Cooltura Issue 553

Page 1

cooltura.co.uk

25 października 2014

43 (553)

WYSPY pełne niewolników

553-COVER.indd 1

Szczegóły

21/10/2014 14:48:21


553-MAKIETA 1 01-23.indd 2

21/10/2014 14:55:36


553-MAKIETA 1 01-23.indd 3

21/10/2014 14:55:47


W NUMERZE 553.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 DZIENNIKARZE

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk KAROLINA ZAGRODNA karolina@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255

012

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

LIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY

038 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH

096

018 UNIA EUROPEJSKA

050 WYDARZENIA

Przepraszam, czy tu straszy?

030 KOMENTARZ TYGODNIA Przyszłość w fioletach

034 FELIETON apö t@s¥

038 WYDARZENIA Międzyszkolny konkurs wiedzy historycznej

039 SYGNAŁY Z listów do redakcji

040 EDUKACJA Pierwsza dwujęzyczna angielskopolska powszechna szkoła podstawowa w Wielkiej Brytanii

042 NASZE SPRAWY Psychologia sukcesu

553-MAKIETA 1 01-23.indd 4

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Nadchodzące wydarzenia

048 MUZYKA

024 TEMAT NUMERU

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

044 CAFÉ COOLTURA

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 022 PORADNIK

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

Dezerter 33

PRL LIVE MUSIC

054 KSIĘGARNIA Masa o pieniądzach polskiej mafii

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Religa Obywatel Stuhr Okładka: TOMEĆ WOŹNY

060 GUEST ROOM Zdjęcia i poezja

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Na jesienne humory – toffi

070 OGŁOSZENIA DROBNE 092 KRZYŻÓWKA 093 HOROSKOP 094 SPORT

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

21/10/2014 15:22:50


553-MAKIETA 1 01-23.indd 5

21/10/2014 14:49:08


006

Zdjęcie tygodnia TAKI JEST LONDYN

Wschodni Londyn już przekopany Maszyna Elizabeth przebija tunel pod Victoria Dock w Londynie. 20 października kierownictwo budowanej pod stolicą Wielkiej Brytanii kolejki Crossrail ogłosiło, że wszystkie tunele pod południowo-wschodnią częścią metropolii są już ze sobą połączone. 118-kilometrowa podziemna kolej ma rozpocząć przewożenie londyńczyków w 2018 r.

553-MAKIETA 1 01-23.indd 6

21/10/2014 14:49:09


Fot. PAP/EPA/John Zammit 553-MAKIETA 1 01-23.indd 7

21/10/2014 14:49:11


008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

W drodze do wyjścia z Europy Projekt ustawy dotyczącej przeprowadzenia referendum w sprawie wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE został przyjęty w zeszły piątek w pierwszym czytaniu w brytyjskiej Izbie Gmin. Referendum jest planowane na 2017 r.

553-MAKIETA 1 01-23.indd 8

»

Za tekstem zagłosowało 283 deputowanych (na 650); przeciwnicy ustawy z Partii Pracy i Liberalnych Demokratów postanowili zbojkotować głosowanie. Przed skierowaniem projektu do Izby Lordów ma się jeszcze odbyć drugie czytanie. Premier David Cameron wielokrotnie zapowiadał, że w przypadku braku satysfakcjonujących Wielką Brytanię reform Unii Europejskiej (m.in. w zakresie swobody przepływu osób) podda członkostwo kraju w UE pod referendum. Minister spraw zagranicznych Philip Hammond, który jest zwolennikiem ustawy, oświadczył, że „przyszłość relacji z Unią Europejską jest bez wątpienia najważniejszą strategiczną kwestią”, z którą obecnie mierzy się Londyn. Pierwsze podejście do przyjęcia ustawy w sprawie referendum miało miejsce wcześniej w tym roku. Ustawa została przyjęta w Izbie Gmin, jednak natrafiła na opór opozycji w Izbie Lordów i w efekcie wypadła z planu pracy wyższej izby brytyjskiego parlamentu. W tej chwili projekt wraca w dokładnie tym samym brzmieniu. Według wnoszącego go parlamentarzysty Boba Neilla ustawa ta ma na celu wyłącznie danie Brytyjczykom prawa do decyzji w sprawie dalszego członkostwa w UE. – Nie dotyczy ona przyszłości naszych relacji z UE ani tego, czy powinniśmy w długiej perspektywie pozostać w Unii. Dotyczy wyłącznie dania obywatelom tego kraju wyboru, a to nie powinno być

podawane w wątpliwość – mówił Neill podczas zeszłopiątkowego wystąpienia w parlamencie. Zdaniem komentatorów ponowne podejście do przeforsowania ustawy przez rząd – pomimo bardzo realnej możliwości powtórki scenariusza z pierwszego podejścia do tej legislacji – ma także inny cel: przekonanie eurosceptycznych zwolenników Partii Konserwatywnej do głosowania na nią w przyszłorocznych wyborach. Do takiego kroku mogły skłonić konserwatystów wyniki niedawnych wyborów uzupełniających w dwóch okręgach wyborczych. W jednym z nich były parlamentarzysta konserwatystów, a obecnie członek eurosceptycznej partii UKIP Douglas Carswell wygrał miażdżącą przewagą nad konkurentami; w drugim, uznawanym dotychczas za bastion Partii Pracy, kandydat UKIP przegrał wybory tylko minimalną różnicą kilkuset głosów. Realne zagrożenie ze strony UKIP sprawia, że konserwatyści coraz głośniej mówią o konieczności renegocjacji warunków członkostwa Wielkiej Brytanii w UE. Mówił o tym we wrześniowym wystąpieniu na konwencji swojej partii premier Cameron. Zapowiadał wówczas twarde negocjowanie najbardziej istotnych dla jego wyborców kwestii, przede wszystkim swobody przepływu osób. – Pojadę do Brukseli i nie przyjmę innej odpowiedzi niż taka, która będzie nas satysfakcjonować – zapowiadał we wrześniu Cameron. «

21/10/2014 14:49:13


553-MAKIETA 1 01-23.indd 9

21/10/2014 14:49:15


010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

Jednym z miejsc, w którym może zacząć obowiązywać zakaz palenia, jest londyński Trafalgar Square.

Londyn chce zakazać palenia na placach i w parkach

»

Raport przygotowany przez działającą przy burmistrzu Londynu komisję ds. zdrowia zaleca wprowadzenie zakazu palenia w miejskich parkach i na publicznych placach. Odrębne ograniczenia mogą dotknąć również restauracje typu fast food. Komisja pod przewodnictwem lorda Ary Darziego, światowej sławy chirurga i byłego wiceministra zdrowia w rządzie Gordona Browna, przygotowała raport na wniosek burmistrza Londynu Borisa Johnsona. Powodem były niepokojące dane dotyczące liczby palaczy, a także rosnącej popularności papierosów wśród

dzieci. Z informacji tych wynika, że liczba palaczy w brytyjskiej stolicy wynosi 1,2 mln, a codziennie w nałóg wpada 67 dzieci w wieku szkolnym. Raport zaleca między innymi wprowadzenie zakazu palenia w miejskich parkach oraz na publicznych placach. Będzie to stosunkowo proste w przypadku dwóch placów – Trafalgar oraz Parliament Square – które podlegają bezpośrednio władzom miasta. Burmistrzowi podlega również agencja Royal Parks, która zarządza najsłynniejszymi londyńskimi parkami, między innymi Hyde Park, St. James’ Park, Kensington

Gardens, a także Richmond czy Greenwich. W przypadku innych miejsc publicznych odpowiednie decyzje podejmowałyby władze poszczególnych dzielnic miasta. Koszt wprowadzenia zakazu palenia londyński ratusz szacuje na 6,5 mln funtów w ciągu najbliższych pięciu lat. Przeciwko takiemu rozwiązaniu wypowiadają się grupy lobbingowe palaczy. Ich zdaniem wprowadzenie takiego zakazu byłoby pierwszym krokiem do całkowitego zakazania palenia, także poza miejscami publicznymi. – Palenie nie stwarza ryzyka dla zdrowia nikogo poza samymi palaczami. Jeśli ktoś nie lubi zapachu papierosów, może po prostu odejść – mówi szef stowarzyszenia palaczy Forest, Simon Clark. Według niego skoro papierosy są produktem legalnie dopuszczonym do sprzedaży, to wprowadzanie zakazu palenia nie ma uzasadnienia. Rozwiązaniem lepszym od całkowitego zakazu byłoby, jego zdaniem, wprowadzenie obowiązku wygospodarowania osobnego pomieszczenia dla palaczy w pubach czy restauracjach. Podobne zakazy palenia obowiązują już w niektórych światowych metropoliach. Na przykład w Nowym Jorku od 2010 r. nie można palić w parkach i na plażach. Raport może też przyczynić się do zakazania działania restauracji typu fast food w promieniu do 400 metrów od szkół. Według autorów dokumentu połowa dorosłych mieszkańców Londynu ma problemy z nadwagą lub otyłością – to więcej niż w innych dużych miastach, takich jak Nowy Jork, Sydney, Sao Paulo, Madryt, Toronto czy Paryż. «

To ot i n g M e d i c a l C E N T R E - O D D Z I A Ł S T O M AT O L O G I C Z N Y 0208 767 8389, 0208 648 5111, 0758 152 3071 5 London Road SW17 9JR / links road

Lek. stom. Magdalena Wolińska

553-MAKIETA 1 01-23.indd 10

Lek. stom. Pawel Aleksandrowicz

Lek. stom. Lukasz Matuszak

Lek. stom. Milena Zaniewska

Ortodonta Liliana Suchodolska

Higienistka-stom. Higienistka-stom. Higienistka-stom. Ewa Krystyna Małgorzata Swiątek Woronko Dębska

21/10/2014 14:49:17


553-MAKIETA 1 01-23.indd 11

21/10/2014 14:49:19


012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Fot. PAP/EPA/Hannah Mckay

Były premier mógł być celem zamachu

Wielka Brytania potrzebuje podwyżek! Tysiące ludzie przeszły w zeszłą sobotę przez centrum Londynu, domagając się od brytyjskich władz zaprzestania cięć w sektorze publicznym. Organizatorem marszu pod hasłem „Britain Needs a Pay Rise” był związek zawodowy Trade Union Congress (TUC). Według oficjalnych danych realne płace w Wielkiej Brytanii spadają od 2010 r. mimo pojawienia się w ostatnim czasie wzrostu gospodarczego, na którym, zdaniem protestujących, nie korzysta całe społeczeństwo, a jedynie wąska grupa najbogatszych.

553-MAKIETA 1 01-23.indd 12

Oskarżony o terroryzm 26-letni Erol Incedal, którego proces ze względu na bezpieczeństwo państwa zostanie częściowo utajniony, mógł planować zamach na byłego premiera Tony’ego Blaira – usłyszał w zeszły wtorek sąd. Aresztowany w ubiegłym roku Incedal jest oskarżony o przygotowywanie aktów terroru i o posiadanie instrukcji konstruowania ładunków wybuchowych. W samochodzie oskarżonego, którego zatrzymano we wrześniu 2013 r. z powodu wykroczenia drogowego, znaleziono adres posiadłości Tony’ego Blaira i jego żony Charie. W dniu rozpoczęcia procesu oskarżenie oświadczyło, że akty terroru, które planowali Incedal i drugi mężczyzna oskarżony wraz z nim, mogły być wymierzone albo przeciwko określonym osobistościom, albo też być takimi, jak ten w roku 2008 w Bombaju, gdy w ataku niewielkiej 10-osobowej grupy pakistańskich terrorystów zginęło 166 osób. Prokuratura zabiegała, by cały proces ze względu na bezpieczeństwo państwa toczył się przy drzwiach zamkniętych, co, jak pisze Reuters, było prośbą bezprecedensową w najnowszej historii brytyjskiego sądownictwa, lecz wniosek ten został odrzucony w czerwcu przez sąd apelacyjny. Niemniej proces ma zostać częściowo utajniony. 61-letni Tony Blair, który ma dom w centrum Londynu, był premierem w latach 1997-2007, a obecnie jest wysłannikiem kwartetu bliskowschodniego (ONZ, UE, Rosja, USA) i zajmuje się procesem pokojowym w tym regionie.

21/10/2014 14:49:22


Trzy lotniska sprzedane za miliard funtów

»

Heathrow Airport Holdings (HAH), spółka, której własnością są cztery brytyjskie lotniska, postanowiła sprzedać za miliard funtów trzy z nich – Glasgow, Aberdeen i Southampton. Nabywcą jest hiszpańsko-australijskie konsorcjum. Finalizacja transakcji, która spodziewana jest w styczniu 2015 r., oznaczać będzie, że własnością HAH pozostanie wyłącznie jej flagowe lotnisko – londyńskie Heathrow. Lotniska w Glasgow, Aberdeen i Southampton przejmie konsorcjum, którego udziałowcami są hiszpańska spółka Ferrovial oraz australijska Macquarie. Ferrovial jest jednocześnie największym udziałowcem HAH, z 25-proc. pakietem akcji spółki. HAH, do 2012 r. działające pod nazwą British Airports Authority, pierwotnie było właścicielem siedmiu brytyjskich lotnisk. W wyniku postępowania antymonopolowego zostało jednak zmuszone do sprzedaży trzech z nich – Gatwick (w 2009 r.), Edynburg (2012) i Stansted (2013). Własnością spółki były także lotniska w Neapolu (sprzedane w 2010 r.) oraz w latach 2006-2007 budapesztańskie Ferihegy. Spółka zarządzała także kilkoma lotniskami w USA do momentu sprzedaży tamtejszej spółki zależnej w 2010 r. Według HAH sprzedaż trzech lotnisk pozwoli skupić się na poprawie jakości obsługi na lotnisku Heathrow oraz pozyskać wsparcie dla jego rozbudowy. Największym spośród trzech sprzedanych przez HAH lotnisk jest port lotniczy Glasgow. Jest on ósmym co do liczby obsłużonych pasażerów lotniskiem w Wielkiej Brytanii (7,4 mln w 2013 r.). Aberdeen było pod tym względem na miejscu 14. (3,4 mln pasażerów), a Southampton na 18. (1,7 mln pasażerów). Nowi właściciele zapowiadają, że pasażerowie nie odczują tej zmiany, a ich celem jest dalsze zwiększanie liczby obsłużonych pasażerów i poprawa standardu wszystkich trzech lotnisk. «

Samoloty British Airways na lotnisku Heathrow.

553-MAKIETA 1 01-23.indd 13

21/10/2014 14:58:27


014

WIADOMOŚCI PRASA NA WYSPACH

Etykieta zobowiązuje Przygotowała: SYLWIA MILAN Źródło: DAILY MAIL

»

…czyli o tym, co rasowy Brytyjczyk wiedzieć powinien.  Nie dzwonić przed godziną 9 rano ani po godzinie 21 wieczorem, chyba że znasz dobrze osobę i zwyczaje panujące w jej rodzinie.  W trakcie rozmowy telefonicznej z dużym wyczuciem sugerujemy jej koniec. Nigdy nie zmuszamy drugiej strony do kontynuowania, jeśli ta poprosiła nas o zakończenie, przepraszając.  Po spotkaniu z przyjaciółmi wysyłamy SMS-a z podziękowaniem, wyrażając jednocześnie zadowolenie z mile spędzonego czasu. I to jest do zaakceptowania. Gdyby jednak obiad był bardziej oficjalny, należy napisać list. Wiadomość tek553-MAKIETA 1 01-23.indd 14

stowa wysłana z komórki będzie nietaktem.  W eleganckim towarzystwie nie wypada mówić o pieniądzach, polityce, religii i seksie.  Jeśli się komuś wydaje, że odręczne pisanie listów to wymarły zwyczaj, z całą pewnością nie jest dobrze wychowanym Anglikiem. Własnoręcznie napisane kondolencje są jedyną do przyjęcia formą.  Bawiąc się w czyimś towarzystwie, za wyjątkowo niegrzeczne uznaje się nakłanianie kogoś do wydawania większej ilości pieniędzy, niż ten przeznaczył na to spotkanie. Gdybyśmy chcieli jeszcze bardziej się pogrążyć, sugerujemy kompanowi, żeby się nie wygłupiał, bo stać go na to.  Zapraszając kogoś do restauracji, bierzemy pod uwagę preferencje gościa, tzn. kierujemy się bardziej jego gustem

i smakiem niż swoim. Wówczas zaproszony naprawdę ucieszy się. Najlepiej byłoby jednak, aby miejsce odpowiadało obu stronom.  Pod żadnym pozorem nie wychodzić w trakcie spotkania na papierosa, żeby nawet nie wiem, jak wielka siła chciała nas stamtąd wyciągnąć.  Jak odmawiać spożycia alkoholu? Lepiej powiedzieć, że prowadzimy samochód czy bierzemy antybiotyki. To brzmi lepiej niż: „staram się ograniczać” czy „schodzę z wagi”.  Nie odbieramy komórki w muzeum, galerii, teatrze, podczas oficjalnego spotkania. Jeśli sytuacja będzie wyjątkowa, a użycie telefonu konieczne, pamiętamy o minimalnym czasie konwersacji i wysokości głosu dostosowanego do siedzącej obok człowieka, któremu oszczędzamy wysłuchiwania dłuższych i intymnych relacji. « 21/10/2014 14:49:23


przegląd prasy »EVENING STANDARD

Żadnych pubów

34-letni Rodney Williams dostał zakaz wejścia do każdego pubu, baru, restauracji i hotelu w Londynie przez najbliższe 25 lat plus 4 lata więzienia. Za co? Okradał klientów i gości. Robił to na tyle często, że sąd w Snaresbrook w Londynie nie miał innego wyjścia, jak ukarać go w ten właśnie sposób.

»METRO

Teściowa dobra jest 4 na 5 świeżo upieczonych mam chętnie przyjmuje pomoc teściowych zaraz po porodzie. 22 proc. ufa matce męża na tyle, by zostawić z nią dziecko już w 2 tygodnie po rozwiązaniu. Dane: Sondaż Baby Show.

»DAILY MAIL

Kupują na inwestycje Do tej pory rosyjscy i chińscy inwestorzy nabywali duże rezydencje oraz apartamenty nad rzeką jedynie w Londynie. Jednak od pewnego czasu swoje pieniądze lokują w nieruchomościach na terenie całego kraju. Interesujące dla nich okazują się mieszkania w Manchesterze, Liverpoolu, Sheffield. Natomiast w samym Londynie w ciągu ostatniego 1,5 roku wartość każdego domu wzrosła o blisko 20 proc.

»DAILY MIRROR

Wyrzucone pieniądze Zostawianie w domu sprzętu telewizyjnego i komputerowego na tzw. czuwaniu kosztuje tradycyjną brytyjską rodzinę 80 funtów rocznie. O tyle zwiększa się rachunek za prąd, jeśli nie wyłączamy konsoli do gier i telewizora. Dane: Energy Saving Trust. (SM)

553-MAKIETA 1 01-23.indd 15

21/10/2014 15:41:30


016

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Będą skazywani na mocy średniowiecznego prawa Rząd Wielkiej Brytanii rozważa wyciągnięcie wobec brytyjskich obywateli walczących po stronie Państwa Islamskiego (IS) konsekwencji w postaci oskarżenia o zdradę na mocy aktu prawnego mającego swoje korzenie w XIV wieku. Sprawę opisały brytyjskie media.

