cooltura.co.uk
11 kwietnia 2015
15 (577)
Nie daj się nabić
w landlorda
Brytyjczycy wiedzieli o Katyniu Rubens w Londynie
577-COVER.indd 1
07/04/2015 15:40:49
577-MAKIETA 1 01-23.indd 2
07/04/2015 16:32:53
577-MAKIETA 1 01-23.indd 3
07/04/2015 16:33:12
W NUMERZE 577.
POLISH WEEKLY
MAGAZINE
Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY
KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO
PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE
SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255
012
DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALECIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY
LIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA
MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA
marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY
KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY
JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY
018 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 020 GOSPODARKA 022 PORADNIK 024 TEMAT NUMERU Nie daj się nabić w landlorda
030 KOMENTARZ TYGODNIA Szklana polityka
032 NASZE SPRAWY Sprawozdanie Koła nr 451 w Bradford
034 SPOŁECZEŃSTWO Wiktor Moszczyński: Jaki future dla Polaków w UK?
036 O TYM SIĘ MÓWI Wybory 2015
042 SYGNAŁY Z listów do redakcji
577-MAKIETA 1 01-23.indd 4
094
EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249 DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA
EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614
044 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia
048 SZTUKA Rubens w Londynie
052 POLSKIE RADIO LONDYN Mind the Rap
054 KSIĘGARNIA 060 WASZE IMPREZY
KSIĘGOWOŚĆ
RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.
Polonia na imprezie z Polish Village Bread
Okładka: TOMEK WALECIUK
062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Pokrzywa smaczna i zdrowa
064 ZDROWIE I URODA Uroda wiosną
070 OGŁOSZENIA DROBNE 092 KRZYŻÓWKA 093 HOROSKOP 094 SPORT
coolturamagazine
#coolturaUK
issuu.com/cooltura
tablet / smartfon
07/04/2015 16:20:33
005
577-MAKIETA 1 01-23.indd 5
07/04/2015 16:33:32
006
Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn
Ukrzyżowany na Trafalgar Square Przedstawienie „Passion of Jesus” było jedną z głównych atrakcji Wielkanocy w Londynie. Jak co roku ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa można było oglądać w Wielki Piątek na Trafalgar Square.
577-MAKIETA 1 01-23.indd 6
07/04/2015 16:09:14
Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga 577-MAKIETA 1 01-23.indd 7
07/04/2015 16:09:43
008
WIADOMOŚCI NA WYSPACH
Brytyjczycy wiedzieli o Katyniu Polskie MSZ opublikowało na swej stronie internetowej brytyjskie dokumenty dotyczące zbrodni katyńskiej. Jak mówi historyk resortu Piotr Długołęcki, wynika z nich, że Wielka Brytania zdawała sobie sprawę ze sprawstwa ZSRR, jednak zdecydowała się w to nie angażować i sprawę wyciszyć.
577-MAKIETA 1 01-23.indd 8
»
Dokumenty powstałe w latach 1942 – 1980 pochodzą z brytyjskiego Archiwum Narodowego. To głównie archiwalia brytyjskie, ale też polskie, niemieckie i amerykańskie. Dokumenty polskie to noty, memoranda, protesty przekazywane przez stronę polską Brytyjczykom. Materiały niemieckie to dokumenty przejmowane podczas wojny przez brytyjski wywiad i już po jej zakończeniu przez ich wojska. Materiały amerykańskie to korespondencja z Brytyjczykami dotycząca głównie lat 50. i działań Komitetu Maddena. Pierwsza część dokumentów dotyczy okresu II wojny, od 1942 r., czyli rok przed odkryciem grobów katyńskich, i tuż po jej zakończeniu. To raporty dotyczące polskiej armii w ZSRR i losów polskich żołnierzy na Wschodzie oraz związane z tym, co się działo po odkryciu grobów katyńskich. Część druga to archiwalia z lat 50., związane z działalnością Komitetu Maddena powołanego przez amerykański Kongres dla zbadania zbrodni. – Brytyjczycy zajmowali się działalnością Komitetu, ponieważ część jego członków przyjechała do Europy i prowadziła przesłuchania świadków. Trzecia część pochodzi z lat 70. i dotyczy głównie inicjatywy budowy pomnika katyńskiego w Londynie, rozpoczętej przez środowiska polonijne wspierane przez część elit brytyjskich. Władze brytyjskie nieco ją hamowały, ale ostatecznie w 1976 r. odsłonięto pomnik – mówił historyk MSZ. Jak zaznaczył, wśród archiwaliów nie ma dokumentów z lat 60., ponieważ w tym okresie sprawa katyńska nie była tak istotna w polityce brytyjskiej. – Pojawiała się tylko jako odprysk informacji o pomyśle Chruszczowa, który miał w 1957 r. zaproponować Gomułce ujawnienie prawdy o zbrodni i publiczne poinformowanie, że to ZSRR za to odpowiadał. Gomułka odmówił, obawiając się reakcji polskiego społeczeństwa – opowiadał podczas spotkania z dziennikarzami Długołęcki. MSZ łącznie opublikowało 62 dokumenty, zajmujące ponad 200 stron tekstu. Są wśród nich materiały zupełnie nie-
znane, ale także takie, które już wykorzystywali historycy, a część była publikowana. – Postanowiliśmy przedstawić zarówno te dokumenty znane, jak i nieznane, by cały ten zespół pokazywał w kompletny sposób, jak sprawa katyńska wpływała na relacje polsko-brytyjskie – powiedział historyk MSZ. Podkreślił, że jeśli chodzi o okres wojny, te dokumenty pokazują stan wiedzy Brytyjczyków o Katyniu. – W zasadzie od początku byli świadomi, że to ZSRR jest odpowiedzialny. Mieli dokumenty przekazywane zarówno przez stronę polską, jak i własny wywiad przechwytujący depesze niemieckie, z których to jasno wynikało. Posiadali też raporty niemieckiej komisji lekarskiej, która była w Katyniu, i materiały obecnych tam dziennikarzy. Także władze brytyjskie dysponowały pełnią wiedzy na ten temat, jednak Churchill zdecydował, że nie będą się angażować w wyjaśnianie tej sprawy, i utajnił dokumenty – wyjaśnił Długołęcki. Archiwalia odnoszą się też do kwestii budowy pomnika katyńskiego w Londynie. – W 1971 r. powstał fundusz zbierający datki na budowę, pozyskano poparcie wpływowych osób, doprowadzono do debaty w Izbach Gmin i Lordów o wniesieniu sprawy Katynia pod obrady ONZ. Rząd brytyjski zajął zdecydowanie negatywne stanowisko, także w sprawie pomnika. Tu protestowały też ambasady PRL i ZSRR, co Brytyjczycy przyjęli z życzliwością, robiąc wszystko, by zahamować inicjatywę, nie dopuszczając do budowy pomnika w prestiżowej lokalizacji. Ostatecznie powstał na obrzeżach Londynu i to tylko dlatego, że wzniesiono go na prywatnym kościelnym gruncie – zaakcentował historyk. Zaznaczył, że zmiana stanowiska brytyjskiego nastąpiła dopiero w 1979 r., kiedy do władzy doszła znana z antykomunistycznych poglądów Margaret Thatcher. Oceniając przyczyny tak długiego milczenia Wielkiej Brytanii o Katyniu, historyk powiedział, że w okresie wojny wydaje się to w miarę zrozumiałe, bo Churchillowi zależało na pokonaniu Niemiec i obawiał się popsucia współpracy z ZSRR. « 07/04/2015 16:02:33
577-MAKIETA 1 01-23.indd 9
07/04/2015 16:14:03
010
WIADOMOŚCI NA wyspach
Książę William jest znowu pilotem
»
Książę William, drugi w kolejce do brytyjskiego tronu, jest pilotem śmigłowcowego pogotowia ratunkowego – poinformowała jego rezydencja, Pałac Kensington. William, były pilot wojskowego śmigłowca ratowniczego, rozpoczął już pracę w Bond Air Services. Firma ta jest operatorem helikopterów obsługujących charytatywną śmigłowcową służbę ratownictwa medycznego East
Anglian Air Ambulance. W ciągu kilku najbliższych miesięcy książę przejdzie niezbędne szkolenia, między innymi na symulatorze, i latem zacznie latać jako pilot śmigłowcowego pogotowia ratunkowego. Według Pałacu Kensington będzie to głównym zajęciem Williama, choć oczywiście nie zrezygnuje on także z pełnienia obowiązków członka rodziny królewskiej.
32-letni książę zdobył już licencję pilota transportowego, zdając między innymi 14 pisemnych egzaminów z takich przedmiotów, jak zasady transportu lotniczego i nawigacja. Brytyjskie media odnotowują, że William rozpoczął pracę na kilka tygodni przed przyjściem na świat jego drugiego dziecka, więc prawdopodobnie skorzysta z przysługującego każdemu pracownikowi urlopu „tacierzyńskiego”. «
Boss mafijny uniknie ekstradycji
»
Włoski wymiar sprawiedliwości, który od ponad 20 lat poszukiwał dawnego bossa Cosa Nostry Domenico Rancadorego, skazanego zaocznie we Włoszech, po ponad 1,5-rocznej batalii o ekstradycję z Wielkiej Brytanii zdecydował, że należy go zwolnić, bo kara się przedawniła. Brytyjski sąd wydał w lutym zgodę na ekstradycję do Włoch byłego szefa mafii w mieście Trabia, który od kilkunastu lat mieszkał w Londynie i do sierpnia 2013 r. jako Marc Skinner ukrywał się przed wydanym za nim Europejskim Nakazem Aresztowania (ENA). Tymczasem sąd apelacyjny w Palermo polecił zwolnić Rancadorego, przychylając się do wniosku jego
577-MAKIETA 1 01-23.indd 10
obrońców, którzy argumentowali, że kara 7 lat więzienia, na którą sycylijski mafioso został zaocznie skazany we Włoszech w 1994 r., uległa przedawnieniu. Cytowani przez BBC przedstawiciele włoskiej ambasady w Londynie wyjaśnili w środę, że choć włoski wymiar sprawiedliwości jest przekonany o udziale Rancadorego w organizacji przestępczej, to zadziałały przepisy kodeksu karnego, więc sąd apelacyjny zgodził się zamknąć sprawę z dniem 31 marca. Adwokatka mafiosa Karen Todner dodała, że oczekuje na potwierdzenie wycofania ENA przez włoskie władze. 66-letni Rancadore był ścigany za działalność w Cosa Nostrze, wymuszenia
i inne przestępstwa popełnione w latach 1987 – 95. Pierwszy raz został zatrzymany w Wielkiej Brytanii w sierpniu 2013 r. W marcu 2014 r. uniknął ekstradycji do Włoch, gdy brytyjski sąd orzekł, że jego prawa mogą być naruszone we Włoszech w związku z dużym przeludnieniem tamtejszych więzień. Po lutowej zgodzie sądu ekstradycja miała odbyć się w ciągu najbliższych tygodni. Rancadore, nazywany Profesorem, od 20 lat znajdował się na liście najbardziej niebezpiecznych uciekinierów sporządzonej przez włoskie MSW. W 1998 r. rozpoczęły się jego poszukiwania na skalę międzynarodową. W Londynie mieszkał z żoną Angielką; prowadził tu biuro podróży. «
07/04/2015 16:07:29
577-MAKIETA 1 01-23.indd 11
07/04/2015 16:02:37
012
WIADOMOŚCI Na Wyspach
Fot. PAP/EPA/Ken Mckay/ITV
Uczestnicy debaty na antenie ITV. Od lewej: szefowa Green Party Natalie Bennett, szef Liberalnych Demokratów Nick Clegg, przewodniczący UKIP Nigel Farage, szef laburzystów Ed Miliband, szefowa Plaid Cymru Leanne Wood, Nicola Sturgeon ze Szkockiej Partii Narodowej i premier, a zarazem lider konserwatystów David Cameron
Po debacie wyborczej wzrosło poparcie dla lidera opozycji
»
Nazajutrz po pierwszej debacie wyborczej poprzedzającej majowe wybory parlamentarne w Wielkiej Brytanii wzrosło poparcie dla lidera opozycyjnej Partii Pracy Eda Milibanda; jednak wyniki sondażowe obu najważniejszych partii pozostały niezmienione. Po debacie zorganizowanej w zeszły czwartek wieczorem oraz wywiadzie
telewizyjnym przywódcy laburzystów poparcie dla Milibanda wzrosło o 8 pkt proc. – Te dwa wydarzenia naprawdę pomogły kampanii Eda Milibanda – powiedział szef firmy sondażowej Survation, Damian Lyons Lowe. Po debacie gotowość zagłosowania na Partię Pracy zadeklarowało 33 proc. respondentów, a torysów
chciało poprzeć 31 proc. Brytyjczyków. Z opublikowanego 1 kwietnia sondażu ComRes wynikało, że Partia Konserwatywna prowadzi czterema punktami procentowymi przed Partią Pracy, 36 do 32 proc. Z kolei badanie opinii wykonane dla „Sunday Timesa” wskazało dokładnie odwrotny wynik. Wybory parlamentarne odbędą się w Zjednoczonym Królestwie 7 maja. «
Aresztowano nastolatków podejrzanych o terroryzm
»
Dwoje nastolatków z północnej Anglii zostało aresztowanych w związku z podejrzeniem przygotowywania czynów terrorystycznych – poinformowała brytyjska policja. Jak głosi komunikat policji regionu Manchesteru, w ramach prowadzonego śledztwa w zeszły czwartek zatrzymany został 14-letni chłopiec z Blackburn w hrabstwie Lancashire, a w piątek 16-letnia dziewczyna z Manchesteru. Wobec obojga wydano sądowy nakaz aresztowania z mocą obowiązującą do 28 maja. 577-MAKIETA 1 01-23.indd 12
Według policji chłopiec został zatrzymany w związku z „podejrzeniem przygotowywania czynu terrorystycznego”, powziętym po zbadaniu kilku urządzeń elektronicznych, a dziewczyna z powodu „podejrzenia zaangażowania się w postępowanie na rzecz przygotowywania czynów terrorystycznych”. Policja zaznaczyła, że aresztowania te nie są związane ze sprawą dziewięciu obywateli brytyjskich z pobliskiego Rochdale, zatrzymanych wcześniej w tym samym tygodniu przez tureckie
siły bezpieczeństwa przy domniemanej próbie przedostania się do Syrii. W ubiegłym roku Wielka Brytania podniosła u siebie alarm antyterrorystyczny do stopnia o jeden niższego od najwyższego, ostrzegając jednocześnie przed zagrożeniem ze strony zradykalizowanych Brytyjczyków uczestniczących wcześniej w walkach w Syrii i Iraku. Agendy bezpieczeństwa oceniają, że około 600 Brytyjczyków wyjechało do tych krajów w celu przyłączenia się do ugrupowań zbrojnych, a połowa z nich już powróciła. « 07/04/2015 16:02:39
Zakaz eksponowania papierosów także w mniejszych sklepach
»
W Wielkiej Brytanii wszedł w życie w mniejszych sklepach, pubach i klubach obowiązujący już w dużych supermarketach zakaz wystawiania wyrobów tytoniowych na widok publiczny. Przepisy obowiązują od ostatniego poniedziałku. W supermarketach papierosy zniknęły z widoku w roku 2012. Znajdują się pod ladą lub na półkach obudowanych panelami. Mniejsze sklepy dostały trzy lata temu czas do 2015 r. na wprowadzenie tego rodzaju rozwiązań. Zakaz poparli aktywiści kampanii Ash (Action on Smoking and Health). Jej przedstawicielka Hazel Cheeseman
wskazała, że dwie trzecie palaczy zaczyna palić przed 18. rokiem życia. Usunięcie wyrobów tytoniowych z widoku ma na celu ochronę przyszłych pokoleń – podkreśliła. Jednak Suleman Khonat, rzecznik Tobacco Retailers Alliance – organizacji zrzeszającej handlarzy detalicznych – skrytykował nowe regulacje. – Nie przeprowadzono oceny wprowadzenia zakazu wystawiania (papierosów) w większych sklepach. Jak więc mamy wiedzieć, jak zadziała on w mniejszych? – pytał. Określił zakaz jako „kolejny niepotrzebny krok, który uderzy w małe firmy”.
Przed niespełna miesiącem Izba Gmin przegłosowała wprowadzenie standardowych opakowań papierosów, pozbawionych przyciągającego uwagę logo producenta, a zawierających zdjęcia i hasła ostrzegające przed skutkami palenia. Jeśli rozwiązanie to zaaprobuje także Izba Lordów, wejdzie ono w życie w Anglii w 2016 r. Według BBC w Wielkiej Brytanii jest 10 mln palaczy. Ich liczba systematycznie spada – w 1974 r. paliło w tym kraju 51 proc. mężczyzn i 41 proc. kobiet, a w 2013 r. odpowiednio 22 proc. i 19 proc. Co roku palić zaczyna 200 tys. dzieci w wieku poniżej 15 lat. «
Kolejna wojna? Wielka Brytania poparła decyzję Arabii Saudyjskiej o rozpoczęciu niedawno wraz z jej sojusznikami z Zatoki Perskiej operacji wojskowej w Jemenie, w tym nalotów na cele szyickich rebeliantów z ruchu Huti. – Popieramy interwencję wojskową Arabii Saudyjskiej w Jemenie w następstwie prośby prezydenta (Abd ar-Rab Mansur) al-Hadiego o wsparcie i użycie wszystkich możliwych środków na rzecz obrony Jemenu przeciwko agresji Huti – podkreśliło MSZ Wielkiej Brytanii. Zdaniem brytyjskiego resortu spraw zagranicznych ostatnie działania rebeliantów z Huti i ich ofensywa na miasta Aden i Taizzie są kolejnym sygnałem potwierdzającym lekceważenie procesu politycznego w tym kraju. Samoloty bojowe Arabii Saudyjskiej i jej arabskich sojuszników zaatakowały w czwartek w Jemenie pozycje szyickiego ugrupowania Huti, walczącego o obalenie popieranego przez Zachód jemeńskiego prezydenta gen. Abd ar-Raba Mansura al-Hadiego. Telewizja Al-Arabija poinformowała, że przygotowywana jest też ofensywa
577-MAKIETA 1 01-23.indd 13
Ci to dopiero mają szczęście David i Kathleen Long ze Scunthorpe w północnowschodniej Anglii już po raz drugi w ciągu niecałych dwóch lat wygrali milion w totolotka. Pierwszy raz udało im się to w lecie 2013 r. Teraz trafili ponownie w marcu 2015 r. W obu przypadkach państwo Long trafiali w ramach loterii organizowanych przez National Lottery.
07/04/2015 16:02:40
014
WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach
Wyjdziesz za mnie? Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail
»
1/4 Brytyjek odrzuca oświadczyny.
Tessa Cunningham, lat 56. Rozwiedziona. Mieszka z córką w Winchester.
Odrzucenie propozycji małżeństwa było jednym z największych błędów, jakie popełniłam. Gdybym mogła cofnąć czas, obiecać komuś wieczną miłość 577-MAKIETA 1 01-23.indd 14
i założyć obrączkę, byłabym szczęśliwa. W tamtym czasie uważałam, że małżeństwo to fatalny pomysł. Jednak sposób, w jaki odmówiłam, pozostawiał wiele do życzenia. Bena spotkałam na Uniwersytecie w Oxfordzie latem 1978 r. Miałam 20 lat, on o rok więcej. Byłam studentką pierwszego roku anglistyki, a Ben historii. Pewnego razu zaprosił mnie na koncert zespołu, w którym grał. Od tego czasu zaczęliśmy się umawiać. Był nie tylko przystojny, ale błyskotliwy. Znał kilka języków obcych, pochodził z bardzo dobrej rodziny. Przez pierwszy rok byliśmy nierozłączni. Potem zaczęło się między nami psuć. Poprawiał mnie, gdy myliłam się przy wymowie francuskich słów, chciał spędzać każdą wolną chwilę tylko ze mną. Powoli zaczynałam rozumieć, że nie damy radę wspólnie przejść przez
życie. Za dużo nas różniło. Pochodziliśmy z całkowicie innych środowisk. Końcówka studiów zeszła mi na obmyślaniu sposobu, w jaki mam z nim zerwać. Ben zdawał ostatnie egzaminy. Któregoś dnia zabrał mnie na uroczysty obiad, aby to uczcić. Nagle pomiędzy jednym a drugim daniem wyjął pierścionek z diamentem. „Boże” – pomyślam – „Nie chcę za ciebie wychodzić, chcę z tobą zerwać!”. Co gorsze, po chwili powiedziałam to na głos. Zbladł. Teraz nie mogę pojąć, jak mogłam być tak głupia i okrutna. Trzeba było poczekać, aż podejdzie do ostatnich egzaminów, i powiedzieć to w delikatniejszy sposób. Ale stało się. Mój chłopak został upokorzony i zezłościł się nie na żarty. Do domu wracaliśmy w męczącej ciszy. Następnego dnia powinnam go przeprosić. Nie zrobiłam tego. Skupiłam się na mojej radości, że miałam „to” już za sobą. 07/04/2015 16:02:40
015 Co zrobiłam, dotarło do mnie dopiero po jakichś dwóch miesiącach. Przeze mnie słabo wypadł na egzaminach końcowych. Nie dostał się do wymarzonej pracy w londyńskim City. Nie miałam z nim później kontaktu. Od wspólnych znajomych dowiedziałam się, że długo dochodził do siebie.
Linda Kelsley, 62 lata, dwukrotnie rozwiedziona. Obecnie mieszka ze swoim partnerem Ronem.
