cooltura.co.uk
617-COVER.indd 1
16 stycznia 2016
03 (617)
12/01/2016 14:49:10
617-MAKIETA 1 01-23.indd 2
12/01/2016 16:47:09
617-MAKIETA 1 01-23.indd 3
12/01/2016 16:47:12
W NUMERZE 617.
POLISH WEEKLY
MAGAZINE
Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY
KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO
PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE
008
SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY
LIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA
BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA
marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY
KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY
012 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY 022 GOSPODARKA 024 TEMAT NUMERU Szpieg stulecia
030 KOMENTARZ TYGODNIA Domy dla bogatych
032 WIELKA BRYTANIA Historia oblężenia na Sidney Street
036 TRANSPORT / LONDYN Związkowcy zapowiadają strajk w metrze Kolej Overground wydłużyła pociągi W schronie powstanie kawiarnia
038 O TYM SIĘ MÓWI Kalif Ibrahim, czyli postrach Zachodu
040 PROMOCJA W 2016 roku brytyjska branża stawia na Polskę
042 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia
050 WIELKA ORKIESTRA ŚWIĄTECZNEJ POMOCY Wielki Finał w wielkim stylu!
617-MAKIETA 1 01-23.indd 4
020 054 KSIĘGARNIA Czyta się
JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY
EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA
056 PRAWO Marihuana po legalizacji – w sklepach z alkoholem czy wysyłkowo?
058 ZDROWIE Co psuje nam powietrze? Las zamiast aspiryny
062 OGŁOSZENIA DROBNE 074 PORADY Gosia Demetriou radzi
EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614 KSIĘGOWOŚĆ
RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489
Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.
076 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI
Okładka: TOMEĆ WOŹNY
Makaron Ronalda Reagana
078 CIEKAWOSTKI Z ŻYCIA GWIAZD! 080 WASZE IMPREZY Czytelnicy Cooltury powitali Nowy Rok
082 MODA Moro Shirt
092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP
coolturamagazine
#coolturaUK
issuu.com/cooltura
tablet / smartfon
12/01/2016 16:47:19
617-MAKIETA 1 01-23.indd 5
12/01/2016 16:47:21
006
Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn
Brixton pożegnało swojego chłopaka W niedzielę 10 stycznia zmarł David Bowie. Na wieść o śmierci artysty, w londyńskim Brixton podczas żałoby, zamiast szyldów, w wielu miejscach widać było napisy „Nasz chłopak z Brixton. Spoczywaj w pokoju”. Bowie urodził się właśnie tutaj. Na zdjęciu: Ritzy Cinema w centrum Brixton. Czytaj też na str. 12
617-MAKIETA 1 01-23.indd 6
12/01/2016 16:47:24
Fot. PAP/EPA/Will Oliver 617-MAKIETA 1 01-23.indd 7
12/01/2016 16:47:28
008
WIADOMOŚCI NA WYSPACH Fot. PAP/EPA/Andy Rain
Rząd obiecuje, że podąży za głosem ludu
»
Premier Wielkiej Brytanii David Cameron zapowiedział w zeszłą niedzielę, że jeżeli w referendum Brytyjczycy opowiedzą się za opuszczeniem UE, to rząd postąpi zgodnie z wolą obywateli. Podkreślił jednak, że wierzy, iż w UE dojdzie do postulowanych przez Londyn reform. – Brytyjczycy podejmą w tej sprawie decyzję. Musimy ją zaakceptować niezależnie od tego, jaka będzie. (...) Jeżeli to (opuszczenie UE) będzie odpowiedzią (obywateli), będziemy musieli zrobić wszystko co w naszej mocy, aby do tego doszło – mówił Cameron podczas rozmowy z BBC. Pytany czy jego rząd ma już przygotowany plan na wypadek opuszczenia struktur UE, Cameron podkreślił, że władze w Londynie są gotowe na rozmowy z partnerami unijnymi i na samo referendum. Jednocześnie zapewnił, że dostrzega szansę na porozumienie w ramach UE. Widzi także możliwość konsensusu w budzącej kontrowersje sprawie wypłacania zasiłków socjalnych dla imigrantów z UE. Dodał, że po jego ostatnich wizytach w Niemczech i na Węgrzech dostrzega pewien postęp i zbliżanie się stanowisk. Tymczasem Cameron powiedział też niedawno, że ministrowie jego rządu będą mogli wbrew linii władz nawoływać do opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię w referendum, które ma się odbyć najpóźniej do końca 2017 roku. Tym samym uciął spekulacje, że będzie zmuszał swoich ministrów do nawoływania do pozostania Wielkiej Brytanii w UE. Reuters szacuje, że nawet jedna trzecia ministrów w rządzie Camerona jest eurosceptykami i pojawiły się 617-MAKIETA 1 01-23.indd 8
Premier David Cameron wychodzi ze swojej siedziby przy 10 Downing Street w Londynie.
spekulacje, że raczej podadzą się oni do dymisji, niż zgodzą na prezentowanie oficjalnej linii rządu. Oczekuje się, że Cameron uzna za sukces wynik negocjacji z partnerami w UE w sprawie zmiany warunków członkostwa Wielkiej Brytanii w UE, co następnie podda pod referendum. Najbardziej kontrowersyjny jest postulat czteroletniego odroczenia wypłacania zasiłków socjalnych dla imigrantów z UE, przeciwko czemu protestuje między innymi Polska. Ponadto, obok prawa do ściślejszej kontroli imigracji z państw UE, postulaty Came-
rona dotyczą: wypracowania warunków współpracy między krajami strefy euro a państwami spoza niej na zasadach niedyskryminujących tych ostatnich, wzmocnienia konkurencyjności, rynku wewnętrznego i ograniczenia ciężarów regulacyjnych oraz zachowania suwerenności państw i zwiększenia roli parlamentów narodowych. Wynik negocjacji z UE ma być znany do lutego br. Referendum w sprawie członkostwa Wielkiej Brytanii w UE zgodnie z przedwyborczymi zapowiedziami Camerona ma się odbyć najpóźniej do końca 2017 roku. « 12/01/2016 16:47:31
617-MAKIETA 1 01-23.indd 9
12/01/2016 16:47:33
010
WIADOMOŚCI NA WYSPACH
Fot. PAP/EPA/Andy Rain
Pij jeszcze mniej!
Mężczyzna pije piwo w jednym z pubów w centrum Londynu. 8 stycznia, po raz pierwszy od 20 lat, brytyjscy eksperci z Ministerstwa Zdrowia opublikowali nowe zalecenia odnośnie spożywania alkoholu. Obecna rekomendacja dla dorosłego człowieka wynosi 14 jednostek alkoholu tygodniowo, czyli nie więcej, niż 7 półlitrowych butelek piwa lub półtora butelki wina. Takie zalecenia oznaczają, że Wielka Brytania ma obecnie jedne z najsurowszych takich wytycznych na świecie.
Rekordowa kumulacja
»
Jeżeli w sobotnim losowaniu wytypowałeś liczby 58,, 47, 27, 46, 52 i 26, a do tego jako szczęśliwy numer 48, to jako jedna z dwóch osób na Wyspach masz szczególne powody do świętowania. Dwójka zwycięzców będzie musiała podzielić główną wygraną, a każdy z nich otrzyma po 33 miliony funtów. 66 milionowa kumulacja była rekordową w historii brytyjskiego Lotto. Wcze-
617-MAKIETA 1 01-23.indd 10
śniejszy rekord został ustanowiony w 1996 roku, kiedy 42 miliony funtów trafiło do podziału między trzy osoby. 33 miliony funtów to również rekordowe suma, którą odbierze pojedyncza osoba. Kumulacja doszła do tak wysokich rozmiarów, ponieważ od października zeszłego roku zmieniły się zasady gry. Obstawiamy sześć liczb między 1 a 59, a nie między 1 a 49, jak dotychczas. Oznacza to, że prawdopodobieństwo wyloso-
wania szóstki wzrosło do 1:45 000 000, wcześniej wynosiło 1:14 000 000. Nowe zasady spowodowały również, że sobotnie losowanie było ostatnią szansą na zgarnięcie dużej kasy. Gdy kumulacja przekracza 50 mln, może się odbyć jeszcze tylko jedno losowanie, w którym przypadku braku „szóstki” wygrywa, „piątka”, a gdy tu również nie ma chętnych, nagroda jest dzielona między osoby, które trafiły „czwórkę”. «
12/01/2016 16:47:37
011
Ogłos zenia za FR drobn EE na e p ortalu MAXI MUS
617-MAKIETA 1 01-23.indd 11
12/01/2016 16:47:40
Fot. PAP/EPA/Andy Rain
012
WIADOMOŚCI Na Wyspach
Kobieta składa kwiaty pod graffiti z Davidem Bowie na Brixton
David Bowie R.I.P. » Legendarny brytyjski piosenkarz, uznawany za jednego z pionierów glam rocka, kompozytor, multiinstrumentalista i aktor David Bowie zmarł w wieku 69 lat po chorobie nowotworowej. Poinformował o tym w poniedziałek syn artysty, reżyser Duncan Jones. Jak napisano na oficjalnym Twitterze i Facebooku, „David Bowie zmarł w spokoju otoczony przez rodzinę po odważnej 18-miesięcznej walce z rakiem”. Zaapelowano także o uszanowanie prywatności rodziny w czasie żałoby. Zaledwie w zeszły piątek, w dniu urodzin artysty, ukazała się jego najnowsza płyta, zatytułowana „Blackstar”. Zawierający siedem utworów album został dobrze przyjęty przez krytykę. Pogłoski na temat złego stanu zdrowia Bowie'ego krążyły od wielu lat. W roku 2004 informowano o przebytym przez artystę zawale serca. Po raz ostatni wystąpił on na żywo w 2006 roku 617-MAKIETA 1 01-23.indd 12
na koncercie charytatywnym w Nowym Jorku. Trwająca pięć dekad kariera artysty pozostawiła takie przeboje, jak „Fame”, „Heroes” czy „Let's Dance”. Bowie urodził się 8 stycznia 1947 roku w londyńskim Brixton jako David Jones, ale zmienił nazwisko w 1966 roku, aby nie mylono go z muzykiem amerykańskiego zespołu The Monkees Davym Jonesem. W latach 70. wpisał się w stylistykę glam rocka. Znany z androgynicznego wyglądu, eksperymentował z wizerunkiem i dźwiękiem. Przełom nastąpił w 1972 roku wraz z pojawieniem się albumu, uważanego za jeden z najważniejszych w historii rocka, „The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders From Mars”. Przybysz z kosmosu Ziggy Stardust stał się scenicznym alter ego Bowie'ego. Piosenkarz i kompozytor budował karierę
na kolejnych wcieleniach – wśród nich były także Aladdin Sane czy Thin White Duke. W latach 1976-79 we współpracy między innymi z Brianem Eno nagrał trylogię berlińską (albumy „Low”, „Heroes” i „Lodger”), która otwiera drogę tzw. zimnej fali w muzyce. Spektakularne sukcesy odnosił na początku lat 80., wraz z wydaniem popularnego przeboju „Let's Dance” i wielkim amerykańskim tournee. Od końca lat 80. nastąpił hardrockowy okres twórczości Bowie'ego w kwartecie Tin Machine, przyjęty z umiarkowanym entuzjazmem przez krytyków. W 1999 roku wznowił karierę solową, w nowatorskim stylu, wydając album „Hours”. Krytycy muzyczni podkreślają, że wielkość Bowie'ego mierzy się w liczbie sprzedanych albumów – ponad 140 mln 12/01/2016 16:47:42
013 egzemplarzy – i wpływie, jaki wywiera na artystów do dziś – od Lady Gagi po grupy Placebo czy Blur. Bowie był także aktorem. Zagrał między innymi w ostatnim filmie z Marleną Dietrich, niemieckim dramacie „Zwyczajny żigolo” z 1978 roku. W „Ostatnim kuszeniu Chrystusa” (1988) Martina Scorsese wcielił się w rolę Poncjusza Piłata.
Artysta poszukujący
Na wieść o śmierci artysty południowa dzielnica Londynu, Brixton, w żałobie zamykała kawiarnie, zamiast szyldów restauracji widać było napisy „Nasz chłopak z Brixton. Spoczywaj w pokoju”. Nawet trener angielskiej drużyny piłkarskiej Arsenalu Londyn Arsene Wenger odniósł się do informacji o śmierci Bowiego. – Jego muzyka sprawiła, że moja generacja, urodzonych tuż po zakończeniu drugiej wojny światowej, dostała siły, by pozostać wierna swoim ideałom – powiedział trener Arsenalu. W mediach społecznościowych zmarłego muzyka wspominają koledzy po fachu – Madonna, Kanye West, grupa Pixies. – Mój świat stał się właśnie znacznie uboższym miejscem – napisał Neil Gaiman, angielski pisarz i scenarzysta. W poniedziałek rano muzyczny świat zaskoczyła wiadomość o śmierci Davida Bowiego. Tak, jak zaledwie kilka dni wcześniej zaskoczyła informacja o jego powrocie i premierze nowego albumu. – Gdy wracał do świata muzycznego kilka lat temu, udała mu się rzecz dziś niemal niemożliwa – utrzymał to w tajemnicy. Nikt nie podejrzewał, że wróci, że będą nowe piosenki, nowa płyta – mówi dziennikarz muzyczny Piotr Metz. – Trudno byłoby wymienić wszystkie jego kreacje, wolty artystyczne – ocenia Metz. – Nie podjąłbym się wyboru najważniejszego epizodu w jego karierze. Czy najlepszy jest okres berliński z końca lat 70., czy bardzo komercyjne – ale wciąż na najwyższym poziomie – lata 80., czy wreszcie eksperymenty z muzyką elektroniczną z lat 90.? – pyta retorycznie. – Przez całą swoją karierę odkrywał siebie na nowo. Do samego końca, do ostatniej płyty – właśnie wydanej – która też jest albumem nowatorskim, nie tylko jeśli chodzi o jego karierę, ale o muzykę w ogólności. W wieku 69 lat nie wydał sentymentalnej, wspomnieniowej płyty, nigdy nie dał się namówić na zagranie trasy koncertowej, na której grałby swoje najsłynniejsze piosenki. Był artystą poszukującym, nienasyconym – podkreśl Metz. Nie zaśpiewał w Polsce. W latach 70., w drodze z Moskwy do Berlina, Koleją Transsyberyjską, jego pociąg zatrzymał się na kilka godzin w Warszawie. Bowie, zafascynowany szarym, apokaliptycznym widokiem zza okna, wyszedł na krótki spacer po Żoliborzu. Na Placu Wilsona – wówczas Komuny Paryskiej - zaszedł do sklepu z płytami winylowymi, w którym kupił album Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”. Wykorzystał go na swojej kolejnej płycie „Low”. Jeden z utworów nosi tytuł „Warszawa”, oparty w dużej części na kompozycji „Helokanie” Stanisława Hadyny, twórcy „Śląska”. « 617-MAKIETA 1 01-23.indd 13
12/01/2016 16:47:44
014
WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach
Największy sekret Churchilla Nowy dokument filmowy o wielkim premierze.
Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Express
»
Podczas zimnej wojny ze Związkiem Radzieckim, choroba wiekowego już wtedy Winstona Churchilla, wywołała w rządzie Wielkiej Brytanii spory chaos. Ciężko chory przywódca brytyjskiego rządu zmagał się ze złym stanem zdrowia. Podjęto decyzję o ukryciu tego faktu przed opinią publiczną. Churchill miał wtedy 74 lata i wypoczywał w południowej Francji. Wieczorami długo grał w karty i chodził spać późno. Pewnego dnia zaczął skarżyć się na drętwienie ramienia i dłoni. Wezwany natychmiast lekarz stwierdził, że Churchill miał wylew. Na drugi dzień wypłynęła informacja o wizycie lekarza w willi, w której zatrzymał się przywódca i wiadomość, że przeziębił się podczas kąpieli. To zaspokoiło ciekawskich. Polityk szybko stawił się na wyścigach konnych w Salisbury. Pogorszenie stanu zdrowia przywódcy powinno być odczytane jako ostrzeżenie, jednak on sam wydawał się nic z tego nie robić, nadal palił cygara i często pił whisky z wodą sodową. Zbagatelizował wylew i skupił na dążeniu do swojego celu: odzyskania przywództwa nad krajem. Jego marzenie spełniło się dwa lata później, gdy Konserwatyści prawie wrócili do władzy, a wylew został ukryty. Wojowniczy duch premiera był wtedy bardzo popularny. Jednak nikt 617-MAKIETA 1 01-23.indd 14
nie zdawał sobie sprawy, że on sam był wówczas bardzo schorowanym człowiekiem. Podczas drugiej wojny światowej miał zawał serca, co skrzętnie ukrywano. W 1943 roku przeszedł ciężkie zapalenie płuc. W 1950 miał dwa kolejne wylewy i do 1953 roku był całkowicie uzależniony od lekarstw. W późnych latach swojego życia zmagał się z silną depresją, którą sam nazywał „czarnym psem”. Wieczorem 23 czerwca Churchill wygłosił do swoich gości bardzo błyskotliwą i dowcipną przemowę. Kilka minut później, kiedy goście wyszli, osunął się na krzesło. To był kolejny wylew, tym razem już bardzo poważny. Łamiąc zalecenia swojego lekarza, by odpocząć, Churchill uparł się, by uczestniczyć w zebraniu Gabinetu następnego dnia rano. Jego współpracownicy opisywali, że twarz miał szarą, a głos bardzo niewyraźny, wręcz mamroczący. W ciągu weekendu jego stan się pogorszył. Został w pośpiechu zawieziony do domu w Kent i powierzony opiece swojej żony Klementyny. Oczekiwano, że umrze. Następnie plan lojalnego doradcy Churchilla Sir Jock Coville, został wdrożony. Zadecydowano, że jeżeli nie wyzdrowieje, jego bliski współpracownik Lord Salisbury, lider House of Lords, przejmie władzę tymczasowo. W międzyczasie szczegóły dotyczące pogrzebu przywódcy trzymane były w wielkiej tajem-
nicy. Rząd chciał uniknąć paniki i nie pokazać na arenie międzynarodowej słabości Wielkiej Brytanii. Churchill nie uczestniczył już w życiu publicznym i nie pełnił obowiązków. Zbliżająca się wizyta na Bermudach wymagała wyjaśnień dlaczego przywódca nie może się na niej pojawić. Lord Moran wystosował notkę wyjaśniającą, że Churchill ma problemy krążeniowe. „Od dłuższego czasu Premier nie miał chwili wytchnienia od obowiązków. Potrzebuje wypoczynku. Zasugerowaliśmy mu rezygnację z wyjazdu na Bermudy”. Po tym oświadczeniu zarówno naród jak i reszta premierów uwierzyła w zapewnienia rządu o konieczności zwolnienia tępa i wypoczynku starszego już wtedy przywódcy. Program telewizyjny: „Sekret Premiera” został oparty o powieść Jonathan’a Smith’a napisaną na podstawie wypowiedzi rodziny premiera, jego lekarzy, współpracujących z nim polityków i młodej pielęgniarki Milie Appleyard. Część scen zostało sfilmowanych w Chartwell w Kent. Dużą część faktów wniósł do scenariusza Jock Coville, zięć Churchilla, który był jego prywatnym sekretarzem. W kwietniu 1955 Winston Churchill wycofał się całkowicie z czynnego życia politycznego i przeniósł do Chartwell House. Zmarł 24 stycznia 1965 roku w wieku 90 lat. Przyczyną śmierci był udar mózgu. « 12/01/2016 16:47:45
015 Dzień w dacie urodzenia 1. Silna osobowość z cechami przywódcy. Będzie starać się pracować dla siebie. Najlepsze wyniki osiąga jako samozatrudniony. 2. W życiu szuka harmonii. Rozumie problemy innych. Musi pracować nad pewnością siebie. 3. Duże poczucie humoru, duża radość z kontaktu z ludźmi. 4. Zdeterminowany. Uczciwy. Pracowity. Inni ufają mu i liczą na niego. 5. Utalentowany w wielu dziedzinach z szerokimi zainteresowaniami. Szybko się nudzi, jeśli zadanie nie jest wyzwaniem. 6. Lubi troszczyć się. Ludzie zwracają się do niego o pomoc i radę. Dbający o rodzinę. Miłość na pierwszym miejscu. 7. Umysł analityczny. Lubi samotność. Niezwykła intuicja. Powinien podążać za instynktem. 8. Lider z talentem do biznesu, praktyczny, logiczny. Potrzebuje sukcesów. 9. Natura wrażliwa pozwalająca widzieć więcej, niż jeden aspekt każdego zagadnienia. Rozumie więcej, niż pozostali. 10. Niezależny. Ważne, by nauczyć się korzystać ze swojej indywidualności i oryginalności. Może być kompetentny i jednocześnie niepewny siebie. 11. Lubi inspirować. Łatwo go zranić. Jeśli uwierzy w siebie, może bardzo dużo osiągnąć. 12. Przyjacielski, stale między ludźmi, dusza towarzystwa. Potrafi podnieść na duchu. Niezależny. 13. Ma talent do rozwiązywania problemów. Zdeterminowany. Dość silny. 14. Urodzony sprzedawca. Ludzie kupują jego charyzmę. Ważne, by znalazł cel przy którym zostanie na dłużej. 15. Magnetyzująca osobowość. Lubi i umie pomóc. Potrzebuje dla siebie dużo wolnej przestrzeni, zwłaszcza w związku. 16. Nie ufa łatwo. Dobra intuicja. Zdolność postrzegania spraw wielowymiarowo. Kluczem do sukcesu jest jego rozwój personalny. 17. Utalentowany, na którego wskazówki liczy otoczenie. Lubi być autorytetem. 18. Więcej cierpliwości i tolerancji, a sukces w zasięgu ręki. Niezależny i silny, lubi mieć ostatnie zdanie. 19. Szanowany przywódca, który powinien pamiętać o przyznawaniu się do błędów, a czasem przyjmowaniu rad innych. Świadomość własnej ułomności pozwoli osiągnąć więcej. 20. Nie lubi się kłócić, pokojowo nastawiony do świata. Może brakować pewności siebie. Praca nad nią podstawą wszelkich sukcesów. 21. Utalentowany w wielu dziedzinach. Uwielbia mówić. Urodzony do wygłaszania przemówień do wszystkich i na każdy temat. Musi pamiętać, aby nie roznosić plotek. 22. Bardzo wrażliwy. Jeśli się skupi, popracuje nad logiką i wykorzysta wrodzoną wrażliwość, może pracować nad wielkimi projektami. 23. Nietuzinkowa osobowość. Potrzebuje ekscytacji, przygód i dużo wolności. Urodzony sprzedawca i promotor. 24. Najlepiej czuje się w towarzystwie rodziny. Lubi czuć się potrzebny. Znakomicie odnajduje się w roli rodzica. Musi uważać, by nie przesadzać z pomocą innym. 25. Typ studenta, nauczyciela. Szuka ciszy do przemyśleń. Ma talent do biznesu. 26. Nie lubi kiedy mu się mówi co ma robić. Utalentowany biznesmen, lubi przewodzić. 27. Silne poczucie sprawiedliwości o którą stara się walczyć. Kreatywny z duszą artysty. 28. Nie przyjmuje do wiadomości słowa „Nie". Kompetentny, co lubi zademonstrować. 29. Głęboko uduchowiony, z dobrą intuicją. Musi uczyć się dawać miłość i doceniać innych. 30. Być w centrum zainteresowania to jego żywioł. Gwiazda towarzystwa. Powinien częściej używać swoich słów do komplementowania innych, aniżeli krytykowania. 31. Praktyczny, mocno stąpający po ziemi, pracowity. Umie pracować w zespole, ale woli mu przewodzić. Ludzie ufają mu i szanują. (Przygotowała Sylwia Milan, na podstawie książki „Extracted from Numerology” Michelle Buchanan)
617-MAKIETA 1 01-23.indd 15
12/01/2016 16:47:46
016
WIADOMOŚCI Na Wyspach
Ekologiczny radiowóz Londyńska policja dostała do testów pierwszy elektryczny radiowóz. To BMW i3. Auto będzie używane do patrolowania dzielnic Westminster, Greenwich i Bexley. Testy potrwają pół roku. Współpracę policji zaproponował koncern BMW, który chce sprawdzić jak elektryczne pojazdy poradzą sobie na służbie. Policjanci będą dzielić się swoimi doświadczeniami i przekazywać uwagi do fabryki. Auta przetestują także instruktorzy z policyjnej szkoły jazdy. Terry Hunt, dyrektor odpowiedzialny za zaopatrzenie londyńskiej policji powiedział, że Met Police jest zainteresowana wprowadzaniem nowych technologii, które obniżają emisję dwutlenku węgla.
