Cooltura Issue 579

Page 1

cooltura.co.uk

25 kwietnia 2015

17 (579)

HISTORIA pewnej wygranej NA WSCHODZIE bez zmian

579-COVER.indd 1

21/04/2015 16:03:53


579-MAKIETA 1 01-23.indd 2

21/04/2015 17:12:44


579-MAKIETA 1 01-23.indd 3

21/04/2015 17:12:46


W NUMERZE 579.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255

010

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALECIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

LIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY

018 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

042 048 ROZMOWA COOLTURY Robert Wiśniowski, skarbnik POSK-u: O co chodzi z tym deficytem?

022 PORADNIK

054 KSIĘGARNIA

030 POLITYKA Na wschodzie bez zmian

032 FELIETON Chleba naszego powszedniego

036 POLACY W OCZACH ŚWIATA Skąd się wzięły antypolskie stereotypy i dowcipy?

038 NASZE SPRAWY System opiekuńczy w Wielkiej Brytanii – ochrona dziecka, cz. 1

040 PORADY Gosia Demetriou radzi

042 WYDARZENIA Londyńska Orkiestra Biegającej Pomocy

579-MAKIETA 1 01-23.indd 4

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Nadchodzące wydarzenia

052 POLSKIE RADIO LONDYN

Nie tędy droga

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

044 CAFE COOLTURA

018 GOSPODARKA 024 TEMAT NUMERU

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

Pisane życia Nie zabierajcie mi dziecka Czas Kondora Na własną rękę

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

056 GUEST ROOM 060 STREFA KOBIET

Okładka: AGATKA OLEWIŃSKA

Alicja Śmietana Telewizyjna rzeczywistość

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Kuchenna rewolucja

064 ZDROWIE I URODA Ranking najlepszych olejków!

070 OGŁOSZENIA DROBNE 092 KRZYŻÓWKA 093 HOROSKOP 094 SPORT

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

21/04/2015 17:20:42


005

579-MAKIETA 1 01-23.indd 5

21/04/2015 17:12:52


006

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

Debata o przyszłości bez premiera Przywódcy głównych partii opozycji starli się w zeszły czwartek w telewizyjnej debacie przed majowymi wyborami w Wielkiej Brytanii. Liderzy spotkali się w Methodist Central Hall w Londynie. Na dyskusję nie przyszedł żaden z przedstawicieli rządzącej koalicji. Czytaj też na str. 16.

579-MAKIETA 1 01-23.indd 6

21/04/2015 17:12:52


Fot. PAP/EPA/Jeff Overs 579-MAKIETA 1 01-23.indd 7

21/04/2015 17:12:54


008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Windsor chce strajkować Pracownicy zamku w Windsorze zagłosowali w zeszłą środę za zorganizowaniem strajku włoskiego w proteście przeciwko zbyt niskim zarobkom i dokładaniu im obowiązków – poinformował związek zawodowy PCS. To pierwszy taki strajk w rezydencji królowej Elżbiety II.

obowiązkami, za które nie dostają dodatkowych pieniędzy. Wymaga się od nich np., by organizowali wycieczki po 900-letniej rezydencji czy służyli jako tłumacze dla odwie-

dzających zamek turystów. Tymczasem standardowo do ich obowiązków należy nadzorowanie zamku, w tym znajdujących się w nim dzieł sztuki, i asystowanie odwiedzającym. Akcja, która zostanie zorganizowana pod koniec kwietnia, będzie miała formę strajku włoskiego; pracownicy będą też odmawiać wykonywania dodatkowych zadań, za które nie dostają pieniędzy. – Ci lojalni pracownicy są twarzą zamku w Windsorze – oświadczył sekretarz generalny PCS Mark Serwotka. – Powinni być odpowiednio wynagradzani za ich pełne zaangażowania dbanie o to, by goście z całego świata mogli w pełni cieszyć się wizytą w zamku. Pensje pracowników Windsoru zaczynają się od 14,4 tys. funtów rocznie. Elżbieta II zwykle spędza w Windsorze weekendy, a także wydaje tam przyjęcia. Tradycyjnie rodzina królewska spędza tam również Wielkanoc. «

Do dżihadystów dołączyły tysiące cudzoziemców; wielu z nich przedostało się do Syrii bądź Iraku z Turcji. Turcja wzmocniła ostatnio kontrole na swych granicach. W ubiegłym miesiącu odesłała z powrotem do Wielkiej Brytanii młodą kobietę i trzech nastolatków podejrzanych o zamiar przyłączenia się do Państwa Islamskiego. Ankara odmawia udziału w operacjach militarnych międzynarodowej koalicji pod przywództwem USA, atakującej z powietrza dżihadystów z IS, którzy opanowali znaczne obszary Syrii i Iraku. Turcja twierdzi, że niemożliwe jest pokonanie Państwa Islamskiego, gdy akcje wojskowe są ograniczone do nalotów, i że operacja taka nie przyniesie trwałej stabilizacji w regionie.

Władzom w Ankarze wielokrotnie zarzucano utrzymywanie niejednoznacznych relacji z dżihadystami przekraczającymi turecką granicę w celu wsparcia rebelii w Syrii, a prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana oskarżano nawet o popieranie najbardziej radykalnych grup syryjskich powstańców, w tym Państwa Islamskiego, w celu przyspieszenia upadku reżimu prezydenta Baszara el-Asada. Turcja argumentuje zaś, że nie da się osiągnąć pokoju bez obalenia Asada i że Syria musi pójść za przykładem Iraku, gdzie powołano rząd z udziałem przedstawicieli różnych wyznań i grup etnicznych oraz rozbudowano siły zbrojne, których zadaniem jest wyparcie dżihadystów z kraju. «

Zamek w Windsorze.

»

W referendum strajkowym „za” było 84 proc. głosujących pracowników Windsoru zrzeszonych w ogólnokrajowym związku PCS. Sprzeciwiają się oni obarczaniu ich nadprogramowymi

Chcieli dołączyć do dżihadystów

»

Czworo Brytyjczyków wydalonych z Turcji pod zarzutem usiłowania wyjazdu do Syrii i przyłączenia się tam do Państwa Islamskiego (IS) zostało w zeszłą środę aresztowanych, gdy powrócili do Wielkiej Brytanii. W sumie tureckie władze wydaliły w zeszłym tygodniu dziewięcioro brytyjskich obywateli, którzy próbowali dołączyć do dżihadystów z IS. Jeden z mężczyzn z tej grupy, zidentyfikowany przez media jako 21-letni Waheed Ahmed, syn lokalnego brytyjskiego polityka, został aresztowany w Wielkiej Brytanii we wtorek. Według policji aresztowań dokonano w związku z podejrzeniem, że wydaleni z Turcji Brytyjczycy przygotowywali akty terroryzmu lub podżegali do nich. 579-MAKIETA 1 01-23.indd 8

21/04/2015 17:12:56


579-MAKIETA 1 01-23.indd 9

21/04/2015 17:12:58


010

WIADOMOŚCI NA wyspach

Partia Pracy zapowiada walkę z wyzyskiem imigrantów

579-MAKIETA 1 01-23.indd 10

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

»

Przywódca Partii Pracy Ed Miliband zapowiedział w zeszłą sobotę, że w przypadku zwycięstwa laburzystów w majowych wyborach powoła rządową grupę roboczą do walki z wyzyskiem zagranicznych pracowników. Według sondaży notowania konserwatystów i laburzystów są praktycznie takie same. – Obniżanie wynagrodzeń lub warunków pracy miejscowych pracowników poprzez wyzyskiwanie imigrantów będziemy traktować jak przestępstwo kryminalne – powiedział Miliband w przemówieniu wygłoszonym w północno-zachodniej Anglii. Dodał, że tego rodzaju wyzysk godzi nie tylko bezpośrednio w imigrantów, ale „obniża poziom i warunki życia wszystkich”. Miliband zapowiedział też zatrudnienie 1000 dodatkowych funkcjonariuszy służb granicznych i wydanie zakazu poszukiwania nowych pracowników wyłącznie za granicą. Przyznał też, że poprzedni rząd Partii Pracy popełnił błąd, nie wprowadzając czasowych ograniczeń imigracji z Europy Wschodniej. Premier i przywódca Partii Konserwatywnej David Cameron i lider antyimigranckiej Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP) Nigel Farage ocenili negatywnie pomysły Milibanda. Ich zdaniem nie spowodowałyby one zmniejszenia imigracji. Wydział ds. pracowników – imigrantów ma powstać w brytyjskim Home Office. Jego zadaniem będzie – jak zapowiedział

Lider Partii Pracy Ed Miliband przemawia podczas wiecu przedwyborczego w Manchesterze.

lider laburzystów – ściganie pracodawców, którzy płacić będą imigrantom mniej, niż wynosi płaca minimalna, lub w inny sposób naruszać prawo pracy. Kwestia imigracji odgrywa kluczową rolę w kampanii przed wyborami, które odbędą się 7 maja. Na fali obaw Brytyjczyków przed nasilającym się napływem imigrantów, w tym z postkomunistycznych krajów Europy Wschodniej będących obecnie członkami UE, zyskuje UKIP. Chce ona również wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. Według danych cytowanych przez Reutersa w ciągu ubiegłych 12 miesięcy do Zjednoczonego Królestwa przybyło ponad 600 tys. osób – w porównaniu z 500

tys. w tym samym okresie rok wcześniej. Równocześnie średnie płace nie wzrosły w sposób znaczący mimo spadającego bezrobocia. Reuters podkreśla jednak, że większość ekonomistów jest zdania, iż zwiększona imigracja ożywiła brytyjską gospodarkę. Nie dostrzegają oni także bezpośrednich dowodów, aby imigracja wpływała negatywnie na poziom płac. Według ostatnich sondaży opinii publicznej rządzący obecnie konserwatyści i laburzyści „idą łeb w łeb”, a przewaga jednego lub drugiego ugrupowania waha się – w zależności od sondażu – w granicach 2 – 3 proc. «

21/04/2015 17:13:01


579-MAKIETA 1 01-23.indd 11

21/04/2015 17:13:02


012

WIADOMOŚCI Na Wyspach

Potrzebni lekarze pierwszego kontaktu Według Brytyjskiego Stowarzyszenia Medycznego do 2020 r. służba zdrowia potrzebować będzie nawet 10 tys. nowych lekarzy, a luki tej nie są w stanie wypełnić absolwenci lokalnych uczelni. Obecnie na Wyspach pracuje około 2 tys. polskich lekarzy.

»

Służba zdrowia i imigracja znalazły się wśród najbardziej palących kwestii trwającej obecnie w Wielkiej Brytanii kampanii wyborczej. Oliwy do ognia w tej debacie doleje z pewnością najnowszy raport Brytyjskiego Stowarzyszenia Medycznego (BMA), które przeprowadziło ankietę wśród ponad 15,5 tys. lekarzy pracujących w placówkach państwowej służby zdrowia (NHS). Okazało się, że aż 34 proc. z nich zamierza przejść na emeryturę przed końcem dekady, a wielu kolejnych rozważa zmniejszenie liczby godzin pracy lub wyjazd za granicę. Stowarzyszenie ostrzegło, że w związku z tym do 2020 r. w brytyjskich przychodniach może zabraknąć nawet 10 tys. lekarzy pierwszego kontaktu. Autorzy raportu skrytykowali partie polityczne, które przy okazji kampanii wyborczej składają „absurdalne obietnice” 579-MAKIETA 1 01-23.indd 12

i ignorują rzeczywiste przyczyny stojące za kryzysem brytyjskiej służby zdrowia. Jedną z kluczowych ma być właśnie niedobór lekarzy. Zdaniem BMA niedobory personelu medycznego są nie tylko kłopotliwe dla pacjentów, ale również sprawiają, że lekarze pracują zbyt dużo i w konsekwencji coraz częściej decydują się na rezygnację z pracy zawodowej przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Kolejnym problemem jest niedoinwestowanie służby zdrowia, które skłania coraz liczniejszą grupę absolwentów brytyjskich szkół medycznych do decyzji o wyjeździe za granicę, najczęściej do USA. Ankieta BMA wykazała, że krok taki rozważa obecnie niemal co piąty absolwent medycyny. Problemy służby zdrowia zajmują czołowe miejsce w programach wyborczych

największych brytyjskich partii przed wyborami 7 maja. Laburzyści o spowodowanie kryzysu w służbie zdrowia oskarżają konserwatywny rząd Davida Camerona i deklarują, że po przejęciu władzy stworzą specjalny fundusz z budżetem w wysokości 2,5 mld funtów rocznie, który pozwoli pozyskać około 8 tys. nowych lekarzy do 2020 r. Z kolei konserwatyści w swoim programie deklarują przeznaczenie na NHS nawet 8 mld funtów rocznie. Budżet ten pozwolić ma na zmodernizowanie służby zdrowia oraz zatrudnienie 5 tys. lekarzy przed końcem dekady. Sam NHS twierdzi, że w obecnych realiach takie plany nie mają dużych szans powodzenia. W zeszłorocznym raporcie przyznano, że w ciągu ostatnich czterech lat liczba absolwentów brytyjskich uczelni, którzy decydowali się na podjęcie pracy 21/04/2015 17:13:04


w państwowej służbie zdrowia, była o 2,2 tys. mniejsza, niż planowano. Oczywistym sposobem wypełnienia tej luki jest zatrudnianie lekarzy z zagranicy. Choć w brytyjskiej służbie zdrowia od wielu lat imigranci stanowią duży odsetek lekarzy, w obecnej sytuacji politycznej żadna z partii nie jest skłonna opowiedzieć się za takim rozwiązaniem. Według najnowszych danych General Medical Council, instytucji odpowiedzialnej za wydawanie lekarzom pozwoleń na pracę na terenie Wielkiej Brytanii, aż 37 proc. zarejestrowanych lekarzy uzyskało swoje kwalifikacje poza Wielką Brytanią, z czego 11 proc. na terenie UE, a 26 proc. poza Europą. Taki odsetek lekarzy z zagranicy, głównie byłych kolonii brytyjskich, utrzymuje się w Wielkiej Brytanii od lat 50. XX wieku. Wśród 267 tys. aktualnie zarejestrowanych lekarzy 98 tys. stanowią imigranci. Tradycyjnie najwięcej wśród nich jest Indusów (25 tys.), a następnie Pakistańczyków (prawie 10 tys.), obywateli RPA (5,2 tys.), Nigeryjczyków (4,2 tys.) oraz Irlandczyków (około 4 tys.). Polacy plasują się w tym zestawieniu na 13. miejscu. Jest ich w tej chwili nieco ponad 2 tys. Zdaniem obecnego rządu brytyjskie uczelnie medyczne są w stanie wykształcić odpowiednią liczbę lekarzy, by zaspokoić zapotrzebowanie bez konieczności masowego zatrudniania lekarzy z zagranicy. Konieczne są jednak zachęty mające przekonać absolwentów do podjęcia pracy w państwowej służbie zdrowia. Tutaj jednak zaczynają się problemy, gdyż NHS zwyczajnie nie stać obecnie na zatrudnienie tak dużej liczby brytyjskich lekarzy. Na korzyść imigrantów przemawia fakt, że mają zwykle niższe oczekiwania finansowe, a dodatkową korzyścią jest również brak kosztów poświęconych na ich wykształcenie. – Rachunek ekonomiczny sugeruje, że najbardziej efektywnym rozwiązaniem byłoby wsparcie dla już pracujących i napływających lekarzy z zagranicy w zakresie ich asymilacji kulturowej i rozwoju zawodowego, tym bardziej że brytyjska służba zdrowia opiera się na nich od dziesięcioleci – uważa cytowana przez dziennik „Guardian” Stephanie Snow z uniwersytetu w Manchesterze. – Wykształcenie jednego lekarza na brytyjskiej uczelni kosztuje 150 – 200 tys. funtów i nie ma żadnej gwarancji, że po ukończeniu studiów nie wyemigruje on w poszukiwaniu lepszej pracy do Kanady czy Australii. Tymczasem lekarze przyjeżdżający do Wielkiej Brytanii są już odpowiednio wykwalifikowani i gotowi ciężko pracować w specjalizacjach, które nie cieszą się największą popularnością na uczelniach medycznych – przekonuje w tym samym artykule Chandra Kanneganti, przewodniczący Brytyjskiego Międzynarodowego Stowarzyszenia Lekarzy. Często powtarzanym argumentem „przeciwko” jest bariera językowa dla lekarzy z zagranicy. Trzeba jednak pamiętać, że wszyscy lekarze spoza UE chcący zarejestrować się w General Medical Council muszą zdać egzamin IELTS na poziomie przynajmniej 7,5 pkt na 9 możliwych. Lekarze z UE nie muszą spełniać tego wymogu, ale od lata ubiegłego roku GMC ma obowiązek sprawdzić ich kwalifikacje językowe przed dopuszczeniem do wykonywania zawodu. « 579-MAKIETA 1 01-23.indd 13

21/04/2015 17:13:05


014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Historia pewnej wygranej w totolotka

Większość ludzi zabezpiecza się wtedy na przyszłość, ale… Przygotowała: Sylwia Milan Źròdło: Daily Mail

»

W 1961 r. młode małżeństwo wygrało rekordową jak na tamte czasy kwotę 152 tys. funtów. Jak duża była to suma, łatwo sobie wyobrazić, jeśli weźmiemy pod uwagę, że ówczesne tygodniowe wynagrodzenie wynosiło… 7 funtów. Szczęście uśmiechnęło się do 25-latków z trojgiem dzieci. Pracownica fabryki ciastek i robotnik z kopalni z Castleford w Yorkshire dostali do ręki niewyobrażalne pieniądze i zaczęli się bawić. Postanowili wydawać, wydawać, wydawać. Cel osiągnęli już po 4 latach. Dokładnie tyle 579-MAKIETA 1 01-23.indd 14

wystarczyło, aby w wielkim stylu pozbyć się niemal całej puli pieniędzy. Kiedy na konferencji prasowej zapytano Viv Nicholson, co zamierza zrobić z pieniędzmi, nikt nie dawał wiary, gdy zapewniała, że je przepuści. Myśleli, że żartuje. Nie żartowała. Drobna blondynka, której nie było stać nawet na rajstopy (na odbiór nagrody w Londynie pożyczyła je od siostry), wiedziała, co mówi. Miała wielki apetyt na życie i wygrana przyszła w samą porę. Po odebraniu czeku para przez 2 miesiące nie trzeźwiała. Bawiła się niemal każdego dnia, ku przerażeniu sąsiadów z trudem znoszących hałas. Następnie przyszedł czas na zakupy. Dom z basenem, barem i parkietem do tańca (kosztował wtedy 11 tys. funtów), luksusowe samochody (wymieniane co pół roku), koń wyścigowy, prezenty w najlepszych sklepach, prywatne szkoły

dla dzieci, podróże po świecie (wówczas niezwykle kosztowne). Tak kolorowymi i pełnymi fantazji ludźmi od razu zainteresowały się media. Keith i Viv stali się celebrytami. Szalone życie przerwał wypadek samochodowy, w którym zginął Keith, tracąc kontrolę nad swoim jaguarem. To był moment przebudzenia, po którym okazało się, że brakuje ponad połowy majątku. W błyskawicznym czasie Viv, żyjąc ponad stan, pozbyła się wszystkich zabezpieczeń, z wyjątkiem funduszu edukacyjnego, który na początku założyła dla dzieci. Było to bardzo dobre posunięcie, które ocaliło przyszłość trojga pociech rodziny Nicholsonów, zajmującej do momentu wygranej counsilowy dom na brytyjskiej prowincji. W pewnym momencie bajecznie bogata Viv została zmuszona do powrotu do pracy. Nie, nie w fabryce ciastek. Była już przecież inną osobą, ze statusem „sławna”. Co mogła robić niewykształcona atrakcyjna trzydziestolatka? Tańczyć i śpiewać w klubie. Kiedy odmówiła striptizu, straciła i to. Próbując ułożyć sobie życie na nowo, wyprowadziła się na Maltę. Wyszła za mąż. Malta pozbyła się jej jednak, gdy ta uderzyła pięścią policjanta. Potem była próba samobójcza, szpital psychiatryczny, ale już w 1977 r. Viv pozbierała się i wydała autobiografię. Odniosła sukces. Na bazie książki BBC zrobiła sztukę. Inspirowali się nią muzycy i artyści. W 1999 r. londyński West End zakupił prawa do musicalu. 100 tys. funtów za prawa autorskie ulotniło się jednak tak samo jak 152 tys. wygranej w totka. Potem znów był szpital, wstąpienie do Świadków Jehowy, a następnie praca w sklepie z perfumami. W 2011 r. pojawiły się poważne kłopoty ze zdrowiem. Viv Nicholson zmarła w zeszłym tygodniu w wieku 79 lat. Do końca mówiła, że niczego nie żałuje. – Wyciągnęłam z życia maksymalnie, ile się dało. Byłam na jednym wielkim balu. Ustawiłam dzieci. Drugi raz zrobiłabym to samo – powiedziała jedna z najbardziej znanych swego czasu celebrytek, pracownica fabryki, po której zostało mnóstwo artykułów, sztuka teatralna, programy telewizyjne i musical. Słynne „Spend, spend, spend” pojawiające się w piosenkach i tytułach to nawiązanie właśnie do niej. W ten sposób na konferencji po otrzymaniu wygranej w 1961 r. odpowiedziała na pytanie dziennikarzy o to, co zamierza zrobić z pieniędzmi. Słowa dotrzymała. « 21/04/2015 17:13:05


015 przegląd prasy » DAILY MAIL

80 funtów kary za śmieci Śmieciarki uliczne zostały wyposażone w system umożliwiający ustalenie, kiedy wystawiane są worki. Każdy wie, w jakich dniach i godzinach powinien wynosić śmieci. Wielu zdarza się jednak „zapomnieć” i z tego powodu ekipy sprzątające ulice zmuszone są wyjeżdżać ponownie, by zabrać odpadki wyłożone o niewłaściwej porze. Rocznie kosztuje to 20 tys. funtów… tylko w jednej dzielnicy. Dlatego postanowiono walczyć z problemem za pomocą nowego systemu „szpiegowskiego” i kary 80 funtów od razu, gdy ktoś zostanie złapany na gorącym uczynku. Nowe rozwiązanie działa już w miejscowości Stoke-on-Trent i kilku innych, których nazwy nie ujawniono. Brytyjskie gminy muszą do 2020 r. uporać się z problemem segregacji śmieci.

» METRO

O czym faceci rozmawiają w pubach W jednym z pubów zainstalowano mikrofon, by dowiedzieć się, o czym panowie najczęściej rozmawiają przy piwie. Ukryta kamera zarejestrowała 70 godzin nagrań, z których wynika, że mówią o… dzieciach, relacjach z kobietami, problemach z erekcją, ale zaskakująco mało o piłce nożnej. Reportaż pt. „The Secret Life of the Pub” został nakręcony za zgodą gości jednego z lokali dla kanału Channel 4.

» DAILY MIRROR

Kogo uważamy za rodzinę Najbliższa rodzina to rodzice, dzieci i oczywiście partnerzy. Zaraz potem znajdują się dziadkowie. Kolejne miejsce zajmują pies lub kot, traktowane na równi z ludźmi. Dopiero za zwierzakiem plasuje się reszta rodziny, ze szwagrem, bratową i teściową włącznie.

» THE SUN

Porno W ciągu ostatniego roku dwukrotnie wzrosła liczba stron internetowych z dziecięcą pornografią. Pomimo usuwania jej z internetu przez powołane do tego instytucje ilość nielegalnych treści nadal rośnie. Większość zdjęć i materiałów filmowych pochodzi ze stron zainstalowanych w Ameryce Północnej. Dane: Internet Watch Foundation. (SM)

579-MAKIETA 1 01-23.indd 15

21/04/2015 17:21:38


Fot. PAP/EPA/JEFF OVERS/BBC

016

WIADOMOŚCI na wyspach

Ed Miliband, przewodniczący Partii Pracy; Leanne Wood, szefowa walijskiej partii Plaid Cymru; Natalie Bennett, przewodnicząca Partii Zielonych; Nicola Sturgeon, liderka Szkockiej Partii Narodowej, oraz Nigel Farage, szef Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa podczas debaty zorganizowanej przez telewizję BBC.

Tylko opozycja pojawiła się na wizji

»

Przywódcy głównych partii opozycji starli się w zeszły czwartek w debacie przed majowymi wyborami w Wielkiej Brytanii. Według pierwszych sondaży wygrał lider laburzystów Ed Miliband, ale komentatorzy uważają, że nieobecność premiera Camerona umniejsza znaczenie zwycięstwa. W związku z odmową udziału w telewizyjnej debacie głównego rywala Milibanda, premiera Davida Camerona, szef Partii Pracy znalazł się w niezręcznej sytuacji pojedynku z przywódcami czterech mniejszych ugrupowań. W dyskusji zabrakło także lidera Liberalnych Demokratów Nicka Clegga, partnera koalicyjnego Partii Konserwatywnej Camerona. W trzeciej i ostatniej debacie poza Milibandem wzięli udział: przywódca antyunijnej partii UKIP Nigel Farage, szefowa Szkockiej Partii Narodowej (SNP) Nicola Sturgeon, przywódczyni Zielonych Natalie Bennett i liderka Walijskiej Partii Narodowej (Plaid Cymru) Leanne Wood. Uczestnicy byli zgodni tylko w oburzeniu z powodu nieobecności szefa rządu – zauważają komentatorzy. 579-MAKIETA 1 01-23.indd 16

Debatę BBC zorganizowaną wokół pytań zadawanych przez publiczność, dotyczących między innymi kwestii wydatków publicznych, obronności czy imigracji, zdominowały dwustronne pojedynki słowne Milibanda ze Sturgeon oraz Farage’em. Według agencji Reutera lider laburzystów miał nadzieję przy okazji debaty przekonać wyborców do swoich kwalifikacji jako przywódcy, które często bywają w Wielkiej Brytanii kwestionowane. Pierwsze sondaże po 90-minutowej debacie wykazały, że swój występ Miliband mógł uznać za udany, ponieważ przez 35 proc. ankietowanych został uznany za zwycięzcę starcia. Na drugim miejscu, z wynikiem 31 proc., znalazła się przywódczyni szkockich nacjonalistów Sturgeon; Farage triumfował w debacie w opinii 27 proc. badanych. Sondaże przed wyborami planowanymi na 7 maja pokazują, że ani Cameron, ani Miliband nie mogą liczyć na zdecydowaną większość głosów. W czwartek Sturgeon powtórzyła w czasie debaty ofertę wsparcia dla ewentualnego przyszłego rządu laburzystów.