Odmówiłam kilka razy, jednak za późno się tego nauczyłam. Dopiero po pięćdziesiątce. W wieku 19 lat po kilkumiesięcznej znajomości przyjęłam pierścionek od starszego o 9 lat narzeczonego. Krótko ze sobą chodziliśmy, ale nie wyobrażałam sobie, by odmówić. Chłopak zaprosił mnie na uroczystą kolację, zapłacił za nią sporo – zwyczajnie nie wypadało. Tak wtedy myślałam. Małżeństwo rozpadło się po 6 latach. Odeszłam. Drugi mąż został moim drugim mężem po 15 latach znajomości. Doczekaliśmy się 11-letniego syna. Wydawało mi się, że się uda. Byliśmy dojrzali
przegląd prasy »EVENING STANDARD
Mili zarabiają mniej Pracują lepiej, wychodzą ostatni, są sympatyczniejsi, a mimo to zarabiają mniej. Dlaczego? Bo są mili. Badania naukowców z Uniwersytetu w Sheffield pokazują, jak silny wpływ na wysokość zarobków ma osobowość pracownika. Stanowczy, nieskorzy do zgody zarabiają więcej. Mili otrzymają podwyżkę na końcu. Nie będą się o nią wykłócać. Kobiety częściej padają ofiarą swojej ugodowej natury.
i przetrwaliśmy niejedną burzę. To jednak nie wystarczyło. Rozwód przyszedł 7 lat po ślubie. 4 lata temu oświadczył mi się mój obecny chłopak. Bez wahania powiedziałam „nie”. Ron jest uparty. Ponawia oświadczyny co jakiś czas. A to na plaży w Hiszpanii, a to w łóżku, a to w hipermarkecie albo podczas eleganckiej kolacji. Ja jednak nie zmieniam zdania. Ile razy można być „panną młodą”? Jestem cyniczna? Może. Ale jaka mam być po dwóch porażkach? Jak mam uwierzyć w miłość po grób, kiedy na własne oczy widziałam, jak ona się kończy. Ponadto statystyki podają, że trzecie małżeństwo trwa krócej niż pierwsze czy drugie. Kocham Rona i mam nadzieję być z nim do końca. Czy to nie wystarczy? Nie mogę mieć już dzieci w tym wieku, więc nie musimy pobierać się dla dziecka, rodziny czy dla znajomych. Nie przywiązuję do tego wagi. Może to zabawne być dziewczyną emeryta, samej będąc emerytką. No i co z tego? Tymczasem Ron nie odpuszcza i niedługo pewnie znowu przyjdzie z pierścionkiem. Mówi, że będzie pytał, dopóki się nie zgodzę. To romantyczne. Może kiedyś zmięknę? Któreś z nas będzie musiało pójść na kompromis.
Tanith Carey, lat 47. Mieszka z mężem i dwojgiem dzieci w Londynie.
w osłupienie prawników. A co mają powiedzieć ich adresaci? „Dla mojego szwagra stosowną kwotę na zakup sznura, na którym ma się powiesić” – głosi testament Annie Langabeer z Surrey z 1932 r. „Cały majątek mojej córce, pod warunkiem że rzuci swojego niemoralnego męża” – to ostatnia wola Franka Smitha z Hants z 1942 r. Jest też 26 tys. funtów zapisanych Jezusowi Chrystusowi i 10 tys. funtów kobiecie spotkanej w barze w Tajlandii.
terapii. Andrew Hutchinson skrzywdził i sfilmował kobiety w wieku 18, 22 i 35 lat. Zdarzenia miały miejsce w szpitalu Johna Radcliffa w Oxford. 29-letni pielęgniarz cieszył się dużym zaufaniem przełożonych i uchodził za jednego z najlepszych pracowników.
»Daily mail
»Daily mirror
Zgwałcone w szpitalu
Najdziwniejsze testamenty wprawiają
Rusza proces pielęgniarza, który zgwałcił 3 nieprzytomne pacjentki przebywające na oddziale intensywnej
Ostatnia wola
577-MAKIETA 1 01-23.indd 15
Jako dziewczynka wyobrażałam sobie tę scenę: on przyklęka z pierścionkiem w ręku, nad nami sztuczne ognie, oboje jesteśmy bardzo młodzi, po uszy w sobie zakochani. W rzeczywistości gdy do tego doszło, dobiegałam trzydziestki. Mój chłopak po 9 latach chodzenia w obawie o rozpad związku zapytał mnie o to od niechcenia w jednym z parków w niedzielne popołudnie. Uśmiechnęłam się tylko i pozostawiłam go bez odpowiedzi. Nie chciałam odmówić wprost. Aby uniknąć ponownych oświadczyn, zapewne równie „romantycznych”, odeszłam 3 miesiące później. Poznaliśmy się w szkole blisko dekadę wcześniej. Kochałam go. Jednak po tylu latach coś samo zaczęło się nagle sypać. Widzieliśmy to oboje. Należało pójść swoją drogą, nie było już bicia serc. Po roku przyjęłam oświadczyny obecnego męża. Jesteśmy ze sobą szczęśliwi szesnasty rok. Poprosił mnie o rękę po 8 miesiącach znajomości. Nowy Jork, elegancka restauracja, pierścionek u Tiffany’ego. Było wzruszenie. Była miłość. Było „tak!”. «
»Daily telegraph
Dzieci się boją Co dziesiąte dziecko w wieku 12 – 13 lat umieściło już w sieci swoje bardziej lub mniej roznegliżowane zdjęcie. Tyle samo przyznało, że obawia się, iż staje się uzależnione od materiałów erotycznych w sieci. Połowa z 700 przepytanych nastolatków wyznała, że widzieli już treści, które ich zaszokowały lub zasmuciły. Te niepokojące dane podaje NSPCC’sChildLine. (SM)
07/04/2015 16:23:21
016
WIADOMOŚCI na wyspach
Gry dozwolone od lat osiemnastu Dyrektorzy 16 brytyjskich szkół zamierzają zgłaszać na policję informacje o rodzinach, w których dzieci mają dostęp do gier dla osób pełnoletnich. Rodzice będą musieli się liczyć z zarzutami niedopełnienia obowiązków.
»
Brytyjska grupa Nantwich Education Partnership, zrzeszająca 14 szkół podstawowych i 2 gimnazja, zajęła stanowisko w sprawie niekontrolowanego dostępu uczniów do nieodpowiednich treści w grach i sieciach społecznościowych, np. nadmiernej przemocy lub pornografii. Nauczyciele szkół zrzeszonych w NEP będą zobowiązani do zgłaszania policji i opiece społecznej swoich podejrzeń, że jakieś dziecko ma do czynienia z treściami przeznaczonymi wyłącznie dla osób dorosłych, np. z grami o klasyfikacji wiekowej 18+. Opiekunom takich dzieci będzie stawiany zarzut zaniedbania obowiązków rodzicielskich. Stanowisko NEP jest łączone z niedawną wypowiedzią brytyjskiego premiera. David Cameron zapowiedział, że osoby pełniące funkcje zaufania publicznego, które nie zgłoszą do odpowiednich służb podejrzeń co do zaniedbywania, wykorzystywania lub przemocy wobec dzieci, mogą ponosić za to karę pozbawienia wolności do 5 lat. Dyrektor Mary Hennessy Jones z NEP twierdzi, że decyzja ma na celu
„pomoc rodzicom w utrzymaniu bezpieczeństwa dzieci w epoce cyfrowej”. Stanowisko grupy wywołało jednak kontrowersje wśród rodziców. Na łamach „The Guardian” skrytykowały je Margaret Morrissey z grupy Parents Outloud i Elaine Halligan z londyńskiej Parent Practice, które wskazały na naciski, jakim poddawani są nauczyciele, a także ryzyko antagonizowania rodziców. W Wielkiej Brytanii obowiązuje prawo zakazujące sprzedaży dzieciom gier o zbyt wysokiej klasyfikacji wiekowej PEGI. Od 2013 r. rzecznik praw obywatelskich prof. Irena Lipowicz stara się o wprowadzenie podobnych regulacji w Polsce. Pod koniec marca na wniosek RPO Ministerstwo Gospodarki zorganizowało w związku z tym drugą już debatę dotyczącą dostępu nieletnich do nieodpowiednich treści w grach. W debacie wzięli udział przedstawiciele Ministerstw: Kultury oraz Pracy, Rzecznika Praw Dziecka oraz Stowarzyszenia Producentów i Dystrybutorów Oprogramowania Rozrywkowego
(SPIDOR) i PEGI (Pan-European Game Information). Nie zapadła dotychczas decyzja o jakichkolwiek działaniach legislacyjnych, jednak w kwietniu mają się odbyć ogólnopolskie badania aktualnego stanu wiedzy na temat systemu klasyfikacji gier wideo. Wcześniej podobne badania odbywały się w 2008 i 2012 r. z inicjatywy europejskich organizacji pozarządowych. Powołując się na wyniki wcześniejszych badań, dyrektor zarządzający SPiDOR dr Dominika Urbańska-Galanciak wskazuje, że polscy rodzice zajmują pierwsze miejsce w Europie, jeśli chodzi o stosowanie systemów kontroli rodzicielskiej. Od 2008 r. SPiDOR prowadzi kampanie społeczne: Graj bezpiecznie, Patrz, w co gram i Zapytaj o gry. W Wielkiej Brytanii, Polsce i ponad 30 innych krajach europejskich obowiązuje system klasyfikacji gier PEGI, opracowany w celu ochrony małoletnich przed dostępem do treści nieodpowiednich dla wieku oraz udzielenia rodzicom pomocy w podejmowaniu świadomych decyzji o zakupie gier komputerowych. «
UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ
577-MAKIETA 1 01-23.indd 16
07/04/2015 16:22:17
017
577-MAKIETA 1 01-23.indd 17
07/04/2015 16:02:43
018
WIADOMOŚCI na wyspach
Radykał krytykuje demokrację
Fot. PAP/EPA/Andy Rain
Radykalny muzułmański kaznodzieja Anjem Choudary przemawia przed meczetem na Regents Park. Kleryk uważa, że prawdziwy muzułmanin nie może brać udziału w wyborach powszechnych, bo jest to sprzeczne z zasadami islamu. Oprócz tego Choudary wspiera zmianę systemu prawnego Wielkiej Brytanii na oparty na szariacie.
Chcą stałych świąt wielkanocnych
»
W Wielkiej Brytanii po raz kolejny podnoszą się głosy zwolenników uczynienia z Wielkanocy święta stałego. Argumentują oni, że ułatwiłoby to życie całym rodzinom i wielu przedsiębiorstwom. Sprawę opisał dziennik „The Independent”. Zwolennicy Wielkanocy obchodzonej w stałym, wyznaczonym terminie przekonują, że byłoby to korzystne zarówno dla rodziców planujących atrakcje i opiekę dla swoich dzieci podczas wolnych dni, jak i dla firm chcących rozplanować obowiązki i konieczną do ich wykonania obsługę oraz przemysłu turystycznego, który mógłby dzięki temu lepiej przygotować się na obsłużenie rzeszy podróżnych podczas okresu świątecznego. 577-MAKIETA 1 01-23.indd 18
Pod koniec marca, przed rozwiązaniem dotychczasowego parlamentu przed majowymi wyborami powszechnymi, poseł Partii Konserwatywnej Greg Knight zwrócił się do rządu z pytaniem, kiedy planuje on wprowadzić w życie tzw. ustawę wielkanocną (Easter Act) z 1928 r. W myśl uchwalonej, lecz niewdrożonej dotąd ustawy Niedziela Wielkanocna miałaby przypadać w niedzielę po drugiej sobocie kwietnia, czyli między 9 a 15 kwietnia. Na przeszkodzie stoi fakt, że zgodę na zmianę muszą wyrazić Kościoły chrześcijańskie w Wielkiej Brytanii, a obecnie – jak przypomniała niedawno minister ds. biznesu Jo Swinson – „nic na to nie wskazuje”. Oficjalne zapytanie konserwatywnego posła skłoniło brytyjskie Narodowe
Towarzystwo Świeckie (NSS) do skierowania listu do premiera Davida Camerona, w którym domaga się ono ustalenia stałego terminu. „Ruchomy termin obchodzenia Wielkanocy (...) jest źródłem znacznych i zbędnych niewygód. Szczególnie utrudnia to działalność szkołom i przedsiębiorstwom” – zaznaczono w liście. Sygnatariusze domagają się ustalenia stałego terminu zgodnie z ustawą wielkanocną. Obecnie Wielkanoc jest świętem ruchomym, obchodzonym w różnych terminach (różnica może wynosić ponad miesiąc), co wynika z faktu, że jest ona ustalana na podstawie kalendarza słonecznego i księżycowego. Przyjmuje się, że święto przypada w niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca (tzw. paschalnej pełni Księżyca), tj. po 21 marca. « 07/04/2015 16:22:40
019
577-MAKIETA 1 01-23.indd 19
07/04/2015 16:32:21
020
WIADOMOŚCI gospodarka
Samolot Wizzair, Airbus A320-232, w Porcie Lotniczym Lublin.
Wizz Air otworzy bazę w Lublinie
»
Wizz Air uruchomi we wrześniu bazę operacyjną w Porcie Lotniczym Lublin. Będzie to 6. baza w Polsce, a 21. na świecie, w której umieszczane są samoloty tego węgierskiego przewoźnika. Wizz Air zwiększy też ofertę lotów z Lublina. – To decyzja czysto biznesowa, składa się na nią wiele czynników – między innymi warunki pogodowe, koszty funkcjonowania, potencjał regionu, potrzeby pasażerów. Dokonaliśmy analizy i podjęliśmy decyzję, że ta baza powinna być w Lublinie – twierdzi dyrektor handlowy Wizz Air Gyoergy Abran. Na lubelskim lotnisku bazować będzie jeden samolot Wizz Air – Airbus A320. Z ulokowaniem bazy w Porcie Lotniczym Lublin wiąże się także uruchomienie – od połowy września – nowych połączeń z Lublina do Brukseli, do Doncaster-Shieffield (Anglia) oraz do Glasgow (Szkocja). Zwiększona będzie też częstotliwość lotów obecnie prowadzonych przez Wizz Air z Lublina: do Londynu – z pięciu do siedmiu tygodniowo, oraz do Oslo – z trzech do czterech tygodniowo (od grudnia). Samolot bazowany w Lublinie ma 577-MAKIETA 1 01-23.indd 20
obsługiwać loty nawet na trzech kierunkach dziennie. Wizz Air w roku 2014 r. przewiózł z Lublina 81 tys. pasażerów (w Polsce było to 4,67 mln, na świecie – 15,8 mln). W 2015 r. firma planuje przewieźć z lubelskiego lotniska ponad 200 tys. osób. Wizz Air posiada w sumie 55 samolotów Airbus A320. Lubelskie lotnisko będzie 21. bazą tego przewoźnika na świecie. Po jej uruchomieniu w Polsce bazować będzie łącznie 20 samolotów Wizz Air: w Gdańsku – 6, w Warszawie – 5, w Katowicach – 5, w Poznaniu – 2, we Wrocławiu – 1, w Lublinie – 1. Abran twierdzi, że uruchomienie bazy wygeneruje bezpośrednio około 35 nowych miejsc pracy, ale miejsca pracy powstają także pośrednio wraz z rozwojem lotniska. – Według rozmaitych danych port obsługujący około miliona pasażerów rocznie generuje blisko tysiąc miejsc pracy wokół lotniska, m.in. w sektorze usług, transportu – mówi. Utworzenie bazy przewoźnika to szansa na rozwój lotniska – uważa dyrektor ds. handlowych Portu Lotniczego Lublin Ireneusz Dylczyk. – Uruchomienie operacji bazowych to uruchomienie około trzech rotacji na dobę. To wydłuża godziny pracy lotniska, co
z kolei poprawia jego dostępność między innymi dla innych przewoźników – mówi Dylczyk. Port Lotniczy Lublin, wybudowany w podlubelskim Świdniku, otwarto w grudniu 2012 r. Jego budowa kosztowała 476 mln zł, z czego 144,5 mln zł pokryła dotacja z unijnego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego. Lotnisko zbudowano na przestrzeni 300 ha; pas startowy ma 2,5 km długości. Terminal o powierzchni 11 tys. m kw. przystosowany jest do obsługi miliona pasażerów rocznie. W ubiegłym roku lotnisko obsłużyło 187,5 tys. pasażerów, a w 2013 – 189,7 tys. Spadek liczby pasażerów wynikał między innymi z zawieszenia przez linie Ryanair popularnych połączeń do Liverpoolu i Dublina. Obecnie z Lublina samoloty latają Frankfurtu, Oslo i na dwa lotniska do Londynu. Od maja tego roku Wizz Air rozpocznie loty do Sztokholmu, natomiast od października Ryanair przywróci połączenie z Dublinem. Ryanair ma też zwiększyć liczbę połączeń z lotniskiem Stansted w Londynie z trzech do czterech w tygodniu, a Lufthansa ma częściej latać do Frankfurtu – trzy razy w tygodniu zamiast dwóch. « 07/04/2015 16:02:50
021
577-MAKIETA 1 01-23.indd 21
07/04/2015 16:02:52
022
WIADOMOŚCI prawo
Odszkodowanie dla ofiar przemocy Londyn jest miastem, w którym codziennie dochodzi do aktów przemocy na przypadkowych osobach.
»
Jeżeli byłeś ofiarą przemocy i chcesz starać się o odszkodowanie, zadzwnoń do
na numer 0208 741 7762. Wytłumaczymy Ci całą procedurę oraz wystąpimy o odszkodowanie w Twoim imieniu.
Czasem obrażenia ciała, jakie odnosi ofiara, są bardzo poważne i wówczas zadajemy sobie pytanie, czy w takiej sytuacji możemy zwrócić się do jakiejś instytucji, która wypłaciłaby należne odszkodowanie za doznany uszczerbek na zdrowiu oraz wszystkie inne straty, jakie poszkodowany poniósł w wyniku napaści. Instytucją właściwą do rozpatrzenia sprawy jest Criminal Injuries Compensation Authority (CICA) działająca od 1964 r. Jest to organizacja, która otrzymuje rządowe fundusze na wypłatę odszkodowań dla ofiar przemocy. Aby móc wystąpić o odszkodowanie do CICA, należy spełnić określone wymogi: 1. Osoba poszkodowana musi być ofiarą przemocy, a nie uczestnikiem rozboju. Jeżeli poszkodowany był prowodyrem aktu przemocy lub czynnie w nim uczestniczył, nie będzie mógł starać się o odszkodowanie. CICA wystąpi o kopię raportu policyjnego i na jego podstawie będzie w stanie ustalić, jak doszło do rozboju. 2. Akt przemocy musi zostać zgłoszony na policję. Ingerencja policji jest obowiązkowa, aby móc starać się o odszkodowanie. Poszkodowany musi uzyskać numer referencyjny sprawy prowa-
dzonej przez policję, aby móc wpisać go na formie do CICA. 3. Poszkodowany musi mieć co najmniej dwie wizyty u lekarza w związku z odniesionym uszczerbkiem. 4. Poszkodowany nie może być karany w przeszłości. Jeżeli wcześniej był karany, wówczas jest duże prawdopoobieństywo, że CICA sprawę odrzuci. 5. Sprawa do CICA musi zostać zgłoszona w ciągu 2 lat, inaczej ulegnie przedawnieniu, a CICA ją odrzuci. Oprócz odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu CICA wypłaci również odszkodowanie za utratę zarobków oraz inne wydatki poniesione wskutek aktu przemocy. Zgłoszenie sprawy odbywa się poprzez wypełnienie odpowiedniego formularza dostępnego na stronie internetowej CICA. Formularz można wypełnić i wysłać samodzielnie, przy użyciu Biura Victim Support lub za pomocą adwokata, który – jeśli sprawa zostanie wygrana – pobierze prowizję od wygranej. Zgłoszenie sprawy do CICA nie oznacza, że odszkodowanie zostanie automatycznie przyznane. CICA sprawdzi, czy wszystkie wymogi zostały spełnione, i dopiero wówczas podejmie decyzję o wypłacie odszkodoowania. «
UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ
577-MAKIETA 1 01-23.indd 22
07/04/2015 16:02:55
577-MAKIETA 1 01-23.indd 23
07/04/2015 16:02:56
024
TEMAT NUMERU poradnik
Ponad jedna trzecia domów w Anglii i Walii jest wynajmowana. Wynajem, chociaż często jest najlepszą albo jedyną opcją, może być niezwykle kosztowny. Zanim podejmiesz pochopną decyzję, sprawdź, o czym trzeba pamiętać, wynajmując dom, żeby później nie żałować.
577-MAKIETA 2 24-43.indd 24
07/04/2015 15:49:21
025
Magdalena Gignal
1. ZAWSZE zacznij od sprawdzenia opłat dla agencji Opłaty dla agencji wynajmu mogą bardzo się różnić. Różne mogą też być czynności, za które agencje pobierają opłaty. Zawsze sprawdź warunki i wysokość dodatkowych opłat przed podpisaniem umowy z agencją. Wszystkie takie ustalenia powinieneś dostać na piśmie. Uwaga! Niektóre agencje pobierają opłatę (w wysokości np. £60) nawet za możliwość skopiowania umowy! » 577-MAKIETA 2 24-43.indd 25
07/04/2015 15:49:23
026
TEMAT NUMERU poradnik
2. Sprawdź swojego landlorda
Od 2007 r. landlord ma obowiązek w ciągu 30 dni od podpisania umowy wpłacić twoją kaucję do Programu zabezpieczenia kaucji
Dopóki jeszcze to ty jesteś panem sytuacji, zastanów się nad decyzją o wynajmie, jeśli wynajmujący nie przypadł ci do gustu. Dobre stosunki z właścicielem mieszkania oraz możliwość polegania na nim na przykład w sprawie niezbędnych napraw naprawdę ułatwiają życie najemcy. Jeśli wynajmujesz bezpośrednio od landlorda, nie przekazuj mu żadnych pieniędzy, zanim nie wejdziesz w posiadanie jego pełnych danych adresowych. Na stronie https://www.gov.uk/government/collections/business-e-services za drobną opłatą możesz sprawdzić, czy nieruchomość, którą chcesz wynająć, faktycznie należy do wynajmującego. Jeśli wynajmujesz mieszkanie od agencji, sprawdź, czy należy ona do jednej z organizacji zrzeszających agencje wynajmujące nieruchomości.
