Cooltura Issue 587

cooltura.co.uk

20 czerwca 2015

25 (587)

Polska Bitwa o Anglię Europa według torysów

Wyspa stosów

i szubienic

587-COVER.indd 1

16/06/2015 16:30:59

587-MAKIETA 1 01-23.indd 2

16/06/2015 16:15:33

587-MAKIETA 1 01-23.indd 3

16/06/2015 16:15:35

W NUMERZE 587.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255

012

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALECIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

LIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

018 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 020 PORADNIK 024 TEMAT NUMERU Wyspa stosów i szubienic

030 KOMENTARZ TYGODNIA Europa według torysów

032 FELIETON Znowu Dobroniak

034 WYDARZENIA Polska Bitwa o Anglię

036 ROZMOWA Nadispektor Nicholas Davies: Bite kobiety nie muszą się ukrywać

040 SYGNAŁY Z listów do redakcji

042 MUZYKA Michael De Marco w Jazz Cafe POSK

587-MAKIETA 1 01-23.indd 4

034 044 CAFÉ COOLTURA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 MARTYNA DRZEWIECKA martyna@cooltura.co.uk, wew. 247 MAŁGORZATA SAS gosia@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249 DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Nadchodzące wydarzenia

048 KSIĘGARNIA 052 POLSKIE RADIO LONDYN … poleca!

056 WASZE IMPREZY Polonia na imprezie z Polish Village Bread

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

058 GUEST ROOM Poezja i zdjęcia

Okładka: TOMEĆ WOŹNY

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Z krzaczka na krzaczek

064 ZDROWIE I URODA Piękniejsza dzięki… drzewom!

070 OGŁOSZENIA DROBNE 092 KRZYŻÓWKA 093 HOROSKOP 094 SPORT

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

16/06/2015 16:46:20

005

587-MAKIETA 1 01-23.indd 5

16/06/2015 16:15:41

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

Ogród na dachu miasta Najwyżej położony w Londynie ogród odsłonięto w zeszły czwartek na 72. piętrze wieżowca Shard.

Letni ogród zasadzono na wysokości 244 metrów. Rośnie w nim około 2 tys. roślin. Prace nad jego stworzeniem zajęły aż 350 godzin.

587-MAKIETA 1 01-23.indd 6

16/06/2015 16:15:42

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga 587-MAKIETA 1 01-23.indd 7

16/06/2015 16:15:45

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Pierwsze wątpliwości wokół unijnego referendum Podczas zeszłowtorkowej debaty w Izbie Gmin nad projektem ustawy o referendum ws. członkostwa Wielkiej Brytanii w UE zarysowały się pierwsze rozbieżności dotyczące między innymi możliwości głosowania przez 16- i 17-latków oraz zaangażowania rządu w kampanię przedreferendalną.

»

Projekt ustawy przeszedł drugie czytanie w Izbie Gmin stosunkiem głosów 544 do 53. Podczas debaty, pierwszej w parlamencie dotyczącej bezpośrednio referendum, pojawiły się jednak wątpliwości dotyczące samego referendum.

Najwięcej kontrowersji wzbudziła kwestia ewentualnego przyznania prawa do udziału w referendum 16- i 17-latkom oraz obywatelom innych krajów UE mieszkającym w Wielkiej Brytanii, a także reguł dotyczących zaangażowania rządu w kampanię przedreferendalną.

Projekt, przedstawiony w Izbie Gmin przez ministra spraw zagranicznych Philipa Hammonda, dotyczy wyłącznie mającego odbyć się przed końcem 2017 r. referendum w sprawie członkostwa Wielkiej Brytanii w UE. Reguluje on takie kwestie, jak treść pytania referendalnego, przebieg kampanii przedreferendalnej oraz to, kto jest uprawniony do wzięcia udziału w referendum.

Wielu parlamentarzystów z rozczarowaniem przyjęło nieuwzględnienie przez rząd postulatu dopuszczenia do udziału w referendum 16- i 17-latków.

Za takim rozwiązaniem opowiadają się między innymi Partia Pracy oraz Szkocka Partia Narodowa (SNP). Po raz pierwszy osoby te dopuszczono do głosowania w zeszłym roku podczas referendum niepodległościowego w Szkocji. 16i 17-latkowie będą mogli również głosować w lokalnych wyborach do szkockiego parlamentu w przyszłym roku.

587-MAKIETA 1 01-23.indd 8

Jednomyślności w tej sprawie nie ma w Partii Konserwatywnej. Pomysł dopuszczenia 16- i 17-latków do głosowania poparła podczas debaty konserwatywna parlamentarzystka Sarah Wollaston.

Pojawiły się również głosy za umożliwieniem wzięcia udziału w głosowaniu obywatelom innych krajów członkowskich UE mieszkającym w Wielkiej Brytanii. Najmocniej za tym postulatem opowiadają się parlamentarzyści SNP, którzy argumentują, że umożliwienie głosowania obywatelom np. Malty czy Cypru (na mocy ich członkostwa we Wspólnocie Narodów) oznacza dyskryminację obywateli innych członków UE. W zeszłorocznym referendum w Szkocji głosować mogli także obcokrajowcy mieszkający na stałe w tym kraju.

Innym ważnym wątkiem debaty była kwestia tzw. purdah (termin zaczerpnięty z języka hindi), a więc obowiązującego w Wielkiej Brytanii sześciotygodniowego okresu przed każdymi wyborami i referendami, w czasie którego rząd lub władze lokalne (w przypadku wyborów lokalnych) nie mogą podejmować żadnych nowych inicjatyw, które mogłyby mieć wpływ na wynik wyborów, ani prezentować żadnych oficjalnych publikacji.

Rząd postuluje w przedstawionym projekcie zniesienie tego wymogu w przypadku planowanego referendum.

Zdaniem ministra Hammonda uniemożli-

wiłoby to normalne funkcjonowanie relacji pomiędzy rządem a Unią Europejską w okresie przed referendum. Przyznał on również, że w zależności od wyniku prowadzonych negocjacji dotyczących członkostwa Wielkiej Brytanii w UE rząd będzie chciał zająć określone stanowisko przed referendum.

Zdaniem partii opozycyjnych zniesienie purdah może sprawić, że rząd wykorzysta swoją pozycję do wspierania kampanii na rzecz oczekiwanego wyniku referendum, a tym samym naruszy niepisany wymóg równych szans dla obu stron debaty przedreferendalnej.

Projekt będzie teraz przedmiotem obrad komitetu plenarnego Izby Gmin (Committee of the Whole House), co oznacza, że wszyscy członkowie Izby mogą brać udział w pracach, w tym składać własne poprawki. Po uzgodnieniu ostatecznej wersji w toku prac komitetu projekt trafi pod trzecie czytanie w Izbie Gmin, a w przypadku jego przyjęcia prace przeniosą się do Izby Lordów, która może zgłosić własne poprawki. « 16/06/2015 16:15:49

587-MAKIETA 1 01-23.indd 9

16/06/2015 16:15:52

Fot. PAP/EPA/Gerry Penny

010

WIADOMOŚCI NA wyspach

103-letni George Kirby z 91-letnią Doreen podczas przyjęcia ślubnego w Langham Hotel w Eastbourne

Młoda para razem ma prawie dwieście lat

»

103-letni George Kirby i 91-letnia Doreen Luckie w sobotę powiedzieli sobie „tak” w czasie rodzinnej uroczystości w Eastbourne we wschodniej Anglii. Stali się tym samym najstarszymi nowożeńcami na świecie – choć oboje doczekali się już prawnucząt.

Brytyjska młoda para, razem licząca 194 lata, pobiła poprzedni rekord należący od 2002 r. do francuskiej pary – Francois Fernandeza i Madeleine Francineau, którzy w chwili ślubu mieli razem 191 lat – wynika z Księgi rekordów Guinnessa.

587-MAKIETA 1 01-23.indd 10

Jak informują media, nowożeńcy, którzy postanowili sformalizować związek po 27 latach wspólnego życia, nie żałują, że nie uczynili tego wcześniej.

Zapewniają, że nie chodziło im o żaden rekord i byli bardzo zaskoczeni, gdy dowiedzieli się, że go pobili. W sobotę przypadały także 103. urodziny pana młodego.

Młoda para chciała, żeby ślub był skromny, jedynie w towarzystwie rodziny i najbliższych, i nie przygotowywała z tej okazji „niczego specjalnego”; uroczystość

odbyła się w hotelu prowadzonym przez syna pana Kirby’ego, Neila. Nie zapadła jeszcze decyzja, dokąd małżonkowie udadzą się w podróż poślubną.

Planów nie pokrzyżował upadek, który przydarzył się George’owi Kirby’emu we wtorek, na pięć dni przed ślubem. Na szczęście skończyło się tylko na kilku siniakach, a – jak opowiadał Neil Kirby – jego ojciec przywykł do nich w czasie swej kariery bokserskiej. Wziął udział w 60 walkach i wszystkie wygrał – zdradził syn pana młodego. «

16/06/2015 16:15:54

587-MAKIETA 1 01-23.indd 11

16/06/2015 16:15:57

012

WIADOMOŚCI Na Wyspach

»

200 lat Gurkhów w brytyjskiej armii Królowa Elżbieta II wraz z mężem wzięli udział w obchodach 200-lecia istnienia w brytyjskiej armii oddziałów złożonych z Gurkhów. Część obchodów poświęcona była upamiętnieniu ofiar niedawnego trzęsienia ziemi w Nepalu.

587-MAKIETA 1 01-23.indd 12

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

Królowa Elżbieta II przybywa do Royal Hospital Chelsea w Londynie na uroczystości 200-lecia służby Gurkhów w brytyjskiej armii.

U ro c z y s t o ś ć o d by ł a s i ę w zeszłowtorkowy wieczór na terenie londyńskiego Royal Hospital Chelsea, domu opieki dla weteranów brytyjskiej armii. Wzięli w niej udział zarówno obecni, jak i byli żołnierze oddziałów Gurkhów. Zaprezentowana została 200-letnia historia ich obecność w brytyjskiej armii, unikalne tradycje oraz kultura, w tym muzyka wykonywana przez orkiestrę Batalionu Gurkhów.

Oprócz pary królewskiej na uroczystości obecny był również książę Karol, formalnie zwierzchnik funkcjonujących dziś dwóch batalionów Gurkhów, oraz jego młodszy syn Harry, który na początku 2008 r. służył wspólnie z jednym z batalionów Gurkhów podczas misji w Afganistanie.

Elementem uroczystości było również upamiętnienie ponad 8 tys. ofiar trzęsienia ziemi w Nepalu.

Historia zaangażowania Gurkhów w brytyjskiej armii sięga 1815 r. Podczas trwającej wówczas wojny pomiędzy Brytyjską Kompanią Wschodnioin16/06/2015 16:15:58

/*,4" rozmowy + (,*Ń/(& & 01 ',+ /+"Ȃ dyjską a Nepalem Brytyjczycy zaczęli rekrutować Gurkhów jako najemników.

Ich wierność i poświęcenie poskutkowały włączeniem ich na stałe do armii indyjskiej od momentu stłumienia powstania sipajów w 1857 r. Bataliony Gurkhów stanowiły formalnie część armii indyjskiej aż do uzyskania przez ten kraj niepodległości w 1947 r. Do tego czasu Gurkhowie brali udział w niemal wszystkich konfliktach z udziałem Imperium Brytyjskiego w Azji i Europie.

W czasie I wojny światowej w działaniach wojennych udział wzięło ponad 200 tys. Gurkhów, z których około 20 tys. poległo. 31 regimentów Gurkhów brało udział w walkach na niemal wszystkich frontach. Szczególnie wyróżniły się one podczas walk o Gallipoli oraz w bitwie pod Loos we Francji, gdzie 8. Batalion walczył do ostatniego żołnierza.

II wojna światowa spowodowała zwiększenie zapotrzebowania na słynących z waleczności i poświęcenia żołnierzy z Nepalu. Liczbę batalionów składających się z Gurkhów zwiększono wówczas z 20 do 40. W sumie w konflikcie wzięło udział ponad 250 tys. Gurkhów. Poległo około 32 tys. z nich.

Po uzyskaniu przez Indie niepodległości w 1947 r. oddziały Gurkhów zostały podzielone pomiędzy armie Indii i Zjednoczonego Królestwa. W armii brytyjskiej pozostały cztery regimenty (każdy składający się z dwóch batalionów). Początkowo stacjonowały one na Malajach, a następnie w Hongkongu. Po przejęciu Hongkongu przez Chiny w 1997 r. dowództwo i centrum szkolenia Brygady Gurkhów przeniesiono do Wielkiej Brytanii.

W najnowszej historii Gurkhowie brali udział w wojnie o Falklandy w 1982 r. oraz w operacjach pokojowych w Sierra Leone, Timorze Wschodnim, Bośni i Kosowie.

Obecnie w armii brytyjskiej funkcjonuje Brygada Gurkhów składająca się z dwóch batalionów piechoty i oddziałów pomocniczych. W sumie liczy ona 3,6 tys. żołnierzy. Jeden z batalionów stacjonuje w Wielkiej Brytanii, a drugi stanowi brytyjski garnizon w Brunei (jest to zarazem ostatnia brytyjska jednostka wojskowa stacjonująca na stałe na Dalekim Wschodzie).

Wiele kontrowersji w Wielkiej Brytanii wywołało przed kilku laty ujawnienie faktu, iż odchodzący z armii Gurkhowie mogą liczyć na niższe uposażenia niż ich brytyjscy koledzy. Dopiero w 2007 r. formalnie zrównano ich emerytalne uposażenia z żołnierzami brytyjskimi, a także zezwolono im na przenoszenie się do innych jednostek brytyjskiej armii po przynajmniej pięciu latach służby. Zapewniono im również prawo do osiedlenia się na stałe w Wielkiej Brytanii po zakończeniu służby wojskowej.

Gurkhowie nadal służą w armiach Indii i Nepalu.

Służą także w batalionie policji w Singapurze i należą do osobistej straży sułtana Brunei. W roli cywilnych pracowników Gurkhów zatrudnia również amerykańska marynarka wojenna.

Są oni także bardzo częstymi rekrutami różnego rodzaju prywatnych podmiotów o charakterze paramilitarnym (tzw. prywatne firmy wojskowe). W tym charakterze wielu Gurkhów znalazło zatrudnienie w Iraku w trakcie i po zakończeniu operacji wojskowej w tym kraju. « 587-MAKIETA 1 01-23.indd 13

0p ȡ*&+21Ė

do Polski 4 7&"ĺ ' ȥ

ȥ41,/"(Ǿ Ǘǘ 7"/4

( 0(,/7601 þ 7 ,#"/16Ȅ

,4& ()&"+ & , &"/7 -)&( 'Ė 6("Ǿ 7 /"'"01/2' 0&ĖǾ !,ĸ !2' (,+1, + 01/,+&" & !74,ĺ 7 ! /*,ǽ " +& ()&"+ & -"4+&' 0&ĖǾ Ɠ" * 07 !,! 1+&" 0 )!, + (,+&" 6("ǽ "Š)& 1 (Ǿ *,Ɠ"07 !74,+&þ 7 ! /*,ǽ -)&( ' !,01Ė-+ + 2/7û!7"+& & & +!/,&!

www.vykeǽǽ ,*ȡ-)

¯ &û$+&' 6("

#"/1 '"01 !,01Ė-+ !) +,46 % & , " +6 % ()&"+1Ń4 6("ǽ )"Ɠ6 *&"þ ! ! 1+" 0 )!,Ǿ 6 46(,+ þ ! /*,4" -,ĸû 7"+&" 7 -)&( '& 6("ǽ #"/1 , "'*2'" ! /*,4" -,ĸû 7"+& !, ,)0(& ǗǘǽǕǛǽǗǕǖǚ ǽ ,ĸû 7"+& 46(,+ +" 4 ( Ɠ!6 &++6 !7&"ĺ Ė!û + )& 7 +" -, 01 +! /!,46 % 01 4( % ǖ-ȡ*&+ + 01 ',+ /+" & ǖǽǚ-ȡ*&+ + (,*Ń/(&ǽ 1 4(& (12 )+" 7 !+&"* ǖǗǽǕǛǽǗǕǖǚǽ ,4&û72'û 7 0 !6 2 7 &4"$, (,/7601 +& ǽ

16/06/2015 16:15:59

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Nowy-stary sposób na ratowanie związku Nowy na Zachodzie.

Na Wschodzie znany od dawna i od wieków stosowany do aranżowania małżeństw.

587-MAKIETA 1 01-23.indd 14

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Działa w oparciu o astrologię.

Pary kojarzy się, zestawiając cechy charakterystyczne dla danego znaku zodiaku. Gwiazdy pomagają łączyć ludzi w jednym kraju i ratować istniejące już związki gdzie indziej. W Wielkiej Bry-

tanii psycholodzy astrologowie zyskują coraz większą popularność.

Alison Chester-Lambert z Tamworth w Staffs jest jedną z tysiąca takich osób. Tłumaczy zwaśnionym parom, jaki wpływ na ich zachowanie ma układ planet. Wizyta u Alison zaczyna się od postawienia horoskopu kobiety i mężczyzny oraz porównania ich. Jeśli horoskop jednej strony pokazuje słabość na określonych polach (na przykład problemy z gospodarowaniem pieniędzmi lub wyrażaniem emocji), wówczas szuka się kogoś, kto radzi sobie w tej dziedzinie znacznie lepiej. Obie strony mają się uzupełniać.

Tak kojarzy się małżeństwa, tak też ratuje się związki już zawarte, tłumacząc, skąd się biorą problemy. W oparciu o wiedzę zawartą w gwiazdach, wynoszoną z daty naszych urodzin, tłumaczy się impulsywność bądź problem z wyrażaniem uczuć, chęć dominacji i inne zachowania powodujące konflikty.

Adam i Karina, 55-latkowie, poznali się 9 lat temu na konferencji. Dzięki wiedzy atrologiczno-psychologicznej nareszcie zrozumieli swoje zachowania. Oboje twierdzą, że ich życie stało się dzięki temu bardziej zrozumiałe. Uważają nawet, że nie byliby już razem, gdyby nie astrologiczna terapia. On na początku był niezwykle sceptycznie nastawiony do horoskopów, jednak zmienił zdanie klika lat temu, kiedy właśnie dzięki nim zrozumiał swoje problemy. Od tamtej pory zaczął bardziej doceniać swoją partnerkę i jest szczęśliwszy. Nie od razu dał się przekonać. Pojęcie pewnych zjawisk i skojarzenie ich z konkretnymi sytuacjami zajęło mu kilka miesięcy.

Mężczyźni są bardziej niż kobiety zdystansowani do astrologii. Niektórych wręcz nie da się namówić na wizytę.

Ale i na to są sposoby. Caroline Fox ma 44 lata. Mieszka w Twickenham w Middlesex. W zeszłym roku jej mąż stracił pracę. Od tamtego czasu w domu pojawiło się dodatkowe napięcie. Niechętny astrologii mąż i tak jest poddawany terapii, tyle że na odległość i bez jego wiedzy. Caroline jest w stałym kontakcie poprzez Skype z osobą, która pomaga jej wyprowadzić związek na prostą. Są już pierwsze efekty. Zwolennicy pomocy niebios w codziennym życiu tłumaczą, że terapia w oparciu o datę urodzin w porównaniu z tradycyjnymi jest tańsza, szybsza i skuteczniejsza. Jej przeciwnicy mówią z kolei, że nie wnosi niczego nowego. « 16/06/2015 16:16:00

015 przegląd prasy »DAILY MAIL

Zmieniaj hasła 80 proc. użytkowników sieci obawia się o bezpieczeństwo swoich danych. Jednak co piąty Brytyjczyk nie zmienił hasła dostępu do swoich kont w internecie w ciągu ostatniej dekady. Statystyczny użytkownik ma 6 tych samych haseł do 24 różnych adresów.

»DAILY EXPRESS

18 dzieci bez zasiłku Sue Radford (39 l.) razem z mężem Noelem (43 l.) doczekali się 18 dzieci. Rodzina utrzymuje się z piekarni, którą prowadzi ojciec. Najstarsze dziecko ma 26 lat, najmłodsze właśnie się urodziło. Małżeństwo z Morecambe w Lancashire zostało nawet dziadkami i ma dwoje wnuków. Historia ich miłości jest wzruszająca. Sue i Noel byli parą niemal od zawsze, chodzili ze sobą jeszcze w szkole. Sue pierwszy raz zaszła w ciążę w wieku… 14 lat. Szczęśliwa para stworzyła dom pełen miłości i nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa w kwestii kolejnego potomka. Jak dotąd małżeństwo nie wzięło od państwa żadnych zasiłków.

»DAILY TELEGRAPH

Ból pleców Ból pleców powoduje więcej dolegliwości niż jakakolwiek inna choroba, w tym malaria czy choroba serca. Jest to przypadłość, która dotyka największą liczbę osób na świecie.

Podobnie jest z bólem karku. Naszym problemem jest tryb życia. Ciało człowieka zostało zaprogramowane na ciągły ruch, tymczasem większość zajęć wymaga od nas siedzenia.

Problem ten dotyka coraz młodszych osób. Na ból pleców uskarża się połowa Brytyjczyków przed 30. rokiem życia.

