Cooltura Issue 507

Page 1

cooltura.co.uk

David Cameron NIE WPUŚCIŁBY POLAKÓW

507-cover.indd 1

07 grudnia 2013

49 (507)

Nasze oburzenie, NASZA MITOLOGIA

03/12/2013 16:04:45


500 1GB

MINUT DO DOWOLNEJ SIECI UK w pakiecie UK PLUS

BEZPŁATNE rozmowy i SMS-y w sieci Lebara

1p

za jedyne

£10

PLUS wspaniałe stawki na połączenia z Polską

/min

na komórki i stacjonarne

Aby wykupić pakiet wyślij SMS o treści 44500 na numer 65088 Pakiet UK Plus obejmuje przesyłanie danych, SMS-y oraz połączenia z numerami w Wielkiej Brytanii. Obowiązuje on przez 30 dni od momentu aktywacji. Pakiet obejmuje promocyjne stawki na połączenia do niektórych krajów. Pełna lista krajów objętych promocją dostępna jest na stronie lebara.co.uk/ukplus. Opłaty za połączenia międzynarodowe objęte promocją pobierane są ze środków dostępnych na koncie PAYG użytkownika. Po upływie ważności, pakiet UK Plus jest automatycznie przedłużany. Jeśli na koncie nie ma wystarczających środków próby przedłużenia pakietu będą powtarzane przez kolejne 7 dni, chyba że użytkownik wcześniej zrezygnuje. Aby zrezygnować z pakietu należy wysłać SMS o treści UK500*STOP pod numer 65088 najpóźniej do godziny 21:00 w ostatnim dniu obowiązywania pakietu. Z pełnym regulaminem można zapoznać się na stronie www.lebara.co.uk/passterms. Połączenia w Wielkiej Brytanii to połączenia z numerami stacjonarnymi rozpoczynającymi się od 01, 02 i 03, z wyłączeniem Wysp Normandzkich i Wyspy Man oraz numerami telefonów komórkowych rozpoczynającymi się od 07. Po przekroczeniu pakietu minut, SMS-ów i transmisji danych, koszty rozliczane będą według standardowych stawek Lebara PAYG. †BEZPŁATNE połączenia wewnątrz sieci Lebara w Wielkiej Brytanii podlegają zasadom uczciwego korzystania z usługi.

Zawsze przy Tobie

UK4644P_2e_UK Plus_Cooltura Ad_177x243_POLISH_26-11.indd 1 507-MAKIETA 1 01-25.indd 2

lebara.co.uk

26/11/2013 16:24 03/12/2013 15:28:48


jne cją ów pod aw ych nia

uk

2013 16:24 507-MAKIETA 1 01-25.indd 3

03/12/2013 15:28:50


W NUMERZE 507.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 DZIENNIKARZE

008

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk KAROLINA ZAGRODNA karolina@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 259 ADAM MARKIEWICZ adam@cooltura.co.uk JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

AGNIESZKA BIELAMOWICZ / TOMASZ BOREJZA FILIP CUPRYCH / MAŁGORZATA DEMETRIOU / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI JAKUB RYSZKO / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

010

110

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 018 GOSPODARKA 026 TEMAT NUMERU Głodna Brytania

032 FELIETONY Bałkany u bram Wehikuł czasu

034 KOMENTARZ TYGODNIA Nasze oburzenie, nasza mitologia

038 PULS MIASTA Londyn zainwestował w autostrady dla rowerzystów. Tylko dlaczego giną na nich ludzie?

040 PODRÓŻE Lille – miasto, w którym chce się mieszkać

042 DZIEJE SIĘ O krok od skandalu

044 FILM, KSIĄŻKA, MULTIMEDIA Witajcie ponownie w magicznym świecie Pottera

048 WYWIAD NUMERU Gilad Atzmon: Zawsze szukam swojego osobistego głosu

507-MAKIETA 1 01-25.indd 4

050 WYDARZENIA Pod młotkiem licytatora na 43. Balu Polskim

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 RAFAŁ LIZAKOWSKI r.lizakowski@cooltura.co.uk, wew. 252 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249 DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

052 CAFÉ COOLTURA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Lodowiska czekają!

058 GALERIE Macierzyństwo – prawda i mity

062 POLSKIE RADIO LONDYN …poleca!

064 KSIĘGARNIA Wyspy obiecane Zwyciężyć znaczy przeżyć

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

066 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

O k p j d c p t p p E

Okładka: JAREĆ JORDAN

„Ho, ho” albo „Woo, woo”

070 GUEST ROOM Zdjęcia i poezja

074 ZDROWIE I URODA Deseroholizm

081 OGŁOSZENIA DROBNE 108 KRZYŻÓWKA

0

109 HOROSKOP 110 SPORT

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

03/12/2013 15:28:53

e

CS6_osbor


MIAŁEŚ WYPADEK?

Wybierz kancelarię, której możesz zaufać! Kancelaria prawna Osbornes już od 40 lat pomaga poszkodowanym w ubieganiu się o ich prawa. Jeśli miałeś wypadek w przeciągu ostatnich 3 lat, skontaktuj się z nami już dziś, by dowiedzieć się, czy możesz otrzymać odszkodowanie. Osbornes to kancelaria z tradycjami, której możesz zaufać. Nie współpracujemy z pośrednikami. Teraz możesz także porozmawiać z nami online. Wejdź na „CZAT Z PRAWNIKIEM” na www. osbornes.pl

Pomogliśmy już niezliczonym osobom w następujących sprawach: } Wypadki w pracy } Wypadki na budowie } Potrącenia wózkiem widłowym } Upadki z drabiny/rusztowania

} Obrażenia głowy } Wypadki drogowe } Potknięcia/poślizgnięcia

Osbornes Solicitors Livery House 9 Pratt Street, London NW1 0AE Osbornes jest kancelarią prawną działającą już od 40 lat. Aby dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc, skontaktuj się z naszym polskim doradcą prawnym, absolwentką UAM, Ebru Mokhtarnią

www.osbornes.pl

02074828437 ebrumokhtarnia@osbornes.net

CS6_osbornes_a4_23-04-2013.indd 1 507-MAKIETA 1 01-25.indd 5

23/04/2013 03/12/2013 16:36:37 15:28:54


006

Zdjęcie tygodnia Taki jest Londyn

Belgijska ziemia przypłynęła Marynarze belgijscy wnoszą worki z ziemią na fregatę HMS Belfast cumującą na Tamizie. Około 70 worków z ziemią z brytyjskiego cmentarza wojskowego we Flandrii zasili grunty ogrodu przy Wellington Barracks, który zostanie otwarty w Londynie w 2014 r. z okazji setnej rocznicy wybuchu I wojny światowej.

507-MAKIETA 1 01-25.indd 6

03/12/2013 15:28:55


Fot. PAP/EPA/Andy Rain 507-MAKIETA 1 01-25.indd 7

03/12/2013 15:28:56


M Fot. PAP/EPA/Tal Cohen

008

WIADOMOĹšCI NA wyspach

Młode „Czerwone Diabły� Byli piłkarze Manchesteru United: Paul Scholes, Phil Neville, Ryan Giggs (wciąş gra w MU), Nicky Butt, David Beckham i Gary Neville przybyli 1 grudnia na Leicester Square w Londynie na premierę filmu „The Class of 92�. Dokument opowiada historię tych sześciu młodych Manchesteru United w początkach ich kariery w tym klubie.

W

Argentyna straszy

M

Wysokie kary finansowe, a takşe do 15 lat więzienia grozi szefom firm, które podejmują się szukania i wydobycia ropy u wybrzeşy Falklandów – zdecydował argentyński rząd, który konsekwentnie zwiększa roszczenia wobec naleşących do Wielkiej Brytanii wysp. Konsekwencje są na razie teoretyczne, şadna ze spółek działających w rejonie Falklandów nie jest bezpośrednio obecna na terenie Argentyny. Przedstawiciel argentyńskiej ambasady w Londynie potwierdził jednak, şe w przypadku pojawienia się przedstawicieli władz tych spółek w Argentynie grozi im zatrzymanie i proces, który moşe zakończyć się więzieniem. Jednocześnie argentyńskie władze wystosowały pisemne ostrzeşenie do wszystkich spółek bezpośrednio i pośrednio zaangaşowanych w poszukiwania ropy wokół Falklandów, a takşe do władz londyńskiej giełdy oraz analityków wyceniających wartość akcji tych spółek. Juş przed kilkoma miesiącami argentyńskie władze informowały, şe uznają działalność firm w kierunku wydobycia ropy i gazu wokół spornych wysp za nielegalną. Rząd brytyjski konsekwentnie odrzuca wszelkie roszczenia Argentyny wobec Falklandów. Przeprowadzone wiosną tego roku wśród mieszkańców wysp referendum zakończyło się miaşdşącym zwycięstwem zwolenników pozostania przy Wielkiej Brytanii (ponad 99 proc. głosów za utrzymaniem statusu terytorium zamorskiego). Spośród 1517 głosów tylko cztery były przeciw.

od

Ja

t % Q Q t 3 KF t 5X Q t $ X t 8 Snj C t . E t # X t . E

ZA m

Zob

%[JÇ—LJ QSBDZ TQSBX OBÂ’V ; B̓E[JÇ— NPKF Čˆ Dla Gr

%[JÇ—LJ E[JXF

Tele

Pami

507-MAKIETA 1 01-25.indd 8

03/12/2013 15:28:58

slater & go


Miałeś

WYPADEK?

ƒ w pracy ƒ drogowy ƒ inny

Moşemy Ci pomóc uzyskać

odszkodowanie! Jak moĹźemy Ci pomĂłc t %[XPOJÇŒD EP OBT CÇ—E[JFT[ NĂ˜HÂ’ QS[FETUBXJÇŽ TXĂ˜K QSPCMFN X KÇ—[ZLV QPMTLJN t 3P[NPXB [ OBT[ZNJ TQFDKBMJTUBNJ KFTU QPVGOB J OJD $JÇ— OJF LPT[UVKF t 5XPKB TQSBXB CÇ—E[JF QSPXBE[POB QS[F[ EPÇ´XJBED[POFHP QSBXOJLB t $BÂ’B LPSFTQPOEFODKB CÇ—E[JF UBLČˆF X KÇ—[ZLV QPMTLJN t 8J[ZUB V MFLBS[B TQFDKBMJTUZ OB LUĂ˜ SÇŒ VNĂ˜XJNZ $JÇ— [ UÂ’VNBD[FN OJF CÇ—E[JF $JÇ— OJD LPT[UPXBÇŽ t .PČˆFNZ $J QPNĂ˜D X V[ZTLBOJV EPTUÇ—QV EP SFIBCJMJUBDKJ t #Ç—E[JFT[ NJBÂ’ NPČˆMJXPÇ´ÇŽ NPOJUPSP XBOJB QPTUÇ—QĂ˜X X 5XPKFK TQSBXJF t .PČˆFNZ V[ZTLBÇŽ EMB $JFCJF PET[LP EPXBOJF OBXFU KFÇ´MJ XZQBEFL CZÂ’

D[Ç—Ç´DJPXP [ 5XPKFK XJOZ t +FÇ´MJ OJF XZHSBNZ 5XPKFK TQSBXZ OJD OJF [BSPCJNZ

O odszkodowaniach wiemy wszystko! t 0E QPOBE MBU TQFDKBMJ[VKFNZ TJÇ— X QSBXJF PET[LPEPXBÇŠ ;OBNZ TJÇ— OB UZN DP SPCJNZ t +FTUFÇ´NZ XZTQFDKBMJ[PXBOÇŒ LBODF MBSJÇŒ BEXPLBDLÇŒ X QS[FDJXJFÇŠTUXJF EP XJÇ—LT[PÇ´DJ SFLMBNVKÇŒDZDI TJÇ— Ăś SN LUĂ˜SF TÇŒ UZMLP QPÇ´SFEOJLBNJ t /BT[ [FTQĂ˜Â’ TLÂ’BEB TJÇ— [ EPÇ´XJBE D[POZDI BEXPLBUĂ˜X LPOTVMUBOUĂ˜X QSBXOZDI J UÂ’VNBD[Z [ LUĂ˜SZNJ QPSP[NBXJBT[ QP QPMTLV

JeĹ›li zatem w ostatnich 3 latach miaĹ‚eĹ› wypadek i doznaĹ‚eĹ› urazu ZADZWOĹƒ teraz i porozmawiaj z naszymi polskimi konsultantami prawnymi, ktĂłrzy podczas telefonicznej, niezobowiÄ…zujÄ…cej rozmowy odpowiedzÄ… na Twoje pytania i rozwiejÄ… Twoje wÄ…tpliwoĹ›ci.

Zobacz, co mĂłwiÄ… o nas nasi polscy klienci! %[JÇ—LJ OJFCZXBÂ’FNV EPÇ´XJBED[FOJV J̓EPTLPOBÂ’FK QSBDZ DBÂ’FK ,BODFMBSJJ VEBÂ’P OBN TJF EPQSPXBE[JÇŽ TQSBXÇ— NFHP PET[LPEPXBOJB EP T[D[Ç—Ç´MJXFHP Ăś OBÂ’V ;SPCJMJÇ´DJF 8T[ZTDZ LBXBÂ’ OJFTBNPXJUFK QSBDZ B̓E[JÇ—LJ XZXBMD[POFNV QS[F[ 8BT PET[LPEPXBOJV NPKF ČˆZDJF CBSE[P TJÇ— [NJFOJ OB MFQT[F Dla Grzegorza wygraliĹ›my ÂŁ115 tys. %[JÇ—LJ QPNPDZ QSBXOFK ,BODFMBSJJ PUS[ZNBÂ’BN HP E[JXF PET[LPEPXBOJF 8̓OBKUSVEOJFKT[ZDI DIXJMBDI

PUS[ZNBÂ’BN XTQBSDJF NPSBMOF JÍƒĂś OBOTPXF 8̓DBÂ’ZN NPS[V QS[ZLSZDI EPÇ´XJBED[FÇŠ OB FNJHSBDKJ TQPTĂ˜C USBLUPXBOJB NOJF J̓NPKFK TQSBXZ QS[F[ ,BODFMBSJÇ— CZÂ’ [VQFÂ’OJF XZKÇŒULPXZ Dla Anny wygraliĹ›my ÂŁ23,5 tys. ;BVGBÂ’FN XBT[FK ,BODFMBSJJ 1SBXOFK J̓OJF [BXJPEÂ’FN TJÇ— #Ç—EÇ— QPMFDBÂ’ XT[ZTULJN QPT[LPEPXBOZN VTÂ’VHJ 8BT[FK Ăś SNZ Dla Alojzego wygraliĹ›my ÂŁ30 tys.

Telefoniczna konsultacja w Twojej sprawie nie będzie Cię nic kosztować! Tel. komórkowy czynny 7 dni w tygodniu:

079 64 975 059

Wyślij sms o treści WYPADEK na 075 14 65 18 41 - oddzwonimy

Linia bezpłatna z tel. stacjonarnych i budek:

0800 916 9047

Zgłoś wypadek online na www.slatergordon.co.uk/pl

Skuteczni Adwokaci

Więcej pomocnych informacji na temat wypadków i moşliwości uzyskania odszkodowania znajdziesz na stronie: www.slatergordon.co.uk/pl

Pamiętaj! Slater & Gordon to renomowana kancelaria adwokacka, a nie pośrednik.

507-MAKIETA 1 01-25.indd1 9 slater & gordon_A4_2.indd

03/12/2013 15:28:59 01/10/2013 16:06:59


010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

David Cameron nie wpuściłby Polaków

»

David Cameron podczas szczytu Partnerstwa Wschodniego w Wilnie.

507-MAKIETA 1 01-25.indd 10

„Karygodnym niedopełnieniem obowiązków” nazwał brytyjski premier David Cameron decyzję z 2004 r., kiedy to rząd Partii Pracy otworzył bez ograniczeń rynek pracy dla przybyszów z nowych państw UE. Efektem był wtedy przyjazd między innymi kilkuset tysięcy Polaków. Ocenę taką premier wyraził, odpowiadając w Izbie Gmin na pytanie jednego z posłów. – Swobodny przepływ siły roboczej w ramach Unii Europejskiej niewątpliwie ma pewne zalety, ale kontrola powinna być utrzymana w okresie przejściowym. Nasz rząd wydłużył ją wobec Bułgarów i Rumunów z pięciu do siedmiu lat, ale nadal nie mogę wyjść ze zdumienia, dlaczego w 2004 r. rząd Partii Pracy zdecydował o jej zupełnym zniesieniu – mówił Cameron. – Laburzyści przewidywali, że do pracy w Wielkiej Brytanii przyjedzie 14 tys. Polaków, a przyjechało ponad 700 tys. To karygodne niedopełnienie obowiązków przez rząd Partii Pracy – dodał premier.

Bezwarunkowe otwarcie rynku pracy przez rząd Tony’ego Blaira, choć uznawane za korzystne dla gospodarki brytyjskiej, jest ostatnio coraz częściej krytykowane przez polityków obu głównych partii. Były minister spraw wewnętrznych, a potem zagranicznych w gabinetach Blaira Jack Straw nazwał je „spektakularnym błędem”. Ambasador Wielkiej Brytanii w Warszawie w latach 2003-07 Charles Crawford w artykule w „Daily Mail” napisał, że polski minister spraw wewnętrznych – którego nie wymienia z nazwiska – sądził, że za decyzją bezwarunkowego otwarcia brytyjskiego rynku pracy dla Polaków krył się jakiś podstęp. Cameron napisał w dzienniku „Financial Times”, że rezygnacja z wprowadzenia wobec Polaków i innych „nowych” obywateli UE przejściowych ograniczeń w dostępie do rynku pracy była „ogromnym błędem”. Unijne prawo dopuszcza możliwość wprowadzenia takich ograniczeń na okres maksymalnie 7 lat. Pojawiająca się w ostatnim czasie w Partii Konserwatywnej ostra retoryka antyimigracyjna tłumaczona jest po części obawami przed dużym napływem pracowników z Bułgarii i Rumunii po 1 stycznia 2014 r., gdy ograniczenia wobec nich wygasają, a po części – rosnącą popularnością eurosceptycznej Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP). «

03/12/2013 15:29:01


011 Rząd chce ograniczyć prawa imigrantów Premier Wielkiej Brytanii David Cameron ogłosił w zeszłą środę listę propozycji mających na celu zacieśnienie polityki migracyjnej wobec nowo przybyłych imigrantów z Unii Europejskiej. Zmiany utrudnią im dostęp do świadczeń i ułatwią ich deportację z kraju.

»

W odpowiedzi Komisja Europejska przestrzegła w środę przed dążeniem do zmiany zasad swobodnego przepływu osób w UE. Cameron napisał w „Financial Times”, że swobodny dostęp do brytyjskiego rynku pracy nie może być nieograniczony i w ramach planowanych rozmów z Brukselą na temat nowego statusu członkowskiego Wielkiej Brytanii Londyn będzie dążył do większej kontroli w tym zakresie. Najważniejsza z propozycji Camerona przewiduje, że nowo przybyli imigranci z UE będą musieli odczekać trzy miesiące, zanim będzie im wolno ubiegać się o świadczenia socjalne. Zapomogę dla bezrobotnych otrzymają na sześć miesięcy, a po upływie tego okresu, jeśli chcą ją nadal otrzymywać, będą musieli udowodnić, że mają realistyczną perspektywę zatrudnienia. Ubiegając się o niektóre świadczenia (np. income support – zasiłek wyrównawczy przysługujący nisko opłacanym pracownikom), imigranci będą musieli spełnić wymogi specjalnego testu (minimum earnings threshold) oceniającego ich zarobkowy potencjał. Bezdomni i żebracy będą deportowani i objęci rocznym zakazem wjazdu. Rząd brytyjski we współpracy z innymi podobnie myślącymi rządami UE będzie pracował nad zmianą zasady o swobodnym przepływie siły roboczej w ramach UE. Zdaniem Camerona powinna ona obejmować tylko te kraje, w których średnia przychodów na głowę mieszkańca jest zbliżona do unijnej średniej.

Europa „na nowo po staremu”?

– Nadszedł czas, by przyjąć nowe zasady oparte na założeniu, że swobodne prze507-MAKIETA 1 01-25.indd 11

mieszczanie się siły roboczej, będące jedną z głównych zasad UE, nie może być bezwarunkowe – zaznaczył Cameron w artykule. 1 stycznia 2014 r. wygasa przejściowy okres wprowadzony wobec Bułgarów i Rumunów w dostępie do unijnego rynku pracy. Ośrodek Migration Watch ocenia, że przez pięć lat po zniesieniu ograniczeń do Wielkiej Brytanii przyjedzie 250 tys. obywateli tych państw. Pytana o ewentualne zmiany zasad o swobodnym przepływie siły roboczej, unijna komisarz sprawiedliwości Viviane Reding oświadczyła, że prawo do swobodnego przemieszczania się „nie podlega negocjacjom, dopóki kraj jest członkiem Unii i członkiem wspólnego rynku”. – Swoboda przemieszczania się jest głównym filarem wspólnego rynku. Wielka Brytania się do niego przyłączyła i jest on bliski jej sercu. Ale wspólny rynek ma cztery prawa: wolny przepływ kapitału, dóbr, usług i ludzi. Zgadzasz się na wszystkie cztery albo na żadne – podkreśliła Reding na konferencji prasowej w Brukseli. Zwróciła uwagę, że brytyjskie banki czy firmy telekomunikacyjne korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się, zakładając swoje placówki także w Bułgarii i Rumunii. Z tego prawa korzystają też brytyjscy obywatele. – W Bułgarii są całe brytyjskie wioski dla wczasowiczów – podkreśliła Reding. – Wielka Brytania zawsze promowała i promuje rozszerzanie Unii (…) i za każdym razem, gdy już do niego dochodzi, nie jest zadowolona – dodała komisarz, zauważając, że rozszerzanie Unii można zatrzymać. – To jednomyślna decyzja. Jeśli Wielka Brytania w przyszłości powie „nie” rozszerzeniu, nie będzie go. Poczekajmy na następną falę rozszerzenia, zobaczmy, jakie będzie stanowisko Wielkiej Brytanii – powiedziała.

Reding dodała, że propozycja zmiany dyrektywy z 2004 r. w sprawie wolnego przemieszczania się musiałaby wypłynąć od KE. – Nie widzę żadnego powodu, i komisarze się ze mną zgadzają, by pracować nad zmianą dyrektywy. Jest ona dobra, zawiera prawa i zobowiązania – zaznaczyła.

Praca – tak, zasiłek – nie

Przypomniała, że w dyrektywie nie zapisano, iż „trzeba dawać zasiłki tym, którzy nie pracują”. – Prosiłabym wszystkie rządy, które z powodów partyjnych, politycznych czy innych robią wiele hałasu, by się jej przyjrzały i by na jej podstawie uporządkowały swoje podwórko – zaapelowała. Jej zdaniem „jest wiele rzeczy, które można robić na poziomie krajowym, aby zapobiegać np. turystyce zasiłkowej”. W Wielkiej Brytanii lider eurosceptycznej partii UKIP Nigel Farage uznał, że propozycje Camerona nie idą wystarczająco daleko. W szczególności trzymiesięczny okres, w którym nowo przybyli imigranci nie mogą występować o świadczenia, uznał za zbyt krótki. Nick Clegg, lider liberałów i koalicyjny partner Partii Konserwatywnej Camerona, uznał propozycje za „rozsądne i uzasadnione”, podkreślając, że prawo do pracy i prawo do świadczeń to dwie różne sprawy. Grupa 40 posłów Partii Konserwatywnej podpisała się pod wnioskiem o utrzymanie ograniczeń w dostępie Rumunów i Bułgarów do brytyjskiego rynku pracy do 2018 r. Cytowany przez BBC4 komisarz UE ds. zatrudnienia Laszlo Andor zaapelował do rządu Camerona, by „nie podsycał (antyimigracyjnej) histerii”, proponowane przez niego rozwiązania uznał za początek „równi pochyłej”, a brytyjską publiczną debatę na temat migracji – za stronniczą. « 03/12/2013 15:29:01


Fot. PAP/EPA/Michael Boyd

012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Szkocki premier Alex Salmond i wicepremier Nicola Sturgeon prezentują „Przewodnik po niepodległej Szkocji”.

Przewodnik do niepodległości Rząd Szkocji opublikował w zeszły wtorek „Przewodnik do niepodległej Szkocji”, zapowiadający budowę społeczeństwa „bardziej demokratycznego, zasobniejszego gospodarczo i sprawiedliwszego”. 18 września przyszłego roku odbędzie się tam referendum niepodległościowe.

18 Colonnade Walk

»

Dokument przedstawiony przez pierwszego ministra autonomicznego rządu Szkocji Alexa Salmonda obiecuje między innymi, że polityka gospodarcza przyszłej niepodległej Szkocji będzie opracowywana z myślą o interesie szkockiego biznesu i przemysłu i będzie nastawiona na zagospodarowanie potencjału kraju. Przewodnik stwierdza, że w interesie Szkocji i pozostałych części składowych Zjednoczonego Królestwa byłoby utrzymanie funta szterlinga i dostępu do Banku Anglii jako „pożyczkodawcy ostatniej instancji”. Pierwszy parlament niepodległej Szkocji wycofałby natomiast z jej terytorium brytyjskie siły odstraszania nuklearnego – czyli stacjonujące w bazie Faslane na zachód od Glasgow cztery atomowe okręty podwodne z pociskami balistycznymi Trident. Utrzymałby też obecną, 20-procentową podstawową stawkę podatku PIT. Wśród innych zapowiedzi zwraca uwagę rozszerzenie systemu opieki nad małymi dziećmi i cofnięcie niektórych zmian w systemie opieki socjalnej, wprowadzonych przez rząd konserwatywnego premiera Davida Camerona, a zwłaszcza niepopularnego podatku od wolnego pokoju, który nałożono na mieszkańców lokali kwaterunkowych. – Sednem debaty jest tylko jedno pytanie i jeden wybór: „Czy my, Szkoci mieszkający i pracujący w Szkocji, wierzymy, że to my sami powinniśmy podejmować najważniejsze decyzje o naszej przyszłości?” – powiedział Salmond z okazji opublikowania dokumentu.