3. Zanim wynajmiesz…
Poniżej znajdziesz listę rzeczy, na które warto zwrócić uwagę podczas wizyty 577-MAKIETA 2 24-43.indd 26
w mieszkaniu, które chcesz wynająć. Niektóre z nich skreślają zupełnie nieruchomość, inne można wykorzystać, aby obniżyć czynsz, jeszcze inne powinny zostać naprawione przez właściciela mieszkania przed przeprowadzką: Wilgoć i grzyb – sprawdź załomy ścian, zajrzyj pod odklejającą się tapetę, sprawdź, czy na oknach zbiera się wilgoć. Czy w powietrzu czuć stęchliznę? Rzuć okiem na sufit – czy jest popękany, są na nim brązowe plamy, a może ślady po przeciekach? Włącz i wyłącz światło – kilka razy w każdym pomieszczeniu. Sprawdź, jak działają spłuczki w toalecie, czy w szafce pod umywalką jest sucho. Zbadaj ciśnienie i temperaturę wody. Włącz ogrzewanie. Włącz telefon – czy sygnał twojej sieci jest wystarczająco mocny? Dokładnie obejrzyj kuchnię – wyobraź sobie, że gotujesz obiad. Czy masz wystarczająco dużo miejsca? Czy kuchenka, lodówka i pralka działają? Weź ze sobą kompas – sprawdź, czy obietnice agenta o słonecznym połu07/04/2015 15:49:25
027 Zapytaj, zanim podpiszesz 1. Na jaki okres opiewa umowa? Czy w kontrakcie są uwzględnione okresowe podwyżki czynszu? 2. Jak długo mieszkanie było wystawione na wynajem? 3. Czy mogę zobaczyć sprawozdania z kontroli bojlera, instalacji gazowej i elektrycznej? 4. Czy depozyt będzie umieszczony w programie ochrony kaucji? W którym? 5. Czy mam zajmować się wspólnymi częściami budynku (np. ogrodem)? 6. Czy mieszkanie będzie wynajęte z umeblowaniem? Które meble zostają w mieszkaniu? 7. Kto mieszka piętro wyżej/obok? Czy sąsiedzi sprawiali jakieś problemy w przeszłości? 8. Jak długo poprzedni wynajmujący mieszkali w tym miejscu? 9. Czy miejsce parkingowe/opłata za parking jest wliczona w cenę wynajmu? 10. Ile wynosi council tax?
dniowym ogrodzie mają pokrycie w rzeczywistości. Zapukaj do sąsiadów i zapytaj ich, jak im się mieszka w budynku. Pamiętaj, że ich problemy będą twoimi problemami.
4. Ubezpiecz się od razu po przeprowadzce
Kiedy wynajmujesz nieruchomość, najczęściej jej właściciel odpowiada za ubezpieczenie budynku. Ty potrzebujesz tylko ubezpieczenia zawartości (contents cover) – w żargonie ubezpieczycieli to ubezpieczenie wszystkich przedmiotów, które spadłyby na ziemię, gdybyś odwrócił swój dom do góry nogami. W poszukiwaniu najlepszej oferty zajrzyj na strony http://www. confused.com/home-insurance i http:// www.comparethemarket.com/homeinsurance, a później porównaj to, co znalazłeś, z ubezpieczycielami http:// www.aviva.co.uk/aff/mse/home-insurance/ i http://www.directline.com/ home-insurance, których te serwisy nie uwzględniają. 577-MAKIETA 2 24-43.indd 27
Koniecznie sprawdź załomy ścian, zajrzyj pod odklejającą się tapetę, sprawdź, czy na oknach zbiera się wilgoć.
5. Upewnij się, że twój depozyt jest pod ochroną Od 2007 r. landlord ma obowiązek w ciągu 30 dni od podpisania umowy wpłacić twoją kaucję do Programu zabezpieczenia kaucji. Jeśli tego nie zrobi, możesz w sądzie domagać się zadośćuczynienia w wysokości nawet trzykrotności przekazanej mu sumy. Program zabezpieczenia kaucji stanowi dla najemców gwarancję, że po zakończeniu umowy – jeśli spełnią warunki przekazania nieruchomości – otrzymają zwrot depozytu, kaucja wróci na ich konto w ciągu 10 dni od zakończenia umowy, a jeśli zaistnieje spór pomiędzy najemcą a landlordem, rozstrzygnie go niezależna komisja.
6. Sprawdź, gdzie znajduje się główny zawór
Jeśli pęknie rura, nie będzie czasu na gorączkowe szukanie zaworu odcinającego dopływ wody do mieszkania. Lepiej
sprawdź zaraz po przeprowadzce, gdzie taki zawór się znajduje.
7. Zapisz stan liczników
Najlepiej od razu po wejściu do mieszkania. Przekaż je dostawcom mediów, żeby mieć pewność, że nie zapłacisz za wodę, prąd i gaz zużyte przez poprzedniego najemcę.
8. Sprawdź listę wyposażenia. Dwa razy!
Jeśli razem z umową dostajesz listę wyposażenia mieszkania, sprawdź dokładnie każdy przedmiot na niej wymieniony – czy faktycznie znajduje się w mieszkaniu? Czy nie jest uszkodzony? Zdarzają się właściciele, którzy przy odbieraniu mieszkania przeliczają łyżeczki deserowe. Nie płać za czyjeś błędy – jeśli zauważysz na liście jakieś nieścisłości, od razu zgłoś je landlordowi lub agencji.
9. Zrób zdjęcia
Wszystkich elementów nowego mieszkania, które budzą twoje wątpliwości » 07/04/2015 15:49:28
028
TEMAT NUMERU poradnik
i mogą potencjalnie stać się punktem spornym przy oddawaniu mieszkania. Szukaj pęknięć i plam na ścianach, rys na meblach, ukruszonych luster czy uszkodzonych płytek i wszystko udokumentuj.
10. Pamiętaj o przekierowaniu poczty i zmianie adresu
Za opłatą rzędu ok. £8 za miesiąc możesz wykupić na poczcie usługę przekierowującą twoją pocztę ze starego adresu na nowy. Warto wykupić ją przynajmniej na okres trzech miesięcy. Pamiętaj również o aktualizacji adresu we wszystkich instytucjach i organizacjach, np. w banku, w przychodni czy w pracy. Musisz również zaktualizować niektóre dokumenty. Kara za nieważny adres na prawie jazdy wynosi £1000!
11. Zarejestruj się na liście wyborców Musisz to zrobić po każdej przeprowadzce. Jeśli nie zarejestrujesz się do głosowania, nie będziesz mógł brać udziału w wyborach (nawet jeśli przysługuje ci tylko prawo głosu w wyborach lokalnych i europejskich, twój głos wciąż się liczy). Brak rejestracji na liście wyborców wpływa również negatywnie na wiarygodność kredytową. Możesz zarejestrować się na stronie https://www.gov.uk/ register-to-vote.
12. Wybierz dostawcę energii
Nie musisz podpisywać umowy na dostawę mediów z wybranym przez landlorda dostawcą. Sam wybierz naj-
Zapytaj w dniu przeprowadzki
korzystniejszą ofertę. Możesz zmienić dostawcę, nawet jeśli w mieszkaniu zamontowano przedpłacony licznik. Najtańszą ofertę znajdziesz np. za pośrednictwem strony http://www.moneysavingexpert.com/cheapenergyclub.
13. Co z licencją telewizyjną?
Zapytaj właściciela mieszkania, czy wykupił licencję na oglądanie w nim telewizji. Zazwyczaj najemca musi sam o to zadbać. Uwaga: licencja jest wymagana również, jeśli oglądasz programy telewizyjne na komputerze.
14. Nie inwestuj w meble do cudzego mieszkania
W serwisach takich jak https://www. freecycle.org lub http://www.ilovefreegle.org znajdziesz mnóstwo wciąż dobrej jakości mebli, sprzętu gospodarstwa domowego i dekoracji oddawanych za darmo. Musisz tylko zorganizować transport.
15. Remontujesz? Najpierw zapytaj
Jeśli masz ochotę zrobić w mieszkaniu remont – choćby najmniejszy – musisz to ustalić z landlordem, a najlepiej uzyskać jego zgodę na piśmie. Jeśli tego nie zrobisz, być może zostaniesz poproszony o przemalowanie ścian z powrotem na oryginalny kolor, usunięcie półek lub nawet zmianę wykładziny przed przeprowadzką.
16. Uważaj na zdolność kredytową
1. Gdzie jest główny zawór odcinający dopływ wody? 2. Gdzie jest skrzynka z bezpiecznikami? 3. Gdzie są liczniki energii i gazu? 4. Którego dnia odbierane są śmieci i recycling? 5. Czy w mieszkaniu znajdują się instrukcje obsługi elektrycznego wyposażenia? 6. Kto dostarcza gaz i energię? 7. Gdzie jest termostat? 8. Jaki jest numer telefonu do landlorda lub agencji? 9. Gdzie są gniazdka telefoniczne/telewizyjne? 10. Która firma dostarcza usługi telefoniczne i internet?
577-MAKIETA 2 24-43.indd 28
W marcu 2012 r. ogłoszono, że opłaty za wynajem mogą mieć wpływ na ocenę twojej zdolności kredytowej. Chociaż przepis do tej pory nie wszedł w życie, jak zapewnia James Jones z Experian, jednej z największych na Wyspach agencji zajmujących się sprawdzaniem wiarygodności kredytowej, jest to tylko kwestią czasu. Regularne opłacanie czynszu podniesie twoją wiarygodność kredytową, spóźnienia mogą radykalnie ją obniżyć. Nawet jeśli nie planujesz zakupu nieruchomości, nie bagatelizuj tej sprawy – czysta historia kredytowa jest potrzebna nawet przy zakupie na raty kompletu krzeseł. 07/04/2015 15:49:31
029 17. Landlord ma prawo do kontroli, ale… Kiedy wynajmujesz mieszkanie, jego właściciel ma prawo do okresowych kontroli – na przykład żeby sprawdzić, czy nie zamieniłeś mieszkania, w którym zgodnie z umową nie mogą przebywać zwierzęta, w domową farmę. Może też „wpaść” do mieszkania, żeby dokonać niezbędnych napraw. Zawsze jednak powinien cię uprzedzić o wizycie przynajmniej 24 godziny wcześniej. Niezapowiedziane wizyty są niezgodne z prawem – masz prawo nie wpuścić takiego „gościa” do mieszkania.
18. Landlord ma też obowiązki
Kiedy wynajmujesz mieszkanie, nie musisz martwić się o szereg rzeczy, które należą do obowiązków właściciela. Zazwyczaj są one wymienione w umowie, jednak powinny obejmować przynajmniej: opłacenie ubezpieczenia budynku, umieszczenie w mieszkaniu alarmów przeciwpożarowych, sprawdzenie gniazdek elektrycznych, kontrola bezpieczeństwa instalacji elektrycznej, uzyskanie certyfikatu bezpieczeństwa gazowego, upewnienie się, że znajdujące się na wyposażeniu mieszkania meble mają certyfikat bezpieczeństwa pożarowego oraz ogólnie – utrzymywanie mieszkania w stanie nadającym się do zamieszkania. Jeśli twój landlord nie wywiązuje się z tych obowiązków, możesz zwrócić się o pomoc do urzędu gminy (council).
19. Zadbaj o zwrot kaucji
Przygotuj się na kontrolę mieszkania przed wyprowadzką. Sprawdź, co zapisano w umowie najmu. Na przykład czy wykładziny muszą być profesjonalnie wyprane przed zwrotem mieszkania? Czy powinieneś usunąć wszystkie gwoździe ze ścian i zaszpachlować dziury? Napraw ewentualne zniszczenia, sprawdź stan wyposażenia z dołączoną do umowy najmu listą i zamów dokładne sprzątanie w agencji sprzątającej. Zrób zdjęcia, które w razie czego będą stanowiły dowód, że zostawiasz mieszkanie w dobrym stanie.
20. Nie bój się prosić o pomoc
Jeśli nie możesz dojść do porozumienia z właścicielem mieszkania albo potrzebujesz porady w sprawach związanych z wynajmem, skontaktuj się z organizacją charytatywną Shelter. Jej doradcy oferują bezpłatne porady w sprawach mieszkaniowych, pomagają również w negocjacjach. Więcej informacji znajdziesz na stronie http://www.shelter.org.uk. Po bezpłatną poradę i wsparcie możesz zwrócić się również do organizacji Citizens Advice: http://www.citizensadvice.org.uk/ index/getadvice.htm. « Tekst powstał na podstawie serwisu www.moneysavingexpert.com
577-MAKIETA 2 24-43.indd 29
07/04/2015 15:49:31
030
WIELKA BRYTANIA polityka
Szklana polityka Telewizyjne starcie dwóch liderów partyjnych wygrał David Cameron, ale to Ed Miliband może czuć się zwycięzcą. Wątpliwe jednak, żeby debaty miały znaczący wpływ na ostateczny wynik wyborów.
Radosław Zapałowski
»
Tak długo wyczekiwana przez brytyjskie media i partie polityczne telewizyjna debata pomiędzy Davidem Cameronem i Edem Milibandem miała dziwną formułę, interesujący przebieg i przewidywalną konkluzję. Niespodzianek nie było. Solidna dawka infotainmentu okazała się tym, czym jest – rozrywką. Partyjnym cyrkiem. Polityczną watą cukrową na telewizyjnym patyku. I dostarczyła tego, co zawsze – chwilowego politycznego sugar rush, medialnego recyklingu, opiniotwórczej biegunki i analitycznego maratonu. W znaczącej większości bez większego znaczenia i sensu.
Politweet
Jeśli ktoś liczył na poważną rozmowę dwóch osób ubiegających się o najwyższy urząd w Wielkiej Brytanii o sprawach państwowych albo na pogłębioną debatę o politycznych, społecznych i ekonomicznych pryncypiach, to transmitowanym przez SKY i Channel 4 zderzeniem partyjnych liderów mógł się czuć zwiedziony. Tak jak np. wybitny reżyser Armando Iannucci, który rozgoryczony zarzucił obu partyjnym liderom, że „boją się przedstawić swoje polityczne rozwią577-MAKIETA 2 24-43.indd 30
zania” opinii publicznej, a zamiast tego skupiają się na sloganach. Tylko że politycy, tak jak i media oraz widzowie, są też w jakimś stopniu ofiarami i zakładnikami współczesnego modelu politycznego i medialnego. Tweeterowej rewolucji, która dzięki internetowi zawładnęła rzeczywistością. Kiedyś ważny był dyskurs, dziś liczy się wydarzenie. Kiedyś wygrywały struktury, dziś zwycięża lider. Kiedyś liczyły się polityczne rozważania oraz ideologiczne spory, dziś ważny jest komunikat. Najlepiej nacechowany emocjonalnie, krótki i chwytliwy. Stwarza to zupełnie nowe warunki do uprawiania polityki. To wykoślawienie debaty publicznej najostrzejszy przebieg ma w Stanach Zjednoczonych oraz na południu i wschodzie Europy (Włochy, Polska), ale przebija się również na Wyspy. Media i politycy stoją w jednym szeregu rozpaczliwej walki o społeczną uwagę. Tym głównie wytłumaczyć można ulubiony dziś format rozmowy politycznej, polegający na napuszczeniu na siebie polityków, którzy zamiast debatować, starają się poniżyć przeciwnika, i to najlepiej tekstem o wysokiej klikalności. Format debaty, na który zdecydowały się brytyjskie media, na taką walkę w parterze nie pozwolił, ale nie uniknięto innych problemów, które są nieodłącznym elementem politweetyki. Jeremy
Paxman – dziennikarski bull terrier, który na chwilę powrócił z quasi-emerytury (w zeszłym roku po 25 latach przestał prowadzić flagowy publicystyczny program BBC – Newsnight) – przepytywał obu partyjnych liderów osobno, co wyeliminowało ewentualną napastliwość, ale nie wpłynęło znacząco na jakość wypowiedzi. Wszystko to wyglądało jak za starych czasów, niemal nostalgicznie – oto dwaj bojowi politycy zostali pożarci przez króla telewizyjnej dżungli, co mogło podobać się spragnionej rozrywki telewizyjnej publiczności, ale niekoniecznie miało wartość poznawczą.
Twardy nerd
Najbardziej interesujące w tej debacie było to, że dowiedzieliśmy się, dlaczego David Cameron za wszelką cenę chciał uniknąć starcia twarzą w twarz z liderem Labour Edem Milibandem. Dyskredytowany przez wyborczą machinę torysów jako „nie ten Miliband” – gorszy, mniej elokwentny polityk niż jego starszy brat David – wyśmiewany jako nerd, dziwak oddalony o lata świetlne od „normalnych” ludzi, opisywany jako niepoważny kandydat na urząd premiera zarówno w krzyżowym ogniu pytań Paxona, jak i w zderzeniu z publicznością w studiu wypadł nadspodziewa07/04/2015 15:49:32
031 Telewizja politykę raczej obrzydza, inscenizując frontalny atak na „nierobów” z klasy politycznej i zachęcając zarazem do antypolityki nie dobrze. Miliband przeciwstawił się Paxmanowi, zapewniając o tym, że jest „twardym zawodnikiem”, i stwierdził, że to nie Paxman, a „ludzie będą mieli decydujący wpływ na wybory”, co spotkało się z aplauzem publiczności. I chociaż sondaże wskazały, że „debatę” wygrał Cameron, to jednak Miliband triumfował. Bo okazało się, że w starciu ze specjalistą od PR, jakim jest urzędujący premier, lider Labour nie jest na straconej pozycji. I, co ważniejsze, jego osobiste rankingi zaufania są na tak niskim poziomie, że może tylko piąć się w górę. Bo o ile występ Camerona był jak zawsze gładki i profesjonalny, to z jego strony żadnej niespodzianki nie było. Miliband – przynajmniej dla tych wyborców, którzy przyjęli retorykę torysów – zaskoczył. Polityczna gapa przemieniła się w czerwonego wojownika. To zresztą charakterystyczne dla lidera Partii Pracy, że kiedy idzie na frontalne starcie z wrogo do niego nastawionym przeciwnikiem, prezentuje się znakomicie. Tak było, kiedy zdecydował się na konfrontację z medialnym imperium Murdocha, kiedy toczył boje z „Daily Mail” i kiedy atakował potężne energetyczne przedsiębiorstwa. I chociaż oglądalność tego medialnego spektaklu nie była oszałamiająca, to jednak opozycyjna Partia Pracy ma powody do zadowole577-MAKIETA 2 24-43.indd 31
nia. Występ Milibanda może poprawić morale aktywistów oraz sympatyków brytyjskiej lewicy, dać energię liderowi na ostatnim etapie kampanii oraz zmienić nieco spojrzenie na narrację torysów o nerdowatości lidera Labour. I to właściwie tyle, bo wątpliwe, aby telewizyjne rozmowy polityków znacząco wpłynęły na ostateczny wynik wyborczy.