»THE SUN

Plotkuj na zdrowie Większość plotkujących osób czuje się trochę winna. Tymczasem naukowcy uspokajają – niepotrzebnie. Komunikacja pomiędzy ludźmi, zwłaszcza ta polegająca na dzieleniu między sobą drobnych sekretów i tajemnic, pozwala na nawiązywanie więzi i uczy, komu można zaufać. Pozytywny wpływ plotkowania na zdrowie jest niezaprzeczalny, bo podnosi poziom szczęścia niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Dane pochodzą z badań przeprowadzonych na wydziale psychologii Uniwersytetu w Oxfordzie. (SM)

587-MAKIETA 1 01-23.indd 15

16/06/2015 16:16:01

016

WIADOMOŚCI Na Wyspach

Tak się narodził symbol demokracji W 800 lat od przyjęcia Wielkiej Karty Swobód, uważanej za podstawę praw człowieka i swobód obywatelskich, w rocznicowych obchodach w Wielkiej Brytanii uczestniczyli w ostatni poniedziałek członkowie rodziny królewskiej, rządu i… wielbiciele piwa w całym kraju.

»

Królowa Elżbieta II z małżonkiem księciem Filipem, premier David Cameron i arcybiskup Canterbury Justin Welby byli wśród tysięcy osób zgromadzonych na łące Runnymede nad Tamizą na zachód od Londynu, gdzie 15 czerwca 1215 r. despotyczny król Jan bez Ziemi zgodził się ograniczyć własne prawa, by zażegnać rosnący bunt możnowładców.

Lista zatwierdzonych przez monarchę żądań przeszła do historii jako Wielka Karta Swobód (łac. Magna Carta Libertatum), uważana do dziś za podstawę między innymi angielskiego prawa, Deklaracji Niepodległości i konstytucji Stanów Zjednoczonych, a także Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.

– To, co wydarzyło się na tej łące 800 lat temu, nie straciło na ważności. Istniejące kopie (tego dokumentu) może i są zetlałe, ale zawarte w nich zasady lśnią niezmiennym blaskiem – podkreślił Cameron. Dodał, że Wielka Karta „zmieniła świat”, stając się inspiracją dla wielu ludzi, od ojców założycieli USA, przez Mahatmę Gandhiego, po przywódcę pacyfistycznej walki o prawa czarnych w RPA Nelsona Mandelę. Świętowali także zwykli Brytyjczycy w całym kraju. Marcus Jones, odpowiedzialny w rządzie za sprawy związane z pubami, przypomniał, że jeden z zapisów Wielkiej Karty wprowadzał uniwersalną miarę piwa, tzw. londyńską kwartę równą dwóm pintom. To podniosłe wydarzenie uczczono po raz pierwszy obchodami Narodowego Dnia Piwa (Beer Day Britain), który od tego roku ma się stać dorocznym świętem. Amatorów złocistego trunku zachęcano, by równo o godz. 12.15 spełnili toast za 587-MAKIETA 1 01-23.indd 16

swój kraj. – Brytyjski pub to skarb narodowy, którego będziemy z całą determinacją bronić. Powinniśmy być dumni z wielkiej przeszłości naszego narodu jako browarniczej potęgi – podkreślił Jones.

Agencja AP zauważa, że uroczyste obchody odbywają się w cieniu aktualnych wydarzeń politycznych, a dokładniej zabiegów rządu Camerona zmierzających do zastąpienia ustawy o prawach człowieka Human Rights Act z 1998 r. innym dokumentem – British Bill of Rights. Zdaniem zwolenników zapobiegnie to w przyszłości kuriozalnym wyrokom, zdaniem przeciwników może osłabić gwarantowane obywatelom swobody i ochronę prawną.

Jan bez Ziemi w dokumencie przyjętym 15 czerwca 1215 r. gwarantował 25 średniowiecznym możnowładcom – baronom, opatom i biskupom – podstawowe wolności osobiste i prawa własności z możliwością wypowiedzenia mu posłuszeństwa włącznie. Najważniejsze postanowienie przewidywało, że „nikogo nie można aresztować, uwięzić ani wydziedziczyć bez sądu z udziałem równych

mu stanem lub wbrew krajowemu prawu”.

Baronowie zbuntowali się przeciw królowi, bo Jan nieustannie żądał od nich pieniędzy i ludzi dla sfinansowania nieudanych wojen we Francji, a w końcu samowolnie postanowił ich złupić wysokimi podatkami, co było wbrew feudalnym zwyczajom i praktykom.

W pierwszych 10 latach (1215 – 1225) dokument był czterokrotnie uzupełniany, co za każdym razem wymagało dodatkowych negocjacji. Prace zakończono ostatecznie dopiero około 1300 r. Łącznie z oryginałami i odpisami zachowało się 17 wersji dokumentu, pochodzących z XIII w.

Sens Wielkiej Karty tkwi w przyjęciu zasady, że ludzie są wolni w granicach prawa, a zatem dozwolone jest to, czego prawo nie zabrania. Władza nie może być arbitralna – musi działać w granicach jej prawnych prerogatyw.

Organizacja zajmująca się ochroną dziedzictwa Wielkiej Karty, Magna Carta Trust, uważa, że dokument jest najbardziej znanym w świecie brytyjskim towarem eksportowym, ponieważ uznano go za podstawę systemów politycznych w ponad stu krajach, wprowadził pojęcie rządów prawa, utorował drogę postępowaniu sądowemu z udziałem ławy przysięgłych i uznał związek między polityczną reprezentacją a nakładaniem nowych podatków.

Zdaniem szefa Magna Carta Trust Johna Dysona możnowładcy i Jan bez Ziemi nie uwierzyliby, że „lista żądań baronów stanie się symbolem demokracji, sprawiedliwości, praw człowieka i przede wszystkim rządów prawa dla całego świata”. – Ale właśnie tak się stało – powiedział. « 16/06/2015 16:16:10

017

587-MAKIETA 1 01-23.indd 17

16/06/2015 16:16:12

018

WIADOMOŚCI Na Wyspach

Minionki powracają

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

Bob, główny bohater „Minions”, prowadzi po czerwonym dywanie marsz Minionków podczas uroczystej premiery filmu, która odbyła się w zeszły czwartek na Leicester Square w Londynie.

W najnowszej historii o tych sympatycznych stworkach Gru zostaje zatrudniony przez tajną organizację, aby powstrzymać złą Scarlet Overkill, która u boku męża, wynalazcy Herba, planuje przejąć władzę nad światem.

Pierwszy wyrok za zmuszenie do małżeństwa

»

Sąd w Walii w zeszłą środę skazał żonatego mężczyznę na 16 lat więzienia za zmuszenie młodej kobiety do poślubienia go wbrew jej woli. To pierwszy taki wyrok od zdelegalizowania w ubiegłym roku przymusowych małżeństw w Walii i Anglii.

34-letni mężczyzna, walijski biznesmen, który twierdzi, że jest muzułmaninem, przyznał się ponadto do gwałtów, bigamii i podglądactwa, za które został skazany na dodatkowe 6 lat pozbawienia wolności.

– Między marcem a wrześniem 2014 r. (oskarżony) zgwałcił swoją ofiarę i wielokrotnie groził jej, zanim zmusił ją do poślubienia go wbrew jej woli, choć sam był już żonaty – poin587-MAKIETA 1 01-23.indd 18

formowała prokuratura w wydanym komunikacie.

Aby zmusić 25-letnią kobietę, bardzo religijną muzułmankę, do małżeństwa z nim, mężczyzna zagroził, że rozpowszechni zdjęcia, na których widać ją pod prysznicem. Fotografie zrobił tuż po tym, jak dopuścił się na niej pierwszego gwałtu.

Sędzia podkreślił, że oskarżony, który „nie wykazał ani krzty skruchy”, „umyślnie wyrządził nieodwracalne zło (swojej ofierze), żeby nikt (inny) jej nie zechciał”, oraz groził jej, że zabije jej rodziców, jeśli nie zgodzi się na małżeństwo.

Zawieranie przymusowych małżeństw w lipcu 2014 r. zostało zdelegalizowane w Anglii i Walii, a ostatnio

także w pozostałych krajach wchodzących w skład Wielkiej Brytanii. Za zmuszanie kogoś do związku małżeńskiego grozi do siedmiu lat więzienia; w tym przypadku orzeczona kara była surowsza ze względu na inne przestępstwa, których dopuścił się oskarżony.

W ubiegłym roku rządowa jednostka ds. przymusowych małżeństw zajęła się 1267 sprawami. Kobiety stanowiły 79 proc. ofiar; w 11 proc. przypadków ofiara miała mniej niż 16 lat.

Rozpatrzone sprawy dotyczyły obywateli między innymi Pakistanu, Afganistanu, Somalii, Indii i Bangladeszu.

W 135 sprawach ofiarą była osoba niepełnosprawna, a w 8 – osoba homo-, bilub transseksualna. « 16/06/2015 16:16:14

019

587-MAKIETA 1 01-23.indd 19

16/06/2015 16:16:15

020 Wypadek w transporcie publicznym WIADOMOŚCI PRAWO

Firmy przewoźnicze mają obowiązek upewnić się, że ich pasażerowie podróżują bezpiecznie. Niestety nawet w środkach transportu dochodzi okazjonalnie do wypadków.

»

Kolizje mogą być spowodowane przez kierowcę pojazdu, w którym byliśmy pasażerami, lub z winy innego kierowcy.

Do wypadku może także dojść w wyniku poślizgnięcia się lub potknięcia na pokładzie pojazdu, upadku przy wsiadaniu lub wysiadaniu z pojazdu czy też z powodu niebezpiecznej jazdy kierowcy.

Bez względu na okoliczności wypadku pasażer może starać się o odszkodowanie od firmy przewoźniczej, jeżeli wskutek zdarzenia doznał uszczerbku na zdrowiu.

Poszkodowany powinien zebrać odpowiednie informacje, które pomogą adwokatom w prowadzeniu sprawy.

Do informacji tych należą:  numer rejestracyjny pojazdu, którym podróżowaliśmy,  godzina i data wypadku,  imię i nazwisko lub numer identyfikacyjny kierowcy,  miejsce zdarzenia,

587-MAKIETA 1 01-23.indd 20

 dane świadków, jeśli takowi byli,  zdjęcia z miejsca zdarzenia,  dane policji, jeżeli przyjechała na miejsce zdarzenia.

Pamiętajmy również o zachowaniu biletu z podróży, gdyż może on stanowić ważny dowód w sprawie.

Choć sprawa o odszkodowanie przedawnia się dopiero po 3 latach, ważne jest, aby całą procedurę rozpocząć jak najszybciej. W pojazdach często znajdują się kamery, które mogły nagrać całe zdarzenie. Jest to bardzo ważny dowód w sprawie. Jeżeli nie zgłosimy naszej prośby o udostępnienie nagrania odpowiednio wcześnie, wówczas może ono zostać skasowane.

Po wypadku pamiętajmy o dokładnym zapisaniu tego, jakie były nasze obrażenia oraz wydatki. Najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji jest zakupienie kalendarza, w którym możemy prowadzić codzienny zapis dotyczący naszych symptomów oraz wydatków poniesionych wskutek wypadku. «

Masz więcej pytań odnośnie do wypadku w środkach transportu publicznego?

Zadzwoń do DNS Claims pod numer 0208 741 7762, a z przyjemnością udzielimy Ci wszystkich informacji.

16/06/2015 16:16:20

021

587-MAKIETA 1 01-23.indd 21

16/06/2015 16:16:23

Wojsko na cześć królowej

Fot. PAP/EPA/CROWN

022

WIADOMOŚCI Na Wyspach

Tradycyjną ceremonię Trooping the Colour można było oglądać w zeszłą sobotę na londyńskim Horse Guards Parade. Ta parada wojskowa co roku organizowana jest dla uczczenia urodzin brytyjskiego monarchy. Mimo iż królowa Elżbieta II urodziła się 21 kwietnia i urodziny spędza w gronie najbliższej rodziny, państwowe obchody z tej okazji organizowane są zawsze w czerwcu. W tym roku królowa skończyła 89 lat.

587-MAKIETA 1 01-23.indd 22

16/06/2015 16:40:57

023 Były piłkarz chce zostać burmistrzem

»

Były kapitan piłkarskiej reprezentacji Anglii Sol Campbell ogłosił w poniedziałek, że zamierza ubiegać się o fotel burmistrza Londynu w przyszłorocznych wyborach.

Funkcję tę pełni Boris Johnson. – Chcę zmienić Londyn dla wszystkich – powiedział 40-letni Campbell, który podkreślił, że pochodzi z klasy robotniczej i ciężko pracował na swoje sukcesy. W ubiegłym roku dołączył do Partii Konserwatywnej. Jako zawodnik rozegrał 73 mecze w kadrze narodowej, uczestniczył w trzech mundialach oraz tylu samo turniejach o mistrzostwo Europy. Występował na pozycji obrońcy między innymi w rywalizujących ze sobą stołecznych klubach – Tottenhamie Hotspur i Arsenalu. Karierę sportową zakończył w 2012 r. O Campbellu, strzelcu bramki dla Arsenalu w finale Ligi Mistrzów 2006 z Barceloną (1:2), zrobiło się głośno przed trzema laty, kiedy w materiale opublikowanym przez BBC przestrzegał kibiców, ze względów bezpieczeństwa, przed przyjazdem na polsko-ukraińskie Euro.

Twierdził, że te kraje nie wytrzebiły rasizmu i nie zasługują na wyróżnienie. Pojawił się nawet cytat, że wyjeżdżający kibice mogą „wrócić w trumnie”. «

Szpiedzy w odwrocie

»

Wielka Brytania wycofała swoich szpiegów z niektórych „wrogich krajów” po tym, jak Chiny i Rosja uzyskały dostęp do ściśle tajnych informacji zawartych w materiałach ujawnionych przez Edwarda Snowdena.

Sprawę opisał „Sunday Times”. Według „Sunday Timesa” brytyjski wywiad MI6 zdecydował się na takie posunięcie wobec agentów zaangażowanych w „bezpośrednie operacje” w tych krajach. Czasopismo powołuje się na anonimowe oficjalne źródła w urzędzie brytyjskiego premiera Davida Camerona, w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych (Home Office) i w brytyjskich służbach specjalnych. Edward Snowden, były pracownik kontraktowy amerykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego (NSA), ujawnił tajne dane o masowej skali zbierania informacji o połączeniach telefonicznych Amerykanów i ich aktywności w internecie. Snowden, ścigany przez amerykański wymiar sprawiedliwości, zbiegł z USA i w 2013 r. uzyskał azyl w Rosji. Według „Sunday Timesa” Rosja i Chiny zdołały złamać kody chroniące ujawnione dokumenty , co umożliwia im zidentyfikowanie brytyjskich i amerykańskich szpiegów. Anonimowy funkcjonariusz w urzędzie premiera Camerona miał jednak powiedzieć, że „nie ma dowodów, aby ktoś ucierpiał”. « 587-MAKIETA 1 01-23.indd 23

16/06/2015 16:16:29

024

TEMAT NUMERU Historia

Wyspa stosów i szubienic Jedyny Jedyny król król w historii w historii świata, świata, który który napisał napisał traktat traktat o czarownicach, zasiadał na angielskim tronie. o czarownicach, zasiadał na angielskim tronie.

Książka Książka nosiła nosiła tytuł tytuł „Demonologia”, „Demonologia”, a jej a jej autorem autorem był Jakub I Stuart.

Dziś brzmi to jak historyczna był Jakub I Stuart. Dziś brzmi to jak historyczna ciekawostka, ciekawostka, był był to to jednak jednak wstęp wstęp do do tysięcy tysięcy egzekucji, bo mniej więcej co dziesiąta egzekucji, bo mniej więcej co dziesiąta czarownica, czarownica, którą zgładzono w Europie, żyła na Wyspach. którą zgładzono w Europie, żyła na Wyspach. Salem Salem uczyło się od nich… uczyło się od nich…

Tomasz Borejza

»

Historia Wysp Brytyjskich zna dwóch wielkich łowców czarownic, którzy z ogromnym wigorem tropili, torturowali i wysyłali na stos kobiety „zajmujące się” magią. Jednym z nich był Jakub I Stuart, w Szkocji znany jako „VI”. Drugim Matthew Hopkins, który w czasie cromwellowskiej rewolucji obwołał się „Generalnym Łowcą Wiedźm”. Łączyły ich dwie rzeczy. Po pierwsze byli protestantami, a ci zawsze z większym zdecydowaniem zwalczali czarownictwo.

Drugą cechą wspólną było to, że żyli w XVII wieku, który na Wyspach był stuleciem polowań na wiedźmy.

587-MAKIETA 2 24-43.indd 24

Stało się tak za sprawą zbiegu kilku okoliczności. Polowania na czarownice wybuchały zwykle wtedy, kiedy na ludzi spadały nieoczekiwane nieszczęścia lub pogarszała się sytuacja gospodarcza. Tak właśnie stało się w Anglii. W czasie tłustego XVI stulecia ludność kraju niemal się podwoiła.

Jak każdy wyż demograficzny, tak i ten ściągnął na ludzi nędzę, gdy po latach tłustych przyszły chude. Kraj nie był w stanie wyżywić tak wielkiej rzeszy ludzi. Bochenek chleba w 1650 r. był pięć razy droższy niż w 1500 r. Władza potrzebowała wskazać winnego.

To potrafił zrobić Jakub I Stuart – człowiek opętany przez nienawiść, której przedmiotem były czarownice. »

16/06/2015 15:45:52

025

587-MAKIETA 2 24-43.indd 25

16/06/2015 15:45:53

Fot. Public Domain / Wikimedia Commons

026

TEMAT NUMERU Historia z samym grzechem czarownictwa” – pisał.

Jaka była właściwa kara? Jakub uważał, że rzecz jest zaraźliwa, dlatego jedynym słusznym był wyrok śmierci. Sam podkreślał, że najbardziej lubi, gdy wykonuje się go za pomocą ognia.

Do pisania się oczywiście nie ograniczył. Na angielskim tronie zasiadł w 1603 r. Wcześniej rządził w Szkocji, gdzie w czasie zaledwie kilku lat spłonęły setki oskarżonych o stosowanie magii. Jak na tak niewielki kraj, była to ogromna liczba, a przecież statystyka to nie wszystko. Na szkockim dworze atmosfera przypominała tę znaną z czasów stalinowskich. Niemal każdy mógł zostać oskarżony o czarownictwo. Stuart wierzył w jego istnienie tak mocno, że Duńczycy wykorzystali to, by zażegnać dyplomatyczny kryzys. Kiedy Anna Duńska, żona monarchy, za pierwszym razem nie dopłynęła do swojego nowego kraju, pojawiły się wątpliwości dotyczące chęci zawarcia szkocko-duńskiego sojuszu.

Duńczycy musieli znaleźć wytłumaczenie, które udobrucha porywczego pana młodego. Tym stało się sześć kobiet, które zatrzymano i za pomocą tortur zmuszono do przyznania się, iż sztorm, który przeszkodził królowej w podróży, był wynikiem ich czarów (sic!). Wszystkie skończyły na stosie. Sojusz przetrwał.

Wyspa stosów i szubienic Król Jakub I Stuart. John De Critz Starszy, olej na drewnie.

Demonologia

Obecność diabła poznawano po rozsypanej soli, niespodziewanej chorobie lub śmierci gospodarskiego zwierzęcia.

587-MAKIETA 2 24-43.indd 26

Stuart był autorem liczącego 80 stron traktatu pt. „Demonologia”. Pisał w nim: „Czarownictwo zostało bez żadnych wątpliwości dowiedzione przez Pismo Święte, codzienne doświadczenie oraz wyznania win”. Wyznania uzyskiwane za pomocą tortur, które były – jego zdaniem – najwłaściwszą metodą działania w sprawach o czarownictwo, bo najczęściej doprowadzały do potwierdzenia podejrzeń. Dzieło szkocko-angielskiego króla zawierało nie tylko dowody na istnienie czarownic, ale też zalecenia, jak je wykrywać i z nimi postępować. „Nie uderzyć, kiedy Bóg oczekuje uderzenia i bezwzględnej kary, jest wielkim błędem i zdradą Boga. To nie tylko bezprawne, ale też bez wątpienia porównywalne

Stuart szkockie zwyczaje przeniósł do Anglii. Nie żeby wcześniej nie rozpalano tam stosów. Niesławny „młot na czarownice” znano na Wyspach od przynamniej 100 lat i niekiedy stosowano. Jednak wcześniejsi monarchowie robili to raczej niechętnie. Procesom się nie sprzeciwiali, ale do okrucieństwa nie zachęcano, a po karę śmierci sięgano bardzo rzadko. Częstsza była publiczna pokuta i krótkie więzienie. Pokazowe procesy organizowano, ale nie były codziennością. Festiwal okrucieństwa zaczął się, gdy tron objął Stuart, i miał trwać niemal nieustannie przez całe stulecie. Każdego roku w Szkocji palono, a w Anglii częściej wieszano niewinnych ludzi.