Sindbad Travel Ltd

125 Buckingham Palace Road

Victoria

London SW1W 9SH

Tel. 02078289008  Tel. 08708502054  Fax 0207 828 7070  e-mail: london@sindbad.pl MO-FR 08.30-19.00  SA 08.30-14.00  SU and Bank Holidays 10.00-14.00

Regularne połączenia autokarowe z Wielkiej Brytanii do Polski Możliwość płacenia kartami:

_194x65 sindbad_432.indd 1

507-MAKIETA 1 01-25.indd 12

2012-06-22 12:18:18

03/12/2013 15:29:02


013 – Nasza wizja niepodległości zakłada, że Szkocja odzyskałaby równoprawne miejsce w rodzinie narodów, niepodległość nie jest jednak dla nas celem samym w sobie, lecz sposobem zmiany Szkocji na lepsze – zaznaczył.

Niepodległość niezupełna

Brytyjski resort finansów już wcześniej ostrzegł, że unia walutowa niepodległej Szkocji z resztą Zjednoczonego Królestwa, którą kierowana przez Salmonda Szkocka Partia Narodowa (SNP) chciałaby zachować po ewentu-

alnym ogłoszeniu niepodległości, nie byłaby automatyczna i oznaczałaby, iż Szkocja nie mogłaby prowadzić samodzielnej polityki monetarnej. Byłaby też ograniczona w polityce podatkowej i gospodarczej. Były minister finansów w rządzie Partii Pracy Alistair Darling, kierujący szkocką kampanią „Better Together” (Razem Lepiej), sądzi, że SNP nie ma odpowiedzi na podstawowe pytania nurtujące wyborców, wśród których wymienił członkostwo w UE, sprawy walutowe i socjalne. Rzecznik konkurencyjnej kampanii „Yes Scotland” (Tak dla Szkocji) Angus

Robertson wskazał, że sondaże już teraz dowodzą, iż Szkoci chcą, by wszystkie decyzje podatkowe, emerytalne oraz dotyczące rządowych wydatków i świadczeń społecznych były podejmowane w Edynburgu, a nie w Londynie. W wyborach w maju 2011 r. SNP zdobyła ponad połowę miejsc w autonomicznym parlamencie Szkocji i samodzielnie utworzyła rząd. Szkocja i Anglia są połączone unią polityczną od 1707 r. Szkocki parlament wznowił działalność w 1999 r. Sondaże opinii wskazują, że około 60 proc. ankietowanych ma różne obawy związane z niepodległością. «

Pierwszy od dwóch lat spadek migracji

»

Po raz pierwszy od dwóch lat w Wielkiej Brytanii spadł poziom imigracji i emigracji – poinformował w zeszły czwartek urząd statystyczny. Opublikowane dane dotyczą okresu 12 miesięcy – do czerwca 2013 r. W ciągu badanego przez urząd statystyczny okresu liczba imigrantów obniżyła się do 503 tys. – z poziomu 517 tys. odnotowanego rok wcześniej. Urząd podkreślił, że w tym roku zaobserwowano spadek napływu ludzi spoza UE. W analizowanym przedziale czasowym wyniósł on 242 tys., a w poprzednim 282 tys. Urząd zwrócił też uwagę, że w ostatnim roku przybyło imigrantów

507-MAKIETA 1 01-25.indd 13

zarobkowych z UE – 183 tys., natomiast w poprzednim było ich 158 tys. Najwięcej imigrantów pochodzi z Chin i Indii oraz z Polski. Na kolejnych miejscach są osoby przyjeżdżające do Wielkiej Brytanii z USA i Australii. Urząd podkreślił, że mniejszy napływ imigrantów wiąże się ze spadkiem liczby zagranicznych studentów studiujących na brytyjskich uczelniach. W statystykach uwzględniani byli jako imigranci. Z Wielkiej Brytanii wyemigrowało natomiast 320 tys. osób – w porównaniu z 349 tys. w poprzednim roku, co jest najniższym poziomem od 2001 r. – Publikacja danych zbiega się

z rosnącymi obawami, że Wielka Brytania stoi w obliczu nowej fali migracji z Europy Wschodniej, gdy Rumuni i Bułgarzy z dniem 1 stycznia 2014 r. uzyskają swobodny dostęp do unijnego rynku pracy – zaznacza BBC. Premier David Cameron ogłosił w zeszłą środę plany ograniczenia nowo przybyłym imigrantom z UE dostępu do świadczeń socjalnych. Brytyjska prasa twierdzi, że jego projekt cieszy się poparciem Niemiec i Francji. Home Office uważa, że imigrantów przyciąga ożywienie brytyjskiej gospodarki, wychodzącej z kryzysu szybciej niż eurostrefa oraz gospodarki Europy Centralnej i Wschodniej. «

03/12/2013 15:32:12


014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Pod jej kołdrą Wcześniej traci dziewictwo, ma więcej kochanków niż kiedykolwiek wcześniej i coraz chętniej eksperymentuje w łóżku. Kto? Brytyjka. Statystyczna, ale ta zamożniejsza i bardziej wykształcona.

Przygotowała: Sylwia Milan Źrodło: Daily Mail

»

Chociaż ogólne tendencje obejmują większość pań, to eksperci przyznają, że trend reprezentują głównie kobiety lepiej wykształcone i zamożne. W magazynie „Lancet” ukazał się najnowszy sondaż naukowców z University College London, którzy na potrzeby badania ankietowali 15 tys. kobiet. Dane przynoszą zaskakującą wiedzę, a wyniki można streścić w jednym zdaniu: świat się zmienia. A teraz przejdźmy do szczegółów. Pracownicy UCL zebrali sporo informacji i porównali je ze zgromadzonymi dwie dekady temu. Z tego porównania dowiadujemy się, że przeciętna Brytyjka ma dziś w swoim życiu ośmiu partnerów i cztery razy chętniej niż kiedyś eksperymentuje z innymi kobietami. 20 proc. respondentek wyznało, że miało w życiu więcej niż dziesięciu partnerów seksualnych. Dwadzieścia lat temu było ich dokładnie o połowę mniej. W tej chwili co szósta ciąża w wieku 16-19 lat jest nieplanowana – to o 21 proc. więcej niż w 1990 r. 507-MAKIETA 1 01-25.indd 14

Statystyczna kobieta inicjację seksualną przechodzi 3 lata wcześniej niż w 1990 r. – w wieku 16 lat. Co ciekawe, nie oznacza to, że częściej uprawia seks. Kocha się rzadziej niż jej matka, doświadczająca bliskości średnio 5 razy w miesiącu. Natomiast obecnie Brytyjce muszą wystarczyć 3 intymne spotkania. Nie dlatego, że nie chce. Ona po prostu nie ma czasu, jest zmęczona. Nie dość powiedzieć, że przynosi pracę do domu – ona idzie z nią do łóżka, zabierając laptopa do sypialni. Profesor Kaye Wellings z London School of Hygiene and Tropical Medicine przyznaje, że przemiany, jakie zaszły w ostatnich 20 latach, są zaskakujące. Są one efektem zmiany statusu kobiet, wzrostu ich roli w społeczeństwie, edukacji, a także możliwości kontroli płodności. – W przypadku niektórych zachowań seksualnych obserwujemy wyraźnie zmniejszającą się przepaść pomiędzy obydwoma płciami, a w przypadku innych możemy nawet mówić o przejmowaniu zachowań uznawanych dotąd za typowo męskie właśnie przez kobiety – dodaje profesor Wellings. « 03/12/2013 15:29:03


przegląd prasy »DAILY EXPRESS

Pieskie święta Brytyjczycy dają swoim zwierzętom prezenty z okazji Bożego Narodzenia i gotują świąteczny posiłek. 92 proc. właścicieli planuje w tym roku sprawić psu albo kotu niespodziankę, a 48 proc. przyrządzi uroczyste śniadanie. 4 na 10 przekaże przyjaciołom i rodzinie upominek w imieniu swojego pupila. 37 proc. wyśle też kartkę w imieniu psa do znajomych. 21 proc. posunie się nawet dalej, posyłając kartkę do... swojego czworonoga. 43 proc. ofiaruje mu adwentowy kalendarz, każdego dnia częstując kawałkiem czekoladki. 35 proc. wyspiarzy nałoży swemu najlepszemu przyjacielowi świąteczny strój. Dane: Sondaż „Pets at Home” na 1 tys. właścicieli zwierząt.

»EVENING STANDARD

Jest garaż do kupienia

A w zasadzie dwa, łącznie za sumę 400 tys. funtów. „Biorąc pod uwagę dzielnicę i koszty wynajmu, w sumie wychodzi tanio” - mówi przedstawiciel agencji nieruchomości Druce, która pośredniczy w sprzedaży. „Niektórzy płacą 400 funtów miesięcznie za dzierżawę miejsca parkingowego. To dobre rozwiązanie dla kogoś, kto na przykład kupił apartament za 4-5 mln, ale bez parkingu”- dodaje. Cena 175 tys. i 167 tys. funtów za każdy nie jest rekordowa, bo mówimy o dzielnicy Kensington w Londynie. W sierpniu zeszłego roku sprzedano ekskluzywne miejsce parkingowe na Hyde Park Gardens za 300 tys. funtów.

»DAILY MAIL

Milionerka prostytutką Samotna milionerka została prostytutką. 49-letnia Carole Waugh była na tyle zdesperowana, że postanowiła szukać miłości drogą internetowych anonsów dla dziewczyn na telefon. Dla mieszkającej na londyńskim Marylebone jedna ze znajomości zawarta tą właśnie drogą zakończyła się tragicznie. Jednemu z klientów, z którym wiązała nadzieje, pożyczyła 40 tys. funtów. 41-letni oszust zdecydował, że zabije ją i obrabuje, kiedy ta zaczęła domagać się spłaty długu. R. Bhayani zrealizował swój plan wspólnie z kolegą. Ciało kobiety ukryli w jednym z garaży na New Malden w płd. Londynie. Po 3 miesiącach rozkładające się zwłoki odkryto. W tym czasie zabójca wydawał pieniądze ofiary na drogie hotele, hazard i kobiety. Zbrodni dokonał po tym, jak zaledwie 6 tyg. wcześniej wyszedł z więzienia. (SM)

507-MAKIETA 1 01-25.indd 15

Brytyjscy specjaliści prawa związanego z uprowadzeniami dzieci Przeprowadzka z dzieckiem za granicę lub z jednej części kraju do drugiej bez zgody rodzica będzie traktowana jako uprowadzenie. Jeśli Twoje dziecko zostało zabrane do innego kraju lub miasta bez Twojej zgody, jak najszybciej poszukaj porady prawnej eksperta na temat kroków, które możesz podjąć aby je odnaleźć. Jeśli Twoje dziecko zostało uprowadzone z państwa Konwencji Haskiej, kancelaria prawna Osbornes może Cię wesprzeć w otrzymaniu zapomogi prawnej na poczet kosztów sądowych. Polska jest sygnatariuszem Konwencji Haskiej. Jeśli zastanawiasz się nad przeprowadzką z dzieckiem do innego państwa, powinieneś zasięgnąć porady prawnej eksperta przed zrobieniem tego. Zapomoga prawna także będzie dostępna w zależności od Twojej sytuacji finansowej.

Już teraz możesz umówić się na poufne spotkanie z prawnikiem rodzinnym aby porozmawiać o Twojej sprawie. Tylko teraz za specjalną cenę £199 z VATem. Jako podsumowanie spotkania otrzymasz dokument, w którym będzie wyszczególnione wszystko co zostało przedyskutowane. Będzie on rownież zawierał nasze zalecenia w sprawie dalszego postępowania.

Aby umówić się na spotkanie i dowiedzieć jak możemy Ci pomóc zadzwoń do Justyny Drozdy już dzisiaj pod nr tel.

020 74828439 Osbornes Solicitors Livery House, 9 Pratt Street, London NW1 0AE

Przed przystąpieniem do firmy pracowała w Dziale Rodzinnym Sądu Okręgowego w Guildford i odbyła praktyki w Ambsadzie Rzeczypospolitej Polski w Londynie oraz w Parlamencie Europejskim. Dział rodzinny w Osbornes jest polecany i rekomendowany w niezależnych rankingach, zestawieniach Chambers i The Legal 500 jako wiodący prawnicy rodzinni w Londynie. Współpracujemy z firmami prawniczymi w Polsce i możemy polecić Ci odpowiedniego prawnika jeśli zajdzie taka potrzeba.

www.osbornes.net/ praworodzinne

03/12/2013 15:34:04


Fot. PAP/EPA/Summers Place Auctions

016

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Szkielet diplodoka nazwanego Misty

Szkielet dinozaura za 400 tysięcy Szkielet samicy diplodoka, która żyła około 150 mln lat temu, został w zeszłą środę sprzedany na aukcji w Wielkiej Brytanii za kwotę 400 tysięcy funtów. To pierwszy przypadek w brytyjskiej historii, kiedy szkielet dinozaura został wystawiony na aukcję.

»

Diplodok, nazwany Misty, został odnaleziony w 2009 r. przez synów niemieckiego paleontologa Raimunda Albersdoerfera poszukującego szczątków prehistorycznych gadów w Ten Sleep w stanie Wyoming w USA. Podczas prac na jednym z wykopalisk naukowiec kazał dwóm synom udać się na inne miejsce, ponieważ chciał samemu kontynuować pracę. Po kilku godzinach chłopcy wrócili i poinformowali ojca o odnalezieniu wielkiej kości, której nie byli w stanie podnieść. Po dziewięciu tygodniach prac udało się odkopać cały szkielet, a następnie prze-

PXPwÁ

transportować do laboratorium konserwacyjnego. Stamtąd pozostałości dinozaura przewieziono do Holandii. W Europie szkielet został zrekonstruowany przez Aarta Walena, który zamontował go na specjalnej ramie. Eksperci podkreślają, że tego typu znaleziska należą do rzadkości. – Na świecie w muzeach znajduje się około sześciu tego typu szkieletów, wliczając te w Waszyngtonie i Pittsburghu – powiedział Errol Fuller, specjalista z zakresu historii naturalnej i kurator domu aukcyjnego Summers Place w Billingshurst w Anglii.

Księgowość

– Rozmawiamy o bardzo rzadkim znalezisku. Nawet jeżeli będziemy mieli szczęście i znajdziemy szkielet w całości, to kopanie i inne czynności, które trzeba wykonać, stanowią niezwykłe wyzwanie – podsumował Fuller. Misty ma 4 metry wysokości i 16,5 metra długości. Diplodoki żyły na terenie Ameryki Północnej w okresie jury. Charakteryzowały się długą szyją i ogonem oraz mocnymi nogami. Należały do największych dinozaurów swoich czasów. Naukowcy uważają, że żywiły się roślinami. «

 REJESTRACJA DZIAŁALNOŚCI - SELF-EMPLOYED/CIS  REJESTRACJA LTD COMPANY  PORADY BIZNESOWE  ROZLICZENIA SELF-EMPLOYED  ROZLICZENIA VAT  ROZLICZENIA FIRM  LTD COMPANY  LISTA PŁAC/PAYROLL  ROZLICZENIA KONTRAKTORSKIE

CZAS NA ROZLICZENIE! TERAZ NOWE, NIŻSZE CENY!

Rozliczenia

020 8846 3606

 ROZLICZENIA ROCZNE  ZWROT NADPŁACONEGO

PODATKU P60/P45

Godziny otwarcia: pon.,śr.,pt. - 8.00-18.00, wt.,czw. - 8.00-21.00, sob. 9.00-15.00

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

507-MAKIETA 1 01-25.indd 16

03/12/2013 15:42:55


017 UF SB [ K V ƆB E P T UŖ Q O O B U XP J N F J O P G U S B N T ȷ F J D F M C B J U

ŲDJʼnHBK $PPMUVSŖ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

507-MAKIETA 1 01-25.indd 17

03/12/2013 15:29:04


018

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Rynek nieruchomości może się przegrzać

»

Z obawy przed przegrzaniem rynku nieruchomości Bank Anglii (BoE) nie będzie udostępniał taniego kredytu bankom komercyjnym z myślą o finansowaniu kredytów mieszkaniowych – zapowiedział jego prezes Mark Carney. Posunięcie ma charakter profilaktyczny. W ramach wspólnego z Ministerstwem Finansów programu tzw. FLS (Funding for Lending Scheme) Bank Anglii udostępniał bankom tani kredyt, pod warunkiem że zwiększą one akcję pożyczkową dla biznesów i gospodarstw domowych. FLS, zainaugurowany latem 2012 r. i wprowadzony na okres 2,5 roku, nie spełnił swoich celów w odniesieniu do firm. Wartość pożyczek netto dla małych i średnich firm nie przestaje się zmniejszać, za to znacznie wzrosły pożyczki pod zastaw nieruchomości, po części spekulacyjne. Stąd od 1 stycznia program będzie dostępny tylko dla firm. BoE zdecydował też, że na każdą nową pożyczkę mieszkaniową banki i towarzystwa hipoteczne będą musiały wyasygnować większe rezerwy, co uczyni pożyczki mniej opłacalnymi. Doroczne testy odpornościowe przeprowadzane przez BoE będą uwzględniać scenariusze krachu na rynku nieruchomości. Decyzje te są zaskoczeniem, choć Car-

507-MAKIETA 1 01-25.indd 18

ney zastrzegł, że jest to posunięcie o charakterze profilaktycznym i powodów do obaw nie ma. Ceny nieruchomości mocno wzrosły w 2013 r. Średnia cena jest o około 7 proc. powyżej poziomu z 2012 r. i nadal zwyżkuje, zwłaszcza w Londynie. Niektórzy ekonomiści wyrazili w związku z tym obawy, że na rynku nieruchomości utworzy się nowa „bańka spekulacyjna”, której pęknięcie będzie dla gospodarki bardzo dotkliwe. Niezależnie od FLS w październiku rząd uruchomił osobny program wsparcia dla nabywców nieruchomości, tzw. H2B (Help to Buy), polegający na tym, że gwarantuje 15 proc. kredytu przyznawanego pod zastaw nieruchomości, co oznacza, że nabywca wykłada tylko 5 proc. rynkowej ceny domu lub mieszkania. Według Carneya jest jeszcze za wcześnie, by oceniać H2B, którego BoE i tak nie może zawetować. Nieoficjalne doniesienia sugerują, że rząd obciąży obcokrajowców posiadających nieruchomości w Wielkiej Brytanii podatkiem od zysków kapitałowych według stawki 28 proc., by zapobiec sytuacji, w której brytyjskie nieruchomości staną się, jak to napisał publicysta „Evening Standard” Joe Murphy, „skarbonką zagranicznych bogaczy”. «

Kredyty hipoteczne podrożeją? Brytyjski centralny Bank Anglii ostrzegł w zeszły piątek osoby kupujące domy, by brały pod uwagę ryzyko wzrostu oprocentowania kredytów hipotecznych, co odzwierciedla zaniepokojenie, że rosnące ceny nieruchomości pompują kolejną „finansową bańkę” w tym sektorze. – Bierzcie pod uwagę hipotekę, jaką zaciągacie, długi, jakie zaciągacie – powiedział cytowany przez dziennik „Guardian” gubernator Banku Anglii Mark Carney. – Czy będziecie w stanie obsługiwać tę hipotekę przez 5 lat od dziś, 10 lat od dziś, jeśli oprocentowanie będzie większe? – głosi jego skierowane pod adresem kredytobiorców pytanie. W zeszły czwartek Bank Anglii nieoczekiwanie oświadczył, iż przyhamuje podjęte w ubiegłym roku działania wspierające akcję kredytową dla nabywców domów, skupiając się na pożyczkach dla biznesu. Według opublikowanych w piątek najnowszych danych statystycznych ceny nieruchomości w Wielkiej Brytanii rosły w listopadzie w tempie najszybszym od trzech lat, a liczba zawartych umów na kredyty hipoteczne była większa niż kiedykolwiek od blisko sześciu lat.

03/12/2013 15:29:05


507-MAKIETA 1 01-25.indd 19

03/12/2013 15:29:07


020

WIADOMOŚCI gospodarka

Bankierzy, którzy zarabiają ponad milion

»

2714 bankierów londyńskiej finansjery zarabia po ponad 1 mln euro rocznie (833,200 tys. funtów), na co składa się pensja, premia i pakiet emerytalny – ogłosił Europejski Urząd Nadzoru Bankowego EBA, mający swą siedzibę w City. City bije na głowę bankierów w Niemczech, Francji i we Włoszech, gdzie porównywalny poziom przychodów osiąga – odpowiednio – 212, 177 i 109 bankierów. W całej UE zarobki powyżej 1 mln euro osiąga 3529 bankierów. Największa grupa wśród najlepiej opłacanych bankierów City (2188 osób) pracuje w bankowości inwestycyjnej, 62

507-MAKIETA 1 01-25.indd 20

– w bankowości detalicznej, 198 zarządza funduszami, a 266 pracuje w innych działach bankowości. Dane te, zdaniem niektórych komentatorów, dowodzą nieskuteczności rządowych zabiegów zmierzających do ukrócenia płacowych ekscesów City. Niektórzy uważają też, że finansjera nie wyciągnęła żadnych wniosków z krachu na globalnym rynku finansowym z 2008 r. Średnia płaca w Wielkiej Brytanii przyrosła w zeszłym roku o 0,8 proc., znacznie powyżej inflacji. W kwietniu 2012 r. średnia roczna płaca brutto za pracę w pełnym wymiarze godzin wyniosła 26 500 funtów. W 2014 r. w UE wchodzą w życie nowe rozporządzenia przewidujące, że maksymalna wysokość premii w bankowości nie może przekraczać poziomu rocznych zarobków. Nowe zasady obejmują wszystkich pracowników bankowości zarabiających powyżej 500 tys. euro. W Londynie jest ich około 10 tys. W przededniu obowiązywania nowych zasad banki w Londynie podnosiły płace i inne świadczenia pracownicze, by zapobiec odpływowi kluczowych pracowników do USA i Szwajcarii. Rząd brytyjski zaskarżył rozporządzenia EBA do Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu, obawiając się, że nowe zasady zaszkodzą randze Londynu jako centrum światowej finansjery. «

Prestiżowa nagroda dla DFDS Seaways DFDS Seaways zostały wyróżnione tytułem „Wiodącego Operatora Promowego na Świecie” – „World’s Leading Ferry Operator”. Tytuł został przyznany trzeci raz z rzędu. Nagrodę wręczono w trakcie gali World Travel Awards 2013, która odbyła się w Katarze. World Travel Awards to główne nagrody dla branży turystycznej na świecie. O zwycięstwie decydują głosy profesjonalistów oraz konsumentów. – Jesteśmy zobowiązani do świadczenia usług najwyższej jakości dla każdego, kto podróżuje z nami. Właśnie dlatego ogłosiliśmy niedawno wartą 4 miliony funtów inwestycję, czyli modernizację naszych promów na trasie Newcastle – Amsterdam – mówi Max Foster, dyrektor ds. pasażerskich DFDS Seaways. Oprócz tytułu „Wiodącego Operatora Promowego na Świecie” DFDS Seaways otrzymały także tytuł „Wiodącego Operatora Promowego w Europie” podczas europejskiej części gali World Travel Awards w sierpniu 2013 r. DFDS Seaways obsługują kompleksową sieć połączeń pasażerskich, która obejmuje sześć tras z Wielkiej Brytanii do Europy kontynentalnej: Dover – Dunkierka, Dover – Calais, Newhaven – Dieppe, Portsmouth – Le Havre, Newcastle – Amsterdam i Harwich – Esbjerg. Linie DFDS oferują także połączenia promowe przez Morze Bałtyckie.

03/12/2013 15:56:42


507-MAKIETA 1 01-25.indd 21

03/12/2013 15:29:13


022

WIADOMOŚCI GOSPODARKA

P a

Powstanie pierwsza dryfująca farma wiatrowa Brytyjski rząd wydał zgodę na powstanie pierwszej w Wielkiej Brytanii dryfującej farmy wiatrowej – poinformował The Crown Estate. Inwestorem jest norweski koncern Statoil, a farma będzie miała moc 30 MW. Statoil uzyskał zgodę na uruchomienie u wybrzeży Szkocji w okolicach Aberdeen pięciu dryfujących turbin wiatrowych o mocy 6 MW każda. Głębokość wody w miejscu ich usadowienia wynosi ponad 100 metrów.

Pierwsza dryfująca farma wiatrowa bazować będzie na testowym projekcie prowadzonym przez Statoil u wybrzeży Norwegii, gdzie od 2009 r. pracuje jedna taka turbina. Szkocki projekt także będzie miał oficjalnie status pilotażu.

Statoil poinformował, że zgoda na uruchomienie farmy nie oznacza jeszcze ostatecznej decyzji inwestycyjnej. Przed jej podjęciem koncern chce wykonać szereg badań mających wykazać potencjalny wpływ nowej technologii na środowisko morskie. Przedstawiciele spółki przyznają jednak, że zgoda na uruchomienie farmy jest znaczącym krokiem w kierunku rozpoczęcia inwestycji. W przypadku powodzenia projektu pilotażowego technologia ta może umożliwić uruchamianie farm wiatrowych na obszarach morskich dotąd niedostępnych dla tradycyjnych turbin wiatrowych. Wielka Brytania jest światowym liderem w zakresie morskiej energetyki wiatrowej. Zainstalowane tu obecnie moce są większe niż wszystkich pozostałych krajów świata razem wziętych. Według organizacji branżowej RenewableUK tylko w okresie od lipca 2012 do czerwca 2013 na brytyjskich wodach zainstalowano turbiny wiatrowe o łącznej mocy 1463 MW. W tym samym okresie lądowe farmy wiatrowe zwiększyły swoje moce wytwórcze o 1258 MW. Według organizacji to pierwszy taki przypadek w historii brytyjskiej energetyki. Zdaniem ekspertów RenewableUK trend ten może się utrzymywać ze względu na coraz większą skalę projektów w morskiej energetyce wiatrowej. Tymczasem skala inwestycji na lądzie maleje ze względu na ograniczoną liczbę korzystnych lokalizacji oraz rozwijający się rynek małych farm wiatrowych zaspokajających lokalne zapotrzebowanie na energię. Na koniec czerwca tego roku brytyjska energetyka wiatrowa dysponowała łącznymi mocami wynoszącymi 9710 MW. The Crown Estate to podmiot zarządzający majątkiem brytyjskiej Korony, w tym między innymi szelfem kontynentalnym u brytyjskich wybrzeży. «

0 m

*W g Spee Mone Inter Finan inne CS7690

»

CS7690_xmas_

507-MAKIETA 1 01-25.indd 22

03/12/2013 16:48:23


Podziel się świąteczną atmosferą Wyślij gotówkę do Polski a Twoi bliscy odbiorą ją już po 10 minutach*

Wyślij przez internet:

moneygram.co.uk

0800 026 0535 moneygram.co.uk

Odbierz z:

I gdziekolwiek zobaczysz znak MoneyGram

CS7690

*W godzinach pracy agenta i z zastrzeżeniem lokalnych przepisów. Post Office, Thomas Cook, Speedy Cash, TT Moneycorp, Bank BGZ, Grupa BPS, Bank Pocztowy i Currency Exchange są agentami MoneyGram International Limited swiadczacym usługi przekazów pienięznych. MoneyGram International Limited jest autoryzowana instytucja płatnicza regulowana przez Urzad Usług Finansowych. MoneyGram, Globe i MoneyGram Bringing You Closer są znakami MoneyGram. Wszystkie inne znaki towarowe są własnością ich właściciel © 2013 MoneyGram. Wszystkie prawa zastrzezone.

