Cooltura Issue 509

cooltura.co.uk

21 grudnia 2013

51 (509)

LONDYN BRONI SIĘ przed imigrantami TESTY na zasiłek

WSPÓŁ CZEŚNI

W środku część druga go Świąteczne !

Niezbędnika

NIEWOLNICY

509-cover.indd 1

17/12/2013 12:39:59

500 1GB

MINUT DO DOWOLNEJ SIECI UK w pakiecie UK PLUS

BEZPŁATNE rozmowy i SMS-y w sieci Lebara

1p

za jedyne

£10

PLUS wspaniałe stawki na połączenia z Polską

/min

na komórki i stacjonarne

Aby wykupić pakiet wyślij SMS o treści 44500 na numer 65088 Pakiet UK Plus obejmuje przesyłanie danych, SMS-y oraz połączenia z numerami w Wielkiej Brytanii. Obowiązuje on przez 30 dni od momentu aktywacji. Pakiet obejmuje promocyjne stawki na połączenia do niektórych krajów. Pełna lista krajów objętych promocją dostępna jest na stronie lebara.co.uk/ukplus. Opłaty za połączenia międzynarodowe objęte promocją pobierane są ze środków dostępnych na koncie PAYG użytkownika. Po upływie ważności, pakiet UK Plus jest automatycznie przedłużany. Jeśli na koncie nie ma wystarczających środków próby przedłużenia pakietu będą powtarzane przez kolejne 7 dni, chyba że użytkownik wcześniej zrezygnuje. Aby zrezygnować z pakietu należy wysłać SMS o treści UK500*STOP pod numer 65088 najpóźniej do godziny 21:00 w ostatnim dniu obowiązywania pakietu. Z pełnym regulaminem można zapoznać się na stronie www.lebara.co.uk/passterms. Połączenia w Wielkiej Brytanii to połączenia z numerami stacjonarnymi rozpoczynającymi się od 01, 02 i 03, z wyłączeniem Wysp Normandzkich i Wyspy Man oraz numerami telefonów komórkowych rozpoczynającymi się od 07. Po przekroczeniu pakietu minut, SMS-ów i transmisji danych, koszty rozliczane będą według standardowych stawek Lebara PAYG. †BEZPŁATNE połączenia wewnątrz sieci Lebara w Wielkiej Brytanii podlegają zasadom uczciwego korzystania z usługi.

Zawsze przy Tobie

UK4644P_2e_UK Plus_Cooltura Ad_177x243_POLISH_26-11.indd 1 509-MAKIETA 1 01-25.indd 2

lebara.co.uk

26/11/2013 16:24 17/12/2013 15:15:51

jne cją ów pod aw ych nia

uk

2013 16:24

509-MAKIETA 1 01-25.indd 3

17/12/2013 15:15:53

W NUMERZE 509.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 DZIENNIKARZE

040

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk KAROLINA ZAGRODNA karolina@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 259 ADAM MARKIEWICZ adam@cooltura.co.uk JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

AGNIESZKA BIELAMOWICZ / TOMASZ BOREJZA FILIP CUPRYCH / MAŁGORZATA DEMETRIOU / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI JAKUB RYSZKO / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

018 006 W OBIEKTYWIE

111 042 DZIEJE SIĘ Uroczystość w ambasadzie

008 NA WYSPACH

w Londynie

014 PRZEGLĄD PRASY

071 GUEST ROOM

020 GOSPODARKA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 RAFAŁ LIZAKOWSKI r.lizakowski@cooltura.co.uk, wew. 252 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249 DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

Zdjęcia i poezja

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

072 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

026 TEMAT NUMERU Współcześni niewolnicy

Zaprośmy angielską tradycję na

032 FELIETONY

święta

Finanse na polu minowym Zdrowotna ruletka

080 OGŁOSZENIA DROBNE

034 KOMENTARZ TYGODNIA Unia korporacji

108 KRZYŻÓWKA 109 HOROSKOP

040 WYDARZENIA

111 SPORT

Bal Polski

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

O k p j d c p t p p E

Okładka: TOMEĆ WOŹNICZKA

C Z.

2

 STOLICZKU, NAKRYJ SIĘ...  OBLICZA ŚWIĄT  NAWARZYĆ BIGOSU  IMPREZY SYLWESTROWE  LODOWISKA W LONDYNIE  ŚWIĘTA U SĄSIADÓW, CZYLI MIĘDZYNARODOWE TRADYCJE  POŚWIĄTECZNE WYPRZEDAŻE W LONDYNIE 

Mnóstw+ o voucherów dl ów

a naszych Czytelnik

509-MAKIETA 1 01-25.indd 4

0 coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

17/12/2013 15:41:20

e

CS6_osbor

MIAŁEŚ WYPADEK?

Wybierz kancelarię, której możesz zaufać!

Kancelaria prawna Osbornes już od 40 lat pomaga poszkodowanym w ubieganiu się o ich prawa.

Jeśli miałeś wypadek w przeciągu ostatnich 3 lat, skontaktuj się z nami już dziś, by dowiedzieć się, czy możesz otrzymać odszkodowanie.

Osbornes to kancelaria z tradycjami, której możesz zaufać.

Nie współpracujemy z pośrednikami.

Teraz możesz także porozmawiać z nami online.

Wejdź na „CZAT Z PRAWNIKIEM” na www. osbornes.pl

Pomogliśmy już niezliczonym osobom w następujących sprawach: } Wypadki w pracy } Wypadki na budowie } Potrącenia wózkiem widłowym } Upadki z drabiny/rusztowania

} Obrażenia głowy } Wypadki drogowe } Potknięcia/poślizgnięcia

Osbornes Solicitors Livery House 9 Pratt Street, London NW1 0AE Osbornes jest kancelarią prawną działającą już od 40 lat. Aby dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc, skontaktuj się z naszym polskim doradcą prawnym, absolwentką UAM, Ebru Mokhtarnią

www.osbornes.pl

02074828437 ebrumokhtarnia@osbornes.net

CS6_osbornes_a4_23-04-2013.indd 1 509-MAKIETA 1 01-25.indd 5

23/04/2013 17/12/2013 16:36:37 15:15:59

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest Londyn

Metropolia we mgle Gęsta mgła zapadła w zeszłą środę nad całym Londynem. Szczególnie uciążliwa była dla ruchu lotniczego. Na londyńskich lotniskach odwołano kilkadziesiąt lotów, a także borykano się z licznymi opóźnieniami. Na zdjęciu: Londyn we mgle sfotografowany z policyjnego śmigłowca.

509-MAKIETA 1 01-25.indd 6

17/12/2013 15:46:09

Fot. PAP/EPA/@MPSintheSky 509-MAKIETA 1 01-25.indd 7

17/12/2013 15:46:25

008

M

WIADOMOĹšCI NA wyspach

Londyn chce ograniczyć napływ imigrantów Brytyjski resort spraw wewnętrznych (Home Office) opowiada się za ograniczeniem napływu imigrantów z krajów Unii Europejskiej do 75 tys. rocznie, czyli o około 30 tys. mniej niş obecnie – wynika z przecieku, do którego dotarł „Sunday Times�.

Âť

Inne rozwaşane przez resort rozwiązanie przewiduje, şe imigranci nie mieliby dostępu do świadczeń socjalnych oraz ulg podatkowych przez pierwsze pięć lat pobytu na Wyspach.

Imigranci nisko i średnio wykwalifikowani mogliby wjechać do Wielkiej Brytanii tylko wtedy, jeśli otrzymaliby ofertę pracy lub mieli kwalifikacje poszukiwane na brytyjskim rynku pracy, w działach, w których występuje niedobór miejscowej siły roboczej.

Ograniczenia w swobodzie przepływu siły roboczej – jednej z czterech podstawowych wolności UE – objęłyby w szczególności europejskie rynki wschodzące, na których przychód na jednego mieszkańca jest nişszy niş 75 proc. średniego przychodu w UE. Te warianty działań zawarte są w sporządzonej przez resort analizie skutków otwarcia brytyjskiego rynku pracy (ang. open borders review) dla siły roboczej z UE i Europejskiego

Obszaru Gospodarczego. Do analizy tej Home Office przystąpił w ramach szerszego przeglądu prerogatyw dzielonych obecnie między rząd brytyjski a Unię Europejską.

Brytyjski premier David Cameron w zeszłą sobotę ponownie poparł zaostrzenie kontroli swobodnego przepływu ludności wewnątrz UE. Premier zasugerował, şe okresy przejściowe, które poszczególne kraje UE mogą wprowadzać wobec obywateli nowo przyjętych państw, powinny wykraczać poza obecny siedmioletni limit i być powiązane z poziomem şycia.

Komisarz UE ds. zatrudnienia Laszlo Andor juş wcześniej krytykował nieprzyjazne wobec imigrantów z Bułgarii i Rumunii wypowiedzi polityków brytyjskich. Zagroził, şe Komisja Europejska moşe pozwać Londyn do Trybunału Sprawiedliwości w związku z planami ograniczenia imigrantom dostępu do świadczeń. 

Mike Tyson nie wpuszczony na Wyspy Mike Tyson, były bokserski mistrz świata wagi cięşkiej, nie został wpuszczony do Wielkiej Brytanii, gdzie miał wziąć udział w kilku imprezach promujących jego nową autobiografię.

W ostatniej chwili musiał zmienić plany i zamiast do Londynu udał się do Paryşa.

W 1986 r. amerykański pięściarz został w wieku 20 lat najmłodszym mistrzem świata królewskiej kategorii.

Później jego kariera była wielokrotnie znaczona nie tylko występami na ringu, ale i skandalami kryminalnymi oraz obyczajowymi.

Z tego właśnie powodu „ŝelazny Mike�, bo taki przydomek nosił sportowiec, nie został wpuszczony na teren Wielkiej Brytanii. Przed rokiem zmieniły się przepisy i zgodnie z nowymi regulacjami kraj ten moşe odmówić wjazdu na swoje terytorium osobom, na których ciąşą kary wieloletniego (powyşej czterech lat) więzienia.

Bokser w 1992 r. został skazany za gwałt na 18-letniej Desiree Washington na sześć lat więzienia, lecz za kratkami spędził trzy lata.

Tyson, nazywany kiedyś równieş „Bestią�, jest ikoną boksu, najmłodszym championem wagi cięşkiej. Karierę zakończył przed kilkoma laty.

W

M

od

Ja

t % Q Q t 3 KF t 5 Q t $ X t 8 S C t .

E t # X t .

E

Z m

Zob

%[JǗL QSBDZ TQSBX OB’V ; B̓E[JǗ NPKF Dla G

%[JÇ—LJ E[JXF

Tele

Pam 509-MAKIETA 1 01-25.indd 8

17/12/2013 15:16:03

Miałeś

WYPADEK?

ƒ w pracy ƒ drogowy ƒ inny

Moşemy Ci pomóc uzyskać

odszkodowanie!

Jak moĹźemy Ci pomĂłc t %[XPOJÇŒD EP OBT CÇ—E[JFT[ NĂ˜HÂ’ QS[FETUBXJÇŽ TXĂ˜K QSPCMFN X KÇ—[ZLV QPMTLJN t 3P[NPXB [ OBT[ZNJ TQFDKBMJTUBNJ KFTU QPVGOB J OJD $JÇ— OJF LPT[UVKF t 5XPKB TQSBXB CÇ—E[JF QSPXBE[POB QS[F[ EPÇ´XJBED[POFHP QSBXOJLB t $BÂ’B LPSFTQPOEFODKB CÇ—E[JF UBLČˆF X KÇ—[ZLV QPMTLJN t 8J[ZUB V MFLBS[B TQFDKBMJTUZ OB LUĂ˜ SÇŒ VNĂ˜XJNZ $JÇ— [ UÂ’VNBD[FN OJF CÇ—E[JF $JÇ— OJD LPT[UPXBÇŽ t .PČˆFNZ $J QPNĂ˜D X V[ZTLBOJV EPTUÇ—QV EP SFIBCJMJUBDKJ t #Ç—E[JFT[ NJBÂ’ NPČˆMJXPÇ´ÇŽ NPOJUPSP XBOJB QPTUÇ—QĂ˜X X 5XPKFK TQSBXJF t .PČˆFNZ V[ZTLBÇŽ EMB $JFCJF PET[LP EPXBOJF OBXFU KFÇ´MJ XZQBEFL CZÂ’

D[Ç—Ç´DJPXP [ 5XPKFK XJOZ t +FÇ´MJ OJF XZHSBNZ 5XPKFK TQSBXZ OJD OJF [BSPCJNZ

O odszkodowaniach wiemy wszystko! t 0E QPOBE MBU TQFDKBMJ[VKFNZ TJÇ— X QSBXJF PET[LPEPXBÇŠ ;OBNZ TJÇ— OB UZN DP SPCJNZ t +FTUFÇ´NZ XZTQFDKBMJ[PXBOÇŒ LBODF MBSJÇŒ BEXPLBDLÇŒ X QS[FDJXJFÇŠTUXJF EP XJÇ—LT[PÇ´DJ SFLMBNVKÇŒDZDI TJÇ— Ăś SN LUĂ˜SF TÇŒ UZMLP QPÇ´SFEOJLBNJ t /BT[ [FTQĂ˜Â’ TLÂ’BEB TJÇ— [ EPÇ´XJBE D[POZDI BEXPLBUĂ˜X LPOTVMUBOUĂ˜X QSBXOZDI J UÂ’VNBD[Z [ LUĂ˜SZNJ QPSP[NBXJBT[ QP QPMTLV

JeĹ›li zatem w ostatnich 3 latach miaĹ‚eĹ› wypadek i doznaĹ‚eĹ› urazu ZADZWOĹƒ teraz i porozmawiaj z naszymi polskimi konsultantami prawnymi, ktĂłrzy podczas telefonicznej, niezobowiÄ…zujÄ…cej rozmowy odpowiedzÄ… na Twoje pytania i rozwiejÄ… Twoje wÄ…tpliwoĹ›ci.

Zobacz, co mĂłwiÄ… o nas nasi polscy klienci! %[JÇ—LJ OJFCZXBÂ’FNV EPÇ´XJBED[FOJV J̓EPTLPOBÂ’FK QSBDZ DBÂ’FK ,BODFMBSJJ VEBÂ’P OBN TJF EPQSPXBE[JÇŽ TQSBXÇ— NFHP PET[LPEPXBOJB EP T[D[Ç—Ç´MJXFHP Ăś OBÂ’V ;SPCJMJÇ´DJF 8T[ZTDZ LBXBÂ’ OJFTBNPXJUFK QSBDZ B̓E[JÇ—LJ XZXBMD[POFNV QS[F[ 8BT PET[LPEPXBOJV NPKF ČˆZDJF CBSE[P TJÇ— [NJFOJ OB MFQT[F Dla Grzegorza wygraliĹ›my ÂŁ115 tys. %[JÇ—LJ QPNPDZ QSBXOFK ,BODFMBSJJ PUS[ZNBÂ’BN HP E[JXF PET[LPEPXBOJF 8̓OBKUSVEOJFKT[ZDI DIXJMBDI

PUS[ZNBÂ’BN XTQBSDJF NPSBMOF JÍƒĂś OBOTPXF 8̓DBÂ’ZN NPS[V QS[ZLSZDI EPÇ´XJBED[FÇŠ OB FNJHSBDKJ TQPTĂ˜C USBLUPXBOJB NOJF J̓NPKFK TQSBXZ QS[F[ ,BODFMBSJÇ— CZÂ’ [VQFÂ’OJF XZKÇŒULPXZ Dla Anny wygraliĹ›my ÂŁ23,5 tys. ;BVGBÂ’FN XBT[FK ,BODFMBSJJ 1SBXOFK J̓OJF [BXJPEÂ’FN TJÇ— #Ç—EÇ— QPMFDBÂ’ XT[ZTULJN QPT[LPEPXBOZN VTÂ’VHJ 8BT[FK Ăś SNZ Dla Alojzego wygraliĹ›my ÂŁ30 tys.

Telefoniczna konsultacja w Twojej sprawie nie będzie Cię nic kosztować!

Tel. komĂłrkowy czynny 7 dni w tygodniu:

079 64 975 059

Wyślij sms o treści WYPADEK na 075 14 65 18 41 - oddzwonimy

Linia bezpłatna z tel. stacjonarnych i budek:

0800 916 9047

Zgłoś wypadek online na www.slatergordon.co.uk/pl

Skuteczni Adwokaci

Więcej pomocnych informacji na temat wypadków i moşliwości uzyskania odszkodowania znajdziesz na stronie: www.slatergordon.co.uk/pl

Pamiętaj! Slater & Gordon to renomowana kancelaria adwokacka, a nie pośrednik.

509-MAKIETA 1 01-25.indd 9

17/12/2013 15:16:03

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Chcesz zasiłek? Przejdziesz specjalne testy W ramach nowego, zaostrzonego testu imigranci ubiegający się o świadczenia socjalne w Wielkiej Brytanii będą musieli wykazać się znajomością angielskiego i odpowiedzieć na wiele szczegółowych pytań – ogłosił resort pracy i emerytur.

509-MAKIETA 1 01-25.indd 10

»

Test dla imigrantów obowiązuje w Wielkiej Brytanii od 1994 r. Aby uzyskać świadczenia, imigrant musi wykazać, że swoje życiowe interesy związał ze Zjednoczonym Królestwem. Od mijającego tygodnia, w przededniu otwarcia rynku pracy dla Bułgarów i Rumunów, test ten będzie zaostrzony.

W nowej wersji testu urzędy decydujące o przyznaniu świadczeń będą miały listę dwustu pytań. System informatyczny ma zapewnić, że pytania będą adekwatne do życiowej sytuacji imigranta.

Po raz pierwszy urzędy będą mogły pytać o to, co imigrant robił, by się zatrudnić w kraju, z którego przyjechał, jakie więzy łączą go z krajem pochodzenia, co robił we własnym zakresie, by znaleźć zatrudnienie na brytyjskim rynku pracy, i jak może to udowodnić.

Najważniejszym kryterium dla urzędów będzie ocena perspektywy zatrudnienia osoby ubiegającej się o świadczenia. Znajomość języka angielskiego jest uważana za niezbędną. Jest to odejście od zasad UE, które nie uzależniają dostępu imigrantów do świadczeń od znajomości języka kraju, do którego przyjechali.

Celem nowej wersji testu jest zaostrzenie kryteriów przyznawania

zasiłków przysługujących nisko opłacanym pracownikom. Chodzi między innymi o ulgi podatkowe, zapomogi na mieszkanie, dopłaty do niskiej emerytury i zapomogi dla poszukujących pracy.

Premier David Cameron zapowiedział, że imigranci przebywający w Wielkiej Brytanii krócej niż trzy miesiące w ogóle nie będą mogli występować o zapomogę dla bezrobotnych. Jeśli ją dostaną, to tylko na sześć miesięcy, chyba że udowodnią, iż aktywnie szukają pracy i mają realną perspektywę jej uzyskania.

W artykule w dzienniku „The Times” szef resortu pracy i emerytur Iain Duncan Smith wskazał między innymi na potrzebę „utrzymania spójności systemu zapomóg i zasiłków i zapobieżenia nadużyciom”. Nowy test ma zapewnić, że „tylko legalni imigranci, zamierzający wnieść pozytywny wkład w gospodarkę będą mogli występować o świadczenia”. „Niektórzy ludzie, zwłaszcza w Komisji Europejskiej, nie lubią testu, a nawet chcą nas z tego powodu pozwać do Trybunału Sprawiedliwości. Stanowczo twierdzę, że test jest nie tylko legalny, ale także niezbędny, by zapewnić, że imigranci otrzymają świadczenia tylko wówczas, gdy aktywnie szukają pracy” – zaznaczył Smith. «

17/12/2013 15:16:04

509-MAKIETA 1 01-25.indd 11

17/12/2013 15:16:05

012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Książę zdobył biegun Charytatywna wyprawa brytyjskiego księcia Harry’ego na biegun południowy w towarzystwie poszkodowanych na wojnach żołnierzy dobiegła w zeszły piątek końca – poinformowali jej organizatorzy. Podzieleni na grupy uczestnicy przebyli wspólnie ponad 320 km.

»

– Dotarliśmy do bieguna południowego w piątek trzynastego – dla niektórych był to dzień nieszczęśliwy, ale dla nas – szczęśliwy – powiedział książę Harry.

– Wiatr nieco zelżał, co jest dobre.

Myślę, że wszyscy są trochę zmęczeni, ale powoli znajdowali swój rytm. Zaledwie złapaliśmy nasz rytm podróży, a ona dobiega końca – przyznał.

Przy temperaturze minus 35 stopni Celsjusza i wietrze wiejącym z prędkością 80

km na godzinę ekipy pokonywały dziennie od 14 do 19 kilometrów.

Na początku ekspedycja miała charakter biegu narciarskiego, ale rywalizację przerwano na początku grudnia ze względów bezpieczeństwa i z powodu trudnych warunków. Uczestnicy zdecydowali się jednak kontynuować wyprawę.

Oprócz księcia Harry’ego uczestniczyło w niej 12 weteranów pochodzących z Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Kanady

18 Colonnade Walk

i Australii, którzy odnieśli rany lub utracili kończyny na wojnach w Iraku i Afganistanie. Niektórzy z nich poruszają się, korzystając z protez. Jeden z członków wyprawy nie ma obu nóg.

Celem ekspedycji jest zwrócenie uwagi na trudną sytuację inwalidów wojennych. Środki zebrane przez księcia i jego towarzyszy zostaną przekazane organizacji Walking With The Wounded, która zajmuje się powracającymi z wojen

Sindbad Travel Ltd



125 Buckingham Palace Road



Victoria



London SW1W 9SH

Tel. 02078289008  Tel. 08708502054  Fax 0207 828 7070  e-mail: london@sindbad.pl MO-FR 08.30-19.00  SA 08.30-14.00  SU and Bank Holidays 10.00-14.00

Regularne połączenia autokarowe z Wielkiej Brytanii do Polski Możliwość płacenia kartami:

_194x65 sindbad_432.indd 1

509-MAKIETA 1 01-25.indd 12

2012-06-22 12:18:18

17/12/2013 15:44:48

013 Uczestnicy Walking With The Wounded (WWTW) robią sobie pamiątkowe zdjęcie na biegunie południowym. Książę Harry stoi w pierwszym rzędzie po lewej.

Odnowią Wielką Polską Mapę Szkocji

Fot. PAP/EPA/Walking With The Wounded

»

żołnierzami, dba o rehabilitację poszkodowanych, a także zapewnia opiekę rodzinom poległych.

Dwa lata temu książę Harry wsparł tę organizację, uczestnicząc w wyprawie na biegun północny, choć pokonał wtedy tylko niewielką część trasy.

Wyścig do bieguna południowego zorganizowano 102 lata po zdobyciu go przez Norwega Roalda Amundsena, który dotarł tam jako pierwszy człowiek. «

509-MAKIETA 1 01-25.indd 13

Wielka Polska Mapa Szkocji, znana też jako Wielka Mapa generała Maczka – trójwymiarowy model Szkocji wykonany w parku w Eddleston z inicjatywy Jana Tomasika, byłego żołnierza 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka – zostanie odrestaurowana.

Organizacja użyteczności publicznej Mapa Scotland poinformowała w zeszły wtorek, że zgromadziła niezbędne środki.

W kosztach będzie partycypował Konsulat Generalny RP w Edynburgu.

Mapa znajduje się w parku szkockiego zamku Barony Castle w miejscowości Eddleston. Zostanie odrestaurowana m.in. z funduszy unijnego programu LEADER (wsparcie obszarów wiejskich).

Wsparcie finansowe zadeklarowały także Szkocka Loteria, autonomiczny rząd Szkocji, lokalne władze samorządowe, szkocka

organizacja ochrony środowiska BCCF Environmental oraz Barony Castle.

W czasie II wojny światowej w Barony Castle mieściła się polska szkoła oficerska.

Po wojnie posiadłość kupił Jan Tomasik, który wraz z gen. Maczkiem opracował trójwymiarową mapę od strony koncepcyjnej i nadzorował realizację projektu.

Wykonanie mapy powierzono krakowskim kartografom z Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem prof. Kazimierza Trafasa. Mapa, będąca w zamyśle projektodawców pomnikiem polsko -szkockiego braterstwa broni, ma 50 m szerokości i 40 m długości. Znajduje się w niewielkim zagłębieniu terenu i można ją oglądać, obchodząc dookoła.

Jest to największy w Wielkiej Brytanii model topograficzny. Ma status chronionego zabytku. «

Wielka Polska Mapa Szkocji

17/12/2013 15:16:08

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Jak nie spłukać się na święta

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Express

»

To nie tylko najpiękniejszy czas, ale także obfitujący w najwięcej wydatków. Żeby w nowym roku nie obudzić się z debetem, trzeba się wziąć na sposób, a dokładniej… na dziesięć.

JEDZENIE

Jeśli zapraszasz gości, poproś, aby przynieśli ze sobą jakieś potrawy albo napoje. Najlepiej jeśli wcześniej wśród zaproszonych dokonasz podziału obowiązków, inaczej możecie zostać z górą sałatki albo morzem napojów i niczym więcej.

POCZTÓWKI

Sam przygotuj świąteczne kartki. Jeśli nie umiesz, wydrukuj je z internetu.

Na stronie Hewlett-Packard znajdziesz gotowe wzory. Ale można oszczędzić i na tym, wysyłając życzenia przez internet.

PREZENTY

Nareszcie dobra okazja, by oddać swoje niechciane. Niech idą dalej, może komuś się przydadzą, a nam w szafie zrobi się luźniej. Uwaga: nie oddaj przez przypadek tej samej osobie, od której go dostałeś! Ostatecznie można skorzystać ze strony internetowej www.swapz.co.uk lub www.swapit.co.uk. Portale te służą do wymiany niechcianych prezentów. Zanim kupisz coś w sklepie, wejdź jeszcze na www.

509-MAKIETA 1 01-25.indd 14

snaffleup.co.uk i www.freecycle.org.

Znajdziesz tam ciekawe propozycje sprzętów elektronicznych i nie tylko.

PREZENTY, CD.

Ostateczność ostateczności, czyli zrób to sam. Nie dość, że wyjdzie tanio, to jeszcze większość obdarowywanych potrafi docenić zaangażowanie i odbiera taki prezent jako najlepszy dowód uczuć i oddania. Jeśli zaangażujemy w to dzieci, to już czysty zysk – dodatkowo masz zajęcie dla dzieciaków na co najmniej jedno popołudnie.

DARMOWE PREZENTY

Według badania, którego autorem jest portal www.foreverfriends.co.uk, wśród pięciu najbardziej oczekiwanych upominków jest… otrzymanie od ukochanej osoby czegoś wykonanego z myślą o nas i wyłącznie dla nas. Może to być kartka ze specjalną dedykacją.

Pod choinkę pragniemy też dostać więcej czasu od bliskiej nam osoby i porcję przytulania. Da się zrobić.

ŚWIĄTECZNE DEKORACJE

Nie kupuj co roku nowych. Umiejętnie przechowuj stare, a jeżeli bardzo Ci się znudzą, wymień się z kimś.

rej będziemy grać w rozmaite gry. To jednoczy i sprawia prawdziwą radość nie tylko dzieciom. Dobrym pomysłem jest też wizyta w kościele i śpiewanie kolęd. Zajrzyj na stronę swojej gminy, councile organizują eventy dla rodzin zamieszkałych na ich terenie. To samo dotyczy bibliotek i muzeów.

ZAKUPY

Na przedświątecznych zakupach płać punktami zebranymi w ciągu roku, wykorzystuj bony w Bootsie, Tesco i innych miejscach. Z zakupami spożywczymi czekaj do ostatniej chwili. Kupuj późnym popołudniem w Wigilię. W ten sposób wiele produktów pozyskasz za połowę ceny, a przy odrobinie szczęścia nie skończy się na jedzeniu – dojdą do tego dekoracje i niektóre prezenty.

MIKOŁAJ

Wyślij list swoich dzieci do bezpłatnego Mikołaja. Adres: Santa/Father Christmas, Santa’s Grotto, Reindeerland, SAN TA1. Royal Mail zorganizuje dla Ciebie darmową odpowiedź. Jeśli uiścisz darowiznę na NSPCC, informując o tym w liście, Święty Mikołaj odpowie, zwracając się do Ciebie po imieniu.

