Cooltura Issuu 605

cooltura.co.uk

24 października 2015

43 (605)

DŻUNGLA zamienia się w miasteczko LONDYN centrum sztuki

605-COVER.indd 3

20/10/2015 14:35:26

605-MAKIETA 1 01-23.indd 2

20/10/2015 17:01:00

605-MAKIETA 1 01-23.indd 3

20/10/2015 17:01:03

605-MAKIETA 1 01-23.indd 4

20/10/2015 17:01:04

W NUMERZE 605.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

012

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

LIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

038 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 022 PRAWO 024 TEMAT NUMERU

093

I ty możesz zostać terrorystą

032 FELIETON

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

060 OGŁOSZENIA DROBNE 072 PORADY Gosia Demetriou radzi

074 SYGNAŁY Z listów do redakcji

Piłkarski biznes

030 KOMENTARZ TYGODNIA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK evach@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS gosia@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

076 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Nikczemny GIN

Panu Bogu świeczkę i diabłu ogarek

034 O TYM SIĘ MÓWI Największe zagrożenie dla przetrwania ludzkości

038 KULTURA

Okładka: TOMEĆ WOŹNY

078 CIEKAWOSTKI Z ŻYCIA GWIAZD 080 KSIĘGARNIA

Londyn centrum sztuki

042 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia

052 POLSKIE RADIO LONDYN …poleca!

054 ZDROWIE Dobrze śpisz, gdy śpisz dwa razy

056 POMYŚL I ĆWICZ

605-MAKIETA 1 01-23.indd 5

082 GUEST ROOM Poezja

092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

20/10/2015 17:01:09

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

My name is Bond.

James Bond!

Woskowe figury sześciu aktorów, którzy na przestrzeni lat wcielali się w postać Jamesa Bonda, to najnowsza atrakcja Madame Tussauds w Londynie. Od lewej stoją: Roger Moore, Timothy Dalton, Daniel Craig, Sean Connery, George Lazenby i Pierce Brosnan. Ekspozycja powstała z okazji wchodzącego właśnie na ekrany kin najnowszego filmu o superagencie pt. „Spectre”.

605-MAKIETA 1 01-23.indd 6

20/10/2015 17:01:10

Fot. PAP/EPA/Jonathan Hordle 605-MAKIETA 1 01-23.indd 7

20/10/2015 17:01:12

Fot. Jeff J Mitchell/Getty Images

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Nicola Sturgeon przemawia podczas Kongresu Szkockiej Partii Narodowej

Szkoci nie chcą opuszczać Europy Na kongresie Szkockiej Partii Narodowej (SNP) jej przewodnicząca Nicola Sturgeon oświadczyła w zeszłą sobotę, że partia opowie się za pozostaniem Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej w brytyjskim referendum w tej sprawie, jakie ma się odbyć do końca 2017 roku.

»

– David Cameron może sobie pogrywać naszym miejscem w Europie, ale bądźcie pewni, że SNP będzie prowadziło kampanię za pozostaniem Szkocji i Zjednoczonego Królestwa w Unii Europejskiej – powiedziała Sturgeon, zamykając kongres partii w Aberdeen.

Skrytykowała brak przywództwa ze strony konserwatywnego premiera Camerona, „który ustępuje eurosceptykom w swojej partii, ale nie jest zdolny wyartykułować jasno i precyzyjnie, co chce renegocjować”.

Cameron zobowiązał się przeprowadzić do końca 2017 roku referendum w sprawie przyszłości Wielkiej Brytanii w UE, jednocześnie obiecując do tego czasu renegocjowanie pewnych warunków członkostwa w Unii, choć dotąd ich nie sprecyzował.

Sturgeon po raz kolejny nie wykluczyła nowego referendum niepodle605-MAKIETA 1 01-23.indd 8

głościowego, o ile uzyska przekonanie, że Szkoci zmienili zdanie i są za niepodległością.

– Zaproponowanie referendum w przyszłym parlamencie bez dowodów, że znacząca liczba głosujących przeciwko zmieniła zdanie, byłoby błędem i tego nie zrobimy. Ale jeśli będzie wystarczająco dowodów, że ludzie zmienili zdanie i że niepodległość stała się wyborem widocznej większości w kraju, nie wykluczamy nowego referendum – powiedziała Sturgeon.

Szefowa SNP stoi też na stanowisku, że do referendum niepodległościowego dojdzie, jeśli Wielka Brytania opowie się przeciwko członkostwu w Unii Europejskiej. Doprowadziłoby to do wyjścia Szkocji z UE wbrew jej woli.

– Jeśli ktoś spróbuje wyrwać Szkocję z UE, wbrew naszej demokratycznej woli, niech wie, że drugie referendum

niepodległościowe jest nie do uniknięcia – powiedziała szefowa SNP. W referendum we wrześniu 2014 roku Szkoci odrzucili propozycję niepodległości stosunkiem 55 proc. do 45 proc. głosów.

Jednak zaskakujący rezultat SNP w majowych wyborach do parlamentu brytyjskiego, w których partia zdobyła 56 z 59 miejsc przypadających na Szkocję i praktycznie wyeliminowała Partię Pracy w Szkocji, podsycił spekulacje co do możliwości rozpisania kolejnego referendum.

W wyborach regionalnych w maju 2016 roku SNP liczy na odniesienie trzeciego z rzędu zwycięstwa. Sturgeon wezwała do jedności przed tymi wyborami w celu zdobycia bezwzględnej większości w parlamencie Szkocji.

Ze względu na szybki wzrost liczby członków partii z 25 tys. do 115 tys. odbywający się w Aberdeen kongres był największym w historii SNP; zgromadził 3,5 tys. delegatów. « 20/10/2015 17:01:14

605-MAKIETA 1 01-23.indd 9

20/10/2015 17:01:16

010

WIADOMOŚCI NA wyspach

Biskupi apelują do rządu: przyjmijmy więcej uchodźców 84 biskupów anglikańskich zaapelowało w liście do premiera Wielkiej Brytanii Davida Camerona, by zezwolił na przyjęcie w kraju co najmniej 50 tysięcy syryjskich uchodźców do 2020 roku, zamiast 20 tysięcy, jak zapowiedział wcześniej.

605-MAKIETA 1 01-23.indd 10

»

„Uważamy, że w duchu wielkiej tradycji tego kraju, wspaniałomyślnej i oferującej schronienie (potrzebującym), jesteśmy w stanie przyjąć co najmniej 10 tys. ludzi rocznie przez najbliższe dwa lata i łącznie co najmniej 50 tys. ludzi w ciągu pięciu lat” – podkreślają biskupi. „Taka liczba (przyjętych uchodźców) zbliżyłaby nasz kraj do porównywalnych zobowiązań podjętych przez inne kraje.

Byłaby to znacząca i istotna odpowiedź na ogromne cierpienie, którego codziennie jesteśmy świadkami” – dodali.

Rzecznik kancelarii brytyjskiego premiera nie odniósł się bezpośrednio do apelu biskupów, lecz zapytany o list oświadczył, że „jest absolutnie słuszne, by Wielka Brytania spełniła swój moralny obowiązek i pomogła uchodźcom”. Zastrzegł jednak, że „należy robić to z głową, starając się znaleźć całościowe rozwiązanie, które odnosiłoby się do przyczyn problemu, a nie tylko jego skutków”.

Biskupi namawiają też Camerona, by zaangażował Kościół anglikański do pomocy uchodźcom. Duchowni mieliby przeprowadzić „mobilizację” wśród wiernych, między innymi namawiając ich do oferowania uchodźcom lokali przeznaczanych zwykle na wynajem oraz lokali obecnie niezamieszkanych, a także do zgłaszania się do opieki zastępczej dla dzieci uchodźczych przybywających do kraju w pojedynkę.

List biskupów został rozesłany do mediów wraz z oświadczeniem Kościoła Anglii, który poinformował, że pismo zostało wysłane do szefa rządu na początku września. „To rozczarowujące, że nie otrzymaliśmy dotychczas merytorycznej odpowiedzi, mimo że premier zapewnił nas, że jej udzieli” – podkreślił we własnym oświadczeniu biskup Paul Butler.

We wrześniu Cameron zapowiedział, że Wielka Brytania przyjmie do 2020 roku do 20 tys. uchodźców syryjskich z obozów w Syrii, Turcji i Jordanii. Będą oni mieli zapewnioną ochronę humanitarną i otrzymają pięcioletnie wizy. Władze w Londynie przeznaczyły też dodatkowe 100 mln funtów na pomoc dla Syryjczyków oraz uchodźców przebywających w krajach sąsiadujących z Syrią; ogółem brytyjska pomoc dla uchodźców ma wynieść około 1 mld funtów.

Rząd brytyjski był krytykowany za odmowę przyjęcia większej liczby uchodźców. Według oficjalnych danych od początku wojny w Syrii w 2011 r. azyl w Wielkiej Brytanii otrzymało około 5 tys.

Syryjczyków. Kraje UE porozumiały się co do podziału 160 tys. uchodźców.

Ponad 600 tys. imigrantów i uchodźców przybyło od początku roku do Europy przez Morze Śródziemne, a ponad 3,1 tys. poniosło śmierć lub zaginęło podczas tej przeprawy – poinformowała Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji. «

20/10/2015 17:01:17

605-MAKIETA 1 01-23.indd 11

20/10/2015 17:01:19

012

WIADOMOŚCI Na Wyspach

„Dżungla” pod Calais zamienia się w miasteczko Liczba migrantów koczujących w ogromnym obozowisku w Calais na północy Francji wzrosła z 3 tys. do 5,5-6 tys. – poinformowały miejscowe władze.

Migranci liczą, że przedostaną się stamtąd do Wielkiej Brytanii.

»

Jednak w ostatnim czasie dużym nakładem sił i środków władze zabezpieczyły zarówno znajdujący się tam wlot tunelu pod kanałem La Manche, jak i obwodnicę prowadzącą do portu, skąd odpływają statki do Wielkiej Brytanii. Przedostanie się tam jest teraz ogromnie utrudnione.

Z braku możliwości pokonania kanału La Manche, coraz więcej migrantów zostaje w prowizorycznym obozowisku popularnie określanym jako „Dżungla”, około godzinę drogi na piechotę od centrum Calais. Zdaniem miejscowej prefekt Fabienne Buccio, obozowisko coraz bardziej zaczyna przypominać zorganizowane miasteczko: wraz z napływem większej liczby

migrantów pojawiły się tam kościoły, meczety, szkoły, zakłady fryzjerskie, lokale gastronomiczne i sklepy.

W pobliżu znajduje się prowadzony przez władze ośrodek, gdzie codziennie rozdaje się migrantom darmowe jedzenie.

Prefekt twierdzi, że zmienia się skład mieszkańców obozowiska – o ile wcześniej dominowali Afrykanie, teraz pojawiło się tam wieku Irakijczyków, Irańczyków i Syryjczyków, którzy przyjeżdżają całym rodzinami.

W zeszły piątek kolejny migrant zginął porażony prądem, próbując pokonać tunel pociągiem towarowym. Ogółem od 26 czerwca szesnaście osób zginęło, próbując przedostać się z Calais do Anglii. «

Fot. PAP/EPA/Yoan Valat

Obóz pod Calais popularnie nazywany jest „Dżunglą”.

605-MAKIETA 1 01-23.indd 12

20/10/2015 17:01:21

013 Cameron zapowiada trudne negocjacje

»

Premier Wielkiej Brytanii David Cameron zapowiedział, że w listopadzie przedstawi oczekiwania Wielkiej Brytanii w sprawie renegocjacji warunków członkostwa jego kraju w Unii Europejskiej.

– Tempo będzie teraz przyspieszone i na początku listopada ponownie określę cztery kluczowe obszary, w których musimy wprowadzić zmiany, i określę, jakie te zmiany będą – powiedział Cameron w zeszły czwartek po przybyciu na unijny szczyt w Brukseli.

– Tak więc przyspieszymy tempo i przyspieszymy te negocjacje w ramach przygotowań do grudniowego szczytu UE 17-18 grudnia – dodał.

– Jestem przekonany, że możemy dostać dobrą ofertę dla Wielkiej Brytanii, naprawić te rzeczy, które muszą być naprawione i jestem przekonany, że proces ten jest na dobrej drodze i postępuje naprzód – powiedział Cameron.

Według „Daily Telegraph”, powołującego się na anonimowe źródła w rządzie, gabinet Camerona postawi cztery warunki swym europejskim partnerom.

Londyn zamierza uzyskać od partnerów w UE gwarancję, że Unia odstępuje od zapisanej w traktatach zasady „wciąż pogłębiającej się integracji”. Wielka Brytania chce być bowiem wyłączona z planów federacyjnych UE. Z jej punktu widzenia konieczna byłaby też wyraźna deklaracja, że UE jest „unią wielu równoprawnych walut”, a nie tylko euro.

Gabinet premiera Camerona będzie się też domagać dalszej reformy procedury głosowania nad aktami prawnymi w UE, która zaowocowałaby przyznaniem szerszych uprawnień parlamentom narodowym. Chodzi o tzw. procedurę czerwonej kartki, która obecnie zakłada konsultacje, a chodziłoby o udział parlamentów w procesie przyjmowania decyzji.

Ponadto władze w Londynie postulują reformę systemu instytucjonalnego Unii Europejskiej, która doprowadziłaby do zrównoważenia wpływów państw „strefy euro” (19 państw) oraz dziewięciu państw pozostających poza unią walutową, przyznając tym ostatnim równoprawny status i osobowość instytucjonalną. « 605-MAKIETA 1 01-23.indd 13

PROFESJONALNE

%,852 .6,ċ*2:( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q Self-employed Q Firm Limited Q VAT Q /LVWD SĮDF &,6

'25$'=7:2

,0,*5$&<-1( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ

Q UH]\GHQWXUD W\PF]DVRZD L VWDĮD Q RE\ZDWHOVWZR EU\W\MVNLH Q SDV]SRUW EU\W\MVNL Q SDV]SRUW EU\W\MVNL GOD G]LHFL XURG]RQ\FK Z 8.

7ĭ80$&=(1,$ 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q SU]\VLČJĮH Q HNVSUHVRZH Q VSHFMDOLVW\F]QH

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

0208 846 3606 Wszystkie usługi wykonujemy również KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

20/10/2015 17:01:22

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

47 kobiet i on 1 Podarowałam mojemu kenijskiemu mężowi 25 tys. funtów, zanim dowiedziałam się, że ma... 47 innych kobiet.

Na całym świecie.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Typowa taka historia wyglądałaby następująco: brytyjska babcia spotyka na wakacjach obcokrajowca i przekazuje mu oszczędności swojego życia. Jednak 61-letnia była nauczycielka, Judith Stiwell, nie musiała podróżować po świecie, by spotkać kenijskiego męża, który później zawiódł jej zaufanie. Rozwiedzionego, parafialnego radnego Ovi Elias’a z Londynu, spotkała na randkowym portalu. Uwierzyła, że jest jej bratnią duszą. Wkrótce zdecydowali się na spotkanie i bliższą znajomość.

Po trzech latach pobrali, zaraz po tym jak Elias przeprowadził się do domu Stillwell w Ashington, w West Sussex.

605-MAKIETA 1 01-23.indd 14

Z czasem kobieta dowiedziała się, że jej mąż, który często musiał wyjeżdżać w sprawach służbowych, miał aż 47 innych kochanek na całym świecie.

Juditth dała mu 25 tys. funtów. Dziś wie, że padła ofiarą dobrze dopracowanego przekrętu. Mężczyzna powiedział jej, że ma 62 lata, innej kobiecie z Australii deklarował, że ma 47. Oszukana przyznaje: „Wierzyłam mu gdy mówił, że leci do Dubaju w interesach, a on tak naprawdę latał po całym świecie, odwiedzając inne. Myślałam wtedy, że mamy idealny związek i spotkałam swoją bratnią duszę”. Jednak Ovi lub Steve – jak siebie czasem sam nazywał – prowadził doskonałe i wygodne życie, odwiedzając kolejne kobiety. Naciągał je na swoje wydatki typu: przeloty, hotele, opłaty związane z prowadzeniem interesów i opowiadał przeróżne historie.

Każdą następną podrywał na portalu randkowym, korzystając z jej hojności (czyt. naiwności). „Powiedział mi, że przyjechał do Wielkiej Brytanii 20 lat temu jako student, a teraz ma mieszkanie w Londynie. Mówił, że jest emerytowanym księgowym, obecnie w trakcie nabywania nieruchomości w Dubaju. Spotkaliśmy się po raz pierwszy w 2009 roku. W tym samym roku przeprowadził się do mojego trzypokojowego domu. W sierpniu 2012 roku pobraliśmy się. Zmieniłam nazwisko na Elias” – wspomina.

„Po ślubie zapłaciłam za nasz wyjazd do Kenii, do rodziny męża. Mieszkaliśmy w jednym, ciasnym pokoju z całą familią.

Rozpadający się dom w którym mieszkał jego ojciec, wymagał remontu. Musiałam zapłacić tysiące, by móc skorzystać z wody czy elektrycznego prysznica.

Potrzebne było jeszcze kilka podstawowych napraw, za które również zapłaciłam” - wyznaje oszukana małżonka.

W drodze powrotnej do UK, Stillwell dała mężowi jeszcze 10 tys. funtów, by pomóc mu przy zakupie nieruchomości w Dubaju. „Ja już wtedy powinnam była się domyśleć, że coś jest nie tak” – mówi. W lutym tego roku znowu wyjechał. Żona była pewna, że do Dubaju. Jednak dwa dni później, kiedy przeglądała komputer, zauważyła, że ktoś zamawiał bilet, jednak tym razem nie do Dubaju, tylko... Australii. Potem otrzymała wiadomość od kobiety właśnie stamtąd, która twierdziła, że Steve korzystał z jej laptopa i dzięki temu, znalazła jego listę 47 kobiet z którymi się spotykał.

Wszystkim mówił o swojej nieruchomości w Dubaju i każda z nich wspomagała finansowo jego interesy. Kiedy Stillwell zgłosiła sprawę na policję, ci powiedzieli, że nie są wstanie nic zrobić, ponieważ nie doszło do przestępstwa. 25 tys. funtów przekazała własnemu mężowi. Oszukana nic nie może dziś zrobić. Opowiedziała tę historię, by przestrzec inne kobiety. « 20/10/2015 17:01:24

015 przeglÄ&#x2026;d prasy

605-MAKIETA 1 01-23.indd 15

20/10/2015 17:01:25

016

WIADOMOŚCI Unia Europejska

Uber wygrał w sądzie z władzami Londynu Działanie Ubera, aplikacji pozwalającej na rezerwację przejazdów samochodowych za pomocą telefonu komórkowego, jest zgodne z prawem – orzekł w zeszły piątek sąd, rozpatrujący pozew złożony przez Transport for London (TfL), operatora londyńskiej komunikacji miejskiej.

»

We wrześniu TfL złożył do sądu skargę na nieuczciwą konkurencję, oskarżając Ubera o to, że jego technologia zastępuje taksometr, który obowiązuje kierowców tzw. black cabs, czyli tradycyjnych czarnych taksówek. Jak argumentowali miejscy prawnicy, użytkownicy Ubera są dzięki temu w uprzywilejowanej pozycji, bo Uber – niezobowiązany stawkami ustalanymi przez TfL – oferuje przejazdy po cenach, z którymi tradycyjne taksówki nie są w stanie konkurować.

Przed rozpoczęciem działania Ubera mieszkańcy Londynu zmuszeni byli do korzystania ze ściśle regulowanych taksówek, które jako jedyne miały prawo natychmiastowego przyjmowania pasażerów stojących na ulicy. Pozostali przewoźnicy mogli przewozić tylko pasażerów, którzy złożyli i opłacili swoją rezerwację z wyprzedzeniem, z góry wskazując czas i trasę swojej podróży. Addison Lee, największa firma przewozowa w Europie, określiła działania Ubera jako „nie-

605-MAKIETA 1 01-23.indd 16

sprawdzony, nieregulowany, bezprawny system taksometru”.

Kierownictwo Ubera nazwało decyzję sądu zdroworozsądkową, podkreślając, że firma liczy na dalsze rozstrzygnięcia na korzyść nowej technologii w komunikacji miejskiej.

Według danych Ubera ponad milion mieszkańców brytyjskiej stolicy regularnie korzysta z usług 18 tys. zrzeszonych w firmie kierowców, w tym wielu, którzy wcześniej kierowali regulowanymi taksówkami. Dzięki znacznej liczbie kierowców średni okres oczekiwania na przejazd na terenie Londynu wynosi nie więcej niż trzy minuty, dzięki czemu pojazdy Ubera stały się bezpośrednią konkurencją dla tradycyjnych przewozów.

Londyńscy taksówkarze od miesięcy protestują przeciwko Uberowi, między innym kilkukrotnie blokując ulice w centrum miasta, aby zwrócić uwagę władz stolicy na narastający problem, który zmuszał coraz więcej osób do zrezygno-

wania z tradycyjnej, lukratywnej licencji przyznawanej przez TfL. Burmistrz Londynu Boris Johnson przez wiele miesięcy był przychylny amerykańskiej korporacji, nazywając protestujących ludytami, odwołując się do XIX-wiecznego ruchu społecznego, który sprzeciwiał się innowacjom. Jednak w ostatnich tygodniach Johnson, który jest posłem z ramienia Partii Konserwatywnej, ustąpił wobec nacisku ze strony taksówkarzy i skierował do konsultacji szereg propozycji, które ograniczyłyby działalność Ubera.