Ostrzejsze kary dla kierowców
»
Rozmowa przez telefon w trakcie jazdy drogami Wielkiej Brytanii karana była dotychczas trzema punktami karnymi. Nowe propozycje rządowe przewidują rozróżnienie kary w zależności od rodzaju kierowanego pojazdu. Kierowcy ciężarówek będą karani za to przewinienie sześcioma punktami, a osobówek czterema. Do 150 funtów wzrośnie również kara finansowa. 617-MAKIETA 1 01-23.indd 16
– Korzystanie z telefonów komórkowych podczas jazdy jest zabronione i kosztowało już wiele ofiar – mówi Sekretarz Transportu Patrick McLoughlin, który chciałby, żeby takie zachowanie było powszechnie napiętnowane, podobnie jak niezapinanie pasów. Sceptycznie na propozycje patrzą eksperci z Institute of Advanced Motorists. Zdaniem Neila Grega „zaostrzanie
kar nic nie da, dopóki na drogach nie pojawi się więcej policjantów wymierzających kary”. Taki punkt widzenia znajduje potwierdzenie w statystykach. Według badań w ostatnich latach wzrosła liczba kierowców, którzy rozmawiają przez telefon podczas jazdy. Jednocześnie o połowę spadła liczba ukaranych za to wykroczenie. « 12/01/2016 16:47:47
017
617-MAKIETA 1 01-23.indd 17
12/01/2016 16:47:49
Fot. PAP/EPA/Gemma Najem
018
WIADOMOŚCI na wyspach
Tracey Curtis-Taylor pozuje przy swoim samolocie tuż po wylądowaniu w Sydney w Australii.
Dwupłatowcem do Australii Po trzech miesiącach podróży Brytyjka Tracey Curtis-Taylor wylądowała w zeszłą sobotę dwupłatowcem na lotnisku w Sydney. 53-latka wystartowała 1 października 2015 r. z lotniska Farnborough w Wielkiej Brytanii. Tym samym powtórzyła historyczny lot z lat 30. XX wieku.
617-MAKIETA 1 01-23.indd 18
»
W latach 30. Amy Johnson została pierwszą kobietą na świecie, która samotnie przeleciała z Wielkiej Brytanii do Australii. Podczas podróży pochodzącym z 1942 roku dwupłatowym samolotem Boeing Stearman, Curtis-Taylor przeleciała 22 tys. km. Jej lot maszyną „Spirit of Artemis” zaplanowany był nad terytorium 23 państw. Aby pokonać tę trasę, zużyła 8 tys. litrów paliwa. Agencja Reutera zwraca uwagę, że właśnie kwestia paliwa była jednym z największych problemów podczas podróży. Jej samolot potrzebował tzw. avgasu, czyli lotniczej benzyny stosowanej do napędzania silników tłokowych. Tego typu paliwo nie jest dostępne na wszystkich lotniskach, w związku z czym podczas podróży była zależna od samolotu z zapasami, który podążał za nią.
– Dokonując czegoś takiego należy być całkowicie samowystarczalnym. Musieliśmy dokonać około 54 postojów, które zabrały trochę czasu – tłumaczyła Reutersowi. Podczas podróży problemy pojawiły się między innymi w Rumunii, gdzie jej samolot musiał być przez wiele dni uziemiony ze względu na złą pogodę. CurtisTaylor leciała także nad terytorium ogarniętej wojną Syrii. Musiała też szukać paliwa przy pomocy Aborygenów, kiedy awaryjnie lądowała w Australii. W tym roku przypada 75. rocznica śmierci Johnson. Słynna pilot zginęła w wieku 37 lat w wypadku lotniczym, do którego doszło na terytorium Wielkiej Brytanii podczas II wojny światowej. Pokonując trasę z Wielkiej Brytanii do Australii miała 26 lat. « 12/01/2016 16:47:50
Fot. PAP/EPA/Bird in the Biplane
019
Fot. PAP/EPA/Bird in the Biplane
Na trasie przelotu wśród 23 państw znalazła się między innymi Birma.
PROFESJONALNE
%,852 .6,ċ*2:( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q Self-employed Q Firm Limited Q VAT Q /LVWD SĮDF &,6
'25$'=7:2
,0,*5$&<-1( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ
Q UH]\GHQWXUD W\PF]DVRZD L VWDĮD Q RE\ZDWHOVWZR EU\W\MVNLH Q SDV]SRUW EU\W\MVNL Q SDV]SRUW EU\W\MVNL GOD G]LHFL XURG]RQ\FK Z 8.
7ĭ80$&=(1,$ 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q SU]\VLČJĮH Q HNVSUHVRZH Q VSHFMDOLVW\F]QH
Dwupłatowiec Tracey Curtis-Taylor przelatuje na górą Uluru, zwaną też Ayers Rock w Australii.
617-MAKIETA 1 01-23.indd 19
Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk
0208 846 3606 Wszystkie usługi wykonujemy również KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!
12/01/2016 16:47:53
020
WIADOMOŚCI na wyspach
Mapa bankrutów
»
Liczba Wyspiarzy, którzy stoją na krawędzi bankructwa, nieznacznie spadła w ostatnim czasie. Wciąż jednak niewypłacalność stanowi problem wielu brytyjskich gospodarstw domowych. Oto miejsca, w których pod tym względem jest najgorzej. Vale of Clwyd, Stoke-on-Trent North i Torbay to okręgi wyborcze z największym wskaźnikiem niewypłacalności osobistej – wynika z danych udostępnionych przez Insolvency Service, agencję podlegającą brytyjskiemu Ministerstwu Innowacji Biznesowych i Umiejętności (DBIS). Wśród okręgów z najmniejszym odsetkiem mieszkańców znajdujących się w tarapatach finansowych znalazło się też dzielnic Londynu. W Vale of Clwyd na 10 tys. dorosłych mieszkańców przypada 48,6 mieszkańca,
w przypadku których stwierdzono niewypłacalność osobistą. Niewiele lepiej jest w Stoke-on-Trent (44,2 na 10 tys.) i Torbay (43,8 na 10 tys.). W pierwszej dziesiątce najbardziej „niewypłacalnych” okręgów pojawiły się także: Plymouth, Moor View, Whitby. Z kolei najlepiej wypadły Battersea i Harrow East, gdzie odnotowano tylko 7,2 niewypłacalności osobistych na 10 tys. mieszkańców. Dobre wyniki uzyskały także londyńskie dzielnice Chelsea, Fulham, Hampstead, Kilburn, Wimbledon i Richmond Park. Dane przedstawione przez Insolvency Service dotyczą trzech rodzajów niewypłacalności: upadłości osobistej, nakazów kasacji długu (debt relief order, DRO) oraz dobrowolnych porozumień z wierzycielem (individual voluntary arrangement, IVA).
Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga
Metrem bez spodni
Do faktycznego bankructwa dochodzi wyłącznie w sytuacji, w której nie jest możliwe alternatywne rozwiązanie. Z kolei nakazy kasacji długu, postrzegane jako „bankructwa light”, dostępne są dla osób ze stosunkowo niskim zadłużeniem, ale pozbawionych realnej możliwości jego spłaty. W przypadku IVA, dłużnik dochodzi do porozumienia z wierzycielem co do spłaty części lub pełni należności. Zdaniem Paula Atkinsa, partnera w firmie doradczej FRP Advisory, dane opublikowane przez Insolvency Service odzwierciedlają dwutorowość współczesnej brytyjskiej gospodarki. Obszary położone nad morzem, gdzie wskaźnik niewypłacalności jest najwyższy, zmagają się z niedoinwestowaniem, odpływem turystów i upadkiem tradycyjnych branż, jak rybołówstwo czy rolnictwo. «
Uczestnicy „No Trousers on the Tube Day” podróżują londyńskim metrem. Akcja, do której doszło w niedzielę 10 stycznia, była częścią corocznego, ogólnoświatowego happeningu, który zainicjowano w Nowym Jorku pod hasłem „No Pants Subway Ride”.
617-MAKIETA 1 01-23.indd 20
12/01/2016 16:47:56
617-MAKIETA 1 01-23.indd 21
12/01/2016 16:47:58
022
WIADOMOŚCI gospodarka
Młodzi Włosi masowo wyjeżdżają Nie maleje wielka fala wyjazdów dziesiątek tysięcy wykształconych, młodych Włochów za granicę. Opis tego zjawiska przynosi opublikowany w zeszły wtorek dokument, który oparto na danych Urzędu Statystycznego. Za pracą wyjeżdżają głównie mieszkańcy wielkich miast.
»
Najnowsze dane pochodzą z 2014 roku. Z Włoch wyjechało wtedy w poszukiwaniu pracy ponad 90 tysięcy osób. Połowa z nich to ludzie w wieku 18-39 lat. Jest to rezultat wysokiego bezrobocia wśród młodzieży, wynoszącego we Włoszech ponad 40 procent. Najczęstszym celem emigracji, nazywanej w mediach „ucieczką mózgów”, są takie kraje, jak Wielka Brytania, Niemcy i Szwajcaria. Obecny masowy wyjazd Włochów do Londynu w poszukiwaniu pracy porównuje się do wielkiej fali imigracji w latach 50. ubiegłego wieku. Najwięcej młodych Włochów, jak wynika z danych Instytutu Istat, wyjeżdża z wielkich miast, przede wszystkim – z Mediolanu, co zakrawa na paradoks, ponieważ ta ważna metropolia w Lombardii, gdzie znajdują się prestiżowe uczelnie, uważana jest za finansową i biznesową stolicę kraju, ktora
daje najwięcej szans ludziom szukającym pracy. Włochy opuszcza też coraz więcej mieszkańców Rzymu, Palermo, Turynu i Neapolu. Najrzadziej na wyjazd za chlebem decydują się mieszkańcy miast Foggia, Caserta i Tarent położonych na biedniejszym południu kraju. Każdego roku liczba włoskich imigrantów wzrasta o kilkanaście procent w porównaniu z poprzednim. Według przedstawionych obliczeń w latach 2008-14 wyemigrowała gigantyczna grupa Włochów, których wykształcenie kosztowało państwo 23 miliardy euro. Odnotowano, że największa fala imigracji spośród absolwentów wyższych uczelni dotyczy lekarzy. Podczas gdy w 2009 roku pracę za granicą znalazło niespełna 400 spośród nich, pięć lat później było ich już prawie 2,5 tysiąca. «
Netflix podbija kolejne kraje
»
Internetowa sieć telewizyjna Netflix rozszerza swoje usługi o kolejne 130 państw w tym Polskę – ogłosił na targach CES 2016 w Las Vegas szef firmy Reed Hastings. Zapowiedział, że na nowych rynkach będą dostępne oryginalne produkcje Netflixa. Wśród nowych państw poza Polską są między innymi Rosja, Indie czy Singapur. Netflix zapowiedział, że odbiorcy z nowych rynków uzyskają od razu dostęp do oryginalnych produkcji firmy, takich jak „Daredevil”, „Jessica Jones”, „Narcos” i „Marco Polo”. Media zwracają jednak uwagę, że na początku nowi odbiorcy nie będą mogli korzystać z całej biblioteki filmów i seriali, oferowanej np. w USA. Netflix ma prawa między innymi do produkcji Foxa „Gotham” czy AMC „Breaking Bad”. 617-MAKIETA 1 01-23.indd 22
Hastings podkreślił, że badania rynkowe pokazały, iż oryginalne produkcje Netflixa cieszą się dużą popularnością. – Jak patrzymy na nasze nowe rynki takie jak Hiszpania czy Włochy dostrzegamy, że oglądalność naszych oryginalnych produkcji jest ogromna. (...) Zyskaliśmy pewność, że możemy uruchamiać usługi (w nowych państwach) w oparciu o nasze główne propozycje – tłumaczył szef Netflixa w Las Vegas. Szacuje się, że usługi Netflixa na całym świecie wykupiło ponad 2,7 mln ludzi. Netflix to założona w 1997 roku wypożyczalnia DVD, która przekształciła się w internetową sieć telewizyjną udostępniającą pokaźne katalogi filmów
i seriali dla odbiorców w USA i w innych państwach świata. Firma zajmuje się też produkcją telewizyjną, a jej najsłynniejszym serialem jest „House of Cards” o intrygach na szczytach amerykańskiej władzy. Popularny dramat polityczny z Kevinem Spacey w roli bezwzględnego i cynicznego kongresmana Francisa Underwooda zapoczątkował nowy trend, tzw. binge-watching, czyli nieprzerwane oglądanie wielu kolejnych odcinków serialu lub programu telewizyjnego. To właśnie Netflix umieścił w sieci w tym samym czasie wszystkie odcinki swej produkcji. „House of Cards” to pierwszy serial do oglądania w sieci, który otrzymał nagrodę Emmy, nazywaną „telewizyjnym Oscarem”. « 12/01/2016 16:48:00
023
617-MAKIETA 1 01-23.indd 23
12/01/2016 16:48:02
024
TEMAT NUMERU HISTORIA
617-MAKIETA 2 24-41.indd 24
12/01/2016 16:50:08
025
Szpieg stulecia Kim Philby był szefem sekcji kontrwywiadu, która polowała na sowieckich agentów. W tym samym czasie był jednym z najcenniejszych komunistycznych „zasobów” w Wielkiej Brytanii. Jego działalność kosztowała życie setki ludzi. Jednocześnie pozwalała przez lata chronić dziesiątki radzieckich szpiegów. Nie dziwi, że do historii przeszedł jako najsłynniejszy agent, który chodził po brytyjskiej ziemi, a John le Carré uwiecznił go w „Tinker, tailor, soldier, spy”.
TOMASZ BOREJZA
»
Philby dla Rosjan pracował przez 30 lat. Zaczął jeszcze przed wojną a skończył jednego dnia w 1963 roku, gdy nagle zniknął ze słonecznego Stambułu, by kilka dni później w glorii bohatera pojawić się w zimnej Moskwie. Kiepską pogodę mogło mu wynagrodzić ciepłe przyjęcie, na które zapracował będąc przez wiele lat najcenniejszym agentem sowietów w Wielkiej Brytanii i jednym z najcenniejszych na Zachodzie. Był bowiem nie tylko wysokim rangą agentem angielskiego kontrwywiadu, ale przez pewien czas także szefem tej jego komórki, która zajmowała się zwalczaniem ludzi pracujących dla ZSRR. Mówiąc krótko: facet który przez
617-MAKIETA 2 24-41.indd 25
lata zastawiał pułapki na samego siebie z powodzeniem ich unikał, a wiedział też o tych, które jego brytyjscy koledzy zastawiali na jego sowieckich przyjaciół. I wykorzystywał tę wiedzę, by pomóc tym ostatnim.
WAŻNĄ PRACĘ PODEJMĘ
Gdy w 1936 roku wybuchła wojna domowa w Hiszpanii Philby był początkującym dziennikarzem. Był też dziennikarzem doskonale ustosunkowanym. Jako absolwent szkoły średniej Westminster i uniwersytetu Cambridge oraz syn słynnego brytyjskiego orientalisty, na dokładkę urodzony w koloniach, gdzie ojciec pełnił funkcję w imperialnej administracji, reprezentował sobą »
12/01/2016 16:50:12
wszystko to, co brytyjskie klasy wyższe uznawały za wyznacznik bycia „swoim”. A o „swoich” – to się dotąd nie zmieniło – dbano. Philby to wykorzystał i jako 25-letni chłopak został korespondentem „Timesa” na ogarniętym przez konflikt Półwyspie Iberyjskim. Przy czym znana była jego sympatia dla rosnącego w siłę faszyzmu, relacjonował go z obozu nacjonalistów gen. Francisco Franco. To co pisał podobało się w Madrycie, bo autor nie ukrywał swojej sympatii dla frankistów, którzy generalnie Anglików nie lubili, bo ze względu na dużą liczbę Brytyjczyków walczących w Brygadach Międzynarodowych, uważali, że wszyscy Wyspiarze to komuniści (sic!). Efektem był order przyznany przez samego El Caudillo. Dzięki niemu Philby zaczął uchodzić za „swojego Brytyjczyka” – mówiono „Anglik z orderem od Franco”. To otwierało przed nim drzwi, które pozostawały zamknięte dla innych, a to w zawodzie korespondenta rzecz bezcenna. Szybko budował sobie markę i kiedy wybuchła II wojna światowa to on relacjonował dla „Timesa” ekspresowy odwrót angielskich i francuskich wojsk, które w popłochu uciekały przed blitzkriegiem. Sam zresztą też uciekał ekspresowo, a do legendy przeszło podanie skierowane do „Timesa” o wynagrodzenie strat, które poniósł, gdy zostawił za sobą bagaż. Wyliczał je tak: „Płaszcz z wielbłądziej wełny (dwuletni), 15 gwinei; fajka Dunhilla (dwa lata, ale im była starsza tym lepsza), jeden funt i 10 szylingów”. Gazeta zapłaciła za wszystko – wliczając w to starą fajkę. Potraktowano to jako wyraz najwyższego uznania dla korespondenta, który już wtedy rozglądał się za inną pracą. Wśród znajomych swoich i ojca rozpuszczał wici, że chętnie podjąłby „ważną pracę na rzecz ojczyzny”. Mogło to być MI6. Mogło być MI5. Na efekty nie musiał czekać długo. Wkrótce zaczął pracę. Ku radości sowieckich przyjaciół, bo Philby był już wtedy agentem NKWD.
Komuniści z Cambridge
Zwerbować dał się w okolicach 1933 roku, gdy za namową marksizującego wykładowcy Cambridge Maurice'a Dobba pojechał do Wiednia, by pomagać tam budować socjalistyczną rewolucję, i zakochał się w kobiecie, która rekrutowała współpracowników dla radzieckich służb. Poszło szybko, bo połączyła ich nie tylko 617-MAKIETA 2 24-41.indd 26
www.shutterstock.com
026
TEMAT NUMERU historia
Kim Philby – znaczek z serii „Sowieccy Szpiedzy", Rosja 1990
miłość (kobieta została jego pierwszą żoną), ale też wiara w ideologię. Philby, choć rasowy imperialny dżentelmen i produkt systemu prywatnego szkolnictwa Imperium, całym sercem wierzył w socjalistyczną rewolucję. – Uniwersytet opuściłem – mówił – z przekonaniem, że całe życie muszę poświęcić komunizmowi. Samo Cambridge było zresztą wówczas prawdziwym rajem dla sowietów szukających agentów. Do sieci NKWD wciągano młodych idealistów, a później prowadzono ich kariery, by zyskać współpracowników na wysokich stanowiskach. Najważniejsza siatka szpiegow-
ska zbudowana w ten sposób zyskała później miano Cambridge Five – Philby był jej najważniejszym, ale nie jedynym członkiem. – Jego przekonania były radykalne, ale proste: bogaci zbyt długo wyzyskiwali biednych; jedynym bastionem zdolnym oprzeć się faszyzmowi jest sowiecki komunizm, wewnętrzna forteca światowego ruchu; kapitalizm był potępiony i upadający; brytyjski establishment zarażony naukami faszyzmu – pisał o przekonaniach Kim Ben Macintyre, autor „Spy among friends”, jednej z najnowszych biografii legendarnego szpiega. Zrekrutowany wrócił do Anglii z dwoma zadaniami. 12/01/2016 16:50:13
Fot. Burns Library, Boston College (CC BY-NC-ND 2.0)
027
Po pierwsze nakazano mu odciąć się od swoich socjalistycznych sympatii, by nikt nigdy nie mógł podejrzewać go o wspieranie radzieckiej rewolucji. Zalecono, by okazywał wsparcie dla nabierającego rozpędu faszyzmu. Rozkaz drugi brzmiał: szukać drogi do brytyjskich służb wywiadowczych. W tym celu miał zacząć od znalezienia pracy w... dziennikarstwie i wykorzystania jej do zdobywania cennych kontaktów oraz przekonania MI5 lub MI6 o własnej wartości.