Rozbijanie betonu
Publicyści i dziennikarze zajmujący się polityką, jak i partyjni aktywiści rzadko mówią o tym, że większość ludzi polityką się nie interesuje. Ale to fakt. Polityczna apatia przybiera wręcz na sile. Z różnych względów – braku czasu, kompetencji kulturowych i/lub intelektualnych, poczucia bezsilności i braku wpływu na polityczną rzeczywistość, ciekawsze zajęcia w innych obszarach itp. itd. A także dlatego, że polityka jawi się jako kompletny chaos, co najlepiej zobrazowała następna debata, odbywająca się w siedmioosobowym składzie. W zeszły czwartek stacja ITV pokazała westminsterską wioskę w całej okazałości i z wszelkimi tego konsekwencjami. Politycy byli upchnięci jak sardynki i zmuszeni zostali do słownych, sloganowych przepychanek jak bazarowi handlowcy. Było głośno, chaotycznie i tłoczno. Niezbyt dobra to reklama dla
świata polityki. Jednak to właśnie druga debata lepiej zobrazowała współczesny brytyjski teatr polityczny niż starcie Milibanda z Cameronem. Wprawdzie większość z nas rozpala pojedynek gigantów, jednak dwupartyjny system na Wyspach się skończył. W 1951 r. 97 proc. głosów oddanych w wyborach przypadło Partii Konserwatywnej i Partii Pracy. Sześćdziesiąt lat później o miejsca w parlamencie, nie bez szans na sukces, walczy co najmniej sześć ugrupowań. Zabetonowana przez ponad pół wieku brytyjska scena polityczna się kruszy. Tym większa szkoda, że dziś, kiedy brytyjscy wyborcy mają szansę na znacznie szerszy polityczny wybór, partycypacja w systemie się zmniejsza. Wydawać by się mogło, że telewizja – z natury spłaszczająca złożoność politycznej rzeczywistości, teatralizująca ją, wyostrzająca stanowiska i stawiająca na konflikt – będzie sprzymierzeńcem w upolitycznieniu społeczeństwa. Ale tak nie jest. Telewizja politykę raczej obrzydza, inscenizując frontalny atak na „nierobów” z klasy politycznej i zachęcając zarazem do antypolityki. Dlatego też dla ostatecznego wyniku wyborczego nie ma większego znaczenia, kto jak wypadł w debacie przed kamerami. Telewizja pomaga jedynie utwierdzić się widzom w swoich przekonaniach, uprzedzeniach, lękach i sympatiach. « 07/04/2015 15:49:33
032
WIELKA BRYTANIA nasze sprawy Sprawozdanie informacyjne Koła SPK numer 451 w Bradford za rok 2014/2015
Napisz do nas
577-MAKIETA 2 24-43.indd 32
Aby móc prowadzić organizację, potrzebni są członkowie, na których obecność i zaangażowanie można liczyć. Działalność Koła nr 451 w Bradford przebiegła według ustalonego planu. Prowadzono regularne miesięczne spotkania. Odbyło się 13 spotkań z obiadem oraz 10 zebrań członków zarządu Koła, na których planujemy kolejną działalność i następne spotkania. Spotkania te są prowadzone przy parafii, za opłatą, w wynajętej Sali POK-u. Koło nasze ma obecnie 87 członków. Fundacja SPK WB nie rozliczyła się z zarządami kół, które się nie rozwiązały i powadzą dalszą działalność. Nasze koło do nich należy, więc i nas to dotyczy. Na terenie WB w dalszym ciągu działalność organizacyjną SPK prowadzi 19 kół, robiąc to bez tych zasobów. Cały czas stoimy w kolejce, mając nadzieję na odzyskanie lub otrzymanie funduszy. Okres 2014/2015 w Bradford był rokiem szczególnym dla naszych kombatantów. Na naszych spotkaniach obchodzono uroczystości głównie powiązane z wydarzeniami zakończenia II wojny światowej. W maju weteran naszego koła wyjechał prywatnie do Włoch. Adam Gazur (lat 90) z wnuczką i trojgiem prawnuków wziął udział w uroczystościach na Monte Cassino. Następnie wszyscy odwiedzili cmentarz polskich żołnierzy w Loretto, gdzie jest pochowanych siedmiu towarzyszy broni Adama, którzy zginęli na jego oczach od jednego pocisku w tym samym czasie. We wrześniu Józef Wojciechowski (lat 90), spadochroniarz, wraz ze swoją z rodziną obył podróż do Holandii. Kombatanci zostali przedstawieni Jego Wysokości Królowi Holandii oraz Prezydentowi RP Bronisławowi Komorowskiemu. W uroczystości tej wzięło kilku członków naszego koła. Na wszystkie historyczne uroczystości szkoła przygotowała ciekawe programy. Udział polskiej społeczności był ogromny. Uczniowie szkoły sobotniej byli w stałym kon-
takcie z weteranami. Było duże zainteresowanie nowej polskiej emigracji historią z okresu II wojny światowej. Koło SPK nr 451 w Bradford to jedyna organizacja w Yorkshire, która prowadzi aktywną działalność. Nasi weterani są wciąż żywą historią naszego kraju, podtrzymując życie ideowo-społeczne i szerząc polskość wśród naszego pokolenia. Kombatanci brali czynny udział w obchodach rocznicowych, zarówno polskich, jak i angielskich. Do obchodów tych trzeba zaliczyć: - Obchody Katyńskie, Uroczystość 3 Maja, - w sierpniu bardzo uroczyście obchodzono Święto Żołnierza, - we wrześniu w Bradly Forge obchodzono rocznicę awarii samolotu Wellington, podczas której zginęło siedmiu polskich lotników, - Święto Niepodległości, Holocaust Memoriał. Uroczystość Święta Żołnierza zaszczycili swoim przybyciem goście honorowi: Konsul RP z Manchesteru Marek Jaremek, prezes Zarządu Głównego SPK WB Wiktor Moszczyński, a także sztandarowi i prezesi poszczególnych Kół: Krystyna Dereszewska – Londyn, Koło nr 11, środkowy wschód, Marian Tomaszewski – Bury; Bohdan Kolakowski – Oldham, Marek Wróbel – Manchester oraz prezes PSPK WB dr Andrzej Różycki – Manchester. Obecnie realia ulegają oczywistym przemianom, odchodzi pokolenie, które zapoczątkowało życie emigracyjne w Bradford, w minionej kadencji odeszło aż 9 weteranów. Pozostali członkowie koła żegnają ich w ostatniej posłudze i pomimo wieku nie poddają się. Cześć Ich pamięci. W kwietniu rozpoczynamy nowy rok budżetowy, odbędzie się walne zebranie Koła SPK nr 451 Bradford, przedstawione zostaną sprawozdania i przeprowadzony wybór nowego zarządu. Romana Pizon Prezes Koła nr 451 w Bradford
07/04/2015 16:17:17
033
577-MAKIETA 2 24-43.indd 33
07/04/2015 15:49:35
034
WIELKA BRYTANIA SPOŁECZEŃSTWO
Jaki future dla Polaków w UK? Czy jest jakaś przyszłość dla Polaków w Wielkiej Brytanii? Ciekawe pytanie. Myślałem, że czegoś się na ten temat dowiem, gdy zjawiłem się na spotkaniu reklamowanym pod tym hasłem, które odbyło się 23 marca w Portcullis House, w budynku sąsiadującym z parlamentem, gdzie znajdują się biura posłów. Wiktor Moszczyński
»
Ostatecznie na tym spotkaniu dowiedziałem się wiele rzeczy od polityków i specjalistów. Za to serdecznie dziękuję All Party Parliamentary Group on Poland, Polish Professionals i BritishPolish Law Association. Lecz odpowiedzi na to pierwsze zasadnicze pytanie o naszą przyszłość nie uzyskałem. Można by nawet zrobić z tego taki żart. Co się dzieje, jeżeli połączysz trzech powyższych polonofilskich organizatorów, trzy osoby kierujące dyskusją, czterech polityków brytyjskich i trzech ekspertów? Odpowiedź: bigos and chips w polskim sosie koperkowym. Bo rzeczywiście roli Kasi Madery, spikerki z BBC, jako moderatorki nie pomogły ani interwencje ze strony współorga577-MAKIETA 2 24-43.indd 34
nizatorów, ani buńczuczne wypowiedzi zwalczających się nawzajem polityków (poseł Daniel Kawczyński – konserwa, poseł Andy Slaughter – Labour, Stefan Kasprzyk z lib-demów, Przemek Skwirczyński z UKIP). Atmosfera dawała dużo ognia, ale nie przynosiła za dużo światła, aby oświetlić drogę do jakichkolwiek konkluzji. Na końcu czułem się bardzo sfrustrowany tokiem dyskusji i brakiem konkretnych konkluzji. W tym politycznym potpourri pewne ciekawe tematy poruszono w podpowiedziach Kasi Madery i w przygotowanych pytaniach z sali, po czym politycy porywali kierunek dyskusji i sprowadzali go na swoje własne, dobrze rozjechane tory. Poruszano na przykład temat tego, czy w ogóle powinno być referendum
europejskie i kto bierze odpowiedzialność za wywołanie go. Co nie znaczy, że to nie jest ciekawy temat do dyskusji. Na pewno będzie miał ostatecznie wpływ na wizerunek polskiego społeczeństwa na Wyspach w ciągu następnych 10 lat. Daniel Kawczyński uzasadniał decyzję jako demokratyczną, aby elektorat brytyjski mógł wreszcie zdecydować, czy chce zostać w Unii Europejskiej, czy nie, po przeszło 40 latach od poprzedniego referendum, kiedy Wielka Brytania głosowała za pozostaniem w ówczesnym Wspólnym Rynku. Najpierw premier Cameron ma wynegocjować pewne zasadnicze zmiany w stosunkach brytyjsko-unijnych, szczególnie w zakresie prawodawstwa i imigracji, a po wygranym referendum wreszcie skończy się ferment społeczny w tej sprawie. Andy 07/04/2015 15:49:36
035 Slaughter ten argument wyśmiał agresywnie (czy można wyśmiewać z agresją? Okazuje się, że tak), twierdząc, że decyzja o referendum nie miała nic wspólnego z demokracją, a była wynikiem paniki ze strony przywództwa Partii Konserwatywnej. Jej posłowie obawiali się utraty parudziesięciu mandatów poselskich na rzecz UKIP w nadchodzących wyborach, a ich fanatyczne antyeuropejskie prawe skrzydło wymusiło na Cameronie bardziej roszczeniowe podejście do partnerów europejskich, łącznie z prowadzeniem negocjacji na temat przyszłości członkostwa w Unii pod groźbą wycofania się z niej. Przez to, uważa Slaughter, to właśnie torysi wprowadzają ten ferment, szczególnie w zarządzeniu gospodarką, którego twierdzą, że chcieliby uniknąć. Były burmistrz Islingtonu Stefan Kasprzyk, który zgodził się zostać członkiem panelu w ostatniej chwili, aby zastąpić chorego członka Izby Lordów, też uważał, że referendum było wywołane paniką wśród konserwy, ale twierdził, że byłoby ono uzasadnione, jeżeli miałoby dotyczyć tylko najnowszych zmian, a nie kwestii samego członkostwa. Kawczyński o tyle miał tu problem, że cały jego argument był oparty na wstępnym wynegocjowaniu w następnych dwóch latach odpowiednich zmian w naszych relacjach z Europą, aby uatrakcyjnić członkostwo Unii dla Brytyjczyków. Lecz w obecnej atmosferze kryzysu gospodarczego i zubożenia społeczeństwa większość Brytyjczyków domagała się przede wszystkim kontroli nad przyjazdem imigrantów z Unii Europejskiej, a tego Unia nie mogła Cameronowi zaoferować. Co więc wtedy zrobią ci posłowie konserwatywni, którzy mimo wszystko nie uzyskają zasadniczych zmian, a będą chcieli Europę opuścić? No, przyznał się Kawczyński, wtedy nastąpi chaos, bo jedni będą dalej za pozostaniem, ale wielu członków jego partii będzie prowadziło kampanię za wyjściem z Unii. Też trafne pytanie postwiła w swoim krótkim wystąpieniu Marta Niedzielskia, kierowniczka Biura Polskiej Macierzy Szkolnej, która spytała o reakcję panelu na likwidację egzaminu Polish A-Level. Oczywiście wszyscy byli przeciw, łącznie z Danielem Kawczyńskim, który przyznał się, że sam chce zdać egzamin razem ze swoją córką, aby wzbogacić swój ojczysty język. Jednak pytanie to przypomniało atmosferę strachu, w którym znajdują się 577-MAKIETA 2 24-43.indd 35
diaspory z innych państw, w tym i nasza Polonia, wyczuwając, że to jeszcze jeden przykład tego, dlaczego urzędy i instytucje rządowe mogą lekceważyć obawy mniejszości narodowych co do ich przyszłości w tym kraju. Właściwie głównym powodem zniesienia tych egzaminów były próby wymuszenia przez prywatne instytucje egzaminacyjne, jak AQA i OCR, pokrycia dodatkowych kosztów (około £100 tys. za każdy język), ułożenia nowego formatu i programu egzaminów, uwzględniających nowe wymagania dla języków „mniejszościowych” na poziomie dużej matury. A więc chodzi o kasę. Rząd nie chciał do tego przyłożyć ręki, a na skutek nacisków zewnętrznych, m.in. ze strony naszej ambasady, przyznał się do tego publicznie. Stąd szybka reakcja przychylnych nam posłów ze wszystkich partii, pchniętych też przez naciski naszych lokalnych wspólnot polskich w terenie, aby rząd zmienił postawę. Lecz za późno. W obecnej chwili, gdy rozpoczęły się wybory, nie ma już rządu i nie ma już posłów. Więc nacisk musi być zwrócony na kandydatów w terenie. Tristram Hunt, rzecznik do spraw edukacji ze strony Partii Pracy, już przyrzekł, że rząd labourzystowski przywróci te egzaminy. Jest światło na końcu tunelu, ale to nie wystarcza. Trzeba naciskać, a nawet szantażować innych kandydatów, aby ich partie przyrzekły to samo. Szereg mówców zaczął narzekać, że w tym przykrym klimacie antyimigracyjnym już się czują zagrożeni jako Polacy, nawet jeżeli mieszkali tu przez całe swoje życie, lecz Joanna Młudzińska, prezes POSK-u, przestrzegała przed przemienieniem Polaków w postacie ofiar, bo to tylko wzmocni pogardę tych, którzy nas dotychczas krytykują. Jedynym politykiem, który starał się określić, jakie mogłyby być prawa Polaków po przegranym referendum, był kandydat partii UKIP Przemek Skwirczyński, który uważał, że większość obecnie tu żyjących Polaków mogłaby tu pozostać, i nawet bronił prawa polskich rodzin do pobierania zasiłku dziecięcego, jeżeli ich dzieci mieszkają dalej w Polsce. W tym przypadku był bardziej europejski niż nawet partie prounijne, jak Partia Pracy, nie mówiąc o konserwatystach. Nie wiem, do jakiego stopnia Skwirczyński sprawdził swój pogląd ze swoim własnym stronnictwem. Poza tym wprowadził nieco wrogą atmosferę,
dzieląc imigrantów na pozytywnych lub negatywnych, i ściągnął na siebie pogardę innych uczestników panelu, którzy oskarżali jego partię o wprowadzenie zamętu przez ostrą kampanię antyunijną, domagającą się natychmiastowego referendum, po czym ich członek oskarża inne partie, że nie są gotowe określić, jak ma wyglądać obraz po takim referendum w stosunku do imigrantów unijnych. Przypomniano mu też, że w tej sytuacji niemal 2 miliony Brytyjczyków straciłyby swój status obywatela europejskiego za granicą i mogłyby czuć się zmuszone, by powrócić do Anglii. Eksperci w panelu (Roger Casale – dyrektor New Europeans, barrister James Dixon, Andrew Lilico z Institute of Economic Affairs) najpozytywniej reagowali na próby pani Madery przywrócenia dyskusji do statusu Polaków w przypadku przegranego referendum. Ale i oni nie mieli okazji określić, jak by to wyglądało. Faktycznie status Polaków bez obywatelstwa brytyjskiego byłby wówczas uzależniony od postawy rządu brytyjskiego i negocjacji z Unią po przegranym referendum. Nikt nie wie, czy Wielka Brytania poszłaby drogą Norwegii, gdzie dalej obowiązywałyby regulaminy europejskie, ale już bez wpływu na ich zmianę, czy też poszłaby w kierunku zupełnej izolacji w oparciu najwyżej o wymienne handlowe stosunki z Kanadą i USA. Tak czy tak, mniemam, że Polacy posiadający już „permanent residence” na pewno mieliby prawo, żeby tu pozostać i pracować, ale musieliby się już poruszać między Anglią i Polską z paszportem, a nie dowodem osobistym, ich rodziny mogłyby przyjeżdżać tylko za zaproszeniem obywatela brytyjskiego na ograniczony okres, nie mieliby dostępu do zasadniczych świadczeń ani prawa głosu w wyborach, a gwarancji prawa pracy dla Polaków bez rezydentury byłyby już niemożliwe. Nie wiadomo, czy ich dzieci miałyby nawet prawo do studiów na brytyjskich uniwersytetach i w ogóle prawo stałego pobytu tu po ukończeniu 18 lat. Czy to spekulacja? Lepiej nie spekulować. Lepiej głosować na partie, które teraz sprzeciwiają się referendum. Jesteście bez obywatelstwa brytyjskiego? Za późno. To już, jak dzieci i ryby, głosu nie macie. Tekst ukazał się również w londyńskim „Dzienniku Polskim”.
07/04/2015 15:49:37
036
poradnik głosuję, więc jestem
Wybory 2015 Już 7 maja Wielka Brytania wybierze nowy parlament oraz lokalne władze Anglii. Żeby wziąć udział w wyborach, do 20 kwietnia trzeba się zarejestrować na liście do głosowania.
577-MAKIETA 2 24-43.indd 36
Wybory powszechne (Anglia, Szkocja, Walia i Irlandia Północna) Odbywają się co pięć lat, zawsze w pierwszy czwartek maja. W wyborach powszechnych do parlamentu zarejestrowani głosujący wybierają przedstawicieli swoich regionów, którzy będą reprezentować ich w Izbie Gmin. W Wielkiej Brytanii jest 650 wyodrębnionych obszarów geograficznych, które stanowią okręgi wyborcze. Żeby wziąć udział w wyborach powszechnych, trzeba spełnić następujące warunki: – zarejestrować się do głosowania, – w dniu wyborów mieć skończone 18 lat,
–
być obywatelem Wielkiej Brytanii, Brytyjskiej Wspólnoty Narodów lub Republiki Irlandii, – nie można być prawnie wykluczonym z wyborów (np. podczas pobytu w więzieniu). Oznacza to, że w wyborach powszechnych mogą wziąć udział Polacy mający brytyjskie obywatelstwo.
Wybory lokalne (Anglia, z wyjątkiem Londynu) Są organizowane – w zależności od okręgu – co dwa, trzy lub cztery lata. W wyborach lokalnych mogą wziąć udział osoby, które: – zarejestrowały się na liście wyborców, 07/04/2015 15:49:39
037 Najprostszym sposobem jest rejestracja za pośrednictwem internetu. Wystarczy odwiedzić stronę: https:// www.gov.uk/register-to-vote i wypełnić prosty formularz. Potrzebny będzie adres i numer ubezpieczenia społecznego (NIN). Można też pobrać formularz z internetu, ze strony: https://www.gov. uk/government/publications/voter-registration-forms-paper-versions i wysłać go pocztą na podany w nim adres. Mieszkańcy Irlandii Północnej powinni skorzystać z formularza dostępnego na stronie: http://www.eoni.org.uk. Na liście wyborców wystarczy zarejestrować się tylko raz, trzeba jednak pamiętać, aby powiadomić urząd o każdej zmianie adresu zamieszkania.
Gdzie głosować?
–
w dniu wyborów mają co najmniej 18 lat, – są obywatelami brytyjskimi, Brytyjskiej Wspólnoty Narodów, Republiki Irlandii lub Unii Europejskiej mieszkającymi w Wielkiej Brytanii, – nie są prawnie wykluczone z głosowania (np. podczas pobytu w więzieniu). W wyborach lokalnych mogą głosować wszyscy Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii.
Jak się zarejestrować na liście wyborców?
Uwaga! Termin rejestracji do głosowania w najbliższych wyborach powszechnych i lokalnych upływa 20 kwietnia! 577-MAKIETA 2 24-43.indd 37
Tuż przed wyborami urząd gminy wysyła do każdego z wyborców kartę potwierdzającą prawo do głosowania razem z informacjami adresowymi lokalu wyborczego. Lokale wyborcze są otwarte od godz. 7 do 22 i mieszczą się zazwyczaj w budynkach użyteczności publicznej, takich jak szkoły, urzędy czy domy kultury. W lokalu wyborczym każdy głosujący po podaniu swojego nazwiska i adresu (można przynieść też ze sobą otrzymaną pocztą kartę potwierdzającą prawo głosu) otrzymuje kartę do głosowania zawierającą listę partii i osób, na które może oddać swój głos, oraz szczegółowe instrukcje. Osoby, które w dniu wyborów będą przebywały poza miejscem zamieszkania lub preferują taką formę głosowania, mogą oddać swój głos pocztą. W tym celu wystarczy wypełnić formularz pobrany ze strony: https://www.gov.uk/government/publications/apply-for-a-postalvote i przesłać go na wskazany w nim adres. Nie trzeba podawać przyczyny wyboru takiej formy głosowania. O prawo głosowania za pośrednictwem poczty można wnioskować na czas jednych konkretnych wyborów, na czas określony lub nieokreślony. Na kilka dni przed datą wyborów wyborca otrzyma pocztą kartę do głosowania razem z kopertą zwrotną (z opłaconą przesyłką). Wystarczy wypełnić kartę, włożyć ją do koperty i wrzucić do skrzynki. Głos oddany za pośrednictwem poczty jest ważny tak samo jak głos oddany w lokalu wyborczym. Można również upoważnić inną osobę do głosowania w swoim imie-
niu. Tak jak w przypadku głosowania pocztą, można wystawić takie upoważnienie na czas jednych wyborów, na czas określony lub nieokreślony. W tym przypadku trzeba jednak podać przyczynę przekazania uprawnień do głosowania – np. wyjazd za granicę, problemy zdrowotne lub konieczność pracy w dniu wyborów i brak możliwości osobistego wzięcia udziału w głosowaniu. Formularze, na których można wnioskować o wydanie takiego upoważnienia, znajdują się na stronie: https://www.gov.uk/ apply-vote-proxy (obowiązuje inny formularz dla każdej przyczyny).
Kto pyta, nie błądzi
Nie pamiętam, czy jestem zarejestrowany na liście wyborców. Jak mogę to sprawdzić? Żeby sprawdzić, czy twoje dane znajdują się na liście do głosowania, powinieneś skontaktować się z lokalnym urzędem gminy. Jego adres i telefon można znaleźć, wpisując kod pocztowy na stronie: https://www.gov.uk/get-onelectoral-register. Zarejestrowałem się do głosowania przez internet. Skąd mam wiedzieć, że rejestracja się powiodła? Po zweryfikowaniu twoich danych urząd prześle ci pisemne potwierdzenie rejestracji na liście wyborców. Może to zająć nawet kilka tygodni, trzeba więc uzbroić się w cierpliwość. Zarejestrowałem się do głosowania pocztą. Kiedy dostanę kartę do głosowania? Najpierw musi upłynąć termin rejestracji kandydatów (godz. 16.00 na 19 dni przed wyborami), a następnie urząd musi wydrukować karty do głosowania. Zazwyczaj karty do głosowania docierają do wyborców głosujących za pośrednictwem poczty na kilka dni przed wyborami. Gdzie znajdę listę kandydatów, na których mogę głosować? Listy kandydatów są publikowane przez lokalne biura wyborcze na ich stronach internetowych. Można również odwiedzić stronę wspieranej partii i wyszukać nazwiska kandydatów reprezentujących wybrany region. « Magdalena Gignal
07/04/2015 15:49:41
038
LUDZIE NA WYSPACH ROZMOWA Piotr Szewców
Człowiek orkiestra Magister na zmywaku. Historyk w studiu radiowym. Weselny grajek do kotleta i ambasador polskiej kultury. Kierownik działu marketingu jednych z największych na Wyspach firm promowych. Szef kampanii wyborczej. Jeśli nie przebiegł jeszcze maratonu, na pewno planuje to zrobić w najbliższym dziesięcioleciu. Panie i Panowie – Piotr Szewców.
Panie Piotrze, co pan robi na Wyspach? Od prawie trzech lat jestem menadżerem do spraw marketingu w firmie zajmującej się przeprawami przez Kanał Angielski – MyFerryLink. Ale na kanale pracuję już 10 lat!
Od razu był pan menadżerem? Ależ skąd! Zaczynałem, jak na prawdziwego emigranta przystało, na zmywaku – i to wcale nie przysłowiowym. Przyjechałem na Wyspy w 2004 r. Chciałem podszkolić angielski, którego brakowało mi w pracy w Polsce, trochę zarobić. Wcale nie planowałem, że osiądę tu na stałe. Zatrzymałem się na taniej stancji i bardzo szybko, jeszcze w pierwszym tygodniu, znalazłem pracę stewarda na promie kursującym między Anglią a Francją.
577-MAKIETA 2 24-43.indd 38
Chociaż praca stewarda kojarzy się z serwowaniem kolorowych drinków i zbieraniem sutych napiwków, rzeczywistość wcale nie jest taka różowa. Na początku, zwłaszcza przy kiepskiej znajomości języka, trafia się… do zmywania garów.
Na promach nie ma zmywarek? Są, wkłada się do nich talerze. A te najbardziej tłuste, wielkie gary, w których gotowało się jedzenie dla tysiąca pasażerów, myje się ręcznie. Pracowałem tak przez sześć miesięcy. To była prawdziwa szkoła życia. Kto nie pływał na promie, ten nie ma pojęcia o chorobie morskiej. Musiałem też przełknąć gorzką pigułkę społecznej degradacji – w Polsce skończyłem studia, historię na uniwersytecie w Olsztynie, a po studiach pracowałem jako
dziennikarz w lokalnym radiu. Ale było warto. W tym czasie naprawdę nauczyłem się języka i pokazałem się pracodawcy z dobrej strony. Postanowił dać mi szansę i wysłał mnie na dodatkowe kursy. Ze zmywaka awansowałem do kantoru wymiany walut. W pół roku nauczył się pan języka? Pewnie mam zdolności językowe – dobrze znam rosyjski i niemiecki, więc „wchłonięcie” kolejnego języka nie było już takie trudne. Poza tym – i to jest mój przepis na sukces w nauce języka – przez te pół roku właściwie nie miałem kontaktu z językiem polskim. Jeśli nie chciałem zwariować i zacząć gadać sam do siebie, nie miałem wyjścia – musiałem zacząć rozmawiać po angielsku! No a w kantorze znajomość języka była już niezbędna.
