Cooltura Issue 601

Page 1

cooltura.co.uk

26 września 2015

39 (601)

UZIEMIONY

NA 75 LAT OLDSCHOOL Labour NIE ZADZIERAĆ z bogami

601-COVER.indd 1

23/09/2015 13:02:53


601-MAKIETA 1 01-23.indd 2

22/09/2015 17:14:34


601-MAKIETA 1 01-23.indd 3

22/09/2015 17:14:37


601-MAKIETA 1 01-23.indd 4

22/09/2015 17:14:38


W NUMERZE 601.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

012

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

LIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

010 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY 016 UNIA EUROPEJSKA

032

082 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Nie zadzierać z bogami

022 PRAWO

096 KRZYŻÓWKA

024 TEMAT NUMERU

097 HOROSKOP

030 KOMENTARZ TYGODNIA 032 FELIETON Prezydent powiedział to, co powiedział. I dobrze!

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Kazik Staszewski: Kult to jest dobrze naoliwiona maszyna

092 SPORT

Old School Labour

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

080 WYWIAD Z GWIAZDĄ

018 GOSPODARKA

Hurrah dla faszystów!

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS gosia@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

043

DODATEK BIZNESOWY

2015

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

dodatek w środku magazynu

Okładka: AGATA OLEWIŃSKA

we współpracy z

038 WYDARZENIA Hurricane Dywizjonu 303 odkopany 75 lat po wypadku

060 OGŁOSZENIA 074 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia

072 PORADY Gosia Demetriou radzi

078 KSIĘGARNIA

601-MAKIETA 1 01-23.indd 5

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

22/09/2015 17:14:44


006

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

Osiołek Praca Banksy’ego wystawiona w London's Design Centre Chelsea Harbour w Londynie. Praca powstała w 2006 roku na murze rozdzielającym Izrael od Palestyny na zachodnim brzegu Jordanu w Betlejem, a obrazuje izraelskiego żołnierza sprawdzającego dokumenty osiołkowi. Rysunek wraz z murem waży cztery tony i będzie wystawiony na aukcji w Bevery Hills w Californii. Spodziewana cena sprzedaży to 800 tys. euro.

601-MAKIETA 1 01-23.indd 6

22/09/2015 17:14:45


Fot. PAP/EPA Andy Rain 601-MAKIETA 1 01-23.indd 7

22/09/2015 17:14:47


008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

MI5 chce większych kompetencji

»

Szef kontrwywiadu Wielkiej Brytanii Andrew Parker zaapelował o przyznanie MI5 i innym agencjom większego zakresu uprawnień w zwalczaniu zagrożeń terrorystycznych. Parker dodał, że tylko w zeszłym roku udaremniono sześć zamachów terrorystycznych. W wywiadzie dla radia BBC szef MI5 ocenił, że Wielka Brytania staje naprzeciw największego zagrożenia terrorystycznego od 11 września 2001 roku, czyli od zamachów na World Trade Center w Stanach Zjednoczonych. – Jest to zagrożenie, które wciąż wzrasta, na co wpływ ma sytuacja w Syrii, odbijająca się na naszym bezpieczeństwie – dodał Parker. Zwrócił uwagę, że brytyjskie służby muszą nadążyć za rozwojem tech-

nologicznym środków wykorzystywanych przez terrorystów. Ocenił jednak, że jest to trudne zadanie, ponieważ zamachowcy korzystają z najnowocześniejszych technologii podczas planowania ataków i stosują je do ukrywania swych zamiarów przed władzami i służbami. – Jeżeli chcemy znaleźć i powstrzymać ludzi, którzy planują nas skrzywdzić, MI5 i inne służby muszą mieć możliwość poruszania się w internecie i odnajdywania w ten sposób dróg komunikowania się terrorystów – podkreślił szef MI5. – Musimy móc korzystać z zestawów danych, dzięki którym połączymy wszystkie tropy i będziemy mogli odnaleźć i powstrzymać grożących nam terrorystów, zanim zrealizują swoje plany – podsumował Parker.

Rząd brytyjskiego premiera Davida Camerona planuje później w tym roku wprowadzić nowe prawo, które zwiększy zakres kompetencji służb i policji w walce z terroryzmem. Jednak agencja Reutera zwraca uwagę, że planom tym sprzeciwiają się organizacje broniące praw obywatelskich; ich zdaniem propozycje Londynu naruszają wolności obywateli. W sierpniu br. w Wielkiej Brytanii podniesiono poziom zagrożenia terrorystycznego na „poważny” – co oznacza, że prawdopodobieństwo zamachu jest wysokie. Londyn podjął tę decyzję w związku ze wzrostem zagrożenia ze strony dżihadystów z Państwa Islamskiego (IS). Wielu obywateli brytyjskich wyjechało do Syrii i Iraku, aby walczyć w szeregach islamistów. «

„tego wszystkiego, czego potrzebuje 60 mln uchodźców na świecie” – podali organizatorzy marszu, zwołanego, by domagać się od Unii Europejskiej zwiększenia zaangażowania w przyjęcie tysięcy uchodźców uciekających przede wszystkim z Syrii. Obaj artyści, którym towarzyszyło ponad stu ludzi, w dużej mierze także artystów, plus kilkudziesięciu dziennikarzy, wyruszyli spod Królewskiej Akademii Sztuki do wieży widokowej Orbit Arcelor Mittal w Parku Olimpijskim, zaprojektowanej przez Kapoora we wschodniej części miasta na igrzyska olimpijskie w 2012 roku.

Ai, którego retrospektywna wystawa zostanie otwarta w sobotę w Królewskiej Akademii, zapowiedział, że taki spacer będą w najbliższych miesiącach powtarzać w innych miastach, jak długo będzie to potrzebne. W demonstracji wzięła udział Eliza Bonham Carter, dyrektor Królewskiej Akademii Sztuki. Ai w Londynie okazał też solidarność z Julianem Assange'em, założycielem demaskatorskiego portalu WikiLeaks, ukrywającym się od ponad trzech lat w ambasadzie Ekwadoru – na Instagramie umieścił w środę w nocy wspólne z nim zdjęcie. «

Przemarsz współczucia

»

Dwaj sławni artyści – chiński dysydent Ai Weiwei i brytyjski rzeźbiarz indyjsko-żydowskiego pochodzenia Anish Kapoor – przemaszerowali ponad 11 km przez Londyn z kocami na ramionach, by okazać współczucie i solidarność z 60 mln uchodźców na świecie. – To marsz współczucia, idziemy razem, jakbyśmy szli do pracowni – powiedział Kapoor, który dwa lata temu otrzymał tytuł szlachecki za zasługi dla sztuk wizualnych. I dodał: „Pokojowo. Spokojnie. Twórczo”. Kapoor i Ai mieli na ramionach szare, tandetne koce w charakterze symbolu

601-MAKIETA 1 01-23.indd 8

22/09/2015 17:14:48


601-MAKIETA 1 01-23.indd 9

22/09/2015 17:14:49


010

WIADOMOŚCI NA wyspach

Sunday Times: brytyjskie wojsko przeciwko liderowi Partii Pracy

»

66-letni pacyfista Corbyn przejął władzę w ugrupowaniu 12 września, zdobywając blisko 60 proc. głosów w wewnętrznych wyborach laburzystów. Wieloletni poseł z północnego Londynu znany jest ze swojego sprzeciwu wobec zaangażowania wojskowego w Iraku, Afganistanie i Syrii, a także wielokrotnie mówił, że Wielka Brytania powinna zrezygnować z broni nuklearnej i wyjść z NATO. Jego dojście do władzy wywołałoby masowe rezygnacje na wszystkich poziomach dowodzenia, „doprowadzając do bardzo realnego zagrożenia buntem” – podkreślił anonimowy generał, dodając, że należałoby się spodziewać również „otwartego i publicznego krytykowania decyzji Cor-

601-MAKIETA 1 01-23.indd 10

Fot. PAP/EPA / Jonathan Brady

Wojsko podjęłoby „bezpośrednie działania” przeciw próbie umniejszenia jego roli w przypadku przejęcia władzy przez Partię Pracy – powiedział w wywiadzie dla „Sunday Timesa” anonimowy generał, komentując wybór na lidera partii Jeremy'ego Corbyna.

byna”. – Armia nie pozwoliłaby premierowi na osłabienie bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii; użyłaby wszystkich dostępnych narzędzi, uczciwych lub mniej, aby tego uniknąć. Nie można dopuścić kogoś takiego do władzy – zaznaczył. Generał dodał także, że wielu wojskowych jest „zniesmaczonych” wygłaszanymi w przeszłości przez Corbyna i ministra finansów w laburzystowskim gabinecie cieni Johna McDonnella pochwałami pod adresem Irlandzkiej Armii Republikańskiej (IRA). W piątek McDonnell oficjalnie przeprosił za swoje słowa z 2003 roku, kiedy powiedział, że bojownicy IRA powinni zostać „uhonorowani” za swoje zasługi. Anonimowy informator „Sunday

Timesa” ocenił jednak, że przeprosiny nie były przekonujące i zasugerował, że mogłoby dojść do sytuacji, w której przedstawiciele armii i służb specjalnych „zatajaliby przed Corbynem i jego gabinetem informacje o aktywnych operacjach antyterrorystycznych”. Pierwszy poważny sprawdzian przywództwa w Partii Pracy czeka Corbyna w przyszłym tygodniu, kiedy konserwatywny rząd Davida Camerona zamierza poprosić Izbę Gmin o zgodę na bombardowanie w Syrii celów należących do Państwa Islamskiego. Według brytyjskich mediów nawet połowa laburzystowskiego gabinetu cieni zamierza poprzeć rządowy wniosek, wbrew opinii szefa partii. «

22/09/2015 17:14:52


601-MAKIETA 1 01-23.indd 11

22/09/2015 17:14:53


Fot. PAP/EPA / Andy Rain

012

WIADOMOŚCI Na Wyspach

Obecny kryzys imigracyjny to największe wyzwanie stojące przed Europą – ocenił brytyjski premier David Cameron. Według niego Europejczycy mają moralny obowiązek pomóc uchodźcom, co bez współpracy wszystkich 28 państw UE nie będzie możliwe.

Cameron: kryzys imigracyjny największym wyzwaniem dla UE Andrzej Gajcy, PAP

»

Jak określiłby Pan obecne relacje polsko-brytyjskie i wpływ, jaki na nie może mieć nowy polski prezydent Andrzej Duda, który z jednej strony zdaje się sympatyzować z kluczowymi elementami brytyjskiego planu zreformowania UE, a z drugiej jest przeciwny ograniczeniu dostępu do świadczeń socjalnych dla obywateli innych krajów członkowskich? David Cameron: Na początku chcę powiedzieć, że było mi bardzo miło gościć prezydenta Dudę w Wielkiej Brytanii podczas jednej z pierwszych jego wizyt zagranicznych. Historia stosunków między naszymi krajami jest bardzo długa, a mocne więzy między naszymi narodami zostały wykute w najtrudniejszych okolicznościach. Dziś, gdy stoimy w katedrze Świętego Pawła w Londynie, wspominamy i oddajemy hołd odważnym polskim pilotom RAF, walczącym w Bitwie o Anglię, którzy zdecydowali się pomóc nam, gdy byliśmy w potrzebie. Jestem przekonany, że także dziś Wielka Brytania i Polska będą stać razem, by budować silną i bezpieczną Europę.

601-MAKIETA 1 01-23.indd 12

Razem jesteśmy ważnymi członkami NATO i mam nadzieję, że przyszłoroczny szczyt Sojuszu w Warszawie będzie dobrą kontynuacją postanowień ubiegłorocznego szczytu w Walii i będzie opierał się na postępach, jakich dokonaliśmy od tego czasu w zakresie bezpieczeństwa. Jeśli chodzi o Unię Europejską, to mówiłem jasno, że chcę zająć się obawami i troskami Brytyjczyków, a następnie dać im możliwość wypowiedzenia się w sprawie członkostwa Wielkiej Brytanii w UE. Wierzę, że reformy, które chcemy przeprowadzić nie będą jedynie z korzyścią dla Wielkiej Brytanii, ale także dla Polski i reszty państw Unii. Na przykład chcemy, by Unia stała się źródłem wzrostu gospodarczego, a nie stagnacji, poprzez dokończenie budowy w pełni jednolitego rynku oraz podpisanie umów o wolnym handlu z najszybciej rozwijającymi się gospodarkami na świecie. Ponadto chcemy dać parlamentom narodowym silniejszy głos. Chcemy mieć także pewność, że interesy państw spoza strefy euro, takich jak Wielka Brytania i Polska, będą wystarczająco chronione. Bez wątpienia cieniem w relacjach polsko-brytyjskich są propono-

wane przez Pana reformy, uderzające przede wszystkim w obywateli polskich, których według danych statystycznych w Wielkiej Brytanii mieszka obecnie 853 tys. Stanowią oni największą grupę narodową wśród osób bez brytyjskiego paszportu. Jak więc zamierza Pan przekonać polski rząd do swojej wizji UE i do renegocjacji warunków obecności swego kraju w UE? Po pierwsze, tu nie chodzi o reformy wymierzone w konkretną grupę osób czy w narodowości. Zdaję sobie doskoale sprawę ze znaczącego wkładu, jaki Polacy wnieśli do historii Wielkiej Brytanii i jaki wnoszą także obecnie. Chcę zapewnić, że Polacy będą tu zawsze mile widziani także w przyszłości. Chcę, aby także i to było jasne, że szanuję zasadę swobodnego przepływu osób, jaka jest kluczowym elementem jednolitego rynku, z którego Wielka Brytania korzysta. Ale prawda jest taka, że ojcowie założyciele UE nigdy nie przewidywali masowej migracji w skali, jaką widzimy w ostatnich latach. Najnowsze statystyki pokazują, że saldo migracji z UE do Wielkiej Brytanii wzrosło o 41 proc. w ciągu ostatniego roku, z czego 39 proc.

22/09/2015 17:14:55


013 osób przyjeżdża tu w poszukiwaniu pracy. Tak wysoki poziom migracji wpływa na świadczone usługi publiczne, od szkół po szpitale, i dlatego podkreślamy, że musimy znaleźć sposób, aby umożliwić państwom członkowskim lepszą kontrolę nad tym procesem. Reformy, które proponuję są rozsądne i praktyczne w działaniu, gdyż koncentrują się na ograniczeniu zachęt, które przyciągają ludzi do W. Brytanii. Wreszcie wierzę, że tak jak Wielka Brytania powinna chcieć pozostać w zreformowanej UE, tak Unia powinna chcieć nas zatrzymać. Unia Europejska bez Wielkiej Brytanii, bez jednej z największych potęg Europy, kraju, który pod wieloma względami wynalazł jednolity rynek i który podnosi znaczenie Europy na arenie światowej, byłaby zupełnie inna.

Na negatywne nastawienie Brytyjczyków do UE ma niewątpliwy wpływ obecny kryzys uchodźców w Europie. Jak Pana zdaniem należy rozwiązać ten problem i czy dostrzega Pan brak solidarności państw UE w tej sprawie? Obecny kryzys imigracyjny jest bez wątpienia największym wyzwaniem stojącym dziś przed krajami w całej Europie i ważne jest, abyśmy pracowali razem, by się z nim uporać. Po pierwsze, musimy przyjąć, że ogromna liczba imigrantów docierających do Europy przez Morze Śródziemne przybywa z różnych krajów i z różnych powodów. Niektórzy z nich to imigranci ekonomiczni; wielu z nich to uchodźcy, uciekający przed konfliktem w Syrii, sterroryzowani najpierw przez Baszara el-Asada, a teraz przez Państwo Islamskie. Ponad 11 milionów ludzi opuściło już swoje domy i my mamy moralny obowiązek pomóc tym uchodźcom. Oczywiście, istnieje wiele sposobów, jak kraje UE mogą im pomóc. W Wielkiej Brytanii skupiamy nasze wysiłki na pomocy państwom sąsiadującym z Syrią, czyli tym, gdzie większość Syryjczyków uciekła w poszukiwaniu bezpieczeństwa. Przeznaczyliśmy do tej pory ponad miliard funtów w reakcji na kryzys humanitarny, by wesprzeć obozy dla uchodźców w Libanie, Jordanii i Turcji. Jeśli tego nie będziemy robili, to liczba uchodźców udających się w niebezpieczną podróż do Europy może być znacznie większa. Potrzebujemy pomocy ze strony innych państw europejskich, aby przyspieszyć i zapewnić jeszcze większą pomoc dla tego regionu. Wielka Brytania zgodziła się przyjąć do 20 tys. uchodźców z regionu, dając tym ludziom nadzieję i szansę na nowe życie, ale jednocześnie zniechęca innych do podejmowania niebezpiecznej podróży, w wyniku której mogą być kolejne ofiary gangów przemytniczych. Oprócz tej pomocy będziemy nadal pracować nad znalezieniem politycznego rozwiązania konfliktu w Syrii. Jest to więc działanie przemyślane, ale także podyktowane potrzebą serca. Zatem, wobec prawdziwych uchodźców uciekających przed wojną domową, będziemy działać ze współczuciem i nadal zapewniać im schronienie. W przypadku zaś imigrantów ekonomicznych, szukających lepszego życia, będziemy pracować nad tym, by zniechęcić ich do odbywania niebezpiecznych, a czasem nawet kończących się śmiercią podróży. «

601-MAKIETA 1 01-23.indd 13

PROFESJONALNE

%,852 .6,ċ*2:( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q Self-employed Q Firm Limited Q VAT Q /LVWD SĮDF &,6

'25$'=7:2

,0,*5$&<-1( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ

Q UH]\GHQWXUD W\PF]DVRZD L VWDĮD Q RE\ZDWHOVWZR EU\W\MVNLH Q SDV]SRUW EU\W\MVNL Q SDV]SRUW EU\W\MVNL GOD G]LHFL XURG]RQ\FK Z 8.