Miliband wykluczył formalne wejście w koalicję z SNP, ale dopuścił luźniejszą umowę. – Nie zgadzamy się w fundamentalnych kwestiach – zwrócił się Miliband do Sturgeon, która odparła: – Jakiekolwiek rozbieżności byłyby między nami, to zapewne nic w porównaniu do tego, co nas oboje różni od torysów. – Mamy możliwość wyprowadzić Davida Camerona z Downing Street, nie odrzucajcie tego – apelowała do Milibanda. Wobec wyrównanych notowań głównych partii – konserwatystów i laburzystów – w sondażach przedwyborczych majowe głosowanie jest uważane przez komentatorów za najbardziej nieprzewidywalne wybory od kilkudziesięciu lat; stawką jest nie tylko to, kto obejmie rządy, ale też ewentualna przynależność Wielkiej Brytanii do Unii Europejskiej. Premier Cameron zapowiedział bowiem, że jeśli jego partia wygra wybory, to przeprowadzi referendum w sprawie ewentualnego wyjścia kraju z UE. « 21/04/2015 17:13:07


017

579-MAKIETA 1 01-23.indd 17

21/04/2015 17:13:08


018

WIADOMOŚCI GOSPODARKA

W jednej z największych transakcji na rynku naftowym koncern Shell kupił za 47 mld funtów brytyjską spółkę BG Group, trzeciego największego producenta ropy i gazu w Wielkiej Brytanii.

»

Według dziennika „The Guradian” transakcja jest czwartą pod względem wartości w sektorze naftowym od 1996 r. i oczywiście największą na razie w tym roku. BG Group powstała w 1997 r. w wyniku podziału koncernu British Gas. BG Group przejęła należące do koncernu złoża ropy i gazu, a spółka Centrica zajęła się działalnością detaliczną w sektorze gazu i energii elektrycznej. Spółka wyceniana jest obecnie na 31 mld funtów. Po sfinalizowaniu transakcji wartość Shella, który obecnie wyce-

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

Gigant kupił giganta

Szef koncernu Shell Ben van Beurden i prezes Andrew Gould BG Group podczas wspólnej konferencji prasowej w Londynie

niany jest na 177 mld funtów, przekroczy więc 200 mld funtów. BG Group miało w ostatnim czasie spore problemy związane ze spadkiem cen ropy naftowej. W ciągu ostatniego roku akcje spółki na londyńskiej giełdzie potaniały o 20 proc. W lutym tego roku władze spółki poinformowały o zamiarze dokonania odpisu na kwotę 6 mld funtów z tytułu spadku wartości swoich rezerw ropy i gazu. Shell zapowiedział już, że w 2017 r. zamierza przeprowadzić akcję wykupu akcji BG Group o wartości przynajmniej

25 mld funtów. Dzięki transakcji koncern zwiększy o 25 proc. swoje potwierdzone zasoby ropy i gazu oraz o 20 proc. wydobycie tych surowców. Najcenniejszymi aktywami BG Group są australijskie złoża gazowe i tamtejsze zdolności produkcyjne LNG, a także głębokomorskie złoża u wybrzeży Brazylii. Shell poinformował również, że między 2016 a 2018 r. zamierza dokonać dezinwestycji na łączną kwotę 30 mld dolarów. Nie przedstawił jednak listy przeznaczonych na sprzedaż aktywów. «

zują silnej tendencji wzrostowej, krok ten może doprowadzić do jeszcze większych spadków cen hurtowych i zamrozić potencjalny wzrost na rynku produktów mlecznych – uważa Rob Harrison, przewodniczący rady rynku produktów mlecznych w stowarzyszeniu. NFU wezwało przy tym wszystkie kraje członkowskie UE do odpowiedzialnych i skoordynowanych działań w tym sektorze rolnictwa. – Kluczowe jest, by kroki podejmowane przez poszczególne kraje były analizowane pod kątem istniejących realiów rynkowych – dodał Harrison.

Całkowicie odmienne nastroje panują wśród hodowców irlandzkich. Kraj ten, obok Niemiec i Holandii, wymieniany jest bowiem jako potencjalnie największy beneficjant zniesienia kwot. Tamtejsi rolnicy przez długi okres nie mogli pogodzić się z wprowadzeniem limitów produkcyjnych. W ich efekcie liczba hodowli bydła mlecznego spadła w tym kraju z 65 tys. w 1984 r. do około 18 tys. obecnie. Według „Financial Times” Irlandia może z powodzeniem podwoić obecny poziom produkcji mleka i stać się najszybciej rozwijającym się producentem na świecie. «

Brytyjczycy zaniepokojeni

»

Brytyjscy hodowcy bydła obawiają się, że zniesienie kwot mlecznych w Unii Europejskiej doprowadzi do spadku hurtowych cen mleka i zmniejszy opłacalność ich przedsiębiorstw. W zupełnie innych nastrojach są za to rolnicy irlandzcy. Hodowcy bydła w Wielkiej Brytanii nie kryją obaw przed przyszłością branży po zniesieniu kwot mlecznych, które obowiązywały w Unii Europejskiej od 1984 r. Oficjalne oświadczenie w tej sprawie wystosował National Farmers’ Union (NFU). – Gdy ceny mleka nadal nie wyka579-MAKIETA 1 01-23.indd 18

21/04/2015 17:13:10


019

579-MAKIETA 1 01-23.indd 19

21/04/2015 17:13:11


020

WIADOMOŚCI gospodarka

Argentyna pozywa brytyjskie firmy

»

Argentyński rząd poinformował w zeszły piątek o podjęciu kroków prawnych przeciwko pięciu firmom, w tym trzem brytyjskim, prowadzącym poszukiwania ropy i gazu pod dnem morskim wokół spornych Wysp Falklandzkich, nazywanych w Argentynie Malwinami. Występując na konferencji prasowej w rezydencji ambasadora Argentyny w Londynie, sekretarz stanu do spraw Falklandów Daniel Filmus powiedział, że sprawą tą zajął się sędzia w argentyńskim mieście Rio Grande. Skierował on pozwy przeciwko trzem firmom mającym siedziby w Wielkiej Brytanii i dwóm zarejestrowanym w USA. Jak zaznaczył Filmus, osobom winnym nielegalnych poszukiwań bogactw naturalnych grozi w Argentynie kara od 5 do 10 lat pozbawienia wolności, a w przypadku podjęcia nielegalnego wydobycia wyroki mogą być jeszcze surowsze. Sędzia sam zadecyduje, jak dalej działać.

Platforma wiertnicza

Próbne wiercenia wokół Falklandów prowadzą firmy Premier Oil, Falkland Oil and Gas, Noble Energy, Rockhopper i Edison International. Dwie pierwsze z nich poinformowały wcześniej w kwietniu o znalezieniu w swych inauguracyjnych odwiertach ropy i gazu. Wyspy Falklandzkie stały się oficjalnie częścią imperium brytyjskiego

w 1833 r., co zapoczątkowało tam trwałe osadnictwo. Argentyna nigdy się z tym nie pogodziła i w 1982 r. jej wojska zajęły archipelag, ale w następstwie brytyjskiej kontrakcji zbrojnej musiały skapitulować. Wojna o Falklandy kosztowała życie 648 żołnierzy argentyńskich, 258 brytyjskich i trojga cywilnych mieszkańców wysp. «

Klienci Samsunga wierniejsi od kupujących iPhone'y

»

Klienci Samsunga wykazują większe przywiązanie do marki niż kupujący wyroby amerykańskiego Apple'a – wynika z internetowego badania SurveyMonkey. Południowokoreańska agencja Yonhap zwraca uwagę, że taki wynik stanowi zaskoczenie. W badaniu przeprowadzonym przez amerykański portal wzięło udział 5 tys. klientów dokonujących zakupów w czwartym kwartale 2014 r. W zesta579-MAKIETA 1 01-23.indd 20

wieniu SurveyMonkey Samsung otrzymał 35 punktów, a Apple – 7. – Taki wynik jest zaskoczeniem i podważa przekonanie utarte wśród obserwatorów tej gałęzi przemysłu, że użytkownicy iPhone'ów są bardziej przywiązani do marki producenta ich smartfonów od osób korzystających z urządzeń Galaxy – podkreśla agencja Yonhap. Respondentów zapytano także o ich zdanie na temat usług serwisowych oferowanych przez koncerny. Tutaj lepszy

wynik otrzymał Apple, zdobywając 41 proc. pozytywnych ocen, natomiast Samsung odnotował 25 proc. Samsung przewiduje, że w pierwszym kwartale tego roku odnotuje zysk operacyjny na poziomie 5,4 mld dolarów, co stanowi wzrost o 11,5 proc. względem poprzedniego kwartału. Dzięki temu firma będzie mogła odbudować swoją pozycję finansową po tym, jak w 2014 r. zanotowała najgorsze wyniki finansowe od trzech lat. « 21/04/2015 17:13:13


021

579-MAKIETA 1 01-23.indd 21

21/04/2015 17:13:14


022

WIADOMOŚCI PRAWO

ACAS – czym się zajmuje i kiedy możemy się do niego zwrócić? ACAS, czyli Advisory, Conciliation and Arbitration Service, jest instytucją założoną w 1975 r., która zajmuje się monitorowaniem pracowników oraz pracodawców.

579-MAKIETA 1 01-23.indd 22

»

Jej zadaniem jest upewnienie się, że prawa pracownicze nie są łamane. ACAS udziela pomocy prawnej oraz jest twórcą i organizatorem szkoleń, kursów i wytycznych dotyczących prawidłowego funkcjonowania zakładów pracy na terenie Wielkiej Brytanii. ACAS jest finansowany częściowo przez BIS (Department for Busienss, Innovation and Skills), jednak w celu zachowania całkowitej autonomii i niezależności w dużej mierze finansowany jest przez niezależne instytucje. Z pomocy ACAS mogą skorzystać pracownicy oraz pracodawcy. Darmową poradę prawną można uzyskać bezpośrednio na stronie internetowej lub telefonicznie. ACAS jest pierwszym kontaktem dla pracowników przy rozwiązywaniu sporów z pracodawcą. Pracownik, który uważa, że jego prawa pracownicze są łamane, powinien zgłosić sie do ACAS w celu uzyskania pomocy prawnej. ACAS może kontaktować się z pracodawcą w imieniu pracownika w celu polubownego rozwiązania sporu. Ma również możliwość zorganizowania mediacji, a gdzie polubowne rozwiązanie sporu nie jest możliwe, może pomóc w wypełnieniu dokumentów do Trybunału Prawa Pracy. ACAS udziela również wsparcia pracodawcom, którzy mogą się

do niego zgłosić w celu ustalenia, czy procedury w zakładzie pracy są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, oraz w celu otrzymania wytycznych dotyczących działania firmy z uwzględnieniem praw pracowników. W celu uzyskania porady prawnej na temat prawa pracy należy zadzwonić na infolinię, pod numer 0300 123 1100. Zapytania można również zgłaszać za pomocą formularza dostępnego na stronie internetowej ACAS: http://www.acas.org.uk «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

21/04/2015 17:13:16


023

579-MAKIETA 1 01-23.indd 23

21/04/2015 17:13:17


024

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Nie tędy d Boris Johnson, burmistrz Londynu, niczym samotny jeździec na karym rowerze stanął na czele powstania jednośladowców. Celem walki jest zagarnięcie jak największego obszaru przestrzeni publicznej. Wróg to kierowcy uzbrojeni w samochody osobowe i, co gorsza, broń dużego kalibru – ciężarówki. Burmistrz jednak w tej walce trochę się zagalopował, a raczej zapedałował, bo miejska pseudowojenka zbiera śmiertelne żniwo.

579-MAKIETA 2 24-43.indd 24

21/04/2015 17:19:17


025

y droga

Rowerowa autostrada przy Blackfriars Road.

579-MAKIETA 2 24-43.indd 25

21/04/2015 17:19:29


026

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Marcin Urban

»

Brzęk łopaty wbitej przez Borisa Johnsona oznajmił kilka tygodni temu początek budowy pierwszej rowerowej autostrady, która poprowadzi z północy na południe miasta. Przetnie ją wkrótce podobna droga rowerowego szybkiego ruchu łącząca wschód z zachodem. W ten sposób burmistrz postawił symboliczny krzyżyk na układzie drogowym miasta, który już dawno przestał odpowiadać potrzebom kierowców, a teraz nie wystarcza nawet dla rowerzystów. Burmistrz Londynu powołał specjalny zespół Road Task Force, przed którym postawił ambitne zadanie transformacji nie tylko stołecznej infrastruktury drogowej, ale – co trudniejsze – także przyzwyczajeń komunikacyjnych londyńczyków. „Zwycięstwa naszych kolarzy były jednymi z najpiękniejszych chwil podczas olimpiady w Londynie. Niniejszym ogłaszam, że dziedzictwem tatmtych igrzysk będzie sieć ścieżek rowerowych przecinających całe miasto, znaczący wzrost liczby rowerzystów i związane z tym polepszenie ich kondycji zdrowotnej, łatwiejsza komunikacja oraz czystsze powietrze” – to fragment „Wizji rozwoju kolarstwa w Londynie”, którą burmistrz miasta Boris Johnson przedstawił w marcu 2013 r. Niemal rok po publikacji dokumentu autor wizji musi bronić się przed zarzutami doprowadzenia do komunikacyjnego chaosu. Londyn miał stać się drugim Amsterdamem, a londyńczycy mieli pokochać rowery tak jak Holendrzy. I rzeczywiście burmistrzowi udało się swatanie, ale związek ma przed sobą wyboistą drogę. Jest ona w Londynie także wąska i dlatego coraz liczniejsze środowisko miłośników jazdy na rowerze musi walczyć o przestrzeń ze zmotoryzowanymi, a tych wcale nie ubywa. Na domiar złego bezpiecznej organizacji ruchu londyńscy samorządowcy dopiero się uczą od (o zgrozo) Francuzów. Po nauki urzędnicy jeżdżą do… Paryża.

Nie tędy droga

Zachęceni wizją burmistrza rowerzyści coraz liczniej wyjeżdżają na ulice Londynu. Jak podał Urząd Statystyczny, w ciągu ostatnich 10 lat liczba londyńczyków dojeżdżających do pracy na rowe579-MAKIETA 2 24-43.indd 26

Nowy projekt zakłada, że na całej długości rowerostrady i na wszystkich skrzyżowaniach rowerzyści będą solidnie oddzieleni od samochodów.

21/04/2015 16:32:30


027 Projekt przebudowy Elephant & Castle

rze podwoiła się – wzrosła z 77 do ponad 150 tys. Badanie Transport for London wykonane w 2013 r. pokazało, że podczas porannego szczytu ponad połowę użytkowników mostów Waterloo, Blackfriars i London Bridge stanowią rowerzyści. Po ostatnim z wymienionych jeździ 11 rowerów na minutę. Modę na kolarstwo władze Londynu podgrzały, współorganizując jeden z etapów wyścigu Tour de France, a przede wszystkim budując największą w Europie sieć wypożyczalni rowerów miejskich, która swoim zasięgiem obejmuje ponad 100 kilometrów kwadratowych i nadal się rozwija. Proporcjonalnie do wzrostu populacji rowerzystów rośnie też liczba wypadków z ich udziałem – z 468 w 2010 r. do 673 w 2012 r. W 2014 r. na londyńskich drogach zginęło 13 rowerzystów, a w tym już 5. Coraz głośniej słychać więc postulaty o drogowe równouprawnienie i zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim uczestnikom ruchu. Amatorzy jazdy na rowerze przeprowadzili kilka protestów w różnych punktach miasta. Każdorazowo ponad tysiąc osób kładło się przed siedzibą Transport for London i na najbardziej niebezpiecznych skrzyżowaniach w geście solidarności z ofiarami wypadków. W odpowiedzi na te protesty policja przeprowadziła akcję prewencyjną. 579-MAKIETA 2 24-43.indd 27

Przez 6 tygodni 2,5 tys. funkcjonariuszy patrolowało najbardziej newralgiczne miejsca. W efekcie ukarano mandatami ponad 4 tys. rowerzystów i 9 tys. kierowców samochodów. Użytkownicy jednośladów najczęściej byli łapani na przejeżdżaniu skrzyżowań na czerwonym świetle, jeździe po chodnikach i braku oświetlenia. Zmotoryzowanych policjanci najczęściej karali za nierespektowanie sygnalizacji świetlnej i rozmawianie w trakcie jazdy przez telefon. Obie strony mają więc sporo na sumieniu. Działania policji to jednak tylko prewencja, o której użytkownicy dróg szybko zapomną. Jeśli jazda po Londynie ma być bezpieczniejsza, potrzebne są rozwiązania systemowe.

Ścieżki rowerowe po nowemu

Jednym z takich rozwiązań jest przedstawiona we wrześniu 2014 r. koncepcja budowy ścieżek rowerowych najnowszej generacji. Dwie rowerowe autostrady przetną Londyn z północy na południe i z zachodu na wschód. Pierwsza będzie mieć 3 mile długości i poprowadzi z King’s Cross do Elephant & Castle. Ma być gotowa w 2016 r. Druga – z Acton do Barking przez Hyde Park – będzie mieć 18 mil. Rowerostrady będą mieć dwa pasy

ruchu – po jednym w każdym kierunku. Na ich całej długości i na wszystkich skrzyżowaniach rowerzyści będą solidnie oddzieleni od samochodów. I tu pojawia się problem. Przestrzeń, którą dostaną rowerzyści, komuś trzeba zabrać. Piesi i tak już chodzą po ścianach, więc miejsca będą musieli ustąpić kierowcy. W obronie zmotoryzowanych stanęły władze City of London. Stwierdziły, że pomysł burmistrza koncentruje się egoistycznie (burmistrz woli rower od auta) tylko na potrzebach rowerzystów, narażając innych użytkowników »

Śmiertelne wypadki z udziałem rowerzystów Rok

Liczba wypadków śmiertelnych

2010

10

2011

16

2012

14

2013

14

2014

13

2015 (do 13 kwietnia)

5 Źródło: TfL

21/04/2015 16:32:32


028

TEMAT NUMERU społeczeństwo

dróg na dyskomfort i niebezpieczeństwo. Zwężenie ulic spowoduje wydłużenie korków, a co za tym idzie – wzrost zanieczyszczenia powietrza. Dodatkowo piesi mają dłużej czekać na zielone światło na przejściach, co bardziej niecierpliwych będzie prowokować do przebiegania przez jezdnię. Władze City of London zapowiedziały, że zablokują budowę, jeśli projekt nie zostanie poprawiony. Drugim wprowadzanym równocześnie rozwiązaniem są tzw. Quietways – klasyczne ścieżki rowerowe, ale wytyczone na mniej zakorkowanych bocznych uliczkach. Dwie pierwsze połączą centrum Londynu z Greenwich i Hackney, a później zostaną przedłużone do Walthamstow. Do 2016 r. zostanie wytyczonych jeszcze 5 takich tras. Aby przyspieszyć prace, budowa ma być ograniczona do niezbędnego minimum – namalowania pasów na jezdni, usunięcia ewentualnych barier architektonicznych i załatania dziur w nawierzchni. – Jeśli chcielibyście pojeździć na rowerze, ale boicie się intensywengo ruchu, te ścieżki będą doskonałym rozwiązaniem – przekonuje Boris Johnson. – Stworzą sieć sekretnych przepraw przez dzielnice, łącząc parki, kanały wodne i inne atrakcyjne miejsca. Drugim wdrażanym równolegle rozwiązaniem problemu jest przebudowa 33 najbardziej niebezpiecznych skrzyżowań, na czele z Elephant & Castle, rondem IMAX w Waterloo i Euston Circus. Wszędzie przestrzeń dla rowerzystów zostanie wydzielona, tak by nie mogły w nią wjechać samochody. Modernizacja zostanie wykonana w ramach wartego 4 mld funtów programu przebudowy dróg. Dodatkowo ratusz przeznaczył 200 mln na usprawnienie ruchu w kolejnych 17 lokalizacjach, wśród których są m.in.: Balham High Road, Brent Cross, Euston Road, London Road Roundabout, Barking Riverside i Seven Sisters Road, Trinity Road i Victoria Circus. Ciekawym pomysłem była budowa ciągów rowerowych w formie platform nad torami naziemnych linii metra. Wjazd na platformy byłby możliwy tylko w okolicach stacji. Wszystko wskazuje jednak na to, że pomył skończy w galerii niezerealizowanych projektów na ścianie w biurze jego autora. Przeszkodą są wysokie koszty. W drugą stronę poszli projektanci z firmy Gensler, którzy zaproponowali sprowadzenie ruchu rowerowego pod ziemię, do nieużywanych tuneli metra. 579-MAKIETA 2 24-43.indd 28

Coraz liczniejsze środowisko miłośników jazdy na rowerze musi walczyć o przestrzeń ze zmotoryzowanymi, a tych wcale nie ubywa.

Sami rowerzyści określili jednak ten pomysł w mediach społecznościowych jako absurdalny, a gwóźdź do trumny wbił Transport for London, stwierdzając, że długość pustych tuneli jest niewystarczająca do zrealizowania tej wizji. Bardziej realne wydaje się sprowadzenie pod ziemię ruchu samochodów. Poparcie ratusza i władz dzielnicy Hammersmith & Fulham ma planowana budowa tunelu, który zastąpi estakadę Hammersmith Flyover, co pozwoli rozładować ruch także na ulicach przylegających do trasy A4. Podobne rozwiązanie Boris Johnson zaproponował dla dróg A13 w Barking Riverside, A3 w Tolworth, A316 w Chalkers Corner i A406 w New Southgate. Koszty tych przedsięwzięć są jednak astronomiczne, co sta-

wia pod znakiem zapytania możliwość ich szybkiej realizacji.

Martwe punkty

W 2013 r. pod kołami ciężarówek zginęło w Londynie 9 rowerzystów, czyli ponad połowa z 14 ofiar śmiertelnych w tym okresie. W ubiegłym roku proporcje były podobne. Od stycznia tego roku ofiar jest już 5 i wszystkie zostały rozjechane przez samochody ciężarowe. Wśród zabitych jest ceniona w świecie sztuki była dyrektorka muzeum V&A. Do tego typu wypadków dochodzi najczęściej, gdy samochody ciężarowe skręcają na skrzyżowaniach. Wielu rowerzystów nie zdaje sobie sprawy z tego, że czekając na światłach obok lub tuż przed 21/04/2015 16:32:34


029 ciężarówką, są niewidoczni z kabiny kierowcy. Znajdują się w martwych punktach, których nie obejmują lusterka. Problem ten zostanie częściowo rozwiązany po wprowadzeniu od września obowiązku montowania dodatkowych lusterek. Częściowo, bo nadal wszystko będzie zależeć od sprawności i spostrzegawczości kierowcy, który będzie musiał podzielić uwagę na kontrolowanie drogi i tego, co dzieje się w co najmniej 5 – 6 lusterkach. Także od września do Londynu nie będą mogły wjeżdżać ciężarówki bez specjalnych zabezpieczeń chroniących rowerzystów i pieszych. Pojazdy o wadze przekraczającej 3,5 tony trzeba będzie wyposażyć w boczne osłony zapobiegające dostaniu się ludzi pod koła. Samochody bez bocznych osłon i lusterek nie będą mogły wjechać do strefy niskiej emisji (London Low Emission Zone), która obejmuje obszar Londynu sięgający fragmentami aż po obwodnicę M25. Złamanie zakazu skończy się mandatem w wysokości nawet 1000 funtów.

Moda na sukces

Boris Johnson chciał zarazić londyńczyków modą na jazdę na rowerze, a tę modę przekuć na swój polityczny sukces. Udało się połowicznie. Liczba sympatyków kolarstwa rzeczywiście znacząco wzrosła, ale okazało się, że miasto nie jest na ten wzrost przygotowane. Jonhson próbuje teraz wyjść z całego zamieszania z twarzą, rozkopując stołeczne ulice za gigantyczną sumę 4 mld funtów. W tym drogowo-finansowym szaleństwie może jednak być metoda. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że londyńscy kierowcy spędzają w korkach 80 godzin rocznie, tracąc z tego powodu 2 mld funtów, to przesiadka na rowery może się opłacić. Nikt nie zwróci jednak życia ofiarom drogowej rewolucji. «

ABC bezpieczeństwa dla rowerzystów 1. Zatrzymuj się na czerwonym świetle 2. Na wąskich ulicach jedź środkiem 3. Zaparkowane auta omijaj tak szeroko, by nie zostać uderzonym w przypadku nieostrożnego otwarcia drzwi 4. Jedź za samochodem ciężarowym, a nie obok niego lub przed nim 5. Nie wjeżdżaj na chodniki 6. Ubieraj się w jaskrawe kolory 7. Po zmroku używaj przedniej i tylnej lampy 8. Pokazuj ręką zamiar skrętu 9. W trakcie jazdy nie słuchaj muzyki i nie rozmiawiaj przez telefon 10. Zawsze zakładaj kask 11. Skorzystaj z bezpłatnych szkoleń dla rowerzystów prowadzonych przez urzędy dzienic Źródło: tfl.gov.uk

579-MAKIETA 2 24-43.indd 29

21/04/2015 16:32:34


Fot. PAP/EPA/Anastasia Vlasova

030

WIELKA BRYTANIA komentarz tygodnia

Zniszczony samochód przy pomniku bohatera wojennego w Szyrokine pod Mariupolem na wschodzie Ukrainy.