»

Podczas debaty w Izbie Gmin minister spraw zagranicznych Philip Hammond powiedział, że rząd bierze pod uwagę taką możliwość wobec obywateli, którzy opowiedzieli się po stronie dżihadystów i będą próbowali wrócić do Wielkiej Brytanii. Umożliwia to obowiązujący wciąż w Wielkiej Brytanii akt prawny, przyjęty pierwotnie w 1351 r., za panowania króla Edwarda III (Treason Act). Oczywiście był on poddawany wielu zmianom, z których najistotniejsza, z 1998 r., zniosła możliwość karania zdrady śmiercią. W tej chwili maksymalną dopuszczalną za ten czyn karą jest dożywotnie więzienie. Po raz ostatni Treason Act znalazł zastosowanie w 1946 r., kiedy to na jego mocy skazano i powieszono Williama Joyce’a, który podczas II wojny światowej szerzył w Wielkiej Brytanii propagandę nazistowską. – Mieliśmy przypadki osób, które deklarowały lojalność wobec Państwa Islamskiego. Pozwala to stawiać pod znakiem zapytania ich lojalność wobec Wielkiej Brytanii i domniemywać, że popełnione zostało przestępstwo zdrady – mówił minister Ham-

553-MAKIETA 1 01-23.indd 16

mond. Według niego rząd poważnie bierze pod uwagę możliwość postawienia takich zarzutów osobom, które będą próbowały wrócić do Wielkiej Brytanii, by prowadzić tu działalność terrorystyczną. Według ujawnionych w zeszły piątek informacji w tym roku brytyjska

policja zatrzymała pod zarzutem prowadzenia takiej działalności aż 218 osób. Oficjalne dane mówią o około 500 brytyjskich obywatelach, głównie muzułmańskich imigrantach, którzy walczą w Iraku i Syrii po stronie Państwa Islamskiego. Ich rzeczywista liczba może być jednak znacznie wyższa. «

Drugie Royal Baby urodzi się w kwietniu Narodziny drugiego dziecka księcia Williama i jego żony księżnej Kate oczekiwane są w kwietniu 2015 r. – poinformował w poniedziałek pałac Kensington. Wiadomość tę podano w przeddzień pierwszego od dwóch miesięcy pojawienia się publicznie księżnej Kate. Informację o tym, że książęca para spodziewa się drugiego potomka, podano na początku września. Płci oczekiwanego dziecka ani prognozowanej daty jego narodzin wówczas nie podano. Wiadomość o drugim dziecku została przyjęta przez brytyjskie media raczej spokojnie; nie wzbudziła takiej fali zainteresowania, jaka towarzyszyła informacji o planowanym przyjściu na świat pierwszego potomka książęcej pary, księcia George’a. Obecnie pierwszy w kolejce do brytyjskiego tronu jest syn królowej Elżbiety II, dziadek George’a, książę Karol. Następny jest jego syn, książę William, a zaraz za nim książę George, urodzony 22 lipca zeszłego roku.

21/10/2014 14:49:26


553-MAKIETA 1 01-23.indd 17

21/10/2014 14:49:27


018

WIADOMOŚCI UNIA EUROPEJSKA

Polskich niewolników coraz więcej W ostatnich latach rośnie liczba polaków zmuszanych do niewolniczej pracy między innymi w Wielkiej brytanii czy Niemczech – wynika z danych policji. Nowym zjawiskiem jest też wykorzystywanie ich przez grupy przestępcze do wyłudzenia świadczeń socjalnych.

»

Jak podkreśla naczelnik wydziału do walki z handlem ludźmi Biura Służby Kryminalnej KGP mł. insp. Monika Sokołowska, nadal wśród ofiar handlu ludźmi dominują osoby, w tym przede wszystkim kobiety, wykorzystywane do świadczenia usług seksualnych. – Ostatnie lata pokazują jednak, że rośnie liczba Polaków wykorzystywanych do pracy przymusowej. Trzecią formą handlu ludźmi, odkrytą przez polską policję, jest wykorzystywanie ludzi do wyłudzania świadczeń socjalnych – dodała. Ze spraw prowadzonych przez policjantów wynika między innymi, że Polacy wykorzystywani są zarówno do prac sezonowych, np. zbierania truskawek, jak i prac całorocznych związanych np. z rozbiórką budynków. – W przypadku świadczenia usług seksualnych ofiarami są głównie kobiety. Tu – w sprawach dotyczących pracy przymusowej – rozkłada się to 50 proc. na 50 proc., w zależności od tego, czy są to prace związane ze sprzątaniem, budowlane, czy np. sezonowe w ogrodnictwie – oceniła Sokołowska.

NIeWyksztAłCeNI, bezrObOtNI, bezDOMNI

Z danych policji wynika, że ofiarami tego typu procederu padają osoby z określonych środowisk, często bezdomne, bezrobotne, bez żadnych perspektyw finansowych, nieznające języków obcych. Werbownicy szukają swoich ofiar np. przy ośrodkach pomocy społecznej, urzędach pracy, zamieszczają ogłoszenia w internecie. – W takich sytuacjach charakterystyczne jest też to, że osoba werbowana musi podjąć decyzję natychmiast lub w bardzo krótkim czasie. Sprawcy 553-MAKIETA 1 01-23.indd 18

nie dają jej czasu na zastanowienie się, sprawdzenie, bo wątpliwości są niedopuszczalne. Oferta jest „specjalna”, jedyna w swoim rodzaju. Ofiara ma rozważać tylko to, jak szybko może się spakować, żeby nikt inny jej nie ubiegł – dodała Sokołowska. Na miejscu pracownikom zabierane są dokumenty. Często nie wiedzą nawet, gdzie są; jeśli próbują się przeciwstawiać, są bici, stosowane są wobec nich też groźby. Przykładem jest jedna z głośniejszych spraw, dotycząca wykorzystywania Polaków do pracy przy rozbiórkach budynków, między innymi w Londynie. Prace te prowadzone były w niebezpiecznych warunkach, siedem dni w tygodniu, przez kilkanaście godzin dziennie. „Organizatorzy” przetrzymywali swoje ofiary w zamknięciu.

NIeWOlNICy prACują też W pOlsCe

Problem wykorzystywania ludzi do przymusowej pracy widoczny jest też w Polsce. Do naszego kraju trafiają zazwyczaj osoby zza wschodniej granicy i z Azji. Bywa, że ofiary tego procederu muszą płacić gangom za „możliwość” pracy w Polsce duże kwoty. Tak było w przypadku obywatela Bangladeszu, który za opłatę w wysokości 7,5 tys. dolarów przyjechał do Polski, by filetować ryby. W rzeczywistości wraz ze swoimi współtowarzyszami zmuszany był do pracy przy czyszczeniu kadłubów statków. Jak powiedziała Sokołowska, nowym zjawiskiem, rozpoznanym właśnie przez polskich policjantów, jest wykorzystywanie Polaków do wyłudzania świadczeń socjalnych, głównie w Wielkiej Brytanii.

– Pierwsze informacje, które do nas docierały w 2006, 2008, 2009 r,. były szczątkowe. Gdzieś ktoś padł ofiarą oszustwa, zaboru dokumentów, pobicia, pozbawienia wolności – to były takie elementy, które nie wskazywały na to, że może chodzić o handel ludźmi. Kiedy, przykładowo, dziewczyna zostaje zrekrutowana do świadczenia usług seksualnych, powie policji, że została pobita, zgwałcona, zabrano jej dokumenty, ale nie powie, że jest ofiarą handlu ludźmi. Bo o tych wszystkich elementach związanych z tym procederem, organizacją werbunku, może nie wiedzieć. Tak samo jest w przypadku osób wykorzystywanych do przymusowej pracy czy wyłudzenia świadczeń – wyjaśniła naczelnik.

GANGI OD WyłuDzeń

Jak dodała, początkowo Polacy, z pomocą których wyłudzano „socjal”, wywożeni byli do Niemiec. Kiedy jednak otworzył się rynek pracy w Wielkiej Brytanii, organizatorzy tego procederu stwierdzili, że tam zyski mogą być znacznie większe. – Werbowano osoby bezrobotne, w trudnej sytuacji finansowej, nieznające języka angielskiego. W Londynie rozlokowywano je w różnych miejscach, tak by oddzielić je od osób, z którymi nawiązały kontakty podczas podróży. Później mówiono im, że praca będzie, ale muszą dopełnić pewnych formalności, między innymi założyć konto. Wożono je do banków, a także do urzędów. Podpisywały dokumenty. Towarzyszyli im tłumacze współpracujący z grupą przestępczą – relacjonowała Sokołowska. Polscy policjanci ustalili, że w ten sposób przestępcy wyłudzali gigan21/10/2014 14:49:27


tyczne świadczenia socjalne. Dokumenty podpisywane przez osoby przywiezione z Polski do pracy były niczym innym jak wnioskami o pomoc społeczną, dodatkowo zakładane na ich podstawie konta umożliwiały zaciąganie kredytów. – Po kilku dniach takim osobom mówiono, że pracy jednak nie ma. Proponowano im pomoc w powrocie do Polski. Zdarzały się też przypadki bicia, zastraszania – dodała naczelnik. Celem gangów specjalizujących się w takiej formie handlu ludźmi są często rodziny wielodzietne, w takich przypadkach zysk wzrastał kilkukrotnie. Jedna osoba, nie wiedząc o tym, występowała o pomoc np. na swoje dzieci. Jak powiedziała naczelnik, w przypadku jednej osoby zysk to minimum 1000 funtów; zasiłek był wypłacany przez miesiące, lata. – Największa kwota, o jakiej uzyskaliśmy informacje, to było 100 tys. funtów za jedną osobę – powiedziała naczelnik. Aby ustrzec się przed tego typu przestępczością, należy – jak podkreślają policjanci – przede wszystkim sprawdzać „firmy” i osoby oferujące rzekomo atrakcyjną pracę poza granicami Polski. Czasem warto osobiście zadzwonić np. do hotelu czy innego miejsca, którego teoretycznie oferta dotyczy. Pierwsza taka sprawa dotycząca niewolniczej pracy Polaków wyszła na jaw w lipcu 2006 r. Polacy przetrzymywani byli w regionie Apulia na południu Włoch. Policjanci uwolnili w sumie 119 osób. Operację pod kryptonimem „Ziemia obiecana” koordynowała specjalna komórka karabinierów w Rzymie oraz zespół do walki z handlem ludźmi w Komendzie Głównej Policji w Warszawie. – Uczestniczyłam w tej akcji, koordynowałam ją ze strony polskiej. O drugiej w nocy wchodziliśmy do tych obozów pracy. Ci ludzie, których uwolniliśmy, nie wiedzieli nawet, gdzie są – podkreśliła Sokołowska. W 2013 r. jeden z głównych organizatorów i lider gangu Łukasz Z. został skazany na 8 lat więzienia.

SPECJALNI POLICJANCI wytropią handlarzy

Przeciwdziałanie handlowi ludźmi jest – jak wielokrotnie podkreślał komendant główny policji Marek Działoszyński – jednym z głównych priorytetów policji. W celu przeciwdziałania tego typu przestępczości powołano wydział do walki z handlem ludźmi w KGP; w każdej komendzie wojewódzkiej działają też koordynatorzy. Polscy policjanci stale współpracują z zagranicznymi policjami – między innymi z brytyjską np. w sprawie dotyczącej wykorzystywania Polaków do rozbiórki budynków. Problem handlu ludźmi był także tematem narady kadry kierowniczej KGP, komendantów wojewódzkich i wojewodów, która odbyła się kilka tygodni temu. Uczestniczyła w niej jedna z ofiar procederu, aby przybliżyć policjantom i wojewodom problemy związane z tym rodzajem przestępczości. « 553-MAKIETA 1 01-23.indd 19

21/10/2014 14:49:28


020

WIADOMOŚCI UNIA EUROPEJSKA

Uniwersytet Cambridge

Uniwersytet Warszawski podjął współpracę z Cambridge Uniwersytet Warszawski rozpoczyna współpracę z Uniwersytetem Cambridge. Uczelnie złożyły wniosek w programie Teaming, finansowanym przez Unię Europejską. W ramach współpracy stworzą one tzw. centrum doskonałości, prowadzące badania na najwyższym poziomie.

»

W konkursie Teaming, uruchomionym w ramach unijnego programu ramowego Horyzont 2020, najlepsze instytucje naukowe, między innymi polskie, mają szansę na partnerstwo strategiczne z wiodącymi ośrodkami naukowymi w Europie. Wyłonione w konkursie instytucje zyskają miano centrów doskonałości i otrzymają finansowanie sięgające 15-20 mln euro na kilka lat. – Centrum doskonałości, które powstanie w ramach współpracy, ma koncentrować się na badaniach naukowych na najwyższym poziomie. Ma być ono miejscem, gdzie będą sprzyjające warunki dla rozwoju innowacyjnych pomysłów. Korzystamy w tym względzie z doświadczeń uniwersytetu w Cambridge. Chcielibyśmy stworzyć też moduł, który będzie polegał na kształceniu studentów i młodych naukowców w dziedzinie przedsiębiorczości i wspomagał ich w zakładaniu firm, które będą komercjalizowały najlepsze pomysły – mówi rektor Uniwersytetu Warszawskiego prof. Marcin Pałys. Kanclerz Uniwersytetu Cambridge prof. Leszek Borysiewicz wyjaśnił, że 553-MAKIETA 1 01-23.indd 20

jego uniwersytet komercjalizuje wiele przedsiębiorstw. – Cambridge to jest dość mała miejscowość. Jednak do dziś wokół Cambridge powstało 600 nowych firm i 18 proc. wszystkich firm technologicznych, które powstają w Wielkiej Brytanii – powiedział prof. Borysiewicz. Już teraz obie instytucje współpracują w dziedzinie biotechnologii, genetyki, nowych materiałów dla elektroniki. – W dalszej perspektywie chcielibyśmy rozwijać część dotyczącą chemii strukturalnej, prac nad nowymi materiałami czy szczepionki na szczególny rodzaj nowotworu – wyjaśnia prof. Marcin Pałys. Chociaż formalny kres współpracy, zgodnie z zasadami programu Horyzont, to rok 2020, jednak rektorzy uniwersytetów chcieliby, aby trwała ona również po jego formalnym zakończeniu. – Chcielibyśmy, aby program rozwijał się przy wykorzystaniu zasobów finansowych w nowych perspektywach UE, ale też z pieniędzy prywatnych – mówił rektor UW.

Rozpatrywanie wniosków w programie Teaming odbywa się w dwóch turach. W pierwszej następuje selekcja najbardziej interesujących wniosków. One dostają finansowanie na przygotowanie szczegółowego planu działania. Później na podstawie tych szczegółowych planów zostaną wybrane projekty, które otrzymają finansowanie z UE. – Ta pierwsza faza powinna zakończyć się koło lutego – marca. Później jest około roku na przygotowanie planu. Ostateczna decyzja o przyznaniu finansowania zapadnie na początku roku 2016 – wyjaśnia prof. Pałys. Wspólne prowadzenie badań i wymiana naukowców między uniwersytetami polskimi i brytyjskimi to elementy brytyjskiego programu Innovation is Great. Na jego temat rozmawiali uczestnicy poniedziałkowej konferencji Great Innovation Summit, odbywającej się w ambasadzie Wielkiej Brytanii w Warszawie. Uczestniczący w niej naukowcy i przedsiębiorcy omawiają też możliwości współpracy między nauką a biznesem oraz szanse rozwoju obu sektorów w perspektywie programu Horyzont 2020. « 21/10/2014 14:49:31


021

553-MAKIETA 1 01-23.indd 21

21/10/2014 15:47:29


022

WIADOMOŚCI PRAWO

Upadłość konsumencka – co zrobić, jeśli spłata długu stała się niemożliwa?

»

31 marca 2009 r. weszła w życie nowelizacja ustawy dotyczącej prawa upadłościowego. Wprowadziła ona przepisy o upadłości konsumenckiej. Dzięki niej obywatele polscy posiadający zadłużenie w Polsce mogą skorzystać z przepisów o prawie upadłościowym Anglii i Walii, które dla osoby fizycznej są bardziej korzystne niż te w Polsce, gdyż nie ograniczają się wyłącznie do niewypłacalności powstałej wskutek wyjątkowych i niezależnych okoliczności, a są dostępne dla wszystkich. Dodatkowo brytyjskie przepisy umożliwiają dłużnikowi umorzenie zadłużenia już po upływie 12 miesięcy, pod warunkiem że mamy do czynienia z niezawinionym zachowaniem dłużnika. Zgodnie z założeniami nowelizacji skutki prawne angielskiego postępowania upadłościowego mają również zastosowanie w Polsce. Aby móc rozpocząć postępowanie upadłościowe w Anglii, dłużnik w momencie jego rozpoczęcia musi posiadać miejsce zamieszkania w Anglii lub Walii (co najmniej 6 miesięcy). Koszt postępowania jest zróżnicowany. Zazwyczaj wynosi około £700.00. Rozpoczęcie postępowania odbywa się zawsze na wniosek dłużnika.

Rozpatrzenie wniosku przez sąd może trwać nawet rok. Po upływie tego czasu sąd wyda orzeczenie dotyczące upadłości oraz przedstawi plan spłaty długu. Od samego dłużnika będzie zależało, po jakim czasie długi zostaną umorzone. Jeżeli dłużnik rzetelnie będzie spłacał zobowiązania przedstawione w planie spłat oraz będzie na bieżąco informował sąd o spłatach i swojej sytuacji materialnej, wówczas sąd po upływie 12 miesięcy może zadecydować, iż reszta zobowiązań zostanie umorzona, a dłużnik zostanie zwolniony z ich spłaty. Wniosek o upadłość konsumencką można złożyć raz na 10 lat. Należy pamiętać, iż pewne długi nie mogą być umorzone w postępowaniu. Dotyczy to między innymi alimentów oraz odszkodowań za szkodę na osobie. Upadłość konsumencka będzie mieć bardzo duży wpływ na zdolność kredytową. Przez co najmniej 6 lat po ogłoszeniu upadłości dłużnik będzie miał problem z otwarciem konta, wzięciem pożyczki czy zakupem telefonu na abonament. Należy się zatem dokładnie zastanowić, czy warto skorzystać z opcji upadłościowej, czy też lepiej rozważyć inne formy spłaty zadłużenia, jak np. spłata £1 tygodniowo.

Dodatkowo sąd bardzo dokładnie sprawdzi, jakie są intencje dłużnika przy składaniu wniosku o upadłość konsumencką. Jeżeli uzna, że osoba posiadająca zadłużenie w Polsce rozpoczęła postępowanie w Anglii wyłącznie ze względu na bardziej korzystne przepisy prawne, może pociągnąć ją do odpowiedzialności karnej. «

Miałeś wypadek drogowy?