07/04/2015 16:11:43
039 Długo zagrzał pan miejsce w tym kantorze? Niedługo. To była ciężka praca, chociaż nie musiałem już szorować tłustych garów. Z kantoru przeniosłem się do sklepu na promie, a stamtąd… do konkurencji. Żeby nie stać w miejscu, dla odmiany zająłem się kontrolą paszportową w porcie. Tam okazało się, że moja znajomość języków bardzo się przydaje w kontaktach z klientami, wśród których było mnóstwo Niemców. Coraz więcej na promach było też Polaków. Wielu z nich nie potrafiło porozumieć się z celnikami. Niejeden raz udało mi się uratować sytuację, występując jako tłumacz. Pomyślałem sobie, że Polacy stają się coraz ważniejszymi klientami firm promowych. A marketing firmy, w której pracowałem, był nastawiony głównie na Niemców, Belgów i Holendrów. Zacząłem wysyłać do dyrekcji e-maile z sugestiami zmian i usprawnień. I tak w 2007 r. trafiłem do działu marketingu. Jako ciekawostkę dodam, że tylko w ciągu dwóch lat, które spędziłem w Norfolkline, firma przeprawiła przez kanał 997 tysięcy Polaków. Szczycę się tym, że dzięki mnie firmy promowe zaczęły patrzeć na Polaków jak na prawdziwych klientów. Pomyślałem sobie też, że skoro tyle na nas zarabiają, mogliby też zacząć sponsorować polską kulturę na Wyspach. I zaczęli? No pewnie, że zaczęli! Najpierw musiałem jednak znaleźć instytucję, która mogłaby być sponsorowana. Poszedłem do Polskiego Instytutu Kultury i powiedziałem, że chcę zacząć działać na rzecz promowania polskiej kultury na Wyspach. Przyjęli mnie z otwartymi rękami. Z Norfolkline/ DFDS Seaways i z moim obecnym pracodawcą – bo od 2010 r. jestem szefem marketingu na Europę w MyFerryLink – zorganizowaliśmy już około 30 wydarzeń. Najciekawsze, z którego jestem najbardziej dumny, miało miejsce w 2010 r. W ramach obchodów 200-lecia urodzin Fryderyka Chopina do Dover zawitał polski Dar Młodzieży z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach na pokładzie. Na koncert przyszli prawie sami Anglicy, wielu przyjechało do Dover specjalnie z Londynu. Orkiestra dostała owacje na stojąco, a mnie rozpierała duma z bycia Polakiem. 577-MAKIETA 2 24-43.indd 39
Jakie jeszcze imprezy sponsorowały firmy promowe, w których pan pracował lub pracuje? Wielokrotnie sponsorowaliśmy przegląd polskich filmów w Londynie organizowany przez Polski Instytut Kultury. Jest to wyjątkowa impreza, promująca nie tylko nasze polskie osiągnięcia filmowe, ale również artystów niekoniecznie związanych z filmem, takich jak np. Krzysztof Penderecki. Brałem również udział w sponsorowaniu londyńskich premier filmowych, takich jak: „Bitwa Warszawska” Hoffmana, „Essential killing” Skolimowskiego, „Papusza” Krauzego, „Sponsoring” Szumowskiej czy filmu „Sztos”, już bez związku z PIK. W 2012 r. w Greenwich sponsorowaliśmy również Dni Kopernika – wyjątkową imprezę w centrum obserwacyjnym, przy udziale polskich naukowców, która cieszyła się dużą popularnością wśród angielskiej społeczności. Staram się również współpracować z polskimi mediami, którym pomagam w organizacji różnych polskich wydarzeń w Wielkiej Brytanii – przyjeżdżają polskie zespoły, między innymi Perfect, i kabarety, odbywają się koncerty i kabaretony. Dzieje się naprawdę dużo, a będzie się działo jeszcze więcej. Chociaż w mojej pracy najważniejsze jest oczywiście generowanie jak największych zysków dla firmy, okazjonalnie staram się również organizować wydarzenia specjalne, jak na przykład flash mob na promie – nagle dziesiątki ludzi zaczęły śpiewać i tańczyć! Udało mi się też przyciągnąć do Wielkiej Brytanii orkiestry dęte z Belgii i Francji na największy w kraju przegląd takich zespołów.
To była prawdziwa szkoła życia. Kto nie pływał na promie, ten nie ma pojęcia o chorobie morskiej. Musiałem też przełknąć gorzką pigułkę społecznej degradacji
Skoro osiągnął pan już tak wiele, czy to nie czas spocząć na laurach? Ależ ja dopiero się rozkręcam! Na razie planuję skupić się na budowaniu sukcesu mojej firmy. Jej specyfiką jest to, że wszyscy członkowie załogi są jej współwłaścicielami. Dlatego dobry serwis, reklama i powodzenie MyFerryLink przekładają się na wymierne korzyści dla pracowników. W wolnych chwilach grywam w zespole na pianinie i prowadzę kampanię wyborczą mojego kolegi. Z racji pracy często jeżdżę do Polski. Wracać raczej nie planuję, chociaż zobaczymy, co przyniesie przyszłość. «
Rozmawiała Magdalena Gignal
07/04/2015 16:24:01
040
SYGNAŁY LISTY DO REDAKCJI
zaginiony Czesław Szozda W lutym 2008 r. w Londynie zaginął Czesław Szozda. Ma 66 lat, 173 cm wzrostu i piwne oczy. Ktokolwiek widział Czesława Szozdę lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodobowym numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni. pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcia Czesława Szozdy oraz innych zaginionych nza stronie: www.zaginieni.pl
zaginiony Waldemar Stojecki 1 grudnia 1995 r. na terenie Wielkiej Brytanii zaginął Waldemar Stojecki. Ma 52 lata, 185 cm wzrostu i brązowe oczy. Ktokolwiek widział Waldemara Stojeckiego lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodobowym numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni. pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcie Waldemara Stojeckiego oraz innych zaginionych: www.zaginieni.pl
zaginiony Dariusz Sędrowicz 20 grudnia 2006 r. na terenie Wielkiej Brytanii zaginął Dariusz Sędrowicz. Ma 28 lat, 175 cm wzrostu i brązowe oczy. Może przebywać na terenie Wielkiej Brytanii lub Kanady. Ktokolwiek widział Dariusza Sędrowicza lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodobowym numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni. pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcia zaginionych: www.zaginieni.pl
Napisz do nas
Witam! Jesteśmy grupą pracującą nad powstaniem pierwszej szkoły angielsko-polskiej w Londynie. Zwracam się do Państwa z ogromną prośbą o opublikowanie informacji na temat naszego kolejnego dnia otwartego dla rodziców, nauczycieli, wolontariuszy, które odbędzie się 25 kwietnia o godzinie 17.00 w Polskim Ośrodku na Lewisham. Podczas spotkania przewidujemy wiele atrakcji, m.in. konkurs z nagrodami dla dzieci i rodziców, malowanie twarzy. Ponadto poszukujemy osoby, który ma doświadczenie na stanowisku dyrektora w brytyjskiej szkole publicznej i będzie chętna pomóc grupie przy projekcie. Może to być były dyrektor. Pozdrawiam Maria Wiśniewska
577-MAKIETA 2 24-43.indd 40
07/04/2015 15:49:47
041
577-MAKIETA 2 24-43.indd 41
07/04/2015 15:49:48
042
CAFÉ COOLTURA Wydarzenia
My się bawimy i lubimy komunikować się z publicznością Newjazzowa grupa Wild Card zaprezentuje swój najnowszy album „Organic Riot” w Jazz Café POSK w sobotę, 18 kwietnia. Dynamiczna i pełna pozytywnych wibracji muzyka zespołu łączy takie gatunki, jak funk, jazz, urban rhythms, hard-bop i muzyka latynoska.
Tomasz Furmanek
»
Założycielem zespołu i jego liderem jest francuski gitarzysta Clement Regert, w skład zespołu wchodzą również perkusistka Sophie Alloway oraz Andy Noble grający na organach Hammonda. Na koncercie obok grupy Wild Card wystąpią również zaproszeni goście: wirtuoz trąbki Graeme Flowers, wybitny włoski saksofonista Roberto Manzin oraz raperka B’Loon, która przyjeżdża specjalnie z Francji. Z Clementem Regertem specjalnie dla „Cooltury” rozmawia Tomasz Furmanek.
Jak i kiedy powstała grupa Wild Card? Założyłem ten zespół w 2008 r. Na początku był to kwartet o tradycyjnym składzie: fortepian, gitara, kontrabas i perkusja. Graliśmy w tej formie do 2011 r. Wtedy właśnie zafascynowała mnie formuła tria organowego, chciałem spróbować takiego składu. Tak się złożyło, że podczas jakiegoś koncertu w pubie grałem razem z Sophie i Andym, zdaliśmy sobie sprawę, że doskonale nam się razem gra, i od tamtej pory występujemy jako trio. Zdarza się czasami, że z innym perkusistą lub pianistą, ale wszystkie ważne koncerty, jak ten w Jazz Café POSK w ramach twojego cyklu, gramy razem, czyli 577-MAKIETA 2 24-43.indd 42
07/04/2015 16:33:48
043 w naszym oryginalnym składzie. Często poszerzamy nasz skład o sekcję dętą – wtedy zawsze pierwsi na naszej liście są trębacz Graeme Flowers i włoski saksofonista Roberto Manzin. Zapraszamy też różnych gości.
Wasz koncert w Jazz Café POSK będzie równocześnie promocją waszego najnowszego albumu „Organic Riot”. Powiedz nam kilka słów o tej płycie. To już nasz trzeci album. Pierwszy – choć był bardzo dobry i jestem z niego bardzo zadowolony – niekoniecznie przyciągnął uwagę krytyków. Wydając drugi album, miałem już mniejsze oczekiwania – i właśnie ten, co zabawne, okazał się dla nas przełomowy i zebrał doskonałe recenzje, m.in. został wybrany płytą tygodnia przez „The Evening Standard”, zagraliśmy na wielu festiwalach. „Organic Riot” trzyma się podobnych wibracji jak poprzedni – mamy więc proste melodie oraz miks afrojazzu, funku, muzyki latynoskiej, hard-bopu, jazzu, swingu i nawet popu! Takie właśnie są źródła moich inspiracji, wszystko to razem bardzo fajnie się łączy i brzmi świetnie!
W nagraniach pojawia się też wielu ciekawych gości… Tak, chciałem, aby na płycie zagrało wielu przyjaciół. Mamy więc Joao Caetano na instrumentach perkusyjnych, który gra w zespole Incognito, pojawia się Lili Iontcheva, perkusistka z Bułgarii, która zrobiła na mnie bardzo duże wrażenie swoją grą, jest też puzonista z Nowego Jorku Jerome Harper, który na co dzień gra m.in. ze Snarky Puppy. Pojawiają się też dwie panie, które użyczają swojego głosu… Tak, pierwsza to francuska raperka B’Loon, z którą przyjaźnię się od lat. Jest mocno związana z undergroundową sceną rapową, ktoś mógłby nawet powiedzieć, że hardcore’owa B’Loon uwielbia występować z jazzmanami, kocha żywe instrumenty, więc na pewno będzie z nami w Jazz Café POSK. Dorastałem w dość „ostrej” dzielnicy Paryża, słuchałem gitary klasycznej, brazylijskiej oraz hip-hopu. Uwielbiam rap, moim szkolnym kolegą był MC Solaar. Rap trafia do mnie, B’Loon pisze doskonałe teksty, które bardzo mi się podobają. 577-MAKIETA 2 24-43.indd 43
Druga to wokalistka Natalie Williams, która jest gwiazdą w UK. O ile wiem, jest jedyną brytyjską artystką, która regularnie, co miesiąc, występuje w Ronnie Scott’s. Jest doskonałą wokalistką, nieprawdopodobnie pełną uczucia i duszy, a przy tym dysponuje zapierającą dech w piersiach techniką! Cudowne połączenie duszy z niezwykłą techniką wokalną. Jest po prostu rewelacyjna.
Tytuł płyty można by przetłumaczyć na język polski jako „Organiczny bunt”. Wyjaśnij, proszę, w czym rzecz. Tytułowy utwór na płycie, z doskonałym tekstem B’Loon, nawiązuje do zamieszek, które miały miejsce w Paryżu w 2005 r. Tekst ten napisany jest i wykonany w języku francuskim, ale gorąco wszystkim polecam jego przetłumaczenie – jeżeli ktoś ma taką możliwość. Ponadto przestawiając litery w słowie „riot”, otrzymujemy słowo „trio”, czyli organic trio, nasz podstawowy, „żelazny” skład zespołu. Organic Riot – Organic Trio. Tak sobie to sprytnie wymyśliłem. No dobrze, może nie aż tak sprytnie… (śmiech)
Urodziłeś się we Francji. Kiedy i z jakiego powodu przeniosłeś się do Wielkiej Brytanii? Jak już wspomniałem, urodziłem się w Paryżu. 1 lipca 2005 r. przyjechałem do Anglii. Ukończyłem studia muzyczne w Paryżu, współpracowałem z wieloma muzykami, grałem koncerty, wszystko szło bardzo dobrze. Byłem w związku z Brytyjką, któregoś dnia zatęskniła za domem, więc postanowiła wrócić do Anglii, a ja pojechałem za nią, nie bardzo wiedząc, czego się spodziewać, bez specjalnych planów. Okazało się, że bardzo polubiłem Anglię, uwielbiam Brytyjczyków i tutejszą scenę jazzową, więc wszystko jest jak najbardziej w porządku. Jestem tu już prawie 10 lat.
Wróćmy do muzyki. Co twoim zdaniem jest w was specjalnego i odróżnia was od innych zespołów? Tym, co nas odróżnia, szczególnie w świecie jazzowym, może być to, że przedstawiamy swego rodzaju show, mamy swój sceniczny „dress code”, opowiadamy dowcipy i żartujemy. Mówiąc krócej, bardzo lubię interakcje i kontakt z publicznością, lubię powiedzieć parę
słów o historii danego utworu, jest to więc swoisty show, ale – co ważniejsze – przedstawiamy naprawdę ogromną różnorodność rytmów, od samby po funk. Staramy się znaleźć i utrzymać równowagę pomiędzy zachodnioafrykańskimi groove’ami, jazzem, funkiem, rytmami latynoskimi, ale i również balladą – myślę, że to dość ważne, żeby utrzymać uwagę publiczności, żeby była z nami, nie nudziła się. Widziałem wiele jazzowych koncertów, podczas których wykonawcy prezentowali niezwykłe umiejętności techniczne, jednak ludzie „oglądali swoje buty”. My się bawimy, lubimy komunikować się z publicznością. Jesteśmy także prawdziwym zespołem, mamy swoją własną zespołową energię!
Czy taki właśnie będzie wasz koncert w Jazz Café POSK? Nasz koncert to naprawdę dobry pomysł na spędzenie wieczoru poza domem. Będzie można dobrze się bawić, słuchając równocześnie muzyki, która będzie dość dynamiczna przez większość wieczoru, ale nie zabraknie paru ballad. Pośmiejemy się też razem. Jestem pod dużym wrażeniem koncertów, które widziałem wcześniej w Jazz Café POSK (Lifestories, J-Sonics), oraz publiczności. Jesteśmy zachwyceni, że będziemy u was grać. Zazwyczaj kiedy zaczynamy pierwszy utwór, wyjaśniam publiczności, że gramy radosną muzykę, więc każdy powinien czuć się swobodnie, klaskać, kiedy przyjdzie mu na to ochota, lub podnieść się z krzesła i tańczyć, i że zganię każdego, kto będzie próbował publiczności tego zabronić (śmiech). Przecież to wesoła muzyka!
Grupa Wild Card wystąpi w Jazz Café POSK w sobotę, 18 kwietnia, w ramach cyklu koncertów „Tomasz Furmanek zaprasza…” «
Drzwi otwarte: godz. 19.30 Rozpoczęcie koncertu: godz. 20.30 Bilety: £9 przy wejściu lub na:
wegottickets.com jazzcafeposk.org
07/04/2015 16:34:12
044
CAFÉ COOLTURA Londyn
Designs of the Year 2015
DESIGNS OF THE YEAR 2015
Ósmy rok z rzędu Design Museum promuje projektantów, którzy zmieniają nasze życie, odkrywają rzeczy wpływające na rzeczywistość i wytyczają nowe kierunki sztuki użytkowej. Przedmioty nagradzane w konkursie Designs of the Year 2015 za kilkadziesiąt lat trafią do muzeów w formie eksponatów o historycznym znaczeniu dla ludzkości. Po co czekać? Zobaczmy je już teraz!
Przygotował: Marcin Urban Do 23.08. The Design Museum, 28 Shad Thames, Londyn SE1 2YD. Otwarte codziennie 10.00 – 17.45. Stacja: London Bridge. Bilety: £13 designmuseum.org Wśród nagrodzonych prac jest m.in. widoczne na zdjęciu przyjazne środowisku sportowe BMW, prototyp samochodu bez kierowcy firmy Google, urządzenie do testowania leków, które może ocalić życie królików doświadczalnych, oraz miejski billboard filtrujący powietrze. Na wystawę wybrano w sumie 76 najlepszych projektów z 6 dziedzin. W konkursie nagrodzono projektantów architektury, mody, produktu, transportu, multimediów i grafiki użytkowej.
577-MAKIETA 3 44-65.indd 44
wystawy » TRACEY EMIN – MY BED Do 06.2016. Tate Britain, Millbank, Londyn, SW1P 4RG. Stacja: Pimlico, Vauxhal. Otwarte codziennie 10.00 – 18.00. Wstęp wolny www.tate.org.uk Niezasłane łóżko, a wokół rozrzucone zużyte prezerwatywy, bielizna i osobiste przedmioty. „Moje łóżko” – jedna z najbardziej znanych instalacji kontrowersyjnej brytyjskiej artystki Tracey Emin – wróciło do Tate Britain po 15 latach od premierowego pokazu. Obok łóżka będącego symbolem
07/04/2015 15:36:17
życia autorki zobaczymy kilka jej najnowszych prac.
Fot. RAF Museum London
Fot. Mirren Rosie
045 » FIRST WORLD WAR IN THE AIR RAF Museum London, Grahame, Park Way, Londyn, NW9 5LL. Stacja: Colindale. Otwarte odziennie 10.00 – 18.00. Wstęp wolny www.rafmuseum.org.uk Na otwartej w grudniu ubiegłego roku stałej ekspozycji muzeum prezentuje samoloty i sprzęt używany przez brytyjskich lotników w trakcie I wojny światowej. Przy okazji poznamy zaplecze logistyczne lotnisk i pracę ich obsługi, a także rozwój technik bombardowania, powietrznych walk i lotniczego zwiadu.
» HOMES OF THE HOMELESS Do 12.07. Geffrye Museum, 136 Kingsland Rd, Londyn, E2 8EA. Stacja: Hoxton. Otwarte: wt. – niedz. 10.00 – 17.00. Wstęp wolny www.geffrye-museum.org.uk
First World War in the Air
Wystawa pokazuje ciemną stronę Londynu w czasach wiktoriańskiej prosperity. Obrazy, pamiątki, rysunki i fotografie prezentują historie bezdomnych i ludzi żyjących w skrajnej biedzie.
» WYPOŻYCZONE OBRAZY National Gallery, Trafalgar Square, Londyn, WC2N 5DN. Stacja: Charing Cross, Embankment, Leicester Square. Otwarte: pon. – niedz. 10.00 – 18.00, w pt. 10.00 – 21.00. Wstęp wolny www.nationalgallery.org.uk
»
DEFINING BEAUTY – THE BODY IN ANCIENT GREEK ART
Tracey Emin przy instalacji „My bed"
Wielcy artyści starożytnej Grecji przez wieki dążyli do doskonałości w odtwarzaniu ludzkiego ciała. Prezentowane na wystawie prace pokazują te starania, począwszy od pierwszych, prymitywnych rzeźb po zdumiewająco realistyczne figury z czasów Aleksandra Wielkiego.
National Gallery Fot. Ana Escobar
COOLTUR POLECA A
Do 5.07. British Museum, Great Russell Street, Londyn, WC1B 3DG. Stacja: Holborn, Tottenham Court Road, Russell Square, Goodge Street. Otwarte: pon. – czw. 10.00 – 17.30, pt. 20.30, sob. – niedz. 9.00 – 17.30. Bilety: £16.50 www.britishmuseum.org
Tuż przed świętami National Gallery wystawiła na pokaz kilka wypożyczonych, niezwykle cennych obrazów. Po raz pierwszy od 17 lat można oglądać razem „Lilie wodne” Moneta (sala 43). Wyjątkowo cenny jest też wypożyczony z paryskiego Luwru obraz El Greco „Ukrzyżowanie z dwoma donatorami” (sala 30).
teatr » TWO 9 – 22.04. Above the Arts Theatre, Great Newport Street, Londyn, WC2H 7JB. Stacja: Leicester Square. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo sob. 14.30. Bilety: £18 artstheatrewestend.co.uk Zabawny, szczery i poruszający obraz międzyludzkich relacji pokazanych na przykładzie małej społeczności, która spotyka się w pubie.
577-MAKIETA 3 44-65.indd 45
07/04/2015 15:36:20
» LIGHT SHINING IN BUCKINGHAMSHIRE
» THE SALVATION
Od 15.04. National Theatre, South Bank, Belvedere Road, Londyn, SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk
Od 17.04. Western, USA. Reż. Kristian Levring, wyst.: Mads Mikkelsen, Eva Green, Jeffrey Dean Morgan, Mikael Persbrant, Eric Cantona, Douglas Henshall, Jonathan Pryce
„Light Shining in Buckinghamshire” opowiada o ludziach, którzy walczyli za Anglię. Zrealizowana z pasją, momentami prowokująca sztuka o rewolucji, która nigdy się nie odbyła.
» ROALD DAHL’S THE TWITS 14.04. – 31.05. Royal Court Theatre – Jerwood Theatre Downstairs, Sloane Square, Londyn, SW1W 8AS. Stacja: Sloane Square. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo sob. 14.30. Bilety: £12 www.royalcourttheatre.com Pan i Pani Twit nie należą do najmilszych osób na świecie. Można wręcz powiedzieć, że są ekstremalnie niemili. Nawet dla siebie nawzajem. Enda Walsh przeniosła na scenę „The Twits” – jedną z najbardziej lubianych powieści Roalda Dahla.
kino » FESTIWAL POLSKICH FILMÓW KINOTEKA 8.04. – 29.05. Londyn: BFI Southbank, ICA, Tate Modern, Frontline Club kinoteka.org.uk
Fot. Shutterstock
046
CAFÉ COOLTURA Londyn
Spokojny osadnik mści się na bandycie, który zamordował jego rodzinę. Wzbudza tym gniew herszta lokalnej bandy, a na dodatek zdradzają go zastraszeni sąsiedzi. Główny bohater musi stoczyć samotną walkę z przestępcami.
