Cooltura Issue 497

Page 1

cooltura.co.uk

28 września 2013

39 (497)

OGNISKO otwiera się na młodych Park w cieniu „TRZECH MOSTÓW”

497-cover.indd 1

24/09/2013 16:04:30


2 OPAKOWANIA

£2

Tylko w sklepach Morrisons specjalna oferta na polskie mrożone pierogi i pyzy! Tylko teraz 2 opakowania za £2

Promocja na polskie mrożone pierogi i pyzy dostępna jest w wybranych sklepach Morrisons na terenie całej Wielkiej Brytanii.

497-MAKIETA 1 01-25.indd 2

24/09/2013 15:42:46


i.

497-MAKIETA 1 01-25.indd 3

24/09/2013 15:42:49


W NUMERZE 497.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 DZIENNIKARZE

048

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk KAROLINA ZAGRODNA karolina@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 259 ADAM MARKIEWICZ adam@cooltura.co.uk JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

AGNIESZKA BIELAMOWICZ / TOMASZ BOREJZA FILIP CUPRYCH / MAŁGORZATA DEMETRIOU / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI ANNA RĄCZKOWSKA / JAKUB RYSZKO / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk

018 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 020 GOSPODARKA 026 TEMAT NUMERU Wyspa wpuszczona w kanał

032 FELIETONY Budowniczowie tam Galop ku socjalizmowi

034 KOMENTARZ TYGODNIA Nieunikniona separacja

038 SYGNAŁY Z listów do redakcji

040 WOKÓŁ NAS Wstrząsający raport po śmierci małego Daniela Pełki. Kto zawinił?

042 POLACY NA WYSPACH / DEBATA Młodzi Polacy są skazani na emigrację

044 WYDARZENIA Salon Literacki Polish Art Festival Jerzy „Jurry” Zieliński

048 FOTOREPORTAŻ Ognisko otwiera się… na młodych

497-MAKIETA 1 01-25.indd 4

060 050 KALENDARIUM Jesień, cz. 2

052 CAFÉ COOLTURA Wydarzenia nadchodzącego

MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 RAFAŁ LIZAKOWSKI r.lizakowski@cooltura.co.uk, wew. 252 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249 DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

tygodnia

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

056 GALERIE Partytura na ciało i ruch

060 LONDYN Park w cieniu „Trzech mostów”

062 POLSKIE RADIO LONDYN …poleca!

064 CAFÉ COOLTURA

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Guest room

O k p j d c p t p p E

Okładka: JAREK JORDAN

068 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Osły na imieninach

082 OGŁOSZENIA DROBNE 106 ROZRYWKA 108 KRZYŻÓWKA

0

109 HOROSKOP 110 SPORT

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

24/09/2013 16:46:34

e

CS6_osbor


MIAŁEŚ WYPADEK?

Wybierz kancelarię, której możesz zaufać! Kancelaria prawna Osbornes już od 40 lat pomaga poszkodowanym w ubieganiu się o ich prawa. Jeśli miałeś wypadek w przeciągu ostatnich 3 lat, skontaktuj się z nami już dziś, by dowiedzieć się, czy możesz otrzymać odszkodowanie. Osbornes to kancelaria z tradycjami, której możesz zaufać. Nie współpracujemy z pośrednikami. Teraz możesz także porozmawiać z nami online. Wejdź na „CZAT Z PRAWNIKIEM” na www. osbornes.pl

Pomogliśmy już niezliczonym osobom w następujących sprawach: } Wypadki w pracy } Wypadki na budowie } Potrącenia wózkiem widłowym } Upadki z drabiny/rusztowania

} Obrażenia głowy } Wypadki drogowe } Potknięcia/poślizgnięcia

Osbornes Solicitors Livery House 9 Pratt Street, London NW1 0AE Osbornes jest kancelarią prawną działającą już od 40 lat. Aby dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc, skontaktuj się z naszym polskim doradcą prawnym, absolwentką UAM, Ebru Mokhtarnią

www.osbornes.pl

02074828437 ebrumokhtarnia@osbornes.net

CS6_osbornes_a4_23-04-2013.indd 497-MAKIETA 1 01-25.indd 5 1

23/04/2013 24/09/2013 16:36:37 15:42:59


006

Zdjęcie tygodnia Taki jest Londyn

497-MAKIETA 1 01-25.indd 6

24/09/2013 16:09:28


Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

Książę w lodówce Trzeci w kolejce do brytyjskiego tronu książę Harry (po prawej) przygotowuje się z kolegami w chłodni w Londynie do wyprawy na biegun południowy. W ramach przygotowań mężczyźni spędzili tam 24 godziny. W listopadzie brytyjska drużyna wyruszy na Antarktydę, by wziąć udział w wyścigu do bieguna wraz z zespołami ze Stanów Zjednoczonych i Brytyjskiej Wspólnoty Narodów.

497-MAKIETA 1 01-25.indd 7

24/09/2013 16:09:38


008

M

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

W

Życie nocne kwitnie na uczelniach

M

od

»

Na uczelniach w północnej Anglii i Szkocji najbujniej kwitnie życie nocne – wynika z badania przeprowadzonego wśród 17,5 tys. studentów. Według BBC News uczestnicy sondażu oceniali uczelnie pod względem kultury, sportu, polityki i rozrywki. Za rozrywkowe możliwości spędzania czasu po zajęciach, czyli za puby, dyskoteki i kluby, studenci wyróżnili osiem uczelni, w tym w Newcastle, Liverpoolu, Leeds oraz Glasgow. Aspirującym do polityki zaleca się studiowanie w Londynie. Tamtejsze School of Oriental and African Studies, London School of Economics and Political Science czy University College zostały uznane za najlepsze, jeśli chodzi o zdoby-

Ja

Uniwersytet w Belfaście

wanie doświadczenia w polityce. Działa tam wiele grup politycznych, odbywają się mityngi i demonstracje, a polityka jest

W Dover aresztowano domniemanych terrorystów Dwaj mężczyźni zostali aresztowani w zeszłym tygodniu w porcie Dover na południu Anglii w związku z podejrzeniem o uczestnictwo w działalności terrorystycznej za granicą – poinformowała brytyjska policja. Są to obywatele brytyjscy w wieku 29 i 22 lata, którzy przybyli do Dover z Calais. Aresztowano ich na mocy ustawy o zwalczaniu terroryzmu. Przy zatrzymanych znaleziono pewną ilość amunicji – głosi policyjny komunikat. Obaj mężczyźni przebywają obecnie w areszcie policyjnym w Londynie. Według komunikatu w związku z tą sprawą dokonano też przeszukania lokalu mieszkalnego we wschodniej części Londynu. Dalszych szczegółów policja na razie nie ujawniła.

nieodłączną częścią życia studenckiego. Pod tym względem wyróżniono także najsłynniejsze brytyjskie uniwersytety – Oxford i Cambridge, a także uniwersytety w Edynburgu i Belfaście. Najlepszy pod względem sportowym okazał się uniwersytet Loughborough w środkowej Anglii, znany ze swoich obiektów sportowych. Studenci zostali również zapytani o to, czy muzyka, teatr, chóry i sztuki plastyczne są ważną częścią życia studenckiego na ich uczelniach. W tej kategorii najlepiej ocenione zostały uczelnie artystyczne, w tym londyński University of the Arts. Ankietowano ponad 9 tys. studentów robiących licencjat w 2012 r. oraz ponad 8 tys. w 2013 r. 85 proc. ankietowanych wyraziło zadowolenie ze swojej uczelni i zajęć. «

t % Q Q t 3 KF t 5X Q t $ X t 8 Snj C t . E t # X t . E

ZA m

Zob

%[JǗLJ QSBDZ XBE[J HP ö OB QSBDZ XBOJV Dla Gr

%[JǗLJ BN HP

Tele

Pami

497-MAKIETA 1 01-25.indd 8

24/09/2013 15:51:21


Miałeś

WYPADEK?

ƒ w pracy ƒ drogowy ƒ inny

Moşemy Ci pomóc uzyskać

odszkodowanie! Jak moĹźemy Ci pomĂłc t %[XPOJÇŒD EP OBT CÇ—E[JFT[ NĂ˜HÂ’ QS[FETUBXJÇŽ TXĂ˜K QSPCMFN X KÇ—[ZLV QPMTLJN t 3P[NPXB [ OBT[ZNJ TQFDKBMJTUBNJ KFTU QPVGOB J OJD $JÇ— OJF LPT[UVKF t 5XPKB TQSBXB CÇ—E[JF QSPXBE[POB QS[F[ EPÇ´XJBED[POFHP QSBXOJLB t $BÂ’B LPSFTQPOEFODKB CÇ—E[JF UBLČˆF X KÇ—[ZLV QPMTLJN t 8J[ZUB V MFLBS[B TQFDKBMJTUZ OB LUĂ˜ SÇŒ VNĂ˜XJNZ $JÇ— [ UÂ’VNBD[FN OJF CÇ—E[JF $JÇ— OJD LPT[UPXBÇŽ t .PČˆFNZ $J QPNĂ˜D X V[ZTLBOJV EPTUÇ—QV EP SFIBCJMJUBDKJ t #Ç—E[JFT[ NJBÂ’ NPČˆMJXPÇ´ÇŽ NPOJUPSP XBOJB QPTUÇ—QĂ˜X X 5XPKFK TQSBXJF t .PČˆFNZ V[ZTLBÇŽ EMB $JFCJF PET[LP EPXBOJF OBXFU KFÇ´MJ XZQBEFL CZÂ’

D[Ç—Ç´DJPXP [ 5XPKFK XJOZ t +FÇ´MJ OJF XZHSBNZ 5XPKFK TQSBXZ OJD OJF [BSPCJNZ

O odszkodowaniach wiemy wszystko! t 0E QPOBE MBU TQFDKBMJ[VKFNZ TJÇ— XZÂ’ÇŒD[OJF X QSBXJF PET[LPEPXBÇŠ ;OBNZ TJÇ— OB UZN DP SPCJNZ t +FTUFÇ´NZ XZTQFDKBMJ[PXBOÇŒ LBODF MBSJÇŒ BEXPLBDLÇŒ X QS[FDJXJFÇŠTUXJF EP XJÇ—LT[PÇ´DJ SFLMBNVKÇŒDZDI TJÇ— Ăś SN LUĂ˜SF TÇŒ UZMLP QPÇ´SFEOJLBNJ t /BT[ [FTQĂ˜Â’ TLÂ’BEB TJÇ— [ EPÇ´XJBE D[POZDI BEXPLBUĂ˜X LPOTVMUBOUĂ˜X QSBXOZDI J UÂ’VNBD[Z [ LUĂ˜SZNJ QPSP[NBXJBT[ QP QPMTLV

JeĹ›li zatem w ostatnich 3 latach miaĹ‚eĹ› wypadek i doznaĹ‚eĹ› urazu ZADZWOĹƒ teraz i porozmawiaj z naszymi polskimi konsultantami prawnymi, ktĂłrzy podczas telefonicznej, niezobowiÄ…zujÄ…cej rozmowy odpowiedzÄ… na Twoje pytania i rozwiejÄ… Twoje wÄ…tpliwoĹ›ci.

Zobacz, co mĂłwiÄ… o nas nasi polscy klienci! %[JÇ—LJ OJFCZXBÂ’FNV EPÇ´XJBED[FOJV J̓EPTLPOBÂ’FK QSBDZ DBÂ’FK ,BODFMBSJJ .BSSPOT VEBÂ’P OBN TJF EPQSP XBE[JÇŽ TQSBXÇ— NFHP PET[LPEPXBOJB EP T[D[Ç—Ç´MJXF HP Ăś OBÂ’V ;SPCJMJÇ´DJF 8T[ZTDZ LBXBÂ’ OJFTBNPXJUFK QSBDZ B̓E[JÇ—LJ XZXBMD[POFNV QS[F[ 8BT PET[LPEP XBOJV NPKF ČˆZDJF CBSE[P TJÇ— [NJFOJ OB MFQT[F Dla Grzegorza wygraliĹ›my ÂŁ115 tys. %[JÇ—LJ QPNPDZ QSBXOFK LBODFMBSJJ .BSSPOT PUS[ZNB Â’BN HPE[JXF PET[LPEPXBOJF 8̓OBKUSVEOJFKT[ZDI

DIXJMBDI PUS[ZNBÂ’BN XTQBSDJF NPSBMOF JÍƒĂś OBOTPXF 8̓DBÂ’ZN NPS[V QS[ZLSZDI EPÇ´XJBED[FÇŠ OB FNJHSBDKJ TQPTĂ˜C USBLUPXBOJB NOJF J̓NPKFK TQSBXZ QS[F[ LBODF MBSJF .BSSPOT CZÂ’ [VQFÂ’OJF XZKÇŒULPXZ Dla Anny wygraliĹ›my ÂŁ23,5 tys. ;BVGBÂ’FN XBT[FK ,BODFMBSJJ 1SBXOFK J̓OJF [BXJPEÂ’FN TJÇ— #Ç—EÇ— QPMFDBÂ’ XT[ZTULJN QPT[LPEPXBOZN VTÂ’VHJ 8BT[FK Ăś SNZ Dla Alojzego wygraliĹ›my ÂŁ30 tys.

Telefoniczna konsultacja w Twojej sprawie nie będzie Cię nic kosztować! Tel. komórkowy czynny 7 dni w tygodniu:

07 4

Wyślij sms o treści WYPADEK na 07 4 - oddzwonimy

Linia bezpłatna z tel. stacjonarnych i budek:

0800

Zgłoś wypadek online na www.marrons.co.uk/polska Więcej pomocnych informacji na temat wypadków i moşliwości uzyskania odszkodowania znajdziesz na stronie: www.marrons.co.uk/polska

Pamiętaj! Marrons Solicitors to renomowana kancelaria adwokacka, a nie pośrednik.

497-MAKIETA 1 01-25.indd 9

24/09/2013 15:51:12


Fot. PAP/EPA/Andy Rain

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Eurosceptyk znowu chce do Europarlamentu Nigel Farage, lider Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP), przemawia podczas zjazdu swojej partii w Londynie 20 września. Ten jeden z najsłynniejszych eurosceptyków zapowiedział, że jego ugrupowanie wciąż będzie prowadzić antyimigracyjną politykę, co ma mu przysporzyć głosów w wyborach do Europarlamentu, które mają się odbyć w 2014 r.

497-MAKIETA 1 01-25.indd 10

Aresztowani za cyberwłamanie Brytyjska policja poinformowała w zeszły piątek o zatrzymaniu ośmiu mężczyzn podejrzewanych o kradzież 1,3 mln funtów z banku Barclays poprzez przejęcie kontroli nad jego systemem komputerowym. Według policji bank zdołał odzyskać znaczną część skradzionej kwoty. Barclays powiadomił o stracie w kwietniu. Policja podejrzewa zatrzymanych o to, że udając informatyków, podłączyli urządzenie do komputera w oddziale banku w Londynie i dokonali kradzieży. Zatrzymania dokonała jednostka policji londyńskiej specjalizująca się w cyberprzestępczości. Funkcjonariusze – jak podkreśla komunikat policji – mają do czynienia z „nową i rozwijającą się metodą, świadczącą o szybkim postępie przestępczości, jaką umożliwiają komputery”. Metoda jest przy tym obarczona niskim ryzykiem i daje duże zyski. Tydzień wcześniej policja londyńska zatrzymała 12 mężczyzn w związku z podobną próbą obrabowania banku Santander poprzez przejęcie kontroli nad bankowymi komputerami. Czterech z zatrzymanych postawiono w stan oskarżenia.

24/09/2013 15:43:08


497-MAKIETA 1 01-25.indd 11

24/09/2013 15:43:09


012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Najstarszy wiekiem następca tronu Najstarszy syn Elżbiety II, 64-letni książę Walii Karol pobił w zeszły piątek rekord Wilhelma IV, stając się najstarszym wiekiem następcą tronu w historii brytyjskiej monarchii. Książę Karol

»

Wilhelm IV objął tron po śmierci brata Jerzego IV w 1830 r., mając 64 lata, 10 miesięcy i 6 dni. Książę Karol przekroczył ten próg w zeszły czwartek. 65 lat skończy w listopadzie. W lipcu został dziadkiem. Ważna różnica między nimi polega na tym, że książę William (Wilhelm IV) nie był brany pod uwagę jako głowa państwa do czasu osiągnięcia wieku dojrzałego, a o księciu Walii wiadomo, iż jest następcą tronu od trzeciego roku życia. W 1952 r., po śmierci Jerzego VI, tron przypadł jego matce Elżbiecie. Przed dwoma laty książę Walii stał się najdłużej pełniącym obowiązki prawo-

PXPwÁ

witym dziedzicem tronu (ang. heir apparent), bijąc rekord należący do syna Wiktorii Edwarda VII (urodzonego w 1841 r., panującego w latach 1901-10), wynoszący 59 lat, 2 miesiące i 13 dni. Od Edwarda VII różni Karola to, że ten pierwszy urodził się jako prawowity następca tronu, ponieważ jego matka Wiktoria już panowała. Jako posiadacz tytułu księcia Walii, od XIII wieku przyznawanego następcy tronu, książę Karol ustępuje starszeństwa Jerzemu IV i Edwardowi VII. Elżbieta II nadała mu ten tytuł, gdy miał 9 lat. Edward VII otrzymał go, gdy miał niespełna miesiąc, a Jerzy IV w kilka dni po urodzeniu.

Księgowość

W historii brytyjskiej monarchii rekord najstarszego wiekiem następcy tronu, który nigdy na tronie nie zasiadł, należy do Zofii Hanowerskiej, wnuczki pierwszego wspólnego króla Anglii i Szkocji Jakuba I. Zmarła ona w 1714 r. w wieku 83 lat, na dwa miesiące przed śmiercią królowej Anny. Rekord najdłuższego panowania na brytyjskim tronie wciąż należy do królowej Wiktorii (panowała w latach 1837-1901). Światowym rekordzistą w długości zasiadania na tronie jest król Tajlandii Rama IX, który odziedziczył tron 9 czerwca 1946 r. «

 REJESTRACJA DZIAŁALNOŚCI - SELF-EMPLOYED/CIS  REJESTRACJA LTD COMPANY  PORADY BIZNESOWE  ROZLICZENIA SELF-EMPLOYED  ROZLICZENIA VAT  ROZLICZENIA FIRM  LTD COMPANY  LISTA PŁAC/PAYROLL  ROZLICZENIA KONTRAKTORSKIE

CZAS NA ROZLICZENIE! TERAZ NOWE, NIŻSZE CENY!

Rozliczenia

020 8846 3606

 ROZLICZENIA ROCZNE  ZWROT NADPŁACONEGO

PODATKU P60/P45

Godziny otwarcia: pon.,śr.,pt. - 8.00-18.00, wt.,czw. - 8.00-21.00, sob. 9.00-15.00

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

497-MAKIETA 1 01-25.indd 12

24/09/2013 15:43:11


013

Córka byłego brytyjskiego premiera Tony’ego Blaira w czasie próby napadu rabunkowego w centrum Londynu była trzymana na muszce – poinformowały media. 25-letnia Kathryn Blair została zaatakowana w czasie spaceru ze swym chłopakiem i przyjaciółmi. Policja potwierdziła, że w napad, do którego doszło około dwóch tygodni temu, zamieszanych było dwóch mężczyzn. Incydent miał zawiązek z inną próbą rabunku w tej samej okolicy, do której doszło 30 minut wcześniej. – W obu tych przypadkach widziano broń palną, ale nie została ona użyta; nie oddano żadnych strzałów. Żadna z ofiar nie została ranna, nikomu nic nie skradziono – poinformowała policja. Trwa śledztwo, ale do tej pory nikogo nie aresztowano. 60-letni obecnie Tony Blair był premierem w latach 19972007; zaangażował Wielką Brytanię w skrajnie niepopularną wojnę w Iraku, co ostatecznie przyczyniło się do zakończenia jego kariery politycznej. Kathryn, prawniczka, jest jedyną córką państwa Blairów, którzy mają ponadto trzech synów.

497-MAKIETA 1 01-25.indd 13

Fot. PAP/EPA/Brian Stewart

Córka Blaira trzymana na muszce

Przywódca Liberalnych Demokratów wzywa do pozostania w UE

Nick Clegg przemawia w Glasgow podczas zjazdu Liberalnych Demokratów.

»

Na zakończenie dorocznej konferencji brytyjskich Liberalnych Demokratów ich przywódca, wicepremier Nick Clegg wezwał w zeszłym tygodniu do walki o pozostanie Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej, podkreślając, że leży to w interesie narodowym. Konserwatystom, z którymi jego partia jest w koalicji rządzącej, Clegg zarzucił, że wydaje im się, iż Wielka Brytania „może się odwrócić od Europy, a jednocześnie zachować wiodącą pozycję na świecie”. Ostrzegał, że kraj nie będzie traktowany poważnie, jeśli sam się w taki sposób odizoluje. Przywódca Liberalnych Demokratów apelował do Brytyjczyków, by w wyborach parlamentarnych w 2015 r. nie dopuścili do

powstania rządu jednopartyjnego. – Nie jesteśmy tu po to, żeby wspierać system jednopartyjny, ale żeby go obalić – mówił na konferencji w Glasgow. Dodał, że po wyborach w 2015 r. jest gotów na koalicję zarówno z torysami, jak i z laburzystami. Podkreślał, że wzrost gospodarczy w Wielkiej Brytanii byłby bez jego partii niemożliwy. Clegg jest w swej partii krytykowany; zarzuca mu się, że w rządzie koalicyjnym z torysami premiera Davida Camerona nie dość skutecznie broni interesów Liberalnych Demokratów. Sondaże pokazują, że poparcie tej partii spadło poniżej 10 proc. «

24/09/2013 15:43:12


014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Samodzielny poród: niebezpieczny czy naturalny? Statystycznie bezpieczniej jest w domu. Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Kobiety często mówią: „Poród był okropny, ale dziecko wszystko wynagrodziło”. Wiele kobiet narzeka, nie bez przyczyny zresztą, na traumy wywołane pobytem w szpitalu w trakcie porodu, ale jedynie niektóre mają odwagę spróbować innych rozwiązań. A są nimi: porody rodzinne, w wodzie, w domu, a nawet… samodzielne. Te ostatnie są najmniej popularne, chociaż wzbudzają największe emocje. Freebirthing to sytuacja, kiedy dziecko przychodzi na świat w domu, bez pomocy lekarza, pielęgniarki czy położnej, jest tylko sama matka. Kobiety, które się na to zdecydowały, 497-MAKIETA 1 01-25.indd 14

mówią wprost: „To najlepsza decyzja w moim życiu!”. Czy narodziny dziecka mogą odbyć się w sposób bezpieczny, jeśli przy matce nie będzie nikogo? Środowisko medyczne jest tu podzielone. Niektórzy lekarze uważają, że to zbyt niebezpieczne. Innego zdania jest Rada Pielęgniarek i Położnych. W zeszłym roku stowarzyszenie wydało oficjalne oświadczenie, w którym napisało, że o obecności położnej decyduje rodząca, a nie personel medyczny. Rzecznik Royal College of Obstetricians and Gynaecologist dr Daghni Rajasingam po cichu przyznaje, że popiera freebirthing, zaznaczając jednak, że czasami coś może pójść nie tak. W rozmowie z dziennikiem „The Guardian” przypomina, że awaryjne sytuacje są nie do przewidzenia.

W określonych okolicznościach o życiu lub zdrowiu dziecka decydują minuty. Nie ma czasu na transport. Każdego roku podczas porodu nadal umiera 342 900 tys. kobiet na całym świecie. Większość z nich… w krajach wysokorozwiniętych. W Wielkiej Brytanii zdarza się to raz na 8 tys. przypadków. Rodzenie nigdy nie było i nie jest w stu procentach całkowicie bezpieczne, tak w domu, jak i w szpitalu. Dane z sondażu „Birth Place”, przeprowadzonego przez Royal College of Midwives, przynoszą zaskakujące informacje. Jest duże prawdopodobieństwo, że matki rodzące w domu przejdą poród z mniejszymi komplikacjami (bez użycia szczypiec i cesarskiego cięcia) niż te, które zdecydowały się na rozwiązanie w warunkach szpitalnych. W szpitalu oprócz fachowej pomocy i specjalistycznego sprzętu czeka na matkę stres wywołany samym miejscem, a także arogancją pracowników – zawodowców, którzy wiedzą lepiej niż sama rodząca, co jest dla niej najlepsze. Nie ma miejsca na instynkt, czekanie, indywidualne podejście. Decyzja o wyborze sposobu rozwiązania jest jedną z najtrudniejszych. Jeśli maluszek przyjdzie na świat bez większych komplikacji w domu w obecności samej matki, to dla obojga najcudowniejszy prezent. Niemowlę wita się z matką w naturalnym otoczeniu, jest mniej stresu, a kobiety nie dotyka trauma ciągnąca się za nią do końca życia. Gdy jednak zdecyduje się rodzić sama w domu i zaczną się problemy, a nie daj Boże spowodują one konsekwencje zdrowotne, kobieta bierze to na siebie. Śmierć niemowlęcia nie jest jedyną tragedią, jaka może się wówczas przytrafić. 27-letnia Mellisa Thomas była sama w domu, gdy rodziło się jej dziecko. Mówi, że czuła się z tym komfortowo, naturalnie i spokojnie. Tego dnia nie chciała nikogo wpuszczać na „swoją przestrzeń”. „To najlepsza decyzja, jaką mogłam podjąć” – mówi Vicki Williams, 42-letnia matka szóstki dzieci, z których dwoje urodziła w samotności. Krajowe Biuro Statystyczne podaje, że w 2011 r. przyszło na świat 723 913 Brytyjczyków, z czego 30 w domu bez obecności osób trzecich. Kobieta wydająca na świat człowieka powinna czuć się jak bogini. Wspomnienie tego wydarzenia powinno należeć do najpiękniejszych w życiu. « 24/09/2013 15:43:13


przegląd prasy »METRO

Lis w domu! – Weszłam do pokoju, gdzie spała moja sześcioletnia córeczka. Lis stał obok niej. Lizał jej policzek i usta. Zamarłam. To wyglądało przeraźliwie. Lis też był przerażony – mówi 40-letnia Jo Williams. Zwierzę dostało się do domu przez okno w poddaszu. Kobieta była tak wystraszona, że zadzwoniła do sąsiadów po pomoc. Wykurzenie lisa z domu zajęło… 1,5 h. Zdarzenie miało miejsce w Londynie w dzielnicy Clapham Common 3 września.

»DAILY MAIL

Czy wiesz, jakie masz ciśnienie? 90 proc. Brytyjczyków nie wie, jakie ma ciśnienie krwi. Co ciekawe, statystyczny dorosły mieszkaniec Wysp pamięta co najmniej pięć innych ważnych dla niego danych, jak PIN do karty bankomatowej, numer telefonu stacjonarnego i komórkowego, a nawet numery totolotka, które zawsze skreśla.