Kobiety były wówczas zagrożone z byle powodu. Obecność diabła poznawano np. po rozsypanej soli, niespodziewanej chorobie, których wówczas nie brakowało, lub śmierci gospodarskiego zwierzęcia. Tak samo było z klęskami żywiołowymi, a nawet zwykłym deszczem czy 16/06/2015 15:45:56

nieurodzajem… Wymieniać można bez końca. Każde takie wydarzenie w i tak już zubożałym społeczeństwie wymagało kozła ofiarnego. Dyżurnym były wiejskie znachorki, które zapewniały ludziom jedyną pomoc medyczną, na jaką mogli liczyć. Jedyną, bo uczeni lekarze byli dostępni przede wszystkim dla ludzi bogatych. Co zresztą mogło być z korzyścią dla reszty, bo leczyć jeszcze wtedy nie potrafiono, a upuszczanie krwi należało do terapii, których lepiej było unikać.

Oskarżone torturowano, stawiano przed świeckim sądem (tę zasadę wprowadził Jakub I), dla pozoru sądzono i palono na stosie lub wieszano. Czasami zamiast znachorek winne były służące.

Jednak niemal wszystkie ofiary łączyły trzy wspólne cechy: były stare lub były rodziną starej „wiedźmy”, były kobietami (92 proc. ofiar procesów czarownic na Wyspach to kobiety) i nie miały mężów. To ostatnie uważano za szczególnie istotne, ponieważ doktryna wskazywała, że kobieta jest istotą słabą, głupią i pozbawioną moralnych hamulców.

Jedynie mąż miał dawać jej siłę, by przeciwstawić się Złemu. Gdy go brakowało – Diabeł miał ułatwione zadanie.

To wtedy odbyły się najbardziej znane angielskie procesy czarownic.

Te – tak jak atmosfera na dworze Stuarta – przypominały pokazowe sprawy sądowe z czasów stalinowskich. Istniała wina, musiał być i winny, a najważniejsze było przyznanie się. Najmocniej w historii zapisał się proces wiedźm ze wzgórza Pendle. Tam 12 osób, w tym kobiety należące do trzech pokoleń jednej rodziny, oskarżono o to, że czarami sprowadziły śmierć na 10 osób. Z 12 oskarżonych skazano 10 osób i powieszono je w 1612 r. Podobnych procesów było w kolejnych latach jeszcze kilka.

Do dziś można Lancashire zwiedzać ich szlakiem. A nieopodal rozegrał się dramat słynnego procesu wiedźm z Belvoir, który Tracy Borman wspaniale sportretowała w książce „Witches: A Tale of Sorcery, Scandal and Seduction”. Sama sprawa była typowa, więc może posłużyć za ilustrację. Może poza tym, że pewną rolę odegrał w niej sam król, a bardzo dużą jego… kochanek.

Wiedźmy z Belvoir

Francis Manners był panem na zamku w Belvoir. To oznaczało, że jest jednym z najbogatszych ludzi na Wyspach. Miał 587-MAKIETA 2 24-43.indd 27

Fot. Wellcome Library, London / [CC BY 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0)], via Wikimedia Commons

027

Frontyspis z „The Discovery of Witches” Matthew Hopkinsa (1647) przedstawiający wiedźmy z ich chowańcami.

żonę Cecily i dwóch synów – Henry’ego oraz Francisa, a także córkę Catherine.

Miał też setki pracowników i służących.

Wśród tych ostatnich były trzy kobiety o nazwisku Flowers: ponad 50-letnia Joan oraz jej dwie córki – Margaret i Philippa. Akcja dramatu, w którym tym osobom przypisano główne role, rozegrała się pomiędzy latami 1612 i 1620.

Początkiem była wizyta Jakuba I w Belvoir. Monarsze wizyty były wydarzeniem, a hrabia Rutland – taki tytuł nosił Manners – słynął z tego, że potrafił zapewnić wszystkie rozrywki oraz zaspokoić każdą potrzebę swojego króla oraz… jego faworytów. Do tego potrzebna była dodatkowa służba. Tuż przed przyjazdem króla zatrudniono więc kilkadziesiąt osób, wśród nich i panie Flowers.

Część z nowo zatrudnionych została na zamku po odjeździe Jakuba i przydała się, bo ten w kolejnych latach wracał tam kilkukrotnie. Jednak Joan i jej córki nie miały szczęścia. Reszta służby ich nie lubiła i zadbano o to, by nie zagrzały miejsca na zamku zbyt długo. Zrobiono to za pomocą plotki. Podszeptywano hrabinie, że kobiety są złodziejkami, ich obyczaje są nie najlepsze, moralność wątpliwa, a kto wie – może są też czarownicami? Skończyło się ich zwolnieniem na początku 1613 r., w czasie którego Margaret powiedziała o kilka słów za dużo. Sklęła soczyście swoich pracodawców, życząc im wszystkiego, co najgorsze. W świecie, w którym rozsypana sól mogła zapędzić kogoś na stos, mogły to zrobić także przekleństwa. Zwłaszcza gdy złe życzenia się spełniły, bo wtedy » 16/06/2015 15:45:57

Fot. Wellcome Library, London / [CC BY 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0)], via Wikimedia Commons

028

TEMAT NUMERU Historia

Wiedźmy z Belvoir: ponad 50-letnia Joan (w środku) oraz jej dwie córki – Margaret i Philippa.

Matthew Hopkins sam obwołał się Generalnym Łowcą Wiedźm.

Misję realizował przez trzy lata, wysyłając na szafot…

300 osób.

z wyrazu bezsilnej złości zmieniały się w… urok.

Wkrótce po zwolnieniu trójki kobiet zachorował i zmarł najstarszy syn pary hrabiowskiej – Henry. Plotki zaczęły narastać, a Joan Flowers wkrótce postrzegano jako „potworną i pełną zła niewierzącą kobietę, która rzuca zaklęcia i przekleństwa”. Szeptano, że to ona oraz jej córki są winne śmierci młodego panicza. Sytuacja jeszcze się pogorszyła, gdy niewiele później zachorował też Francis oraz Catherina. Ta druga pozbierała się dość szybko, ale Francis mimo uwagi niezliczonego grona lekarzy, a wśród nich i takich, których specjalnością było odczynianie uroków, nie wrócił do zdrowia. W pewnym momencie – mimo, a może za sprawą podejrzeń o bycie czarownicą – zwrócono się o pomoc nawet do Joan Flowers.

Jednak i ona nie pomogła.

Czarownice giną.

Kochanek zyskuje

Chłopak zmarł w 1618 r. Na płycie nagrobnej Mannersa w Bottesford – ta istnieje do dziś – napisano, że „obaj synowie hrabiego Rutland padli ofiarą czarów”. Nie było mu trudno w to uwierzyć, bo obsesje związane z czarownicami były 587-MAKIETA 2 24-43.indd 28

u niego równie silne jak u Jakuba I. Należało to zresztą do rzeczy, które łączyły go z królem. Ból i żałoba kazały mu znaleźć wytłumaczenie i wiedźmę, która była winna tej zbrodni. Padło na Joan Flowers, która nadawała się idealnie, bo spełniała wszystkie kryteria: była stara, była kobietą i nie miała męża. Do tego krążyła plotka, że to ona jest winna, a jej córka rzuciła urok na młodych paniczów.

Na tortury wzięto całą rodzinę.

Sama Joan nie przyznała się do niczego, bo nie zdążyła. Zmarła w więzieniu, a oficjalna wersja była taka, że chciała udowodnić, iż może połknąć hostię, i się nią zadławiła. Z prawdą z pewnością nie ma to nic wspólnego, tak jak i oskarżenie, które potwierdziły zeznania jej dwóch córek. Te ze szczegółami opisały, jak za pomocą chowańca o imieniu Rutterkin, który pojawiał się pod postacią… kota, dybały na życie hrabiowskich dzieci, a na rodziców sprowadziły bezpłodność. Obciążyły jeszcze trzy inne kobiety.

Dlaczego się przyznały? A kto nie przyznałby się łamany kołem? Wyrok mógł być jeden: powieszono je w 1619 r. na zamku w Lincoln.

Pikanterii całej sprawie dodaje to, że bardzo prawdopodobne jest, iż za całą sprawą stał wieloletni kochanek króla.

16/06/2015 15:45:59

029 Kochanek, bo Jakub był biseksualistą i od męskiego towarzystwa nie tylko nie stronił – choć teoretycznie było to wówczas karane śmiercią – ale nawet przedkładał je nad damskie. Człowiek, o którym mowa, nazywał się George Villiers. Tracy Borman zebrała materiały, które świadczą o tym, że to on odpowiadał za zgony dziedziców hrabiowskiego tytułu. Chłopcy mieli zostać otruci. Potrzeba było biedaków, by zamaskować zbrodnię. Dzięki temu, by zostać panem na Belvoir, wystarczyło ożenić się z Catherine. Ślub odbył się rok po egzekucji rodziny Flowers.

Fot. Wellcome Library, London / [CC BY 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0)], via Wikimedia Commons

* * *

Po śmierci Jakuba I histeria nieco się uspokoiła, by z nową siłą wybuchnąć w połowie XVII wieku. Wtedy prawnik Matthew Hopkins sam obwołał się Generalnym Łowcą Wiedźm. Misję realizował przez trzy lata, w czasie których wysłał na szafot… 300 osób. W późniejszych latach na jego metodach wzorowali się m.in. amerykańscy purytanie. W tym i ci, którzy prowadzili słynne procesy w Salem. O samym Hopkinsie dziś mówilibyśmy jako o seryjnym, a może raczej masowym mordercy. Działając w majestacie prawa, zabił więcej osób niż wszyscy angielscy łowcy czarownic przed nim i po nim. Szacuje się bowiem, że w sumie na angielskich stosach i szubienicach zginęło 500 osób. Jednak jeśli Anglię i Szkocję potraktować wspólnie – tu wielką rolę odegrał Jakub I Stuart – ofiar było nawet 4,5 tys. To około 10 proc. wszystkich europejskich czarownic, które skazano na śmierć, i o wiele więcej niż np. w Rzeczpospolitej, będącej w tamtym czasie ostoją tolerancji. Historycy szacują, że w całej Europie ofiar było od 35 do 45 tys.

Chcąc tę liczbę przyłożyć do dzisiejszych czasów, należałoby ją pomnożyć mniej więcej przez 10.

To tak, jakby w ciągu kolejnych lat na europejskich stosach zginęło pół miliona kobiet. «

Za śmiercią Henry’ego oraz Francisa Mannersów stał prawdopodobnie wieloletni kochanek króla George Villiers.

587-MAKIETA 2 24-43.indd 29

16/06/2015 16:27:48

Fot. 360b / Shutterstock.com

030

KOMENTARZ TYGODNIA POLITYKA

Europa według torysów W 2015 r. rozegra się przyszłość zjednoczonej Europy. Dwa odmienne modele rozwoju symbolizowane są przez Grecję i Wielka Brytanię.

Bez względu na wynik sporu Europejczyków czekają radykalne zmiany.

587-MAKIETA 2 24-43.indd 30

Radosław Zapałowski

»

Wszystko wskazuje na to, że ten rok symbolicznie zamknie 70-letnią epokę starej europejskiej polityki. Powolnego politycznego toczenia się, żmudnego ucierania gospodarczych kompromisów, szukania społecznych porozumień ponad podziałami. Nużąca stara narracja nie pasuje do dynamicznych czasów charakteryzujących się politycznym rozchwianiem. Radykalizujące się nastroje na Starym Kontynencie domagają się natychmiastowych zmian. Tu nie ma miejsca na żadną debatę ani tym bardziej na kompromis. Naprzeciwko siebie stają siły przekonane o swojej racji. Z jednej strony politycy, którzy są wyrazicielami linii nakreślonej przez Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, z drugiej rosnące w siłę lewicowe partie – hiszpański PODEMOS, grecka SYRIZA, włoski Ruch Pięciu Gwiazd. W tym przy-

bierającym coraz ostrzejsze formy sporze Bruksela, a ściślej Berlin, który de facto rządzi w Europie cały czas, bierze stronę MFW. W tej walce o polityczną przyszłość kontynentu z pomocą Berlinowi może przyjść Londyn. Paradoksalnie, bo jak dotąd Wielka Brytania była postrzegana jako kraj mocno eurosceptyczny, mentalnie będący poza Unią i niechętny głębszej integracji. Dziś agenda Davida Camerona jest spójna z polityką Angeli Merkel. Wskazuje na to usztywniona postawa Brukseli wobec Grecji i szykowana potajemnie umowa handlowa ze Stanami Zjednoczonymi, która jeszcze bardziej zliberalizuje Europę.

Łamanie kołem ratunkowym

Z bezwzględnej walki Brukseli z Atenami wyłania się prawdziwa twarz Unii Europejskiej. Żaden kraj nie wycierpiał 16/06/2015 15:46:04

031 wciąż bije głową w zabetonowany mur europejskich elit, które nie chcą ustąpić nawet w najdrobniejszych kwestiach.

Postulaty SYRIZY, zwłaszcza te, które miały nie podlegać żadnym negocjacjom, po kolei kruszeją. Ateny pogodziły się z tym, że nie powstrzymają prywatyzacji. Wiedzą też, że umorzenie długów jest niemożliwe. Jednak Trojka chce więcej: cięć emerytur, podwyżki VAT na żywność i energię oraz szybszej spłaty zadłużenia.

Chociaż wiadomo, że Grecja nie jest w stanie tego spełnić. Amerykański ekonomista, noblista Paul Krugman na początku roku napisał w „NY Timesie”, że „Grecja ma fundamentalne znaczenie dla Europy”, bo wystawia na próbę podstawowe wartości, na których powstał projekt Unii – budowanie pokoju i demokracji poprzez wspólny dobrobyt. Dzisiaj już wiadomo, że Bruksela poświęciła te wartości na ołtarzu polityki oszczędności i cięć.

Samobójstwo na raty

z powodu kryzysu w strefie euro tyle co Grecja, która stała się ofiarą zachłanności banków, skorumpowanej elity politycznej oraz dysfunkcjonalnej, nieprzemyślanej unii walutowej. Grecy zapłacili potwornie wysoką cenę za katastrofę ekonomiczną i krach strefy euro. Nie bez własnego wkładu, ale błędy popełnione przez greckie elity polityczne są niewspółmierne do kar. Kar, które w główniej mierze zostały zastosowane w stosunku do zwykłych Greków. Bezrobocie, załamanie służby zdrowia, cięcia w sektorze państwowym – depresja jak z lat 30. ubiegłego wieku. Krótko mówiąc, hekatomba społeczna. Dr David Stuckler z Uniwersytetu w Oxfordzie razem z Sanjayem Basu z Uniwersytetu Stanforda w książce „The Body Economics” piszą wprost o humanitarnej katastrofie.

Na fali desperacji do władzy doszła SYRIZA, która obiecała greckiemu społeczeństwu walkę z absurdalną polityką oszczędności zaimplementowaną przez tzw. Trojkę, którą tworzą: Komisja Europejska, Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Europejski Bank Centralny. Pięć miesięcy później premier Alexis Tsipras 587-MAKIETA 2 24-43.indd 31

Z ekonomicznej perspektywy usztywnienie stanowiska i niechęć Berlina do kompromisu z Atenami wydają się absurdalne. Polityka cięć i oszczędności nie działa. Pomoc finansowa dla Grecji w 90 proc. trafia do banków, które Atenom udzieliły pożyczek. Bruksela nie tyle więc pomaga Grecji, co finansuje swoje własne banki. Grecki rząd działa jedynie jako pośrednik transferów na europejskim rynku bankowym. Krugman pisał, że rozwiązanie problemu jest banalnie proste – wystarczy zarzucić politykę zaciskania pasa, która nie pozwala Grecji rozwinąć skrzydeł i dusi gospodarkę, oraz anulować część długu, którego Ateny i tak nie spłacą. Tyle tylko że to, co jest proste z ekonomicznego punktu widzenia, komplikuje się w wymiarze politycznym. Dla Brukseli Grecja musi się ugiąć po to, żeby inne siły polityczne na południu Europy dostały jasny przekaz: walka z neoliberalnym modelem ekonomicznym jest z góry skazana na porażkę.

Grecja ma być straszakiem dla Hiszpanii, Portugalii i Włoch. Rządzący Europą chadecy nie mogą pozwolić na otwarcie politycznej przestrzeni dla lewicowych ruchów i idei. W krótkiej perspektywie triumf Berlina przyniesie Unii symboliczne korzyści – zatrzymanie pochodu radykalnej lewicy pozwoli chociażby na wprowadzenie traktatu o wolnym handlu z USA, o czym marzą europejskie elity – jednak w dłuższej perspektywie taka poli-

tyka spowoduje załamanie europejskiego modelu i przyspieszy dezintegrację Unii.

To polityczne samobójstwo Wspólnoty Europejskiej. Rozłożone w czasie, ale jednak. Postępujący proces liberalizacji Unii pokazuje, jak zmieniła się Europa. Kiedy Jacques Delors zapraszał Wielką Brytanię do wspólnoty, nęcąc brytyjską klasę robotniczą prawami socjalnymi i regulacjami na rynku pracy, Margaret Thatcher straszyła „socjalistyczną Europą”.

Dziś byłaby zachwycona.

Wyspy filarem Unii

Premier David Cameron już szykuje pakiet regresywnych reform, które ma zamiar przedstawić Brukseli w negocjacyjnej batalii o pozostanie Wielkiej Brytanii w UE. Wiadomo, że nie będzie się koncentrował na demokratyzacji, ochronie usług publicznych ani na interwencjach państwa w kwestie gospodarcze. Raczej będzie walczył o jeszcze większą liberalizację, naciskał na prywatyzację, przywileje korporacyjne oraz ochronę interesów City. A także, co w zeszłym tygodniu zaakcentował Boris Johnson, domagał się ograniczenia „bezsensowych praw socjalnych”. Plus to, co zawsze: deregulacja, reforma polityki rolnej, ograniczenie dostępu emigrantom do świadczeń w Zjednoczonym Królestwie. I chyba pierwszy raz w historii rząd w Londynie ma szansę na spełnienie tych postulatów.

Progresywny internacjonalizm napędzający Unię Europejską przez ostatnie 70 lat ustępuje miejsca agresywnemu neoliberalizmowi. Ideologia napędzająca politykę Berlina i Brukseli jest zbieżna z poglądami torysów – od wolnego rynku i swobodnego przepływu osób, dóbr i kapitału, przez politykę oszczędności, na prywatyzacji sektora publicznego kończąc. Różnice oraz rozbieżności są kosmetyczne i wydają się stosunkowo łatwe do przeskoczenia. Obie stolice wydają się zgodne co do tego, że liberalizacja to konieczność, żeby Europa była w stanie konkurować ze wschodzącymi gospodarkami Brazylii, Indii oraz Chin. Co prawda demokracja, żeby działać, musi opierać się na lojalności wobec wspólnoty, która ważniejsza jest niż przekonanie o własnej słuszności, ale zarówno Berlin, jak i Londyn uparcie wierzą, że istnieje jedyne właściwe rozwiązanie. I to one je mają. Dla mieszkańców Europy przychodzi trudny czas.

Czeka nas albo Europa radykalnej lewicy, albo Unia według torysów. « 16/06/2015 15:46:06

Fot. PAP/EPA/Luca Zennaro

032

ZNOWU DOBRONIAK FELIETON

Indianie kiedyś też sobie nie poradzili Kiedy Krzysztof Kolumb odkrywał Amerykę, ta była zasiedlona przez plemiona indiańskie.

Zanim się Indianie obejrzeli, stali się mniejszością we własnym kraju, a potem zamknięto ich w rezerwatach. Tak kończy się niekontrolowany napływ imigrantów…

»

Pomimo że słowa powyżej napisane są z lekką ironią, Indianom wcale do śmiechu wtedy nie było. Teraz przestaje być do śmiechu obywatelom Wielkiej Brytanii. Obrazy z okolic Calais i innych portowych miast francuskich nie napawają optymizmem. Bezczelność, z jaką spotykają się kierowcy ciężarówek jadących do UK, przechodzi nie tyle granice dobrego zachowania, co nawet bezpieczeństwa.

Ostatnio „Daily Mail” na swoich stronach internetowych opublikował 587-MAKIETA 2 24-43.indd 32

film, na którym widać kilkudziesięciu uchodźców z krajów afrykańskich, szturmujących jedną z ciężarówek czekających na wjazd do portu. Zrywają plomby, zamki i próbują dostać się do środka. Przy okazji są bardzo agresywni. Niszczą towar, próbują dostać się do autobusu jadącego za ciężarówką, którego pasażerowie nagrywają całą sytuację…

Takie sceny to nie wyjątek, a już praktycznie reguła po stronie francuskiej. Burmistrz Calais oficjalnie przy-

znaje, że władze nie dają sobie rady z problemem. Brytyjskie władze na poważnie obawiają się napływu czarnej – dosłownie i w przenośni – siły roboczej. Za obawami władz idą również obawy społeczeństwa.

Z sondażu przeprowadzonego przez stronę YouGOV wynika, że 47 proc. Brytyjczyków nie chce, żeby uchodźcom z Syrii był przyznawany azyl. Natomiast aż 42 proc. nie chce przyjmować żadnych uchodźców, jakikolwiek byłby ich kraj pochodzenia.