Nieufność Stalina
To udało się w cennym dla Rosjan czasie. Philby trafił do wywiadu kiedy w Europie zaczynała się wielka wojna i miał odegrać w niej sporą rolę. W czasie konfliktu zbrojnego przekazał do Moskwy 10 tys. (sic!) tajnych dokumentów. Raportował o postępach Projekt Manhattan. Uprze617-MAKIETA 2 24-41.indd 27
dzał o D-Day. Przekazywał szczegóły operacji szpiegowskich we Włoszech i Turcji. Ale największe znaczenie mógł mieć jego udział w sprawie Ericha Vermehrena. Był to oficer Abwehry i antynazista, który współorganizował tzw. chrześcijańską opozycję w III Rzeszy. Zaoferował swoją współpracę MI6 i uciekł z Niemiec. Zabrał ze sobą informacje o operacjach nazistowskiego wywiadu oraz znajomość środowiska, na którym zachodni Alianci mogli zbudować w powojennych Niemczech opozycję wobec sowietów. Na potrzeby czasu „po wojnie” sporządził dla nich obszerną listę nazwisk godnych zaufania ludzi, w oparciu o którą dałoby się organizować antykomunistyczne organizacje polityczne, a także system władzy. Informacje były niezwykle cenne, bo pytanie o to, kto po wojnie weźmie Niemcy, stawało się kluczowe dla losów Europy. Philby przekazał tę listę Moskwie. »
W czasie wojny Kim Philby przekazał do Moskwy 10 tys. tajnych dokumentów
12/01/2016 16:50:18
Fot. Сергей Семёнов / CC BY 3.0 via Wikimedia Commons
028
TEMAT NUMERU historia
Philby był zbyt Brytyjski, by na Wyspach ktoś podejrzewał, że może pracować dla sowietów, co pozwalało mu przez lata unikać podejrzeń, ale jednocześnie był też zbyt Brytyjski, by w Moskwie ktoś mógł mu zaufać
Kim Philby został pochowany na Cmentarzu Kuncewskim w Moskwie
W ciągu następnego roku niemal wszyscy, którzy się na niej znaleźli zniknęli bez śladu, zginęli w wypadkach lub – tam gdzie Armia Czerwona już dotarła – zostali wywiezieni do obozów Syberii. Alianci stracili kadry, na których mogliby się oprzeć i te – zdecydowanie zbyt często – uzupełniali byłymi nazistami, których bez trudu dało się odnaleźć w wierchuszce chadecji i liberalnego FDP. ZSRR mógł na raportach Kima zyskać o wiele więcej, jednak wszechobecna w radzieckim systemie podejrzliwość kazała ignorować wiele z ważnych informacji. Przez cały czas podejrzewano bowiem, że Philby jest podwójnym agentem, a powodem było to, że dostarczał raporty – w odczuciu NKWD – zbyt... dobre. Paradoksalnie dużo bardziej cenili 617-MAKIETA 2 24-41.indd 28
go Brytyjczycy, którzy ani przez chwilę nie podejrzewali, że jest szpiegiem.
Zwalczał sam siebie
Nie podejrzewali tak bardzo, że pracujący w kontrwywiadzie Philby pod koniec wojny został szefem komórki mającej zwalczać... sowieckich agentów. Ironię tej sytuacji trudno przecenić. Tak jak i korzyści, które wyniósł z tego ZSRR. Najważniejszą było uratowanie siatki agentów w Wielkiej Brytanii i samego Philby'ego. Oto w sierpniu 1945 roku do ambasady brytyjskiej w Stambule zgłosił się niejaki Konstantin Wołkow. Był to agent NKWD i wicekonsul sowieckiego przedstawicielstwa w stolicy Turcji. Miał bardzo dobrą ofertę dla MI6 i MI5.
W zamian za azyl polityczny na Wyspach oraz – według dzisiejszej wartości pieniądza – 1,5 mln funtów chciał dostarczyć listę agentów ZSRR działających w Turcji oraz... 250 ludzi szpiegujących w Wielkiej Brytanii. W tym dwóch pracowników Foreign Office wysokiego szczebla i jednego kontrwywiadu. Chodziło o trzy osoby z tzw. siatki Cambridge Five. W tym samego Philby'ego. Do transakcji nie doszło, bo jednym z opiniujących jej wartość był sam Kim. Wprawdzie, by nie wzbudzać podejrzeń, zadeklarował, że listy trzeba kupić za wszelką cenę, ale też kilka dni później nie było ich już od kogo dostać. Wołkow wraz z rodziną zniknął. Po raz ostatni widziano go, gdy mniej więcej w tym czasie w bagażu jednego z dyplomatycznych radzieckich 12/01/2016 16:50:21
029 samolotów odlatujących do Moskwy zauważono dwie skrzynie w rozmiarze trumien. Akcję poprzedziły wzmożona komunikacja na linii Londyn – Moskwa, a następnie komunikacja na linii Moskwa – Stambuł.
Droga do Moskwy
Przez kilka kolejnych lat kariera Philby'ego rozwijała się bez zarzutu. Stał się nawet jednym z Brytyjczyków biorących udział w pracach sztabu koordynującego pracę wywiadów angielskiego i brytyjskiego. Jedyną osobą, która podejrzewała go o bycie radzieckim agentem była... druga żona. Aileen Philby próbowała nawet podnieść alarm, jednak koledzy Kima mówili jej, że oszalała. Sfrustrowana popadła w alkoholizm, który doprowadził do jej śmierci. Nagłe załamanie przyszło na początku lat 50., gdy dwóch jego przyjaciół z Cambridge – będąc o krok od bycia zatrzymanymi przez CIA i ostrzeżonych przez samego Philby'ego – uciekło do Moskwy. To ściągnęło na niego podejrzenia. Przede wszystkim Amerykanów, bo „kumple” z MI6 bronili go tak długo, jak to tylko było możliwe. Pod presją szefa FBI, który poirytowany zaślepieniem brytyjskich kolegów, upublicznił podejrzenia, Kim odszedł ze służby. Przyszło dla niego kilka chudych lat, ale problemy nie trwały długo. Przyjaciele z MI5 i MI6 nie zapomnieli o starym kumplu i wkrótce załatwili mu pracę w charakterze korespondenta „Observera” i „Economista” w Bejrucie. Zgubą okazały się dopiero materiały, które tam publikował. Będąca Żydówką przyjaciółka z dawnych lat, którą na samym początku pracy dla NKWD próbował zrekrutować do sieci, była tak poirytowana jego „proarabskim” nastawieniem, że postawiła na niego donieść. Skutkiem była oferta: immunitet w zamian za informacje. Philby się przyznał, więc... dano mu czas do namysłu. Wykorzystał go, by uciec do Moskwy, w której wylądował w 1963 roku i przeżył kolejne 25 lat. Miasta ponoć nie lubił, a Ben Macintyre tak opisał ostatnie lata jego życia: „Kiedy przeznaczone dla Philby'ego kopie „Timesa”, zwykle z wielotygodniowym opóźnieniem, docierały do Moskwy, z uwagą je prasował i skupiał się na relacjach z meczów krykieta. Jadł marmoladę na tostach, sączył importowaną angielską herbatę i każdego dnia o siódmej słuchał wiadomości BBC. Gdy odwiedzały go dzieci, to przywoziły ze sobą: marmite, sos Worcester i przyprawy do potraw indyjskich, które lubił gotować. (…) Pił czerwonego Johnnie Walkera, zwykle ponad miarę.” Był – za Macintyrem – zbyt Brytyjski, by na Wyspach ktoś podejrzewał, że może pracować dla sowietów, co pozwalało mu przez lata unikać podejrzeń, ale jednocześnie był też zbyt Brytyjski, by w Moskwie ktoś mógł mu zaufać. A ja nie mogę pozbyć się pytania, które przyczepiło się do mnie, jak słyszana dawno melodia. Pytanie o to, co Philby przez 25 lat pobytu w Moskwie, podczas których mógł obserwować „sukcesy” radzieckiej rewolucji i ledwie kilku lat zabrakło mu do tego, by zobaczyć upadek sowieckiego imperium, myślał o efektach swojej pracy. Jak sądzicie? « 617-MAKIETA 2 24-41.indd 29
12/01/2016 16:50:22
030
KOMENTARZ TYGODNIA polityka
Kryzys mieszkaniowy w Wielkiej Brytanii zwiększa się z każdym rokiem. Rosnące ceny nieruchomości, zderegulowany rynek prywatnego najmu, zbyt mała liczba domów komunalnych i szkodliwa polityka państwa dla milionów ludzi oznaczają katastrofę. Nowa ustawa ten stan tylko pogłębi.
Domy dla bogatych Radosław Zapałowski
»
Mark Carney – przewodniczący Banku Anglii powiedział w zeszłym roku, że „kryzys mieszkaniowy to największe zagrożenie dla brytyjskiej gospodarki”. W tej kwestii panuje powszechna zgoda ponad podziałami. Lewica i konserwatyści, neoliberałowie i komunistyczni rewolucjoniści, elity i lud – wszyscy mają podobną opinię wobec patologicznej sytuacji na brytyjskim rynku mieszkaniowym. Na Wyspach jest za mało domów, są za drogie, często w złych miejscach i do tego nie najlepszej jakości. Socjolodzy, ekonomiści i psycholodzy społeczni biją na alarm, że kryzys mieszkaniowy degeneruje życie społeczne, rozbija rodziny, ogranicza perspektywy 617-MAKIETA 2 24-41.indd 30
zatrudnienia i mobilność, a także spowalnia gospodarkę. Astronomiczne ceny nieruchomości dotykają niemal wszystkie klasy społeczne. Od tych lekko powyżej średniej do tych znajdujących się najniżej. W Londynie, w południowo wschodniej Anglii i na wsiach, a także w atrakcyjnych miastach biedniejszej północy można być młodym, nieźle zarabiającym człowiekiem i nie mieć żadnych perspektyw na własne lokum. A liczba oczekujących na mieszkania komunalne pogłębia jedynie frustrację. Niegdyś Wielka Brytania była postrzegana jako kraj przytulnych domków z wypielęgnowanymi ogródkami, łatwo dostępnych dla wszystkich klas społecznych. Obok siebie mieszkali robotnicy i urzędnicy. Budowlańcy i nauczyciele.
Biedni i średniozamożni. Dziś brzmi to niemal jak utopia. Albo opowieść turysty odwiedzającego państwa skandynawskie lub Niemcy. Na Wyspach bez finansowego wsparcia bogatych rodziców młodzi nie mają szans na przyzwoite mieszkanie. I podobnie jak większość emigrantów skazani są barbarzyński rynek wynajmu. Sytuacja jest tak beznadziejna, że organizacja Called Just Fair, w skład której wchodzą przedstawiciele Crisis, Oxfam, Amnesty International, Save the Children oraz Unicef UK, mówi wręcz o łamaniu praw człowieka. Brytyjscy politycy, w przeciwieństwie do np. polskich, którzy borykają się z podobnym, choć w innej skali kryzysem, nie bagatelizują problemu. Tutaj nikt młodemu człowiekowi, który nie ma szans na własne lokum nie powie żeby „zmienił 12/01/2016 16:50:26
031 pracę i wziął kredyt”. Do tematu podchodzi się poważnie, a diagnoza podzielana jest przez wszystkich. Różnice uwidaczniają się w receptach. Nowa ustawa, którą zaproponował David Cameron zamiast złagodzić problem jedynie go utrwali i jeszcze zwiększy nierówności.
Hipsterki garaż. Tanio
Czterdziestostronicowy raport Called Just Fair opublikowany dziewięć miesięcy temu pokazuje przed jakim kolosalnym zadaniem staje rząd jeśli ma zamiar uporać się z katastrofą mieszkaniową na Wyspach. Dla osób, które zarabiają medianę krajową – 26 tys. funtów rocznie – 91 proc. obszarów w Anglii i Walii jest poza kredytowym zasięgiem. Zostaje rynek najmu. Ale tu jest równie źle. Średnia cena wynajmu oscyluje wokół 163 funtów tygodniowo i jest dwa razy większa niż za mieszkanie komunalne. A do tego jedna trzecia mieszkań na wolnym rynku nie spełnia podstawowych standardów BHP. Nieszczelne okna, grzyb na ścianach, niesprawna kanalizacja, problemy z ogrzewaniem – to właściwie codzienność dla najemców. Londyn wyróżnia się również w tym segmencie. Lokalna prasa prześciga się w publikowaniu artykułów opisujących najbardziej kuriozalne przypadki. Ostatnio cały kraj śmiał się z oferty w Bethnal Green, gdzie za możliwość spania na sofie w salonie, dostępnym również dla pozostałych dwóch najemców, właściciel życzył sobie 480 funtów miesięcznie. W tym kontekście trzyosobowa rodzina, która za 600 funtów miesięcznie mieszkała w jednym z londyńskich garaży mogła mówić o sporym szczęściu. Do czasu. Kiedy ich historia pojawiła się na łamach ogólnokrajowej prasy właściciel wymówił im „mieszkanie”. Przerabianie garaży na „studia” to jednak w Londynie, gdzie presja mieszkaniowa jest największa, a ceny najwyższe, najnowsza moda wśród landlordów. Popyt na mieszkania w stolicy jest tak duży, że dla tych, którzy zatrudnieni są na najniższych stawkach, wynajem normalnego lokum staje się niemożliwe. Według szacunków CBRE średnia cena najmu w Londynie wynosi 2083 funty i wzrosła w porównaniu z zeszłym rokiem o 4 proc. Jeśli ten trend się utrzyma metropolia już wkrótce zamieni się w enklawę bogaczy, a na obrzeżach zaczną powstawać angielskie wersje slumsów. Jak podaje Called Just Fair liczba bezdomnych w stolicy wzrosła o jedną 617-MAKIETA 2 24-41.indd 31
trzecią, a w całej Anglii zagrożonych bezdomnością jest 280 tys. rodzin.
Kryzys mieszkaniowy nie wziął się z powietrza. Jest wynikiem konkretnej państwowej polityki zapoczątkowanej przez Margaret Thatcher i w zasadzie kontynuowanym przez następne rządy. W skrócie – w latach 80 zeszłego wieku – Torysi pozwolili się uwłaszczyć na państwowym mieniu milionom osób za bezcen, pozbywając się mieszkań komunalnych. Zmianom uległy również przepisy podatkowe i bankowe, które spowodowały, że nieruchomości stały się dobrem w które warto i należy inwestować. Jednocześnie Żelazna Dama zabroniła urzędom miejskim budowy nowych mieszkań
zyt 98 tys. funtów oraz zarobki w wysokości 77 tys. funtów rocznie. W praktyce na „starterowe, tanie” domy Camerona będą sobie mogli pozwolić jedynie zamożni londyńczycy. Co oznacza, że przy pomocy państwa osoby z kapitałem uzyskają kolejną szansę na wzbogacenie. Kupią subsydiowane przez podatników domy i wynajmą z zyskiem na wolnym rynku, utrwalając tym samym obecną patologię. Przy okazji rząd uderza również w osoby korzystające z mieszkań komunalnych. Dla przykładu rodzina, której zarobki wynoszą 30 tys. funtów rocznie (40 tys. w Londynie), czyli nieco powyżej płacy minimalnej, będzie zmuszona albo płacić wolnorynkowy czynsz, albo opuścić mieszkanie komunalne i wynajmować prywatnie, co właściwie oznacza to samo. Albo drastyczne obniżenie standardu albo absurdalnie wysokie koszty
komunalnych, co doprowadziło do kuriozalnych sytuacji. Władze lokalne, żeby zapewnić lokum osobom bezdomnym, płaciły prywatnym landlordom za nieruchomości, które niegdyś miały na własność. Mieszanka wzrostu popytu i niskiej podaży, rządowej polityki, pompowania cen, masowej migracji i naturalnej chciwości doprowadziła do tego, że mieszkania stały dobrem spekulacyjnym. Odwrócenie tego jest możliwe, ale wymaga politycznej determinacji i przedefiniowania priorytetów. Ale na to pod rządami konserwatystów się nie zanosi. Premier Cameron chce rozwiązać kryzys mieszkaniowy programem „starter homes”. Rząd oferuje ziemię oraz granty i pożyczki developerom w wysokości 20 miliardów funtów. W zamian za to prywatni inwestorzy mają wybudować 200 tys. „tanich” domów. Tanich, czyli kosztujących w Londynie do 450 tys. funtów, a poza stolicą do 250 tys. Jak szybko policzyła organizacja charytatywna Shelter w 2020 roku w Londynie, aby zostać nabywcą „taniego” domu, będzie wymagany depo-
mieszkaniowe. Cameron chce, żeby władze lokalne mieszkania socjalne o „wysokiej wartości” wynajmowały po wolnorynkowych cenach lub sprzedawały. W praktyce oznacza to, że tanie mieszkania w Camden i Islington przestaną istnieć. Czyli centrum Londynu stanie się enklawą bogaczy otoczoną resztą „biedoty”. Problematyczne jest również branie pod uwagę zarobków z poprzedniego roku podatkowego. Rodzina może przechodzić kryzys – zwolnienie z pracy jednego z małżonków, śmierć albo rozwód, a mimo to zostanie zmuszona do wynajmowania lokum po cenach rynkowych lub opuszczenia mieszkania. Dziur w ustawie jest więcej i właściwie sprowadzają się do jednego – najnowsza propozycja rządowa to nie jest dobra i przemyślana polityka mieszkaniowa. To zabójczy cios w lokatorów mieszkań komunalnych i transfer pieniędzy podatników do prywatnych kieszeni developerów, którzy wybudują „niedrogie” domy, na które większości mieszkańców Wielkiej Brytanii nie będzie stać. «
Mieszkanie komunalne. Drogo.
W 2020 roku w Londynie, aby zostać nabywcą „taniego” domu, będzie wymagany depozyt 98 tys. funtów oraz zarobki w wysokości 77 tys. funtów rocznie
12/01/2016 16:50:27
032
WIELKA BRYTANIA WYDARZYŁO SIĘ
Historia oblężenia na Sidney Street Jest grudniowa noc 1910 roku. Pomiędzy Liverpool Station a Aldgate, na ulicy Houndsditch, rozciąga się londyńska mgła, a właściwie mieszanina wyziewów pary z metra i dymu z domowych kominów. Pomiędzy butikami ulicy Houndsditch, pod numerem 119 znajduje się sklep jubilerski. Na jego tyłach, w ślepej uliczce, intensywnie pracuje młotkami kilku mężczyzn…
Z Tower of London na pomoc londyńskiej policji przybyli żołnierze ze Scots Guards – elitarnej jednostki brytyjskiej armii
Piotr Dobroniak
»
W tym samym czasie jeden ze sklepikarzy, który zasiedział się w swoim kantorze, słyszy podejrzane dźwięki w sąsiedztwie i niezwłocznie powiadamia City of London Police. Ulica Houndsditch i okolice znane są ze sporej liczby sklepów jubilerskich. Można w nich zastawić swoje precjoza, ale również nabyć piękne naszyjniki i pierścionki. Sklepikarz podejrzewa, że znaleźli się jacyś lewi amatorzy wyrobów jubilerskich.
Zabóstwa na Houndsditch Street
Na miejsce przybywa trzech sierżantów z pobliskiego posterunku wraz z sześcioma innymi policjantami. Część policjantów nie jest umundurowana. Żaden nie jest uzbrojony. 617-MAKIETA 2 24-41.indd 32
Detektywi na Sidney Street
Na miejscu sierżanci Bentley i Bryant pukają do jednego z domów na tyłach sklepu jubilerskiego, który mieści się pod numerem 11 Exchange Buildings. Otwiera im George Gardstein, szef gangu, który wraz ze swoimi kamratami, łotewskimi anarchistami, postanowił dzisiaj włamać się do jubilera, aby zdobyć fundusze na walkę z systemem. Obaj policjanci nie są świadomi, że wcześniej do zaułku na tyłach sklepu przybył inny policjant, który swoją obecnością zdążył już zaalarmować złodziei. Gardstein nie reaguje na pytania obu sierżantów i cofa
się w głąb mieszkania zostawiając niedomknięte drzwi. Policjanci myślą, że szef gangu nie zna angielskiego i poszedł po kogoś, z kim mogliby porozmawiać. Wchodzą do pierwszego, zaciemnionego pokoju na parterze. Po lewej stronie są schody prowadzące na górę, a po prawej wejście do „ogródka” na tyłach posesji. W pewnym momencie zauważają w ciemności jeszcze jednego mężczyznę stojącego na szczycie schodów. Kiedy wymieniają z nim kilka zdań otwierają się drzwi od strony „ogródka” i pojawia się kolejny gangster zaczynając strzelać. » 12/01/2016 16:50:29
033
617-MAKIETA 2 24-41.indd 33
12/01/2016 16:50:32
034
WIELKA BRYTANIA WYDARZYŁO SIĘ
Intensywne poszukiwania i przesłuchania półświatka pozwalają w krótkim czasie aresztować członków gangu z Houndsditch oraz ich pomocników
Również mężczyzna ze schodów otwiera ogień. Obaj oficerowie zostają trafieni. Bentley upada pod schodami. Bryant zatocza się i upada przed progiem budynku. Stojący na ulicy konstabl Woodhams biegnie na pomoc Bentley’owi, jednak zostaje raniony przez jednego z członków gangu podobnie jak sierżant Tucker, który umiera na miejscu od poniesionych ran. Członkowie gangu rozpoczynają ucieczkę. Na ich drodze staje konstabl Choate i łapie szefa grupy Georga Gardsteina. Zaczyna się szamotanina. Choate zostaje postrzelony pięć razy przez bandytów, którzy próbują uwolnić swojego herszta. W ferworze walki w plecy dostaje również Gardstein, któremu jeszcze przez chwilę udaje się uciekać. Dociera kilkaset metrów dalej, do domu numer 59 Grove Street, gdzie umiera następnego dnia. Mniej więcej w tym samym czasie umierają w różnych szpitalach sierżant Bentley i konstabl Choate. Wynik nocnego włamania do sklepu jubilerskiego we wschodnim Londynie, to trzech zabitych policjantów. Londyn zostaje postawiony na nogi. Intensywne poszukiwania i przesłuchania półświatka pozwalają w krótkim czasie aresztować członków gangu z Houndsditch oraz ich pomocników. Część gangsterów-anarchistów pozostaje na wolności… 617-MAKIETA 2 24-41.indd 34
Piotr Malarz Podczas śledztwa wychodzą na jaw polityczne motywy napadu na sklep jubilerski. Przypadkowo policja znajduje ciało jednego z gangsterów biorących udział w morderstwie z Houndsditch. Trup leży w mieszkaniu lidera łotewskiej radykalnej grupy anarchistycznej Petera Piatkowa, znanego we wschodnim Londynie jako Peter the Painter. Mieszkanie Piatkow wynajmuje do spółki z innym Łotyszem, Fritzem Svaarsem. Svaars jest kuzynem Jacoba Petersa (właść. Jēkabs Peterss – red.) – przyszłego zastępcy przewodniczącego Czeki, aparatu „czerwonego terroru” po Rewolucji Październikowej w 1917 roku w Rosji Sowieckiej. Policjanci podejrzewają, że obaj – Piatkow i Svaars – są również zamieszani w wydarzenia z początku grudnia na tyłach Houndsditch Street. Następują wielkie poszukiwania. Metropolitan Police wystawia list gończy za Piatkowem i oferuje 500 funtów za informację o jego miejscu pobytu. Na odbiorcę nagrody nie trzeba długo czekać. Na policji pojawia się informator, który ujawnia, że dwóch albo trzech anarchistów, w tym ich lider Peter the Painter, ukrywają się na Sidney Street pod numerem 100. Pomimo śledztwa prowadzonego przez City of
Peter the Painter
London Police do akcji wkracza Metropolitan Police – to ich dystrykt. Jest wieczór drugiego stycznia 1911 roku.
