Cooltura Issue 506

cooltura.co.uk

30 listopada 2013

48 (506)

Najlepsze BRYTYJSKIE PUBY Europa ma już dość KOLEJNYCH IMIGRANTÓW

506-cover.indd 1

26/11/2013 14:51:21

506-MAKIETA 1 01-25.indd 2

26/11/2013 14:59:05

506-MAKIETA 1 01-25.indd 3

26/11/2013 14:59:07

W NUMERZE 506.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 DZIENNIKARZE

012

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk KAROLINA ZAGRODNA karolina@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 259 ADAM MARKIEWICZ adam@cooltura.co.uk JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

AGNIESZKA BIELAMOWICZ / TOMASZ BOREJZA FILIP CUPRYCH / MAŁGORZATA DEMETRIOU / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI JAKUB RYSZKO / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

018 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH

044 048 WOKÓŁ NAS Najlepsze brytyjskie puby

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

050 ROZMOWA NUMERU

018 NA WYSPACH

052 CAFÉ COOLTURA

020 GOSPODARKA 026 TEMAT NUMERU Rasizm pod lupą śledczych

032 FELIETONY Heroiczna walka rządu z własną niemocą Groźba paragrafu

034 KOMENTARZ TYGODNIA Młodzi, gniewni, niebezpieczni

038 POLITYKA Europa ma już dość kolejnych imigrantów

040 DZIEJE SIĘ Szanowna Koleżanka

042 LISTY DO REDAKCJI Zmowa milczenia

044 NASZE SPRAWY Klimatolog: wody zabraknie, nawet jeśli ocieplenie wyhamuje

046 WYDARZENIA Muzyczno-satyryczna biesiada świąteczna z DNA ARTIST-BAR – artystyczny wypiek bez zakalca

506-MAKIETA 1 01-25.indd 4

Muniek Staszczyk

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 RAFAŁ LIZAKOWSKI r.lizakowski@cooltura.co.uk, wew. 252 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249 DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Winter Wonderland

058 GALERIE Shunga – japońskie ilustracje erotyczne

060 KSIĘGARNIA Maestro

062 POLSKIE RADIO LONDYN …poleca!

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

066 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

O k p j d c p t p p E

Okładka: TOMEĆ WOŹNICZKA

Indyk vs. gęś

068 LONDYN Pierwsza Liga wśród najlepszych restauracji

070 GUEST ROOM Zdjęcia i poezja

081 OGŁOSZENIA DROBNE 108 KRZYŻÓWKA

0

109 HOROSKOP 110 SPORT

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

26/11/2013 15:39:44

e

CS6_osbor

MIAŁEŚ WYPADEK?

Wybierz kancelarię, której możesz zaufać!

Kancelaria prawna Osbornes już od 40 lat pomaga poszkodowanym w ubieganiu się o ich prawa.

Jeśli miałeś wypadek w przeciągu ostatnich 3 lat, skontaktuj się z nami już dziś, by dowiedzieć się, czy możesz otrzymać odszkodowanie.

Osbornes to kancelaria z tradycjami, której możesz zaufać.

Nie współpracujemy z pośrednikami.

Teraz możesz także porozmawiać z nami online.

Wejdź na „CZAT Z PRAWNIKIEM” na www. osbornes.pl

Pomogliśmy już niezliczonym osobom w następujących sprawach: } Wypadki w pracy } Wypadki na budowie } Potrącenia wózkiem widłowym } Upadki z drabiny/rusztowania

} Obrażenia głowy } Wypadki drogowe } Potknięcia/poślizgnięcia

Osbornes Solicitors Livery House 9 Pratt Street, London NW1 0AE Osbornes jest kancelarią prawną działającą już od 40 lat. Aby dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc, skontaktuj się z naszym polskim doradcą prawnym, absolwentką UAM, Ebru Mokhtarnią

www.osbornes.pl

02074828437 ebrumokhtarnia@osbornes.net

CS6_osbornes_a4_23-04-2013.indd 1 506-MAKIETA 1 01-25.indd 5

23/04/2013 26/11/2013 16:36:37 14:59:12

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest Londyn

Zombie na ulicach Mężczyzna ucharakteryzowany na zombie grasował w zeszły czwartek w okolicach Leicester Square w Londynie. Była to część kampanii promocyjnej najnowszej konsoli do gier Xbox One. Gadżet dzień później trafił do sprzedaży.

506-MAKIETA 1 01-25.indd 6

26/11/2013 15:40:11

Fot. PAP/EPA/Andy Rain 506-MAKIETA 1 01-25.indd 7

26/11/2013 14:59:15

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

008

WIADOMOŚCI NA wyspach

Dr John Sentamu, arcybiskup Jorku, i Justin Welby, arcybiskup Canterbury, podczas obrad Generalnego Synodu Kościoła Anglii w Londynie.

Kościół Anglii za kobietami biskupami Synod Generalny Kościoła anglikańskiego stosunkiem głosów 278 do 8, przy 25 głosach wstrzymujących się, przegłosował w zeszłą środę plan dopuszczenia kobiet do sakry biskupiej, przewidziany w nowym oświadczeniu na temat zasad, którymi kieruje się Kościół.

»

Plan ten ma zostać ostatecznie zaaprobowany w lipcu 2014 r.

Zgłaszając wniosek pod głosowa-

nie, biskup Rochesteru James Langstaff przyznał, że „można mieć zastrzeżenia do niektórych słów i sformułowań

zawartych w oświadczeniu, ale oświadczenie nie jest tym samym co zasady jako takie, Pismem świętym ani zmianą doktryny wiary”.

Synod zalecił powołanie ombudsmana z zadaniem rozstrzygania sporów i decydowania o praktycznych kwestiach, które mogą wyłonić się w związku z dopuszczeniem kobiet do godności biskupiej. Ombudsman, wyznaczany przez arcybiskupów z poparciem laikatu i duchowieństwa, będzie miał możliwość przeprowadzenia dochodzenia w razie skarg parafian.

Parafie, które nie zgodzą się na to, by na czele diecezji stała kobieta, otrzymają odrębne wytyczne postępowania, sformułowane w dokumencie zwanym deklaracją biskupów.

W listopadzie 2012 r. nieznaczną większością – sześciu głosów – izba biskupów Synodu Generalnego odrzuciła wniosek o dopuszczeniu kobiet do sakry biskupiej. Pozostałe dwie izby: laikatu i duchowieństwa poparły go. Ściągnęło to na anglikanów krytykę liberalnej prasy, organizacji feministycznych i polityków.

Synod powołał wówczas komitet sterujący dla znalezienia rozwiązania.

W lipcu 2013 r. na spotkaniu Synodu zagrożono biskupom, że jeśli we własnym zakresie nie zmienią postawy wobec dopuszczenia kobiet do najwyższych godności w Kościele, to zrobi to za nich parlament (Kościół anglikański jest Kościołem państwowym, którego głową jest król – obecnie królowa Elżbieta II).

W przededniu głosowania były abp Canterbury (1992-02) 78-letni George Carey ostrzegł, że Kościołowi anglikańskiemu grozi wymarcie w ciągu najbliższego pokolenia, ponieważ nie zdołał przyciągnąć młodzieży. «

Z

d

P

z z W n

L

d p n

Ł

w d ś

P

p n c p

R

p le d

I

s u o

W

P 506-MAKIETA 1 01-25.indd 8

26/11/2013 14:59:17

Miałeś

Zobacz ile wygraliśmy

dla naszych polskich klientĂłw: Pani M.

ƒ w pracy ƒ drogowy ƒ inny

Dowiedz siÄ™ jak moĹźemy Ci pomĂłc.

została potrącona przez samochód i doznała urazu karku oraz licznych zadrapań i posiniaczeń.

Wypadek wywołał bóle głowy. Wygraliśmy dla niej £12, 5 tys. za obraşenia i inne straty.

Leszek doznał w pracy, wskutek przytrzaśnięcia, amputacji końcówki lewego kciuka. Wygraliśmy dla niego £23,5 tys. za obraşenia i inne straty.

Šukasz wskutek wypadku na motorze doznał pęknięcia śledziony, a takşe innych mniejszych urazów. Wygraliśmy dla niego £36 tys. za obraşenia i inne straty.

Wypadki przy pracy

Wypadki drogowe

Warto wiedzieć, şe jeşeli doznałeś uszkodzenia ciała w miejscu pracy, masz prawo wystąpić o odszkodowanie. Prawo to przysługuje Ci takşe, jeśli jesteś zatrudniony przez agencję pośrednictwa pracy.

Warto pamiętać, şe jeşeli doznałeś urazu podczas wypadku drogowego masz prawo wystąpić o odszkodowanie.

ZadzwoĹ„ do nas po pomoc, w szczegĂłlnoĹ›ci gdy w pracy: t TQBEÂ’FÇ´ [̓XZTPLPÇ´DJ t QPÇ´MJ[HOnj’FÇ´ TJÇ— MVC QPULOnj’FÇ´ t [PTUBÂ’FÇ´ VEFS[POZ TQBEBKÇŒDZN przedmiotem, t EP 5XPKFHP VSB[V QS[ZD[ZOJÂ’ TJÇ— inny pracownik, t NJBÂ’FÇ´ XZQBEFL [̓VE[JBÂ’FN NFchanicznego pojazdu, np. wĂłzka widĹ‚owego, paleciaka itp., t EP XZQBELV EPT[Â’P [̓VE[JBÂ’FN NBT[ZOZ QJÂ’Z XJSOJLB MVC JOOZDI urzÄ…dzeĹ„. t EP[OBÂ’FÇ´ VSB[V HÂ’PXZ MVC QPQBS[FOJB

Piotr podczas pracy w magazynie doznał powaşnego urazu 3 palców lewej ręki. Wypadek był częściowo z jego winy. Wygraliśmy dla niego ponad £42 tys. za obraşenia i inne straty.

Rafał podczas pracy w fabryce doznał powaşnego urazu lewego oka, nie stracił jednak wzroku. Wygraliśmy dla niego £50 tys. za obraşenia i i nne straty.

Ireneusz spadł z drabiny na budowie. Doznał powaşnego urazu stopy. Wygraliśmy dla niego £100 tys. za obraşenia i inne straty.

WYPADEK?

ZadzwoĹ„ do nas po pomoc, jeĹ›li doznaĹ‚eĹ› urazu jako: t QBTBČˆFS TBNPDIPEV MVC BVUPCVTV t QJFT[Z MVC SPXFS[ZTUB t LJFSPXDB TBNPDIPEV NPUPDZLMB

która posiada ponad 75 lat doświadczenia.

Naszym celem jest uzyskanie dla Ciebie jak najwyĹźszego odszkodowania oraz TwĂłj powrĂłt do zdrowia.

WaĹźne informacje

0GFSVKFNZ CF[QÂ’BUOÇŒ LPOTVMUBDKÇ— majÄ…cÄ… na celu omĂłwienie okolicznoĹ›ci wypadku, podczas, ktĂłrej dowiesz siÄ™ jak moĹźemy uzyskać EMB $JFCJF PET[LPEPXBOJF

1S[Z VCJFHBOJV TJÇ— P̓PET[LPEPXBOJF XBČˆOF KFTU BCZ [HÂ’PTJÇŽ TJÇ— do kancelarii adwokackiej, ktĂłra QSPGFTKPOBMOJF QPQSPXBE[J 5XPKÇŒ TQSBXÇ— P̓PET[LPEPXBOJF 5BLÇŒ kancelariÄ… jest Slater & Gordon.

Jest to kancelaria, wyspecjalizowana w uzyskiwaniu odszkodowań powypadkowych działająca na terenie całej Anglii i Walii,

JeĹ›li zatem w ostatnich 3 latach miaĹ‚eĹ› wypadek i doznaĹ‚eĹ› urazu ZADZWOĹƒ teraz i porozmawiaj z naszymi polskimi konsultantami prawnymi, ktĂłrzy podczas UFMFGPOJD[OFK OJF[PCPXJÇŒ[VKÇŒDFK SP[NPXZ PEQPXJFE[ÇŒ OB 5XPKF QZUBOJB J̓SP[XJFKÇŒ 5XPKF XÇŒUQMJwoĹ›ci.

Telefoniczna konsultacja w Twojej sprawie nie będzie Cię nic kosztować!

Tel. komĂłrkowy czynny 7 dni w tygodniu:

079 64 975 059

Wyślij sms o treści WYPADEK na 079 64 975 059 - oddzwonimy Linia bezpłatna z tel. stacjonarnych i budek: 0800 916 9047 Zgłoś wypadek online na www.slatergordon.co.uk/pl

Więcej informacji na temat moşliwości uzyskania odszkodowania znajdziesz na stronie: www.slatergordon.co.uk/pl

Pamiętaj! Slater & Gordon to renomowana kancelaria adwokacka, a nie pośrednik.

506-MAKIETA 1 01-25.indd 9

26/11/2013 14:59:18

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Brytyjczycy nie mówią w obcych językach W Wielkiej Brytanii liczba ludzi posługujących się „10 istotnymi dla przyszłego dobrobytu i ogólnej kondycji kraju językami” jest alarmująco niska – stwierdza raport British Council. Sprawę opisał portal internetowy BBC.

506-MAKIETA 1 01-25.indd 10

»

British Council, będąca rządową agencją ds. współpracy kulturalnej oraz oświatowej. uważa, że szkoły powinny oferować możliwość nauki szerszej gamy języków i ich nauce nadać taką rangę, jaką mają nauki ścisłe i matematyka. Ponadto większa liczba dorosłych powinna uczyć się przynajmniej jednego języka obcego.

Jeśli nie zostaną podjęte działania w tym celu, Zjednoczone Królestwo straci „zarówno w sensie gospodarczym, jak i kulturowym” – mówi John Worne z British Council.

– Problem nie polega na tym, że uczymy nie tych, co trzeba, języków, ponieważ języki najpowszechniej nauczane, jak francuski, hiszpański i niemiecki, znajdują się na naszej liście 10 najistotniejszych języków – podkreśla.

– Zjednoczone Królestwo potrzebuje, by większa liczba ludzi skorzystała z możliwości uczenia się i zaczęła posługiwać się tymi językami, jak i nowymi, jak arabski, chiński i japoński – zaznacza Worne.

Autorzy raportu British Council przeanalizowali szereg czynników gospodarczych, politycznych, kulturalnych i edukacyjnych, aby określić, które języki będą miały „istotne znaczenie dla dobrobytu, bezpieczeństwa i wpływów Wielkiej Brytanii w świecie w ciągu najbliższych 20 lat”. Lista przedstawia się następująco: hiszpański, arabski, francuski, manda-

ryński, niemiecki, portugalski, włoski, rosyjski, turecki i japoński.

Trzy czwarte Brytyjczyków nie jest w stanie mówić w żadnym z wymienionych języków tak dobrze, by móc w nim porozmawiać – wynika z sondażu przeprowadzonego przez ośrodek YouGov z udziałem 4 tys. respondentów. Około 15 proc. twierdzi, że poradzi sobie z rozmową w języku francuskim, ale już tylko 6 proc. w języku niemieckim, 4 proc. – po hiszpańsku i 2 proc. – po włosku. Pozostałymi językami z listy potrafi porozumieć się już tylko 1 proc. ludności Wielkiej Brytanii.

Wcześniej w tym roku British Council rzucił hasło, by każdy w Zjednoczonym Królestwie nauczył się przynajmniej 1000 słów nowego języka obcego.

Według Worne'a liczy się bardziej praktyczna niż biegła znajomość języka; pierwsza działa bowiem „wyzwalająco”, podczas gdy druga – „hamująco”.

Raport wzywa władze krajów Zjednoczonego Królestwa (Anglii, Walii, Szkocji i Irlandii Północnej) do wyraźniejszego związania polityki edukacyjnej z ich aspiracjami biznesowymi, oświatowymi i kulturalnymi w skali międzynarodowej.

Autorzy raportu wskazują, że z jednej strony w większym stopniu powinno się wykorzystywać umiejętności mieszkających w Zjednoczonym Królestwie mniejszości, a z drugiej – firmy powinny inwestować w naukę tych języków, których znajomość opłaca im się bezpośrednio. «

26/11/2013 14:59:19

506-MAKIETA 1 01-25.indd 11

26/11/2013 14:59:20

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Policjant stoi w dzielnicy Lambeth w południowym Londynie, gdzie więzione były trzy kobiety.

Policja uwolniła niewolnice Z prywatnego domu w południowej części Londynu uwolniono w zeszły czwartek trzy kobiety „przetrzymywane jako niewolnice”.

»

Scotland Yard poinformował, że będący parą 67-letni mężczyzna i kobieta w tym samym wieku zostali aresztowani w swym domu w dzielnicy Lambeth w ramach śledztwa dotyczącego niewolnictwa i przymusowej służby domowej.

Na trop trzech kobiet naprowadziła policję organizacja charytatywna Freedom Charity zajmująca się doradzaniem osobom zmuszanym wbrew ich woli do zaaranżowanych związków małżeńskich oraz ofiarom przemocy motywowanej obroną honoru.

Kobiety to 69-letnia Malezyjka, 57-letnia Irlandka i 30-letnia Brytyjka.

Po obejrzeniu w telewizji dokumentalnego filmu na temat przymusowych małżeństw i roli Freedom Charity w przeciwdziałaniu im Irlandka zadzwoniła w październiku do tej organizacji z prośbą o pomoc.

Jak poinformowała założycielka Freedom Charity Aneeta Prem, w trakcie długich rozmów telefonicznych, odbywanych w czasie nieobecności nadzorców, zdołano ustalić sposób wyjścia kobiet na wolność. Wypowiadając się dla telewizji Sky News, Prem nie ujawniła bliższych szczegółów, jak to się stało, podając tylko, że uwolnienie „nastąpiło w naprawdę, naprawdę wspaniały sposób”, przy asyście gotowej do działania policji.

Według Prem kobiety były „całkowicie zastraszone” przez aresztowaną parę. Irlandka twierdzi, że była przetrzymywana ponad 30 lat. Jak podała policja, najmłodsza z ofiar „nie miała żadnego kontaktu ze światem zewnętrznym” i być może urodziła się jako niewolnica.

– Nie pojmuję, jak sąsiedzi nie mogli o niczym wiedzieć. To był po prostu zwy-

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

506-MAKIETA 1 01-25.indd 12

26/11/2013 14:59:22

013 kły dom przy zwykłej ulicy – powiedziała Prem.

Zdaniem policji kobiety były bite przez swych nadzorców. Wyższy oficer londyńskiej Policji Metropolitarnej Steve Rodhouse powiedział na konferencji prasowej, że przetrzymywane kobiety były bite i poddawane kontroli emocjonalnej.

– To, czym się zajmujemy, to skomplikowany i niepokojący obraz kontroli emocjonalnej, sprawowanej przez wiele lat – oświadczył.

Policja ujawniła również, że para 67-latków, którą wypuszczono na wolność za kaucją, była aresztowana jeszcze w latach 70. Szczegółów na ten temat nie podano.

Rodhouse powiedział, że trzy kobiety nie były ofiarami handlu ludźmi i w sprawie tej nie stwierdzono powiązań z jakimikolwiek innymi grupami przestępczymi w Wielkiej Brytanii. Jak zaznaczył, oczekuje się, że śledztwo potrwa „znaczny czas”.

Brytyjski premier David Cameron określił w piątek całą sprawę jako „absolutnie oburzającą”.

Szefowa MSW: Rząd zwiększy karę za praktyki niewolnicze

Szefowa brytyjskiego MSW Theresa May zapowiedziała, że rząd zwiększy karę za praktyki niewolnicze i powoła do życia urząd pełnomocnika będącego prawnym reprezentantem ofiar. Współczesne formy niewolnictwa są rozpowszechnione, choć ich nie widać – przestrzegła. Jej wypowiedź była następstwem dużego poruszenia, które wywołało

506-MAKIETA 1 01-25.indd 13

ujawnienie przez policję sprawy trzech więzionych kobiet.

Zwalczanie takich praktyk będzie priorytetem dla agencji zajmującej się przestępczością zorganizowaną – zaznaczyła w wywiadzie dla „Sunday Telegraph”. Wezwała też biznes, by nie korzystał z usług firm eksploatujących pracowników.

– Niewolnicze praktyki są w Wielkiej Brytanii rozpowszechnione, ale (znowelizowane) prawo (Modern Slavery Bill) wykorzeni je – zapewniła. Według niej liczba przypadków wyczerpujących definicję niewolnictwa wzrosła w 2012 r. o 25 proc. w porównaniu z 2011 r.

W zeszłym roku ośrodek walki z handlem żywym towarem (UK Human Trafficking Centre) otrzymał 1186 zawiadomień o możliwych przypadkach zniewolenia i handlu ludźmi wobec 946 w 2011 r., ale są to przybliżone dane – wiele przypadków uchodzi uwadze, ponieważ są trzymane w tajemnicy. Ofiary nie zgłaszają się na policję z braku znajomości języka lub dlatego, że jej nie ufają. Często też nie mają uregulowanego pobytu.

Większość ofiar niewolnictwa pochodzi z Afryki, Azji i Europy Wschodniej.

Osoby te zmuszane są do prostytucji, niewolniczej posługi w domu, pracy na roli, w budownictwie, przetwórstwie żywności, odpracowują długi, są przymuszane do małżeństwa i zniewalane. Prasa pisała też o tym, że zorganizowane gangi w imieniu zniewolonych pobierają świadczenia.

W sobotnim wywiadzie dla BBC poseł Frank Field, który przygotowuje nową wersję ustawy o zwalczaniu niewolniczych praktyk, mówił między innymi o ściąganiu ludzi do niemal darmowej pracy, żebraczych gangach i handlu żywym towarem, w tym dziećmi. «

Jacek Malczewski poszedł pod młotek Na zeszłośrodowej aukcji XIXwiecznego malarstwa europejskiego zorganizowanej przez dom aukcyjny Sotheby’s w Londynie sprzedano oba wystawione na sprzedaż obrazy Jacka Malczewskiego (1854-1929).

Nabywcą jest kolekcjoner z Polski.

Za 128,5 tys. funtów sprzedano olejny obraz Malczewskiego „Autoportret z muzą i budleją” namalowany na desce w 1912 r. i sygnowany przez niego, o wymiarach 73 cm na 91,5 cm.

Przed aukcją wyceniano go na 30-50 tys. funtów.

Drugi obraz Malczewskiego, portret kobiety z naręczem kwiatów na tle morza, namalowany w 1915 r. na desce obciągniętej płótnem, o wymiarach 102 cm na 72 cm, wyceniany przed aukcją na 40-60 tys., osiągnął sumę 62,5 tys. funtów.

Malczewski, jeden z najbardziej znanych polskich malarzy, zaliczany do głównych przedstawicieli polskiego symbolizmu, studiował w Krakowie i Paryżu.

Ogółem na aukcji sprzedano 62 obrazy na 114 wystawionych, a łączny przychód wyniósł blisko 4,555 mln funtów. Najwyższą cenę, 662,5 tys. funtów, zapłacono za obraz duńskiego malarza Vilhelma Hammershoia (1864-1916).

26/11/2013 14:59:22

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Jak się mają?

Rok temu wygrali w Lotto 148 mln funtów.

506-MAKIETA 1 01-25.indd 14

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

15 miesięcy temu cała Anglia żyła informacją o jednej z największych wygranych w historii. Małżeństwo Adrian i Gillian Bayford z dwojgiem kilkuletnich dzieci to para czterdziestolatków. Ona pracowała w służbie zdrowia, on prowadził sklep z używanymi płytami.

Tak było do momentu wygranej.

Później jackpot przelał im na konto niewyobrażalnie wysoką sumę, drugą co do wielkości w historii, umieszczając ich na liście najbogatszych Brytyjczyków. – Te pieniądze przyszły w samą porę. Dzięki nim będziemy mogli spędzać więcej czasu ze sobą – mówili. Dokładnie 15 miesięcy później do sądu wpłynął wniosek o rozwód. Powód? Stres spowodowany zbyt dużą ilością pieniędzy.

Niektórzy mówią o romansie pani Bayford z ogrodnikiem i o tym, że pan Bayford nie umie korzystać z pieniędzy, które spadły mu z nieba, i chce żyć jak przed wygraną, czyli nie mieć samochodu, nie wychodzić na miasto, siedzieć w domu i tyć. Problem w tym, że żona kupiła sobie cztery luksusowe auta, zrzu-

ciła zbędne kilogramy i cieszy się fortuną. Czy to poróżniło parę? O tym wiedzą tylko oni. Jednak wokół całej sprawy robi się powoli nie mniej szumu niż rok temu, gdy szampanem fetowano wygraną.

Niedługo potem para nabyła dom za 6 mln funtów, w którym dziś mieszka sama Gillian z dziećmi, bo Adrian wrócił w okolicę, gdzie mieszkali, zanim kupili szczęśliwy los. Mężczyzna mieszka na posesji za 500 tys. funtów i zaprzecza, jakoby rany zadane przez Chrisa Toveya, ich ogrodnika, były wynikiem bójki, jaka zaszła między panami.

Jednocześnie znajomi pary przyznają, że sytuację komplikuje wiele czynników, między innymi to, że żona Bayforda bardzo się zmieniła w ostatnim roku. – Wykasowałam jej numer telefonu, nie mamy ze sobą kontaktu – mówi Cindy Smith, była przyjaciółka.

Z kolei Colin Richards, właściciel sklepu sąsiadującego z tym, który prowadził Bayford przed wygraną, potwierdza, że Adrian nie potrafi prowadzić samochodu, nie kupił samolotu ani jachtu, nie zabiera żony w ekskluzywne miejsca, a wygraną kazał świętować na kempingu w Szkocji. « 26/11/2013 14:59:23

przegląd prasy »DAILY MIRROR

Gra, aż przegra Kto nie kontroluje czasu spędzanego na grach komputerowych, temu życie przechodzi koło nosa.

Co najczęściej? 40 proc. mężczyzn traci upojną noc.

33 proc. kobiet nie wychodzi do toalety. 25 proc. dziewczyn opuszcza imprezę. 5 proc. omija z tego powodu świąteczne śniadanie. 20 proc. najbardziej zapalonych graczy spędzało przed ekranem nawet 30 godzin. Dane: na podstawie sondażu dla Domino’s Pizza.

»METRO

Nie wie, że ma HIV Co piąty mieszkaniec Wielkiej Brytanii będący nosicielem wirusa HIV nie wie o swojej chorobie. 98 400 osób na Wyspach żyje z HIV, z czego 21 900 nieświadomie. Prawie połowa mężczyzn mających kontakty seksualne z innymi mężczyznami, zdiagnozowana pozytywnie na obecność wirusa przyznała, że były to ich pierwsze badania w życiu.

Dane: Terrence Higgins Trust.

»DAILY EXPRESS

Dzieci się martwią Dzieci i nastolatkowie stresują się nie mniej niż dorośli i mają te same objawy stresu. Czym się martwią?

Większość egzaminami. Blisko połowa ma kłopoty ze spaniem, a co dziesiąty nie może jeść. 58 proc. 10-14latków zamartwiało się w ciągu ostatniego tygodnia, a co szósty przyznał, że zdarzało mu się to codziennie. Dane: Big Lottery Fund England.

Brytyjscy specjaliści prawa związanego z uprowadzeniami dzieci Przeprowadzka z dzieckiem za granicę lub z jednej części kraju do drugiej bez zgody rodzica będzie traktowana jako uprowadzenie. Jeśli Twoje dziecko zostało zabrane do innego kraju lub miasta bez Twojej zgody, jak najszybciej poszukaj porady prawnej eksperta na temat kroków, które możesz podjąć aby je odnaleźć.

Jeśli Twoje dziecko zostało uprowadzone z państwa Konwencji Haskiej, kancelaria prawna Osbornes może Cię wesprzeć w otrzymaniu zapomogi prawnej na poczet kosztów sądowych. Polska jest sygnatariuszem Konwencji Haskiej.