Wyślij z:

CS7690_xmas_polish_pstr_A4_P_en_v1_aw.indd 1

507-MAKIETA 1 01-25.indd 23

03/12/2013 16:03 03/12/2013 16:33:15


507-MAKIETA 1 01-25.indd 24

03/12/2013 15:29:17


507-MAKIETA 1 01-25.indd 25

03/12/2013 15:29:20


026

TEMAT NUMERU historia

Głodna Brytania Brytyjski rynek pracy nigdy nie miał się gorzej niż w latach 30. ubiegłego wieku. Wielki Kryzys był czasem głodu, nieustannego strachu o jutro i ogromnego – tak piszą o nim historycy z Wysp – bezrobocia. To „rejestrowane” przekraczało 20 proc., czyli było mniej więcej takie, jak w Polsce AD 2004.

Tomasz Borejza

»

Podobieństw było zresztą więcej, ale o nich później. Lata 30. w Wielkiej Brytanii zaczęły się od ogromnej tragedii. Jedną z najpopularniejszych rozrywek było wówczas kino. W lepszych tygodniach na widowniach w całym kraju zasiadało nawet 13 mln osób. Gros z nich to były dzieci, które wpuszczano na seanse taniej i pozwalano im siadać, gdzie popadło. Specjalnie dla nich organizowano popołudniowe seanse. Jeden z nich odbył się w kilnie Glen w szkockim Paisley w sylwestra 1929 r. Sala była pełna. Choć powiedzenie, że pełna, to mało. Zajęte były wszystkie miejsca. Do tego dzieciaki, które nie zdążyły kupić normalnego biletu albo nie miały na niego pieniędzy, siedziały także na schodach. » 507-MAKIETA 2 26-49.indd 26

03/12/2013 15:24:39


027

507-MAKIETA 2 26-49.indd 27

03/12/2013 15:24:40


028

TEMAT NUMERU HISTORIA

W czasie seansu zapaliła się taśma nitrocelulozowa. Dym i ogień, który pojawił się chwilę później, wywołały panikę. Część dzieci rzuciła się do toalet, gdzie wybijały szyby i wychodziły na zewnątrz przez okna. Inne pobiegły do wyjść ewakuacyjnych, które znajdowały się na dole sali. Te jednak nie tylko otwierały się do… wewnątrz, ale też były zamknięte i zabezpieczone kłódkami. Uciekający nie tylko się dusili, ale też tratowali. Gdy strażakom udało się ugasić pożar, wewnątrz znaleziono 70 ciał. Najstarsza z ofiar miała 13 lat. Najmłodsza 18 miesięcy. Pogrzeb odbył się 4 stycznia i znaleźli się później tacy, którzy uznali, że zapowiadał to, przez co Brytyjczycy mieli przejść w pierwszej połowie lat 30., które były najtrudniejszym okresem ostatnich 200 lat na Wyspach. Polscy emigranci, zwłaszcza ci, którzy wyjechali z kraju nad Wisłą w pierwszej połowie „wspaniałych” lat 2000, nie powinni mieć problemu z wczuciem się w ówczesne brytyjskie realia. Wprawdzie było tam wtedy gorzej niż 70 507-MAKIETA 2 26-49.indd 28

lat później u nas, ale tylko trochę.

MNIEJSZY DRAMAT, ALE DRAMAT

Wielki Kryzys uderzył w brytyjski rynek pracy słabiej niż w amerykański, niemiecki lub polski. Ale uderzył. W rozsypkę poszedł przemysł ciężki i stoczniowy, które pociągnęły za sobą górnictwo oraz włókiennictwo. Za nimi – gdy ludzie stracili źródła przychodów – posypało się wszystko inne. Handel, usługi, produkcja wszystkiego, co nie było do życia niezbędne. W niektórych regionach bezrobocie sięgało 70 proc. Tak było np. w Jarrow, z którego (ale to już w 1936 r.) odbył się słynny marsz. 207 osób przeszło w nim piechotą ponad 480 km dzielących je od Londynu, by domagać się pomocy dla pogrążonego w nędzy miasta. To – wprawdzie dopiero po dwóch latach, ale zawsze – przyniosło oczekiwane efekty i zadbano, by w Jarrow znalazło się kilka nowych zakładów przemysłowych. 03/12/2013 15:24:42


029 Miejsc, w których byłoby aż tak źle, nie było wiele. W większości bezrobocie rejestrowane oscylowało wokół 20 proc. (mniej więcej taka była też średnia dla całego kraju). A w Londynie i na południowym wschodzie było „zaledwie” kilkunastoprocentowe. Stephen Constantine wspomiał o 13,5 proc. w tej części kraju, czyli poziomie podobnym jak w Polsce… dziś. Mimo to nie brak dramatycznych historii, bo i te 20 proc. to społeczny dramat.

Wielki głód

The Pilgrims Trust szacował, że około połowa członków rodzin bezrobotnych nie była w stanie zapłacić za jedzenie. Zasiłki nie zawsze pomagały, bo po pierwsze trzeba było je mieć, a po drugie starczały np. na to, by dziecko wypiło szklankę mleka raz dziennie. I tyle. Dlatego głód był w wielu miejscach codziennością. Julie Gardiner, autorka wspaniałej monografii „The Thirties”, opisała historię pewnej 37-latki z południowo -wschodniego Londynu. Kobieta nazywała się Annie Weaving i jej mąż nie miał pracy. To oczywiście wtedy nie było niczym wyjątkowym. Wychowywali siedmioro dzieci, w tym dwójkę sześciomiesięcznych bliźniaków. Musieli je oraz siebie utrzy-

507-MAKIETA 2 26-49.indd 29

mać za 48 szylingów zasiłku. „(Weaving – tb) robiła to sama, obchodząc się bez jedzenia” – pisała Gardiner. Aż jednego dnia w 1933 r., podczas kąpania maluchów, Annie Weaving zemdlała i zmarła. Bezpośrednim powodem śmierci było zapalenie płuc, ale – znów oddajmy głos autorce „The Thirties” – „koroner stwierdził, że gdyby nie wygłodzenie, choroba nie zabiłaby kobiety”. Był to przypadek skrajny, ale wcale nie nietypowy, a historie o głodzie i niedojadaniu można mnożyć i wszystkie są do siebie podobne. – Po opłaceniu czynszu, rat, światła, węgla i gazu zostawały 2 funty i 11 szylingów (przeliczając wartością siły nabywczej, dziś byłoby to niewiele ponad 100 funtów), żeby utrzymać dom, ubrać dwoje dorosłych, jednego nastolatka i troje dzieci i zapewnić inne niezbędne rzeczy dla ośmiu osób – wspominał 47-letni malarz pokojowy, który na zasiłek nie mógł liczyć, bo zarabiał wystarcząjąco dużo, by odpowiednie służby uznały, że jego rodzina nie jest w potrzebie. Mówiąc krótko: miał za dużo, żeby umrzeć, ale za mało, żeby żyć. Brzmi znajomo, prawda? Ten sam mężczyzna opisywał: „Podstawowy artykuł w naszej diecie to chleb. W następnej kolejności jest margaryna i moje doświadczenie jest takie, że dzieci wolą ją od smalcu”. »

Około połowa członków rodzin bezrobotnych nie była w stanie zapłacić za jedzenie.

03/12/2013 15:24:43


030

TEMAT NUMERU HISTORIA

Kontrolowano dochody i urzędnicy zjawiali się np. co tydzień, dopytując o to, ile zarobili ojcowie. Gdy za dużo – odbierano lub zmniejszano zasiłek ich synom oraz córkom. PRACA I „STAŻE” Malarz pokojowy miał jednak trochę szczęścia. Miał pracę i to taką, w której płacili ponadprzeciętnie dobrze, bo zarabiał ponad 4 funty, czyli przeliczając na dzisiejszą wartość pieniędzy – jakieś 200 funtów tygodniowo. Wielu takiego szczęścia nie miało, bo o pracę było trudno, a w wielu zawodach nie było jej w ogóle. W najgorszej sytuacji byli ludzie po pięćdziesiątce i młodzież zaraz po szkole. Choć ta druga mogła liczyć chociaż na 507-MAKIETA 2 26-49.indd 30

dwa lub trzy lata zatrudnienia za grosze albo… staże. Mogła liczyć, ponieważ było wówczas tak, że szkołę kończyło się, mając lat 14. A do ukończenia 18. roku życia pracodawca nie musiał za takiego człowieka odprowadzać składek na ubezpieczenie społeczne. Gdy tylko zaczynał go kosztować więcej, natychmiast tracił pracę. (Na marginesie: zupełnie jak w Polsce wczoraj i dziś robi się ze studentami, których można zastąpić kolejnymi studentami zatrudnianymi na umowę zlecenie).

A i staże zwykle udawało się dostać tylko po znajomości. „Mój ojczym znał majstra, dlatego dostałem pracę” – opisywał Charles Graham z South Shields i opowiadał, jak było na budowie: „Wielu uczniów było wykorzystywanych jako tania siła robocza. Zatudniano ich jako »stażystów« i wszystko, co robili, to było jeżdżenie z taczkami i podawanie cegieł. A kiedy budynek kończono, zwalniano ich. Zanim jeszcze nauczyli się czegokolwiek, co mogliby wykorzystać”. Podobnie było też w innych zawodach, w których nauczyciele nie chcieli wychować sobie konkurencji. Nie uczyli więc nikogo.

PIES W WANNIE

Szczęśliwi mogli być ci, którzy mieli pracę. Ale w miarę zadowoleni – bo mniej głodni – mogli być i ci, którym udało się dostać zasiłek. Pomagano bowiem dość wybiórczo. Kryzysowy budżet domykał się z trudem i wciąż pokutowało przekonanie, że metodą na gospodarcze załamanie są oszczędności, które jednak tylko 03/12/2013 15:24:44


031 pogłębiały zapaść, bo jak bardzo ludzie by się nie starali, żeby „wziąć się w garść”, to i tak niewiele mogli zrobić. Nie mogli, bo pracy nie było, a klienci nie mieli pieniędzy. (To także skądś znamy). Stosowano wiele ograniczeń i na przykład jeżeli ktoś pracował na część etatu, to po utracie pracy nie mógł liczyć na pomoc. Nie mógł na nią liczyć także, jeżeli w rodzinie ktokolwiek miał dochód. To, czy ma ochotę się nim dzielić i łożyć na utrzymanie rodziców i sióstr lub braci, nie miało już żadnego znaczenia. By to kontrolować, stosowano tzw. Means Test i zatrudniono tysiące urzędników. Rzecz polegała na tym, że wyznaczone osoby śledziły bezrobotnych i ich rodziny („Były to na ogół bardzo aroganckie typy” – da się dość często przeczytać we wspomnieniach z tego okresu). Kontrolowano dochody tych, którzy je mieli, i urzędnicy zjawiali się np. co tydzień w działach kadr, dopytując o to, ile zarobili ojcowie bezrobotnych dzieci. Gdy za dużo – odbierano lub zmniejszano zasiłek ich synom oraz córkom. Nachodzili ich także w domu, sprawdzając, czy nie mieszka z nimi ktoś, kto ma jakieś pieniądze. Zaglądali przez okna i dziurki od kluczy. Wchodzili bez pukania. Szukali zapasów jedzenia. Sytuacje bywały zabawne. Albo raczej

byłyby zabawne, gdyby nie były osobistą tragedią tych ludzi. Popularnym sposobem obchodzenia prawa były fikcyjne wyprowadzki połączone ze zrywaniem rodzinnych więzów. Tak zrobiono na przykład w domu Beatrice Wood z południowej Walii. Oficjalnie jedyny mający pracę brat wyniósł się od rodziny. W rzeczywistości jednak nadal żył tam, gdzie wcześniej, i trzeba było go ukrywać, co nie było proste. „The Means Test man przychodził, gdy najmniej się go spodziewałeś – wspominała Wood. – Jednego dnia zjawił się, kiedy mój brat kąpał się w wannie ustawionej przed kominkiem. Brat wyskoczył z niej mokry i goły i schował się w spiżarni. Nie mieliśmy czasu ukryć wanny, więc matka, spokojna jak nigdy, złapała psa i wrzuciła go do wanny, udając, że to jego kąpaliśmy. Kiedy otworzyliśmy drzwi, pies wyskoczył i otrzepał się na kontrolera. Było jak w komedii”. Mimo tych obostrzeń ludzie sobie radzili. W czasie Wielkiego Kryzysu z opieki społecznej w różnej formie skorzystało około 13 mln osób. Mimo wszystko Wyspy miały sporo szczęścia, bo kryzys nie był aż tak wielki jak w USA i Niemczech (co niektórzy tłumaczą tym, że zaczął się zaraz po I wojnie światowej i tylko pogłębił zapaść, a ludzie mieli czas się do takiego życia przyzwyczaić). Znaczenie miało i to, że gdy się zaczynał, rządzili laburzyści, którzy wciąż jeszcze wierzyli w zasady demokratycznego socjalizmu i próbowali złagodzić jego skutki dla robotników, a nie tylko dla najbogatszych. Dość szybko uznanie zaczęły też zdobywać idee, które gdzie indziej uznawano za wywrotowe.

RACJONALIZACJA KONTRA POPYT

Politycy chcieli problemowi zaradzić, ale jak to politycy – nie wiedzieli jak. Podstawowy spór o to, co robić, do złudzenia przypominał to, co mówi się dziś. Z jednej strony znajdowali się obrońcy „racjonalizacji”, którzy mówili, że metodą na kryzys jest cięcie kosztów pracy, czyli wynagrodzeń, i zamykanie nierentownych zakładów, by „rynek” mógł stworzyć nowe. Mówili też, że roboty publiczne „rozdystrybuują” bezrobocie, a nie zmniejszą je. To oni długo mieli przewagę, ale ich metody były nieskuteczne.

507-MAKIETA 2 26-49.indd 31

Dlatego coraz bardziej słuchano drugiej strony, która mówiła, że im bardziej się oszczędza i tnie, tym ludzie mają mniej pieniędzy i mniej kupują. Byli tu także liberałowie i bankierzy, którzy rozumieli, że jak jest biednie, to wszystkim trudniej

Jeżeli ktoś pracował na część etatu, to po utracie pracy nie mógł liczyć na pomoc. jest zarabiać. Taki np. Reginald McKenna, poważany finansista i polityk, tłumaczył: „Gdy w obiegu jest więcej pieniędzy, to ludzie kupią więcej butów, wtedy więcej osób zostanie zatrudnionych przy produkcji butów, a ich pieniądze zostaną wydane na ubrania, co wykreuje zatrudnienie w przemyśle włókienniczym, i tak to się będzie działo”. I działo się, bo kiedy keynesowskie metody zastosowano w USA, świat zaczął wychodzić z kryzysu. Nie inaczej było zresztą w Wielkiej Brytanii, gdzie roboty publiczne pozwoliły podnieść się zawsze biedniejszej północy, a odejście od standardu złota i obniżenie stóp procentowych z sześciu do dwóch procent dało impuls do mieszkaniowego boomu na bogatszym południu. Ponieważ do domów trzeba kupować różne rzeczy, w miejsce przemysłu, który upadł, szybko zaczęły powstawać nowe fabryki. «

03/12/2013 16:44:16


032

FELIETONY Naszym zdaniem

Bałkany u bram Andrzej Świdlicki

»

Premier David Cameron zapowiedział, że ograniczy dostęp imigrantów do benefitów, twierdząc, że domniemana łatwość uzyskania zasiłków przyciąga uciemiężone masy z nowych krajów akcesyjnych do Wielkiej Brytanii. Zmiany mają odstraszyć potencjalnych zasiłkowiczów, głównie z Rumunii i Bułgarii, którzy od 1 stycznia będą mieli bezwarunkowy dostęp do brytyjskiego rynku pracy. Premier chce także ograniczyć swobodę przepływu siły roboczej w ramach UE. Z badań University College wynika, że imigranci z Europy środkowowschodniej są dużo mniejszym obciążeniem dla systemu świadczeń socjalnych niż rodowici wyspiarze. Z kolei analizy Centre for Population Change obalają mit rzekomej szczodrości brytyjskiego systemu świadczeń socjalnych. Brytyjskie rządowe wydatki na niego są

poniżej średniej dla państw gospodarczo rozwiniętych. Za selektywne stosowanie unijnego prawa brytyjskiego premiera skrytykowały cztery rządy Europy centralnej, wskazując na korzyści dla brytyjskiej gospodarki z napływu młodych i wykształconych imigrantów. Oświadczenie rządów polskiego, czeskiego, węgierskiego i słowackiego przemilcza zarazem kwestię tego, skąd bierze się migracja setek tysięcy ich obywateli do krajów starej Piętnastki. Tej powściągliwości trudno się dziwić. Czy można np. od Donalda Tuska oczekiwać stwierdzenia, iż u jej podłoża tkwią błędy ustrojowej transformacji (nomenklaturowa prywatyzacja, uprzywilejowanie zagranicznych inwestorów i marginalizacja rodzimego kapitału), skoro takiej transformacji zawdzięcza to, że jest u władzy? Cameron nie przyzna, że na benefitach położył krzyżyk i domniemanym

nadużywaniem ich przez imigrantów uzasadnia cięcia dla rodzimych zasiłkowiczów. Nie powie, że to nie imigranci są problemem, ale normy UE, które ich chronią przed nędzą i wyzyskiem. Pozostaje mu groźne kiwanie palcem w bucie w stronę Brukseli i straszenie wyborców bałkańskim ludem, by garnęli się do niego, szukając ochrony. Londyn oraz rządy Europy centralnej pomijają milczeniem to, że niewiele mają do zaoferowania młodzieży. Ta z nowych krajów UE głosuje nogami, a ta z Wysp nie godzi się z tym, że miejsce urodzenia nie daje jej lepszego startu niż ten, który mają imigranci. Dzięki masowej migracji nowe kraje UE pozbyły się ludzi mogących wywołać ferment, a stare widzą w niej okazję, by odejść od nieprzystających do globalizacji haseł społecznej równości. Wolny handel i tania siła robocza idą ręka w rękę, a siła robocza w odróżnieniu od kosztów życia tanieje coraz bardziej. «

Wehikuł czasu agnieszka bielamowicz

»

Premier znów zaskakuje. Nie chodzi przy tym o tego polskiego, którego wizerunek próbuje ocieplić żona, opowiadając, jak to mąż płacze przy oglądaniu „Króla Lwa”. Idzie o Camerona, a ten znowu podejmuje temat imigracji i zaostrzenia przepisów polityki imigracyjnej w przypadku przybywających do UK nowych imigrantów. Ma im być między innymi trudniej o zasiłki, a ci bez pracy i dachu nad głową mają być szybciej deportowani i dostać zakaz ponownego wjazdu na Wyspy przez rok. Premier próbuje najwyraźniej zaprowadzić w Unii – tym tworze otwartych granic i rynków pracy – prawa, które śniły się kiedyś Orwellowi, kiedy pisał, że „wszystkie zwierzęta są sobie równe, ale niektóre są równiejsze od innych”. Co więcej, Cameron przekonuje także, że rynki pracy powinny być bezwarun507-MAKIETA 2 26-49.indd 32

kowo otwarte tylko pomiędzy tymi krajami, w których średni przychód na mieszkańca jest bliski średniej unijnej. „Nadszedł czas, by przyjąć nowe zasady oparte na założeniu, że swobodne przemieszczanie się siły roboczej, będące jedną z głównych zasad UE, nie może być bezwarunkowe” – mówi. Choć z ekonomicznego punktu widzenia ma to sens, brytyjski premier wygląda w tej roli jak tonący, co chwyta się brzytwy. Jak ten, który w szalonym planie ratowania brytyjskiej gospodarki zrobi wszystko, by utrzymać siebie i swoją partię na powierzchni. Jest tylko jeden szkopuł: to, co proponuje, jest najzwyczajniej niezgodne z normami UE. Więcej – wszystko było do przewidzenia, a najlepszą lekcją byli przyjeżdżający na Wyspy po rozszerzeniu Unii Polacy. Wszak w szacowaniu liczby imigrantów znad Wisły brytyjskie służby pomyliły się o kilka zer. Teraz wydaje

się, że Wyspy panicznie boją się kolejnego „najazdu”. Komisarz Unii do spraw zatrudnienia Laszlo Andor otwarcie tymczasem apeluje, by brytyjski rząd „nie podsycał histerii”. Co więcej, wszystkie plusy imigracji – jak choćby wpływające do budżetu podatki i napędzana gospodarka – okryto w debacie o imigrantach zasłoną milczenia. Cameron marzy pewnie o wehikule czasu. Przenieść kraj dekadę albo i dalej wstecz i powiedzieć „nie” polskiej akcesji. Kilku innym krajom też. Cóż, trzeba było pomyśleć o tym, zanim wpuściło się do Unii rumuńskie wioski, z których wyjazd do pracy w UK czy któregokolwiek z krajów Zachodu to – po przeliczeniu na bałkańskie pieniądze – wstęp niczym do finansowego Eldorado. Tego samego, które, tak wiele zarzucając imigrantom, tak wiele od nich otrzymuje. Strach się bać, myśląc, czym Wyspy byłyby bez nich. « 03/12/2013 15:24:46


507-MAKIETA 2 26-49.indd 33

03/12/2013 15:24:48


034

KOMENTARZ TYGODNIA SPOŁECZEŃSTWO

Nasze oburzenie, nasza mitologia Histeryczna reakcja na niemiecki serial „Nasze matki, nasi ojcowie” świadczy o tym, że mity kreowane przez natrętną politykę historyczną zakorzeniły się na dobre w umysłach Polaków. Również na emigracji.

507-MAKIETA 2 26-49.indd 34

RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

»

Trzy tygodnie temu młodzi narodowcy ze Stowarzyszenia Patriae Fidelis i grupa Polish Media Issues zorganizowały demonstrację przed siedzibą BBC w Londynie. Kilkudziesięciu Polaków protestowało przeciwko planowanej przez brytyjskiego nadawcę publicznego emisji serialu „Unsere Mütter, Unsere Väter”. Niewielkie wydarzenie wygenerowało zatrzęsienie newsów. Wszystkie polskie oraz polonijne portale, gazety, radia i telewizje powieliły zarzuty polskich narodowców o tym, że serial „pokazuje partyzantów z Armii Krajowej jako antysemitów”, „fałszuje historię”, a „Polacy przedstawiani są w nim jako mordercy i złoczyńcy”. Kameralna demon03/12/2013 15:24:50


035 z zaproszonych do studia dyskutantów nie był krytykiem filmowym ani filmoznawcą. A kiedy o popkulturze wypowiadają się osoby nie za bardzo rozumiejące rządzące nią schematy, kanony i narracje, efekt jest groteskowy. Teraz za sprawą BBC, która zakupiła prawa do serialu, ta zabarwiona mitologicznym sosem nowomowa przenosi się również do Wielkiej Brytanii. Zarzuty, które pojawiały się w Polsce, są bezmyślnie kopiowane na polonijny rynek. Krytyczne myślenie zostało wyłączone i zastąpione banalną patriotyczną pigułką słusznego oburzenia. Można nawet zaryzykować tezę, że większość oburzonych tego czteroipółgodzinnego filmu, podzielonego na trzy odcinki – w ogóle nie oglądała. Bo paradoksalnie, chociaż serial – jak niemal wszystkie produkcje telewizyjne – ma sporo uproszczeń, to jednak w wymowie ogólnej jest zdumiewająco i prawdziwie krytyczny wobec niemieckiej historii, zdecydowanie antyhitlerowski, brutalny wobec legendy „dobrego” Wehrmachtu, do niedawna w Niemczech pielęgnowanej. Wczoraj byliśmy bohaterami, dziś już tylko łajdakami – tak podsumowuje swe doświadczenie pod koniec wojny dzielny skądinąd żołnierz. Serial jest o Niemczech i Niemcach – w tej relacji należałoby go oceniać. I docenić jego samokrytyczną wymowę.