7ĭ80$&=(1,$ 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q SU]\VLČJĮH Q HNVSUHVRZH Q VSHFMDOLVW\F]QH

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

0208 846 3606 Wszystkie usługi wykonujemy również KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

22/09/2015 17:14:55


014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Dziwny hotel Tu się nie śpi, nie je, nie idzie na papierosa.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Uprzejma, miła Japonka siedząca w hotelowej recepcji, zarezerwuje Ci pokój i przywita pięknym angielskim. Ma ładne oczy, błyszczące włosy, nienaganną figurę, dopasowany do figury kostium. Lepiej nie wylej na nią wody, bo może eksplodować. Jest robotem, jednym z tuzina wdrażanych do pracy niedaleko Nagasaki. Na miejscu zainstalowano maszyny pracujące przy obsłudze gości, sprzątaniu i w szatni. Eksperyment nazywa się,, Dziwny Hotel” i rozpoczął się tego lata. Ma za zadanie zrewolucjonizować handel i usługi. Raczej się uda. W tym tygodniu analitycy Deloitte opublikowali nowe prognozy. 35 proc. stanowisk pracy w Wielkiej Brytanii jest wysoce zagrożonych. Przypuszcza się, że w ciągu kolejnych 20 lat zostaną całkowicie zautomatyzowane. Według badań 60 proc. miejsc w północnowschodniej Anglii i w Walii oceniono jako zagrożonych w stopniu średnim. Na liście znaleźli się: telefoniczni kon-

601-MAKIETA 1 01-23.indd 14

sultanci, sprzedawcy, sekretarki czy pracownicy banków. Wielu ekspertów uspokaja. Jest jeszcze bardzo duża przepaść pomiędzy obsługą klientów przez ludzi, a roboty. W 1871 roku miliony rolników męczyło się przy uprawie ziemi, w chwili obecnej zajmuje się tym 50 tys. Z kolei od tego czasu drastycznie wzrosła liczba księgowych. Tak wygląda odwieczna cyrkulacja w zawodach. Żmudne, ciężkie, będą wypierane przez bardziej kreatywne, potrzebujące większych umiejętności. Wiele nowych zajęć kreuje rozwój technologiczny. Pojawiają się takie o których wcześniej nie mieliśmy pojęcia. Robotyka wkracza w poszczególne sfery naszego życia, nie tylko znacznie je ułatwiając, ale często ratując. Opieka nad dziećmi czy seniorami jest targetem, który zostanie osiągnięty w stosunkowo krótkim czasie. Duże pole do popisu mają roboty i komputery wykorzystywane w medycynie. Multi-national IBM posiada super urządzenie, które jest wykorzystywane w diagnozowaniu raka płuc i ma 90 proc. skuteczność, w przeciwieństwie do spo-

sobów stosowanych wcześniej. Dokładność starszych metod możemy określić na 50 proc. Premier Japonii zapowiedział przeznaczenie milionów jenów na budowę robotów niezbędnych w opiece nad starszymi ludźmi. Technologia o ludzkim kształcie ma również zastosowanie w dziennikarstwie. Nic dziwnego, że szefowie zadowoleni z tego typu pracowników i chcą ich więcej. Nie chorują, nie potrzebują przerwy na lunch, nie śpią i nie strajkują. Roboty będą oddelegowane nie tylko do prostych i mało kreatywnych prac. Kilka komputerów z Uniwersytetu w hiszpańskiej Maladze, stworzyło muzyczną kompozycję. Zagrała ją Londyńska Orkiestra Symfoniczna. Profesor Kevin Warwick, specjalista od sztucznej inteligencji, sugeruje, że powinniśmy dokładnie przeanalizować zastosowanie elektroniki w przyszłości. Należy wdrażać w taki sposób, by nie zagrażała profesjom, które uwielbiamy wykonywać. Kolejne 20 lat zapowiada spore zmiany. Wszyscy musimy być czujni, żeby w porę przebranżowić się i nie zostać bezrobotnym. «

22/09/2015 17:14:56


015 przegląd prasy »DAILY MAIL

Niepozorna puszka ulubieńcem mieszkańców Wielkiej Brytanii Statystyczny Brytyjczyk zjada 4 puszki tygodniowo, głównie fasoli, tuńczyka i pomidorów. Najwięcej w Birmingham, bo 640 tys. każdego dnia. Większość gospodarstw domowych posiada do 10 puszek w kuchennej szafce. W zabieganej Wielkiej Brytanii, konsumenci wolą otworzyć puszkę, aniżeli przygotować posiłek ze świeżych produktów. Przyzwyczajeń nie zmieniają sprzedawane w dużej ilości książki kucharskie znanych osób, czy programy telewizyjne. Co ciekawe, co czwarta osoba kupuje więcej puszek, niż 10 lat temu. Najwięcej w Birmingham, najmniej w Southampton. Jason Hegarty, szef Canned Food UK, które przeprowadziło sondaż na 2 tys. Brytyjczyków potwierdza, że blisko połowa konsumentów wybiera tak zapakowany produkt jako jeden z głównych składników obiadu. Pierwsza fabryka magazynująca żywność w ten sposób powstała w 1813 roku. Pomysłodawcą był brytyjski inżynier Bryan Donkin. W Bermondsey, w południowym Londynie trzymał w nich mięso i zupy dla wojska. Pierwsze przeznaczone dla ludności cywilnej był drogie i świadczyły o wysokim statusie nabywcy. Z biegiem czasu technologia pozwoliła obniżyć znacząco cenę towaru, który gwałtownie zyskiwał na popularności. Największym zainteresowaniem cieszyło się wówczas skondensowane mleko. Jej produkcja z początku nie była prostą sprawą. Wykonywano ją ręcznie, jedną... aż 6 godzin. Obecnie maszyna jest w stanie wypuścić 2 tys. sztuk na minutę. Produkt wewnątrz zachowuje wysoką jakość i praktycznie nie traci wartości odżywczych. W 1997 roku odkryto, że żywność przetrzymywana w puszce nie traci swoich zalet, podobnie jak mrożona. Puszki najlepiej trzymać w suchym, chłodnym i ciemnym miejscu, z daleka od kuchenki, bojlera i światła słonecznego. Wilgoć może powodować gnicie metalu i uszkodzenie składników. Nabrzmiały kształt opakowania prawdopodobnie świadczy o niezdatności do spożycia. Z rosnącej popularności puszki we współczesnym świecie, Andy Warhol, główny przedstawiciel popartu, uczynił temat swojego obrazu. 32 puszki różnego rodzaju zup, z których amerykański artysta zrobił plakat w 1962 roku, przeszły do historii jako znak zupy Campbell, kultury masowej i kierunku pop-art w sztuce. (SM)

601-MAKIETA 1 01-23.indd 15

22/09/2015 17:14:57


016

WIADOMOŚCI Unia Europejska

Korzystne zapisy dla Polski Kraje Unii Europejskiej potwierdziły cele redukcji emisji gazów cieplarnianych. Polsce udało się przeforsować zapisy o „neutralności węglowej”, które w długim terminie mogą się przełożyć na korzystniejsze dla nas rozwiązania.

»

Kraje unijne już wcześniej zgodziły się, że do 2030 roku dokonają redukcji emisji gazów cieplarnianych o 40 proc. w porównaniu do poziomu z 1990 roku. W mandacie negocjacyjnym na konferencję klimatyczną ministrowie środowiska podkreślili też konieczność 50-procentowej redukcji emisji do 2050 roku oraz dążenia przez wszystkie strony do „neutralności węglowej” w drugiej połowie wieku. Polsce szczególnie zależało na takim sfomułowaniu, które zresztą po raz pierwszy pojawia się w unijnych dokumentach, bo oznacza ono odejście od mówienia o „dekarbonizacji” na rzecz podejścia biorącego pod uwagę, że gazy cieplarniane mogą być neutralizowane np. przez lasy. – Koncepcja neutralności węglowej jest o tyle ważna przed negocjacjami w Paryżu, że mówi o tym, w jaki sposób zachęcić do polityki klimatycznej państwa rozwijające się, które mogą absorbować CO2, nie wycinając albo uprawiając lasy równikowe. Dla państw rozwiniętych to propozycja, by rozwijać nowe technologie wyłapywania i używania dwutlenku węgla. Już dziś możemy zamieniać CO2 w plastik, nawozy sztuczne, w paliwa – mówił

601-MAKIETA 1 01-23.indd 16

dziennikarzom w Brukseli pełnomocnik rządu ds. polityki klimatycznej Marcin Korolec. Takie podejście przewiduje, że zamiast kupowania uprawnień do emisji przedsiębiorstwa – jeśli to byłoby dla nich tańsze – mogłyby, np. sadzić drzewa lub wychwytywać CO2. To mogłoby z kolei pomóc energochłonnemu przemysłowi, szczególnie narażonemu na przeniesienie się poza UE z powodu restrykcyjnej unijnej polityki klimatycznej. Polska od miesięcy zabiegała o poparcie dla tej idei. Wpisanie „neutralności węglowej” do mandatu jest pierwszym krokiem do zmiany nastawienia KE w tej sprawie, bo ostatecznie to Komisja przedstawia projekty aktów prawnych dotyczących realizacji polityki klimatycznej w UE. Polska starała się też, by do dokumentu na szczyt w Paryżu nie wpisano ambitniejszych niż ustalono wcześniej działań dotyczących redukcji emisji. Zapisów dotyczących większej redukcji niż 40 proc. do 2030 roku chciały np. Niemcy, ale ostatecznie nie zostały one wprowadzone. – Był cały szereg głosów, które mówiły np. o wpisaniu (do mandatu) koncepcji dekarbonizacji i to już do roku 2050 – podkreślił Korolec.

Kształtem porozumienia wypracowanego w Brukseli zawiedzione są organizacje ekologiczne. – Unijna propozycja jest wciąż daleka od tego, co powinno znaleźć się na negocjacyjnym stole, by uzyskać porozumienie, które doprowadzi do wymiernych działań na rzecz ochrony klimatu – ocenił dyrektor Greenpeace Polska Robert Cyglicki. Do tej pory 62 kraje świata odpowiadające za prawie 70 proc. globalnych emisji złożyło swoje wkłady do porozumienia klimatycznego (intended nationally determined contribution – INDC), w których wskazują, w jaki sposób chcą zapobiegać globalnemu ociepleniu. Jeśli światowe negocjacje zakończą się sukcesem, w stolicy Francji zostanie zawarte w grudniu najbardziej ambitne porozumienie klimatyczne, które miałoby zacząć obowiązywać po 2020 roku i zastąpić protokół z Kioto. Społeczność międzynarodowa postawiła sobie za cel niedopuszczenie do tego, by średnia temperatura wzrosła o ponad 2 stopnie Celsjusza w stosunku do epoki przedindustrialnej. W obecnym tempie świat zmierza w kierunku wzrostu temperatury o 4 stopnie pod koniec XXI wieku, co według naukowców może mieć niebezpieczne skutki. «

22/09/2015 17:14:57


017

601-MAKIETA 1 01-23.indd 17

22/09/2015 17:14:59


018

WIADOMOŚCI GOSPODARKA

Przełomowa usługa telekomunikacyjna Dostawca usług komunikacji mobilnej z wartością dodaną Taisys Technologies podejmuje współpracę z europejskim operatorem JOIN Experience w celu wprowadzenia na rynek paneuropejskiego pakietu przedpłatowego w 39 krajach poprzez platformę slimduet. Podróżnicy po Europie mają teraz dostęp do zupełnie nowej usługi. Jeden przedpłacony pakiet obowiązuje w 39 europejskich krajach, a ceny zaczynają się już od 15 euro za transfer danych w 3G, rozmowy głosowe i wiadomości tekstowe.

»

Paneuropejski pakiet obejmujący 39 krajów jest najwygodniejszą usługą telekomunikacyjną, która pozwala oszczędzać czas i pieniądze. Podróżni mogą zakupić przedpłacony pakiet przez aplikację slimduet, jeszcze zanim wyruszą z domu. Dzięki temu mogą pozostać w kontakcie w trakcie podróży przez 39 europejskich krajów bez problemów związanych z kupowaniem nowych kart SIM w każdym z odwiedzanych miejsc docelowych. Rozwiązanie eliminuje zmartwienia związane z drogimi opłatami roamingowymi, barierami językowymi czy niewygodnym dzieleniem wi-fi. Kartę SIM slimduet można wykorzystywać wielokrotnie, a doładowań można dokonać bezpośrednio w aplikacji. Europa jest jednym z najpopularniejszych celów wypraw turystów i często wiąże się z wielokrotnym przekraczaniem granic. Z wykorzystaniem wirtualnej technologii pobierania SIM OTA plat-

601-MAKIETA 1 01-23.indd 18

forma slimduet zapewnia pakiet paneuropejski gwarantujący transfer danych, rozmowy głosowe i wiadomości tekstowe. Usługa obejmuje takie popularne kraje, jak: Francja, Wielka Brytania, Holandia, Belgia, Luksemburg, Irlandia, Niemcy, Szwajcaria, Austria, Hiszpania, Włochy, Grecja, Węgry, Polska, Czechy, Islandia, Norwegia, Szwecja i nie tylko. Prezes firmy Taisys Group, Jason Ho, stwierdził, że „waga partnerstwa Taisys z europejskim operatorem JOIN polega na tym, że udało nam się połączyć 39 operatorów mobilnych w jednej usłudze. Aplikacja slimduet jest pojedynczym punktem kontaktowym dla pakietów przedpłaconych jeszcze przed wyruszeniem z domu, tym samym odpowiadając na zapotrzebowanie związane z podróżami między europejskimi granicami w celach biznesowych i wypoczynkowych”. – Cieszymy się ze współpracy

z Taisys, wiodącym globalnym dostawcą platform telekomunikacyjnych, przy wprowadzaniu na rynek nowej generacji technologii telekomunikacji w podróży. Klienci slimduet na całym świecie mogą teraz pobrać paneuropejską usługę mobilną JOIN Experience bezpośrednio z aplikacji i aktywować usługę tuż po wylądowaniu w Europie – dodał Pascal Koster, dyrektor zarządzający w firmie JOIN Experience. Wraz z rosnącym zainteresowaniem dotyczącym wirtualnych kart SIM użytkownicy platformy slimduet jako pierwsi mogą doświadczyć korzyści wynikających z tej formy obsługi kart SIM pozwalającej na pobieranie numerów z różnych krajów na tę samą kartę SIM bez konieczności zamiany karty. Platforma slimduet firmy Taisys zapewnia najbardziej wygodną usługę zarówno dla ludzi biznesu zawsze w podróżach służbowych, jak i turystów. «

22/09/2015 17:14:59


019

601-MAKIETA 1 01-23.indd 19

22/09/2015 17:15:00


020

WIADOMOŚCI GOSPODARKA

Fot. Przemyslaw Szablowski / Shutterstock.com

W Porcie Lotniczym Lublin bazę operacyjną uruchomiły linie Wizz Air. Ma to związek ze zwiększeniem liczby lotów tego węgierskiego przewoźnika z Lublina. W roku 2015 lubelskie lotnisko ma obsłużyć 230 tys. pasażerów, a w roku następnym 430 tys.

Samolot Wizz Air w Porcie Lotniczym Lublin

Wizz Air uruchomił bazę w Porcie Lotniczym Lublin

»

Na lubelskim lotnisku od poniedziałku bazuje jeden samolot Wizz Air – Airbus A-320. Do obsługi samolotu i pasażerów zatrudnionych zostało 35 osób. – To nowy samolot, w nowych kolorach. Lublin jest szóstą bazą Wizz Air w Polsce. Polska z 21 samolotami jest naszą największą bazą operacyjną – mówi dyrektor ds. operacyjnych Wizz Air Dederik Pen. Ulokowanie samolotu węgierskiego przewoźnika, to zdaniem prezesa Portu Lotniczego Lublin szansa na rozwój lotniska. – To kamień milowy w rozwoju portu lotniczego. To oznacza dla portu większą ilość destynacji i więcej lotów – powiedział prezes Portu Lotniczego Lublin Krzysztof Wójtowicz. Z ulokowaniem bazy w Porcie Lotniczym Lublin wiąże się uruchomienie nowych połączeń Wizz Air z Lublina. W poniedziałek uruchomiono loty do Brukseli, od wtorku latają samoloty do Doncaster-Sheffield (Anglia) a od środy – do Glasgow (Szkocja). Wizz

601-MAKIETA 1 01-23.indd 20

Air z Lublina wozi pasażerów także do Londynu, Oslo i Sztokholmu. Samolot bazujący w Lublinie ma obsługiwać loty nawet na trzech kierunkach dziennie. Wizz Air realizuje loty z Lublina od 2012 r. W roku 2014 r. przewiózł stąd 80 tys. pasażerów. – Efekt uruchomienia bazy będzie najbardziej widoczny w przyszłym roku. Na podstawie tego, co jest w systemach rezerwacyjnych przewoźnika, spodziewamy się na lubelskim lotnisku około 300 tys. pasażerów od samego Wizz Aira – twierdzi dyrektor handlowy Portu Lotniczego Lublin Ireneusz Dylczyk. Obecnie z lubelskiego lotniska obsługiwanych jest łącznie dziewięć tras. Sześć realizuje Wizz Air; loty do Frankfurtu – Lufthansa, a loty do Londynu i Dublina – Ryanair. W ciągu ośmiu miesięcy 2015 r. lotnisko obsłużyło ponad 152 tys. pasażerów. – Spodziewamy się, że w 2015 r. obsłużymy 230 tys. pasażerów – powiedział Dylczyk.

W ubiegłym roku lotnisko obsłużyło 187,5 tys. pasażerów, a w 2013 – 189,7 tys. Spadek liczby pasażerów wynikał między innymi z zawieszenia przez linie Ryanair popularnych połączeń do Liverpoolu i Dublina. – W przyszłym roku spodziewamy się, że Wizz Air obsłuży 66 proc. wszystkich rejsów, które będą wykonywane z Lublina. (…) Spodziewamy się, że w 2016 r. będziemy mieli w sumie około 430 tys. pasażerów na lotnisku. To dosyć ostrożna prognoza – dodaje Dylczyk. Port Lotniczy Lublin, wybudowany w podlubelskim Świdniku, otwarto w grudniu 2012 r. Jego budowa kosztowała ogółem 476 mln zł, z czego 144,5 mln zł pokryła dotacja z unijnego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego. Lotnisko zbudowano na przestrzeni 300 ha; pas startowy ma 2,5 km długości. Terminal o powierzchni 11 tys. m kw. przystosowany jest do obsługi pół miliona pasażerów rocznie. «

22/09/2015 17:15:04


601-MAKIETA 1 01-23.indd 21

22/09/2015 17:15:06


022

WIADOMOŚCI prawo

Czy wymagana jest wymiana prawa jazdy z polskiego na brytyjskie? Kategoria A i B Osoby, które posiadają prawo jazdy kategorii A i/lub B wydane w jednym z krajów Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego, NIE mają obowiązku wymiany swojego prawa jazdy na brytyjskie. Posiadacz polskiego prawa jazdy kategorii A i/lub B nie musi go wymieniać do momentu ukończenia 70 lat lub po 3 latach od momentu, kiedy został rezydentem w Wielkiej Brytanii. Pod uwagę bierze się ten okres, który jest dłuższy. Jeżeli przykładowo osoba przyjechała do Wielkiej Brytanii, mając 30 lat, może się posługiwać swoim polskim prawem jazdy do momentu ukończenia 70 lat. Natomiast osoba, która przyjechała do Wielkiej Brytanii w wieku 69 lat, może się posługiwać swoim polskim prawem jazdy do momentu, kiedy upłyną 3 lata od daty jej przyjazdu, co oznacza, że w tym przypadku granica 70 lat zostanie przesunięta. Należy pamiętać, że rezydentem jest osoba, która mieszka i pracuje w Wielkiej Brytanii.

Kategoria C i D

Posiadacze ważnego polskiego prawa jazdy na samochody ciężarowe i autobusy mogą się nim posługiwać do ukończenia 45. roku życia lub do 5 lat od

601-MAKIETA 1 01-23.indd 22

momentu, kiedy zostaną rezydentem (w zależności od tego, który okres jest dłuższy). Kierowcy w przedziale wiekowym między 45 a 65 lat zobowiązani są do wymiany prawa jazdy po ukończeniu 66. roku życia bądź po 5 latach od momentu zostania rezydentem. Osoby, które ukończyly 65 lat, mają na wymianę 12 miesięcy od momentu zostania rezydentem. Aby zdobyć brytyjskie prawo jazdy, będąc kierowcą samochodu ciężarowego lub autobusu (Large Goods Vehicles/Passenger Carrying Vehicles), musisz skompletować nastepujące dokumenty:  aplikację – formularz D2  raport medyczny (jeśli ukonczyleś 45 lat) – formularz D4, który wypełnia lekarz. Po upływie 12 miesięcy ci, którzy posiadają prawo jazdy z uprawnieniami zawodowymi (EC/EEA vocational drivers), a więc właśnie kierowcy autobusów lub samochodów ciężarowych zamieszkali w Wielkiej Brytanii, są zobowiązani do zarejestrowania się w DVLA. Aby zarejestrować się w DVLA, wysyłasz aplikację – formularz D2, formularz D4 i swoje polskie prawo jazdy. DVLA odsyła z powrotem Twoje polskie prawo jazdy, dołączając do niego część counterpart, która umożliwia np.

naliczanie punktów karnych w razie przewinień drogowych. Jeśli nie posiadasz counterpart, sprawa trafia do sądu. Policja może poprosić kierowcę przed rozprawą o wysłanie polskiego prawa jazdy wraz z wnioskiem o wydanie brakującej części counterpart. Pracując zawodowo jako kierowca samochodu ciężarowego, autobusu lub autokaru, będziesz potrzebować także świadectwo kwalifikacji – Driver Certificate of Professional Competence (Driver CPC). «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

22/09/2015 17:15:08


023

601-MAKIETA 1 01-23.indd 23

22/09/2015 17:15:09


024

TEMAT NUMERU OBLICZA WIELKIEJ BRYTANII

601-MAKIETA 2 24-41.indd 24

22/09/2015 17:16:00


025

Hurrah dla faszystów!

W 1934 roku Daily Mail znalazł właściwy system polityczny dla Wielkiej Brytanii. Zalecano import faszyzmu. The Spectator trafnie komentował: - Czarne koszule tak jak Daily Mail kierują się do ludzi nieprzyzwyczajonych do myślenia. Przeciętny czytelnik Daily Mail jest potencjalnie gotową „Czarną koszulą”. Kiedy Lord Rothermere mówi swoim klientom, żeby poszli i przyłączyli się do faszystów, ci prawie na pewno to zrobią. Widać - wiele się nie zmieniło. TOMASZ BOREJZA

»

Gdy Brytyjczyk Robert Eatwell pisał książkę pt. „Faszyzm. Historia.”, to na tytuł rozdziału poświęconego Wielkiej Brytanii wybrał „od farsy do klęski”. Bardzo trafnie. Zwłaszcza, gdy chodzi o farsę, bo takiego zestawu politycznych indywiduów jak w międyzwojennych partiach i partyjkach faszystowskich trudno byłoby doszukać się nawet w dzisiejszym UKIP-ie. Zaczęło się od Rothy Linton-

601-MAKIETA 2 24-41.indd 25

Orman, która w 1923 roku założyła grupę o nazwie „British Fascisti”. Matka-założycielka nowej organizacji politycznej nie wiedziała czym jest faszyzm. Wiedziała jednak, że daje on odpór komunizmowi, a jej celem było przede wszystkim powstrzymanie czerwonej zarazy. W tym celu zaczęła zbierać w całość organizację, która wkrótce po burzliwej dyskusji wewnętrznej zmieniła nazwę. Obco brzmiące „fascisti” zmieniono na swojskie British Fascist, co okazało się być błędem.