»DAILY TELEGRAPH

Siedemnaste dziecko w drodze Najliczniejsza rodzina w Anglii znów się powiększy. Państwo Radford z Morecambe w Lancashire oczekują siedemnastego potomka. Ostatnie, szesnaste dziecko, urodziło się 11 miesięcy temu. Noel Radford ma własną piekarnię, więc chleba dzieciom raczej nie zabraknie. Sue Radford ma 38 lat. Z pierwszym maluszkiem zaszła w ciążę jako czternastolatka. Po czterech latach para pobrała się i zdecydowała na kolejnego dzidziusia. Dziś w skład rodziny wchodzą: Chris (24 l.), Sophie (19 l.), Chloe (18 l.), Jack (16 l.), Daniel (14 l.), Luke (12 l.), Millie (12 l.), Katie (10 l.), James (9 l.), Ellie (9 l.), Aimee (7 l.), Josh (5 l.), Max (4 l.), Tillie (3 l.), Oscar (2 l.), Casper (11 mies.).

Brytyjscy specjaliści prawa związanego z uprowadzeniami dzieci Przeprowadzka z dzieckiem za granicę lub z jednej części kraju do drugiej bez zgody rodzica będzie traktowana jako uprowadzenie. Jeśli Twoje dziecko zostało zabrane do innego kraju lub miasta bez Twojej zgody, jak najszybciej poszukaj porady prawnej eksperta na temat kroków, które możesz podjąć aby je odnaleźć. Jeśli Twoje dziecko zostało uprowadzone z państwa Konwencji Haskiej, kancelaria prawna Osbornes może Cię wesprzeć w otrzymaniu zapomogi prawnej na poczet kosztów sądowych. Polska jest sygnatariuszem Konwencji Haskiej. Jeśli zastanawiasz się nad przeprowadzką z dzieckiem do innego państwa, powinieneś zasięgnąć porady prawnej eksperta przed zrobieniem tego. Zapomoga prawna także będzie dostępna w zależności od Twojej sytuacji finansowej.

Już teraz możesz umówić się na poufne spotkanie z prawnikiem rodzinnym aby porozmawiać o Twojej sprawie. Tylko teraz za specjalną cenę £199 z VATem. Jako podsumowanie spotkania otrzymasz dokument, w którym będzie wyszczególnione wszystko co zostało przedyskutowane. Będzie on rownież zawierał nasze zalecenia w sprawie dalszego postępowania.

020 74828439

»DAILY MAIL

Wolność na starość Ma 87 lat. Nosi martensy i minispódniczki. Kto to taki? Najstarsza na świecie modelka. Daphne Selfe ma garderobę, której pozazdrościć mogłaby jej niejedna nastolatka. – Ubieram krótką spódniczkę, jeśli mam ochotę. Nogi są moim atutem – mówi staruszka, która za nic ma konwenanse. – W szafie leży skórzana mała czarna i inne akcesoria nietypowe dla mojego pokolenia. Nie ubieram się w ciuchy, które mają mnie odmłodzić. Kupuję i noszę to, co mnie bawi! – tłumaczy sędziwa Brytyjka. (SM)

497-MAKIETA 1 01-25.indd 15

Aby umówić się na spotkanie i dowiedzieć jak możemy Ci pomóc zadzwoń do Justyny Drozdy już dzisiaj pod nr tel.

Osbornes Solicitors Livery House, 9 Pratt Street, London NW1 0AE

Przed przystąpieniem do firmy pracowała w Dziale Rodzinnym Sądu Okręgowego w Guildford i odbyła praktyki w Ambsadzie Rzeczypospolitej Polski w Londynie oraz w Parlamencie Europejskim. Dział rodzinny w Osbornes jest polecany i rekomendowany w niezależnych rankingach, zestawieniach Chambers i The Legal 500 jako wiodący prawnicy rodzinni w Londynie. Współpracujemy z firmami prawniczymi w Polsce i możemy polecić Ci odpowiedniego prawnika jeśli zajdzie taka potrzeba.

www.osbornes.net/ praworodzinne

24/09/2013 15:43:13


016

WIADOMOŚCI na wyspach

Większość Polaków na emigracji doświadcza przygnębienia Prawie 60 proc. Polaków, którzy po 2004 r. wyemigrowali do Wielkiej Brytanii, odczuwa przygnębienie, a ponad 40 proc. stres – wynika z badań Agaty Laury Smoleń z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Niespełna 5 proc. z nich zasięga tam porady psychologa, a 1 proc. – psychiatry.

»

Badania zaprezentowano w Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie na konferencji poświęconej euroemigrantom. Na przemęczenie i bardzo częste bóle głowy skarży się prawie 70 proc. polskich emigrantów, trudności z koncentracją ma prawie 50 proc. Obniżenie i wahania nastroju występują u ok. 70 proc. kobiet i 47 proc. mężczyzn.

497-MAKIETA 1 01-25.indd 16

Wśród leków najczęściej przyjmowanych przez Polaków w Wielkiej Brytanii znalazły się przeciwbólowe – ok. 63 proc. – i spazmolityczne (stosowane w celu rozluźnienia mięśni) – 61,5 proc. Ponad 88 proc. respondentów miało uprawnienia do korzystania z brytyjskiej opieki medycznej. Według Smoleń przyczyną problemów zdrowotnych, w tym nerwic,

depresji, psychoz i uzależnień, Polaków za granicą są przede wszystkim stres, zjawisko szoku kulturowego i problemy adaptacyjne. Powodami frustracji są także bariera językowa i kulturowa, ambicja oraz konieczność podejmowania pracy niezgodnej z wykształceniem i poniżej swoich kwalifikacji. Sama sytuacja wyjazdu z ojczyzny – zdaniem autorki badań – oznacza istotną zmianę otoczenia i warunków życia, co u większości osób powoduje mniejszy lub większy stres. Zaznaczyła, że bariera językowa jest poważnym problemem większości emigrantów – nawet tych dobrze znających język. – Język jest żywy, ewoluuje. Emigranci spotykają się z różnymi odmianami, dialektami tego samego języka, który odbiega od angielszczyzny, jakiej uczyli się w szkole – wyjaśniła. Dodała, że szoku kulturowego doznają głównie ci, których do emigracji zmusiła sytuacja życiowa. Po pewnym czasie kraj pobytu drażni emigrantów, zaczynają oni odczuwać lęk i mają obsesyjne myśli powrotu do ojczyzny. Smoleń mówiła, że szok kulturowy, według większości psychologów, nie następuje od razu, ale kilka tygodni lub miesięcy po przyjeździe do kraju. Na początku jest entuzjazm, tzw. faza miesiąca miodowego i perspektywa wielu możliwości w nowym miejscu, potem emigrant dostrzega złe strony nowego życia. W badaniu uczestniczyło 145 kobiet i 141 mężczyzn zatrudnionych w Wielkiej Brytanii przez co najmniej rok. Blisko 60 proc. osób było w wieku 26-35 lat. Badani wykonywali prawie 20 różnych zawodów, w tym najwięcej pracowało w fabryce lub jako kelnerzy. « 24/09/2013 15:43:14


017

juÄ° wkrĂłtce

p

/min

Stacjonarne + KomĂłrkowe 'DUPRZH L 1LHOLPLWRZDQH 6PV\ ,QWHUQHW RUD] UR]PRZ\ Z VLHFL /\FDPRELOH Z 8. ] NDÄŞG\P GRĂĄDGRZDQLHP :LÄ•FHM LQIR QD

www.lycamobile.co.uk Buy and top up online or in over 115,000 stores

Customers may not be able to use Electronic Top-Up at all locations where the top-up logo appears

LM_UK_Cooltura_AUG_2013_177mmx120mm.indd 1

497-MAKIETA 1 01-25.indd 17

020 7132 0322

Customers have to top-up in a calendar month to enjoy the unlimited FREE data, UK texts and Lyca to Lyca calls in that calendar month. Any other use of services will be taken from available credit at published rates. The offer is valid until the end of the calendar month in which the top-up has been made (e.g. if the top-up is made on 15th August the offer is valid until the 31st August). For Data, unlimited usage is subject only to a variation of speed from 3G to 2G for usage beyond 3GB during the month per SIM to ensure that free unlimited usage is maintained for customers in that month. Offer is valid from 16/08/2013 until 31/10/2013. Rates are valid from 16/08/2013 to 31/10/2013.

20/09/2013 10:04

24/09/2013 15:43:16


018

WIADOMOŚCI na wyspach

Skazani na iPhone’a

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

Noah Green celebruje zakupienie pierwszego w Wielkiej Brytanii egzemplarza najnowszego iPhone’a. Niektórzy fani tej marki, aby kupić jeden z pierwszych iPhone’ów 5S, pod sklepem Apple na Regent Street w Londynie przed jego premierą spędzili aż pięć dni, śpiąc tam w namiotach.

Zakaz palenia w więzieniach

»

Ostatni bastion nieograniczonego palenia w miejscach publicznych w Wielkiej Brytanii – zakłady karne – zostanie zlikwidowany od 2015 r. – donoszą media, powołując się na komunikat dyrekcji więziennictwa. Na pierwszym etapie uruchomiony zostanie pilotażowy projekt w południowo-zachodniej Anglii, który z czasem zostanie rozciągnięty na wszystkie zakłady karne Anglii i Walii. Obecne przepisy przewidują, że więźniom nie wolno palić we wspólnych pomieszczeniach, takich jak np. sale gimnastyczne, ale w celach mogą

497-MAKIETA 1 01-25.indd 18

palić bez ograniczeń. Więźniów niepalących nie umieszcza się w celi z palaczami. Nowe rozporządzania przewidują, że nie będzie wolno im palić w ogóle, ponieważ cele zostaną uznane za miejsca publiczne. Palacze stanowią ogółem 80 proc. wszystkich więźniów, a papierosy pełnią funkcję więziennej waluty w handlu wymiennym. Z tego powodu niektórzy politycy opozycyjnej Partii Pracy, eksperci i publicyści ostrzegają, że skutkiem posunięć mogą być bunty w więzieniach. Publicysta Ian Dunt nazwał proponowane rozwiązania „zagrożeniem dla

zdrowia publicznego i psychicznego więźniów”. Zwrócił uwagę na trudną sytuację więziennictwa spowodowaną cięciami, na to, że ponad 70 proc. więźniów cierpi na zaburzenia psychiczne, i uznał, że zakaz palenia nikomu nie przyniesie pożytku. Wprowadzenia zakazu palenia w więzieniach domaga się związek zawodowy funkcjonariuszy zakładów karnych, argumentując, że jego członkowie narażeni są na ryzyko biernego palenia. Zakaz palenia w miejscach publicznych obowiązuje w Anglii i Walii od 2007 r. «

24/09/2013 15:43:23


.AJLEPSZE 0RZELEWY $O 0OLSKI

84;:45,*& 13;&-&8:

/BKMFQT[Z LVST OB SZOLV

1*&/*Æ‹%;& /" ,0/$*& 8 )

XXX B[JNP DPN Æ´XJÇ—UVK VSPE[JOZ "[JNP SB[FN [ OBNJ J PT[D[Ç—E[BK KFT[D[F XJÇ—DFK EP XZTZÂ’BK QJFOJÇŒE[F EP 1PMTLJ DBÂ’LJFN [B EBSNP 5BLJFK PGFSUZ KFT[D[F OJF CZÂ’P

"[JNP -UE JT BVUIPSJTFE CZ UIF 'JOBODJBM $POEVDU "VUIPSJUZ VOEFS UIF 1BZNFOU 4FSWJDFT 3FHVMBUJPOT GPS UIF QSPWJTJPO PG QBZNFOU TFSWJDFT '$" 3FHJTUSBUJPO /P '3/ "[JNP -UE JT MJDFOTFE BOE SFHVMBUFE CZ ).3$ BT B .POFZ 4FSWJDFT #VTJOFTT .4# -JDFOTF /VNCFS

497-MAKIETA 1 01-25.indd 19

24/09/2013 15:43:24


020

WIADOMOŚCI GOSPODARKA

Fabryka należącej do Volkswagena skody w czeskim mieście Mladá Boleslav.

Europejski przemysł samochodowy w nowym, historycznym dołku Sprzedaż samochodów w Europie znów spada pomimo lekkiego ożywienia gospodarki Starego Kontynentu. Cały segment w dół ciągnie lider rynku – Volkswagen. Lepiej za to sprzedają się marki luksusowe.

PXPwÁ

Księgowość

 REJESTRACJA DZIAŁALNOŚCI - SELF-EMPLOYED/CIS  REJESTRACJA LTD COMPANY  PORADY BIZNESOWE  ROZLICZENIA SELF-EMPLOYED  ROZLICZENIA VAT  ROZLICZENIA FIRM  LTD COMPANY  LISTA PŁAC/PAYROLL  ROZLICZENIA KONTRAKTORSKIE

CZAS NA ROZLICZENIE! TERAZ NOWE, NIŻSZE CENY!

Rozliczenia

020 8846 3606

 ROZLICZENIA ROCZNE  ZWROT NADPŁACONEGO

PODATKU P60/P45

Godziny otwarcia: pon.,śr.,pt. - 8.00-18.00, wt.,czw. - 8.00-21.00, sob. 9.00-15.00

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

497-MAKIETA 1 01-25.indd 20

24/09/2013 15:44:56


'R]QD�Hy REUD›H� Z Z\SDGNX QLH ] 7ZRMHM ZLQ\ Z FL•JX RVWDWQLFK ODW" %\ PR›H SU]\V�XJXMH &L SUDZR GR RGV]NRGRZDQLD

‡ Zaniedbania lekarskie

‡ Wypadki w pracy ‡ Wypadki drogowe ‡ Choroby zawodowe ‡ Poślizgnięcia, potknięcia ‡ Pobicia ygras ‡ Inne ew

z

497-MAKIETA 1 01-25.indd 21

KANCELARIA PRAWNA

Ni

O FEE

NO WIN, N Bezpłatna polska infolinia:

0800 018 3299

Ni

sz

Âť

Po tym, jak w lipcu dla przemysĹ‚u motoryzacyjnego pojawiĹ‚ siÄ™ promyk nadziei na lepsze czasy, sierpniowe dane okazaĹ‚y siÄ™ wyjÄ…tkowo zĹ‚e. Europejskie Stowarzyszenie ProducentĂłw PojazdĂłw (ACEA) poinformowaĹ‚o w zeszĹ‚ym tygodniu, Ĺźe po piÄ™cioprocentowym wzroĹ›cie liczby nowo zarejestrowanych samochodĂłw w lipcu, w sierpniu znowu odnotowano spadek. W ciÄ…gu oĹ›miu miesiÄ™cy tego roku sprzedaĹ‚o siÄ™ 7,84 mln samochodĂłw, czyli o 5,2 proc. mniej niĹź w tym samym okresie poprzedniego roku. To najgorszy wynik okresu styczeĹ„ – sierpieĹ„, od kiedy w 1990 r. zaczÄ™to prowadzić takie badania. W poprzednim miesiÄ…cu w caĹ‚ej UE zarejestrowano 653,8 tys. nowych aut. Wynik jest o tyle zaskakujÄ…cy, Ĺźe w drugim kwartale gospodarka UE wyszĹ‚a z recesji, osiÄ…gajÄ…c niewielki, bo wynoszÄ…cy 0,4 proc. wzrost. Wielu EuropejczykĂłw nie moĹźe sobie jednak pozwolić na zakup nowego samochodu ze wzglÄ™du na zĹ‚Ä… sytuacjÄ™ materialnÄ…. Ĺšrednia stopa bezrobocia dla caĹ‚ej Unii wynosi 11 proc., a w wielu krajach, zwĹ‚aszcza na poĹ‚udniu kontynentu, jest sporo wyĹźsza. Sierpniowy spadek dotknÄ…Ĺ‚ najwiÄ™ksze rynki. W Niemczech, ktĂłre radzÄ… sobie znacznie lepiej niĹź wiÄ™kszość krajĂłw strefy euro, rejestracja nowych samochodĂłw w sierpniu w porĂłwnaniu do tego miesiÄ…ca poprzedniego roku byĹ‚a niĹźsza o 5,5 proc. Jeszcze gorzej sytuacja wyglÄ…daĹ‚a we Francji (minus 10,5 proc.), Hiszpanii (minus 18,3 proc.) i we WĹ‚oszech (minus 6,6 proc.). Jedyny znaczÄ…cy rynek w UE, na ktĂłrym w sierpniu sprzedaĹź siÄ™ zwiÄ™kszyĹ‚a, to Wielka Brytania, gdzie w poprzednim miesiÄ…cu zarejestrowano o 10,9 proc. wiÄ™cej aut niĹź rok wczeĹ›niej. Z dobrego wyniku (wzrost o 5,9) moĹźe siÄ™ rĂłwnieĹź cieszyć Polska. W ciÄ…gu pierwszych oĹ›miu miesiÄ™cy tego roku zarejestrowano u nas 19 tys. 67 nowych aut – o tysiÄ…c wiÄ™cej niĹź w tym samym okresie 2012 r. O prawie 100 tys. mniej aut (minus 4,6 proc.) sprzedaĹ‚ w tym czasie w UE najwiÄ™kszy gracz na rynku – Grupa Volkswagen. Koncern zmniejszyĹ‚ teĹź udziaĹ‚ w rynku unijnym z 28 do 26 proc. O ponad 50 tys. sztuk (10,5 proc.) spadĹ‚a liczba nowo zarejestrowanych peugeotĂłw. Jeszcze gorzej radziĹ‚ sobie Citroen (67 tys. mniej zarejestrowanych aut, minus 14,3 proc.). ZresztÄ… spadki dotyczÄ… praktycznie wszystkich popularnych marek: renault, opla, fiata, toyoty i nissana. W kryzysie dobrze radzÄ… sobie za to producenci luksusowych samochodĂłw. W okresie styczeĹ„ – sierpieĹ„ 2013 zarejestrowano o 18 proc. wiÄ™cej jaguarĂłw, o 8 proc. wiÄ™cej land roverĂłw i o 5 proc. wiÄ™cej mercedesĂłw. JedynÄ… taniÄ… markÄ…, ktĂłra mocno zyskiwaĹ‚a w ostatnich miesiÄ…cach, byĹ‚a naleşąca do Grupy Renault dacia. SprzedaĹź tych rumuĹ„skich samochodĂłw zwiÄ™kszyĹ‚a siÄ™ w ciÄ…gu 8 miesiÄ™cy tego roku o 18,7 proc. WedĹ‚ug analitykĂłw producenci fiatĂłw, fordĂłw, peugeotĂłw, a takĹźe General Motors stracÄ… w tym roku na rynku europejskim okoĹ‚o 5 mld euro. Prognozy przewidujÄ…, Ĺźe sprzedaĹź powinna siÄ™ nieco poprawić w ostatnim kwartale tego roku. Europejscy producenci, by utrzymać rentowność, chcÄ… zwiÄ™kszać sprzedaĹź w Chinach, Stanach Zjednoczonych i Ameryce PoĹ‚udniowej. Sytuacja na europejskim rynku znacznie róşni siÄ™ od amerykaĹ„skiego, gdzie dane pokazujÄ…, Ĺźe sprzedaĹź jest na dobrej drodze do osiÄ…gniÄ™cia 16 mln pojazdĂłw rocznie, czyli tyle, ile przed recesjÄ…. Roczna sprzedaĹź w Europie wynosiĹ‚a 15,6 mln w 2007 r.; w tym roku moĹźe osiÄ…gnąć blisko 12 mln sztuk. ÂŤ

e p Ĺ‚ a ci

Telefon dostępny 7 dni w tygodniu:

079 0100 5595

Napisz do nas: zgloszenie@levenes.co.uk OdwiedĹş nas na:

www.levenes.pl Biura w Londynie i Birmingham Barbara .........................020 8826 1206 Dagmara .......................020 8826 1217 Joanna ...........................020 8826 1321

24/09/2013 15:43:27


022

WIADOMOŚCI gospodarka

Siedziba banku UBS w Londynie.

Eurostrefa pójdzie w górę Szwajcarski bank inwestycyjny UBS podwyższył w zeszłym tygodniu średnioroczną prognozę PKB dla strefy euro za 2013 r. do –0,4 proc. z dotychczasowej –0,7 proc., zaś za 2014 r. do 1,1 proc. z 0,8 proc. Nierozwiązanym, długofalowym problemem jest zadłużenie.

»

Głównym powodem podwyższenia prognoz jest lepszy od zakładanego wynik PKB eurolandu za II kw. 2013 r. (0,3 proc. kdk, –0,5 proc. rdr) oraz oparta na szerokiej podstawie poprawa wskaźników wyprzedzających. „Wsparciem dla ożywienia jest bardziej sprzyjające otoczenie zewnętrzne, umiarkowana polityka pieniężna, niska stopa inflacji zwiększająca siłę nabywczą gospodarstw

497-MAKIETA 1 01-25.indd 22

i mniej rygorystyczna polityka fiskalna” – napisano w komentarzu UBS. „Dodatkowo mocniejsze dane mogą korzystnie wpłynąć na nastroje, częściowo odblokowując nagromadzony w ostatnich latach stłumiony popyt. Najnowsze wskaźniki wyprzedzające są zachęcające” – dodano. UBS uważa zarazem, że kondycja gospodarek niektórych krajów euro-

landu jest nadal trudna, co wyraża się w wysokim bezrobociu, trudnej sytuacji finansowej gospodarstw, firm i rządów, trudnościach z uzyskaniem kredytu przez małe i średnie firmy, niewykorzystanych mocach produkcyjnych, społecznym niezadowoleniu. Ogólnie jednak UBS sądzi, że „Europa doszła do ważnego zwrotnego punktu”. UBS prognozuje, iż w 2014 r. wszystkie kraje eurolandu, łącznie z Grecją, będą nad kreską (Cypru i Słowenii nie uwzględniono w wyliczeniach). Liderami wzrostu w latach 2013-14 będą Niemcy i Irlandia. Niemiecki PKB wzrośnie o 0,5 proc. w 2013 r. i 1,7 proc. w przyszłym roku. W 2013 r. najgorsze wyniki PKB będą miały: Grecja (–3,9 proc.), Portugalia (–1,9 proc.), Włochy (–1,8 proc.), Holandia (–1,1 proc.). Dla Francji za 2013 r. prognoza wynosi 0,3 proc. UBS podwyższył również prognozy trzem państwom niebędącym członkami eurostrefy: Wielkiej Brytanii – do 1,5 proc. za 2013 r. i 2,3 proc. za 2014 r., Szwajcarii – odpowiednio do 1,8 proc. i 2,0 proc. oraz Szwecji – do 1,2 proc. oraz 2,1 proc. UBS przewiduje też dalszy przyrost średniej długu eurolandu – z ok. 93 proc. PKB w 2012 r. do 95,5 proc. PKB w 2013 r. i 96 proc. w 2014 r. Dług Grecji, Włoch, Portugalii, Irlandii i Cypru analitycy uznają za zbyt wysoki, a kwestię sprowadzenia długu do zadowalającego poziomu za nierozwiązaną. W 2013 r. poziom greckiego długu przyrośnie, według ich prognoz, do 176 proc. PKB, Włoch do 131,4 proc. PKB, Portugalii do 123,6 proc. PKB, Irlandii do 123 proc. PKB, zaś Cypru do 109,5 proc. PKB. «

24/09/2013 15:43:29


023

497-MAKIETA 1 01-25.indd 23

24/09/2013 15:43:31


497-MAKIETA 1 01-25.indd 24

24/09/2013 15:46:27


497-MAKIETA 1 01-25.indd 25

24/09/2013 15:46:36


026

TEMAT NUMERU transport

Wyspa wpuszczona w kanał

W Wielkiej Brytanii do przemieszczania się z miejsca na miejsce wykorzystuje się chyba wszelkie dostępne dla człowieka sposoby. Jednym z nich jest system kanałów i śluz. Dość powiedzieć, że kanały żeglugowe w samym Londynie biegną przez wiadukty, parki, pośród ulic i pod nimi. Jedni znajdują w tym systemie sposób na życie, inni traktują go jako jeden ze sposobów spędzania wolnego czasu.

497-MAKIETA 2 26-51.indd 26

24/09/2013 16:38:46


027 Piotr Dobroniak

»

Mieszkając w Londynie, niejednokrotnie zapewne mijaliśmy wąskie smukłe barki cumujące na Tamizie albo w odchodzących od rzeki kanałach. Niektóre z nich wyglądają, jakby latami nie były odcumowywane od pomostów, a niektóre jak pływające ogrody albo wręcz parki. W niektórych miejscach jest ich tak dużo, że trudno zliczyć. Obecnie to wspomnienie po tym, kiedy barki – dzisiaj w 95 proc. mieszkalne – były jednym z podstawowych środków transportu w głąb lądu i z głębi lądu, towarów przypływających na statkach dalekomorskich i na nich odpływających. Oczywiście system dróg wodnych nie ogranicza się jedynie do Londynu. Kanałami można przepłynąć nawet do Szkocji i Walii. Teoretycznie do Szkocji, a nawet do Morza Północnego można przypłynąć nawet z… Gliwic. »

a

497-MAKIETA 2 26-51.indd 27

24/09/2013 16:38:49


028

TEMAT NUMERU transport

Zaletą mieszkania na barce jest oczywiście jej mobilność. Tylko od sternika zależy, gdzie akurat będzie nasz dom Historia wodnej drogi Na długo przed powstaniem drogowego systemu komunikacyjnego Londynu głównym środkiem transportu były statki pływające po Tamizie. Już w 1197 r. nastąpiły pierwsze próby jego regulacji, kiedy to Corporation of London kupiło od Ryszarda I prawa do używania Tamizy. Natomiast w 1510 r. Henryk VIII zaczął przyznawać przewoźnikom rzecznym specjalne licencje pozwalające na wykonywanie usług transportowych 497-MAKIETA 2 26-51.indd 28

na Tamizie. W 1555 r. angielski parlament powołał specjalną instytucję do kontrolowania ruchu na rzece – Company of Watermen and Lightermen. Do budowy systemu kanałów i śluz było jednak jeszcze daleko. Dopiero czasy wiktoriańskie i rewolucja przemysłowa spowodowały, że powstał system, który praktycznie działa do dziś. W zamyśle system kanałów biegnących w głąb lądu był tworzony do transportu węgla, żywności i innych towarów. Na przykład jeden z budynków przy stacji King’s

Cross, obecnie budynek Muzeum Kanałów Londyńskich, był kiedyś magazynem lodu, do którego dostarczano ten produkt właśnie barkami. Sam magazyn zbudowany został w 1862 r. Wraz z rozwojem doków w Londynie zaczęła rozwijać się infrastruktura wód śródlądowych. Najlepiej zachowanym pomnikiem świetności transportu wodnego w stolicy Wielkiej Brytanii jest obecnie Limehouse Basin. W nim dokonywano przeładunku towarów ze statków pełnomorskich na małe barki, które dalej transportowały je w górę rzeki. Od czasu rewolucji przemysłowej w XVIII w. niewiele się zmieniło w krajobrazie Limehouse. Może jedynie to, że teraz większość barek jest ładniejsza i bardziej zadbana – przestały one wozić węgiel, a zaczęły być prawdziwym domem dla wielu londyńczyków. Z tego okresu pochodzi też jeden z najstarszych kanałów brytyjskich, wybudowany w 1761 r. Bridgewater 24/09/2013 16:38:51


029 Kanał nad A406 Nad północną obwodnicą londyńską (North Circular Road), jadąc od strony wschodniej i dojeżdżając do ronda Hanger Lane, mijamy kilka wiaduktów. Jeden z nich jest koloru biało-niebieskiego. Nie jest to bynajmniej wiadukt kolejowy ani drogowy, a przedłużenie Regent’s Canal – tzw. Paddington Canal, który z kolei prowadzi do Grand Union Canal – głównej arterii wodnej w systemie brytyjskich dróg rzecznych.