Relatywizm historyczny!

stracja, kompletnie zignorowana przez brytyjskie media, nie byłaby warta wzmianki, gdyby nie fakt, że w polskiej społeczności na Wyspach zyskała powszechną aprobatę. I to pomimo że Stowarzyszenie Partiae Fidelis to organizacja skrajnie prawicowa, powstała jako odprysk po Marszu Niepodległości w Warszawie, zorganizowanym w 2011 r. Co jednak symptomatyczne, krytyka niemieckiego serialu przebiega ponad wszelkimi podziałami politycznymi i ideologicznymi. I to zarówno w Polsce, jak i wśród Polonii. Patriotyczna poprawność napędzana latami bogoojczyźnianej propagandy ze szkoły historycznej spowodowała w naszych głowach prawdziwe intelektualne spustoszenie. 507-MAKIETA 2 26-49.indd 35

Wojna z popkulturą Medialną histerię w sprawie serialu wyprodukowanego przez niemiecką ZDF rozpętała uważana w Polsce za centrum liberalizmu „Gazeta Wyborcza”. A dokładniej jej niemiecki korespondent, który w emocjonalnych quasi-recenzjach nadał ton ogólnopolskiemu oburzeniu. Do chóru dołączyli się później wszyscy pozostali, czego kulminacją była pogadanka w studiu Telewizji Polskiej, zorganizowana po emisji serialu, którą poprowadził Piotr Kraśko. Prezenter powtarzał od dawna pojawiające się w debacie o relacjach polsko-niemieckich komunały i banały oraz afektował się własnym oburzeniem z powodu obrazu polskiego antysemityzmu w serialu. Co znamienne, nikt

Największa niemiecka produkcja telewizyjna ostatnich lat nie znajdzie się na tej samej serialowej półce co powstające od dekady wybitne serie, takie jak „The Wire”, „Breaking Bad”, „Deadwood” czy „Mad Men”. Estetyczny konserwatyzm, kiczowata muzyka, papierowe postacie, schematyczne dialogi – wszystko jakby wyjęte z podręczników do pisania scenariuszy, wydanych w latach 90. Ale z drugiej strony nie jest to też telewizyjny kicz i patriotyczna pornografia w stylu naszego „Czasu honoru”, serialu, który w rojeniach niektórych publicystów powinien zostać zakupiony przez niemiecką telewizję w ramach dziwacznej moralnej rekompensaty. W „Naszych matkach…” producenci i scenarzyści zdecydowali się na pokazanie wycinka historii z czasów II wojny światowej z punktu widzenia pięciu młodych ludzi, przyjaciół, o różnym statusie społecznym, materialnym, ale też o indywidualnym stosunku do III Rzeszy i jej ideologii. Mamy tu dwóch braci służących w Wehrmachcie, z których jeden jest bohaterem, drugi pacyfistą, którzy wraz z rozwojem akcji » 03/12/2013 15:24:51


036

KOMENTARZ TYGODNIA SPOŁECZEŃSTWO

N S nie znaczy to, że „Nasze matki…” relatywizują historię i zrzucają odpowiedzialność za bestialstwo nazizmu na innych.

AKNTYSEMICI

Polska przed, w trakcie i po wojnie była antysemickim krajem i te nastroje przenosiły się również do partyzantki.

zamieniają się rolami. Sanitariuszkę – entuzjastkę reżimu, która podczas służby na froncie donosi na ukrywającą się w szpitalu pod przebraniem pielęgniarki Żydówkę. Artystkę czerpiącą materialne i klasowe korzyści z romansu z oficerem SS i wreszcie syna żydowskiego krawca. Kiedy ich losy się rozchodzą, serial rozbija się na pięć różnych wątków, a każdy z nich przefiltrowany jest przez odpowiednią postać. Pozwoliło to twórcom uniknąć epickiej, a więc drogiej narracji, która pokazałaby cały przekrój społeczeństwa. Nie ma w związku z tym tego, czego chcieliby polscy krytycy – socjologicznej, psychologicznej, politycznej i dogłębnej odpowiedzi na pytanie: „Na ile nazizm był zaprzeczeniem niemieckiej kultury, a na ile wyrastał z pewnych niemieckich tradycji?”. To nie jest także ostre rozliczenie z przeszłością, czego domagało się zbuntowane niemieckie pokolenie ‘68 roku, retorycznie pytające: „Gdzie byli nasi ojcowie w III Rzeszy?”, ani próba zrozumienia powszechnego antysemityzmu i masowej zagłady Żydów. Ale czy można jeszcze coś w tej kwestii dodać oprócz tego, co w książce „Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła” wyjaśniła raz na zawsze Hannah Arendt: że Holocaust był dziełem normalnych ludzi, o cechach zróżnicowanych jak w każdej innej zbiorowości? Twórcy serialu nie mieli widocznie takich ambicji. Woleli skupić się na dramatach jednostek wrzuconych w wir wojennego, antysemickiego szaleństwa, z którego każdy wyszedł emocjonalnie zdruzgotany. Odpolitycznienie pytań o przeszłość jest w tym serialu faktem, ale

W niemieckim serialu w złym świetle przedstawieni są niemal wszyscy. Najbardziej sami Niemcy, potem zdziczali, gwałcący co popadnie Rosjanie, barbarzyńscy Ukraińcy, a także wyrachowani, praktyczni Amerykanie, którzy dopuszczają nazistów do pracy w kształtowaniu powojennego ładu ze względu na ich doświadczenie w administracji. Na tym tle Polacy wypadają niezwykle korzystnie. Największy krzyk patriotów w Polsce i na emigracji wywołał epizod filmu: jeden z bohaterów ucieka z transportu Żydów do obozu zagłady. Trafia do leśnego oddziału Armii Krajowej. Ten zdobywa pociąg wiozący kolejny ładunek na śmierć. Dowódca oddziału nie uwalnia Żydów zamkniętych w wagonach. Czyni to żydowski AK-owiec. Dowódca odkrywa tym sposobem, że jego żołnierz jest nie tylko Niemcem, ale i Żydem, a tego już za wiele, wygania go więc z oddziału. Czy ukazanie partyzantów z AK jako antysemitów faktycznie jest przekłamaniem historycznym? To prawda, że Armia Krajowa nie była jawnie antysemicka, jak chociażby Narodowe Siły Zbrojne, ale Polska przed, w trakcie i po wojnie była antysemickim krajem i te nastroje przenosiły się również do partyzantki. W „Naszych matkach…” ten antysemityzm i tak jest stosunkowo łagodny. Ogranicza się głównie do mówienia, obraźliwych słów i lekceważenia. Rzeczywistość była bardziej brutalna. W książce Stefana Zgliczyńskiego „Jak Polacy Niemcom Żydów mordować pomagali” autor związany z polską edycją „Le Monde Diplomatique” przedstawia liczby, z których wynika, że podczas II wojny światowej Polacy zabili więcej Żydów niż Niemców. Książka Zgliczyńskiego zbiera liczne, udokumentowane przykłady, że Polacy zabijali Żydów z sadystycznym zadowoleniem, poczuciem „patriotycznego” obowiązku lub z zupełną obojętnością. Wystarczyło tylko, że naziści dali przyzwolenie. Książka ta jednak została przemilczana, gdyż polskie podejście do historii od lat charakteryzuje mitologizacja. Rządzi nami wola niewiedzy i pudrowanie wstydliwej, niepasującej do patriotycznej poprawności przeszłości. Histeryczna reakcja na niemiecki serial jest tego najlepszym dowodem. «

T

perfect crys 507-MAKIETA 2 26-49.indd 36

03/12/2013 16:45:26


NAJWIĘKSZY W LONDYNIE PRODUCENT I INSTALATOR SZKĹ A, OKIEN I DRZWI Z UPVC, ALUMINIUM ORAZ DREWNA 0EXJFEĆ­ /BT[F OPXF CJVSP TIPXSPPN PSB[ GBCSZLĹ˝

1 Cumberland Avenue , Park Royal, London NW10 7RX lub zadzwoń 0208 963 9701

Z okna typu casement, sash, Z ES[XJ GSPOUPXF QS[FTVXOF PSB[ CJGPMEJOH Z QS[FT[LMFOJB EBDIPXF PSB[ ƙXJFUMJLJ Z LPOTFSXBUPSZ Z T[L’P CVEPXMBOF PSB[ szkło zespolone i lustra Z XBML PO HMBTT J T[LMBOF CBMVTUSBEZ

t 13RlYa NKU NA

W UK

0GFSVKFNZ EBSNPXF XZDFOZ profesjonalny montaĹź, 10 lat HXBSBODKJ J DFSUZmLBU '&/4"

Polub nas oraz udostępnij na Facebook’u

by wziąć udział w losowaniu świątecznej nagrody

9#09 0/&

Losowanie odbędzie sie 23 grudnia

Perfect Crystal Windows Ĺźyczy Wszystkiego Najlepszego z okazji ĹšwiÄ…t BoĹźego Narodzenia

Tel. 0208 963 9701 perfect crystal windows a4 christmas 2.indd 1 507-MAKIETA 2 26-49.indd 37

JOGP!QFSGFDUDSZTUBM DP VL t XXX QFSGFDUDSZTUBM DP VL 02/12/2013 15:27:34 03/12/2013 15:27:02


www.stolarnia.co.uk

038

STOLARNIA MEBLE NA WYMIAR ZABUDOWY WNĘTRZ

W ostatnich dniach zginęło w Londynie ORGINALNE KONSTRUKCJE aż sześciu rowerzystów. Brytyjska stolica I WZORY. chciała być drugą Kopenhagą, ale na encyjne EFEKTOWNE POŁĄCZENIA. ferrazie e r P nic z tego. Czy miliard funtów na rowerową NIEKONWENCJONALNE y dla n e c infrastrukturę ROZWIĄZANIA – pomoże? FÑZ NOWOCZESNE I KLASYCZNE.

EXGRZOD la Prowizje dZ SRĈUHGQLNÑ

O

D

W SK

SZAFY ZABUDOWY WNĘTRZ MEBLE NA WYMIAR KUCHNIE

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t

Boris Johnson w 2010 r. otwiera pierwszą miejską wypożyczalnię Barclays Cycle Hire office@greenmarkjoinery.co.uk przy Belvedere Road w Londynie.

507-MAKIETA 2 26-49.indd 38

Sprawdź nasze ceny! Wycena za darmo!

Gr

0

offi

05/12/2013 08:56:07


OKNA TYPU SASH TYPU CASEMENT DRZWI FRONTOWE SKŁADANE PRZESUWNE OGRODOWE WITRYNY SKLEPOWE

OKNA Energooszczędne okna i drzwi drewniane na wymiar

DRZWI

www.stolarnia.co.uk

www.stolarnia.co.uk

039

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t

Registered Company

office@greenmarkjoinery.co.uk

507-MAKIETA 2 26-49.indd 39

05/12/2013 08:56:08


040

PODRÓŻE FRANCJA

Lille – miasto, w którym chce się mieszkać

»

Dotarcie do Lille z Londynu i okolic zajmuje zaledwie trzy godziny. Do wyboru mamy promy oraz tunel pod Kanałem Angielskim (promy My Ferry Link pływają w ciągu dnia praktycznie co godzinę). Po drodze jest jeszcze Calais, które zbyt często traktowane jest jako port tranzytowy, a tak naprawdę jest to urokliwe miasteczko z jedną z najlepszych restauracji we Francji. W Lille co roku w listopadzie i grudniu odbywa się jarmark świąteczny – Christmas Market. Oprócz zabawy, jaka nas czeka na karuzelach czy diabelskim młynie, na jarmarku można nabyć regionalne produkty, napić się grzanego wina, a nawet spotkać bursztyny z Polski. Lille jest przepięknym i urokliwym miasteczkiem z duszą. Liczne brukowane uliczki, historyczne budowle oraz mnóstwo restauracyjek tworzą klimat, który zapada w pamięć na długo. Lille oprócz historycznej części miasta to także nowoczesne centrum ze swoim małym, szklanym city. To miasto „za miedzą”, które warto odwiedzić nawet w podróży na trasie Polska – UK, a kto wie – może warto w nim też zamieszkać? « (DoP)

507-MAKIETA 2 26-49.indd 40

03/12/2013 15:24:56


Foto: Krzysztof Gondek

041

507-MAKIETA 2 26-49.indd 41

03/12/2013 15:25:00


Żródło: facebook.com

042

LISTY DO REDAKCJI DZIEJE SIĘ

Napisz do nas

O krok od skandalu

507-MAKIETA 2 26-49.indd 42

DRODZY CZYTELNICY W nawiązaniu do wypowiedzi „Nie rezygnowałem” pana Ottona Z. Hulackiego Dz. Pol. z dnia 22 br., pragnę dodać, że pan Cz. Maryszczak ma trudności z poprawną wymową w języku ojczystym. Kilkakrotnie zagajałem p. Maryszczaka w ambasadzie, ale nie było tematu w języku polskim. To moje pytanie jest następujące: czyje, cytuje „poprzednie listy połączył w jedną całość”? Z dnia 8 listopada 2013 w „Dzienniku Polskim” w piątek. – Dlaczego pan. Cz. Maryszczak pozwala sobą manipulować? – Dlaczego w roku 2011 rozmawiając z Nim w ambasadzie 8 listopada, nawet nie myślał o zamykaniu SPK, aż tu nagle 31.3.2012 zaczął opowiadać, że zamyka najstarszą organizację żołnierską? – Czy pan Maryszczak był żołnierzem? – Dlaczego p. Maryszczak nie przeczyta w końcu dokładnie inwokacji SPK? – Dlaczego w SPK rządzi p. B. Orłowska, kótra nie była już od trzech lat członkinią?

– Dlaczego p. Cz. Maryszczak i p. B. Orłowska sprzedają Domy Kombatanta po bardzo zaniżonych cenach, ażeby jak najszybciej je sprzedać? – Czy społeczeństwo polskie w W. Brytanii ma wierzyć, że deeds D. Komb. zarejestrowane podczas zakupu były na p. B. Orłowską, która teraz sprzedaje je z wielką satysfakcją? – Dlaczego organizacyjnie czy grzecznościowo p. Cz. Maryszczak ani jednego zdania nie napisał o swoim nauczycielu śp. M. Jarkowskim, honorowym prezesie SPK? – Dlaczego p. Cz. Maryszczak i jego zarząd nie wyraził ubolewania po stracie dyrektora śp. Z. Kędzierskiego? – Dlaczego p. cz. Maryszczak nie stanie na wysokości dawniej sprawowanej pozycji prezesa i napsze coś tak po ludzku i kulturalnie, sprawiedliwie i ciepło? Czekamy z utęsknieniem. Szanowny Panie Hulacki, pan jest gość na miejscu. Dziękuję za pańskie wypowiedzi, które zmotywowały mnie do zadania tych kilku pytań. Pan najlepiej zna postawę, jaką mieli przedstawiciele władz SPK, którzy zamknęli nieprzemyślanie i nieprawidłowo, a więc byli niekompetentnym zarzą-

03/12/2013 15:52:13


043 ĶYKâVGE\P[ $QPWU* Twój

dem, wybierając samych siebie przez Komisję Matkę, której przewodniczącą zawsze była p. B. Orłowska. Czytałem wszystkie sprawozdania Walnych Zjazdów w „Dzienniku Polskim”.

Pozyczki od £200 do £600

ADAM JAGIEŁŁO Brendford

PS Czy po rozwiązaniu organizacji Stowarzyszenia Polskich Kombatantów według p. B. Orłowskiej i p. Cz. Maryszczaka weteran przestaje być kombatantem? Tekst zaczynamy listem pana Adama Jagiełły. Jest to jeden z wielu listów, które napłynęły do naszej redakcji. Niestety, do tej pory nie dostaliśmy odpowiedzi od pana Czesława Maryszczaka na pytania zadane w poprzednich numerach „Cooltury”. Czas nie pozwala panu Maryszczakowi odpowiedzieć na ważne społecznie pytania, jednak nie przeszkadza mu, żeby występować w imieniu kombatantów i weteranów. W środę, 27 listopada, w polskiej ambasadzie odbyła się pewna uroczystość. „Ambasador Witold Sobków był gospodarzem wieczoru organizowanego w celu upamiętnienia i zyskania poparcia dla Wojtek Memorial Trust. Ta organizacja charytatywna ma na celu zbudowanie pomnika Niedźwiadka Wojtka i Żołnierza Polskiego przy Princes Street Gardens w Edynburgu. Po uzyskaniu oficjalnego pozwolenia od rady miasta Wojtek Memorial Trust rozpoczął kampanię zbierania funduszy” – czytamy (w wolnym tłumaczeniu) na profilu facebookowym polskiej ambasady. W pierwszym rzędzie siedzieli odwołani przez Walne Zgromadzenie byli członkowie zarządu SPK: Czesław Maryszczak i Barbara Orłowska. Niestety, ktoś nie wykazał się odrobiną wyczucia i nie zaprosił na uroczystość polskich kombatantów i weteranów. Nie zastosowano nawet dyplomatycznego rozwiązania, próbując zaprosić inne organizacje kombatanckie – SPK Ltd czy ZKR. Zapytaliśmy, czy wspomniane organizacje były zaproszone na uroczystość. Ambasada, w osobie rzecznika Roberta Szaniawskiego, odpowiedziała: „(…) gości zapraszał Wojtek Memorial Trust. Ta organizacja współorganizowała wydarzenie, Ambasada udostępniała sale”. SPK Ltd, w osobie Wiktora Moszczyńskiego: „Niestety nie. Cieszę się z tej inicjatywy, bo pomoże spopularyzować wizerunek wojska polskiego w Wielkiej Brytanii dla dzieci brytyjskich”. ZKR nie przysłało odpowiedzi przed zamknięciem niniejszego wydania. Inną sprawą jest to, że ci, którzy dążyli do zamknięcia SPK, teraz wypinają pierś w pierwszym rzędzie, „jadąc na fejmie” (korzystając ze sławy – przyp. red.) polskich kombatantów. Czy tylko o to chodziło?

Piotr Dobroniak

507-MAKIETA 2 26-49.indd 43

Sprawimy, że te święta będą jeszcze bardziej wyjątkowe! Skontaktuj się z naszą przyjazną obsługą, mówiącą w Twoim języku pod numerem

0844 848 5767 lub sprawdź naszą stronę internetową www.oakam.com\pl

Odwiedź jeden z naszych oddziałów

676.%APR representative (variable) *All loans subject to status. Terms and conditions apply. Oakam Ltd. 42 Dingwall Rd, Croydon, CR0 2NE. www.oakam.com Registered in England and Wales No. 5878249

03/12/2013 15:52:37


044 Witajcie ponownie w magicznym świecie Pottera CAFÉ COOLTURA wielka brytania

Fot. PAP/EPA/Jonathan Brady

Wytwórnia Warner Bros. Entertainment rozszerza współpracę twórczą ze znaną na całym świecie autorką bestsellerowej serii o Harrym Potterze, J.K. Rowling. Współpraca skupia się na nowej serii filmów ponownie przenoszących nas do stworzonego przez Rowling świata czarownic i czarodziejów.

J.K. Rowling

»

Inspirowana jest ona hogwardzkim podręcznikiem z książek o Harrym Potterze pt. „Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć” i przygodami fikcyjnego autora książki, Newta Skamandera. Wiadomość została ogłoszona przez Kevina Tsujiharę, dyrek507-MAKIETA 2 26-49.indd 44

tora generalnego Warner Bros. Entertainment. „Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć” to niezwykła historia stanowiąca jednocześnie debiut Rowling jako scenarzysty. Adaptacja stanowić będzie pierwszy z nowej serii filmów. Akcja

powieści rozgrywa się w czarodziejskim świecie i obfituje w magiczne stworzenia i postaci, które wierni fani Harry’ego Pottera z pewnością częściowo już znają. – Mimo że historia osadzona została wśród ogólnoświatowej społeczności czarownic i czarodziejów, gdzie z przyjemnością spędziłam ostatnie siedemnaście lat, „Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć” nie jest ani prequelem, ani sequelem serii o Harrym Potterze, a jedynie rozszerzeniem świata magii i czarów – stwierdza Rowling. – Prawa i zwyczaje tajemnego, magicznego stowarzyszenia będą dobrze znane tym, którzy czytali książki o Harrym Potterze lub widzieli ich filmowe adaptacje. Historia Newta rozpoczyna się jednak w Nowym Jorku, siedemdziesiąt lat przed pojawieniem się Harry’ego – dodaje pisarka. – To dla nas ogromny zaszczyt, że Jo zdecydowała się na współpracę właśnie z Warner Bros. przy tej nowej, pełnej wrażeń wyprawie w świat magii i czarów, która odniosła olbrzymi sukces na wszystkich polach naszej działalności – oznajmia z kolei Kevin Tsujihara z Warner Bros. – Rowling to niesamowita pisarka, która zapoczątkowała na świecie książkową rewolucję, jaka przekształciła się następnie w fenomen filmowy. Jesteśmy przekonani, że widzowie będą równie podekscytowani jak my, oczekując na to, co jej błyskotliwa i nieograniczona wyobraźnia dla nas wyczaruje. Oprócz serii filmów „Fantastyczne zwierzęta” znajdą się także w ofercie segmentu gier wideo, produktów dla klientów i projektów cyfrowych wytwórni, włączając powiązanie z serwisem Pottermore.com, stanowiącym swoisty kącik online dla czarodziejskiego świata serii „Harry Potter”. 03/12/2013 15:25:03


045 Rozszerzona współpraca wytwórni z autorką obejmuje także dalsze rozwijanie działalności związanej z Harrym Potterem, na którą składają się niezwykłe parki rozrywki Czarodziejskiego Świata Harry’ego Pottera, powstałe we współpracy z Universal Parks and Resorts (obecnie w Orlando na Florydzie, a wkrótce także w Hollywood w Kalifornii oraz w japońskiej Osace), projekty na platformy cyfrowe (w tym serwis Pottermore), gry wideo, produkty dla klientów i atrakcje dla odwiedzających. Warner Bros. będzie także światowym dystrybutorem (z wyłączeniem Wysp Brytyjskich) mającej powstać na zlecenie BBC telewizyjnej adaptacji książki pt. „Trafny wybór”, będącej bestsellerową powieścią autorki przeznaczoną dla dorosłych odbiorców. Produkcja miniserialu rozpocznie się w 2014 roku. Nad współpracą czuwać będzie z Londynu Neil Blair z The Blair Partnership, będącej agencją literacką Rowling, oraz Josh Berger, prezes i dyrektor zarządzający studia Warner Bros. na rynek brytyjski, irlandzki i hiszpański, który będzie pełnił rolę głównego przedstawiciela wytwórni ds. kontaktów biznesowych w zakresie wszystkich przyszłych inicjatyw związanych z J.K. Rowling. «

J.K. Rowling Jest autorką bestsellerowej, 7-tomowej serii książek o Harrym Potterze, wydawanych na przestrzeni lat 1997-2007, które rozeszły się na całym świecie w przeszło 450 mln egzemplarzy, są dostępne w ponad 200 krajach, zostały przetłumaczone na 74 języki i doczekały się ośmiu adaptacji filmowych, z których każda odniosła ogromny sukces. W jej dorobku znalazły się także dwie skromniejsze pozycje, które pojawiają się jako podręczniki szkolne w książkach o przygodach Harry’ego: „Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć” oraz „Quidditch przez wieki” zostały opublikowane staraniem Bloomsbury Children’s Books w marcu 2001 roku. Dochód ze sprzedaży obu książek trafił do fundacji Comic Relief. W grudniu 2008 roku na półki księgarni trafiły „Baśnie Barda Beedle’a”, szybko stając się najszybciej sprzedającą się książką roku. Zyski ze sprzedaży zasiliły fundację Children’s High Level Group (obecnie pod nazwą Lumos). W roku 2012 J.K. Rowling wydała swoją pierwszą książkę dla dorosłych, noszącą tytuł „Trafny wybór”. Do tej pory została ona przetłumaczona na 44 języki. J.K. Rowling jest także autorką powieści pt. „Wołanie kukułki”, wydanej w tym roku pod pseudonimem Robert Galbraith przez Little, Brown. Filmy o Harrym Potterze z wytwórni Warner Bros. przyniosły jak dotąd ze sprzedaży biletów łącznie ponad 7,7 mld dolarów dochodu, czyniąc ekranizację przygód o młodym czarnoksiężniku najbardziej dochodową licencją filmową w historii kina. Została ona także z powodzeniem przeniesiona do sektora telewizyjnego, kina domowego, produktów dla klientów, gier wideo, projektów na platformy cyfrowe oraz atrakcji dla odwiedzających – należących do wytwórni parków rozrywki.

507-MAKIETA 2 26-49.indd 45

03/12/2013 15:25:05


046

WYDARZENIA Kultura

507-MAKIETA 2 26-49.indd 46

03/12/2013 15:25:07


047

507-MAKIETA 2 26-49.indd 47

05/12/2013 08:51:33


048

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

Zawsze szukam swojego osobistego głosu GILAD ATZMON to izraelski multiinstrumentalista, który ze swobodą gra na saksofonie sopranowym, altowym, tenorowym i barytonowym oraz na klarnecie i flecie, a także niebojący się kontrowersji pisarz i filozof.

»

Urodzony w 1963 r. w Tel Avivie, ukończył Akademię Muzyczną Rubina w Jerozolimie i w krótkim czasie stał się znanym muzykiem jazzowym i bluesowym, w 1994 r. osiadł na stałe w Wielkiej Brytanii. Gilad bardzo wcześnie dał się poznać jako niezwykle oryginalny i poszukujący muzyk, sięgający do korzeni muzyki Środkowego Wschodu, Północnej Afryki i Wschodniej Europy. Ten wspaniały muzyk zadziwia od lat publiczność mistrzowskim opanowaniem instrumentu, jak również oryginalnością proponowanych projektów muzycznych bazujących na klasycznym stylu bebop oraz wpływach muzyki wschodniej. Gilad współpracował ze wszystkimi liczącymi się muzykami europejskiego i światowego jazzu, jak również z wielkimi gwiazdami popu i rocka, takimi jak Robbie Williams, Sinead O’Connor czy Paul McCartney. W grudniu Gilad Atzmon 507-MAKIETA 2 26-49.indd 48

wystąpi w Jazz Café POSK w programie amerykańskich standardów „American Songbook”. Z artystą, specjalnie dla „Cooltury”, rozmawia Tomasz Furmanek. Gilad, jak ty sam przedstawiłbyś siebie wszystkim tym, którzy cię jeszcze nie znają? Działasz artystycznie wielopłaszczyznowo – kim, twoim zdaniem, jesteś przede wszystkim? Przede wszystkim jestem muzykiem jazzowym, występuję praktycznie na całym świecie, gram każdego wieczora… ale jestem również pisarzem, powiedziałbym, kontrowersyjnym pisarzem – są ludzie, którym nie podoba się to, o czym piszę… Piszę o Izraelu, o państwie żydowskim i o żydowskich lobby na całym świecie. Chciałbym jednak wspomnieć,

Koncert Gilada Atzmona Artysta wystąpi w Jazz Cafe Posk w sobotę, 14 grudnia, w towarzystwie pianisty Franka Harrisona, basisty Yarona Staviego oraz perkusisty Eddiego Hicksa. Drzwi otwarte: 20.00 Początek koncertu: 21.00 Bilety: £6 przy wejściu lub online na www.wegottickets.com

Zobacz również

www.jazzcafeposk.org, www.gilad.co.uk

03/12/2013 15:45:17


049 że bardzo wierzę w to, że wszystko, co robię, ukształtowane jest przez fakt bycia muzykiem jazzowym, więc również jako pisarz widzę siebie jako artystę jazzowego, gdzie jazz jest nieustającym usiłowaniem odnajdywania i określania siebie na nowo. I to jest również tym, co robię jako pisarz – kontynuuję przełamywanie, dekonstruowanie czy wręcz rozbijanie wielu idei czy poglądów, które wydają się szeroko czy powszechnie akceptowane. Jako zespół uwielbiamy mówić o rzeczach, o których ludzie nie chcą mówić – to jeszcze jeden aspekt jazzu.