Oto pełną nazwę szybko zaczęto skracać do BF, a to slangowo rozwijało się w „bloody fools”. Nowy przydomek się przyjął i raczej nie zachęcił wielu nowych członków. A przyjął się być może nie tylko przez skrót, ale też dlatego, że wydawał się być dość trafny. Jednym z głównym punktów programu politycznego pani Linton-Orman było obniżenie podatków dla szlachty. Po co? Artystokratą zostaną wtedy wolne środki – rozumowała liderka – więc z pewnością przeznaczą »

22/09/2015 17:16:01


Żydzi? Deportujemy...

Odrobina profesjonalizmu pojawiła się w tym wszystkim dopiero na początku lat 30., gdy po wizycie we Włoszech Mussoliniego na faszyzm „nawrócił się” sir Oswald Mosley i założył Brytyjską Unię Faszystów (później Faszystów i Narodowych Socjalistów). Był to człowiek, którego niektórzy do tej pory uważają za jeden z największych zmarnowanych talentów brytyjskiej polityki. Patrząc na jego wybryki można dodać: szczęśliwie zmarnowanych. Wiele o Mosleyu mówi pewna prawdziwa anegdota.

601-MAKIETA 2 24-41.indd 26

Fot. George Grantham Bain Collection (the United States Library of Congress). Licensed under Public Domain via Commons

je na zatrudnienie większej liczby służących, a w efekcie spadnie bezrobocie. W ogóle problemy społeczne były bliskie organizacji. Sformowano np. specjalne grupy faszystowskich kobiet, który krążyły po Londynie szukając prostytutek oraz komunistów, a znalezionych próbowały nawracać. Co było dość dziwne, bo sama liderka wymagała nawrócenia. Anglię raz po raz obiegały plotki o jej nienajlepszym prowadzeniu się – a to miała mieć problemy z alkoholem lub narkotykami, a to znowu uczestniczyć w fantazyjnych orgiach. Zmarła w wieku 40 lat na Wyspach Kanaryjskich. Najbardziej spektakularną akcją, którą przeprowadzili „Bloody Fools” było porwanie lidera brytyjskich komunistów Harry'ego Pollitta. W związku z uprowadzeniem zatrzymano pięciu faszystów, którzy tłumaczyli się, że wcale nie chcieli zrobić mu krzywdy, a ich celem było jedynie „zabranie go na miły weekend”. Sąd ich uniewinnił. Za to niewiele później do więzienia wysłał Pollitta – powodem była jego aktywność polityczna. A kiedy BF pod koniec lat 20. dopadł kryzys, to w jego miejsce szybko powstała partia jeszcze bardziej kanapowa. Była to Imperialna Liga Faszystowska. Na jej czele stanął 51-letni weterynarz, który wcześniej piastował stanowisko głównego eksperta ds. wielbłądów – poważnie – w British Fascists. Do dokonania rozłamu skłonił go przede wszystkim zbyt umiarkowany antysemityzm Bloody Fools. Sam był bowiem zwolennikiem teorii mówiącej, że za wszystkim stoi „ręka Żyda”. Jeszcze przed wojną prowadził kampanię, w której chciał przekonać, by nie wchodzić w konflikt z Niemcami, bo to jedynie wzmocni „żydowski komunizm w Związku Radzieckim”. Był też zwolennikiem eugeniki.

Oswald Mosley z pierwszą żoną, Lady Cynthią Curzon.

Fot. Source. Licensed under Fair use via Wikipedia

026

TEMAT NUMERU Oblicza Wielkiej Brytanii

Diana Mitford, oficjalna kochanka, a następnie druga żona Oswalda Mosley.

22/09/2015 17:16:02


Fot. Harold Harmsworth, 1st Viscount Rothermere (1868-1940) – Daily Mail, 15th Jan 1934. Licensed under Public Domain via Commons

Fot. Gabell. Licensed under Public Domain via Commons

027

Właściciel Daily Mail, Lord Rothermere

Pewnego dnia pracował w swoim gabinecie. Za oknem bawiły się jego dzieci i należący do rodziny pies. Hałas irytował lidera BUF. Złapał więc za pistolet, wychylił się przez okno, zastrzelił psa, zamknął okno i wrócił do pracy. Zgodnie ze starą prawdą mówiącą, że kto nie kocha zwierząt, ten nie kocha też ludzi, niewiele lepiej poczynał sobie z rodziną, ale o tym później. Jednocześnie był bardzo sprawnym organizatorem i przynajmniej początkowo BUF rósł w siłę. Pomagało mu w tym m.in. wsparcie Daily Maila, który apelował do swoich czytelników, by ci wstępowali w szeregi „Czarnych koszul”, jak od pozbawionych kołnierzyka mundurów nazywano członków organizacji. Jednocześnie – były to czasy, gdy takimi grupami dysponowała każda szanująca się partia polityczna na kontynencie – stworzono też bojówkę tzw. Bitnych Chłopców, których trenował słynny bokser Kid Lewis. Jeszcze w roku 1934 Mosley dysponował potężnym wsparciem przedsiębiorców, a szeregi organizacji liczono w dziesiątkach tysięcy ludzi. To zmieniło się za sprawą Hitlera – gdy na Wyspy dotarły informacje o „Nocy długich noży”, zaczęto się na poważnie obawiać tego, czym faszyzm może się stać. Zaczęto pilnować by BUF nie urósł zbytnio w siłę. M.in. rząd rozesłał tajną notatkę do mediów, w której prosił o to, by o poczynaniach Mosleya nie informować. Liderów formacji poddano inwigilacji. Jednocześnie doniesienia z nazistowskich Niemiec, w których zaczynało dochodzić do prześladowań, zagęszczały atmosferę wobec grupy. Tym bardziej, że choć lider brytyjskich faszystów pytany o Hitlera i jego politykę

601-MAKIETA 2 24-41.indd 27

Artykuł „Hurrah for the Blackshirts” napisany przez Lorda Rothermere

rasową odpowiadał: „Oni są Niemcami, a my Anglikami, dlatego nasze spojrzenie na te sprawy i nasze metody będą w wielu sferach inne. (...) Wierzymy głęboko w naszą własną brytyjską rasę, która stworzyła Imperium, ale wiemy, że stygmatyzowanie innych jako gorszych lub wrogich byłoby złe dla Imperium.” To dodawał jednocześnie: „Żydzi muszą postawić interes Brytanii przed interesem żydostwa, albo będą deportowani z Brytanii”.

Do kulminacji niechęci doszło w czasie tzw. Bitwy o Cable Street. Tuż po wybuchu wojny domowej w Hiszpanii nastroje na linii prawica-lewica stały się w Wielkiej Brytanii bardzo gorące. Mosley postanowił poprowadzić wielką manifestację przez Londyn. Jednak, jak pisała ówczesna prasa, „niemal wszyscy mieszkańcy East Endu wylegli na ulice, by zablokować ten przemarsz”. Okolice Cable Street zgromadziły... 100 tys. ludzi, którzy zdecydowali się powiedzieć »

22/09/2015 17:16:03


Fot. Wikipedia

028

TEMAT NUMERU Oblicza Wielkiej Brytanii

Oswald Mosley i Benito Mussolini w 1936 r.

Założona w 1923 roku grupa „British Fascisti”, wkrótce zmieniła nazwę na „British Fascist”. Nazwę tę zaczęto skracać do BF, a to slangowo rozwijało się w „bloody fools”.

601-MAKIETA 2 24-41.indd 28

„Czarnym koszulom” – no passaran! Faszyści rzeczywiście nie przeszli, a dla BUF zaczął się okres rozpadu. Zbliżająca się wojna pozostawiała niezbyt wiele miejsca dla ich sympatii do Hitlera, a kiedy ta w końcu wybuchła liderów partii, z Mosleyem na czele, internowane i nie wypuszczono do zakończenia działań wojennych. A wkrótce po wojnie, może ze zgryzoty, polityk zmarł. Ciekawsza od jego działalności politycznej, była jego druga żona – Diana Mosley.

Aniołki Hitlera

Diana oraz jej młodsza siostra Unity były nazywane Aniołkami Hitlera. Ta druga od wczesnych lat 30. przeżywała głęboką fascynację nazistami – ponoć pociągał ją obecny u nich kult bohaterstwa, szukała prawdziwego rycerza na białym koniu. Po Anglii jeździła samochodem ozdobionym flagami ze swastyką, a nawet listonoszkę potrafiła witać „hailując”. Wiele razy odwiedzała Niemcy, gdzie jej „aryjska” uroda zdobywała sobie uznanie wśród nazistowskiej elity, a ona z radością wdawała się w kolejne mniejsze lub większe romanse. Wszelkie wątpliwości dotyczące działań jej idoli, tłumaczyła tak: „Wszyscy mówią o Żydach, a przecież to tylko 1 proc. społeczności. Pamiętajcie o 99 proc., które będą miały lepiej.” Gdy Anglia wypowiedziała Niemcom wojnę, z rozpaczy próbowała popełnić samobójstwo. Próba zakończyła się trwałym uszkodzeniem mózgu. Uznanie zdobywała także Diana.

– Diana Mitford była idealną kobietą Hitlera. Była wysoka. Była blondynką. Była piękna. Była mądra. Była arystokratką. Była antysemitką. Była faszystką. Była bezwzględna – pisała o niej Maureen Dowd w New York Timesie. Była wreszcie kochanką, a później żoną wiernego sojusznika z Wysp. Kiedy się poznali ten wciąż był żonaty z Lady Cynthią Curzon, z którą miał troje dzieci. Córkę Lorda Curzona – zdrobniale nazywaną Cimmy – o którego znaczeniu wiele mówi to, że był przez pewien czas m.in. wicekrólem Indii i ministrem spraw zagranicznych, mąż traktował jak narzędzie pomocne w zrobieniu kariery politycznej. A biorąc pod uwagę, że na ślubie gościł m.in. Jerzy V i królowa Maria, to mógł liczyć na wiele. Jednak to co miało pomóc Mosleyowi, jego żonie miało przynieść przede wszystkim wiele strapień. Szef brytyjskich faszystów był znany z licznych podbojów i małżeńskiej niewierności. Interesował się przede wszystkim kobietami z wyższych sfer, bo jak żartowano, mottem, które mu przyświecało było: „vote Labour, sleep Tory”. Tuż przed śmiercią żony „wyspowiadał” jej się z licznych romansów – nie tyle one same, ale długość listy była dla Cimmy szokiem. Choć nie była to lista pełna. – Opowiedziałem o wszystkich – chwalił się przyjaciołom – z wyjątkiem jej macochy oraz siostry. Uspokoił się, choć nie całkiem, po poznaniu Diany, która odeszła od pierwszego męża i została jego oficjalną kochanką, by z czasem zostać też jego żoną. To stało się po śmierci Cimmy. Ślub odbył się w 1936 roku. Jego miejscem było mieszkanie... Josepha Goebbelsa, nazistowskiego ministra propagandy, z którego żoną Diana się przyjaźniła. Wśród sześciorga gości dało się odnaleźć jeszcze Adolfa Hitlera. Para miał dwóch synów, a jednym z nich jest Max Mosley – wieloletni szef Formuły I, który kilka lat temu był bohaterem głośnego skandalu obyczajowego. Swoją drogą i do Hitlera piękna żona Mosleya musiała mieć ogromną słabość. Gdy w 1940 roku żandarmeria przyszła po nią, by ją internować, ostatnią rzeczą, którą próbowała spakować było jego zdjęcie. Miało ono osłodzić jej wieloletni pobyt w więzieniu dla kobiet. Siostry Mitford nie były jedynymi celebrytkami o nazistowskich sympatiach – przypisywano je też Edwardowi VIII.

22/09/2015 17:16:03


029 Co tylko dowodzi, że król może się prezentować, ale rządzić raczej nie powinien.

Hailujący Mail

Jednak na tym ciekawostki się nie kończą. Jeżeli gdzieś są „aniołki” i jest farsa, to musi być też Daily Mail, który – jak zaraz zobaczycie – nie tak wiele zmienił się od tamtych czasów. Właścicielem gazety był wówczas Lord Rothermere. Człowiek o sympatiach zgodnych z tymi prezentowanymi przez Mosleya, które postanowił wyrazić z pomocą popularnej gazety. Ta generalnie prezentowała linię zbieżną z propozycjami brytyjskich faszystów. W styczniu 1934 roku postanowiono to wyrazić całkowicie wprost. W Mailu pojawił się tekst właściciela, który został zatytułowany „Hurrah for the Blackshirts”. Napisano, że warto dołączyć do „Czarnych koszul” i gdzie to zrobić. Ale Rothermere pisał i tak: „Ponieważ faszyzm przychodzi z Włoch, krótkowzroczni ludzie tego kraju myślą, że odrzucając go pokazują krzepkiego ducha narodu. Jeżeli ich przodkowie byliby równie głupi, Brytania dziś nie miałaby systemu bankowego, prawa rzymskiego, ani nawet piłki nożnej, bo wszystko to są wynalazki pochodzące z Italii.” I jeszcze tak: „Nowe czasy potrzebują nowych ludzi i nowych metod.” O jakich nowych ludzi i jakie nowe metody chodziło nazistom, można się było przekonać już wkrótce. Najłatwiej było o to w komorach gazowych Auschwitz, Treblinki i Majdanka.

Dlaczego faszystom się nie udało?

Pytanie o to, dlaczego faszyzm, który podbił Niemcy i Włochy, i duże poparcie zdobył w wielu europejskich krajach, by wymienić choćby Hiszpanię, nie zadomowił się w Anglii, ma wiele odpowiedzi. Jedną z nich znalazł właściciel Maila, który jak się wydaje diagnozował całkiem trafnie, gdy pisał o tym, że wynalazek jest odrzucany, bo pochodzi z zagranicy. Być może Brytyjczycy nie zawsze jako nacja byli ponad miarę nadęci i zapatrzeni w siebie, ale w 20-leciu, po ponad 100 latach zarządzania Imperium, już tak. – Pierwsza wojna światowa nie tylko umocniła opinię Brytyjczyków o sobie, ale też podkreśliła znaczenie podziału na „my” i „wy”, na świat, w którym Wielka Brytania w zadziwiający sposób nie odnalazła się w Europie. Brytania była wyjątkowa, Bóg obdarzył ją kanałem La Manche, który odcinał ją od opery komicznej i od niebezpieczniejszych obcokrajowców. – pisał Eatwell. Faszyści nie mieli tam czego szukać, bo to nie Anglicy wymyślili faszyzm. Ich wynalazkiem była parlamentarna monarchia, której zasady – demokracja i tolerancja – są skrajnie odmienne od tego, co proponowali Hitler, il Duce i Mosley. A ważnym powodem było i to, że Wielka Brytania zniosła kryzys – pomogły w tym niemiłosiernie wyzyskiwane kolonie – dużo lepiej od tych krajów, gdzie faszyści zdobyli wielkie poparcie, a radykałowie zawsze rosną w siłę tam, gdzie źle się dzieje. O czym przekonał też ostatni kryzys. «

601-MAKIETA 2 24-41.indd 29

22/09/2015 17:16:04


Fot. PAP/EPA / Andy Rain

030

KOMENTARZ TYGODNIA polityka

Jeremy Corbyn

Old School Labour Brytyjska lewica zerwała z blairyzmem i wróciła do swoich socjalistycznych korzeni. Jeremy Corbyn jest symbolem nowego otwarcia i nowej nadziei Partii Pracy. Dla konserwatystów to łatwy polityczny cel i szansa na całkowitą polityczną dominację. Radosław Zapałowski

»

Kiedy korki szampana równocześnie strzelają w domach politycznych antagonistów wiadomo, że dzieje się coś niespotykanego. Oszałamiające zwycięstwo Jeremiego Corbyna w wyścigu na lidera Labour wprawiło w entuzjazm zarówno lewicowych jak i prawicowych

601-MAKIETA 2 24-41.indd 30

wyborców. Dla tych pierwszych Corbyn jest nadzieją na zerwanie z liberalizmem lewicy, symbolem odrzucenia partii okrągłych zdań, konserwatywnie zdefiniowanego zdrowego rozsądku, pozycjonowania się w centrum za cenę rezygnacji z własnych przekonań. Dla drugich nowy lider Partii Pracy to idealny przeciwnik, którego poglądy

i wystąpienia łatwo będzie zdyskredytować oraz ośmieszyć. Corbyn jest spełnieniem prawicowego marzenia o radykalnym socjaliście, którego bez pardonu można atakować i którego idee nigdy nie będą zaakceptowane przez centrowych wyborców. Radykał, którym straszy się tzw. middle england – brytyjską klasę średnią i średnią niższą mieszkającą poza wielkimi aglomeracjami miejskimi – tą symboliczną grupę trzymającą w rękach klucz do wyborczego sukcesu na Wyspach. Sympatycy lewicy wierzą jednak, że tak jak Corbyn przełamał monopol laburzystowskich centrystów, zakwestionował „trzecią drogę” i wbrew wszelkim prognozom oraz nieukrywanej wrogości mediów sięgnął po przywództwo w partii, tak samo szturmem zdobędzie „serca i umysły” brytyjskiego społeczeństwa. A przynajmniej tej jego części, która czuje się politycznie wyalienowana, niereprezentowana lub zdradzona przez przeżywającą romans z liberalizmem Labour. Rezerwy są w klasie robotniczej, która odeszła z Partii Pracy na rzecz UKIP, u wyborców zniechęconych, zostających w domach oraz w Szkotach. Jednak odzyskanie robotniczej bazy, odbicie Szkocji z rąk Szkockiej Partii Narodowej, przeciągnięcie na swoją stronę sympatyków Zielonych do wyborczego sukcesu w 2020 roku nie wystarczą. Corbyn musi walczyć z Cameronem o centrum. A to zadanie prawie niewykonalne.

Historia na żywo

To co wydarzyło się w ostatnich miesiącach jest wydarzeniem bez precedensu w historii brytyjskiej polityki. W przeciągu trzech miesięcy Jeremy Corbyn z polityka znajdującego się na partyjnych tyłach i orbitującego na obrzeżach politycznego mainstreamu stał się politycznym liderem największej brytyjskiej partii opozycyjnej. Z ekscentrycznego outsidera tolerowanego na marginesach Partii Pracy zmienił się w jej przywódcę. Gdy zapowiadał swój start, bukmacherzy za każdego postawionego na niego funta płacili dwieście. Na początku września wygrał już jednak jako faworyt, zdobywając prawie 60 proc. głosów w pierwszej turze – co daje mu silniejszy mandat do kierowania partią niż jakiemukolwiek jej przywódcy od dawna, o wiele silniejszy niż Blair otrzymał w 1994 roku. Jego kampania rozbudziła potężny entuzjazm

22/09/2015 17:16:06


031 partyjnych dołów, przyciągnęła do partii młodych ludzi i weteranów zniechęconych przez blairyzm. Corbyn stał się centrum politycznej erupcji o niespotykanych proporcjach. I bez względu na to co wydarzy się w przyszłości wydaje się, że na lewej stronie politycznego spektrum zaszła fundamentalna zmiana, której nie da się odwrócić. Osiem lat po finansowym kryzysie brytyjski bunt przeciw polityce oszczędności znalazł swój nieoczekiwany głos. Polityczny konsensus w kwestii polityki gospodarczej został złamany. Zwycięstwo Corbyna ma także ogromny wymiar symboliczny dla całej europejskiej lewicy. Bo po raz pierwszy polityk spoza establishmentu przejął przywództwo w tradycyjnej, dużej partii lewicowej. Corbyn symbolizuje odrodzenie lewicy na przekór partyjnej nomenklaturze i stanowi dowód na to, że wielkie partie socjaldemokratyczne mogą ulegać przeobrażeniom od wewnątrz. Dotychczas młodzi lewicowcy próbowali wchodzić na polityczną scenę zakładając własne ruchy polityczne pozycjonujące się na lewo od wielkich partii socjalistycznych zmuszając tym samym tradycyjną lewicę do defensywy i jeszcze bardziej wiązać je z tradycyjną prawicą. Globalny kryzys, który obnażył wszystkie wady ideologii prawicy, był dla lewicy polityczną szansą na wyrwanie się z letargu. Ten test wielkie socjaldemokratyczne partie oblały, bo nie były w stanie wypracować alternatywnej, radykalnej wizji politycznej i gospodarczej. Klasyczna socjaldemokracja jak ognia bała się ekonomicznego ekstremizmu i politycznych narracji wychodzących poza status quo. Stąd rozmnożenie ruchów społecznego buntu – greckiej Syrizy, hiszpańskiego Podemos czy też szkockiej SNP. Corbyn to pierwszy polityk radykalnej lewicy, który staje na czele tradycyjnej wielkiej socjaldemokratycznej partii. Wyzwania przed którymi stoi są jednak wciąż takie same.

