Cooltura Issuu 660

cooltura.co.uk

660-COVER.indd 1

12 listopada 2016

46 (660)

08/11/2016 17:53:02

660-MAKIETA 1 01-23.indd 2

08/11/2016 17:49:30

660-MAKIETA 1 01-23.indd 3

08/11/2016 17:49:32

W NUMERZE 660.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

010

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / PRZEMYSŁAW ĆWIK / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / MATEUSZ MADEJSKI / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANNA PAWLETA / MARCIN SZCZEPAŃSKI / PIOTR URBANIK / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

012 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH

052 044 CAFÉ COOLTURA 052 WYDARZENIA

020 GOSPODARKA

058 OPERA

024 TEMAT NUMERU Union Jack wciąż na maszcie

030 KOMENTARZ TYGODNIA Wyrok demokracji

032 FELIETON Trzech sprawiedliwych

034 PORADNIK Pieskie życie właścicieli zwierzaków domowych

036 OPINIE Przyjaciele Putina z lewa i z prawa

038 ROZMOWA Prof. Krzysztof Tarka: Komuniści bali się Andersa nawet po jego śmierci

042 TRANSPORT

660-MAKIETA 1 01-23.indd 4

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

Nadchodzące wydarzenia

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 022 PRAWO

SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

Bal w kołnierzykach i obrożach

Feminizm zaczął się z bel cantem

060 FOTOREPORTAŻ #WeGoToPoland

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Okładka: TOMEK WOŹNICZKA

Kapuściany łeb

064 ZDROWIE I URODA Poznaj receptę na zdrowe odżywianie Kwas jest dla nas

068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

08/11/2016 17:49:36

660-MAKIETA 1 01-23.indd 5

08/11/2016 17:49:38

006

660-MAKIETA 1 01-23.indd 6

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

08/11/2016 17:49:40

Bunt masek

Fot. Alberto Pezzali/Pacific Press/LightRocket/Getty Images

Marsz miliona masek przeszedł w sobotę 5 listopada przez centrum Londynu. Jego organizatorzy – kolektyw Anonymous – protestowali w ten sposób przeciwko cenzurze, tyranii, korupcji, wojnom i biedzie. Ich zdaniem rządy nie bronią swoich obywateli, ale działają w interesie wielkich banków i korporacji. Podobne protesty odbywały się na całym świecie. Londyński swoją kulminację miał na Trafalgar Square.

660-MAKIETA 1 01-23.indd 7

08/11/2016 17:49:41

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Niebezpieczniej dla Polaków Po referendum ws. członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej, polska służba konsularna odnotowała 34 incydenty, których ofiarami padli Polacy, a okoliczności wskazywały, że mogły być motywowane niechęcią wobec cudzoziemców – wynika z odpowiedzi MSZ na wystąpienie RPO.

660-MAKIETA 1 01-23.indd 8

»

Rzecznik Prawo Obywatelskich opublikował w zeszłym tygodniu komunikat na temat odpowiedzi, jakie otrzymał od MSZ i MSWiA na swe wystąpienie w sprawie współpracy z jego brytyjskim odpowiednikiem – Komisją Równości i Praw Człowieka w Wielkiej Brytanii. RPO Adam Bodnar był w Londynie na przełomie września i października. Podczas spotkań zwracano uwagę, że decyzja ws. Brexitu trochę zmieniła atmosferę, jeżeli chodzi o traktowanie Polaków. „Przedstawiciel Ministerstwa Spraw Zagranicznych podaje, że bezpośrednio po ogłoszeniu wyniku referendum w sprawie członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej, służba konsularna odnotowała 34 incydenty, których ofiarami padli obywatele polscy, a okoliczności wskazywały, że mogły być motywowane niechęcią wobec cudzoziemców” – wskazał RPO. Wiceszef MSZ Jan Dziedziczak napisał w liście do RPO, że konsulowie wnikliwie i rzetelnie badają wszystkie przypadki noszące choćby znamiona dyskryminacji na tle rasowym, narodowościowym czy etnicznym i stale monitorują działalność urzędów miejscowych w tym zakresie. Dodał, że zgłoszeń maleje. Wiceminister napisał też, że MSZ podjęło prace nad uruchomieniem szeroko zakrojonej kampanii informacyjnej skierowanej do szerokiego grona odbiorców w Wielkiej Brytanii na temat wkładu Polaków w rozwój społeczno-gospodarczy tego kraju.

Jak wskazuje RPO, również ze statystyk brytyjskiej policji wynika, że największą liczbę zdarzeń o charakterze ksenofobicznym odnotowano w pierwszych tygodniach po ogłoszeniu wyniku referendum. W drugiej połowie czerwca odnotowano 3192 incydenty, a w pierwszej połowie lipca – 3001. „Rekordową liczbę zgłoszeń przyjęto w tygodniu poprzedzającym głosowanie oraz w tygodniu po referendum (policja odnotowała 42-proc. wzrost zgłoszeń w porównaniu

z analogicznym okresem w ubiegłym roku). W pierwszych dwóch tygodniach lipca br. ogólna liczba «hate crime» była wyższa o 20 proc. niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. W sierpniu, mimo spadku zgłoszeń, ich liczba utrzymywała się na wyższym poziomie niż przed referendum” – podało Biuro RPO. Natomiast MSWiA poinformowało, że prowadzona jest ścisła współpraca polskiej policji z odpowiednimi służbami brytyjskimi. Przypomniało, że do Harlow w Wielkiej Brytanii oddelegowano dwóch polskich policjantów, którzy współdziałali z oficerem brytyjskiej policji, odbyli wiele spotkań z polską społecznością i spotkali się z funkcjonariuszami prowadzącymi sprawę zabójstwa oraz sprawę pobicia obywateli Polski. Dwóch polskich policjantów zostało też oddelegowanych do Londynu. W październiku do Wielkiej Brytanii został również oddelegowany funkcjonariusz, którego zadaniem jest wspieranie działań oficera łącznikowego polskiej policji w Wielkiej Brytanii. „Podjęte działania pozwoliły na nawiązanie ściślejszej współpracy ze służbami brytyjskimi oraz – co jest obecnie szczególnie istotne – rozwijanie bezpośredniego kontaktu z kierownictwem policji w Harlow, a także funkcjonariuszami prowadzącymi sprawę zabójstwa obywatela polskiego i sprawę pobicia Polaków w Harlow. Uzyskano zapewnienie, że wskazane sprawy traktowane są z należytą powagą i zaangażowaniem” – napisał do RPO wiceszef MSWiA Jarosław Zieliński.

27 sierpnia w Harlow w hrabstwie Essex zginął Polak, a drugi został ciężko ranny. Do drugiego ataku doszło zaledwie kilkanaście godzin po tym, jak ulicami Harlow przeszedł, liczący ponad 700 uczestników, marsz milczenia, upamiętniający śmierć Polaka. To zabójstwo było najpoważniejszym incydentem od czerwcowego referendum ws. wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. «

08/11/2016 17:49:42

009

660-MAKIETA 1 01-23.indd 9

08/11/2016 17:49:44

Fot. PAP/EPA/Hannah Mckay

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Stare poczciwe automobile

»

Ponad 400 samochodów wyprodukowanych przed 1905 rokiem przejechało w ostatnią niedzielę 95-kilometrową trasę między Londynem a Brighton. Rajd starych automobili do Brighton – „Bonhams veteran car run” – ma już 120-letnią historię.

Niezwykłe dla dzisiejszych przyzwyczajeń samochody przypominające powozy, niektóre nawet z silnikami parowymi, wyruszyły z obrzeży Hyde Parku, przejeżdżając przez Londyn i dalej do szacownego kurortu nad morzem. Dla samochodów tego typu jest to jedna z najdłuższych tras.

Rajd Bonhamsa odbywa się tradycyjnie w pierwszą niedzielę listopada. Pierwszy, nazwany „wyścigiem emancypacyjnym”, odbył się w 1896 roku; zorganizo-

660-MAKIETA 1 01-23.indd 10

wano go z okazji oficjalnego zezwolenia na zwiększenie szybkości pojazdów z 4 do 14 mil na godzinę.

Tzw. ustawa o czerwonej fladze zniosła też wymóg, wprowadzony w 1865 roku i przestrzegany aż do roku 1878, żeby samochód był poprzedzany... przez pieszego z czerwoną chorągiewką, a w nocy – latarnią, żeby ostrzegać innych uczestników ruchu drogowego.

Najstarszym automobilem na tegorocznym starcie był Peugeot z 1895 roku, a kilka najmłodszych liczyło sobie 111 lat.

Wśród tegorocznych uczestników rajdu znaleźli się między innymi specjaliści Formuły 1 – brytyjski inżynier Ross Brawn i Irlandczyk Nick Mason – oraz Eddie Jordan, perkusista zespołu Pink Floyd. «

08/11/2016 17:49:48

011

660-MAKIETA 1 01-23.indd 11

08/11/2016 17:49:49

012

WIADOMOŚCI NA wyspach Gina Miller, liderka aktywistów, którzy zaskarżyli sprawę ewentualnego Brexitu, przemawia przed budynkiem Sądu Najwyższego w Londynie, tuż po ogłoszeniu wyroku przez Wysoki Trybunał

Brytyjski Wysoki Trybunał (High Court) orzekł w zeszłym tygodniu, że do rozpoczęcia formalnego procesu wyjścia kraju z Unii Europejskiej niezbędna jest zgoda obu izb parlamentu.

Rzecznik rządu zapowiedział apelację i dodał, że premier jest „zawiedziona” wyrokiem.

660-MAKIETA 1 01-23.indd 12

Fot. PAP/EPA/Hannah Mckay

Parlament musi się zgodzić na Brexit Jakub Krupa, PAP

»

Według dotychczasowych planów rządu, premier Theresa May zamierzała podjąć decyzję bez ponownego zwracania się do Izby Gmin i Izby Lordów, argumentując, że czerwcowe referendum ws. Brexitu i istniejące prerogatywy ministerialne stanowią wystarczającą podstawę do podjęcia działania.

W proteście wobec tego stanowiska grupa aktywistów wniosła sprawę do Wysokiego Trybunału, domagając się głosowania w parlamencie po przedstawieniu strategii negocjacyjnej rządu.

Przekonywali, że jest to niezbędne dla dopełnienia konstytucjonalnego procesu wyjścia z Unii Europejskiej.

Trybunał przyjął argumenty strony pozywającej, uznając, że „rząd nie ma w ramach prerogatyw królewskich prawa do wystosowania listu notyfi-

kacyjnego określonego w art. 50 (unijnego traktatu) w celu wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej”.

– Dzisiejsza decyzja dotyczy nas wszystkich - nie tylko mnie i mojego zespołu, ale Wielkiej Brytanii i przyszłości nas wszystkich. (...) Ta sprawa dotyczyła procesu, a nie polityki – powiedziała Gina Miller, liderka aktywistów, którzy wnieśli sprawę do Trybunału.

Wyrok uznawany jest za porażkę premier May. Jej rzeczniczka podkreśliła jednak, że rząd nadal planuje rozpocząć procedurę wychodzenia z UE przed końcem marca 2017 roku i nie uważa, że czwartkowa decyzja pokrzyżuje te plany.

Wcześniej rzecznik rządu podkreślił, że gabinet „jest rozczarowany czwartkową decyzją i złoży apelację w tej sprawie”. Zapewnił, że „rząd jest zdeterminowany, by uszanować wynik referendum”.

08/11/2016 17:49:51

013 Jeśli decyzja Wysokiego Trybunału zostanie utrzymana przez Sąd Najwyższy (Supreme Court), rząd będzie zmuszony zaproponować ustawę, która następnie będzie musiała być uchwalona przez obie izby brytyjskiego parlamentu. Według informacji mediów sprawa trafi na wokandę prawdopodobnie 7 grudnia.

W toku dyskusji w Izbie Gmin i Izbie Lordów posłowie będą mogli modyfikować proponowaną ustawę, zmuszając rząd do ewentualnych ustępstw wobec dotychczas przyjętej linii tzw. twardego Brexitu, opierającego się na ograniczeniu swobody przepływu osób i opuszczeniu wspólnego rynku Unii Europejskiej.

Proeuropejscy politycy mają większość w obu izbach parlamentu, co może spowodować, że będą próbowali opóźnić uruchomienie procedury wyjścia z UE do czasu uzyskania satysfakcjonujących gwarancji dotyczących przyszłych relacji ze Wspólnotą, znacząco opóźniając dotychczasowe plany rządu.

Decyzja Wysokiego Trybunału została dobrze przyjęta przez inwestorów. W pierwszych minutach po niej funt umocnił się wobec dolara. Orzeczenie skrytykowali zwolennicy wyjścia kraju z UE. – Zmierzamy w kierunku pół-Brexitu. Jestem coraz bardziej zaniepokojony, widząc posłów ze wszystkich partii, którzy mówią, że tak właściwie to powinniśmy pozostać w ramach wspólnego rynku i wpłacać pieniądze do unijnego budżetu. Myślę, że to może być początek procesu świadomej zdrady 17,4 miliona wyborców przez klasę polityczną – oświadczył ustępujący lider eurosceptycznej Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP) Nigel Farage.

Posłowie opozycji, którzy byli zwolennikami pozostania w UE, podkreślili jednak, że nie zamierzają wykorzystać czwartkowego wyroku do zmiany podjętej w czerwcowym referendum decyzji wyborców.

– Ta decyzja podkreśla to, jak ważne jest, aby rząd przedstawił w parlamencie swoją pozycję negocjacyjną.

Partia Pracy szanuje decyzję Brytyjczyków o wyjściu z Unii Europejskiej, ale musi być zachowana przejrzystość procesu i odpowiedzialność parlamentu dotycząca warunków Brexitu – powiedział lider laburzystów Jeremy Corbyn.

Z kolei rzecznik centrolewicowej Partii Walii (Plaid Cymru) ds. Brexitu Jonathan Edwards ocenił, że ostateczne decyzje powinny zapaść nie tylko w parlamencie brytyjskim w Westminsterze, ale także w każdym z parlamentów regionalnych: Szkocji, Walii i Irlandii Północnej.

Według części dziennikarzy – między innymi Eleanory Garnier i Johna Pienaara z BBC, Patricka Wintoura z „Guardiana” i Sama Coatesa z „Timesa” – czwartkowa decyzja Trybunału „znacząco” zwiększa szanse na przedterminowe wybory parlamentarne.

Spekuluje się, że May mogłaby skrócić kadencję parlamentu, aby w przedterminowych wyborach uzyskać dla Partii Konserwatywnej większość w Izbie Gmin i jednoznaczny mandat dla wyjścia kraju ze Wspólnoty.

Największe firmy bukmacherskie obniżyły stawkę na przedterminowe wybory w 2017 roku, zwiększając prawdopodobieństwo takiego wydarzenia z 10 proc. do 33 proc. « Czytaj też na str. 16 i 30

660-MAKIETA 1 01-23.indd 13

08/11/2016 17:49:53

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Ile kosztuje wychowanie dzieci?

iść do pracy, więc z kimś musiały zostać.

Nianie stałe, opiekunki na godziny, żłobki.

W ciągu 15 lat na wszystkie pociechy 156 tys. funtów.

SZKOŁA

Trójka starszych podstawówkę zaliczyła w prywatnej placówce. Teraz wszystkie w państwowej. Jak na razie poszło 120 tys. funtów.

Jedna z mam podliczyła.

WYŻYWIENIE SZKOLNE

Jeśli tylko policzymy 3 funty na dziecko dziennie, to przy czwórce przez lata zbierze się 14,580 tys. funtów.

WYŻYWIENIE W OGÓLE

Jadły i jedzą zdrowo, a to kosztuje 300 funtów tygodniowo.

PRZYBORY TOALETOWE I INNE

15,600 rocznie, razem 312 tys. funtów.

ŚRODKI CZYSTOŚCI I PRZECIWBÓLOWE Przygotowała Sylwia Milan Źródło Daily Mail

»

Lucy Cavendish: – Z okazji 50. urodzin postanowiłam podsumować swoje życie. Przyjrzeć się temu, co wyszło i za ile. Na pewno największym trofeum są dzieci. Bez nich byłabym kim innym i na pewno nie lepszym człowiekiem. Odchowałam czwórkę. Najstarszy syn ma 20 lat, trójka młodszych 9 i 9 oraz 13 lat. Zanim urodzisz pierwsze dziecko nie masz pojęcia o niczym, co cię czeka. Możesz słuchać lub nie rad tych, którzy już przez to przeszli, ale to na niewiele się zda. Wszystko jest trudniejsze, piękniejsze, inne, niż opisywali. Nie da się wycenić nieprzespanych nocy, godzin bycia poddenerwowanym. Można jedynie spisać koszty namacalne, typu pieluszki, wózki, ubrania, szkoły, wyjazdy. Ja to zrobiłam... Zdziwiona długo oglądałam liczby, jakbym je pierwszy raz na oczy widziała. Dużo...

w domu z pomocą wynajętej położnej. Każdy z porodów 6 tys. x 3 = 18 tys. funtów.

PIERWSZE DWA LATA

Głównie śpią ubrane w śpioszki, konsumują wyłącznie mleko. Na wydatki składają się przede wszystkim pieluszki, buteleczki, odciągacze pokarmu, zabawki.

W ciągu dwóch pierwszych lat życia 600 na dziecko. Miałam czworo, więc 4,800 tys. na dwa pierwsze lata.

ZABAWKI EDUKACYJNE, KSIĄŻECZKI I INNE Cała czwórka jakieś 6 tys.

DODAŁAM JESZCZE

NARODZINY

Zajęcia z pływania dla noworodków, trampolina, taniec i inne, razem 3 tys. funtów.

Najstarszy przyszedł na świat w państwowym szpitalu. Pozostała trójka

Żeby na to wszystko zarobić, musiałam

660-MAKIETA 1 01-23.indd 14

OPIEKUNKI

4 tys. funtów.

