Cooltura Issuu 599 by Cooltura

cooltura.co.uk

599-COVER.indd 1

12 wrzeĹ&#x203A;nia 2015

37 (599)

08/09/2015 17:15:20

599-MAKIETA 1 01-23.indd 2

08/09/2015 17:10:21

599-MAKIETA 1 01-23.indd 3

08/09/2015 17:10:24

599-MAKIETA 1 01-23.indd 4

08/09/2015 17:10:25

W NUMERZE 599.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

012

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALECIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

LIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

016 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH

050 operowa POSK-u!

020 GOSPODARKA

060 OGŁOSZENIA

022 PRAWO

074 CIEKAWOSTKI

030 KOMENTARZ TYGODNIA Uchodźcy nas ucywilizują?

032 WYDARZENIA Polscy kombatanci w British Royal Legion

034 O TYM SIĘ MÓWI Exodus imigrantów

038 W KRAJU WYSPIARZY

Zaskakujące fakty na temat samotności

076 GUEST ROOM

599-MAKIETA 1 01-23.indd 5

Okładka: TOMEK WALECIUK

Bread

080 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Kulinarnych kolokwializmów ciąg dalszy gruszkami i śliwkami

Nadchodzące wydarzenia

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Polonia na imprezie z Polish Village

Wczesna jesień pachnie

046 CAFÉ COOLTURA

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

078 WASZE IMPREZY

sportowe

Fashion Culture

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk

Poezja

Najdziwniejsze brytyjskie dyscypliny

040 MODA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Straszny Dwór - kolejna produkcja

054 KSIĘGARNIA

Władza w ręce ludu

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

050 KULTURA

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

024 TEMAT NUMERU

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS gosia@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

090 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

08/09/2015 17:10:29

006

599-MAKIETA 1 01-23.indd 6

ZdjÄ&#x2122;cie tygodnia Taki jest londyn

08/09/2015 17:10:30

Zostawcie w spokoju krainę białych misiów!

Fot. PAP/EPA/Jiri Rezac/Greenpeace

W ubiegłą środę zorganizowano w centrum Londynu protest przeciwko otrzymaniu przez koncern Shell zezwolenia na wiercenia w Arktyce. Organizacja Greenpeace protestowała jednocześnie przeciwko brytyjskim władzom, które zakazały jej protestów w pobliżu siedziby Shella na South Bank.

599-MAKIETA 1 01-23.indd 7

08/09/2015 17:10:32

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Jak rząd powinien pytać o pozostanie w Europie? Brytyjska Komisja Wyborcza (Electoral Commission) wezwała rząd do zmiany proponowanego pytania w referendum ws. członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej, sugerując, że obecne brzmienie „może faworyzować jedną z odpowiedzi”.

599-MAKIETA 1 01-23.indd 8

Premier David Cameron zapowiadał przeprowadzenie referendum w sprawie brytyjskiego członkostwa we Wspólnocie przed 2017 rokiem, jednak media i komentatorzy od miesięcy sugerują, że może do niego dojść już w połowie przyszłego roku. Przyjęty przez parlament projekt referendum określił pytanie, przed którym zostaną postawieni wyborcy, jako: „Czy jesteś za pozostaniem Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej?”, a proponowane odpowiedzi jako „tak” i „nie”. Urzędnicy z Electoral Commission, niezależnej instytucji państwowej czuwającej nad przebiegiem wyborów, opublikowali w zeszły wtorek ponad 50-stronicową analizę, badającą w jaki sposób zaproponowane pytanie wpływa na odpowiedzi wyborców. Raport oparty został na pogłębionych wywiadach z wyborcami, przeprowadzonych przez jeden z uznanych ośrodków badania opinii publicznej. Dokument kończy się jednoznacznym stwierdzeniem, że „zaproponowane brzmienie może naprowadzać wyborców na konkretną opcję”, podkreślając, że obecne pytanie „podaje tylko jedną możliwość – pozostania we wspólnocie – i sugeruje odpowiedź na <<tak>>”. Autorzy zasugerowali, aby zmienić zarówno pytanie, jak i możliwe odpowiedzi na „bardziej neutralne”, proponując następujące brzmienie: „Czy Wielka Brytania powinna pozostać w Unii Europejskiej czy wyjść z Unii Europejskiej?” i odpowiedzi: „Pozostać członkiem Unii Europejskiej” i „Wyjść z Unii Europejskiej”. – Każde pytanie referendalne musi być możliwie najprostsze, aby wyborcy w pełni zrozumieli ważny wybór, którego mają dokonać. O ile większość z nich zrozumiała zaproponowane brzmienie, część aktywistów i innych osób sugerowała, że nie zachowano odpowiedniej równowagi pomiędzy obiema opcjami, i uznawała pytanie za naprowadzające. Nasza propozycja rozwiązuje ten problem i pozostawiamy to w gestii parlamentu, aby przedyskutował naszą sugestię i podjął ostateczną decyzję – powiedziała Jenny Watson, szefowa Electoral Commission. Rzeczniczka rządu Davida Camerona potwierdziła, że uwagi „zostały przyjęte”, a odpowiednie procesy legislacyjne, które pozwolą uwzględnić

sugestię, „zostaną uruchomione na jesieni”. – Rząd zamierza wypełniać sugestie Electoral Commission w tym zakresie – dodała. Techniczna zmiana pytania ma jednak daleko idące konsekwencje praktyczne. Obie kampanie społeczne namawiające do udziału w referendum przygotowały już zestaw grafik i logotypów używających odpowiedzi „tak” i „nie”, które teraz będą musiały być zmienione, co zwiększy wydatki związane z przygotowaniem się do głosowania. Postawione przez Electoral Commission pytanie również precyzuje i zaostrza wybór, jednoznacznie wskazując, że alternatywą dla pozostania we Wspólnocie jest jednoznaczne wyjście z Unii Europejskiej. Według ubiegłotygodniowego badania YouGov większość wyborców spodziewała się, że w przypadku głosu na „nie” rząd nadal szukałby możliwości pozostania we UE. – Podczas ubiegłorocznego referendum w Szkocji kampanii za niepodległością od Wielkiej Brytanii bardzo pomogła możliwość zbudowania pozytywnej kampanii wokół słowa „tak”. Zwolennicy członkostwa w Unii Europejskiej nie będą mogli skorzystać z tej możliwości – tłumaczy Paweł Świdlicki z think tanku Open Europe. – To zwraca uwagę w tej decyzji i być może wynika to właśnie ze świadomości tego, jak sformułowanie pytania w tamtym głosowaniu pomogło zwolennikom federacji, ale Electoral Commission nie mówi o tym wprost – dodał Świdlicki. W czerwcu firma badawcza ICM oceniła „premię tak” w przypadku referendum o Unii Europejskiej na 4 punkty procentowe, które mogą zdecydować o wyniku głosowania. Oficjalny proces renegocjacji członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej rozpocznie się na jesieni tego roku. Brytyjscy negocjatorzy będą musieli dyskutować o swoich postulatach z szefami pozostałych 27 państw oraz z przedstawicielami Komisji Europejskiej. Posłowie do Parlamentu Europejskiego również chcą mieć udział w dyskusjach i rozważają zaproszenie premiera Davida Camerona do sesji pytań i odpowiedzi podczas listopadowego posiedzenia w Strasburgu. « 08/09/2015 17:10:33

599-MAKIETA 1 01-23.indd 9

08/09/2015 17:10:34

010

WIADOMOŚCI NA wyspach

Prawie 5 mln biednych dzieci

Nowy raport rzecznika praw dziecka przewiduje, że do 2020 roku liczba angielskich i walijskich dzieci żyjących w biedzie wzrośnie do 4,7 mln. – To wymaga natychmiastowego zainteresowania i działania ze strony rządu – apelują autorzy raportu przygotowanego dla ONZ i wskazują, że jest to dziś jedna z najbardziej palących kwestii na Wyspach. Taka liczba oznacza, że w ciągu kolejnych pięciu lat przybędzie w Anglii i Walii 1 mln biednych dzieci. Jako powód biuro rzecznika – podkreślmy, że mianowanego przez rząd torysów – podaje pęd ku oszczędzaniu oraz będące jego wyni-

kiem reformy opieki społecznej, których efektem jest „niemożność zapewnienia podstawowych praw dzieci”. Wśród problemów wymienia się problemy z zapewnieniem odpowiednich warunków mieszkaniowych, opieki psychologicznej i psychiatrycznej, a także cięcia w programach skierowanych do najbardziej potrzebujących. Tom Baillie, szkocki rzecznik praw dziecka, komentował dla „The Independent”: – Głębokie zaniepokojenie budzi to, że brytyjski rząd, świadomy obecnych i przyszłych skutków cięć, zdaje się brać na cel najsłabsze osoby w naszym społeczeństwie. To jest polityka prowadzona

z wyboru i hańba. Da się tego uniknąć i jest to nie do zaakceptowania. Na Wyspach dziecięce ubóstwo definiuje się jako życie w gospodarstwie domowym, którego dochód jest poniżej 60 proc. krajowej przeciętnej. Ta (mediana) wynosi obecnie 386 funtów tygodniowo po odjęciu kosztów utrzymania domu. Wkrótce definicja ma jednak zostać rozszerzona i objąć także problemy społeczne takie, jak alkoholizm lub bezrobocie. W najbliższym czasie planuje się też wymazanie z rządowych celów całkowitej likwidacji dziecięcego ubóstwa do 2020 roku. Celu, który jako wiążący wprowadzili jeszcze laburzyści. «

Polak nielegalnie przewoził imigrantów

32-letni obywatel Polski został aresztowany po tym, gdy w jego ciężarówce odkryto 20 migrantów z Albanii i Syrii – poinformowało brytyjskie Home Office. Do zatrzymania doszło w zeszły wtorek w Port of Tyne w północno-wschodniej Anglii. Prowadzona przez Polaka ciężarówka należy do holenderskiej firmy transportowej i przypłynęła na pokładzie statku z Amsterdamu. Jak poinformowała rzeczniczka Home Office, zatrzymany Polak został w dwa dni

599-MAKIETA 1 01-23.indd 10

później zwolniony z aresztu za kaucją, ale czeka go dalsze postępowanie przed lokalnym sądem. Wśród zatrzymanych było dwóch nieletnich, którzy zostali skierowani na dalsze przesłuchania, mające na celu ustalenie ich wieku i sytuacji rodzinnej. – Oficerowie Straży Granicznej pracują bezpośrednio z policją i innymi instytucjami państwowymi w walce z kryminalnymi gangami, które próbują przemycać migrantów do Wielkiej Bry-

tanii. W celu wzmocnienia kontroli granicznej i zatrzymania wszelkich prób nielegalnego wkroczenia na teren Wielkiej Brytanii używamy najnowszych technologii oraz specjalnie przeszkolonych psów – podkreśliła rzeczniczka brytyjskiego Home Office. Na początku sierpnia ambasada RP w Londynie wydała ostrzeżenie dla polskich firm transportowych i kierowców ciężarówek wjeżdżających do Wielkiej Brytanii, dotyczące konsekwencji przewozu nielegalnych imigrantów. «

08/09/2015 17:10:36

599-MAKIETA 1 01-23.indd 11

08/09/2015 17:10:39

Fot. PAP/EPA/Sven Hoppe

012

WIADOMOŚCI Na Wyspach

Uchodźcy wysiadają z pociągu w Monachium. Do Niemiec w ostatnich dniach trafiło tysiące imigrantów – głownie przybyłych tam przez Austrię i Węgry.

Wielka Brytania przyjmie więcej uchodźców Rząd Wielkiej Brytanii jest gotów przyjąć 15 tys. syryjskich uchodźców i chce uzyskać zgodę parlamentu na włączenie brytyjskiego lotnictwa w ataki powietrzne przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu (IS) w Syrii. Sprawę opisał „Sunday Times”.

Premier David Cameron chce, by głosowanie w sprawie ataków lotniczych odbyło się na początku października. W poprzednim głosowaniu w tej sprawie, w 2013 r., posłowie nie dali takiej zgody. Rząd zamierza także rozpocząć ofensywę wojskową i wywiadowczą przeciw przemytnikom ludzi – podał „Times”, powołując się na wysokich rangą przedstawicieli władz w Londynie. Według źródeł gazety rząd jest obecnie gotów relokować do Wielkiej Brytanii 15 tys. uchodźców z pogrążonej w wojnie domowej Syrii, którzy przebywają obecnie w obozach rozmieszczonych na Bliskim Wschodzie. Minister finansów George Osborne powiedział niedawno, że Wielka Brytania i Europa poza oferowaniem uchodź599-MAKIETA 1 01-23.indd 12

com schronienia muszą znaleźć sposób na uregulowanie konfliktu zbrojnego w Syrii. – Trzeba zająć się źródłem problemu, czyli zbrodniczym reżimem (Baszara) el-Asada oraz terrorystami z IS. (...) Nie możemy pozwolić na pogłębianie się tamtejszego kryzysu, musimy się zaangażować (w jego rozwiązanie) – powiedział Osborne w wywiadzie dla agencji Reuters. W zeszły piątek Cameron oświadczył, że jego kraj przyjmie „tysiące” dodatkowych uchodźców, którzy zostaną przesiedleni z obozów ONZ przy granicy z Syrią. Według ONZ chodzi o 4 tys. osób. – Biorąc pod uwagę skalę kryzysu i cierpienie ludzi, ogłaszam, że zrobimy więcej, by przesiedlić (do Wielkiej Brytanii) tysiące kolejnych uchodźców z Syrii

– podkreślił szef rządu. – Przyjmiemy tysiące dodatkowych uchodźców w ramach istniejących mechanizmów – powiedział. Dodał, że więcej szczegółów zostanie przedstawionych, po rozmowach z pracującymi na miejscu organizacjami humanitarnymi. Deklaracja brytyjskiego premiera sygnalizuje zmianę stanowiska Wielkiej Brytanii wobec kryzysu imigracyjnego w Europie. Rząd w Londynie był ostatnio krytykowany za odmowę przyjęcia większej liczby uchodźców, szczególnie odkąd media obiegła fotografia syryjskiego chłopczyka, który utonął z matką i bratem podczas przeprawy morskiej do Grecji. Wcześniej Cameron podkreślał, że jego kraj wysyła pomoc do obozów ONZ dla syryjskich uchodźców na Bli08/09/2015 17:10:44

013 skim Wschodzie i skierował okręty wojenne do ratowania imigrantów przeprawiających się drogą morską do Europy. Od wybuchu wojny w Syrii około 5 tys. mieszkańców tego kraju otrzymało w Wielkiej Brytanii azyl, a kolejnych 216 Syryjczyków przesiedlono do Zjednoczonego Królestwa w ramach wspieranego przez ONZ programu relokacji uchodźców.

Tysiące Brytyjczyków już pomagają

Deklaracje brytyjskich władz o gotowości przyjęcia uchodźców poprzedziły kampanie społeczne na Wyspach. Ponad 200 tys. funtów przekazali tylko w zeszły czwartek Brytyjczycy na rzecz organizacji pomagających uchodźcom z Syrii, a ponad ćwierć miliona podpisało się pod petycją do parlamentu o przyjęcie większej liczby poszukujących schronienia w Europie. Największą kampanię przekazywania pieniędzy na rzecz organizacji Save the Children pracującej z dziećmi uchodźców rozpoczął autor książek dla dzieci Patrick Ness, który zapowiedział, że „do każdego funta oddanego na ten cel dołoży drugiego od siebie. Wkrótce uzyskał wsparcie od innych pisarzy, którzy równie chętnie podwajali dotacje zwykłych Brytyjczyków i po pierwszym dniu akcji łączna kwota przekraczała już 120 tys. funtów. Inne organizacje – w tym Międzynarodowy Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc – także odnotowały zwiększone zainteresowanie programami pomocowymi dla osób uciekających z Syrii, Libii i Erytrei. W rozmowie z „Guardianem” Ness tłumaczył, że impulsem do działania było opublikowane przez niemal wszystkie brytyjskie dzienniki zdjęcie 3-letniego syryjskiego chłopca Aylana, którego ciało zostało w środę znalezione na plaży w tureckim kurorcie Bodrum. Również petycja do brytyjskiego parlamentu, stworzona na początku zeszłego tygodnia, uzyskała blisko 250 tys. podpisów w ciągu doby po tym, gdy w środę wieczorem telewizje pokazały okładki czwartkowych gazet. Zgodnie z wewnętrznymi przepisami parlamentu po uzyskaniu 10 tys. podpisów sprawa poruszona w petycji musi doczekać się oficjalnej odpowiedzi od rządu, a po przekroczeniu 100 tys. – może być przedmiotem debaty w Izbie Gmin. Jednocześnie ośrodek badania opinii publicznej YouGov podał, że co dziesiąty ankietowany Brytyjczyk zgłosił gotowość do przyjęcia uchodźcy do swojego domu na okres „nie dłuższy niż sześć miesięcy”. Najbardziej skore do pomocy są osoby w wieku 18-24 lat – co piąta z nich byłaby skłonna podzielić się swoim mieszkaniem. Badania YouGov wskazują jednak, że brytyjskie społeczeństwo jest niezwykle podzielone wobec przyjmowania uchodźców z Syrii, Afganistanu i Erytrei – 48 proc. było przeciwko pomysłowi jednej z kandydatek na stanowisko szefa Partii Pracy, aby samorządy lokalne przyjęły po 10 rodzin każdy. Pomysł ten poparło 31 proc. badanych, a 12 proc. nie miało zdania. Jedynie w Szkocji aprobatę dla tego pomysłu wyraziła ponad połowa ankietowanych. « 599-MAKIETA 1 01-23.indd 13

PROFESJONALNE

%,852 .6,ċ*2:( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q Self-employed Q Firm Limited Q VAT Q /LVWD SĮDF &,6

'25$'=7:2

,0,*5$&<-1( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ

Q UH]\GHQWXUD W\PF]DVRZD L VWDĮD Q RE\ZDWHOVWZR EU\W\MVNLH Q SDV]SRUW EU\W\MVNL Q SDV]SRUW EU\W\MVNL GOD G]LHFL XURG]RQ\FK Z 8.

7ĭ80$&=(1,$ 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q SU]\VLČJĮH Q HNVSUHVRZH Q VSHFMDOLVW\F]QH

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

0208 846 3606 Wszystkie usługi wykonujemy również KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

08/09/2015 17:10:44

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Początek roku? Zabierz ze sobą psa do szkoły.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

Psy pomagają dzieciom uczyć się czytać. Wraz z pierwszym września w niektórych brytyjskich szkołach uczniowie mieli szczęście gościć czworonogów. Niesamowitych. To nie są zwykłe zwierzęta, lecz terapeutyczne, asystenci nauczycieli, pomagający dzieciom poprawić umiejętność czytania. Pomysł wprowadzenia psów do klas szkolnych jako pomoc w nauce jest wynikiem badań naukowców, którzy widzą zależność pomiędzy stresem, a słabymi wynikami w nauce. Pojawienie się zwierząt w klasach ma uspokajać. I uspokaja. Inicjatywa nazywa się: „Szczekaj i czytaj”. Nadzoruje ją Kennel Club Charitables Trust, w skład którego wchodzą m.in. Pets as Therapy, Caring Canines, Dogs Helping Kids, Building Understanding of Dogs, Reading Education czy Assistannce Dogs. Wszystkie trenują psy do szkół w Wielkiej Brytanii. Pomysł nauki czytania z włochatym przyjacielem stał się popularny jako terapia i nazywa się „Read2Dogs”. Założenie jest proste: dziecko zamiast czytać przed swoim nauczycielem, czyta pieskowi. Ten jest wytresowany, słucha 599-MAKIETA 1 01-23.indd 14

uważnie, nie szczeka, nie gryzie, nie skacze i nie warczy. Nie robi nic, co mogłoby rozpraszać czytającego. Niektóre siedzą w klasie zaraz obok dzieci, inne kładą im się na kolanach. Pies nie ocenia, nie krytykuje i jest bardzo wdzięcznym towarzyszem nauki. To relaksuje ucznia i buduje jego pewność siebie. Sami nauczyciele przyznają, że w normalnych warunkach uczeń nie dostaje szansy, by przeczytać spokojnie tekst, bez ciągłego poprawiania przez dorosłych. Dlatego zwierzęta zostały wprowadzone do pracy z dziećmi. Po raz pierwszy eksperyment wdrożono w Hampshire. Pozytywne wyniki przekroczyły oczekiwania naukowców. W ciągu 6 tygodni aż 60 proc. biorących udział w procesie znacznie poprawiło umiejętność czytania i swoje zachowanie. Tony Nevett zanim zaczął trenować psy, zdobył stopień naukowy zakresie terapii z udziałem zwierząt. Przygotował do pracy z dziećmi Dannego, 5-letniego charta, uratowanego z ulicy. Profesjonalnie wytresowany dziś bardzo dobrze sprawdza się w szkole. Raz w tygodniu Dany i jego trener odwiedzają szkołę podstawową w Northamptonshire. To specjalna placówka z problemami zachowania, włączając autyzm i nadaktywność. - Umiejęt-

ność czytania niesamowicie polepszyła się, kiedy Danny zaczął ich odwiedzać twierdzi jego właściciel. Ponadto dyrektor szkoły Lynda Morgan zauważyła, że dzieci zaczęły mówić do Dannego, opowiadając mu o sobie i swoich obawach. W tym przypadku nie tylko poprawiły swoją umiejętność czytania, lecz także emocjonalną inteligencję. Dyrektorka opisała bardzo mocny efekt wizyt Danniego: „Uspokaja dzieci, a jego wpływ na nie jest dużo większy, niż sama pomoc w nauce”. W szkole w Brightlingsea, 7-letnia Abbie Cavill, dzięki pieskowi Spike, mogła sobie poradzić z traumą wywołaną guzem mózgu. Spike jest psem należącym do dyrektor szkoły Claire Claydon i również jest zatrudniony na stanowisku asystenta nauczyciela, jako pies terapeutyczny. Relacja pomiędzy Abbie, a Spikiem miała bardzo szeroki wymiar i pomogła jej pokonać strach przed ciężką chorobą. Dziewczynka powiedziała: „Lubię mu czytać, ponieważ on jest tym bardzo zainteresowany. Przychodzi i siada obok mnie”. Organizacja Pets As Therapy szacuje, że w Wielkiej Brytanii ponad 6 tys. dzieci otrzymuje cotygodniowo ogromne korzyści z czytania w towarzystwie psa. Terapeuty, nauczyciela, przyjaciela. « 08/09/2015 17:10:45

015 przegląd prasy »DAILY MAIL.

