Cooltura Issuu 657 by Cooltura

cooltura.co.uk

22 października 2016

43 (657)

WSPÓLNY ŚWIAT artystów i widzów LITTLE, NASTY Britain

657-COVER.indd 1

18/10/2016 13:24:45

657-MAKIETA 1 01-23.indd 2

18/10/2016 17:57:30

657-MAKIETA 1 01-23.indd 3

18/10/2016 17:57:32

W NUMERZE 657.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

010

012

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / PRZEMYSŁAW ĆWIK / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / MATEUSZ MADEJSKI / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANNA PAWLETA / MARCIN SZCZEPAŃSKI / PIOTR URBANIK / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

013 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH

052 OSOBOWOŚCI 056 FASHION WEEK

022 PRAWO

057 OPERA

Ludzie listy piszą

030 KOMENTARZ TYGODNIA Theresa w krainie czarów

032 O TYM SIĘ MÓWI CETA potyka się o niuanse

036 RAPORTY Polskie firmy działające za granicą nie obawiają się Brexitu

038 TRANSPORT Londyn

042 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia

050 PULS MIASTA Żar tropików w sercu Covent Garden

657-MAKIETA 1 01-23.indd 4

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Lemie – droga do gwiazd

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 024 TEMAT NUMERU

SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

Maciej Zień dla Biedronki

Mistrz niemieckiej pieśni

060 ROZMOWA Zbigniew Zamachowski: Bez rodziny mnie nie ma

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Okładka: TOMEK WOŹNICZKA

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Suszone skalpy

064 ZDROWIE I URODA Alkohol a dieta

068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

18/10/2016 17:57:37

657-MAKIETA 1 01-23.indd 5

18/10/2016 17:57:38

006

ZdjÄ&#x2122;cie tygodnia Taki jest londyn

657-MAKIETA 1 01-23.indd 6

18/10/2016 17:57:39

Caravaggio i Yoda Uliczny performer przebrany za Yodę „wisi” przed gigantycznym plakatem z obrazem „The taking of Christ” autorstwa Michelangela Merisi da Caravaggia. Wystawę prac tego włoskiego malarza otwarto w zeszłym tygodniu w National Gallery w Londynie. Jest to pierwsza wystawa w Wielkiej Brytanii, prezentująca wpływ twórczości Michelangela Merisi da Caravaggia na innych artystów, tworzących zarówno w jego epoce, jak i współcześnie.

657-MAKIETA 1 01-23.indd 7

18/10/2016 17:57:41

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Więcej przestępstw motywowanych nienawiścią Brytyjskie ministerstwo spraw wewnętrznych opublikowało w zeszłym tygodniu dane statystyczne dotyczące przestępstw motywowanych nienawiścią. Wykazały one wzrost o 41 procent liczby takich przypadków po referendum w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. Jakub Krupa, PAP

Raport obejmuje okres od 1 kwietnia 2015 roku do 31 marca 2016 roku, a specjalny aneks traktuje o skutkach czerwcowego głosowania ws. Brexitu. Według dokumentu, w porównaniu z rokiem ubiegłym ogólna liczba przestępstw motywowanych nienawiścią wzrosła o 19 proc. – do poziomu 62 518 incydentów tego typu, z których najwięcej – 49 419 (79 procent) – było na tle rasowym. Autorzy dokumentu podkreślili jednak, że zmiana była szczególnie widoczna w okresie bezpośrednio przed i po decyzji o Brexicie. Liczba przestępstw motywowanych nienawiścią w lipcu 2016 roku wzrosła aż o 41 proc. w porównaniu z lipcem 2015 roku. „Odnotowaliśmy wzrost w czerwcu 2016 roku, po którym nastąpił jeszcze większy wzrost w lipcu 2016 roku. Liczba ta spadła ponownie w sierpniu, ale pozostała na poziomie wyższym niż

657-MAKIETA 1 01-23.indd 8

przed referendum w sprawie członkostwa w Unii Europejskiej” – napisali. Jak dodali, zmiana liczby przestępstw motywowanych nienawiścią nie znalazła odzwierciedlenia w przypadku incydentów innych niż na tle rasistowskim lub religijnym. Według brytyjskiej klasyfikacji Polacy i inni obywatele państw członkowskich UE stanowią rasę „białą inną” (w odróżnieniu od „białej brytyjskiej” i „białej irlandzkiej”), co sprawia, że na poziomie prawnym ataki na migrantów z państw członkowskich Wspólnoty uznawane są także za rasistowskie. Zgodnie z informacjami ambasady RP w Londynie w ciągu kilku ostatnich miesięcy polskie służby konsularne interweniowały w ponad 30 poważnych przypadkach, które są badane jako potencjalnie motywowane nienawiścią na tle narodowościowym. W najpoważniejszym ataku tego typu w mieście Harlow w hrabstwie Essex jeden Polak zginął, a drugi został poważnie ranny. Na początku października działająca

przy Radzie Europy Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) skrytykowała w swym raporcie Wielką Brytanię za nietolerancyjny ton debaty publicznej dotyczącej imigracji. – Mowa nienawiści jest istotnym problemem – oceniła. Eksperci Rady Europy wskazali na szereg fałszywych informacji powielanych przez brytyjskie media, które „niepotrzebnie wspierają wzrost ksenofobicznych odczuć” wśród Brytyjczyków. – To nie jest zbieg okoliczności, że problem przemocy na tle rasistowskim w Wielkiej Brytanii rośnie w tym samym czasie, kiedy obserwujemy niepokojące przypadki braku tolerancji i mowy nienawiści w gazetach, Internecie, a nawet wśród polityków – powiedział wówczas szef ECRI, Christian Ahlund. – Wydaje się, że referendum w sprawie Brexitu doprowadziło do dalszego wzrostu nastrojów ksenofobicznych, sprawiając, że jeszcze istotniejsze jest dla brytyjskich władz, aby podjąć kroki opisane w naszym raporcie – dodawał Ahlund. «

18/10/2016 17:57:42

009

657-MAKIETA 1 01-23.indd 9

18/10/2016 17:57:44

Sir Rod Stewart

Gwiazdor brytyjskiego rocka Rod Stewart otrzymał z rąk księcia Williama tytuł szlachecki przyznany mu w czerwcu z okazji 90. urodzin kró-

657-MAKIETA 1 01-23.indd 10

Rod Stewart pozuje do zdjęcia wraz ze swoją żoną Penny Lancaster oraz synami Alastairemi Aidenem w Pałacu Buckingham w Londynie

lowej Elżbiety II. O sprawie poinformowało biuro prasowe pałacu Buckingham, gdzie odbyła się ceremonia pasowania muzyka na rycerza.

Fot. PAP/EPA/Gareth Fuller

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH 71-letni sir Roderick David Stewart, autor takich przebojów, jak „Maggie May”, „You wear it well” czy „Tonight's the night” został wyróżniony – jak podano – w uznaniu jego osiągnięć artystycznych w ciągu pięćdziesięciu lat nieprzerwanej obecności na scenie oraz za działalność charytatywną. Podczas ceremonii towarzyszyła mu żona, Penny Lancaster, oraz dwójka najmłodszych dzieci – Aiden i Alastar. Trzykrotnie żonaty Rod Stewart jest ojcem ośmiorga potomstwa. Najmłodsze dziecko przyszło na świat gdy miał 65 lat. Rod Stewart, w którego twórczości krytycy dostrzegają mieszankę różnych stylów i gatunków, takich jak hard rock, soft rock, folk rock i country rock, AOR, blues rock, biały soul i pop tradycyjny, jest obdarzony ciepłym, charakterystycznie zachrypniętym głosem. Zdolności interpretacyjne, kompozytorskie i wyjątkowa osobowość sceniczna, uczyniły go jednym z najpopularniejszych piosenkarzy drugiej połowy XX. wieku. Z urodzenia jest Anglikiem, jednak uważa się za Szkota. Szacuje się, że sprzedał łącznie ponad 250 milionów singli i płyt. W swej wypowiedzi dla agencji Reutera Rod Stewart powiedział, że książę Cambridge William zachęcał go podczas pasowania, by nie rezygnował z tras koncertowych i nagrywania. – Odpowiedziałem, że nie zrezygnuję, ponieważ mam na utrzymaniu ośmioro dzieci i za bardzo nie mam wyboru – dodał. Uhonorowanie go tytułem szlacheckim uznał za zaszczyt. – Dobrze zasłużony – jak zaznaczył. «

18/10/2016 17:57:47

011

657-MAKIETA 1 01-23.indd 11

18/10/2016 17:57:48

012

WIADOMOŚCI NA wyspach

Fot. PAP/EPA/Will Oliver

Wilhelm Zdobywca znowu zwyciężył Setki rycerzy przybyło w sobotę na przedpola Hastings w południowo-wschodniej Anglii, by wziąć udział w rekonstrukcji bitwy, do której doszło tutaj 14 października 1066 r. Wojska Normanów dowodzone przez Wilhelma Zdobywcę pokonały wówczas pospolite ruszenie anglosaskie, dowodzone przez króla Harolda II. W jej wyniku najeźdźcy z kontynentu europejskiego opanowali cały kraj. Jest ona uważana za jedną z najważniejszych bitew w dziejach świata.

Coraz więcej Brytyjczyków zostaje Irlandczykami

Liczba Brytyjczyków ubiegających się o irlandzki paszport wzrosła dwukrotnie w lipcu, sierpniu i wrześniu, w porównaniu z tym samym okresem 2015 r. Szef MSZ Irlandii Charlie Flanagan spodziewa się utrzymania tego trendu w przyszłym roku. Jak poinformował dziennik „The Times”, w ciągu trzech miesięcy od czerwcowego referendum w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej aż 21,5 tys. osób złożyło wnioski o irlandzki paszport; rok wcześniej było ich mniej niż 11 tys. 657-MAKIETA 1 01-23.indd 12

– Liczba wniosków złożonych od stycznia do września wzrosła o 40 proc. w porównaniu z ubiegłym rokiem, prawdziwie nabierając tempa od lipca. Od sierpnia widzimy wzrost nawet o 120 proc. – powiedział „Times’owi” Flanagan. Irlandzkie służby konsularne spodziewają się około 100 tys. dodatkowych wniosków w porównaniu z ubiegłymi latami. W pierwszych dniach po referendum w urzędach pocztowych zabrakło wniosków paszportowych. Według „Timesa” co czwarta osoba

w Wielkiej Brytanii ma irlandzkie korzenie. Każdej osobie, która urodziła się na wyspie Irlandia (w Irlandii lub Irlandii Północnej) lub ma rodziców Irlandczyków, automatycznie przysługuje prawo do obywatelstwa. W niektórych przypadkach wystarcza nawet, by dziadek lub babcia byli Irlandczykami, co – jak przypomina gazeta – nazywane jest „efektem Cascarino”, od urodzonego w Wielkiej Brytanii piłkarza Tony'ego Cascarino, który otrzymał irlandzkie obywatelstwo i w latach 80. i 90. występował w reprezentacji Irlandii. « 18/10/2016 17:57:51

013 Dzieci z „dżungli”

Do Wielkiej Brytanii dotarła w ostatni poniedziałek pierwsza grupa nastolatków z obozu dla migrantów w Calais na północy Francji. Brytyjskie władze rozpoczęły tym samym realizację swego zobowiązania do przyjęcia pozbawionych opieki dzieci przed likwidacją obozowiska. 10 października szefowie MSW Francji i Wielkiej Brytanii, Bernard Cazeneuve i Amber Rudd, porozumieli się w sprawie przyspieszenia procesu przewożenia dzieci z obozu, tzw. dżungli, do Wielkiej Brytanii. Czternaścioro nastolatków w wieku 14-17 lat, których sprawy rozpatrzono w pierwszej kolejności, zostało przywiezionych do Croydon w południowym Londynie, gdzie mają dołączyć do krewnych już mieszkających na Wyspach. Nie wiadomo dokładnie, ile dzieci ma ostatecznie trafić do Wielkiej Brytanii. Brytyjski resort spraw wewnętrznych informował, że uzgodniono w tym roku przetransportowanie 80 dzieci w ramach unijnych przepisów o łączeniu rodzin. Czerwony Krzyż szacuje, że w tzw. dżungli mieszka około 1000 dzieci pozbawionych opieki; ustalono, że około 180 dzieci ma krewnych w Wielkiej Brytanii. Rząd w Londynie zobowiązał się ponadto do przyjęcia pewnej grupy „narażonych na niebezpieczeństwo, pozbawionych opieki dzieci-uchodźców”, które dotarły do UE przed 20 marca, nawet jeśli nie mają one rodzin w Wielkiej Brytanii. 20 marca weszło w życie porozumienie między UE a Turcją w sprawie odsyłania do Turcji imigrantów, którzy nielegalnie przedostali się do Grecji. Były anglikański arcybiskup Canterbury Rowan Williams wyraził nadzieję, że przyjazd pierwszej grupy z Calais stanowi początek „poważnego, wspólnego przedsięwzięcia rządu i organizacji wolontariuszy w tym kraju”. Francuskie władze zapowiedziały, że przed nadejściem zimy zamkną tzw. dżunglę w Calais i przeniosą ok. 9 tys. migrantów do 164 ośrodków utworzonych w całej Francji. Prezydent Francois Hollande wbrew niejednokrotnie wyrażanym przez Francuzów obawom zapewniał, że nie będzie „mnożył innych obozowisk” w całym kraju; migranci mają zostać podzieleni na grupy po 40-50 osób i przebywać w ośrodkach przez określony czas, od trzech do czterech miesięcy, podczas gdy ich przypadki będą rozpatrywane. «

657-MAKIETA 1 01-23.indd 13

18/10/2016 17:57:53

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Pobieramy się! I nie zamierzamy mieszkać razem.

Przygotowała Sylwia Milan Źródło Daily Mail

Co dziesiąty Brytyjczyk pozostający w związku małżeńskim ma osobny dom i nie mieszka ze swoją drugą połową, podaje raport przygotowany przez The Economic and Social Research Council. W „Living apart together” można przeczytać, że dla części osób nie jest to ich własny wybór, za innych decydują okoliczności, a jeszcze inni stawiają na to, jako na najlepszą dla siebie opcję. Takich ludzi jest coraz więcej. Oto przykład: Lucy i Ed pobierają się w grudniu tego roku. – Wychodzę za mąż dokładnie w moje 50. Urodziny, w obecności 657-MAKIETA 1 01-23.indd 14

rodziny i znajomych. Jesteśmy razem 3,5 roku. Nie będzie wielkiego trzydniowego wesela. Jesteśmy na to za starzy i za mądrzy, wolimy lepiej wydać ciężko zarobione pieniądze. Nie oznacza to, że nie będzie uroczyście. Narzeczony już raz się ożenił, ja też byłam w wieloletnim związku. Jak wygląda nasze życie? Od poniedziałku do piątku mieszkamy po swojemu, każde u siebie, zajęte pracą i obowiązkami. W piątek Ed pakuje małą walizkę i jedzie do mnie. Szykuję się na gościa, radość nie do określenia, cieszymy się jak dzieci. W trakcie tygodnia nie miałabym dla niego głowy: 4 dzieci, praca, ogarnąć koło siebie. Codzienność jest teraz inna, bardziej wymagająca, nerwowa. Nie chcę, by negatywnie wpływała na moje małżeń-

stwo. Na tym etapie życia praca nadal zajmuje mi sporą ilość czasu. Jestem terapeutką w ośrodku opiekuńczym. Ed ma firmę budowlaną. Nie wyobrażam sobie, abym po przyjściu do domu „używała” go do wyładowania stresów przyniesionych z ośrodka lub robiła z niego hydraulika albo sprzątaczkę. Nie chcę też sama padać ofiarą podobnej sytuacji. Druga rzecz: czy chcę go non-stop w domu? Nie. W ciągu tygodnia bylibysmy dla siebie dodatkowym obciążeniem. Gotowanie, pranie, sprzątanie, narzekanie, spory codzienne, których nie da się uniknąć. Czy chcemy dobijać tym nasze małżeństwo? Nie, zwłaszcza, jeśli każde ma już dzieci z poprzednich związków, swoje firmy, swoje życie. Niczego nie wywracamy, 18/10/2016 17:57:54

015 tylko wypełniamy emocjonalną pustkę i rezerwujemy czas, kiedy dbamy tylko o nas i nasz związek. Pytanie do par mieszkających razem non-stop: Ile czasu posiadacie wyłącznie dla siebie? My z Edem od poniedziałku do piątku jesteśmy w stałym kontakcie telefonicznym. Naszego modelu nie można zastosować w każdej relacji: pod uwagę należy wziąć wszystkie okoliczności i postawić na rozwiązanie najlepsze dla utrzymania małżeństwa i rodziny razem, w szczęściu, jak najdłużej. Mamy dużo swobody. Nie krzyczymy na siebie: „Twoja kolej wyjść z psem!”, „Nie rozrzucaj rzeczy!”, „Kto gotuje, bo na pewno nie ja!”, „Kto dziś zawozi dzieci na zajęcia dodatkowe?!”. Nie oznacza to, że Ed wcale tego dla mnie nie robi. Robi i to z przyjemnością, bo bardzo rzadko jest okazja. Dzięki temu czujemy się mniej zestresowani, młodsi, pełniejsi życia i entuzjazmu do wszystkiego. Tydzień mija inaczej, gdy wiesz, że w piątkowy wieczór spotkasz ukochaną osobę przy lampce wina i opowiesz jej co wydarzyło się od waszego ostatniego spotkania. Kiedy mieszkacie osobno, musicie się dobrze komunikować i próbować poznać lepiej. W praktyce najczęściej udaje się stworzyć silniejszy związek niż tradycyjny, bo gdy czegoś masz mniej, tym bardziej staje się to dla ciebie cenne. Nie mieszkamy osobno po to, by mieć więcej okazji do poznania kogoś. W naszym wieku już wiemy, że dotychczas było wystarczająco dużo sposobności na próbowanie wszystkiego, czego chcieliśmy spróbować. Nie o to chodzi. Decydujemy się na taki układ, bo sprawdza się lepiej niż wcześniejsze. Dodatkowo po pięćdziesiątce masz porównanie i wiesz czego chcesz, silniej stoisz zawodowo; co tu dużo mówić, jest łatwiej. Z pewnością model częściowego mieszkania razem jest lepszy dla osób starszych, lecz nie uogólniałabym. Nie wszyscy muszą odpowiadać normom społecznym w 100 procentach. Już pół wieku żyję na tym świecie i wiem, co mnie uszczęśliwia. Mnie, a nie innych. Nie zastanawiam się, jak to wygląda na zewnątrz. Nam ma odpowiadać przede wszystkim. Nie chcę codziennie gotować obiadu, mam swoje lekcje jogi, lubię układać naczynia w zmywarce w określony sposób, jeść w dziwnych porach, spać po południu, nie prać cudzej bielizny, włączyć świeczki zapachowe w całym domu. To, co mnie bawi, nie musi jego. Mamy wystarczająco wspólnych zajęć. Wyjeżdżamy na Walentynki, wakacje, w swoje urodziny. W weekendy staramy się być stacjonarni, spędzać czas na przyjemnościach płynących z wykonywania najprostszych czynności, tyle, że razem. Dom mam tylko dla siebie i moich dzieci (Ed ma swoje już dorosłe). Pod własnym dachem robię to, na co mam ochotę. On podobnie. Kiedy przejdziemy na emeryturę i praca zawodowa przestanie nas miażdżyć, planujemy zamieszkać razem. Kiedy zaczniemy się starzeć, jedno od drugiego będzie bardziej zależne. Wówczas wspólny dom ma sens. Nie wykluczone, że pranie, gotowanie i dbanie o męża wtedy będzie sprawiało mi radość. W rozsądnych proporcjach wszystko cieszy. « 657-MAKIETA 1 01-23.indd 15

18/10/2016 17:57:55

Fot. PAP/EPA/Hannah Mckay

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Symbol brytyjskiej kuchni wyszedł z Tesco

W ubiegłym tygodniu sieć handlowa Tesco zmuszona była wycofać kilkadziesiąt produktów koncernu Unilever – w tym jeden z symboli brytyjskiej kuchni, pastę spożywczą Marmite. Było to skutkiem trwającego ponad dwie doby sporu o to, która ze stron transakcji powinna ponieść koszty różnic kursowych brytyjskiej waluty. Dyskusja między firmami była szeroko komentowana w mediach jako kolejny symbol niepokoju, utrzymującego się na rynkach w obliczu niepewnej sytuacji gospodarczej, w związku z planowanym opuszczeniem przez Wielka Brytanię Unii Europejskiej.

Zamknięte konta tuby Kremla

Redaktor naczelna rosyjskiej telewizji publicznej Russia Today (RT) Margarita Simonian napisała w ostatni poniedziałek na portalu społecznościowym Twitter, że brytyjskie władze zamroziły wszystkie konta należące do redakcji. „Niech żyje wolność słowa” – ironizowała. Według informacji, które podała RT, konta zostały zamknięte przez władze banku National Westminster Bank (NatWest). „Dokonaliśmy niedawno przeglądu Państwa narzędzi bankowych i podjęliśmy decyzję, że nie będziemy w przyszłości mogli ich Państwu zaoferować” – mieli napisać w liście do redakcji. Według treści listu władze NatWe-

657-MAKIETA 1 01-23.indd 16

sta miały poinformować o tym, że żaden inny bank z grupy Royal Bank of Scotland także nie będzie gotów zaoferować swoich usług. Decyzja jest ostateczna i „nie jesteśmy gotowi, aby wchodzić w dyskusje, które tego dotyczą” – napisano. W przeszłości telewizja była karana przez regulatora rynku medialnego Ofcom za stronnicze relacje oraz nieprzestrzeganie standardów dziennikarskich w relacjach z wojen na Ukrainie i w Syrii. Brytyjskie media regularnie krytykowały RT jako propagandowe ramię Kremla. Rzeczniczka prasowa rosyjskiego ministerstwa spraw zagranicznych Maria Zacharowa skomentowała donie-

sienia o zamknięciu kont, krytykując Wielką Brytanię za to, że „na drodze wyjścia z Unii Europejskiej porzuciła wszelkie zobowiązania dotyczące wolności wypowiedzi”. RT nadaje w Wielkiej Brytanii od października 2014 roku i ma około 0,02 proc. udziałów w rynku telewizyjnym. Uruchomieniu stacji towarzyszyła kampania reklamowa we wszystkich środkach londyńskiego transportu publicznego z hasłem „Zadawaj więcej pytań” i sugestiami dotyczącymi cenzury oraz stronniczości zachodnich mediów. Wśród regularnych gości stacji było wielu kontrowersyjnych brytyjskich polityków – między innymi były przewodniczący UKIP Nigel Farage. «

18/10/2016 17:57:56

657-MAKIETA 1 01-23.indd 17

18/10/2016 18:14:24

018

WIADOMOŚCI NA wyspach

Spadek funta wyznacza granice suwerenności Kurs funta spada systematycznie. Od ogłoszenia wyniku referendum w Wielkiej Brytanii stracił do dolara blisko 20 proc. Powinno to przypomnieć władzom, że ucieczka zagranicznych inwestorów wyznacza granice brytyjskiej suwerenności – twierdzą eksperci Chatham House.