WAKACJE

Wyjazdy zawsze wychodzą drogo, nawet jeśli płacisz tylko za siebie. W przypadku bandy dzieciaków, obłędnie drogo.

Wychowywałam je głównie sama. Jadąc w pięć osób tylko na letnie wakacje to wyjdzie jakieś 5 tys. funtów. Oczywiście zagraniczne. Krajowe są tańsze, zgadzam się. Było też kilka wyjazdów zimowych na narty. Policzyłam 100 tys. funtów bez ubrania i gadżetów, na które należy dorzucić jeszcze 5 tys.

WYJŚCIE DO KAWIARNI

Rzadko, ale trafi się. Jeśli nie chcesz zostawić nikogo w domu, to zabieranie całego stadka w ciągu 20 lat pochłonie 48 tys. funtów.

ŚWIĘTA I URODZINY

Prezenty, spotkania, zapraszanie kolegów i koleżanki do domu, podejmowanie ich, upominki dla nauczycieli, szkolne aukcje, wyjazdy szkolne, śmiało można 08/11/2016 17:49:53

015 liczyć 1 tys. na dziecko w ciągu roku. W moim przypadku 54 Boże Narodzenia dają 54 tys.

UBRANIA PRZED SZKOŁĄ 15 tys. funtów dla czworga dzieci.

UBRANIA W TRAKCIE SZKOŁY Mundurki szkolne i te na zajęcia sportowe na jedno dziecko od 5. do 16. roku życia to rocznie 200 funtów.

Wszystkie dzieci razem 6 tys.

GADŻETY INFORMATYCZNE

Komputery, gry, telefony i pozostałe zabawki technologiczne – 8 tys. funtów.

DODATKOWE

Prawo jazdy dla najstarszego syna, samochód i jego ubezpieczenie to łącznie 6 tys. funtów. Nie chcę myśleć nawet, że reszta będzie chciała to samo, jak dorośnie.

STUDIA

Syn rozpoczął naukę na uniwersytecie. Wpisuje 2,500 tys. jak na razie. Reszty kosztów nie znam, dopiero przede mną.

TO, CZEGO NIE UNIKNIESZ

Trudno zaplanować podobne wydatki, trudno z nich zrezygnować. O czym mowa? Kupić dziecku gitarę, zapłacić za lekcję śpiewu i nauki na instrumencie, lekcję pływania na kajaku, perkusja, zajęcia z chóru i cała gama innych to 16 tys. funtów.

JA

Donosić dzieci i urodzić nie było łatwo. Wszystkie były bardzo duże. Dochodzenie do siebie zabrało mi wiele energii, czasu i oczywiście pieniędzy. Aby w części przywrócić sprawność i zdrowie organizmu, brałam lekcje jogi, pilates. Jeszcze w czasie ciąży, aby utrzymać w pionie kręgosłup, nadwyrężony nietypowo, chodziłam prywatnie na pilates, w sumie przez 4 lata, bo również po ciąży. 60 funtów spotkanie. Do tego joga, łącznie 30 tys. funtów przez te lata. Zrzucenie kilogramów po ciąży, diety, suplementy, książki, trener osobisty, ubrania ciążowe, itd. Łącznie 15 tys. funtów.

Nie liczę uszczerbków na zdrowiu, niezapłaconej pracy, nieprzespanych nocy. Powyższe wydatki w moim przypadku układają się w sumę miliona funtów. Na pewno można było taniej, ale chciałam tak dobrze, jak tylko było mnie na to stać. Bardzo dużo pracuję, osiągnęłam wysoką pozycję zawodową, co przełożyło się na możliwości finansowe. Czy zrobiłabym to jeszcze raz, znając realne koszty finansowe i pozostałe? Tak. « 660-MAKIETA 1 01-23.indd 15

08/11/2016 17:49:54

016

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Brukowa prasa kontra demokracja W brytyjskiej prasie pojawiło się w zeszłym tygodniu wiele głosów krytycznych wobec decyzji Wysokiego Trybunału ws. roli parlamentu w rozpoczęciu procedury wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. „Sędziowie kontra naród” – napisał na okładce „The Telegraph”.

JAKUB KRUPA, PAP

»

W stonowany sposób zeszłotygodniową decyzję komentują „The Guardian” i „The Times”. „Okrzyki o zdradzie i wojnie przeciwko demokracji zalewają Twittera, co sugeruje, że ci, którzy prowadzili kampanię za suwerennością parlamentu są niezbyt skłonni przyjąć, co to realnie oznacza” – pisze redakcja „Guardiana” w swoim komentarzu, podkreślając, że byłoby złamaniem zasad demokracji parlamentarnej, gdyby rząd mógł samowolnie unieważnić ustawę, która wprowadziła Wielką Brytanię do Unii Europejskiej decyzją z 1972 roku. „Decyzja została ogłoszona w tak jednoznaczny sposób, że trudno sobie wyobrazić, żeby apelacja ze strony rządu była skuteczna. (...) Czterodniowe przesłuchania Sądu Najwyższego (...) będą w pełni transmitowane i obserwowane przez światowe rynki, chętne, żeby zarobić na niepewności” – ocenia gazeta.

Jak dodaje, „posłowie, z których większość opowiadała się za dalszym członkostwem, mają przed sobą wyzwa-

660-MAKIETA 1 01-23.indd 16

nie pilnowania działań rządu, ale bez dokarmiania teorii spiskowych”.

Z kolei w komentarzu redakcyjnym „The Times” skupił się na politycznych konsekwencjach czwartkowej decyzji. „Argument za przedterminowymi wyborami parlamentarnymi nigdy nie był tak silny, jak teraz” – ocenia.

W „The Telegraph”, w którym na okładce – obok zdjęcia trzech sędziów Wysokiego Trybunału – napisano „Sędziowie kontra naród”, na pierwszej stronie znalazł się tekst lidera Partii Niepodległośći Zjednoczonego Królestwa (UKIP) Nigela Farage'a, który ocenił, że „odbywa się wielka zdrada” wyborców. „Zabrano premier May prawo, aby działała na podstawie mandatu uzyskanego od 17,4 miliona wyborców. Zabrano je nie przy urnach wyborczych, ale w salach sądowych, co wywołuje ogromną wściekłość tych, którzy głosowali za zmianą naszego systemu politycznego.

Mają oni poczucie, że ich poglądy są ignorowane, a wynik referendum powstrzymywany przez bogatą elitę, która wniosła sprawę do sądu, gdzie niewybieralni sędziowie opowiedzieli się przeciwko Brexitowi” – pisze Farage.

Krytycznie decyzję komentują także tabloidy „Daily Mail” i „The Sun”. „Daily Mail” pisze, że sędziowie – których nazywa „wrogami narodu” – potwierdzili, iż są „członkami elity, która nie ma kontaktu z rzeczywistością”.

Z kolei „The Sun” pisze o „wściekłości, że decyzja o Brexicie, za którym zagłosowało 17 milionów Brytyjczyków, może zostać zdradzona przez małą grupę zwolenników pozostania w Unii Europejskiej”.

Tabloid zaznacza, że część osób pozywających rząd jest obcokrajowcami lub osobami urodzonymi poza granicami Zjednoczonego Królestwa. „Za kogo się uważacie?” – pyta sędziów dziennik. „Miliony wyborców mają dzisiaj pełne prawo obawiać się, że będą oszukani. Dla dobra naszej demokracji Theresa May i każdy przyzwoity polityk muszą zrobić wszystko, żeby ich nie zawieść” – pisze „The Sun” w komentarzu redakcyjnym.

Jak ocenia, wyrok jest „absolutnym nonsensem”. „Parlament miał już okazję zabrać głos, kiedy w czerwcu 2015 roku podjął decyzję o tym, że to Brytyjczycy zdecydują o przyszłości w referendum o członkostwie w UE” – czytamy. «

08/11/2016 17:49:54

017

660-MAKIETA 1 01-23.indd 17

08/11/2016 18:10:43

018

TEKST SPONSOROWANY BIZNES

Spraw sobie przyjemność…

K

osmetyki należą do tych dostępnych przyjemności, po które siegamy chętnie i bez wyrzutów sumienia. Dobre perfumy podnoszą nastrój, pachnące żele i balsamy koją emocje po ciężkim dniu, kolorowe błyszczyki, róże i bronzery wydobywają kobiece piękno i sprawiają, że czujemy się ze sobą lepiej. Nie wspominając już o całej palecie pożądanych kosmetyków chroniących naszą skórę przed starzeniem – chcemy czuć się młodo, świeżo i zadbanie. Do tej pory jednak zaopatrzenie się w polskie produkty kosmetyczne w Wielkiej Brytanii nie było takie proste. Wysokie ceny i niewielki wybór bardzo ograniczały korzystanie z tej przyjemności.

660-MAKIETA 1 01-23.indd 18

Natasha cosmetics & café jest niezwykłym miejscem – to sklep kosmetyczny połączony z kawiarnią.

Można tutaj nie tylko zaopatrzyć się w popularne kosmetyki najlepszych polskich firm, ale również odpocząć, wypić kawkę z przyjaciółkami i zjeść szarlotkę z lodami śmietankowymi lub lekki posiłek. Lody są naszą specjalnością. Produkujemy je ze świeżych składników, bez chemicznych konserwantów i barwników bardzo mocno stawiając na jakość i naturalność.

Co klienci lubią najbardziej? Ceny.

Przystępnością wzbudzają entuzjazm – do tej pory nikt nie zapewniał tak dobrych cen polskich kosmetyków na Wyspach. Natasha cosmetics & café należy do rodziny

Mleczko i jest nową branżą, którą te znane polskie delikatesy zaoferowały swoim klientom w tym roku.

W planach mamy organizację imprez, szkoleń i promocji z udziałem przedstawicieli producentów polskich kosmetyków, publikacje ciekawostek kosmetycznych i porad. Najwyższy czas, aby Polacy na Wyspach mieli łatwy dostęp do ulubionych produktów najlepszych polskich marek – dr Ireny Eris, Lirene, Bielendy, AA Oceanic, Joanna, Farmona, Colway z polskim kolagenem natywnym. Nasi klienci nie muszą już zaopatrywać się w kosmetyki w Polsce, dostaną teraz wszystko, co lubią i czego potrzebują w Natasha cosmetics & café. 

08/11/2016 17:50:06

019

660-MAKIETA 1 01-23.indd 19

08/11/2016 17:50:07

Fot. John GuilleminBloomberg via Getty Images

020

WIADOMOŚCI gospodarka

Marks & Spencer wycofuje się z Polski Brytyjska sieć handlowa Marks & Spencer ogłosiła w ostatni wtorek, że rozpocznie konsultacje z 351 pracownikami ws. zamiaru zamknięcia 11 sklepów w Polsce. Firma zapewnia, że zobowiązuje się w pełni przestrzegać przepisów prawa pracy w Polsce.

»

Firma ma swoje sklepy w Polsce w Warszawie, Gdyni, Łodzi, Koszalinie, Poznaniu, Wrocławiu. Firma weszła do Polski w 1999 r. Sprzedaje odzież wyposażenie domowe, a także produkty żywnościowe.

We wtorkowym komunikacie spółka poinformowała, że propozycja została opracowana przez spółkę po przeprowadzeniu kompleksowego przeglądu 466 zagranicznych sklepów, którego celem było przedstawienie jasnego obrazu prowadzonej działalności i czynników mających wpływ na wyniki. „Przegląd dotyczył wyników i potencjału każdego z zagranicznych rynków Grupy. Wykazał on, że działalność międzynarodową Marks & Spencer można podzielić na dwie części: działalność własną, która na wielu rynkach przynosi straty, oraz opłacalną działalność franczyzową, która w ubiegłym roku wygenerowała zysk w wysokości 87 mln funtów” – podano.

Jak napisano, w ubiegłym roku działalność własna Grupy na dziesięciu rynkach przyniosła 45 mln funtów straty przy 171 mln funtów przychodów, a niektóre rynki przynosiły straty przez ostatnich pięć lat.

W raporcie stwierdzono, że było to spowodowane m.in. rozdrobnieniem sklepów własnych i zbyt małą skalą działalności. Marks & Spencer ogłosił zamiar zamknięcia wszystkich 53 sklepów własnych na dziesięciu rynkach, w tym dziesięciu w Chinach i siedmiu 660-MAKIETA 1 01-23.indd 20

we Francji, a także w Estonii, na Węgrzech, Litwie, Słowacji, w Rumunii, Holandii, Belgii oraz Polsce. „Grupa rozpoczyna dzisiaj konsultacje w sprawie zamiaru zamknięcia sklepów ze swoimi 351 pracownikami w Polsce. Marks & Spencer zobowiązuje się w pełni przestrzegać wszystkich lokalnych przepisów prawa pracy w Polsce. Obejmuje to współpracę z Europejską Radą Zakładową i pracownikami przed rozpoczęciem procesu konsultacji” – czytamy w komunikacie.

Dyrektor regionalny na Europę, Chiny i Indie w Marks & Spencer Jonathan Glenister, cytowany w komunikacie powiedział, że w ramach przeglądu międzynarodowej działalności Grupy przeprowadzono szczegółowy przegląd możliwości na polskim. „Wykazał on, że nasza działalność w Polsce jest nie do utrzymania. Zdajemy sobie sprawę z wpływu proponowanych w Polsce zmian na naszych pracowników i będziemy chcieli uzyskać ich opinie na temat naszej propozycji” – podkreślił.

Jak wskazano, na poziomie Grupy, jeżeli w wyniku konsultacji Marks & Spencer zdecyduje się realizować swój plan, poniesie 150 – 200 mln funtów wydatków, w większości w gotówce, związane głównie z nieruchomościami i zwolnieniami pracowników.

Spółka poinformowała, że w przyszłości Marks & Spencer zamierza funkcjonować na mniejszej liczbie rynków, na których

działają spółki będące w całości własnością firmy, ale z większym naciskiem na spółki joint venture i sieci franczyzowe.

Marks & Spencer ma 268 sklepów franczyzowych na 34 rynkach, a także spółki joint venture w Grecji i Indiach. Brytyjska sieć handlowa przekazała, że współpracując tam ze swoimi partnerami, Grupa będzie wykorzystywać ich skalę działalności, infrastrukturę i znajomość lokalnych uwarunkowań. „Marks & Spencer będzie także nadal rozwijać działalność franczyzową w zakresie produktów spożywczych we Francji, gdzie występuje zapotrzebowanie na wysokiej jakości innowacyjne produkty dostępne w dogodnych lokalizacjach. Nadal będą działać spółki będące własnością Grupy w Irlandii, Hong Kongu i Czechach, które dzięki silnej świadomości marki, powszechnie znanym lokalizacjom sklepów i lojalnym klientom wciąż przynoszą zyski” – napisano.

Firma prowadzi także handel przez internet na 21 rynkach.

Marks & Spencer poinformował, że rozpoczęła też we wtorek konsultacje w sprawie swojej propozycji z około 2 100 pracowników na międzynarodowych rynkach, w tym w Polsce.

Założona w 1884 r. firma Marks & Spencer ma ponad 930 sklepów w Wielkiej Brytanii i 466 sklepów na rynkach międzynarodowych. Poza Wielką Brytanią jest obecna na 58 rynkach. « 08/11/2016 17:50:08

021

660-MAKIETA 1 01-23.indd 21

08/11/2016 17:50:09

022

WIADOMOŚCI prawo

Upadłość konsumencka – co zrobić, jeśli spłata długu stała się niemożliwa

»

31 marca 2009 weszła w życie nowelizacja ustawy dotyczącej prawa upadłościowego. Wprowadziła ona przepisy o upadłości konsumenckiej. Dzięki niej obywatele polscy posiadający zadłużenie w Polsce mogą skorzystać z przepisów o prawie upadłościowym Anglii i Walii, które dla osoby fizycznej są bardziej korzystne niż te w Polsce, gdyż nie ograniczają się wyłącznie do niewypłacalności powstałej wskutek wyjątkowych i niezależnych okoliczności, a są dostępne dla wszystkich. Dodatkowo brytyjskie przepisy umożliwiają dłużnikowi umorzenie zadłużenia już po upływie 12 miesięcy, pod warunkiem że mamy do czynienia z niezawinionym zachowaniem dłużnika.

Zgodnie z założeniami nowelizacji skutki prawne angielskiego postępowania upadłościowego mają również zastosowanie w Polsce.

Aby móc rozpocząć postępowanie upadłościowe w Anglii, dłużnik w momencie jego rozpoczęcia musi posiadać miejsce zamieszkania w Anglii lub Walii (co najmniej 6 miesięcy).

Koszt postępowania jest zróżnicowany. Zazwyczaj wynosi około £700.00.

660-MAKIETA 1 01-23.indd 22

Rozpoczęcie postępowania odbywa się zawsze na wniosek dłużnika.

Rozpatrzenie wniosku przez sąd może trwać nawet rok. Po upływie tego czasu sąd wyda orzeczenie dotyczące upadłości oraz przedstawi plan spłaty długu. Od samego dłużnika będzie zależało, po jakim czasie długi zostaną umorzone. Jeżeli dłużnik rzetelnie będzie spłacał zobowiązania przedstawione w planie spłat oraz będzie na bieżąco informował sąd o spłatach i swojej sytuacji materialnej, wówczas sąd po upływie 12 miesięcy może zadecydować, że reszta zobowiązań zostanie umorzona, a dłużnik zostanie zwolniony z ich spłaty.

Wniosek o upadłość konsumencką można złożyć raz na 10 lat.

Należy pamiętać, iż pewne długi nie mogą być umorzone w postępowaniu. Dotyczy to między innymi alimentów oraz odszkodowań za szkodę na osobie.

Upadłość konsumencka będzie mieć bardzo duży wpływ na zdolność kredytową. Przez co najmniej 6 lat po ogłoszeniu upadłości dłużnik będzie miał problem z otwarciem konta, wzięciem pożyczki czy zakupem telefonu na abonament. Należy się zatem dokładnie zastanowić, czy chce się skorzystać

z opcji upadłościowej, czy może warto rozważyć inne formy spłaty zadłużenia, np. spłata £1 tygodniowo.