Mówiąc więc najprościej i najkrócej – jesteś dość odważny i szczery i nie boisz się wyrażania swoich opinii? Obecnie toczy się wielka debata w kwestii tego, czy jestem odważny, czy głupi – ludzie nie mogą się zdecydować… (śmiech). Zarówno w jazzie, jak i w moim pisarstwie zawsze szukam swojego osobistego głosu, myślę, że w tym mieści się prawdziwe znaczenie sztuki. W przeciwieństwie do polityków my, artyści, możemy pozwolić sobie na szczerość, uczciwość… Przy okazji – taka szczerość ma swoje reperkusje. To, jak widzę czy słyszę różne rzeczy, i fakt, że dzielę się swoimi poglądami ze wszystkimi, powoduje, że niektóre organizacje żydowskie tutaj próbują powstrzymać mnie od grania. Mówią: „Nie, nie chcemy, żeby Gilad Atzmon występował w tym kraju”, ponieważ nie lubią mojej szczerości. Fakt, że ja próbuję być uczciwy, jest wyzwaniem dla tego, czym jest zachodnie społeczeństwo, tak więc niektórzy próbują mnie uciszyć. Tak naprawdę to jestem poszukiwaczem prawdy. Nie twierdzę, że zawsze jestem w stanie „wyprodukować” pełne prawdy stwierdzenie, ale kiedy natykam się na kłamstwa – czuję to i nie podoba mi się to, więc – definitywnie – obnażam w swoim pisarstwie niektóre bezczelne kłamstwa leżące u podłoża naszej społeczności. Wynika to więc z twojej naturalnej potrzeby, z twojego ducha artysty? Kiedyś powiedziałeś, że nie chodzi w tym o politykę, a o etykę...

507-MAKIETA 2 26-49.indd 49

Myślę, że prawdomówność, prawda, stanowi jedną z największych zalet ludzkości. Lubię ten rodzaj poszukiwania prawdy i choć myślę,

śmy naszą współpracę muzyczną jeszcze w Izraelu. Asaf Sirkis, wybitny perkusista o niezwykłej intuicji, zdecydowanie jeden z najlepszych na świecie!

że prawda jako taka nie jest dla nas dostępna, uważam równocześnie, że zdecydowanie jesteśmy w stanie obnażyć liczne warstwy klamstw.

Wspomnę również o Robercie Wyacie, nieprawdopodobnym muzyku o niezwykle czystej duszy… To prawdopodobnie jeden z najgłębszych ludzi, jakich spotkałem w życiu! Ponadto Sarah Gillespie, której albumy wyprodukowałem i którą uważam za jedną z najważniejszych wokalistek/ kompozytorek (singer/songwriters) obecnie.

Współpracował ze wszystkimi liczącymi się muzykami światowego jazzu, jak również z wielkimi gwiazdami popu i rocka, takimi jak Robbie Williams, Sinead O’Connor czy Paul McCartney.

Również w jazzie chodzi o prawdę… …i w pewien sposób – pisałem o tym wcześniej – jazz był również do pewnego stopnia formą rebelii, oporu w stosunku do kultury amerykańskiej w tamtym okresie. Jazz w późnych latach 40. i 50., bebop, postbop – to była rewolucyjna forma sztuki, społecznie zorientowana, nie była motywowana przez chciwość i poszukiwanie dochodu, odwoływała się bardziej do podświadomości niż do sfer racjonalnych. To ciekawe, co się później stało z jazzem – kiedy stał się oficjalną, klasyczną formą muzyki amerykańskiej, stał się przedmiotem akademickim, zaczęto go studiować na uniwersytetach, stał się zbyt intelektualny…

Wspomniałeś, że zdołałeś mieć w swoim otoczeniu i w zespole kilku z najbardziej nieprawdopodobnych muzyków współczesnych. Czy mógłbyś wymienić kilku i powiedzieć o nich parę słów? Tak! Od powstania zespołu Orient House Ensemble gra z nami Frank Harrison, absolutnie nieprawdopodobny muzyk, z bardzo czystym i głębokim kontaktem, ze swobodą wyrażania się. Yaron Stavi – doskonały kontrabasista, gra ze mną od około 20 lat, poznaliśmy się, kiedy miał 16 czy 17 lat! Zaczęli-

Opowiedz nam w paru słowach o ogromnym sukcesie albumu zatytułowanego „Exile”, który nagrałeś ze swoim zespołem Orient House Ensemble – album ten był bardzo dużym wydarzeniem zarówno w Londynie, jak i na międzynarodowej scenie muzycznej… Myślę, że tym, co uczyniło z „Exile” tak duży sukces, było to, że podjęliśmy się stworzenia zespołu, który składał się z trzech byłych Izraelczyków i palestyńskiej wokalistki z bardzo wyjątkowym głosem. Nie śpiewała dużo na tym albumie, ale z ogromnym i znaczącym skutkiem. Myślę, że obraliśmy dość niezwykły kierunek dla tego albumu jazzowego. Nie myślę, że był to najmocniejszy album w całej naszej karierze, ale pomysł był definitywnie świeży i była to udana próba zrozumienia, jak może brzmieć jazz ze Środkowego Wschodu! Zapraszamy więc serdecznie wszystkich zainteresowanych na twój koncert w Jazz Cafe POSK w sobotę, 14 grudnia! «

03/12/2013 15:25:10


050

CAFÉ COOLTURA BAL POLSKI

Pod młotkiem licytatora na 43. Balu Polskim Hugh Edmeades, światowej sławy licytator „par excellence”, chairman najsłynniejszego domu aukcyjnego Christies, ponownie zagości na Balu Polskim, aby przeprowadzić aukcję na cele dobroczynne Balu. Marcin Rogal pośród prac Ewa Butryn

»

W roku 2014 z hojności Gości Balu skorzystają Fundacja Anny Dymnej „Mimo Wszystko”, która wspiera osoby niepełnosprawne intelektualnie w Polsce, oraz „Nowe życie bez przemocy”, która przychodzi z pomocą polskim ofiarom przemocy domowej w Anglii. Hugh, znany ze swoich multimilionowych licytacji, przeprowadził już ponad 1800 aukcji w różnych zakątkach świata, a pod jego młotkiem znalazły się takie arcydzieła, jak waza dynastii Yuan sprzedana za jedyne 14 mln funtów czy kolekcja imperialnych zegarów.

Człowiek renesansu

Na balowej aukcji nie zabraknie oryginalnych dzieł sztuki ofiarowanych przez artystów na wsparcie tych szlachetnych inicjatyw. Jednym z darczyńców jest Marcin Rogal, który podjął wyzwanie organizatorów i specjalnie na tę okazję namalował obraz przedstawiający słynny budynek Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego przy Plantach, aby uczcić jubileusz 650-lecia tej znakomitej kolebki polskiej nauki. Marcin Rogal to bardzo ciekawa postać. Mimo swego młodego wieku zdążył już zasłynąć na obu brzegach Atlantyku i to na wielu niwach. Magazyn „Chaos” wydawany w San Francisco określił go mianem „człowieka rene-

507-MAKIETA 3 50-77.indd 50

sansu” i tak to do Marcina przylgnęło. Początki kariery Marcina były dosyć nietypowe – został bowiem „odkryty” jako model, gdy jego zdjęcie znalazło się na okładce „New York Magazine”, a potem „przyozdabiał” edytoriale i występował na różnorakich pokazach, reprezentując prestiżowe domy mody. Marcinowi jednak nie wystarczało pozostanie „chłopakiem z okładki”. Odczuwał głęboką potrzebę ekspresji poprzez kreowanie własnych wizji świata i zapamiętywanie ich na płótnie. Bez formalnego wykształcenia artystycznego zaczął podpatrywać techniki mistrzów i niemalże z nikiforowską naiwnością malować wszystko, co go poruszało. To właśnie ta z głębi duszy płynąca prostota stylu podbiła serca nowojorskiego świata artystycznego i jego obrazy zaczęły się sprzedawać jak przysłowiowe ciepłe bułeczki, tyle że za tysiące dolarów. I tu można by zakończyć opowieść, ale nie w przypadku Marcina, którego ciekawość pchnęła w nowym kierunku – projektów konstrukcyjnych i architektonicznych, od żyrandoli począwszy, do własnoręcznie wykonywanych mebli. Zainspirowany nowymi trendami w świecie mody, aktualnie pracuje nad kolekcją ubrań z wykorzystaniem własnych wzorów, obrazów i ilustracji. Jego wyobraźnia działa na wysokooktanowych obrotach, a nieustająca chęć poznania i eksperymentowania z nowymi formami ekspresji sprawiają, że przydomek nadany

03/12/2013 14:28:20


051 mu przez czasopismo „Chaos” faktycznie rezonuje.

Od samouka do nauczyciela

Dorota Hrycak-Krzyżanowska ukończyła architekturę wnętrz na Akademii Sztuki Stosowanej w Poznaniu, potem podróżowała po Europie, doskonaląc swój warsztat i niejako odnajdując swą artystyczną drogę, aż w końcu osiadła w Anglii, gdzie zasłynęła dzięki dynamicznemu stylowi i odważnej kolorystyce. Teraz prowadzi podwójne życie: jako artystka współpracuje z kilkoma ekskluzywnymi galeriami w Anglii, a jednocześnie przekazuje swą wiedzę i pasję do sztuki młodemu pokoleniu, będąc nauczycielem sztuki w szkołach średnich w hrabstwie Berkshire. Dorota szuka wizji piękna w otaczającym świecie i czerpie natchnienie z natury. Dwa ulubione tematy w jej twórczości to postacie i akty, ukazujące piękno ludzkiego ciała, oraz kwiaty, wysławiające piękno otaczającej nas przyrody. Słowa Cervantesa: „Nagi przyszedłem na ten świat i nagi muszę odejść” znaj-

507-MAKIETA 3 50-77.indd 51

dują swoiste odzwierciedlenie w aktach Doroty, która, koncentrując się na gracji i samej budowie ciała bardziej niż jego zmysłowości, traktuje je jako scenę, na której toczy się gra świateł i cieni. Jest równie zafascynowana pięknem ciała w ruchu (dlatego tak chętnie maluje tancerki flamenco), przekazując głębię uczuć przez postawę, gesty i kolor. Dla Doroty ciało jest tak samo wymowne i pełne ekspresji jak twarz w twórczości Rembrandta. Jednak postacie w jej pracach są bez twarzy i właśnie ta anonimowość, płynąca z braku konkretnej tożsamości, pozwala oglądającemu bardziej skupić się na ładunku emocjonalnym. Podobnie jak postacie, kwiaty Doroty są dynamiczne, wiecznie zmienne, jest w nich uchwycona witalna moc natury, ciasno wypełniają ramy obrazu, jakby próbowały się z nich oswobodzić. Zawarta jest w nich jakaś tajemnica – może jest to wynikiem procesu twórczego – obrazy Doroty narastają warstwami, wizja dzieła wciąż się zmienia, ewoluuje, rośnie jak sam kwiat. Dorota widzi się jako pewnego rodzaju poetę płótna, który przeka-

zuje swe przesłanie pozawerbalnie, poprzez barwy, kształty i fakturę pociągnięć pędzlem, prowokując odbiorcę do różnych interpretacji. Poszukując nowych rejonów w sztuce, odkryła witraż, wykonuje również biżuterię ze szkła, szlachetnych kamieni, srebra i innych naturalnych materiałów. Jej prace można było podziwiać na wielu wystawach w Polsce i w Europie, m.in. w Holandii (Gauda i Den Haag) i Szwajcarii oraz w Anglii, gdzie wystawiała swoje prace w Henley-on-Thames, Londynie, Oxfordzie, Windsorze, Newbury, Brighton, Christchurch, Virginia Water oraz Reading. « 43. Bal Polski odbędzie się 25 stycznia 2014 w Hotelu InterContinental przy Park Lane. Informacje o artystach

http://dorotahk.wix.com/dorota-hrycak http://www.marcinrogal.com Więcej na

www.balpolski.co.uk

03/12/2013 14:28:21


052

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

Lodowiska czekają! Londyńskie lodowiska rywalizują między sobą nie tylko cenami, ale także scenerią. Stolica Wielkiej Brytanii oferuje naukę jazdy figurowej na lodzie w wyjątkowo atrakcyjnym otoczeniu. Oto naszym zdaniem najciekawsze „ślizgawki”. Do 01.2014. Różne lokalizacje w Londynie Tower of London zaprasza do zabawy na lodzie w cieniu zabytkowej twierdzy obronnej. Równie ciekawym doświadczeniem może być jazda na łyżwach przed okazałymi budynkami Somerset House i Natural History

Museum. Osobom preferującym nowoczesną architekturę polecamy wizytę na lodowisku w Canary Wharf, które usytuowano między drapaczami chmur, lub na tafli Eyeskate przy London Eye. Ceny dla dorosłych wahają się od kilku do kilkunastu funtów za godzinę. Lodowiska będą czynne do stycznia.

wystawy

niu żony. Spektakl przeznaczony dla dzieci w wieku powyżej 3 lat.

»

» TU-WIM

ADAM CHODZKO: ROOM FOR LAARNI, IMAGE MODERATOR

Do 21.12. Marlborough Contemporary, 6 Albemarle Street, Londyn, W1S 4BY. Stacja: Green Park, Oxford Circus. Otwarte: pon.-pt. 10.00-17.30, sob. 10.00-16.00. Wstęp wolny. marlboroughcontemporary.com

9.12. Godz. 18.45. Ognisko Polskie, 55 Exhibition Rd, Londyn, SW7 2PG. Stacja: South Kensington. Bilety: £20. Rezerwacje: tel. 079 61 07 69 93. www.ogniskopolskie.org.uk

Punktem wyjścia pierwszej indywidualnej wystawy Adama Chodzko w tej galerii są nagrane w formie rozmowy na Skype zwierzenia Filipinki zajmującej się wyszukiwaniem niecenzuralnych zdjęć w mediach społecznych. Dalej widzimy kalejdoskop obrazów zbudowany ze starych fotografii, slajdów, plakatów cyrkowych i rysunków.

Widowisko Teatru Powszechnego w Łodzi jest muzyczną podróżą w świat poezji i piosenek Juliana Tuwima. Spektakl w reżyserii i według scenariusza Jerzego Połońskiego skrzy się od gamy zmiennych nastrojów, piosenek, humoru, nieoczekiwanych podtekstów. Do Londynu przyjeżdża zespół w składzie: Aleksandra Listwan, Ewa Sonnenburg, Damian Kulec, Arkadiusz Wójcik oraz Paweł Jabłoński.

» ALLAN SEKULA FISH STORY

» DON’T CLOSE THE DOOR

Do 03.2014. Tate Britain, Millbank, Londyn, SW1P 4RG. Stacja: Pimlico. Otwarte codziennie 10.00-18.00. Wstęp wolny. www.tate.org.uk

10-15.12. Barons Court Theatre, The Curtain’s Up, 28A Comeragh Road, Londyn, W14 9HR. Stacja: Barons Court. Przedstawienia: wt.-pt. 19.30, sob. 14.30 i 19.30, niedz. 19.00. Bilety: £12. www.facebook.com/ DontCloseTheDoorplay

Otwarta po remoncie galeria Tate Britain zaprasza na wystawy prezentujące historię sztuki brytyjskiej. Jedną z nich tworzą zdjęcia Allana Sekuly. To kolejna odsłona 9-częściowej ekspozycji poświęconej przemysłowi stoczniowemu. Zobaczymy tu 80 kolorowych slajdów dokumentujących industrialne zakątki Newcastle i Glasgow.

teatr » THE PRINCESSES AND THE DRAGON 8.12. Godz.16.00 i 18.00. Bulgarian Embassy, 186-188 Queen’s Gate, South Kensington, Londyn, SW7 5HL. Stacja: South Kensington. www.bcilondon.co.uk Teatr lalek z Sofii zaprasza na przedstawienia dla dzieci. Historia o przygodach smoka, który przemierza królestwa w poszukiwa-

507-MAKIETA 3 50-77.indd 52

COOLTUR POLECA A

» FORTUNE’S FOOL Do 02.2014. Old Vic Theatre, The Cut, Londyn, SE1 8NB. Stacja: Waterloo. Przedstawienia: pon.–sob. 19.30, dodatkowo śr. i sob. 14.30. Bilety: od £11. www.oldvictheatre.com Dramat rodzinny rozgrywający się w ciągu 24 godzin jest satyrą o XIX-wiecznym społeczeństwie rosyjskim. Para nowożeńców wyjeżdża na prowincję w gościnę do Kuzovkina – żyją-

Latynoski sprzątacz, jamajski kurier i polski murarz przez przypadek zostają zatrzaśnięci w piwnicy na święta. Czy posiadając tylko jedno ciastko, czajnik i wiadro, zdołają przestać obwiniać się wzajemnie? Czy będą w stanie przezwyciężyć uprzedzenia? I co najważniejsze – czy uda im się dotrwać do końca świąt?

» SLEEPING BEAUTY Od 11.12 do 19.01. Park Theatre, Clifton Terrace, Finsbury Park, Londyn, N4 3JP. Stacja: Finsbury Park. Przedstawienia: wt. –sob. 19.30, sob. i niedz. 15.00. Bilety: £19.50. parktheatre.co.uk Pantomima dla dzieci w wieku powyżej 7 lat oparta na bajce o „Śpiącej królewnie”. Reżyser Jez Bond zaprasza na wieczór pełen magii, miłości i śmiechu.

re

03/12/2013 14:28:23


053

Tower of London Ice Rink cego ponad stan arystokraty. Wszyscy zostają zaproszeni na zakrapianą alkoholem kolację do sąsiada. Napięcie rośnie proporcjonalnie do wznoszonych kolejno toastów.

» EMIL AND THE DETECTIVES Do 03.2014. National Theatre, Southbank, London, SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Przedstawienia: pon.–sob. 19.00, dodatkowo śr. i sob. 14.00. Bilety: od £12. www.nationaltheatre.org.uk

Berlin 1920 rok. Młody Emil wyjeżdża z małego miasta w podróż, która ma zmienić jego życie. W pociągu traci jednak wszystkie pieniądze i zamiast szukać szczęścia, musi podążać śladami złodzieja. Przy okazji odkrywa jednak, że nie jest sam w wielkim mieście. Sztuka przeznaczona dla dzieci w wieku od 7 lat.

kino » PUSSY RIOT - A PUNK PRAYER 10.12. Godz. 19.00. Pushkin House, 5a Bloomsbury Square, Londyn, WC1A 2TA. Stacja: Holborn. Bilety: £12. www.pushkinhouse.org Wyjątkowa projekcja dobrze znanego już filmu o grupie „Pussy Riot”. Jej członkinie zostały skazane przez rosyjski sąd na karę więzienia za happening w moskiewskiej katedrze, w trakcie którego wznosiły okrzyki przeciwko Władimirowi Putinowi. Film zostanie wyświetlony w miejscu promującym rosyjską kulturę, a po projekcji z widzami spotka się reżyser Mike Lerner.

» WINTERSCHLÄFER (WINTERSLEEPERS) 11.12. Godz. 19.00. Goethe-Institut London, 50 Princes Gate, Exhibition Road, Londyn, SW7 2PH. Stacja: South Kensington. Bilety: £3. www.goethe.de

„Don’t close the door”, reż. Victor Rios i Siobhan David – O’Dean

507-MAKIETA 3 50-77.indd 53

Opowieść o przypadkach, które zmieniają ludzkie życie i przeplatają ze sobą ludzkie historie. Instruktor narciarski Marco spotyka kochankę i w miłosnym uniesie-

03/12/2013 14:28:25


054

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

5FSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȷ

ıDJʼnHBK $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSŖȷ

„The Christmas Candle”, reż. John Stephenson niu zostawia kluczyki w stacyjce swojego auta. Wykorzystuje to zmęczony drogą Rene i pożycza auto. Prowadząc po pijanemu, powoduje jednak wypadek i lawinę kolejnych zdarzeń.

» THE CHRISTMAS CANDLE CZYTAJ MAGAZYN :&=(ģ1,(- : ZHUVML QD DSOLNDFMĐ &RROWXUD GRVWĐSQD MHVW MXİ Z F]ZDUWNL

Od 13.12. Familijny, USA. Reż. John Stephenson, wyst. Hans Matheson, Samantha Barks, Lesley Manville, Sylvester McCoy. www.thechristmascandlemovie.com Ponadczasowa opowieść autora bestsellerów Maxa Lucado. Głęboko na angielskiej prowincji, w miasteczku Gladbury krąży legenda mówiąca o tym, że regularnie co 25 lat w warsztacie producenta świec pojawia się anioł i dotyka jedną z nich. Osoba, która zapali świecę, dozna cudu w noc Bożego Narodzenia. Jednak w 1890, na początku ery elektryczności, legenda może się skończyć.

» THE HOBBIT: THE DESOLATION OF SMAUG Od 13.12. Fantasy, USA. Reż. Peter Jackson, wyst. Orlando Bloom, Martin Freeman, Ian McKellen. www.warnerbros.co.uk Druga część trylogii „Hobbit”, będącej ekranizacją powieści „Hobbit, czyli tam i z powrotem” J.R.R. Tolkiena. Hobbit Bilbo Baggins i trzynastu krasnoludów kontynuują swoją ekspedycję do Samotnej Góry. Wkrótce będą musieli wejść do owianej złą sławą Mrocznej Puszczy. Kompania musi stawić czoła nieznanym dotąd zagrożeniom, a na koniec zmierzyć się ze smokiem Smaugiem.

507-MAKIETA 3 50-77.indd 54

Highbury & Islington. Bilety: £10. gmrecordspresents.com/furi-forever Koncert charytatywny. Dochód zostanie przeznaczony dla rodziny tragicznie zmarłego gitarzysty Lynchpyn Roberta “Furi” Furmana. Zagrają: Lynchpyn, Sykopath Condor, Tom Ussher (Tyrian), Dark Theory, Dymond Dust i wiele innych.

» KONCERT ŚWIĄTECZNY 8.12. Godz. 20.00. Parafia Devonia, 2 Devonia Road, Islington, Londyn, N1 8JJ. Wstęp wolny. www.barkauk.org Fundacja Barka UK zaprasza na koncert Katy Carr i Waldemara Domańskiego, w trakcie którego będą zbierane datki na pomoc osobom bezdomnym.

» T.LOVE + TOMEK LIPIŃSKI 8.12. Godz. 20.00. Scala, 275 Pentonville Rd, Londtyn, N1 9NL. Stacja: King’s Cross. Bilety: £25.

» BLACK SABBATH (Z OZZY OSBOURNE’EM) 10.12. Godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45.

» STATUS QUO, AND 10CC 15.12. Godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £38.50.

» PLACEBO

koncerty

16 i 17.12. Godz. 19.00. O2 Academy Brixton, 211 Stockwell Road, Brixton, Londyn. Stacja: Brixton. Bilety: od £30.

» FURI FOREVER

» CHRISTMAS ROCKS AT CANARY WHARF

8.12. Godz. 14.00-23.00. The Garage, 20-22 Holloway Road, Londyn, N5 1RD. Stacja:

17.12. Godz. 18.30. East Wintergarden, 43 Bank Street, Canary Wharf, Londyn, E14

03/12/2013 14:28:27


055 5NX. Stacja: Canary Wharf. Bilety: £8. canarywharf.com Najbardziej znane piosenki bożonarodzeniowe w wykonaniu chórzystów z Canary Wharf, którym będą towarzyszyć tancerze i Trinity Laban Band.

» CALVIN HARRIS & TIESTO’S “GREATER

THAN” TOUR

20.12. Godz. 18.00. Earl’s Court Exhibition Centre, Warwick Road, Earl’s Court, Londyn, SW5 9TA. Stacja: Earl’s Court. Bilety: £25.

»

KIM WILDE’S CHRISTMAS PARTY

21.12. Godz. 19.00. O2 Empire Shepherd’s Bush, Shepherd’s Bush Green, Shepherd’s Bush, Londyn, W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: £25.

inne » POP UP CHRISTMAS SHOP 14-16.12. The Finnish Institute in London, 35-36 Eagle Street, Londyn, WC1R 4AQ. Stacja: Holborn. www.finnish-institute.org.uk Fiński Instytut Kultury zaprasza do odwiedzenia świątecznego sklepu, w którym będzie można kupić tradycyjne fińskie potrawy i ozdoby bożonarodzeniowe.

W POSK-u JAZZ CAFE POSK

» OYE SANTANA 7.12. Godz. 21.00. Bilety: £6. Jeden z najlepszych brytyjskich zespołów grających muzykę słynnego Carlosa Santany. Żywiołowi muzycy Oye Santana zagrają w Jazz Cafe POSK wszystkie znane utwory Santany z pasją, energią i wielką dozą autentyczności.

» THE COMMANDMENTS BLUES BAND 13.12. Godz. 21.00. Bilety: £5. Londyński zespół bluesowy istniejący już ponad 10 lat gra muzykę wzorowaną na takich grupach, jak Blues Brothers, Bill Haley and the Comets czy The Beatles. W repertuarze zespołu są również utwory takich wokalistów, jak Elvis Presley, Otis Reading, Chuck Berry i James Brown.

» GILAD ATZMON BAND 14.12. Godz. 21.00. Bilety: £6. Gilad Atzmon – izraelski multiinstrumentalista zadziwia od lat publiczność mistrzow-

507-MAKIETA 3 50-77.indd 55

skim opanowaniem saksofonu, jak również oryginalnością proponowanych projektów muzycznych opartych na klasycznym stylu bebop oraz wpływach muzyki wschodniej.