657-MAKIETA 1 01-23.indd 18

Chatham House, prestiżowy brytyjski think tank, opublikował krótką analizę, w której prognozuje dalsze spadki notowań funta i wynikające z tego kłopoty brytyjskiej gospodarki. Gubernator Banku Anglii Mark Carney powiedział, że choć zadaniem jego instytucji jest pilnowanie inflacji, to jednak „nie jest ona obojętna na poziom notowań funta”. Po uwagach Carneya kurs brytyjskiej waluty odbił się, ale optymizm inwestorów potrwał tylko chwilę. Zdaniem ekspertów Chatham House to dopiero początek kłopotów Wielkiej Brytanii. „Słaba waluta nie wpływa dobrze na gospodarkę, która więcej importuje niż eksportuje. Zjednoczone Królestwo ma znaczący deficyt obrotów bieżących – czyli, z grubsza rzecz ujmując, więcej konsumuje niż produkuje – i jest to prawie 6 proc. PKB” – piszą autorzy analizy. Słaba waluta mogłaby obniżyć koszty eksportu, ale tylko w przypadku tych towarów, które są produkowane z niewielkim udziałem komponentów pochodzących z importu. „W świecie globalnych łańcuchów dostaw to raczej trudne” – konstatują eksperci. Co więcej, słaba waluta stwarza spore problemy gospodarkom o wysokim poziomie zadłużenia, zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym; w Wielkiej Brytanii zadłużenie gospodarstw domowych sięga 87 proc. PKB, a dług publiczny to 108 proc. PKB – przypomina Chatham House. W tej sytuacji przyciąganie dużych ilości zagranicznego kapitału oraz siły roboczej „ma krytyczne znacznie dla finansowej stabilności kraju i dla brytyjskiego modelu wzrostu gospodarczego, które napędza konsumpcja” – zaznacza think tank. Autorzy analizy ostrzegają w szczególności przed tak zwanym „twardym Brexitem”, który szczególnie źle wpłynie na nastroje inwestorów, może zatem spowodować znaczący odpływ kapitału i spowolnić wzrost gospodarczy. „Waluty odzwierciedlają nie tylko pewne zjawiska dotyczące handlu oraz zadłużenia, ale też pewną dynamikę geo-

polityczną, a więc w tej historii (spadku wartości funta) kryje się więcej niż tylko krótkotrwałe trendy na rynku walutowym” – czytamy w analizie. Zdaniem jej autorów dramatyczne osłabienie funta, którego notowania i przynależność do prestiżowego koszyka walut Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR) jak dotąd niejako podtrzymywały słabnącą międzynarodową pozycję Zjednoczonego Królestwa. Dzięki swej walucie – według ekspertów – Wielka Brytania mogła „walczyć powyżej swej kategorii wagowej” na globalnej scenie. Jeśli tendencja spadkowa w notowaniach funta utrzyma się długo, „będzie to ostatni etap długiego procesu utraty dominującej pozycji ekonomicznej” przez Londyn, dla którego Brexit jest po prostu „abdykacją i zrzeczeniem się roli międzynarodowego koordynatora polityki gospodarczej, jaką Wielka Brytania odgrywała od ustanowienia systemu Bretton Woods w 1944 roku” – ostrzega Chatham House. Do spadków notowań funta nadal przyczyniają się ostatnio reakcje inwestorów na słowa brytyjskiej premier Theresy May, która na początku października, w wystąpieniu otwierającym doroczną konferencję Partii Konserwatywnej, zapowiedziała, że procedura wychodzenia z UE rozpocznie się przed końcem marca 2017 roku, i to bez jakichkolwiek gwarancji ws. porozumienia handlowego z Unią. Ponadto na spadki kursu funta wpływa rosnący deficyt handlowy Wielkiej Brytanii i obawy o to, jakie to przyniesie skutki długofalowe; oczekuje się bowiem dalszego spowolnienia gospodarki, mimo sygnałów Banku Anglii, że obniży i tak już rekordowo niskie stopy procentowe (0,25 proc.) – konkluduje Reuters. Utrzymujący się trend spadkowy funta prawdopodobnie podbije w górę ceny dóbr importowanych i zwiększy stopę inflacji – prognozuje Reuters. Gubernator Banku Anglii przyznał, że wzrost inflacji utrudni sytuację najuboższych brytyjskich gospodarstw. « 18/10/2016 17:57:58

019

657-MAKIETA 1 01-23.indd 19

18/10/2016 17:58:00

Fot. Oli Scarff/Getty Images

020

WIADOMOŚCI NA wyspach

Fabryka BMW w Cowley

Niemieckie samochody boją się twardego Brexitu W przypadku „twardego Brexitu” część brytyjskiego przemysłu motoryzacyjnego może przenieść się do Europy Środkowo-Wschodniej – powiedział dziennikowi „Financial Times” prezes niemieckiego Zrzeszenia Przemysłu Samochodowego (VDA) Matthias Wissmann.

– Może tak się stać, jeżeli Londyn nie wynegocjuje utrzymania dostępu do wspólnego rynku Unii Europejskiej – tłumaczył prezes VDA. W rozmowie z londyńskim dziennikiem Wissmann zwrócił uwagę, że kraje takie jak Polska czy Słowacja „są bardzo atrakcyjne ze względu na niskie koszty pracy, a także fakt, że są członkami Unii Europejskiej”. Niemiecki przemysł motoryzacyjny ma na terytorium Wielkiej Brytanii około 100 fabryk. W tej liczbie są też zakłady podwykonawców – przypominają media. Zdaniem Wissmanna, czym dłużej trwa niepewność co do przyszłości kraju, tym mniejsze są chęci biznesu do inwestowania w nie. Zdaniem prezesa VDA brytyjski przemysł motoryzacyjny może cze657-MAKIETA 1 01-23.indd 20

kać po Brexicie znaczny spadek produkcji. Przypomniał, że do podobnej sytuacji doszło we Włoszech, gdzie poziom ten spadł do 500 tys. samochodów rocznie z 2 mln, rejestrowanych 20 lat temu. – Jeżeli Wielka Brytania nie chce podzielić tego samego losu co Włochy, to musi martwić się o utrzymanie pełnego dostępu do wspólnego rynku – dodał. W ubiegłym roku niemieckie firmy motoryzacyjne wyeksportowały do Wielkiej Brytanii 810 tys. samochodów; więcej niż jakikolwiek inny kraj. Na początku października premier Wielkiej Brytanii Theresa May zapowiedziała, że jej rząd formalnie uruchomi procedurę wystąpienia z UE do końca marca 2017 r. Podkreśliła, że jej kraj

nie zamierza wykorzystać istniejących modeli relacji państw zewnętrznych z UE, lecz wypracować własny. Odrzuciła też konieczność utrzymania swobody przepływu osób w zamian za dostęp do wspólnego rynku unijnego; zaznaczyła, że jej rząd nie zamierza zrezygnować z postulatu odzyskania pełnej kontroli nad swoimi granicami. Jej komentarze wywołały zaniepokojenie przedstawicieli przemysłu motoryzacyjnego. Obawiają się, że po „twardym Brexicie”, do którego dąży Londyn, państwo pozostanie poza wspólnym rynkiem UE, a na samochody nałożone zostaną wysokie cła. VDA reprezentuje niemieckie koncerny motoryzacyjne w tym BWM, Daimlera, Roberta Boscha, Continentala czy Volkswagena. « 18/10/2016 17:58:01

021

657-MAKIETA 1 01-23.indd 21

18/10/2016 17:58:03

022

WIADOMOŚCI prawo

Odszkodowanie dla ofiar przemocy Londyn jest miastem, w którym codziennie dochodzi do aktów przemocy na przypadkowych osobach.

Jeżeli byłeś ofiarą przemocy i chcesz starać się o odszkodowanie, zadzwnoń do

na numer 0208 741 7762. Wytłumaczymy Ci całą procedurę oraz wystąpimy o odszkodowanie w Twoim imieniu.

657-MAKIETA 1 01-23.indd 22

Czasem obrażenia ciała, jakie odnosi ofiara, są bardzo poważne i wówczas zadajemy sobie pytanie, czy w takiej sytuacji możemy zwrócić się do jakiejś instytucji, która wypłaciłaby należne odszkodowanie za doznany uszczerbek na zdrowiu oraz wszystkie inne straty, jakie poszkodowany poniósł w wyniku napaści. Instytucją właściwą do rozpatrzenia sprawy jest Criminal Injuries Compensation Authority (CICA) działająca od 1964 r. Jest to organizacja, która otrzymuje rządowe fundusze na wypłatę odszkodowań dla ofiar przemocy. Aby móc wystąpić o odszkodowanie do CICA, należy spełnić określone wymogi: 1. Osoba poszkodowana musi być ofiarą przemocy, a nie uczestnikiem rozboju. Jeżeli poszkodowany był prowodyrem aktu przemocy lub czynnie w nim uczestniczył, nie będzie mógł starać się o odszkodowanie. CICA wystąpi o kopię raportu policyjnego i na jego podstawie będzie w stanie ustalić, jak doszło do rozboju. 2. Akt przemocy musi zostać zgłoszony na policję. Ingerencja policji jest obowiązkowa, aby móc starać się o odszkodowanie. Poszkodowany musi uzyskać numer referencyjny sprawy prowa-

dzonej przez policję, aby móc wpisać go na formie do CICA. 3. Poszkodowany musi mieć co najmniej dwie wizyty u lekarza w związku z odniesionym uszczerbkiem. 4. Poszkodowany nie może być karany w przeszłości. Jeżeli wcześniej był karany, wówczas jest duże prawdopoobieństywo, że CICA sprawę odrzuci. 5. Sprawa do CICA musi zostać zgłoszona w ciągu 2 lat, inaczej ulegnie przedawnieniu, a CICA ją odrzuci. Oprócz odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu CICA wypłaci również odszkodowanie za utratę zarobków oraz inne wydatki poniesione wskutek aktu przemocy. Zgłoszenie sprawy odbywa się poprzez wypełnienie odpowiedniego formularza dostępnego na stronie internetowej CICA. Formularz można wypełnić i wysłać samodzielnie, przy użyciu Biura Victim Support lub za pomocą adwokata, który – jeśli sprawa zostanie wygrana – pobierze prowizję od wygranej. Zgłoszenie sprawy do CICA nie oznacza, że odszkodowanie zostanie automatycznie przyznane. CICA sprawdzi, czy wszystkie wymogi zostały spełnione, i dopiero wówczas podejmie decyzję o wypłacie odszkodoowania. «

18/10/2016 17:58:05

023

657-MAKIETA 1 01-23.indd 23

18/10/2016 17:58:06

024

TEMAT NUMERU HISTORIA, TRADYCJA, BIZNES

Ludzie listy piszą Fundamenty pod Królewską Pocztę położył Henryk VIII, powołując w 1516 roku Briana Tuke’a na pierwszego mistrza pocztowego. W tym roku instytucja Royal Mail obchodzi 500. rocznicę powstania.

657-MAKIETA 2 24-41.indd 24

18/10/2016 17:55:41

025 MAGDALENA GIGNAL

Henryk VIII jako pierwszy wpadł na pomysł systemu pocztowego. Każde miasto w kraju musiało dysponować świeżymi końmi, które dostarczały królewskie listy. Dopiero w kolejnym stuleciu, w 1635 roku, Karol I zezwolił, by z przywileju przesyłania listów mogli korzystać również poddani Jej Królewskiej Mości. W XVII wieku Królewska Poczta zatrudniała zaledwie 45 osób, dziś za to jest jednym z największych brytyjskich pracodawców, a w jej szeregach pracuje ponad 140 000 osób.

SKRZYNKI POCZTOWE

Ikony Wielkiej Brytanii, słynne czerwone skrzynki pocztowe, stanęły na ulicach miast w 1853 za sprawą pisarza Anthony’ego Trollope’a. W tym czasie pracował on w Królewskiej Poczcie jako rzeczoznawca. Z obowiązkami Trollope’a wiązały się podróże do Europy, między innymi do Francji i Belgii, gdzie zwrócił uwagę na przydrożne skrzynki na listy. Choć dziś trudno to sobie wyobrazić, pierwsze brytyjskie skrzynki pocztowe były zielone. Jednak ze względu na skargi niezadowolonych klientów, którzy narzekali, że nie widać ich na tle trawy, zmieniono kolor skrzynek na dobrze nam znany czerwony.

SUFRAŻYSTKI

W ramach protestu przeciwko łamaniu praw kobiet 23 lutego 1909 roku dwie

sufrażystki wysłały… same siebie na adres 10 Downing Street. Buńczuczne damy – miss Solomon i miss McLellan – chciały osobiście dostarczyć wiadomość brytyjskiemu premierowi Herbertowi Asquithowi. Chociaż ich pomysł może wydawać się szalony, a nietypowej przesyłki nie opatrzono ani jednym znaczkiem, w tamtych czasach Royal Mail dopuszczał dostarczanie osób przez chłopca na posyłki, który na co dzień roznosił telegrafy.

terslow Hut w pobliżu Salisbury, Wilts, załoga wagonu pocztowego zmierzającego do Exeter została zaatakowana przez lwicę, która uciekła z obwoźnej menażerii. Przerażeni pocztowcy schronili się w pobliskim pubie, a lwicę na szczęście złapano. Tym razem obyło się bez ofiar, a listy spóźniły się zaledwie o 45 minut.

LIST W RAKIECIE

UWAGA NA… LWY

Królewska Poczta korzystała z pociągów, samolotów i samochodów, nie wspominając o kilometrach przemierzonych przez listonoszy pieszo i na rowerach. Jednak 6 czerwca 1934 roku zdecydowano się wypróbować nową metodę dostarczania poczty. Podczas eksperymentalnego lotu w Sussex Downs w powietrze wystrzelono… rakietę z 1000 listów na pokładzie.

Królewscy listonosze muszą od czasu do czasu stawić czoła bardziej lub mniej groźnym psom i pieskom, jednak w 1816 roku sprawy przybrały zupełnie nieoczekiwany obrót. W czasie podróży do Londynu, w okolicy Win-

Po wprowadzeniu w 1840 roku Penny Black, pierwszego samoprzylepnego znaczka pocztowego, usługi pocztowe stały się zdecydowanie bardziej przystępne, co przyczyniło się do ich upowszechnienia. Dziś możemy oczekiwać tylko jednej dostawy listów dziennie. Z dwóch dziennych dostaw zrezygnowano w 2004 roku. Jednak w XVIII wieku niektórzy mieszkańcy Londynu byli odwiedzani przez listonosza nawet 12 razy dziennie. W ten sposób wiele osób prowadziło listowne rozmowy – co prawdopodobnie było prototypem dzisiejszych e— maili. »

OSTATNI REJS

Kiedy parowiec Królewskiej Poczty (Royal Mail Ship, RMS) Titanic zatonął w 1912 roku, na jego pokładzie znajdowały się urząd pocztowy i sortownia. Wśród osób, które zginęły w katastrofie, było pięciu pracowników poczty.

LISTONOSZ PUKA 12 RAZY

historia Royal Mail w pigułce 1516 Henryk VIII powołał pierwszego mistrza pocztowego, który z biegiem lat stał się poczmistrzem generalnym 1635 Karol I uruchomił publiczny system pocztowy. Początkowo opłatę za usługę ponosił odbiorca przesyłki 1654 Oliver Cromwell objął usługi pocztowe w Anglii

657-MAKIETA 2 24-41.indd 25

monopolem państwowym 1657 Wprowadzono stałe opłaty pocztowe 1660 Karol II ustanowił Generalny Urząd Pocztowy 1661 Po raz pierwszy użyto pocztowej pieczątki z datą. Powołano pierwszego poczmistrza generalnego

1784 Między Bristolem i Londynem zaczął kursować pierwszy dyliżans pocztowy 1793 Na ulicach brytyjskich miast pojawili się pierwsi listonosze w mundurach 1830 Pierwszy pociąg pocztowy przewiózł przesyłki z Liverpoolu do Manchesteru 1837 Rowland Hill, kierow-

nik szkoły z Birmingham, wynalazł pierwszy samoprzylepny znaczek — za co został pasowany na rycerza 1838 Wprowadzono system przesyłania pieniędzy za pośrednictwem poczty 1840 W całym kraju wydano pierwszy samoprzylepny znaczek Penny Black. Ustanowiono zuniﬁkowany system opłat, dzięki któremu można

18/10/2016 17:55:42

Fot. Dan Kitwood/Getty Images

026

TEMAT NUMERU HISTORIA, TRADYCJA, BIZNES

Mount Pleasant, największa sortownia Royal Mail w Londynie

było od tej pory wysyłać listy za 1 pensa 1852 W Jersey stanęła pierwsza stojąca skrzynka pocztowa 1853 W całej Brytanii wprowadzono skrzynki pocztowe 1857 W Shrewsbury i Market Drayton zainstalowano pierwsze wiszące skrzynki pocztowe

657-MAKIETA 2 24-41.indd 26

1870 Poczta uruchomiła usługę telegrafu. Tego samego roku ustawa o usługach pocztowych zakazała przesyłania „nieprzyzwoitej i obscenicznej” literatury, wprowadziła o połowę niższą opłatę za przesyłanie kartek pocztowych. Wydano też pierwsze kartki pocztowe 1880 Listonosze zaczęli dostarczać pocztę na rowerach 1881 Wprowadzono przeka-

zy pieniężne 1883 Wprowadzono usługę przesyłania paczek 1912 Poczta uruchomiła narodową usługę telefoniczną 1968 Wprowadzono znaczki drugiej klasy. Otwarto National Giro Bank 1969 Na mocy ustawy o usługach pocztowych z 1969 r. Generalny Urząd Pocztowy z placówki rządowej zmienił się w przemysł upaństwowiony

18/10/2016 17:55:43

027 KOCIA POCZTA Sympatyczny listonosz Pat z dziecięcej kreskówki dostarcza pocztę w towarzystwie swojego czarno— białego kota. Jednak Jess nie jest jedynym pracownikiem Królewskiej Poczty. Royal Mail oprócz listonoszy zwykł zatrudniać właśnie koty. Ich zadaniem było rozpracowanie problemu myszy, których ulubioną przekąskę stanowiły… worki w sortowniach i urzędach pocztowych, wykorzystywane do transportu przesyłek i listów. Koty zarabiały zupełnie przyzwoicie – 1 szylinga tygodniowo. W 1984 roku dokonał żywota ostatni kot pocztowy – Blackie.

PINTA LISTÓW

Listonosze nie nosili mundurów aż do 1793 roku. Wprowadzono je wcale nie po to, aby poprawić wizerunek Królewskiej Poczty, ale aby ułatwić kierownikom przyuważenie roznosicieli— bumelantów w pijalniach piwa. Obowiązek noszenia mundurów wywołał falę protestów wśród listonoszy, z których wielu obawiało się ataków złodziei, jako że przenosili spore ilości gotówki. W 1940 roku listonoszka Jean Cameron, która miała dość przeskakiwania strumieni i płotów na swojej trasie w Glen Clova w Szkocji, poprosiła o zastąpienie niebieskiej spódnicy stanowiącej standardowy element damskiego munduru męskimi spodniami. Generalny Urząd Pocztowy wyraził zgodę na noszenie przez listonoszki spodni, które zyskały sobie miano „cameronek”.

1971 Usługi pocztowe w Wielkiej Brytanii zostały zawieszone na dwa miesiące w okresie od stycznia do marca w wyniku narodowego strajku pocztowego. Pracownicy poczty domagali się wyższych pensji 1974 W kraju wprowadzono system kodów pocztowych 1977 Zlikwidowano usługę telegramu 1981 Dział telekomunikacyjny odłączył się od usług

657-MAKIETA 2 24-41.indd 27

WIELKI NAPAD W 1963 roku pociąg pocztowy stał się obiektem głośnego napadu. Wśród przestępców, którzy wzięli udział w akcji, znaleźli się Buster Edwards i Ronie Biggs, którzy ukradli 2,6 mln GBP w gotówce. Pieniądze były przesyłane pociągiem pocztowym przez banki.

JĘZYK ZNACZKÓW

Wiele osób zna skrót SWALK (sealed with a loving kiss, co w ang. zn. przypieczętowany pocałunkiem), który często pojawiał się na listach od żołnierzy,

walczących w czasie II wojny światowej na pierwszej linii frontu, do ich pozostawionych w domach ukochanych. Jednak już w epoce wiktoriańskiej, młodzież, której listy często były cenzurowane przez surowych rodziców, opracowała sprytniejszy kod wyrażania uczuć na kopertach. Ważne było, w którym miejscu na kopercie naklejono znaczek. Przyklejony do góry nogami w lewym górnym rogu oznaczał „kocham cię”, ale w prawym górnym rogu już „nie pisz więcej”. Znaczek przyklejony na środku, w górnej części koperty oznaczał „tak”, a pod skosem w lewym górnym rogu „moje serce należy do innego/innej”. »

pocztowych, przekształcając się w spółkę British Telecom 1986 W ramach grupy pocztowej wyodrębniono trzy osobne spółki, zajmujące się dostawą listów, paczek i obsługą urzędów pocztowych 1988 Pracownicy pocztowi w całym kraju podjęli strajk, pierwszy od 17 lat protestacyjny 1990 Girobank został sprzedany towarzystwu budowlanemu Alliance &

Leicester, a spółka Royal Mail Parcels zmieniła nazwę na Parcelforce

18/10/2016 17:55:45

028

TEMAT NUMERU HISTORIA, TRADYCJA, BIZNES

Fot. Carl Court/Getty Images

Sortownia pocztowa w Northampton podczas najgorętszego okresu przed świętami Bożego Narodzenia

2001 Post Office Group zmieniła nazwę na Consignia, która to operacja kosztowała 2 mln GBP 2002 15 miesięcy później przywrócono nazwę Royal Mail. Dyrektor generalny John Roberts zrezygnował ze stanowiska po ogłoszeniu rocznych strat grupy, wynoszących 1,1 mld GBP 2004 Pocztę zaczęto dostarczać tylko raz dziennie.

657-MAKIETA 2 24-41.indd 28

2005 Na niektóre linie wróciły pociągi pocztowe 2006 Spółka Royal Mail utraciła monopol w branży usług pocztowych po uwolnieniu rynku trzy lata wcześniej niż pozostałe kraje Europy. Konkurencyjne firmy mogą przewozić pocztę i przekazywać ją spółce Royal Mail do dostarczenia 2006 Wprowadzono możliwość opłacania przesyłek przez Internet, bez koniecz-

ności zakupu tradycyjnych znaczków 2007 Pracownicy poczty po raz kolejny podjęli strajk, protestując przeciwko niskim płacom, niesatysfakcjonującym warunkom pracy i emerytur oraz opróżnianiu skrzynek pocztowych w niedziele. Royal Mail ogłosiła, że planuje zamknąć 2500 urzędów pocztowych 2009 Lord Mandelson, minister biznesu w rządzie Partii

Pracy, zaproponował częściową prywatyzację Royal Mail, jednak propozycja upadła 2010 Nowa koalicja konserwatywno— liberalna ogłosiła plany częściowej sprzedaży Royal Mail

18/10/2016 17:55:46

029

Problematyczna poczta Znany z ekscentrycznych pomysłów W. Reginald Bray upodobał sobie dostarczanie „rozrywki” swojemu lokalnemu urzędowi pocztowemu w południowym Londynie. Ten urodzony w 1879 roku księgowy zapoznał się dokładnie z wytycznymi dotyczącymi usług pocztowych, które zawierały zasady świadczenia tych usług, i zdecydował się wystawić je na próbę. Regularnie przyprawiał bogu ducha winnych sorterów o ból głowy swoimi rebusami, zapisując adres od tyłu, zastępując fragmenty adresu rysunkami lub adresując listy do „Dowolnego rezydenta miasta Londyn”.

Na trzech kołach

W latach 80. XIX wieku na ulicach Londynu częściej niż listonoszy na rowerach można było zaobserwować dostarczycieli poczty na… trójkołowcach. Płacono im 1 szylinga tygodniowo na zakup i konserwację trójkołowych rowerów.

Sprawiedliwość pocztowa

W 1793 roku Królewska Poczta uruchomiła specjalną jednostkę do walki z przestępczością pocztową. Ścigano między innymi kradzieże banknotów z listów. Wewnętrzny wydział dochodzeniowy Royal Mail to najstarsza instytucja śledcza na świecie.