Dodatkowo sąd bardzo dokładnie sprawdzi, jakie są intencje dłużnika przy składaniu wniosku o upadłość konsumencką. Jeżeli sąd uzna, że osoba posiadająca zadłużenie w Polsce rozpoczęła postępowanie w Anglii wyłacznie ze względu na bardziej korzystne przepisy prawne, może pociągnąć taką osobę do odpowiedzialności karnej. «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

08/11/2016 17:50:11

023

660-MAKIETA 1 01-23.indd 23

08/11/2016 17:50:12

Fot. Oli Scarff/Getty Images

024

TEMAT NUMERU historia

Union Jack HMS Spartiate z bitwy pod Trafalgarem w 1805 roku

660-MAKIETA 2 24-43.indd 24

08/11/2016 17:48:24

025

Wielka Brytania kojarzy się obcokrajowcom z wieloma rzeczami.

Królowa i cała rodzina królewska, goszcząca na co dzień na plotkarskich portalach, Big Ben, BBC, damskie kapelusze podczas wyścigów konnych – wymieniać można długo. Pierwszym skojarzeniem będzie jednak zapewne brytyjska flaga.

Marcin Szczepański

»

Union Jack – bo tak najczęściej nazywa się flagę Zjednoczonego Królestwa, kojarzy niemal każdy. Jeśli nie z lekcji geografii czy historii, to z kultury popularnej czy półek sklepowych. Pojawia się często w sztuce, filmie czy muzyce oraz przyozdabia cały szereg produktów – począwszy od pocztówek czy breloczków na klucze, przez ubrania, a skończywszy na samochodach.

W obecnym kształcie Union Jack (a więc dosłownie Unijny Kuba) istnieje od 1801 roku, ale początki flagi sięgają dwustu lat wcześniej i wiążą się z osobą króla Jakuba I i wygaśnięciem wraz ze śmiercią królowej Elżbiety I dynastii Tudorów.

Trudne początki Kubusia

Wraz z bezpotomną śmiercią Elżbiety, tron angielski (nie mówimy jeszcze wówczas o Wielkiej Brytanii, jako jednolitym państwie) objął jej siostrzeniec i syn królowej Szkocji, Marii, Jakub I. Tym samym faktem stała się unia personalna pomiędzy Anglią, Szkocją i Irlandią (zależną wówczas od Anglii).

By uniknąć niepotrzebnych kontrowersji odnośnie pierwszeństwa chorągwi angielskich lub szkockich, król wydał w 1606 roku dekret, na mocy którego powstała flaga, łącząca tradycyjne sym660-MAKIETA 2 24-43.indd 25

bole Anglii (czerwony krzyż na białym polu zwany krzyżem św. Jerzego) oraz Szkocji (tzw. Saltire, czyli biały krzyż św.

Andrzeja na niebieskim tle). Powstała w ten sposób flaga miała być jednak wykorzystywana jedynie jako bandera na okrętach wojennych i statkach cywilnych. Wojska lądowe Anglii i Szkocji miały nadal używać osobnych chorągwi.

Co ciekawe, nie wszystkim przypadło to do gustu. Część szkockich możnych zwróciła się do króla z listem, w którym krytykowała umieszczenie krzyża św. Andrzeja pod krzyżem św. Jerzego.

Zaproponowali oni własną wersję flagi z odwróconym układem krzyży. Choć nie zachował się ani jeden jej egzemplarz, to istnieją przekazy potwierdzające, że ta wersja flagi była stosowana jako bandera na szkockich okrętach oraz powiewała nad zamkiem w Edynburgu.

Taki stan rzeczy utrzymał się przez sto lat, kiedy to w roku 1707 doszło do powstania faktycznej unii pomiędzy Anglią i Szkocją, i powstania Królestwa Wielkiej Brytanii. Union Jack został wówczas oficjalną flagą nowego państwa. Co ciekawe, flaga różniła się od obecnej nie tylko brakiem jednego elementu, ale także proporcjami. Podczas gdy obecna flaga ma proporcje 1:2, to ówczesna była nieco bardziej kwadratowa (proporcje 3:5).

W 1800 roku doszło do zawarcia unii pomiędzy Królestwem Wielkiej Brytanii (a więc Anglią i Szkocją) oraz Królestwem Irlandii. W konsekwencji dopro-

wadziło to do ostatniej jak dotąd zmiany w wyglądzie brytyjskiej flagi. Do dwóch krzyży doszedł bowiem trzeci – irlandzki krzyż św. Patryka w kształcie podobny do flagi Szkocji, a różniący się tylko kolorami (czerwony krzyż na białym polu).

W tym kształcie brytyjska flaga funkcjonuje oficjalnie od 1 stycznia 1801 roku.

Dlaczego kształt flagi nie uległ zmianie po uzyskaniu niepodległości przez Irlandię w 1921 roku? Union Jacka uratował Ulster, a więc obecna Irlandia Północna, która opowiedziała się za pozostaniem w Zjednoczonym Królestwie, co uzasadniało zachowanie krzyża św.

Patryka w brytyjskiej fladze. Według oficjalnych informacji, żadne prace nad zmianą flagi nie były wówczas nawet rozważane.

Walijski smok trafi na flagę?

Sporo znaków zapytania wokół Union Jacka pojawiło się natomiast już w XXI wieku. Przy okazji niedawnego referendum niepodległościowego w Szkocji, gdzie do końca wynik pozostawał niepewny, sporo mówiło się o konieczności zmiany brytyjskiej flagi » 08/11/2016 17:48:26

026

TEMAT NUMERU HISTORIA

Geneza flagi Union Jack Krzyż św. Andrzeja (Szkocja)

Krzyż św. Patryka (Irlandia)

Krzyż św. Jerzego (Anglia)

Union Flag (1606)

Union Jack (1801)

660-MAKIETA 2 24-43.indd 26

po ewentualnej secesji Szkocji. Pojawiało się mnóstwo projektów, jak ta nowa flaga mogłaby wyglądać – jedne bardziej, drugie mniej oryginalne. W większości pojawiało się jednak nawiązanie do Walii i jej flagi, na której na biało-zielonym tle znajduje się charakterystyczny czerwony smok, nawiązujący do legend o królu Arturze, w których był symbolem celtyckiego plemienia Brytów.

Co ciekawe, nie był to oryginalny pomysł, bowiem już w 2007 roku pod obrady Izby Gmin trafił inny: o inkorporacji walijskiego symbolu do brytyjskiej flagi. Na debacie się jednak skończyło, a w związku z tym, że szkockie referendum zakończyło się porażką separatystów, pomysł zmiany flagi Wielkiej Brytanii również póki co został odsunięty.

Dlaczego jednak Walia nie miała swojego elementu we fladze już wcześniej?

Wyjaśnienie jest bardzo poste – w przeciwieństwie do Szkocji czy Irlandii, Walia nigdy formalnie nie stanowiła osobnego państwa, a od końcówki XIII wieku była formalnie częścią Anglii i jako taka jest na fladze reprezentowana przez krzyż św. Jerzego. Nie będzie jednak zaskoczeniem, jeśli pomysł wprowadzenia walijskiego elementu do brytyjskiej flagi powróci i nie jest wykluczone, że zostanie on zrealizowany.

W XXI wieku pojawiła się jednak jeszcze jedna próba zmiany Union Jacka.

W 2003 roku pojawiła się bowiem inicjatywa znana jako Union Black, której celem było wprowadzenie czarnych pasów do brytyjskiej flagi, w celu podkreślenia wielokulturowości brytyjskiego społeczeństwa. Pomysł spotkał się jednak z szeroką krytyką i dość szybko został zapomniany.

DOOKOŁA ŚWIATA Z UNION JACKIEM

Wraz z rozkwitem Imperium Brytyjskiego „nad którym nigdy nie zachodzi słońce”, Union Jack rozszedł się po świecie, trafiając najpierw na bandery, a następnie na flagi wielu byłych kolonii brytyjskich.

Najczęściej trafiał on na flagi nowo powstających krajów, jako tzw. kanton, a więc element umieszczany w lewym górnym rogu flagi. Tak było choćby w większości wyspiarskich krajów Oceanii, w tym Australii i Nowej Zelandii.

Z tym drugim krajem wiąże się niedawna próba zmiany flagi. Rząd Nowej 08/11/2016 17:48:28

027 Zelandii przeprowadził w marcu tego roku referendum, poprzedzone konkursem na alternatywny projekt flagi.

Za zmianą miała stać chęć odróżnienia nowozelandzkiej flagi od flagi Australii (są one bardzo podobne), ale sam premier John Key mówił otwarcie, że obecna flaga „jest reliktem kolonialnej przeszłości kraju”. Mieszkańcy Nowej Zelandii opowiedzieli się jednak za zachowaniem obecnej flagi, a więc Union Jack nie zostanie na niej zastąpiony przez charakterystyczny liść paproci.

Ciekawym przypadkiem jest w gronie dawnych brytyjskich kolonii Kanada.

Oprócz uznawania brytyjskiej królowej za oficjalna głowę państwa dopuszcza ona również od 1964 roku wywieszanie brytyjskiej flagi obok kanadyjskiej przez trzy dni w roku. Był to ukłon w kierunku zwolenników utrzymania bliskich więzów z Wielką Brytanią.

Co ciekawe, aż do 1980 roku Union Jack był oficjalną flagą kanadyjskiej prowincji Nowej Funlandii. Status ten utrzymany został po włączeniu tego regionu do Kanady po II wojnie światowej. Obecna flaga tej prowincji również mocno nawiązuje do flagi brytyjskiej.

Jeszcze bardziej interesujący jest mało znany fakt, że brytyjska flaga zna-

660-MAKIETA 2 24-43.indd 27

lazła się również w kantonie pierwszej oficjalnej flagi Stanów Zjednoczonych.

W 1776 roku wraz z Deklaracją Niepodległości Kongres ustalił flagę nowego państwa, na którą złożyło się trzynaście białych i czerwonych pasów, symbolizujących 13 założycielskich kolonii oraz właśnie Union Jack w lewym górnym narożniku. W tym kształcie flaga przetrwała jednak tylko rok a Union Jacka zastąpiło 13 gwiazd. Warto jednak wspomnieć, że jeden ze stanów USA do dziś zachował Union Jacka w swojej fladze – są to Hawaje.

Obecnie, oprócz wspomnianych już Australii i Nowej Zelandii, Union Jack istnieje już tylko na flagach Tuvalu oraz Fidżi.

Flaga Zjednoczonego Królestwa pojawia się również rzecz jasna we flagach brytyjskich terytoriów zamorskich. Jedynym wyjątkiem jest tu Gibraltar, który zachował własną flagę, wywodzącą się jeszcze z herbu nadanego temu terytorium przez hiszpańską królową Izabelę I w 1502 roku.

Grand Union Flag

POP-FLAGA

Choć Union Jack jest niewątpliwie symbolem brytyjskiej monarchii, to znacznie częściej niż na domach zwykłych Brytyjczyków można go spotkać w licznych sklepach z pamiątkami, w popularnych rejonach turystycznych Londynu.

Jeśli już przed angielskim czy szkockim domem znajdzie się flaga, to niemal na pewno będzie to flaga Anglii lub Szkocji. »

08/11/2016 17:48:32

Zdjęcia: Rob Carr/Getty Images, JMEnternational/Redferns

028

TEMAT NUMERU HISTORIA

Płyta stadionu olimpijskiego, podczas ceremoni zamknięcia IO 2012 w Londynie, była jednym wielkim Union Jackiem

Ma to związek z faktem, że Brytyjczycy najczęściej wywieszają flagi przy okazji imprez sportowych, a w piłce nożnej oraz rugby, dwóch najpopularniejszych dyscyplinach sportu na Wyspach, Anglicy, Szkoci, Walijczycy oraz północni Irlandczycy, wystawiają własne reprezentacje, rywalizujące pod lokalnymi flagami.

Nawet na budynkach rządowych Union Jack musi powiewać jedynie w wyznaczonych dniach roku (jest ich obecnie szesnaście plus po jednym dniu dla Anglii, Szkocji i Irlandii Północnej). Brakuje również jasno określonych reguł, dotyczących jej wywieszania, zasad składania oraz kar za jej bezczeszczenie. Union Jack, w przeciwieństwie choćby do polskiej flagi, nie ma bowiem oficjalnego umocowania w prawie. Być może stąd wzięło się tak powszechne stosowanie brytyjskiej flagi na różnego rodzaju gadże660-MAKIETA 2 24-43.indd 28

tach, często nielicujących z godnością państwa, jak choćby bielizna czy akcesoria seksualne.

Tak ekstremalne przypadki to jednak wyjątki, a Union Jack stał się rozpoznawalny właśnie za sprawą obecności w popkulturze.

Brytyjska flaga stała się niemal symbolem zjawiska kulturowego z lat 60., zwanego British Invasion, u podstaw którego stała rewolucja muzyczna zapoczątkowana przez The Beatles, Rolling Stones czy The Who. Flaga zaczęła wówczas pojawiać się na ubraniach, by z czasem trafić choćby na dachy samochodów marki Mini oraz na coraz więkGeri Halliwell szą gamę różze Spice Girls nych gadżetów.

Z Union Jackiem stykamy się niemal na co dzień, często go nie zauważając. Prawie każda strona internetowa, oferująca różne wersje językowe, posiada brytyjską flagę, symbolizującą angielskojęzyczną wersję. Przez lata z brytyjską flagą kojarzone były także buty czy inne elementy sportowego wyposażenia, produkowane przez firmę Reebok.

Wiele gwiazd muzyki wykorzystywało Union Jacka w swojej twórczości czy wizerunku scenicznym – wystarczy choćby wspomnieć słynną sukienkę jednej z członkiń Spice Girls; owijanie się we flagę przez Freddiego Mercury’ego; gitarę Noela Gallaghera z Oasis czy marynarki członków The Who. Najpierw jako element unii łączącej Anglię i Szkocję, następnie jako symbol potęgi Imperium Brytyjskiego, a wreszcie jako część brytyjskiej i światowej popkultury i biznesu turystycznego – we wszystkich tych rolach Union Jack sprawdził się znakomicie. Trudno sobie dziś wyobrazić tę flagę w innym kształcie, ale nie jest wykluczone, że prędzej czy później może się tak stać. « 08/11/2016 17:48:36

029

660-MAKIETA 2 24-43.indd 29

08/11/2016 17:48:37

030

KOMENTARZ TYGODNIA POLITYKA

Wysoki Trybunał Sądowniczy Anglii i Walii orzekł, że rząd brytyjski nie może wszczynać procedury opuszczenia UE z pominięciem parlamentu i obnażył krótkowzroczność oraz brak kompetencji rządu.

Jakie będą konsekwencje orzeczenia?

Tuż po ogłoszeniu werdyktu Wysokiego Trybunału „Daily Mail” na pierwszej stronie przedstawiło jego sędziów jako wrogów publicznych. Podobnie postąpiły inne brukowce

Wyrok demokracji RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

»

Wielka Brytania ponownie politycznie się zatrzęsła. Wyrok sądu, który przypomniał, że rząd nie może podejmować kluczowych decyzji bez aprobaty brytyjskiego parlamentu, bo byłoby to naruszeniem jego konstytucyjnej suwerenności w państwie spowodował spodziewaną reakcję. Obóz brexitowy zaczął mówić o „zdradzie”, „wojnie z demokracją”, a sędziowie określeni zostali „wrogami ludu”. Okładki konserwatywnych brytyjskich gazet przypominały „niepo660-MAKIETA 2 24-43.indd 30

korne”, prawicowe media z Polski, które w podobnym tonie reagowały, kiedy PiS dokonywał zamachu na Trybunał Konstytucyjny. Co jedynie obnaża niekompetencje i krótkowzroczność brexitersów.

Obóz, który całą swoją kampanię na rzecz wyjścia z Unii oparł na idei odzyskania suwerenności nie wie, co ta suwerenność w praktyce oznacza. I nie rozumie istoty ustroju parlamentarnego. W kraju, który jest ojczyzną parlamentaryzmu, to niebywale smutne oraz niepokojące.

Praworządność jest podstawą demokracji. To sądy stoją na straży konstytu-

cyjnego porządku, monitorują korupcję i nadużycia władzy. Ograniczają działania korporacji, sektora publicznego i urzędników. Dlatego muszą być niezależne. Praworządność i demokracja żeby funkcjonować muszą mieć niezawisłe sądownictwo. Oczywistość, która w czasach szaleństwa populizmu nie do wszystkich dociera. Kiedy demokratyczne standardy, liberalne BHP i idea trójpodziału władzy są dyskredytowane oraz odrzucane, robi się niebezpiecznie. Bo taka retoryka zagraża politycznej wolności. Alternatywą dla rządów prawa jest jedynie dyktatura.

08/11/2016 17:48:40

031 Dlatego próba wywarcia nacisku na opinię publiczną i chęć podważenia autorytetu sędziów to niebezpieczne igranie z ogniem. Wściekłość brytyjskich brukowców to kolejna porcja populistycznego jadu, który truje brytyjską demokrację.

Elity polityczne muszą się temu przeciwstawić. Podobnie jak pomysłom rządu na „hard” Brexit. Sąd umożliwił posłom odegranie ważnej, historycznej roli. Czy z niej skorzystają?

Pułapka parlamentu

W ferworze politycznej walki i buzujących emocji umyka fakt, że Wysoki Trybunał nie zastopował Brexitu. Utrudnił jedynie proces i przypomniał o prawie oraz procedurach. W Wielkiej Brytanii referenda nie mają mocy wiążącej. Decyzje podejmuje parlament. Tyle prawo. Polityka to jednak zupełnie inna kwestia. Choć legalistom i politologom to nie w smak, ostatecznie demokracja to kwestia liczb. I społecznego poparcia lub jego braku. W teorii posłowie uzyskali kontrolę nad procesem wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii, w praktyce znaleźli się w pułapce. Zadali fundamentalne pytanie społeczeństwu, a te odpowiedziało. Głupio, nierozsądnie i bezmyślnie, ale jasno i klarownie. Wielka Brytania ma opuścić Unię Europejską.