»
STONES FOR THE RAMPART: THE BATTLE FOR WARSAW
Od 17.04. Drmat wojenny, Polska. Reż. Robert Gliński, wyst.: Tomasz Ziętek, Marcel Sabat, Kamil Szeptycki Do dystrybucji na Wyspach trafiła jedna z najnowszych polskich superprodukcji historycznych – „Kamienie na szaniec”.
Nick Cave Caroline Street, Hammersmith, Londyn, W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.75
» OLLY MURS
koncerty
3 – 5, 7.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35.50
» PAUL SIMON & STING
» CHRIS DE BURGH
15 – 16.04., godz. 20.00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45
11.05., godz. 19.30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn, SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £69
»
MLECZKO COOLTURA FESTIVAL – DŻEM, IRA, RED LIPS
25.04., godz. 18.30. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £25
Odbywający się od 13 lat w Londynie festiwal Kinoteka promuje twórczość polskich filmowców, muzyków i artystów sztuk wizualnych. W tym roku po raz pierwszy projekcje odbywają się w stolicy i ponad 20 kinach na terenie Wielkiej Brytanii. W programie festiwalu są poza tym najlepsze polskie filmy wybrane przez Martina Scorsese, nowe polskie filmy oraz przegląd twórczości dokumentalistów.
» ERIC CLAPTON 14, 15, 17, 18, 20, 21 i 23.05., godz. 19.00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn, SW7 2AP. Stacja: South Kensington
» DIRE STRAIT’S MARK KNOPFLER 22.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £50.75
» U2 25 – 30.10 i 2.11., godz. 19.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £36
» JOE SATRIANI Fot. Shutterstock
» A LITTLE CHAOS Od 17.04. Komedia, UK. Reż. Alan Rickman, wyst.: Kate Winslet, Matthias Schoenaerts, Alan Rickman, Stanley Tucci, Helen McCrory
» STATUS QUO 16.04., godz. 19.00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn, W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.75
Kate Winslet w filmie „A little chaos” Zabawna historia o dwóch rywalizujących ze sobą projektantach krajobrazu, których zadaniem jest stworzenie fontanny w ogrodach Wersalu.
577-MAKIETA 3 44-65.indd 46
» THE VAMPS 1 – 2.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39
» NICK CAVE 2.05., godz. 19.00. Eventim Apollo, 45 Queen
Joe Satriani 10.11., godz. 19.30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn, W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.25
07/04/2015 15:36:21
047 » MADONNA 1.12., godz. 20.00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47.50
w POSK-u »
Konferencja Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie
11.04., godz 10.00 Międzynarodowa konferencja pt. „Wizerunki Polski i Polaków w podręcznikach oraz mediach brytyjskich”
» Filatelistyka 12.04., godz. 15.00 Pokaz i referat „Walka o niepodległość Polski na tle setnej rocznicy wybuchu I wojny światowej w historii i filatelistyce polskiej”
»
75. rocznica mordu oficerów polskich w Katyniu
18.04., godz. 18.30 Biblioteka Polska POSK w Londynie zaprasza na spotkanie z Eugenią Maresch z okazji wydania polskiej wersji książki pt. „Katyń 1940. Dowody zdrady Zachodu: Dokumenty z brytyjskich archiwów”.
życia, które było całkowicie poświęcone muzyce bluesowej.
» Noc jazzowa Janet McCunn połączona z jam session
17.04., godz. 20.30. Bilety: £6 Wokalistka jazzowa Janet McCunn zaprasza na cykliczny wieczór muzyczny, podczas którego prezentować się będą najlepsi młodzi muzycy z londyńskiej sceny jazzowej. Jako goście specjalni wystąpią wokalistka Melissa Cantzlaar oraz wirtuoz saksofonu Matt Dibble. Po koncercie wspólne jam session.
» Wild Card 18.04., godz. 20.30. Bilety: £9 W ramach cyklu „Tomasz Furmanek zaprasza” prezentacja najnowszego albumu grupy Wild Card „Organic Riot”, łączącego różne gatunki muzyczne. Założycielem zespołu jest francuski gitarzysta Clement Regert. W skład zespołu wchodzą również: perkusistka Sophie Alloway oraz Andy Noble grający na organach Hammonda. Na koncercie wystąpią gościnnie: wirtuoz trąbki Graeme Flowers, włoski saksofonista Roberto Manzin oraz francuski rapper „B’Loon”.
Klub Orła Białego » Dyskoteka
» Koncert przy kawie: Virtuoso
11 i 18.04., godz. 21.00 – 2.00. Wstęp: £10 Zagra DJ Łukasz
22.04., godz. 15.00. Bilety: £10
inne
Violinists – The Cwizewicz Brothers
» GALERIA 10.04 – 24.04. Olivia Chalmers – Botanical paintings 26.04 – 08.05. APA – wystawa wiosenna JAZZ CAFÉ POSK
» W hołdzie JJ Cale’owi – Steve Morrison Quartet
11.04., od godz. 12.00. Zachodni Londyn theboatraces.org 81 razy wygrywały osady Cambridge, 78 Oxford. Jaki będzie wynik tegorocznych regat na Tamizie? Jedno jest pewne: dobra zabawa gwarantowana. Już o godz. 12.00 rozpoczną się towarzyszące wyścigowi festyny w Bishops Park i Furnivall Gardens. Tam też będzie można śledzić rywalizację na telebimach. Start głównego wyścigu zaplanowano na godz. 17.50 z okolic Putney Bridge. Meta znajduje się 6,8 km dalej, przed Chiswick Bridge. Fot. Getty images
11.04, godz. 20.30. Bilety: £10 Pięcioosobowa grupa Steve’a Morrisona przypomni nam nie tylko wspaniałą muzykę JJ Cale’a, ale i najważniejsze zdarzenia z jego
» REGATY OXFORD – CAMBRIDGE
Regaty Oxford – Cambridge
577-MAKIETA 3 44-65.indd 47
07/04/2015 15:36:22
048
CAFÉ COOLTURA sztuka
Peter Paul Rubens, „Polowanie na tygrysa, lwa i geparda” (Tiger, Lion and Leopard Hunt), 1616 r.
Rubens w Londynie – wydarzenie czy przerost ambicji kuratorów? Wystawa w Królewskiej Akademii Sztuki w Londynie prezentuje twórczość Petera Paula Rubensa (1577 – 1640) i jej oddziaływanie na malarzy tak różnych, jak Watteau i Cezanne. Ale realizację koncepcji wystawy skrytykowali uznani brytyjscy krytycy.
577-MAKIETA 3 44-65.indd 48
Monika Klimowska, pap
»
Zakrojona przez organizatorów jako jedno z najważniejszych wydarzeń roku, wystawa „Rubens i jego dziedzictwo” stara się ukazać oddziaływanie flamandzkiego malarza na przestrzeni kilkuset lat. Rubens – kwintesencja baroku – słynął ze zmysłowości, dramatyzmu, teatralnego gestu i rozmachu swoich obrazów, czy to mitologicznych, czy alegorycznych, ołtarzowych, historycznych, czy portretów. Niezależnie od emocjo-
nalnego zabarwienia wszystkie przepełnił wibrującą energią witalną. Jego żywiołowy realizm podziwiano przez stulecia, a do klienteli „księcia malarzy” należały najważniejsze rody arystokratyczne i panujące oraz Kościół. Zdaniem organizatorów wystawy wpływ Rubensa zaznaczył się m.in. w rycinach i Rembrandta, i Picassa, w dewocyjnych obrazach Delacroix oraz w pejzażach Constable’a, a nawet u wiktoriańskiego malarza i rzeźbiarza animalisty Edwina Henry’ego Landseera, impresjonisty Edouarda Maneta czy wreszcie Paula Cezanne’a i Gustava Klimta. 07/04/2015 15:38:31
049 Dobór obrazów na wystawę krytykowali znany z prowokacyjnego stylu Jonathan Jones w „Guardianie” oraz Waldemar Januszczak, wzięty brytyjski krytyk polskiego pochodzenia i autor filmów dokumentalnych o sztuce. Januszczak wcale nie jest pewien, czy wszystkich wystawa przekona o doniosłej roli Rubensa. „To tak, jakby poszło się do zoo zobaczyć tygrysa, a zamiast niego znalazło w klatce popielicę (zwierzątko mniejsze od myszy – red.)” – stwierdził na swojej stronie internetowej. Krytyk ten zauważa przy tym, że w czasach, kiedy Rubensa szanowano najbardziej, za jego życia po wiek XIX, jego wyważenie zła i dobra, chaosu
którym nasza współczesność zarzuca nadwagę i cellulit. Znalazła się w Londynie m.in. pełna wdzięku „Venus frigida” (1614) – skulona, zziębnięta bogini z Królewskiego Muzeum Sztuk Pięknych w Antwerpii, zainspirowana słowami rzymskiego poety Terencjusza: „Bez Cerery i Bachusa stygnie Wenus” (odmiana powiedzenia: „Jadło i napoje potęgują miłość”). „Doszukiwanie się rubensowskiego echa” u Cezanne’a według Jonesa jest śmieszne – trąci wprost reklamiarskim chwytem. Pokazano tylko jeden z obrazów „kąpiących się”, podczas gdy należałoby pokazać „cezanne’ów” dużo więcej, aby zasadnie udowodnić tę zależność.
Są na wystawie oczywiście słynne rubensowskie piękności – korpulentne, o karnacji bladej, rozwibrowanej, pulchne, zmysłowe, niemalże lubieżne, którym nasza współczesność zarzuca nadwagę i cellulit. i porządku podziwiano jako triumf zdrowia psychicznego. Dziś wydaje się, że jest on zbyt zdrowy, aby być jednym z największych artystów. Ta diagnoza Januszczaka okazuje się trafna, tłumaczy bowiem słabsze niż kiedyś zainteresowanie Rubensem i jego niesłusznie niską ocenę w mniemaniu szerokiej publiczności. Jones na wystawie nie pozostawił suchej nitki, gdyż według niego „nie oferuje ona żadnych nowych sposobów spojrzenia” i „oparta jest na kolosalnym zniekształceniu prawdy”. Kpiąco pisał, że to Rubens wymyślił tęczę – skoro widać ją i na obrazie Constable’a; akt – skoro podejmowali go liczni malarze, portrety – bo malował je świetny angielski malarz Gainsborough, a przed nim Anthony Van Dyck, bezpośredni uczeń Rubensa. Są na wystawie oczywiście słynne rubensowskie piękności – korpulentne, o karnacji bladej, rozwibrowanej, pulchne, zmysłowe, niemalże lubieżne, 577-MAKIETA 3 44-65.indd 49
Z madryckiego Prado sprowadzono słynny „Ogród miłości” (ok. 1635), nazywany też „Dworem rozkoszy Wenus”. Rubens namalował w nim siebie samego ze swoją drugą żoną Heleną Fourment, najpiękniejszą kobietą Antwerpii. Na nim wzorował się Antoine Watteau (1684 – 1721), którego rokokowe „fete galantes” ukazują wytworne towarzystwo na tle przyrody. Januszczak zwraca jednak uwagę, że między Rubensem a Watteau różnica w nastroju jest dogłębna. U Rubensa widać pełnokrwistą, pewną siebie namiętność – opisuje znany z barwnego, bezpośredniego języka krytyk. U Watteau zaś – po ogrodzie miłości pary snują się jak cienie we śnie. Podczas gdy u Rubensa nie mogą doczekać się, by zrzucić jedwabne gatki i wziąć się do dzieła. W sumie pokazano tylko sześć wielkich dzieł Rubensa – podkreśla z kolei Jones, wytykając organizatorom brak „Upadku potępionych”, który zastą-
piono jedynie kopiami tego olbrzymiego i wstrząsającego obrazu z monachijskiej Starej Pinakoteki. „Poważna wystawa” o wpływie Rubensa na sztukę powinna zacząć się od wpływów na jego własne malarstwo – twierdzi krytyk. I złośliwie podsumowuje: – Być może enigmatyczna skądinąd obecność Andy’ego Warhola (na wystawie – red.) jest aluzją do jego obrazów kraks samochodowych. Bo „Rubens i jego spuścizna” to katastrofa. Niezależnie od oceny wystawy, która trwa jeszcze do 10 kwietnia, w jej kontekście warto przedstawić także pokrótce polskie echa twórczości „malarza królów”. Niepoślednią rolę w jego oddziaływaniu miały rozchodzące się szeroko po świecie grafiki. Były one inspiracją m.in. dla jednego z malarzy polskiego baroku – bernardyna Franciszka Lekszyckiego (1600 – 1668), który w miejsce swojej sygnatury malował misę z kropidłem. Jego wielkie rozmiarami dzieła, sprawne rysunkowo, lecz kolorystycznie mierne, znajdowały się w klasztorach i kościołach w Małopolsce i na terenach wschodnich. W warszawskim kościele ss. wizytek zobaczyć można jego „Nauczanie Najświętszej Marii Panny” sprzed 1668 r. Bezpośrednim klientem Rubensa był królewicz Władysław Waza (1595 – 1648), który zamawiał obrazy w jego antwerpskiej pracowni. Z ocalałych portret królewicza z 1624 r. znajduje się w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku, a portret konny, dzieło z kręgu mistrza, z bitwą pod Chocimiem w tle – na Zamku Królewskim na Wawelu. Wiadomo też, że po śmierci Rubensa król Władysław IV poprzez swoich agentów nabył wielką liczbę obiektów na licytacji urządzonej przez rodzinę malarza, „ustępując tylko królowi Hiszpanii”. W zbiorach Wazów znajdował się już wcześniej m.in. „Korowód Sylena”. Pod wpływem słynnego Flamanda tworzył także Michał Leopold Willmann (1630 – 1706), wprost nazywany śląskim Rubensem. Stosował rubensowską dynamiczną kompozycję, dosłowność detalu, dramatyzm, postaci umieszczał w bogatych, skomplikowanych pozach. Najwięcej jego dzieł zobaczyć można we Wrocławiu. A w kościołach warszawskich grupę wielkoformatowych obrazów z cyklu „Męczeństwa apostołów” znajdziemy w kościele Wszystkich Świętych na Grzybowie. « 07/04/2015 15:36:23
G
Ł
Ó
W
N
Y
P
A
R
T
N
E
R
MLECZKO DELIKATESY Od ponad 15 lat dbają o swoich Klientów oferując tradycyjne polskie produkty po bezkonkurencyjnych cenach. Szeroki asortyment wędlin i nabiału renomowanych polskich producentów, owoców i warzyw prosto z polskiej wsi oraz świeżego mięsa z polskiej rzeźni gwarantują udane zakupy.
P
A
R
T
N
E
R
zy
W este R n U n io n Western Union jest liderem w zakresie usług międzynarodowych przekazów pieniężnych. Posiada ponad 500.000 agentów zlokalizowanych na całym świecie, w tym ponad 8400 w Wielkiej Brytanii. Przekazów można także dokonać telefonicznie oraz przez internet. Więcej informacji znajduje się westernunion.co.uk
LODY GRYCAN Tworzone według tradycyjnych, rodzinnych receptur lody Grycan od ponad 10 lat zdobywają podniebienia Polaków. Ich wyjątkowy smak i najwyższą jakość gwarantują osobiście właściciele firmy Elżbieta i Zbigniew Grycanowie. Od niedawna dostępne są w sieci Iceland na terenie całej Wielkiej Brytanii.
THE POLISH BAKERY The Polish Bakery powstała w 2003 roku i jest najstarszą polską piekarnią na rynku w UK. Wypiekany przez nas chleb na zakwasie, bez konserwantów i ulepszaczy, jest produktem opartym na tradycyjnych recepturach i najlepszych gatunkowo składnikach by zachować autentyczny, polski smak chleba.
DFDS SEAWAYS To jedyny operator promowy z dwiema trasami pomiedzy Dover w Wielkiej Brytanii a portami Dunkierka i Calais we Francji. DFDS Seaways oferują do 44 połączeń na dobę, realizowanych nowoczesnymi promami. Ceny rozpoczynają się od £39 za rejs w jedną stronę, za samochód i do 9 pasażerów. www.dfds.pl
DORSETT SHEPHERDS BUSH Hotel znajdujący się w zabytkowym budynku, zwanym Pavilon, oferuje stylowe i komfortowe zakwaterowanie dla najbardziej wymagających klientów biznesowych oraz turystów. Hotel posiada 317 pokoi, w tym ekskluzywne apartamenty, trzy sale konferencyjne, Dorsett Lounge, restauracje Pictures, chińską restauracje Shikumen, bar Jin oraz Spa Pavilion.
media COOLTURA Największy polski tygodnik w Wielkiej Brytanii. Gazeta ukazuje się od 21 marca 2004, swoim zasięgiem obejmuje Londyn oraz okoliczne miasta. Nakład Cooltury wynosi 55 tysięcy egzemplarzy. Gazeta co tydzień trafia w ręce ponad 200 000 czytelników. Cooltura cieszy się największą popularnością wśród polskojęzycznych czytelników. Z przeprowadzonych w 2012 roku badaniach wynika, że markę Cooltura rozpoznało aż 98 procent badanych.
POLSKIE RADIO LONDYN Od siedmiu każdego dnia lat budzi, bawi i informuje blisko 300 000 Polaków w Wielkiej Brytanii. Radio PRL nadaje w cyfrowym systemie DAB oraz online. Dzięki aplikacjom na smartfony można go słuchać w każdym zakątku świata. Dzięki swojej unikalności jest doskonałym medium reklamowym. Więcej na www.prl24.co.uk
577-MAKIETA 3 44-65.indd 50
07/04/2015 15:36:25
051
sold out
Limited n u m b e r
577-MAKIETA 3 44-65.indd 51
o f
s e a t s
07/04/2015 15:36:29
052
CAFÉ COOLTURA POLSKIE RADIO LONDYN
Firma dostaje platynę
»
„Nie mam czasu na smutek” to tytuł jednego z najlepiej przyjętych utworów z najnowszej płyty Bosskiego, zatytułowanej „Uliczny przekaz dla dobrych ludzi”. Do kawałka powstał klip, którego premierę Bosski przyspieszył na wieść o przyznaniu platynowej płyty Firmie.
– Firma dostała platynę za album „Nasza broń to nasza pasja” – cieszy się Bosski. – To doskonała wiadomość. Jak tylko się o tym dowiedziałem, musiałem to jakoś uczcić. Przyspieszyłem więc premierę mojego najnowszego klipu zatytułowanego „Nie mam czasu na smutek”. Polecam – dodaje. «
POCZEKALNIA 1
KEKĘ Zmysły
1
WSEDNOO feat. EMEN Istnienie (prod. Konecki)
2 MONDRY I GUPI Obaj
2 CHOMIK Cały czas
3 RASMENTALISM FEAT. KLAUDIA SZAFRAŃSKA System interwałów
3 PLUS Wchodzę na front
4 MAESTRO Oto Esencja z wczoraj
4 SPINACHE Jak roluję
5 WASIAK Ballada o emigrantach
5 KARTKY Robb Stark
6 BARRAD SQUAD Klasyk
6 KONY Fajnie, że dzwonisz
7 OSTR Grawitacja
7 SZESNASTY 3 litery
577-MAKIETA 3 44-65.indd 52
N LOZ GNR Z DBO RYCH
O GR E
ZAPRASZA
AL
T
TOP 20
01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
L ea n O n Ma j o r La z e r & D J S nak e L et i n the S u n Ta ke Tha t L i g htho u s e G . R . L. R u n a wa y U& I G a l a nt i s L o v e M e L i ke Y o u D o Ellie Goulding R etu r n o f T he M a c k La d y B e e f e a t . R o c he lle King Years & Years H ea r tb ea t S o n g K e l l y C l a r ks o n T o wa r d s the S u n R i ha n na
M a ke M e F eel B etter Al e x Ad a i r
Pray To God C a l v i n H a r r i s f e a t . Haim W s z y s tko j ed n o Video
S ea s o n s O l l y Mur s E l a s ti c H ea r t S i a f e a t . The We e kn d & Dip lo
I R ea l l y L i ke Y o u Carly Rae Jepsen H i g her S i g m a f e a t . La b r i n t h S ty l e Ta y l o r S w i f t
W ha t I D i d F o r L o v e David Guetta feat. Emeli Sandé F i r es to n e K y g o f e a t . C o nr a d S e we ll B el i ev e Mu m f o r d a nd S o ns
07/04/2015 16:14:37
053
577-MAKIETA 3 44-65.indd 53
07/04/2015 15:36:33
054
CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA
czyta się
redaguje PIOTR DOBRONIAK
W rodzinie ojca mego
»
Zbiór reportaży o zwartych szeregach środowisk kościelnych, które same nazywają siebie Rodziną Radia Maryja. Autor, były dziennikarz „Gościa Niedzielnego”, próbuje zmierzyć się z fenomenem toruńskiego imperium medialnego skupiającego kilkanaście milionów zaangażowanych katolików. Wójcik oddaje głos wiernym, kapłanom i kościelnym prominentom, cytuje audycje radiowe i listy pasterskie, jeździ na msze odprawiane przez księdza Piotra Natanka i pikietuje pod Krajową Radą Radiofonii i Telewizji, a nawet zapisuje
Imperium 1930 rok, Nowy Jork ogarnięty manią wznoszenia drapaczy chmur. W rekordowym tempie powstaje najwyższy z nich, Empire State Building – ikona miasta. Historia budowy kultowego wysokościowca posłużyła Thomasowi Kelly’emu za kanwę mrocznej opowieści o pogrążającym się w kryzysie mieście czasów prohibicji, rządzonym przez gangi i skorumpowanych polityków. Powieść dla fanów „Dawno temu w Ameryce” i „Gangów Nowego Jorku”, którą wyreżyseruje Guy Ritchie.