Pocztowi strzelcy

W 1867 roku powołano pocztowy batalion — 8. Batalion Pułku Londyńskiego (Post Office Rifles) — do ochrony budynków Royal Mail przed atakami w czasie wojny. W czasie I wojny światowej w legionie służyło w sumie 12 000 pracowników poczty. 145 zostało odznaczonych za waleczność, a czterech otrzymało Krzyż Królowej Wiktorii. Jednak 1800 pocztowych żołnierzy zginęło, a 4500 zostało rannych. « 657-MAKIETA 2 24-41.indd 29

18/10/2016 17:55:47

Fot. PAP/EPA / Andy Rain

030

komentarz tygodnia polityka

Theresa May

Theresa w krainie czarów Po referendum brexitersi funkcjonowali w krainie baśni i fantazji. Teraz zderzają się z twardą rzeczywistością. Rozwód z Unią będzie burzliwy i bolesny. Głównie dla Wielkiej Brytanii. Radosław Zapałowski

Robi się groźnie. O ile zaraz po referendum spokój i rezerwa brytyjskiej klasy politycznej były zrozumiałe czy wręcz pożądane, o tyle teraz budzą coraz większy niepokój. Ignorowanie i bagatelizowanie konsekwencji wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej można było odbierać jako przygotowywanie gruntu pod negocjacje z Brukselą, uspokojenie rynków oraz społeczeństwa. Przemyślaną polityczną strategię. W końcu polityka na Wyspach zawsze słynęła z pragmatyzmu. Awersja do niespodzianek, gwałtowności i rewolucji, jest niemal wpisana w brytyjską polityczną tradycję i kulturę. Dlatego wydawało 657-MAKIETA 2 24-41.indd 30

się, że 10 Downing Street ma plan. Theresa May zaraz po objęciu urzędu robiła wszystko żeby studzić negatywne emocje i nie wzbudzać paniki. Jej ministrowie zaś zapewniali, że wszystko będzie dobrze. Londyn od Brukseli otrzyma korzystne warunki. Dostęp do wspólnego rynku i ograniczenie emigracji. Wolny handel i brak jurysdykcji europejskich sądów. Biznesowe interesy bez konieczności płacenia składki. Uprzywilejowaną pozycję City bez dyktatu technokratów z Brukseli. Zje ciastko i wciąż je będzie miał. Jak piekarnicze perpetuum mobile. Albo cukrowy zaczarowany ołówek. Bo Niemcy zrobią wszystko, żeby móc sprzedawać swoje samochody na Wyspach. Szaloną argumentację komen-

tatorzy brali za zasłonę dymną i osłonę przed najbardziej radykalnymi brexitersami. Flirt z tabloidalną prasą, która po referendum wpadła w ekstazę. Grę na użytek wewnętrzny. Wpisywać się w to wszystko miało również powierzenie teki ministra spraw zagranicznych Borisowi Johnsonowi. To miała być cyniczna zagrywka May. Bo wiadomo było, że na arenie międzynarodowej Johnson będzie się cyklicznie kompromitował. Tłumaczono, że dzięki temu posunięciu 10 Downing Street w procesie długofalowym pozbędzie się byłego burmistrza Londynu z głównego nurtu polityki. Postawienie Johnsona, a także innych eurosceptycznych jastrzębi – Liama Foxa czy Davida Davisa w centrum wydarzeń miało obna18/10/2016 17:55:49

031 żyć ich brak kompetencji i umożliwić szybkie dymisje. Zgodnie z przewidywaniami jastrzębie faktycznie się kompromitują, ale nic nie wskazuje na to, żeby Theresa May zdecydowała się o ich usunięciu. Coraz bardziej oczywisty staje się fakt, że rząd i brexitersi żyją w krainie fantazji. W świecie politycznych urojeń i złudzeń. A co gorsza pogłębiają się one z każdym tygodniem.

Radykalne szaleństwo

Wszystkie pomysły, idee i słowa w sprawie Brexitu, zaprezentowane podczas konferencji Partii Konserwatywnej w Birmingham, potwierdzają, że torysi politycznie oszaleli. W przeciągu kilku dni zantagonizowali lekarzy, akademików i całą resztę emigrantów. Już dziś wielu wybitnych naukowców opuszcza brytyjskie uniwersytety, zabierając ze sobą wiedzę, doświadczenie oraz granty na badania. A to dopiero początek exodusu utalentowanych obcokrajowców. Być może nikt nie będzie płakał po polskich hydraulikach, rumuńskich opiekunach osób starszych i litewskich zbieraczach truskawek (owoce według pomysłu „The Sun” w postbrexitowej Wielkiej Brytanii mają zbierać więźniowie) – przynajmniej na początku, ale utratę specjalistów Wielka Brytania odczuje natychmiast. Tak jak i katastrofę waluty. Funt pikuje w dół, bo rynek słusznie uznaje Wielką Brytanię za kraj politycznie niestabilny, ryzykujący gospodarczo i nieprzewidywalny dla biznesu. Eksperci słusznie uznają, że funt stał się „walutą polityczną”. W negatywnym sensie. Załamanie funta nie jest bowiem spowodowane wynikami ekonomicznymi Wielkiej Brytanii. Te wciąż są dobre. Świat jest po prostu przerażony kierunkiem, który obiera Londyn. „Twardym Brexitem” i ostrą retoryką wobec Brukseli. Nikt dokładnie nie słucha wszystkich nonsensownych wypowiedzi, pojawiających się brytyjskiej przestrzeni publicznej, ale ogólny ton z kakofonii ksenofobicznych dźwięków, który wydają z siebie ważni politycy jest jasny i klarowny. Wielka Brytania zamienia się w kraj nieprzyjazny zagranicznym inwestorom oraz specjalistom. Miejsce, gdzie atmosfera jest toksyczna i niezdrowa dla każdego, kto mówi po angielsku z akcentem. I chociaż rząd z niektórych, najbardziej absurdalnych, pomysłów się wycofuje – zrezygnowano z idei, aby firmy publikowały liczbę zatrudnianych przez 657-MAKIETA 2 24-41.indd 31

siebie obcokrajowców – to jednak przekroczono punkt krytyczny. Zwłaszcza, że prawicowa prasa rozpoczęła kampanię dyskredytowania każdego, kto nie zgadza się z twardą linią rządu. Kwestionowanie „twardego Brexitu” ma być bowiem niepatriotyczne. A ci, którzy głosowali za zostaniem w Unii, powinni zamilknąć. Debata w głównym nurcie zdominowana została przez eurowrogich jastrzębi. Na dobre. To oni nadają ton, kreują wizję przyszłości i objaśniają teraźniejszość. Bajkową. Nierealną. W tej rzeczywistości Brexit jest i będzie sukcesem. Wielka Brytania rozkwitnie. Londyn otrzyma lepsze warunki poza UE, niż jeśli nadal UK byłoby członkiem Wspólnoty. A wszystko to okraszone jawną wrogością wobec Brukseli. Nie dziwi zatem, że nacechowana negatywnymi emocjami narracja przenika na kontynent. Europa także zmieniła język. Donald Tusk uważany do tej pory za przy-

wspólnego rynku z wszystkimi czterema wolnościami. W tym zakresie nie będzie kompromisu” – zastrzegł Tusk. W sumie oczywistości, ale tym wystąpieniem prezydent Unii dał jasno do zrozumienia, że czas łagodnego obchodzenia się z Londynem się skończył. W podobnym tonie wypowiadała się wcześniej Angela Merkel i inni ważni unijni przywódcy. Na Wyspy chyba jednak wciąż nie dociera, jakie będą konsekwencje ostrej retoryki 10 Downing Street i skutki „twardego Brexitu”. Słaby funt oznacza chociażby wzrost kosztów życia. Zwłaszcza dla najbiedniejszych, którzy proporcjonalnie na podstawowe potrzeby wydają większy procent swoich dochodów. A to dopiero początek. Inflacja oznacza wzrost cen niemal wszystkiego. Od benzyny po rachunki za wodę. Im bliżej zerwania relacji z Unią tym ekonomicznie na Wyspach będzie gorzej. Odbije się to zarówno na służbie zdrowia, jak i na serwisie publicznym. Brytyjskie portfele zawyją z bólu. Londyn musi zapłacić cenę za wyjście z Unii.

jaciela Londynu dał temu wyraz podczas przemówienia w European Policy Centre. Ostrożna dyplomacja przeplatana małymi szpilami prezentowana wcześniej przez oficjeli europejskich skończyła się. Bruksela wydaje się zmęczona urojeniami brytyjskich polityków. „Słowa wygłaszane przez jednego z czołowych działaczy na rzecz Brexitu i zwolenników ciasteczkowej filozofii to czysta iluzja" – mówił Tusk i dodawał „brutalna prawda jest taka, że Brexit będzie stratą dla wszystkich. Na stole nie będzie ciastek dla nikogo. Będzie tylko sól i ocet”. Jego zdaniem „jedyną realną alternatywą jest twardy Brexit albo brak Brexitu”. „Naszym zadaniem będzie obrona interesów UE jako całości oraz interesów każdego z 27 państw członkowskich, a także bezwarunkowe trzymanie się zasad traktatu o UE i fundamentalnych wartości. Rozumiem przez to m.in. warunki dostępu do

Polityczną i gospodarczą. Eksperci przewidują, że warunki rozwodu będą dużo twardsze, niż jeszcze niedawno przypuszczano. Poza Unią Londyn również nie może liczyć na taryfę ulgową. Zimnym prysznicem dla Theresy May był szczyt G20 w Chinach na początku września. Prezydent USA Barack Obama dał tam Brytyjczykom jasno do zrozumienia, że spadli na koniec kolejki. Waszyngton nie zacznie negocjacji handlowych z Londynem, dopóki nie będzie wiadomo, jak ten ułoży sobie stosunki z Unią. Ostre warunki Brytyjczykom, i to w bardzo mało dyplomatyczny sposób, postawili Japończycy, grożąc w oficjalnym piśmie wycofaniem inwestycji. Mimo to brexitersów dobre samopoczucie nie opuszcza. Stworzyli sobie nibylandię, fantastyczną krainę czarów, gdzie wszystko jest wspaniałe i cudowne. Za ich urojenia zapłacimy wszyscy. «

Sól i ocet

Funt pikuje w dół, bo rynek słusznie uznaje Wielką Brytanię za kraj politycznie niestabilny, ryzykujący gospodarczo i nieprzewidywalny dla biznesu

18/10/2016 17:55:49

032

WYDARZENIA O TYM SIĘ MÓWI

CETA potyka się o niuanse Minister Rozwoju Mateusz Morawiecki stwierdził, że jest „zniuansowanym” zwolennikiem CETA. Podobnie jest w całej Polsce – część organizacji popiera umowę między Kanadą a Unią Europejską, część przeciwko niej protestuje. Tymczasem w całej Europie coraz więcej krajów odrzuca podpisanie umowy. Ciekawe co zrobi Parlament Europejski.

657-MAKIETA 2 24-41.indd 32

Opracował Piotr Dobroniak

Państwa Unii Europejskiej nie porozumiały się w sprawie zgody na podpisanie umowy o wolnym handlu między UE a Kanadą (CETA). Sprawę będą omawiać przywódcy unijni na najbliższym szczycie. Belgia, która uniemożliwiła tymczasowe stosowanie zapisów CETA jeszcze przed ratyfikacją porozumienia, wyraziła nadzieję, że do szczytu uda jej się rozwiązać problem z zatwierdzeniem umowy handlowej przez parlamenty regionalne w tym kraju. Stało się tak po tym, gdy w październiku parlament belgijskiego regionu Walonia sprzeciwił się podpisaniu CETA przez federalny rząd Belgii. Waloński premier Paul Magnette oświadczył, że region nie dostał wystarczających gwarancji, które rozwiałyby obawy dotyczące umowy. Natomiast belgijski rząd popiera CETA, potrzebuje jednak mandatu od parlamentów regionów i wspólnot językowych, aby w imieniu całego kraju zgodzić

się na zawarcie przez Unię umowy handlowej z Kanadą. Wynegocjowane w 2014 r. Całościowe Gospodarcze i Handlowe Porozumienie UEKanada (CETA) proponuje zniesienie niemal wszystkich ceł i barier pozataryfowych oraz liberalizację handlu usługami między Unią Europejską a Kanadą. Porozumienie ma być zawarte w październiku podczas szczytu UE – Kanada. Umowa CETA wzbudza w Europie wiele kontrowersji.

Morawiecki zwolennikiem umowy, ale…

– Skorzystamy na handlu z Kanadą, poważne zastrzeżenia budzi arbitraż – powiedział dziennikarzom Polskiej Agencji Prasowej minister Morawiecki i dodaje, że CETA należy potraktować analogicznie do integracji z UE; Polska skorzystała na handlowej integracji z Unią, handel z Kanadą też na pewno nam się opłaci. – Jestem bardzo zniuansowanym zwo18/10/2016 17:55:52

033 lennikiem CETA. (…) Mam bardzo poważne zastrzeżenia do drugiej części umowy CETA dotyczącej inwestycji. Chodzi zwłaszcza o mechanizmy arbitrażu międzynarodowego i bardzo silną pozycję korporacji w sporach z państwami. Rozmawiałem o tych zastrzeżeniach również z unijną komisarz ds. handlu Cecilią Malmström – czytamy w wywiadzie. Morawicki dopytywany o to, czy zgodzi się z opinią, że obecne rozwiązania dotyczące arbitrażu, jakie obowiązują Polskę, na mocy dwustronnych układów z USA i Kanadą, są bardziej niekorzystne dla naszego kraju niż zakłada CETA i TTIP, przyznał, że to prawda, że te umowy, które obowiązują dziś, są jeszcze mniej korzystne, jeśli chodzi o arbitraż. W tym sensie nasza sytuacja po przyjęciu CETA się poprawia. Jednak fakt, że coś jest lepsze od czegoś, co było wcześniej, nie znaczy, że jest dobre – podkreślał Mateusz Morawiecki. Polski sejm przyjął już uchwałę ws. CETA. Głosi ona m.in., że „do zawarcia tej umowy i jej pełnego wejścia w życie niezbędne jest przeprowadzenie procedur jej zatwierdzenia, zgodnie z wymogami i wewnętrznym porządkiem prawnym poszczególnych państw członkowskich UE”. Polski rząd zdążył się już zapoznać z warunkami umowy, jednak w oficjalnym komunikacie podano, że na posiedzeniu

657-MAKIETA 2 24-41.indd 33

Rady Ministrów została przedstawiona informacja na temat korzyści płynących z przyjęcia umowy CETA przez Unię Europejską, nie przez Polskę – poinformował rzecznik rządu Rafał Bochenek. Nie powiedział, czy Rada Ministrów zajęła jakieś stanowisko w tej sprawie. Nieprawdą jest, według rzecznika, że w wyniku zawarcia tej umowy do Polski będzie sprowadzana żywność GMO oraz, że polskie rolnictwo jest tą umową zagrożone. – To jest nieprawda, jest wiele ograniczeń jeśli chodzi o możliwość importowania żywności z Kanady – mówił. Jednak nie ustosunkował się tak, jak zrobił to Morawiecki do sprawy arbitrażu międzynarodowego. Rzecznik rządu przypomniał, że Polskę wiąże już umowa z Kanadą z 1990 roku i na jej podstawie „mamy nadwyżkę handlową”.

Polscy rolnicy zaniepokojeni…

– Umowa CETA między UE a Kanadą to wpuszczenie do Polski GMO; umowa to zagrożenie dla przedsiębiorców, rolników, a przede wszystkim dla zdrowia polskich rodzin – uważa szef PSL Władysław Kosiniak-Kamysz. PSL po raz kolejny wysłał petycję do premier Beaty Szydło, w której żąda „natychmiastowej informacji na temat umowy o wolnym handlu z Kanadą oraz

przedstawienia przez rząd jej skutków dla polskiej gospodarki, konsumentów i polskiego rolnictwa”. Na poprzednią petycję, ludowcy nie otrzymali odpowiedzi. Według PSL-u „jeżeli doprowadzimy do podpisania umowy CETA, do umowy zagrażającej polskim rodzinom, przedsiębiorcom, rolnikom, nam wszystkim, to wpuścimy GMO do Polski”. Potwierdzają się tym samym obawy o to, że CETA najbardziej dotknie rolników i właśnie w tej branży przewidywany jest największy procent likwidacji miejsc pracy po obniżeniu ceł do zera. – Nie pozwolimy na to, żeby takie produkty trafiały do Polski. Jest to walka o dobrą, polską żywność, a co za tym idzie – o zdrowie Polaków – zapewnił Kosiniak-Kamysz. Zwrócił uwagę, że nie są znane wszystkie skutki spożywania produktów genetycznie modyfikowanych, ale one mogą okazać się – jak ocenił – „naprawdę fatalne”. Prezes PSL po raz kolejny zaapelował o niepodpisywanie umowy CETA. Jak zauważył, w Europie są inne kraje, które „tylko czekają na sygnał Polski”. Natomiast poseł PSL Mirosław Maliszewski dodał, że zagrożeń wynikających z umowy CETA jest – poza zagrożeniem zdrowia konsumentów – cała masa, m.in. poddanie polskiego i europejskiego rolnictwa nierównej konkurencji z rolnictwem farmerskim Kanady. »

18/10/2016 17:55:54

034

OPINIE SPOŁECZEŃSTWO

Maliszewski zauważył, że brakuje w tej sprawie stanowiska ministra rolnictwa Krzysztofa Jurgiela. – Rolnictwo zostało sprzedane. Rodzi się pytanie, czy minister Jurgiel jest dzisiaj rzeczywiście ministrem rolnictwa, czy jest ministrem międzynarodowych korporacji i ministrem ds. wprowadzenia żywności genetycznie modyfikowanej do Polski – dodał. Przedstawiciel branży sadowniczej Sławomir Zieliński powiedział, że sadownicy bardzo się obawiają umowy CETA. – Nasze owoce są znane, wypracowaliśmy sobie dobrą markę na świecie, boimy się tego zaprzepaścić – wyjaśnił.

Polska Federacja Producentów Żywności jest za…

– Umowa o wolnym handlu UE z Kanadą jest korzystna dla polskich producentów żywności, gdyż Polska ma większe szanse na sprzedaż produktów spożywczych w Kanadzie niż odwrotnie – uważa dyrektor PFPŻ Andrzej Gantner. Przypomniał również, że Polska już weszła do strefy wolnego handlu w 2004 r. poprzez przynależność do Unii Europejskiej. Zwrócił uwagę, że rolnictwo kanadyjskie jest inne niż polskie, m.in. pod 657-MAKIETA 2 24-41.indd 34

względem jakości surowców, jak i podejścia przemysłu przetwórczego do surowców rolnych. W Kanadzie „nikt się nie przejmuje GMO”, bo jest tam powszechne. Tłumaczył, że artykuły spożywcze z Kanady będą musiały spełniać wszystkie wymagania dotyczące żywności, m.in. w zakresie informowania o składzie, w tym także o obecności GMO. – Mówienie, że nagle zostaniemy zalani potężną ilością bardzo taniej żywności jest nieprawdą, bo tak nie będzie. Żeby Kanada mogła cokolwiek wprowadzić na polski rynek, musi spełnić wymogi europejskie – powiedział. Wyjaśnił, że wymogi UE są jednymi z najbardziej rygorystycznych na świecie. Podkreślił, że zasada dotyczącą spełniania wymogów będzie obowiązywała „teraz i w przyszłości”, co oznacza, że nie będzie jej można w przyszłości zmienić. Przewiduje też, że jeżeli UE zaostrzy przepisy, to będą one musiały być spełnione przez kanadyjskich eksporterów. Jednak nie wypowiedział się na temat możliwości pozywania państwa polskiego przez korporacje, a taką możliwość dopuszcza umowa z Kanadą. Gantner zwrócił uwagę, że protestujący przeciw umowie CETA nie chcą importu kurczaków. Chodzi o to, że w Kanadzie i USA są inne wymogi bezpieczeństwa dotyczące

produkcji drobiu. Kurczaki przed sprzedażą są płukane w chlorze, by mięso było czyste, natomiast w UE to niedopuszczalne. Kurczaki tam produkowane są tanie, stąd obawa, że polski rynek zalany zostanie importowanymi kurczakami. Tymczasem – jak mówił – umowa nie dotyczy drobiu i jaj, co oznacza, że zachowane zostaną dotychczasowe zasady handlu, a rynek europejski w tym zakresie jest chroniony. Za umową CETA opowiedziała się również Krajowa Izba Gospodarcza. Jej przedstawiciele podkreślali, że polscy przedsiębiorcy powinni w jak największym stopniu wykorzystywać szanse, jakie daje międzynarodowa wymiana handlowa i przepływ inwestycji, dlatego KIG popiera umowę o wolnym handlu między UE a Kanadą. – Nie bójmy się CETA – podkreślali przedstawiciele izby. Zaznaczyli również, że wzięli pod uwagę wątpliwości i potencjalne zagrożenia, wynikające z wprowadzenia systemu arbitrażowego rozstrzygania sporów na linii inwestor-państwo. – Należy podkreślić, że ten sposób rozstrzygania sporów będzie także korzystny dla polskich firm działających na kanadyjskim rynku, których – mamy nadzieję – po podpisaniu umowy będzie coraz więcej – można przeczytać w komunikacie wydanym przez KIG. 18/10/2016 17:55:56

035 „Solidarność” jest przeciw… Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” sprzeciwia się podpisaniu umowy CETA w obecnym kształcie i domaga się od rządu podjęcia działań zmierzających do zablokowania przyjęcia tej umowy, a także przeprowadzenia publicznej debaty – podali przedstawiciele Komisji. „Solidarność” za całkowicie niedopuszczalne uważa wdrożenie tak kontrowersyjnego dokumentu bez przeprowadzenia wcześniej jakiejkolwiek publicznej debaty na temat konsekwencji tej decyzji. W swoim komunikacie zaznaczyli, że treść umowy CETA „została opracowana bez udziału rządów czy parlamentów państw członkowskich UE, a więc z pominięciem instytucji posiadających demokratyczny mandat oraz poddanych społecznej kontroli obywateli. Brak transparentności podczas prac nad treścią umowy stanowi pogwałcenie elementarnych zasad demokracji”. CETA – jak poinformowała Komisja – jest przedstawiana przez zwolenników umowy jako dokument mający na celu liberalizację handlu i współpracy gospodarczej pomiędzy Unią Europejska a Kanadą. Liberalizacja ma teoretycznie przynieść wzrost gospodarczy wszystkim krajom-sygnatariuszom umowy. Jednak pod hasłami wzajemnego otwarcia rynków, zniesienia barier i deregulacji, kryją się konkretne zapisy prawne, które w opinii wielu ekspertów prowadzą do tego, że na rynku pracy, w przemyśle, handlu, usługach, a nawet w służbie zdrowia czy w edukacji, decyzje będą należały nie do demokratycznych władz państwa narodowego, lecz do wielkich korporacji. Zdaniem przedstawicieli Komisji umowa zmierza do zwiększenia uprawnień międzynarodowych korporacji, kosztem ograniczenia praw pracowniczych, konsumenckich i obywatelskich, mieszkańców UE oraz Kanady. CETA narusza też – jak wskazano – w sposób oczywisty suwerenność państw-sygnatariuszy w dziedzinie stanowienia prawa oraz ochrony interesu publicznego. W opinii przedstawicieli Komisji CETA poprzez mechanizm ICS (ang. Investment Court System, czyli ponadpaństwowy sąd arbitrażowy do rozwiązywania konfliktów korporacje-państwo) daje korporacjom możliwość zaskarżenia praktycznie jakiejkolwiek wewnątrzkrajowej lub wewnątrzwspólnotowej regulacji praw657-MAKIETA 2 24-41.indd 35

nej, jeśli w ocenie korporacji zagraża ona jej spodziewanym zyskom. Pozwy te będą rozstrzygane przez zewnętrzne trybunały arbitrażowe, czyli z pominięciem systemu sądowniczego funkcjonującego zarówno na poziomie poszczególnych krajów, jak i Unii Europejskiej. Z kolei poprzez zawarty w umowie mechanizm „współpracy regulacyjnej” korporacje zyskają prawo do bezpośredniego uczestniczenia w procesie stanowienia prawa zarówno na poziomie poszczególnych krajów, jak i Unii Europejskiej. Jednym słowem Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” stanowczo sprzeciwia się podpisaniu umowy CETA w obecnym kształcie oraz domaga się od rządu RP podjęcia wszelkich działań zmierzających do zablokowania przyjęcia tej umowy, przeprowadzenia publicznej debaty, przedstawienia przewidywanych korzyści i zagrożeń dla Polski i jej obywateli przed podjęciem ostatecznej decyzji dotyczącej jej ratyfikacji.