» BELFER 8.12. Godz. 17.00. Bilety: od £15. Wojciech Pszoniak na scenie Teatru POSK-u w sztuce francuskiego pisarza Jeana-Pierre’a Dopagne.

»

ŚWIĄTECZNA BIESIADA MUZYCZNOSATYRYCZNA

8.12. Godz. 18.00. Bilety: £8. Informacje i rezerwacja: dna.artist.bar@gmail.com lub 07519 833 202. Kolędy, pastorałki, autorskie piosenki świąteczne i santa-satyra.

» GALERIA 7.12–22.12 ART WORKS – wystawa malarska artystów londyńskich

w Klubie Orła Białego »

DYSKOTEKA NA BALHAM - WEHIKUŁ CZASU

7.12. Godz. 21.00 - 02.00. Bilety: £5. Zaprasza DJ Lukas. Obowiązuje elegancki strój.

» ZAJĘCIA STAŁE Poniedziałki 19.30-22.30 Line Dancing 20.00-22.00 Salsa Cubana Wtorki 18.30-22.30 Spotkanie klubu brydżowego Środy 11.30-13.30 Gimnastyka przy muzyce dla seniorów 19.30-20.30 Zumba po polsku Czwartki 16.30-20.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Piątki 16.30-19.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz 19.30-20.30 Zumba po polsku Soboty 9.00-15.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Niedziele 12.00-20.00 Kulinarne podróże przez centralną Polskę w klubowej restauracji.

03/12/2013 14:28:27


056

CAFÉ COOLTURA anonsujemy

507-MAKIETA 3 50-77.indd 56

03/12/2013 14:28:28


057 & % #$ "

'' ' $ * &+(" ', !$#+ %&, $ .* ! ( 0 0 (+ $

- # & ' !" #' % $ & ! " $ #$ % ' & !"'&#$ % "#' ' ' ! #'$ # $ " ! # #$ %

! #' ! ! &

. &,+ & , &* %$*+, $'. $ ( $*$ )( ! * # .

%" ' % " )"()& " ''% ( %$ $ (& ( %$ %$ & '( ) * $' %)&( &! ## &'# (

507-MAKIETA 3 50-77.indd 57

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

, &* ! (.* & , !', # $&" ! " ! '+!* '( & ,, " ! $"

03/12/2013 14:28:32


058

CAFÉ COOLTURA Galerie

Macierzyństwo – prawda i mity Łukasz Marczewski

»

Jedną z zimowych propozycji The Photographers’ Gallery jest niecodzienna wystawa „Home Truths: Photography, Motherhood and Identity” przedstawiająca prace ośmiu współczesnych artystek, które w zaskakujący, poruszający i prowokujący sposób starają się obalić stereotypy związane z macierzyństwem. Ekspozycja, celowo podzielona na sekcje „strata” oraz „tożsamość”, rzuca krytyczne światło na nasze nieco sentymentalne spojrzenie na relacje między matką a dzieckiem, znane z telewizyjnych reklam czy szczęśliwych rodzinnych fotek zewsząd nas bombardujących. Kuratorzy zaaranżowali fotografie i krótkie filmy wideo tematycznie, według wyżej wspomnianych motywów, na dwóch piętrach galerii. Wystawa ma charakter autobiograficzny. Zdjęcia każdej artystki są swoistym dokumentem prezentującym jej macierzyńskie doświadczenia. Poruszają one wiele zagadnień, a same projekty fotograficzne często rozciągają się na długo w czasie. Podczas gdy seria zdjęć izraelsko-amerykańskiej fotograf Elinor Carucc skupia się na jej ciąży i intymnej relacji z rodziną, fińska artystka Elina Brotherus dokumentuje siebie w ciągu wieloletnich, nieudanych prób zapłodnień in vitro. Praca zatytułowana „Annunciation” ukazuje bolesną dla artystki rzeczywistość, w której macierzyństwo coraz bardziej oddala się od niej i w przeciwieństwie do Marii z Nazaretu nadzieję szybko zastępują uczucia smutku i straty. Projekt Leigh Ledare „Pretend You’re Actually Alive” to seria zdjęć przedstawiających jej matkę, która definitywnie zasługuje na miano najbardziej szczerej i bezpośredniej z całej wystawy. Dawniej modelka i balerina, matka Leigh zaczęła później zajmować się amatorską pornografią. Jej profesja jest kluczem do zrozumienia fotografii, które celowo kontrastują ze sobą jej agresywne seksualne zachowanie z niezmiernie kruchą psychiką, umożliwiając widzom przyjrzenie się z bliska granicom (w tym przypadku wybuchowej) relacji pomiędzy matką i córką. Zupełnie w innym kierunku poszła natomiast austriacka

507-MAKIETA 3 50-77.indd 58

artystka Hanna Putz, która nie skupia się na figurze matki czy córki, lecz traktuje je jako jedną całość. Na zdjęciach uchwyca najzwyklejsze, codzienne momenty, „przemycając” na kliszy uczucia zażyłości i bliskości. Drugą galerię otwiera seria fotografii Hiszpanki Anny Casas Brody pt. „Kinderwunsch”, która dla wielu może być szokująca. Kompletnie odsłania kobiece ciało i wraz z pracami Ledare jest powodem, dla którego wystawa dostała ograniczenie powyżej 16. roku życia. Mimo naprawdę dobrych Elinor Carucci i Hanny Putz, które szczerze przedstawiły relację matka – dziecko, reszta artystek szokuje widzów tak bardzo, że wydaje się, iż

jest to ich jedynym celem. Możemy tutaj obejrzeć kilka naprawdę znakomitych w swej prostocie zdjęć, jednak – ogólnie rzecz biorąc – jest to wszystko ciężkie do strawienia podczas jednej wizyty w galerii, szczególnie jeśli mamy za sobą wyśmienitą wystawę pt. „Bibi”, dostępną na innym piętrze. « Home Truths: Photography, Motherhood and Identity The Photographers’ Gallery 16 – 18 Ramillies Street Londyn, W1F 7LW Galeria czynna codziennie 10-18, w czwartki do 20.00. Wystawa otwarta do 5 stycznia. Wstęp bezpłatny.

03/12/2013 14:28:39


059

507-MAKIETA 3 50-77.indd 59

03/12/2013 14:28:40


060

Inspired by JOSEPH CONRAD s

Pre-Premiere and Q&A Event w i t h D i r e c t o r

Peter Fudakowski A c a d e m y A w a r d ¨ W i n n e r ( T S O T S I )

Wednesday 4th December 2013 At 6.00pm The Polish Hearth Club 55 Exhibition Rd, London SW7 2PG w w w . s e c r e t s h a r e r - o g n i s k o . e v e n t b r i t e . c o . u k w w w . o g n i s k o p o l s k i e . o r g . u k T i c k e t s : 0 2 0 7 2 5 5 1 6 5 0

507-MAKIETA 3 50-77.indd 60

03/12/2013 14:28:45


507-MAKIETA 3 50-77.indd 61

03/12/2013 14:28:47


062

CAFÉ COOLTURA polskie radio londyn

wiadomości muzyczne

Tomek Lipiński w Londynie

N LOZ GNR Z DBO RYCH

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

GR E O

ZAPRASZA

AL

T

TOP 20

ORILLA G B r uno Ma r s L O VE D M E B A C K T O LIFE C e l i ne D i o n NC O ND I T I O NA L L Y U Katy Perry REE F Rudimental feat. Emeli Sandé H E M O NS T E R T E m i ne m f e a t . R i hanna OYALS R Lo r d e TORY OF MY LIFE S One Direction I E M A M NI C N R a f a ł B r z o z o w s ki O W H A T U W A NT D La d y G a g a f e a t . R. Ke lly

NI M A L S A Ma r t i n G a r r i x

»

Tomek Lipiński (Brygada Kryzys, Tilt) zaśpiewa i zagra na koncercie urodzinowym Tomka „Dzikiego” Likusa z Buch International Promoters, podczas którego gwiazdą wieczoru będzie zespół T.Love. Jak zapowiadał w swoim wywiadzie Muniek Staszczyk: – Tomek zagra

z zespołem T.Love kilka utworów z repertuaru Brygady Kryzys i Tiltu oraz wystąpi z własnym materiałem. Podczas koncertu będzie można również zobaczyć wystawę zdjęć obrazujących dziesięć lat działania Buch International Promoters w UK. Koncert 8 grudnia w Scali przy stacji Kings Cross. «

KULT odebrał platynę Podczas listopadowego koncertu w warszawskiej Stodole zespół KULT odebrał platynową płytę za album „Prosto”. Wręczenia dokonał Sławek Pietrzak, szef wytwórni S.P. RECORDS. Album „Prosto” miał swoją premierę 13 maja 2013 r. Tygodnik „Cooltura” objął patronat nad płytą. W listopadzie odbyła się premiera teledysku do najnowszego singla „Prosto” oraz zapowiedź wydawnictwa, które ukazało się 20 listopada 2013 r. Płyta w limitowanej edycji zawiera utwór „Prosto” w różnych interpretacjach muzyków zespołu KULT i znakomitych gości. Info z: Buch.co.uk

507-MAKIETA 3 50-77.indd 62

R E C K I NG B A L L W Mi l e y C y r u s I T A L I A NO Edyta Bartosiewicz

N T O P O F T H E W O RLD O Im a g i n e D r a g o ns A NI M O D E J D Z I E S Z Z R e d Li p s

L O O K R I G H T T H R O UG H Storm Queen H UND E R T Jessie J OAR R K a t y Pe r r y

H O W M E L O VE ( A M ERICA) S The Wa n t e d UR N B Ellie Goulding S I Ę Ż NI C Z K A K Sylwia Grzeszczak

03/12/2013 14:28:48


063

507-MAKIETA 3 50-77.indd 63

03/12/2013 14:28:49


064

CAFÉ COOLTURA księgarnia

Czyta się Wyspy obiecane

507-MAKIETA 3 50-77.indd 64

redaguje Piotr dobroniak

»

„Wyspy obiecane” to zbiór dwudziestu siedmiu opowiadań o osobach korzystających z usług jednej z firm taksówkarskich w niewielkim mieście pod Londynem. Kierowcą jest polski emigrant, który wraz z wrodzoną ciekawością i chęcią poznawania świata stara się balansować pomiędzy kulturalnymi, dobrze wychowanymi, a niekiedy chamskimi i nawet niebezpiecznymi obywatelami Wysp. Dzięki pracy jako taksówkarz poznaje obyczaje i zachowania Brytyj-

czyków, ich opinie na temat obcokrajowców, jak i na temat ich samych. Można powiedzieć, że wraz z kolejnym klientem pada mit dobrze wychowanego angielskiego obywatela, znanego tylko z telewizji i to tej sprzed czterdziestu, a może i pięćdziesięciu lat. Poznajemy również polskich emigrantów i sytuacje, w jakich się znaleźli. Książka napisana jest językiem prostym, zrozumiałym dla czytelnika. Zawarte w niej historie oparte są na faktach, niemniej jednak zbieżność imion i nazwisk jest zupełnie przypadkowa. Autorem książki jest Radosław Rusnarczyk. « Więcej na

novaeres.pl

03/12/2013 16:23:33


Zwyciężyć znaczy przeżyć

»

Nakładem Wydawnictwa Bezdroża ukazało się właśnie nowe wydanie bestsellerowej książki Alka Lwowa „Zwyciężyć znaczy przeżyć”. Pierwszą wersję tej książki Aleksander Lwow napisał dwadzieścia lat temu. Z czasem stała się ona klasykiem gatunku. Napisał ją nie dla kolegów wspinaczy i alpinistów, a dla „miłośników gór” – tych, co najpewniej nigdy nie spędzą

065 nocy w namiocie szarpanym przez mroźny wiatr ani nie będą szturmować himalajskich olbrzymów. Pisał dla zwykłych ludzi, którzy kochają góry i podziwiają zdobywających je „wojowników”. To przede wszystkim książka o ludziach gór. – Nie mylą mi się tylko twarze. Twarze ludzi, z którymi się wspinałem, z którymi harcowałem w górach i schroniskach – mówi Alek Lwow. Autor do minimum ogranicza opisy karawan, zakładania baz, budowania obozów wysokościowych i rozwieszania poręczówek. Pisze o przyjaciołach, znajomych i partnerach, wspomina najsławniejszych alpinistów i himalaistów: Wandę Rutkiewicz, Jerzego Kukuczkę, Andrzeja Zawadę i wielu innych. Aktualne wydanie książki „Zwyciężyć znaczy przeżyć. 20 lat później” wzbogacone zostało o opisy zdarzeń ze świata ludzi gór z ostatnich dwudziestu lat i komentarze do wielu z nich. Publikacja zawiera też komentarz do dramatycznych wydarzeń na Broad Peak w 2013 r. i raportu PZA z nimi związanych. « Więcej na

bezdroza.pl

507-MAKIETA 3 50-77.indd 65

03/12/2013 16:23:42


066

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

„Ho, ho” albo „Woo, woo” Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Kiedy, będąc małym chłopcem, obejrzałem ekranizację „Opowieści wigilijnej” Karola Dickensa, moją uwagę przykuła pewna postać, która nie do końca pasowała mi do całości. Tą postacią był niejaki Duch Obecnych Świąt. Wyglądał jak znany mi Święty Mikołaj, ale nosił zielony płaszcz, wywijał pochodnią i miał rudą brodę. Do tego, mimo iż był wesoły, to jednak inaczej niż poczciwy białobrody. Dopiero po latach doszedłem do tego, że te dwie postacie wywodzą się z innego kręgu i różnią się od siebie, choć pojawiają się w tym samym okresie. Angielski Father Christamas lub inaczej Duch Świąt jest postacią, która istniała, zanim pojawił się św. Mikołaj. Wywodzi się z anglosaskich legend i jest potężnym rudym chłopem, który w listopadzie zwiastował okres zabawy i świąt, chodząc od domu do domu i świętując obchody nowego roku, czyli Samhain (1 listopada). Był to także czas składania ofiar bogom Odynowi i Thorowi, od

których to prawdopodobnie odziedziczył swoją aparycję. Definitywnie jednak św. Mikołaj bardziej dopasował się do Bożego Narodzenia, niosąc swoje wesołe „Ho, ho, ho” i oczywiście prezenty. Był postacią niezwykłą. Urodził się w miejscowości Petara, na terenie obecnej Turcji, w połowie II wieku, w bardzo zamożnej rodzinie. Uwielbiał życie i nie stronił od jego przyjemności. Ubóstwiał łowić ryby i polować. Nie stronił od kielicha ani zabawy z pannami. Miał przy tym bardzo radosne usposobienie i zawsze był mile widziany w towarzystwie. Jak to w życiu bywa, gdy miał już wszystko, okazało się, że jednak czegoś mu brakuje. Wkrótce został bożym sługą – biskupem Mirry, portowego miasta w Licji. Działo się to wszystko za rządów cesarza Dioklecjana (284-305), a więc w czasie, gdy chrześcijan prześladowano z niezwykłym okrucieństwem. Mikołaj uznał, że nie chce zamykać się w klasztorze, ale iść w ślady Jezusa wędrującego po Palestynie. Legenda głosi, że pewien obywatel Petary stracił swój majątek i ponieważ nie mógł zapewnić posagu swym trzem córkom, groziła im sprzedaż lub żywot

kurtyzan. Słysząc o tym, Mikołaj wrzucił przez okno do domu tego człowieka mieszek ze złotem, dzięki czemu najstarsza córka wyszła za mąż. Podobnie uczynił też wobec dwóch pozostałych dziewcząt. Stąd często przedstawiano go na obrazach z trzema mieszkami. Według innej historii Mikołaj wskrzesił trzech chłopców zamordowanych i zapeklowanych w beczkach przez właściciela gospody. Św. Mikołaj bronił chrześcijaństwa ze wszystkich sił, za co niebawem trafił na tortury i na długo do więzienia. Przetrwał jednak wszystkie przeciwności i został uwolniony przez Konstantyna Wielkiego. A zmarł właśnie 6 grudnia i dlatego mamy Mikołajki. « Placek pomarańczowy z syropem Składniki: 2 średnie pomarańcze 1,5 cups zmielonych migdałów 1 cup cukru 6 jajek 1 łyżeczka esensji waniliowej 1 łyżeczka proszku do pieczenia cup = ok. 225 g Syrop 0,5 cup cukru 60 ml soku z pomarańczy 40 ml wody Sposób przyrządzenia Najważniejszą częścią tego przepisu są oczywiście pomarańcze. Należy je gotować przez 2,5 godziny, dolewając co jakiś czas wody. Potem pozostawić do ostygnięcia. Umieścić ostudzone pomarańcze w całości w blenderze i zmiksować na papkę. Następnie dodać jajka i pozostałe skladniki. Wyłożyć na pokrytą papierem okrągłą blaszkę i piec przez godzinę w 160 stopniach Celsjusza. Gdy ciasto będzie się piekło, umieścić cukier, wodę i sok pomarańczowy w garnku i gotować na wolnym ogniu, aż uzyskamy syrop. Gorący jeszcze syrop wylać na świeżo upieczone ciasto. Pozostawić, aż wystygnie, i gotowe. Najlepiej smakuje z bitą śmietaną. Zauważcie przy tym, że w tym cieście nie ma masła ani mąki, jest więc całkiem dietetyczne.

507-MAKIETA 3 50-77.indd 66

03/12/2013 14:28:54


067

radio na cały dzień t polska muzyka i światowe przeboje t wiadomości z UK i Polski t informacje o wydarzeniach kulturalnych t DJ’eje prosto z najlepszych polskich stacji

Z NAMI DZIEŃ JEST CIEKAWSZY WŁĄCZ I PRZEKONAJ SIĘ Słuchaj radia online na prl24.net i przez telefon komórkowy wap.prl24.net w Londynie przez radio DAB

507-MAKIETA 3 50-77.indd 67

03/12/2013 14:28:55


068

CAFÉ COOLTURA Restauracje

507-MAKIETA 3 50-77.indd 68

03/12/2013 14:28:57


069

507-MAKIETA 3 50-77.indd 69

03/12/2013 14:29:00


070

CAFÉ COOLTURA Guest room

Guest room Takie tam z Wembley. Były emocje i jak zwykle kibice byli lepsi od reprezentacji. Fot. Michał Powroźnik

Uwaga, Czytelnicy! Jeśli jesteście twórczy i lubicie się dzielić swoją twórczością albo piszecie wiersze do szuflady, a chcielibyście pokazać je światu, to mamy dla Was rozwiązanie. Niniejszą stronę od teraz przeznaczamy tylko dla Was! Zrobiliście fajne zdjęcie? Napisaliście krótką historyjkę? Na tej stronie możecie zaprezentować swoje talenty. Swoje prace wysyłajcie na info@cooltura.co.uk, koniecznie z dopiskiem: „Guest Room”. Redakcja „Cooltury”

Poezja

to moja góralska siła pozwala się cieszyć wolnością!

»

To nic że nie ma mnie u Was ja słyszę ciągle te dźwięki na których wyrosłam w przeszłości i za to Ci Boże dzięki!

Nazywam się Dominika Rzadkosz (mężatka, mama 16-miesięcznej Marysi). W grudniu skończę 22 lata. Często piszę wiersze, nieczęsto je komuś pokazuję, ale może czasem warto :) W załączniku przesyłam wiersz, świeżutki, jeszcze nikt nie czytał, ponieważ napisałam go 20 minut temu, a jest właśnie 01:52. Wiersz opisuje moje świąteczno-patriotyczne rozterki serca. Co słychać tam gdzieś daleko w mojej górskiej krainie co słychać dzisiaj nowego w mojej rodzinnej dziedzinie?

Czy rycerz w góralskiej zbroi pokryty śniegiem srebrzystym choinkę na święta już stroi w tym czasie tak rzeczywistym? Czy lasy górskie dookoła szepczą po cichu tę nutę, co w sercu mym gra od wieków bez której tak bardzo się smucę? To moja góralska melodia co duszę nastraja radością

507-MAKIETA 3 50-77.indd 70

Daleko jestem od Ciebie Cudowna góralska siło Brakuje mi twego powietrza Coś jakby się pomyliło. Nie moje tu miejce na pewno lecz pewnie zostanę tutaj tak czasem ciężko, otuchno tak czasem ciężko się ruszać. Te tłumy, ścieżki, ulice nie dla mnie to przecież było nie chciałam Ciebie zostawić me serce by przecież tęskniło! i tęskni me ciało i dusza za tym co piękne, najdroższe za to że zostawiłam me serce cierpi katusze! Bóg się wkrótce narodzi A ja znów tutaj, nie u mnie Czy kiedyś się z tym pogodzę?

Czy będzie mi coraz trudniej? Niejedna łza już upadła i pewnie niejedna poleci dlaczego się tutaj znalazłam? dla lepszej przyszłości mych dzieci. Poświęcę me serce i duszę Dla tych co po mnie zostaną Czy jeszcze do Ciebie wrócę? Czy wyrok brzmi – SKAZANO!? Wigilia przy wspólnym stole lecz co to za stół i siano to wszystko obce, nieswoje to przecież nie jest to samo! Gdzie śnieżek się podział srebrzysty? I rycerz w bielusiej zbroi Gdzie świerk i sosna przybrane? Na nic to wszystko się stroi! To miasto, te ścieżki, ulice pogańskie zaczęły obrządki Gdzie Jezus, Maryja i Józef? Gdzie wszystkie świąteczne porządki?? Na nic to moje pisanie i moje wyznania szczere to wszystko i tak zostanie w szufladzie, na białym papierze.

03/12/2013 14:29:02


071

507-MAKIETA 3 50-77.indd 71

03/12/2013 14:29:04


LOGOPEDA Nauczyciel dyplomowany języka polskiego Pedagog specjalny Qualified Teacher Status, Ref. 1032391

Zarejestrowana czasowo w Health Care Professions Council, temp 01878

WIOLETTA WIERZBICKA

077 9482 7886

info@wiolettawierzbicka.co.uk

507-MAKIETA 3 50-77.indd 72

www.WIOLETTAWIERZBICKA.co.uk

03/12/2013 14:29:05


REKLAMA zdrowie i uroda

507-MAKIETA 3 50-77.indd 73

073

03/12/2013 14:29:07


074

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Deseroholizm TADEUSZ OSZUBSKI, MWMEDIA

»

Lubisz desery, a kiedy zjesz porcję słodyczy, masz ochotę na więcej? Naukowcy ostrzegają, że prawdopodobnie należysz do osób, którym grozi popadnięcie w straszny nałóg. Uzależnienie od deserów. Lody i czekolada nie brzmią groźnie. Desery okazują się jednak podstępnym wrogiem ludzkości. Na początku marca 2012 r. dr Kyle Burger z Oregon Research Institute w Eugene przedstawił na łamach fachowego czasopisma „American Journal of Clinical Nutrition” wyniki badań swojego zespołu nad skutkami jedzenia lodów. Choć lody wydają się błahym tematem badań, to sprawa okazała się bardzo poważna. Ustalenia amerykańskich badaczy zdecydowanie ostrzegają nas przed deserami. Uczeni przeanalizowali mechanizm, który prowadzi nas w szpony nałogu. Przede wszystkim im więcej lodów zjadamy, tym bardziej mamy na nie ochotę. Można tu przywołać starą maksymę, że

APETYT ROŚNIE W MIARĘ JEDZENIA.

Problemem jest jednak nie sam deser, ale skutki, jakie niesie objadanie się słodkościami. Mózg osoby zjadającej porcję lodów zachowuje się bowiem tak samo jak mózg człowieka, który regularnie zażywa kokainę. Stąd postawiono wniosek, że ludzie mogą uzależniać się od niektórych pokarmów.

Dr Andrzej Jeziorny MD, PhD GMC No. 4684600

– Te badania i kilka wcześniejszych wskazują, że objadanie się żywnością o dużej zawartości cukru i tłuszczu zmienia sposób, w jaki mózg zarządza systemem psychicznego nagradzania – wyjaśnia dr Burger w wywiadzie udzielonym amerykańskim mediom. Zespół dr. Burgera przeanalizował pracę mózgu osób karmionych lodami – mózgi były skanowane metodą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Starannie wybrano setki uczestników eksperymentu. Byli to nastolatkowie w wieku 14-16 lat, o doskonałym stanie zdrowia, bez nadwagi oraz o prozdrowotnych nawykach żywieniowych.

MÓZGI BADANYCH ZACHOWYWAŁY SIĘ JAK U NARKOMANÓW.

Dochodziło do zaburzeń w wytwarzaniu dopaminy, a nastolatkowie czuli, że za każdym razem muszą zjeść więcej lodów, aby odczuwać ten sam poziom euforii. Podobne wnioski przyniosły badania nad skutkami objadania się czekoladą. Wpływ tego deseru na mózg człowieka przeanalizował zespół ekspertów kierowany przez dr Edmunda Rollsa i dr Ciarana McCabe, badaczy z Wydziału Psychologii Eksperymentalnej Uniwersytetu w Oksfordzie. Analizy brytyjskich ekspertów wykazały, że zależnie od tego, czy jest się fanem czekolady, czy jej przeciwnikiem, inaczej reaguje część mózgu – tzw. istota szara. Naukowcy z Oksfordu przeskanowali mózgi dużej grupy osób za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego

Q Recepty Q Laryngologia

Przyjmuje 7 dni w tygodniu

(dziecięca i dla dorosłych)

Q medycyna ogólna

Q wizyty domowe* Q badania laboratoryjne Q badania kierowców

147 Ruislip Road, London, UB6 9QQ POLMED MIDLANDS GROUP (d. Silver Leaf Clinic)

507-MAKIETA 3 50-77.indd 74

*w cenie wizyt klinicznych

Tel. 07780337764

E-mail: a.jeziorny@hotmail.co.uk

SILNE UPODOBANIE DO CZEKOLADY

przypomina zachowania osób cierpiących na uzależnienie, narkomanów i alkoholików. – U takich ludzi aktywizują się rejony mózgu związane z powstawaniem przyzwyczajeń oraz z uzależnianiem się od leków, a w trakcie jedzenia czekolady zwiększa się aktywność we wszystkich obszarach mózgu związanych z odczuwaniem przyjemności i uzależnieniami – wyjaśnia dr Rolls. Według obiegowej opinii czekolada tak nas kusi, bo zawiera substancję poprawiającą nastrój – fenyloetyloaminę, która wywołuje w mózgu poczucie euforii i szczęścia. Problem w tym, że – tak jak w przypadku objadania się lodami – osoba uzależniona od czekolady musi zjadać wciąż większe jej porcje, by uzyskać poczucie satysfakcji.