Zadzwoń do nas, a pomożemy Ci uzyskać należne odszkodowanie DNS Claims 0208 741 7762 lub 07500 300 600 (kontakt przez całą dobę)

era do p a a woi SMARTFONIE I TABLECIE!

a a e i ko

553-MAKIETA 1 01-23.indd 22

U rk

21/10/2014 14:49:34


553-MAKIETA 1 01-23.indd 23

21/10/2014 14:49:36


024

TEMAT NUMERU TRADYCJA

Przepraszam,

czy st tu

MAGDALENA GIGNAL

»

Co roku 31 października duchy Halloween straszą na brytyjskich ulicach, nawet jeśli wśród nich więcej jest Spidermanów i młodych czarodziejów w okularach niż zakutanych w stare prześcieradła straszydeł. Dla większości z nas Halloween oznacza tylko przebieranki, zupę z dyni i całe góry słodyczy, tymczasem święto to wywodzi się z obchodów zmiany pory roku, a w niektórych kulturach – tak jak w polskiej – wiąże się ze wspominaniem zmarłych poprzez porównanie ich śmierci z ciemnymi i zimnymi zimowymi miesiącami. I chociaż kostiumy wiedźm i wampirów, tradycja „trick or treat” i opowiadanie strasznych historii, takich jak legenda o jeźdźcu bez głowy, są sednem tego bardzo amerykańskiego święta, festiwal zmarłych, od którego pochodzi Halloween, wciąż odgrywa ogromną rolę w wielu kulturach na całym świecie. » 553-MAKIETA 2 24-43.indd 24

21/10/2014 16:09:35


025

straszy? „Dominujący duch, nawiedzający ten zaczarowany region, który wydaje się dowódcą naczelnym wszystkich sił powietrza, objawia się w postaci bezgłowego jeźdźca na koniu. Niektórzy mówią, że to duch żołnierza z Hesji, którego głowę odstrzeliła armata w jakiejś bezimiennej bitwie podczas rewolucji i który co jakiś czas objawia się wieśniakom, galopując pod osłoną nocy, jakby na skrzydłach wiatru”. Washington Irving, „Legenda Sleepy Hollow”

553-MAKIETA 2 24-43.indd 25

21/10/2014 15:43:25


026

TEMAT NUMERU TRADYCJA SKĄD SIĘ WZIĘŁO HALLOWEEN? Początków Halloween można dopatrywać się w starożytnym celtyckim festiwalu zmarłych – Samhain [sołin]. Od terenów dzisiejszej Irlandii, poprzez Wielką Brytanię, aż do Bretanii we Francji Celtowie obchodzili 31 października święto połączenia na jeden dzień świata żywych ze światem umarłych. Jak wierzyli, tego dnia duchy zmarłych wracały na ziemię. Obchody święta zmarłych zbiegały się

z ostatnimi zbiorami roku i gromadzeniem zapasów na chłodne zimowe miesiące, kiedy słońce zachodzi wcześnie i wstaje późno, a natura zapada w stan hibernacji, umierając aż do wiosennych, ponownych narodzin. Po podbiciu przez Rzymian wielu należących do Celtów terenów w Anglii i Francji Samhain został połączony z rzymskim festiwalem zmarłych, który również odbywał się zawsze w październiku. Później, po rozprzestrzenieniu się chrześcijaństwa, kościół próbował włączyć obchody święta zmarłych do obchodzonego 1 listopada religijnego dnia Wszystkich Świętych, kiedy czczono pamięć świętych i męczenników. Chrześcijańskie święto nazywano All-Hallows (Wszyscy święci), a poprzedzający je dzień – najpierw wigilią Wszystkich Świę553-MAKIETA 2 24-43.indd 26

tych (All-Hallows-Eve), a następnie Halloween. Przebieranie się, organizowanie parad, robienie sobie nawzajem „strasznych” psikusów oraz palenie świątecznych ognisk to najstarsze związane z tym świętem tradycje. Wielu chrześcijan obawiało się, że nocą, gdy duchy zmarłych będą kręcić się po okolicy w pobliżu ich domów, zbłąkane dusze mogą zaczepiać ich, kiedy będą wracać do domów z parad i ognisk. Zaczęli więc najpierw zakładać maski, a później przebierać się, by zmylić dusze zmarłych i sprawić, aby uwierzyły, że mają do czynienia ze „swoimi”. W XX wieku w Stanach Zjednoczonych zapomniano o tym, że Halloween było świętem zmarłych, zmieniając je w festiwal przebierańców. Pierwsze udokumentowane świętowanie 31 października w Ameryce pochodzi z 1930 r., choć wzmianki o nim pojawiały się już w XIXwiecznej prasie. Jednak Europa i Ameryka w żadnym razie nie są jedynymi miejscami z długą tradycją świętowania końca sezonu żniw dniem, w którym czci się zmarłych przodków. Te tradycje mają wiele wspólnego z obchodami śmierci wiosny i bliskich na całym świecie. W niektórych miejscach tradycje się krzyżują, na przykład zwyczaj zostawiania w noc Halloween na progu domów pożywienia dla zbłąkanych dusz jest wspólny dla Europy i Ameryki. Jedzenie miało powstrzymać duchy zmarłych przed wchodzeniem do domów. Tak samo odgania (lub wręcz przeciwnie – zaprasza) się zmarłych w Japonii, Kambodży i Meksyku.

JAPONIA – OBON ALBO FESTIWAL LATARNI

Święto zmarłych w Japonii nazywa się „Obon” i jest obchodzone co roku w sierpniu. Festiwal jest też często nazywany „festiwalem latarni”. Tak jak podczas tradycyjnych obchodów Halloween, dusze zmarłych wracają w tym czasie do świata żywych. Jednak inaczej niż w tradycji Halloween, gdzie są one uważane za nieprzyjazne, a nawet złe, jak bezgłowy jeździec, podczas Obon dusze zmarłych wracają na ziemię, żeby odwiedzić swoich bliskich. Wielu buddystów w Japonii przygotowuje na to święto specjalne jedzenie 21/10/2014 16:10:20


027

dla dusz swoich przodków, które umieszczają w świątyniach i w swoich domach. Po zachodzie słońca rodziny zapalają papierowe latarnie i wieszają je przed domami, żeby pomóc duszom zmarłych odnaleźć drogę do domu. Święto kończy się puszczaniem zapalonych latarni w dół rzek i zatok Japonii, skąd płyną one dalej do morza. Sznur kolorowych świateł migoczących na wodzie ma zaprowadzić zmarłych z powrotem do ich krainy, aż do następnego roku.

Kambodża – P’chum ben w Pagodzie

Dziesiątego miesiąca kalendarza księżycowego, który zwykle przypada we wrześniu, buddyści z Kambodży przez 14 dni świętują Pak Ben. Codziennie w czasie tych dwóch tygodni wstają przed wschodem słońca, by przygotować jedzenie i inne podarunki dla żyjących w pagodach (świątyniach) mnichów i dla swoich przodków. 15. dnia mieszkańcy wiosek odwiedzają pagody, przynosząc ze sobą słodycze z ryżu i fasoli zawinięte w liście 553-MAKIETA 2 24-43.indd 27

bananowca i inne przysmaki, by w ten sposób zaznaczyć wyjątkowość P’chum Ben – albo inaczej Festiwalu zmarłych, który przypada na zakończenie okresu Pak Ben. Każdego poranka festiwalu do świątyń licznie wznoszących się na kambodżańskich prowincjach i w miastach znoszone są pięknie udekorowane potrawy i inne podarunki oferowane duszom przodków razem z modlitwą. Oprócz tego co rano przygotowuje się ogromne ilości ryżu wymieszanego z ziarnami sezamu, który jest następnie rozsypywany przed pagodą – dla głodnych duchów, które nie mają na ziemi nikogo bliskiego, kto mógłby zatroszczyć się o ich pamięć. Na P’chum Ben mieszkańcy Kambodży zakładają swoje najlepsze stroje, spotykają się z rodziną i przyjaciółmi w lokalnej świątyni, słuchają muzyki i przemówień mnichów i innych ważnych lokalnych osobistości oraz – w końcu – rozkoszują się kulinarnymi przysmakami przygotowanymi specjalnie na tę okazję. Chociaż to buddyjskie święto opiera się na silnych podstawach religijnych, dla wielu »

Sznur kolorowych świateł migoczących na wodzie ma zaprowadzić zmarłych z powrotem do ich krainy

21/10/2014 15:00:28


028

TEMAT NUMERU TRADYCJA

Dyniowa zupa Magdy

prostych ludzi stanowi po prostu okazję do odpoczynku i odwiedzin rodziny. Podobnie jak Obon, P’chum Ben jest obchodzony również przez amerykańskie społeczności Long Beach, Kalifornii, Lowell i Massachusetts, gdzie mieszka najwięcej Kambodżan.

MEKSYK – LOS DIAS DE LOS MUERTOS, CUKROWE CZASZKI I INNE PRZYSMAKI

Halloween bez zupy z dyni nie byłoby takie samo. Najpopularniejsze są zupykremy, z dodatkiem mleka kokosowego, prażonych migdałów, a czasem cynamonu i kolendry. Co jednak zrobić, jeśli nie przepada się za słodkimi obiadami? Ugotować pikantną zupę z dyni! Składniki: • pół dyni piżmowej (butternut squash) • kilka małych ziemniaków • 2 cebule • zielony groszek (świeży albo mrożony) • czerwona papryczka chilli • koncentrat pomidorowy • grecki jogurt • sól i pieprz Cebulę, dynię i ziemniaki pokrój w kostkę. Chilli drobno posiekaj. Możesz wyrzucić pestki, ale jeśli lubisz pikantne potrawy, lepiej je zostaw. Podsmaż na oliwie najpierw cebulę z chilli (uważaj, żeby nie przypalić chilli), a po chwili dorzuć dynię i ziemniaki. Smaż przez kilka minut, następnie zalej gorącą wodą z dodatkiem soli. Gotuj, aż warzywa będą miękkie. Dodaj zielony groszek i koncentrat pomidorowy. Gotuj jeszcze przez chwilę. Dopraw do smaku i podawaj z kleksem jogurtu oraz – jeśli lubisz – natką pietruszki. Możesz przyprawić zupę wędzoną papryką w proszku, ale uważaj z ilością – przyprawa jest bardzo ostra i ma specyficzny smak, który nie każdemu odpowiada.

553-MAKIETA 2 24-43.indd 28

Meksykańskie święto zmarłych opiera się na podobnych podstawach co Halloween. Niektóre z tradycji kultywowanych do dziś są bardzo podobne do amerykańskich, od ustrajania domów kościotrupami do słodyczy w kształcie wampirzych zębów. Los Dias de los Muertos, które należy do najchętniej obchodzonych i najpopularniejszych świąt w Meksyku, stanowi też mieszankę europejskich zwyczajów przywiezionych do kraju przez hiszpańskich konkwistadorów oraz tradycji Azteków i Majów, którzy zamieszkiwali tereny Ameryki Środkowej na długo przed przybyciem Hiszpanów. Aztecki festiwal zmarłych trwał nie jeden dzień czy jeden tydzień, ale niemal dwa miesiące, podczas których świętowano jesienne żniwa oraz oddawano cześć zmarłym. Obchodom święta patronowała bogini Mictecacihuatl, znana też jako Dama śmierci. Podczas święta zmarłym oferowano jedzenie, kwiaty, wyroby ceramiczne i alkohol. Zarówno Aztecy, jak i Majowie wierzyli, że na jeden dzień w roku dusze zmarłych wracają do świata żywych, gdzie mogą odwiedzić swoje rodziny. Po nadejściu kultury hiszpańskiej i katolicyzmu nowe władze Meksyku próbowały zbagatelizować obchody święta zmarłych, łącząc je z dniami wszystkich świętych (1 listopada) i wszystkich dusz (2 listopada). W te dni obchodzi się dziś w Meksyku Los Dias de los Muertos. Zmarli są zapraszani w odwiedziny, na grobach umieszcza się fotografie, kwiaty, napoje i jedzenie. Te rytuały mają szczególne znaczenie dla dusz, które zagubiły się podczas ubiegłorocznych obchodów święta zmarłych i mogą dzięki temu odnaleźć drogę do domu. Wieczorami całe rodziny spotykają się na cmentarzach, spędzając czas na jedzeniu, piciu i wspominaniu, a rzadziej na modlitwach. Domy i cmentarze dekoruje się na tę okazję wyciętymi z bibuły kwia-

tami i innymi ozdobami, których ulotność ma przypominać o ulotności ludzkiego życia. Kolorowe bibuły powiewają na wietrze, a ich strzępki pokrywają całe ulice. Obok słodyczy, owoców i innych potraw zmarli zawsze dostają w prezencie chleb, wodę i sól, a czasem również mydło, miednicę i ręcznik, żeby mogli umyć się przed drogą. Na ołtarzach w kościołach i świątyniach umieszcza się statuetki Calaveras przedstawiające szkielety podczas codziennych czynności – od gotowania do gry w zespołach mariachi, a ich zabawny wygląd nieodmiennie wywołuje uśmiech u żałobników.

TRADYCJE NOCY DUCHÓW

„Trick or treat”, czyli „psikus albo smakołyk” – pochodzi z wierzeń i zwyczajów celtyckich. Celtycki bóg śmierci Samhain, którego czczono 31 października, 21/10/2014 17:29:07


029

tego dnia domagał się ofiar. W tym celu wysyłał druidów – celtyckich kapłanów – na wędrówkę po domach swoich wyznawców. Druidzi żądali poczęstunku. Jeśli ofiara ich zadowoliła, przed domem stawiali latarnię wyrzeźbioną z rzepy, która miała chronić jego mieszkańców przed złymi duchami. Jeśli żądania druidów nie zostały spełnione, odprawiali przed domem magiczne sztuki, a czasem wieszali na drzwiach wejściowych heksagram, stanowiący zaproszenie dla Samhaina i innych złych duchów do złożenia mieszkańcom nieprzychylnego domostwa nocnej wizyty. Celtowie mają też swój wkład w zwyczaj przebierania się na Halloween. Wierzono, że w tę noc bóg śmierci dokonywał sądu nad duszami zmarłych podczas minionego roku. Sprowadzał je na ziemię i umieszczał w ciałach zwierząt, a później decydował, czy dusze w nich pozostaną, czy 553-MAKIETA 2 24-43.indd 29

dostąpią przywileju zamieszkania w niebie. Razem z Samhainem na ziemię przybywało wiele złych duchów. By je zmylić, Celtowie przebie-

rali się w skóry zwierząt, a duchy myślały, że to pokutujące dusze w ciałach zwierząt. Jack O’Lantern, czyli tradycja rzeźbienia lampionów z dyni, ma swoje początki w druidzkich rzepach, ale w obecnej postaci zaczęto praktykować ją w Irlandii. Legenda głosi, że przebiegły, ale leniwy irlandzki farmer Jack użył podstępu, by uwięzić diabła na drzewie. Nie pozwolił mu zejść, dopóki ten nie obiecał, że nigdy nie zabierze go do piekła. Diabeł zgodził się na warunki farmera, ale po jego śmierci okazało się, że ten nagrzeszył za dużo, by dostać się do nieba. Od tamtej pory farmer Jack błąka się po świecie z wyrzeźbioną w rzepie latarnią, szukając miejsca na wieczny odpoczynek. W Irlandii na lampiony do dziś czasem używa się rzep. Dynie jako pierwsi zaczęli wydrążać mieszkający w Ameryce Szkoci. Były bardziej efektowne, większe i nie rozpadały się tak łatwo. Tradycja Dnia Zadusznego obchodzonego 2 listopada pochodzi z 988 r. Ustanowił go ku pamięci zmarłych wiernych opat klasztoru benedyktyńskiego w Cluny. Geneza święta sięga czasów mojżeszowych. Podobne święto zostało ustanowione, by oddać cześć ludziom, którzy zginęli w potopie za czasów Noego. Również poganie wierzyli, że w wigilię Zaduszek pokutujące dusze odwiedzają ziemię. By pomóc im zakończyć pokutę, odmawiano w ich intencji modlitwy. «

21/10/2014 15:00:33


030

KOMENTARZ TYGODNIA POLITYKA

Przyszłość w fioletach Zwycięstwo UKIP w wyborach uzupełniających pokazuje, że partie głównego nurtu wciąż nie potrafią przeciwstawić się rosnącej fali populizmu, a Nigel Farage staje się głównym rozgrywającym na brytyjskiej scenie politycznej. RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

»

Lider Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa może delektować się kuflem swojego ulubionego złocistego trunku i odpalić papierosa. Partia Konserwatywna i Labour naważyli piwa, a Nigel Farage spija polityczną piankę. Społeczna frustracja, niechęć do establishmentu i rozczarowanie polityką nie przemijają. Wybory lokalne i do Parlamentu Europejskiego, w których UKIP uzyskała niespodziewanie wysoki wynik i które miały być jedynie wyborczym ostrzeżeniem, żółtą kartką pokazaną przez niezadowolonych wielkim partyjnym graczom, okazały się początkiem trendu. Triumfalny marsz Partii Niepodległości trwa dalej, a liczba sympatyków „fioletowych” rośnie z każdym politycznym krokiem Farage'a. Teoretycznie wbrew wszelkim regułom politycznej sztuki. Bo w końcu UKIP nie ma żadnego spójnego programu. Żadnych nowych wizji dotyczących gospodarki ani społeczeństwa. Za fasadą antyemigracyjnych i antyunijnych haseł kryje się pustka. Jak większość partii populistycznych UKIP funkcjonuje tylko i wyłącznie dzięki negatywnym emocjom wyborców, żerując na wściekłości oraz powszechnym rozczarowaniu działaniem politycznych elit. I nieświadomości. Wyborcy nie mają pojęcia, co Farage, oprócz przegonienia emigrantów i pozbycia się europejskich biuro553-MAKIETA 2 24-43.indd 30

Douglas Carswell

21/10/2014 16:12:40


031 Bo chociaż Partia Zjednoczonego Królestwa nie ma szans na zwycięstwo w majowych wyborach, to od niej będzie zależało, kto zostanie premierem Wielkiej Brytanii. kratów, ma do zaoferowania brytyjskiemu społeczeństwu. Ale nie ma to żadnego znaczenia. Problem w tym, że ani Partia Pracy, ani torysi nie potrafią się temu przeciwstawić. Ta bezsilność otwiera drogę politycznej szarlatanerii, która zatruwa toksynami debatę publiczną w Zjednoczonym Królestwie. Obserwujemy obecnie oszalały wyścig na najbardziej absurdalne populistyczne idee. Wyścig, którego partie głównego nurtu nie są w stanie wygrać, ale biorąc w nim udział, nie tylko kreują antyemigracyjne i anteuropejskie środowisko, lecz także umiejscawiają Nigela Farage'a w centralnym punkcie brytyjskiej polityki. Lider UKIP staje się „kingsmakerem”. Bo chociaż Partia Zjednoczonego Królestwa nie ma szans na zwycięstwo w przyszłorocznych majowych wyborach do parlamentu, to jednak w dużej mierze od niej będzie zależało, kto zostanie premierem Wielkiej Brytanii. 553-MAKIETA 2 24-43.indd 31

FIOLETOWY JĘZYCZEK U WAGI W Wielkiej Brytanii wybory wygrywa się zazwyczaj na dwóch kluczowych płaszczyznach. Ustanowienia dominującej politycznej narracji na obszarze ogólnokrajowym i na poziomie lokalnym. Pierwszej służą medialne, perfekcyjnie przygotowane wystąpienia, manifesty, debaty liderów. Drugiej lokalne zaangażowanie kandydatów wspieranych przez partyjne maszynerie. Ulotki, chodzenie od drzwi do drzwi, angażowanie małych

społeczności, wrażliwość na losy „zwykłych ludzi” pokazywana w bezpośrednim kontakcie. W Polsce, gdzie system wyborczy jest większościowy, ten wyborczy obszar praktycznie nie występuje. Wyjątek stanowi PSL, które swoją wyborczą siłę czerpie z lokalnego politycznego zakorzenienia. Duże partie decydują się na ogólnokrajowe narracje. W Wielkiej Brytanii lokalizm do osiągnięcia wyborczego sukcesu jest nieodzowny. Jest drugą, niezwykle ważną, polityczną nogą, na której opiera się wyborczy sukces. Ostatnie wybory uzupełniające do Izby Gmin pokazały, że partia Nigela Farage'a doskonale odnajduje się na obu tych płaszczyznach. Ogólnokrajowa narracja została zawłaszczona przez UKIP już jakiś czas temu. To Farage napędza publiczną debatę na Wyspach, to wokół niego kręci się medialny wir, to on kreuje i jednocześnie zawłaszcza społeczne lęki. Media i pozostałe partie tańczą w wystukiwany przez niego rytm. Na poziomie lokalnym UKIP wcześniej takiej siły nie miało. Pomimo relatywnego sukcesu w wyborach samorządowych. »

Nigel Farage

21/10/2014 16:12:54


032

KOMENTARZ TYGODNIA POLITYKA Głównie dlatego, że te wybory mają swoją odrębną od wyborów parlamentarnych dynamikę i logikę. Często są używane przez wyborców jako bat na establishmentowe partie. Są szansą na wyrażenie sprzeciwu. I dlatego też ich wynik często brany jest w nawias.