Wśród proponowanych rozwiązań jest między innymi opóźnianie zamówień o pięć minut, co stworzyłoby konkurencyjną przewagę tradycyjnych taksówek w przypadku krótkich przejazdów w centrum miasta, oraz zablokowanie możliwości dzielenia taksówki przez kilka osób jadących na różnych rezerwacjach w tym samym kierunku. Ponad 140 tys. użytkowników aplikacji podpisało się pod petycją przeciwko tym pomysłom.

Londyn jest jednym z wielu miast, w których Uber napotyka problemy regulacyjne. Jego działanie zostało zabronione między innymi w Rio de Janeiro, Barcelonie i w Niemczech. Z kolei w Brukseli kierowcy jeżdżą nieoznakowanymi samochodami i proszą pasażerów o siadanie z przodu pojazdu, aby uniknąć nieprzyjemności ze strony licencjonowanych przewoźników. Protesty przeciwko działalności Ubera miały miejsce także w Warszawie.

W maju przyszłego roku mieszkańcy Londynu wybiorą nowego burmistrza miasta. Główni kandydaci – Zac Goldsmith z Partii Konserwatywnej i Sadiq Khan z Partii Pracy – popierają ograniczenie działania Ubera w celu „ochrony tradycyjnych taksówek”. « 20/10/2015 17:01:28

017

605-MAKIETA 1 01-23.indd 17

20/10/2015 17:01:29

018

Londyn wydarzenia

Polska przedsiębiorczość na Wyspach rośnie w siłę Tekst i zdjęcia: Marcin Urban

»

Organizowany od ubiegłego roku Kongres Polskich Przedsiębiorców w Londynie jest odpowiedzią na wzrastającą aktywność biznesową naszych rodaków, którzy coraz śmielej realizują swoje pomysły. Polacy założyli na Wyspach 20 tysięcy firm, a łącznie z samozatrudnionymi działalność gospodarczą prowadzi tu 60 tysięcy Polaków.

- Jesteśmy potęgą w produkcji mebli.

W wielu popularnych sklepach można znaleźć meble robione w Polsce. Do tego szkło polskie, wytwarzane w Polsce samochody, jachty i kosmetyki. Bardzo się cieszę, że wchodzimy na rynek brytyjski – powiedział Witold Sobków, Ambasador RP w Londynie, tuż przed otwarciem kongresu.

605-MAKIETA 1 01-23.indd 18

W spotkaniu zorganizowanym w banku RBS w londyńskim City wzięło udział blisko 200 polskich przedsiębiorców z różnych branż. Wielu z nich podkreślało, że rozwojowi przedsiębiorczości sprzyja przyjazny system prawny, małe obciążenia finansowe na początku działalności i elastatyczność instytucji takich jak urząd skarbowy.

Tematem przewodnim kongresu była innowacja w biznesie. Wspólnie z zaproszonymi ekspertami podjęte zostały tematy poszukiwania i wdrażania innowacyjnych rozwiązań w przedsiębiorstwach oraz alternatywne sposoby finansowania innowacyjnych projektów. Oprócz tego podczas kongresu została zorganizowana „Klinika Biznesowa”, w której zostały poruszone ważne tematy dla każdego przedsiębiorcy. W rolę „lekarzy” wcielili się eksperci m.in. z Compa-

nies House (Brytyjski Rejestr Spółek) oraz prawnicy, którzy omówili zmiany w systemie emerytur.

- Drugi Kongres Polskich Przedsiębiorców w Wielkiej Brytanii to nie tylko platforma wymiany doświadczeń, lecz także wzajemnego wsparcia polskich przedsiębiorców działających na obcym rynku. Organizując cykl spotkań chcemy krzewić wśród Polaków ideę networkingu, który jest bardzo ważnym elementem prowadzenia biznesu na Wyspach – powiedział Bartłomiej Kowalczyk z Polish Business Link.

Wydarzenie zostało organizowane przez Brytyjsko-Polską Izbę Handlową oraz Polish Business Link, organizacje działające na rzecz rozwoju przedsiębiorczości wśród Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii. « 20/10/2015 17:01:31

019

605-MAKIETA 1 01-23.indd 19

20/10/2015 17:01:33

020

ARTYKUŁ SPONSOROWANY PRAWO

Mamusia by tego nie chciała – spory o podważenie ważności testamentu

»

Coraz częściej spotykam klientów, którzy są przekonani, że testament zostawiony przez rodzica, nie jest prawdziwym odzwierciedleniem woli mamy czy taty. Nadzwyczaj często zdarza się to w rodzinach, które są ze sobą bardzo blisko. Rozmowy na temat tego, co stanie się z majątkiem rodzica po jego śmierci po prostu się unika. Jednocześnie, bliskie stosunki pomiędzy rodziną prowadzą do wielu wzajemnych zależności, obietnic i oczekiwań. „Rodzice zawsze traktowali nas wszystkich równo. Naszej siostrze pomogli wychować jej dzieci. Dlaczego teraz jeszcze mieliby chcieć zostawić jej swój dom?“ mówi najstarszy brat z sześciorga rodzeństwa. „Ale ja opiekowałam się rodzicami do samego końca. Tak, pomogli mi z dziećmi, kiedy one były małe, ale ja, jako jedyna z nas sześciorga poświęciłam dla rodziców wszystko.” Wymiana takich argumentów nie ma końca i często jest niezmiernie bolesna dla wszystkich zaangażowanych. Kłótnie sprzed wielu lat, często o tak błahe sprawy jak to, ile kto dołożył do imieninowych kwiatów mamusi są wywlekane na nowo. Rodzeństwo traci kontrolę nad emocjami, padają obelgi i przywoływane są wizje mamusi „obracającej się w grobie jak to wszystko słyszy.”

Niestety mamusia, choć na pewno obraca sie w grobie, nie wyjdzie z niego i nie przyjdzie potwierdzić, czy zostawiony testament jest prawdziwym odzwierciedleniem jej woli. Każdy testament uważany jest za odzwierciedlenie woli zmarłego, chyba, że skutecznie poważy się jego ważność. Jak można więc podważyć ważność testamentu?

Jedynie na podstawie dowodów. Przypuszczenia i oskarżenia nie wystarczą.

Ale dowodów, czego? W praktyce, testament najczęściej zostaje podważony, jeśli dowiedziemy, że osoba zmarła nie miała zdolności do czynności testamentowej, lub działała pod wpływem bezprawnego nacisku.

605-MAKIETA 1 01-23.indd 20

Aby dowieść, że testament sporządzono pod wpływem bezprawnego nacisku, musimy wykazać, że doszło do przymusu, manipulacji, oszustwa lub zastraszenia. Innymi słowy musimy udowodnić, że np. chciwa siostra wywarła na mamusi presję w momencie, kiedy ta sporządzała testament. Bezprawny nacisk to jednak poważne oskarżenie. Siostra mogła apelować do sumienia mamusi wypominając jej wszystkie lata, kiedy to, jako dobra córka, była przy niej. Wyrzuty czynione w ten sposób na pewno wpływają na uczucia i emocje mamusi.

Postępowanie siostry można ocenić, jako żałosne, czy nawet „chwyt poniżej pasa.” Niestety, nie jest to postępowania bezprawne.

Bezprawnym naciskiem jest presja psychiczna lub fizyczna, która zmusza mamusię do zrobienia czegoś, czego w innym przypadku by nie zro-

biła. Mamusia przepisuje dom córce, bo wydaje jej się, że musi.

Podważenie testamentu na podstawie braku zdolności do czynności testamentowej wymaga wykazania, że mamusia, w momencie, kiedy sporządzała testament nie miała zdolności psychicznej; cierpiała na schorzenie, które zaburzyło jej poczucie „robienia tego, co należy”. Schorzeniem może być długotrwała, degeneracyjna choroba lub stan odurzenia przez leki lub alkohol. W sprawach tego typu niezbędnym będzie uzyskanie opinii eksperta z zakresu geriatrii, psychiatrii lub innej gałęzi medycyny specjalistycznej, który na podstawie dokumentacji medycznej mamusi będzie w stanie ocenić możliwy stan umysłu mamy w momencie, kiedy sporządzała testament.

Aby podważyć testament, luźno rzucane oskarżenia przeciwko chciwej siostrze lub nawet nawoływania do tego, co jest sprawiedliwe nie będą skuteczne. Kluczem są mocne dowody na to, co zarzucamy. Jeśli potrzebujesz porady na temat tego jak zebrać dowody lub jak wnieść pozew o większą cześć spadku, skontaktuj się ze mną. «

Jeśli masz zapytania, proszę skontaktuj się Monika Byrska jest prawnikiem pracującym w kancelarii Anthony Gold, biegle operującym zarówno w języku angielskim jak i polskim.

Z Panią Moniką można skontaktować się pod numerem telefonu 0207 940 4000 lub e-mailowo: monika.byrska@anthonygold.co.uk

20/10/2015 17:01:36

605-MAKIETA 1 01-23.indd 21

20/10/2015 17:01:38

022 Wypadek w transporcie publicznym WIADOMOŚCI PRAWO

Firmy przewoźnicze mają obowiązek upewnić się, że ich pasażerowie podróżują bezpiecznie. Niestety nawet w środkach transportu dochodzi okazjonalnie do wypadków.

»

Kolizje mogą być spowodowane przez kierowcę pojazdu, w którym byliśmy pasażerami, lub z winy innego kierowcy.

Do wypadku może także dojść w wyniku poślizgnięcia się lub potknięcia na pokładzie pojazdu, upadku przy wsiadaniu lub wysiadaniu z pojazdu czy też z powodu niebezpiecznej jazdy kierowcy.

Bez względu na okoliczności wypadku pasażer może starać się o odszkodowanie od firmy przewoźniczej, jeżeli wskutek zdarzenia doznał uszczerbku na zdrowiu.

Poszkodowany powinien zebrać odpowiednie informacje, które pomogą adwokatom w prowadzeniu sprawy.

Do informacji tych należą:  numer rejestracyjny pojazdu, którym podróżowaliśmy,  godzina i data wypadku,  imię i nazwisko lub numer identyfikacyjny kierowcy,  miejsce zdarzenia,

605-MAKIETA 1 01-23.indd 22

 dane świadków, jeśli takowi byli,  zdjęcia z miejsca zdarzenia,  dane policji, jeżeli przyjechała na miejsce zdarzenia.

Pamiętajmy również o zachowaniu biletu z podróży, gdyż może on stanowić ważny dowód w sprawie.

Choć sprawa o odszkodowanie przedawnia się dopiero po 3 latach, ważne jest, aby całą procedurę rozpocząć jak najszybciej. W pojazdach często znajdują się kamery, które mogły nagrać całe zdarzenie. Jest to bardzo ważny dowód w sprawie. Jeżeli nie zgłosimy naszej prośby o udostępnienie nagrania odpowiednio wcześnie, wówczas może ono zostać skasowane.

Po wypadku pamiętajmy o dokładnym zapisaniu tego, jakie były nasze obrażenia oraz wydatki. Najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji jest zakupienie kalendarza, w którym możemy prowadzić codzienny zapis dotyczący naszych symptomów oraz wydatków poniesionych wskutek wypadku. «

Masz więcej pytań odnośnie do wypadku w środkach transportu publicznego?

Zadzwoń do DNS Claims pod numer 0208 741 7762, a z przyjemnością udzielimy Ci wszystkich informacji.

20/10/2015 17:01:44

023

605-MAKIETA 1 01-23.indd 23

20/10/2015 17:01:46

024

TEMAT NUMERU sport i pieniądze

Piłkars k biznes

605-MAKIETA 2 24-41.indd 24

20/10/2015 16:58:09

025

s ki Rekordowe przychody, zyski i niepodważalna pozycja najbogatszej ligi piłkarskiej na świecie. Taki obraz wyłania się z analiz finansów klubów Premier League. Zdaniem ekspertów, Hiszpanie, Włosi czy Francuzi mogą się od Anglików uczyć jak zarabiać na piłce pieniądze.

Marcin Szczepański

»

Choć Premier League od dawna uważana była za wzorcowy przykład zarządzania profesjonalnej piłkarskiej ligi, to nie zawsze mogła ona świecić przykładem w zakresie zdrowych i przejrzystych finansów klubów. Według analityków sytuacja ta należy już jednak do przeszłości, a angielskie kluby są na dobrej drodze do długoletniej prosperity i dominacji na europejskiej arenie.

Finansom angielskich, i nie tylko angielskich klubów piłkarskich, na bieżąco przyglądają się największe firmy doradcze na świecie. Świadczy to tylko o tym, że piłka nożna, to już nie tylko sport, a przede wszystkim znakomity biznes, szczególnie w wydaniu klubowym. Swój coroczny raport na ten temat opublikowała, już po raz 24., firma Deloitte.

605-MAKIETA 2 24-41.indd 25

Wnioski? Nigdy nie było lepiej. Świadczy o tym już choćby tytuł raportu – „Rewolucja”. Zdaniem analityków, omawiany w nim okres może zwiastować przełom w biznesowej stronie futbolu na Wyspach.

U progu finansowego Eldorado

Analitycy nawet nie próbują tonować nastrojów – sezon 2013-2014 (za ten okres dostępne są pełne dane finansowe) był najbardziej dochodowym w historii angielskiej piłki klubowej i nic nie wskazuje na to by trend ten miał się w najbliższych latach odwrócić.

Liga zarobiła w tym okresie prawie 3,3 mld funtów, a więc o prawie jedną trzecią więcej niż rok wcześniej, a przy tym kluby wypracowały 614 mln funtów zysków operacyjnych. To aż o 650 proc. więcej niż zale-

dwie rok wcześniej! Jakby było tego mało, po raz pierwszy od 1999 roku kluby Premier League wypracowały dodatni zysk przed opodatkowaniem i to od razu na poziomie 187 mln funtów.

Przychody ligi były aż o miliard funtów większe niż drugiej pod tym względem niemieckiej Bundesligi. Premier League zarobiła również tyle samo co ligi włoska i hiszpańska razem wzięte. Więcej przykładów dominacji finansowej angielskich klubów? Proszę bardzo. Wszystkich 20 pierwszoligowych zespołów plasuje się w pierwszej 40. najbogatszych klubów świata, a nawet najbiedniejszy spośród nich znalazłby się w pierwszej szóstce najbogatszych klubów dowolnej innej ligi w Europie i na świecie.

Skąd ten gwałtowny wzrost a przy tym tak głośno wyrażany optymizm ostrożnych zwykle analityków finansowych? » 20/10/2015 16:58:11

026

TEMAT NUMERU sport i pieniądze

Telewizja nakręca koniunkturę Wśród kluczowych czynników wpływających na ekonomikę piłkarskiego biznesu na czoło wysuwa się kwestia transmisji telewizyjnych. Pojemność piłkarskich stadionów jest ograniczona – potencjał relacji telewizyjnych nie. Angielska liga, jak żadna na świecie, potrafiła wykorzystać ten fakt.

Sezon 2013-2014 był pierwszym, w którym obowiązywały nowe umowy telewizyjne. Za trzyletni pakiet praw do transmisji całych meczów, ich skrótów oraz innych materiałów Premier League skasuje 5,6 mld funtów, a więc prawie 1,8 mld funtów za każdy sezon. Oznacza to, że ponad połowa zeszłorocznych przychodów ligi pochodziła właśnie z tego źródła.

Wystarczy wspomnieć, że najgorszy pod względem przychodów z transmisji telewizyjnych klub Premier League – Cardiff City (zarobił na tym 58 mln funtów), wyprzedza pod tym względem wszystkie kluby europejskie za wyjątkiem Realu Madryt, Barcelony, Juventusu Turyn, Milanu i Interu Mediolan.

Władze ligi, jak nikt na świecie, potrafiły również zutylizować ogromną konkurencję na rynku nadawców telewizyjnych, umiejętnie rozdzielając pomiędzy nich poszczególne pakiety praw, zamiast przekazać je na wyłączność jednemu kontrahentowi.

Na ostateczny wynik wpływa także fakt, że angielskie kluby umowy telewizyjne negocjują wspólnie, co oznacza bardziej sprawiedliwy podział wpływów z tego źródła. Odwrotna sytuacja ma miejsce w Hiszpanii, gdzie kluby przez wiele lat nie potrafiły się dogadać i w efekcie ogromna większość pieniędzy z tego tytułu wpływała na konto Realu Madryt i Barcelony, a mniejsze zespoły ledwie wiążą koniec z końcem.

Dominacja angielskiej ligi pod tym względem może jeszcze wzrosnąć. Nie tak dawno władze ligi rozstrzygnęły bowiem przetarg na prawa do transmisji na trzy sezony począwszy od roku 2016. Tylko za prawa do transmisji na terenie Wielkiej Brytanii udało się uzyskać 5,3 mld funtów.

Eksperci szacują, że po sprzedaży praw do transmisji poza granicami kraju kwota ta wzrośnie nawet do 9 mld funtów. Jak łatwo

Najdrożej za bilety w Premier League muszą płacić kibice Arsenalu.

Klub z północnego Londynu od kilku lat rozgrywa mecze na nowym, wybudowanym za 400 milionów funtów Emirates Stadium.

605-MAKIETA 2 24-41.indd 26

policzyć, rocznie do budżetu ligi trafiać będzie z tego źródła nawet 3 mld funtów, a więc niemal tyle ile wyniosły całkowite przychody za poprzedni sezon.

Finansowe Fair Play przynosi efekty

Druga, zdaniem ekspertów, kwestia, która zadecydowała o przełomowym roku dla finansów angielskich klubów, to implementacja wprowadzonych przez UEFA przepisów finansowego Fair Play w połączeniu z nowymi wewnętrznymi regulacjami finansowymi Premier League. Te pierwsze, w dużym skrócie, uzależniają wydatki klubów na transfery i pensje dla piłkarzy od przychodów, uniemożliwiając tym samym nadmierne zadłużanie się klubów. Przepisy te dotyczą jednak wyłącznie klubów występujących w europejskich pucharach.

Większy wpływ na angielskie kluby miały nowe regulacje ligowe wprowadzone właśnie przed sezonem 2013-2014. Wprowadziły one m.in. zapis grożący nakładaniem kar w postaci ujemnych punktów dla klubów, które w ciągu trzech kolejnych lat

20/10/2015 16:58:14

027 zanotują łącznie ponad 105 mln funtów strat. Ograniczone zostały również wydatki na pensje dla piłkarzy pokrywane z pieniędzy przekazywanych klubom przez ligę.

O tym, że nowe przepisy przyniosły efekt świadczy fakt, że już w pierwszym sezonie ich obowiązywania tylko jeden z 20 klubów Premier League wykazał stratę operacyjną a udział wydatków na pensje w stosunku do przychodów klubów udało się obniżyć z 71 do 58 proc. To właśnie ten ostatni wskaźnik jest często przytaczany jako wyznacznik finansowego bezpieczeństwa klubu. Anglia może się tu pochwalić drugim najlepszym wynikiem wśród pięciu największych lig Europy. Niższy (49 proc.) jest on tylko w Niemczech.

Niestety na zapleczu Premier League już tak różowo nie jest. Z analiz Deloitte wynika, że kluby drugoligowe wciąż wydają na pensje więcej niż uzyskują przychodów.

Zdaniem analityków wynika to z dwóch przyczyn. Po pierwsze bliskość Premier League i perspektywa znaczącego wzrostu przychodów po awansie na szczyt piłkarskiej piramidy ligowej sprawiają, że kluby wolą przepłacić licząc, że po awan-

605-MAKIETA 2 24-41.indd 27

sie nadrobią te straty z nawiązką. Drugim czynnikiem jest istnienie tzw. wypłat spadochronowych. Chodzi tu o środki przelewane przez Premier League na konta klubów, które spadły z niej w ostatnim sezonie. Pieniądze te mają stanowić swego rodzaju bufor bezpieczeństwa i uchronić klub przed konsekwencjami znaczących spadków przychodów.

Nie zmienia to jednak faktu, że wiele klubów Championship balansuje na cienkiej linie nad finansową przepaścią. O tym, jak łatwo z tej liny spaść tylko w ostatnich kilku latach świadczą przykłady klubów takich, jak Portsmouth, Wolverhampton Wanderers, Sheffield United, Charlton Athletic czy w ostatnim sezonie Blackpool, które po spadku z Premier League do Championship nie były w stanie utrzymać płynności finansowej i stoczyły się w niższe rejony angielskiej piłki klubowej.

Bilety, koszulki, sponsorzy...

Na czym jeszcze, oprócz transmisji telewizyjnych, zarabiają na co dzień kluby? Oczy-

wiście pomijamy tu kwestie transferów, które są często ostatnią deską ratunku dla klubowego budżetu, ale nie oddają kondycji finansowej klubu.

Największe przychody przynosi szeroko rozumiana działalność handlowa.

Chodzi tu przede wszystkim o sprzedaż produktów z logo klubu (koszulki, szaliki i cały szereg mniej lub bardziej przydatnych gadżetów). Po to właśnie największe kluby rokrocznie udają się latem na dalekie wyprawy na Bliski i Daleki Wschód czy do Ameryki Północnej. Tam bowiem tkwi największy potencjał sprzedażowy, a nic tak nie nakręca popytu jak wizyta gwiazdorów z Europy i rozegranie kilku, nic nie znaczących ze sportowego punktu widzenia, meczów z lokalnymi drużynami.