Bitwa o Stepney
Spodziewając się silnego oporu policja organizuje się w dość szczególny sposób. W nocy 3 stycznia okolice domu zostają otoczone szczelnym kordonem służb mundurowych, składającym się z ponad 200 konstabli i oficerów uzbrojonych w pistolety i dubeltówki. O świcie rozpoczyna się bitwa. Łotewscy anarchiści ostrzeliwują się z okien budynku, nie chcą się poddać. Pomimo sporej przewagi liczebnej, na miejsce ściągane są duże zapasy amunicji oraz ciężkie karabiny maszynowe. Całym zamieszaniem dowodzi minister spraw wewnętrznych, Winston Churchill, oficjalnie przybywając na miejsce oblężenia, żeby służyć „słowem doradczym”. Churchill to zaprawiony w bojach awanturnik, agent wywiadu brytyjskiego i korespondent wojenny oglądający z bliska rewolucję kubańską José Juliána Martíego i generała Maximo Gomeza. Jako korespondent opisywał II wojnę burską czy wojnę grecko-turecką na Bałkanach. Jego regiment krwawo tłumił powstanie Pasztunów w Indiach. Churchill kulom się nie kłaniał. Teraz też tak miało być… 12/01/2016 16:50:34
035 Z Tower of London na pomoc londyńskiej policji przybywają żołnierze ze Scots Guards – elitarnej jednostki brytyjskiej armii. Wraz z armią, sześć godzin po rozpoczęciu ataku na budynek przy Sidney Street, przyjeżdżają trzynastofuntowe działa artylerii polowej. Zgodę na użycie „trzynastofuntówek” wydaje Churchill. W oblężonym budynku wybucha pożar. Minister spraw wewnętrznych osobiście zakazuje przybyłej na miejsce straży pożarnej przystąpienia do gaszenia pożaru. Churchill ma nadzieję, że członkowie gangu anarchistów sami opuszczą w panice budynek. Na otwarcie drzwi czekała przed wejściem uzbrojona policja. Drzwi nigdy się nie otwierają…
Krajobraz po bitwie
W środku znaleziono ciała dwóch anarchistów, byłych członków skrajnej łotewskiej lewicy – Fritza Svaarsa oraz Williama Sokolowa. Po Piotrze Malarzu nie było śladu. Podczas pożaru zawaliło się górne piętro budynku. Pod gruzami zginął strażak Charles Pearson uznany czwartą ofiarą „morderstwa przy 119 Houndsditch”. Śledztwo wykazało, że wszystkie śmiertelne kule, które zabiły policjan-
tów pochodziły z tego samego pistoletu: Dreyse, model 1907. Pistolet należał do Jacoba Petersa, kuzyna Fritza. Jednak policja przyjęła, że należał on do Gardsteina i to jego uznano za zabójcę policjantów! Co ciekawe Gardstein nie posiadał przy sobie amunicji do tego pistoletu. Jego kieszenie wypełniały pociski innego kalibru, do Mausera C96, który z resztą został przy nim znaleziony. Siedmiu członków zostało złapanych przez policję. Pięciu, w tym Piotr Malarz i dwie kobiety po aresztowaniu, zostało zwolnionych z aresztu albo zarzuty wobec nich zostały oddalone. Po oblężeniu na Sidney Street zwanym też Bitwą o Stepney, pistolety Mauser C96 określano mianem Peter the Painter. Nazwa ta była szczególnie popularna podczas irlandzkiej wojny o niepodległość. Podobno budynki na Sidney Street w Londynie noszą nazwy po Piotrze Malarzu. Zmieniło się też wyposażenie londyńskiej policji. Zamiast przestarzałych rewolwerów wyposażono ją w nowoczesne pistolety półautomatyczne. Na Winstona Churchilla spadła potężna krytyka. Socjeta brytyjska była oburzona, że tak wysoki urzędnik osobiście brał udział w awanturze „jakichś”
rzezimieszków. A jak pokazują zdjęcia, Churchill stał bardzo blisko wydarzeń… Podobno jego cylinder został przestrzelony na wylot podczas ostrzału. Pomimo lat dalej nie ma pewności kim był naprawdę Peter the Painter. W 1988 roku Phillip Ruff, brytyjski historyk anarchizmu, bazując na aktach KGB ogłosił, że tak naprawdę Piotr Malarz to znany łotewski malarz Gederts Eliass, który pomiędzy rosyjską rewolucją w 1905 roku a oblężeniem w Londynie żył na uchodźstwie, a następnie wrócił do Rygi po rewolucji październikowej w 1917 roku. Ostatnio Ruff zmienił zdanie i swoje podejrzenia skierował na Janisa Zhaklisa lub Zhaklesa, który miedzy innymi pomógł Fritzowi uciec z więzienia w Carskiej Rosji i razem z nim brał udział w napadzie na rosyjski bank; jednak tak naprawdę to nie wiadomo, co się stało z człowiekiem o pseudonimie Peter The Painter po 1911 roku. Jedno jest pewne. W tamtych czasach ideologia rewolucji i walki klas była bardzo bliska robotnikom londyńskich doków, którzy zamieszkiwali portowy, wschodni Londyn. Pomimo tego, że Peter the Painter był przestępcą, to dla niektórych był bohaterem i symbolem walki z brytyjskim establishmentem… «
Minister spraw wewnętrznych, Winston Churchill, oficjalnie przybył na miejsce oblężenia, żeby służyć „słowem doradczym”
617-MAKIETA 2 24-41.indd 35
12/01/2016 16:50:35
036
Transport Londyn
Kolej Overground wydłużyła pociągi Marcin Urban
***
Fot. Transport for London
London Overground zakończył operację wydłużania pociągów z czterech do pięciu wagonów. Pojemność każdego składu zwiększyła się o 170 miejsc, czyli o 25 proc. Dłuższe pociągi jeż-
dżą na trasach we wschodnim, zachodnim i północnym Londynie oraz między Euston a Watford. Wydłużenie pociągów przeprowadzono w ramach wartego ponad 300 milionów funtów programu modernizacji londyńskiej komunikacji miejskiej. Po tym jak w 2007 roku London Overground przejął połączenia od Silverlink liczba pasażerów na większości tras wzrosła sześciokrotnie. Na najbliższe lata Overground planuje m.in. wydłużenie odcinka Gospel Oak – Barking do nowego osiedla Barking Riverside. Pierwsze pociągi dojadą tam w 2018 roku.
617-MAKIETA 2 24-41.indd 36
12/01/2016 16:50:36
Fot. Transport for London
037
Związkowcy zapowiadają strajk w metrze Burmistrz Londynu ostro skrytykował związki zawodowe, które zapowiedziały kolejne strajki w metrze. Kością niezgody są plany wprowadzenia nocnych kursów. Pociągi miały jeździć przez całą dobę w weekendy już od września ubiegłego roku. Pomysł został jednak storpedowany przez członków trzech związków zawodowych ASLEF, Unite i RMT, którzy teraz chcą sparaliżować ruch metra 27 stycznia, 15 i 17 lutego. Jak twierdzą, nie są przeciwni wprowadzeniu nocnych kursów, domagają się tylko „balansu między pracą i życiem prywatnym”. Podczas prowadzonych od miesięcy negocjacji związki zawodowe odrzuciły kilka ofert podwyżek i premii składanych przez Transport for London, a nawet obietnicę, że obecnie zatrudnieni maszyniści nie będą musieli pracować na nocnych zmianach. Transport for London chce ich wyręczyć specjalnie zatrudniając do tego nowe osoby. Burmistrz w ostrych słowach skrytykował związki zawodowe, które jego zda-
617-MAKIETA 2 24-41.indd 37
niem nie protestują już przeciwko wprowadzeniu nocnych kursów, ale chcą wykorzystać sytuację do wywalczenia czterodniowego tygodnia pracy. - Związki dostały znakomitą ofertę warunków pracy w zamian za wprowadzenie nocnych kursów. Odrzuciły ją nawet nie konsultując tego ze swoimi członkami. (…) Związki wykorzystują sytuację do próby wprowadzenia czterodniowego dnia pracy, co jest kompletnie nieosiągalne dla TfL i pasażerów płacących za bilety – napisał Boris Johnson w wydanym oświadczeniu. Burmistrz zapowiedział, że mimo strajków pociągi będą kursować całą dobę, a poprowadzą je nowozatrudnieni pracownicy. - London Underground nie ma wyboru i musi zmierzyć się ze strajkami, by odrzucić niemożliwe do spełnienia żądania i znaleźć sposób na wprowadzenie nocnych kursów. W ostatnich tygodniach Metro ogłosiło nabór na 200 stanowisk maszynistów, którzy zostaną zatrudnieni na część etatu. Odzew był bardzo duży. Zgłosiło się już ponad 6 tys. chętnych – informuje Boris Johnson. Maszyniści zatrudnieni w metrze zarabiają średnio prawie 50 tys. funtów rocznie pracując 36 godzin tygodniowo. W ciągu roku mają do 52 dni urlopu. ***
W schronie powstanie kawiarnia Transport for London dostał pozwolenie na przebudowę schronu z drugiej wojny światowej. Zabytkowa rotunda znajduje się w narożniku Clapham Common, na przeciwko stacji metra Clapham South. Powstanie tam kawiarnia i przestrzeń na organizowanie wystaw. Podziemną część obiektu będzie można zwiedzać z przewodnikami muzeum transportu, w ramach wycieczek po ukrytym Londynie. Obiekt został wybudowany na początku drugiej wojny świtowej. W podziemiach, pod rotundą i linią metra Northern znajduje się schron przeciwlotniczy. W trakcie ataków na Londyn bronią V1 i V2 ukrywało się w nim nawet 8 tys. osób. Po wojnie schron był używany jako hostel. W 1948 roku zakwaterowano w nim pół tysiąca imigrantów z Jamajki. Potem zrobiono z niego magazyn dokumentów. Przebudowa ruszy w połowie tego roku.
12/01/2016 16:50:39
Fot. U.S Army [Public domain], via Wikimedia Commons
Fot. Orlok / Shutterstock.com
038
O tym się mówi Na froncie
Atak lotniczy w Syrii. Obok: Awwad Ibrahim Ali al-Badri w 2004 r.
Kalif Ibrahim, czyli postrach Zachodu W Iraku i Syrii koalicja państw zachodnich i arabskich, pod wodzą USA, atakuje z powietrza cele Państwa Islamskiego. Na czele dżihadystów stoi samozwańczy kalif Ibrahim. Mówi, że prowadzi ostateczny bój przeciwko „narodom ateistów”.
617-MAKIETA 2 24-41.indd 38
Wojciech Jagielski (PAP)
»
Ostatnie tygodnie 2015 r. nie były najlepsze dla dowodzonej przez niego armii dżihadystów. Irackie wojsko wyparło ich z miasta Ramadi i prowincji Anbar, a wspierani przez Amerykanów Kurdowie i syryjscy partyzanci nacierają na dżihadystów w północnej Syrii. Powietrzne rajdy amerykańskiego i rosyjskiego lotnictwa zdziesiątkowały komendantów armii kalifa, zniszczyły zajęte przez niego instalacje naftowe i magazyny broni. Aby dodać otuchy swoim żołnierzom i wskrzesić ich bojowego ducha, kalif wystąpił pod koniec grudnia z pierwszym od pół roku orędziem. Przekonywał, że Państwo Islamskie i jego armia są silniejsze niż kiedykolwiek i wzbudzają tak wielki strach w obozie niewiernych, że ci posyłają przeciwko nim wyłącznie samoloty, wiedząc, że piechota i pancerne pułki skazane byłyby na pewną klęskę. Wojnę toczoną przez dziha-
dystów w Iraku i Syrii znów nazwał wyczekiwaną „ostatnią bitwą”, po której islam zapanuje na całym świecie, a jego triumf poprzedzi Dzień Sądu Ostatecznego. Wystarczyło mu zaledwie pięć lat, by z nikomu nieznanego imama wyrosnąć na przywódcę zbrojnego ruchu, zagrażającego istniejącemu od stuleci porządkowi na Bliskim Wschodzie i całym świecie. Na Zachodzie w roli Wroga Numer Jeden godnie zastąpił Osamę bin Ladena, przywódcę Al-Kaidy (chociaż za głowę kalifa Amerykanie wyznaczyli jedynie 10 mln dolarów, podczas gdy za Osamę obiecywali 50 mln dolarów), której Państwo Islamskie stało się krnąbrnym, lecz doskonalszym wcieleniem. Przyszedł na świat przed 44 laty jako Awwad Ibrahim Ali al-Badri w podbagdadzkim starożytnym mieście Samarra, w rodzinie muzułmańskich ulemów, niezamożnych, za to wielce szanowanych i wywodzących swój ród od potomków proroka 12/01/2016 16:50:43
039 Mahometa. Życiowa rola muzułmańskiego uczonego lub imama pisana była także młodemu Ibrahimowi, który już w dzieciństwie, spędzonym raczej na modlitwie niż zabawach, wyróżniał się pobożnością, a także introwertycznością. Z wielką polityką po raz pierwszy zetknął się jako student teologii na bagdadzkim uniwersytecie. Irak toczył krwawą wojnę z Iranem, a studentom groził obowiązkowy pobór do wojska. Jeden z braci przyszłego kalifa zginął na froncie, ale on sam został odrzucony przez komisję poborową z powodu kiepskiego wzroku. Rozczarowany związał się na studiach z Bractwem Muzułmańskim, a zwłaszcza z najradykalniejszymi salafitami, do których należał także jego starszy brat, Dżuma (spośród krewnych przyszłego kalifa wielu należało jednak także do rządzącej w Iraku świeckiej partii Baas, a dwaj stryjowie Ibrahima służyli w wywiadzie Saddama Husajna). Po studiach został imamem w jednym z bagdadzkich meczetów, poślubił dwie żony. Dżihadystą został w więzieniu Bucca, dokąd wtrącili go w 2004 r. Amerykanie, którzy rok wcześniej najechali na Irak, żeby obalić Saddama Husajna. Przyszły kalif wspierał po cichu powstającą dopiero iracką partyzantkę, ale Amerykanie uwięzili go przez przypadek w Faludży, dokonując nalotu na mieszkanie przyjaciela Ibrahima, u którego akurat gościł z wizytą. W więzieniu, bez wyroku, spędził prawie rok. Dopiero tam poznał aresztowanych dżihadystów z irackiej filii Al-Kaidy, a także więzionych oficerów z rozwiązanej przez Amerykanów armii Saddama oraz funkcjonariuszy jego partii i administracji, a oni, będąc pod wrażeniem jego pobożności i wiedzy, wybrali go sobie na pośrednika rozsądzającego ich spory. I właśnie ta rola rozjemcy sprawiła, że skromny imam Ibrahim wyrósł na jednego z najważniejszych przywódców irackich dżihadystów. Niemiecki „Spiegel” napisał w tym roku, że to właśnie dawni oficerowie Saddama są faktycznymi założycielami i dowódcami Państwa Islamskiego, a Ibrahima wybrali sobie na przywódcę jedynie po to, by swoim oddaniem islamowi uwiarygodnił ich zbrojny ruch. Także ośrodek badawczy Soufan w tegorocznym raporcie poświęconym Państwu Islamskiemu stwierdził, że większość jego komendantów partyzanckich stanowią dawni oficerowie Saddama, z których wielu przystało do rebelii po pobycie w amerykańskim więzieniu Bucca. To doświadczeni wojskowi Saddama dowodzą ofensywami 617-MAKIETA 2 24-41.indd 39
Państwa Islamskiego, a dawni urzędnicy zawiadują proklamowanym wiosną 2014 r. kalifatem, obejmującym obszarem jedną trzecią Iraku i Syrii i zamieszkanym przez blisko 10 mln ludzi. Imam Ibrahim, już jako Abu Bakr Al-Bagdadi, stanął na czele Państwa Islamskiego w 2010 r., kiedy po śmierci jego poprzednich przywódców Abu Musaba Al-Zarkawiego, Abu Hamzy Al-Muhadżira i Abu Umara Al-Bagdadiego przestało być iracką filią Al-Kaidy, a wręcz wypowiedziało jej wojnę o przywództwo światowego dżihadu. Przemianę z lokalnej sunnickiej partyzantki z Iraku w globalny ruch dżihadystyczny ułatwiła Państwu Islamskiemu
Wystarczyło mu zaledwie pięć lat, by z nikomu nieznanego imama wyrosnąć na przywódcę zbrojnego ruchu, zagrażającego istniejącemu od stuleci porządkowi na Bliskim Wschodzie i całym świecie wojna domowa w Syrii. Partyzanci Państwa Islamskiego pojawili się na syryjskiej wojnie już w 2013 r., a w czerwcu 2014 r. w zdobytym przez nich irackim Mosulu Abu Bakr Al-Bagdadi ogłosił się kalifem. Szefowie amerykańskiego wywiadu przyznali w tym roku, że Państwo Islamskie zrewolucjonizowało terroryzm i stanowi jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla porządku międzynarodowego. Jego najbardziej brzemiennym w skutkach wynalazkiem było utworzenie kalifatu, dżihadystycznego państwa sprawującego kontrolę nad określonym terytorium. To właśnie skusiło kilkanaście tysięcy muzułmanów z Zachodu do zaciągnięcia się na syryjską wojnę i zmusiło miliony Syryjczyków do ucieczki z kraju. W tym roku kalifat ogłosił powstanie swoich filii na Synaju, w Jemenie, Libii, Nigerii, pod Hindukuszem i na Kaukazie. O ile pod Hindukuszem i na Kaukazie nie znajduje poparcia, to przejęcie pod kontrolę Libii oznaczać będzie bezpośrednie zagrożenie dla Europy, a jego pierwszym przejawem stała się fala napływających z Bliskiego Wschodu uchodźców oraz listopadowe zamachy terrorystyczne w Paryżu. « 12/01/2016 16:50:44
040
PROMOCJA TURYSTYKA
W 2016 roku brytyjska branża stawia na Polskę Kolejny rok, kolejne prestiżowe wyróżnienia dla polskiej turystyki. Stowarzyszenie Brytyjskich Biur Podróży (ABTA), wspólnie z Foreign Office (brytyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych – red.), ogłosiło listę 12 krajów, które w 2016 r. zasługują na szczególne zainteresowanie branży i konsumentów. Wrocław – Europejska Stolica Kultury 2016
»
Wśród wyróżnionych miejsc turystycznych nie mogło zabraknąć Polski. W uzasadnieniu swojej decyzji eksperci ABTA i Foreign Office zauważyli, że w ubiegłym roku Polska znów znalazła się wśród 10 krajów świata najwyżej klasyfikowanych pod względem liczby wyjazdów zagranicznych z Wielkiej Brytanii. Na rynku europejskim Polska zaliczana jest do ścisłej czołówki najpopularniejszych pod względem turystyki krajów już od 2013 r. Wśród wyróżnionych znalazły się kraje takie jak Francja, Chiny czy Peru. Za podstawę do selekcji posłużyły wynik sondaży prowadzonych przez ABTA zarówno wśród konsumentów, jak i stowarzyszonych biur podróży. Ogłaszając listę wybranych „Destinations to watch in 2016”, która jest częścią opublikowanego przez ABTA szerszego opracowania na temat nowych trendów w turystyce brytyjskiej. Mark Tanzer, dyrektor generalny ABTA stwierdził, że jej celem jest zainspirowanie branży turystycznej do tworzenia nowych produktów i zwró617-MAKIETA 2 24-41.indd 40
cenia uwagi odbiorców na nowe możliwości spędzania wakacji. Z badań marketingowych ABTA wynika, że w 2016 r. niemal jedna czwarta konsumentów brytyjskich zamierza wybrać się w nowe miejsce, do nowego kurortu czy miasta, nawet jeżeli jest ono w kraju, który już kiedyś odwiedzili. Rok wcześniej na to samo pytanie pozytywnie odpowiedziało 10% respondentów. Można to odczytać jako szansę na wypromowanie wielu ciekawych miast i atrakcji turystycznych w Polsce, które mają dogodne połączenia lotnicze z Wielką Brytanią i równie ciekawą ofertę, jak miejsca tradycyjnie popularne wśród Brytyjczyków (Kraków, Warszawa, Zakopane czy Gdańsk). Z myślą o branży turystycznej ABTA przygotowała specjalny plakat reklamujący Polskę wśród innych wybranych destynacji na 2016 r., który jest przeznaczony do ekspozycji w punktach sprzedaży około 5 tysięcy agentów biur podróży i tour operatorów będących członkami stowarzyszenia.