Jeszcze „groźniej” wyglądają sondaże z „Daily Express” – aż 96 proc. czytelników chce, żeby łodzie z uchodźcami były zawracane…

Smaczku całości dodaje fakt, że wielu dzisiejszych Brytyjczyków to potomkowie imigrantów. Sam Nigel Farage, który na sztandarach nosi antyimigracyjne hasła, korzeniami sięga poza teren Zjednoczonego Królestwa.

Oprócz obaw społecznych sporym problemem zaczyna być realny wpływ na gospodarkę UK. Coraz więcej przewoźników liczy straty i ma mniejsze przychody. Coraz więcej z nich zmienia – czytaj: wydłuża – swoje trasy dostaw produktów do Wielkiej Brytanii. Nie mówiąc już o tym, że często towar, do którego dostaną się nielegalni imigranci, nadaje się tylko do zniszczenia. Niektóre media podają, że w ten sposób do wyrzucenia idą miesięcznie towary o wartości około 2 mln funtów.

Przez całą sytuację z imigranatmi zaostrzają się również i nastroje.

W internecie krąży również film, na którym interweniujący funkcjonariusze urzędu imigracyjnego muszą odstąpić od czynności aresztowania nielegalnych imigrantów. Rzecz dzieje się w jednej z dzielnic jakiegoś brytyjskiego miasta, a oficerów imigracyjnych otacza wściekły tłum… bardziej lub mniej legalnych imigrantów.

W takich przypadkach państwo brytyjskie kapituluje, a pracownicy Home Office rezygnują z ustawowych działań. Prostych rozwiązań nie ma i nie będzie. Przynajmniej w najbliższym czasie. Jedyną rzeczą, jaka mnie zastanawia, jest to, że skoro problem tkwi w tych emigrantach z Afryki, którzy okupują okolice Calais, to czemu niektórzy politycy i media czepiają się Polaków? « 16/06/2015 15:46:07

033

587-MAKIETA 2 24-43.indd 33

16/06/2015 15:46:08

Oryginalny Spitfire z polskiego Dywizjonu 317

Pułkownik Franciszek Kornicki

Zdjęcia: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie, projekt #BoBPoles

034

WYDARZENIA LONDYN

Hurricane przemalowywany w barwy Dywizjonu 303

Polska Bitwa o Anglię Dla uczczenia polskiego wkładu w Bitwę o Anglię 1940 r. Ambasada RP w Londynie zleciła przemalowanie zabytkowego samolotu Hurricane w barwy Dywizjonu 303. Razem z zabytkowym Spitfire w barwach polskiego Dywizjonu 317 weźmie on udział w pokazach w rozpoczynającym się sezonie lotniczym.

587-MAKIETA 2 24-43.indd 34

Konrad Jagodziński

»

Oba samoloty w polskich barwach, należące do Historic Aircraft Collection Ltd, zostały po raz pierwszy zaprezentowane podczas dnia otwartego w bazie Northolt w sobotę, 13 czerwca. Było to pierwsze z wielu wydarzeń i inicjatyw zaplanowanych przez ambasadę na najbliższe miesiące w ramach obchodów 75. rocznicy Bitwy o Anglię pod specjalną nazwą #BoBPoles. – Udział 145 polskich pilotów myśliwców w Bitwie o Anglię, którzy walczyli zarówno w polskich dywizjonach 302 i 303, jak i w brytyjskich jednostkach, jest źródłem prawdziwej dumy dla Polski i dla polskiej społeczności w Wielkiej Brytanii. Spośród ogólnej liczby pilotów z krajów alianckich Polacy stanowili drugą co do wielkości grupę po Brytyjczykach.

Jesteśmy zaszczyceni, że nasz projekt może pomóc upamiętnić ich ofiarę „za naszą i waszą wolność” –

mówił Ambasador RP w Londynie Witold Sobków.

Hurricane w barwach legendarnego Dywizjonu 303 nosi numer boczny RF-E P3700. Oryginalny samolot o tym numerze był pilotowany m.in. przez Kazimierza Wünsche, który został zmuszony do opuszczenia maszyny uszkodzonej podczas walki 9 września 1940 r.

Spitfire biorący udział w obchodach jest jednym z oryginalnych samolotów używanych przez polskich pilotów dywizjonów 315 i 317 już po zakończeniu Bitwy o Anglię. Pułkownik Franciszek Kornicki – ostatni żyjący dowódca polskiego dywizjonu z okresu II wojny światowej – pilotował tę maszynę podczas zmagań wojennych, a w sobotę miał okazję ponownie zasiąść w jej kokpicie.

Zabytkowe samoloty w polskich barwach są obecnie częścią stałej ekspozycji w Imperial War Museum w Duxford oraz pojawią się na pokazach lotniczych zaplanowanych na lato 2015 r. « 16/06/2015 15:46:10

obywate

KEEP CALM and GET BRITISH CITIZENSHIP 3&;:%&/563" 5:.$;"408"

10 30,6 13"$: * 10#:56 8 6,

3&;:%&/563"

45"~"

10 -"5"$) -&("-/&+ 13"$: * 10#:56 8 6,

#3:5:+4,*&

10 -"5"$) -&("-/&+ 13"$: * 10#:56 8 6,

0#:8"5&-4580 ,VST &40- &OUSZ J

X DFMV V[ZTLBOJB EPEBULPXZDI JOGPSNBDKJ QSPTJNZ P LPOUBLU

&40&/53:

587-MAKIETA 2 24-43.indd 35 obywatel___ver-20150603---A4_daty.indd 1

XXX TBSBJOU DP VL

1P VLPร D[FOJV LVSTV &40รกSNB 4BSB *OU -UE QPNBHB Sร XOJFย V[ZTLBร PCZXBUFMTUXP CSZUZKTLJF

16/06/2015 02/06/2015 15:46:10 16:09:33

036

Rozmowa Wokół nas

Przemoc domowa to jeden z głównych powodów policyjnych interwencji wśród polskiej społeczności w Londynie. Ofiary, których zdecydowana większość to kobiety, nieufnie podchodzą do pomocy oferowanej przez brytyjską policję, niesłusznie obawiając się bariery językowej i nieskuteczności.

Tymczasem policja oraz współpracujące z nią instytucje i organizacje pozarządowe mają rozbudowany i efektywny system wsparcia.

Z detektywem inspektorem Lilly Benbow oraz nadinspektorem Nicholasem Daviesem z komisariatu w Wembley rozmawia Marcin Urban.

Bite kobiety nie muszą się ukrywać

»

Jakie są najczęstsze powody policyjnych interwencji wśród polskiej społeczności w Brent?

Nicholas Davies: Zarówno w Brent, jak i w całym Londynie notujemy znaczny napływ imigrantów z Polski. Stykamy się często z przemocą stosowaną szczególnie przez młodych mężczyzn. Często jest to związane z alkoholem. Prowadzi to również do dużej liczby interwencji domowych. Przemoc domowa zgłaszana przez Polki jest najczęstszym powodem naszych interwencji.

587-MAKIETA 2 24-43.indd 36

Jakie zachowania kwalifikują się jako przemoc domowa?

Lilly Benbow: To są powtarzające się przypadki celowego zmuszania, grożenia, przemocy i poniżania, występujące między osobami będącymi w wieku powyżej 16 lat, które są partnerami lub członkami tej samej rodziny.

Do członków rodziny zaliczają się: matka, ojciec, syn, córka, brat, siostra i dziadkowie. Bez względu na to, czy są ze sobą związani biologicznie, czy przez adopcję.

Jaka jest skala tego rodzaju przestępstw?

Nicholas Davies: W Londynie tylko w kwietniu było 12 tys. zgłoszeń. Nie każde kwalifikowało się jako przestępstwo, ale i tak jest to ogromna liczba.

Z tego przestępstw było 6 tys. To były pobicia, zniszczenie mienia, kradzieże.

Jest to obszar, w którym liczba zdarzeń stale rośnie. Przypuszczamy, że jest ich o wiele więcej, niż jest nam zgłaszanych. Kobiety przykładowo dzwonią na policję dopiero po 5 – 7 aktach prze16/06/2015 15:46:12

037 mocy. Pocieszające jest to, że coraz więcej ofiar zgłasza się na policję. Z tego też wynika wzrost liczby odnotowywanych zdarzeń. Londyn się zmienia. Osiedlają się tu ludzie w szczególności z Europy Wschodniej – Polski, Rumunii i Litwy.

Chcielibyśmy, żeby bite kobiety zdawały sobie sprawę z tego, że nie muszą się ukrywać. Przyjdźcie na policję, a my wam pomożemy.

Czy tylko kobiety są ofiarami przemocy domowej?

LB: Nie. Kobiety stanowią z pewnością większość ofiar, ale nie tylko one są poddawane przemocy. Mężczyźni także mogą być ofiarami przemocy domowej.

Wzrost liczby użytkowników mediów społecznościowych – Facebooka, Twittera, e-maili – zrodził możliwość poniżania na odległość. Oprócz ataków fizycznych mężczyźni mogą doznać także takiego rodzaju przemocy.

A co z dziećmi?

LB: Dzieci są niestety bardzo często cichymi ofiarami przemocy domowej. Za każdym razem gdy interweniujemy w domach, jesteśmy świadomi obecności dzieci. Przywiązujemy do tego dużą wagę i ściśle współpracujemy z rodzicami oraz lokalnymi władzami, by wspierać dzieci. Najczęściej nie mają one okazji porozmawiania z policjantami podczas interwencji, ale mają kontakt z nauczycielami, pracownikami socjalnymi i osobami w kościołach. Współpracujemy z nimi wszystkimi, by pomóc dzieciom.

Gdzie ofiary przemocy domowej mogą szukać pomocy? Jaki powinien być pierwszy krok?

LB: Pierwszy krok powinien zostać podjęty już w trakcie incydentu, który ma miejsce. Jeśli ofiara, obojętnie: kobieta czy mężczyzna, czuje zagrożenie, powinna zadzwonić na 999. Policja podejmie interwencję. Jeśli to nie jest możliwe rozwiązanie, poszukajcie w internecie naszych partnerów. Jest wiele organizacji i samorządowych instytucji, które zapewniają wsparcie. Jeśli to nie jest sprawa nagła, przyjdźcie na komisariat policji i poproście o kontakt z detektywem z Community Safety Unit. Są tam eksperci do spraw przemocy domowej. Możemy przeanalizować sytuację i wskazać możliwe drogi postępowania. Zdecydujecie, czy współpracować z policją, czy z jedną z organizacji charytatywnych.

587-MAKIETA 2 24-43.indd 37

Co powinienem zrobić, jeśli jestem członkiem rodziny lub znajomym i wiem o osobie, która może być ofiarą przemocy domowej?

LB: Mogę poradzić podobnie. Do wyboru jest zgłoszenie tego anonimowo przez stronę policji, na której znajdują się też niezbędne wskazówki.

Nie ma obowiązku podawania swoich danych, ale ułatwiłoby to prowadzenie sprawy. Nie zawsze trzeba dzwonić na alarmowy numer 999, jest też infolinia 101, przez którą można uzyskać informacje. Można też wysłać e-mail. Najprościej wejść na stronę policji i wybrać opcję, która będzie najlepsza w danej sytuacji.

Co robi policja i inne organizacje, by chronić ofiary przemocy domowej?

LB: Przez całą moją służbę, która trwa już 24 lata, zawsze ściśle współpracowaliśmy z lokalnymi społecznościami.

Zdajemy sobie sprawę, że nie wszyscy mówią po angielsku, dlatego współpra-

przez odizolowanie prześladowcy do czasu, aż opadną emocje. Te emocje są zawsze bardzo duże i już samo zgłoszenie sprawy policji jest ważnym krokiem.

Oczywiście interwencja nie zawsze musi zakończyć się aresztem, ale bardzo często są do tego przesłanki. Wracając do danych przedstawionych na początku, w tym czasie połowa interwencji zakończyła się zatrzymaniem. W pozostałych przypadkach zastosowano wezwania na komisariat lub odroczono areszt do czasu dalszych wyjaśnień.

Jaką ochronę dostają dzieci, które żyją z agresywnymi rodzicami?

LB: W tym względzie współpracujemy z lokalnymi instytucjami. W przypadku przemocy domowej przewożenie dzieci na komisariat nie jest właściwym rozwiązaniem. Po każdej interwencji, podczas której policjanci trafiają na obecność dzieci, do odpowiednich instytucji jest kierowany raport. One oceniają sytuację i jeśli jest to uznane za uza-

Coraz więcej ofiar zgłasza się na policję, z tego też wynika wzrost liczby odnotowywanych zdarzeń.

Chcielibyśmy, żeby bite kobiety zdawały sobie sprawę z tego, że nie muszą się ukrywać. cujemy z tłumaczami i organizacjami pozarządowymi zatrudniającymi osoby mówiące po polsku i w innych językach. Nieznajomość języka angielskiego nie powinna być barierą we współpracy z policją. Przykładowo na komisariacie w Wembley mamy pokój, w którym można umówić się na rozmowę z niezależnym od policji pracownikiem organizacji pozarządowej. Nie bójcie się wizyty w komisariacie. Warunki są teraz tak przyjazne jak nigdy wcześniej.

Jaka jest procedura w przypadku zgłoszenia przemocy domowej?

Co robi policja?

ND: Zwykle zaczyna się od interwencji po otrzymaniu zgłoszenia na numer 999. Naszym zadaniem jest ochrona ofiary, a to najlepiej zrobić

sadnione, podejmują decyzję o wysłaniu na wizytę pracownika socjalnego lub o współpracy z nauczycielami przy dalszym wyjaśnianiu sytuacji panującej w domu. Jeśli dzieci znajdują się w bezpośrednim niebezpieczeństwie, policja może oczywiście podjąć natychmiastowe działania, które zapewnią im ochronę. To oznacza zabranie dzieci z domu, w którym są zagrożone.

W jakich okolicznościach dzieci mogą zostać rozdzielone z rodzicami?

LB: Generalnie rozdzielenie dzieci z rodzicami przebiega przy wsparciu ekspertów z lokalnych instytucji. Jeśli na przykład interweniujemy w domu, w którym 2-letnim dzieckiem opiekuje się rodzic, który jest nietrzeźwy lub »

16/06/2015 15:46:12

038

Rozmowa Wokół nas

Detektyw inspektor Lilly Benbow

z innych powodów niezdolny do właściwej opieki, to takie dziecko powinno trafić pod ochronę policji. Nie sprowadza się to tylko do zabrania dziecka przez policję. Równocześnie zajmują się nim eksperci z lokalnych instytucji. W takich sytuacjach pracujemy w większym zespole.

Co dzieje się z dziećmi, które są oddzielone od rodziców?

LB: To także jest w gestii lokalnych instytucji. Dzieci dostają najlepszą opiekę, jakiej w danej chwili potrzebują. Mogą na przykład trafić do szpitala, a potem wracają do domu. Oczywiście nasi partnerzy mogą zdecydować, że pozostawienie dziecka w rodzinie nie jest dla niego najlepszym rozwiązaniem.

To jest jednak długa i trudna dla wszystkich procedura.

Jakie są szacunki dotyczące liczby ofiar przemocy domowej, które nie zgłaszają się na policję?

ND: Na ten temat przeprowadzono wiele badań. Obserwujemy średnio 5 – 7 incydentów, zanim kobiety zgłaszają się na policję. Z rozmów wynika, że ujawniają, co dzieje się w rodzinie, gdy 587-MAKIETA 2 24-43.indd 38

Nadinspektor Nicholas Davies

nabiorą odwagi, przemoc się nasila lub życie staje się nie do wytrzymania. Apelujemy o to, abyście informowali nas o przemocy możliwie jak najwcześniej, bo wówczas mamy szansę zapewnienia wam ochrony. Możemy wtedy zapobiec tak drastycznym sytuacjom jak ostatnie morderstwo Polki (ciało 23-letniej Marty L. jej 38-letni partner Tomasz K. wrzucił w walizce do Grand Union Canal – dop. red.).

Co możecie zrobić, jeśli ofiara przemocy domowej odmawia współpracy?

ND: To nie oznacza, że policja nic nie może zrobić. Możemy pomóc w znalezieniu zakwaterowania, a także dać wskazówki. Możemy też wystąpić o nakaz sądowy chroniący ofiarę. Poza tym możemy pokierować do naszych partnerów. Jest wiele organizacji pozarządowych, które oferują ochronę ofiarom przemocy domowej. Nawet jeśli ludzie odmawiają pomocy, policja cały czas robi, co w jej mocy, by ich chronić. Ochrona jest najlepszym rozwiązaniem. Nie chodzi nam tylko o skierowanie sprawy do sądu, bo to często nie wystarcza.

Z kim konkretnie ofiary przemocy domowej powinny się kontaktować?

LB: W internecie można wejść na stronę organizacji Refuge (www. refuge.org.uk). Pracują tam niezależni doradcy specjalizujący się w zagadnieniu przemocy domowej. Jest tam także polska obsługa. Pomagają przez telefon i osobiście. Główne biuro znajduje się w Hammersmith. Drugi kontakt to Hestia. Numer telefonu 0207 37 83 100.

Mogą spotkać się z wami na komisariacie. Oferują także poradnictwo dotyczące dalszego postępowania w zakresie szukania zakwaterowania i współpracy z lokalnymi instytucjami. Trzeci kontakt to National Centre for Domestic Violence. Tam znajdziecie porady dotyczące nakazów sądowych (injunctions).

Taki nakaz oznacza zakaz zbliżania się danej osoby do domu i zakaz kontaktowania się. To bardzo skuteczny środek ochrony. Numer całodobowego telefonu to 0844 80 44 999. « Przydatne strony

www.refuge.org.uk www.hestia.org www.ncdv.org.uk

16/06/2015 15:46:14

039 Napisz do nas

czoną głową składał kapitulację przed POLSKIM GENERAŁEM! Pozostali artyści ci sami – zamienili się tylko rolami!

Sprawiedliwości stało się zadość.

Pierwsze zacięte walki, które stoczyliście zwycięsko, to słynny kocioł FALAISE! Następne miejsce, gdzie rozegrała się krwawa bitwa, to Wzgórze „Mont-Ormel”. A groza tej bitwy jest wiernie oddana w tekście utworu „Wzgórze Mont-Ormel”. Zawarte słowa mrożą krew.

Pocisków rój zniszczenie życia siał, A krwawy bój zmienił się w ognia szał. Żołnierski ból, zraniona kulą skroń I na tle pól szarej wieczności toń, Ref.: Wzgórze stare, francuskie wzgórze Stoi w purpurze krwawych dni, Na nim wdzięcznie kwitnące róże Płoną czerwienią polskiej krwi.

Drogi Przyjacielu, Stasiu!

Pozwolisz, że wspomnę Wasz krwawy szlak bojowy z husarskim skrzydłem na ramieniu – WAS, DZIELNYCH PANCERNIAKÓW, walczących na obcej ziemi, obcych frontach, lecz z myślą o swojej Ojczyźnie! Mając nadzieję, że po zakończeniu działań wojennych powrócicie do swego kraju. Niestety, zły los pozbawił Was tego honoru. Zostaliście po raz drugi zdradzeni! Większość w kraju o Was nie wiedziała nic – było to tabu. Komunistyczna propaganda głosiła swoje kłamliwe hasła o Dzikim Zachodzie.

Wasz szlak bojowy 1. Polskiej Dywizji Pancernej miał początek w Caen we Francji. W sierpniu 1944 r. długa krwawa droga, 1800 km – 16 000 żołnierzy, dowodzonych przez generała Stanisława Maczka – wiodła od Caen do Wilhelmshaven, gdzie po ostatecznym zwycięstwie 6 maja 1945 zawiesili polskie flagi. Dla polskiego żołnierza była satysfakcja i wielka radość. Ten sam generał niemiecki, który butnie w 1939 r. wkroczył do Warszawy, a jego żołdacy z Wehrmachtu zerwali na granicy tablicę „POLSKA” i rzucili na ziemię ze śmiechem, teraz upokorzony, ze spusz-

587-MAKIETA 2 24-43.indd 39

Pewien amerykański pisarz, historyk, przypomniał ówczesnemu prezydentowi Clintonowi, który wyjeżdżał do Europy na obchody uroczystości zakończenia II wojny światowej, mówiąc: „PAMIĘTAJ O POLAKACH, ponieważ w dużej mierze przyczynili się do zakończenia wojny”. Miło, że nas ktoś czasem docenia.

Naród, który jest Wam wdzięczny i pamięta, to Holendrzy. Na uroczystościach z okazji wyzwolenia Bredy witają Was niezliczone transparenty z napisem: „Dziękujemy Wam, Polacy”, a uliczki przyozdobione są proporczykami z husarskim skrzydłem.

Na cmentarzu w Bredzie jest wzniesiony pomnik ku czci poległych żołnierzy, pod którym wdzięczni mieszkańcy oddają hołd poległym i składają kwiaty.

Tam spoczywają żołnierze 1. Polskiej Dywizji Pancernej, którzy polegli w tych krwawych walkach – wśród nich generał Stanisław Maczek. Wyraził życzenie, żeby spocząć wśród swoich chłopców, ukochanych żołnierzy – darzył ich miłością ojcowską. Żołnierze kochali swojego „Bacę” i wspominali z czułością! W Bredzie dla uczczenia pamięci niektóre szkoły, instytucje i miejsca publiczne przejęły nazwę im. generała Stanisława Maczka.