Na wschodzie bez zmian Ukraińskie władze robią wszystko, żeby potwierdzić propagandę Moskwy, oraz przyczyniają się do ostatecznego upadku ukraińskiej państwowości. Zachód ma problem. Radosław Zapałowski

Ustawami w komunę

Deeskalacja działań militarnych, zmęczenie opinii publicznej ciągłymi doniesieniami z frontu oraz nabierająca tempa kampania wyborcza do Izby Gmin spowodowały, że w Wielkiej Brytanii Ukraina przestała być w centrum medialnej uwagi. Podobnie dzieje się w innych krajach Zachodu. Krnąbrność nowego rządu w Grecji, pochód do władzy populistów we Francji i Hiszpanii oraz wynikające z tego coraz większe napięcia wewnątrz Unii wpływają na przetasowania priorytetów w Berlinie i w Brukseli. Ale to nie jedyne powody zniknięcia Ukrainy z pierwszych stron gazet. Zachód, opowiadając się klarownie za jedną ze stron w konflikcie między Moskwą a Kijowem, wziął na siebie symboliczną odpowiedzialność za działania nowego ukraińskiego rządu. I teraz ma problem. Bo działania władz w Kijowie coraz bardziej odchodzą od demokratycznych standardów.

Podczas wizyty prezydenta RP Bronisława Komorowskiego w parlamencie w Kijowie Wierchowna Rada przyjęła zmiany do 14 ustaw, w tym do kodeksu karnego. I chociaż w Polsce największe oburzenie wzbudziło uznanie prawnego statusu uczestników walk o niezależność kraju w XX wieku, w tym członków Ukraińskiej Armii Powstańczej (UPA), to jednak ważniejsze wydają się te ustawy, które zrównują nazizm z komunizmem. Sprawa UPA (która, owszem, walczyła o niepodległość, ale ma także na rękach i sumieniu śmierć dziesiątek tysięcy Polaków i Żydów) jest istotna dla Polaków, ale nie wpłynie znacząco na relacje między sąsiadami. Warszawa za dużo zainwestowała w majdanową rewolucję, żeby teraz dyplomatycznie dąsać się na Ukrainę za symbole. Kijów zdaje sobie także sprawę z tego, że silne antyrosyjskie nastroje w Polsce i strach przed Putinem są

»

579-MAKIETA 2 24-43.indd 30

tak silne, że dają Ukrainie duże pole manewru na polu polityki historycznej i symbolicznej bez obaw o utratę poparcia sojusznika. Jednak uznanie komunistycznego totalitarnego reżimu lat 1917 – 1991 za system przestępczy, który prowadził politykę państwowego terroru, to zupełnie inna kwestia. Ustawa wymierzona jest nie tylko w Rosję, ale także w zbuntowane regiony na wschodzie Ukrainy. Wprowadzony zakaz propagowania komunizmu, nazizmu, narodowego socjalizmu i związanych z nimi symboli powoduje, że zmianie muszą ulec nie tylko nazwy ulic, placów, przedsiębiorstw, ale także nazwy miast. Co ważniejsze – antagonizuje to mieszkańców wschodnich regionów, podobnie jak wcześniejsza ustawa o języku rosyjskim. Bez względu na to, co sądzimy o komunizmie, Kijów wykazuje się w tej kwestii polityczną brutalnością, siłą narzucając historyczną narrację prokomunistycznie nastawionym mieszkańcom wschodniej Ukrainy i prowadząc do rozbicia społe21/04/2015 16:41:06


031 czeństwa. Rozbudzanie historycznych demonów w czasie silnego społecznego napięcia jest działaniem nieracjonalnym i szkodliwym.

Terror demokratyczny

Wojna z Rosją i sympatia Zachodu pozwalają Ukrainie także na działania sprzeczne z demokratycznymi zasadami. Pobicia działaczy związkowych i polityczne morderstwa są na porządku dziennym. Najpierw ciężko pobito Olega Wiernika, działacza związku zawodowego Obrona Pracy. Wiernik jest działaczem związkowym i członkiem Komitetu Organizacyjnego Partii Rewolucji Społecznych. Sprawców można szukać zarówno wśród ultraprawicowych aktywistów, jak i rozeźlonych pracodawców, którym związek zawodowy Olega Wiernika jest solą w oku (np. w fabryce Juzhmash kieruje walką robotników o swoje prawa). Potem koło stacji metra Minskaya około 10 zamaskowanych osób pobiło aktywistę Witalija Dudacza, również działacza związku Obrona Pracy. Dudacz z ranami twarzy i wstrząśnieniem mózgu wylądował w szpitalu. Napastnicy krzyczeli, że to kara za jego poparcie Donieckiej Republiki Ludowej. Terror się nasila. Od stycznia do marca popełniło samobójstwo 6 znanych polityków związanych z reżimem byłego prezydenta Ukrainy Wiktora Janukowycza, a 15 kwietnia zastrzelono przed drzwiami własnego mieszkania Ołeha Kałasznikowa, byłego deputowanego Partii Reginów, a także napadnięto na jego siostrę, którą pobito i ograbiono. Minister spraw wewnętrznych Ukrainy Arsen Awakow oznajmił, że nie widzi w tym żadnego schematu, a seria zagadkowych samobójstw nie łączy się w jedną całość. Najświeższą ofiarą jest 45-letni Ołeś Buzina, znany na Ukrainie dziennikarz. Buzina od stycznia do marca tego roku był redaktorem naczelnym wysokonakładowej i opiniotwórczej gazety „Segodnia” (Dzisiaj), był też autorem siedmiu książek, prowadził audycje w trzech programach ukraińskiej telewizji i zrealizował 29 dokumentalnych filmów. Odszedł z dziennika „Segodnia” na znak protestu przeciwko próbom cenzurowania gazety, którą kierował. Niejednokrotnie wypowiadał się przeciwko wojnie w Donbasie, krytycznie oceniał władze ukraińskie. Buzina został zastrzelony podczas porannej przebieżki. Otrzymał pięć ran postrzałowych. 579-MAKIETA 2 24-43.indd 31

Ukraina za orzeszki Rok po rewolucji na Majdanie poziom biedy ukraińskiego społeczeństwa każe zająć jej niechlubne pierwsze miejsce na liście najuboższych krajów Europy. Ukraina „wyprzedziła” nawet od lat zajmującą tę wstydliwą pozycję Mołdawię, a także Bułgarię ‒ najbiedniejszy kraj UE. 100 tys. sierot, najniższe dochody w Europie, najważniejsze gałęzie przemysłu w rozkładzie, inflacja na poziomie 42 proc. Tymczasem ukraińskie władze przygotowują się do największej w historii kraju wyprzedaży państwowego majątku. Zdaniem Kijowa pieniądze uzyskane z prywatyzacji plus pożyczka z Międzynarodowego Funduszu Walutowego odsuną widmo ban-

niem. W ubiegłym miesiącu kraj opuścił ostatni inwestor w sektorze gazowym – korporacja Shell, która pracowała nad Dnieprem od ponad ośmiu lat. – Obecnie główną przeszkodą nie jest nawet wojna, tylko brak kupujących – stwierdził w rozmowie z ukraińskim tygodnikiem „Fokus” były szef Funduszu Własności Państwowej Ołeksandr Bondar. Od inwestycji nad Dnieprem zagraniczny kapitał powstrzymują nie tylko konflikt zbrojny na wschodzie kraju, korupcja czy niejasne reguły gry. Głównym straszakiem pozostają ukraińscy oligarchowie, którzy nie zmarnują zbliżającej się okazji, by przejąć państwowe aktywa za bezcen. Według informacji ukraińskiego tygodnika „Dzerkało

kructwa. Pod młotek pójdzie aż połowa państwowych przedsiębiorstw. Ukraińska prywatyzacja ma być wzorowana na gruzińskim doświadczeniu sprzed dekady, gdzie pozbywano się majątku zgodnie z zasadą „sprzedać wszystko prócz sumienia”. Władze wciąż ustalają listę aktywów. Według doniesień ukraińskich mediów znajdzie się na niej czołowy ukraiński producent energii elektrycznej Centrenergo, wiodący zakład budowy maszyn Azowmasz czy największy wytwórca nawozów sztucznych – Odeska Fabryka Przyportowa. Władze w Kijowie usilnie próbują zaczarować rzeczywistość, przekonując siebie samych, że atrakcyjne aktywa jakimś cudem nie trafią w ręce oligarchów. Jak zapewnia ukraiński minister rozwoju gospodarczego i handlu Ajwaras Abramawiczius, zagraniczni inwestorzy organizują się już w kolejki, by wziąć udział w licytacjach. Eksperci jednak patrzą na to sceptycznie, zwracając uwagę, że zagraniczny kapitał ucieka z Ukrainy żwawym strumie-

Tyżnia” grube ryby biznesu od dawna przygotowują się do zapowiadanej prywatyzacji. „W tym celu w gabinecie instalowano swoich ministrów. Lojalni, lecz niekompetentni ludzie stanęli na czele narodowych resortów. Ci najwierniejsi pokierowali organami siłowymi. Główni oligarchowie zaopatrzyli się w plutony deputowanych i ochotnicze bataliony” – podsumowuje tygodnik. W walczącym kraju, który znalazł się w głębokim kryzysie gospodarczym, odbędzie się uczta sępów z elementami kanibalizmu. Dla Zachodu oznacza to poważne kłopoty. Zdestabilizowany, biedny, uzbrojony po zęby kraj z prywatnymi armiami oligarchów zaciekle walczącymi o resztki państwowego majątku coraz bardziej przypomina państwa Bliskiego Wschodu, które Zachód chciał „demokratyzować”. Liberalny interwencjonizm kończy się jednak tak samo bez względu na szerokość geograficzną. Chaosem i przemocą. «

W walczącym kraju, który znalazł się w głębokim kryzysie gospodarczym, odbędzie się uczta sępów z elementami kanibalizmu. Dla Zachodu oznacza to poważne kłopoty.

21/04/2015 16:32:36


032

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Chleba naszego powszedniego Pozostaje schizofrenia. Dla wszystkich tych, którzy wyjeżdżali z Polski jako Polacy, a dzisiaj są pół na pół. Wydali tego kafla na obywatelstwo i je dostali. „Przez zasiedzenie”. Niby wystarczyło pięć – sześć lat, ale jakoś tak się stało, że apogeum wniosków o obywatelstwo nastąpiło prawie po dziesięciu…

»

Po dziesięciu latach od otwarcia rynku pracy w UK. Po dziesięciu latach pobytu na Wyspach. Po dziesięciu latach wmawiania sobie, że „jeszcze z rok i wrócę, założę firmę, wybuduję się” itp. Na początku było fajnie – częste przyjazdy do Polski i spędzanie wszystkich świąt i wakacji w kraju. Potem przyszła refleksja – zaraz, przecież ja nie mam w ogóle czasu wolnego. Bo w Polsce to tylko obowiązkowe spotkania ze znajomymi, rodziną i setki spraw do załatwienia – kolejna dziekanka, przedłużenie urlopu bezpłatnego… Przecież jeszcze rok czy dwa i wracamy… Już samo to oszukiwanie się. Przedłużę urlop bezpłatny w pracy, ale jak wrócę, to przecież sam założę firmę – dwa wykluczające się wzajemnie twierdzenia, jednak pozwalające na to, żeby oszukiwać. Siebie, własne sumienie i swoich bliskich. Kiedy właściwie zdaliście sobie sprawę z tego, że powrót, o ile w ogóle możliwy, nie będzie łatwy? Czy to było wtedy, kiedy będąc w Polsce, zaczynaliście myśleć, że już czas wracać do siebie, do Wielkiej Brytanii? Czy może wtedy, gdy usłyszeliście narzekanie swoich znajomych na to, jakim sukinsynem jest ich szef? Gdy zobaczyliście, że nawet jak zarobicie najniższą krajową, to nie musicie iść na żebry pod katedrę w Yorku? A może wtedy, kiedy zauważyliście, że jednak „ci Angole, mimo że głupsi, bo dajo się wykorzystywać, to jednak majo lepszo kurture pracy”? Stoimy zatem w rozkroku – z polskim paszportem w jednej i z brytyjskim

579-MAKIETA 2 24-43.indd 32

w drugiej ręce. Niektórzy polskiego już pewnie nie przedłużą, bo po co, jak ten brytyjski lepszy. Wszędzie z nim można pojechać bez wstydu i bez wizy. I niby siedzimy tutaj już jedenaście lat, a jednak jeszcze sobie pójdziemy na wybory prezydenckie w konsulacie, potem na parlamentarne do najbliższej szkoły, a potem znowu do sejmu, tym razem w ambasadzie. Dalej nie wiedząc, na co liczyć, czy wracać, czy zostać. Ale jak wracać, to lepiej sobie tam coś w tej Polsce wybrać, jakąś opcję polityczną. A jak zostać, to na wszelki wypadek wybrać sobie jakiego prajmministra, co się nie będzie tak emigrantów czepiał. Bo niby ten paszport jest, ale mogą przecież zabrać. Terrorystom już chcą zabierać przecież… Takie to rozterki polskie, przy mielonym z kapustą zasmażaną. Niektórzy jeszcze wolą „leniwe”, bo od tego ichniejszego żarcia to jedzie psiną. Nie ma to jak polska kuchnia. To już nie te czasy, kiedy trzeba było walizy pełne wałówy przywozić, bo „przecież tam nic nie ma”. Można sobie do jakiegoś baru podejść nawet. I tak tylko na koniec zapytam: zarejestrowałeś się już na wybory prezydenckie? Te polskie oczywiście… « *UWAGA Tekst okraszony jest sarkazmem, a autor nie będzie odbierał telefonów od nawiedzonych pseudopatriotów niemogących wysłowić się po polsku i nie będzie odpowiadał na listy związane z urażeniem czyichś osobistych uczuć emigracyjnych.

21/04/2015 16:32:37


033

579-MAKIETA 2 24-43.indd 33

21/04/2015 16:32:38


034

WIELKA BRYTANIA WYBORY 2015

Informacja o wyborach Prezydenta RP Postanowieniem Marszałka Sejmu RP o zarządzeniu wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 4 lutego br. termin wyborów został wyznaczony na niedzielę, 10 maja 2015 r. W przypadku ewentualnej drugiej tury ponowne głosowanie odbędzie się w niedzielę, 24 maja 2015 r.

»

Warunkiem wzięcia udziału w wyborach w obwodach utworzonych za granicą jest zarejestrowanie się w spisie wyborców prowadzonym przez właściwego terytorialnie konsula RP lub przedstawienie zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego przez urząd gminy lub konsula. Zgłoszeń wyborców do spisu można dokonywać najpóźniej na 3 dni przed dniem wyborów, tj. do 7 maja 2015 r. (czwartek). W przypadku wyborców zamierzających oddać głos korespondencyjnie termin zgłoszenia do spisu wyborców upływa 27 kwietnia 2015 r. (poniedziałek). Informacja o możliwości zgłoszenia do spisu wyborów zostanie zamieszczona na stronie internetowej Ambasady RP w Londynie. Na witrynie polskiej ambasady w Londynie znajdą się również informacje o obwodach głosowania utworzonych za granicą, czyli także lokalizacji obwodowych komisji wyborczych, gdzie będzie można oddać głos osobiście. Kto może wziąć udział w wyborach Prezydenta RP w obwodach utworzonych za granicą w Wielkiej Brytanii? Prawo wybierania w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej prowadzonych za granicą ma obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat, posiada ważny polski paszport lub dowód osobisty oraz dokona zgłoszenia do spisu wyborców prowadzonego przez konsula. Głosować nie mogą osoby ubezwłasnowolnione, osoby 579-MAKIETA 2 24-43.indd 34

pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu lub pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.

Co trzeba zrobić, żeby wziąć udział w wyborach za granicą? Wyborca stale zamieszkały za granicą oraz wyborca stale zamieszkały w Polsce, a przebywający czasowo za granicą w celu wzięcia udziału w głosowaniu powinien dokonać u właściwego konsula zgłoszenia w sprawie wpisania do spisu wyborców w obwodzie utworzonym za granicą. Zgłoszenia dokonuje się ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Zgłoszenia dokonuje się najpóźniej w 3. dniu przed dniem wyborów, tj. do 7 maja 2015 r.

Co trzeba zrobić, żeby zagłosować drogą korespondencyjną? Wyborca stale zamieszkały za granicą oraz wyborca stale zamieszkały w Polsce, a przebywający czasowo za granicą może głosować korespondencyjnie. W tym celu powinien dokonać u właściwego konsula zgłoszenia zamiaru głosowania korespondencyjnego. Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien być zgłoszony przez wyborcę najpóźniej w 13. dniu przed dniem wyborów, tj. do 27 kwietnia 2015 r. Gdzie można znaleźć bieżące informacje o wyborach?

Bieżące informacje wraz z aktami prawnymi odnoszącymi się do wyborów są zamieszczone na stronie Państwowej Komisji Wyborczej: pkw.gov.pl Bieżące informacje dotyczące możliwości głosowania w Wielkiej Brytanii będą zamieszczane na stronie Ambasady RP w Londynie: londyn.msz.gov. pl oraz – odpowiednio do właściwości terytorialnej – na stronach Konsulatu Generalnego RP w Edynburgu edynburg.msz.gov.pl i Konsulatu Generalnego RP w Manchesterze manchester. msz.gov.pl «

Uwaga Osoby wpisane do spisu wyborców w obwodzie głosowania utworzonym za granicą będą ujęte w tym spisie wyborców również w przypadku przeprowadzania ponownego głosowania (tzw. II tury wyborów). Wzięcie udziału w głosowaniu w II turze w innym obwodzie, w tym również w miejscu stałego zamieszkania, będzie możliwe wyłącznie po otrzymaniu od konsula zaświadczenia o prawie do głosowania.

Więcej na:

londyn.msz.gov.pl

21/04/2015 17:22:58


035

579-MAKIETA 2 24-43.indd 35

21/04/2015 16:32:41


036

Rozmowa Polacy w oczach świata

Skąd wzięły się antypolskie stereotypy i dowcipy? Antypolskie stereotypy przywieźli do Stanów Zjednoczonych niemieccy imigranci, których śladem do Nowego Świata podążali Polacy. Na początku XX wieku do Polaków przylgnęła też opinia, że są antysemitami. Ale boom na antypolskie uprzedzenia nastąpił w latach 60., gdy tzw. Polack jokes, czyli dowcipy o Polakach, krążyły w setkach, jeśli nie tysiącach wersji, prezentując naszych rodaków za oceanem jako zacofanych, mało inteligentnych czy wręcz głupich. Te kawały prawie już wymarły, ale wciąż pojawiają się niepoprawne wypowiedzi na temat roli Polaków w II wojnie światowej, czego przykładem są „polskie obozy zagłady”. O genezie antypolonizmu w USA opowiada amerykański historyk polskiego pochodzenia Thaddeus Radzilowski.

»

Dlaczego zainteresował się pan badaniem antypolskich stereotypów? Badając historię polskich imigrantów, wiedziałem, że już sto lat temu z różnych powodów Polish Americans narzekali na antypolskie dowcipy i negatywne stereotypy Polaków, co wyrażali, protestując na ulicach Chicago czy Detroit. Nawet Afroamerykanie byli świadomi antypolskich stereotypów. W 1940 r. jeden z ważniejszych liderów Afroamerykanów w Detroit, Charles Hill, wysłał ulotkę do polskiej dzielnicy, w której apelował: „My, czarni, i Polacy musimy współpracować; chcę, byście wiedzieli, że nie uważamy Polaków za głupców, którzy nadają się tylko do pracy fizycznej”. W 1964 r. przeprowadzono badanie wśród mieszkańców Detroit. Pytano w nim, która grupa jest najbardziej dyskryminowana. Wyszło oczywiście, że Afroamerykanie, ale zaraz na drugim miejscu byli Polacy. Aż 60 proc. Afroamerykanów powiedziało, że wraz z nimi to Polacy są najbardziej dyskryminowani. Czy dziś Polonia wciąż narzeka na antypolskie stereotypy? W naszym badaniu Polish Americans z 2010 r. ok. 50 proc. powiedziało, że w jakiś sposób wciąż czuje się ofiarami negatywnych stereoty-

579-MAKIETA 2 24-43.indd 36

pów o Polakach. Co ciekawe, im wyższe wykształcenie, tym poczucie, że są odbierani przez innych negatywnie, dlatego że są Polakami, było silniejsze. Robotnicy nie przejmowali się tym tak bardzo.

Skąd wzięły się i jak zmieniały z biegiem lat antypolskie stereotypy w USA? Polscy imigranci przyjechali do USA śladem niemieckich imigrantów. Przez pierwsze 30 – 40 lat do USA emigrowali głównie mieszkańcy Wielkopolski. Przyjechali po Niemcach. Niemal każde duże miasto w USA miało już znaczącą niemiecką populację. A Niemcy przywieźli ze sobą do USA stereotypy o Polakach. To, że takie istniały w Niemczech w XVIII wieku, badała Małgorzata Warchał-Schłottmann. W USA Niemcy też źle mówili o Polakach. Reszta Amerykanów to podchwyciła. Polacy byli wielką grupą w nowej fali emigracji, która przyjechała do USA po 1870 r. Byli katolikami, a Amerykanie w ogromnej większości, poza m.in. irlandzkimi imigrantami, byli wówczas protestantami. Na ogół nie dostrzegano różnicy między Słowakami, Węgrami czy Ukraińcami. Wszyscy byli tzw. Polacks. Całą tę wielką falę imigrantów z Europy Wschodniej uważano za zacofaną, mało wykwalifikowaną i niewykształconą, ze wsi.

To było antykatolickie i antyimigracyjne uprzedzenie, które dotyczyło wszystkich, ale przylgnęło do Polaków, bo byli najliczniejsi. Uważano, że nigdy nie osiągną takiej kultury jak Amerykanie czy Europejczycy z Północy. Znany socjolog z Uniwersytetu Wisconsin, prof. Edward Ross, który badał polskich imigrantów w Pensylwanii, pisał, że są tak mało inteligentni, iż nie osiągną postępu nawet za tysiąc lat.

Kiedy w USA rozpowszechniły się opinie, że Polacy to antysemici? Na początku XX wieku, już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, gdy na kresach Europy Środkowo -Wschodniej trwały w latach 1918 – 19 krwawe narodowe i etniczne walki. Popełniono wówczas wiele okropności względem Żydów, a autorstwo niemal zawsze przypisywano Polakom, choć nawet w żydowskiej encyklopedii można przeczytać, że tylko ok. 5 proc. tych pogromów było rezultatem działań Polaków. Mimo że autorami tych okropności była głównie rosyjska Czerwona i Biała Armia, to sensacyjne doniesienia prasowe, ideologiczna sympatia dla rewolucyjnej Rosji i niechęć do ich polskich przeciwników sprawiały, że przypisywano je Polakom, i to Polacy zostali nieodwołalnie naznaczeni jako najbardziej antysemicki naród. Przekona21/04/2015 16:32:42


037 nia o antysemityzmie Polaków wyrażało wielu ważnych Amerykanów, jak prof. John Dewey, filozof uważany za założyciela amerykańskiej postępowej edukacji. To wtedy też popularne stały się żydowskie teatrzyki i wodewile, gdzie rozpowszechniano żarty o Polakach jako tępych, opóźnionych i niekompetentnych. Polacy protestowali przeciwko tym kłamstwom; odbywały się demonstracje pod teatrami w Chicago, Detroit i innych miejscach, ale to niewiele pomogło. Oczywiście były też incydenty antysemickie, ale nie ma wątpliwości, że były ogromnie wyolbrzymiane przez prasę w USA.

Czy te uprzedzenia nasiliły się po II wojnie światowej? Tak, ale dopiero w latach 60. Do lat 60. nikt w USA o Holokauście nie mówił. Zainteresowanie pojawiło się dopiero po wojnie na Bliskim Wschodzie i procesie w Izraelu Adolfa Eichmanna. Niektórzy ocaleni Żydzi opowiadali o złych doświadczeniach z Polski. Choć często prawdziwe, były to historie indywidualne, które tworzyły wrażenie, że jest to cała prawda o Holokauście. To się zbiegło w czasie z rozwojem ruchu praw obywatelskich na północy USA i utożsamianiem rasizmu przeciwko czarnoskórym z białą klasą robotniczą. A główną grupę wśród klasy robotniczej stanowili Polish Americans i zaczęto uważać, że Polacy są też rasistami. To wszytko złożyło się na powstanie w latach 60. nowego zjawiska w amerykańskiej kulturze, czyli tzw. Polack jokes. To były tysiące kawałów, najczęściej insynuujących, że Polacy są okropnie głupi i zacofani. Np. ilu Polaków potrzeba, by przykręcić żarówkę? Czterech. Jeden, by trzymać żarówkę, a trzech, by kręcić drabiną. Albo skąd wiemy, że Superman to Polak? Bo nosi majtki na wierzchnim ubraniu. Niektóre dowcipy podważały to, że Polacy są dzielnymi żołnierzami. Wiele było obleśnych; niektóre przedstawiały Polaków jako prymitywnych. Jak ten: czemu Polakowi trudno popełnić samobójstwo? Bo trudno rzucić się z okna piwnicy. Pisał pan, że nie ma żadnych podstaw, by utrzymywać, iż problem rasizmu w większym stopniu dotyczył Polish Americans niż

579-MAKIETA 2 24-43.indd 37

innych Amerykanów. Ale przed wojną w Detroit dochodziło między polskimi robotnikami a Afroamerykanami do starć. Polacy byli w Detroit na długo przed Afroamerykanami. Gdy zakładali związki zawodowe, by bronić swych praw, to właściciele fabryk grozili im, że zostaną zwolnieni, a ich miejsce zajmą czarni, którzy emigrowali z południa. Kapitaliści wykorzystywali jedną grupę przeciwko drugiej. W 1941 r. Henry Ford podburzył Afroamerykanów przeciwko strajkującym Polakom; w walkach o pracę brały udział setki osób. Ale to był konflikt dwóch najbardziej dyskryminowanych grup w mieście, w którym brakowało pracy i domów, a nie białych i czarnych. Czasami zresztą łączyli siły i współpracowali. W latach 20. XX wieku udało im się razem pokonać kandydata na burmistrza Detroit, który należał do Ku Klux Klanu, bardzo silnego wówczas ruchu, głównie o charakterze antykatolickim i antyimigracyjnym.