Canal. Przez lata władzę nad drogami wodnymi sprawowało wiele instytucji i przedsiębiorstw. W końcu w zeszłym roku dokonano kolejnego i jak na razie, wydaje się, ostatecznego podziału. Obecnie systemem dróg wodnych w Wielkiej Brytanii zarządzają dwie organizacje: Scottish Canals na terenie Szkocji oraz Canal & River Trust na terenie Anglii i Walii.

MARYNARKA „SZUWAROWOBAGIENNA”

Przed rewolucją przemysłową barki rzeczne były napędzane siłą wiatru lub siłą mięśni. Takie barki z żaglami można spotkać jeszcze na Tamizie, np. w Dokach Świętej Katarzyny przy Tower Bridge. Są dużo szersze od „narrowboats” i mogą śmiało wypływać na przybrzeżne wody morskie. – Barki były w Anglii dwojakiego rodzaju: długie i bardzo wąskie – 497-MAKIETA 2 26-51.indd 29

do żeglugi kanałami, w których są śluzy. Z racji niewielkiej szerokości ich stateczność nie jest wystarczająca do żeglugi na fali, krótko mówiąc: nie powinny się kołysać – mówi Adam Kantorysiński, wieloletni kapitan żaglowca Fryderyk Chopin. – Drugi rodzaj to barki używane do transportu w ujściach rzek, np. Tamizy. Te z kolei miały znaczną szerokość, gdyż nie były ograniczone szerokością kanału lub śluzy. Duża szerokość nawet przy niewielkim zanurzeniu dawała im znaczną tzw. dzielność. Załadowane miały wystarczającą stateczność, aby uprawiać nawet żeglugę przybrzeżną, czyli mogły wychodzić z rzek, aby morzem przy brzegu przejść do innego portu – dodaje. Małe, wąskie barki są dużo dłuższe od żaglowych barek rzecznych i napędzane – jak przystało na efekt rewolucji przemysłowej – przez silniki parowe. Jako paliwa »

Narrowboats Tak nazywają się brytyjskie barki. Swoją nazwę wzięły zarówno od stylu budowy, jak i nazwy samych kanałów (narrow canals – wąskie kanały). Zapis jest dowolny. Zarówno terminy „narrowboats”, jak i „narrow boats” są poprawne, a znaczą tyle co „wąska łódź”.

24/09/2013 16:38:54


030

TEMAT NUMERU transport

Brytyjczycy nie dość, że naprawiają stare kanały, to planują budowę nowych

Śluzy Śluzy kanałowe zazwyczaj obsługują załogi i właściciele statków. Aby pokonać różnice w poziomie kana-

łów, wykorzystuje się naturalny spadek dna kanału. Działa to zazwyczaj tak, że barka wpływająca do śluzy jest zamykana ręcznie przez wrota z jednej i drugiej strony, a następnie powoli uchyla się wrota z tej strony, z której sternik chce wypłynąć barką. Woda w zależności od poziomu albo wlewa się z kanału do śluzy, albo wylewa z niej do kanału, niwelując różnice poziomów. Przy większych różnicach – jak np. w Anderton czy w Falkirk – wykorzystuje się system specjalnych wind, które wznoszą barki i łodzie na wysokość nawet 15 metrów.

497-MAKIETA 2 26-51.indd 30

początkowo używano węgla albo drzewa. W wieku XX zaczęto stosować silniki spalinowe, a za paliwo służył olej napędowy. W różnych miejscach kanałów można spotkać specjalne barki oferujące zaopatrzenie w każdy możliwy rodzaj paliwa – są to mobilne „stacje benzynowe”. Zaletą mieszkania na barce jest oczywiście jej mobilność. Tylko od sternika zależy, gdzie akurat będzie nasz dom. Może to być centrum Londynu, alternatywny Camden Canal czy urokliwe Henley. Oczywiście można popłynąć dalej w górę rzeki, kanałami w głąb lądu i cieszyć się wolnością właścicieli „white cottage”. W Londynie mają swój początek najważniejsze drogi wodne biegnące w głąb lądu. Tutaj zaczynają się Grand Union Canal, Regent’s Canal czy Lee Navigation, które z kolei łączy się z terenami ostatniej olimpiady oraz stadionem olimpijskim. Kanały na Wyspach miały mniej świetlany rozdział w swojej historii w momencie, gdy zamykano doki londyńskie w latach 60. ubiegłego wieku. Jednak stan ten nie trwał długo i już po prawie dekadzie kanały i rzeki zaczęły się znowu ożywiać dzięki entuzjastom.

Świetlana przyszłość O ile rozwój przemysłu morskiego uśpił londyńskie doki na wiele lat, a wschodni Londyn był miejscem, do którego raczej nikt nie zapuszczał się z własnej woli, o tyle sieć kanałów angielskich nie zasypiała nigdy. Barki, jak pływały w XVIII w., tak pływają do tej pory. Zmienił się jedynie charakter „towaru”. Kanały w części londyńskiej są cały czas remontowane, a tereny przybrzeżne rewitalizowane. Najmłodszym projektem, który jest właśnie finalizowany, jest odbudowa stacji King’s Cross, St. Pancrass oraz terenów wokół. Teoretycznie kanały Wielkiej Brytanii są połączone z resztą Europy, a można powiedzieć, że nawet z rzekami w Polsce, zatem możliwa jest podróż barką z Europy do Londynu. – Taka podróż jest teoretycznie możliwa – mówi kapitan Kantorysiński. – Odra jest uregulowana aż do ujścia i połączona kanałami z rzekami zachodniej Europy. Istnieje stała żegluga barkami do Niemiec, Holandii, Francji. Można się tą drogą dostać do Renu i wyjść w Rotterdamie, do Marny, a następnie Sekwany i wyjść w Hawrze, do Loary aż do Nantes na Zatoce Biskajskiej, 24/09/2013 16:38:58


a nawet do Rodanu i popłynąć na południe, do Marsylii – opowiada Kantorysiński. – Istnieje w Holandii i Belgii cała sieć kanałów dla niedużych jednostek, którymi można się dostać do Dunkierki lub Calais. Stąd jest już „żabi skok” do Londynu. Na morzu nie zawsze są fale i cierpliwy doczekać się może na czas, gdy nawet małą łódką przepłynie do Londynu – kończy z lekkim uśmiechem swoją wypowiedź. Podróż to nęcąca i być może w końcu znajdzie się śmiałek, który ją odbędzie. A skoro już dopłynie do Londynu, co szkodzi, żeby popłynąć dalej, do Szkocji, i z drugiej strony wyjść na Morze Północne? Brytyjczycy podchodzą do żeglugi śródlądowej bardzo poważnie i w przeciwieństwie do innych krajów nie dość, że naprawiają stare kanały, to planują budowę nowych: Fens Waterways Link oraz Bedford and Milton Keynes Waterway. Zatem „żeglarzy szuwarowo-bagiennych” czeka w UK świetlana przyszłość. «

Islington Tunnel Najdłuższy tunel w sieci brytyjskich kanałów. Jest niewiele szerszy od standardowej wąskiej barki brytyjskiej, przypominającej raczej czółno niż statek. Stanowi sporą atrakcję. Miejsca w tunelu starcza jedynie na jedną jednostkę. Tym samym wykluczone jest, aby w tunelu minęły się dwie barki. Więcej na:

canalmuseum.org.uk

497-MAKIETA 2 26-51.indd 31

24/09/2013 16:39:02


032 Budowniczowie tam FELIETONY Naszym zdaniem

Andrzej Świdlicki

»

W przededniu zjazdu Partii Pracy jej lider Ed Miliband zagroził brytyjskim pracodawcom, że zmusi ich, aby na każdego zatrudnionego imigranta przyjmowali na praktykę jednego tubylca. Ocenił, że wprowadzenie tego pomysłu w najbliższych 5 latach wygenerowałoby miejsca na praktykach dla 125 tys. osób. Jego rzeczniczka ds. polityki wewnętrznej Yvette Cooper mówi, że laburzyści nie chcą gospodarki, w której firmy zatrudniają obcokrajowców, „ignorując kwalifikacje miejscowej siły roboczej”. Skoro jednak, według Cooper, miejscowi pracownicy kwalifikacje już mają, to po co im szkolić się na milibandowych praktykach? W 2007 r. premier Gordon Brown na zjeździe partii zapowiedział „brytyjskie miejsca pracy dla brytyjskich pracowników”. Tę dwuznaczną zapowiedź wsparła obietnica zainwesto-

wania 500 mln funtów rocznie i wygenerowania 7,5 mln miejsc na praktykach w okresie 3 lat. W międzyczasie wybuchł kryzys na finansowych rynkach, banki pociągnęły w dół gospodarkę, a w 2010 r. partia Browna przegrała wybory. Obietnica na partyjnym zjeździe okazała się wyrazem aspiracji, a nie planem działań. Trzy główne partie chcą powstrzymać zyskującą poparcie antyimigracyjną partię UKIP. Stąd licytacja o to, która z nich jest lepszym budowniczym wysokich tam. Nie wygląda jednak na to, by UKIP czekała, aż ją przelicytują. Bo czym np. przebić taką wypowiedź: „Wielką Brytanię zalewa fala rumuńskiej przestępczości”. Wysoko buduje tamę także rząd Davida Camerona, uznając, że zachodzi związek przyczynowo-skutkowy między nadużywaniem systemu świadczeń socjalnych a wysoką imigracją z Europy Wschodniej, i występując z inicjatywą ograniczenia dostępu migrantów do służby

zdrowia. Oskarżania o zasiłkową turystykę odwracają uwagę od demontażu benefitów przez rząd i deficytu społecznej solidarności. Wbijają też klin między tymi, którzy z nich korzystają, a imigrantami, ustawiając rząd w wygodnym położeniu „dziel i rządź”. Z kolei grożenie pracodawcom, iż nie tworzą praktyk dla tubylczej siły roboczej, pozwala uniknąć zastanowienia się nad brytyjskim system szkolnictwa, z którym coś musi być nie tak, skoro tak słabo przygotowuje młodzież do rynku pracy. Dane Resortu Pracy i Emerytur wskazują, że 16,6 proc. Brytyjczyków w wieku produkcyjnym pobiera świadczenia – wobec 6,6 proc. obcokrajowców. Czyż jednak fakty mogą stać na przekór wytężonej budowie tam, mających powstrzymać sztuczny problem zasiłkowej turystyki. I czy sztuczny problem ma być powodem wstrzymania tak obiecujących prac? «

Galop ku socjalizmowi Agnieszka bielamowicz

»

Tym, co powiedział w Brighton Ed Miliband, przekonać miał do siebie (i partii) jeszcze więcej wyborców. Tymczasem płomienne przemówienia obliczone na sukces mogą przynieść odwrotny skutek i okazać się dla Partii Pracy w kwestii przyszłych wyborów początkiem drogi przez mękę. Z prędkością błyskawicy polityczna konkurencja prześwietliła bowiem obiecanki Milibanda od strony finansowej i obliczyła, iż na wprowadzenie zamiarów w czyn zabrakłoby pieniędzy. Tak okazało się jasne, iż wychodząc z wizją lepszego państwa pod rządami laburzystów, zagalopowano się mocno za mocno. Skąd to znamy: wygłaszane z ładunkiem energii postulaty (tym razem dla efektu z wysokości podestu na ulicach Brighton), Miliband w jeansach (tak łatwiej być utożsamianym z uciemię497-MAKIETA 2 26-51.indd 32

żonym podatkami ludem) i zapowiedź wszystkiego, co tylko przychodzi do głowy, kiedy walczy się o polityczne przywództwo? W mieście, w którym kiedyś omal nie zginęła premier Thatcher, teraz politycznie podciął sobie skrzydła sam Miliband. Oto na wprowadzenie w życie tego, o czym mówił, zabraknie – według obliczeń tych depczących mu po piętach – prawie dwudziestu ośmiu miliardów funtów. Przywódca Partii Pracy poszedł po linii najmniejszego oporu i uderzył w to, co wielu najbardziej irytuje. Obywatele niezadowoleni z podatku od pustego pokoju? Będzie zniesiony, jeśli laburzyści dojdą do władzy. Za dużo obcokrajowców w UK? Proponowane zmiany na pewno ograniczyłyby imigrację, bo narzucą nowe wymogi na pracodawców myślących o szukaniu wykwalifikowanej siły roboczej poza UE. Minimalna płaca za niska? Trzeba podnieść, a w niektórych sektorach ustanowić

wyższą minimalną niż w pozostałych – przekonywał. Mało tego, Miliband powiedział w Brighton, iż realizacja propozycji jego partii oznaczać będzie powrót socjalizmu na Wyspy. Słowem kluczem, najczęściej padającym z jego ust przy mówieniu o rządzie Camerona, było: „źle”. Odmieniono je przez wszystkie przypadki, tyle tylko, iż w kreowaniu własnej wizji brytyjskiej przyszłości Miliband sam też się pomylił, i o to grube miliardy. Wszystko, co zaproponował, jest kuszące, tylko czas wygrywania wyborów porywającymi tłumy przemówieniami przeszedł już do historii. Czas na fakty i liczby. Gdyby nawet dało się wytłumaczyć sugerowaną dziurę w finansach, Miliband nie zdobędzie władzy, mamiąc kolejnymi obietnicami. Nie uda się to nawet w sytuacji, w której za obecny stan brytyjskiej gospodarki wielu wysłałoby najchętniej obecnego premiera na stos. « 24/09/2013 16:39:04


497-MAKIETA 2 26-51.indd 33

24/09/2013 16:39:07


034 Nieunikniona separacja

Fot. PAP/EPA/Graham Stuart

komentarz tygodnia społeczeństwo

Wynik przyszłorocznego referendum w sprawie niepodległości nie ma większego znaczenia. Szkocja już dziś idzie w zupełnie innym kierunku niż Anglia.

Radosław Zapałowski

»

Wrzesień przyszłego roku będzie gorący. W referendum Szkoci zdecydują, czy opuścić Wielką Brytanię i czy po trzystu latach zostać samodzielnym i suwerennym krajem. Stawka jest wysoka, a ewentualna niepodległość kłopotliwa. I to nie tylko ze względu na złoża ropy w Morzu Północnym, podział majątku, komplikacje społeczne i międzynarodowe. Zmieni się także polityczna mapa Wielkiej Brytanii. Już dziś, na rok przed referendum, widać, że kierunki, w których zmierzają oba kraje, są zupełnie różne, a polityczna separacja dokonuje się na naszych oczach. Nawet gdyby w 2014 r. nie doszło do formalnego rozwodu, wyspiarskie, wymuszone małżeństwo jest już praktycznie skończone.

Zaaranżowane małżeństwo

Szkocję w objęcia Anglii, jak to często bywa, wpędziła trudna sytuacja finansowa. Fiasko wielkiej szkockiej ekspedycji do dzisiejszej Panamy, która pochłonęła olbrzymie sumy, zmusiło dumnych Szkotów do unii, a w praktyce do podporządkowania się Londynowi. Przez całe stulecia Szkoci byli biedni. Deszczowe wrzosowiska nie dawały góralom majątku. Przez dobre dwa stulecia, aż po XVII w., Szkot był synonimem domokrążcy albo zaciężnego żołnierza. Zresztą koniec XVII w. był szczególnie niepomyślny: kolejne lata nieurodzaju, a nawet głodu, rywaliza497-MAKIETA 2 26-51.indd 34

cja handlowa w świecie, w której Szkoci nie mieli atutów – na koniec postanowili więc sami się sprężyć i wyruszyć, tak jak wcześniej Hiszpanie, po złoto Nowego Świata. Pieniądze na ekspedycję zebrano w ramach narodowego funduszu inwestycyjnego, z publicznej subskrypcji. Była to olbrzymia fortuna stanowiąca, według szacunków, trzecią część majątku całego kraju. Jednak podbój Nowego Świata się nie powiódł. Zostały finansowe zobowiązania i długi wobec angielskich oraz holenderskich kupców i bankierów. Nieudany projekt kolonizacyjny, nazwany później hańbą Dariena, pchnął Szkotów w ramiona Anglików. Po stłumieniu dwóch powstań (1715 i 1745 r.) Anglicy przegonili duszę prawdziwej Szkocji, niszcząc jej ustrój klanowy, zaś gospodarka pchała ku indywidualizmowi i bogactwu jednostek, grzebiąc starego ducha klanowego, gdzie zbiorowość znaczyła więcej niż jednostka. Jednak angielski indywidualizm nie do końca wykorzenił szkocki kolektywizm. Dziś te zupełnie odrębne cechy narodowych DNA pchają oba kraje po zupełnie innych politycznych trajektoriach.

Socjaliści z gór

Na północy polityka gospodarcza Londynu widziana jest jako samobójstwo. Prywatyzacja służby zdrowia, reformy szkolnictwa, cięcia, ograniczanie niezależności samorządów, powrót nastawionych na zysk i selekcję szkół w Edynburgu są nie do pomyślenia. Tak jak i zaostrza-

jąca się antyemigracyjna retoryka. Van „nienawiści”, czyli furgonetka namawiająca nielegalnych emigrantów do „powrotu do domu”, jeżdżąca swobodnie po Anglii i mająca pełną społeczną akceptację, w Szkocji wzbudziła oburzenie. „Na Północy takie akcje instynktownie uznajemy za rasistowskie” – stwierdził Kevin McKenna, były redaktor naczelny „Heralda”. Większy jest także brak akceptacji dla bedroom tax (podatku sypialnianego), który przez Szkotów, jak i przez 24/09/2013 16:39:08


035

Szkoci zebrali się 21 września w Edynburgu podczas „Rajdu dla niepodległości Szkocji”.

ONZ uważany jest za niehumanitarny. Od lat Szkocja jest dla Wielkiej Brytanii tym, czym dla Stanów Zjednoczonych jest Kanada – ładniejszą, bardziej egalitarną siostrą dominującego samca alpha z surowszym klimatem, ale za to z łagodnym politycznym nastawieniem i lepszą służbą zdrowia. Po traumatycznych doświadczeniach związanych z polityką torysów w latach 80. „Szkoci zawsze głosują na lewicę”. Tam wciąż tli się marzenie o etycznym narodzie, który » 497-MAKIETA 2 26-51.indd 35

Dziś zupełnie odrębne cechy narodowych DNA pchają oba kraje po zupełnie innych politycznych trajektoriach.

24/09/2013 16:39:10


Fot. PAP/EPA/Graham Stuart

036

KOMENTARZ TYGODNIA SPOŁECZEŃSTWO

Koncepcja polega na tym, żeby Szkoci mogli podnieść swoje własne podatki i zarządzać nimi oraz zakończyć swoje fiskalne stosunki z Londynem. w przeciwieństwie do sąsiadów nie bierze udziału w „nielegalnych i moralnie wątpliwych wojnach” i który lepiej dba o ludzi oraz skuteczniej walczy z nierównością społeczną. Postępująca polityczna separacja Anglii i Szkocji to efekt wdrażanej przez Davida Camerona „nowej thatcherowskiej rewolucji”, którą na północy pamięta się bardzo dobrze, a do której stosunek jest mocno negatywny. W końcu „prawdziwa rewolucja thatcherowska” z lat 80. została przeprowadzona na barkach i portfelach mieszkańców Północnej Anglii i Szkocji. To przecież w tych miejscach Zjednoczonego Królestwa znajdował się brytyjski przemysł, który został zlikwidowany przez Margaret Thatcher. 497-MAKIETA 2 26-51.indd 36

To tutaj również w zdecydowanej większości mieszkała klasa robotnicza, która na przemianach straciła najbardziej, ponosząc największe ekonomiczne i społeczne koszty polityki konserwatystów. Dlatego też dzisiaj, korzystając z niewielkiej autonomii, Szkoci opierają się pomysłom Londynu. Zmiany w NHS na północy nie zostały wdrożone. Podobnie jak pomysły ministra edukacji Michaela Gove’a. Za rządów „nowych laburzystów” Tony’ego Blaira rząd brytyjski zdecentralizował ustrój państwowy, dając Szkotom niewielką, ale wystarczającą polityczną niezależność. Dziś dzięki tym zmianom w latach 90. i większym kompetencjom Holyrood chroni północ przed ideolo-

gią Westminsteru. Decyzja Labour staje się podstawą politycznej i historycznej odrębności.

WYGRANA WOJNA

Nawet jeśli lider rządzącej w Szkocji Partii Narodowej (SNP) Alex Salmond przegra, na co wskazują sondaże, referendum w sprawie niepodległości, uzyska silną pozycję negocjacyjną i dalsze ustępstwa Londynu. Westminster będzie pod ścianą. Zarówno Ed Miliband, jak i Nick Clegg w wyborach 2015 r. do Izby Gmin mają nadzieję na głosy Szkotów. David Cameron pragnie zaś tchnąć życie w praktycznie martwą na północy Partię

24/09/2013 16:39:14


037 Konserwatywną. Kluczowe będą też wybory do szkockiego parlamentu przewidziane na 2016 r., po których siłą dominującą w Holyrood najprawdopodobniej znów będą szkoccy narodowcy. Ci, którzy przez najbliższe dwanaście miesięcy będą prowadzili kampanię na rzecz pozostania Szkocji w Zjednoczonym Królestwie, będą musieli obiecać coś w zamian. Gra toczy się o tzw. devo max. To, po pierwsze, jedyny środek, który mógłby załagodzić obecną brytyjską siłę odśrodkową, a po drugie rzecz, o którą w rzeczywistości walczy Salmond. O ile szczegóły wymagają jeszcze omówienia, sama koncepcja jest dość prosta. Polega ona na tym, żeby Szkoci mogli podnieść swoje własne podatki i zarządzać nimi oraz zakończyć swoje fiskalne stosunki (czy też większość z nich) z Londynem. Monarchia, wojsko, flagi, granice, paszporty nie są przedmiotem sporu. Ta decentralizacja zostanie rozciągnięta na kwestie infrastruktury państwa opiekuńczego. Rządy szkocki, ewentualnie walijski i ten w Ulsterze byłyby bezpośrednio odpowiedzialne wobec swoich wyborców za wewnętrzną politykę. I wszystko wskazuje na to, że polityczny realizm zwycięży z mrzonkami o „jedności”. David Cameron, chociaż w sprawie Szkocji mówi o „walce do ostatniej kropli krwi”, ma świadomość, że pragnienie sprawowania centralnej kontroli, naturalne u tych polityków, którzy dostają się na wyżyny władzy, przynosi efekty odwrotne do zamierzonych. Prawdopodobne zwycięstwo unistów w referendum nie rozwiąże przecież problemów i nie złagodzi napięć między Londynem a Edynburgiem. Cameron uzyska ewentualnie jedynie chwilę politycznego oddechu. Lawina już ruszyła. Szwy Zjednoczonego Królestwa pękły, a im bardziej Londyn będzie drwił z aspiracji nieangielskich narodów Wysp Brytyjskich, tym bardziej będą one rosły. Zwłaszcza że polityczne wizje Anglii i Szkocji są zupełnie różne. Zarówno jeśli chodzi o kwestię emigracji, służby zdrowia, zasiłków, jak i stosunku do Europy oraz idei państwa opiekuńczego. «

497-MAKIETA 2 26-51.indd 37

24/09/2013 16:39:18


038

sygnały z listów do redakcji

Napisz do nas

Głosować na Wyspach? Po co? Przecież to nie mój kraj Około 400 000 polskich obywateli posiada w tej chwili prawo do głosowania w wyborach lokalnych i europejskich w Wielkiej Brytanii. Wiemy, że w samym Londynie w tym roku zarejestrowano 98 799 polskich obywateli z prawem głosu, a więc niemal tyle, ilu wyborców ma dzielnica londyńska Hammersmith. W dzielnicy londyńskiej Ealing mamy nie tylko 13 070 wyborców z polskim obywatelstwem, czyli przeszło 6% elektoratu całej dzielnicy, ale też liczną powojenną Polonię składającą się już z trzech pokoleń, a więc dalsze 2% elektoratu. Czy to znaczy, że mamy duże wpływy na lokalny magistrat? Cieszymy się dużą reprezentacją polską w lokalnych władzach? Gdzie tam. Na Ealingu powinniśmy mieć przynajmniej 5 polskich radnych na 69. Mamy tylko jednego radnego