DESER – TO NIE BRZMI GROŹNIE,

trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że konsekwencje uzależnienia od łakoci są tylko odrobinę mniej niebezpieczne od narkomanii czy alkoholizmu. Wynika to z faktu, że tylko desery, szczególnie lody i czekolada, zawierają tak znaczne stężenie cukru i tłuszczu, że wpływają zarówno na funkcjonowanie mózgu, jak i całego organizmu deseroholika. «

PRAGNIESZ NOWEGO ZAWODU?

Ponad 35 lat praktyki w Polsce, Niemczech i Anglii

Ealing, Greenford

(fMRI). Według nich okazywane przez niektóre osoby

6=.2ĭ$ .260(7<&=1$ 0$6$ş8 %U\W\VNLH '\SROP\ 194

X KURSY KOSMETYCZNE X KURSY MASAŻU X KURSY PIELĘGNACJI PAZNOKCI

02085755547

07525900065 : : : . 8 5 6 < .2 6 0 ( 7 <& = 1 ( &2 8 .

03/12/2013 14:45:50


REKLAMA zdrowie i uroda

075

Czy kiedykolwiek cierpiałeś(aś) na: Bóle głowy, migreny, bóle kręgosłupa, bóle stawów, łokci, bioder&kolan, drętwienie kończyn, bóle reumatyczne, choroby reumatyczne, skurcze mięsni, nerwobóle, kontuzje sportowe i napięcia. Zrobimy pełną konsultację - w tym badanie neurologiczne, ortopedyczne i rdzenia kręgowego (pełna konsultacja, która zwykle kosztuje £145 lub więcej) za

£35

w tym jeżeli prześwietlenie jest wymagane pierwsze zdjęcie będzie ZA DARMO!

oferta upływa 31/12/2013

Jeśli występuje u ciebie którykolwiek z tych objawów, byłoby wskazane, aby umówić się na spotkanie z nami.

020 8371 0222

507-MAKIETA 3 50-77.indd 75

03/12/2013 14:59:07


507-MAKIETA 3 50-77.indd 76

03/12/2013 14:29:11


077

507-MAKIETA 3 50-77.indd 77

03/12/2013 14:29:13


Prowadzimy REKLAMA pełną obsługę:

KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO 078  Self-employed,

 Firm Limited,  VAT,  Lista plac/CIS

profesjonalne

biuro księgowe  rezydentura tymczasowa i stała  obywatelstwo brytyjskie  paszport brytyjski  paszport brytyjski dla dzieci urodzonych w UK

doradztwo

imigracyjne

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

507-MAKIETA 4 78-105.indd 78

P R Z Y S Ł Y Ę G

tłumaczenia

U M A T Ł C

Z

I

 przysięgłe  ekspresowe  specjalistyczne

0208 846 3606 Wszystkie usługi wykonujemy KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

03/12/2013 12:40:19


REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO

507-MAKIETA 4 78-105.indd 79

079

03/12/2013 15:44:12


080

OGĹ OSZENIA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO

WŽůĆ?ĹŹĹ?Äž Ä?Ĺ?ĆľĆŒĹ˝ ĹŹĆ?Ĺ?ħĹ?Ĺ˝Ç Äž 287 Hertford Road, Edmonton, London N9 7ES

KSIĘGOWOŚĆ 3FKFTUSBDKB E[JBMBMOPĆ™DJ 4FMG FNQMPZFE

3P[MJD[FOJB 4FMG FNQMPZFE PSB[ FNQMPZFE 1PNPD X V[ZTLBOJV 653 /*/ /BUJPOBM *OTVSBODF /VNCFS

/*/ OBXFU KFƙMJ OJF QSBDVKFT[ [BQFXOJBNZ XTQBSDJF KŽ[ZLPXF QPED[BT TQPULBOJB 3F[ZEFOUVSB UZND[BTPXB PSB[ TUB’B 1SPXBE[FOJF LPSFTQPOEFODKJ VS[ŽEPXFK Kata bankowe

1SPGFTKPOBMOF $7 X KĹ˝[ZLV angielskim BENEFITY $IJME #FOFmU SPE[JOOF

$IJME 8PSLJOH 5BY $SFEJU )PVTJOH $PVODJM 5BY Benefit (dofinansowania do NJFT[LBOJB

4VSF 4UBSU .BUFSOJUZ (SBOUT CFDJLPXF

%JTBCJMJUZ -JWJOH "MMPXBODF EMB OJFQFÂ’OPTQSBXOZDI

POMOC PRAWNA 4QSBXZ SPE[JOOF SP[XPEZ

Edmonton M

oşliwoś "MJNFOUZ ć płac 4QSBXB [ QSBDPEBXDů w 2 enia ratach ! EZTLSZNJOBDKB

5MVNBD[FOJB QS[ZTJĹ˝HÂ’F DFSUZmLPXBOJF EPLVNFOUĂ˜X

*SMBOEJB 4[LPDKB DBÂ’F 6,

INNE t 0ET[LPEPXBOJB QPXZQBELPXF t 0ET[LPEPXBOJB PE VUSBUZ [ESPXJB t /BQSBXB TBNPDIPEV t )PMPXBOJF J [’PNPXBOJF QPKB[EV t 4BNPDIPEZ [BTUŽQD[F t 1PNPD X QPT[VLJXBOJV QSBDZ

Moşliwość dojazdu do klienta. Prowadzenie spraw online.

XXX QPMTLJFCJVSPLTJFHPXFFENPOUPO DP VL t JOH [T[!PVUMPPDL DPN

I W O N A t

Jak zamieścić ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŠKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms 81616 Koszt ogłoszenia

ÂŁ1

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

+ standardowa opłata operatora

Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL CL CL CL CL

01 02

03 04 05

mieszkania wynajmÄ™ mieszkania szukam praca dam praca szukam kupiÄ™

internet

TANIE do Polski ROZMOWY

1p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny WYBIERZ

0 844 862 4141

5p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na komĂłrkÄ™ WYBIERZ

0 844 545 4141 Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

507-MAKIETA 4 78-105.indd 80

CL CL CL CL

06 07 08 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

www.cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń moşna zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły ponişej), kontaktując się z DZIAŠEM MARKETINGU. Ogłoszenia zamieszczone w Coolturze pojawią się równieş na portalu elondyn.co.uk

ramkowe (usługi) Telefonicznie:

020 8846 3614 cooltura.co.uk lub online:

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Ramka do 15 słów

ÂŁ25 + vat

Ramka do 25 słów

ÂŁ30 + vat

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Kaşde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niş podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŠATA ZA OGŠOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niş 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

03/12/2013 12:40:22


OGŁOSZENIA DROBNE UWAGA! W związku z zbliżającymi się Świętami Bożego Narodzenia, wszystkie ogłoszenia na wydanie które ukaże się 28 grudnia, przyjmowane będą do poniedziałku 23 grudnia do godziny 9.00. Na wydanie które ukaże się 4 stycznia ogłoszenia będą przyjmowane do poniedziałku 30 grudnia do godziny 9.00.

osoby,ogrod,internet, dostępny od 14grudnia.£105 plus energia u gaz, 07825459367, 07756340316

lazienka, oddzielna toaleta. 3 pietro. Bez benefitow. 02072728615, 07825459367, 07756340316

Szukasz mieszkania,domu lub pokoju do wynajęcia w północnym Londynie?

> Camberwell Green Pokoje do wynajęcia. Jedno albo dwóch osobowy. Druga strefa, Camberwell Green. Telefon 07506307677

020 7272 8615

> Canning Town E16, duzy dom, 4 sypialnie, study + living + 2 lazienki, ogrod do wynajęcia Rodzinie lub 3 przyjaciołom lub para £1500 + rachunki 075 655 400 20.

> Enfield, EN3 7JU, Podwojny pokoj dla jednej osoby, od zaraz, rachunki wliczone £90tyg, dwa tyg dep, 07825459367, 07756340316

Agencja Nieruchomosci ETB PROPERTY SERVICES

075 2145 2860 077 1567 7401 Paulina / Aneta info@etbproperty.co.uk P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

w w w. e t b p r o p e r t y. c o . u k

mieszkania do wynajęcia

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 01

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Dwójka do wynajęcia. Północny Londyn N11 z intenetem od 12 grudnia. 077-8352-4096 > Ealing Common Pokoj do wynajecia blisko stacji Ealing Common 07951755163 > East Acton Ladna jedynka do wynajęcia na East Acton. Mieszkanie z ogrodem 07958299130

> Barking pokoj 2 osobowy w czystym, zadbanym domu 125£ tygodniowo + tygodniowy depozyt, rachunki wliczone, internet. zapraszamy 07964537030

> Enfield Wynajmę pokój w czystym domu , po remoncie .Miła atmosfera internet PL tv 07808207719

> Boston Manor (Ealing) £120 p/ wc (dep £120 rach. Wliczone) miesięcznie £500 Pokoj podwójny dobrze wyposażony dla Pani pracujacej tel 02085670040 po 16.00

£1300/mies. 2 podwojne sypialnie,1 pojedyncza, przechodni salon, kuchnia z jadalnia, oddzielna toaleta, ogrod- 02072728615, 07825459367, 07756340316,

> Bounds Green, N11

2HT,

Pokoj dla jednej

> Enfield, EN1 3QL, 3 bed dom,

> Enfield, EN2 6EW, 2 bed flat, £975/mies. 2 podwojne sypialnie, oddzielny salon, kuchnia z jadalnia,

081

> Mitcham, Streatham, Norbury. Pokoje 1 i 2 osobowe. 07859906503 > Norbury Do wynajecia duza 2 ka,.W domu zamieszkuja 2 pary. Do stacji Norbury 10min piechota.140F/tyg.2tyg depozytu. rachunki wliczone 07943584076 Justyna 1 Bed Flat do wynajęcia Lordship Lane N17, Studio Flats Arnos Grove & Bounds Green oraz pokoje Manor House 02088269988, 07956820810.

> Greenford Jedynka dla osoby starszej, dbającej o czystość 07884155281

Perivale / Alperton pokoj do wynajecia 07584134051

> Hanwell pokoj na Hanwell w 7 dla 1 lub2 osob niepalacych, mieszka 3 os. ceniace czystosc i spokoj pokoj z potwierdzeniem adresu, czyli umowa najmu. tel.0 7984613766

Szukasz mieszkania najnowsze oferty na portalu www.elondyn. co.uk

> Hanwell W7 1EX 1-2 osob ladny pokoj do wynajecia dla os. spokojnych informacje pod num. 07870260876

> Norbury Duza dwojka Norbury dostepna od 08 Grudnia 140F/ tydz. 2 tyg depozytu. Rachunki wliczone. 07943584076 Justyna

> Hounslow West. 1 lub 2 osobowy pokój w domu z ogrodem blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272

> Plaistow Pokój dla kobiety, podwójne łóżko, blisko metra, internet 07799500980

> Leyton Jedynka dla spokojnej

dziewczyny. Pokoj odmalowany, 90f/tydz, podwojne lozko, tydz. depozytu. Po wiecej info prosze dzwonic, 07598055617-Edyta lub 07875302904-Lukasz.

> Manor House / Turnpike Lane. Dwojka do wynajęcia w spokojnym domu z dwiema łazienkami, internetem i normalnymi ludźmi. 07984409016

> Pokój do wynajęcia dla pary, dobre warunki , 07947609673 > Spokojny 46 latek wynajmie duża sypialnie w bloku 1os. TV, internet. 10min do stacji kol i DLR. tylko £85/tydz. wszystkie rach wlicz. Tel 07834778230 Krzysztof > Stockwell Wynajme pokoj jedynke na Stockwell tel. 07908190566 > Stockwell, wynajmę miejsce w

Znajdź

PRACĘ

z portalem elondyn.co.uk Zawsze aktualne oferty pracy - SPRAWDŹ!

507-MAKIETA 4 78-105.indd 81

03/12/2013 12:40:44


082

OGŁOSZENIA DROBNE

pokoju dla mężczyzny we flacie czystym i spokojnym Tel. 07940186730 lub 07748348973 po 16-tej

> Streatham Common - jedynka

dla dziewczyny, po rem. plaski Tv, DVD, drew. podl. duza szafa, ogrod. (2 osoby mieszkają + lablador ) b.przyjazny.07533883557.

> Streatham Common - jedynka

dla dziewczyny, po rem. plaski Tv, DVD, drew. podl. duza szafa, ogrod. (2 osoby mieszkają + lablador ) b.przyjazny.07533883557.

> Stretham Common wynajme dwojke dla pary w domu z internetem. 3 min od stacji Stretham Common. Cena 135/tyg para 110/tyg jedna os. rachunki wliczone w cene 07734592009 Piotrek > Tottenham, N17 8EE, podwojny pokoj dla pary £115 +prad i gaz. W domu jest 5 pokoi, kuchnia z jadalnia, ogrod 07756340316, 07825459367 > Tottenham, N17 8DX-1 bed

flat-950/mies. (council i woda wliczone). Przechodni salon, podwojna sypialnia. Dzielony ogród. Od stycznia. Mozliwy housing ben. 02072728615, 07756340316, 07825459367

> Turnpike Lane, N15 3AP. Podwojny pokoj, £130/tydz, dla pary. 5 pokoi, lazienka, toaleta, ogrod. Blisko do parku. 07756340316, 07825459367 > Upton Park wynajmę pokój 2os

lub jako 1os w spokojnej okolicy darmowy parking w domu internet tvp tel 07852329777

> Walthamstow Pokój 1 I 2 osobowy blisko metra , Internet, spokojni mieszkańcy cena od £75 tel 07561888831 > Willesden Green Wynajme pokoj niedaleko stacji metra Willesden Green strefa 2-ga.Cena pokoju lacznie z rach. wynosi 180£ za tydzien plus 2-tyg.dep.Beata tel. 07940 186 196 > Wood Green, N22 5JB ,dwojka

dla pary,wolny od 10grudnia,£120 plus energia i gaz, internet,ogrod,07825459367, 07756340316

> Wood Green, N22 6AN,

podwojny pokoj,£120/tydz. +prad i gaz do podzialu. W domu jest 5 pokoi,jedna lazienka dwie toalety, do metra 10 min do autob 4 min – 07756340316, 07825459367

507-MAKIETA 4 78-105.indd 82

> Wynajme dla dziewczyny jedynke w miare duza, mlodzi ludzie, trzy osoby mieszkaja 90f. Adres e7 9dz mila atmosfera z kultura. 07875302904 o 19 dostepny. pozdrawiam

mieszkania szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 02

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Witam serdecznie. Szukam

pokoju we wschodnim Londynie ex. (Walthamstow, Chingford etc.) Prosze o kontakt na numer: 07912660256 Pozdrawiam Marta

Staff Required for hand car wash Fulham area contact 07989035718 Cukiernia w zachodnim Londynie zatrudni doświadczonych cukierników. Prosimy o kontakt pod numerem 07809432768 Bogusław.

> Hairdresser required full or part

time in Richmond area please call on 07712654433 ask for Joe

> Waitress required at Palmers Green cafe N13 please call Michael 07956295466 > Needed 3 or 4 Gardener

Labourers with own tools to work on a medium sized garden project West London area, stone paving, laying turf, bricklaying, general carpentry, decking, fence & trellis work, soft landscaping Part time position contact jasbe@hotmail.com

> Poszukję chętnych osób do współpracy, zainteresowanych dodatkowym dochodem, podaj swój nr telefonu a oddzwonimy tak

praca

dam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 03

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Part time Care Workers required in Hampstead and surrounding areas£7.50p/h Send your CV to recruitment@ hartwigcare.co.uk Attractive Females Ages 16 to 28 To Hand Out Leaflets Flexible Hours - Pay £9.00 per hour. Tel. 07956449563 Kobiet i mężczyzn do pracy w ochronie, dostępne szkolenia zawodowe. Nie wymagamy NIN. Stawki £10/h-25/h zależnie od stanowiska. Tel: 020 8123 8322 Kom: 07825397161 www.symbiosec.co.uk/pl Grupa Okienna Viking Windows, Welet Europa, PUF - poszukuje pracowników, szczegóły na stronie 25-tej w tym wydaniu Cooltury

Najnowsze

OGŁOSZENIA

na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne SPRAWDŹ!

03/12/2013 12:40:47


OGŁOSZENIA DROBNE

szybko jak to możliwe, full albo part-time 07903523550, patryk. lyjak@hotmail.co.uk

> Praca dla fixerow przy budowie biur, pracowitych i bez wiekszych nalogow, slyczek@googlemail.com 07754523971 > Praca dla zdolnej krawcowej 07877730663 > Wynajme miejsce na Twoj

> Elektryk - Hydraulik z 10 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety z wlasnymi narzedziami i vanem.07707717053

Landlords Gas Safety Certificates, Boiler Installations, Replacements and Repairs. Call us:07415816643

> Elektryk NICEIC Certyfikat 16 F ,1I2 FIX ,fuseboxsy, alarmy, entryfony, bt, tv, internet, cctv, wymiana i naprawa instalacji, szuka pracy tel.07549445462

> Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym szukam pracy. pomogę przy awariach i problemach związanych z prądem. Tel.07883974669

> Elektryk certyfikat duże

> Elektryk 10 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07891730162

> Solidny ogólnobudowlaniec szuka pracy. tel 07925421799

biznes np. krawcowa, biuro, księgowość itp. w zach Londynie. Wiecej info pod nr tel 07809768045

doświadczenie w UK,15f punkt, zawsze na czas, samochód, narzędzia, szuka pracy tel.07938220749

> Dochodowe zajęcia dla

> Doświadczeni plastrarze szukają

niepracujacych matek.tel. 07895618361

pracy na terenie Londynu i okolic, wysoka jakość i czystość, własne narzędzia. Jacek 07523550213

> Tapeciarz fachowiec wszystkie gatunki tapet 7 lat doświadczenia 07889248061

praca

> Doswiadczeni plastrarze szukają

> Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaż boilerow, mega-flo, power flush, central heating, ogrzewania podłogowe, certyfikaty. Tel. 07702267525

szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 04

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Malarz poszukuje pracy, własne narzędzia i halogeny, CSCS, CIS, NIN, UTR angielski komunikatywny 07719 100 995

507-MAKIETA 4 78-105.indd 83

pracy na terenie Londynu i okolic, wysoka jakość i czystość, własne narzędzia. Jacek 07523550213

> Pomocnik budowlany poszukuje pracy, doświadczenie na budowach w UK, głównie dekoratorka, pomoc elektryka i glazurnika oraz inne prace budowlane tel.07780203081 > PL - gas safe engineer, plumber

available 24h-7 days a week!

> Lekarz weterynarii szuka pracy

tel.0754 981 60 23

> Hydraulik Corgi gas safe szuka pracy naprawa serwis montaż boilerow, kominki megaflo central heating power flush Certyfikaty domestic commercial 07545707457

083

> Plastrarz solidny i konkretny szuka pracy na cene lub dniowki. Plastruje (na szczudlach) na wysoki standard. Tel. 07515103840 Daniel > Dekorator szuka pracy wieloletnie doświadczenie w londynie wlasne narzedzia klade tez tapety tel.07508404771 > Gas safe plumber szuka pracy boilery, kuchenki, kominki, megaflo, centralne ogrzewanie, powerflush, certyfikaty, 24/7 emergency 07886683001 > Szukam pracy ukladanie plytek podlogi lazienki kuchnie przybudowki posiadam vana i sprzet 07704408767 > Solidny ogólnobudowlaniec szuka pracy. tel 07925421799

kupię

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 05

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Kupię płyty winylowe w dobrym stanie oraz magnetofon szpulowy. Tel.07892844331

03/12/2013 12:53:48


084

OGŁOSZENIA DROBNE + RÓŻNE

sprzedam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 06

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Sprzedam sprzątanie na

Hampton Court 4 godz 10f za godz 07515959204

> Opony zimowe Continental 18\”. 225/40R18, 4 sztuki, stan bardzo dobry. Opony przejechały jedynie około 1000 mil. Cena £350. Londyn, 07424923097 > Sprzedam ubranka dla dziewczynki na 3-4,4-5 £50wiecej zdjęć ma e-mail moge wyslac. Odbior z Hammersmith 07845277871 > Duzy słownik lekarski, dwujęzyczny nowy. cena 45.00 tel. 07523510272 > TomTom Europa i Polska, ALG, IQ

Routes, mapa w wersji 920. Fotoradary-Premium. Rowniez wersja Truck 07910473675

> Duzy słownik naukowo techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

auto-moto

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 07

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Opony Zimowe. Wulkanizacja na Park Royal. Opony Nowe i Używane. Laserowa zbieżność kół na miejscu! Przystępne ceny! NW10 7UD Londyn 02088380202, 07776823881

> Volvo S60 2002 ( 52 reg ) 2.0 Benzyna Saloon . Bardzo zadbane auto , zloty kolor , skrzynia manualna bogate wyposazenie , jasne skory , MOT do konca pazdziernika 2014 , przebieg 136.000. Cena £1100 Kontakt 07595316349 > Renault Clio 2003 ( 53 reg ) 1.4 Benzyna , 56 tys przebieg , kolor srebrny , nowe MOT . Cena £800. Kontakt 07849001065 > Ford Transit Tiper 2.4 Diesel

507-MAKIETA 4 78-105.indd 84

2007 rok. , przebieg 120.000 , tax 03/14 , mot 08/14 , Cena £4999 + VAT Kontakt 07886625106

> Renault Master 2.5 Diesel SWB , 1999r. przebieg 172.000 , auto w dobrym stanie , NOWE MOT !!!! Cena £950 Kontakt 07595316349 > VW Passat 2,0 tdi, 2006, manual 6 biegów, sedan, blekitny, 115 tys. mil, drugi właściciel, książka serwisowa. Mot i tax do 12.2013, tanio. Tel. 07702267525

randka

w ciemno

www.cooltura.co.uk SMS:

usługi

różne

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Tłumaczenia przysięgłe 24/7 bezpośrednio nie przez google akceptowane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medyczne, dokumenty, świadectwa. Szybciej i taniej niż inni. Kontakt: slav. translations@gmail. com lub 07981753699

81616 KOD: 08

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Szukam normalnej dziewczyny.

kawaler 38 lat.07770933889

inne

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 09

Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane w 24 godziny 7 dni w tygodniu. Tanio bezpośrednio u tłumacza www. tlumaczenia24.co.uk 07770903430

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Naucz się grać na gitarze. To proste, jeśli ma się dobrego nauczyciela! Zapraszam. Tylko okolice Hounslow, Twickenham, Feltham, Kingston, Hampton. Tel. 079 382 111 55

> Zaopiekuje sie twoim domem

na czas wyjazdu , wykonam remont mniejszy lub kompleksowy w zamian za zamieszkanie, jestem uczciwy i slowny tel. 07449201069

> Jade do Gdanska 20.12 przez Szczecin, Koszalin. Wyjazd 16.30 z Tootingu, wolne dwa miejsca. Wyjazd do Londynu po swietach5.01 po poludniu. Tel.07526989053 > Sprzedam 2 bilety lotnicze (Easy Jet) do Polski Londyn Gatwick-Kraków 22.12-07.01. 480Ł za 2 bilety(tam i z powrotem ) lub 240Ł za 1 bilet tel.07909272622 > Wynajmę cały lokal lub część lokalu na działalności typu fryzjer/ księgowość/ tipsy/ kosmetyczka/ biuro. Północny Londyn Tottenham N17.Więcej 07791179645

Tatuaż artystyczny, kolczyki. Robert tel. 078 33 93 43 88

Antyalergiczne Czyszczenie Carpet, Tapicerki Meblowej, Dywanów Domy Instytucje. Wysoka Temperatura, Super Silny Sprzęt, Gwarantuje Wysoką Jakość Usług. Koniecznie Zobacz Prawdziwe Zdjęcia facebook.com/ CarpetCleaningPL 07809409618

Teraz ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1

Reklamuj swoje usługi w Coolturze! Zapoznaj się z warunkami zamieszczania ogłoszeń na stronie 80 lub zadzwoń pod bezpośredni nr 0208846 3614. Zapraszamy!

03/12/2013 12:40:48


OGŁOSZENIA TELEWIZJA SAT. / KOMPUTERY

telewizja satelitarna ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl Promocja Jesienna

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

komputery

serwis

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Naprawy komputerów. Gwarancja, Elektronika komputerowa, wymiana podzespołów. CCTV alarmy, Renowacja układów graficznych strony www. Ulotki, pozycjonowanie stron kampanie reklamowe Tel 07897656573 e -mail: office@linxgroup.co.uk www.linxgroup.co.uk

Profesjonalne naprawy laptopów. Reinstalacje systemów operacyjnych, wymiana podzespołów i układów BGA. Uczciwa wycena naprawy, konkurencyjne ceny, gwarancja 07910473675

507-MAKIETA 4 78-105.indd 85

085

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskitech.co.uk

Naprawa: laptopy, tablety, konsole, telefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwarancji na nowe części, oferujemy laptop zastępczy 07411123340

Wszelkie Usługi komputerowe i TV, CCTV, Dojazd do Klienta. Tworzenie oprogramowania na zlecenie (prawnicy, budowlańcy, księgowi itp.) wyceny, fakturowanie, zarządzanie pracownikami, projektami, obsługa sekretariatu. Stargor LTD. 077-8352-4096, 020-3286-3050.

