanie CV na adres office@fenpro.co.uk lub kontakt telefoniczny 0797 1620 757 > Zatrudnie doswiadczonego pracownika biura podrozy, kasjera lotniczego-iata. Zgloszenia pod adresem: recruitment@gosia24.eu > Potrzebny pracownik do budowy loftów i dobudowek 07553167928

STOLARNIA W LONDYNIE POSZUKUJE

INSTALATORÓW

OKIEN I DRZWI PROSIMY O KONTAKT POD NR TEL: 020 8810 7788 E-MAIL: MAREK@SARAINT.CO.UK

490-MAKIETA 4 80-107.indd 84

> Zatrudnimy kierowce w wieku 25-40 lat z okolic zachodniego Londynu. Mile widziane prawo jazdy kat C. Angielski w stopniu komunikatywnym. Kontakt 07411280934

> Uczciwa 33 latka zaopiekuje sie starsza osoba u niej w domu. Ugotuje posprzata .Okolice poludniowego Londynu. Prosze o powazne oferty. Maria 07878968674.,

> Zatrudnię mechanika samochodowego. Naprawa aut osobowych i dostawczych. Oczekujemy doświadczenia i konkretnej znajomości z zakresu mechaniki samochodowej , elektryki i elektroniki. Mile widziana komunikatywna znajomość języka. Prosimy tylko o konkretne oferty . Kontakt 07983431479.

> Szukam Pracy. Mam na imie Lukasz. Mam 25 lat. Mieszkam na Colindale. Moje doswiadczenie: Kitchen Porter, Cleaner, Ulotki, Przeprowadzki, Moj nr. 07407178209

> Poszukujemy konsultantów do spraw marketing online i sprzedaż stron internetowych, wymagana komunikatywność od kandydatów. CV+list mot. na greg@cityheroes. co.uk > Do wynajęcia biurko dla doradcy kredytów mieszkaniowych w biurze nieruchomości na N22 8JA Wood Green. Cena do uzgodnienia. 02088813819 Ewa lub Monika > Dental Nurse/ Receptionist position Experience not necessary, for friendly and busy North London Dental Clinic.Must speak fluent English and Polish, very flexible working hours required. Please email your CV to annahouse@ btconnect.com. > Doświadczonego skip lory

driver zatrudnię. Tel. 07864303398

praca szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 04

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Mama, dodatkowo zaopiekuje się dzieckiem powyżej 2 lat u mnie w domu. Od 19.08. Możliwość dowóz / odbiór ze szkoły. Mieszkam Mill Hill NW7 07858122427sms, izix > Elektryk Hydraulik z 10 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie szuka pracy. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety z wlasnymi narzedziami i vanem 07707717053 > Plastrarze szukają pracy, czysto tanio i solidnie, własny transport i narzędzia, dotrzymuje terminow, pracuje na szczudłach 07946462164 Piotr > Kierowca kat. B szuka pracy, posiadam doświadczenie ,van, osobowy, mam 42 lata, bez nałogów, mam swoje auto, Krzysiek tel.07446031693 > Kierowca kat. B szuka pracy, posiadam doswiadczenie , van, osobowy, mam 42 lata, bez nalogow, mam swoje auto, Krzysiek tel.07446031693 > Pomocnik budowlany poszukuje pracy, doswiadczenie na budowach w UK , glownie dekoratorka, pomoc elektryka i inne prace budowlane. Pracowity tel.07780203081 ,

STOLARNIA PODEJMIE WSPÓŁPRACĘ Z OSOBĄ POSŁUGUJĄCĄ SIĘ BIEGLE

OPROGRAMOWANIEM CAD Umiejętność dokonywania pomiarów u klienta. Podstawy technologii produkcji mebli. Mile widziana znajomość języka angielskiego. PROSIMY O KONTAKT POD NR TEL: TEL 07810808838 lub 020 8810 7788 E-MAIL: MAREK@SARAINT.CO.UK

06/08/2013 14:19:54

OGŁOSZENIA DROBNE > Plastrarze 7 lat doświadczenia w Londynie szukają pracy. Własne narzędzia i transport. Wysoka jakość wykonania. 07999963477 Andrzej > Malarz Dekorator. Pomocnik budowlany. NIN, prawo jazdy. 3 lat doświadczenia. Zachodni Londyn. Tel-07565837223 > Jolanta 50 lat kwiaciarka

central heating, ogrzewania podlogowe, wyceny, certyfikaty. Tel. 07702267525

> Szukam pracy lofty dachy konstrukcje. tel. 07533609015 > Tapeciarz 6 lat w zawodzie poszukuje pracy własne narzędzia ,referencje ,gwarancja na wykonane prace tel 07889248061

podejmę prace w kwiaciarni. Przyjmę tez prace przy sprzątaniu zaopiekuje się starsza osoba potrafie szyc. Jez ang w stopniu podsta 07858179181

> Murarz tynkarz szuka pracy. Bloczki, cegla, pointing, klinkier, przybudowy, murki ozdobne. Prace ogólnobudowlane tel. 07943234248

> Szukam sprzatania domu prywat. w zach. Londynie poniedz. lub wtorek lub pomoge starszej osobie w prowadzeniu domu. Referenc. i 6 lat doswiad. tel.07783913472

> Murarz tynkarz szuka pracy. Bloczki, cegla, pointing, klinkier, przybudowy, murki ozdobne. Prace ogólnobudowlane tel.07943234248

> Uczciwy i bez nalogów

solidny. Gwarancja jakości. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.

ogòlnobudowlaniec szuka pracy. tel.07925421799

> Lady 44 Learning english seeks live in job as carer/housekeeper. Text in english 07811327399 or in polish 0048 604724100 > Lofty dachy konstrukcje szukam pracy. tel. 07533609015 > Elektryk 10 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07891730162 > Elektryk 10 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07891730162 > Hydraulik (Gas Safe Register),szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, power flush,

> Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i

> Stolarz szuka prac stolarskich na cene, szafy, schody, kuchnie, drzwi, podlogi, decing, itp stolarka meblowa i budowlana, narzedzia, van, workshop. tel.07988683016 > Szukam pracy w budowlance malowanie Plytki Hydraulika elektryka tel 07999038706 > Plastrarze z własnymi narzędziami szykuja pracy wysoka jakość i czystość Marcin 07515464677 U czciwa 33 latka zaopiekuje sie

starsza osoba u niej w domu. Ugotuje posprzata .Okolice poludniowego Londynu. Prosze o powazne oferty. Maria 07878968674

> Hydraulik Corgi gas safe szuka

stolarnia w londynie zatrudni

stolarza z doświaczeniem do montowania okien I drzwi wymagane prawo jazdy i komunikatywny angielski

prosimy o kontakt pod nr tel: 07810808838 lub 020 8810 7788 e-mail: marek@saraint.co.uk