Ten scenariusz realizują zresztą nie tylko angielskie kluby.

W sezonie 2013-2014 z tego źródła cała liga zarobiła ponad 880 mln funtów, a więc około jedną czwartą wszystkich przychodów. Najwięcej z tego tortu przypada rzecz jasna na największe marki, a więc Manchester United, Arsenal, Chelsea czy Liverpool. »

20/10/2015 16:58:17

028

TEMAT NUMERU sport i pieniądze

Największe przychody przynosi szeroko rozumiana działalność handlowa.

Chodzi tu przede wszystkim o sprzedaż produktów z logo klubu (koszulki, szaliki i cały szereg mniej lub bardziej przydatnych gadżetów).

Kolejnych 600 mln funtów to tzw. przychody z dnia meczu, a więc ze sprzedaży biletów (również karnetów sezonowych) oraz wszelkich zakupów robionych przez kibiców przy okazji meczów (gadżety, gastronomia). Pod tym względem prym w lidze wiedzie londyński Arsenal, który od lat cieszy się sławą najdroższego angielskiego klubu. Zdecydowanie najdroższe ceny biletów nie zniechęcają jednak kibiców, a załapanie się na całosezonowy karnet na mecze rozgrywane na Emirates Stadium do łatwych zadań nie należy. Klub z północnego Londynu, według danych Guardiana, rocznie z tego tytułu osiąga przychody przekraczające 100 mln funtów. Dla porównania, Chelsea może liczyć na około 70 mln funtów, a na podobnym do Arsenalu poziomie przychody osiąga jedynie Manchester United.

Osobna kwestia to kontrakty sponsorskie. Oprócz tych dotyczących reklam na koszulkach, bandach wokół boiska, czy na innych produktach klubowych, są to również umowy z dostawcami strojów piłkarskich, piłek czy choćby piwa sprzedawanego podczas meczów na stadionie. Często do tego worka wrzucane są również pieniądze przekazywane klubowi przez jego właścicieli w formie jednorazowych 605-MAKIETA 2 24-41.indd 28

zastrzyków. Pozwala to w kreatywny sposób obejść część ograniczeń finansowych narzuconych przez Financial Fair Play.

Długi nie maleją, a transfery biją rekordy

Znakomita kondycja finansowa większości angielskich klubów nie przekłada się istotnie na zmniejszenie ich zadłużenia. Spadło ono w stosunku do poprzedniego sezonu o 6 proc. i na koniec sezonu 2013-2014 wynosiło 2,4 mld funtów.

Co istotne, lwią część klubowego zadłużenia stanowią tzw. miękkie kredyty, a więc pożyczki udzielane klubom przez ich właścicieli często bez oprocentowania. Wynoszą one aż 1,7 mld funtów. Nie do przebicia pod tym względem jest londyńska Chelsea, której zadłużenie przekroczyło już miliard funtów, choć są to wyłącznie długi wobec Romana Abramowicza. 275 mln funtów długu ma Manchester United, a 126 mln obciąża konto Liverpoolu.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że Premier League stała się poletkiem inwestycyjnym zagranicznych magnatów finansowych. Aż 11 spośród 20 pierwszoligowych klubów jest w rękach zagranicznych właścicieli. Najwięcej, bo aż pięć, jest

własnością Amerykanów. Poza Abramowiczem w tym gronie są jeszcze biznesmeni z Egiptu, Tajlandii, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Malezji i Szwajcarii.

Wprost proporcjonalnie do przychodów rosną za to wydatki na transfery największych angielskich klubów. W sezonie 2013-2014 (latem 2013 oraz w styczniu 2014) wydały one na nowych zawodników ponad 960 mln funtów, a więc o jedną trzecią więcej niż rok wcześniej.

Rekord ten został już pobity. Podczas letniego okna transferowego w 2014 roku angielskie kluby wydały nieco ponad 800 mln funtów by jeszcze podbić tę kwotę w styczniu 2015. Tegoroczne lato zaowocowało kolejnym rekordem – 870 mln funtów wydane na piłkarzy przez kluby Premier League.

Reszta świata będzie gonić

Eksperci Deloitte twierdzą, że w perspektywie kilku najbliższych lat innym europejskim ligom nie uda się dogonić Premier League pod względem wyników finansowych, co rzecz jasna nie oznacza, że nie będą próbować zmniejszyć dzielącej je przepaści.

Najbliżej tego celu jest niemiecka Bundesliga, która w ostatnich latach wypra20/10/2015 16:58:19

029 cowała sobie silną pozycję na europejskim rynku. Jej przychody w sezonie 2013-2014 wyniosły 2,3 mld euro. Hiszpańska La Liga zanotowała w tym czasie 1,9 mld euro przychodów, włoska Serie A 1,7 mld euro, a francuska Ligue 1 1,5 mld euro.

Pomimo tego analitycy przewidują, że to hiszpańska liga stanie się już niebawem drugą siłą finansową w Europie. Ma ona wyprzedzić Bundesligę pod względem generowanych przychodów już w kolejnym sezonie. Przyczynić ma się do tego długo oczekiwane wprowadzenie centralnie negocjowanych umów telewizyjnych.

Wszystko wskazuje na to, że w piłkarskiej Europie rusza prawdziwy wyścig zbrojeń. Już nie tylko pojedyncze kluby rywalizują o najlepszych piłkarzy czy trenerów, ale całe ligi ścigać się będą o najhojniejszych sponsorów i najlepszych nabywców praw do transmisji.

Romantyczne czasy, gdy nawet najlepsi piłkarze świata grali za pół darmo, a kluby utrzymywały się ze składek kibiców, bezpowrotnie minęły. Ogromne pieniądze pompowane do tego sportu zmieniają go bezpowrotnie, a końca tego trendu póki co nie widać. «

Przychody i zadłużenie klubów angielskiej Premier League w sezonie 2013-2014 (w mln funtów)

Arsenal Aston Villa Cardff City Chelsea Crystal Palace Everton Fulham Hull City Liverpool Manchester City Manchester United Newcastle United Norwich City Southampton Stoke City Sunderland Swansea City Tottenham West Bromwich Albion West Ham United

przychody 304 117 83 324 90 121 91 84 256 347 433 130 94 106 98 104 98 181 87 115

dług 33 102 brak danych 1000 7 28 24 65 126 46 275 95 0 25 38 93 0 0 2 brak danych źródło: The Guardian

605-MAKIETA 2 24-41.indd 29

20/10/2015 16:58:20

Fot. Thomas Koch / Shutterstock.com

030

KOMENTARZ TYGODNIA POLITYKA

I ty możesz zostać terrorystą Imperialistyczna arogancja, bezwzględność, łamanie praw człowieka i katastrofalne skutki.

Historia Jamala Al-Haritha to opowieść o amerykańsko-brytyjskiej bliskowschodniej polityce w pigułce.

RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

»

Kiedy w 2001 roku Stany Zjednoczone wraz z sojusznikami rozpoczęły inwazję na Afganistan brytyjskie służby specjalne doskonale zdawały sobie sprawę z tego, że wśród osób wziętych do niewoli przez wojska koalicyjne na pewno znajdą się Brytyjczycy. Co najmniej od dekady MI5 wiedziało, że zarówno Afganistan jak i Pakistan dla wielu brytyjskich muzułmanów są miejscami duchowych pielgrzymek. Te wizyty młodych Brytyjczyków w krajach islamskich przez służby specjalne nie były uznawane za niebezpieczne.

I nikt nie mówił, że brytyjscy muzułmanie, którzy szukają religijnych doznań w tych częściach świata stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii. 11 września 2001 roku wszystko zmienił. Z dnia na dzień każdy muzułmanin zaczął być postrzegany sceptycznie, a taki który otarł się o przewodników duchowych w Afganistanie lub Pakistanie z miejsca stawał się podejrzany i był adekwatnie traktowany.

Tak jak Jamal Al Harith, którego historia jest opowieścią o wszelkich możliwych błędach popełnionych w wyniku amerykańskiego 605-MAKIETA 2 24-41.indd 30

szaleństwa „wojny z terroryzmem”. I która cyklicznie wraca, za każdym razem odsłaniając kolejne ponure prawdy niewygodne zarówno dla zwolenników jak i przeciwników militarnych interwencji Zachodu na Bliskim Wschodzie.

RADOŚĆ SADYSTÓW

W zeszłym tygodniu uwaga brytyjskiej opinii publicznej została zogniskowana na Shukee Begum. Channel4 News pokazało historię 33-letniej matki pięciorga dzieci mieszkającej w Manchesterze, która poleciała do męża walczącego w szeregach Państwa Islamskiego w Syrii, żeby namówić go do powrotu do domu. – Miałam nadzieję przemówić mu do rozumu – mówiła w wywiadzie dla telewizji. Postanowiła pojechać do Rakki, faktycznej stolicy samozwańczego kalifatu. W Turcji skontaktowała się z przemytnikami, którzy pomogli jej przedostać się do Syrii. Zakładała, że w Rakce spędzi nie dłużej niż miesiąc. Na miejscu jednak zabrano jej telefon, pieniądze oraz paszport i dokumenty dzieci. Została zakwaterowana w budynku wraz z innymi żonami dżihadystów.

– W jednej hali stłoczone były setki rodzin. Kobiety miały mentalność gangsterów. Rozmawiały o wojnie, były wulgarne i agresywne. Zbierały się i siedziały przed laptopami, by oglądać dokonania Państwa Islamskiego – opowiadała reporterom.

Z mężem widywała się raz na dwa tygodnie. I nie udało się jej przekonać go do powrotu. Pozostał lojalny wobec Państwa Islamskiego. Jej mężem jest Jamal Al Harith.

I tu reportaż Channel 4 nabiera rumieńców, bowiem Al Harith wcześniej znany jako Ronald Fiddlerto to były więzień Guantanamo, który za lata niewoli, tortur i upokorzeń otrzymał od brytyjskiego rządu milion funtów odszkodowania, a potem porzucił wyspy brytyjskie i dołączył do szeregów Państwa Islamskiego. Dla konserwatywnych jastrzębi przypadek Al-Haritha to dowód na to, że amerykańskie służby dobrze go oceniły, a wypuszczenie z Guantanamo dzięki wysiłkowi brytyjskich dyplomatów było błędem i naiwnością.

Jego przypadek stawia też w nie najlepszym świetle wszystkie organizacje pozarządowe, które domagały się jego wypuszczenia. Oraz administrację Toniego Blaira, która wywarła odpowiednią presję na Ame20/10/2015 16:58:29

031 rykanów żeby Al-Harith mógł wrócić do domu. Jednak pełna historia Ronalda Fiddlerto wcale nie jest czarno biała. Stanowi wręcz idealny, choć tragiczny, przyczynek do dyskusji o skutkach amerykańskich interwencji w krajach Bliskiego Wschodu.

Podejrzana zuchwałość

Jamal Udeen Al-Harith urodził się w Manchesterze w rodzinie imigrantów z Jamajki jako Ronald Fiddler. W latach 90. zmienił wyznanie i nazwisko. W 2001 roku podróżował po Pakistanie autostopem gdzie został aresztowany przez talibów, którzy uznali go za brytyjskiego szpiega. W talibańskim więzieniu przesiedział parę miesięcy. W towarzystwie innych więźniów oraz konia, który jakimś sposobem uraził lidera jednej z grup wojowników. Tam znaleźli go dziennikarze, którzy od razu poinformowali brytyjskich dyplomatów rezydujących w Kabulu. Harith trafił jednak w ręce Amerykanów. Najpierw do obozu Kandahar, a potem do Guantanamo.

Jak wynika z dokumentu ujawnionego przez WikiLeaks, podpisanego przez gen. Geoffreya D. M. Harith został zatrzymany, bo uważano, że może posiadać „wiedzę na temat stosowanych przez Talibów metod w zakresie traktowania i przesłuchiwania więźniów”.

Osiemnaście miesięcy później uznano, że takiej wiedzy jednak nie posiada, nie ma też powiązań ani z Al Kaidą ani z Talibami i postanowiono o jego zwolnieniu.

Jednak nagle komendant Guantanamo wszedł w posiadanie „nowych informacjach wrażliwych”, wedle których „podejrzany był prawdopodobnie zamieszany w dawne ataki terrorystyczne przeciw USA”. Wśród dowodów potwierdzających te zarzuty wymieniono „intensywne podróże na Bliski Wschód”. A do tego podejrzane zachowanie podczas przesłuchań, które według generała Geoffreya D. M. było „zuchwałe”.

Dlatego też, w lipcu 2003 roku, komendant Guantanamo uznał, ze należy go zatrzymać na wyspie jako osobę przedstawiającą „wysokie zagrożenie dla USA, ich interesów i sojuszników”. Dla Haritha rozpoczęła się droga przez mękę. Według Iana Cobaina autora książki „Cruel Britannia: A Secret History Of Torture” przez dwa lata Brytyjczyk był kopany, bity, zmuszany do siedzenia w niewygodnych i bolesnych pozycjach, poddawany działaniu ekstremalnym temperaturom, karmiony przeterminowanym jedzeniem, przykuwany łańcuchami.

Odmawiano mu też wody i nie pozwalano spać. Brytyjscy dyplomaci wydostali go stamtąd razem z trzema innymi Brytyjczy605-MAKIETA 2 24-41.indd 31

Ronald Fiddler, aresztowany w Pakistanie w 2001 roku, siedział parę miesięcy w talibańskim więzieniu m.in. w towarzystwie konia, który jakimś sposobem uraził lidera jednej z grup wojowników. kami tzw. „Tipton Three” w marcu 2004.

W rozmowie telefonicznej z kimś z Brytyjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych wszystkich poinstruowano aby mówili, że „byli dobrze traktowani”.

Jak się rodzą terroryści

Przypadek Jamal Al Harith jest jednym z wielu. Stany Zjednoczone od początku 2001 roku niemal na masową skalę prowadziły program porwań ludzi i przetrzymywania ich bez ekstradycji i wyroków w swoich bazach rozsianych po całym globie korzystając z przychylności sojuszników. Amerykańskie służby porywały ludzi nie tylko z miejsc konfliktów zbrojnych, ale także z Kenii, Pakistanu, Indonezji, Somalii, Bośni, Chorwacji, Albanii, Tajlandii, a także z USA. Wszystkie te osoby były torturowane przez CIA. Pomijając już moralne i bezprawne aspekty tych działań warto zauważyć, że masowy program tortur nie przyniósł żad-

nych korzyści. Raport Komisji Senatu USA ds. wywiadu jasno stwierdził, że „tortury CIA wobec członków Al-Kaidy nie dostarczyły informacji, których nie można by zdobyć w inny sposób”. Ale spowodowały coś innego. Z całego szeregu zwyczajnych, zagubionych ludzi wytworzyły głodnych zemsty desperatów. Tak jak z Al-Haritha, który po zwolnieniu z Guantanamo, obarczany etykietką „terrorysty” nie mógł znaleźć pracy ani wrócić do normalnego życia. Historia Jamala Al-Haritha to historia amerykańskiej bliskowschodniej polityki w pigułce.

Pokazuje, że bezwzględność, łamanie praw człowieka i regulacji międzynarodowych są w stanie zmienić zagubionego młodego człowieka szukającego religijnego oświecenia w oddanego sprawie terrorystę. Tak jak amerykańska polityka pięści na bliskim wschodzie zamienia przyjazne zachodowi świeckie społeczeństwa Iraku, Libii czy Syrii w ludzi popierających Państwo Islamskie.

I hoduje wrogów z którymi potem zaciekle walczy. Bez końca. « 20/10/2015 16:58:32

Fot. Piotr Wawrzyniuk / Shutterstock.com

032

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Panu Bogu świeczkę i diabłu ogarek Można też inaczej: Bogu służ, a diabła nie gniewaj; do Pana Boga się módl, a diabła nie obrażaj. Głosuj na PiS ale nie zapominaj o PO. Daj POPiS w wyborach i wybierz według sumienia, a nie według oceniania szans. Po prostu.

»

Pomijam już fakt, że kompletnie nie kumam tej całej jazdy odnośnie przeciwników i zwolenników obu partii. Tej nagłej prawicowości i ksenofobii. Jak widzę, że ktoś poważnie boi się islamizacji Polski to ogarnia mnie śmiech. Gdzie tu te proporcje wyznawców islamu, które pozwalałyby tak sądzić? Skąd ci ludzie biorą te pomysły???

Oczywiście rozumiem obawy i strach, szczególnie jak popatrzy się na kraje zachodnie typu Francja, Niemcy i Wielka Brytania. Gołym okiem widać, że społeczeństwo zachodnie trochę przesadza i przegina w drugą stronę.

Jednak jest to kac po kolonizacji Afryki i Azji. Przynajmniej kiedyś był kacem.

Teraz rdzennych Brytyjczyków jest proporcjonalnie mniej i ta diaspora emigrantów wtopiła się w społeczeństwo. Stała się jego częścią.

Pamiętam kiedy w 2006 roku dr Michał Garapich w jednej ze swoich wypowiedzi na temat nowej fali emigracji po 2004 roku, opisywał różnicę między starą emigracją z Indii, Karaibów i Pakistanu, a nową z krajów byłego bloku wschodniego. Zwracał uwagę wtedy na podobieństwo kul-

605-MAKIETA 2 24-41.indd 32

turowe. Może i przybywali w większości katolicy i prawosławni, jednak zawsze chrześcijanie głównie wychowani w obrządku katolickim, który jest „sąsiadem” kościoła anglikańskiego.

Rdzenni Brytyjczycy cieszyli się, że kościoły w ich okolicy zaczynają ożywać i do świątyń walą tłumy. Niektóre kościoły były już praktycznie nieużywane i to właśnie w głównej mierze Polacy wypełnili je znowu po brzegi.

Wydawało się kilka lat temu, że nasza diaspora zintegruje się z Brytyjczykami. Jednak stwierdzenie „wydawało się”, nie było przypadkowe. Niestety w większości zamknęliśmy się w gettach i w swoich małych lokalnych, polskich, społecznościach. Tak jak w islamie tak i wśród Polaków zrodziła się ksenofobia. Tak dzieje się wtedy, gdy zamykamy się na inne kultury. Nie poznajemy ich. Żywimy się tylko swoimi wyobrażeniami i sami siebie nakręcamy. Tak się nakręcają z resztą wszystkie nacje, kultury i religie, które nie potrafią i boją się otworzyć na innych.

Nie mam recepty na to, żeby się tak nie działo. Myślę, że „multi-kulti” to sen wariata. Odrębne religie i kul-

tury mogłyby żyć obok siebie, ale nie w jednym domu. Tak jak nie ma koscioło-meczetu, tak nie będzie nigdy zróżnicowanego etnicznie społeczeństwa w którym nie będzie napięć i skrajności.

Dlaczego zacząłem pisać o różnicach kulturowych, choć zacząłem o wyborach do parlamentu? Tak trochę przewrotnie. Nie ma znaczenia, co powiem, tak samo jak nie ma znaczenia, o czym gadają politycy. Znaczenie ma to, w co Polak wierzy. Polak musi być w jakimś kościele i coś wyznawać. Kukiza, Korwina, PiS czy PO. Nie ważne… szkoda tylko, że często nie wyznajemy zasad…

Tak przewrotnie. « SŁOWNICZEK DLA NIEOGARNIĘTYCH

Felieton – specyficzny rodzaj publicystyki, krótki utwór dziennikarski prasowy, radiowy i telewizyjny utrzymany w osobistym tonie, lekki w formie, wyrażający – często skrajnie złośliwie – osobisty punkt widzenia autora.

20/10/2015 16:58:38

033

605-MAKIETA 2 24-41.indd 33

20/10/2015 16:58:40

034

o tym się mówi nauka

Największe zagrożenia dla przetrwania ludzkości Mimo że rok 2012 mamy już dawno za sobą, to apokaliptyczne lęki nie gasną. No bo przecież „koniec świata”, nie musi być efektem przebiegunowania, zderzenia Ziemi z asteroidą czy kataklizmu na skalę kosmiczną. Zdarzenia, które mogą przerwać istnienie gatunku homo sapiens lub znacząco zredukować pogłowie ludzkości, są w większości dosyć „prozaiczne” Przemysław Ćwik

1. Wojna nuklearna To niestety wciąż jedno z najbardziej realistycznych zagrożeń. Wizja konfliktu atomowego straszyła mieszkańców naszej planety w okresie zimnej wojny aż do rozpadu ZSRR. Potem nastąpił krótki okres „końca historii” (obwieszczony przez Francisa Fukuyamę), który skończył się mniej więcej 11 września 2001 r., wraz z atakami na World Trade Center, ale jeszcze przez kolejną dekadę perspektywa konfliktu nuklearnego nie była tak wyraźna jak dziś. Powróciła ona jednak wskutek kryzysu ukraińskiego i rosnącego napięcia na linii MoskwaWaszyngton. Oczywiście potencjalnych „detonatorów” jądrowej zagłady jest na 605-MAKIETA 2 24-41.indd 34

świecie znacznie więcej i nie pojawiły się one z dnia na dzień. Zachodni politycy i media od dawna straszą nas irańskim programem nuklearnym, zwracają też uwagę na możliwość pozyskania głowic jądrowych przez nieprzewidywalną Koreę Północną. Jednak tego typu spekulacje przypominają raczej strachy na lachy w porównaniu z ewentualnością wojny amerykańsko-rosyjskiej czy amerykańsko-chińskiej. Jądrowa „zadyma” między tymi mocarstwami miałaby dramatyczne – a właściwie tragiczne – skutki dla całej ludzkości.