Czy Polacy znaleźli właściwy pociąg? Przez sześć lat wojny polska rodzina dostosowała się do życia w dość osobliwych wojennych warunkach. Mieszkając obok torów kolejowych, była często budzona w nocy przez niemieckie pociągi, zaopatrujące rosyjski front. O północy 5 maja 1945 roku, pojazd parowy zatrzymał się obok ich domu. Ojciec rodziny usłyszał strzały niemieckich karabinów i dźwięk otwieranych drzwi pociągu. Mężczyzna podszedł do okna i zobaczył długi pojazd na szynach z działem przeciwlotniczym na jego końcu. To nie był zwykły widok. Uwagę przykuło też 20 żołnierzy SS stojących wzdłuż niego. Pomimo, że żona mężczyzny nalegała by wrócił do łóżka, on przyglądał się dalej. Później zauważył jak część żołnierzy otworzyła bramę do nowo wybudowanego tunelu na drugiej linii kolejowej. Starszy rangą oficer SS, prawdopodobnie generał, wspiął się na wagon i uśmiechnął do siebie kilka minut później. Mężczyzna odsłonił zasłonę, by lepiej widzieć, jednak kiedy to uczynił, usłyszał krzyk jednego z żołnierzy: „Zasłoń zasłonę!”. Ten bardzo się wystraszył. Żona skarciła go, że jest głupi i że za jego ciekawość mogą zapłacić życiem. Wyśmiał ją. Niestety wkrótce okazało się, że miała rację. Następnego dnia SS przyszła do ich domu i zastrzeliła wszystkich, w tym dwójkę dzieci. Dziesięć minut później całe gospodarstwo zrównano z ziemią. To co widział 70 lat temu tamten mężczyzna stało się przedmiotem spekulacji na wiele lat. Ostatnio szczególnie nasiliły się, ponieważ ujawniły się dwie osoby, które twierdzą, że wiedzą, gdzie jest pociąg z ukradzionymi przez faszystów kosztownościami. Gdy wiadomość obiegła media, w Wałbrzychu i jego okolicach pojawiły się dziesiątki poszukiwaczy skarbów ze specjalistycznym sprzętem. Na razie nikt nic nie znalazł. Lokalni mieszkańcy do całej sytuacji odnoszą się sceptycznie: “Cierpimy na efekt Loch Ness” – mówi Krzysztof Urbański, kustosz pałacu w Książu: „Nikt potwora nie widział, ale wszyscy przybyli go zobaczyć”. Czy możemy porównać tajemniczy pociąg do potwora z Loch Ness? Naziści zrabowali w czasie wojny wiele dóbr kultury. Wywieźli skradzione kosztowności nie tylko narodowości polskiej i żydowskiej. Nikt nie wie gdzie znajduje się słynna Bursztynowa Komnata, prezent dla Piotra Wielkiego od Króla Prus z 1716 roku. W 1941 została zrabowana przez Niemców. Latem następnego roku przewieziono ją w kilkudziesięciu skrzyniach do królewieckiego zamku. Jednak w 1944 znów ponownie zapakowano umieszczono w zamkowych podziemiach. To ostatnia pewna wiadomość na jej temat. Tadeusz Słowikowski, lokalny górnik spędził 50 lat badając sprawę złotego pociągu. O istnieniu tunelu powiedział mu pod koniec wojny pewien Niemiec o nazwisku Schultz. On właśnie opowiedział mu historię o zamordowanej przez SS rodzinie, która wiedziała zbyt dużo. “Tam gdzie stał dom tej rodziny, jest teraz puste miejsce, nic więcej” – mówi Pan Słowikowski. W 2003 roku był już prawie pewien, że odnalazł pociąg, jednak kiedy rozpoczął poszukiwania, był zmuszony przez mężczyzn z bronią do opuszczenia terenu. Potem zaczęły się próby zastraszenia go: ,,Mój pies został otruty, drzwi w domu zdewastowano, a telefon podsłuchiwano”. To typowe działania tajnej policji. Oczywiście zdarzenia nie potwierdzają istnienia pociągu ze złotem, jednak sprawa budzi wiele wątpliwości. «

599-MAKIETA 1 01-23.indd 15

08/09/2015 17:10:46

Fot. PAP/EPA/Andy Rainz

016

WIADOMOŚCI na Wyspach

Rebekah Brooks zbliża się do głównej siedziby „News UK”, gdzie w ostatni poniedziałek ponownie rozpoczęła pracę.

Rebekah Brooks wraca do pracy Rebekah Brooks, rok temu oczyszczona z zarzutów w sprawie tzw. afery podsłuchowej, wróciła do koncernu medialnego News Corp. Ruperta Murdocha jako szefowa brytyjskiego oddziału firmy.

599-MAKIETA 1 01-23.indd 16

Powrót Brooks do News UK (dawniej News International), którą opuściła w 2011 r., gdy skandal wyszedł na jaw, odbił się dużym echem w brytyjskich mediach. To jedna z wielu zmian personalnych w brytyjskim oddziale prasowego imperium Murdocha. Dziennik „Financial Times” pisze, że należące do niego tabloidy wciąż próbują odzyskać w Wielkiej Brytanii status najlepiej sprzedających się i najbardziej prowokacyjnych bulwarówek. Od wybuchu afery podsłuchowej zyski z ich sprzedaży spadły o 25 proc. – z 654 mln funtów w 2011 r. do 490 mln funtów w roku finansowym zakończonym w czerwcu 2014 r. Brooks pełniła funkcję redaktor naczelnej tabloidu „News of the World” („NotW”) w latach 2000-2003 – w czasie, gdy haker działający na zlecenie gazety włamał się do skrzynki głosowej ofiary mordu, 13-letniej Milly Dowler. W latach 2009-2011 Brooks była dyrektorką News International, brytyjskiego wydawcy tytułów prasowych Murdocha, a wcześniej naczelną tabloidu „The Sun” (2003-2009). Przyjaźniła się między innymi z premierem Wielkiej Brytanii Davidem Cameronem. Prokuratura twierdziła, że Brooks wiedziała o podsłuchach prowadzonych przez „NotW” i uczestniczyła w zmowie mającej na celu podsłuchiwanie nagrań z prywatnych poczt głosowych w latach 2000-2006. Ostatecznie jednak została uniewinniona od zarzutu udziału w zmowie, a także matactwa i przekupywania policjantów i urzędników w zamian za poufne informacje, które następnie jako wiadomości na wyłączność służyły podniesieniu poczytności gazet. «

08/09/2015 17:10:48

017

599-MAKIETA 1 01-23.indd 17

08/09/2015 17:10:49

018

WIADOMOŚCI NA WYSPACH Fot. PAP/EPA/Stonehenge Hidden Landscape Project

Superhenge Artystyczną wizję kamiennych monolitów zaprezentowało we wtorek Stonehenge Hidden Landscape Project. Pozostałości budowli, znajdującej się obecnie około 1 metra pod ziemią odkryli właśnie archeolodzy w Durrington. Naukowcy wierzą, że mający około 4,5 tys. lat obiekt jest największym tego typu w Wielkiej Brytanii, o wiele potężniejszym niż słynny pobliski Stonehenge. Stąd nazwali go roboczo „Superhenge”.

RAF zabił dwóch brytyjskich islamistów

Wielka Brytania nie zawaha się przed kolejnymi atakami dronów na pozycje islamistów w Syrii planujących zamachy w Zjednoczonym Królestwie powiedział minister obrony Michael Fallon. Wcześniej premier David Cameron poinformował w poniedziałek w parlamencie, że w ataku brytyjskiego drona zginęło w sierpniu w Syrii trzech mężczyzn, w tym dwóch Brytyjczyków, podejrzanych o to, że przyłączyli się do Państwa Islamskiego (IS). Premier podkreślił, że grupa zaatakowana przez drona planowała „barbarzyńskie” napaści w Wielkiej Brytanii i że użycie przeciwko niej samolotu bezzałogowego było prawnie uzasadnione. Atak został przeprowadzony „w samoobronie”, by zapewnić bezpieczeństwo Wielkiej Brytanii. „Daily Telegraph” poinformował, powołując się na źródła rządowe, że Brytyjczyk, który był głównym celem 599-MAKIETA 1 01-23.indd 18

ataku drona, Reyaad Khan, planował zamach w Londynie podczas sierpniowych obchodów Dnia Zwycięstwa nad Japonią. W obchodach tych uczestniczyła królowa Elżbieta II i inni członkowie rodziny królewskiej. Nawiązując do ujawnionych przez premiera informacji, Fallon oświadczył: – Nie zawahalibyśmy się przed uczynieniem tego ponownie. Jeśli będziemy wiedzieć, że prawdopodobny jest zbrojny atak, jeśli będziemy wiedzieć, kto jest w to zamieszany, będziemy musieli coś z tym zrobić. Sierpniowa operacja była pierwszym brytyjskim atakiem w Syrii. Siły brytyjskie regularnie atakują pozycje IS w Iraku, ale nie mają mandatu parlamentu na działania militarne w Syrii. Wysyłają natomiast nad ten kraj zwiadowcze drony, zbierające informacje o IS. Cameron poinformował w parlamencie, że prokurator generalny, z którym się

konsultowano, zaaprobował to użycie drona przez siły lotnicze RAF. Podkreślił, że nie było innych możliwości powstrzymania tych terrorystów i że atak drona nie spowodował ofiar śmiertelnych wśród ludności cywilnej. Obrońcy praw człowieka i niektórzy prawnicy skrytykowali zaaprobowanie tego ataku, twierdząc, że rząd powinien bardziej szczegółowo poinformować o dowodach na to, iż planowane były zamachy w Wielkiej Brytanii i przedstawić podstawy prawne przeprowadzenia takiego ataku. Wyrażono zaniepokojenie faktem, że Cameron pominął parlament. Fallon w wypowiedzi dla radia BBC odmówił podania szczegółów, dotyczących dowodów na planowanie przez islamistów zamachów w Wielkiej Brytanii. Nie powiedział też, ilu jeszcze zidentyfikowano islamistów, przeciwko którym siły brytyjskie mogłyby użyć w Syrii dronów. « 08/09/2015 17:10:49

Uczczono 75-lecie Bitwy o Anglię

Ponad 250 osób, w tym kombatanci, przedstawiciele polskich i brytyjskich sił zbrojnych oraz władz lokalnych, uczciło w zeszłą sobotę 75. rocznicę Bitwy o Anglię podczas uroczystości przy pomniku polskich lotników koło bazy lotniczej Northolt w zachodnim Londynie. Oficjalne uroczystości poprzedziło uroczyste otwarcie przyległego Parku Pamięci Polskich Lotników, przygotowanego we współpracy dzielnicy Hillingdon z ambasadą RP w Londynie. Szef rady dzielnicy Hillingdon, Ray Puddifoot, podkreślił w wystąpieniu, że „bez udziału Polaków wynik Bitwy o Anglię i w efekcie całej II wojny światowej mógłby być zupełnie inny”. Ryszard Kornicki, syn najstarszego żyjącego polskiego dowódcy dywizjonu latającego w barwach RAF, Franciszka Kornickiego i przewodniczący Komitetu Pomnika Lotników Polskich podkreślił, że „Polacy nigdy się nie poddali i walczyli wraz z Brytyjczykami w najtrudniejszych chwilach”. Polski ambasador Witold Sobków zwrócił uwagę na „niezłomność polskiego charakteru” i „wyjątkowe” relacje polsko-brytyjskie, których przykładem był okres polskiego rządu na uchodźstwie, mającego siedzibę w Londynie w latach 1940-1990. W uroczystościach wzięli udział także między innymi inspektor sił powietrznych gen. Jan Śliwka, kadeci z Wyższej Szkoły Oficerskiej Służb Powietrznych w Dęblinie, polscy harcerze oraz krewni lotników, którzy brali udział w walkach w latach 1940-1945. Obecny był również przedstawiciel królowej Elżbiety II, Ken Olisa. Za początek powietrznej bitwy, jednego z najważniejszych starć II wojny światowej, uznaje się 10 lipca 1940 roku. Tego dnia niemiecka Luftwaffe rozpoczęła zmasowane naloty na konwoje brytyjskie żeglujące wzdłuż wybrzeży Wysp. Za końcową datę bitwy, według brytyjskich historyków wojskowości, należy uznać 31 października 1940 roku. «

Na Obchody Bitwy o Anglię przybyli między innymi polscy harcerze

599-MAKIETA 1 01-23.indd 19

08/09/2015 17:10:50

020

WIADOMOŚCI GOSPODARKA

Gdańskie lotnisko jeszcze większe Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy może już obsłużyć rocznie 7 mln pasażerów – o 2 mln więcej niż do tej pory. Swoją przepustowość port zwiększył dzięki rozbudowie terminala T2 o część przylotową. Terminal powiększył się o około 30 proc.

599-MAKIETA 1 01-23.indd 20

W zeszły wtorek wieczorem część przylotowa terminala T2 została uroczyście otwarta. Jako pierwszy z nowej części portu skorzystał Lech Wałęsa, patron lotnisko, który przyleciał do Gdańska z Gabonu (Afryka Równikowa) przez Paryż i Warszawę. Były prezydent mówił, że gotów jest pokazać swój bilet, „gdyby ktoś wątpił”. Kolejnymi osobami, które skorzystali z nowego terminala, byli pasażerowie lotów z Londynu i Warszawy Modlina. Do tej pory pasażerowie po wylądowaniu korzystali ze starego terminala T1. Prezes Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy, Tomasz Kloskowski ocenił, że dzięki rozbudowie terminala nie przybędzie pasażerów i nowych linii lotniczych. – Bardziej chodzi o komfort obsługi pasażerów i o pierwsze wrażenie po wylądowaniu – dodaje. Podał, że w tym roku port może obsłużyć około 3,7 mln pasażerów. Nowa część terminala jest połączona z przystankiem Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, która w zeszły wtorek rozpoczęła regularne kursowanie. Z przystanku PKM Gdańsk Lotnisko pasażerowie mogą pociągiem dojechać do Gdańska, Gdyni oraz na Kaszuby. Przed terminalem powstała też zajezdnia autobusowa, także dla autobusów z sąsiednich miast, jak Elbląg, Słupsk, Koszalin czy Olsztyn. – Mamy typowy węzeł transportowy, gdzie transport lotniczy jest połączony z transportem kolejowym i miejskim, czyli modelowe, europejskie rozwiązanie – tłumaczył Kloskowski. Rozbudowa terminala, nowego układu drogowego i parkingów kosztowała około 150 mln zł brutto i została sfinansowana z pieniędzy portu i kredytu. Lech Wałęsa o nowym terminalu powiedział, że „tylko może się cieszyć i ze szczęścia do góry podskakiwać, że jest coś takiego”. – Nie muszę przekonywać i udowadniać, jak bardzo szczęśliwy jestem, że uczestniczę w pięknej budowli, tym bardziej, że jeszcze jest mojego imienia – mówił. Zaznaczył, że „przez ostatnie 10 lat w Gdańsku tak wiele zrobiono, że wieczorem nie wychodzi z domu, bo

by nie trafił z powrotem; tak mi zmieniono miasto”. Kloskowski podał, że do końca roku w porcie ma się zakończyć i być oddana do użytku inwestycja dot. podniesienia kategorii podejścia z tzw. CAT I na CAT II. Podał, że roboty związane z tą inwestycją mają być zakończone jeszcze we wrześniu. – Później faza testów, dokumentacji i uzyskiwania pozwoleń – dodał. Dzięki podniesieniu kategorii podejścia lotnisko będzie mogło przyjmować samoloty lądujące przy widzialności na drodze startowej 350 m. Starty będą możliwe przy widzialności 125 m. Dotychczasowe wartości to odpowiednio 550 i 450 metrów. Prezes podał, że planuje się, że druga kategoria będzie uruchomiona do końca roku. Oznacza to, że na gdańskim lotnisku samoloty będą mogły lądować przy gorszej widoczności dopiero na wiosnę. Kloskowski poinformował, że teraz plany inwestycyjne portu lotniczego związane są z realizacją projektu Airport City. – Budowa tzw. miasteczka lotniskowego ma być kluczowa na najbliższe lata rozwoju – tłumaczy. W ramach projektu mają powstać biurowce, hotele, parkingi, w zależności od zapotrzebowania rynku. Ocenił, że uruchomiona Pomorska Kolej Metropolitalna „bardzo temu projektowi pomoże”. Prezes zaznaczył, że Airport City ma stanowić „drugą nogę przychodów, poza lotniskiem”. Pierwsze piętro starego terminala T1 (oddanego do użytku w 1997 r.) będzie wykorzystywane do odlotów do państw spoza strefy Schengen (między innymi do Wielkiej Brytanii). Pod względem liczby odprawianych pasażerów lotnisko w Gdańsku jest na trzecim miejscu w Polsce, po Warszawie i Krakowie. W pierwszym półroczu 2015 r. w Gdańsku obsłużono 1 mln 669 tys. pasażerów, co oznacza wzrost o 14,2 proc. w stosunku do analogicznego okresu zeszłego roku. W 2014 r. Port Lotniczy Gdańsk obsłużył 3,288 mln pasażerów (wzrost o 15,6 proc. w stosunku do 2013 r.) i osiągnął zysk netto w wysokości ponad 29 mln zł. « 08/09/2015 18:27:56

599-MAKIETA 1 01-23.indd 21

08/09/2015 18:28:12

022

WIADOMOŚCI prawo

Uczestniczyłeś w wypadku drogowym i co dalej?

Jeżeli uczestniczyłeś w wypadku drogowym, pamiętaj o podjęciu następujących kroków:  Wezwij policję i ambulans na miejsce zdarzenia. Ich obecność jest szczególnie ważna, jeżeli doznałeś poważnych obrażeń. W przypadku lżejszego uszczerbku na zdrowiu obecność policji i ambulansu nie jest obowiązkowa.  Weź dane sprawcy wypadku. Powinny one zawierać numer rejstracyjny oraz markę i model pojazdu osoby, która spowodowała wypadek, jej imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz dane ubezpieczyciela (nazwa firmy ubezpieczającej i numer polisy).  Z rób zdjęcia miejsca zdarzenia oraz samochodów biorących udział w wypadku.  Sprawdź, czy w pobliżu nie ma osób, które widziały wypadek. Jeśli tak, zanotuj dane świadków.  Rozejrzyj się, czy na miejscu wypadku nie ma kamer CCTV. Uzyskanie z nich nagrań pozwoli na dokładne odtworzenie wypadku.  Udaj się do szpitala lub lekarza GP, aby uzyskać odpowiednie, szybkie leczenie urazów doznanych na skutek wypadku.  Zaraportuj wypadek swojemu ubezpieczycielowi. Może mieć to bardzo

599-MAKIETA 1 01-23.indd 22

duże znaczenie w przypadku, gdy strona przeciwna złoży roszczenie przeciwko Tobie. Jeżeli skorzystałeś z usług kancelarii prawnej w zakresie uzyskania odszkodowania, pamiętaj, że Twój ubezpieczyciel powinien o tym wiedzieć. Zapobiegnie to podejmowaniu przez niego działań, które mogłyby niekorzystnie wpłynąć na Twoją sprawę.  Prowadź szczegółowe zapisy dotyczące wszystkich urazów fizycznych oraz psychicznych, które wystąpiły po wypadku, wraz z wpływem, jaki wywierają one na Twoje życie codzienne. Jeżeli na skutek zdarzenia na Twoim ciele pojawiły się siniaki lub rany, zrób ich zdjęcia, gdyż mogą stanowić one ważny dowód przy oszacowaniu wysokości odszkodowania.  Zatrzymaj wszystkie dowody wydatków poniesionych przez Ciebie na skutek wypadku (rachunki, faktury, paragony). Masz możliwość ubiegania się o odszkodowanie za zniszczoną odzież, kask, telefon komórkowy, koszty podróży, recepty, utracone zarobki, koszty niezbędnej opieki itp. Pamiętaj, że udowodnienie poniesionych przez Ciebie strat i wydatków należy do Twoich obowiązków, dlatego zbieraj wszystkie rachunki. «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

08/09/2015 17:10:54

023

599-MAKIETA 1 01-23.indd 23

08/09/2015 17:10:56

024

TEMAT NUMERU polityka

Władza w r

Wielka Brytania jest, zdaniem ekspertów, jednym z najbardziej scentralizowanych krajów Europy. Tocząca się od kilku lat wzmożona debata nad niepodległością Szkocji wysunęła ten fakt na światło dzienne. Wiele wskazuje, że na koniec obecnej kadencji parlamentu Zjednoczone Królestwo będzie zupełnie innym krajem niż na jej początku.

