Cooltura Issuu 653

cooltura.co.uk

24 września 2016

39 (653)

POLSCY POLICJANCI na angielskich ulicach DZIEŃ dwujęzyczności

653-COVER.indd 1

20/09/2016 10:55:07

653-MAKIETA 1 01-23.indd 2

20/09/2016 16:02:14

653-MAKIETA 1 01-23.indd 3

20/09/2016 16:02:17

W NUMERZE 653.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

012

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / PRZEMYSŁAW ĆWIK / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / MATEUSZ MADEJSKI / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANNA PAWLETA / MARCIN SZCZEPAŃSKI / PIOTR URBANIK / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

040 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 022 PRAWO 024 TEMAT NUMERU Cameron – polityk wagi lekkiej

030 O TYM SIĘ MÓWI Polscy policjanci patrolują ulice Harlow

032 FELIETON Zamknąć monopolowe i wprowadzić prohibicję

034 OPINIE Klęska dobrobytu

038 EDUKACJA Polonijny dzień dwujęzyczności

040 PULS POLONII Symbol polskiej obecności w UK

042 TRANSPORT

653-MAKIETA 1 01-23.indd 4

052 044 CAFÉ COOLTURA

SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

Nadchodzące wydarzenia

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

052 NA SCENIE Wyjątkowa premiera operowa w POSK-u: „Hrabina” Stanisława Moniuszki po raz pierwszy w Wielkiej Brytanii!

054 OPERA Promsy: Muzyczne święto Londynu Norma – Manifest przeciw fanatyzmowi

060 FILM POLSKI

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Twardowsky i inne legendy polskie wracają

Okładka: TOMEK WOŹNICZKA Fot. OLI SCARFF/GETTY IMAGES

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Rybka lubi pia

064 ZDROWIE I URODA Kampania „Zboże smakuje i inspiruje”

070 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

20/09/2016 16:02:23

653-MAKIETA 1 01-23.indd 5

20/09/2016 16:02:25

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

Sto lat dla czołgu Replika czołgu „Mark IV” przejechała w czwartek 15 września przez centrum Londynu, by na końcu zaparkować na Trafalgar Square. Maszyna była pierwszym czołgiem w historii, który wziął udział w bitwie, a było to w 1916 r. pod Sommą, podczas I Wojny Światowej. Londyńska parada odbywała się z okazji setnej rocznicy powstania „Marka IV”.

653-MAKIETA 1 01-23.indd 6

20/09/2016 16:02:28

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga 653-MAKIETA 1 01-23.indd 7

20/09/2016 16:02:30

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Pamiętajmy o uchodźcach!

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

Tysiące kamizelek ratunkowych rozłożono w poniedziałek 19 września przed brytyjskim parlamentem w Londynie. Miały one zwrócić uwagę opinii publiczne i polityków na potrzebę ochrony uchodźców i imigrantów.

Instalacja miała przypomnieć, że tysiące uchodźców przetrwało podróż do Europy, mimo napotkanych po drodze licznych cierpień i śmiertelnych zagrożeń. Ekspozycja pojawiła się w dniu, w którym w Nowym Jorku spotkali się światowi przywódcy podczas szczytu ONZ, poświęconego migracjom.

Posłowie zgodnie za legalizacją medycznej marihuany

»

Specjalnie powołany zespół, do którego należą posłowie najważniejszych partii w brytyjskim parlamencie, ogłosił właśnie wyniki swoich prac. Wnioski są jednoznaczne – medyczna marihuana powinna zostać zalegalizowana.

Zespół ogłosił swoje zalecenia w oparciu o szereg spotkań i przesłuchań. Posłowie przeanalizowali 623 przypadki pacjentów, rozmawiali z ekspertami medycznymi i ludźmi, którzy mają wiedzę na temat ustawodawstwa dotyczącego marihuany w różnych krajach świata.

Wnioski płynące z raportu są jednoznaczne: marihuana pozwala łagodzić chroniczny ból i inne niedogodne objawy 653-MAKIETA 1 01-23.indd 8

takie jak nudności, wymioty czy skleroza.

Pozwala również radzić sobie z niepokojami związanymi z chorobą.

– W swojej pracy przeanalizowałem 20 tysięcy badań naukowych i medycznych raportów. Wnioski są jednoznaczne.

Marihuana ma dobroczynne działanie na bardzo wiele aspektów – uważa profesor Mike Barnes, jeden z biegłych powołanych przez zespół. – Jestem też przekonany, że większe fundusze przeznaczone na dokładniejsze zbadanie sprawy pokażą nam jeszcze więcej korzyści – dodaje, ubolewając jednocześnie, że pieniądze na takie badania są blokowane, bo według oficjalnej rządowej wykładni marihuana nie ma żadnych medycznych korzyści.

Politycy podkreślają również, że legalizacja medycznej marihuany jest obecnie popierana w całym społeczeństwie. Według sondażu przeprowadzonego przez Populus na zlecenie organizacji End Our Pain aż 68 procent Brytyjczyków chciałoby, żeby lekarze mogli przepisywać marihuanę. Przeciwnego zdania jest zaledwie 11 procent.

Zespół, do którego należą posłowie Partii Konserwatywnej, Partii Pracy, SNP i Liberalnych Demokratów, musi teraz przekonać swoich partyjnych kolegów do poparcia zmian w prawie. Obecnie marihuana jest zakazana w Wielkiej Brytanii, choć policja i sądy nie traktują priorytetowo ścigania osób ze skrętem. « 20/09/2016 16:02:34

009

653-MAKIETA 1 01-23.indd 9

20/09/2016 16:02:36

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Nowa szefowa UKIP

»

Dotychczasowa wiceprzewodnicząca brytyjskiej Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP) Diane James została w zeszły piątek jej nową przewodniczącą na miejsce Nigela Farage'a, który uznał, iż referendum w sprawie Brexitu uwieńczyło jego karierę polityczną.

O wyniku przeprowadzonego wśród 40 tys. członków UKIP głosowania w sprawie nowego szefa tego antyunijnego ugrupowania poinformowano na partyjnej konferencji w nadmorskim kurorcie Bournemouth na południu Anglii.

56-letnia eurodeputowana James otrzymała 8451 głosów czyli 47 proc. łącznie oddanych, wyprzedzając wyraźnie wszystkich czworo kontrkandydatów. W głosowaniu wzięła udział mniej niż połowa uprawnionych, co uważa się za efekt spekulacji, że Farage wycofa swą złożoną 4 lipca rezygnację.

Dotychczasowy przywódca UKIP zadeklarował w Bournemouth, że pozostaje w „życiu politycznym”, ale jest teraz „wolny” by realizować swe ambicje bez obciążenia jakie stanowi praca szefa partii. – Wspólnie zmieniliśmy kurs brytyjskiej historii – oświadczył zebranym, ostrzegając jednocześnie, że rząd może podjąć starania o utrzymanie więzi z UE w ramach „miękkiego Brexitu”.

"Połowa tego gabinetu nie tylko nie poparła strony zwycięskiej w tym referendum. Wydaje mi się również,

653-MAKIETA 1 01-23.indd 10

że chce uczynić wszystko co możliwe, by utrzymać nas jako część jednolitego rynku. Niepokoję się obecnie tym, że w sytuacji, gdy laburzyści mają kłopoty, a konserwatystom być może gładko ułoży się droga do 2020 roku, pani premier (Theresa May) stanie przed pokusą forsowania miękkiego Brexitu zamiast twardego Brexitu – powiedział Farage jeszcze przed ogłoszeniem wyniku wyborów nowego przewodniczącego.

W swym pierwszym wystąpieniu w roli szefowej partii James oświadczyła, że Wielka Brytania wygrała pierwsze „eliminacje” w „olimpijskiej rywalizacji” 28 państw o wyjście z UE. – Jesteśmy ruchem politycznych zmian w Zjednoczonym Królestwie – zaznaczyła, obiecując jednocześnie wyegzekwowanie tego, by wynik referendum był przestrzegany i opuszczenie UE przez Wielką Brytanię stało się faktem. «

Słaba Brytania?

Brytyjskie siły zbrojne są niezdolne do obrony kraju przed poważnym atakiem konwencjonalnych sił zbrojnych ewentualnego przeciwnika – ostrzega „Financial Times” powołując się na opinię emerytowanego generała Richarda Barronsa.

Były szef dowództwa połączonych sił zbrojnych Wielkiej Brytanii wysłał w kwietniu br. ministrowi obrony Michaelowi Fallonowi dokument, w którym ostrzega przed nieprzygotowaniem kraju na wypadek konfliktu zbrojnego. „FT” podkreśla, że dotarł do treści tego pisma.

W ocenie generała Barronsa władze w Londynie nie opracowały żadnych planów obrony kraju przed atakiem z wykorzystaniem sił konwencjonalnych. Emerytowany dowódca podkreśla, że brytyjskie wojska nie potrafiłyby się obronić np. przed rosyjskimi atakami powietrznymi. Winą za taki stan rzeczy obarcza politykę poważnych cięć w wydatkach na zbrojenia.

W zeszłym roku brytyjskie władze zapewniły o gotowość do przeznaczenia na obronność, rekomendowanych przez NATO, 2 proc. PKB. Według najnowszych założeń Londyn chce w najbliższych dziesięciu latach przeznaczyć na ten cel 178 mld funtów.

Cięcia wydatków na wojsko trwały w Wielkiej Brytanii od 2010 roku. W ten sposób władze chciały zmniejszyć deficyt budżetowy. W tym czasie brytyjskie siły zbrojne zmalały o około jedną szóstą. Tylko w zeszłym roku zmniejszono w armii liczbę pracowników cywilnych o 30 proc.

20/09/2016 16:02:36

011 Nie zabijajcie zwierząt dla mody!

Fot. PAP/EPA/Hannah Mckay

Działaczki People for the Ethical Treatment of Animals (PETA) – organizacji walczącej o prawa zwierząt – protestowały w piątek 16 września przeciwko wykorzystywaniu futer, skóry i wełny przy projektowaniu strojów. Demonstrację zorganizowano podczas oficjalnego otwarcia London Fashion Week Spring/Summer 2017.

Więcej przestępstw z nienawiści Jakub Krupa, PAP

»

Ambasady państw członkowskich UE w Londynie odnotowały 60 incydentów na tle nienawiści narodowościowej wymierzonych w ich obywateli w pierwszych miesiącach po referendum w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii ze Wspólnoty – poinformował dziennik „The Guardian”.

Według danych uzyskanych przez gazetę najwięcej przypadków zgłoszono do ambasady Polski – aż 31, więcej niż do wszystkich pozostałych placówek dyplomatycznych łącznie. Wśród nich znalazły się między innymi zabójstwo 40-letniego Arkadiusza J. i pobicie trzech mężczyzn w Harlow, napaści fizyczne w Yeovil, St Ives i Leeds, ataki na domy i firmy należące do Polaków oraz obraźliwe, ksenofobiczne graffiti.

Gazeta podaje też, że doszło do ataków, w których ofiary zostały błędnie wzięte za Polaków. Na przykład do ambasady Finlandii wpłynęło zgłoszenie o ataku słownym na matkę, która rozmawiała ze swoimi dziećmi po fińsku.

653-MAKIETA 1 01-23.indd 11

W rozmowie z „Guardianem” polski ambasador w Londynie Arkady Rzegocki ocenił, że „polska społeczność jest największą mniejszością narodową w Wielkiej Brytanii i z racji swojej widoczności jest statystycznie łatwiejszym celem”. – Zasmuca nas każdy taki incydent – podkreślił.

Rzegocki dodał, że pocieszające są jednak wyrazy wsparcia ze strony Brytyjczyków i władz lokalnych, a także złożone gwarancje dotyczące wzmocnienia bezpieczeństwa Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii.

Na potwierdzenie tych słów dziennik przypomina historię polskiej rodziny z Plymouth, której w ksenofobicznym ataku spalono przydomową szopę i grożono, że następnym razem podpalony będzie ich dom. Lokalna społeczność zebrała ponad 7 tys. funtów na odbudowę przybudówki i odkupienie spalonych rzeczy, a także przynosiła regularnie kwiaty pod dom Polaków i dopytywała o samopoczucie rodziny.

Według definicji zapisanej w brytyjskim prawie, policja traktuje atak

jako potencjalnie motywowany nienawiścią na tle narodowościowym, jeśli ofiary lub świadkowie wydarzenia interpretują motywy ataku w ten sposób.

Ewentualna weryfikacja tej klasyfikacji odbywa się dopiero na etapie postępowania sądowego.

W ostatnią niedzielę ataki na Polaków potępił także w swojej homilii arcybiskup Westminsteru kardynał Vincent Nichols, do którego list z prośbą o wsparcie skierował prezydent Andrzej Duda na początku września.

– Nie ma w naszym społeczeństwie miejsca na nienawiść i przemoc wobec ludzi ze względu na ich narodowość lub rasę. Dzisiaj modlimy się szczególnie za polską społeczność, wspominając śmierć jednego Polaka w Harlow i pełne przemocy ataki w ostatnich tygodniach – powiedział Nichols.

Arcybiskup podkreślił także, że istotne jest „odbudowywanie poczucia, że jest się mile widzianym” i zaznaczył, że cieszą go wyrazy sympatii i solidarności z Polakami, które płyną z różnych stron. « 20/09/2016 16:02:38

012

WIADOMOŚCI NA wyspach

Z Bratysławy Krzysztof Strzępka, PAP

» O przyszłości Europy bez Wielkiej Brytanii Przywódcy 27 państw UE uzgodnili w zeszły piątek na nieformalnym szczycie w Bratysławie „mapę drogową” działań na najbliższe miesiące, aby wyciągnąć wnioski z Brexitu i odbudować zaufanie do Unii; mowy o głębokich reformach np. ws. zmiany sposobu podejmowania decyzji nie ma.

653-MAKIETA 1 01-23.indd 12

Szefowie 27 państw i rządów spotkali się bez Wielkiej Brytanii, której obywatele opowiedzieli się w czerwcowym referendum za wyjściem ich kraju z Unii, by przeprowadzić „szczerą rozmowę” o przyczynach obecnej sytuacji w Europie, wynikającej nie tylko z Brexitu.

– Nasza ocena była trzeźwa, ale nie defetystyczna. Zgodziliśmy się, że UE nie jest doskonała, ale zgadzamy się też, że jest ona tym, co mamy najlepsze – powiedział na konferencji prasowej po zakończeniu szczytu szef Rady Europejskiej Donald Tusk.

Jak zauważył, jest faktem, że miliony Europejczyków nie mają poczucia bezpieczeństwa i wyrażają obawy dotyczące migracji, terroryzmu i przyszłości społeczno-gospodarczej kontynentu. – Dlatego jesteśmy zdecydowani, by poprawić błędy przeszłości i znaleźć wspólne rozwiązania dla 27 państw – zaznaczył Tusk.

Uzgodniona „mapa drogowa” zawiera cele na najbliższe sześć miesięcy, po których w 20/09/2016 16:02:40

013 Szefowie rządów Unii Europejskich pozują do grupowego zdjęcia w Bratysławie. Wśród nich po raz pierwszy nie było premiera Wielkiej Brytanii

wać jedność UE, nie uniknęli rozmowy o podziale obciążeń związanych z migracją.

Sprzeciwiająca się przyjmowaniu uchodźców w ramach mechanizmu relokacji Grupa Wyszehradzka wyszła z koncepcją „elastycznej solidarności”, która miałaby pozwolić pomagać państwom będącym pod największą presją w inny sposób niż przyjmowanie uciekinierów.

Tusk zaznaczył, że nie ma rozstrzygnięcia w tej sprawie, bo trzeba jeszcze pracować nad rozwiązaniami, które zapewnią, że żaden z krajów nie będzie miał poczucia, iż coś mu się narzuca. – Mam taką intuicję, że w Rzymie (w marcu) będziemy gotowi z takimi mechanizmami, które będą do zaakceptowania przez wszystkich bez wyjątku w Europie – oświadczył.

Kanclerz Niemiec Angela Merkel, odnosząc się do pomysłu Polski, Czech, Węgier i Słowacji, powiedziała, że koncepcja elastycznego działania i poszukiwania rozwiązań jest pozytywną propozycją. Jak zaznaczyła, interesujące będzie przedyskutowanie z tymi krajami, co dokładnie mają na myśli.

Fot. PAP/EPA/Yves Herman

Granice bardziej strzeżone

marcu, na szczycie w Rzymie, w 60. rocznicę podpisania Traktatów Rzymskich UE chce podjąć decyzje w sprawie swej przyszłości. Cele te dotyczą polityki migracyjnej i przywrócenia pełnej kontroli nad granicami zewnętrznymi, walki z terroryzmem, zacieśnienia współpracy wojskowej, przyszłości gospodarczej oraz szans dla młodych mieszkańców Unii.

– Mam nadzieję, że szczyt w Bratysławie doprowadzi do odnowy zaufania w UE. To będzie możliwe, gdy i jeśli ludzie przekonają się, że wywiązujemy się z obietnicy lojalnej współpracy między państwami członkowskimi a instytucjami. Dziś mogę powiedzieć, że jest nadzieja – powiedział Tusk.

Choć przywódcy starali się nie akcentować trudnych tematów, by pokazy653-MAKIETA 1 01-23.indd 13

– Dziś porozumieliśmy się, że musimy absolutnie skoncentrować się na ochronie naszych granic zewnętrznych. Naszym celem jest radykalne obniżenie nielegalnej migracji – mówił z kolei premier sprawującej prezydencję Słowacji Robert Fico.

Wtórował mu Tusk, który diagnozował, że przyczyną Brexitu, negatywnego głosowania na Wyspach, była również „atmosfera niestabilności” i trzeźwej oceny, że mamy problem z kontrolą granic zewnętrznych. Przykładem zmiany nastawienia UE w tej sprawie ma być pozytywna odpowiedź państw członkowskich na prośbę o wsparcie Bułgarii, której granica z Turcją jest coraz częściej celem nielegalnych migrantów. Przywódcy zgodzili się wysłać tam sprzęt i dodatkowych strażników granicznych, a KE przekazać 108 mln euro (docelowo ma to być 160 mln euro).

UE ma też zawierać umowy z krajami afrykańskimi, na wzór tej z Turcją, by móc do nich odsyłać przybywających nielegalnie do Wspólnoty migrantów. W „mapie drogowej” szefowie państw i rządów zgodzili się też na dalsze wdrażanie umowy z Turcją, która stała pod znakiem zapytania między innymi z powodu niechęci do przyznania obywatelom tego kraju

możliwości wjazdów do strefy Schengen bez wiz.

Mimo że bezpośrednią powodem szczytu „27” była decyzja o wyjściu Wielkiej Brytanii z UE, rozmowy na temat przyszłych relacji okrojonego bloku z tym krajem nie było. Szefowie państw i rządów ograniczyli się do podtrzymania stanowiska: nie będzie negocjacji bez notyfikacji przez Londyn chęci wystąpienia z UE, czyli uruchomienia art. 50 traktatu o UE. Tusk poinformował, że premier Wielkiej Brytanii Theresa May przekazała mu, iż „praktycznie niemożliwe jest”, by stało się to w tym roku, ale Wielka Brytania może być gotowa do tego w styczniu lub lutym 2017 r.

Szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker odrzucił proponowaną przez Brytyjczyków opcję negocjacji swobody przepływu osób (Londyn chciałby rozmawiać o swobodzie przepływu pracowników).

Juncker zaznaczył, że jest jasne połączenie pomiędzy dostępem do jednolitego rynku, a gwarantowaniem wszystkich czterech swobód UE. – Nie widzę możliwości kompromisu w tej sprawie – oświadczył szef KE. W mapie drogowej, która mówi o celach i konkretnych działaniach na najbliższe miesiące, nie ma mowy o reformach instytucjonalnych UE. Zarówno Merkel, jak i Juncker, ale także prezydent Francji Francois Hollande podkreślali, że nie ma potrzeby zmiany traktatów unijnych, o czym od Brexitu mówi Polska.

– Trzeba mieć odwagę rozmawiać o tym wszystkim, co w tej chwili jest problemem w UE, i zastanawiać się nad różnymi rozwiązaniami. W tym również nie może być tematem tabu rozmowa na temat traktatu europejskiego – mówiła z kolei premier Beata Szydło.

Zgrzytem podczas szczytu było użycie słowa „chaos” w odniesieniu do ubiegłorocznej fali uchodźców. Merkel, która krytykowana jest za otwarcie granic dla uciekinierów, przeforsowała, by z końcowego oświadczenia wykreślić słowo „chaos” i zastąpić je określeniem „niekontrolowany napływ”.

Atrakcją w czasie spotkania przywódców był lunch na statku wycieczkowym po Dunaju, który – jak uznali dziennikarze – był symbolicznym pokazaniem stanu dryfowania, w jakim znajduje się UE. Jak na ironię Słowakom nie udało się zrealizować planów i z powodu niskiego stanu wody konieczne było odwołanie w ostatniej chwili wizyty w muzeum. « 20/09/2016 16:02:41

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Kim jesteś w łóżku?

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Do wyboru: delfin, lew, niedźwiedź i wilk.

DELFINY

W wodzie śpią tylko jedną połową mózgu, druga w tym czasie koncentruje się na pływaniu i wychwytywaniu potencjalnego zagrożenia. U ludzi takim mianem określa się tych, którzy śpią lekko, cierpią na bezsenność. W dzień bywają nerwowi i perfekcyjni, często niezwykle inteligentni.

Nie dość wyspani, będą kłótliwi bardziej niż zwykle. Z natury cieszą się dobrą przemianą materii, rzadko mają problem z nadwagą. Lubią wstać o 6.30 powoli, bo jeszcze śpiący po nocy niemal "czuwania". Robią gimnastykę, rozciągają się, próbują przystosować do rozpoczynającego się dnia. Śniadanie 7.30 - 9.00 bogate w proteiny, jajko, bekon, jogurt. Powinni wypić kawę pomiędzy 9.30 - 12.00, aby postawić się na nogi, nadal są trochę "za mgłą". Często potrafią zapomnieć o drugim śniadaniu, a nawet obiedzie. Zupa i sałatka w ciągu dnia byłyby idealne. Nie powinni rezygnować z posiłków. Pomiędzy 13.00 a 14.00 pierwszą rzeczą, jaka przychodzi im do 653-MAKIETA 1 01-23.indd 14

głowy jest... drzemka. Koniecznie muszą się powstrzymać, lepszym wyjściem będzie na przykład spacer. 16.00 - 18.00 znakomita pora na pracę intelektualną bądź cokolwiek, w co mocno powinno się zaangażować głowę. O 18.00 - 19.00 nie powinni jeść, niezależnie od tego, jak silna byłaby pokusa. W tym czasie relaks, odpoczynek, gromadzenie pozytywnej energii i spokoju na nadchodzącą noc. O godz. 19.30 - 20.00 powinni zasiąść do stołu, gdzie zjedzą ciepły posiłek. 20.00 - 20.30 niech delfiny nie zapomną uprawiać seksu! W tym momencie przypomną sobie, jak miło może być w łóżku. Nie powinni kojarzyć tego miejsca z niepokojem i męką wyczekiwania na sen lub poranek. 20.30 - 23.30 oglądajcie telewizję, czytajcie książki, spotkajcie się na kieliszek wina z przyjaciółmi. Ważne, by nie pić alkoholu po 21.00. Idealną porą do łóżka będzie 23.30. W przypadku braku snu powinni zacząć liczyć od 300 do tyłu. Jeśli nie zadziała po 20 min, należy wstać i wrócić po kwadransie z powrotem do łóżka.