2. Ubóstwo i głód

Rozwarstwienie majątkowe osiągnęło obecnie wskaźnik najwyższy w historii.

O ile w krajach Trzeciego Świata głód

i bieda wydają się makabrycznym „standardem”, o tyle dla mieszkańców państw bogatych jest to w pewnym sensie nowa rzeczywistość. Według ostatniego raportu OECD, organizacji zrzeszającej 34 wysoko rozwinięte państwa demokratyczne, w większości europejskie, 10 proc. najlepiej zarabiających osób otrzymuje ponad dziewięć razy tyle, co 10 proc. najbiedniejszych. Jeszcze w latach 80. ubiegłego wieku ta proporcja wynosiła „jedynie” 7:1 – a rozwarstwienie dochodów powiększa się w coraz szybszym tempie. Jeśli trend się nie odwróci, Europa „ma szansę” doszlusować do ekonomicznych standardów Afryki i Azji, gdzie skupiają się światowe problemy głodu i biedy. Według danych Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (UNFAO) na permanentne niedożywienie cierpi nie20/10/2015 16:58:42

035 Trudno orzec, na ile skrupulatne są rachuby uczonego, jednak co do decydującej roli pszczół dla przetrwania gatunku ludzkiego Einstein raczej się nie mylił. Dlaczego pszczoły są dla nas takie ważne? Według Elizabeth Grossman, dziennikarki naukowej i autorki książki o zagrożeniach środowiskowych „Chasing Molecules”, co trzeci kęs jedzenia, jakie spożywamy, zależy od owadów zapylających, wśród których zdecydowaną większość stanowią pszczoły. Ich brak oznacza więc dla naszego gatunku śmierć głodową. Niestety w ostatnich latach owady te zaczęły masowo wymierać. Zjawisku temu nadano naukowe miano Colony Collapse Disorder (w wersji polskiej: zespół masowego ginięcia pszczoły miodnej), jednak wciąż nie udało się jednoznaczmal 900 milionów ludzi, z których zdecydowana większość zamieszkuje kraje rozwijające się, ale aż 16 milionów to mieszkańcy państw „pierwszego świata”.

Dobra wiadomość jest taka, że liczba ofiar głodu zmniejsza się od pewnego czasu, ale nie cieszmy się przedwcześnie – tempo poprawy sytuacji humanitarnej zaczęło zwalniać wskutek kryzysu gospodarczego, z którego świat nie może się wykaraskać od ponad pół dekady. A warto pamiętać, że zjawisko głodu i biedy łatwo może przełożyć się na masowe rozruchy i mieć dalekosiężne reperkusje polityczne.

3. Wyczerpanie się zasobów naturalnych

Liczba ludności świata rośnie w tempie niemal zastraszającym. Obecnie wynosi ok. 7,3 miliarda, a według zgrubnych szacunków do roku 2100 może sięgnąć nawet 13 miliardów. Nikt tak naprawdę nie wie, czy nasza planeta jest w stanie znieść taką liczbę konsumentów – bo w tym kontekście chyba właśnie tak należy postrzegać przedstawicieli naszego gatunku. Mieszkańcy Zachodu przywiązani są do wysokiej stopy życiowej, do której aspirują również coraz liczniejsze społeczności państw rozwijających się, m.in. Chińczycy, którzy masowo porzucają pracę na roli na rzecz życia w miastach. Warto mieć świadomość, że zasoby naturalne, to nie tylko rudy metali, złoża gazu czy ropy, ale również ziemia uprawna, a przede wszystkim woda pitna. Tej ostatniej jest niestety coraz mniej, ponieważ na ogromną 605-MAKIETA 2 24-41.indd 35

skalę wykorzystuje ją przemysł i rolnictwo. Teoretycznie woda „spada z nieba” w formie deszczu i wraca do obiegu, jednak masowe wycinanie lasów utrudnia jej retencję, a dodatkowo skażenie środowiska i wód gruntowych sprawia, że część tych zasobów nie nadaje się do użytku przez ludzi.

nie ustalić, co tak naprawdę stanowi jego przyczynę. Pierwsze doniesienia na temat tego fenomenu zaczęły napływać w latach 90. ze Stanów Zjednoczonych i krajów Europy Zachodniej, ale liczba

»

4. Wymieranie pszczół

Jeden z najbardziej rozpowszechnionych w internecie cytatów Alberta Einsteina głosi: „Kiedy wyginą pszczoły, rodzajowi ludzkiemu pozostaną tylko cztery lata życia”.

20/10/2015 16:58:46

Fot. Davide Calabresi / Shutterstock.com

036

o tym się mówi nauka

przypadków CCD wyraźnie wzrosła w 2003 r. Eksperci podejrzewają, że do wymierania pszczół przyczynia się m.in. chemizacja rolnictwa i stosowanie pestycydów, które upośledzają zmysł orientacji przestrzennej u pszczół. Wśród innych przyczyn wymienia się m.in. promieniowanie elektromagnetyczne, stosowanie genetycznie modyfikowanego ziarna oraz rozwój patogenów, na które pszczoły nie zdołały wykształcić odporności.

5. Zanik bioróżnorodności

To kolejny problem środowiskowy i kolejny, który dotyczy potencjalnego deficytu żywności, a w skrajnym wariancie: światowej klęski głodu. Ludzka aktywność rolnicza i przemysłowa odpowiada za masowe wymieranie gatunków roślin i zwierząt. Pod koniec XX w. tempo tego zjawiska było tysiąckrotnie większe niż jego normalna dynamika – to znaczy taka, jaka miała miejsce, zanim człowiek zaczął ingerować w środowisko naturalne na masową skalę. Szacuje się, że w ciągu bieżącego wieku jego obecne natężenie może wzrosnąć nawet dziesięciokrotnie.

Według raportu „Millennium Ecosystem Assessment” z 2005 r., przygotowanego przez grupę ponad 1,3 tys. naukowców z 95 krajów, od 10 do 30 proc. ssaków, ptaków i płazów może być zagrożonych wyginięciem z powodu ludzkiej działalności, m.in. deforestacji, która niszczy naturalne siedliska zwierząt, nadmier605-MAKIETA 2 24-41.indd 36

nej emisji dwutlenku węgla, przyczyniającej się do opadów kwaśnych deszczów, eksploatacji mórz oceanów, introdukcji nowych gatunków na tereny spoza ich naturalnych obszarów zamieszkiwania.

Zdaniem naukowców, tego typu ingerencja w środowisko naturalne może doprowadzić do zachwiania ekosystemów na skalę globalną. To z kolei miałoby katastrofalny wpływ na system produkcji żywności oraz dystrybucję pożywienia i wody dla ludzi na całym świecie.

6. Pandemie

Pandemia to w ostatnim czasie „modny” temat. Grypa w świńskiej, ptasiej czy „podstawowej” odmianie sieje postrach

właściwie co roku. W międzyczasie słyszymy o rozprzestrzeniającym się wirusie Eboli, „odrodzeniu” błonicy oraz zagrożeniu ze strony coraz to nowych patogenów, które wypłynęły na świat z dżungli lub... z laboratorium. Liczba epidemiologicznych sensacji jest tak duża, że opinia publiczna zdążyła się już do pewnego stopnia oswoić z zagrożeniem – mimo że organizacje międzynarodowe, rządy, koncerny farmaceutyczne i media dokładają wszelkich starań, by solidnie nastraszyć społeczeństwo. W tej sytuacji trudno się dziwić, że mnożą się spekulacje o laboratoryjnym pochodzeniu niektórych wirusów i bakterii, a okołoszczepionkowe skandale korupcyjne tylko dolewają oliwy do ognia. Mimo to, zagrożenie pandemią

20/10/2015 16:58:52

037

należy traktować poważnie, szczególnie w aspekcie bioterroryzmu. W gruncie rzeczy tego typu atak nie wydaje się trudny do przeprowadzenia. Zakażenie kilku kluczowych ujęć wody w dużych metropoliach zapewne nie przekracza możliwości dobrze przeszkolonych terrorystów. Biorąc pod uwagę to, jak ogromne żniwo w historii ludzkości zbierały rozmaite epidemie – jak epidemia czarnej ospy czy grypy hiszpanki, których ofiary liczone są w dziesiątkach milionów ludzi – tego typu zagrożenia biologiczne należy postawić na równi z największymi klęskami żywiołowymi.

7. Przebudzenie wulkanów

Wszyscy znamy historię Pompejów. To włoskie miasto zostało zniszczone w 79 r. n.e. przez erupcję Wezuwiusza. Dziś na świecie jest ok. 1,5 tys. aktywnych wulkanów. Wiele z nich może dać o sobie znać w każdej chwili. Jak oceniają naukowcy, mniej więcej co 50 tys. lat nasza planeta doświadcza wulkanicznej „megaerupcji”, która zamienia tysiące kilometrów kwadratowych powierzchni Ziemi w gigantyczne rozlewisko lawy. Równocześnie do atmosfery trafiają ogromne ilości kwasu siarkowego, który tworzy cienką, ale rozległą warstwę odbijającą światło słoneczne – w efekcie dni stają się niewiele jaśniejsze niż noc, a temperatury spadają na kilka lat, zaś zima dociera nawet do tropików. Tak mniej więcej 605-MAKIETA 2 24-41.indd 37

wyglądała sytuacja 74 tys. lat temu, kiedy doszło do największego w znanej historii wybuchu wulkanu w Indonezji. Warto dodać, że podobny scenariusz, według oceny ekspertów, jest dwunastokrotnie bardziej prawdopodobny od zderzenia Ziemi z asteroidą.

8. Bunt maszyn

Wizja będąca pożywką dla wszelkiej maści twórców science fiction. Chyba najpopularniejszą z nich zaoferowali bracia Wachowscy w filmie „Matrix”. Przedstawia on świat, w którym ludzie stali się „bateriami” zasilającymi sztuczną inteligencję, a rzeczywistość znana nam z codziennego doświadczenia okazuje się być komputerową kreacją. Czy w świecie realnym sprawy posuną się tak daleko? Oczywiście nie da się tego wykluczyć, ale zanim tak się stanie, czekają nas inne wyzwania związane z rozwojem sztucznej inteligencji. Niedawno w Buenos Aires odbyła się konferencja naukowa poświęcona temu zagadnieniu. W związku z nią instytut Future of Life przygotował list otwarty dotyczący „ofensywnych autonomicznych broni”, pod którym podpisali się m.in. Steven Hawking, Steve Wozniak (współzałożyciel Apple) i Noam Chomsky. Autorzy tekstu wyrazili zaniepokojenie rozwojem nowoczesnych technologii militarnych. Przestrzegają oni, że praca nad tego typu rozwiązaniami uruchomi

kolejny globalny wyścig zbrojeń, w trakcie którego będą powstawać coraz to sprawniejsze maszyny do zabijania. Następstwa są trudne do przewidzenia, ale scenariusz, w którym tego typu twory ludzkiej myśli naukowo-technicznej wymykają się spod kontroli człowieka, jest zupełnie realny.

Na razie najpopularniejszą bronią autonomiczną są drony, ale prognozy branży militarnej dotyczące sposobu prowadzenia wojen w roku 2050 zakładają, że konflikty zbrojne praktycznie będą „należały” do robotów. «

20/10/2015 16:58:58

038

CAFÉ COOLTURA FRIEZE ART FAIR 2015

Londyn centrum sztuki »

Kolejne „The Frieze Art Fair” już za nami. Ta największa w Wielkiej Brytanii wystawa sztuki współczesnej, a zarazem jedna z największych tego typu imprez na świecie, odbywała przez cztery dni w Regent’s Park w Londynie i zakończyła w ostatnią niedzielę. W tegorocznej edycji można było obejrzeć prace artystów ze 164 galerii, pochodzących z 27 państw.

Na początku był „Frieze” – magazyn, który na początku lat 90-tych założyła grupa miłośników sztuki współczesnej.

Samo pisanie o sztuce jednak nie wystarczyło, więc pojawił się pomysł zorganizowania targów. Po kilku latach przygotowań w 2003 roku doszło wreszcie do pierwszej edycji.

Najważniejsze wydarzenia w dziejach sztuki współczesnej w Londynie od czasu otwarcia Tate Modern – w tych słowach można streścić oceny, jakie każdego roku 605-MAKIETA 2 24-41.indd 38

wystawiają imprezie zarówno londyńscy, jak i światowi krytycy.

Na tym prawdziwym jarmarku sztuki, znajdzie coś dla siebie każdy, kogo choć trochę interesują poczynania współczesnych artystów. Wśród ekspozycji obejrzeć można zarówno niewielkie performance, pokaźne instalacje, jak i tradycyjne płótna czy kolekcje fotografii.

Jak co raku, tak i teraz nie obyło się bez akcentu polskiego. Swoje prace prezentowali artyści z Fundacji Galerii Foksal, Galerii Stereo i Galerii David Radziszewski.

Ekspozycje wystawiane były w specjalnie zaprojektowanym pawilonie. Targom towarzyszyło mnóstwo dodatkowych imprez. Można było wysłuchać wielu wykładów lub wziąć udział w prowadzonych przez artystów warsztatach.

Kolejne „The Frieze Art Fair” już za rok. « 20/10/2015 16:59:01

Fot. Kordian KlaczyĹ&#x201E;ski/Marcin Urban

039

605-MAKIETA 2 24-41.indd 39

20/10/2015 16:59:04

040

CAFÉ COOLTURA wystawa

605-MAKIETA 2 24-41.indd 40

20/10/2015 16:59:06

041

605-MAKIETA 2 24-41.indd 41

20/10/2015 16:59:08

042

CAFÉ COOLTURA LONDYN

COOLTUR POLECA A

605-MAKIETA 3 42-59.indd 42

20/10/2015 16:54:01

043

Regent Street Motor Show

wystawy » REGENT STREET MOTOR SHOW 31.10., godz. 10.00 – 16.00. Regent Street. Stacja: Oxford Circus, Piccadilly Circus. Wstęp wolny regentstreetmotorshow.com Aston Martin DB10 – auto, którym James Bond jeździ w filmie „Spectre” i wiele innych unikatowych samochodów zobaczycie na corocznym pokazie na Regent Street. Obok 100 zabytkowych pojazdów zobaczymy najnowsze – emitujące zero zanieczyszczeń, w tym autobus miejski.

SPECTRE Od 26.10. Sensacyjny, UK/USA. Reż.

Sam Mendes, wyst. Daniel Craig, Ralph Fiennes, Monica Belucci, Naomie Harris, Ben Whishaw, Christoph Waltz www.007.com James Bond powraca na ekrany w 24. filmie z serii zapoczątkowanej w 1962 roku. Światowa premiera filmu odbędzie się 26 października w Royal Albert Hall.

Wstęp tylko na zaproszenia. Kina na całym świecie będą wyświetlać „Spectre” od

605-MAKIETA 3 42-59.indd 43

6 listopada. W najnowszej części agent 007ponownie stawi czoło organizacji Widmo, a kluczem do zwycięstwa będzie informacja, której będzie musiał poszukać w swojej przeszłości. Daniel Craig zapowiedział, że to jego ostatni występ w tej roli na co, według „Daily Mail”, wpływ mogły mieć trudności na planie. Podczas realizacji jednej ze scen aktor doznał kontuzji kolana i musiał przejść operację, a część zdjęć trzeba było dokręcić na kilka tygodni przed premierą.

» JEAN-ETIENNE LIOTARD 24.10. – 31.01.2016. Royal Academy of Arts, Burlington House, Piccadilly, Londyn W1J 0BD. Stacja: Green Park, Piccadilly Circus. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00 (w pt. do 22:00). Bilety: £10 www.royalacademy.org.uk

20/10/2015 16:54:04

Fot. Edgar Knaack

044

CAFÉ COOLTURA LONDYN Pierwsza retrospektywna wystawa w Londynie znakomitego, XVIII-wiecznego, szwajcarskiego portrecisty. Liotard malował między innymi portrety na zamówienie brytyjskich, francuskich i austriackich rodzin królewskich. W jego twórczości zaznaczyły się wpływy orientalnych podróży jakie często odbywał.

Jean-Etienne Liotard, L'Ecriture, 1752

COOLTUR POLECA A

» THE FABRIC OF INDIA 3.10. – 10.01.2016. V&A, Cromwell Rd, Londyn SW7 2RL. Stacja: South Kensington.

Otwarte codziennie 10:00 – 17:45 (w pt. do 22:00). Bilety: od £14 www.vam.ac.uk Galeria V&A prezentuje wykonane ręcznie tekstylia z Indii produkowane w okresie od III do XXI wieku. Wśród eksponatów jest liczący 200 lat namiot należący do sułtana Tipu, kolekcja historycznych strojów i ubrania współczesnych czołowych projektantów z Indii tj. Manish Arora i Rajesh Pratap Singh.

W sumie zobaczmy ponad 200 eksponatów będących dowodem umiejętności i kreatywności orientalnych producentów tekstyliów, które stanowią ważną część kultury Indii.

»

EVERY PIECE OF DUST ON FREUD'S COUCH

Do 22.11. Freud Museum London, 20 Maresfield Gardens, Londyn NW3 5SX. Stacja: Finchley Road. Otwarte: śr. – niedz.

12:00 – 17:00. Bilety: £7 www.freud.org.uk

Fabric of India

605-MAKIETA 3 42-59.indd 44

Londyńscy artyści Adam Broomberg i Oliver Chanarin zatrudnili policyjnych kryminologów do zbadania kanapy Sigmunda Freuda

20/10/2015 16:54:07

(c) Broomberg/ Chanarin

045 za chłopca by zmienić swoje życie i wkrótce zakochuje się.

» MEASURE FOR MEASURE 1.10. - 14.11. Young Vic Theatre, 66 The Cut, Londyn SE1 8LZ. Stacja: Waterloo.

Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: £10 www.youngvic.org Śmiała wersja czarnej komedii Szekspira.

Akcja rozgrywa się w rozpustnym i skorumpowanym Wiedniu.

» GATSBY 26.10. - 16.11. The Arts Theatre, Great Newport Street, Londyn WC2H 8DP. Stacja: Leicester Square. Spektakle: pon. 19:30.

Bilety: od £25 artstheatrewestend.co.uk

Every Piece Of Dust On Freud's Couch i zebrania materiału genetycznego osób, które na niej siedziały. Na podstawie tych badań stworzyli tkaninę w rozmiarze oryginalnej narzuty z kanapy Freuda a abstrakcyjnym portretem jednego z jego klientów.

» FRANK AUERBACH 9.10. – 14.02.2016. Tate Britain, Millbank, Londyn SW1P 4RG. Stacja: Vauxhall, Westminster. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Bilety: £16 www.tate.org.uk Urodzony w 1931 roku w Berlinie Frank Auerbach to jeden z najbardziej cenionych brytyjskich malarzy. W swoim studio w Camden tworzył m.in. innowacyjne miejskie krajobrazy. Często porównuje się go do Francisa Bacona i Luciana Freuda.

teatr » AS YOU LIKE IT 26.10. – 05.03.2016. National Theatre, South Bank, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru.

Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk Wspaniała komedia Szekspira o miłości i potrzebie zmian jest wystawiana na scenie Teatru Narodowego po raz pierwszy od ponad 30 lat. Na skutek wygnania ojca Rosalind i jej kuzynka Celia spędzają życie w podróży. Trudny los wyzwala w głównej bohaterce adrenalinę i odwagę do niekonwencjonalnych działań. Przebiera się

605-MAKIETA 3 42-59.indd 45

As you like it

20/10/2015 16:54:08

046

CAFÉ COOLTURA londyn

Akcja musicalu rozgrywa się w latach ’20 w Nowym Jorku. Główny bohater Jay Gatsby wydaje się spełnionym człowiekiem, który ma wszystko czego można pragnąć w życiu. To jednak tylko pozory. Przebój Broadway’u powraca do Londynu na kilka spektakli. „Gatsby” miał premiere w 2012 roku i dostał wówczas nominację do nagród BEST NEW MUSICAL – Off West End Award.

Muzykę wykonuje na żywo Benoit Veillefon Orchestra.

» CATS 23.10. - 02.01.2016. London Palladium Theatre, Argyll Street, Londyn W1A 3AB. Stacja: Oxford Circus. Spektakle: pon. - sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: od £20 www.palladium.theater

» OTWARTE PRZESŁUCHANIA DO CHARLIE

AND THE CHOCOLATE FACTORY

26.10. The Dominion Theatre, 268-269 Tottenham Court Road, Londyn W1T 7AQ. Stacja: Tottenham Court Road. Przesłuchania żeńskie: godz. 10:00, męskie godz. 14:00.

Wstęp bezpłatny www.CharlieandtheChocolateFactory.com Po raz pierwszy odbędą się otwarte przesłuchania do wielokrotnie nagradzanego musicalu „Charlie i fabryka czekolady”. Wybrane osoby wystąpią w przedstawieniu, w reżyserii Sama Mendesa. W przesłuchaniach mogą wziąć udział osoby w wieku powyżej 18-stu lat, uprawiające różne rodzaje tańca i mogące wcielić się w role bohaterów mających od 18 do 30 lat.