599-MAKIETA 2 24-41.indd 24

08/09/2015 17:17:13

025

w ręce ludu

Marcin Szczepański

Westminster, miejsce przez dziesiątki, jeśli nie setki lat, będący symbolem brytyjskiej demokracji i stabilności tutejszego systemu w ostatnich latach staje się coraz częściej symbolem stagnacji i zepsucia politycznego. W ustach mieszkańców oddalonych od stolicy regionów kraju słowo to nabrało krytycznej, a nawet wręcz pogardliwej wymowy. Uważają oni coraz częściej, że urzędujący w centrum Londynu politycy żyją w oderwaniu od realiów i proble599-MAKIETA 2 24-41.indd 25

mów prowincji i domagają się przekazania większych kompetencji władzom lokalnym. Szkocja dała w pewnym sensie sygnał do tych przemian, co nie powinno dziwić ze względów historycznych. Szkoci zawsze podkreślali swoją odrębność, a Anglików przez wieki uważano tam za najeźdźców. Pierwsze podejście do tzw. dewolucji, czyli wprowadzenia częściowej autonomii od rządu w Londynie miało miejsce w 1979 roku. Przeprowadzone wówczas referendum przyniosło nieznaczne »

Siedziba Zgromadzenia Irlandii Północnej – Stormont, Belfast

08/09/2015 17:17:15

026

TEMAT NUMERU polityka

zwycięstwo zwolennikom dewolucji, ale ze względu na zbyt niską frekwencję (niecałe 64 proc.) referendum nie zostało uznane. Wymagane było bowiem, żeby za autonomią opowiedziało się przynajmniej 40 proc. wszystkich uprawnionych do głosowania, a udało się zebrać tylko 33 proc. głosów. Niemal 20 lat później w 1997 roku w referendum zatwierdzono propozycję autonomii, zaproponowaną przez rządzącą Partię Pracy. Powołano wówczas szkocki parlament (poprzedni rozwiązano w 1707 roku), a w 1999 roku odbyły się pierwsze wybory, w wyniku których powstał pierwszy rząd autonomiczny. W ślad za Szkocją poszły Walia i Irlandia Północna, które również otrzymały ograniczoną autonomię choć, na mniejszej niż szkocka skalę.

Szkoci nie składają broni

Po napiętej do ostatnich dni kampanii przed zeszłorocznym referendum niepodległościowym, zakończonej porażką zwolenników niepodległości, jasne było jednak, że dalsze usamodzielnianie się Szkocji jest nieuniknione. Zaproponowana wspólnie przez rząd i opozycję jeszcze przed referendum propozycja rozszerzenia autonomii mająca uratować unię angielsko-szkocką przyniosła oczekiwany efekt, ale prace nad jej wdrożeniem nie idą bezboleśnie. Szkocka Partia Narodowa (SNP) nie ukrywała, że nie jest zadowolona z ostatecznego kształtu rządowego projektu ustawy, który po wakacjach wejdzie w ostatni etap prac legislacyjnych. Szkocja otrzyma w jej efekcie tak oczekiwane uprawnienia w sprawach podatkowych (m.in. samodzielność w ustalaniu stawek podatku dochodowego), czy szersze kompetencje odnośnie świadczeń socjalnych. SNP twierdzi jednak, że nijak ma się ona do pierwotnych propozycji sprzed referendum. Nic więc dziwnego, że były szkocki premier Alex Salmond i obecna szefowa szkockiego rządu Nicola Sturgeon straszą kolejnym referendum niepodległościowym. Póki co nie wiadomo kiedy mogłoby ono się odbyć, ale kwestia ta na pewno powróci przy okazji przyszłorocznych wyborów do szkockiego parlamentu. 599-MAKIETA 2 24-41.indd 26

Budynek Szkockiego Parlamentu – Holyrood, Edynburg

Jednoznaczne „nie” dla kolejnego referendum mówi jednak David Cameron i nie przekonują go argumenty dotyczące choćby możliwego wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Bez zgody Izby Gmin zwołanie legalnego referendum nie jest możliwe. Alternatywą mogłoby być jednostronne zadeklarowanie niepodległości przez szkocki parlament, co mogłoby mieć jednak trudne do przewidzenia konsekwencje. Rząd w Londynie musi jednak liczyć się z SNP bo na fali nastrojów niepodległościowych w Szkocji tworzy się jeszcze bardziej radykalny ruch prący do pełnej niezależności od Anglii. W lipcu powołali oni do życia Szkocką Partię Niepodległościową, która otwarcie mówi o powrocie do idei niepodległości. Chce ona wystartować w przyszłorocznych wyborach lokalnych. Niezależnie, czy uda jej się uzyskać większe poparcie, pokazuje to, że nastroje niepodległościowe w Szkocji nie wygasają.

Nie tylko Holyrood chce więcej władzy Znacznie mniej kontrowersji budzi kwestia rozszerzenia autonomii Walii i Irlandii Północnej. Oba rządy lokalne są zainteresowane szerszymi kompetencjami, ale żaden z nich nie ma w planach starań o niepodległość. W przypadku Walii nowe uprawnienia przyniosła zeszłoroczna ustawa. Przekazała ona w ręce lokalnego parlamentu uprawnienia dotyczące podatków lokalnych oraz możliwość zaciągania pożyczek na inwestycje infrastrukturalne. Dała również możliwość przeprowadzenia referendum, które miałoby zdecydować o dewolucji szerszych kompetencji podatkowych na kształt tych zaproponowanych Szkocji. W przygotowaniu jest już kolejny pakiet uprawnień o charakterze gospodarczym (m.in. decyzje o projektach energetycznych czy kompetencje do udzielania koncesji wydobywczych na lądzie). Nieco bardziej napięta sytuacja ma miejsce w Belfaście, gdzie w ostatnich 08/09/2015 17:17:16

027

„Pierhead Building” i „Senedd” – poprzednia i obecna siedziba Walijskiego Zgromadzenia Narodowego w Cardiff

miesiącach ma miejsce impas w negocjacjach na temat dewolucji. Poparcie dla uzgodnionych wcześniej propozycji wycofała bowiem partia Sinn Fein, która nie zgadza się na proponowane przez rząd centralny cięcia w świadczeniach socjalnych. Umowa przewidywała bowiem, oprócz dewolucji, także konieczność przeprowadzenia reform wewnętrznych w północnoirlandzkim parlamencie i budżecie. Negocjacje w tej sprawie mają zostać wznowione po wakacjach, ale zdaniem ekspertów ryzyko fiaska porozumienia jest bardzo realne. Oczekiwania mieszkańców Szkocji, Walii i Irlandii Północnej spotkały się z niespodziewaną choć zrozumiałą reakcją angielskich parlamentarzystów. Odpowiedzią na rozszerzenie autonomii jest projekt ustawy pod roboczą nazwą „English votes for English laws”. Choć sama idea takiego rozwiązania pochodzi z lat 70. XX wieku, to dopiero teraz zyskała ona większą popularność. Zakłada ona ograniczenie wpływu członków Izby Gmin ze Szkocji, Walii i Irlandii 599-MAKIETA 2 24-41.indd 27

Oczekiwania mieszkańców Szkocji, Walii i Irlandii Północnej spotkały się z niespodziewaną choć zrozumiałą reakcją angielskich parlamentarzystów. Odpowiedzią na rozszerzenie autonomii jest projekt ustawy pod roboczą nazwą „English votes for English laws”. Północnej na prace parlamentu nad projektami dotyczącymi wyłącznie Anglii. Nie mogliby oni wnosić poprawek do tych projektów, a podczas głosowania nie mogliby skutecznie zablokować ich przyjęcia. Przeciwko temu rozwiązaniu protestują członkowie SNP, według których uczyni to szkockich parlamentarzystów posłami drugiej kategorii i da rządowi furtkę do wprowadzania ustaw godzących pośrednio w obywateli Szkocji, bez możliwości sprzeciwu ze strony trzeciej co do liczebności partii w Izbie Gmin. Podkreślają oni, że wielu Szkotów pracuje i mieszka w Anglii, a tym samym podlegają tamtejszym przepisom. SNP

straci w tej sposób możliwość ochrony ich interesów. Podobnie jest w przypadku legislacji dotyczących angielskich firm, które inwestują w Szkocji lub współpracują ze szkockimi partnerami.

Hrabstwa Zjednoczone Brytanii?

Szkocja to przypadek skrajny, ale na fali nastrojów decentralizacyjnych chcą również skorzystać niektóre regiony Anglii, uzyskując dla siebie choćby częściową autonomię od rządu centralnego. Pierwszy był oczywiście Londyn, od 1999 roku cieszący się sporą niezależnością w zakresie polityki transportowej, energetycznej » 08/09/2015 17:17:18

028

TEMAT NUMERU polityka

Scentralizowany system administrowania Zjednoczonym Królestwem z Westminsteru i Whitehall przechodzi do historii

czy kompetencjami w zakresie planowania przestrzennego, budżetu policji metropolitarnej oraz straży pożarnej. Na rok przed końcem swojej kadencji i zapowiedzianym odejściem z funkcji burmistrza, Boris Johnson chce przeforsować rozszerzenie kompetencji dla władz miasta oraz poszczególnych londyńskich gmin. Miałyby one dotyczyć m.in. polityki mieszkaniowej, większej kontroli nad policją, sądami, opieką zdrowotną oraz szkołami, a także większym udziałem w przychodach z podatków korporacyjnych. Zdaniem niektórych komentatorów jest to element gry politycznej Johnsona, który przygotowuje się już do walki o przywództwo w Partii Konserwatywnej i widzi w dewolucji szansę na zyskanie przewagi nad bezpośrednimi rywalami w wyścigu po fotel szefa partii – Georgem Osbornem (podatki) oraz Theresą May (policja i sądy). 599-MAKIETA 2 24-41.indd 28

Sytuacja Londynu jest oczywiście specyficzna, ale swoją szansę w dewolucji widzą również inne duże miasta, jak choćby Manchester, który od 2017 roku będzie drugim, po Londynie, okręgiem metropolitarnym z wybieranym w wyborach powszechnych burmistrzem z kompetencjami zbliżonymi do obecnego statusu burmistrza Londynu. Negocjacje w tym kierunku trwają również m.in. w Birmingham, Liverpoolu, Newcastle, Sheffield, Nottingham czy Middlesborough (niektóre z tych miast mają już wybieralnego burmistrza, ale o znacznie mniejszych kompetencjach niż w Londynie czy Manchesterze). Większej samodzielności chcą nie tylko największe miasta ale także niektóre angielskie hrabstwa i regiony. Pierwszym takim przypadkiem z początku XXI wieku była koncepcja powołania autonomicznego parlamentu w północno-wschodniej

Anglii. Miałby on dość ograniczone kompetencje sprowadzające się głównie do roli konsultacyjnej. W 2004 roku przeprowadzono lokalne referendum dotyczące ustanowienia parlamentu ale jego wynik nie pozostawił wątpliwości – przeciwko opowiedziało się prawie 80 proc. głosujących. Do tegorocznych wyborów parlamentarnych wszystkie kluczowe partie przystąpiły z postulatem rozszerzenia kompetencji władz regionalnych. Nic więc dziwnego, że do parlamentu bardzo szybko trafił projekt ustawy mającej ustanowić ramy dla procesu dewolucji w tym kierunku. Przeszedł on już przez Izbę Lordów i jest obecnie przedmiotem prac w Izbie Gmin. W ramach projektu, miasta i regiony Anglii i Walii do 4 września miały czas na składanie propozycji umów dewolucyjnych. Jako pierwsza taką umowę z rzą08/09/2015 17:17:20

029

dem zawarła Kornwalia. Hrabstwo otrzyma na jej mocy szereg uprawnień zarezerwowanych dotąd dla władz w Londynie. Dotyczą one w dużej części samodzielnego dysponowania środkami otrzymywanego z budżetu centralnego. W porozumieniu zawarte są m.in. uprawnienia dla władz lokalnych odnośnie finansowania transportu publicznego (w tym również możliwość outsourcingu tych usług), finansowania inwestycji lokalnych, szkoleń i staży, zdrowia i opieki społecznej, budownictwa publicznego, energetyki czy kultury, a także szersze możliwości korzystania z funduszy unijnych wartych ponad 600 mln euro. Z doniesień prasowych wynika, że w ślad za Kornwalią pójdą kolejne regiony zainteresowane szerszą niezależnością od Londynu. Scentralizowany system administrowania Zjednoczonym Królestwem z Westminsteru i Whitehall przechodzi do historii. Rząd zdaje sobie sprawę, że chcąc zachować jedność kraju musi poluzować nieco więzy łączące Londyn z regionami. Na efekty tego procesu nie trzeba będzie długo czekać i może być to impuls, który na trwałe zmieni Wielką Brytanię. « 599-MAKIETA 2 24-41.indd 29

08/09/2015 17:17:23

030

KOMENTARZ TYGODNIA polityka

Uchodźcy nas ucywilizują? Europejski ład się chwieje pod naporem ruchów migracyjnych i rosnącej ksenofobii. Jeśli chcemy żeby Unia przetrwała, to dominująca w Europie polityka strachu przed obcymi oraz demontaż państw dobrobytu wymagają jak najszybszej inwersji. Radosław Zapałowski

Po raz kolejny w historii Unia Europejska znalazła się na zakręcie. Głosy o początku końca Wspólnoty brzmią coraz głośniej. I coraz bardziej złowieszczo. Napięcie jest znacznie większe niż w 2004 roku kiedy głoszono, że rozszerzenie Unii o dziesięć biednych krajów postsocjalistycznych rozsadzi ją od środka. Wschodnioeuropejska „dzicz” (jak niektórzy nas nazywali) nie doprowadziła jednak do zawalenia się Europy. Podobnie jak kryzys finansowy z 2008 roku, ani problemy na linii Aten i Brukseli. Choć i wtedy apokaliptyczne scenariusze były chętnie rozpisywane. Nie znaczy to wcale, że problemy, które uzewnętrzniły się przy każdym z tych wydarzeń rozwiązano. Unia raczej zamiotła je pod dywan, albo zostały one 599-MAKIETA 2 24-41.indd 30

zepchnięte na bok przez kolejne kryzysy. Bo przecież ani wyraźna nierównowaga ekonomiczna między nowymi, a starymi członkami Unii nie została zasypana, ani nie naprawiono wadliwej konstrukcji eurowaluty. Nie zmieniono także szkodliwej polityki gospodarczej po krachu w 2008 roku, ani też nie znaleziono sposobu na rozwiązanie problemów Grecji. Źródła tych wszystkich problemów wciąż biją i nie zostały zasypane. Zeszły dziś jedynie na dalszy plan, bo cała uwaga skupia się na „kryzysie” uchodźców. A jednak wszystkie te problemy mają w zasadzie ten sam fundament. Bo chociaż rację mają ci, którzy mówią, że ani rozszerzenie Unii, ani kryzys z 2008 roku, ani groźba grexitu, ani też „problem z ruchami migracyjnymi” nie były i nie są początkiem końca Europy, to jednak obserwujemy zmierzch Unii Europejskiej . Tyle tylko, że zaczął się

on w latach osiemdziesiątych zeszłego wieku wraz z nastaniem ery reaganomiki i thatcheryzmu. Unia odegrała ważną rolę w tryumfalnym pochodzie neoliberalizmu i degeneracji idei socjaldemokratycznego państwa dobrobytu. Dzisiejsze problemy są jedynie skutkami tej polityki. A ksenofobiczny język, który poprzez antyemigracyjną retorykę elit kilka lat temu został wprowadzony do debaty publicznej tylko te problemy potęguje.

Hodowanie islamofobii

Dziś europejskie elity są wstrząśnięte ksenofobicznym i rasistowskim ściekiem, który wypływa z portali społecznościowych, sączy się z blogów i bulgocze na forach pod artykułami na temat uchodźców. Ta zatrważająca fala werbalnego zdziczenia najsilniejsza jest w krajach Europy 08/09/2015 17:17:25

031 Wschodniej i Środkowej – zwłaszcza w Polsce, na Węgrzech i na Słowacji, ale płynie szerokim strumieniem również w Wielkiej Brytanii i w Niemczech. Na Wyspach wystarczy zajrzeć na strony „Daily Mail”. W Niemczech na komentarze pod artykułami z „Bilda”. Przyjazne gesty piłkarskich kibiców, humanitarne odruchy ludzi, którzy uchodźcom oferują miejsca we własnych mieszkaniach (np. 10 tys. obywateli Islandii zadeklarowało, że jest w stanie przyjąć migrantów do swoich domów), paczki z żywnością czy wpłaty na rzecz organizacji charytatywnych to działania, które są kroplą w morzu bigoterii, ksenofobii, islamofobii i nienawiści. Morzu agresji i paranoi. Te zdziczenie nie wzięło się jednak z powietrza. Dominujący w ostatnich latach polityczny sposób na definiowanie ruchów migracyjnych jest jedną z przyczyn wybuchu dzisiejszej ksenofobii wśród części zachodnich i większości wschodnich Europejczyków. Angela Merkel, która teraz (słusznie) apeluje o europejską solidarność, humanitaryzm i altruizm kilka lat temu mówiła, że „budowanie w Niemczech wielokulturowego społeczeństwa zupełnie się nie sprawdziło”. Stwierdzenie niby niewinne, ale przełamujące obowiązującą do tamtej pory językową i polityczną ostrożność. Wtórował jej David Cameron, który ogłosił krach i kompromitację multikulturalizmu, a na przestrzeni lat jeszcze zaostrzył swoją retorykę, aby zbić kapitał polityczny na sympatykach Nigela Farage. Europejscy liderzy otworzyli butelkę z antypoprawnościowym dżinem. Krytykowana przez konserwatystów poprawność polityczna zaczęła się kruszyć. Skończyło się „wymuszanie zachowań językowych i politycznych zgodnych z wizją społeczeństwa wielokulturowego, pluralistycznego, opiekuńczego i nieosądzającego”. Rozpędu nabrał język antagonizmów, wykluczenia i dyskryminacji. Europejska Komisja Przeciw Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) Rady Europy już w 2010 roku alarmowała, że debata polityczna w Europie niebezpiecznie zyskała elementy dyskursu rasistowskiego i ksenofobicznego. Te postawy elit, wyraźnie widoczne również w Holandii i we Francji, były pokłosiem nostalgii za silną, jednolitą tożsamością zbiorową i wyznawaniem tych samych wartości. W 2010 roku Europie marzyła się konsolidacja społeczeństwa na wzór Ameryki, gdzie po zamachach z 11 września poli599-MAKIETA 2 24-41.indd 31

tyczna poprawność została zastąpioną przez poprawność patriotyczną. Wówczas to David Cameron mówił o tym, aby Europa „umacniała swoje społeczeństwa i ich tożsamość”. Do tego jeszcze narastającym problemom socjalnym i ekonomicznym nadano paskudną, prostacką etniczną twarz. To głównie migrantów obarczono winą za trudności w znalezieniu zatrudnienia, kryzys mieszkaniowy, niewydolną służbę zdrowia czy przepełnione szkoły. Skutecznie. Społeczną niechęć do polityki rządów przemieniono na niechęć do emigrantów. Europejskie elity

2010 roku Europa na repatriację imigrantów do krajów ich pochodzenia wydała 11 miliardów euro, co jest z ekonomicznego punktu widzenia absurdalne, skoro według szacunków OECD Europa żeby nie popaść w gospodarczą stagnację do 2060 roku będzie musiała przyjąć 50 milionów imigrantów? Dla większości ludzi „statystyki kłamią”. Europejskie elity znalazły się w martwym politycznym punkcie. I podejmują chaotyczne działania. Unia, żeby nie potęgować ksenofobii, chce umiarkowanymi środkami ochronić europejski spokój – część

zastosowały niezwykle szkodliwą taktykę – zmieniono politykę z mechanizmu rozwiązywania problemów i zarządzania państwem w mechanizm omijania problemów i zarządzania emocjami ludności. Teraz te cynicznie podgrzewane przez lata emocje wychodzą na powierzchnię. I nic nie jest w stanie ich powstrzymać.

ludzi łaskawie przyjąć, dla reszty postawić zasieki. Ta postawa opiera się na złudzeniu, że ignorowanie cierpienia uchodźców nie zmieni nas samych i będziemy mogli swobodnie wrócić do sytuacji sprzed kryzysu. Będzie odwrotnie. Brak solidarności z uchodźcami wzmocni niechęć do dzielenia się z innymi państwami w Europie. Spotęguje narodowe egoizmy. W Unii jako wspólnocie ochrony stanu posiadania nie będzie sprzyjającego klimatu dla redystrybucji, redukowania nierówności i dzielenia się. A powrót do zarzuconej w latach 80 idei państw dobrobytu to jedyna droga Europy do tego czym miała być w zamyśle swoich założycieli. Ponadnarodową wspólnotą wolności, braterstwa i równości. W tym kontekście uchodźcy są dla Europy nie tyle wyzwaniem, ani nawet nie testem, co szansą. Szansą na ucywilizowanie dzikiego wolnego rynku, ksenofobicznego języka i społecznych egoizmów. Tego lata kryzys euro splótł się z „kryzysem” uchodźców i obnażył w Unii to, co można było zaobserwować podczas finansowego kryzysu w 2008 roku – brak przywództwa, przewidywania oraz wizji. Być może teraz będzie inaczej. Tak jak konflikt, a nie sentyment do dzielenia się w obrębie własnej grupy pozwolił zbudować kiedyś państwa dobrobytu, tak dziś o jego przyszłości i przyszłości całej Unii może zadecydować spór o uchodźców. «

Unia, żeby nie potęgować ksenofobii, chce umiarkowanymi środkami ochronić europejski spokój – część ludzi łaskawie przyjąć, dla reszty postawić zasieki

Kłamliwe statystyki

Angela Markel próbuje reagować na społeczną niechęć do uchodźców racjonalnością. Polscy liderzy opinii odwołują się do moralności. Obie te postawy są nieskuteczne. Pracownicy w Europie targani są niepokojem o swoje posady, płace, warunki zatrudnienia i nie chcą się dzielić z nikim (relatywnym) dobrobytem, czy też jego pozostałościami po neoliberalnej hekatombie. Te emocje są tak silne, że znów, tak jak zawsze fakty przegrywają ze strachem. Co z tego, że liczba migrantów, która przybyła w tym roku do Europy (200 tys.), jest tak nikła, że stanowi zaledwie 0,027 proc. ogółu europejskiej ludności? Jakie ma znaczenie, że np. osoba ubiegająca się o azyl w Wielkiej Brytanii otrzymuje na przeżycie 36,95 funtów, we Francji 56,62, w Niemczech 35 funtów, a w Szwecji 36,84 funtów w tygodniu, skoro rozpowszechniony jest mit o Europie jako raju socjalnym? Kto zdaje sobie sprawę z tego, że od

08/09/2015 17:17:25

032

WIELKA BRYTANIA WYDARZENIA

Polscy kombatanci w British Royal Legion Członkowie Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Limited reprezentującej istniejące jeszcze koła SPK w Wielkiej Brytanii, odbyli spotkanie w siedzibie Royal British Legion w Londynie z ich przedstawicielami.