WYJŚCIE

PROPOZYCJA DLA BARDZO ZAAWANSOWANYCH

Skoro ludzi tak uszczęśliwia nasza obecność, to zamiast wydawać pieniądze na wizyty w restauracjach, zróbmy domową nasiadówkę, na któ-

Jeśli Ty i Twoja rodzina potraficie wstrzymać się z obchodami świąt do…

27 grudnia, to wszystko dostaniecie za grosze i z przeceny. « 17/12/2013 15:16:08

przegląd prasy »THE SUNDAY TIMES

Królowa trendsetterka Elżbieta II od lat 60. ubiegłego wieku nosi ten sam model torebki. Przedstawiciel firmy Launer przyznaje: „Nie moglibyśmy życzyć sobie lepszej reklamy. Dzięki niej istniejemy, możemy pracować”. Tylko w zeszłym roku sprzedaż wzrosla o 52 proc. Torebka od Launera kosztuje od 435 do 6000 funtów. Królowa ma ich 40 sztuk.

»DAILY EXPRESS

Kot w pralce Deryn De Temple z Arundel w West Sussex włożyła rzeczy do suszarki i nastawiła na 20 stopni. Nie wiedziała, że w środku siedział kot. Zwierzę przeszło prawdziwe piekło, doznając wielu obrażeń. Poparzone siedmiomiesięczne kocię natychmiast przewieziono do weterynarza. Ten podłączył je do kroplówki, ale nie dawał szans na przeżycie. Powiedział właścicielom, że jeśli Phoenix przetrwa noc, ma szanse z tego wyjść. Kociak przeżył, a po sześciu dniach wrócił do domu. Teraz bardzo powoli wraca do zdrowia.

»DAILY MAIL

Peruka – dobra rzecz Joan Collins, słynna Alexis z serialu „Dynastia”, ma już 80 lat.

Aktorka robi, co może, by na tyle nie wyglądać, i trzeba przyznać, że jej się to udaje. Oprócz przebytych operacji odmładzających konsekwentnie trzyma się kilku sprawdzonych zasad. Na większe wyjścia nosi perukę, z czego nigdy nie robiła sekretu. „Nie ma nic gorszego od włosów zniszczonych ciągłym prostowaniem bądź kręceniem” – mówi gwiazda. Ma osobistego trenera, który przychodzi do niej 2 razy w tygodniu, by po porcji szybkiego spaceru, ćwiczyć z nią pilates i jogę. Nosi poduszki w marynarkach, co nadaje sylwetce lepszego kształtu.

»DAILY MIRROR

Czego do szczęścia potrzebują psy?

Prawie 3/4 brytyjskich gospodarstw domowych posiada psa. 35 proc. właścicieli nie wyprowadza swoich zwierząt na codzienny spacer. Rośnie też liczba psów zostawianych samych w domu na więcej niż 5 godzin. Skutek? Najlepszy przyjaciel człowieka staje się agresywny, samotny, otyły i zestresowany. Weterynarze przypominają, że pies dla zdrowia i szczęścia potrzebuje towarzystwa innego psa i człowieka, każdego dnia musi też poczuć wolność biegania i spaceru bez smyczy. (SM)

509-MAKIETA 1 01-25.indd 15

Brytyjscy specjaliści prawa związanego z uprowadzeniami dzieci Przeprowadzka z dzieckiem za granicę lub z jednej części kraju do drugiej bez zgody rodzica będzie traktowana jako uprowadzenie. Jeśli Twoje dziecko zostało zabrane do innego kraju lub miasta bez Twojej zgody, jak najszybciej poszukaj porady prawnej eksperta na temat kroków, które możesz podjąć aby je odnaleźć.

Jeśli Twoje dziecko zostało uprowadzone z państwa Konwencji Haskiej, kancelaria prawna Osbornes może Cię wesprzeć w otrzymaniu zapomogi prawnej na poczet kosztów sądowych. Polska jest sygnatariuszem Konwencji Haskiej.

Jeśli zastanawiasz się nad przeprowadzką z dzieckiem do innego państwa, powinieneś zasięgnąć porady prawnej eksperta przed zrobieniem tego. Zapomoga prawna także będzie dostępna w zależności od Twojej sytuacji finansowej.

Już teraz możesz umówić się na poufne spotkanie z prawnikiem rodzinnym aby porozmawiać o Twojej sprawie. Tylko teraz za specjalną cenę £199 z VATem. Jako podsumowanie spotkania otrzymasz dokument, w którym będzie wyszczególnione wszystko co zostało przedyskutowane. Będzie on rownież zawierał nasze zalecenia w sprawie dalszego postępowania.

Aby umówić się na spotkanie i dowiedzieć jak możemy Ci pomóc zadzwoń do Justyny Drozdy już dzisiaj pod nr tel.

020 74828439 Osbornes Solicitors Livery House, 9 Pratt Street, London NW1 0AE

Przed przystąpieniem do firmy pracowała w Dziale Rodzinnym Sądu Okręgowego w Guildford i odbyła praktyki w Ambsadzie Rzeczypospolitej Polski w Londynie oraz w Parlamencie Europejskim.

Dział rodzinny w Osbornes jest polecany i rekomendowany w niezależnych rankingach, zestawieniach Chambers i The Legal 500 jako wiodący prawnicy rodzinni w Londynie. Współpracujemy z firmami prawniczymi w Polsce i możemy polecić Ci odpowiedniego prawnika jeśli zajdzie taka potrzeba.

www.osbornes.net/ praworodzinne

17/12/2013 15:45:13

016

WIADOMOŚCI na wyspach

Anglia i Walia uznają śluby scjentologów

»

Brytyjski Sąd Najwyższy zgodził się, by Kościół Scjentologii, jeden z najbardziej kontrowersyjnych ruchów religijnych świata, przez wielu uważany za niebezpieczną sektę, udzielał ślubów. Podano też nową definicję religii.

Liczący pięciu sędziów panel uchylił orzeczenie sądu niższej instancji, pochodzące jeszcze z lat 70. i stwierdzające, że praktyki scjentologów nie mogą być uznane za religię, ponieważ „nie ma w nich kultu Boga jako najwyższej istoty”.

Na orzeczenie to powołał się sędzia Duncan Brian Walter Ousley w 2012 r., oddalając skargę scjentolożki Louisy Hodkin na urząd stanu cywilnego, który odmówił zarejestrowanie jej związku z Alessandrem Calciolim. Sędzia Ousley zwrócił się zarazem do Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym.

Ta najwyższa instancja sądowa w Anglii i Walii, udzielając na nie odpowiedzi, przyjęła zarazem nową, szeroką definicję religii.

Według Sądu Najwyższego jest nią „wspólny dla grupy wiernych system wierzeń, wykraczający poza postrzeganie zmysłowe i dane naukowe, pretendujący do wyjaśnienia miejsca człowieka we wszechświecie i nauczania

Na Marsa

swoich wyznawców, jak żyć z tym systemem w zgodzie”.

Tym samym religią może być system wiary nieuznający „najwyższej istoty”, a więc także „kościół” scjentologów, będący miejscem spotkań dla praktykowania religijnego kultu. „Pojęcie religii nie powinno ograniczać się do kultów wyznających najwyższe bóstwo” – napisał w uzasadnieniu jednomyślnego orzeczenia sędzia Sądu Najwyższego lord Roger Toulson.

Adwokat Louisy Hodkin, Paul Hewitt, sądzi, że orzeczenie Sądu Najwyższego jest „zwycięstwem równego traktowania religii we współczesnym świecie”.

Brytyjski minister stanu ds. samorządu lokalnego Brandon Lewis zapowiedział, że jego resort przeanalizuje orzeczenie pod kątem implikacji podatkowych. Dotychczas pomieszczenia użytkowane przez scjentologów do celów podatku lokalnego traktowano tak, jakby służyły działalności gospodarczej.

Nie kwalifikowały się do ulg, z których korzystają związki wyznaniowe. Obecnie może się to zmienić.

Małżeństwa w kościele scjentologicznym uznawane są za pełnoprawne w Szkocji i jako takie są rejestrowane w tamtejszych urzędach stanu cywilnego. «

Wielka Brytania chce wspólnie z innymi państwami europejskimi i Chinami zbudować w ciągu 15 lat bazę na Księżycu i zrealizować w ciągu 30 lat załogowy lot na Marsa. O sprawie poinformował brytyjski minister stanu ds. nauki David Willetts.

W działania te zaangażuje się należąca do europejskiego koncernu aerokosmicznego EADS brytyjska firma Astrium z siedzibą w Stevenage.

Wykorzystany zostanie przy tym opiewający na 80 mln funtów brytyjski rządowy fundusz współpracy kosmicznej z innymi państwami.

Astrium pracuje między innymi nad samobieżnym pojazdem kołowym, który ma być wysłany na Marsa w 2018 r. w ramach wspólnego przedsięwzięcia Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i Rosji.

– W pierwszej kolejności Chińczycy wyprawią się na Księżyc.

Ich statek badawczy tym razem tam wyląduje. Następnie poślą tam drugi, który zabierze sprzęt robotyczny (z pierwszego pojazdu). Następnie poślą na Księżyc człowieka – podejrzewam, że będzie to kobieta (…)

– a potem udadzą się na Marsa – mówił Willetts.

– Mimo oczywistych trudności związanych z wyprawą na Marsa Willetts wyraził przekonanie, że „jeśli największe potęgi kosmiczne świata – USA, Europa i Chiny – połączą swe wysiłki, to cel ten zostanie z czasem osiągnięty”.

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

509-MAKIETA 1 01-25.indd 16

17/12/2013 15:25:28

017

509-MAKIETA 1 01-25.indd 17

17/12/2013 15:25:47

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

018

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Razem z nami Mikołajami Setki Świętych Mikołajów przeszły w zeszłą sobotę przez centrum Londynu. Podobne akcje, pt. „SantaCon”, jak co roku odbywały się w wielu miastach na całym świecie.

Uziemione śmigłowce Brytyjska firma lotnicza Bond Aviation wstrzymała loty wszystkich swych 38 śmigłowców EC135 po tym, jak niecałe dwa tygodnie temu jedna z posiadanych przez nią maszyn tego typu spadła na pub w Glasgow, powodując śmierć dziewięciu osób.

Rzeczniczka firmy poinformowała, że jeden z tych śmigłowców doznał w zeszłą środę awarii wskaźnika, ale dalszych szczegółów nie ujawniła. – Kontynuujemy badanie tej technicznej usterki, która spowodowała, że czasowo zawiesiliśmy loty – powiedziała rzeczniczka.

29 listopada wynajęty przez szkocką policję śmigłowiec Bond Aviation runął na pub w Glasgow. W katastrofie zginęły wszystkie trzy osoby znajdujące się w maszynie – zatrudniony przez Bond Aviation pilot i dwóch funkcjonariuszy policji – oraz sześć osób w pubie. Prowadzące dochodzenie w sprawie przyczyn wypadku brytyjskie władze lotnicze nie znalazły na razie żadnych dowodów na awarię silnika lub innego elementu układu napędowego i śledztwo trwa nadal.

Według rzecznika Bond Aviation po wypadku firmie pozostały 22 śmigłowce EC135 używane w Wielkiej Brytanii, a ich unieruchomienie nastąpiło w ramach „przedsięwzięcia prewencyjnego”. Pozostałe 16 uziemionych maszyn stacjonuje za granicą.

Znajdź

PRACĘ

z portalem elondyn.co.uk Zawszeaktualneofertypracy-SPRAWDŹ!

509-MAKIETA 1 01-25.indd 18

17/12/2013 15:22:07

golden acre

W wybranych sklepach Morrisons na terenie Wielkiej Brytanii znajdziesz jeszcze więcej produktów rybnych od Lisnera na święta.

FILETY ŚLEDZIOWE w sosie koperkowym

FILETY ŚLEDZIOWE w sosie musztardowym FILETY ŚLEDZIOWE w sosie śmietanowym

FILETY ŚLEDZIOWE w oleju a’la Matjas

KORECZKI ŚLEDZIOWE z cebulką PrzySnack

Wymienione produkty dostępne są w wybranych sklepach Morrisons na terenie całej Wielkiej Brytanii

509-MAKIETA 1 01-25.indd 19 1 golden acre morrisons A4 4.indd

17/12/2013 14:35:21 15:22:40 13/12/2013

020

WIADOMOŚCI gospodarka

Paszporty za kasę

»

Rosną naciski na brytyjskich ministrów, by interweniowali przeciwko planom Malty dotyczącym sprzedawania paszportów Unii Europejskiej za 650 tys. euro, co umożliwi ich posiadaczom legalne zamieszkanie w dowolnym państwie unijnym. Sprawę opisał „Financial Times”.

Parlament Malty uchwalił w listopadzie ustawę dającą obcokrajowcom spoza UE możliwość kupna paszportu, mimo że nigdy nie mieszkali na wyspie.

Realizacja postanowień ustawy ma zostać podjęta pod koniec grudnia. Nabywcy paszportów jako obywatele Malty będą korzystać z zawartych przez nią z USA i 160 innymi państwami świata umów o ruchu bezwizowym.

– Ryzykuje się tutaj drogę tylnymi drzwiami do osiedlania się w UE, co nie jest zdyscyplinowaną ani odpowiednią polityką imigracyjną – powiedział dziennikowi „Financial Times” minister ds. imigracji w laburzystowskim gabinecie cieni David Hanson.

Opozycyjna Partia Pracy wystąpiła do minister spraw wewnętrznych Theresy May z oficjalnym zapytaniem, co rząd Davida Camerona zamierza w tej sprawie zrobić.

– To główna konkurencja dla brytyjskiego programu ściągania bogatych zagranicznych inwestorów, a 650 tys. euro stanowi „niewielką cenę za paszport wzbudzający znaczne zaufanie” – powiedział gazecie Kamal Rahman, szef działu spraw imigracyjnych w londyńskiej kancelarii adwokackiej Mishcon de Reya.

509-MAKIETA 1 01-25.indd 20

Brytyjski program dla inwestorów spoza UE daje im prawo ubiegania się o stały pobyt w Zjednoczonym Królestwie po pięciu, trzech lub dwóch latach, jeśli zakupią brytyjskie obligacje bądź akcje za odpowiednio milion, 5 mln lub 10 mln funtów. Dodatkowym warunkiem jest jednak spędzanie poza Wielką Brytanią nie więcej niż 180 dni w roku. „FT” zauważa, że Komisja Europejska nie ma formalnego prawa interweniowania w politykę imigracyjną państw członkowskich, ale przedstawiciele unijnych władz prywatnie przyznają, że posunięcie rządu Malty budzi poważne zaniepokojenie co do bezpieczeństwa innych krajów UE. Zdaniem Manfreda Webera, wiceprzewodniczącego Europejskiej Partii Ludowej – centroprawicowego bloku w Parlamencie Europejskim – Malta podważa zaufanie, jakie legło u podstaw systemu z Schengen. «

Bank RBS zapłaci grzywnę Brytyjski bank Royal Bank of Scotland (RBS) zapłaci grzywnę 100 mln dolarów w ramach ugody kończącej wszczęte przeciwko niemu w USA postępowanie z tytułu omijania amerykańskich rządowych sankcji wobec Iranu i innych państw.

Stronami, z którymi RBS zawarł ugodę, są Rezerwa Federalna (czyli bank centralny Stanów Zjednoczonych), ministerstwo skarbu USA i Departament Usług Finansowych stanu Nowy Jork.

Poza Iranem sprawa dotyczy również sankcji wobec Sudanu, Birmy i Kuby.

W wydanym oświadczeniu RBS zadeklarował, iż „przyznaje się do tych niedociągnięć i głęboko ubolewa” z ich powodu. Poinformował ponadto, że od roku 2010 przeznaczył 300 mln funtów na przedsięwzięcia zapewniające ściślejsze przestrzeganie sankcji.

Według Ministerstwa Skarbu w latach 2005-09 bank ten usuwał odniesienia do objętych sankcjami krajów ze swych sprawozdań płatniczych udostępnianych amerykańskim władzom finansowym. RBS poinstruował swych pracowników, by w przekazach elektronicznych wpisywali nazwy irańskich instytucji finansowych zamiast ich kodów, co chroniło bankowy system transferów przed automatycznym uwzględnianiem odniesień do Iranu w dokumentach wysyłanych bankom clearingowym w USA.

17/12/2013 15:16:36

509-MAKIETA 1 01-25.indd 21

17/12/2013 15:16:38

022

WIADOMOŚCI gospodarka

Więcej kasy na energię z morskich wiatraków

»

Od 2015 r. brytyjski rząd chce zmienić zasady subsydiowania produkcji energii ze źródeł odnawialnych – donosi portal BBC. Mają wzrosnąć dopłaty do morskich farm wiatrowych, przy jednoczesnym ich zmniejszeniu do klasycznych lądowych wiatraków.

Mają zostać także zmniejszone dopłaty dla produkcji energii z fotowoltaiki.

BBC, powołując się na swoje źródła w koalicyjnych partiach rządzących (Partia Konserwatywna i Liberalni Demokraci), poinformowało, że politycy zgadzają się, iż lądowa energetyka wiatrowa i fotowoltaika nie wymagają już wysokiego wsparcia. Ma to związek z bardzo dużą liczbą takich instalacji na Wyspach Brytyjskich.

Obecnie skala inwestycji na lądzie w przypadku energetyki wiatrowej maleje, między innymi ze względu na ograniczoną liczbę korzystnych lokalizacji i rozwijający się rynek małych farm wiatrowych, zaspokajający lokalne zapotrzebowanie na energię.

– W przeciwieństwie do „klasycznych wiatraków” farmy wiatrowe na morzu nadal potrzebują większych dopłat, aby zachęcić do długoterminowych inwestycji – podkreślają źródła BBC. Brytyjski rząd chce oprzeć reformę rynku energii na kontraktach różnico-

509-MAKIETA 1 01-25.indd 22

wych CFD. To rodzaj długoterminowej umowy z gwarancją ceny energii. Gdy cena rynkowa jest niższa od gwarantowanej, tzw. strike price, producentowi różnicę dopłaca rząd, gdy jest wyższa – producent różnicę zwraca.

Jednak ewentualna dopłata ze strony rządu to pomoc publiczna, na którą musi zgodzić się KE. Wielka Brytania jest światowym liderem morskiej energetyki wiatrowej. Zainstalowane tu moce są większe niż pozostałych krajów świata.

Według organizacji branżowej RenewableUK tylko od lipca 2012 r. do czerwca 2013 r. na brytyjskich wodach zainstalowano turbiny wiatrowe o łącznej mocy 1463 MW. W tym samym okresie lądowe farmy wiatrowe zwiększyły swoje moce wytwórcze o 1258 MW. Na koniec 2012 r. w Wielkiej Brytanii zainstalowane moce w energetyce wiatrowej wyniosły niemal 9 GW, z czego 3 GW stanowiły morskie farmy wiatrowe. «

Emigranci wciąż przesyłają miliony W drugim kwartale 2013 r. emigranci przekazali do Polski 998 mln euro – o 68 mln euro mniej niż w drugim kwartale 2012 r. – podał NBP w raporcie na temat bilansu płatniczego w drugim kwartale. „W II kwartale 2013 r. wielkość środków przekazanych do kraju przez migrantów (zarówno długookresowych, jak i krótkookresowych) wyniosła 998 mln EUR. W porównaniu z analogicznym okresem 2012 r. wielkość ta spadła o 68 mln EUR, głównie w wyniku spadku środków od migrantów krótkookresowych. Jest to kolejny kwartał, w którym zanotowany został nieznaczny spadek napływających środków.

Wynika to głównie ze stabilizacji poziomu migracji i jednoczesnej zmiany jej struktury – w całkowitej liczbie migrantów maleje udział migrantów krótkookresowych oraz zmniejsza się udział migrantów przebywających za granicą w związku z pracą” – napisano.

Według NBP dominowały przekazy Polaków zatrudnionych w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Irlandii.

17/12/2013 15:16:39

509-MAKIETA 1 01-25.indd 23

17/12/2013 15:16:40

509-MAKIETA 1 01-25.indd 24

17/12/2013 15:20:39

509-MAKIETA 1 01-25.indd 25

17/12/2013 15:20:50

026

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Piotr Gulbicki

»

Jak to możliwe? To pytanie często pada w kontekście sprawy niewolnic z londyńskiej dzielnicy Lambeth. Malezyjka (69), Irlandka (57) i Brytyjka (30) od ponad 30 lat były przetrzymywane na prywatnej posesji przez parę 67-latków.

Kobiety zostały uwolnione pod koniec

509-MAKIETA 2 26-49.indd 26

listopada 2013 r., wcześniej ani policja, ani służby socjalne, ani sąsiedzi nie mieli pojęcia o dramacie rozgrywającym się za ścianami budynku. Ofiary były bite, zastraszane, nie mogły wychodzić na zewnętrz.

To był zwykły dom, zwykła ulica, zwykli ludzie… Śledztwo trwa, policja nie jest wylewna w udzielaniu szczegółowych informacji. »

17/12/2013 15:04:34

027

– Wydawało się, że tego typu zdarzenia można znaleźć już tylko na stronach historycznych książek. Okazuje się jednak, że niewolnictwo jest obecne wśród nas i ma się dobrze. To wstyd i hańba – nie kryła swojego oburzenia szefowa brytyjskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Theresa May. Niedawny przypadek trzech kobiet więzionych w domu w południowym Londynie wywołał burzę.

509-MAKIETA 2 26-49.indd 27

17/12/2013 15:04:37

028

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Bicie, głodzenie, zastraszanie, zabieranie dokumentów, wielokrotne gwałty. Oprawcy stosują różne metody urabiania swoich ofiar.

Sprawa zbulwersowała brytyjskie społeczeństwo. Jednak, jak podkreślają fachowcy, nie jest to odosobniony przypadek – niewolnictwo XXI wieku jest biznesem porównywalnym z handlem narkotykami, przynoszącym w skali globalnej miliardy dolarów zysku.

Towar na sprzedaż

Prostytucja i niewolnicza praca – to dwie najbardziej rozpowszechnione formy współczesnego wyzysku. Według szacunków w Wielkiej Brytanii w niewoli przetrzymywanych jest obecnie ok. 4,7 tys. osób. Andrew Wallis, szef organizacji Unseen, zajmującej się zwalczaniem handlu ludźmi, mówi wprost: – To sprawnie funkcjonująca machina, w której człowiek jest jedynie towarem przeznaczonym na sprzedaż.

509-MAKIETA 2 26-49.indd 28

17/12/2013 15:04:39

029 Zyski czerpią indywidualne osoby, ale również zorganizowane gangi. Tak było w przypadku cieszącej się ponurą sławą rodziny Connorsów. Jej członkowie starannie wyszukiwali swoje ofiary – w jadłodajniach, biurach pośrednictwa pracy, przytułkach dla bezdomnych. Oferowali im zatrudnienie i zakwaterowanie na farmie oraz zarobki sięgające 80 funtów dziennie.

Chętnych nie brakowało. Sen o lepszym życiu kończył się jednak po przewiezieniu na pole campingowe w Leighton Buzzard.

Mężczyźni byli bici i zmuszani do pracy po kilkanaście godzin dziennie, zabierano im dokumenty, mieli zakaz opuszczania miejsca zakwaterowania.

Policjanci, którzy przeprowadzili rajd na obóz we wrześniu 2011 r. w ramach operacji Netwing, byli w szoku, widząc to, co zastali na miejscu. Ofiary były wycieńczone psychicznie i fizycznie – mieszkały w szopach i psich budach, w fatalnych warunkach higienicznych. Rekordzista przebywał w niewoli 15 lat, niektórzy po kilka dni. Łącznie uwolniono 24 mężczyzn, pochodzących z Polski, Litwy, Łotwy i Wielkiej Brytanii. Zdaniem śledczych część osób została wywieziona do innych europejskich krajów, głównie do Skandynawii, gdzie mieli pracować przy budowie dróg.

Do więzienia trafiło pięcioro członków rodziny Connorsów – czterech mężczyzn i kobieta – w wieku od 20 do 53 lat. Podczas gdy ich ofiary wegetowały na granicy życia i śmierci, oprawcy opływali w luksusy.

Zakładnicy poprawności

Zostało zniesione w 1834 r. Oficjalnie, bo, jak się okazuje, niewolnictwo na Wyspach cały czas ma się dobrze. Co więcej, skala zjawiska systematycznie rośnie. Kryzys ekonomiczny, nieszczelne granice, niespójne prawo, szerokie otwarcie rynku pracy…

A także upadek norm etycznych i moralnych. To główne czynniki. Ale są też inne.

Zdaniem Anity Prem, założycielki Freedom Charity, Brytyjczycy stali się zakładnikami politycznej poprawności.

– Urzędnicy i politycy boją się podejmowania konkretnych działań z obawy przed przypięciem im takiej czy innej łatki – podkreśliła Prem, komentując zjawisko małżeństw nieletnich dziewcząt z dorosłymi mężczyznami. Problem nagłośniła telewizja ITV, która wyemitowała film dokumentalny „Forced to marry”. Dziennikarze stacji, wcielając się w rolę brata i matki 14-letniej muzułmańskiej dziewczynki, skontaktowali się z 56 islamskimi duchownymi w róż-

509-MAKIETA 2 26-49.indd 29

Zdaniem autorki książki „Milczenie jest złotem” na świecie w niewoli przebywa obecnie 27 mln ludzi, a roczny zysk z tego procederu oscyluje w granicach 39 mld dolarów. nych częściach Wielkiej Brytanii, z których 18 zgodziło się na udzielenie ślubu małoletniej z dorosłym mężczyzną. I to pomimo tego, że brytyjskie prawo jasno stwierdza, iż małżeństwo i stosunki seksualne są dozwolone od lat 16.

Szacuje się, że rocznie setki dziewcząt, głównie z południowej Azji, zmuszane są do małżeństw na Wyspach. – To jawne prześladowanie dzieci. Niestety, problem jest zamiatany pod dywan, bo ludzie obawiają się narazić uczucia konkretnych grup »

17/12/2013 15:04:41

030

TEMAT NUMERU społeczeństwo

W 2012 r. 2255 osób zostało zidentyfikowanych jako potencjalne ofiary handlu ludźmi w Wielkiej Brytanii. religijnych, narodowościowych czy etnicznych. Trzeba wreszcie z tym skończyć – mówi Anita Prem.

Jak w powieści Dickensa

Są bezwzględni i brutalni. Działają metodycznie, nie mają skrupułów w stosunku do swoich ofiar. Zdaniem Danieli Sikory, autorki książki „Milczenie jest złotem”, na świecie w niewoli przebywa obecnie 27 mln ludzi, a roczny zysk, jaki przestępcy czerpią z tego procederu, oscyluje w granicach 39 mld dolarów.

– Bicie, głodzenie, zastraszanie, zabieranie dokumentów, wielokrotne gwałty.

509-MAKIETA 2 26-49.indd 30

Oprawcy stosują różne metody urabiania swoich ofiar. Po takiej intensywnej obróbce człowiek nie myśli już o ucieczce, jest psychicznie złamany. Wpływają na to również różnego rodzaju psychologiczne triki. Na przykład gwałcicielem jest człowiek w mundurze, przez co kobieta jest przekonana, że ma do czynienia z policjantem. W efekcie, widząc prawdziwego funkcjonariusza, panicznie się go boi; ma wrażenie, że cały świat otoczony jest przestępczą pajęczyną – opowiada Sikora.

Dramaty rozgrywają się w cieniu, zaledwie część z nich wychodzi na światło dzienne. W czasie kiedy opinia publiczna żyła uwolnieniem trójki kobiet więzionych w Lambeth, przed sądem zakończył się proces pary zwyrodnialców – 84-letniego biznesmena Ilyasa Ashara i jego o 16 lat młodszej żony Tallat. Oprawcy w piwnicy swojego domu w Manchesterze więzili głuchoniemą imigrantkę z Pakistanu, jej koszmar trwał 13 lat. Ashar przywiózł dziewczynę na Wyspy jako 10-latkę, regularnie bił i gwałcił. Nigdy nie chodziła do szkoły, nie umiała pisać ani czytać. Para nauczyła ją jedynie podpisywania się swoim nazwiskiem, dzięki czemu mogła pobierać zasiłki na konto dziewczyny. Łącznie małżonkowie wyłudzili w ten sposób 30 tys. funtów. Ashar spędzi w więzieniu 13, a jego żona 5 lat.

17/12/2013 15:04:45

031 To nie pierwszy tego typu przypadek.

Nieco wcześniej za kratki trafił 34-letni Azam Khan z miejscowości Burnley, który zlecił porwanie dziewczyny na Słowacji, a następnie jej przewiezienie do Anglii.

W operacji uczestniczyło pięć osób. Po odebraniu 20-latki Khan poślubił ją w lokalnym meczecie, chcąc w ten sposób zapobiec grożącej mu deportacji do Pakistanu.