490-MAKIETA 4 80-107.indd 85

pracy naprawa serwis montarz boilerow, kominki megaflo central heating power flush Certyfikaty domestic commercial 07545707457

kupię

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 05

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Kupie dobry telefon komorkowy (smartfon) oraz tablet np. iPad , oferty moga byc przez sms oddzwonie lub email arekzebra@ wp.pl , kontakt 07855446365

sprzedam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 06

085

> Komputer hp, pentium d @3.4ghz. 160g. polski windows 7. antywirus.ms office, monitor 17\”lcd. klawiatura, mysz. cena zestawu £90, mozliwosc dowozu. tel 07402122234 > Duzy słownik lekarski. Dwujęzyczny nowy cena 45.00 TEL.07523510272

auto-moto

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 07

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Autolaweta, holowanie złomowanie na terenie Londynu I Anglii. Odbiór aut z aukcji. Tel 07415102044

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

W sprzedaży Pendrive 32Gb w cenie: przy zakupie do 10 sztuk: £8 przy zakupie od 11 do 20 sztuk: £7 przy zakupie powyżej 21 sztuk: £5,50 Dane kontaktowe: Grzegorz 07879871032

> Sprzedam 2 kroliki (samiczki)

11 tygodni z klatka na ogród 07738421626

> Zawartość domu rodzinnego. do sypialni, stołowego, kuchni, dziecinnego. tel. 07523510272 > Sprzedam mieszkanie własnościowe kawalerka, na parterze, w Żywcu, woj. Slaskie, w polsce za atrakcyjna cene. 07896958243 > Sprzedam działkę 0,4568 hektara w Lubiaszów Nowy, gmina Wolbórz, blisko Zalewu Sulejowskiego tel. 0048 881664364 > Sprzedam Relingi na dach samochodowy szwedzkiej firmy, Thule 1054. Maksymalne obciazenie do 100 kg. Kompletny + 2 kluczyki. Uzywane cena £ 65.oo . Kontakt : Lukasz 077 76 66 68 06 > Duzy słownik naukowo techniczny. nowy. dwujezyczny cena 45.00 tel. 07523510272

> BMW 325i sport kombi M-pakiet 2002 111 K stan idealny £3200 tel 07716490972 > VW Passat 2,0 tdi, 2006, manual 6 biegow, sedan, błękitny, zadbany, 109 tys.mil, drugi właściciel, książka serwisowa. Mot i tax do 12.2013 Tel. 07702267525 > Volkswagen Passat 2.0 tdi czarny metalik ,2006 rok, sedan, przebieg 125 tys. manualna skrzynia, klima strefowa itd., cena 2999 ono, kontakt 07968935784 > Nissan Primera 2005 r. , 2.2 Diesel , bogate wyposazenie , przebieg 109.000 , nowe MOT , mozliwosc zamiany. Cena Ł1700. Kontakt 07877412442 > Seat Leon 1.9 TDI 2002, kolor niebieski , 5 drzwiowy , przebieg 150.000 , MOT i TAX do pazdziernika , cena Ł900. Kontakt 07922770925 > Seat Ibiza 2003 r. , 1.3 Bezyna , 3 drzwiowa , kolor czerwony , przebieg 72.000 , nowe MOT , Cena 1300 Ł , Kontakt 07849001065 > Sprzedam Zafire 2003r, 1.8 benzyna, automatyczna skrzynia biegow, 7 osobowy, sprawny, nowe opony, alufelgi, pelna historia serwisowa. telefon kontaktowy : Lukasz 077 766 66 806

06/08/2013 14:19:54

086

OGŁOSZENIA DROBNE / INFORMATOR

Teraz ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1 Szczegóły, str. 82

> VW Passat 2,0 tdi, 2006, manual 6 biegow, sedan, blekitny, zadbany, 109 tys.mil, drugi właściciel, książka serwisowa. Mot i tax do 12.2013 Tel. 07702267525 > BMW 316ti compact ,rok 2002 czarny, stan bdb, polskie tablice, cena £2999 polecam wiecej info: 07833045058

randka

w ciemno

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 08

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 37 lat.07770933889 > Dojrzaly pan w srednim wieku, przystojny, kulturalny pozna dyskretna panią w celu milych, intymnych spotkań. Tel. 07938231970 > Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 37 lat.07770933889 > Kulturalny, przystojny,

romantyczny w średnim wieku pozna Pania do miłego spędzenia czasu o podobnych walorach 07938229622

> Successful English gentleman

would like to meet attractive Polish lady for exciting days and romantic evenings. John 07580731023

> Poznam dziewczyne do wspolnej znajomosci moze byc tez dyskrecja,ja 39l londyn. Sms.07724614260

inne

www.cooltura.co.uk SMS:

> Żonaty szuka kobiety zadbanej,

atrakcyjnej, do 40 lat, szczuplej, do intensywnych, milych spotkań. Ja po 30-tce, atrakcyjny i dyskretny. Sms 07927132496

> Poznam mila wesola kobiete patrzaca pozytywnie w przyszłości - bardzo mozliwy trwaly zwiazek. Tel:07944642122. > Czterdziestolatek poza mila Pania w opowiednim wieku najlepiej z Londynu .07938447885 > 39 latek. Szukam zdecydowanej kobiety w celu intymnych spotkań bez zobowiązań 07598612637 > Poznam dziewczyne do wspólnej znajomości może byc tez dyskrecja, ja 39l londyn. Sms.07724614260

81616 KOD: 09

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Poszukuje Osoby ktora pracuje lub pracowala przy produkcji pizzy(Dominos lub Pizza Hut)more info 07783412336 > Do wynajęcia biurko dla doradcy kredytów mieszkaniowych w biurze nieruchomości na N22 8JA Wood Green. Cena do uzgodnienia. 02088813819 Ewa lub Monika > Jade pustym vanem w okolice Lodzi z Hatfield 07.08 zabiore paczki lub ladunek 07525861583 > Napady na banki. Zabawy, hulanki no i juz na duszy lzej. Nie smuc sie kolego skoczmy na jednego. A ty wiedzmo... 07519978243

informator • informator • informator • informator • informator • informator • informator • informator Tanie połączenia do Polski Poland Direct (telefonowanie na koszt odbiorcy) 0800 890 048 Z komórki 2p/min. 012 1207 4141, (Patrz instrukcja T-Talk) Ze stacjonarnego 7 dni w tygodniu 2p/min. 0844 972 2500 Ze stacjonarnego na komórkę (Orange, Plus) 6p/min. 0871 642 2500 Podane stawki dot. linii BT TŁUMACZ PRZYSIĘGŁY 020 8846 3603 tłumaczenia przysięgłe KSIĘGOWOŚĆ Biuro USŁUG KSIĘGOWO-ZASIŁKOWYCH 020 8846 3606 • SELF-EMPLOYED PARTNERSHIP • Rejestracja LTD (Limited Company) • EMPLOYMENT • rozliczenia podatkowe • zwroty podatków • VAT ZASIŁKI 020 8846 3606 • Child benefit • Child tax credit • Working tax credit • Sure start (becikowe) • Statutory maternity pay • Maternity allowance • Housing cou ncil • Housing benefit POMOC W UZYSKANIU • National Insurance Number • Rejestracja w systemie CIS • CSCS card • Rezydentury (stałe i tymczasowe) • Rejestracja pracownicza WRS (Home Office) • Profesjonalne tłumaczenia