Nie tak dawno temu świętowaliśmy radośnie uroczystość Twego Jubileuszu – 100 lat. Tak pięknie doczekałeś tego wieku i byłeś w świetnej formie. Na pytanie: „Jak się czujesz?” miło było usłyszeć

energiczną odpowiedź, jak przystało na Pancerniaka: „NEVER BETTER!”.

Tak się złożyło, że po wojnie liczna grupa żołnierzy z 1. Polskiej Dywizji Pancernej osiedliła się w Bradford. Tworzyliście liczną rodzinę Pancerniaków, zgodnie współpracując na polu społecznym i wspierając inwalidów wojennych.

Pamiętaliście o ważnych datach narodowych i kolejno żegnaliście odchodzących na Wieczną Wartę Pancerniaków.

Siedem lat temu żegnałeś swojego przyjaciela, mego męża śp. Bolka. W tym pożegnaniu wspominałeś z bólem, że „gościnni gospodarze” zachęcali Was do powrotu do kraju. Odpowiedziałeś z żalem: „MY NIE MAMY DOKĄD WRACAĆ. MY NIE MAMY DOMU”. Kiedy wypowiedziałeś te słowa, była uwaga, że nawiązujesz politycznie.

Byłeś Patriotą i odważnie ukazywałeś prawdę – bo jeśli nie będziemy tego robić, to historię wkrótce przeinaczą, że to właśnie my, Polacy, rozpętaliśmy II wojnę światową, a krematoria, które celowo pobudowane zostały przez wrogów na polskiej ziemi, będą świadczyć przeciwko nam, jak już teraz głosi żarłoczna propaganda.

Na zakończenie wspomnę miłe chwile – jakby to wszystko było wczoraj – które spędziliśmy w Twoim ogródku.

Byłeś pełen energii – niezmordowany, pokazywałeś swoje osiągnięcia ogrodnicze: krzewy, warzywnik, a szczególnie piękne kwiaty, którymi również zostałam obdarowana. A później pod jabłonką raczyliśmy się wspaniałym serniczkiem – wypiekiem Twojej Ukochanej Małżonki, przemiłej, śp. Pani Loli. Dziękuję Ci za wszystko!

A teraz z bólem serca muszę spełnić ten smutny obowiązek, który przypadł mnie. Odchodzisz ostatni z 76 Pancerniaków na Wieczną Wartę. Będzie nam Ciebie brak! Żegnam Cię od wszystkich przyjaciół, również od moich synów Andrzeja i Marcina, którzy Cię mile wspominają i są Ci wdzięczni za ostatnią posługę oddaną Ich Ojcu. Żałują, że nie mogą być obecni. Żegnam Cię od towarzyszy broni, żołnierzy 1. Dywizji Pancernej! Żegna Cię Stowarzyszenie Polskich Kombatantów w Bradford! Spoczywaj w pokoju!

CZEŚĆ TWOJEJ PAMIĘCI! Teresa Astachnowicz

16/06/2015 15:46:14

040

SYGNAŁY Z listów do redakcji

Napisz do nas zaginionY Czesław Szozda W lutym 2008 r. w Londynie zaginął Czesław Szozda. Ma 66 lat, 173 cm wzrostu i piwne oczy.

Ktokolwiek widział Czesława Szozdę lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodobowym numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni. pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcia zaginionych na: www.zaginieni.pl

zaginionY Przemysław Łukasz Spaliński 14 września 2014 r. w Londynie (Wielka Brytania) zaginął Przemysław Łukasz Spaliński. Zaginiony ma 32 lata, 172 cm wzrostu i niebieskie oczy. W dniu zaginięcia ubrany był w dżinsy, bluzę i obuwie sportowe.

Ktokolwiek widział Przemysława Łukasza Spalińskiego lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodobowym numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję.

Zdjęcie Przemysława Łukasza Spalińskiego oraz innych zaginionych: www.zaginieni.pl

587-MAKIETA 2 24-43.indd 40

Do społeczności polskiej w Londynie Szanowni Państwo, nie wszystkim naszym rodakom się powiodło na emigracji. Z różnych powodów przeżywają swoje tragedie.

Zwracamy się do Państwa z uprzejmą prośbą o wsparcie dla FUNDACJI DOM SERCE DO SERCA, która została wpisana 20 marca 2015 r. do Krajowego Rejestru Sądowego w Toruniu pod nr. KRS 0000544130 z działalnością poza granicami państwa polskiego, w Londynie.

Braliśmy udział w plebiscycie Polish Choice Of The Year 2015, w którym dzięki polskiemu społeczeństwu zamieszkałemu w UK zajęliśmy pierwsze miejsce w swojej kategorii. To nas przekonało jeszcze bardziej do tego, że zakup i modernizacja DOMU na potrzeby POLAKÓW w Londynie są niezmiernie pilne.

Pomogliśmy już jako fundacja od lutego 2015: rodzinie Kuchneckich, Pani Wandzie, Mariuszowi, Marcinowi, Grzegorzowi i Pawłowi oraz Damianowi i Andrzejowi.

Poszukujemy i prosimy o współpracę właścicieli różnych firm – każda praca jest na wagę złota.

Poszukujemy psychologów – studentów ostatniego roku w ramach współpracy do pomocy: narkomanom, alkoholikom, hazardzistom i ludziom doświadczającym innych nałogów, osobom w stresie z powodu obciążenia odpowiedzialnością za utrzymanie rodziny, matkom wychowującym dzieci, osobom samotnym.

Ideą naszego działania jest placówka, która będzie otwarta 24 godziny dla potrzebujących. Dom będzie otwarty dla każdego pokolenia i dla ludzi każdego statusu społecznego, dziennie dla około 200 osób (takie są plany). Psycholodzy, socjolodzy, prawnicy i wolontariusze będą pomagać w odbudowie wartości człowieka i integracji społecznej. Fun-

dacja będzie organizowała kursy języka angielskiego, zawodowe – dające szansę na lepszą pracę, będzie udzielała pomocy niepełnosprawnym i bezdomnym. Zmniejszy się przez to liczba osób bezdomnych na ulicach Londynu. Dla starszego pokolenia w domu czynny będzie Klub Seniora, aby nie czuli się samotni i byli wzorcem dla młodszego pokolenia.

W niedługim czasie – mam nadzieję – będziemy mieli stronę internetową z pełną informacją o naszej działalności.

Zapraszamy do współpracy polskie firmy w UK. Dane Fundacji: NIP 8792677796, KRS 0000544130, REGON 361062949 Bank: PKO PB SA O/1 w Toruniu BIC/SWIFT: BPKO PL PW IBAN GBP: PL 87 1020 5011 0000 9302 0282 5941 IBAN PLN: PL 82 1020 5011 0000 9502 0282 5933 Kontakt: u_renska@yahoo.co.uk

Z wyrazami szacunku Dyrektor Fundacji Urszula Renska Prezes Zarządu Fundacji Tadeusz Śląski

FUNDACJA DOM SERCE DO SERCA działa na terenie Londynu.

16/06/2015 15:46:16

041

587-MAKIETA 2 24-43.indd 41

16/06/2015 15:46:17

Fot. Eddie Aidoo

042

CAFÉ COOLTURA koncert

Michael De Marco w Ronnie Scott's

Michael De Marco w Jazz Cafe POSK Z Michaelem De Marco specjalnie dla „Cooltury” rozmawia Tomasz Furmanek

587-MAKIETA 2 24-43.indd 42

»

Kanadyjski wokalista jazzowy Michael De Marco coraz odważniej poczyna sobie na londyńskiej scenie, na której wokalistyka od dłuższego już czasu zdominowana jest przez doskonale śpiewające panie. Z grona wielu wykonawców wyróżnia go jego mocny głos o charakterystycznej i sugestywnej barwie oraz przepełnione emocją interpretacje wykonywanych utworów, dzięki którym skutecznie potrafi zaangażować publiczność. Doskonale czuje się w wielu stylach, od klasycznego jazzu począwszy, po swing i bluesa.

Artysta regularnie pojawia się w Ronnie Scott’s i innych wiodących klubach Londynu. Obecnie pracuje nad swoim pierwszym albumem dla brytyjskiej wytwórni płytowej 33 Records. W sobotę, 27 czerwca, z towarzyszeniem doskona-

łego zespołu zaprezentuje się publiczności Jazz Cafe POSK. Tomasz Furmanek: Powiedziałeś kiedyś, że zawsze wiedziałeś, że będziesz śpiewakiem, było to dla ciebie wręcz oczywiste, w dodatku wychowałeś się w rodzinie muzyków. Śpiewać jednak zacząłeś stosunkowo niedawno, jako już dojrzały mężczyzna. Czemu zwlekałeś?

Michael De Marco: Śpiewałem jako dziecko, aż do czasu ukończenia szkoły. A później… później życie potoczyło się w innym kierunku. Jednak zawsze postrzegałem siebie jako wokalistę i było to częścią mojej tożsamości. Dopiero kilka lat temu zacząłem przygotowywać własny repertuar – zawsze chciałem śpiewać, ale wie-

16/06/2015 16:26:32

043 dopowiedni czas, kiedy poczuję, że to właściwy moment.

Właściwy moment nadszedl 3 – 4 lata temu?

Zdałem sobie sprawę, że moja praca przejęła całkowicie władzę nad moim życiem. Naprawdę. Pracowałem bardzo ciężko, jak wielu ludzi w tym mieście, spędzałem mnóstwo czasu w pracy. Zacząłem wracać do śpiewania, aby przywrócić równowagę mojemu życiu.

Od czego zacząłeś?

Dołączyłem do jazzowego chóru a capella City Lit, a następnie zdecydowałem, że chcę przygotować materiał solowy. Pracowałem też z kilkoma doskonałymi nauczycielami – na szczęście w tym mieście nie brakuje świetnych wokalistów i nauczycieli! Taka właśnie była Della Rhodes, head of jazz dla City Lit. Wiele dały mi warsztaty z Laurą Zakian, Anitą Wardell i Claire Martin.

Jesteś Kanadyjczykiem. Jak długo mieszkasz w Europie?

Tak, urodziłem się i dorastałem w zachodniej Kanadzie. Po raz pierwszy przyjechałem do Londynu w 1983 r. i mieszkałem tu przez większość mojego dorosłego życia – z przerwami, gdyż w miedzyczasie spędziłem 5 lat w Nowym Jorku oraz przez 6 lat mieszkałem w Kalifornii.

Czemu zdecydowałeś się zamieszkać w Londynie? Miałeś na względzie przyszłe plany związane z muzyką?

Ze względu na kobietę. Podczas mojej pierwszej podróży do Londynu poznałem tutaj pewną osobę i zostałem…

Czy mógłbyś spróbować określić swój styl wokalny, w jakiej kategorii wokalistów ty sam się widzisz?

Jazz z mocnymi wpływami bluesa i soulu jest tym, co w muzyce przyciąga mnie najbardziej. Mój ojciec był nowojorskim muzykiem jazzowym, obydwaj byliśmy bardzo wsłuchani w muzykę amerykańskiego Południa. Ten rodzaj jazzu jest tym, co lubię najbardziej, gdyż jest w nim również emocjonalna jakość, którą bardzo cenię i z którą probuję połączyć się, kiedy śpiewam.

Gdy myślę o wokalistach, których lubię 587-MAKIETA 2 24-43.indd 43

i cenię, przede wszystkim przychodzą mi do głowy tacy, którzy prezentują jakości wymienione przeze mnie przed chwilą, a także emocjonalną prawdę i głębię, a nie jedynie wielkie techniczne możliwości.

Niedługo wystąpisz w Jazz Cafe POSK. Jakie są twoje myśli związane z tym wydarzeniem?

Kocham ten klub, uważam, że to wspaniałe miejsce, w którym naprawdę słucha się muzyki. Będę miał za sobą doskonały zespół złożony z muzyków, których ogromnie szanuję, co jest niezmiernie ważne dla solisty.

Ponadto będę wykonywał utwory, które naprawdę kocham, z którymi jestem blisko związany, więc wierzę, że wy moglibyście również je pokochać, po prostu.

A tak na koniec rozmowy – twoje nazwisko sugerowałoby, że jesteś Włochem, czy tak jest w istocie?

Zawsze myślałem, że jestem Włochem, do momentu, kiedy zacząłem spotykać Włochów – wtedy zdałem sobie sprawę, że jestem prawdopodobnie najmniej włoskim Włochem, jakiego można spotkać. Mój ojciec był nowojorskim Włochem, ale dorastałem w Kanadzie, z dala od włoskich tradycji i nie mówię po włosku.

Zawsze jednak, ze względu na tę część mojej rodziny, czułem się mocno związany z kulturalnym aspektem włoskiego życia. Kocham operę, moja mama była śpiewaczką operową. «

Micheal De Marco wystąpi w Jazz Cafe POSK w sobotę, 27 czerwca, w ramach cyklu koncertów „Tomasz Furmanek zaprasza…”

Muzycy: Chrisian Vaughan – fortepian, Geoff Gascoyne – kontrabas, Tristan Maillot – perkusja Bilety: £8 przy wejściu lub na www.wegottickets.com Drzwi i bar: godz. 19.30 Rozpoczęcie koncertu: godz. 20.30

Więcej na:

jazzcafeposk.org www.demarco.london

16/06/2015 15:46:19

044

CAFÉ COOLTURA LONDYN

PRIDE IN LONDON 2015 Londyńska parada równości co roku przyciągająca setki tysięcy osób z całego świata tym razem będzie celebrować ludzi, którzy dokonali historycznych zmian w przełamywaniu tabu wokół swojej seksualności.

To m.in. Alan Turing, Stephen Fry, Drew Barrymore, Freddie Mercury, Marlene Dietrich i Nelson Mandela. Udział w barwnym pochodzie potwierdziło ponad 250 grup z całego świata.

Przygotował MARCIN URBAN 27.06., godz. 13.00 – 16.00 prideinlondon.org Parada wyruszy z Baker Street i przejdzie przez Oxford Street, Regent Street i Trafalgar Square do Whitehall. Wezmą w niej udział

587-MAKIETA 3 44-65.indd 44

stowarzyszenia, kluby i nieformalne organizacje skupiające osoby o różnej orientacji seksualnej. Swoje delegacje wysyłają także międzynarodowe koncerny, instytucje państwowe, policja, straż, pogotowie i Transport for London. Jedyną grupą, której odmówiono udziału, jest znana

COOLTUR POLECA A

z homofobicznych komentarzy swoich członków partia UKIP. Parada jest jednym z kilkudziesięciu wydarzeń odbywających się w ramach festiwalu London Pride. Składają się na niego wystawy, koncerty, dyskusje i spotkania ze znanymi ludźmi.

16/06/2015 16:14:46

045 » CARSTEN HÖLLER: DECISION Do 06.09. Hayward Gallery, Southbank Centre, Belvedere Road, Londyn, SE1 8XX. Stacja: Waterloo. Otwarte: pon. 12.00 – 18.00, wt., śr., sob., niedz. 11.00 – 19.00, czw., pt. 11.00 – 20.00. Wstęp: £15 www.southbankcentre.co.uk Hayward Gallery zaprasza na wystawę, jakiej w Londynie jeszcze nie było. Zwiedzający mają możliwość oglądania jej, leżąc na jeżdżących łóżkach. Wśród innych atrakcji są 15-metrowe zjeżdżalnie oraz instalacje audiowizualne. Carsten Holler zdobył sławę w 2006 r. po tym, jak kilka osób zostało rannych, zjeżdżając z jego spiralnych zjeżdżalni zainstalowanych w Tate Modern.

»

SOLDIERS AND SUFFRAGETTES: THE PHOTOGRAPHY OF CHRISTINA BROOM

Christina Broom jest uważana za jedną z najlepszych brytyjskich fotoreporterek. Na wystawie zebrano jej zdjęcia dokumentujące manifestacje sufrażystek, żołnierzy uczestniczących w I wojnie światowej oraz odbywające się w latach 30. i 40. wydarzenia w Londynie.

» SHOES: PLEASURE AND PAIN Do 31.01. Victoria & Albert Museum, Cromwell Road, Londyn, SW7 2RL. Stacja: South Kensington. Otwarte: codziennie 10.00 – 17.45, w pt. do 22.00. Wstęp: £12.00 www.vam.ac.uk Na wystawie zebrano 200 par butów, od najstarszych, pochodzących jeszcze ze starożytnego Egiptu, po ostatnie krzyki mody lansowane przez celebrytów i celebrytki.

Zgodnie z tytułem „Buty: przyjemność i ból”

Fot. Marcin Urban

© David Parry, Royal Academy of Arts

19.06. – 01.11., Museum of London Docklands, No. 1 Warehouse, West India Dock Road, Londyn, E14 4AL. Stacja:

Westferry, West India Quay (DLR). Otwarte: pon. – niedz. 10.00 – 18.00. Wstęp wolny www.museumoflondon.org.uk

Wystawy » SUMMER EXHIBITION 2015 Do 16.08. Royal Academy of Arts, Burlington House, Londyn, W1J 0BD. Stacja: Piccadilly Circus, Green Park. Otwarte codziennie 10.00 – 18.00, pt. 10.00 – 22.00. Bilety: £12 www.royalacademy.org.uk Na jednej z najstarszych angielskich wystaw od prawie 250 lat prezentowane są prace początkujących i uznanych współczesnych artystów. Na tegorocznej ekspozycji, która obfituje w kolory, wystawionych zostało ponad tysiąc prac, w tym obrazy, rzeźby, fotografie i rozmaite instalacje.

Koordynatorem wystawy jest Michael CraigMartin, nauczyciel i mentor artystów takich, jak Sarah Lucas czy Damien Hirst. Craig, znany z wyróżniającej się kreatywności, zadbał, aby prace były jak najbardziej zróżnicowane.

587-MAKIETA 3 44-65.indd 45

Summer Exhibition 2015

16/06/2015 16:15:08

046

CAFÉ COOLTURA Londyn

zobaczymy tu prawdziwe dzieła sztuki, które są bardziej sztuką dla sztuki niż sztuką w służbie komfortu i przyjemności.

Antygona w Nowym Jorku

Teatr » WE WANT YOU TO WATCH Do 11.07. National Theatre, South Bank, Belvedere Road, Londyn, SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru.

Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk Mocna w słowach i przekazie sztuka o pornografii w internecie. National Theatre kontynuuje nią cykl współczesnych spektakli o problemach, które dotykają młode pokolenie. Spektakl zawiera wulgarny język i jest dozwolony od lat 14.

»

TRACES – THE 7 FINGERS

Do 12.07. Peacock Theatre, Portugal Street, Holborn, Lodnyn, WC2A 2HT. Stacja: Holborn.

Spektakle: wt. – sob. 19.30, dodatkowo sob.

14.30 i niedz. 14.00 i 18.00. Bilety: od £7.50 www.sadlerswells.com Słynna grupa cyrkowa z Montrealu powraca do Sadler’s Wells z nowym, zapierającym dech w piersiach przedstawieniem „Traces”.

To połączenie skomplikowanych akrobacji i klipów filmowych z narracją.

» LUNA GALE Do 18.07. Hampstead Theatre, Eton Avenue, Swiss Cottage, Londyn, NW3 3EU. Stacja: Swiss Cottage. Spektakle: pon. – sob. 19.45, dodatkowo sob. 15.15. Bilety: od £15 www.hampsteadtheatre.com Caroline Cox jako pracownica socjalna musi zdecydować o przyszłości noworodka – Luny Gale. Rodzicami dziecka jest para nastolatków Peter i Karlie. Decyzja nie będzie łatwa, bo próbuje na nią wpłynąć kilka stron, a każda z nich ma swoje racje.

Reżyserem sztuki jest powracający po 26 latach do Hampsted Theatre jego były dyrektor artystyczny Michael Attenborough.

» ORESTEIA Do 18.07. Almeida Theatre, Almeida Street, Islington, Londyn, N1 1TA. Stacja: Angel.

Spektakle: pon. – sob. 19.00, dodatkowo śr. i sob. 13.00. Bilety: od £10 www.almeida.co.uk Sięgający kilku dekad wstecz dramat rodzinny stawiający retoryczne pytanie o to, czy sprawiedliwości musi zawsze stać się zadość.

» ANTYGONA W NOWYM JORKU 25 – 28.06. The Rag Factory, 16-18 Heneage Street, Londyn, E1 5LJ. Stacja: Aldgate East. Bilety: £10 www.ragfactory.org.uk Sztuka Janusza Głowackiego przedstawia pochodzącą z Portoryko bezdomną o imieniu Annie. Dziewczyna zatrudnia dwóch

587-MAKIETA 3 44-65.indd 46

„sąsiadów”, aby ukradli ciało jej zmarłego chłopaka Pauliego, zanim zostanie złożone w nieoznakowanym grobie. Annie zamierza pochować go w Tompkins Square Park, miejscu, gdzie zbierają się bezdomni, aby jej ukochany na zawsze pozostał wśród przyjaciół.