LWY

Wstają przed wschodem słońca, pełni energii. Liderzy z analitycznym umysłem. Większość stanowisk dyrektorskich zajmują właśnie oni. Przedsiębiorcy, odnoszący spore

sukcesy, to również lwy. Posiadają słabe życie towarzyskie, chociaż są dość optymistycznej natury. Całkiem zdrowo odżywiają się, rzadko mają problemy z nadwagą.

Lubią wstać o 5.30 - 6.00. Praktycznie od samego ranka pełne energii, jedzą posiłek, popijając 2 szklankami wody (byłoby idealnie). 6.00 - 7.30 seks dla lwów równie potrzebny jak śniadanie, zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn. 7.30 - 10.00 nie należy spalać od razu energii przeznaczonej na cały dzień. Głodni? Niech zjedzą przekąskę, ale nie siadają jeszcze do drugiego śniadania. Lwy w tym czasie powinny oddać się pracy, bo wówczas są w najlepszej formie. 12.00 - 1.00 teraz można zjeść obiad. Ważne, by nie za dużo, bo człowiek się rozleniwi na resztę dnia. Po obiedzie koniecznie na powietrze. Pora pomiędzy 13.00, a 17.00 to moment, gdy lwy zaczynają odczuwać lekkie zmęczenie. Nic dziwnego, wstały wcześnie, wcześniej odczuwają zmęczenie. 17.00 - 18.00 sport, sport, sport. 18.00 - 19.30 kolacja. Lwy bywają już senne, dlatego nie powinny pić alkoholu po 19.30. Sen dopada je pomiędzy 19.00 a 22.00. Są tak zmęczeni, że nie wykazują ochoty na życie towarzyskie. Jeśli chcą to zmienić, powinni znaleźć czas na ćwiczenia w ciągu dnia. Dodadzą im sił na wieczorne wyjście.

NIEDŹWIEDZIE

W przyrodzie aktywne w dzień i spokojne w nocy. Świetnie współgrają ze słońcem i naturalnym rytmem przyrody. Podobnie z ludźmi. Lubią i potrafią spać, przynajmniej 8 godz. na dobę, czasami dłużej. Po południu zaczynają robić się senni. Non stop głodni, przegryzają, gdy tylko mogą.

Często z nadwagą. Towarzyskie, łatwo nawiązują kontakt, otwarte na nowości, lojalni jako przyjaciele. Niedźwiedziami jest połowa populacji ludzkiej. Kiedy o 7.00 rano dzwoni budzik, niedźwiedzie uderzają w niego co najmniej 2 razy, zanim wstaną.

Pobudka przychodzi im ciężko. Rada? Seks, spacer, bądź jakakolwiek forma ruchu. Podczas śniadania między 7.30 – 9.00 powinni unikać cukrów i kawy. Jeśli to możliwe, do pracy chodzić piechotą. Dobudzą się wtedy łatwiej. 10.00 – 12.00 szczyt możliwości intelektualnych. Nie należy tego czasu stracić na rozmowach towarzyskich i innych zajęciach, które można wykonać później. W tym momencie w trakcie wytężonej pracy, w ramach nagrody, można sobie pozwolić na filiżankę kawy. O 12.00 – 13.00 niedźwiedzie chciałyby zjeść obiad 20/09/2016 16:02:42

015 w rozmiarze tak dużym, jak to tylko możliwe. I rzeczywiście zdarza się tak. Rada? Nie dobijać organizmu i przed posiłkiem zrobić sobie 30 min spacer. Obiad powinien być o połowę mniejszy, niż śniadanie i dwa razy większy porównaniu z kolacją. 13.00 – 14.50 niedźwiedzie muszą poskromić pokusę zjedzenia tabliczki czekolady. Wiadomo, mają poważny powód: potrzebują zastrzyku energii. Ale chwileczkę... to samo osiągnięcie poprzez drzemkę. Pamiętajcie tylko o ustawieniu budzika na 20 min, nie więcej. 15.00 – 18.00 czas na przekąskę. Wolno, ale bez szaleństw, do 250 kalorii. 0 18.00 niedźwiedzie chcą znów jeść, ale nie powinny.

Muszą jeszcze wytrzymać z godzinę, a najlepiej dwie. Co w tym czasie? Spacer, uprawianie sportu lub cokolwiek związanego z ruchem. Kolacja o 19.00 – 19.30 dobrą porą.

Po 20.00 niedźwiadki nie powinny już jeść, w przeciwnym razie będą nosić przed sobą wielki niedźwiedzi brzuch. Po kolacji kąpiel, czytanie, czas na rozmowy z rodziną. O 22.00 wyłączyć telewizor, komputer, nie podgryzać, uprawiać miłość. O 23.00 niedźwiedzie powinny już głośno chrapać, pod warunkiem, że dzień spędziły aktywnie. Głęboki, twardy sen jest za to nagrodą.

WILKI

Zaczynają żyć po zmroku. Tak samo jest z ludźmi. Nie wyobrażają sobie wyjść z łóżka przed 9.00 rano. Jeśli tak się musi stać, błąkają się nieprzytomne do południa. Za to nie czują się zmęczone późnym wieczorem, a nawet po północy. To osoby potrzebujące ryzyka jak powietrza. W ciągu całego życia mają więcej partnerów niż inni. Zdarza się, że piją i jedzą też więcej niż inni. Mają apetyt na życie, nic więc dziwnego, że mogą mieć problemy z nadwagą. Lubią się bawić, są kreatywni. Niestety mogą zapadać na depresję lub nagłą zmianę nastrojów. Pobudka pomiędzy 7.00 a 7.30 to dla wilków istne cierpienie. Szukają rozwiązań, aby oszukać czas. Jeśli można oszczędzają na czym się da, żeby tylko dłużej spać: nie jedzą śniadania, krócej ubierają się, nie myją, nie przeglądają wiadomości. Co najmniej do południa chodzą jak nie swoi. Rada? Ruszać się, spacerować, uprawiać seks, robić cokolwiek, co pomoże rozpocząć dzień. W praktyce najgorsza senność mija wilkom wraz z 10.00 rano. Wilki nie powinny ucinać sobie drzemki przed południem, nawet w sobotę czy niedzielę. To tylko rozreguluje zegar bilogiczny, na dłuższą metę pogarszając całą sytuację. O 11.00 dobrze jest wypić kawę, czarną, bez słodyczy. Po 13.00 nadchodzi czas wilków. Jeśli zjedzą obiad w towarzystwie bliskich – wprawi ich to w cudowny nastrój. Pomiędzy 14.00 a 16.00 mogą wszystko, następuje intelektualny wyż wilków. W godzinach popołudniowych robią wrażenie na przełożonych. Wówczas powinni zabierać się za najtrudniejsze zadania, bo reszta załogi czyli delfiny, niedźwiedzie, lwy mają zjazd i swój najlepszy czas dnia za sobą. Wszyscy są zmęczeni, podczas gdy wilki rozkwitają.

18.00 – 20.00 przydałyby się zajęcia ruchowe. Siłownia?

Tak. Dobrze byłoby jeszcze nie jeść. Na kolacje przyjdzie czas 20.00 – 21.00. W najlepszy humor wilki wkraczają po 21.00. Mogą robić co chcą, większość rzeczy będzie sprawiała im przyjemność; dobry czas na miłość. Jeżeli wilki idą następnego dnia rano do pracy, powinny położyć się spać o 24.00. W praktyce bywa jednak różnie... « 653-MAKIETA 1 01-23.indd 15

20/09/2016 16:02:43

Fot. PAP/EPA/SGT Ross Tilly/MOD

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Elektroniczna ważka rozpozna wroga Brytyjskie Ministerstwo Obrony zaprezentowało 16 września najnowszy model drona, który wejdzie w przyszłości do służby w brytyjskiej armii.

Bezzałogowy pojazd powietrzny Skeeter przeznaczony będzie dla wywiadu i prac rozpoznawczych, a zbudowany zostanie w ramach nowego programu, na którego rząd przeznaczył 800 milionów funtów. Skeeter wyglądem będzie przypominał ważkę, a w jego wyposażeniu znajdą się między innymi inteligentne systemy, inspirowane budową i zachowaniem owadów, a także broń laserowa.

BBC ujawni zarobki gwiazd

»

Brytyjski rząd zdecydował, że BBC – nadawca publiczny – będzie ujawniać płace swoich pracowników, którzy zarabiają więcej niż 150 tys. funtów rocznie.

Według minister ds. kultury, mediów i sportu Karen Bradley jest to podyktowane względami „otwartości i przejrzystości”.

Z kolei BBC twierdzi, że utrudni jej to utrzymanie najbardziej utalentowanych pracowników. Jeszcze w zeszłym miesiącu rzecznik BBC ostrzegał, że publikowanie zarobków gwiazd tej korporacji dawałoby przewagę

653-MAKIETA 1 01-23.indd 16

jej konkurentom, którzy mogliby im oferować lepsze warunki finansowe.

Na liście najlepiej zarabiających pracowników BBC znajdą się zapewne dobrze znani gospodarze programów informacyjnych, rozrywkowych i sportowych.

BBC jest finansowana głównie z abonamentu i – jak podkreśla Associated Press – nie jest kontrolowana przez państwo.

Jednak rząd określa statut BBC, który jest odnawiany co dziesięć lat; obecny wygasa 31 grudnia 2016 r.

W zeszły czwartek rząd opublikował projekt nowego statutu. Jak podaje AP, zrezygnowano w nim z wymogu, by większość członków nowo tworzonej rady nadzorczej BBC była powoływana przez rząd. BBC wskazywała, że mogłoby to prowadzić do ingerencji władz w decyzje redakcyjne. W projekcie znalazł się natomiast między innymi wymóg publikowania w dorocznych sprawozdaniach danych o płacach najwyżej wynagradzanych pracowników. «

20/09/2016 16:02:46

017

653-MAKIETA 1 01-23.indd 17

20/09/2016 16:02:50

018

WIADOMOŚCI NA wyspach

Policja bada kolejny atak na Polaka Brytyjska policja rozpoczęła śledztwo ws. ataku na 21-letniego Polaka Bartosza S. i grupę jego znajomych po tym, jak mężczyzna został uderzony rozbitą butelką w szyję i trafił do szpitala.

Konsul generalny RP w Manchesterze będzie monitorował prowadzone śledztwo – poinformowało polskie MSZ.

653-MAKIETA 1 01-23.indd 18

»

Do wydarzenia doszło w nocy z zeszłego czwartku na piątek w pobliżu parku przy St Matthews Road w Telford na zachodzie Anglii, 50 kilometrów od Birmingham.

Według informacji lokalnych mediów, Polak i jego znajomi zostali zaczepieni przez grupę trzech osób, w wieku około 20 lat, które w ostrych słowach mówiły o tym, że powinni rozmawiać po angielsku, bo są w Anglii. Po krótkiej sprzeczce, jeden z napastników uderzył Polaka rozbitą butelką, powodując rany cięte szyi. Sprawcy uciekli z miejsca zdarzenia.

Jak podaje „Shropshire Star”, 21-latek trafił do pobliskiego szpitala, gdzie założono mu 13 szwów, a następnie opuścił placówkę służby zdrowia.

Lokalna policja – West Mercia Police – bada atak jako potencjalnie motywowany nienawiścią na tle narodowościowym. To jeden z kilku prowadzonych wątków śledztwa. Funkcjonariusze zaapelowali także do świadków o kontakt ze służbami w celu pełnego wyjaśnienia tego wydarzenia.

Jak poinformował w zeszła sobotę dyrektor biura prasowego MSZ Rafał Sobczak Polak został ranny w szyję. – Rana była rozległa. Z posiadanych przez nas informacji wynika jednak, że życiu naszego rodaka nie zagraża niebezpieczeństwo. Po założeniu szwów został wypisany do domu – powiedział.

– Policja w Telford potwierdziła, że incydent został uznany za czyn o podłożu ksenofobicznym. Na chwilę obecną nie zatrzymano żadnego podejrzanego, trwają poszukiwania świadków – poinformował Sobczak.

Jak podkreślił w związku z incydentem polskie służby konsularne w Wielkiej Brytanii są w bezpośrednim kontakcie z miejscową policją.

Konsul generalny RP w Manchesterze będzie monitorował prowadzone śledztwo – dodał.

Według definicji zapisanej w brytyjskim prawie, policja traktuje atak jako potencjalnie motywowany nienawiścią na tle narodowościowym (hate crime), jeśli którakolwiek z ofiar lub świadków wydarzenia w ten sposób interpretuje motywy ataku. Ewentualna weryfikacja tej klasyfikacji odbywa się dopiero na etapie postępowania sądowego.

Zgodnie z informacjami ambasady RP w Londynie w ciągu kilku ostatnich miesięcy polskie służby konsularne interweniowały w ponad 30 przypadkach incydentów, które są badane jako potencjalnie motywowane nienawiścią na tle narodowościowym.

W najpoważniejszym wydarzeniu tego typu – w Harlow, w hrabstwie Essex – zginął 40-letni mężczyzna Arkadiusz J., a jedna osoba została ranna. Policja wciąż bada okoliczności tego ataku. «

20/09/2016 16:02:51

019

653-MAKIETA 1 01-23.indd 19

20/09/2016 16:02:53

020

Artykuł sponsorowany Zdrowie

Jak wybrać zdrowy chleb?

P

ani Doktor, czy dieta rzeczywiscie ma tak duze znaczenie dla naszego zdrowia?

Dane statystyczne współczesnej medycyny wykazują, że 80% jednostek chorobowych ma podłoże żywieniowe, 172 podstawowe choroby wywołane są awitaminoza.

Dr Ewa Berlinska Specjalista Dermatolog, Allergolog tel. 07961 210 669 www.evacure.co.uk Info@EVACURE.co.uk EvaCure Clinic 179 Bilton Road Perivale UB6 7HQ

Dlaczgo tak się dzieje?

Technika tak poszła do przodu, że nasze jedzenie przemierza 2500-3000 km żeby znaleźć się w sklepie. Do tego dochodzi zubozala ziemia, zanieczyszczone środowisko, woda...

Dlatego tak ważne jest przechowywanie i obróbka żywności a zwłaszcza chleba, aby w końcowym efekcie nie tracić właściwości odżywczych.

Dlaczego tak ważna jest zdrowa żywność?

W dzisiejszych czasach organizmy są najczęściej zanieczyszczone i zakwaszone.

Doprowadza do tego przede wszystkim stres, żywność genetycznie modyfikowana oraz namnazanie się pod jej wpływem grzybów Candida albicans.

Dlatego tak ważnym elementem jest zwracanie uwagi na jedzenie.

Pożywienie powinno pomagać w oczyszczaniu organizmu z grzybów Candida i przyspieszać równowagę jelita grubego. Należą tu głównie – ziarno bez glutenu, nasiona chia, suszona śliwka, żurawina, olej rzepakowy, słonecznik. Piekarnia The Polish Bakery Wembley stosuje te właśnie produkty w swoich wypiekach, ponieważ „chleba nie wystarczy jeść on pownien odżywiać" Pani Doktor, jakiego pieczywa powinniśmy zatem unikać

653-MAKIETA 1 01-23.indd 20

a jakie wybierać w naszej codziennej diecie?

Unikać powinniśmy produktów przetworzonych z dużą ilością konserwantów. Pieczywo The Polish Bakery Wembley jest pozbawione polepszaczy i konserwntów co jest bardzo korzystne dla naszego zdrowia.

Nowe technologie oraz podążanie za nowinkami medycznymi stawia ta piekarnie w pierwszym rzędzie dbania o jakość wypieków i oczyszczanie organizmu.

Piekarnia The Polish Bakery Wembley wprowadzily właśnie serię chleba bezglutenowego.

Kto powinien takie pieczywa spożywać?

Nie ma przeciwskazań medycznych dla spożywania pieczywa bezglutenowego.

Pieczywo bezglutenowe wykonane jest z mąk zbóż nie zawierających glutenu: ryż, kukurydza, proso, gryka, amarantus, quiuna, mąką kasztanowa, zoledziowa, fasolowa i mączka ziemniaczana.

Gluten jest to białko roślinne – mieszanina gluteiny i gliadyny znajdująca się w ziarnach popularnych zbóż takich jak: pszenica zwykła, orkisz, durum, kamut, żyto, jęczmień oraz doniesienia wskazują na owies.

Gluten nadaje ciagliwosc ciastu i stanowi strukturę wypieków.

Dieta bezglutenowa to jedyne lekarstwo przy celiakii (trwalej genetycznej nietolerancji glutenu) oraz jawnej klinicznie alergii na ten składnik. Obserwuje się również pozytywny wpływ diety bezglutenowej u u osób chorujących na choroby autoimmunologiczne, osoby z zespołem ADHD, Aspergergera i autyzmem. Dieta bezglutenowa ma coraz szerszą grupę zwolenników i jest coraz chetniej stosowana wśród konsumentów na całym świecie. «

20/09/2016 16:02:55

021

653-MAKIETA 1 01-23.indd 21

20/09/2016 16:02:57

022

WIADOMOŚCI prawo

Wypadek w pracy – twoje prawa Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Musi on zatem upewnić się, że maszyny, których używają pracownicy, są sprawne. Pracodawca musi serwisować sprzęt oraz organizować szkolenia i kursy BHP dla pracowników. Właściciel firmy jest również odpowiedzialny za przyjęcie na dane stanowisko osób, które nie będą stwarzały zagrożenia dla innych współpracowników.

»

Niestety pomimo wymogów nakładanych na pracodawcę do wypadków w pracy dochodzi dosyć często. Pojawia się wówczas pytanie o to, co przysługuje w takiej sytuacji poszkodowanemu i jakie kroki należy przedsięwiząć, aby zwiększyć swoją szansę na wygraną.

Pracownikowi, który odniósł obrażenia ciała, przysługuje prawo do wypłaty chorobowego. Jest to zazwyczaj podstawowe chorobowe, tzw. Statutory Sick Pay, które wypłaca się, jeżeli pracownik jest nieobecny w pracy z powodu choroby powyżej czterech dni. Niektórzy pracodawcy są w stanie zaoferować pracownikom dodatkowe chorobowe, nawet do 100% wynagrodzenia. Jest to tzw. Company Sick Pay i jest ono opcjonalne. Jego wypłata leży wyłącznie w gestii pracodawcy. To, czy mamy możliwość skorzystania z takiego chorobowego, można sprawdzić, czytając umowę o pracę, w której powinna być zawarta informacja o zasiłku.

Jeżeli pracownik pozostaje na zwolnieniu chorobowym przez dluższy okres, wówczas może starać się o dodatkowe

653-MAKIETA 1 01-23.indd 22

zasiłki, takie jak Income Support lub Employment and Disability Allowance.

Warto udać się do lokalnego Jobcentre w celu ustalenia, czy dany zasiłek nam przysługuje.

Jeżeli wypadek zdarzył się z winy pracodawcy, wówczas pracownik może się starać o odszkodowanie.

Pamiętajmy, że kiedy ma miejsce wypadek, należy go zgłosić swojemu przełożonemu i upewnić się, że został on zapisany w księdze wypadków. Ważne jest, aby sprawdzić treść opisu wypadku.

Podpisany przez nas opis jest ważnym dowodem w sprawie i dlatego tak ważne jest, aby nie znajdowało się w nim coś, co mogłoby niekorzystnie wpłynąć na naszą sprawę. Jeżeli nie rozumiemy treści opisu, poprośmy kogoś, żeby nam wszystko przetłumaczył. Jeżeli mamy taką możliwość, zróbmy zdjęcia z miejsca zdarzenia. Jeżeli po wypadku udaliśmy się do szpitala, upewnijmy się, że zostało dokładnie zapisane, jak doszlo do wypadku.

Należy także pamiętać o gromadzeniu dowodów w swojej sprawie. Zatrzy-

mujmy wszystkie rachunki, zapisujmy, ile razy byliśmy u GP. Jeżeli ktoś z najbliższych zapewnił nam opiekę po wypadku, zapisujmy dokładnie, co ta opieka obejmowała i jak długo trwała, gdyż koszty opieki będzie można wyegzekwować od strony przeciwnej. «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

20/09/2016 16:03:00

023

653-MAKIETA 1 01-23.indd 23

20/09/2016 16:03:02

Fot. Oli Scarff/Getty Image

024

TEMAT NUMERU POLITYKA

653-MAKIETA 2 24-43.indd 24

20/09/2016 16:06:54

025

Cameron – polityk wagi lekkiej Miał być cudownym dzieckiem konserwatyzmu, chciał zostać reformatorem. Odchodzi jako polityk, który podzielił kraj i zaryzykował przyszłość Wielkiej Brytanii w imię partyjnych interesów. Dla Davida Camerona czas w polityce dobiegł końca. Negatywne konsekwencje jego decyzji będziemy odczuwali przez lata.

RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

»

Zaledwie dwa miesiące po ustąpieniu ze stanowiska premiera David Cameron niespodziewanie ogłosił, że zrzeka się mandatu posła. To zwieńczenie jego politycznej kariery. Jednej z najdziwniejszych w historii Wielkiej Brytanii. Ze spektakularnym początkiem i tragicznym zakończeniem. W zeszłym roku politycznie triumfował. Zdobył większość w Izbie Gmin, pobił opozycję i w euforii rozpoczynał drugą kadencję.

Zdominował i zawłaszczył polityczną rzeczywistość na Wyspach. Dziś znika zupełnie, zostawiając po sobie czarną dziurę niepewności. Bywali ministrowie, którzy rezygnowali ze stanowisk krótko po sukcesach. Ale nie premierzy.

Gordon Brown i John Mayor odchodzili po porażkach wyborczych, których nie mogli uniknąć. Margaret Thatcher i Tony Blair wyprowadzali się z 10 Downing

653-MAKIETA 2 24-43.indd 25

Street w wyniku partyjnej presji. David Cameron odchodzi sam, na własnych warunkach i w wyniku swoich własnych, błędnych działań oraz katastrofalnych w skutkach decyzji. Zostanie zapamiętany jako premier, którego zniszczyła Europa. Teraz w wieku zaledwie 49 lat opuszcza również Westminster. Jakie jest jego dziedzictwo?