490-MAKIETA 4 80-107.indd 86

ZDROWIE NHS Direct 0845 46 47 (udzielanie porad medycznych przez telefon, przez całą dobę) Sexual Health Help line 0800 567 123 Family planning association inf. service 0845 122 8690 (planowanie rodziny - doradztwo, informacja) SZPITALE CZYNNE CAŁĄ DOBĘ Charing Cross Hospital 020 8846 1234 Guy'S Hospital 020 7955 5000 Royal Free Hospital 020 7794 0500 St.George's Hospital 020 8672 1255 WAŻNE TELEFONY I ADRESY Informacja telefoniczna 118 500

Konsulat Generalny RP w Wielkiej Brytanii 73 New Cavendish Street, London W1W 6LS, 0207 2913 900, 0207 2913 934. Zapisy na spotkania: www.e-konsulat.gov.pl Paszporty Ambasada RP w Londynie 47 Portland Place, London W1B 1JH, 0207 291 3900 Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny 238-246 King Street, London W6 0RF, 020 8741 1940 Biblioteka Polska w POSK 020 8741 0474 Polska Macierz Szkolna (sobotnie szkoły polskie) 020 8741 1993 Home Office Immigration & Nationality Department Luana House, 40 Wellesley Road, Croydon CR9 2BY, 0870 606 7766 Zjednoczenie Polskie w Wielkiej Brytanii, 240 King Street, London W6 0RF, 020 8741 1606

Biuro doradztwa imigracyjnego, Sara-Int Ltd, 020 8846 3606 SZUKASZ WIĘCEJ INFORMACJI? YMCA, (akcja społeczno-kulturalna), 20 Gunnersbury Avenue, Ealing, London W5 3QL, Tel./fax 020 8992 5699 Wsparcie dla ofiar Porady, pomoc dla ofiar jakiegokolwiek przestępstwa Victim Support: Victim Supportline, 0845 3030 900, od pon. do pt. w godz. 9.00 – 21.00, w weekendy od godz. 9.00 do 19.00 lub 020 7735 9166 (można prosić o tłumacza) Biuro Porad dla Osób z Europy Wschodniej Room 18, POSK, 236-246 King Street, W6 0RS Odszkodowania powypadkowe 07 500 300 600

06/08/2013 15:50:07

REKLAMA RÓŻNE / ZDROWIE / TELEWIZJA SAT. / KOMPUTERY

usługi różne zadzwoń! Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Rozliczenia podatkowe najtaniej w Londynie! 0208 846 3606

Antyalergiczne Czyszczenie Carpet, Tapicerki Meblowej, Dywanów Domy Instytucje. Wysoka Temperatura, Super Silny Sprzęt, Gwarantuje Wysoką Jakość Usług. Koniecznie Zobacz Prawdziwe Zdjęcia facebook.com/ CarpetCleaningPL 07809409618

telewizja satelitarna

zadzwoń! Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

0789 41 00 683

satinstal@gmail.com London W6

MONTAŻ + ZESTAW £120

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, 07767947165 mariusz-cyfra@wp.pl

=

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

usługi

zdrowie i uroda

Reklamuj swoje usługi w Coolturze. Wystarczy zadzwonić na numer 0208 846 3614

490-MAKIETA 4 80-107.indd 87

Masz problem z alkoholem? Profesjonalna pomoc w leczeniu uzależnień. Alkoholoodtrucia, Esperal. 07757234889 www.aapomoc.co.uk

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgosłupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem. Mirosław Frąckowiak tel.07725469656.

i

UMOWA NA 12 M-CY POLSKIE CENY!

TELEWIZJA BEZ ZOBOWIĄZAŃ t "OFLTZ EP LPOUSBLUØX $ZGSZ J / t ;XSPU TQSzęUV XZNJBOB OBQSBXB TFSXJT UchXZUZ MBTzUZ "OUFOZ PJMPUZ KPOXFSUFSZ J JOOF BLcFTPSJB 4"T

komputery serwis

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA!! Dostępne na umowę z gwarancją na zakupiony sprzęt. Możliwość wymiany zesputych dekoderów.

zadzwoń! Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Fotograf od wszystkiego - cały Londyn! Cena już od £50 za pełną sesje. Posiadam własne studio, współpracuje z makijażystką! www. dominikamiechowska. co.uk +447725187990 Zapraszam!

ZAWSZE AKTUALNE PROMOCJE NC+

MONTAŻ ANTEN SAT ORAZ DIGITAL Montaż t Serwis t Rozbudowa t Doradztwo

24H Pogotowie-Komputerowe.co.uk.Wszelkie problemy. Londyn, okolice. PC, Macintosh, Android. Kamery CCTV, Alarmy, Sieci, Strony Internetowe. Przyspieszanie pracy komputera, zmiana języka, odwirusowywanie. Obsługa firm. 077-8352-4096, 020-3286-3050

zadzwoń! Tel: 020 8846 3614

Rozliczenia podatkowe najtaniej w Londynie! 0208 846 3606

087

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskitech.co.uk

Masz Problem z Laptopem, Komputerem lub Mac-iem? Zadzwoń. Gwarancja profesjonalnej usługi. Tworze także strony WWW tel 07564685777

telewizja bez umowy ORAZ TELEWIZJA BEZ ANTENY SATELITARNEJ

Serwis Satelitarny 24/7: * montaż anten satelitarnych * ustawienie sygnału *sprzedaż akcesorii

KAROL 07713358081

Teraz ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1 Szczegóły, str. 82

06/08/2013 15:50:34

088

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

490-MAKIETA 4 80-107.indd 88

06/08/2013 14:19:57

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

490-MAKIETA 4 80-107.indd 89

089

06/08/2013 14:19:58

090

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

490-MAKIETA 4 80-107.indd 90

06/08/2013 14:20:00

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

transport przewozy, paczki zadzwoń! Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Przeprowadzki. Tanio i Solidnie. Londyn i UK. Przewozy materiałów, narzędzi, mebli. Duży Van. Marek 07846977638.

Tanie Przeprowadzki Wywóz Śmieci Domowych -Budowlanych Duży Van Mercedes Sprinter 311-LWB Londyn Całe UK 07447076814 Wojciech

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN + winda do załadunku. Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK. www.goldeneagleremovals.co.uk Tel 07969629456 Daniel

Przeprowadzki Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Zawsze na czas 24h/7. Lotniska i nie tylko Tanio. Mini Van + foteliki. Wschodni, północny i zachodni Londyn. Zapraszam 07950441769 Irek

091

Ogłoszenia drobne tylko

£1

Uwaga! Nowy numer SMS

81616

Szczegóły, str. 82

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE!

Ściągnij Coolturę i czytaj już we czwartki!

ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

490-MAKIETA 4 80-107.indd 91

06/08/2013 14:20:01

092

REKLAMA SKUP ZŁOMU

DLA STAŁYCH KLIENTÓW ,"35: 1 "5/*$;& ."45&3$"3% U NAS ZREALIZUJESZ 8:45"8*0/: 13;&; /"4 $;&, t %PKB[E EP LMJFOUB t 1 BUOPǴǎ QS[FMFXFN FMFLUSPOJD[OZN MVC D[FLJFN t 4LVQVKFNZ LBȈEnj JMPǴǎ t 8BȈZNZ UZMLP OB XBHBDI FMFLUSPOJD[OZDI

MIEDŹ (Copper) £4.00 - £4.50 £2.20 - £2.50 MOSIĄDZ (Brass) £0.80 - £2.30 KABLE (Cable) £0.70 - £1.00 OŁÓW (Lead) £0.60 - £1.00 ALUMINIUM (Aluminum) £0.60 - £1.00 KWASÓWKA (Stainless Steel) ZŁOM STALOWY (Scrap Metal) £80 - £120 / tona Podana cena może ulec zmianie w zależności od notowań giełdowych danego surowca

Najlepsze ceny! Nie czekaj! '=:2Į -8Ş TERAZ!

259/B WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

490-MAKIETA 4 80-107.indd 92

06/08/2013 14:20:04

REKLAMA SKUP ZŁOMU

MIEDŹ (Copper) MOSIĄDZ (Brass) KABLE (Cable) OŁÓW (Lead) ALUMINIUM (Aluminum) KWASÓWKA (Stainless Steel) ZŁOM STALOWY (Scrap Metal)

£4.00 - £4.50 £2.20 - £2.50 £0.80 - £2.30 £0.70 - £1.00 £0.60 - £1.00 £0.60 - £1.00 £80 - £120 / tona

093

DOJAZD DO KLIENTA PŁATNOŚĆ PRZELEWEM ELEKTRONICZNYM LUB CZEKIEM SKUPUJEMY ZŁOM I ŻELIWO SKUP W KAŻDEJ ILOŚCI ZŁOMOWANIE AUT ZAŁATWIAMY FORMALNOŚCI DVLA

Podana cena może ulec zmianie w zależności od notowań giełdowych danego surowca

SKUP ZŁOMU cimy Uwaga płaci NAJLEPSZE ceny!

Zadzwoń i sprawdź!

ZACHOWAJ ten numer!

T: 07 8842 55551 02089974508 490-MAKIETA 4 80-107.indd 93

06/08/2013 14:20:07

094

REKLAMA SKUP ZŁOMU / USŁUGI

MIEDŹ (Copper) £4.00 - £4.50 MOSIĄDZ (Brass) £2.20 - £2.50 KABLE (Cable) £0.80 - £2.30 OŁÓW (Lead) £0.70 - £1.00 ALUMINIUM (Aluminum) £0.60 - £1.00 KWASÓWKA (Stainless Steel) £0.60 - £1.00 ZŁOM STALOWY (Scrap Metal) £80 - £120 / tona Podana cena może ulec zmianie w zależności od notowań giełdowych danego surowca

%0+";% %0 ,-*&/5" t 4,616+&.: ,"Lj%Ƌ *-0ƴƍ 8"Lj:.: 5:-,0 /" 8"("$) &-&,530/*$;/:$) 1 "5/0ƴƍ 13;&-&8&. &-&,530/*$;/:. -6# $;&,*&.

,-*&/5 +&45 %-" /"4 /"+8"Lj/*&+4;:

GRMD]G GR NOLHQWD SáDWQRļą SU]HOHZHP HOHNWURQLF]Q\P OXE F]HNLHP VNXSXMHP\ NDŊGč LORļą ZDŊ\P\ W\ONR QD ZDJDFK HOHNWURQLF]Q\FK ./,(17 -(67 '/$ 1$6 1$-:$ʼn1,(-6=<

Ƴ,NJ'Ġ &ʝʠȼʑɠ ƳǖƻƮэ'= %UDVɡ ưƣdž/( &ɪɬȵɏ 2ƲЬ: /HDɍ DŽƱƾƳǏƴƮƾ0 $ʙʦʛʖʜʦə ưǀDŽƻЬǡư$ 6WʋʖɻȵHVɡ 6ɀȭɰɗ =ƲƵ0 6ƼDŽƱƵǡ< 6ʎUʋɞ 0HWɪɗ

l ʬ l l l l l l l ʬ l l ʬ l l ʬ l l WʝQɈ

3RGʋQɈ ȪʑQɈ Pɛ͇ɏ ʅȵHɋ ʫʛLʋʜȲɏ ɦ ]ɪȵɏ·QR˶ʎɔ Rɍ ɚԦʝZʋΨ ʔȲɰÅGʝʨ\ɭɓ GʋȸHJɛ ʣʦUʝZFɈ

} 490-MAKIETA 4 80-107.indd 94

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȷ

ŲDJʼnHBK $PPMUVSŖ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

06/08/2013 16:01:27

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

490-MAKIETA 4 80-107.indd 95

095

06/08/2013 15:57:26

096

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

K

Ł

S

W Ł

C L

N U A M

ç ç ç

490-MAKIETA 4 80-107.indd 96

06/08/2013 14:20:11

GRANIT MARMUR 097 PIASKOWIEC QUARTZ

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

DZIAŁAMY NA TERENIE CAŁEGO LONDYNU

ZADZWOŃ PO BEZPŁATNĄ WYCENĘ!

KUCHNIE

BLATY GRANITOWE I MARMUROWE

www.graniteworld.org.uk

PODŁOGI

ŁAZIENKI

OBUDOWY WANIEN I UMYWALEK PODŁOGI I ŚCIANY

SCHODY ORAZ KOMINKI

Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue, Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

Tel. 02089028882 Grzegorz: 078 49933526

WYWÓZ ŚMIECI ŁADUNKÓW CLEARANCE WORLD LONDON LTD

Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue, Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

zeskanuj!