Kino » LES COMBATTANTS 19.06. – 2.07. Cine Lumiere, 17 Queensberry Place, Londyn, SW7 2DT. Stacja: South Kensington. Bilety: £12.50 www.institut-francais.org.uk

wyst.: Kevin Connolly, Adrian Grenier, Kevin Dillon, Jenny Ferrara Gwiazdor filmowy Vincent Chase i jego kumple ponownie nawiązują współpracę z szefem wytwórni filmowej – superagentem Arim Goldem. Niektóre z celów, do których dążyli, uległy zmianie, jednak istniejąca między nimi więź pozostaje nienaruszona, gdy razem lawirują w kapryśnym, a często także okrutnym świecie Hollywood.

» MR. HOLMES Od. 19.06. Kryminał, UK/USA. Reż. Bill Condon, wyst.: Ian McKellen, Laura Linney Będący już na emeryturze Sherlock Holmes wraca do nierozwiązanej sprawy sprzed lat.

Uwikłana jest w nią piękna kobieta.

» THE LONGEST RIDE Od 19.06. Dramat, USA. Reż. George Tillman Jr, wyst.: Scott Eastwood, Britt Robertson, Alan Alda, Oona Chaplin, Jack Huston

Les Combattants Komedia romantyczna, Francja. Reż. Thomas Cailley, wyst.: Adèle Haenel, Kévin Azaïs, Antoine Laurent Dobrze wychowany Arnaud poznaje na wakacjach Madeleine, która jest jego przeciwieństwem. Zauroczony chłopak jest gotów pójść za nią nawet do… wojska. Lekka opowieść o tym, czy miłość może pogodzić dwa skrajnie różne światy.

» ACCIDENTAL LOVE Od. 19.06. Komedia romantyczna, UK. Reż.

David O Russell, wyst.: Jake Gyllenhaal, Jessica Biel, James Marsden Historia pewnej kelnerki, której nietypowy wypadek w pracy rozpoczyna serię nieoczekiwanych sytuacji.

» ENTOURAGE Od. 19.06. Komedia, USA. Reż. Doug Ellin,

Adaptacja powieści Nicholasa Sparksa, opowiadającej historie dwóch par kochanków. Jedna jest retrospekcją 90-letniego mężczyzny, natomiast druga opowiada o zakochanym studencie.

Koncerty »

BRITISH SUMMER TIME HYDE PARK: BLUR, METRONOMY, JUPITER & OKWESS INTERNATIONAL, THE HORRORS

20.06., godz. 14.00 – 22.30. Hyde Park, Bayswater, Londyn, W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner, Marble Arch, Knightsbridge.

Bilety: od £80

»

BRITISH SUMMER TIME HYDE PARK: KYLIE MINOGUE, GRACE JONES, CHIC FEAT. NILE RODGERS

21.06., godz. 14.00 – 22.30. Hyde Park, Bayswater, Londyn, W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner, Marble Arch, Knightsbridge.

Bilety: od £80

16/06/2015 14:36:24

047 » BRITISH SUMMER TIME HYDE PARK:

THE WHO, PAUL WELLER, KAISER CHIEFS, JOHNNY MARR

Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47.50

26.06., godz. 14.00 – 22.30. Hyde Park, Bayswater, Londyn, W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner, Marble Arch, Knightsbridge.

Bilety: od £80

INNE

» BRITISH SUMMER TIME HYDE PARK:

20.06., godz. 11.00 – 18.00 i 21.06., godz.

12.00 – 18.00. Trafalgar Square, Londyn.

Stacja: Charing Cross, Leicester Square, Embankment. Wstęp wolny www.westendlive.co.uk

TAYLOR SWIFT, ELLIE GOULDING, JOHN NEWMAN

27.06., godz. 14.00 – 22.30. Hyde Park, Bayswater, Londyn, W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner, Marble Arch, Knightsbridge.

Bilety: od £80

» IDINA MENZEL 27.06., godz. 20.00. Wembley Arena, Arena Square, Engineers Way, Wembley, Londyn, HA9 0AA. Stacja: Wembley Arena. Bilety: od £41.24

»

WIRELESS 10: DRAKE, RITA ORA, PUBLIC ENEMY, KATY B I INNI

28.06., godz. 12.00. Finsbury Park, Londyn.

Stacja: Finsbury Park. Bilety: £76.45

» AC-DC 4.07., godz. TBC. Wembley Stadium, Stadium Way, Wembley, Londyn, HA9 0WS. Stacja: Wembley Arena. Bilety: od £41.24

» WEST END LIVE 2015

Prezentacja najlepszych przedstawień muzycznych z West Endu co roku przyciąga setki tysięcy widzów. To jedyna okazja w roku, by za darmo zobaczyć najlepsze londyńskie spektakle z ich największymi gwiazdami. Wśród potwierdzonych spektali są: „Billy Elliot The Musical”, „Charlie And The Chocolate Factory”, „Jersey Boys”, „Mamma Mia!”, „Matilda The Musical” oraz „Wicked”.

Zobaczymy także nowości: „Beautiful – The Carole King Musical” oraz „Sunny Afternoon”.

» GREENWICH FESTIVAL 26.06. – 5.07. Różne lokalizacje w Greenwich, Woolwich, Canary Wharf, Whitechapel i Bow www.festival.org

JAZZ CAFE POSK

» Marek Olbrich Blues Eternity 20.06., godz. 20.30. Bilety: £8 Koncert miesiąca! Niezwykły występ w wykonaniu niezwykłej grupy bluesowej prowadzonej przez polskiego basistę Marka Olbricha. Określany przez legendę polskiego rocka Zbigniewa Hołdysa jako najbardziej „czujący bluesa basista”, Marek zdobywał swoje muzyczne szlify w Londynie i w USA, grając z najlepszymi muzykami. Występ zespołu Mark Olbrich Blues Eternity poprzedzi recital wschodzącej gwiazdy polskiego jazzu Asi Czajkowskiej-Zoń i jej zespołu.

» Willie Garnett Big Band 26.06., godz. 20.30. Bilety: £6 Jeden z najlepszych londyńskich big-bandów, kierowany przez weterana jazzowego, saksofonistę Williego Garnetta, którego kariera muzyczna trwa już ponad 50 lat. W Jazz Cafe POSK występuje w każdy ostatni piątek miesiąca, prezentując brawurowo wykonany program znanych standardów jazzowych.

» Michael DeMarco 27.06., godz. 20.30. Bilety: £8

» THE MOOG CONCORDANCE 8 – 10.07., godz. 19.30. Barbican Hall, Silk Street, Londyn, EC2Y 8DS. Stacja: Barbican.

Bilety: od £15 Seria występów upamiętniających twórczość Roberta Mooga, pioniera muzyki elektronicznej.

Na trzydniową imprezę złożą się m.in. koncerty członków grup Goldfrapp oraz Portishead.

» ROXETTE 13.07., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47

» 50 CENT & G-UNIT 17.07., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50

» LOVEBOX: RUDIMENTAL, SNOOP DOG,

CYPRESS HILL, ANNIE MAC I INNI

17 – 18.07., godz. 12.00. Victoria Park, Tower Hamlets, Londyn, E3 5TB. Stacja: Mile End. Bilety: od £54.75

» U2 25 – 30.10 i 2.11., godz. 19.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £36

» JOE SATRIANI 10.11., godz. 19.30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn, W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.25

» MADONNA 1.12., godz. 20.00. O2 Arena, Millennium

587-MAKIETA 3 44-65.indd 47

Greenwich Festival 2015 Greenwich+Docklands International Festival (GDIF) to jedna z największych londyńskich imprez prezentujących sztukę w przestrzeni publicznej. W programie jest kilkadziesiąt przedstawień teatralnych i tanecznych, happeningów oraz street artu. Główne wydarzenia odbędą się w centrach dzielnic we wschodnim Londynie.

Michael DeMarco to kanadyjski wokalista jazzowy regularnie pojawiający się na wiodących londyńskich scenach jazzowych, m.in. u Ronniego Scotta. Zapraszany jest także do nagrań płytowych w wytwórni 33 Records. Obecnie pracuje nad swoim pierwszym albumem.

W POSK-u

KLUB ORŁA BIAŁEGO

» MAREK DYJAK

» DISCO

27.06., godz. 19.00 i 28.06., godz. 17.00

» GALERIA 20 – 26.06. Adam Gargulinski Burks – grafiki i rzeźby

20.06. i 4.07., godz. 21.00 – 2.00. Bilety: £10

» ZABAWA Z ZESPOŁEM THE SWAY 27.06., godz. 21.00 – 2.00. Bilety: £10

16/06/2015 14:36:25

048

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

czyta się

redaguje PIOTR DOBRONIAK

Tuskuland

»

Najnowsza książka Krzysztofa Daukszewicza, znanego i cenionego satyryka, który od wielu lat obserwuje naszą rzeczywistość, to satyryczny rozrachunek z polską sceną polityczną ostatnich lat. Tak naprawdę tę książkę napisali wszyscy, którzy współtworzyli zieloną wyspę premiera Donalda Tuska.

I Pan, i Pani, i nasi wybrańcy z ulicy Wiejskiej. Autor jest tylko subtelnym szydercą, inteligentnym wrażliwcem i trafnym komentatorem naszego życia codziennego. Zbiór tekstów ilustrowany rysunkami Henryka Sawki. «

Tybet.

W drodze do Kumbum

Pierwsza zdrada Zachodu

Marzenia wykute w kamieniu

To niezwykle interesująca relacja Elżbiety Sęczykowskiej, fotografika, z jej kilku podróży do mistycznej Krainy Śniegu.

Wyruszała na poszukiwanie tego, co zagubione, ale wciąż tak żywe.

Po prawie stu latach profesor Andrzej Nowak odkrywa nieznane dokumenty, z których wynika, że w 1920 r. europejskie mocarstwa były gotowe przehandlować Polskę w zamian za pokój z bolszewicką Rosją.

Blandine Le Callet na podstawie autentycznych epitafiów snuje opowieść o ostatnich chwilach, dniach lub miesiącach osób, których pamięć nimi uczczono.

Przedstawia losy dziesięciorga ludzi, których życie przerwała śmierć łagodna albo gwałtowna, nagła albo spodziewana, w samotności albo zbiorowa.

587-MAKIETA 3 44-65.indd 48

Do trzech razy sztuka Elitarna Akademia Canterwood to szkoła, w której uczniowie zawzięcie rywalizują ze sobą, przeżywają romantyczne uniesienia, a przede wszystkim realizują wielką życiową pasję: jazdę konną.

Czwarty tom 18-tomowej serii hippicznej.

16/06/2015 14:36:29

049

587-MAKIETA 3 44-65.indd 49

16/06/2015 14:36:31

050

CAFÉ COOLTURA wydarzenia

Zapraszamy wszystkich na zabawę charytatywną, która odbędzie się w londyńskim Greenford 27 czerwca o godz.19.00.

Dochód z zabawy przeznaczony zostanie na dom dziecka.

Zabawa jest częścią projektu „Aneta’s Kilimanjaro Charity Trek”.

W sierpniu tego roku Aneta będzie się wspinać na Kilimandżaro w celu charytatywnym.

Bilety w cenie £15 można nabyć pod numerem telefonu

07859803325 W programie zabawy przewidziana jest loteria, bufet oraz bar.

Wszystkim będzie przygrywał zespół D Elements.

Więcej informacji można znaleźć na: GoFundMe.com/anetagodfrey oraz na FB/Aneta’s Kilimanjaro Charity Trek

587-MAKIETA 3 44-65.indd 50

16/06/2015 16:14:04

051

587-MAKIETA 3 44-65.indd 51

16/06/2015 14:36:34

052

CAFÉ COOLTURA Polskie radio londyn

N LOZ GNR Z DBO RYCH

O GR E

ZAPRASZA

AL

T

TOP 20

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

AD BLOOD B Taylor Swift ft. Kendrick Lamar

Dyjak »

Podrapany przez świat i „Polizany przez Boga”. Zmartwychwstał dla nas po to, aby udowodnić, że ogień i woda, anioł i diabeł mogą współistnieć w doskonałej symbiozie w jednym człowieku, dając mu siłę do tworzenia i przetrwania oraz dostarczając nam jednocześnie tylu pięknych doznań i wzruszeń.

Marek Dyjak zgodził się przyjechać na koncerty do Wielkiej Brytanii, co jest dla Heart Beat Events ogromnym zaszczytem, tym bardziej że będą to pierwsze występy artysty poza granicami Polski.

Jego koncerty są grane w kilku wariantach, między innymi trio i solo z trąbką.

Uznaliśmy, że szacunek dla publiczności i klasa artysty wykluczają jakiekolwiek półśrodki, dlatego postanowiliśmy zaprosić Pana Marka z pełnym pięcioosobowym składem.

Chcemy przekazać publiczności wspaniałą muzykę w jej pełnej krasie i pięknym brzmieniu.

Heart Beat Events zaprasza Państwa na koncerty Marka Dyjaka, który zaśpiewa w Sali Teatralnej POSK-u w sobotę, 27 czerwca, o godzinie 19.00 oraz w niedzielę, 28 czerwca, o godzinie 17.00. Bilety do nabycia telefonicznie pod numerami: 07951500984 oraz 07947757480, a także online – link na profilu Facebook „Marek Dyjak w Londynie”. « 587-MAKIETA 3 44-65.indd 52

HEERLEADER C O MI A M I E Ń Z NA P I S E M L OV E K Enej OŻESZ WSZYSTKO M TAB B & S o u nd ’ N ’ G r ac e I D O N’ T L I K E I T , I L O VE IT Flo Rida ft. R. Thicke & V. White J UT R O NA D C H O D Z I ZAW SZE K2 H I S S UM M E R ’ S G O N N A HU RT T Ma r o o n 5 RE YOU WITH ME A Lo s t F r e q ue n c i e s J A K M A M Z A P O M NI E Ć J a r e k Wi s t

O N’ T L O O K D O W N D Ma r t i n G a r r i x f t . U s he r

1 Fs Dan Ft. Hedo, Hudyhary, Krome Better Than That 2 Szydło Mam dość 3 Czesiek Ft. Pieluchovsky, Homex Reszty nie trzeba 4 Barrad Squad Klasyk 5 Pablo Apg Barriera 6 Zeus Będziemy dziećmi 7 Tede Ft. Agi Figurska Forever ja

EE YOU AGAIN S Wi z K ha l i f a f t . C h a r l ie Puth R A G O NF L Y D Ma l i nc h a k f t . Ma x

EROES H Ma ns Z e l m e r l o w OGETHER T Ella Eyre

A UC Z M NI E N Sarsa Ę D Z I E M Y D Z I E ĆM I B ZEUS T R O NG E R S Clean Bandit

A I T I NG F O R L O VE W Av i c i i H I S T L E ( W H I L E Y O U W ORK IT ) W K a t y Ti z OMEBODY S N a t a l i e La R o s e f t . Je re m ih

16/06/2015 14:36:36

053

587-MAKIETA 3 44-65.indd 53

16/06/2015 14:36:38

054

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

587-MAKIETA 3 44-65.indd 54

16/06/2015 14:36:42

055

587-MAKIETA 3 44-65.indd 55

16/06/2015 14:36:45

056

CAFÉ COOLTURA WASZE IMPREZY

Polonia na imprezie z Polish Village Bread

»

Zdjęcia z imprez wysyłajcie na: foto@cooltura.co.uk lub publikujcie na profilach radia PRL i „Cooltury” na Facebooku. W zgłoszeniu musi być zawarty, podpisany imieniem i nazwiskiem, tekst: Jestem autorem/-ką załączonego zdjęcia i zgadzam się na wykorzystanie go w portalu elondyn.co.uk i w tygodniku „Cooltura”. Co tydzień losujemy słodkie upominki od sponsora konkursu Polish Village Bread. «

nagroda

587-MAKIETA 3 44-65.indd 56

16/06/2015 14:36:47

057

587-MAKIETA 3 44-65.indd 57

16/06/2015 14:36:49

058

CAFÉ COOLTURA guest room

guest room

info@cooltura.co.uk

Poezja Joanna Szustopol

Czas

Mężczyzna

W czerwcu

Jest czas bezflaszkowy i jest czas melanżu

prawdziwy mężczyzna potrafi otworzyć piwo przednim zębem naprawić samochód konserwę rybną otworzyć wykałaczką z klocków lego zbudować szałas do kielicha nalać z pustego

W czerwcu długie upalne dni Spokojnie…

Lato głosem owadów brzmi Posrebrza żyto Pozłaca pszenicę Przed żarem słońca chronimy lica.

Jest czas pustego garnka i jest czas restaurant Jest czas chuciowy i jest czas tylko chęci Jest czas czasu i jest czas nieczasu Szczęścia tramwaj mnie wiezie kręci się zakonnica trzeba się czegoś złapać za guzik za szczęścia odpokutować

Arytmia już nie dotyka mnieszum szum --serce rytm -w rozterce ewokacja -narracja-bez za bez za przeczenia w tobie nigdy bezpiecznie

587-MAKIETA 3 44-65.indd 58

mężczyzna na niby potrafi tęsknić milczeniem

Tadeusz Żyszkowicz

Tulipany Za oknem w ogrodzie mym „Wyszły” pierwsze tulipany Wiatrem kołysane drżą Jak serce bólem targane.

Tulipany. Hej! Hej! Tulipany Tęsknoty mej Smutek niechciany.

Rozwińcie kielichy szeroko Proszę o uśmiech kwiecisty Uradujcie mnie, moje oko Oddalcie smutek żałosny.

Tulipany hej!

Hej! Tulipany W pełni krasy swej Piękne… lubiane.

W cieniu, wtedy najmilsze chwile Odpoczywam…

Leżę, obok wspomnień wiele Wietrzyk owiewa Liśćmi szeleści Nigdy dosyć przemiłej pieśni.

Gdy tę melodię lata słyszę A chwalę błogą czerwcową ciszę I jest mi dobrze, sielsko, przyjemnie Obraz dzieciństwa budzi się we mnie.

Doskonała W każdej chwili najlepsza Urodą swoją grzeszna Przed Tobą padam na kolana Jedyna wyobraźnią widziana.

Harmonią kształtów zachwycasz Myśli sprośne przemycasz Dotyku rąk Twoich spragniony Bez woli, w całości Tobie oddany.

Ty… – to ciała aksamitna biel Ty… – to włosów wszelakich czerń Ty… – to Twoich oczu piękny blask Ty… – to zmysłowy Mona Lisy śmiech.

Już w pełni odkryta

Wow! Ozdoba łoża niezbita

Szał!

16/06/2015 14:36:50

059 Dialog Na rozmowę zawsze pora Choć nie zawsze temu wola Wielkim błędem jest milczenie Rozmawiajmy zatem wiele.

Mów…

Chcę słuchać twego głosu Pośród mego słów chaosu Twoje każde miło brzmi Kiedy racje prawisz mi.

Może być, a będziesz krzyczeć W dłoniach kryjąc smutek, płacz Już nie będę chciał usłyszeć Rozmów naszych minie czas.

Wielkie lasy sosnowe szumiące łagodnie Wśród drzew ukryte błękitne oczka wodne Zagrody chłopskie między polami zgubione Śliwami, a czereśniami pięknie ozdobione.

Skowronka dzwonek hen pod niebem radosny Pastuszkowej fujarki dźwięk na łące żałosny Tej symfonii odgłosy w pamięci zostały Radosne, żałosne, piękne inne być nie miały.

Zrobiliście fajne zdjęcie?

Napisaliście krótkie opowiadanie?

Ziemio polska

Na tej stronie możecie zaprezentować swoje talenty

Ziemio, ile jesteś warta, ile znaczysz Wie tylko serce, które potrafi marzyć. Łany zbóż zielone rozciągnięte szeroko Topole strzelające przy drogach wysoko Pagórki łagodne ku strumykom schodzące Kaczeńce złotem mokre łąki kraszące.

POSKlub wraz z tygodnikiem „Cooltura” zapraszają wszystkich na nastrojowy

WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE

Swoje prace wysyłajcie na:

info@cooltura.co.uk z dopiskiem: „Guest Room”

Wieczór Twórczości Wszelakiej Gwiazdą wieczoru będzie Gregory Spis

Jeśli chcesz posłuchać twórczości poetów, literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić.

Zapraszamy również do współpracy wszystkich chcących zaprezentować swoją twórczość.

Wieczór Twórczości Wszelakiej pod patronatem tygodnika „Cooltura”

POSK, 238-246 King Street Hammersmith London W6 0RF

587-MAKIETA 3 44-65.indd 59

2 lipca (czwartek) godz. 19.00 POSKlub, 4 piętro

16/06/2015 14:36:56

060

CAFÉ COOLTURA guest room

587-MAKIETA 3 44-65.indd 60

16/06/2015 14:36:59

061

587-MAKIETA 3 44-65.indd 61

16/06/2015 14:37:01

062

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Z krzaczka na krzaczek Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Nikt mi nie powie, że te całoroczne, pięknie wyglądające, napompowane wodą truskawy są lepsze od tych piaszczystych, różnokształtnych, słodziutkich owoców z przydomowych ogródków czy działek, które właśnie się wysypały mimo suszy. Truskawki, a właściwie poziomki, uprawiali już starożytni Rzymianie i Grecy. Stanowiły rarytas na stołach cesarzy i królów.