Terrorysta Corbyn

Nowy lider Partii Pracy miał najkrótszy polityczny „miesiąc miodowy” w historii. Zaraz po odebraniu klasycznych, kurtuazyjnych gratulacji od innych liderów partyjnych w ruch poszła potężna machina pogardy. Bez zbędnych subtelności. Konserwatyści i ich medialni akolici zaczęli w niemal histerycznym tonie straszyć Corbynem. Według tej narracji nowy lider Labour jest „zagrożeniem dla

601-MAKIETA 2 24-41.indd 31

bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii” i „sympatykiem terrorystów”. Z subtelności zrezygnowali również czołowi politycy Partii Pracy. Zaraz po wyborze Corbyna na lidera z zasiadania w gabinecie cieni zrezygnowało dziesięciu parlamentarzystów w tym jeden z nich już w trakcie wygłaszania przez Corbyna zwycięskiej mowy. To najlepiej obrazuje problemy przed którymi staje nowy przewodniczący Labour. Niechęć mediów, antagonizm partii rządzącej, podział we własnej partii, a do tego rozbudzone nadzieje sympatyków. Do tej pory Corbyn potężne ośrodki medialne zgrabnie omijał sku-

byna nie daje mu moralnego autorytetu do nawoływania do partyjnej lojalności. Sam przecież wielokrotnie występował przeciw swoim liderom. Odsunięcie się w cień byłych czołowych polityków Labour, którzy postawili na przeczekanie osłabia partię w codziennych parlamentarnych bojach. Blairyści znajdują się po prawej stronie partii, ale posiadają niekwestionowane kompetencje w konkretnych sprawach i ich głosu w debacie publicznej będzie Labour brakować. Napięcie wewnątrz partii może też skutkować polityczną stagnacją. Tak jak na przełomie lat 70. i 80. kiedy laburzy-

piając się na innych kanałach komunikacyjnych, głównie w mediach społecznościowych. Jednak mimo postępującego kryzysu na rynku prasy i słabnącej roli telewizji nie da się uprawiać poważnej polityki bez jakiejś formy symbiozy ze „starymi mediami”. Chaos informacyjny w pierwszych dniach urzędowania Corbyna, sprzeczne komunikaty i wykluczające się ogłoszenia pokazują, że zaplecze medialne lidera Labour musi się szybko uczyć bezpardonowej gry w erze infotainmentu. Charyzma i autentyczność lidera nie wystarczą do wygrania politycznych bitew na medialnym polu walki. Narracje, emocje i spójny przekaz są równie ważne. Uporanie się z pęknięciem wewnątrz Labour to znacznie trudniejsze zadanie. Owszem Corbyn ma potężny demokratyczny mandat i tysiące oddanych zwolenników, ale reprezentacja parlamentarna Partii Pracy jest wobec niego wroga, a w najlepszym razie chłodna. Co gorsza historia głosowań samego Cor-

stów paraliżowały wewnętrzne walki między kilkoma frakcjami. Powszechnie uważa się, że były one jedną z przyczyn największej w powojennej historii partii porażki wyborczej w 1983 roku. Jednak największe wyzwanie przed którym stoi Corbyn to pobicie Torysów w wyborach 2020 roku. Na dziś będące czystą fantazją. Nawet jeśli Partii Pracy uda się „odbić” Szkocję SNP, zmobilizować niegłosujących i zdegustowanych wyborców. Żeby sięgnąć po władzę Labour musi wygrać w 94 okręgach w Walii i w Anglii. Bez centrowych głosów rzecz niemożliwa. Jednak pięć lat to w polityce niemal wieczność. Dzisiaj pomysły Corbyna dla klasy średniej wydają się ekscentryczne, ale nie wiadomo, czy za pięć lat nie staną się częścią zdrowego rozsądku. Znaki zapytania się multiplikują. Pewne jest tylko jedno – Jeremy Corbyn zmienił polityczny pejzaż na Wyspach i oferuje realną polityczną alternatywę. W brytyjskiej polityce nadchodzą ciekawe czasy. «

W przeciągu trzech miesięcy Jeremy Corbyn z polityka znajdującego się na partyjnych tyłach, orbitującego na obrzeżach politycznego mainstreamu i ekscentrycznego outsidera tolerowanego na marginesach Partii Pracy zmienił się w jej przywódcę.

22/09/2015 17:16:06


Prezydent powiedział to, co powiedział. I dobrze!

W całej rozciągłości zgadzam się z tym, co powiedział Andrzej Duda podczas spotkania z dziennikarzami podczas ostatniej londyńskiej wizyty. Powiedział, że nie ma odwagi mówić Polakom za granicą „wracajcie do kraju”. Wcześniej uzasadniał, dlaczego by tego nie zrobił. I to uzasadnienie – w wielkim skrócie chodzi o poziom życia w starym kraju – też mnie przekonuje i się z nim zgadzam.

»

W całej rozciągłości zgadzam się z tym, co powiedział Andrzej Duda podczas spotkania z dziennikarzami podczas ostatniej londyńskiej wizyty. Powiedział, że trzeba zwrócić uwagę na to, czy uchodźcy, to rzeczywiście uchodźcy. Nie zgodził się na system kwotowy przydzielania emigrantów, a zgodził się z premier Kopacz. Z tej całej zgody w narodzie, nie pozostało mi nic innego jak również się zgodzić. Nie rozumiem natomiast tych achów i ochów. Tych wszystkich hejtów i pomstowań. Tego nie rozumiem. A nawet nie rozumiĘ! Bo oczy bolo paczeć.

601-MAKIETA 2 24-41.indd 32

W momencie, kiedy wszyscy politycy ze środowiska prezydenta potwierdzają, że powiedział, co powiedział. Inni – niektórzy – jego sympatycy tak zagalopowali się w swojej ślepej obronie, że twierdzą, że jednak nie powiedział. Pomimo nagrań poszczególnych wypowiedzi prezydenta. Pomimo relacji live z tego wydarzenia. Pomimo tego, że wypowiedzi przysłuchiwało się na żywo ze dwadzieścia osób, łącznie z dziennikarzami, ministrami, pracownikami ambasady i kancelarii prezydenckiej, nie wspominając już o ochronie. Przysłuchiwał się temu nawet brytyjski pracownik służb specjalnych w obstawie

Fot. PAP / Jacek Turczyk

032

felieton znowu dobroniak polskiego prezydenta. Chociaż on świadkiem jest zapewne średnim. I zamiast świętować, że mimo relacji, że pan prezydent z panią premier za sobą nie przepadają, a teraz mają wspólne stanowisko a nawet się ze sobą zgadzają, to oni wolą się okładać na medium społecznościowym typu Twitter i dalej prowadzić wojenkę. Po co? Na co? Nie wiem. Jest jeden plus natomiast. Przeczytałem na Twitterze, że jeden z obecnych podczas rozmowy, owych dziennikarzy polonijnych, przynajmniej taką naukę wyciągnął z wymiany tłitów, że już wie, jak działają agencje prasowe i korzystające z ich usług podmioty medialne. No ale skąd biedactwo miało to wcześniej wiedzieć? No skąd? No skąd miał wiedzieć jakie kompetencje ma prezydent? No skąd? Pomimo tego, że Andrzej Duda ze trzy razy mówił, kto za co w polityce zagranicznej rządu odpowiada. No nie dosłyszał, a że już zagarnął przestrzeń swoją wypowiedzią, to zapytał z rozpędu prezydenta o pomoc dla polskiej szkoły sobotniej, bo religii w niej nie ma. Po raz trzeci dostał odpowiedź o kompetencjach. No ale skąd to miał wiedzieć wcześniej? Mniemam, że dalej tego nie wie. Ale nawet z nim się zgadzam. Zgadzam się, że potrzebna jest pomoc polskim szkołom. Za moich czasów na politologii lepiej kształcono. Nawet zgadzam się z nim w kwestii, że dobrze, że położył się Rejtanem w obronie nauki religii w szkole sobotniej w Slough, a potem jak przykładny chrześcijanin, mniemam katolik, wyszedł ze spotkania, ze zdjęciem z prezydentem typu selfie (żeby nie powiedzieć samojebka) w swoim osobistym telefonie ulokowanym po (tfu, tfu) lewej stronie ciała. Bądź, co bądź na sercu to jest. Z reszto to, że serce po lewej stronie jest, to zapewne sprawka tego lewaka Darwina. Jak Bóg stwarzał Adama, to serce na pewno po prawej stronie było. Ino jak poślednie ziebro pan buczek wyjmowoł, co by babę stworzyć, to cosik musiało mu się tam zwichrować i tak już zostawił serce po lewej. Bóg przecie jeno starejszy… « Słowniczek dla nieogarniętych Felieton – specyficzny rodzaj publicystyki, krótki utwór dziennikarski prasowy, radiowy i telewizyjny utrzymany w osobistym tonie, lekki w formie, wyrażający – często skrajnie złośliwie – osobisty punkt widzenia autora.

22/09/2015 17:16:08


033

601-MAKIETA 2 24-41.indd 33

22/09/2015 17:16:10


034

POSKlub wraz z tygodnikiem „Cooltura” zapraszają wszystkich na nastrojowy

Wieczór Twórczości Wszelakiej

WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE Jeśli chcesz posłuchać twórczości poetów, literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić. Zapraszamy również do współpracy wszystkich chcących zaprezentować swoją twórczość.

Wieczór Twórczości Wszelakiej pod patronatem tygodnika „Cooltura”

POSK, 238-246 King Street Hammersmith London W6 0RF

601-MAKIETA 2 24-41.indd 34

1 października (czwartek) godz. 19.00 POSKlub, 4 piętro

22/09/2015 17:16:15


035

601-MAKIETA 2 24-41.indd 35

22/09/2015 17:16:16


036

PORADY NASZE SPRAWY

601-MAKIETA 2 24-41.indd 36

23/09/2015 12:57:44


037

601-MAKIETA 2 24-41.indd 37

22/09/2015 17:16:21


Richard Paver Photography 2015

038

wydarzenia nasze sprawy

Hurricane Dywizjonu 303 odkopany 75 lat po wypadku Zespół archeologów i historyków, któremu towarzyszyli polscy i brytyjscy weterani misji zagranicznych w Iraku i Afganistanie, dokonał historycznego odkopania samolotu w okolicy Saddlescombe Farm, West Sussex.

601-MAKIETA 2 24-41.indd 38

»

Pozostałości samolotu Hurricane, należącego do 303. Dywizjonu Myśliwskiego, ujrzały światło dzienne w 75. rocznicę wypadku z 9 września 1940 r. Pilotowany przez sierżanta Kazimierza Wünsche, Hurricane RF-E 3700 został zestrzelony podczas Bitwy o Anglię w pojedynku z Luftwaffe o Beachy Head. Sierżant Wünsche wyskoczył ze spadochronem z płonącego samolotu i poważnie ranny trafił do szpitala. Wykopaliska, prowadzone przez archeologa brytyjskiego Ministerstwa Obrony Richarda Osgooda, zakończyły się udanym wydobyciem szczątków samo-

lotu, w tym m.in. przekładni redukcyjnej i bazy śmigła. Dzięki staraniom Ambasady RP w Londynie i polskiego Ministerstwa Obrony Narodowej, polscy weterani misji zagranicznych mogli uczestniczyć w tym wyjątkowym przedsięwzięciu obok ich brytyjskich towarzyszy broni. Odkopane artefakty zostaną wystawione w Muzeum Polskim w bazie RAF Northolt, gdzie podczas Bitwy o Anglię stacjonował Dywizjon 303. Przy wykopaliskach archeologicznych obecna była córka sierżanta Wünsche, Grażyna i jego wnuczka, Joanna. – To wyjątkowe uczucie móc zobaczyć

22/09/2015 17:16:22


© Harvey Mills Photography

039

© Harvey Mills Photography

© Joanna Gasiorowska

Córka i wnuczka sierżanta Kazimierza Wünsche przy odkopanej piaście śmigła

i dotknąć szczątków samolotu, który spoczywał w ziemi przez ostatnie 75 lat. Także świadomość, że mój ojciec – sierżant Kazimierz Wünsche, był ostatnią osobą, która widziała ten samolot w całości, zanim został zestrzelony, nadaje temu wydarzeniu dla całej naszej rodziny bardzo osobisty charakter. Jesteśmy bardzo wdzięczni całemu zespołowi, który podjął się odkopania samolotu – powiedziała Grażyna Gąsiorowska. Dzięki zaangażowaniu Historic Aircraft Collection Ltd., zabytkowy Hurricane w barwach samolotu sierżanta Wünsche z numerem bocznym RF-E P3700,

601-MAKIETA 2 24-41.indd 39

Sierżant Kazimierz Wünsche

Joanna Gąsiorowska wnuczka sierżanta Kazimierza Wünsche

przeleciał nad miejscem wykopaliska. Przemalowanie samolotu zleciła Ambasada RP w Londynie w ramach kampanii #BoBPoles, upamiętniającej wkład Polaków w zwycięstwo w Bitwie o Anglię. Wraz z zabytkowym Spitfire, który służył w dywizjonach 315 i 317, Hurricane RF-E P3700 jest częścią stałej wystawy w Hangarze nr 3 w Imperial War Museum w Duxford i bierze udział w licznych pokazach lotniczych. Będzie można go oglądać choćby w czasie pokazów Battle of Britain Anniversary Air Show w IWM Duxford w weekend 19-20 września. «

145 polskich pilotów myśliwskich służyło w Bitwie o Anglię w dwóch polskich dywizjonach 302 i 303 oraz w jednostkach brytyjskich. 303. Dywizjon Myśliwski był najskuteczniejszą formacją aliancką w Bitwie o Anglię. Spośród ogólnej liczby pilotów z krajów alianckich, Polacy stanowili drugą co do wielkości grupę po Brytyjczykach. Pod koniec II wojny światowej prawie 20,000 polskich lotników służyło w 16 dywizjonach Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

22/09/2015 17:16:25


040

REKLAMA zdrowie

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

601-MAKIETA 2 24-41.indd 40

22/09/2015 17:16:26


041

601-MAKIETA 2 24-41.indd 41

22/09/2015 17:16:29


042

REKLAMA zdrowie

601-MAKIETA 3 42-59.indd 42

22/09/2015 17:18:15


043

DODATEK BIZNESOWY

2015 we współpracy z

601-MAKIETA 3 42-59.indd 43

22/09/2015 17:18:17


02

DODATEK BIZNESOWY magazynu cooltura

Wywiad z Michaelem Dembińskim z Brytyjsko Polskiej Izby Handlowej

Kulturowe aspekty prowadzenia firmy w Wielkiej Brytanii Czym różni się kultura robienia biznesu u Brytyjczyków i Polaków? To co powiem, to są ogólne wskazówki – stereotypy – na pewno będą mnóstwo wyjątków do mojej wypowiedzi. Urodziłem się w Londynie, tam pracowałem przez 16 lat zanim przeniosłem się do Warszawy. W Warszawie jestem od 18 lat, często jednak bywam w Wlk. Brytanii, znam dobrze środowiska biznesowe w obu krajach. Biznes w Wlk. Brytanii jest oparty do większego stopnia na zaufaniu, dobrej wierze i zasadzie „win-win”. W Polsce sytuacja się poprawia, ale gdy pierw przyjechałem tu, biznes był na zasadzie ‘obskubać frajera’, czyli jedna strona miała wygrać kosztem drugiej. Takie myślenie jest krótkoterminowe, ale trzeba pamiętać, że korzenie kapitalizmu w Wlk. Brytanii sięgają do późnego średniowiecza, a w Polsce tak naprawdę od ćwierć wieku. Pojęcia jak „fair play” i „gentleman’s word” są typowo brytyjskie. Tym więcej zaufania pomiędzy partnerami, tym mniej czasu i pieniędzy się marnuje na zabezpieczenie swoich interesów.

601-MAKIETA 3 42-59.indd 44

Oczywiście, trzeba się upewnić, że potencjalny partner nie jest oszustem i działa w dobrej wierze, natomiast jeśli jest, to warto budować relacje biznesowe które będą trwać długie lata. Po prostu, opłaca się uczciwość i przejrzystość w interesach. Tym więcej uczciwych przedsiębiorców, tym łatwiej jest robić biznes – urzędnicy mniej kontrolują, nie ma potrzeby na restrykcyjne ustawy. Brytyjscy urzędnicy lepiej rozumieją dlaczego przedsiębiorca jest tak ważny dla gospodarki. Pomagają, nie przeszkadzają. W Polsce pod tym względem jest co raz lepiej – i to widać w międzynarodowych rankingach, ale interpretacja różnych ustaw czy rozporządzeń jest inna od urzędu do urzędu. W Poznaniu da się założyć spółkę w ciągu ośmiu dni – w Szczecinie trwa to 42 dni. Natomiast takich rażących różnic nie ma w Wielkiej Brytanii. Brytyjskie firmy są mniej hierarchiczne niż polskie, „empowerment” pracowników pozwala firmom działać szybciej, bardziej elastycznie i skuteczniej. Nie trzeba czekać na powrót Pana Prezesa aby podjąć decyzję – pracownicy szeregowi są bardziej decyzyjni niż w Polsce.

22/09/2015 17:18:19


03 WSPOMNIANY „NETWORKING” TO WAŻNY ELEMENT PROWADZENIA BIZNESU NA WYSPACH. NA CZYM ON POLEGA? W Polsce jest przekonanie że władza i pieniądze są w rękach kolesiów i przez to Kowalskiego biznes nie ma szans. Networking i kumoterstwo do dwa zupełnie różne pojęcia. Dobry, otwarty networking polega na równy dostęp do kontaktów, która daje możliwość rozwijania skutecznej sieci kontaktów biznesowych. Spotkanie właściwej osoby – klienta, dostawcy, partnera – zależy od regularnym spotkaniach typu face-to-face. Trzeba zbierać wizytówki. Media społecznościowe są świetne – trzeba je używać (LinkedIn, Facebook czy Twitter, na przykład), ale nie ma to co jak krótką rozmową z drugą osobą przy lampce wina. Potem można zaprosić do LinkedIna, ale bez osobistego poznania drugiej osoby nie ma sensu wchodzić w relacje online. Ważne jest wiedzieć, z kim warto pogadać. Więc formuła naszych spotkań daje wszystkim uczestnikom 30 sekund na przedstawienie siebie i swojego biznesu. Potem, swobodnie można sobie podejść i wymienić wizytówkami. W dzisiejszej erze, wizytówka nadal jest bardzo ważna. Ja mam ponad 800, posegregowane na moim biurku po branżach. Oprócz tego, ponad 800 kontaktów w LinkedInie. Natomiast rzadko akceptuję zaproszenia na LinkedIn od osoby, której poprzednio nie spotkałem. Dla polskich przedsiębiorców na Wyspach, networking może być niesamowicie skutecznym. Nie spotykajmy się tylko i wyłącznie z innymi polskimi przedsiębiorcami – trzeba wejść na szersze wody i integrować w środowisku brytyjskiego biznesu, czy przez lokalne

601-MAKIETA 3 42-59.indd 45

izby handlowe, czy Federation of Small Business, na przykład.

MŁODY PRZEDSIĘBIORCA NA RYNKU BRYTYJSKIM STAWIA CZOŁO NOWYCH, OGROMNYM WYZWANIOM. MOŻE PAN DORADZIĆ JAK W TYM OTOCZENIU SIĘ ODNALEŹĆ? Network, network i jeszcze raz network! Oprócz tego, ciągle szlifować język angielski. Brytyjczycy czują się lepiej w interesach gdy mają pewność że rozumieją dokładnie o co chodzi – czy „fair trade” czy „fur trade”. Tym lepiej mówisz po angielsku, tym lepiej zarabiasz. Czytać The Economist co tydzień – świetna inwestycja – pięć funtów, usiąść ze słownikiem online i zagłębiać się w słownictwo które jest powszechnie używane w biznesie – w Wielkiej Brytanii i tak naprawdę na całym świecie. Kontrahenci będą Ciebie traktowali bardziej poważnie.