ABTA jest największą i najważniejszą organizacją branżową w UK. Istnieje od ponad 65 lat, liczy ponad 5 tys. członków, a wartość sprzedaży produktów turystycznych wszystkich agencji stowarzyszonych w ABTA przekracza sumę 32 mld funtów rocznie. Zagraniczny Ośrodek POT w Londynie jest członkiem korporacyjnym ABTA niemal od chwili powstania w 1995 r. ABTA nie jest jedyną marką na rynku turystycznym, która przekonuje Brytyjczyków, że Polska jest warta odwiedzenia w nadchodzącym roku. Pod koniec ubiegłego roku przedstawiciele POT odbierali nagrodę Lonely Planet „Best in Travel 2016”. 1 stycznia 2016 r. wysokonakładowy dziennik „The Guardian”, który powadzi niezwykle popularny dział poświęcony podróżom, ogłosił, że wśród gorących kierunków turystycznych na ten rok będzie Polska, szczególnie Wrocław jako Europejska Stolica Kultury. Trzy dni później popularna londyńska gazeta codzienna „Evening Standard” (ok. 1,7 mln czytelników dziennie) ogłosiła swoją własną listę rekomendacji na 2016 r. na której również znalazł się Wrocław. « 12/01/2016 16:50:54
041
617-MAKIETA 2 24-41.indd 41
12/01/2016 16:50:57
042
CAFÉ COOLTURA londyn
WILDLIFE PHOTOGRAPHER OF THE YEAR Do 10.06. Natural History Museum, Cromwell Road, Londyn SW7 5BD. Stacja: South Kensington. Otwarte: codziennie 10:00 – 17:50. Bilety: £13.50 www.nhm.ac.uk Od intymnych portretów po epickie krajobrazy, w sumie na wystawie jest prezentowanych ponad 100 najlepszych fotografii natury nagrodzonych w dorocznym konkursie dla fotografów przyrody. Przeprowadzany od ponad pół wieku konkurs Wildlife Photographer of the Year zdobył uznanie jako czołowy
617-MAKIETA 3 42-61.indd 42
głos w ramach współczesnej fotografii przyrody. Sławi on zróżnicowanie biologiczne i delikatną równowagę ekosystemów, wnosząc lepsze zrozumienie dla świata przyrody. Fotografem roku 2015 został Don Gutoski z Kanady, autor dramatycznego portretu lisów, które uwiecznił w śniegach Cape Churchill w Kanadzie. Do konkursu zgłoszono ponad 40 tys. zdjęć z 96 krajów. Do 25 lutego 2016 r. przyjmowane są zgłoszenia do 52. edycji konkursu. Można je zgłaszać za pośrednictwem strony wildlifephotographeroftheyear.com
12/01/2016 16:31:07
043 Fot. Michael AW
COOLTUR POLECA A
Underwater
617-MAKIETA 3 42-61.indd 43
12/01/2016 16:31:09
© Rallou Panagiotou
044
CAFÉ COOLTURA LONDYN Rallou Panagiotou My Toe 2010
wystawy » VANILLA AND CONCRETE Do 19.06. Tate Britain, Millbank, Londyn SW1P 4RG. Stacja: Westminster. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Wstęp wolny www.tate.org.uk
© Saatchi Gallery
Wystawa prezentuje nowe i nieco starsze prace wschodzących artystek młodego pokolenia - Marie Lund, Rallou Panagiotou i Mary Ramsden. Wykorzystują one rzeźbiarstwo i malarstwo by nadać codzienności nowe znaczenie.
» CHAMPAGNE LIFE Do 6.03. Saatchi Gallery, Duke Of York's HQ, King's Rd, Londyn SW3 4RY. Stacja: Sloane Square. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Wstęp wolny www.saatchigallery.com Przygotowana specjalnie na 13. urodziny galerii kobieca wystawa składająca się wyłącznie z prac wschodzących artystek. Jedna z nich jest pochodząca z Iranu Soheila Sokhanvari, która w swoich instalacjach zawiera metafory odnoszące się do sytuacji ludzi żyjących w systemach totalitarnych. Wśród pozostałych prezentowanych na wystawie artystek są: Alice Anderson, Marie Angeletti, Julia Dault i Julia Wachtel.
Soheila Sokhanvari, Moje Sabz 2011
»
LANDSCAPE PHOTOGRAPHER OF THE YEAR
Do 07.02. Dworzec kolejowy London Waterloo. Stacja: Waterloo. Otwarte w godzinach pracy dworca. Wstęp bezpłatny www.take-a-view.co.uk
Julian Elliott - Pont Fawr & River Conwy, Llanrwst, North Wales
617-MAKIETA 3 42-61.indd 44
150 najlepszych fotografii nagrodzonych w konkursie dla fotografów krajobrazu można oglądać czekając na pociąg na stacji London Waterloo. Już wiadomo, że wystawa pobije rekord frekwencji, bo samą stację odwiedza rocznie blisko 100 milionów osób. Konkurs The Landscape Photographer of the Year został zorganizowany we współpracy z organizacją VisitBritain i kampanią “The Countryside is GREAT”. Zadaniem fotografów było pokazanie piękna Wielkiej Brytanii zarówno na terenach dziewiczych jak i zurbanizowanych.
12/01/2016 16:31:10
© The Wrong Crowd
045 teatr » LONDON INTERNATIONAL MIME FESTIVAL 2016 09.01. – 06.02. Lokalizacje: Barbican, Jacksons Lane, Platform Theatre, Shaw Theatre, Soho Theatre, Southbank Centre, The Peacock www.mimelondon.com Londyński festiwal pantomimy ma już 40 lat. Jak co roku prezentują się na nim artyści z całego świata łączący pantomimę, ze sztuką cyrkową, akrobatyką, aktorstwem i różnymi odmianami tańca. Spektaklom towarzyszą projekcje filmów, warsztaty i spotkania z twórcami. W tym roku na imprezie debiutują między innymi Alexander Vantournhout z Belgii, grupa Stereoptik z Francji i obiecujący brytyjski zespół The Wrong Crowd.
» EXPIRY DATE 19-23.01. Barbican Theatre, Silk St, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican. Spektakle: 19:45. Bilety: £18 www.barbican.org.uk Joseph przygotowuje się w domu na ostatnią godzinę swojego życia… Zegar bezlitośnie idzie do przodu. Opowiedziana w formie pantomimy uniwersalna opowieść o przemijaniu. Spektakl jest prezentowany w ramach Londyńskiego Festiwalu Pantomimy.
The Wrong Crowd „Kite”
» RED VELVET
Fot. Tristram Kenton
23.01. – 27.02. Garrick Theatre, 2 Charing Cross Road, Londyn WC2H 0HH. Stacja: Leicester Square. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: £15 www.branaghtheatre.com
617-MAKIETA 3 42-61.indd 45
Theatre Royal, Covent Garden, 1833 rok. Edmund Kean, najpopularniejszy actor swojego pokolenia, upada na scenie grając Othello. Jego rolę ma przejąć młody, czarnoskóry aktor. Do zamiany dochodzi jednak w momencie, gdy na ulicach dochodzi do zamieszek po ogłoszeniu przez rząd zniesienia niewolnictwa. Jak zareaguje publiczność?
Adrian Lester w Red Velvet
» LA TRAVIATA 16.01. – 19.03. Royal Opera House, Bow St, Londyn WC2E 9DD. Stacja: Covent Garden. Spektakle: patrz strona opery. Bilety: od £14 www.roh.org.uk Jedna z najbardziej popularnych operowych tragedii Verdiego z udziałem światowej klasy artystów, wśród których są Venera Gimadieva, Maria Agresta i Nicole Cabell.
12/01/2016 16:31:12
046
CAFÉ COOLTURA londyn
kino » CREED Od 15.01. Sensacyjny, USA. Reż. Ryan Coogler, wyst. Sylvester Stallone, Michael B Jordan, Graham McTavish Sylvester Stallone powraca na ekrany jako legendarny bokser Rocky Balboa. Tym razem stanie przed wyzwaniem przygotowania do walki syna swojego dawnego rywala.
» THE REVENANT Od 15.01. Sensacyjny, USA. Reż. Alejandro González Iñárritu, wyst. Leonardo DiCaprio, Tom Hardy, Domhnall Gleeson Rok 1822. Hugh Glass, traper i poszukiwacz przygód, zostaje zaatakowany przez niedźwiedzia i poważnie raniony w niedostępnym, górzystym terenie. Przeczuwając, że zbliża się śmierć, opłaca dwóch najemników, by czuwali przy nim do końca i zapewnili mu pochówek. Ci porzucają go i uciekają z pieniędzmi. Glassowi udaje się przetrwać i rusza w pościg za złodziejami.
» ROOM Od 15.01. Dramata, Kanda/Irlandia. Reż. Lenny Abrahamson, wyst. Brie Larson, Jacob Tremblay, Joan Allen Po pięciu latach życia w zamknięciu matka i syn odzyskują wolność. Chłopiec odkrywa świat, który wcześniej dla niego nie istniał. „Room” dostał wiele nagród i nominacji, m.in. 3 nominacje do Złotych Globów.
617-MAKIETA 3 42-61.indd 46
12/01/2016 16:31:13
Fot. Kevin Winter/Getty Images
047 koncerty » THE CORRS 23.01., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50
» STEVEN WILSON 27.01., godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: od £36.75
» HOZIER 29-31.01, godz. 19:00. O2 Academy Brixton, 211 Stockwell Road, Brixton, Londyn SW9 9SL. Stacja: Brixton. Bilety: £29.50
» MASSIVE ATTACK AND YOUNG FATHERS 03-04.02. godz. 19:00. O2 Academy Brixton, 211 Stockwell Road, Brixton, Londyn SW9 9SL. Stacja: Brixton. Bilety: £43.25
» JASON DERULO 05.02. godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40
» ENNIO MORRICONE 16.02., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: £64.50
» THE BRIT AWARDS 24.02. godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: ticketmaster.co.uk
» JUSTIN BIEBER 11-12 i 14-15.10., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £53.50
» A-HA 26.03., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50
JAZZ CAFE POSK
» MONIKA LIDKE BAND 16.01., godz. 20:30. Bilety: £8
» SOUL NEBULA 23.01., godz. 20:30. Bilety: £8
Monika Lidke
» RUDIMENTAL 03.03., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £24.75
» X-FACTOR LIVE 05.03., godz. 12:30 i 18:00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £34.50
» ADELE 15-16 i 18-19.03., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: sprzedane
» MARIAH CAREY 23.03., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: patrz strona O2
» PETER ANDRE 20.03., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: £36.50
» ELLIE GOULDING WITH JOHN NEWMAN 24-25.03., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: £39.25
617-MAKIETA 3 42-61.indd 47
12/01/2016 16:31:14
048
CAFÉ COOLTURA RÓŻNE TAKIE CIEKAWOSTKI
617-MAKIETA 3 42-61.indd 48
12/01/2016 16:31:15
049
617-MAKIETA 3 42-61.indd 49
12/01/2016 16:31:17
050
CAFÉ COOLTURA WOŚP
Wielki Finał w wielkim stylu
»
Gorąca atmosfera gorących serc! Co tu dużo mówić – było wspaniale! Niezwykła energia, która wytworzyła się pomiędzy naszymi artystami a publicznością była przeżyciem jedynym w swoim rodzaju. Magia wspólnego doświadczania muzyki i radość z uczestnictwa w tym wyjątkowym wydarzeniu na długo pozostaną w pamięci uczestników. To co jest jednak najważniejsze - osią617-MAKIETA 3 42-61.indd 50
gnęliśmy zamierzony cel! Nasza pracowicie wykonująca swoje obowiązki komisja licząca ogłosiła, iż na tę chwilę udało nam się zebrać £38,379.72... i wciąż liczymy!!! - Jesteśmy dumni i szczęśliwi, że owoce naszej pracy w sposób znaczący zasilą konto Fundacji, a dzieci i seniorzy skorzystają ze sprzętu kupionego między innymi dzięki naszym działaniom – usłyszeliśmy od Dagmary Chmielewskiej – konferan-
sjerki i koordynatorki 24. Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Londynie. - Takie chwile dodają nam skrzydeł, dzięki nim wiemy, jak skuteczne są nasze akcje. Będziemy z Orkiestrą do końca świata i jeden dzień dłużej!!! – dodała. Do sukcesu tegorocznego Finału na pewno przyczyniło się niezwykłe zaangażowanie naszych dzielnych wolontariuszy. Nie bez znaczenia była też ich 12/01/2016 16:31:19
Fot. Artur Grzanka Photography
051
słuszna liczba. W tym roku na londyńskie ulice wyszło kwestować aż 250 osób! Sukcesem okazały się też aukcje, najwyżej zlicytowana została koszulka Roberta Lewandowskiego z autografem piłkarza za kwotę £450! Ileż śmiechu i zabawy pojawiło się podczas eventu dziecięcego! Ewa Dobrowolska-Gmitrzuk i Jarosław Gmitrzuk z Agencji Prima zadbali o to, aby każde 617-MAKIETA 3 42-61.indd 51
dziecko od początku do końca programu miało radosny uśmiech na twarzy. Niezwykła kreatywność naszych artystów i łatwość w nawiązywaniu kontaktu z dziećmi były zauważalne od chwili pojawienia się ich na scenie. Nasi najmłodsi mieli też okazje wysłuchać piosenek w wykonaniu Majki Jeżowskiej – królowej polskiej sceny dziecięcej. Wszyscy – mali i duzi bawili się wyśmienicie. Wisienką na torcie naszej tegorocznej folkowej grafiki był występ Zespołu Pieśni i Tańca Tatry. Tradycyjne stroje i muzyka – poczuliśmy się bardzo blisko naszego kraju. Podczas głównej części wydarzenia mieliśmy okazję zobaczyć wielu młodych, utalentowanych artystów. Niezwykłą energią i żywiołowością oczarowała nas formacja Daxx & Roxane, prezentująca utwory na pograniczu rocka i metalu. Zespół Czapa, od lat grający na londyńskich scenach, przywiódł do SCALI swoją stałą publiczność, która chętnie śpiewała do spółki z muzykami. Ciekawy był też występ grupy Nocny Kochanek. Muzycy szybko zjednali sobie publiczność dowcipnymi tekstami piosenek – warto było skupić się na treści, aby w pełni docenić ich kunszt. Odwiedzili nas też goście specjalni: Anna Jurksztowicz – piosenkarka, Ewa Mielnicka - Miss Polski 2014, Kasia
Madera - dziennikarka BBC NEWS, książę Jan Żyliński, Mateusz Szymkowiak - dziennikarz TVP2 znany z programów Pytanie na Śniadanie oraz The Voice of Poland i Martin Fitch – piosenkarz. Powodzenie finałowych koncertów przerosło nasze oczekiwania. Zespół Tabu, który wirtuozerią porwał ubiegłoroczną Woodstockową publiczność, w podobnym stylu zdobył serca uczestników naszego Finału. Widownia rozszalała się pod sceną! Można było wyskakać się i wykrzyczeć do woli. To się nazywa granie! I tak dotarliśmy do Wielkiego Finału, okraszonego występem gwiazdy wieczoru – zespołu Myslovitz. Wielu naszych widzów z niecierpliwością wyczekiwało właśnie tego koncertu. Główna sala pękała w szwach pod naporem podekscytowanych fanów zespołu. Już od pierwszych dźwięków słychać było, że muzycy są w świetnej formie. Piosenka za piosenką tworzyli wspaniałe widowisko, nawiązując coraz pełniejszy i głębszy kontakt z publicznością. W piękny sposób zakończyliśmy 24. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Londynie. Do zobaczenia w przyszłym roku! Sie ma!
Anna Ciecierska
12/01/2016 16:31:21
Fot. banksy.co.uk
052
CAFÉ COOLTURA galeria
Banksy staje w obronie uchodźców
»
Steve Jobs, który jedną ręką przytrzymuje zarzucony na plecy worek, a w drugiej trzyma pierwszy model komputera Apple, to najnowsze dzieło najbardziej obecnie znanego przedstawiciela street-artu. Graffiti ma symbolizować ciężki los imigrantów oraz pokazywać szansę, jaką stanowią dla społeczeństwa. „Często wierzymy, że migracja jest wysysaniem zasobów kraju, ale Steve Jobs
617-MAKIETA 3 42-61.indd 52
był właśnie synem syryjskiego imigranta. Apple jest dzisiaj najbardziej dochodową firmą na świecie i co roku odprowadza podatki w wysokości 7 miliardów dolarów” – tłumaczy w oświadczeniu na stronie internetowej Banksy. Jak zwykle, w przypadku dzieł Banksy'ego znaczenie ma również miejsce, w którym powstało. Bezpośrednie tło stanowi „The Jungle” – obóz dla uchodź-
ców w pobliżu francuskiego miasta Calais, gdzie przybysze z ogarniętych wojną Syrii i Afganistanu szukają możliwości, żeby dostać się do Wielkiej Brytanii. Banksy pokazał również graffiti z centrum Calais, na którym widać postaci z obrazu francuskiego malarza z okresu romantyzmu Eugène Delacroix „Wolność wiodąca lud na barykady”. Tym razem siedzą one na tratwie i z nadzieją pokazują luksusowy prom na horyzoncie. «
12/01/2016 16:31:22
053
617-MAKIETA 3 42-61.indd 53
12/01/2016 16:31:23
054
CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA
czyta się
Redaguje PIOTR DOBRONIAK
Idę tam gdzie idę
»
Na scenie nieprzerwanie od 36 lat. Z Kultem, KNŻ i jako Kazik stworzył utwory, które weszły do kanonu polskiej piosenki odmieniając go raz na zawsze. W autobiografii „Idę tam gdzie idę” Kazik Staszewski daleki jest od powagi instytucji narodowej kultury. Odkrywa swe słabości i wybryki. Mówi o kulisach branży muzycznej, używkach i pustce. Wszysto co słyszeliście od niego o miłości, przyjaźni, religii, polityce, zwątpieniu i nadziei, tu nabiera krwi, ciała i humoru. Dostajemy historię życia codziennego i niecodziennego w Polsce ostatniego półwiecza. Dzieciństwo w śródmieściu PRL
-owskiej Warszawy. Eksplozja punk rocka. Stan Wojenny oczami Świadków Jehowy. Drapieżny czas transformacji. Internetowe jatki i polityczne podziały nowego wieku. Ale też cienie wojny i komunizmu, a także współczesny, walący się świat New Jersey i Teneryfy. Rzecz opowiedziana z perspektywy równie odrębnej, jak jej bohater, a równocześnie traktująca o doświadczeniu kilku generacji równie uniwersalnie, jak jego piosenki. «
Książę Karol
Messi
Biesy
W skrócie, książkę „Książę Karol. Serce króla” można nazwać odpowiedzią księcia Walii na „Diana. Moja Historia” Andrew Mortona. Ta niezwykła biografia powstawała nie tylko w oparciu o rozmowy z przyjaciółmi następcy tronu, jego przeciwnikami, dworzanami, pracownikami pałacu, ale również dzięki współpracy z samym Karolem.
Guillem Balagué niezwykle dokładnie prześwietla życie Argentyńczyka. Bada jego włoskie korzenie, odkrywa, że niewiele zabrakło, by urodził się w Australii, opisuje początki w La Masíi, gdy „karzeł” z łatwością ogrywał zdumionych Piqué i Fàbregasa. To pierwsza tak obszerna opowieść o najlepszym piłkarzu świata, swoista biblia dla fanów Messiego.
Wielowątkowa, diaboliczna opowieść o tym jak szlachetne idee indywidualnej wolności w umysłach ludzi na wolność niegotowych, kształtowanych w uściskach carskiego samodzierżawia, przeradzają się w idee nihilizmu, bezwładne rewolucyjne ruchy i terroryzm.
617-MAKIETA 3 42-61.indd 54
12/01/2016 16:31:25
055 Kwanty
»
Mechanika kwantowa jest piękną, precyzyjną i logiczną konstrukcją matematyczną, doskonale opisująca Naturę. Próbując pojąć świat kwantów, wkraczamy na niezwykłe terytorium, gdzie do objaśnienia poczynionych obserwacji możemy, jak się wydaje, dowolnie wybierać jedną z szeregu możliwych interpretacji, z których każda jest zdumiewająco niesamowita. Jakim cudem teoria naukowa może pozostawać tak niejasna, trudna do zrozumienia? Profesor Jim Al-Khalili przyznaje, że spędził wiele czasu na rozmyślaniach na temat mechaniki kwantowej, zarówno z punktu widzenia profesjonalisty i aktywnego badacza, jak też z pozycji człowieka żywo zaintereso-
wanego głębszym znaczeniem teorii. Jednak wciąż po dwudziestu latach pracy nie udało mu się z nią dojść do ładu. W swojej najnowszej książce Kwanty opowiada o próbach zrozumienia, co mechanika kwantowa mówi nam o prawdziwej naturze rzeczywistości, i zabiera czytelników w podróż przez fizykę cząstek elementarnych i teorie dotyczące wyższych wymiarów przestrzeni, a nawet jeszcze dalej. «
Steven Gerrard
Poklask
Anegdoty
Autobiografia legendy Liverpoolu. W tej książce Steven Gerrard opowiada historię swojego życia i podsumowuje 17 sezonów spędzonych przy Anfield. Błędy transferowe Rafy Beníteza. Spóźnialstwo Mario Balotellego. Nakłanianie do pozostania w klubie Luisa Suáreza i Fernando Torresa, derby Liverpoolu z wstydliwą kontuzją i wyjście na miasto, które skończyło się dobą spędzoną w areszcie.
Obrazki z życia ludzi żyjących w rzeczywistości PRL. Niczym kadry na czarno-białej kliszy autorka uchwyciła zdarzenia naznaczone piętnem tamtych trudnych i szarych lat. Te większe i poważne, jak walka z reżimem, propagandą i indoktrynacją, powojenna partyzantka, nieuczciwe procesy i masowe aresztowania, ale też te mniejsze, codzienne: prace chałupnicze, paczki z Ameryki, szkolne wybryki, pierwsze miłości, małe sukcesy.
Ponad dwieście gwiazd skrzących dowcipem, ciętą ripostą i inteligentną puentą w jednym gwiazdozbiorze. Anegdoty, które odsłaniają inną twarz ich bohaterów. Zabawne, czasem dające do myślenia, innym razem zaskakujące opowieści o ludziach scen, estrad i filmu.
617-MAKIETA 3 42-61.indd 55
Książki do kupienia na:
BookTO.pl
12/01/2016 16:31:27
056
CAFÉ COOLTURA prawo
Marihuana po legalizacji – w sklepach z alkoholem czy wysyłkowo? 617-MAKIETA 3 42-61.indd 56
12/01/2016 16:31:28
Kanadyjski rząd rozpoczął dopiero prace nad obiecaną legalizacją marihuany. Trwa już jednak dyskusja o miejscach sprzedaży – w sklepach z alkoholem, a może w formie wysyłkowej.