NIEBIESKI BLAIR

Kiedy obejmował stery Partii Konserwatywnej, był postrzegany jako centroprawicowa wersja Tony’ego Blaira. Młody, prężny, energiczny, świetny mówca z ujmującą osobowością. I kiedy w wieku 44 lat stawał na czele koalicyjnego rządu z liberalnymi demokratami, konserwatyści mieli nadzieję, że podobnie jak Blair, zdominuje brytyjską politykę na lata. Zwłaszcza, że dość sprawnie, szybko i skutecznie sprzedał spo-

łeczeństwu ideę koalicji – tworu politycznego na Wyspach niezrozumiałego i deprecjonowanego. Razem z Nickiem Cleggiem liderem liberałów tworzyli w miarę zgrany, sprawny i teoretycznie progresywny tandem. I chociaż już na początku pojawiały się sygnały, że na arenie międzynarodowej Cameron czuje się niepewnie – Barack Obama po pierwszym spotkaniu z liderem konserwatystów nazwał go politykiem wagi lekkiej – to jednak ważniejsze dla Torysów były kwestie wewnętrzne. Po latach politycznych upokorzeń i dominacji lewicy nadchodził ich czas.

Cameron przedstawiał się jako „compassionate conservatist”, wrażliwy społecznie konserwatysta, ale podkreślał, że tak naprawdę nie chodzi mu o jakąś nową doktrynę, jakiś cameronizm, bo ma nastawienie pragmatyczne. – Mam duszę nieskomplikowaną – wyznawał, co miało sugerować, »

20/09/2016 16:06:57

Fot. Macdiarmid/Getty Images

026

TEMAT NUMERU polityka

David Cameron wraz z żoną Samantą podczas wyborów w 2010 roku

David Cameron nigdy nie myślał lokalnie, ani globalnie, lecz jedynie centralnie

653-MAKIETA 2 24-43.indd 26

że nie jest ideologiem. To było w zasadzie ważne, słuszne i skuteczne odcięcie od Margaret Thatcher. Dzięki temu, że Cameron skręcił nieco na lewo, Partia Konserwatywna utraciła swoją negatywną etykietę „nasty party”, przyczepioną jej po rządach Żelaznej Damy.

Wstrętnej partii elit i bogatych, która zawsze działa przeciwko zwykłym ludziom i biednym.

Do dziś hasła pod którymi Cameron szedł do władzy brzmią dobrze. „Wielkie społeczeństwo”, skuteczniejsza od lewicy walka z ubóstwem i wykluczeniem, „przytulanie chuliganów”, ekologia i wrażliwość na globalne zmiany klimatyczne. To był inny konserwatyzm. Atrakcyjny dla centrum i młodego pokolenia. Dający nadzieję wszystkim myślącym progresywnie. Z polskiej perspektywy wręcz lewactwo. Niebieskie sztandary Partii Konserwatywnej miały się zabarwić na czerwono. Pojawił się nowy typ centroprawicowego polityka – Red Tory, a Cameron zaczytywał się i chwalił prace Phillipa Bonda, który na krótko stał się konserwatywnym guru i nadwornym filozofem 10 Downing Street. Wspierał się także na publikacji

Kate Pickett i Richarda Wilkinsona „The Spirit Level: Why Equality is Better for Everyone”, pozycji, która stała się niemal biblią dla politycznego świata. Bez względu na partyjną przynależność.

Dość szybko jednak progresywny konserwatyzm ustąpił miejsca bezwzględnemu neoliberalizmowi. Zniknęło „wielkie społeczeństwo”, walka z wykluczeniem i nierównościami czy zmianami klimatycznymi. Najważniejsze dla gabinetu Camerona stały się zmagania z kryzysem finansowym z 2008 roku i obsesja na punkcie zmniejszenia deficytu. Dało to początek katastrofalnej w skutkach polityce gospodarczej polegającej głównie na zaciskaniu pasa. I to właśnie bezwzględna, bezmyślna polityka „austerity” w jakimś sensie położyła podwaliny pod Brexit.

Ubożenie społeczeństwa

Wszystkie decyzje i działania oraz reformy zostały podporządkowane walce z deficytem. Lekiem miały być drastyczne cięcia. Uszczuplenie państwa. Skutki okazały się opłakane. Bo 20/09/2016 16:06:58

027

653-MAKIETA 2 24-43.indd 27

i lat walki o takie same prawa. A także plus dla byłego premiera. I nie zmienia tego fakt, że do przeprowadzenia zmian Cameron potrzebował posiłków z opozycyjnych ław.

Początek końca Unii

Dziś, kiedy referendum rozsadziło jedność Zjednoczonego Królestwa i poddało w wątpliwość członkostwo w nim Szkocji, zapomina się, że silne tendencje separatystyczne pojawiły się znacznie wcześniej. I miały ekonomiczne

podłoże. Szkocki nacjonalizm wyrósł w wyniku gospodarczych i regionalnych nierówności, zapoczątkowanych przez Thatcher. Cameron nie zrobił nic żeby te tendencje powstrzymać. A właściwie je wzmocnił. Szkocki establishment od lat mówił zupełnie innym językiem niż elity na południu. I nie chodzi wcale o akcent.

Ani o niemal zupełnie zapomniany i nieużywany Gàidhlig. Szkoci mówią Keynsem. Anglicy odpowiadali Smithem. Różnice jeszcze się zwiększyły na poziomie społeczeństw. Szkoci są bardziej egalitarni, marzą o modelu skandynawskim, Fot. Oli Scarff/Getty Image

Cameronowi nie tylko nie udało się zasypać dziury budżetowej – pod rządami Camerona deficyt zwiększył się drastycznie i był o wiele wyższy niż za rządów Labour – ale również wyprowadzić Wielkiej Brytanii na gospodarczą prostą. Zarobki przestały rosnąć.

Ekonomiczna stagnacja trwa już prawie dekadę i – jak twierdzą eksperci – potrwa co najmniej pokolenie. Przy okazji Cameron rozbił społeczeństwo. Obwinianie bezrobotnych za bolączki budżetowe ukierunkowało społeczną złość na biednych. Obsesyjne obcinanie zasiłków skutkowało dewastacją całych regionów. Osoby trwale niezdolne do pracy wzywane są przed komisje, a urzędnicy wydają negatywne orzeczenia, co skutkuje odebraniem finansowego wsparcia dla niepełnosprawnych i w konsekwencji zgonami. Między grudniem 2011 r., a lutym 2014 r. 2380 niepełnosprawnych krótko po uznaniu przez komisje jako „zdolnych do pracy” zmarło. To niemal systemowe, usankcjonowane przez państwo mordowanie.

Trudno oszacować inne działania.

Częściowa prywatyzacja służby zdrowia i odchudzanie budżetu NHS skutkuje znacznie gorszą jakością leczenia.

I w procesie długofalowym odbije się na zdrowiu społeczeństwa. Niepokoi fakt, że z banków żywności korzysta już ponad milion Brytyjczyków. Historycy nie będą w tej kwestii wyrozumiali jak dzisiejsze media. W postkryzysowej Wielkiej Brytanii Cameron zezwolił na dalszą finansową spekulację, unikał regulacji dzikiego rynku nieruchomości i bezmyślnie prywatyzował zostawiając w gruzach sektor publiczny.

Zwiększyły się nierówności nie tylko między grupami społecznymi, ale również między regionami. Londyn rósł, rozwijał się i kosmopolityzował.

Północ ubożała i skręcała w kierunku ksenofobii. Cameron za swój sukces uznaje niskie bezrobocie i zmobilizowanie ludzi do pracy. Jednak większość nowych stanowisk to tzw. „śmieciowa praca”. Coraz większa liczba ludzi pracuje w niepełnym wymiarze godzin, bez praw pracowniczych i na kontraktach „zero hours” – umowach śmieciowych, które nie pozwalają osiągnąć stabilizacji. Jedyne co mu się udało i co zostanie mu zapisane jako pozytyw, to prawa dla gejów. Cameron umożliwił zawieranie małżeństw osobom tej samej płci. To niewątpliwy sukces środowisk LGBT »

Cameron wita byłą premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher na 10 Downing Street

20/09/2016 16:06:59

Fot. Jack Hill - WPA Pool/Getty Images

028

TEMAT NUMERU polityka

Cynicznie grał Unią Europejską, licytował referendum i wszystko przegrał

Kampania na rzecz pozostania Wielkiej Brytaniii w Unii Europejskiej

cenią kolektywizm. Anglicy, zwłaszcza na południu, mają w sobie charakterystyczny anglosaski duch rywalizacji i indywidualizmu. Napięcia rosły potęgowane przez ekonomiczne różnice i politykę 10 Downing Street, skupiającą się na centralizacji i Londynie. Zresztą brak jakiekolwiek pomysłu na politykę regionalną za czasów Camerona w 10 Downing Street wręcz rzucał się w oczy. David Cameron nigdy nie myślał lokalnie, ani globalnie, lecz jedynie centralnie. Londynocentrość byłego premiera przejawiała się podczas każdej jego gospodarskiej wizyty na prowincji. Zawsze wyglądał na zagubionego polityka, który poza stolicą kraju czuje się niekomfortowo. Nie pasował i wypadał groteskowo zarówno w lśniącym garniturze w Brukseli, jak i w ubłoconych kaloszach w Yorkshire.

Niewątpliwie najważniejszą kwestią dla historyków i politologów w ocenie Camerona będzie zachwianie jednością Zjednoczonego Królestwa i Europy.

Cameron zaryzykował przyszłość Wielkiej Brytanii, jej miejsce na politycznej mapie świata w imię partyjnych interesów i integralności Torysów. Polityk, który obejmując stery Partii Konserwatywnej oznajmiał członkom „żeby przestali obsesyjnie zajmować się Europą”, w ostatecznym rachunku stał się zakładnikiem i ofiarą tej konserwatywnej obsesji. Możliwe, że w nieco innych okolicznościach byłoby to posunięcie politycznie skuteczne. Umożliwiając społeczeństwu 653-MAKIETA 2 24-43.indd 28

wypowiedzenie się w referendum Cameron uspokoiłby eurosceptyczne jastrzębie w Partii Konserwatywnej, spacyfikował UKiP i zapewnił sobie spokojne pięć lat kadencji. Taka była myśl przewodnia. Jak się okazało – naiwna i błędna.

Europejski upadek

We wspomnieniach Davida Lawsa, liberała i ministra edukacji w rządzie Camerona, premier – w momencie kiedy Nick Clegg lider partii koalicyjnej stanowczo wyraził obiekcje wobec planów rozpisania referendum – stwierdził, że „musi to zrobić za wszelką cenę”. – To zarządzanie partią, a presja rośnie. Mam dużo eurosceptyków i czuję oddech UKiP na szyi – mówił. Cameron postawił na szali przyszłość Wielkiej Brytanii, żeby kupić sobie kilka tygodni politycznego spokoju. Samolubnie i nieodpowiedzialnie. A potem popełniał kolejne błędy.

Ignorowanie ekonomicznych czynników, olbrzymiej frustracji społeczeństwa i niechęci wobec emigrantów okazało się katastrofalną krótkowzrocznością. Nie pomagał też fakt, że na arenie międzynarodowej Cameron czuł się niepewnie.

Na kontynencie torysi zawsze mieli złą prasę i fatalne notowania w Brukseli. Byli tam widziani jako główny hamulcowy europejskiej integracji. Wyjście konserwatystów z najsilniejszej w Parlamencie Europejskim chadecko ludowej EPP (European People's Party) zmarginalizo-

wało Wielką Brytanię w polityce europejskiej i w jakimś sensie zwiastowało izolacjonizm Zjednoczonego Królestwa. Co zresztą również było wynikiem partyjnych rozgrywek.

Cameron obiecał odejście od głównego nurtu polityki europejskiej członkom partii, licząc na głosy eurosceptyków w walce o fotel przewodniczącego z Davidem Davisem i Liamem Foxem.

Wątpliwe aby było to czynnikiem decydującym o jego zwycięstwie, ale na pewno ochłodziło stosunki z europejskimi chadekami. Zwłaszcza z Angelą Merkel, faktyczną liderką Unii. Nie pierwszy i nie ostatni raz Cameron przedłożył taktyczne rozgrywki nad strategię polityczną wobec kontynentu. Zaufanie – kluczowe w polityce międzynarodowej – zniknęło. Cameronowi zabrakło doświadczenia i autorytetu, a być może także chęci, żeby je przywrócić. A w krytycznym momencie – podczas kampanii referendalnej – charyzmy oraz wiarygodności aby „sprzedać” Unię Brytyjczykom. Zresztą cały europejski ambaras wynikał z niezdecydowania Camerona w kwestii relacji z Unią. Sam siebie nazywał eurosceptykiem, „ale nie takim, jak konserwatywne jastrzębie”. Różnice ze skrajnym skrzydłem partii polegały głównie na stylu i tonie polityki, ale nie na „substancji”.

Cameron nie miał żadnej wizji zjednoczonej Europy, którą mógłby zaprezentować jako alternatywę wobec pomysłów eurowrogich konserwatystów. W głośnej, 20/09/2016 16:07:02

Fot. Darren Staples - WPA Pool /Getty Images

029 choć wątpliwej, jeśli chodzi o fakty, biografii Camerona „Call Me Dave” Sir Nicholas Soames mówi autorom, że Cameron „bez cienia wątpliwości jest eurosceptyczny. Unia go irytuje i frustruje, ale nie chce z niej wychodzić”. Nie był jednak na tyle zdeterminowany, żeby w niej zostać. Lata siedzenia na barykadzie między pro i anty europejskimi skrzydłami frakcji podważały wiarygodność jego sztucznego aplauzu wobec Unii. „Miękki eurosceptyzm”, którym się tak chwalił, uniemożliwiał efektywną kampanię na rzecz pozostania Wielkiej Brytanii w UE. Właściwie cała zagraniczna polityka Camerona to seria większych i mniejszych pomyłek, błędów i katastrof.

Szczególnie Libia, która nie stała się dla Camerona tym, czym Irak dla Blaira, tylko i wyłącznie dlatego, że Brexit to jeszcze większa katastrofa. Przynajmniej z medialnego punktu widzenia. A jednak paralele z bałaganem w Iraku nie mogą być bardziej jaskrawe. Usunięcie dyktatora bez żadnego planu działania. Humanitarny koszmar. Polityczny i społeczny chaos. A także paliwo dla ekstremizmu. Cameron na arenie międzynarodowej był zagubiony. Nigdy nie czuł świata poza Londynem. Nie miał pomysłów wobec globalnych zagrożeń i wyzwań. Faktycznie jak prowincjonalny polityk wagi lekkiej. Polityk, który nie przewidział konsekwencji swoich doraźnych działań i decyzji. Polityk, który prawdopodobnie zapoczątkował erozję Zjednoczonego Królestwa i skazał kraj na lata gospodarczego koszmaru i międzynarodowej izolacji.

Chciał postawić Wielką Brytanię na ekonomiczne nogi, doprowadził do długoletniej gospodarczej stagnacji. Próbował reformować system świadczeń socjalnych, ale w praktyce zniszczył resztki państwa dobrobytu.

Zależało mu na zwiększeniu zatrudnienia, sprowokował zalew umów śmieciowych. Naprawiał NHS, obniżył jakość poziomu usług medycznych. Polityczne zwycięstwa nad Labour, Lib-Dem i UKiP kończyły się spektakularnymi osobistymi porażkami, bo tylko wzmacniały najbardziej radykalnych członków jego własnej partii. Cynicznie grał Unią Europejską, licytował referendum i wszystko przegrał.

Swoją karierę, miejsce w historii, polityczne dziedzictwo, a zwłaszcza przyszłość milionów. David Cameron opuszcza brytyjską politykę jako postać tragiczna, jako jeden z najgorszych premierów historii Wielkiej Brytanii za którego działania wszyscy zapłacimy wysoką cenę. «

Podczas powodzi w północnej Anglii w 2015 roku

653-MAKIETA 2 24-43.indd 29

20/09/2016 16:07:04

030

wielka brytania O TYM SIĘ MÓWI Fot: PAP / Jakub Krupa

Polscy policjanci patrolują ulice Harlow

Sierż. szt. Dariusz Tybura i podkom. Bartosz Czernicki wraz z brytyjskim policjantem patrolują ulice w Harlow

Dwóch funkcjonariuszy z Komendy Głównej Policji – podkom.

Bartosz Czernicki i sierż. szt. Dariusz Tybura – wspierają brytyjską policję hrabstwa Essex w patrolowaniu ulic 85-tysięcznego Harlow, gdzie przed blisko trzema tygodniami zabity został Polak.

653-MAKIETA 2 24-43.indd 30

Z Harlow Jakub Krupa, PAP

»

Obaj polscy policjanci pozostaną w Wielkiej Brytanii przez kilka dni. Będą pomagali policji hrabstwa Essex dotrzeć do liczącej ponad 1,5 tys. polskiej społeczności w Harlow, od której będą też zbierać informacje, dotyczące potencjalnych zagrożeń i incydentów na tle narodowościowym.

Patrole prowadzone są zawsze wspólnie z przedstawicielami lokalnych służb mundurowych. Jeden z codziennych patroli na Broad Walk, jednej z głównych ulic handlowych miasta, był otwarty dla mediów, zainteresowanych wspólnymi działaniami polskiej i brytyjskiej policji.

– Nigdy nie widziałem tylu policjantów w jednym miejscu – śmiał się jeden z przechodniów, którzy chętnie podchodzili i witali się z Polakami. – Jesteście tutaj mile widziani – podkreślali. – Celem naszej wizyty w Harlow jest nawiązanie współpracy z miejscową społecznością polską i ułatwienie jej kontaktu z miejscową policją. Zbieramy informacje dotyczące miejsc szczególnie niebezpiecznych i takie sugestie przekazujemy miejscowym funkcjonariuszom – powiedział podkomisarz Bartosz Czernicki. – Spotkaliśmy się z bardzo serdecznym przyjęciem brytyjskich obywateli, a także polskiej społeczności, która bardzo chętnie podchodzi do nas i wymienia swoje spostrzeżenia – dodał sierż. szt. Dariusz Tybura.

Inspektor policji w Essex Alan Ray przypomniał w rozmowie z PAP, że polscy

funkcjonariusze przyjechali na jej zaproszenie po ubiegłotygodniowej wizycie dyrektora Rafała Batkowskiego z biura współpracy międzynarodowej Komendy Głównej Policji. W przeszłości podobne wizyty odbywali policjanci m.in. z Arabii Saudyjskiej i Rumunii.

– Ich zadaniem jest nawiązanie kontaktu z (polską – red.) społecznością, z którą nam czasami trudno jest się porozumieć – szczególnie z osobami, dla których angielski nie jest pierwszym językiem. Witamy ich wsparcie z otwartymi ramionami – powiedział.

Jak dodał, polscy policjanci mają przekazać polskiej społeczności informacje o tym, jak zgłaszać incydenty związane z nienawiścią na tle narodowościowym, co pozwoli na skuteczniejsze przeciwdziałanie im w przyszłości.

Pod koniec sierpnia w ataku motywowanym prawdopodobnie nienawiścią na tle narodowościowym w Harlow zginął 40-letni Polak Arkadiusz J., a drugi Polak został ciężko ranny. Kilka dni później doszło tam do podobnego incydentu, w którym lekko rannych zostało dwóch Polaków.

Komenda Główna Policji przypomina, że w Wielkiej Brytanii już od kilku lat stale stacjonuje oficer łącznikowy polskiej policji, wspierany rotacyjnie przez innych funkcjonariuszy, a obecna wizyta robocza policjantów będzie podlegać dalszym ocenom, mającym na celu wypracowanie długofalowych rozwiązań, służących zwiększeniu poczucia bezpieczeństwa Polaków. « 20/09/2016 16:07:06

031

653-MAKIETA 2 24-43.indd 31

20/09/2016 16:07:08

032

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

To by przynajmniej na jakiś czas – zanim rodacy nie zaczęliby pędzić bimbru – spowodowało spadek liczby ataków oznaczanych przez policję jako „hate crime”.

Zamknąć monopolowe i wprowadzić prohibicję

»

Brytyjska definicja przestępstwa na tle nienawiści rasowej jest – przynajmniej na początku postępowania – trochę płynna. Policja bowiem za każdym razem oznacza sprawę jako „hate crime” jeśli któryś z jej uczestników (albo świadków) tak zinterpretuje atak. Dopiero sąd rozstrzyga czy to rzeczywiście było przestępstwo „na tle”.

Ja mam coraz większe wrażenie, że większość ataków skierowanych na Polaków w ogóle by nie miała miejsca, jeśli Polacy ograniczyliby spożycie alkoholu.

Oczywiście graffiti na budynku POSK-u czy spalenie szopy Polaków w Plymouth to zupełnie inna bajka. Jednak od Harlow poprzez Leeds po Telford „ataki” na Polaków jakoś „dziwnie” odbywają się w środku nocy (albo późnym wieczorem) i gdzieś tam w tle pojawia się nasz narodowy sport.

Obawiam się jednego, że zaraz okaże się, że Polacy są znowu pieniaczami i tak naprawdę oprócz kilku przypadków sami sobie są winni. I tak, z jednej strony są „ataki” które nie są jednoznaczne, a z drugiej pojawia się walka o dzieci, które są odbierane przez brytyjską opiekę społeczną. Za każdym razem rzucamy się na takie przypadki bez żadnej, jakże potrzebnej refleksji.

653-MAKIETA 2 24-43.indd 32

Naprawdę ktoś myśli, że social service zupełnie bez powodu zabiera dzieci rodzicom tak sobie, bo rodzice są Polakami? Niestety twarde dane są delikatnie mówiąc druzgocące dla polskich rodziców. Większość spraw o odebranie dzieci jest rzeczywiście w interesie dzieci. Wódko pozwól żyć.

Swego czasu w londyńskiej dzielnicy Brent jednym z największych problemów Metropolitan Police, były interwencje związane z przemocą domową w… polskich domach.

Oczywiście najtrudniejsze dla policji były weekendy. Ciekawe dlaczego…

Niestety, jeśli ktoś przyjechał do Wielkiej Brytanii musi się godzić na to, co tu zastał. Polacy nie integrując się z Brytyjczykami, a przede wszystkim z ich kulturą, cały czas mentalnie siedzą w Polsce. A to, co w Polsce jest normą społeczną w Wielkiej Brytanii już taką normą nie jest. Zatem Polacy jeśli chcą tu mieszkać, niestety chcąc nie chcąc, muszą się dostosować. Nie jest tak, że Brytyjczycy będą się dostosowywać do nas. Przyjechałeś do obcego kraju to go szanuj. Nie podoba się to do widzenia.

Denerwuje mnie ciągłe narzekanie na „angoli” że są tacy i owacy, że zabierają nam dzieci, że biją naszych, że nie chcą nas podziwiać, dawać kasę za samą egzy-

stencję i setkę innych spraw. Ale większość tych narzekających jak sobie wyjechali z Wąchocka – a w Wąchocku też pewnie narzekali – tak mentalnie w tym Wąchocku pozostali. A tak się nie da. To, że w Polsce nie zabierają dzieci za to, że ktoś krzyknie na dziecko, że rodzice czasem są pijani, to nie oznacza, że takie są normy w cywilizowanym świecie. A jak jest z tą cywilizacją?