Granite World London Ltd

PARAPETY

Akceptujemy karty:

graniteworldlondon@gmail.com

1$-1,į6=( &(1< : /21'<1,(

CLEARANCE

WORLD

LONDON LTD

ç ç ç (S[FHPS[

490-MAKIETA 4 80-107.indd 97

06/08/2013 14:20:12

098

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

Najwyższa jakość okien i drzwi firmy

Okna, drzwi, ganki, ogrody zimowe, szklane dachy, balustrady, prysznice, świetliki, drzwi rozsuwane

Wysokiej jakości podwójne szklenie w uPVC, Aluminium i Drewnie U NAS OKNA

A-RATED W STANDARDZIE

Drewniane okna typu SASH już od

£300/m2

Nowy salon firmowy

622 Greenford Road, UB6 8QT Greenford

Tel/Fax: 020 8578 2281

Biuro: 077 0360 1325 Mob: 079 1636 9230 Email: info@windowsglasssolutions.co.uk

490-MAKIETA 4 80-107.indd 98

06/08/2013 15:58:25

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

490-MAKIETA 4 80-107.indd 99

099

06/08/2013 16:05:50

100

PORADY BUDOWNICTWO I REMONTY

OSTRZALNIA NARZĘDZI JEDYNA POLSKA OSTRZALNIA NA TERENIE LONDYNU

Sprzedaż narzędzi firmy FABA

OFERUJEMY OSTRZENIE PIŁ, FREZÓW, NOŻY DO STRUGAREK ORAZ DORABIANIE FREZÓW NA ZAMÓWIENIE

ODBIÓR I DOWÓZ DO KLIENTA GRATIS UNIT A, 273 ABBEYDALE ROAD

WEMBLEY, LONDON, HA0 1TW

0753 536 0826

www.ostrzalnia.co.uk

RUSZTOWANIA PROPER SCAFFOLDING Ltd. Bezpieczne i solidne wykonywanie rusztowań. Profesjonalny montaż. Szybki termin realizacji! Najtaniej w Londynie! Sebastian:

0787 14 24 077

properscaffolding@yahoo.co.uk

490-MAKIETA 4 80-107.indd 100

06/08/2013 16:01:59

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

7PVKVNGF 490-MAKIETA 4 80-107.indd 101

101

06/08/2013 14:20:20

102

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

490-MAKIETA 4 80-107.indd 102

06/08/2013 16:02:19

REKLAMA MOTORYZACJA

103

WARSZTAT SAMOCHODOWY SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE AKUMULATORY BLACHARKA I LAKIERNICTWO

REGENERACJA SKRZYŃ BIEGÓW

NAPRAWA POMP WTRYSKIWACZY DIESEL BLUE STAR MOTORS

SERWIS - NAPRAWA

AUT OSOBOWYCH ORAZ VANÓW

259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

7 WWW.BLUESTARMOTORS.CO.UK

SKUP =â202:$1,( 6$02&+2'Ð: 490-MAKIETA 4 80-107.indd 103

OFFICE@BSWM.EU

Skupujemy

używane auta i vany do złomowania

ZAŁATWIAMY FORMALNOŚCI DVLA

07 8842 55551 06/08/2013 14:20:22

104

REKLAMA MOTORYZACJA

ARMOT AUTOMOTIVE ENGINEERING

WARSZTAT

MOT

motocykle i samochody

SAMOCHODOWO-MOTOCYKLOWY, WULKANIZACJA Naprawiamy samochody, motocykle i skutery wszystkich marek: diagnostyka komputerowa elektromechanika, elektronika mechanika pojazdowa serwis spawanie (aluminium, stal nierdzewna, tytan) napełnianie klimatyzacji wymiana oraz sprzedaż opon - opony nowe i używane Przystępne ceny! Wysoka jakość usług!

Tel. 02084418026 Kom. 07564663144 Unit 3a Alston Works, Alston Road, EN5 4EL, Barnet, LONDYN www.armot.co.uk armotauto@gmail.com

Najnowsze

Ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk

Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii

Uwaga! Rewolucja w ogłoszeniach drobnych!

Teraz tylko

Uwaga! Nowy numer

£1

60070

Szczegóły, str. 84

WARSZTAT MOTOCYKLOWY 4&38*4 ç /"13"8: ç .05 259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 07 8842 55551 OFFICE@BSWM.EU

490-MAKIETA 4 80-107.indd 104

06/08/2013 16:29:46

REKLAMA MOTORYZACJA

105

Klient jest najważniejszy » W tym fachu nie może być niezadowolonego klienta. Jeden taki klient i nie będzie więcej kolejnych. Dlatego klientom BLUE STAR MOTORS niezadowolenie nie grozi.

Blue Star Motors w razie potrzeby dojedzie do klienta. Jeśli usterka jest poważniejsza, wtedy samochód zostanie zabrany do warsztatu. Warsztat naprawia samochody wszystkich marek, zarówno osobowe, jak i dostawcze. Wśród szerokiej gamy swoich usług oferuje też naprawę motocykli, a nawet skupowanie starych pojazdów na złom.

Warsztat wystawia odpowiednie dokumenty, a pojazdy może odebrać „spod drzwi” klienta. Blue Star Motors gwarantuje również całodobowy serwis, łącznie z holowaniem do swojej siedziby. Wykonuje pełne naprawy blacharskie, łącznie z lakierowaniem pojazdów. Warsztat zapewnia także pełną gwarancję po naprawie. «

BLUE STAR MOTORS SERWIS - NAPRAWA aut osobowych oraz vanów. 259/A Water Road, WEMBLEY, London, HA0 1HX T: 07 8842 55551 • 02089974508

490-MAKIETA 4 80-107.indd 105

06/08/2013 14:20:27

106

g

rozrywka redaguje F.K. tereska

T H

na wesoło » Anestezjolog Anestezjolog do pacjenta leżącego na stole operacyjnym: – Pan tę operację to prywatnie czy przez kasę chorych? – Kasa chorych... – Aaaa, kotki dwa, szarobure....

» Asekuracja Dentysta schyla się właśnie nad pacjentem i ma zamiar rozpocząć borowanie, gdy nagle zastyga w bezruchu i pyta nieufnie: – Czy mi się tylko wydaje, czy też trzyma pan rękę na moich jądrach? Pacjent spokojnym głosem: – To tylko taka mała asekuracja. Bo przecież nie chodzi o to, żebyśmy sobie ból zadawali... Prawda, panie doktorze?

» poczucie winy Howard czuł się winny całe dni. Nieważne, jak bardzo starał się zapomnieć, nie mógł. Poczucie winy i wstydu nie opuszczało go ani na chwilę. Nie pomagało, że cały czas powtarzał sobie: „Howard, nie martw się tym. Nie jesteś pierwszym lekarzem, który sypia ze swoją pacjentką, na pewno nie będziesz ostatnim. Na dodatek nie masz żadnych zobowiązań, więc nie trap się już!". Ale głos wewnętrzny przypominał mu: „Howard, ale ty jesteś weterynarzem..."

Lekarz

po angielsku

»

Pracownik szpitalnej administracji niższego szczebla. W warunkach naturalnych drugie ogniwo medycznego łańcucha pokarmowego, żywiące się bezpośrednio pacjentami. Lekarze powstają ze studentów medycyny, gdy wyrastają im słuchawki. Tworzą złożone i silnie zamknięte struktury społeczne, głównie celem skuteczniejszego, wzajemnego nienawidzenia się. Niektórzy badacze postulują uznanie ich za ludzi, jednak większość faktów zdaje się temu przeczyć (m.in. gatunek ten nigdy nie opanował żadnej zrozumiałej formy zapisu własnych przekazów). humor ze strony

nonsensopedia.wikia.com

490-MAKIETA 5 108-116.indd 106

Aby korzystać z usług lekarza bez szkody dla własnego zdrowia i życia, należy: • • • • • •

Być uprzejmym. Tak na wszelki wypadek... Pamiętać o ofierze. Albo podarku. Pacjent nie ma racji. To, że boli, wcale nie znaczy, że tak jest. Nauczyć się czytać hieroglify i pismo gotyckie. Bez tego ani rusz! Inaczej nie rozczytasz recepty! Chociaż dużo lepiej jest dać sobie z tym spokój i od razu przejść do modlitwy. Powtórzyć sobie czytanie ze zrozumieniem. Aby nie skończyć jako biedny obywatel.