Jak współczesna Polonia walczy z przejawami antypolonizmu? Polack jokes w zasadzie już wymierają. Przestały być tak popularne wraz z wyborem Jana Pawła II na papieża i powstaniem Solidarności. To stworzyło bardzo pozytywny wizerunek Polski, co pozwoliło zmniejszyć wpływ polskich kawałów. Ale Amerykanie wciąż potocznie mówią „Polacks” w pejoratywnym sensie, a w serialach telewizyjnych zdarzają się negatywni polscy bohaterowie. Jednak głównie zajmujemy się walką z zakłamaniami o udziale Polski w Holokauście. W programie nauczania historii w stanie New Jersey istniał konspekt, według którego władze Polski miały rzekomo zgodzić się na Holokaust na polskim terytorium. Absurdalne. Protestujemy też przeciwko używaniu określeń „polskie obozy śmierci”. Współpracujemy w tej sprawie ze środowiskami żydowskimi. Wysyłają listy do gazet, by zaprzestały używania niepoprawnych określeń o Polakach, a my też protestowaliśmy przeciwko antysemickim wyrażeniom zarówno w amerykańskich, jak i polonijnych mediach.

Z Waszyngtonu Inga Czerny, PAP

Gdy Polacy zakładali w Detroit związki zawodowe, to właściciele fabryk grozili im, że zostaną zwolnieni, a ich miejsce zajmą czarni, którzy emigrowali z południa.

dr Thaddeus Radzilowski Historyk, założyciel i szef Instytutu Piast, który zajmuje się badaniem amerykańskiej Polonii. Jego dziadkowie ze strony obojga rodziców wyemigrowali do USA pod koniec XIX i na początku XX wieku.

21/04/2015 16:32:42


038

NASZE SPRAWY Porady Każda prawidłowa rodzina charakteryzuje się odpowiednimi relacjami pomiędzy jej członkami. Ustalenia dotyczące podziału obowiązków i sposobu wychowywania dzieci to tzw. funkcje rodziny. Literatura tematu wyróżnia funkcje potrzebne do niezbędnego funkcjonowania, ale są też takie, które rodzina określa jako indywidualne, nadające jej „pewną osobowość”.

System opiekuńczy w Wielkiej Brytanii – ochrona dziecka, cz. 1 Elżbieta Wójcik, mediator

»

Do najważniejszych funkcji należą funkcja prokreacyjna, ekonomiczna, socjalizacyjna, opiekuńcza, wspierająca rozwój, spędzania wolnego czasu itp. Jeżeli dochodzi do zaburzeń funkcji, rodzina staje się dysfunkcyjna.

Co to jest „rodzina dysfunkcyjna”?

Rodzina dysfunkcyjna to np. rodzina z problemami alkoholowymi, czyli taka, w której jedno lub obydwoje rodziców uzależniło się od alkoholu. Rodziną taką jest też rodzina z przemocą fizyczną, psychiczną, seksualną itp. W rodzinie dysfunkcyjnej 579-MAKIETA 2 24-43.indd 38

zaburzona jest komunikacja między jej członkami, co wpływa na nieprawidłowe kształtowanie się obrazu własnej osoby i poczucie wartości jej członków, zwłaszcza dzieci. Dziecko nie ma zaspokojonej potrzeby bezpieczeństwa, miłości, akceptacji, szacunku. W rodzinie dysfunkcyjnej zaburzona jest komunikacja pomiędzy jej członkami, co wpływa na nieprawidłowe kształtowanie się obrazu własnej osoby i poczucie własnej wartości, zawłaszcza dzieci. Łamie się ich poczucie godności, zabrania się ujawniać emocje i myśli. Wszystko to wyzwala poczucie strachu, wstydu, złość, które są przenoszone na funkcjonowanie dziecka w innych środowiskach. W rodzinie dysfunkcyjnej zaburzona jest struktura. Członkowie takiej rodziny

skupiają się nie na potrzebach dziecka, tylko na rodzicu, który jest przyczyną dysfunkcji: alkoholiku, sprawcy przemocy, tyranie itp. Zadaniem państwa i społeczeństwa jest pomoc rodzinom z problemami, a szczególnie ochrona dzieci. W Wielkiej Brytanii pierwszy akt parlamentu o zapobieganiu przemocy w rodzinie i o ochronie dziecka powstał już na początku XIX wieku i dzisiaj dzięki licznym nowelizacjom może stanowić wzór do naśladowania dla innych państw. Nie oznacza to jednak, że system opieki i ochrony dziecka jest nieomylny, oczywiście występują błędy, jednak są one naprawiane. Pomoc dla rodzin z problemami i ochrona dziecka polegają na zintegrowanej pracy: pracowników socjalnych, policji, szkoły, ośrodków zdrowia, organi21/04/2015 16:32:43


039 zacji wolontaryjnych. Większość ustaw o ochronie dziecka i rodziny w Wielkiej Brytanii powstała po 2004 r. Na skutek licznych zaniedbań ze strony opieki socjalnej państwa brytyjskiego doszło do śmierci małej Victorii Climbie, dziewczynki zmarłej w wyniku przemocy domowej w 2000 r. Nastąpił wtedy największy od 30 prawie lat przełom w brytyjskim systemie ochrony dziecka i rodziny.

Każde dziecko jest ważne

W 2004 r. rząd opublikował Narodowe Ramy Usług dla dzieci, młodzieży oraz związane z macierzyństwem. Dokument ten określa 11 standardów dotyczących usług, między innymi: promowanie zdrowia, wspieranie rodzicielstwa, dorastanie do dorosłości, niepełnosprawne dzieci itp. Nad prawidłowym użyciem tych standardów czuwa w dużej mierze służba zdrowia i władze lokalne. Pakiety usług pomocy społecznej są dostępne dla dzieci i rodzin w Anglii także poprzez program „Każde dziecko jest ważne”. Program koncentruje się na pięciu celach, zgodnie z którymi wsparcie należy zapewnić każdemu dziecku poprzez zintegrowane usługi. Ogólna promocja dobra dzieci realizowana jest poprzez „SureStrat”, które zapewniają wczesną edukację, zintegrowaną z usługami wsparcia zdrowia, rodziny oraz opieki nad dziećmi. Zjawisko fizycznego, emocjonalnego i seksualnego krzywdzenia dzieci występuje we wszystkich społecznościach, a jego rozpoznanie i skuteczna diagnoza, a przede wszystkim skuteczne przeciwdziałanie mu wymagają odpowiednich, przemyślanych działań. Rząd brytyjski opublikował wytyczne dotyczące tego, w jaki sposób różne grupy profesjonalistów mogą ze sobą współpracować, aby chronić dziecko przed krzywdzeniem. Autorzy zajmujący się tym tematem opisują działania podejmowane w ramach prewencji pierwotnej – przykładem mogą być kampanie przeznaczone dla rodziców dotyczące pozytywnego rodzicielstwa. Do form prewencji pierwotnej oferowanych wszystkim członkom populacji należą również wizyty domowe pracowników służby zdrowia, opieka zdrowotna dla kobiet w ciąży, Health Visitor.

Rola pielęgniarki środowiskowej

Wykonuje ona czynności bardzo zróżnicowane, które obejmują zarówno pracę z dorosłymi, rodzinami, jak i dziećmi – 579-MAKIETA 2 24-43.indd 39

Zadaniem państwa i społeczeństwa jest pomoc rodzinom z problemami, a szczególnie ochrona dzieci. w zależności od sytuacji. Do tej kategorii należą też edukacja rodziców i opiekunów, programy szkolne dotyczące wychowania i rozwoju dziecka, telefony zaufania, lokalne ośrodki pomocowe. Głównym celem wszystkich form pomocy jest wspieranie rozwoju pozytywnych umiejętności wychowawczych i wspomaganie procesu budowania więzi pomiędzy dzieckiem a rodzicem. Naukowcy Morton i Brown uważają, że gdy pomiędzy dzieckiem a rodzicem nie wytworzyły się więzi emocjonalnego przywiązania, prawdopodobieństwo wystąpienia aktów krzywdzenia dziecka jest większe. W przypadku rodziców, których uznano za potrzebujących pomocy i wsparcia, program pozytywnego rodzicielstwa jest jedną z metod zapobiegania negatywnemu wpływowi trudności doświadczanych przez nich na dziecko i rodzinę. Prewencja wtórna jest adresowana już do tych rodzin, które potrzebują dodatkowego wsparcia. Są to takie rodziny, w których występują np. choroby psychiczne lub uzależnienia, rodzice, którzy w przeszłości dopuszczali się krzywdzenia innego dziecka, z trudnościami społecznymi, np. ekonomicznymi itp. Prewencja trzeciego stopnia zapobiega

z kolei kolejnym atakom na dzieci i jest adresowana do rodzin, w których już wystąpiło krzywdzenie lub zaniedbanie. Obserwacja rodzin, w których dostrzeżono niepokojące sygnały, oraz identyfikacja dzieci – ofiar – prowadzą do podejmowania dalszej interwencji. Nadrzędnym celem władz lokalnych jest zagwarantowanie dzieciom ochrony przed krzywdą. «

Pracownicy pomocy społecznej są głównym kontaktem dla społeczeństwa oraz dla specjalistów w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa dzieci. Centrum pomocy rodzinie „Przystań” działające w Wielkiej Brytanii skupia fachową pomoc różnych profesjonalistów działających na rzecz dzieci i rodzin w UK. Masz problem z prawem, partnerem, sąsiadem, w pracy lub Twoje dziecko ma konflikt w szkole z rówieśnikami i nie wiesz, co robić? Napisz do nas: harbourageuk@gmail.com. Odpiszemy i pomożemy!

21/04/2015 16:32:45


040

SYGNAŁY PORADY

Gosia Demetriou radzi

KSIĄŻKA GOSIA DEMETRIOU – Dip SW, BA (Hons) in Social Work, AMHP. Gosia jest zarejestrowanym pracownikiem społecznym w General Social Care Council i członkiem BASW. Jest wydawcą książki „Dear Gosia/Droga Gosiu”, napisanej na podstawie listów czytelników jej poradnika w tygodniku Cooltura. Książkę można zamówić na www. deargosia. com. Cena: £7.49

Przesyłka za darmo

579-MAKIETA 2 24-43.indd 40

DROGA GOSIU, ostatnią rzeczą, którą myślałem, że zrobię, jest pisanie do Ciebie i czytelników „Cooltury” z prośbą o pomoc finansową. Myślałem, że robią to tylko ci, którzy – jak to się potocznie mówi – „stoją pod murem”. Pod murem teraz jestem i ja, ale muszę walczyć o sprawiedliwość przykuty do wózka inwalidzkiego. Moja historia zaczęła się podobnie jak tysięcy innych mężczyzn, którzy za pracą i lepszym życiem przyjechali do Wielkiej Brytanii. Najpierw przyjechałem sam, a żona i syn zostali w Polsce. Kiedy po paru miesiącach praca na budowlance już była regularna, a tęsknota za rodziną nie do wytrzymania, żona i syn dołączyli do mnie. Zarobki wystarczały na skromne życie na Wyspach i nawet na wakacje w Polsce. Ja nie miałem nawet 40 lat i byłem zdrowy jak koń. Teraz jestem przykuty do wózka inwalidzkiego, sparaliżowany, potrzebuję 24-godzinnej pomocy, a do Polski nie mogłem nawet pojechać na pogrzeb ojca i młodszego brata. Jak to się stało? Zwykły nieszczęśliwy sznur przypadków, który każdemu może się zdarzyć. Wracając z pracy, czekając na autobus do domu, zostałem pobity i obrabowany. Wiele z tego, co stało się później, nie pamiętam: policja, ambulans, nosze i paraliż. Osiem miesięcy w szpitalu, a później do domu. Niewielu czytelników może sobie wyobrazić, co to znaczy utracić zdrowie, samodzielność, być zdanym na innych i czuć bezsilność. Tym, którzy tak się czują, bardzo, bardzo współczuję i mam nadzieję, że w ich życiu nastąpi poprawa. W moim życiu poprawa chyba nadejdzie dopiero wtedy, kiedy będę miał poczucie sprawiedliwości. O sprawiedliwość w mojej sprawie walczyli prawnicy „no win no fee”. Przegrali! Gdybym nie był budowlańcem z Polski, gdybym władał świetnie angielskim, gdybym nie był pobity i w szoku, gdybym… pytań jest wiele. Policja zadzwoniła po pogotowie, karetka wzięła mnie do szpitala i zostawili pobitego na poczekalni. Wyszedłem w takim stanie i to był ostatni raz, gdy mnie widziano na nogach, przy metrowym murku, skąd zresztą często siedzący ludzie byli przeganiani. Po sekundzie już byłem po drugiej stronie murku, ale

4 metry w dół. Policji powiedziałem, że nie sądziłem, że za metrowym murkiem może istnieć niebezpieczeństwo utraty zdrowia lub życia. Po dwóch tygodniach ktoś inny stracił tam życie w podobny sposób. Gdyby mój wypadek potraktowano z odrobiną ludzkiej wyrozumiałości i współczucia, ten biedak może jeszcze by żył. Jednak dobrze, że chociaż podniesiono bezpieczeństwo i barierki na murku, żeby już nikt nigdy więcej nie spadł tam nieświadomie! Niby sprawa o odszkodowanie prosta do wygrania, ale nie dla Polaka, którego określono jako intruza na terenie szpitala, a wypadek 100% mojej winy. Nie mogę żyć z tą myślą, że szpital nie bierze żadnej odpowiedzialności za mój wypadek. Ja muszę walczyć o sprawiedliwość, ale jak to często w życiu bywa: pieniądze są kluczowe do dalszego działania. Do odwołania od decyzji sądu potrzebna jest nowa reprezentacja dobrych adwokatów, a ci kosztują. Muszę zebrać co najmniej 6 tysięcy funtów na początek, ale z benefitów tego nie zrobię. Dlatego teraz, „pod murem”, ale z determinacją w walce o sprawiedliwość mam nadzieję, że znajdzie się parę osób, które ze współczucia (bo litości nie szukam) pomogą mi zebrać fundusze na apelację. Otworzyłem nowe konto w tym celu i bardzo proszę o wsparcie, o jakąkolwiek sumę, tzn. na ile kogoś stać, bo to jedyna szansa w mojej walce o sprawiedliwość. Z USZANOWANIEM SŁAWEK Numer konta: 71 06 94 60 Sort Code/Bank: 30-84-58 DRODZY CZYTELNICY! Mam nadzieję, że będziecie chętni pomóc Sławkowi. Sprawa Sławka, jak i wiele, które poza kulisami poradnika prowadziłam i prowadzę, jest mi bardzo bliska. Wspólnie być może uda nam się dotrzeć do celu, którym jest sprawiedliwe rozwiązanie jego sprawy. Niech ta indywidualna tragedia pod „ścianą płaczu” zamieni się w nasz wspólny sukces ludzi wrażliwych na cierpienia innych i będzie symbolem mocy jednostek nawet przed potęgą machinerii systemu. GOSIA

21/04/2015 16:32:47


041

579-MAKIETA 2 24-43.indd 41

21/04/2015 16:32:49


WASZE IMPREZY

042

CAFÉ COOLTURA WYDARZENIA

Londyńska Orkiestra Biegającej Pomocy MARCIN URBAN

»

Londyński maraton przyciąga kilkadziesiąt tysięcy biegaczy z całego świata. Wielu z nich mówi wprost – biegniemy dla pieniędzy. Mówią o tym otwarcie i bez skrępowania. Nie chodzi tu bowiem o egoistyczną chęć zysku, ale o wsparcie licznych zbiórek prowadzonych przez organizacje charytatywne i ludzi potrzebujących pomocy. Jedną z takich osób jest Polka Beata Wdowczyk. Zdecydowała się przebiec morderczy dystans 42 kilometrów po raz drugi, by pomóc swojemu przyjacielowi. 40-letni Piotr Sznura, jeszcze do niedawna cieszący się pełnią zdrowia aktywny biegacz, piosenkarz, poeta, ojciec i mąż, został całkowicie sparaliżowany w wyniku rzadkiego schorzenia o nazwie „syndrom zamknięcia”. Ze świa579-MAKIETA 2 24-43.indd 42

tem komunikuje się za pomocą komputera, który wyłapuje mrugnięcia oczami. Beata Wdowczyk biegnie w maratonie, by nagłośnić zbiórkę pieniędzy na rehabilitację. Jest ona kosztowna, ale przynosi efekty. Dzięki niej udało się przywrócić Piotrowi władzę w mięśniach szyi i jest szansa na kolejne postępy. – Maraton to przede wszystkim siła ciała, ale po trzydziestym kilometrze także siła umysłu – mówi Beata Wdowczyk. – Początkowo unikałam maratonu londyńskiego ze względu na ogromny tłum biegaczy, jednak po starcie w ubiegłym roku przekonałam się, że jest to najlepszy bieg, w jakim brałam udział, a przebiegłam już 9 maratonów. Ludzie są tu niesamowici. Czujesz się jak na zabawie, wszędzie słychać muzykę, widzowie przynoszą ciasta i słodycze. W ubiegłym roku pokonanie trasy zajęło Beacie 5 godzin i 15 minut. W tym roku chce pobić ten wynik. Mało tego, następnego dnia zamierza wstać rano i pójść jak zwykle do pracy. To nie lada wyzwanie, bo w trakcie maratonu traci się średnio 2 – 4 kilogramów w wyniku odwodnienia, a kości stóp są narażone na bolesne mikropęknięcia.

Beata Wdowczyk Więcej o pomocy dla Piotra Sznury:

razemdlapiotra.org

21/04/2015 16:32:51


043 Londyński maraton to według organizatorów największe wydarzenie charytatywne na świecie. To jedna wielka zbiórka pieniędzy. Prawie każdy biegnie tu dla kogoś lub na rzecz jakiejś organizacji. Od 1981 r. biegacze zebrali już ponad 600 mln funtów. Dla porównania to dwa razy więcej niż przez 23 lata zebrała Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Na liście wpieranych stowarzyszeń i fundacji są m.in.: NSPCC (przeciwdziałanie okrucieństwu wobec dzieci), OXFAM (walka z ubóstwem), Cancer Reseach UK (walka z nowotworami), Children with Cancer UK (pomoc dzieciom chorym na raka), WWF (pomoc zwierzętom) i wiele innych. – Wokół widać wielu biegaczy z napisami na koszulkach: „Biegnę dla mamy”, „Biegnę dla siostry”, „Biegnę dla kogoś z chorobą serca”. To niesamowite uczucie brać w tym udział – mówi Beata Wdowczyk. 34-letnia Laura Harvey i 41-letni Paul Elliott też biegną charytatywnie. Wspierają organizację Cancer Research UK. Poza tym w trakcie maratonu biorą ślub. Ceremonię mają umówioną w St Katharine Docks o 12:45, czyli po ponad dwóch godzinach biegu. Po 45-minutowej przerwie na ślub planują wrócić na trasę i na metę dobiec już jako mąż i żona. – Oboje kochamy londyński maraton i chcieliśmy, by nasz ślub był inny. Pomyśleliśmy, że wspaniale byłoby połączyć te dwa wydarzenia – tłumaczy Laura Harvey. Najstarszym biegaczem w tym roku jest 90-letni Paul Freedman, a najstarszą biegaczką 87-letnia Iva Barr. Freedman pochodzi z Hornchurch we wschodnim Londynie. Podczas II wojny światowej służył w RAF, potem pracował jako sprzedawca. – To mój 24. start w londyńskim maratonie, a po raz 18. biegnę dla Saint Francis Hospice. Zebrałem dotąd ponad 100 tys. funtów – mówi Paul Freedman. – Zacząłem biegać, gdy miałem 61 lat. Teraz ze względu na wiek po prostu chodzę, ale wciąż czerpię z tego radość. Iva Barr dorastała w Londynie, ale obecnie mieszka w Bedford. Swój rekord życiowy na trasie maratonu – 3 godziny 48 minut – ustanowiła po sześćdziesiątce. Teraz, jak przyznaje, nie patrzy na zegarek. Biegnie swoim tempem, ciesząc się z samego udziału. Na serio biegną uczestnicy biegu elity kobiet i mężczyzn. Dwukrotna mistrzyni 579-MAKIETA 2 24-43.indd 43

świata Edna Kiplagat zmierzy się między innymi z równie utytułowaną Kenijką o tym samym nazwisku – Florence Kiplagat. Mocnymi rywalkami są Priscah Jep-

too, która była najszybsza w Londynie w 2013 r., oraz Mary Keitany, która triumfowała nad Tamizą w 2011 i 2012 r. W sumie aż 9 uczestniczek biegu ma rekordy życiowe poniżej 2 godzin i 22 minut. Równie ciekawa będzie rywalizacja mężczyzn. Na liście startowej są tak znakomici maratończycy, jak były rekordzista świata Wilson Kipsang oraz debiutujący w londyńskiej imprezie Dennis Kimetto, który jako pierwszy człowiek na świecie przebiegł maraton w czasie poniżej 2 godzin i 3 minut. Ich rywalami będzie pięciu innych znakomitych Kenijczyków, wśród nich zwycięzca z 2011 r. Emmanuel Mutai, Eliud Kipchoge – zwycięzca ubiegłorocznego maratonu w Chicago oraz Geoffrey Mutai – najszybszy biegacz maratonów w Bostonie, Nowym Jorku i Berlinie. – Jakie to ma znaczenie, kto wygrał? Każdy, kto ukończy ten bieg, jest zwycięzcą – powiedział Dick Beardsley, który wygrał ex-aequo pierwszy londyński maraton, zorganizowany w 1981 r. Amerykanin wbiegł na metę, trzymając się za rękę z Norwegiem Inge Simonsenem. Londyński maraton ma dwóch ojców. Chris Brasher i John Disley (brązowy medalista igrzysk olimpijskich w 1952 r. w biegach z przeszkodami) zainspirowali się podobną imprezą organizowaną w Nowym Jorku. Do stolicy Wielkiej Brytanii przenieśli ją z pomocą swoich przyjaciół. Wówczas nawet nie przypuszczali, że wkrótce dołączy do grona największych masowych imprez biegowych na świecie. W 1981 r. na metę dobiegło 6255 osób z 7055 startujących. Obecnie londyński maraton kończy ok. 35 tys. biegaczy. « 21/04/2015 16:32:52


044

CAFÉ COOLTURA LONDYN

2015 SONY WORLD PHOTOGRAPHY AWARDS EXHIBITION Somerset House prezentuje najlepsze zdjęcia z jednego z najbardziej prestiżowych konkursów fotograficznych świata. Wśród nich są także prace Polaków. Przygotował: MARCIN URBAN

579-MAKIETA 3 44-65.indd 44

COOLTUR POLECA A

24.04. – 10.05. Somerset House, East Wing Galleries, Strand, Londyn, WC2R 1LA. Stacja: Temple. Otwarte: pon. 10.00 – 18.00, wt. – pt. 10.00 – 21.00, sob. – niedz. 10.00 – 18.00. Bilety: £8.50 www.somersethouse.org.uk

21/04/2015 16:12:16


Wystawy » TRANSPORT UNCOVERED 25 – 26.04., godz. 11.00 – 17.00. London Transport Museum, Museum Depot, 118-120 Gunnersbury Lane, Acton, W3 9BQ. Stacja: Acton Town. Bilety: £10, dzieci za darmo ltmuseum.co.uk Tylko dwa razy w roku muzeum transportu otwiera dla zwiedzających przystanek w Acton. To wyjątkowa okazja, by zobaczyć najstarszy na świecie wagon metra Carriage 353 oraz 370 tys. innych eksponatów dokumentujących historię komunikacji miejskiej. Wśród nich są stare autobusy, wycofane z użytku składy metra, elementy sterowania ruchem, fotografie i inne pamiątki. Z okazji dnia otwartego przygotowano też atrakcje specjalne.

Fot. London Transport Museum

Dzień otwarty muzealnej stacji w Acton

poznamy zaplecze logistyczne lotnisk i pracę ich obsługi, a także rozwój technik bombardowania, powietrznych walk i lotniczego zwiadu.

» DESIGNS OF THE YEAR 2015 Do 23.08. The Design Museum, 28 Shad Thames, Londyn, SE1 2YD. Otwarte codziennie 10.00 – 17.45. Stacja: London Bridge. Bilety: £13 designmuseum.org Fot. Mirren Rosie

Fot. Julia Fullerton-Batten

045

» TRACEY EMIN – MY BED Do 06.2016. Tate Britain, Millbank, Londyn, SW1P 4RG. Stacja: Pimlico, Vauxhal. Otwarte codziennie 10.00 – 18.00. Wstęp wolny www.tate.org.uk

Pary pod prysznicem

Laureaci konkursu zostali nagrodzeni 23 kwietnia podczas gali w Londynie (już po zamknięciu tego wydania „Cooltury”). Jurorzy ocenili ponad 170 tys. zdjęć nadesłanych z całego świata. Podzielono je na kilka kategorii. Na wystawie zobaczymy najlepsze fotografie architektury, dzikiej przyrody, kultury i sztuki oraz wykonane przy słabym świetle. Są także portrety i zdjęcia z podróży. Niezwykle ciekawą kategorią są uchwycone w kadrze niepowtarzalne momenty.