Mimo ekstremalnych i absurdalnych przekonań UKIP przez media i elity traktowane jest ze śmiertelną powagą.

Sukces przedstawiciela UKIP – Douglasa Carswella w Cacton-on-Sea w Essex, silnym konserwatywnym mateczniku, gdzie kandydat Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa uzyskał ponad 21 tys. głosów, straszliwie bijąc konkurencję (konserwatyści dostali ledwie 8 tys. głosów), pokazał, że Farage jest poważnym graczem. Owszem, pomogło to, że Carswell to były parlamentarzysta torysów, który przechodząc do UKIP zrzekł się mandatu oraz fakt, że Partia Konserwatywna oddała UKIP pole niemal bez walki, a w partii panowało zniechęcenie i świadomość klęski, ale mimo wszystko 60-proc. wynik robi wrażenie. Podobnie jak niespodziewanie wysoki wynik UKIP w okręgu Heywood and Middleton w aglomeracji Manchesteru. Tym razem w mateczniku Labour, gdzie także odbyły się wybory uzupełniające po śmierci laburzystowskiego posła Jima Dobbina. Partia Pracy utrzymała mandat, ale jej zwycięstwo nad UKIP było minimalne. Kandydatowi Partii Zjednoczonego Królestwa zabrakło nieco powyżej 600 głosów do sprawienia wyborczej niespodzianki. To wszystko oznacza, że Farage w majowych wyborach będzie odgrywał centralną rolę w politycznym rozdaniu. Dlatego też David Cameron przekonuje prawicowo nastawionych wyborców, że głos na UKIP zwiększa szansę Labour na objęcie władzy. Jednak wynik w Manchesterze pokazuje, że nie jest to takie oczywiste. UKIP jest w stanie wyrwać mandaty zarówno Labour, jak i torysom. I tym samym staje się politycznym języczkiem u wagi. 553-MAKIETA 2 24-43.indd 32

Polityczne lęki Reakcje Labour i Partii Konserwatywnej na wyniki wyborów uzupełniających pokazują bezradność obu mainstreamowych ugrupowań. Laburzyści zwracają uwagę na Essex, torysi na Manchester. Lewica stara się pokazać, że UKIP to problem konserwatystów. Prawica, że Farage zagraża lewicy. W rzeczywistości obie strony tego sporu mają rację. UKIP trafia do „betonowych” wyborców obu partii, wypełniając luki w ich programowych dziurach. Jak dotąd główne założenia kampanii wyborczej torysów skupiają się na straszeniu wyborców Edem Milibandem i brakiem ekonomicznych kompetencji Labour. Partia Pracy swój przekaz opiera na straszeniu Cameronem i jego drastyczną polityką cięć. Farage przebija obu liderów i przełamując polityczną poprawność, straszy emigrantami oraz technokratami z Brukseli. I to w zupełności wystarcza. Nikt przecież nie zagląda do partyjnego manifestu z 2010 r., w którym znalazły się takie propozycje jak zezwolenie piłkarskim klubom na posiadanie zaledwie trzech zawodników spoza Wielkiej Brytanii, wydawanie zezwoleń na budowę meczetów dopiero po pozytywnym wyniku lokalnego referendum, ustanowienie zakazu noszenia burek czy też zniesienie ustaw antydyskryminacyjnych. Szereg wpadek działaczy UKIP także nie przeszkadza wyborcom. Czy to nazywanie działaczek kobiecych „szmatami” (Godfrey Bloom), zachęcanie do dokonywania aborcji przez niepełnosprawnych (Geoffrey Clark), czy ostatnio mówienie o sensowności wprowadzenia zakazu wjazdu do Wielkiej Brytanii nosicielom HIV (Nigel Farage). A jednak mimo tak ekstremalnych i absurdalnych przekonań UKIP przez media i elity traktowane jest ze śmiertelną powagą. Skutkuje to toksyczną narracją i niebezpieczną polityką. David Cameron zapowiada referendum w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. Ed Miliband mówi o przykręceniu antyemigracyjnej śruby. Tym samym UKIP zawłaszcza polityczną rzeczywistość. Nieważne, czy Brytyjczycy w przyszłym roku zagłosują na niebieskich torysów czy też czerwonych laburzystów. Przyszłość Wielkiej Brytanii jest w kolorze fioletowym. Z brunatnym nalotem. « 21/10/2014 15:44:10


033

553-MAKIETA 2 24-43.indd 33

21/10/2014 15:00:39


034

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

apö t@s¥ »

Jeszcze bardziej absurdalne jest to, że polski kościół niechętnie, żeby nie powiedzieć w ogóle, nie akceptuje i „nie wydaje” aktów apostazji tym, którzy chcieliby to uczynić. Ktoś mówi: „Nie, nie wierzę, nie chcę być w waszym kościele”, a kościół odpowiada: „Takiego wała! Będziesz i już”. Zaznaczam: polski kościół. Bo wydaje się, że wszędzie indziej na świecie chrześcijanie akceptują Pismo Święte i zawarte w nim słowa, iż każdy człowiek ma wolną wolę. Tyle że polski kościół nie chce, by jego wierni mieli wolną wolę. Oni mają być posłuszni. Bycie posłusznym wyklucza wolną wolę. Posłuszeństwo wobec kogoś nie pozwala na to, żeby robić coś według własnej woli. Posłuszeństwo to wykonywanie woli innych. Polski kościół narzeka na to, że w Polsce zatracają się wartości, nie funkcjonuje prawo moralne. Tyle że powinien on o to obwiniać siebie. Niespójne przekazy hierarchów, widoczne podziały, walka o pozycje, niefortunne wypowiedzi książąt kościoła czy wręcz tuszowanie przestępstw. Gdzie ten upadek moralny występuje? W narodzie? Co się dzieje z biskupem Wesołowskim? Co się dzieje z arcybiskupem Gądeckim? Hoserem? Pierwszy wykorzystywał seksualnie małoletnich, drugi uważa, że kobiety są tylko od sprzątania, a trzeci nie reagował na 553-MAKIETA 2 24-43.indd 34

Absurdem jest, kiedy niewierzący idzie do instytucji kościelnej, żeby dokonać apostazji. To hipokryzja, jakich mało. Niby nie akceptuje kościoła, jednak lezie tam, coby wziąć od nieuznawanej przez siebie instytucji papier, który ma potwierdzić, że występuje z czegoś, w co nie wierzy… Czy tylko ja mam wrażenie, że coś tu nie gra?

pogromy i masakry na misjach, był „za pan brat” z mordercami. Nie wspomnę o zakonnicy, która przyzwalała na molestowanie swoich wychowanków. I oni mają prawo moralne mówić o prawie moralnym? Miguel Cervantes de Saavedra (ten od Don Kichota), hiszpański pisarz barokowy, pisał: „Dobrze głosi kazania ten, kto dobrze żyje… i nie znam innej teologii”. Wszystko w temacie. Ludzie kościoła cały czas poddają nas ocenie. Kolesie Pana Boga. Czasem można odnieść wrażenie, że sam Pan Bóg się w tym nie orientuje, bo oni wiedzą lepiej. Jakby nigdy nie było ewangelii św. Łukasza i tych wersetów: „Nie sądźcie, a nie będziecie sądzeni; nie potępiajcie, a nie będziecie potępieni; odpuszczajcie, a będzie wam odpuszczone” (Łk 6, 37). Instrumentalne traktowanie ludzi do niczego nie prowadzi. Jednak to „głos wołającego na puszczy” – to też cytat z Pisma Świętego – odwołanie do Księgi Izajasza oraz Ewangelii św. Marka. Tylko żeby stosować Pismo Święte w praktyce, trzeba by zrezygnować z wielu rzeczy, zarówno materialnych, jak i ambicjonalnych. A to dla wielu księży na różnych szczeblach kościelnej hierarchii za dużo. I jeśli dla wielu ludzi apostazja może być wstydem, to – gdy popatrzeć z dystansu – anatema będzie wręcz zaszczytem. « 21/10/2014 15:00:40


035

553-MAKIETA 2 24-43.indd 35

21/10/2014 15:00:41


553-MAKIETA 2 24-43.indd 36

21/10/2014 15:00:46


553-MAKIETA 2 24-43.indd 37

21/10/2014 15:00:52


038

NASZE SPRAWY EDUKACJA

Międzyszkolny konkurs wiedzy historycznej Z okazji 70. rocznicy powstania warszawskiego oraz bitwy pod Monte Cassino odbył się turniej międzyszkolny z wiedzy historycznej na temat obu tych wydarzeń.

»

Konkurs odbył się pod patronatem Anny Marii Anders, córki generała Władysława Andersa; Karoliny Kaczorowskiej, wdowy po ostatnim prezydencie RP na Uchodźstwie; Marzeny Schejbal i Hanny Kości – uczestniczek powstania warszawskiego oraz konsula generalnego w Londynie Ireneusza Truszkowskiego. Organizatorem była Polska Macierz Szkolna. 553-MAKIETA 2 24-43.indd 38

W konkursie udział wzięła młodzież z dziewięciu polskich szkół: Polskiej Szkoły w Bradford, Szkoły Ojczystej w Huddersfield im. Adama Mickiewicza, Polskiej Sobotniej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Tadeusza Kościuszki w Londynie, Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Henryka Sienkiewicza w Londynie Fulham, Polskiej Szkoły im. św. Królowej Jadwigi, Forest Gate/Ilford, Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Marii Skło-

dowskiej-Curie z Wimbledonu, Szkoły Sobotniej im. Marii Konopnickiej z Willesden Green, Polskiej Katolickiej Szkoły Sobotniej im. Marii Konopnickiej w Swindon oraz Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. T. Arciszewskiego przy Towarzystwie Przyjaciół i Młodzieży. Po emocjonującej końcówce konkursu wygrała reprezentacja Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Marii Konopnickiej w składzie: Weronika Florczak, Zuzanna Szymańska, Monika Chowaniec, Tomasz Zbucki. Opiekunami grupy byli Dorota Chmielewska i Tomasz Juryniec. Drugie miejsce zajęła reprezentacja Polskiej Sobotniej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Tadeusza Kościuszki w Londynie w składzie: Oliwia Bolimowska, Sara Czerniawska, Ewa Dykas, Ewelina Gąsiewska. Opiekunem grupy była Agnieszka Mejdus. Trzecie miejsce zajęła Szkoła Ojczysta w Huddersfield im. Adam Mickiewicza w składzie: Arkadiusz Cyrek, Anna Dolata, Gabriela Kuliga, Mateusz Maciocha (rezerwowo: Justyna Szpulecka i Damian Witkoś). Opiekunem grupy była Anita Klećkowa. Zwycięzcom gratulujemy. « 21/10/2014 16:18:50


039 Napisz do nas

List do Pana Prezesa PFK Szymona Zaremby Nawiązując do Pana odpowiedzi na list SPK Ltd w „Dzienniku Polskim” z dnia 12 września 2014, uprzejmię proszę, ażeby zapoznał się Pan z procedurą prawną rejestracji firm na terenie UK, a co za tym idzie – z ich legalną rejestracją w Company House. Pan sobie tłumaczy oczywiście z pomocą osób trzecich tak, aby Panu było wygodnie przedłużać okres do następnego spotkania. Swoją nieświadomością wprowadza Pan w błąd księdza i Konsula, którzy byli obecni na pierwszym spotkaniu okrągłego stołu, i naturalnie wielu, wielu czytelników. Powinien Pan wiedzieć, że w Anglii nikt nie jest ponad prawem. Tak jak na przykład Fundacja SPK, która przywłaszczyła sobie nawet depozyty Kół SPK Ltd. Wcześniej czy później Fundacja będzie musiała rozliczyć się z tego przed angielskim prawem, skąd wzieła tak duży majątek. Natomiast SPK Ltd, które Pan tak mocno krytykuje, dalej działa, pracuje w terenach. Utrzymuje polskie tradycje historyczne, świąteczne i kulturalno-oświatowe. Pomaga polskim szkołom sobotnim w Anglii i Szkocji. Jesteśmy dumni, że jesteśmy Polakami, nie wymazujemy z serc i umysłów polskiej historii, ale zostawiamy dla następnych pokoleń. Z uszanowaniem WITOLD GRONKOWSKI Weteran, lat 93

553-MAKIETA 2 24-43.indd 39

OGŁOSZENIE Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Jagielloński prowadzą badania, których celem jest poznanie prawidłowości rozwoju językowego i poznawczego dzieci dwujęzycznych. Badania prowadzone są w ramach europejskiego programu COST IS0804 „Language Impairment in a Multilingual Society: Linguistic Patterns and the Road to Assessment” (http:// www.bi-sli.org oraz http://www.bi-sli -pl.org/). Dzięki tym badaniom będzie można sformułować wnioski i zalecenia dotyczące sposobów kształcenia polskich dzieci dwujęzycznych w przedszkolach i szkołach. Będzie też można pomóc wcześniej niż dotychczas tym dzieciom, które potrzebują wsparcia logopedy lub psychologa. Ponieważ badacze stawiają sobie za cel przebadanie co najmniej 250 dzieci dwujęzycznych, wciąż poszukują rodziców dzieci w wieku 4,5 – 7 lat, którzy mieszkają przynajmniej od pół roku w Wielkiej Brytanii i chcieliby podzielić się z nimi wiedzą o swoich pociechach. Dzieci są badane indywidualnie w trakcie trzech lub czterech spotkań, w domu lub w szkole. Dziecko proszone jest o wykonanie kilku zadań i zabaw. Między innymi osoba badająca ogląda z dzieckiem obrazki (wersje papierowe lub prezentacja komputerowa) i prosi o udzielenie odpowiedzi na pyta-

nia lub o nazwanie rzeczy znajdujących się na obrazkach. Dzieci są również proszone o opowiedzenie historyjki przedstawionej na obrazkach, o powtarzanie słów lub zdań. Zadania tego typu są wykonywane zarówno po polsku, jak i po angielsku. W zadaniach bez użycia języka dzieci grają w prostą grę komputerową. Wszystkie zadania przedstawiane są w konwencji zabawy. W ten sposób sprawdzamy znajomość słów, konstrukcji zdaniowych, umiejętności narracyjne, a także koncentrację uwagi itp. Po każdym zadaniu dziecko dostaje od nas naklejkę, a na sam koniec dyplom, książkę i kolorowanki. Dzieciom, które do tej pory wzięły udział w projekcie, nasze zadania bardzo się podobały. Rodzice z kolei są proszeni o wypełnienie kwestionariusza osobowego (wersja dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym) oraz dodatkowo ankiet dotyczących tego, jak rozmawiają ze swoimi dziećmi oraz jak dzieci reagują w różnych sytuacjach. Wyniki badań zostaną wykorzystane anonimowo, wyłącznie do celów naukowych. Jeżeli jesteście rodzicami dziecka w wieku 4,5 – 7 lat i chcielibyście wziąć udział w tym projekcie, prosimy o kontakt z koordynatorem projektu „Rozwój poznawczy i językowy dzieci dwujęzycznych u progu edukacji szkolnej – szanse i zagrożenia” pod adresem e-mail: bisli@psych.uw.edu.pl Udział w badaniach jest bezpłatny.

21/10/2014 15:00:56


040

NASZE SPRAWY EDUKACJA

Dwujęzyczna szkoła Projekt szkoły narodził się z inicjatywy Magdaleny Dehiles, która mieszka w Londynie od 15 lat i uczy w londyńskich szkołach publicznych od 7 lat. Celem takiej placówki jest kultywowanie nauki języka polskiego, historii, tradycji i zwyczajów polskich.

Maria WiśnieWska

»

Magdalena Dehiles jest, jak to się mówi, „nauczycielem z powołania”, nawiązuje bezpośredni i dobry kontakt ze swoimi uczniami, to osoba godna naśladowania – tak mówi o niej członkini grupy Bilingual Education, którą Magdalena stworzyła.

Free sChooLs

Bilingual Education Team pracuje obecnie nad projektem założenia pierwszej szkoły podstawowej angielsko-polskiej w Londynie. W skład grupy wchodzą głównie nauczyciele, rodzice oraz przedstawiciele biznesu. Grupa działa na zasadzie „not-for-profit”, czyli nie czerpie zysków z działalności. Placówka będzie działać na zasadzie „free schools”, tzn. jako szkoła państwowa 553-MAKIETA 2 24-43.indd 40

finansowana przez Wydział Edukacji (DfE). Nauka będzie bezpłatna i odbywać się będzie głównie w języku angielskim, według brytyjskiego programu (National Curriculum) szkół podstawowych, z przedmiotami takimi, jak angielski (Literacy), matematyka (Numeracy) czy nauki przyrodnicze (Science). Dodatkowo program zostanie poszerzony o polskie przedmioty, które zostaną dostosowane do bloków tematycznych, tak aby program tworzył jedną całość. Natomiast w zakresie pozostałych przedmiotów będzie możliwa większa dowolność. Po polsku prowadzone będą takie przedmioty, jak język polski, historia, geografia czy kultura. Szkoła planuje zatrudnienie wykwalifikowanych nauczycieli anglo- oraz dwujęzycznych. Ponadto położony zostanie nacisk na zajęcia z kultury fizycznej (PE).

Tutaj brytyjski program szkół podstawowych zostanie poszerzony o polskie przedmioty

21/10/2014 15:00:59


Jak możesz pomóc? Aby przyczynić się do powstania szkoły, zarejestruj się na naszej stronie: http:// polishschoolproject.wordpress.com. Koniecznie wpisz kod pocztowy, gdyż na tej podstawie ustalimy, gdzie jest ona najbardziej potrzebna. Podczas naszego spotkania z prezes Polskiej Macierzy Szkolnej rozmawialiśmy o różnych potrzebach powołania takiej placówki oraz o zmianach, jakie zaszły w nastrojach politycznospołecznych wśród naszych rodaków od maja 2004 r. i wzrastającej chęci promowania polskiej kultury i naszego języka wśród środowisk polonijnych nie tylko w Wielkiej Brytanii. Pani Prezes Polskiej Macierzy Szkolnej wyraziła chęć wsparcia naszego projektu, który promuje polską edukację za granicą. PMS przestrzega zasad jako instytucja działająca od 60 lat na terenie Wielkiej Brytanii, dba o poziom szkół i o ich dobre funkcjonowanie. Dyskusja toczyła się też wokół tematu budynku dla naszej szkoły. Znalezienie takiego lokalu na pewno nie będzie łatwe, ale wykonalne. Poszliśmy śladem innych free schools i zaczniemy nasze poszukiwania od lokalnych władz.