Ludzie na ulicach...

To nie jest protest przeciw Ameryce, Europie, to protest przeciw wszechwładzy korporacji – mówił pod kancelarią Beaty Szydło Piotr Trzaskowski z fundacji „Akcja Demokracja”, która zorganizowała demonstrację w Warszawie przeciw układom CETA i TTIP. Protestujący wzywali rząd do wstrzymania poparcia dla umów. Maria Świetlik z fundacji Akcja Demokracja w czasie manifestacji podkreślała, że celem demonstracji jest przekonanie rządu do odrzucenia obu układów o wolnym handlu. Jak przypomniała, gabinetowi Beaty Szydło zostało niewiele czasu na podjęcie decyzji, gdyż wkrótce UE będzie musiała postanowić o podpisaniu porozumienia z Kanadą. CETA ma być podpisana na szczycie UE-Kanada 27 października. Jeszcze przed ratyfikacją przez państwa członkowskie Unii ma wejść w życie handlowa część traktatu. – Nie chcemy tymczasowego stosowania CETA, bo wiemy, że nie jest to tymczasowe, tylko trwałe – dodała Świetlik. Jak zauważyli organizatorzy, protest połączył lewicę, prawicę, rolników i związki zawodowe. Demonstracja przeciw umowom o wolnym handlu rozpoczęła się pod ministerstwem rolnictwa, przeszła przez centrum miasta, mijając m.in. ambasadę USA, by dojść do kancelarii premiera.

Według organizatorów na demonstrację przybyło ok. 5-6 tys. osób. Mniejsze protesty przeciw CETA odbyły się również w innych miastach Polski. Akcja Demokracja przeprowadziła również akcję zbierania podpisów pod petycją do premier Beaty Szydło i ministra rolnictwa Krzysztofa Jurgiela w sprawie sprzeciwu dla CETA i TTIP. Podpisało się pod nią ponad 100 tys. osób. Fundacja zamierza podpisy przekazać kancelarii premiera.

Premier Kanady zmartwiony...

Premier Kanady Justin Trudeau wyraził zaniepokojenie rosnącą w krajach Unii opozycją wobec umowy CETA o wolnym handlu między UE a Kanadą. Odrzucenie paktu oznaczałoby, że UE „weszła na ścieżkę, która jest mało produktywna” – ocenił kanadyjski premier. Nadszedł moment, w którym Europa powinna sobie zadać pytanie o to, czemu służy Unia Europejska – powiedział Justin Trudeau na wspólnej konferencji prasowej z premierem Francji Manuelem Vallsem. Zdaniem szefa kanadyjskiego rządu odrzucenie umowy po pięciu latach negocjacji stanowiłoby bardzo zły sygnał dla Europejczyków i całego świata. – Jeśli w ciągu tygodnia czy dwóch Europa nie będzie w stanie podpisać postępowego porozumienia handlowego z takim krajem jak Kanada, to z kim zamierza ona robić interesy w najbliższych latach? – pytał Trudeau. Kluczowa decyzja w sprawie CETA zapadnie podczas spotkania unijnych ministrów ds. handlu. CETA poparli już przedstawiciele głównych frakcji w komisji handlu międzynarodowego europarlamentu. Kanadę niepokoi jednak rosnący w wielu krajach unijnych sprzeciw wobec CETA. Zgodę na tymczasowe stosowanie umowy mają najpierw dać państwa członkowskie, później ma to zrobić Parlament Europejski. Pełne wejście porozumienia w życie będzie wymagało ratyfikacji przez wszystkie państwa unijne. Droga ta nie będzie prosta. Całościowe Gospodarcze i Handlowe Porozumienie UE-Kanada (CETA) przewiduje zniesienie niemal wszystkich ceł i barier pozataryfowych oraz liberalizację handlu usługami między Unią Europejską a Kanadą. Negocjacje w tej sprawie zakończyły się we wrześniu 2014 roku. « 18/10/2016 17:55:56

036

Raport Biznes

Polskie firmy działające za granicą nie obawiają się Brexitu Ponad 60 proc. polskich przedsiębiorców prowadzących działalność za granicą nie obawia się Brexitu – wynika z badania przeprowadzonego przez Fundację Kronenberga przy Citi Handlowy. Wśród przeszkód wymieniają m.in. dużą konkurencyjność i biurokrację.

Badanie Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy, Millward Brown, zostało przeprowadzone w sierpniu tego roku na próbie 300 przedsiębiorców, zarówno prywatnych, jak i publicznych, prowadzących aktywnie działalność sprzedażową za granicą. Głównym celem badania było zdiagnozowanie, w jaki sposób polskie firmy radzą sobie na zagranicznych rynkach. – Aż 62 proc. polskich przedsiębiorców działających na rynkach zagranicznych nie ma żadnych obaw związanych z Brexitem. Odsetek ten, co naturalne, jest nieznacznie mniejszy wśród firm prowadzących sprzedaż w Wielkiej Brytanii (58 proc.) zaś wzrasta wraz z liczbą państw, w których działa przedsiębiorstwo – powiedział, omawiając badanie, dyrektor departamentu klientów strategicznych w Citi Handlowy Piotr Kosno. Dodał, że polskie firmy obawiają się przede wszystkim, że Brexit ograniczy przepływ towarów i usług (12 proc. badanych), a także spowoduje niekorzystne różnice kursowe (11 proc. wskazań) i podniesienie ceł (9 proc. badanych). A wszystkie te czynniki mogą znacząco wpłynąć na koszty prowadzonej przez nasze firmy działalności. Jak powiedział prezes Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy, Krzysztof Kaczmar, już po raz trzeci zbadano czynniki sukcesu polskich firm działających na rynkach międzynarodowych. – Obserwujemy je z różnych perspektyw i widzimy, że z roku na rok stają się coraz bardziej konkurencyjne. Z badania wynika, że polscy przedsiębiorcy coraz śmielej radzą sobie za granicą, wskazując, że uzyskują tam wyższe marże. Dlatego żadna z pytanych firm nie zamierza zrezygnować lub zmniejszać skali działalności poza granicami kraju, a 84 proc. chce wejść na kolejne rynki – powiedział. Wśród przeszkód w prowadzeniu działalności za granicą, polscy przedsiębiorcy 657-MAKIETA 2 24-41.indd 36

najczęściej wymieniali silną konkurencję (25 proc. odpowiedzi) oraz biurokrację (17 proc. badanych). – Rzadziej polskie firmy wskazywały na różnice w kursach walut czy bariery kulturowe. Tutaj odpowiednio 10 proc. i 9 proc. badanych tak odpowiedziało – powiedział Kosno. Jak dodał, polskie przedsiębiorstwa nie boją się rozszerzać obszaru swojej działalności, choć zdecydowana większość z nich (79 proc.) uważa, że to właśnie

którzy generują ponad 50 proc. obrotów za granicą w większej liczbie krajów. Badanie pokazało, że klienci zagraniczni najbardziej cenią polską branżę spożywczą (38 proc. odpowiedzi), budowlaną (21 proc. respondentów) oraz przemysł meblarski (18 proc. wskazań). Ponad połowa (55 proc.) firm uważa, że polskie produkty wyróżniają się jakością, zaś 40 proc. zwraca uwagę przede wszystkim na ich konkurencyjną cenę. Z kolei jakość

za granicą musi sprostać wyższym wymaganiom klientów. Badanie pokazuje, że choć obecność na rynkach innych, niż polski wymaga zaangażowania, to jednak, jak wynika z deklaracji 73 proc. ankietowanych, jest zdecydowanie bardziej rentowna, co z pewnością mobilizuje firmy do większej aktywności. Aż 84 proc. z nich w ciągu najbliższych lat chce poszerzyć swoją działalność o kolejne rynki. Z badania wynika, że większą rentowność za granicą wykazują przede wszystkim firmy produkcyjne (73 proc. badanych) i handlowe (72 proc. respondentów), rzadziej dotyczy to przedsiębiorstw usługowych. Przyczyną większej rentowności są przede wszystkim wyższe marże (48 proc. tak powiedziało) oraz większy popyt (46 proc. odpowiedzi) na oferowane towary i usługi. Ten drugi czynnik częściej podkreślają ci,

polskich dóbr eksportowych ceni 78 proc. firm, które uważają, że to polscy klienci są tymi bardziej wymagającymi. Polskie firmy najczęściej działają na rynku niemieckim (74 proc.) i francuskim (43 proc.), dużym zainteresowaniem cieszą się również Włochy, Czechy i Wielka Brytania – po 37 proc. Najwięcej przychodów polskie firmy uzyskują na rynku niemieckim – 48 proc. respondentów tak wskazało, druga pod tym względem jest Rosja – 8 proc. badanych, dalej Holandia – 7 proc. odpowiedzi o raz Francja – 6 proc. odpowiedzi. Działająca od 1996 roku Fundacja Kronenberga przy Citi Handlowy wspiera w imieniu banku prace na rzecz dobra publicznego w takich obszarach jak: edukacja, rozwój lokalny i ochrona dziedzictwa kulturowego. «

Polskie przedsiębiorstwa nie boją się rozszerzać obszaru swojej działalności, choć zdecydowana większość z nich uważa, że to właśnie za granicą musi sprostać wyższym wymaganiom klientów

18/10/2016 17:55:57

037

657-MAKIETA 2 24-41.indd 37

18/10/2016 17:55:58

038

TRANSPORT LONDYN

Ultra Low Emission Zone

Właściciele starych aut zapłacą więcej Przygotował: Marcin Urban

Mer Londynu chce przyspieszyć o rok wprowadzenie w centralnym Londynie strefy ultra niskiej emisji (Ultra Low Emission Zone - ULEZ). Proponuje też nałożenie dodatkowej opłaty na właścicieli starych samochodów. Sadiq Khan skierował do konsultacji społecznych kilka nowych propozycji ograniczenia ruchu aut i zanieczyszczenia powietrza w centrum Londynu. I tak mer chce, by już w październiku przyszłego roku właściciele samochodów z silnikami, które nie spełniają normy emisji spalin Euro 4, czyli generalnie produkowanych do 2005 roku, płacili opłatę T-Charge. Będzie to dodatkowe 10 funtów za wjazd do strefy Congestion Charge. 657-MAKIETA 2 24-41.indd 38

O rok wcześniej niż pierwotnie planowano, czyli już w 2019 roku, ma zacząć obowiązywać strefa ultra niskiej emisji. Wytyczono ją w granicach obecnej strefy Congestion Charge (CC) oraz dodatkowo na drogach North i South Circular (patrz mapa). ULEZ Będzie obowiązywać 7 dni w tygodniu przez 24 godziny na dobę, a nie jak CC od poniedziałku do piątku. Według propozycji, za wjazd do niej będą musieli zapłacić właściciele samochodów, które nie spełniają normy emisji spalin EURO 6. Londyn jest najbardziej skażonym przez samochody miastem w Anglii. Stężenie rakotwórczego dwutlenku azotu (NO2) jest 25 razy wyższe, niż wynosi średnia krajowa. Na choroby powodowane zanieczyszczonym powietrzem przedwcześnie umiera prawie 10 tys. londyńczyków rocznie. «

Piłkarski klub chce kupić stację kolejową 12 mln funtów jest gotowy zapłacić Tottenham Hotspur komunikacji miejskiej za zmianę nazwy stacji kolejowej – dowiedział się London Evening Standard. Położony obok klubowego stadionu przystanek kolei Overground White Hart Lane miałby się nazywać Tottenham Hotspur Station. Jak informuje gazeta, TfL jest gotowy przyjąć propozycję, jeśli klub pokryje wszystkie koszty związane ze zmianą nazwy. Będą one ogromne, bo wymienić trzeba będzie wszystkie mapy i oznaczenia w pociągach. Tottenham chciałby dokonać zmiany w 2018 roku, na otwarcie nowego stadionu. Obiekt będzie mógł pomieści 60 tys. kibiców, a jego budowa ma kosztować 400 mln funtów. W przeszłości doszło już do podobnej zmiany. W 1932 roku stacja Gillespie Road została przemianowana na Arsenal.

18/10/2016 17:55:59

039

657-MAKIETA 2 24-41.indd 39

18/10/2016 17:56:01

Fot. Transport for London

040

TRANSPORT LONDYN

Utrudnienia na A1

Dworzec West Croydon, przed...

Transport for London ostrzega kierowców przed utrudnieniami jakie pojawią się na trasie A1, prowadzącej z centralnego Londynu na północ, przez Archway do North Circular Road. Droga będzie czasowo zamykana do końca listopada na odcinku między Fairbridge Road a Wedmore Gardens. Pierwsze zamknięcie, które potrwa 10 dni zaplanowano na piątek 21 października. Jest to niezbędne, by przeprowadzić remont liczącego 100 lat mostu Upper Holloway Bridge. Ruch zostanie skierowany na objazd. Zmienione zostaną trasy autobusów 17, 43, 263, 271 i N41. Z remontowanego mostu będą mogli korzystać jedynie piesi.

... i po remoncie

Daty zamknięcia odcinka A1 od godz. 22:00 21 października do godz. 05:00 31 października – zamknięty dla wszystkich pojazdów w obie strony od godz. 05:00 31 października do godz. 22:00 24 grudnia – zamknięty dla wszystkich pojazdów jadących na południe od godz. 22:00 18 listopada do godz. 05:00 21 listopada – zamknięty dla wszystkich pojazdów w obie strony od godz. 22:00 25 listopada do godz. 05:00 28 listopada – zamknięty dla wszystkich pojazdów w obie strony.

Dworzec autobusowy jak nowy »

O 20 proc. zwiększyła się przepustowość dworca autobusowego West Croydon, który otwarto po remoncie. Obiekt obsługuje aż 25 linii autobusowych. Na West Croydon zatrzymuje się 150 autobusów w ciągu godziny, a codziennie korzysta z niego ponad 20 tys. pasażerów. Przebudowa kosztowała 4,5 mln funtów. 657-MAKIETA 2 24-41.indd 40

Od 24 grudnia do 16 stycznia most będzie zamknięty całkowicie dla samochodów, rowerzystów i pieszych. TfL zaleca omijanie remontowanego rejonu trasy A1. Bardziej zatłoczone niż zwykle, bądą także okoliczne ulice.

W jej trakcie powiększono poczekalnię, zwiększono o prawie 20 proc. liczbę miejsc siedzących, zamontowane zostały nowe wyświetlacze z informacją o godzinach przyjazdów i odjazdów. Komfort pasażerów podniesiono budując publiczną toaletę i pomieszczenia na sklepy, a bezpieczeństwo poprawi nowoczesny system monitoringu. Nowy dworzec będzie też oszczędzać energię, dzięki zamontowanym panelom słonecznym. « 18/10/2016 17:56:03

Fot. Dan Kitwood/Getty Images

041

Pasażerowie kolei będą mogli ubiegać się o odszkodowanie już za 15-minutowe opóźnienie pociągu. Obecnie jest ono wypłacane dopiero po 30 minutach. Jak dowiedziała się telewizja BBC ministerstwo transportu chce wprowadzić nowe rozwiązanie już za kilka miesięcy, w pierwszej kolejności, na trasach obsługiwanych przez spółkę Govia. To między innymi linie Southern, na których trwa seria strajków konduktorów. Protest od miesięcy paraliżuje ruch i prowadzi do notorycznych opóźnień. W następnej kolejności rozwiązanie zostanie wprowadzone na liniach South Western, West Midlands i South Eastern. «

Kolejarze zapłacą za opóźnienia

Proponowane rekompensaty za opóźnienia 25% podstawowej taryfy w jedną stronę za opóźnienie od 15 do 29 minut 50% podstawowej taryfy w jedną stronę za opóźnienie od 30 do 59 minut 100% podstawowej taryfy w jedną stronę za opóźnienie od 60 do 119 minut 100% całkowitej ceny biletu (włącznie z powrotnym) za opóźnienie powyżej 120 minut.

Nowa „atrakcja” przy drogach Ogromne wyświetlacze z reklamami pojawią się przy najbardziej zatłoczonych londyńskich drogach. Transport for London podpisał umowę z firmą Outdoor Plus na montaż 9 urządzeń. Komunikacja miejska zarobi dzięki temu 13 mln funtów. Wyświetlacze pojawią się w pierwszej kolejności w sześciu lokalizacjach, przez które przejeżdża średnio pół miliona samochodów każdego dnia. Między innymi nad drogami: Malden Way (Kingston), Argyle Road / Western Avenue (Ealing), Harrow Road / North Circular Road (Brent), A2 (Greenwich), A312/Uxbridge Road (Hillingdon) i A12, Leytonstone (Waltham Forest). Outdoor Plus ma obecnie 18 wyświetlaczy w uczęszczanych punktach Londynu.

657-MAKIETA 2 24-41.indd 41

18/10/2016 17:56:06

042

CAFÉ COOLTURA londyn

RZEŹBY W REGENT’S PARK

Przygotował Marcin Urban 05.10. – 08.01.2017. The Regent’s Park, English Gardens, Londyn. Stacja: Regent’s Park. Wstęp bezpłatny frieze.com Kilkanaście rzeźb wystawionych w Regent’s Park to pozostałość po zakończonych targach sztuki współczesnej Frieze. Kuratorka wystawy Clare Lilley z Yorkshire Sculpture Park wybrała w sumie 20 prac uznanych współczesnych rzeźbiarzy i wschodzących talentów. Autorami prac są m.in. Ed Herring, Claes Oldenburg, Eduardo Paolozzi, Barry Flanagan i Lynn Chadwick. Opisy instalacji w formie przewodnika audio z głosem kuratorki wystawy można posłuchać ściągając aplikację na telefon The Frieze Sculpture Guide App.

657-MAKIETA 3 42-67.indd 42

18/10/2016 17:54:14

657-MAKIETA 3 42-67.indd 43

Fot. Linda Nylind/ Fieze

COOLTUR POLECA A

043

18/10/2016 17:54:16

044

CAFÉ COOLTURA londyn

wystawy » PAUL NASH 26.10. – 05.03.2017. Tate Britain, Millbank, Londyn SW1P 4RG. Stacja: Westminster, Pimlico, Vauxhall. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Bilety: £16.50 www.tate.org.uk Paul Nash jest jednym z najbardziej cenionych brytyjskich malarzy XX wieku. Na wystawie w Tate Britain zgromadzono największą jak dotąd kolekcję jego prac, od pierwszych rysunków, przez majestatyczne krajobrazy, po próbki surrealizmu. Nie zabraknie też najbardziej znanych obrazów artysty przedstawiających realia I i II wojny światowej.

» WILDLIFE PHOTOGRAPHER OF THE YEAR 2016 21.10.2016 – 10.09.2017. Natural History Museum, Cromwell Rd, Londyn SW7 5BD. Stacja: South Kensington. Otwarte: codziennie 10:00 – 17:50. Bilety: £12 www.nhm.ac.uk

657-MAKIETA 3 42-67.indd 44

Wiosna w okopach, 1917-1918 © Sam Hobson_Wildlife Photographer of the Year

Organizowany od 52 lat konkurs dla fotografów przyrody odnotował w tym roku rekordową liczbę zgłoszeń. Nadesłano 50 tys. zdjęć z 95 krajów. Z tej puli międzynarodowe jury wybrało 100 najlepszych ujęć. Każde z nich zaskoczy oglądających. Bohaterami nagrodzonych fotografii są m.in. lis, dzioborożec i orka. Konkurs pokazuje zwierzęta w ich naturalnym otoczeniu, a także dokumentuje ekspansję cywilizacji i konflikt natury z człowiekiem.

18/10/2016 17:54:21

045 » PICASSO’S PORTRAITS 06.10.2016 - 05.02.2017. National Portrait Gallery, St Martin’s Place, Londyn WC2H 0HE. Stacja: Charing Cross, Leicester Square, Embankment. Otwarte: sob. – śr. 10:00 18:00, czw. – pt. 10:00 – 21:00. Bilety: £17 www.npg.org.uk 80 portretów autorstwa Pablo Picasso składa się na jedną z najważniejszych w tym roku wystaw w National Portrait Gallery. Prezentowane obrazy przedstawiają głównie członków rodziny i przyjaciół malarza. Pokazują również różne etapy w jego twórczości, od fascynacji realizmem po surrealizm. Prace wypożyczono z różnych kolekcji. Część z nich po raz pierwszy można oglądać w Wielkiej Brytanii.

teatr » LAZARUS 25.10. – 22.01. 2017. King's Cross Theatre, Goods Way, Londyn N1C 4UR. Stacja: King’s Cross. Spektakle: wt. – pt. 20:00, sob. 20:30, dodatkowo śr., sob. i niedz. 15:00. Bilety: od £15 lazarusmusical.com

657-MAKIETA 3 42-67.indd 45

Kobieta w kapeluszu (Olga), 1935

Fot. Jan Versweyveld

Musical Davida Bowie i Enda Walsha, inspirowany powieścią Waltera Tevisa „The man who fell to the earth” w reżyserii Ivo Van Hove’a. Jego bohaterem jest Thomas Newton, ofiara nieszczęśliwej miłości, pogrążający smutek w butelce. Pewnego dnia Newton poznaje osobę, która odmieni jego życie. W głównej roli występuje Michael C. Hall, a partnerują mu Michael Esper i Sophia Anne Caruso.

18/10/2016 17:54:22

Fot. Mark Douet)

046

CAFÉ COOLTURA londyn »

A PACIFIST’S GUIDE TO THE WAR ON CANCER

14.10. – 29.11. National Theatre, Upper Ground, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk Autorzy musicalu z przymrużeniem oka spoglądają na życie osób będących w trakcie terapii nowotworowej. Pokazują ich wzloty i upadki, momenty szczęścia i tragedii. Pomagają w ten sposób oswoić się z diagnozą, którą większość pacjentów przyjmuje jak wyrok śmierci. W obsadzie są aktorzy, którzy w rzeczywistości są chorzy na raka lub wygrali walkę z chorobą.

» THE NEST 27.10. – 26.11. Young Vic, 66 The Cut, Waterloo, Londyn SE1 8LZ. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od £10 www.youngvic.org

Kurt i Martha spodziewają się dziecka, a jednocześnie ciężko pracują by zapewnić potomkowi wszystko, co potrzebne do szczęścia. Pewnego dnia Kurt dostaje propozycję szybkiego, ale ryzykownego zarobku. Decyzja będzie miała wpływ na jego rodzinę i całe otoczenie. W rolach głównych Caoilfhionn Dunne jako Martha i Laurence Kinlan jako Kurt.