579-MAKIETA 3 44-65.indd 45

Niezasłane łóżko, a wokół rozrzucone zużyte prezerwatywy, bielizna i osobiste przedmioty. „Moje łóżko” – jedna z najbardziej znanych instalacji kontrowersyjnej brytyjskiej artystki Tracey Emin, wróciła do Tate Britain po 15 latach od premierowego pokazu. Obok łóżka, będącego symbolem życia autorki, zobaczymy kilka jej najnowszych prac.

» FIRST WORLD WAR IN THE AIR RAF Museum London, Grahame, Park Way, Londyn, NW9 5LL. Stacja: Colindale. Otwarte codziennie 10.00 – 18.00. Wstęp wolny www.rafmuseum.org.uk Na otwartej w grudniu ubiegłego roku stałej ekspozycji muzeum prezentuje samoloty i sprzęt używany przez brytyjskich lotników w trakcie I wojny światowej. Przy okazji

Designs of the Year 2015 Ósmy rok z rzędu Design Museum promuje projektantów, którzy zmieniają nasze życie, odkrywają rzeczy wpływające na rzeczywistość i wytyczają nowe kierunki sztuki użytkowej. Przedmioty nagrodzone w konkursie Designs of the Year 2015 za kilkadziesiąt lat trafią do muzeów w formie eksponatów o historycznym znaczeniu dla ludzkości. Po co czekać? Zobaczmy je już teraz!

Teatr » GOLEM Do 22.05. Trafalgar Studios 1, 14 Whitehall, Londyn, SW1A 2DY. Stacja: Charing Cross. Spektakle: pon. – sob. 20.00, dodatkowo czw. i sob. 14.30. Bilety: od £20 www.trafalgar-studios.co.uk Przeciętny obywatel Robert Robertson kupuje Golema, by odmienić swoje nudne

21/04/2015 16:12:17


życie. Gdy go udoskonala, maszyna wymyka się spod kontroli i zaczyna żyć własnym życiem.

» AH, WILDERNESS! Do 23.05. Young Vic Theatre, 66 The Cut, London, SE1 8LZ. Stacja: Waterloo. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo śr. i sob. 14.30. Bilety: od £10 www.youngvic.org Sceniczny portret rodziny żyjącej w 1906 r. w Connecticut. Akcja skupia się na pokazaniu procesu dorastania i towarzyszących mu emocji.

» ROALD DAHL’S THE TWITS Do 31.05. Royal Court Theatre – Jerwood Theatre Downstairs, Sloane Square, Londyn, SW1W 8AS. Stacja: Sloane Square. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo sob. 14.30. Bilety: £12 www.royalcourttheatre.com Pan i Pani Twit nie należą do najmilszych osób na świecie. Można wręcz powiedzieć, że są ekstremalnie niemili. Nawet dla siebie nawzajem. Enda Walsh przeniosła na scenę „The Twits” – jedną z najbardziej lubianych powieści Roalda Dahla.

Kino

» FAR FROM THE MADDING CROWD Od 1.05. Dramat, USA/UK. Reż. Thomas Vinterberg, wyst.: Carey Mulligan, Matthias Schoenaerts, Michael Sheen, Tom Sturridge, Juno Temple Bogata dziedziczka wikła się w romans z trzema mężczyznami. Filmowa adaptacja dramatu autorstwa Thomasa Hardy’ego.

» ELSA & FRED Od 1.05. Komedia, USA. Reż. Michael Radford, wyst.: Christopher Plummer, Shirley MacLaine, Marcia Gay Harden, Chris Noth Niedawno owdowiały Fred na prośbę córki przeprowadza się do Nowego Orleanu. Przypadkowo zostaje sąsiadem Elsy. Mimo diametralnie różnych temperamentów i poglądów na życie 80-latkowie zakochują się w sobie.

Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39

» NICK CAVE 2.05., godz. 19.00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn, W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.75

» OLLY MURS 3 – 5, 7.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35.50

» CHRIS DE BURGH 11.05., godz. 19.30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn, SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £69

» ERIC CLAPTON Fot. Shutterstock

046

CAFÉ COOLTURA Londyn

» FESTIWAL POLSKICH FILMÓW KINOTEKA Do 29.05. Londyn: BFI Southbank, ICA, Tate Modern, Frontline Club kinoteka.org.uk Odbywający się od 13 lat w Londynie festiwal Kinoteka promuje twórczość polskich filmowców, muzyków i artystów sztuk wizualnych. W programie są najlepsze polskie filmy wybrane przez Martina Scorsese, nowości oraz przegląd twórczości dokumentalistów.

» SAMBA Od 1.05. Komediodramat, Francja. Reż. Eric Toledano, Olivier Nakache, wyst.: Omar Sy, Charlotte Gainsbourg, Tahar Rahim Nowa komedia twórców „Nietykalnych”. Samba i Alice pochodzą z dwóch różnych światów. On jest imigrantem, ona wolontariuszką, która rzuciła pracę w korporacji. Gdy wskutek biurokratycznej pomyłki Samba trafia do aresztu, Alice postanawia mu pomóc za wszelką cenę.

Omar Sy i Charlotte Gainsbourg w filmie „Samba”

Koncerty »

MLECZKO COOLTURA FESTIVAL: DŻEM, IRA, RED LIPS

25.04., godz. 18.30. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn, W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: sprzedane

» THE VAMPS 1 – 2.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium

Eric Clapton 14, 15, 17, 18, 20, 21 i 23.05., godz. 19.00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn, SW7 2AP. Stacja: South Kensington

» TOMASZ ŻYRMONT TRIO 15.05., godz. 23.15. Wigmore Hall, 36 Wigmore Street, Londyn, W1U 2BP. Stacja: Bond Street, Oxford Circus. Wstęp bezpłatny

»

ORKIESTRA I CHÓR FILHARMONII NARODOWEJ W WARSZAWIE

20.05., godz. 19.30. Cadogan Hall, 5 Sloane Terrace, Londyn SW1X 9DQ. Stacja: Sloane Square. Bilety: od £18

» DIRE STRAIT’S MARK KNOPFLER 22.05., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £50.75

» TSA 23.05., godz. 19.00. The Forum, 9-17 Highgate Road, Kentish Town, London, NW5 1JY. Stacja: Kentish Town. Bilety: od £20

579-MAKIETA 3 44-65.indd 46

21/04/2015 16:12:18


047 »

Fot. James O. Jenkins

Feast of St George

WIRELESS 10: DRAKE, RITA ORA, PUBLIC ENEMY, KATY B I INNI

28.06., godz. 12.00. Finsbury Park, Londyn. Stacja: Finsbury Park. Bilety: £76.45

» ROXETTE 13.07., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47

» U2 25 – 30.10 i 2.11., godz. 19.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £36

» MADONNA

Madonna

Fot. Shutterstock

1.12., godz. 20.00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47.50

INNE

» VIRGIN MONEY LONDON MARATHON 26.04., od godz. 9.00, przez cały dzień. Londyn www.virginmoneylondonmarathon.com

» FEAST OF ST GEORGE 25.04., godz. 12.00 – 18.00. Londyn, Trafalgar Square. Stacja: Embankment, Charing Cross. Wstęp wolny www.london.gov.uk/stgeorges

Kilkadziesiąt tysięcy amatorów biegania, a także światowa czołówka profesjonalistów pobiegnie w jednym z najważniejszych i największych pod względem liczby uczestników maratonów świata.

Burmistrz Londynu zaprasza na tradycyjny festyn z okazji dnia św. Jerzego. To święto, którego korzenie sięgają XIII wieku. Dziś jest głównie okazją do spróbowania specjałów angielskiej kuchni i wzięcia udziału w zabawie dla całych rodzin. Najlepsi londyńscy kucharze będą prezentować swoje umiejętności. Na stoiskach będzie też można kupić żywność prosto z angielskich farm. Całości będzie towarzyszyć koncert.

W POSK-u JAZZ CAFÉ POSK

» Willie Garnett Big Band Fot. Ireneusz-Kazmierczak

24.04., godz. 20.30. Bilety: £6 Jeden z najlepszych londyńskich big-bandów, kierowany przez weterana jazzowego, saksofonistę Williego Garnetta. W Jazz Cafe POSK występuje w każdy ostatni piątek miesiąca, prezentując brawurowo wykonany program znanych standardów jazzowych. Wokalistką zespołu jest znakomita Leslie Christianne.

» Mee and The Band 25.04., godz. 20.30. Bilety: £7 Międzynarodowy, pięcioosobowy zespół grający muzykę swingową, taneczną, cygański jazz i nastrojowe ballady. Liderem zespołu i autorką wszystkich kompozycji jest Aleksandra Hudson, która dowcipnie określa siebie jako muzyczną fabrykę produkującą utwory z każdej dziedziny muzyki i jazzu.

TSA

579-MAKIETA 3 44-65.indd 47

21/04/2015 16:12:19


048

CAFÉ COOLTURA rozmowa

Skarbnik POSK: O co chodzi z tym deficytem? dopiero można dzialać i podejmować odpowiednie decyzje. Myślę, że w takiej organizacji jak POSK, który jest organizacją publiczną o celu charytatywnym, bardzo ważne jest, żeby pokazywać realną sytuację, aby społeczeństwo miało świadomość faktów, wiedziało o istniejących problemach i rozumiało je.

Co jest obecnie najważniejszym zagadnieniem finansowym dla POSK-u? Najważniejszym zagadnieniem jest tzw. deficyt strukturalny – jeżeli spojrzy się na wyniki z ostatnich 5 lat, to w zasadzie wszystko wygląda dobrze, każdego roku jest dodatnie saldo, ktoś może powiedzieć: w czym jest problem, o co chodzi z tym deficytem? Przede wszystkim ważne jest, aby zrozumieć, czym naprawdę jest deficyt strukturalny, a następnie podjąć kroki, żeby ten deficyt wyeliminować, czyli mądrze prowadzić gospodarkę finansową i inwestować w przyszłość, podejmować projekty, które przyniosą dochody. Robert Wiśniowski

Rozmawia Tomasz Furmanek

»

Robert Wiśniowski z POSK-iem związany jest od 10 lat, najpierw przez rok pomagał jako woluntariusz, następnie dołączył do Rady POSK-u, której członkiem jest przez ostanie 3 kadencje. Studiował chemię w Trinity College w Cambridge, jednak od 1996 r. zawodowo poświęcił się księgowości, następnie w roku 2004 ukończył kurs biznesowy w London Business School. Od 20 lat jest wysoce wykwalifikowanym specjalistą do spraw finansowych. Swoje bogate doświadczenie w zakresie wykonywanej profesji zdobywał, prowadząc finanse wielu firm i organizacji, zarówno mniejszych, jak i bardzo dużych. Dodatkowo pełnił rolę skarbnika Polskiej 579-MAKIETA 3 44-65.indd 48

Misji Katolickiej, zaangażowany jest w prowadzenie finansów parafii św. Andrzeja Boboli, jest powiernikiem w angielskiej organizacji Nazareth Care Charitable Trust, która ma roczne obroty w wysokości około 24 mln funtów i zatrudnia ponad 1000 pracowników. Obecnie pracuje na pół etatu, co daje mu możliwość poświęcenia czasu POSK-owi i innym organizacjom, które wspiera jako woluntariusz. Co jest, pana zdaniem, ważne w odpowiedzialnej roli dyrektora finasowego w strukturze firmy lub organizacji? Każda firma potrzebuje dobrego księgowego po to, aby wiedziała, jak stoi finansowo. Jeżeli ma się realny obraz sytuacji finansowej, wtedy

Proszę jeszcze raz nam przypomnieć, co to jest deficyt strukturalny w finansach POSK-u? POSK jest budynkiem, który ma wysokie tzw. koszty stałe. Co roku musimy przeprowadzać przegląd i konserwację naszych wind, trzeba rokrocznie przeprowadzać przegląd urządzeń w kotłowni, konserwować kotły, musimy utrzymywać zapasowy generator prądu, ponosimy koszty związane z zagadnieniami zdrowia i bezpieczeństwa w pracy i przeszkoleniem pracowników. Następnie mamy wynagrodzenia pracowników ośrodka, bieżące rachunki, koszty utrzymania budynku… To są właśnie stałe rozchody. Stałe przychody to natomiast zyski z wynajmu sal i biur, parkingu itp. Trochę pieniędzy też generuje wynajem książek dla angielskich bibliotek. Ostatnio POSK zaczyna mieć więcej przychodów z inwestycji, gdyż inwestu-

21/04/2015 16:50:41


049 jemy w przyszłość poprzez stwarzanie mieszkań do wynajęcia. Chodzi o to, że co roku przychody stałe są mniejsze niż rozchody stałe, czyli stałe wydatki. To właśnie nazywamy deficytem strukturalnym. Powstałą różnicę trzeba czymś wyrównać – tzw. dziura finansowa pokrywana jest z jednorazowych przychodów, takich jak spadki, dotacja od Fundacji Przyszłości POSK-u czy sprzedaż inwestycji.

To znaczy, że deficyt strukturalny nie jest długiem… Oczywiście, że deficyt strukturalny to nie jest dług. Kwota, na jaką w danym momencie on opiewa, nie jest kwotą, której brakuje, gdyż została ona już pokryta z przychodów jednorazowych. Chodzi o to natomiast, żeby doprowadzić do takiej sytuacji, w której POSK będzie zarabiał na tyle pieniędzy, żeby nie musieć pokrywać tego wcześniej opisanego deficytu z dochodów jednorazowych, tylko ze zwiększonych dochodów stałych. Wtedy dochody jedorazowe, nieprzewidziane, będą mogły być przeznaczone na działalność społeczną czy kulturalną, jak na przykład organizowanie imprez artystycznych z udziałem najznakomitszych artystów czy stworzenie kafejki internetowej, z której mogliby korzystać członkowie POSK-u – to tylko dwa przykłady z szeregu możliwości i pomysłów.

Wynik finansowy za rok 2014 jest dobry, POSK zakończył go z nadwyżką £129 tys. Strukturalny deficyt zmniejszył się o przeszło £60 tys. – z £209 tys. w 2013 r. do £149 tys. w 2014. To aż 30 proc. Znakomity rezultat. Zgadzam się, to bardzo dobry wynik, a prognoza na przyszły rok jest również optymistyczna. W 2015 r. zamierzamy zmniejszyć deficyt do sumy poniżej £100 tys. dzięki przychodom z wynajmu naszych biur i mieszkań przy 238A i 238B King Street (wcześniej nazywanych „wschodnim skrzydłem”). Trudno jest precyzyjnie przewidywać przyszłość, ale mamy kontrolę nad przeprowadzanymi inwestycjami, jak ta we wschodnim skrzydle oraz kolejna planowana – pięć mieszkań przy 3 Ravensourt Avenue. Jeżeli projekt ten (3 Ravenscourt Avenue) zostanie wykonany w ciągu 579-MAKIETA 3 44-65.indd 49

5 lat, deficyt strukturalny powinien być pokryty coroczną dotacją z przychodów Fundacji Przyszłości POSK-u, nie naruszajac kapitału fundacji. Wtedy zarząd na spotkaniach będzie mógł poświęcać czas nie na rozmowy o finansach, ale o promocji kultury i rozwoju działalności POSK-u. Pojawiają się oczywiście cały czas nowe, niespodziewane koszty – np. dawniej nie płaciliśmy tzw. business rates od wynajmu sal, natomiast ostatnio po zmianach we władzach gminy Hammersmith & Fulham płacimy do gminy £20 tys. opłat rocznych. Są organizacje, które opuszczają z takich czy innych powodów budynek POSK-u, nasza sytucja ciągle się zmienia. Musimy inwestować w przyszłość, a w Londynie raczej zawsze będzie zapotrzebowanie na mieszkania. Inwestycje w nieruchomości w 2014 r. i w poprzednich latach zwiększyły aktywa POSK-u o £1,8 mln. To robi wrażenie. Proszę o komentarz.

z roku na rok. Jakkolwiek na to nie spojrzeć, jest to bardzo opłacalne. Aktywa POSK-u rosną, nasz majątek wzrósł o £1,8 mln. Jako skarbnik bardzo lubię przedstawiać takie cyfry – to pokazuje, że wszystko jest na dobrej drodze do zabepieczenia przyszłości finansowej ośrodka.

Nie były to jedyne inwestycje POSK-u w nieruchomości. Czy może pan podsumować wszystkie? Czy planowane są następne? Tak jak wspomniałem wcześniej, POSK wydał £500 tys. na projekty, które będą nam przynosić około £90 tys. rocznie i zwiększyły aktywa POSK-u o £1,8 mln. Po wyremontowaniu domu przy 9 Ravenscourt Avenue, na co wydaliśmy £225 tys., wartość rynkowa tej posiadłości wzrosła w 2014 r. o £200 tys. – do £1,3 mln – i przynosi z wynajmu regularnie przeszło £55 tys. rocznie. Będziemy nadal inwestowali w takie projekty – kolejnym przesięwzięciem będzie zabudowanie wnęki w zachodniej części POSK-u,

Wydano pół miliona, ale wzbogacono organizację o nieruchomości o wartości £2,1 mln, (...) a teraz generują przychód £90 tys. z roku na rok. Chciałbym podkreślić, że koszt tych inwestycji wyniósł około pół miliona funtów (przebudowa i prace wykończeniowe), natomiast rynkowa cena tych mieszkań i lokalu biurowego na parterze wynosi obecnie £2,1 mln. Ulokowanie wydanej kwoty w banku przyniosłoby 1 proc. dochodu, czyli maksymalnie £8 tys. w skali roku. Zamiast tego zainwestowaliśmy tę kwotę pół miliona w przygotowanie mieszkań, które obecnie przynoszą nam około £90 tys. rocznie. Podjęcie takiej decyzji było dla nas oczywiste, to tzw. no brainer. Wydano pół miliona, ale wzbogacono organizację o nieruchomości o wartości £2,1 mln, które powstały na miejscu pomieszczeń, z wynajmu których POSK dostawał bardzo małe kwoty, a teraz generują przychód £90 tys.

przy 3 Ravenscourt Avenue, na skutek czego uzyskamy 5 mieszkań do wynajęcia. Koszt inwestycji przewidziany jest na pomiędzy £750 tys. a £1 mln, a spodziewany dochód z wynajmu obliczamy na minimum £70 tys. rocznie. Projekt ten jest obecnie na etapie zdobywania pozwolenia na budowę i potrwa jeszcze prawdopodobnie do 3 lat, zaś w międzyczasie musimy znaleźć płynne środki na sfinansowanie go.

Podsumowując, sytuacja finansowa POSK-u nie jest wcale taka zła… Nie jest źle, ale potrzeba jeszcze kilku lat, aby umocnić i zabezpieczyć podstawy finansowe POSK-u, do momentu kiedy bedą na tyle silne, aby utrzymywać ośrodek bez problemów. « 21/04/2015 16:12:20


G

Ł

Ó

W

N

Y

P

A

R

T

N

E

R

MLECZKO DELIKATESY Od ponad 15 lat dbają o swoich Klientów oferując tradycyjne polskie produkty po bezkonkurencyjnych cenach. Szeroki asortyment wędlin i nabiału renomowanych polskich producentów, owoców i warzyw prosto z polskiej wsi oraz świeżego mięsa z polskiej rzeźni gwarantują udane zakupy.

P

A

R

T

N

E

R

zy

W este R n U n io n Western Union jest liderem w zakresie usług międzynarodowych przekazów pieniężnych. Posiada ponad 500.000 agentów zlokalizowanych na całym świecie, w tym ponad 8400 w Wielkiej Brytanii. Przekazów można także dokonać telefonicznie oraz przez internet. Więcej informacji znajduje się westernunion.co.uk

LODY GRYCAN Tworzone według tradycyjnych, rodzinnych receptur lody Grycan od ponad 10 lat zdobywają podniebienia Polaków. Ich wyjątkowy smak i najwyższą jakość gwarantują osobiście właściciele firmy Elżbieta i Zbigniew Grycanowie. Od niedawna dostępne są w sieci Iceland na terenie całej Wielkiej Brytanii.

THE POLISH BAKERY The Polish Bakery powstała w 2003 roku i jest najstarszą polską piekarnią na rynku w UK. Wypiekany przez nas chleb na zakwasie, bez konserwantów i ulepszaczy, jest produktem opartym na tradycyjnych recepturach i najlepszych gatunkowo składnikach by zachować autentyczny, polski smak chleba.

DFDS SEAWAYS To jedyny operator promowy z dwiema trasami pomiedzy Dover w Wielkiej Brytanii a portami Dunkierka i Calais we Francji. DFDS Seaways oferują do 44 połączeń na dobę, realizowanych nowoczesnymi promami. Ceny rozpoczynają się od £39 za rejs w jedną stronę, za samochód i do 9 pasażerów. www.dfds.pl

DORSETT SHEPHERDS BUSH Hotel znajdujący się w zabytkowym budynku, zwanym Pavilon, oferuje stylowe i komfortowe zakwaterowanie dla najbardziej wymagających klientów biznesowych oraz turystów. Hotel posiada 317 pokoi, w tym ekskluzywne apartamenty, trzy sale konferencyjne, Dorsett Lounge, restauracje Pictures, chińską restauracje Shikumen, bar Jin oraz Spa Pavilion.

media COOLTURA Największy polski tygodnik w Wielkiej Brytanii. Gazeta ukazuje się od 21 marca 2004, swoim zasięgiem obejmuje Londyn oraz okoliczne miasta. Nakład Cooltury wynosi 55 tysięcy egzemplarzy. Gazeta co tydzień trafia w ręce ponad 200 000 czytelników. Cooltura cieszy się największą popularnością wśród polskojęzycznych czytelników. Z przeprowadzonych w 2012 roku badaniach wynika, że markę Cooltura rozpoznało aż 98 procent badanych.

POLSKIE RADIO LONDYN Od siedmiu każdego dnia lat budzi, bawi i informuje blisko 300 000 Polaków w Wielkiej Brytanii. Radio PRL nadaje w cyfrowym systemie DAB oraz online. Dzięki aplikacjom na smartfony można go słuchać w każdym zakątku świata. Dzięki swojej unikalności jest doskonałym medium reklamowym. Więcej na www.prl24.co.uk

579-MAKIETA 3 44-65.indd 50

21/04/2015 16:12:22


so

ld

ou

t

051

579-MAKIETA 3 44-65.indd 51

21/04/2015 16:12:26


052

CAFÉ COOLTURA Polskie radio londyn

N LOZ GNR Z DBO RYCH

O GR E

ZAPRASZA

AL

T

TOP 20

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

ea s o n s S O l l y Mur s

»

Pola Pospieszalska, która od lat mieszka w Londynie, wydała singiel – protest przeciwko dyskryminacji polskich (i nie tylko) emigrantów w Wielkiej Brytanii. Jest to piosenka nawołująca do tolerancji i zażegnania konfliktu, obecnie rozdmuchanego do wielkich rozmiarów przez polityków oraz media tuż przed wyborami parla-

mentarnymi w Wielkiej Brytanii. Autorami piosenki i teledysku są emigranci z różnych części świata, którzy wybrali Anglię na swój dom, m.in. nominowana do nagrody BAFTA producentka filmowa Lucie Wenigerova oraz kanadyjski kompozytor Alan Boyd. W teledysku biorą udział ludzie z różnych części świata, mieszkający w Londynie. «

poczekalnia 1

sednoo feat. Emen W Istnienie

2 Barrad Squad Klasyk

3 Maestro Oto esencja z wczoraj

1

ain D Nie patrz

2 Ż mija Droga na szczyt 3 K ękę Wyjebane

4 C homik Cały czas

4 G uzior GOLD

5 W asiak Ballada o emigrantach

5 K wiato ft Joell Ortiz Unstoppable

6 M ondry i Gupi Obaj

6 W U-HK Rufijok Co ci byda godoł

7 K ękę Zmysły

7 Pl us Wchodzę na front

579-MAKIETA 3 44-65.indd 52

i r es to n e F K y g o f e a t . C o n r a d S e we ll el i ev e B Mu m f o r d a nd S o ns I R ea l l y L i ke Y o u Carly Rae Jepsen ea r F u tu r e H u s b a n d D Me g h a n Tr a i no r o l d B a c k T he R i v er H James Bay old My Hand H J e s s G l y n ne u n a wa y U& I R Galantis L ea n O n Ma j o r La z e r & D J S n ak e

L o v e M e L i ke Y o u D o E l l i e G o ul d i n g

ea r tb ea t S o n g H K e l l y C l a r ks o n etu r n o f T he M a c k R La d y B e e f e a t . R o c he lle

i me o f O u r L i v es T P i t b ul l & N e - Y o L i g htho u s e G . R . L.

n l y H u ma n O C he r y l ho s tto wn G Ma d o n na L et i n the S u n Ta ke Th a t

a ke M e F eel B etter M Al e x Ad a i r s z y s tko j ed n o W Video a kl ęc i e Z Król

21/04/2015 16:12:28


053

579-MAKIETA 3 44-65.indd 53

21/04/2015 16:12:30


054

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

czyta się

redaguje PIOTR DOBRONIAK

Pisane życia

»

Mistrzowie pióra: Faulkner, Conrad, Nabokov, Sterne i wielu innych w nowym, ciekawym ujęciu. Podręczniki i słowniki historii literatury byłyby znacznie bardziej interesujące, gdyby zawierały biografie takie jak te, przedstawione przez Javiera Mariasa. Koncentrując uwagę na mistrzach XVIII, XIX i XX wieku, a nie na maskach, które przyjęli wraz ze sławą, z całą naturalnością wydobywa ich z przeszłości, przedstawia w codziennej krzątaninie, od której nikt nie jest w sta-

nie uciec. Oczywiście nie jest to podglądanie przez dziurkę od klucza, co jest żałośnie pospolite. Przywraca się im jedynie wymiar ludzki, zredukowany procesem mitologizacji literackiej czasem nawet do zera. Pracując nad tym oryginalnym dziełem, Marías korzystał zarówno ze źródeł z pierwszej ręki, takich jak autobiografie, wspomnienia albo listy, jak i specjalistycznych opracowań krytycznych. W „Pisanych życiach” posmak powieści jest zamierzony. «

Na własną rękę

Czas Kondora

Kultowy inspektor Arkadij Renko przetrwał przemianę Związku Radzieckiego w „nową” Rosję. Ale tylko po to, by się przekonać, że właściwie nic się zmieniło. Dziennikarka śledcza Tatiana Pietrowna od lat balansuje na linie, narażając się Kremlowi i rosyjskim oligarchom. Lista ludzi, którzy mogliby skorzystać na jej śmierci, jest długa. A jednak kiedy Tatiana wypada z balkonu swojego mieszkania, policja uznaje to za samobójstwo i zamyka sprawę. Tylko Arkadij Renko nie wierzy w taką wersję zdarzeń i wbrew przełożonym prowadzi dochodzenie na własną rękę. Tylko czy w skorumpowanej Rosji uczciwy policjant ma szansę wymierzyć sprawiedliwość?