Kiedyś jeden z dziennikarzy zapytał Mahatmę Gandhiego co ten myśli o cywilizacji Zachodu. Mahatma Gandhi odpowiedział: „Myślę, że to dobry pomysł”. Powtarzam tę anegdotę często, bo jest kwintesencją różnic w postrzeganiu świata przez poszczególne nacje.

I tak właśnie jest też z nami i tzw. różnicami kulturowymi. Punkt widzenia zależy od miejsca siedzenia. Tak jak Polacy twierdzą, że są pępkiem świata, tak samo sądzi większość Brytyjczyków. Tylko o sobie. Tak jak w Polsce dostaje się po ryju za mówienie w obcym języku, tak i w Wielkiej Brytanii można za to samo po ryju dostać. Debili we wszystkich narodach nie brakuje, ale nie można z tego robić zagadnienia.

Jedno jest pewne: „Wódko! Pozwól żyć!” « 20/09/2016 16:07:11

033

653-MAKIETA 2 24-43.indd 33

20/09/2016 16:07:13

Fot. Sean Gallup / Getty Images

034

opinie WIKTOR MOSZCZYŃSKI

Klęska dobrobytu „Podstawowa węgierska myśl i strategia jest prosta: UE jest bogata, ale słaba, co jest najgorszą z możliwych kombinacji”, tak orzekł ostatnio kontrowersyjny premier węgierski, Viktor Orban.

»

Orban lubi szokować. Wie że przy każdej swojej wypowiedzi irytuje przywódców unijnych z „liberalnego Zachodu” (w czasie komuny mówiło się o „zgniłym Zachodzie”), ale trzeba przyznać że w tej chwili jest sporo spraw, które można poddać krytyce w polityce unijnej. Orban to jednak nadużywa bezwzględnie, wykorzystując instrumentalnie swoich partnerów wyszehradzkich, w tym Polskę, w rozbijaniu starego porządku europejskiego. Jest w tym dość przebiegły. Buduje mury graniczne z państwami sąsiadującymi, jak np. z Serbią, ale wciąż chce wciągnięć jak najwięcej tych biednych państw sąsiednich do tej wewnętrznie osłabionej Unii. Twierdzi że Węgry nie opuszczą Unii ale wprowadza rozbijackie referendum wstrzymujące przyjmo653-MAKIETA 2 24-43.indd 34

wanie uchodźców z Bliskiego Wschodu, a Europę traktuje jako krowę dojną. Lansuje nawet pomysł tworzenia europejskiej armii na zasadzie, że ma ona bronić granic zewnętrznych Unii. Lecz taka armia, bez udziału anglosaskich sprzymierzeńców, służyłaby w znacznej mierze do podważania roli obronnej NATO. Trzeba zaznaczyć że polityka zagraniczna Orbana jest wyraźnie zbieżna z interesami rosyjskiego agresora. Mam nadzieję że jego sojusznik, pan prezes Kaczyński, jest tego świadomy.

Ale nie mam zamiaru pisać tu o geopolitycznych planach naszego naddunajskiego „dyktatora”, jak go złośliwie przywitał w Brukseli naczelny komisarz Juncker. Chodzi raczej o co raz bardziej powszechną ocenę Europy jako coś przy-

pominającego imperium rzymskie czy cesarstwo austro-węgierskie przed ich ostatecznym rozkładem; czyli jako dojrzały – a nawet gnijący – owoc gotowy do spadnięcia.

Podobny wątek z tego samego tygodnia. Na przyjęciu konserwatywnych biznesmenów, dr. Lima Fox, nowo mianowany brytyjski minister handlu, pochodzący z obozu jak najbardziej eurosceptycznych posłów, skrytykował brytyjskich dyrektorów przemysłowych jako „leniwych i utuczonych” którzy bardziej interesują się w piątkowe popołudnie golfem niż eksportowaniem za granicę. Traktowano to jako atak na pro-europejskie sympatie brytyjskich przemysłowców.

Jest w tym wyraźny paradoks że każde zdrowe i udane społeczeństwo 20/09/2016 16:07:15

035 dąży do tego aby zabezpieczyć sobie i swoim dzieciom jak największy dobrobyt w jak najbardziej stabilnych i komfortowych warunkach. Zjednoczone Królestwo jest jednym z najlepszych tego przykładów. Zapewnia dobre warunki materialne swoim emerytom mającym przeciętnie jeszcze przed sobą ze 30 lat życia by nacieszyć się owocami rozkwitu gospodarki powojennego państwa opiekuńczego. Gdy wprowadzano tu pierwsze zasady państwa opiekuńczego przeciętny emeryt mógł liczyć sobie zaledwie na 10 lat korzystania z tej skromnej emerytury w okresie kiedy zadłużona powojenna Wielka Brytania pozbywała się powoli swoich terenów kolonialnych.

Równie dobrym przykładem tego rozkwitu są zachodnie państwa Unii Europejskiej które przez podobny okres 70 lat pokoju, zapewnionego wspólną integracją gospodarczą i społeczną, stały się symbolem społecznego raju sprawiedliwości społecznej, zapewniającej ochronę przed głodem i wojną. Do nich dążą teraz masowo uchodźcy wojen i przemocy na Bliskim Wschodzie, czy biedy w byłych koloniach afrykańskich. Polska przez ostatnie 25 lat utożsamiała się z naśladowaniem liberalnego europejskiego zeitgeistu opartego na wolnym rynku i szerokiej tolerancji w ramach państwa świeckiego który zapewniał Polsce stały, a nawet dramatyczny, wzrost gospodarczy i upodobniał ją do wzorowego przykładu nowoczesnego państwa europejskiego.

Lecz wszędzie widzimy bunt przeciw tej prosperity. W Wielkiej Brytanii mamy Brexit i zerwanie z wygodnym dalszym rozwojem gospodarczym podłączonym do jednolitego rynku europejskiego gdzie każdy ambitny młodzieniec brytyjski miał zapewnioną przyszłość na kontynencie europejskim. Unia Europejska też nagle traci grunt pod nogami po ekscesach polityki stabilizującej wspólną walutę kosztem stopy życiowej państw śródziemnomorskich i nagłą nawałą uchodźców z południa. Polska z nowym rządem odchodzi dobrowolnie od swojej misji dziejowej jako kraj wzorujący się na świeckich tradycjach zachodnich.

A nawet w Stanach Zjednoczonych zwolennicy Donalda Trumpa zamierzają obecny liberalny kierunek cywilizacyjny swojego państwa obalić.

Dlaczego tak jest? Wpadła mi w ręce ostatnio nowo wydana książka byłego urzędnika Białego Domu. Todd Buchholz, pod wymownym tytułem „Cena Rozkwitu 653-MAKIETA 2 24-43.indd 35

– Dlaczego Państwa Zamożne Zapadają się i jak je ponownie wskrzesić”.

Teza jest szokująca. Celem każdego społeczeństwa pozostaje osiągnięcie spokoju, bezpieczeństwa, komfortu i dobrobytu. Lecz z czasem takie państwo unika konfliktów, nastawia się na konsumpcję, ciężką pracę zwala na innych, rodzi mniej dzieci, traci pęd do polepszenia swojego bytu, wpada w co raz większe długi, a ich emeryci korzystają z owoców życia coraz dłużej. Jego cykl cywilizacyjny dobiega swojego zenitu, inne państwa im zazdroszczą, obcy starają się tu zamieszkać aby partycypować w tym dobrobycie, wprowadzając własną dynamikę gospodarczą ale i inną kulturę. Zanika poczucie tożsamości własnych mieszkańców takiego państwa, podległych coraz bar-

europejskiego, z Wielką Brytanią i Polską łącznie. Poza wiadomymi kryzysami demograficznymi, braku etyki pracy i tożsamości narodowej widoczny jest tu efekt coraz większego uzależnienia od globalizacji. Cała nasza planeta jest zarazem elektroniczną wioską starającą ujednolicić kulturę światową przez sieć internetową, ale podlegającą również międzynarodowym konglomeratom korporacyjnym którym daje się wolną rękę przez coraz częstsze zliberalizowanie handlu międzynarodowego. Przynosi dramatyczny wzrost w światowym wzbogaceniu się, ale nie chroni lokalnych przedsiębiorców od zagłady, dewastuje lokalną gospodarkę i lokalną kulturę. Wielu młodym mieszkańcom świata ten dynamizm rozwojowy odpowiada; granice są dla nich otwarte.

dziej obcym nawykom. Następuje, słowem autora, społeczna „entropia”, czyli wzrastająca miara chaotyczności życia.

Według niego ten cykl jest zarazem pozytywny jak i niszczycielski, ale dotychczas nieodwracalny.

Buchholz nawiązuje przede wszystkim co dzisiejszej Ameryki ale opiera to na licznych przykładach historycznych.

Widzimy starożytny Egipt, surową Spartę, efemeryczne państwo Aleksandra Wielkiego, długoletnie imperium rzymskie, bogate republiki rakuskie i weneckie.

Wszędzie widać ten sam wątek, czyli surowa brutalna energia tworząca wielkie państwa z ogromnymi osiągnięciami cywilizacyjnymi, które tracą swej sens bytu przez nadmiar dobrobytu, uzależniając gospodarkę od niewolnictwa i prowadzenie wojen od płatnych najemników. Kolejnym przykładem było cesarstwo austro-węgierskie bez wspólnego języka i wspólnego poczucia tożsamości poza postacią popularnego cesarza Franciszka Józefa, i które było w stanie rozkładu już długo przed wybuchem Pierwszej Wojny.

Oczywiście pesymistyczne tezy Buchholza można dostosować nie tylko do dzisiejszej Ameryki, ale i do kontynentu

Cały kontynent staje się dla nich ojczyzną; może nawet cały świat? Migracja ludów do krajów bogatszych też napędza tę dynamikę ale autochtoni, oryginalni tubylcy bogatych krajów, widzą swoją kulturę i swoją przyszłość odrzuconą na bruk. Brak im tych murów granicznych które chroniły ich świat.

Ale czy odpowiedź na to musi być tak drastyczna jak mury Trumpa, czy Orbana, czy Brexitu? Buchholz głosi tzw. „manifest patriotyzmu” aby tych osiągnięć cywilizacyjnych nie stracić. Zaleca aby szkolnictwo budować bardziej na tych wątkach kultury które nas łączą z krajem gościnnym, szanować kulturę i historię tego kraju, wzmacniać poczucie wspólnych osiągnięć i wartości, wymagać od imigrantów poszanowania dla tych wartości kraju zamieszkania i wpajać ludziom młodym obowiązek służby (wojskowej lub cywilnej) dla swojego otoczenia przed rozpoczęciem kariery życiowej. Niby to proste i oczywiste, ale trzeba przyznać że w ostatnich latach zachodnie elity liberalne o tym zapominały i dlatego teraz ponoszą klęski. «

Celem każdego społeczeństwa pozostaje osiągnięcie spokoju, bezpieczeństwa, komfortu i dobrobytu

Tekst ukazał się również w Tygodniu Polskim

20/09/2016 16:07:15

036

edukacja świat polonii

Przyłącz się do obchodów Polonijnego Dnia Dwujęzyczności Celebruj święto polskiego języka w swoim środowisku!

653-MAKIETA 2 24-43.indd 36

»

Polonijny Dzień Dwujęzyczności (Polish Bilingual Day) to nowe święto, które pojawiło się w polonijnym kalendarzu w ubiegłym roku. Jego uroczysta proklamacja odbyła się we wrześniu 2015 roku w Konsulacie Generalnym RP w Nowym Jorku. Pomysłodawcami i organizatorami dnia polskiego języka są Fundacja Dobra Polska Szkoła z Nowego Jorku oraz Fundacja Edukacja dla Demokracji z Warszawy. Inicjatywę wspiera i współfinansuje Senat Rzeczypospolitej Polskiej w ramach sprawowania opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2016 r. Patronem honorowym jest Prof. Jan Miodek. Święto polskiego języka, obchodzone co roku w każdy trzeci weekend października ma przypominać nam, Polakom, zamieszkałym poza ojczyzną, o wartościach wynikających z dwuję-

zycznej edukacji i jej znaczeniu w życiu Polonii, Polski i krajów, w których mieszkamy. Przekazując polonijnemu dziecku język ojczysty, przekazujemy mu polskie korzenie, wzbogacamy jego osobowość i poszerzamy horyzonty w sposób wyjątkowy, otwierając przed nim furtkę do pełnej partycypacji w życiu Polski i Polonii w dorosłym życiu. Jednocześnie wychowujemy pokolenie osób, które dzięki swojej dwujęzyczności staną się w przyszłości najlepszymi, najefektywniejszymi ambasadorami i rzecznikami polskości za granicą.

Pierwszy Polonijny Dzień Dwujęzyczności odbył się 10 października 2015 roku, uczestniczyły w nim ośrodki edukacyjne i kulturalne z USA oraz Ukrainy. Zorganizowane wówczas spotkania, warsztaty i prezentacje artystyczne stały się przykładem, jak można przygotować 20/09/2016 16:07:17

037 to święto w swoim własnym środowisku polonijnym, wykorzystując własny potencjał, pomysły i dostępne możliwości. Zadaniem i przesłaniem Dnia Dwujęzyczności jest stworzenie atmosfery, w której Polonia i wszyscy zainteresowani sprawami Polski oraz polskości jednoczą się we wspólnej sprawie: znajdują czas, by się spotkać, propagować bieżący wizerunek dzisiejszej Polski, cieszyć się celebracją wspólnych korzeni, tradycji, historii, kultury, a nade wszystko w żywy sposób przekazywać najmłodszym pokoleniom dzieci, tych już urodzonych poza granicami Polski, polskość oraz powody do dumy z polskiego pochodzenia.

W tym roku drugą edycję Polonijnego Dnia Dwujęzyczności będziemy celebrować 15-16 października.

Wydarzenia w ramach PDD odbędą w 10 miejscach współfinansowanych przez Polski Senat: w Nowym Jorku, Bostonie MA, Chicago, Denver, Clifton NJ, Copiague NY, Mahwah NJ, Toronto, Holandii i Austrii. Do obchodów przyłączo się jednak także wiele niezależnych środowisk polonijnych z Wielkiej Brytanii i Irlandii z Pracownią Terapeutyczną Alfa i projektem The Future of Education w roli koordynatorów. Wśród celebrujących święto polskiego języka na wyspach znaleźli się m.in.: Polska Szkoła Sobotnia im. Pana Kleksa w Accrington, portal Polskie Mamy z Manchester, grupa FB Poczytaj mi Mamo Poczytaj mi Tato, Polska Szkoła Społeczna w Carlow, Polska Szkoła IDEA w Athlone. Swój udział w obchodach PDD potwierdziło też Stowarzyszenie Polska Nuta w Odessie na Ukrainie, Polskie Szkoły Internetowe LIBRATUS, Stowarzyszenie APPEMIC w Kantabrii z północnej Hiszpanii oraz kilkanaście polskich szkół na terenie Stanów Zjednoczonych.

Organizatorzy zapraszają Polonię na całym świecie do śledzenia przebiegu święta polskiego języka oraz organizowania wydarzeń we własnym środowisku.

Jak można celebrować święto polskiego języka?

Poprzez zorganizowanie różnego rodzaju spotkań w środowiskach, w których żyjemy: w polskiej szkole, parafii, klubie, bibliotece. Forma obchodów PDD może być rozmaita: od pikniku, festiwalu, poprzez wystawy, prezentacje, spotkania czytelnicze, wykłady, przedstawienia, 653-MAKIETA 2 24-43.indd 37

koncerty, wspólne śpiewanie, po indywidualne spotkania w mniejszym gronie. Nawet jeżeli jesteśmy w pojedynkę, nagrajmy się na telefonie, opowiadając o swoim miejscu zamieszkania i polskich akcentach wokół nas. Zachęcamy do przesyłania takich nagrań na adres email: redakcja@dobrapolskaszkola. com. Autorzy wszystkich przesłanych materiałów otrzymają koszulki Polonijnego Dnia Dwujęzyczności.

Dla wszystkich, którzy chcieliby celebrować święto polskiego języka w swoim środowisku, organizatorzy przygotowali specjalną rubrykę na stronie www.PolishBilinguaDay.com a w niej materiały, które mogą być wykorzystane w orga-

nizacji lokalnych wydarzeń. Znajdują się tam propozycje wystaw, przedstawień i pokazów do wykorzystania, piosenka Polonijnego Dnia Dwujęzyczności oraz gotowa grafika do ściągnięcia, w tym: plakaty, ulotki, zakładki do książek i przypinki, które można wydrukować w lokalnej drukarni. « Zgłoszenia uczestnictwa prosimy przesyłać na adres e-mail: redakcja@dobrapolskaszkola.com.

Więcej informacji na stronie

www.PolishBilingualDay.com

20/09/2016 16:07:18

038

PULS POLONII Ambasada RP w Londynie informuje

Symbol polskiej obecności w UK Od 2013 roku Ambasada RP w Londynie promuje biało-czerwoną szachownicę jako symbol poświęcenia i wkładu Polaków w historię i kulturę Wielkiej Brytanii.

653-MAKIETA 2 24-43.indd 38

»

Odwołując się do udziału polskich lotników w bitwie o Anglię, kiedy była malowana na samolotach Polskich Sił Powietrznych, szachownica przypomina jednocześnie o pozytywnych cechach Polaków, takich jak pomysłowość, oryginalność, profesjonalizm i skuteczność.

Ambasador Arkady Rzegocki: – Jesteśmy dumni, że biało-czerwona szachownica, noszona przez ambasadorów polskości i przyjaciół Polski w Wielkiej Brytanii, stała się rozpoznawalnym symbolem pamięci, solidarności i szacunku pomiędzy Polakami i Brytyjczykami. Czerpiemy z osiągnięć polsko-brytyjskiego braterstwa broni w czasach II wojny światowej i patrzymy w przyszłość, znając naszą wartość jako największej społeczności we współczesnej Wielkiej Brytanii.

Cieszy nas, że symbol biało-czerwonej szachownicy przyjął się wśród Polaków w UK i że wiele organizacji się do niego odwołuje.

Ręcznie wykonane, metalowe wpinki z namalowanym symbolem szachownicy, których produkcję zleca ambasada, przekazywane są członkom polskich delegacji, przybywających do UK, przedstawicielom Polonii i partnerom brytyjskim. Są także noszone przez pracowników ambasady podczas oficjalnych spotkań. Otrzymali je m.in. książę Kentu Edward, były premier Wielkiej Brytanii David Cameron i lider Partii Pracy Jeremy Corbyn.

Dzień bitwy o Anglię, obchodzony 15 września, upamiętnia heroiczną obronę Londynu przed zmasowanym atakiem Luftwaffe w 1940r. W ubiegłym roku w ramach obchodów 75. rocznicy bitwy o Anglię, ambasada zleciła przemalowanie zabytkowego samolotu Hurricane w barwy Dywizjonu 303, który razem z zabytkowym Spitfire w barwach polskiego Dywizjonu 317 brał udział w pokazach lotniczych na terenie Wielkiej Brytanii. Projekt #BoBPoles obejmował również szeroko zakrojoną kampanię w mediach społecznościowych. « 20/09/2016 16:07:19

039

Dowiedz się więcej o historii Polskich lotników na oficjalnych profilach społecznościowych ambasady na Facebooku, Twitterze oraz YouTubie.

653-MAKIETA 2 24-43.indd 39

20/09/2016 16:07:23

Fot. Network Rail

040

Transport Londyn

Ważny odcinek Overground zostanie całkowicie zamknięty Elektryfikacja linii London Overground między Gospel Oak a Barking wchodzi w drugą fazę, co oznacza, że cały odcinek będzie zamknięty od 24 września aż do lutego 2017 roku.

653-MAKIETA 2 24-43.indd 40

Przygotował Marcin Urban

»

Na zamkniętych fragmentach liczącej ok. 25 km trasy zostaną podstawione autobusy zastępcze: - Service T: Walthamstow Central Leyton Midland Road - Leytonstone High Road - Wanstead Park - Woodgrange Park – East Ham– Barking. Połączenia co 15 min. w dni robocze i co 20 min. w weekendy, - Service J: Gospel Oak - Upper Holloway - Crouch Hill - Finsbury Park - Harringay Green Lanes - Seven Sisters (do South Tottenham). Połączenia co 20 min. w dni robocze i co 30 min. w weekendy.

Między South Tottenham a Walthamstow Queen’s Road będzie można korzystać z linii metra Victoria.

Pasażerowie korzystający z doładowań “Pay as you go” regularnie podróżu-

jący między Gospel Oak a Barking będą mieć automatycznie zrefundowany koszt objazdu przez 1 strefę.

Po ukończeniu modernizacji w styczniu 2018 roku między Gospel Oak i Barking będą kursować nowe, elektryczne składy zamówione w fabryce Bombardiera, złożone z 4 wagonów, a nie jak obecnie o połowę krótsze pociągi spalinowe.

Prace finansowane wspólnie przez ministerstwo transportu i Transport for London, prowadzi Network Rail. Pierwsza faza trwała od czerwca. Teraz zaczynają się poważniejsze roboty polegające na wydłużeniu peronów, obniżeniu torów pod mostami by zmieściły się tam urządzenia napowietrznej linii zasilania oraz wzmocnieniu pamiętających epokę wiktoriańską ścian oporowych wzdłuż trasy. « 20/09/2016 16:07:25

Fot. Nando Machado / Shutterstock.com

041

Utrudnienia na Charing Cross W poniedziałek, 26 września rozpocznie się remont stacji metra Charing Cross. Przecinają się tam linie Northern i Barekloo.

Jak podaje Transport for London do lipca przyszłego roku zamknięty będzie hol biletowy dla linii Northern. Od razu po zakończeniu prac w tej części rozpocznie się modernizacja holu linii Barekloo.

W czasie modernizacji nie będzie dostępu do linii Northern z poziomu ulicy i ze stacji kolejowej. TfL zaleca korzystanie z pobliskiej stacji metra Embankment. Do linii Bakerloo będzie można wsiąść na stacji Trafalgar Square.

Budynek stacji Charing Cross pochodzi z lat ’70 ubiegłego wieku. W trakcie remontu zostaną odmalowane ściany, wymienione kafelki, oświetlenie i kamery systemu monitoringu. Stacja ma być jak nowa w grudniu przyszłego roku. Z Charing Cross korzysta codziennie ponad 60 tys. osób.

653-MAKIETA 2 24-43.indd 41

Ratusz faworyzuje tradycyjnych taksówkarzy Sadiq Khan ogłosił kilka inwestycji i zmian, które mają pomóc kierowcom tradycyjnych czarnych taksówek konkurować z aplikacją UBER i prywatnymi przewoźnikami.