Jeśli zastanawiasz się nad przeprowadzką z dzieckiem do innego państwa, powinieneś zasięgnąć porady prawnej eksperta przed zrobieniem tego. Zapomoga prawna także będzie dostępna w zależności od Twojej sytuacji finansowej.

Już teraz możesz umówić się na poufne spotkanie z prawnikiem rodzinnym aby porozmawiać o Twojej sprawie. Tylko teraz za specjalną cenę £199 z VATem. Jako podsumowanie spotkania otrzymasz dokument, w którym będzie wyszczególnione wszystko co zostało przedyskutowane. Będzie on rownież zawierał nasze zalecenia w sprawie dalszego postępowania.

020 74828439

»DAILY MAIL

Angielscy lekarze Angielscy lekarze rodzinni zarabiają najwięcej na świecie.

Samozatrudnieni nawet do 103 tys. rocznie, co stanowi kilkukrotność średniej krajowej. Co ciekawe, angielskie pielęgniarki należą do najgorzej opłacanych w Europie.

Dane: OECD. (SM)

506-MAKIETA 1 01-25.indd 15

Aby umówić się na spotkanie i dowiedzieć jak możemy Ci pomóc zadzwoń do Justyny Drozdy już dzisiaj pod nr tel.

Osbornes Solicitors Livery House, 9 Pratt Street, London NW1 0AE

Przed przystąpieniem do firmy pracowała w Dziale Rodzinnym Sądu Okręgowego w Guildford i odbyła praktyki w Ambsadzie Rzeczypospolitej Polski w Londynie oraz w Parlamencie Europejskim.

Dział rodzinny w Osbornes jest polecany i rekomendowany w niezależnych rankingach, zestawieniach Chambers i The Legal 500 jako wiodący prawnicy rodzinni w Londynie. Współpracujemy z firmami prawniczymi w Polsce i możemy polecić Ci odpowiedniego prawnika jeśli zajdzie taka potrzeba.

www.osbornes.net/ praworodzinne

26/11/2013 14:59:24

016

WIADOMOŚCI na wyspach

Amerykanie szpiegowali zwykłych Brytyjczyków

»

Amerykańska Agencja Bezpieczeństwa Narodowego (NSA) przechowywała na mocy tajnego porozumienia z 2007 r. dane osobowe Brytyjczyków niepodejrzewanych o żadne wykroczenia. Porozumienie zaaprobowały brytyjskie służby. Sprawę opisał dziennik „The Guardian”.

Dotychczas sądzono, że tajne porozumienie krajów anglosaskich z 1946 r., tzw. pięcioro oczu (USA, Wielka Brytania, Australia, Kanada i Nowa Zelandia), zakładające współpracę wywiadowczą, wykluczało wzajemne szpiegowanie.

Dzięki byłemu współpracownikowi NSA Edwardowi Snowdenowi gazeta wraz z telewizją C4 dotarła do wewnętrznego okólnika agencji z 2007 r., w którym mowa jest o uzgodnieniu z Brytyjczykami nowej polityki, dającej możliwość gromadzenia informacji o numerach telefonów komórkowych, faksów, adresach e-mail, IP itp. zebra-

nych przypadkowo w trakcie innych operacji.

Wcześniej takie dane (z wyjątkiem numerów telefonów stacjonarnych) usuwano z bazy danych NSA (w wywiadowczym żargonie: „minimalizowano”).

W 2007 r. NSA uzyskała możliwość przechowywania ich w swojej bazie danych i udostępniania innym amerykańskim służbom wywiadowczym, mimo że osoby, których dane osobowe zgromadzono, nie były oryginalnym celem operacji, a zatem nie były o nic podejrzewane.

Gazeta twierdzi, że NSA korzystała z danych osobowych Brytyjczyków do prowadzenia „analiz łańcuchowych”, pozwalających zorientować się w kontaktach osób, które namierzono, np. analizując, z kim komunikują się nie tylko one same, lecz także ci, z którymi się kontaktują.

Inne tajne pismo okólne NSA z 2005 r. dopuszcza możliwość inwigilacji oby-

wateli któregoś z sygnatariuszy porozumienia „pięciorga oczu” w sytuacji, gdy przemawiają za tym względy narodowego bezpieczeństwa USA, nawet wówczas, jeśli rząd danego państwa odmówił Amerykanom tego prawa.

Brytyjski MSZ odmówił skomentowania najnowszych rewelacji Snowdena; nazwał je „spekulacjami”. Ustosunkowania się do tych doniesień odmówili też byli szefowie brytyjskiego MSZ: Jack Straw i Margaret Beckett.

– Jeśli ktoś jest terrorystą, kryminalistą dużego kalibru, rozprzestrzenia broń masowego rażenia, został namierzony przez wywiad obcego państwa lub jeśli jego działalność stwarza rzeczywiste zagrożenie dla narodowego lub ekonomicznego bezpieczeństwa Zjednoczonego Królestwa, to zachodzi możliwość, że jego kontakty będą monitorowane – zaznaczył MSZ w oświadczeniu cytowanym przez BBC. «

Beckham kupił dom w Londynie za 40 mln funtów

»

David Beckham, były gwiazdor światowej piłki nożnej, kupił wraz z żoną Victorią luksusowy dom w zachodnim Londynie. Zapłacił za niego 40 mln funtów, a kolejne pięć przeznaczy na jego modernizację. W posiadłości znajdą się między innymi salon fryzjerski i siłownia.

38-letni Anglik wraz z małżonką zdecydowali się na zakup nowego domu po tym, jak sprzedali swoje dotychczasowe lokum w hrabstwie Hertfordshire. Rezydencja, nazywana przez brytyjską prasę „Beckingham Palace”, była w ich posiadaniu od 1999 r. Pozyskali ją kilka miesięcy po swoim ślubie.

Nowy dom ma cztery piętra. Oprócz salonu fryzjerskiego i siłowni znajdą się w nim także sala do masażu, salon, podziemny garaż, dwie garderoby, w których 506-MAKIETA 1 01-25.indd 16

Victoria trzymać będzie swoje kolekcje butów, a także pokoje do makijażu i manikiuru. Drugie piętro ma być przeznaczone dla czwórki dzieci pary – 14-letniego Brooklyna, 11-letniego Romeo, 8-letniego Cruza oraz 2-letniej Harper.

Każda z sypialni w rezydencji posiadać będzie osobną łazienkę, a w niej między innymi telewizor. W całym domu zamontowany zostanie sprzęt nagłaśniający umożliwiający słuchanie muzyki w każdym z pokoi.

Jak podaje brytyjska prasa, Beckhamowie zamierzają przebywać w Londynie przez większą część roku, gdyż ich dzieci będą chodzić do angielskich szkół. Wakacje planują spędzać w Kalifornii. Były piłkarz między innymi Manchesteru United i Realu Madryt mieszkał tam z rodziną w latach 2007-2012, gdy grał w zespole Los Angeles Galaxy.

David Beckham w reprezentacji Anglii rozegrał 115 spotkań, w których strzelił 17 bramek. Przez prawie sześć lat był jej kapitanem (2000-2006). Karierę zakończył w maju 2013. « 26/11/2013 14:59:24

017 juİ wkrótce

p

na stacjonarne w UK

/min

na komórki w UK

Stacjonarne + Komórkowe Darmowe i Nielimitowane Rozmowy w Sieci Lycamobile w UK :LĕFHM LQIR QD

www.lycamobile.co.uk

Buy and top up online or in over 115,000 stores

020 7132 0322 Offer is valid from 16/08/2013 until 30/11/2013. Rates are valid from 16/08/2013 to 30/11/2013

Customers may not be able to use Electronic Top-Up at all locations where the top-up logo appears

LM_UK_Cooltura_AUG_2013_177mmx120mm.indd 1

28/10/2013 14:24

radio na cały dzień t polska muzyka i światowe przeboje t wiadomości z UK i Polski t informacje o wydarzeniach kulturalnych t DJ’eje prosto z najlepszych polskich stacji

Z NAMI DZIEŃ JEST CIEKAWSZY WŁĄCZ I PRZEKONAJ SIĘ Słuchaj radia online na prl24.net i przez telefon komórkowy wap.prl24.net w Londynie przez radio DAB

506-MAKIETA 1 01-25.indd 17

26/11/2013 15:31:40

018

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Fot. PAP/EPA/A. Carrasco Ragel

Statek Ramon Margalef z Hiszpańskiego Instytutu Oceanograficznego stoi w porcie w Algeciras w pobliżu Gibraltaru.

Protest wobec Hiszpanii po incydencie na wodach Gibraltaru Brytyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wezwało w zeszły wtorek ambasadora Hiszpanii Federico Trillo, by formalnie zaprotestować przeciwko „prowokacyjnemu wtargnięciu” hiszpańskiego statku oceanograficznego na wody terytorialne Gibraltaru.

»

Jest to trzeci tego rodzaju brytyjski protest na tym szczeblu od objęcia władzy przez obecnego premiera Hiszpanii Mariano Rajoya w grudniu 2011 r.

Od zeszłego poniedziałku hiszpański statek Ramon Margalef krąży po wodach gibraltarskich, dokonując tam pomiarów.

Jego kapitan zignorował kilkakrotnie kierowane do niego drogą radiową wezwania brytyjskiego kutra patrolowego do odpłynięcia, twierdząc, że wykonuje prace zlecone przez władze.

Według władz gibraltarskich statek zbliża się chwilami na odległość 250 metrów od wejścia do portu i przepływa obok innych statków stojących na redzie.

506-MAKIETA 1 01-25.indd 18

Jest to najpoważniejszy incydent od dwóch tygodni, gdy jednostka patrolowa hiszpańskiej Gwardii Cywilnej wykonywała niebezpieczne manewry wokół brytyjskiego okrętu wojennego.

– W ostatnich dwóch latach liczba bezprawnych wtargnięć hiszpańskich jednostek pływających na brytyjskie wody terytorialne zwiększyła się z około 5 na miesiąc do około 40 na miesiąc. Mocno potępiam te prowokacyjne wtargnięcia i apeluję do rządu w Madrycie, by dopilnował, aby się nie powtarzały – oświadczył w Izbie Gmin minister ds. Europy David Lidington.

– Wody terytorialne Gibraltaru są nieodłącznym elementem brytyjskiej suwerenności nad tym terytorium i rząd brytyjski przywiązuje dużą wagę do uświa-

domienia tego rządowi Hiszpanii – powiedział dziennikarzom na briefingu rzecznik brytyjskiego rządu.

Hiszpania zrzekła się Gibraltaru na rzecz Brytyjczyków w 1713 r. w traktacie pokojowym z Utrechtu, kończącym wojnę o sukcesję hiszpańską.

W ubiegłym tygodniu Komisja Europejska uznała, że zaostrzone hiszpańskie kontrole pojazdów na przejściu granicznym z Gibraltarem nie stanowią naruszenia unijnego prawa.

Madryt wprowadził je po tym, gdy władze Gibraltaru podjęły na jego wodach terytorialnych budowę sztucznej rafy, by zapobiec wpływaniu tam hiszpańskich kutrów rybackich. Londyn twierdzi, że kontrole mają podłoże polityczne. « 26/11/2013 14:59:28

506-MAKIETA 1 01-25.indd 19

26/11/2013 14:59:31

020

WIADOMOŚCI gospodarka

Na rynku pracy jest zbyt wielu absolwentów

»

Blisko połowa absolwentów szkół wyższych (47 proc.), którzy ukończyli studia w ostatnich pięciu latach, wykonuje pracę niewymagającą dyplomu – wynika z danych brytyjskiego urzędu statystycznego (ONS). Przed kryzysem z lat 2008-09 było to 39 proc.

Postrecesyjny rynek pracy jest szczególnie trudny dla młodzieży rozpoczynającej życie zawodowe.

Odsetek ludności z wyższym wykształceniem wzrósł w Wielkiej Brytanii z 17 proc. w 1992 r. do 38 proc. obecnie, ale rynek pracy nie rośnie na tyle szybko, by przyjąć wszystkich absolwentów. Mimo widocznego ostatnio ożywienia gospodarki bezrobocie wśród absolwentów szkół wyższych niewiele się zmieniło w ostatnich kilku latach – w drugim kwartale 2013 r. wyniosło 8,82 proc. wobec 8,99 proc. w drugim kwartale 2009 r.

Ogólna stopa bezrobocia wśród osób w grupie wiekowej 21-30 lat wynosi obecnie 14,27 proc.

Z danych ONS wynika, że zdobyć pracę najłatwiej jest absolwentom medycyny i stomatologii oraz szeroko rozumianych studiów dziennikarskich i medioznawczych (media

506-MAKIETA 1 01-25.indd 20

studies). Odpowiednio 95 proc. oraz 93 proc. absolwentów tych kierunków znalazło zatrudnienie zgodne ze swoimi kwalifikacjami, przy czym średnie wynagrodzenie tych pierwszych jest ponad dwa razy wyższe niż tych drugich (około 45,6 tys. funtów rocznie wobec 21 tys. funtów).

– Przedrecesyjne wskaźniki niepełnego wykorzystania zawodowych kwalifikacji absolwentów były rozczarowujące, ale te porecesyjne są alarmujące, ponieważ ilustrują ogromną skalę strat poniesionych przez ludzi inwestujących w swoje kwalifikacje – ocenił John Philpott z firmy konsultingowej The Jobs Economist.

Według niego skala bezrobocia wśród absolwentów szkół wyższych byłaby większa, gdyby nie to, że zgłaszają się oni do prac poniżej nabytych kwalifikacji. Sprawia to jednak, że ich mniej wykwalifikowanym rówieśnikom trudniej jest znaleźć zatrudnienie.

Około 40 proc. absolwentów wyższych uczelni pracuje w sektorze publicznym: administracji, oświacie i służbie zdrowia. Sektor ten zmniejsza obecnie zatrudnienie, ponieważ rząd obcina wydatki, dążąc do uzdrowienia finansów publicznych. «

Warszawskie porozumienie napawa optymizmem Z naszego punktu widzenia najważniejszy cel COP19 został osiągnięty – wszystkie kraje podjęły się dalszych prac w kierunku podpisania globalnego porozumienia w 2015 r. – napisał w oświadczeniu po zakończeniu szczytu brytyjski minister ds. energii Edward Davey.

– Sukcesem jest przyjęcie dalszego harmonogramu prac wraz z ramami czasowymi. Warszawskie negocjacje pokazały również, że choć czeka nas wiele trudnych negocjacji, cel brytyjskiej i unijnej dyplomacji, jakim było wypracowanie porozumienia z naszymi przyjaciółmi z całego świata, został osiągnięty – napisał Davey.

– Wielka Brytania pokazała również, że jest jednym z liderów w zakresie walki ze skutkami zmian klimatu – dodał Davey, nawiązując do podpisanego w czasie szczytu porozumienia brytyjsko-amerykańskiego, przewidującego wstrzymanie finansowania publicznego dla projektów w zakresie energetyki węglowej na całym świecie.

Delegatom 194 państw na COP19 udało się zeszłą w sobotę w Warszawie osiągnąć porozumienie we wszystkich spornych kwestiach. Chodzi o finansowanie walki ze zmianami klimatu oraz mechanizm pomocy dla ubogich krajów, które cierpią z powodu zmian klimatycznych.

26/11/2013 14:59:32

506-MAKIETA 1 01-25.indd 21

26/11/2013 14:59:34

022

Porady gospodarka

Rząd ma plany nowego podatku dla cudzoziemców

»

Obcokrajowców mających nieruchomość w Wielkiej Brytanii może objąć podatek od zysków kapitałowych przy jej sprzedaży. Podatkowi podlegałoby też 5 mln Brytyjczyków mieszkających za granicą, tzw. ekspatów – twierdzi „Daily Telegraph”.

– Motywem decyzji są obawy, że zagraniczni inwestorzy aktywni na brytyjskim rynku nieruchomości pompują nową „bańkę”, uznając mieszkania i domy, zwłaszcza w Londynie i południowo-wschodniej Anglii, za bezpieczną inwestycję – twierdzi gazeta.

O planie podatku poinformował wicepremier Nick Clegg, zaznaczając, że na obecnym etapie nie jest to jeszcze decyzja dopracowana w szczegółach. 5 grudnia w Izbie Gmin minister finansów George Osborne przedstawi tzw. jesienne sprawozdanie z wykonania budżetu i niewykluczone, że wówczas ją ogłosi.

W odróżnieniu od Brytyjczyków, którzy płacą podatek od zysków kapitałowych, sprzedając nieruchomość niebędącą ich głównym miejscem zamieszkania, obcokrajowcy są z niego zwolnieni. Rząd, jak przekonuje Clegg, chce jednak „dopilnować, by ludzie lokujący bardzo duże sumy pieniędzy w nieruchomościach w centralnym Londynie, które na

506-MAKIETA 1 01-25.indd 22

ogół stoją puste, wnosili rzetelny wkład podatkowy od tego rodzaju transakcji”.

Według „Daily Telegraph” stawka podatku wyniesie 28 proc. ceny rynkowej nieruchomości. Przychód dla fiskusa z wpływów z podatków szacowany jest na około 100 mln funtów rocznie.

W zeszłym roku zagraniczni inwestorzy zainwestowali na rynku nieruchomości w Londynie 7 mld fun-

tów. Rosnące ceny domów i mieszkań w brytyjskiej metropolii przy niskiej podaży powodują, że własny kąt jest nieosiągalnym marzeniem, zwłaszcza dla ludzi młodych, wchodzących na rynek pracy.

Rząd zainaugurował program Right to Buy, gwarantując do 15 proc. kredytu hipotecznego. Niektórzy eksperci sądzą, że wypaczy on rynek, powodując dodatkowy wzrost cen, które i tak szybko rosną. «

Droga ropa na dnie morza Brytyjska spółka EnQuest poinformowała o rozpoczęciu prac, by zagospodarować złoża ropy Kraken na Morzu Północnym. Koszt projektu oszacowano na 4 mld funtów. To największa zapowiadana na ten rok inwestycja na brytyjskim szelfie.

EnQuest, największa niezależna brytyjska spółka działająca na Morzu Północnym, ocenia potencjał złoża Kraken na 137 mln baryłek ropy.

Wydobycie miałoby ruszyć w 2016 r. Do tego czasu spółka planuje wydać na zagospodarowanie złoża 1,12 mld funtów. Reszta przewidywanych nakładów obejmuje 25-letni okres eksploatacji złoża.

Złoże Kraken zlokalizowane jest w odległości 78 mil na wschód od Szetlandów. Zostało odkryte w 1985 r., ale pierwszy odwiert rozpoznawczy wykonano dopiero w 2007 r. Złoże zawiera tzw. ciężką ropę, która jest znacznie trudniejsza w wydobyciu od tradycyjnych złóż. Spółki angażujące się w tego typu projekty korzystają od 2011 r. z ulg podatkowych przyznanych przez brytyjski rząd.

26/11/2013 15:16:05

506-MAKIETA 1 01-25.indd 23

26/11/2013 14:59:35

506-MAKIETA 1 01-25.indd 24

26/11/2013 14:59:39

506-MAKIETA 1 01-25.indd 25

26/11/2013 14:59:41

026

TEMAT NUMERU prawo

m z i s

a R 506-MAKIETA 2 26-49.indd 26

26/11/2013 15:01:29

m

027 – Przez wiele miesięcy byłem obiektem prześladowań.

Przełożeni i koledzy strącali mi turban z głowy, lekceważyli moje uczucia religijne – mówił przed sądem w Londynie Harminder Dhanota.

Sikh, dyscyplinarnie zwolniony z pracy, żąda niemal 60 tysięcy funtów zadośćuczynienia. To kolejny przypadek z rasistowskimi oskarżeniami w tle.

d o p

ą p lu

h c y z c d

e l ś

Piotr Gulbicki

Filmy w telefonie

Zarzuty są różne, ich interpretacje też. Brytyjskie sądy na brak pozwów o rasizm nie narzekają. Tyle że to pojęcie bardzo szerokie, dotyczące różnych aspektów. W grę wchodzi naruszenie uczuć, a także… duże pieniądze.

Ma 42 lata i troje dzieci. Harminder Dhanota przez ponad rok pracował w biurze saudyjskiego banku Samba Financial Services, mieszczącym się w reprezentacyjnej londyńskiej dzielnicy Mayfair.

Początkowo nie było problemów, »

»

506-MAKIETA 2 26-49.indd 27

26/11/2013 15:01:30

028

TEMAT NUMERU prawo

Kiedy prześladowania się nasiliły, poskarżył się dyrekcji banku.

Niedługo potem został dyscyplinarnie zwolniony z pracy

506-MAKIETA 2 26-49.indd 28

jednak zatrudniony tam na stanowisku menedżera ds. technologii Sikh twierdzi, że po kilku miesiącach sytuacja się zmieniła. Przełożeni zaczęli prześladować go fizycznie i psychicznie, zrzucali mu m.in. z głowy turban, pytając, czy będzie świecił w razie nagłej potrzeby.

– Mój bezpośredni zwierzchnik, Jack Tanna, wykręcał mi palce, klepał po ramieniu, a nawet uderzył linijką.

Pewnego razu pokazał mi filmy pornograficzne, które miał w swoim telefonie, chwaląc się, że organizuje przyjęcia z prostytutkami dla sprośnych arabskich wspólników, z którymi prowadzi interesy – opisywał Dhanota, dodając, że kiedy prześladowania się nasiliły, poskarżył się dyrekcji banku. Niedługo potem został dyscyplinarnie zwolniony z pracy pod zarzutem złego zachowania. Sikh złożył pozew do sądu, domaga się od byłego pracodawcy 56 825 fun-

tów – za obrazę uczuć religijnych, cierpienia moralne oraz straty finansowe, jakie poniósł z tego powodu.

– Zawsze byłem dumny ze swojej wiary i kultury. Boleśnie odczuwam, kiedy ludzie szydzą i śmieją się z tego – mówi mający hinduskie pochodzenie Dhanota.

Jego adwokat, Jay Joshi, stwierdził wprost: – To szokujące, że w tak etnicznie zróżnicowanej firmie akceptuje się akty dręczenia oraz dyskryminacji pracowników.

Kierownictwo banku wydało jednak oświadczenie, w którym stanowczo zaprzecza, że dochodziło do opisanych sytuacji. Sprawa jest w toku.

Ty małpi bękarcie

Różne zeznania, sporne relacje. Ostateczne zdanie należy do sądu, chociaż

26/11/2013 15:01:32

029 wątpliwości często nie brakuje. Nie miał ich sędzia Desmond Leslie w przypadku Kimberly Fleming, jednoznacznie stwierdzając – „winna”. Jak dodał, zachowanie kobiety było bardzo poważnym naruszeniem obowiązujących norm.

38-latka została oskarżona przez czarnoskórego Adama Patona-Evansa o rzucanie rasistowskich obelg pod jego adresem. – Wyszła z domu do ogrodu, zaczęła wymachiwać rękami, naśladując małpę, i krzyczeć: „Ty małpi bękarcie” – opowiadał Paton-Evans, robotnik budowlany, który w tym czasie razem z dwoma kolegami znajdował się na rusztowaniu, pracując przy remoncie sąsiedniego domu. Mężczyźni zadzwonili po policję.

– Nawet nie widziałam jego koloru skóry. Owszem, krzyczałam, żeby zachowywali się ciszej, bo było rano, a oni tak hałasowali, że zbudzili trójkę moich

dzieci. Poniosły mnie nerwy, tym bardziej że byłam wówczas w ciąży, a oni mi odpowiedzieli, żebym się zamknęła – broniła się kobieta. Jej mąż dodał, że żona krzyknęła do hałasujących robotników, że zachowują się jak stado małp.

– Ale to nie miało żadnego podtekstu rasistowskiego, to niepoważne – dowodził David Fleming. Nie przekonało to jednak sądu, który wydał wyrok w zawieszeniu – biorąc pod uwagę sytuację rodzinną Flemingów, wychowujących obecnie czworo dzieci.

Smak zakazanego mięsa

Przed oblicze Temidy nie trafiła za to sprawa „skażonej żywności”, jaką zaserwowała swoim uczniom szkoła w Birmingham. Sprawa stała się jednak przedmiotem wewnętrznego śledztwa, zakończonego oficjalnymi przeprosi-

nami wystosowanymi przez władze placówki.

O co chodzi? 17 lipca bieżącego roku w kanapkach, które można było nabyć w szkolnym sklepiku, znalazły się kawałeczki bekonu. Mimo że zgodnie z etykietą nadzienie powinny stanowić kukurydza i mięso z kurczaka. Całość opatrzona była napisem „halal”.

– Podczas konsumpcji kanapki nagle poczułam dziwny smak i zapach. Kiedy bliżej przyjrzałam się temu, co jem, struchlałam z przerażenia. Moje najgorsze przypuszczenia potwierdzili pracownicy kuchni – opisywała nauczycielka, praktykująca muzułmanka, dodając, że w islamie obowiązuje całkowity zakaz nie tylko spożywania wieprzowiny, grzechem jest również zbliżanie jej do ust.

Kierownictwo szkoły, w której ponad 50 proc. uczniów stanowią dzieci muzułmańskie, po przeprowadzeniu dochodzenia przyznało, że pomyłka była wynikiem niedopatrzenia jednego z pracowników.

– Szanujemy odmienność narodowościową i religijną naszych uczniów i personelu. Zrobimy wszystko, żeby do podobnych sytuacji nie doszło w przyszłości – można było przeczytać w specjalnym komunikacie, zamieszczonym na stronie internetowej placówki.

Czarny Brian

„Rasizm nie musi być skierowany bezpośrednio przeciwko konkretnej osobie. Wystarczy, że czuje się ona dotknięta tym, co dzieje się w jej otoczeniu, a co wpływa na jej poczucie poniżenia godności, zagrożenia, wrogości (…)”. Na ten fragment z Equality Act z 2010 r. powołał się kierowca z Gloucester, Roy Morgan, składając do sądu doniesienie na swoją byłą firmę, zajmującą się transportowaniem owoców i warzyw. Mężczyzna wyjaśnił, że czuł się poniżony tym, jak traktowano jego kolegę Briana Ennisa.

– Był obiektem rasistowskich żartów, zwracano się do niego „Czarny Brian” – uzasadniał Morgan, podkreślając, że w pewnym momencie czara goryczy się przelała i na własną prośbę zwolnił się z pracy. Sąd uznał jego racje, przyznając mu 27 tys. funtów odszkodowania.

Właścicielka firmy Amanda Miles nie ukrywa, że uważa wyrok za niezrozumiały. – Określenie „Czarny Brian” nie jest niczym pejoratywnym. Chodziło o to, żeby odróżnić Ennisa od innego pracow-

506-MAKIETA 2 26-49.indd 29

26/11/2013 15:01:34

030

TEMAT NUMERU prawo

Rasizm nie musi być skierowany bezpośrednio przeciwko konkretnej osobie. Wystarczy, że czuje się ona dotknięta tym, co dzieje się w jej otoczeniu nika o tym samym imieniu. Zresztą on sam nie miał do tego żadnych zastrzeżeń, a bynajmniej nie jest nieśmiałym człowiekiem. Gdyby mu to przeszkadzało, z pewnością poruszyłby tę sprawę – tłumaczyła Miles.

Sądu w Bristolu jednak nie przekonała. Odczytując wyrok, sędzia podkreślił, że obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie swoim podwładnym odpowiednich warunków pracy, a zachowań takich jak w tym przypadku nie sposób tolerować.

Co jest obraźliwe, a co nie? Co rani uczucia, a co wpisuje się szerszy kulturowy kontekst? To kwestie względne, co dobrze ilustruje sprawa Christophera Jonesa. Mężczyzna nie mógł uwierzyć, kiedy został pozwany za obrazę na tle

506-MAKIETA 2 26-49.indd 30

rasistowskim. Powód: użycie przez niego słowa „nigger”.