JAKIE BŁĘDY NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIAJĄ POLSKIE FIRMY PROWADZĄCE DZIAŁALNOŚĆ W WIELKIEJ BRYTANII? Traktowanie Wielką Brytanię jako rynek milion polskich konsumentów, raczej niż 64 milionowy rynek zbytu. Trzeba wychodzić po za strefę wygody, sięgać po klientów którzy nie znają polskiego. /POLISH BUSINESS LINK/

22/09/2015 17:18:25


04

DODATEK BIZNESOWY magazynu cooltura

Wielka Brytania

rajem dla

samozatrudnionych

W

Wielkiej Brytanii z roku na rok coraz więcej osób decyduje się na samozatrudnienie. Równie wysokim tempem wzrostu samozatrudnionych nie może się poszczycić żadne inne państwo europejskie. Według raportu Institute for Public Policy Research (IPPR) na temat skali samozatrudnienia w Europie, średnia osób samozatrudnionych w państwach Unii Europejskiej wynosi 13%. Przoduje Grecja, Norwegia na ostatnim miejscu Najwięcej osób pracujących na własny rachunek jest w Grecji - ponad 30%. Na początku listy plasują się również Włochy z 22-procentowym udziałem samozatrudnionych. W Polsce stanowią oni 17,7% wszystkich pracujących osób, a w Wielkiej Brytanii 14%. Wskaźnik poniżej 10% osiągnęły takie państwa jak: Dania, Estonia, Szwecja, Niemcy i Luksemburg. Ostatnią pozycję w rankingu zajęła Norwegia - 6,6%. Wielka Brytania - państwo z najszybszym tempem wzrostu osób samozatrudnionych Choć procent osób pracujących na własny rachunek w Wielkiej Brytanii nieznacznie wykracza poza średnią unijną, tempo wzrostu tej grupy jest zaskakujące. Od 2010 roku na

601-MAKIETA 3 42-59.indd 46

Wyspach w wyniku samozatrudnienia powstało 40% nowych miejsc pracy - to najszybszy wzrost spośród wszystkich badanych państw. Prócz Anglii jeszcze dwa kraje mogą pochwalić się podobnym wynikiem - Holandia oraz Hiszpania, jest on jednak nieco niższy. Kryzys gospodarczy popycha do zakładania własnych działalności. Z analiz specjalistów wynika, że coraz więcej mieszkańców Wielkiej Brytanii decyduje się na pracę na własny rachunek począwszy od 2010 roku, czyli od momentu kryzysu gospodarczego. Duża ilość zwolnień skłoniła wielu do szukania innych dróg zawodowych, a w efekcie do zakładania własnych działalności gospodarczych. Czy samozatrudnieni mają wyższe wykształcenie i jakie najczęściej wybierają zawody? Autorzy raportu na temat skali samozatrudnienia w Europie przeanalizowali również wykształcenie i zawody osób pracujących na własny rachunek w poszczególnych państwach, a także rodzaj prowadzonej przez nich działalności. W Niemczech blisko połowa samozatrudnionych ma wyższe wykształcenie. W Wielkiej Brytanii, Francji, Holandii i Belgii takie osoby stanowią około 40%. Inaczej

22/09/2015 17:18:30


05

sytuacja wygląda w Polsce, gdzie tylko nieco ponad 20% osób prowadzących własną działalność ukończyło studia wyższe. W Niemczech oraz Holandii około 60% samozatrudnionych może pochwalić się zawodami, które wymagają wysokich kwalifikacji. We Francji, w Wielkiej Brytanii i Szwecji takie osoby stanowią około połowy przedsiębiorców, w Polsce natomiast zaledwie 30%. IPPR w swoim raporcie pisze o wielkiej roli samozatrudnienia w państwa, które zmagają się z kryzysem

601-MAKIETA 3 42-59.indd 47

gospodarczym. Według specjalistów to szansa na szybki powrót dla osób, które w wyniku trudnej sytuacji ekonomicznej lub też z innych powodów zniknęły z rynku pracy. To bardzo dobra opcja dla imigrantów, którym nierzadko trudno jest znaleźć zatrudnienie na umowę o pracę czy też zdobyć doświadczenie zawodowe na obcym rynku pracy. /Źródło: Pblink.co.uk/

22/09/2015 17:18:33


06

DODATEK BIZNESOWY MAGAZYNU COOLTURA

RAPORT MAKROEKONOMICZNY:

WIELKA BRYTANIA

PO KRYZYSIE G

ospodarka Wielkiej Brytanii mocno odbiło od dna recesji, która była najdłuższa i najgłębsza od pokoleń. W zeszłym roku, według Eurostatu, wzrost gospodarczy był na poziomie 3,0% - czyli znacznie lepszy wynik niż pozostałych dużych gospodarek zachodnioeuropejskich. [Wzrost PKB na rok 2014: Niemcy 1,5%; Hiszpania 1,4%; Francja 0,2%; Włochy -0,4%] Warto tu też pokreślić, że Polski wzrost był 3,4%. Jednak, jak mówi dyrektor generalny CBI, John Cridland, gospodarka brytyjska w tej chwili jest napędzana tylko przez dwa motory – inwestycje przedsiębiorstw, oraz wydatki konsumentów. Ewidentnie trzeci – eksport – kuleje. Kuleje, bo funt stoi mocno. Rok temu, funt kosztował 1,25€. Latem, sięgał ponad 1,40€. A jednocześnie globalny popyt słabnie. A import brytyjski – a wraz z nim deficyt handlowe – rośnie. Polskie firmy skutecznie zwiększają swoją obecność na rynku brytyjskim. Polscy eksporterzy są dynamiczni – i elastyczni. Mimo to, że w pierwszym półroczy 2015, wartość polskiego eksportu do Rosji się zmniejszył o ponad 30%, ogólnie polski eksport wzrósł – o 12,7%. Dla Polski produkcja jest kluczowym elementem gospodarki – ponad 30% polskiego PKB jest wytwarzane przez firmy produkcyjne. A w przypadku Wielkiej Brytanii, jedynie 11% PKB.

601-MAKIETA 3 42-59.indd 48

Brytyjczycy borykają się z pytaniem czy – i kiedy – ponieść stopy bankowe. Od dwóch lat, są na najniższym poziomie w czterystuletniej historii Banku Anglii. Zerowa inflacja sugeruje, że raczej nie ma potrzeby. Natomiast inne czynniki – mocny wzrost PKB i sprzedaży detalicznej, sugerują, że za kilka miesięcy trzeba będzie jednak podnieść stopy. A to uderzy mocno w konsumentów, głównie pożyczających pieniądze na kredyty hipoteczne, korzystających z rekordowo niskich stóp procentowych. Więc gdy stopy pójdą w górę, to boom w wydatkach konsumenckich może dobiec końca. Ale na dzień dzisiejszy, Wielkiej Brytanii nadal jest ogromnym i chłonnym rynkiem konsumenckim, gotowym aby wydawać pieniądze na produkty innowacyjne, prestiżowe bądź bardziej wyszukane. Polskie firmy powinny chwycić ten moment, póki koszt kredytów jest historycznie niski, funt wysoki, i brytyjscy konsumenci skłonni iść na zakupy, aby wejść odważnie na rynek brytyjski – i pamiętać, że to rynek 64 milionów konsumentów brytyjskich, a nie tylko 850 tys. polskich emigrantów! /MICHAEL DEMBINSKI, BPCC/

22/09/2015 17:19:04


049

601-MAKIETA 3 42-59.indd 49

22/09/2015 17:19:06


08

DODATEK BIZNESOWY magazynu cooltura

Dlaczego

warto prowadzić Firmowego

bloga? W

dzisiejszym świecie biznesu trudno wyobrazić sobie prowadzenie działalności bez strony internetowej. Wizytówka firmy w sieci jest obecnie jednym z podstawowych narzędzi w promocji i marketingu, wybieranym przez ponad 40% małych i średnich przedsiębiorstw w Wielkiej Brytanii, zgodnie z danymi opublikowanymi przez „The Guardian”. Jednak strony oparte przede wszystkim na przekazywaniu statycznych informacji na temat oferty, usług i sposobów kontaktu to dziś już za mało. W czasach, w których w sieci króluje treść, firmy z ambicjami na rozwój i zwiększanie bazy klientów nie mogą ignorować zalet wynikających z prowadzenia firmowego bloga. Blogowanie w biznesie cieszy się rosnącą popularnością nie tylko wśród osobowości, znanych przedsiębiorców czy postaci medialnych, ale także wśród małych i średnich firm, które właśnie w ten sposób mogą osiągać świetne wyniki marketingowe przy małym nakładzie kosztów.

„od kuchni” pomoże w pokazaniu ludzkiej twarzy i pracy tych, którzy stoją za sukcesem działalności. Odpowiedni dobór tematyki i zakresu publikacji na blogu firmowym pozwoli wykreować wizerunek firmy odpowiadający jej aspiracjom i docierający do klientów docelowych.

Wizerunek

Edukacja

Przede wszystkim dobrze prowadzony firmowy blog pozwala wykreować interesujący, angażujący i przekonujący wizerunek przedsiębiorstwa. Na przykład poprzez serię artykułów można dużo lepiej uwidocznić misję czy wartości firmy, w miejsce krótkiej wzmianki w zakładce „o firmie”. Kilka wpisów na temat biznesu

Blogowanie jest także niepowtarzalną szansą na zapoznanie klienta z działalnością firmy, ofertą, produktami czy usługami. Ponadto firmowy blog może stać się nieocenionym źródłem informacji branżowych, artykułów instruktażowych czy odpowiedzi na najważniejsze pytania. Edukowanie klientów jeszcze zanim

601-MAKIETA 3 42-59.indd 50

Zaufanie Zarówno w kontekście B2B, jak i B2C podstawą relacji biznesowych jest oczywiście zaufanie: kupującego do sprzedającego, partnera do partnera, kupującego do marki, czy nawet wykonawcy do nabywcy. Wszystkie z tych relacji można nawiązać i rozwijać poprzez regularne publikowanie artykułów na firmowym blogu. Wysoka jakość tekstów, interesujące informacje i konsekwencja są bez wątpienia dobrymi znakami dla potencjalnego odwiedzającego, a nierzadko przyczyniają się do podjęcia ostatecznej decyzji o kupnie.

22/09/2015 17:19:08


09

dokonają zakupu jest szeroko doceniane i uznawane za przejaw profesjonalizmu, zainteresowania i poczucia misji. Oczywiście publikowanie treści informacyjnych pozwala także wzmacniać relacje i budować lojalną bazę klientów.

Autorytet Z edukacją nieodłącznie związana jest pozycja autorytetu w branży, którą blogująca firma może osiągnąć bez konieczności wydawania na kosztowne kampanie PR. Hojne dzielenie się wiedzą jest często najlepszym przykładem i dowodem na profesjonalizm, fachowe podejście czy znajomość branży.

firmy. Od policzalnych statystyk na temat liczby odwiedzin po niepoliczalny efekt dobrego wizerunku i pozycji autorytatywnej, blogowanie samo w sobie przynosi ogromne korzyści – a przy tym jest znacznie tańsze niż większość konwencjonalnych narzędzi marketingowych. Czas zacząć blogować, zanim zrobi to konkurencja! /Marta Stelmaszak, WantWords/

Pozycjonowanie Oczywiście blogowanie przynosi także namacalne wyniki w postaci liczby odwiedzin na stronie i konwersji odwiedzających. Strony internetowe, na których często pojawiają się nowe treści związane z najpopularniejszymi frazami wyszukiwania, są faworyzowane przez algorytmy wyszukiwarek internetowych i w konsekwencji wspinają się po szczeblach rankingów. Blogowanie powiązane z wykorzystaniem platform społecznościowych jest w tej chwili najlepszym sposobem na optymalizację strony w wyszukiwarkach. Firmowy blog jest jednym z najistotniejszych narzędzi w marketingowym arsenale dynamicznej, rozwijającej się

601-MAKIETA 3 42-59.indd 51

22/09/2015 17:19:11


10

DODATEK BIZNESOWY magazynu cooltura

Business english z w rot y i s łów k a d l a w ł aś c i c i e l i salonów kosmetycznych i fryzjerskich

B

ez względu na to jaki rodzaj biznesu prowadzimy w Wielkiej Brytanii, bez względu na to czy jest to duża zatrudniająca wielu pracowników firma, czy też małe lokalne przedsiębiorstwo, powinniśmy znać język angielski. Ze znajomością języka dużo łatwiej i skuteczniej będziemy mogli rozwijać działalność, zamawiać towar, obsługiwać klientów, czy też zdobywać kontrahentów. Przedstawiamy kilka przydatnych zwrotów oraz słówek dla osób zawodowo związanych z pielęgnacją zdrowia i urody.

 Can you come tomorrow at 2 pm? – Czy może pani/pan przyjść jutro o godzinie 14.00?

Prócz standardowego zwrotu Can I help you? (W czym mogę pomóc?), czy też Can I be of any assistance? (Czy mogę w czymś pomóc?), prowadząc salon kosmetyczny lub fryzjerski, warto opanować również inne zwroty przydatne na początku rozmowy z klientem:  You`ll have to wait 10 minutes. – Musi pan/pani poczekać 10 minut.

 I suggest... – Sugeruję...

 I`m afraid we don`t have any free slots this week. – Nie mamy wolnych terminów w tym tygodniu. Często klienci nie wiedzą do końca z jakich usług skorzystać, warto więc znać również tego typu zwroty:  May I recommend you a treatment? – Czy mogę polecić zabieg?

 I advise... – Zalecam...  I will cleanse your skin using... – Oczyszczę pani skórę za pomocą...

 Sit down, please. – Proszę usiąść.

 Your skin is oily/sensitive/normal, so... – Ma pani skórę tłustą/ wrażliwą/normalną, więc...

 Come over. – Proszę za mną.

 Let‘s have a look. – Zobaczmy/niech zobaczę.

 Here are the prices of our services. – Oto cennik naszych usług.

I oczywiście branżowe słówka – im znamy ich więcej, tym lepiej.

601-MAKIETA 3 42-59.indd 52

22/09/2015 17:19:12


11

 grooming procedure – zabieg pielęgnacyjny i upiększający  therapeutic procedure – zabieg leczniczy  face lifting – lifting twarzy  acne – trądzik

 hair will be more manageable – włosy będą łatwiejsze do układania

 rosacea – trądzik różowaty

 to reduce thickness - zredukować objętość włosów

 wrinkles – zmarszczki

 to trim - skrócić

 disturbed sebum balance – zaburzona równowaga sebum

 typical men’s haircut – typowe męskie cięcie

 skin irritation – podrażnienia skóry

 clipper – maszynka elektryczna

 crows feet – kurze łapki

 to chop in – cieniowanie

 waxing – depilacja woskiem

 one shade darker – o ton ciemniej

 eylash/brow tinting – henna rzęs i brwi

 one shade lighter – o ton jaśniej

 eyebrow plucking – regulacja brwi

 blow-dry – modelowanie za pomocą suszarki i szczotki

 eye shadow – cień do powiek

a classic chignon - klasyczny kok

 cream for mixed skin – krem do cery mieszanej

 to style hair into waves - ułożyć włosy w fale

 cream for oily skin – krem do cery tłustej

Pamiętajmy, że nauka języka będzie najbardziej skuteczna, gdy będzie on towarzyszył nam w jak największym stopniu w codziennym życiu. Otoczmy się nim. Słuchajmy radia, muzyki, czytajmy prasę w języku angielskim, a efekty będę w krótkim czasie zdumiewające.

 cream for dry skin – krem do cery suchej  scissors all over – cięcie wykonane za pomocą nożyczek na całej głowie

601-MAKIETA 3 42-59.indd 53

/Źródło: Pblink.co.uk/

22/09/2015 17:19:13


12

DODATEK BIZNESOWY magazynu cooltura

Jak zarejestrować firmę w Brytyjskim Rejestrze Spółek (Companies House)

Z

akładając firmę lub spółkę w Wielkiej Brytanii będziemy mieli do czynienie z instytucją o nazwie Companies House. Jest to odpowiednik polskiego Krajowego Rejestru Sądowego i to właśnie w tej instytucji przyjdzie nam zarejestrować działalność gospodarczą.

Aby zarejestrować firmę w Companies House będziesz potrzebował:  nazwę i adres siedziby firmy;  nazwy i adresy dyrektorów ( także sekretarki jeśli posiadasz);  szczegóły dotyczące akcjonariuszy i kapitału zakładowego.

601-MAKIETA 3 42-59.indd 54

W sytuacji, w której zgłaszana przez nas nazwa spółki jest stworzona ze słów bądź fraz szczególnego znaczenia, na korzystanie z niej potrzebujemy zgody Companies House. Słowa lub frazy szczególnego znaczenia to takie, które mogą sugerować specjalny status spółki. Nazwa spółki też nie może być zbieżna lub identyczna z nazwą innej spółki. Bazę zarejestrowanych nazw znajdziemy na stronie Companies House.

Nazwa spółki a rejestracja Upewnij się, że wybierasz nazwę z którą czujesz się komfortowo i szybko nie wyjdzie z mody. Zazwyczaj dobrym pomysłem jest wybór nazwy firmy, która będzie rozpoznawalna wśród klientów i wskazuje rodzaj działalności biznesu. Sprawdź także czy domena

22/09/2015 17:19:15


13 kompetencje zarządu, zasady wypłat dywidend oraz tworzenia rezerw. Powyższe dokumenty są dostępne na stronie Companies House: www.companieshouse.gov.uk/infoAndGuide/ companyRegistrationPaper.shtml 3. Korzystając z usługi firmy pośredniczącej. Zarejestrowanie spółki online kosztuje £15 a cały proces trwa do 24 godzin. Możesz także wysłać dokumenty pocztą, wówczas rejestracja trwa od 8 do 10 dni i kosztuje £40. Istnieje także usługa „tego samego dnia”, która kosztuje £100 – wówczas należy „dostarczyć” swoją aplikację do Companies House do godziny 15:00.