» Flu? The patient sat there looking ill and asked, ''Flu?''. The doctor replied: ''No, I came on my bicycle actually!''.

» Four-letter words A man is recovering from surgery when the Surgical Nurse appears and asks him how he is feeling. "I'm O. K. but I didn't like the four-letter words the doctor used in surgery," he answered. "What did he say?", asked the nurse. "Oops!".

» Feeding A man walks into a doctor’s office with a stick of celery in one ear, a carrot in the other and a grape up his nose. Confused, the man asks: "Doctor what's wrong with me?". The doctor looks at the man and replies: "You're not eating properly!".

06/08/2013 15:35:36

plakat - co

goniec T H E

P O L I S H

T I M E S

polski .com

(G\FMD

NY

STĘ P W

OL

ZU]HĂ?QLD

W

Goniec Polish Festival Haven Green, Ealing, W5 2NX London

2GZLHGĂ• QDV ] FDĂŠĂƒ URG]LQĂƒ

ZĹ OTY SPONSOR FESTIWAL ZORGANIZOWANY PRZY WSPARCIU AMBASADY RP W LONDYNIE

SREBRNI SPONSORZY

Zapraszamy

ORGANIZATORZY

Goni PolFestisihevalc 2013

PARTNERZY

plakat - cooltura.indd 3 490-MAKIETA 5 108-116.indd 107

2013-08-05 11:54:45 06/08/2013 15:35:37 www.poland.travel

108

WIADOMOŚCI KRZYŻÓWKA + HOROSKOP

OBYWATELSTWO

BRYTYJSKIE Mieszkasz i pracujesz w UK? Zostań Brytyjczykiem! ESOL with Citizenship Course

Zadzwoń i dowiedz się kiedy odbędą się kolejne kursy!

Po ukończeniu kursu ESOL firma Sara-Int Ltd pomaga również uzyskać obywatelstwo brytyjskie.

Sara-Int Ltd z Training Connect Ltd

W celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt:

020 8846 3610

490-MAKIETA 5 108-116.indd 108

06/08/2013 15:35:38

109 LEW

STRZELEC

BARAN

W sprawach zawodowych możesz otrzymać ciekawe propozycje i oferty współpracy. Nie podejmuj zobowiązań na prędce, przyjrzyj się ofercie, abyś miał pewność, że nikt nie chce Cię oszukać. Pamiętaj, że nie każda miła osoba ma dobre intencje i uczciwe zamiary. Bądź czujny.

Układ planet sprawi, że Twój charakter nabierze ostrości, a Ty sam większej pewności siebie. Staniesz się uparty, ambitny i konsekwentny w swoich dążeniach. Wiesz, czego chcesz, i nikt nie zawróci Cię teraz z obranego przez Ciebie kursu.

Zapowiada się bardzo namiętny czas w sprawach uczuciowych. Nie opieraj się, daj się porwać żarowi uczuć i nie udawaj, że nie potrzebujesz bliskości. Nie baw się z partnerem w podchody. Szczerość sprawi, że wejdziecie na nieznany Wam poziom intymności.

PANNA

KOZIOROŻEC

BYK

Najbliższe dni wykorzystaj na pozałatwianie ważnych i pilnych spraw. Znajdź czas na spokojne spisanie i zaplanowanie kolejnych kroków. Ważne, abyś w chwilach zmęczenia nie rezygnował z planów, gdyż wtedy łatwo zaprzepaścisz swoją szansę na dokonanie istotnych rzeczy.

Warto, abyś skupił się na swoim życiu uczuciowym i relacjach z najbliższymi. Za sprawą pewnego wydarzenia docenisz od dawna okazywane Ci uczucie. Okaże się, że łącząca Was więź emocjonalna pomimo różnic zdań i drobnych kłótni nadal jest bardzo silna.

Zarówno w pracy, jak i w domu możesz liczyć na pogodną atmosferę. Relacje z otoczeniem powinny układać się przyjaźnie i harmonijnie. Ciesz się stabilizacją, nie próbuj na siłę uatrakcyjniać tych dni. Wykorzystaj ten czas na relaks i regenerację sił.

WAGA

WODNIK

BLIŹNIĘTA

Mimo nawału pracy znajdziesz czas na randki, które zapowiadają się namiętnie! Wreszcie będziesz miał szansę nadrobić zaległości w spotkaniach towarzyskich, rozmowach i flirtowaniu. Daj się porwać sile uczucia i nie wybiegaj myślami w przyszłość. Żyj tu i teraz.

Sytuacja zmusi Cię do wytężonej pracy. Spadnie Ci na głowę wiele obowiązków, niestety niecierpiących zwłoki. Pożałujesz swojej beztroski i zostawiania spraw na ostatni mement. Aby wywiązać się ze wszystkich zobowiązań, musisz wziąć się ostro do pracy.

Najbliższe dni zapowiadają się spokojnie, bez niespodzianek czy atrakcji. Doceń spokój, zamiast wysilać się na zbytnią oryginalność. Postaraj się, aby Twój stosunek do bliskich był wyważony. Planowana rozmowa nie będzie łatwa, ważne, abyście otworzyli się na siebie.

SKORPION

RYBY

RAK

Wykonuj swoje obowiązki rzetelnie i dokładnie, a spotka Cię miła niespodzianka. Jeśli otrzymasz propozycję wyjazdu służbowego, skorzystaj z niej bez wahania. Uda Ci się połączyć przyjemne z pożytecznym, poznasz tam bowiem ciekawych ludzi, z którymi będziesz dobrze się bawił.

Będziesz zmuszony podołać wielu obowiązkom naraz. Nałożą się na siebie pilne sprawy zawodowe oraz nieprzewidziane komplikacje osobiste. Bądź dobrej myśli. Przy dobrej organizacji czasu i skorzystaniu z oferowanej pomocy powinieneś wybrnąć z większości kłopotów.

Dobry czas, aby wprowadzić trochę odmiany do Waszego związku. Pomyśl, jaką niespodziankę mógłbyś przygotować partnerowi, abyście znowu dobrze razem się poczuli. Wspólna zabawa i rozmowa scementują na nowo Wasz związek. Otwórz się na nowe doznania.