Taka jest wola ludu, którą parlament musi uwzględnić w swoich decyzjach. I trudno sobie wyobrazić, żeby posłowie zdobyli się na odwagę, stanęli ponad własnymi oraz partyjnymi interesami i zatrzymali Brexit, mimo że tego wymaga racja stanu.

Opuszczenie Unii przez Wielką Brytanią to największe zagrożenie, przed jakim staje ten kraj od czasów wojny. Ekonomiczne samobójstwo. Społeczna katastrofa.

Polityczny błąd. A mimo to elity zachowują się, jakby tego nie rozumiały. Lider opozycji Jeremy Corbyn już w czerwcu mówił, że rząd musi jak najszybciej rozpocząć procedurę wyjścia. Media kibicują brexitersom, plują na Brukselę i dopingują eurosceptycznych jastrzębi. Theresa May ze zwolenniczki zostania Wielkiej Brytanii w Unii zamieniła się w zatwardziałą przeciwniczkę Europy i chce twardej opcji wyjścia. Labour nie może zostać głosem 48 proc. tych, którzy głosowali za pozostaniem w Unii, bo 70 proc. okręgów wyborczych Partii Pracy głosowało za Brexitem. Polityczny proces zapoczątkowany przez referendum toczy się dalej. Orzeczenie sądu nadało mu jedynie nową dynamikę. I przyprawiło o ból głowy 10 Downing Street.

660-MAKIETA 2 24-43.indd 31

Gra w otwarte karty Reakcja Theresy May na orzeczenie Wysokiego Trybunału była ostra. Premiera zapowiedziała odwołanie do Sądu Najwyższego, co jest politycznym błędem, bo wydłuża post brexitowe spory i sugeruje, że rząd nie jest gotowy skonfrontować się z parlamentem, a może w ogóle chce go odsunąć w tej sprawie na bok. May nie miała jednak wyjścia.

Sąd bowiem pokrzyżował jej polityczne plany i utrudnił rządzenie. Głównie dlatego, że włączenie parlamentu w proces decyzyjny oznacza, że May nie może już prowadzić negocjacji w zaciszu gabinetów, ani unikać klarownych deklaracji. Musi grać w otwarte karty. Wyrok zmienia terminarz oraz treść negocjacji. Theresa May musi teraz pokazać publicznie plan i mapę drogową wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii.

Problem polega jednak na tym, że żadnego

ale rynki szybko dokonają korekty. Ceny mają jeszcze w tym roku wzrosnąć o 4 proc. Wizerunek Wielkiej Brytanii po Brexicie już skutkuje mniejszym napływem siły roboczej. Zainteresowanie pracą w sektorze żywności, gdzie 70 proc. zatrudnionych stanowią emigranci z UE, spadło o połowę.

Przedświąteczna gorączka, podczas której producenci potrzebują mnóstwo rąk do pracy, przeradza się w pracowniczą epidemię. Opinia publiczna w kwestii Brexitu powoli się zmienia. I jeśli tendencja się utrzyma, posłowie, którzy w większości opowiadali się za pozostaniem Wielkiej Brytanii w Unii, mogą nabrać odwagi do sprzeciwu wobec propozycji rządowych.

Mimo że May cieszy się wysokim społecznym zaufaniem, a sondaże wskazują, że torysi ewentualne wybory wygraliby bez żadnych problemów. Dlatego też orzeczenie Wysokiego Trybunału może spowodować przyspieszone wybory. May ma w Izbie

planu nie ma. Nieoficjalnie, ale coraz głośniej mówi się o paraliżu gabinetu. Ministrowie nie mogą się zgodzić niemal w żadnej kwestii. Liam Fox oraz Damian Green toczą ze sobą zażarte boje i żaden nie chce odpuścić. Do tego jeszcze Theresa May narobiła sobie wrogów wśród byłych prominentnych polityków Partii Konserwatywnej. Na tyłach poselskich ław torysów klub odrzuconych robi się coraz większy. I cierpliwie czeka na potknięcia oraz błędy premiery.

A te nieuchronnie muszą nadejść.

Relacjonowanie Izbie Gmin szczegółów planu negocjacji z Brukselą oznacza niekończące się debaty, emocjonalne wystąpienia, polityczny teatr i staje się okazją dla opozycji, również wewnątrz Partii Konserwatywnej, do ataków na 10 Downing Street.

A wszystko to w cieniu coraz gorszych prognoz gospodarczych. Funt odbił się od dna, kiedy Trybunał ogłosił swoje orzeczenie,

Gmin niewielką przewagę, która pod wpływem gorącej politycznej atmosfery może się okazać sporym obciążeniem i paraliżować negocjacje z europejskimi partnerami. Przyspieszone wybory dałyby jej bezpieczną większość oraz legitymizację.

Nikt nie zarzucałby May, że stoi na czele rządu bez społecznego poparcia. Taka decyzja postawiłaby też opozycję w trudnej sytuacji. Labour pod rządami Corbyna wciąż traci poparcie i dystans do torysów, więc ewentualne przyspieszone wybory byłyby dla lewicy katastrofą. Zwłaszcza gdyby Partia Pracy razem z Liberalnymi Demokratami swoją kampanię oparła na zrewidowaniu Brexitu. Dla opozycji lepszą perspektywą jest trwanie obecnej kadencji Izby Gmin i punktowanie rządu. Orzeczenie Wielkiego Trybunału Anglii i Walii otwiera zupełnie nowe polityczne perspektywy, scenariusze i taktyki. «

Opuszczenie Unii przez Wielką Brytanią to największe zagrożenie, przed jakim staje ten kraj od czasów wojny. Ekonomiczne samobójstwo.

Społeczna katastrofa. Polityczny błąd. A mimo to elity zachowują się, jakby tego nie rozumiały

08/11/2016 17:48:41

032

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Trzech sprawiedliwych Sędziowie Wysokiego Trybunału jak na razie zatrzymali ogłoszenie przez rząd artykułu 50., który miał spowodować rozpoczęcie procedury opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. Czy tym samym sprawili, że UK nie opuści Zjednoczonej Europy? Jak na razie sprowokowali jedynie, że kurs funta w stosunku do dolara i złotówki znowu wyruszył w drogę po górę...

„I wtedy powiedziałam do May, żeby odwołała się do Trybunału Europejskiego”

»

Poza tym jest jak zwykle. W prasie pojawiają się oskarżenia sędziów o sprzeciwianie się roli ludu, etc. etc. Jak zwykle najwyższej próby hipokryzją popisuje się „Daily Mail”, który jeszcze kilka chwil przed ogłoszeniem wyroku na swoich stronach internetowych wrzucał artykuły, potępiające negatywne skutki referendum brexitowego w stosunku do Polaków mieszkających na Wyspach. To właśnie ta gazeta zamieściła na pierwszej stronie, dzień po ogłoszeniu wyroku, zdjęcia trzech sędziów z podpisem „wrogowie ludu”. Jakby było mało, w swoim serwisie internetowym dziennikarze tej gadzinówki za jedno z przewinień jednego z sędziów wyliczyli jego preferencje seksualne. Tym razem jednak, ze względu na przekroczenie pewnej granicy, zostali totalnie skrytykowani przez internautów. Ciekawe, jaki będzie następny ruch DM. Pewnie znowu zmienią kierunek, aby tylko podlizać się czytelnikom.

O „The Sun” nie chce mi się już pisać, bo ci są wiecznie zdziwieni. Najpierw tym, że po ogłoszeniu wyników referendum 660-MAKIETA 2 24-43.indd 32

notowania walutowe funta spadły, a teraz są zdziwieni, że po ogłoszeniu wyroku Wysokiego Trybunału funt znów odrabia straty. Świat się skończy, a redakcja „The Sun” dalej będzie zdziwiona.

Oczywiście te dwa tytuły wiosny jeszcze nie czynią, ale jakiś tam niesmak pozostaje. Media Ruperta Murdocha zresztą – tak jak przed referendum – są strategicznie podzielone. Jedne są zdecydowanie za Brexitem, inne są zdecydowanie przeciw, a jeszcze inne stoją po środku, bo jak ta żaba z dowcipu: „przecież się nie rozerwą”.

Jakkolwiek by nie było, żeby oddać jeszcze słowo wybrańcom narodu, rząd Theresy May dostał możliwość odwołania się od wyroku Trybunału do Sądu Najwyższego, czyli Supreme Court. Ta decyzja będzie już decyzją ostateczną i praktycznie nie do zmiany.

Jeśli Supreme Court przyzna rację Wysokiemu Trybunałowi, to rząd musi przedstawić całemu parlamentowi, czyli obu izbom, projekt ustawy, odnoszący się do referendum brexitowego oraz do

wyroku Sądu Najwyższego. Ustawa musi zostać przyjęta zarówno przez Izbę Gmin jak i przez Izbę Lordów.

Ze strony UE popłynęły zaraz po ogłoszeniu wyroku brytyjskiego Trybunału, słowa przyśpieszenia prac nad wyjściem.

Cóż, nie jest tajemnicą, że utrzymywanie stanu niepewności wobec tego czy Wielka Brytania pozostanie w UE jest niekorzystne zarówno dla samej Zjednoczonej Europy, jak i dla Wielkiej Brytanii. Takie „chciałabym, a boję się” korzystnie wpływa tylko na spekulantów, którzy używają sobie od prawa do lewa. Jestem pewien, że już niejedna fortuna została pomnożona. Zarówno poprzez wahania kursu funta, jak i wahania cen na rynku spożywczym czy… turystycznym. Poza tym są jeszcze inne branże, na które technicznie może i wpływu Brexit nie ma, ale jeśli można zarobić, to ceny zawsze można podnieść.

Zawsze to ludzie gdzieś tam na dole, te małe trybiki w machinie, będą najbardziej odczuwać ruchy na górze. Bo nawet jeśli referendum przechyliło szalę na stronę anty-Europejczyków, to był to raczej wyraz dezaprobaty dla władzy, a nie realna wola wyjścia z UE. Paradoksalnie „Daily Mail” ma rację, bo rządzący mają w dupie zdanie wyborców. Manipulują nim. A potem dowolnie chcą je sobie zmieniać. To jest tak, jak z iluzorycznym liczeniem się ze zdaniem mieszkańców poszczególnych hrabstw i dzielnic większych miast. Niby są konsultacje społeczne, niby większość mieszkańców sprzeciwia się budowie dodatkowego pasa na Heathrow; zacumowaniu hoteluarchitektonicznego potwora w dokach; albo zabudowie parkingu przed parkiem Thames Barrier. Niby parlamentarzyści i lokalni radni wsłuchują się w ten głos, ale potem… Hotel-architektoniczny potwór zasłania widok na wodę okolicznym mieszkańcom, rozpoczynają się prace budowalne na parkingu przed parkiem, a na Heathrow będzie kolejny pas startowy.

Robią, co chcą. « 08/11/2016 17:48:41

033

660-MAKIETA 2 24-43.indd 33

08/11/2016 17:48:43

034

poradnik wielka brytania

Pieskie życie właścicieli zwierzaków domowych Badania statystyczne, przeprowadzone w tym roku w Wielkiej Brytanii, pokazują, że aż 40% gospodarstw domowych posiada przynajmniej jedno zwierzę domowe, najczęściej psa lub kota.

Radek Cysarz

»

PFMA (Pet Food Manufacturing Association), zrzeszenie największych producentów jedzenia dla zwierzaków domowych w UK, co roku bada liczbę naszych pupili i na podstawie swoich badań jest w stanie wyliczyć potencjał rynkowy. W tym roku bez niespodzianek okazało się, że aż 24% spośród wszystkich zwierzaków to psy, 17% stanowią koty, mniejsze procenty należą do rybek akwariowych, chomików, świnek morskich, gadów i płazów.

Miłość i przywiązanie do naszych pupili są bezcenne, ale kiedy mówimy o tak dużych liczbach, warto pomyśleć o kilku aspektach posiadania zwierzaka 660-MAKIETA 2 24-43.indd 34

w swoim domu i jakie oprócz tych oczywistych, pozytywnych, mogą być tego negatywne strony.

Ubezpieczenie

W Wielkiej Brytanii nie ma podatku od posiadania zwierząt domowych, aczkolwiek mówiąc o wydatkach, bardzo popularne jest ubezpieczanie zdrowotne. Co ciekawe, według wielu firm ubezpieczeniowych, niejednokrotnie, kiedy psy czy koty są ubezpieczone, ich właściciele nie mają ubezpieczenia ani na życie, ani zdrowotnego. A jak i gdzie można ubezpieczyć swojego pupila?

Każde towarzystwo ubezpieczeniowe w Wielkiej Brytanii, obok usług

dla Kowalskiego, ma również polisy dla jego pupila. Obecnie z ubezpieczeń dla zwierząt domowych dostępne są tylko te dla psów i kotów, i dotyczą one pokrycia szkód, wyrządzonych przez nasze czteronogi osobom trzecim lub ich mieniu. Ubezpieczając swojego czworonoga warto pamiętać, że taka ochrona daje nam wsparcie finansowe w przypadku zachorowania zwierzaka, spowodowane zaniedbaniem szczepień ochronnych, zabiegami dentystycznymi, rehabilitacjami, dojazdami lekarza weterynarii do chorego zwierzęcia bądź dowozu pupila do kliniki oraz schorzeń, wyrządzonych umyślnie bądź powstałych na skutek rażącego zaniedbania właściciela.

08/11/2016 17:48:45

035 Problemy mieszkaniowe Każdy, kto próbował wynająć nowe cztery kąty w Londynie, dobrze kojarzy frazę „no pets” i dobrze wie, jak trudno znaleźć oferty, które jej nie zawierają. Właściciele i agencje nie są chętni do wynajmowania mieszkań ludziom posiadającym zwłaszcza psy, z obawy o ewentualne szkody wyrządzone w domu czy też skargi sąsiadów na hałas. Sam fakt szukania nowego mieszkania jest stresujący, a szukanie nowego miejsca ze świadomością, że z czworonogiem jest trudniej, może przyprawić o ból głowy. Niestety, nasze pupile na tym cierpią.

Hayley Chow z Battersea Dogs and Cats Home, schroniska dla psów i kotów w południowym Londynie, w najnowszych statystykach, przesłanych na potrzeby tego artykułu, potwierdza, że zjawisko oddawania czworonogów ze względu na problemy mieszkaniowe rośnie z roku na rok. W 2016 roku do placówki trafiło 211 kotów i 203 psy, których właściciele nie mogli zabrać ze sobą do nowego miejsca z powodu zakazu, jaki zamieścił w kontrakcie właściciel.

Presja na posiadaczy zwierzaków jest duża, przede wszystkim finansowa. Umowy z klauzulą „no pets” za mieszkania są wysokie, jednak część osób odpowiedzialnych za małego przyjaciela domu nie bierze w ogóle pod uwagę jego utraty, dlatego według wywiadu agencji EJ Harris z 2015 roku, ludzie negocjują umowy tak, aby zapłacić nawet dwa razy większy depozyt, aby bez łamania kontraktu trzymać zwierzaka w domu. Z tego samego wywiadu wynika również, że część lokatorów, wynajmujących mieszkania, w ogóle nie wspomina o posiadaniu psa czy kota, aby uniknąć dodatkowych kosztów i liczy na to, że uda się to ukryć przed właścicielem.

Z perspektywy najemcy

Z ankiety przeprowadzonej przez The Dog Trust, 78% właścicieli zwierzaków domowych miało trudności ze znalezieniem mieszkania, gdy otwarcie przyznawali się przed gospodarzem, że posiadają np. psa. Patrząc na tą sytuację z perspektywy najemcy, można zauważyć potencjał na rynku mieszkaniowym.

Właściciel zwierzęcia, aby nie stracić pieniędzy z wysokiego depozytu, ale również i z radości, że wreszcie znalazł miejsce, gdzie jest mile widziany ze swoim pupilem, będzie za wszelką cenę dbał o mieszkanie. Tacy lokatorzy zawsze są mile widziani. Pet Friendly Rentals twierdzi w swoich źródłach, że w Londynie, odmawiając ludziom posiadających zwierzęta domowe wynajmu, traci się szansę na wynajęcie mieszkania innym lokatorom o 50%.

Z tego wynika z kolei, że chcąc wynająć mieszkanie, które długo nie może zejść z rynku, warto wpisać, że zwierzęta są dozwolone. Owo ogłoszenie może być zauważone przez ludzi, którzy takiego miejsca szukają. Plusem jest to, że właściciel może podnieść depozyt z wiadomego powodu, a lokatorzy nie będą łamali umowy.

Informacje te sugerują, że opłaca się być przyjacielem zwierząt, bez względu na to, czy wynajmuje się mieszkanie czy jest się wynajmującym. Nasze czworonogi i tak mają ciężkie życie w tak ogromnym mieście, jak Londyn. « 660-MAKIETA 2 24-43.indd 35

08/11/2016 17:48:47

Fot. Sean Gallup / Getty Images

036

OPINIE WIKTOR MOSZCZYŃSKI

Przyjaciele Putina z lewa i z prawa

Działalność agenturalna dyktatury putinowskiej rośnie na całym świecie.

Obecne cele polityki rosyjskiej porównuje się do poprzedniego sowieckiego imperializmu. Lecz to jednak nie to samo.

Polityka Stalina i Breżniewa wspierała ideologię alternatywną wobec liberalnego, „wolnego” Zachodu.