Bił i gwałcił swoją ofiarę, a jej beznadziejną sytuację pogarszał fakt, że nie umiała słowa po angielsku. Zanim Słowaczka trafiła w ręce „męża”, została zgwałcona przez Abdula Saboola Shinwary’ego, Afgańczyka mieszkającego w Bradford.

– Wierzyć się nie chce, że coś takiego może się zdarzyć w dzisiejszych czasach.

To historia jak z XIX-wiecznej powieści Dickensa – mówił sędzia Joe Boyd, ogłaszając wyrok. Sąd w Preston skazał Khana na 12, a Shinwary’ego na 10 lat więzienia.

Inne służby

2255 – tyle osób w 2012 r. zostało zidentyfikowanych jako potencjalne ofiary handlu ludźmi w Wielkiej Brytanii. Raport opublikowany przez UK Human Trafficking Centre podkreśla, że to 9-procentowy wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim. Na liście, obejmującej obywateli z ponad 50 krajów, najwięcej jest Rumunów, Polaków, Nigeryjczyków, Wietnamczyków i Węgrów.

Aż 1/4 ofiar stanowią dzieci.

Zdaniem Anti-Trafficking Monitoring Group, koalicji zrzeszającej organizacje monitorujące walkę z handlem ludźmi, to ostatni moment na podjęcie radykalnych działań. W innym przypadku Wielka Brytania może przegrać wojnę z przestępcami. Grupa wzywa do zunifikowania przepisów, wskazując na niespójności brytyjskiego systemu prawnego. Jednocześnie podaje szereg przykładów osób oskarżonych o popełnienie przestępstw – mimo że zostały do nich zmuszone przez swoich oprawców. W efekcie niewinni ludzie odsiadują wyroki, podczas gdy przestępcy żyją sobie jak pączki w maśle.

– Rzuca się w oczy brak koordynacji działań poszczególnych służb, funkcjonariusze często nie orientują się, jaki jest zakres ich obowiązków – podkreśla Klara

509-MAKIETA 2 26-49.indd 31

Skrivankova z organizacji Antislavery International, podając historię czterech Węgrów, ofiar niewolniczej pracy, którzy próbowali uzyskać pomoc w czterech londyńskich komisariatach policji. Jednak wszędzie spotkali się z obojętnością, słysząc, że tego typu sprawy nie podlegają tym jednostkom.

Podobnie było w przypadku Azjaty, któremu udało się uciec z obozu pracy. Mężczyzna dostarczył policjantom w Manchesterze i Leeds szczegółowe dane przemytnika zajmującego się szmuglowaniem ludzi. Jednak funkcjonariusze nie podjęli tematu, tłumacząc, że to kwestie imigracyjne, a tymi zajmują się inne służby.

Symptomatyczna jest również historia dwóch Afrykanek przemyconych na Wyspy do pracy jako prostytutki. Obie trafiły do tego samego burdelu, w tym samym czasie, w tym samym transporcie, jednak jedną uznano za ofiarę handlu ludźmi, a drugą nie.

I to mimo przeprowadzenia szczegółowego śledztwa w tej sprawie.

Dwie kromki chleba

Powrót do normalnego życia, nawet jeśli ofierze uda się wyzwolić z rąk oprawców, nie jest łatwy. Wszystko zależy od indywidualnego przypadku – od traumy, jaką przeżyła dana osoba, od jej wrażliwości, od procesu łamania, któremu została poddana. Według badań w ciągu 60 dni intensywnej manipulacji i prania mózgu człowiek jest w stanie przyswoić sobie zupełnie nowe nawyki i diametralnie zmienić sposób myślenia.

W grę wchodzą duże pieniądze, ale nie zawsze. Motywy oprawców są różne.

– To przykład przerażającej chciwości – tak sędzia scharakteryzował postępowanie Saeedy Khan. 68-latka, biznesmenka,

m.in. właścicielka szpitala, przez trzy lata wykorzystywała imigrantkę z Tanzanii, którą sprowadziła do swojego domu w Londynie.

Zgodnie z umową Mwanahamisi Mruke miała pracować po 6 godzin dziennie, za co na konto jej córki w Tanzanii miało wpływać 120 szylingów tanzańskich, czyli równowartość 50 funtów.

Rzeczywistość okazała się brutalna.

Mruke musiała harować od świtu do nocy, w domu i w ogrodzie, spała na materacu w kuchni, dostawała dwie kromki chleba dziennie, nie mogła wychodzić na zewnątrz.

Początkowo otrzymywała 10 funtów miesięcznie, a później – nic.

– Przyjechałam do Londynu, bo chciałam, żeby za zarobione tu pieniądze moja córka mogła studiować. Zamiast tego zostałam niewolnicą – mówiła podczas procesu 47-letnia Mruke.

Sąd uznał Saeedę Khan za winną, wydając wyrok 9 miesięcy więzienia – w zawieszeniu. Sędzia stwierdził, że kobieta nie powinna trafić za kratki, bo jest w słabej kondycji zdrowotnej i ma na utrzymaniu dwóch niepełnosprawnych synów.

To kolejna bulwersująca sprawa w ostatnim okresie. Organizacje zwalczające współczesne niewolnictwo i handel ludźmi od dawna biły na alarm, mimo to problem długo był bagatelizowany. Jednak, jak się wydaje, sytuacja może się zmienić. Po ostatnich wydarzeniach brytyjscy politycy zapowiadają podjęcie zdecydowanych działań.

Minister spraw wewnętrznych Theresa May zadeklarowała wprost, że walka z niewolnictwem będzie priorytetem jej polityki. Zapowiedziała wprowadzenie nowej ustawy, tzw.

Modern Slavery Bill, przewidującej zaostrzenie kar, z wprowadzeniem wyroków dożywotniego więzienia włącznie. Ma również zostać powołany specjalny pełnomocnik rządowy ds. zwalczania handlu ludźmi.

– Historia trzech kobiet przetrzymywanych w Lambeth uświadomiła nam wszystkim wagę problemu, pokazała, że podjęcie konkretnych kroków jest potrzebą chwili. To jedyny pozytyw tej sprawy – stwierdziła May. «

17/12/2013 15:04:47

032

FELIETONY Naszym zdaniem

Finanse na polu minowym Andrzej Świdlicki

»

Minister finansów Jacek Vincent Rostowski został na odchodnym uhonorowany nagrodą Kisiela. Kapituła wskazała, że JVR skutecznie rozbrajał miny, na których gospodarka mogła się wysadzić. Nie wskazała z imienia i nazwiska tego, kto te miny podkładał, a bez tego nie wiadomo, kogo pytać, czy tę złowieszczą akcję będzie kontynuował? Strach pomyśleć, co stanie się z finansami państwa, gdy sapera JVR nie będzie już pod ręką.

Nagrodę firmują zwolennicy obecnego politycznego układu z mocnym skrzywieniem w stronę lobby bankowego.

Tym samym Kapituła przyznała nagrodę sobie samej. Jej przewodniczący J.K. Bielecki wymyślił zresztą JVR na ministra finansów. „Znajdujemy zdrowy rozum tylko u tych, którzy są naszego zdania” – zauważył La Rochesfoucauld (np. zdrowy rozum ministra finansów Irlandii Briana

Lenihana chwalili tamtejsi bankierzy, bo zagwarantował ich zobowiązania, zanim zajrzał do ich ksiąg). Ale po co Kisiel w roli figowego listka?

Gdyby żył, mógłby zadumać się nad oligarchizacją polskiej gospodarki, związkami polityków z grupami interesów, rozrostem administracji, zagraniczną własnością kapitału finansowego i handlowego, monopolizowaniem władzy. Plany zagospodarowania środków unijnych mogłyby mu nawet nasunąć skojarzenia z socjalistyczną gospodarką planową.

W czasach gdy prywatny przedsiębiorca był ideologicznym wrogiem monopartii, Stefan Kisielewski odważnie głosił ideę odrodzenia przedsiębiorczości i zapewnienia jej swobody działania.

Widział w niej więcej niż generowanie zysku, coś w rodzaju twórczości. Sądził też, że materialne uwłaszczenie społeczeństwa powinno poprzedzać budowę demokratycznej nadbudowy. Tymczasem

po 1989 r. kosztem społeczeństwa uwłaszczyła się partyjna nomenklatura, zagraniczny kapitał za ułamek wartości przejął majątek produkcyjny, rodzimy kapitał jest słaby, bo ten obcy jest nie tylko silniejszy, ale i uprzywilejowany, a polski przedsiębiorca prosperuje, jeśli urzędy mu nie przeszkadzają.

Prosperity na kredyty firmowane przez JVR zderzyło się z limitem zadłużenia i ma być podtrzymane przejęciem części aktywów OFE. A potem okaże się, że najwięcej do powiedzenia ma ten, w czyim ręku jest weksel dłużny, i że tyle wolności, ile prywatnej własności środków produkcji. „A któż właściwie je u nas posiada?”

– pytał Kisiel. Może ktoś by mu to wyjaśnił, choćby po marksistowsku. A nagrodę powinien otrzymać nie optymista z urzędu, lecz ten, kto nie zniechęcił się do przedsiębiorczości mimo urzędniczych przeszkód. «

Zdrowotna ruletka agnieszka bielamowicz

»

W ostatnich miesiącach część debaty na temat brytyjskiej służby zdrowia toczyła się wokół tego, jak dalece opieka lekarzy rodzinnych odbiega od tego, czym była kiedyś i czym powinna być. W tę kwestię wpisuje się po części nowy, a będący jakże starym, problem: sprawa tego, co czeka tych, którzy do szpitala trafiają w weekendy. Z medycznych raportów wynika bowiem, iż umieralność wśród pacjentów z nagłymi przypadkami przyjętych w niedzielę jest aż o szesnaście procent wyższa niż wśród tych trafiających do szpitala w środy.

Różnica to wystarczająca, by włos się zjeżył. Powody tak niechlubnych statystyk? W weekendy dyżurują lekarze z krótszym stażem, a dostęp do specjalistycznych badań jest utrudniony albo zajmują one więcej czasu niż te same badania przeprowadzane od poniedziałku do

509-MAKIETA 2 26-49.indd 32

piątku. Wniosek: mieszkańcu Wysp, dla własnego – dosłownie – zdrowia, stawaj na głowie, żeby nie wylądować w szpitalu w weekend.

Ktoś powie, że taka sytuacja w jednym z najsilniejszych graczy Unii to wolne żarty. Bo kiedy w grę wchodzi pomoc chorym i ratowanie ludzkiego życia, ostatnią rzeczą, na którą należałoby się oglądać, są dni tygodnia i dostosowywanie grafików pracy specjalistów właśnie do nich, a nie do realnych potrzeb pacjentów. A ci najlepsi specjaliści w soboty i niedziele najzwyczajniej pracować nie chcą. Owszem, mają prawo odpocząć w niedzielę po latach praktyki i wyrobieniu sobie autorytetu, tyle tylko że niewiele ma to wspólnego, chciałoby się powiedzieć, z przysięgą Hipokratesa. Mało tego, NHS jest bodajże ostatnim sektorem, w którym kwestia wolnych od pracy weekendów powinna brać górę nad czymkolwiek

innym. Tymczasem tak się działo, i to przez długie lata. I dalej dzieje.

Brytyjski minister zdrowia i podlegający mu NHS znowu mają niezwykle złą prasę. Z drugiej strony to dobrze, że temat zdrowotnej ruletki dołączył do długiej listy wyzwań, jakie czekają brytyjską służbę zdrowia, bo tylko kompleksowe zmiany uleczyć mogą służbę, która wszak leczyć ma nas wszystkich.

Jeśli minister zdrowia Jeremy Hunt przetrwa ten czas wielkiej burzy, czekają go, jego ludzi i nas wszystkich – potencjalnych pacjentów – lata wielkich zmian na lepsze, ale i konkurs wytrzymałości nerwów. Nie objedzie się bowiem zapewne bez wpadek, małych i dużych kryzysów, a może i porażek gdzieś po drodze. Jeśli jednak NHS, koniec końców, przerodzi się w coś, co bez cienia ironii nazwać będzie można – w dosłownym tego słowa znaczeniu – „służbą zdrowia”, gra warta jest świeczki. Każdej. «

17/12/2013 15:04:48

509-MAKIETA 2 26-49.indd 33

17/12/2013 15:04:50

034

KOMENTARZ TYGODNIA polityka

Unia korporacji

Rynek transatlantycki, w sprawie którego powoli zaczynają się mozolne negocjacje, to spełnienie snu wielkich, globalnych koncernów. Dominacja biznesu nad coraz słabszymi rządami państwowymi będzie jeszcze większa.

A to nie najlepsza perspektywa dla mieszkańców Europy i USA.

509-MAKIETA 2 26-49.indd 34

Radosław Zapałowski

»

Mimo nieustających lamentów nad stagnacją Europy, jej paraliżem decyzyjnym i traceniem na znaczeniu w globalnym wyścigu światowych mocarstw Unia Europejska ma ambitne plany. Unia i USA, dwa największe mocarstwa gospodarcze świata, chcą stworzyć transatlantycką strefę wolnego handlu.

Entuzjazm po obu stronach Atlantyku jest ogromny. Bez względu na to, że NTA, NTMA, TAD, TED czy TEFTA, czyli skróty głośnych inicjatyw, dzięki którym stosunki gospodarcze między Ameryką a Europą miałyby się zacieśnić, dzi-

siaj popadły w zapomnienie. Stara idea w nowym retorycznym opakowaniu znów rozpala wyobraźnię. Dla amerykańskich koncernów to kolejna próba ekonomicznej inwazji na Europę. Rozbicia jej wyśrubowanych norm dotyczących chociażby żywności (rośliny GMO, stosowanie hormonów w hodowli) czy zmiany mentalności Europejczyków w podejściu do samochodów (wolą pojazdy mniejsze, a do tego jeszcze nad auta przedkładają transport publiczny oraz rowery). Dla Unii to szansa na kolejny wielki projekt i ucieczka do przodu po latach wewnętrznych problemów, politycznej dekadencji i ekonomicznej frustracji.

17/12/2013 15:04:54

035

Zmęczenie Europy Rozszerzenie granic Europy i walka o strefy wpływów na Wschodzie, o czym najdobitniej świadczy chociażby reakcja Unii na ostatnie wydarzenia na Ukrainie, to kwestie marginalne. Unia mimo polskich marzeń i nacisków na Ukrainie postawiła krzyżyk. Po chwili rozszerzeniowego entuzjazmu górę wziął europejski pragmatyzm. Marzenia o Unii bez granic, która po kolei wchłania Ukrainę, Turcję, Egipt, Izrael, Palestynę, Maroko, Tunezję etc., aż Morze Śródziemne stanie się europejskim morzem wewnętrznym, okazały się nierealne. Wizja coraz większej Europy zderzyła się z twardą rzeczywistością, rozbijając się o różnice i podziały tożsamościowe, o czym przekonuje chociażby entuzjasta rozszerzenia Unii Mark Leonard, dyrektor Europejskiej Rady Stosunków Międzynarodowych. Różnice polityczne, społeczne oraz ideologiczne są nie do przezwyciężenia.

A do tego Unia mająca kłopot z samą sobą

509-MAKIETA 2 26-49.indd 35

dla reszty goniącego ją świata przestaje być atrakcyjna. Bo skoro nie może rozwiązać własnych problemów, trudniej jej rozwiązywać problemy innych. Zagubienie wewnętrzne Unii dobitnie obnażył kryzys. Zapewnienia o „wspólnej Europie” okazały się jedynie frazesami. Górę nad interesem Wspólnoty wzięły partykularne interesy państw. Uzewnętrznił się skrzętnie ukrywany w europejskiej retoryce podział na lepszych i gorszych członków Unii. Bogatsza Północ, drżąca o głosy zirytowanych wyborców w swoich krajach, wymusiła na biedniejszym Południu drastyczne zaciskanie pasa. Bez oglądania się na dramatyczną sytuację mieszkańców tych krajów. „Trojka”, czyli Komisja Europejska, Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Europejski Bank Centralny, narzuciła „chorym członkom Europy” nieskuteczną i szkodliwą politykę ekonomiczną, entuzjastycznie jednak przyjętą przez komentatorów i przede wszystkim przez rynki finansowe.

Chroniczna recesja nie daje krajom peryferiów Europy żadnej szansy na spłatę zadłużenia, jednak celem nadrzędnym stała się „stabilność strefy euro”. Nowa inicjatywa daje Unii szansę na złapanie oddechu. Zmęczona wewnętrznymi problemami Europa pragnie nabrać wigoru dzięki wsparciu Stanów Zjednoczonych. Wzbudzać entuzjazm elit i poklask wciąż niemogącego się ukształtować europejskiego społeczeństwa. Znów rozpalać wyobraźnię, stać się motorem napędowym niekończącego się globalnego wyścigu po mityczną palmę gospodarczego pierwszeństwa. Zwłaszcza że panuje powszechne przekonanie, iż na gospodarczym topie powoli pałeczkę przejmują rozpędzone nowe potęgi ekonomiczne: Chiny, Brazylia i Indie. A do tego jeszcze sama zbitka słowna „wolny rynek” wymieniana jednym tchem ze słowem „USA” wzbudza entuzjazm u sporej części eurosceptyków. Symptomatyczne, że największym entuzjastą nowej inicjatywy Europy i USA wśród europejskich przywódców jest David Cameron.

Korpomarzenie

Pieczę nad kreowaniem entuzjazmu w Europie sprawuje Komisja Europejska dbająca o medialny przekaz poprzez wszelkie możliwe kanały komunikacji.

17/12/2013 15:04:57

036

KOMENTARZ TYGODNIA POLITYKA

O rosnącej sile korporacji najdotkliwiej przekonała się Argentyna.

Firmy wytoczyły krajowi czterdzieści pozwów i uzyskały rekompensaty w wysokości ponad miliarda dolarów.

Od gazet i telewizji po media społecznościowe. Narracja jest prosta i działa na wyobraźnię. W końcu gospodarki USA i UE to połowa PKB świata i jedna trzecia obrotów handlowych. Każdego dnia między obu brzegami Atlantyku przepływają towary i usługi o wartości 2,7 mld dolarów. Wzajemne inwestycje zagraniczne dają pracę 6,8 mln osób.

Zniesienie barier, ceł i regulacji dałoby obu stronom olbrzymi zastrzyk inwestycyjny i gospodarczego kopa. Europie wolny transatlantycki rynek zapewniłby bezprecedensowy finansowy pakiet stymulacyjny i wzbudził poklask u konserwatywnych eurosceptyków, zapewniając Brukseli trochę odpoczynku od antyunijnych nastrojów. W wewnętrznej notatce Komisji, którą opublikował „The Wire”, urzędnicy europejscy w medialnym przekazie mają kłaść nacisk na spodziewany „wzrost zatrudnienia i wzrost gospodarczy” i jednocześnie przekonywać, że nowa umowa między USA i UE „nie podważy państwowych regulacji ani nie wpłynie negatywnie na obecny poziom służby zdrowia, bezpieczeństwa socjalnego oraz nie zmieni standardów w kwestii ochrony środowiska naturalnego”. Problem w tym, że nie jest to prawda. Od samego początku transatlantycka strefa wolnego handlu napędzana jest przez globalne korporacje oraz wynajętych przez nie lobbystów. Organizacja Corporate Europe Observatory, która monitoruje wpływ lobbystów na prawodawstwo Unii, ogłosiła, że w sprawie wolnego rynku między USA i UE europejska komisja zaledwie osiem razy spotkała się z przedstawicielami organizacji pozarządowych i NGS-ów i aż 119 razy z przedstawicielami korporacji. A do tego te korpospotkania odbyły się za zamkniętymi drzwiami i opinia publiczna nie otrzymała najmniejszej informacji na temat tego, o czym dyskutowano. Transparentność Unii ma swoje granice.

ZWIJAJĄCE SIĘ PAŃSTWA

Konsekwencją jest wprowadzenie do umowy między USA i UE możliwości pozwania państwa przez firmę, jeśli odmówi ono sprzedaży jakiegoś produktu na swoim terytorium. Według Stuarta Eizenstata – przewodniczącego Transatlantic Business Council, który jest jednym z głównych rozgrywających w sprawie handlowej umowy między UE i USA – kraj, który zakaże sprzedaży

N S jakiegoś produktu, będzie „zmuszony zapłacić poszkodowanej firmie sowite odszkodowanie”. A będzie to możliwe dzięki temu, że sprawy sporne nie będą rozpatrywane przez państwowe sądy, lecz przez tajne panele arbitrów. Klauzula, która w teorii ma na celu „ochronę zagranicznych inwestorów przed dyskryminacją rządów”, w praktyce oznacza, że korporacje będą mogły pozywać państwa, jeśli nie będzie im się podobało lokalne prawodawstwo. Ten mechanizm można zaobserwować już dzisiaj.

W 2012 r. szwedzki gigant energetyczny Vattenfall pozwał Niemcy w związku z zamknięciem dwóch elektrowni atomowych, domagając się od rządu w Berlinie 3,7 mld euro rekompensaty za „utracone zyski”. Obecnie tytoniowy gigant Philip Morris walczy z rządami Australii i Urugwaju, argumentując, że nowe antynikotynowe prawa w tych krajach znacząco „zmniejszają udział w rynku” amerykańskiej firmy. O rosnącej sile korporacji najdotkliwiej przekonała się Argentyna, której zmagający się z kryzysem w latach 2001-2002 rząd zamroził ceny energii oraz wody. Firmy, m.in. amerykański CMS Energy i francuski Suez and Vivendi, wytoczyły krajowi czterdzieści pozwów i uzyskały rekompensaty w wysokości ponad miliarda dolarów. Wejście w życie umowy między USA i UE w sprawie wolnego rynku jeszcze bardziej wzmocni pozycję i tak już dominujących korporacji nad coraz bardziej słabnącymi państwami. Prowadzenie polityki stanie się nie tylko bezcelowe, ale też niewykonalne. Ewentualne korzyści oddania sterów władzy korporacjom również nie wyglądają najlepiej.

Barack Obama przekonywał, że ustanowienie strefy wolnego handlu między USA i Koreą zwiększy amerykański eksport i wygeneruje 10 mld dolarów oraz 70 tys. nowych miejsc pracy. Zamiast tego bilans handlowy USA zmniejszył się o ponad 3 mld, a pracę utraciło 40 tys. osób. Ekonomiczne straty generuje także wprowadzony przez Billa Clintona North American Free Trade Agreement.

Publicysta Glyn Moody, związany m.in. z „The Economist” i „Financial Times”, twierdzi, że z takich umów handlowych „korzyści są niewielkie i iluzoryczne, zaś ryzyko realne”. Koszmar eurosceptyków niepokojąco się spełnia. Z tą tylko różnicą, że państwowa suwerenność tracona jest nie na rzecz Brukseli, lecz krwiożerczych korporacji. «

T

perfect crys 509-MAKIETA 2 26-49.indd 36

17/12/2013 15:05:01

NAJWIĘKSZY W LONDYNIE PRODUCENT I INSTALATOR SZKĹ A, OKIEN I DRZWI Z UPVC, ALUMINIUM ORAZ DREWNA 0EXJFEĆ­ /BT[F OPXF CJVSP TIPXSPPN PSB[ GBCSZLĹ˝

1 Cumberland Avenue , Park Royal, London NW10 7RX lub zadzwoń 0208 963 9701

Z okna typu casement, sash, Z ES[XJ GSPOUPXF QS[FTVXOF PSB[ CJGPMEJOH Z QS[FT[LMFOJB EBDIPXF PSB[ ƙXJFUMJLJ Z LPOTFSXBUPSZ Z T[L’P CVEPXMBOF PSB[ szkło zespolone i lustra Z XBML PO HMBTT J T[LMBOF CBMVTUSBEZ

t 13RlYa NKU NA

W UK

0GFSVKFNZ EBSNPXF XZDFOZ profesjonalny montaĹź, 10 lat HXBSBODKJ J DFSUZmLBU '&/4"

Polub nas oraz udostępnij na Facebook’u

by wziąć udział w losowaniu świątecznej nagrody

9#09 0/&

Losowanie odbędzie sie 23 grudnia

Perfect Crystal Windows Ĺźyczy Wszystkiego Najlepszego z okazji ĹšwiÄ…t BoĹźego Narodzenia

Tel. 0208 963 9701 perfect crystal windows a4 christmas 2.indd 1 509-MAKIETA 2 26-49.indd 37

JOGP!QFSGFDUDSZTUBM DP VL t XXX QFSGFDUDSZTUBM DP VL 02/12/2013 15:27:34 17/12/2013 15:05:05

509-MAKIETA 2 26-49.indd 38

17/12/2013 15:05:07

039 Ruszył punkt doradztwa Przy Polskiej Fundacji Kulturalnej został uruchomiony punkt konsultacyjny w ramach realizacji projektu pod nazwą: „Wspieranie migracji powrotnej do kraju ojczystego�, organizowanego przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska�.

Dlaczego taki punkt jest potrzebny?

Kaşda zmiana wiąşe się z ogromnym wysiłkiem dostosowania się do nowej, nieznanej sytuacji i powoduje pojawienie licznych obaw z tym związanych. Innym problem jest to, şe boimy się tego, czego nie znamy. Punkt Doradztwa jest niezbędnym elementem wspomagającym decyzję o powrocie do Polski. Ma on za zadanie oswoić emigranta z myślą o reemigracji poprzez zbieranie informacji, nadawanie jej osobistego sensu i nastawianie się na czerpanie korzyści z tej zmiany.

Słuchać i informować Zadaniami Punktu są wysłuchanie potrzeb i problemów kaşdego z zainteresowanych oraz udzielanie szczegółowej informacji: od wymogów administracyjnych, poprzez moşliwości wsparcia społecznego państwa, aş po względy bezpieczeństwa osobistego. Przykładowymi tematami konsultacji mogą być: proces załoşenia działalności gospodarczej, moşliwości i sposoby adaptacji dzieci do polskiego systemu edukacyjnego, dostępność opieki przedszkolnej i szkolnej, opieki zdrowotnej, kwestie uzyskania meldunku oraz inne praktyczne porady dotyczące poszczególnych aspektów şycia codziennego w Polsce.

Badanie środowiska polonijnego Celem Punktu Doradztwa jest wyjście naprzeciw emigrantom przebywającym długi czas poza granicami kraju ojczystego oraz określenie stopnia wiedzy emigrantów w zakresie warunków przesiedlenia. Punkt konsultacyjny będzie teş wsparciem w rozwiązywaniu konkretnych problemów w związku z przygotowywanym powrotem do Polski Magdalena Grzymkowska

kontakt Punkt doradztwa w ramach projektu „Powroty� znajduje się w biurze Polskiej Fundacji Kulturalnej, w budynku POSK, 238-246 King Street, III piętro, w Londynie (W6 0RF).

Punkt jest otwarty do 31 grudnia 2013 roku, od poniedziałku do piątku w godzinach od 16.00 do 20.00.

Moşna zgłaszać się i zadawać pytania osobiście, a takşe telefonicznie pod numerem 020 8222 8777 oraz mailem: powroty@dziennikpolski.co.uk Zapraszamy do kontaktu!

509-MAKIETA 2 26-49.indd 39

3P[XBČˆBT[ QPXSĂ˜U EP LSBKV

TLPOUBLUVK TJÇ— [ OBNJ 1VOLU EPSBE[UXB X SBNBDI QSPKFLUV v8TQJFSBOJF NJHSBDKJ QPXSPUOFK EP LSBKV PKD[ZTUFHPw [OBKEVKF TJÇ— X CJVS[F 1PMTLJFK 'VOEBDKJ ,VMUVSBMOFK 104, ,JOH 4U *** QJÇ—USP -POEZO 8 3' 1VOLU KFTU PUXBSUZ EP HSVEOJB SPLV PE QPOJFE[JBÂ’LV EP QJÇŒULV X HPE[JOBDI PE EP .PČˆOB [HÂ’BT[BÇŽ TJÇ— J [BEBXBÇŽ QZUBOJB PTPCJÇ´DJF UFMFGPOJD[OJF PSB[ NBJMFN QPXSPUZ!E[JFOOJLQPMTLJ DP VL 8JÇ—DFK JOGPSNBDKJ XXX E[JFOOJLQPMTLJ DP VL

17/12/2013 15:05:09

040 Bon ton

WYDARZENIA BAL POLSKI

Strój to ważny element budujący wizerunek człowieka. Dużą wagę do ubioru przywiązują zwłaszcza kobiety i dlatego często słyszymy: „Kochanie, nie mam co na siebie włożyć”.

A szafa pełna.