W ciągu najbliższych czterech lat z 500 do 600 wzrośnie liczba postojów taksówek. Czarne „caby” będą omijać korki na zatłoczonych ulicach korzystając z dodatkowych 20 pasów dla autobusów. Mer chce także by egzamin dla taksówkarzy stał się oficjalnym certyfikatem umiejętności, co umożliwi kandydatom korzystanie z kredytów studenckich. Poza tym od przyszłego roku będą oni mogli skorzystać z dofinanso-

wania w wysokości do 5 tys. funtów na zmianę auta na bardziej przyjazne środowisku.

Trudniej mają mieć z kolei konkurujący z taksówkarzami prywatni przewoźnicy. Będą musieli zdawać egzamin z angielskiego, wykupić droższe polisy, a przed kursem udostępniać pasażerom swoje dane.

- Nasz plan działania dla taksówkarzy i prywatnych przewoźników pomoże w stworzeniu światowej klasy usług oraz ustanowi konkurencyjny rynek, na którym wszyscy będą mogli rozwijać się – powiedział Sadiq Khan, mer Londynu, prezentując wprowadzane zmiany.

20/09/2016 16:07:28

042

TRANSPORT LONDYN

Strażnicy znowu kontrolują ruch na moście Hammersmith Po pilnej interwencji władz dzielnicy Hammersmith Transport for London przywrócił strażników pilnujących by na most Hammersmith wjeżdżał tylko jeden autobus na raz. Do utrzymania stałej kontroli TfL zobowiązał się w umowie zawartej przed laty z władzami dzielnicy Hammersmith and Fulham. Tymczasem kilka dni temu strażnicy bez uprzedzenia zniknęli. Zaskoczeni samorządowcy postawili komunikacji miejskiej ultimatum. Zagrozili, że jeśli nie wrócą w ciągu doby nie wpuszczą na most żadnego autobusu. Ten argument poskutkował. TfL w ciągu kilku godzin przywrócił strażników i przeprosił za zamieszanie.

Ich usunięcie, zdaniem radnych, stworzyło zagrożenie dla bezpieczeństwa korzystających z przeprawy. Pochodząca z 1824 roku konstrukcja jest w bardzo złym stanie technicznym. Mogą na nią wjeżdżać tylko małe, autobusy jednopokładowe. Zadaniem strażników jest pilnowanie, by na moście nie znajdowały się w tym czasie dwa takie pojazdy z uwagi na niebezpieczeństwo nadwyrężenia konstrukcji. Pod koniec przyszłego roku rozpocznie się kapitalny remont. Hammersmith Bridge zostanie wzmocniony. W planie jest wymiana nawierzchni i oświetlenia. Powstanie też ścieżka rowerowa. Całość zostanie odmalowana dzięki czemu odzyska dawny blask.

Graf. Transport for London

Przymiarki do budowy Crossrail 2

653-MAKIETA 2 24-43.indd 42

Przedstawiciele firm z różnych branż, które będą zaangażowane w budowę kolejnej linii metra nazywanej roboczo Crossrail 2 spotkali się w Londynie by wspólnie przedyskutować projekt połączenia południowo-zachodniego, centralnego i północnego Londynu.

W spotkaniu wzięli także udział przedstawiciele Transport for London, Network Rail, londyńskiego ratusza i ministerstwa transportu.

Wszyscy podkreślali, że takie spotkania są potrzebne dla integracji zespołu, który ma terminowo wykonać ogromny projekt infrastrukturalny.

- Crossrail 2 przyczyni się do powstania w czasie budowy ok.

60 tys. miejsc pracy, głównie w branży budowlanej i w całym łańcuchu dostawców, dlatego ważna jest bliska współpraca firm – powiedział Michele Dix, dyrektor zarządzajacy projektem Crossrail 2 w Transport for London.

Podsekretarz stanu w ministerstwie transportu Lord Ahmad podkreślił, że projekty Crossrail i Crossrail 2, Thameslink oraz budowa kolei dużych prękości HS2 to największa modernizacja transportu szynowego na Wyspach od czasów wiktoriańskich.

Crossrail 2 połączy linie kolejowe z Broxbourne, Epsom i Chessington South z nową linią metra od Wimbledonu przez Victorię, Dalston, Alexandra Palace i Tottenham Court Road, i dalej z trasami kolejowymi na północy w stronę Broxbourne i New Southgate.

Budowa ma się zakończyć po 2030 roku.

20/09/2016 16:07:33

043

653-MAKIETA 2 24-43.indd 43

20/09/2016 16:07:35

044

CAFÉ COOLTURA LONDYN

BEST OF BRITANNIA LONDON 653-MAKIETA 3 44-67.indd 44

20/09/2016 15:56:50

©Tom Griffiths / tomgphoto.co.uk

COOLTUR POLECA A

045

Przygotował MARCIN URBAN 30.09. – 02.10. Victoria House, Bloomsbury Square, Londyn WC1B 4DA. Stacja: Holborn. Bilety: £7, dzieci bezpłatnie Najlepsze brytyjskie marki zaprezentują się w neoklasycznym otoczeniu Bloomsbury Square i Victoria House.

W programie są m.in. degustacje angielskich win z Wiston Estate; pokazy robienia lodów i sorbetów przez mistrzów tej dziedziny, Purbeck Ice Cream; zmianę fryzury zaproponują wirtuozi nożyczek z salonu fryzjerskiego We Are Cuts w Soho; o zdrową skórę zadbają kosmetyczki z Puriskin, a efektowny makijaż zrobią makijażystki z The English Mineral Makeup Company. Będzie można także spróbować domowego, angielskiego jedzenia, w tym ręcznie robionych koktajli i czekolady.

653-MAKIETA 3 44-67.indd 45

20/09/2016 15:56:52

© Museo Nacional del Prado

046

CAFÉ COOLTURA LONDYN

wystawy » MAÍNO’S ADORATIONS: HEAVEN ON EARTH 28.09. – 29.01.2017. National Gallery, Trafalgar Square, Londyn WC2N 5DN. Stacja: Charing Cross, Embankment, Leicester Square.

Otwarte: codziennie 10:00 – 18:00 (w pt. 10:00 – 21:00). Wstęp wolny www.nationalgallery.org.uk

© Indrė Šerpytytė 2016. Courtesy Parafin, London

Galeria Narodowa daje nam możliwość obejrzenia po raz pierwszy w Wielkiej Brytanii dwóch prac hiszpańskiego malarza Fraya Juana Bautista Maíno, który mimo ogromnego talentu pozostaje mniej znany poza granicami swojego kraju. Są to namalowane w latach 1612-1614 obrazy: 'Adoracja pasterzy' i 'Adoracja królów'.

Oryginalnie były częścią ołtarza w klasztorze ojców Dominikanów w Toledo. Wypożyczono je z Muzeum Prado w Madrycie.

Indrė Šerpytytė, Pedestal, Girls, 2016

» INDRĖ ŠERPYTYTĖ: PEDESTAL 23.09. – 12.11. Parafin, 18 Woodstock Street, Londyn W1C 2AL. Stacja: Bond Street. Otwarte: wt. – pt. 10:00 – 18:00, sob.

12:00 – 17:00. Wstęp bezpłatny www.parafin.co.uk

» INSIGHT

© Rune Engebø

Galeria Parafin prezentuje pierwszą indywidualną wystawę litewskiego fotografa Indrė Šerpytytė, który znalazł się gronie fotografów zaproszonych do udziału w prestiżowej wystawie współczesnej fotografii organizowanej przez Museum of Modern Art w Nowym Jorku. W Londynie po raz pierwszy zaprezentuje cykl swoich prac, zatytułowany Pedestal. Łączy w nich fotografię z innymi dziedzinami sztuki odwołując się do historii swojego kraju.

The Adoration of the Kings, Fray Juan Bautista Maíno 1612-14

ASTRONOMY PHOTOGRAPHER OF THE YEAR 2016

Od 17.09. Royal Observatory Greenwich, Blackheath Ave, Londyn SE10 8XJ. Stacja: Greenwich (DLR). Otwarte codziennie 10:00 – 17:00. Wstęp bezpłatny www.rmg.co.uk Insight Astronomy Photographer of the Year to największy na świecie konkurs dla fotografów, specjalizujących się w zdjęciach kosmosu. Do oceny są zgłaszane zdjęcia z całego świata, przedstawiające niezwykłe zjawiska zachodzące na niebie, planety układu słonecznego, a także odległe galaktyki. W tym roku nadesłano rekordową liczbę 4,5 tys. zdjęć z 80 krajów. Podzielono ja na kategorie, koncentrujące się np. na Słońcu, Księżycu i zorzy polarnej. Na wystawie zobaczymy nagrodzone fotografie.

Seven Magic Points

653-MAKIETA 3 44-67.indd 46

20/09/2016 15:56:54

Fot. Alastair Muir

047 teatr » THE LIBERTINE 22.09. – 03.12. Theatre Royal Haymarket, Haymarket, Londyn SW1Y 4HT. Stacja: Piccadilly Circus, Trafalgar Square. Spektakle: pon. - sob. 19:30, dodatkowo czw. i sob.

14:30. Bilety: od £15 www.trh.co.uk Sztuka w reżyserii Terry’ego Johnsona, zdobywcy nagród Olivier i Tony Award. Jej bohaterem jest John Wilmot. Charyzmatyczny poeta i dramaturg poznaje aktorkę, która wciąga go w świat wiecznej zabawy. Zrobiony z polotem i dowcipem spektakl przybliża nam Londyn z 1670 roku, czyli okresu nazywanego „epoką nadmiaru”.

» GIRLS 27.09. – 29.10. Soho Theatre, 21 Dean St, Londyn W1D 3NE . Stacja: Tottenham Court Road. Spektakle: 19:15, dodatkowo czw. i sob. 15:00. Bilety: od £10 www.sohotheatre.com Trzy nastoletnie przyjaciółki cieszą się beztroskim życiem, spędzając je głównie na rozmowach o miłości, seksie i religii. Ich świat przewraca się do góry nogami w momencie, gdy zostają porwane. Theresa Ikoko napisała sztukę “Girls” poruszona historią porwania ok. 300 uczennic jednej z nigeryjskich szkół przez terrorystów z Boko Haram. Głównym zamierzeniem autorki było pokazanie, jak media epatują dramatami i jak szybko o nich zapominają. Spektakl został wyróżniony nagrodami George Devine Award 2016 i Alfred Fagon Award 2015.

» AN AMERICAN IN PARIS

Fot. Matthew Murphy

Od 04.03.2017. Dominion Theatre, 268-269 Tottenham Court Rd, Londyn W1T 7AQ. Stacja: Tottenham Court Road.

Spektakle: pon. - sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:00. Bilety: od £19.50 AnAmericanInParisTheMusical.co.uk

653-MAKIETA 3 44-67.indd 47

Sceniczna wersja nagrodzonego Oskarem filmowego przeboju z 1951 roku “Amerykanin w Paryżu” ze wspaniałą muzyką Georgea Gershwin’a. Musical będzie prezentowany na londyńskim West Endzie po gorącym przyjęciu w Paryżu i Nowym Jorku. W rolach głównych Robert Fairchild (jako Jerry Mulligan) i Leanne Cope (jako Lise Dassin). Bohaterem opowieści jest amerykański żołnierz, który po zakończeniu II wojny światowej osiada na stałe w Paryżu i chce zostać malarzem.

Wkrótce poznaje bogatą wdowę, która postanawia go wypromować.

20/09/2016 15:56:55

048

CAFÉ COOLTURA LONDYN » HRABINA 01.10., godz. 19:30 i 02.10., godz. 17:00. Teatr POSK-u, 240 King Street, Hammersmith, Londyn W6 ORF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: od £20 Po sukcesie swoich poprzednich produkcji, „Verbum Nobile”, „Halki” i „Strasznego dworu”, Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny przygotował brytyjską premierę „Hrabiny”. Opera ta jest uważana za pierwszą w pełni dojrzałą kompozycję Moniuszki, zasłużenie oklaskiwaną za jej znakomite walory muzyczne. Zespół solistów składa się z Moniki Świostek, Olgi Maroszek, Macieja Komandera i Tomasza Tracza z Polski, Łukasza Biela z Cardiff i Marcina Gęśli z Londynu. Towarzyszyć im będzie londyńska orkiestra i chór ze Stamford Hill.

kino » IMPERIUM Od 23.09. Thriller, USA. Reż. Daniel Ragussis, wyst. Daniel Radcliffe, Toni Collette Daniel Radcliffe wciela się w rolę agenta FBI, który działając pod przykrywką, przenika do grupy skrajnie prawicowych ekstremistów, by udaremnić planowany przez nich zamach bombowy.

» THE MAGNIFICENT SEVEN Od 23.09. Western, USA. Reż. Antoine Fuqua, wyst. Denzel Washington, Chris Pratt, Ethan Hawke, Vincent D’Onofrio, Byung-Hun Lee, Peter Sarsgaard Współczesny remake “Siedmiu wspaniałych” – przeboju z lat 60., który przeszedł do klasyki westernu. Bezbronni mieszkańcy małej wioski wynajmują grupę 7 rewolwerowców, by obronili ich przed lokalnym gangiem ściągającym haracze.

» THE GIRL WITH ALL THE GIFTS Od 23.09. Horror, UK. Reż. Colm McCarthy, wyst.

Gemma Arterton, Glenn Close, Paddy Considine Akcja rozgrywa się w świecie przyszłości, w którym większość ludzi została unicestwiona w wyniku wielkiej epidemii. W jednej z ocalałych szkół nauczycielka Helen Justineau (Gemma Arterton) zaprzyjaźnia się z wyjątkową dziewczynką o imieniu Melanie (Sennia Nanua). Kiedy ściśle strzeżona placówka zostaje zaatakowana muszą uciekać, by walczyć o życie. Dołącza do nich żołnierz – sierżant Eddie Parks (Paddy Considine).

653-MAKIETA 3 44-67.indd 48

20/09/2016 15:56:57

049 koncerty

» JACK GARRATT 23-24.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £23.75

» JEAN MICHAEL-JARRE 07.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35

» JUSTIN BIEBER 11-12.10., 14.10., 28-29.11. Godz. 18:30.

O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

» ZUCCHERO Fot. Kieran Frost/Redferns

20-21.10. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £28

» JAREK NOHAVICA I ROBERT KUŚMIERSKI 21.10. Godz. 19:00. Union Chapel, Compton Terrace, Islington, Londyn N1 2UN. Stacja: Highbury & Islington. Bilety: £30

» MAXWELL & MARY J. BLIGE 28.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

» C.C.CATCH / BAD BOYS BLUE 04.11. Godz. 19:00. Indigo at The O2, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35.50

» ROD STEWARD 22-25.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £62.50

» PASSENGER 25 - 26.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo,

45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £29.50

» SIMPLY RED 27.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £56

» THE CHEMICAL BROTHERS

»

PRL LIVE MUSIC 2016: DŻEM, MICHAŁ SZPAK I VARIUS MANX Z KASIĄ STANKIEWICZ

26.11, godz. 18:00, O2 Shepherd's Bush Empire, Shepherd's Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd's Bush. Bilety: od £25 www.prllivemusic.co.uk www.10lat.co.uk

653-MAKIETA 3 44-67.indd 49

To będzie wyjątkowy koncert z okazji 10. urodzin Polskiego Radia Londyn. Razem z popularną londyńską rozgłośnią jubileusz (25 lat na scenie!) będzie obchodził Varius Manx. Z tej okazji z zespołem wystąpi była jego wokalistka Kasia Stankiewicz. Po 10 latach od ostatniego wspólnego występu ponownie zaśpiewa z muzykami Roberta Jansona „Orła cień” i inne wielkie przeboje. Oprócz nich wystąpi niezawodny Dżem, a finalista Eurowizji Michał Szpak zaśpiewa swój szlagier „Color of your life” i inne piosenki z debiutanckiej płyty.

To będzie niezapomniany wieczór!

Fot. Xavi Torrent/WireImage

10-11.12. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £38

20/09/2016 15:56:59

Fot. Shirlaine Forrest/WireImage

050

CAFÉ COOLTURA LONDYN » RED HOT CHILI PEPPERS

» BLACK SABBATH

01-03.12. Godz. 19:00. SSE Wembley Arena, Arena Square, Engineers Way, Londyn HA9 0AA. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: od £25

29 i 31.01. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £60

» GREEN DAY 08.02. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich.

Bilety: tylko ze zwrotów

653-MAKIETA 3 44-67.indd 50

» OLLY MURS 30.03. – 01.04.2017. Godz. 18:30.

O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.50

Fot. Frank Hoensch/Redferns via Getty Images

» THE CURE

Fot. Dave J Hogan/Dave Hogan/Getty Images

18.12. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £50

20/09/2016 15:57:04

051

653-MAKIETA 3 44-67.indd 51

20/09/2016 15:57:06

052 „Hrabina” Moniuszki po raz pierwszy w Wielkiej Brytanii!

CAFÉ COOLTURA na scenie

Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny po raz kolejny przygotował dla wielbicieli opery i muzyki w ogóle własną produkcję operową. W tym roku będzie to premiera niezwykła – 1 i 2 października będziemy mieli okazję zobaczyć i usłyszeć „Hrabinę”, operę w trzech aktach Stanisława Moniuszki, powszechnie uważaną za pierwszą w pełni dojrzałą kompozycję tego kompozytora, prezentującą niezwykłe walory muzyczne.

Stephen Ellery dyryguje

Tomasz Furmanek

»

Libretto napisał Włodzimierz Wolski, który był rownież autorem libretta do słynnej opery „Halka” tego samego kompozytora.

Będzie to wyjątkowa okazja, aby zobaczyć dzieło, które jest niezwykle rzadko wykonywane. „Hrabina” nigdy nie była wystawiana w Wielkiej Brytanii, najprawdopodobniej nie była też prezentowana w Europie Zachodniej. W Polsce pokazywana jest bardzo rzadko, ostatni raz około 20 lat temu, nie istnieje też ani jedno kompletne nagranie tej opery. Płyta wydana kiedyś w Polsce przez Polskie Nagrania 653-MAKIETA 3 44-67.indd 52

zawierała dźwiękowy zapis jedynie około 1/3 całej opery.

W czasach kiedy powstała, od premiery w Warszawie 7 lutego 1860 roku, „Hrabina” była niezmiernie popularna wśrod publiczności warszawskiej i gorąco oklaskiwana. W późniejszym okresie sława „Hrabiny” została przyćmiona przez „Halkę” i „Straszny Dwór”.

Stanisław Moniuszko skomponował tę operę po powrocie z Paryża do Polski, były to lata bezpośrednio poprzedzające wybuch Powstania Styczniowego. Watek patriotyczny, wyraźnie podkreślony w „Hrabinie” mocno przyczynił się do jej ogromnej 20/09/2016 15:57:08

053 popularności. Moniuszko podczas swej podróży zetknął się z wieloma dziełami współczesnych mu kompozytorów europejskich, co znalazło odzwierciedlenie w „Hrabinie”, która zawiera elementy muzyki włoskiej, francuskiej i hiszpańskiej, jak i oczywiście tradycyjne polskie melodie. Wpływy muzyki europejskiej zostały wykorzystane przez kopozytora bardzo świadomie w tym dziele, które – mówiąc najkrócej – jest satyrą na tę część polskich wyższych sfer poczatku XIX wieku, która ślepo śledziła i kopiowała paryskie mody i obyczaje, zapominając o pięknie własnej kultury. W operze tej mamy więc portret warszawskiej arystokracji tamtych czasów: ludzi zapatrzonych w Paryż, starających się jak najwięcej mówić po francusku (stąd około 20 procent libretta jest w języku francuskim), bezkrytycznych wobec wszystkiego, co przychodzilo z Paryża.

Tytułowa „Hrabina” to młoda, piękna kobieta poszukująca kandydata na męża. Chorąży i Bronia reprezentują tych, którzy podtrzymują starodawne polskie tradycje. Punktem kulminacyjnym akcji jest scena, mająca miejsce podczas wspaniałego balu, kiedy to adorator Hrabiny, Kazimierz, niechcący przydeptuje tren jej wspaniałej sukni i zostaje odrzucony. Kazimierz póżniej zwraca swoją uwagę ku młodej Broni, a próżna i wyniosła Hrabina zbyt późno uzmysławia sobie jego prawdziwą wartość.

Reżyserem tej wyjątkowej inscenizacji będzie wspaniały Feliks Tarnawski z Polski, dyrygować będzie ceniony na świecie brytyjski dyrygent Stephen Ellery. Odtwórczynią tytułowej roli i główną gwiazdą tej produkcji będzie Monika Świostek, która śpiewała w POSK-u rolę Halki 2 lata temu. Nieprawdopodobna Olga Maroszek wystąpi w roli Broni – znamy ją z roli pani Cześnikowej w ubiegłorocznym „Strasznym Dworze”. Rolę Kazimierza zaśpiewa Maciej Komandera, Tomasz Tracz wcieli się w rolę Dzidzi, rolę Chorążego wykona Marcin Gęśla, a Podczaszycem będzie Łukasz Biela.

Towarzyszyć im będzie chór ze Stamford Hill, a orkiestra będzie londyńska, specjalnie dobrana i trochę większa niż w zeszłym roku.

Dyrygent Stephen Ellery, poproszony przeze mnie o zaproszenie czytelników na premierę „Hrabiny””, rekomenduje to wydarzenie następującymi słowami: „Nie powinniście przegapić tej niezwykle rzadko przydarzającej się okazji usłyszenia i zobaczenia tej opery Stanisława Moniuszki, bo to nie tylko premiera londyńska, ale premiera na skalę zachodnioeuropejską. Niektóre fragmenty muzyki mogły nigdy wcześniej nie być wykonywane, pokażemy pełną, kompletną wersję tego dzieła, w dodatku w wykonaniu fantastycznych solistów. Kto wie, może nie być już następnej sposobności, aby ją usłyszeć, więc jest to niezwykła okazja, wręcz konieczność”. «

Brytyjska premiera opery „Hrabina” Brytyjska premiera opery „Hrabina” Stanisława Moniuszki odbędzie się w Teatrze POSK-u w sobotę 1 października o 19:30 i niedzielę 2 października 2016 o 17:00.

Reżyseria Feliks Tarnawski Dyrygent Stephen Ellery Bilety £30, £25 i £20 dostępne w kasach POSK-u od 19 września w godz.

19:00 – 21:00, rezerwacja: telefonicznie 0208 741 1887 lub 0208 741 0398 lub emailowo admin@posk.org lub na www.wegottickets.com/ event/368034 lub 368035

Stephen Ellery pierwszy od lewej i Feliks Tarnawski pomiędzy J. Młudzińską i K. Bell

653-MAKIETA 3 44-67.indd 53

20/09/2016 15:57:09

© BBC Chris Christodoulou

054

CAFÉ COOLTURA OPERA

Promsy: Muzyczne święto Londynu Promsy to zapewne największy muzyczny festiwal na świecie. Corocznie, każdego dnia sierpnia oraz na początku września, przyciąga on tysiące ludzi do Royal Albert Hall oraz setki tysięcy słuchaczy na całym świecie przed odbiorniki radiowe.