Nie tylko fiNaNse

Udało nam się też zdobyć zainteresowanie i deklarację dalszej współpracy w zakresie finansów, stworzenia budżetu oraz wszystkich spraw związanych z późniejszą ewentualną adaptacją lokalu jednego z członków zarządu (Governing Body) jednej z ostatnio powstałych free schools na terenie Southwark. Jest to przewodniczący Komitetu Finansowego przy wspomnianej szkole, posiada długoletnie doświadczenie w branży doradztwa finansowego oraz jako doradca ministrów w brytyjskim rządzie. Wyraził on chęć służenia poradą dla celów naszego projektu. Warto dodać, że wniosek szkoły, o której mowa, uzyskał akceptację DfE (Wydziału Edukacji) i świetnie prosperuje ona już drugi rok. Projekt pierwszej angielsko-polskiej szkoły podstawowej nabiera rozmachu i zyskuje coraz większe zainteresowanie nie tylko rodziców, ale także osób i instytucji chętnych do współpracy z nami, z czego bardzo się cieszymy. 553-MAKIETA 2 24-43.indd 41

BezpieczNe środowisko NauczaNia Bardzo ważnym celem naszego projektu jest pogodzenie nauki języka angielskiego według brytyjskiego programu nauczania z nauką języka polskiego w tygodniu od poniedziałku do piątku. Dzięki temu dzieci i rodzice będą mieli dodatkowy dzień na odpoczynek i czas, żeby spędzić go razem z rodziną i przyjaciółmi.

Placówka będzie działać na zasadzie „free schools”. Nauka będzie bezpłatna i odbywać się będzie głównie w języku angielskim, według brytyjskiego programu szkół podstawowych Dwujęzyczna szkoła będzie inspirowała dzieci swoim kreatywnym programem nauczania, pozwoli im rozwijać ich talenty. Naszym celem jest stworzenie bezpiecznego środowiska nauczania, w którym dzieci będą mogły realizować swój edukacyjny potencjał i czerpać z tego radość – w tym samym czasie. Szkołę łączą więzi współpracy z rodzicami, którzy czują chęć zaangażowania się w naukę dzieci. Jeśli masz jakieś pytania, napisz: msdeh@o2.pl «

Więcej informacji na stronie:

facebook.com/ bilingualeducationintheuk

21/10/2014 15:01:00


042

PULS POLONII BADANIA

Psychologia sukcesu Sukces to nic innego jak sprawne realizowanie wyznaczonych celów. nie osiągnie sukcesu ktoś, kto nie wie, czego chce i dokąd zmierza; sukces zakłada bowiem podejmowanie określonego wysiłku ukierunkowanego na urzeczywistnienie wcześniej wyznaczonych dążeń. AnnA MAślej

»

Nie ma w tych stwierdzeniach nic odkrywczego ani nowego, tyle wie każdy, kto choć raz poważnie zastanawiał się nad tym zagadnieniem. Sukces jest stanem powszechnie pożądanym; podziwiamy i szanujemy ludzi sukcesu, a czasem im zazdrościmy. Dlatego sukces jest tematem wielu artykułów prasowych czy rozwiązań naukowych. Żyjąc we współczesnym świecie, z bardzo dobrym dostępem do wiadomości i najnowszych zdobyczy wiedzy z różnorodnych dziedzin, w tym z psychologii, czasem nawet nie musimy specjalnie się starać, aby natknąć się na pewne informacje. Tak jest chociażby z tematem skutecznej realizacji celów. Jest on często poruszany, chociażby przy okazji Nowego Roku, który zazwyczaj wiąże się z noworocznymi postanowieniami. W wielu periodykach pojawiają się wówczas artykuły o tym, co zrobić, aby noworoczne postanowienia nie pozostały jedynie „życzeniami o północy”. Z takich poradników możemy się dowiedzieć, że wyznaczony cel powinien być jasno zdefiniowany, mierzalny, określony w czasie, realistyczny, a jednocześnie wystarczająco ambitny. Pomimo słuszności i znajomości tych zasad realizacja obranych celów wciąż nie jest taka prosta, jak by się wydawało. Wszystkich, którym pomimo prób osiągnięcie wyzna553-MAKIETA 2 24-43.indd 42

czonych celów, a co za tym idzie sukcesu, wydaje się wciąż trudne, zachęcamy do udziału w warsztacie organizowanym przez Polish Psychologist’ Association, pod tytułem „Psychologia sukcesu, czyli droga do realizacji zamierzeń”. Warsztat będzie prowadzony przez coacha z wieloletnim doświadczeniem w pracy indywidulanej i grupowej, mgr Barbarę Sobolewską i odbędzie się 25 października 2014 w ramach IX Open Day. Uczestnicy warsztatu będą mieli okazję zdobyć lub uzupełnić swoją wiedzę na temat sposobów skutecznego wyznaczania celów oraz tworzenia planów i ich realizacji. Będą mogli również poznać techniki

skutecznej samomotywacji, sposoby określania celów i radzenia sobie z napotkanymi trudnościami, zarówno tymi pochodzącymi ze świata zewnętrznego, jak i tymi związanymi z naturalnymi reakcjami człowieka, jak np. strach towarzyszący podejmowaniu nowych działań czy też lęk przed ośmieszeniem się lub porażką. Dzięki warsztatowi uczestnicy poznają szereg sprawdzonych i łatwych do zastosowania metod wykorzystujących sposoby funkcjonowania ludzkiego umysłu, dzięki którym będą mogli wziąć świadomą odpowiedzialność za swoje zamierzenia i konsekwentnie urzeczywistniać plany działania. Warsztat ten to przede wszystkim świetna okazja do samopoznania, od trafnego rozpoznania i określenia własnych dążeń, poprzez konfrontację z całym wachlarzem emocji, które mogą nam towarzyszyć podczas realizacji planów czy nawet wyznaczania celów, po poznanie metod pomagających zachować systematyczność i utrzymać wysoki poziom motywacji. Zgłoszenia do uczestnictwa w warsztacie przyjmowane są za pośrednictwem strony internetowej http://www.polishpsychologists.org/ Liczba miejsc jest ograniczona, wstęp bezpłatny, o uczestnictwie w zajęciach będzie decydować kolejność zgłoszeń. Zrób pierwszy krok na drodze do realizacji swoich celów i dołącz do nas 25 października! « 21/10/2014 16:15:36


043

553-MAKIETA 2 24-43.indd 43

21/10/2014 15:01:04


Fot. Łukasz Bożycki

044

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

WILDLIFE PHOTOGRAPHER OF THE YEAR

COOLTUR POLECA A

Praca Polaka została nagrodzona w konkursie Wildlife Photographer of The Year

Zdjęcie samotnego nietoperza zamieszkującego niemiecki bunkier z czasów II wojny światowej, wykonane przez Łukasza Bożyckiego znalazło się gronie fotografii nagrodzonych w dorocznym konkursie dla fotografów dzikiej przyrody. Najlepsze prace można oglądać w Muzeum Historii Naturalnej.

553-MAKIETA 3 44-63.indd 44

24.10. – 30.08. Natural History Museum, Cromwell Rd, Londyn SW7 5BD. Stacja: South Kensington. Otwarte codziennie 10.00 – 17.50. Bilety: £12.60 www.nhm.ac.uk Konkurs Wildlife Photographer of The Year odbywa się już po raz 50. Na pokonkursowej wystawie jest prezentowanych 100 najlepszych zdjęć pokazujących życie zwierząt i przyrodę w różnych zakątkach świata. Nowością w tym roku są specjalne miejsca, w których zwiedzający uzyskają dodatkowe informacje o prezentowanych fotografiach, a także obejrzą film o poprzednich edycjach konkursu. Wystawie towarzyszą warsztaty prowadzone przez laureatów i światowej sławy fotografów przyrody z Fransem Lantingiem na czele.

Wystawy »

THE ART OF THE BRICK

Do 4.01. Old Truman Brewery, Loading Bay 91, Brick Lane, Londyn E1 6Q. Stacja: Shoreditch High Street Station, Aldgate East Station, Liverpool Street Station, Old Street Station. Czynne: niedz. – śr. 10.00 – 18.00, czw. 10.00 – 20.00, pt. i sob. 10.00 – 19.00. Bilety: £14.50 artofthebrick.co.uk Do przygotowania tej wystawy Nathan Sawaya potrzebował miliona klocków LEGO, od klasycznych po specjalnie przygotowane na jego potrzeby. Stworzył z nich ponad 80 postaci, które są prezentowane na całym świecie i wszędzie budzą zachwyt. Pochodzący z Nowego Jorku Nathan Sawaya

21/10/2014 15:59:14


045 jest pierwszym na świecie artystą, który stworzył z klocków LEGO prace uznawane za dzieła sztuki.

Paul’s. Otwarte codziennie 10.00 – 18.00. Bilety: £12 www.museumoflondon.org.uk

» MING: 50 YEARS THAT CHANGED CHINA

Największa od 60 lat wystawa poświęcona najsłynniejszemu londyńskiemu detektywowi. Choć Sherlock Holmes był postacią fikcyjną, za sprawą Sir Arthura Conan Doyla stał się żywą legendą miasta. Na wystawie zobaczymy unikatowe pamiątki pokazujące proces tworzenia jego legendy, a przy okazji odsłaniające mroczną przeszłość Londynu.

Do 5.01. British Museum, Great Russell St, Londyn WC1B 3DG. Stacja: Holborn, Tottenham Court Road. Otwarte codziennie 10.00 – 17.30, w pt. do 20.30. Bilety: £16.50 www.britishmuseum.org To pierwsza wystawa tak głęboko eksplorująca historię Chin. Zebrano na niej wiele nieprezentowanych wcześniej w Wielkiej Brytanii eksponatów pokazujących bogactwo kulturowe Państwa Środka w czasach jego rozkwitu, czyli panowania dynastii Ming.

Teatr » EAST IS EAST Do 3.01. Trafalgar Studios 1 Theatre, 14 Whitehall, Londyn SW1A 2DY. Stacja: Charing Cross. Spektakle: wt. – sob. 19.30, dodatkowo czw. i sob. 14.30. Bilety: od £15 www.trafalgar-studios.co.uk

» REMBRANDT: THE LATE WORKS Do 18.01. National Gallery, Trafalgar Square, Londyn WC2N 5DN. Stacja: Embankment, Charing Cross. Otwarte codziennie 10.00 – 18.00, w pt. do 21.00. Bilety: £18 www.nationalgallery.co.uk National Gallery prezentuje unikatową wystawę obrazów Rembrandta z ostatnich lat jego pracy twórczej. To niepowtarzalna okazja, by zobaczyć w jednym miejscu niezwykle cenne obrazy rozsiane na co dzień po różnych kolekcjach na całym świecie.

» SHERLOCK HOLMES

Fot. Alex Werner

Do 12.04. Museum of London, 150 London Wall, Londyn EC2Y 5HN. Stacja: Barbican, St

Współczesna sztuka o dojrzewaniu w wielokulturowej Anglii. Właściciel pakistańskiego sklepu George Khan (Ayub Khan Din) jest zdeterminowany, by wychowywać swoje dzieci zgodnie z muzułmańskim modelem. Na przeszkodzie staje jednak mama przywiązana do tradycyjnych brytyjskich wartości.

» HERE LIES LOVE Sherlock Holmes w Museum of London

553-MAKIETA 3 44-63.indd 45

Do 8.01. Dorfman, National Theatre, South Bank, Belvedere Road, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Bilety: od £15

21/10/2014 13:21:49


046

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA

www.nationaltheatre.org.uk Muzyczna podróż śladami Imeldy Marcos, pierwszej damy Filipin, od szczytu jej sławy po okrycie się wstydem i hańbą. Wnętrza Dorfman Theatre zostały zamienione na pulsujące światłami i muzyką wnętrza klubu, a dodatkową atrakcją jest oszałamiająca choreografia. Muzykę skomponowali David Byrne i Fatboy Slim.

» THE NECESSARY DEATH OF CHARLIE COUNTRYMAN

Road, Southbank, Londyn SE1 8XX . Stacja: Charing Cross, Embankment, Temple.

Od 31.10. Dramat romantyczny, USA. Reż. Fredrik Bond, wyst. Shia LaBeouf, Evan Rachel Wood, Mads Mikkelsen, Melissa Leo, Til Schweiger, Rupert Grint

TOKYO JAZZ FEST. LONDON: MAKOTO KURIYA + SYLWESTER OSTROWSKI + PIOTR WOJTASIK + ARNIE SOMOGYI

»

27.10. Godz. 20.30. Pizza Express, Jazz Club Soho, 10 Dean Street, Londyn W1D 3RW. Stacja: Tottenham Court Road. Bilety: £17.50

» URINETOWN THE MUSICAL

» MOTORHEAD

Do 24.01. Apollo Theatre, Shaftesbury Avenue, Londyn, W1D 7ES. Piccadilly Circus. Przedstawienia: pon. - sob. 19.45, dodatkowo czw. i sob. 15.00. Bilety: od £19.50 www.apollotheatrelondon.co.uk

8.11. Godz. 19.00. Wembley Arena, Arena Square, Engineers Way, Londyn HA9 0AA. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: od £45.25

» COUNTING CROWS 10-11.11. Godz. 19.00. Roundhouse, Chalk Farm Road, Londyn NW1 8EH. Stacja: Chalk Farm. Bilety: od £45.25

Akcja musicalu rozgrywa się w absurdalnym świecie, w którym opodatkowane jest nawet załatwianie potrzeb fizjologicznych. Urinetown to satyra na postępujący proces komercjalizacji podstawowych praw człowieka.

Kino »

PRZEGLĄD FILMÓW EUROPEJSKIEGO FESTIWALU FILMOWEGO INTEGRACJA TY I JA

25.10. Godz. 12.00-15.00. Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny, 238-246 King Street, Hammersmith, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Wstęp wolny www.integracjatyija.pl Podczas przeglądu zobaczymy najlepsze filmy fabularne i dokumentalne z całego świata, opowiadające niecodzienne historie ludzi niepełnosprawnych. Do takich osób należy mieszkający w Argentynie jednoręki iluzjonista, który swoimi sztuczkami potrafi wprawić publiczność w osłupienie. Poznacie też niesłyszącego Billy’ego Clintona, który pasjonuje się śledzeniem UFO, oraz niewidomego pasterza z Armenii, który musi dokonać wyboru między kontynuowaniem rodzinnych tradycji a wyjazdem do dużego miasta.

» MR. TURNER Od 31.10. Dramat biograficzny, UK. Reż. Mike Leigh, wyst. Timothy Spall, Dorothy Atkinson, Ruth Sheen, Lesley Manville Opowieść o burzliwym życiu brytyjskiego malarza Josepha Mallorda Williama Turnera, którego prace, jeszcze do stycznia, prezentuje Tate Britain.

553-MAKIETA 3 44-63.indd 46

» LA ROUX 12.11. Godz. 19.00. O2 Shepherds Bush Empire, Shepherds Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherds Bush. Bilety: od £22.25 Po śmierci matki Charlie jedzie do Budapesztu, gdzie poznaje tajemniczą dziewczynę. Wpada w sidła miłości, a także niebezpiecznych powiązań, jakie wybranka jego serca ma z gangsterami. Film miał premierę na festiwalu w Sundance. Zakwalifikował się także do głównego konkursu Berlinale.

» NIGHTCRAWLER Od 31.10. Kryminał, USA. Reż. Dan Gilroy, wyst. Jake Gyllenhaal, Riz Ahmed, Rene Russo, Bill Paxton Debiut reżyserski Dana Gilroya. Głównym bohaterem jest niezależny dziennikarz, który penetruje środowiska przestępcze Los Angeles w poszukiwaniu ciekawych historii.

» ANASTACIA 17.11. Godz. 19.00. O2 Shepherds Bush Empire, Shepherds Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherds Bush. Bilety: od £40.25

Inne » THE BABY SHOW OLYMPIA 2014 24-26.10. Olympia Grand Hall, Olympia Exhibition Centre, Londyn W14 8UX. Stacja: Kensington. Bilety: £20. www.thebabyshow.co.uk

Koncerty » LADY GAGA 25-26.10. Godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42

»

BLUEFEST – LEVEL42, VAN MORRISON, SHERYL CROW I INNI

26-31.10. Royal Festival Hall, Belvedere

The Baby Show Olympia 2014

21/10/2014 13:21:50


047 Podczas tej imprezy dowiecie się niemal wszystkiego na temat ciąży, wychowywania i wczesnej edukacji dzieci. Porad będą udzielać lekarze i terapeuci, a także specjaliści z różnych dziedzin, m.in. w tematach dotyczących snu, żywienia, karmienia piersią i zabaw edukacyjnych.

zespołu. Krytyka szczególnie wyróżnia pianistę Stefana Orisa i jego nowatorskie kompozycje, które spowodowały, że płyta jest kreatywna, pełna energii i oryginalnych pomysłów muzycznych.

» CHARITY JAZZ EVENING 30.10. Godz. 19.30. Bilety: £10

W POSK-u JAZZ CAFÉ POSK

» JANET'S JAZZ NIGHT 24.10. Godz. 20.30. Bilety: £5 Janet McCunn ponownie zaprasza na wieczór muzyczny z udziałem młodych, wybijających się londyńskich muzyków jazzowych. Po koncercie wspólne jam session.

» STEFAN ORINS TRIO 25.10. Godz. 20.30. Bilety: £7

Rotary Club of Hammersmith and Fulham zaprasza na koncert w wykonaniu kwartetu znanego pianisty jazzowego Jacka Honeybourne'a. Dochód z koncertu przekazany będzie dla sierocińca na Sri Lance oraz dla polskiej organizacji charytatywnej „Barka”.

» WILLIE GARNETT BIG BAND 31.10. Godz. 20.30. Bilety: £6 Jeden z najlepszych londyńskich big-bandów, kierowany przez weterana jazzowego, saksofonistę Williego Garnetta, którego kariera muzyczna trwa już ponad 50 lat. W Jazz Cafe POSK występuje w każdy ostatni piątek miesiąca, prezentując brawurowo wykonany program znanych standardów jazzowych. Wokalistką zespołu jest znakomita Leslie Christianne, która ma w swoim repertuarze utwory najwybitniejszych światowych piosenkarek jazzowych, jak Ella Fitzgerald, Nina Simone czy Sarah Vaughan.

» TE NASZE PIĘKNE LATA 25.10. Godz. 19.00 i 26.10. Godz 16.00. Bilety: £16 i £14 Rezerwacje: scenapoetycka@gmail.com Niezwykle interesujące trio jazzowe, wielokrotnie nagradzane znakomitymi recenzjami krytyków muzycznych. Grają razem już 14 lat i mają na swoim koncie 4 niezwykłe albumy, z których ostatni, pod nazwą „Stöt" (w języku szwedzkim „Impuls"), jest uważany za największe osiągnięcie

Scena Poetycka POSK zaprasza na kabaret jubileuszowy z udziałem swoich gwiazd.

» GALERIA 25.10 – 07.11. „Masks” - APA Wystawa Jesienna

KluB orŁA BIAŁEGo » DISCO 25.10. Godz. 21.00-02.00. Bilety: £5 Zagrają DJ Lukasz i DJ Krzysiek. Obowiązuje strój elegancki. 01.11. Godz. 15.00. Zabawa dla najmłodszych. Serdecznie zapraszamy wszystkie dzieci: małe i duże, odważne i nieśmiałe na zabawę z okazji Halloween! 01.11. Godz. 21.00 – 02.00. Wstęp: £5 Party Halloween. Zagra DJ Krzysiek. Poniedziałki Line Dancing 19.30 – 22.30 Salsa Cubana 20.00 – 22.00 Wtorki Klub brydżowy 18.30 – 22.30 Środy Gimanastyka przy muzyce dla seniorów 11.30 – 13.30 Czwartki Denart Art Theatre – zajęcia dla dzieci balet, śpiew, tap, jazz 16.30 – 20.00 „Ceroclondon " szkoła tańca nowoczesnego 20.00 – 23.00 Piątki Denart Art Theatre - zajęcia dla dzieci balet, śpiew, tap, jazz 16.30 - 19.00 Soboty Denart Art Theatre – zajęcia dla dzieci balet, śpiew, tap, jazz 9.00 – 15.00 Niedziela Kulinarne podróże przez centralną Polskę w klubowej restauracji 12.00 – 20.00

teraz już dostępna na twoim SMARTFONIE I TABLECIE!