»
Premier Justin Trudeau jeszcze podczas tegorocznej kampanii wyborczej zapowiadał legalizację marihuany. Podczas niedawnej transmitowanej przez stacje telewizyjne konferencji prasowej w Vancouver Trudeau podkreślił, że konsultacje na temat niezbędnych zmian w prawie będą prowadzone w porozumieniu z rządami prowincji i władzami miejskimi, a także środowiskiem medycznym. Chodzi jednak nie tylko o to, by z kanadyjskiego kodeksu karnego wykreślić przepis penalizujący posiadanie niewielkich ilości narkotyku i jednocześnie odciąć źródło dochodów zorganizowanych grup przestępczych. Jedną z kwestii do rozstrzygnięcia pozostaje ustalenie poziomu akcyzy. Trudeau przestrzegał, że zbyt wysokie podatki mogą sprzyjać nielegalnym dystrybutorom, podobnie jak dzieje się to z papierosami. Według badań nawet połowa papierosów wypalanych w Kanadzie pochodzi z nielegalnego obrotu. Stąd też, podkreślał Trudeau, o ile rząd może liczyć na pewne wpływy z legalnej 617-MAKIETA 3 42-61.indd 57
sprzedaży marihuany, o tyle nie szacuje potencjalnych dochodów zbyt wysoko. Zresztą mają być one przeznaczone na terapie uzależnień, programy edukacyjne i wsparcie dla programów leczenia osób z problemami psychicznymi. Jedną z zasadniczych kwestii jest to, gdzie marihuana będzie sprzedawana – wśród argumentów za jej legalizacją jest utrudnienie dostępu niepełnoletnim. Stąd też pojawił się pomysł wykorzystania sieci sklepów z alkoholami. Każda kanadyjska
prowincja ma własne regulacje ograniczające sprzedaż alkoholu, w Ontario mocniejsze alkohole są – poza restauracjami i barami – sprzedawane w sieci LCBO, będącej własnością prowincji. Zwolenniczką wykorzystania sieci sklepów z alkoholem jest m.in. premier Ontario Kathleen Wynne, zaś związki zawodowe w Ontario, a także w Kolumbii Brytyjskiej wskazują, że personel takich sklepów ma odpowiednie kwalifikacje jeśli chodzi o sprawdzanie wieku nabywców. Są też zwolennicy sprzedaży marihuany w tych samych sklepach, w których można kupić papierosy, również z tego
Fot. Sergei Bachlakov / Shutterstock.com
057 powodu, że sprzedawcy legalnego tytoniu mogą legitymować nabywców. Trudeau mówił jednak już, że legalizacja marihuany ma jednocześnie prowadzić do utrudnienia nieletnim dostępu, a „corner stores” czy „depanneurs” w Quebecu, czyli niewielkie sklepy, nie są w związku z tym najlepszym rozwiązaniem. Dystrybutorzy medycznej marihuany proponują, by wykorzystać ich sieć sprzedaży i model dostaw, czyli zamówienie u legalnego producenta, który następnie dostarcza kurierem przesyłkę do domu. W Kanadzie już od 2001 r. Health Canada (ministerstwo zdrowia) zezwalało w ściśle określonych przypadkach na medyczne wykorzystanie marihuany. Obecnie lista licencjonowanych producentów, z którymi mogą bezpośrednio kontaktować się pacjenci posiadający odpowiednie dokumenty od swojego lekarza, jest dostępna na stronie internetowej ministerstwa. Od czerwca br. na podstawie orzeczenia Sądu Najwyższego Kanady, definicja „medycznej marihuany” dotyczy nie tylko suszonej używki, także wszystkich innych form jej stosowania, w tym np. oleju czy herbaty. W 2002 roku specjalna senacka komisja ds. nielegalnych narkotyków przygotowała materiał, zbierający naukowe dane o paleniu marihuany. Stwierdzono w nim m.in., że marihuana jest mniej szkodliwa niż alkohol i zasadami obrotu obu tych używek powinny rządzić takie same zasady prawne i podatkowe. Poprzedni konserwatywny rząd opowiadał się jednak za zaostrzaniem prawa, mimo apeli wielu polityków, naukowców i nawet części byłych policjantów, by zalegalizować marihuanę. Według obecnych przepisów karane jest posiadanie nawet niewielkich ilości tego miękkiego narkotyku, choć jego dostępność, mimo penalizacji, jest powszechna. Według badań prawie 45 proc. Kanadyjczyków w wieku powyżej 15 lat przynajmniej raz paliło marihuanę. Z Toronto Anna Lach, PAP
Jedną z zasadniczych kwestii jest to, gdzie marihuana będzie sprzedawana – wśród argumentów za jej legalizacją jest utrudnienie dostępu niepełnoletnim. 12/01/2016 16:31:29
058
CAFÉ COOLTURA ZDROWIE
Co psuje nam powietrze? Są wciąż naukowcy, którzy twierdzą, że efekt cieplarniany nie jest skutkiem emitowania gazów przez przemysł i transport. Grupa ta znana z tzw. afery Climategate i opłacana przez koncerny paliwowe (udowodniono to już w przypadku Exxona), wskazuje inne źródła zatrucia atmosfery.
Tadeusz Oszubski, MW Media
»
Co według przeciwników koncepcji, że ludzkość zatruwa świat, tak znacząco psuje nam powietrze? Między innymi, są to bioaerozole stanowiące 25 do 50 proc. cząstek zanieczyszczających powietrze. Są to mikroskopijne fragmenty materiałów pochodzenia biologicznego - fragmenty skóry zwierząt, włosów, komórek bakterii, glonów oraz pyłki roślinne. Krowy też mają być odpowiedzialne za efekt cieplarniany. Nowe dane wskazują, że aż 20 proc. metanu emitują zwierzęta hodowlane – krowy, świnie oraz owce. Z kolei wg ustaleń naukowców z Chińskiej Akademii Nauk,
atmosferę zatruwają nam lasy.
Chińscy uczeni przeanalizowali substancje gazowe, jakie wymieniają z otoczeniem 44 gatunki roślin zasiedlające 617-MAKIETA 3 42-61.indd 58
stepowe tereny Wewnętrznej Mongolii, słabo uprzemysłowionego regionu Chin. Badano 35 gatunków traw i 9 gatunków krzewów. Wyniki tych prac, opublikowane w grudniu 2008 r. podają, że aż 7 z 9 gatunków krzewów produkuje metan, przyczyniając się do narastania efektu cieplarnianego na Ziemi. Eksperci z Chińskiej Akademii Nauk potwierdzili swymi badaniami wcześniej postawioną i uznawaną za ryzykowną hipotezę innych uczonych opublikowaną na łamach naukowego czasopisma “Nature” w 2006 r. Ustalenia te dowodziły, że metan trafia do atmosfery nie tylko z fabryk, ale produkują go też drzewa i krzewy, dotychczas uznawane za “zielone płuca” planety, co czyni lasy współodpowiedzialnymi za narastanie efektu cieplarnianego. Inna zaskakująca próba wyjaśnienia dlaczego powietrze jest tak zatrute przerzuca odpowiedzialność za ten stan na nasze pociechy. Wg ustaleń grupy ekspertów z Uniwersytetu Londyńskiego, liczne rodziny 12/01/2016 16:31:30
059 zatruwają atmosferę równie skutecznie, co samoloty pasażerskie, samochody czy elektrownie spalające węgiel.
Ilość dzieci trzeba ograniczać,
twierdzą brytyjscy naukowcy. Jako argument przedstawiają obliczenia, że jedno dziecko prowadzi do emisji dwutlenku węgla równego 620 lotom samolotu pasażerskiego w obie strony na trasie Londyn - Nowy Jork. Dla ekspertów z Uniwersytetu Londyńskiego nie ma wątpliwości, że korzyści dla planety wyniesione ze zmniejszenia przyrostu naturalnego w krajach rozwiniętych są o wiele większe, niż z jakichkolwiek innych działań profilaktycznych, takich jak wyłączanie zbędnego oświetlenia, czy sortowanie śmieci. Wg biorącego udział w tych badaniach Johna Guillebauda, emerytowanego profesora Uniwersytetu Londyńskiego, decyzja o założeniu rodziny powinna być poprzedzona przemyśleniami dotyczącymi całego środowiska naturalnego Ziemi, nie tylko własnej sytuacji życiowej. Można odnieść wrażenie, że za stężenie gazów cieplarnianych w atmosferze odpowiadają wszyscy, tylko nie koncerny paliwowe, przemysł i energetyka. Okazuje się jednak, że istnieje grupa mniej trujących. To kobiety. Wg opublikowanego w listopadzie 2009 r. raportu ONZ „State of World Population”, tak zwany
odcisk węglowy kobiet,
czyli ich udział w emisji dwutlenku węgla, jest dużo słabszy, niż w przypadku mężczyzn. Wynika to z postaw kobiet w krajach uprzemysłowionych. Panie rzadziej prowadzą samochody i latają samolotami, kupują mniej produktów nieprzyjaznych środowisku, chętniej nabywają żywność ekologiczną i organiczną, częściej segregują śmieci i efektywniej wykorzystują energię elektryczną. Kobiety też w większym stopniu niż mężczyźni nie wierzą, że rządy i korporacje rozwiążą problemy ekologiczne, dlatego biorą sprawy w swoje ręce. Jak widać oprócz destrukcyjnego wpływu krów, lasów i dzieci na nasze powietrze, widać też światełko w tunelu. Oznacza to jednak, że aby radykalnie uporać się ze skażeniem atmosfery musi powstać świat znany z filmu „Seksmisja” Juliusza Machulskiego. « 617-MAKIETA 3 42-61.indd 59
Las zamiast aspiryny
»
Każdy chyba poznał kojący wpływ lasu. Z leśnych wycieczek wracamy zrelaksowani, z zapasem nowej energii. Zdarza się jednak, że z takiej eskapady przyjeżdżamy zmęczeni i podenerwowani. Okazuje się, że ogromne znaczenie dla naszego samopoczucia ma typ lasu, czy boru, w którym przebywaliśmy. Dane uświadamiające różnice bioterapeutyczne naszych borów opublikowała w 1991 roku Maria Krzymowska-Kostrowicka, zajmująca się wpływem lasów i borów na zdrowie i samopoczucie człowieka. Niestety, wyniki tych badań są bardzo rzadko brane pod uwagę przy projektowaniu parków oraz lasów miejskich i podmiejskich. Poniżej zamieszczamy informacje ukazujące wpływ na zdrowie ludzi najczęściej występujących, czterech wybranych borów, różniących się stopniem nawilgocenia gleby. lB ór suchy - siedlisko ubogie, o silnie kwaśnej glebie z charakterystycznym runem zbudowanym z borówki, kostrzewy i mchu. Występują tu drzewa iglaste - głównie sosna. P ozytywny wpływ i oddziaływanie już po godzinie przebywania w borze - rozszerzenie się naczyń
krwionośnych, działanie uspokajające, obniżające ciśnienie krwi, przeciwastmatyczne, przeciwgruźlicze, przeciwbronchitowe, odkażające, wzmagające odporność organizmu. lB ór świeży - podobnie jak bór suchy, stanowi siedlisko ubogie, jednak o większej zawartości wody w glebie i bogatszym runie. D ziałanie podobnie jak w przypadku boru suchego. Zwiększone działanie wzmagające odporność organizmu. lB ór mieszany, świerkowy - wszystkie elementy podobne do poprzednich typów borów, jednak z przewagą świerków. Działanie - obniżające ciśnienie krwi, przeciwgruźlicze, przeciwbronchitowe, odkażające, wzmagające odporność organizmu. lB ór mieszany, sosnowy - wszystkie elementy podobne do poprzednich typów borów. Przewaga drzew sosnowych. D ziałanie - przeciwastmatyczne, przeciwgruźlicze, przeciwbronchitowe, odkażające, wzmacniające odporność organizmu. MW Media
12/01/2016 16:31:31
060
reklama zdrowie
617-MAKIETA 3 42-61.indd 60
12/01/2016 16:31:32
061
617-MAKIETA 3 42-61.indd 61
12/01/2016 16:31:34
062
OGŁOSZENIA drobne + UsŁugi
jak zamieścić
ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).
sms
81616
Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05
mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię
internet
CL 06 CL 07 CL 08 CL 09
sprzedam auto-moto randka w ciemno inne
cooltura.co.uk
Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.
ramkowe
(usługi)
Telefonicznie:
Ramka do 15 słów
020 8846 3614 £ 25 +vat lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)
Warunki:
Ramka do 25 słów
£ 30 +vat
1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.
617-MAKIETA 4 62-91_same drobne i reklamy.indd 62
mieszkania do wynajęcia SMS:
81616 KOD: 01
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
> Acton West/North duzy dwuosobowy pokoj do wynajecia dla niepalącej pary lub dziewczyny Zadbany dom blisko metra Tel:07879467303 > Barking duza jedynka 90 tel 07964537030 > Biuro na sprzedaz, N19, Holloway Road, przy glownej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, £12000, czynsz £750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104. > Dalston pokoj do wynajęcia blisko stacji Dalston kingsland. Tel 07951755163.
> Duza 2ka dla 1osoby 140 tel 07970556678 > Edmonton, N18 2SA, 1 Pokojowy Flat. £875/miesiecznie + rachunki do podzialu z właścicielem. Podwójny pokój , osobny salon, lazienka z prysznicem. Dostępny od 29/01/2016. 02088851890, 07436582103. > Enfield, EN1 4HG, 3 pokojowy dom z ogrodem, £1395/miesiecznie + rachunki. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, lazienka z wanna, salon, ladna kuchnia. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582103, 07436792779. > Greenford Pokój dla jednej osoby na Greenford. £120 tygodniowo plus tydzień depozytu. 07894712310
> Northolt mam do wynajęcia dwa duże pokoje na Northolt cena tyg f130- 1 tydz z gory oraz dwu tyg depozyt 07756284190 > Oakwood, N14 4XB, 5 Pokojowy Flat na 2 poziomach. £1690/mies. 4 podwojne, 1 pojedyncza sypialnia, salon z kuchnia.Blisko metra Oakwood. Dostepny od 01/02/2016. 02088851890, 07436582103. > Stratford wynajme pokoj dla dwoch panow na Stratford 07553749628 > Tottenham, N17 6DG , Pokoj mala jedynka £75 /tyg + rachunki do podzialu z lokatorami . W domu 2 lazienki , wspolna kuchnia , ogrod . Joanna : 07436792779 > Tottenham Hale, N17 9EZ, 2 bed mieszkanie z ogrodem. £1275 miesięcznie. 2 podwójne sypialnie, przechodni salon, przestronna kuchnia, łazienką z wanna, ogród. Dostępne od zaraz. 07715677401, 07436582104, 02088851890.
> Harrow & Wealdston pokoj do
> Tottenham wynajme na Tottenham dwójkę jako duza jedynke z podwójnym łóżkiem w domu czystym i spokojnym za 125 za tydz plus tydzien depozytu wszystkie rachunki 07508560146
> Hounslow. jedynka w domu z
> Wembley szukam współlokatora do studia flat na Wembley więcej info pod num tel 07931744602
wynajęcia dla jednej osoby lub pary na Harrow & Wealdston blisko stacj metra ,polska tv internet Cena 120-140 tygodniowo 07905358732
ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272
> Leytonstone kolo Leyton
Midland Station fajna dwojka z dwoma pojedynczymi lóżkami do wynajecia, Polska telewizja internet. Rachunki wliczone.130/tydz tel 07756271089
> Mitcham wynajme duza jedynke w czystym domu dla dziewczyny na Mitcham . Blisko tram stop i bus 118- 280 -201 . Tel.07980295558 . Ewa > Northolt mam do wynajęcia dwa duże pokoje na Northolt cena tyg f130- 1 tydz z gory oraz dwu tyg depozyt
> Wood Green, N22 6EX, 2 Pokojowy dom z ogrodem .£1190 miesięcznie + rachunki. 2 podwójne sypialnie, przechodni salon , przechodnia kuchnia , łazienką z wanna i toaleta. Dostepny od 03/02/2016. 02088851890, 07436792779, 07436582103. > Wood Green, N17 7PP, 4 bed dom z ogrodem. £1700/miesiąc. 4 podwójne sypialnie, oddzielny salon, oddzielna kuchnia, ogrod. Dobra kondycja. 02088851890, 07715677401, 07436792779. > Wood Green, N22 5EA, 4 Pokojowy dom z ogrodem. £1750
12/01/2016 14:24:03
063 miesiecznie + rachunki .3 Podwojne oraz 1 pojedyncza sypialnia, przechodni salon , lazienka z wanna i toaleta , ogrod. Dostepny od 01/02/2016. 02088851890, 07715677401, 07436792779.
> Wood Green/Tottenham, N17 7QB, 3 Pokojowy dom z ogrodem , £1650 miesiecznie + rachunki. 3 podwójne sypialnie , osobny salon , kuchnia z wyjściem na ogrod . Dostępny od zaraz. 02088851890, 07436792779, 07436582103.
mieszkania szukam SMS:
81616 KOD: 02
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
> Witam szukam pokoju i pracy w Maidstone. Jestem osobą pracowitą, sumienną i z doświadczeniem w pracy w UK. Ukończyłam również studia na UW. Proszę o kontakt magdalazor1@wp.pl
praca dam
SMS:
81616 KOD: 03
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
Poszukuje osoby do pracy w biurze księgowym w zachodnim Londynie 07766104281 ddkwcz91@gmail.com Firma budowlana poszukuje pracowników. Praca z zamieszkaniem. Cv prosze przesłać na adres firmabudowlana123@ gmail.com Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487
617-MAKIETA 4 62-91_same drobne i reklamy.indd 63
Suzanne Neville are looking for an experienced seamstress who speaks good English to work full-time in our studio based on Harrow-on-theHill. Please contact Annabel: info@ suzanneneville.com.
> Poszukujemy młodej energicznej, niepalącej dziewczyny do zakładu szycia zasłon. Wymagana podstawowa umiejętność szycia na maszynie, dokładność i szycie 07879467303 > Potrzebujemy odpowiedzialnej, milej osoby do mycia okien na terenie East London, stala praca- wymagane driving licence/07846300239 > Szukam Pani do sprzątania w polnocnym Londynie na Sobote. 8 godzin. 07789432524 > Zatrudnię pracownika budowlanego – z szerokim zakresem umiejętności oraz pomocnika. Praca Londyn - SE14 . Proszę o kontakt sms – 07827103339. Marek > Praca dla pracowników budowlanych. Dobre zarobki. Niewymagany angielski. W temacie wiadomości napisz: praca na budowie garsya@o2.pl > Zatrudnię doświadczonych monterów rusztowań/scaffolderów. Minimum 2 lata doświadczenia pracy w UK. 07789992092 > Zarabiaj Przez Internet 24h na dobę. Nauczę za darmo każdą osobę jak od podstaw wystartować i zarabiać w Internecie 07961222932 > Zaklad szycia zaslon poszukuje do pomocy mloda niepalaca dziewczyne. Proste szycie na maszynie i reczne, tel:07879467303 > Witam Serdecznie, Poszukujemy osób zainteresowanych nauką zarabiania w internecie. Zapewniamy gotowy system zarobkowy oraz trening 07843777568
praca szukam
SMS:
81616 KOD: 04
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
> Malarz bez nałogów, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki stan 07545600591
12/01/2016 14:24:14
064
OGŁOSZENIA drobne + UsŁugi
> Stolarz szuka pracy na cene wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie,unity ,regaly, tv ,sprey ,schody itp. wysoki standard wykonania tel.07988683016 > Plastrarze z wlasnymi narzedziami szukaja pracy gwarantujemy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677 > Elektryk z dlugoletnim doswiadczeniem zawodowym szuka pracy, instalacje domestic & comercial szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem 07883974669 > Malarz dekorator podejmie prace
wlasne narzedzia doswiadczenie i solidnosc 07562086772
> Szukam, pracy, jako pomocnik
malarza lub murarza, utr nin posiadam. Rafał 447466063971, Rafalkucharz65@gmail.com
> Hydraulik Corgi gas safe szuka pracy naprawa serwis montaż boilerow kominki megaflo central heating power flush Certyfikaty Domestic Commercial C 07545707457 > Konkretny i uczciwy pomocnik budowlany szuka pracy. Mam 32 lata. Tel- 07752527785 > Plastrarze szukają pracy na tynki, plaster, bonding, hardwall. Wysoka jakość i czystość, konkurencyjne ceny. Jacek 07523550213 > Pani w srednim wieku szuka sprzatan domow oraz biur tele. 07858199094 > Malarz szuka pracy . Mam 32 lata . Tel- 07752527785 > Elektryk z brytyjskimi uprawnieniami. Instalacje, bezpieczniki, przerobki i usprawnienia, naprawy usterek. Tel. 07726141296 > Stolarz szuka pracy na cene wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie,unity ,regaly, tv ,sprey ,schody itp. wysoki standard wykonania tel.07988683016 > Elektryk z brytyjskimi
uprawnieniami. Instalacje, bezpieczniki, przerobki i usprawnienia, naprawy usterek. Tel. 07726141296
> Tapeciarz 10 lat doswiadczenia w UK , poszukuje pracy cena/dniowki papier pod malowanie itp Gwarancja tel 07463227169 > Malarz bez nalogow, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki stan 07545600591 > Pomocnik budowlany szuka
617-MAKIETA 4 62-91_same drobne i reklamy.indd 64
pracy. Mam 32 lata. Tel07752527785
> Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i
solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.
> Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. certificaty NICEIC i Gas Safety. tel 07707717053 > Szukam pracy jako kierowca C, CE, D. komplet dokum. jub jako mechanik lakiernik 07440069943 > Witam szukam pokoju i pracy w Maidstone. Jestem osobą pracowitą, sumienną i z doświadczeniem w pracy w UK. Ukonczylam rowniez studia na UW. Prosze o kontakt magdalazor1@wp.pl > Plastrarze z doświadczeniem szukają pracy na terenie całego Londynu i okolic. wysoka jakość i czystość, konkurencyjne ceny. Jacek 07523550213 > Szukam pracy jako pomocnik malarza, murarza, pom. w przeprowadzkach, utr, nin, konto bankowe, 447466063971, Rafalkucharz65@gmail.com
kupię SMS:
81616 KOD: 05
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
> Kupie qada na akumulator w b.dobrym stanie tanio, dla 7 dziecka 07762279242
sprzedam SMS:
81616 KOD: 06
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
> Duzy polsko-angielski slownik 2 tomy, nowy. 07523510272
randka w ciemno SMS:
komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
81616 KOD: 08
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
> Witam szukam dyskretna kobiete
lady for fun filled days and romantic
> Successful English gentleman would like to meet attractive Polish evenings. John 07752656713
> Szukam kobiety do miłych spotkań ja 43l tel 07598612637
H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk
> 41 latek wysoki po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu otwartej szczerej zdecydowanej na staly związek 07772387104
> Wolna lat 46, kulturalna, mila, zadbana pozna uczciwego, szczerego pana. Jesli jesteś wolny, samotny, lubisz ciekawie spędzać wolny czas, zadzwoń. Londyn.tel
Polskie Kursy Kosmetyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £395, Przedłużania rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfikaty 0784-920-3526 Szczegóły Na www. BeautyTrainingStudio. co.uk
Pomoc drogowa 24h/7. Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT. Paweł 07727244856
cooltura.co.uk
> Decorator z 17 letnim doswiadczeniem w Angli szuka pracy prywatnej lub stalej w firmie. Wysoka jakosc pracy, umiejetnosc tapetowania. 07922458824
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
81616 KOD: 07
cooltura.co.uk
> Fachowiec, mieszkający w UK od 12 lat szuka pracy na lofty, dachy, konstrukcje drewniane. Tel. 07437013463 .
zdrowie i uroda
SMS:
cooltura.co.uk
Wiktor 07732432389
> Szukam pracy jako pomocnik malarza lub murarza .nin utr posiadam.447466063971 tel. ewentualnie jakąkolwiek pracę mój mail Rafalkucharz65@gmail.com
auto-moto
07909973220
> Szukam normalnej dziewczyny.
Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/ klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340
kawaler 38 lat.07770933889
> Successful English gentleman would like to meet attractive Polish lady for fun filled days and romantic evenings. John 07752656713
> Witam szukam kobiety do stałego związku ja 40 lat po rozwodzie. okolice Slough. Pozdrawiam 07479540840
HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; TechnikInformatyk; Olgierd 07961222932
12/01/2016 14:24:23
065
transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
Przeprowadzki, wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695
usługi różne
Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka, specjalizacja konserwacja zabytków, wszelkie prace architektoniczne, kontakt: 0790 3034463; szymon@ dylewski.fsnet.co.uk
Tłumaczenia przysięgłe 24/7 bezpośrednio nie przez google akceptowane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medyczne, dokumenty, świadectwa. Szybciej i taniej niż inni. Kontakt: slav. translations@gmail. com lub 07981753699
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk
Kursy Angielskiego dla dorosłych Link School of English Ealing Broadway 33 Hanger Lane 07590309608 www.linkschool.co.uk
617-MAKIETA 4 62-91_same drobne i reklamy.indd 65
Rozliczenia podatkowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Working Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191
Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120
telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62
Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl
Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647
Profesjonalny montaż i ustawienia anten satelitarnych. Sprzedaż całych zestawów oraz akcesoria. Tel 07725977203, 07902002757 Przemysław
Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www.polskatelewizja. co.uk
Zadzwoń i zapytaj O OGŁOSZENIE RAMKOWE 020 8846 3614
12/01/2016 14:24:36
066
REKLAMA KSIĘGOWOŚĆ + Transport
Ogłos z za FR enia drobn EE na e p o r t a MAXI MUS lu
617-MAKIETA 4 62-91.indd 66
12/01/2016 16:25:05
067
617-MAKIETA 4 62-91.indd 67
12/01/2016 16:25:06
068
OGŁOSZENIA TRANSPORT
£1
617-MAKIETA 4 62-91.indd 68
Ogłos z za FR enia drobn EE na e p o r t a MAXI MUS lu
12/01/2016 16:25:08
069
617-MAKIETA 4 62-91.indd 69
12/01/2016 16:25:10
070
OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU
617-MAKIETA 4 62-91.indd 70
12/01/2016 16:25:12
071
617-MAKIETA 4 62-91.indd 71
12/01/2016 16:25:14
072
OGŁOSZENIA wywóz śmieci
Ogłos z za FR enia drobn EE na e p o r ta MAXI MUS lu
617-MAKIETA 4 62-91.indd 72
12/01/2016 16:25:17
073
617-MAKIETA 4 62-91.indd 73
12/01/2016 16:25:18
074
PORADY NASZE SPRAWY
Gosia Demetriou radzi
DROGA GOSIU, jestem w Londynie od pół roku razem z mężem i dwójką dzieci w wieku 7 i 15 lat. Nie znam za bardzo języka angielskiego i gnębi mnie sprawa dotycząca dzieci, a głównie opieki nad nimi. Słyszałam, że tu, w Anglii są dość rygorystycznie przestrzegane prawa dziecka i że służby socjalne mogą nawet odebrać prawa rodzicielskie za złą opiekę. Chciałabym uzyskać konkretne informacje, żeby nie popełnić jakiegoś błędu i nie wejść w konflikt z prawem angielskim. W Polsce mój starszy syn mógł odbierać młodszego brata z przedszkola i opiekować się nim przez dwie godziny do mojego powrotu z pracy. W Polsce jest normalne, że dzieci czasami zostawia się w domu same lub pod opieką starszych dzieci i nikt nie robi z tego problemu. Proszę mnie źle nie zrozumieć, ja mówię o normalnych domach, a nie o rodzinach patologicznych, gdzie rodzice piją, a dzieci są zaniedbane, brudne, głodne i pozostawiane bez opieki, bo takich rodziców w Polsce też pozbawia się praw rodzicielskich. Jest różnica między rodziną, w której obydwoje rodzice
617-MAKIETA 4 62-91.indd 74
pracują i dzieci zostają pod opieką starszego rodzeństwa a rodziną, gdzie dzieci są zdane na same siebie, bo rodzice po prostu piją i na dodatek nigdzie nie pracują. Proszę mi odpowiedzieć, czy i tutaj, w Anglii mogę pozostawić młodszego syna pod opieką starszego, czy też koniecznie muszę zatrudnić opiekunkę? CZYTELNICZKA DROGA CZYTELNICZKO, Dziękuję Ci za list i pytania, które, jak sądzę, trapią wielu rodziców. Każda rodzina okazuje się inna, więc nie jestem w stanie udzielić odpowiedzi uogólniającej ten problem, że na przykład dzieci powyżej 14 lat można poprosić o opiekę nad innymi, młodszymi pociechami i że jest to zgodne z angielskim prawem. Wiele osób w Anglii uważa, że istnieją takie regulacje prawne, które określają minimalny wiek osoby opiekującej się młodszymi dziećmi. Tak naprawdę prawnie trudno ustalić wiek osoby, która może zaopiekować się dziećmi, bo nie jest to tak ważne jak jej zdolność do pełnienia tejże opieki. Prosty przykład stanowi to, że osoba mająca 14 lat i będąca w pełni sprawną, może być bardziej odpowiednim opiekunem młodszego rodzeństwa niż osoba dorosła i w jakimś stopniu niepełnosprawna. Opiekun dziecka, który ma prawa rodzicielskie i w pewnym sensie „zleca” swoje rodzicielskie obowiązki innej osobie, musi podjąć odpowiednie kroki, żeby oszacować, czy dana osoba jest odpowiednia do sprawowania opieki. Zanim powierzy komuś opiekę nad dzieckiem, powinien zorientować się, czy ta osoba wie, jak reagować w razie nagłej potrzeby (zadzwonić po pogotowie, udzielić dziecku pierwszej pomocy itp.) oraz czy nie nadużyje swoich uprawnień. Jeśli na te i inne, podobne pytania, udzielisz sobie pozytywnych odpowiedzi, to teoretycznie Twój starszy syn może się opiekować młodszym. Służby socjalne interweniują tylko w określonych przypadkach, aby upewnić się, czy obowiązki opiekuńcze są wykonywane dobrze przez młodych ludzi, którzy mają powyżej lat 14 (ten wiek ocenia się jako, ogólnie mówiąc, wystarczająco dojrzały, żeby być kompetentnym do opieki nad młodszymi oraz samodzielnie poradzić sobie w takiej sytuacji). Żywię tylko nadzieję, że starszy syn nie musi opiekować się młodszym regularnie i często, ponieważ może to być dla
niego uciążliwe, jak również wywierać zły wpływ na relacje między nimi. Czytelniczko, a czy sprawdzałaś inne formy opieki nad młodszym synem? W Anglii bardzo dużo osób korzysta ze szkolnej świetlicy (ang. After School Club) lub rejestrowanych opiekunek (ang. childminders). GOSIA CZEŚĆ GOSIU, Chciałabym podjąć dalszą edukację, aby zdobyć konkretny zawód. W sumie jeszcze nie wiem, jak mam się do tego zabrać i gdzie uzyskać konkretne informacje, a myślałam o zawodzie pielęgniarki. Orientuję się tylko, że są organizowane różne kursy, z których jedne trwają krócej, powiedzmy rok, inne dłużej, nawet 3 lata. MAGDA
WITAJ MAGDO, Na naukę nigdy nie jest za późno, a wiele z tego korzyści dla nas i innych. Brawo, Madziu, za podjęcie decyzji o dalszej edukacji! Według danych podanych na „direct. gov.uk”, na Wyspach organizowanych jest blisko milion kursów, więc masz z czego wybierać. Żeby znaleźć odpowiedni kurs, trzeba wziąć pod uwagę własne zainteresowania, finanse, czas trwania kursu, opłaty kursu i egzaminów, włącznie z innymi wydatkami, np. na książki, dojazdy, itp. Podstawową kwestią jest oczywiście poziom nauki (ang. level). Kursy blisko miejsca zamieszkania znajdziesz na stronie The Access to Higher Education: http://www.accesstohe.ac.uk, podając swój kod pocztowy i ewentualnie nazwę kursu, który chciałabyś zacząć. Bezpłatną pomoc w poszukiwaniu odpowiedniego kursu otrzymasz od The National Careers Service, z którym możesz się skontaktować, prosząc o rozmowę na stronie: https://nationalcareersservice.direct.gov.uk/lub zadzwonić pod numer 0800 100 900. Warto skontaktować się z doradcą, który sprawdzi, czy do kształcenia będziesz mogła otrzymać dofinansowanie. Wiem na przykład, że niektóre kursy pielęgniarstwa oferują właśnie taką formę pomocy niektórym ze swoich uczniów. Z całego serca życzę Ci, Madziu, powodzenia GOSIA
12/01/2016 16:25:19
075
617-MAKIETA 4 62-91.indd 75
12/01/2016 16:25:21
076
CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni
Makaron Ronalda Reagana Kiedy sięgam pamięcią do szkolnych lat to z dużą sympatią wspominam szkolną stołówkę. Zawsze było coś pysznego, a grube, odziane w białe fartuchy i siateczkowe czepki kucharki nigdy nie żałowały jedzenia dzieciom. Dzisiaj pewnie ledwie wystarcza szkołom pieniędzy na dżem. Ale 25 lat temu, nawet w kryzysie, było mleko dla dzieci, tanie obiady, a „repeta” zawsze była możliwa.
Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk
»
Była taka jedna potrawa która znana jest tylko nielicznym moim znajomym. Być może był to wynalazek tylko w mojej szkole, ale wrażenie niezapomniane. Mowa o makaronie z serem 617-MAKIETA 4 62-91.indd 76
i cukrem waniliowym. Danie fenomenalne, przynajmniej dla mnie. Tanie, szybkie i zdrowo sycące. Wystarczy ugotować makaron (al dente oczywiście!), rozpuścić trochę masła, pokruszyć biały twaróg z cukrem waniliowym i odrobiną cukru zwykłego lub nawet miodu, wymieszać wszystko razem i gotowe.
Gdybyśmy chcieli nazwać to danie w języku angielskim to najbardziej prawdopodobne byłoby Macaroni & cheese. Ale gdyby słyszał nas Anglik zrozumiałby zupełnie co innego. Macaroni & cheese to danie angielskie, a właściwie amerykańskie które również w Anglii ma swoich fanów. 12/01/2016 16:25:22
077 Składa się z prostych składników podobnie jak to nasze, polskie, ale zupełnie innych. Makaron zostaje, ale zamiast twarogu, wanilii i cukru zrobić trzeba serowy sos. Tradycyjnie jest to Cheddar cheese, ale może być też inny, nawet któryś z bardzo Aromatycznych, takich jak Gorgonzola lub Stilton. Nie jest do końca jasne jak powstała ta potrawa, ale wiadomo jedno: idea makaronu z serem jest stara jak świat. Prawdopodobnie ma to swoje uzasadnienie w tym, że produkty takie jak ser czy makaron to produkty towarzyszące człowiekowi od najdawniejszych czasów. Najwięcej sporów toczy się o pochodzenie makaronu, ale w mojej opinii makaron, tak jak i ser są produktami które prędzej czy później musiały zostać wynalezione. Były obecne i w Starożytnym Rzymie i Grecji, a naukowcy nie wiedzą kto wynalazł makaron - Rzymianie, Etruskowie czy może Chińczycy. Potrawa Macaroni & cheese pojawiała się na dworze Ryszarda II (13671400), gdzie dotarła prawdopodobnie z Włoch. Potem na długo przepadła prawie do XVIII w. Najbardziej znany rene-
617-MAKIETA 4 62-91.indd 77
sansowy kucharz Platina również wspomina o tym daniu, a że był szefem kuchni papieża więc pewnie i on był zwolennikiem tego dania. W Ameryce i Kanadzie to danie jest elementem tradycji i nazywane jest czasem daniem Prezydenckim, było bowiem ulubionym daniem Ronalda Reagana. A Thomas Jefferson uchodzi za twórcę i popularyzatora makaronu w USA. Jest nawet twórcą pierwszej amerykańskiej maszynki do robienia makaronu i prawdopodobnie twórcą współczesnej formy Makaroni and cheese. Jest wiele wariacji na temat tej potrawy z bekonem czy kiełbaskami, ale najbardziej tradycyjna to zapiekany makaron w sosie serowym. «
Macaroni & Cheese Danie dla 4 osób Składniki: 90g krótkiego makaronu 20g masła lub margaryny 30ml mąki 300ml mleka 90g tartego sera Cheddar Sól, pieprz i musztarda Przygotowanie: Wysmarować tłuszczem naczynie żaroodporne. Ugotować makaron zgodnie z zaleceniem producenta i dobrze odcedzić. Rozgrzać masło w rondlu, zmieszać z mąką i gotować przez 2-3 minuty. Zdjąć rondel z ognia i powoli dodać mleko, stale mieszając. Postawić na ogniu, zagotować i mieszać, aż sos zgęstnieje. Zdjąć z ognia i dodać wszystkie składniki za wyjątkiem 15-20ml sera. Przyprawić do smaku solą, pieprzem i musztardą. Dodać ugotowany makaron do sosu serowego i porządnie wymieszać. Przełożyć do naczynia i posypać resztą sera, wstawić do gorącego grilla i piec, aż ser nabierze złotego koloru. Smacznego!
12/01/2016 16:25:23
Celebryci
078
CAFÉ COOLTURA CELEBRYCI JULIA POGREBIŃSKA: „MIAŁAM SIĘ NIE NARODZIĆ”
Aktorka urodziła się jako półtorakilogramowy wcześniak!
Maryla Rodowicz: lubi szokować, ale tego nie zrobi! DLACZEGO GWIAZDA NIE ROZBIERZE SIĘ W MAGAZYNIE DLA PANÓW? Maryla Rodowicz znana jest z tego, że lubi szokować i przekraczać granice: - Uwielbiam prowokować! Czułam, że po Wiktorach będą komentarze, że w moim wieku nie wypada mieć takiego rozcięcia na udzie i dekoltu. Ale jakoś w czasie przymiarek kreacja wydawała się skromniejsza - śmieje się gwiazda na łamach „Show”. - Zawsze czekam na te komentarze w stylu: „W jej wieku to już naprawdę nie wypada”. Ale jednego Maryla nie mogła się doczekać: propozycji rozbieranej sesji w magazynie dla facetów! - Właśnie i bardzo mnie to boli! Ale to by chyba jednak była przesada. Oczywiście można zrobić ładne artystyczne zdjęcia, z dobrym światłem i Photoshopem. Bo ciało musi być wygładzone, nawet jeśli to jest 18-letnia modelka. Wygładzanie to dziś norma - przekonuje gwiazda. Żałujecie, że artystka nie dostała dotąd takiej propozycji?
617-MAKIETA 4 62-91.indd 78
Gwiazda serialu „Pierwsza miłość” może śmiało powiedzieć, że jej narodziny to prawdziwy cud! Gdy się rodziłam, dopiero co rozwijały się moje płuca, a mama była pełna niepokoju, ponieważ w założeniu w ogóle nie miała mieć dzieci. Była wtedy 35-letnią kobietą, w siódmym miesiącu ciąży jeszcze podrywano ją na przystanku, bo w ogóle nie było widać brzucha. I jeszcze taka maleńka ja, w dodatku w tamtych czasach wcześniaki często umierały z powodu braku inkubatorów w szpitalach. Mama opowiadała mi później, że gdy wracała taksówką ze szpitala do domu z zawiniątkiem na rękach, nagle wystraszyła się, że może mnie w tych wszystkich kocykach w ogóle nie ma - taka byłam maleńka - wspomina gwiazda w wywiadzie dla magazynu „Sens”. Przez dłuższy czas Julia Pogrebińska była chowana pod kloszem. Na szczęście dość szybko wyszła na jaw jej zadziorna natura, która dziś zachwyca widzów „Tańca z gwiazdami”: - Jako dziecko cały czas trzymałam się maminej spódnicy. Tak, na pewno ten lęk narodzin przełożył się na moje dzieciństwo, w którym miewałam koszmary, byłam wstydliwa, chociaż pamiętam też, że gdy chodziliśmy na lokalny bazar, zawsze pędem biegłam do koreańskich straganów z sałatkami z marchwi, makaronem ryżowym i marynowaną rybą, rozdziawiałam pyszczek jak pisklę, a Koreanki patyczkami wkładały mi do buzi kąski. Z jednej strony byłam wstydliwa, a z drugiej dokładnie wiedziałam, czego chcę - mówi Julia.
Urszula Dudziak: musi ARTYSTKA CHCE ZRZUCIĆ NADPROGRAMOWE KILOGRAMY! Ostatnio Urszula Dudziak nieco się zaokrągliła. A wszystko przez jej mężczyznę! - Jestem w związku z cudownym człowiekiem, który wiele rzeczy robi świetnie, w tym gotuje, i jego potrawom, często kalorycznym, nie mogę się wprost oprzeć. Poza tym ostatnio usłyszałam: „Jezu, jakie ty masz cudowne wcięcie wypukłe”, myślę więc, że zachodzi wyraźne podejrzenie, że ów człowiek woli kobiety lekko mięciutkie - śmieje
12/01/2016 16:48:05
Zdjęcia: MW Media
079 Serialowa Halinka Kiepska oburzona! CO ZIRYTOWAŁO AKTORKĘ? FAKT, ŻE CELEBRYCI MAJĄ W ŻYCIU LEPIEJ!
Lewandowscy planują dziecko! ANNA LEWANDOWSKA CHCE ZREZYGNOWAĆ Z KARIERY DLA RODZINY!
Anna Lewandowska wiele razy podkreślała w wywiadach, jak ważny jest dla mniej mąż: - Wbrew wszystkim planom los mnie zaskakuje. Nie przewidziałam, że będę żoną jednego z najlepszych piłkarzy na świecie. Najważniejszy dom jest tam, gdzie Robert. Nigdy nie zawiodłam się na moim mężu - podkreśla mistrzyni karate w wywiadzie dla magazynu „Skarb”. Ania zdaje sobie jednak sprawę z tego, że nadszedł chyba czas na planowanie powiększenia rodziny: - Oboje z Robertem żyjemy bardzo intensywnie, dużo z siebie dajemy - sportowi i innym ludziom. Nasze wspólne życie nie może na tym ucierpieć. Dużo o tym rozmawiamy. Gdzie jest granica, jaki obszar musi pozostać tylko nasz. Ile możemy poświęcić, żeby nie stracić tego żadnego momentu naszego życia, nie zatracić tego, co nas łączy. Może któreś z nas będzie musiało zrezygnować z kariery? Ja się przed tym nie zawaham. Priorytetem jest dla mnie małżeństwo, a Robert jest najważniejszą osobą w moim życiu. Nie robię już precyzyjnych planów na przyszłość, bo los lubi robić niespodzianki. Ale widzę siebie jako mamę - podkreśla gwiazda. Państwo Lewandowscy omówili już między sobą temat i... rozplanowali role: - Kocham to, co teraz robię, moją pracę i tysiące nowych pomysłów. Ale jeśli dla dobra naszego związku i dzieci będę musiała zostać w domu, to zostanę - oświadcza Ania. Nie pozostaje zatem nic innego, jak tylko starać się o dzidziusia!
Marzena Kipiel-Sztuka już od 16 lat wciela się w postać Halinki z serialu „Świat według Kiepskich”. Nic dziwnego zatem, że jest rozpoznawana na każdym kroku. Sympatia zwykłych fanów daje jej wiele powodów do radości. Gorzej jednak, gdy aktorka zostanie rozpoznana np. w urzędzie... - Wystarczy, że gdzieś się pokażę, a od razu jestem elegancko obsłużona. Uważam, że to jest naprawdę okropne - denerwuje się aktorka w wywiadzie dla „Twojego Imperium”. - W tym kraju zwykły Kowalski nie może czegoś załatwić, a człowiek z telewizji może. Dlatego gdy ktoś jest w podbramkowej sytuacji i dobija się o coś od kilku lat, staram się być tym dobrym duchem i pokazuję się obok niego, żeby ułatwić mu życie. Tym sposobem aktorka pomogła już wielu znajomym w urzędowych sprawach!
schudnąć! się gwiazda w wywiadzie dla magazynu „Sens”. - Z natury jestem łakomczuchem. Jeśli się jednak uprę, potrafię się trochę potorturować, lecz teraz jest mi naprawdę trudno. Na szczęście artystka nie ma dużej nadwagi: To nie jest kwestia zrzucenia 15 kilogramów, tylko może czterech. Długo ważyłam 65 kilo i mam w szafie mnóstwo świetnych spodni czy marynarek, ale za chińskiego boga nie mogę ich teraz dopiąć. Poza tym bardzo trudno dostać fajne ciuchy w rozmiarze 44 albo spodnie XL, co mnie wkurza - mówi gwiazda.
617-MAKIETA 4 62-91.indd 79
Urszula Dudziak nie powinna mieć większych problemów ze zrzuceniem nadprogramowych kilogramów... - Gdy ląduję w przymierzalni, gdzie lustra są prawdziwe, a nie „wyszczuplające”, za każdym razem mówię: „O zgrozo! Widać każdą fałdkę!”. Muszę więc znów wrócić na drogę dobrej diety. Poza tym w mojej rodzinie kobiety zawsze dbały o sylwetkę, moja mama odchudzała się nawet jako 75- latka - mówi Urszula Dudziak.