Wiktor Moszczyński

Kombatantów Polskich reprezentowali major Otton Hulacki honorowy prezes Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Ltd, Wiktor Moszczyński przew. Zarządu SPK Ltd i Henryk Budzyński reprezentujący Koło SPK nr 11 „Środkowy Wschód” w Londynie. RBL reprezentował Bob Gamble, wicedyrektor brytyjskiej organizacji. Spotkanie odbyło się na zaproszenie Royal British Legion, która jest główną organizacją charytatywną na terenie Zjednoczonego Królestwa opiekującą się brytyjskimi kombatantami i jest odpowiedzialna za koordynację z rządem brytyjskim przygotowań obchodów rocznic wojskowych, łącznie z Remembrance Sunday. Gamble określił plany swojej organizacji na następny rok i zapewniał, że świadomość w szeregach jego organizacji o polskim wkładzie do walk drugiej wojny światowej jest bardzo szeroka, głębsza nawet niż świadomość Brytyjczyków o uczestnictwie wojsk kolonialnych. Poszczególne Koła SPK w terenie w Bradford, Manchester, Glasgow, Kirkcaldy, Bristol, Southampton, Wolverhampton, Rugby, Leicester, Bury, Oldham, Kidderminster, Peterborough czy Luton, już współdziałają z lokalnymi organizacjami Royal British Legion zarówno przy obchodach brytyjskich jak i polskich. Najważniejsze uroczystości w roku 2016 będą dotyczyć głównie pierwszej wojny światowej, Morskie zwycięstwo 599-MAKIETA 2 24-41.indd 32

w bitwie pod Jutlandem i krwawej walki w okopach w dolinie rzeki Somme gdzie brytyjska armia straciła 95 tys. żołnierzy, zdobywając zaledwie 9km terenu. Główne obchody bitwy o Jutland będą miały miejsce w maju w Edynburgu i tam będą również zaproszeni marynarze uczestniczący w drugiej wojnie światowej na alianckich okrętach wojennych i statkach handlowych. W związku z planowanymi obchodami, Royal British Legion zwróciło się do SPK Limited o podanie nazwisk żyjących jeszcze polskich marynarzy biorących udział w ostatniej wojnie. Główne obchody rocznicy bitwy pod Sommą będą miały miejsce w Manchesterze lub w Bradford w lipcu, ale każde miasto brytyjskie będzie zaproszone do współuczestnictwa. Głównymi ofiarami pierwszych dni tej bitwy byli ochotnicy służący w tzw. Kitchener Army, w której każdy pułk i każdy oddział składał się z kolegów ochotników z tych samych ulic i dzielnic, którzy ginęli razem w wielkim żniwie śmierci ogałacając w ten sposób całe dzielnice miast i okolic, z których pochodzili. Obchody będą oparte na wspomnieniach miejsc, w których ginęły całe pokolenia młodych mężczyzn. Organizacje społeczne, a szczególnie kombatanckie i młodzieżowe będą mogły organizować swoje reprezentacje podczas obchodów. Swój udział potwierdzają poszczególne, lokalne koła SPK, polskie parafii i polskie szkoły sobotnie w swoim terenie.

Bob Gamble zapewnił, że SPK Ltd będzie dostawała zaproszenia na udział w tych i innych obchodach organizowanych przez Royal British Legion, a szczególnie będą jej dostarczane bilety wstępu na coroczne uroczystości przed Cenotaphem w Londynie z okazji Remembrance Sunday. W ostatnich dwóch latach ilość uczestników polskich zapraszanych poprzez biuro Fundacji SPK w londyńskich obchodach Remembrance Sunday dramatycznie malała. 3 lata termu 45 osób partycypowało w marszu, dwa lata temu 32, a w zeszłym roku zaledwie 13. Możliwość uzyskania biletów przez dwie organizacje powinno wzmocnić nasz udział i przypomnieć innym uczestnikom marszu, a również Brytyjczykom oglądającym pochód w telewizji, o krwawym lecz chwalebnym wkładzie Polskich Sił Zbrojnych w obronę Wielki Brytanii i zwycięstwo aliantów zachodnich. «

Członkowie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i kombatanci, którzy chcieliby zgłosić swoje uczestnictwo w przemarszu przed Cenotaphem w Remembrance Sunday w Londynie, czyli 8 listopada br., proszeni są o zgłoszenie swojego nazwiska, adresu i telefonu na adres: 48 Inglis Road, London W5 3RW lub przez email: wikmos@gmail.com.

08/09/2015 17:17:28

033

599-MAKIETA 2 24-41.indd 33

08/09/2015 17:17:30

034

reportaż o tym się mówi

Exodus imigrantów Na masowo uczęszczanej przez turystów trasie kolejowej z Włoch na Lazurowe Wybrzeże trwa exodus nielegalnych imigrantów z Afryki i Bliskiego Wschodu na północ Europy. Francuskie siły porządkowe zatrzymują dziesiątki ludzi podczas próby nielegalnego przekroczenia granicy.

599-MAKIETA 2 24-41.indd 34

Zakrojona na szeroką skalę operacja francuskiej żandarmerii odbywa się na oczach turystów z całego świata podróżujących do Monako, Nicei i Cannes, choć funkcjonariusze starają się o to, aby prowadzona była z zachowaniem dyskrecji i spokoju. To, co każdego dnia dzieje się na przejściu granicznym między stacją we włoskim mieście Ventimiglia a Menton we Francji, dowodzi, że dla wielu uciekinierów z Afryki, przypływających na 08/09/2015 17:17:32

Fot. PAP/EPA/Andreas Gebert

035 przybyszów i odsyłają ich do Ventimiglii na włoską stronę, gdzie tamci koczują. Część z nich podejmuje kolejne próby ucieczki, inni czekają w nadziei, że Francuzi otworzą granicę i ich przepuszczą. W czerwcu dziesiątki imigrantów koczowały na nadmorskich skałach w Ventimiglii, domagając się otwarcia granicy. Grozili strajkiem głodowym i zaostrzeniem protestu. Sytuacja w przygranicznym mieście poprawiła się, ale wciąż jest ono jednym z najbardziej wymownych symboli obecnego kryzysu imigracyjnego i braku definitywnych rozwiązań tej kwestii. Po pokonaniu niemal całego Półwyspu Apenińskiego z wybrzeży na południu imigranci, wśród nich wielu Etiopczyków i Erytrejczyków, docierają do Mediolanu. Gromadzą się przede wszystkim w okolicach głównej stacji kolejowej, skąd odchodzą pociągi do Francji. Duża grupa Afrykanów wsiada do pociągu jadącego do Nicei. Gdy pociąg rusza z dworca Milano Centrale, błąkają

grupa zatrzymanych. Są oni natychmiast odwożeni na stronę włoską, skąd przybyli. Włoska prasa twierdzi, że tylko nielicznym udaje się przedostać pociągiem, korzystając z chwilowej nieuwagi kontrolujących. Ludzie odesłani przez Francuzów pozostają w mieście Ventimiglia, by podjąć następną próbę. Koczują na skałach, w okolicach dworca, wielu pod gołym niebem w parku. Ktoś przy samej granicy rozbił namiot. Mieszkańcy miasta pokazują ich, mówiąc, że to ci, którzy w tak spektakularny sposób postanowili czekać na jej otwarcie. Niektórzy, wśród nich całe rodziny z dziećmi, trafili do prowizorycznego ośrodka włoskiego Czerwonego Krzyża, gdzie otrzymują miejsce do spania, wyżywienie i pomoc medyczną. Nie wszyscy jednak chcą tam być. Lekarze i ochotnicy regularnie udają się do wszystkich miejsc, obleganych przez imigrantów, by sprawdzić, czy i tam nie ma ludzi potrzebujących pomocy. Roznoszą im wodę i jedzenie.

się między wagonami; być może uciekając przed konduktorami. Niektórzy trzymają bilety w rękach, ale nie zajmują miejsc siedzących. Cały czas przenoszą się z wagonu do wagonu. Nerwowość wśród nich narasta wraz ze zbliżaniem się pociągu do granicy z Francją, gdy odjeżdża z Ventimiglii. Kiedy rozpoczynają się drobiazgowe kontrole biletów i paszportów, niektórzy imigranci chowają się, zamykając się w łazienkach. Po stronie francuskiej, na stacji w Menton-Garavan ogłaszany jest przez głośniki „postój techniczny”. Do pociągu wchodzą żandarmi, którzy sprawdzają wagony, wyłącznie w poszukiwaniu przybyszów z Trzeciego Świata. Po kilku minutach przed dworcowym budynkiem w otoczeniu funkcjonariuszy stoi

Według danych strony włoskiej obecnie do miasta przybywa codziennie od 50 do 80 nowych imigrantów. Ochotnicy Czerwonego Krzyża przyznają, że czasem po kilku dniach nie widzą już swoich podopiecznych. Domyślają się, że przekroczyli granicę. Tym, którzy koczują w Ventimiglii, jedzenie i środki higieniczne przynoszą w geście solidarności zarówno mieszkańcy tego miasta, jak i Francuzi z drugiej strony granicy. Dzieci przynoszą swoje zabawki. Media informują, że na granicy francusko-włoskiej ma miejsce proceder przemytu imigrantów w bagażnikach samochodów. Za przewóz do Nicei trzeba zapłacić 50 euro, do Paryża – 120. «

Po stronie francuskiej, na stacji w Menton-Garavan ogłaszany jest przez głośniki „postój techniczny”. Do pociągu wchodzą żandarmi, którzy sprawdzają wagony w poszukiwaniu imigrantów. Policjant eskortuje rodzinę uchodźców na dworcu w Rosenheim, której do Niemiec udało się dotrzeć pociągiem z Włoch.

wybrzeża Włoch, jest to tylko kraj tranzytowy w drodze do Niemiec, Wielkiej Brytanii czy Szwecji. Wyraźna jest różnica w podejściu włoskich i francuskich funkcjonariuszy do tego zjawiska wędrówki przez Europę. Włosi, co podkreślają też media, przymykają oko na ucieczkę imigrantów. Francuzi, którzy przed kilkoma miesiącami wraz z eskalacją kryzysu imigracyjnego, przywrócili kontrolę na swojej granicy, nie wpuszczają nielegalnych 599-MAKIETA 2 24-41.indd 35

Z Ventimiglii Sylwia Wysocka, PAP

08/09/2015 17:17:33

036

raport o tym się mówi

599-MAKIETA 2 24-41.indd 36

08/09/2015 17:17:36

037

599-MAKIETA 2 24-41.indd 37

08/09/2015 17:17:39

038

CAFÉ COOLTURA w kraju wyspiarzy

Cheese rolling. Uczestnicy wyścigu zbiegają po zboczu na złamanie karku, byle tylko dopaść dorodny okaz tradycyjnego brytyjskiego nabiału.

Najdziwniejsze brytyjskie dyscypliny sportowe Pewnego razu świat uznał, że 22 facetów goniących po murawie za skórzaną piłką to wydarzenie, które należy traktować z zaangażowaniem i powagą.

Przemysław Ćwik

Dziś niewielu śmiałoby się śmiać z najpopularniejszej dyscypliny sportowej świata, szczególnie w kontakcie z jej fanatycznymi kibicami. Jednak na dobrą sprawę trudno orzec, co sprawia, że futbol uchodzi za sport poważny, a wymagający nawet większego ducha bojowego pościg za serem – za konkurencję groteskową. Oto siedem brytyjskich dyscyplin (zazwyczaj) sportowych, być może niesłusznie uznawanych za dziwaczne.

Turlanie sera

Cheese rolling – tak nazywają się zawody rozgrywane w okolicach miejscowości 599-MAKIETA 2 24-41.indd 38

Gloucester, słynącej m.in. z produkcji sera pod tą samą nazwą. W praktyce chodzi raczej o turlanie się w pogoni za serem, choć dopuszczalne są również inne formy przemieszczania się po zboczu Coopers Hill, z którego mistrz ceremonii zrzuca czterokilogramowy kawał gloucestera. Uczestnicy wyścigu zbiegają po zboczu na złamanie karku, byle tylko dopaść dorodny okaz tradycyjnego brytyjskiego nabiału. Reguła jest w zasadzie jedna: nie wolno używać środków lokomocji. Dopuszczone jest turlanie się, skakanie, zjeżdżanie w pozycji dowolnej i bodaj wszelkie inne akrobacje, które zbliżają zawodników do celu. Impreza przyciąga śmiałków z całego świata, którzy stają w szranki niezależnie od warunków atmosferycznych. 08/09/2015 17:17:41

039 Kopanie w goleń Shin-kicking opisywane jest jako angielski sport walki, choć w porównaniu z takimi dyscyplinami, jak boks, karate czy nawet MMA sprawia wrażenie stylu niezbyt efektywnego. Shin-kickerzy, zgodnie z nazwą, po prostu kopią się po kościach piszczelowych, próbując przewrócić przeciwnika. Zasady walki przewidują również trzymanie oponenta za kołnierz. „Technika” ta narodziła się w siedemnastowiecznej Anglii i stanowiła jedno z najpopularniejszych wydarzeń zawodów Cotswold Olimpick Games, organizowanych po dziś dzień, choć w sposób nieregularny. Shin-kicking przyjął się nawet za oceanem, w środowiskach brytyjskich emigrantów, choć dziś stanowi raczej regionalną osobliwość.

Robienie min

To tradycyjny „sport” brytyjskiej prowincji. Jego angielska nazwa to „face gurning”. Według słownika oksfordzkiego wyraz „gurn” oznacza robienie groteskowych min – i dokładnie na tym polega ta dyscyplina. Jej początki giną w mroku dziejów, ale najpopularniejsze zawody face gurningu sięgają XIII w. i związane są z Krabim Targiem w Egremont (Egremont Crab Fair) – doroczną imprezą handlowo-rozrywkową (najstarszą tego typu na świecie) organizowaną w trzecią sobotę września. Noszą one dumne miano World Gurning Championship, czyli mistrzostw świata w robieniu min. Na mniejszą skalę mimiczne happeningi organizowane są również w pomniejszych brytyjskich miejscowościach. Jednym z najbardziej znanych face-gurnerów jest Tommy Mattinson, który zdobył tytuł mistrza świata aż 15 razy.

Jedzenie pokrzyw

Doroczny konkurs jedzenia pokrzyw – World Nettle Eating Championship – rozgrywany jest w pubie The Bottle Inn w miejscowości Marshwood (hrabstwo Dorset). Zawody stanowią element programu festiwalu piwa, organizowanego w celach charytatywnych. Uczestnicy otrzymują wiązki ponad półmetrowych pokrzyw, które muszą obgryźć do łodygi. Czas „posiłku” trwa godzinę. Następnie jurorzy mierzą łączną długość łodyg „oskubanych” przez poszcze599-MAKIETA 2 24-41.indd 39

gólnych zawodników i wyłaniają zwycięzcę. Konkurencja jest stosunkowo młoda, bo narodziła się w latach 80. ubiegłego wieku, gdy dwóch farmerów zaczęło się kłócić na temat tego, który z nich ma wyższe pokrzywy na swoim polu. Jeśli chodzi o wyniki, to najlepszy rezultat uzyskał niejaki Phillip Thorne, który w 2014 r. zjadł liście z pokrzyw o długości 24 m.

Wyścig człowieka z koniem

Rozgrywa się każdego czerwca w okolicach walijskiego miasteczka Llanwrtyd Wells. Dystans wynosi 35 kilometrów. Uczestnicy biegu konkurują nie tyle z samym koniem, co z jeźdźcem poruszającym się na wierzchowcu. To również dyscyplina dosyć młoda i podobnie jak w przypadku konkursu pokrzywowego zaczęła się od sporu. Pewien oberżysta

stwa zapasów w sosie (World Gravy Wrestling Championship) to ekstrawagancja mniej popularna. Event stanowi część festiwalu żywności i kultury (Pennine Lancashire Festival of Food & Culture), organizowanego w hrabstwie Lancashire. W zeszłym roku w konkurencji wzięło udział 20 uczestników. Areną walki był dmuchany basen, wypełniony 1,5 tys. litrów gęstego, lepkiego sosu. Były to ósme rozgrywki tego typu i zapewne nie ostatnie. Dochody z całej imprezy przeznaczone są na cele charytatywne, co być może tłumaczy determinację zawodników. Tylko czy usprawiedliwia marnotrawstwo żywności?

Międzynarodowy ptasiek

Czy może człowiek-ptak? To zawody o trudnej do przetłumaczenia nazwie International Birdman. Odbywają się

Pierwsze zwycięstwo nad koniem na dystansie 35 kilometrów przedstawiciel homo sapiens odniósł dopiero w roku 2004, wygrywając 25 tys. funtów, a w 2007 r. najlepsi zawodnicy prześcignęli jeźdźców aż o 11 minut. podsłuchał dyskusję dwóch mężczyzn, z których jeden perswadował drugiemu, że na odpowiednio długim odcinku człowiek, pod względem tempa poruszania się, równy jest koniowi. Właściciel karczmy postanowił sprawdzić słuszność tego poglądu na „żywym materiale” – i zorganizował wyścig. Pierwsze zwycięstwo nad koniem przedstawiciel homo sapiens odniósł dopiero w roku 2004, wygrywając 25 tys. funtów, a w 2007 r. najlepsi zawodnicy prześcignęli jeźdźców aż o 11 minut.

Zapasy w sosie

Chyba wszyscy słyszeli o zapasach w kisielu, natomiast światowe mistrzo-

w dwóch miejscowościach: Bognor Regis i Worthing w angielskim hrabstwie West Sussex. Biorą w nich udział amatorzy lotów – lecz nie chodzi o pilotów. Zawodnicy startują z dziesięciometrowej rampy, umieszczonej na końcu mola, i starają się poszybować jak najdalej nad powierzchnią morza, co zwykle kończy się mokrym lądowaniem. Jak dotychczas rekordowa długość lotu wynosi 100 m – nagrodzono ją kwotą 30 tys. funtów. Awiatorzy nie mogą używać silników odrzutowych, ale do konkurencji dopuszczone są wehikuły domowej roboty – zwykle bardziej efektowne niż efektywne. Całe wydarzenie ma walory raczej widowiskowo-rozrywkowe niż sportowe, co nie ujmuje mu uroku. « 08/09/2015 17:17:42

040

CAFÉ COOLTURA moda

Fashion Culture »

Moda. Sztuka. Design. Trzy słowa, które każdy chciałby mieć w swoim CV. Nie wszyscy jednak są takimi szczęściarzami, aby w świecie którym rządzą żelazne i brutalne zasady odnaleźć swoje miejsce, nie na chwilę, na pięć ulotnych minut, ale na zawsze. Na zawsze wryć się w pamięć ludzi, wybudować sobie trwały pomnik, namalować obraz swojej twórczości i ambicji. Bo w modzie można nieudolnie udawać projektanta jak i można i malować dzieła sztuki na delikatnych jedwabnych kreacjach. Londyn, stolica mody i sztuki. Miasto mrówek. Miasto, które nigdy nie śpi. Miejsce w którym większość młodych ludzi w ciągu dnia wykonuje przeróżne zawody, aby w nocy przeistoczyć się w stylistów i projektantów, ludzi sztuki, fotografów. To właśnie w Londynie w 2012 roku narodził się pomysł na Fashion Culture – platformę dla młodych, zdolnych pro599-MAKIETA 2 24-41.indd 40

08/09/2015 17:17:44

041

Sesja fotograficzna zwycięskiej kolekcji projektu Victorii Rowley

jektantów i pasjonatów mody. Marzenie, które przerodziło się w realną pasję jest dziełem Katarzyny Kwiatkowskiej-Działak, Polki, mieszkającej na stałe w Wielkiej Brytanii. Już w sobotę, 12-tego września b.r. odbędzie się IV edycja Fashion Culture, również i tym razem w The White House, pałacu należącym do księcia Jana Żylińskiego, Patrona Projektu. Jak co roku ilość modeli i projektantów kompletnie Was zaskoczy. Tonący w bogatych zasłonach i złotych zdobieniach pałac, po którym kiedyś kręciły się Lady Gaga czy Rihanna stanie się kolejnym razem jednym wielkim domem mody. Androgeniczne modelki, dumni projektanci, mnóstwo fotografów i dziennikarzy z całego świata. Taki amerykański Vogue w pigułce. Fashion Culture działa coraz to prężniej od 2012 roku i jest pomostem pomiędzy sześcioma krajami europejskimi, z których będziemy 599-MAKIETA 2 24-41.indd 41

gościć młodych projektantów. Tradycyjnie już o pierwsze miejsce będą walczyć młodzi mistrzowie krawiectwa z londyńskiej Saint Martins oraz London College of Fashion. Nie zabraknie młodej krwi z ASP z Łodzi oraz Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru z Krakowa. W tym roku stawią oni czoła swoim młodym kolegom po fachu z prestiżowej ESMOD z Berlina oraz jej siostrzanej placówce z Paryża, Polimodzie z Florencji, Beckmans Designhogskola ze Sztokholmu oraz paryskiej Mod’art. International. Wierzymy, że również i w tym roku pokaz spełni najbardziej wysublimowane smaki. Oprawa muzyczna w wykonaniu Sabio Janiaka znowu przeniesie nas gdzieś na bezludne krańce Amazonii. Bębny, afrykańskie i indyjskie inspiracje, trip hop, którego nie powstydziłby się sam mistrz tego gatunku – Tricky. Na wybiegu nie zabraknie hip hopowych wpływów, zmiksowa-

nych ze zwykłym street look'iem. Bedą neonowe pióropusze jak i i bardzo dziewczęce sukienki. Delikatne tkaniny, dziergania, wełna i płaszcze ze strusich piór. Czternaście kolekcji. Czternaście światów. W zeszłym roku publiczność nagrodziła kolekcje przepięknych szyfonowych sukien z erotycznymi nadrukami projektu Victorii Rowley i to właśnie ta marka zdobyła główną nagrodę. Drugim wyróżnionym został Erik Bjerkesjo, szwedzki projektant, który na świecie odniósł już sukcesy projektując dla znanej marki ACNE. A jak będzie w tym roku? Moda. Sztuka. Design. Przyjedź, zobacz, napij się z nami. Bo wkrótce rusza kolejna edycja. I wielka sesja zdjęciowa. Posmakuj. Wymieszaj smaki i zapomnij o wszystkim co widziałeś wcześniej. Fashion Culture to nowy gatunek – powinien na stałe zagościć na mapie smakowej Twojego języka. « 08/09/2015 17:17:48

042

Reklama Zdrowie

599-MAKIETA 3 42-59.indd 42

08/09/2015 17:21:09

043

599-MAKIETA 3 42-59.indd 43

08/09/2015 17:21:11

044

Reklama Zdrowie

599-MAKIETA 3 42-59.indd 44

08/09/2015 17:21:12

045

Private Medical Centre 0208 992 7222 0208 993 4444 Private Medical Centre 124 Uxbridge Road W13 8QS, West Ealing

599-MAKIETA 3 42-59.indd 45

Private Medical Centre 1 Eastfields Road W3 0AA, Acton

SRPRJOLĞP\ MXU\ SROVNLHJR ; )DFWRU

MHVWHĞP\ dla Ciebie GEDP\ R XĞPLHFK ILQDOLVWNL 7RS 0RGHO 8.