Wspominali o nich Owidiusz, Cycero, Hipokrates, a później nawet Szekspir.

Leczono nimi oparzenia słoneczne oraz sczerniałe od cynowych talerzy zęby.

Były i nadal są wspaniałym antidotum na problemy z jelitami. Znane nam obecnie owoce pochodzą od mieszanki poziomki europejskiej z poziomką amerykańską, która przybyła do Europy około 1600 r.

Nasza truskawka to nic innego jak wzbogacona forma poziomki, czyli owocu leśnego runa.

Pierwsze współczesne wzmianki o kultywowanych uprawach poziomki pochodzą z XII wieku z Francji i Anglii.

Skąd jednak angielska nazwa „strawberry”? Różni autorzy używali różnych nazw. Mówiono: „streowberige”, „strea berige”, „streberi”, „strebere”. Obecnie używana nazwa – „strawberry” – pochodzi z obrazkowego słownika z XV wieku, traktującego o ziołach.

Inna teoria mówi o anglosaksońskim słowie „streow”, które oznacza tyle co „wysoki”, bo im bardziej obrywane, tym wyższe krzaki poziomek rosły. Nazwa może też pochodzić od praktykowanego w Irlandii zwyczaju zbierania przez dzieci poziomek 587-MAKIETA 3 44-65.indd 62

i nadziewania ich na długie źdźbła trawy (straw of grass). Sprzedawały je potem na okolicznych targach jako „strawberries”.

Od XVI wieku wszystkie ogrody możnych tego świata miały sektor z poziomkami. Król Ludwik XIV uwielbiał ich smak, zatrudnił więc botanika, aby ten postarał się o większe plony.

Antoine Nicolas Duchesne skrzyżował dwie odmiany poziomek: chilijskie i wirginijskie, otrzymując znakomity efekt – duże, smakowite owoce, które dziś nazywamy truskawkami. I tak truskawka ananasowa – bo taką nazwę noszą te czerwone owoce – narodziła się w XVIII wieku w Wersalu. Pod koniec XVIII stulecia truskawki zaczęli uprawiać również Anglicy, a jeden z nich, Thomas Andrew Knight, wypracował techniki krzyżowania poziomek, których używa się do dziś.

Pierwszy raz w londyńskich sklepach truskawki pojawiły się około 1830 r., wcześniej natomiast jadano je właściwie tylko na europejskich dworach, gdyż były bardzo drogie. Podawano je na maleńkich talerzykach, z dodatkiem szampana – były niezwykle cenione.

Truskawki różnie są nazywane na świecie. Włosi używają słowa „fragola”, Niemcy „Erdbeere”, czyli jagoda ziemna, Francuzi – „fraise”, a Anglicy „strawberry”.

Truskawka jest oficjalnym owocem tenisowych zawodów w londyńskim Wimbledonie. Największe uprawy truskawek znajdują się w Chinach, USA, UK, Izraelu i… Polsce.

Truskawki są świetnym rozwiązaniem dla osób będących na diecie, gdyż 100 gram tych owoców ma zaledwie 30 kalorii. Dawniej wierzono, że truskawki mają negatywny wpływ na kobiety w ciąży.

Uważano, że jeśli ciężarna w trakcie przechodzenia przez pole, na którym rosły truskawki, dotknęła owocu fragmentem swojego ciała, to należało się spodziewać, że dziecko będzie miało w tym miejscu znamię. We Francji istnieje tradycja przyrządzania zupy truskawkowej dla nowożeńców. W Bawarii z kolei rolnicy każdej wiosny używają truskawek, aby zapewnić zdrowie bydłu: do rogów krów przywiązuje się małe koszyczki wypełnione truskawkami – jako dar dla elfów, które uwielbiają te słodkie owoce i w podziękowaniu sprawiają, że bydło rodzi zdrowe potomstwo i jest obfite w mleko. «

TRIFFLE

Składniki: • szklanka pokruszonych biszkoptów • 2 łyżki słodkiego wina, sherry lub likieru wiśniowego • 1/3 szklanki kremówki • 3 szklanki mleka • torebka budyniu waniliowego • szklanka truskawek (mogą być mrożone) • 3 łyżki brązowego cukru Sposób przygotowania: Budyń rozprowadzić w trzech szklankach mleka i ugotować.

Pozostawić, aby ostygł (przykryć folią, inaczej na powierzchni utworzy się kożuch). Biszkopty wsypać do żaroodpornych foremek, skropić alkoholem. W piekarniku rozgrzać tylko grill. Ubić śmietanę, połączyć z ostudzonym budyniem i pokrojonymi w plasterki truskawkami. Masą tą napełnić foremki, posypać cukrem. Zapiekać do chwili, aż na wierzchu utworzy się karmel. Przestudzony deser wstawić do lodówki i mocno schłodzić.

Smacznego!

16/06/2015 16:18:53

063

587-MAKIETA 3 44-65.indd 63

16/06/2015 14:37:07

064

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Piękniejsza dzięki… drzewom!

Drzewa to małe fabryki tlenu, ich zielone liście cieszą wiosną nasze oczy. Ale czy wiesz, że dzięki niektórym ekstraktom pozyskiwanym z drzew Twoja cera w szybkim tempie może stać się piękniejsza?

JOANNA BIELAS

RAMNOZA Z BRZOZY NA JĘDRNOŚĆ

Zmarszczki spędzają sen z powiek niejednej dojrzałej pani. Ale nie tylko bruzdy są oznaką upływającego czasu. Postarzają nas przecież także zmęczenie i ziemista cera, cienie pod oczami, skóra pozbawiona blasku. Każda kobieta wie również, że niekorzystnie na jej wygląd wpływa choćby opadający owal twarzy…

Jak walczyć z tymi wszystkimi objawami upływającego czasu? Sposobów jest wiele, warto jednak sięgnąć po naturalne źródła, które, jak donoszą najnowsze badania kosmetologów, są bardzo skuteczne! O co chodzi? O wyciągi z dobrze nam znanych drzew i krzewów, które nie tylko zdobią ogród, las czy park, ale jeszcze upiększają skórę!

Kto z nas nie zna pięknej, poczciwej brzozy? Najnowsze badania dowodzą, że to drzewo ma nie tylko dobroczynny wpływ na nasze samopoczucie, lecz również może znacznie spowolnić procesy związane ze starzeniem się skóry. A wszystko dzięki ramnozie – węglowodanowi pozyskiwanemu z brzozy. Jej działanie polega na stymulowaniu komórek skóry do produkowania większej ilości kolagenu i elastyny – włókien białkowych, które odpowiadają za kształt owalu naszej twarzy.

Nic dziwnego zatem, że ramnoza niedawno została ważnym składnikiem przeciwzmarszczkowych kremów. Dzięki niej skóra odzyskuje dawną jędrność i sprężystość. Kremy zawierające ramnozę mają jeszcze jedną zaletę – przystępną cenę!

»

587-MAKIETA 3 44-65.indd 64

16/06/2015 14:37:11

065 pochodna cukru, która jest uzyskiwany z pączków drzewa bukowego. Jej działanie polega na aktywizowaniu przestrzeni międzykomórkowych i mobilizowaniu komórek do wiązania wody.

Jak wiadomo, większa ilość wody w skórze oznacza jej lepszy wygląd – jędrność i właściwe napięcie.

Kremy na noc, które zawierają glikozyd pozyskiwany z buku, sprawiają zatem, że budzimy się z jędrniejszą cerą. Te na dzień zaś zapobiegają wysuszeniu naszej skóry. Po prostu same korzyści!

MAGNOLIA CHRONI CUKIER Z BUKU NAWILŻA Drzewo bukowe swą urodą nie odbiega od brzozy. Wystarczy przespacerować się chwilę po buczynie, by odzyskać na nowo dobry nastrój i spokój. Okazuje się, że buk także zawiera substancje, które coraz chętniej są używane jako składnik kremów przeciwzmarszczkowych.

Jednym z nich jest glikozyd. Ta substancja o tajemniczo brzmiącej nazwie to

587-MAKIETA 3 44-65.indd 65

tecznie walczyć ze szkodliwym wpływem środowiska. Poza tym kremy z dodatkiem ekstraktu z magnolii rozświetlają skórę i nadają jej wypoczęty wygląd.

Wyciągi z drzew coraz częściej są używane w kosmetologii. Są niezwykle skuteczną bronią w walce ze zmarszczkami. W dodatku to substancje naturalne, które z powodzeniem wypierają składniki syntetyczne, takie jak np. silikon. Nic dziwnego zatem, że kremy przeciwzmarszczkowe zawierające w swym składzie ekstrakty z drzew zaczynają podbijać nasze serca! «

To delikatny krzew i, co wiadomo od niedawna, korzystnie wpływający zwłaszcza na delikatną skórę. Ekstrakt z magnolii to ceniony przez kosmetologów składnik kremów odmładzających. Zawiera on bowiem silny przeciwutleniacz, który chroni skórę przed działaniem wolnych rodników.

Stosując regularnie kremy z wyciągiem z tego krzewu, pomagamy naszej cerze sku-

16/06/2015 14:37:15

066

REKLAMA uroda i zdrowie

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

587-MAKIETA 4 66-91.indd 66

16/06/2015 15:26:04

REKLAMA uroda i zdrowie

587-MAKIETA 4 66-91.indd 67

067

16/06/2015 13:42:44

068

REKLAMA URODA I ZDROWIE

Private Medical Centre 0208 992 7222

0208 993 4444 Private Medical Centre 124 Uxbridge Road W13 8QS, West Ealing

587-MAKIETA 4 66-91.indd 68

Private Medical Centre 1 Eastfields Road W3 0AA, Acton

SRPRJOLĞP\ MXU\ SROVNLHJR ; )DFWRU

MHVWHĞP\ dla Ciebie GEDP\ R XĞPLHFK ILQDOLVWNL 7RS 0RGHO 8.

P

16/06/2015 16:24:37

REKLAMA uroda i zdrowie

587-MAKIETA 4 66-91.indd 69

069

16/06/2015 16:25:08

070

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe Telefonicznie:

(usługi) Ramka do 15 słów

020 8846 3614 £ 25 +vat lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Warunki:

Ramka do 25 słów

£ 30 +vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

587-MAKIETA 4 66-91.indd 70

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki.

Darmowy parking. Internet. £130/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07462663981.

> Acton West-North blisko metra Jedynka do wynajecia dla niepalacej spokojnej osoby, duzy pokoj, zadbany dom £120 na tydzien tel 07879467303 > Barnes Dwuosobowy pokój dla pracujących osób £160 tygodniowo. Jedynka £ 140 + dwa tygodnie depozytu, Internet, polska telewizja i ogród 07540330299 Barnes > Biuro na sprzedaz, N19, Holloway Road, przy glownej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje,aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104

> Morden SM4 6HR. Male studio (pokój z aneksem kuchen i łazienką).

Wyłącznie dla 1 osoby. £155/tyg.

Wszystkie opłaty wliczone. 25min do stacji metra. 07724038157 > N17 6DG , Pokoj jedynka , £90 tyg + rachunki do podzialu z lokatorami . W domu 7 pokoi , 2 lazienki , ogrod . TEL : 074 3679 2779 > N17 9AP , Pokoj dwojka , £130 tyg+ rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami . W domu .5 pokoi. Dostepne od 20/06/15 . TEL : 0208 885 1890. > N4 1BD , Pokoje od £105-155 + rachunki do podzialu z lokatorami .

W domu 7 pokoi , 2 lazienki , wspolna kuchnia , ogrod . TEL : 0208 885 1890

> Bounds Green, N22 8RD, 1 bed

> Palmers Green, N18 1JL, £1450. 2 Bed mieszkanie na pierwszym pietrze, przytulna kuchnia, lazienka, salon, 2 sypialnie.

02088851890, 07436582104, 07436582103

> EN3 7JU, Pokoje od £90-£95 plus rachunki.07756340316

> Pokój do wynajecia Tel: 07474555288

> Enfield, EN1 2RA, £1850/mies.

> Stockwell. Wynajme miejsce w pokoju we flacie czystym i spokojnym, 5 min. od st. metra, tel.07748348973 po 17.00-tej.

flat z ogrodem. Podwojna sypialnia, przechodni salon, kuchnia, lazienka z wanna, ogrod. Parter. Dostepne od 10 lipca. Tel : 02088851890, 07436582103, 07436792779

4 bed dom z ogrodem, 3 podwojne sypialnie 1 pojedyncza, kuchnia, salon, lazienka. Dostepne od 17 lipca. 02088851890, 07436582104, 07436582103

> Enfield, EN3 5JX , £930+elektryka . 1 bed flat.

Podwojna sypialnia, oddzielny salon, oddzielna kuchnia, lazienka z wanna.

Na 1 pietrze. Dostepny od 22/06/15. Tel : 02088851890, 07436582104, > Greenford 1 Bedroom Flat do wynajecia. Mieszkanie umeblowane dostęp do internetu 220 £ tyg + miesiac depozytu wszystkie rachunki wliczone. Nie akceptujemy benefitow 07922243712

> Tolworth Pokój single do wynajecia na Tolworth. w ładnym, czystym domu 07896958243 > Tooting do wynajęcia jedynka na Tootingu cr4 2dn . Polska telewizja 07730538016 > Watford, pokoj do wynajęcia dla pracującej pani w spokojnym domu.

Cena £80 tyg. rachunki wliczone, depozyt 1 miesiąc, tel: 07942644900 dzwonic po 20:00. > Wood Green N17 6AG. Pojedynczy pokoj do wynajecia.£100 tyg. Plus elektryka I

16/06/2015 13:42:48

OGŁOSZENIA drobne gaz. 07436792779, 07436582103

> Wynajme duzy flat 1bedroom na Enfield. mieszkanie duze, czyste i zadbane.1100f. miesiecznie bez depozytu, lub miejsce w pokoju na Edmonton dla chłopak 07478545464 > Wynajme pokoj dla 2 osob niepalacych, lubiacych spokoj i czystosc. mieszkanie duupoziomowe, czyste, mieszka 3 osoby. rachunki wliczone w czynsz oraz umowa wynajmu 07984613766 > Wynajmę pokój dla dziewczyny 110f tyg. w domu z ogrodem, W domu mieszkają tylko dwie osoby .Wymagany tydz depozytu 110f .

07774119751 Kasia ,ha8 6dp

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

071

timeGeneral cleaning, washing upPeeling potatoes/ veg preparation Morden Contact Jamie 07956421953

> Zlecenia budowlane i remontowe w UK. Remonty, malowania, hydrauliczne, elektryczne, przybudowki i lofty.

Kontakt na email : ktome@poczta. fm. Tomasz Anglojęzyczna szkoła podstawowa w Warszawie poszukuje nauczyciela (najchętniej Montessori) z bardzo dobra znajomością języka angielskiego do pracy z dziećmi 6-9lat.

Bardzo dobre warunki Praca od 17go sierpnia 2015 r. albo wcześniej office@ warsawmontessori.edu.pl

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Raouls Cafe in Maida Vale is looking for a full time waiter. Good english necessary. Please email your CV to maidavalerestaurant@ raoulsgourmet.com, > Zatrudnimy do firmy z rusztowaniami kierowców posiadających prawo jazdy kategori C + CPC + Tacho card. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt tel. 07714774848 > Osoby z komunikatywnym angielskim ora podstawowym doświadczeniem w mechanice bądź elektryce do pracy przy montażu wind. Tel 07872587524 > Praca dla fryzjera/ki z min.5 letnim doświadczeniem i znajomością angielskiego. Leyton.

Tel. 07969502259 > Waitress for café in Palmers Green call Michael 07956295466 > Managers, supervisors and

Counter staff needed for a very busy espresso bar in Central London , great rates . Please contact Carlos on 07801627501 and forward your CV to Crussi@aol.com

> Counter staff needed (full-time

and part-time) for a busy coffee espresso bar in Central London (Tottenham Court Road). Please contact Luiggi on 07470200467 and forward your CV to luiggiheld@ hotmail.com

> Kitchen porter/cleaner Full

587-MAKIETA 4 66-91.indd 71

Cukiernia w zachodnim Londynie poszukuje doświadczonych cukierników. Tel: 07809432768.

Piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców z doświadczeniem pracy w UK. Osoby zainteresowane proszone są o kontakt: info@polishvillagebread.co.uk

> Body Empire poszukuje dystrybutorów naturalnych kosmetyków do współpracy.

Kolagen Naturalny, Trądzik Różowaty, Łuszczyca zadzwoń warto. Tel.07516188445 > Agencja sprzątająca poszukuje dziewczyn do pracy na terenie SW i NW Londynu. Praca na zasadzie self employed. Miesięczne wypłaty. Tel. 07584067721, > Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv i katalogow od £500 za dzien!

02037005311 info@ planetofmodelling.co.uk 18 King William St EC4N 7BP > Praca dla zdolnej krawcowej 07413908723

16/06/2015 13:42:49

072

OGŁOSZENIA drobne

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

l >Malarz bez nałogów, uczciwy i

solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 8 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osob prywatnych. Rafal. 07545600591.

> Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, central heating. Posiadam uprawnienia domestic i commercial.

Tel. 07702267525 > Doswiadczony majacy 40 lat murarz tynkarz. Bloki cegla, pointing murki ozdobne, przbudowy i dachy.

Wszelkie prace budowlane. tel 07930111620 > Elektryk z dlugoletnim

doswiadczeniem zawodowym, szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem tel. 07883974669

> Malarz dekorator Kierowca BCE czyste Angielskie prawko 10lat PN Londyn nie palący bez nałogów .

Szukam stalej pracy Tel 07903372967 Janek > Malarz dekorator szuka pracy

wlasne narzedzia doswiadczenie i solidnosc 07591534894 Krzysztof

> Hydraulik Corgi gas safe szuka pracy naprawa serwis montaż boilerow kominki megaflo central heating power flush Certyfikaty Domestic Commercial C 07545707457 > Plastrarze z wlasnymi narzedziami szukaja pracy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677 > Malarz bez nalogow, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 8 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osob prywatnych. Rafal. 07545600591. > Elektryk szuka pracy NICEIC certyfikaty, commercial, domestic, emergency lights, data, tv, fire alarms, fuseboardy, rewirings, pglondyn@yahoo.co.uk 07984199987 > Informatyk - studia i wieloletnie doświadczenie. Nawiąże współpracę z firmą -przyjmę zlecenia serwisu sprzetu komputerowego lub zatrudnię 07767923426

587-MAKIETA 4 66-91.indd 72

> Ogolnobudowlaniec szuka pracy malowanie stolarka hydraulika elektryka itd van i wlasne narzedzia cscs nin utr 8 lat w uk tel 07873608707 Daniel > Pracowity, uczciwy, sumienny, energiczny, myslacy, zaradny, lojalny, dyspozycyjny, szukam jakiejkolwiek pracy. (Elektryk po szkole) Tomasz 07920504227 > Plastrarze z długoletnim doświadczeniem szukają pracy na terenie całego Londynu i okolic.

Wysoka jakość i czystość, wlasne narzędzia. Jacek 07523550213 > Plastrarze szukają pracy.

Wykonujemy plaster, bonding i tynk.

Oferujemy wysoką jakość, posiadamy własne narzędzia i transport. Tel:07525348994 Waldek

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Mężczyzna, 55 lat pozna inteligentna i atrakcyjna dziewczyne. Tel. 07725893418 > Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.07770933889 > Poznam atrakcyjna dziewczyne z londynu mam 34 lata jestem przystojnym zadbanym facetem bez zobowiazan dobrze prosperujacym tel 07468664602 > Szukam chetnej na zabawe w

plenerku. Ja 42 l 07598612637

> Witam szukam dyskretna kobiete z zach Londynu Wiktor 07732432389

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> 40latek wysoki rozwiedziony

bez zobowiazan. Szukam kobiety z Londynu otwartej szczerej zdecydowanej bezpruderyjnej z fantazja do stalego zwiazku 07772387104

> Chce poznać kobietę ja 46 lat z południowego zachodniego londynu.napisz.07591556693 > Poznam mila kobiete ok. 40.

Mozliwy trwaly zwiezek partnerski.

07944642122

> Successful English gentleman

would like to meet attractive Polish lady for fun filled days and romantic evenings. John 07752656713

> Sebastian 30 lat szczuply blondyn szuka przyjaciela w podobnym wieku. okolice Swindon. tel. 4407749062401.ps. tylko smsy. pozdrawiam!

> Sprzedam biznes działający od 15 lat - Drama Academy dla dzieci i mlodziezy więcej informacji pod numerem 0208 3505195 > Bielany Wrocławskie, przestronna, parterowa villa 150m2 z garażem. ogród 1038m2 trzy sypialnie, salon i piękny taras.

Dodatkowo pokój na poddaszu 54m2. Więcej info barbarawojcicka@tiscali.co.uk tel 07817728760 > Do sprzedania nowe słuchawki: Bose IE2i £70, czysty dźwięk idealne do każdego rodzaju muzyki 07879 8710 32 > Kosmetycznego Salonu

Wyposażenie ! IPL, lóżko kosmetyczne, kombajn kosmetyczny, taboret, szafka, itd.