577-MAKIETA 3 44-65.indd 54
się na studia na uczelni ojca Rydzyka. Dzięki temu, że nie boi się pytać ani słuchać, jego książka, pisana od wewnątrz, napędzana ciekawością i chęcią przeniknięcia do źródeł wspólnotowości, staje się bezprecedensowym portretem jednego z obliczy polskiego Kościoła. Reportaże Wójcika fascynują, ale nie dają łatwych odpowiedzi na pytania, czy możliwa jest wspólna płaszczyzna dialogu i jaka jest przyszłość naszego katolicyzmu. «
Obiad w restauracji dla samotnych Niezwykła opowieść o losach zwykłej amerykańskiej rodziny. Autorka pozwala dojść do głosu wszystkim uczestnikom tego dramatu, który można nazwać jednym słowem – życie. Każdy ma prawo przedstawić swoją wersję, usprawiedliwić swoje czyny, obciążyć innych. Arbitrem jest czytelnik, ale zamiast osądzać, zacznie zastanawiać się nad sobą, konfrontować życie bohaterów z własną egzystencją.
Zwykły bohater Zapierające dech w piersiach sceny akcji, dorównujące znanym z „Niełatwego dnia”, oraz towarzyszące im opowieści z poligonu sprawiają, że „Zwykły bohater” dostarcza czytelnikowi elitarnego, dotychczas niedostępnego spojrzenia na treningi i wartości, które pozwoliły Owenowi oraz jego towarzyszom wykonywać zadania, o których stale donoszą największe media.
Książki można kupić na stronie:
BookTO.pl
07/04/2015 15:36:38
055
577-MAKIETA 3 44-65.indd 55
07/04/2015 15:36:40
056
577-MAKIETA 3 44-65.indd 56
07/04/2015 16:26:49
057
577-MAKIETA 3 44-65.indd 57
07/04/2015 16:23:10
058
CAFÉ COOLTURA Guest room
Regaty wokół wyspy Wight
»
Regaty YKP Londyn wokół wyspy Wight odbędą się w weekend 24 – 26 kwietnia. Trasa regat: opłynięcie wyspy Wight (start na zachód); start i meta na wysokości Cowes. Dotychczas zgłosiło się kilka załóg startujących na jachtach Beneteau 40.7. Załogę stanowi 10 osób wraz ze skiperem. Jest również możliwość wystartowania dowolnym jachtem w klasie Open. Zgłoszenia należy przesyłać na maila: sekretarz@londyn.ykp.pl, pod tym adresem można też otrzymać więcej informacji. Po zakończeniu regat planowana jest uroczystość i wspólna biesiada w Cowes Yacht Haven Marina. «
Klub powstał w czerwcu 1982 r. Założycielami byli: Maciej Gumplowicz, Jerzy Knabe i Gabriela Teliga. Z czasem powstała filia klubu w Bremie (Ryszard Lutosławski). Po 17 latach klub został członkiem Yacht Klubu Polskiego – organizacji o blisko 100-letniej tradycji.
Więcej informacji na stronie:
YKPlondyn.pl
577-MAKIETA 3 44-65.indd 58
Yacht Klub Polski Londyn był organizatorem oraz uczestniczył w Wagner Sailing Rally 2012 (British Virgin Islands) i Wagner Sailing Rally 2015 oraz od kilku lat w wyprawach barkami – Norfolk Broads. Planowany jest kolejny rejs barkami po brytyjskich kanałach. Ponadto klub oferuje rejsy szkoleniowo-stażowe na Solent oraz szkolenia przy współpracy z SailPro School of Yachting (certyfikowana szkoła Royal Yacht Association).
Członkowie klubu mają jachty w różnych miejscach na świecie (Karaiby, Morze Śródziemne). Dla wszystkich zainteresowanych jest możliwość skorzystania z oferty rejsowej – nie trzeba być żeglarzem i mieć uprawnień. O podstawowe szkolenie zadbają kapitanowie jednostek. Dwoje naszych członków (Łukasz i Patrycja) od półtora roku płynie dookoła świata na jachcie Indra (IndraRTW.pl). Można do nich dołączyć na jednym z etapów rejsu. Obecnie znajdują się na Pacyfiku.
07/04/2015 15:36:52
059
577-MAKIETA 3 44-65.indd 59
07/04/2015 15:36:53
060
CAFÉ COOLTURA WASZE IMPREZY
nagroda
Polonia na imprezie z Polish Village Bread
»
Święta na emigracji mogą być równie kolorowe i radosne jak w kraju, co widać na załączonych obrazkach. Dziękujemy za wszystkie fotki ze świąt wielkanocnych. W tym wydaniu prezentujemy tylko część ze wszystkich, które nadesłaliście. Nagrodę – słodki upominek od sponsora konkursu Polish Village Bread, dostaje Małgorzata. W kolejnych wydaniach czekamy na zdjęcia ze wszelkich polonijnych zabaw i imprez. Wysyłajcie je na: foto@cooltura.co.uk lub publikujcie na profilach radia PRL i „Cooltury” na Facebooku. W zgłoszeniu musi być zawarty, podpisany imieniem i nazwiskiem, tekst: Jestem autorem/-ką załączonego zdjęcia i zgadzam się na wykorzystanie go w portalu elondyn.co.uk i w tygodniku „Cooltura”. Co tydzień losujemy słodkie upominki. « A my po mokrym poranku na spacerku...
To jest lany poniedziałek
Na wesoło
577-MAKIETA 3 44-65.indd 60
07/04/2015 15:36:55
061
Lany poniedziałek na wyjeździe do Bournemouth
– Dominika, ten Olaf się nie roztopi!
Leniwie
577-MAKIETA 3 44-65.indd 61
Egg hounting i szukanie prezentów od zajączka w ogródku
07/04/2015 16:16:29
062
CAFÉ COOLTURA wielka brytania od kuchnii
Pokrzywa – smaczna i zdrowa! Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk
»
Wiosna, wiosna, wiosna! Wkoło coraz bardziej zielono, to i na talerzach wypada trochę poprzestawiać. Oczywiście nie wszyscy są fanami sałaty na talerzu, ale przecież nikt nikogo nie zmusza do bycia zdrowym. Lekarz też człowiek i chce zarobić. Po zimie nasze organizmy są wyczerpane. To tak, jak zostawić samochód na parkingu z niewyłączonymi światłami. Wracamy z siatkami dumni z zakupów, a tu – kuku – nie ma prądu. Niektórym po zimowych wieczorach przed telewizorem z paczką ciastek lub michą popcornu przybyło tu i tam. Zeszłoroczne spodnie piją w pasie i jakoś tak niekomfortowo czujemy się w starym ubranku. To wszystko normalne i nie ma się czym przejmować – przynajmniej do momentu, kiedy nie jesteśmy zmuszeni zakupić garderoby w nowym rozmiarze. Nasi przodkowie mieli zapewne te same problemy, więc postanowili poszukać czegoś jadalnego, ale lekko strawnego. Niestety dla niektórych, udało im się zna577-MAKIETA 3 44-65.indd 62
leźć różnego rodzaju jadalne liście. Tak powstały sałatki – obecnie ulubione dania bogaczy. Paradoksalnie kiedyś człowiek gruby uważny był za takiego, któremu się dobrze powodzi, a chudy od razu sprawiał wrażenie niezbyt zamożnego. W dzisiejszych czasach jest odwrotnie i to w dużej mierze właśnie za sprawą jadalnych liści. Wyobraźmy sobie, że człowiek haruje jak wół przez cały dzień, wraca do domu, a tu micha zieleniny zamiast schabowego. Niejeden budowlaniec zaklnie. Trzeba również dodać, że kobiety lepiej znoszą głód, dlatego łatwiej im przychodzi odchudzanie. Bogacze najczęściej nie pracują zbyt intensywnie fizycznie. Dlatego właśnie sałatki to ulubione dania kobiet i bogaczy. Wiosenny zielnik oferuje wiele ciekawych liści, które można jeść, ciesząc się przy tym ubytkiem centymetrów w pasie. Jedną z takich roślin jest pokrzywa. Napary z pokrzywy stosowane były przy niedomaganiach żołądka i wątroby, a także przy chorobach nerek. Świeży sok z pokrzyw od wieków był zalecany jako środek wzmacniający i zwiększający siły witalne organizmu. Młodym pannom cierpiącym na anemię lub – jak
mawiano niegdyś – „blednicę” zalecano popijanie soku z młodych pokrzyw jako doskonałego środka na przyrost czerwonych krwinek. Listków młodych pokrzyw można używać do wiosennych sałatek, zup lub omletów. Pokrzywa po sparzeniu wrzątkiem, a także podczas gotowania traci swoje parzące właściwości, więc można ją jeść bez obaw. W liściach znajdują się m.in.: liczne kwasy organiczne, flawonoidy, garbniki, karotenoidy oraz wiele witamin – B2, C, K, E i kwas pantotenowy. Pokrzywa bogata jest także w niezbędne dla człowieka składniki mineralne, takie jak potas, wapń, fosfor, żelazo, magnez, mangan i krzem. Mlecz – inaczej mniszek lekarski lub dandelion – ma sałatopodobne liście, które można jeść: młode na surowo, a dojrzałe ugotowane. Liście mlecza są bardzo bogate w witaminy, wapń i żelazo. Z mniszka lekarskiego można robić: wino kwiatowe, miód pitny zwany miodkiem majowym i sałatki. Można go też używać do celów leczniczych. Krwawnik, lebiodka, podagrycznik to kolejne przykłady tego, że wiosna ma dla nas wiele zdrowych niespodzianek. Zanim jednak sięgniemy po liście samodzielnie, radzę dokładnie je sprawdzić, gdyż większość z nich to zioła, a więc mają działanie nierzadko trujące. «
Sałatka z pokrzywą i szczawiem
Składniki: • 500 g młodej pokrzywy • 3 – 4 ząbki czosnku • garść młodych liści szczawiu • 2 łyżki posiekanej natki pietruszki • 2 łyżki posiekanego koperku • 2 łyżki posiekanej natki kolendry • 2 łyżki posiekanego szczypiorku • sól • pieprz • łyżka miodu • 2 – 3 łyżki octu winnego Sposób wykonania: Pokrzywę wrzucić na osolony wrzątek i gotować 2 – 3 minuty. Po tym czasie ją odcedzić i przelać zimną wodą. Następnie pokroić zarówno pokrzywę, jak i szczaw w paseczki. Dodać resztę posiekanej zieleniny, przemieszać. Na koniec posiekany czosnek utrzeć z miodem, octem, solą oraz pieprzem i polać sałatkę. Smacznego!
07/04/2015 15:36:59
063
577-MAKIETA 3 44-65.indd 63
07/04/2015 16:23:35
064
CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA
Uroda wiosną MW MEDIA
» Każda z pań chciałaby się na wiosnę odmienić: odmłodzić, zregenerować, upiększyć. Czasami decyduje się tylko na nową fryzurę, ale bywa, że pragnie zadbać także o zmęczoną zimą skórę twarzy i ciała. Niewiele się w tych pragnieniach przez wieki zmieniło. Chociaż środki obecnie mamy znacznie lepsze niż przed wiekami, nierzadko sięgamy po wypróbowane i tanie sposoby prababek.
577-MAKIETA 3 44-65.indd 64
Oto parę podstawowych rad, które pomogą nam zwalczyć wiosenne zmęczenie i przywrócą ciału oraz skórze właściwy wygląd: Na uczucie zmęczenia najlepszym lekarstwem jest ruch na świeżym powietrzu i od niego właśnie należy zacząć wiosenną regenerację. Wybierzmy się więc na długi spacer, tam, gdzie jest jak najmniej spalin samochodów, bądź też chociaż na kilkunastominutowe biegi w pobliżu domu. Zadbajmy o ciało, poddając je, a przynajmniej niektóre jego partie, jak uda, pośladki czy łokcie, codziennemu masażowi suchą szczotką. Przy natrysku lub kąpieli zastosujmy peeling do ciała, który można nabyć w drogeriach i aptekach. Umytą i wytartą do sucha skórę należy natrzeć specjalnym balsamem lub kremem. Szorstkie pięty wiosną wykazują skłonność do pękania, co może być przykre, a nawet bolesne. Najlepszym lekarstwem na tę dolegliwość będzie maść z dodatkiem witaminy A. Dobrze działa na skórę twarzy przeprowadzany dwa razy w tygodniu zabieg polegający na jej masażu włosianą, ale miękką szczoteczką. Najpierw należy na powierzchni twarzy rozprowadzić grubą warstwę śmietanki kosmetycznej i rozmasować ją szczoteczką
okrężnymi ruchami. Po kilku minutach ścieramy śmietankę wacikiem i spryskujemy twarz tonikiem bezalkoholowym, pozostawiając go do wyschnięcia. Róbmy maseczki. Przy chropowatej skórze twarzy bądź innych partii ciała świetnie działa maseczka z żółtka utartego z łyżeczką miodu, oliwy oraz odrobiną mocnego naparu z rumianku. Czyści ona i rozjaśnia skórę, a ponadto zamyka rozszerzone przez zimę pory. Pijmy codziennie od półtora do dwóch litrów wody niegazowanej. Na czczo możemy wypić szklankę gorącej wody, co znakomicie oczyszcza organizm ze złogów, a cerze nadaje świeżość i jędrność. Pijmy zioła. Świetny na oczyszczenie organizmu jest napar ze skrzypu. Zawiera on krzem, co pomoże również i włosom. Podobne oczyszczające właściwości ma herbatka z pokrzywy. Oto przepis na surówkę piękności znany na całym świecie, a tylko uzupełniany zależnie od miejscowych możliwości i dostępu do owoców: 6 lub 7 łyżek płatków owsianych zalać niewielką ilością ostudzonej przegotowanej wody, dodać łyżkę miodu i kilka posiekanych orzechów laskowych. Zostawić pod przykryciem przez całą noc. Rano dodać świeżo utarte jabłko, kilka łyżek śmietanki lub jogurtu, sok z połówki cytryny oraz garść rodzynek bądź pokrojonych suszonych moreli. « 07/04/2015 15:37:04
577-MAKIETA 3 44-65.indd 65
07/04/2015 15:37:06
066
REKLAMA uroda i zdrowie
577-MAKIETA 4 66-91.indd 66
07/04/2015 15:29:20
REKLAMA uroda i zdrowie
577-MAKIETA 4 66-91.indd 67
067
07/04/2015 15:29:22
068
REKLAMA uroda i zdrowie
577-MAKIETA 4 66-91.indd 68
07/04/2015 15:29:24
REKLAMA uroda i zdrowie
577-MAKIETA 4 66-91.indd 69
069
07/04/2015 15:29:26
070
OGŁOSZENIA drobne
jak zamieścić
ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).
sms
81616
Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614
Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05
mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię
internet
CL 06 CL 07 CL 08 CL 09
sprzedam auto-moto randka w ciemno inne
cooltura.co.uk
Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.
ramkowe Telefonicznie:
(usługi) Ramka do 15 słów
020 8846 3614 £ 25 +vat lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers
Warunki:
Ramka do 25 słów
£ 30 +vat
1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.
577-MAKIETA 4 66-91.indd 70
mieszkania do wynajęcia SMS:
81616 KOD: 01
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Acton North/West blisko metra duzy pokoj z podwojnym lozkiem do wynajecia dla spokojnej, niepalacej,pracujacej pary lub jednej osoby Zadbany wygodny 07879467303 > Alperton 2 osobowy pokój dla chlopaka lub dziewczyny blisko 07783385257 > Biuro na sprzedaz, N19, Holloway Road, przy glownej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje,aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104 > Dwuosobowy pokój dla kulturalnej I niepalącej , bez innych nałogów pracującej osoby £160 tygodniowo. Jedynka £ 140 + dwa tygodnie depozytu 07540330299 > East Ham jasny podwójny pokój do wynajęcia dla spokojnej, pracującej, niepalącej, przyjacielskiej dziewczyny - £73/tydzień (rachunki wliczone). 3 minuty do Stacji metra I Centrum Handlowego. Tel: 020 8552 2251 > Edmonton, N9 8QY, 4 bed dom, £1590/ pm. 3 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, kuchnia, salon, ogrod. Dostepne od 24 Marca. T: 0208 885 1890, 07715677401, 07436792779, 07436582103 > Enfield, EN2 6SY, £1590/mies. 3
bed apartament, na 2 poziomach, 2 lazienki, ogrommy salon z kuchnia, 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza. Polecamy! – 02072728615, 07436582104, 07436792779
> Hanwell pokój dla 1 lub2 osob niepalących. mieszkanie dwupoziomowe na Hanwell w7, mieszka 3 osoby ceniace spokoj i czystosc. rachunki wliczone oraz umowa wyna 07984613766 > Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272 > Lewisham para z dzieckiem wynajmie duzy pokoj z wyjsciem na ogrod spokojnemu chłopakowi. 7 min pieszo do stacji pociagow / DLR Lewisham. £110tydz+2tyg depoz. 07525845485 Aneta > Manor House , N4 1BD ,£2695,
Dom posiada 6 pokoi (4podwojne , 1 pojedynczy oraz Box Room), 2 lazienki , osobny salon, ogrod . Dostepny od 16/02/2015. Tel : 02088851890, 07436792779, 07436582103
> New Barnet, EN5 1QJ, 3 bed flat, £1450/mies. Duzy, 3 pokojowy, 3
podwojne sypialnie ( w tym jedna z lazienka), kuchnia z duzym livingiem, lazienka, taras. 0208 885 1890, 07436792779, 07436582103
> South Tottenham, N15 3PR, £90+ rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. W domu 6 osob , wspolna kuchnia , lazienki , ogrod . Dostepne od 30/03/2015. Joanna 074 3679 2779. > Studio flat , Enfield, EN1 4PH, Turkey Street, £850/mies. (wliczone ogrzewanie), podwojna przestronna sypialnia, oddzielna kuchnia., lazienka z wanna, przedpokoj. Od 17 Marca. 02072728615, 07715677401 > Winchmore Hill/Enfield, EN1 2JU, 438/tydz. 4 bed dom – 3 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, oddzielny salon, garaz, 2 toalety, 1 lazienka, ogrod. Dostepne od 08.04. tel. 02088851890, 07715677401, 07436792779 > Wood Green , N17 6AG , Pokoj dwojka : £130tyg+rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami, mieszkanie na pietrze, wspolna kuchnia z jadalnia i lazienka. Tel : 02088851890, 07436792779, 07436582103. > Wood Green N22 5QE, £130tyg+ rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. W domu 7 osob , w spolna kuchnia , lazienki , ogrod . Dostepne od 30/03/2015. Joanna 074 3679 2779.
praca dam
SMS:
81616 KOD: 03
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Szukam kierowcy z vanem /autem dorywczo.przewoz mat. bud. w londyn. kurs 10F/h z paliwem. wyslij SMS z imie.wiek.dzielnica.auto, nr. 07827492749 oddzwonie > Zatrudnie Fryzjerke damsko meska z doswiadczeniem do Polskiego Salonu Fryzjerskiego tel 07713013449
07/04/2015 15:29:27
OGŁOSZENIA drobne > Praca w turystyce online. Networking, własna strona internetowa. Wysokie prowizje. Certyfikaty CTA. Podróże motywacyjne, szkolenia. Info: fun4youholiday@gmail.com. 07796250069 > Potrzebuje szybkiego ,
doświadczonego glazurnika z CSCS stala praca 07809644492
Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487 Chcesz sobie dorobić? Mieszkasz w Londynie? Mogę pomóc! Oferuję £50 miesięcznie za przyjmowanie firmowej poczty na Twój adres. Po więcej informacji skontaktuj sie: julia-soltysiak@ o2.pl, 07960970681 Cukiernia w zachodnim Londynie poszukuje doświadczonych cukierników. Tel: 07809432768. Piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców z doświadczeniem pracy w UK. Osoby zainteresowane proszone są o kontakt: info@polishvillagebread. co.uk
> Kierowca kat. C pn. londyn i okolice wynagrodzenie do uzgodnienia praca na terenie londynu i okolic road sweeper tel;07899692100 lub 01707872211 praca od zaraz > Instruktora nauki jazdy poszukuje Szkola Jazdy Formula Learner. Praca na terenie Londynu Email:info@formula-learner.co.uk Kontakt Andrzej Tel:07883015890 > Counter staff needed for a very busy espresso bar in Central London , great rates . Please contact Carlos on 07801627501 and forward your CV to Crussi@aol.com > Poszukuje solidnej i uczciwej chetnej do pracy dziewczyny przy sprzataniu. Poludnowo - zachodni londyn. 07943584076 Justyna
577-MAKIETA 4 66-91.indd 71
071
> Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogów od £500 za dzień! 02037005311 info@ planetofmodelling.co.uk 8 King William St EC4N 7BP > Au Pair opiekunka do dzieci w Epsom, zamieszkanie, wyzywienie, tel, internet i £75/tyg kieszonkowego w zamian za opieke Mon-Fri 8-18 Kontakt Hannah 07823336320 > Avon - zostan konsult na super zasadach, od zaraz I bez ryzyka! Potrzeb wiecej info? Wyslij SMS Avon oddzwonie! Magda 07727062239 www.buyorsellcosmetics.co.uk
praca szukam
SMS:
81616 KOD: 04
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Malarz dekorator szuka pracy wlasne narzedzia doswiadczenie i solidnosc 07591534894 Krzysztof > Dekarze szukaja pracy. Obróbki ołowiu, spawanie olowiu, plaskie dachy rynny itd. Certyfikaty i Gwarancje na wykonane usługi. Robert 07737415524 > Plastrowanie szukam pracyStawiam na jakość i rzetelność wobec klienta. Nr.tel-07880237803, > Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem szuka pracy. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. 07707717053 > Plastrarze z wlasnymi narzedziami szukaja pracy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677 > Solidny ogolnobudowlaniec bez nalogow szuka pracy.tel 07925421799 > Elektryk 12 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje.I nsurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481 > Dekarze szukają pracy. Obrobki olowiu, spawanie olowiu, plaskie dachy rynny itd. Certyfikaty i Gwarancje na wykonane uslugi. Robert 07737415524 > Elektryk z dlugoletnim doswiadczeniem zawodowym,szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem tel. 07883974669 > Poszukuje dorywczej pracy jako pomocnik budowlany lub podobnej. Mam NIN,UTR,CSCS. 07747179258,Darek. > Plastrarze szukają pracy.