Małgorzata Sztuka

»

Właściwie każda kobieta codziennie staje przed takim dylematem, zanim wyjdzie z domu. A tu zbliża się właśnie gorący (chociaż zimowy) okres świąteczno-karnawałowo-balowy! Co zrobić, żeby brylować na świątecznym party w biurze, nie przesadzić przy wigilijnym stole, wyglądać jak modelka brazylijska podczas zabaw karnawałowych i super cool na Balu Polskim?! Trudne?

Tak, ale polskie dziewczyny potrafią. Tak na wszelki wypadek pozwolimy sobie przypomnieć kilka prostych zasad, które pozwolą uniknąć faux-pas. Zacznijmy od tego, że frywolna, zabawna sukienka, którą kupiłaś okazyjnie, żeby założyć ją na party, na rodzinne przyjęcie przy świątecznym stole raczej się nie nadaje.

Wigilijny wieczór to specjalna okazja, na którą trzeba się odpowiednio przygotować. Strój powinien być odświętny i elegancki, ale jednocześnie stonowany.

509-MAKIETA 2 26-49.indd 40

Pamiętaj, że elegancja to umiar Coco Chanel wiedziała to najlepiej. W 1920 r. zaprojektowała małą czarną sukienkę (little black number) i tak naprawdę żaden projektant nie wymyślił do tej pory nic lepszego. Każda kobieta powinna obowiązkowo mieć ją w swojej szafie. Wystarczy dołożyć sznur pereł i wygląd gwiazdy filmowej masz zapewniony (jak Audrey Hepburn w „Śniadaniu u Tiffany'ego”). Dobra na prawie wszystkie ekstraokazje będzie oczywiście sukienka koktailowa. Zdarzają się długie, ale raczej powinny być krótkie, a Christian Dior uważał, że można je zakładać tylko wcześnie wieczorem. Jeśli więc idziesz na szampańskie przyjęcie o piątej popołudniu do hotelu, to w takiej kreacji wzbudzisz zasłużony podziw, nawet jeśli to nie będzie Dior. Ale wyjście na prawdziwy bal potraktujmy specjalnie! Karnawa-

łowy bal maskowy to jedna rzecz i wtedy dajmy się ponieść fantazji, jak najbardziej. Natomiast na wielkich balach przestrzegajmy prostej zasady: balowa suknia to długa suknia. Stali bywalcy Balu Polskiego pamiętają przepiękną kreację sióstr Kruszyńskich, która 2 lata temu osiągnęła na aukcji zawrotną sumę 5000 funtów! No ale nie wszyscy mamy tak głębokie kieszenie. Można z powodzeniem założyć coś niedrogiego, lecz gustownego i połączyć z piękną biżuterią. Na przykład tiarą z kryształków Swarovskiego (którą ponownie podarowały siostry Kruszyńskie). Na styczniowym Balu można spróbować szczęścia na aukcji.

Black tie

Strój ściśle wieczorowy obowiązuje praktycznie tylko wtedy, kiedy na zaproszeniu jest napisane „black tie”, co w dosłownym

tłumaczeniu oznacza „czarna muszka”. To jest oficjalny kod ubraniowy (dress code), który oznacza, że obowiązuje smoking dla panów i długie (zdecydowanie preferowane na balach) wieczorowe suknie dla pań. Wydaje nam się wtedy, że wkraczamy w inny świat. Bo tak właśnie jest i trzeba to przeżyć chociaż jeden raz. Zbyt mało jest okazji, żeby ubrać się w ten elegancki sposób i poczuć się wyjątkowo.

Bal Polski jest jedną z nich.

Ostatnia rada

Jeśli chcesz się dobrze czuć bez względu na to, gdzie wychodzisz, to strój trzeba dopasować do okazji (i może też do figury). Świadczy to o dobrych manierach, jest ukłonem w stronę gospodarzy, ale przede wszystkim daje pewność siebie. Łamanie konwenansów uchodzi bezkarnie tylko niektórym, jak Lady Gaga, Doda… no ale te panie na tradycyjne bale akurat nie chodzą. «

43. Bal Polski odbędzie się 25 stycznia 2014 w hotelu InterContinental przy Park Lane.

Więcej informacji na stronie

www.balpolski.co.uk

17/12/2013 15:05:10

041

509-MAKIETA 2 26-49.indd 41

17/12/2013 15:05:11

042

sygnały listy od czytelników

Napisz do nas

Stowarzyszenie Polskich Kombatantów Polemiki Szanowni Czytelnicy Dotyczy: Uroczystość w Ambasadzie w Londynie Nawiązując do artykułu z uroczystości w Ambasadzie dnia 27 listopada br., której gospodarzem wieczoru organizowanego w celu upamiętnienia i uzyskania poparcia dla „Wojtek Memorial Trust” był Ambasador Witold Sobków, pragnę nadmienić, że: zaskoczona jestem, dlatego pozwolę sobie na kilka pytań. Charytatywna organizacja „Wojtek Memorial Trust” i Ambasada Polska zaprosiły i posadziły w pierwszym rzędzie tylko i wyłącznie ODWOŁANY zarząd SPK w osobach p. B. Orłowska i Cz. Maryszczak. Tak naprawdę to już dwa lata nielegalnie pracują, rozdając kombatanckie pieniądze. A gdzie w tym wszystkim są kombatanci? Weterani znający i pamiętający Wojtka?

To p. B. Orłowska, księgowa główna, prawa ręka p. Cz. Maryszczaka, przyznała dotację na budowę pomnika w Edinburgh. W Edinburgh PCA Ltd ma Dom Kombatanta na 11, Drummond Place, który jest wynajęty lokatorom – rentowny. Pan Marek Straczyński opiekuje się domem, a za zadośćuczynienie przesyła p. B. Orłowskiej rachunki za benzynę i poświęcony czas. Nie ma nic za darmo!

Jak kiedyś, przed 70 laty. Do Fundacji przyjęto M. Starczyńskiego za natarczywe skłócanie braci kombatanckiej i za oczernianie naszych Polaków przyjeżdżających do pracy w Szkocji. – To moje pytanie jest – jak wysoka musiała być ta dotacja, ażeby siedzieć w pierwszym rzędzie? (...)

Mój przyjaciel z Ealingu wpłacił na

509-MAKIETA 2 26-49.indd 42

kolejną Fundację Misia spod Monte Cassino, która tam, na Ealingu w Londynie, powstała! Pomnik stanął w kraju, w Sopocie. Pan Cz. Maryszczak, będąc w Ambasadzie w listopadzie na akademii, zapytany przeze mnie, czy poprze inicjatywę – bez wahania odpowiedział: oczywiście, że tak!

Proszę wystosować odpowiednio motywujący list do pani B. Orłowskiej, która wystawi czek.

Niestatutowy, a przez dwa lata nielegalny dawny prezes i jego prawa ręka, główna księgowa p. B. Orłowska w bardzo hojny sposób wypisuje czeki. Właśnie za te omawiane czeki siedzą w pierwszych rzędach.

- Czy p. B. Orłowska i p. Cz. Maryszczak mają prawo z taką lekkością dypsonować majątkiem weteranów?

- Weteran cały dzień pracował zawodowo, a wieczorem odbudowywał i dekorował zakupiony, często w okropnym stanie Dom Kombatanta.

- Które i czyje statuty, z której części Polski kultura i wychowanie dały p. B. Orłowskiej bezwzględną władzę pozwalającą na ignorowanie i poniżanie weteranów – kombatantów jeszcze żyjących?

Byłam w Glasgow świadkiem dyskryminacji niby wyższych Polaków z Londynu nad normalnymi ludźmi.

W następnym roku będzie wiele okrągłych rocznic związanych z drugą wojną światową, a w większości będą to niestety ostatnie, których dożyją weterani.

Dlatego zwracam się z prośbą do Fundacji SPK o zorganizowanie wyjazdów dla weteranów na 70. rocznicę Bitwy pod Monte Cassino w maju 2014 roku.

17/12/2013 15:40:28

043 Inni mówią o rocznicy Arnhem. Panie Cz. Maryszczak i p. B. Orłowska nie trwońcie pieniędzy na adwokatów!

Nie wykupujcie logo SPK, bo ono jest nasze, weteranów, a nie fikcyjnej Fundacji SPK. A za to wywieźcie nas na pola bitewne w tę ostatnią drogę za życia. W życiu pozagrobowym byśmy milej Was wspominali.

Osobiście jestem zdruzgotana postawą wysokiej niekompetencji ekonomicznej Fundacji SPK pod przewodnictwem p. Cz. Maryszczaka i B. Orłowskiej.

Maria Różańska Glasgow – Szkocja

Szanowny Panie Redaktorze!

Czytam od wielu tygodni o „wojnie” między polskimi organizacjami kombatanckimi – niezależnie od ich nazwy i umocowań prawnych – w Waszym tygodniku i jestem przerażona. Jakością debaty i argumentów oraz skalą konfliktu. Jako przedstawicielka „nowej” fali imigracji do UK (ale starsza wiekiem i naprawdę „uświadomiona” historycznie w znaczeniu emigracji dla obywatela PRL-u) byłam przekonana, że środowisko „starej” emigracji jest skonsolidowane i ściśle współpracujące dla Polski i Polaków. Tym bardziej że środowisko to miało możliwość rozwijania swojej działalności w warunkach demokracji, swobody i wolności. Dla obywateli PRL-u – do 1989 r. niedostępnej. Przyjechałam tu w 2004 r. i ze względu na trudną sytuację osobistą (jak większość imigrantów) zajęłam się budowaniem swojej pozycji narodowej, społecznej, finansowej… Po jakiejś tam stabilizacji zaczęłam interesować się życiem Polonii w UK – poprzez polskie tygodniki – stale. To świetne źródło informacji, ale to, co tam czytam, ostatnio poraża moją „polskość”. Jestem Polką, dumną ze swojej narodowości, wykształconą, znającą swoją historię i jej okoliczności, ale nierozumiejącą tego, co czytam!

Czyżby warunki życia na emigracji tak bardzo „wypaczyły” postrzeganie rzeczywistości prominentnym jej przedstawicielom, że nie potrafią się w niej odnaleźć??? To, co obserwuję, zakrawa na śmieszność i groteskę, ale jest tylko komercją! Bo jak nie wia-

509-MAKIETA 2 26-49.indd 43

domo, o co chodzi – to wiadomo, że chodzi o pieniądze. To przykre. W warunkach powojennych też sama emigracja potrafiła wypracować wzorce dla zaistnienia w Wielkiej Brytanii (w podobnej, wrogiej nam atmosferze), a teraz nie tylko nie umie znaleźć porozumienia z „nową” emigracją, ale i sama między sobą – „starą falą” – jest skłócona o… dobra materialne, depozyty, nieruchomości!

Widać, że nie żyła pod komunistyczną dyktaturą! I sądzę, że zamiast tej walki powinna skoncentrować wysiłki na pomocy nowym emigrantom z Polski, aby powiększyć i wzmocnić naszą siłę w Wielkiej Brytanii. Na wielu frontach i płaszczyznach! „Starzy” mają doświadczenie, „młodzi” energię, co razem może dać niezły potencjał, aby stać się liczącą się grupą narodowościową w UK! Choćby pomoc „na prowincji” w zakładaniu polskich stowarzyszeń i polskich sobotnich szkół dla dzieci! Bo Londyn to nie wszystko. A prowincja to „posucha”.

Wystarczyłaby troska o wspólne dobro i korzyści z tego wynikające. A nie partykularna walka o własne profity. Moja idealistyczna wizja „zachodu” dawno prysła, ale idealistyczna wizja Polonii w UK trzymała się mocno! Do tych ostatnich publikacji o walce między polskimi organizacjami! „Dzieje się” – to chyba nieadekwatne słowa do tej sytuacji – ale pewnie najbardziej kulturalne z możliwych do publikacji. I wstyd mi, bo mimo skromnych możliwości – zawsze starałam się udowodnić Brytyjczykom, że jesteśmy (my Polacy) świetni, kompetentni, zorganizowani, świadomi, wykształceni i bardzo zjednoczeni.

Boje o to toczyłam w swoim małym środowisku… W moim oknie zamiast firanki jest polska flaga! Wciąż promocja, nauka przykłady itd.

Teraz czuję się jak idiotka, której popsuto całą akcję promocji Polski i Polaków… I to pomimo że mam już brytyjskie obywatelstwo i paszport!

Wyuczyłam „moich” Brytyjczyków, że polskie znaczy dobre i odpowiedzialne…

Wydaje mi się, że wiele zmieniłam w ich postrzeganiu nas, Polaków. Nawet w małym zakresie. Ale patrząc na „mickiewiczowskie” – mierz siły na zamiary – śmiem twierdzić, że sporo wywalczyłam na moim małym poletku polskości! Tym bardziej nie rozumiem tego, co się dzieje „na górze” polskiej emigracji! Żenujące, przykre, śmieszne – nie wiem doprawdy? Śledzić będę te zmagania – dopóki tu

będę – i mam nadzieję, że decydenci wreszcie opamiętają się i pomyślą o swoich obowiązkach – statutowych i narodowych.

O empatii! W przeciwieństwie bowiem do obywatelstwa narodowości zmienić nie można. A ona zobowiązuje! Moja kolejna konstatacja jest równie smutna – wiele lat temu pracowałam długo w Grecji, potem krótko w Niemczech i zawsze widziałam wielką solidarność, lojalność wzajemną innych nacji! Tak po ludzku związanych ze sobą bardzo silnie i „trzymających się razem”. To było bardzo widoczne i odczuwalne. Z nami, Polakami, jest jakoś inaczej – dziwnie, niespójnie! Naprawdę nie wiem dlaczego, skoro stać nas było kiedyś na wielkie zrywy patriotyczne, do tego podziwiane przez inne narody! Czyżby już ducha w nas zabrakło?

I w naiwności swej wciąż oczekuję, że jednak pokażemy „innym” naszą dumę, godność, siłę i atuty.

Czego wszystkim emigrantom, jak i sobie życzę.

Te rozważania – naprawdę mocno doświadczonej – emigrantki dedykuję wszystkim „zwaśnionym”! Ze względu na moją aktualną osobistą sytuację – od paru dni bezrobotna, bezdomna i na zasiłku chorobowym (redukcja w firmie, w której jednocześnie wynajęłam mieszkanie) – nie życzę sobie, aby te moje opinie były upowszechnione. Jeśli jednak zdecydowałby się Pan je opublikować – proszę o anonimowość mojej wypowiedzi. Jest to warunek bezwzględny. Nie zależy mi na publikacji, tylko na wyrażeniu własnego zdania. Aby uzmysłowić, że te przepychanki na górze, dotykają również Polaków na dole, niezrzeszonych, niebędących kombatantami – ale wciąż będących Polakami! (…)

Imię i nazwisko do wiadomości redakcji

Od redakcji: Pozwoliłem sobie na pełne przytoczenie listu od naszej czytelniczki ze względu na trafność spostrzeżeń i głos nowej fali Polaków, którzy przyjechali do Wielkiej Brytanii na początku wieku XXI. Również korzystając z okazji, w imieniu naszej redakcji życzę naszej Czytelniczce Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku!

Piotr Dobroniak

17/12/2013 15:40:43

044

CAFÉ COOLTURA ANONSUJEMY

POLSKI KOŚCIÓŁ CHRZEŚCIJAŃSKI EMMANUEL NA EALINGU

zaprasza na Wieczerzę Wigilijną osoby samotne lub nie mające gdzie tego jedynego wieczoru w roku spędzić.

24 grudnia 2013

godzina 18.oo do 21.oo Ealing Green W5 5QT budynek kościoła Metodystów.

509-MAKIETA 2 26-49.indd 44

17/12/2013 15:05:18

045

509-MAKIETA 2 26-49.indd 45

17/12/2013 15:26:23

046

CAFÉ COOLTURA galerie

& % #$ "

''

' $ * &+(" ', !$#+ %&, $ .* ! ( 0 0 (+ $

- # & ' !" #' % $ & ! " $ #$ % ' & !"'&#$ % "#' ' ' ! #'$ # $ " ! # #$ %

! #' ! ! &

.

&,+ & , &* %$*+, $'. $ ( $*$ )( ! * # .

%" ' % " )"()& " ''% ( %$

$ (& ( %$ %$

& '( ) * $' %)&( &! ## &'# (

509-MAKIETA 2 26-49.indd 46

, &* ! (.* & , !', # $&" !

" ! '+!* '( & ,, " ! $"

17/12/2013 15:05:22

c z.  Stoliczku, nakryj się...  oblicza świąt  nawarzyć bigosu  imprezy sylwestrowe  LODOWISKA W LONDYNIE 

sieta 2013 PART 2.indd 47

2

Święta u sąsiadów, czyli międzynarodowe tradycje  Poświąteczne wyprzedaże W LONDYnie 

17/12/2013 12:45:24

048

DODATEK cooltury Świąteczny niezbędnik 2013

Stoliczku, nakryj się...

P

rezenty, multikulturowość Londynu – to wszystko sprawia, że w czasie świąt Bożego Narodzenia czasem zmieniamy nasze przyzwyczajenia i próbujemy innej niż rodzima, polska, tradycji.

Tym jednak, którzy chcą spędzić święta tradycyjnie po polsku, polecamy poniższy tekst.

To oczywiste, że potrawy wigilijne nie mogą być ot, takie sobie, zwyczajne, ponieważ wszystko, co tego wieczora się dzieje, ma znaczenie magiczne albo wróżebne. Z tego też powodu w Wigilię gospodyni rano, gdy wstała, najpierw gotowała wodę, rozpalała ogień i okadzała bydło, by się go czary nie imały.

Nie sprzątano domostwa, gdyż Pan Jezus narodził się w stajence. Dnia tego nie wypadało się wzajemnie odwiedzać, choćby krewni byli, a już do karczmy zaglądać to grzech ciężki.

ky, było to, że dania powinny być złożone z darów naszych lasów, pól, ogrodów i wód. I tak na polskim wigilijnym stole miały prawo znajdować się wyłącznie potrawy z ziarna, mąki, kaszy, grzybów, owoców suszonych i świeżych, orzechów i miodu.

No i oczywiście różnorakie dania rybne.

barszcz z grzybami lub kaszę z mlekiem makowem, kapustę, groch, placuszki z mąki pszennej łamane (stąd łamańcami zwane) makiem i miodem okraszone albo z makiem kluski, grzyby smażone w oleju z chrzanem, gotowane z miodem gruszki suszone i śliwki”.

Liczba potraw

Kutia, sianko

Zasadą bywało, że potraw nie mogło być mniej niż siedem (ale nie 13), stąd liczne wariacje „kapuściano-grzybowe” albo karp na kilkanaście sposobów.

Np. na Lubelszczyźnie: „Na wilję wieczorem, skoro gwiazda zaświeci, według powszechnego zwyczaju jedzą siedem potraw:

Warto dodać, że w najuboższych domach daniem był też chleb.

Notabene potraw musiała być liczba nieparzysta, ale gości przy stole – wręcz przeciwnie, bo kto był bez pary ten następnej Wilii nie doczekał.

Szczególną rolę w starych polskich domach odgrywała

Pieczywo Z ciekawszych zwyczajów wigilijnych odnotujmy ten, że dziewczęta, gdy już umiesiły ciasto chlebowe, z nieobtartymi rękami biegły do sadu i dotykały drzew, dla lepszego urodzaju.

Przy posiłku każdy dostawał swój kawałek placka, który powinien ugryźć, a resztę schować.

Nazajutrz należało pieczywo obejrzeć. Gdy spleśniało – był to zły omen.

Dary pól i lasów Żelazną zasadą, trochę już zapomnianą w świecie hamburgerów, coca-coli i kurczaków z Kentuc-

sieta 2013 PART 2.indd 48

kutia, czyli potrawa z mleka, orzechów, miodu i specjalnie preparowanego ziarna. Są ludzie, którzy powiadają, że nie ma nic pyszniejszego (chyba że wywodzą się ze stron, gdzie zamiast kutii – jak u niżej podpisanego – podawano np. łamańce z makiem), ale generalnie chodziło o to, że najstarszy z rodu miał obowiązek rzucić łyżką kutii ku podwale i z przylepionych ziaren wnioskować o przyszłorocznym urodzaju. Obyczaj ten nazywano „ciskaniem kop”. W podobnych celach zresztą snop zboża stawiano w kącie izby, a z przypadkowo wyciągniętych ździebeł wnioskowano o urodzaju oraz o prognozach na długie życie.

Dodatkowo parzysta liczba ziaren w kłosie oznaczała rychłe zamęście (lub ożenek). Podobnie wróżono z siana pod obrusem, które mówiło o stanie zdrowia w przyszłym roku. Zwyczaj ten interpretuje się jako związany z sianem w betlejemskim żłóbku, lecz tak naprawdę dawni Polacy nie wyzbyli się dostatecznie mocno prasłowiańskich wierzeń, gdyż obwiązanie drzewa w sadzie powrósłem z takiego siana (lub słomy) gwarantowało urodzaj.

A przy okazji – dziś, gdy mak kojarzy nam się niemal wyłącznie z narkomanią, warto pamiętać, że u dawnych Polaków był symbolem niezmiernej płodności i przez to ceniony był jako ważna potrawa wigilijna.

Dodatkowe nakrycie Na wigilijny posiłek zapraszano nieobecnych i zmarłych, pozo-

17/12/2013 12:45:27

049 stawiając przy stole dodatkowe nakrycie – dla duchów. A gdy zwyczaj ten wykpiono jako pogański, to dla bezdomnych.

Bywało też, że wydzielano część jadła, wystawiając je przed próg domostwa. Niekiedy łyżkę każdej potrawy wsypywano (czy wlewano) do maśnicy, aby ta się przez cały rok odwdzięczała świeżym masłem.

Łamanie się opłatkiem Bardzo świeżej daty (jak na tradycje wigilijne) jest obyczaj łamania się opłatkiem podczas składania życzeń wigilijnych. Jak odnotowuje Jan Bystroń, jeszcze sto lat temu zwyczaj ten był popularny jedynie w miastach i dworach, gdy na polskiej wsi łamano się chlebem.

Alkohol i sny Wódka? No cóż, bardzo trafnie kościół nawołuje, by szczególnie

sieta 2013 PART 2.indd 49

w święta kościelne nie używać napojów wyskokowych. Tymczasem w dawnej Polsce wódka musiała być w każdym domu tego dnia, aby się... szczęściło.

Także – skoro zarówno Wigilia, jak i okres od wigilii do Trzech Króli ma właściwości wróżebno-magiczne – pijaczkowie raczyli się gorzałką, aby jej nie zabrakło w całym roku. Nawiasem mówiąc, wielkie znaczenie informacyjno-wróżebne miały też sny od Wigilii do Trzech Króli.

Sny w tym czasie odpowiadały przyszłym dwunastu miesiącom, ponoć niekiedy dzień po dniu.

Drugi dzień świąt W dawnej Polsce bardzo istotny był drugi dzień świąt, czyli tzw. św. Szczepan, gdyż był to zwyczajowy dzień godzenia służby.

Mawiano: „Na św. Szczepan każdy sobie pan”. Dnia owego „pracodawcy” i „pracobiorcy” gromadzili się w karczmie i ci

pierwsi starali się zjednać tych drugich, szczodrze polewając gorzałkę. Inny ciekawy obyczaj tego dnia polegał na tym, że gospodyni gotowała czeladzi przepyszny barszcz okraszony mięsiwem. Gospodarz zapraszał do stołu słowami: „Pożywajmy, co Bóg dał”. Gdy ktoś ze służby nie podchodził do stołu, oznaczało to, że rezygnuje ze służby od Nowego Roku. Warto wiedzieć, że nikt nikomu nie miał prawa czynić z tego powodu wymówki. Zaś sąsiedzi szukający parobków pilnie nasłuchiwali, kto też u kogo barszczu szczepanowego jeść nie chciał.

A zadatek na nową służbę nazywano „kolendą”.

Tradycja poświęcenia ziarna A skoro przy tym świętym jesteśmy... Był tego dnia obyczaj, aby udać się do kościoła w celu poświęcenia owsa, jęczmienia

i grochu i na pamiątkę ukamienowania św. Szczepana obrzucić kapłana w kościele poświęconymi ziarnami. Kobiety zaś podczas wieczornej mszy starały się część tego ziarna podnieść, gdyż nadzwyczajnie sprzyjało nośności kur.

Znak czasu No cóż, dawni Polacy znacznie bardziej celebrowali czas między Bożym Narodzeniem a świętem Trzech Króli. Był dla nich – takie mam wrażenie – znacznie bardziej świąteczny niż dla nas.

Znacznie bardziej podniosły. Kutią też nikt nie rzuca do powały, bo sufitu szkoda, a o liczbie kop zboża dowiemy się niezawodnie z radia lub od kupców prowadzących handel międzynarodowy.

I kto dziś po pasterce pójdzie do potoku, by obmyć nogi, aby się nas choroby nie imały? Zaś potrawy na wigilijnym stole też bardziej z supermarketów niż z dzieła rąk własnych. Ech, czasy takie. (JJK) 

17/12/2013 12:45:29

050

DODATEK COOLTURY ŚWIĄTECZNY NIEZBĘDNIK 2013

OBLICZA ŚWIĄT Ś

wiat zwariował! Największym producentem ozdób choinkowych są Chiny. I choć w kraju tym jest 5 mln chrześcijan, to Boże Narodzenie jest tam tak popularne jak chiński Nowy Rok w Koluszkach. Na londyńskich ulicach lampki, choinki i rubaszni Mikołaje, w domach towarowych kolędy ryczą z głośników, nawet bezdomni i ułomni swoje puszeczki na datki oklejają świątecznym papierem do prezentów.

Jednym z elementów, bez których trudno sobie wyobrazić Wigilię, jest choinka. W Polsce środkowej i południowej jeszcze w latach 30. XX wieku choinki były rzadkością.

sieta 2013 PART 2.indd 50

Gdzieś indziej też są święta Zwyczaj ubierania drzewka na święta pochodzi z Niemiec z ok. XVI wieku i przywędrował do nas poprzez dawne ziemie pruskie – Pomorze, Warmię, Mazury oraz Śląsk. Choinki pojawiły się najpierw w domach mieszczańskich, a dopiero potem trafiły na wsie. Z Niemiec pochodzi też, znany również w Wielkiej Brytanii, specjalny adwentowy kalendarz, w którym dzieci znajdują czekoladki.

Niemcy rozpoczynają święta obiadem, po którym rozpakowuje się złożone pod choinką prezenty. Charakterystycznym przysmakiem, który pojawia się na niemieckich stołach podczas świąt Bożego Narodzenia, jest bakaliowe ciasto „stollen”, które kształtem ma przypominać nowo narodzone dzieciątko zawinięte w becik.

Podobnie jak w Polsce, w Austrii przysmakiem świątecznym jest karp, ale już w Karyntii podaje się pieczoną kaczkę. Austriackie święta to również bogactwo pierników i oczywiście grzaniec. Austriacy uwielbiają pieczone kasztany i prażone migdały, a na swoim koncie mają jeden z największych przebojów świąt – kolędę „Cicha noc”.

We Francji 25 grudnia obchodzi się w gronie rodziny, jedząc w zależności od regionu: indyka, pieczoną gęś lub – jak w Paryżu – ostrygi.

Belgowie w święta uwielbiają dziczyznę w sosie śliwkowym, a Duńczycy ryż z owocami i przyprawami. Świąteczny wachlarz smaków jest więc niezwykle zróżnicowany.

W Europie zwyczaje świąteczne są do siebie podobne.

Jest choinka, uroczysta kolacja i zawsze są prezenty. Ale w niektórych częściach świata świętuje się zgoła inaczej, można by powiedzieć dziwnie.

Meksykanie zaczynają świętować dosyć wcześnie – już na 2 tygodnie przed świętami prawie wszyscy starają się mieć wolne od pracy. Przebrani kolędnicy wędrują od domu do domu na pamiątkę poszukiwań noclegu przez Maryję i Józefa.

Na 12 dni przed świętami radosne i głośne procesje idą ulicami miast do kościołów.

25 grudnia jest dniem najbardziej wyczekanym przez dzieci – wtedy właśnie

dostają prezenty! Uroczystość rozpoczyna się po południu lub wieczorem, kiedy rodzina dzieli się rosca – słodkim chlebem w kształcie krążka. W środku zapieczona jest ceramiczna muñeca – laleczka. Symbolizuje ona nowo narodzonego Jezusa.

Ten, komu trafi się laleczka, ma przyjemność (lub obowiązek) urządzić dla wszystkich obecnych przyjęcie w dniu 2 lutego.