Cena Bardzo Atrakcyjna kontakt jaxaluton@gmail.com

> Działkę 12 800 m2 Faustynowo 15km Płońsk częściowo ogrodzona, wjazd od drogi asfaltowej, doprowadzona woda.Cena £19000. tel.+44 07794954967 meapol@ gmail.com > Duzy słownik naukowo techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272 > Pilna sprzedaz. dzialka budowlana ok.35km na pld od warszawy. 1980m2. mozliwosc podzialu. 148zl/m2. kontakt.

07912937676 > Duzy polsko-angielski słownik 2 tomy,nowy.£45.00 tel.07523510272 > Do sprzedania gotowa strona internetowa dla firmy z sektora budowlanego. O szczegóły proszę o kontakt: 07879871032 > Sprzedam dla hydraulików: gotowa strona internetowa, możemy ja dowolnie przerobić www.plumbersolution.co.uk cena do uzgodnienia 07879871032’’

16/06/2015 13:42:49

REKLAMA drobne

073

> Do sprzedania nowe słuchawki: Bose MIE2i £70, fenomenalne brzmienie 07879 8710 32

£1

> Działka budowlana 1300m2 w Kleszczowie (łódzkie,najbogatsza gmina),wszystkie media.Piękne miejsce,tel.+48338551252: +48608186158. maciej. mekwinski002@wp.pl

> Do sprzedania nowe słuchawki: Beats By Dr. Dre Powerbeats £75, dla wymagających mega super brzmienie 07879 8710 32

auto-moto SMS:

81616 KOD: 07

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Mod.Vauxhall / sri 59,petrol 1.8, milles 46,200, new tyres black

Tłumaczenia przysięgłe 24/7 bezpośrednio nie przez google akceptowane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medyczne, dokumenty, świadectwa.

Szybciej i taniej niż inni. Kontakt: slav. translations@gmail. com lub 07981753699

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

tinted windows full service, lovely condition price £ 4,500 any quest. call 07500893753

zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgosłupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem.

Mirosław Frąckowiak tel.07725469656. www.frackowiak.co.uk

usługi różne

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka, specjalizacja konserwacja zabytkow, wszelkie prace architektoniczne, kontakt: 0790 3034463; szymon@ dylewski.fsnet.co.uk

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Psycholog i life coach, wieloletnie doświadczenie. Spotkania możliwe w języku polskim i angielskim.

Zapraszam 07817728760

587-MAKIETA 4 66-91.indd 73

Najtańszy wywóz Śmieci, Wywrotki 3.5 i 7,5 t Przeprowadzki cały Londyn Holowanie -przewóz aut Vany i osobówki Wynajem skipów 8 yrd i 12 yrd tel:07862278729 07862278730

16/06/2015 13:42:50

074

OGŁOSZENIA USŁUGI

komputery telewizja serwis satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; TechnikInformatyk; Olgierd 07961222932

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

£1 H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

587-MAKIETA 4 66-91.indd 74

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa.

Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van.

Piotr, 07749174695

Zadzwoń i zapytaj O OGŁOSZENIE

RAMKOWE

020 8846 3614

£1 Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje:07779631401 www.polskatelewizja. co.uk

16/06/2015 13:42:51

OGŁOSZENIA transport

587-MAKIETA 4 66-91.indd 75

075

16/06/2015 13:42:52

076

587-MAKIETA 4 66-91.indd 76

16/06/2015 13:42:54

REKLAMA transport

077

UFM

POLSKA ANGLIA POLSKA

firma transportowa | www.matspeed.eu

587-MAKIETA 4 66-91.indd 77

16/06/2015 13:42:57

078

REKLAMA budownictwo

587-MAKIETA 4 66-91.indd 78

16/06/2015 13:42:59

REKLAMA budownictwo

587-MAKIETA 4 66-91.indd 79

079

16/06/2015 15:27:15

080

REKLAMA SKUP ZŁOMU

587-MAKIETA 4 66-91.indd 80

16/06/2015 13:43:02

REKLAMA SKUP ZŁOMU

587-MAKIETA 4 66-91.indd 81

081

16/06/2015 13:43:04

082

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

587-MAKIETA 4 66-91.indd 82

16/06/2015 13:43:06

REKLAMA BUDOWNICTWO

587-MAKIETA 4 66-91.indd 83

083

16/06/2015 13:43:08

084

REKLAMA BUDOWNICTWO

587-MAKIETA 4 66-91.indd 84

16/06/2015 13:43:10

REKLAMA BUDOWNICTWO

587-MAKIETA 4 66-91.indd 85

085

16/06/2015 13:43:12

086

REKLAMA BUDOWNICTWO

587-MAKIETA 4 66-91.indd 86

16/06/2015 15:27:39

REKLAMA BUDOWNICTWO

587-MAKIETA 4 66-91.indd 87

087

16/06/2015 15:28:04

088

587-MAKIETA 4 66-91.indd 88

16/06/2015 13:43:16

REKLAMA motoryzacja

587-MAKIETA 4 66-91.indd 89

089

16/06/2015 13:43:19

090

REKLAMA MOTORYZACJA

587-MAKIETA 4 66-91.indd 90

16/06/2015 13:43:21

REKLAMA MOTORYZACJA

587-MAKIETA 4 66-91.indd 91

091

16/06/2015 13:43:23

092

WIADOMOŚCI Krzyżówka + Horoskop

587-MAKIETA 5 92-100.indd 92

16/06/2015 15:38:32

093 BLIŹNIĘTA

WAGA

WODNIK

Postaraj się nikomu nie narażać. Będziesz podenerwowany i skłonny do awantur oraz zatargów. Zanim coś powiesz, zastanów się dwa razy. Najwłaściwsze będzie unikanie wypowiadania się na forum oraz wdawania się w dyskusje czy kłótnie!

Los się do Ciebie uśmiechnie. To, co jeszcze do niedawna wydawało Ci się nieosiągalne, teraz znajdzie się w zasięgu Twoich możliwości. Nie trwoń sił, działając na kilku płaszczyznach. Skup się na sprawach najważniejszych.

Układ planet będzie zachęcał do rozrywkowego trybu życia. Rozbudzi się w Tobie ochota do uczestniczenia w imprezach. Baw się, ale nie zaniedbuj swoich podstawowych obowiązków w pracy i w domu. Ciężko będzie Ci naprawić teraz popełnione błędy.

(21.05–21.06)

RAK

(23.09–22.10)

SKORPION

(20.01–18.02)

(23.10–21.11)

RYBY

Skup się bardziej na swoich bliskich. To dobry czas, by zorganizować coś razem.

Wyskoczcie za miasto i zróbcie wspólnego grilla lub wybierzcie się na przejażdżkę na rowerach. Planety gwarantują Wam atmosferę pełną zrozumienia i życzliwości.

Spędzicie miło czas w swoim gronie.

Możesz poczuć się zmęczony i znużony. Wiele spraw nie dawało Ci ostatnio spokoju. Popołudniami zadbaj o siebie, codziennie zrób coś miłego tylko dla siebie. Grozi Ci wypalenie.

W rozładowaniu napięcia pomogą Ci ćwiczenia typu joga czy po prostu ruch na świeżym powietrzu.

Wpadniesz w nostalgiczny nastrój.

Będziesz miał ochotę na rozpamiętywanie.

Pamiętaj, że nie wrócisz już do tego, co było. Teraz skup się na tym, co masz, co osiągnąłeś, jakimi ludźmi się otaczasz.

Pomyśl, co możesz zrobić, abyś był szczęśliwszy i bardziej spełniony.

LEW

STRZELEC

BARAN

Istotne sprawy będą się działy miedzy Tobą a partnerem. Nie lekceważ pozornie błahych uwag dotyczących Waszych relacji, które przedstawi Ci ukochana osoba. Dla niej te sprawy są bardzo ważne. Bądź taktowny.

Szef postawi przed Tobą nowe wyzwania, będziesz więc miał okazję, aby się wykazać. Zmobilizuj siły, tak abyś miał pewność, że dobrze wykorzystujesz tę szansę. Maksymalnie skoncentruj się na osiągnięciu celu. Niech teraz to będzie Twoim priorytetem.

Aura sprzyjać będzie podróżom małym i dużym. Gwiazdy dają szansę na spędzenie miłych chwil w gronie znajomych i rodziny. Postaraj się tak zorganizować czas, aby wyjechać przynajmniej na dłuższy weekend. Twój umysł i ciało domagają się odpoczynku!

(23.08–22.09)

KOZIOROŻEC

BYK

Możesz narzekać na gorsze samopoczucie. Dokuczać Ci mogą bóle głowy, momentami nawet bardzo silne.

Przyczyn szukaj w intensywnej pracy lub problemach osobistych. Zamiast faszerować się tabletkami, poszukaj zalążka problemu i postaraj się go rozwiązać.

Korzystne dni dla spraw rodzinnych.

Zapragniesz spędzić z najbliższymi więcej czasu i będą to chwile bardzo udane. Rodzinna atmosfera i ciepło płynące od bliskich pozwolą Ci zapomnieć o problemach. Wstąpi w Ciebie spokój i wiara w przyszłość.

Gwiazdy zapowiadają czas trochę nerwowy, ale bardzo twórczy. Będziesz kreatywny i pełen pozytywnej energii.

Być może kilka Twoich pomysłów wreszcie doczeka się realizacji. Niech nie ograniczają Cię wewnętrzne lęki. Pokaż, na co Cię stać!

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

PANNA

587-MAKIETA 5 92-100.indd 93

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

16/06/2015 15:38:32

Fot. PAP / Bartłomiej Zborowski

094

SPORT Piłka nożna

Cenne zwycięstwo nad Gruzją Polscy piłkarze pokonali w Warszawie Gruzję 4:0 (0:0) i umocnili się na prowadzeniu w grupie D eliminacji Mistrzostw Europy 2016. Trzy bramki na Stadionie Narodowym zdobył w końcówce meczu Robert Lewandowski, a wcześniej jedną Arkadiusz Milik.

»

W tym meczu trener Adam Na­wałka nie mógł skorzystać z pauzującego za kartki obrońcy Kamila Glika, którego zastąpił dobrze spisujący się w minionym sezonie w Jagiellonii Białystok Michał Pazdan. Najważniejsze jednak, że polski selekcjoner miał do dyspozycji wszystkich czołowych piłkarzy ofensywnych. Największa konkurencja jest wśród bocznych pomocników. W sobotę były kapitan Jakub Błaszczykowski – wracający do kadry po długiej przerwie – rozpoczął spotkanie na ławce rezerwowych (wszedł w 64. minucie), natomiast Maciej Rybus zagrał jako lewy obrońca.

Gruzini, którzy do tej pory zdobyli punkty jedynie w starciu z outsiderem 587-MAKIETA 5 92-100.indd 94

Gibraltarem, byli na Stadionie Narodowym mocno osłabieni. Nie zagrali pauzujący za kartki pomocnik Dnipro Dniepropietrowsk Dżaba Kankawa (uczestnik niedawnego finału Ligi Europejskiej w Warszawie) oraz kontuzjowany napastnik włoskiego Empoli Lewan Mczedlidze. Ponadto trener Kachaber Cchadadze miał problemy w defensywie. Z powodu urazów nie wystąpili m.in. Akaki Czubutia oraz Gia Grigalawa.

Sobotnie spotkanie na Stadionie Narodowym rozgrywano w obecności kompletu widzów (56,5 tys.) i przy rozsuniętym dachu, który dzień wcześniej był zamknięty w obawie przed burzą.

Trener Nawałka zapowiadał, że jego podopieczni będą prowadzić grę, i tak

rzeczywiście było. Najwięcej pracy miał gruziński bramkarz Giorgi Loria. Już w 10. minucie groźnie, ale minimalnie niecelnie strzelił z dystansu aktywny Kamil Grosicki. Trzy minuty później ten sam zawodnik zmarnował dogodną okazję po szybkim kontrataku gospodarzy.

Przewaga biało-czerwonych rosła z każdą minutą. W kolejnych akcjach bliscy zdobycia gola byli Sławomir Peszko i Robert Lewandowski. Ten drugi w 19. minucie w sytuacji sam na sam minął już Lorię, ale jego strzał wybił z linii bramkowej Aleksandre Amisulaszwili. Niedługo później golkiper gości wygrał pojedynek z Lewandowskim, popisując się efektowną paradą. W 42. minucie Loria ponownie musiał się wykazać umiejętnościami, tym razem po technicznym strzale zza pola karnego Arkadiusza Milika.

Druga połowa zaczęła się od… groźnej sytuacji Gruzinów. Po dośrodkowaniu w pole karne niecelnie głową uderzył Guram Kaszia.

W 62. minucie kibice na Stadionie Narodowym mieli wreszcie powody do ogromnej radości. Bramkę po efektownym strzale z ok. 20 metrów zdobył Milik.

Bramkarz Gruzinów nie miał szans, piłka została uderzona bardzo precyzyjnie przez napastnika Ajaksu Amsterdam.

Biało-czerwoni zachęcani przez kibiców chcieli pójść szybko za ciosem.

W 69. minucie w dogodnej sytuacji znalazł się Grosicki, ale jego strzał głową był niecelny. Gruzini nie zamierzali jednak czekać na kolejne ataki Polaków.

W 78. minucie na strzał z dystansu zdecydował się Giorgi Czanturia – Łukasz Fabiański, choć z problemami, złapał piłkę. Niedługo później szczęście uśmiechnęło się do gospodarzy. Po bardzo silnym uderzeniu George Nawalowskiego piłka trafiła w poprzeczkę. Stadion na chwilę ucichł…

Kibice ożywili się jednak w końcówce spotkania, której wielkim bohaterem okazał się Lewandowski. Napastnik Bayernu Monachium w ciągu czterech minut zdobył aż trzy bramki, za każdym razem wykorzystując dogodną sytuację.

Biało-czerwoni powtórzyli więc wynik z listopada z Tbilisi, wówczas również wygrali 4:0.

Polscy piłkarze pozostają nie­ pokonani w eliminacjach Euro 2016.

W sześciu meczach zdobyli 14 punktów i umocnili się na prowadzeniu w tabeli grupy D. « 16/06/2015 15:38:34

095 RVSM awansował do ekstraklasy!

Wspaniała postawa Zbigniewa Misiło doprowadziła RVSM do upragnionego awansu. Golkiper nowego beniaminka pierwszej ligi między słupkami potrafi czynić cuda.

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

»

W pierwszej lidze wszystko było już wyjaśnione w zeszłym tygodniu, nie spodziewaliśmy się więc przełomowych wydarzeń. Mistrzowie – FC Cobalt – po bezbramkowym remisie z The 12 Team otworzyli szampany, by cieszyć się z kolejnego tytułu.

Piątka Bronka wygrała na boisku z White Whings Seniors 4:2, ale wynik i tak został zweryfikowany jako walkower dla „Bronków”, ponieważ w zespole rywala zagrał nieuprawniony zawodnik.

Na pożegnanie z ekstraklasą PCW Olimpia wygrała z Joga Bonito 2:0.

Pomimo porażki z dobrej strony pokazał się też inny spadkowicz, Warriors of God, który wprawdzie przegrał, ale minimalnie, ze Scyzorykami.

Więcej emocji przyniosły nam pojedynki barażowe o awans do pierwszej ligi. Oba półfinałowe spotkania zakończyły się identycznym rezultatem (2:2), w obu więc zwycięzcę

587-MAKIETA 5 92-100.indd 95

musiał wyłonić konkurs rzutów karnych. Zespół Power Rangers okazał się lepszy dopiero w drugiej serii „jedenastek”, a RSVM za sprawą rewelacyjnej postawy swojego bramkarza Zbigniewa Misiło awans uzyskał jeszcze przed zakończeniem pierwszej.

Barażowy finał był popisem ekipy RSVM, która pokonała Power Rangers 7:2, przewyższając swojego rywala prawie w każdym elemencie piłkarskiego rzemiosła. Rangersi stracili sporo sił w półfinałach i miało to spore odzwierciedlenie w postawie w pojedynku finałowym. Wszystko było już jasne po pierwszej połowie, która zakończyła się wynikiem 4:0.

W drugiej odsłonie rywal zmniejszył rozmiary porażki, strzelając dwa gole, ale to było maksimum możliwości ekipy Kamila Biegniewskiego w tym dniu. Dla świeżo upieczonego beniaminka sezon się jednak jeszcze nie kończy, bo już za tydzień czeka go ćwierćfinałowy mecz Pucharu Ligi z Interem Team. «

I liga – grupa mistrzowska Wyniki ostatniej kolejki: Piątka Bronka – White Wings Seniors 5:0 The 12 Team (p) – FC Cobalt (m) 0:0 1. FC Cobalt (m) 26 75-37 37 2. The 12 Team (p) 26 62-44 33 3. Inter Team 26 65-38 31 4. White Wings Seniors 26 40-51 21 5. Piątka Bronka 26 49-59 19

I liga – grupa spadkowa Wyniki ostatniej kolejki: PCW Olimpia – Joga Bonito (b) 2:0 Scyzoryki – Warriors of God (b) 2:1 1. Scyzoryki 26 79-40 36 2. KS04 Ark 26 49-55 22 3. Joga Bonito (b) 26 48-57 22 4. PCW Olimpia 26 55-58 21 5. Warriors of God (b) 26 22-105 4

II liga Wyniki barażów o I ligę: 1/2 finału Power Rangers – FC Cosmos 2:2 karne: 4:3 1/2 finału RSVM – Bianca FC 2:2 karne: 2:0 Finał RSVM – Power Rangers 7:2

16/06/2015 15:38:35

096

SPORT ŻUŻEL + Piłka nożna

Przed nami jedno z najbardziej wyczekiwanych wydarzeń w brytyjskim kalendarzu sportów motorowych – Adrian Flux British FIM Speedway Grand Prix 2015. W tym roku GP Wielkiej Brytanii odbędzie się w sobotę, 4 lipca, a jego areną będzie, tradycyjnie już, Millenium Stadium w Cardiff.

O tym, jak wiele emocji czeka nas podczas tego wydarzenia, nie trzeba nikogo przekonywać. Najlepsi żużlowcy świata ścigać się będą bowiem na maszynach pozbawionych hamulców, które osiągają prędkość nawet 70 mil na godzinę.

Będzie aktualny mistrz świata, Amerykanin Greg Hancock, nie zabraknie również Polaków, którzy od lat należą do ścisłej światowej czołówki speedwaya.

Zabawa rozpocznie się już przed południem. Od godziny 11.00 do 16.30 na St Mary Street można wizytować specjalnie utworzony FanZone, poźniej otwarte zostaną bramy stadionu, gdzie również atrakcji nie zabraknie. Po emocjach związanych z rywalizacją w SGP organizatorzy przygotowali spektakularny pokaz fajerwerków.

Polonijny serwis sportowy polsport. co.uk wspólnie z organizatorami przygotował konkurs, w którym do wygrania są bezpłatne wejściówki na to niezwykłe wydarzenie. Wystarczy odpowiedzieć na jedno proste pytanie, które prezentujemy poniżej.

Jeśli chcesz zwiększyć swoje szanse na wygranie biletów, wystarczy polubić facebookowe profile serwisu naszego tygodnika, polonijnego serwisu sportowego polsport.co.uk oraz Speedway Grand Prix. Dla użytkowników tego portalu społecznościowego przygotowaliśmy bowiem specjalną pulę wejściówek.

Pytanie konkursowe: Kto wygrał pierwszy turniej z cyklu SGP 2015?

Odpowiedzi prosimy nadsyłać tylko drogą elektroniczną na adres e-mail: konkurs@cooltura.co.uk. Zgłoszenie powinno zawierać: imię i nazwisko, nr telefonu. W tytule wiadomości prosimy wpisać: SGP2015. Termin nadsyłania odpowiedzi upływa: 29 czerwca 2015.

Bilety można również kupić poprzez strony internetowe: www.speedwaygp.com, www.seetickets.com oraz telefonicznie pod numerami: 0844 858 8879, +44 115 912 9000

Akademia piłkarska Dragons United zaprasza Akademia Dragons United ogłasza nabór dzieci i młodzieży od 4 do 16 lat. Zajęcia prowadzone przez profesjonalną kadrę trenerską dostosowane są do kategorii wiekowych, a mottem akademii jest uśmiech i radość każdego dziecka!

– Dzieci i my jako akademia Dragons United mamy wspólne marzenia, do których spełnienia dążymy systematycznie krok po kroku. Będziemy je realizować i wdrażać w nasz program – podkreśla współzałożyciel i chairman Marcin Brzeziński, dodając: – Wszystkich, którzy chcieliby dołączyć do rodziny Dragons United, serdecznie zapraszamy! Szczegółowe informacje: 07778632067 (Jola) oraz 07961216835 (Sabina).

VALE FARM SPORTS CENTER 80 WATFORD ROAD, WEMBLEY, HA0 3HG

587-MAKIETA 5 92-100.indd 96

16/06/2015 15:38:38

097

587-MAKIETA 5 92-100.indd 97

16/06/2015 15:38:40

587-MAKIETA 5 92-100.indd 98

16/06/2015 15:38:42

587-MAKIETA 5 92-100.indd 99

16/06/2015 15:38:44

587-MAKIETA 5 92-100.indd 100

16/06/2015 15:38:45