DR JACEK KORNAK

»

Zazwyczaj Promsy są okazją do prezentacji kunsztu orkiestr BBC, które jest organizatorem tego festiwalu, jednak podczas tego festiwalu można również usłyszeć jedne z najlepszych orkiestr świata.

W tym roku z pewnością jednym z najciekawszych koncertów okazał się występ orkiestry Lipskiego Gewandhaus pod batutą Herberta Blomstedt. Blomstedt uchodzi za jednego z niezatapialnych dyrygentów, pomimo 90 lat nie planuje nawet wybrać się na emeryturę i wciąż aktywnie dyryguje światowymi orkiestrami od Los Angeles po Lipsk. Jego koncert podczas tegorocznych Promsów wypełniły utwory Ludwiga van Beethovena. Usłyszeliśmy uwerturę do Eleonory, 653-MAKIETA 3 44-67.indd 54

Symfonię VII oraz V Koncert Fortepianowy, w którym partię solową wykonał Andreas Schiff. Muzyka Beethovena pod batutą Blomstedta miała delikatną, liryczną barwę. Nie zabrakło tutaj jednak emocji. Blomstedt pomimo swoich lat, albo może właśnie dzięki nim, potrafił wydobyć z partytur Beethovena klasyczne piękno, pasję i dramatyzm. Schiff zagrał V koncert z elegancją i wdziękiem oraz niebywałą techniczną precyzją.

Kolejnym koncertem, który z pewnością zostanie zapamiętany spośród tegorocznych Promsów był występ Gustava Mahlera Jugendorchestera pod batutą Philippe'a Jordana. Muzycy wykonali IX Symfonię Antona Brucknera oraz kantake Jana Sebastiana Bacha “Ich habe genug”.

W utworze tym solistą był Christian Gerhaher. Ten niemiecki bas-baryton zaśpiewał

utwór Bacha z wyjątkową charyzmą. Jego interpretacja tej kantaty o śmierci miała w sobie coś nie tyle z modlitwy, co raczej z medytacji. Gerhaher nadał temu utworowi oryginalny, a zarazem uniwersalny wymiar. Natomiast IX symfonia Brucknera wydawała się niemal zwieńczeniem całej tradycji symfonicznej. Jest ona ostatnim nieukończonym utworem Brucknera, jednak mimo jedynie trzech części trwa prawie godzinę i ma monumentalny wymiar.

Pod batutą Jordana ten utwór był bogaty w szczegóły, ale zarazem miał niepokojący, momentami niemal psychodeliczny charakter. Jordan z jednej strony wydobył z tej symfonii brzmieniowe bogactwo zawarte w jej instrumentacji, z drugiej jednak nadał jej niezwykły charakter. Gustava Mahlera Jugendorchestera brzmiała wyraziście i bardzo ekspresyjnie. « 20/09/2016 15:57:10

055 © Bill Cooper

Norma – Manifest przeciw fanatyzmowi DR JACEK KORNAK

»

Nowy sezon w Operze Królewskiej w Londynie otworzyło jedno z największych dzieł operowych wszechczasów Norma Vicenzo Belliniego. Ta perła bel canta rzadko pojawia się na scenach teatrów operowych, więc najnowsza produkcja Royal Opera House jest wydarzeniem muzycznym, na które wielu melomanów czekało od lat.

Antonio Pappano przygotował przedstawienie od strony muzycznej, natomiast reżyserii podjął się Alex Olle z grupy La Fura dels Baus. Wraz z nim nad przedstawieniem pracowali Valentina Carrasco, Alfons Flores, Luc Castells oraz Marco Filibeck. W tytułowej roli wystąpiła Sonya Yoncheva, jako Pollione usłyszeliśmy Josepha Calleję. W postać Adalgisy wcieliła się Sonia Ganassi, natomiast Brindley Sherratt wykonał partię Oroveso.

Norma to historia nieszczęśliwej miłości z Galii z I wieku p.n.e. Norma jest kapłanką, a Pollione rzymskim prokonsulem Galii. Jako, że Galia jest okupowana przez Rzymian łatwo można sobie wyobrazić, że ta historia miłosna nie będzie prosta. Miłość, polityka, zdrada oraz władza to wątki, która czynią historię Normy ponadczasowym operowym bestsellerem. Alex Olle postanowił skupić się w swojej produkcji na powiązaniu religii z władzą. Monumentalna scenografia złożona prawie wyłącznie z krzyżu robi potężne wrażenie. Bohaterowie są otoczeni ideologią, nie są w stanie się jej przeciwstawić, lub wydostać spoza zaklętego kręgu splotu religii i polityki.

Zatracają się w tym ich osobiste uczucia oraz niszczą się związki między nimi.

Olle skupił się na religii katolickiej, ale może ona być równie dobrze metaforą innych religii lub ideologii, które łamią ludzi i niszczą wspólnoty.

653-MAKIETA 3 44-67.indd 55

Sonya Yoncheva jako Norma

Orkiestrę Royal Opera House rewelacyjnie poprowadził Pappano. Tym przedstawieniem po raz kolejny udowodnił, że jest czołowym dyrygentem operowym na świecie. Pod jego batutą orkiestra miała bogate, niezwykle ekspresyjne brzmienie. Jednak co najważniejsze, jego Norma była dramatyczna i pełna emocji.

Yoncheva musiała zmierzyć się z rolą, którą śpiewały najwybitniejsze sopranistki wszechczasów. Wystarczy tutaj wspomnieć tylko Marię Callas, która tą rolą debiutowała w Royal Opera House w 1952 roku.

Partia, która zawiera słynną arią Casta Diva, to ogromne wyzwanie wokalne. Yoncheva poradziła sobie bardzo dobrze z rolą

Normy. Od strony technicznej cała wokalna ornamentyka była oddana z imponującą precyzją, z drugiej strony było to wykonanie bardzo emocjonalne i poruszające.

Calleja zaczął śpiewać jakby niepewnie, ale już w drugim akcie był w wyśmienitej formie, zachwycał elegancją frazowania oraz liryczną barwą głosu. Spore wrażenie zrobiła również Ganassi. Wykazała się ona sporą inteligencją wokalną głęboko wchodząc w wykonywaną postać.

Norma będzie na deskach Royal Opera House jeszcze do 8 października, natomiast 26 września przedstawienie to będzie można zobaczyć w kinach w Wielkiej Brytanii oraz na całym świecie. « 20/09/2016 15:57:11

056

CAFÉ COOLTURA londyn

653-MAKIETA 3 44-67.indd 56

20/09/2016 15:57:13

057

653-MAKIETA 3 44-67.indd 57

20/09/2016 15:57:17

058

CAFÉ COOLTURA londyn

653-MAKIETA 3 44-67.indd 58

20/09/2016 15:57:18

059

653-MAKIETA 3 44-67.indd 59

20/09/2016 15:57:22

060

CAFÉ COOLTURA FILM POLSKI + LITERATURA

Twardowsky i inne legendy polskie wracają

»

Ta jesień będzie należała do bohaterów legend polskich. Premiera pierwszego filmu z nowej serii – „Twardowsky 2.0” – odbyła się 16 września na stronie legendy.pl i w ser-

wisie YouTube. Do świetnie przyjętych bohaterów z opowieści „Smok” i „Twardowsky” dołączają kolejni z „Operacji Bazyliszek” i „Jagi”. Allegro zaprosiło do współpracy zespół znanych akto-

rów, m.in. Roberta Więckiewicza, Piotra Machalicę, Tomasza Drabka, Olafa Lubaszenkę, Katarzynę Pośpiech oraz Pawła Domagałę.

Projektowi „Legendy polskie” od początku towarzyszy duże zainteresowanie. W ciągu zaledwie kilkunastu tygodni w 2015 roku filmy „Smok” i „Twardowsky” wyświetlono ponad 6 mln razy. To imponujący wynik, jeśli porównamy go do 8,3 mln widownii, jaką w 2015 roku zgromadziły w kinach wszystkie polskie filmy (źródło: Polski Instytut Sztuki Filmowej). Krótkometrażowe produkcje „Legend”, których mecenasem jest Allegro, zebrały tysiące pozytywnych komentarzy internautów.

Kilka kolejnych miesięcy intensywnej pracy zaowocowało sequelem „Twardowsky’ego” i dwoma nowymi historiami, w których znów pojawiają się dobrze znane postacie, wyjęte prosto z kultury naszych przodków. Tym razem spotykamy Twardowsky’ego na statku Diablicy, którym uciekł z Księżyca. Niestety jego podróż nie potrwa długo – będzie musiał sporo nagrzeszyć, żeby uzupełnić specyficzne paliwo.

Na domiar złego, po piętach będzie mu deptała Diablica w towarzystwie Boruty i Rokity. Warto dodać, że postać diabła pojawiła się w „Legendach polskich” już wcześniej, w czerwcu, kiedy swoją premierę miał audiobook „Wywiad z Borutą”, z Tomaszem Drabkiem i Krystyną Jandą w rolach głównych. Dwugodzinna opowieść wyjaśnia historię powiązań Twardowsky’ego z Borutą, dla fanów projektu jest więc pozycją obowiązkową.

W „Twardowskym 2.0”, podobnie jak w przypadku pozostałych „Legend”, na uwagę zasługuje też ścieżka dźwiękowa. Po raz kolejny twórcy sięgnęli po znany utwór w nowej aranżacji – „Aleja Gwiazd” Zdzisławy Sośnickiej w wykonaniu Anny Karwan i Matheo. Premiera teledysku, który sam w sobie stanowi kolejną filmową produkcję, będzie miała miejsce już 23 września. « ŹRÓDŁO: Centrum Prasowe PAP

Więcej na:

Legendy.pl

653-MAKIETA 3 44-67.indd 60

20/09/2016 15:57:23

061 Nagroda Gombrowicza przyznana

»

Pierwszymi laureatami Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza za debiut prozatorski wydany w roku 2015 zostali Weronika Murek za „Uprawę roślin południowych metodą Miczurina” oraz Maciej Hen za powieść „Solfatara”. Nagrodzie patronuje Rita Gombrowicz.

Laureata wybrała kapituła w składzie: Jerzy Jarzębski – przewodniczący, Ewa Graczyk, Anna Kałuża, Zofia Król, Zbigniew Kruszyński, Józef Olejniczak, Justyna Sobolewska. Sekretarzem kapituły jest kurator Muzeum Witolda Gombrowicza Tomasz Tyczyński. Kapituła skorzystała z zapisu regulaminu i postanowiła przyznać dwie równorzędne pierwsze nagrody. – Wybór nagrodzonych nie był łatwy z uwagi na równy i wysoki poziom pięciu nominowanych do finału książek – tłumaczył decyzję kapituły Jerzy Jarzębski. – Owo rozdwojenie nie jest, jak często bywa, spowodowane brakiem książki godnej pierwszej nagrody, ale wyrazem kłopotów bogactwa – wyjaśniał.

Przypomnijmy, że w finale znalazły się jeszcze „Gry w Birkenau” Agnieszki Kłos, „Skoruń” Macieja Płazy oraz „O pochodzeniu łajdaków” Tomasza Wiśniewskiego.

Organizatorem nagrody jest prezydent miasta Radomia, a współorganizatorem Muzeum Gombrowicza w Wsoli.

– Relacje Witolda i jego rodziny z Radomiem były skomplikowane, ale przyjeżdżam tu zawsze z radością, bo twórczość Gombrowicza żyje tu dzięki nagrodzie, Festiwalowi Gombrowiczowskiemu, organizowanemu przez radomski teatr oraz dzięki pobliskiemu Muzeum Witolda Gombrowicza, które jest jego prawdziwym domem – zapewniała Rita Gombrowicz. – Przyznajemy tę nagrodę, by potwierdzić, że Radom jest miastem otwartym, kulturalnym, miejscem dobrego startu w przyszłość – podkreślał prezydent Radomia Radosław Witkowski.

Ogłoszeniu laureata towarzyszył trzydniowy festiwal literacki „Opętani 653-MAKIETA 3 44-67.indd 61

literaturą”, którego gośćmi byli nie tylko nominowani pisarze i jurorzy, ale także m.in. Rita Gombrowicz, Jerzy Radziwiłowicz, Mariusz Bonaszewski, Grzegorz Turnau, Maja Kleszcz. Uczestnicy festiwalu czytali fragmenty „Opętanych”; podczas narodowego czytania

Uprawa roślin południowych metodą Miczurina Witajcie w świecie nieokiełznanej wyobraźni i nieskrępowanej swobody literackiej. Kasztaniarz i kosmonauta, trumna z generałem Sikorskim i przygłucha Matka Boża w blasku telewizora, dziergająca Jezusowe skarpety. Weronika Murek, niczym nadworny kuglarz słowa, miesza style literackie i zwodzi zmysły czytelnika. Doskonała odskocznia od szarości dnia powszedniego.

„Quo vadis” przysłuchiwali się ostrym uwagom Gombrowicza o Sienkiewiczu; mieli okazję dyskutować o literaturze Gombrowicza i o najnowszej prozie polskiej. «

Źródło: Centrum Prasowe PAP

Solfatara Powieść historyczna z intrygującą fabułą, osadzoną w połowie XVII wieku.Na ulicach Neapolu trwa rebelia. Fortunato Petrelli, ceniony dziennikarz „Wiadomości Neapolitańskich”, na bieżąco opisuje to, co się dzieje, dając szczegółowe świadectwo niepohamowanego okrucieństwa. Musi też zapewnić bezpieczeństwo sobie i Donnie Svevie d’Avalos, księżniczce di Gesso. Ich wspólna ucieczka będzie pasmem niebezpieczeństw.

Więcej na:

Nagroda Gombrowicza.pl

20/09/2016 15:57:24

062

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Rybka lubi pie

Temu, co kryje się pod zapieczonym ciastem, nie postawiono jak dotąd żadnych granic. Trudno jest więc powiedzieć, co oznacza tradycyjny brytyjski pie i co zawiera. Wspólna wszystkim przepisom jest natomiast procedura przyrządzania i efekt. Bo choć nadzienie może być niespodzianką, to z wierzchu zawsze wygląda tak samo – zapieczone ciasto (lub opcjonalnie gniecione ziemniaki).

653-MAKIETA 3 44-67.indd 62

20/09/2016 15:57:27

063 SERGIUSZ HIERONIMCZAK sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Mało kto wie o tym, że piątkowe dania rybne są dziedzictwem kulinarnego stylu życia starożytnych Rzymian. Piątek był bowiem dniem rybnym ku czci bogini Venus, a chrześcijaństwo zaadoptowało wiele tradycji pogańskich, w tym i tę.

Do XV wieku kościół nakazywał post prawie 200 dni w roku! Ryby były więc czymś, co stanowiło kulinarne wyzwanie dla niejednego kucharza. Paj pojawiał się więc na stołach dość często i to w wielu odmianach. Każda gospodyni ma jakiś sekret na wzbogacenie smaku. Przy okazji rybnej zapiekanki te wzbogacenia mogą wydawać się czasami zaskakujące. Średniowieczne gospodynie nie bały się mieszać ryb z różnego rodzaju owocami.

Można więc spotkać przepis na makrelę z agrestem lub dorsza z gruszkami i kandyzowanymi skorkami z cytryny, albo śledzie z jabłkami posypane cukrem pudrem.

Sama forma paja bywa również zaskakująca. Weźmy na ten przykład bardzo moim zdaniem dziwny, pochodzący z Kornwalii „stargazy pie”, w którym można znaleźć całe śledzie z wystającymi z ciasta pyszczkami. Danie ciekawe, ale jak dla mnie zbyt trudne do konsumpcji ze względu na dużą ilość ości w śledziu.

O „eel pie”, czyli węgorzowym paju wspomina Szekspir w „Królu Lirze”.

A wyspa na Tamizie – Eel Island nosi swoją nazwę właśnie dzięki temu daniu.

Pod koniec XIX wieku najbardziej popularnym składnikiem rybnej zapiekanki stał się łosoś. Później zaczęto dodawać do niego krewetki, a połączenie łososia z wędzoną rybą i krewetkami to już w obecnych czasach standard. W dzisiej-

653-MAKIETA 3 44-67.indd 63

szych czasach „fish pie” to rozdrobnione filety, a najbardziej popularnym elementem zapiekanym nie jest już ciasto, ale tłuczone z masłem ziemniaki. Zapiekanka rybna to danie bardzo pożywne i przede wszystkim tanie. Większość „fish pies” powstaje dzisiaj z tych części ryb, które zostały po procesie filetowania. No chyba, że mówimy o wybitnych specjałach, pre-

FISH PIE SKŁADNIKI: Ok 400 g czyli 2 filety białej ryby, może być dorsz, lupak (haddock) lub pollock Ok 200 g tym razem wędzonego haddocka Ok 200 g łososia 700 ml pełnego mleka 120 g masła plus 50 g do ucierania ziemniaków 120 g mąki jedna średnia cebula pokrojona w kostkę jedna średnia marchew pokrojona w kostkę 2 strączki selera naciowego również pokrojonego w kostkę 2 liście laurowe pęczek świeżej pietruszki drobno posiekanej kilka ziaren białego pieprzu 1 kg ziemniaków (najlepiej Maris Piper), ugotowanych i utartych opcjonalnie 100 g krewetek sól i pieprz (najlepiej biały) SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA: Cebulę, marchew i seler naciowy podsmażyć na wolnym ogniu w 1 łyżce masła na złoty kolor, aż będą miękkie

zentowanych przez kucharskie gwiazdy telewizji, takie jak Gordon Ramsay. Tam stosuje się produkty najwyższej jakości.

Jeżeli chodzi jednak o to danie, to zapewniam was, że użycie tańszych produktów niewiele zmienia smak potrawy, a bliższe jest rzeczywistości.

Do zrobienia go potrzebne będzie żaroodporne naczynie. «

i pozostawić na boku. Ziemniaki ugotować i utrzeć z 50 g masła. Rybę pokroić w kostkę 1cm/1cm. Mleko zagotować z listkami laurowymi.

Ze 120 g masła i 120 g mąki zrobić zasmażkę. Mąka nie może się zabrązowić, ale musi wyglądać jak piasek. Powoli dodawać gorące mleko, intensywnie mieszając aż do uzyskania białego sosu o konsystencji gęstej śmietany.

Gdy sos będzie gotowy wrzucamy do niego wcześniej przygotowane warzywa oraz pokrojone w kostkę surowe ryby oraz krewetki. Doprawiamy solą i białym pieprzem. Dla wszystkich lubiących bardziej wyrazisty smak polecam 1 rybną kostkę bulionową.

Gotujemy wszystko na bardzo wolnym ogniu, aż ryba będzie gotowa (ok. 15 min.). Należy masę delikatnie zamieszać od czasu do czasu, aby sos się nie przypalił. Pod koniec gotowania dodajemy garść posiekanej natki pietruszki.

Tak przygotowaną masę wylewamy do żaroodpornego naczynia i przykrywamy ugniecionymi ziemniakami.

Wstawiamy naczynie do rozgrzanego piekarnika (200ºC) i zapiekamy, aż pokrywające rybną masę ziemniaki będą rumiane. Smacznego!

20/09/2016 15:57:28

064

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Zboże smakuje i inspiruje Kampania „Zboże smakuje i inspiruje” przybliżyła Polakom właściwości produktów zbożowych

653-MAKIETA 3 44-67.indd 64

»

Właśnie dobiega końca informacyjno-promocyjna kampania „Zboże smakuje i inspiruje”.

To już druga edycja programu, w ramach którego od lutego do sierpnia 2016 roku prowadzone były działania edukacyjne, mające na celu szerzenie wiedzy na temat produktów zbożowych. W ramach kampanii, organizator i pomysłodawca – Krajowa Federacja Producentów Zbóż, postanowił sprawdzić zwyczaje żywieniowe Polek i ich rodzin oraz przekonać wszystkich konsumentów do częstszego sięgania po te wartościowe produkty.

Program „Zboże smakuje i inspiruje” przez 7 miesięcy przybliżał konsumentom poszczególne rodzaje produktów zbożowych: pieczywo, makarony, kasze,

mąki i płatki. W ramach kampanii udostępniano przepisy na potrawy autorstwa ekspertów kampanii: Anny Jelonek i Piotra Cerenowicza. Podstawą kulinarnych inspiracji były przetwory zbożowe, które zachęcały do włączania tych produktów, jako składnika codziennej zbilansowanej diety.

Przez cały okres trwania kampanii działał oficjalny blog programu, na którym pojawiały się praktyczne informacje na temat produktów zbożowych. Blog dostępny jest na stronie http://kfpz.pl/ blog-kampanii.

Program obejmował także działania, pozwalające na obecność w mediach, m.in. spot radiowy i audycje z udziałem dietetyka. Na potrzeby kampanii organizatorzy przeprowadzili wśród Polek 20/09/2016 15:57:29

badanie konsumenckie, które pozwoliło poznać zwyczaje żywieniowe mam i ich rodzin. Do współpracy zaproszeni zostali ponadto popularni przedstawiciele blogosfery, m.in. tacy jak „Mama Trójki”, „Czosnek w Pomidorach”, „Dziękuję było pyszne”, „Picante-Jalapeno”, „Ala’antkowe BLW”, „Pomysłowe Pieczenie”, którzy publikowali informacje związane z produktami zbożowymi. Artykuły o kampanii pojawiały się w mediach ogólnoinformacyjnych, lifestylowych i parentingowych.

– Dzięki naszej kampanii pomogliśmy zwiększyć poziom wiedzy na temat produktów zbożowych wśród społeczeństwa, szczególnie wśród mam, które decydują o domowych posiłkach oraz codziennych zakupach. Wierzę, że program nie tylko pomógł wielu osobom na nowo odkryć produkty zbożowe jako kluczowe dla prawidłowego odżywiania składniki potraw, ale również zainspirował konsumentów do podejmowania kulinarnych wyzwań i włączania ich do codziennego menu – mówi Rafał Mładanowicz, Prezes Krajowej Federacji Producentów Zbóż.

CIEKAWOSTKI Z BADANIA KONSUMENCKIEGO

Jak wynika z badań przeprowadzonych na potrzeby kampanii, Polki wiedzą, jak ważny jest dobór właściwych składników diety dla wszystkich członków rodziny. Mają także świadomość, że to regularne odżywianie i zbilansowana dieta mają niezwykle istotny wpływ na zdrowie poszczególnych członków rodziny.

Według opinii respondentek, produktem zbożowym najbogatszym

653-MAKIETA 3 44-67.indd 65

Zdjęcia: Krajowa Federacja Producentów Zbóż

065

w substancje odżywcze są płatki śniadaniowe (76% wskazań). Spośród wszystkich produktów zbożowych to pieczywo zdecydowanie króluje na stołach polskich domów – 87% samych badanych, a także ponad 80% członków ich rodzin regularnie spożywa pieczywo. Z kolei makaron, według deklaracji Polek, spożywany jest przez nie raz w tygodniu.