497-MAKIETA 2 26-51.indd 38

na Ealingu i niewiele więcej w całym Londynie. Posłowie przestali liczyć się z naszymi głosami, naszymi opiniami, niedbale wyrażają się o nas, gdy chcą poruszać zaogniony temat imigracji. Dlaczego? Po roku 2004 było duże zainteresowanie brytyjskich partii politycznych polskimi głosami. Konserwatyści i Labour drukowali specjalne dwujęzyczne ulotki dla polskiego elektoratu. Organizowano spotkania w polskich klubach. W wyborach na londyńskiego burmistrza w roku 2008 wszyscy czołowi kandydaci zabiegali aktywnie o polskie głosy. Poprzedni burmistrz zorganizował specjalnie dla nas przyjęcie, a potem odwdzięczył się wizytą w POSK-u. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w roku 2009 kandydaci ze wszystkich partii londyńskich zjawili się na wspólnym wiecu wyborczym w „Ognisku”, zorganizowanym przez Radio Orła. Pod presją lokalnych polityków urzędnicy samorządowi szukali możliwości taniego wynajmu dla lokalnych polskich organizacji czy szkółek sobotnich; ułatwiano uzyskiwanie pozwoleń na polskie lokale; robiono wszystko w urzędach magistratu, w policji czy w straży pożarnej, aby udostępniać materiały w języku polskim. Z czasem to się zmieniło. W swoich badaniach nad częstotliwością głosowania poszczególnych grup etnicznych na swoim terenie urzędnicy dzielnicy Hammersmith and Fulham stwierdzili, że zaledwie 19% polskich obywateli głosowało w wyborach na burmistrza Londynu w roku 2012. Potwierdzało to doświadczenie brytyjskich kandydatów, że odzew ze strony polskiego elektoratu jest słaby. Ich zwolennicy („political canvassers”), zabiegający od domu do domu o poparcie dla swojej partii, już z góry wiedzą, że jak na liście wyborczej ukaże się polskie nazwisko, to nawet nie warto pukać do drzwi. Reakcja polskiego wyborcy najczęściej brzmi: „Nic mnie to obchodzi, to nie mój kraj”. Z nowej Polonii najwyżej przedsiębiorcy lub rodzice dzieci już uczęszczających do szkół angielskich mieli jakąkolwiek chęć wypowiadać się czy głosować. Skutek jest taki, że politycy i urzędnicy samorządów nie liczą się już z polskimi potrzebami, nie palą się do bronienia nas, gdy jesteśmy szkalowani lub krytykowani w decyzjach sądowych czy w mediach, a zmniejszają się dota-

cje samorządowe na polskie cele, kiedyś tak entuzjastycznie nam przekazywane. Przy rosnącej w Wielkiej Brytanii niechęci do imigrantów wszelkiego pokroju, tylko często wyśmiewana przez nas polityczna poprawność wśród urzędników państwowych chroni nas przed dyskryminacją administracyjną. Dotychczas ten stan mógł nas zadowalać, ale teraz koniunktura prawna i polityczna może się drastycznie zmienić na niekorzyść polskich obywateli. Nastroje antyimigracyjne i antyeuropejskie na Wyspach, szczególnie wśród Anglików, nasiliły się dramatycznie od czasu kryzysu bankowego i następującej po nim długoterminowej recesji. To już nie jest ten sam wyrozumiały, tolerancyjny naród, który nas witał po naszym akcesie do Unii Europejskiej. Wtedy co prawda odzywały się głosy krytyczne, ale pozostawały one na marginesie społecznym i politycznym. Oczywiście ta obecna podskórna niechęć wobec Polaków nasycona jest obawą, że już w następnym roku przybędą tu masowo Bułgarzy i Rumuni, najnowsi obywatele unijni z prawem wolnego dostępu do brytyjskiego rynku pracy. Jeżeli te nastroje antyeuropejskie znajdą swój upust w populistycznych hasłach i główne partie polityczne poddadzą się temu nurtowi, możemy znaleźć się pod rosnącą próbą ograniczenia naszych praw. Nawet mogą nastąpić zagrożenia dla pobytu Polaków w tym kraju, o ile polscy obywatele nie załatwili sobie prawa stałego pobytu („permanent residence”). Stoi przed nami widmo referendum na temat dalszego członkostwa Brytyjczyków w Unii Europejskiej. To referendum może być poprzedzone próbami renegocjacji obecnych warunków członkostwa przez rząd brytyjski. W tej chwili sytuacja jest tak płynna i tak uzależniona od obecnego kryzysu gospodarczego w Wielkiej Brytanii i zastoju w Europie, że trudno przewidzieć, jakie elementy prawodawstwa brytyjskiego mogą być zaproponowane cudzoziemcom. Czasem inicjatywę w tym zakresie mogą przejąć głoszące populistyczne hasła partie, takie jak UKIP, lub zwolennicy Partii Konserwatywnej albo antyeuropejskie media. Oczywiście nie wyobrażamy sobie, że polskie rodziny czy jednostki pracujące tu rzetelnie przez szereg lat bez łamania przepisów byłyby wydalone

24/09/2013 16:39:19


039 z kraju. Polacy, którzy będą mieszkali i pracowali tu legalnie, płacąc podatki przez przeszło 6 lat, na pewno będą mogli zostać, tym bardziej jeżeli uzyskają po siódmym roku pobytu obywatelstwo brytyjskie. Lecz to nie jest powód do lekceważenia sprawy. Na skutek renegocjacji stosunków Wielka Brytania – Unia Europejska, a tym bardziej w przypadku negatywnego wyniku przyszłego referendum, w którym Wielka Brytania opuściłaby Unię, mogą być inne poważne zmiany w przepisach dotyczących obywateli unijnych, a szczególnie nas. Wśród potencjalnych propozycji ograniczenia naszych praw mogłyby być następujące: 1) zmiana statusu Polaków z obywateli unijnych na zwykłych imigrantów 2) utrata prawa głosu w wyborach lokalnych i europejskich dla osób bez obywatelstwa brytyjskiego 3) potrzeba użycia paszportu polskiego, a nie dowodu osobistego przy przekroczeniu granicy brytyjskiej 4) każdy nowy przyjazd Polaka bez prawa stałego pobytu ma być poprzedzony listem zapraszającym i ewentualnie wizą graniczną 5) ograniczenia w prawach dostępu do rynku pracy, do świadczeń społecznych, do mieszkań komunalnych dla nowo przybyłych Polaków 6) wstrzymanie dostępu dzieci nowo przybyłych polskich rodziców do szkół angielskich 7) ograniczenie na przyjazdy członków rodziny do opieki nad dziećmi 8) wstrzymanie dotacji brytyjskich dla dzieci polskich zamieszkałych w Polsce 9) wstrzymanie dostępu do środków unijnych dla kulturalnych i naukowych inicjatyw polskich w Wielkiej Brytanii 10) wstrzymanie dostępu do środków unijnych (jak fundacja Erasmus) i tańszego czesnego dla polskich studentów na uczelniach brytyjskich. Taki stan rzeczy byłby klęską dla polskiego społeczeństwa w Wielkiej Brytanii i jest naszym obowiązkiem zrobić wszystko, aby temu zapobiec. Musimy włączyć się w debatę nad przyszłością Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej. Trzeba zrozumieć argumenty tych, którzy mają w tej chwili uprzedzenia wobec Unii, ze względu na ograniczenia suwerenności, nadmiaru przepisów handlo-

497-MAKIETA 2 26-51.indd 39

wych i obyczajowych i obawy przed dalszą imigracją, ale trzeba przypomnieć im jeszcze raz o ogromnych korzyściach wynikających z udziału brytyjskiej gospodarki w największym rynku na świecie, z którym wszystkie inny rynki świata, łącznie z amerykańskim i chińskim, chcą współpracować na najkorzystniejszych warunkach. Przypomnijmy o młodych Brytyjczykach pracujących w innych krajach europejskich i przywilejach dla brytyjskich emerytów w krajach takich jak Hiszpania. Domagajmy się, aby te potrzebne poprawy w uciążliwych przepisach unijnych można było uzgodnić na forum ogólnoeuropejskim, a nie tylko jako warunki wybrania przez Wielką Brytanię drogę izolacji. Wspierając pozostanie Wielkiej Brytanii w ramach zreformowanej Unii Europejskiej, brońmy również interesów Polski i naszego własnego statusu obywatela unijnego w Wielkiej Brytanii. Lecz na pierwszym planie nauczmy się korzystać z naszego prawa do głosu w Wielkiej Brytanii. Zróbmy to, nim nam to prawo zabiorą. 22 maja 2014 odbywają się wybory do Parlamentu Europejskiego i do lokalnych samorządów w Wielkiej Brytanii. Musimy się upewnić, że się zarejestrowaliśmy, i masowo brać udział w głosowaniu, szczególnie w wyborach europejskich, przeciw kandydatom antyeuropejskim z UKIP i ich sprzymierzeńcom w innych partiach. Głosujmy za tymi, którzy chcą, aby Wielka Brytania pozostała w strukturze Unii. Parę miesięcy przed wyborami powinnyśmy przygotować wspólnie szereg postulatów dla kandydatów z głównych partii, dotyczących spraw bytu i praw Polaków w Wielkiej Brytanii, i musimy domagać się od nich odpowiedzi. Wtedy politycy i media brytyjskie zainteresują się naszymi opiniami i będziemy w stanie mieć wpływ na przebieg i wyniki referendum europejskiego, jeżeli, jak się zapowiada, nastąpi to za parę lat. Mamy prawo jako obywatele polscy i unijni tu mieszkać z naszą rodziną. Zasłużyliśmy na to naszą ciężką pracą. Nikt nie powinien decydować o naszej przyszłości w Wielkiej Brytanii bez naszego udziału. Pamiętajcie – nic o nas bez nas. A głos posiadamy. I dlatego musimy tu głosować. Wiktor Moszczyński, Londyn 14.09.2013

zaginiona 1 kwietnia 2013 r. w Birmingham zaginęła Monika Madej. Ma 16 lat, 175 cm wzrostu i zielone oczy. Ktokolwiek widział Monikę Madej lub ma jakiekolwiek informacje o jej losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodobowym numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcie Moniki Madej oraz innych zaginionych: www.zaginieni.pl

ZAGINIONy 1 kwietnia 2010 r. w Warrington (Wielka Brytania) zaginął Kazimierz Wysocki. Od tego czasu rodzina nie ma z nim kontaktu. Zaginiony ma 53 lata, 180 cm wzrostu i niebieskie oczy. Ktokolwiek widział Kazimierza Wysockiego lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodobowym numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcie Kazimierza Wysockiego oraz innych zaginionych: www.zaginieni.pl

24/09/2013 16:39:19


www.stolarnia.co.uk

040

STOLARNIA MEBLE NA WYMIAR ZABUDOWY WNĘTRZ

ORGINALNE KONSTRUKCJE I WZORY. EFEKTOWNE POŁĄCZENIA. NIEKONWENCJONALNE ROZWIĄZANIA – NOWOCZESNE I KLASYCZNE.

O

D

W SK

SZAFY

e Preferencyjn ceny dla Z EXGRZODFÑ la Prowizje dZ SRĈUHGQLNÑ

E

ZABUDOWY WNĘTRZ MEBLE NA WYMIAR KUCHNIE

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t office@greenmarkjoinery.co.uk

497-MAKIETA 2 26-51.indd 40

Sprawdź nasze ceny! Wycena za darmo!

Gr

0

offi

26/09/2013 09:18:36


OKNA

Energooszczędne okna i drzwi drewniane na wymiar OKNA TYPU SASH TYPU CASEMENT DRZWI FRONTOWE SKŁADANE PRZESUWNE OGRODOWE WITRYNY SKLEPOWE

DRZWI

www.stolarnia.co.uk

www.stolarnia.co.uk

041

e Preferencyjn ceny dla ÑZ EXGRZODþF la Prowizje dZ SRĈUHGQLNÑ

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t

Registered Company

office@greenmarkjoinery.co.uk

497-MAKIETA 2 26-51.indd 41

26/09/2013 09:18:38


042

polacy na wyspach debata

Tekst i zdjęcia: Marcin Urban

» Młodzi Polacy są skazani na emigrację Do takiego wniosku doszli uczestnicy debaty oxfordzkiej, która zakończyła bezpłatny kurs wystąpień publicznych i umiejętności komunikacyjnych. Przeważyły argumenty mówiące o tym, że Wielka Brytania daje więcej możliwości w zakresie rozwoju zawodowego i osobistego.

497-MAKIETA 2 26-51.indd 42

W zajęciach, zorganizowanych przez Polski Ośrodek Naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego w Londynie, wzięło udział 20 uczestników wybranych spośród 80 chętnych. Program obejmował ćwiczenia z prezentacji, poszukiwania informacji, przygotowywania materiałów telewizyjnych, wywiadów oraz debat. Warsztaty odbywały się w języku angielskim. Na zakończenie kursu uczestnicy wzięli udział w debacie oxfordzkiej na temat: „Emigracja do Wielkiej Brytanii jest złem koniecznym dla młodych, ambitnych Polaków”. Głosami publiczności wygrali obrońcy postawionej tezy. Argumenty obu stron były jednak na tyle mocne, a dyskusja tak zacięta, że o zwycięstwie zdecydował zaledwie jeden głos. Debata była otwarta dla mieszkańców. Polski Ośrodek Naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego w Londynie powstał w 2011 r. Prowadzi studia, cykle wykładów i seminariów naukowych, realizuje także wiele innych przedsięwzięć edukacyjnych adresowanych do Polonii w Wielkiej Brytanii. Celem ośrodka oprócz kształcenia w stopniu wyższym i podyplomowym jest także integracja polskich emigrantów i propagowanie polskiej nauki na Wyspach Brytyjskich. « 24/09/2013 16:39:35


043

Najbliższy kurs: 14.09 i 21.09

497-MAKIETA 2 26-51.indd 43

24/09/2013 16:39:38


044 Jerzy „Jurry” Zieliński

CAFÉ COOLTURA WYDARZENIA

Galeria Luxembourg & Dayan zaprezentuje pierwszą w Wielkiej Brytanii wystawę prac polskiego powojennego artysty Jerzego „Jurry’ego” Zielińskiego

»

Wystawa rozpocznie się 15 października i będzie trwała do 14 grudnia 2013. W serii obrazów prezentowanych na wystawie Zieliński łączy estetykę komunistycznej propagandy z symboliką pop-artu i tropami art nouveau. Arty-

497-MAKIETA 2 26-51.indd 44

Smak namiętności

sta wykorzystywał w swych pracach ezoteryczne symbole, rozprawiając się z tematami tożsamości narodowej, religii, erotyki i polityki. Jednocześnie jako jeden z niewielu polskich artystów, który podjął styl pop-art w latach 60. i 70., Zieliński tworzył dzieła

metaforyczne, przewrotne i pełne antyestablishmentowych przesłań i właśnie ze względu na ich radykalne założenia prace Zielińskiego były ignorowane w komunistycznej Polsce i dopiero od niedawna uzyskują międzynarodowe uznanie.

24/09/2013 16:39:41


045 W 1967 r. Zieliński wraz ze swoim kolegą z Akademii Sztuk Pięknych Janem Dobkowskim wspólnie stworzyli kolektyw ironicznie nazwany Neo-Neo-Neo, który wyrażał ich przekonanie, że nic w dominującej sztuce warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych nie jest nowe czy śmiałe. „NeoNeo-Neo to nie doktryna”– pisali założyciele. – „To wołanie, wołamy o sztukę egalitarną: czy nikt nie ma odwagi, by filozoficznie poczuć chęć tworzenia?”. W politycznym akcie personifikacji z Zachodem Zieliński przybrał amerykańsko brzmiący pseudonim „Jurry”, a Dobkowski nazwał siebie „Dobson”. Po kilku wspólnych projektach drogi artystów rozeszły się, a NeoNeo-Neo wkrótce zostało zapomniane przez polski świat sztuki, choć Zieliński kontynuował odkrywanie swych założeń poprzez malarstwo i pisanie. Przedestylowany język pop-artu był dla Zielińskiego doskonałym środkiem, by wdrażać swój wyjątkowy styl oparty na zabawnych i ciętych komentarzach dotyczących dylematów epoki. Podczas gdy pop -art na Zachodzie przede wszystkim zajmował się kulturą konsumpcyjną i mass mediami, wersja Zielińskiego zgłębiała bardziej surowy zestaw problemów politycznych. Stosowane przez Zielińskiego na płótnach celowe upraszczanie i poleganie na wystylizowanych symbolach funkcjonowało w bezpośredniej opozycji do polskiej narodowej doktryny socrealizmu. Przywłaszczając znajomą ikonografię komunistycznych plakatów propagandowych, Zieliński zmienił moc ograniczonej składni wizualnej w krytykę społeczną. Aby podkreślić swój sprzeciw jeszcze mocniej, Zieliński nazwał siebie „Jurry – Polska B”, odnosząc się do historycznego, politycznego i kulturalnego podziału pomiędzy faworyzowanym przez naród, lepiej rozwiniętym i mocnym zachodem (Polska A) a ekonomicznie i społecznie uciskanym wschodem kraju (Polska B). Choć Zieliński z pewnością był świadom konwencji amerykańskiego pop-artu (w swoich pismach Neo-Neo-Neo cytował wpływy eklektycznej grupy zachodnich artystów, od de Chirico i George'a Segala do Francisa Bacona i Martiala Rayssea), używał znajomych symboli tego ruchu (usta, ptaki i inne uproszczone symbole) inaczej niż John Pasche, Andy Warhol czy Tom Wesselman. W obrazach Zielińskiego usta zawsze oferują podwójne znaczenie, przekazując nie tylko krzykliwe propozycje, ale także krytykę obłudy i nowomowy » 497-MAKIETA 2 26-51.indd 45

Gorący

24/09/2013 16:39:43


046

CAFÉ COOLTURA Wydarzenia

Co Polakom w duszy gra?

Prawo puszczy

prezentowanej przez rząd komunistyczny. Czasem groteskowe, czasem humorystyczne, ale zawsze bogate w znaczenia obrazy Zielińskiego wykraczają ponad jednoznaczne interpretacje, odnosząc się jednocześnie do hedonistycznego i ascetycznego dualizmu, do przyjemności i protestu. Poprzez ograniczenie swojej symboliki do znaków nacechowanych historycznymi i społecznymi skojarzeniami Zieliński sugeruje, że znaczenie może zostać zmienione poprzez kontekst i intencje. Wystawa jest organizowana we współpracy z Galerią Zderzak z Krakowa oraz z wdową po artyście Wiesławą Zielińską i zawiera prace z kolekcji galerii Zachęta i Fundacji Polskiej Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Wystawa została zorganizowana ze względu na sukces, który odniosła prezentacja trzech obrazów artysty w kwietniu 2013 w galerii Oko w East Village w Nowym Jorku. Oko to galeria założona przez Alison Gingeras we współpracy z galerią Luxembourg & Dayan w celu prowadzenia kuratorskich eksperymentów.

odkrywać podobieństwa i różnice pomiędzy klasycznymi i wczesnymi pracami amerykańskiego i angielskiego popu lat 60., z równoległymi ruchami poza anglosaksońskim światem, takimi jak neo-dada, realizm kapitalistyczny, arte povera, nouveau réalisme. Obraz „Jurry’ego” Zielińskiego będzie także częścią „Pop not Pop”.

Luxembourg & Dayan zaprezentuje na swoim stoisku podczas targów Frieze Masters wystawę pod tytułem „Pop not Pop” [Pop nie Pop]. Wystawa będzie

Galeria Luxembourg & Dayan London otwarta od wtorku do piątku w godzinach 11.00-16.00, w soboty w godzinach 12.00-16.00.

Frieze Masters

497-MAKIETA 2 26-51.indd 46

Luxembourg & Dayan

Powstała w 2009 r. galeria Luxembourg & Dayan prezentuje wystawy o profilu muzealnym. W swoich dwóch przestrzeniach wystawowych w Nowym Jorku i Londynie prezentuje prace nowoczesnych i współczesnych artystów. Od momentu otwarcia Luxembourg & Dayan zorganizowała liczne uznane przez krytyków wystawy: od historycznych badań artystów, takich jak Marcel Duchamp, Alberto Burri i Domenico Gnoli, do tematycznych wystaw, jak „Unpainted Paintings” oraz „Grisaille”. Ostanie wystawy w Londynie to „Arp is Art”, „Nouveau Réalisme”, „Rob Pruitt’s Autograph Collection” i „Pistoletto Politico”. «

Miłośników puszek i szklanek postanowiła wesprzeć Ambasada RP w Londynie. Już za tydzień w galerii POSK zobaczymy ich hobbystyczną twórczość. Dowiemy się, co gra w polskich duszach. Na co dzień pracują w reklamie, księgowości, na uczelniach czy w banku. Po godzinach biorą do ręki puszkę i szkło i… oddają się swojemu hobby. Puszka to w żargonie fotograficznym body aparatu, natomiast szklanki to obiektywy. Ich wspólna pasja sprawia, że pomimo różnych profesji zawsze znajdą temat do rozmowy, no i czas, aby w weekendowe popołudnie wspólnie wybrać się w plener. I tak już nieprzerwanie od trzech lat. Na początku października będzie można oglądać twórczość i fotograficzne umiejętności grupy F-stop, bo tak właśnie się nazwali. To już ich druga zbiorowa wystawa. „Co Polakom w duszy gra” – bo taki tytuł nosi wystawa, to zbiór indywidualnych interpretacji tematu, który na pierwszy rzut oka wydaje się oczywisty. Działający w ramach organizacji Polish Professionals in London, F-stop stale się rozrasta. Celem grupy jest doskonalenie warsztatu fotograficznego i wymiana inspiracji. Fotoentuzjaści realizują to poprzez regularne spotkania, wzajemną motywację, pracę nad fotograficznymi projektami z wystawami włącznie. Aby wspólnie motywować się do robienia zdjęć, grupa spotyka się każdego miesiąca na fotograficznych plenerach. Cyklicznie, każdy z członków podejmuje się przygotowania takiego spotkania, wybierając m.in. miejsce pleneru i fotograficzną tematykę przewodnią, jak fotografia uliczna, zdjęcia bez użycia wizjera (ukryta kamera), fotografia nocą, żabia perspektywa czy Londyn o świcie. Aktywność grupy oraz fakt, że F-stop jest częścią największej londyńskiej organizacji skupiającej młodą Polonię, zaowocowały wsparciem jej pracy przez Ambasadę RP w Londynie i przyznaniem środków finansowych na zorganizowanie wystawy. PPL skupia profesjonalistów odbiegających od utartych stereotypów Polaków i nasza wystawa obrazuje nasze „pozapracowe” pasje. Przez swoje fotografie chcemy pokazać, jak różni możemy być – mówi F-stopowicz Dominik Siedlecki, jeden z pomysłodawców projektu.

24/09/2013 16:39:44


047 Zakład produkujący:

SzkŁo, okna i drzwi z PLaSTikU, U, aLUMiniUM i drEwna Biuro i fabryka: Unit 43 A, Cumberland Business Park 17 Cumberland Avenue Park Royal, London, NW10 7RT najwyższa jakość • fachowa obsługa • profesjonalny montaż • 10 lat na rynku

okna, ganki drzwi

francuskie, przesuwne, harmonijkowe. Szklane dachy, ogrody zimowe. Szklane balustrady, przeszklenia biurowe.

drEwno aLUMiniUM koLorowE SzkŁo i LUSTra PrzESzkLEnia dachowE Wysokie upusty dla stałych klientów, budowlańców, stolarni, architektów. Darmowa wycena: FIKAT CERTY ancji gwar

t 10 la

497-MAKIETA 2 26-51.indd 47

0800 02 766 76 0208 96 397 01

info@perfectcrystal.co.uk

www.perfectcrystal.co.uk

24/09/2013 16:39:48


048

CAFÉ COOLTURA FOTOREPORTAŻ

Ognisko otwiera się… na młodych Po remoncie i reorganizacji ponownie została otwarta restauracja w Ognisku Polskim w Londynie. Lokal poprowadzi Jan Korybut Woroniecki, właściciel restauracji Baltic, a wcześniej Wódka. Tekst i zdjęcia: MARCIN URBAN

»

Nowy restaurator zapowiada zmianę charakteru tego miejsca. Dobiega końca remont, który przywróci pomieszczeniom dawny blask. Zmiany nastąpią również w programie wydarzeń kulturalnych. – Chciałbym zachęcić szczególnie młodych Polaków żyjących w Londynie do odwiedzania tego miejsca. Wielu z tych, którzy pracują w City, prowadzą własne firmy czy zajmują się sztuką, jeszcze tu nie było lub nie

497-MAKIETA 2 26-51.indd 48

chciało być – mówi Jan Korybut Woroniecki. Symbolem zmian jest wystawa prac młodych polskich projektantów, będąca częścią London Design Festival. Można ją oglądać w przestronnej sali na pierwszym piętrze. Takich wydarzeń ma być więcej. – Wcześniej było sporo muzyki klasycznej, Chopina i tego typu wydarzeń. Teraz zamierzamy promować sztukę współczesną tworzoną przez młodych ludzi. Będą filmy i spotkania z pisarzami – zapowiada Woroniecki. Restauracja specjalizuje się w potrawach kuchni wschodniej i centralnej Europy. Na jej tyłach znajduje się taras, a na piętrze przestronna sala, którą można wykorzystać do organizacji większych imprez. Na bankiety z okazji otwarcia lokalu zaproszono blisko 2 tysiące osób. « 24/09/2013 16:51:17


049

497-MAKIETA 2 26-51.indd 49

24/09/2013 16:40:34


050

CAFÉ COOLTURA wielka brytania

» Wicked tour

Kalendarz wydarzeń kulturalnych, cz.2 W nadchodzącym sezonie jesienno-zimowym brytyjskie galerie i teatry przygotowały wiele atrakcji. Oto lista najciekawszych propozycji.

Przedstawienia

» Sen nocy letniej (A Midsummer

»

7 września 2013 r. – 16 listopada 2013 r.

Dużo hałasu o nic (Much Ado About Nothing), Old Vic Theatre, Londyn, ANGLIA

7 września 2013 r. – 23 listopada 2013 r.

Night’s Dream), Noel Coward Theatre, Londyn, ANGLIA

Sheridan Smith („Legalna blondynka: musical”, serial „Gavin i Stacey”) oraz David Walliams („Mała Brytania”) wcielą się w role Tytanii i Spodka w powszechnie lubianej szekspirowskiej komedii „Sen nocy letniej”. To jedna z pięciu sztuk wyprodukowanych przez Michaela Grandage’a w 2013 r.

Musical „Wicked” odniósł ogromny sukces w londyńskim Apollo Victoria Theatre na West Endzie, gdzie obejrzało go ponad 5 mln widzów. Swoją trasę objazdową po Wielkiej Brytanii i Irlandii rozpocznie od występów w Palace Theatre w Manchesterze. „Wicked” to niesamowita opowieść o mało prawdopodobnej, ale głębokiej przyjaźni pomiędzy dwoma dziewczynami, które poznały się w szkole magii. Przygody w krainie Oz doprowadzą je do wypełnienia ich przeznaczenia jako „Dobrej Wróżki Glindy” i „Złej Czarownicy z Zachodu”.

Były dyrektor artystyczny szekspirowskiego The Globe Theatre, Mark Rylance, reżyseruje w The Old Vic sztukę „Dużo hałasu o nic” z Vanessą Redgrave i Jamesem Earlem Jonesem w rolach głównych. We wrześniu minie też dziesięć lat pracy Kevina Spacey jako dyrektora artystycznego The Old Vic.

» Wicked, Palace Theatre,

Deszczowa piosenka (Singin’ In The Rain), KRAJOWE TOURNEE

Manchester, ANGLIA

www.oldvictheatre.com

12 września 2013 r. – 16 listopada 2013 r.