– Od lat jestem fanem hip-hopu.

Określenie „nigger” w tej muzyce jest na porządku dziennym. Powiedziałbym nawet, że ma czułe zabarwienie – tłumaczył Jones, dodając, że ma więcej czarnych przyjaciół niż białych, do których zwraca się właśnie w ten sposób i nikt nie robi z tego problemu.

Jonesa aresztowano po kłótni z grupą czarnoskórych mężczyzn, do których z okna swojego domu w Blurton wykrzykiwał „niggers”. Jego obrońca twierdzi, że mówienie w tym przypadku o rasizmie jest nadużyciem, gdyż to słowo powszechnie występujące w kulturze masowej.

Jednak nie dla wszystkich sprawa jest tak oczywista. Peter Herbert, prezes Society of Black Lawyers, podkreśla, że w okolicy, w której mieszka Jones, nie dominuje kultura hip-hopu, a w związku z tym trzeba dostosować się do obowiązujących standardów. – W Wielkiej Brytanii słowo „nigger”, może poza środowiskiem muzycznym, generalnie nie jest akceptowane. Znacznie bardziej popularne jest ono w Stanach Zjednoczonych – tłumaczył Herbert.

26/11/2013 15:01:37

031 Wydatki dyrektora Niemal milion funtów. Odszkodowanie w takiej wysokości, jedno z najwyższych w historii za prześladowania na tle rasowym, przyznano Elliotowi Brownowi.

Sąd uznał, że to odpowiednia rekompensata za to, że przez wiele miesięcy był on upokarzany, a następnie niesłusznie zwolniony z pracy.

Mający karaibskie pochodzenie 55-letni Brown w NHS pracował od 16. roku życia. Zaczynał od najniższych szczebli, potem regularnie awansował, a uwieńczeniem jego zawodowej kariery było stanowisko dyrektora w Central Manchester University NHS Foundation Trust. Sprawując tę funkcję, został oskarżony o nadmierne wydatki. Brown twierdzi, że podobnie postępowali jego koledzy dyrektorzy, ale w stosunku do nich nie wyciągnięto żadnych konsekwencji, natomiast on stał się obiektem publicznych ataków. Postępowanie dyscyplinarne, które wobec niego wszczęto, zakończyło się zwolnieniem z pracy, w której zarabiał 80 tys. funtów rocznie. Mężczyzna popadł w depresję, korzystał z pomocy psychiatrycznej, a jego zdrowie uległo znacznemu pogorszeniu.

Sędzia, ogłaszając wyrok, podkreślił, że takich sytuacji nie można tolerować, i zasądził na korzyść Browna 993 tys. funtów. Rzecznik trustu nie ukrywał rozczarowania takim rozstrzygnięciem.

– Wszystkie oskarżenia o rasizm badamy bardzo dokładnie, do wszystkich podchodzimy z należytą uwagą. Jednak, naszym zdaniem, w tym konkretnym przypadku do dyskryminacji nie doszło.

się na Lynchu, który wypisał mu mandat za parkowanie w niedozwolonym miejscu. W efekcie fałszywego donosu Bogu ducha winny strażnik został aresztowany, kilka godzin przesłuchiwano go na komisariacie, po czym zawieszono w pracy. Wrócił do niej dopiero po pięciu tygodniach.

Zachęcony takim obrotem sprawy Hlal niedługo potem podobne oskarżenie rzucił pod adresem dr. Neila Buchanana. Tym razem miała to być zemsta za to, że Buchanan zwrócił mu uwagę, by nie parkował na parkingu przeznaczonym dla niepełnosprawnych, przed szpitalem w Winchester.

Oszczerstwa Hlala wyszły na jaw, za co sąd w Portsmouth skazał go na rok więzienia. Jego byłą żonę, 52-letnią Dianę Bateman, która początkowo potwierdzała wersję byłego męża, skazano na pół roku pozbawienia wolności w zawieszeniu, 100 godzin prac społecznych oraz 500 funtów grzywny.

Sędzia Roger Hetherington podkreślił, że postępowanie pary oszustów było wyjątkowo perfidne: – Świadomie graliście fałszywą kartą, wiedząc, że będzie to miało poważne konsekwencje dla osób niesłusznie przez was pomówionych. Wasze zachowanie uderza nie tylko w ofiary, ale także w podstawy sprawiedliwości, podkopując zaufanie do państwa prawa… «

Są ludzie, którzy nie mają skrupułów, by instrumentalnie wykorzystywać prawo dla swoich partykularnych interesów.

Grając fałszywą kartą

Prześladowanie, poniżanie, ośmieszanie… Rasizm to poważna sprawa, co do tego nie ma wątpliwości. Problem jednak w tym, żeby walcząc z tym zjawiskiem, nie wylać dziecka z kąpielą.

Historia Bena Hlala dobitnie pokazuje, że są ludzie, którzy nie mają skrupułów, by instrumentalnie wykorzystywać prawo dla swoich partykularnych interesów. Hlal, mający tunezyjskie korzenie 45-latek z Fareham, oskarżył strażnika miejskiego Andrew Lyncha o to, że ten uderzył go w głowę i obrzucił stekiem rasistowskich wyzwisk. W rzeczywistości, jak wykazało dochodzenie, nic takiego nie miało miejsca, a mężczyzna sfabrykował oskarżenia, żeby zemścić

506-MAKIETA 2 26-49.indd 31

26/11/2013 15:01:40

032

FELIETONY Naszym zdaniem

Heroiczna walka rządu z własną niemocą Andrzej Świdlicki

»

W Brixton odkryto kobiety, które w mediach uznano za niewolnice 67-letniej pary. Policja sądzi, że to ofiary fizycznej przemocy i prania mózgu, resztówka po jakiejś komunie.

Czym jest to, co „jest wokół nas niewidoczne gołym okiem, chodzi po ulicach, dostarcza towary do sklepów i supermarketów, pracuje w polu, w fabrykach i salonach pielęgnacji paznokci, jest uwięzione w burdelach lub ukrywa się za firankami zwykłej ulicy”? – pyta szefowa MSW Theresa May i sama sobie odpowiada: tym czymś jest niewolnictwo. May zapowiada zaostrzenie prawa i powołanie pełnomocnika.

Tymczasem premier David Cameron zbroi się na wojnę z Brukselą, w której stawką są benefity dla imigrantów, ponieważ sondaże wskazują, iż opinia (ściślej: ksenofobiczna prasa) ma obawy przed

napływem Rumunów i Bułgarów, od 1 stycznia 2014 r. z dostępem do rynku pracy UE. Pod presją antyimigracyjnej partii UKIP premier chce wykazać, że coś w tej sprawie robi. Tym „cosiem” ma być opóźnienie imigrantom dostępu do świadczeń.

Może jakiś spin doktor powiedział May i Cameronowi mniej więcej tak: „Gdy nie możesz zrobić niczego, a zrobić coś musisz, to zaostrz przepisy, powołaj pełnomocnika lub idź na wojnę z Brukselą”.

Ograniczenie dostępu do świadczeń nie ukróci imigracji, lecz spowoduje, że wielu nieszczęśników będzie eksploatowanych tym bezwzględniej.

Sposobem zwalczania niewolniczych praktyk byłoby np. ukrócenie wielkich korporacji, jak Amazon, zamiast dawania im podatkowych ulg, wymuszenie na supermarketach, by korzystając z monopolistycznej pozycji, nie przyciskały do muru dostawców, a jeszcze lepiej pozba-

wienie ich dominującej rynkowej pozycji i rozwój drobnego handlu. Nie zaszkodziłoby też zahamowanie procesu pauperyzacji klasy średniej, m.in. wskutek outsourcingu, albo ściślejsza kontrola wielkich korporacji w krajach trzeciego świata.

Wykorzenienie społeczności w trzecim świecie przez globalizację lansowaną przez zachodnie korporacje i naturalna ludzka chęć poprawy bytu powodują, że praca schodzi się z kapitałem w zaułku grzechu, a pracodawca ma w czym wybierać – podaż nieszczęśników gotowych pracować za półdarmo jest duża. I spora ich część będzie migrować na Zachód legalnie lub nie. No ale gdyby rząd przyznał, że jest wobec tego bezradny, to wówczas ktoś mógłby spytać: „Po co jest w ogóle?”. Rząd heroicznie zmaga się więc z własną bezsiłą. Wygląda na to, że znalazł nowe obiecujące pole do działalności – gromienie tych, co niewolników trzymają za firankami. «

Groźba paragrafu agnieszka bielamowicz

»

To, że pan Flower dał się przyłapać (a konkretnie nagrać) podczas płacenia trzystu funtów za narkotyki, to tylko wierzchołek góry lodowej.

A ta wyłania się i w Polsce, bo właśnie wychodzi na jaw najprawdopodobniej największy przekręt ery rządu Tuska.

W obu przypadkach – historia zatacza kręgi na politycznych salonach. Z jedną różnicą.

Zacznijmy od historyjki, którą od kilku tygodni żyją Wyspy. Paul Flower, który piastował jedno z najważniejszych stanowisk w Co-op Bank, okazał się mieć znikomą wiedzę o finansach. Miał za to coś innego – mocne plecy wśród laburzystów. Z Co-op Bank pożyczkę wzięła, za jego pozwoleniem, właśnie m.in. Partia Pracy. Niejedną. Gigantyczną. Taka jest też czarna dziura w finansach banku: brakuje 1,5 mld funtów. Na razie Flower za

506-MAKIETA 2 26-49.indd 32

kratki trafił za sprawę narkotyków, a nie finansowej afery.

Nad Wisłą też gorąco. Tusk mydli narodowi oczy rekonstrukcją rządu, kiedy w tle toczy się skandal korupcyjny, którego skala już dawno przekroczyła wszelkie granice. „Afera to bomba.

Może rozsadzić scenę polityczną” – mówi Gowin. Biorąc pod uwagę pojawiające się w sprawie nazwiska, jest to wielce prawdopodobne.

I tu z pozoru podobne sprawy nabierają odmiennego biegu. Umoczeni w korupcję, tudzież obyczajowe skandale polscy politycy i ci na kierowniczych stanowiskach są w oczach opinii publicznej skończeni. Przeważnie wracają z podkulonymi ogonami, skąd przyszli. Sypią się wyroki sądowe, a gazety z pasją ich opluwają. Tymczasem w UK sprawy zamiata się pod dywan. Jeszcze parę lat temu zarabiający miliony bankierzy co najwyżej stracili stanowiska, kiedy okazało

się, że przez ich nieudolne zarządzanie instytucje finansowe albo kompletnie popłynęły, albo balansowały na skraju przepaści. Uśmiechnięci panowie w drogich limuzynach mało się tym przejęli, bo szybko odnaleźli się w nowych rolach – w radach nadzorczych i prywatnych firmach, gdzie ich stare znajomości dalej otwierają najważniejsze drzwi.

Wszystko to w kraju, gdzie kasjerki karze się zakazem pracy w sektorze bankowym za przewinienia niewspółmierne do tego, co dzieje się na samej górze finansowych instytucji. Przełomem może być tylko groźba paragrafu – odpowiadania przed sądem za mylne decyzje i zaniedbania tak samo jak lekarze czy członkowie innych profesji, popełniający zawodowe błędy. Inaczej osoby takie jak pan Flower dalej kręcić będą niewinnie i swawolnie swoje finansowe lody. A za wszystko, w razie totalnej klapy, znowu zapłaci podatnik. «

26/11/2013 15:01:42

506-MAKIETA 2 26-49.indd 33

26/11/2013 15:01:44

034

KOMENTARZ TYGODNIA Społeczeństwo

Młodzi, gniewni, niebezpieczni Brytyjskie uniwersytety będące przez dekady ośrodkami swobodnej wymiany myśli i idei złożyły wolność wypowiedzi na ołtarzu wolnego rynku.

Młyny menadżerów przerabiających uniwersytety w edukacyjne hipermarkety napotykają jednak opór.

506-MAKIETA 2 26-49.indd 34

Radosław Zapałowski

»

Z początkiem lat 90. edukacja, jak każda inna dziedzina, została wpleciona w tryby efektywności. Uzyskany, głównie wysiłkiem finansowym rodziców, z niewielkim intelektualnym poświęceniem absolwenta, dyplom wyższej uczelni miał się przede wszystkim opłacać. Być przepustką do kariery. Drogim biletem do wymarzonego zawodu. Przedsionkiem korporacji. Wylęgarnią produktywnych specjalistów. Pozbawiony większego sensu, pełen chaosu wolny rynek szybko te założenia zweryfikował, o czym najdobitniej przekonali się polscy absolwenci wyższych uczelni – zamieniając indeksy i dyplomy na bilety Ryanair – którzy na pożegnanie otrzymali od tych, co zostali w kraju, pogardliwe komen-

26/11/2013 15:01:48

035

W Wielkiej Brytanii ukształtowała się idea uniwersytetu działającego jak korporacja. tarze zawierające się w haśle: „Trzeba było iść na politechnikę”. Błędna z założenia logika wolnego rynku, w którą wpisały się polskie wyższe uczelnie, wyszła z tego bez szwanku. Problem i odpowiedzialność za niepowodzenia pokolenia wyjechanych przerzucono na jednostki – absolwentów marketingu, politologii, socjologii, dziennikarstwa i wszelkich innych masowo otwieranych w czasach edukacyjnego boomu kierunków, które dzisiaj masowo się dyskredytuje.

506-MAKIETA 2 26-49.indd 35

Student z folderu System, który został wprowadzony w Polsce, jest odbiciem procesów zachodzących w krajach anglosaskich. To w Wielkiej Brytanii ukształtowała się idea uniwersytetu działającego jak korporacja. I to one stały się liderem i centrum baumanowskiej „płynnej nowoczesności”, przeszczepiając korporacyjny ład na ośrodki uniwersyteckie w innych krajach. Jedynym kryterium rządzącym brytyjską edukacją (a przy okazji także

edukacją w krajach peryferyjnych, takich jak Polska) stała się efektywność. Brytyjskie szkoły mają za zadanie wyprodukować jak najwięcej absolwentów legitymujących się papierem małej albo dużej matury (O- albo A-levels), a brytyjskie uniwersytety tylko dokładają kolejne rzesze graduates. Brytyjscy studenci w tej nowej rzeczywistości świetnie się odnajdowali. Gorące polityczne dyskusje, kontrowersyjne idee, młodzieńczy bunt i utopijne pojmowanie rzeczywistości charakterystyczne dla ośrodków akademickich ustąpiły pola wyrachowanym planistom przyszłych karier. Niepokorny student, zgodnie z biznesplanem uczelni, zarządzanych już nie przez nieporadnych i nieprzystających do nowoczesności profesorów, ale przez prężnych, młodych menadżerów i biznesmenów, został zamieniony w idealnego konsumenta edukacyjnej papki. Ideałem stał się grzeczny, nieskomplikowany student z zagranicy. Sowicie opłacający czesne i po uzyskaniu dyplomu grzecznie wracający do swojego kraju. Albo robiący karierę w City, które w praktyce – zwłaszcza podatkowej – też jest zagranicą.

Akademickie campusy przekształcono zaś w edukacyjne hipermarkety.

Z nieograniczoną ofertą produktów na półkach w postaci różnorakich, często nikomu niepotrzebnych kursów oraz rzeszą nisko opłacanych pracowników edukacyjnego zaplecza – sprzątaczy, ochroniarzy, kucharzy itp., zatrudnianych nie bezpośrednio przez uczelnie, ale, by minimalizować koszty, prywatne firmy. W tym biznesplanie profesorowie zamienili się w liderów, których najważniejszym zadaniem niekoniecznie jest uczenie czegokolwiek, ale pozyskiwanie grantów i pozowanie do zdjęć umieszczanych później w reklamowych folderach uczelni. Jednak w tym korporacyjnym ładzie, gdzie każdy trybik powinien znać swoją rolę i swoje miejsce, powoli pojawiają się zgrzyty, o czym świadczy nagłe zainteresowanie studentami sił policyjnych – wzywanych przez menadżerów zarządzających uniwersytetami.

Student w kajdankach

To (jeszcze?) nie jest rozgorączkowane politycznie pokolenie roku ‘68, ale po 2010 r. i masowych studenckich protestach przeciwko podwyższeniu czesnego polityczny aktywizm brytyjskich »

26/11/2013 15:01:51

036

KOMENTARZ TYGODNIA Społeczeństwo

studentów znacznie się nasilił, wprawiając w nerwowość zarówno policję, jak i uczelnianie administracje. Trzy tygodnie temu na swoich stronach internetowych niezmordowany w demaskowaniu wszelkich przejawów państwa policyjnego dziennik „Guardian” umieścił film nakręcony ukrytą kamerą, w którym policyjny tajniak próbuje namówić studenta do szpiegowania kolegów. W zamian za korzyści finansowe aktywista miałby pozyskiwać informacje o innych działaczach studenckich (zwłaszcza liderach), planowanych akcjach protestacyjnych, pojazdach, którymi przemieszczają się protestujący, oraz infiltrować Facebooka w poszukiwaniu przyszłych demonstracji. Na celowniku policji znalazły się: UK Uncut, Unite Against Facism, Cambridge Defend Education oraz – tradycyjnie – ekolodzy. Kiedy sprawa wyszła na jaw, policja w Cambridge tłumaczyła swoje zainteresowanie szpiegowaniem studentów nieśmiertelnym „bezpieczeństwem narodowym”, ale ostatecznie w publicznym oświadczeniu zdecydowała się na formułkę o „próbie powstrzymania ewentualnej aktywności kryminalnej”. Do rangi wroga numer jeden awansował zwłaszcza lider związków studenckich oraz Krajowej Akcji Przeciwko Opłatom i Cięciom (The Campaign Against Tax Avoidance and Government Cuts) – Michael Chessum, który dwa tygodnie temu został aresztowany podczas niewielkiej i rutynowej demonstracji na terenie uniwersytetu w Londynie. Warunkowo wypuszczony po dwudziestu czterech godzinach 24-latek otrzymał zakaz udziału w jakiekolwiek „demonstracji na kampusie oraz w okolicach wszelkich innych uniwersytetów”. Czy chodzi również o szkoły wyższe poza granicami Wielkiej Brytanii? To pozostaje kwestią dyskusyjną.

Zbuntowani konsumenci

Dyskusyjne było także zatrzymanie 25-letniej studentki, która na tym samym uniwersytecie – podczas akcji zorganizowanej latem, której uczestnicy domagali się płatnych urlopów, emerytur i praw pracowniczych dla ludzi pracujących dla uniwersytetu, ale zatrudnio-

506-MAKIETA 2 26-49.indd 36

nych przez agencje pracy tymczasowej – pisała slogany na murze kredą. Zwykłą, zmywalną wodą i gąbką kredą. Jeśli brzmi to jak farsa, to filmowanie uczestników studenckich protestów przez władze uczelni z balkonu The Senat House, który posłużył jako inspiracja dla Ministerstwa Prawdy George’a Orwella w jego „Roku 84”, zamienia się już w groteskę.

A jednak, jak wyjaśnia biuro prasowe University of London, to rutynowa praktyka stosowana po to, aby „nie było żadnych problemów, gdy policja zażyczy sobie materiałów wideo dokumentujących przebieg demonstracji”. Ścisła współpraca policji i administracji uczelni staje się powszechna i rozprzestrzenia się po całej Wielkiej Brytanii.

Związki studentów twierdzą, że zarówno policja, jak i prywatna ochrona uniwersytetów koordynują swoje zadania, wzajemnie się wspierając i uzupełniając podczas studenckich protestów. Zaś władze

uczelni naciskają na większą obecność sił policyjnych na campusach. Do pokazówki doszło chociażby na terenie Uniwersytetu w Sussex w kwietniu tego roku, kiedy protest studentów przeciwko fatalnym formom zatrudnienia personelu pomocniczego (sprzątaczek, kucharzy itp.) został stłumiony przez oddziały policyjne z psami, a postrach wzbudziły tzw. riot vans – opancerzone wozy policyjne wykorzystywane zazwyczaj podczas masowych protestów.

N S W kwietniu tego roku protest studentów został stłumiony przez oddziały policyjne z psami, a postrach wzbudziły – opancerzone wozy policyjne I o ile praktyka policji jest w jakimś sensie zrozumiała ze względu na problematyczne przekonanie o ewentualnym „zagrożeniu życia i mienia” lub „bezpieczeństwa narodowego”, o tyle aktywna rola władz uczelni w tłumieniu studenckich protestów jest czymś nowym. W końcu przez wieki uniwersytet był miejscem swobodnej wymiany nawet najbardziej dziwacznych czy kontrowersyjnych myśli oraz promowania intelektualnych dociekań.

Jednak w czasach wolnorynkowych uczelni nastawionych przede wszystkim na zysk i rywalizację z innymi edukacyjnymi hipermarketami taka aktywność konsumentówstudentów jest nie tylko niepożądana, ale przede wszystkim antykomercyjna.

A to jest dla współczesnej brytyjskiej edukacji śmiertelne zagrożenie, gdyż, jak twierdzi Andrew McGettigan, autor książki „The Great University Gamblee”: „Wszystko, co zakłóca ład i porządek, psuje biznesplany”. Bunt brzydko wychodzi na zdjęciach do folderu.

Pocieszające, że brytyjscy studenci budzą się po latach z politycznego letargu.

Pytanie: kiedy z edukacyjnej hipermarketowej fatamorgany otrząsną się ich polscy rówieśnicy? «

26/11/2013 15:01:52

T

perfect crys

NAJWIĘKSZY W LONDYNIE PRODUCENT I INSTALATOR SZKĹ A, OKIEN I DRZWI Z UPVC, ALUMINIUM ORAZ DREWNA OdwiedĹş Nasze nowe biuro, showroom oraz fabrykÄ™:

t 13RlYa NKU NA

W UK

1 Cumberland Avenue , Park Royal, London NW10 7RX lub zadzwoń 0208 963 9701

Z okna typu casement, sash, Z drzwi frontowe, przesuwne oraz bifolding Z przeszklenia dachowe oraz świetliki Z konserwatory, Z szkło budowlane oraz szkło zespolone i lustra Z walk-on-glass i szklane balustrady Oferujemy darmowe wyceny, profesjonalny montaş, 10 lat gwarancji i certyfikat FENSA

Jesteś budowlańcem, stolarzem, firmą sprzedającą lub instalującą szkło, okna oraz drzwi?

OtwĂłrz TRADE ACCOUNT w Perfect Crystal Windows!

Gwarantujemy najlepsze ceny, szybką realizację zamówień, terminowość i fachową obsługę!

Tel. 0208 963 9701 506-MAKIETA 2 26-49.indd perfect crystal windows a4 2.indd371

JOGP!QFSGFDUDSZTUBM DP VL t XXX QFSGFDUDSZTUBM DP VL

26/11/2013 13:10:21 15:01:53 01/10/2013

OKNA TYPU SASH TYPU CASEMENT DRZWI FRONTOWE SKŁADANE PRZESUWNE OGRODOWE WITRYNY SKLEPOWE

OKNA Energooszczędne okna i drzwi drewniane na wymiar

DRZWI

www.stolarnia.co.uk

038

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t

Gr

0

Registered Company

office@greenmarkjoinery.co.uk

506-MAKIETA 2 26-49.indd 38

offi

28/11/2013 08:08:34

stolarnia_a

www.stolarnia.co.uk

www.stolarnia.co.uk

039

JOINERY 020 8810 7788 07810 808 838

ORGINALNE KONSTRUKCJE I WZORY. EFEKTOWNE POŁĄCZENIA. NIEKONWENCJONALNE ROZWIĄZANIA – NOWOCZESNE I KLASYCZNE.

e Preferencyjn ceny dla ÑZ EXGRZODþF la Prowizje dZ SRĈUHGQLNÑ

#&410,& t WARDROBES t KITCHENS t BEDROOM $61#0"3%4 t 4)&-7*/( 6/*54

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t office@greenmarkjoinery.co.uk

506-MAKIETA 2 26-49.indd 39 stolarnia_a4_09-2013_MEBLE_ENG.indd 1

Sprawdź nasze ceny!

Wycena za darmo!

28/11/2013 13:38:56 08:08:34 06/09/2013

040 Szanowna Koleżanka WYDARZENIA prawo

Dotarliśmy do dokumentów, które ewidentnie pokazują, że obecne władze Funduszu SPK działały, nie przestrzegając praw, które same ustanowiły.

Na ich podstawie usunięto wielu członków SPK, odmawiając im prawa głosu. Jednak okazuje się, że prawo nie obowiązuje wszystkich, na przykład zarządu Fundacji SPK.

506-MAKIETA 2 26-49.indd 40

26/11/2013 15:01:58

041 Piotr Dobroniak

»

Barbara Orłowska, „spiritus movens” ostatnich zmian w Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów, działa przeciwko przepisom, które sama ustanawiała. Mamy dowody. Ze względu na wysokie znaczenie społeczne sprawy, działając w dobrej wierze polskiej społeczności na Wyspach Brytyjskich, zdecydowaliśmy się na ujawnienie tych dokumentów.

Przedstawione dokumenty mogą świadczyć o tym, że prawdopodobnie Barbara Orłowska nie była członkiem SPK od minimum dwóch lat. Podejmowała jednak decyzje, które doprowadziły do upadku SPK i zamiany stowarzyszenia w fundację. Jeśli te zarzuty okażą się prawdziwe, oznaczać to może, że SPK zostało rozwiązane przez osoby kompletnie do tego nieuprawnione i wbrew regułom obowiązującym w tej organizacji.

Jak się okazuje, Barbara Orłowska nie płaciła składek członkowskich od 2010 albo 2011 r. Należała do Koła SPK nr 451 w Bradford. W kwietniu bieżącego roku wysłała odręcznie napisany list do szefowej koła Romany Pizon z załączonym czekiem na kwotę dwudziestu funtów. Po dziesięć funtów w imieniu swoim i Zofii Orłowskiej. Ostatecznie list trafił do skarbnika koła w Bradford Zygfryda Bąka.

Ten ostatni odpisał m.in., że „Zarząd uznał za niestosowne pobieranie zaległego członkostwa”. Dodaje również: „Mieliśmy osobiste polecenie Koleżanki, o ile członek ma zaległości z płaceniem dłużej jak 6-miesięcy członka należy wykreślić. Polecenie koleżanki zostało wykonane!” (pisownia oryginalna – przyp. red.).

Wynika z tego, że w świetle przepisów pani Orłowska nie jest członkiem SPK. Jeśli natomiast niepłacenie składek nie zwalnia z członkostwa, ci wszyscy, których zarząd nie uznaje za członków, bo nie płacili, członkami jednak pozostają. Pytam zatem publicznie pana Maryszczaka, jak odpowie na te zarzuty?

Na szali leżą miliony funtów, nad którymi ktoś próbuje przejąć kontrolę. «

506-MAKIETA 2 26-49.indd 41

26/11/2013 15:17:16

042

LISTY DO REDAKCJI MOSZCZYŃSKI ODPOWIADA

Napisz do nas

Zmowa milczenia Chyba nic nie ma tak emocjonalnej mocy jak długie milczenie zmasowanego tłumu.

Wtedy panuje nie zgiełk, nie rozkazy, nie pośpiech, nie stres codziennego życia, lecz wyobraźnia i pamięċ każdego uczestnika.

Myśli się o bliskich, o tych, którzy już odeszli, o tym, czego już się we własnym życiu dokonało, i o tym, czego jeszcze powinno się dokonać, o ile starczy na to siły i czasu.

Ten moment zbiorowej zadumy, czasem wielu tysięcy ludzi naraz, jest wyrazem wolności emocjii każdego uczestnika, a zarazem zwycięstwem wspólnej zbiorowej myśli, głośniejszej od jakiegokolwiek krzyku czy skandowania. Ta wspólna zbiorowa milcząca myśl woła: „Już nigdy więcej”.