Czy muszę zarejestrować firmę zagraniczną? Fakt, że firma z zagranicy prowadzi działalność w Wielkiej Brytanii, nie oznacza, że musi zarejestrować się w Companies House. Rejestracja zagranicznej firmy jest wymagana tylko wtedy, gdy ma jakiś stopień fizycznej obecności w Wielkiej Brytanii (takich jak miejsce prowadzenia działalności lub oddział), przez które prowadzi działalność. Aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje odwiedź stronę: www.gov.uk/government/organisations/companies-house

www o takiej nazwie jest dostępna. Pamiętaj także, aby nazwa firmy :  była dokładnie taka sama lub "podobna” jak nazwa innego zarejestrowanego przedsiębiorstwa. Bazę zarejestrowanych nazw znajdziemy na stronie Companies House;  nie zawierała „wrażliwych” słów lub wyrażeń, chyba że masz pozwolenie od Companies House;  nie sugerowała działalności samorządowej lub rządowej;  nie była obraźliwa

/Bartosz Maj, Simpkins & Co Solicitors/

Rejestracja spółek korporacyjnych/kapitałowych Spółkę można zarejestrować w Companies House na trzy sposoby: 1. Samodzielnie, korzystając z formularza online, który znajduje się na stronie Companies House: ewf.companieshouse.gov.uk 2. Samodzielnie, dostarczając do siedziby Companies House komplet dokumentów, na który składa się:  Formularz IN01, zawierający m.in. informacje takie jak: nazwa spółki, adres siedziby spółki, wstępny skład zarządu spółki, rodzaj spółki, oświadczenie dotyczące kapitału własnego spółki, informacje o podziale udziałów bądź oświadczenie o wysokości poręczenia.  Memorandum of Association, czyli dokument będący umową założycielską. Zawiera on m.in. takie informacje jak: adres siedziby, zakres i cele działalności, oświadczenie o ograniczonej odpowiedzialności, sumę kapitału i jego podział na stałe części oraz ewentualnie oświadczenie o przyjęciu formy public limited company.  Articles of Association, czyli statut spółki. Statut określa prawa udziałowców, zasady przekazywania udziałów oraz ich emisji, procedurę zwoływania walnego zgromadzenia,

601-MAKIETA 3 42-59.indd 55

22/09/2015 17:19:16


14

DODATEK BIZNESOWY magazynu cooltura

Kuszenie brytyjskiego klienta D

la rozwoju biznesu ważne jest nie tylko pozyskiwanie nowych klientów, ale także utrzymywanie relacji na dłużej, sprawienie, że klient zostanie ambasadorem naszego produktu czy usługi. Jest to dostatecznie trudne nawet dla biznesmena działającego we własnym kraju, a więc instynktownie poruszającego się w obszarach psychospołecznych doskonale znanych mu zbiorowości, z konieczności musi być znacznie trudniejsze dla polskiego przedsiębiorcy działającego na terenie UK. Wyuczone w kraju strategie, mogą nie zdać egzaminu w tym wielokulturowym tyglu, gdzie kłębią się wszelkie możliwe opcje. Wielka Brytania to kraj dla przedsiębiorcy elastycznego, nie wahającego się, zgodnie z potrzebą chwili, porzucać utartych schematów postępowania. Bo tu, jak nigdzie indziej, ważna jest odpowiednio dobrana strategia – w zależności od tego, jakiego klienta chcemy pozyskać. Jak ich rozpoznać? Jak zrozumieć, czym kieruje się przy wyborze

601-MAKIETA 3 42-59.indd 56

Brytyjczyk, co jest istotne dla naszego rodaka, który dopiero co wysiadł z samolotu, a co dla takiego, który przyjął już pewne elementy kulturowe goszczącego go kraju? Sami Anglicy to naród bardzo rozwarstwiony, cechujący się silnym poczuciem przynależności klasowej. Być może nie jest to oczywiste na pierwszy rzut oka, ale z czasem odczuwa się, jak zróżnicowane są zachowania i oczekiwania klientów – często mieszkańców sąsiadujących ze sobą dzielnic. Nowy klient nie szuka konkretnego dostawcy, ale konkretnego produktu lub grupy produktów. Jeśli natomiast znajdzie u nas upragniony produkt lub usługę, mamy szansę na jego lojalność. Lojalny klient przywiązuje mniejszą wagę do ceny, ponieważ ponad nią stawia komfort zakupów w sprawdzonym miejscu, tam, gdzie znajdzie onkretny produkt. Społeczeństwo brytyjskie, pomimo nowoczesności, w gruncie rzeczy hołduje tradycjom.

22/09/2015 17:19:18


15 że od czasu do czasu testuje nowe wyroby, a niektóre nawet bardzo ceni.

Marka to nie tylko produkt, to także filozofia, styl

Angielski klient jest lojalny Wiele lat temu znajomy, mieszkający w Polsce Anglik, skarpetki oraz ulubiony gatunek angielskiej herbaty przywoził sobie z Anglii. Było to zrozumiałe – smutny, komunistyczny rynek nie miał mu wówczas nic do zaoferowania. Ale nawet kiedy to się zmieniło i sklepy zapełniły się angielskimi towarami, jak i wysokojakościowymi polskimi produktami, nadal pozostaje wierny ulubionym angielskim markom. Tym samym od lat – mimo

601-MAKIETA 3 42-59.indd 57

W zasadzie większość angielskich konsumentów dokonuje nawet drobnych zakupów przedmiotów codziennego użytku kierując się marką. Kupią produkt sprawdzony. Jeśli zaś zdarza im się zrobić wyjątek, to na rzecz oryginalności, ciekawego opakowania, bądź wykonania. Podobnie jak w przypadku klienta polskiego, polecenie czy zachęta znajomych skłania do zakupu bardziej, niż reklama. Same proporcje mogą być jednak różne. Jak podaje Sametrix, tylko 2% Brytyjczyków zaufa reklamie, ale aż 49% poleceniom znajomych lub bliskich. Przeciętny Anglik nie będzie przywiązywał dużego znaczenia do ceny, jednak ekskluzywna oferta czy dobra okazja skusi każdego, bez względu na pochodzenie. Kto z nas nie kupił kolejnej pary butów, torebki czy flakonu perfum tylko dlatego, że była to ta jedyna okazja? Miła i kompetentna obsługa jest ważna, ale tu już zdania są podzielone. Są tacy, którzy wybiorą większy sklep, bo zakupu dokonają szybciej. Wybór sklepu jednak nie będzie przypadkowy. Jak podaje Sametrix, tylko 3% konsumentów brytyjskich uważa, że najpopularniejsze sieciówki oferują dobrą obsługę. Przeciętny Brytyjczyk nie też poczeka w kolejce więcej niż 2 minuty. Zapewne z racji wieku, dzisiejsze pokolenie 20-40 latków śpieszy się do biura, pubu czy na partię golfa. Kolejkowe wymiany uprzejmości ceni sobie starszy klient. Brytyjczyk raczej nie zada sobie trudu, żeby wrócić i zareklamować drobny towar. Prędzej zrobi to w przypadku większego zakupu lub źle wykonanej usługi. Hurtowo kupowane w sieciówkach ubrania, które w domu okazały się za małe, za duże, lub po prostu „jakieś nie takie” kończą na powszechnych wyprzedażach typu car boot. Według wielu badań, polski klient jest coraz bardziej świadomy. Oczekuje dobrej obsługi i jakości produktu i jest w stanie za nią zapłacić, a poirytowany chętnie przechodzi do konkurencji. Wygląda na to, że różnice powoli się zacierają. /Patrycja Maksymowicz, Open Solutions (London) Limited/

22/09/2015 17:19:20


Poradnik Biznesowy powstał we współpracy z Polish Business Link, sieci biznesowej dla polskich i brytyjskich przedsiębiorców, której celem jest przyspieszanie rozwoju firm w Wielkiej Brytanii.

601-MAKIETA 3 42-59.indd 58

22/09/2015 17:19:22


059

601-MAKIETA 3 42-59.indd 59

22/09/2015 17:19:25


060

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe Telefonicznie:

(usługi) Ramka do 15 słów

020 8846 3614 £ 25 +vat lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Warunki:

Ramka do 25 słów

£ 30 +vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

601-MAKIETA 4 60-91.indd 60

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Wynajmę pokój jednoosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. Internet. £80/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07462663981.

> Barking pokój jednoosobowy 70£ w czystym, zadbanym domu +ty 07964537030 > Biuro na sprzedaz, N19, Holloway Road, przy glownej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104 > Brixton wynajme pokoj 2 osobowy na Brixton. Tel: 07869070042 > Bruce Grove, £1200/mies, 2 bed flat: 2 podwójne sypialnie, duży salon, łazienką z wanna, kuchnia. Dostępne od 1 października. 02088851890, 07436582103, 07436582104, 07436792779 > Ealing Duza Jedynka z własną łazienką w spokojnym i czystym domu Metro Park Royal (Piccadilly) i Hanger Lane (Central Cena do uzgodnienia Tel 07845191342 > Enfield, EN1 4PW, £1290/mies. Duze, 2-poziomowe 2 bed flat. 2 podwójne sypialnie, duży salon, oddzielna kuchnia. 1 pietro. Dostępne od 21 września. 02088851890, 07436582103, 07436582104 > Enfield, EN3 6AR, £1200/mies. Ladne 2 bed mieszkanie na drugim pietrze, 1 podwójna sypialnia, 1 pojedyncza, kuchnia, salon, lazienka z prysznicem. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582103, 07715677401, > Enfield, N9 0AY, £1450/mies. 4 bed dom: 3 podwójne sypialnie, 1 pojedyncza, oddzielna kuchnia,

salon, łazienką z wanna, bardzo duży ogród. Dostępne od 10 października. 02088851890, 07436582103, 07436582104

> Horsney/Manor House, £1150/mies. 2 bed flat z ogrodem: 2 podwójne sypialnie, przechodni salon, kuchnia, łazienką z wanna, ogród. Dostępne od 17 października. 02088851890, 07436582103, 07436792779 > Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepow . tel.07523510272 > Ilford duzy, przytulny pokój dwuosobowy, Ilford - Elgin rd IG3 8LW £145 na tydzień. Wszystkie rachunki wliczone w cene pokoju. Tylko 1 tydz depozytu. Tel 07896861872 > Kensington Olympia podwójny pokój dla kulturalnych niepalących i bez innych nałogów osób lub osoby w spokojnym mieszkaniu dwa osobne lóżka tel 07599977857 > Leyton Pokój 2-ka 130/tydz (tydz depozyt) dla mężczyzny w domu z ogrodem na Leyton. Rachunki wliczone. 07868664889Mariusz, prosze dzwonic po 19 > Perivale Do wynajęcia 2 dla pary w domu z ogrodem na Perivale w blisko metra i polskich sklepów. f 140 na tydzień + 1 tyd. dep. Dzwonić po 16.00 godz. tel.07793011472 > Perivale wynajme pokój 1 osobowy dla 1 osoby za tydzień £100 spokojne ,blisko metra osobne lodówki, Polska TV, internet, duzy ogrod tel. 07715069696 > Perivale wynajme pokój 2 osobowy dla 1 osoby za tydzień £120 spokojne, blisko metra osobne

22/09/2015 17:19:55


061 lodówki, Polska TV, internet, duzy ogród tel.07715069696

> Stockwell. Wynajmę miejsce w pokoju we flacie czystym i spokojnym, 5 min. od st. metra, tel. 07748348973 po 17.00-tej. > Tottenham, N17 6EE : Pokój jedynka £95/tydz + rachunki do podziału z lokatorami. Wspólna kuchnia, lazienki, ogród. Tel : 07436792779 > Upper Edmonton, N17 0DT

: Ladny duzy pokoj dla jednej osoby £450/mies. rachunki wliczone z inernetem i sprzataniem, Tel : 02088851890, 07436582104, 07436582103

> Wood Green, £1490/pm. 3 bed flat: 1 podwójna sypialnia, 1 podwójna sypialnia z lazienka, 1 pojedyncza, oddzielny salon, oddzielna kuchnia. Dostępne od początku października. 02088851890, 07436582103, 07436792779 > Wood Green, N22 6RP: Duza jedynka dla 1 osoby £120/ tydz + rachunki do podzialu z lokatorami. 4 tygodnie depozytu + tydzień czynszu z góry. Tel: 0208 885 1890 > Wynajme pokój jedynke kobiecie £100 tydz / 2 tyg.depozytu. Tottenham 07872880523

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487

> Poszukujemy osoby do sprzątania domów prywatnych na terenie Bromley i okolic. Ł7 na godz Wymagania: kom ang, doświadczenie, referencje. info@ agnescleaning.co.uk > Zatrudnie w polskim sklepie spożywczym osobe z

601-MAKIETA 4 60-91.indd 61

doświadczeniem w branży tel 07811986158 lub 07811985953 adres 1a Holmdale Terrace

> Pomocników jak i ogolnobudowlancow. £75-112.5 brutto w zależności od umiejętności. wymagane: utr nin konto w banku email: spl.praca@ gmail.comsms: 07928790237 > Praca dla piekarzy z doświadczeniem. Stawka £8-10 na godz. w całej Wielkiej Brytanii. Angielski Komunikatywny wymagany CV : eclpraca@tiscali.co. uk, > Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien! 02037005311 info@ planetofmodelling.co.uk 18 King William St EC4N 7BP > Fryzjer/ka z doświadczaniem potrzebna do pracy full / part time w salonie w strefie SW15. Szczegóły pod nr 07712654433 > Potrzebujemy odpowiedzialnej, milej osoby do mycia okien na terenie East London, stala pracawymagane driving licence / 07846300239 > Zatrudnie pomocnika na budowe, młody wymagane self employer 07775430624 > Pilnie szukam kosmetyczk i/ manicurzystki z doświadczeniem i kom.j.angielskim. Tel. 07927966698 > Full time hairdresser or part time to work in salon in tooting neokutz 146 mitcham road tooting sw17 9nh telephone Vera 02086725619 mobile 07813484218 > Piekarze i cukiernicy potrzebni od zaraz. Stała praca. 07739392861 > Fryzjer lub fryzjerka z doświadczaniem do salony Fryzjer-Solarium na Leytonstone (wschodni Londyn ). 07746962153

22/09/2015 17:19:56


062

OGŁOSZENIA drobne + UsŁugi

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Hydraulik z uprawnieniami Gas Safe Register. Wykonuje wszelkie prace z hydrauliką i gazem. Wystawiam certyfikaty. Każda praca objęta jest gwarancja i ubezpieczeniem. Damian 07907764436

> Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i

dekoruje, maluje klade plasterboardy tel. 07494733365

poważnie myślącą o życiu i

> Ogolnobudowlaniec szuka

osoby prosze. 07772544347

pracy malowanie stolarka elektryka hydraulika itd własny van narzędzia i chęci do pracy nin utr cscs tel 07873608707

założeniu rodziny. Tylko poważne

> Poznam zadbana, wesoła, atrakcyjna kobietę w wieku do 30 do spędzania wolnych chwil a z

> Informatyk - studia, wieloletnie doświadczenie w serwisie sprzętu komputerowego. Poszukuję zatrudnienia. 07767923426

wolny, nie palacy, chcialbym poznac

czasem może dłuższy związek 07921053504

> Jestem po 50 tce zadbany, pania o podobnych walorach z Zach. Londynu. 07561255145

solidny. Gwarancja jakości. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.

klade kafelki, robie elektryke, instalacje elektryczne i hydraulika, dekoruje, makuje mam doswiadczenie tel. 07951975871

> Remonty Szukam pracy dobrze klade kafelki, robie elektryke, instalacje elektryczne i hydraulika, dekoruje, maluje mam doswiadczenie tel. 07951975871

> Plastrarze z doświadczeniem szukają pracy na plaster, tynki, bonding, hardwall. Wysoka jakość, konkurencyjne ceny. Jacek 07523550213

towarzyskich . Mozliwy staly

> 36 lat. Szukam jakiejkolwiek pracy na budowie Mam cscs nvq.l.2, IPAF, ticket na palnik oxy cutting, prawo jazdy,samochod, utr. Tomek 07511429770

bez dzieci. Szukam kobiety z

> Elektryk, wszystkie rodzaje

instalacji, NICEIC domestic certyfikaty 07949085999

> Elektryk z brytyjskimi

uprawnieniami. Londyn północny, wschodni i zachodni. Tel. 07726141296

> Tapeciarz 10 lat doświadczenia poszukuje pracy na tapetowanie papier pod malowanie Gwarancja tel 07463227169 > Malarze dekoratorzy z bardzo

dużym doświadczeniem podejmą prace 07568561988

> Elektryk 12 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481 > Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, central heating. Posiadam uprawnienia domestic i commercial. Tel. 07702267525 > Doświadczony murarz tynkarz. Bloki, cegla, klinkier pointing, przybudowy, murki ozdobne. Wszelkie prace ogolnobudowlane. tel. 07958253348 > Remonty Szukam pracy dobrze

kładę kafelki, robie elektryke, instalacje elektryczne i hydraulika,

601-MAKIETA 4 60-91.indd 62

> Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczaniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. kontaktowy 07707717053

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

> Duzy polsko-angielski słownik 2 tomy,nowy.£45.00 tel.07523510272

> Biuro na sprzedaż, N19, Holloway Road, przy głównej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

> Kulturalny kawaler z Londynu po 30-tce pozna dziewczynę

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

> Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.07770933889

> Malarz dekorator podejmie prace wlasne narzędzia doświadczenie i solidność 07591534894 Krzysiek

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

lat. Ja 30 lat szukający dziewczyny

> Plastrarze szukają pracy. Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość, posiadamy narzędzia i transport. Tel:07525348994 ,

> Remonty Szukam pracy dobrze

usługi różne

> Poznam mila sympatyczna Pania 40 plus w celu milych spotkan zwiazek .Pozdrawiam tel.07835841471

> 41 latek wysoki po rozwodzie Londynu otwartej szczerej zdecydowanej na staly zwiazek

Tłumaczenia przysięgłe 24/7 bezpośrednio nie przez ogle akceptowane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medyczne, dokumenty, świadectwa. Szybciej i taniej niż inni. Kontakt: slav.translations@ gmail.com lub 07981753699

07772387104

> Successful English gentleman would like to meet attractive Polish lady for fun filled days and romantic evenings. John 07752656713

> Witam szukam dyskretna kobiete z londynu Wiktor 07732432389

auto-moto SMS:

81616 KOD: 07

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Solidny Warsztat Southall, mechanika, MOT, diagnostyka, montaż opon, service, montaż LPG, regulacje i naprawy LPG, 07756 598623

> Sprzedam BMW x5 3,0 petrol. tel 07448359942. Wojtek

> Sprzedam BMW X5 2001 R, 3,0 petrol, czarna, 3850 £. Tel. 07448359942

Rozliczenia podatkowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Working Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

Najtańszy wywóz Śmieci, Wywrotki 3.5 i 7,5 t Przeprowadzki cały Londyn Holowanie -przewóz aut Vany i osobówki Wynajem skipów 8 yrd i 12 yrd tel: 07862278729 07862278730

22/09/2015 17:19:56


063 transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Najlepsze Polskie Taxi w Londynie. Komfortowe auto, licencja PCO. Dla stałych klientów rabaty. 07541524216

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+, Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje:07779631401 www.polskatelewizja. co.uk

601-MAKIETA 4 60-91.indd 63

NC+, polsat - na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten - to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel:02088101577, Instalacje:07779631401 Zapraszamy

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; TechnikInformatyk; Olgierd 07961222932

£1

22/09/2015 17:19:57


064

REKLAMA transport

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

601-MAKIETA 4 60-91.indd 64

22/09/2015 17:19:58


065

601-MAKIETA 4 60-91.indd 65

22/09/2015 17:20:00


066

OGŁOSZENIA USŁUGI + Transport

601-MAKIETA 4 60-91.indd 66

22/09/2015 17:20:01


067

601-MAKIETA 4 60-91.indd 67

22/09/2015 17:20:03


068

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

601-MAKIETA 4 60-91.indd 68

22/09/2015 17:20:05


069

601-MAKIETA 4 60-91.indd 69

22/09/2015 17:20:07


070

OGŁOSZENIA wywóz śmieci

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

601-MAKIETA 4 60-91.indd 70

22/09/2015 17:20:08


REKLAMA SKUP ZŁOMU

601-MAKIETA 4 60-91.indd 71

071

22/09/2015 17:20:10


072

PORADY GOSIA DEMETRIOU RADZI

Gosia Demetriou radzi DROGA GOSIU Proszę Cię o pomoc i poradę ponieważ nie mam się do kogo zwrócić. Moj mąż mieszka i pracuje w Londynie od 6 lat, ja od 2, ale nie pracowałam do tej pory. Oboje z mężem nie znamy dobrze angielskiego i praw obowiązujących tutaj. Teraz jestem w ciąży i z tym wiąże się mój list do Ciebie. Mam wiele pytań dotyczących naszego dziecka i byłabym wdzięczna za jakiekolwiek uzyskane informacje. Jakie obywatelstwo będzie miało moje dziecko i dodam, że chcemy, kiedyś wrócić do Polski. W naszym nazwisku występują polskie zmiękczające litery i chcielibyśmy, żeby nazwisko było polskie, czy oni wpiszą je z polskimi literami czy będzie bez zmiękczeń. Słyszałam kiedyś, że takie rzeczy to musimy przez Ambasadę Polski załatwiać. Tutaj też muszę je zameldować czy w Polsce... jak to uczynić? Czy muszę informować w Polsce odpowiednie władze o fakcie urodzenia dziecka w Anglii. Czy możemy starać się o jakieś benefity bo tylko mój mąż pracuje i jest to nasz jedyny dochód. Z góry dziękuje za wszelkie informacje. CZYTELNICZKA WITAM Mam 30 lat. Jestem w ciąży od miesiąca, mam NIN i wszystkie dodatkowe dokumenty. Mam też stałą pracę. Moje pytanie do pani jest następujące - do jakich placówek tutaj w Londynie musze się udać, aby uzyskać Child Benefit, zasiłek na dziecko, macierzyńskie? MARYSIA