9 listopada 2013 r. (Manchester) – 4 października 2014 r. (Southampton)

497-MAKIETA 3 52-79.indd 50

www.michaelgrandagecompany.com

www.WickedTour.co.uk

»

24/09/2013 13:38:30


051 „Deszczowa piosenka” z West Endu wyruszy w listopadzie na tournée po Wielkiej Brytanii, zaczynając 9 listopada od Opera House w Manchesterze. W okresie świątecznonoworocznym musical zostanie wystawiony w Wales Millennium Centre w Cardiff. www.singinintherain.co.uk

»

Henryk V (Henry V), Noel Coward Theatre, Londyn, ANGLIA

23 listopada 2013 r. – 15 lutego 2014 r. W wyreżyserowanej przez Michaela Grandage’a sztuce „Henryk V”, poświęconej państwu, wojnie i krajowi pogrążonemu w kryzysie, główną rolę zagra Jude Law. Aktor i reżyser kontynuują współpracę, którą rozpoczęli w 2009 r. od wystawienia „Hamleta”, a następnie nagrodzonej sztuki „Anna Christie”.

r. zostanie przyzna po raz 29., tym razem w DerryLondonderry – tegorocznym Brytyjskim Mieście Kultury. Po raz pierwszy uroczystość odbędzie się poza Anglią i po raz drugi – poza Tate. www.cityofculture2013.com/event/the-turner-prize

» Festiwal światła Lumiere (Lumiere Light Festival), Durham, ANGLIA

14 – 17 listopada 2013 r. Festiwal światła Lumiere wraca do Durham po sukcesach w 2009 i 2011 r. Artyści

» Setna rocznica urodzin Benjamina Brittena, hrabstwo Norfolk i Suffolk, ANGLIA

22 listopada 2013 r. Benjamin Britten, uważany za jednego z największych muzyków XX wieku, urodził się 22 listopada 1913 r. Wśród dzieł artysty można znaleźć opery, dzieła kameralne, a nawet muzykę dla dzieci. Setna rocznica jego urodzin zostanie uczczona ciekawymi występami, publikacjami, wystawami i innymi wydarzeniami. Przy organizacji

www.michaelgrandagecompany.com

»

Śpiąca królewna (Sleeping Beauty), Finsbury Park Theatre, Londyn, ANGLIA

11 grudnia 2013 r. – 19 stycznia 2014 r. Nowy Park Theatre w londyńskim Finsbury Park, położony zaledwie 15 minut od West Endu, otworzył swoje podwoje tego lata. Na koniec roku zaplanowana jest pantomima „Śpiąca Królewna”, napisana i wyreżyserowana przez dyrektora artystycznego teatru Jeza Bonda. Przedstawienie ma zapoczątkować tradycję corocznych pantomim. http://parktheatre.co.uk/whats-on/christmaspantomime

Festiwale i inne wydarzenia » The Hydro, Glasgow, SZKOCJA

» Deszczowa piosenka

Pierwsze wydarzenia zaplanowano na koniec września 2013 r. W tym roku w Glasgow zostanie otwarty nowy, charakterystyczny budynek zdolny do pomieszczenia 12 tys. osób. Co roku The Hydro będzie gościć około 140 imprez: od koncertów krajowych i światowych gwiazd muzyki po wydarzenia rozrywkowe i sportowe. Oczekuje się, że będzie to jedna z najpopularniejszych scen na świecie, obok tak znanych miejsc jak Madison Square Garden w Nowym Jorku i O2 w Londynie. www.thehydro.com

»

Nagroda Turnera (The Turner Prize), miasto Derry-Londonderry, IRLANDIA PÓŁNOCNA

23 października 2013 r. – 5 stycznia 2014 r. Nagroda Turnera to najważniejsza brytyjska nagroda dla twórców sztuki współczesnej. W 2013

497-MAKIETA 3 52-79.indd 51

(Singin’ In The Rain)

przygotują widowiskowe instalacje i dzieła sztuki, w których światło gra główną rolę. Dotychczas można było podziwiać m.in. iluminację wodospadu na rzece Wear oraz ognisty ogród wewnątrz katedry w Durham.

uroczystości współpracują ze sobą muzyczne instytucje z hrabstw Norfolk i Suffolk.

www.lumiere-festival.com

» Festiwal światła Lumiere (Lumiere

» EFG London Jazz Festival, The

Barbican, Londyn, ANGLIA

15 – 24 listopada 2013 r.

www.britten100.org, www.aldeburgh.co.uk/ britten

Light Festival), miasto DerryLondonderry, IRLANDIA PÓŁNOCNA

28 listopada 2013 r. – 1 grudnia 2013 r.

Ośrodek artystyczny The Barbican będzie gościł London Jazz Festival. Wydarzenie zainauguruje nocna gala Jazz Voice. W tym roku będzie można posłuchać nowych wokalistów oraz czterdziestoosobowej orkiestry. Występy nawiążą do rocznic i ważnych momentów z minionych dekad.

W nocy artyści, projektanci oświetleniowi i lokalna społeczność nadadzą miastu DerryLondonderry magiczny wygląd zimowy. Wszystko za pomocą różnokolorowego światła rzucanego na budynki, ulice i mosty miasta. Festiwal stanowi część programu „Brytyjskie Miasto Kultury”.

www.londonjazzfestival.org.uk

www.cityofculture2013.com/event/lumiere

24/09/2013 13:38:31


052

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

Raindance Film Festival Raindance jest jednym z najważniejszych europejskich festiwali prezentujących produkcje niezależnych twórców. Organizatorzy wyznaczyli w tym roku specjalne miejsce dla polskich produkcji. Do 06.10. Vue Piccadilly (Apollo), 19 Lower Regent Street, Londyn, SW1Y 4LR. Stacja: Piccadilly. www.raindance.org W programie imprezy jest 300 projekcji i 40 wydarzeń towarzyszących, w tym COOLTUR spotkań z twórcami. W sekcji polskiej POLECA A znalazło się 6 produkcji. Wśród nich znajdują się: „Pokłosie” Władysława Pasikowskiego, „Dziewczyna z szafy” Bodo Koxa i „Miłość” Sławomira Fabickiego. W ramach festiwalu odbędzie się też przegląd najnowszego dorobku kinematografii włoskiej, bałkańskiej, hinduskiej, meksykańskiej i brytyjskiej.

wystawy » JOHN CARTER – BETWEEN DIMENSIONS Od 02.10. The Royal Academy of Arts, Burlington House Piccadilly, Londyn, W1J 0BD. Stacja: Green Park, Piccadilly Circus. Otwarte: wt.-pt. 10.00-16.00, sob.-niedz. 10.00-16.00. Wstęp: £3. www.royalacademy.org.uk

The Royal Academy of Arts prezentuje prace jednego z najbardziej uznanych brytyjskich malarzy abstrakcyjnych. Wystawa koncentruje się na pokazaniu procesu powstawania jego prac przez ekspozycję szkicowników, rysunków i makiet.

teatr »

Fot. Peter Abrahams, Lucid Plane

THE DROWNED MAN: A HOLLYWOOD FABLE

497-MAKIETA 3 52-79.indd 52

National Theatre, South Bank, Londyn, SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Przedstawienia: wt.czw. 19.00, pt.-niedz. 17.00, pt.-sob. 21.00. Bilety: od £39.50. www.nationaltheatre.org.uk Zainspirowany teatralnym przebojem „Woyzeck” Georga Büchnera musical „The Drowned Man” eksploruje ciemne strony marzeń o karierze w Hollywood. Fantazja zderza się tu z rzeczywistością i tworzy świat halucynacji.

24/09/2013 13:38:33


Fot. Materiały promocyjne

053

» Kadr z filmu „Dziewczyna z szafy” » THE EVENTS 9.10.-2.11. Young Vic, Young Vic, 66 The Cut, Waterloo, Londyn, SE1 8LZ. Stacja: Waterloo. Przedstawienia: pon.-niedz. 19.45, dodatkowo śr. i sob. 14.45. Bilety: od £10. www.youngvic.org

zbadania zjawisk irracjonalnych. Spektakl został nagrodzony na Festiwalu Fringe w Edynburgu.

kino » EMPEROR 4.10. Wojenny, USA. Reż. Peter Webber, wyst.: Tommy Lee Jones, Matthew Fox, Kaori Momoi. emperor-themovie.com Tuż po kapitulacji Japonii generał Bonner Fellers dostaje zadanie przeprowadzenia śledztwa i ustalenia, czy cesarz Hirohito może być sądzony za zbrodnie wojenne.

»

THE LONDON SPANISH FILM FESTIVAL 2013

Do 09.10. Auditorium & Institut Français, Ciné Lumière. 17 Queensberry Place, South Kensington, Londyn, SW7 2DT. Stacja: South Kensington, Gloucester Rd. Najnowsza sztuka Davida Greiga o tragedii, obsesji i destruktywnym dążeniu człowieka do

497-MAKIETA 3 52-79.indd 53

Przegląd najważniejszych produkcji hiszpańskiej kinematografii z ostatniego

24/09/2013 13:38:34


054

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA Fot. Christie Goodwin

roku. Projekcjom towarzyszą spotkania z twórcami.

» LONDON FILM FESTIVAL 9-20.10. Londyn, bfi.org.uk/lff W programie festiwalu znalazło się ponad 300 filmów krótko- i pełnometrażowych z całego świata, w tym 8 z Polski. Zobaczymy m.in. „Papuszę” Joanny KosKrauze i Krzysztofa Krauze oraz „Płynące wieżowce” Tomasza Wasilewskiego. Pokaz będzie też mieć „Wałęsa. Człowiek z nadziei”. Festiwal otworzy europejska premiera filmu Paula Greengrassa „Captain Phillips” opartego na autentycznej historii porwania statku przez somalijskich piratów. Występujący w nim Tom Hanks będzie jedną z gwiazd imprezy.

»

PRZEGLĄD EUROPEJSKIEGO FESTIWALU FILMOWEGO „INTEGRACJA TY I JA”

12.10. Godz. 12.00. Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny, 238-246 King Street, Hammersmith, Londyn, W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Wstęp wolny. Rezerwacja miejsc: m.urban@integracjatyija.pl www.integracjatyija.pl Po raz pierwszy w Londynie zostaną zaprezentowane filmy z odbywającego się od 10 lat w Koszalinie festiwalu poświęconego osobom niepełnosprawnym. Nagradzane są na nim powstające na całym świecie filmy poruszające temat problemów i integracji społecznej osób z różnymi niepełnosprawnościami.

koncerty » PRL LIVE MUSIC 16.11. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn, W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £25 prllivemusic.co.uk Perfect, Liber, Natalia Szroeder, Mateusz Mijal, Rafał Brzozowski i finaliści konkursu „Emigranci mają talent 2013” w jednym miejscu. To będzie największe polskie muzyczne wydarzenie tego roku w Londynie.

» Katie Melua » KATIE MELUA

» DEEP PURPLE

02.10. Godz. 19.00. Roundhouse, Chalk Farm Road, Londyn, NW1 8EH. Stacja: Chalk Farm. Bilety: od £37.50.

16 i 17.10. Godz. 19.00. Roundhouse, Chalk Farm Road, Londyn, NW1 8EH. Stacja: Chalk Farm. Bilety: od £35.

» BARRY GIBB

» ELLIE GOULDING

03.10. Godz. 18.00. O2 Arena, Peninsula Square, Londyn, SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £55.

16.10. Godz. 19.00. Hammersmith Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH, London. Stacja: Hammersmith. Bilety: od £22.50.

» JAY-Z 10, 11, 12 i 14.10. Godz. 18.30. O2 Arena, Peninsula Square, Londyn, SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40.

» ALISON MOYET 15.10. Godz. 19.30. Royal Festival Hall, Belvedere Road, Southbank, Londyn, SE1 8XX. Stacja: Waterloo. Bilety: od £25.

497-MAKIETA 3 52-79.indd 54

inne » SALON LITERACKI 29.09. Godz. 15.45. Ognisko Polskie, 55 Exhibition Road, Londyn, SW7 2PN. Stacja: South Kensington. Wstęp: £30. Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie zaprasza na spotkanie z pisarką Barbarą Wachowicz,

24/09/2013 13:38:36


055 którą usłyszymy w opowieści o Henryku Sienkiewiczu. Ponadto wystąpią: Sławomir Blatton – przy sztaludze i w rozmowie, Tomasz Mielcarek – debiutujący poeta, Agnieszka Kozłowska – w repertuarze operowym i Lizzy Taylor – w układzie baletu klasycznego.

w POSK-u » JAZZ CAFE POSK – MARTIN SPEAKE TRIO

» ANDRZEJ GRABOWSKI SHOW 19.10. Godz. 17.30, 20.00. Bilety: od £19. Występy tego aktora zawsze kończą się wielkim śmiechem publiczności. Do tej pory Andrzej Grabowski bawił widzów telewizyjnego sitcomu „Świat według Kiepskich”, gdzie wykreował postać Ferdka Kiepskiego. Na dwa przedstawienia aktora zaprasza Little Stage.

28.09. Godz.21.00. Bilety: £6. Oryginalne trio (Martin Speake – saksofon, Mike Otram – gitara i Jeff Williams – perkusja) zaprezentuje muzykę ze swego najnowszego albumu „Always a First Time”, który wzbudził duże zainteresowanie w muzycznym świecie jazzowym ze względu na interesujące połączenie pozornie odległych od siebie gatunków muzycznych, takich jak ballady i standardy jazzowe, improwizacja, minimalizm, motywy arabskie, heavy metal czy muzyka taneczna. Wszyscy trzej muzycy to elita brytyjskiej sceny jazzowej.

» BROOKS BLUES BAR: RAG MAMA RAG 05.10. Godz. 21.00. Bilety: £8. Zespół Rag Mama Rag dzięki ciężkiej i konsekwentnej pracy zbudował sobie reputację wiodącej europejskiej grupy Country Blues. Wykorzystując szeroką gamę instrumentów (gitary akustyczne, gitary hawajskie, ukulele, harmonijka ustna, tarka i instrumenty perkusyjne), zespół gra bardzo akustyczny blues oparty na mocnym rytmie.

»

w Klubie Orła Białego »

DYSKOTEKA NA BALHAM – „WEHIKUŁ CZASU”

28.09. i 12.10. Godz. 21.00-02.00. Wstęp: £5 Zaprasza DJ Lukas. Obowiązuje elegancki strój

»

TRANSMISJA MECZU Eliminacje MŚ 2014 Anglia – Polska

15.10. Godz. 19.45

» SPOTKANIE YACHT KLUB POLSKA 13.10. Godz. 16.30-18.30

» SPOTKANIE KLUBU FILATELISTÓW 20.10. Godz. 15.00-18.00

GALERIA POSK

13-25.10. AUTOPORTRET – Zrzeszenie Polskich Artystów Plastyków w Wielkiej Brytanii

» ZAJĘCIA STAŁE

26.10-08.11. TECHNIKA MIESZANA „LITTLE EXPERIMENT”

Poniedziałki 18.30-19.30 Boksowanie przy muzyce 19.30-22.30 Line Dancing 20.00-22.00 Salsa Cubana

» WIDEO – HERBATKA: „OBŁAWA”

Wtorki 18.30-19.30 Yoga dla wszystkich

02.10. Godz. 14.00. Wstęp: £5 Dramat wojenny (2012) w reżyserii Marcina Krzyształowicza. Ukazuje prawdziwe oblicze okupacji z perspektywy partyzanta, który zmaga się nie tylko z Niemcami, ale także ze zdrajcami w polskich szeregach. Obsada: Wojciech Skibiński, Marcin Dorociński, Andrzej Mastalerz.

» DNA ARTIST BAR 06.10. Godz. 17.30. Wstęp na wieczór – £8 lub na jeden koncert – £6. Rezerwacja miejsc: dna.artist.bar@gmail.com Wieczór składający się z dwóch koncertowych części w wykonaniu grupy DNA Artist Bar we współpracy z Leszek Kulaszewicz Quartet i Anitą Łazińską.

497-MAKIETA 3 52-79.indd 55

Środy 11.30-13.30 Gimnastyka przy muzyce dla seniorów 19.30-20.30 Zumba po polsku Czwartki 16.30-20.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Piątki 16.30-19.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz 19.30-20.30 Zumba po polsku Soboty 9.00-15.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Niedziele 12.00-20.00 Kulinarne podróże przez centralną Polskę w klubowej restauracji

24/09/2013 13:38:36


056 Partytura na ciało i ruch CAFÉ COOLTURA Galerie

Podczas gdy galeria główna Wellcome Collection przechodzi renowację, kuratorzy muzeum wykorzystali ten czas oraz dodatkowe miejsce wystawowe na pierwszym piętrze na zmontowanie fascynującej wystawy, będącej preludium do nowego show pt. „Atomos” uznanego choreografa Wayne’a McGregora w teatrze Sadler’s Wells.

497-MAKIETA 3 52-79.indd 56

Łukasz Marczewski

»

McGregor znany jest z wykorzystania w swoich produkcjach najnowszych technologii, które umiejętnie łączy z tańcem, filmem, muzyką i sztuką wizualną. Do swoich projektów badających różne aspekty kreatywności we współczesnym tańcu zaprosił naukowców. Najnowsza ekspozycja Wellcome daje nam możliwość przyjrzenia się bliżej temu interdyscyplinarnemu badaniu i jego wpływowi na studio prób, jak również samemu procesowi choreografii oraz temu, jak umysł, ciało i ruch oddziałują wzajemnie na siebie w każdym z nas. Punktem przełomowym w karierze McGregora było otwarcie Inter Communication Centre w Tokio w 1997 r. Odkrył wówczas, że dwoje ludzi z mózgami podłączonymi do skanerów jest w stanie uaktywnić samochód-zabawkę, przypadkowo myśląc o tym samym numerze. Eksperyment ten był lontem zapalnym dla jego fascynacji możliwościami ludzkiego umysłu, ciała i środowiska. Kilka lat później choreograf zajął się studiowaniem serca z biologicznego, medycznego i mechanicznego punktu widzenia. Można tu od razu spostrzec brak jakiejkolwiek wzmianki o uczuciach i emocjach – moim zdaniem kluczowych elementach każdego tańca, zdecydowanie przewyższających te mechaniczne. McGregor woli jednak analityczne podejście, wykluczające rzeczy niepoliczalne. Z pomocą naukowców, jak choćby psychologa Phila Barnarda, kontynuował badania nad relacjami między ciałem i umysłem. Zgłębienie tej tajemnicy będzie szczególnie przydatne, jeśli twoją pracą jest zachęcenie tancerzy do zrezygnowania z wyćwiczonych przez lata niemal do perfekcji ruchów i układów na rzecz ich innowacyjnych odpowiedników. Podczas prób do spektaklu „Atomos”, który będzie można obejrzeć

w październiku w teatrze Sadler’s Wells, tancerze zaopatrzeni w okulary 3D podłączeni są ekranu zwanego „Becoming”, a specjalne oprogramowanie analizuje i przedstawia ich ruchy w formie linearnego diagramu w trzech wymiarach. Odwiedzający wystawę mogą również przywdziać okulary, jakkolwiek trudno mi było pojąć, jak ten program może przyczynić się do poprawy sekwencji ruchu. Dla McGregora, który wydaje się namiętnym i entuzjastycznym mówcą, studio taneczne jest laboratorium. Według mnie samo ciało i miejsce nie wystarczą, a ruch staje się interesujący tylko wtedy, gdy wyjawia intencje bądź komunikuje uczucia. Występy i próby, które można tutaj obejrzeć na kilku filmach, na pewno ukazują inteligencję stojącą za choreografią McGregora, ale mimo błyskotliwej techniki energetyczny ruch pozbawiony emocji tworzy dla mnie raczej sterylny taniec. Wiara, że jesteśmy w stanie zmierzyć i kontrolować coś tak przewrotnego i nieuchwytnego jak nasz umysł czy kreatywność, jest niezwykle kusząca, jednak moim zdaniem ekspozycja ta powinna być raczej ostrzeżeniem, by nie igrać z czymś, czego dokładnie nie znamy. « Thinking with the body: Mind and movement in the work of Wayne McGregor Wellcome Collection, 183 Euston Road London NW1 2BE Wystawa otwarta do 27 października. Galeria czynna codziennie 10-18, w czwartki do 22. Wstęp bezpłatny.

24/09/2013 13:38:37


057

497-MAKIETA 3 52-79.indd 57

24/09/2013 13:38:41


058 Niepełnosprawni na pierwszym planie CAFÉ COOLTURA film

Fot. Wojtek Szwej

Po raz pierwszy w Londynie zostaną zaprezentowane wybrane filmy z odbywającego się w Polsce Europejskiego Festiwalu Filmowego „Integracja Ty i Ja”. Pofestiwalowy przegląd odbędzie się 12 października w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym.

Andrzej Fidyk wręcza nagrody laureatom tegorocznego festiwalu

»

Organizowany w Koszalinie Europejski Festiwal Filmowy „Integracja Ty i Ja” jest największą imprezą filmową na Starym Kontynencie poświęconą osobom niepełnosprawnym. Prezentowane są na nim filmy fabularne i dokumentalne poruszające problematykę niepełnosprawności i integracji społecznej oraz produkcje tworzone przez osoby niepełnosprawne. Mimo pojawiającego się w nazwie słowa „europejski” do konkursów kwalifikowane są produkcje powstające na całym świecie. Wśród laureatów są m.in.: „W stronę morza”, „Motyl i skafander”, „Nietykalni”, „Hasta la vista”. W tym roku jury, w którym zasiadali m.in. Wojciech Malajkat i Andrzej Fidyk, przyznało główną nagrodę w konkursie fabuł filmowi „Dziewczyna z szafy”. Opowiedziana przez Bodo Koksa historia przyjaźni trójki samotników zdobyła również nagrodę publiczności. Festiwal odbył się po raz 10., w dniach 4-7 września. Z okazji jubileuszu impreza po raz pierwszy przekracza granice kraju. Pofestiwalowe przeglądy odbędą się w Lon497-MAKIETA 3 52-79.indd 58

dynie i Parlamencie Europejskim w Brukseli. Pokaz w londyńskim POSK-u otworzy gość specjalny – Kevin Steward, jeden z wybrańców, który dostąpił zaszczytu niesienia pochodni z ogniem olimpijskim przed igrzyskami w Londynie. Kevin porusza się na wózku, ale mimo to jest aktywnym wolontariuszem. Odwiedza londyńskie szkoły i na własnym przykładzie pokazuje młodzieży, z jakimi barierami wiąże się niepełnosprawność i jak można je pokonać. Po tym wyjątkowym wstępie zostanie zaprezentowana relacja z festiwalowych wydarzeń w Polsce, a następnie festiwalowe filmy. Wśród nich „Prawo do miłości” polskiej dokumentalistki Małgorzaty Frydrych. Historia miłości niemożliwej. Dariusz i Arleta poznali się przez internet. Ona, po dziecięcym porażeniu mózgowym, nie porusza się samodzielnie, ze światem porozumiewa się za pomocą komputera. On, samotny kierowca autobusu, rozgoryczony nieudanym życiem osobistym walczy o Arletę z ludźmi, z instytucjami i ze

stereotypami. Wszystko jest wielkie w ich związku. Szczęście, radość, ale przede wszystkim przeszkody, które muszą pokonywać. Cały czas próbują przekonać los, że zasługują na odrobinę przychylności. Ildikó Hámos-Sohlo pokaże w swoim filmie „Zakazać bomb” sytuację osób z Laosu, które ucierpiały w wyniku wybuchu bomb kasetowych. Teraz walczą o powszechny zakaz ich użycia. Z kolei Adam Palenta w „Życiu stylem dowolnym” przyjrzy się zawodnikom startującym w Mistrzostwach Świata Osób Niepełnosprawnych w pływaniu. Uczestnicy zawodów nie walczą z przeciwnikami, lecz z własnymi niedoskonałościami i ograniczeniami. Zawodnicy wspierają się, pokazując, że sport to nie tylko dążenie do zwycięstwa nad rywalami, ale przede wszystkim pokonywanie własnych słabości. Ciekawą pozycją będzie też „Gwiezdny pył”, którego reżyserem jest Serb Vladimir Perović. Film o chłopcu, który niczym mędrzec filozoficznie rozważa kwestie stworzenia życia i istnienia człowieka na ziemi. Obłożnie chory obserwuje życie z wyjątkowym spokojem i optymizmem. Po pokazie w Londynie filmy trafią do Brukseli. Dzięki wsparciu europosłanki Joanny Skrzydlewskiej w listopadzie podobny przegląd odbędzie się w Parlamencie Europejskim. Europejski Festiwal Filmowy „Integracja Ty i Ja” jest organizowany przez Koszalińskie Towarzystwo SpołecznoKulturalne oraz Koszalińską Bibliotekę Publiczną. « Przegląd filmów Europejskiego Festiwalu Filmowego Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny w Londynie. 12 października 2013, godz. 12.00-15.00. Rezerwacja miejsc: m.urban@integracjatyija.pl. Wstęp wolny.

24/09/2013 13:38:42


059

497-MAKIETA 3 52-79.indd 59

24/09/2013 13:38:45


060

CAFÉ COOLTURA londyn znany i nieznany

Park w cieniu „Trzech mostów” Three Bridges w Southall to miejsce wyjątkowe. W jednym punkcie krzyżują się tory, kanał dla barek rzecznych i droga. Teraz powstała tam jeszcze jedna atrakcja – kieszonkowy park. Jeden ze stu, jakie pojawią się w Londynie. Ich budowę wspiera stołeczny ratusz. Tekst i zdjęcia Marcin Urban

»

Three Bridges to karkołomne skrzyżowanie tras trzech różnych środków transportu. Zaprojektował je Isambard Kingdom Brunel – ceniony brytyjski architekt. Najciekawszym jego elementem jest znajdujący się na pierwszym poziomie most,

a ściślej rzecz biorąc – wypełniona wodą rynna dla barek. Pod nią usytuowano tory, a nad wszystkim góruje most drogowy. Przylegający do tego widowiskowego dzieła architektonicznego skwer przez lata leżał odłogiem. Porośnięty chwastami i zaśmiecony teren na brzegu rzeki Brent stanowił wstydliwe tło dla przepływających barek i spacerujących po drugiej stronie ludzi. 497-MAKIETA 3 52-79.indd 60

W 2009 r. mieszkańcy okolicznych domów poprosili Urząd Dzielnicy Ealing o stworzenie tu miejsca, które będzie sprzyjać rekreacji, a jednocześnie podkreśli wyjątkową lokalizację w cieniu trzech mostów. – Mieszkańcy bardzo mocno zabiegali o to, by stworzyć tu miejsce, w którym będzie można wypoczywać, rozkoszując się widokiem rzeki i trzech mostów – mówi Jane Anderson, architektka krajobrazu w Ealing Council, która podjęła, jak się okazało, udaną próbę zaaranżowania terenu. Realizacja jej projektu zakończyła się przed kilkoma tygodniami i już w te wakacje mieszkańcy mogli wypoczywać w cieniu mostów. W połowie września, podczas rodzinnego festynu park został oficjalnie oddany do użytku. – Wygląda teraz lepiej. To będzie dobre miejsce dla dzieci. Jest blisko mojego domu. Przyjemnie będzie tu przyjść latem i spędzić czas przy dobrej pogodzie – powiedziała Xamila, która mieszka w Southall. Podczas otwarcia pogoda niestety nie dopisała, ale mimo to znaleźli się chętni do zabaw przygotowanych dla najmłodszych, wysłuchania historii trzech mostów i spaceru wzdłuż rzeki

z przewodnikiem. Lokalne organizacje pozarządowe chcą organizować tu lekcje historii i inne wydarzenia edukacyjne.