Glenda Jackson, King Lear

» KING LEAR 25.10. - 03.12. Old Vic, The Cut, Londyn SE1 8NB. Stacja: Waterloo. Spektakle: pon. - sob. 19;30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: od £12 www.oldvictheatre.com 80-letnia Glenda Jackson, zdobywczyni dwóch Oskarów za najlepsze filmowe role żeńskie, wraca na scenę po 25 latach od porzucenia aktorstwa na rzecz polityki. Do 2015 roku była posłanką Partii Pracy. Teraz zobaczymy ją w równie brutalnym jak polityka dramacie Williama Shakespeare’a.

657-MAKIETA 3 42-67.indd 46

18/10/2016 17:54:24

047 kino » THE QUEEN OF KATWE Od 21.10. Dramat, USA. Reż. Mira Nair, wyst. David Oyelowo, Lupita Nyong'o, Madina Nalwanga Filmowa biografia Phiony Mutesi, wychowanej w slumsach genialnej mistrzyni szachowej z Ugandy, która mając kilkanaście lat potrafiła wygrać z dużo starszymi i bardziej doświadczonymi szachistami. W królewską grę zaczęła grać dzięki misjonarzowi, który pomagał ubogim rodzinom.

» JACK REACHER: NEVER GO BACK Od 21.10. Sensacyjny, USA. Reż. Edward Zwick, wyst. Tom Cruise, Cobie Smulders, Aldis Hodge, Danika Yarosh Jack Reacher powraca do kwatery głównej swojego oddziału, gdzie nieoczekiwanie zostaje oskarżony o zabójstwo sprzed szesnastu lat. Film jest ekranizacją bestsellerowej serii kryminałów Lee Childa.

» OUIJA: ORIGIN OF EVIL Od 21.10. Horror, USA. Reż. Mike Flanagan, wyst. Henry Thomas, Elizabeth Reaser, Doug Jones, Parker Mack, Sam Anderson Prequel filmu Ouija z 2014 roku. Akcja rozgrywa się w 1967 roku w Los Angeles, czyli 50 lat przed wydarzeniami z pierwszej części. Wdowa i jej dzieci muszą zagrać w śmiertelnie niebezpieczną grę, by odzyskać córkę opanowaną przez demony.

657-MAKIETA 3 42-67.indd 47

18/10/2016 17:54:26

048

CAFÉ COOLTURA londyn » TROLLS (3D) Od 21.10. Animowany, USA. Reż. Mike Mitchell, Walt Dohr , wyst. Anna Kendrick, Justin Timberlake, John Cleese, Gwen Stefani Zgnuśniałe Bergeny porywają przyjaciół księżniczki Poppy monarchini pozytywnie nastawionych do świata trollów. Poppy wyrusza im na pomoc. Najpierw musi jednak przekonać przesadnie ostrożnego Brancha, by towarzyszył jej w niebezpiecznej wyprawie.

koncerty » TOMMASO STARACE 22.10. Godz. 20:30. Jazz Cafe POSK, Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £9

» C.C.CATCH / BAD BOYS BLUE 04.11. Godz. 19:00. Indigo at The O2, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35.50

» EUROPE 12.11. Godz. 19:00. Roundhouse, Chalk Farm Rd, Londyn NW1 8EH. Stacja: Chalk Farm. Bilety: £30

» ROD STEWARD 22-25.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £62.50

» JACK GARRATT 23-24.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £23.75

PRL LIVE MUSIC 2016: DŻEM, MICHAŁ SZPAK I VARIOS MANX Z KASIĄ STANKIEWICZ

26.11. Godz. 18:00, O2 Shepherd's Bush Empire, Shepherd's Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd's Bush. Bilety: od £25 www.prllivemusic.co.uk www.10lat.co.uk

» SIMPLY RED 27.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £56

657-MAKIETA 3 42-67.indd 48

18/10/2016 17:54:28

Fot. Dave J Hogan/Getty Images

049 » PASSENGER 25 - 26.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £29.50

» RED HOT CHILI PEPPERS 05-06.12 i 18.12. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £50

» STATUS QUO 11.12. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £48

» THE CURE

» BLACK SABBATH

» TANITA TIKARAM

29 i 31.01. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £60

24.02. Godz. 19:30. Barbican Hall, Silk St, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican. Bilety: od £28

» GREEN DAY

» NOUVELLE VAGUE 15.11. Godz. 19:00. O2 Forum Kentish Town. 9-17 Highgate Rd, Londyn NW5 1JY. Stacja: Kentish Town. Bilety: od £32.25

Fot. Miles Willis/Getty Images

01-03.12. Godz. 19:00. SSE Wembley Arena, Arena Square, Engineers Way, Londyn HA9 0AA. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: od £25

08.02. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

» IRON MAIDEN 27.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: TBC

» GREEN DAY 01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £62.50

» DEPECHE MODE

Fot. Dave Kotinsky/Getty Images

03.06. Godz. 19:30. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £40

657-MAKIETA 3 42-67.indd 49

18/10/2016 17:54:31

050

CAFÉ COOLTURA puls miasta

Żar tropików w sercu Covent Garden »

Kelnerzy, niczym ratownicy na plaży, ubrani jedynie w szorty. Tancerki, jak z parady w Rio de Janeiro. Parkiet taneczny przypominający basen gdzieś na Karaibach. A wszystko to otoczone palmami. Oto właśnie Tropicana Beach Club – otwarty w zeszłym tygodniu klub nocny na Covent Garden w Londynie. Maxwell’s Restaurants Group, operator takich restauracji jak Café de Paris, Roadhouse i Maxwell's, otworzyła kolejny lokal – tym razem nocny klub utrzymany w egzotycznych klimatach. Tropicana Beach Club powstał 657-MAKIETA 3 42-67.indd 50

w miejscu klubu Guanabara przy Parker Street na Covent Garden. Inspiracją dla otwarcia lokalu było uruchomienie 24-godzinnych linii londyńskiego metra. Otwarcie lokalu zbiegło się z premierą najnowszego musicalu Andrew Lloyda Webbera „The School of Rock”, wystawianego w New London Theatre, który znajduje się w tym samym budynku. Tropicana Beach Club przeznaczony jest dla tych, którzy chcą odpocząć na chwilę od betonowej dżungli i przenieść się do luksusowego resortu w tropikalnym raju, gdzie lato trwa cały rok. Drinki możemy tu popijać, tańcząc na parkiecie

wystylizowanym na basen, otoczonym altankami i kilkumetrowymi palmami, które zdobi około 500 egzotycznych zwierząt, w tym między innymi stada różowych flamingów. Temu wszystkiemu towarzyszy muzyka grana na żywo do samego rana, występy artystów, kabareciarzy i tancerzy, a także zabawy plażowe. Te ostatnie prowadzi zespół chłopaków wystylizowanych na ratowników i ubranych jedynie w… szorty i klapki oraz równie skąpo ubrane dziewczęta. Lokal jest nafaszerowany nowoczesną technologią, dzięki której specjalne oświetlenie symuluje nam różne pory dnia – od zachodu słońca, przez zmierzch, aż po świt. Dzięki specjalnym efektom przeżyjemy tutaj nawet burzę tropikalną. Największym skarbem tej egzotycznej wyspy są oczywiście koktajle, a w szczególności z zawartością różnych gatunków rumu. A do wyboru jest ich tutaj ponad 50 rodzajów – od klasycznych, aż po nowe kreacje, opracowane przez Jonathana Napiera. Jednym z najbardziej sztandarowych jest Flamingo 18/10/2016 17:54:32

051

Fling, w którego skład wchodzi Brugal Blanco Rum, Martinii, Passoa, jabłko i sok z limonki. Szefem kuchni jest Trevor Tobin, który w przeszłości pracował w takich lokalach jak Steam and Rye, Big Easy, Burger i Lobster and Chapters. Zaserwuje on nam przepyszne, głównie grillowane potrawy z krajów na południowej półkuli Ziemi. – Ostatnie czasy były trudnymi dla londyńskich nocnych klubów, ale jesteśmy pewni, że w związku z pojawieniem się nowego burmistrza Londynu to się zmieni, ponieważ rozumie on, jak ważne jest nocne życie miasta dla gospodarki całej metropolii. Maxwell’s Restaurants Group działa od 45 lat i przez ten czas firma zdążyła zaobserwować zmiany trendów i nastrojów wśród konsumentów – mówi Anthony Knight, marketing manager w Maxwell’s Restaurants Group. – Na naszych gości czeka wiele atrakcji, a dzięki odpowiedniemu wystrojowi i zastosowaniu w nim nowoczesnych technologii, znika u nas granica pomiędzy tym, co rzeczywiste, a tym co wirtualne – dodaje Knight. « 657-MAKIETA 3 42-67.indd 51

Tropicana Beach Club Parker Street, London, England, WC2B 5PW www.tropicanabeachclub.co.uk Najbliższe stacje metra: Covent Garden, Holborn

18/10/2016 17:54:35

Fot. Michał Szubert

052

CAFÉ COOLTURA osobowoŚci

Lemie – droga » do gwiazd

Dariusz A. Zeller

Pomysł aktorstwa pojawił się z pasji i możliwości przeniesienia świata fantazji do rzeczywistości. Przedłużyć dziecięcy świat.

657-MAKIETA 3 42-67.indd 52

Dodatkowo w tym zawodzie wszystko jest dozwolone i nie ma granic, człowiek jest wolny, ale jest to jednocześnie niezwykle trudny zawód, gdzie dobry aktor musi umieć wszystko i to na tyle, żeby był przekonujący – mówi mieszkający w Londynie Kamil „Lemie” Lemieszewski, polski aktor i kaskader występujący w największych, także hollywoodzkich, produkcjach Stevena Spielberga czy Guya Ritchiego, u boku takich gwiazd jak Daniel Craig, Pierce Brosnan czy Kate Moss. Pochodzący z Łodzi Kamil Lemieszewski swoją karierę aktorską rozpoczął nad wyraz wcześnie. Jak sam podkreśla, już od 4 roku życia w zakonie Jezuitów brał udział w jasełkach oraz rozmaitych warsztatach. Tam aż do 12. roku życia stawiał swoje pierwsze kroki w dziedzinie, która go już wówczas fascynowała, mogąc jednocześnie stopniowo szkolić swój warsztat aktorski. Kolejnym ważnym krokiem ku karierze była przynależność w czasach licealnych do niezależnej grupy teatralnej „Teatr 36 zł”, prowadzonej przez prof. Wasiewicza.

– Początki były trudne. Nie chciano mnie jako aktora, było jednak wolne miejsce na… operatora światła i dźwięku. Przyglądałem się zatem starszym kolegom marząc, by móc wreszcie stanąć z nimi na scenie, co stało się po dwóch latach. Razem wygraliśmy kilka ważnych nagród na ogólnopolskich festiwalach teatralnych, m.in. ŁóPTA, Barburkowe Spotkania Teatralne na Dolnym Śląsku, itp. – wspomina z satysfakcją Kamil, łączący już wówczas fascynację grą aktorską z aktywnością sportową, m.in. sportami walki i lekkoatletyką.

Poszukiwanie swojego miejsca

Pierwszy egzamin do łódzkiej „filmówki”, niestety, nie powiódł się. Jednak i na studiach… medycznych nie zaniedbał aktorstwa. Plan, który wówczas obmyślił, był jasny – uczęszczać na wszystkie takie same zajęcia jak w szkole aktorskiej. W ten sposób znalazł… studium kaskaderskie „Dziuniek” Władysława Barańskiego, skądinąd będącego najstarszym, czynnym kaskaderem w Polsce. I w ten sposób, kontynu20/10/2016 13:09:06

Fot. Kitana Photogrpahy

Fot. Michael Sheller

053 ując studia medyczne, praktykował zajęcia na „filmówce”, łącząc je jednocześnie z tanecznym jazzem, baletem, ogniem i sztuką kaskaderską podczas występów „Dziuńka”. Był to rok 2001. – Już w trakcie studiów dołączyłem też do trupy cyrkowej oraz teatru lalek „Arlekin”. Wieczorami i weekendami pracowałem w barze Łódź Kaliska, albo na pokazach mody na terenie całej Polski. Ewentualnie biegałem jako „człowiek-pochodnia” na pokazach kaskaderskich, czy też tańczyłem w musicalach, by później biec na pokaz kaskaderski i tańczyć z ogniem lub chodzić na szczudłach. Robiliśmy też pokazy walk, rozbijaliśmy samochody, jeździliśmy na samochodach czy też skakaliśmy z dachów zamków... podczas nagrań filmowych – mówi Kamil Lemieszewski.

Początki aktorskie

Początki w świecie filmowym nierozłącznie wiążą się z aktywnym udziałem w castingach. Kamil jeździł więc autostopem do Warszawy, Wrocławia – wszędzie, gdzie mógłby zaistnieć w branży. – Aż wreszcie wygrałem jedną z ogólnoświatowych reklam jako twarz firmy odzieżowej „HOUSE”, gdzie agencja zabrała mi 80% wynagrodzenia... Ale wtedy się tak naprawdę zaczęło. To był 2005 rok, lato... – podkreśla z uśmiechem. A w międzyczasie – jak sam dodaje – kontynuuje etiudy filmowe, doskonali warsztat nad pracą przed kamerą, spektakle teatralne, objazdy i zajęcia na… bloku chirurgicznym medycyny. Wolny czas natomiast uzupełnia pokazami mody, pantomimą, żonglerką i animacjami wydarzeń festiwalowych na terenie całej Polski, czy choćby jako święty Mikołaj, co zresztą kontynuuje także w Anglii. W 2012 roku Kamil Lemieszewski współtworzy w Warszawie doskonale znany wielu osobom spektakl „Gdzie jest Pinokio?”, z którym jeździ po Polsce, grając dla dzieci. Jest tam zarówno aktorem, akrobatą, kaskaderem, jak i żonglerem. Co ciekawe, po każdym występie aktorzy z „Pinokia” organizowali najmłodszym warsztaty aktorskie i cyrkowe, na które dzieci licznie stawiały się wraz z rodzicami. Praca z dziećmi była jednak niejako kontynuacją zapoczątkowanej przez niego dużo wcześniej w Łodzi, bo już w 2005 roku, szkoły cyrkowej „Cyrkonija”, dla dzieci z rodzin ubogich oraz zagrożonych patologią społeczną, gdzie edukowano w zakresie aktorstwa i cyrku, co owocowało niejedno657-MAKIETA 3 42-67.indd 53

krotnie później podjęciem takowej pracy przez jego byłych podopiecznych. Warsztaty aktorskie i cyrkowe prowadził również – zaproszony oficjalnie przez Jurka Owsiaka – w namiocie ASP na Przystanku Woodstock. – W międzyczasie miałem kilka poważnych wypadków kaskaderskich, ocierając się wielokrotnie o śmierć i reanimacje, przez co spędziłem wiele miesięcy w szpitalach. Ale to mnie nie powstrzymało i jak tylko poczułem się lepiej, wypisywałem się i wracałem do pracy, liżąc rany, na nowo ucząc się chodzić... – opowiada Kamil.

Początki kaskaderskie

– Tak naprawdę zaczęło się od treningów Capoeiry, a później akrobatyki... W międzyczasie widziałem film „Mistrz deskorolki”, serie filmów z moim idolem Jackie Chanem i stwierdziłem, że to jest to, co chcę robić – wspomina. Jednak za chwilę szybko dodaje, że pierwszy – nieudany – pokaz kaskaderski miał w wieku 8 lat, na rowerze. – Chciałem pokonać prawa fizyki i jadąc pod górę przeskoczyć wielki kamień. Hmm… Skończyło się wbitą kierownicą w brzuch i pogotowiem. Później już było łatwiej. Skoki po betonowych blokach, przez samochody i szybkie zderzenia głowy z betonem plus złamany nos, ale i to mnie nie zniechęciło do dalszych działań w tym kierunku. A wręcz przeciwnie. W trakcie swojej kariery wielokrotnie

byłem połamany, lecz to jest ryzyko wliczone w cenę. Pokazy „fire show”, czy „żywa pochodnia”, czasem coś nie wyszło, wiatr zawiał inaczej i w efekcie dosyć mocne poparzenia, ale przedstawienie trzeba dokończyć. Czy choćby pokazy akrobatyczne w Finlandii, gdzie szczudło się rozpięło i ponadrywałem mięśnie, a kontrakt w połowie i trzeba pracować. Czy też podwójne salto mortale i połamane dyski w kręgosłupie, kiedy za tydzień premiera musicalu i trzeba tańczyć na scenie – wylicza jednym tchem Kamil. – W gorsecie też się da – dodaje. Na pytanie, czy odczuwa lęk przed każdym kolejnym pokazem kaskaderskim, stwierdza jednoznacznie: Kto nie odczuwa lęku jest szaleńcem. Trzeba mieć dystans do wszystkiego i zdrowy rozsadek oraz szacunek do samego siebie, a także być świadomym ryzyka. Wszystko musi być przećwiczone, choreografia dopracowana, zabezpieczenie ciała protektorami i spokój ducha... Bez tego się nie da. Strach dezorientuje, adrenalina wydłuża czas i przyspiesza reakcję. Zaś trening czyni mistrza. Pamiętam, jak na jednym z castingów musiałem na żywo ujeżdżać dzikie konie na oklep – do reklamy BMW i 8. Całe szczęście miałem w tym doświadczenie z Mongolii.

Przyjazd na Wyspy

Decyzję o przyjeździe na Wyspy Brytyjskie podjął 3 lata temu, zostawiając za sobą 20/10/2016 13:09:14

Fot. Emil Biliński, MUA – Magda Graff

Fot. Piotr Kowalik, FX – Jolanta Zgłobicka

054

CAFÉ COOLTURA osobowoŚci

dotychczasowe doświadczenia, rezygnując z zarówno nowych, jak i starych projektów oraz stawiając wszystko na jedna kartę. Z kilkoma kontaktami w ręku, jednak – co istotne – nie znając w nowej rzeczywistości nikogo z branży aktorskiej, cyrkowej czy modowej. – Przyleciałem z gotowym, profesjonalnym portfolio, ale tutaj to nic nie znaczyło, gdyż musiało być angielskie lub amerykańskie. Filmy, reklamy z polskimi dialogami, tłumaczone tekstem – też nie miały wartości. Dopiero po 1,5 roku udało się załapać do kiepskich agencji i tak, jak po sznurku, do lepszych. Dużo wytrwałości, tysiące wysłanych maili i odwiedzonych agentów sprawiło, że zagrałem jako żongler w „Peaky blinders”, a później jako aktor / kaskader w reklamie z Danielem Craigiem – Jamsem Bondem. Pościgi ścigaczami, motorówkami, skoki ze stromych, śliskich schodów i gonitwa za Jamsem Bondem po zabytkowych dzielnicach Chorwacji – było niebezpiecznie... Wielokrotnie ryzykowaliśmy połamaniem kończyn czy karku, rozbiciem luksusowych łodzi, czy wybuchem i zatonięciem... Ale to jest smak tego zawodu. Tak samo grając Merlina u Guya Ritchiego. Moim zadaniem było wykucie Ecscalibura z 10 kg stali, 7 kg młotem w kształcie smoka, w ciężkim stroju na dnie wulkanu... Przekuwanie prawdziwej stali przez 12 h potrafi zmęczyć... Po takim jednym dniu zdjęciowym byłem lżejszy o kilka kilogramów, ale było warto, by później jako mag króla Artura, wręczyć gotowy miecz władzy do rąk Erica Bany’ego – podkreśla z dumą. 657-MAKIETA 3 42-67.indd 54

Nowi ludzie, nowe pomysły Kariera Kamila Lemieszewskiego jest niewątpliwie przykładem, że „Polak potrafi”. Jednak droga ku temu nie była bynajmniej usłana różami. Pierwszą produkcją na Wyspach Brytyjskich Polaka było „Foreign player”, w którym zagrał ze swoją przyjaciółką Natalią Sztanderą u boku Samanthy Fox i elity kina izraelskiego. – Cały czas nieustannie chodzę na castingi i wysyłam swoje portfolio do różnych producentów. Sam produkuję sesje zdjęciowe, krótkie filmy z regionalnymi artystami i aktorami z Hollywood. Otrzymaliśmy już kilka nagród za nasze produkcje w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Francji. Ale ta zabawa nigdy się nie kończy. Jeden projekt ciągnie za sobą kolejne. Nowi ludzie, nowe pomysły. Staram się inspirować artystów i wzniecać w ich żarze kolejne kreacje. Tak też z fotografem Piotrem Kowalikiem tworzymy własne kreacje artystyczne i w zeszłym roku wygraliśmy 7 nagród głównych za najlepsze fotografie w Londynie, a w tym roku podobnie. Obecnie tworzymy autorski film obrazkowy ze zdjęć. Także z wybitnym fotografem „Playboya” Michałem Szelestem (Michael Sheller – przyp.aut.) robimy zdjęcia mody i artystyczne na rozmaite konkursy. A w zeszłym roku zostałem ambasadorem North Norfolk oraz brytyjsko - mongolskiej marki odzieżowej z Jaczej Wełny „Tengri” i patriotycznej polskiej firmy odzieżowej „Surge Polonia” – mówi polski aktor.

Warto nadmienić, że obecnie można zobaczyć Kamila Lemieszewskiego w Channel 4 w serialu komediowym „An immigrant guide to Britain”, w którym reprezentuje Polaków i instruuje w komediowy sposób, jak trzeba uważać na zwyczaje brytyjskie.

Świat wielkich nazwisk

Kamil na każdym kroku podkreśla, że miejsce w którym się znalazł, osiągnął tylko i włącznie przez ciężką pracę nad sobą i swoim warsztatem. I trudno się z nim nie zgodzić. Wystarczy jedynie dodać, iż zna on aż 7 języków (!). Dlatego – dla przykładu – mógł zagrać, oczywiście po rosyjsku, zarówno rosyjskiego Popa w „50 ways to kill your lover”, jak też, z sir Benem Kingsleyem pierwszego faraona Seth w serialu „Egipcian Vice-TUT”. Do niewątpliwych sukcesów zaliczyć także należy zaproszenie na coroczny bal dla najlepszych kaskaderów filmowych oraz fakt, iż został już zauważony przez samego Stevena Spielberga i Guya Ritchiego, zagrał w najnowszych „Gwiezdnych wojnach: Rogue one” oraz poznał osobiście Matta Deamona, Michaela Keatona, Pierce’a Brosnana, Taylora Kitscha oraz innych zdobywców Oskarów. Aktualnie współprodukuje trzy krótkie filmy, w których również gra z aktorami kina Hollywood, m.in. własną interpretację Wiedźmina, Jamesa Bonda „Division 9”, „The enforcer”, a kilka kolejnych jest w przygotowaniu na kolejny rok. 20/10/2016 13:09:31

055 U boku największych Tylko w ciągu ostatniego 1,5 roku Kamilowi Lemieszewskiemu przypadło w udziale zagrać w około 12 filmach oraz kilku serialach, m.in. z doskonale znanym Joe z „Przyjaciół” czy Joanną Lumley. Najnowszą produkcją, w której będziemy mogli podziwiać grę polskiego aktora, jest „Transformers 5”. A w swoim dorobku ma takie role jak np. Merlina Twórcę Ekskalibura w „King Arthur - Legend of the Sword”, sir Guya Ritchiego, w którym wystąpił u boku Erica Bana i Jude’a Lawa, rebelianta i pilota w „Star wars: Rogue one”, rebelianta w filmie Stevena Spielberga „Ready player one”. A warto wymienić również takie produkcje jak “Absolutely fabulous: The movie” – jako Kamil Lemieszewski z Joanną Lumley i Kate Moss, „Fantastic beasts and where to find them” – jako Polish Noble Man, “An immigrant’s guide to Britain” – jego autorski program komediowy na Channel 4. Inną niwą na której Kamil Lemieszewski święci triumfy są z pewnością reklamy –ogólnoświatowa Heinekena u boku Daniela Craiga, Audi A6, szkockiej whisky MacAllan czy też jako Kapitan Morgan w reklamie Captain Morgan i ambasador tej marki przez 2 lata.