P 08/09/2015 17:21:13

046

CAFÉ COOLTURA LONDYN

SZEŚĆ TWARZY JAMESA BONDA Muzeum figur woskowych Madame Tussauds po raz pierwszy pokaże razem rzeźby wszystkich sześciu aktorów, którzy wcielili się w postać Jamesa Bonda. Obok siebie staną: Sean Connery, George Lazenby, Roger Moore, Timothy Dalton, Pierce Brosnan i Daniel Craig. Otwarcie wystawy zaplanowano tuż przed premierą kolejnej odsłony przygód agenta 007 – filmu „Spectre”.

COOLTUR POLECA A

599-MAKIETA 3 42-59.indd 46

08/09/2015 17:21:15

047 Przygotował Marcin Urban

Od 17.10. Madame Tussauds London, Marylebone Rd, Londyn NW1 5LR. Stacja: Baker Street. Otwarte: codziennie. Bilety: od £19 www.madametussauds.com/london Tworzenie figur dobiega końca. Wszystkie będą mieć rzeczywiste wymiary i ubrania w znane z filmów. Każdy James Bond będzie ubrany w smoking zaprojektowany przez Lindy Hemming. Warto wcześniej zarezerwować bilety, bo w Londynie figury zostaną tylko na chwilę by ruszyć w podróż po muzeach sieci Madame Tussauds na całym świecie. Brytyjska premiera filmu „Spectre”, w którym Bonda gra Daniel Craig jest zaplanowana na 26 października.

wystawy » AI WEIWEI 19.09.-13.12. Royal Academy of Arts, Burlington House, Piccadilly, Londyn W1J 0BD. Stacja: Green Park, Piccadilly Circus. Otwarte: sob. – czw. 10.00 – 18.00, pt. 10.00 – 22.00. Bilety: £16 www.royalacademy.org.uk Najbardziej rozpoznawalny chiński artysta i obrońca praw człowieka zaprezentuje w RAA swoje prowokujące i wizjonerskie prace. Zobaczmy ogromne instalacje i najważniejsze dzieła wykonane po powrocie z USA do Chin w 1993 roku.

19-27.09. Londyn, różne lokalizacje www.londondesignfestival.com

Ai Weiwei

Meksykańska architektka Frida Escobedo przy instalacji, która zaprezentuje w V&A © Harry PearcePentagram 2015

» LONDON DESIGN FESTIVAL 2015

Światowy przegląd najnowszych trendów w projektowaniu użytkowym. Festiwal designu odbywa się równocześnie w wielu lokalizacjach. Zobaczymy na nim wizjonerskie projekty z różnych dziedzin, m.in. mody, architektury, grafiki, technologii i oświetleniu. Główne wystawy są prezentowane w Somerset House i V&A.

» MADE IN CHINA Do 31.12. The Fun Museum, 12 Crooms Hill, Greenwich, Londyn SE10 8ER. Stacja: Cutty Sark (DLR), Greenwich (DLR). Otwarte: wt. – sob. 11.00 – 17.00, niedz. 12.00 – 17.00. Bilety: £4 www.thefanmuseum.org.uk Muzeum wachlarzy posiada kilka tysięcy eksponatów, które prezentuje na stałych i czasowych wystawach. Do końca roku potrwa specjalna ekspozycja, na której są prezentowane efektowne wachlarze z Chin uzupełnione o unikatowe egzemplarze pochodzące z prywatnej kolekcji Edwina Moka z Hong Kongu.

599-MAKIETA 3 42-59.indd 47

08/09/2015 17:21:17

048

CAFÉ COOLTURA Londyn © Nobby Clark

» BARBARA HEPWORTH: SCULPTURE FOR

A MODERN WORLD

Do 25.10. Tate Britain, Millbank, Londyn SW1P 4RG. Stacja: Westminster. Otwarte codziennie 10.00 - 18.00. Bilety: £18 www.tate.org.uk

» MCQUEEN Do 7.11. Haymarket Theatre Royal, Haymarket, Londyn, SW1. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo czw. i sob. 15.00. Bilety: od £15

Barbara Hepworth to jedna z najbardziej cenionych rzeźbiarek XX wieku. Na jej retrospektywnej wystawie zobaczymy najpopularniejsze i mniej znane prace wykonane w brązie, drewnie i kamieniu.

teatr » MEDEA 25.09. – 14.11. Almeida Theatre, Almeida Street, Londyn N1 1TA. Stacja: Highbury & Islington. Spektakle: pon. – sob. 20.00, dodatkowo śr. i sob. 15.00. Bilety: od £10 almeida.co.uk

Podróż w głąb wizjonerskiej wyobraźni projektanta mody Alexandra McQueena. Akcja rozgrywa się w trakcie jednej nocy. Projektant przyłapuje nieznajomą dziewczynę, zafascynowaną jego twórczością, na kradzieży jednej ze swoich prac. Zamiast na komisariat udaje się z nią w magiczną podróż po Londynie, w trakcie której odkryje przed nią tajemnice swojej wyobraźni.

Mr Foote’s Other Leg www.hampsteadtheatre.com Zabawna biografia XVIII-wiecznego aktoracelebryty Samuela Foote. W roli głównej zdobywca nagród BAFTA i Olivier Award Simon Russell Beale, który debiutuje na scenie Hampstead Theatre.

kino » LONDON FILM FESTIVAL 2015

» THE WIN BIN

7-18.10. Londyn, różne lokalizacje bfi.org.uk

Do 26.09. Old Red Lion Theatre, 418 St John Street, Londyn EC1V 4NJ. Stacja: Angel. Spektakle: wt. – niedz. 19.30, Fot. David Stewart

Nowa wersja „Eurypidesa”, którą reżyser Rupert Goold zinscenizował w oparciu o nową wersję dramatu autorstwa kontrowersyjnej feministki Rachel Cusk.

W efekcie prowadzenia hedonistycznego życia Emma trafia na terapię odwykową. Portret współczesnego człowieka złapanego w pułapkę pogoni za szczęściem.

17 września rozpoczyna się otwarta sprzedaż biletów na Londyński Festiwal Filmowy. Już od 10 września mogą je rezerwować członkowie BFI. W konkursie głównym będzie rywalizować katastroficzny thriller „11 minut” Jerzego Skolimowskiego. W programie jest 240 filmów z blisko 60 krajów. Seanse będą się odbywać w 16 londyńskich kinach. Festiwal otworzy projekcja filmu „Sufrażystki” Sary Gavron.

premiery » LEGEND Od 9.09. Sensacyjny, USA. Reż. Brian Helgeland, wyst. Tom Hardy, Emily Browning, Christopher Eccleston Tom Hardy, w roli bliźniaków – Ronniego i Reggiego Kray, którzy w latach 50. i 60. byli jednymi z najbardziej poszukiwanych gangsterów w Londynie.

Kate Fleetwood w sztuce „Medea”

» SONG FROM FAR AWAY Do 19.09. Young Vic Theatre, 66 The Cut , Londyn SE1 8LZ. Stacja: Waterloo. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo śr. i sob. 14.45. Bilety: od £10 Po powrocie do Amsterdamu z pogrzebu brata młody mężczyzna próbuje na postawie listów przeanalizować ich relację.

» MR FOOTE’S OTHER LEG 14.09. – 17.10. Hampstead Theatre, Eton Avenue, Swiss Cottage, London NW3 3EU. Spektakle: pon. - zob. 19.30, dodatkowo r. i sob. 14.30. Bilety: od £15

599-MAKIETA 3 42-59.indd 48

dodatkowo sob. 14.30 i niedz. 15.00. Bilety: od £10 oldredliontheatre.co.uk Autorzy sztuki z przymrużeniem oka przyglądają się finansowaniu współczesnej sztuki. Autor komiksów staje w szranki o ostatnią płatną posadę z wypychaczem martwych zwierząt, choreografem, fotografem, pisarzem i rzemieślnikiem.

» PEOPLE, PLACES AND THINGS Do 4.11. National Theatre, South bank , Belvedere Road, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo, Embankment. Bilety: od £15

» THE MAZE RUNNER: SCORCH TRIALS (3D) Od 10.09. Thriller, USA. Reż. Wes Ball, wyst. Dylan O'Brien, Kaya Scodelario, Thomas Brodie-Sangster, Giancarlo Esposito Kontynuacja przeboju "Więzień labiryntu". Po ucieczce z labiryntu, ocalała grupa dzieci, musi zmierzyć się z jeszcze większym wyzwaniem.

» LA FAMILLE BELIER Od 11.09. Komedia, Francja. Reż. Eric Lartigau, wyst. Karin Viard, Louane Emera, Eric Elmosnino, Francois Damiens Dziewczyna, która mieszka razem z niesłyszącymi rodzicami, nagle odkrywa, że ma talent do śpiewania i za namową nauczycielki postanawia wziąć udział w konkursie muzycznym.

08/09/2015 17:21:17

049 inne »

PASSION FOR FREEDOM LONDON ART FESTIVAL

21-26.09. Mall Galleries, The Mall, Londyn SW1. Stacja: Charing Cross. Wstęp wolny www.passionforfreedom.co.uk Na siódmej już edycji festiwalu zostanie zaprezentowanych 10 filmów, 6 książek, prace 6 dziennikarzy i ponad 50 dzieł sztuki, które koncentrują się na wolności słowa i prawach człowieka. Festiwal prezentuje dorobek twórców, którzy angażują się w walkę o poszanowanie równości praw.

w POSK-u

Irrational Man

Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40.30

IRRATIONAL MAN

Od 11.09. Komedia, USA. Reż. Woody Allen, wyst. Joaquin Phoenix, Emma Stone, Jamie Blackley, Joe Stapleton, Nancy Carroll

» BOB DYLAN 21-25.10., godz. 19.30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £48.50

Przeżywający kryzys profesor filozofii angażuje się w związek z jedną ze swoich studentek. Kolejna doskonała komedia Woodego Allena.

» MICA PARIS: JAMES BOND SOUNDTRACKS 25.10., godz. 19.30. Royal Festival Hall, Belvedere Road, Southbank, Londyn SE1 8XX. Stacja: Embankment. Bilety: od £15

koncerty

» U2

» DAVID GILMOUR 23-25.09. i 2-3.10., godz. 19.45. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £71.50

» ONE DIRECTION

25-30.10 i 2.11., godz. 19.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £36

» JOE SATRIANI 10.11., godz. 19.30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.25

24-30.09., godz. 19.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £44.45

» MADONNA

» JAMES BAY 30.09. – 02.10., godz. 19.00. O2 Academy Brixton, 211 Stockwell Road, Brixton, Londyn SW9 9SL. Stacja: Brixton. Bilety: od £24.65

» BELINDA CARLISLE Randy Miramontez / Shutterstock.com 599-MAKIETA 3 42-59.indd 49

Program poetycko – muzyczny Sceny Poetyckiej POSK Jazz Cafe

» WAY OUT WEST 11.09., godz. 20.30. Bilety: £8 W koncercie dla żony lidera grupy Way Out West, Lindy Whitehead, wystąpią wiodący muzycy jazzowi jak Mornington Lockett, Jonathan Gee, Mick Hutton i Nic France.

» MACIEK PYSZ 12.09., godz. 20.30. Bilety: £10 Znany i popularny na jazzowych scenach brytyjskich i europejskich, polski gitarzysta Maciek Pysz prezentuje swój najnowszy projekt z udziałem swego kwartetu, z którym wykona kompozycje z albumu “A Journey”.

» WIECZÓR JAZZOWY Z JANET MCCUNN

» DEEP PURPLE

Wokalistka jazzowa Janet McCunn prezentuje wirtuoza saksofonu Davida O’Higgins. Po koncercie tradycyjne jam session.

» DURAN DURAN 8.12., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50

» ENNIO MORRICONE 16.02.2016., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: TBC

» A-HA Belinda Carlisle

13.09., godz. 16.00 i 19.30. Bilety: £12

1.12., godz. 20.00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47.50

3.12., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £51.75

10.10., godz. 19.00. O2 iNDIGO, Millennium

» SZYMBORSKA - STO POCIECH

26.03.2016., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50

18.09., godz. 20.30. Bilety: £6

» THE ORGANISATION 19.09., godz. 20.30. Bilety: £6 Wszystkich miłośników organów Hammonda zapraszamy na spotkanie z wirutozem tego instrumentu Petem Whittakerem. Towarzyszyć mu będą Simon Fernsby na gitarze oraz Pete Carter na perkusji. Zespół zagra bardzo zróżnicowany program będący kompilacją klasycznego jazzu jak również bluesa i muzyki latynowskiej prezentując m.in rzadko wykonywane kompozycje z repertuaru Georga Russsella, Woody Hermana, Duke Pearsona oraz Joe Hendersona.

08/09/2015 17:21:18

050

CAFÉ COOLTURA WYDARZENIA

Straszny Dwór – kolejna produkcja operowa POSK-u! Z cenionym brytyjskim dyrygentem STEPHENEM ELLERY, wielbicielem Stanisława Moniuszki i entuzjastą POSK-u rozmawia Tomasz Furmanek. Co najbardziej kochasz w Moniuszce i w jego muzyce? Jestem zafascynowany Moniuszką. Uwielbiam polską muzykę ludową i zawartą w dziełach tego kompozytora mnogość folklorystycznych wątków melodycznych jak i polskich ludowych rytmów, oraz sposób w jaki połączone są z Polską. Pojawiają sie one rownież w takich miejscach tej opery, gdzie nie koniecznie przewidziany jest taniec, ale sama aria napisana jest w polskim stylu rytmicznym - na przykład aria Miecznika, napisana w rytmie poloneza.Ta piękna aria może być tylko śpiewana lub śpiewana i tańczona, w naszej inscenizacji będzie śpiewana i tańczona. 599-MAKIETA 3 42-59.indd 50

Równocześnie Moniuszko czerpie inspirację ze współczesnych mu kompozytorów europejskich, jak Donizetti i Bellini między innymi. Mówiąc najprościej, był on pierwszym kompozytorem, który połączył muzykę europejską z polską muzyką ludową i narodową – w kontekście opery oczywiście. Jest to jeszcze bardziej wyjątkowe, jeżeli wezmiemy pod uwagę czasy i realia, w których tworzył swoje dzieła... Tak. Dla przykładu, premiera Halki odbyła się w Polsce znajdującej się pod kontrolą Rosji, wplatanie polskiej narodowej muzyki do opery było czymś mocno niebezpiecznym. Cenzorzy powtarzali Moniuszce, ze nie moze tego robić, ze sprowokuje gniew Rosjan, którzy mogą obawiać się rozbudzenia narodowościowych emocji w Polakach. On jednak to zrobił i był to wielki sukces! Kiedy zagraliśmy Halkę w zeszłym roku w POSKu przeżywałem emocje nie tylko związane z wystawianiem tej opery, ale doznawałem takiego uczucia, jakbym niemalże był w Polsce w tam-

tych czasach kiedy Moniuszko przygotowywał swoją premierę i przeżywał ówczesny dramat i napięcie. Przytoczę jeszcze jedną historię, która doskonale ilustruje fakt, jak odważnym i nowatorskim artystą był Moniuszko w swoich czasach. Kiedy oczekiwano od niego, aby napisał bogatą koloraturową arię dla pewnej sopranistki, on powiedział: nie, ona zaśpiewa prostą piosenkę opartą na melodii ludowej. Rozpętała sie oczywiście wielka burza wokół tego, ale kompozytor postawił na swoim i jego decyzja okazała się wielkim sukcesem, ludzie pokochali jego muzykę.

Można więc powiedzieć, ze był pionierem w swoich czasach? Zdecydowanie. To była ogromna rewolucja, na miarę „Święta wiosny” Strawińskiego w Paryzu w 1913 roku... która z łatwością mogła była doprowadzić do zamieszek i wielu innych konsekwencji, jak chociażby do przerwania spektaklu przez rosyjskich żołnierzy. Mogło być niebezpiecznie, ale najważniejsze było to, że jego muzyka 08/09/2015 17:21:20

051 poruszyła polskie serca i przypomniała ówczesnym Polakom, że są Polakami.

Czy jest prawdą, że chcesz stworzyć Moniuszko Society z siedzibą w POSK-u? Tak. Pomyśl sobie – śpiewacy operowi z całego świata, ze wszelkich możliwych krajów, przyjeżdżają do europy na przesłuchania, niektórzy może znają odrobinę włoskiego, większość nie zna – ale śpiewają po włosku. A czemu nie mogliby śpiewać po polsku? Skoro mogą śpiewać po włosku czy niemiecku, nie znając słowa w żądnym z tych języków – więc możemy tak samo podejść do języka polskiego. To jest możliwe! Naszym zadaniem będzie również wytworzenie zainteresowania muzyką Moniuszki na skalę międzynarodową, poprzez umożliwienie poznania jego muzyki. Drugim celem będzie zwiększenie liczby osób, artystów, którzy będą potrafili wykonywać muzykę tego kompozytora, co oczywiście oznacza, że będziemy potrzebowali, żeby ludzie uczyli się librett i śpiewania w języku polskim.

Twoja współpraca z POSKiem rozwija się świetnie i jest bardzo ceniona przez obydwie strony. Kiedy i w jaki sposób rozpoczęła się? Kilka lat temu przyszedłem do POSK-u i spotkałem Krystynę Bell, której powiedziałem, że chciałbym wyprodukować tutaj koncert, że moglibyśmy coś zrobić wspólnie, np. wieczór Chopinowski... Rozmawialiśmy o tym, rozważaliśmy również takie aspekty jak ewentualna liczba publiczności, której moglibyśmy się spodziewać oraz kwestie kosztów. Przez kilka lat nie wracaliśmy do tematu, aż do chwili, gdy pojawił się pomysł, który przyszedł od pewnej śpiewaczki, aby wystawić operę Stanisława Moniuszki. Krystyna Bell i Joanna Młudzińska zdecydowały, że bedzie to Halka, postanowiliśmy zrobić to wspólnie.

W bliskich planach jest jeszcze jeden projekt o który chcę cie zapytać, podobno przygotowujesz wraz z POSKiem bardzo specjalny konkurs? W ramach inauguracji Towarzystwa Moniuszkowskiego zamierzamy zorganizować konkurs dla śpiewaków z całego świata, który odbędzie się w POSK-u, 599-MAKIETA 3 42-59.indd 51

a częścią obowiązkowego repertuaru, który uczestnicy będą musieli wykonać, będą najważniejsze polskie arie. Spodziewamy się więc, że około 50-60 śpiewaków z wielu krajów zgłosi się osobiście lub przez nagranie na CD do POSK-u, i mimo, że nie wszyscy dojdą do finału, a nieliczni zwyciężą, to 60 osób bedzie znać i potrafić zaśpiewać polską arię operową. Ja pracuję z wieloma polskimi organizacjami, orkiestrami itp – chciałbym aby stało sie tak, żeby częścią konkursu, dla niektórych laureatów, była możliwość zaproponowania im gościnnego zaśpiewania mniejszych lub większych ról w polskich operach, w Polsce. W obecnej dobie recesji nie ma zbyt wiele pracy dla artystów, wiem, ze takie konkursy przyciągają naprawdę doskonałych artystów z całego świata.