(23.07–22.08)

(22.11–21.12)

(23.08–22.09)

(21.03–20.04)

(22.12–19.01)

(22.09–22.10)

(21.04–20.05)

(20.01–18.02)

(23.10–21.11)

(21.05–21.06)

(19.02–20.03)

(22.06–22.07)

COMMERCIAL OFFICE

CLEANING

SARA-INT Ltd Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY

490-MAKIETA 5 108-116.indd 109

t

06/08/2013 15:35:38

110

SPORT Speedway + Kolarstwo + Rajdy

Pierwsze złoto Iversena Niels Kristian Iversen, który poprowadził reprezentację Danii na drugie miejsce, za Polską, w Drużynowym Pucharze Świata 2 tygodnie temu, w Terenzano wreszcie znalazł w sobie siłę, która pozwoliła mu na osiągnięcie upragnionego najwyższego stopnia podium w Grand Prix po 33 próbach. Kamilla Krajniak & Eddie Slater

»

Duńczyk pokonał w finale liderów cyklu mistrzowskiego Tai Woffindena i Emila Sayfutdinova. Brytyjczyk dzięki kolejnemu wysoko punktowanemu występowi dogania Sayfutdinova w klasyfikacji generalnej. Iversen przyznał, że nie mógł uwierzyć, iż udało mu się wygrać Speedway Grand Prix: – Nie mogłem w to uwierzyć, kiedy przejeżdżałem linię mety. Prawie zemdlałem, kiedy dotarłem do pierwszego łuku. Myślałem, że za chwilę się obudzę, bo taki sukces zawsze wydawał się tak daleko. Zwycięstwo we włoskim turnieju dało mi wiele wiary w siebie. 490-MAKIETA 5 108-116.indd 110

Wcześniej jedynie o tym śniłem, a teraz udowodniłem, że mogę tego dokonać. Zwycięstwo Iversena daje mu szóste miejsce w klasyfikacji, tylko 9 punktów za Jarosławem Hampelem, który awansował na trzecią pozycję pomimo eliminacji w półfinałach. Hampel był zdecydowanie najlepszym polskim zawodnikiem na ziemi włoskiej – zwyciężył w trzech wyścigach części kwalifikującej, zanim Sayfutdinov wyprzedził go w walce o awans w drugim półfinale. Lider klasyfikacji generalnej nie miał najlepszego wieczoru, a do najlepszej ósemki dostał się dzięki łutowi szczęścia z 7 punktami, jednak tu zdobył się na dodatkowy wysiłek, który pozwolił

mu na wyprzedzenie Hampela i awans do finału wraz ze Słoweńcem Matejem Zagarem, dla którego był to już trzeci występ w finale w tym roku. Woffinden wygrał pierwszy półfinał, podczas gdy Iversen pokonał rodaków: Nickiego Pedersena i Leona Madsena, który zastąpił w cyklu kontuzjowanego Szweda Andreasa Jonssona. Obaj, Iversen i Sayfutdinov, mieli sporo szczęścia, że z groźnej kolizji w biegu 11. udało im się wyjść bez obrażeń. Jadącemu z dziką kartą Nicolasowi Covattiemu szczęścia zabrakło, kiedy po upadku w biegu 13. z toru zabrała go karetka. Wstępne badania wykazały, że Włoch ma złamany nadgarstek. Tomasz Gollob wypadł z najlepszej ósemki tego sezonu po tym, jak awaria silnika w biegu 12. zostawiła go z zaledwie jednym punktem z trzech pierwszych wyścigów. Drugie miejsce w biegu 13. i zwycięstwo w 18. sprawiły, że Gollob opuścił Terenzano z 6 punktami. O ironio, szanse Krzysztofa Kasprzaka na awans do półfinałów również pogrzebała awaria silnika w biegu 18. Cała trójka polskich zawodników wyjechała z Włoch, licząc na to, że niemiłosiernie suchy i kamienisty tor nie poczynił zbyt dużego spustoszenia w sprzęcie. Podczas następnego Grand Prix, które odbędzie się w Daugavpills na Łotwie, Hampel będzie się starać wzmocnić medalową pozycję, a Gollob i Kasprzak muszą odnaleźć formę, która zapewni im przetrwanie w coraz bardziej konkurencyjnym cyklu. « Klasyfikacja generalna po 8 z 12 rund 1. Emil Sajfutdinow (Rosja) 107 2. Tai Woffinden (Wielka Brytania)102 3. Jarosław Hampel 85 ... 9. Tomasz Gollob 68 … 11. Krzysztof Kasprzak 59 Wyniki Grand Prix Włoch 1. Niels-Kristian Iversen (Dania) 2. Tai Woffinden (Wielka Brytania) 3. Emil Sajfutdinow (Rosja) 4. Matej Zagar (Słowenia) 5. Jarosław Hampel … 9. Tomasz Gollob … 13. Krzysztof Kasprzak

06/08/2013 15:35:40

111

»

Francuz Sebastien Ogier (Volkswagen Polo-R) wygrał w Jyvaskyla samochodowy Rajd Finlandii, ósmą rundę mistrzostw świata. Na dziewiątym miejscu generalnie, a na drugim w kategorii WRC-2 ukończył zawody Robert Kubica (Citroen DS3 RRC). Lider klasyfikacji MŚ odniósł piąte w sezonie zwycięstwo, wyprzedzając Belga Thierry’ego Neuville’a (Ford Fiesta RS) o 36,9 s i Norwega Madsa Ostberga (Ford Fiesta RS) o 56,6. Ogier objął prowadzenie w rajdzie w piątek po południu i nie oddał go do końca, wygrywając między innymi w sobotę dwa przejazdy legendarnego w rajdowym światku odcinka specjalnego Ouninpohja. Francuski kierowca był najszybszy na kończącym imprezę tzw. power stage, zdobywając dzięki temu dodatkowe punkty do klasyfikacji MŚ. Robert Kubica utrzymał w sobotę pozycję wicelidera w WRC-2, a w klasyfikacji generalnej awansował na dziewiąte miejsce. Polak nie zdołał zmniejszyć różnicy do znakomicie jadącego Fina Jariego Ketomaa (Ford Fiesta R5), który zdecydowanie zwyciężył w tej kategorii i zajął znakomite, siódme miejsce w całym rajdzie.

Ketomaa to dwukrotny mistrz swego kraju w klasie N i dziesięciokrotny uczestnik Rajdu Finlandii. Rzadziej startował dotychczas za granicą, choć w tym roku wygrał na Łotwie pierwszą rundę mistrzostw Europy. W czerwcu Kubica wraz z Baranem wygrał rywalizację

w WRC-2 w Rajdzie Akropolu (w klasyfikacji generalnej 11. lokata) i Rajdzie Sardynii (9. pozycja). W tej klasie po siedmiu rundach MŚ były kierowca Formuły 1 zajmuje czwarte miejsce. W Finlandii nie wystąpił lider – Abdulaziz Al-Kuwari ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich. «

Fot. PAP/EPA

Kubica drugi w WRC-2

Majka poza podium

»