Ściągnij Coolturę i czytaj już we czwartki!

CI GA Coolturę na tablet i komórkę

553-MAKIETA 3 44-63.indd 47

21/10/2014 13:21:50


Fot. Robert Ochnio

048

CAFÉ COOLTURA MUZYKA

Dezerter ponad trzy dekady walczy na scenie. Niedługo powalczy też między innymi na londyńskiej. Z tej okazji krótki wywiad – pytał Sławek Orwat.

Dezerter 33

»

Czy powołując do życia w roku 1981 zespół SS-20, w najczarniejszych wizjach braliście pod uwagę, że 33 lata później upiorne widmo użycia tej ohydnej machiny może być bardziej realne niż w okresie zimnej wojny? Krzysztof: To trudne pytanie, bo dość abstrakcyjne. Myślę, że dziś są lepsze pociski niż SS-20. Ale nie sądzę też, że jest ciśnienie, żeby ich użyć w najbliższym czasie. „Robal”: Wtedy przyjęcie takiej nazwy traktowaliśmy jako prowokację – ujawnienie faktu, że taka broń – radzieckie rakietowe pociski jądrowe – w ogóle istnieje. Wówczas w naszym kraju był zakaz otwartego mówienia o tym. Faktem jest, że obecna sytuacja na Ukrainie i jej oddźwięk międzynarodowy zaczyna powoli przypominać czasy zimnej wojny, robi się dziwnie i niebezpiecznie. Dezerter pojawił się w filmie „Jarocin '82” Pawła Karpińskiego. Do Jarocina jechaliście jako SS-20. Co spowodowało zmianę nazwy zespołu? Krzysztof: To znana historia i wszyscy, którzy śledzą losy zespołu, ją znają. Przypomnę krótko: musieliśmy zmienić nazwę we wrześniu 1981 r., ponieważ

553-MAKIETA 3 44-63.indd 48

nikt nie chciał organizować nam koncertów, tłumacząc się, że podobno mamy zakaz występów. „Robal”: Uznaliśmy, że lepiej jest pójść na kompromis i zmienić nazwę na jakąś podobnie prowokacyjną, niż dać się powstrzymać przed dalszą działalnością.

Jak po 31 latach odbieracie siebie w filmie o punkach Mariusza Trelińskiego? Krzysztof: W tamtych czasach goniliśmy ze sceny ludzi z kamerami, bo albo byli to ludzie z SB, albo reżimowe media… Dlatego jest tak mało dokumentacji filmowej z lat 80. Mariusz był naszym kumplem, więc dostał zgodę na filmowanie. Dzięki temu jest jakiś mały zapis historii. „Robal”: Dzięki temu filmowi możemy zdać sobie sprawę, jak zwariowane były wtedy czasy i jak radykalna była nasza reakcja na rzeczywistość PRL-u. O co poszło równo 30 lat temu w Jarocinie. Podobno zaistniały jakieś „zgrzyty” pomiędzy zespołem Dezerter a organizatorami? Krzysztof: To też powszechnie znana sprawa. Organizatorzy nie chcieli

zgodzić się na polanie terenu wodą. I doszło do zadymy z naszym udziałem jako prowokatorów. „Robal”: Podłożem konfliktu było to, co widzieliśmy na kolejnych edycjach festiwalu – traktowanie publiczności jak bydło, agresja służb porządkowych. Wszystko to wylało się na koncercie, gdzie niezadowolona publiczność stanęła po stronie zespołu, przeciwko organizatorom. Zrobiło się nieprzyjemnie, ale udało się zażegnać konflikt i zagrać koncert, który po tych zajściach nie był już zwykłym koncertem, tylko wydarzeniem, które wszystkim uczestnikom zapadło w pamięć na zawsze.

Jak wspominacie współpracę z Kasią Nosowską i co ta zasłużona wokalistka wniosła do waszego brzmienia? Krzysztof: To bardzo miły okres w dziejach zespołu. Powtarzał się kilkakrotnie. Zawsze z wielką przyjemnością. „Robal”: Za każdym razem było to spontaniczne działanie. Dzięki temu w nagraniach i na wspólnych koncertach jest czad. « Pełny zapis wywiadu na:

Buch.co.uk

21/10/2014 13:21:51


553-MAKIETA 3 44-63.indd 49

21/10/2014 13:21:53


553-MAKIETA 3 44-63.indd 50

21/10/2014 13:35:19


553-MAKIETA 3 44-63.indd 51

21/10/2014 13:21:57


553-MAKIETA 3 44-63.indd 52

21/10/2014 13:22:00


053

553-MAKIETA 3 44-63.indd 53

21/10/2014 13:22:02


054

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

Czyta się

Masa o pieniądzach polskiej mafii

»

Niecenzurowana opowieść o bogactwie wielkich mafiozów. Jak rodziła się i wyglądała fortuna polskiej mafii? Tony kokainy od kolumbijskich karteli płynące do Polski statkami handlowymi. Arcydzieła światowej sztuki w gangsterskich rezydencjach. Szalone moskiewskie bankiety z bosami rosyjskiej mafii pośród pięknych kobiet i luksusowych limuzyn. Wystawne przyjęcia, które nigdy się nie kończyły. I przekupny świat polityki, który od samego początku towarzyszył polskiej mafii. Na czym zarabiano najwięcej? Jakich interesów dobijano na europejskim rynku? Jakimi pieniędzmi obracała polska mafia? Grupa pruszkowska zbiła taki majątek, że przeciętnemu zjadaczowi chleba po prostu trudno to sobie wyobrazić. Rzeka pieniędzy płynęła do kieszeni szefów Pruszkowa każdego dnia. To była codzienność Masy, bohatera tej książki, oraz jego kompanów. Dziś tego świata już nie ma, ale wciąż budzi on wielkie namiętności: jedni go przeklinają, inni żałują, że nie mieli do niego wstępu. Są też tacy, którzy powątpiewają, że kiedykolwiek istniał. Istniał, zapewniamy, że istniał…

553-MAKIETA 3 44-63.indd 54

Religa. Biografia

Obywatel Stuhr.

»

»

najsłynniejszego polskiego kardiochirurga

Profesor Zbigniew Religa. Niewierzący, ale skleiło się z nim słowo „święty”. Dla wielu osób święta jest pamięć o nim. „To był święty człowiek” – mówią pacjenci. Inni mocniej: „Moja miłość”. Lekarze dopowiedzą, że miał do chorych świętą cierpliwość. Pielęgniarki, że zawsze je szanował. I może święty to zbyt wiele, ale świetny był na pewno. Trudno pisać o kimś takim, zwłaszcza że na każdym kroku słyszeliśmy przestrogi: „Musicie go pokazać w dobrym świetle, opisać zalety, pomijać wady, nie wolno szargać imienia…”. Byłoby to łatwe, bo profesor dał się lubić. Bezpośredni, szczery, pogodny. Ufny, za swoimi stawał murem. Chętnie dzielił się wiedzą, umożliwiał awans. Ale nie zniósłby, gdyby mu ktoś stawiał pomnik z cnót. Z góry ostrzegamy tych, dla których nie do przyjęcia jest obraz profesora, który za dużo pije, pali jak smok, klnie jak szewc, bywa niesprawiedliwy, wymaga za dużo, narzuca mordercze tempo, słucha złych podszeptów, bywa próżny… Jesteśmy przekonani, że człowiek z bagażem wad jest bardziej prawdziwy. A im bardziej prawdziwy, tym obraz lepszy.

Z Jerzym i Maciejem rozmawia Ewa Winnicka Jerzy i Maciej, ojciec i syn. Znani i popularni, ciągle w świetle reflektorów. Obaj zaczynali kariery od występów kabaretowych. Obaj słyną zarówno z ról w popularnych komediach, jak i z wybitnych kreacji teatralnych. Ich osiągnięciami artystycznymi interesują się poważni krytycy. Ale ich życiu osobistemu nie dają spokoju brukowce. Choć wyrastali z tej samej tradycji, reprezentują zupełnie różne pokolenia. Jerzy rozpoczynał karierę w PRL-u, Maciej – już w wolnej Polsce. Z jakimi problemami przyszło im się zmagać? Jak ukształtowały ich wyzwania rzucane przez rzeczywistość? Kim są? Kim się czują? Co jest dla nich ważne? Co lubią, czego się obawiają, a co ich irytuje? Czy trzeba lubić swój kraj, żeby być dobrym obywatelem? Jerzy i Maciej Stuhrowie w rozmowach z Ewą Winnicką opowiadają o rodzinie, karierze i Polsce. Nie czytali wzajemnie swoich wypowiedzi przed publikacją. Teraz będą mieli okazję się przekonać, co ich łączy, a co dzieli. Książka zawiera scenariusz filmu „Obywatel” wzbogacony przez Jerzego Stuhra o anegdoty z planu.

Wszystkie książki dostępne są w formie e-booków poprzez porównywarkę cenową

BookTO.pl

21/10/2014 13:22:04


055

EVA BECLA PREZENTUJE...

26 października (niedziela) godz. 17.00 oraz 20.00 EALING TOWN HALL, NEW BROADWAY, W5 2BY

(STACJA METRA EALING BROADWAY)

BILETY: £27 (ZNIŻKI DLA GRUP) REZERWACJA / ZAKUP BILETÓW TEL: 07788 4101 22 LUB 020 8997 3629 EVA@EVABECLAPRESENTS.COM (AKCEPTPUJEMY KARTY)

https://www.facebook.com/eva.becla www.evabecla.com

553-MAKIETA 3 44-63.indd 55

21/10/2014 13:58:20


056

CAFÉ COOLTURA POLSKIE RADIO LONDYN

553-MAKIETA 3 44-63.indd 56

21/10/2014 13:22:07


057

553-MAKIETA 3 44-63.indd 57

21/10/2014 14:00:38


058

CAFÉ COOLTURA styl życia

Wykup słowo 10 kobiet wzięło sprawy w swoje ręce, a właściwie stopy. Mają wspólne hobby: pisanie. Według pomysłu Katji Tomczyk opracowały eksperymentalny projekt literacki pod nazwą „Wykup Słowo”.

553-MAKIETA 3 44-63.indd 58

»

Tak piszą o nim na swojej stronie FB: „Marzyłeś kiedyś, by współtworzyć kulturę? Chciałbyś przyczynić się do powstania tekstu literackiego? Wymyślić imię jednemu z bohaterów albo zobaczyć wybrane przez Ciebie słowo w opowiadaniu? A może masz ulubione powiedzonko, złotą myśl lub jesteś autorem niebanalnej frazy, którą warto byłoby podzielić się z innymi?”. Chętnych nie brakuje. Projekt realizowany na portalu PolakPotrafi trwa 55 dni, zakończy się 12 listopada. Osiągnął dopiero półmetek, a do minimalnej kwoty potrzebnej na wydanie i promocję tomiku „Autostop(y). 10 opowiadań o wolności” niewiele brakuje. Na koncie uzbierało się już 83 proc. wymaganych środków. Lista słów i imion wybranych przez sponsorów rośnie i staje się coraz barwniejsza. Oto kilka przykładów: słowa – gęsta kosodrzewina, przystojny sąsiad, bułgarski psotnik, plem-

niczek, jaja, koprolit, zachuchani; imiona – Niesforna Kasia, Szechina, Ironia Kowalska, Tygrys i Pajton, Miecio, Kazuko. Można też wykupić, sięgając głębiej do portfela, całe frazy, na przykład: „są dni jak diamenty, są dni jak kamienie” czy „Bydgoszcz – dwie rzeki, wiele serc”. Autorki nie boją się wyzwań, co więcej, im bardziej „odlotowe” pomysły, tym lepiej, jak twierdzą. Rzemiosło pisarskie nie jest im obce. Wiele z nich to absolwentki warszawskich kursów Pasji Pisania, a dwie – Magdalena Niziołek-Kierecka i Katja Tomczyk – są finalistkami tegorocznego konkursu Międzynarodowy Festiwal Opowiadania. Wiadomość z ostatniej chwili – Magdalena zdobyła nagrodę główną! Zachęcone zainteresowaniem publiczności i mediów (jest o nich coraz głośniej w prasie i radiu) postanowiły zwiększyć nakład książki, jeśli budżet projektu zostanie przekroczony. To pierwszy projekt literacki w Polsce zapraszający czytelnika do dialogu. Idea crowdfundingu połączona z kreowaniem tekstu literackiego okazała się strzałem w dziesiątkę! Dziesięć utalentowanych kobiet chwyci niedługo za pióra i pokaże światu, że idea przygody dzielonej z czytelnikiem ma sens i prowadzi do bardzo kreatywnych efektów. Autostop to wolność. Autostop wymaga odwagi. Autostop to oderwanie od szarej codzienności. O tym wszystkim chcą opowiedzieć w swoich opowiadaniach autorki. Jestem jedną z uczestniczek tego projektu. Dwie z nas mieszkają poza Polską – w Anglii i Holandii. Dla emigrantek pisanie w ojczystym języku to nie tylko hobby, ale i ważny kontakt z polską kulturą. Cieszę się, że spotkał mnie zaszczyt udziału w takim przedsięwzięciu. Zuzanna Muszyńska

Zapraszam na naszą stronę:

http://polakpotrafi.pl/ projekt/wykup-slowo

21/10/2014 13:22:12


059

553-MAKIETA 3 44-63.indd 59

21/10/2014 13:22:14


060

CAFÉ COOLTURA GUEST ROOM

Guest room

Zrobiliście fajne zdjęcie? Napisaliście krótką historyjkę? Na tej stronie możecie zaprezentować swoje talenty. Swoje prace wysyłajcie na info@cooltura.co.uk, z dopiskiem: „GueSt Room”.

Fot. maciek Choroszewski

Manekiny za wystawą jakby szukały czegoś nieokreślonego, tak samo jak ci ludzie znużeni zakupami na Oxford Street szukają czegoś w swoich smartfonach – nie wiadomo czego i po co.

Poezja Tadeusz Żyszkowicz I

II

Nie pić Ani po trosze Jak żyć? Ja się wynoszę. Przechodniu najmilszy Nic tutaj po tobie Może, głową skłoniwszy Idź sobie.

III Przeniesiony zostałem Na niwa wolności Zostawiłem co miałem Wszystkie moje włości IV Wszystko co mam Mam niewiele Zostawiam wam Moi wielbiciele.

553-MAKIETA 3 44-63.indd 60

Koleje losu Uwolnieni z jarzma Sowieckich łańcuchów Ruszyliśmy jak widma Podobni do duchów.

Włochy, Francja Krwią kraszone. Na Ojczyzny progu Wreszcie przysiadamy Zmęczeni, bezsilni Do domu wracamy.

Głodni, obdarci Też pełni nadziei Słabsi zostali W grobach tej ziemi.

Zajęte obejście Inny już gospodarz ,,Zaprasza” na miejsce Sobaką tu włodarz.

Tląca się miłości Do Ojczyzny iskra Drogę daleką Zamieniała w bliską.

Lepiej nie wracać Został obraz mglisty Żołnierze wyklęci Sobie tylko bliscy.

Azja, Afryka Mogiłami znaczone

Innej gościny Szukać pozostaje

21/10/2014 13:22:15


061 Oczekiwanego miejsca Dla nas tu nie staje. Znaleźliśmy Nie darmo Pracowaliśmy Stawaliśmy hardo. Usychaliśmy z tęsknoty. Dla obcej ziemi Wnosiliśmy swe cnoty Zostali nieliczni, wierni. Najtwardsi Same sęki Zahartowani Latami udręki. Popatrzmy wokół Tylko dziarskie miny Karabin chwycić gotowi I karać za winy. Jak wielka kara potrzebna? Ostre, gorzke padają słowa Wierzę, nie wierzę w królestwo Dobrego, sprawiedliwego Boga.

.... POSKlub wraz z tygodnikiem „Cooltura” zapraszają wszystkich na nastrojowy

WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE Jeśli chcesz posłuchać twórczości poetów, literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić. Zapraszamy również do współpracy wszystkich chcących zaprezentować swoją twórczość.

GRZEGORZ SPIS LONDYN, LETNIA NOC, 2007

cztery łapy poezji kiedy wreszcie noc odcina mnie od wszystkich kształtów niezauważony mogę cicho stąpać swoimi ścieżkami po starych płotach wspomnień półkach zawieszonych w gwiazdach opuszczonych huśtawkach ludzkich uczuć zakamarkach wierszy grzbietach książek tych wysokich i tych niskich muszę być czujny wiele razy spadłem z tych wysokich i z tych niskich

czepiałem się mocno pazurami śliskich tytułów choć nie zawsze spadałem na cztery ochłapy poezji ludzkiego istnienia czasami moje drogi kręte do bólu w niebo wzloty w gówno wpadki nie zmieniają mnie w oczach ludzi chociaż zawsze spadam na cztery łapy poezji

Wieczór Twórczości Wszelakiej Gwiazda wieczoru Alex Sławiński

Wieczór Twórczości Wszelakiej pod patronatem tygodnika „Cooltura” POSK, 238-246 King Street Hammersmith London W6 0RF

553-MAKIETA 3 44-63.indd 61

30 października (czwartek) godz. 18.30 POSKlub, 4 piętro

21/10/2014 13:22:16


062

CAFE COOLTURA WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

Na jesienne humory – toffi SERGIUSZ HIERONIMCZAK sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Zawsze kiedy pojawiają się pierwsze symptomy jesieni, odczuwamy to na własnej skórze. Stajemy się ospali i mniej aktywni. Rano ciężko wyjść z łóżka, a dzień – szary i często deszczowy – sprawia, że godziny dłużą się niemiłosiernie. Odrobina kalorii przyda nam się wtedy najbardziej, choćby pod postacią słodkiego zapomnienia – toffi. Toffi to jeden z najprostszych i ogólnie dostępnych łakoci. Potrzebujemy tylko cukru i mleka – i już mamy trochę przyjemności. Zanim jednak cukier stał się powszechnie dostępny, minęło trochę czasu. Jego powszechność to początek XIX w., w tym samym czasie pod strzechy zaczyna trafiać także toffi. Pozostanie tam na zawsze, bo od początku było łakociem ubogich. W Wielkiej Brytanii ma ono wiele postaci – od miękkiej, czyli sosu, do twardego karmelka. Najbardziej znanym deserem jest sticky toffi pudding. W zasadzie jednak sos, jaki się do niego sporządza, to nie dokładnie toffi, tylko butterscotch, czyli karmel połączony ze śmietaną. Nawet Brytyjczycy myślą, że wynaleźli go Szkoci. Tymczasem butterscotch wynalazł Samuel Parkinson z Yorkshire, a jego szkocko brzmiąca nazwa może się

553-MAKIETA 3 44-63.indd 62

wywodzić od słowa „scorch”, które oznacza „przypalać”. Z kolei angielskie „toffee” może pochodzić od słów „tuffy” lub „toughy”, odnoszących się do czegoś, co w Polsce nazywamy „mordoklejką”. Polskie mordoklejki poszły jednak swoim torem i choć to również są toffi, nazywają się „krówkami”. Krówki powinny być uznane za nasz skarb narodowy i chronić je powinien specjalny dokument, taki, jaki ma np. góralski oscypek. Oryginalne krówki pochodzą z warszawskiego Milanówka. Ich twórcą jest rodzina Pomorskich, a wynalazcą Feliks Pomorski. Zaczął je produkować w okresie międzywojennym w Poznaniu. Swoje cukierki pakował w papierki z wizerunkiem krowy, szybko więc ochrzczono je „krówkami”. W czasie wojny Niemcy wywłaszczyli i wysiedlili Pomorskich. Rodzina trafiła do Milanówka. Po wojnie uruchomiono produkcję od nowa. Niestety, socjalizm nie sprzyjał własności prywatnej i zakład upaństwowiono. Stał się częścią zakładów 22 Lipca, czyli Wedla. Pomorscy jednak się nie dali. Produkowali swoje krówki jako rzemieślnicy. Władza ludowa starała się ich wykończyć cenami urzędowymi, ale przetrwali i to. Krówki produkują w Milanówku do dzisiaj, a inni producenci rejestrują tam swoje firmy, bo wszyscy chcą krówek z Milanówka.