Jak sam wspomniałeś przed chwilą, masz wiele mocnych koneksji z Polską. Dlaczego Polska? Studiowałem na wydziale kompozycji w Konserwatorium Muzycznym w Birmingham, w tamtym okresie muzyka, którą tworzyłem była pod ogromnym wpływem kompozycji Lutosławskiego i Pendereckiego. Miałem bzika na punkcie ich muzyki. Któregoś dnia, kompozytor z Polski z akademii muzycznej w Krakowie , Marek Stachowski, został zaproszony do nas aby prowadzić masterclass z kompozycji. W którymś momencie podczas naszych zajęć, kiedy zapoznał się z moją muzyką, powiedzial „o, widzę, ze jesteś pod dużym wpływem polskich kompozytorów”, zarówno Lutosławski jak i Penderecki byli jego przyjaciółmi, zaproponował mi, żebym przyjechał studiować u niego w Krakowie. Polska była wtedy w zamkniętym bloku komunistycznym, nie miałem pojęcia jak to zrobić, ale on poradził mi abym zaaplikował do Polskiego Instytutu Kultury w Londynie, który po negocjacji z British Council wytypował mnie do jednorocznego stypendium w Krakowie! Po zdaniu egzaminów w Wielkiej Brytanii wsiadłem w pociąg do Warszawy, a z tamtąd w pociąg do Krakowa. Nigdy nie zapomnę momentu przyjazdu do Krakowa, gdy szedłem ulicą Floriańską z Dworca Głównego. Nie mogłem uwierzyć, że tam byłem, czułem się jakbym był w filmie! To był zupełnie inny świat, wszystko było tak inne... W sumie przedłużyłem swój pobyt w Polsce i zostałem przez 2 i pół roku.

Premiera Strasznego Dworu w Teatrze POSKu juz w sobotę 3-go października. Zapowiada sie naprawdę wyjątkowe wydarzenie na dużą skalę. Powiedz proszę, z jakich powodów będzie wyjątkowe? Będzie to wyjątkowe i bardzo specjalne wydarzenie z powodu wszystkich osób, które wezmą w nim udział – osób z wielu miejsc i bardzo różnych środowisk. Łączy nas wszystkich praca nad tym wspaniałym, wspólnym projektem. Mamy więc brytyjską orkiestrę, która zagra Straszny Dwór po raz pierwszy! Połowa obsady przyjeżdża z Polski, mamy też Polaków, którzy mieszkają tutaj. Wystąpi również budowlaniec z Ipswich, który zaśpiewa całkiem sporą rolę. Jego ojciec jest Polakiem, ale on nie mówi po polsku – zaśpiewa jednak w języku polskim. Pracowaliśmy ostanio nad wymową, nad każdym słowem, dżwiękiem – bardzo nam zależy, aby jego polski zabrzmiał jak najlepiej – ma prawdziwy talent, nazywa się Julian Ochwat. Wystąpi na scenie razem z największymi polskimi artystami operowymi – to będzie nieprawdopodobne! Przyjeżdża niesamowity reżyser, Feliks Tarnawski, ktory przez wiele lat był głównym dyrektorem Opery Wrocławskiej, obecnie pracuje z Pro Musica i odbywa regularnie europejskie tournees. Jest bardzo wymagający, ale jest geniuszem. Wystąpi chór Ave Verum z Croydon, również chór złożony ze śpiewaków z chóru Świętego Ignacego, oraz z Ealingu! Zapowiada sie wielkie wydarzenie, wydarzy się coś nieprawdopodobnego – to nie będzie kolejna inscenizacja opery Moniuszki, zobaczycie produkcję Feliksa Tarnawskiego, dzieło na najwyższym poziomie, które zostało stworzone z wielkim entuzjazmem, nie do zapomnienia! «

Straszny Dwór w Teatrze POSK-u w sobotę 3go października godz. 19.30 i w niedzielę 4ego października godz. 17.00. Bilety jużdo nabycia przez internet na www.wegottickets.com a od 21go września w kasie POSK-u w godz. 18:30 – 20:30, email: admin@posk.org tel: 020 8741 1887 lub 020 8741 0398

08/09/2015 17:21:20

052

CAFÉ COOLTURA księgarnia

599-MAKIETA 3 42-59.indd 52

08/09/2015 17:21:22

CAFÉ COOLTURA Polskie Radio Londyn

599-MAKIETA 3 42-59.indd 53

053

08/09/2015 17:21:25

054

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

czyta się

Redaguje PIOTR DOBRONIAK

Karbala

Karbala. Autentyczne wydarzenia z utajnionej wojny Polaków w Iraku. To zdarzyło się naprawdę. Najpierw błędy popełnili politycy, potem generałowie. W efekcie zwykli żołnierze znaleźli się w bagnie. By ocalić życie, musieli wznieść się na wyżyny bohaterstwa. Tak bywało w Wietnamie, tak było w somalijskim Mogadiszu i podobnie stało się w irackiej Karbali. Wiosną 2004 roku islamska Armia Mahdiego zaatakowała polskie oddziały w naszej strefie stabilizacyjnej w środkowym Iraku. Generałowie stracili wszystkie kontrolowane dotąd przez Polaków

miasta; An-Nadżaf, Al-Kut, Ad-Diwanijję, Al-Hillę i Karbalę, najświętsze miasto szyitów. Musieliśmy oddać koszary, pałace gubernatorskie i siedziby władz – oprócz ratusza w Karbali. Kapitan Grzegorz Kaliciak z kilkudziesięcioosobowym oddziałem przez trzy dni i trzy noce odpierał tam szaleńcze szturmy dziesięciokrotnie liczniejszych przeciwników. Była to największa bitwa Polaków od czasów II wojny światowej. Książka jest relacją uczestników tamtych zdarzeń. Jest też hołdem oddanym odwadze polskich żołnierzy. «

Barca vs. Real

Umma

Uległość

Zażarte boje o Alfredo Di Stéfano i Ladislao Kubalę z reżimem generała Franco w tle. Kontrowersyjny transfer Luísa Figo i świński łeb rzucony na Camp Nou. Palec José Mourinho w oku Tito Vilanovy… Piłkarska rywalizacja pomiędzy Madrytem a Katalonią trwa już ponad 110 lat. Alfredo Relaño postanowił wreszcie dokładnie się jej przyjrzeć. I obalić mity krążące wokół El Clásico. Jego książka to bezkompromisowa kronika potyczek, które dziś elektryzują cały świat. Opowieść wyjaśniająca fenomen wzajemnej niechęci, ale też niezwykłej symbiozy. Symbiozy, która pozwala obu klubom stawać się jeszcze potężniejszymi.

Umma to wspólne określenie wszystkich krajów należących do społeczności muzułmańskiej. Jednak w reportażu Montesquiou pojęcie to oznacza znacznie więcej. To nie tylko kolejne kraje, które odwiedził, lecz przede wszystkim szereg innych kultur, odrębnych miejsc i szczególnych narodów, które miał okazję spotkać w ciągu lat swoich podróży i pracy. Montesquiou pokazuje czytelnikowi piękny i skomplikowany świat, w którym obyczaje i tradycje dynamicznie przeplatają się z nowoczesnością.

Przed wyborami w 2022 roku życie Francoisa wyglądało zupełnie zwyczajnie – jako uznany w gronie specjalistów badacz twórczości Jorisa-Karla Huysmansa wykłada literaturę na Sorbonie. Życie upływa mu na pisaniu kolejnych artykułów, prowadzeniu zajęć i przelotnych romansach. Kiedy wybory prezydenckie wygrywa kandydat Bractwa Muzułmańskiego, Mohammed Ben Abbes, Francois musi nieoczekiwanie przystosować się do nowej, obcej rzeczywistości.

599-MAKIETA 3 42-59.indd 54

Książki do kupienia na:

BookTO.pl

08/09/2015 17:21:27

055

599-MAKIETA 3 42-59.indd 55

08/09/2015 17:21:30

056

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

599-MAKIETA 3 42-59.indd 56

08/09/2015 17:21:31

057

599-MAKIETA 3 42-59.indd 57

08/09/2015 17:21:33

058

CAFÉ COOLTURA Czas wolny

599-MAKIETA 3 42-59.indd 58

08/09/2015 17:21:37

059

599-MAKIETA 3 42-59.indd 59

08/09/2015 17:21:39

060

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe Telefonicznie:

(usługi) Ramka do 15 słów

020 8846 3614 £ 25 +vat lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Warunki:

Ramka do 25 słów

£ 30 +vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

599-MAKIETA 4 60-91.indd 60

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Wynajmę pokój jednoosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. Internet. £80/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07462663981.

> Barking pokój jednoosobowy 80£ w czystym, zadbanym domu 07964537030 > Biuro na sprzedaz, N19, Holloway Road, przy glownej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104 > Camberwell pokoje do wynajęcia jedynka lub dwójka na Camberwell tel 07494260359 > Do wynajęcia od zaraz studio flat, z aneksem kuchenne, umeblowane, blisko shopping centre, transport publiczny, £ 165 za tydz, dwutygodniowy depozyt wymagany 07405661989 > East Ham, pokoj dla pary w polskim domu, 5 min piechota od metra. tel 07935190016 > Edmonton N9 pokoje 2os 120/ pw 1os/80/pw +1 dep oplaty wliczone w spoko100% polskim domu para lub pani wiek min 30l nie palimy w domu tel 07851629342 > Edmonton, N18 2SA, £1300/ mies. 2 bed flat z ogrodem. 1 podwojna sypialnia, 1 pojedyncza, salon z kuchnia, mala lazienka z prysznicem, ogrod. Parter. Dostepne od 16/09 lub wczesniej. 02088851890, 07715677401 > Enfield, EN3 6AR, £1200/mies. 2 bed mieszkanie na drugim pietrze, 1 podwojna sypialnia, 1 pojedyncza, duza kuchnia z jadalnia, lazienka z prysznicem . Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582104,

07436792779, 07436582103

> Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272 > Ilford duzy pokój 2 osobowy w czystym, wyremontowanym mieszkaniu 07964537030 > Ilford pokoj 2 osobowy w czystym, wyremontowanym mieszkaniu 120f tyg. + tydzien depozytu. Rachunki wliczone, internet, polska tel. zapraszamy 07964537030 > Neasden studio flat do wynajęcia od zaraz wylacznie dla spokojnej Pary lub 1 Osoby bez nałogów. £190/week incl double bed, lazienka + prysznic Tel 07737237951 > Stockwell. Wynajmę miejsce w pokoju we flacie czystym i spokojnym, 5 min. od st.metra, tel. 07748348973 po 17.00-tej. T ottenham, N17 6EE : Pokoj Jedynka £85/tydz + rachunki do podzialu z lokatorami . Wspolna kuchnia , lazienki , ogrod . TEL : 074 3679 2779 > Tottenham, N17 6EE : Pokoj jedynka £90/tydz + rachunki do podzialu z lokatorami . Wspolna kuchnia , lazienki , ogrod . TEL : 074 3679 2779 > Tottenham, N17 6EE : Pokoj jedynka £95/tydz + rachunki do podzialu z lokatorami . Wspolna kuchnia , lazienki , ogrod . TEL : 074 3679 2779 > Upper Edmonton, N17 0DT : Duzy pokoj dla jednej osoby £450/ mies. rachunki wliczone. Tel: 02088851890,

08/09/2015 17:16:05

061

07436582104, 07436792779, 07436582103

> Wood Green, N17 6DG : Pokoj jedynka £95+ rachunki do podzialu z lokatorami . Wspolna kuchnia , lazienka . TEL : 0208 885 1890 > Wood Green, N22 6RP : Duza jedynka dla 1 osoby £120/ tydz + rachunki do podzialu z lokatorami . 4 tygodnie depozytu + tydzien czynszu z gory. TEL : 0208 885 1890

mieszkania szukam SMS:

81616 KOD: 02

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

> Pracujaca, spokojna, nie-palaca dziewczyna szuka pokoju na Morden, North Cheam, Worcester Park lub Raynes Park. Do £100 za tydzien. Kontakt: Sylwia 07935226846

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Sales People Required London / Essex / Hertfordshire Must have a car Must speak good English Excellent rates of pay Please call 07949255672 / 07487735498 For interview

599-MAKIETA 4 60-91.indd 61

Hairdressing stylists required for Watford salon. experience essential and full english speaking. apply now tel 01923675675

Zatrudnimy do pracy profesjonalnych murarzy, pomocników, malarzy, płytkarzy i inne zawody. Płatne od dzieła lub dniówki. Place uzgadniane indywidualnie dla każdej osoby. Praca w Surbiton , Sloug lub Ealing. Kontakt Stach 07928366204

> To latwiejsze niz myslisz!!! Zostan Partnerem Colway International Zostan wlasnym szefem Pracuj w domu Zarob extra pieniadze Dolacz 07707609041 > Full time hairdresser or part time to work in salon in tooting neokutz 146 mitcham road tooting sw17 9nh telephone Vera 02086725619 mobile 07813484218 > Zatrudnie do pracy fryzjera/ke z kilkuletnim doświadczeniem, dyspozycyjnością oraz dobrym j.ang. Tel.07927966698 > Wynajmę miejsce dla stylistki paznokci w Polskim Salonie Fryzjersko Kosmetycznym w północnym Londynie 07713013449 > Praca. remonty. dobud. strychy. kuch. lazienki. Narzędzia /

08/09/2015 17:16:06

062

OGŁOSZENIA drobne komunikatywny. Magda 07999555867

doswiadczenie konieczne! £400-£700 tydz. wyslij SMS z imie. wiek. fach, nr. 07827492749 oddzwonie

znajamoscia angielskiego do Polskiego Salonu Fryzjerskiego, północny Londyn tel 07713013449

> Kierowcy C+E, Hatfield, Luton,

> Zatrudnie kierowcow kat C+E w

> Kitchen assistant na początek

Bedford £10.50-£15/h w zależności od klasy i dosw. Zgłoszenia ibcservice24@gmail. com, sms, tel 07557667978 Pawel PPG Trans

Spalding / Boston, dobre wynagrodzenie / duzo godzin, wymagany język angielski oraz 3 miesiace doświadczenia w Uk 07703610088 Hania

> Im looking for a waitress, quiet english breakfast cafe close to Seven Sisters Station call 07838439393

> Poszukujemy nauczyciela lub asystenta do Polskiej Szkoly w New Malden www. polskaszkolanewmalden.org.uk CV i list motywacyjny na adres: eliza. wilmot@gmail.com

> Szukam dziewczyny na

sprzątania na Richmond. 8£ za godz. 07515959204

> Instruktora Nauki Jazdy poszukuje Szkola Jazdy Formula Learner. Praca na terenie Londynu Email:info@formula-learner.co.uk Kontakt Andrzej Tel:07883015890 > Wynajmę miejsce dla stylistki

paznokci w Polskim Salonie Fryzjersko Kosmetycznym w północnym Londynie 07713013449

> Zatrudnie Fryzjerke damsko -

meska z doświadczeniem i

> Potrzebny dobry murarz do postawienia garażu na Richmond Stawka dzienna £90 lub Na cene Prosze o kontakt na 07462777352 Marcin > Dental nurse required in North West London. Qualification or experience not needed. Help with training will be given. 07714633000 or 07039351115 > Szukam młodej dziewczyny z okolic Gravesend, do sprzątania. Doświadczenie, własny samochód mile widziane. Jęz. ang.

PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA

Czołowy producent polskiej branży mięsnej o zasięgu światowym poszukuje kandydatów na stanowisko:

PRZEDSTAWICIEL HANDLOWY NA TERENIE WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII

Miejsce pracy: Wielka Brytania, Republika Irlandii Główny cel stanowiska: aktywna realizacja planów sprzedażowych firmy poprzez rozwój handlu hurtowego i detalicznego produktami Grupy. Wymagania:  wykształcenie co najmniej średnie  biegła znajomość języka angielskiego i języka polskiego  stały pobyt na terenie Wielkiej Brytanii  co najmniej 1 rok doświadczenia w pracy na podobnym stanowisku w branży spożywczej  znajomość branży mięsnej / FMCG  otwartość, komunikatywność i kreatywność  nastawienie na osiąganie celu i realizację zadań  zaangażowanie w wykonywaną pracę oraz pro – klienckie nastawienie  dyspozycyjność (praca na terenie Wielkiej Brytanii i Irlandii)  znajomość technik sprzedaży, negocjacji i obsługi Klienta  potwierdzone efekty sprzedażowe  dobra znajomość obsługi MS Office  prawo jazdy kat. B Oferujemy:  możliwość zdobywania doświadczenia w renomowanej firmie będącej liderem w branży  wynagrodzenie zasadnicze plus premia motywacyjna uzależniona od wykonanych zadań  narzędzia pracy Kontakt: Zainteresowane osoby prosimy o przesyłanie CV na adres e-mail: hr@sokolow.pl oraz cezary.domagalski@sokolow.pl wpisując w tytule e-maila numer referencyjny 12/PHW/14 Prosimy o zawarcie w dokumencie aplikacyjnym klauzuli o przetwarzaniu danych osobowych: „Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w celach rekrutacyjnych przez firmę SOKOŁÓW S.A. zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 (Dz.U. z 1997 r. nr 133 poz.883)” Uprzejmie informujemy, ze skontaktujemy się tylko z wybranymi kandydatami.

» PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » 599-MAKIETA 4 60-91.indd 62

» PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA

» PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA » PRACA

7 na h, ok 42h w tygodniu, czasem weekendy. 6.30 do 15.00 / 17.00 zainteresowanych prosze o kontakt Marta Loaf Food 07588558828

> Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogów od £500 za dzień! 02037005311 info@ planetofmodelling.co.uk 18 King William St EC4N 7BP

Szuka pracy. Pawel 07469234481

> Bardzo dobry fachowiec ogolnobudowlaniec bez nałogów solidny tel Tel. 07561 453013 > Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym, szukam pracy. Pomogę przy awariach i problemach związanych z prądem tel. 07883974669 > Malarz poszukuje pracy na dłużej posiadam własne narzędzia ,transport , tel 07463227169

> Fryzjerka Damsko-Meska z doświadczeniem do salonu Fryzjer-Solarium na Leytonstone (wschodni Londyn ). 07746962153

> Tapeciarz 10 lat doświadczenia poszukuje pracy na tapetowanie papier pod malowanie itp Gwarancja tel 07463227169

> Tipserka-Manikiurzystka - miejsce do wynajęcia lub praca na procent w salonie Fryzjer Solarium w wschodnim Londynie (Leytonstone) 07746962153

> Malarz poszukuje pracy na dłużej w stabilnej firmie posiadam własne narzędzia ,transport , tel 07463227169

> Sewing Machinist, Seamstress

Required We are looking for professional seamstresses, who can join our team and share their experience with us. 07562897570, alesiar@gmail.com

> Ochroniarzy z licencja Door Supervisor. Praca w klubach oraz na eventach. Kingston oraz Centralny Londyn, weekendy. info@ blinkuniquesolutions.co.uk

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

> Doświadczony murarz tynkarz szuka pracy. Bloki cegla pointing ,przybudowy murki ozdobne. Wszelkie prace ogolnobudowlane. tel.07958253348 > Doświadczony murarz tynkarz. Bloki cegła pointing, przybudowy murki ozdobne. Wszelkie prace ogolnobudowlane. tel.07958253348 > Elektryk z brytyjskimi uprawnieniami. Londyn polnocny i wschodni. Tel. 07726141296 > Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel kontaktowy 07707717053

> Malarz dekorator Kierowca BCE czyste Angielskie prawko 10lat PN Londyn nie palący bez nałogów . Szukam stalej pracy Tel 07903372967 Janek

> Plastarze z długoletnim doświadczeniem szukają pracy na terenie całego Londynu i okolic, wysoka jakość i czystość, własne narzędzia. Jacek 07523550213

> Plastrarze z własnymi narzędziami szukaja pracy wysoka jakość I czystość Marcin 07515464677

> Podejmę prace na budowie doświadczenie. Stolarka; wykończenia; prace ogólnobudowlane. 07968662560,

> Malarz dekorator podejmie prace wlasne narzedzia doświadczenie i solidność 07591534894 Krzysiek > Tapeciarz poszukuje pracy na tapetowanie papier pod malowanie Gwarancja tel 07463227169 > Elektryk 12 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

> Duzy polsko-angielski słownik 2 tomy, nowy. £45.00 tel.07523510272

08/09/2015 17:16:06

REKLAMA UsŁugi + transport > Sprzedam ratlerka 4 miesiace (mini pinsher toy) zaszczepiony, odrobaczony, posiada czip i paszport. £550. 07762279242

kawaler 38 lat. 07770933889

> Sprzedam ratlerka (mini

kobiete z zach Londynu Wiktor

pinsher toy) zaszczepiony, posiada czip i paszport. £550. 07762279242

Działka Leśno-Budowlana pod Warszawą. Duża, piękna, 2210 m2 (pogranicze Falenica-Josefów), w Mazowieckim Parku Krajobrazowym. 30 min od centrum Warszawy. Pozwolenie na budowa i możliwość podłączenia mediów. Cena 1.1 milion zł do negocjacji. Szczegóły 07778773503.

> Gillette Mach-3 Turbo (pakowane po 8 nożyków) sprzedam w atrakcyjnej cenie £ 9.00 Tel. 07809116461 > Sprzedam biznes działający od

15 lat - Drama Academy dla dzieci i mlodziezy więcej informacji pod numerem 0208 3505195

> Bielany Wrocławskie, przestronna, parterowa villa 150m2 z garażem. ogród 1038m2 trzy sypialnie, salon i piękny taras. Dodatkowo pokój na poddaszu 54m2. Więcej info barbarawojcicka@tiscali.co.uk tel 07817728760 > Biuro na sprzedaz, N19, Holloway Road, przy glownej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

> Poznam mniej lub wiecj puszysta mlada dziewczyne z londynu jestem 34 letnim szczuplym zadbanym facetem 07468664602

599-MAKIETA 4 60-91.indd 63

> Szukam normalnej dziewczyny.