John Dinges stawia dziś pytanie: jak wielu tysiącom morderstw popełnionych w Chile, Argentynie, Urugwaju, Boliwii, Paragwaju i Brazylii można było zapobiec, gdyby Stany Zjednoczone zajęły jednoznaczne stanowisko i zdecydowanie sprzeciwiły się zabójstwom, torturom i porwaniom? Żeby na nie odpowiedzieć, poszukiwał byłych funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa, członków lewicowych ugrupowań zbrojnych oraz pracowników rządu amerykańskiego. Niektórzy odważyli się przerwać zmowę milczenia. Ich relacje oraz dokumenty, które w ostatnich latach udostępniono opinii publicznej, złożyły się na historię wydarzeń z lat 1973 – 1980.

579-MAKIETA 3 44-65.indd 54

Nie zabierajcie mi dziecka Kiedy Jade wprowadza się do Cathy, ma zaledwie siedemnaście lat, jest w ciąży, samotna i bezdomna. Rozpaczliwie pragnie zatrzymać córkę, lecz przecież sama jest niemal dzieckiem i z trudem radzi sobie z obowiązkami, które pojawiły się wraz z przyjściem na świat Courtney. Tuż po przybyciu Jade Cathy ogarnia niepokój: nigdy wcześniej nie opiekowała się ciężarną nastolatką. Niestety, we wszystkich rodzinach zastępczych specjalizujących się w tego rodzaju pomocy nie ma na razie miejsca… Książki można kupić na stronie:

BookTO.pl

21/04/2015 16:12:35


055

579-MAKIETA 3 44-65.indd 55

21/04/2015 16:12:38


056

CAFÉ COOLTURA guest room

guest room ŻEBRAK Przyjm grosik, dziadku, więcej dać nie mogę. Czy Cię złe dzieci wygnały na drogę? Bo – widzę – nie masz nawet własnej chaty, Pusta Twa torba, na kaftanie łaty… Przybyszu! Z daleka pewnie wędrujesz, Skoro się przy mnie, starym, zatrzymujesz. Dzięki za grosik i współczucia słowa. Niech nigdy nie zna nieszczęścia Twa głowa! Oby każdego calu Twojej drogi Strzegły w dzień, w nocy, wszystkie dobre Bogi! Zdziwił się obcy na taką przemowę: Ty nie żebraczą, Dziadku, nosisz głowę. Wieczór zapada, już nie pójdę dalej, Weź bukłak, kubek, wina sobie nalej I opowiadaj swoje przeszłe dzieje. Posłucham chętnie, póki nie zadnieje, A jeśliś głodny, sięgnij moja sakiew, na to zmartwienie znajdziesz tam dryjakiew. Ja drew poszukam i ogień rozpalę, Przy ogniu opowieść zawsze rad chwalę. Jeszcze wieczorne nie pogasły zorze, Już Dziad opowieść swą rozpocząć może; Lecz jeszcze milczy, jeszcze wino pije, Ciało przed chłodem pod opończę kryje Choć wie, że przecież nie powinien zwlekać, Nieładnie kazać tak gościowi czekać. Bo choć kolacją go podjął i winem Obcy to jest, by król pomiędzy gminem… Przybyszu! Niech Cię me słowa nie strwożą! Wszystko na świecie z wolą jest Bożą! Nikt tu jak Ty do mnie nie podchodzi A moja nędza wszystkich oczy słodzi. Przeto nie zwlekaj, uchodź ze świtaniem, Byś swej dobroci nie spłacił łez laniem. Byłem ja niegdyś panem tej krainy… Nigdym nikomu nie płacił daniny Ani też mnie jej nikt nie musiał dawać. Bezpiecznie mogłeś przy mym stole siadać I zanocować, nie bojąc się zdrady… I przybywali do mnie na biesiady! Byli rycerze, wędrowcy, wesołki, Kupcy, panowie i chudopachołki, Artyści, zbóje czy obieżyświaty, Nigdym przed nikim nie zamykał chaty Ani żałował komukolwiek strawy Czy po wieczerzy wesołej zabawy! Tu przerwał, zwilżył gardło łykiem wina, Po czym w te słowa mówić rozpoczyna: Widzę, Przybyszu, żeś jest zadumany Dlaczego taki nędzny los mi dany? Że muszę siedzieć tu w swej zgrzybiałości? Że nie mam gdzie swych starych złożyć kości? Rozchmurz swe czoło i napij się wina,

579-MAKIETA 3 44-65.indd 56

We wszystkim przecież jest jakaś przyczyna. Słuchaj: nie powiem Ci swego imienia Bo nic to w mej opowieści nie zmienia A chcę, by o nim wszyscy zapomnieli, Jak by tu też zapomnieć o mnie chcieli. Byłem tu panem, jak już wspominałem, Miałem ja dzieci, dobrą żonę miałem I zawsze pełne spichrze i obory. Szczęśliwie żyłem aż do tamtej pory Gdy pewien nędzarz zaszedł w moje strony. Po długiej drodze okrutnie znużony W łachmanach, boso, skrwawione miał stopy, Bez siły padł opodal mojej szopy. Nigdym nie skąpił gościny żadnemu, Na swe nieszczęście dałem więc i jemu. O! Czemuż mu wtedy umrzeć nie dałem! Czemu się, głupi, z przeczuć żony śmiałem! Przeczuła żona, co on nam przynosi, Że nas nieszczerze tak o łaskę prosi! Bo błagał, bym mu pozwolił tu zostać, Że biedny, złym losom nie potrafi sprostać; Zostawił żonę, dzieci, a sam chleba Im szuka, bo wszak dzieci karmić trzeba… (Tym kupił!! Widział, żem jest żonaty!) „Więc prosi pana tej gościnnej chaty, By jego śmiałość obecną wybaczył I go do służby swojej przyjąć raczył”. (Tak ci mnie prosił, pokorę udawał A tam pod czołem już myśli miał nawał. Choć może jeszcze nie myślał nic złego? Może nie musiał udawać wdzięcznego?) Jak Ty mnie dzisiaj, takem go posadził I rzekłem: „Nie chcę, żeby mi kto kadził. Nic mi dziadowski ubiór Twój nie wadzi Lecz mi nie potrza sług ani czeladzi. Wolny człek jestem, byłem i zostanę, Od Boga jeno przyjmując naganę. Nie lubi on, gdy kto kark swój zgina Przed innym człowiekiem. Ta jest przyczyna Że Cię do służby swojej nie przyjmuję Iż jej nie mam, na siebie sam pracuję”. Chciał mówić, prosić – ale mu nie dałem, Słodkiego wina do kubków nalałem. On milczy – ale jak na mrówkach siedzi, Jak mnie przekonać nie wie – i się biedzi. Zmieszany taki, że aż mnie to śmieszy: Co uśmiech stłumię, on się bardziej peszy. Żal mi się wreszcie zrobiło biedaka I mówię: „Odpowiada Ci myśl taka Żeby tu własne uprawiać zagony? A dobrą ziemią cieszą się te strony! Dosyć jej, by nam nie zabrakło chleba. Ja Ci pomogę, dokąd będzie trzeba I póki jeszcze nie masz domu swego

info@cooltura.co.uk

Możesz zamieszkać pod dachem mojego. Od jutra”… i dalej mówić nie mogę. Jak nie uderzy czołem o podłogę! „Panem mi będziesz, nie sąsiadem zgoła! Jeśli przed Tobą nie odkryję czoła Niech będę odtąd na wiek potępiony! Niech już nie ujrzę ni dzieci , ni żony!” Zadowolony podkręciłem wąsa A widzę, że się żona czegoś dąsa. Nic – myślę, zwykłe niewieście humory… Ale nie miałem racji tamtej pory. Znów przerwał Starzec, pochylił swe czoło, Tylko trzask ognia słychać było wkoło. Przybysz tymczasem w kubki wino leje, Gdzieś w lesie sowa niemiło się śmieje… Ożywia się Starzec, kubek ujmuje, Dalej historię życia swego snuje; W Twe ręce, Panie. Lat minęło tyle A we mnie ciągle żyją tamte chwile. Nie dziw się, Gościu, młody wtedy byłem, Chętnie na słowo ludziom uwierzyłem, Chciałem, by ze mną wszyscy dobrze żyli I ot, jak nędznej doczekałem chwili. Chciałbyś mi wspomnieć Hioba przypadki, Co musiał wdziewać trędowatych szatki? Nie, gościu, ja także nie zwątpiłem w Boga, Choć tajemnicza dla mnie Jego droga. I chociaż ciąży mi żebracza dola Cóż robić, jeśli taka boska wola? Nie masz na świecie szczęścia ni radości, Nigdy nie znajdziesz prawdziwej wdzięczności. Nie chciałem darów, przysiąg, sługi zgoła Czy by przede mną uchylał czoła Lecz przyjacielem był i mym sąsiadem A on już serce miał zatrute jadem. Jadem zawiści, przemocy, chytrości, Szatan nie miałby aż tyle podłości! Dziwisz się, Panie, że mówię tak śmiało? Zatem posłuchaj, co dalej się działo: Przez trzy miesiące zamieszkiwał u mnie. Pomagał dużo, także dom rozumnie Stawiał, nie powiem, z wolna a solidnie, Pośród drzew na pagórku, ale widnie. Naprzód z kamienia piwniczkę murował Tymczasem w lesie jam drzewa cechował: Dęby, modrzewie i buki ścinałem, Na miejsce zwiozłem, potem korowałem. A każdy – pień w pień – strzelisty i zdrowy! Kiedy zaś fundament był już gotowy Z równych dębczaków stawiliśmy ściany; Tudzież solidny piec murowany, Komin, pięterko i zadaszenie, Podłogi, okna, drzwi – dom jak marzenie! Na koniec razemśmy bluszcze sadzili I – żeśmy darmo nie tracili chwili – Gdy przyszły żniwa, miał gdzie chować plony!

21/04/2015 16:12:38


057 Nie darmo ziemią chwalą się te strony! Bo tak zebraliśmy zboża obficie, Owsa, pszenicy, a najwięcej w życie, Że było dla nas, dla ziemi zostało, Jeszcze za dobrą cenę się sprzedało. Kupiłem przeto dwa konie, dwie krowy, Prosiaki, brony, dobry pług stalowy, I wszystkich innych potrzebnych narzędzi, Bez nich nie zasiałby ziemi ni piędzi. Kiedy przywiozłem to wszystko, co trzeba, Rzekłem: „Już nigdy nie braknie Ci chleba. Masz dom i konie, lemiesze i pole A wszystko złożysz we własnej stodole”. Nie śmiał uwierzyć, że daję aż tyle. „Ależ… sąsiedzie… – wyjąkał – niech chwilę Ochłonę. Wszak to majątek a przecie Nic jeszcze nie mam, sami dobrze wiecie”. „Z tym mniejsza – mówię – oddasz, kiedy wola. Mnie starczy tego, co dają te pola”. Przeszło dwa lata minęły nam w zgodzie, Aż nie zapomniał o swym dawnym głodzie. Nigdy też przedtem ni potem nie było By – jak w te lata – tak zboże rodziło. Jakby za całe jego biedne życie Chciała mu ziemia nagrodzić obficie. Gdybym tak dziś miał – na tę siwą głowę! – Tamtego dobra połowy połowę, Byłbym w jedwabiach i łańcuchu złotym! Lecz po cóż dzisiaj przypominać o tym? Przeszły te lata, jak innych niemało I nie odstanie się, co się już stało… Kto inny teraz na mej ziemi sieje

POSKlub wraz z tygodnikiem „Cooltura” zapraszają wszystkich na nastrojowy

WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE

Bo takie były nasze dalsze dzieje: Jeszcze się pierwsze żniwa nie skończyły, Gdy jego żona i dzieci przybyły. Blade, mizerne, przyodziane skromnie. Od razu przyszli podziękować do mnie. Naprzód nam jego żona dziękowała, Potem on, dzieci – ot, rodzina cała, Uprzejmie, acz bez uniżoności. Poczęstowałem słodkim winem gości, Gdy odchodzili, grzecznie pożegnałem, Nazajutrz – pełnym wozem zajechałem. Że to im sprzętów wielu nie dostało, Przeto przywiozłem, czego brakowało: Pościeli, garnków, łyżek i talerzy, Choć nowe, w skrzyni u mnie zbędnie leży. Minęły żniwa, przyszła jesień złota A że na drogach mało było błota I słońce co dzień wstawało promiennie Nowego gościa witałem codziennie. Bo na mil wiele, w cztery strony świata Słynęła moja z gościnności chata. Nic takiej w życiu nie daje radości Jak – z prawem Bożym – przyjmowanie gości. Wszak nie wołałem nijakiej zapłaty Od tego, co przestąpił próg mej chaty. Rzecz inna, gdy kto z własnej ochoty Darował mojej żonie pierścień złoty Czy barwną chustę, czy dzieciom słodycze, Czy rzekł: „Dziękuję, wszystkim zdrowia życzę”. I przybywali wtedy goście tłumnie, Lecz biesiadować chcieli tylko u mnie.

Żaden nie poszedł do sąsiada mego. Długo nie chcieli powiedzieć, dlaczego. Ja jednak byłem jak nigdy uparty, Choć upór mój był lepszej sprawy warty: Otóż mój sąsiad – na wysokie nieba! Żądał zapłaty za każdy kęs chleba, Miejsce przy stole czy łyk zimnej wody! To hańba, jakiej nie znają narody! Czy pojmiesz, Panie, moje przerażenie Gdym się dowiedział o takiej wycenie? Myślałem, co mi uczynić wypada, Wreszcie poszedłem do mego sąsiada. Przyjął mnie – owszem – uprzejmie i miło Aż nie posłyszał, co mnie sprowadziło: Bom mu powiedział, że się tak nie godzi Wołać zapłaty, gdy kto w progi wchodzi. Że gość w mej chacie, bogacz to czy żebrak, Nie przez to przyszedł, że tu jadła nie brak Za które płacić nie musi nikomu Ale że dobrze się czuje w mym domu, Bo nie kupuje mojej życzliwości Lecz ma ją przez to, że dziś u mnie gości. Spochmurniał na to i z kwaśnym obliczem Tak mi powiedział: „Ja sobie nie życzę, By mnie kto uczył, co i z kim mam robić! Tutaj nikt przecie nie musi przychodzić”. Co na te słowa czynić mi przystało? Spierać się? Kłócić? Nic by to nie dało. Więc poprosiłem, by się nie gniewali, Byśmy – jak dotąd – w zgodzie się rozstali. Krylu

Wieczór Twórczości Wszelakiej

Jeśli chcesz posłuchać twórczości poetów, literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić. Zapraszamy również do współpracy wszystkich chcących zaprezentować swoją twórczość.

Wieczór Twórczości Wszelakiej pod patronatem tygodnika „Cooltura”

POSK, 238-246 King Street Hammersmith London W6 0RF

579-MAKIETA 3 44-65.indd 57

30 kwietnia (czwartek) godz. 19.00 POSKlub, 4 piętro

21/04/2015 16:12:41


058

CAFÉ COOLTURA Wydarzenia

579-MAKIETA 3 44-65.indd 58

21/04/2015 16:12:43


059

579-MAKIETA 3 44-65.indd 59

21/04/2015 16:12:45


060

CAFÉ COOLTURA strefa kobiet

strefa kobiet

Redaguje Karolina Zagrodna kobieta@cooltura.co.uk

» Dzień z życia: Alicja Śmietana

„Wpojono mi szukanie inspiracji u wielu zródeł muzycznych" Fot. Krystian Data

Alicja Śmietana jest skrzypaczką, solistką i od 10 lat mieszka w Highgate w północnym Londynie. Współpracowała z Nigelem Kennedym, Gidonem Kremerem i wieloma innymi artystami światowej sławy. Córka wybitnego polskiego artysty jazzowego Jarka Śmietany. W kwietniu wydała swój najnowszy album „Metamorphoses”. Dla muzyków nie ma czegoś takiego jak regularny dzień pracy, więc bardzo ciężko jest opisać, jak wygląda mój „statystyczny” dzień. Jestem osobą, której trudno jest przyzwyczaić się do rutyny, tak więc nawet w sytuacjach, gdy jestem w jednym miejscu przez dłuższy czas, jest mi pod koniec takiego pobytu dosyć trudno i mam ochotę natychmiast ruszać gdzieś dalej. W centrum mojego życia znajdują się oczywiście skrzypce. Mało jest dni, w których nie wyciągam ich z futerału. W okresie bardzo intensywnym, w trasie lub kiedy przygotowuję nowy materiał, zawsze staram się dbać o higienę pracy. Staram się, bo nie jest to łatwe. Praca wtedy musi być dobrze zorganizowana i przemyślana, ponieważ liczy się każda minuta. W okresie mniej intensywnym pod względem koncertowym jest więcej czasu na realizowanie nowych wizji i przygotowywanie planów koncertów na przyszłość, pisanie aranży czy też planowanie innych muzycznych projektów. Ale ważne jest też trzymanie formy. Skrzypce to instrument, który zobowiązuje do regularnej pracy i ciągłego rozwijania techniki. Nigdy nie nastąpi moment, w którym można „wygodnie sobie usiąść” i cieszyć się z osiągniętej wiedzy, to nieustanna praca nad pokonywaniem własnych granic. Jest to fascynująca podróż, 579-MAKIETA 3 44-65.indd 60

Fot. Kuba Karlowski

»

którą uwielbiam, zwłaszcza od momentu, gdy zaczęłam grać na skrzypcach wybitnego włoskiego lutnika Camillusa Camilli z 1740 r. To bardzo inspirujące. Natomiast nigdy nie byłam zwolenniczką katorżniczego ćwiczenia po 12 godzin dziennie, ponieważ w większości przypadków nie idzie

to w parze z jakością. A rozwój muzyczny (gdy osiągnęło się już status solisty, muzyka koncertowego) musi iść w parze z rozwijaniem swojej wrażliwości i poszerzaniem perspektyw. Wyrosłam w rodzinie, w której królował jazz. Tata był geniuszem gitary jazzowej i wybitną postacią z niesamowitą charyzmą i pędem do pracy oraz ciągłego poznawania rzeczy nowych. Stąd wpojone mam szukanie inspiracji u wielu źródeł oraz w wielu różnych gatunkach muzycznych – od Howlin’ Wolfa, przez Lennona, McCartneya i Milesa Davisa, do muzyki bardzo współczesnej. Zainteresowań mam bardzo wiele: od pielęgnacji ogrodów, przez malarstwo, po lotnictwo. Zawsze ważny był 21/04/2015 16:12:48


061 » Jej punkt widzenia

Telewizyjna rzeczywistość Będąc niedawno w stanie, który ze względu na wyjątkowo paskudne samopoczucie uplasowałabym pomiędzy zwykłym przeziębieniem a zapaleniem płuc, dostałam nagle do dyspozycji nadmierną ilość wolnego czasu. Czytanie przychodziło mi z trudem, mogłam tylko leżeć, leżeć i oglądać telewizję. Rozpoczęłam ambitnie – obejrzałam parę „dokumentów” na iPlayerze BBC i przebrnęłam przez wszelkie debaty polityczne poprzedzające brytyjskie wybory. Kiedy znudziłam się słuchaniem politycznych frazesów, dla kontrastu rozpoczęłam oglądanie polskich seriali (na swoją obronę powiem tylko, że niektóre oglądam wyłącznie ze względu na Michała Żebrowskiego). Przyznaję, że jestem jedną z tych, których trash TV uspokaja. Tym razem jednak tak nie było. Trudno jest bowiem 31-letniej gorączkującej kobiecie leżącej w przytulnym, lecz jak na londyńskie realia przystało miniaturowym mieszkaniu, utożsamić się z rówieśnikami żyjącymi w luksusowych, niewiarygodnie przestrzennych apartamentach w centrum Warszawy. – Ciasne mieszkanko Stefana Karwowskiego na warszawskiej Woli 2 w „Czterdziestolatku” było dokładnie takie samo jak tysiące innych dookoła. Było tak samo skromnie urządzone i niewielkie, jak na czteroosobową rodzinę. Dziś nikt nie chce oglądać losów przeciętnego Kowalskiego. Interesujące są tylko elity – powiedział kiedyś polski krytyk filmowy Wiesław Kot, którego w swoim artykule „Luksus, lukier i kicz. Czy polski serial musi pokazywać nieistniejącą rzeczywistość?” cytował dziennikarz Michał Fal.

Tymczasem w Wielkiej Brytanii jest wręcz przeciwnie. Na chorobowym natknęłam się również na 10-letni już angielski serial „No Angels” – opowieść o czterech singielkach, które pracują jako pielęgniarki w północnej Anglii. Mieszkają razem, bo tak się opłaca. Główne bohaterki pokazane są jako kobiety często pijące zbyt dużo alkoholu, palące papierosy, na kacu, po nieudanym seksie, udające orgazmy, kupujące wibratory, sprzeczające się ze sobą, walczące z dykryminacją w pracy, nade wszystko jednak bezustannie szukające akceptacji i miłości. To nie Manhattan, ta czwórka spotyka się w obskurnym pubie o nazwie Dog and Duck, choć odniesień do „Seksu w wielkim mieście” nie brakuje. Bohaterki „No Angels” nie noszą jednak Gucciego i Prady, noszą za to kolczyki hula hop, wielkie dekolty i kurtki ze sztucznej skóry w kolorze czerwonym. Niezbyt glamour? Trudno, taka jest właśnie Wielka Brytania. Ludzie tutaj są różni, większość jest przeciętna, często z trudnością wiążąca koniec z końcem. Londyńska telenowela „Eastenders”, w której niegrzeszący urodą główni bohaterowie co noc spotykają się w tym samym pubie i zjadają paluszki rybne z Icelandu na kolację, nie boi się pokazać, jak dalekie od luksusów może być życie wielu londyńczyków. Tymczasem nad Wisłą życie przesłodzone jest niczym różowy, lukrowany cupcake z wisienką na wierzchu – jeśli wierzyć serialom telewizynym. Widzimy młode matki ze lśniącymi włosami, zajmujące się zarówno domem, jak i znajdujące czas na pracę na pół etatu w korporacji. Widzimy wyłącznie przystojnych

mężczyzn w obcisłych sweterkach i jasnobrązowych spodniach, którzy nie dość, że mają pracę pozwalającą im na wynajęcie lub kupno luksusowego mieszkania w mieście, to mają również czas, aby spotkać się i wypić kawę z pięcioma różnymi osobami w ciągu jednego, 45-minutowego odcinka. Jak twierdzi Kot, okłamujemy się na własne życzenie. Niby wiemy, że to wszystko jest fikcją, ale jeden słabszy moment i taki serial może dobić nawet tych najbardziej cynicznych. Szczególnie teraz, kiedy dla tak wielu pracujących trzydziestoparolatków w Londynie kupno mieszkania wydaje się prawie niemożliwe. Nie ma nic złego w aspirowaniu do lepszych warunków życia, nie pozwólmy jednak, aby kierował nami obłudny obraz życia warszawiaków. Wbrew temu, co myślą producenci, sponsorzy czy ktokowielwiek inny, kto macza palce w kreowaniu takich seriali, pewnych kompleksów nie da się zamieść pod meble z Ikei. To trochę jak zdjęcia wrzucane na Facebooka czy Instagram – zawsze pokazujące najszczęśliwsze migawki z naszego życia. Bo przecież nikt nie wrzuci fotek ukazujących problemy, podpisując je np.: „Właśnie pokłóciłam się z partnerem” lub „Jestem całkowicie zagubiona i nie mam pojęcia, co zrobić z własnym życiem”. O tej granicy pomiędzy światem seriali i wirtualnym a rzeczywistością warto sobie co jakiś czas przypomnieć. Alternatywą jest coś dla wielu z nas niewyobrażalnego – wyłączenie Facebooka i telewizora. «

dla mnie również film. Oglądam mnóstwo filmów, zwłaszcza kocham dzieła dawnej kinematografii. Mam przyjemność mieć zawód (choć nigdy nie traktowałam grania muzyki jako „pracy”), w którym bezustannie poznaję mnóstwo fascynujących postaci. Przy częstych nagraniach w studiu Abbey Road poznaję wybitnych producentów i kompozytorów, takich jak Howard Shore, z któ-

rym współpracowałam przy nagrywaniu partii solowych do „Hobbita”; współpracuję ze światowej sławy muzykami, takimi jak Nigel Kennedy (dla którego stworzyłam specjalnie orkiestrę kameralną Orchestra of Life), Gidon Kremer i Kremerata Baltica, Joshu Bell i Orkiestra Academy of St Martin in the Fields. Mam nadzieję, że każdy kolejny dzień przyniesie mi więcej inspiracji i energii do

realizowania wszystkich planów, których mam coraz więcej.