660-MAKIETA 2 24-43.indd 36

»

Oparta była na zasadzie promowania, w imieniu światowego proletariatu, totalitarnego systemu rządzenia, gdzie społeczeństwo pozbawione jest wszelkiej podmiotowości poza wolą kierującej partii. Ta ideologia apelowała przede wszystkiem do ludzi o poglądach lewicowych, wrogo nastawionych do działań wolnego rynku. Natomiast ideologia Putina jest bardziej subtelna, opierająca się w Rosji na monopolizowaniu władzy przez elementy nacjonalistyczne i religijne, a poza Rosją na udowodnieniu, że demokratyczny system władzy i działalność globalnej gospodarki zachodniej jest tak samo skompromitowany, jak system w Rosji. Otoczka cynizmu jest niby ta sama co była za Sowietów, ale w wypadku polityki Putina ten cynizm jest nie tylko otoczką, jest również i „mięsem” tej potrawy. Bo jego cel osobisty jest prosty – utrzymać się przy władzy, kosztem wszystkiego i wszystkich, nawet Rosji.

Widzimy rosnące wpływy tej polityki przy stałym kurczeniu się wpływów

gospodarczych, politycznych i kulturalnych liberalnego Zachodu. Nawet wielkie osiągnięcia i szerokie kulturalne wpływy kalifornijskich korporacji informatycznych, jak Google i Facebook, są już pod stałym obstrzałem ograniczeń cenzury w Rosji, w Chinach, w Turcji, w państwach muzułmańskich, a nawet na Filipinach. Rosja wkracza na Krym, ich wojska okupują wschodnią Ukrainę, ich pociski zestrzeliwują bezkarnie malezyjski samolot cywilny, ich lotnicy bombardują szpitale w Aleppo i ONZowski konwój pokojowy, ich łodzie podwodne wprowadzają nuklearną broń do Kaliningradu, ich czołgi czyhają złowieszczo przy Moście Przyjaźni na granicy estońskiej. A świat zachodni zmuszony jest ograniczać swoje reakcje do głośnych protestów i do wprowadzenia długoterminowych sankcji, które zdają się być równie szkodliwe dla Zachodu, jak i dla gospodarki rosyjskiej. To tak, jakby się biło kąsającego węża tylko po ogonie, a więc bezskutecznie, lecz równocześnie rozwścieczając go.

08/11/2016 17:48:49

037 Putin jest dużo skuteczniejszy w swojej polityce zagranicznej niż rządy zachodnie, bo głównymi priorytetami jego polityki kieruje on sam i nie musi się na kimkolwiek opierać czy przed kimś tłumaczyć. Nie liczy się z żadnym parlamentem czy wolną prasą, czy nawet z „opinią światową”, z którą Sowiety kiedyś musiały się liczyć. W Rosji wystarcza mu monopol w mediach i ostra kontrola innych środków przekazu medialnego, a za granicą medialna dezinformacja i wsparcie finansowe dla ruchów odzwierciedlających jego wrogość wobec elit zachodnich z lewa i z prawa. Widzimy to w jego wyraźnym poparciu dla kandydatury Trumpa w amerykańskich wyborach, dla UKIP-u i dla Brexitu na Wyspach, dla Narodowego Frontu we Francji (która dostała ostatnio pożyczkę 9 mln euro z rosyjskiego banku), dla nacjonalistycznej partii Jobbik na Wegrzech i dla Ligii Północnej we Włoszech. To Farage, przywódca UKIP-u, chwalił w czerwcu Putina odnośnie Brexitu, jako „większego męża stanu niż Obama”. Wywiad rosyjski również popiera w Austrii skrajnie prawicową kandydaturę Norberta Hofera w grudniu, a obecnie kandydaturę prorosyjskiego przywódcy partii socjalistycznej, Igora Dodona, na prezydenta dotychczasowej pro-unijnej Mołdawii.

Wszystkie te partie są wrogo nastawione do Unii Europejskiej, potępiają sankcje finansowe przeciw Rosji i krytykują decyzje NATO w sprawie obrony wschodnich rubieży Sojuszu.

W Wielkiej Brytanii widać ich wpływy nawet w partii konserwatywnej. Dyrektor euro-sceptycznej Grupy Bruges, Robert Oulds, występuje często w angielskojęzycznej tubie propagandowej RT, mówi o „hitlerowcach” (czyli mówi o legalnym rządzie Ukrainy, grożących „republice donieckiej”, i apeluje, aby oswobodzić więcej terenu Ukrainy od rządów „junty kijowskiej”. Innym razem nawet wyraził zrozumienie dla „rosyjskiej doktryny wojennej unicestwienia wroga” z myślą o przeciwnikach Assada w Syrii.

Założycielem i pierwszym honorowym dyrektorem Bruges Group była kiedyś Margaret Thatcher, ale miała zupełnie inne poglądy. Oulds był na krótko zawieszony jako członek partii konserwatywnej za popieranie sojuszu wyborczego z UKIP-em, ale jest już znów pełnoprawnym członkiem.

Nie jest on sam. Ben Harris-Quinney, przewodniczący innego ugrupowania 660-MAKIETA 2 24-43.indd 37

konserwatystów, Bow Group, też przemawiał w Moskwie z krytycznymi uwagami na temat obecnych sankcji unijnych przeciw Rosji, a podczas występu w telewizji RT potępiał zachodni „spacer w śnie w kierunku wojny i konfliktu z Rosją”. Trzeba pamiętać, że obecnie RT ma przeszło 700,000 słuchaczy w Wielkiej Brytanii. Według artykułu Andrew Gilligana w „Sunday Times”, w ostatniej dekadzie Rosja wprowadziła już 10 nowych fundacji kulturalnych i oświatowych, które szerzą subtelną dezinformację wśród pracowników naukowych i społecznych w tym kraju. Agenturom rosyjskim wtórują również rosyjscy oligarchowie w tym kraju, choćby żeby zabezpieczyć swoje interesy w Rosji.

do władz Unite. Następne wybory mają mieć miejsce w grudniu, ale trzymane są we względnej tajemnicy, aby zabezpieczyć wybór tych kandydatów przy jak namniejszej frekwencji.

Murray jest również głównym zarządcą Stop the War Campaign, która obejmuje wielu członków Unite i Partii Pracy. Do niedawna przewodniczył temu ruchowi Jeremy Corbyn nim został przywódcą Labour Party; Corbyn dalej identyfikuje się z tym pacyfistycznym ruchem. Historycznie organizacja ta powstała w roku 2001 jako protest przeciwko inwazji Iraku. W praktyce, głównym obecnie celem tej organizacji jest protestowanie przeciw interwencjom militarnym, ale tylko Zachodu lub ich sojuszników, nigdy przeciw interwen-

Ale równie groźne są wpływy rosyjskie na lewicę. Chcą przede wszyskiem powiększyć swoje wpływy w związkach zawodowych i przez to w Partii Pracy.

Jeremy Corbyn ma otwartych sympatyków Putina w swoim najbliższym otoczeniu, łącznie ze swoim głównym rzecznikiem prasowym Seumasem Milne’em, który przez wiele lat systematycznie bronił i tłumaczył Putina na łamach „Guardiana”.

Poważniejszym tu elementem jest sprawa największego związku zawodowego Unite, posiadającego 1,4 milion członków, wśród których jest parę tysięcy polskich pracowników. Kluczową figurą jest tu Andrew Murray, szef sztabu Związku Unite, który koordynuje prace 10 regionów Związku. Murray jest wieloletnim członkiem Partii Komunistycznej i całe życie był zwolennikiem Związku Sowieckiego i jego rosyjskich następców. Jego rolą jest dopilnowywanie wyboru pro-rosyjskich kandydatów

cjom ze strony Rosji. Mówią, że nie chcą demonstrować przed ambasadą rosyjską, bo byłoby to „prowojenną prowokacją”.

Nie potępili nigdy inwazji na Gruzję, ani na Krym, ani bombardowania Aleppo przez Rosjan, ale określili zeszłoroczną masakrę w Paryżu jako „zbieranie owoców zachodniego wsparcia dla teroru na Bliskim Wschodzie”.

Uważam, że jest naszym obowiązkiem, aby poinformować w odpowiednim czasie licznych polskich członków tego związku o nadchodzących wyborach do zarządu (Executive Committee) związku Unite, aby mogli w pełnej świadomości wybrać kandydatów do nowych władz Związku, którzy nie byli kiedyś sympatykami niewoli sowieckiej w Polsce i masakry w Katyniu, a teraz zwalczają zachodni system bezpieczeństwa, na którym obecna wolność Polski się opiera. «

Putin jest dużo skuteczniejszy w swojej polityce zagranicznej niż rządy zachodnie, bo głównymi priorytetami jego polityki kieruje on sam i nie musi się na kimkolwiek opierać czy przed kimś tłumaczyć

Tekst ukazał się również w londyńskim „Tygodniu Polskim”

08/11/2016 17:48:49

038 Komuniści bali się Andersa nawet po jego śmierci ROZMOWA historia

Anders nawet po śmierci był postrzegany jako zagrożenie dla komunistów.

Uchylenie decyzji o pozbawieniu go obywatelstwa byłoby przyznaniem się przez nich do poniesionej klęski – mówi prof. Krzysztof Tarka z Uniwersytetu Opolskiego. 26 września 1946 r. komunistyczne władze pozbawiły obywatelstwa polskiego 76 oficerów PSZ na Zachodzie. terenie Polski. Władzom w Warszawie zależało więc na zneutralizowaniu tego czynnika. Świadectwem tych zamiarów była nominacja dla gen. Świerczewskiego oraz apele o powrót do kraju kierowane do emigrantów.

Prof. Krzysztof Tarka Rozmawiał Michał Szukała, PAP

»

Pozbawienie obywatelstwa oficerów, służących w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, poprzedziły żądania komunistycznych władz w Warszawie, dotyczące szybkiej repatriacji polskich żołnierzy z Zachodu.

Władzom tzw. Polski Ludowej chodziło przede wszystkim o podporządkowanie Polskich Sił Zbrojnych. Już we wrześniu 1945 r. gen. Karol Świerczewski samozwańczo mianował się dowódcą Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Oczywiście decyzja ta nie została uznana przez Brytyjczyków i Rząd RP na Uchodźstwie.

Pamiętajmy również, że w ówczesnej napiętej sytuacji międzynarodowej nie można było wykluczyć konfliktu zbrojnego pomiędzy ZSRS a aliantami zachodnimi. Żołnierze PSZ mogli odegrać pewną rolę w takim starciu, szczególnie podczas ewentualnych walk na 660-MAKIETA 2 24-43.indd 38

Dlaczego Brytyjczycy zdecydowali się na rozwiązanie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie?

W maju 1946 r. władze brytyjskie podjęły jednostronną decyzję o rozwiązaniu PSZ. Była to nieuchronna konsekwencja ogólnej demobilizacji sił alianckich. Mimo starań polskiego rządu i dowództwa, aby polska armia istniała jak najdłużej, było to niemożliwe. Problemem dla Brytyjczyków stała się kwestia – co zrobić z ponad 200 tysięczną armią żołnierzy i oficerów, często nieprzystosowanych do życia cywilnego i rozgoryczonych swoją sytuacją.

Znaczna ich część nie zamierzała wracać do Polski. Spośród ćwierć miliona na repatriację zgodziła się w pierwszych powojennych latach około połowa. Stworzenie przez Brytyjczyków Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia miało częściowo rozwiązywać ten problem poprzez przystosowanie żołnierzy do życia cywilnego, na przykład naukę zawodu i języka angielskiego.

W jaki sposób gen. Władysław Anders i inni polscy dowódcy przedstawiali żołnierzom kwestię powrotu do opanowywanej przez komunistów Polski?

Postawa oficerów i dowódców jest zawsze wzorem dla zwykłych żołnierzy. Większość z nich nie chciała wracać do Polski pozbawionej połowy terytorium i znajdującej się pod dominacją sowiecką. Taka Polska, która wyło-

niła się z wojny, była zaprzeczeniem tej, o jakiej marzyli i o którą walczyli.

O postawie oficerów decydowały motywacje patriotyczne oraz obawy przed prześladowaniami ze strony władz komunistycznych. Powrót do kraju, czyli wchodzenie w sidła wroga, byłby nieracjonalny. Wydawało się również, że pozostanie na Zachodzie umożliwi im dalszą walkę o niepodległą Polskę. Wojsko jest strukturą hierarchiczną i mimo że nie wydawano rozkazów o pozostaniu na emigracji, decyzje dowództwa miały duże znaczenie. Postawa oficerów z pewnością więc wpływała na wybory dokonywane przez żołnierzy.

Do kraju wróciła połowa żołnierzy PSZ. Można się zastanawiać, czy jest to dużo czy mało. Gdy jednak przyjrzeć się bliżej, to można zauważyć, że grupa powracających była specyficzna, wyróżniała się na tle reszty polskich żołnierzy. Około 90 tysięcy spośród powracających pochodziło ze Śląska i Pomorza. Zostali oni przymusowo wcieleni do Wehrmachtu i jako jeńcy alianccy byli przekazywani Polskim Siłom Zbrojnym na Zachodzie. Odróżniali się więc od żołnierzy, którzy wraz z gen. Andersem wyszli z ZSRS, a potem przeszli długi szlak bojowy. Warto zauważyć, że najczęściej ci, którzy przeszli tę drogę, wracając po zakończeniu wojny do swoich rodzinnych stron, znaleźliby się już na sowieckiej Litwie, Białorusi czy Ukrainie, czyli we wrogim im kraju. Choć byli i tacy, którzy wybrali takie rozwiązanie.

Nie miało to jednak dla nich pozytywnych konsekwencji.

Jakie konkretne zarzuty wysuwał Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej przeciwko gen. Andersowi i innym wysokim oficerom PSZ na Zachodzie?

08/11/2016 17:48:50

039 Warto na wstępie zauważyć, że TRJN podjął dwie uchwały o pozbawieniu obywatelstwa polskiego polskich oficerów. Pierwsza z nich dotyczyła 75 oficerów wstępujących do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia (PKPR). Wśród nich byli między innymi dowódca Powstania Warszawskiego gen. Antoni Chruściel „Monter”, gen. Stanisław Maczek i gen. Stanisław Kopański. Tego samego dnia TRJN podjął oddzielną uchwałę o pozbawieniu obywatelstwa gen. Władysława Andersa, który nie wstąpił do PKPR. Z drugiej strony był niewątpliwym przywódcą i autorytetem żołnierskiej części emigracji.

Oskarżono go, że był organizatorem PKPR i namawiał żołnierzy do wstępowania do Korpusu. Komuniści twierdzili, że gen. Anders pozostając na emigracji działa na szkodę państwa polskiego. Jeszcze bardziej absurdalny był argument, wedle którego organizował ośrodki terrorystyczno-dywersyjne w kraju, walczące z władzami w Warszawie.

Czy w narracji propagandowej TRJN pojawiało się dążenie do oddzielenia żołnierzy PSZ na Zachodzie od rzekomo manipulujących nimi dowódców?

Tak, próbowano grać na poczuciu krzywdy zwykłych żołnierzy.

Zauważmy, że sama decyzja o pozbawieniu obywatelstwa polskiego dotyczyła wyłącznie najwyższych oficerów.

Nie dotyczyła oficerów poniżej stopnia majora. W jakimś sensie miała to być więc kara dla kadry dowódczej tworzącej PKPR. Z punktu widzenia władz w Warszawie, mówiąc ich językiem, pozbawienie obywatelstwa miało dotyczyć wyłącznie najważniejszych „szkodników”.

Odebranie obywatelstwa oficerom PSZ miało również oddziaływać na zwykłych żołnierzy i zniechęcić ich do wstępowania do Korpusu, a tym samym storpedować plany brytyjskie i podtrzymać stan tymczasowości wśród polskiej emigracji i grać na zniechęceniu i rozgoryczeniu polskich żołnierzy.

Dążono również do wywołania napięć pomiędzy oficerami i żołnierzami PSZ. Decyzje o pozbawieniu obywatelstwa oficerów PSZ poparł również wicepremier Stanisław Mikołajczyk...

660-MAKIETA 2 24-43.indd 39

Nie tylko głosował za tą uchwałą, podobnie jak wszyscy ministrowie TRJN, ale odegrał o wiele bardziej niechlubną rolę. Mikołajczyk na posiedzeniu rządu „upomniał się” o gen.

Andersa, stwierdzając, że na liście oficerów brakuje „głównego winowajcy”.

Stwierdził, że inni, dobrzy żołnierze, poniosą konsekwencje, a Anders nie.

Co zarzucał Mikołajczyk gen. Andersowi?

Tego nie precyzował, ale warto zauważyć, że jego stanowisko mogło wynikać ze wspomnianego już faktu, że generał był największym autorytetem polskich żołnierzy i nieformalnym przywódcą emigracji. Był postrzegany jako ten, który wyprowadził Polaków z „nieludzkiej ziemi”. Mikołajczyk, „upominając się” o Andersa, niewątpliwie rewanżował się za krytykę polityki swego rządu w okresie II wojny światowej, a zwłaszcza za oskarżenia o zdradę po uznaniu postanowień konferencji w Jałcie i przystąpieniu do zdominowanego przez komunistów rządu.

W końcowej fazie wojny Mikołajczyk wybrał inną niż Anders drogę.

Powrócił do kraju i uznał ustalenia jałtańskie. Liczył, że pozwoli mu to na zachowanie wpływu na sytuację w kraju i prowadzenia gry o niepodległą Polskę. Ceną miała być kohabitacja z komunistami i utrata Kresów. Wierzył również w obietnicę wolnych wyborów, które miał wygrać jego PSL. Jego kalkulacje okazały się mrzonką. Warto zastanowić się, kto był większym realistą: emigracja czy Mikołajczyk, choć „bitwę” o Polskę przegrały obie strony.

Czy uchwały z 26 września 1946 roku były legalne z prawnego punktu widzenia?

Tryb podejmowania tej uchwały nie był zgodny z ustawą o obywatelstwie polskim z 1920 r. Ten wciąż obowiązujący akt mówił o utracie, a nie pozbawieniu obywatelstwa. Mogło to nastąpić tylko w dwóch wypadkach: przyjęcia innego obywatelstwa lub przyjęcia bez zgody polskich władz jakiegokolwiek urzędu innego państwa lub wstąpienia do obcej armii.