Gwiazdy z bliska

– To są normalni ludzie, którzy mają różne charaktery i emocje. Niektórzy są niedostępni, inni są super zabawni i pomocni, ale każdy z nich jest mega profesjonalny. Taki super złoczyńca Sean Cronin jest mega zabawnym człowiekiem. Tomer Oz (prawa ręka Jackie Chana i mój przyjaciel – super zabawny i pomocny. Podczas scen walk można się wiele od niego nauczyć, ale też uśmiać. Pierce Brosnan – super człowiek. Poppy Delevigne – przepiękna i urocza kobieta oraz niezwykle rozmowna. Matt Deamon – przezabawny człowiek i rozmowny. Tak samo O'Brien, Taylor Kitsch, Scott Adkins... Eddie Radmayne – cudowny człowiek i też bardzo pomocny. Z kolei Daniel Craig jest zagoniony i niedostępny. Ale wszyscy starają się wspierać każdego i pomagać sobie nawzajem. Uśmiechnięci i pełni życia. Jest to jedna rodzina na planie filmowym. Tak samo makijażyści, kostiumografowie, ekipa filmowa oraz kaskaderzy, jak choćby Andy Lister (Kapitan Ameryka, Spider-Man we własnej osobie), David Garrick (zdobywca Taurusa, Oskara dla kaskaderów i mój dobry przyjaciel) – to super poważni w zawodzie 657-MAKIETA 3 42-67.indd 55

i bardzo weseli ludzie, którzy nie boją się wyzwań. Niedługo na moim blogu pojawią się wywiady z nimi, w moim nowym programie ze znanymi ludźmi ekranu – podkreśla Kamil.

Duma i praca

Polski aktor i kaskader ma powody by czuć się dumnym ze swoich dotychczasowych projektów, w które, co sam podkreśla, wkłada całe serce, by wykazać się jak najlepiej. – Sądzę, że jak do tej pory największym moim osiągnieciem jest zagranie w filmie Guya Ritchiego jako Merlin i Twórca Ekskalibura, który ma legendę dorównującą naszemu Szczerbcowi („miecz do sądzenia wszystkich królów świata zesłany przez anioły”) oraz reklama Heinekena z samym Agentem 007, gdzie chyba jako pierwszy polski aktor miałem przyjemność zagrać u jego boku. A także film u Stevena Spielberga i cała reszta hollywoodzkiej produkcji – stwierdza po namyśle.

Cele na przyszłość

Aby utrzymać się na tym poziomie niezbędna jest ciągła sztuka samodoskonalenia. Polski aktor regularnie trenuje zatem sztuki walki, taniec, obsługę broni palnej i białej oraz… akrobatykę, a także biega w ultramaratonach 60-80 km. Jakie ma dalsze cele do zrealizowania? – Mam wiele pomysłów, ale to jest dobry czas na refleksje. Niedawno skończyłem sceny walk jako rycerz króla Artura (ja jako obrońca flagi Anglii) i jeszcze jestem pełen wrażeń. Uwielbiam grać w filmach oraz w teatrze i cyrku – a to zupełnie trzy różne światy. Sądzę, że skupię się w najbliższej przyszłości na pracy nad samym sobą oraz scenariuszami, które mam w głowie. Coraz częściej udaje mi się produkować i znajduję też dużą grupę zainteresowanych ludzi moimi dziełami. Głównym celem jest jednak inspirować ludzi i nieść uśmiech, światło oraz edukować. Sądzę, że poprzez sztukę filmową można to wszystko razem osiągnąć – podkreśla, dodając: Obecnie pracuję z grupą znajomych nad własną, filmową inscenizacją Wiedźmina – Bezimiennego Wiedźmiarza. Borykam się z budżetem, ale sądzę, że niedługo będzie już osiągnięty.

„Kamera jest bezlitosna”

Marzeniem Kamila Lemieszewskiego niemal od zawsze było aktorstwo i sceny

kaskaderskie, Jednak, nie jest to jedyna alternatywa na przyszłość. – Ukończyłem medycynę by mieć wykształcenie i zawód bezpieczeństwa. Ale jak na razie z aktorstwa da się wyżyć – śmieje się. – Ale aktorstwo to bardzo trudny zawód, psychicznie i fizycznie oraz intelektualnie. Musisz być wysportowany, gotowy na wszystko, prawdziwy w przekazie, ponieważ kamera jest bezlitosna i ukaże każdy fałsz ruchu czy emocji. Wstajesz do pracy o 3 rano, kładziesz się spać po północy. I musisz być piękny i rześki na następny dzień, a także znaleźć czas na szukanie nowej pracy, castingów czy kontaktów, gdyż twój agent wszystkiego za ciebie nie zrobi. Dodatkowo siła psychiczna i umiejętność pogodzenia się z porażką, po każdym nieudanym castingu. A już po nagranej reklamie, filmie, czekasz miesiącami na zapłatę, jeśli agent czy produkcja nie oszuka cię i nigdy nie zapłaci – to też było przyczyną wyjazdu z Polski – przyznaje już bez cienia emocji.

Szukać słońca w mroku

Na pytanie, czy to, co robi, mógłby polecić wszystkim innym, odpowiada jednoznacznie: Zdecydowanie nie. Aktorstwo i kaskaderstwo wymagają pokory i nie można gwiazdorzyć. Jest tysiące na twoje miejsce osób, które będą chciały cię zniszczyć i zająć twoje miejsce. Nawet za darmo. A nawet jak coś się stanie na planie, mało kogo to interesuje. Poza tym czasem plan zdjęciowy potrafi trwać nawet 35 godzin w przeróżnych warunkach pogodowych – a ty musisz powtórzyć tę samą scenę na golasa w lodowatej rzece 13 raz... Czy jest to prosta praca? – pyta retorycznie, dodając na zakończenie: Obie prace są bardzo ciężkie fizycznie i psychicznie. Więcej ryzyka niesie ze sobą praca kaskadera, ale emocjonalnie także aktorska, gdzie możesz zgubić swoją osobowość i załamać się psychicznie. Tutaj musisz żonglować emocjami, szczególnie tymi trudnymi z twojej przeszłości. A ci, którzy w przyszłości chcieliby pójść drogą Kamila Lemieszewskiego otrzymują od polskiej gwiazdy cenną radę: Trzeba być wytrwałym i szczególnym oraz nie przejmować się krytyką, ale ją analizować i brać jako poradę, ale nie do serca głęboko. Być zawsze pozytywnym i szukać słońca w mroku, ponieważ „co nas nie zabije, to nas wzmocni”! « 18/10/2016 17:54:39

056

CAFÉ COOLTURA FASHION WEEK + opera

Maciej Zień dla Biedronki

Sieć sklepów Biedronka rozpoczęła współpracę z kolejnym polskim projektantem. Do sprzedaży w wybranych placówkach sieci trafią tekstylia łazienkowe z nowej kolekcji „HOME & SPA by Maciej Zień”. Przygotowana na wyłączność dla Biedronki kolekcja obejmuje takie produkty jak: ręczniki, kosmetyczki, kapcie domowe w wersji damskiej i męskiej, szlafrok bawełniany, a także dywaniki łazienkowe. Wszystkie produkty występują w trzech wersjach kolorystycznych: biel, granat i beż. Będzie można je nabyć w atrakcyjnych cenach: szlafrok – 99,90 zł, komplet 2 ręczników – 49,99 zł, kapcie domowe – 24,99 zł, dywanik łazienkowy – 34,99 zł, kosmetyczka – 21,99 zł. Produkty będą dostępne do wyczerpania zapasów. – Moja kolekcja dla Biedronki jest inspirowana domowym SPA. Ten projekt był dla mnie nowym wyzwaniem. Chciałem stworzyć linię tekstyliów, która będzie pewnego rodzaju eksperymentem, przygotować coś, czego nigdy wcześniej nie robiłem. Dzięki temu moja twórczość wkroczyła na nowy poziom, a ja sam sprawdziłem się jako projektant 657-MAKIETA 3 42-67.indd 56

w nieco innej roli – powiedział projektant Maciej Zień. Maciej Zień jest jednym z najbardziej znanych polskich projektantów mody, a marka, którą stworzył, kojarzona jest z luksusem, elegancją i perfekcyjnym wykonaniem. Projektowanie ubrań to tylko jedna z pasji Macieja Zienia, gdyż wzorem światowych sław rozszerzył swoją działalność o projektowanie mebli, wnętrz oraz akcesoriów domowych – Zień Home. Współpraca Biedronki z projektantami mody to nawiązanie do światowego trendu, którym jest obecność wiodących marek w popularnych kanałach dystrybucji. Przykładem takiej współpracy była oferta stworzona specjalnie dla klientów Biedronki przez projektantów polskiej marki modowej BOHOBOCO. Na przełomie listopada i grudnia 2015 r. klienci sieci mogli kupić komplety pościeli w ciekawych wzorach i wariantach kolorystycznych. Z kolei w lipcu 2016 r. w Biedronce dostępna była, stworzona również na wyłączność, kolekcja „Just for fun by Loft37” – dwa modele balerinek,

klapki typu japonki, torebki, portfele i akcesoria. Wspólnie z Fundacją DKMS Polska oraz duetem Paprocki&Brzozowski Biedronka prowadziła również dwukrotnie projekt promujący dawstwo szpiku kostnego. Szerzeniu idei służyły stworzone przez projektantów specjalne produkty – w 2014 r. w sklepach Biedronka dostępne były koce walentynkowe z informacją o stronie internetowej, na której można się rejestrować, aby zostać dawcą krwiotwórczych komórek macierzystych, a w 2015 r. – koce i poduszki z nadrukami znaków zodiaku. Sieć od 2013 r. jest także organizatorem konkursu „Młodzi projektanci dla Biedronki”, skierowanym do studentów Katedry Ubioru Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi. Zadaniem uczestników jest zaprojektowanie odzieży, która trafia do sprzedaży w sklepach Biedronka. W czterech edycjach konkursu wzięło udział ponad 160 studentów, którzy zaprojektowali sukienki i tuniki oraz bluzki o charakterze wieczorowym, a w 2015 r. nadruki na bluzki i T-shirty. W 2016 r. studenci ASP ponownie otrzymali zadanie zaprojektowania sukienek i tunik. Odzież na bazie zwycięskich projektów będzie dostępna w sklepach Biedronka w grudniu br. « Źródło: Centrum Prasowe PAP

18/10/2016 17:54:40

057

Mistrz niemieckiej pieśni Matthias Goerne jest obecnie powszechnie uważany za jednego z najwybitniejszych barytonów swojego pokolenia. Śpiewak ten jest uczniem legendarnego Dietricha Fischera-Dieskau. Goerne kontynuuje tradycje swojego mistrza szczególnie jeśli chodzi o wykonawstwo „Lieder”. Dr Jacek Kornak

Na tym polu Goerne ma niewielu, którzy mogliby się z nim zmierzyć. Od swojego debiutu w Salzburgu w 1997 roku Goerne występował na najważniejszych scenach koncertowych i operowych na świecie, włącznie z Royal Opera House w Londynie. 16 października Goerne planował występ w londyńskim Southbank Centre, jednak nagła choroba uniemożliwiła mu to. Na pocieszenie jednak warto posłuchać jego ostatnich nagrań. W tym miesiącu na rynku pojawił się album „Berio/Mahler 10 Fruehe Lieder”. Goerne wykonuje na tym albumie dziesięć wczesnych pieśni Gustava Mahlera w orkiestracji Luciano Berio. Artyście towarzyszy BBC Symphony Orchestra pod 657-MAKIETA 3 42-67.indd 57

batutą Josepha Ponsa. To bardzo rzadko wykonywana wersja tych pieśni. Berio, uważany przez niektórych za muzycznego postmodernistę, dokonał niezwykle bogatej w szczegóły orkiestracji tych późnoromantycznych pieśni. Goerne w swojej interpretacji z jednej strony oddaje ducha Mahlera, śpiewa on wyraziście, z mocą, z drugiej jednak strony słychać tutaj również Beria w pewnym przerysowaniu, które nadaje ironiczny charakter tym pieśniom. Na płycie tej usłyszymy również jedno z najważniejszych dzieł drugiej połowy XX wieku „Sinfonię” Beria. Ostatnio również ukazał się zbiór pieśni Schuberta w wykonaniu Matthiasa Goerne’a. Box, zatytułowany po prostu „Lieder”, prezentuje nagrania Goerne’a z utworami Schuberta z ostatnich lat.

Na dwunastu płytach znajdziemy ponad dwieście pieśni „najbardziej poetyckiego kompozytora, który kiedykolwiek żył” jak określił Schuberta Liszt. Znajdziemy tutaj najbardziej znane cykle pieśni, takie jak „Winterreise” oraz „Die schöne Müllerin”. Goerne’owi towarzyszą na fortepianie między innymi Christoph Eschenbach, Helmut Deutsch, Ingo Metzmacher oraz Elisabeth Leonskaja. Goerne wykonuje utwory Schuberta pewnie i naturalnie, ale jakby z niezwykłą delikatnością. Jego interpretacje są lekkie, frazy wydają się płynąć, a prostota splata się tutaj z nostalgią. Miejmy nadzieję, że Matthias Goerne nie skasuje kolejnych występów w Londynie, a póki co pozostaje nam cieszyć się jego wyśmienitymi nagraniami. « 18/10/2016 17:54:40

058

CAFÃ&#x2030; COOLTURA londyn

657-MAKIETA 3 42-67.indd 58

18/10/2016 17:54:42

059

657-MAKIETA 3 42-67.indd 59

18/10/2016 17:54:45

060

CAFÉ COOLTURA ROZMOWA

Ostatni raz był pan w Londynie ponad dziesięć lat temu z przedstawieniem „Klub hipochondryków”, i występował pan między innymi z Wojtkiem Malajkatem i Piotrem Polkiem. Teraz zobaczymy Zbigniewa Zamachowskiego w programie autorskim i to muzycznym. Dla niektórych widzów może to być zaskoczenie… To w pewnym sensie zaskoczenie również dla mnie. Moja muzyczna kariera musiała trwać ponad trzydzieści lat, zanim ta formuła recitalu ujrzała światło dzienne. Może to naturalne: potrzebowałem dojrzałości jako muzyk i jako człowiek, żeby umieć spotkać się z publicznością „jeden na jeden”. To trudne wyzwanie, ale mam nadzieję, że już potrafię je podejmować. Od kilku lat mój recital jest łakomym kąskiem dla organizacji kulturalnych w całym kraju i sam polubiłem ten szczególny one-man show. Poza tym, na szczęście podczas recitalu towarzyszy mi mój kolega, wytrawny muzyk, pianista i wykładowca akademicki, Roman Hudaszek. Dzięki niemu czuję się raźniej.

Bez rodziny mnie nie ma ZBIGNIEWA ZAMACHOWSKIEGO zobaczymy już wkrótce na deskach teatru w POSK-u. W rozmowie z Piotrkiem Dobroniakiem opowiada między innymi o swoim recitalu, aktorstwie oraz o tym, na co warto się wybrać w Polsce do teatru.

657-MAKIETA 3 42-67.indd 60

Generalnie publiczność zna pana głównie jako aktora. Mało kto wie, że jest pan oprócz tego również kompozytorem i autorem tekstów. Jest pan bardzo rozśpiewanym aktorem. Czy jest w panu walka: „Zamachowski aktor” kontra „Zamachowski wokalista”? Na szczęście nie. Śpiewam od wczesnej młodości i jako chłopak wiązałem swoją przyszłość bardziej z muzyką niż z aktorstwem. Dość wcześnie zacząłem też komponować, gram na kilku instrumentach. Ostatecznie to film przyniósł mi popularność, ale do dziś udaje mi się w miarę bezkonfliktowo wieść żywot aktora śpiewającego.

Gdzie panu się przyjemniej gra? W teatrze, filmie czy w dubbingu? Celowo wymieniam te trzy rzeczy, ponieważ każda z nich wymaga innego „zaangażowania” aktorskiego. Chciałbym móc powiedzieć, że podobnie jak aktorzy z Hollywood, mam swoją aktorską specjalizację. Niestety rzeczywistość ciągle tro18/10/2016 17:54:46

061 chę skrzeczy i aktor polski musi być zawsze gotowy na nowe wyzwania, w zależności od tego, w czym się akurat przyda, czy też na co jest zapotrzebowanie. No, ale dzięki temu mam właściwie wiele zawodów, więc są także dobre strony tej sytuacji.

Nie obawia się pan pewnego zaszufladkowania? Pomimo wielu poważniejszych ról – na przykład świetnej roli w „Ucieczce z Kina Wolność” ale przecież nie jedynej – czy nie ciąży nad panem opinia filmowego i teatralnego śmieszka? Już chyba nie. Pomógł Kieślowski i „Biały”, Gliński i „Cześć Tereska”, Jakimowski ze „Zmruż oczy”, Pasikowski i „Jack Strong”, a ostatnio także mistrz Wajda, który w całkiem nieoczywistej roli zatrudnił mnie w swoim filmie pt. „Wałęsa”. Przez wiele ostatnich lat grałem postaci może nieco mniej sympatyczne, ale na pewno skomplikowane psychologicznie, a czasem po prostu „czarne charaktery”. Jestem z tego zadowolony.

Z pana wcześniejszych wywiadów wiem, że ceni pan sobie życie rodzinne. Praca aktora to jednak często życie w ciągłym biegu, czasem na walizkach. Jak pan łączy (albo rozdziela) życie rodzinne z tak angażującą pracą? Bez rodziny mnie nie ma. Nie mógłbym żyć sam i na szczęście nie zapowiada się na to. Moje dzieci są już (prawie) dorosłe, ale to nie znaczy, że mnie nie potrzebują. Lubię spędzać z nimi czas, ale lubię też być z moją żoną i jej dziećmi. Nastoletni pasierbowie to także całkiem nowe wyzwanie dla mnie. Staram się stąpać ostrożnie. Teraz trochę politycznie. Kilka lat temu opowiedział się pan za prezydentem Bronisławem Komorowskim. Czy obecna „dobra zmiana” nie dosięga pana w życiu codziennym? Nie lubię wypowiadać się na tematy polityczne. Tym bardziej, że polityka w naszym kraju coraz bardziej schodzi na psy. Szkoda. Byłem zaangażowany w prawdziwą dobrą

657-MAKIETA 3 42-67.indd 61

zmianę, która przyniosła Polsce demokrację. Teraz chciałabym, by pozwolono mi robić swoje. Ale nie mogę mieć pewności, że tak będzie.

Wróćmy do pańskiego recitalu. Wybrał pan do programu, między innymi, teksty Wasowskiego, Przybory, Nohavicy, ale też na przykład Bukartyka, nie wspominając już o Stachurze czy Młynarskim (chyba nikogo nie pominąłem). Skąd taki wybór? Co chciał pan opowiedzieć tymi piosenkami? Tego nie chciałbym tłumaczyć. Powiem tylko, że nic w moim recitalu nie dzieje się przypadkiem. Ani kolejność piosenek, ani to, co opowiadam między nimi. Proszę wybrać się wraz ze mną w tę podróż, sam pan zrozumie...

Życie ma wiele kolorów. A to znaczy, że z czarnego dna rozpaczy do błękitu siódmego nieba jest bliżej, niż nam się wydaje.

Bardzo często można pana na scenie teatralnej oglądać z Wojtkiem Malajkatem. Czy możemy mówić o jakimś specyficznym duecie aktorskim? Jaka jest geneza takiej aktorskiej przyjaźni? Wojtek jest moim przyjacielem od ponad trzydziestu lat. Podobnie Piotr Polk. Mam dwóch oddanych przyjaciół i jestem z tego dumny. Myślę że ten fakt czyni mnie szczęśliwym, spełnionym człowiekiem w równym stopniu, co moja rodzina i mój zawód.

Publiczność za granicą rzadko może pana oglądać na deskach teatralnych. Jeśli któryś z naszych czytelników miałby okazję zobaczyć pana w teatrze, podczas swojej wizyty w Polsce, to co by pan polecił ze swoim udziałem? Zapraszam do Teatru Narodowego na „Białe małżeństwo” Tadeusza Różewicza w reżyserii Artura Tyszkiewicza, „Matkę Courage i jej dzieci” w reżyserii Michała Zadary i wspaniałą „Królową Śniegu” Piotra Cieplaka. Londyńczykom zaśpiewa pan „Nie tylko o miłości”, to w takim razie o czym jeszcze? Życie ma wiele kolorów. A to znaczy, że z czarnego dna rozpaczy do błękitu siódmego nieba jest bliżej, niż nam się wydaje (śmiech). «

Recital – Nie tylko o miłości 30 października 2016, niedziela, godz. 17:00 POSK - Sala Teatralna

Więcej informacji na:

www.evabecla.com

18/10/2016 17:54:46

062

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Suszone skalpy W daleką drogę przez pustkowie zawsze potrzebny jest prowiant i woda. Każdy, kto chociaż raz był na górskim szlaku wie, że bez jedzenia i wody można wpaść w niezłe tarapaty. Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

Wiedzieli o tym również amerykańscy Indianie, Mongołowie, Arabowie, ciągnący przez pustynię karawany i wszyscy, dla których życie było ciągłym przemieszczaniem się z miejsca na miejsce. Zabezpieczenie jedzenia na 657-MAKIETA 3 42-67.indd 62

taką podróż było nie lada wyzwaniem. Zwłaszcza, że słowo „lodówka” nie istniało w słowniku aż do XX wieku. Metod prezerwacji żywności można by wymienić kilka, ale dzisiaj zajmiemy się jedną, całkiem smaczną – suszonym mięsem JERKY. Historycy zgodni są co do miejsca pochodzenia tego rodzaju zapa-

sów. Podobno pierwszymi wynalazcami tegoż specyfiku byli peruwiańscy Indianie. Społeczność wielce zorganizowana, która polowała okresowo i wspólnie. Jedną z metod przechowywania upolowanych zwierząt, głównie dziczyzny, było suszenie pociętych cienko płatów mięsa, obtoczonych w mące na słońcu i wietrze. Peruwiańczycy nazy18/10/2016 18:00:21

063 wali to „charqui” i od tej nazwy pochodzi nazwa talerza wypełnionego suszonymi wędlinami tzw. charcuteria. Odnosi się to współcześnie do kuchni iberyjskiej i mimo iż słowo „charquteria” brzmi hiszpańsko, to jednak takim nie jest. Dzisiaj to już inne wędliny, solone i suszone, głównie wieprzowina. Początkowo jednak ookreślało się tym słowem dziczyznę i mięsa bizonów, na które polowali północnoamerykańscy Indianie. Jerk był towarzyszem nowych osadników i można go było używać na wiele sposobów. Rozbity kamieniem służył jako podstawa wywaru do zupy, często był żuty jako przekąska, z całą pewnością jednak bez niego trudno było podróżować na Dziki Zachód. Podobne przysmaki o nazwie „pipikaula” mieli Hawajczycy a o nazwie „biltong” – Afrykańczycy. W RPA znaleźć można biltong z kangura, zebry, bawoła, a nawet krokodyla. Norwegowie suszą baraninę i przede wszystkim dorsza, który jest rybną wersją jerka. Nasza suszona kiełbaska jest niczym innym jak pomysłem na jerk w wersji słowiańskiej. W tym kontekście stwierdzenie, że wymyślili to Peruwiańczycy niewiele ma wspólnego z prawdą, ale jerk to jerk. Można spotkać dzisiaj bardzo wiele smakowych wersji, od bardzo ostrych, poprzez bardzo słone, do słodziutkich jak miód. Zawsze jednak podstawą jest suszone mięso. Amerykańscy osadnicy doprowadzili jerk do perfekcji, susząc praktycznie wszystko, co upolowali. Podobno powszechnym widokiem były wozy tychże osadników, obwieszone kawałkami dyndających pasków mięsa. Zwyczajowo namaczano je na kilkanaście

657-MAKIETA 3 42-67.indd 63

godzin w roztworze solnym, a potem rozwieszano wzdłuż wozów, wystawiając na działanie słońca i wiatru. Taki kawałek suszonego mięsa łamano lub kruszono kamieniami, a ugotowany z fasolą był podstawą diety pionierów i kowbojów wszelkiej maści. Fasolka po bretońsku nie jest więc daniem tylko polskim. Jerk był też podstawą wyżywienia Indian amery-

kańskich, którzy obok kęsów wołowiny suszyli skalpy osadników. Paradoksalnie jest takie danie, które nazywa się jerk, ale jest czym innym i pochodzi z Jamajki. Jako że nie podejrzewam was o chęć suszenia wołowiny, to dzisiaj podam wam przepis właśnie na tę potrawę. Autorem przepisu jest Gordon Ramsay. «

Kurczak jerk z Jamajki SKŁADNIKI: 4 ćwiartki kurczaka (podzielone udko i podudzie) oliwa z oliwek do smażenia 2 łyżki sosu Worcestershire ryż do podania 4-5 gałązek tymianku, do dekoracji MARYNATA: 1-2 papryczki chilli, bez pestek i drobno pokrojone 2 ząbki czosnku, pokrojone i przeciśnięte przez praskę 1 łyżeczka zmielonych goździków 1 łyżeczka mielonego cynamonu 1 łyżeczka mielonej gałki muszkatołowej 2 łyżeczki zmielonych ziaren ziela angielskiego listki z 5-7 gałązek tymianku duża szczypta mielonego czarnego pieprzu oliwa z oliwek PRZYGOTOWANIE: 1. Rozgrzej piekarnik do 220ºC (gazowy na poziom 7). 2. Kurczaka natnij w grubszych miej-

scach (szybciej się upiecze) i delikatnie posól. 3. Przygotuj marynatę ze wszystkich składników podanych wyżej, mieszając je w miseczce i dodawaj po troszku oliwy, tylko do momentu utworzenia gęstej pasty. 4. Wetrzyj marynatę w części kurczaka i wstaw go do lodówki na min. godzinę, a najlepiej na całą noc. 5. Rozgrzej dużą patelnię przystosowaną do zapiekania w piekarniku na średnim ogniu i wlej trochę oliwy z oliwek. 6. Włóż części kurczaka i smaż je ok. 10 min, tak, by były z każdej strony zarumienione. Polej kurczaka sosem Worcestershire, przykryj patelnię i duś ok. 2 min. 7. Przykrytą patelnię z kurczakiem wkładamy do nagrzanego piekarnika na ok.20 min. Gdy nie posiadasz takiej patelni, przełóż kurczaka do naczynia żaroodpornego i przykryj folią aluminiową. 5 minut przed końcem pieczenia odkryj go, aby się dodatkowo zarumienił. 8. Wyjmij kurczaka z piekarnika i podawaj z ryżem i gotowaną czerwoną fasolą.