Zadzwoń i zapytaj
O OGŁOSZENIE
RAMKOWE 020 8846 3614
Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość, posiadamy
07/04/2015 15:29:28
072
OGŁOSZENIA drobne
narzędzia i transport. Pracujemy-cały Londyn. Tel: 07525348994
> Plastrarz szuka pracy. Wykonuje plaster, bonding i tynk. Oferuje wysoką jakość pracy, posiadam narzędzia i transport. Tel:07525348994 Waldek > Plastrarze z dlugoletnim doswiadczeniem szukaja pracy na terenie calego londynu i okolic. Wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia. Jacek 07523550213 > Malarz-dekorator podejmie prace równie? na cen?.Uczciwy solidny 07713919175 > Fachowiec, profesjonalista,
mieszkający od 10 lat w UK szuka pracy na lofty, dachy, konstrukcje drewniane. Tel. 07437013463 .
> Informatyk szuka pracy wieloletnie doświadczenie i pomoc w każdej sprawie związanej z komputerami, dojazd w Londynie gratis, Tel: 07526890690 , > Doswiadczony murarz tynkarz szuka pracy. Bloczki, cegla, klinkier, ponting. Przybudowki, murki ozdobne. Prace ogolno budowlane. tel 07930111620 > Stolarz szuka pracy na cene stolarka meblowa, szafy ,kuchnie, garderoby (sprayed) schody. itp. tel.07988683016 > Tapeciarz Malarz poszukuje pracy
577-MAKIETA 4 66-91.indd 72
cena /dniówki ,referencje gwarancja na wykonane prace tylko powazne oferty tel 07463227169
> Malarz dekorator szuka pracy własne narzędzia doświadczenie i solidność 07591534894 Krzysztof
randka w ciemno SMS:
81616 KOD: 08
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Szukam normalnej dziewczyny. Kawaler 38 lat.07770933889 > Jesli czujesz sie samotna lub zaniedbywana przez partnera odezwij sie a na pewno spędzisz milo czas w moim towarzystwie jestem 34 letnim przystojnym facetem tel. 07468664602 > Kobieta 59 lat pozna
prawdziwego mężczyznę zadbanego, bez nałogów dla przyjaźni i partnerstwa, okolice Milton Keynes, tel 07990271807
> Wysoki 40l po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu z zamknięta przeszłością otwartej szczerej pragnącej stałego spokojnego związku 07772387104 > Poznam kobietę w każdym wieku
do milych spotkań 07935410774
sprzedam SMS:
81616 KOD: 06
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Sprzedam salon kosmetyczno fryzjerski na Manor Park, London. Kontakt z wlascicielka w j. ang 07792675219 (Lina) , po pol monikablaszkiewicz@yahoo.com > Laptop i7,HP, 2,4ghz.pam.4gb. dysk 320b.Wi-Fi.dvd-rw.kamera.win7 PL.stan bdb. 150£. Laptop i5.Dell 2,5ghz.pam.4b.dysk320b.Wi-Fi. Dvd.
Win7 PL.130£. Tel 07593298590
> Do sprzedania nowe słuchawki:
Bose IE2i £70, czysty dźwięk idealne do każdego rodzaju muzyki 07879 8710 32
> Do sprzedania nowe słuchawki: Beats By Dr. Dre Powerbeats £75, dla wymagających mega super brzmienie 07879 8710 32 > Do sprzedania gotowa strona internetowa dla firmy z sektora budowlanego. O szczegóły proszę o kontakt: 07879871032 > Sprzedam dla hydraulików: gotowa strona internetowa, możemy ja dowolnie przerobić www.
07/04/2015 15:29:29
REKLAMA usługi
073
terB[ KVƆ EPstŖQOB OB UwPJN TNBSUfPOJF J UBCMFDJFȷ
ŲDJʼnHBK CPPMUVrŖ OB UBCMeU J kPNÕSkŖȷ
577-MAKIETA 4 66-91.indd 73
07/04/2015 15:29:29
074
OGŁOSZENIA drobne H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk
plumbersolution.co.uk cena do uzgodnienia 07879871032’’
> Do sprzedani nowe słuchawki: Bose MIE2i £70, fenomenalne brzmienie 07879 8710 32
usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
The Rubbish Guys vany do 16yrd wywóz śmieci cały Londyn 24/7 zabieramy więcej niż skip za mniejsze pieniądze rubbishguys@hotmail. com 07443600080, 07443600090 Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk Autoholowanie lawetą Londyn i okolice, wszystkie trasy mile widziane. Dobre ceny tel 07773777039 Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka, specjalizacja konserwacja zabytkow, wszelkie prace architektoniczne, kontakt: 0790 3034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk
577-MAKIETA 4 66-91.indd 74
Rozliczenia podatkowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Working Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191 Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120
komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; TechnikInformatyk; Olgierd 07961222932 Naprawy laptopów. Reinstalacje systemów, konserwacje układów chłodzenia. Wymiana układów graficznych BGA i innych podzespołów. Uczciwa wycena naprawy 079104 73675
Naprawa: laptopy, tablety, konsole, zipmotelefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwarancji na nowe części, oferujemy laptop zastępczy 07411123340
telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647 Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje:07779631401 www.polskatelewizja. co.uk
Zadzwoń i zapytaj O OGŁOSZENIE RAMKOWE 020 8846 3614
transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
Co 5 darmowy transport na lotnisko lub 10% obniżki na każdy z nich? Proszę bardzo! To nie żarty! Zadzwoń już dziś aby zarezerwować swoją podróż pod nr. 07473697136 YourCab działa na terenie całego Londynu 24/7 Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK. www. goldeneagleremovals. co.uk Tel 07969629456 Daniel Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695 Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960
inne SMS:
81616 KOD: 09
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
Nauka gry na pianinie z doświadczonym nauczycielem – po polsku i angielsku. Wszystkie grupy wiekowe, wszystkie poziomy zaawansowania, przygotowanie do egzaminów, dojazd. www.marcinplaza.com, 07943817747
07/04/2015 15:29:31
OGŁOSZENIA transport
577-MAKIETA 4 66-91.indd 75
075
07/04/2015 15:29:33
076
OGล OSZENIA drobne / transport
KEEP CALM and GET BRITISH CITIZENSHIP 3&;:%&/563" 5:.$;"408"
10 30,6 13"$: * 10#:56 8 6,
3&;:%&/563"
45"~"
10 -"5"$) -&("-/&+ 13"$: * 10#:56 8 6,
#3:5:+4,*&
10 -"5"$) -&("-/&+ 13"$: * 10#:56 8 6,
0#:8"5&-4580 ,VST &40- &OUSZ J LXJFUOJB
X DFMV V[ZTLBOJB EPEBULPXZDI JOGPSNBDKJ QSPTJNZ P LPOUBLU
&40&/53:
577-MAKIETA 4 66-91.indd 76 obywatel___ver-20150311---A4_daty.indd 1
XXX TBSBJOU DP VL
1P VLPร D[FOJV LVSTV &40รกSNB 4BSB *OU -UE QPNBHB Sร XOJFย V[ZTLBร PCZXBUFMTUXP CSZUZKTLJF
07/04/2015 15:29:33 13/03/2015 09:38:53
REKLAMA transport
09:38:53
577-MAKIETA 4 66-91.indd 77
077
07/04/2015 15:29:35
078
REKLAMA BUDOWNICTWO
577-MAKIETA 4 66-91.indd 78
07/04/2015 15:29:37
REKLAMA budownictwo
577-MAKIETA 4 66-91.indd 79
079
07/04/2015 15:29:40
080
REKLAMA SKUP ZŁOMU
577-MAKIETA 4 66-91.indd 80
07/04/2015 15:29:42
REKLAMA SKUP ZŁOMU
577-MAKIETA 4 66-91.indd 81
081
07/04/2015 15:29:44
082
REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI
577-MAKIETA 4 66-91.indd 82
07/04/2015 16:52:01
REKLAMA BUDOWNICTWO
577-MAKIETA 4 66-91.indd 83
083
07/04/2015 15:29:47
084
REKLAMA BUDOWNICTWO
577-MAKIETA 4 66-91.indd 84
07/04/2015 15:29:50
REKLAMA BUDOWNICTWO
577-MAKIETA 4 66-91.indd 85
085
07/04/2015 15:29:52
086
577-MAKIETA 4 66-91.indd 86
07/04/2015 15:29:53
REKLAMA BUDOWNICTWO
577-MAKIETA 4 66-91.indd 87
087
07/04/2015 16:00:12
088
REKLAMA BUDOWNICTWO
577-MAKIETA 4 66-91.indd 88
07/04/2015 15:29:56
REKLAMA BUDOWNICTWO
577-MAKIETA 4 66-91.indd 89
089
07/04/2015 15:29:58
090
REKLAMA MOTORYZACJA
577-MAKIETA 4 66-91.indd 90
07/04/2015 15:30:00
REKLAMA MOTORYZACJA
577-MAKIETA 4 66-91.indd 91
091
07/04/2015 15:30:02
092
WIADOMOŚCI Krzyżówka + Horoskop
577-MAKIETA 5 92-100.indd 92
07/04/2015 16:05:16
093 BARAN
LEW
STRZELEC
Staniesz się wrażliwy na innych ludzi. W swoim postępowaniu kierować się będziesz empatią i dobrem drugiego człowieka. Chętnie będziesz się dzielił swoimi spostrzeżeniami i przemyśleniami, przez co Twoje działania staną się inspiracją dla znajomych.
Na Twoje barki spadnie wyjątkowo dużo pracy. Nie czas na odpoczynek! Sytuacja zmusi Cię do wytężonej pracy. Nie planuj niczego na wyrost, skup się bieżących obowiązkach. Odżywiaj się racjonalnie, staraj się wysypiać, a podołasz nawet najcięższym wyzwaniom!
Postaraj się spędzać więcej czasu ze swoim partnerem. Sam nie powie Ci o tym, ale będzie Cię teraz potrzebował bardziej niż zwykle. Jeżeli będzie się źle czuł, dopilnuj, aby zrobił odpowiednie badania. Wspieraj go także, gdy będzie w nie najlepszej formie psychicznej.
BYK
PANNA
KOZIOROŻEC
W wielu sprawach będą Ci sprzyjać planety. Kontakty z otoczeniem staną się życzliwe i satysfakcjonujące, ty zaś będziesz bardziej niż zwykle błyskotliwy i pomysłowy. Zaimponujesz tym niejednej osobie. W zależności od pragnień będziesz miał okazję wiele osiągnąć.
Zapowiada się nerwowy i obfitujący we wrażenia czas. Twoje plany mogą kolidować z zamierzeniami najbliższych. Najlepszym rozwiązaniem byłoby wypracowanie kompromisu. Przemyśl swoje stanowisko, porozmawiaj z nimi, a na pewno dojdziecie do porozumienia.
Zapragniesz skupić się na swojej sytuacji finansowej. Być może postanowisz założyć lokatę lub poczynić jakieś oszczędności. Przed podjęciem decyzji poradź się specjalisty i przemyśl ją dwa razy. Nie rób niczego pod wpływem impulsu.
BLIŹNIĘTA
WAGA
WODNIK
Otrzymasz możliwość rozwiązania niektórych problemów bytowych. Idź na spotkanie, zwłaszcza jeśli niewiele się po nim spodziewasz. Może ono sprawić, że w Twoim życiu nastąpią zmiany. Podejdź do nich z ciekawością i otwartością, a ich efekty Cię zadziwią.
W sprawach sercowo-uczuciowych możesz liczyć na przychylność gwiazd. Jeżeli jesteś w stałym związku, nadszedł dobry czas, abyście pomyśleli trochę o sobie. Zaplanujcie wspólny wyjazd albo romantyczną kolację. Jeśli jesteś samotny, nadarzy się kilka okazji do nawiązania gorącego romansu.
Będziesz miał kłopoty, aby skoncentrować się teraz na pracy. Czas będzie Ci mijał bardziej na markowaniu, że pracujesz, niż na rzetelnym wykonywaniu obowiązków. Pilnuj się, żeby nie zauważył tego któryś z Twoich współpracowników, gdyż wiedzę tę wykorzysta w najmniej spodziewanym momencie.
RAK
SKORPION
RYBY
Zdecydowanie za często dopuszczasz do siebie złe myśli i czarne scenariusze. Popracuj nad swoją psychiką, abyś dostrzegał więcej sytuacji radosnych i optymistycznych. To bardzo ważne, gdyż Twoje myśli przekładają się bezpośrednio na osiągnięcia.
Bądź czujny, gdyż będzie Cię otaczać niesprzyjająca aura. Możesz stać się przewrażliwiony, skory do kłótni i zatargów. Najlepiej zrobisz, jeśli nie będziesz się teraz angażować w żadne ważne przedsięwzięcia. Unikaj też niepotrzebnych dyskusji z najbliższymi.
Nastaw się na czas aktywny, a nawet chwilami stresujący i nerwowy. Możesz mieć problemy z ogarnięciem wszystkich swoich obowiązków. Aby się w nich nie pogubić, dokładnie wszystko planuj. Skup się i nie podejmuj się żadnych dodatkowych obowiązków.
(21.03–20.04)
(21.04–20.05)
(21.05–21.06)
(22.06–22.07)
577-MAKIETA 5 92-100.indd 93
(23.07–22.08)
(23.08–22.09)
(23.09–22.10)
(23.10–21.11)
(22.11–21.12)
(22.12–19.01)
(20.01–18.02)
(19.02–20.03)
07/04/2015 16:54:25
Fot. PAP/EPA/Andy Rain
094
SPORT Piłka nożna
Mesut Oezil strzela gola dla Arsenalu w meczu z Liverpoolem.
Arsenal wiceliderem, wpadka mistrza
»
Arsenal pokonał przed własną publicznością Liverpool 4:1 i został wiceliderem angielskiej ekstraklasy. Z kolei Manchester City uległ niespodziewanie Cristal Palace i spadł na czwartą pozycję. Wojciecha Szczęsnego, który popadł w niełaskę trenera Arsene’a Wengera na początku roku, tym razem zabrakło nawet na ławce rezerwowych. W kadrze nie znalazł się również zakupiony zimą z Legii Warszawa Krystian Bielik. Gospodarze rozpoczęli spotkanie na Emirates Stadium od agresywnego pressingu i przez pierwszy kwadrans praktycznie nie wpuścili rywali na własną połowę. Później na chwilę inicjatywę przejął Liverpool, ale w 37. minucie ładnym, technicznym strzałem z kilkunastu metrów popisał się 20-letni Hiszpan Hector Bellerin i Arsenal prowadził 1:0. Od tej chwili przewaga „Kanonierów” nie podlegała dyskusji. W 40. minucie udokumentował ją golem z rzutu wolnego Niemiec Mesut Oezil, a tuż przed przerwą na 3:0 trafił Chilijczyk Alexis Sanchez. Goście wykorzystali w 76. minucie rzut karny – stratę zmniejszył Jordan Henderson, ale ostatnie słowo należało znów 577-MAKIETA 5 92-100.indd 94
do londyńczyków. Wynik ustalił strzałem z dystansu Francuz Olivier Giroud w doliczonym czasie. – Mieliśmy w pierwszej połowie instynkt zabójcy, wykorzystaliśmy swoje szanse. W drugiej liczyło się utrzymanie dyscypliny, pozbawienie rywali możliwości odrobienia strat. To nam się udało – powiedział Wenger na pomeczowej konferencji prasowej. Liverpool kończył mecz w dziesiątkę, ponieważ w 84. minucie drugą żółtą kartkę zobaczył Emre Can. Arsenal zgromadził 63 punkty, a Manchester City, który niespodziewanie przegrał na wyjeździe z Crystal Palace 2:1, ma o dwa mniej i spadł na czwartą lokatę. Liderem Premier League jest Chelsea Londyn z 70 punktami. – Aby zdobyć mistrzostwo, musielibyśmy grać perfekcyjnie, a Chelsea – nie. Skoncentrujmy się zatem tylko na naszych występach i na miejscu w pierwszej czwórce – powiedział francuski szkoleniowiec Arsenalu pytany o szanse na tytuł. „Kanonierzy” byliby w lepszej sytuacji, gdyby nie słaby początek sezonu. W pierwszych ośmiu kolejkach odnieśli tylko dwa zwycięstwa.
– Straciliśmy wtedy dwóch ważnych piłkarzy i zgubiliśmy zbyt wiele punktów. Po takim otwarciu czekała nas trudna wspinaczka. Liczba zwycięstw od momentu, gdy wszyscy wrócili do składu, pokazała, że liczymy się w walce z czołówką – podkreślił Wenger. Na trzecią pozycję wskoczył Manchester United (62 pkt), który pokonał przed własną publicznością Aston Villę 3:1. Bramki dla „Czerwonych Diabłów” zdobyli Hiszpan Ander Herrera (dwie) oraz Wayne Rooney, a dla gości trafił Belg Christian Benteke. Chelsea ma 70 punktów i zaległy mecz z ostatnim w tabeli Leicester City. W sobotni wieczór „The Blues” pokonali w stolicy Stoke City 2:1. Pierwszą bramkę dla gospodarzy zdobył w 39. minucie z rzutu karnego Belg Eden Hazard. Z prowadzenia lider tabeli cieszył się jednak bardzo krótko, gdyż chwilę później niecodziennego gola strzelił Charlie Adam. Szkot pokonał Belga Thibauta Courtoisa strzałem z ok. 60 metrów. W 62. minucie jednak Chelsea ponownie objęła prowadzenie. Na listę strzelców wpisał się Francuz Loic Remy, który wykorzystał błąd bośniackiego bramkarza gości Asmira Begovica. Złą wiadomością dla gospodarzy była za to kontuzja najlepszego strzelca Premier League Diego Costy. Reprezentant Hiszpanii wszedł na boisko z ławki rezerwowych po przerwie, a 12 minut później opuścił je z urazem mięśnia uda. Chelsea jest coraz bliżej zdobycia mistrzostwa kraju, natomiast Stoke City zajmuje 10. pozycję i jest już praktycznie pewne utrzymania w ekstraklasie. Z kolei Liverpool prawdopodobnie musi pogodzić się z tym, że w przyszłym sezonie zabraknie go w Lidze Mistrzów. Ma 54 punkty i traci siedem do Manchesteru City. Łukasz Fabiański wpuścił jednego gola w starciu Swansea City z Hull City w Walii, ale gospodarze zdołali wygrać 3:1. Polski bramkarz 11-krotnie zachował w tym sezonie czyste konto i liczy się w walce o „Złotą Rękawicę”. Taką samą lub większą liczbą meczów bez straconej bramki mogą pochwalić się tylko Ben Foster z West Bromwich Albion (11), Belg Simon Mignolet z Liverpoolu (12) oraz Fraser Forster z Southampton (13). Ten ostatni z powodu kontuzji nie zagra już jednak do końca sezonu. « 07/04/2015 16:05:18
Fot. PAP/PAP/Artur Reszko
095
Patryk Tuszyński (z lewej) z Jagiellonii Białystok w akcji przy piłce z Arkadiuszem Głowackim z Wisły Kraków w meczu T-Mobile Ekstraklasy, rozegranym w Białymstoku 6 kwietnia.
Remisy w emocjonujących meczach
»
Remisami 2:2 zakończyły się dwa najciekawsze poniedziałkowe mecze 26. kolejki piłkarskiej ekstraklasy – derby Górnika Zabrze z Ruchem Chorzów oraz spotkanie Jagiellonii Białystok z Wisłą Kraków. W sobotę zwycięstwa odniosły lider Legia i wicelider Lech. Bohaterem 103. Wielkich Derbów Śląska okazał się strzelec dwóch goli dla Ruchu Grzegorz Kuświk (w sumie ma już 12 goli w tym sezonie), jednak piłkarze Górnika za każdym razem potra-
fili odpowiedzieć wyrównującą bramką. Najpierw Błażej Augustyn, a w 85. minucie Roman Gergel. W doliczonym czasie gry czerwoną kartkę zobaczył piłkarz Ruchu Michał Helik. Po tej sytuacji doszło do poważnych przepychanek z udziałem piłkarzy obu drużyn i niektórych członków sztabu szkoleniowego. W tabeli Ruch pozostał na przedostatnim miejscu (28 pkt), a Górnik jest siódmy (36).
Identyczny wynik padł w Białymstoku. Tam gospodarze wyrównali na 2:2 jeszcze później, bo w ostatnich sekundach doliczonego czasu gry. Obie bramki dla Jagiellonii zdobył Patryk Tuszyński, a dla Wisły – Paweł Brożek i Wilde-Donald Guerrier. Brożek strzelił w poniedziałek 117. gola w ekstraklasie i wciąż zajmuje 13. miejsce w elitarnym „Klubie 100”. Do dwunastego w klasyfikacji wszech czasów Macieja Żurawskiego traci już tylko cztery trafienia. W obecnym sezonie napastnik Wisły ma już 14 bramek, dzięki czemu zrównał się z prowadzącymi Flavio Paixao i Mateuszem Piątkowskim. W innym poniedziałkowym spotkaniu Korona Kielce pokonała u siebie Górnika Łęczna 2:0. Dzięki zwycięstwu dobrze spisujący się w rundzie wiosennej kielczanie awansowali – właśnie kosztem ekipy z Łęcznej – na dziewiąte miejsce (34 pkt). W tym roku podopieczni Ryszarda Tarasiewicza jeszcze nie doznali porażki. W tabeli na prowadzeniu pozostała Legia Warszawa (49 pkt), która wciąż o trzy punkty wyprzedza Lecha Poznań. Zespoły lidera i wicelidera ekstraklasy grały w sobotę. Podopieczni Henninga Berga wygrali u siebie z Piastem Gliwice 2:0, a wicelider Lech Poznań pokonał na wyjeździe PGE GKS Bełchatów 2:1. Lech do spotkania w Bełchatowie przystąpił kilka dni po niespodziewanej porażce w Pucharze Polski z drugoligowymi Błękitnymi Stargard Szczeciński (1:3). Tym razem „Kolejorz” spisał się zgodnie z oczekiwaniami kibiców. Pięć goli zobaczyli natomiast kibice na stadionie Cracovii. Gospodarze pokonali Lechię Gdańsk 3:2. Tym samym goście doznali pierwszej w tym roku porażki. «
UFSB[ KVƆ EPTUŖQOB OB UXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+ $00-563ĕ OB UBCMFU J LPNÕSLŖȷ
577-MAKIETA 5 92-100.indd 95
07/04/2015 16:05:19
096
SPORT Piłka nożna
577-MAKIETA 5 92-100.indd 96
07/04/2015 16:05:21
097
577-MAKIETA 5 92-100.indd 97
07/04/2015 16:05:25
577-MAKIETA 5 92-100.indd 98
07/04/2015 16:05:27
577-MAKIETA 5 92-100.indd 99
07/04/2015 16:05:30
577-MAKIETA 5 92-100.indd 100
07/04/2015 16:05:31