Oglądając londyńską ceremonię Remembrance Sunday w telewizji BBC, tę ciszę przeżywa z uczestnikami marszu każdy widz. Przemarsz w szykownym stylu 10 000 żołnierzy, weteranów i uczestników organizacji zastępczych przed Cenotafem zawsze budzi mój podziw, tym bardziej że ma się to poczucie dumy, że w tym marszu uczestniczy co roku kontyngent polskich weteranów. I tak jak wielu Polskich widzów, czekam przez niemal godzinę na ten moment, kiedy ukażą się polskie mundury i znajome nam polskie twarze. Czekamy wszyscy, czekamy i… nic. Już od drugiego roku ani słowa o udziale Polaków w przemarszu i składaniu wieńca, a wiemy, że normalnie biorą udział. Wygląda, jakby

506-MAKIETA 2 26-49.indd 42

to była próba umniejszania naszego udziału w podobnych angielskich uroczystościach i pokrycia naszej obecności milczeniem. Ale to już inne milczenie od tego uroczystego, dwuminutowego milczenia na Whitehall.

Rzeczywiście 14 Polaków maszerowało z pułkownikiem Ryszardem Ciąglińskim i niezastąpioną Marzeną Szejbal na czele. Maszerowali weterani z AK, Dywizji Pancernej, Drugiego Korpusu, a towarzyszyli im wybitni synowie kombatantów. Witano ich rzęsistymi brawami ze strony widzów i uczestników. Dlaczego więc ani słowa o nich od komentatora przemarszu Davida Dimblebya? Czy to typowa brytyjska zmowa milczenia, czy brak odpowiedzialności z czyjejś strony?

Mimo że większośċ polskich uczestników przemarszu załatwiało swój udział przez prywatne kontakty, to jednak ogólną odpowiedzialność za udział polskich uczestników przyjęło na siebie biuro Fundacji SPK. Czy może znowu, jak w poprzednim roku, ktoś nie omieszkał poinformować BBC o udziale polskim? Tak zawsze narzekamy, że brytyjskie media nie doceniają naszego wkładu w zwycięstwo aliantów w drugiej wojnie światowej. A może to z naszej własnej winy tak się dzieje? Jest to tak samo mistyfikacją oświadczenia rzecznika Fundacji, że tylko weterani wojenni mogą w przemarszu wziąć udział. Patrząc na ekranizację pochodu, widać, że żadna organizacja uczęszczająca tego rzekomego przepisu nie przestrzega. Dlaczego więc my?

Czy ktoś naumyślnie zmniejsza liczbę polskich uczestników i stara się zacierać ich ślady w mediach publicznych?

Polski udział w ceremoniach Remembrance Sunday odbywa się w brytyjskich miastach co roku od wielu lat. Wiem, że i w tym roku Koła SPK brały udział w tych przemarszach, organizowanych przez władze miejskie. Maszerowały w Manchesterze, w Oldham, w Bradford, w Eastleigh (koło Portsmouth). Nawet w Glasgow maszerowali członkowie koła SPK nr 105, z 90-letnim kombatantem na czele, i to mimo nieudanej „patriotycznej” próby zakazu ich udziału przez lokalnego rzecznika Fundacji SPK. To właśnie maszerowały te, koła których istnienia powiernicy Fundacji SPK nie uznają albo po prostu przezywają je „huliganami”. W Bristolu Koło SPK uczestniczyło w wielkim zgromadzeniu zorganizowanym przez Lorda Mayora tydzień wcześniej. Jest to stała tradycja i zawsze Polacy są mile witani na tych uroczystościach przez społeczeństwo brytyjskie. Tylko w Londynie milczy się na temat pochodu.

W tej chwili pozostałe istniejące Koła SPK kwitną. Jest ich 18. Nie są już obciążone zarządzeniem starego Zarządu o zakazie rekrutowania nowych członków.

Pomagają lokalnym szkołom, organizują akademie, planują obchody 70-lecia wielkich bitew na następny rok, popierają projekt zwiększenia frekwencji wyborczej nowo przybyłych Polaków w wyborach brytyjskich. Pielęgnują swoje histo-

26/11/2013 15:02:00

043 ryczne sztandary i z dumą paradują z nimi przy narodowych i kościelnych obchodach na swoim terenie. Wprawdzie na niektórych terenach reprezentanci Fundacji SPK grożą policją, aby skonfiskowaċ te sztandary i przenieść je do Londynu, ale do tego nie mają żadnych podstaw prawnych. Koła wpatrzone są zarówno w naszą przeszłość, jak i naszą przyszłość. Na prośbę Urzędu do Spraw Kombatanckich i Osób Represjonowanych Koła przygotowują statystyczne dane o liczbie kombatantów wojennych w ich gronie.

Ale o osiągnięciach tych kół, posiadających już w całości przeszło tysiąc członków, stare władze wolą milczeć. Tasiemcowy list prezesa Fundacji SPK mówiący o lojalności raczej atakował Stowarzyszenie Polskich Kombatantów Limited i moją osobę, zapominając, że zarówno ja, jak i SPK Ltd są tylko tymczasową nadbudową tych poszczególnych kół i że lojalności własnym członkom nie dotrzymali. To koła się tu liczą, bo SPK Ltd jest ich tworem i komisja statutowa przez nie powołana zdecyduje o przyszłej strukturze, a nawet nazwie tej organizacji. Koła te dostosowały się już do nieodwracalnych zmian, które nastąpiły w strukturze SPK w zeszłym roku mimo poczucia głębokiej krzywdy. Na skutek gniewu i rozpaczy w tamtym okresie niejeden błąd popełniono po obu stronach, lecz koła gotowe byłyby do zaniechania dalszych nieporozumień, aby mieć możność rozwinięcia swojej działalności w spokoju, o ile udałoby się rozstrzygnąć dwie sprawy. Są to sprawy, które Fundacja SPK też otacza milczeniem.

Pierwsza sprawa to sprawa dostępu członków Kół SPK do Domów Kombatanta, gdzie urzędowali i organizowali polskie uroczystości i życie społeczne przez ostatnie 50 lat. Choć tytuły posiadania były w rękach PCA Ltd, a obecnie są kierowane przez Fundację SPK, to zaskakująca jest jawna niechęć Fundacji do wszelkich negocjacji z istniejącymi Kołami, które przez szereg dekad wypełniały te budynki życiem i gotowe są robić to dalej. Fundacja nie dostrzega i nie chce dostrzegać zapału nowych pokoleń tutejszych do uszanowania tradycji niepodległościowych i kombatanckich. Ciągła groźba usunięcia członków Kół z pozostałych domów przy użyciu lokalnej policji i nakazów sądowych świadczy źle o sumieniu społecznym powierników Fundacji. Nagłe zamknięcie Klubu Kombatanta w Glasgow było odpowiedzią Fundacji na mój

506-MAKIETA 2 26-49.indd 43

apel wydrukowany po czasie w „Dzienniku Polskim”, abyśmy wreszcie rozmawiali wspólnie o przyszłości.

A druga sprawa to przejęcie funduszy poszczególnych kół, zdeponowanych przez wiele lat za radą starego Zarządu na koncie bankowym PCA Ltd. Przy likwidacji SPK stare władze zaskoczyły orzeczeniem, że depozyty nie mogą być zwrócone kołom ze względu na charytatywny status Fundacji, do której zostały przekazane. To nie jest bagatelna suma. Istniejącym jeszcze Kołom należy się przeszło £562,000 z tych niezwróconych depozytów. Szczególnie pokaźne sumy winni są najbardziej aktywnym jeszcze kołom, jak Bradford, Rugby, Luton, Swindon, Oldham, Preston i Bristol. Odpowiedzią na te skargi jest wciąż milczenie.

Koła zresztą wciąż mają poczucie krzywdy, gdy widzą, że Fundacja obecnie operuje funduszami, którymi obdarza różne instytucje i inicjatywy polonije, gorsze i lepsze, bez żadnej potrzeby rozliczenia się przed polskim społeczeństwem, a szczególnie przed autentycznymi kombatantami w terenie, którzy przez wiele lat tworzyli ten dwumilionowy majątek, z którego organizacje SPK nie otrzymują ani grosza. Jeszcze niedawno przyznali nagrodę autorowi w Australii, który określał Prezydenta Komorowskiego jako „kolejnego agenta”. Kiedyś ogłaszali co roku listę dotacji na zjazdach SPK, ale obecnie nie widziano ich ostatnich wydatków, w odróżnieniu np. od PAFT-u, który ogłasza swoje dotacje kwartalnie w „Dzienniku Polskim”. I tu też ma miejsce Wielkie Milczenie.

Koła SPK kwitną w terenie i są samowystarczalne, o ile inne ciała nie przeszkadają ich rozwojowi. Lecz rany zadane społeczeństwu polskiemu w terenie przez sposób, w jaki SPK likwidowało się i dalej likwiduje lokalny majątek i żywy dorobek Polonii, można zagoić tylko rozmową, a nie alternatywą gróźb przeplatanych milczeniem. Wymowne milczenie na Whitehall wzbudza zachwyt; milczenie Fundacji SPK budzi tylko zgrozę i głębokie poczucie niesprawiedliwości.

Wiktor Moszczyński

Od redakcji: List ukazał się również 15.11.2013 w gazecie „Dziennik Polski”

26/11/2013 15:02:00

044

WYDARZENIA NAUKA

Fot. PAP/Bartłomiej Zborowski

Przedstawiciele organizacji pozarządowych czekają na wejście na salę obrad konferencji klimatycznej ONZ COP19/CMP9 w Warszawie.

Wody zabraknie, nawet jeśli ocieplenie wyhamuje PAP

»

W zeszłą sobotę w Warszawie zakończył się szczyt klimatyczny. Rozmowy nt. kalendarza deklaracji redukcji emisji gazów cieplarnianych trwały w Warszawie przez kilka dni. Celem było to, by przed szczytem w Paryżu w 2015 r., na którym ma być zawarta globalna umowa klimatyczna, kraje zadeklarowały swoje cele redukcji emisji CO2. Nawet jednak jeśli uda się ograniczyć emisję gazów cieplarnianych i wyhamować ocieplenie, to i tak niemal pół miliarda mieszkańców Ziemi odczuje poważny brak słodkiej wody – wynika z analiz przedstawionych niedawno w „Environmental Research Letters”.

Naukowcy nie mają już wątpliwości, że emitowane przez człowieka gazy cieplarniane wpływają na wzrost temperatury powierzchni Ziemi. Od roku 1901 średnia globalna temperatura wzrosła o około 0,89 st. C. Podniósł się też poziom

506-MAKIETA 2 26-49.indd 44

morza (o ponad 20 cm od 1870 r.) i wzrasta nadal. Topnieją lodowce oceaniczne i górskie, kurczy się pokrywa lodowa na półkuli północnej. Według ekspertów skutki tych zmian będą odczuwalne w wielu częściach Ziemi.

Aby te zmiany spowalniać, poszczególne państwa w ramach konwencji klimatycznej ONZ starają się ograniczać emisję gazów cieplarnianych, tak by do końca XXI wieku globalne temperatury nie wzrosły więcej niż o 2 st. C powyżej średniej z czasów przedindustrialnych.

– Ocieplenie mniejsze niż 2 stopnie do końca wieku pozostaje jednak w sferze marzeń. Wszystko wskazuje na to, że temperatura wzrośnie bardziej. Zwłaszcza że do tej pory żadne działania ograniczające emisję gazów cieplarnianych nie okazały się skuteczne. Można się więc obawiać, że za życia przyszłych pokoleń temperatura wzrośnie jeszcze bardziej – potwierdza jeden z autorów publikacji, prof. Zbigniew W. Kundzewicz z Instytutu Środowiska Rolniczego

i Leśnego PAN w Poznaniu i z Poczdamskiego Instytutu Badania Skutków Zmian Klimatu w Niemczech. Z nowych badań międzynarodowego zespołu naukowców z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Polski i Kenii wynika jednak, że nawet przy takim dwustopniowym wzroście temperatury dojdzie do braku wody, który odczuje niemal pół miliarda mieszkańców Ziemi (8 proc. populacji). Dla jednych będzie to problem nowy, dla innych, zwłaszcza na Bliskim Wschodzie – znajomy, ale intensywny bardziej niż kiedykolwiek. Im większe będzie ocieplenie, tym więcej ludzi dotknie problem niedostatku wody.

– Ogólnie można powiedzieć, że spodziewane zmiany klimatu wzmocnią zjawiska obserwowane już dziś. Obszary suche będą jeszcze bardziej suche, a wilgotne – jeszcze bardziej wilgotne – dodaje profesor.

– Dla Australii i południa Afryki modele zmian klimatu każą się spodziewać wyraźnego osuszenia. Natomiast w południowowschodniej Azji, gdzie opady roczne wzrosną, w porze suchej będzie jeszcze bardziej sucho, ale w porze deszczowej opady będą bardziej intensywne. Nie ma się z czego cieszyć. W tamtych krajach nadmiar wody, jeśli będzie ona źle „rozłożona” w czasie, nie jest błogosławieństwem. Pokazuje to przykład Bangladeszu, gdzie w ostatnich 20 latach w czasie powodzi woda rzeczna kilka razy zalewała ponad 60 proc. powierzchni kraju – mówi Kundzewicz.

Niezbyt korzystne są perspektywy dla krajów leżących nad Morzem Śródziemnym, które – jak tłumaczy prof. Kundzewicz – stracą w dwójnasób. Będzie tam cieplej, więc więcej wody wyparuje, a jednocześnie spadnie mniej deszczu. Mniejsze przepływy wodne w rzekach to wiadomość zła dla rolnictwa. Wyniki modelowania dla Polski wskazują na niewątpliwe ocieplenie, choć nie są jednoznaczne w kwestii opadów.

W zimie ma być bardziej wilgotno, i to często za sprawą deszczu, a nie śniegu. W lecie może nas czekać los podobny jak mieszkańców Europy południowej. Nie dość, że będzie cieplej, to jeszcze wystąpi mniej opadów. Same zaś opady będą mniej korzystnie rozłożone w czasie, co oznacza długie okresy posuchy i krótkotrwałe epizody intensywnych opadów.

– W praktyce może to wyglądać tak, że od czasu do czasu spadnie wielka ulewa, z której nie będzie większego pożytku, bo woda szybko spłynie do rzek i może powodować szkody powodziowe. Dużo lepszy byłby opad regularny, np. częsty kapuśniaczek – opisał profesor. «

26/11/2013 15:35:13

045

506-MAKIETA 2 26-49.indd 45

26/11/2013 15:02:04

046

WYDARZENIA KULTURA

Foto: Marcin Andrzejewski

Artystyczny wypiek bez zakalca

Kolędy, pastorałki, mikołajkowa satyra, piosenki świąteczne, znakomici wykonawcy i goście, niespodzianki, dobry humor oraz porcja świątecznego ciasta dla każdego – tak oto w wielkim skrócie przedstawia się plan Biesiady Świątecznej przygotowanej przez grupę DNA Artist Bar, która odbędzie się w niedzielę, 8 grudnia, w Jazz Cafe POSK. Z organizatorką imprezy, współzałożycielką grupy Artystyczne DNA, pisarką, poetką, dziennikarką i laureatką szeregu nagród na krajowych i międzynarodowych konkursach poezji i prozy, DANĄ PARYS-WHITE, specjalnie dla „Cooltury” rozmawiał Tomasz FURMANEK.

Dana Parys-White

Zbliża się premiera twojego najnowszego spektaklu zatytułowanego „Biesiada Świąteczna”. Odbędzie się ona już 8 grudnia w Jazz Cafe POSK. Podobno przygotowałaś dla widzów urozmaicony, wesoły program, w którym również ukryłaś kilka niespodzianek… Powiedz nam, jaką miałaś koncepcję, przygotowując tę właśnie biesiadę?

Liczę na to, że większość publiczności będzie się spodziewać tego samego co ja, czyli dobrego świątecznego wypieku

506-MAKIETA 2 26-49.indd 46

scenicznego, bo z tym się wiąże dobra wspólna zabawa. Nasz biesiadowy przepis zawiera szczyptę swojskiej nuty, pół kilograma humoru słowno-sytuacyjnego, trzy łyżki tradycji, która zawsze wyostrza smak (szczególnie ta w nieco ekscentrycznym wydaniu). Jak dodamy do tego trzy gruchające jajka, cajon i parę perkusyjnych talerzy, to ten wypiek powinien nabrać odpowiedniego tempa i koloru. A teraz na poważnie – usłyszycie w programie świąteczne piosenki autorskie, garść oryginalnie zaaranżowanych kolęd i Santa-satyrę przeplataną rozmową z gośćmi i wyko-

nawcami. A to wszystko w niebanalnej oprawie muzycznej, wokalnej i aktorskiej. Koncepcja programu świątecznego nasunęła się sama – biesiadowanie było zawsze polską domeną, tym razem jednak zamiast zastawiać stoły suto jadłem, zastawimy je strawą dla ducha. Zobowiązałam się jednak upiec ciasto dla wszystkich i to zrobię! Będzie to mój pierwszy poważny wypiek! Zakalec podobno nie szkodzi, jak się go popije winem.

Podczas tejże „Biesiady Świątecznej” zobaczymy na scenie wielu cie-

26/11/2013 15:02:04

047 kawych artystów. Powiedz nam kilka słów o każdym z nich w telegraficznym skrócie.

To prawda, będzie można zobaczyć całą plejadę naszych rodzimych polonijnych artystów, których nie powstydziłaby się żadna scena, jak chociażby Dominikę Zachman – jej niski, podobny do sklepienia niebieskiego wokal stał się przepustką do wszystkich znaczących scen jazzowych, a nagroda „Złotej Tarki” to potwierdziła.

Następnie Malwina Maniuk – jej unikatowe zakatarzone jazz-contralto jest tak piękne jak ona sama. Monika Lidke śpiewa wpadające w ucho i serce piosenki, które potrafią uwięzić porcję naszych szarych komórek na amen. Wystąpi również Anita Łazińska – pianistka z oryginalnym jazzowym swingiem w głosie oraz Izabela Wilczyńska – aktorka i wokalistka, która bardzo przykuwa uwagę na scenie, bo się jej nie boi! Tak jak w dziewczynie z obrazów Łempickiej, jest w niej pazur kobiety-wampa i delikatność anioła. Natomiast Ula Szczepanek to pianistka jazzowa i kompozytorka o smukłych palcach, które płyną na fali klawiatury (z falą jej długich włosów) w tak niezwykły sposób, że przydryfowały jej jazzową nagrodę LCM 2010.

Rzeczywiście, wspaniały zestaw wielu ciekawych dam polskich i nie tylko polskich scen w Londynie…

Kogo jeszcze zobaczymy i usłyszymy?

Zagra dla nas również Leszek Kulaszewicz – saksofonista, kompozytor, aranżer i pedagog, który potrafi dmuchać tak, by dźwięk był wiatrem i marszczył czoła słuchaczy w skupieniu i zachwycie. Całe szczęście, że ustnik saksofonu nie pozwala mu się uśmiechać na scenie, bo

Biesiada artystyczna z DNA Artist Bar odbędzie się w Jazz Cafe POSK w niedzielę, 8 grudnia. Rozpoczęcie: godz. 18.00, cena biletu: £8, rezerwacja: dna.artist.bar@gmail.com lub 07519833202. Więcej informacji na stronie www.dnaartistbar.co.uk

506-MAKIETA 2 26-49.indd 47

wtedy zamienia się w Czarodzieja z Krainy Oz. Wystąpią także: Krzyś Werkowicz – muzyka to jego pasja i pierwsza miłość, Tom Chudy – pianista, kompozytor i aranżer z jasną wizją stylu, Basia Kucharska – wokalistka o lirycznej naturze, z koronkowym swingiem w głosie, Michał Topolski – aktor o zacięciu komediowym, Jacek Jezierzański – doświadczony aktor z naturą satyryka, znany i ceniony przez Polonię, Paweł Fesyk – wszechstronnie zakochany w sztuce, dodaje scenie dramaturgii, Maciek Mikulski – młodziutki i bardzo uzdolniony basista, Pilippo Dall’Asta – klasycznie wykształcony włoski gitarzysta o zacięciu funk-jazzowym i Xavi Munoz – perkusista, który, jak przystało na Hiszpana, zdecydowanie czuje rytm do szpiku kości. Oraz nasi goście wieczoru: Jola Zgłobicka – ekspert od wizażu i charakteryzacji, założycielka Art Work Training Centre

Dominika Zachman

i Tomasz Furmanek – dziennikarz i wokalista o profesjonalnej przeszłości muzycznej specjalizujący się w jazzie, obecnie również impresario i doradca programowy w Jazz Cafe POSK. Pomagać nam będą od strony technicznej Bartek M. Nowak, Ela Koncka i Agnieszka Pyśk. Ufff, dużo nas, bo Polacy to zdolne bestie (śmiech)!

A ty pośród nich – jesteś współzałożycielem i menadżerem artystycznym grupy zrzeszającej pisarzy, aktorów i muzyków, funkcjonującej pod nazwą DNA Artist Bar. Czym jest dla ciebie ta grupa, jakie są wasze założenia i jakie cele stawiacie przed sobą?

Grupa ta to dla mnie możliwość łapania świeżego powietrza w płuca. Czuję się dotleniona. Nasze założenia to krzewienie polskiej kreatywności artystycznej na

Wyspie. Jesteśmy przede wszystkim grupą twórczą, dlatego sztuka autorska jest głównym mottem naszej działalności.

Interesują mnie bardzo twoje relacje ze światem jazzu – w produkcjach DNA Artist Bar często przemycasz jazzujące klimaty… Jakie znaczenie ma dla ciebie jazz i jakie są twoje obecne relacje ze sceną jazzową?

Jest to stała i namiętna miłość, moje radio jest zawsze nastawione na fale Jazz FM, ale nie jest to jedyna namiętność muzyczna. Kocham też piosenkę aktorską i satyryczną, co łatwo zgadnąć, jeśli ktoś zna choć trochę moją twórczość.

Powiedziałaś mi, że kiedyś śpiewałaś profesjonalnie. Czy jazz właśnie? Dlaczego przestałaś?

Mój wokal najlepiej sprawdzał się w piosence aktorskiej, podciągano mnie nawet pod Geppertowskie wzorce, ale niesłusznie. Nie miałam aż tak oryginalnego wokalu, nieco podobną emisję. Jedynie marzyłam o profesjonalnym śpiewaniu, bo choroba przerwała mój romans ze śpiewem – dlatego zaczęłam pisać piosenki dla innych.

Jak mocno czujesz się związana z kulturą i mentalnością Polaków?

Z polską kulturą jestem silnie związana, bo wiem, że człowiek-migrant jest jak przesadzone drzewo. To, czy nie uschnie, zależeć będzie od ilości ocalałych korzeni. W obecnych czasach swobodnego poruszania się po Europie nie odczuwam braku polskości, bo dozowanie jej mogę sama regulować. Pamiętam jednak ten okres, kiedy chodziłam do jedynego w okolicy małego polskiego sklepiku na Streatham, by posłuchać polskiego języka i popatrzeć na polskie etykietki na produktach.

Czy mogłabyś na koniec tej krótkiej rozmowy w paru słowach sama zarekomendować swój niedzielny show i zaprosić czytelników „Cooltury”?

Drodzy Czytelnicy, odwołuję Was do początku tego artykułu, a jeśli po ponownym przeczytaniu nie poczujecie się zachęceni, to dodam, że w niedzielę, 8 grudnia, w Jazz Café POSK o godz.

18.00 pierwszy drink szefostwo oferuje za jedyne £2.50 (dziękuję za ten świąteczny gest Markowi Greliakowi), a ja piekę ciasto, w którym może nie być zakalca – przyjdźcie sprawdzić! «

26/11/2013 15:02:05

048

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

Najlepsze brytyjskie puby

Jeden z najstarszych pubów w kraju Ye Olde Fighting Cocks

Puby kojarzone są powszechnie z piwem i dżinem, ale coraz częściej z dobrym jedzeniem. Ta kultowa brytyjska „instytucja” zawdzięcza swoje istnienie rzymskim tawernom i zajazdom dla podróżnych, które powstały dwa tysiące lat temu. W Wielkiej Brytanii popołudniowe spotkanie w pubie to punkt obowiązkowy. Oto lista najciekawszych pubów w UK. » NAJSTARSZY PUB W ANGLII Trwają gorące spory na temat tego, który pub powinien otrzymać ten szacowny tytuł. W rywalizacji bierze udział między innymi Ye Olde Fighting Cocks w St Albans w hrabstwie Hertfordshire (www.yeoldefightingcocks. co.uk), który wpisano nawet do Księgi Guinessa. Obecny budynek pochodzi z XI wieku, jednak gospoda istniała tu już podobno od VIII wieku. Jego rywal to Ye Olde Trip to Jerusalem ulokowany pod słynnym zamkiem w Nottingham (www.triptojerusalem.com).

Jego powstanie datuje się na 1189 rok.

506-MAKIETA 2 26-49.indd 48

Co ciekawe – pub, łącznie z piwnicami – wybudowano częściowo w piaskowcowej skale. Trzecie miejsce należy do gospody The Adam and Eve z Norwich.

Najstarsze wzmianki o tym miejscu pochodzą z 1249 roku, kiedy to pub często odwiedzali robotnicy budujący pobliską katedrę. W letnie miesiące organizowane są tu „spacery z duchami” (www.visitnorwich.co.uk).

» NAJWYŻEJ POŁOŻONY

Tan Hill w Yorkshire to najwyżej położony pub w Wielkiej Brytanii. Gospoda chwali się, że ma hotspot Wi-Fi z dar-

Tan Hill – najwyżej położony pub

26/11/2013 15:02:07

049 mowym dostępem do internetu. Można tu przenocować i zorganizować wesele (www.tanhillinn.com). Pub leży przy długodystansowym szlaku turystycznym Pennine Way (Szlak Penniński), wynoszącym prawie 430 km.

» Najmniejszy

The Nutshell w miejscowości Bury St Edmunds w hrabstwie Suffolk uznawany jest za najmniejszy pub w Wielkiej Brytanii (www.thenutshellpub.co.uk). Jego wymiary to 4,57 na 2,13 metra. Tutejsi goście nierzadko stoją „łokieć w łokieć” z innymi miłośnikami piwa. Niewiele większy jest The Fiddichside Inn w Craigellachie w Szkocji, który ma jedynie 3 na 4,5 metra. Połowę przestrzeni zajmuje drewniany bar. Brak tam miejsca na stoły, więc do dyspozycji gości są stołki barowe i kilka ławek.

» Najlepszy pub z whisky

W centrum Glasgow znajduje się Pot Still – marzenie każdego konesera whisky (www.thepotstill.co.uk). Ten otwarty w 1935 roku pub oferuje ponad 500 gatunków szkockiej whisky. Nic więc dziwnego, że na ścianach wiszą liczne nagrody branżowe, a turyści z całego świata przyjeżdżają tu, by spróbować niedostępnych nigdzie indziej gatunków whisky. Od czasu do czasu pub organizuje biletowane degustacje whisky, a także wycieczki do producentów tego trunku.

Nutshell – najmniejszy pub

» Brytyjskie pałace dżinowe The Crown Liquor Saloon na Great Victoria Street w Belfaście to prawdopodobnie najwspanialszy wiktoriański pałac dżinowy (gin palace), czyli rodzaj ekskluzywnego baru, w którym niegdyś sprzedawano przede wszystkim dżin. Tego typu bary były bardzo popularne w przemysłowych miastach Wielkiej Brytanii.

Pub powstał w 1826 roku, kiedy ruszyły pierwsze połączenia kolejowe pomiędzy Belfastem a Lisburn. Ten doskonale zachowany lokal jest dziś własnością organizacji National Trust.