Holenderski kolarz Pieter Weening został zwycięzcą 70. Tour de Pologne. Rafał Majka zajął czwarte miejsce. Ostatni etap wyścigu, jazdę indywidualną na czas z Wieliczki do Krakowa, wygrał w wielkim stylu Brytyjczyk Bradley Wiggins. Weening na czasówce długości 37 kilometrów był szósty, ale uzyskany wynik pozwolił mu wyraźnie wyprzedzić innych pretendentów do zwycięstwa. W klasyfikacji generalnej był lepszy o 13 sekund od Hiszpana Jona Izagirre oraz o 16 sekund od jadącego w żółtej koszulce lidera Francuza Christophe’a Riblona. Rafał Majka, noszący ten trykot przez trzy etapy, nie utrzymał trzeciego miej490-MAKIETA 5 108-116.indd 111

sca na podium. W jeździe na czas, która nie jest jego mocną stroną, spisał się bardzo dobrze, walczył z ogromną determinacją i zaciśniętymi zębami. Uzyskał jednak dziesiąty rezultat i w efekcie spadł na czwartą pozycję. Do zwycięzcy wyścigu stracił 26 sekund. Rozgrywany w upale etap wygrał Wiggins, nokautując wręcz rywali. Drugiego na mecie Szwajcara Fabiana Cancellarę wyprzedził o 56 sekund, a trzeciego Amerykanina Taylora Phinneya o 1.14 min. W grudniu ubiegłego roku Wiggins został pasowany przez królową Elżbietę II na rycerza i uhonorowany tytułem „sir” za szczególne zasługi – jako pierwszy brytyjski kolarz wygrał Tour de France

(jego sukces w tym roku powtórzył Froome). W tym sezonie szło mu jednak jak po grudzie. W minioną sobotę odniósł dopiero pierwsze zwycięstwo, ale ważne w perspektywie mistrzostw świata we Florencji, gdzie o medale będzie walczył m.in. z tymi rywalami, których pokonał w Krakowie. Tour de Pologne to jego pierwszy wyścig od nieudanego majowego Giro d’Italia. Na otarcie łez Majce pozostała biało-czerwona koszulka najlepszego w klasyfikacji punktowej. W innych dodatkowych klasyfikacjach również triumfowali Polacy: Tomasz Marczyński w górskiej oraz Bartosz Huzarski wśród aktywnych. Drużynowo zwyciężyła amerykańska grupa Cancellary – Radioshack. « 06/08/2013 15:35:41

112

SPORT Tenis + Pływanie

Radwańskie odpadły w ćwierćfinale

»

Rozstawiona z numerem drugim Agnieszka Radwańska przegrała z australijską tenisistką Samanthą Stosur (nr 5) 5:7, 6:2, 3:6 w ćwierćfinale turnieju WTA Tour na twardych kortach w kalifornijskim Carlsbadzie (pula nagród 797 707 dolarów). Na tym samym etapie rywalizacji odpadła także jej siostra Urszula, która uległa wiceliderce rankingu tenisistek, najwyżej rozstawionej, Białorusince Wiktorii Azarenko 1:6, 2:6. 24-letnia Polka, czwarta w rankingu WTA Tour, triumfowała w tej imprezie przed dwoma laty. W obecnej edycji na otwarcie miała wolny los i udział rozpoczęła od 1/8 finału, od pewnej wygranej ze Słowaczką Danielą Hantuchovą 6:3, 6:3. Natomiast starsza o pięć lat Stosur sklasyfikowana jest na 13. pozycji na świecie, a do imprezy zgłosiła się

już po terminie. Dlatego musiała skorzystać z „dzikiej karty”. Był to ich czwarty pojedynek. Australijka poprawiła bilans na 3-1, w tym na twardej nawierzchni na 2-1. Polka okazała się lepsza w 2009 r. w Indian Wells 3:6, 6:3, 7:5, ale w tym samym sezonie przegrała z nią na kortach ziemnych w Madrycie 6:7 (4-7), 1:6. Porażki ze Stosur doznała też przed dwoma laty na „betonie” w Toronto – 2:6, 7:5, 2:6. Radwańska przyjechała do Carlsbadu zaraz po występie w finale turnieju tej samej rangi na twardych kortach w kalifornijskim Stanford, gdzie w trzech setach przegrała ze Słowaczką Dominiką Cibulkovą (tu odpadła w pierwszej rundzie). Urszula Radwańska odpadła w ćwierćfinale turnieju WTA Tour na

twardych kortach w kalifornijskim Carlsbadzie (pula nagród 797 707 dolarów). 22-letnia Polka przegrała z wiceliderką rankingu tenisistek, najwyżej rozstawioną, Białorusinką Wiktorią Azarenką 1:6, 2:6. Z kolei w przypadku gry Urszuli był to jej trzeci pojedynek z Azarenką i trzeci raz lepsza na twardej nawierzchni okazała się Azarenka. Dotychczas spotkały się dwukrotnie w Indian Wells, gdzie Białorusinka wygrała w 2011 r. 7:6 (7-3), 6:3 oraz w tym sezonie w marcu – 6:3, 6:1. Urszula zdobyła w Carlsbadzie czek na sumę 19 300 dolarów oraz 120 punktów do klasyfikacji WTA Tour, w której jest 39. Tym samym musi się zadowolić jej starsza o dwa lata siostra Agnieszka. «

»

Dwa srebrne i jeden brązowy medal przywieźli Polacy do kraju po zakończonych w Barcelonie mistrzostwach świata w pływaniu. Klasyfikację medalową mistrzostw wygrali tradycyjnie Amerykanie. Reprezentanci USA zdobyli 29 krążków (13 złotych oraz po 8 srebrnych i brązowych). Aż 6 złotych krążków padło łupem Missy Franklin. 18-letnia Amerykanka została pierwszą kobietą, która w jednych MŚ sześciokrotnie stanęła na najwyższym stopniu podium. Drugie miejsce zajęły Chiny (5 złotych, po 2 srebrne i brązowe), a trzecie Francja (4 złote, 1 srebrny i 4 brązowe). Polskę sklasyfikowano na 15. miejscu. Ze stolicy Katalonii ze srebrnymi krążkami wrócą Paweł Korzeniowski (200 m stylem motylkowym) i Radosław Kawęcki, który ustanowił także rekord Europy (200 m stylem grzbietowym). Na trzecim stopniu 490-MAKIETA 5 108-116.indd 112

podium stanął Konrad Czerniak (100 m stylem motylkowym). To najlepszy występ biało-czerwonych w MŚ od sześciu lat. W odwrocie wciąż jest pływanie włoskie i niemieckie. W ubiegłorocz-

nych igrzyskach w Londynie zawodnicy z tych krajów nie zdobyli nawet jednego medalu. W Barcelonie było tylko minimalnie lepiej. Włosi wywalczyli 1 srebrny i 1 brązowy krążek, a Niemcy tylko 1 srebrny. «

Fot. PAP/EPA/Patrick B. Kraemer

Trzy krążki Polaków

06/08/2013 15:35:44

490-MAKIETA 5 108-116.indd 113

06/08/2013 15:35:45

490-MAKIETA 5 108-116.indd 114

06/08/2013 15:35:48

490-MAKIETA 5 108-116.indd 115

06/08/2013 15:35:49

490-MAKIETA 5 108-116.indd 116

06/08/2013 15:35:51

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.