– Wokół jest dużo śladów lokalnej historii. Idąc wzdłuż kanału, oprócz mostów Brunela można podziwiać Hanwell Asylum, wybudowany w 1831 r., oraz liczne zabytkowe śluzy – mówi Mary Hall z Hanwell and Canals Conservation Areas Advice. Park Three Bridges to jeden z tak zwanych kieszonkowych parków. W sumie w Londynie ma ich powstać 100. Budowę wspiera finansowo stołeczny ratusz. Burmistrz zachęca mieszkańców, by zamieniali nieużytkowane i zaniedbane tereny w oazy zieleni, takie jak ta przy trzech mostach. « 24/09/2013 13:38:52


061

WHY NOT VOLUNTEER AS A TRANSLATOR? SPEAKERS OF EASTERN EUROPEAN LANGUAGES NEEDED. Do you speak Lithuanian, Polish, Russian? A new exciting volunteer opportunity in Southend helping ex-offenders re-integrate back into the community. Would you like to... add to your CV? try something different? make new friends? Contact Emily for more details 01702 356 060

497-MAKIETA 3 52-79.indd 61

24/09/2013 13:38:55


062

CAFÉ COOLTURA polskie radio londyn

wiadomości muzyczne

N LOZ GNR Z DBO RYCH

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

GR E O

ZAPRASZA

AL

T

TOP 20

OAR R K a t y Pe r r y

Nowa płyta Slums Attack

»

„20/20 Evergreen” to unikatowa kompilacja 40 utworów zamieszczonych na dwóch krążkach. Album został wydany z okazji obchodów 20. urodzin ekipy Slums Attack. Peja i Decks podjęli się niełatwego zadania wyselekcjonowania zarazem najbardziej wartościowych, rozpoznawalnych i przełomowych w ich karierze utworów w oparciu o 10 studyj-

Harmonogram koncertowy na najbliższe tygodnie Kult – 28 września, The Forum Hemp Gru – 5 października, The Rythm Factory Hey – 20 października, klub Scala Bednarek – 20 października, klub Cargo OSTR i Hades – 2 listopada, The Rythm Factory Perfect – 16 listopada, The Sheperd’s Bush Empire Grubson i Bob One – 22 listopada, klub Cargo Patrycja Markowska – 24 listopada, O2 Academy

497-MAKIETA 3 52-79.indd 62

nych albumów, z pominięciem solowych produkcji, nagrań life i płyty „Fturując” z 2006 r. Na tej przekrojowej produkcji usłyszymy utwory, z którymi dorastali fani SLU, rokrocznie poszerzając grono stałych odbiorców. „20/20 Evergreen” to pierwsza i jedyna jak dotąd autoryzowana płyta SLU spod znaku „Greatest Hits”. «

Płyta Jahbestin

„Dziki wjazd” to album z pogranicza reggae i hip-hopu. Znajdują się na nim utwory przepełnione pozytywną energią i dobrą zabawą. Artyści, których usłyszymy, to Bas Tajpan, Arczi, SHOOM (Żoołv, Greem), Trakmajster, Dainjah Rus (Jamaica/Chicago), Kamil P.R.J..., Tomash, Wirus GKI, DJ Żusto%, DJ Jaroz, DJ Suchy, N.Kick. Album już w sprzedaży.

P P L A US E A La d y G a g a UR N B E l l i e G o ul d i n g E O W N T H E NI G H T W The Wa n t e d E C A N’ T S T O P W Mi l e y C y r u s L A T L I NE F Mu t y a K e i s ha S i o bhan I S C O L O VE D The S a t u r d a y s S I Ę Ż NI C Z K A K Sylwia Grzeszczak A D E I N T H E US A M D e m i Lo v a t o

J UL I E T La w s o n

I S E E Y O U J ut t y R a n x UM M E R T I M E S A D N ESS S Lana Del Rey feat. Cedric Gervais

L A L A L A N a u g h t y B o y f e a t . S am S m ith L I F T E D Naughty Boy feat. Emeli Sandé

O L D O N W E ’ R E G O I N G HOME H D r a ke R UE L O VE T P! n k f e a t . Li l y Al l e n A MAŁY ŚWIAT Z R a f a ł B r z o z o w s ki

I T ’ S M Y P A R T Y Jessie J R E A S UR E T B r uno Ma r s MERICAN GIRL A B o nni e Mc ke e

24/09/2013 15:59:05


063

497-MAKIETA 3 52-79.indd 63

24/09/2013 16:39:11


064

CAFÉ COOLTURA GUEST ROOM + KSIĘGARNIA

Guest room UWAGA, CZYTELNICY! Jeśli jesteście twórczy i lubicie się dzielić swoją twórczością albo piszecie wiersze do szuflady, a chcielibyście pokazać je światu, to mamy dla Was rozwiązanie. Niniejszą stronę od teraz przeznaczamy tylko dla Was! Zrobiliście fajne zdjęcie? Napisaliście krótką historyjkę? Na tej stronie możecie zaprezentować swoje talenty. Swoje prace wysyłajcie na info@cooltura.co.uk, koniecznie z dopiskiem: „Guest Room”. Tomasz Guzik: Pełnia nad Tamizą, Brentford

REDAKCJA „COOLTURY”

Wiersze – Wiesław Janusz Mikulski

»

Autorem prezentowanych wierszy jest Wiesław Janusz Mikulski. Debiutował jako poeta 2 sierpnia 1992 r. na łamach „Zielonego Sztandaru”. Jest autorem oraz współautorem wielu pozycji wydawniczych. Żonie Ten cichy jesienny liść weź ode mnie i przytul ja też tak spadnę jak liść wichrem porwany błękitu

Ten cichy jesienny liść który włożyłaś do Biblii niech Ci jej miłość gra i niech Cię w sen uskrzydli A gdy go wyjmiesz z tych kart nie dozwól by się skruszył bo w nim me życie drga – niebieski odlot duszy…

*** Ty sny me osłoń, które drżą

497-MAKIETA 3 52-79.indd 64

jak płatki kwiatów gdy wieje wiatr Ty sny me otul dłonią swą gdy na nie spada ciszy grad Ty sny mi ukaż w nocy mgle kiedy nie widać srebra gwiazd gdy się zagubił świtu brzeg…

*** Powracam do Ciebie dotknieniem ust które wiatr ziemski wciąż chłodzi i ciszy kapie milczący plusk na świtu sennej łodzi Powracam do Ciebie

szelestem dnia co jak drzewo się łamie i spływa z niego rosa jak łza na Twoje – moje ramię

z cyklu „Krzyk wiatru” Panie oto stągwie które napełniłem tęsknotą pełno wokół chorych trędowatych sparaliżowanych ślepych przyjdź i dotknij uzdrów umarłych przywróć życiu oczyma wypełnionymi po brzegi miłością przywróć spokój naszym duszom gdy stopy Twoje rosimy łzami gdy wchodzimy na drzewa naszych osamotnień wypatrując Ciebie. «

24/09/2013 16:40:22


065

Czyta się Rodzina Wenclów. Układ Na drugą część trylogii Leny Najdeckiej musieliśmy czekać nieco dłużej, niż planowała autorka. Z niemal rocznym poślizgiem, ale jest. Właśnie wchodzi do księgarń kolejna część trzymającej w napięciu historii rodziny mecenasa Wencla. PIOTR DOBRONIAK

»

Przyznam się już na początku, że drugi tom trylogii „łyknąłem” w ciągu weekendu. W sumie dwa posiedzenia, bo od powieści Najdeckiej trudno się oderwać. Zwroty akcji, pięknie opisana atmosfera korporacyjno-nowobogacka. W tym wszystkim mieszają się gdzieś początkujący polscy hipsterzy z bogatych domów w stylu raperów nawijających o blokowiskach, ale mieszkający

497-MAKIETA 3 52-79.indd 65

w podwarszawskich dworkach wilanowskich. Gdzieś w tej historii przewijają się politycy i politykierzy. Naiwne miłostki. Wyrafinowani mężczyźni. Oszukane i zarazem nieobliczalne w swojej złości kobiety. Nieuczciwi współpracownicy, no i wszechobecny układ. To wszystko z okrasą pełnej palety uczuć i emocji. „Układ” ma wszystkie zalety dobrej powieści. Jest kryminałem. Trzymającym w napięciu thrillerem politycznym. Romansidłem obnażającym słabość kobiety w obliczu rodzącej się namiętności. Reportażem z historii opisywanych na pierwszych stronach wczorajszych gazet. Czytając „Układ”, można powiedzieć: „Zaraz! Przecież wiem, o co chodzi. Leciało o tym wczoraj w Wiadomościach”. Właśnie to urealnienie powoduje, że w głowie może wyświetlać się świetny, sensacyjny film. Poprzednia część kończyła się optymistycznie. Wspólnik mecenasa Wencla wpakował wspólną kancelarię w kłopoty, jednak Wencel na czas ogarnął sytuację i wydawało się, że zapanował nad kryzysem. Kolejna część przynosi jednak wiele niespodzianek. Nic nie jest takie, jakie się wydaje, albo jak powinno się wydawać, że będzie. Zarówno „źli”, jak i „dobrzy” mają swoje wzloty i upadki. Taki podział może wydawać się zbyt daleko posunięty, ponieważ osobiście do bohaterów powieści Leny

Najdeckiej żywię mieszane uczucia. Tam nikt nie jest świętym Franciszkiem. Co najwyżej niektórymi bohaterami targają tylko lepsze, bardziej szlachetne pobudki. Może właśnie dlatego ta opowieść tak się uwiarygadnia. W losach rodziny Wenclów oraz osób, które się przez jej życie przewijają, znajdziemy na pewno portret nas samych. Najdecka świetnie rozpracowała swoich bohaterów charakterologicznie. Sceny ze spotkania mecenasa Wencla z żoną, która odeszła, i targające nim uczucia to – wypisz, wymaluj – obraz tego, z czym sami się spotkaliśmy albo przynajmniej obserwowaliśmy u innych. Sytuacje korporacyjne, w które na własne życzenie wpakowuje się średni z braci Wenclów, nawet jeśli nie dotknęły nas w takim wymiarze i na takim szczeblu jak jego, to i tak nie są nam obce, jeśli przez chwilę przynajmniej pracowaliśmy w większym zespole. Z kolei wazeliniarstwo i koniunkturalizm mecenasa Wiśniaka to z jednej strony obraz „agenta Tomka”, a z drugiej „śliskiego” kolesia, który pojawia się niestety często w niejednej firmie. Są też lojalni współpracownicy, zawsze martwiące się matrony i zwyczajne życie „lansiarzy” spod Złotych Tarasów w Warszawie. Może niektórzy znają takie historie osobiście, może dla innych są one zupełnie obce. Jakkolwiek powinny się czytelnikom spodobać. Książka wchodzi właśnie do księgarń. « Więcej na:

wydawnictwoerica.pl

24/09/2013 16:39:50


497-MAKIETA 3 52-79.indd 66

24/09/2013 13:39:05


497-MAKIETA 3 52-79.indd 67

24/09/2013 13:39:07


068

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Osły na imieninach Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Zupełnie przypadkowo trafiłem kiedyś na imprezę rodzinną, gdzie główną bohaterką została kiełbasa salami. Otóż pojawiła się teza, że prawdziwa salami jest robiona z mięsa osła. Jako że po kilku głębszych każdy normalny Polak zostaje ekspertem w każdej dziedzinie, i tym razem pojawiło się dwóch takich, niestety o odmiennych stanowiskach. Dywagacje bynajmniej nie odbywały się na poziomie akademickim, efektem czego były pewne straty w zastawie stołowej i przedwczesne zakończenie imprezy. Temat salami wydał mi się interesujący, zważywszy na błędność tezy o jej oślim pochodzeniu. Salami jest znana od wieków. Popularna wśród ludzi prostych, dla

497-MAKIETA 3 52-79.indd 68

których stanowiła niezastąpione źródło protein. Dla rzymskich legionistów stanowiła suchy prowiant w podróżach po imperium. Musimy też pamiętać, że jeszcze sto lat temu lodówka była czymś z dziedziny science fiction. Surowe mięso ma swoją cierpliwość i w warunkach naturalnych psuje się prawie natychmiast. Ludzie wymyślili więc, że jak się je dobrze zasoli, to wytrzymuje dłużej. Tak powstała metoda konserwacji, której zawdzięczamy setki przysmaków, w tym wspomniane salami. Salami produkuje się z różnych rodzajów mięsa. Może nim byś wieprzowina, wołowina, gęsina, mięso z indyka lub nawet, tak jak w Japonii, mięso z rekina. Oczywiście również biedny osioł, a nawet koń może wylądować w salami. Wszystko zależy od regionu, w jakim jest produkowana, i od dostępności rodzaju mięsa. Regio-

nalność – to właśnie ona legła u podstaw tradycyjnej produkcji salami. Proces produkcji tego przysmaku jest nieco skomplikowany i, jak już wspomniałem, różnorodny – w zależności od rodzajów mięsa. Mielone mięso musi najpierw sfermentować. Współcześnie wspomaga się ten proces żywymi kulturami bakterii, ale przed wiekami rolę tę znakomicie pełniło wino. Po tym następuje proces pasteryzacji, czyli odkażania, a następnie suszy się salami do porządanej postaci. Do produkcji używa się często bakterii penicyliny, aby poprawić walory smakowe i bezpieczeństwo spożycia. Stąd na salami znaleźć możemy biały osad, który jest jadalny i nieszkodliwy. Oczywiście czynników wpływających na smak jest znacznie więcej. Obok rodzaju mięsa wymienić należy również dodane przyprawy, takie jak choćby chili lub

24/09/2013 16:31:51


069 papryka. Ważna jest grubość zmielenia mięsa, stopień wysuszenia, a nawet grubość flaka. Salami znaleźć możemy we wszystkich regionach świata, jednak najbardziej smakowite, moim zdaniem, są produkty z Włoch, Hiszpanii i Węgier. Włosi rozwinęli produkcję solonych wędlin dzięki „norcino” – rzeźnikom z Norci, wyspecjalizowanym w wieprzowinie. Od XII do XIV w. rozwój tego cechu zaprowadził ich na szczyty arystokracji zawodowej, głównie dzięki wstawiennictwu papieży. Od końca XVI w. uzyskiwali tytuł na uniwersytecie w Norci i sława ich była jeszcze większa. Nic więc dziwnego, że włoskie salami doprowadzone jest do perfekcji i nie ma sobie równych. Miękkie lub gotowane salami powinno być cienko krojone, żeby wydobyć najwięcej smaku i aromatu. Twarde lub suszone salami kroi się grubiej, powinno być nawet ukrojone tak grubo, aby plaster można było postawić na krawędzi. Każdy typ salami jest doskonałą przystawką,

497-MAKIETA 3 52-79.indd 69

a dzięki swemu wyrazistemu smakowi może być ono podawane samo. Dobre, twarde sery, takie jak pecorino, doskonale komponują się z mocno przyprawionym salami. Zielone jabłka i granaty lub świeża mozzarella świetnie uzupełniają bardziej miękki i delikatny smak takich typów, jak np. soppressata. Każdy rodzaj salami nada unikatowy, aromatyczny wymiar bazującym na pomidorach sosom do makaronów. Salami wyróżnia się także jako dodatek do pizzy lub farsz wielu włoskich dań. Jednakże tysiące podróżnych odwiedzających Włochy docenią salami także jako doskonałą wałówkę w trasie czy na biwaku. Salami z oślego mięsa produkuje się w limitowanych ilościach w prowincji Vicenza. Osły są specjalnie hodowane na salami, ale nie są jego jedynym składnikiem. Proporcje to 60% mięsa z osła i 40% wieprzowiny. Jak widzicie, spór był niepotrzebny, a prawda zawsze leży pośrodku. I tak w kłótni o salami z osła największymi osłami stali się jej uczestnicy. «

SAGHETTI Z SALAMI SKŁADNIKI 500 g makaronu spaghetti 2 łyżki oliwy 1 cebula 2 ząbki czosnku 150 g salami pokrojonego w paseczki

PRZYGOTOWANIE Rozgrzewamy oliwę na dużej patelni. Pokrojoną cebulę, czosnek i salami smażymy 5 minut, ciągle mieszając. Dodajemy paprykę i smażymy następne 5 minut. Dodajemy pomidory, wino i zagotowujemy pod przykryciem ok. 15 minut. Zdejmujemy przykrywkę i gotujemy jeszcze 15 minut, aż sos zgęstnieje. Do smaku dodajemy sól i pieprz. Przed końcem gotowania sosu gotujemy spaghetti al dente. Odcedzamy i wkładamy z powrotem do garnka. Mieszamy połowę sosu z makaronem i rozkładamy na talerze. Następnie polewamy resztą sosu i podajemy.

24/09/2013 16:32:02


070

497-MAKIETA 3 52-79.indd 70

24/09/2013 16:27:36


071

497-MAKIETA 3 52-79.indd 71

24/09/2013 16:27:47


072

CAFÉ COOLTURA zdrowie i uroda

497-MAKIETA 3 52-79.indd 72

24/09/2013 13:39:16


073

497-MAKIETA 3 52-79.indd 73

24/09/2013 13:39:18


074

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

32/6.,

$0 :52& $:

'(17<67$ '5 -2/$17$ 6,.256.$ Leczenie w ramach

(angielski narodowy fundusz zdrowia)

OFERUJEMY RÓWNIEŻ SERWIS PRYWATNY CENY USŁUG W RAMACH NHS

Badanie X-RAY, Scaling...........................................................................................................................£ 18.00 Wypełnienie, leczenie kanałowe, usuwanie zębów ............... £ 49.00 Leczenie protetyczne podstawowe korony, protezy ........... £ 214.00

HERRING DENTAL SURGERY

49 LEWISHAM WAY, NEW CROSS, LONDON SE14 6QD

t

497-MAKIETA 3 52-79.indd 74

24/09/2013 13:39:19


075

Czy kiedykolwiek cierpiałeś(aś) na: Bóle głowy, migreny, bóle kręgosłupa, bóle stawów, łokci, bioder&kolan, drętwienie kończyn, bóle reumatyczne, choroby reumatyczne, skurcze mięsni, nerwobóle, kontuzje sportowe i napięcia. Zrobimy pełną konsultację - w tym badanie neurologiczne, ortopedyczne i rdzenia kręgowego (pełna konsultacja, która zwykle kosztuje £145 lub więcej) za

£35

w tym jeżeli prześwietlenie jest wymagane pierwsze zdjęcie będzie ZA DARMO!

oferta upływa 30/11/2013

Jeśli występuje u ciebie którykolwiek z tych objawów, byłoby wskazane, aby umówić się na spotkanie z nami.

020 8371 0222

497-MAKIETA 3 52-79.indd 75

24/09/2013 15:09:41


076

O

D

W S

G

0

o

497-MAKIETA 3 52-79.indd 76

24/09/2013 13:39:23


PROMOCJA 077

OKNA TYPU SASH TYPU CASEMENT DRZWI FRONTOWE SKŁADANE PRZESUWNE OGRODOWE WITRYNY SKLEPOWE

ZA KAŻDE ZAM ÓWIONE OKNO LUB D RZWI OTRZYMASZ BILET NA KO NCERT EMIGRANCI MAJ Ą TALENT Z UDZIAŁEM ZESP OŁU PERFECT!

OKNA Energooszczędne okna i drzwi drewniane na wymiar

3 okna

= 3 bilety...

10 okien

= 10 biletów

DRZWI

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t office@greenmarkjoinery.co.uk

497-MAKIETA 3 52-79.indd 77

Registered Company

www.stolarnia.co.uk

PRODUKCJA W LONDYNIE

24/09/2013 13:39:25


Prowadzimy REKLAMA pełną obsługę:

KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO 078  Self-employed,

 Firm Limited,  VAT,  Lista plac/CIS

profesjonalne

biuro księgowe  rezydentura tymczasowa i stała  obywatelstwo brytyjskie  paszport brytyjski  paszport brytyjski dla dzieci urodzonych w UK

doradztwo

imigracyjne

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

497-MAKIETA 4 80-107.indd 78

P R Z Y S Ł Y Ę G

tłumaczenia

U M A T Ł C

Z

I

 przysięgłe  ekspresowe  specjalistyczne

0208 846 3606 Wszystkie usługi wykonujemy KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

24/09/2013 14:54:32


REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO

079



497-MAKIETA 4 80-107.indd 79

24/09/2013 14:54:34


080

REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / NAUKA / KURSY

Milner School of English + +

Lokalizacja na słynnym z tenisa Wimbledonie. Szybki dojazd pociagiem z centrum Londynu. Kursy ogólne jezyka angielskiego,

kursy przygotowujace do egzaminów: IELTS & WŽůŝƐŚ ƐƚƵĚĞŶƚƐ ƌĞĐĞŝǀĞ ϮϬй ĚŝƐĐŽƵŶƚ ŽĨĨ ƚƵŝƚŝŽŶ͊

20% rabatu

Cambridge , kurs angielskiego + nauka tenisa.

x Located in Wimbledon, famous for tennis. A short train ride from central London. na czesne Małe grupy, dobre dopasowanie w grupach pod x General English, IELTS & Cambridge exam preparation, English + Tennis Programme. narodowości. x dla Small Polskich classes and good nationality mix.względem Excellent value for money. Doskonała jakość w stosunku do ceny. x studentów! &Z weekly Pronunciation Class. &Z gym membership. x Accredited by British Council, English UK member, tygodniowe Highly Trusted Sponsor status, Darmowe lekcje wymowy. Cambridge ESOL Exam Preparation Centre. Darmowe członkostwo na siłowni.

info@milnerschool.co.uk Email: info@milnerschool.co.uk www.milnerschool.co.uk

Tel: 020 8545 0300

497-MAKIETA 4 80-107.indd 80

+ + +

Szkoła akredytowana przez British Council, członek English UK, status Highly Trusted Sponsor, Cambridge ESOL Exam Preparation Centre.

Web: www.milnerschool.co.uk Ph: 020 8545 0300

24/09/2013 14:54:36


REKLAMA NAUKA / PRACA / KURSY

497-MAKIETA 4 80-107.indd 81

081

24/09/2013 14:54:37


082

OGŁOSZENIA DROBNE

Jak zamieścić ogłoszenie domieszkania wynajęcia UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms 81616 Koszt ogłoszenia

£1

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

+ standardowa opłata operatora

Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL CL CL CL CL

0 1 mieszkania wynajmę 02 mieszkania szukam

03 praca dam 04 praca szukam 05 kupię

internet

CL CL CL CL

06 sprzedam 07 auto-moto 08 randka w ciemno 09 inne

www.cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU. Ogłoszenia zamieszczone w Coolturze pojawią się również na portalu elondyn.co.uk

Telefonicznie:

lub online:

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Warunki:

SMS:

81616 KOD: 01

Ramka do 15 słów

£25 + vat

Ramka do 25 słów

£30 + vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

> Acton Town pokoj na Acton

Town w mieszkaniu do wynajecia dla 1 lub 2 osob. rachunki wliczone w czynsz, oraz jest umowa najmu, czyli potwierdzenie adresu. tel 07984613766

> Acton, duza dwojka, pelne umeblowanie. Kuchnia / lazienka do podzialu. Rachunki + Internet + tvpl wchodza w cene + depozyt. Mob: 07963073123 > Bounds Green, Wood Green , Pokoje do wynajecia -ceny od £85 za tydzien +prad i gaz 07756340316, 07825459367 > Clapham South dwójka dla jednej osoby.90 tygdzień + 2 tygodnie depozyt, Clapham South 7minut. Tel 447440363241 > E16 3LR (10min do Prince Regent DLR);Jedynka(2,4mx4,3m) za 80/tydz.z podwójnym łóżkiem,szafą,szafką nocną,komodą; Dom 5pokojowy; Ogród; Internet 07809766810 pokoj dwojka (podwojne lóżko) w domu po remoncie dla jednej osoby tylko osoby ceniące pokoj i czystość £145 2 tyg depozytu dostep od 28/09 tel 07971763258

> East Ham jasny podwójny pokój do wynajęcia dla spokojnej niepalącej dziewczyny £75/tydzień (rach wliczone 3 min do stacji metra i centrum handlowego 02085522251 kontakt Anna > Edmonton Green przytulny pokoj dla jednej osoby na Edmonton Green 7 min. od stacji autobusow £ 80 tydz. rachunki wliczone. N9 7JA. Tel. 07961280975 Ania > Edmonton Green witam mam do wynajęcia 1 osobowy pokoj na Edmonton Green wifi i tv 100 funtow tyg. po. wie. inf. tel.07778868256 , > Edmonton Green witam mam do wynajęcia 1 osobowy pokoj na Edmonton Green wifi i tv 100 funtow tyg. po. wie. inf. tel.07778868256 , > Edmonton, N18 2HT,

mieszkanie 3bed, £1300/mies +

497-MAKIETA 4 80-107.indd 82

Szukasz mieszkania,domu lub pokoju do wynajęcia w północnym Londynie?

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Ealing Broadway bardzo duzy

ramkowe (usługi) 020 8846 3614 cooltura.co.uk

www.cooltura.co.uk

Agencja Nieruchomosci ETB PROPERTY SERVICES

020 7272 8615 075 2145 2860 077 1567 7401 Paulina / Aneta info@etbproperty.co.uk P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

w w w. e t b p r o p e r t y. c o . u k rachunki, 3pietro w wiezowcu, duze pokoje, osobny salon od zaraz. 02072728615, , 07825459367, 07756340316

> Edmonton, N9 9PH, 1bed z ogrodem, £825/mies + rachunki, parter, super kondycja, tylko dobre referencje. Bez benefitow. 02072728615, 07521452860, 07715677401 > Enfield Town wynajme studio flat na Enfield Town, ladne zadbane mieszkanie z prywatna lazienka i kuchnia, 175pw = 758pm. wszystkie rach. wliczone. 07791024581 > Enfield witam mam do wynajęcia mieszkanie 1 betroom flat czyste zadbane w pełni wyposażone na Enfield cena 200 funtów tygodniowo tel. 07570249158 , > Enfield, EN1 4HG, dom 3bed, £ 1325/mies + rachunki, przechdni living, duzy ogrod, plastikowe okna. 02072728615, 07756340316, 07825459367 > Enfield, EN3 5JX, 1 bed flat, £930/miesiac +energia. Podwojna sypialnia, salon, osobna kuchnia, lazienka. Dostepne od zaraz. 02072728615, 07756340316, 07825459367, > Enfield, EN3 7AJ, dom 4bed, £1350/mies, duze sypialnie, salon, duzy ogrod, lazienka z wanna, osobna toaleta, okna PCV, dobra lokalizacja. 02072728615, 07756340316, 07825459367 > Greenford Wynajmę 1-bed flat (na piętrze) na Greenford blisko stacji metra w czystym domu dla niepalącej , spokojnej pary. 200£ / tydz + rachunki, 2 tyg dep. tel.07940711800 > Hanwel l/ Ealing Jedynka do wynajęcia od 30.09.13 dla osoby pracującej, dbającej o czystość, 100

24/09/2013 15:14:25


OGŁOSZENIA DROBNE £ tyg / + 2 tyg / depozytu ( rachunki wliczone ) Dom 07784948417

> Hanwell / Ealing Jedynka do wynajecia od 30.09.13 dla osoby pracujacej, dbajacej o czystosc, 100 £ tyg / + 2 tyg / depozytu ( rachunki wliczone ) Dom 07784948417 Do wynajęcia 3 bed house Edmonton N18, 2 Bed Flat Arnos Grove, 2 Bed Palmers Green, Studio Flat na Turnpike Lane, 02088269988, 07956820810 Szukasz mieszkania najnowsze oferty na portalu www.elondyn. co.uk

> Jedno i dwuosobowy pokój do

wynajęcia w spokojnym domu z ogrodem. Szybki Internet. Północny Londyn N11 1PA. 077 8352 4096.