»

Najlepsze miejsce na wędrówkę po barach

Miasto Derby w hrabstwie East Midlands uznawane jest za najlepsze miejsce na wędrówkę po pubach, czyli tzw. pub crawling. W niewielkiej odległości od siebie znajduje się duży wybór zarówno starych, jak i nowoczesnych barów (www.visitderby.co.uk/discover/5-reasons-to-discover-derby/best-ale-houses-in-england). Można odwiedzić np. The Brunswick Inn (z własnym minibrowarem), Royal Standard (firmowy pub browaru Derby Brewing Company) czy najstarszy pub w mieście – Ye Olde Dolphin Inne.

» Puby pisarzy i artystów

Pot Still – najlepszy pub z whisky

506-MAKIETA 2 26-49.indd 49

Dwa oksfordzkie puby mogą poszczycić się wybitnymi pisarzami jako gośćmi.

The Eagle and Child często odwiedzali Inklingowie (Inklings), czyli nieformalna grupa intelektualistów, do której należeli między innymi C. S. Lewis i J. R. R. Tolkien. To tam po raz pierwszy Lewis pokazał swoją powieść „Lew, czarownica i stara szafa”. Sympatią C. S. Lewisa i Lewisa Carrolla cieszył się także pub The Trout.

Natomiast pub The Philharmonic Dining Rooms w Liverpoolu swoją nazwę zawdzięcza położonej naprzeciwko niego filharmonii. W tym niezwykle ozdobnym barze na uwagę zasługują nawet toalety. Pub odwiedzał między innymi John Lennon. «

26/11/2013 15:02:09

050 Mam ochotę zagrać długi koncert CAFÉ COOLTURA ROZMOWA NUMERU

Muniek wraz z T.Love odwiedzą 8 grudnia Londyn.

Będzie to jeden z pierwszych koncertów po długiej przerwie.

Razem z T.Love zagra również Tomek Lipiński. Muniek opowiada o tym, jak to jest po pięćdziesiątce i jakie ma plany na przyszłość. Rozmawiał Piotrek Dobroniak.

Czujesz jakąś zmianę po osiągnieciu kolejnego progu?

Nie, żadnej zmiany nie czuję.

Wręcz megapogodnie wszedłem w tę pięćdziesiątkę. Znacznie pogodniej niż w czterdziestkę. Dziesięć lat temu miałem jakiś problem rozrachunkowy, lekkiego doła, że jestem stary. Absolutnie ta dekada była bardzo ciekawa. Między czterdziestką a pięćdziesiątką dużo rzeczy nowych mogłem się nauczyć, bo całe nasze życie to jest doświadczenie i nauka. Pięćdziesiątka zupełnie na luzie. Jest to taki wiek konkretny, ale absolutnie nie jakiś starczy, daleko jeszcze do tego. Natomiast dojrzały facet, który więcej wie.

»

Skończyłeś ostatnio pięćdziesiąt lat. Wszystkiego najlepszego.

Witam wszystkich na Wyspach Brytyjskich, bardzo się cieszę, że po raz kolejny zagramy w Londynie, kończąc taką minitrasę – cztery koncerty, które planowaliśmy w związku z moją rocznicą, a także z wydaniem płyt winylowych czterech albumów z serii całej naszej dyskografii, kótra będzie na winylach wydana. Na razie są to cztery pierwsze: „King”, „Chłopaki nie płaczą”, „Al Capone” i „Model 01”.

Otrząsnąłeś się już po swojej imprezie urodzinowej? Podobno

506-MAKIETA 3 50-77.indd 50

bardzo hucznie świętowano twoje urodziny?

No tak (śmiech). Dom stoi, wprawdzie się nie rozwalił, ale było w okolicach osiemdziesięciu – dziewięćdziesięciu osób, to jest duża impreza (śmiech). Naprawdę warto taką rocznicę uczcić mocniej, tak że, mówiąc krótko, z pięć dni to trwało – to znaczy nie impreza u mnie w domu, ale ogólnie źródeł imprezy było sporo. Teraz to są jeszcze wydarzenia muzyczne i świętujemy to ze swoimi fanami. Generalnie koncert w Londynie będzie ostatnim z tych koncertów.

Oprócz tego, że pięćdziesiąt lat na „tym łez padole”, to od ponad trzydziestu lat jesteś na scenie.

Czujesz się trochę ojcem polskiej sceny rockowej?

Ojcem to mógłby się czuć śp. Czesław Niemen czy wielu jeszcze innych, którzy zaczynali przed nami w latach sześćdziesiątych. Z pewnością T.Love jest tym zespołem z okresu lat osiemdziesiątych, który był i jest bardzo ważny dla polskiej muzyki, bo rozpoczęliśmy działanie w roku 1981, czyli podczas stanu wojennego. To były zupełnie inne czasy. Gdzieś tam naszą bazą wypadową był punk rock. Mentalnie oczywiście.

Będą kolejne płyty T.Love? Czujesz, że masz jeszcze coś do przekazania?

No tak. Absolutnie. Nie po to, że tak powiem, wzięliśmy sobie urlop. To był mój pomysł, cały ten rok od stycznia nie graliśmy. Te koncerty, które

26/11/2013 15:24:38

051 teraz gramy, są pierwszymi w tym roku. Potrzebowałem trochę takiego resetu, odpoczynku, może nie fizycznie, ale psychicznie. Chłopaki wiedzieli już dawno, że będzie urlop, przygotowali się na to jakoś. Teraz te koncerty bardzo nas kręcą. Jest to powrót tylko tak na krótko, bo znowu do maja będzie przerwa i dopiero potem zaczniemy pełną parą. Ja myślę, że T.Love nagra na pewno jeszcze – nie wiem, ile płyt – ale uważam, że ostatniego słowa jeszcze nie powiedzieliśmy. To, że brałem udział w innych projektach z różnymi moimi starymi kumplami, jak Szamboo czy płyta śp. Marka Jackowskiego – to są takie rzeczy dodatkowe. T.Love jest dalej moim głównym zespołem i myślę, że od stycznia, lutego będziemy myśleć o nowym albumie. To znaczy „myśleć o nowym albumie” w sensie pracy nad nim, bo przez ten rok nie pracowaliśmy w ogóle. Te koncerty, które teraz gramy, będą miały charakter przekrojowy, będzie raczej materiał ze wszystkich płyt. W Scali londyńskiej wystąpi

506-MAKIETA 3 50-77.indd 51

również Tomek Lipiński z Brygady Kryzys, Tiltu, więc zagramy jakieś rzeczy jego też.

Znajdziesz jeszcze chwilę, żeby pokoncertować z Szamboo?

To są po prostu moi kumple z dawnych lat z dzieciństwa. Macio, lider zespołu, to jest kolega z podwórka z Rakowa z Częstochowy. Wychowywaliśmy się na jednym osiedlu. To, co nagrałem, to były sesje przerywane.

Nagrałem to w ciągu dwóch lat. Zagrałem tutaj ze trzy koncerty. Zagramy jeszcze w przyszłym roku klubowe koncerty, może jakiś festiwal duży, jak nas zaproszą. Raczej będę się wciskał w dziury pomiędzy T.Love. Generalnie dużo nie zagramy. Chłopaki muszą sobie radzić sami, beze mnie, bo mają dobre piosenki, natomiast ja im pomogłem jakby wizerunkowo, twarzowo.

Dostaniemy zaproszenie do Londynu, to na pewno przyjedziemy.

Co usłyszymy w londyńskiej Scali 8 grudnia?

Mam ochotę zagrać długi koncert, bo tutaj gramy ponad dwie godziny; nie wiem, jaki będzie tu limit. Wystąpi Tomek Lipiński – jako nasz support, ale potem również jako nasz gość.

Można powiedzieć, że na jego muzyce się wychowywałem i zacząłem swoją kapelę, jak on już grał. Na pewno zagramy razem jakieś kawałki Brygady Kryzys i Tiltu. Ostatni raz w Londynie graliśmy dwa lata temu w Shepherd’s Bush Empire. Gramy raz na rok, raz na dwa lata. Zagramy „Old is Gold”, ale również wszystko, co można zagrać.

Staram się tak napisać „set listę”, żeby była przekrojowa.

Zatem do zobaczenia w Londynie.

Serdecznie wszystkich zapraszam do Scali. W ten wieczór, żebyście byli z nami. Nigdy publiczność londyńska nas nie zawodziła i wiemy, że mamy tu mnóstwo przyjaciół i fanów, zarówno wśród Polaków, jak i wśród Brytyjczyków. Może w mniejszej liczbie, ale mamy, więc po prostu zapraszam wszystkich. «

26/11/2013 15:24:47

052

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

Winter Wonderland

COOLTUR POLECA A

W Hyde Parku już czuć świąteczny klimat. Tradycyjnie o tej porze roku otwarto Winter Wonderland, którego głównymi atrakcjami są bożonarodzeniowy kiermasz, wesołe miasteczko z panoramicznym kołem i lodowisko. Głównym sponsorem lodowiska jest Lycamobile.

Do 05.01. Hyde Park, Londyn. Czynne codziennie od 10.00 do 22.00 www.hydeparkwinterwonderland.com Do miasteczka bardzo łatwo trafić.

Wystarczy iść przez Hyde Park za zapachem grzanego wina i dźwiękami muzyki, które tworzą wyjątkowy klimat tego miejsca.

Podkreśla go świąteczny jarmark, na

którym znajdziemy świąteczne ozdoby i wiele oryginalnych bożonarodzeniowych prezentów. Wśród atrakcji dla najmłodszych są lodowisko, cyrk i wesołe miasteczko.

Wstęp do Winter Wonderland jest darmowy.

Bilety trzeba kupić na poszczególne atrakcje. Radzimy zrobić to kilka dni wcześniej, bo jak co roku ustawiają się przed nimi długie kolejki.

wystawy

codziennie 10.00-18.00. Wstęp wolny. www.tate.org.uk

»

Otwarta po remoncie galeria Tate Britain zaprasza na wystawy prezentujące historię sztuki brytyjskiej. Jedną z nich tworzą zdjęcia Allana Sekuly. To kolejna odsłona 9-częściowej ekspozycji poświęconej przemysłowi stoczniowemu. Zobaczymy tu 80 kolorowych slajdów dokumentujących industrialne zakątki Newcastle i Glasgow.

ADAM CHODZKO: ROOM FOR LAARNI, IMAGE MODERATOR

Do 21.12. Marlborough Contemporary, 6 Albemarle Street, Londyn, W1S 4BY. Stacja: Green Park, Oxford Circus. Otwarte: pon.-pt.

10.00-17.30, sob. 10.00-16.00. Wstęp wolny. marlboroughcontemporary.com Punktem wyjścia pierwszej indywidualnej wystawy Adama Chodzko w tej galerii są nagrane w formie rozmowy na Skype zwierzenia Filipinki zajmującej się wyszukiwaniem niecenzuralnych zdjęć w mediach społecznych.

Dalej widzimy kalejdoskop obrazów zbudowany ze starych fotografii, slajdów, plakatów cyrkowych i rysunków.

» ALLAN SEKULA FISH STORY Do 03.2014. Tate Britain, Millbank, Londyn, SW1P 4RG. Stacja: Pimlico. Otwarte

teatr » FROM MORNING TO MIDNIGHT National Theatre, Upper Ground, South Bank, Londyn, SE1 9PX. Stacja: Waterloo.

Przedstawienia: wt.-sob. 19.30. Bilety: od £12. www.nationaltheatre.org.uk Dzieło Georga Kaisera z 1912 r. w nowej wersji Dennisa Kelly’ego. Tradegia

przeciętnego człowieka, który na chwilę porzuca schematy i w ciągu jednego, szalonego dnia niszczy swoje życie.

» BEAUTY AND THE BEAST 4-21.12. Young Vic, 66 The Cut, Waterloo, Londyn, SE1 8LZ. Stacja: Waterloo.

Przedstawienia: pon.-sob. 19.45, dodatkowo sob. 14.45. Bilety: od £10. www.youngvic.org Historia miłości niepełnosprawnego mężczyzny i królowej piękna. W rolach głównych nagradzany duet aktorski: Mat Fraser i amerykańska aktorka Julie Atlas Muz. Sztuka zawiera sceny erotyczne.

» THE SNOW GORILLA Do 05.01. Rose Theatre Kingston, 24-26 High Street, Kingston, KT1 1HL. Stacja: Kigston. Bilety: od £9. www.rosetheatrekingston.org

Allan Sekula „Fish Story”

506-MAKIETA 3 50-77.indd 52

Spektakl dla całej rodziny, łączący elementy teatru i cyrku. Główny bohater Sunny oczarowany urokiem cyrku niespodziewanie poznaje przyjaciela w The Mighty Gor i wspólnie z nim stara się wkupić w rodzinę cyrkową, by zdobyć serce pięknej dziewczyny.

26/11/2013 15:58:13

053

Winter Wonderland w Hyde Parku

» TU-WIM 9.12. Godz. 18.45. Ognisko Polskie, 55 Exhibition Rd, Londyn, SW7 2PG. Stacja: South Kensington. Bilety: £20. Rezerwacje: tel. 079 61 07 69 93. www.ogniskopolskie.org.uk

ale musi ukrywać jego obecność, która jest sekretem, jaki ma przed resztą załogi.

W rolach głównych występują Jack Laskey i Zhu Zhu. Będzie to prapremierowy pokaz filmu, po którym odbędzie się dyskusja z reżyserem Peterem Fudakowskim.

Widowisko Teatru Powszechnego w Łodzi jest muzyczną podróżą w świat poezji i piosenek Juliana Tuwima. Spektakl w reżyserii i według scenariusza Jerzego Połońskiego skrzy się od gamy zmiennych nastrojów, piosenek, humoru, nieoczekiwanych podtekstów. Do Londynu przyjeżdża zespół w składzie: Aleksandra Listwan, Ewa Sonnenburg, Damian Kulec, Arkadiusz Wójcik oraz Paweł Jabłoński.

kino » SECRET SHARER 4.12. Godz. 18.00. Ognisko Polskie, 55 Exhibition Rd, Londyn, SW7 2PG. Stacja: South Kensington. Bilety: od £15.

Oparta na powieści Josepha Conrada opowieść o kapitanie, który ocala rozbitka,

506-MAKIETA 3 50-77.indd 53

26/11/2013 14:36:22

054

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

5FSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȷ

ıDJʼnHBK $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSŖȷ

CZYTAJ MAGAZYN :&=(ģ1,(- : ZHUVML QD DSOLNDFMĐ &RROWXUD GRVWĐSQD MHVW MXİ Z F]ZDUWNL

»

FLOATING SKYSCRAPERS (PŁYWAJĄCE WIEŻOWCE)

Od 6.12. Dramat, Polska. Reż. Tomasz Wasilewski, wyst.: Mateusz Banasiuk, Bartosz Gelner.

Tomasz Wasilewski podejmuje temat miłości homoseksualnej. W emocjonalny sposób pokazuje dojrzewanie głównego bohatera Kuby, który jest w szczęśliwym związku z Sylwią. Gdy na jednej z imprez poznaje Michała, odkrywa prawdę o swojej seksualności i bariery, których dotąd nie zauważał. Film będzie można obejrzeć w wybranych kinach na terenie Wielkiej Brytanii.

» KILL YOUR DARLINGS Od 6.12. Dramat, USA. Reż. John Krokidas, wyst.: Daniel Radcliffe, Dane DeHaan, Jennifer Jason Leigh Historia powstania literacko-kulturowego ruchu beatników. Fabuła skupia się na przyjaźni pisarzy Allena Ginsberga, Jacka Kerouaca i Williama S. Burroughsa oraz głośnym morderstwie Davida Kammerera, które miało miejsce w 1944 r.

» NEBRASKA Od 6.12. Dramat, USA. Reż. Alexander Payne, wyst.: Bruce Dern, Will Forte.

506-MAKIETA 3 50-77.indd 54

Czarno-białe kino drogi. Prosta, ale bardzo emocjonalna opowieść o podróży ojca i syna, którzy jadą odebrać nagrodę. Po drodze spotykają ludzi, którym ojciec jest winny pieniądze. Bruce Dern dostał za swoją rolę Złotą Palmę na tegorocznym festiwalu w Cannes, a film był nominowany do głównej nagrody.

koncerty » ANDRZEJKI W ARISTA BAR 30.11. Godz. 21.00. Arista Bar, 232 Church Lane, Kingsbury, NW9 8SN. Stacja: Wembley Park, Kingsbury. Wstep wolny.

Zagra DJ ArekNoePhobia. Na scenie zobaczymy również Kamila Fabiana – uczestnika programu Must Be The Music – oraz zespół DeKalog.

» KONCERT POLSKICH KOLĘD 3.12. Godz. 19.00. St Clement Danes, Central Church of the RAF, Strand, Londyn, WC2R 1DH. Stacja: Temple.

Bilety: £20 w przedsprzedaży, £25 przy wejściu.

Największy koncert polskich kolęd w Wielkiej Brytanii.

26/11/2013 14:36:24

055 » BELFER 08.12. Godz. 17.00. Bilety: od £15.

Wojciech Pszoniak na scenie Teatru POSK w sztuce francuskiego pisarza JeanaPierre’a Dopagne’a.

»

ŚWIĄTECZNA BIESIADA MUZYCZNOSATYRYCZNA

08.12. Godz. 18.00. Bilety: £8. Informacje i rezerwacja: dna.artist.bar@gmail.com lub 07519 833 202 Kolędy, pastorałki, autorskie piosenki świąteczne i santa-satyra.

» GALERIA do 6.12 „Aspects” – Marysia Jaczyńska, Maria Kaleta, Raya Herzig

w Klubie Orła Białego »

ZABAWA MIKOŁAJKOWA DLA NAJMŁODSZYCH

30.11. Godz. 14.00. Bilety: £12 dzieci (z prezentem pełnym niespodzianek), £3 dorośli.

» ANDRZEJKI W KLUBIE NA BALHAM Nebraska

w POSK-u » PINOKIO 30.11., godz. 16.00 i 1.12., godz. 15.00.

Teatr Syrena zaprasza na jesienne przedstawienie. Dalsze informacje: kryssiebell@msn.com, tel. 07770765983

» KIERMASZ KSIĄŻKI 01.12. Godz. 11.00

30.11. Godz. 21.00-02.00. Bilety: £15.99 (w cenie biletu kolacja w formie bufetu).

Zagra DJ Lukas.

»

DYSKOTEKA NA BALHAM – WEHIKUŁ CZASU

7.12. Godz. 21.00-02.00. Bilety: £5.

Zaprasza DJ Lukas. Obowiązuje elegancki strój.

ZAJĘCIA STAŁE

Poniedziałki 19.30-22.30 Line Dancing 20.00-22.00 Salsa Cubana

» VIDEO-HERBATKA

Wtorki 18.30-19.30 Joga dla wszystkich

04.12. Godz. 14.00. Bilety: £5. „Miłość ci wszystko wybaczy”, reż.

Janusz Rzeszewski. W rolach głównych: Dorota Stalińska, Piotr Fronczewski, Jan Kobuszewski i Bożena Dykiel.

Środy 11.30-13.30 Gimnastyka przy muzyce dla seniorów 19.30-20.30 Zumba po polsku

» KONCERT PRZY KAWIE 04.12. Godz. 15.00 Świąteczny koncert Konfraterni Artystów Polskich w Wielkiej Brytanii. Recital wokalny Magdaleny Reising z udziałem Blue Café Trio.

» WYSTĘP ZESPOŁU „KAROLINKA” 07.12. Godz. 19.00. Bilety: £15, tickets@karolinka.com

506-MAKIETA 3 50-77.indd 55

Czwartki 16.30-20.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Piątki 16.30-19.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz 19.30-20.30 Zumba po polsku Soboty 9.00-15.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Niedziele 12.00-20.00 Kulinarne podróże przez centralną Polskę w klubowej restauracji

26/11/2013 14:36:25

056

CAFÉ COOLTURA ANONSUJEMY

Inspired by JOSEPH CONRAD s

Pre-Premiere and Q&A Event w i t h D i r e c t o r

Peter Fudakowski A c a d e m y A w a r d ¨ W i n n e r ( T S O T S I )

Wednesday 4th December 2013 At 6.00pm The Polish Hearth Club 55 Exhibition Rd, London SW7 2PG w w w . s e c r e t s h a r e r - o g n i s k o . e v e n t b r i t e . c o . u k w w w . o g n i s k o p o l s k i e . o r g . u k T i c k e t s : 0 2 0 7 2 5 5 1 6 5 0

506-MAKIETA 3 50-77.indd 56

26/11/2013 14:36:28

057 & % #$ "

''

' $ * &+(" ', !$#+ %&, $ .* ! ( 0 0 (+ $

- # & ' !" #' % $ & ! " $ #$ % ' & !"'&#$ % "#' ' ' ! #'$ # $ " ! # #$ %

! #' ! ! &

.

&,+ & , &* %$*+, $'. $ ( $*$ )( ! * # .

%" ' % " )"()& " ''% ( %$

$ (& ( %$ %$

& '( ) * $' %)&( &! ## &'# (

506-MAKIETA 3 50-77.indd 57

, &* ! (.* & , !', # $&" !

" ! '+!* '( & ,, " ! $"

26/11/2013 14:36:30

058

CAFÉ COOLTURA GALERIE + TEATR

Shunga – japońskie ilustracje erotyczne ŁUKASZ MARCZEWSKI

»

Datowane od początków XVII do XIX wieku i zakazane przez cały XX japońskie ilustracje erotyczne wpłynęły na wiele późniejszych pokoleń mistrzów pędzla, choćby Beardsleya, Rodina czy Picasso. Stworzone w większości przez artystów zgrupowanych wokół szkoły „ukiyo-e” propagującej technikę malarstwa tzw. obrazów przepływającego świata, te popularne prace znane były jako „shunga”, czyli dosłownie „wiosenne obrazy”.

Barwne, często humorystyczne rysunki przez ponad 300 lat były plastycznym środkiem wyrazu społeczności, powstającym w obrębie dzielnic rozrywki największych miast japońskich, modnym wśród przedstawicieli wszystkich ówczesnych klas społecznych, zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Shunga i najwybitniejsi przedstawiciele tego nurtu: Utamaro, Hokusai i Kunisada wciąż oddziałują na współczesne formy sztuki, włączając w to mangę, anime czy japońską sztukę tatuażu. Należałoby tutaj postawić pytanie, czemu to właśnie Japończycy – w porównaniu nawet nie z Europejczykami, ale innymi Azjatami – są o wiele bardziej otwarci w obrazowaniu seksualnych przyjemności? Wydaje mi się, że jednym z powodów może być charakter japońskiej religii. Jedna z najstarszych rytualnych tradycji, tzw. shinto, podob-

nie jak większość starożytnych wierzeń opierała się na kulcie natury i płodności, co czasem przybierało formę oddawania czci genitaliom. Wczesna współczesna Japonia dla odmiany nie była rajem dla feministek i kuratorzy wystawy zwracają uwagę na nieprzyjemny klimat dla zalążków tego, co nazwalibyśmy dzisiaj „sex industry”. Jednak na rysunkach shunga, będących często skarbem pieczołowicie skrywanym przez wiele małżeństw, wszyscy dobrze się bawią. Kochankowie wylegują się obok siebie niedbale w kimonach i musimy naprawdę wytężyć wzrok, by zorientować się, co wyrabiają pod rażąco jaskrawymi prześcieradłami, niejednokrotnie powykręcani w zdumiewające pozy. Muszę przyznać, że ten niecodzienny nurt w sztuce jest w pewnym

sensie seksowny i umyślnie promuje to, co portretuje, mając niewiele wspólnego ze współczesną pornografią. Absurdalne byłoby sprowadzić te obrazki do kategorii obraźliwych. Mężczyźni i kobiety ukazani są tutaj w zmysłowy i wręcz rozbrajający sposób. Shunga to twórczość „podziemia” Japonii epoki samurajów. Kiedy oficjalny nurt kultury przyklaskiwał chińskim konfucjańskim wartościom związanym z przestrzeganiem obowiązków wynikających z hierarchii społecznej oraz zachowywaniem tradycji, czystości, ładu i porządku, „wiosenne obrazy” z tego wszystkiego szydziły, wywracając obowiązujące trendy do góry nogami. Parodia poradnika dla kobiet przedrzeźnia stereotypowe rady bycia posłusznym rodzinie i przemawia za seksem jako drogą do szczęśliwego małżeństwa. Ale za żartami skrywa się w rzeczywistości ideał: zgoda i jedność rodzą się w wyniku seksualnej błogości.

Nic dziwnego, że malowidła te znalazły uznanie w oczach zachodnich malarzy, których parę zainspirowanych nimi dzieł można również obejrzeć w British Museum. Czy ich wytworne linie i płomienne kolory są faktycznie drzwiami do alternatywnej mądrości? « SHUNGA – SEX AND PLEASURE IN JAPANESE ART British Museum Great Russell Street, London WC1B 3DG Galeria czynna codziennie 10-17.30, w piątki do 20.30. Wstęp płatny (bilety £3.50-7). Wystawa otwarta do 5 stycznia

506-MAKIETA 3 50-77.indd 58

26/11/2013 14:36:32

Fot. Monika S. Jakubowska

059

Kochanie na kredyt podbija West End

»

23 listopada w The Mermaid Theatre w Londynie firma SignTyp Events po raz pierwszy wystawiła najnowsze dzieło Marcina Szczygielskiego „Kochanie na kredyt”.

Wszystkie miejsca w The Mermaid Theatre były zajęte. Bilety na spektakl wyprzedały się na dwa miesiące przed premierą, a widzowie byli zachwyceni sztuką, którą świetnie poskładał i wyreżyserował Olaf Lubaszenko.

Na londyńskich deskach wystąpiła plejada polskich gwiazd: Tamara Arciuch, Agnieszka Sienkiewicz, Bartek Kasprzykowski, Filip Bobek oraz Piotr Zelt.

506-MAKIETA 3 50-77.indd 59

Publiczność zachwycona była także strojami aktorów, które zaprojektował Tomasz Jacyków.

Robert Jasiewicz z SignTyp Events po spektaklu powiedział: – Szczerze wierzyłem, że spektakl spodoba się publiczności w Londynie. Teraz zabieramy się za jego tłumaczenie na język angielski i w przyszłym roku, jako oficjalny przedstawiciel na Wielką Brytanię, wystawimy go ponownie.

Na widowni The Mermaid Theatre pojawiło się wiele znanych osób, między innymi Jan Borysewicz z Lady Pank.

Pełni energii po tak fantastycznie przy-

jętym spektaklu w Londynie, ekipa przygotowuje się do warszawskiej premiery już w najbliższą niedzielę, 1 grudnia o godz.16.00 i 20.00 w Teatrze Żydowskim.

Firma SignTyp Events, promotor polskiej kultury w Londynie, zapewnia, że to dopiero początek.

– Na rok 2014 zaplanowaliśmy już kilka eventów, które na pewno spodobają się naszym rodakom. Chcemy również wspierać młodych artystów i pomagać im zaistnieć na brytyjskim rynku muzycznym – zdradza plany SignTyp Events Robert Jasiewicz. «

27/11/2013 08:57:28

060

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

Czyta się Maestro Sama książka nie szokuje, szokować mogą niektóre zachowania w niej opisane. Na pewno jest to bardzo dobry materiał dla niejednego antropologa, socjologa, a nawet psychiatry. Co ciekawe, nawet po śmierci Wojciecha Krollopa, który sam pośrednio przyznał się do kontaktów seksualnych z nieletnimi, są tacy, którzy go bronią…

PIOTR DOBRONIAK

»

Od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku Wojciech Krollop, działający w Poznańskim Chórze Chłopięcym, robił, co chciał. A „robił” z dziećmi, młodocianymi, potem już dorosłymi członkami chóru.

Marcin Kącki, autor „Maestra”, dziennikarz poznańskiej „Gazety Wyborczej”, pierwszy raz zetknął się ze sprawą molestowania w poznańskim chórze ponad dziesięć lat temu. Tyle też lat przygotowywał się do wydania tej książki. Jest to rzetelna reporterska, dziennikarska robota. Trudno obalić zawarte w niej tezy.