Karolina Zagrodna

»

579-MAKIETA 3 44-65.indd 61

Napisz na adres

kobieta@cooltura.co.uk

Najnowsza płyta Alicji Śmietany zatytułowana „Metamorphoses”, wyprodukowana przez wybitnego brytyjskiego producenta Tima Lewisa dla wytwórni Solo Musica, została wydana 15 kwietnia 2015 r. Jest dostępna między innymi na na iTunes i Amazonie. « 21/04/2015 16:12:48


062

CAFÉ COOLTURA wielka brytania od kuchnii tryczną. Pojawiła się niemal równocześnie w Stanach Zjednoczonych i Niemczech. Ta amerykańska, zwana Domerle, miała drewnianą obudowę, a mechanizm chłodniczy znajdował się na szczycie urządzenia. Lodówka niemiecka, dwusegmentowa chłodziarka firmy AEG, obudowana była ceramicznymi kaflami, a jej cena równała się cenie wiejskiej posiadłości (ponad 1700 marek). Lodówka z zamrażarką pojawiła się dopiero w 1939 r. O konsumenckich przyzwyczajeniach napisano tomy literatury. Dzisiaj to producenci mówią nam, co mamy kupować, i tak organizują nasze życie, abyśmy zachowywali się zgodne z ich zamierzeniami. Najlepszym przykładem są drzwiczki w lodówce, do których pasuje większość dżemów, musztard, majonezów i innych produktów. Nie tylko dlatego, żeby nam żyło się wygodnie, ale również dlatego, aby otwierając lodówkę, od razu było widać, czego nie ma. Między innymi dlatego również większość lodówek ma przezroczyste półki i szuflady. Dzisiaj coś z lodówkowych drzwiczek. «

Kuchenna rewolucja Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Na wiosnę w lodówce światło? Żeby lepiej widzieć – powie każdy. Tymczasem żarówka w lodówce jest dla ludzi, którzy lubią pojeść w nocy, tak żeby nikt nie widział. A więc potajemnie się skradamy, nie zapalając światła, i już jesteśmy w swoim żywiole. Każda lodówka ma podobną konstrukcję: otwierane na oścież drzwiczki, półki i zamrażalnik. Nie jest to przypadkowe – zawsze znajdują się w niej podobne produkty. Wprawdzie co kraj, to obyczaj, jednak metodologia jedna i ta sama. Producenci żywności tak nas wychowali, że mamy pewne nawyki, z których nawet nie zdajemy sobie sprawy. Zaskakujące jest to, jak jesteśmy zniewoleni przez przedmioty domowego użytku. Lodówka w tym kontekście jest wynalazkiem dziejowym, niczym maszyna parowa. Przyczyniła się do zdrowszego trybu życia, ale i do rozwoju przemysłu spożywczego. 579-MAKIETA 3 44-65.indd 62

W zasadzie zawsze było wiadomo, że przechowywanie żywności w chłodzie wydłuża jej termin przydatności do spożycia, problemem jednak było uzyskanie właściwej temperatury. Lodówkę odkryto trochę przez przypadek. Prawdopodobnie pierwszym, który obmyślił działanie urządzenia chłodniczego, był Jacob Perkins, pracujący w Anglii Amerykanin, który w 1834 r. odkrył, że niektóre płyny, parując, powodują schładzanie. Dla udowodnienia swojej teorii zbudował nawet model takiego urządzenia, jednak z powodu podeszłego wieku nie udało mu się wprowadzić swojego wynalazku w życie. Na drugim końcu globu, w Australii, około roku 1860 John Harrison, drukarz szkockiego pochodzenia, odkrył pewnego dnia, że eter, którym czyści metalowe płytki z czcionkami, ma chłodzące właściwości. Wykorzystał to odkrycie do skonstruowania pierwszych lodówek i do stworzenia instalacji chłodzącej w browarze Bendigo w stanie Victoria. Przełomowy w tej kwestii okazał się rok 1913, kiedy wyprodukowano na potrzeby rynku pierwszą lodówkę elek-

WALIJSKIE GRZANKI PO POLSKU Składniki: 4 kromki bułki pszennej płaska łyżka mąki 3 łyżki mleka 2 łyżki piwa 1 łyżeczka musztardy sarepskiej 150 g tartego sera żółtego 40 g masła sól, pieprz

Sposób przyrządzenia: Rondel stawiamy na małym ogniu i wrzucamy do niego połowę masła. Gdy masło się rozpuści, dodajemy mąkę i cały czas mieszając, doprowadzamy do zrumienienia, po czym wlewamy mleko. Wciąż mieszając, podgrzewamy na malutkim ogniu przez chwilę do uzyskania gęstego, gładkiego sosu. Następnie dodajemy tarty ser, piwo, musztardę oraz doprawiamy solą i pieprzem. Gotujemy, aż uzyskamy konsystencję gęstego kremu. W międzyczasie na drugiej połowie masła podsmażamy kromki chleba. Obsmażone kromki smarujemy kremem serowo-piwnym, układamy na blaszce i wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 stopni na 3 – 4 minuty. Podajemy od razu po przygotowaniu. Smacznego!

21/04/2015 16:12:49


063

579-MAKIETA 3 44-65.indd 63

21/04/2015 16:12:51


064

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Ranking najlepszych olejków! Zregenerują skórę zmęczoną słońcem, nawilżą wysuszone włosy, dostarczą wielu cennych składników. Poznaj najlepsze olejki roślinne do pielęgnacji! MW MEDIA

»

Po urlopie Twoje włosy są niezdyscyplinowane, pozbawione siły i blasku. Kondycja skóry też pozostawia wiele do życzenia: jest przesuszona, utraciła swą jędrność… Nie pomagają kosmetyki, które jeszcze do niedawna świetnie się sprawdzały. Co wtedy? Sięgnij po kosmetyk z naturalnym olejkiem roślinnym lub… kup w sklepie ekologicznym olejek w czystej postaci! Ten skoncentrowany preparat działa lepiej niż niejeden drogi krem! Bogactwo olejków roślinnych może jednak przyprawić o zawrót głowy. Który preparat wybrać? Dzięki naszemu rankingowi nie będziesz mieć problemów z wyborem! 579-MAKIETA 3 44-65.indd 64

1. OLEJEK ARGANOWY – SKARB Z MAROKA Jeszcze kilka lat temu niewiele osób słyszało o olejku wytłaczanym z owoców drzewa arganowego. Dziś to niekwestionowany lider wśród najlepiej sprzedających się olejków naturalnych. Kosmetyki zawierające w swym składzie „marokańskie złoto” można dziś znaleźć w każdej drogerii, w przystępnej dla każdego cenie, ale… oryginalny olejek arganowy, niezawierający w swym składzie żadnych domieszek, jest o wiele droższy i… bardziej skuteczny! Działania olejku arganowego nie sposób przecenić – to niezwykle bogate źródło witaminy E i kwasów tłuszczowych, które odżywią i zregene-

rują nawet mocno przesuszoną skórę oraz wygładzą drobne zmarszczki. Olejek arganowy odżywi także suche pasma i przywróci dawną kondycję zniszczonym włosom. Warto też pamiętać, że pomaga on wygładzić rozstępy i blizny.

2. OLEJEK MIGDAŁOWY – SŁODYCZ NA TWEJ SKÓRZE

Każda kobieta, która choć raz przetestowała ten kosmetyk, została jego fanką na dłużej! A wszystko dzięki zniewalającemu, słodkiemu zapachowi olejku migdałowego. Jednak lista zalet preparatu jest o wiele dłuższa! Przede wszystkim olejek migdałowy jest bogaty w proteiny, sole mineralne i witaminy: A, E, 21/04/2015 16:13:05


065 B. Dzięki takiemu koktajlowi drogocennych składników idealnie nadaje się do pielęgnacji skóry wrażliwej, dojrzałej i cienkiej. Preparat doskonale ukoi skórę podrażnioną po depilacji, pomoże również rozprawić się z wrastającymi po tym zabiegu włoskami.

3. OLEJEK Z AWOKADO – BOMBA WITAMINOWA

Wyciąg na owoców awokado, a właściwie z jego nasion, to prawdziwe bogactwo składników, które są niezbędne dla naszej skóry. Preparat zawiera bowiem witaminy: A, B, E, H, K, PP, F oraz nienasycone kwasy tłuszczowe. Taki miks ukoi podrażnioną skórę i przywróci jej dawny blask. Dlatego warto sięgnąć po ten olejek w sytuacji, gdy nasza skóra nieco ucierpiała w wyniku zbyt długiego kontaktu ze słońcem. Kosmetyki z olejkiem z awokado mają delikatne działanie, doskonale więc nadają się dla osób ze skłonnościami do alergii.

4. OLEJEK Z ORZECHÓW MACADAMIA – PRZYWRACA MIĘKKOŚĆ

Orzechy macadamia są doskonale znane w przemyśle kosmetycznym. Pozyskuje się z nich olejek słynący z dobroczynnych właściwości. Substancja ta pięknie pachnie i szybko się wchłania, otulając skórę miękką warstwą. Olejek macadamia świetnie się więc sprawdzi w pielęgnacji skóry suchej, popękanej, zrogowaciałej. Ale ten roślinny składnik wykorzystywany jest również do zwalczania cellulitu. Po wyciąg z orzechów macadamia najchętniej jednak sięgają osoby, których głównym problemem są puszące się pasma. Wystarczy bowiem prosty zabieg, by pozbyć się tej niedoskonałości – niewielką ilość olejku trzeba równomiernie rozprowadzić na skórze głowy, po czym owinąć włosy folią spożywczą. Kompres po 2 – 3 godzinach spłukujemy ciepłą, ale nie gorącą wodą. Efekt będzie zdumiewający!

5. OLEJEK Z NASION SEZAMU – POGROMCA TOKSYN

Preparat ten jest wytłaczany na zimno, a to oznacza, że olej sezamowy zawiera mnóstwo nieprzetworzonych składników, które szybko się wchłaniają. Z tego 579-MAKIETA 3 44-65.indd 65

względu olejek w czystej postaci świetnie nadaje się do masażu, którego efekt jest zdumiewający! Wyciąg z ziaren sezamu odżywia, ale przede wszystkim detoksykuje naszą skórę. Tak oczyszczona cera i całe ciało odwdzięczą się promiennością, jędrnością i zdrowym blaskiem. Co ciekawe, olejek sezamowy zawiera także naturalny filtr chroniący przed szkodliwymi promieniami słońca – w wysokości 3 – 4 SPF.

6. OLEJ KOKOSOWY – NAJLEPSZY DLA SUCHYCH WŁOSÓW!

Ten olejek pozyskiwany przez ogrzanie i tłoczenie kopry – twardego miąższu palmy kokosowej – jest najczęściej wykorzystywany do pielęgnacji włosów suchych, pozbawionych blasku, niezdyscyplinowanych. Wystarczy kilka kropli wmasowanych w skórę głowy i we włosy, by po kilku zabiegach przywrócić im dawną kondycję. Preparat doskonale też wpłynie na końcówki włosów, które dzięki działaniu licznych witamin znów staną się silne i odbudowane. Olejek kokosowy doskonale nadaje się także do pielęgnacji skóry, a zwłaszcza do wygładzenia szorstkich miejsc, takich jak łokcie, kolana czy skóra wokół kostek.

7. OLEJEK Z OTRĘBÓW RYŻOWYCH – NATURALNY ROZJAŚNIACZ

Latem wrażliwa skóra często reaguje na zbyt długi i intensywny kontakt ze słońcem przebarwieniami. Co wtedy? Można zaopatrzyć się w drogi kosmetyk, który rozwiąże nasze problemy lub… kupić buteleczkę superwydajnego olejku ryżowego. Preparat ten zawiera w swym składzie wyjątkowo duże stężenie witaminy E, naturalnego przeciwutleniacza, dlatego idealnie nadaje się do pielęgnacji skóry suchej, podrażnionej, skłonnej do przebarwień. Dodatkowo olejek hamuje produkcję melaniny podczas eksponowania skóry na słońcu, dzięki czemu osoby ze skłonnościami do przebarwień mogą bezpiecznie korzystać z krótkich kąpieli słonecznych. Olejek z otrębów ryżowych również delikatnie rozjaśnia skórę, a nawet… zmniejsza widoczność cieni pod oczami!

8. OLEJEK Z PESTEK WINOGRON – DLA NAPIĘTEJ SKÓRY! Zwiotczała cera to problem wielu dojrzałych kobiet. Z grawitacją nie możemy walczyć, jednak warto zabiegać o to, by zminimalizować jej działanie. Zwłaszcza że mamy pod ręką naturalną, ale skuteczną broń w tej walce. To olejek z pestek winogron, który słynie z bogatego stężenia witaminy E, zwanej witaminą młodości. Już jeden zabieg widocznie poprawi kondycję skóry, jednak dopiero regularne stosowanie olejku sprawi, że nasza skóra będzie wyglądała na dużo młodszą. Olejek z pestek winogron całkowicie się wchłania i nie pozostawia nieprzyjemnej, tłustej warstwy, dzięki czemu pielęgnacja przy jego użyciu jest nie tylko przyjemna, ale też niezwykle prosta!

9. OLEJEK Z NASION JOJOBY – POŻEGNAJ MAŁE ZMARSZCZKI

Dobroczynne działanie tego złotego wosku było znane już przed wiekami. Dziś olejek z nasion jojoby nie wychodzi z łask. Nic dziwnego! Ten preparat zawiera tak cenne składniki, jak nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy E i F oraz liczne minerały. Ma doskonałe właściwości natłuszczające i odżywcze, dlatego ukoi spragnioną skórę. Najlepiej działa nocą: posmarowana nim buzia będzie rano gładka, ujędrniona i doskonale odżywiona. Olejek z jojoby pomoże też pozbyć się drobnych zmarszczek i… nie zostawi śladów na naszej poduszce dzięki temu, że doskonale się wchłania.

10. OLEJ Z WIESIOŁKA – POMOCNIK Z APTEKI

Olejek z wiesiołka znany jest ze swych leczniczych właściwości od wieków. Wyciąg z tej rośliny działa kojąco na skórę ze skłonnościami do alergii i podrażnień, a także egzemy. Olejek z wesiołka doskonale nawilży także np. spierzchniętą skórę ust. Wyciąg z wiesiołka rozjaśnia też poczerwieniałą skórę, dzięki czemu pomoże ukoić ją po zbyt intensywnej kąpieli słonecznej. Produkt nadaje się do stosowania zewnętrznego, ale można także zastosować kurację od wewnątrz. Świetnie wtedy wpłynie na kondycję całego organizmu. « 21/04/2015 16:13:06


066

REKLAMA uroda i zdrowie

579-MAKIETA 4 66-91.indd 66

21/04/2015 16:41:57


REKLAMA uroda i zdrowie

579-MAKIETA 4 66-91.indd 67

067

21/04/2015 16:41:59


068

REKLAMA uroda i zdrowie

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

579-MAKIETA 4 66-91.indd 68

21/04/2015 16:42:00


REKLAMA uroda i zdrowie

579-MAKIETA 4 66-91.indd 69

069

21/04/2015 16:42:02


070

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe Telefonicznie:

(usługi)

Warunki:

Ramka do 25 słów

£ 30 +vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

579-MAKIETA 4 66-91.indd 70

SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. Internet. £130/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07462663981. Szukasz mieszkania najnowsze oferty na portalu www.elondyn. co.uk

> Biuro na sprzedaż, N19, Holloway Road, przy głównej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104 > Catford, duza dwójka do wynajęcia 150 tydz. wszystkie media wliczone, po wiecej informacji prosze dzwonic. 07581443063 > Catford/Bromley Jedynka blisko

Ramka do 15 słów

020 8846 3614 £ 25 +vat lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

mieszkania do wynajęcia

stacji pociagowej Beckenham Hill Catford / Bromley, dom po remoncie, mieszka 4 osobowa rodzina cicha okolica, zapraszam cena 110£/tydz 2 tyg depozytu .tel 07936412710 lub 07892826279

02072728615, 07436582104, 07436792779

> Enfield, EN3 5JX, 1 bed flat, £930 + eletryka. 1 pietro. Podwójna sypialnia, oddzielny salon, oddzielna kuchnia, łazienka z wanna. Dostępne od 15 Maja. T: 02088851890, 07436582104, 07715677401, > Greenford Duzy pokój dla jednej osoby do wynajęcia na Greenford TV, Internet 110 funtów za tydzień twa tygodnie depozytu, rachunki wliczone. Prosze dzwonic -07546231111 > Greenford Wynajmę nowy studio flat jednej osobie £180 lub parze £220 + depozyt .Greenford ub6 niedaleko do central line wolne od 03.05 .07769703644 > Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272

> Do wynajęcia jedynka lub dwójka bez depozytu rachunki wliczone dobra lokalizacja sw16 5aq 07494302270

> Leyton. Bardzo duza , ładna jedynka do wynajęcia, dla spokojnej, nie palącej osoby. Mieszkanie z ogrodem, internetem, 5 min do metra, mieszkaja tylk 07940362897

> East Ham jasny podwójny pokój do wynajęcia dla spokojnej, pracującej, niepalącej, przyjacielskiej dziewczyny - £73/tydzień (rachunki wliczone). 3 minuty do Stacji metra I Centrum Handlowego. Tel: 020 8552 2251

> Manor House, N4 1BD ,£2695, Dom posiada 6 pokoi (4podwojne , 1 pojedynczy oraz Box Room), 2 łazienki , osobny salon, ogród . Dostępny od 16/02/2015. Tel : 02088851890, 07436792779, 07436582103

> Edmonton, N9 8QY, 4 bed dom, £1590/ pm. 3 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, kuchnia, salon, ogrod. Dostepne od konca kwietnia. T: 0208 885 1890, 07715677401, 07436792779, 07436582103

> N17 6DG , Pokój duża jedynka , £95tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami . W domu 6 pokoi, wspolna kuchnia , lazienki , ogrod . Tel : 074 3679 2779

> Enfield, EN2 6SY, £1495/mies.

2 bed apartament z antresola, na 2 poziomach, 2 łazienki, ogromny salon z kuchnia, 2 podwójne sypialnie, 1 pojedyncza. Polecamy! –

> N17 6RU ,Pokoj dwójka dla spokojnej pary badz 1 osoby , £130 tyg+ rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. W domu 5 pokoi , 5 osob , wspolna kuchnia , lazienki , ogrod . Tel : 07436792779

21/04/2015 16:42:02


OGŁOSZENIA drobne > New Barnet, EN5 1QJ, 3 bed flat, £1450/mies. Duzy, 3 pokojowy, 3 podwójne sypialnie ( w tym jedna z lazienka), kuchnia z duzym livingiem, lazienka, taras. 0208 885 1890, 07436792779, 07436582103 > Stretham Common Duzy pokoj

z king size lozkiem, dla jednej osoby 5 min piechota od stacji Stretham Common! £120p/w wszystkie rachunki wliczone! 07707494484 Natalia

> Tottenham Hale Wynajmę pokój dwojke135f lub jedynke 115 w spokojnym domu z ogrodem, możliwość podłączenia internetu. Dobre polaczenie z metrem, auto 07533968808 > Walthamstow Pokój jedynka w domu z ogrodem, podjazd na auto, internet. 15 min. od stacji Walthamstow, £120 za tydz,+2tyg. depozytu. 07778052463 > Walthamstow Wynajmę pokój

dla pary lub jednej osoby, internet, ogród blisko st. Walthamstow E17 9AT. 120£ / tydz + dep. rach. wliczone. Dostępne od 7 maja 07570810886

> Wood Green N22 5LT, Pokój dwójka dla spokojnej pary bądź 1 osoby , £125 tyg + rachunki za gaz i prad do podziału z lokatorami . W domu 6 pokój , wspólna kuchnia ,łazienka , toaleta. Tel : 074 3679 2779 > Wood Green, N22 5JB, Studio , £670/mies (woda wliczona), Mieszkanie posiada podwójna sypialnie, aneks kuchenny, lazienke. Ogrzewanie elektryczne. 02088851890, 07436582103, 07436582104, 07715677401, > Wynajme dom z ogrodem

w okolicach Streatham lub Mitcham tel 07730538016,

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487

579-MAKIETA 4 66-91.indd 71

071

Poszukujemy scaffolderów - monterów rusztowań z praktyka w UK 07789992092 Experienced Structural or Civil Engineer (preferably chartered) to work in small structural engineering / building consultancy in Teddington. Please send CV to office@wallacewheating.co.uk Cukiernia w zachodnim Londynie poszukuje doświadczonych cukierników. Tel: 07809432768. Piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców z doświadczeniem pracy w UK. Osoby zainteresowane proszone są o kontakt: info@polishvillagebread.co.uk

> Poszukuje osoby ktora pracuje lub pracowala w Chinskiej restauracji, takeaway lub noodle bar. Tel 07593775098 > Full time hairdresser or part time to work in salon in tooting Neokutz 146 Mitcham Road Tooting sw17 9nh telephone Vera 02086725619 mobile 07813484218 > Instruktora Nauki Jazdy poszukuje Szkola Jazdy Formula Learner. Praca na terenie Londynu Email:info@formula-learner.co.uk Kontakt Andrzej Tel:07883015890 > Praca dla rzeznika pilne dobre warunki 07850160447 > Praca dla zdolnej krawcowej part or full time 07877730663 > Duza firma recyclingowa poszukuje kierowców z kat. C (wymagane CPC oraz jezyk angielski na poziomie komunikatywnym/ podst) Adam :07972004926 Robert:07972004894 > Wpisowe bez oplaty J. angielski nie wymagany Zarobek do 35% Darmowe produkty w każdym katalogu Zapraszamy Edyta Majeska Oriflame Manager Tel.07928136992

21/04/2015 16:42:03


072

OGŁOSZENIA drobne

> Poszukuje osoby ktora pracuje lub pracowala w Chinskiej restauracji, takeaway lub noodle bar. Tel 07593775098 > Praca w turystyce online.

Networking, własna strona internetowa. Wysokie prowizje. Certyfikaty CTA. Podróże motywacyjne, szkolenia. Info: fun4youholiday@gmail.com. 07796250069

> Managers, supervisors and

Counter staff needed for a very busy espresso bar in Central London , great rates . Please contact Carlos on 07801627501 and forward your CV to Crussi@aol.com

> Waitress for café in Palmers Green call Michael 0795295466 > Fitterzy okien Poszukujemy Monterów okien z doświadczeniempraca od zaraz na terenie całego Londynu Dogodne warunki kontakt 07737237951 , > Zatrudnie Pediatre

w zachodnim Londynie na pelny etat.Informacje pod numerem tel:07534795870 lub email: exiderus@gmail.com ,

> Sprzątanie biur, na sw3 6, Holland Str, Green Park, Liverpool Str, Hackney, solidne, doświadczone panie bez nałogów, dobre warunki t 07740316002 info@idealclean. co.uk, > Zatrudnię kierowcę kat. C+E z doświadczeniem w transporcie międzynarodowym. Praca w Londynie i raz w tygodniu wyjazd do Francji. kontakt: 07816-648060 Paweł > Reliable, hardworking person required @ Hammersmith Hospital for basic lab work. No previous experience required. One day/week approx £90. Further details call Greg 07989565667 , > Model Company poszukuje

nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien! 02037005311 info@ planetofmodelling.co.uk 18 King William St EC4N 7BP

> Poszukujemy kobiet do pracy w nowym sklepie obuwniczym w zachodnim Londynie. Wymagana znajomosc jezyka ang. Cv prosimy wysylac na mail office@decado.co.uk > Potrzebny mechanik Wimbledon / Morden. Wymagane doswiadczenie. Jezyk angielski nie wymagany. Atrakcyjne wynagrodzenie. Prosze o wysylanie CV na: przem0304@gmail.com

579-MAKIETA 4 66-91.indd 72

> Rzeźnik - praca od zaraz kontakt 07850160447

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Tapeciarz Malarz poszukuje pracy cena /dniówki, referencje gwarancja na wykonane prace tylko poważne oferty tel 07463227169 > Solidny ogolnobudowlaniec bez nałogów szuka pracy.tel 07925421799. > Elektryk szuka pracy. Instalacje Fuseboxy Automatyka ogrzewania i cieplej wody Certyfikat NICEIC. 10 lat w UK. Krzysztof tel. 07725271488 > Informatyk podejmie wspolprace z firma, ktora dziala lub planuje dzislalnosc w internecie 07726141296

£1

> Hydraulik Gas Safe Register. Piece gazowe, kuchenki, kominki. Instalacje gazowe, wodne, centralnego ogrzewania, podlogowe. Cylindry na ciepla wode- 07925296104 > Stolarz szuka pracy na cene stolarka meblowa, szafy, kuchnie, garderoby (sprayed) schody. itp. tel. 07988683016 > Elektryk 12 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481 > Team Malarsko-tapeciarski poszukuje zlecen cena / dniowki wlasne narzedzia , tel 07463227169 > Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym, szukam pracy. Pomogę przy awariach i problemach związanych z prądem tel. 07883974669 > Team Malarsko - tapeciarski poszukuje pracy cena / dniowki własne narzędzia , tel 07463227169 > Plastrarz z doświadczeniem podejmie sie pracy, wysoka jakosc, czystosc, wlasne narzedzia. 07737058249 .Mariusz > Plastrarze z własnymi narzędziami szukaja pracy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677

21/04/2015 16:42:05


REKLAMA drobne > Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz. > Malarz dekorator szuka pracy

wlasne narzedzia doswiadczenie i solidnosc 07591534894 Krzysztof

> Doswiadczony murarz tynkarz. Bloczki, cegla, klinkier, ponting. Przybudowki, murki ozdobne. Prace ogolno budowlane. tel 07930111620 > Malarz dekorator szuka pracy.

Doswiadczenie i solidnosc 07880348331Michal.