> Jedynka (2,4mx4,3m) za 80/ tydz. z podwójnym łóżkiem, szafą, szafką nocną, komodą; E16 3LR (10min do Prince Regent DLR); Dom 5 pokojowy; Ogród; Internet; 07809766810 > Kensington olympia podwójny pokój £160 za tydzień dla kulturalnych niepalących i pracujących osób lub osoby bdb warunki blisko transportu i sklepów 07599977857 > Ladny pokoj dla pary do

wynajecia od zaraz. Dobre polaczenie ze stacja Northolt. Cena-120£ tygodniowo + tydz. depozyt (rachunki i internet w cenie).Natalia 07926299807

> Manor House / Turnpike Lane.

Pokój dla pary w spokojnym domu z internetem i normalnymi ludźmi. 07984409016

> Muswell Hill Wynajmę 2 pokoje na Muswell Hill (N10) parze Bądź 2 osoba (mogą to byc 2 koleżanki lub 2 kolegów). Cena za pokój to £130. Mieszkanie jest b czyste 07838679356

panow bez nalogow. W domu 2 osoby. Pokoj dostępny od 28.09. Cena do uzgodn. tel 07702795715

> Pokoje do wynajęcia , dobre

warunki , druga strefa 07947609673

> Pokoje, dwojki- EN3 5JX Enfield

- £500 miesiecznie za pokoj + elektryka. Dwa pokoje w mieszkaniu 1 bed. Mieszkanie na 1 pietrze. - 02072728615, 07825459367, 07756340316,

> Romford . Wynajme dwojke dla pary F120 albo jednej osoby F90 w czystym i spokojnym domu . Tydz depozytu tel 07961074011 > Seven sisters Wynajme duza jedynke spokojnym domu z ogrodem, możliwość podłączenia internetu. tygodniowy depozyt. Dobre polaczenie z metrem, autobus 07533968808 > Stratford 3 bedroom house garaz podjazd ogrod Stratford Westfield pokoj dzienny kuchnia 3 sypialnie 2 tyg depozyt+ tyg zgory+ oplaty bez skladania housing benefit 07721435927, > Streatham Hill Pokój 2-osobowy, umeblowany do wynajęcia dla jednej osoby na Streatham Hill, 7min do stacji pociągów. £100 za tydzien + 2 tyg depozytu i rachunki do podziału. Tel. 07933301323 Dorota > Sudbury Town wynajme pokoj

jedynke doza podwojne lóżko Sudbury Town 07585633371 07901717743

> Tolworth Pokoj jedynka f80 dla

nie palacych Do wynajecia w cichym i spokojnym domu na Tolworth 07792380261

> Tottenham, N17 8DX-1 bed

flat-950/mies. (council i woda wliczone). Przechodni salon,podwojny pokoj. Dzielony ogrod. Od zaraz. Bez DSS;Bez housing. Od zaraz. 02072728615, 07756340316, 07825459367

> Wembley / South Kenton. 2-ka jako jedynka dla chlopaka w domu z ogrodem. Duzy living z kuchnia, darmowy parking,. 2 min. do stacji metra i overground. 07590753230

> Northolt / Greenford, pokoj dwojka dla spokojnego chłopaka bez nałogow w cichym domu z ogrodem. Internet, rachunki wliczone. tel.07821358132

> Wembley central. dwa duze pokoje do wynajecia, tylko dla par. 5 min od stacji metra. £130 za tydzien, rachunki wliczone. tel: Kico 07960770080

> Park Royal k/ Asdy. Duza

> Wembley central. dwa duze

dwojka w domu z ogrodem, dla

497-MAKIETA 4 80-107.indd 83

pokoje do wynajecia, tylko dla par.

5min od stacji metra. £130 za tydzien, rachunki wliczone. tel: Kico 07960770080

> West Ealing Duzy pokoj podwójny dla 1ej osoby do wynajęcia od 19 września . 7min do Ealing Broadway stacji. Dom czysty, z ogrodem i internetem.07538588173 > Wood Green, N22 5LY, pokoj

dwojka dla pary, £120/tydz. Rachunki wliczone. W domu jest lazienka, dwie toalety, duza kuchnia ,przeszklony salon,ogrod, drewniane podlogi07756340316, 07825459367

> Wood Green, N22 5QS, £80/ tyg. + gas i elec., pokoj dbl dla 1osoby, duzy dom z ogrodem -, 07756340316, 07825459367, 02072728615

praca

dam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 03

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Dam prace: Pilne! Obsuga klienta po Polsku, Hammersmith, wyksztalcenie min. srednie, CV na adres: inforekrutacjapl@gmail.com koniecznie z Ang. numerem kontaktowym. > Szukam fryzjerki stala praca wymagane doświadczenie i j. angielski. Lukasz 07966377198 , > Szukam kierowcy. Minimum 25

lat. Najlepiej okolice Brentford, Isleworth. Angielski i znajomosc Londynu i okolic. Brak punktow na prawie jazdy 02033970658

> Do sprzatania biura wieczory na Camden nw1 doświadczone odpowiedzialne osoby angielski podstawowy wymagany dobre warunki tel 07783939007 > Remonty domow. Szukam do pomocy w remontach domow w zachodnim Londynie - Hayes. Rozne prace w zaleznosci od umiejetnosci. Tel: 07841641503 > Dla potrzebujących dodatkowej

pracy lub na pełny etat. Dla kobiet i mężczyzn. Daniel Lewandowski Email: oriflame.gb@gmail.com Mobile phone: +44795077269

> Dla potrzebujących dodatkowej

pracy lub na pełny etat.Dla kobiet i mężczyzn. Daniel Lewandowski Email: oriflame.gb@gmail.com Mobile phone: +44795077269 ,

083

> Naprawiasz komputery, laptopy? Chciałbyś więcej klientów, reklamę w Google, Facebook, 1000 wyzytowek? 07894880855 01494529253 www.itmelon.com LGV 1/2/7.5t drivers urgently needed. Full time work. Immediate start. Excellent pay rates. All area’s. London, Essex, Hertfordshire, Suffolk, Kent. Call 02085072020 8am-5pm email recruitment@fts-group. net Kobiet i mężczyzn do pracy w ochronie, dostępne szkolenia zawodowe. Nie wymagamy NIN. Stawki £10/h-25/h zależnie od stanowiska. Tel: 020 8123 8322 Kom: 07825397161 www. symbiosec.co.uk/pl Restauracja na Hammersmith zatrudni Kelnera / Kelnerkę. Wymagana znajomość języka angielskiego. Tel 02087413225 Attractive Females Ages 16 to 28 To Hand Out Leaflets Flexible Hours - Pay £9.00 per hour tel. 07956449563 Cukiernia w zachodnim Londynie zatrudni doświadczonych cukierników. Prosimy o kontakt pod numerem 07809432768 Bogusław.

> Kelnera / kelnerki do meksykańskiej restauracji w Croydon. Cv na gumis82@ buziaczek.pl Praca glownie w wieczory i weekendy, > I\’m looking for carpenter and handyman. 07415389639 > London Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500

24/09/2013 15:14:31


084

OGŁOSZENIA DROBNE

Najnowsze

własne narzedzia i transport, dotrzymuje słowa, pracuje na szczudłach 07946462164 Piotr

na portalu elondyn.co.uk

> Witam, szukam pracy jako kierowca. posiadam tez duze doświadczenie budowlane, po angli jeżdżę od 4 lat, prawo jazdy full uk , bez pkt. pozdrawiam Tomek 07783936014

ogłoszenia Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

za dzien! 02031026757 info@ modelsvenue.com 45 King William Str EC4R 9AN,

> Full time or part time hairdresser

to work in salon in tooting 146 mitcham road tooting sw17 9nh telephone Vera at salon 0208 672 5619 mobile 07813484218

> Potrzebny hydraulik, stolarz, pomocnik, malarz, plastrarza i osobe z doswiadczeniem na dachy. Jezyk angielski podstawowy, dzwon pod nr 07956891182 > Dental Nurse/ Receptionist position Experience not necessary, for friendly and busy North London Dental Clinic. Must speak fluent English and Polish, very flexible working hours required. Please email your CV to annahouse@ btconnect.com. > Zatrudnie wykwalifikowana

krawcowa 07733547953 Acton

> Szukam pracownikow budowlanych z doswiadczeniem i referencjami tel 07922898235 > Zatrudnimy kierowcę w wieku 25-40 lat z okolic zachodniego Londynu. Mile widziane prawo jazdy kat C. Angielski w stopniu komunikatywnym. Kontakt 07411280934 > Zatrudnię programiste tel 07731399861 > Hairdresser required full or part time in Richmond area please call on 07712654433 ask for Joe > Zatrudnie krawcowa / krawca

07981882138

> Zatrudnię mechanika

samochodowego. Naprawa aut osobowych i dostawczych. Oczekujemy doświadczenia i konkretnej znajomości z zakresu mechaniki samochodowej , elektryki i elektroniki. Mile widziana komunikatywna znajomość języka.

497-MAKIETA 4 80-107.indd 84

> Witam, szukam pracy jako

kierowca. posiadam tez duze doswiadczenie budowlane, tutaj jeżdżę od 4 lat, prawo j. full uk, 0 pkt. pozdrawiam Tomek 07783936014 Hayes Prosimy tylko o konkretne oferty . Kontakt 07983431479.

> Kosmetyczka Tatuazysta Nowo otwarty salon urody na Acton Central 07883451143 > Brixton. Small company looking for polite, smart, reliable & experienced painters/decorators with reasonable English to work around south/central London call Nick on 07599961603

praca

szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 04

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Plastrarze duze doswiadcz, szukaja pracy, czysto tanio solidnie, własne narzedzia i transport, dotrzymuje słowa, pracuje na szczudłach 07946462164 Piotr > Hydraulika od A do Z szukam

pracy. Certyfikaty Gas Safe wystawiane osobiście. Marcin 07970469493 (jesli busy zostaw wiadomość) ,

> Elektryk - Hydraulik z 10 letnim

doświadczeniem w angielskiej firmie, Certyfikaty NICEIC i Gas Safety z własnymi narzędziami i vanem 07707717053

> Elektryk posiadający C&G 2382-100 certificate poszukuje pracy Bez nałogów z własnymi narzędziami i transportem cena / dniówki 07548879287 , > Pomocnik budowlany

poszukuje pracy, doświadczenie na budowach w UK , głównie dekoratorka, pomoc elektryka i inne prace budowlane. Pracowity, tel.07780203081

> Plastrarze szukaja pracy, czysto, tanio, solidnie! posiadamy

> Witam Jestem mamą 3letniego

chłopca, pedagogiem Mam doświadczenie w pracy z dziećmi Chętnie zaopiekuję się twoim dzieckiem (Londyn E7 i okolice + 447983174340

> Pracowity, energiczny, dyspozycyjny, uczciwy, ambitny. Bez nałogów. Szukam jakiejkolwiek pracy. Nie jest mi obca praca ciezka i niebezp. Łukasz 07588822230,

> Plastrarz solidny i konkretny szuka pracy na cene lub dniowki. Plastruje (na szczudlach) na wysoki standard. Tel. 07515103840 Daniel

sprzedam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 06

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Bilety w polskim sektorze na mecz Anglia-Polska na Wembley, 15 pazdz. Kilka sztuk do odebrania na Wood Green od reki. 110 funtów sztuka. Darek 07767937490 > Sprzedam bilet lotniczy Londyn(Stansted) - Rzeszow, wylot 05.10.13 o godz 16.10, cena £20 447523475676 > Rower \”Bros\” dla dziecka w wieku 5-8l.czerwony w bdb stanie. Przerzutki Shimano 07754030932

> Malarz dekorator szuka pracy kilku letnie doświadczenie w londynie wlasne narzedzia bez nalogow tel . 07508404771

> Namiot handlowy (3m/2m). idealny stan (uzyty kilka razy!). bordo. stelaz: aluminium. tel.07754030932,

> Tapeciarz 6 lat w zawodzie poszukuje pracy cena / dniowki wlasne narzedzia, referencje, gwarancja na wykonane prace tel 07889248061

> TomTom IQ Routes, najnowsza mapa calej Europy. Fotoradary w wersji Premium. Polskie glosy i menu. Dostepna rowniez wersja Truck 07910473675

> Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, power flush, central heating, ogrzewania podlogowe, certyfikaty. Tel. 07702267525

> Sprzedam meble uzywane ,szafy, komody, biurko, lodowke. Ealing tel.07984613766.

> Witam szukam pracy plytki, podlogi, lazienki, kuchnie, przybudowki, kompletnie, posiadam doswiadczenie vana i narzędzia 07938259920 pozdrawiam > Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym szukam pracy. pomogę przy awariach i problemach związanych z prądem. Tel.07883974669 > Elektryk podejmie prace, nawiaze wspolprace. Elektryka kompletna, usuwanie problemow, fuseboardy, 17th edition, certyfikat. Doswiadczenie w UK. Tel. 07731165690 > Elektryk szuka pracy tel.07745653264 > Budowlaniec szuka pracy. Lazienki i kuchnie od a do z plastrowanie, malowanie. Tel. 07515103840

> Sprzedam działkę 0,4568 hektara w Lubiaszów Nowy, gmina Wolbórz, blisko Zalewu Sulejowskiego tel. 0048 881664364 > Bilety na mecz Anglia-Polska w polskim sektorze z polskimi kibicami. Kilka sztuk do odebrania na stacji Wood Green od reki. 110 funtów szt. Darek 07767937490

auto-moto

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 07

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Ford Transit sprzedam Ford Transit 330swb - £3,700 gaz, ważne mot i tax, 72,000 mil, bagażnik, van safe, umywalka, kontakt 240v, rama do szkła, nowy cd 07795540898

24/09/2013 15:14:41


OGŁOSZENIA DROBNE + RÓŻNE / ZDROWIE > Suzuki Ignis 1,3 -2003r. benz,3 drzwi, 37000 mil MOT 12 m-cy, TAX 6 m-cy ,37tys. mil. Stan BDB 1100F. Chętnie zamiana na auto z rejestracją PL 07831958671 Autolaweta, holowanie złomowanie na terenie Londynu I Anglii. Odbiór aut z aukcji. Tel 07415102044 Auto-Mechanika, diagnostyka komputerowa, hamulce, sprzęgła, zawieszenie, serwis, paski rozrządu, dojazd do klienta. 07812071816 MOT – pomogę www. mechanik-londyn.info Pomoc drogowa 24h/7. Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT + TAX, VOSA inspekcja . Paweł 07727244856

> Vectra C 2004 benz - LPG na gwarancji butla w m. koła zapas. tax, mot 107tyś mil b. ekonomiczne 100 km=6-7 Funtów, el. sz. el lust. klima stan bdb 07831958671 > VW golf Mk6,59reg,30000mil,1.4 benzyna, pelna historia, mot aug14,road tax feb 14. £6800 do negocjacji 07708325472 > VW Passat 2,0 tdi, 2006, manual 6 biegow, sedan, blekitny, zadbany, 111 tys.mil, drugi wlasciciel, ksiazka serwisowa. Mot i tax do 12.2013 Tel. 07702267525

randka

w ciemno

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 08

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

> Witam: mily symatyczny wysoki samotny 28 latek szuka dziewczyny pozdrawiam tel 07804125769 > Szukam zdecydowanej kobiety w celu intymnych spotkań bez sponsoringu. Ja wysoki 39l 07598612637

497-MAKIETA 4 80-107.indd 85

> Szukam milej, zdecydowanej i obdarzonej natura kobiety w celu spedzenia milych, intymnych chwil, bez zobowiazan. Sympatyczna para czeka na Ciebie. Tel.07448771671 > Szukam normalnej dziewczyny.

kawaler 38 lat. 07770933889

> Wysoki 38l po rozwodzie bez dzieci. Szukam zdecydowanej kobiety do stalego zwiazku opartego na udanym współżyciu i szczerości. 07772387104 > Aktywny, mily, grzeczny, interesujacy 38/175/80.Szatyn z poczuciem humoru, pozna kobiete o cieplej, wesolej. ciekawej osobowosci do 40 lat Tel 07947521117 > Witam chcialbym poznac

noromalna dziewczyne jestem wolny bez nalogow. Wierze ze i to mozna spotkac sympatyczma osobe i miec mazenia 07514078720 sms

inne

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 09

usługi różne zadzwoń! Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane w 24 godziny 7 dni w tygodniu. Tanio bezpośrednio u tłumacza www. tlumaczenia24.co.uk 07770903430

Tłumaczenia przysięgłe na j. angielski, wymagane przez urzędy w UK. Dokumenty, świadectwa, zaświadczenia lekarskie. Solidnie i taniej niż inni Tel. 07981753699 e-mail slav.translations@ gmail.com

085

Wróżka Milena, wróży z kart Tarota, zdejmuje złe fatum, wskaże Ci dobrą drogę nad którą świeci szczęśliwa gwiazda. Tel 07442049747

usługi

zdrowie i uroda zadzwoń! Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Jesienna oferta; przedłużanie rzęs £39, manicure Gelish (Shellac) £18, pedicure £23 Ania 07429499340 Muswell Hill

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Domowe przedszkole - Walthamstow Zapraszamy rodziców i dzieci. Full-time, parttime. Tel 07915006662 Ula. Naucz się grać na gitarze. To proste, jeśli ma się dobrego nauczyciela! Zapraszam. Tylko okolice Hounslow, Twickenham, Feltham, Kingston. Tel. 079 382 111 55

> Szkolka pilkarska London Eagles prowadzi nabor dzieci do sekcji pilki noznej ur. w latach 01/09/2004 do 31/08/2006 Inf. pod numerem tel. 07825086320

> Wokalista poszukiwany do

projektu online (melodic death metal, metalcore). Dobry growling, screaming. Wymagane home studio. W przyszłości przewiduję pełen skład i występowanie live. Kilka zmasterowanych próbek: soundcloud.com/mortarsight, email: studio@mortarsight.com

Pozycjonowanie stron. Opłata za efekty, za dzień, np. za uzyskane pozycje strony na słowo kluczowe w google. co.uk: 1-3 £3.20, 4-6 £1.90, 7-10 £1.10. 07731399861 www.seosem.biz

Antyalergiczne Czyszczenie Carpet, Tapicerki Meblowej, Dywanów Domy Instytucje. Wysoka Temperatura, Super Silny Sprzęt, Gwarantuje Wysoką Jakość Usług. Koniecznie Zobacz Prawdziwe Zdjęcia facebook.com/CarpetCleaningPL 07809409618

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Masz problem z alkoholem? Profesjonalna pomoc w leczeniu uzależnień. Alkoholoodtrucia, Esperal. 07757234889 www.aapomoc.co.uk

Masaż leczniczyfizjoterapia. Doświadczenie zdobyte w Polsce oraz w UK. Bóle kręgosłupa, mięśni, stawów, nerwobóle Możliwe wizyty domowe Małgorzata Tel. 074 046 763 65

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgosłupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem. Mirosław Frąckowiak tel.07725469656. www.frackowiak.co.uk

24/09/2013 15:14:52


086

OGŁOSZENIA TELEWIZJA SAT. / KOMPUTERY

telewizja satelitarna

0789 41 00 683

satinstal@gmail.com London W6

zadzwoń! Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, 07767947165 mariusz-cyfra@wp.pl Promocja Jesienna

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Ogłaszaj się w Coolturze. Zamieść ogłoszenie drobne lub ramkowe. Zapoznaj się z warunkami zamieszczania ogłoszeń na stronie 82.

komputery

serwis

MONTAŻ + ZESTAW £120

=

TELEWIZJA BEZ ZOBOWIĄZAŃ t "OFLTZ EP LPOUSBLUØX $ZGSZ J / t ;XSPU TQSzęUV XZNJBOB OBQSBXB TFSXJT UchXZUZ MBTzUZ "OUFOZ PJMPUZ KPOXFSUFSZ J JOOF BLcFTPSJB 4"T

Teraz ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1

POLSKA

TELEWIZJA SATELITARNA

Piloty, dekodery, akcesoria, konwertery KOMPLEKSOWY MONTA MONTAŻ

Jacek:

Tel: 07999-124-776

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 82

497-MAKIETA 4 80-107.indd 86

i

UMOWA NA 12 M-CY POLSKIE CENY!

zadzwoń! Tel: 020 8846 3614

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskitech.co.uk

ZAWSZE AKTUALNE PROMOCJE NC+

MONTAŻ ANTEN SAT ORAZ DIGITAL Montaż t Serwis t Rozbudowa t Doradztwo

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA!! Dostępne na umowę z gwarancją na zakupiony sprzęt. Możliwość wymiany zesputych dekoderów.

telewizja bez umowy ORAZ TELEWIZJA BEZ ANTENY SATELITARNEJ

Serwis Satelitarny 24/7: * montaż anten satelitarnych * ustawienie sygnału *sprzedaż akcesorii

KAROL 07713358081

24/09/2013 15:34:08


REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

087

PRZEWÓZ PROMOCJA OSÓB PACZKA 30 KG/£20 PRZEWÓZ Nowa trasa: Polska-Walia PACZEK „Firma z Podkarpacia”

www.przewozyoskar.com Tel. Polska +48 505 132 128, +48 536 373 099 Tel. Anglia 0 759 884 85 66, 0 777 869 05 30

e-mail: przewozyoskar@gmail.com

Dowóz pod adres na terenie całej Polski. Wystawiamy faktury VAT.

497-MAKIETA 4 80-107.indd 87

24/09/2013 14:54:45


088

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

497-MAKIETA 4 80-107.indd 88

24/09/2013 14:54:47


REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

089

Regularne połączenia autokarowe z Wielkiej Brytanii do Polski

Sindbad Travel Ltd 18 Colonnade Walk

125 Buckingham Palace Road London SW1W 9SH

Victoria

Tel. 02078289008  Tel. 08708502054 Fax 0207 828 7070  e-mail: london@sindbad.pl MO-FR 08.30-19.00  SA 08.30-14.00  SU and Bank Holidays 10.00-14.00 

Możliwość płatności kartami:

sindbad_travel_od461_1x8.indd 1

497-MAKIETA 4 80-107.indd 89

2013-01-29 12:12:08

24/09/2013 14:54:49


090

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT / SKUP ZŠOMU

transport przewozy, paczki

zadzwoĹ„! Tel: 020 8846 3614 ZASADY ZAMIESZCZANIA OGĹ OSZEĹƒ – STR. 82

Przeprowadzki. Tanio i Solidnie. Londyn i UK. Przewozy materiałów, narzędzi, mebli. Duşy Van. Marek 07846977638. Zawsze na czas 24h/7. Lotniska i nie tylko Tanio. Mini Van + foteliki. Wschodni, północny i zachodni Londyn. Zapraszam 07950441769 Irek Paczki £20/30kg rabat £5 dla stałych klientów przeprowadzki UK –PL-UK transport towarów UK, UK-PLUK masterpack.co.uk 07402753711

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN + winda do załadunku. Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK. www.goldeneagleremovals.co.uk Tel 07969629456 Daniel

Przeprowadzki Londyn i cała Anglia, duşy van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Tanie Przeprowadzki Wywóz Śmieci Domowych -Budowlanych Duşy Van Mercedes Sprinter 311-LWB Londyn Całe UK 07447076814 Wojciech

MIEDŚ (Copper) £4.00 - £4.50 MOSIĄDZ (Brass) £2.20 - £2.50 KABLE (Cable) £0.80 - £2.30 OŠÓW (Lead) £0.70 - £1.00 ALUMINIUM (Aluminum) £0.60 - £1.00 KWASÓWKA (Stainless Steel) £0.60 - £1.00 ZŠOM STALOWY (Scrap Metal) £80 - £120 / tona Podana cena moşe ulec zmianie w zaleşności od notowań giełdowych danego surowca

%0+";% %0 ,-*&/5" t 4,616+&.: ,"Lj%Ć‹ *-0Ć´Ć? 8"Lj:.: 5:-,0 /" 8"("$) &-&,530/*$;/:$) 1ÂŒ"5/0Ć´Ć? 13;&-&8&. &-&,530/*$;/:. -6# $;&,*&.