Przytoczone w książce fakty dla wielu są niewygodne, ale są faktami – a z tym się nie dyskutuje.

Niepojęte pozostaje, jak to jest możliwe, żeby przez tyle lat dochodziło do molestowania nieletnich i nikt z tym nic nie zrobił!? A jednak. Tak było. Mało tego, po lekturze „Maestra” jawi się obraz dobrze zorganizowanej „szajki pedofilskiej”, która swoim zasięgiem obejmowała całą Europę. Ba, cały świat! Wszędzie tam, gdzie jeździły Polskie Słowiki (nie mylić z innym chórem – Poznańskie Słowiki, pod przewodnictwem Stefana Stuligrosza – przyp. red.).

TAK RODZIŁA SIĘ ZBRODNIA

Krollop w chórze Jerzego Kurczewskiego znalazł się przypadkowo. Opiekowała się nim zdewociała ciotka, wie-

506-MAKIETA 3 50-77.indd 60

loletnia nauczycielka, świecka „siostra zakonna” w Trzecim Zakonie Dominikańskim (obecnie Zakon Dominikanów Świeckich, OPs – przyp. red.). Nie radząc sobie z wychowaniem małego Wojtka, za namową koleżanki oddała Krollopa do jednego z dwóch znanych poznańskich chórów – Poznańskiego Chóru Chłopięcego. Twórcą chóru oraz jego wieloletnim dyrygentem i szefem był Jerzy Kurczewski. Jego postać w świetle dowodów Kąckiego niestety nie jest pozytywna.

Mały Wojtek stał się pupilem Kurczewskiego. W książce pojawia się wątek niezbyt jasnych relacji pomiędzy Krollopem a Kurczewskim. Jedno jest pewne: Kurczewski faworyzował Krollopa, pomimo że jego zdolności wokalne nie porażały.

Z książki wynika, że Kurczewski wiedział o skłonnościach Krollopa, jednak nic z tym nie robił. Być może utrudnieniem był zaawansowany alkoholizm ówczesnego dyrygenta chóru. W późniejszych latach Krollop wykorzystywał to zresztą z premedytacją. Niczym szef warszawskiego światka przestępczego w „Złym” Tyrmanda nie bronił Kurczewskiemu dostępu do alkoholu, a zdarzało się, że zachęcał go do jego nadużywania.

Nie przeszkadzało to jednak nikomu, żeby chór dalej funkcjonował w takiej formie. W latach głębokiej komuny był on bowiem oknem na świat. Członkowie chóru byli ekonomiczną elitą Poznania.

Wyjazdy były niezłym źródłem dochodu dla rodziców chłopców. O Krollopie huczało całe miasto. Jego homoseksu-

alizm był źródłem żartów. Jednak władze z obawy o „dobrą opinię miasta” nie zrobiły nic. Rodzice często sami z premedytacją niemal „wpychali” swoich synów do łóżka Krollopowi, prosząc o szczególną opiekę nad potomstwem.

Krollop w PCC stopniowo ograniczał wpływy jego założyciela, aż w końcu pozbył się go całkowicie. Miał bez wątpienia psychologiczną przewagę nad Kurczewskim, dla którego liczyło się tylko dobre – zresztą źle pojęte – imię chóru.

Jak mocno, świadczyć może podejście do całej sprawy córki Kurczewskiego, znanej dziennikarki z poznańskiego radia Merkury. „Dobre imię” przyświecało też całej machinie zarządzającej miastem i województwem. Nikt nie dbał natomiast o dobre samopoczucie młodych śpiewaków.

MECHANIZM

Wojciech Krollop stworzył cały system, który pozwalał mu przez lata wykorzysty-

26/11/2013 14:36:48

061 wać chłopców. Przede wszystkim w pewnym sensie „zniewolił” Kurczewskiego. Następnie metodą kija i marchewki nagradzał albo karcił członków chóru, a pośrednio także ich rodziców. Jeśli ktoś za bardzo się burzył, był odsuwany od wyjazdów, a tym samym od pieniędzy. W komunie dziesięć dolarów to był dla niejednego mały majątek. Jeśli chłopcy z jednego wyjazdu przywozili tych dolarów kilkadziesiąt, to już była fortuna. A chór wyjeżdżał często. Bardzo często.

Jak bardzo członkowie chóru wyróżniali się na tle epoki, niech świadczy fakt, że uczniowie działającej przy chórze szkoły mieli różne godziny lekcji, żeby czasem nie spotkać się z uczniami szkoły umiejscowionej obok. Chodziło o odseparowanie „lepszych” dzieci od tych „gorszych”, by te ostatnie nie dokuczały tym pierwszym.

Wielu przyznaje, że w Poznaniu było widać, kto śpiewa u Kurczewskiego, po samym już wyglądzie. „Aniołki” – takie określenie pojawia się najczęściej przy opisie małych śpiewaków.

Sygnałów o tym, że dzieje się źle i że chłopcy są molestowani, było sporo.

Mówili o tym głośno sami chórzyści. Do molestowania dochodziło najczęściej podczas wyjazdów. Już podczas jazdy autobusem Krollop brał na kolana upatrzone wcześniej ofiary, tulił i głaskał po szyi. Starsi chórzyści naśmiewali się z nich często.

Krollop brał też do swojego samochodu solistów i wyruszał przodem, przed autokarem. Wtedy w autobusie zazwyczaj cały chór śpiewał piosenkę o swoim dyrygencie. Marka samochodu przewijająca się w zwrotce nie zmieniała się – zmieniał się jedynie kolor…

Byli członkowie chóru mówili Kąckiemu, że tych zwrotek było kilkanaście.

Na wyjazdach opiekę nad dziećmi sprawowali „kwartetowi”. Na co dzień pilnowali, żeby podczas śpiewania ich podopieczni rzeczywiście pracowali głosem, a podczas wyjazdów sprawowali niemal niepodzielną władzę nad przypisanymi im chórzystami, namaszczeni do tego przez Krollopa.

506-MAKIETA 3 50-77.indd 61

Ten ostatni bardzo dbał, żeby na wyjazdy nie jechali rodzice. Nie zawsze się to udawało. Kącki przytacza opowieść jednej z matek, która z innymi rodzicami była na jednym z zimowisk.

To, co zobaczyła, przeszło jej najśmielsze oczekiwania. Była z innymi rodzicami naocznym świadkiem sytuacji, które nigdy nie powinny się wydarzyć.

Co się stało w związku z tym? Nic. Kompletnie nic.

Inni rodzice naskoczyli na matkę, która chciała coś zrobić, i razem z Krollopem zrobili z niej chorą psychicznie.

Doszło nawet do tego, że jej własny syn miał żal do niej, że jest chora i nie pozwala mu na rozwijanie kariery! Taką władzę miał i takie naciski psychologiczne sto-

teki dochodziło do wielu aktów molestowania i współżycia z nieletnimi. Zaznaczyć należy, że bibliotekarze byli również kwartetowymi.

Człowiek, który zadzwonił do Marcina Kąckiego, sam był molestowany.

Odszedł z chóru, jednak potem wrócił do niego – potrzeba zarobku przeważyła.

Sam nazwał się „prostytutką”. Jak jednak nazwać to, co zrobił sam później? Wysłał do chóru również swojego syna…

Krollop podczas wyjazdów zagranicznych korzystał z dwóch kontaktów: Holendra i Belga. Na wyjazdach chłopcy byli „wybierani” przez rodziny. Na tej podstawie ustalano, kto gdzie ma mieszkać.

Niektórzy spali w hotelach. W domach gospodarzy chodzili często w samych

sował Wojciech Krollop, a także zmanipulowani przez niego rodzice. Skala intryg i manipulacji była tak ogromna, że nawet już po ogłoszeniu wyroku wiele osób broniło dyrygenta o pedofilskich skłonnościach.

majtkach – dostawali za to nawet po sto dolarów. Belg za „przytulanie” dawał prezenty. Jeden z chórzystów opowiadał, jak zaproponował mu za „przytulanie” zegarek Casio. Chłopiec odmówił, ale zwrócił uwagę, że wielu jego kolegów nosiło takie same zegarki.

Po aresztowaniu Wojciecha Krollopa część rodziców organizowała protesty przeciwko działaniom prokuratury.

Podczas rozprawy sądowej podejrzewano u Krollopa raka. Po badaniach okazało się, że jest chory na AIDS. Prawo nie pozwalało na ujawnienie tajemnicy lekarskiej. Zrobili to dziennikarze „Gazety Wyborczej”, stawiając interes społeczny nad obowiązującym prawem.

Nie było innego sposobu, żeby poinformować ludzi, którzy współżyli z Krollopem, żeby się przebadali.

Nie ma statystyk, które mówią o tym, ilu ludzi zaraził dyrygent. Zmarł 12 października tego roku w Poznaniu, podczas przerwy w odbywaniu kary, spowodowanej złym stanem zdrowia. «

Strzeż się tego, co na przedzie W żółtym mercedesie jedzie, Strzeż się, strzeż, jeśli wydasz mu się miły, Nie uchronisz się od kiły.

EPILOG, KTÓRY NIM NIE JEST

Sprawa molestowania w chórze wyszła przypadkiem. Na jednym z poznańskich osiedli aresztowano mężczyzn, którzy byli podejrzani o molestowanie na placu zabaw bawiącego się tam dziecka. Okazało się, że to związane z chórem osoby.

Marcin Kącki opisywał sprawę w lokalnym wydaniu GW. Po pierwszych publikacjach dostał telefon od jednego z byłych chórzystów, który chciał opowiedzieć historię swojego dzieciństwa, a ta była przerażająca.

Po nitce dziennikarz, policja i prokuratura dotarły do kłębka. Wojciech Krollop został aresztowany. Bibliotekarze okazali się sprawnie działającymi pomocnikami dyrygenta, sprawdzając często, czy młodzi chórzyści „nadają się” dla Krollopa. Za drzwiami biblio-

Więcej na

KulturalnySklep.pl

26/11/2013 14:36:49

062

CAFÉ COOLTURA polskie radio londyn

wiadomości muzyczne

N LOZ GNR Z DBO RYCH

Peja w Londynie

»

W tym roku mija dwadzieścia lat, odkąd Peja pojawił się na scenie hiphopowej. Z tej okazji powstał album „Evergreen 20/20”, na którym można usłyszeć najważniejsze i – jak podkreśla Peja – przełomowe kawałki z dorobku Slums Attack. Pośród czterdziestu tracków na dwóch płytach znalazły się również remiksy i zupełnie nowy utwór o takim samym tytule jak cały album.

Z tej okazji Slums Attack z Peją na czele zorganizował również serię jubileuszowych koncertów. „Evergreen Tour” zawita w grudniu także na Wyspy Brytyjskie – 13.12 do Leeds, 14.12 do Londynu i 15.12 do Bristolu.

Redakcja „Cooltury” ma do rozdania dwie podwójne wejściówki na londyński koncert Slums Attack. Wystarczy wysłać maila na adres konkurs@cooltura.co.uk z dopiskiem „Evergreen”. «

Gooral

»

4 grudnia 2013 r. w sklepach pojawi się pozycja obowiązkowa dla fanów Goorala i nie tylko – zapis wspólnego występu z zespołem Mazowsze na Przystanku Woodstock 2013 w formie koncertowego DVD i CD. Na płycie DVD znajdą się dodatkowo fragmenty koncertu Goorala z 2011 r., wywiad z twórcami projektu oraz slideshow z koncertu.

– Specjalnością Przystanku Woodstock są projekty muzyczne. Nie są one organizowane z przesadną częstotliwością, aby smakowały jak najlepiej – mówi Jurek Owsiak na temat nowego wydawnictwa Goorala. – W roku 2013 naszym specjalnym projektem był koncert Zespołu Pieśni i Tańca Mazowsze wraz z Gooralem.

Koncert porwał wszystkich. Do nogi, do śpiewu, do tańca, do ogromnej radości, zabawy w wielusettysięcznym tłumie.

Projekt oszałamiający kolorem i formą – podkreśla szef Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

Info: Buch.co.uk «

506-MAKIETA 3 50-77.indd 62

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

GR E O

ZAPRASZA

AL

T

TOP 20

H E M O NS T E R T E m i n e m f e a t . R i ha n na I E M A M NI C N R a f a ł B r z o z o w s ki A NI M O D E J D Z I E S Z Z R e d Li p s I T A L I A NO Edyta Bartosiewicz REE F Rudimental feat. Emeli Sandé OYALS R Lo r d e R E C K I NG B A L L W Mi l e y C y r us L O VE D M E B A C K T O LIFE Celine Dion TORY OF MY LIFE S O ne D i r e c t i o n

NC O ND I T I O NA L L Y U K a t y Pe r r y

ORILLA G B r uno Ma r s OAR R K a t y Pe r r y

L O O K R I G H T T H R O UG H Storm Queen O W H A T U W A NT D La d y G a g a f e a t . R . Ke lly

H O W M E L O VE ( A MERICA) S Th e Wa n t e d S I Ę Ż NI C Z K A K Sylwia Grzeszczak UR N B E l l i e G o ul d i n g

H E S UN T We s t e r n D i s c o f e a t . L aura NI M A L S A Ma r t i n G a r r i x H E A T I NG C J o hn N e w m a n

26/11/2013 14:36:49

063

506-MAKIETA 3 50-77.indd 63

26/11/2013 14:36:50

064

506-MAKIETA 3 50-77.indd 64

26/11/2013 14:36:56

065

506-MAKIETA 3 50-77.indd 65

26/11/2013 14:36:58

066

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Indyk vs. gęś Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Indyk przez stulecia uważany był za luksus i rarytas. Tylko możni tego świata mogli raczyć się jego mięsem.

W Europie pojawił się dzięki odkryciom Krzysztofa Kolumba. Był podarunkiem z Nowego Świata, a udomowili go Aztecy już 200 lat przed nasza erą.

Początkowo indyk był atrakcją wszelkich imprez i przyjęć nowożytnej Europy. Około 1500 r. pojawiły się pierwsze okazy w Portugalii i Hiszpanii, a stamtąd rozprzestrzeniły się po dworach całej ówczesnej Europy, stanowiąc atrakcję kulinarną i przejaw bogactwa.

Przez prawie dwa stulecia był oznaką luksusu i zamożności. Dopiero w XVII w. hodowla indyka upowszechniła się na tyle, aby zastąpić gęś na stołach wszystkich obywateli.

Ale wróćmy na chwilę do gęsi.

Historycy uważają, że jest ona jednym z najstarszych zwierząt udomowionych na terenie Europy. Pieczona gęś towarzyszyła starożytnym Celtom w obchodach nowego roku (Samhain 1 listopada). Był to czas składania ofiar bogom Odynowi i Thorowi w podziękowaniu za zbiory. Troska papieży o dusze wiernych sprawiła, że wszystkie chrześcijańskie uroczystości przesunęły się nieco w czasie, dopasowując się do świąt pogańskich. Tym samym pieczona gęś stała się tradycyjnym daniem na świątecznym stole.

W czasach renesansu pieczona gęś była daniem serwowanym w czasie obchodów Wszystkich Świętych 11 listopada.

Gęś to również przysmak na przełomie sezonów wiosennego i zimowego z racji migracji tych ptaków. W zależności od pory roku gęś na stole oznaczała nadejście wiosny lub zimy.

Pieczona gęś serwowana jest do dzisiaj podczas obchodów ku czci św.

Michała Archanioła 29 września. Ten niebiański wojownik, który w wielkiej bitwie aniołów strącił Lucyfera i jego popleczników z nieba, pomaga nam w walce ze złem. Nadejście zimy postrzegano jako walkę dobra z siłami ciemności. Św. Michał symbolizuje nowy porządek. W tych dniach w wielu państwach

506-MAKIETA 3 50-77.indd 66

obchodzi się Michaelmas, czyli święto plonów, z wieloma festynami i targami żywności. Pieczona gęś to danie serwowane właśnie w tym czasie – jako znak prosperity i dobrobytu.

W „Opowieści wigilijnej” Karol Dickens ze szczegółami opisuje elementy angielskiego świątecznego obiadu.

Bogacze i dobrze urodzeni zajadali się indykiem, a biedni musieli zadowolić się pieczoną gęsią. Właśnie dlatego to indyk i gęś przez wieki były symbolem podziału społecznego. Na szczęście dzisiaj każdy może sobie na indyka pozwolić, bo przed świętami te nieszczęsne zwierzęta giną masowo, aby zadowolić podniebienia brytyjskich obywateli.

W dzisiejszych czasach gęś na stole to przejaw ekstrawagancji, a cena dobrej gęsi jest znacznie wyższa niż indyka.

Osobiście uważam, że dobrze przyrządzona gęsina smakuje znacznie lepiej niż suchy indyk, który jeśli nie utonie w gravy, to staje w gardle.

Tradycyjna gęś nie została zapomniana kompletnie, można ją spotkać na świątecznych stołach Danii, Austrii, Niemiec, Belgii i wielu innych krajów.

Polecam pieczoną gęś na świąteczny stół, ponieważ jest ona również częścią polskiej tradycji świątecznej. «

Gęś pieczona z jabłkami i śliwkami Składniki: 1 duża, młoda gęś 5 kwaśnych jabłek 5 ząbków czosnku 1 duża cebula 1 łyżka mąki ziemniaczanej 10 suszonych śliwek bez pestek majeranek sól, pieprz Sposób przyrządzenia Dokładnie oczyszczoną gęś umyć, natrzeć solą wymieszaną z pieprzem, odstawić na kilka godzin w chłodne miejsce. Jabłka umyć, obrać, podzielić na ćwiartki, obtoczyć w majeranku. Nadziać gęś jabłkami, śliwkami, czosnkiem, obraną i pokrojoną w ćwiartki cebulą.

Otwór zaszyć lub spiąć wykałaczkami.

Gęś włożyć do brytfanny, podlać wodą, brytfannę przykryć i wstawić do piekarnika nagrzanego do temperatury 200 stopni. Po około 30 minutach zdjąć pokrywę i piec mięso przez 2 godziny, polewając sosem, na przemian rumieniąc piersi, a potem grzbiet. Podzielić na porcje. Część nadzienia zmiksować wraz z powstałym sosem i zagęścić mąką ziemniaczaną.

26/11/2013 14:37:00

067

506-MAKIETA 3 50-77.indd 67

26/11/2013 14:37:01

068 Pierwsza Liga wśród najlepszych restauracji CAFÉ COOLTURA Restauracje

»

First League to polska restauracja, jakiej dotychczas na kulinarnej mapie „polskiego Londynu” jeszcze nie było.

Oprócz pysznej kuchni czarującej nasze podniebienia oferuje także możliwość przeżycia sportowych emocji, a wszystko to w unikatowej scenerii i zaledwie 200 metrów od POSK-u w dzielnicy Hammersmith.

Pierwszych klientów restauracja First League przyjęła 6 kwietnia tego roku. Od tego momentu jej oferta cieszy się stale wzrastającą popularnością, co sprawia, że staje się ona miejscem, w którym każdy może poczuć się jak u siebie. – Otwierając tę restaurację, wierzyliśmy, że będzie to idealne miejsce zarówno na spotkania rodzinne, towarzyskie, jak i biznesowe. Że odwiedzający nas Polacy będą mogli szczycić się swoją kuchnią i przekonać do niej swoich zagranicznych znajomych w przyjemnej atmosferze i przytulnym otocze-

FIRST LEAGUE RESTAURANT 268 King Street, Hammersmith Londyn, W6 0SP 2 minuty od stacji Ravenscourt Park www.first-league-restaurant.co.uk Tel. 02087417561, 07531260321

506-MAKIETA 3 50-77.indd 68

niu – mówi menadżer restauracji Monika Walczak.

Nazwa lokalu ściśle związana jest z pasją sportową jej właściciela, będącego wielkim fanem futbolu, ale także – a może nawet przede wszystkim – z przekonaniem, że restauracja stanowi pierwszą ligę pośród polskich restauracji w Londynie.

Co ciekawe, oferowane menu nie opiera się tylko i włącznie na polskiej kuchni. Wiele pomysłów kulinarnych pochodzi także z innych kuchni europejskich, stąd w ofercie m.in. kołduny litewskie, sałatka Cezar czy też pyszny stek, a miłośnikom krewetek proponuje się je jako starter oraz w formie sałatki.

Co się tyczy samego sedna menu, jego podstawę stanowi tradycyjny żurek w chlebie, zupa grzybowa, pierogi z mięsem, kapustą i grzybami, pierogi ruskie i ze szpinakiem oraz placek po węgiersku, a na deser możemy skosztować ciepłej szarlotki z lodami waniliowymi oraz sernika serwowanego z gorącymi malinami.

Wśród klientek lokalu dużym zainteresowaniem cieszy się pierś z kurczaka w sosie truflowym, panowie natomiast wybierają tatara. Nie brakuje jednak również smakoszy polędwiczek w sosie borowikowym czy steka z łososia. A obowiązkowym punktem menu jest też oczywiście wyśmienity, tradycyjny kotlet schabowy. W letnie dni popularnością cieszy się natomiast chłodnik, zaś obecnie szczególnie polecana jest rozgrzewająca zupa z dyni.

Restauracja First League posiada także ofertę dla najmłodszych. Kurczak Mały, Rybka Mini Mini, Jacek i Placek, Zabawny Trójkącik – to tylko niektóre z pozycji oferty skierowanej do milusińskich.

W lokalu znajdują się ponadto dwa pomieszczenia – parterowe z 40 miejscami siedzącymi oraz tzw. piwnica, w której znajdują się TV, rzutki, piłkarzyki – idealne miejsce na prywatne przyjęcie każdego rodzaju, a także na relaks po pracy, drinka z przyjaciółmi czy przeżywanie sportowych emocji przed telewizorem podczas meczów piłkarskich, walk bokserskich, meczów tenisa czy rozgrywek innych dyscyplin. Jak przystało na miejsce, w którym obowiązują najwyższe standardy, w First League organizowane są przyjęcia ślubne, urodzinowe, wieczory kawalerskie, komunie, chrzciny oraz inne imprezy okolicznościowe, jak np. Halloween i Andrzejki.

Klientom First League z pewnością przypadnie do gustu oferta „a’la carte menu” lub „set menu lunch”, który podawany jest od poniedziałku do soboty. Cena zupy to jedyne £3,50, z kolei za drugie danie możemy zapłacić £6,50. Zatem za całość, z soft drinkiem, małym piwem bądź lampką wina „house wine”, zapłacimy tylko £10.

Z oferty restauracji First League skorzystało już wielu, wśród nich takie gwiazdy, jak Andrzej Grabowski, Artur Boruc, Tomasz Kuszczak, Radosław Kałużny, Piotr Rejs, Sylwia Grzeszczak, Liber, członkowie kabaretu Ani Mru Mru, Paranienormalni czy Tadeusz Drozda. Z pewnością warto więc skorzystać z tej propozycji. Pierwsza liga! «

26/11/2013 14:37:03

069

506-MAKIETA 3 50-77.indd 69

26/11/2013 14:37:05

070

CAFÉ COOLTURA Guest room

Guest room

Robert Małakowski: zdjęcie zrobiłem w miasteczku olimpijskim w 2012 roku

Poezja

»

W tym tygodniu prezentujemy twórczość Doroty Sidor.

Żal zesłańca!

Kimże Ty jesteś pani Matko, Mym przyjacielem czy wrogiem?

Ja twoje dziecię ukochane, Skazane na życie ubogie.

Cóż Ci ja biedny uczyniłem, Że muszę dom swój opuścić, Czyż nie starałem się żyć uczciwie, by nie tkwić w ciemnej czeluści?

Któż Ciebie dźwigał Matko kochana, Z ruin gdy bardzo cierpiałaś?

Kto stawiał domy, budował fabryki, O tym już zapomniałaś?

Z dziada pradziada wszyscy walczyli Za wolność Twą Matko – OJCZYZNO!

506-MAKIETA 3 50-77.indd 70

Oddali życie swe dla potomnych, Dla mnie zrobili to wszystko!

Tak wiele razy byłaś krzywdzona, Oni wciąż byli przy Tobie, Teraz gdy jesteś zdrowa i silna, Mówisz mi synu radź sobie.

Byłaś mi Matko bardzo potrzebna, Ja Cię opuścić musiałem, Za granicami poszukać chleba, Dlatego sam pozostałem. Żyję dziś z dala od mego domu, W tęsknocie i zapomnieniu, Jest mi tu dobrze, bo nie głoduję, Lecz czuję się jak w więzieniu.

U Ciebie Matko są moi bracia, Starają się jak ja kiedyś, Zrób coś zawczasu, nim Cię opuszcza, Szukając miejsca, by przeżyć.

Młodzi i silni i wykształceni, Tobie dziś służyć powinni, Nie poniewierać się gdzieś po świecie, Tracąc dla innych swe siły.

Dźwignij się znowu Matko kochana, Obudź się z tego letargu, Zatrzymaj dzieci swoje przy sobie, Z ich losem się więcej nie targuj!

Uwaga, Czytelnicy!

Jeśli jesteście twórczy i lubicie się dzielić swoją twórczością albo piszecie wiersze do szuflady, a chcielibyście pokazać je światu, to mamy dla Was rozwiązanie. Niniejszą stronę od teraz przeznaczamy tylko dla Was! Zrobiliście fajne zdjęcie? Napisaliście krótką historyjkę? Na tej stronie możecie zaprezentować swoje talenty. Swoje prace wysyłajcie na info@cooltura.co.uk, koniecznie z dopiskiem: „Guest Room”.

Redakcja „Cooltury”

26/11/2013 14:37:07

071

506-MAKIETA 3 50-77.indd 71

26/11/2013 14:37:08

506-MAKIETA 3 50-77.indd 72

26/11/2013 14:37:11

REKLAMA zdrowie i uroda

506-MAKIETA 3 50-77.indd 73

073

26/11/2013 14:37:15

074

REKLAMA ZDROWIE I URODA

LOGOPEDA Nauczyciel dyplomowany języka polskiego Pedagog specjalny Qualified Teacher Status Ref. 1032391 Zarejestrowana czasowo w Health Care Professions Council, temp 01878

WIOLETTA WIERZBICKA

077 9482 7886

PRAGNIESZ NOWEGO ZAWODU? 6=.2ĭ$ .260(7<&=1$ 0$6$ş8 %U\W\VNLH '\SROP\ 194

X KURSY KOSMETYCZNE X KURSY MASAŻU X KURSY PIELĘGNACJI PAZNOKCI

02085755547

07525900065 : : : . 8 5 6 < .2 6 0 ( 7 <& = 1 ( &2 8 .

506-MAKIETA 3 50-77.indd 74

26/11/2013 16:15:37

REKLAMA zdrowie i uroda

506-MAKIETA 3 50-77.indd 75

075

26/11/2013 14:37:18

506-MAKIETA 3 50-77.indd 76

26/11/2013 14:37:20

077

506-MAKIETA 3 50-77.indd 77

26/11/2013 15:13:41

078

REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO

506-MAKIETA 4 78-105.indd 78

26/11/2013 14:31:34

REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO

079

WŽůƐŬŝĞ ďŝƵƌŽ ŬƐŝħŐŽǁĞ 287 Hertford Road, Edmonton, London N9 7ES

KSIĘGOWOŚĆ 3FKFTUSBDKB E[JBMBMOPƙDJ 4FMG FNQMPZFE

3P[MJD[FOJB 4FMG FNQMPZFE PSB[ FNQMPZFE 1PNPD X V[ZTLBOJV 653 /*/ /BUJPOBM *OTVSBODF /VNCFS

/*/ OBXFU KFƙMJ OJF QSBDVKFT[ [BQFXOJBNZ XTQBSDJF KŽ[ZLPXF QPED[BT TQPULBOJB 3F[ZEFOUVSB UZND[BTPXB PSB[ TUB B 1SPXBE[FOJF LPSFTQPOEFODKJ VS[ŽEPXFK Kata bankowe

1SPGFTKPOBMOF $7 X KŽ[ZLV angielskim BENEFITY $IJME #FOFmU SPE[JOOF

$IJME 8PSLJOH 5BY $SFEJU )PVTJOH $PVODJM 5BY Benefit (dofinansowania do NJFT[LBOJB

4VSF 4UBSU .BUFSOJUZ (SBOUT CFDJLPXF

%JTBCJMJUZ -JWJOH "MMPXBODF EMB OJFQF OPTQSBXOZDI

POMOC PRAWNA 4QSBXZ SPE[JOOF SP[XPEZ

Edmonton M

ożliwoś "MJNFOUZ ć płac 4QSBXB [ QSBDPEBXDů w 2 enia ratach !