Niektórym z nas na pewno przypadłyby do gustu święta w Australii. Jest tam lato i zamiast choinki można sobie udekorować palmę. To właśnie często się tam zdarza. 25 grudnia to wspaniała okazja do spotkań z przyjaciółmi – na grillu na plaży. Musi to być niezwykłe

A6

17/12/2013 12:45:51

051 doświadczenie zajadać kawał mięsa z kangura przy palmie ustrojonej bombkami i do tego na plaży w upale.

Tradycja ponad wszystko!

O tym święcie napisano już chyba wszystko. Każdy Polak od najmłodszych lat układa sobie schemat, który będzie powracał co roku o tej samej porze. Wigilia, opłatek, choinka, prezenty – to obraz świąt, jaki nosimy w sercu przez całe życie. Musimy przekazać ten obraz naszym dzieciom jako dar, prawdziwy świąteczny prezent – tradycję.

Im dłużej jestem w Wielkiej Brytanii, tym bardziej zdaję sobie sprawę, że święta Bożego Narodzenia to sprawdzian mojej polskości. Bo chociaż daleko od domu, to nie mogę obejść się bez karpia, opłatka, sianka pod obrusem i polskiej kolędy w tle. Z żalem stwierdzam, że

choć wszystko jest tak, jak być powinno, i nawet karp jest z Polski, a majonez dekoracyjny z Winiar, to brak czegoś, czego Anglicy mogą nam tylko pozazdrościć, czegoś, czego nie da się opisać.

Może to ziemia, po której się stąpa, a może uśmiechnięta twarz Kowalskiego czy Nowaka w kolejce po żywego karpia.

Trudno to nazwać, ale na pewno wiem, że nie znajdę tego w Anglii ani nawet gdzieś indziej na świecie.

To zapach Polski, duch świąt, poczucie swojskości, coś, co wisi w powietrzu i daje nam poczucie przynależności do czegoś innego, czegoś, co jest tylko nasze – polskie.

Wielka Brytania obchodzi Boże Narodzenie bez Wigilii, opłatka i barszczu z uszkami.

Po prostu inna tradycja, która powinna wzbudzać nasz szacunek i dawać więcej powodów do pielęgnacji naszych własnych zwyczajów. A jest ich tyle, że powinno wystarczyć na wiele pokoleń. Wieczerze wigilijna rozpoczyna się, gdy pierwsza gwiazda ukaże się na niebie.

Po przełamaniu się opłatkiem i złożeniu życzeń cała rodzina zasiada do stołu. Jadłospis

wigilijny powinien być tak pomyślany, aby uwzględniał wszystkie płody rolne i leśne z całego roku. Niestety, bywało, że wielowiekową, słowiańską tradycję postnej wieczerzy podtrzymywali tylko prości ludzie. Szlachta, a tym bardziej arystokracja nie przestrzegały jej aż tak dokładnie. Ceniły sobie potrawy z bobrzego ogona, argumentując, że większość czasu spędza on w wodzie, więc niewiele się różni od ryby.

Do najbardziej typowych i tradycyjnych zestawów ludowych potraw wigilijnych należały: barszcz lub zupa grzybowa, bigos postny, kasza jaglana z suszonymi śliwkami, groch lub fasola, kluski pszenne z makiem, kisiel z owsa, kutia, piernik, a na koniec jabłka i orzechy. Nie mogło również zabraknąć ryby: karpia, szczupaka, sandacza.

A5

sieta 2013 PART 2.indd 51

17/12/2013 12:45:58

052

DODATEK COOLTURY ŚWIĄTECZNY NIEZBĘDNIK 2013

Na Podlasiu najpierw podaje się „borszcz”, potem rybę smażoną lub gotowaną, kompot z suszonych owoców oraz kutię.

W poznańskim wieczerza wigilijna składała się z zwykle z zupy z konopi, grochówki lub polewki, klusek z makiem, kapusty z grzybami, kompotu z gruszek.

Na Pomorzu również były kluski z makiem, karp lub szczupak w galarecie, do tego śledzie i pie-

rogi z grzybami. Na Mazowszu królowały pszenne placki, barszcz grzybowy, tłuczone kartofle polane masą makową, kluski z gruszkami, prażony groch, kisiel owsiany lub żurawinowy oraz kutia, czyli pęczak z makiem utarty na masę i rozprowadzony z miodem.

Na Podhalu królowały kluski z ziemniaków polane miodem, „kluty” – czyli kapusta z ziemniakami, kołacze z razowej mąki oraz „kwaśnica”, czyli kapuśniak z suszonymi śliwkami.

Każdy region Polski, a czasami nawet każda miejscowość posiada charakterystyczne tradycje wigilijne. Wszystkich potraw podawanych w tym dniu nie sposób wymienić. Jak głosi tradycja, na wigilijnym stole powinno się znaleźć 12 potraw.

Jednak według niektórych źródeł u magnatów podawano 13, 11 u szlachty, a 9 u chłopów i w miastach. Dzisiaj przyjęło sie jednak 12 potraw, z których każdej trzeba spróbować, aby zapewnić sobie szczęście w nadchodzącym roku. Dzisiaj do najbardziej tradycyjnych i ogólnie kultywowanych potraw należą: barszcz z uszkami, biały żur, zupa grzybowa lub rybna, karp królewski przyrządzany na wiele sposobów, kapusta z grochem lub z grzybami, pierogi z kapustą, paszteciki z grzybami, kluski z makiem oraz kompot z suszonych owoców.

Potrawy powinny być bezmięsne. W tradycji chrześcijańskiej, zgodnie z jej symboliką, liczba 12 uznawana była za wyjątkową. Dwunastu było apostołów i dwanaście miesięcy w roku, z czasem więc każdej potrawie nadano specyficzne znaczenie.

Jednak nie zawsze tak było.

Wigilia w czasach przedchrześcijańskich była tak naprawdę

stypą zaduszną. Zgodnie z wierzeniami w tę noc pojawiały się duchy przodków błąkające się po ziemi i należało je nakarmić, aby zapewnić sobie spokój.

Z tymi tradycjami ściśle związane były pewne produkty spożywcze, takie jak fasola, bób, groch, kasza, jabłka orzechy i miód. Dzisiejsze miejsce przy stole dla zbłąkanego wędrowca to nic innego jak siedzenie dla zmarłego przodka. Wierzono, że można zobaczyć zbłąkaną duszę, zaglądając przez dziurkę od klucza.

Podobnych wierzeń było wiele. Zwierzęta mówiły ludzkim głosem, zatopione w jeziorach dzwony odzywały się melodią, a w strumieniach i potokach woda zamieniała się w wino lub płynne złoto. Biada śmiałkom łamiącym zasady, mogli oni usłyszeć od swoich zwierząt domowych wyrok śmierci.  SERGIUSZ HIERONIMCZAK

CS7690

A5

sieta 2013 PART 2.indd 52

17/12/2013 12:46:04

CS7690_x

053 Podziel się świąteczną atmosferą

Wyślij gotówkę do Polski a Twoi bliscy odbiorą ją już po 10 minutach*

Wyślij przez internet:

moneygram.co.uk

0800 026 0535 moneygram.co.uk

Odbierz z:

I gdziekolwiek zobaczysz znak MoneyGram

CS7690

*W godzinach pracy agenta i z zastrzeżeniem lokalnych przepisów. Post Office, Thomas Cook, Speedy Cash, TT Moneycorp, Bank BGZ, Grupa BPS, Bank Pocztowy i Currency Exchange są agentami MoneyGram International Limited swiadczacym usługi przekazów pienięznych. MoneyGram International Limited jest autoryzowana instytucja płatnicza regulowana przez Urzad Usług Finansowych. MoneyGram, Globe i MoneyGram Bringing You Closer są znakami MoneyGram. Wszystkie inne znaki towarowe są własnością ich właściciel © 2013 MoneyGram. Wszystkie prawa zastrzezone.

Wyślij z:

sieta 2013 PART 2.indd 53 CS7690_xmas_polish_pstr_A4_P_en_v1_aw.indd 1

17/12/201303/12/2013 12:46:17 16:03

054

DODATEK COOLTURY ŚWIĄTECZNY NIEZBĘDNIK 2013

NAWARZYĆ BIGOSU B

igos – potrawa tak polska, że bardziej się już się nie da.

Teraz, przed świętami, pewnie u każdego pojawia się tęsknota za domowym bigosikiem odgrzewanym kilka razy. Jak żadna inna potrawa, doczekał się tylu opisów, że nie sposób ich zliczyć. Adam Mickiewicz pisał: „W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno bigosu smak przedziwny; kolor i woń cudną”. Tadeusz Boy-Żelenski w „Replice kobiety polskiej” żartował: „Więc te cuda polskich dziewic –/Swojskiej cnotki miły zapach –/Te gosposie i te Zosie,/Które sobie przy bigosie/fantazjował pan Mickiewicz...”.

Co do woni, istnieją pewne wątpliwości, ale jednak jest coś przedziwnego w tej potrawie. Bo choć skład jej w większości cywilizowanych krajów uznano by za plebejski, to jednak gościła na stołach tak możnych, jak i prostych obywateli. Bigos towarzyszy nam, Polakom, przy każdej okazji, przy każdym święcie.

Obok sałatki warzywnej i zimnych nóżek zawsze stać na stole musi. Jest jak brytyjski pie albo hiszpańska paella, w każdym domu troszeczkę inny. Nie ma w tym nic złego i jest to raczej powód do dumy i zadowolenia. Każda gospodyni ma swój, sobie tylko znany przepis, który prawdopodobnie odziedziczyła po matce,

Wszystkim klientom naszych sklepów życzymy radosnych, spokojnych i rodzinnych Świąt Bożego Narodzenia oraz samych sukcesów, szczęścia i pomyślności w nadchodzącym Nowym Roku.

Sklep Polski

62d Stamford Hill, N16 6XS London 228 Francis Road, E10 6 NQ Leyton

A6

Zapraszamy na zakupy świąteczne!!!

Oferujemy duży wybór pieczywa, wędlin, ciast własnego wyrobu i wiele innych produktów z Polski.”

sieta 2013 PART 2.indd 54

cje promo zne świątec

a ta po swojej matce itd. To w bigosie jest właśnie najpiękniejsze: przekazywany z pokolenia na pokolenie smak.

Bigos prawdopodobnie przywędrował do nas z Litwy razem z królem Władysławem Jagiełłą w XIV wieku. Nie sposób było odbyć polowania, jeśli na zakończenie nie podano bigosu, chleba i dobrej wódki.

Szlachcic w gościnę zawsze szedł z bigosem.

Tradycyjnie przyrządzony bigos to danie ciężkie i niezbyt dietetyczne. Ale też nie jest to danie spożywane na co dzień, więc nie ma co się oszczędzać. Kto pamięta film „Czarodziej z Harlemu”, na pewno wie, że bigos był tam zniesławiony i należy mu się trochę respektu. Nie sądzę, aby ktokolwiek z naszych angielskich przyjaciół chciał umoczyć usta w tym kapuścianym przysmaku. Ale nie ma nad czym ubolewać, bo to nasze swojskie i nikomu innemu smakować nie musi. Poza tym szkocki hagiss to ten sam rodzaj plebejskiej ekstrawagancji, której poza Szkotami nikt nie tyka.

Jest wiele sposobów gotowania bigosu, lecz wszystkie opierają się na tych samych, podstawowych składnikach.

Różnice można zaobserwować w dodatkach, przyprawach i sposobie gotowania.

Podstawowymi składnikami bigosu są szatkowana kapusta kiszona, kapusta świeża (niekiedy używa się tylko kiszonej), różne gatunki mięsa i wędlin, suszone grzyby, suszone śliwki, cebula i przyprawy.

Całość należy dusić możliwie długo (im dłużej, tym lepiej). Bigos jako jedno z nielicznych dań nie traci walorów smakowych

Bigos na święta Składniki:  2 kg kapusty  0,5 kg boczku świeżego  0,5 kg karkówki lub łopatki  0,5 kg kiełbasy głogowskiej (śląskiej)  20 dkg kiełbasy jałowcowej  30 dkg pieczarek lub grzybów suszonych  4 sztuki śliwek suszonych (bez pestek)  ziele angielskie, liście laurowe, pieprz, sól  2 cebule  1 słoiczek koncentratu pomidorowego Opis przygotowania: Kapustę zalać wodą, dodać ziele angielskie, liście laurowe. Mięso podsmażyć na tłuszczu, pokroić w kostkę, dodać do kapusty.

Kiełbasę pokroić w kostkę, podsmażyć razem z cebulką na tłuszczu, dodać do kapusty. Dodać pokrojone pieczarki lub grzybki suszone wcześniej namoczone i obgotowane w wodzie, w której się moczyły, oraz śliwki. Gotować bigos na wolnym ogniu, pod koniec gotowania dodać koncentrat pomidorowy. Dobrze wymieszać, doprawić do smaku solą i pieprzem.

17/12/2013 12:46:22

055

przy wielokrotnym odgrzewaniu, a wręcz przeciwnie, po każdym kolejnym jest coraz lepszy. W czasie duszenia dobrze mu robi podlewanie

wytrawnym czerwonym winem – wzbogaca smak bigosu.

Potrawa po przyrządzeniu powinna mieć gęstą konsystencję i ciemnobrązowy kolor. Po podaniu na talerz nie powinna z niej wyciekać woda. Powinna mieć pikantny, lekko kwaskowo-słodkawy (ale nie przesadnie) smak i silną woń wędzonki, śliwek i najlepiej dziczyzny. Zgodne z tradycją jest dodanie do bigosu w celu uszlachetnienia smaku niewielkiej ilości słodkiego, aromatycznego wina, np. malagi.

Smak bigosu zależy w dużym stopniu od ilości, jakości i różnorodności gatunków do-

danych mięs i wędlin. W staropolskiej kuchni zużywano do niego resztki szlachetnych pieczeni i wędlin, które bardzo podnosiły smak potrawy. Bigos staropolski przyrządzany był zawsze bez zasmażki i bez dodatku koncentratu pomidorowego, nieznanego w kuchni staropolskiej.

Niektórzy dodają też do bigosu kminek, majeranek, ziele angielskie, suszone śliwki lub śliwki wędzone, czerwone wino i przecier pomidorowy.

Zgodne z tradycją jest dodanie powideł śliwkowych. Według wielu przepisów mięsa powinno być wagowo tyle samo co kapusty. Bigos można też robić wyłącznie z kapusty kiszonej, bywa jednak wtedy często zbyt kwaśny. Kiszoną kapustę zawsze należy dobrze wypłukać w wodzie, bo lepiej bigos dokwasić, niż żeby był za kwaśny.

SERGIUSZ HIERONIMCZAK

´ Klinika pieknego usmiechu w My Medyk ´

Projektujemy uśmiech modelując zęby nieinwazyjną, bezpieczną techniką Bonding z zastosowaniem żywic kompozytowych, nie uszkadzając Twoich własnych zębów i szkliwa

NOWY

- niedrogi zabieg, przystępna cena uśmiech w 2 godziny - natychmiastowy efekt - substancja bezpieczna dla zębów - korekta rozmiaru, kształtu i koloru zębów

A5

zadzwoń teraz !

zadzwoń teraz !

0208 997 91 910208 997 91 9 www.medyk.c o.uk www.medyk.c o.uk

My Medyk Dental & Medical Centre to nagrodzony finalista w prestiżowych brytyjskich nagrodach Private Dentistry Awards 2013 aż w dwόch kategoriach: Najlepsza Opieka Zdrowotna (Best Patient Care) i Najlepsza Klinika Medycyny Estetycznej (Best Facial Aesthetics Practice)

facebook.com/MyMedyk

0208 997 91 91 www.medyk.co.uk sieta 2013 PART 2.indd 55

Our patients come first

17/12/2013 12:46:26

056

DODATEK cooltury Świąteczny niezbędnik 2013

LODOWISKA W LONDYNIE Takie kontrasty tylko w Canary Wharf. Jedno z lodowisk stanęło w samym sercu dzielnicy finansowej. Uważajcie, bo w świecie wielkiej finansjery noga wyjątkowo łatwo może się powinąć, szczególnie na ślizgawce.

WINTER WONDERLAND ICE RINK

EYESKATE Do 5.01. EDF Energy London Eye, Riverside Building, County Hall, Westminster Bridge Road, SE1 7PB. Stacja: Waterloo.

Otwarte: codziennie 10.00-21.00. Bilety: dorośli £10.50, dzieci £7.50.

Lodowisko Eyeskate jest położone w jednym z najbardziej zatłoczonych miejsc w Londynie – na brzegu Tamizy w cieniu London Eye. Koło widokowe i wystawa lodowych rzeźb przedstawiających najbardziej znane londyńskie budowle tworzą wyjątkowo oryginalną scenerię. Kupując bilety na lodowisko i London Eye, można liczyć na zniżkę.

CANARY WHARF ICE RINK Do 16.02. Canada Square Park, Canary Wharf, E14 5AH. Stacja: Canary Wharf. Otwarte: pon.-pt 10.30-23.00, sob. 10.00-22.45, niedz. 10.00-21.45. Bilety: dzieci £9.50, dorośli £13.50.

Jazda figurowa na lodzie w otoczeniu zerkających zazdrośnie przez okna maklerów, bankierów i rekinów biznesu?

sieta 2013 PART 2.indd 56

SOMERSET HOUSE ICE RINK Do 5.01. Somerset House, The Strand, WC2R 1LA. Stacja: Temple, Charing Cross, Covent Garden. Otwarte: codziennie 10.00-22.15 (do 23.30 w Club Nights). Bilety: od £7.50 +

rezerwacja £1.25-£2.

To najbardziej „eleganckie” lodowisko w Londynie, położone między murami dostojnego Somerset House. W programie są klubowe noce, w trakcie których lodowisko jest otwarte dłużej, a do jazdy na łyżwach gra DJ. Wizytę w Somerset

Do 5.01. Hyde Park, W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner.

Otwarte: codziennie 10.00-22.00. Bilety: dzieci od £8.50, dorośli od £10.50.

Lodowisko to jedna z atrakcji miasteczka Winter Wonderland w Hyde Parku, szczególnie popularna wśród rodzin z dziećmi.

Wyróżnia je wyjątkowo intensywne oświetlenie zbudowane ze 100 tysięcy lampek i wiktoriańskie ozdoby. Oprócz zabawy na lodzie Winter Wonderland oferuje kiermasz bożonarodzeniowy, przejażdżki na karuzelach i kole widokowym, a nawet przedstawienia w cyrku.

HAMPTON COURT PALACE ICE RINK Do 12.01. Hampton Court Palace, East Molesey, Surrey, KT8 9AU. Stacja: Hampton Court.

Otwarte: codziennie 10.0022.00. Bilety: dzieci od £9, dorośli od £11.

Na wizytę na lodowisku w Hampton Court Palace warto zarezerwować cały dzień i przy okazji zwiedzić sam pałac.

Jego początki sięgają XVI wieku, kiedy zaczęła się seria przebudów, w wyniku których budowla nabrała renesansowego kształtu. W 1528 r. pałac przejął król Henryk VII, a później użytkowali go kolejni angielscy monarchowie.

A6

17/12/2013 12:48:35

057 House wybiera wiele par umawiających się na randki.

Obok lodowiska znajduje się świąteczny jarmark.

TOWER OF LONDON ICE RINK Do 5.01. Tower Hill, EC3N 4AB. Stacja: Tower Hill. Otwarte

codziennie 10.00-22.00. Bilety: dzieci od £9, dorośli od £11.50.

Tower of London zaprasza do zabawy na lodzie w cieniu zabytkowej twierdzy.

Wybudowany w XI wieku budynek pełnił rolę obronną, a także więzienia i pałacu.

Teraz tuż przy jego murach można nauczyć się jazdy na łyżwach.

NATURAL HISTORY MUSEUM ICE RINK Do 5.01. Natural History Museum, Cromwell Road, SW7 5BD. Stacja: South Kensington.

Bilety: dzieci £9, dorośli £13.50.

Bajkowe lodowisko przy Muzeum Historii Naturalnej oferuje oprócz tafli głównej także mniejszą ślizgawkę dla

najmłodszych. To zatłoczone o każdej porze roku miejsce teraz przeżywa prawdziwe oblężenie, szczególnie w weekendy. W pobliżu znajduje się wiele dodatkowych atrakcji, jak np. barek z ciepłymi napojami i karuzela.

Zziębnięci mogą ogrzać się w ciepłych murach Natural History Museum czy pobliskiego Science Musem, oglądając aktualne wystawy. 

A5

sieta 2013 PART 2.indd 57

17/12/2013 12:48:49

058

DODATEK COOLTURY ŚWIĄTECZNY NIEZBĘDNIK 2013

ŚWIĘTA U SĄSIADÓW, CZYLI MIĘDZYNARODOWE TRADYCJE ŚWIĄTECZNE

S

zaleństwo zakupowe w pełni. W Londynie zamykają nawet główne ulice, żeby kupujący mieli więcej przestrzeni dla siebie i swoich zakupów. Przebywając w tym mieście, mamy niepowtarzalną okazję, aby w jednym miejscu poznać wiele tradycji narodowych związanych ze świętami. Postaramy się przybliżyć trochę magię świąt w innych, międzynarodowych wymiarach. Pokażemy Wam, jak przygotowują wieczerze wigilijne w innych regionach, oraz podpowiemy, co kupić

sieta 2013 PART 2.indd 58

naszym bliskim na prezent.

Pierwsza gwiazdka na niebie, kolędowanie, 12 wigilijnych potraw i pasterka – jeśli myślisz, że Boże Narodzenie wszędzie wygląda tak samo, jesteś w błędzie!

Irlandia „Nollaig Shona Duit” – tak w języku gaelickim brzmi nazwa świąt Bożego Narodzenia. Dla Irlandczyków widok świątecznych dekoracji już w listopadzie to nic nowego – im wcześniej zaczną się przygotowania do Bożego

Narodzenia, tym lepiej! Pod koniec listopada więc sklepowe witryny są już zdobione na świąteczną nutę. Powala przepychem dekoracyjnym oprawa wielkich centrów handlowych.

Najbardziej okazale wygląda wtedy kompleks handlowy St. Stephens Green Shopping Centre przy Grafion Street.

Jednak także prywatne domki są bogato zdobione światełkami, girlandami i kolorowymi łańcuchami oraz wieńcami wieszanymi nad drzwiami w towarzystwie jemioły.

Przeciętny Irlandczyk w okresie poprzedzającym Boże Narodzenie wydaje prawie 1850 euro. Ponad połowa tej kwoty przeznaczana jest na zakup gwiazdkowych prezentów.

A wszystko

dlatego, że Irlandczycy potrafią obdarować drobiazgiem znajomych czy kolegów z pracy.

A jak mieszkańcy Zielonej Wyspy spędzają Wigilię? Większość spędza czas w... pubach, wraz z przyjaciółmi! A wszystko dlatego, że 24 grudnia to dla nich czas przygotowań do ,,właściwego” Święta Narodzin Zbawcy, obchodzonego 25 grudnia. A jakie potrawy królują na stole? Przede wszystkim wypiekana gotowana wołowina w specjalnym cieście – mince pie. Na stole są też potrawy z ryb, na przykład wędzony, tłusty łosoś z sodowym chlebem.

17/12/2013 12:46:45

059

A4

sieta 2013 PART 2.indd 59

17/12/2013 12:46:47

060

DODATEK cooltury Świąteczny niezbędnik 2013

Wszyscy jednak wyczekują północy, gdyż wtedy następuje koniec adwentowego postu.

Po wieczornej mszy można już rozkoszować podniebienie pieczoną szynką, specjalnie przyrządzoną wołowiną i prawdziwym przysmakiem na Wyspie – sosem borówkowym.

Irlandia ma swoje piękne tradycje. Należy do nich palenie wigilijnych świec oraz pozostawienie wolnych miejsc dla niespodziewanych gości.

Hiszpania W Hiszpanii Wigilię, zwaną Nochebuena (Dobra Noc), świętuje się w domu razem z rodziną. Rodzina siada przy wigilijnym stole dość późno, bo około 22.00. Dania różnią się w zależności od regionu – w środkowej Hiszpanii spożywane jest głównie pieczone prosię lub jagnięcina, na południu, w Andaluzji najczęściej indyk, a na wybrzeżu owoce morza i ryby. Prawie wszędzie natomiast na deser nie może zabraknąć cava – hiszpańskiego szampana, migdałowego słodkiego deseru przypominającego chałwę – turron, świątecznych ciasteczek – polvorones, marcepana i orzechów.

Co ciekawe, odpowiednikiem naszego opłatka jest w Hiszpanii... chałwa.

Hiszpańskie domy są ozdabiane, ale tak naprawdę dla każdej rodziny najważniejsza jest szopka – obiekt dumy całej rodziny.

Wigilijna wieczerza rozpoczyna się nie przed, lecz po pasterce. Następnie wszyscy wychodzą na ulice oświetlone tysiącami barwnych żarówek, śpiewają kolędy i w tak uroczystej atmosferze zmierzają do swych domów.

A prezenty? Podarki rozdawane są dopiero 6 stycznia, w święto Trzech Króli, na pamiątkę darów, które Jezus otrzymał od mędrców ze Wschodu.

sieta 2013 PART 2.indd 60

Szwecja W Szwecji święta Bożego Narodzenia rozpoczynają się już w pierwszą niedzielę adwentu. Tradycyjna szwedzka uczta składa się z iutfisk, czyli rozmoczonej suszonej ryby o dość mdłym smaku.

Potem podaje się... galaretkę wieprzową, głowiznę i chleb.

Nie brzmi to zachęcająco? Na pocieszenie warto dodać, że na deser podawane są pierniczki Niestety, Szwedzi nie zostawiają wolnego nakrycia na stole, ale za to odwiedzają samotnych. Mieszkańcy Północy nie śpiewają też kolęd, lecz... tańczą wokół choinki, która przywędrowała tu z Niemiec. Na szczęście Szwedzi mają zwyczaj przystrajać na święta swoje domy ozdobami – świecami, krasnalami, aniołami, domkami z pierników. Na drzwiach wejściowych wiesza się zielone wianki świąteczne z sosnowych czy borówkowych gałązek.

Pozostaje zapytać, kto rozdaje prezenty? Otóż jeszcze w XVIII wieku prezenty przynosił bożonarodzeniowy Koziołek. Od stulecia prezenty w wigilijny wieczór przynosi Jultomten, czyli dosłownie „świąteczny krasnoludek”.

Według wierzeń pod podłogą domu chował się krasnoludek, który w czasie świąt strzegł domowników oraz całego żywego inwentarza – w zamian za jedzenie.

Niemcy Niemcy, podobnie jak Polacy, świętują przez trzy dni: 24 grudnia Wigilię, pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia – narodziny Jezusa Chrystusa (25.12.) i drugi dzień świąt Bożego Narodzenia (26.12.).

W Wigilię w chrześcijańskich rodzinach przed lub po uczestnictwie w mszy św. zapala się świece na choince i wtedy rozpoczyna się Gwiazdka, tzw.

Bescherung. 

Choinka na Starym Mieście (Gamla Stan) w Sztokholmie

A6

17/12/2013 12:46:52

061

A5

sieta 2013 PART 2.indd 61

17/12/2013 12:46:57

062

DODATEK COOLTURY ŚWIĄTECZNY NIEZBĘDNIK 2013

POŚWIĄTECZNE WYPRZEDAŻE K

ażdy szanujący się „shopoholik” wie, że Londyn po świętach Bożego Narodzenia oznacza tylko jedno – wielkie wyprzedaże!

Mimo kuszących okazji w internecie brytyjska stolica to nadal miejsce, gdzie w tym czasie można upolować najwyższej jakości produkty w najniższych cenach. Najsłynniejsze londyńskie sklepy oferują nawet do 75 proc. obniżek w tym okresie.

Doradzamy, co, gdzie, za ile i jak kupować.

Media angielskie pisały jakiś czas temu, że przez wyjątkowo mroźną pogodę sklepy na brytyjskich high streets straciły aż do miliarda funtów.

Badania wskazują również, że konsumenci stają się coraz bardziej pesymistyczni z powodu kryzysu ekonomicznego i stanu swoich finansów w okresie świątecznym. Jak donosiło BBC, sprzedaż w samym Londynie spadła w grudniu 2010 r. aż o 28,6 proc. Czy pogoda i problemy finansowe Brytyjczyków powstrzymają ich jednak od wyruszenia na łowy podczas najbliższych wyprzedaży?