Dzisiaj więc przepis na polskie toffi, które nie ma sobie równych. « KRÓWKA POLSKA DOMOWA SKŁADNIKI: 300 g cukru 2 łyżki miodu 1 szklanka słodkiej śmietany otarta skórka z pomarańczy 50 g masła niesolonego 100 g biszkoptów 100 g orzechów laskowych 5 łyżek wody różanej PRZYGOTOWANIE: Cukier wsypać do rondelka z wodą różaną, od momentu wrzenia gotować ok. 5 min, dodać pomarańczową skórkę. Wcześniej postawić na gazie śmietanę i zagotować. Gdy masa karmelowa będzie gotowa, dodać gorącą śmietanę i całość gotować na małym ogniu ok. 15 min. Masa jest gotowa, jeżeli po kapnięciu nią na talerz od razu tężeje. Na koniec dodać do masy masło. Blaszkę 20×30 wyłożyć folią aluminiową i delikatnie posmarować masłem. Pokryć dno blaszki połową uzyskanej masy i wysypać na nią pokruszone biszkopty i orzechy. Następnie zalać równomiernie resztą masy krówkowej. Gdy ostygnie i stężeje, pokroić w kostkę.

21/10/2014 13:22:23


063

553-MAKIETA 3 44-63.indd 63

21/10/2014 13:22:25


064 Zadbaj o młodość zdrowo i bezpiecznie ARTYKUŁ SPONSOROWANY URODA I ZDROWIE

»

Często zadawanym nam pytaniem jest – od kiedy zacząć stosowanie produktów przeciwstarzeniowych? Żeby przekonująco na nie odpowiedzieć, należy nieco wyjaśnić proces starzenia się. Chociaż brzmi to trochę strasznie, ale niestety zaczynamy się starzeć od ...25 roku życia. To już wtedy rozpoczynają się zmiany w naszych komórkach, które około 40-tki stają się widoczne i odczuwalne. W okresie pomiędzy 25 a 35 rokiem życia pojawiają się pierwsze zmarszczki mimiczne, zaczyna pogarszczać się węch, który starzeje się najszybciej ze wszystkich zmysłów. U mężczyzn rozpoczyna się łysienie. Kiedy przekroczymy 40-tkę zaczyna się starzeć mózg oraz wzrok - rozwija się nadwzroczność. Zmniejsza się objętość włókien mięśniowych, a zwiększa ilość tkanki tłuszczowej, zanika masa

Więcej na:

kostna. Następuje powolna utrata sił i wytrzymałości. 60% chorów zwyrodnieniowych stawów zaczyna się w tym wieku. Czyli wiele zmian postępuje zupełnie niezauważalnie w wieku, który nie kojrzy nam się ze starością, więc musimy dbrać o siebie w każdym wieku oraz myśleć o możliwych przyszłych skutkach zaniedbań jak najwcześniej. Kolagen nazywany jest białkiem młodości, ponieważ jego powolna utrata z wiekiem skutkuje osłabieniem wzroku, zwiotczeniem skóry i mięśni, stanami zapalnymi w stawach, ubytkiem masy kostnej. Kolagen jest tym co spaja, łączy komórki i narządy naszego organizmu. Nie istnieją też cudowne sposoby na jego odbudowanie do stanu wyjściowego, wtedy kiedy ubytki są znaczne. Możliwe jest jednak spowolnienie jego utraty, oraz pewną regenerację ubytków. Na pewno posmarowanie twarzy kremem przeciwzmarszczkowym tego nie zapewni. To jest jeden z podstawowych błędów, które popelniamy, widząc w lustrze pierwszą zmarszczkę – pędzimy do sklepu po krem regenerujący. Jeśli procesy starzenia dotyczą całego organizmu, a nie tylko skóry twarzy, jeśli zachodzą one przez wiele lat, to czy logiczne i rozsądne jest spodziewanie się zlikwidowania ich skutków przy pomocy kremu, a choćby i najlepszego, w ciągu 2 tygodni? Jak można to osiągnąć? Przede wszystkim dostarczając organizmowi materiału do budowy kolagenu w postaci peptydów i aminokwasów oraz stymulowanie komórek go produktujących do wydajniejszej pracy. Dlatego najskuteczniejsze w walce ze starzeniem są programy czyli działanie na organizm całościowo.

polskikolagen.biz/cooltura

553-MAKIETA 4 64-91.indd 64

077 07609041

Najlepszy dostępny program regeneracji kolagenu w wersji podstawowej to 3 produkty Colway: Colvita® niezwykle łatwo przyswajane aminokwasy i peptydy – najlepsze z dostępnych źródło materiału do budowy kolagenu ustrojowego, połączone z mikro i makroelementami pochodzącymi z alg oraz witaminą E. Witamina C-olway składająca się wyłącznie z naturalnych wyciągów roślinnych o wyjątkowej przyswajalności bez żadnych dodatków syntetycznych. Witamia C stymuluje produkcję kolagenu, zabezpieczna przed wolnymi rodnikami niszczącymi nasz organizm, oraz wspomaga układ odpornościowy. Kolagen Platinum, który regeneruje skórę twarzy zabezpieczając przed przedwczesnym starzeniem i opóżnia pojawianie się zmarszczek na lata. «

Colway – firma powstała w Polsce, która od 10 lat promuje z wielkim sukcesem Kolagen – polski przełomowy wynalazek – teraz w UK! SKORZYSTAJ Z NIESAMOWITEJ PROMOCJI! Zarejestruj się jako dystrybutor lub klient ze zniżką! Aby skorzystać z promocji wejdź na stronę www i zarejestruj się www.collagen-colway.com/cooltura (lub zadzwoń 077 0760 9041 podając hasło Cooltura).

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zaprszamy na spotkanie organizowane przez Collagen Colway „Zatrzymaj Młodość”, restauracja First League, 268 King Street, Hammersmith

13 listopada, godz. 18:30, wstęp wolny, dla gości kawa i herbata oraz niespodzianki.

21/10/2014 12:09:41


REKLAMA URODA I ZDROWIE

553-MAKIETA 4 64-91.indd 65

065

21/10/2014 12:09:42


066

REKLAMA URODA I ZDROWIE

553-MAKIETA 4 64-91.indd 66

21/10/2014 12:09:44


REKLAMA URODA I ZDROWIE

553-MAKIETA 4 64-91.indd 67

067

21/10/2014 16:21:41


068

OGŁOSZENIA DROBNE

jAK ZAMIEścIć

OGŁOsZENIE UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Szukasz mieszkania? Sprawdź najnowsze oferty na portalu www.elondyn.co.uk

Agencja Nieruchomosci ETB PROPERTY SERVICES

Szukasz mieszkania,domu lub pokoju do wynajęcia w północnym Londynie?

020 7272 8615 075 2145 2860 077 1567 7401 Paulina / Aneta info@etbproperty.co.uk

81616

jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą sMs – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: cL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: cL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: cL 01 cL 02 cL 03 cL 04 cL 05

mieszkania do wynajęcia

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

cL 06 cL 07 cL 08 cL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe Telefonicznie:

(usługi) Ramka do 15 słów

020 8846 3614 £ 25 +vat lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Warunki:

Ramka do 25 słów

£ 30 +vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOsZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane sMs-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

553-MAKIETA 4 64-91.indd 68

P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

> Barking pokoj 2 osobowy w czystym, zadbanym domu 125£ tygodniowo + tygodniowy depozyt, rachunki wliczone, internet. zapraszamy 07964537030 > Catford, pokoj jedynka z pl tv darmowa ulica do parkowania, ogrod, wszystkie media wliczone 100tyg, blisko park, autobusy po wiecej inf. prosze dzwonic 07581443063 > Dwuosobowy pokoj dla kulturalnych, niepalacych I bez innych nalogow pracujacych osob lub osoby. £160 tygodniowo + dwa tygodnie depozytu 07540330299 > Edmonton, N17 8DX, 1 bed mieszkanie z ogrodem, 910 + rachunki(woda wliczona)- na parterze, osobny salon,przechodnia sypialnia i kuchnia.Dostepne .02072728615, 07436582104, 07715677401 > Edmonton, N9 7LR, 4 bed dom, £1525/mies., 3 podwojne sypialnie, 1 jedynka, przechodni salon ,kuchnia z jadalnia, plastikowe okna, ladny ogrod, lazienka z wanna. 02072728615, 07436582104, 07715677401 > Edmonton, N9 8RA, £1290. 2 bed dom. 2 podwojne sypialnie, salon, kuchnia, ogrod. Dostepne od konca pazdziernika. 02072728615, 07436582104, 07715677401 > Enfield, EN3 5JX, Studio flat- £695/mies. +energia. Sypialnia polaczona z kuchnia, lazienka z wanna, mieszkanie znajduje się na 1 pietrze. Dostepne od zaraz. 02072728615, 07436582104, 07715677401

£1

w w w. e t b p r o p e r t y. c o . u k

> Enfield, EN3 6AZ, 3 bed dom £1390/mies – 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, salon z jadalnia, kuchnia, ogrod. Po remoncie. Dostepne od końca Pazdziernika. 02072728615, 07436582104, 07715677401 > Finchley Central, N3 2LH: Ladne 1 bedroom bungalow z prywatnym ogrodem, £1090 miesiecznie. Council i woda-£40/ miesięcznie + energia I gaz. Dostepne od zaraz. Bez DSS. 02072728615, 07436582104, > Hounslow West. 1 lub 2 osobowy pokój w domu z ogrodem blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272 > Ilford pokoj 2 osobowy w czystym, wyremontowanym mieszkaniu 120f tyg. + tydzien depozytu. Rachunki wliczone, internet, polska tel. zapraszamy 07964537030 > New Barnet , EN5 1QJ, £1400+ rachunki , 3Bed FLAT , Piekne mieszkanie na poddaszu , salon , kuchnia. Dobra lokalizacja. Tel : 0208 885 1890 , 075 2145 2860, 074 367 92779 > New Malden. Pokoj do wynajecia dla spokojnej osoby. Pelne wyposazenie rachunki wliczone £125/tydz 07738952728 > Norbury pokoj 1 dla spokojnej osoby od 01 listopada, Norbury £100/tydz w tym rachunki i internet , 2 tyg depozyt ,tel 07912105252 pomiedzy 8:00-19:00 > North Wembley / South Kenton .Duza dwojka do wynajecia jako 1-ka dla jednej osoby w domu z ogrodem .Free internet ,parking . Tel:07725363204. > Northolt, pokoj jedynka dla spokojnego chłopaka bez nałogów

21/10/2014 12:09:46


OGĹ OSZENIA DROBNE

> Turnpike Lane , N22 6QS: 5pokojowy dom , £2300/miesiac +rachunki . Spore sypialnie , osobny salon , kuchnia z jadalnia , ogrod . Dostepny od 04/11/2014 Tel : 0208 885 1890, 074 367 92779, 0752145 2860 > Wood Green , Kawalerka , N17 7QX , £700+elektryka . Przytulna LBXBMFSLB %PTUŖQOB PE 20/10/2014. Tel : 0208 885 1890 , 074 367 92779, 075 2145 2860 > Wood Green / Turnpike Lane : Pokoj dwojka : £130tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepny od zaraz. 0208 885 1890, 075 2145 2860, 074 367 92779 > Woolwich Arsenal Pokoj dla PTPCZ QSBDVKʼnDFK CF[ OBMPHPX z wlasna lazienka. Cisza, spokoj, blisko do Woolwich Arsenal i Dockyard, autobus 2 min. Parking 07878419354, 07917057404

mieszkania szukam SMS:

81616 KOD: 02

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Szukam pokoju z aneksem kuchennym lub studia do ÂŁ120 tygodniowo w okolicach Acton 07707850537 > Mieszkania szukam poszukuje 1 bedroom lub dwĂłjki okolice Stratwort tel 07801275862

553-MAKIETA 4 64-91.indd 69

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Home Improvement Companies looking for: Window & Door Fitters, Roof Trim Fitters, Conservatory Top & Base Fitters, Must be over 18 - for an immediate start. Long term local work. Call Wayne on 07918 608 708 or email CV Wayne.Tubb @Angliangroup.com

Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Moşliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić 9.00 – 18.00 07985427487

Praca dla kobiet i męşczyzn w ochronie osĂłb i mienia, w monitoringu przemysĹ‚owym i w ochronie VIP. Stawki ÂŁ10-ÂŁ35 zaleĹźnie od stanowiska Szczegóły na stronie: www.symbiosec.co.uk/pl NiewykwaliďŹ kowanym oferujemy szybkie szkolenia 07825397161

}

w czystym domu. Internet, rachunki wliczone. tel 07821358132.

069

UFSB[ KVƆ EPTUĹ–QOB OB UXPJN TNBSUGPOJF J UBCMFDJFȡ

ŲDJʼnHBK $PPMUVSĹ– OB UBCMFU J LPNĂ•SLĹ–ȡ

21/10/2014 15:50:28


070

OGŁOSZENIA DROBNE Cukiernia w zachodnim Londynie poszukuje doświadczonych cukierników. Tel: 07809432768.

Polska piekarnia na Hayes zatrudni koordynatora w sprawach Health & Safety and HACCP. Prosimy o przesłanie CV na adres: manager@polishvillagebread.co.uk

Piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców z doświadczeniem pracy w UK. Osoby zainteresowane proszone są o kontakt: info@ polishvillagebread.co.uk

> Firma zatrudni malarza - praca wewnątrz i na zewnatrz prosze o kontakt 07459532064 pijakom i amatorom dziekujemy mozliwosc zatrudnienia na stale, > Pilne. Angielska agencja sprzątająca poszukuje dziewczyn. Praca w SW londynie. Self employed. Tel. 07837377303, 07405635382., > London Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien!02037005310 info@ modelsvenue.com 18 King William Str EC4N 7BP > Zatrudnie ogolnobudowlanca, dekoratora, murarza. Wymagany UTR, NIN, CSCS, konto. Selfemployed. Od £7/g, wyzsza dla doswiadczonych. Euston Artur 07841716410

praca szukam

> Part time - Bar Staff, Domestic Cleaners, Kitchen Porters required for the Windmill Pub, Acton W3. Contact Iwona on 07956 813079

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Jesteś dobry w handlu? Lubisz poznawać ludzi? Chcesz pracować w spółce technologicznej? Chcesz rozwijać wiedzę o internecie? Przyślij C.V. na hello@neadoo.eu

> Elektryk - Hydraulik z 12 letnim doswiadczeniem w angielskiej firmie z wlasnymi narzedziami NICEIC i Gas Safety. Tel. kontaktowy 07707717053 lub 02087267871

> Poszukuje dental nurse do prywatnej praktyki na Ealingu na poniedzialek 8.30-5.30 .Mozliwosc full-time od czerwca 2015.Znany dentysta, mili pacjeci 07540623899

> Plastrarze szukają pracy. Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość pracy, posiadamy narzędzia i transport. Tel:07525348994 Waldek ,

> I am looking for experience

hair styles (hairdressers) this salon is nice area and friendly people , this is director number : 07737 967627

> Zaklad szycia zaslon poszukuje mlodej, energicznej nie palącej dziewczyny do prostego szycia na maszynie i sprzątania na poczatku pol etatu. Tel 07879467303 > Sprzatanie biur w centr Londyn, oraz Docklands e14 9fw. doswiadczone i solidne osoby . tel 07783939007 CV info@idealclean. co.uk, > Szukam pomocnikow budowlanych i stolarzy 07772350852 > Tipserka - Manikiurzystka

stanowisko do wynajęcia w salonie Fryzjer - Solarium w wschodnim Londynie 07746962153

553-MAKIETA 4 64-91.indd 70

SMS:

> Malarz dekorator szuka pracy wlasne narzedzia doswiadczenie i solidnosc 07591534894 Krzysztof > Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz. > Krawcow, osoba utalentowana z wieloletnim doswiadczeniem; przerobki, naprawy, realizacja pomyslow klientow, szuka pracy. Kontakt telefoniczny 07522043231 > Plastrarz z dlugoletnim doswiadczeniem podejmie prace. Wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia. Mariusz. 07737058249 > Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, power flush, central heating, ogrzewania podlogowe, certyfikaty. Tel. 07702267525

21/10/2014 12:09:47


OGŁOSZENIA DROBNE

553-MAKIETA 4 64-91.indd 71

071

21/10/2014 12:09:50


072

OGŁOSZENIA DROBNE > Praca szukam jako budowlaniec jako pomocnik dekoratorka lub fabryki wiecej inf dzwonic tel 07801275862 > Elektryk 11 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07891730162 > Doswiadczony murarz tynkarz.