Charlie and the Chocolate Factory

A Sicialian Dream

premiery »

wyst. Chris J. Murray, Brit Shaw, Olivia Taylor Dudley, Dan Gill

A SICILIAN DREAM

Od 23. 10. Dramat, Włochy. Reż.

Phillip Walsh, wyst. Alain de Cadenet, Francesco da Mosto, Silvano Paladino

Na tym filmie aż strach się bać. Wysoki realizm scen w połączeniu z techniką 3D przyprawi nawet najbardziej odważnych widzów co najmniej o ciarki na skórze.

The Targa Florio był jednym najbardziej prestiżowych górskich wyścigów samochodowych na świecie. Organizowano go na Sycylii, od 1906 do 1977 roku. To sentymentalne spojrzenie na epokę, która już minęła i filmowy hołd złożony jej bohaterom.

» MISSISSIPPI GRIND Od 23. 10. Komediodramat, USA. Reż. Ryan Fleck, Anna Boden, wyst. Ryan Reynolds, Ben Mendelsohn Leciwy hazardzista (Ben Mendelsohn) jednoczy siły ze znacznie młodszym kolegą, by odwrócić koło fortuny.

» PARANORMAL ACTIVITY: GHOST DIMENSION 3D

kino

Od 23. 10. Horror, USA. Reż. Gregory Plotkin,

Fot. Matt Crockett

Jeden z najpopularniejszych musicali świata skomponowany na początku lat osiemdziesiątych XX wieku przez Andrew Lloyda Webbera.

»

PRZEGLĄD FILMÓW EUROPEJSKIEGO FESTIWALU FILMOWEGO INTEGRACJA TY I JA

24.10., godz. 12:00 – 15:00. Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park.

Wstęp wolny integracjatyija.pl Przegląd najlepszych filmów fabularnych i dokumentalnych poświęconych lub zrealizowanych z udziałem osób niepełnosprawnych. Zobaczymy produkcje z Turcji, Chin, Hiszpanii, Polski i Wielkiej Brytanii.

Idioci Frana Estéveza – jeden z filmów przeglądu EFF Integracja Ty i Ja

605-MAKIETA 3 42-59.indd 46

20/10/2015 16:54:09

047 Fot. www.veterancarrun.com

koncerty » MICA PARIS: JAMES BOND SOUNDTRACKS 25.10., godz. 19:30. Royal Festival Hall, Belvedere Road, Southbank, Londyn SE1 8XX. Stacja: Embankment. Bilety: od £15

» U2 25-30.10 i 2.11., godz. 19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £36

» FROZEN IN CONCERT 29.10., godz. 14:00, 18:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £33.10

» JOE SATRIANI 10.11., godz. 19:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £40.25

Fot. TDC Photography / Shutterstock.com

Bonhams London to Brighton Veteran Car Run

» ENNIO MORRICONE 16.02.2016., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: TBC

» A-HA 26.03.2016., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50

inne »

BONHAMS LONDON TO BRIGHTON VETERAN CAR RUN

1.11. Start: 6:54 Hyde Park,Londyn. Meta: ok. 16:30 Brighton.

Tradycyjny wyścig zabytkowych samochodów na trasie z Londynu do Brighton. 450 automobili wyruszy z Hyde Parku dokładnie o wschodzie słlońca i przejedzie przez Westminster Bridge, Croydon, Redhill, Crawley, Staplefield, Cuckfield i Burgess Hill do Brigton. Dzień wcześniej część samochodów będzie można zobaczyć podczas Regent Street Motor Show.

Marilyn Manson

» MARILYN MANSON

» DURAN DURAN

19.11., godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, London W6 9QH. Stacja: Hammersmith.

Bilety: £38.38

8.12., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50

» MADONNA 1.12., godz. 20:00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47.50

» STATUS QUO 13.12., godz. 18:00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £47

»

» DEEP PURPLE

DISNEY ON ICE PRESENTS WORLDS OF ENCHANTMENT

3.12., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £51.75

22-31.12 i 2-3.01. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £20

605-MAKIETA 3 42-59.indd 47

w POSK-u »

GALA KONCERT „GÓRECKI CHAMBER ORCHESTRA”

25.10., godz. 16:00 JAZZ CAFE

» DAVE PEABODY & REGINA MUDRICH 24.10., godz. 20:30. Bilety: £10

» WILLIE GARNETT BIG BAND 30.10., godz. 20:30. Bilety: £6

» DENMARK STREET BIG BAND 31.10., godz. 20:30. Bilety: £12

20/10/2015 16:54:11

048

CAFÉ COOLTURA LONDYN

605-MAKIETA 3 42-59.indd 48

20/10/2015 16:54:13

049

605-MAKIETA 3 42-59.indd 49

20/10/2015 16:54:16

050

CAFÉ COOLTURA LONDYN

605-MAKIETA 3 42-59.indd 50

20/10/2015 16:54:18

051

605-MAKIETA 3 42-59.indd 51

20/10/2015 16:54:22

052

CAFÉ COOLTURA POLSKIE RADIO LONDYN

Grubson, Jarecki, DJ BRK

»

Grubson z nową płytą „Holizm” przybędzie jesienią do Londynu wraz z Jareckim i BRK. Ich koncerty to petarda energetyczna i niezapomniane emocje, o czym wielu mogło się przekonać na wcześniejszych koncertach w UK. Tym razem zmieniamy lokalizacje, impreza odbędzie się w klubie 93 Feet East.

Koncerty Grubsona, Jareckiego i dj'a BRK to energia, show, radość i pozytywna wibracja, połączenie hip-hop'u, ruffneck, raggamuffin podane w „pozytywnym muzycznym sosie”. Kilometry na scenie, litry potu i radość płynącą z symbiozy z widzami. Utwory z nowej płyty Grubsona prezentowane są w MIND THE RAP, audycji hip hopowej Polskiego Radia Londyn. Tam też będzie można wygrać bilety na koncert w 93 Feet East w Londynie. «

Igorilla

»

Do sieci trafił właśnie nowy utwór Igorilli, rapera znanego z energetycznej Mama Selity i bezczelnie funkowego Polskiego Karate. Singiel „Złe Rzeczy” zapowiada solowy album nad którym obecnie pracuje artysta. – Chcę zrobić coś zupełnie innego niż w macierzystych projektach, pokazać zupełnie inną twarz, niż ta do której przyzwyczaili się fani – przekonuje raper. – Złe Rzeczy to wciągająca, pełna napięcia i podtekstów opowieść o pożądaniu i ciemnej stronie relacji damsko-męskich. W zalewie ckliwych i płytkich piosenek o miłości, które atakują nas z każdej strony, ten kawałek jest jak antidotum. Wszyscy czasem potrze-

605-MAKIETA 3 42-59.indd 52

bujemy uwolnić zwierzęcą część naszej natury i zrobić jakieś Złe Rzeczy – dodaje.

Muzyka i potężne brzmienie produkcji to zasługa NoEchoes, producenta zakochanego w niskich częstotliwościach i analogowych syntezatorach. Warszawski muzyk i producent, którego twórczość oscyluje wokół electropopu oraz future beats, znany jest również z zespołu Mama Selita. Za klip do Złych Rzeczy odpowiada ekipa WOW Pictures, znana z teledysków dla Quebonafide, Pezeta i Małolata. «

Więcej na:

YT/QueQuality

20/10/2015 16:54:24

053

605-MAKIETA 3 42-59.indd 53

20/10/2015 16:54:25

054

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE

Dobrze śpisz, gdy śpisz dwa razy Amerykański uczony wyjaśnił dlaczego wiele osób uważa, że ma problemy ze snem, bo budzi się w środku nocy. Okazuje się, że to, co jest uważane za kłopot, to naturalne zachowanie ludzkiego organizmu.

TADEUSZ OSZUBSKI, MW Media

»

Amerykański historyk, dr Roger Ekirch z Virginia Tech, od ponad ćwierć wieku prowadzi badania nad różnicami zachowań ludzi w przeszłości

605-MAKIETA 3 42-59.indd 54

i dziś. Szczególną uwagę poświęcił różnicom dotyczącym snu. Dr Ekirch analizuje wszelkie dawne źródła pisane mówiące o tej kwestii. Wg jego ustaleń zawartych w książce „At Day's Close: Night in Times Past”, historyczne dowody jasno wska-

20/10/2015 16:54:35

055 zują, że do niedawna sen człowieka nie trwał 8 godzin non stop, tylko występował w dwóch częściach przedzielonych krótkim okresem czuwania. Dr Ekirch dowodzi swej tezy przytaczając fragmenty pamiętników, zapisów sądowych, dawnej literatury medycznej oraz prozy pochodzących z wszystkich krańców świata i epok od „Odysei” Homera po prace antropologów badających plemiona żyjące jak w epoce kamienia.

Dr Ekirch zebrał w sumie ponad 500 źródeł pisanych mówiących o dwuczęściowym wzorze snu. O pierwszym i drugim śnie wspominają takie tuzy literatury, jak Charles Dickens, czy Miguel Cervantes. Także współczesne prace antropologiczne na temat plemienia Tiv z Nigerii podają, że w języku tego ludu występują terminy

„pierwszy sen” i „drugi sen”

określające kolejne części nocy. Wzorzec wykryty przez dr Ekircha to tzw. pierwszy sen, który rozpoczyna się ok. dwie godziny po zmierzchu i trwa ok. 4 godziny.

Następnie człowiek się budzi na godzinę do dwóch godzin, po czym zapada w „drugi sen” trwający ok. 4 godzin.

- Dawne źródła wspominają o takich liczbowych sekwencjach snu i czuwania jako o czymś powszechnie znanym wyjaśnia dr Roger Ekirch w wypowiedzi udzielonej BBC 22 lutego 2012 r. - Podczas okresu czuwania występującego pomiędzy pierwszym, a drugim snem, ludzie byli dość aktywni. Często wstawali, szli do toalety lub palili tytoń. Niektórzy nawet odwiedzali sąsiadów. Większość ludzi pozostawał jednak w łóżku, by czytać, pisać listy lub pamiętniki. Najczęściej jednak w trakcie tej przerwy oddawano się dwóm czynnościom. Po pierwsze, modlono się. Przykładowo, w jednym z XV-wiecznych modlitewników umieszczono specjalne specjalne modlitwy na godziny pomiędzy snami.

Drugą najpopularniejszą czynnością było uprawianie seksu. Jedna z francuskich XVI-wiecznych książek medycznych doradzała nawet parom, że najlepszy czas na zajście w ciążę występuje właśnie po „pierwszym śnie”.

Wg dr Ekircha, informacje na temat snu pierwszego i snu drugiego zaczęły znikać pod koniec XVII w. Można powiedzieć, że swoista

605-MAKIETA 3 42-59.indd 55

moda na ciągły 8-godzinny sen zapanowała wtedy wśród klas wyższych w miastach północnej Europy. W ciągu następnych 200 lat moda ta objęła całe europejskie społeczeństwo. W praktyce wzmianki o segmentowej strukturze snu zanikły ostatecznie w latach 20.

XX-go w.

– Na zmianę struktury snu wpłynęły zmiany kulturowe zachodzące w miastach Europy – wyjaśnia dr Ekirch. – Uważam, że główne przyczyny to wprowadzenie sztucznego oświetlenia ulic i mieszkań oraz związana z tym popularność kawiarni, w których kwitło życie nocne. Ta tendencja została zintensyfikowana w wyniku rewolucji przemysłowej.

Noc stała się czasem legalnej działalności, zarówno rozrywki, jak i pożytecznej pracy. Przed XVII w. noc kojarzono z ciemnymi sprawkami. Zwyczajowo noc zarezerwowana była dla ludzi o złej opinii, czyli dla przestępców, prostytutek i pijaków. Nawet ludzie zamożni, którzy mogą sobie pozwolić na kupowanie świec, nie spędzali czasu nocą na mieście, bo ucierpiałby na tym ich prestiż, ich pozycja społeczna.

Dowodów na

naturalny dwuczęściowy sen człowieka

dostarczają nie tylko dawne źródła pisane. Jednym z współczesnych przykładów jest eksperyment przeprowadzony na początku lat 90. XX-go w. przez psychiatrę Thomasa Wehra. Wehr przez miesiąc narzucił grupie ochotników specyficzny tryb życia. Przez 10 godzin dziennie ludzie ci pracowali lub się uczyli, a 14 godzin na dobę spędzali w ciemnościach. Dr Wehr chciał ustalić, jaki będzie rytm czuwania i snu w realiach przypominających czasy sprzed wynalezienia sztucznego oświetlenia. Początkowo uczestnicy eksperymentu mieli problemy z zasypianiem, jednak wkrótce zaczęli sypiać wg specyficznego wzoru. Spali ok. 4 godzin, potem budzili się na godzinę lub dwie i znów zasypiali na ok. 4 godziny.

Analizy wskazują jednak, że zarówno wśród lekarzy, jak też ogółu społeczeństwa utrzymuje się przeko-

nanie, iż człowiek powinien spać nocą przez 8 godzin bez przerwy. Coraz więcej badaczy twierdzi jednak, że to nic innego, jak współczesny mit. Fizjologia człowieka kształtująca się przez miliony lat ewolucji związana jest też z rytmem czuwania i wypoczynku, a ten naturalny rytm, to trwające ok. 4 godzin sekwencje snu przerywane krótkimi okresami czuwania. To, co często jest dziś uznawane za chorobliwe zaburzenie jest więc powrotem do normalności. Niestety, twierdzi dr Ekirch, przekonanie o słuszności legendy o 8-godzinnym zdrowym śnie dominuje, prowadząc do prawdziwych problemów z wypoczynkiem organizmu. «

Wzorzec wykryty przez dr Ekircha to tzw. pierwszy sen, który rozpoczyna się ok. dwie godziny po zmierzchu i trwa ok. 4 godziny.

Następnie człowiek się budzi na godzinę do dwóch godzin, po czym zapada w „drugi sen” trwający ok.

4 godzin.

20/10/2015 16:54:39

056

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE porównywane są przez ekspertów do tych, jakie niesie tak zwany

efekt placebo

Pomyśl i ćwicz Nauka zaleca ćwiczenia fizyczne jako korzystne dla stanu zdrowia człowieka. Eksperci znaleźli też rozwiązania dla tych, którzy nie przepadają za atmosferą siłowni.

Tadeusz Oszubski, MW Media

»

Nowe badania dowodzą, że już samo wyobrażanie sobie, iż wykonuje się ćwiczenia fizyczne, może poprawić siłę mięśni, a nawet zwiększyć ich masę. Ustalili to fizjolodzy z Cleveland Clinic Foundation w Ohio. Według amerykańskich naukowców, praca mięśni zależy od impulsów z neuronów ruchowych, zaś aktywność neuronów zależna jest od siły impulsów elektrycznych wysyłanych przez mózg, dlatego już samo wyobrażanie sobie ćwiczeń wystarcza, by zwiększyć siłę mięśni. Uczeni z Cleveland przeprowadzili serię eksperymentów na ochotnikach 605-MAKIETA 3 42-59.indd 56

w wieku 20-35 lat. Ludzie ci, zamiast wytężać się na sali treningowej, 5 razy w tygodniu

wyobrażali sobie, że biegają

i podnoszą ciężary. Już po półtoramiesięcznym nie fizycznym, a umysłowym treningu, odnotowano u testowanych osób wzrost siły mięśni o całe 13,5 proc.

Co ważne, po zaprzestaniu myślowej gimnastyki efekt tych ćwiczeń utrzymywał się jeszcze przez 3 miesiące. Tę metodę można więc z czystym sumieniem zalecić zestresowanym Polakom. Wystarczy, że każdego dnia 85 proc. rodaków będzie przez kwadrans myśleć o ćwiczeniach, a szybko staniemy się zdrowym i sprawnym narodem.

Okazuje się, że nawet banalne sprzątanie może zastąpić siłownię. Ustalił to zespół naukowców z Uniwersytetu Harvarda. Według amerykańskich uczonych wynika to z faktu, że największe korzyści z ćwiczeń fizycznych odnoszą osoby przekonane, iż te właśnie ćwiczenia poprawią ich stan zdrowia. Skutki

Przy podawaniu placebo korzystne wyniki odnosi jednak 10 do 12 proc. osób, ale gdy ludzie wyobrażają sobie wysiłek fizyczny, to pozytywne skutki odczuwa aż 80 proc. uczestników takich symulacji!

Amerykańscy naukowcy przeprowadzili eksperymenty z dużą grupą gospodyń domowych. Paniom oświadczono, że solidne wysprzątanie 15 pokojów dziennie odpowiada ilości ćwiczeń zalecanych przez specjalistów osobom preferującym zdrowy styl życia. Kobiety biorące udział w eksperymencie utrzymywane w takim przekonaniu sprzątały pięć razy w tygodniu przez cały miesiąc.

Uczeni ustalili, że około 80 proc. kobiet z tej grupy schudło średnio o prawie kilogram, a u 10 proc. w korzystnym stopniu obniżyło się ciśnienie krwi. Ogólnie zmniejszyła się też ilość tkanki tłuszczowej i nastąpiła

poprawa indeksu masy ciała

Korzystniej też wypadły proporcje pomiędzy obwodem w talii a rozmiarami bioder. W grupie kontrolnej pań, którym nie wmawiano, że sprzątanie to odpowiednik ćwiczeń zdrowotnych, nie stwierdzono jakichkolwiek zmian.

Zdecydowanie inne skutki niesie zawodowe uprawianie sportu. Organizm profesjonalnego sportowca podlega bowiem iście nieludzkim obciążeniom, co prowadzi do niekorzystnych i nieodwracalnych zmian.

Za przykład sztandarowy mogą tu służyć piłkarze. Wyniki badań naukowców z University of Cincinnati dowodzą, że zawodowi piłkarze mają mniejsze mózgi od ludzi uprawiających amatorsko ten sam sport. Okazało się, że w mózgach zawodników znajduje się mniej substancji szarej, która odpowiada za proces myślenia. Według ekspertów, to skutek urazów wynikających z częstych uderzeń w głowę w trakcie gry na boisku.

Ustalenia ekspertów z Cincinnati to jawne ostrzeżenie, by z wysiłkiem fizycznym nie przesadzać. Dla przeciętnego obywatela będzie znacznie bezpieczniej, gdy ćwiczenia sobie wyobrazi lub codziennie wysprząta całe mieszkanie. « 20/10/2015 16:54:40

057

605-MAKIETA 3 42-59.indd 57

20/10/2015 16:54:42

058

reklama zdrowie

605-MAKIETA 3 42-59.indd 58

20/10/2015 16:54:43

059

605-MAKIETA 3 42-59.indd 59

20/10/2015 16:54:45

060

OGŁOSZENIA drobne + UsŁugi

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe Telefonicznie:

Warunki:

Ramka do 15 słów

Ramka do 25 słów

£ 30 +vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

605-MAKIETA 4 60-91.indd 60

SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Wynajmę pokój jednoosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking.

Internet. £80/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07462663981.

> Biuro na sprzedaż, N19, Holloway Road, przy glownej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104. > Bruce Grove/Wood Green.

Pokoj jedynka £90/tydzień plus gas do podzialu. Internet wliczony.

07436792779, 02088851890, 07436582103

> Chadwell Heath RM6 6ED,

Podwójny pokój w czystym domu dla nie palącej osoby. £400 za miesiąc + depozyt. 07478051151

(usługi)

020 8846 3614 £ 25 +vat lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

mieszkania do wynajęcia

> Edmonton, N9 7QJ, 3 bed dom z ogrodem, £1550/miesiąc. 2 podwójne sypialnie, 1 pojedyncza, łazienka z wanna. Dostępne od zaraz. 02088851890, 07715677401, 07436582103 > Enfield, EN1 4PW, £1290/mies.

Duze, 2-poziomowe 2 bed flat. 2 podwojne sypialnie, duzy salon, oddzielna kuchnia. 1 pietro.

Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582103, 07436582104, 074367 92779. > Enfield, EN3 5JX, Studio do wynajęcia. Podwojna sypialnia z aneksem kuchennym, lazienka z wanna. 1 pietro. Rachunki wliczone oprócz elektryki., 07436582104, 02088851890, 07436792779. > Finchley Central Wynajmę dwie duże dwójki (jedna z własna łazienka) na Finchley Central. Cena 145£/tyg + depozyt. Zapraszam do oglądania. Tel 07568052521 > Hainault Wynajme duzy pokój jednoosobowy dla chłopaka,

mężczyzny, osoby pracującej bez nałogów w czystym i spokojnym domu z ogrodem, duza kuchania internet 5 min do stacji Hainault (central line) 120/tydz dostępny od 26 /10 tel 07703744044

> Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272 > Stockwell. Wynajmę miejsce w pokoju we flacie czystym i spokojnym, 5 min. od st. metra, tel.07748348973 po 17.00-tel > Wembley Pokoje 1-2 osobowe w domu po generalnym remoncie w okolicy Wembley (nw9) do wynajęcia. Kontakt pod nr 07944307263. (wysoki standard ) > Whitechapel duza jedynka z podwójnym łóżkiem blisko do stacji Whitechapel i do sainsburys, rachunki, internet i środki czystości sa wliczone w cene.140za tydzień 07423054521 > Wood Green , N17 7QX , Pokoje od £90-150/tydz + rachunki do podzialu z lokatorami .Wspolna kuchnia , lazienka . Dostepne od 10-12/10/2015 . 07436792779, 02088851890 > Wood Green, N17 7QX, Duzy podwojny pokoj dla dziewczyny lub pary £150/tydzien plus gas do podzialu. internet wliczony. Wspolna duza kuchnia I lazienka z wanna.