Coroczna pokusa Każdego roku w centrum Londynu obserwujemy ten sam fenomen – tłumy zahipnotyzowanych klientów, zarówno londyńczyków, jak i turystów, wydających tysiące funtów na „superokazje”, które, jak się później okazuje, nie do końca były okazjami. Poświąteczne wyprzedaże sprawiają, że nasz mózg szaleje i działa jak w amoku.

sieta 2013 PART 2.indd 62

Zimowa wyprzedaż w Londynie zaczyna się już w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia. Przed wieloma sklepami ustawiają się wtedy kolejki najbardziej zagorzałych amatorów okazyjnych zakupów, zdecydowanych za wszelką cenę dostać się do sklepu jako pierwsi. Większość wyprzedaży trwa prawie do końca stycznia, a dodatkowe obniżki cen wprowadzane są w ostatnim tygodniu.

Dla niektórych skorzystanie z wyprzedaży staje się misją strategiczną, a co sprytniejsi planują zakupy z wyprzedzeniem, żeby nie ominęły ich najlepsze okazje.

– Nie potrafię oprzeć się pokusie. Można powiedzieć, że żyję od wyprzedaży do wyprzedaży – przyznaje 31-letnia Ewa, pracująca w PR w Londynie.

– To właśnie wtedy warto wydać pieniądze i kupić klasyczne ubrania, na które normalnie nas nie stać. Jednym ze sposobów, jaki praktykuję, jest kupowanie czegoś na następny sezon. Np. w sierpniu kupiłam 5 golfów za cenę jednego.

Często również kupuję coś po normalnej cenie tuż przed rozpoczęciem sales, a potem idę to oddać i ekspedientka mówi mi wtedy, że teraz jest half price, i jeszcze zyskuję. Odczekuję też często kilka dni, ponieważ ceny cały czas spadają – dodaje Ewa. – Potrafię wstać wcześnie rano i koczować przed sklepem tylko po to, aby zgarnąć najlepsze produkty – opowiada 22-letnia Brytyjka Ann. – W mojej rodzinie większość prezentów kupujemy sobie po świętach, to właśnie wtedy

chów, butów i dodatków, które naprawdę ci pasują i rzeczywiście są w twoim stylu. Nie kupuj 15-centymetrowych szpilek czy dżinsów, do których wciśniesz się tylko, jeśli schudniesz kilka kilogramów. Kupuj tylko te dodatki, których naprawdę potrzebujesz.

można dostać wymarzone ciuchy za pół ceny – dodaje.

Jak mądrze kupować?

Istnieją sposoby, poparte nauką i psychologią, które powstrzymują nasze prymitywne instynkty przed wydawaniem ciężko zarobionych pieniędzy na produkty poniekąd nam zbędne.

Psycholog instytutu badawczego Synovate Tim Dension radzi, jak oprzeć się pokusie: – Pamiętaj, kluczem do najbardziej efektownych zakupów jest nabywanie tylko tych ciu-

Nie przegap „okazji” – Podczas wyprzedaży nie patrzymy na cenę. Najważniejsze, że jest to „superokazja” – twierdzi Denison. – Czujemy się poganiani. Jesteśmy jak

In-DERM

Skin Clinic

ZAAWANSOWANE PROCEDURY KOSMETYCZNE Usuwanie włókniaków, prosaków, brodawek, pieprzyków, naczynek i innych narośli skórnych KWASY O NISKICH I WYSOKICH STĘŻENIACH Odmładzanie, głębokie oczyszczanie, usuwanie przebarwień, trądziku etc.

DERMAROLLER-SKIN NEEDLING Odmładzanie, ujędrnianie, redukcja zmarszczek, przebarwień, blizn, rozstępów etc.

ELEKTROLIZA Jedyna na świecie zatwierdzona metoda permanentnego usuwania owłosienia

A6

OXYGEN LIFT Dotleniający, odmładzający zabieg skóry twarzy i szyi ZABIEGI KOSMETYCZNE Woskowanie, henna, manicure, pedicure

In-DERM Skin Clinic (at the Revival Clinic) 2A Acton Lane, W4 5NE Chiswick, Londyn

T: 07443 548 025 info@in-dermskinclinic.com www.in-dermskinclinic.com twitter.com/in_derm facebook.com/IndermSkinClinic

Darmowa konsultacja, Gift vouchers.

Poleć nas znajomemu i otrzymaj 15% upustu na kolejny zabieg (10% dla znajomego).

Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku życzy Państwu klinika In-DERM Skin Clinic

17/12/2013 12:47:01

063 zahipnotyzowani i wydaje nam się, że wszystko jest dużo tańsze niż zwykle. Jesteśmy pod wrażeniem 75-procentowej obniżki i nie myślimy o cenie, jaką w rzeczywistości płacimy – dodaje.

Kobiety lepiej „polują” – Zarówno kobiety, jak i mężczyźni potrafią ślepo wydawać podczas wyprzedaży, ale w inny sposób – twierdzi Denison.

– Mężczyźni nie zawsze wiedzą, ile dany produkt kosztuje bez zniżki, tylko dlatego że mniej kupują. Kobiety natomiast są lepsze w odnajdywaniu najlepszych ofert, aczkolwiek zamiast liczyć, ile tak naprawdę wydały, skupiają się na tym, ile zaoszczędziły – mówi.

Brytyjka Amy z Brighton zawsze bierze ze sobą notatnik i długopis, kiedy wybiera się na wyprzedaże.

– Podczas oglądania

ciuchów, jak coś mi się spodoba, notuję to: co to jest, jaką ma cenę, w jakim sklepie się znajduje. Jak skończę, wracam w to miejsce; jeśli dany produkt dalej tam jest, a ja nadal czuję, że go chcę, to go kupuję. Często jednak, jak wracam, dana rzecz już nie wydaje mi się taka wyjątkowa, a jeśli już tego nie ma, znaczy, że dobrze, że nie kupiłam, bo będzie następne, i tańsze – doradza Amy.

przerwy kupować. Panuje również tzw. społeczna konkurencja, związana z zawodem, jaki czujemy, jeśli znajomi lub rodzina znajdą lepsze okazje.

Badania na 2 tys. kupujących przeprowadzone przez Corinne Sweet, psychologa konsumentów, dla YouGov pokazały, że 78 proc. kupujących odczuwa ukryty zawód i poczucie winy, kiedy inni znajdują lepsze oferty niż oni.

Nadmierne kupowanie daje nam „kopa”

Uważaj na świąteczne kolory

Kiedy widzimy coś, co nam się podoba, w naszym mózgu następuje wybuch tzw. dopaminy – substancji chemicznej, która działa podobnie do heroiny. Taki „haj” chemiczny nie pozostaje z nami długo, ale możesz mieć go permanentnie, jeśli uważasz, że wyprzedaże dają ci „pozwolenie”, aby bez

– Sprzedawcy mają w zwyczaju zwracać naszą uwagę, używając czerwono-białych kolorów dla produktów znajdujących się na wyprzedaży, ponieważ kojarzą nam się one ze świętami i miłym czasem – twierdzi Denison.

To działa, co sklepy używające innych kolorów z przykrością potwierdzają. Pamiętaj więc,

aby nie mylić tych kolorów z najlepszą okazją.

Bierz gotówkę – oszczędzisz!

Badania udowodniły, że płacenie gotówką jest dużo boleśniejsze niż kartą. Fizyczne wydawanie pieniędzy stymuluje w naszym mózgu rejony, które wprawiają nas w dyskomfort psychiczny.

Dlatego na wszelki wypadek, wybierając się na wyprzedaże, warto zamiast karty płatniczej zabrać gotówkę.

Kupuj z facetem!

Mężczyźni zawsze się stresują podczas zakupów. Udowodniono, że para może robić zakupy razem przez 70 minut, dopóki nie zacznie się kłócić. Mężczyźni szybciej mają dosyć, podczas gdy kobiety chcą szukać dłużej. Jeśli więc nie chcesz za dużo wydać, zabierz na zakupy chłopaka. (KZ) 

A5

sieta 2013 PART 2.indd 63

17/12/2013 12:47:03

064

DODATEK cooltury Świąteczny niezbędnik 2013

Co, gdzie, kiedy i za ile w Londynie Selfridges – wyprzedaże w słynnym Selfridges na Oxford Street rozpoczynają się już w Boxing Day, czyli drugiego dnia świąt.

To jedno z najsłynniejszych miejsc na wyprzedaże w Europie.

Harrods – cięcie cen rozpoczyna się 27 grudnia, a kończy 23 stycznia.

Harvey Nichols – wyprzedaże od 26 grudnia – obniżki na ciuchy od najlepszych projektantów, akcesoria, kosmetyki i wiele innych produktów.

John Lewis – przy prawie pół miliona produktów, od guzików i spinek po łóżka i poduszki – nic dziwnego, że to jeden z najpopularniejszych celów zagorzałych klientów.

Liberty – ten imponujący dom towarowy oferuje wszystko: od książek po buty Manolo Blahnika. Wyprzedaże zaczynają się 26 grudnia.

House of Fraser – to miejsce dla nieco młodszych poszukiwaczy wyprzedaży, zawierające takie sklepy, jak Miss Sixty czy Warehouse.

Debenhams – najsłynniejszy, jeśli chodzi o brytyjskie marki, takie jak Jasper Conroan, Frost French i wiele innych. W całej Wielkiej Brytanii i Irlandii znajdują się 153 sklepy Debenhams.

Fortnum&Mason – znany z najlepszych produktów spożywczych. W sklepie na Piccadilly masz szansę zakupić najbardziej luksusowe jedzenie dużo taniej niż zwykle od 27 grudnia.

Westfield – z 265 sklepami pod jednym dachem jesteśmy pewni, że podczas wyprzedaży nie wyjdziemy stamtąd z pustymi rękami.

A6

sieta 2013 PART 2.indd 64

17/12/2013 13:32:58

065

A4

sieta 2013 PART 2.indd 65

17/12/2013 12:47:08

066

DODATEK cooltury Świąteczny niezbędnik 2013

imprezy sylwestrowe najlepszy widok będzie bardzo tłoczno. Organizatorzy spodziewają się ok. 250 tys. widzów nad samą rzeką.

Pokaz będzie można obejrzeć na żywo w BBC One oraz po raz pierwszy na smartfonach po ściągnięciu aplikacji, która będzie dostępna bezpłatnie na dobę przed wydarzeniem. Metro będzie kursować w sylwestrową noc za darmo od godz.

23.45 do 4.30 rano.

NEW YEAR’S EVE FIREWORKS DISPLAY Centrum Londynu, między Westminster Brigde i Waterloo Bridge, london.gov.uk/nye

To będzie pokaz, który poruszy wszystkie zmysły.

Po raz pierwszy eksplozjom fajerwerków nad Tamizą i oprawie muzycznej będzie towarzyszyć kwiatowa woń, która uniesie się nad centrum Londynu. Jak zawsze w miejscach zapewniających

A6

sieta 2013 PART 2.indd 66

North Greenwich. Bilety: £42.50. www.theo2.co.uk The Prodigy po raz pierwszy

THE PRODIGY, RUDIMENTAL, JAGUAR SKILLS, MODESTEP 31.12. Godz. 20.00. The O2 Arena, Peninsula Square, Londyn, SE10 0DX. Stacja:

A6

17/12/2013 12:49:14

067 zagra w sylwestra w Wielkiej Brytanii. Supportować będą Rudimental, Jaguar Skills, grająca dubstep-rock kapela Modstep oraz Slipmatt – ikona muzyki rave. Będzie to największy sylwestrowy koncert w Londynie.

O2 Arena może pomieścić 20 tys. osób.

BLACK TIE PARTY 31.01. Godz. 22.30. Ronnie Scott’s Jazz Club, 47 Frith Street, Soho, Londyn, W1D 4HT. Stacja: Leicester Square. Bilety: od £250. www.ronniescotts.co.uk Zabawa przy muzyce jazzowej w wykonaniu Raya Gelato.

Grający swingujący jazz muzyk dawał prywatne koncerty dla Paula McCartneya, a nawet samej królowej. Gelato nagrał kilka albumów solowych i we współpracy z innymi muzykami. W sylwestrową noc zagra i zaśpiewa razem z zespołem The Giants. W cenie biletu jest 4-daniowy posiłek oraz powitalny szampan.

LAST NIGHT ON EARTH 31.12. Godz. 21.00. O2 Academy Brixton, 211 Stockwell Road, Stockwell, London, SW9 9SL.

Stacja: Brixton. Bilety: od £39. o2academybrixton.co.uk Sylwester dla miłośników muzyki techno i house.

Walijski DJ i producent Sasha zaprosił do współpracy kilkunastu DJ-ów, którzy wspólnie z nim stworzą niezapomnianą atmosferę dla spodziewanych 5 tys. uczestników. Zagrają: Guy Gerber, Ellen Allien, Deetron, Laura Jones, Lee Brinx i wielu innych.

THE BLITZ PARTY 31.12. Godz. 21.00. Great Suffolk Street Bunker, 29 Great Suffolk Street, SE1 0NS. Stacja: Southwark. Bilety: £50. www.theblitzparty.com Sylwester w schronie przeciwlotniczym w klimacie wojskowych potańcówek z lat 30. Przed wybraniem się na tę imprezę trzeba obowiązkowo

A5

sieta 2013 PART 2.indd 67

17/12/2013 12:49:26

068

DODATEK COOLTURY ŚWIĄTECZNY NIEZBĘDNIK 2013

wyprasować mundur i wypolerować medale. Obowiązuje tematyczny dress code.

PROHIBITION NEW YEAR’S EVE 31.12. Godz. 21.00. Tajna lokalizacja w centrum Londynu.

Organizatorzy podadzą ją na 2 tygodnie przed imprezą.

Stacja: Holborn. Bilety: £50. www.prohibition1920s.com Organizatorzy balu przeniosą nas w czasy prohibicji i narodzin jazzu. Obowiązują stroje dostosowane do epoki. W programie występy zespołów tanecznych, nieme kino i muzyka jazzowa w wykonaniu na żywo.

PROPAGANDA PREHISTORIC NEW YEAR'S EVE PARTY

31.12. Godz. 22.00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: £11.25. o2shepherdsbushempire.co.uk Osoby, które chcą się jeszcze bardziej cofnąć w czasie, zapraszamy na prehistoryczny bal w O2 Shepherd’s Bush Empire. Nie zdziwcie się, jeśli na parkiecie zobaczycie tańczące tyranozaury, pterodaktyle i diplodoki.

Ożywią go muzycy z London Symphony Orchestra, pianista i kompozytor Ludovic Bourc i dyrygent Ernst Van Tiel.

W sylwestrowy wieczór film „The Artist” będzie można obejrzeć z muzyką w wykonaniu na żywo.

THE ARTIST – LIVE IN CONCERT 31.12. Godz. 19.00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, SW7 2AP. Stacja: Gloucester Rd, Knightsbridge. Bilety. Bilety: od £25. www.royalalberthall.com Dwa lata po sukcesie kinowym filmu „The Artist” jego wersja sceniczna będzie mieć swoją premierę w Wielkiej Brytanii.

SYLWESTER W KLUBIE ORŁA BIAŁEGO 31.12. Godz. 20.00. 211 Balham High Road, SW17 7BQ. Stacja: Balham. Bilety: £70 od osoby.

whiteeagleclub.co.uk Polski sylwester z najlepszymi potrawami polskiej kuchni w menu.

O oprawę muzyczną zadba DJ Łukasz.

NEW YEAR'S DAY PARADE 2014 Godz. 12.00-15.30. Centrum Londynu, lnydp.com Ponad 5 tys. wykonawców z 20 krajów weźmie udział w tradycyjnej, noworocznej paradzie. Tym razem jej hasłem przewodnim są swingujące lata 60. Barwny korowód utworzy 17 orkiestr, 1500 cheerleaderek, a także clowni, akrobaci i różne zespoły artystyczne. Pochód wyruszy w samo południe sprzed stacji Green Park i przejdzie przez Piccadilly Circus, Lower Regent Street, Pall Mall, Trafalgar Square, Whitehall do Parlamentu. 

W

P O

Ż B

I W

D 2 n

S

P

P

BoTox® § fillErs § wyszczuPlaniE Praktyka Medycyny Estetycznej

223 Tooting High Street, SW17 0TD

Tel: 0796 960 11 26 info@aestheia.co.uk

sieta 2013 PART 2.indd 68

A5

www.aestheia.co.uk

Świąteczna promocja!

Zadzwoń do nas, a otrzymasz rabat!

20%

17/12/2013 12:47:17

WSZYSTKIM GDAŃSZCZANOM,

069

PRZYJACIOŁOM ORAZ SYMPATYKOM GDAŃSKA ŻYCZENIA RADOSNYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA I WSZELKIEJ POMYŚLNOŚCI W NOWYM ROKU

Do zobaczenia 25-27 lipca 2014 r. w Gdańsku na IV Światowym Zjeździe Gdańszczan.

Serdecznie zapraszam Paweł Adamowicz Prezydent Miasta Gdańska

sieta 2013 PART 2.indd 69

17/12/2013 12:47:20

VOUCHERY DLA NASZYCH CZYTELNIKÓW ´ Prezent od klinik My Medyk na Swieta ´

£20

WAŻNY DO 31.01.2014

Z okazji świąt Bożego Narodzenia mamy w prezencie kupon o wartości £20 na usługi medyczne. Prosimy o kontakt z nami, umówienie wizyty z wybranym lekarzem i przyniesienie kuponu a jego wartość £20 odejmiemy od końcowego rachunku.

0208 997 91 91 www.medyk.co.uk www.mymedyk.co.uk

1. Zadzwoń, umόw wizytę i przynieś ze sobą kupon a £20 odejmiemy od końcowego rachunku 2. Kupon możesz także podarować rodzinie lub przyjaciołom 3. Kupon nie może byc wymieniony na gotόwkę 4. Kupon nie może być użyty wraz z inną promocją My Medyk 5. Kupon jest ważny do 31 stycznia 2014 roku

DENTYSTA - LEMOGE DENTAL SURGERY 341 Kilburn High Road, London, NW6 7QB, Metro: Kilburn (2 min). TEL: Iza: 079 3935 1115 Dr Hakim: 077 1463 3000

Oferta ŚWIĄTECZNA z tym kuponem:



In-DERM

Skin Clinic

Korona porcelanowa..................................................tylko £99 Wypełnienia i wyrywanie zęba .............tylko £40

Sklep Polski 20%

Odmładzanie, kwasy kliniczne, usuwanie narośli skórnych, elektroliza I wiele innych!

Oferta ważna tylko w niedziele do 31 marca 2014 r.

T: 07443 548 025

info@in-dermskinclinic.com www.in-dermskinclinic.com

ZNIŻKI NA PIERWSZY ZABIEG

Sklep Polski 10%

Private Medical Centre

* rabat na każde estetyczne Polska Przychodnia na Acton uzupełnienie ubytku w zębie

 0208 993 4444

*

www.pmc-medic.com

kupon ważny do 31.01.2014

Szeroki zakres zawsze świeżych produktów w konkurencyjnych cenach Zapraszamy naświąteczne zakupy!

169 Hoe Street E17 3AL Walthamstow

Gospoda Vita Restaurant

ZAPRASZAMY NA

Smaczne polskie jadło z tym kuponem 10% zniżki Uwaga kupon ważny od 01.01.2014-30.03.2014

146 Uxbridge Road West Ealing, W13 8SB TEL. 020 8579 1489 MOB. 07710 170550 www.gospodavita.com

Sklep Polski

Promocje świąteczne

Przy każdych zakupach od £50 z tym kuponem

10% ZNIŻKI

RABAT £5 przypowyzejzakupach£40

Kupon ważny do 23.12.2013

ODZIEŻ ULICZNA ODZIEŻ SPORTOWA SZTUKI WALKI

62d Stamford Hill, N16 6XS London 228 Francis Road, E10 6 NQ Leyton Polub nasz profil na Facebooku pomiędzy 14.12.2013 – 27.12.2013 i wygraj koszulkę marki Dobermans Aggressive. Zwycięzca sam wybiera nagrode z naszego sklepu!!!

Losujemy nagrody 3 razy w tygodniu.

www.badhouse.uk.com

sieta 2013 PART 2.indd 70

17/12/2013 13:24:53

CAFÉ COOLTURA Guest room

071

Guest room Czytelnicy!

Polscy zawodnicy podczas letniego turnieju siatkówki plażowej.

Zdjęcie w wykonaniu Piotrka.

Poezja

»

Droga Redakcjo. W Anglii mieszkam od pół roku, mimo to jestem wielka fanką Cooltury.

Bardzo spodobał mi się wasz pomysł dotyczący kącika poezji. Z niecierpliwością czekam na kolejne wydania, by móc zapoznać się z twórczością „szufladkowych” poetów. Sama również trochę piszę. Są to wierszyki dla dzieci.

Myślę jednak, że mogę zaproponować kilka z nich.

Co prawda dzieci nie są bezpośrednimi odbiorcami waszego tygodnika, lecz ich rodzice z pewnością tak. W dzisiejszej rzeczywistości mamy coraz mniej czasu, który możemy spędzić z naszymi pociechami. Myślę, że czytanie im krótkich, wesołych wierszyków, przyczyni się nie tylko do pobudzania ich wyobraźni ale i z pewnością skłoni do poświęcenia im choć odrobiny uwagi.

Serdecznie pozdrawiam.

Karolina Wróblewska PSOTNA WRÓŻKA Psotna wróżka, na polanie, Straszne robi zamieszanie.

Zamieniła lisa w kurkę, Czar rzuciła na wiewiórkę,

509-MAKIETA 3 50-77.indd 71

Już nie zjada wnet orzechów, Ale szuka żab w pośpiechu, Bo z wiewiórki, nie do wiary, Stał się bocian, bardzo stary, Siwą brodę głaszcze sobie, Okulary ma na dziobie.

Wszystkie kwiaty mają nóżki, Więc uciekły- hen od wróżki.

Płaczą pszczółki: Cóż poczniemy!

Skąd na zimę miód weźmiemy?

- Och nie płaczcie moje pszczółki, Zaraz zmienię was w jaszczurki. Łapcie muszki, chrząszcze w trawie, Zimą spać będziecie w stawie.

Tak bawiła się wesoło, Dokuczając wszystkim wkoło.

Widział wszystko księżyc stary, I odwrócił wszystkie czary.

Psotną wróżkę dla porządku, Zamknął w konwaliowym pączku.

PRACOWITE MRÓWKI Idą mrówki, rzędem w lesie, Każda coś na plecach niesie.

Pierwsza trzyma dwa jabłuszka, Chętnie zrobi z nich racuszka.

Druga dźwiga koszyk mchu, Jest tak ciężki, aż brak tchu.

Trzecia ma listek klonowy, Będzie z niego kocyk nowy.

Czwarta znalazła wstążeczkę,

Jeśli jesteście twórczy i lubicie się dzielić swoją twórczością albo piszecie wiersze do szuflady, a chcielibyście pokazać je światu, to mamy dla Was rozwiązanie. Niniejszą stronę od teraz przeznaczamy tylko dla Was! Zrobiliście fajne zdjęcie?

Napisaliście krótką historyjkę?

Na tej stronie możecie zaprezentować swoje talenty.

Swoje prace wysyłajcie na info@cooltura.co.uk, koniecznie z dopiskiem: „Guest Room”.

Redakcja „Cooltury”

Przystroi swoją książeczkę.

Piąta ma zegarek stary, Szósta żółte okulary.

Siódma niesie miodu dzbanek, Ósma z kwiatów plecie wianek.

Dziewiąta w puste łupinki, Zebrała świeże malinki.

A dziesiąta w tataraku, Rozsypała ziarna maku.

NA PODWÓRKU Krzyczy kogut na kurniku: Pora wstawać, Ku-ku-ryku!

Słońce zerka za okienka, Nowy dzień przynosi w rękach.

Krówka robi kwaśną minkę, - Zaraz wstaję, jeszcze chwilkę.

Kurka grzebie nóżką w piasku, Kaczka narobiła wrzasku: - Moja droga, grzeb za grządką, Zasypałaś mi kaczątko!

Gąska śmieje się z indyczki, Że czerwone ma policzki. Świnka weszła na rabatki, Rozdeptała wszystkie kwiatki.

Kotek wylał wiadro mleka, Płynie teraz, biała rzeka.

Przez ten hałas, piesek rudy, Schował się do swojej budy.

Na podwórku, co dzień wrzawa, Nowe psoty i zabawa.

17/12/2013 11:34:40

072

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Zaprośmy angielską tradycję na święta Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

O brytyjskich świętach pisałem już wiele razy. Muszę przyznać, iż mimo szacunku do tutejszej tradycji z punktu widzenia kulinariów święta te wydają mi się nudne. Indyk, brukselka, miodowy pasternak (błędnie nazywany tutaj pietruszką) i pieczone ziemniaki, a wszystko zalane gravy. NUDA! Polskie tradycje wigilijne mają znacznie bogatszy charakter i należy je pielęgnować, zwłaszcza poza granicami. Jest to nasz obwiązek, jaki mamy wobec naszych dzieci, bo święta Bożego Narodzenia to skarbnica tradycji. Ale nie wolno zamykać się też na inne zwyczaje.

Jako że mieszkam w Wielkiej Brytanii, co roku zapraszam na święta angielskie potrawy, związane oczywiście z tym okresem. To fajna zabawa, zwłaszcza jeśli gościmy kogoś z Polski. Indyk oczywiście odpada, bo mięsa na Wigilii być nie może. W zasadzie nie powinno też być alkoholu, ale w tym roku zrobię wyjątek.

Po Wigilii napijemy się EGGNOGG.

Eggnogg to w Wielkiej Brytanii bardzo stara tradycja. Pochodzi prawdopodobnie z XIII wieku i przeszedł wiele zmian. Zasada jest prosta: łączymy w jeden napitek mleko, śmietanę, jajka i alkohol.

Samo pochodzenie nazwy „eggnogg” nie jest do końca wyjaśnione. Jest kilka wątków etymologicznych. Jeden z nich to „noggin”, oznaczający niewielki, często ładnie rzeźbiony, drewniany kieliszek na patyku, używany do napojów wysokoprocentowych serwowanych w przydrożnych zajazdach. Gdy połączymy słowo „egg” (jajko) i słowo „noggin”, powstaje „eggnoggin” – w skrócie „eggnogg” – co odpowiada naszemu trunkowi. Innym wątkiem jest połączenie „grog” (bardzo mocne piwo) i „egg”, czyli „egg and grog” (egg’n’grog) – w skrócie „eggnogg”. Można by tak snuć etymologiczne dysputy wzorem prof. Miodka, ale to i tak nie ma znaczenia. Skupmy się na trunku. Wiadomo na pewno, że pochodzi ze wschodniej Anglii. Raczej od zawsze był towarzyszem biesiad wyższej klasy. Świeże mleko i jaja nie zawsze były dostępne tak jak dzisiaj.

Mleko miał ten, kto miał krowę, a to już nie lada bogactwo. O dobrym alkoholu nie wspomnę. Początkowo mleko łączono z piwem, nazywając ów napój „posset”.

Praktykę tę rozpoczęli mnisi, początkowo bardziej w celach leczniczych niż rozrywkowych. Nic, co dobre, nie zostaje jednak tajemnicą.

W XVII wieku likier jajeczny stał się już napitkiem bardziej popularnym, wykorzystywanym przy okazji spotkań rodzinnych do wznoszenia toastów.

Zaczęto też wtedy mieszać z cukrem, mlekiem i jajkami takie trunki, jak madera czy brandy, zastępując ogólnie dotąd stosowane piwo. Wtedy również przyjęła się nazwa „eggnog”. Wraz z angielskimi żeglarzami eggnog powędrował do Ameryki i na Karaiby. I tu właśnie rozpoczyna się prawdziwa historia tego trunku. Pojawiły się mieszanki z rumem, whiskey, burbonem, sherry, wanilią, cynamonem, gałką muszkatołową. Powstał naprawdę wspaniały napitek, który stał się nieodłącznym bywalcem salonów Ameryki i Anglii.

Swój najlepszy okres rozpoczął w XVIII wieku i tak trwa do dzisiaj, zwłaszcza w okresie świąt Bożego Narodzenia, gdzie obok zaprawionego przyprawami wina mulledwine stał się atrakcją wspólnych spotkań. « Eggnog

Składniki: 6 jajek 240 ml pełnego mleka 600 ml śmietany 36% 225 g cukru 180 ml brandy 120 ml Malibu rum 1/2 łyżeczki dobrego ekstraktu z wanilii 1/2 łyżeczki gałki muszkatołowej Sposób przyrządzenia Ubić jajka mikserem, aż będą się pienić, stopniowo dodawać cukier, gałkę muszkatołową i wanilię. Następnie dodawać powoli śmietanę, a potem alkohol, cały czas miksując. Schłodzić w lodówce przed podaniem przez 2 godziny.