18/10/2016 18:00:33

064

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA Badacze wykazują, że regularne spożywanie alkoholu i jego rodzaj zwiększają ryzyko nadwagi bądź otyłości. Szczególnie piwo może doprowadzić u mężczyzn do otyłości brzusznej, ponieważ chmiel silnie pobudza apetyt. Jednakże jest też druga strona medalu. Osoby, które spożywają duże ilości napojów wyskokowych, jednocześnie spożywające mniej składników odżywczych, mogą doprowadzić organizm do licznych niedoborów i niedożywienia, co może skutkować anemią, gorszym wyglądem skóry, osłabieniem odporności czy osteoporozą.

Kaloryczność alkoholu

Alkohol a dieta Ewa Wojtaszek Gabinety Dietetyczne Bonne Sante

Rozważań, dotyczących spożywania alkoholu i jego wpływu na ludzki organizm, jest wiele. Dietetycy i lekarze prześcigają się w argumentacji i w większości przypadków przekonują, że picie alkoholu jest niekorzystne dla naszego ciała i jego prawidłowego funkcjonowania. Rzeczywiście tak się dzieje wtedy, gdy spożywamy alkohol w nadmiernej ilości. Jednak gdy pijemy z umiarem, to czy również wzrasta ryzyko tycia i niektórych chorób?

Wpływ alkoholu na metabolizm

Problem pojawia się w wyniku niewiedzy na temat wpływu alkoholu na procesy metaboliczne w organizmie. Większość osób nie potrafi pić z umiarem oraz nie zna możliwości swojego organizmu. Przemiana materii jest ściśle związana w tym przypadku z rozkładem alkoholu. W związku 657-MAKIETA 3 42-67.indd 64

z tym zaburzeniu lub zahamowaniu ulega metabolizm tłuszczów i cukrów. Ludzki organizm nie jest w stanie przechowywać alkoholu, dlatego musi go natychmiast metabolizować kosztem innych tłuszczów i cukrów, czego naturalną konsekwencją jest spowolnienie metabolizmu.

Masa ciała a alkohol

Wpływ alkoholu na masę ciała jest trudny do oszacowania, ze względu na wpływ wielu czynników warunkujących ryzyko wystąpienia nadwagi czy otyłości, takich jak nieprawidłowa dieta czy niska aktywność fizyczna. Utrzymywanie masy ciała na prawidłowym poziomie jest możliwe dzięki regulacji apetytu. Alkohol całkowicie zaburza ten proces. Uczucie sytości u osób, które przed posiłkiem spożywały alkohol pojawia się później niż u osób, które przed posiłkiem piły napoje bezalkoholowe. Alkohol także pobudza kubki smakowe z naciskiem na tłuste i słone potrawy czy przekąski.

Najpopularniejszymi trunkami w Polsce są wino, piwo i wódka. Chmielowy napój dostarcza 67 kcal w 100 gramach, a wypicie dwóch małych piw to dość duży kawałek pizzy. Najmniej kaloryczne jest wytrawne wino, ponieważ w 100 gramach czerwonego wina znajduje się 60 kcal, a w winie białym 66. Najwięcej kalorii znajduje się w wódce, w przeliczeniu na 100 gramów 220 kcal. Należy także wspomnieć o leczniczych właściwościach alkoholu, takich jak wpływ czerwonego wina na trawienie i układ krwionośny czy piwa, które ma zbawienny wpływ na nerki. Mówi się o tym, że napoje wyskokowe zawierają mnóstwo kalorii, a co za tym idzie – dodają kilogramów. Badania kliniczne jednakże dowodzą, że spożywanie alkoholu nie powoduje wzrostu wagi, jakiego moglibyśmy się spodziewać po odpowiadającej mu liczbie kalorii. Według niektórych badaczy istnieje naturalna tendencja do utraty kilogramów, zwłaszcza u kobiet. Możemy mówić o pewnej zależności między alkoholem a wagą. Dodatkowe kalorie przyjęte w postaci alkoholu powodują, że mniej jemy, a kalorie w nim zawarte stanowią pewnego rodzaju substytut tych, które spożylibyśmy z jedzeniem. Jednak nie wszyscy potrafią się oprzeć pokusie podjadania przy drinku. Zarówno zwolennicy i przeciwnicy alkoholu mają rację, jednakże „wszystko jest dla ludzi”. Wystarczy umiar i rozsądek w piciu alkoholu, a gdy chcemy jednocześnie zadbać o linię – sięgajmy po „zdrowsze” rozwiązania, takie jak czerwone wino, wódka z wodą i cytryną, a nie ze słodzonym sztucznie napojem czy gin z tonikiem. Pamiętajmy także o zdrowym posiłku przed spożywaniem alkoholu, a pomiędzy kolejnymi trunkami sięgajmy po szklankę wody. « 18/10/2016 17:54:48

065

Masaż Lomi Lomi Nui – Zdrowie ma wiele twarzy

asaż Lomi Lomi Nui jest masażem świątynnym pochodzącym z Hawajów, opartym na filozofii zwanej Huna, służył pierwotnie tylko głowom kraju. Dziś Lomi Lomi Nui jest dostępne dla każdego, kto pragnie wyciszyć swoje ciało i umysł, służy ludziom całego świata w podejmowaniu decyzji, zgłębianiu siebie i pomaga w przemianach których pragną. Masaż ten uwalnia ciało od tego co robi z nim stres, negatywne życiowe sytuacje i ciągłe życie na najwyższych obrotach. Jest to też zabieg bardzo pomocny w pokonywaniu swoich barier w temacie ciała, stawaniu się osobą bardziej pewną siebie i spokojniejszą. Nasza pamięć połączona jest ze sobą poprzez różne skojarzenia: jedna myśl łączy się z następną, liną zbudowaną nie tylko z myśli, ale również z emo-

657-MAKIETA 3 42-67.indd 65

cji oraz każdego rodzaju doświadczeń: wrażeń, obrazów, zapachów, smaków i dźwięków. Masaż Lomi Lomi ma bardzo istotne znaczenie z punktu widzenia medycyny, gdyż poza wyciszeniem i koncentracją na danym temacie, pomaga w zmniejszeniu napięć w ciele, co pozwala na zmianę stereotypu zachowań pozycji ciała w przestrzeni. Masażysta Lomi Lomi Nui stymulując ciało pacjenta, traktuje je jako świątynie, w której mieszkają świadomość i dusza. Jest to „dom” podświadomości, która kieruje automatyzmami działania naszego ciała, uczuciami, wspomnieniami, wszystkimi reakcjami i całą naszą pamięcią. Masaż Lomi Lomi poprzez głębokie uczucie komfortu i relaksu, oraz wspaniałe dzwięki hawajskiej muzyki i wyciszający klimat uspakaja, koi i pokazuje jak wspaniale

można się czuć, jeśli sobie na to pozwolimy. Poprzez wyciszenie i zachęcenie do skupienia się na sobie, pozwala lepiej poznanać i zaakceptować siebie takim jakim się jest tu i teraz, a jednocześnie motywuje do dania samemu sobie więcej ciepła, uwagi, miłości, stymuluje do poprawy swojego życia. Bardzo ważnymi elementami Lomi Lomi Nui jest głęboki spokojny oddech oraz intencja czyli ukierunkowanie tego, co chcemy żeby się zadziało podczas zabiegu. Korzystając z pomocy masażysty oraz sił wewnętrznych, głębokiemu relaksowi i skupieniu na swoich odczuciach, Lomi Lomi Nui jest wspaniałą drogą do poprawy komfortu swojego życia. Serdecznie zapraszam Janusz Tympalski Manual Med

18/10/2016 17:54:49

066

CAFÃ&#x2030; COOLTURA ZDROWIE I URODA

657-MAKIETA 3 42-67.indd 66

18/10/2016 17:54:56

067

657-MAKIETA 3 42-67.indd 67

18/10/2016 17:54:57

068

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Acton duza czysta jedynka,

podwójne łóżko, internet, W domu sa tylko 2 osoby. około 10 minut do wszystkich linii metra.£130 p/w. Tel:07419687309 lub 07425306600

> Catford Pokoj dwojka dla > Arnos Grove, N11 2RB, Pokoj dwojka dla 1 osoby, £105/tydz. Plus energia i gaz do podzialy. Pokoj na piętrze, lazienka z wanna, duza kuchnia. 07756340316

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

mężczyzn z możliwością dostawy drugiego lóżka wszystkie media wliczone. po 150 tyg po wiecej info prosze dzwonic 07581443063

> Do wynajęcia 2 jedynki bez > Bounds Green, N11 2QU, 6

bed dom. £1800/mies. 4 podwojne sypialnie, 2 pojedyncze, 2 lazienki. Dostepne od polowy listopada. 02088851890, 07436792779, 07436582103,

> Bruce Grove, N17 6LU, 3 bed

Warunki:

657-MAKIETA 4 68-91.indd 68

mieszkania do wynajęcia

flat na 2 poziomach. £1750/ miesiac. 3 podwojne sypialnie, otwarta kuchnia z salonem, lazienka, oddzielna toaleta. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582103, 07436792779

> Catford duza dwojka dla

jednego mężczyzny 125tyg wszystkie media wliczone po wiecej info prosze dzwonic 07581443063

depozytu rachunki wliczone 130funtuf se12 8jr 07495674002

> East Finchley Duzy i

słoneczny pokój dla kobiety na East Finchley w 2 bed flat. Piekny ogrod, livingroom , free parking, 10min piechota od East Finchley .£715/ month + bills. 07765871267

> Enfield Wynajme jedynke za

115 i dwojke za 140 plus dwa tyg depozytu na Enfield dom po remoncie blisko komunikacja i sklepy w domu mila atmosfera tel 07508560146

> Enfield, EN2 6EW, 2 bed flat, > Catford pokoj dla mezczyzn z mozliwoscia dostawy drugiego lozka wszystkie media wliczone150 tyg po wiecej info prosze dzwonic 07581443063

> Catford pokoj duza dwojka dla jednego mezczyzny 125tyg wszystkie media wliczone po wiecej info prosze dzwonic 07581443063

£1150/mies. Podwojna sypialnia, pojedyncza sypialnia, oddzielny salon, lazienka, oddzielna toaleta. 2 pietro. 02088851890, 07436582103, 07715677401

> Enfield, EN3 6LW ,4 bed

house, £1700/mies.3 podwojne sypialnie,1 pojedyncza, 2 lazienki, duzy salon, jadalnia, ogrod, off street parking. Dostepny od zaraz. 02088851890.

18/10/2016 17:53:04

069

657-MAKIETA 4 68-91.indd 69

18/10/2016 17:53:06

070

OGŁOSZENIA drobne

> Finsbury Park, N4 3LN, 1

bed flat, £850/mies. Duzy salon, przechodnia sypialnia, oddzielna kuchnia, lazienka i toaleta dzielona z sasiednim mieszkaniem. 02088851890, 07715677401, 07436792779

> Stockwell. Wynajme miejsce w pokoju we flacie czystym i spokojnym, 5 min.od st.metra, tel.07748348973 po 17.00-tej.

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Tottenham, N17 6RU , Pokoj > Gravesend centre overlooking Thames, nice room for nonsmoker working lady. 07960420977

dwojka £130/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami.Wspolna kuchnia, lazienka, ogrod. Dostepny od

> Greenford wynajme pokoj

dwojke dla jednej osoby na Greenford, Sudbury Hill ub6 0dy. 10 min do metra. f120 na tydzień. Tel. 07543354330

W związku z rozwojem piekarni w Londynie poszukujemy doświadczonych cukierników i piekarzy do pracy. Zainteresowanych prosimy o przesyłanie CV na adres: praca@ polishvillagebread. co.uk

zaraz. 07436792779.

> Winchmore Hill, EN12SG, 2 bed apartament, £1390/mies, 2

Hersham Surrey - f/t CPC driver/horticultural worker (will pay to train right candidate) over 25 to drive 7.5 tonne lorry. English speaker. call 01932222746 ellie@ woodlarknursies.co.uk

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

podwojne sypialnie, salon,

> Haringey, N4 1RJ, Pokoj

dwojka na 1 pietrze, £110-£120/ tydz. Plus elektryka i gas do podzialu. Kuchnia, lazienka, 2 tolaety, internet. 07756340316

> Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepow. tel.07523510272

kuchnia, 2 lazienki,ogrod komunalny. Dostępne od zaraz. 02088851890, 07715677401, 07436582103

> Wynajmę podwójny pokój dla dziewczyny £460 za miesiąc, depozyt £200. Rachunki wliczone( gaz, internet, woda,

> Leyton 130/tydz Dwojki (jako

jedynki) dla mezczyzn w domu na Leyton. 15 min Central Line; 5 min Overground; Bus W16, 97, 69 Najlepiej proszę dzwonic po 19 07868664889

> Leyton 130/tydz Dwojki (jako

jedynki) dla mezczyzn w domu na Leyton. 15 min Central Line; 5 min Overground; Bus W16, 97, 69 Najlepiej prosze dzwonic po 19 07868664889

Szukamy samozatrudnionych kierowców vanów oraz kurierów. Płacimy £115 dziennie plus paliwo oraz bonusy z własnym vanem lub £80-£90 z naszym. Zadzwoń pod 07834698601.

elektryka). W mieszkaniu łazienka, toaleta. 07912295988

mieszkania szukam SMS:

81616 KOD: 02

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Zatrudnię na stale doświadczonego hydraulika Gas Safe z narzędziami i vanem. Posze o kontakt osoby chętne i nie bojące się pracy. £18.75 - £20 na godzinę. 02035198708

> Szukam pokoju jedynki okolice > Mitcham. Pokoj jedynka w domu z ogrodem, blisko komunikacja i polskie sklepy. 07530376620

> South Woodford witam do

wynajecia pokoj 1 South Woodford w spokojnym czystym domu z ogrodem oraz internetem 07725646666 cena za pokoj to 110 plus tyg depozyt rachunki wliczone

657-MAKIETA 4 68-91.indd 70

Tooting Broadway, Balham, Colliers Wood,tel.07925421799.

> Witam poszukuje 2 beedroom flat najlepiej okolice Lewisham Catford Grove Park ale nie koniecznie. Wszelkie info prosze kierowac na email wojcikmagdalena13@gmail.com

Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Poszukujemy kierowcy Vana 25-45 lat do rozwozu gazet na terenie wschodniego i południowego Londynu. Punkt załadunku: Wembley. Praca dodatkowa 1 dzień w tygodniu(tylko czwartki). 07884255551 lub email marlena@ cooltura.co.uk

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

18/10/2016 17:53:06

071 Firma Sara-Int Ltd poszukuje księgowej. Wymagania: min 1 rok doświadczenia na terenie UK, znajomość VAT, PAI, self-assessment i LTD company. Dobry angielski w mowie i piśmie. Praca na pelen etat. e-mail: waleciuk@ saraint.co.uk tel: 02088463606

> Praca dla kierowców kat c -

Swindon - smieciarki, wymagany komunikatywny angielski, £9.20-10.20 za godzine 07590964000 piotr@aligra.co.uk

> Firma zatrudni pracownika

ogólnobudowlanego. Budowy na terenie Londynu. Kontakt tel. 07984674954.

rusztowań zatrudni kierowców posiadających prawo jazdy kategorii C + CPC .Osoby zainteresowane prosimy o kontakt. 07784703296

> Poszukujemy Kierowcy z prawem jazdy kategorii C, C plus E mile widziane. Doświadczenie w prowadzeniu samochodu ciężarowego na terenie Londynu jest dużym plusem. Więcej informacji pod tel: 07775590599

> Praca dla kierowców KAT C - Oxford, nocki, wymagana kat C min 2 lata, komunikatywny angielski, £10.5 - 11.5 za godzinę, praca po egzaminie. 07590964000

> Cleanco KM Ltd pilne zatrudni > Kosmetyczka, Masażystka ,

itp... pokój do wynajęcia w salonie w wschodnim Londynie. 07738430299

milych, odpowiedzialnych mężczyzn do mycia okien na terenie East London i okolice! Stala praca- mile widziane driving licence7846300239

> Przyjmę krawcowa z

doświadczeniem do zakładu krawieckiego na 07877064720

> English and Polish-speaking

> Praca na magazynie w

dental nurse required for a busy practice in Kilburn (NW6) area. Please contact Dr Hakim on 07714 633000. Email address for sending CVs: e_hakimnia@ yahoo.co.uk.

okolicach Luton - 02031379406.

> Full or part time hairdresser to work in Tooting 146 Mitcham Road Tooting Sw17 9nh telephone Vera 0208 672 5619 or mobile 07813484218 some English needed

> Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogów od £500 za dzien! 02037665330 please email zdjęcie to info@ planetofmodelling.co.uk

> Poszukujemy asystentów do

salonu fryzjerskiego w Wandsworth, niekoniecznie z doświadczeniem. W wieku od 16 wzwyż, wymagane sa podstawy j. ang i miła prezentacja. 07921082119

> Firma zajmująca się montażem

657-MAKIETA 4 68-91.indd 71

> Sortowanie paczek -sprawność fizyczna, praca na noce 5-6 dni -angielski podstawowy -na początek stawka 8£/h po okresie próbnym 8,74 GBP/h -35-45 h/ tydz 07494515377

18/10/2016 17:53:07

072

OGŁOSZENIA drobne

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

randka w ciemno SMS:

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481

> Elektryk - Hydraulik z 12

letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. kontaktowy 07707717053

> WItam mam 28 lat szukam

kobiety do stalego zwiazku uczciwej kochajacej jestem romantykiem troche wstydliwy pozdrawiam 07938601836

> Samotny emeryt chętnie

przyjmie emerytkę do dzielenia się życiem. Dom ogród działeczka niedaleko od Londynu proszę o kontakt 01707658910

niską kobietę max 150cm zainteresowaną stałym związkiem. Która jeszcze nie zapomniała o sexsie. 07730458750

> Ladna zadbana z pazurem

konkretna jak trzeba 27 Dziewcz. szuka Chlopaka 28-40 ktory dba o swoj wyglad wizualny i uprawia jakies sztuki walki 074 7075 0110

przemysłowe. Brytyjskie uprawnienia, właśnie narzędzia i samochód dostawczy. 07726141296

mila sympatyczna w miare szczupla pania w celach towarzyskich z Pln Londyn Czujesz samotnosc zadzwon tel 07752745112

> Malarz bez nałogów szuka

> Jesli jestes dojrzala zadbana

pracy . Tel 07752527785

kobieta i jestes tutaj sama lub nudzisz sie czasem to napisz do mnie a moze byc calkiem milo. Mam 40 latek 07751508881

kupię 81616 KOD: 05

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Kupie przy podpisywaniu

> Elektryk z uprawnieniami,

certyfikaty na nowa i stara instalacje wymiany fuseboard instalacje nowe i przeróbki starej, Mirek tel 07930946697

> Szukam normalnej kobiety.

Kawaler 40 lat. 07503108443

> Zaopiekuję dziećmi w wieku 2-10 lat. Wychowałam swoich dwojga dzieci. Jestem osobą spokojną, cierpliwą i odpowiedzialną bez nałogów. 07904421221

657-MAKIETA 4 68-91.indd 72

> Atrakcyjna smukła energiczna

i nie nudna 27 szuka zadbanego Chłopaka 28-40L. Zadzwoń bądź napisz cos o sobie. Jestes w Zwiazku to Nie Dzwon! 074 7075 0110

sprzedam

wspolnych spotkan..? jesli i ty chcesz..? ja zachodni tak londyn

81616 KOD: 09

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

motoryzacji znajdź nas na Facebooku Klasyczna Polonia UK 07539051527

81616 KOD: 06

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Sprzedam TV Samsung Series

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

5 UE32F5000AK 32” 1080p HD LED. w bardzo dobrym stanie, 3 Miesiace gwarancji. cena£140 07860837700

> Duzy słownik naukowo

techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

> Sprzedam nowy tuner > Poznam dziewczyne do

inne

> Jesteś miłośnikiem klasycznej

> Malarz dekorator szuka pracy

własne narzędzia doświadczenia i solidność 07562086772 Krzysztof

techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

umowy z operatorem iPhona 7 lub 7 plus 128 lub 256 GB sms/tel na 07824772552

cooltura.co.uk

wyglądającego, zadbanego, o miłym usposobieniu partnera ,mam 46l,mieszkam w Londynie. 07552633504

AK20 081634. +447448374490

cooltura.co.uk

SMS:

> Poznam dobrze

> I sell 5 pound new version

SMS:

> Konkretny i uczciwy

pomocnik budowlany szuka pracy . Tel 07752527785

nauki hiszpańskiego, francuskiego, włoskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272

> Duzy słownik naukowo

cooltura.co.uk

> Mily w srednim wieku pozna

> Podreczniki, cd i slowniki do

> Miły 60-co latek pozna bardzo

SMS:

> Elektryk. Instalacje domowe i

£120 .W cenie 3 Miesięczny abonament!!!, dalsza opłata tylko £12/miesiąc!!!. 07574381124

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

> Elektryk 13 lat w UK.