DROGIE CZYTELNICZKI Przede wszystkim gratuluję wam, że zostaniecie mamami. Postanowiłam odpisać na dwa listy jednocześnie ponieważ jeden z drugim wiążą się ze sobą i uzupełniają jednocześnie. Drogie czytelniczki - postaram się rozwiać wszelkie wasze wątpliwości, które towarzyszą wam w tym pięknym okresie jakim jest oczekiwanie na narodziny dziecka. Zacznę od obywatelstwa dziecka, które urodzi się w Wielkiej Brytanii. W UK nie obowiązuje prawo ziemi, co oznacza, że dzieci narodzone na terenach Zjednoczonego Królestwa nie otrzymują automatycznie obywatelstwa brytyjskiego. Dziecko, którego rodzice są obywatelami polskimi, bez względu na miejsce urodzenia, zostaje obywatelem polskim. Można starać się o paszport brytyjski dla dziecka, ale rodzice muszą spełniać warunki i mieć rezydenturę o czym mogą poinformować was eksperci z tej dziedziny. Po drugie - nazwisko, jako rodzice macie prawo żądać w urzędzie rejestrów, aby polskie imię i nazwisko zostało wpisane z użyciem polskich znaków ponieważ jest taka możliwość. Dodam także, że na podstawie obowiązujących reguł, jeśli rodzice są małżeństwem, nazwisko dziecku nadaję się zgodnie z nazwiskiem widniejącym na akcie małżeńskim. Co jednocześnie oznacza, że może to być zarówno nazwisko matki jak i ojca, a może być też podwójne. Następną rzeczą jest rejestracja dziecka. W ciągu 42 dni od urodzenia dziecka musicie (ale można termin przedłużyć) zarejestrować je w najbliższym urzędzie cywilnym, tzw. Register Office. Zdarza się czasami, że odbywa się to już w szpitalu. Do dokonania rejestracji potrzebne jest zaświadczenie o urodzeniu dziecka, wydawane w szpitalu. Jeśli rodzice są małżeństwem potrzebny

jest jeszcze odpis aktu małżeństwa. Procesu rejestracyjnego może dokonać tylko jedno z rodziców. Jednak jeżeli rodzice nie są małżeństwem powinni zrobić to razem, w przeciwnym razie na akcie urodzenia znajdzie się tylko nazwisko matki. W przypadku gdy jeden z rodziców nie może uczestniczyć w rejestracji powinien wypełnić deklarację - statutory declaration form. Jeden z rodziców może dokonać rejestracji swojego dziecka przekładając w urzędzie porozumienie w sprawie władzy rodzicielskiej - Parental Responsibility Agrement. Nazwisko ojca może też być dopisane w późniejszym terminie. Po zarejestrowaniu dziecka w Register Office otrzymamy jeden pełny akt i trzy jego kopie. Świadectwo to jest niezmiernie ważne bo będzie potrzebne przy aplikowaniu o benefity, a jego odpis przyda się przy wyrabianiu polskiego paszportu. Kolejna kwestia - rejestracja dziecka w Polsce, urodzonego na terenie Wielkiej Brytanii. Tej rejestracji można dokonać osobiście, za pomocą pełnomocnika w Polsce oraz za pośrednictwem Wydziału Konsularnego w Ambasadzie RP w Londynie. Więcej na stronie www.londyn.msz.gov. pl/pl/informacje_konsularne/paszporty Obowiązek meldunku nie istnieje w UK... tak jak i już w Polsce. Jeśli chodzi o wasze pytania drogie czytelniczki, dotyczące benefitów, to w szpitalu otrzymacie tzw. pakiet startowy, w którym znajdziecie wszelkie informacje dotyczące benefitów, które mogą się wam należeć po urodzeniu dziecka ale radzę pójść do Job Centre Plus i zarejestrować się wcześniej. Przypominam też jak bardzo ważny jest Child Benefit który dolicza lata do emerytury. Rodzic który nie pracuje powinien ten benefit otrzymywać zamiast ten rodzic który już pracuje i opłaca składki NIN. Życzę powodzenia. GOSIA

Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r.”.

601-MAKIETA 4 60-91.indd 72

22/09/2015 18:22:51


073

601-MAKIETA 4 60-91.indd 73

22/09/2015 17:20:14


Po czterech latach przerwy spowodowanej remontem ponownie został otwarty Wilton’s Music Hall. Na inaugurację przygotowano sceniczną wersję filmu „Żądło”.

Fot. Helene Binet

074

CAFÉ COOLTURA Londyn

THE STING

Do 17.10. Wilton's Music Hall, 1 Graces Alley, Londyn E1 8JB. Stacja: Tower Hill. Spektakle: wt. – sob. 19.30. Bilety: od £20 www.wiltons.org.uk Reżyserem spektaklu jest Peter Joucla. Scenariusz bazuje na przeboju kinowym z 1973 roku opowiadającym o spisku grupy oszustów, wymierzonym we wpływowego milionera. Przedstawienie jest wystawiane w okazale wyglądających po remoncie wnętrzach Wilton's Music Hall. W planie są już kolejne produkcje m.in., “Casting The Runes” (preiera 27.10.) i “l’Ospedale” (10.11.).

Ross Forder i Bob Cryer w sztuce „The Sting”

Wilton's Music Hall prace. Zobaczmy ogromne instalacje i najważniejsze dzieła wykonane po powrocie z USA do Chin w 1993 roku.

teatr »

SIDI LARBI CHERKAOUI – YABIN STUDIO / EASTMAN — GENESIS

28-29.09. Sadler's Wells, Rosebery Avenue, Londyn,EC1R. Stacja: Russell Square, King's Cross, Barbican. Spektakle: 19.30. Bilety: od £12

wystawy » CELTS

ART AND IDENTITY

niej przedmioty dokumentujące 2,5 tys. lat historii.

» AI WEIWEI

24.09. – 31.01. British Museum, Great Russell Street, Londyn WC1B 3DG. Stacja: Holborn, Tottenham Court Road. Otwarte: sob. – czw. 10.00 – 17.30, pt. 10.00 – 20.30. Bilety: £16.50 www.britishmuseum.org

19.09. – 13.12. Royal Academy of Arts, Burlington House, Piccadilly, Londyn W1J 0BD. Stacja: Green Park, Piccadilly Circus. Otwarte: sob. – czw. 10.00 – 18.00, pt. 10.00 – 22.00. Bilety: £16 www.royalacademy.org.uk

Przygotowana we współpracy z National Museums Scotland wystawa poświęcona losom i kulturze Celtów. Zgromadzono na

Najbardziej rozpoznawalny chiński artysta i obrońca praw człowieka prezentuje w RAA swoje prowokujące i wizjonerskie

601-MAKIETA 4 60-91.indd 74

Spektakl taneczny, do którego muzykę skomponowała Olga Wojciechowska.

» MEDEA 25.09. – 14.11. Almeida Theatre, Almeida Street, Londyn N1 1TA. Stacja: Highbury & Islington. Spektakle: pon. – sob. 20.00, dodatkowo śr. i sob. 15.00. Bilety: od £10 almeida.co.uk Nowa wersja „Eurypidesa”, którą reżyser Rupert Goold zinscenizował w oparciu o nową wersję dramatu autorstwa kontrowersyjnej feministki Rachel Cusk.

22/09/2015 17:20:16


075 » MCQUEEN Do 7.11. Haymarket Theatre Royal, Haymarket, Londyn, SW1. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19.30, dodatkowo czw. i sob. 15.00. Bilety: od £15 Podróż w głąb wizjonerskiej wyobraźni projektanta mody Alexandra McQueena. Akcja rozgrywa się w trakcie jednej nocy. Projektant przyłapuje nieznajomą dziewczynę, zafascynowaną jego twórczością, na kradzieży jednej ze swoich prac. Zamiast na komisariat udaje się z nią w magiczną podróż po Londynie, w trakcie której odkryje przed nią tajemnice swojej wyobraźni.

» THE WINTER’S TALE 17.10. – 16.01. Garrick Theatre, 2 Charing Cross Road, Londyn WC2H 0HH. Stacja: Leicester Square, Charing Cross. Bilety: sprzedane (tylko ze zwrotów Box Office 0844 482 9673) www.branaghtheatre.com Ponadczasowa tragikomedia Szekspira o obsesji i odkupieniu, której reżyserami są Rob Ashford i Kennetha Branagh. W obsadzie m.in. Judi Dench i Kenneth Branagh.

kino » LESSONS IN LOVE Od 25.09. Komedia romantyczn, USA. Reż. Tom Vaughn, wyst. Pierce Brosnan, Salma Hayek, Jessica Alba Prowadzący hedonistyczne życie Richard (Pierce Brosnan), wykładowca poezji na uniwersytecie w Cambridge poznaje Olivię (w tej roli wciąż młoda i urodziwa Salma Hayek), pod wpływem, której zmienia swoje podejście do życia.

Miss you already

» MISS YOU ALREADY Od 25.09. Reż. Catherine Hardwicke, wyst. Drew Barrymore, Toni Collette, Dominic Cooper Relacja dwóch przyjaciółek zostaje wystawiona na próbę, gdy jedna z nich próbuje zajść w ciążę, a druga walczy w tym czasie z nowotworem.

koncerty

w POSK-u » PARTIKEL 26.09., godz. 20.30. Bilety: £8 Partikel to grupa muzyczna, ciesząca się zasłużonym uznaniem. W Jazz Café POSK zespół wystąpi w składzie: Duncan Eagles – saksofon, Max Luther – kontrabas, Eric Ford – perkusja oraz gościnnie Benet McLean – skrzypce.

» JAMES BAY

inne

30.09. – 02.10., godz. 19.00. O2 Academy Brixton, 211 Stockwell Road, Brixton, Londyn SW9 9SL. Stacja: Brixton. Bilety: od £24.65

» ZWIĘRZĘTA Z KLOCKÓW LEGO

» BELINDA CARLISLE 10.10., godz. 19.00. O2 iNDIGO, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40.30 BOB DYLAN

21-25.10., godz. 19.30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £48.50

3.10. – 8.11. WWT London Wetland Centre, Queen Elizabeth's Walk, Barnes, Londyn SW13 9WT. Stacja: Barnes. Otwarte codziennie 9.30 – 18.00. Wstęp: dorośli £11.59, dzieci (od 4 lat) £6.36 www.wwt.org.uk Rezerwat przyrody w Barnes zaprasza do podziwiania ptaków i innych zwierząt wykonanych z klocków Lego. Oprócz tego jak zawsze można obserwować prawdziwe zwierzęta w ich naturalnym otoczeniu.

Lessons in love

Zwierzęta z klocków Lego w rezerwacie w Barnes

601-MAKIETA 4 60-91.indd 75

22/09/2015 17:20:17


076

CAFÉ COOLTURA Londyn

601-MAKIETA 4 60-91.indd 76

22/09/2015 17:20:19


077

601-MAKIETA 4 60-91.indd 77

22/09/2015 17:20:22


078

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

czyta się

Redaguje PIOTR DOBRONIAK

House of Cards

»

Kto rozdaje karty na najwyższych szczeblach władzy? Opowieść – fenomen, która zachwyciła miliony widzów i czytelników na całym świecie. Człowieka motywuje nie szacunek, lecz strach. To na nim buduje się imperia i za jego sprawą wszczyna rewolucje. W tym tkwi sekret wielkich ludzi. Kiedy ktoś się ciebie boi, zniszczysz go, zmiażdżysz, a w efekcie on zawsze obdarzy cię szacunkiem. Prymitywny strach jest upajający, wszechogarniający, wyzwalający. Zawsze silniejszy od szacunku. Zawsze.

Michael Dobbs wie o czym pisze. Sam wiele lat był politykiem, który z bliska obserwował, jak działają mechanizmy władzy. Swoje doświadczenia przekuł w fascynującą opowieść o korupcji, manipulacji i ambicji, która każe człowiekowi iść po trupach do celu. Jak daleko można się posunąć, by osiągnąć upragniony cel? Od tej książki rozpoczęła się historia jednego z najlepszych seriali XXI wieku. «

Futbol jeszcze bardziej obnażony

Śmiercionośny upominek

Przeżyj imprezę na San Siro z Filippo Inzaghim i Fabio Capello. Znajdź się w jednej szatni z Paulem Gascoigne’em. Przekonaj się, dlaczego piłkarze Chelsea nie poparli kolegi, który oskarżył sędziego o rasizm. Anonimowy Piłkarz kolejny raz obnaża prawdziwe oblicze futbolu! Walczy o pieniądze z byłym klubem, doświadcza nienawiści kibiców i zastanawia się nad przyszłością po zakończeniu kariery.

601-MAKIETA 4 60-91.indd 78

Do decylitra wódki dodaj jeden decylitr detergentu. Wypij śmiertelną mieszkankę, ale nie wymiotuj. Nawet wtedy, gdy wychylasz kolejną szklankę. I następną. Szwecję zalewa fala samobójstw. Młodzi ludzie w całym kraju odbierają sobie życie w różne, makabryczne sposoby. Łączy ich jedno: zainteresowanie muzykiem o pseudonimie HUNGER, który jest częścią najbardziej ekstremalnej i mrocznej subkultury muzycznej ukrytej w podziemnym świecie.

10 lat emocji Krytyk filmowy, zahibernowany kilkanaście lat temu, przebudziwszy się w dzisiejszych czasach, przeżyłby szok. Nie ze względu na polityczne zwroty i kataklizmy, aquaparki, autostrady czy niespodziewane sukcesy polskich sportowców. Mało bowiem co zmieniło się w Polsce tak bardzo jak kinematografia. Co się wydarzyło w ciągu tych dziesięciu lat, że tak gruntownie odmienił się obraz polskiego kina i jego miejsca – nie tylko w kraju? Książki do kupienia na:

BookTO.pl

22/09/2015 17:20:25


079

601-MAKIETA 4 60-91.indd 79

22/09/2015 17:20:27


080

CAFÉ COOLTURA Wywiad z gwiazdą

„Kult to jest dobrze naoliwiona maszyna” Z Kazikiem Staszewskim rozmawia Sławek Orwat...

»

„Zaprawdę powiadam wam, nie ma takiej szajki jak ta” tym cytatem z „Kulcikriu” opisałeś atmosferę panującą w zespole Kult dodając, że obecnie jest to grupa ludzi, wśród których czujesz się najbardziej u siebie. Nawiązując do poprzedniego pytania, czy Kult daje ci poczucie, że także wtedy, kiedy zajmujesz się muzyką, ciągle jesteś z rodziną? No może aż tak daleko bym nie zachodził, bo jednak rodzina to nie jest. Są to bliscy koledzy, a z niektórymi z nich trzymam się już od 30 lat, wobec czego znamy się jak łyse konie i mamy podobne poczucie humoru, co jest w ogóle dosyć istotne w takiej grupie ludzi. Ta piosenka powstawała w latach 90', kiedy to skład był trochę inny, bo był wtedy Banan i nieżyjący Szczota. Zawsze stanowiliśmy taki konglomerat, gdzie po prostu pewna nazwijmy to po rastamańsku - wibracja była dominująca i często w ogóle nieczytelna dla ludzi z zewnątrz. Wielokrotnie spotykałem się z opiniami naszych dalszych znajomych, którzy widzieli jak razem działamy, jak pracujemy, jak gramy, ale też i jak się bawimy i dosłownie mieli nas za zgraję kretynów o jakimś niezrozumiałym poczuciu humoru i dziwnych związkach interpersonalnych. To jest - rzekłbym - taki dojrzały oddział wojskowy, który niejedną bitwę wygrał, niejedną przegrał, ale wiemy, że w jakiś tam sposób możemy na siebie liczyć. Ja oczywiście poczuwam się do bycia w tym zespole dowódcą, ale nie wyobrażam sobie, aby mógł on funkcjonować bez takich

601-MAKIETA 4 60-91.indd 80

oficerów, podoficerów i szeregowców, jakich mamy na co dzień.

Z drugiej strony przyznasz sam, że Kult bez Kazika przestałby mieć w ogóle logiczną rację bytu. Przykładem może być tu choćby stosunek niektórych dawnych fanów Dżemu do obecnej działalności tego zespołu. Wiesz, ja też sobie nie wyobrażam, aby ten układ mógł funkcjonować z innym wokalistą. Osobiście czuję, że najbliższa więź łączy mnie z Kultem, a te wszystkie inne historie też były fajne, tylko że to byli koledzy albo młodsi, albo trochę inaczej patrzący na muzykę, albo w ogóle czego innego szukający w muzyce. Kult to jest dobrze naoliwiona maszyna, w której nie są zadawane zbędne pytania, a których jest multum w innych składach i to jest pewnego rodzaju komfort psychiczny, chociaż zdarzają się oczywiście kłótnie jak w każdym oddziale wojskowym i w małżeństwie starym ale jarym i bywały okresy pewnego kryzysu, ale bez takich sytuacji byłby to układ o charakterze autorytarnym lub wręcz totalitarnym. Dyktator nie pozwala być przecież niezadowolonym (śmiech). „Kiedy mój tata postanowił śpiewać piosenki swojego taty, to z początku one do niego nie bardzo przemawiały i nie mógł się swobodnie wokół tej muzyki zakręcić” stwierdził w rozmowie ze mną Janek. Czy dziś bardziej odnajdujesz się w poetyce Stanisława Staszewskiego i czy

z upływem lat nabrałeś do niej dystansu? To dalej są jakby opowieści z innej bajki. Był to przecież inny czas, inna kultura, inny człowiek to pisał, o innych doświadczeniach, o doświadczeniach tak mocno ekstremalnych, że ja to w ogóle jestem jakimś tam domowym pieskiem wychowanym w cieplarnianych warunkach. Nie mogę się równać, ani nawet porównywać, skoro mój tata w wieku 19 lat, czyli będąc człowiekiem strasznie młodym wylądował w obozie koncentracyjnym. Cała ta jego gama wyborów świadczy o tym, że on z tego pasiaka nigdy się nie wydostał, bo wygenerowało to bardzo dużo istotnych decyzji, które podejmował w życiu. Między innymi - to też jest moja teza nieustanna ucieczka przed podejmowaniem odpowiedzialności za siebie i za osoby bliskie. On nie chciał tego ciężaru dźwigać po takich doświadczeniach bycia nastolatkiem i dlatego te piosenki są zupełnie innymi historiami. Oczywiście, że jestem cały czas pod wrażeniem jego artyzmu, choć niewiele tych piosenek napisał. Ktoś powiedział ostatnio, że Kaczmarski napisał 500 piosenek, a Staszewski tylko 30, ale myślę, że jakościowo wytrzymują one porównanie z dokonaniami tego barda wszech czasów, jeśli chodzi o polską scenę nazwijmy to poezji śpiewanej, chociaż nie lubię tego określenia. Są to obrazy, których nie malowałem, ale pod których wrażeniem jestem. « Pełna treść wywiadu na stronie

www.elondyn.co.uk

22/09/2015 17:20:28


081

601-MAKIETA 4 60-91.indd 81

22/09/2015 17:20:30


082

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

Nie zadzierać z bogami SERGIUSZ HIERONIMCZAK sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Zawsze byłem ciekaw, co skłania ludzi do jedzenia roślin -głód, ciekawość czy może łakomstwo. Większość mięsa zwierzęcego jest jadalna i raczej niezbyt trująca. No, może za wyjątkiem kilku ryb, których zjedzenie może nas zaprowadzić na tamten świat. Wspaniale czasem wyglądające jagody, owoce czy kwiaty mogą być zabójcze lub przyprawić nas o kosmiczną niestrawność. Jakże więc powinniśmy być wdzięczni naszym przodkom za ich pełne poświęcenia eksperymenty. Weźmy dzisiaj na tapetę piękną roślinę, o wspaniałych kwiatach, które niestety rzadko możemy oglądać. Najsmaczniejsza jest nierozwinięta, dlatego pożeramy ją zanim osiągnie stadium kwiatu. Karczochy – roślina mało w Polsce popularna, a znana i szanowana na całym świecie. Znana ze względu na walory smakowe, a szanowana, bo również leczy. Pochodzi z basenu Morza Śródziemnego i jest spokrewniona ze znanymi wszystkim Astrami i Ostem. Karczochy były bardzo cenione przez Egipcjan a także Greków i Rzymian. Rzymianie uważali tę roślinę

601-MAKIETA 4 60-91.indd 82

za pożyteczną ze względu na właściwości, jakie miała na układ pokarmowy, a zwłaszcza wątrobę. Karczoch pomagał na dolegliwości wynikające z hulaszczego stylu życia klasy wyższej. Obżarstwo, dieta bogata w tłuszcze oraz alkohol, nie wpływały dobrze na stan wątroby. Liście karczocha zawierają cynarynę, a także liczne flawonoidy, substancje wpływającą korzystnie na wydzielanie żółci. Z jednej strony pomaga to w trawieniu tłuszczów z drugiej obniża poziom szkodliwego cholesterolu. Substancje występujące w karczochu korzystnie wpływają także na regenerację komórek wątroby, co jest ważne u osób nadużywających alkoholu. Nazwa cynaryny pochodzi od pięknej niewiasty o imieniu Cynara w której do szaleństwa zakochał się Jupiter. Niestety bez wzajemności. Jak wiadomo kto zadziera z bogami pakuje się w kłopoty. Tak też się stało i w akcie zemsty Jupiter zamienił piękną blondwłosą niewiastę w oset, który to jest bardzo blisko spokrewniony z naszym karczochem. Europa zawdzięcza popularność tej rośliny wenecjanom, a przede wszystkim Katarzynie Medycejskiej która to w wieku lat 14 poślubiła francuskiego Króla Henryka II. Dzięki francuzom karczochy

rozprzestrzeniły się po całej Europie. Szkoda, że nie Polsce. Karczochy mają też powiązania z nowojorskimi mafiosami. Wraz z napływem włoskich emigrantów do Ameryki pojawiła się mafia. Karczochy dla Włochów są święte, a jak wiadomo nowojorski klimat niezbyt sprzyjał uprawie tej rośliny. Handel karczochami, jako towarem importowanym stał się przyczynkiem do wojny pomiędzy burmistrzem Nowego Yorku Fiorello LaGuardia, a mafijnym bosem Cirro Terranowa. Oboje byli Włochami i oboje kochali karczochy. Jeden chciał kupować tanio drugi zwęszył dobry biznes na spekulowaniu cenami. To się musiało źle skończyć. W efekcie wszystko wróciło do normy bo zwycięzcami w tej wojnie mogły być tylko karczochy. «

KARCZOCHY NA SPOSÓB RZYMSKI SKŁADNIKI: 4-6 PORCJI 8 dużych karczochów 1-2 drobno posiekane ząbki czosnku 1 cytryna 50 g bułki tartej świeże listki mięty oliwa z oliwek sól świeżo zmielony czarny pieprz

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA: Przygotowanie: 150 min. Oczyścić karczochy, odłamać łodygi, usunąć zewnętrzne twarde liście i wyrównać spód. Łodyżki przyciąć, a miejsca cięcia skropić cytryną. Miętę i czosnek posiekać, a następnie wymieszać z bułką tartą, odrobiną oliwy oraz solą i pieprzem. Liście karczochów rozchylić i wypełnić farszem, po czym z powrotem złożyć liście, tak aby farsz nie wypadał. Piekarnik nagrzać do temp. 240-250 st. W żaroodpornym naczyniu układać karczochy obok siebie, główkami do dołu i wlać do naczynia około 80-100 ml wody. Całość przykryć natłuszczonym pergaminem i przykrywką od naczynia. Piec ok. 50-60 minut i podawać skrapiając wcześniej cytryną.