063

Charity JADWIGA WANDA RADA CHARITABLE TRUST – 1122986

> Witam szukam dyskretna 07732432389

> Mily 40-latek zaprzyjazni sie z dojrzala kobieta.07548819321

auto-moto SMS:

The Charity Commission proposes to make a Scheme (a legal document) for this charity. The Scheme will outline the Charity’s Objects, Powers of Trustees, Charity Property and General Provisions. A copy of the Scheme can be seen at www.charitycommission.gov.uk/ our-regulatory-work/how-to-comment-on-a-scheme/schemes-andorders/ (If you cannot access this please call our contact centre on 0300 066 9197) Comments or representations on these proposals can be made to the Charity Commission within two weeks from 8 September 2015 by completing the form on Charity Commission’s website. Please quote [CB/1122986/381791/OPSTN]

81616 KOD: 07

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Sprzedaż i montaż nowych opon z dojazdem do klienta !!! Klimatyzacje, auto-mechanika, diagnostyka komputerowa 07812071816 MOT – pomogę

Solidny Warsztat Southall, mechanika, MOT, diagnostyka, montaż opon, service, montaż LPG, regulacje i naprawy LPG, 07756 598623

> Renault Megane Cabrio 1998 rok £ 700. Renault Meganne 2002 £ 390 Nissan Micrs 2004 rok £ 790 Tel.07809116461

inne SMS:

81616 KOD: 09

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Poszukujemy powierzchni handlowych w istniejących już sklepach, które dysponują wolną przestrzenią. Zajmujemy się sprzedażą mebli. Lokalizacja: Londyn i jego okolice. Telefon kontaktowy: 07506 721440 - Gabriela

08/09/2015 17:16:07

064

OGŁOSZENIA drobne H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Angielski - Skutecznie Kursy dzienne, wieczorowe, weekendowe. Ealing Broadway, 33 Hanger Lane, W53HJ www.linkschool. co.uk 02035815806 / 07590309608

Najtańszy wywóz Śmieci, Wywrotki 3.5 i 7,5 t Przeprowadzki cały Londyn Holowanie -przewóz aut Vany i osobówki Wynajem skipów 8 yrd i 12 yrd tel:07862278729 07862278730

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

599-MAKIETA 4 60-91.indd 64

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka, specjalizacja konserwacja zabytków, wszelkie prace architektoniczne, kontakt: 0790 3034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

£1

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

Laptop - naprawa. Prawdopodobnie najlepszy serwis komputerowy w Londynie. Gwarantujemy najniższe ceny. 100% skuteczność. Dojazd do klienta. Zadzwoń teraz. tel 07885421494 www.ictlaboratory.com

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; TechnikInformatyk; Olgierd 07961222932

Programy do invoiców, kontroli kosztów, rozliczania pracowników, sprzedaż, magazyn, inne na zamówienie. Windows / Apple / iPhone / Android. Oraz wszelkie usługi komputerowe, strony WWW. 077-8352-4096. Stargor LTD

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje:07779631401 www.polskatelewizja. co.uk

NC+, polsat - na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten - to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel:02088101577, Instalacje:07779631401 Zapraszamy

transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Najlepsze Polskie Taxi w Londynie. Komfortowe auto, licencja PCO. Dla stałych klientów rabaty. 07541524216

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

08/09/2015 17:16:08

REKLAMA transport

599-MAKIETA 4 60-91.indd 65

065

08/09/2015 17:16:09

066

OGŁOSZENIA USŁUGI

599-MAKIETA 4 60-91.indd 66

08/09/2015 17:16:10

067

599-MAKIETA 4 60-91.indd 67

08/09/2015 17:16:11

068

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

599-MAKIETA 4 60-91.indd 68

08/09/2015 17:16:13

069

599-MAKIETA 4 60-91.indd 69

08/09/2015 17:16:15

070

OGŁOSZENIA wywóz śmieci

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

599-MAKIETA 4 60-91.indd 70

08/09/2015 17:16:16

REKLAMA SKUP ZŁOMU

599-MAKIETA 4 60-91.indd 71

071

08/09/2015 17:16:18

072

SYGNAŁY Porady

599-MAKIETA 4 60-91.indd 72

08/09/2015 17:16:20

073

599-MAKIETA 4 60-91.indd 73

08/09/2015 17:16:22

074

CAFÉ COOLTURA Ciekawostki

Zaskakujące fakty na temat samotności Przemysław Ćwik

Człowiek to „zwierzę” społeczne. Niestety, mimo naturalnego pociągu do relacji towarzyskich nie zawsze jest nam dane nawiązywać pozytywne relacje z ludźmi. Samotności doświadczył chyba każdy z nas. Niektórzy w sytuacji rozstań z partnerką lub partnerem, inni cierpią na nią w sposób przewlekły, co odbija się nie tylko na życiu emocjonalnym, ale nawet na zdrowiu fizycznym. Oto osiem zaskakujących faktów na temat samotności, które warto poznać – choćby po to, by łatwiej przezwyciężyć ten nieprzyjemny stan.

1. Większość samotnych to osoby w związku małżeńskim

To zaskakujące, ale aż 60 proc. osób, które narzekają na „przewlekłą” samotność, żyje w związku małżeńskim. Czym wyjaśnić ten fenomen? Jak wynika z badań 599-MAKIETA 4 60-91.indd 74

przeprowadzonych przez psychologów, samotni mężowie i żony tłumaczą tę sytuację brakiem głębszej więzi emocjonalnej w związku. Partnerzy lub partnerki nie są w stanie dostarczyć im oparcia, którego oczekują. Ujmując rzecz najbardziej prozaicznie: w związkach często po prostu brakuje miłości.

2. Samotność nie zależy od liczby związków czy przyjaciół

W potocznym mniemaniu osoby kontaktowe, utrzymujące dużo relacji towarzyskich i żyjące w związkach „nie mogą” być samotne. Samotność to przecież stan „zarezerwowany” dla odludków. Nic bardziej mylnego. Badania pokazują, że wszystko zależy od subiektywnego odczucia na temat jakości relacji, w jakie jesteśmy zaangażowani. Istotna jest również ich intensywność. Można posiadać licznych znajomych, a jednocześnie zmagać się z poczuciem emocjonalnego oderwania od ludzi.

3. Samotność... pogłębia samotność Mogłoby się wydawać, że samotność czyni ludzi cieplejszymi, bardziej akceptującymi i chętnymi do nawiązywania relacji. Fakty są jednak inne. Osoby samotne stają się raczej zgorzkniałe, samokrytyczne, nastawione negatywnie do świata. W mniejszym stopniu akceptują nowo poznane osoby, bywają nawet agresywne. Takie zachowanie i sposób myślenia pogłębiają izolację społeczną samotników. Wyniki badań pokazują, że osoby wyalienowane są bardziej skłonne nawiązywać emocjonalny „kontakt” z... fikcyjnymi bohaterami filmowymi niż z rzeczywistymi osobami.

4. Samotność wywołuje uczucie chłodu

Jak wykazały badania, osoby czujące się samotnie są skłonne oceniać temperaturę w pomieszczeniu jako niższą niż osoby niedoświadczające samotności. Doznanie 08/09/2015 17:16:23

075 to przejawia się nawet w faktycznym spadku temperatury ciała. Naukowcy podejrzewają, że zjawisko to może mieć podłoże ewolucyjne. W dalekiej historii naszego gatunku osoby poddane plemiennemu ostracyzmowi były prawdopodobnie odsuwane od ciepła emanującego z ogniska lub paleniska. Być może nasze geny „zapamiętały”, że konsekwencją izolacji społecznej jest chłód i „przywołują” to uczucie również we współczesnym kontekście?

5. Samotność zniekształca postrzeganie relacji międzyludzkich

Psychologowie poprosili grupę badanych osób, by przypomnieli sobie okresy życia, w których czuli się samotni. Okazało się, że samo poruszenie tej kwestii powodowało skłonność do dewaluacji więzi międzyludzkich. Tego rodzaju zaburzenia percepcyjne przekładają się również na pogłębienie stanu alienacji u ludzi samotnych. Paradoksalnie stają się oni mniej chętni do nawiązywania relacji z innymi osobami, co mogłyby poprawić kondycję emocjonalną samotników.

6. Samotność osłabia sprawność umysłową

U osób cierpiących na samotność pogarsza się sprawność umysłu. Niektóre badania wykazują, że może ona również przyczyniać się do rozwoju demencji. Trwające przez dziesięciolecia badania wpływu samotności na zdrowie psychiczne dowiodły, że niedostateczna ilość bądź intensywność interakcji społecznych wpływa negatywnie na funkcjonowanie układu nerwowego.

7. Samotność utrudnia zasypianie

Naukowcy z Amerykańskiej Akademii Medycyny Snu zmierzyli cykl snu 95 osób. Ci spośród badanych, którzy uskarżali się na samotność, spali najbardziej niespokojnie i budzili się w nocy najczęściej. Specjaliści są zdania, że w tym przypadku właśnie poczucie alienacji miało kluczowy wpływ na kiepską jakość snu, choć generalnie zdrowy sen zależy również od czynników fizjologicznych.

8. Samotność wpływa na pogorszenie stanu zdrowia

Samotność nie tylko upośledza sprawność umysłu, ale również osłabia nas fizycznie: podnosi ciśnienie krwi, poziom „złego” cholesterolu w krwiobiegu, a także stymuluje organizm do reakcji stresowej z wszelkimi jej negatywnymi konsekwencjami. Długo utrzymujące się poczucie wyobcowania powoduje ogólne osłabienie układu odpornościowego i przyczynia się do rozwoju wszelkiego typu chorób cywilizacyjnych. Osoby samotne częściej zapadają także na choroby sezonowe, w rodzaju grypy czy anginy. W tym kontekście mniej zdziwi fakt, że naukowcy stwierdzili, iż samotność jest równie niebezpieczna dla stanu zdrowia jak palenie tytoniu... « 599-MAKIETA 4 60-91.indd 75

08/09/2015 17:16:24

076

CAFÉ COOLTURA guest room

info@cooltura.co.uk

Zdjęcia: Anna Gozdek

guest room

Redaguje Piotr Dobroniak

Woburn Safari Park

Poezja Andrzej Kuczmierczyk

Przez Dzień Przez dzień chciałbym stać się Chrystusem, Nie z potrzeby wygórowanego Ego, Czy z kompleksów wyższości, Na moment odczuć Ból cierni i grzechów, Smak kwasu octu Na ustach mych, spragnionych Szczerości.

599-MAKIETA 4 60-91.indd 76

08/09/2015 17:16:29

077 Przez dzień chciałbym stać się Chrystusem, Doznać mocy miłości, Z uśmiechem na twarzy Nieść krzyż w pokorze innym, A w słowie i czynie Rozjaśniać drogę... Tobie, Szukającej zbawienia.

Narodzenie Narodziłem się tak jak Ty W Twoim podobieństwie, Tylko nie Niepokalanie poczęty, Ni bez grzechu Pierworodnego, Chrztem, Wszedłem Na pierwszą drogę, W podróż nieznaną Ku Twemu obliczu, Wezwaniom wiary, Lękiem niepewności, Się stawiłem.

POSKlub wraz z tygodnikiem „Cooltura” zapraszają wszystkich na nastrojowy

Wyrwidąb Hołd dla samobójcy Gdy cię życie już wytłamsi, weźmie wszystko to, co masz i poczujesz jego ciężar, zaczniesz nagle dusić się. Na nic twoje są wołania, jesteś teraz tutaj sam tak samotny, oszukany i bezkreśnie wyzyskany. Zamykasz swoje oczy już ostatni jeden raz nie masz siły żeby patrzeć, na to co przerasta cię i ostatni oddech bierzesz, prześmierdłego złem powietrza i odpływasz w otchłań marzeń gdzie cudowne życie jest. Jesteś w końcu w świecie swoim, ciepła ziemia tuli cię a nad głowa rosną kwiaty, co nadają szczęścia cień. Czasem błyśnie światło znicza, gdy ktoś zechce wspomnieć cię ty już jesteś jednak wolny... chociaż w trumnie cieszysz się...

Zrobiliście fajne zdjęcie? Napisaliście krótkie opowiadanie?

Na tej stronie możecie zaprezentować swoje talenty Swoje prace wysyłajcie na:

info@cooltura.co.uk z dopiskiem: „Guest Room”

Wieczór Twórczości Wszelakiej

WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE Jeśli chcesz posłuchać twórczości poetów, literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić. Zapraszamy również do współpracy wszystkich chcących zaprezentować swoją twórczość.

Wieczór Twórczości Wszelakiej pod patronatem tygodnika „Cooltura”

POSK, 238-246 King Street Hammersmith London W6 0RF

599-MAKIETA 4 60-91.indd 77

17 września (czwartek) godz. 19.00 POSKlub, 4 piętro

08/09/2015 17:16:35

078

NASZE SPRAWY WAKACJE

nagroda

Polonia na imprezie z Polish Village Bread

Zdjęcia z imprez wysyłajcie na: foto@cooltura.co.uk lub publikujcie na profilach radia PRL i „Cooltury” na Facebooku. W zgłoszeniu musi być zawarty, podpisany imieniem i nazwiskiem, tekst: Jestem autorem/-ką załączonego zdjęcia i zgadzam się na wykorzystanie go w portalu elondyn.co.uk i w tygodniku „Cooltura”. Co tydzień losujemy słodkie upominki od sponsora konkursu Polish Village Bread. «

599-MAKIETA 4 60-91.indd 78

08/09/2015 17:16:40

079

599-MAKIETA 4 60-91.indd 79

08/09/2015 17:16:43

080

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

Kulinarnych kolokwializmów ciąg dalszy SERGIUSZ HIERONIMCZAK sergiusch72@yahoo.co.uk

Pewnie dla każdego obcokrajowca kilka naszych potraw też może wydać się absurdalna ze względu na brzmienie. Takie: „kluchy na łachu”, „Gzik” albo „Ślepe ryby” nie brzmią znajomo nawet dla wielu smakoszy polskiej kuchni. W ostatnim artykule obiecałem przybliżyć kilka tych brytyjskich specjałów. Był już „Pryszczaty kutas” i „Ropucha w dziurze”, a dzisiaj... Tak się składa, że Brytyjczycy to mistrzowie dnia następnego. Z resztek potrafią wyczarować zupełnie nowe dania i wcale się tego nie wstydzą. Warto od nich się uczyć, że nawet kawałek starego chleba może się stać deserem, a wyschnięty ziemniak może przybrać postać placka z ziemniaków. Mowa o „Bubble and Squeak”, czyli starych utartych ziemniakach, wczorajszej kapuście i jajkach. Aby uzyskać najlepszy efekt 599-MAKIETA 4 60-91.indd 80

należy wymieszać puree ziemniaczane z kapustą i cebulą, doprawić solą i pieprzem, następnie należy uformować małe placuszki, a na patelni rozgrzać olej. Wyłożyć masę ziemniaczano - kapuścianą i smażyć na dość dużym gazie, aż spód placka się zarumieni. Super jako dodatek do sztuki mięsa, ale najlepsze z jajkiem sadzonym. Nazwa wzięła się od tego co dzieje się na patelni podczas smażenia na maśle. Skwierczenie to oczywiście squeak, a bubbles powstają od gorącego skwierczącego masełka. Jedną z najbardziej znanych kulinarnych propozycji walijskich jest Welsh Rarebit. Można w tej nazwie rozpoznać słowo „rabbit” (królik) – a określenie „rarebit” jest podobno pozostałością z czasów dawnych głodów, kiedy królik bywał ogromną rzadkością. A słowo rarebit jest prostym połączeniem słów „rare”, czyli rzadko sotykany i i „rabbit”, czyli królik. Taka tam gra słowna, żeby było zabawnie. Niestety, w tym daniu

królika nie uświadczymy. Zwyczajnie to danie określa się jako tost z serem. Welsh rarebit przygotowuje się z chleba tostowego lub zwykłego i sera. Prawdziwy „Walijski Królik” to gruba kromka tostowanego pieczywa, pokryta kremową mieszanką sera cheddar (Cheshire’a lub Gloucester’a) z jajkiem, musztardą i ciemnym piwem, stoutem. Następnie grillowana i pałaszowana na super gorąco, prosto z pieca. Pod rozgrzanego grilla włożyć kromki chleba posmarowane masłem. W międzyczasie, do miski zetrzeć cały kawałek sera, wbić jajko dodać sos Worcestershire, musztardę i przyprawy. Dokładnie wymieszać, by zrobiła się jednolita masa. Jeśli masa jest zbyt sucha, można dodać jeszcze jedno jajko lub ciemnego piwa. Delikatnie wypieczone chlebki wyciągnąć z piekarnika i wysmarować obficie masą serową. Włożyć ponownie do piekarnika i piec tak długo „na oko”, aż ser się całkowicie rozpuści, a nasz „rabbit” będzie miał piękny złocisty kolor. «

BUBBLE AND SQUEAK

SKŁADNIKI  ziemniaki - 500g  włoska kapusta - 500g  cebula - 1szt  parmezan - 5 łyżek, tarty  oliwa - do smażenia  sól, pieprz, gałka muszkatołowa - do smaku  ulubione dodatki - natka pietruszki, smażona kiełbasa, chedar (opcjonalnie) SPOSÓB PRZYGOTOWANIA Kapustę poszatkuj, uduś do miękkości na patelni z małą ilością wody. Ziemniaki ugotuj, utłucz i ostudź. Cebulę drobno posiekaj i zeszklij na oliwie. W dużej misce wymieszaj kapustę z ziemniakami i cebulą, dodaj parmezan, gałkę, sól i pieprz. Dokładnie wymieszaj. Jeśli masa jest zbyt sucha, dolej odrobinę śmietanki. Na dużej patelni rozgrzej oliwę, połóż na niej warzywa, dokładnie dociśnij, aby powstał równy placek. Smaż na małym ogniu, aż dno dania się zarumieni. Patelnię odwróć do góry dnem, zsuń placek na talerz, a następnie z powrotem na patelnię - aby usmażyć drugą stronę. Smacznego!

08/09/2015 17:16:47

081

599-MAKIETA 4 60-91.indd 81

08/09/2015 17:16:48

082

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

Wczesna jesień pachnie gruszkami i śliwkami z drzewa. Ich smak i niepowtarzalna woń, co drogocenne skarby. Ale oprócz nich śliwki i gruszki często przywołują kulinarne wspomnienia z dzieciństwa i obdarowują nas wysoko stężoną dawką zdrowia.

BOGACTWO ŚWIEŻYCH OWOCÓW

W kuchni każda pora roku smakuje inaczej. Wczesną jesienią, kiedy największymi smakołykami ogrodu są śliwki i gruszki, możemy w nich odnaleźć prawdziwe błogosławieństwo dla naszego zdrowia.

SOCZYŚCIE I ZDROWO

Gdy wieczory i ranki zaczynają nam przypominać swoim przenikającym chłodem i mgłą, że już wkrótce lato dobiegnie koń599-MAKIETA 4 60-91.indd 82

cowi, w ogrodach i na dzikich drzewach owocowych dojrzewają i nabierają jeszcze smaku gruszki i śliwki, ogrzewane coraz słabszymi promieniami słońca. Dojrzałe owoce, które spadają z drzew na trawę, niezebrane mogą stać się smakowitym kąskiem dla naszych braci mniejszych mrówek czy os. Dlatego warto przeglądać trawniki pod gruszami i śliwami, sprawdzać rosnące pod nimi rabaty kwiatowe, czy nie skrywają przypadkiem dojrzałych, soczystych owoców, które same spadły

Zdrowie zawarte w świeżych owocach to bogactwo flawonoidów, niezliczonych soli mineralnych i witamin. Ale przede wszystkim, świeże owoce zaopatrują nasze organizmy w niezbędną mu do prawidłowego funkcjonowania wodę. Gruszka, która swoje historyczne korzenie ma w Persji, to smaczna porcja zdrowia. Oprócz wody zawiera, węglowodany oraz śladowe ilości białka i tłuszczu. Jest cennym źródłem minerałów – zawiera potas, wapń, magnez, fosfor, sód i żelazo. Oprócz tego witamin; karotenu, B1, B2, B6, C i E. Gruszka to także bogactwo błonnika, który poprawia trawienie i jest ważnym składnikiem każdej diety odchudzającej. Dlatego gruszka powinna się znaleźć w menu każdej osoby, która walczy z nadwagą. I właśnie ta wysoka zawartość błonnika obala kłamliwą, powszechną opinię, że gruszka nie jest zdrowa, bo jest ciężkostrawna. Wprost przeciwnie, gruszka to samo zdrowie! To owoc, który także korzystnie wpłynie na kondycję naszej skóry, doda nam sił witalnych i poprawi nietęgie samopoczucie. Śliwka pochodzi z Azji Mniejszej. To jeden z najstarszych owoców, który był 08/09/2015 17:16:50

083 doceniony za swoje walory smakowe i zdrowotne jeszcze przez starożytnych. Tak, jak gruszka śliwka zawiera wodę, tłuszcze, białka, węglowodany, magnez, sód, potas, wapń, fosfor i żelazo. Śliwka jest także bogatym źródłem polifenoli, które neutralizują szkodliwe działanie wolnych rodników, tym samym zapobiegają postępowaniu procesów starzenia. Śliwki jednak znane są głównie ze swoich właściwości oczyszczających. A wszystko dzięki wysokiej zawartości pektyn i kwasów organicznych. Oczyszczanie to dotyczy nie tylko całego przewodu pokarmowego, ale działa także na poziomie komórkowym – z komórek usuwany jest tłuszcz. Dlatego śliwki wskazane są dla osób z wysokim poziomem cholesterolu, wysokim ciśnieniem tętniczym oraz tym, które cierpią na schorzenia lub dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Nie zaleca się ich cukrzykom. Poza spożyciem na surowo, gruszki i śliwki to doskonała baza do przygotowania domowych przetworów, które w okresie zimowym uraczą nas i smakiem i porcją zdrowia.