Bloczki, cegla, pointing, klinkier. Przybudowki, murki ozdobne. Prace ogolno budowlane tel 07930111620

> Malarz bez nalogow, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 7 lat doswiadczenia w UK. Pracuje dla firm i osob prywatnych. Rafal. 07545600591. > Plastrarze z wlasnymi narzedziami szukaja pracy wysoka jakosc I czystosc Marcin 07515464677 > Piekarz / cukiernik duzym doswiadczenem w uk i pl szuka pracy w piekarni . Darek 07907576940 > Odkupie sprzatania. Tel. 07849482982 Monika > Elektryk 11 lat w UK. Instalacje

zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07891730162

> Plastrarze z dlugoletnim doswiadczeniem szukajá ofert pracy, caly Londyn i okolice, wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia. Jacek 07523550213

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ

> Sprzedam śliczne weselne butelki do ozdobienia stołu weselnego (pieknie komponują sie w kwiatach), jako prezent lub innego pomysłu.£19 Idealny stan. 07459036923 > Duzy polsko - angielski slownik 2 tomy,nowy.£45.00 tel.07523510272 > Sony tv set bravia 30" screen digital plasma, bardzo nowy. £ 260 tel.07523510272 > Duzy slownik naukowo techniczny, dwujezyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

553-MAKIETA 4 64-91.indd 72

> Laptop dell c2duo 2.5ghz. pam.4gb.dysk 250gb.Wi-Fi.dvd-rw. kamera.win7 PL.stan bdb. 130£. Laptop dell c2duo 2ghz.pam.2gb. dysk160gb.Wi-Fi. Dvd. Vista 07593298590

auto-moto SMS:

81616 KOD: 07

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Opny zimowe. Wulkanizacja na Willesden. Oferuje opony nowe i używane. Różnorodnoąść marek opon i rozmiarów. Montaż, wyważanie na miejscu. Przystepne ceny! NW10 2JJ Londyn 07776823881, 02084514488

Auto-Mechanika, diagnostyka komputerowa, hamulce, sprzęgła, zawieszenie, serwis, paski rozrządu, serwis/napełnianie klimatyzacji. Dojazd do klienta. 07812071816 MOT – pomogę

Mitsubishi Grandis Elegance 2005. Siedmioosobowe auto rodzinne. 2.4 benzyna. 80 tys. mil. Stan bardzo dobry. Cena 3 tys. funtów. Kontakt Arek tel. 07455005888

> BMW 320d E90 163km 2008 czarny metalik. Bardzo bogato wyposazony Stan Bardzo dobry, Skóra, tempomat, dwustrefowa klima, ksenon, ringi Streatham Common zaprasza 07983253131 > Renault Scenic Sprzedam Renault Scenic 1.6, 2004, 80.000 mil, TAX/MOT marzec 2015, szklany dach, nowe opony, cena: 1.290, Greenford, Jarek - 07915675957, jareniuk@me.com

21/10/2014 16:07:39


OGŁOSZENIA DROBNE > Audi A6 sprzedam 1, 8T Rok1997. MOT 09.2015 Tax 02.2015. Tel.07931699262

OGŁOSZENIE RAMKOWE 020 8846 3614

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

inne

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

SMS:

81616 KOD: 09

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Kawaler, Szukam dyskretnej kobiety z zachodniego Londynu 07932432389 > Witam. Wysoki 186 szczuply 90 kg facet po 30 pozna dyskretna kobiete ktorej jak mi brakuje czulosci, usmiechu, przytulania, zrozumienia . Tel 07515103840 > Successful English gentleman

would like to meet attractive Polish lady for fun filled days and romantic evenings. John 07928079252

> Poznam pania wiek do45 najlepiej biznes women tylko sms y tel 07931105622 > Wysoki 40l po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu z zamknieta przeszloscia otwartej szczerej pragnacej stalego spokojnego zwiazku 07772387104 > Pani 52 pozna pana w podobnym wieku , ktory nie naduzywa alkoholu , ktory mysli powaznie o zwiazku i zyciu tel 07952820046 cdn > Mlody 40 lat szukam kobiety do

stalego zwiazku pani morze byc z dzieckiem tel 07931173729

> Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.07770933889

> I am looking for experience hair stylets (hairdressers) this salon is nice era and friendly people , this is director number : 07737 967627

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk Architekt z uprawnieniami, wieloletni staż w Anglii, specjalizacja konserwacja zabytków, wszelkie prace architektoniczne w Londynie i okolicy. Tel Szymon: 07903034463; email: szymon@dylewski. fsnet.co.uk

Filmowanie owan anie e (operator telewizyjny)

dzinne śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

rec

553-MAKIETA 4 64-91.indd 73

Rozliczenia podatkowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Working Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

0759 28 79 122

zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgosłupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem. Mirosław Frąckowiak tel.07725469656. www.frackowiak.co.uk

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

073

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; Technik-Informatyk; Olgierd 07961222932 H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk Naprawa laptopów i PC. Wymiana układów graficznych BGA i innych podzespołów. Uczciwa wycena naprawy, konkurencyjne ceny, gwarancja 07910473675

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Naprawa: laptopy, tablety, konsole, zipmotelefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwarancji na nowe części, oferujemy laptop zastępczy 07411123340

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

www.komputery.london Serwis komputerów i laptopów, usługi oraz wsparcie informatyczne dla Ciebie lub Twojej firmy. Dojazd do klienta. Darmowa pomoc informatyczna. Special IT Weapons Ltd. 07768080827

21/10/2014 16:08:05


074

REKLAMA TRANSPORT

553-MAKIETA 4 64-91.indd 74

21/10/2014 15:25:15


OGŁOSZENIA DROBNE / TRANSPORT

transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Tani Transport od £15/h. Przeprowadzki od £30, odbiór, dostawa towarów od £20. Duzy Van Londyn i okolice 24h/7. Nasza Lokalizacja Tooting Broadway tel po angielsku 07442287778

553-MAKIETA 4 64-91.indd 75

075

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK. www.goldeneagleremovals.co.uk Tel 07969629456 Daniel Przeprowadzki, wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

ZadZwoń I ZAPYTAJ o oGŁoSZENIE RAMKOWE 020 8846 3614

21/10/2014 15:25:35


076

REKLAMA TRANSPORT

553-MAKIETA 4 64-91.indd 76

21/10/2014 12:09:56


REKLAMA TRANSPORT

553-MAKIETA 4 64-91.indd 77

077

21/10/2014 12:09:58


078

553-MAKIETA 4 64-91.indd 78

21/10/2014 15:25:55


REKLAMA skup złomu / wywóz śmieci

553-MAKIETA 4 64-91.indd 79

079

21/10/2014 15:26:06


080

REKLAMA SKUP ZŁOMU

Dojazd do klienta.

Kupujemy każdą ilość. Ważymy na wagach elektronicznych.

Miedź,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £3.30-£3.80 Mosiądz ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £2.00-£2.40 Kable ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£0.70-£2.10 Ołów ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £0.70-£1.00 Aluminium,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £0.50-£0.80 Stal nierdzewna ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £0.50-£0.80 Złom stalowy (tona),,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £80-£100

553-MAKIETA 4 64-91.indd 80

21/10/2014 12:10:04


REKLAMA SKUP ZŁOMU / WYWÓZ ŚMIECI

553-MAKIETA 4 64-91.indd 81

081

21/10/2014 15:18:51


082

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

WYWÓZ ŚMIECI #6%08-"/:$) t (30%08:$) t #*6308:$) t ; ("3"ő6 03"; ,"ő%:$) *//:$)

THE RUBBISH GUYS 0744 3600 080 0744 3600 090 rubbishguys@hotmail.com

VANY DO 16 YRD

24/7

Pomoc przy załadunku

Zabieramy więcej niż skip - za mniejsze pieniądze

553-MAKIETA 4 64-91.indd 82

21/10/2014 12:10:07


REKLAMA BUDOWNICTWO

553-MAKIETA 4 64-91.indd 83

083

21/10/2014 12:10:09


084

REKLAMA BUDOWNICTWO

553-MAKIETA 4 64-91.indd 84

21/10/2014 12:10:11


REKLAMA BUDOWNICTWO

085

Najwyższa jakość okien i drzwi firmy

Okna, drzwi, ganki, ogrody zimowe, szklane dachy, balustrady, prysznice, świetliki, drzwi rozsuwane

Wysokiej jakości podwójne szklenie w uPVC, Aluminium i Drewnie U NAS OKNA

A-RATED W STANDARDZIE

Drewniane okna typu SASH już od

£300/m2

Nowy salon firmowy

622 Greenford Road, UB6 8QT Greenford

Tel/Fax: 020 8578 2281

Biuro: 077 0360 1325 Mob: 079 1636 9230 Email: info@windowsglasssolutions.co.uk

553-MAKIETA 4 64-91.indd 85

21/10/2014 12:10:12


086

REKLAMA BUDOWNICTWO

NATHAN SCAFFOLDING LTD

owy!

Najlepszy serwis scaffolding

Gwarantujemy t XT[FMLJFHP SPE[BKV SVT[UPXBOJB t EBSNPXF XZDFOZ t T[ZCLJF UFSNJOZ SFBMJ[BDKJ t CF[QJFD[FƏTUXP J TPMJEOPƙŲ XZLXBMJmLPXBOZDI QSBDPXOJLØX t QVCMJD BOE MJBCJMJUZ JOTVSBODF t BEWBODF UJDLFUT

www.nathanscaffolding.co.uk Profesjonalny montaż

#F

TU

RV

wszelkiego rodzaju rusztowań na terenie całego Londynu i okolic.

BMJ

UZ

Zapraszamy do współpracy!

HV

Î szybkie

BSB

terminy realizacji Î darmowe wyceny Î wysokie rabaty dla stałych klientów

OUF F

E t

NQ

079 21831429 atdstructure@hotmail.co.uk

www.atd-scaffolding-london.co.uk

553-MAKIETA 4 64-91.indd 86

lub wyślij e-mail: office@nathanscaffolding.co.uk

SCAFFOLDING PROPER SCAFFOLDING Ltd. Bezpieczne i solidne wykonywanie rusztowań. Profesjonalny montaż.

$P

ATD Structures Scaffolding

Dawid

Zadzwoń (Robert): 07850691001 02030922124

Szybki termin realizacji!

FUJ

Najtaniej w Londynie!

UJW F Q

atdscaffoldinglondon

Sebastian:

SJD F

T

0787 14 24 077

properscaffolding@yahoo.co.uk

21/10/2014 12:10:14


REKLAMA BUDOWNICTWO

553-MAKIETA 4 64-91.indd 87

087

21/10/2014 12:10:16


088

REKLAMA BUDOWNICTWO

553-MAKIETA 4 64-91.indd 88

21/10/2014 12:10:19


553-MAKIETA 4 64-91.indd 89

21/10/2014 12:10:22


090

REKLAMA BUDOWNICTWO / MOTORYZACJA

553-MAKIETA 4 64-91.indd 90

21/10/2014 12:10:23


REKLAMA MOTORYZACJA

553-MAKIETA 4 64-91.indd 91

091

21/10/2014 12:10:25


092

WIADOMOŚCI KrzyżówKa + HorosKop

553-MAKIETA 5 92-100.indd 92

21/10/2014 14:42:38


093 SKORPION

RYBY

RAK

Gwiazdy będą Ci przychylne. Będziesz mógł pozwolić sobie także na małe przyjemności. Zwolnisz tempo, wreszcie trochę odpoczniesz i skupisz się na relaksie. Korzystne dni zarówno na spotkania towarzyskie, imprezy i wspólne wypady do kina, jak i intymne, romantyczne randki.

Możesz mieć przejściowe problemy, ale bądź dobrej myśli. Gwiazdy Ci sprzyjają i sprawią, że wyjdziesz obronną ręką nawet z największych opresji. Ważne, abyś się nie poddawał i szedł własną drogą, nawet wbrew podpowiedziom najbliższych. Sam musisz znaleźć drogę do własnego szczęścia.

Obecny czas nie oszczędza Cię i funduje Ci stresujące sytuacje. Dlatego staraj się żyć aktywnie, uprawiaj sport, porządnie zmęcz swój organizm. To najlepsze lekarstwo na odreagowanie. Nie oszczędzaj się! Dzięki temu nabierzesz dystansu do wielu spraw.

STRZELEC

BARAN

LEW

Nieoczekiwanie popiszesz się talentem mediacyjnym, a przełożony nabierze szacunku nie tylko do Twoich manier, ale i do skuteczności działań. Stąd już blisko do awansu i spełnienia marzeń o karierze. Ważne, żeby nie było widać, że starasz się coś w tej kwestii przyspieszać.

Wielkie uczucie spadnie na Ciebie jak grom z jasnego nieba! To będzie coś, czego się nie spodziewałeś. Od Ciebie zależy, co z nim zrobisz dalej. Jeśli nie jesteś osobą samotną, przemyśl, czy warto dla tego zauroczenia ryzykować utratę tego, co do tej pory zbudowałeś.

Staniesz się obiektem powszechnego zainteresowania, przede wszystkim wśród najbliższych współpracowników. Uważaj, bo może to negatywnie wpłynąć na Twoje stosunki z przełożonym. W tej kwestii wykorzystaj swoje talenty dyplomatyczne i mediacyjne.

KOZIOROŻEC

BYK

PANNA

Jeśli ostatnio kiepsko się czujesz i masz mniej energii, to zastanów się, czy to nie Twój organizm stanowczym głosem dopomina się o więcej tlenu. Nawet zwykły spacer przyniesie efekty. Ważne, abyś przebywał na świeżym powietrzu. Zacznij od dziś.

Gwiazdy ostrzegają przed swoim negatywnym wpływem na Twoje życie. Pod wpływem emocji i chwili możesz zapragnąć zburzyć pewną wartościową rzecz w swoim życiu. Tłumisz własne uczucia, nie dopuszczasz ich do świadomości, ponieważ nie masz odwagi, aby w nie uwierzyć.

Jeśli jedziesz teraz w podróż służbową, to spotkasz osobę, która pomoże Ci w realizacji Twoich planów zawodowych. Nie mów o tym w pracy, bo wzmoże to tylko czyjeś skrywane skrzętnie uczucie zawiści. Rozmowy na tematy zawodowe przeprowadzaj z zaufanymi osobami, prosząc o dyskrecję.

WODNIK

BLIŹNIĘTA

WAGA

Zapowiadają się dobre dni, jeśli jesteś w stałym związku. Masz szansę przeżyć kilka szczęśliwych chwil, do których długo będziecie wracać pamięcią. Korzystny czas na podejmowanie decyzji dotyczącej ślubu czy powiększenia rodziny. Przeżyte teraz dni umocnią Wasze relacje.

Nadmiar zajęć spowoduje, że nie będziesz miał czasu dla bliskich. Wiele spraw pochłonie Twoją uwagę i może się okazać, że czeka Cię walka o swoją pozycję. Na szczęście umiesz się mobilizować w obliczu problemów, więc i tym razem uda Ci się je przezwyciężyć.

Powinieneś odpocząć. Tempo życia i jedzenie byle gdzie i byle czego mogą bardzo dotkliwie dać Ci o sobie znać w tych dniach. Ideałem byłaby dieta warzywnoowocowa z całkowitym wyłączeniem białka. Zadbaj o swoje zdrowie, jeśli nie chcesz za chwilę być chorym człowiekiem.

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

553-MAKIETA 5 92-100.indd 93

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(22.09–22.10)

21/10/2014 15:42:11


094

SPORT Piłka nożna + SPeedway

553-MAKIETA 5 92-100.indd 94

21/10/2014 14:42:44


095

553-MAKIETA 5 92-100.indd 95

21/10/2014 14:42:48


096

SPORT SIATKÓWKA

Nieudane derby

»

Pierwszym meczem bez punktów dla drużyny z Brentford zakończyła się trzecia kolejka Volleyball England Super8. Zawodnicy CBL Polonii Londyn na wyjeździe grali z drużyną ze wschodniego Londynu – London Lynx. Był to drugi mecz zawodników Lynx w tym sezonie, co jest o tyle ważne, że w swoim składzie mają oni kilku stypendystów z Uniwersytetu Wschodniego Londynu, którzy na parkietach angielskich do tej pory nie grali i byli niespodzianką dla trenera CBL Polonii Patrika Selepa. CBL Polonia w pierwszym secie grała bardzo dobrze – świetnie na boisku spisywał się debiutujący w składzie libero Konrad Małek. Pewnie punktowali Skórski i Biernat. Po wygraniu pierwszego seta Polonia pewnie zmierzała po zwycięstwo w drugim. Niestety, kilka błędów podało linę ratunkową drużynie Lynx. Ci skwapliwie ją wykorzystali. W kolejnych

setach okazali się też lepsi od CBL Polonii i w całym spotkaniu wygrali 3:1. Tak spotkanie wyglądało z perspektywy trenera Polonii Patrika Selepa: „Mecz rozpoczęliśmy ze świetnym nastawieniem, które przełożyło się na zwycięstwo w pierwszym secie. Po zmianie stron na boisku graliśmy jeszcze lepiej i przy stanie 21:16 pewnie zmierzaliśmy po zwycięstwo w drugim secie. Niestety,

kilka błędów z naszej strony pozwoliło zawodnikom Lynx odrodzić się i po nerwowej końcówce wrócili do gry, wygrywając seta. W trzeciej odsłonie mieliśmy ogromne problemy z przyjęciem, co przełożyło się na łatwe zwycięstwo rywali, spowodowane głównie ich dobrym blokiem. W czwartym secie wróciliśmy do gry i mieliśmy spore szanse na zwycięstwo. Niestety, zabrakło nam nieco sił. Szkoda drugiego seta i całego meczu, gdyby nie proste błędy, mieliśmy szansę na zwycięstwo 3:0”. W kolejnym meczu, już w swojej hali na Bretnford, CBL Polonia zmierzy się z aktualnymi mistrzami kraju – drużyną z Sheffield. Początek spotkania o godzinie 15.00. « LONDON LYNX – CBL POLONIA LONDON 3:1 (23:25, 26:24, 25:17, 25:23)

Klub Kibica Polonii Londyn informuje ARTUR ZALEWSKI

»

„Polonia raz, Polonia dwa, Polonia mistrza Anglii ma” – tak dopingujemy naszych siatkarzy podczas meczów. W ostatni weekend niestety nie mogliśmy się pojawić, co doprowadziło do przegranej… Nie tracimy jednak nadziei, ponieważ CBL Polonia Londyn gra coraz lepiej, pomijając ostatni weekend. Dwa tygodnie temu wygrali dwa mecze pod rząd. Nasza wiara w zespół przyciąga nowych kibiców. W ostatnim czasie nasz Klub Kibica został zasilony nowymi pasjonatami siatkówki i kibicowania, ludźmi, SUPER 8 MEN

1 Wessex BU M1 2 Team Northumbria 3 London Lynx 1 4 CBL Polonia London 5 Malory Eagles (London) 6 London Docklands 7 City of Sheffield 8 Solent 1

553-MAKIETA 5 92-100.indd 96

P 4 2 2 3 3 2 1 3

którzy wierzą w naszą ideę bycia najlepszym Klubem Kibica siatkówki w Anglii. Bardzo nas cieszy to, że nasz kącik przynosi oczekiwany efekt. Miejmy nadzieję, że to dopiero początek i na kolejnych meczach CBL Polonii Londyn trybuny wypełnią się do ostatniego miejsca. Przed nami bardzo ważny mecz w Newcastle, na który organizujemy całodniowy wyjazd. Mecz odbędzie się 2 listopada, w niedzielę. W celu zgłoszenia swojego uczestnictwa lub uzyskania informacji na ten temat prosimy o kontakt drogą mailową pod adresem: office@kkpolonia.co.uk lub przyjście na mecz CBL Polonii Londyn 25 paździerW 3 2 1 1 1 1 1 0

L 1 0 1 2 2 1 0 3

SF 11 6 5 6 5 3 3 2

SA 7 2 4 7 6 4 2 9

SQ 1.57 3 1.25 0.86 0.83 0.75 1.50 0.22

nika. Zgłoszenia przyjmujemy do tego dnia. Gwarantujemy niezapomniane wrażenia, superatmosferę oraz wielkie emocje, ponieważ drużyna z Newcastle to najwyższa półka rozgrywek Super 8 (tutejszej Ekstraklasy). Jeśli chcecie poczuć atmosferę prawdziwego kibicowania, nie wahajcie się i przychodźcie na mecze CBL Polonii Londyn, przyszłego mistrza Anglii. Mecze domowe odbywają się pod adresem: Brendford Fountain Leisure Centre, 658 Chiswick High Road, TW8 0HJ. Można tam dojechać pociągiem do stacji Kew Bridge lub District Line do Gunesbury. « PF 416 186 199 295 242 157 113 224

PA 391 167 202 296 253 158 100 265

PQ 1.06 1.11 0.99 1 0.96 0.99 1.13 0.85

PT 8 5 4 4 3 3 2 1

21/10/2014 15:42:36

dns_A4


MIAŁEŚ

WYPADEK W PRACY?

Pomożemy Ci uzyskać odszkodowanie f f f f

za wypadek w pracy za wypadek na budowie odszkodowanie zdrowotne odszkodowanie za utracone zarobki i inne wydatki

Kontakt całą dobę Przemek:

07500 300 600 info@dnsclaims.co.uk

dns_A4_05-2014_2.indd 1 553-MAKIETA 5 92-100.indd 97

ZADZWOŃ! 0208 741 7762 www.dnsclaims.co.uk

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, Hammersmith, London W6 0GY

19/05/2014 14:42:51 10:36:40 21/10/2014


553-MAKIETA 5 92-100.indd 98

21/10/2014 14:42:54


553-MAKIETA 5 92-100.indd 99

21/10/2014 14:42:55


553-MAKIETA 5 92-100.indd 100

21/10/2014 14:43:00


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.