02088851890, 07436792779, 07436582103 > Wood Green, Pokoj duza jedynka dla dziewczyny, £130/ tydzień plus gas do podzialu.

Internet wliczony. , 07436792779, 02088851890, 07436582103

20/10/2015 16:55:55

061 praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

I am looking for an experienced housekeeper/cleaner. fluency in english is essential. From 8.30 to 1.30 pm ideally 6 days a week. I might need more hours on demand. Salary £8 to £9 an hour. please call Eli at 07785258499

Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487

> Praca dla zdolnej krawcowej garnitury poprawki Londyn 07877730663

do Twojego stylu życia.

07891080103

> Fryzjer lub fryzjerka damsko - meska z doświadczeniem do salonu na Leytonstone ( wschodni Londyn ). 07746962153 > Stała praca dla kierowcy z własnym vanem. Płatne 200 na reke za dzien pracy. kierowcavan@ gmail.com > Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien!

02037005311 info@ planetofmodelling.co.uk 18 King William St EC4N 7BP, > Od zaraz do wynajęcia duży pokój dla dziewczyny w czystym polskim domu, z ogrodem, garażem, living room, kuchnia, polska tv, internet, £130/tydzień 07883001944 > English and Russian speaking Polish people are needed for business development in the UK.07757422896 ,

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

> Praca z domu - Zarabianie Przez Internet. Pomogę wystartować każdej osobie która chce być niezależna czasowo i finansowo 07961222932

> Elektryk szuka pracy. Instalacje domowe, fusebox, automatyka central heating, hot water.10 lat w GB. Krzysztof 07724271488

> Zarabiaj Przez Internet 24h na dobę. Nauczę za darmo każdą osobę jak od podstaw wystartować i zarabiać w internecie 07961222932

> Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, central heating. Posiadam uprawnienia domestic i commercial.

Tel. 07702267525

> Firma Angielska potrzebuje od

zaraz tapicerow. Mówimy tez po polsku. Colindale NW9.

07891166275

> Zatrudnię do piekarni samodzielnego piekarza , cukiernika Bexhill TN39 5AE.tel 07415 000895 > Szukam pomocnika budowlanego z doświadczeniem.

Praca na wschodzie Londynu okolice Dagenham. Od zaraz.

Kontakt 07468435787 > Zarabiaj przez internet!

Platforma reklamowa poszukuje osob do współpracy. 30 min dziennie w porach dopasowanych

605-MAKIETA 4 60-91.indd 61

> Elektryk z brytyjskimi uprawnieniami szuka pracy.

Instalacje, bezpieczniki, przerobki i usprawnienia, naprawy usterek. Tel. 07726141296 > Księgowa z doświadczeniem szuka pracy lub współpracy; księgowość firm, CIS, selfassessment, ltd, partnership, podatki, benefity. Londyn Kontakt po 07522043231 > Przyjme prace fizyczna np. sprzątanie, opieka nad dziećmi lub o 07708099325 > Gas safety, gas boiler installation, bathroom and kitchen installation South West London Krzysztof 07952370163

20/10/2015 16:55:56

062

OGŁOSZENIA drobne + UsŁugi

> Hydraulik, własne narzędzia, gas safety, Łazienki i kuchnie, wysoki standard poszukuje pracy pl.

Zach. Londyn 07952370163 Krzysztof > Elektryk 12 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

Szuka pracy. Pawel 07469234481 > Tapeciarz 10 lat doświadczenia

poszukuje pracy na tapetowanie papier pod malowanie Gwarancja tel 07463227169

> Szukam pracy przy remontach lub wykroczeniach domów ogolnobudowlaniec duża praktyka lat 49 odpowiedzialny i punktualny najchętniej dzielnica Ealing 07500801521

> Laptop HP. i5 2,4ghz. Pamiec 4gb. Dysk twardy 500gb. Wi-Fi. Dvd-rw. Kamera.Win7 PL. Pro. Stan bdb.Gwarancja.140£. SONY Core2duo 2.2ghz, ram 3gb, d 07593298590 > Sprzedam akwarium 100x50x40cm z wyposaz tel 07928589782

inne SMS:

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

> Biuro na sprzedaż, N19, Holloway Road, przy głównej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104.

605-MAKIETA 4 60-91.indd 62

latek szukający drugiej polówki do

sympatycznym chłopakiem czułym

> Ja lat 48/174/75 poznam kobietę w odpowiednim wieku dla przyjaźni,

zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

> 41 latek wysoki po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu otwartej szczerej zdecydowanej na stały związek 07772387104 > Poznam dziewczynę bi z Londynu przystojny 34 latek 0746866402 > Mężczyzna 32 letni pozna atrakcyjna panią chętnie starsza aby uprzyjemnić sobie czas w weekendy. Lepszy dobry romans niż byle jaki związek Tel07752527785 > Wysoki szczupły w średnim wieku , pozna mila atrakcyjna Panią 07787249266 > Successful English gentleman would like to meet attractive Polish lady for fun filled days and romantic

Wizytówki od £35,00/500szt.

Ulotki A6 od £49,00/5000 szt.

Pozycjonowanie stron od £60,00 / miesiąc Projektowanie stron www Tel. 077 31 39 98 61 Promocje do 15 grudnia.

dziewczyny jestem miłym

związku. Tel: 07944642122

doświadczenie w serwisie sprzetu komputerowego. Poszukuję zatrudnienia lub przyjmę zlecenia.

07767923426

szukają pracy na plaster, tynki, bonding itp. Wysoka jakość i czystość, własne narzędzia. Jacek 07523550213

> Witam miły sympatyczny 26

81616 KOD: 09

cooltura.co.uk

> Informatyk - studia, wieloletnie

> Plastrarze z doświadczeniem

07849544114

ci 07340749831

prace własne narzędzia doświadczenie i solidność 07591534894 Krzysiek

> Dekorator i nie tylko wykonuje również stolarkę ,hydraulike, elektryke itd wlasny van i narzedzia , chetnie podejme sie pracy cscs nin utr 07873608707

> Witam mam na imie Marcin 39 lat szukam kobiety na dobre i na zle

stałego związku milej fajnej

> Malarz dekorator podejmie

> Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzedziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. 07707717053

evenings. John 07752656713

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgosłupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem.

Mirosław Frąckowiak tel.07725469656. www.frackowiak.co.uk

Polskie Kursy Kosmetyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £395, Przedłużania rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfikaty 0784-920-3526 Szczegóły Na www.

BeautyTrainingStudio. co.uk

usługi różne

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk Corgi Gas safe register No. 503179 Instalacja bojlerów, mega flow, central heating, wszelkie instalacje + solary słoneczne Certyfikaty od £40 serwis i naprawa 24h/7 tel.

07852988768 Najtańszy wywóz Śmieci, Wywrotki 3.5 i 7,5 t Przeprowadzki cały Londyn Holowanie -przewóz aut Vany i osobówki Wynajem skipów 8 yrd i 12 yrd tel:07862278729 07862278730 Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka, specjalizacja konserwacja zabytków, wszelkie prace architektoniczne, kontakt: 0790 3034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Rozliczenia podatkowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Working Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

20/10/2015 16:55:56

063

605-MAKIETA 4 60-91.indd 63

20/10/2015 16:55:58

064

REKLAMA transport

telewizja satelitarna

£1

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki.

07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów.

Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje:07779631401 www.polskatelewizja. co.uk

NC+, polsat - na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten - to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel:02088101577, Instalacje:07779631401 Zapraszamy

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; TechnikInformatyk; Olgierd 07961222932

transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 60

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

£1

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

605-MAKIETA 4 60-91.indd 64

20/10/2015 16:55:59

065

605-MAKIETA 4 60-91.indd 65

20/10/2015 16:56:01

066

OGŁOSZENIA USŁUGI

605-MAKIETA 4 60-91.indd 66

20/10/2015 16:56:02

067

605-MAKIETA 4 60-91.indd 67

20/10/2015 16:56:04

068

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

605-MAKIETA 4 60-91.indd 68

20/10/2015 16:56:06

069

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

605-MAKIETA 4 60-91.indd 69

20/10/2015 16:56:08

070

OGŁOSZENIA wywóz śmieci

605-MAKIETA 4 60-91.indd 70

20/10/2015 16:56:10

REKLAMA SKUP ZŁOMU

605-MAKIETA 4 60-91.indd 71

071

20/10/2015 16:56:12

072

PORADY NASZE SPRAWY

Gosia Demetriou radzi

DROGA GOSIU Zwracam się do Ciebie z prośbą o pomoc.

Mam nadzieję, że mi pomożesz, bo nie wiem co mam robić. Moje życie wywróciło się do góry nogami i nie wiem, gdzie powinnam udać się po konkretną pomoc. Otóż jestem matką, której zaginęło dziecko. Boję się, że nigdy nie odzyskam córki. Zaginęła kilka dni temu. Nie mam od niej żadnej wiadomości, to jest straszne. Nie mogę normalnie funkcjonować jak pomyślę sobie, że mogłabym jej już nigdy nie zobaczyć. Ona jest już pełnoletnia, nigdy nie miałam z nią żadnych problemów wychowawczych.

Odchodzę od zmysłów.

Oczywiście zgłosiłam jej zaginięcie na policję, ale nie otrzymuję od nich żadnych konkretnych wiadomości, nie widzę postępów w poszukiwaniach. Słyszę tylko, że powinnam cierpliwie czekać na jakąś wiadomość od niej, oraz że młodzi ludzie często znikają z domu i nie dają znaków życia, a potem okazuje się, że są całe i zdrowe. Mnie jednak takie odpowiedzi nie satysfakcjonują. Wiem, że ona jest odpowiedzialna i rozsądna i na pewno skontaktowałaby się ze mną, gdyby nic złego się jej nie działo. Zawsze wiedziałam gdzie

i z kim jest w danej chwili. Teraz kompletnie nic nie wiem. Proszę powiedz mi, gdzie jeszcze mogę udać się po pomoc oprócz policji? Do jakiej organizacji powinnam się zgłosić? Nie mogę sobie poradzić, ponieważ czuję się bezsilna.

Błagam o jakąkolwiek radę.

DROGA CZYTELNICZKO Twój list bardzo mnie poruszył. Nawet nie umiem sobie wyobrazić, jak Ci jest teraz ciężko, jak musisz cierpieć zamartwiając się o córkę. Teraz jednak musisz znaleźć w sobie dużo siły i energii, aby ją odnaleźć. To na pewno nie jest łatwe, ale powinnaś być teraz skupiona, bo może przypomni ci się coś, co okaże się pomocne w odnalezieniu Twojej córki. Postaraj się opanować emocje i zacznij działać. Wierzę, że policja robi wszystko co w jej mocy, aby rozwiązać sprawę zaginięcia Twojej córki, oni mają doświadczenie w takich sprawach. Oprócz tego podam Ci kilka linków, które są pomocne jeśli chodzi o zaginięcia. Moim zdaniem powinnaś skontaktować się z różnymi organizacjami, które są wyspecjalizowane w poszukiwaniu osób uznanych za zaginione.

Proponuje Ci także, abyś skontaktowała się także z polską Fundacją ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych. Możesz zrobić to na dwa sposoby – napisać do nich, ich adres internetowy to: www.zaginieni. pl, ale możesz także zadzwonić pod nr +48226547070, lub na infolinię tej organizacji +48801247070. ITAKA to polska organizacja pozarządowa, która całościowo zajmuje się problemem zaginięcia. Znajdziesz u nich wsparcie i fachową pomoc. Fundacja ta wszelką

pomoc świadczy bezpłatnie, a jej pracownicy składają się z wykwalifikowanych wolontariuszy. Na swoim koncie mają bardzo wiele pozytywnie zakończonych poszukiwań.

Chciałabym jeszcze przy okazji podać jeden bardzo ważny numer 0800700740. Jest to darmowy numer, pod którym można zostawić Message Home (wiadomość do domu) można też porozmawiać z kimś o swojej sytuacji anonimowo. Telefon ten działa przez całą dobę i jest pomocny dla ludzi, którzy z jakiegoś powodu zniknęli z domu, ale chcą uspokoić swoich bliskich. Można również wysłać maila na 116000@missingpeople.org.uk lub zadzwonić pod 116000.

Dużo informacji znajdziesz również na innej angielskiej stronie – organizacji, która pomaga osobom w sytuacji takiej, jak Twoja: www.misingyou.net.

Obie podane przeze mnie organizacje gwarantują pełną dyskrecję.

Droga czytelniczko przypominam, że tygodnik Cooltura od wielu lat regularnie publikuje informacje o zaginionych osobach, więc proszę skorzystać również z tej pomocy, jak również zgłosić się do lokalnych portali społecznościowych Polonii w Wielkiej Brytanii, żeby pomogli w poszukiwaniach.

Droga Czytelniczko, mam nadzieję, że Twoja córka szybko się odnajdzie i już niedługo napiszesz do mnie list o pozytywnym zakończeniu sprawy.

Pozdrawiam serdecznie i apeluję od siebie do tych, którzy z wielu przyczyn nie chcą być odnalezieni, żeby chociaż znaleźli w sobie siły i empatię, żeby wysłali krótką wiadomość do cierpiącej rodziny, że żyją.

GOSIA

Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r.”.

605-MAKIETA 4 60-91.indd 72

20/10/2015 16:56:15

073

605-MAKIETA 4 60-91.indd 73

20/10/2015 16:56:16

074

SYGNAŁY Wokół nas

Jak postępować gdy social service zapuka do waszych drzwi?

Ochrona praw dzieci jest na Wyspach priorytetem. W Wielkiej Brytanii istnieje wiele organizacji rządowych i pozarządowych, których głównym zadaniem jest wspierać rodziny i dbać o dobro dzieci.

»

NSPCC National Society for the Prevention of Cruelty to Children – to organizacja której zadaniem jest dbać o bezpieczeństwo dzieci i chronić je przed przemocą i zaniedbaniem. Organizacja ta ma bardzo duży wpływ na tworzenie prawa dotyczącego dzieci oraz respektowanie tego prawa. Organizacja NSPCC została założona w 1884r w Londynie.

Proszę sobie teraz wyobrazić, że historia tworzenia praw dziecka i ochrony dziecka sięga przełomu XVIII – XIX wieku! Po raz pierwszy prawa dziecka zapisano w Deklaracji Genewskiej z 1924 roku, jednak najważniejszym, kompleksowym dokumentem określającym prawa dziecka jest „Konwencja o prawach dziecka”.

W Wielkiej Brytanii dokumentem, który zabezpiecza prawa dzieci jest „Children Act 1989” oraz jego kolejne poprawki.

W Children Act 1989 znajdziecie Państwo wszystkie informacje na temat praw dzieci i procedur, które są stosowane w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa i życia dzieci.

Bardzo często pytacie Państwo o to jak się zachować, co wam wolno, a co może wam zaszkodzić w kontaktach z social service.

W Children Act 1989 dowiecie się co to jest „Section 20” (paragraph 20). Bardzo często dokument oparty na tym paragrafie jest podsuwany polskim rodzinom do podpisu, gdy dziecko zostanie umieszczone w rodzinie zastępczej. Moi drodzy, ten dokument to dobrowolna zgoda rodziców na umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej i prze605-MAKIETA 4 60-91.indd 74

kazanie opieki nad nim władzom lokalnym, czyli opiece społecznej. Najczęściej pracownik socjalny tłumaczy, że jeżeli nie podpiszecie section 20, to sprawa trafi do sądu, a sąd nie odda wam dziecka. Nic bardziej mylnego. Nie musicie państwo podpisywać tego dokumentu. Jeżeli władze lokalne odebrały wam dziecko z różnych powodów, to macie prawo żądać natychmiastowego powrotu dziecka do domu.

Władze mają 72 godziny na to, aby uzyskać waszą zgodę na umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej lub pójść do sądu, aby sąd wydał Tymczasowy Nakaz Opieki, czyli „Interim Care Order”. Proszę natychmiast wskazać osobę, która może zająć się dzieckiem i wystąpić o umieszczenie dziecka pod jej opieką. Proszę podać na piśmie wasze żądania i prosić, aby dziecko trafiło do bliskich, dzięki temu stres związany z rozłąką będzie mniejszy.

Proszę pamiętać, że nawet jeżeli podpiszecie Section 20 Children Act to i tak, aby odzyskać dziecko będziecie musieli Państwo spotkać się z social service w sądzie.

Drodzy rodzice – macie prawo do darmowej opieki prawnej, którą sami możecie wybrać. Nie musicie korzystać z adwokatów oferowanych wam przez władze lokalne. Polecam abyście skorzystali ze strony internetowej polskiej Ambasady w Londynie, tam znajdziecie spis kancelarii, które dysponują polskojęzycznym serwisem. Care procedings, czyli procedury opiekuńcze przed brytyjskimi sądami są

refundowane przez państwo brytyjskie za pośrednictwem Legal Aid Agency. Najważniejsze jest, aby w ciągu pierwszych 72 godzin mieli państwo dostęp do polskojęzycznej obsługi prawnej i abyście byli świadomi, że macie wybór i nie musicie niczego podpisywać. Co po 72 godzinach?

Jeżeli władze uzyskają ICO, czyli tymczasowy nakaz opieki należy jak najszybciej wystąpić o kontakt z dzieckiem. Proszę pamiętać, że to jest prawo dziecka i nie wolno dziecku odmawiać prawa do kontaktów z rodzicami i rodziną. Macie państwo też prawo do powołania niezależnego pracownika socjalnego, który mówi po polsku i może przeprowadzić wywiad środowiskowy. Taki pracownik socjalny jest wyznaczany na wasz wniosek przez sędziego a jego rolą jest ocenić ryzyko i zagrożenie dla dziecka oraz wasze zdolności rodzicielskie. Bardzo często polskojęzyczny pracownik socjalny ma wpływ na decyzję sądu, jest on niezależny i jego opinia ma istotne znaczenie. Reszta procedur jest zależna od sytuacji. Jeżeli chcecie państwo uzyskać więcej informacji na temat jak się zachować, jak postępować w sytuacji, gdy władze chcą wam odebrać dziecko, to proszę o kontakt z Centrum Pomocy Rodzinie „Przystań UK”. « Agnieszka Przybyłek-Pieza Centrum Pomocy Rodzinie Przystan UK harbourageuk@gmail.com www.przystanuk.com

20/10/2015 16:56:18

075 Drodzy Państwo,

Piszę do Państwa w imieniu organizacji charytatywnej, HPAP – Help People with Autism in Poland. Działamy na terenie Wielkiej Brytanii, aby wesprzeć budowę Wspólnoty Domowej dla Dorosłych Osób z Autyzmem im. Arama Rybickiego w Gdańsku. 13go Listopada, o 19:30 w Ognisku Polskim w South Kensington organizujemy charytatywny koncert na rzecz budowy w Gdańsku. Ognisko dało nam salę i artyści swój cenny czas, za darmo. Piszmy więc, żeby poprosić o umieszczenie informacji o naszym koncercie na państwa stronie internetowej/facebukowej. Rownież w ramach pomocy charytatywnej. Z góry bardzo dziekujemy!

Organizacje pomocowe EALING COUNCIL. Zapewniamy różne usługi i pomoc. Informacje na nasz temat można znaleźć na stronie internetowej: www.ealing.gov.uk lub pod telefonem 0208 825 5000. W sprawie pomocy mieszkaniowej dzwońcie pod numer 0208825 8888 lub wyślijcie email na housadv@ ealing.gov.uk. Jeśli martwisz się o czyjeś dziecko lub osobę dorosłą, która uważasz, że jest podatna na zranienie przez innych zadzwoń do naszej Opieki Społecznej: 0208 825 8000.

WOMEN & GIRLS NETWORK. Czy doświadczasz przemocy w rodzinie lub jesteś wykorzystywana seksualnie? Zadzwoń na naszą darmową linię: 0808 801 0660 lub wyślij email na advice@wgn.org.uk. Mamy również numer telefonu przeznaczony do pomocy kobietom wykorzystanym seksualnie: 0808 801 0770.

VICTIM SUPPORT. Pomoc poszkodowanym. Jesteśmy organizacją charytatywną pomagającą ofiarom różnych przestępstw. Jeśli potrzebujesz porady lub informacji skontaktuj się z nami pod numerem: 08081689111 Jeśli zgłosiliście jakieś przestępstwo na policję, to funkcjonariusz policji może Was automatycznie skierować do nas.

To zgłoszenie nie jest obowiązkowe. Zawsze możesz skorzystać z naszej pomocy później dzwoniąc sam pod nasz numer telefonu.

CATALYST HOUSING. Spółdzielnia mieszkaniowa pomagająca w zakwaterowaniu. Odwiedź nas na: www.chg.org.

zaginionY Piotr Kotulski

zaginionY Adam Krzyszpin

20 grudnia 2011 r. w Luton k. Londynu (Wielka Brytania) zaginął Piotr Kotulski. Ma 29 lat, 178 cm wzrostu i brązowe oczy.