12/01/2016 16:25:37
080
CAFÉ COOLTURA wasze imprezy
Czytelnicy Cooltury powitali Nowy Rok
»
Sylwester za nami teraz czekamy na Wasze zdjęcia z karnawałowych zabaw. Zdjęcia wysyłajcie na: foto@cooltura.co.uk lub publikujcie na Facebooku Cooltury i radia PRL. W zgłoszeniu musi być zawarty, podpisany imieniem i nazwiskiem tekst: „Jestem autorem/-ką załączonego zdjęcia i zgadzam się na wykorzystanie go w portalu Maximus i w tygodniku Cooltura.”«
617-MAKIETA 4 62-91.indd 80
12/01/2016 16:25:38
081
617-MAKIETA 4 62-91.indd 81
12/01/2016 16:25:40
082
CAFÉ COOLTURA FASHION
Moro Shirt Eryk Skrzypczak (Minefreedom)
»
W Anglii temperatury trochę wyższe, niż w Polsce, dlatego można pozwolić sobie tu na coś lżejszego od grubego płaszcza czy ocieplanej parki. Sportowy outfit zawsze sprawdza się wtedy, kiedy w biegu załatwiamy różne rzeczy. Gdy goni nas czas, ważne jest, aby czuć się swobodnie w stroju, który mamy na sobie. Szary zestaw – bluzę i dresowe spodnie ze zwężaną nogawką znajdziecie w prawie każdej sieciówce za niewielkie pieniądze; buty w stylu znanych wszystkim Air Force (pomimo że wyglądają dość masywnie, to para jaką mam jest jedną z moich najlżejszych). Całość przełamana koszulą robioną na wzór znanych już nam z wcześniejszych sezonów bejsbolówek. Lubię ten wzór moro, bo dzięki neutralnym kolorom (białemu, czarnemu i szaremu) pozwala łatwo komponować ze sobą ubrania. Nie powinno obyć się bez zimowych dodatków (sam się teraz nigdzie bez nich nie ruszam) – rękawic bez palców oraz chusty. «
Więcej na:
sllider.blogspot.co.uk instagram.com/ ErykMinefreedom
617-MAKIETA 4 62-91.indd 82
ERYK MA NA SOBIE: Hoodie – C&A Shirt – Adidas Trousers – C&A Shoes – C&A Gloves – H&M Cloth – hand made
12/01/2016 16:25:43
ZdjÄ&#x2122;cia: Kuda Sithole
083
617-MAKIETA 4 62-91.indd 83
12/01/2016 16:25:48
084
REKLAMA BUDOWNICTWO
617-MAKIETA 4 62-91.indd 84
12/01/2016 16:25:51
085
617-MAKIETA 4 62-91.indd 85
12/01/2016 16:25:53
086
REKLAMA BUDOWNICTWO
617-MAKIETA 4 62-91.indd 86
12/01/2016 16:25:55
087
ZADZWOŃ I ZAPYTAJ
O OGŁOSZENIE
RAMKOWE 020 8846 3614
617-MAKIETA 4 62-91.indd 87
12/01/2016 16:25:56
088
OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO
617-MAKIETA 4 62-91.indd 88
12/01/2016 16:25:57
089
617-MAKIETA 4 62-91.indd 89
12/01/2016 16:25:58
090
sport motoryzacja
617-MAKIETA 4 62-91.indd 90
12/01/2016 16:25:59
091
617-MAKIETA 4 62-91.indd 91
12/01/2016 16:26:01
Fot. PAP/EPA, Marc Mueller
092
SPORT Plebiscyt + Piłka nożna
Robert Lewandowski sportowcem Polski 2015 roku Kapitan piłkarskiej reprezentacji Polski Robert Lewandowski został najlepszym sportowcem Polski w 2015 roku w 81. plebiscycie „Przeglądu Sportowego” i Telewizji Polskiej. Drugie miejsce w plebiscycie zajęła Anita Włodarczyk, a trzecie Agnieszka Radwańska. W czołowej „10” tym razem nie znalazł się żaden przedstawiciel dyscyplin zimowych.
617-MAKIETA 5 92-100.indd 92
»
Najlepszych polskich sportowców wybierali czytelnicy „PS” i telewidzowie, a oddawanie głosów odbywało się w dwóch etapach. W pierwszym – za pomocą wysyłanych pocztą kuponów oraz drogą internetową wyłoniono czołową dziesiątkę, którą ogłoszono na początku sobotniej gali w Warszawie. O ostatecznej kolejności decydowały wysyłane następnie przez kibiców sms-y. Kolegium redakcyjne „Przeglądu Sportowego” przyznało też dodatkowe wyróżnienia. Nagrodę specjalną – Patron Polskiego Sportu otrzymał Totalizator Sportowy. Tytułem trenera roku uhonorowano szkoleniowca piłkarskiej reprezentacji Polski Adama Nawałkę. Odkryciem roku został Jan Świtkowski, brązowy medalista mistrzostw świata w pływaniu, a statuetkę „Superczempiona” otrzymała Otylia Jędrzejczak. « Dziesięciu najlepszych sportowców Polski 2015 roku w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” i TVP 1. Robert Lewandowski (piłka nożna) 2. Anita Włodarczyk (lekkoatletyka) 3. Agnieszka Radwańska (tenis) 4. Paweł Fajdek (lekkoatletyka) 5. Michał Kubiak (siatkówka) 6. Piotr Małachowski (lekkoatletyka) 7. Joanna Jędrzejczyk (MMA) 8. Rafał Majka (kolarstwo) 9. Michał Jurecki (piłka ręczna) 10. Rafał Sonik (rajdy terenowe) Wyróżnienia Patron Polskiego Sportu Totalizator Sportowy Impreza Roku Tour de Pologne Sportowiec Niepełnosprawny Bartosz Tyszkowski (mistrz świata w pchnięciu kulą oraz w rzucie dyskiem) Odkrycie Roku Jan Świtkowski (brązowy medalista mistrzostw świata w pływaniu) Trener Roku Adam Nawałka (szkoleniowiec piłkarskiej reprezentacji Polski) Drużyna Roku piłkarze ręczni (brązowi medaliści mistrzostw świata w Katarze) Superczempion Otylia Jędrzejczak
12/01/2016 16:52:08
Fot. PAP/EPA, Walter Bieri
093
Zwycięzcy plebiscytu na najlepszych piłkarzy 2015 roku: Amerykanka Carli Lloyd oraz Argentyńczyk Lionel Messi.
Messi po raz piąty
»
Argentyńczyk Lionel Messi z Barcelony po raz piąty w karierze został wybrany najlepszym piłkarzem świata. Wcześniej był wyróżniany tym tytułem w latach 2009-2012. Wyniki plebiscytu Złota Piłka FIFA za rok 2015 ogłoszono w Zurychu. W finałowej trójce plebiscytu, organizowanego wspólnie przez magazyn „France Football” i Międzynarodową Federację Piłkarską, oprócz Messiego znalazł się także jego klubowy kolega Brazylijczyk Neymar oraz triumfator trzech edycji (2008, 2013, 2014) Portugalczyk Cristiano Ronaldo z Realu Madryt.
617-MAKIETA 5 92-100.indd 93
Obecność aż dwóch piłkarzy Barcelony w ścisłym finale była konsekwencją świetnej gry ekipy z Katalonii. W 2015 roku „Barca” triumfowała w Lidze Mistrzów, hiszpańskiej ekstraklasie, Pucharze Króla, Superpucharze UEFA (bez Neymara w składzie) oraz – już po okresie obejmującym głosowanie – w klubowych mistrzostwach świata. Przed ogłoszeniem finałowej trójki, co nastąpiło 30 listopada, polscy kibice trzymali kciuki za Roberta Lewandowskiego. Ostatecznie jednak napastnika Bayernu Monachium zabrakło w gronie nominowanych. Kapitan reprezentacji Polski nie znalazł się także w jedenastce roku FIFA
i FIFPro (Międzynarodowa Federacja Piłkarzy Zawodowych), zdominowanej przez zawodników Barcelony (czterech) i Realu Madryt (trzech). Messi wygrał plebiscyt zdecydowanie, otrzymując 41,33 proc. głosów. Drugie miejsce zajął Cristiano Ronaldo (27,76), a trzecie Neymar (7,86). Trenerem roku został nieobecny w poniedziałek w Zurychu szkoleniowiec Barcelony Hiszpan Luis Enrique. W finałowej rywalizacji wyprzedził swojego rodaka Pepa Guardiolę (Bayern Monachium) oraz selekcjonera reprezentacji Chile Argentyńczyka Jorge Sampaolego. «
Nagrody FIFA za rok 2015 najlepszy piłkarz – Lionel Messi (Argentyna/Barcelona); najlepsza piłkarka – Carli Lloyd (reprezentacja USA); najlepszy trener męskiego futbolu – Luis Enrique (Hiszpania/Barcelona); najlepszy trener żeńskiego futbolu – Jill Ellis (reprezentacja USA); nagroda im. Ferenca Puskasa za najładniejszego gola – Wendell Lira (Brazylia/Goiano); nagroda fair play – wszystkie stowarzyszenia piłkarskie angażujące się w pomoc uchodźcom; jedenastka roku FIFA i FIFPro: Manuel Neuer (Niemcy/Bayern Monachium) – Dani Alves (Brazylia/Barcelona), Sergio Ramos (Hiszpania/Real Madryt), Thiago Silva (Brazylia/Paris Saint-Germain), Marcelo (Brazylia/Real Madryt) – Paul Pogba (Francja/Juventus Turyn), Luka Modric (Chorwacja/Real Madryt), Andres Iniesta (Hiszpania/Barcelona) – Neymar (Brazylia/ Barcelona), Lionel Messi (Argentyna/ Barcelona), Cristiano Ronaldo (Portugalia/ Real Madryt).
12/01/2016 16:52:10
094
SPORT Piłka nożna + Siatkówka Fot. PAP/EPA, Gerry Penny
Marcin Wasilewski zdobył gola, a jego Leicester City zremisowało na wyjeździe z Tottenhamem Hotspur 2:2 w meczu trzeciej rundy piłkarskiego Pucharu Anglii. Taki wynik oznacza, że spotkanie zostanie powtórzone, tym razem na boisku „Lisów”. Udany debiut w zespole Wolverhampton Wanderers zanotował z kolei Michał Żyro, który do popularnych „Wilków” przeniósł się przed kilkoma dniami z Legii Warszawa.
Zawodnik Chelsea Ruben Loftus-Cheek fetuje zdobycia drugiego gola w spotkaniu z Scunthorpe United
Gol Wasilewskiego, debiut Żyry
»
Tottenham prowadził od dziewiątej minuty, kiedy gola zdobył Christian Eriksen. Wasilewski wyrównał w 19., popisując się celnym uderzeniem głową po dośrodkowaniu z rzutu rożnego. „Lisy” wyszły na prowadzenie w 48. minucie. Obronę „Kogutów” ośmieszył Shinji Okazaki. Do awansu gościom zabrakło niewiele. Tuż przed końcem spotkania rzut karny na bramkę zamienił Harry Kane. Z rozgrywkami niespodziewanie pożegnała się Swansea City Łukasza Fabiańskiego. Polskiego bramkarza nie było w kadrze na przegrany mecz z występującym na czwartym ligowym szczeblu Oxford United 2:3. Inny polski zawodnik – Michał Żyro zadebiutował w barwach występującego na zapleczu angielskiej ekstraklasy Wolverhampton Wanderers. Były piłkarz Legii Warszawa zagrał 617-MAKIETA 5 92-100.indd 94
w podstawowym składzie w meczu wyjazdowym trzeciej rundy Pucharu Anglii z West Ham United (0:1). 23-letni skrzydłowy, który 24 grudnia podpisał trzyipółletni kontrakt z angielskim klubem, opuścił boisko w 81. minucie, a zastąpił go James Henry. Porażka oznacza, że „Wilki” na tym etapie odpadły z rozgrywek. Pewnie do kolejnej rundy (1/16 finału) awansował natomiast obrońca trofeum Arsenal Londyn. Podopieczni Arsene'a Wengera, którzy mają szansę po raz trzeci z rzędu zdobyć Puchar Anglii, pokonali na własnym boisku Sunderland 3:1. Z kolei Manchester City wygrał z Norwich City 3:0. Z kolei piłkarze Liverpoolu niespodziewanie zremisowali na wyjeździe z występującym na czwartym poziomie rozgrywek Exeter City 2:2. Taki wynik oznacza, że spotkanie zosta-
nie powtórzone, tym razem na boisku „The Reds”. Liverpool to półfinalista poprzedniej edycji Pucharu Anglii. W tym spotkaniu wystąpił w mocno rezerwowym zestawieniu (nie licząc obecności w składzie Belga Christiana Benteke), ale remis ze znacznie niżej notowanym rywalem jest z pewnością sensacją. Bramki dla gospodarzy, którzy do 73. minuty prowadzili nawet 2:1, zdobyli Tom Nichols i Lee Holmes, a dla Liverpoolu – Jerome Sinclair i Brad Smith. W innych najciekawiej zapowiadających się spotkaniach trzeciej rundy FA Cup (1/32 finału) Chelsea Londyn pokonała 2:0 Scunthorpe United, Manchester United pokonał 1:0 Sheffield United, Southampton uległ 1:2 Crystal Palace, a drużyna Artura Boruca – AFC Bournemoth pokonała na wyjeździe 2:1 Birmingham City. « 12/01/2016 16:52:12
095 Horror z happy endem Polscy siatkarze zachowali szansę na występ w igrzyskach.
»
Po zwycięstwie w Berlinie nad Niemcami 3:2 (20:25, 25:22, 16:25, 28:26, 16:14) polscy siatkarze zajęli trzecie miejsce w turnieju kwalifikacyjnym i w maju w Tokio wezmą udział w rozgrywkach interkontynentalnych. Te powinny być dla europejskich drużyn formalnością. O cztery miejsca, premiowane awansem, będzie walczyć osiem drużyn. To był mecz o być albo nie być w igrzyskach. Wprawdzie zwycięzca nie gwarantował sobie bezpośredniej kwalifikacji, ale dostawał jeszcze jedną szansę rywalizacji o nią. Przegrany olimpijski turniej obejrzy w telewizji. Polacy zaczęli bardzo nerwowo. Bartosz Kurek był często blokowany, atakował w aut, a Michał Kubiak przegrywał przepychanki na siatce. Biało-czerwonych przy stanie 13:16 uratował challenge i wydawało się, że to było punktem zwrotnym. Gra się wyrównała i było nawet 19:19. Wtedy w polu zagrywki
pojawił się Grozer i gospodarze zdobyli cztery punkty z rzędu. To przesądziło o tym, że Polacy przegrali 20:25. Drugi set był bardzo wyrównany. W końcówce Antiga zdecydował się na zmiany. Pojawili się Marcin Możdżonek, Fabian Drzyzga, a wcześniej Dawid Konarski. W końcu gra ruszyła. Białoczerwoni wyszli na 23:21 i wygrali 25:22. Duża w tym zasługa Możdżonka, który świetnie ustawiał się w bloku. Francuski szkoleniowiec Polaków nie pozostawił go jednak na boisku. Do szóstki wrócili podstawowi Mateusz Bieniek i Kurek. Z rezerwowych pozostał jedynie Fabian Drzyzga. A scenariusz się powtarzał. Najwyższy w reprezentacji Możdżonek przyszedł na ratunek znowu przy stanie 11:13. Przewaga Niemców jednak rosła, którzy znakomicie grali blokiem. Przy 13:18 Antia postanowił wziąć czas. Sytuacja się nie zmieniła. Polacy przegrali do 16. W czwartym secie Polacy prze-
grywali już czterema punktami, ale zdołali doprowadzić do remisu 17:17, a po pojedynczym bloku Bieńka objęli prowadzenie 18:17. Potem była walka punkt za punkt. Niemcy mieli nawet piłkę meczową, ale to mistrzowie świata zdołali wykorzystać swojego trzeciego setbola. Wygrali 28:26 po bloku na Grozerze. – Piąty set będzie nasz – napisał w tym momencie na Twitterze były reprezentant Polski Piotr Gruszka. Nerwowo było do samego końca. Na dwupunktowe prowadzenie biało-czerwoni wyszli przy 9:7, po kiwce Kubiaka. Zresztą kapitan rozgrywał kapitalny tie-break. To nie trwało jednak długo. Znowu zaczęła się wymiana – cios za cios. A tablica wyników co chwila pokazywała remis. Tak było do końca, ale tym razem zimną krew zachowali... Polacy. Wykorzystali drugą piłkę meczową na 16:14 i nadal mają szansę na grę w igrzyskach! «
Siatkarze IBB Polonia Londyn ciężko pracują na swoje wyniki
»
Siatkarze IBB Polonia Londyn wrócili do treningów po świąteczno-noworocznej przerwie. W tym miesiącu drużynę czekają mecze w lidze Super 8 oraz spotkanie w Pucharze Anglii. Przed podopiecznymi Vangelisa Koutouleas’a dwa wyjazdowe mecze – 17 stycznia zagrają z Wessex Volleyball w Bournemouth, 23 stycznia z Malory Eagles na Tooting Bec w południowym Londynie. – Chcemy potwierdzić to, że nasza aktualna pozycja w ligowej tabeli, po pierwszej części sezonu, nie jest przypadkiem. Czeka nas ciężka praca, jak dotychczas. Najważniejszy cel jest dopiero przed nami. Krok po kroku zmierzamy do niego – mówi trener IBB Polonia. 617-MAKIETA 5 92-100.indd 95
Siatkarze trenują trzy razy w tygodniu w Brentford Fountain Leisure Centre. Zawodnicy uczestniczący w zajęciach są bardzo zmobilizowani do wytężonej pracy. – Jesteśmy drużyną i wspieramy siebie nawzajem. Łączy nas chęć osiągania, jak najlepszych wyników i wierzymy, że ten sezon będzie dla nas wszystkich bardzo wyjątkowy. – mówi kapitan IBB Polonia Bartek Kisielewicz. Oprócz spotkań ligowych siatkarzy z IBB Polonia czeka również spotkanie o Puchar Anglii, 30 stycznia na wyjeździe z Cardiff Celts. – Stawką tego meczu jest awans do półfinału rozgrywek pucharowych. Nie jest wykluczone, że ze względu na znaczenie tego spotkania będzie mieli nie-
spodziankę dla kibiców, o której poinformujemy w mediach oraz za pośrednictwem naszych własnych kanałów, jak strona internetowa i profil na Facebooku. – mówi prezes IBB Polonia Bartek Łuszcz. Informacje o IBB Polonia na bieżąco na stronie internetowej www.polonia.vc oraz na www.facebook.com/poloniavc. « 12/01/2016 16:52:15
096
ROZRYWKA Krzy偶贸wka + Horoskop
617-MAKIETA 5 92-100.indd 96
12/01/2016 16:52:16
097 KOZIOROŻEC
BYK
PANNA
Pomysłów masz teraz mnóstwo, ale nie jest to dobry czas na ich realizowanie. Poczekaj chwilę. Na razie zajmij się bieżącymi sprawami i porządkowaniem zaległości. Przez pierwsze dni roku musisz mocno stąpać po ziemi. Bądź zdyscyplinowany i systematyczny.
Teraz możesz znacznie więcej, bo rozpiera Cię pozytywna energia. Nawet w mroźne dni bije od Ciebie ciepło, które udziela się Twojemu otoczeniu. Bądź jednak czujny, bo w pobliżu może się znaleźć ktoś, kto nie podziela twojego optymizmu.
W Twoim życiu czas na zmiany. Musisz przeanalizować swoje relacje z otaczającymi Cię ludźmi. Oceń które są dla Ciebie najistotniejsze i dołóż wszelkich starań by je pielęgnować. Jednocześnie czas może zdystansować się od tych, którzy w ostatnim okresie więcej brali niż dawali.
WODNIK
BLIŹNIĘTA
WAGA
Możesz teraz góry przenosić. Dawno oczekujące na realizację projekty teraz mają swój dobry czas. Osiągniesz sukces właściwie w każdej sprawie. Musisz jednak być uważny i nie pozostawiaj nic przypadkowi. Rozsądek przyniesie upragnione zwycięstwo.
Miniony rok pełen był upadków i wzlotów. Prawdopodobnie zakończy się ten niestabilny czas. Już w pierwszych dniach stycznia odczujesz duchową równowagę. Pamiętaj o bliskich. Jeśli ich ostatnio zaniedbywałeś, poświęć im teraz więcej czasu.
Zorientuj się czy ktoś bliski nie oczekuje Twojej pomocy. Jeśli tak jest musisz się teraz skoncentrować przede wszystkim na tym. Inne rzeczy są teraz mniej istotne i spokojnie sobie z nimi poradzisz w późniejszym okresie. Twoja pomoc zostanie doceniona i odwzajemniona.
RYBY
RAK
SKORPION
Jeśli potrzebujesz pomocy to łatwo Ci będzie teraz znaleźć osobę, która Ci ją udzieli. Rozejrzyj się. Otaczają Cię życzliwi ludzie. Bądź otwarty i nie duś w sobie problemów. Rozmowa z kimś zaufanym może być tu istotna. Ktoś kto wysłucha może też Ci doradzić.
Czas wziąć się do ciężkiej pracy. Tylko dzięki niej będziesz w stanie osiągnąć cel. A celów masz teraz kilka. By wszystko się udało musisz słuchać ludzi, którzy mają większe od Ciebie doświadczenie. Szukaj ich w swoim najbliższym otoczeniu.
Uśmiechnij się, bo wszystko się dobrze układa. Nic nie wskazuje na to, by w najbliższym czasie miało się to zmienić. Energię możesz teraz spożytkować na dobre uczynki. Pamiętaj też o swojej drugiej połówce. Jeśli jesteś sam to chyba niebawem kogoś spotkasz.
BARAN
LEW
STRZELEC
W nowy rok wkroczyłeś pełen nadziei. Masz plan, by w końcu osiągnąć to o co walczysz od dawna. Jeśli dołożysz wszelkich starań i uzbroisz się w odrobinę cierpliwości możesz to w końcu uczynić. Nie zniechęcaj się, gdy na początku drogi napotkasz na chwilowe trudności.
Trudne sprawy przed Tobą, ale i dużo sukcesów. Pamiętaj, by bez wsparcia mądrych doradców nie podejmować ważnych decyzji. Coś się ruszy w finansach. Może to być podwyżka lub większy ruch w interesie. Nie spoczywaj jednak zbyt szybko na laurach.
Początek roku zacznie się spokojnie. Pamiętaj, że to ostatnie wolne chwile przed wytężoną pracą, która czeka Cię już niebawem. Dlatego wykorzystaj ten okres na relaks i poświęć go w całości rodzinie. Zadbaj o zdrowie i kondycję, która będzie Ci bardzo potrzebna.
(22.12–19.01)
(20.01–18.02)
(19.02–20.03)
(21.03–20.04)
617-MAKIETA 5 92-100.indd 97
(21.04–20.05)
(21.05–21.06)
(22.06–22.07)
(23.07–22.08)
(23.08–22.09)
(23.09–22.10)
(23.10–21.11)
(22.11–21.12)
12/01/2016 16:52:16
617-MAKIETA 5 92-100.indd 98
12/01/2016 16:52:19
617-MAKIETA 5 92-100.indd 99
12/01/2016 16:52:22
617-MAKIETA 5 92-100.indd 100
12/01/2016 16:52:25