Ten drugi powód był podnoszony przez władze w Warszawie. PKPR nie był jednak formalnie wojskiem, choć obowiązywała tam dyscyplina wojskowa,

noszono mundury i otrzymywano żołd.

Nie zachodziła więc przesłanka do odebrania obywatelstwa polskiego. Warto również wspomnieć, że władze polskie na uchodźstwie wydały formalną zgodę na wstępowanie do Korpusu.

Czy oficerowie pozbawieni polskiego obywatelstwa przyjmowali obywatelstwo brytyjskie, czy też pozostawali bezpaństwowcami?

W swoim rozumieniu oficerowie zachowywali obywatelstwo polskie, ponieważ nie uznawali władz w Warszawie za legalne. Emigracja bojkotowała władze komunistyczne i uznawała Rząd RP na Uchodźstwie. W tym sensie wciąż byli obywatelami RP.

Od schyłku lat 60. władze PRL dążą do nawiązywania kontaktów ze środowiskami kombatanckimi w Wielkiej Brytanii. W 1971 r. wydają decyzję o przywróceniu obywatelstwa wszystkim oficerom, poza nieżyjącym już od półtora roku generałem Władysławem Andersem. Jemu obywatelstwo przywrócono dopiero w marcu 1989 r. Czy pominięcie Andersa oznaczało, że komuniści wciąż bali się jego mitu?

Anders nawet po śmierci był postrzegany jako zagrożenie dla komunistów. Uchylenie tej decyzji byłoby przyznaniem się przez nich do popełnienia błędu lub wręcz poniesionej klęski. W 1971 r. Rada Ministrów PRL formalnie uchyliła uchwałę z 1946 r., choć zrobiono to niemal potajemnie, ponieważ nie opublikowano jej w Dzienniku Ustaw.

Na ten gest zdecydowano się po sugestiach polskich konsulatów w Londynie i Paryżu, że ten stan utrudnia im nawiązywanie kontaktów z emigracją i Polonią w USA. Kombatantów obowiązywanie tej decyzji zrażało do kontaktów z przedstawicielami PRL. Anulowanie tej uchwały miało mieć korzystny wpływ na wizerunek władz PRL. Myślano również o osobie gen. Stanisława Maczka, którego planowano zaprosić do kraju na stałe lub z wizytą.

Na przeszkodzie stało odebranie mu obywatelstwa. Maczek był jednak konsekwentny i nie uznawał prawomocności decyzji władz PRL. Nie dał się też skusić na przyjazd do rządzonego przez komunistów kraju. « 08/11/2016 17:48:50

040

TRANSPORT LONDYN

660-MAKIETA 2 24-43.indd 40

08/11/2016 17:48:52

041

Podróżuj z DFDS pomiędzy Anglią a Europą Dover-Francja

Nasze dwie trasy pomiędzy Dover a Francją do szybki i wygodny sposób na przeprawę przez Kanał w obu kierunkach, bez względu na to, czy jedziesz z UK do Europy, lub z powrotem.

Z naszego portu we francuskiej Dunkierce masz najbliżej do Polski, więc jest to idealne miejsce do rozpoczęcia podróży do domu. Nasz port w Calais jest położony blisko Dunkierki, więc jest również dobrym miejscem w podróży do Polski, ale również oferuje idealne możliwości dotarcia do innych krajów Europy, jak Belgia, Niemcy, Holandia i Francja.

Przeprawa zajmuje tylko 2 godziny do Dunkierki lub 90 minut do Calais.

Newhaven-Dieppe

Nasz port w Dieppe to idealne miejsce do rozpoczęcia podróży przez zachodnią lub centralną Francją, głównie Normandię.

660-MAKIETA 2 24-43.indd 41

To region z bogatą historią, którą znaczą zamki, pola bitew oraz miejsca konfliktów, które zmieniały historię świata.

Normandia słynie również z wyjątkowych muzeów. Wyruszając z Dieppe możesz również dotrzeć do Miasta Świateł, czyli Paryża, aby przekonać się dlaczego ludzie zakochują się we francuskiej stolicy.

Przeprawa na trasie Newhaven-Dieppe trwa tylko 4 godziny.

Od maja do września oferujemy 3 przeprawy na dobę w obu kierunkach oraz 2 przeprawy dziennie w pozostałych miesiącach.

Warto wiedzieć, że…

Z nami podróżujesz własnym samochodem, bez ograniczeń bagażowych. Możesz również zabrać w podróż – za drobną opłatą - swojego psa lub kota.

Więcej informacji o DFDS oraz aktualnych ofertach promocyjnych na www.dfds.pl

08/11/2016 17:48:53

Fot. Jack Taylor / Getty Images

042

TRANSPORT LONDYN

Nocne metro wjedzie na linię Piccadilly Od 16 grudnia linia metra Piccadilly będzie działać w piątki i soboty przez całą dobę.

660-MAKIETA 2 24-43.indd 42

Przygotował Marcin Urban

»

Pociągi będą kursować w nocy co 10 minut między Cockfosters a piątym terminalem lotniska Heathrow.

Nie będzie obsługiwany odcinek od Acton Town do Uxbridge.

Wcześniej, bo 18 listopada zostaną uruchomione nocne, weekendowe kursy na linii Northern. Między Morden a Camden Town przez Charing Cross pociągi będą kursować co 8 minut, a między Camden Town a High Barnet i Edgware co 15 minut.

Od kilku tygodni pociągi kursują przez całą dobę na liniach Central, Victoria i Jubilee.

Połączenia są średnio co 10-20 minut.

Jak podaje londyński ratusz, dotychczas z nocnych kursów skorzystało około 1 mln pasażerów. Średnio podczas jednego weekendu jest około 100 tys. podróżnych. «

Kolejarze szykują świąteczną niespodziankę National Rail planuje kilka poważnych remontów w okresie świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku.

W Londynie od wigilii do 29 grudnia zamknięty będzie dworzec Paddington. Odwołane zostaną wszystkie pociągi odjeżdżające i przyjeżdżające, w tym Heathrow Express, który łączy Paddington z lotniskiem Heathrow.

Pociągi Great Western Railway będą kończyć bieg na stacji Ealing Broadway.

Także od wigilii i aż do 2 stycznia autobusy zastępcze będą obsługiwać połączenia przyjeżdżające i odjeżdżające ze stacji Liverpool Street.

Od wigilii do 28 grudnia nie będzie połączeń Southeastern do London Bridge i Charing Cross, z wyjątkiem pociągu z Hastings, który zostanie przekierowany do London Bridge.

National Rail tłumaczy, że w okresie świąt liczba pasażerów spada o połowę, dlatego kolejarze chcą wykorzystać ten czas do przeprowadzenia prac, które wymagają wstrzymania ruchu.

08/11/2016 17:48:55

Fot. Transport for London

Fot. Transport for London

043

Właściciele aut na ropę dostaną po kieszeni

Celebryci wsparli London Poppy Day Wieloboistka Jessica Ennis-Hill, członek grupy Monty Python Michael Palin i komik Steven Fry nagrali komunikaty, które zachęcały w piątek pasażerów londyńskiej komunikacji miejskiej do wsparcia zbiórki pieniędzy z okazji Poppy Day.

»

Dzień upamiętniał brytyjskich żołnierzy poległych w konfliktach zbrojnych. 11 listopada na stacjach metra, dworcach kolejowych i autobusowych kwestowali marynarze Royal Navy, lotnicy RAF-u i żołnierze sił lądowych. Transport for London zorganizował zbiórkę wspólnie z The Royal British Legion. Była to największa jednodniowa kwesta uliczna w Wielkiej Brytanii.

Z tej okazji 10 piętrowych autobusów oklejono kwiatkami maków, a na stacji metra Canary Wharf grała wojskowa orkiestra. «

Brytyjski rząd musi podjąć radykalne decyzje, które ograniczą na drogach liczbę samochodów z silnikami diesla – ostrzega „The Times”.

Może to być na przykład podniesienie podatku drogowego lub wprowadzenie wzorem Londynu opłat za wjazd do centrum miasta. W stolicy od przyszłego roku trzeba będzie zapłacić 10 funtów za wjazd samochodem wyprodukowanym przed 2005 rokiem do strefy Congestion Charge.

Auta z silnikami Diesla stanowią 40 proc. wszystkich zarejestrowanych pojazdów. Wzrost ich popularności to efekt błędu brytyjskiego rządu. Walcząc z emisją dwutlenku węgla kilka lat temu wprowadzono ulgi dla właścicieli samochodów na ropę. Nie wzięto wówczas pod uwagę, że emitują one mniej CO2 niż benzynowe, ale za to znacznie więcej rakotwórczego NO2.

Podjęcie natychmiastowych działań nakazał Wysoki Trybunał (High Court), który ogłosił, że rząd łamie prawo nieskutecznie walcząc ze skażeniem powietrza.

Fot. Transport for London

Cios w pasażerów

660-MAKIETA 2 24-43.indd 43

Mer Londynu wezwał rząd do zamrożenia cen biletów kolejowych. W przeciwnym razie w styczniu czeka nas podwyżka nawet o 5 procent. Obejmie ona połączenia podmiejskie, z których korzysta wiele osób dojeżdżających do pracy w Londynie. Mimo corocznego wzrostu cen biletów pasażerowie codziennie zmagają się z opóźnieniami, odwołanymi połączeniami i tłokiem w wagonach. Kolejna podwyżka będzie, jak to określił Sadiq Khan, ciosem w twarz dla pasażerów.

Transport for London zamroził do 2020 roku, ceny pojedynczych przejazdów w systemie „Pay as you go”, ale bilety okresowe podrożeją o wartość inflacji, czyli o prawie 2 procent.

Mer Londynu zapowiedział, że ceny podmiejskich połączeń kolejowych zostaną zamrożone po przejęciu ich przez Transport for London. Jako pierwsze już w 2018 roku mają zostać przejęte linie Southeastern.

08/11/2016 17:48:59

044

CAFÉ COOLTURA londyn

STAR WARS IDENTIT

Przygotował Marcin Urban 18.11.2016 - 03.09.2017. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Otwarte: 10:0019:30. Bilety: od £10 www.starwarsidentities.com W Londynie będzie można zobaczyć ponad 200 rekwizytów z filmów „Gwiezdne wojny”.

Na objazdowej wystawie, która zatrzyma się w O2 Arena zostaną wystawione m.in.: robot R2-D2 oraz kostiumy Dartha Vadera i innych aktorów, w tym bikini, które księżniczka Leia nosiła w „Powrocie Jedi”. Będzie też można zrobić selfie, stając na tle elementów kosmicznej scenografii. Wystawa będzie interaktywna, co oznacza, że nie tylko będzie można na nią popatrzeć, ale także przenieść się na plan filmowy.

660-MAKIETA 3 44-67.indd 44

08/11/2016 17:46:48

NTITIES

Fot. © &TM 2015 Lucasfilm Ltd

045

COOLTUR POLECA A

660-MAKIETA 3 44-67.indd 45

08/11/2016 17:46:50

Fot. Damian Elwes

046

CAFÉ COOLTURA LONDYN

Matisse’s Studio (Nice-Cimiez, 1941)” 2016

© Man Ray Trust/ADAGP, Paris and DACS, London 2016

wystawy » DAMIAN ELWES – NEW PAINTINGS 2016 11.11. – 17.12. Serena Morton Gallery, Ladbroke Grove, 345 Ladbroke Grove, Londyn W10 6HA. Stacja: Kensal Green, Ladbroke Grove. Otwarte: pon. – pt. 10:00 – 18:00, sob.

11:00 – 16:00. Wstęp wolny serenamorton.com Brytyjski artysta Damian Elwes zaczynał od malowania paryskich pracowni twórców, od których chciał się uczyć. Te projekty przerodziły się w całkiem pokaźne portfolio, które wystawia galeria Serena Morton. To pierwsza solowa wystawa Elwesa w Londynie, po serii ekspozycji m.in. w San Francisco i we Fleming Museum w Vermont. Na 2018 rok autor planuje duży pokaz swoich prac w Paryżu.

Man Ray 1890-1976, Glass Tears

» GAME PLAN: BOARD GAMES REDISCOVERED 08.10. – 23.04.2017. V&A Museum of Childhood, Cambridge Heath Road Londyn E2 9PA. Stacja: Bethnal Green.

Otwarte codziennie 10:00 – 17:45. www.vam.ac.uk/moc Muzeum dzieciństwa wyciągnęło ze swoich magazynów wszystkie gry planszowe jakie zgromadzono przez lata. Dzięki tej wystawie poznamy historię Scrabble, dobrze znanej także w Polsce gry Monopoly i wielu innych planszówek, które zdobyły popularność na Wyspach i w całej Europie od XVIII wieku po czasy współczesne. Są też różne wersje tradycyjnych szachów i warcabów.

660-MAKIETA 3 44-67.indd 46

Fot. Victoria and Albert Museum, London

»

THE RADICAL EYE: MODERNISTYCZNE FOTOGRAFIE Z KOLEKCJI ELTONA JOHNA

10.11. – 07.05.2017. Tate Modern, Bankside, Londyn SE1 9TG. Stacja: Blackfriars, Southwark. Otwarte: pt. – sob. 10:00 – 22:00, niedz. – czw. 10:00 – 18:00. Bilety: £16.50 www.tate.org.uk To jedna z nielicznych okazji, by zobaczyć fotografie, które w bogatej kolekcji zgromadził brytyjski piosenkarz Elton John. Na ekspozycję wybrano 150 zdjęć 70 artystów z lat 1920-1950.

Wszystkie są zaliczane do modernizmu.

Największą atrakcją wystawy jest seria portretów autorstwa Mana Raya, wśród których są portrety Matisse’a, Picassa i Bretona. Elton John ma w swoich zbiorach także zdjęcia takich artystów jak Brassai, Imogen Cunningham, André Kertész, Dorothea Lange, Tina Modotti i Aleksandr Rodchenko.

08/11/2016 17:46:52

Fot. Greg Williams

047 » VISIONS OF WAR ABOVE AND BELOW Do 12.03.2017. Imperial War Museum, Lambeth Rd, Londyn SE1 6HZ. Stacja: Elephant & Castle. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Wstęp wolny www.iwm.org.uk

© IWM

Wojna widziana z innej perspektywy. Na wystawie zebrano obrazy pokazujące np. surrealistyczną wizję bombardowań i wierne w najdrobniejszym detalu rysunki łodzi podwodnych.

Prezentowane prace pochodzą z okresu od I wojny światowej do współczesnych konfliktów zbrojnych.

» DREAMGIRLS Od 19.11.2016 – 06.05.2017. Savoy Theatre, Strand, Londyn WC2R 0ET. Stacja: Temple. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: od £15 Dreamgirlswestend.com

Fot. Jason Bell

Spektakl „Dreamgirls” przenosi nas w czasy rewolucji muzycznej w Ameryce. Bohaterkami są członkinie wokalnego trio z Chicago, które przechodzą trudną lekcję funkcjonowania show businessu Przebojami musicalu są piosenki „And I am telling you I'm not going”, „I am changing”, „Listen” i „One night only”.

teatr » GISELLE 15-19.11. Sadler’s Wells, Rosebery Ave, Londyn EC1R 4TN. Stacja: Angel. Spektakle: 19:30. Bilety: £12 – £45 (tylko ze zwrotów) giselle.ballet.org.uk To jeden z najbardziej oczekiwanych spektakli baletowych tego roku. Akram Khan stworzył z tancerzami English National Ballet nową wersję klasycznego love story „Giselle”. Kostiumy zaprojektował zdobywca Oskara i nagrody BAFTA Tim Yip (Crouching Tiger, Hidden Dragon), a muzykę skomponowaną przez Vincenzo Lamagna wykonuje English National Ballet Philharmonic.

660-MAKIETA 3 44-67.indd 47

08/11/2016 17:46:54

Fot. Teddy Woolf

048

CAFÉ COOLTURA londyn » NICE FISH 15.11.2016 – 21.01.2017. Harold Pinter Theatre, Panton Street, Londyn SW1Y 4DN. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob.

19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: od £15 www.nicefishtheplay.co.uk

Fot. Charlie Gray

Mark Rylance i Jim Lichtscheid grają dwóch kumpli, którzy wybierają się na ryby. Wspólna wyprawa w zabawny sposób odkrywa ciemne strony ich życia. W pozostałych rolach: Kayli Carter, Bob Davis i Raye Birk.

»

EDWARD ALBEE’S WHO’S AFRAID OF VIRGINIA WOOLF?

22.02.2017 – 27.05.2017. Harold Pinter Theatre, Panton Street, Londyn SW1Y 4DN. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob.

19:30,dodatkowo śr. i sob. 14:30.

Bilety: od £10 www.whosafraidofvirginiawoolf. co.uk Imogen Poots, Luke Treadaway, Imelda Staunton i Conleth Hill wystąpią w scenicznej wersji nagrodzonej Pulitzerem książki „Kto się boi Virginii Woolf?”. Dwa małżeństwa spędzają wspólnie wieczór, podczas którego dyskutują o problemach w swoich związkach.

kino » THE INNOCENTS Od 10.11. Dramat, Francja/Polska.

Reż. Anne Fontaine, wyst. Lou de Laâge, Agata Buzek, Agata Kulesza Film "Niewinne" opisuje historię Mathilde Beaulieu – młodej stażystki, pracującej w lokalnym oddziale francuskiego Czerwonego Krzyża.

Pewnego dnia do szpitala przyjeżdża polska zakonnica. Łamanym francuskim błaga Mathilde, żeby wróciła z nią do klasztoru. Życie i przekonania Mathilde zmieniają się, gdy odkrywa zaawansowane ciąże u kilku z sióstr, mieszkających w zakonie.

» FRANCOFONIA Od 10.11. Dramat, Francja/Niemcy/ Holandia. Reż. Aleksandr Sokurov, wyst.