Ktokolwiek widział Piotra Kotulskiego lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodobowym numerem +48226547070.

Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl.

Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję.

Zdjęcie Piotra Kotulskiego oraz innych zaginionych na stronie: www.zaginieni.pl.

10 stycznia 2010 r. w Aberdeen (Szkocja) zaginął Adam Krzyszpin.

Ma 27 lat, 183 cm i niebieskie oczy.

Znak szczególny: obcięty mały palec prawej ręki. W dniu zaginięcia był ubrany w czarno-białą bluzę, kamizelkę koloru khaki, niebieskie jeansy, granatową czapkę z daszkiem, kremowe adidasy marki puma, męski zegarek na srebrnej bransolecie.

Ktokolwiek widział Adama Krzyszpina lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych: +48 22 654 7070, itaka@zaginieni.pl. Informatorom gwarantujemy dyskrecję.

605-MAKIETA 4 60-91.indd 75

zaginionY Mateusz Lemieszek 4 czerwca 2015 r. w Skegness (Wielka Brytania) zaginął Mateusz Lemieszek. Ma 24 lata, 176 cm wzrostu i brązowe oczy.

Ktokolwiek widział Mateusza Lemieszka lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod numerem: +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję.

Zdjęcie Mateusza Lemieszka oraz innych zaginionych na stronie: www.zaginieni.pl.

20/10/2015 16:56:18

076

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Nikczemny gin Brytyjczycy są dumni z wielu osiągnięć w dziedzinie napojów rozrywkowych.

Zaliczyć do nich można do nich między innymi takie trunki jak piwo, Pimms, cider, whiskey i wiele innych. Jest jednak taki napój o którego historii niewiele się wspomina, bo raczej nie ma czym się chwalić. Zdziwicie się pewnie, ale chodzi o ulubieńca arystokracji - gin. Gin niezwykły, bo zrobiony z tarniny tzw. Sloe Gin. Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Brytyjczycy są przyzwyczajeni do sielskich obrazków z reklam na których, przemiłe starsze panie w okularach, w otoczeniu ślicznych wnucząt mieszają konfitury, marmolady i inne tzw. Heritage things. Niestety, gin tarninowy do nich nie należy, a temat poniekąd wstydliwy nie jest tak popularny jak sam napitek.

Historia tego alkoholu związana jest niestety z niezbyt chętnie przywoływanym czasem eksploatacji niewolników i wyzysku klasy wyższej przez klasa niższą.

Wszystko zaczęło się w XVIII, kiedy potęga Anglii odbijała się widocznym śladem na lądach i morzach całego świata.

To czasy kiedy wreszcie nałożono wysokie podatki na importowane alkohole, 605-MAKIETA 4 60-91.indd 76

a rozwój i rodzimego gorzelnictwa stał się wreszcie możliwy. Uśredniając dane, obywatel Londynu (wliczając dzieci) wypijał rocznie 14 galonów ginu. Daje to średnio 10 kieliszków dziennie, co przy braku świeżej wody oraz monstrualnym spożyciu piwa daje nam tzw. pijaną masę krytyczną. Podejrzewam, że posądzanie nas, Polaków o pijaństwo jest w tym przypadku wielce przesadzone. O tym okresie trzeba również powiedzieć, kilka innych, nieprzyjemnych rzeczy.

Wtedy to właśnie niewolnictwo stało się motorem napędowym angielskiej gospodarki. Handel niewolnikami oraz ich wykorzystywanie na plantacjach trzciny cukrowej w Zachodnich Indiach dało Anglikom słodkie bogactwo. Komu dało to dało, jak wiadomo kto ma ten może mieć jeszcze więcej a kto nie ma temu kij na drogę. No niestety, w tym wypadku stało się dosłownie, bo pięciokrotny przyrost

ludności w ciągu niespełna 60 lat sprawił, że wielu dzierżawców musiało opuścić swoje uprawiane z dziada pradziada poletka, aby zrobić miejsce dla rozmnożonych właścicieli, ziemskich. Wszystko zgodnie z prawem tzw. Increasing Land act. Ci, nazwijmy ich rozmnożonymi właścicielami niezbyt przepadali za tymi pierwszymi więc postanowili odgradzać się od nich żywopłotem, którym była właśnie tarnina.

W ten oto sposób mamy już wszystkie składniki pojawia na gin tarninowy.

Tysiące krzewów tarniny, tani jak barszcz cukier z krwi niewolników i rozpitych obywateli którzy chętnie i legalnie produkują własny bimber, dumnie w tych czasach nazywany Sloe Ginem.

Podobno smakował jak rozpuszczalnik z nutą perfum. Nie wiem, nie próbowałem, ale przy najbliższej okazji spróbuje tego obecnego wynalazku.

20/10/2015 16:56:21

077

Sama tarnina w odłączeniu od splotów dziejowych to bardzo pożyteczna roślina, nie licząc oczywiście pestek które ze względu na zawartość cyjanku są śmiertelnie niebezpieczne.

Owoce tarniny odgrywały istotną rolę w gospodarce pierwotnych Europejczyków, przed rozpowszechnieniem się upraw drzew pochodzących z innych części świata. Słodkie przetwory z owoców tarniny podawane były niegdyś jako dodatek do potraw. We Francji z niedojrzałych owoców robiono marynaty w occie, a z dojrzałych owoców – likier prunelle. W Niemczech owoce po tłoczeniu z wodą używane były do destylacji wysokoprocentowych alkoholi. W Rosji używane były zarówno do wyrobu wódek i innych alkoholi, jak i do sporządzania marynat w occie, konfitur i galaretek, a także soków. W Polsce tarki stosowane są głównie do wyrobu win, zarówno jako domieszka barwiąca, aromatyzująca i wzbogacająca w garbniki, jak i podstawowy surowiec. Poza tym owoców używa się do wyrobu wódek i nalewek (tarninową), soków i syropów, a w Hiszpanii (Nawarra) wytwarza się na dużą skalę likier pacharán.

605-MAKIETA 4 60-91.indd 77

Zanim wiec napijecie się tarniówki wspomnijcie czasy kiedy bycie czarnym oznaczało bycie niewolnikiem. To nie jest coś z czego Brytyjczycy są dumni, ale unikanie tematu pachnie dla mnie arogancją. «

nalewka z tarniny Składniki na tarninówkę: 1 kg owoców tarniny 0,5 l spirytusu 96 proc.

0,5 l wódki 40 proc. szklanka cukru

Przepis na nalewkę z tarniny: 1. Owoce opłucz, osącz, zalej alkoholem.

2. Trzymaj przez miesiąc w ciepłym, ciemnym miejscu, co 2–3 dni wstrząsając.

3. Zlej alkohol, wstaw do lodówki.

4. Owoce zasyp cukrem, przechowuj w cieple, aż utworzy się syrop.

5. Połącz go z alkoholem, po tygodniu przefiltruj i rozlej do butelek.

6. Nalewka powinna dojrzewać przynajmniej 3 miesiące.

20/10/2015 16:56:24

078 Z życia gwiazd

CAFÉ COOLTURA GWIAZDOZBIÓR

Ewa Minge: Jestem wieśniarą!

SKĄD U PROJEKTANTKI TAKA SAMOKRYTYKA? Ewa Minge ostatnio zaskakuje: największym marzeniem projektantki nie jest wcale podbicie wielkiego świata, lecz... spokojne życie na prowincji: - Jestem urodzoną i zadeklarowaną wieśniarą, której marzeniem jest siedzieć w dużej, prostej, rodzinnej chacie, do której przyjeżdżają dzieci i wnuki.- wyznała projektantka na łamach „Angory”.

Co Ewa Minge robiłaby na takim pustkowiu? w- Chcę tam pisać książki, rysować, malować, projektować. Patrzeć na wszystkie cztery pory roku i jeść normalny polski chleb. Nigdy nie interesował mnie high life, dlatego jestem wiarygodna. Jeżeli gdzieś bywam, to dlatego, że muszę - tłumaczy gwiazda.

MAGDA RÓŻCZKA: CO ZAMIAST FITNESSU? JAK AKTORKA WALCZY O DOBRĄ FORMĘ? NIE UWIERZYCIE! Mimo, że Magda Różczka urodziła dwójkę dzieci, zachwyca zgrabną sylwetką. Jak gwiazda „Czasu honoru” uzyskała taki efekt?

- Bez wyrzutów sumienia zajęłam się swoim zdrowiem. Wiem, że chcę się zacząć ruszać.

Chodzę na spacery i marszobiegi. Ale muszę mieć cel: na przykład idąc do sklepu, okrążam osiedle. Docieram do niego z drugiej strony, żeby było dłużej. Znalazłam sklep z rybami gdzieś na końcu dzielnicy, żeby niemal codziennie do niego chodzić, albo różne warzywniaki. Nie mogę na raz dużo nieść, więc idę kilka razy. Wiem, to komiczne, ale bardzo mi się to podoba - wyznała gwiazda na łamach magazynu „Dbam o zdrowie”.

Taka determinacja może dziwić, ale tylko do czasu. Okazuje się bowiem, że Magda kiedyś miała spore problemy z utrzymaniem prawidłowej wagi: - Na pewno mam więcej energii. Kiedyś bardzo źle się odżywiałam, permanentnie myślałam o diecie, a przez to albo byłam głodna, więc myślałam cały czas o jedzeniu, albo właśnie jadłam. Ciągle czułam, że muszę mocno uważać, żeby nie przytyć. Teraz jestem cały czas najedzona i w ogóle nie tyję. Wręcz przeciwnie, mój organizm jest spokojny i kompletnie nie muszę o tym myśleć. Kiedyś, jak zaczęłam mało jeść, nagminnie miałam ochotę na słodycze.

Swoją drogą, to Magda jest chyba jedyną gwiazdą, która utrzymuje zgrabną sylwetkę nie dzięki modnym treningom czy przy pomocy dietetyków, lecz... dzięki spacerom!

Paweł Królikowski: Antek wszystko zawdzięcza sobie!

ZNANY OJCIEC BRONI NIE MNIEJ ZNANEGO SYNA! Niebawem zobaczymy Antka Królikowskiego w nowy serialu TVP „Bodo”, gdzie młody aktor wcieli się w główną postać. Będzie to kolejna duża rola Antka. Ponieważ najstarszy syn Pawła Królikowskiego i Małgorzaty Ostrowskiej-Królikowskiej nie jest dyplomowanym aktorem, co jakiś czas pojawiają się jednak plotki, że role zawdzięcza sławnym rodzicom. Co na to ojciec gwiazdora?

- Skoro już o tym mówimy, to bardzo bym chciał, żeby odczepili się od niego ci, którzy myślą, że wszystko mu z żona załatwiliśmy. To nieprawda - oburza się serialowy Kusy z „Rancza” w wywiadzie dla „Na żywo” - Antek jest młodym, zdolnym człowiekiem.

I ani tatuś, ani mamusia niczego mu nie ułatwili. On na wszystko, co udało mu się do tej pory osiągnąć, naprawdę bardzo ciężko pracuje - oświadcza aktor.

605-MAKIETA 4 60-91.indd 78

20/10/2015 16:56:32

079 Martyna Wojciechowska: miało być łatwiej, jest trudniej!

PODRÓŻNICZKA CORAZ GORZEJ ZNOSI ROZŁĄKĘ ZE SWOJĄ CÓRKĄ, MARYSIĄ...

Martyna Wojciechowska próbuje jakoś połączyć macierzyństwo z pasją do podróżowania. Jak jej to wychodzi? Coraz gorzej!

- Zostawianie Marysi na tydzień, dwa, bywa dla mnie trudne. Myślałam, że im będzie większa, tym będzie mi łatwiej, a wcale tak nie jest.- narzeka gwiazda w wywiadzie dla „Dobrych rad”.

Na szczęście córka Martyny nie cierpi przy rozstaniu tak, jak jej mama: - Mania rozłąkę znosi lepiej ode mnie: ma tatę, dwie babcie, moich przyjaciół, którzy poświęcają jej czas. Ale oczywiście czasami też tęskni. Cudownie, kiedy rodzic po prostu jest. Ale wierzę, że najważniejsze, co możemy dać dzieciom, to inspiracja. Chciałabym być mamą inspirującą.- mówi Wojciechowska.

Bardziej niż inspirowanie podróżami, Martynę nakręca dawanie dziecku dobrego przykładu i uwrażliwianie na ludzkie cierpienie: - Marysia ma już siedem lat. Chcę, żeby rozumiała pewne rzeczy i dlatego towarzyszy mi w wielu projektach. Dużo osób uważa za niezrozumiałe, że zabieram córkę do Centrum Hematologii i Onkologii Dziecięcej we Wrocławiu. Tam jest ogrom cierpienia i łez. Ale też mnóstwo radości i ważnej pracy do zrobienia. Marysia często pyta o dzieci, które tam poznała. Niestety, oprócz cudownych informacji o tych, które wyzdrowiały, muszę mówić też o tych, które odeszły. Nie chcę udawać przed córką, że śmierć nie istnieje - mówi Martyna, gwiazda, która chce wychować swoje dziecko na silna kobietę!

ANNA MUCHA: RAMIONA DO POPRAWKI

Ewelina Lisowska: już nie jest sama!

WOKALISTKA WRESZCIE ZNALAZŁA PRZYJACIELA! 24- letnia piosenkarka wyznała, że wykonała pierwszy krok w kierunku ustatkowania się! Wokalistka co prawda nie zamierza jeszcze założyć rodziny, ale póki co... przygarnęła psa! - To był dla mnie poważny krok, bo jest w domu ktoś, kim muszę się opiekować, kogo muszę wyprowadzać i karmić- wyznała Ewelina na łamach gazety „Express Ilustrowany”. Wiemy, że pupil gwiazdy to suczka: - Co prawda, gdy nie mam jej z kim zostawić to jeździ ze mną na koncerty, ale staram się tego nie robić, by jej nie stresować - wyznała.

605-MAKIETA 4 60-91.indd 79

KOLEJNA GWIAZDA PODPADŁA JOANIE HORODYŃSKIEJ! Kilka lat temu Anna Mucha głosiła, że „sukces ma rozmiar S”. Niestety od tego czasu wiele się zmieniło, a Anna Mucha po dwóch ciążach zdążyła się zaokrąglić tu i ówdzie. Aktorka zręcznie maskuje mankamenty swojej urody, ale... raz ta sztuka się jej nie udała - gdy gwiazda założyła dziewczęcą, bladoróżową sukienkę z kołnierzykiem... „Dramat” - tak tę stylizację określiła Joanna Horodyńska: - „Typowy przykład sukienki źle dobranej do sylwetki. Szyja poszła na spacer, a ramiona naprawdę powiedziały: czas na zmiany!”- pisze stylistka na łamach „Party” - Słodki, lekko zamglony róż i kołnierzyk panienki z dobrego domu. Ania postanowiła nic nie pokazywać, tylko się ukrywać. To ja proponuję schować jeszcze ramiona, bo aż się prosi. Mamy ciężką górę sylwetki i nawet wynurzające się zgrabne łydki nie ratują z opresji.

Co się dzieje, kto jej to robi?!"- dramatyzuje Joanna Horodyńska.

Ciekawe, co na te słowa sama Anna Mucha?

20/10/2015 16:56:39

080

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA Redaguje PIOTR DOBRONIAK

Król kebabów i inne zdarzenia polsko-obce

»

Do Polski nadciagają imigranci?

Oni już tu są. Oto historie zderzeń i zdziwień, historie w których „my” spotykamy „ich”. Świetnie wykształcona Ukrainka sprzątająca polski bazar. Turek, który przywiózł Polsce kebab i w odpowiedzi na gusta kulinarne Polaków zaczął serwować go z kapustą. Albanka, która wstąpiła do klasztoru. Cygan z Andrychowa planujący zostać polskim superbohaterem.

Otwartość poplątana z niezrozumieniem, sympatia podszyta wyższością,

niechęć ubrana w poprawne politycznie ględzenie lub bluzgi z internetu. Polacy i cudzoziemcy – patrzą na siebie, choć nie zawsze się widzą, żyją obok siebie, choć rzadko razem.

Autorka książki Marta Mazuś – jedno z najmłodszych i najlepszych piór polskiego reportażu – przedstawia trzynaście opowieści o sukcesach, porażkach, determinacji, o rozczarowaniach życiem w Polsce. O nadziei.

O codzienności tych Innych, Obcych.

A może bardziej o nas samych? «

Listy niezapomniane

Nie tak łatwo być Czesławem

Zbiór ponad stu wyjątkowych, najciekawszych i najważniejszych listów w historii ludzkości: Aplikacja Leonarda da Vinci szukającego pracy, ostatni list Wisławy Szymborskiej, list, w którym zabójca Johna Lennona pyta eksperta, ile może być warta płyta, którą eks-Beatles podpisał dla niego w dniu morderstwa. List Mario Puzo do Marlona Brando z propozycją zagrania w Ojcu chrzestnym. List 14-letniego Fidela Castro do prezydenta Roosevelta z prośbą o przesłanie dziesięciu dolarów oraz wiele innych, równie fascynujących.

Mam brzuszek, śmieszny akcent, łysieję, nie przypominam typowego polskiego faceta. To jest magnes, który przyciąga kobiety. Nigdy nie wstydziłem się być sobą – małym gówniarzem z akordeonem.

Dorastałem w Kopenhadze, ale nie czułem się Duńczykiem, nawet przez jeden dzień.

Rodzice wychowali mnie na Polaka, tylko tak się akurat złożyło, że mieszkaliśmy w Danii. Dopiero kiedy przyjechałem do Polski, dowiedziałem się, że chyba nie jestem prawdziwym Polakiem, bo jakoś dziwnie mówię, dziwnie się zachowuję.

605-MAKIETA 4 60-91.indd 80

Miniony świat Dennis Lehane, autor bestsellerów New York Timesa Miasta niepokoju i Nocnego życia powraca z niejednoznaczną psychologicznie i moralnie historią zbrodni, namiętności i zemsty, rozgrywającą się na Kubie i w Ybor City na Florydzie podczas drugiej wojny światowej. Jego bohater Joe Coughlin musi się w niej rozliczyć ze swoją kryminalną przeszłością i teraźniejszością.

Książki do kupienia na:

BookTO.pl

20/10/2015 16:56:42

081

605-MAKIETA 4 60-91.indd 81

20/10/2015 16:56:43

082

CAFÉ COOLTURA Ciekawostki Redaguje Piotr Dobroniak info@cooltura.co.uk

Wczoraj, dziś... Jutro?

Wszystko igrzyska!

WaszeR Londyński

Kocopoł polski Noe nie miał wyboru.

Noe odebrał polecenie: żeby wszystkiego istnienia zabrać w podróż po parze.

Skąd wtedy Noe miał wiedzieć, ba, skąd Bóg mógł przypuszczać, że bardzo odległa przyszłość dopiero, niestety, wszem wskaże, iż uratuje ten wariant całkiem nie-boskie stworzenie, iż dotrwa żyw naszych czasów przypadek z gruntu nieboski: nieprzemakalny i nie do zdarcia, ni to człek, ni zwierz, ni jakiś inny stwór niereformowalny kocopoł polski. marzec 2003 r.

Hipokryzja Eli T. albo grzech arcykapłana Ponieważ prawda tylko jedna być może, dziwi nagminne tej prawdy „pecowanie”, czyli jej mglenie, rozmydlanie, zaciemnienie, często wbrew oczywistej mowie faktów.

Wielu to dziwi...

Lecz - bez wątpienia - każdego winien zatrwożyć, z tej mdłej brei zafałszowania, bez krzty zahamowania, bez zmiłowania, bez grania, tani, hucpiarski zryw do kontrataku. czerwiec 2002 r.

605-MAKIETA 4 60-91.indd 82

Był.

Przyjechał; wyszli obłudnicy tabunami, fałsz skryli za łopotami flag; sztandary i chorągwie, a jakże – z symbolami. Wypranymi.

Nic to! Że nie w Niego wpatrzeni, wsłuchani?

Też nic. Naród żyje igrzyskami: żywi – kto żyw! - start na Błoniach, ledwo żywi - całonocne czuwanie, nieżywi... wieczny odpoczynek racz im dać, Panie...

A Tobie, pókiś żyw, Czcigodny Starcze, gorzkie rozczarowanie.

Odpoczywanie – po tamtej stronie.

Tam też są błonia, bezkresne, odetchniesz.

Był.

Odjechał ich guru...

Rozeszli się hurmem: fałszerze - do fałszowania, rabusie - do rabowania, grabarze - do rozgrabienia, szmaciarze - do zeszmacenia, złodzieje - do złego dziania.

Z boku dobrodziej potaniał. sierpień 2002 r.

Słowo droższe pieniędzy Był taki jeden, z Łodzi czy z Bończy, który miał czelność kiedyś powiedzieć to, że polityk nie musi wiedzieć jak zacząć, ale powinien umieć skończyć.

W życiu jak w życiu - niejedno może bokiem wyjść, odbić się lub czknąć niezdrowo.

Tak i tu – hepło się politykowi, i nim przebrzmiało echo odbicia

znał naród kodeks... podhonorowy, wschodniej natury, to prawda, ale dający przetrwać na piedestale, zamiast w powrotną ruszyć, w niechwale, podróż do Bończy czy Żyrardowa. styczeń 2003 r.

Na londyńskim bruku dumać Londyńskie tu i teraz - asfaltowe.