GRUSZKI MARYNOWANE

Jak mawiają gospodynie domowe, słoik marynowanych gruszek powinien się znajdować w każdej przyzwoitej spiżarni. Trzymany na czarną godzinę, może stać się znakomitym dodatkiem do dań drobiowych. Jak przygotować ten wspaniały rarytas? Składników poza owocami jest niewiele, dlatego warto wykorzystać każdą sztukę gruszki. Oto, co będzie nam potrzebne: 1 kg cukru, 1 kg gruszek, 1 szklanka octu winnego, ½ łyżeczki całych goździków, mały kawałeczek kory cynamonu, sok oraz posiekana skórka z ½ cytryny oraz woda źródlana. Gruszki dokładnie myjemy,

599-MAKIETA 4 60-91.indd 83

obieramy cienko ze skórki i kroimy na ćwiartki. Z każdej ćwiartki wykrawamy gniada nasienne. Tak przygotowane owoce kropimy sokiem z cytryny. Następnie przygotowujemy zalewę. Do garnka lub rondelka wlewamy 2 szklanki wody, dodajemy cukier, skórkę z cytryny, ocet winny i doprowadzamy do wrzenia. Do takiej gorącej zalewy wkładamy gruszki i jeśli zajdzie potrzeba dolewamy wody, aby gruszki były pod jej powierzchnią. Tak gotujemy owoce około 1 godziny. Należy uważać, aby ich nie rozgotować! Po tym czasie gruszki delikatnie wyciągamy i układamy w przygotowanych wcześniej słoikach, a do zalewy dodajemy cynamon i goździki. Jeszcze raz ją doprowadzamy do wrzenia, a potem zalewamy nią gruszki w słojach i od razu zakręcamy. Przez kilka pierwszych dni słoiki z gruszkami powinny zostać w temperaturze pokojowej, - potem można je przenieść do chłodnej spiżarki.

KLASYCZNE POWIDŁA ŚLIWKOWE

Smak domowych powideł na chlebie z masłem w zimowy wieczór to prawdziwy luksus! Może trudno w to uwierzyć, ale ten komfort nie kosztuje prawie nic. Wystarczy tylko odrobina chęci i kilka godzin wolnego czasu. Choć, jak czasem mówią zapaleni fani domowych powideł, one praktycznie robią się same. Do ich przygotowania potrzebujemy oczywiście śliwek

w dowolnej ilości, garnek, najlepiej emaliowany, trochę wody i drewnianą łyżkę do mieszania. Sposób przygotowania: Śliwki, dokładnie myjemy, oczyszczamy z pestek i kroimy w drobne kawałki. Tak przygotowane można zmiksować, aby szybciej się smażyły. Po dolaniu niewielkiej ilości wody ustawiamy na małym ogniu i smażymy przez 2 do 4 godzin. Czas smażenia jest zależny od gatunku śliwki. Prawidłowa masa, którą nie ma potrzeby smażyć już dalej jest gęsta i nie „leje się” na łyżce. Jeśli mamy już tak gęstą masę, możemy, choć nie musimy, jeżeli śliwki były słodkie, dodać cukier. W jakiej ilości to już zostawiamy upodobaniom smakowym. Wsypany cukier należy dokładnie rozmieszać i powidła jeszcze przez 30 minut podsmażyć. Gorące powidła nakładamy do wcześniej przygotowanych słoików i od razu zakręcamy „na gorąco”. Pozostawiamy w temperaturze pokojowej do ostygnięcia. Gdy słoiki będą już chłodne można je schować do spiżarki lub piwniczki. Gruszki i śliwki to jedne z tych zapomnianych już owoców, które poszły w przysłowiową „odstawkę”. Jak widać całkiem niesłusznie. Czy świeże, czy przetworzone zawsze są cennym składnikiem naszej diety, który trzyma nas w lepszej formie. Dlatego w sezonie, gdy śliwki i gruszki cieszą swoim dojrzałym smakiem i aromatem czystej porcji zdrowia, warto odnowić znajomość z nimi. Wyjdzie nam to tylko na zdrowie! « (MW Media)

08/09/2015 17:16:52

084

REKLAMA BUDOWNICTWO

599-MAKIETA 4 60-91.indd 84

08/09/2015 17:16:54

085

599-MAKIETA 4 60-91.indd 85

08/09/2015 17:16:55

086

REKLAMA BUDOWNICTWO

599-MAKIETA 4 60-91.indd 86

08/09/2015 17:16:57

087

599-MAKIETA 4 60-91.indd 87

08/09/2015 17:16:58

088

OGŁOSZENIA USŁUGI

599-MAKIETA 4 60-91.indd 88

08/09/2015 17:17:00

REKLAMA MOTORYZACJA

089

SERWIS MOTOCYKLI I SKUTERÓW SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE IE LAKIEROWAN

SPRZEDAŻ MOTOCYKLI I SKUTERÓW SPRZEDAŻ CZĘŚCI ORAZ AKCESORIÓW BLUE STAR MOTORS

SERWIS - NAPRAWA MOTOCYKLI I SKUTERÓW

259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 079 720 22 515 02089974508 OFFICE@BSWM.EU

BlueStarMotorsLondon

599-MAKIETA 4 60-91.indd 89

08/09/2015 17:17:02

090 Za słabi na mocnych, za mocni na słabych sport piłKA nożnA

W spotkaniu z Gibraltarem po raz pierwszy w tych eliminacjach na meczu reprezentacji Polski nie było kompletu widzów. Kibiców nie zachęciły zapewne kiepska pogoda, termin meczu i poziom sportowy rywala, być może także ceny biletów (najtańsze, nie licząc sektorów rodzinnych, 100 zł). W efekcie większość górnych sektorów Stadionu Narodowego świeciła pustkami. Sam mecz potoczył się zgodnie z przewidywaniami. Gibraltar, który przegrał wysoko wszystkie dotychczasowe spotkania w grupie D (rok temu z Polską 0:7), mimo ambitnej postawy i dość ofensywnej gry nie był w stanie nawiązać równorzędnej walki. Od początku spotkania polscy piłkarze bez kłopotu przedostawali się na pole karne rywali. Już w ósmej minucie po dośrodkowaniu Lewandowskiego z prawej strony celnym strzałem głową popisał się Kamil Grosicki. Po kwadransie gry gospodarze prowadzili 2:0, a po raz kolejny ze zdobycia bramki cieszył się pomocnik Rennes, który tym razem pokonał bramkarza Jordana Pereza technicznym strzałem w sytuacji sam na sam. Jeszcze ładniejszy był gol Lewandowskiego - kapitan reprezentacji w 18. minucie popisał się efektownym uderzeniem z dystansu. 599-MAKIETA 4 60-91.indd 90

Fot. PAP/EPA, Bartłomiej Zborowski

Reprezentacja Polski w piłce nożnej wykonała plan minimum w obydwu spotkaniach eliminacji mistrzostw Europy. Po porażce z Niemcami 1:3 (1:2) podopieczni selekcjonera Adama Nawałki pokonali na Stadionie Narodowym w Warszawie Gibraltar 8:1 (4:0). Biało-czerwoni plasują się na drugim miejscu w tabeli grupy D. "Jeszcze jeden" - krzyczeli kibice, a podopieczni Nawałki nie zwalniali tempa. Po chwili świetnej sytuacji nie wykorzystał Lewandowski, zaś strzał Grosickiego trafił w boczną siatkę. Do końca spotkania Polacy strzelili w sumie 8 goli. Natomiast w 87. minucie ambitni goście dopięli w końcu swego, a bramkę przy biernej postawie polskich obrońców zdobył Jake Gosling. To drugi gol Gibraltaru w trwających eliminacjach. Najwyższe w historii zwycięstwo białoczerwoni odnieśli w kwalifikacjach MŚ 2010, gdy pokonali u siebie San Marino 10:0. Trzy dni przed spotkanie z Gibraltarem biało-czerwoni przegrali we Frankfurcie nad Menem z Niemcami 1:3 (1:2). Tym samym biało-czerwoni stracili pozycję lidera tabeli grupy D. Niemcy przed spotkaniem byli pewni siebie, ale o Polakach wypowiadali się szacunkiem. Nie brali pod uwagę innego scenariusza od zwycięstwa i od pierwszej chwili widać było determinację w ich poczynaniach na murawie. Selekcjoner Joachim Loew zaskoczył nieco składem, bo zaufał debiutantowi, 76. odkąd objął drużynę narodową, Emre Canowi. Obrońca Liverpoolu po raz pierwszy został powołany do kadry i od razu wyszedł w wyjściowym zestawieniu. I wcale nie miał łatwego zadania, bo

Kamil Grosicki kilkakrotnie przedarł się jego stroną pod pole karne. Ale już po 20 minutach mistrzowie świata prowadzili 2:0. Najpierw szóstą bramkę w eliminacjach Euro 2016 zdobył Thomas Mueller, po koronkowej akcji, a siedem minut później podwyższył Mario Goetze. To jednak i tak mały wymiar kary, bo wcześniej dwóch dogodnych sytuacji nie wykorzystał Karim Bellarabi. W 36. minucie kontaktowego gola głową, po świetnym podaniu Grosickiego, strzelił Robert Lewandowski. Później jego nazwisko długo skandowane było przez dużą część polskiej publiczności. "Lewy" jeszcze przed przerwą mógł doprowadzić do wyrównania, ale znakomitą interwencją popisał się jego kolega z Bayernu Monachium Manuel Neuer. Niemiecki bramkarz instynktownie wystawił rękę i los chciał, że piłka w nią trafiła. Bardzo długo wydawało się, że jeszcze wszystko może się zdarzyć. Niemcy, ale i Polacy, mieli okazje do zdobycia gola. Bardziej skuteczni okazali się gospodarze. W 82. minucie na 3:1 podwyższył Goetze i stało się jasne, że biało-czerwoni nie przywiozą do kraju nawet punktu. Wcześniej dwoma świetnymi interwencjami w krótkim odstępie czasu popisał się pewny tego dnia, choć bezradny przy golach, Łukasz Fabiański. « 08/09/2015 17:17:03

091

599-MAKIETA 4 60-91.indd 91

08/09/2015 17:17:04

092

SPORT Rajdy

Udane starty polskich rajdowców

W ostatnich dniach sierpnia odbyła się w Lydden Hill siódma runda BRX (British Rallycross Championship). Tradycyjnie już na starcie nie mogło zabraknąć Polaków, którzy – po raz kolejny – startowali z powodzeniem. Tym razem barw biało-czerwonych barw bronili: Robert Potyra (Darma StolMol Racing), Tomasz Wielgosz (Seatbelt Service), Tomasz Marciniak (Marway Racing) oraz debiutanci w BRX: Tomasz Adamek (M-Berg Motorsport) i Adam Trzonkowski (AT Racing Team). Niestety, tym razem pogoda nie rozpieszczała startujących jak i kibiców. Przez większą część zawodów padał

599-MAKIETA 5 92-100.indd 92

deszcz, jednak to nie studziło zapału do walki. Biegi kwalifikacyjne nie przynosiły większych dramatów, jednak w biegu finałowym chwile grozy przeżyli Potyra i Wielgosz. Potyra po małym kontakcie z Alf Hyde musiał wycofać się z zawodów. Powodem wycofania były poluzowane kable od pompy paliwa. Nieco później chwile grozy przeżył Wielgosz, któremu otworzyła się maska i musiał się zatrzymać, żeby ją zamknąć i dojechać do mety. Marciniak prowadzenia w całym wyścigu nie oddał aż do końca, tym samym przełamując pasmo zwycięstw

Wielgosza w tym sezonie (Wielgosz wygrywał wszystkie rundy w tym sezonie, aż do Lydden Hill). Sporą niespodziankę sprawił natomiast Trzonkowski. W swoim pierwszym starcie na Lydden Hill i w mistrzostwach Wielkiej Brytanii, uzupełnił podium tuż za Lyne. Pomimo małych problemów na początku zawodów zdołał naprawić auto i ukończyć zawody na trzeciej pozycji. Swojego debiutu do udanych nie zaliczy natomiast popularny „Łysy 77”. W jego aucie brakło mocy tuż po pierwszym wyścigu kwalifikacyjnym. To jednak jego dopiero pierwsze starty i miejmy nadzieję, że już niedługo Adamek powróci na tor. Wielgosz pomimo tego, że zawody ukończył na piątej pozycji został mistrzem w British Rallycross Championship na jedną rundę przed końcem cyklu. Niewiadomą natomiast jest kto zdobędzie tytuł 1-ego i 2-ego wicemistrza. Walczą bowiem o tę pozycję Potyra (170 pkt) i Maybourne (176 pkt). Rostrzygnięcie nastąpi już 9-ego października na torze Croft. Warto nadmienić, iż miłym akcentem przy torze były odwiedziny zespołu Piersi, tuż po ich koncercie w Londynie. Całe zawody wygrał Ollie O'Donovan przed Kevinem Procterem i Andy Scottem. Więcej o startach biało-czerwonych na Facebooku i Instagramie (Darma Stol Mol Racing, jak też RX UK Poland Team). «

08/09/2015 17:19:10

093

599-MAKIETA 5 92-100.indd 93

08/09/2015 17:19:12

094

SPORT Siatkówka

W Londynie siatkarze zagrają o Puchar Polskich Lotników 12. września w londyńskiej hali Copper Box Arena rozpocznie się największe wydarzenie siatkarskie w historii Anglii. Udział w London Legacy Cup weźmie najbardziej utytułowana polska drużyna siatkarska – PGE Skra Bełchatów, w której składzie wystąpi trzech aktualnych Mistrzów Świata.

Oprócz bełchatowian na londyńskim parkiecie pojawi się między innymi siatkarski Mistrz Niemiec – VfB Friedrichshafen oraz RC Cannes – żeński Mistrz Francji. Wydarzenie jest efektem wymiany wiedzy pomiędzy świetnie prosperującą polską, a rozwijającą się angielską siatkówką. Polskich akcentów w turnieju nie brakuje – patronatem wydarzenie objęli Ambasador RP w Londynie Witold Sobków, a także Prezes PZPS Paweł Papke. Dzięki staraniom Ambasady RP w Londynie oraz Polish Heritage Society osiem drużyn walczyć będzie o „Puchar Polskich Lotników”, a same statuetki ufundowane przez Fundację Stowarzyszenia Polskich Kombatantów zostały zaprojektowane przez znanego polskiego artystę – Roberta Sobocińskiego. 599-MAKIETA 5 92-100.indd 94

– Siatkówka to narodowy sport Polaków, dlatego bardzo cieszy mnie wzrost popularności tego sportu w Wielkiej Brytanii. Jesteśmy bardzo dumni, że trofea będą upamiętniać bohaterstwo polskich lotników, którzy 75 lat temu walczyli w Bitwie o Anglię. Polacy stanowili drugą najliczniejszą grupę pilotów alianckich w tej bitwie zaraz po Brytyjczykach. Przez całe lato Ambasada RP w Londynie organizuje szereg wydarzeń upamiętniających poświęcenie polskich lotników „za wolność waszą i naszą” – powiedział Ambasador RP w Londynie Witold Sobków. Unikalny projekt statuetek – odlany z brązu model myśliwca Spitfire o ponad półmetrowej rozpiętości skrzydeł spotkał się z dużą aprobatą ze strony władz Angielskiej Federacji Siatkarskiej, które

chętnie korzystają z polskiej wiedzy siatkarskiej. – Wsparcie turnieju Legacy ze strony Ambasady RP w Londynie idealnie wpasowuje się w koncept całego turnieju, który oryginalnie zrodził się w trakcie naszego pobytu w Polsce, gdzie wraz z przedstawicielami PGE Skry i IBB Polonii Londyn planowaliśmy rozwój angielskiej siatkówki. Najpiękniejszą częścią naszej współpracy jest możliwość upamiętnienia bohaterskich lotników z Polski, którzy byli kluczowi w obronie Wielkiej Brytanii. Możliwość uczczenia polskich bohaterów poprzez Puchary Polskich Lotników i to w tygodniu, w którym obchodzimy 75. rocznicę Bitwy o Anglię, jest dla nas czymś naprawdę wyjątkowym – powiedziała Prezes Angielskiej Federacji Siatkarskiej – Lisa Wainwright. W obchody 75. rocznicy Bitwy o Anglię włączyli się też biorący udział w turnieju zawodnicy IBB Polonii Londyn, którzy wszystkie mecze nadchodzącego sezonu rozegrają w strojach, na których znajduje się biało-czerwona szachownica Polskich Sił Powietrznych oraz hashtag #BoBPoles, pod którym Ambasada RP w Londynie promuje w mediach społecznościowych dokonania polskich lotników w Bitwie o Anglię. «

London Legacy Cup London Legacy Cup rozegrany zostanie w dniach 12 i 13 września w Londynie. Informacja o biletach oraz dokładny rozkład meczów jest dostępny na stronie: http://londonlegacyvolleyballcup.com

08/09/2015 17:19:14

095

599-MAKIETA 5 92-100.indd 95

08/09/2015 17:19:17

096

WIADOMOŚCI Krzyżówka + Horoskop

599-MAKIETA 5 92-100.indd 96

08/09/2015 17:19:18

097 PANNA

KOZIOROŻEC

BYK

Bądź dokładny i systematyczny. Popełniony przez nieuwagę błąd może być poważny w konsekwencjach. Każdy swój krok przemyśl kilka razy, a w razie wątpliwości poradź się kompetentnej osoby. Powinieneś więcej uwagi poświęcić sprawom urzędowym.

Korzystny czas dla spraw zawodowych. Gwiazdy wróżą Ci powodzenie w sprawach finansowych. Nie bój się śmiałych pomysłów, ale podchodź do nich krytycznie. Jeżeli nie będziesz miał pewności, poradź się zaufanej osoby. Nie zaciągaj chwilowo pożyczek.

Gwiazdy będą Cię wspierały w dążeniu do osiągnięcia celów. Zapowiada się sporo sukcesów, ale też i wiele ciężkiej pracy. Bądź zorientowany na cel, nie bój się wyrzeczeń , szybko bowiem przyniosą upragniony efekt. Wreszcie poczujesz się na właściwym miejscu.

WAGA

WODNIK

BLIŹNIĘTA

Bądź ostrożny, w Twoim otoczeniu jest bowiem fałszywa osoba, która będzie próbowała wprowadzić zamieszanie do Twojego życia. Nie otwieraj się teraz do ludzi, przemyśl kilka razy, co i komu mówisz, a będziesz miał szansę uniknąć kłopotów i rozczarowania.

Najbliższe dni będą dla Ciebie czasem odpoczynku od zmartwień. Każdy dzień przyniesie Ci powody do radości. Wykorzystaj korzystną aurę na zabawę i spotkania z przyjaciółmi. Jeśli jesteś samotny, masz szansę poznać kogoś intrygującego.

Możesz odczuć zachwianie równowagi wewnętrznej. Będziesz zdekoncentrowany i popadający w skrajne emocje. Będziesz miał kłopot, aby wrócić do rutyny. Musisz spokojnie przeczekać ten czas, jednocześnie starając się działać ostrożnie i z namysłem.

SKORPION

RYBY

RAK

Będzie Ci towarzyszyć pośpiech i stres. Możesz mieć wrażenie, że doba ma za mało godzin. Zadbaj o dobrą organizację czasu, a w razie problemów poproś bliską osobę o pomoc. Przede wszystkim postaraj się być opanowany i spokojny, a sprawy się poukładają.

Możesz liczyć na pozytywne zmiany w sprawach zawodowych. Może to być angaż w firmie, w której zawsze chciałeś pracować lub docenienie Cię przez obecnego szefa. Warto, abyś pomyślał o dodatkowym dokształcaniu się, gdyż jest to wymóg dzisiejszych czasów.

Po wakacjach możesz czuć się rozleniwiony. Ciężko będzie Ci się zmusić choćby do łatwej pracy. Jeśli możesz pozwolić sobie teraz na luz, porozpieszczaj siebie, nie zmuszaj się do niczego, a odpoczniesz i nabierzesz sił oraz energii do działania.

STRZELEC

BARAN

LEW

Poczujesz się znużony dotychczasowym życiem i swoimi obowiązkami. Jednym z najprostszych sposobów jest zmiana czegoś w swoim wyglądzie, kupienie sobie nowego ubrania. Zadbaj o siebie, oderwij się od problemów, a okaże się, że Twoje kłopoty nie są tak poważne, jak myślałeś.

Sprawy sercowe będą się świetnie układały. Twój związek będzie jak z bajki. Wiele dasz z siebie, ale i dużo otrzymasz od partnera. Poczujecie się bliscy sobie i zrozumiecie, że łączy Was wyjątkowe uczucie. Zorganizuj romantyczną kolację, czy wyjście do teatru.

Najbliższe dni zapowiadają się bardzo atrakcyjnie pod względem spraw miłosnych. Nie unikaj spotkań towarzyskich. Rozglądaj się, a masz dużą szansę dostrzec wreszcie kogoś wartego Twojej uwagi. Prawdziwa miłość czeka na Ciebie tuż za rogiem…

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

599-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

08/09/2015 17:19:19

599-MAKIETA 5 92-100.indd 98

08/09/2015 17:19:22

599-MAKIETA 5 92-100.indd 99

08/09/2015 17:19:25

50% TANIEJ PODWYŻSZENIE DO “FLEXI” Podróżuj promem do Europy z DFDS Seaways rezerwując bilet “flexi”, który zapewnia wolność wyboru - możesz przeprawić się 72 godziny przed lub po zarezerwowanym rejsie. To idealne rozwiązanie jeśli podróżujesz z lub do Polski i nie wiesz, kiedy dotrzesz do portu. Rezerwuj do 30 września na www.dfds.pl. OD

AUTO + 9 W KAŻDĄ STRONĘ

Dania

Dover

Polski

Holandia

Dunkierka

Niemcy Do Polski

Francja

Belgia

Czech Republic

DOVER-DUNKIERKA WWW.DFDS.PL

Austria

Switzerland

Oferta uzależniona od dostępności. Obowiązuje regulamin i dodatkowe opłaty za transakcje kartami kredytowymi.

Italy 13057 DFDS_FLEXI FARE_Cooltura_fullpage_200x280_POLISH[M].indd 1 599-MAKIETA 5 92-100.indd 100

14/08/2015 18:11 08/09/2015 18:07:35