509-MAKIETA 3 50-77.indd 72

17/12/2013 11:34:44

073

509-MAKIETA 3 50-77.indd 73

17/12/2013 14:48:45

074

REKLAMA

509-MAKIETA 3 50-77.indd 74

17/12/2013 14:47:36

REKLAMA zdrowie i uroda

509-MAKIETA 3 50-77.indd 75

075

17/12/2013 11:34:55

076

REKLAMA ZDROWIE I URODA

PRAGNIESZ NOWEGO ZAWODU? 6=.2ĭ$ .260(7<&=1$ 0$6$ş8 %U\W\VNLH '\SROP\ 194

X KURSY KOSMETYCZNE X KURSY MASAŻU X KURSY PIELĘGNACJI PAZNOKCI

02085755547

07525900065 : : : . 8 5 6 < .2 6 0 ( 7 <& = 1 ( &2 8 .

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

LOGOPEDA Nauczyciel dyplomowany języka polskiego Pedagog specjalny Qualified Teacher Status, Ref. 1032391

Zarejestrowana czasowo w Health Care Professions Council, temp 01878

WIOLETTA WIERZBICKA

077 9482 7886

info@wiolettawierzbicka.co.uk

509-MAKIETA 3 50-77.indd 76

www.WIOLETTAWIERZBICKA.co.uk

17/12/2013 11:35:00

REKLAMA zdrowie i uroda

509-MAKIETA 3 50-77.indd 77

077

17/12/2013 11:35:02

078

REKLAMA KSIÄ&#x2DC;GOWOĹ&#x161;Ä&#x2020; / FINANSE / PRAWO

WŽůĆ?ĹŹĹ?Ä&#x17E; Ä?Ĺ?ĆľĆ&#x152;Ĺ˝ ĹŹĆ?Ĺ?ħĹ?Ĺ˝Ç Ä&#x17E; 287 Hertford Road, Edmonton, London N9 7ES

KSIÄ&#x2DC;GOWOĹ&#x161;Ä&#x2020; 3FKFTUSBDKB E[JBMBMOPĆ&#x2122;DJ 4FMG FNQMPZFE

3P[MJD[FOJB 4FMG FNQMPZFE PSB[ FNQMPZFE 1PNPD X V[ZTLBOJV 653 /*/ /BUJPOBM *OTVSBODF /VNCFS

/*/ OBXFU KFĆ&#x2122;MJ OJF QSBDVKFT[ [BQFXOJBNZ XTQBSDJF KĹ˝[ZLPXF QPED[BT TQPULBOJB 3F[ZEFOUVSB UZND[BTPXB PSB[ TUBÂ&#x2019;B 1SPXBE[FOJF LPSFTQPOEFODKJ VS[Ĺ˝EPXFK Kata bankowe

1SPGFTKPOBMOF $7 X KĹ˝[ZLV angielskim BENEFITY $IJME #FOFmU SPE[JOOF

$IJME 8PSLJOH 5BY $SFEJU )PVTJOH $PVODJM 5BY Benefit (dofinansowania do NJFT[LBOJB

4VSF 4UBSU .BUFSOJUZ (SBOUT CFDJLPXF

%JTBCJMJUZ -JWJOH "MMPXBODF EMB OJFQFÂ&#x2019;OPTQSBXOZDI

POMOC PRAWNA 4QSBXZ SPE[JOOF SP[XPEZ

Edmonton M

oĹźliwoĹ&#x203A; "MJNFOUZ Ä&#x2021; pĹ&#x201A;ac 4QSBXB [ QSBDPEBXDĹŻ w 2 enia ratach !

EZTLSZNJOBDKB

5MVNBD[FOJB QS[ZTJĹ˝HÂ&#x2019;F DFSUZmLPXBOJF EPLVNFOUĂ&#x2DC;X

*SMBOEJB 4[LPDKB DBÂ&#x2019;F 6,

INNE t 0ET[LPEPXBOJB QPXZQBELPXF t 0ET[LPEPXBOJB PE VUSBUZ [ESPXJB t /BQSBXB TBNPDIPEV t )PMPXBOJF J [Â&#x2019;PNPXBOJF QPKB[EV t 4BNPDIPEZ [BTUĹ˝QD[F t 1PNPD X QPT[VLJXBOJV QSBDZ

MoĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dojazdu do klienta. Prowadzenie spraw online.

XXX QPMTLJFCJVSPLTJFHPXFFENPOUPO DP VL t JOH [T[!PVUMPPDL DPN

I W O N A

t

TANIE do Polski ROZMOWY

1p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny WYBIERZ

0 844 862 4141

5p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na komĂłrkÄ&#x2122; WYBIERZ

0 844 545 4141 Ask bill payerâ&#x20AC;&#x2122;s permission. SMS costs ÂŁ5 or ÂŁ10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service.

The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

509-MAKIETA 4 78-105.indd 78

17/12/2013 14:25:27

REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ / FINANSE / PRAWO

509-MAKIETA 4 78-105.indd 79

079

17/12/2013 14:25:29

080

Jak zamieścić ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms 81616 PROFESJONALNE

%,852 .6,ċ*2:( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q Self-employed Q Firm Limited Q VAT Q /LVWD SĮDF &,6

'25$'=7:2

Koszt ogłoszenia

£1

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

+ standardowa opłata operatora

Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL CL CL CL CL

01 02

03 04 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL CL CL CL

06 07 08 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

www.cooltura.co.uk

,0,*5$&<-1(

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ

Ogłoszenia zamieszczone w Coolturze pojawią się również na portalu elondyn.co.uk

Q UH]\GHQWXUD W\PF]DVRZD L VWDĮD Q RE\ZDWHOVWZR EU\W\MVNLH Q SDV]SRUW EU\W\MVNL Q SDV]SRUW EU\W\MVNL GOD G]LHFL XURG]RQ\FK Z 8.

ramkowe (usługi) Telefonicznie:

7ĭ80$&=(1,$ 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q SU]\VLČJĮH Q HNVSUHVRZH Q VSHFMDOLVW\F]QH

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

509-MAKIETA 4 78-105.indd 80

020 8846 3614 cooltura.co.uk lub online:

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Ramka do 15 słów

£25 + vat

Ramka do 25 słów

£30 + vat

Warunki:

0208 846 3606

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

Wszystkie usługi wykonujemy również KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

17/12/2013 14:25:31

OGŁOSZENIA DROBNE UWAGA! W związku ze zbliżającymi się Świętami Bożego Narodzenia, wszystkie ogłoszenia na wydanie, które ukaże się 28 grudnia, przyjmowane będą do poniedziałku, 23 grudnia, do godziny 9.00.

Na wydanie, które ukaże się 4 stycznia ogłoszenia będą przyjmowane do poniedziałku, 30 grudnia, do godziny 9.00.

081

Agencja Nieruchomosci ETB PROPERTY SERVICES

Szukasz mieszkania,domu lub pokoju do wynajęcia w północnym Londynie?

020 7272 8615

mieszkania

do wynajęcia

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 01

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

1 Bed Flat do wynajęcia Lordship Lane N17, Studio Flats Arnos Grove & Bounds Green oraz pokoje Manor House 02088269988, 07956820810.

Perivale / Alperton pokoj do wynajecia 07584134051 Szukasz mieszkania najnowsze oferty na portalu www.elondyn. co.uk

> Acton - Dwuosobowy, duzy

pokój dla pary. Pokój umeblowany.

Kuchnia i lazienka pełne wyposażenie. Rachunki, Internet, TV pl wchodza w cene 145 tyg + depozyt 07963073123

> Barking pokój 2 osobowy 125£

oraz jedynka 80£ w czystym,

zadbanym domu +tygodniowy depozyt, internet rachunki wliczone, zapraszamy 07964537030

> Bonus na Swieta ! Pokój dla pary

140 lub 125, miejsce w pokoju 07912641465

> Boston Manor (Ealing) £120 p/

wc (dep £120 rach. Wliczone) miesięcznie £500 Pokoj podwójny dobrze wyposażony dla Pani pracujacej tel 02085670040 po 16.00

> Bounds Green, N22 8NQ, podwojny pokoj dla pary £120 (£90 dla 1 osoby) +prad i gaz do podzialu, 5 pokoi w domu, kuchnia, lazienka, nowe wykladziny07593146881, 07825459367, 07756340316 > Bounds Green, N22 8NW, dwojka dla 1 osoby, £95 +energia i gaz. Ladny pokoj, nowe wykladziny, odzwiezony. 07825459367, 07756340316 > Enfield, EN1 3QL, 3 bed dom,

£1300/mies. 2 podwojne sypialnie,1 pojedyncza, przechodni salon, kuchnia z jadalnia, oddzielna toaleta, ogrod- 02072728615, 07825459367, 07756340316,

> Enfield, EN2 6EW, 2 bed flat, £975/mies. 2 podwojne sypialnie, oddzielny salon, kuchnia z jadalnia, lazienka, oddzielna toaleta. 3 pietro.

Bez benefitow. 02072728615, 07825459367, 07756340316

> Enfield, EN3 4BE- dwojka dla 1 osoby. £90 +energia i gaz do podzialu, 07825459367, 07756340316 > Greenford 1 Bedroom Flat z

ogrodem do wynajecia na Greenford. 210f - Tydzien + Miesieczny depozyt. Rachunki wliczone. Tel. 07776612394

> Heathrow do wynajecia 2-bed flat w okolicach lotniska Heathrow.

Nowe budownictwo , 2 sypialnie (jedna z lazienka ) , salon z kuchnia , 2 lazienki , parking , alarm , w pelni wyposazone. Wymagania : referencje od pracodawcy, 2,5 miesieczny depozyt ( kaucja ) Cena wynajmu : £1150 miesiacznie + rachunki Kontakt : 07886625106 > Hounslow West. 1 lub 2

osobowy pokoj w domu z ogrodem blisko komunikacji i sklepow. tel.

07523510272

> Isleworth. Pokoj dla spokojnej dziewczyny w domu z ogrodem.

Tylko 2 osoby w domu! Prywatny parking. Dostepne od 6 styczen. tel.07789474591 > Leyton. Pokoj dla pary do wynajęcia w spokojnym domu z dwiema łazienkami, internetem i normalnymi ludzmi. 07984409016 > Morden SM4 6HR. Male studio (pokój z aneksem kuchennym + łazienką) £135/tyg, rachunki wliczone. Wyłącznie dla jednej osoby. 7min autobusem do metra.

075 2145 2860 077 1567 7401 Paulina / Aneta info@etbproperty.co.uk P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

w w w. e t b p r o p e r t y. c o . u k 07979071653

> Morden SM4 6HR. Studio - maly pokój z aneksem kuchennym + łazienką. £135/ tyg, rachunki wliczone. Wyłącznie dla jednej osoby. 7min autobuse do metra.

07979071653 > Northfields Pokoj dla dziewczyny z podwójnym łóżkiem na Northfields za £105 + depozyt , rachunki wliczone Tel. 07771007191 > Plaistow Duzy pokój dla kobiety wynajme. Blisko metra, 07799500980 > Streatham common wynajme duza dwojke duza kuchnia i ogrod w domu po remocie 07547557840 > Streatham common wynajme duza dwojke duza kuchnia i ogrod w domu po remocie 07547557840 > Streatham ladna jedynka na Streatham dla osoby nie palacej od 22.12. Blisko stacja pociagow, dobre polaczenia autobusowe.£95 tyg (rachunki wliczone) Internet, 07912054021 > Tottenham Hale Wynajme pokoj w spokojnym domu z ogrodem, możliwość podłączenia

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE!

Ściągnij COOLTURĘ i czytaj już we czwartki!

ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

509-MAKIETA 4 78-105.indd 81

17/12/2013 14:25:33

082

OGŁOSZENIA DROBNE

internetu. Dwu tygodniowy depozyt. 2-os 130 tyg lub 1-os 110 07533968808

> Tottenham, N17 8EE, podwojne pokoje dla pary od £115 +prad i gaz. W domu jest 5 pokoi, kuchnia z jadalnia, ogrod – 07756340316, 07825459367 > Tottenham, N17 8DX-1 bed flat-950/mies. (council i woda wliczone). Przechodni salon, podwojna sypialnia. Dzielony ogrod.

Od stycznia. Mozliwy housing ben.

02072728615, 07756340316, 07825459367 > Turnpike Lane, N22 6AJ, Bedsit, £145/tydz plus gaz i prad, Pokoj z kuchenka elektryczna, 3 lazienki z domu, nowe lozko.

Dostepne od zaraz. 07593146881, 02072728615, > Upton Park / East Ham-E6 nieduzy pokoj dla pary £120 dep. tyg , rach.wliczone, internet, dom polski z ogrodem tv. tel.07935190016

> Walthamstow Pokoj 1 I 2 osobowy blisko metra , Internet, spokojni mieszkancy cena od £75 tel 07561888831

Kobiet i mężczyzn do pracy w ochronie, dostępne szkolenia zawodowe. Nie wymagamy NIN. Stawki £10/h-25/h zależnie od stanowiska. Tel: 020 8123 8322 Kom: 07825397161 www. symbiosec.co.uk/pl Cukiernia w zachodnim Londynie zatrudni doświadczonych cukierników. Prosimy o kontakt pod numerem 07809432768 Bogusław.

praca szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 04

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Elektryk 11 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

Szuka pracy. Pawel 07891730162

> Wood Green, N22 6AN, podwojny pokoj,£120/tydz. +prad i gaz do podzialu. W domu jest 5 pokoi,jedna lazienka dwie toalety, do metra 10 min do autob 4 min – 07756340316, 07825459367

> Zaopiekuje sie starsza osoba pomoc w domu, spacery lub pomoc przy dzieciach, pani w ciazy domowe sprawy 48~letnia mila zaradna z referencjami 07708637577

> Wood Green, N22 8YR, £125 +energia i gaz do podzialy, dwojka dla pary, 5 min od metra, internet.

07825459367, 07756340316

solidni, certyfikaty na gaz i elektryke, szukaja pracy, prace budowlane na terenie londynu. Tel: 07939667281

praca

dam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 03

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Praca dla zdolnej krawcowej 07877730663

Staff Required for hand car wash Fulham area contact 07989035718

509-MAKIETA 4 78-105.indd 82

> Szukamy pracy. Doświadczeni

> Elektryk z dlugoletnim

doswiadczeniem zawodowym szukam pracy. pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem. Tel.07883974669

> Hydraulik Corgi gas safe szuka pracy naprawa serwis montaz boilerow, kominki megaflo central heating power flush Certyfikaty domestic commercial 07545707457

heating, ogrzewania podlogowe, certyfikaty. Tel. 07702267525

wymiana instalacji szuka pracy 07549445462

> Stolarz szuka pracy. Kuchnie, podlogi. Rowniez robie plytki, elektryke. Doswiadczenie.

07746062083

> Pomocnik budowlany poszukuje pracy, doświadczenie na budowach w UK, glownie dekoratorka, pomoc elektryka i glazurnika oraz inne prace budowlane,tel.07780203081

> Plastrarze duze doswiadczenie.

Czysto tanio solidnie, wlasne narzedzia i transport, dotrzymuje slowa, pracuje na szczudlach.

07946462164 Piotr > Bielizna damska: figi, stringi, pasy I inne producent poszukuje sklepów stoisk do współpracy na terenie uk lub londynu tel 07427182832 lub 0048731787549 niskie ,

> Plastrarze z dlugoletnim doświadczeniem szukaja ofert pracy. Gwarantujemy wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia.

Jacek 07523550213 > Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.

> Plastrarze z dlugoletnim doświadczeniem szukaja ofert pracy, wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia. Jacek 07523550213

> Elektryk Certyfikat Duze doswiadczenie w UK ,wymiana instalacji narzędzia samochód 15 f punkt 1 i 2 fix tel.07938220749 szuka pracy > Plastrarze 7 lat doswiadczenia

> Szukam pilnie pracy na budowie tel.07964835798

> Elektryk Certyfikat duze doswiadczenie w UK wymiana instalacji narzędzia ,samochód 17f 1 i 2fix szuka pracy tel.07938220749

> Hydraulik (Gas Safe Register),

> Elektryk NICEIC certyfikat 16f

> Solidny ogolnobudowlaniec

szuka pracy.tel 07925421799

szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, power flush, central

1 i 2fix doswiadczenie, fuseboxsy, entryfony, alarmy, bt, tv, internet,

w Londynie szukaja pracy. Wlasne narzedzia i transport. Wysoka jakosc wykonania. 07999963477 Andrzej

> Murarz doswiadczony cegla pointing itp szuka pracy. Nie jade do polski na swieta. Mam utr nin cscs nvq konto. 07719778386

17/12/2013 14:25:34

OGŁOSZENIA DROBNE > Elektryk z dlugoletnim doświadczeniem zawodowym szukam pracy. pomogę przy awariach i problemach związanych z prądem. Tel.07883974669

doswiadczenie w UK ,wymiana instalacji narzędzia samochód 15 f punkt 1 i 2 fix tel. 07938220749 szuka pracy

> Elektryk 10 lat w UK. Instalacje

1 I 2FIX , doświadczenie, fuseboxsy, alarmy, cctv, bt, tv, internet, wymiana instalacji szuka pracy tel.07549445462

,1I2 FIX ,fuseboxsy, alarmy, entryfony, bt, tv, internet, cctv, wymiana i naprawa instalacji, szuka pracy tel.07549445462

> Gas engineer, hydraulik szuka pracy na terenie londynu. instalacje, naprawy, certyfikaty landlords, gas safety, piece-boilers. info@ mike-team.co.uk, 07415816643

> Elektryk certyfikat duże doświadczenie w UK,15f punkt, zawsze na czas, samochód, narzędzia, szuka pracy tel.07938220749

zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

Szuka pracy. Pawel 07891730162

> Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, power flush, central heating, ogrzewania podlogowe, certyfikaty. Tel. 07702267525 > Plastrarze z wlasnymi

narzedziami szykuja pracy wysoka jakosc I czystosc Marcin 07515464677

> Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz. > Plastrarz solidny i konkretny szuka pracy na cene lub dniowki.

Plastruje (na szczudlach) na wysoki standard. Tel. 07515103840 Daniel > PL - gas safe engineer, plumber available 24h-7 days a week!

Landlords Gas Safety Certificates, Boiler Installations, Replacements and Repairs. Call us:07415816643 > Szukam pracy jako pomocnik

budowlany. Mam kilkuletnie doświadczenie, potrafię murowac.

Posiadam konto w banku, kartę cscs, utr, Nin. 07466155980 krzysztof

> Elektryk - Hydraulik z 10 letnim

> Elektryk Niceic Certyfikat 16F

> Plastrarze szukają pracy.

Wykonujemy plaster, hardwall i tynk. Oferujemy wysoką jakość pracy, posiadamy narzędzia i transport. Tel. 07525348994 Waldek

> Doświadczony ogólnobudowlaniec ze znajomością stolarki szuka pracy. Tylko poważne oferty. Darek 07780077706 > Plastrarze z dlugoletnim

doswiadczeniem szukaja ofert pracy. Gwarantujemy wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia.

Jacek 07523550213

> Pomocnik budowlany poszukuje pracy, doświadczenie na budowach w UK, glownie dekoratorka, pomoc elektryka i glazurnika oraz inne prace budowlane tel.07780203081 > Plastrarze z doswiadczeniem

szukaja ofert pracy na terenie calego Londynu i okolic, wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia.

Jacek 07523550213

doswiadczeniem w angielskiej firmie szuka pracy certyfikaty NICEIC i Gas Safety z wlasnymi narzedziami i vanem.07707717053

> Malarz poszukuje pracy, własne narzędzia i halogeny, CSCS, CIS, NIN, UTR angielski komunikatywny 07719 100 995

> Elektryk Certyfikat Duze

doświadczeniem w angielskiej

> Elektryk - Hydraulik z 10 letnim

firmie. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety z wlasnymi narzedziami i vanem.07707717053

> Elektryk NICEIC Certyfikat 16 F

> Doświadczeni plastrarze szukają pracy na terenie Londynu i okolic, wysoka jakość i czystość, własne narzędzia. Jacek 07523550213 > Doswiadczeni plastrarze szukają pracy na terenie Londynu i okolic, wysoka jakość i czystość, własne narzędzia. Jacek 07523550213 > Pomocnik budowlany poszukuje pracy, doświadczenie na budowach w UK, głównie dekoratorka, pomoc elektryka i glazurnika oraz inne prace budowlane tel.07780203081 > PL - gas safe engineer, plumber available 24h-7 days a week!

Landlords Gas Safety Certificates, Boiler Installations, Replacements and Repairs. Call us:07415816643 > Solidny ogólnobudowlaniec szuka pracy. tel 07925421799 > Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym szukam pracy. pomogę przy awariach i problemach związanych z prądem. Tel.07883974669

083

sprzedam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 06

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Sprzedam tanio bilety na Nowy Rok! Stanstead - Modlin 26/12/13 godz 21:00 ,Modlin - Stanstead 12/01/14 godz 21:55. Kontakt 07849884055, > Duzy slownik lekarski, dwujezyczny, nowy. cena 45.00 tel.

07523510272 > Gillette Mach-3,oraz Mach-3 turbo(pakowane po 8 nozykow) sprzedam w atrakcyjnej cenie £ 8.00 Tel.07805401053 > Duzy slownik naukowo techniczny, dwujezyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272 > Sprzedam nowa komorke z akcesoriami Blackberry Q5, biala.

07872966373 > TomTom Europa i Polska,ALG,IQ Routes,mapa w wersji 920.

Fotoradary-Premium.Rowniez wersja Truck 07910473675 > Duzy slownik naukowo techniczny, dwujezyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272 > Dom na sprzedaż parterowy z poddaszem i garażem, w stanie surowym otwartym na osiedlu domków ,10 km od centrum Gdańska.Cena 295 tyś zł,nr tel 07894824577 > Duzy slownik lekarski, dwujezyczny nowy. cena 45.00 tel.

07523510272 > Sprzedam sprzątanie na Hampton Court 4 godz 10f za godz 07515959204

Znajdź

PRACĘ

z portalem elondyn.co.uk Zawsze aktualne oferty pracy - SPRAWDŹ!

509-MAKIETA 4 78-105.indd 83

17/12/2013 14:26:01

084

OGŁOSZENIA DROBNE + RÓŻNE

> Opony zimowe Continental 18\”.

225/40R18, 4 sztuki, stan bardzo dobry. Opony przejechały jedynie około 1000 mil. Cena £350.

Londyn, 07424923097

> Renault Master 2.5 Diesel SWB , 1999r. przebieg 172.000 , auto w dobrym stanie , NOWE MOT !!!! Cena £950 Kontakt 07595316349

> Sprzedam ubranka dla

dziewczynki na 3-4,4-5 £50wiecej zdjęć ma e-mail moge wyslac.

Odbior z Hammersmith 07845277871

months warranty, MOT + tax, full service history, only 63k miles, mozliwosc zaplaty karta kredytowa lub debetowa, Cena £3995 Stan idea 07936685838

> Duzy słownik lekarski,

> Audi A3 1.9 TDi 2007 Special

dwujęzyczny nowy. cena 45.00 tel.

07523510272

> TomTom Europa i Polska, ALG, IQ

Routes, mapa w wersji 920.

Fotoradary-Premium. Rowniez wersja Truck 07910473675

> Duzy słownik naukowo techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

auto-moto

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 07

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Peugeot 407 2.0 HDi 136

Sport,73k miles,1 year MOT, 6 months TAX, SAT NAV, Auto w idealnym stanie,mozliwosc zaplaty karta debetowa lub kredytowa, cena £3995 07936685838

> BMW 3 series 318i SE 4dr 2.0 6

months warranty, MOT + Tax, full service, only 61k miles, Mozliwosc zaplaty karta kredytowa lub debetowa, Cena £2495 Stan Idealn 07936685838

> Renault Scenic 2006 1.6 Auto,44k miles,1 Year MOT,6 months TAX,6 months warranty, Full service history, Mozliwosc zaplaty karta kredytowa lub debetowa £2695 tel 07936685838 > Volvo S60 2002 ( 52 reg ) 2.0

Benzyna Saloon . Bardzo zadbane auto , zloty kolor , skrzynia manualna bogate wyposazenie , jasne skory , MOT do konca pazdziernika 2014 , przebieg 136.000. Cena £1100 Kontakt 07595316349

> Renault Clio 2003 ( 53 reg ) 1.4 Benzyna , 56 tys przebieg , kolor srebrny , nowe MOT . Cena £800. Kontakt 07849001065 > Ford Transit Tiper 2.4 Diesel 2007 rok. , przebieg 120.000 , tax 03/14 , mot 08/14 , Cena £4999 + VAT Kontakt 07886625106

509-MAKIETA 4 78-105.indd 84

> Alfa Romeo GT 2005 1.9 JTD,6

Londynu.Wiek do 50 lat. Tel 07438322446

> Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.07770933889

> Poznam samotna normalna zwiazku pozdrawiam 07549101707

> Przystojny 42 lata pozna dziewczyne, niezobowiazujace

> Skoda Octavia 2.0 TDI Diesel 2010, 74k miles,6 months warranty, MOT + tax, full dealer service history, mozliwosc platnosci karta kredytowa lub debetowa Cena £7495 07936685838

kobiety z zach Londynu

> Nissan Micra,2004 r. poj.1.3,5cio drzwiowa,£1650,przebieg 70.000 Peugeot 206,poj.1.4sport,2006r.£1 800,czarny,srodek czarnoczerwony,przeb.70000 07805401053

Ciebie. Ja wolna brunetka 55 lat. Pr.

sprzedam. £ 450.00 (cena nie podlega negocjacji) Tel.07805401053

> VW Passat 2,0 tdi, 2006, manual 6 bieg. Sedan, blekitny, 116 tys. mil,drugi wlasciciel, ksiazka serwisowa. Mot do 12.2014 Tax do 06.2014 Tel. 07702267525 > Audi A4 1,9 TDI, 2003 rok, manual 5 biegow,sedan, srebrna, 158 tys. mil, zadbana, ksiazka serwisowa i 2 kluczyki. Mot 04.2014 Tax 05.2014 Tel. 07702267525

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

kobiete na dobre i zle do stalego

Edition 5dr, full audi service history, MOT + Tax, 6 months warranty, mozliwosc platnosci karta kredytowa lub debetowa Cena £4895 07936685838

> Przyczepe campingowa

usługi

różne

spotkanie, wiek nie ma znaczenia 07934168762

> Witam szukam dyskretnej Wiktor07732432389

> Milo spedze Swieta i Nowy Rok z milym , kultural. i wolnym panem w wieku 50-60 l. Tak u mnie jak i u

Antyalergiczne Czyszczenie Carpet, Tapicerki Meblowej, Dywanów Domy Instytucje. Wysoka Temperatura, Super Silny Sprzęt, Gwarantuje Wysoką Jakość Usług.

Koniecznie Zobacz Prawdziwe Zdjęcia facebook.com/ CarpetCleaningPL 07809409618

o sms 07783913472

inne

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 09

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Naucz się grać na gitarze. To proste, jeśli ma się dobrego nauczyciela! Zapraszam. Tylko okolice Hounslow, Twickenham, Feltham, Kingston, Hampton.

Tel. 079 382 111 55

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk Biuro Księgowe Benefity Tłumacz Rozliczenia i zwroty podatku od £40 Archway 07412927872 www. ksiegowosclondyn. webs.com

> Oddam za darmo małe kotki 07951581678

> Kulturalna emerytka pozna

randka w ciemno

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 08

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

> Mila atrakcyjna pozna

zadbanego niepalacego pana po 40.

Tel .07926563223

kolezanke 55~67 lat w celu wspolnych wyjazdow na holidays zagranica. mieszkam w zachodnim londynie. tel.07523510272

> Warsztat samochodowy do wynajecia, 2 podnosniki, lakiernia itd. Dobra lokalizacja, zachodni Londyn. Mozliwa wspolpraca na dogodnych warunkach.

Tel.07805401053

> Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.07770933889

lokalu na działalność typu fryzjer /

> Szukam kobiety na dobre i zle .

księgowość/ tipsy/ kosmetyczka/

> Wynajmę cały lokal lub część

Mojej drugiej polowki. Daniel 36 lat.

07527680549 ,

biuro nieruchomości.Północny

> Poznam atrakcyjna kobiete z

07791179645

Londyn, Tottenham N17.Tel

Teraz ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1

17/12/2013 14:26:02

OGŁOSZENIA TELEWIZJA SAT. / KOMPUTERY

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA!!

Dostępne na umowę z gwarancją na zakupiony sprzęt.

Możliwość wymiany zesputych dekoderów.