> Plastrarz z doświadczeniem podejmie sie pracy, wysoka jakosc, czystosc, wlasne narzedzia. 07737058249 .Mariusz > Plastrarze z dlugoletnim doswiadczeniem szukaja pracy, wlasne narzedzia, transport, wysoka jakosc i czystosc. Wojtek 07834561176 07850744332 > Plastrarze z dlugoletnim

doswiadczeniem szukaja pracy, wlasne narzedzia, transport, wysoka jakosc i czystosc. Wojtek 07834561176

> Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, central heating. Posiadam uprawnienia domestic i commercial. Tel. 07702267525 > Malarz - dekorator podejmie

prace również na cene. Uczciwy solidny 07713919175

> Plastrarze szukają pracy.

Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość, posiadamy narzędzia i transport. Tel:07525348994

> Murarz, tynkarz i pointing

szuka pracy od zaraz 07553 749628,

> Fachowiec mieszkający w UK od 10 lat szuka pracy na lofty, dachy, konstrukcje drewniane. Tel. 07437013463 > Informatyk po studiach i z wieloletnim doświadczeniem nawiąże współpracę – podejmie prace przy serwisie sprzętu komputerowego dla firm i osób prywatnych, t 07468415064 > Plastrowanie szukam pracy -

stawiam na jakość i rzetelność wobec klienta. Nr.tel 07880237803,

> Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej

579-MAKIETA 4 66-91.indd 73

073

firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. 07707717053 ,

> Plastrarze szukają pracy. Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość pracy, posiadamy narzędzia i transport. Tel:07525348994 Waldek ,

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Sprzedam restauracje więcej informacji pod numerem 07564383960 > Duzy słownik naukowo techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272 > Duzy polsko-angielski słownik 2 tomy,nowy.£45.00 tel.07523510272

> Do sprzedani nowe słuchawki: Beats By Dr. Dre Powerbeats £75, dla wymagających mega super brzmienie 07879 8710 32 > Sprzedam dla hydraulików: gotowa strona internetowa, możemy ja dowolnie przerobić www.plumbersolution.co.uk cena do uzgodnienia 07879871032’’ > Do sprzedani nowe słuchawki:

> Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat. 07770933889

Bose IE2i £70, czysty dźwięk idealne do każdego rodzaju muzyki 07879 8710 32

> Mężczyzna chętnie spędzi milo wieczór z atrakcyjna panią . Wykorzystajmy dobrze swój wolny czas. Tel-07549335708

> Zawartość domu rodzinnego: do stołowego, kuchni, dziecinnego. wysoka jakość. zapraszamy. zachodni Londyn. tel. 07523510272

> Mily sympatyczny 48 latek niez fin pozna Pania z Londynu mlodsza lub w zblizonym wieku o podobnych walorach 07437557243

> Do sprzedania gotowa strona internetowa dla firmy z sektora budowlanego. O szczegóły proszę o kontakt: 07879871032 > Do sprzedani nowe słuchawki: Bose MIE2i £70, fenomenalne brzmienie 07879 8710 32

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Indian Man age 64, retired who lives with daughter age 8,seeks Lady age 42-49 non smoker with her daughter age under 15, who they can move into London. Man can support family, 07701045275.

> Wysoki 40l po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu z zamknieta przeszloscia otwartej szczerej pragnacej stalego spokojnego zwiazku 07772387104 > Witam szukam dyskretna kobiete z zach Londynu 07732432389

inne SMS:

81616 KOD: 09

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Nauka gry na pianinie z doświadczonym nauczycielem – po polsku i angielsku. Wszystkie grupy wiekowe, wszystkie poziomy zaawansowania, przygotowanie do egzaminów, dojazd. www.marcinplaza.com, 07943817747

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

21/04/2015 16:42:05


074

OGŁOSZENIA USŁUGI

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+, Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje:07779631401 www.polskatelewizja. co.uk

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

The Rubbish Guys vany do 16yrd wywóz śmieci cały Londyn 24/7 zabieramy więcej niż skip za mniejsze pieniądze rubbishguys@hotmail. com 07443600080, 07443600090 Autoholowanie lawetą Londyn i okolice, wszystkie trasy mile widziane. Dobre ceny tel 07773777039 Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka, specjalizacja konserwacja zabytkow, wszelkie prace architektoniczne, kontakt: 0790 3034463; szymon@ dylewski.fsnet.co.uk Rozliczenia podatkowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Working Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

£1

579-MAKIETA 4 66-91.indd 74

Tłumaczenia przysięgłe 24/7 bezpośrednio nie przez google akceptowane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medyczne, dokumenty, świadectwa. Szybciej i taniej niż inni. Kontakt: slav. translations@gmail. com lub 07981753699

Kursy Angielskiego - szkoła na Ealing Broadway. Ealing House, 33 Hanger Lane, W53HJ 07590309608 02035815806 www.linkschool.co.uk Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120 Rozliczenia podatkowe najtaniej w Londynie! 0208 846 3606

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; TechnikInformatyk; Olgierd 07961222932 Naprawy laptopów. Wymiana układów graficznych BGA i innych podzespołów. Konserwacja układów chłodzenia. Uczciwa wycena naprawy, konkurencyjne ceny 07910473675 H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

Naprawa: laptopy, tablety, konsole, zipmotelefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwarancji na nowe części, oferujemy laptop zastępczy 07411123340

transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Co 5 darmowy transport na lotnisko lub 10% obniżki na każdy z nich? Proszę bardzo! To nie żarty! Zadzwoń już dziś aby zarezerwować swoją podróż pod nr. 07473697136 YourCab działa na terenie całego Londynu 24/7

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK. www. goldeneagleremovals. co.uk Tel 07969629456 Daniel

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

21/04/2015 16:42:06


OGŁOSZENIA transport

579-MAKIETA 4 66-91.indd 75

075

21/04/2015 16:42:07


076

KEEP CALM and GET BRITISH CITIZENSHIP 3&;:%&/563" 5:.$;"408"

10 30,6 13"$: * 10#:56 8 6,

3&;:%&/563"

45"~"

10 -"5"$) -&("-/&+ 13"$: * 10#:56 8 6,

#3:5:+4,*&

10 -"5"$) -&("-/&+ 13"$: * 10#:56 8 6,

0#:8"5&-4580 ,VST &40- &OUSZ J

X DFMV V[ZTLBOJB EPEBULPXZDI JOGPSNBDKJ QSPTJNZ P LPOUBLU

&40&/53:

579-MAKIETA 4 66-91.indd 76 obywatel___ver-20150421---A4_daty.indd 1

XXX TBSBJOU DP VL

1P VLPร D[FOJV LVSTV &40รกSNB 4BSB *OU -UE QPNBHB Sร XOJFย V[ZTLBร PCZXBUFMTUXP CSZUZKTLJF

21/04/2015 15:27:31 16:42:08 21/04/2015


15:27:31

REKLAMA transport

579-MAKIETA 4 66-91.indd 77

077

21/04/2015 16:42:10


078

REKLAMA BUDOWNICTWO

579-MAKIETA 4 66-91.indd 78

21/04/2015 16:42:12


REKLAMA budownictwo

579-MAKIETA 4 66-91.indd 79

079

21/04/2015 16:42:13


080

REKLAMA SKUP ZŁOMU

579-MAKIETA 4 66-91.indd 80

21/04/2015 16:42:15


REKLAMA SKUP ZŁOMU

579-MAKIETA 4 66-91.indd 81

081

21/04/2015 16:42:17


082

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

579-MAKIETA 4 66-91.indd 82

21/04/2015 16:42:19


REKLAMA BUDOWNICTWO

579-MAKIETA 4 66-91.indd 83

083

21/04/2015 16:42:21


084

REKLAMA BUDOWNICTWO

579-MAKIETA 4 66-91.indd 84

21/04/2015 16:42:24


REKLAMA BUDOWNICTWO

579-MAKIETA 4 66-91.indd 85

085

21/04/2015 16:42:27


086

REKLAMA BUDOWNICTWO

579-MAKIETA 4 66-91.indd 86

21/04/2015 16:42:29


REKLAMA BUDOWNICTWO

579-MAKIETA 4 66-91.indd 87

087

21/04/2015 16:42:30


088

579-MAKIETA 4 66-91.indd 88

21/04/2015 16:42:32


REKLAMA BUDOWNICTWO+motoryzacja

089

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

579-MAKIETA 4 66-91.indd 89

21/04/2015 16:42:35


090

REKLAMA MOTORYZACJA

579-MAKIETA 4 66-91.indd 90

21/04/2015 16:42:36


REKLAMA MOTORYZACJA

579-MAKIETA 4 66-91.indd 91

091

21/04/2015 16:42:38


092

WIADOMOŚCI Krzyżówka + Horoskop

579-MAKIETA 5 92-100.indd 92

21/04/2015 17:00:13


093 BYK

PANNA

KOZIOROŻEC

Gwiazdy sugerują, że powinieneś swoje decyzje podejmować szybko, nie tracąc czasu na zbyteczne rozważania. Nie bój się konkretnych, szybkich, a czasem i ryzykownych działań. Nie podejmując ich możesz przeoczyć ważną i wiele obiecującą okazję.

Twój system nerwowy jest w nienajlepszym stanie. Poważnie przemyśl opcję kilkudniowego urlopu. Twój organizm mówi Ci, że potrzebuje relaksu. Zamiast łykać tabletki, idź do kina albo zrób coś po prostu tylko dla siebie. Porozpieszczaj się troszkę.

Koniecznie popraw swoją kondycję fizyczną. Zadbaj o stawy, wzmocnij mięśnie nóg i rąk. Wystarczy, jeśli poświęcisz 15 minut dziennie na gimnastykę lub szybki spacer. Postaraj się też wzbogacić swoją dietę o naturalne witaminy, zwłaszcza jeśli ostatnio przyjmowałeś antybiotyk.

BLIŹNIĘTA

WAGA

WODNIK

Powinieneś popracować nad swoją relacją z otoczeniem. Jesteś czasami zbyt uległy. Gwiazdy wesprą Cię w dążeniu do celu, dlatego wykorzystaj ten czas na zadbanie także o swoje potrzeby. Wypowiadaj się spokojnie, ale stanowczo, a zostaniesz odpowiednio odebrany.

Jeżeli zauważyłeś u siebie gorsze samopoczucie, brak chęci do przebywania w większym skupisku ludzi, to dopadło Cię prawdopodobnie sezonowe przesilenie. Staraj się codziennie sprawiać sobie małe przyjemności i uśmiechaj się jak najczęściej.

Możesz poczuć, że tracisz kontrolę nad swoim życiem. Pewne sprawy nie ułożą się tak, jakbyś chciał. Twoje działania musza być dynamiczne i szybkie, a Ty skupiony i zorientowany na sukces. Nie pozwól, aby błahe sprawy rozproszyły Twoją uwagę.

RAK

SKORPION

RYBY

Może szwankować Twoja kondycja psychofizyczna. Narzekać możesz na zmęczenie i problemy z wysypianiem się. Odłóż na bok wysiłek fizyczny, a skoncentruj się na wzmocnieniu swojej psychiki. Codziennie zadbaj o relaks i wyciszenie. Przed snem wypij melisę i poczytaj ciekawą książkę.

Układ planet wpłynie na Ciebie ożywczo w sferze uczuciowej. Będziesz wzbudzał zainteresowanie płci przeciwnej, a Twojemu wdziękowi trudno będzie się oprzeć. Miej na uwadze, że krótkie podboje miłosne, zamiast satysfakcji mogą pozostawić niesmak.

Dopadnie Cię szał domowych porządków. Będziesz wyrzucał stare rzeczy, przemeblowywał mieszkanie, niewykluczone, że weźmiesz się nawet za mały remont. Pamiętaj jednak, że oprócz Ciebie są jeszcze inni domownicy, którzy też mają prawo decydować o zmianach w mieszkaniu.

LEW

STRZELEC

BARAN

Popracuj bardziej nad swoim temperamentem. Przez to, że jesteś raptowny i niecierpliwy tracisz różne okazje do dalszego rozwoju. Poćwicz umiejętność skupienia się. Staraj się podejmować decyzje racjonalnie i tylko po ich przemyśleniu.

Postaraj się dobrze mierzyć siły na zamiary. Możesz mieć bowiem tendencje do wyolbrzymiania swoich możliwości. W konsekwencji grozi Ci frustracją to, że nie udało Ci się wywiązać ze zobowiązań. Możesz czuć się zmęczony i wypalony. Lepiej nie bierz na siebie zbyt wiele obowiązków.

Koniecznie zwróć większą uwagę na rzetelne wypełnianie obowiązków zawodowych. Z pozoru nie będziesz miał wiele spraw i to uśpi Twoją czujność. Łatwo możesz przeoczyć coś istotnego, co okaże się ważne dla Twojej przyszłości zawodowej.

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

579-MAKIETA 5 92-100.indd 93

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

21/04/2015 18:54:43


094

SPORT Żużel + BOKS + Piłka nożna

Skandal na Narodowym, smutne pożegnanie Golloba

Eddie Slater/Edkam Press Agency

Z powodu złego stanu toru na Stadionie Narodowym w Warszawie po trzech seriach startów zakończono żużlowe Grand Prix, pierwszą rundę indywidualnych mistrzostw świata. W tej sytuacji zwycięzcą został Słoweniec Matej Zagar, przed Chrisem Harrisem i Jarosławem Hampelem.

»

Zagar w trzech wyścigach zdobył osiem punktów. Po siedem zgromadzili Harris, Hampel i Niels-Kristian Iversen. Pozostali polscy stali uczestnicy cyklu GP spisali się słabiej – Krzysztof

Kasprzak i Maciej Janowski zdobyli po trzy punkty. Jeszcze przed zawodami żużlowcy narzekali na zły stan toru i z tego powodu większość z nich odmówiła

udziału w treningu. Po nocnych pracach nawierzchnia została poprawiona, ale po kilku wyścigach turnieju okazało się, że nadal pozostawia wiele do życzenia. Mnożyły się upadki, na dodatek źle działała maszyna startowa i po raz pierwszy w historii GP zawodnicy ruszali na sygnał świetlny. Po trzech seriach startów i kilkudziesięciominutowej przerwie organizatorzy po konsultacjach z żużlowcami postanowili zakończyć turniej, pierwszy w historii na Stadionie Narodowym. Zgodnie z regulaminem po rozegraniu 12 wyścigów wyniki można zaliczyć jako końcowe. Po zawodach z kibicami, którzy szczelnie wypełnili trybuny, pożegnał się Tomasz Gollob, dla którego był to prawdopodobnie ostatni występ w GP. Gollob, który w Warszawie startował dzięki „dzikiej karcie”, jest najbardziej utytułowanym polskim żużlowcem w historii – zdobył siedem medali indywidualnych mistrzostw świata, w tym ten najcenniejszy, złoty – w 2010 r. W cyklu GP startował od jego powstania w 1995 r. «

Tym samym zdobył pas WBC International wagi półciężkiej. – Już po pierwszej rundzie byłem pewny, że wygram. Kontrolowałem walkę w półdystansie, wiedziałem, kiedy mogę wejść w półdystans. Każdy cios zwiększał opuchliznę na twarzy Chaveza. Chciałbym teraz stoczyć rewanżowy pojedynek z Adonisem Stevensonem – powiedział Fonfara, który niespełna rok temu przegrał z tym kanadyjskim pięściarzem w walce o pas mistrzowski federacji WBC w kategorii półciężkiej.

Mieszkający na stałe w USA Fonfara na zawodowych ringach legitymuje się bilansem 27-3. Z kolei Chavez, który w latach 2011 – 2012 był czempionem WBC w wadze średniej, poniósł drugą porażkę w karierze. Na koncie ma też 48 zwycięstw i remis. Znakomitym pięściarzem był jego ojciec; Chavez senior zawodowe mistrzostwo świata wywalczył w kilku wagach: junior lekkiej, lekkiej i junior półśredniej. Karierę zakończył dopiero w wieku 43 lat, w 2005 r. «

Fonfara wygrał z Chavezem Jr.

»

Andrzej Fonfara pokonał przed czasem byłego mistrza świata wagi średniej Julio Cesara Chaveza Jr. Walka odbyła się w kalifornijskim Carson. Meksykanin jest synem legendarnego boksera o tym samym imieniu. Decydująca okazała się dziewiąta runda, w której Polak po ciosie lewym sierpowym posłał rywala na deski. Chavez Jr. dotrwał do gongu, ale do kolejnego starcia już nie wyszedł. Do momentu przerwania potyczki świetnie boksujący Fonfara wyraźnie prowadził na punkty. 579-MAKIETA 5 92-100.indd 94

21/04/2015 17:00:15


095 Skandal na szczycie II ligi Daniel Kowalski, polsport.co.uk

»

Zamiast piłkarskiego święta mecz na szczycie drugiej ligi zakończył się wielkim skandalem. Spotkanie zostało przerwane, a drużyny Wima Team oraz RSVM zostaną zapewne surowo ukarane. Mistrz ligi tym razem pauzował, więc goniący go peleton chciał zniwelować wielopunktową przewagę. Udało się to Interowi, który rozgromił White Wings Seniors aż 4:0. Inter Team od pierwszego gwizdka sędziego był zespołem lepszym, a z każdą minutą jego przewaga była coraz bardziej wyraźna. „Seniorzy” również próbowali atakować, ale czynili to nieporadnie. W drugim meczu grupy mistrzowskiej Piątka Bronka dosyć niespodziewanie ograła The 12 Team, który jeszcze do niedawna zgłaszał swoje mistrzowskie aspiracje. „Bronki” zagrały rewelacyjne spotkanie, a najbardziej dotkliwa dla rywala była gra z pierwszej piłki, z którą zupełnie nie radziła sobie defensywa The 12 Team. W grupie spadkowej sportową złość uwydatniają Scyzoryki. Rozprawili się bezlitośnie z ekipą Joga Bonito. Beniaminek spuścił nieco z tonu i w końcówce sezonu nie prezentuje już tak wysokiego poziomu jak wcześniej. Bezbramkowy remis padł w meczu drużyn walczących o utrzymanie – pomiędzy PCW Olimpia a KS04 Ark. Bliżej zwycięstwa byli „Olimpijczycy”, jeśli jednak nie wykorzystuje się nawet rzutu karnego, trudno marzyć o komplecie punktów. Zdaniem obserwatorów tego meczu jego poziom nie był nawet drugoligowy. Na drugim froncie mecz na szczycie zakończył się skandalem, bo zawodnicy obu drużyn pod koniec pierwszej połowy zamienili go w uliczną bójkę. Sędzia zmuszony był przerwać spotkanie, w którym do tego momentu Wima Team prowadziła z RSVM 2:1. Obie ekipy bez wątpienia poniosą surowe konsekwencje. Komplet punktów zdobył trzeci w tabeli FC Cosmos, choć z przebiegu meczu na zwycięstwo nie zasłużył. „Kosmonauci” przegrywali już to spotkanie 2:3, ale w końcówce meczu po błędach piłkarzy FC Polska dwa razy umieścili piłkę w bramce rywali, dzięki czemu mogli się cieszyć z sukcesu. Na uwagę zasługuje również drugie w tym sezonie zwycięstwo Mazury Team, który nieoczekiwanie wygrał z IFX FC 1:0. Mecz był bardzo wyrównany, obie drużyny stworzyły sporo bramkowych sytuacji, ale wykorzystana została tylko jedna. FC Piona w pożegnalnym meczu w tym sezonie przegrała z JJ Construction 0:2 i kończy rozgrywki z 27 punktami na koncie. Zespół z powodu braków kadrowych wycofuje się z dalszej rywalizacji, ale w przyszłym sezonie chce ponownie przystąpić do rozgrywek. Power Rangers po bardzo zaciętym meczu wygrał z FC Bianca 4:3. Szósta drużyna drugiej ligi tylko na samym początku meczu wygrywała 1:0, później już tylko goniła wynik, jak się okazało – bezskutecznie. « 579-MAKIETA 5 92-100.indd 95

21/04/2015 17:00:16


096

SPORT Piłka nożna

Wyścig po tytuł Sezon Premier League dobiega końca wielkimi krokami, a wyścig po tytuł wydaję się już prawie rozstrzygnięty. Prawie, ale niezupełnie. Jakub Chwiedź

»

Po weekendowym zwycięstwie 1:0 nad Manchesterem United Chelsea znalazła się w komfortowej sytuacji. Natomiast „Czerwone Diabły” raczej wypadły z wyścigu. Wydaje się, że jedyną drużyną, która może jeszcze zagrozić Chelsea, jest Arsenal. Ale czy podopieczni Arsene’a Wengera zdołają jeszcze pokrzyżować szyki ekipie ze Stamford Bridge? Obecnie w tabeli Chelsea ma 10 punktów przewagi nad drugim Arsenalem po rozegraniu tej samej liczby meczów. Jednakże ta przewaga może zostać zmniejszona przez samych „Kanonierów” w nadchodzący weekend, gdy podejmą oni podopiecznych Jose Mourinho na Emirates Stadium. Jeśli Chelsea wygra na wyjeździe z Arsenalem, będzie potrzebowała tylko dwóch punktów do zdobycia tytułu mistrza Anglii. To oznacza, że kilka dni po czołowym starciu Premier League „The Blues” oficjalnie zostaną mistrzami, jeśli pokonają na wyjeździe Leicester City w środku tygodnia. Te dwa zwycięstwa dałyby Chelsea 82 punkty, podczas gdy Arsenal byłby w stanie zdobyć ich maksymalnie 81. Gdyby w najbliższy weekend na The Emirates padł remis, Arsenal byłby w stanie zdobyć 82 punkty. To oznacza, że Chelsea potrzebowałaby tylko dwóch zwycięstw w pozostałych pięciu meczach, czyli najwcześniej piłkarze Mourinho mogliby zostać okrzyknięci mistrzami tydzień po starciu z Arsenalem. Ale musieliby pokonać Leicester City na wyjeździe oraz Crystal Palace na Stamford Bridge. Według wielu angielskich ekspertów Arsenal ma spore szanse, by zdobyć całe trzy punkty w najbliższy weekend i jeśli tak się stanie, ekipa Wengera może przedłużyć wyścig po tytuł i stworzyć kilka dodatkowych nerwowych chwil drużynie Chelsea. 579-MAKIETA 5 92-100.indd 96

Jeśli jednak udałoby się Arsenalowi pokonać podopiecznych Mourinho, Chelsea miałaby na koncie jedynie 76 punktów i do tytułu potrzebowałaby aż 85. To oznaczałoby z kolei konieczność odniesienia trzech zwycięstw w ostatnich pięciu meczach, by zagwarantować sobie tytuł. Niby trudno uwierzyć, by drużyna, która przez cały sezon Premier League przegrała tylko dwa razy, miała się potknąć aż trzy w ciągu pięciu ostatnich meczów, jednak w końcówce sezonu wszystko może się zdarzyć. Po spotkaniu z Arsenalem Chelsea czeka kilka zdradliwych meczów przeciwko ekipom takim, jak Leicester City, West Bromwich czy Sunderland, które wciąż bronią się przed spadkiem i mogą naprawdę sporo namieszać w czołówce tabeli. Do tego zespół Mourinho czeka jeszcze mecz na Stamford Bridge z Liverpoolem, który dalej próbuje dogonić Manchester City w wyścigu o czwarte miejsce, gwarantujące kwalifikację do Ligi Mistrzów. Jednakże nawet gdyby Arsenal pokonał Chelsea, przyszłość tytułu mistrza wciąż nie leżałaby w jego „nogach”, gdyż sam ma jeszcze sporo trudnych meczów do rozegrania. Po spotkaniu z Chelsea czekają go jeszcze wyjazdy do Hull, który próbuje bronić się przed spadkiem, oraz do Manchesteru, by zmierzyć się z ekipą „Czerwonych Diabłów”, która z kolei walczy o trzecie miejsce z lokalnym rywalem – Manchesterem City. Do tego mecze na The Emirates przeciwko Sunderlandowi i West Bromwich wcale nie muszą być łatwe, ponieważ obie wymienione ekipy także walczą o utrzymanie się w najwyższej angielskiej klasie rozgrywkowej. Przegrana z Arsenalem nałożyłaby sporo presji na piłkarzy ze Stamford Bridge. I mimo że Jose Mourinho jest mistrzem w manipulowaniu mediami,

co przekłada się na wywieranie presji na przeciwników, a Chelsea gra w tym sezonie tylko o jedno trofeum (po odpadnięciu z LM oraz krajowych pucharów), porażka w wyścigu o tytuł mogłaby spowodować pojawienie się ciemnych chmur nad głową Portugalczyka. Do końca sezonu Premier League obu drużynom z Londynu pozostało tylko sześć kolejek. W wyścigu o tytuł mistrza Anglii jeszcze wiele może się jednak zdarzyć. « Aktualna czołówka tabeli Premier League M W R P +/- 1. Chelsea 32 23 7 2 +39 2. Arsenal 32 20 6 6 +31 3. Man United 33 19 8 6 +28 4. Man City 33 19 7 7 +33

P 76 66 65 64

Pozostałe mecze Chelsea Niedziela, 26 kwietnia: Arsenal – Chelsea Środa, 29 kwietnia: Leicester City – Chelsea Niedziela, 3 maja: Chelsea – Crystal Palace Niedziela, 10 maja: Chelsea – Liverpool Poniedziałek, 18 maja: West Bromwich Albion – Chelsea Niedziela, 24 maja: Chelsea – Sunderland Pozostałe mecze Arsenalu Niedziela, 26 kwietnia: Arsenal – Chelsea Poniedziałek, 4 maja: Hull City – Arsenal Poniedziałek, 11 maja: Arsenal – Swansea City Niedziela, 17 maja: Manchester United – Arsenal Środa, 20 maja: Arsenal – Sunderland Niedziela, 24 maja: Arsenal – West Bromwich Albion

21/04/2015 17:08:04


097

579-MAKIETA 5 92-100.indd 97

21/04/2015 17:00:18


579-MAKIETA 5 92-100.indd 98

21/04/2015 17:00:20


579-MAKIETA 5 92-100.indd 99

21/04/2015 17:00:22


579-MAKIETA 5 92-100.indd 100

21/04/2015 17:00:24


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.