,-*&/5 +&45 %-" /"4 /"+8"Lj/*&+4;:

GRMD]G GR NOLHQWD ‡ SĂĄDWQRğą SU]HOHZHP HOHNWURQLF]Q\P OXE F]HNLHP VNXSXMHP\ NDĹŠGÄ? LORğą ‡ ZDĹŠ\P\ W\ONR QD ZDJDFK HOHNWURQLF]Q\FK ./,(17 -(67 '/$ 1$6 1$-:$ʼn1,(-6=<

Ćł,ÇŠ'Ä &Ę?Ę ČźĘ‘É ĆłÇ–ƝƎŃ?'= %UDVÉĄ ưƣdž/( &ÉŞÉŹČľÉ? 2ƲЏ: /HDÉ? Ç„ƹƞƳÇ?Ć´ĆŽĆž0 $Ę™ĘŚĘ›Ę–ĘœĘŚÉ™ ưǀDŽƝЏǥư$ 6WĘ‹Ę–ɝȾHVÉĄ 6ɀȭɰɗ =Ʋƾ0 6ƟDŽƹƾǥ< 6ĘŽUĘ‹Éž 0HWÉŞÉ—

l ĘŹ l l l l l l l ĘŹ l l ĘŹ l l ĘŹ l l WĘ?QɈ

3RGĘ‹QɈ ČŞĘ‘QɈ Pɛ͇É? Ę…ČľHÉ‹ ĘŤĘ›LĘ‹ĘœȲÉ? ÉŚ ]ÉŞČľÉ?·QR˜ʎɔ RÉ? ÉšÔŚĘ?ZĘ‹Ψ Ę”ȲɰĂ…GĘ?ʨ\É­É“ GĘ‹ȸHJÉ› ĘŁĘŚUĘ?ZFɈ

497-MAKIETA 4 80-107.indd 90

24/09/2013 14:54:50


REKLAMA SKUP ZŁOMU

DLA STAŁYCH KLIENTÓW ,"35: 1 "5/*$;& ."45&3$"3% U NAS ZREALIZUJESZ 8:45"8*0/: 13;&; /"4 $;&, t %PKB[E EP LMJFOUB t 1 BUOPǴǎ QS[FMFXFN FMFLUSPOJD[OZN MVC D[FLJFN t 4LVQVKFNZ LBȈEnj JMPǴǎ t 8BȈZNZ UZMLP OB XBHBDI FMFLUSPOJD[OZDI

091

MIEDŹ (Copper) £4.00 - £4.50 £2.20 - £2.50 MOSIĄDZ (Brass) £0.80 - £2.30 KABLE (Cable) £0.70 - £1.00 OŁÓW (Lead) £0.60 - £1.00 ALUMINIUM (Aluminum) £0.60 - £1.00 KWASÓWKA (Stainless Steel) ZŁOM STALOWY (Scrap Metal) £80 - £120 / tona Podana cena może ulec zmianie w zależności od notowań giełdowych danego surowca

SKUP ZŁOMU Uwaga płacimy NAJLEPSZE ceny!

Zadzwoń i sprawdź!

ZACHOWAJ ten numer!

TO M E K CO LO R M E TA L

t 497-MAKIETA 4 80-107.indd 91

24/09/2013 14:54:51


092

REKLAMA SKUP ZŁOMU

MIEDŹ (Copper) MOSIĄDZ (Brass) KABLE (Cable) OŁÓW (Lead) ALUMINIUM (Aluminum) KWASÓWKA (Stainless Steel) ZŁOM STALOWY (Scrap Metal)

£4.00 - £4.50 £2.20 - £2.50 £0.80 - £2.30 £0.70 - £1.00 £0.60 - £1.00 £0.60 - £1.00 £80 - £120 / tona

DOJAZD DO KLIENTA PŁATNOŚĆ PRZELEWEM ELEKTRONICZNYM LUB CZEKIEM SKUPUJEMY ZŁOM I ŻELIWO SKUP W KAŻDEJ ILOŚCI ZŁOMOWANIE AUT ZAŁATWIAMY FORMALNOŚCI DVLA

Podana cena może ulec zmianie w zależności od notowań giełdowych danego surowca

skup

WEMBLEY LONDYN

złomu i metali kolorowych

Płacimy najlepiej! Złomowanie aut. Formalności DVLA zostaw nam! Zadzwoń

020 89974508

497-MAKIETA 4 80-107.indd 92

24/09/2013 15:14:17


REKLAMA SKUP ZŁOMU / WYWÓZ ŚMIECI

093

Najlepsze ceny! Nie czekaj! '=:2Į -8Ş TERAZ!

259/B WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

497-MAKIETA 4 80-107.indd 93

24/09/2013 14:54:56


094

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

K

Ł

S

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE!

Ściągnij COOLTURĘ i czytaj już w czwartki!

W Ł

C L

N U A M

ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

ç ç ç

497-MAKIETA 4 80-107.indd 94

24/09/2013 14:54:59


GRANIT MARMUR 095 PIASKOWIEC QUARTZ REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

DZIAŁAMY NA TERENIE CAŁEGO LONDYNU

ZADZWOŃ PO BEZPŁATNĄ WYCENĘ!

KUCHNIE

BLATY GRANITOWE I MARMUROWE

www.graniteworld.org.uk

PODŁOGI

ŁAZIENKI

OBUDOWY WANIEN I UMYWALEK PODŁOGI I ŚCIANY

SCHODY ORAZ KOMINKI

Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue, Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

Tel. 02089028882 Grzegorz: 078 49933526

WYWÓZ ŚMIECI ŁADUNKÓW CLEARANCE WORLD LONDON LTD

Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue, Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

zeskanuj!

Granite World London Ltd

PARAPETY

Akceptujemy karty:

graniteworldlondon@gmail.com

1$-1,į6=( &(1< : /21'<1,(

CLEARANCE

WORLD

LONDON LTD

ç ç ç (S[FHPS[

497-MAKIETA 4 80-107.indd 95

24/09/2013 14:55:00


096

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

S

Z

0

497-MAKIETA 4 80-107.indd 96

24/09/2013 14:55:02


REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

SZKOLENIA

097

DOCIEPLENIA W SYSTEMIE

Z FIRMÄ„ ATLAS

Miło nam poinformować, şe firma Atlas posiada juş certyfikat BBA na system dociepleń AVAL. Kolejnym krokiem w ramach budowania rynku zbytu na terenie UK jest szkolenie wykonawców mogących wykonywać prace zgodnie z technologią opracowaną w ramach certyfikatu BBA.

SZKOLENIA ODBĘDĄ SIĘ W DNIACH:

28 WRZEĹšNIA 2013 r.

29 WRZEĹšNIA 2013 r.

sobota, godz. 10.00 - w oddziale IBB Park Royal, 18 Gorst Rd., Londyn, NW10 6LE

niedziela, godz. 10.00 w oddziale IBB w Birmingham, 425 Walsall Rd, B42 1BT

Szkolenie bezpłatne dla zarejstrowanych klientów IBB, dla pozostałych 50,-GBP płatne najpoźniej do 26 września 2013 r. Dodatkowe informacje pod numerem telefonu 020 8965 7972.

IBB Park Royal 18 Gorst Road, Park Royal London, NW10 6LE 020 8965 7972, kontakt@ibb.pl

IBB Croydon

IBB Birmingham

ZK Park, Unit 6, 23 Commerce Way, London, Croydon CR0 4ZS 020 8680 9026, kontakt@ibb.pl

425 Walsall Road Birmingham, B42 1BT 0121 356 8655, kontakt@ibb.pl

Dla uczestnikĂłw szkolenia

Dla uczestnikĂłw szkolenia

firma ATLAS sponsoruje specjalny upust na zamĂłwienia zrealizowane w dniu szkolenia tj. 50% ceny!

firma IBB udostępni 3 miesięczną subskrypcję programu kosztorysowego w zakresie Dociepleń w systemie AVAL, w tym:

TYNK MINERALNY 1.5 mm “BARANEK� AVAL KT 137 op. 25kg

AVAL KT 55 op. 25 kg

6.13

NETTO

7.71

TYNK 1.5 mm AKRYLOWY AVAL KT 60 KOLOR BIAĹ Y op. 25 kg

NETTO

t T[ZCLJF LPT[UPSZTZ XTLBĆ­OJLPXF XZDFOB FMFXBDKJ w 3 minuty wraz MateriaĹ‚ĂłwkÄ…, nakĹ‚adami pracy, narzutami, logo firmy itd t SZTVOLJ UFDIOJD[OF J XZLPOBXD[F EPUZD[ĹŻDF EPDJFQMFĆ? t NJFTJĹ˝D[OĹŻ SFLMBNĹ˝ X %[JBMF %PDJFQMFOJB w/w programu

18.75 NETTO

GRUNT AVAL KT 16 op. 5 kg

6.04 NETTO

497-MAKIETA 4 80-107.indd 97

27.08 NETTO

SIATKA ELEWACYJNA ROLKA 50 m

24/09/2013 14:55:02


098

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

497-MAKIETA 4 80-107.indd 98

24/09/2013 16:28:48


REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

497-MAKIETA 4 80-107.indd 99

099

24/09/2013 16:29:00


100

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

SCAFFOLDING PROPER SCAFFOLDING Ltd. Bezpieczne i solidne wykonywanie rusztowań. Profesjonalny montaż. Szybki termin realizacji! Najtaniej w Londynie! Sebastian:

0787 14 24 077

properscaffolding@yahoo.co.uk

497-MAKIETA 4 80-107.indd 100

24/09/2013 14:55:11


REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

7PVKVNGF

497-MAKIETA 4 80-107.indd 101

101

24/09/2013 14:55:12


102

} 497-MAKIETA 4 80-107.indd 102

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȷ

ŲDJʼnHBK $PPMUVSŖ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

24/09/2013 14:55:14


REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

103

Najwyższa jakość okien i drzwi firmy

Okna, drzwi, ganki, ogrody zimowe, szklane dachy, balustrady, prysznice, świetliki, drzwi rozsuwane

Wysokiej jakości podwójne szklenie w uPVC, Aluminium i Drewnie U NAS OKNA

A-RATED W STANDARDZIE

Drewniane okna typu SASH już od

£300/m2

Nowy salon firmowy

622 Greenford Road, UB6 8QT Greenford

Tel/Fax: 020 8578 2281

Biuro: 077 0360 1325 Mob: 079 1636 9230 Email: info@windowsglasssolutions.co.uk

497-MAKIETA 4 80-107.indd 103

24/09/2013 14:55:16


104

REKLAMA MOTORYZACJA

WARSZTAT SAMOCHODOWO-MOTOCYKLOWY

BLUE STAR MOTORS

SERWIS - NAPRAWA

AUT OSOBOWYCH,VANÓW I MOTOCYKLI 259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 07 8842 55551 02089974508

SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE AKUMULATORY BLACHARKA I LAKIERNICTWO REGENERACJA SKRZYŃ BIEGÓW

CZĘŚCI SAMOCHODOWE I MOTOCYKLOWE P POMOC DROGOWA – LAWETA TRANSPOR AUT TRANSPORT I MOTOCYKLI DO UE MO

WWW.BLUESTARMOTORS.CO.UK

OFFICE@BSWM.EU

£££

SKUP =â202:$1,( 6$02&+2'Ð: 497-MAKIETA 4 80-107.indd 104

Skupujemy

używane auta i vany do złomowania

ZAŁATWIAMY FORMALNOŚCI DVLA

079 720 22515 24/09/2013 14:55:17


REKLAMA MOTORYZACJA

105

ARMOT AUTOMOTIVE ENGINEERING

WARSZTAT

MOT

motocykle i samochody

SAMOCHODOWO-MOTOCYKLOWY, WULKANIZACJA Naprawiamy samochody, motocykle i skutery wszystkich marek: „ diagnostyka komputerowa „ elektromechanika, elektronika „ mechanika pojazdowa „ serwis „ spawanie (aluminium, stal nierdzewna, tytan) „ napełnianie klimatyzacji „ wymiana oraz sprzedaş opon - opony nowe i uşywane Przystępne ceny! Wysoka jakość usług!

Tel. 02084418026 Kom. 07564663144 Unit 3a Alston Works, Alston Road, EN5 4EL, Barnet, LONDYN www.armot.co.uk armotauto@gmail.com

9ÄŽ`@OJĂŤlÄŽ"NNKSTQXÄŽAHKDSXÄŽM@ÄŽJNMBDQS

20% S@MHDI

,BƆEZ LUP [BÂ’BEVKF vBQLĹ–w $PPMUVSZ X PLSFTJF o PSB[ X QSPDFTJF SFKFTUSBDKJ QPEB JNJĹ– OB[XJTLP J BESFT NBJMPXZ PUS[ZNB JOEZXJEVBMOZ KFEOPSB[PXZ LVQPO SBCBUPXZ VQSBXOJBKʼnDZ EP [OJƆLJ QS[Z [BLVQJF CJMFUĂ•X OB 13- -*7& .64*$ o LPODFSU LUĂ•SZ PECĹ–E[JF TJĹ– ,VQPOZ PCPXJB[VKʼn UZMLP QS[Z [BLVQJF CJMFUĂ•X QPQS[F[ TUSPOĹ– JOUFSOFUPXʼn www.prllivemusic.co.uk ,VQPO [PTUBOJF QS[FTÂ’BOZ OB QPEBOZ BESFT NBJMPXZ X QSPDFTJF SFKFTUSBDKJ ,VQPOZ USBDʼn XBƆOPŲĹ‹ QP 1S[FTÂ’BOZ LVQPO NPƆOB VƆZD UZMLP KFEFO SB[ /JFXZLPS[ZTUBOF LVQPOZ USBDʼn XBƆOPŲĹ‹

497-MAKIETA 4 80-107.indd 105

24/09/2013 15:04:05


106

rozrywka redaguje F.K.T. reska

„We didn’t have a nutritious breakfast, did we?

Jedzenie

»

Jedzenie stanowi istotę życia i jest niezbędne do jego utrzymania. Nie mając jednak w zanadrzu nadopiekuńczej babci, zdaniem której odgłos koszenia trawy przez sąsiada zza płotu to także Twoje burczenie w brzuchu, musisz pozyskać je sobie sam. Jeśli stanowisz przeważającą grupę i jesteś drapieżnikiem, czuj się zobowiązany do upolowania pożądanego pokarmu. Pozyskiwanie go w sklepach jest dla mięczaków. Musisz uzbroić się w dzidę i dla wzmocnienia efektu odziać się jedynie w zdartą z jakiegoś zwierzęcia przepaskę na biodra. Na każdą przemieszczającą się zwierzynę rzucaj się, po krótkim przyczajeniu, z dzikim okrzykiem bojowym „Uraaaa!”. Ten sposób żywienia się efektownie wspomaga proces przemiany materii i zapobiega staniu się grubasem (pasywna fizycznie odmiana gatunku homo sapiens). « humor ze strony

nonsensopedia.wikia.com

497-MAKIETA 5 108-116.indd 106

na wesoło » opisy Pewna żona miała zawsze pięknie opisane potrawy w zamrażarce. Na karteczkach widniały nazwy takie, jak „Mielone”, „Schab”, „Łopatka”, „Stek”, „Wołowina z warzywami” itp. Jednak ilekroć pytała męża, co chce na obiad, nigdy nie prosił o żaden z rodzajów posiłków, które były w zamrażarce. Postanowiła więc zmienić sposób opisywania potraw, tak aby zawsze mieć to, co jej mąż będzie chciał na obiad. Od tego dnia na zamrożonych woreczkach pojawiły się karteczki, na których było napisane: „Cokolwiek”, „Wszystko jedno”, „Coś dobrego”, „Nie wiem”, „Bez znaczenia”, „Coś do jedzenia”.

» kontrola Do wytwórni pasztetów przyjechała kontrola z sanepidu. Insektor pyta: - Czy ten pasztet z zająca jest naprawdę z zająca? - Tak, ale prawdę mówiąc dodajemy jeszcze koninę. - A w jakich proporcjach? - Pół na pół... Jeden zając, jeden koń.

» żaba Wjeżdża żaba na wózku inwalidzkim do francuskiej restauracji i mówi z wyrzutem: - I jak? Smakowały?

po angielsku » The trained dog “Hey, I finally trained my dog not to beg at the table,” Sheila told her friend Judy. “Really, how did you do that,” Sheila asked? “Simple, I let him taste my cooking.”

» a patient A man visits his doctor with celery stalks stuck in each ear and a carrot stick up each nostril. He mumbles, „Doc, I’m just not feeling well.” The doctor replies, „Maybe you’re not eating right.”

» homework Why did the student eat his homework? The teacher told him it was a piece of cake.

» snails Why do the French like to eat snails? Because they don’t like fast food!

» the can of orange Why did the man stare at the can of orange juice? Because it said ‘concentrate.’

24/09/2013 15:56:14


497-MAKIETA 5 108-116.indd 107

24/09/2013 15:56:16


108

WIADOMOŚCI KRZYŻÓWKA + HOROSKOP

OBYWATELSTWO

BRYTYJSKIE Mieszkasz i pracujesz w UK? Zostań Brytyjczykiem! ESOL with Citizenship Course

Zadzwoń i dowiedz się kiedy odbędą się kolejne kursy!

Po ukończeniu kursu ESOL firma Sara-Int Ltd pomaga również uzyskać obywatelstwo brytyjskie.

Sara-Int Ltd z Training Connect Ltd

W celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt:

020 8846 3610

497-MAKIETA 5 108-116.indd 108

24/09/2013 15:56:17


109 WAGA

WODNIK

BLIŹNIĘTA

Może pogorszyć się Twoje samopoczucie. Możesz czuć się przybity, chory, zmęczony. Będziesz po prostu miał już dość jesiennej szarówki. Tęsknić będziesz za słońcem i ciepłem. Przekładać się to będzie na wszystkie sfery życia. Staniesz się markotny i marudzący. Włącz ruch do swojego życia.

Praktyczność, zapał i siła życiowa pozwolą Ci na osiągnięcie nieoczekiwanych sukcesów zarówno w życiu zawodowym, jak i w życiu osobistym. Będzie to czas bardzo pomyślny do nawiązania romansu, który ma szansę przerodzić się w długotrwały związek partnerski. Prezent od bliskiej osoby sprawi Ci mnóstwo radości.

Staniesz się zamyślony, a nawet momentami nostalgiczny. Z rozrzewnieniem będziesz wspominał piękne miejsca, z którymi łączyły Cię kiedyś cudowne wspomnienia, ludzi, z którymi się bawiłeś i przyjaźniłeś. Możesz też mieć problemy z punktualnością.

SKORPION

RYBY

Prawdopodobnie myślisz o tym już od dłuższego czasu. Nie przeciągaj tych wahań, bo wkrótce okaże się, że układ, w którym tkwisz, będzie Ci wiązać ręce w przyszłości. Nie obawiaj się radykalnych decyzji. To, co Cię czeka, to upragnione poczucie wolności.

Praca będzie Ci przynosić zadowolenie i spokój. Nie czekają Cię żadne przykre niespodzianki, wszystko będzie toczyć się utartymi torami, dzięki czemu będziesz miał poczucie stabilizacji. Realizacja planów będzie dawać Ci satysfakcję. .

STRZELEC

(21.03–20.04)

(22.09–22.10)

(20.01–18.02)

(23.10–21.11)

(21.05–21.06)

RAK

(22.06–22.07)

(19.02–20.03)

Nie składaj broni, nawet jeśli spotkasz się z odmową. Dotyczy to spraw urzędowych, sądowych i zawodowych. Postaraj się przekonać oponentów do swoich racji, nie bój się mówić o swoich oczekiwaniach i nadziejach. Działając spokojnie, ale stanowczo, zapewnisz dobie sukces.

BARAN

LEW

W sprawach sercowych postaw na uczucia i spontaniczność. Realizuj swoje cele, pamiętając o swoich marzeniach i pragnieniach. Nie bój się wariackich i szalonych poczynań. Zaskocz czymś partnera. Pamiętaj, że rutyna jest największym wrogiem każdego związku.

Aura gwiezdna wzmacniać będzie Twoją zmienność nastrojów. Możesz być nieznośny dla otoczenia. Koniecznie postaraj się pohamować swoje złe nastroje, gdyż możesz narobić sobie wiele problemów, szczególnie w sprawach zawodowych. Nikt nie lubi grymaszących ludzi.

Powstrzymaj swoje skłonności do niewiary we własne możliwości i nie zniechęcaj się do przedsięwzięcia, którego powinieneś się konsekwentnie trzymać. Gwiazdy mówią, że ryzyko Ci się opłaci. Jedyne, czego powinieneś się wystrzegać, to działania nie fair.

KOZIOROŻEC

BYK

Masz w sobie tyle potencjału, że grzechem byłoby nie wykorzystać pomysłów, jakie przychodzą Ci do głowy. Potrafisz świetnie dać sobie radę z każdym problemem, więc nie obawiaj się wyzwań. Wiele ciekawych rzeczy będzie działo się wokół Twojej osoby.

Planety będą Ci sprzyjać. Dobry humor Cię nie opuści, będziesz duszą towarzystwa każdej imprezy. Możesz liczyć na duże powodzenie u płci przeciwnej. Nie odmawiaj propozycjom spotkań, wśród wielu osób Tobą zainteresowanych może być ta jedyna.

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(23.07–22.08)

PANNA (23.08–22.09)

(21.04–20.05)

Najbliższe dni mogą przynieść Ci gorący romans, a jeśli jesteś w stałym związku, zbliżenie do partnera. Nareszcie karta się odwróci i dopisze Ci szczęście w sprawach osobistych. Zapowiadają się zmiany. Masz szansę przeżyć urocze chwile, w Twoim związku będzie iskrzyć.

COMMERCIAL OFFICE

CLEANING

SARA-INT Ltd Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY

497-MAKIETA 5 108-116.indd 109

t

24/09/2013 15:56:18


110

SPORT speedway

Friends Arena nieprzyjazna dla Golloba Niels-Kristian Iversen wygrał Grand Prix Skandynawii na nowym stadionie Friends Arena w Sztokholmie w sobotę. 31-letni Duńczyk przesunął się na trzecią pozycję w walce o mistrzostwo świata, po pokonaniu Mateja Zagara, Jarka Hampela i Grega Hancocka w drugim zwycięskim finale Grand Prix w swojej karierze. Kamilla Krajniak & Eddie Slater

»

Jednak żużlowy debiut wspaniałego sztokholmskiego obiektu sportowego zaćmiła potworna kolizja na pierwszym łuku drugiego wyścigu, po której odwieziono do szpitala Tomasza Golloba. Lider klasyfikacji Tai Woffinden stracił kontrolę nad motocyklem i uderzył w Golloba, który stracił przytomność po tym, jak maszyna Brytyjczyka uderzyła go w głowę. Mistrz Świata 2010 leżał bez ruchu na torze przez ponad 5 minut, zanim odzyskał przytomność. Szybko odwieziono go karetką do szpitala, gdzie badania wykazały uszkodzony siódmy krąg kręgosłupa i wstrząs mózgu. Już w drugiej serii wyścigów z zawodów odpadł też Martin Vaculik, który miał wypadek na ostatnim okrążeniu ósmego biegu. Słowak, podobnie jak Gollob, doznał wstrząsu mózgu. Woffinden, wykluczony z powtórki drugiego biegu, zdołał jednak zaliczyć 7 punktów tego wieczora. Zwycięstwo 497-MAKIETA 5 108-116.indd 110

Krzysztofa Kasprzaka nad Brytyjczykiem w jedenastym wyścigu odegrało znaczącą rolę w powstrzymaniu jego awansu do półfinałów. Awaria silnika w biegu siedemnastym sprawiła, że Woffinen nie ma zagwarantowanego tytułu mistrza świata aż do ostatniej rundy Grand Prix w Toruniu. Trzecie miejsce Jarka Hampela w finale wciąż pozostawia mu cień szansy na przejęcie tytułu mistrzowskiego. Woffinden, którego przewaga w klasyfikacji spadła do 16 punktów, kontynuował jazdę po zderzeniu z Gollobem, ale najprawdopodobniej będzie musiał przejść operację uszkodzonego obojczyka. Jarek Hampel wystartował wspaniale w pierwszym półfinale, przejechał linię mety przed Zagarem, Darcym Wardem i miejscowym faworytem Andreasem Jonssonem i ustanowił rekord toru Friends Arena – 55.0 sekund. Krzysztof Kasprzak miał mniej szczęścia w drugim półfinale, bo spóźnił się na starcie i skończył wyścig na ostatnim miejscu, za Iversenem, Hancockiem i Leonem Madsenem.

Iversen wygrał start w finale. Duńczyk, skupiony na zatrzymaniu w tyle Hampela, na chwilę pozwolił się wyprzedzić Zagarowi, zanim odzyskał prowadzenie podczas drugiego okrążenia. Jego drugie zwycięstwo w Grand Prix daje mu przewagę sześciu punktów nad rodakiem Nickim Pedersenem w walce o brązowy medal w cyklu. « Wyniki Grand Prix Skandynawii 1. Niels-Kristian Iversen (Dania) 2. Matej Zagar (Słowenia) 3. Jarosław Hampel 4. Greg Hancock (USA) 6. Krzysztof Kasprzak 18. Tomasz Gollob Klasyfikacja generalna (po 11 z 12 rund) 1. Tai Woffinden (Wielka Brytania) 2. Jarosław Hampel 3. Niels-Kristian Iversen (Dania) 9. Tomasz Gollob 12. Krzysztof Kasprzak

141 125 119 89 80

24/09/2013 15:56:21


111

497-MAKIETA 5 108-116.indd 111

24/09/2013 15:56:22


112

SPORT Liga angielska

s

497-MAKIETA 5 108-116.indd 112

24/09/2013 15:56:25


www.stolarnia.co.uk

113

JOINERY 020 8810 7788 07810 808 838

ORGINALNE KONSTRUKCJE I WZORY. EFEKTOWNE POŁĄCZENIA. NIEKONWENCJONALNE ROZWIĄZANIA – NOWOCZESNE I KLASYCZNE.

e Preferencyjn ceny dla ÑZ EXGRZODþF la Prowizje dZ SRĈUHGQLNÑ

#&410,& t WARDROBES t KITCHENS t BEDROOM $61#0"3%4 t 4)&-7*/( 6/*54

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t office@greenmarkjoinery.co.uk

497-MAKIETA 5 108-116.indd 113 stolarnia_a4_09-2013_MEBLE_ENG.indd 1

Sprawdź nasze ceny! Wycena za darmo!

25/09/2013 11:56:20 06/09/2013 13:38:56


497-MAKIETA 5 108-116.indd 114

24/09/2013 15:56:28


497-MAKIETA 5 108-116.indd 115

24/09/2013 15:56:30


S Q D B M N ĮJ @ ĮM SX D HK ĮA X Q T 9Į`@OJëlĮ"NNKS

I D H M @ S 20%

o JF FT LS P X SZ V MU QLŖw $PP BJMPXZ PUS[ZNB N T SF BE ,BƆEZ LUP [B BEVKF vB J LP JT X B[ O SBDKJ QPEB JNJŖ PSB[ X QSPDFTJF SFKFTU XZ VQSBXOJBKʼnDZ EP UP CB SB O QP LV Z PX B[ JOEZXJEVBMOZ KFEOPS 3- -*7& .64*$ 1 B O X UÕ MF CJ F QJ V [OJƆLJ QS[Z [BL F TJŖ [J ŖE EC P SZ UÕ L SU DF o LPO PXʼn QPQS[F[ TUSPOŖ JOUFSOFU ÕX MFU CJ F QJ LV [B Z S[ Q MLP ,VQPOZ PCPXJB[VKʼn UZ VL XXX QSMMJWFNVTJD DP Z X QSPDFTJF SFKFTUSBDKJ MPX Z OB QPEBOZ BESFT NBJ Z LVQPO NPƆOB VƆZŋ ,VQPO [PTUBOJF QS[FT BO BO FT 1S[ P Q Ųŋ OP BƆ X ʼn XBƆOPŲŋ ,VQPOZ USBDʼn PS[ZTUBOF LVQPOZ USBD ZL FX /J [ SB O EF KF MLP UZ

497-MAKIETA 5 108-116.indd 116

24/09/2013 15:56:31


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.