Tomek 42l szczuply. sms.00447759358309

satelitarny Full HD przerobiony odbiera wszystkie polskie programy!!! 2 wejścia USB np na dysk twardy do nagrywania programów czy filmów. Cena

Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane. Tanio, szybko, profesjonalnie. Akty urodzenia, małżeństwa, świadectwa, dyplomy, medyczne, prawnicze. Konsulat, USC, NARIC, sądy. Strona: www.tlumaczenia24. co.uk Email: biuro@ tlumaczenia24.co.uk 07770903430

18/10/2016 17:53:07

073

Â£1

657-MAKIETA 4 68-91.indd 73

18/10/2016 17:53:09

074

OGŁOSZENIA drobne + Usługi

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Montaż wszelkiego rodzaju rusztowań na terenie całego Londynu i okolice. Darmowe wyceny, szybki montaż konkurencyjne ceny. Zapraszamy do współpracy. 07741361885

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

657-MAKIETA 4 68-91.indd 74

zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Implantacja Esperalu fachowa obsługa lekarska, możliwość dojazdu do pacjenta, konkurencyjne ceny. 07466716115

Polskie Kursy Kosmetyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £429, Przedłużania rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfikaty 0784-920-3526 Szczegóły Na www. polskiekursy.co.uk

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/ klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

NC+, Polsat – na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten – to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel: 02088101577, Instalacje: 07779631401 Zapraszamy

Przeprowadzki 24/7 Konkurencyjne ceny Przyjmujemy wszystkie zlecenia Ceny przeprowadzek już od £25/h Przeprowadzki Anglia - Polska oraz międzymiastowe Przewozy ze sklepów i aukcji tel: 07722560744 (WhatsApp) mario. remtrans@gmail.com

18/10/2016 17:53:09

075

657-MAKIETA 4 68-91.indd 75

18/10/2016 17:53:11

076

OGŁOSZENIA USŁUGI

657-MAKIETA 4 68-91.indd 76

18/10/2016 17:53:12

OGŁOSZENIA usługi

657-MAKIETA 4 68-91.indd 77

077

18/10/2016 17:53:13

078

OGŁOSZENIA INNE

657-MAKIETA 4 68-91.indd 78

18/10/2016 17:53:15

657-MAKIETA 4 68-91.indd 79

18/10/2016 17:53:17

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

657-MAKIETA 4 68-91.indd 80

18/10/2016 17:53:18

081

657-MAKIETA 4 68-91.indd 81

18/10/2016 17:53:20

082

657-MAKIETA 4 68-91.indd 82

18/10/2016 17:53:21

083

657-MAKIETA 4 68-91.indd 83

18/10/2016 17:53:23

084

OGŁOSZENIA budownictwo

657-MAKIETA 4 68-91.indd 84

21/10/2016 08:38:29

085

657-MAKIETA 4 68-91.indd 85

18/10/2016 17:53:28

086

OGŁOSZENIA budownictwo

657-MAKIETA 4 68-91.indd 86

18/10/2016 17:53:30

087

657-MAKIETA 4 68-91.indd 87

18/10/2016 17:53:32

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

£1

657-MAKIETA 4 68-91.indd 88

18/10/2016 17:53:33

089

657-MAKIETA 4 68-91.indd 89

18/10/2016 17:53:35

090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

657-MAKIETA 4 68-91.indd 90

18/10/2016 17:53:37

091

657-MAKIETA 4 68-91.indd 91

18/10/2016 17:53:40

Fot. PAP/EPA / Facundo Arrizabalaga

092

SPORT Piłka nożna + Siatkówka

Piłkarze Arsenalu fetują zwycięstwo nad Swensea 3:2

Arsenal dogonił Manchester City W jednym z najbardziej interesujących spotkań angielskiej ekstraklasy piłkarze Manchesteru City zremisowali u siebie z Evertonem 1:1. Utrzymali prowadzenie w tabeli, ale Arsenal Londyn wyprzedzają tylko lepszą różnicą bramek. „Kanonierzy” pokonali na własnym stadionie Swansea City 3:2.

Manchester City sezon 2016/17 rozpoczął od dziesięciu zwycięstw z rzędu, wliczając wszystkie rozgrywki. Maszyna prowadzona przez trenera Josepa Guardiolę najwyraźniej się jednak zacięła, bo trzech ostatnich meczów wygrać nie zdołała. Za ostatnie niepowodzenie słynnego szkoleniowca trudno winić, gdyż jego podopieczni zmarnowali dwa rzuty karne. W pierwszej połowie prowadzenie gospodarzom mógł dać Kevin De Bruyne, ale strzał Belga obronił Maarten Stekelenburg. Natomiast w 70. minucie holen657-MAKIETA 5 92-100.indd 92

derski bramkarz zatrzymał uderzenie z jedenastu metrów Sergio Aguero. Bramkę dla gości w 64. minucie zdobył Romelu Lukaku, a w 72. wyrównał Nolito. Arsenal natomiast do triumfu poprowadził Theo Walcott, który dwukrotnie pokonał Łukasza Fabiańskiego w pierwszej połowie, w odstępie zaledwie siedmiu minut. Mimo prowadzenia „Kanonierom” nie grało się jednak łatwo. Jeszcze przed przerwą kontaktowego gola dla „Łabędzi” zdobył Gylfi Sigurdsson. W drugiej połowie na bramkę

Mesuta Oezila dla gospodarzy szybko odpowiedział Borja Baston, a przez ostatnie 20 minut londyńczycy bronili korzystnego wyniku w dziesiątkę, bo czerwoną kartką został ukarany Granit Xhaka. Arsenal na drugie miejsce awansował kosztem lokalnego rywala – Tottenhamu Hotspur. „Koguty” tylko zremisowały na wyjeździe z West Bromwich Albion 1:1. Prowadzenie gospodarzom w 82. minucie dał były piłkarz Tottenhamu Nacer Chadli. Tuż przed końcem meczu wyrównał Dele Alli. Ósma seria spotkań zaczęła się od konfrontacji Chelsea Londyn z Leicester City. Mecz mistrza Anglii z sezonu 2014/15 z broniącymi tytułu „Lisami” okazał się jednostronnym widowiskiem. „The Blues” wygrali 3:0, a bramki zdobywali Diego Costa, Eden Hazard i Victor Moses. W kadrze gości zabrakło Bartosza Kapustki oraz Marcina Wasilewskiego. Powody do zadowolenia miał za to Artur Boruc. Jego AFC Bournemouth pokonało na własnym stadionie Hull City aż 6:1. Natomiast bezbramkowym remisem zakończyło się spotkanie Liverpool – Manchester United. Szlagierowo zapowiadający się mecz zdecydowanie zawiódł. Dogodnych okazji do strzelenia goli piłkarze obu drużyn stworzyli niewiele. Inicjatywa zdecydowanie należała do gospodarzy. Piłkarze trenera Juergena Kloppa znacznie dłużej utrzymywali się przy piłce, ale na dogodne sytuacje do zdobycia bramki to się nie przekładało. Najbliżej wpisania się na listę strzelców był Philippe Coutinho. Brazylijski pomocnik w 71. minucie popisał się pięknym strzałem zza pola karnego, ale bramkarz „Czerwonych Diabłów” David De Gea zdołał wybić piłkę na rzut rożny. Nieco wcześniej blisko szczęścia był Emre Can, jednak i jego zatrzymał De Gea. To był pierwszy w tym sezonie Premier League mecz piłkarzy Liverpoolu, w którym nie stracili gola. Natomiast zespół z Manchesteru po raz pierwszy schodził z boiska nie mając żadnej bramki zdobytej. W tabeli Liverpool jest czwarty, a do prowadzących ekip Manchesteru City oraz Arsenalu traci dwa punkty. „ManU” zajmuje siódmą pozycję; od najlepszych drużyn ma o pięć punktów mniej. « 18/10/2016 17:51:48

093

Fot. Monika Jakubowska

Minister na trybunach niepokonanej IBB Polonii Londyn

W ostatni weekend siatkarze IBB Polonii Londyn rozegrali dwa spotkania.

W ostatni weekendu siatkarze IBB Polonii Londyn rozegrali dwa spotkania. W sobotę, 15.10.2016 r., podczas, pierwszego w tym sezonie meczu w ramach Pucharu Anglii, zmierzyli się z zawodnikami Cheltenham & Gloucester Volleyball, których pewnie pokonali 3:0 (25:13, 25:14, 25:10). W minioną niedzielę podjęli walkę z Sheffield, obecnym wiceliderem tabeli ligowej i zwyciężyli 3:1 (23:25, 25:16, 25:15, 25:20). Kolejne wygrane umocniły pozycję drużyny ze stolicy Anglii, która od początku sezonu nie przegrała żadnego meczu. – Początek sobotniego spotkania był trochę niepewny. Przeciwnicy przysporzyli nam małe trudności, jednak szybko złapaliśmy rytm i utrzymaliśmy wysoki poziom koncentracji ostatecznie wygrywając z dużą przewagą punktową – skomentował Piotr Graban, trener IBB Polonii Londyn. – W sobotę graliśmy z drużyną z niższej ligi. Widać było, że dzielnie walczyli, 657-MAKIETA 5 92-100.indd 93

jednak nasza organizacja gry i umiejętności pozwoliły na zdominowanie przeciwnika i wysoką wygraną – powiedział Bartosz Kisielewicz, rozgrywający IBB Polonii Londyn. Podczas pucharowego meczu na trybunach pojawili się specjalni goście. Brentford Fountain Leisure Centre odwiedził minister Adam Kwiatkowski – sekretarz stanu i szef gabinetu prezydenta RP oraz konsul generalny RP w Londynie – Michał Mazurek. Drużynę wspierali także przedstawiciele sponsorów drużyny: IBB Polish Building Wholesale, The Polish Bakery (Wembley), Polskiego Radia Londyn oraz niezawodni kibice. – Na meczu IBB Polonii w oczy rzuca się zaangażowanie zawodników, którzy poświęcają swój czas, żeby trenować, grać i budować siatkówkę w Anglii, a także kibiców, których głośna i międzynarodowa grupa stwarza wyjątkową atmosferę podczas zawodów. Cała IBB Polonia to piękny przykład,

jak sport może zbliżać ludzi , pokolenia i kraje – powiedział minister Adam Kwiatkowski. Niedzielne spotkanie drużyn ze szczytu tabeli było hitem kolejki, który także zgromadził licznych fanów siatkówki. Londyński zespół kolejny raz okazał się lepszy i zanotował trzy punkty na swoim koncie. – Z Sheffield rozpoczęliśmy dobrze, ale pod koniec pierwszego seta popełniliśmy 2 lub 3 niepotrzebne błędy i oddaliśmy zwycięstwo przeciwnikowi. W kolejnych setach byliśmy już bardziej skupieni i kontrolowaliśmy przebieg spotkania. Dało się odczuć wkład wszystkich zawodników, nie tylko tych występujących w danym momencie na boisku. Dziękuję całej osiemnastce graczy, ich zaangażowaniu i oddaniu, które pozwala nam trenować na najwyższym poziomie, kibicom za świetny doping oraz sponsorom i wszystkim pracownikom klubu, bez których by nas tutaj nie było – z zadowoleniem zakończył Piotr Graban. – W niedzielę spotkały się dwie niepokonane drużyny Super 8. Początkowo walka była wyrównana. Graliśmy punkt za punkt, ostatecznie oddając seta zawodnikom z Sheffield. Następnie to my dyktowaliśmy warunki gry. Zarówno podstawowi gracze jak i zmiennicy spisali się bardzo dobrze. Kibice także byli niezawodni i dodawali nam skrzydeł. Na hali panowała niesamowita atmosfera – powiedział Bartosz Kisielewicz. Weekend dał stolicy Anglii dużo siatkówki na wysokim poziomie i w dobrym stylu. Zawodnicy dozowali sportowe emocje, a partnerzy drużyny goszczącej zapewnili wszystkim uczestnikom dodatkowe atrakcje. W hali zadbano o świetną oprawę widowiska. Panujący klimat przypomniał ten z największych, światowych imprez siatkarskich. Kolejny mecz obrońców tytułu mistrza Anglii odbędzie się 23.10.2016 r. (niedziela). Siatkarze IBB Polonii Londyn pojadą do Newcastle, by walczyć o kolejne punkty z Team Northumbria. Mecz rozpocznie się o 15:00. « 18/10/2016 17:51:50

094

SPORT Piłka nożna

Drugoligowy szlagier dla PMBC Mistrz ligi gromiąc po raz drugi z rzędu swojego rywala, stara się udowodnić, że porażka z White Wings Seniors w trzeciej kolejce była jedynie dziełem przypadku. Drugoligowy mecz na szczycie wygrywa PMBC, dzięki czemu awansował na pozycję lidera.

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

FC Cobalt rozgromił Olimpię, która zagrała jedno ze słabszych spotkań w ostatnim czasie. Wynik mówi sam za siebie i w zasadzie nie wymaga dodatkowego komentarza. Po drabince ligowej tabeli zaczyna piąć się The 12 Team, który w minioną niedzielę zdobył bardzo ważne trzy punkty w meczu z Joga Bonito. Spotkanie było bardzo wyrównane, ale w ostatecznym rozrachunku to „dwunastki” zanotowały jedno trafienie więcej i mogą się cieszyć ze zwycięstwa. Emocji nie zabrakło również w pojedynku Inter RSVM Team – Ziomale FC. Zawody stały na bardzo wysokim poziomie sportowym, a obie ekipy wykazały się nieprzeciętną determinacją oraz wolą walki. Komplet punktów zdobywają ostatecznie Ziomale, co oznacza, że w ligowej tabeli są już na czwartym miejscu. W ostatnim meczu pierwszej ligi lider wygrywa bez najmniejszych problemów z osłabioną drużyną Power Rangers i w dalszym ciągu przewodzi stawce z kompletem punktów. Na drugim froncie PMBC wygrywa w szlagierowym meczu z Warriors of God 6-4. Rezultat w tym spotkaniu zmieniał się jak w przysłowiowym kalejdoskopie, jednak po ostatnim gwizdku to piłkarze PMBC mogli się cieszyć ze zwycięstwa, które wywindowało ich jednocześnie na pozycję lidera. Sporo pracy miał sędzia w meczu FC Piona z Mazury Team, który kilka razy musiał sięgać po żółte kartoniki. Choć przedmeczowym faworytem był zespół „z Mazur”, trzy punkty powędrowały ostatecznie do ich rywali. W pozostałych meczach Turbo Kozaki dzielą się sprawiedliwie punktai z Wima Team, KS04 Ark ogrywa IFX FC, a w meczu dwóch beniaminków Whitehawks FC odnosi pierwsze zwycięstwo w sezonie, gromiąc Emigrantów aż 4-0. « 657-MAKIETA 5 92-100.indd 94

I liga

II liga

Wyniki 6. kolejki FC Cobalt (m) – PCW Olimpia (b) 12-0 Joga Bonito (p) – The 12 Team 1-2 Inter RSVM Team – Ziomale FC 1-2 White Wings S. – Power Rangers (b) 3-1

Wyniki 6. kolejki Warriors of God (s) – PMBC 4-6 FC Piona – Mazury Team 2-1 Turbo Kozaki – Wima Team (s) 3-3 IFX FC – KS04 Ark (s) 0-2 Emigranci (b) – Whitehawks FC (b) 0-4

1. White Wings Seniors 5 21-8 15 2. Scyzoryki 4 20-11 10 3. FC Cobalt (m) 4 28-8 9 4. Ziomale FC 5 11-19 7 5. PCW Olimpia (b) 5 11-19 6 6. The 12 Team 5 15-10 6 7. Power Rangers (b) 5 11-17 6 8. Piątka Bronka 4 7-11 4 9. Joga Bonito (p) 4 8-9 3 10. Inter RSVM Team 5 5-25 1

1. PMBC 5 21-8 13 2. Warriors of God (s) 5 17-9 12 3. KS04 Ark (s) 5 13-6 10 4. FC Piona 5 13-11 9 5. Turbo Kozaki 5 21-12 8 6. Wima Team (s) 5 14-11 7 7. Mazury Team 5 13-9 7 8. IFX FC 5 7-14 3 9. Whitehawks FC (b) 5 9-24 3 10. Emigranci (b) 5 0-24 0

Zestaw par 7. kolejki 09:30 FC Cobalt (m) – Joga Bonito (p) 10:25 White Wings S. – PCW Olimpia (b) 11:20 The 12 Team – Scyzoryki 12:15 Piątka Bronka – Ziomale FC 13:10 Power Rang. (b) – Inter RSVM T.

Zestaw par 7. kolejki 09:30 IFX FC – Warriors of God (s) 10:25 Wima Team (s) – Mazury Team 11:20 PMBC – FC Piona 12:15 KS04 Ark (s) – Whitehawks FC (b) 13:10 Turbo Kozaki – Emigranci (b)

18/10/2016 17:51:51

095 Skuteczny występ debiutantów Victoria London pomimo sporego osłabienia odnosi kolejne cenne ligowe zwycięstwo. Co ciekawe wszystkie trzy bramki dla naszego zespołu strzelali debiutanci.

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

Nasz sobotni rywal przed meczem legitymował się kompletem dwóch zwycięstw w dotychczasowych potyczkach, co mogło sugerować, że będą w meczu z Victorią zdecydowanym faworytem. Boiskowa rzeczywistość okazała się zgoła odmienna. – Mecz był prawdziwą katastrofą organizacyjną, za którą odpowiadają oczywiście gospodarze z Ealing – mówi trener Victorii, Emil Kot. – Dodatkowo agresywna gra gospodarzy w połączeniu z brakiem reakcji sędziego spowodowały, że było bardzo dużo spięć między zawodnikami, co o mały włos nie zakończyło się bijatyką. Cała sprawa została skierowana do Middlesex FA. Kontuzje przewietrzyły szatnię PFC, ale dzięki temu szansę gry otrzymali inni zawodnicy. Do gry nie byli zdolni Kamil Wróbel, Adrian Nowowiejski, Daniel Laszkowski oraz Łukasz Paczkowski. Tego ostatniego czeka trochę dłuższa przerwa w występach, ze względu na naciągnięcie mięśnia dwugłowego uda. Łukasz

657-MAKIETA 5 92-100.indd 95

przebywa aktualnie na specjalistycznych badaniach w Polsce. Szczególnie cieszy debiut w oficjalnym meczu Piotra Murawskiego, Dawida Krzemienia oraz Kuby Mądrachowskiego, cała trójka wpisała się bowiem na listę strzelców. Za tydzień Victoria znów zagra na wyjeździe, tym razem naszym rywalem będzie AFC Hanwell & Hayes FC. «

Ealing Casuals – Pfc Victoria London 1:3 Bramki dla Victorii: Piotr Murawski, Dawid Krzemień, Jakub Mądrachowski PFC Victoria London Bartłomiej Fogler – Jakub Matwiejszyn, Łukasz Kubit, Sylwester Kiełbasa, Maciej Pawełczak, Jakub Mądrachowski, Piotr Murawski, Radosław Pachała, Krystian Kanty, Łukasz Bubieńko, Mateusz Paczkowski. Zagrał ponadto: Dawid Krzemień. Trener: Emil Kot.

18/10/2016 17:51:52

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

657-MAKIETA 5 92-100.indd 96

18/10/2016 17:51:52

097 WAGA

WODNIK

BLIŹNIĘTA

W najbliższych dniach grozi Ci huśtawka nastrojów. Możesz czuć zniechęcenie do trudniejszych zadań w domu i pracy. Wszystko to sprawi, że zrobisz się marudny i ze wszystkiego niemal niezadowolony. Umów się z przyjacielem na rozmowę, a odnajdziesz utracony dystans.

Odkryjesz w sobie zdolności przywódcze i talent organizacyjny. Objawią się one szczególnie w życiu zawodowym. Twoje otoczenie spojrzy na Ciebie inaczej, zyskasz uznanie i respekt. Uważaj jedynie, bowiem łatwo możesz popaść w despotyzm.

Twoja dobra passa będzie trwała nadal. Wiele spraw ułoży się pomyślnie i to bez Twojego wysiłku. Nie doszukuj się podstępu. Gwiazdy Ci sprzyjają, a Ty ciesz się i baw dobrze. Umów się ze znajomymi do kina, zaproś ukochaną osobę na romantyczny weekend, korzystaj z życia.

SKORPION

RYBY

RAK

Gwiazdy będą Ci przychylne. Pewne nieporozumienie, które bardzo Cię ostatnio męczyło, ma szansę się wyjaśnić. Najprawdopodobniej wydarzy się to przez przypadek, ale jeśli dobrze wykorzystasz okazję, masz szansę nadrobić zaległości.

Bądź sceptyczny do szybkich decyzji i nadzwyczajnych okazji. Nie jest to dobry czas na zarobkowanie, powinieneś uważać na podpisywane dokumenty. Na każdym kroku spodziewaj się przeszkód rzucanych przez los. Zwycięstwem będzie, jeśli utrzymasz dotychczasowy stan rzeczy.

Będziesz w dobrej formie psychofizycznej. Bez obaw możesz zabrać się za sprawy, które odkładałeś na zaś, ponieważ napawały Cię lękiem. Dobry czas na rozmowy z szefem o nowych warunkach pracy, zdawanie egzaminów, podejmowanie się nowych wyzwań.

STRZELEC

BARAN

LEW

Staniesz się zdystansowany do świata. Postanowisz cieszyć się z drobnych rzeczy, napawać miłymi chwilami, emanować pozytywnymi emocjami, tak że nawet drobne kłopoty nie wpłynął negatywnie na Twoje samopoczucie. Zaimponujesz najbliższym swoją postawą.

Zbyt często rozczulasz się nad sobą i znajdujesz dla siebie usprawiedliwienie. Na każde, a głównie to wynikające z Twojego zaniedbania, niepowodzenie masz wymówkę, która znosi z Ciebie odpowiedzialność. Ta metoda ma krótkie nogi – niedługo nikt Cię nie wysłucha.

Nie możesz stale pędzić naprzód, jeśli nie masz pewności, że to właściwy kierunek. Daj sobie trochę czasu na wyjaśnienie wątpliwości, wszystkie rozmowy starannie planuj. Porozmawiaj z osobą, której ufasz. Rozpisz wszystkie za i przeciw, a powoli zacznie Ci się rysować ta właściwa droga.

KOZIOROŻEC

BYK

PANNA

Aura za oknem sprawi, że staniesz się sentymentalny i skory do wspomnień. Jeśli męczą Cię zaniedbane znajomości, teraz nadszedł dobry czas na ich odświeżenie. To Ty powinieneś być inicjatorem. Zorganizuj zjazd klasy po latach lub umów się z dawnym przyjacielem na kawę.

Zastanów się nad planami związanymi z zakupem mieszkania lub nieruchomości. Jeśli nie dasz się ponieść emocjom, masz szansę na korzystny interes. W pracy zmiany na stanowisku szefa. Nie komentuj tego publicznie, mimo że tworzycie ścisłe grono zaprzyjaźnionych osób.

Los szykuje Ci kilka niespodzianek. Może to być propozycja nowej pracy, spotkanie kogoś, kto zawładnie Twoim sercem, a także wiadomość o potomku. W najbliższych dniach bądź przygotowany i otwarty na zmianę dotychczasowych planów. Nie bój się, będą tylko na lepsze.

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

657-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

18/10/2016 17:51:53

657-MAKIETA 5 92-100.indd 98

18/10/2016 17:51:55

657-MAKIETA 5 92-100.indd 99

18/10/2016 17:51:57

657-MAKIETA 5 92-100.indd 100

18/10/2016 17:51:58