Louis-Do de Lencquesaing, Benjamin Utzerath, Vincent Nemeth Rozgrywająca się w 1940 roku historia współpracy dyrektora paryskiego Luwru Jacquesa Jaujard (Louis-Do de Lencquesaing) i niemieckiego oficera Franza Wolff-Metternicha (Benjamin Utzerath), którzy wspólnie próbowali ocalić dzieła sztuki przed nazistami.

660-MAKIETA 3 44-67.indd 48

08/11/2016 17:46:58

049 » AMERICAN PASTORAL Od 10.11. Dramat, USA. Reż. Ewan McGregor, wyst.

Ewan McGregor, Jennifer Connelly, Dakota Fanning W spokojnej dzielnicy, zwyczajna, amerykańska rodzina prowadzi szczęśliwe życie do momentu, kiedy w mieście dochodzi do zamachu terrorystycznego, a główną podejrzaną staje się córka przykładnej rodziny.

» ARRIVAL Od 10.11. Science fiction, USA. Reż.

Denis Villeneuve, wyst. Amy Adams, Jeremy Renner, Forest Whitaker Po serii lądowań obcych na Ziemi wojsko werbuje eksperta lingwistyki, którego zadaniem jest odkrycie nastawienia przybyszy z kosmosu.

koncerty » KRZYSZTOF URBAŃSKI 12.11. Godz. 20:30. Jazz Cafe POSK, Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £10 www.urbanskimusic.com Krzysztof Urbański to wirtuoz saksofonu, obecnie mieszkający w Wielkiej Brytanii.

Zwycięzca wielu międzynarodowych konkursów oraz laureat licznych prestiżowych nagród. Artysta zaprezentuje ze swoją grupą Urban Jazz Society świeże brzmienia jazzu z elementami hip-hopu, urban i r’n’b.

660-MAKIETA 3 44-67.indd 49

08/11/2016 17:47:00

050

CAFÉ COOLTURA londyn

» EUROPE

»

BUGGE WESSELTOFT RESIDENCY – BEADY BELLE + ISABEL SÖRLING’S FARVEL

12.11. Godz. 19:00. Roundhouse, Chalk Farm Rd, Londyn NW1 8EH. Stacja: Chalk Farm. Bilety: £30

18.11. Godz. 19:30. Kings Place (hall one), 90 York Way, Londyn N1 9AG. Stacja: King’s Cross. Bilety: od £14.50 www.beadybelle.com

» NOUVELLE VAGUE

Międzynarodowa gwiazda nu-jazzu, Beady Belle, słynna z charyzmatycznych i pełnych energii występów na żywo, wystąpi na jednym z koncertów London Jazz Festival 2016, który potrwa od 11 do 20 listopada.

Fot. Simone Joyner/Getty Images

15.11. Godz. 19:00. O2 Forum Kentish Town. 9-17 Highgate Rd, Londyn NW5 1JY. Stacja: Kentish Town. Bilety: od £32.25

» ROD STEWART 22-25.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £62.50

» JACK GARRATT 23-24.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £23.75

» PASSENGER 25 - 26.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £29.50

»

Fot. MW Media

PRL LIVE MUSIC 2016: DŻEM, MICHAŁ SZPAK I VARIUS MANX Z KASIĄ STANKIEWICZ

660-MAKIETA 3 44-67.indd 50

26.11. Godz. 18:00, O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £25 www.prllivemusic.co.uk www.10lat.co.uk

08/11/2016 17:47:02

051 Fot. Hannes Magerstaedt/Getty Images

» STATUS QUO 11.12. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £48

» THE CURE 01-03.12. Godz. 19:00. SSE Wembley Arena, Arena Square, Engineers Way, Londyn HA9 0AA. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: od £25

» THE HUMAN LEAGUE

» BOY GEORGE AND CULTURE CLUB

Fot. Shirlaine Forrest/WireImage

14.12. Godz. 18:30. SSE Wembley Arena, Arena Square, Engineers Way, Londyn HA9 0AA. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: od £50

» SIMPLY RED 27.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich.

Bilety: od £56

» RED HOT CHILI PEPPERS

» GREEN DAY

05-06.12 i 18.12. Godz.

18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich.

Bilety: od £50

01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner.

Bilety: od £62.50

» PHIL COLLINS 4-9.06.2017. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington.

Bilety: tylko ze zwrotów

» DEPECHE MODE 03.06. Godz. TBC. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford.

Bilety: od £40

» BLACK SABBATH

» TANITA TIKARAM

29 i 31.01. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £60

24.02. Godz. 19:30. Barbican Hall, Silk St, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican. Bilety: od £28

» GREEN DAY 08.02. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

660-MAKIETA 3 44-67.indd 51

Fot. Dave Kotinsky/Getty Images

13.12. Godz. 19:30. Royal Festival Hall, Southbank Centre, Belvedere Rd, Londyn SE1 8XX. Stacja: Waterloo. Bilety: od £30

» IRON MAIDEN 27.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich.

Bilety: tylko ze zwrotów

08/11/2016 17:47:04

052

CAFÉ COOLTURA WYDARZENIA David Gandy

Jilly Johnson

Dr Christian Jessen

Bal w kołnierzykach i obrożach MARCIN URBAN

»

Zara trafiła do schroniska dla zwierząt Battersea Dogs & Cats Home w ubiegłym miesiącu. Miała złamaną nogę i poważną ranę ucha. Były to „pamiątki” po opiekunie, który się nad nią znęcał. Dzięki opiece weterynarzy 3-miesięczny owczarek niemiecki wraca do zdrowia. To bardzo przyjazna suczka, która potrafi odwdzięczyć się za dobroć.

Takich przypadków psich i kocich tragedii w Battersea Dogs & Cats Home jest wiele. Tylko w ciągu ostatnich dwóch miesięcy pracownicy schroniska odebrali ponad 3 tys. zgłoszeń od osób, które chciały pozbyć się zwierząt. To dwa razy więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku.

Najczęstszym powodem oddawania psów i kotów do schroniska są problemy mieszkaniowe – brak zgody właścicieli wynajmowanych mieszkań na trzymanie zwierząt 660-MAKIETA 3 44-67.indd 52

Leah Weller

oraz eksmisje. Czworonogi są też zabierane z domów, w których panuje przemoc.

Problemy te zostały poruszone podczas organizowanego przez schonisko Battersea Dogs & Cats Home dorocznego balu charytatywnego Collars & Coats Gala Ball.

Podczas imprezy do przekazywania datków na działalność placówki i adoptowania zwierzaków zachęcali brytyjscy celebryci, wśród których byli David Gandy, Craig Revel Horwood, Dr Christian Jessen, Sister Sledge, Chris Packham, Danielle Bux, Harry Hill, Leah Weller, Dame Jacqueline Wilson, Guy Henry, Jackie St Clair, Jilly Johnson i Charles Worthington.

Schronisko Battersea Dogs & Cats Home działa od 1860 roku. W tym czasię uratowało i przekazało do adopcji ponad 3 mln psów i kotów. Organizacja nie dostaje rządowych dotacji. Utrzymuje sie jedynie z darowizn i dzięki pracy wolontariuszy. « 08/11/2016 17:47:09

Zdjęcia: David-Baird.co.uk

053 Chris Packham

Sister Sledge-Harry Hill

Guy Henry

Revel-Horwood

660-MAKIETA 3 44-67.indd 53

08/11/2016 17:47:14

054

CAFÉ COOLTURA WYDARZENIA

660-MAKIETA 3 44-67.indd 54

08/11/2016 17:47:16

055

660-MAKIETA 3 44-67.indd 55

08/11/2016 17:47:23

056

CAFÉ COOLTURA Fashion week

660-MAKIETA 3 44-67.indd 56

08/11/2016 17:47:25

057

660-MAKIETA 3 44-67.indd 57

08/11/2016 17:47:27

058

CAFÉ COOLTURA opera + KSIĘGARNIA

Feminizm zaczął się z bel cantem Dr Jacek Kornak

»

„La favorite” to najnowsza produkcja Bayerische Staatsoper. Ta francuska opera Gaetano Donizettiego, pochodząca z 1840 roku, zrobiła ogromną karierą w XIX wieku. Dziś niestety dość rzadko pojawia się ona na światowych scenach operowych.

Opery z początku XIX wieku nie tylko zapoczątkowały nowy styl muzyczny: bel canto, który odmienił historię muzyki, ale co być może nawet ważniejsze, nadały one kobietom podmiotowość i ukazały ich per660-MAKIETA 3 44-67.indd 58

spektywę. Wiele z tych oper po raz pierwszy przedstawiło kobiety z marginesu społecznego, bohaterki kwestionujące porządek polityczny i utarte normy, kobiety, które nie boją się podejmować odważnych decyzji wbrew mężczyznom i społeczeństwu.

Taka właśnie jest „La favorite”. Główna bohaterka tej opery Leonor de Guzmán jest nałożnicą króla Kastylii. Nie obawia się ona skonfrontować władcy, a nawet porzucić go dla kochanka, Fernanda.

Amelie Niermeyer osadza swoją produkcję „La favorite” w bliżej niesprecyzo-

wanych czasach, które jednak mogą równie dobrze być współczesnością, w której kobiety wciąż muszą się zmagać z szowinizmem w świecie zdominowanym przez mężczyzn. Niermeyer jest wierna librettu; w zasadzie jej produkcja jest dość klasyczna, gdyż dość wiernie oddaje nastrój opery Donizettiego. Reżyseria świetnie wydobywa feministyczny aspekt zawarty w tej operze. Jej „Faworyta” jest historią silnej kobiety, która musi walczyć, a czasem iść na kompromis w agresywnym, męskim świecie. Niermeyer skupia się na podświadomych fantazjach wywodzących się z religii, które ciążą na wyobrażeniu o kobiecości. Maryja jest archetypem cichej, oddanej kobiety. Ci, którzy wyłamują się z tego schematu, często są stygmatyzowani lub odrzucani. Główna bohaterka „Faworyty” jest upokarzana, popychana przez mężczyzn. Jest ona niemal przedmiotem, który mężczyzni podają sobie z rąk do rąk. To mężczyźni są w tej operze często niedojrzali, zawistni, emocjonalni, a kobieta musi nauczyć się manewrować w tym nieracjonalnym, mrocznym świecie.

W tytułową bohaterkę wcieliła się Elīna Garanča, która podbiła serca publiczności. Garanča posiada wyrazisty, mocny głos, którym śpiewa w sposób niezwykle charyzmatyczny. To śpiewaczka najwyższej próby, która udowadnia, że opera jest w stanie naprawdę poruszyć publiczność.

Garančy słuchałem mając ciarki na skórze. Jako król Kastylii Alfons XI wystąpił jeden z najwybitniejszych polskich śpiewaków, Mariusz Kwiecień. Kwiecień nie tylko wyraziście i wirtuozersko wykonał swoją partię, okazał się on również świetnym aktorem. W roli Fernanda usłyszeliśmy Matthew Polenzaniego. Wykonał on swoją rolę z dużą dozą liryzmu. Jego głos uwodził publiczność jedwabistą barwą i eleganckimi frazami. Warto wspomnieć również o basie Miki Karesa. To Fin, który wykonał partię Balthazara. Dysponuje on mocnym i zarazem czystym głosem, którym świetnie wykreował autorytarną postać złego mnicha.

Orkiestrą Bayerische Staatsoper dyrygował Karel Mark Chichon. Ten pochodzący z Londynu dyrygent nadał muzyce Donizettiego dramatyczny charakter. Jego „La favorite” była poprowadzona w sposób dobitny i klarowny.

Przy okazji warto również wspomnieć, że w najbliższych dniach ukaże się najnowszy album Garanči „Revive”, którym śpiewaczka ta po raz kolejny udowadnia, że należy do światowej elity wokalnej. « 08/11/2016 17:47:28

059 Redaguje PIOTREK DOBRONIAK

Piekło – niebo. Zrozumieć Koreę

»

Nakładem wydawnictwa Bezdroża ukazała się nowa książka Rafała Tomańskiego, poświęcona Półwyspowi Koreańskiemu. W „Piekle-niebie.

Zrozumieć Koreę”, autor opisuje dwanaście miesięcy z życia mieszkańców obu krajów – ich sukcesy, troski, niepokoje i nadzieje.

Książka jest zbiorem tekstów, powstałych między czerwcem 2015 a czerwcem 2016 roku; zapisem wydarzeń, jakie miały miejsce po obu stronach 38. równoleżnika, wzdłuż którego biegnie granica oddzielająca Koreę Północną od Południowej – dwa sztucznie utworzone kraje, które pomimo wspólnej historii dzieli prawie wszystko.

Tytułowe piekło nie odnosi się tylko do komunistycznego reżimu Kim Dzong Una na Północy, a niebo nie jest

RAFAŁ TOMAŃSKI Dziennikarz, japonista. Przez lata publicysta „Rzeczypospolitej”.

Komentuje w mediach wydarzenia dotyczące Azji. Jego pierwsza książka o Japonii, „Tatami kontra krzesła”, była bestsellerem. Druga, „Made in Japan”, zdobyła nagrodę internautów – czytelników jednego z blogów podróżniczych.

W kwietniu 2015 roku ukazał się pierwszy tom „Skośnym okiem”, autorskiego kalendarium 2014 roku, stworzonego w nowej formie, niepozwalającej zapomnieć o prawdziwych przyczynach wydarzeń, z którymi świat miał do czynienia.

660-MAKIETA 3 44-67.indd 59

jedynie określeniem dynamicznie rozwijającego się Południa. Korea pokazana jest jako całość, w której można zaznać nieba i piekła równocześnie, gdzie rzeczywistość mieści w sobie wiele sprzeczności, z naczelnym absurdem tego systemu na czele – pasem ziemi niczyjej, przecinającym półwysep wszerz, oficjalnie nazywanym koreańską strefą zdemilitaryzowaną, a faktycznie będącym jednym z najsilniej uzbrojonych terenów świata. «

Fragment książki Północ uważa się za raj na ziemi, choć obywatele najchętniej porównują ją do piekła. Południe z kolei wzbudza zazdrość tempem przyrostu PKB, dekadami ciągłego rozwoju, pracowitością i dorobkiem na skalę globu, jednak społeczeństwo przypłaca to coraz częściej zdrowiem. Nie tylko fizycznym — pozbawione słońca południowokoreańskie dzieci mają coraz gorszy wzrok i łatwiej zapadają na rozmaite cywilizacyjne schorzenia – ale i psychicznym.

Depresje, samobójstwa, picie na umór, brak perspektyw na stabilny związek, rodzinę czy dzieci. Młode pokolenie staje się generacją sampo, trzech wspomnianych przed chwilą braków.

Superkraj, pielęgnujący tradycje królewskiej dynastii, w rzeczywistości staje się dla swoich ludzi Hell Joseon, krainą z piekła rodem, w której, zgodnie ze słowami polskiego rapera Łony, jedynym widokiem jest brak perspektyw.

08/11/2016 17:47:33

Zdjęcia: PresssOfficeWTM, Piotr Dobroniak

060

CAFÉ COOLTURA FOTOREPORTAŻ

#WeGoToPoland

660-MAKIETA 3 44-67.indd 60

»

Na tegorocznych Międzynarodowych Targach Turystycznych w Londynie największe zainteresowanie wzbudziły Indie, które jednocześnie były głównym sponsorem i patronem wydarzenia. Na polskim stoisku można było znaleźć oferty turystyczne kilkunastu rodzimych touroperatorów oraz regionalnych organizacji turystycznych z lubelskiego i małopolskiego. Life motiv’em w tym roku były city break’i w Polsce dla zainteresowanych kulturą, sztuką i sportem. W przyszłym roku w Polsce odbędą się mistrzostwa Europy w piłce siatkowej, do uczestnictwa w których zachęcali zawodnicy polskiego zespołu w tej dyscyplinie, IBB Polonia Londyn – ubiegłoroczny mistrz i zdobywca Pucharu Anglii. Polskie stoisko odwiedził również polski ambasador w Londynie Arkady Rzegocki oraz polska delegacja z wiceministrem sportu i turystyki Dawidem Laskiem na czele. «

08/11/2016 17:47:35

061

Polski ambasador Arkady Rzegocki wraz z szefem Zagranicznego Ośrodka Polskiej Organizacji Turystycznej Cezarym Molskim

660-MAKIETA 3 44-67.indd 61

08/11/2016 17:47:44

062

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Kapuściany łeb Kapuścianym łbem można by w dzisiejszych czasach nazwać niejednego. Nie wiedzieć dlaczego, wiele niepozytywnych, bliżej nieokreślonych cech opisywanych jest za pomocą bogu ducha winnych warzyw. Każdy wie, kto to przysłowiowy „burak”, na poznaniaków mówi się niepochlebnie „pyry”, na kaliszan „cebularze”; nawet jak ktoś komuś nos rozkwasi to zawsze „z dyni” lub z „bani”.

Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Jak ktoś wykazuje się niską kulturą osobistą to zawsze biedne warzywa korzenne muszą oberwać. Jak ktoś jest już burak i kartofel, a z butów wystaje mu słoma, to pewnie jest też kapuścianym łbem. I tak sobie Polak 660-MAKIETA 3 44-67.indd 62

z Polakiem opowiadają o sobie. Pierwszym, który te nasze narodowe przywary lub cechy, jak kto woli, opisał, był Jan Brzechwa. Zrobił to znakomicie. Do mowy potocznej weszła rzepka, bo krzepka; jak feler to zawsze seler; a kapusta, głowa pusta jest strzałem w dziesiątkę.

Kapustę podobno sprzedali światu Rzymianie, ale moim zdaniem bardzo

to wątpliwe twierdzenie. Kapusta znana była w Europie już za czasów, o których wszyscy myślą, jak o czymś bardzo ciemnym, brudnym i zacofanym. Starożytni Celtowie z północnej i centralnej Europy znali kapustę jeszcze zanim Grecy zaczęli myśleć. „Caboche” po francusku oznacza głowę i choć nazwa pochodzi od Francuzów, to przyjęła się w całym współczesnym świecie. Kiszona, smażona, duszona jest, a na stołach świata od zawsze niezależnie od regionu.