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

POLSKA

TELEWIZJA SATELITARNA

Piloty, dekodery, akcesoria, konwertery KOMPLEKSOWY MONTA MONTAŻ

Jacek:

Tel: 07999-124-776

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA!! Dostępne na umowę z gwarancją na zakupiony sprzęt. Możliwość wymiany zesputych dekoderów.

telewizja bez umowy ORAZ TELEWIZJA BEZ ANTENY SATELITARNEJ

Serwis Satelitarny 24/7: * montaż anten satelitarnych * ustawienie sygnału *sprzedaż akcesorii

KAROL 07713358081

03/12/2013 12:40:51


086

OGŁOSZENIA PACZKI – TRANSPORT

507-MAKIETA 4 78-105.indd 86

03/12/2013 12:40:53


REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

507-MAKIETA 4 78-105.indd 87

087

03/12/2013 12:40:54


088

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

PRZEWÓZ PROMOCJA OSÓB PACZKA 30 KG/£20 PRZEWÓZ Nowa trasa: Polska-Walia PACZEK „Firma z Podkarpacia”

www.przewozyoskar.com Tel. Polska +48 505 132 128, +48 536 373 099 Tel. Anglia 0 759 884 85 66, 0 777 869 05 30

e-mail: przewozyoskar@gmail.com

Dowóz pod adres na terenie całej Polski. Wystawiamy faktury VAT.

507-MAKIETA 4 78-105.indd 88

03/12/2013 12:40:55


REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

507-MAKIETA 4 78-105.indd 89

089

03/12/2013 12:40:57


090

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

transport przewozy, paczki ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Tani Transport od £15/h. Przeprowadzki od £30, odbiór, dostawa towarów od £20. Duzy Van Londyn i okolice 24h/7. Nasza Lokalizacja Tooting Broadway tel 07442287778

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN + winda do załadunku. Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK. www.goldeneagleremovals.co.uk Tel 07969629456 Daniel

507-MAKIETA 4 78-105.indd 90

Teraz ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1

TANIE do Polski ROZMOWY

1p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny WYBIERZ

0 844 862 4141

5p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na komórkę WYBIERZ

0 844 545 4141 Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

03/12/2013 12:40:59


REKLAMA SKUP ZŁOMU

507-MAKIETA 4 78-105.indd 91

091

03/12/2013 12:41:00


092

REKLAMA SKUP ZŁOMU

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk

WYWÓZ ŚMIECI

PRZEPROWADZKI na terenie całego UK

SKIP HIRE 8/12 YARD

Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

Tel. 078 451 439 81 • 078 164 963 36

507-MAKIETA 4 78-105.indd 92

Płatność gotówką lub kartą

03/12/2013 12:41:04


REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE!

093

Ściągnij Coolturę i czytaj już w czwartki!

ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

507-MAKIETA 4 78-105.indd 93

03/12/2013 12:41:05


094

REKLAMA WYWĂ“Z ĹšMIECI

T-t alk T-TALK

2p min.

na telefony stacjonarne

S S ]D PLQ

QD WHO NRPĂ?UNRZ\ Z 3ROVFH

7p min.

na telefony komĂłrkowe

]D PLQ

Super sposĂłb na 10% EXTRA!

35202&-$

Załaduj konto za £10 wysyłając SMS-a na numer

rozmowy z Polską 81616 o treści QPDN10 a dostaniesz extra £1 kredytu!

6XSHU VSRV�E QD UR]PRZ\ ] 3ROVN• ] WZRMHM NRP�UNL 1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN

z Twojej komĂłrki

Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciąşone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne 1.Wyślij SMS-a na numer 81616 okwotą treści£5QPDN konto T-Talk, które będzie doładowane kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy. Wysyłaj smsy do Polski od 5p. Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciąşone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne konto T-Talk, które Więcej info o serwisach 02084974698.� będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy. Wysyłaj smsy do Polski od 5p. Więcej info o serwisach 02084974698.�

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski 2. Wybierz numer 0370003700 41 0041, a następnie 0048xx numer docelowy do Polski *Koszt połączenia z numerem 41 0041 to standardowy koszti poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii. Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622 *Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii.

Jeślidowiedzieć posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut.pn-pt Infolinia po polsku 020 8497 4622 Aby się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 9.30-17.30 Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30 Service provided by

507-MAKIETA 4 78-105.indd 94

Ask bill payer’s permission before using the service. SMS costs £5 or £10 + standard sms. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment *T&Cs: Ask billcharge payer’sispermission. SMS costs £5 or £10number + std. SMS. Call charged from the time of replace connection to the service. of connection. The incurred even if the destination is engaged or theper callminute, is not answered, please the handset after aThe short peis incurred even iforthe destinationConnection number is engaged the call is answered. Please replace the handset after a short period the riod ifcharge your calls are engaged unanswered. fee variesorbetween 0pnot & 25p depending on the destination. Calls to 03 number costifstandard calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 037 number cost std. rate to a landline or may be used rate to a landline and can be used as part of the bundled minutes. To ensure that your call is not disconnected, we will automatically top-up your T-Talk account initial top-up amount you will have 3(std. minutes talk time remaining. To cancel Top-Up feature, text AUTOOFF to 81616. as awith partthe of bundled minutes. Text when AUTOOFF to 81616 SMS rate) to stop auto top-up, whenAutomatic the credit is low. Credit expires 90 days from Creditthe expires days from the lastistop-up. Rates are subject change without prior notice. Prices correct at 17/04/2012. This service is provided by latest90 top-up. This service provided by Auracall Ltd.toHelpline: 0208 4974 622. Auracall Ltd.

03/12/2013 12:41:06


kK

REKLAMA GRANIT WYWÓZ ŚMIECI MARMUR / BUDOWNICTWO I REMONTY 095 PIASKOWIEC QUARTZ

DZIAŁAMY NA TERENIE CAŁEGO LONDYNU

ZADZWOŃ PO BEZPŁATNĄ WYCENĘ!

KUCHNIE

BLATY GRANITOWE I MARMUROWE

www.graniteworld.org.uk

PODŁOGI

ŁAZIENKI

OBUDOWY WANIEN I UMYWALEK PODŁOGI I ŚCIANY

SCHODY ORAZ KOMINKI

Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue, Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

Tel. 02089028882 Grzegorz: 078 49933526

WYWÓZ ŚMIECI SKIP HIRE CLEARANCE

CLEARANCE WORLD LONDON LTD

WORLD Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue,

LONDON LTD

Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

zeskanuj!

Granite World London Ltd

PARAPETY

Akceptujemy karty:

graniteworldlondon@gmail.com

1$-1,į6=( &(1< : /21'<1,( ç ç ç (S[FHPS[

ent ped alk 16.

507-MAKIETA 4 78-105.indd 95

03/12/2013 12:41:07


096

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

507-MAKIETA 4 78-105.indd 96

03/12/2013 12:41:08


REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

507-MAKIETA 4 78-105.indd 97

097

03/12/2013 12:41:10


098

NO

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

www.CHLODNICTWO.co.uk CHLODNICTWO.co.uk LODÓWKI SKLEPOWE CHŁODNIE WOLNOSTOJĄCE I Naprawy oraz serwis urządzen chłodniczych I Instalacje klimatyzcji w sklepach, restauracjach, I I

mieszkaniach i w obiektach o podwyższonym standardzie (high end residence) Projektowanie systemów klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych Przeróbki chłodnicze

KLIMATYZACJE Świadczymy profesjonalny i rzetelny serwis, który przełożył się na olbrzymią liczbę zadowolonych klientów na przestrzeni wieloletniej obecności na rynku brytyjskim. Serdecznie zapraszamy na naszą stronę internetową, gdzie uzyskacie więcej informacji na temat naszych usług.

MTP Cooling Ltd Slough Trading Estate, Berkshire, Slough, SL1 4DX

W

T: +44(0)1753 701 013 F: +44(0)1753 701 014 M: +44(0)7515 391 382 email: info@mtpcooling.co.uk

18 L

ibb_A4_ch 507-MAKIETA 4 78-105.indd 98

03/12/2013 12:41:11


NOWE, NIŻSZE CENY W HURTOWNIACH 099 REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

Klej do płytek elastyczny firmy ATLAS

Elastyk, worek 25 kg

Klej do płytek wewn.-zewn. firmy ATLAS AVAL KM 11, worek 25 kg

Płyta gipsowo-kartonowa Standard

Gładź gipsowa Super Finish firmy MEGARON

12.5*1200*2400mm

Siatka elewacyjna biała rolka 50m

£21.00 netto

worek 20 kg

£3.86 netto Izolacja PIR 100mm

7.50

3.50

NETTO

NETTO

6.95

Izolacja ISOVER Spacesaver 100 mm

rolka 10.64m2

NETTO

£29.50 netto

£14.90 netto

W/w ceny jedynie dla zarejestrowanych jako Trade klientów IBB ; bezpłatna rejestracja on-line:

www.IBBconstruction.co.uk

Tynk mozaikowy AVAL KT 77 op. 25kg

IBB Park Royal

IBB Croydon

IBB Birmingham

18 Gorst Road, Park Royal London, NW10 6LE 020 8965 7972 kontakt@ibb.pl

ZK Park, Unit 6, 23 Commerce Way, London, Croydon CR0 4ZS 020 8680 9026 kontakt@ibb.pl

425 Walsall Road Birmingham, B42 1BT 0121 356 8655 kontakt@ibb.pl

Dzwoń, przywieziemy (Londyn) powyżej 180,-GBP netto Gratis!

£39.50 netto

Grunt K-30 firmy Megaron 8 kg

£6.49 netto

Szybki i profesjonalny program kosztorysowy! Wyceń po polsku - zapisz i wyślij do klienta po angielsku. Szkolenia w każdą sobotę po uprzednim umówieniu.

W okresie 06/12/2013 do 05/01/2014 zapraszamy do darmowego testowania naszego programu kosztorysowego www.IBBestimator.co.uk

Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego Roku naszym klientom i wszystkim czytelnikom Cooltury składamy życzenia wszelkiej pomyślności Zespół IBB ibb_A4_christmas 2.indd 1 507-MAKIETA 4 78-105.indd 99

03/12/2013 08:21:54 03/12/2013 12:41:15


100

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

Najwyższa jakość okien i drzwi firmy

Okna, drzwi, ganki, ogrody zimowe, szklane dachy, balustrady, prysznice, świetliki, drzwi rozsuwane

Wysokiej jakości podwójne szklenie w uPVC, Aluminium i Drewnie U NAS OKNA

A-RATED W STANDARDZIE

Drewniane okna typu SASH już od

£300/m2

Nowy salon firmowy

622 Greenford Road, UB6 8QT Greenford

Tel/Fax: 020 8578 2281

Biuro: 077 0360 1325 Mob: 079 1636 9230 Email: info@windowsglasssolutions.co.uk

507-MAKIETA 4 78-105.indd 100

03/12/2013 12:41:17


REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

101

SCAFFOLDING PROPER SCAFFOLDING Ltd. Bezpieczne i solidne wykonywanie rusztowań. Profesjonalny montaż. Szybki termin realizacji! Najtaniej w Londynie! Sebastian:

0787 14 24 077

properscaffolding@yahoo.co.uk

Najnowsze

ogłoszenia

na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

507-MAKIETA 4 78-105.indd 101

03/12/2013 12:41:21


102

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

} 507-MAKIETA 4 78-105.indd 102

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȷ

ŲDJʼnHBK $PPMUVSŖ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

03/12/2013 12:41:23


REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

507-MAKIETA 4 78-105.indd 103

103

03/12/2013 12:41:25


104

REKLAMA MOTORYZACJA

WARSZTAT

SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE AKUMULATORY BLACHARKA I LAKIERNICTWO

SAMOCHODOWO-MOTOCYKLOWY

BLUE STAR MOTORS

SERWIS - NAPRAWA

REGENERACJA SKRZYŃ BIEGÓW

AUT OSOBOWYCH,VANÓW I MOTOCYKLI 259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

ZAJMUJEMY SIĘ AUTAMI GRUPY VAG!

CZĘŚCI SAMOCHODOWE I MOTOCYKLOWE

T: 07 8842 55551 02089974508

P POMOC DROGOWA – LAWETA TRANSPOR AUT TRANSPORT MO I MOTOCYKLI DO UE

WWW.BLUESTARMOTORS.CO.UK

OFFICE@BSWM.EU

£££

SKUP

Skupujemy

używane auta i vany do złomowania

6$02&+2'Ð:

ZAŁATWIAMY FORMALNOŚCI DVLA

6$02&+2'Ð:

079 720 22515

25$= =â202:$1,(

507-MAKIETA 4 78-105.indd 104

03/12/2013 12:41:25


REKLAMA MOTORYZACJA

105

LAWETOWANIE

07 8842 55551

24/7

7 DNI W TYGODNIU 24 GODZINY NA DOBĘ. ZAPISZ TEN NUMER! ZAWSZE MOŻESZ NA NAS LICZYĆ!

WARSZTAT MOTOCYKLOWY 4&38*4 ç /"13"8: ç .05 259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 07 8842 55551 OFFICE@BSWM.EU

507-MAKIETA 4 78-105.indd 105

03/12/2013 12:41:27


507-MAKIETA 5 106-116.indd 106

03/12/2013 16:41:34


507-MAKIETA 5 106-116.indd 107

03/12/2013 16:41:49


108

WIADOMOŚCI KRZYŻÓWKA + HOROSKOP

CZYTAJ MAGAZYN :&=(ģ1,(- : ZHUVML QD DSOLNDFMĐ &RROWXUD GRVWĐSQD MHVW MXİ Z F]ZDUWNL

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȷ

ıDJʼnHBK $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSŖȷ

507-MAKIETA 5 106-116.indd 108

03/12/2013 15:30:51


109 STRZELEC

BARAN

LEW

Zacznie się teraz Twój nie najlepszy okres astrologiczny. Koniecznie wycisz się i postaraj się nie podejmować teraz żadnych ważnych decyzji. W pracy najlepiej zrobisz, jeśli będziesz sumiennie wykonywał swoje obowiązki, bez wychodzenia przed szereg.

Aura będzie sprzyjać dobremu samopoczuciu. To świetny moment na weekendowy wypad za miasto lub spacer po parku. Codziennie zadbaj o to, aby zregenerować siły i aktywnie odpocząć. Dzięki temu będziesz miał siłę i chęci do codziennego pokonywania trudności.

W najbliższych dniach będziesz skory do przemyśleń i refleksji. Zmobilizujesz się, aby wprowadzić zmiany do swojego życia. Od dawna o nich myślałeś, ale brakowało Ci odwagi. Teraz jest na to dobry moment, gdyż gwiazdy wróżą Ci powodzenie w wytrwaniu w postanowieniach.

KOZIOROŻEC

BYK

PANNA

Jeśli ostatnio masz często bóle, które występują po jedzeniu, to koniecznie zwolnij tempo i zastosuj lekkostrawną dietę. Pamiętaj jednak, aby pod żadnym pozorem nie robić na własną rękę głodówki. Jeśli się zaniedbasz, możesz odczuć poważne konsekwencje.

Twoje życie nabierze tempa i rozmachu. Masz szansę na dokonanie istotnych dla Ciebie zmian. Być może będziesz musiał podjąć ważną decyzję. Bądź opanowany, pewny siebie, myśl racjonalnie, a będziesz miał szansę osiągnąć wszystko, czego pragniesz.

Nastaw się na ciężką pracę i pokonywanie trudnych problemów. Postaraj się być silny i przebojowy. Jeżeli wykażesz się zdrowym rozsądkiem i spokojem, wszystko powinno pójść po Twojej myśli.

WODNIK

BLIŹNIĘTA

Będziesz w nostalgicznym nastroju. Twoje myśli będą krążyły wokół wspomnień. To, co minęło, jest bardzo ważne, ale nie można uciekać przed codziennymi problemami we wspominanie przeszłości. Pamiętaj, że nigdy nie ma problemu, którego nie dałoby się rozwiązać.

W Twoim otoczeniu pojawi się ktoś, kto jak na zamówienie usunie z Twojej drogi przeróżne, nawet bardzo skomplikowane przeszkody. Będziesz bardzo zdziwiony. Okaże się, że to nic innego jak planowe i przemyślane działanie. Ty natomiast działasz na co dzień zbyt chaotycznie.

Będziesz w świetnej formie psychicznej i fizycznej, nic nie będzie w stanie zepsuć Ci dobrego humoru. Zapanuje miłe ożywienie w Twoim życiu. Odkryjesz w sobie nową pasję, która całkowicie pochłonie Twój wolny czas i sprawi, że wyzwoli się w Tobie jeszcze więcej pozytywnej energii.

RYBY

RAK

SKORPION

Dobry czas w sprawach prywatnych i zawodowych. Wsłuchaj się w swoją intuicję, podpowie Ci ona kilka korzystnych rozwiązań. Jeśli pójdziesz tą drogą, osiągniesz zadowolenie z rezultatów i poczucie spełnienia. Spróbuj swojego szczęścia w grach liczbowych.

Najbliższe dni miną Ci zwyczajnie. Zechcesz poświęcić czas na załatwienie dawno odkładanych drobnych napraw w domu oraz poświęcisz się obowiązkom zawodowym. Nie spodziewaj się spektakularnych sukcesów. Korzystny czas na nadrobienie zaległości kulturalnych.

Jeżeli będziesz się powstrzymywać przed wdawaniem się w niepotrzebne zatargi, to czeka Cię spokojny, a nawet leniwy czas. Nie próbuj teraz też wyjaśniać na siłę dawnych konfliktów, ponieważ zamiast je rozwiązać, możesz tylko pogorszyć sprawę.

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(23.07–22.08)

(21.04–20.05)

(23.08–22.09)

WAGA

(22.09–22.10)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.10–21.11)

COMMERCIAL OFFICE

CLEANING

SARA-INT Ltd Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY

507-MAKIETA 5 106-116.indd 109

t

03/12/2013 15:30:51


110

SPORT Siatkówka

Siatkarski hit na Ealingu Żadnego meczu w tym sezonie nie przegrał jeszcze najbliższy rywal siatkarzy CBL Polonii Londyn, uniwersytecka drużyna Team Northumbria. Zawodnicy z Newcastle zajmują obecnie pierwsze miejsce w tabeli i pojawią się w hali na St Benedict’s School na Ealingu w sobotę, 7 grudnia, o godzinie 15.00.

»

Londyńczycy przywitają przyjezdnych pełnym składem i ogromną motywacją, choć tej nie zabraknie na pewno po żadnej ze stron siatki – akurat pojedynki tych drużyn zawsze należą do najpiękniejszych, ale też najbardziej zażartych w sezonie. – Nasi dobrzy przyjaciele z Newcastle znów wybierają się w podróż do nas. Myślę, że przywitamy ich jak zwykle: pełną halą, ogłuszającym dopingiem i świetną grą. Obie drużyny wiedzą, że aby wyjść z tego spotkania zwycięsko, trzeba będzie zagrać na sto procent swoich możliwości. O tym, kto zdobędzie punkty, zdecydują pojedyncze piłki i zagrania. Mecz na pewno będzie bardzo emocjonujący – tak o nadchodzącym spotkaniu mówi wiceprezes CBL Polonii Londyn Bartek Łuszcz. O niesamowitą atmosferę w hali w zachodnim Londynie zadba Oficjalny Klub Kibica Polonii Londyn, w którego szeregach już już ponad osiemdziesiąt osób. – Przygotujmy się na najlepszy mecz od rozpoczęcia tego sezonu sezonu i na boisku, i na trybunach. Mecz na szczycie tabeli – mistrz kraju podejmuje wicemistrza, do tego hala pełna kibiców, od dopingu których każdemu przyjezd507-MAKIETA 5 106-116.indd 110

nemu zawodnikowi zadrżą ręce. Zapraszam wszystkich serdecznie na mecz. Pokażmy, jak piękną i emocjonującą dyscypliną jest siatkówka. Walka o każdy punkt gwarantowana, a przecież to jest to, co kibice lubią najbardziej – emocje i wola walki – kończy Łuszcz. Drużyna CBL Polonii rozpoczęła też grę w rozgrywkach Siatkarskiego Pucharu Anglii – w trzeciej rundzie zmierzyła się z drugoligową drużyną Manchester Marvels i wygrywając 3:0, zapewniła sobie awans do ćwierćfinału rozgrywek. Kolejne mecze pucharowe już w nowym roku. Wstęp na mecz jest bezpłatny, a wygodny i bezpłatny parking znajduje się bardzo blisko szkoły. «

Polonia IMKA Londyn/ CBL Polonia Londyn – Team Northumbria 07.12.13, godzina 15.00 – kobiety, godz. 17.00 – mężczyźni. Adres: St Benedict’s School, 54 Eaton Rise, London, W5 2ES – wejście od Marchwood Crescent.

03/12/2013 15:30:52


111 RuszyĹ‚ punkt doradztwa Przy Polskiej Fundacji Kulturalnej zostaĹ‚ uruchomiony punkt konsultacyjny w ramach realizacji projektu pod nazwÄ…: „Wspieranie migracji powrotnej do kraju ojczystegoâ€?, organizowanego przez Stowarzyszenie „WspĂłlnota Polskaâ€?.

Dlaczego taki punkt jest potrzebny? KaĹźda zmiana wiÄ…Ĺźe siÄ™ z ogromnym wysiĹ‚kiem dostosowania siÄ™ do nowej, nieznanej sytuacji i powoduje pojawienie licznych obaw z tym zwiÄ…zanych. Innym problem jest to, Ĺźe boimy siÄ™ tego, czego nie znamy. Punkt Doradztwa jest niezbÄ™dnym elementem wspomagajÄ…cym decyzjÄ™ o powrocie do Polski. Ma on za zadanie oswoić emigranta z myĹ›lÄ… o reemigracji poprzez zbieranie informacji, nadawanie jej osobistego sensu i nastawianie siÄ™ na czerpanie korzyĹ›ci z tej zmiany.

SĹ‚uchać i informować Zadaniami Punktu sÄ… wysĹ‚uchanie potrzeb i problemĂłw kaĹźdego z zainteresowanych oraz udzielanie szczegółowej informacji: od wymogĂłw administracyjnych, poprzez moĹźliwoĹ›ci wsparcia spoĹ‚ecznego paĹ„stwa, aĹź po wzglÄ™dy bezpieczeĹ„stwa osobistego. PrzykĹ‚adowymi tematami konsultacji mogÄ… być: proces zaĹ‚oĹźenia dziaĹ‚alnoĹ›ci gospodarczej, moĹźliwoĹ›ci i sposoby adaptacji dzieci do polskiego systemu edukacyjnego, dostÄ™pność opieki przedszkolnej i szkolnej, opieki zdrowotnej, kwestie uzyskania meldunku oraz inne praktyczne porady dotyczÄ…ce poszczegĂłlnych aspektĂłw Ĺźycia codziennego w Polsce.

Badanie Ĺ›rodowiska polonijnego Celem Punktu Doradztwa jest wyjĹ›cie naprzeciw emigrantom przebywajÄ…cym dĹ‚ugi czas poza granicami kraju ojczystego oraz okreĹ›lenie stopnia wiedzy emigrantĂłw w zakresie warunkĂłw przesiedlenia. Punkt konsultacyjny bÄ™dzie teĹź wsparciem w rozwiÄ…zywaniu konkretnych problemĂłw w zwiÄ…zku z przygotowywanym powrotem do Polski Magdalena Grzymkowska

kontakt Punkt doradztwa w ramach projektu „Powroty� znajduje się w biurze Polskiej Fundacji Kulturalnej, w budynku POSK, 238-246 King Street, III piętro, w Londynie (W6 0RF). Punkt jest otwarty do 31 grudnia 2013 roku, od poniedziałku do piątku w godzinach od 16.00 do 20.00. Moşna zgłaszać się i zadawać pytania osobiście, a takşe telefonicznie pod numerem 020 8222 8777 oraz mailem: powroty@dziennikpolski.co.uk Zapraszamy do kontaktu!

507-MAKIETA 5 106-116.indd 111

3P[XBČˆBT[ QPXSĂ˜U EP LSBKV

TLPOUBLUVK TJÇ— [ OBNJ 1VOLU EPSBE[UXB X SBNBDI QSPKFLUV v8TQJFSBOJF NJHSBDKJ QPXSPUOFK EP LSBKV PKD[ZTUFHPw [OBKEVKF TJÇ— X CJVS[F 1PMTLJFK 'VOEBDKJ ,VMUVSBMOFK 104, ,JOH 4U *** QJÇ—USP -POEZO 8 3' 1VOLU KFTU PUXBSUZ EP HSVEOJB SPLV PE QPOJFE[JBÂ’LV EP QJÇŒULV X HPE[JOBDI PE EP .PČˆOB [HÂ’BT[BÇŽ TJÇ— J [BEBXBÇŽ QZUBOJB PTPCJÇ´DJF UFMFGPOJD[OJF PSB[ NBJMFN QPXSPUZ!E[JFOOJLQPMTLJ DP VL 8JÇ—DFK JOGPSNBDKJ XXX E[JFOOJLQPMTLJ DP VL

03/12/2013 15:30:53


DRZWI

FRONTOWE SKŁADANE

PRZESUWNE OGRODOWE

WITRYNY SKLEPOWE

OKNA Energooszczędne okna i drzwi drewniane na wymiar

DRZWI

www.stolarnia.co.uk

OKNA TYPU SASH TYPU CASEMENT

PRODUKCJA W LONDYNIE

Gr

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t

0

Registered Company

offi

office@greenmarkjoinery.co.uk

507-MAKIETA 5 106-116.indd 112

03/12/2013 15:30:56

stolarnia_a


www.stolarnia.co.uk

113

JOINERY 020 8810 7788 07810 808 838

ORGINALNE KONSTRUKCJE I WZORY. EFEKTOWNE POŁĄCZENIA. NIEKONWENCJONALNE ROZWIĄZANIA – NOWOCZESNE I KLASYCZNE.

e Preferencyjn ceny dla ÑZ EXGRZODþF la Prowizje dZ SRĈUHGQLNÑ

#&410,& t WARDROBES t KITCHENS t BEDROOM $61#0"3%4 t 4)&-7*/( 6/*54

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t office@greenmarkjoinery.co.uk

stolarnia_a4_09-2013_MEBLE_ENG.indd 1 507-MAKIETA 5 106-116.indd 113

Sprawdź nasze ceny! Wycena za darmo!

06/09/2013 03/12/2013 13:38:56 15:30:57


507-MAKIETA 5 106-116.indd 114

03/12/2013 15:36:44


507-MAKIETA 5 106-116.indd 115

03/12/2013 15:31:02


507-MAKIETA 5 106-116.indd 116

03/12/2013 15:34:47


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.