Nigdzie kolein, brudu rynsztokami płynącego. To płytą wyściełany, to kostką, niesie chodnik komfortowo w ten czas potoki ciżby falujące.

Cóż nam z tego? Już za Orwella praktyk,** ośm dekad temu, zaułki i trakty molocha były nie dla od trosk drżących.

Biednyś? Bez pracy? Żeby ją mieć, trzeba byle gdzie mieszkać, coś jeść i z lombardu płaszcz wykupić. I z pokorną lub hardą miną robactwu i biedzie się nie dać.

Dziś, pośród samych swoich przyjezdnych glist, zmiany są w mrzonkach. A los kpi: co dalej? gdy naszych tłum prze polską racją schamień, obok dłoni szepczących: change money, please...

Z tyłu – zwycięstwa; wprost, prócz klęsk, przed nami nad ojczyzną płacz - macierz dalej chora.

Polska, choć wolna, wciąż czeka doktorów, a Polak, jak wstecz Noe - przed tsunami.

Londyn, 29 stycznia 2011 r. **) George Orwell – Na dnie w Paryżu i w Londynie

20/10/2015 16:56:44

083 Transformacja po sarmacku, w zalewie głupoty, obficie faszerowana cynizmem i hipokryzją, z aromatyczną nutką agitki w tle.

Całość podana z lękiem.

Smacznego!

Najpierw przez długi czas było Stare zwane przez wielu Tosamo.

Potem, znienacka, przez płot wpadło Nowe, właściwie to się wdarło przez groźny, wielki płot, by dalej rozlać bramą, by usłyszano: Vive la Pologne!, by zrozumiano i pokochano, by skopiowano czyn, i by...

Nowe okrzepło, obrosło w piórka, zalało fałdy tłuszczem, aż się przyjadło, ba, wręcz obrzydło, i - wredne takie, egoistyczne Bardziejnowego nie wpuszcza.

W tej swej wredności, w tej pazerności, w zbrodni niedbania o przeszłość, ani się Nowe spostrzegło, gdy z kochanego,

POSKlub wraz z tygodnikiem „Cooltura” zapraszają wszystkich na nastrojowy

WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE

wypieszczonego, miast w Nowsze, W Nowetosamo przeszło.

Nowetosamo w bagnie sloganów, kłamstw i obłudy szukało ożywczego.

Z czasem, znienawidzone i sfrustrowane, dokonało nader chytrego zabiegu, kiedy ponownie tworząc parlament wiodącą jego część zamieniło z drugą.

Miejscami.

Mistyfikacja bardzo udana: niby już inne, lecz wciąż to samo, niby to samo, lecz gra za nowe.

Trzeba mieć głowę!

(I moc kolegów. I wolę trwania).

Jak długo?!

Przed nami znowu kolejny zryw.

I znów - anarchio drżyj! wydarzenie przełomowe.

A więc do urn! Do urn, kto żyw!

Vive l'ancien régime!!

Niech żyje Tosamonowe!!

2002 r.

Dosyć krótki komentarz do...

Dosyć krótki komentarz niniejszym uprzędę: jak to od w Milanówku słońca cud-zachodu do stetryczałego po nim świtu quasiwzwodu miało niby przejść w jezioro łabędzie dziadów z chochołami nocne poloneza pas, choć ciemno wszędzie, głupio wszędzie jęczą „wieszcze”: co to będzie, co to będzie, boć przecie nauka znowu nie poszła w nas.

I miast praprzodkom zdać wdzięczności dług, w prywacie zaprzańcy sprzedajni się pławią.

Znów pobrzmiewa: „Miałeś, chamie, złoty róg!”.

Za głowę się łapię do niebios śląc wołanie (też „niech się Pan trzyma - Drogi Panie Jarosławie”)* rozum dla Polski racz nam wrócić, Panie.

Londyn, listopad 2010 r. *) Jarosław Marek Rymkiewicz – Do Jarosława Kaczyńskiego

Swoje prace wysyłajcie na: info@cooltura.co.uk z dopiskiem: „Guest Room”

Wieczór Twórczości Wszelakiej Gwiazdą wieczoru będzie Artur Wielgus

Jeśli chcesz posłuchać twórczości poetów, literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić.

Zapraszamy również do współpracy wszystkich chcących zaprezentować swoją twórczość.

Wieczór Twórczości Wszelakiej pod patronatem tygodnika „Cooltura”

POSK, 238-246 King Street Hammersmith London W6 0RF

605-MAKIETA 4 60-91.indd 83

29 października (czwartek) godz. 19.00 POSKlub, 4 piętro

20/10/2015 16:56:47

084

REKLAMA BUDOWNICTWO

605-MAKIETA 4 60-91.indd 84

20/10/2015 16:56:48

085

605-MAKIETA 4 60-91.indd 85

20/10/2015 16:56:51

086

REKLAMA BUDOWNICTWO

605-MAKIETA 4 60-91.indd 86

20/10/2015 16:56:52

087

605-MAKIETA 4 60-91.indd 87

20/10/2015 16:56:54

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

605-MAKIETA 4 60-91.indd 88

20/10/2015 16:56:55

089

605-MAKIETA 4 60-91.indd 89

20/10/2015 16:56:57

090

sport motoryzacja

605-MAKIETA 4 60-91.indd 90

20/10/2015 16:56:58

091

605-MAKIETA 4 60-91.indd 91

20/10/2015 16:57:00

092

SPORT Piłka nożna

605-MAKIETA 5 92-100.indd 92

20/10/2015 16:52:44

093 Kolejna wygrana siatkarzy IBB Polonia Londyn Nie zwalniają tempa siatkarze IBB Polonia Londyn. W kolejnym meczu sezonu 2015/2016 wygrali – we własnej hali – z drużyną Malory Eagles Londyn.

»

Mecz rozpoczął się od dominacji gospodarzy, którzy w pewnym momencie prowadzili nawet 8:1, aby ostatecznie zakończyć to starcie wynikiem 25:13. Kolejne odsłony meczu nie były już spacerkiem dla IBB Polonia Londyn. Drugi set – pomimo zaciętej walki o korzystny wynik oraz wsparcia w postaci nieustannego dopingu prowadzonego przez Klub Kibica – został przegrany przez gospodarzy 22:25. Na trybunach pojawiły się głosy, że wynik tego spotkania może zostać ustalony w tie-break’u. Takie rozwiązanie nie

interesowało jednak siatkarzy IBB Polonia, którzy tocząc wyrównaną walkę z rywalem wygrali trzeciego seta 25:20. Emocje towarzyszyły temu spotkaniu do końca, dzięki ambitnej grze gości, którzy ostatecznie zeszli z parkietu pokonani, przegrywając tego seta 23:25 oraz całe spotkanie 1-3. Siatkarze Malory Eagles pozostawiali po sobie dobre wrażenie, natomiast gospodarze zapisali na swoim koncie drugą w tym sezonie ligową wygraną.

IBB Polonia Londyn zajmuje trzecie miejsce w lidze Super 8, mając pięć punk-

tów na koncie. Na czele tabeli jest ekipa Team Northumbria z Newcastle, na drugim miejscu są siatkarze London Docklands.

Obie drużyny zgromadziły dotychczas po sześć punktów.

Kolejny mecz IBB Polonia Londyn zagra z Wessex M1 Bournemouth. Spotkanie odbędzie się 31 października w Brentford Fountain Leisure Centre. Początek o godzinie 15.00. « IBB Polonia – Malory Eagles 3-1 (25:13, 22:25, 25:20, 25:23)

Pracowita niedziela karateków

»

Po czternastu latach działalności School of Masters w Londynie, klub karate otrzymał możliwość zorganizowania wielkiego turnieju karate SKC Open England Karate Championships.

Na trzech matach w hali widowiskowo-sportowej Alec Reed Academy w minioną niedzielę do rywalizacji stanęło 130 zawodników w różnych kategoriach wiekowych. Pierwsze skrzypce grali w turnieju reprezentanci polonijnego klubu karate, a ściślej kadra School of Masters, która zdobyła w klasyfikacji końcowej 58 medali, zajmując pierwsze miejsce w tabeli końcowej. Główna w tym zasługa karateków z sekcji S.OF.M Tooting, którzy wywalczyli 27 krążków, przy czym aż czterokrotnie stawali na najwyższym stopniu podium. Pozostałe kluby biorące udział to: BASK, FSKA Karate Club SW London, Age Kan, Tokon Kai Karate, Harrow Shotokan, South Norwood Shotokan Karate Club S.OF.M, Twickenham Karate Club Fukui S.OF.M, Ealing Common Karate Academy S.OF.M, Hammersmith Shotokan Karate Institute S.OF.M, Slough Karate Club Bouken S.OF.M, Northolt Shotokan Karate Club S.of M. Konkurencja kumite stała na bardzo 605-MAKIETA 5 92-100.indd 93

dobrym poziomie, szczególnie w kategoriach juniorów i juniorów starszych, oraz w kategorii seniorów, gdzie można było zaobserwować dynamiczne pojedynki, obfitujące w zaawansowane kombinacje techniczne z użyciem wysokich kopnięć.

Konkurencja kata to pokaz dokładności techniki. W rywalizacji sportowej brali udział karatecy, którzy mają w swoim dorobku medale z mistrzostw świata

w Karate, co przyczyniło się do podniesienia poziomu sportowego zawodów.

Sędzią głównym zawodów była sensei Ewa Lipinska, która oceniła pracę zespołu sędziowskiego oraz organizację zawodów na wysokim poziomie. Z kolei głównym partnerem w organizacji zawodów był Polish Village Bread.

Wiecej informacji Facebook School of Masters Karate League. « 20/10/2015 16:52:47

094

SPORT Rajdy + Piłka nożna

Robert Potyra na trasie rajdu

Mistrzowski tytuł Wielgosza W sobotę, 17-go października na torze Croft odbyła się kolejna i ostatnia zarazem runda Rallycrossowych Mistrzostw Wielkiej Brytanii, w której – ponownie z powodzeniem – wystartowali polscy rajdowcy.

»

Do finałowej rundy przystąpiło prawie 70 kierowców. Niespodzianką był występ gwiazdy z mistrzostw świata – Andreasa Bakkeruda. Tym razem Andreas próbował swych sił w klasie RX150 (pojazdy typu buggy z silnikami o mocy 150KM z motocykla).

W większości klas tytuł mistrza był roztrzygnięty już przed 8 rundą. Tak było m.in. w klasie Hot Hatch, gdzie prym przez niemal cały sezon wiódł Tomasz Wielgosz (SEATBELT SERVICE).Zaledwie w jednej rundzie ustąpił on miejsca Tomaszowi Marciniakowi (MARWAY RACING).

Tym razem w klasie Hot Hatch wystartowało zaledwie 5 kierowców, z czego 3 z nich to reprezentanci biało-czerwonych barw.

Robert Potyra po doskonałym ataku w pierwszym wyścigu ukończył go na 1-szym miejscu, przed Maybournem i Wielgoszem. Kolejne wyścigi kończył na 3 i 4 miejscu, na zakończenie sezonu zajmując 3 miejsce w klasyfikacji generalnej Hot Hatch. Jest to niewątpliwy sukces polskiego kierowcy, który swoją przygodę z motorsportem zaczął zaledwie rok wcześniej 605-MAKIETA 5 92-100.indd 94

startując w imprezach typu Autosolo, czy też Targa Rally.

Tomasz Wielgosz (Seatbelt Service) zwyciężając na torze Croft wygrał łącznie 7 rund z 8! Wielgosz wygrał wyścig drugi i trzeci, jak również finał. Cały czas naciskał na niego Adam Trzonkowski (AT Racing), który zaliczył kolejny start w BRX (British Rallycross Chmpionship), a w swoim dorobku miał już starty w rallycrossie (BTRDA, czy też w mistrzostwach Polski).

Trzonkowski swojego startu w finale klasy Hot Hatch nie może jednak zaliczyć do udanych ze względu na to, że 3 okrążenia z 6 jechał bez hamulców, co jednak nie przeszkodziło zająć mu drugie miejsce. I rozdzielając tym samym Wielgosza i Potyrę.

Potyra od samego początku skupiał się na walce z Maybournem, gdyż właśnie ci kierowcy walczyli o tytuł 1-go wicemistrza.

Po podliczeniu punktów to właśnie Potyra zajął na koniec sezonu 3 miejsce.

Całą imprezę wygrał Kevin Procter przed Andym Scottem i Julianem Godfreyem. Ten ostatni pomimo tego, że zajął

3 miejsce zdołał utrzymać pozycję lidera mistrzostw i tym samym po raz piąty z rzędu został mistrzem Wielkiej Brytanii w rallycrossie.

Warto zaznaczyć, że Wielgosz wygrywając mistrzostwa został pierwszym obcokrajowcem, który dostąpił tego zaszczytu w BRX. Z kolei pierwszym Polakiem, który zdobył taki tytuł był Sławomir Wołoch, który w 2009 roku zdobył tytuł mistrza BTRDA Supernational do 1500cc.

Polscy rajdowcy dziękują wszystkim kibicom za doping i trzymanie kciuków przez cały sezon.

Kolejne zawody już za rok, a wszelkie informacje odnośnie przyszłego sezonu znajdują się na stronach Darma Racing i RX UK Poland Team. « Polskie zespoły rallycrossowe Darma Racing (Robert Potyra) Seatbelt Service (Tomasz Wielgosz) SPW Floor Screeding (Sławomir Wołoch) AT Racing (Adam Trzonkowski) M-Berg Motorsport (Mariusz Mehlbergen, Tomasz Adamek, Krzysztof Frask) Marway Racing (Tomasz Marciniak).

20/10/2015 16:52:47

095 I liga Wyniki 6. kolejki Wima Team (b) – Joga Bonito 5-3 Inter Team – The 12 Team 0-0 RSVM (b) – Scyzoryki 1-4 FC Cobalt (m) – Show Team 5B 10-3 White Wings Seniors – KS04 Ark 2-0

Bez goli w meczu kolejki Daniel Kowalski polsport.co.uk

»

Najciekawszym meczem siódmej kolejki był pojedynek Interu Team z The 12 Team. Choć w meczu nie zobaczyliśmy ani jednego gola, emocji w nim nie brakowało. W końcówce, po czerwonej kartce dla jednego z piłkarzy „dwunastki” Inter grał w przewadze, nie potrafił jej jednak wykorzystać i obie ekipy muszą się zadowolić podziałem punktów.

Lider i mistrz (FC Cobalt) bez najmniejszych problemów rozprawił się z ekipą Show Team 5B. Po obiecującej inauguracji „bronki” przeżywają wyraźny kryzys, nie mając za bardzo pomysłu na grę. Cieszy natomiast postawa beniaminka, Wima Team, który tym razem ograł zespół Joga

605-MAKIETA 5 92-100.indd 95

Bonito 5-3, dzięki czemu może się cieszyć miejscem na podium w ligowej tabeli.

W dwóch ostatnich meczach Scyzoryki bez najmniejszych problemów poradziły sobie RSVM, a WWS po bardzo emocjonującym meczu pokonał KS04 Ark 2-0.

Na drugim froncie w dalszym ciągu bez straty punktu jest PCW Olimpia, choć trzeba przyznać, iż niedzielne zwycięstwo nad JJ Construction do łatwych zadań nie należało. Kolejne mecze wygrywają też Bianca oraz FC Cosmos i tracą do lidera zaledwie trzy punkty.

W dalszym ciągu zawodzi „szóstka” Power Rangers. Wprawdzie tym razem ekipa Kamila Biegniewskiego zremisowała z IFX FC 1-1, ale kibice wiedzą, że aspiracje „rangersów” są nieco większe niż podział punktów z drugoligowym średniakiem. «

1. FC Cobalt (m) 2. The 12 Team 3. Wima Team (b) 4. KS04 Ark 5. White Wings Seniors 6. Scyzoryki 7. Show Team 5B 8. Inter Team 9. Joga Bonito 10. RSVM (b)

6 24-9 14 6 9-2 12 6 17-9 10 6 15-13 9 5 5-8 9 5 8-7 8 6 18-17 7 6 9-18 7 6 12-18 3 6 14-30 3

II liga Wyniki 6. kolejki FC Cosmos – FC Piona 5-3 Warriors of God (s) – Bianca FC Watford 1-3 Power Rangers – IFX FC 1-1 PMBC – Mazury Team 5-3 PCW Olimpia (p) – JJ Construction 6-2 1. PCW Olimpia (p) 2. FC Cosmos 3. Bianca FC Watford 4. FC Piona 5. Warriors of God (s) 6. IFX FC 7. PMBC 8. Power Rangers 9. JJ Construction 10. Mazury Team

6 51-9 18 6 28-18 15 6 21-12 15 6 16-15 9 6 18-17 9 6 12-14 7 6 15-32 6 6 15-22 5 6 19-22 4 6 6-40 0

20/10/2015 16:52:50

096

WIADOMOŚCI Krzyżówka + Horoskop

605-MAKIETA 5 92-100.indd 96

20/10/2015 16:52:51

097 SKORPION

RYBY

RAK

Wygląda na to, ze w najbliższych dniach staniesz się niecierpliwy, będziesz czegoś bardzo pragnął. Ciężko będzie ci poskromić swoje pragnienia i zachcianki.

Chwilowo dobrze zrobisz usuwając się w cień i czekając na bardziej stosowną chwilę.

Będziesz musiał pilnie załatwić kilka spraw.

Nie odwlekaj ich. Każdy dzień zwłoki będzie działał na Twoją niekorzyść. Zwróć uwagę na swoje zdrowie. Jeżeli czujesz, że jesteś ostatnio osłabiony, oznacza to, że koniecznie potrzebujesz dotlenienia organizmu.

Pojawi się ktoś z przeszłości, powróci fala wspomnień. Możliwe, że będziesz musiał spotkać się z kimś, kogo nie widziałeś od bardzo dawna. Ktoś inny z kolei może zwrócić się do Ciebie o pomoc finansową.

Rozważ to dobrze i pamiętaj, że czasem trzeba kogoś poratować w trudnej sytuacji.

STRZELEC

BARAN

LEW

Sytuacja w pracy trochę się uspokoi i nareszcie będziesz mógł odpocząć.

Zajmij się najbliższymi, poświęć im więcej czasu i uwagi. Czekają na to od dawna.

Może wybierzcie się gdzieś na weekend albo przynajmniej do kina czy na wspólną kolację.

Popatrz na partnera w nowy, świeży sposób.

Nawet w związkach z długim stażem powieje teraz nutą romantycznych klimatów.

Nie staraj się o nic, wszystko, na co czekasz, przyjdzie już wkrótce, a w niektórych przypadkach spowoduje całkiem nieprzewidziane zawirowania życiowe.

Popracuj nad swoją asertywnością.

Zbyt często zmuszasz się do kontaktów z osobami, których nie lubisz. Nic złego Cię nie spotka, jeśli zadbasz o swój komfort i odmówisz spotkania. Masz do tego prawo, korzystaj z niego, jeśli nie chcesz stać się sfrustrowany.

KOZIOROŻEC

BYK

PANNA

Spodziewaj się pogorszenia w relacjach z partnerem. Zrozumiesz, jak wiele macie jeszcze do przebycia i zrobienia razem, że wcale nie wszystko jest wyjaśnione i dokończone. Postaraj się tak zorganizować swój czas, abyś mógł więcej czasu spędzać z ukochaną osobą.

Staniesz się aktywny, pełen wigoru i chęci do działania. Najbliższe dni minął Ci pod znakiem ruchu, radosnych chwil i poczucia szczęścia. Sam możesz dziwić się tej odmianie, ale nie myśl nad przyczynami, tylko łap okazje, póki się trafiają. To będzie dobry czas.

Tygodniowa aura sprzyja dobremu samopoczuciu. Warto wybrać się na wypad za miasto, na grzyby lub ze znajomymi do klubu, czy na imprezę. Zapowiadają się miłe chwile. Mogą czekać Cię również pokusy, by zrezygnować z jakichś planów, czy projektów.

WODNIK

BLIŹNIĘTA

WAGA

Nadchodzące dni okażą się spokojne, bez większych niespodzianek. Będziesz miał czas na nadgonienie zaległych spraw, uporządkowanie papierów lub pójście na spacer z rodziną. Wykorzystaj te dni dobrze, bo nieprędko będziesz mógł liczyć na tyle chwil relaksu.

Najważniejsze dla Ciebie staną się uczucia.

Do głosu dojdą pragnienia i potrzeby, które od dawna skrywałeś w sercu.

Słuchaj intuicji, nawet wbrew racjonalnym przesłankom, a masz szansę wiele zyskać.

Dobry moment na przeprowadzanie rozmów z partnerem na temat Waszej przyszłości.

W najbliższych dniach rutyna będzie Twoim przeciwnikiem. Jesteś bardzo pewny siebie i przestałeś zwracać uwagę na dokładność, rzetelność i szczegóły w wykonywanych przez Ciebie zajęciach. Koniecznie pomyśl o podniesieniu swoich kwalifikacji lub nauczeniu się czegoś nowego.

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

605-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

20/10/2015 16:52:51

605-MAKIETA 5 92-100.indd 98

20/10/2015 16:52:53

605-MAKIETA 5 92-100.indd 99

20/10/2015 16:52:55

605-MAKIETA 5 92-100.indd 100

20/10/2015 16:52:57