EZTLSZNJOBDKB

5MVNBD[FOJB QS[ZTJŽH F DFSUZmLPXBOJF EPLVNFOUØX

*SMBOEJB 4[LPDKB DB F 6,

INNE t 0ET[LPEPXBOJB QPXZQBELPXF t 0ET[LPEPXBOJB PE VUSBUZ [ESPXJB t /BQSBXB TBNPDIPEV t )PMPXBOJF J [ PNPXBOJF QPKB[EV t 4BNPDIPEZ [BTUŽQD[F t 1PNPD X QPT[VLJXBOJV QSBDZ

Możliwość dojazdu do klienta. Prowadzenie spraw online.

XXX QPMTLJFCJVSPLTJFHPXFFENPOUPO DP VL t JOH [T[!PVUMPPDL DPN

I WO N A

t

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

506-MAKIETA 4 78-105.indd 79

26/11/2013 14:31:36

Jak zamieścić ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms 81616 PROFESJONALNE

%,852 .6,ċ*2:( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q Self-employed Q Firm Limited Q VAT Q /LVWD SĮDF &,6

'25$'=7:2

Koszt ogłoszenia

£1

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

+ standardowa opłata operatora

Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL CL CL CL CL

0 1 mieszkania wynajmę 02 mieszkania szukam

03 praca dam 04 praca szukam 05 kupię

internet

CL CL CL CL

06 sprzedam 07 auto-moto 08 randka w ciemno 09 inne

www.cooltura.co.uk

,0,*5$&<-1(

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ

Ogłoszenia zamieszczone w Coolturze pojawią się również na portalu elondyn.co.uk

Q UH]\GHQWXUD W\PF]DVRZD L VWDĮD Q RE\ZDWHOVWZR EU\W\MVNLH Q SDV]SRUW EU\W\MVNL Q SDV]SRUW EU\W\MVNL GOD G]LHFL XURG]RQ\FK Z 8.

ramkowe (usługi) Telefonicznie:

7ĭ80$&=(1,$ 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q SU]\VLČJĮH Q HNVSUHVRZH Q VSHFMDOLVW\F]QH

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

506-MAKIETA 4 78-105.indd 80

020 8846 3614 cooltura.co.uk lub online:

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Ramka do 15 słów

£25 + vat

Ramka do 25 słów

£30 + vat

Warunki:

0208 846 3606

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

Wszystkie usługi wykonujemy również KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

26/11/2013 14:31:37

OGŁOSZENIA DROBNE

mieszkania do wynajęcia

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 01

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

1 Bed Flat do wynajęcia Lordship Lane N17, Studio Flats Arnos Grove & Bounds Green oraz pokoje Manor House 02088269988, 07956820810.

Wynajmę duży pokój dwuosobowy na Roehampton £130/ tydz + 2 tyg depozytu internet rachunki wliczone parking 07900517988 Wynajme bardzo duże one bedroom flat na Fulham, na okres kilku tygodni do dwóch miesięcy cena do negocjacji 07900517988 Perivale / Alperton pokoj do wynajecia 07584134051 Szukasz mieszkania najnowsze oferty na portalu www.elondyn. co.uk

> Barking pokoj 2 osobowy w czystym, zadbanym domu 125£ tygodniowo + tygodniowy depozyt, rachunki wliczone, internet. zapraszamy 07964537030 > Beckton. jedynka 90+tydz dep

internet, telewizja pl w pokoju ladny czysty dom, piękna okolica, kultura i higiena osobista parking. dlr kolejka 800m 07778811256 ,

> East Acton Ladna jedynka do

wynajecia na East Acton.

Mieszkanie z ogrodem 07958299130

> East Acton Ladna jedynka do wynajecia na East Acton.

Mieszkanie z ogrodem 07958299130

506-MAKIETA 4 78-105.indd 81

> Enfield Do wynajecia dom z ogrodem 1bedroom Enfield czyste po remoncie umeblowane dostępne od zaraz 875na miesiąc + gaz + prad os bezdzietnym nie akceptuję benefitow . 07909308315 > Enfield, EN1 3QL, 3 bed dom, £1300/mies. 2 podwojne sypialnie,1 pojedyncza, przechodni salon, kuchnia z jadalnia, oddzielna toaleta, ogrod- 02072728615, 07825459367, 07756340316, > Feltham, TW13, dom z 3/4

sypialniami, living, lazienka, ogrod, miejsce parkingowe, blisko komunikacja, sklepy do wynajęcia od 25/11. 1200 + rachunki + depozyt 07877825954.

> Greenford Jedynka dla osoby starszej, dbajacej o czystosc 07884155281 > Harringay, N4 1JH, podwojny pokoj dla 1 osoby, £100/tydz. +prad i gaz. W domu jest 5 pokoi,jedna lazienka dwie toalety, salon, kuchnia.– 07756340316, 07825459367 > Harrow Weald Do wynajecia dwójka Harrow Weald, dla jednej osoby. 07877173376 > Harrow Weald Do

wynajecia:Harrow Weald HA3 7BX, duza jedynka z podwojnym lozkiem dla 1 osoby. Pokoj znajduje sie w czystym i zadbanym flacie. Cena 110tyg. 07877173376 Ania ,

> Hounslow West. 1 lub 2 osobowy pokój w domu z ogrodem blisko komunikacji i sklepów. tel.

07523510272 > Jedynka dla spokojnej dziewczyny. Pokoj odmalowany, 90f/tydz, podwojne lozko, tydz. depozytu. Po wiecej info prosze dzwonic, 07598055617-Edyta lub 07875302904-Lukasz. > Manor House /Turnpike Lane.

Jedynka do wynajecia w spokojnym domu z dwiema lazienkami, internetem i normalnymi ludzmi.

07984409016 > Norbury. Wynajme pokoje jedno i dwoosobowe. Ceny od 80 f na tydz 07859906503 > North Wembley Bardzo duzy pokoj 2 dla jednej osoby w czystym domu z ogrodem, PL. TV. i internetem. Blisko stacji North Wembley. Warto zobaczyc. !

07597450901 > Northfields

Pokoj dla dziewczyny na Northfields za £105 + depozyt , rachunki wliczone Tel.

07771007191

> Northfields Pokoj dla dziewczyny z podwojnym lozkiem na Northfields za £105+depozyt , rachunki wliczone Tel. 07771007191 > Perivale, Do wynajecia maly przytulny pokoik dla dziewczyny z nowym lozkiem. Rachunki wliczone, wymagany 2 tyg dep. Blisko do stacji, autobusow i sklepow.07725057612 > Seven Sisters, N15 4JH £173tyg. Studio flat blisko stacji metra, osobna kuchnia, dzielony ogrodek. Rachunki wliczone oprocz elektrycznosci. Od zaraz!

02072728615, 07825459367, 07756340316, > Stockwell, wynajme miejsce w pokoju dla mężczyzny we flacie czystym i spokojnym.

Tel.07940186730 lub 07748348973 po 16-tej. > Tottenham N17 0JN £100tyg.

Dwojka dla 1 osoby blisko stacji, internet, ogrodek. rachunki wliczone oprocz gazu i elektrycznosci.

Dostepny od zaraz! 02088882288 > Tottenham wynajme pokoj dziewczynie na Tottenham 07909442656 > Tottenham, N17 0TF. Dwojki, jedynki blisko stacji, ogrod, internet, dostepne od 30 listop.

02088882288 > Tottenham, N17 8EE,

podwojny pokoj dla pary £115 +prad i gaz. W domu jest 5 pokoi, kuchnia z jadalnia, ogrod - .– 07756340316, 07825459367

> Tottenham, N17 8DX-1 bed flat-950/mies. (council i woda wliczone). Przechodni salon, podwojna sypialnia. Dzielony ogrod.

Od stycznia. Mozliwy housing ben.

02072728615, 07756340316, 07825459367 > Upton Park / East Ham-E6 nieduży pokój dla pary £120 dep. tyg ,rach. wliczone, internet, dom polski z ogrodem tv. tel.07935190016 > Upton Park. Wynajmę duży pokój 2os najlepiej dla pary, metro 8 min, tesco i przystanek obok, ogród, spokojna okolic 110/tyg, rachunki wliczone.tel:7771121698 > Walthamstow Pokoj 1 I 2 osobowy blisko metra , Internet, spokojni mieszkancy cena od £75 tel 07561888831

081

Agencja Nieruchomosci ETB PROPERTY SERVICES

Szukasz mieszkania,domu lub pokoju do wynajęcia w północnym Londynie?

020 7272 8615 075 2145 2860 077 1567 7401 Paulina / Aneta info@etbproperty.co.uk P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

w w w. e t b p r o p e r t y. c o . u k

> Wembley HA96RU, £438tyg.

Dom 3 pokojowy blisko stacji metra, ogrod, salon, dobra kondycja, dostepny od zaraz! 02072728615, 07825459367, 07756340316, 02088882288 > Wood Green, N22 6AN, podwojny pokoj,£120/tydz. +prad i gaz do podzialu. W domu jest 5 pokoi,jedna lazienka dwie toalety, do metra 10 min do autob 4 min – 07756340316, 07825459367 > Wynajme pokoj w czystym domu, po remoncie. Mila atmosfera 07808207719

praca

dam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 03

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

> Wynajme gabinet kosmetyczny, w polskim salonie fryzjerskim w polnocnym Londynie. Wiecej informacji uzyskasz pod nr. tel:07713013449 > Scaffolderzy potrzebni od zaraz, wymagane minimum rok doświadczenia, part1 part2 lub advance tickets mile widziane.

Lukasz 07851005330 > Poszukuje osob do pracy w fabryce okolice Park Royal platna najnizsza krajowa wymagany j. angielski , NIN wazny doc tożsamości kontakt 07424489838 Ewelina > Akordeonista poszukiwany/a do dzieciecego zespolu piesni i tanca w poludniowym Londynie w czwartki od 17.00-19.30.

Wynagrodzenie, wystepy, kapela.

07793046292

26/11/2013 14:31:38

082

OGŁOSZENIA DROBNE

Poszukuje opiekunki w wieku od, 30 do 50 lat na 5 godzin dziennie do starszej osoby. Metro East Putney. Place10 funtów za godzinę.

07726403343.

Part time Care Workers required in Hampstead and surrounding areas£7.50p/h Send your CV to recruitment@ hartwigcare.co.uk Grupa Okienna Viking Windows, Welet Europa, PUF - poszukuje pracowników, szczegóły na stronie 25-tej w tym wydaniu Cooltury Staff Required for hand car wash Fulham area contact 07989035718 Kobiet i mężczyzn do pracy w ochronie, dostępne szkolenia zawodowe. Nie wymagamy NIN. Stawki £10/h-25/h zależnie od stanowiska. Tel: 020 8123 8322 Kom: 07825397161 www. symbiosec.co.uk/pl Cukiernia w zachodnim Londynie zatrudni doświadczonych cukierników. Prosimy o kontakt pod numerem 07809432768 Bogusław.

> Zatrudnimy pracowitą kelnerkę na stałe w centrum Londynu. Dobry angielski i chęci do pracy konieczne!

Proszę dzwonić tylko 13-16pm 07793469726 > Nowo otwierająca się polska

sobotnia szkoła w Grays poszukuje wykwalifikowanych nauczycieli. CV wraz z listem motyw. prosze przesłać na maila. Info 07511551832

> Od zaraz potrzebny stolarz z

doświadczeniem, produkcja mebli Od zaraz potrzebny pomocnik do stolarni. Watford 07742617379

506-MAKIETA 4 78-105.indd 82

Mirek

> Needed 3 or 4 Gardener Labourers with own tools to work on a medium sized garden project West London area, stone paving, laying turf, bricklaying, general carpentry, decking, fence & trellis work, soft landscaping Part time position contact jasbe@hotmail.com > Stala praca dla kierownikow. Procownikow lotnisk i magazynierow - Kierowcow LGV&7.5t - Operatorow wozkow Wymagania: Jezyk Angielski Tel: 02085721200 > Class 1 Hospitality Stala Praca dla: - Kelnerow, Barmanow Kucharzy - Hostess - Team Liderow, Managerow Znajomosc j. angielskiego Tel: 02087481800 > Szukam ekipy do odnowienia mieszkania (Fulham):cieknący dach,malowanie ścian,okien,instalacja rolet,inne.

Chcesz się podjąć? Napisz SMS na 07831410912 (oddzw > Agencja Reklamowa szuka do współpracy dynamicznej, kreatywnego i uczciwej osoby na terenie Londynu. Kontakt: biuro@ carin-creative.com, > Scaffolderzy potrzebni od zaraz, wymagane minimum rok doświadczenia, part1 part2 lub advance tickets mile widziane.

Lukasz 07851005330 > London Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien! 02037005311 info@ modelsvenue.com 18 King William Str EC4N 7BP > Wynajme stoisko dla fryzjerki damsko-meskiej, w salonie na Seven Sisters. O wiecej informacji prosze o telefon na nr:07713013449 > Nowo otwierajaca się polska sobotnia szkoła poszukuje wykwalifikowanych nauczycieli. CV prosze przesłać na polskaszkolagrays@gmail.com.

Wiecej infor 07511551832 > Hairdresser required full or part time in Richmond area please call on 07712654433 ask for Joe

Nursery Nurse(NVQ3) i Nursery Assistant(NVQ2) Wymagane kwalif.,dosw.,jez.angielski 07957966139

> Hairdresser required for north London must be able to cut ladies & gents hair and also a barber call Tony on: 07886614949 > Waitress required at Palmers Green cafe N13 please call Michael 07956295466 > Part time shop assistant. Well mannered and presentable, must speak good english. Knowledge of repairs and alterations would be beneficial. 01708454992

praca szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 04

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

> Praca z Avon; start bez inwestycji i ryzyka. Korzystne warunki, nielimitowane zarobki, mozliwosc rozwoju. Info 07813181128.

> Plastrarze 7 lat doswiadczenia w Londynie szukaja pracy. Wlasne narzedzia i transport. Wysoka jakosc wykonania. 07999963477 Andrzej

> Przedszkole Pinocchio Nursery (West Hampstead NW2) zatrudni

> Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat

praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.

> Elektryk certyfikat NICEIC duze doswiadczenie w UK wymiana instalacji ,narzędzia samochod 15f punkt 1i2 fix szuka pracy 07938220749 > Pomocnik budowlany szuka pracy, doswiadczenie na budowach w UK, glownie dekoratorka,pomoc elektryka i glazurnika oraz inne prace budowlane tel.07780203081 > Elektryk NICEIC doswiadczenie 1i 2 fix 16f ,fuseboxsy, entryfony, alarmy, bt, tv, internet, wymiana instalacji szuka pracy 07549445462 > Plastrarze z dlugoletnim doswiadczeniem szukja pracy, wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia. Jacek 07523550213 , > Plastrarze z dlugoletnim doswiadczeniem szukjá pracy, wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia. Jacek 07523550213 , > PL-Gas Safe Engineer, Plumber available 24h-7 days a week!

Landlords Gas Safety Certificates, Boiler Installations, Replacements and Repairs. Call us:07415816643

26/11/2013 14:31:38

OGŁOSZENIA DROBNE

083

POSZUKIWANE OSOBY DO PRACY JAKO

PRZEDSTAWICIEL HANDLOWY TEL. 07958722342

W FIRMIE PRODUKUJĄCEJ OKNA I MEBLE > Plastrarze szukaja pracy na terenie calego Londynu i okolic, wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia.Jacek 07523550213 > Elektryk-Hydraulik z 10 letnim doswiadczeniem w angielskiej firmie. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety, z wlasnymi narzedziami i vanem.07707717053 > Hydraulik Gas Safe certyfikaty szuka pracy. Odbiory boilery megaflo. Heating hot water power flusch zamrazanie rur narzedzia van 20 lat w zawodzie 07403444234 > Elektryk z dlugoletnim

doswiadczeniem zawodowym szukam pracy. pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem. Tel.07883974669

> Hydraulik glazurnik. Szuka

pracy. Wlasne narzedzia. Wykonuje lazienki i kuchnie od A do Z takze inne prace remontowobudowlane.

Wieloletnie doswiadc 07925296104

> Podejme prace na budowie jako

pomocnik lub handyman mam 28 lat 5 lat doświadczenia mieszkam w zachodnim londynie

07732096252

> Elektryk 10 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

Szuka pracy. Pawel 07891730162 > Hydraulik (Gas Safe Register),

szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, power flush, central heating, ogrzewania podlogowe, certyfikaty. Tel. 07702267525

> Stolarz 30 lat praktyki

budowlanej I warsztatowej wlasne profesjonalne narzedzia i van szuka stalej pracy. Tylko poważne propozycje pod nr 07828401936

> Plastrarz solidny i konkretny szuka pracy na cene lub dniowki.

Plastruje (na szczudlach) na wysoki standard. Tel. 07515103840 Daniel

Garmin itp.London-Hounslow.

> Plastrarze z wlasnymi

Wolbórz, blisko Zalewu

narzedziami szukaja zpracy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677

sprzedam

www.cooltura.co.uk SMS:

> Tapeciarz szuka pracy

wszystkie gatunki tapet , referencje gwarancja na robicizne tel 07463227169

81616 KOD: 06

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

> Sprzedam działkę 0,4568 hektara w Lubiaszów Nowy, gmina Sulejowskiego tel. 0048 881664364

> Duzy slownik lekarski, dwujezyczny nowy. cena 45.00 tel.

07523510272

> Dom z bali o powierzchni 45m do przeniesienia na dzialke inwestora (Polska). 45tys zl + transport etc. Tel. 07707808007 Email: nawydomzbali@gmail.com

> Tapeciarz wszystkie gatunki tapet referencje gwarancja na wykonane prace tel 07463227169

> Sprzedam duzy zestaw ubran na dziewczynke w wieku 3-4,4-5 lat , zdjecia moge wyslac na maila . prosze o smsy. Odbiór z Hammersmith 07845277871

> Tapeciarz fachowiec wszystkie gatunki tapet 7 lat doświadczenia szuka pracy 07889248061

> Duzy slownik naukowo techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

> Budowlaniec szuka pracy.

> Mapa TomTom Europa i Polska

Lazienki i kuchnie od a do z plastrowanie, malowanie. Tel. 07515103840

tel.07933322466

nowa wersja 9.15 (09/13) fotoradary na karcie pamieci, mozliwosc wysylki, rowniez na TIRy.

> TomTom Europa i Polska, ALG, IQ Routes, mapa w wersji 920.

Fotoradary-Premium. Rowniez wersja Truck 07910473675

auto-moto

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 07

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

Znajdź

PRACĘ

z portalem elondyn.co.uk Zawsze aktualne oferty pracy - SPRAWDŹ!

506-MAKIETA 4 78-105.indd 83

26/11/2013 14:32:01

084

OGŁOSZENIA DROBNE + RÓŻNE / ZDROWIE

Opny zimowe.

Wulkanizacja na Willesden. Oferuje opony nowe i używane.

Różnorodnoąść marek opon i rozmiarów.

Montaż, wyważanie na miejscu. Przystepne ceny! NW10 2JJ Londyn 07776823881, 02084514488

> LHD Honda Acord przekladka na

oryginalnych czesciach 2002 r. 2.0 benzyna,skora,nawigacja,audio Bosse,srebrna,£ 1900.

Tel.07805401053

> Zabiore jedna osobe do polski na swieta wyjazd z londynu 21/12/13 powrot z polski 05/01/14 na trasie Wroclaw Katowice Krakow tel.07707850418 > Poszukiwana modelka, gotowa zmienić fryzurę, kolor i cięcie oraz pozować Sesja 2grudnia.

Zgłoszenia ze zdjęciem slawkamail@interia.pl slawekhairst > Warsztat samochodowy do wynajecia, 2 podnosniki, lakiernia itd. Dobra lokalizacja, zachodni Londyn. Mozliwa wspolpraca na dogodnych warunkach.

Tel.07805401053

> Audi A3 08 2,0 TDI DSG. niski przebieg 118000 km, przy116000 przeszlo pelny serwis, jest na polskich tablicach. Wiecej informacji pod numerem 07758376687

> Zabiore jedna osobe na swieta wyj. z londynu 21/12/13 powr. z polski 05/01/14 na trasie Wroclaw, Katowice, Krakow tel.07707850418 zapraszam.

> Nissan Micra,2004 r. poj.1.3,5cio drzwiowa,£1650,przebieg 70.000 Peugeot 206,poj.1.4sport,2006r.£ 1800,czarny,srodek czarnoczerwony,przeb.70000 07805401053

Naucz się grać na gitarze. To proste, jeśli ma się dobrego nauczyciela!

Zapraszam. Tylko okolice Hounslow, Twickenham, Feltham, Kingston, Hampton.

Tel. 079 382 111 55

> VW Passat 2,0 tdi, 2006, manual 6 biegow,sedan, blekitny,115 tys. mil,drugi wlasciciel, ksiazka serwisowa. Mot i tax do 12.2013, £2.750 Tel. 07702267525 > Sprzedam komplet opon zimowych na stalowych felgach Audi-VW.cena £220 07703627909

randka

w ciemno

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 08

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

> Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.0777093889

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 09

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

> Jesli musisz oddac mieszkanie/ dom councilowi lub housingowi z powodu wyjazdu lub zadłużenia, chcesz zamienić, możesz na tym legalnie zarobić tel:07783939007,

506-MAKIETA 4 78-105.indd 84

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Tłumaczenia przysięgłe 24/7 bezpośrednio nie przez google akceptowane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medyczne, dokumenty, świadectwa. Szybciej i taniej niż inni. Kontakt: slav.translations@ gmail.com lub 07981753699

TANIE do Polski ROZMOWY

1p

tylko

Antyalergiczne Czyszczenie Carpet, Tapicerki Meblowej, Dywanów Domy Instytucje. Wysoka Temperatura, Super Silny Sprzęt, Gwarantuje Wysoką Jakość Usług.

Koniecznie Zobacz Prawdziwe Zdjęcia facebook.com/CarpetCleaningPL 07809409618

Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane w 24 godziny 7 dni w tygodniu. Tanio bezpośrednio u tłumacza www. tlumaczenia24.co.uk 07770903430

Kalkulator obliczający wszystkie elementy okna podnoszonego po wpisaniu szerokości i wysokości. Sms na nr 07857042319 oddzwonię po 20.00 lub e-mail arsen912@ wp.pl. Tani kalkulator i dla producentów okien.

zdrowie

i uroda

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

/min.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny WYBIERZ

0 844 862 4141

5p

tylko

inne

usługi różne

/min.

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgosłupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem.

Mirosław Frąckowiak tel.07725469656. www.frackowiak.co.uk

z telefonu stacjonarnego na komórkę WYBIERZ

0 844 545 4141 Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service.

The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

Stylizacja PaznokciPierwsza wizyta Gratis! żele - £20, hybryda - £10 Zapraszam na Greenford UB6 0DY. Ania - 07543354330

26/11/2013 14:32:02

OGŁOSZENIA TELEWIZJA SAT. / KOMPUTERY

telewizja satelitarna ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki.

07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl Promocja Jesienna

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów.

Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

komputery

serwis

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

085

H-Tech Serwis Komputerowy.

Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta.

Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskitech.co.uk

Serwis Komputerowy i porada! Reinstalacja Windowsa. Instalacja internetu.

Strony WWW. Tel. 07831756366

Naprawa: laptopy, tablety, konsole, telefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwarancji na nowe części, oferujemy laptop zastępczy 07411123340

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA!!

Dostępne na umowę z gwarancją na zakupiony sprzęt.

Możliwość wymiany zesputych dekoderów.

telewizja bez umowy

Profesjonalne naprawy laptopów.

Reinstalacje systemów operacyjnych, wymiana podzespołów i układów BGA. Uczciwa wycena naprawy, konkurencyjne ceny, gwarancja 07910473675,

Naprawy komputerów.

Gwarancja, Elektronika komputerowa, wymiana podzespołów. CCTV alarmy, Renowacja układów graficznych strony www. Ulotki, pozycjonowanie stron kampanie reklamowe Tel 07897656573 e -mail; office@ linxgroup.co.uk www.linxgroup.co.uk

506-MAKIETA 4 78-105.indd 85

Naprawy Laptopów.

Wszystkie problemy Windows - Macintosh Naprawy TV - LCD. Wy- miana układów BGA! Certyfikat Apple!

07404159423 Tanio!

ORAZ TELEWIZJA BEZ ANTENY SATELITARNEJ

Serwis Satelitarny 24/7: * montaż anten satelitarnych * ustawienie sygnału *sprzedaż akcesorii

KAROL 07713358081

Uwaga! Rewolucja w ogłoszeniach drobnych!

Teraz tylko

£1 26/11/2013 14:47:12

086

OGŁOSZENIA PACZKI – TRANSPORT

506-MAKIETA 4 78-105.indd 86

26/11/2013 14:32:06

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

506-MAKIETA 4 78-105.indd 87

087

26/11/2013 15:28:13

088

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

PRZEWÓZ PROMOCJA OSÓB PACZKA 30 KG/£20 PRZEWÓZ Nowa trasa: Polska-Walia PACZEK „Firma z Podkarpacia”

www.przewozyoskar.com Tel. Polska +48 505 132 128, +48 536 373 099 Tel. Anglia 0 759 884 85 66, 0 777 869 05 30

e-mail: przewozyoskar@gmail.com

Dowóz pod adres na terenie całej Polski. Wystawiamy faktury VAT.

506-MAKIETA 4 78-105.indd 88

26/11/2013 14:32:08

089

REKLAMA PACZKI â&#x20AC;&#x201C; TRANSPORT

TRANSď&#x161;şLION LTD

PRZEWĂ&#x201C;Z OSĂ&#x201C;B NA LOTNISKA 24/7

4

Paczki, Przeprowadzki, Transport Anglia-Polska-Anglia Ĺťadnych Ukrytych OpĹ&#x201A;at!

LONDYN:

PACZKI DO 30KG POZA LONDYNEM:

PIERWSZA PACZKA DO 30KG

DO POLSKI: 1X paczka=ÂŁ25 2X paczka=ÂŁ23, 3X paczka lub wiecej=ÂŁ20 ; 10-4,* ,BĆ&#x2019;EB QBD[LB UZMLP ÂŁ25

KAĹťDA NASTÄ&#x2DC;PNA DO 30 KG

Przy wiÄ&#x2122;kszych zamĂłwieniach mozliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; negocjacji cen

TYLKO ÂŁ18 TYLKO ÂŁ15

KAĹťDA PACZKA Z POLSKI DO 30 KG TYLKO ÂŁ20

www.trans-lion.com

Oferta dotyczy paczek standardowych o wymiarach: dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;Ä&#x2021; + szerokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; + wysokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; = 175 cm

TELEFON ANGLIA: 0-7979-455-115, 0-7427-3344-59 TELEFON POLSKA: 606-556-566 & NBJM JOGP!USBOT MJPO DPN t (BEV HBEV

Serwis

prezentuje:

1 paczka do

tylko

30kg = ÂŁ15

*

oraz transport towarĂłw od ÂŁ35

*oferta waĹźna na terenie Londynu oraz przy wysyĹ&#x201A;ce minimum 2 paczek, przy wysyĹ&#x201A;ce 1 paczki oplata ÂŁ5 za dojazd, pozostaĹ&#x201A;e warunki promocji dostÄ&#x2122;pne telefonicznie.

wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;:

GG&G paczki (+44) 07462007114

Anpart Trans (+48) 604306318

www.anpart-trans.eu

506-MAKIETA 4 78-105.indd 89

26/11/2013 15:23:28

090

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

transport przewozy, paczki ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 76

Transport na lotniska, dworce itp, przeprowadzki (max 3 palety) na terenie całej Anglii, grupowe wyjazdy (max 8os) np. na narty. komfortowy Trafic. Tanio 07902503914

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie.

Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Najstarsza polska korporacja Taxi w Londynie, transport na lotniska od £12, foteliki dla dzieci, 07809540225, 07809833335 www. airportexpresscar.co.uk

Przeprowadzki Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa.

Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN + winda do załadunku. Pomoc w załadunku i rozładunku.

Cały Londyn i UK. www.goldeneagleremovals.co.uk Tel 07969629456 Daniel Tani Transport od £15/h. Przeprowadzki od £30, odbiór, dostawa towarów od £20. Duzy Van Londyn i okolice 24h/7.

Nasza Lokalizacja Tooting Broadway tel 07442287778

+44 (0) 7828494108 +48 510809905

Przewóz paczek z Londynu do Polski oraz z Polski do Londynu!

30kg = £20!

+44 0 7778811424 info@ag-trans.pl www.ag-trans.pl

Teraz ogłoszenie drobne kosztuje tylko

JESTEŚMY DOSTĘPNI

24h/7

Regularne połączenia autokarowe z Wielkiej Brytanii do Polski

Sindbad Travel Ltd 18 Colonnade Walk



125 Buckingham Palace Road London SW1W 9SH



Victoria



Tel. 02078289008  Tel. 08708502054 Fax 0207 828 7070  e-mail: london@sindbad.pl MO-FR 08.30-19.00  SA 08.30-14.00  SU and Bank Holidays 10.00-14.00 

Możliwość płatności kartami:

sindbad_travel_od461_1x8.indd 1

506-MAKIETA 4 78-105.indd 90

Oferujemy:

Przeprowadzki oraz transport towarów gabarytowych na terenie Unii Europejskiej i UK

Zawsze na czas 24h/7.

Lotniska i nie tylko Tanio. Mini Van + foteliki. Wschodni, północny i zachodni Londyn. Zapraszam 07950441769 Irek

£1

Transport-Courier

2013-01-29 12:12:08

26/11/2013 14:32:12

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

091

T-talk

2p 7 za min

na tel, komórkowy w Polsce

PROMOCJA!

10% EXTRA!

Super sposób na rozmowy

z Polską z twojej komórki 1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy.”

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski *Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii.

Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

506-MAKIETA 4 78-105.indd 91

za

Załaduj konto za £10 wysy SMS-a na numer

81616 o treści QPD

a dostaniesz extra £1 kredy

Super sposób na rozmo

1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści Q

Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone k konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu n „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granic Ask bill payer’s permission before using the service.

SMS costs or £10 02084974698.”

Więcej info o£5 serwisach + standard sms. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination 2. Wybierz numer 03700 41 0041, a nastę number is engaged or the call is not answered, please replace the handset after a short period if your calls are engaged or unanswered. *Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardow Connection fee varies between 0p & 25p dependingJeśli on the destination. posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z dar Calls to 03 number cost standard rate to a landline and can be used as part of the bundled minutes. To ensure that yourAby calldowiedzieć is not disconsię więcej zadzwoń na polską infolinię 020 nected, we will automatically top-up your T-Talk account with the initial top-up amount when you will have 3 minutes talk time remaining. To cancel Automatic Top-Up feature, text AUTOOFF *T&Cs: Ask bill payer’s permission. SM Service provided by to 81616. Credit expires 90 days from the last charge is incurred even if the destinatio top-up. Rates are subject to change without calls are unanswered or engaged. Con as a part of bundled minutes. Text AUT prior notice. Prices correct at 17/04/2012. This the latest top-up. This service is provid service is provided by Auracall Ltd.

26/11/2013 14:32:13

092

REKLAMA SKUP ZŁOMU

506-MAKIETA 4 78-105.indd 92

26/11/2013 14:32:15

REKLAMA SKUP ZŁOMU / WYWÓZ ŚMIECI

093

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

506-MAKIETA 4 78-105.indd 93

26/11/2013 16:07:56

094

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

WYWÓZ ŚMIECI

PRZEPROWADZKI na terenie całego UK

Tel. 078 451 439 81 • 078 164 963 36

SKIP HIRE 8/12 YARD

Płatność gotówką lub kartą

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE!

Ściągnij COOLTURĘ i czytaj już w czwartki!

ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

506-MAKIETA 4 78-105.indd 94

26/11/2013 16:09:13

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI / BUDOWNICTWO I REMONTY

506-MAKIETA 4 78-105.indd 95

095

26/11/2013 16:09:20

096

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

506-MAKIETA 4 78-105.indd 96

26/11/2013 15:55:10

GRANIT MARMUR 097 PIASKOWIEC QUARTZ REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

DZIAŁAMY NA TERENIE CAŁEGO LONDYNU

ZADZWOŃ PO BEZPŁATNĄ WYCENĘ!

KUCHNIE

BLATY GRANITOWE I MARMUROWE

www.graniteworld.org.uk

PODŁOGI

ŁAZIENKI

OBUDOWY WANIEN I UMYWALEK PODŁOGI I ŚCIANY

SCHODY ORAZ KOMINKI

Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue, Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

Tel. 02089028882 Grzegorz: 078 49933526

WYWÓZ ŚMIECI SKIP HIRE CLEARANCE

CLEARANCE WORLD LONDON LTD

WORLD Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue,

LONDON LTD

Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

506-MAKIETA 4 78-105.indd 97

zeskanuj!

Granite World London Ltd

PARAPETY

Akceptujemy karty:

graniteworldlondon@gmail.com

1$-1,į6=( &(1< : /21'<1,( ç ç ç (S[FHPS[

26/11/2013 14:32:26

OKNA TYPU SASH TYPU CASEMENT DRZWI

FRONTOWE SKŁADANE

PRZESUWNE OGRODOWE

WITRYNY SKLEPOWE

OKNA Energooszczędne okna i drzwi drewniane na wymiar

DRZWI

www.stolarnia.co.uk

098

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t

Registered Company

office@greenmarkjoinery.co.uk

506-MAKIETA 4 78-105.indd 98

26/11/2013 14:32:29

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

506-MAKIETA 4 78-105.indd 99

099

26/11/2013 16:14:30

100

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

NOWE, NIŻSZE CENY W HURTOWNIACH IBB

NETTO

IBB Park Royal 18 Gorst Road, Park Royal London, NW10 6LE 020 8965 7972, kontakt@ibb.pl

506-MAKIETA 4 78-105.indd 100

3.50 NETTO

Gładź gipsowa Super Finish firmy MEGARON worek 20 kg

6.95

NETTO

IBB Croydon

IBB Birmingham

ZK Park, Unit 6, 23 Commerce Way, London, Croydon CR0 4ZS 020 8680 9026, kontakt@ibb.pl

425 Walsall Road Birmingham, B42 1BT 0121 356 8655, kontakt@ibb.pl

d yn) powyżej 180,-GBP netto Gratis! t Dzwoń, przywieziemy (Londyn) powyżej 180,-GBP nett

7.50

Klej do płytek wewn.-zewn. firmy ATLAS AVAL KM 11, worek 25 kg

Płyta gipsowo-kartonowa Standard 12.5×1200×2400 mm (odbiór własny + 0.50GBP dostawy Londyn)

Grunt K-30 firmy Megaron, 8 kg Siatka elewacyjna biała 145G/m2, rolka 50m2 Tynk mozaikowy, AVAL KT 77, op. 25 kg

£3.86 netto £6.49 netto

£21.00 netto £39.50 netto

Izolacja Isover Spacesaver 100 mm rolka 10.64m2 £14.90 netto Izolacja PIR, 100mm, 1.2×2.4m

£29.50 netto

W/w ceny jedynie dla zarejestrowanych jako Trade klientów IBB ; bezpłatna rejestracja on-line:

www.IBBconstruction.co.uk

Szybki i profesjonalny program kosztorysowy!

Wyceń po polsku - zapisz i wyślij do klienta po angielsku.

Szkolenia w każdą sobotę po uprzednim umówieniu.

y (Londyn) powyżej 180,-GBP netto Gratis! t Dzwoń, przywieziemy (Lon

Klej do płytek elastyczny firmy ATLAS Elastyk, worek 25 kg

tis! t Dzwoń, przywieziemy (Londyn) powyżej 180,-GBP netto Gratis! t Dzwoń, przywieziem

o Gratis! t Dzwoń, przywieziemy (Londyn) powyżej 180,-GBP netto Gra

26/11/2013 16:10:38

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

7PVKVNGF

101

SCAFFOLDING

PROPER SCAFFOLDING Ltd. Bezpieczne i solidne wykonywanie rusztowaĹ&#x201E;.

Profesjonalny montaĹź.

Szybki termin realizacji!

Najtaniej w Londynie!

Sebastian:

0787 14 24 077

properscaffolding@yahoo.co.uk

506-MAKIETA 4 78-105.indd 101

26/11/2013 16:10:44

102

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY Najwyższa jakość okien i drzwi firmy

Okna, drzwi, ganki, ogrody zimowe, szklane dachy, balustrady, prysznice, świetliki, drzwi rozsuwane

Wysokiej jakości podwójne szklenie w uPVC, Aluminium i Drewnie U NAS OKNA

A-RATED W STANDARDZIE

Drewniane okna typu SASH już od

£300/m2

Nowy salon firmowy

622 Greenford Road, UB6 8QT Greenford

Tel/Fax: 020 8578 2281

Biuro: 077 0360 1325 Mob: 079 1636 9230 Email: info@windowsglasssolutions.co.uk

506-MAKIETA 4 78-105.indd 102

26/11/2013 14:32:39

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

103

www.CHLODNICTWO.co.uk CHLODNICTWO.co.uk LODÓWKI SKLEPOWE CHŁODNIE WOLNOSTOJĄCE I Naprawy oraz serwis urządzen chłodniczych I Instalacje klimatyzcji w sklepach, restauracjach, I I

mieszkaniach i w obiektach o podwyższonym standardzie (high end residence) Projektowanie systemów klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych Przeróbki chłodnicze

KLIMATYZACJE Świadczymy profesjonalny i rzetelny serwis, który przełożył się na olbrzymią liczbę zadowolonych klientów na przestrzeni wieloletniej obecności na rynku brytyjskim.

Serdecznie zapraszamy na naszą stronę internetową, gdzie uzyskacie więcej informacji na temat naszych usług.

MTP Cooling Ltd Slough Trading Estate, Berkshire, Slough, SL1 4DX

506-MAKIETA 4 78-105.indd 103

T: +44(0)1753 701 013 F: +44(0)1753 701 014 M: +44(0)7515 391 382 email: info@mtpcooling.co.uk

26/11/2013 14:32:41

104

REKLAMA MOTORYZACJA

WARSZTAT

SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE AKUMULATORY BLACHARKA I LAKIERNICTWO

SAMOCHODOWO-MOTOCYKLOWY

BLUE STAR MOTORS

SERWIS - NAPRAWA

REGENERACJA SKRZYŃ BIEGÓW

AUT OSOBOWYCH,VANÓW I MOTOCYKLI 259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

ZAJMUJEMY SIĘ AUTAMI GRUPY VAG!

CZĘŚCI SAMOCHODOWE I MOTOCYKLOWE

T: 07 8842 55551 02089974508

P POMOC DROGOWA – LAWETA TRANSPOR AUT TRANSPORT MO I MOTOCYKLI DO UE

WWW.BLUESTARMOTORS.CO.UK

OFFICE@BSWM.EU

£££

SKUP

Skupujemy

używane auta i vany do złomowania

6$02&+2'Ð:

ZAŁATWIAMY FORMALNOŚCI DVLA

6$02&+2'Ð:

079 720 22515

25$= =â202:$1,(

506-MAKIETA 4 78-105.indd 104

26/11/2013 14:32:42

REKLAMA MOTORYZACJA

105

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

LAWETOWANIE

07 8842 55551

24/7

7 DNI W TYGODNIU 24 GODZINY NA DOBĘ.

ZAPISZ TEN NUMER! ZAWSZE MOŻESZ NA NAS LICZYĆ!

WARSZTAT MOTOCYKLOWY 4&38*4 ç /"13"8: ç .05 259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 07 8842 55551 OFFICE@BSWM.EU

506-MAKIETA 4 78-105.indd 105

26/11/2013 14:32:46

506-MAKIETA 5 106-116.indd 106

26/11/2013 15:29:43

}

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȷ

ŲDJʼnHBK $PPMUVSŖ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

506-MAKIETA 5 106-116.indd 107

26/11/2013 15:29:53

108

WIADOMOŚCI KRZYŻÓWKA + HOROSKOP

OBYWATELSTWO

BRYTYJSKIE Mieszkasz i pracujesz w UK? Zostań Brytyjczykiem!

ESOL with Citizenship Course

Zadzwoń i dowiedz się kiedy odbędą się kolejne kursy!

Po ukończeniu kursu ESOL firma Sara-Int Ltd pomaga również uzyskać obywatelstwo brytyjskie.

Sara-Int Ltd z Training Connect Ltd

W celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt:

020 8846 3610

506-MAKIETA 5 106-116.indd 108

26/11/2013 14:50:33

109 STRZELEC

BARAN

LEW

Zapowiada się czas pełen niejasnych sytuacji. Możesz mieć problem z rozróżnieniem prawdy od kłamstwa, przyjaciela od wroga, korzystnych spraw dla siebie od niesprzyjających. Otaczaj się ludźmi życzliwymi i zaufanymi, a także nie podejmuj samodzielnie decyzji!

W najbliższych dniach możesz spodziewać się dobrych wieści. Dotychczas nieustabilizowane, niepewne, chwiejne sprawy zaczną się klarować. Korzystny obrót spraw da Ci siłę do działania. Dzięki niemu z determinacją będziesz dążył do tego, co dla Ciebie ważne.

Powinieneś więcej uwagi poświęcić sprawom rodzinnym. Najbliższe dni zapowiadają się trochę nerwowo. Bardzo prawdopodobne, że czeka Cię czas drobnych, ale bardzo kłopotliwych nieporozumień z bliskimi. Nie uda Wam się zrealizować kilku wspólnych przedsięwzięć.

(22.11–21.12)

KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

Twoja forma może ulec pogorszeniu.

W każdej sferze życia powinieneś unikać nieporozumień i punktów zapalnych.

Będziesz miał tendencję do upierania się przy swoich racjach, ale uważaj, bo do niczego dobrego Cię to nie zaprowadzi.

Więcej pokory wobec życia.

WODNIK (20.01–18.02)

Zapowiada się bardzo pracowity czas. Sytuacja zmusi Cię do dynamicznego działania i błyskawicznego podejmowania decyzji.

Wszystkie swoje siły skoncentruj na osiągnięciu celu, poproś bliskich o pomoc, a uda Ci się załatwić wiele spraw, których profity odczujesz też w przyszłości.

RYBY

(19.02–20.03) W Twoim związku pojawią się nieoczekiwane kłopoty. Powinieneś poświęcić więcej czasu ukochanej osobie. Oddaliliście się od siebie, ale jest jeszcze czas, aby to nadrobić. Zadbaj o Was, wygospodaruj czas na wspólne wyjście do kina czy teatru.

(21.03–20.04)

(23.07–22.08)

BYK

PANNA

(21.04–20.05) Dopadnie Cię rutyna, poczujesz się zmęczony przewidywalnością swojego życia.

Zapragniesz odmiany i nie musi to wcale oznaczać rewolucji, będziesz miał ochotę po prostu trochę poeksperymentować.

Zaproś do wspólnego działania partnera, a przeżyjecie niezapomniane chwile.

BLIŹNIĘTA

(23.08–22.09)

Miałeś ostatnio trudny okres, zwłaszcza psychicznie, i dlatego możesz czuć się przemęczony. Nie przejmuj się spadkiem energii i uczuciem zrezygnowania. Nadszedł czas, abyś zwolnił tempo i pomyślał o sobie. Postaraj się odpocząć. Spraw sobie przyjemność.

WAGA

(21.05–21.06)

Korzystny czas dla spraw wymagających wysiłku intelektualnego. Będziesz działał szybko i w sposób zdecydowany, wykażesz się siłą i determinacją psychiczną. Możesz liczyć na udane spotkania, w czasie których wykażesz się niezwykłą trafnością argumentów.

RAK

(22.09–22.10) Dobry czas na zawieranie nowych znajomości. Będziesz pewien siebie i swoich racji, a do tego w sobie tylko znany sposób rozsiewać będziesz czar i urok osobisty.

Będziesz miał szansę osiągnąć istotne cele w sprawach zawodowych, jeśli Twoje działania będą przemyślane i rzetelne.

(22.06–22.07)

SKORPION

Popatrzysz na partnera zakochanym wzrokiem i stwierdzisz, że przeprawa przez życie we dwoje jest niezwykle interesująca. Jeśli jesteś samotny, będziesz miał okazję poznać kogoś niebanalnego. W Twoim sercu może pojawić się zapowiedź romansu. Zaczekaj jednak z poważniejszymi decyzjami na bardziej sprzyjający okres.

W najbliższych dniach Twoją uwagę będą zaprzątać problemy finansowe. Będziesz skupiony na tym, jak pomnożyć swój dobytek. Bardzo prawdopodobne, że uda Ci się coś zaoszczędzić lub znaleźć sposób na zdobycie dodatkowych funduszy na przyjemności.

(23.10–21.11)

COMMERCIAL OFFICE

CLEANING

SARA-INT Ltd Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY

506-MAKIETA 5 106-116.indd 109

t

26/11/2013 14:50:33

110

SPORT Siatkówka

Wygrane mecze i nauka w Bełchatowie – CBL Polonia Londyn pracuje Pracowity weekend za zawodnikami i działaczami klubu siatkarskiego CBL Polonia Londyn. Sportowcy grali w lidze, a przedstawiciele klubu wybrali się do Bełchatowa, gdzie wzięli udział w szkoleniu marketingowym organizowanym przez klub partnerski CBL Polonii – PGE Skrę Bełchatów.

»

W tej kolejce w lidze Volleyball England siatkarze CBL Polonii Londyn mieli zaplanowany mecz z Uniwersytetem Sheffield. – To trudny przeciwnik, który w składzie ma dwóch reprezentantów kraju, w tym najbardziej utytułowanego siatkarza brytyjskiego Damiego Bakare. Dami jeszcze w zeszłym roku grał w profesjonalnej lidze w Korei Południowej, gdzie był jedną z gwiazd drużyny, teraz wrócił do Sheffield, aby dokończyć studia medyczne – tak o drużynie Sheffield mówił trener CBL Polonii Chris Hykiel.

Mecz rozpoczął się świetnie dla londyńczyków – Polonia wygrała dwa pierwsze sety. Po świetnym początku w secie trzecim i prowadzeniu 2-8 trener Hykiel zdecydował się zmienić kilku zawodników na boisku – mecz w końcu był już prawie wygrany. I ta zmiana zaburzyła stabilność w drużynie. Sheffield odrobiło straty i niespodziewanie wygrało trzeciego seta.

506-MAKIETA 5 106-116.indd 110

Szkoleniowiec CBL Polonii tuż po meczu przyznał: „Zmiana zawodników była podyktowana planem meczowym – chciałem sprawdzić nową kombinację.

Niestety, ten pomysł nie sprawdził się do końca, a zmianę powracającą wprowadziłem o co najmniej dwa punkty za późno”.

Czwarty set został wygrany przez zawodników z Sheffield, a losy spotkania ważyły się w tie-breaku. Tu CBL Polonia wróciła do swojego normalnego poziomu i mimo świetnej obrony Sheffield drużyna z Ealingu wygrała całe spotkanie 3:2.

Sheffield Hallam – CBL Polonia Londyn 2:3 (22:25, 23:25, 25:23, 25:16, 13:15) Następny mecz CBL Polonii Londyn: mecz trzeciej rundy Pucharu Anglii przeciwko Manchester Marvels – sobota, 30 listopada, Osterley Sports Centre, godzina 13.00 W tym samym czasie w Bełchatowie przedstawiciele mistrzów Anglii

brali udział w konferencji „Marketing sportowy w siatkówce”, organizowanej przez „sportową perłę województwa łódzkiego”, czyli PGE Skrę Bełchatów.

Wśród zaproszonych gości nie brakowało osób, które na siatkówce i marketingu znają się doskonale.

Prelegentami na tej konferencji byli: Piotr Matecki – prezes zarządu firmy SportWin, Artur Popko – prezes Profesjonalnej Ligi Piłki Siatkowej oraz Tomasz Koprowski – dyrektor marketingu PGE Skry. Gościem specjalnym była Natalia Kostulska – sekretarz komisji pucharowej Europejskiej Konfederacji Piłki Siatkowej.

– Obecność na tej konferencji naszych przedstawicieli jest dla nas dużym wyróżnieniem i wielkim krokiem naprzód. PGE Skra to lider światowej siatkówki. Podpatrując ich działania, na pewno będzie nam łatwiej liderować angielskiej siatkówce – powiedział wiceprezes CBL Polonii Londyn Bartek Łuszcz. « 26/11/2013 15:32:14

111 RuszyĹ&#x201A; punkt doradztwa Przy Polskiej Fundacji Kulturalnej zostaĹ&#x201A; uruchomiony punkt konsultacyjny w ramach realizacji projektu pod nazwÄ&#x2026;: â&#x20AC;&#x17E;Wspieranie migracji powrotnej do kraju ojczystegoâ&#x20AC;?, organizowanego przez Stowarzyszenie â&#x20AC;&#x17E;WspĂłlnota Polskaâ&#x20AC;?.

Dlaczego taki punkt jest potrzebny?

KaĹźda zmiana wiÄ&#x2026;Ĺźe siÄ&#x2122; z ogromnym wysiĹ&#x201A;kiem dostosowania siÄ&#x2122; do nowej, nieznanej sytuacji i powoduje pojawienie licznych obaw z tym zwiÄ&#x2026;zanych. Innym problem jest to, Ĺźe boimy siÄ&#x2122; tego, czego nie znamy. Punkt Doradztwa jest niezbÄ&#x2122;dnym elementem wspomagajÄ&#x2026;cym decyzjÄ&#x2122; o powrocie do Polski. Ma on za zadanie oswoiÄ&#x2021; emigranta z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o reemigracji poprzez zbieranie informacji, nadawanie jej osobistego sensu i nastawianie siÄ&#x2122; na czerpanie korzyĹ&#x203A;ci z tej zmiany.

SĹ&#x201A;uchaÄ&#x2021; i informowaÄ&#x2021; Zadaniami Punktu sÄ&#x2026; wysĹ&#x201A;uchanie potrzeb i problemĂłw kaĹźdego z zainteresowanych oraz udzielanie szczegĂłĹ&#x201A;owej informacji: od wymogĂłw administracyjnych, poprzez moĹźliwoĹ&#x203A;ci wsparcia spoĹ&#x201A;ecznego paĹ&#x201E;stwa, aĹź po wzglÄ&#x2122;dy bezpieczeĹ&#x201E;stwa osobistego. PrzykĹ&#x201A;adowymi tematami konsultacji mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021;: proces zaĹ&#x201A;oĹźenia dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci gospodarczej, moĹźliwoĹ&#x203A;ci i sposoby adaptacji dzieci do polskiego systemu edukacyjnego, dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; opieki przedszkolnej i szkolnej, opieki zdrowotnej, kwestie uzyskania meldunku oraz inne praktyczne porady dotyczÄ&#x2026;ce poszczegĂłlnych aspektĂłw Ĺźycia codziennego w Polsce.

Badanie Ĺ&#x203A;rodowiska polonijnego Celem Punktu Doradztwa jest wyjĹ&#x203A;cie naprzeciw emigrantom przebywajÄ&#x2026;cym dĹ&#x201A;ugi czas poza granicami kraju ojczystego oraz okreĹ&#x203A;lenie stopnia wiedzy emigrantĂłw w zakresie warunkĂłw przesiedlenia. Punkt konsultacyjny bÄ&#x2122;dzie teĹź wsparciem w rozwiÄ&#x2026;zywaniu konkretnych problemĂłw w zwiÄ&#x2026;zku z przygotowywanym powrotem do Polski Magdalena Grzymkowska

kontakt Punkt doradztwa w ramach projektu â&#x20AC;&#x17E;Powrotyâ&#x20AC;? znajduje siÄ&#x2122; w biurze Polskiej Fundacji Kulturalnej, w budynku POSK, 238-246 King Street, III piÄ&#x2122;tro, w Londynie (W6 0RF).

Punkt jest otwarty do 31 grudnia 2013 roku, od poniedziaĹ&#x201A;ku do piÄ&#x2026;tku w godzinach od 16.00 do 20.00.

MoĹźna zgĹ&#x201A;aszaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; i zadawaÄ&#x2021; pytania osobiĹ&#x203A;cie, a takĹźe telefonicznie pod numerem 020 8222 8777 oraz mailem: powroty@dziennikpolski.co.uk Zapraszamy do kontaktu!

506-MAKIETA 5 106-116.indd 111

3P[XBČ&#x2C6;BT[ QPXSĂ&#x2DC;U EP LSBKV

TLPOUBLUVK TJÇ&#x2014; [ OBNJ 1VOLU EPSBE[UXB X SBNBDI QSPKFLUV v8TQJFSBOJF NJHSBDKJ QPXSPUOFK EP LSBKV PKD[ZTUFHPw [OBKEVKF TJÇ&#x2014; X CJVS[F 1PMTLJFK 'VOEBDKJ ,VMUVSBMOFK 104, ,JOH 4U *** QJÇ&#x2014;USP -POEZO 8 3' 1VOLU KFTU PUXBSUZ EP HSVEOJB SPLV PE QPOJFE[JBÂ&#x2019;LV EP QJÇ&#x152;ULV X HPE[JOBDI PE EP .PČ&#x2C6;OB [HÂ&#x2019;BT[BÇ&#x17D; TJÇ&#x2014; J [BEBXBÇ&#x17D; QZUBOJB PTPCJÇ´DJF UFMFGPOJD[OJF PSB[ NBJMFN QPXSPUZ!E[JFOOJLQPMTLJ DP VL 8JÇ&#x2014;DFK JOGPSNBDKJ XXX E[JFOOJLQPMTLJ DP VL

26/11/2013 14:50:36

Gr

0

offi

506-MAKIETA 5 106-116.indd 112

26/11/2013 15:32:38

stolarnia_a

www.stolarnia.co.uk

113

JOINERY 020 8810 7788 07810 808 838

ORGINALNE KONSTRUKCJE I WZORY. EFEKTOWNE POŁĄCZENIA. NIEKONWENCJONALNE ROZWIĄZANIA – NOWOCZESNE I KLASYCZNE.

e Preferencyjn ceny dla ÑZ EXGRZODþF la Prowizje dZ SRĈUHGQLNÑ

#&410,& t WARDROBES t KITCHENS t BEDROOM $61#0"3%4 t 4)&-7*/( 6/*54

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t office@greenmarkjoinery.co.uk

stolarnia_a4_09-2013_MEBLE_ENG.indd 1 506-MAKIETA 5 106-116.indd 113

Sprawdź nasze ceny!

Wycena za darmo!

06/09/2013 26/11/2013 13:38:56 14:50:39

506-MAKIETA 5 106-116.indd 114

26/11/2013 14:50:42

506-MAKIETA 5 106-116.indd 115

26/11/2013 14:50:43

506-MAKIETA 5 106-116.indd 116

26/11/2013 14:50:46