085

Polska Telewizja Sprzeda! Monta! Serwis Monta! Anten Satelitarnych oraz Naziemnych Cyfrowych Free view"UK SATinstal

-

telewizja bez umowy

Serwis !

Monta"!

Sprzeda" !

Doradztwo!

Wymiana Dekoderów NC+ !

Zestawy NC+ !

NC+MIX SmartHD na kart#

Najtaniej !!!

zadzwo$ sprawd%

satinstal@gmail.com Dariusz Rabski

0789 41 00 683

ORAZ TELEWIZJA BEZ ANTENY SATELITARNEJ

Serwis Satelitarny 24/7: * montaż anten satelitarnych * ustawienie sygnału *sprzedaż akcesorii

KAROL 07713358081

telewizja satelitarna ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl Promocja Jesienna

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów.

Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

komputery

serwis

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Serwis Komputerowy - Stargor. Komputery, Kamery CCTV, Odwirusowywanie i przyspieszanie pracy.

Wymiana części składanie komputerów.

Strony WWW. 077-8352-4096

509-MAKIETA 4 78-105.indd 85

Wszelkie Usługi komputerowe, Budowa stron WWW. Tworzenie oprogramowania na zlecenie. (Prawnicy, Księgowi, Firmy Handlowe, Budowlańcy) Fakturowanie, zarządzanie klientami i projektami. Obsługa sekretariatu. Stargor LTD 077 8352 4096, 02032863050

Najnowsze

POLSKA

TELEWIZJA SATELITARNA

Piloty, dekodery, akcesoria, konwertery KOMPLEKSOWY MONTAŻ MONTA

OGŁOSZENIA

na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne SPRAWDŹ!

Jacek:

Tel: 07999-124-776 H-Tech Serwis Komputerowy.

Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta.

Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskitech.co.uk

TANIE do Polski ROZMOWY

1p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny WYBIERZ

0 844 862 4141 Naprawy komputerów.

Gwarancja, Elektronika komputerowa, wymiana podzespołów. CCTV alarmy, Renowacja układów graficznych strony www. Ulotki, pozycjonowanie stron kampanie reklamowe Tel 07897656573 e -mail; office@linxgroup.co.uk www.linxgroup.co.uk

5p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na komórkę WYBIERZ

0 844 545 4141 Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service.

The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

17/12/2013 14:26:05

086

OGŁOSZENIA PACZKI – TRANSPORT

509-MAKIETA 4 78-105.indd 86

17/12/2013 14:26:06

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

509-MAKIETA 4 78-105.indd 87

087

17/12/2013 14:26:08

088

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

PRZEWÓZ PROMOCJA OSÓB PACZKA 30 KG/£20 PRZEWÓZ Nowa trasa: Polska-Walia PACZEK „Firma z Podkarpacia”

www.przewozyoskar.com Tel. Polska +48 505 132 128, +48 536 373 099 Tel. Anglia 0 759 884 85 66, 0 777 869 05 30

e-mail: przewozyoskar@gmail.com

Dowóz pod adres na terenie całej Polski. Wystawiamy faktury VAT.

509-MAKIETA 4 78-105.indd 88

17/12/2013 14:26:10

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȷ

transport przewozy, paczki ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie.

Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960 Najstarsza polska korporacja Taxi w Londynie, transport na lotniska od £12, foteliki dla dzieci, 07809540225, 07809833335 www. airportexpresscar.co.uk Reklamuj swoje usługi w Coolturze!

Wystarczy zadzwonić pod nr 020 8846 3614.

Zapraszamy!

509-MAKIETA 4 78-105.indd 89

Zawsze na czas 24h/7.

Lotniska i nie tylko Tanio. Mini Van + foteliki. Wschodni, północny i zachodni Londyn. Zapraszam 07950441769 Irek

Tani Transport od £15/h. Przeprowadzki od £30, odbiór, dostawa towarów od £20. Duzy Van Londyn i okolice 24h/7.

Nasza Lokalizacja Tooting Broadway tel 07442287778

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN + winda do załadunku. Pomoc w załadunku i rozładunku.

Cały Londyn i UK. www. goldeneagle-removals. co.uk Tel 07969629456 Daniel

ŲDJʼnHBK $PPMUVSŖ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

17/12/2013 14:26:12

090

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

WYWÓZ ŚMIECI

PRZEPROWADZKI na terenie całego UK

Tel. 078 451 439 81 • 078 164 963 36

509-MAKIETA 4 78-105.indd 90

SKIP HIRE 8/12 YARD

Płatność gotówką lub kartą

17/12/2013 14:26:15

GRANIT MARMUR 091 PIASKOWIEC QUARTZ REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

DZIAŁAMY NA TERENIE CAŁEGO LONDYNU

ZADZWOŃ PO BEZPŁATNĄ WYCENĘ!

KUCHNIE

BLATY GRANITOWE I MARMUROWE

www.graniteworld.org.uk

PODŁOGI

ŁAZIENKI

OBUDOWY WANIEN I UMYWALEK PODŁOGI I ŚCIANY

SCHODY ORAZ KOMINKI

Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue, Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

Tel. 02089028882 Grzegorz: 078 49933526

WYWÓZ ŚMIECI SKIP HIRE CLEARANCE

CLEARANCE WORLD LONDON LTD

WORLD Northfield Industrial Estate, Unit 12, Beresford Avenue,

LONDON LTD

Alperton, Wembley HA0 1NW, Middlesex

509-MAKIETA 4 78-105.indd 91

zeskanuj!

Granite World London Ltd

PARAPETY

Akceptujemy karty:

graniteworldlondon@gmail.com

1$-1,į6=( &(1< : /21'<1,( ç ç ç (S[FHPS[

17/12/2013 14:26:17

092

NO

REKLAMA SKUP ZŁOMU

W

18 L

509-MAKIETA 4 78-105.indd 92

17/12/2013 14:26:20

ibb_A4_ch

NOWE, NIŻSZE CENY W HURTOWNIACH 093 REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

Klej do płytek elastyczny firmy ATLAS

Elastyk, worek 25 kg

Klej do płytek wewn.-zewn. firmy ATLAS AVAL KM 11, worek 25 kg

Płyta gipsowo-kartonowa Standard

Gładź gipsowa Super Finish firmy MEGARON

12.5*1200*2400mm

Siatka elewacyjna biała rolka 50m

£21.00 netto

worek 20 kg

£3.86 netto Izolacja PIR 100mm

7.50

3.50

NETTO

NETTO

6.95

Izolacja ISOVER Spacesaver 100 mm

rolka 10.64m2

NETTO

£29.50 netto

£14.90 netto

W/w ceny jedynie dla zarejestrowanych jako Trade klientów IBB ; bezpłatna rejestracja on-line:

www.IBBconstruction.co.uk

Tynk mozaikowy AVAL KT 77 op. 25kg

IBB Park Royal

IBB Croydon

IBB Birmingham

18 Gorst Road, Park Royal London, NW10 6LE 020 8965 7972 kontakt@ibb.pl

ZK Park, Unit 6, 23 Commerce Way, London, Croydon CR0 4ZS 020 8680 9026 kontakt@ibb.pl

425 Walsall Road Birmingham, B42 1BT 0121 356 8655 kontakt@ibb.pl

Dzwoń, przywieziemy (Londyn) powyżej 180,-GBP netto Gratis!

£39.50 netto

Grunt K-30 firmy Megaron 8 kg

£6.49 netto

Szybki i profesjonalny program kosztorysowy!

Wyceń po polsku - zapisz i wyślij do klienta po angielsku. Szkolenia w każdą sobotę po uprzednim umówieniu.

W okresie 06/12/2013 do 05/01/2014 zapraszamy do darmowego testowania naszego programu kosztorysowego www.IBBestimator.co.uk

Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego Roku naszym klientom i wszystkim czytelnikom Cooltury składamy życzenia wszelkiej pomyślności Zespół IBB ibb_A4_christmas 2.indd 1 509-MAKIETA 4 78-105.indd 93

03/12/2013 08:21:54 17/12/2013 14:26:24

094

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI / BUDOWNICTWO I REMONTY

509-MAKIETA 4 78-105.indd 94

17/12/2013 14:26:26

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI / BUDOWNICTWO I REMONTY

095

www.CHLODNICTWO.co.uk CHLODNICTWO.co.uk LODÓWKI SKLEPOWE CHŁODNIE WOLNOSTOJĄCE I Naprawy oraz serwis urządzen chłodniczych I Instalacje klimatyzcji w sklepach, restauracjach, I I

mieszkaniach i w obiektach o podwyższonym standardzie (high end residence) Projektowanie systemów klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych Przeróbki chłodnicze

KLIMATYZACJE Świadczymy profesjonalny i rzetelny serwis, który przełożył się na olbrzymią liczbę zadowolonych klientów na przestrzeni wieloletniej obecności na rynku brytyjskim.

Serdecznie zapraszamy na naszą stronę internetową, gdzie uzyskacie więcej informacji na temat naszych usług.

MTP Cooling Ltd Slough Trading Estate, Berkshire, Slough, SL1 4DX

509-MAKIETA 4 78-105.indd 95

T: +44(0)1753 701 013 F: +44(0)1753 701 014 M: +44(0)7515 391 382 email: info@mtpcooling.co.uk

17/12/2013 14:26:28

T-t alk T-TALK

096

2p min.

na telefony stacjonarne

S S ]D PLQ

QD WHO NRPĂ?UNRZ\ Z 3ROVFH

7p min.

na telefony komĂłrkowe

]D PLQ

Super sposĂłb na 10% EXTRA!

35202&-$

ZaĹ&#x201A;aduj konto za ÂŁ10 wysyĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;c SMS-a na numer

rozmowy z PolskÄ&#x2026; 81616 o treĹ&#x203A;ci QPDN10 a dostaniesz extra ÂŁ1 kredytu!

6XSHU VSRVĂ?E QD UR]PRZ\ ] 3ROVNÂ&#x2022; ] WZRMHM NRPĂ?UNL 1.WyĹ&#x203A;lij SMS-a na numer 81616 o treĹ&#x203A;ci QPDN

z Twojej komĂłrki

Twoje konto telefonu komĂłrkowego zostanie obciÄ&#x2026;Ĺźone kwotÄ&#x2026; ÂŁ5. W tym samym czasie automatycznie utworzy siÄ&#x2122; unikalne 1.WyĹ&#x203A;lij SMS-a na numer 81616 okwotÄ&#x2026; treĹ&#x203A;ciÂŁ5QPDN konto T-Talk, ktĂłre bÄ&#x2122;dzie doĹ&#x201A;adowane kredytu na rozmowy miÄ&#x2122;dzynarodowe. Otrzymasz wiadomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zwrotnÄ&#x2026; o treĹ&#x203A;ci: â&#x20AC;&#x17E;DziÄ&#x2122;kujemy T-Talk. OpĹ&#x201A;ata 5GBP. Aby zadzwoniÄ&#x2021; za granicÄ&#x2122; wybierz 03700410041 i nr docelowy. WysyĹ&#x201A;aj smsy do Polski od 5p.

Twoje konto telefonu komĂłrkowego zostanie obciÄ&#x2026;Ĺźone kwotÄ&#x2026; ÂŁ5. W tym samym czasie automatycznie utworzy siÄ&#x2122; unikalne konto T-Talk, ktĂłre WiÄ&#x2122;cej info o serwisach 02084974698.â&#x20AC;? bÄ&#x2122;dzie doĹ&#x201A;adowane kwotÄ&#x2026; ÂŁ5 kredytu na rozmowy miÄ&#x2122;dzynarodowe. Otrzymasz wiadomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zwrotnÄ&#x2026; o treĹ&#x203A;ci: â&#x20AC;&#x17E;DziÄ&#x2122;kujemy T-Talk. OpĹ&#x201A;ata 5GBP. Aby zadzwoniÄ&#x2021; za granicÄ&#x2122; wybierz 03700410041 i nr docelowy. WysyĹ&#x201A;aj smsy do Polski od 5p. WiÄ&#x2122;cej info o serwisach 02084974698.â&#x20AC;?

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a nastÄ&#x2122;pnie 0048xx i numer docelowy do Polski 2. Wybierz numer 0370003700 41 0041, a nastÄ&#x2122;pnie 0048xx numer docelowy do Polski *Koszt poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia z numerem 41 0041 to standardowy koszti poĹ&#x201A;. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii.

JeĹ&#x203A;li posiadasz darmowe min. opĹ&#x201A;ata bÄ&#x2122;dzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622 *Koszt poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poĹ&#x201A;. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii.

JeĹ&#x203A;lidowiedzieÄ&#x2021; posiadasz darmowe min. opĹ&#x201A;ata bÄ&#x2122;dzie pobierana z darmowych minut.pn-pt Infolinia po polsku 020 8497 4622 Aby siÄ&#x2122; wiÄ&#x2122;cej zadzwoĹ&#x201E; na polskÄ&#x2026; infoliniÄ&#x2122; 020 8497 4622 9.30-17.30 Aby dowiedzieÄ&#x2021; siÄ&#x2122; wiÄ&#x2122;cej zadzwoĹ&#x201E; na polskÄ&#x2026; infoliniÄ&#x2122; 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30 Service provided by

509-MAKIETA 4 78-105.indd 96

Ask bill payerâ&#x20AC;&#x2122;s permission before using the service. SMS costs ÂŁ5 or ÂŁ10 + standard sms. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment *T&Cs: Ask billcharge payerâ&#x20AC;&#x2122;sispermission.

SMS costs ÂŁ5 or ÂŁ10number + std. SMS. Call charged from the time of replace connection to the service. of connection.

The incurred even if the destination is engaged or theper callminute, is not answered, please the handset after aThe short peis incurred even iforthe destinationConnection number is engaged the call is answered.

Please replace the handset after a short period the riod ifcharge your calls are engaged unanswered. fee variesorbetween 0pnot & 25p depending on the destination.

Calls to 03 number costifstandard calls are unanswered or engaged.

Connection fee varies between 1.5p & 20p.

Calls to 037 number cost std. rate to a landline or may be used rate to a landline and can be used as part of the bundled minutes. To ensure that your call is not disconnected, we will automatically top-up your T-Talk account initial top-up amount you will have 3(std. minutes talk time remaining.

To cancel Top-Up feature, text AUTOOFF to 81616. as awith partthe of bundled minutes.

Text when AUTOOFF to 81616 SMS rate) to stop auto top-up, whenAutomatic the credit is low. Credit expires 90 days from Creditthe expires days from the lastistop-up.

Rates are subject change without prior notice. Prices correct at 17/04/2012. This service is provided by latest90 top-up.

This service provided

by Auracall Ltd.toHelpline: 0208 4974 622.

Auracall Ltd.

17/12/2013 14:26:30

ent ped alk 16.

OKNA TYPU SASH TYPU CASEMENT DRZWI

FRONTOWE SKŁADANE

PRZESUWNE OGRODOWE

WITRYNY SKLEPOWE

097

OKNA Energooszczędne okna i drzwi drewniane na wymiar

DRZWI

www.stolarnia.co.uk

kK

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t

Registered Company

office@greenmarkjoinery.co.uk

509-MAKIETA 4 78-105.indd 97

17/12/2013 14:26:32

098

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

SCAFFOLDING PROPER SCAFFOLDING Ltd. Bezpieczne i solidne wykonywanie rusztowań.

Profesjonalny montaż.

Szybki termin realizacji!

Najtaniej w Londynie!

Sebastian:

0787 14 24 077

properscaffolding@yahoo.co.uk

Najnowsze

ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

509-MAKIETA 4 78-105.indd 98

17/12/2013 14:26:37

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

509-MAKIETA 4 78-105.indd 99

099

17/12/2013 14:26:39

100

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

509-MAKIETA 4 78-105.indd 100

17/12/2013 14:57:04

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

101

TANIE do Polski ROZMOWY

1p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny WYBIERZ

0 844 862 4141

5p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na komórkę WYBIERZ

0 844 545 4141 Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service.

The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

509-MAKIETA 4 78-105.indd 101

17/12/2013 14:26:42

102

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

WARSZTAT

SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE AKUMULATORY BLACHARKA I LAKIERNICTWO

SAMOCHODOWO-MOTOCYKLOWY

BLUE STAR MOTORS

SERWIS - NAPRAWA

REGENERACJA SKRZYŃ BIEGÓW

AUT OSOBOWYCH,VANÓW I MOTOCYKLI 259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

ZAJMUJEMY SIĘ AUTAMI GRUPY VAG!

CZĘŚCI SAMOCHODOWE I MOTOCYKLOWE

T: 07 8842 55551 02089974508

P POMOC DROGOWA – LAWETA TRANSPOR AUT TRANSPORT I MOTOCYKLI DO UE MO

WWW.BLUESTARMOTORS.CO.UK

OFFICE@BSWM.EU

£££

SKUP

Skupujemy

używane auta i vany do złomowania

6$02&+2'Ð:

ZAŁATWIAMY FORMALNOŚCI DVLA

6$02&+2'Ð:

079 720 22515

25$= =â202:$1,(

509-MAKIETA 4 78-105.indd 102

17/12/2013 14:26:44

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

103

Najnowsze ogłoszenia na portalu elondyn.co.uk Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

WARSZTAT MOTOCYKLOWY 4&38*4 ç /"13"8: ç .05 259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 07 8842 55551 OFFICE@BSWM.EU

IE N A LAWET0O7W 8842 55551 24/7

509-MAKIETA 4 78-105.indd 103

7 DNI W TYGODNIU 24 GODZINY NA DOBĘ.

ZAPISZ TEN NUMER! ZAWSZE MOŻESZ NA NAS LICZYĆ!

17/12/2013 14:26:46

104

REKLAMA MOTORYZACJA

509-MAKIETA 4 78-105.indd 104

17/12/2013 14:26:50

Prowadzimy pełną obsługę:  Self-employed,  Firm Limited,  VAT,  Lista plac/CIS

REKLAMA MOTORYZACJA

105

profesjonalne

biuro księgowe  rezydentura tymczasowa i stała  obywatelstwo brytyjskie  paszport brytyjski  paszport brytyjski dla dzieci urodzonych w UK

doradztwo

imigracyjne

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

509-MAKIETA 4 78-105.indd 105

P R Z Y S Ł Y Ę G

tłumaczenia

U M A T Ł C

Z

I

 przysięgłe  ekspresowe  specjalistyczne

0208 846 3606 Wszystkie usługi wykonujemy KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

17/12/2013 14:26:54

509-MAKIETA 5 106-116.indd 106

17/12/2013 12:40:42

509-MAKIETA 5 106-116.indd 107

17/12/2013 12:40:45

108

WIADOMOŚCI KRZYŻÓWKA + HOROSKOP

CZYTAJ MAGAZYN :&=(ģ1,(- : ZHUVML QD DSOLNDFMĐ &RROWXUD GRVWĐSQD MHVW MXİ Z F]ZDUWNL

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȷ

ıDJʼnHBK $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSŖȷ

509-MAKIETA 5 106-116.indd 108

17/12/2013 12:40:46

109 KOZIOROŻEC

BYK

PANNA

To będzie czas przygotowań i planowania.

Wokół Twojej osoby powstanie spore zamieszanie. Wiele osób będzie pilnie potrzebować czegoś od Ciebie. Postaraj się nie panikować, działaj spokojnie i metodycznie, a ze wszystkiego się wywiążesz.

Skupisz się na swojej sytuacji finansowej.

Być może postanowisz założyć lokatę lub poczynić jakieś oszczędności. Przed podjęciem decyzji poradź się specjalisty i przemyśl ją dwa razy. Pamiętaj też, aby wszelkie postanowienia dotyczące pieniędzy skonsultować z najbliższymi.

Nie unikniesz niestety kilku drobnych niepowodzeń i konfliktów. To one głównie będą przyczyną Twojego rozdrażnienia i zdenerwowania. Zdystansuj się i nie szarp się z problemami, bo i tak Cię przerosną. Raczej przeczekaj. Skup się na przygotowaniach do świąt.

WODNIK

BLIŹNIĘTA

WAGA

Sprawy niemalże same będą się toczyły.

Nie musisz obawiać się żadnych niespodzianek. Możesz spokojnie zająć się przygotowaniami do świąt. Ułatw sobie życie, dzieląc obowiązki między członków rodziny. Zawczasu też kup prezenty, aby nie szukać ich na ostatni moment.

Może Ci nie wyjść kilka ważnych przedsięwzięć. Zawalą się Twoje niektóre plany, a ludzie będą Cię zaskakiwać i to niekoniecznie pozytywnie. Nie obwiniaj siebie. Po prostu postaraj się skupić, bo Twoje posunięcia będą wymagać samodyscypliny i szybkości w działaniu. Czasu jest niewiele.

Energia będzie Cię rozpierać. Sam się zdziwisz, jak bardzo staniesz się odważny i energiczny. Z determinacją będziesz dążył do celu, nikt ani nic nie będzie dla Ciebie przeszkodą. Uda Ci się załatwić wiele pilnych i ważnych spraw, więc spokojnie będziesz mógł pomyśleć o odpoczynku.

RYBY

RAK

SKORPION

Zapowiada się czas pełen pośpiechu i zabiegania. Będziesz pochłonięty ostatnimi zakupami, przygotowaniami i spotkaniami wigilijnymi ze znajomymi.

W pracy odczujesz atmosferę rozprężenia.

Zapanuje w niej życzliwa i przyjacielska atmosfera. Zapomnicie o dawnych urazach.

Najwyższa pora, abyś zaczął planować zakup prezentów pod choinkę. Nie zostawiaj tego na ostatni moment, tym bardziej że czeka Cię wiele pilnych obowiązków w pracy. Rozważ zamówienie niektórych sprawunków w sklepie internetowym, zaoszczędzisz wiele czasu.

Nadchodzące dni będą czasem wymagającym od Ciebie wiele dyscypliny i siły psychicznej. Partner okaże się być osobą, która w chwilach zwątpienia i zmęczenia będzie Cię wspierać. Dzięki jego pomocy uświadomisz sobie, jak bardzo jest dla Ciebie ważny.

BARAN

LEW

STRZELEC

Nastaw się na komplikacje w sprawach zawodowych. Szykuje się dużo stresujących sytuacji, możliwe napięcia między współpracownikami. Staraj się unikać sytuacji konfliktowych, skup się na jak najdokładniejszym wypełnianiu swoich obowiązków.

Staniesz się bardzo atrakcyjny dla płci przeciwnej. Twój seksapil sprawi, że będziesz zwracał uwagę, gdziekolwiek się pojawisz. A będziesz miał wiele okazji do spotkań towarzyskich z okazji zbliżających się świąt. Atmosfera wokół Ciebie będzie nastrojowa i romantyczna.

Będziesz w dobrym humorze. Twój optymizm i radosny nastrój skutecznie przysłonią drobne problemy. Nie będziesz się nimi denerwował, dzięki czemu o wiele łatwiej przyjdzie Ci ich rozwiązanie. Ciesz się swoim życiem, doceń obecność bliskich i kochających Cię osób.

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.04–20.05)

(23.08–22.09)

(21.05–21.06)

(22.09–22.10)

(22.06–22.07)

(21.03–20.04)

(23.10–21.11)

(23.07–22.08)

(22.11–21.12)

COMMERCIAL OFFICE

CLEANING

SARA-INT Ltd Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY

509-MAKIETA 5 106-116.indd 109

t

17/12/2013 12:40:47

509-MAKIETA 5 106-116.indd 110

17/12/2013 14:46:34

111

CBL Polonia na półmetku siatkarskiej ligi Na trzecim miejscu w tabeli spędzą noworoczną przerwę w grze siatkarze drużyny aktualnego mistrza Anglii CBL Polonii Londyn. Na półmetku rozgrywek ligowych drużyna z Ealingu ma na swoim koncie 13 punktów zebranych w 90 rozegranych spotkaniach. Tabeli pewnie przewodzi drużyna z Newcastle – pokonany przez Polonię w zeszłorocznym finale Team Northumbria.

»

W ostatnim meczu 2013 r. CBL Polonia rozegrała pięć setów z London Lynx, ostatecznie ulegając w tie-breaku i przegrywając całe spotkanie 3:2.

– Mecz z Lynx był dla nas bardzo trudny z powodu problemów kadrowych – część zawodników z pierwszej szóstki nie może grać z przyczyn prywatnych, więc trener Hykiel miał twardy orzech do zgryzienia. Wiedzieliśmy, że musimy wygrać w trzech setach. Każdy dodatkowy set był dla nas wielkim wyzwaniem kondycyjnym. Ławka była niesamowicie krótka w tym spotkaniu – komentuje wiceprezes CBL Polonii Bartek Łuszcz.

– Gdziekolwiek nie pojedziemy, natrafiamy na rywali, którzy przygotowani są na walkę z mistrzem kraju – pełne składy i pełna mobilizacja. Tak samo było tym razem. Nie mogę mieć jednak pretensji do trenera czy zawodników – nieprzewidywalne zdarzenia losowe wykluczyły z gry kilku naszych. Graliśmy, jak mogliśmy najlepiej – tłumaczy Łuszcz.

509-MAKIETA 5 106-116.indd 111

Na specjalne wyróżnienie zasługuje libero drużyny z Ealingu Norbert Offra, który całe spotkanie z Lynx grał z pękniętym palcem u nogi – kontuzją, której nabawił się podczas poprzedniego spotkania. Specjalnie przygotowany opatrunek założony przez lekarza drużyny Krzysztofa Klimka w połączeniu z dużą dawką środków przeciwbólowych pozwolił mu przetrwać całe spotkanie.

– Widziałem, jak Norbert chłodzi aerozolem stopę w trakcie każdej przerwy w grze. Na pewno nie było to łatwe spotkanie dla niego. Grał jednak dość dobrze i bez niego trudno byłoby zdobyć nawet ten jeden punkt – chwalił młodego Węgra prezes Łuszcz.

Teraz przed Polonią przerwa noworoczna, do rozgrywek ligowych zespół powróci 18 stycznia – w meczu przeciwko Coventry & Warwick Riga. Przedtem na pewno będzie sporo czasu na treningi i przygotowanie się do kolejnej części sezonu, który w Anglii kończy się rozgrywkami play-off. Dwie pierwsze drużyny awansują automatycznie

do półfinału ligi, cztery kolejne o awans do półfinału muszą walczyć w ćwierćfinałach. Celem Polonii powinien być awans o jedno oczko w tabeli i ukończenie sezonu zasadniczego na co najmniej drugim miejscu, co pozwala spokojnie czekać na rywala w półfinale i daje przewagę własnej hali w meczach.

– W trakcie jesiennej wyprawy do Bełchatowa na mecz z PGE Skrą spiker w Hali Energia przedstawił nas jako „Manchester United angielskiej siatkówki”. Wtedy był to dla nas wielki komplement, ale biorąc pod uwagę aktualną, trudną sytuację w lidze piłkarzy z Manchesteru, wolałbym, żeby takich porównań jednak nie było – mówi z uśmiechem prezes Łuszcz. – Przed nami miesiąc przerwy w grze, ale nie w treningach.

Będziemy ciężko pracować i obiecuję, że zrobimy wszystko, aby w dalszej części sezonu zaatakować drugą pozycję w lidze i sprawić jeszcze dużo radości naszym kibicom. Jeszcze nie pokazaliśmy, na co nas tak naprawdę stać – kończy Bartek Łuszcz. « 17/12/2013 12:40:50

Gr

0

offi

509-MAKIETA 5 106-116.indd 112

17/12/2013 12:40:51

stolarnia_a

www.stolarnia.co.uk

113

JOINERY 020 8810 7788 07810 808 838

ORGINALNE KONSTRUKCJE I WZORY. EFEKTOWNE POŁĄCZENIA. NIEKONWENCJONALNE ROZWIĄZANIA – NOWOCZESNE I KLASYCZNE.

e Preferencyjn ceny dla ÑZ EXGRZODþF la Prowizje dZ SRĈUHGQLNÑ

#&410,& t WARDROBES t KITCHENS t BEDROOM $61#0"3%4 t 4)&-7*/( 6/*54

PRODUKCJA W LONDYNIE

Green Mark Joinery Ltd, Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW

020 t office@greenmarkjoinery.co.uk

stolarnia_a4_09-2013_MEBLE_ENG.indd 1 509-MAKIETA 5 106-116.indd 113

Sprawdź nasze ceny!

Wycena za darmo!

06/09/2013 17/12/2013 13:38:56 12:40:52

509-MAKIETA 5 106-116.indd 114

17/12/2013 12:40:54

509-MAKIETA 5 106-116.indd 115

17/12/2013 12:40:55

509-MAKIETA 5 106-116.indd 116

17/12/2013 13:53:14