W opinii respondentek na temat samych produktów zbożowych oraz ich właściwości odżywczych i prozdrowotnych, największą aprobatę zyskało stwierdzenie, że produkty zbożowe to źródło błonnika. Zdecydowana większość badanych kobiet stara się wzbogacać dietę w produkty zbożowe – w głównej mierze w postaci pieczywa, spożywanego najczęściej codziennie na śniadanie, drugie śniadanie oraz kolację, i makaronu lub kaszy na obiad.

ZDANIEM EKSPERTA Jak przekonuje ekspert i dietetyk kampanii Anna Jelonek, różnorodne produkty zbożowe powinny znaleźć się w codziennej diecie każdego człowieka: Pieczywo, mąka, kasza, płatki, makarony różnego rodzaju – te produkty mogą stanowić smaczną i wartościową podstawę każdego posiłku. Są one źródłem witamin, minerałów, białka i węglowodanów, a także składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Musimy pamiętać, że odpowiednio zbilansowana dieta, w tym regularne spożywanie produktów zbożowych i aktywność fizyczna pomagają w codziennej trosce o nasze zdrowie . «

Program „Rola pieczywa i przetworów zbożowych w codziennej diecie II” finansowany jest ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.

20/09/2016 15:57:29

066

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Refleksologia twarzy

C

hińska medycyna tradycyjna opiera się na budowaniu i odtwarzaniu naturalnych systemów obronnych organizmu, który może być zaburzony na skutek czynników pochodzenia wewnętrznego i zewnętrznego.

Możemy do nich zaliczyć czynniki meteorologiczne, emocjonalne, przebywanie pod wpływem długotrwałego stresu, nieodpowiednia dieta, nieregularne posiłki,brak aktywności fizycznej lub nadmierna aktywność fizyczna, zaleganie krwi i flegmy w wielu narządach (bywa przyczyną zatorów i zawałów).

A stres? Możemy nim nazwać każdą sytuację lub każdy czynnik, który w jakikolwiek sposób zakłóca równowagę energetyczną organizmu. Gdy dochodzi do zachwiania przepływu energii w organizmie może rozwinąć się choroba.

Refleksologia jest stosowana od czasów starożytnych w Egipcie, Indiach, Chinach, a nawet wśród Indian amerykańskich.

Została ona wprowadzona na zachodzie przez dr William Fitzgerald, który opracował "teorię stref", gdzie obszary na stopach, rękach i głowie były związane z innymi obszarami i narządami ciała w tej samej strefie. Dowiódł tego poprzez umieszczenie klamerek na nozdrzach, płatki uszu i palców rąk i nóg i występowania uczu-

653-MAKIETA 3 44-67.indd 66

cia drętwienia na innym obszarze. W 1930 roku, Eunice Ingham - znanej jako "Matka refleksologii" - dalej rozwijała to, co dziś znamy jako refleksologia.

Wyobraź sobie głęboko uspokajające i satysfakcjonujące uczucie, jakie odbierasz w swoim ciele po intensywnym treningu, gdzie Twój umysł i komórki nucą z zadowolenia. Teraz spróbuj odtworzyć to uczucie na twarzy! Pierwszą zaletą refleksologii twarzy (która obejmuje głęboko tkankowy masaż twarzy) jest całkowity relaks. Refleksologia twarzy generuje naturalny efekt Botoxu poprzez rozluźnienie mięśni twarzy; można go osiągnąć poprzez ujędrnienie skóry i poprawienie elastyczności mięśni, a dzięki temu z kolei uzyskujemy zdrowy, promienny blask, co sprawia, że wyglądasz tak dobrze, jak się czujesz, i czujesz się tak dobrze, jak wyglądasz.

Być może słyszeliście o refleksologii stopy lub ręki. Refleksologia twarzy działa na tych samych zasadach, ale leczenie odbywa się na twarzy i głowie. To nieinwazyjne leczenie opiera się na teorii, że obszary na twarzy są podłączone do obszarów ciała. Drażniąc zakończenia nerwowe w określonych punktach aktywnych na twarzy, bodźce docierają do kory mózgu, a stamtąd drogami odśrodkowymi do narządów, usprawniając ich pracę.

Poprawia to pobudzanie podstawowych dysproporcji energii, która promuje dobre samopoczucie. Bliskość do powierzchni mózgu, ma kluczowe znaczenie dla skuteczności tej oryginalnej terapii.

Refleksologia twarzy nie jest zabiegiem kosmetycznym, jednakże, ma miłe i upiększające efekty uboczne: "lifting" twarzy - sprawi, że Twoja twarz będzie wyglądała na wygładzoną i bardziej stonowaną.

Drenaż limfatyczny, stymuluje nerwy twarzy, zwiększa przepływ krwi i napięcie mięśni, pomaga budować nową tkankę skóry i poprawia jej koloryt. Refleksologia twarzy ma pomóc zmniejszyć objawy i skutki wielu powszechnych dolegliwości, w tym stres, zespół jelita drażliwego, ból pleców, stawów, depresja, stwardnienie rozsiane, zaburzenia hormonalne i miesiączkowania oraz zaburzenia snu.

"Refleksologia może być równie skuteczna jak leki przeciwbólowe w przypadkach takich jak ból pleców i artretyzm".

Daily Mail - Anna Hodgekiss, 2013 Zapraszamy na godzinny zabieg Refleksoterapii w promocyjnej cenie £40!

Barbara Dziuban Fizjoterapeuta HCPC PH108660

20/09/2016 15:57:30

067

653-MAKIETA 3 44-67.indd 67

20/09/2016 15:57:31

068

653-MAKIETA 4 68-91.indd 68

20/09/2016 15:59:01

069

653-MAKIETA 4 68-91.indd 69

20/09/2016 15:59:03

070

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

653-MAKIETA 4 68-91.indd 70

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Acton Central - pokoj dla dwóch osób w czystym polskim domku, pokoj wyposażony jest w umywalke lodówko - zamrazarke, polska tv internet bardzo bobra lokalizacja 07917117448 > Acton Central - pokój dla 1 osoby w czystym polskim domku, pokoj wyposażony jest w umywalkę lodówko - zamrażarkę- polska tv internet kuchnia obok, 07917117448 > Bounds Green, Nowe studio

flat, N22 8NQ-£1025. Podwojna sypialnia, duza kuchnia z jadalnia, lazienka z wanna, toaleta, ogrod.

Wszystko nowe. 02088851890, 07436792779, 07436582104.

> Catford pokoj dwojka z mozliwoscia dostawy drugiego lozka 150tyg wszystkie media wliczone po wiecej info prosze dzwonic 07581443063 > Do wynajecia flat 2 pokojowy nowy jeszcze nikt nie mieszkał bardzo dobra lokalizacja umeblowany wymagany 1300 miesiecznie I 1300 depozyt od zaraz 07440775703 > East Acton Pokój dwuosobowy dla jednej osoby.5min.od stacji East Acton (Central line). Szanujemy spokój ,czystość i prywatność w domu. 2 tyg.depo + 2tyg. czynszu £125. Rach.wlicz 07491070416

,rachunki ,internet wluczone.2tyg. depozyt.07752112268

> Hammersmith pokoj do wynajecia na Hammersmith Tel 079004032219 > Harrow Very large double bedroom in very clean house in Harrow. Free WI-FI 40MB Sky Broadband £150 per week all bills included. Call Eric 07958299130. > Hounslow Wynajme duzy podwojny pokoj dla dziewczyny na Hounslow. Nowe budownictwo, ogrod i taras na dachu, 3 min do bus station i metra. Mieszka tylko jedna oso 07846419832 > Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272 > Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272

> Edmonton Wynajmę pokój 1osobowy na Edmonton n9 ,£120 bez depozytu pokój czysty i zadbany ,rach. wliczone, internet, tel.07448876351

> Isleworth do wynajęcia pokoj 1-osobowy (blisko stacja metra Osterly i pociagowa Isleworth ).

Cena £100 plus 2tyg depozyt. Dom jednorodzinny. poszukujemy osoby ceniacej spokoj i bez nalogow pokoj wylacznie dla jednej osoby. Tel. 07912323207

> Enfield Town, EN2 0AA, 3 bed dom. £1495/mies. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, kuchnia, salon, ogrod. Dostepne od zaraz.

02088851890, 07715677401, 07436582103

> Oakwood, N14 4HH, 4 bed flat. £1450/mies. 2 podwojne sypialnie, 2 pojedyncze, oddzielny salon, kuchnia, ogrod komunalny. 10 min od metra. 02088851890, 07715677401, 07436582103

> Finsbury Park New Studio Flat in Finsbury Park. 5min from station. £265 per week all bills included.

Free Sky Broadband Call Eric 07958299130

> Perivale mam do wynajęcia dwójkę do wynajęcia w rodzinnym domu ,dzielnica Perivale dla pary 140 lub mężczyzny 115.Blisko metro Perivale i Alperton oraz polskie sklepy 07958449731

> Greenford Brodway Wynajme tanio pokoj jednoosobowy lub dwuosobowy w poblizu Greenford Brodway. Tel.07828054106; 07983996731. > Greenford Spokojnej osoby do jedynki w przytulnym mieszkaniu. 6 min od stacji Greenford.95f tyg.

> Pokoj jedynka dla pracujacej osoby za Ł110. Rachunki i internet wliczone. Wymagany depozyt 2 tygodniowy 07895636320 > Tottenham, N17 6EE , Pokoj dwojka £125/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami.

20/09/2016 15:59:04

071 Wspolna kuchnia, lazienka, ogrod.

Dostepny od zaraz. 07436792779.

> Tottenham, N17 6RU , Pokoj dwojka £130/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami.

Wspolna kuchnia, lazienka, ogrod.

Dostepny od zaraz 07436792779.

> Waltham Cross wynajme bardzo ladny, podwojny pokoj 1 osobie(kobiecie) w duzym domu z ogrodem na Waltham Cross. Pokoj

Zatrudnię kosmetyczkę z doświadczeniem w salonie; oczyszczanie twarzy (mile widziana wiedza na temat produktów Environ i Dermalogica), NVQ 2/3 minimum, angielski podstawowy.

IPL –depilacja laserowa mile widziane. Kontakt; 02085528008 lub 07957917779

jest umeblowany z internetem i ang telewizja. 450 miesiac 07871390523

> Willesden Large double room to rent in Willesden. All bills are included, free Sky broadband. £150 per week Call Eric 07958299130

> Winchmore Hill, N21 1JT, 2 bed

Zatrudnimy osobę do pracy przy dystrybucji tygodnika Cooltura, praca biurowa, wymagany jez angielski i prawo jazdy kat B. Tel. 07958722342

flat z ogrodem, £1295/mies.

Mieszkanie na 1 pietrze z oddzielnym wejściem i ogrodem, 1 podwojna sypialnia,1 pojedyncza, oddzielny salon, kuchnia, Blisko stacji. 02088851890, 07436582103, 07715677401

mieszkania szukam SMS:

81616 KOD: 02

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

> Witam.Szukam czystego pokoju z 2 łóżkami lub ( studio flat ).

Okolice Liverpool Street/Waterloo.

Rachunki wliczone w cenę pokoju.

Bez depozytu. mbasia777@gmail. com

praca

Firma Greenmark poszukuje stolarza do produkcji drzwi i okien do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

W związku z rozwojem piekarni w Londynie poszukujemy doświadczonych cukierników i piekarzy do pracy.

Zainteresowanych prosimy o przesyłanie CV na adres: praca@ polishvillagebread. co.uk

653-MAKIETA 4 68-91.indd 71

Firma Greenmark poszukuje stolarza meblowego do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

20/09/2016 16:21:24

072

OGŁOSZENIA drobne

Poszukujemy kierowcy Vana 26-45 lat do rozwozu gazet na terenie wschodniego i poludniowego Londynu. Punkt zaladunku: Wembley. Praca dodatkowa 1 dzien w tygodniu(tylko czwartki). 07884255551 lub email marlena@ cooltura.co.uk Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487 Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342 Firma Sara-Int Ltd poszukuje księgowej.

Wymagania: min 1 rok doświadczenia na terenie UK, znajomość VAT, PAI, self-assessment i LTD company. Dobry angielski w mowie i piśmie. Praca na pelen etat. e-mail: waleciuk@ saraint.co.uk tel: 02088463606

> Full time/Part time od zaraz!

Domy prywatne w pd-ach Londynie £8.50-9.00. Wymagamy self employed, podstawowy angielski oraz doświadczenie w sprzątaniu. clean@dustbusterslimited.co.uk 07827968486

> Model Company poszukuje

nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien!

02037665330 please email zdjecie to info@planetofmodelling.co.uk

> Poszukujemy Kierowcy z prawem jazdy kategori C, C plus E mile widziane. Doświadczenie w prowadzeniu samochodu ciężarowego na terenie Londynu jest duzym plusem. Więcej informacji pod tel: 07775590599 > Looking for hard working linen porter for 5*hotel in central London.

17000 per year. Good English

653-MAKIETA 4 68-91.indd 72

welcome. 02075461057

> English and Polish-speaking dental nurse required for a busy practice in Kilburn (NW6) area.

Please contact Dr Hakim on 07714 633000. Email address for sending CVs: e_hakimnia@yahoo.co.uk. > Szukamy fryzjerki damskomęskiej do Salonu we wschodnim Londynie. Więcej info 07746962153 > Potrzebna niania z zamieszk. w SW15, 2 dzieci, pracowita, ciepla, 25-60 umiejaca gotowac. Wt-sob, niedz-pon wolne. Placa £600/m-c, mieszkanie i wyzywienie. Prosze o sms 07912212495 > Zatrudnie pracowników z doświadczeniem do polskiego sklepu. Prosze o przeslanie Cv na maila. sabina-mar@wp.pl > Szukam osób do grupy MLM więcej inf we wtorki przez Skypa we czwartki o 20:00 Wemblay Park arturflavon@gmail.com 07714 956718

tydzien . Praca przy produkcji prostych wyrobów cukierniczych tzw morning goods. 48 godz tyg. ang. kom. Koniczny wlasny trasport. eclpraca@tiscali.co.uk 02081239017

> Housekeeper w Oxfordshire :.£320 + £50 napiwki, na tydzień, bezpłatne zakwaterowania i śniadania. Wymagane doświadczenie oraz dobry angielski.

Przesłać CV mailem eclpraca@ tiscali.co.uk

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel kontaktowy 07707717053 lub 02087267871

pracy w City £8.00 P/H. Praca głównie w centrum Londynu, Prosimy przesyłać CV do steve@ lifeskitchen.com

> Poszukuje pracy jako pomocnik malarza lub murarza, może być też jako pomocnik przy przeprowadzkach lub teren zielony, utr nin Clapton Rafał 07466063971

> Kosmetyczka, Masażystka , itp

> Elektryk z 8 letnim

> Kelnerki i Kelnerzy potrzebni do

pokój do wynajęcia w salonie w wschodnim Londynie.

07738430299

> Small accountancy practise in

South Woodford, has an administrative/tax preparation job opening. No experience needed. US Tax Qualification paid by the company. sigitad@ usandukeagletaxation.com 02089891666

> Catering assistant w piekarni przy robieniu kanapek na obrzeżach Londynu.. £8.50 na godz. 39 godz tyg. Pn-Pt. 4 rano start. CV przesłać mailem. 02081239017 > Firma Modern Waterproofing specjalizująca sie w systemie Liquid Plastic poszukuje pracowników.

Zapewniamy szkolenie. Wymagana: karta CSCS, NIN, UTR. Posiadanie auta będzie dodatkowym atutem. £100/day brutto info@ modernwaterproofing.co.uk 07853989501 > Piekarze z doświadczeniem do

angielskich piekarni na obrzeżach Londynu. Stawka £10-£12 na godz.

Pracodawcy pomagają z zakwaterowaniem. CV przesłać mailem eclpraca@tiscali.co.uk

> Cukiernik .z dosw.£600 na

doświadczeniem w UK poszukuje nowych zleceń 07704987757

> Stolarz szuka pracy na cene wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie, unity regaly, tv, sprey, schody itp. Workshop tel.07988683016 > Poszukuje pracy jako pomocnik malarza lub murarza, przeprowadzkach, ogród, utr, nin, Rafalkucharz65@gmail.com, 07547826651,bez nałogu. Rafal > Elektryk, kafelkarz, ogólnobudowlaniec szuka pracy na dniówki. Wykonywanie instalacji elektrycznych, kładzenie kafli, prace budowlane własne narzędzia 07415404652 > Plastrarze z wlasnymi

narzedziami szukaja pracy gwarantujemy wysoka jakość i czystość Marcin 07515464677

> Malarz szukam pracy jako malarz mam wieloletnie doswiadczenie 07462262966 > Tapeciarz 10 lat doswiadczenia w UK ,posiadam referencje , poszukuje pracy cena / dniowki papier pod malowanie itp Gwarancja tel 07463227169

> Malarz dekorator podejmie prace wlasne narzędzia doświadczenie i solidność 07562086772 Krzysztof > Tapeciarz 10 lat doświadczenia w UK ,posiadam referencje , poszukuje pracy cena / dniówki papier pod malowanie itp Gwarancja tel 07463227169 > Elektryk 13 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

Automatyka HW CH.Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

Szuka pracy. Pawel 07469234481 > Elektryk z brytyjskimi uprawnieniami szuka pracy.

Podstawowa hydraulika. Potrafię tez składać meble. Tel. 07726141296 > Elektryk z długoletnim doświadczeniem zawodowym, instalacje domestic & comercial szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem 07883974669 > Trzech ogolno budowlancow szuka pracy w okolicy Croydon, 07400 616278

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Witam szukam dziewczyny do stałego związku jestem uczciwy romantykiem i stydliwy mam 29 lat 07763206049 > Szukam normalnej kobiety.

Kawaler 40 lat. 07503108443 > Atrakcyjna, energiczna i nie nudna Dziewczyna 27L. szuka zadbanego Chlopaka 28-40L. Jestes W Zwiazku, To Nie Dzwon! Na Smsy Nie Odpisuje! T: 074 7075 0110 > Poznam dziewczyne wiek 26-29. Mam 32 lata, bez nałogów.

Zależy mina poznaniu kogoś normalnego. 07407127732 > Szukam zadbanego Chłopaka 28-40L ktory naprawdę dba o swoj wygląd jak ja 27L. jestem ciepla z natury ale i z pazurem konkretna jak trzeba. T 074 7075 0110 > Jesli jestes zadbanym, nie nudnym 28-40 l. i pachniesz perfumami a nie piwem i jestes do zycia a nie tylko na impreze to zadzwon do mnie. T: 074 7075 0110 > Szukam kobiety do intymnych spotkan ja 43l 07598612637

20/09/2016 15:59:05

073

653-MAKIETA 4 68-91.indd 73

20/09/2016 15:59:06

074

OGŁOSZENIA drobne + Usługi

> Jesli tez jestes tutaj sama i czasem nuda Ci doskwiera to

inne

odezwij sie a moze byc nam milo i ponudzimy sie razem. Ja mam 40 latek. Panie +40 07751508881

SMS:

81616 KOD: 09

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Single Englishman 48, would like contact with lady for socialising and joint ventures. London area.

07960420977

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Dnia 10.09.2916r. zgubiłam legitymację studencką wydaną przez UM w Łodzi ( nr albumu 120430). Znalawce proszę o kontakty tel. 07887594538

zdrowie i uroda

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Nowoczesne meble na każdą kieszeń www. lukafurniture.co.uk – zniżka £25 na hasło Cooltura kontakt delivery.123@live.com, 07977700300

> Nowa zapakowana kuchnia brazowy dol.jasna gora zlew 80cm 80, 60 szuflady, 40cm ,zlew i kran razem 260dlugosc za 450f .Cena

Polskie Kursy Kosmetyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £429, Przedłużania rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfikaty 0784-920-3526 Szczegóły Na www. polskiekursy.co.uk

do uzgodnienia.wysle zdjecia.

07916876699

> Duzy slownik naukowo techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Gabinety (stomatologiczny i lekarski) na inwestycję pod wynajem w Szczecinie. W pełni wyposażone w sprzęt, od razu się wynajmie. Cena 349 000 zł ze wszystkim braveheart@o2.pl +48 608 638 777

> Mam do Sprzedania pralke Indesit IWC 6125S, klasa A, 6kg,

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; TechnikInformatyk; Olgierd 07961222932

kolor srebrny, cena £120. Pralka jest w bardzo dobrym stanie (uzywana doslownie pare razy) Lewisham 07999544426

> Podręczniki i słowniki do nauki języka hiszpańskiego i francuskiego. nowe. tanio. 07523510272

> Zawartość domu rodzinnego: do stolowego, kuchni, dziecinnego. wysoka jakosc. zapraszamy. zachodni londyn. tel.

07523510272

653-MAKIETA 4 68-91.indd 74

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Przeprowadzki 24/7 Konkurencyjne ceny Przyjmujemy wszystkie zlecenia Ceny przeprowadzek juz od £25/h Przeprowadzki Anglia- Polska oraz miedzymiastowe Przewozy ze sklepow i aukcji tel:07722560744 (WhatsApp) e-mail: mario.remtrans@gmail. com

£1

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

NC+, Polsat – na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten – to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel:02088101577, Instalacje: 07779631401 Zapraszamy

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

20/09/2016 15:59:07

075

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

Licencjonowany wywóz Śmieci na terenie całego Londynu oraz transport narzędzi materiałów budowlanych.07459052203 Marcin

653-MAKIETA 4 68-91.indd 75

Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane. tanio. szybko. rzetelnie.

Akty urodzenia, małżeństwa, świadectwa, medyczne, prawnicze.

Konsulat, USC, NARIC, HCPC, SIA. Nasza strona: www. tlumaczenia24. co.uk, email: biuro@ tlumaczenia24.co.uk 07770903430

Zapewniamy kompleksowa księgowość: CIS, zwroty, rozliczenia podatkowe VAT, Rejestracja LTD, Payroll, Selfemployment, Partnership.