22/09/2015 17:20:31


083

601-MAKIETA 4 60-91.indd 83

22/09/2015 17:20:32


084

REKLAMA BUDOWNICTWO

601-MAKIETA 4 60-91.indd 84

22/09/2015 17:20:34


085

601-MAKIETA 4 60-91.indd 85

22/09/2015 17:20:36


086

REKLAMA BUDOWNICTWO

601-MAKIETA 4 60-91.indd 86

22/09/2015 17:20:37


087

601-MAKIETA 4 60-91.indd 87

22/09/2015 17:20:39


088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

601-MAKIETA 4 60-91.indd 88

22/09/2015 17:20:41


089

601-MAKIETA 4 60-91.indd 89

22/09/2015 17:20:42


090

SPORT MOTORYZACJA

SERWIS MOTOCYKLI I SKUTERÓW SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE IE LAKIEROWAN

SPRZEDAŻ MOTOCYKLI I SKUTERÓW SPRZEDAŻ CZĘŚCI ORAZ AKCESORIÓW BLUE STAR MOTORS

SERWIS - NAPRAWA MOTOCYKLI I SKUTERÓW

259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 079 720 22 515 02089974508 OFFICE@BSWM.EU

BlueStarMotorsLondon

601-MAKIETA 4 60-91.indd 90

22/09/2015 17:20:44


091

601-MAKIETA 4 60-91.indd 91

22/09/2015 17:20:46


Fot. PAP/EPA / Andy Rain

092

SPORT Piłka nożna

Kolejne gole 19-latka, przełamanie Chelsea Francuski piłkarz, 19-letni Anthony Martial, który przed tygodniem w swoim debiucie w Premier League strzelił bramkę przeciwko Liverpoolowi (3:1), w niedzielnym meczu trafił dwukrotnie i przyczynił się do zwycięstwa Manchesteru United nad Southampton 3:2.

»

Młody napastnik, który według mediów miał kosztować 55 mln euro i został sprowadzony z AS Monaco w ostatnim dniu okienka transferowego, bramkarza gospodarzy pokonał w 34. i 50. minucie. Trzecie trafienie dla „Czerwonych Diabłów” dołożył Juan Mata. Dwie bramki dla „Świętych” strzelił natomiast Graziano Pelle (13., 86.). Tym samym podopieczni Louisa van Gaala odnieśli czwarte zwycięstwo w sezonie i z dorobkiem 13 punktów

601-MAKIETA 5 92-100.indd 92

zajmują drugie miejsce w tabeli, tracąc dwa oczka do lokalnego rywala – Manchesteru City. W innych spotkaniach Liverpool zremisował na własnym boisku z Norwich City 1:1, a Tottenham Hotspur pokonał przed własną publicznością Crystal Palace 1:0. Z kolei Chelsea Londyn po wyjątkowo nieudanym początku sezonu pokonała Arsenal 2:0 w spotkaniu derbowym 6. kolejki piłkarskiej ekstraklasy. Niespo-

dziewanej porażki doznał Manchester City. Lider uległ u siebie West Ham United 1:2, ale utrzymał prowadzenie w tabeli. Kluczowe dla końcowego wyniku były decyzje sędziego Mike'a Deana, który w 45. minucie ukarał czerwoną kartką Gabriela Paulistę. Brazylijczyk niepotrzebnie zaangażował się w kłótnię miedzy Diego Costą, a Laurentem Koscielnym. Grając w przewadze jednego zawodnika „The Blues” objęli prowadzenie w 53. minucie. Były gracz Arsenalu, a obecnie Chelsea - Cesc Fabregas, dośrodkował z rzutu wolnego, a niepilnowany w polu karnym Kurt Zouma wpakował piłkę do bramki. Później szanse powinny się wyrównać, ponieważ Oscar brutalnie faulował Koscielnego, ale arbiter nie dopatrzył się przewinienia. Od 79. minuty „Kanonierzy” grali już w dziewięciu, ponieważ po drugiej żółtej kartce boisko opuścił Santi Cazorla. W efekcie w końcówce spotkania Eden Hazard zdobył drugą bramkę dla gospodarzy. To dopiero drugie zwycięstwo w sezonie „The Blues” przy jednym remisie i trzech porażkach. Po sześciu meczach Chelsea ma siedem, a Arsenal 10 punktów. Przez pięć kolejek od zwycięstwa do zwycięstwa kroczył Manchester City, który we wcześniejszych meczach nie stracił nawet bramki. Tym razem został jednak zatrzymany i to na własnym stadionie przez West Ham United. Podopieczni trenera Manuela Pellegriniego ulegli „Młotom” 1:2. Goście na prowadzenie wyszli już w szóstej minucie po strzale Victora Mosesa. Później podwyższył Diafra Sakho. Tuż przed przerwą kontaktową bramkę zdobył Kevin de Bruyne. W drugiej połowie lider przeważał, ale nie zdołał zmienić wyniku. W tej sytuacji jedyną niepokonaną drużyną pozostaje… Leicester City. „Lisy” zremisowały na wyjeździe ze Stoke City 2:2 i zajmują trzecie miejsce. Do lidera tracą trzy punkty, tak jak drugi West Ham. W kadrze Leicester znów nie znalazł się Marcin Wasilewski. Grały także drużyny z polskimi bramkarzami. AFC Bournemouth Artura Boruca pokonało u siebie Sunderland 2:0, a czyste konto zachował także Łukasz Fabiański, który stał między słupkami Swansea City. „Łabędzie” na własnym stadionie bezbramkowo zremisowały z Evertonem. «

22/09/2015 17:21:23


093 Mistrz… zamyka tabelę Broniący tytułu piłkarze Lecha Poznań ponieśli siódmą porażkę w 9. kolejce ekstraklasy i z dorobkiem zaledwie czterech punktów zamykają tabelę. Tym razem lepsza od nich okazała się w Białymstoku Jagiellonia – 1:0. Zwycięstwo odniosła też Legia Warszawa.

601-MAKIETA 5 92-100.indd 93

»

Mistrz Polski nie jest w stanie przerwać fatalnej passy. W lidze nie zdobył punktu od 8 sierpnia, a wygrał tylko raz – 25 lipca z Lechią Gdańsk (2:1). Jego niemoc udzieliła się także w ubiegłoczwartkowym meczu Ligi Europejskiej z teoretycznie najsłabszym rywalem w grupie I – portugalskim Belenenses. W stolicy Wielkopolski padł bezbramkowy remis. Lech od dawna nie radzi sobie także w Białymstoku, gdzie przegrał pięć z ostatnich sześciu spotkań. Tym razem o zwycięstwie gospodarzy zdecydował gol Przemysława Frankowskiego w 29. minucie. Zespół z Poznania spadł na ostatnie miejsce, ponieważ pierwsze zwycięstwo w sezonie odniósł sklasyfikowany dotychczas za nim Górnik Zabrze – u siebie nad Śląskiem Wrocław 2:0. Wygrała również Legia Warszawa, która także nie spełnia pokładanych w niej oczekiwań. Tym razem jednak wicemistrz kraju nie zawiódł – już w 12. minucie prowadził w Chorzowie z Ruchem 3:0, a całe spotkanie wygrał 4:1. Jedną z bramek zdobył Węgier Nemanja Nikolic. Było to jego dziewiąte trafienie od początku sezonu i jest zdecydowanym liderem klasyfikacji strzelców. Chorzowianie najwyraźniej nie poradzili sobie z dodatkową presją władz i kibiców klubu, którzy oczekiwali udanego występu w dniu obchodów 80. „urodzin” tamtejszego stadionu. Gospodarze po raz pierwszy zagrali w żółto-niebie-

skich barwach Górnego Śląska, spiker mówił gwarą, a na trybunach rozdawano stylizowany na początek XX wieku „Niebieski kuryer” i skrócony śląsko-polski słownik wyrażeń piłkarskich. Legia jest wiceliderem z 15 punktami, a tyle samo mają Zagłębie Lubin i Pogoń Szczecin. Natomiast o sześć więcej zgromadził Piast Gliwice, który pokonał Lechię 2:1. Również tego dnia Wisła Kraków rozgromiła na wyjeździe Podbeskidzie Bielsko-Biała 6:0, a pracę po tym spotkaniu stracił trener gospodarzy Dariusz Kubicki. Z kolei dwie bramki dla „Białej Gwiazdy” zdobył Paweł Brożek, który może pochwalić się już 122 golami w ekstraklasie. 32-letni napastnik wyprzedził Macieja Żurawskiego i zrównał się z Jerzym Podbrożnym na 11. miejscu klasyfikacji strzelców wszech czasów. Pierwszy remis w roli gospodarza zanotował beniaminek Termalica BrukBet Nieciecza. W Mielcu zremisował 1:1 z jedyną niepokonaną dotychczas drużyną ekstraklasy – Pogonią. To pierwszy remis Termaliki w tym sezonie i jej pierwsza strata punktów na obiekcie w Mielcu. Z kolei Zagłębie Lubin pokonało u siebie Cracovię 4:2. Krakowianie przegrali wyjazdowy mecz po raz pierwszy od 10 kwietnia (0:3 z Ruchem). Później „Pasy” wygrały siedem kolejnych spotkań bez straty gola (w tym trzy w trwającym sezonie) oraz zremisowały w Zabrzu z Górnikiem 1:1. «

22/09/2015 17:21:23


Fot. PAP / Adam Warżawa

094

SPORT Tenis ziemny

Polscy zawodnicy cieszą się z pierwszego w historii awansu Polaków do Grupy Światowej tenisowego Pucharu Davisa.

Historyczny awans Polscy tenisiści pokonali w Gdyni Słowaków 3:2 w barażu o awans do Grupy Światowej przyszłorocznej edycji Pucharu Davisa. Decydujący punkt dla gospodarzy, którzy po raz pierwszy w historii wystąpią w elicie, zdobył Michał Przysiężny.

»

Zajmujący 143. miejsce w rankingu ATP Przysiężny pokonał Norberta Gombosa (121.) 6:3, 6:4, 6:4. Pierwsze w karierze spotkanie tych tenisistów trwało godzinę i 50 minut. O zwycięstwie głogowianina w każdym secie decydowało jedno przełamanie. Od początku był on skupiony, grał pewnie i ofensywnie. Bardzo dobrze funkcjonował u niego serwis i forhend. Z kolei po Słowaku, który dwa dni wcześniej pokazał się z bardzo dobrej strony, widać było nerwy związane z ciążącą na nim presją. 31-letni Polak przełamał młodszego o sześć lat rywala w czwartym gemie. Kolejną partię otworzył „breakiem” i kontynuował w niej taktykę, która sprawdziła się w inauguracyjnej odsłonie. Był o krok od wypracowania przewagi 3:0, ale tym razem Słowak się wybronił. Później obaj szybko wygrywali gemy przy własnym podaniu. Przysiężny kilkakrotnie wyciągał w kierunku rywala pomocną dłoń – popełnił w tej części gry aż pięć podwójnych błędów, a mimo to powiększył prowadzenie w spotkaniu. Na trybunach około połowy miejsc

601-MAKIETA 5 92-100.indd 94

było pustych, jednak zgromadzeni kibice zapewnili głośny doping. Głogowianin miał też oparcie w kolegach z reprezentacji i sztabu szkoleniowego, którzy po każdym zdobytym przez niego punkcie podrywali się z miejsc i nagradzali go oklaskami. Zawodnik pochodzący z Bratysławy w trzecim secie nieco się rozluźnił i w drugim gemie to on miał dwie okazje na przełamanie. Polak nie dopuścił jednak do tego, a sam zaliczył „breaka” w piątym gemie. Grał niczym w transie i pewnie zmierzał po zwycięstwo. Gombos co prawda obronił jedną piłkę meczową, ale kolejnej już nie był w stanie. Posłał ją na aut. Radość biało-czerwonych i kibiców wstrzymał na chwilę Słowak, który poprosił jeszcze o challenge. Gdy powtórka na ekranie potwierdziła pierwotną decyzję prowadzącej to spotkanie arbiter, polscy zawodnicy wdarli się na parkiet i zaczęli świętowanie historycznego awansu. Przysiężny po raz drugi z rzędu został bohaterem biało-czerwonych. W lipcowym pojedynku z Ukrainą w 2. rundzie Grupy I Strefy Euro-afrykańskiej pokonał znacznie wyżej notowanego Serhija Sta-

chowskiego, gdy Polacy przegrywali 0:1 po porażce Janowicza. Natomiast Jerzy Janowicz przegrał z Martinem Klizanem 3:6, 6:7 (4-7), 3:6. Dwa dni wcześniej Przysiężny uległ Klizanowi 4:6, 4:6, 4:6, a Janowicz pokonał Gombosa 7:6 (7-1), 6:4, 6:7 (5-7), 6:2. Prowadzenie biało-czerwonym zapewnili Łukasz Kubot i Marcin Matkowski, którzy poradzili sobie z Andrejem Martinem i Igorem Zelenay'em 6:3, 6:4, 6:4. Wcześniej zespoły Polski i Słowacji zmierzyły się w Pucharze Davisa raz. W 1996 roku w trzeciej, decydującej rundzie Grupy II Strefy Euro-afrykańskiej biało-czerwoni przegrali w Trnawie 1:4. Polacy w przyszłym sezonie – po raz pierwszy w historii – zagrają w liczącej 16 zespołów Grupie Światowej. Słowacy ponownie rywalizować będą w Grupie I Strefy Euro-afrykańskiej. Polacy już raz wystąpili w barażu o elitę – dwa lata temu w Warszawie. Wówczas ulegli faworyzowanym Australijczykom 1:4. Drużyna gości ostatnio w tym gronie była dziewięć lat temu, a rok wcześniej dotarła do finału rozgrywek. «

22/09/2015 17:21:26


095

601-MAKIETA 5 92-100.indd 95

22/09/2015 17:21:27


096

WIADOMOŚCI Krzyżówka + Horoskop

601-MAKIETA 5 92-100.indd 96

22/09/2015 17:21:28


097 WAGA

WODNIK

BLIŹNIĘTA

Jeśli poznałeś niedawno kogoś i zdarzyło się to w dosyć nietypowych lub śmiesznych okolicznościach, to masz przed sobą swoją przysłowiową drugą połowę. Jeśli zaś jesteś w stałym związku wystrzegaj się flirtu, ponieważ łatwo może wymknąć się o krok za daleko.

Będziesz w świetnym humorze, co przyciągać będzie do Ciebie innych ludzi. Warto, abyś momentami ciężą atmosferę w pracy odreagował na randkach i spotkaniach towarzyskich. Gwiazdy będą Ci oferować dobrą zabawę i zapewnią Ci chwile wytchnienia w przyjemnym otoczeniu.

Staniesz się rozleniwiony i apatyczny. Najchętniej zaszyłbyś się w domu pod kocem. Nie marnuj czasu i postaraj się zmobilizować do aktywności, wyjdź do ludzi. Jeśli przyjaciel zaproponuje Ci wspólne spędzenie czasu, nie odmawiaj, gwiazdy wróżą dobrą zabawę.

SKORPION

RYBY

RAK

Będziesz miał drobne problemy z bliskimi osobami. Ciężko będzie Ci się z nimi porozumieć, Wasza komunikacja będzie szwankować. Spróbujcie znaleźć neutralne miejsce, w którym moglibyście na spokojnie porozmawiać. Może weekendowy wypad za miasto?

Licz się z pogorszeniem aury wokół Ciebie. Możesz mieć cięższe dni, gdyż nie wszystko ułoży się tak, jakbyś sobie tego życzył. Warto jednak, abyś ciężko pracował i dawał z siebie wszystko, niebawem będziesz zbierał plon swoich wysiłków.

Staniesz się silniejszy psychicznie i fizycznie. Poczujesz się dobrze w swoim otoczeniu. Będziesz do ludzi pozytywnie nastawiony. Będziesz miał okazję do spotkań towarzyskich, które przebiegać będą w miłej atmosferze. Czekają Cię radosne chwile.

STRZELEC

BARAN

LEW

Twój układ immunologiczny jest osłabiony. Dbaj o siebie i nie bagatelizuj nawet niewielkiego przeziębienia, bowiem każda infekcja będzie dla Ciebie niebezpieczna. W razie choroby nie zwlekaj z pójściem do lekarza i nie wahaj się wziąć zwolnienie lekarskie.

W nadchodzących dniach postaw na uregulowany tryb życia, zwróć uwagę na to, co jesz. Dzięki temu unikniesz zmęczenia i chandry. Ważne, abyś wzmocnił organizm przed nadchodzącą jesienią. Włącz do swojego życia więcej codziennego ruchu, zadbaj o odpowiednią dawkę snu.

Zabierz się za rozwiązanie dawno odkładanych spraw. Teraz powinieneś poradzić sobie z nimi szybko i sprawnie. W sprawach zawodowych skoncentruj się na swoich sprawach. W sytuacji problematycznej będziesz mógł liczyć na pomoc nowo poznanej osoby.

KOZIOROŻEC

BYK

PANNA

Zapowiada się korzystna passa w sprawach zawodowych. Będziesz miał szansę na podróże, ale i być może relaks. Obowiązków będzie mniej i będą dla Ciebie mniej stresujące, dlatego będziesz mógł pozwolić sobie na chwilowe rozprężenie.

Zapowiada się udany czas. Najbliższe dni przyniosą Ci pozytywne chwile. Dobrą, życzliwą i wspierającą energię znajdziesz wśród najbliższych. Korzystny czas na spotkania rodzinne. Będziecie mieli szansę, aby wyjaśnić dawne niedomówienie.

Wreszcie czeka Cię chwila wytchnienia! Sprawy będą się same toczyły, a Ty nareszcie będziesz mógł bez wyrzutów sumienia poświęcić się ulubionym zajęciom. Odpoczniesz, przede wszystkim psychicznie i nabierzesz sił do nowych wyzwań, którego niebawem się pojawią.

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

601-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

22/09/2015 17:21:28


601-MAKIETA 5 92-100.indd 98

22/09/2015 17:21:30


601-MAKIETA 5 92-100.indd 99

22/09/2015 17:21:32


601-MAKIETA 5 92-100.indd 100

22/09/2015 17:21:34


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.