Zadzwoń po darmowa porade! Telefon: 07949769280 e-mail: ctiaccounts@gmail.com

20/09/2016 15:59:08

076

OGŁOSZENIA USŁUGI

653-MAKIETA 4 68-91.indd 76

20/09/2016 15:59:09

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

653-MAKIETA 4 68-91.indd 77

077

20/09/2016 15:59:11

078

OGŁOSZENIA INNE

653-MAKIETA 4 68-91.indd 78

20/09/2016 15:59:13

653-MAKIETA 4 68-91.indd 79

20/09/2016 15:59:15

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

653-MAKIETA 4 68-91.indd 80

20/09/2016 15:59:16

081

653-MAKIETA 4 68-91.indd 81

20/09/2016 15:59:17

082

653-MAKIETA 4 68-91.indd 82

20/09/2016 15:59:18

083

653-MAKIETA 4 68-91.indd 83

20/09/2016 15:59:20

084

OGŁOSZENIA budownictwo

653-MAKIETA 4 68-91.indd 84

20/09/2016 15:59:22

085

653-MAKIETA 4 68-91.indd 85

20/09/2016 15:59:23

086

OGŁOSZENIA budownictwo

653-MAKIETA 4 68-91.indd 86

20/09/2016 15:59:25

087

653-MAKIETA 4 68-91.indd 87

20/09/2016 15:59:27

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

653-MAKIETA 4 68-91.indd 88

20/09/2016 15:59:29

089

653-MAKIETA 4 68-91.indd 89

20/09/2016 15:59:30

090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

653-MAKIETA 4 68-91.indd 90

20/09/2016 15:59:32

091

653-MAKIETA 4 68-91.indd 91

20/09/2016 15:59:34

092

SPORT Paraolimpiada + Piłka nożna

39 medali Polaków i aż 19 czwartych miejsc

»

Cztery lata temu w biało-czerwonych barwach wystąpiło 101 sportowców, którzy w Londynie zdobyli 36 medali (14 złotych, 13 srebrnych i 9 brązowych). W Rio wystartowało 90.

– Z prognoz stawianych przez naszych szkoleniowców wynikało, że krążków może być nawet więcej niż w 2012 roku. I nie pomylili się. To były bardzo udane igrzyska z... małym niedosytem, bo mogło być jeszcze lepiej.

W wielu przypadkach zabrakło po prostu szczęścia, jak na przykład Bartoszowi Tyszkowskiemu jednego centymetra do złota w pchnięciu kulą czy w kolarstwie trzech sekund Rafałowi Wilkowi do zwycięstwa w wyścigu ze startu wspólnego – powiedział Szeliga.

Prezes Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego podkreślił, że ponowne uplasowanie się Polski w czołowej dziesiątce państw jest znaczącym sukcesem.

– Gdyby porównać budżety, nasz i wielu innych krajów, to jesteśmy daleko, daleko... Osiągnięcia w Rio, nie tylko mierzone medalami, możliwe były dzięki determinacji zawodników i trenerów, ich morderczej pracy, dzięki wielu, wielu osobom, jak również rodzinom sportowców. Wszystkim należą się ogromne podziękowania – dodał.

Pierwsze miejsce w klasyfikacji medalowej zajęły Chiny – 239 (10781-51), drugie Wielka Brytania – 147 (64-39-44), a trzecie Ukraina – 117 (41-37-39). W tabeli zapisały się w sumie 83 kraje. Zamykają ją ex aequo na 76. miejscu Republika Zielonego Przylądka, Indonezja, Arabia Saudyjska, Mozambik, Pakistan, Filipiny, Rumunia i Sri Lanka – wszystkie mają po jednym brązowym krążku.

W XV igrzyskach paraolimpijskich w 22 dyscyplinach rywalizowało ponad 4300 sportowców ze 162 krajów. W bia653-MAKIETA 5 92-100.indd 92

ło-czerwonych barwach wystąpiło 36 zawodniczek i 54 zawodników w 13 dyscyplinach.

Brytyjska stacja Channel 4 dokonała wyboru najbardziej niezwykłych momentów trwającej od 7 września imprezy. Dziennikarze na drugim miejscu umieścili finisz Barbary Niewiedział na 400 m w rywalizacji osób z niepełnosprawnością intelektualną. Polka rzutem na końcową linię zdobyła brązowy medal.

– Zawsze dążę do celu za wszelką cenę i nigdy się nie poddaję. Po tej wywrotce na 400 m jestem obolała, piecze mnie starty bark, ramiona, łok-

cie, kolano, bolą żebra. Ale okiełznałam strach – mówiła po dekoracji złotem za zwycięstwo w biegu na 1500 m.

Bardziej poruszającym wyczynem był – zdaniem dziennikarzy – tylko występ tenisisty stołowego z Egiptu Ibrahima Hamadtou, który gra trzymając rakietkę w ustach, a serwuje przy pomocy nogi.

Przed wylotem polskiej ekipy do Rio minister sportu Witold Bańka poinformował, że wszyscy medaliści otrzymają nagrody finansowe w identycznych wysokościach jak sportowcy pełnosprawni: za złoty – 64 400 zł, za srebrny – 46 000, a za brązowy – 36 800. «

Fot. Pap/Epa/Szilard Koszticsak

Polacy przywiozą z Rio de Janeiro 39 medali XV igrzysk paraolimpijskich: 9 złotych, 18 srebrnych i 12 brązowych. W tej klasyfikacji zajęli 10. miejsce.

– Dorobek mógł być jeszcze większy. Mamy aż 19 czwartych miejsc – zaznaczył prezes PKPar. Łukasz Szeliga.

Selfie z Tomem, maskotką Paraolimpiady w Rio de Janeiro.

20/09/2016 16:02:43

Fot. PAP/EPA/Will Oliver

093 Liverpool lepszy od Chelsea

Radość zawodników Liverpoolu z pokonania Chelsea na Stamford Bridge 2:1.

»

Piłkarze Liverpoolu pokonali w Londynie Chelsea 2:1 w najciekawszym meczu 5. kolejki angielskiej ekstraklasy piłkarskiej. Ekipa ze Stamford Bridge poniosła pierwszą porażkę w sezonie.

Decydująca o wyniku była pierwsza połowa, którą gospodarze całkowicie przespali. „The Reds” rządzili na murawie i ich ofensywna gra przyniosła efekty. W 17. minucie bramkę zdobył Dejan Lovren, a w 36. Jordan Herdenson. Zwłaszcza to drugie trafienie było niezwykłej urody.

Po zmianie stron Chelsea wyraźnie odżyła i miała więcej okazji do zdobycia gola. W 61. minucie kontaktową bramkę zdobył Diego Costa, ale kibice Liverpoolu do samego końca musieli drżeć. Ostatecznie ekipa Juergena Kloppa dopisała sobie trzy punkty. To trzecie zwycięstwo „The Reds” w piątym spotkaniu.

Z kolei piłkarze Manchesteru City pewnie pokonali u siebie AFC Bournemouth Artura Boruca 4:0 i z kompletem punktów utrzymali pozycję lidera angielskiej ekstraklasy. Zwycięstwo odniosła również broniąca tytułu drużyna Leicester City – 3:0 z Burnley. „The Citizens” po raz pierwszy pod wodzą Josepa Guardiola wygrali w lidze bez straty gola. Bramki zdobyli Belg Kevin De Bruyne (w 15. minucie), Nigeryjczyk Kelechi Iheanacho (25.), Raheem Sterling (48.) oraz Niemiec Ilkay Guendogan (66.).

W końcówce czerwoną kartkę zobaczył 653-MAKIETA 5 92-100.indd 93

Hiszpan Nolito, ale zespołu z południowego wybrzeża Anglii nie było stać nawet na gola honorowego.

Gospodarze musieli radzić sobie bez zawieszonego za niesportowe zachowanie Argentyńczyka Sergio Aguero, który w środę popisał się hat-trickiem w meczu Ligi Mistrzów z Borussią Moenchengladbach (4:0).

Jak poinformował serwis statystyczny OptaJoe, Iheanacho ma już 10 bramek w Premier League w karierze, choć trafiając do siatki oddał dopiero 14. strzał.

Z kolei Guendogan zdobył gola w pierwszym występie na Wyspach.

Debiutu w barwach Leicester City w dalszym ciągu nie doczekał się Bartosz Kapustka, poza kadrą znalazł się też Marcin Wasilewski. „Lisy” pewnie wygrały z beniaminkiem Burnley 3:0 po dwóch bramkach sprowadzonego tego lata ze Sportingu Lizbona Algierczyka Islama Slimaniego oraz po samobójczym trafieniu byłego zawodnika Leicester City Bena Mee. W innych spotkaniach Arsenal Londyn pokonał na wyjeździe Hull City 4:1, a West Bromwich Albion wygrał u siebie z West Ham United 4:2.

Natomiast Manchester United niespodziewanie przegrał na wyjeździe z Watfordem 1:3 i stracił pozycję wicelidera.

To trzecia z rzędu porażka „Czerwonych Diabłów”, licząc również występ w Lidze Europejskiej.

Podopieczni Portugalczyka Jose Mourinho ulegli w Holandii Feyenoordowi Rotterdam 0:1, natomiast w 4. kolejce Premier League przegrali przed własną publicznością z lokalnym rywalem Manchesterem City 1:2.

Prowadzenie Watfordowi dał w 34. minucie Francuz Etienne Capoue, choć wydaje się, że trafienie nie powinno być uznane, ponieważ we wcześniejszej fazie akcji faulowany był jeden z obrońców gości.

Nieco ponad kwadrans po przerwie wyrównał 18-letni Marcus Rashford, ale końcówka należała już do gospodarzy.

W 83. minucie na listę strzelców wpisał się wprowadzony na boisko chwilę wcześniej Kolumbijczyk Camilo Zuniga, a w doliczonym czasie wynik ustalił z rzutu karnego Troy Deeney.

W tabeli Manchester City ma dwa punkty przewagi nad wiceliderem Evertonem. Zespół z Liverpoolu pokonał u siebie beniaminka Middlesbrough 3:1, choć to goście pierwsi zdobyli gola po samobójczym trafieniu holenderskiego bramkarza Maartena Stekelenburga. Później do siatki trafili Gareth Barry, Irlandczyk Seamus Coleman oraz Belg Romelu Lukaku.

W pozostałych spotkaniach Tottenham pokonał 1:0 Sunderland, Crystal Palace wygrał 4:1 z Stoke City, natomiast Southampton pokonał 1:0 Swensea City z Łukaszem Fabiańskim w podstawowym składzie. « 20/09/2016 16:02:44

094

SPORT Piłka nożna Fot. PAP / Bartłomiej Zborowski

Trwa kryzys mistrzów Polski. W meczu 9. kolejki piłkarze Legii Warszawa przegrali u siebie z Zagłębiem Lubin 2:3. Z kolei Lechia Gdańsk pokonała Lecha Poznań 2:1 i razem z Jagiellonią Białystok oraz Bruk-Bet Termalicą Nieciecza przewodzi w tabeli ekstraklasy.

Mistrzowie Polski, zawodnicy Legii Warszawa, wciąż nie zachwycają formą. Tym razem ulegli na własnym boisku Zagłębiu Lubin 2:3

Kryzys Legii, równy krok liderów

»

Legia po bolesnym zderzeniu z Ligą Mistrzów i porażce 0:6 z Borussią Dortmund znów zawiodła.

Klubowi włodarze, trenerzy i piłkarze od dłuższego czasu powtarzają, że priorytetem jest obrona tytułu, a nie zaistnienie w Europie, jednak wyniki na krajowym podwórku również są dalekie od oczekiwań.

Stołeczny zespół przegrał czwarty z ostatnich pięciu ligowych meczów.

W tabeli ekstraklasy jest 14., zdobył tylko dziewięć z 27 możliwych punktów.

Zagłębie do przerwy prowadziło 2:0 po golach Jarosława Jacha i Krzysztofa Janusa z karnego. W drugiej połowie Legia potrzebowała mniej niż kwadrans, by straty odrobić. Najpierw trafił Jakub Czerwiński, a następnie Steeven Langil.

Szczęśliwego zakończenia jednak nie było. W 71. minucie własnego bramkarza pokonał Michał Pazdan, a w końcówce doskonałej okazji na wyrównanie nie wykorzystał Nemanja Nikolic, który zmarnował rzut karny.

Jagiellonia, Lechia i Termalica zgromadziły po 19 punktów. Liderem są białostocczanie, którzy mają najlepszy bilans bramkowy.

Mecz Lecha z Lechią w Gdańsku lepiej rozpoczął „Kolejorz”, któremu prowadzenie w 35. minucie dał Marcin Robak.

Gospodarze wyrównali już trzy minuty później, a decydująca sytuacja miała miej653-MAKIETA 5 92-100.indd 94

sce w końcówce spotkania. Samobójcze trafienie w 87. minucie zanotował Maciej Wilusz, który miał nie zagrać w podstawowym składzie, ale na rozgrzewce kontuzji doznał Paulus Arajuuri i to właśnie on zastąpił Fina na środku obrony. Wygraną gospodarze zawdzięczają także świetnie dysponowanemu bramkarzowi Vanji Milinkovicowi-Savicowi, który kilka razy uratował swój zespół od straty gola.

W tym spotkaniu ustanowiony został rekord frekwencji tego sezonu ekstraklasy. Na trybunach Stadionu Energa Gdańsk zasiadło 26 054 widzów.

Natomiast Jagiellonia nie miała problemu z pokonaniem na wyjeździe Śląska Wrocław. Goście już po 18 minutach i dwóch trafieniach Przemysława Frankowskiego prowadzili 2:0. W drugiej połowie siódmą bramkę w sezonie uzyskał lider klasyfikacji strzelców Estończyk Konstantin Vassiljev, a już w doliczonym przez sędziego czasie gry wynik na 4:0 ustalił Taras Romanczuk.

Podobnie jak ekipa z Białegostoku trzecią kolejną wygraną zanotowali niecieczanie. W Chorzowie pokonali Ruch 1:0, a gola - piątego w sezonie - zdobył Łotysz Vladislavs Gutkovskis.

Gospodarze od 42. minuty grali w osłabieniu po czerwonej kartce Marcina Kowalczyka, który zatrzymał nieprzepisowo wychodzącego na czystą pozycję strzelca bramki. Mecz rozegrano przy pustych trybunach - to efekt kary nało-

żonej przez Komisję Ligi Ekstraklasy SA za zachowanie fanów śląskiego zespołu podczas poprzedniego spotkania z Legią Warszawa.

Piłkarze Wisły Kraków pokonując Piasta Gliwice 1:0 przerwali serię siedmiu porażek i odnieśli drugie zwycięstwo w tym sezonie ekstraklasy, ale nadal zamykają tabelę. „Biała Gwiazda” z sześcioma punktami jest ostatnia, a Piast mimo zmiany trenera przed dwoma tygodniami - ma tylko jeden więcej i plasuje się tuż przed nią.

Po trzech zwycięstwach porażki doznała Korona Kielce. I to wysokiej, bo 0:4 w Lublinie, gdzie w tym sezonie podejmuje ligowych rywali Górnik Łęczna.

Gospodarzy do sukcesu poprowadził Grzegorz Bonin. Doświadczony pomocnik przed przerwą dwukrotnie wpisał się na listę strzelców, a obie bramki były efektowne. Na początku drugiej połowy prowadzenie podwyższył Bartosz Śpiączka, a w w 82. min rezultat ustalił Slaven Jurisa. To pierwsze trafienie Chorwata w polskiej ekstraklasie.

Faluje forma Pogoni Szczecin. Gdy w 5. i 6. kolejce odniosła zwycięstwa, wydawało się, że złapała właściwy rytm po słabym początku sezonu. Tym razem zespół prowadzony przez Kazimierza Moskala uległ w Płocku Wiśle 0:2 i był to trzeci występ z rzędu bez kompletu punktów. Oba gole dla gospodarzy uzyskał Hiszpan Jose Kante w drugiej połowie. « 20/09/2016 16:02:45

095 Druga porażka The 12

I LIGA Wyniki 2. kolejki Joga Bonito (p) - Scyzoryki 3-4 Inter RSVM Team - PCW Olimpia (b) 0-5 Ziomale FC - White Wings Seniors 1-3 The 12 Team - Show Team 5B 2-3 FC Cobalt (m) - Power Rangers (b) 6-3

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

»

Osłabiony kadrowo Inter RSVM Team przegrał z PCW Olimpia 0-5 i po drugiej kolejce zamyka pierwszoligową stawkę. W derbach Feltham White Wings Seniors wygrał po ciężkiej walce z Ziomalami, udowadniając tym samym, że ruchy transferowe poczynione w czasie letniej przerwy były bardzo trafione.

Bez wątpienia największą niespodzianką drugiej rundy spotkań jest druga z rzędu porażka The 12 Team, tym razem z Piątką Bronka, która przed tym spotkaniem faworytem z pewnością nie była. Niektórzy postawili już na tej drużynie przysłowiowy krzyżyk, tymczasem ambicja i determinacja sprawiły, że trzy punkty można zdobyć nawet z jednym z głównych faworytów do mistrzowskiej korony.

Emocji nie zabrakło też w spotkaniu Joga Bonito - Scyzoryki. Mecz był bardzo

653-MAKIETA 5 92-100.indd 95

wyrównany, ale trzy punkty powędrowały ostatecznie do aktualnego lidera, który okazał się lepszy od rywala o jedno trafienie.

W ostatnim meczu pierwszej ligi FC Cobalt wygrał pewnie z Power Rangers 6-3.

W drugiej lidze IFX FC przegrał wprawdzie wyraźnie z Mazury Team 0-4, ale wynik nie odzwierciedla w pełni obrazu spotkania. Gdyby bowiem piłkarze IFX byli bardziej skuteczni, rezultat nie byłby aż tak okazały.

Sporo pracy miał sędzia w spotkaniu KS04 Ark z FC Piona. Mecz toczył się w bardzo szybkim tempie, nie brakowało też ostrych starć. Ostatecznie komplet punktów zainkasowała „szóstka” KS-u.

Turbo Kozaki strzelają beniaminkowi aż dwanaście goli, dzięki czemu z kompletem punktów zajmują pierwsze miejsce w tabeli. Od zwycięstwa do zwycięstwa kroczy też Warriors of God, który tym razem zwyciężył Wima Team 3-1. «

1. Scyzoryki 2 9-5 6 2. PCW Olimpia (b) 2 7-3 3 3. Power Rangers (b) 2 6-6 3 4. FC Cobalt (m) 1 6-3 3 5. White Wings Seniors 1 3-1 3 6. Ziomale FC 2 4-5 3 7. Show Team 5B 2 5-7 3 8. Joga Bonito (p) 1 3-4 0 9. The 12 Team 2 2-6 0 10. Inter RSVM Team 1 0-5 0

II LIGA Wyniki 2. kolejki IFX FC - Mazury Team 0-4 FC Piona - KS04 Ark (s) 1-3 Whitehawks FC (b) - Turbo Kozaki 3-12 Wima Team (s) - Warriors of God (s) 1-3 Orlik Team (b) - PMBC 0-5 1. Turbo Kozaki 2 15-4 6 2. PMBC 2 10-1 6 3. Warriors of God (s) 2 6-2 6 4. Wima Team (s) 2 4-3 3 5. IFX FC 2 5-4 3 6. KS04 Ark (s) 2 4-4 3 7. Mazury Team 2 5-5 3 8. FC Piona 2 2-6 0 9. Orlik Team (b) 2 0-10 0 10. Whitehawks FC (b) 2 3-15 0

20/09/2016 16:02:47

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

653-MAKIETA 5 92-100.indd 96

20/09/2016 16:02:48

097 PANNA

KOZIOROŻEC

BYK

Zabierz się za rozwiązanie dawno odkładanych spraw. Teraz łatwiej sobie z nimi poradzisz. Pomyśl czego od dawna pragnąłeś, co chciałeś zrobić, a nie starczyło Ci odwagi. Nadszedł dobry czas na realizację nawet tych zwariowanych marzeń.

Postaraj się być bardziej empatyczny i wrażliwy w wyrażaniu swoich uczuć.

Przez brak subtelności możesz zrazić do siebie nowo poznaną osobę lub partnera. Szkoda, abyś nieprzemyślanym postępowaniem zgotował Wam niemiłą, pełną żalu atmosferę.

Gwiazdy dają Ci zielone światło w sprawach sercowych. Działaj aktywnie i szybko. Nie trać czasu na analizowanie.

Słuchaj podszeptów serca i podążaj za nimi.

Nie bój się ryzyka, bez niego nie osiągniesz szczęścia. Czasem trzeba postawić wszystko na jedną kartę.

WAGA

WODNIK

BLIŹNIĘTA

Zbyt często poddajesz się chwili i nastrojowi, co wpędza Cię w kłopoty.

Będzie tak się działo, dopóki nie zrozumiesz, jak ważne jest zachowanie kontroli nad samym sobą. Naucz się panować nad swoim ciałem, emocjami i myślami, a łatwiej zapanujesz nad otoczeniem.

Będziesz pochłonięty sprawami domowymi. Zapragniesz przeprowadzić remont w mieszkaniu lub dokończyć prace na działce. Po ostatnim intensywnym okresie w pracy, dobrze zrobiłaby Ci chwila wytchnienia i skoncentrowania się na rzeczach związanych z pracami domowymi.

Najbliższe dni okażą się spokojne, bez większych niespodzianek. Będziesz miał czas na nadgonienie zaległych spraw, uporządkowanie papierów lub pójście na spacer z rodziną. Wykorzystaj te dni dobrze, bo nieprędko będziesz mógł liczyć na tyle chwil relaksu.

SKORPION

RYBY

RAK

Będziesz miał dobry humor i samopoczucie.

Twoje pozytywne nastawienie do ludzi sprawi także, że w każdym towarzystwie znajdziesz się w centrum zainteresowania.

Wykorzystaj ten czas na poszukanie swojej drugiej połówki, teraz szczęście uśmiechnie się do Ciebie.

Powstrzymaj się na razie z jakimikolwiek ruchami związanymi z karierą. Działania zawodowe okażą się bardzo wyczerpujące psychicznie i fizycznie. Nie podejmuj się nowych przedsięwzięć, a te wymagające błyskotliwości postaraj się odłożyć na później.

Wyjątkowo korzystny układ planet dla Twoich działań. Będziesz mógł osiągnąć wiele rzeczy, które są dla Ciebie istotne.

Nie stroń od spotkań towarzyskich i zawodowych, to tam możesz otrzymać ciekawe oferty. Bądź otwarty na nowe propozycje, a masz szansę wiele osiągnąć.

STRZELEC

BARAN

LEW

Pewne sprawy mogą się nieoczekiwanie skomplikować, co przysporzy Ci zmartwień.

Niestety będzie w tym sporo Twojej winy. Postaraj się wyciągnąć wnioski na przyszłość, tak abyś nie popełniał więcej tych samych błędów. Nie jest za późno na naprawienie niektórych spraw.

Twoje ogólne samopoczucie może ulec pogorszeniu. Będziesz narzekał na zmęczenie i bóle głowy. Twój nie najlepszy stan odbije się na relacjach z najbliższymi, którym trudno będzie zrozumieć Twoją nagłą zmianę. Porozmawiaj z bliskimi szczerze.

Układ planet wpłynie na Ciebie niekorzystnie i to właśnie za jego sprawą może pogorszyć się Twoje samopoczucie.

Narzekać będziesz na apatię, brak humoru i sił do działania. Najbliższe dni postaraj się przeczekać, jak najmniej angażując się w ważne sprawy.

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

653-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

20/09/2016 16:02:49

653-MAKIETA 5 92-100.indd 98

20/09/2016 16:02:51

653-MAKIETA 5 92-100.indd 99

20/09/2016 16:02:53

653-MAKIETA 5 92-100.indd 100

20/09/2016 16:02:54