Różne jej zastosowania i różne kształty czy kolory.

Kiszona kapusta od wieków ratowała marynarzy przed szkorbutem, zawijano w jej liście prawie wszystko, co jadalne. Polska jest rajem kapuścianych głów. Bigos, gołąbki, smażona z boczkiem czy grochem, co region to inne przepisy i inne dania.

Bigos towarzyszy nam, Polakom, przy każdej okazji i przy każdym święcie.

Obok sałatki warzywnej i zimnych nóżek zawsze stać na stole musi. Jest jak brytyjski pie albo hiszpańska paella, w każdym domu troszeczkę inne. Co do woni, istnieją pewne wątpliwości, ale jednak jest coś przedziwnego w tej potrawie. Bo choć skład jej w większości cywilizowanych krajów uznano by za plebejski, to jednak bigos gościł na stołach tak możnych, jak i prostych obywateli. Prawdopodobnie przywędrował do nas z Litwy razem z królem Władysławem Jagiełłą w XIV wieku. Nie sposób było odbyć polowania, jeśli na zakończenie nie podano bigosu, chleba i dobrej wódki.

Szlachcic w gościnę zawsze szedł z bigosem. Tradycyjnie przyrządzony bigos to danie ciężkie i niezbyt dietetyczne. Ale też nie jest to danie spożywane na co dzień, więc nie ma co się oszczędzać. Kto pamięta film „Czarodziej z Harlemu”, na pewno wie, że bigos był tam zniesławiony i należy mu się trochę respektu. Nie sądzę, aby ktokolwiek z naszych angielskich przyjaciół chciał umoczyć usta w tym kapuścianym przysmaku. Ale nie ma nad czym ubolewać, bo to nasze swojskie i nikomu innemu smakować nie musi. Poza tym szkocki haggis to ten sam rodzaj plebejskiej ekstrawagancji, której poza Szkotami nikt nie tyka. « 08/11/2016 17:47:46

063 Bigos na święta SKŁADNIKI: • 2 kg kapusty • 0,5 kg boczku świeżego • 0,5 kg karkówki lub łopatki • 0,5 kg kiełbasy głogowskiej (śląskiej) • 20 dkg kiełbasy jałowcowej • 30 dkg pieczarek lub grzybów suszonych • 4 sztuki śliwek suszonych (bez pestek) • ziele angielskie, liście laurowe, pieprz, sól • 2 cebule • 1 słoiczek koncentratu pomidorowego

OPIS PRZYGOTOWANIA: Kapustę zalać wodą, dodać ziele angielskie, liście laurowe. Mięso podsmażyć na tłuszczu, pokroić w kostkę, dodać do kapusty. Kiełbasę pokroić w kostkę, podsmażyć razem z cebulką na tłuszczu, dodać do kapusty. Dodać pokrojone pieczarki lub grzybki suszone wcześniej namoczone i obgotowane w wodzie, w której się moczyły oraz śliwki. Gotować bigos na wolnym ogniu, pod koniec gotowania dodać koncentrat pomidorowy. Dobrze wymieszać, doprawić do smaku solą i pieprzem.

660-MAKIETA 3 44-67.indd 63

08/11/2016 17:47:48

064

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Poznaj receptę na zdrowe odżywianie Żyjemy w coraz bardziej zwariowanych i zabieganych czasach. Ciągły pośpiech w połączeniu z nadmiarem obowiązków nie sprzyjają prowadzeniu zdrowego trybu życia. Istną plagą stała się nadwaga i inne zaburzenia odżywiania, z którymi borykają się ludzie w każdym wieku. Do tego dochodzą ciągłe zmęczenie, osłabienie czy też problemy z koncentracją.

Kinga Oszkandy – dietetyk, gabinety dietetyczne Bonne Santé

»

Wiele z tych problemów ma podłoże w nieprawidłowym sposobie odżywiania, opartym na wysoko przetworzonych produktach, ubogich w witaminy i niezbędne substancje odżywcze.

A przecież wszyscy powinniśmy zdawać 660-MAKIETA 3 44-67.indd 64

sobie sprawę, że w myśl zasady „jesteś tym, co jesz”, nasze pożywienie odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia oraz smukłej sylwetki. Różnorodność obecnie dostępnych w sklepach zdrowych produktów spożywczych umożliwia każdemu przygotowanie pysznego, a jednocześnie pełnowartościowego posiłku. Wystarczy tylko przyjrzeć się

własnym nawykom żywieniowym i zdać sobie sprawę, jakie zmiany w sposobie odżywiania warto wprowadzić, aby cieszyć się dobrą formą oraz z łatwością utrzymać prawidłową wagę.

Podstawową zasadą zbilansowanej diety jest zastąpienie trzech dużych posiłków – śniadania, obiadu i kolacji – większą liczbą posiłków o mniejszej 08/11/2016 17:47:50

065 gramaturze oraz kaloryczności. Dzięki temu przyśpieszymy przemianę materii i usprawnimy trawienie, co wspomoże naszą walkę z nadmiarowymi kilogramami. Często posiłki gwarantują utrzymanie stałego poziomu glukozy we krwi, co zapobiega napadom tzw. wilczego głodu, i sięganiu między posiłkami po niezdrowe przekąski.

W dobie ogromnej popularności różnorakich suplementów diety warto zdać sobie sprawę, że żaden, nawet najlepszy suplement diety nie zastąpi zbilansowanego oraz odpowiednio dobranego do indywidualnych potrzeb jadłospisu. Dlatego należy dołożyć wszelkich starań, aby codzienne posiłki były urozmaicone i dostarczały wszystkich niezbędnych składników odżywczych.

W ten sposób dostarczymy organizmowi wszystkich potrzebnych mu witamin i minerałów w naturalnej, najlepiej przyswajalnej formie.

Podczas gdy powszechnie dostępne przetworzone produkty są ubogie w składniki odżywcze, warto dokładnie przyjrzeć się temu, co wkładamy do sklepowego koszyka. W Polsce ciągle spożywamy zbyt mało tzw. zdro-

660-MAKIETA 3 44-67.indd 65

wych tłuszczów, przez co częstą przypadłością naszego narodu jest podwyższony poziom złego cholesterolu oraz miażdżyca. Tymczasem wprowadzenie do jadłospisu takich produktów jak nierafinowane oleje roślinne i tłuste ryby morskie, daje znakomite rezultaty w postaci poprawy kondycji serca oraz całego układu krążenia. Łosoś, sardynka czy śledź, to bogate źródło kwasów omega-3. Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe (NNKT) znajdziemy także w nierafinowanych olejach roślinnych – kwasy omega-3 znajdują się między innymi w oleju lnianym, zaś oleje: sezamowy, słonecznikowy oraz arachidowy, zawierają cenne kwasy omega-6. Za jeden z najzdrowszych olejów roślinnych uważany jest nierafinowany olej rzepakowy, który cechuje się idealną proporcją kwasów omega-3 i omega-6.

Z kolei szkodliwe tłuszcze trans, występujące w margarynach, wyrobach cukierniczych oraz posiłkach typu fast food powinny zostać całkowicie wyeliminowane z naszego jadłospisu.

W codziennej diecie należy także dostarczyć organizmowi odpowiednią ilość błonnika pokarmowego. Reguluje

on perystaltykę jelit oraz zapewnia uczucie sytości w żołądku, dzięki czemu jest świetnym uzupełnieniem diety dla osób pragnących zrzucić zbędne kilogramy.

Błonnik znajdziemy w produktach pełnoziarnistych, takich jak otręby i płatki pszenne bądź owsiane, kaszach, brązowym ryżu, oraz w warzywach strączkowych, a także owocach (szczególnie suszonych). Dodatkowo większość wyżej wymienionych produktów jest bogatym źródłem zdrowych węglowodanów, które poza zaopatrywaniem komórek naszego ciała w niezbędną energię, dostarczają organizmowi takich cennych składników jak żelazo, potas, fosfor, magnez i cynk.

Pamiętajmy także, aby każdego dnia w naszym jadłospisie znalazło się pięć porcji świeżych warzyw i owoców. Są one bogate w witaminy i mikroelementy, ale ponadto znajdziemy w nich również polifenole oraz bioflawonoidy, zwalczające wolne rodniki i działające antyoksydacyjnie. Ciekawą opcją na włączenie do diety owoców i warzyw są bardzo popularne obecnie koktajle, umożliwiające tworzenie przeróżnych kombinacji smakowych. «

08/11/2016 17:47:57

066

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Joanna Bielas, MW Media

»

Gładka i jędrna cera to marzenie każdej kobiety. Jeśli ty też chcesz uzyskać taki efekt, sięgnij po kosmetyki zawierające kwasy!

Kwas jest dobry na...

Nigdy nie miałaś większych problemów z cerą, ale... ostatnio zauważyłaś, że twoja skóra jest poszarzała i matowa. Po okresie letnim to normalne! Działanie słońca, wiatru i słonej morskiej wody nie mogło przecież ujść nam bezkarnie... Nie można również zapomnieć o innych czynnikach, które niekorzystnie odbijają się na naszym wyglądzie. Mowa oczywiście o stresie i wzmożonym wysiłku wynikającym z łączenia obowiązków domowych z zawodowymi. Jakby tego było mało, z wiekiem zwalnia się również proces odnowy komórkowej. Efekt? Skóra wolniej się regeneruje i wygląda na poszarzałą... Na szczęście jest skuteczny, prosty i niedrogi sposób na uzyskanie ładnej cery. Jaki? To kosmetyki z kwasami!

DHA czy LHA?

Kwasy są coraz częściej dodawane do kremów, zwłaszcza tych, które stosujemy na noc. Regularnie używane, potrafią przywrócić skórze dawny blask. Sekret takich preparatów tkwi w działaniu głęboko złuszczającym, dzięki czemu martwe komórki naskórka zostają delikatnie 660-MAKIETA 3 44-67.indd 66

Kwas jest dla nas! usunięte, a skóra staje się gładsza, bardziej promienna i po prostu zdrowsza.

Takie działanie mają zarówno popularne kwasy owocowe (czyli DHA), jak i kwasy LHA (lipohydroksykwasy). Warto zwrócić uwagę zwłaszcza na preparaty zawierające w swym składzie tę drugą substancję. LHA jest bowiem niezastąpionym sojusznikiem w walce z takimi problemami skórnymi jak: zaskórniki, wypryski czy rozszerzone pory. Poza tym, ma również działanie antybakteryjne i przeciwzapalne, dlatego nie tylko usuwa szpecące naszą cerę krostki, lecz także zapobiega powstawaniu nowych wyprysków. Warto więc stosować go regularnie!

Kwas – wcale nie dla mas!

Czy każdy może pozwolić sobie na stosowanie kremów z kwasami? Chociaż większość dostępnych w drogerii prepa-

ratów do pielęgnacji jest łagodna i bezpieczna nawet dla cery wrażliwej, warto zachować szczgólną ostrożność. Przede wszystkim, musimy stosować preparat dokładnie tak, jak zaleca to producent.

Zbyt intensywna, niekontrolowana pielęgnacja grozi bowiem stanem zapalnym skóry i trudnymi do usunięcia przebarwieniami. Warto również wiedzieć, że kremy zawierające wyższe stężenie kwasów (ponad 20-proc.) nie są wskazane dla osób z cerą nadwrażliwą i naczynkową. Po kremy z kwasami nie powinny też sięgać osoby cierpiące na choroby skóry. Zamiast tego, można jednak zafundować sobie niegroźną maseczkę zawierającą naturalne kwasy, np. wykonaną na bazie zsiadłego mleka, soku z cytryny czy ogórka!

Kosmetyki zawierające kwasy potrafią zdziałać cuda, ale... warto zachować umiar w ich stosowaniu. W przeciwnym razie, zamiast pomóc – zaszkodzą! « 08/11/2016 17:47:58

067

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

660-MAKIETA 3 44-67.indd 67

08/11/2016 17:47:59

068

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Bounds Green, N11 2RB,

Pokoj dwojka dla dziewczyny £105/tyg plus rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami, wspolna kuchnia, lazienka.

07756340316.

> Greenford Dwojka do > Bounds Green, N22 8NW,

Pokoj duza jedynka £100/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami, wspolna kuchnia, lazienka. Dostepny od 17/11/16.

07436792779

> Bruce Grove, N17 6LU, 3 bed flat na 2 poziomach. £1750/ miesiac. 3 podwojne sypialnie, otwarta kuchnia z salonem, lazienka, oddzielna toaleta.

Dostepne od zaraz.

02088851890, 07436582103, 07436792779.

(usługi) > Bruce Grove, N17 9U, 1 bed

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

660-MAKIETA 4 68-91.indd 68

mieszkania do wynajęcia

dom z ogrodem. £1000/mies.

Podwojna sypialnia, salon z wyjściem na ogrod, oddzielna kuchnia, lazienka z wanna, prywatny ogrod. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582103, 07715677401.

wynajęcia Greenford / Southall, w czystym I spokojnym domu, dwie łazienki WiFi, Dobra komunikacja £150 tyg + Depozyt Rachunki wliczone 07534218707

> Greenford Mam do wynajęcia

pokój dwuosobowy dla dziewczyn lub pary na Greenford. Pokoj z podwójnym łóżkiem w domu z ogrodem. Internet, dwie łazienki duża kuchnia. Koszt £140 + tydzień depozytu. 07821967390

> Greenford Wynajme pokoj

w spokojnym I czystym domu, Greenford / Southall 2 lazienki, WiFi Dobra komunikacja, Rachunki wliczone, Od 14/11/16 £140 tel 07534218707

> Hainault Duża jedynka > Edmonton, N17 8EE, Pokoj

dwojka, £120/tydz plus prad i gaz do podzialu. Dom z ogrodem, duza kuchnia, lazienka z wanna, internet. 07756340316.

w spokojnym domu, 5 min od stacji metra Hainault (central line) dla osoby ceniącej czystość i porządek. Pokój dostępny od zaraz. 07703744044

> Hounslow. jedynka w domu > Forest Gate podwójny pokój £120 / tydz + 2 tyg depozytu, rachunki wliczone, najlepiej dla jednej osoby 07455338080

z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272

> Ilford do wynajęcia pokój > Gravesend centre overlooking Thames, nice room for non smoking working lady.

07960420977

dwójka na Ilford.10 min do stacji.

Cena 110f/tyg + 2tyg depozytu.

Rachunki wliczone. Obecnie 3 osoby na mieszkaniu 02079983383

08/11/2016 17:50:47

069 > Newbury Park Do wynajecia

ladna duza dwojka 07891732276

lazienki, ogrod. Dostepny od zaraz.

07436792779.

> Newbury Park Do wynajecia

> Wood Green, N17 7QX, Pokoj

ladna duza jedynka w czystym zadban 07891732276

jedynka £95/tyg plus gaz do podzialu z lokatorami, wspolna kuchnia, lazienka. Dostepny od zaraz. 02088851890.

> Perivale wynajme dwojke dla jednej na Perivale. Poszukujemy osoby spokojnej i szanujacej czystosc. Dom z ogrodem, szybki internet, dostep do polskiej TV. Blisko do stacji metra (8 min pieszo) i polskich sklepów.

Wymagany 2 tygodniowy depozyt. 07725057612

> Wood Green, N22 5NE, Studio Flat na 1pietrze. £800/ miesiecznie (rachunki wliczone).

Podwójny pokój z aneksem kuchennym, osobno prysznic z toaleta. Dostepne od zaraz.

02088851890.

> Seven Kings mam 1 bedroom flat do wynajęcia z podjazdem czyste umeblowane mieszkanie wolne od zaraz blisko kolejki na Seven Kings 07913803238

> Wynajme duzy pokoj dla jednej osoby w zadbanym domu, kuchnia z salonem i lazienka wszystko wliczone Koszt tyg.

07983265270

> Seven Sister, N17 6DG,

Pokoje duze jedynki od £100£115/ty plus rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami, wspolna kuchnia, lazienki.

Dostępne od zaraz.

07436792779.

> Wynajme pokoj Jedynka dla starszej osoby/Pan lub Pani / Dobry dojazd do stacji Walthamstow i Leyton Dom czysty I zadbany Prosze dzwonic po 17.0 tel 07809685077

> Stockwell ,wynajmę miejsce w pokoju dla mężczyzny Tel. 07940186730 lub 07438155228

> Stockwell. Wynajme miejsce

w pokoju we flacie czystym i spokojnym, 5 min. od st. metra, tel.07748348973 po 17.00-tej.

> Turnpike Lane, N15 3AH,

Studio. £750/mies (council wliczony). Podwojna sypialnia, przechodnia kuchnia, lazienka z prysznicem. Parter. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582103, 07715677401.

> Zapraszam do obejrzenia pięknego domu na Brentford. Świetna lokalizacja, blisko M4 i stacji Kew Bridge, Brentford. 4 pokoje, 2 lazienki, duzy salon i kuchnia! 02085608280

mieszkania szukam SMS:

81616 KOD: 02

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Poszukuję pokoju na Stratford > Wood Green, N17 6RU, Pokoj

dwojka £130/tyg plus rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami, wspolna kuchnia,

660-MAKIETA 4 68-91.indd 69

-nie przy rodzinie -bez zwierząt domowych -blisko metra Nie palę Nie piję Normalny facet +447402600629

08/11/2016 17:50:48

070

OGŁOSZENIA drobne

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Zatrudnię na stale doświadczonego hydraulika Gas Safe z narzędziami i vanem.

Posze o kontakt osoby chętne i nie bojące się pracy. £18.75 - £20 na godzinę.

02035198708

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki.

Darmowy parking. Internet. £130/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07833667493

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Praca Dodatkowa. Zatrudnię kierowcę najlepiej z własnym vanem do dystrybucji polskiego tygodnika na terenie Londynu. Praca w godzinach nocnych - 1-2 razy w tygodniu, załadunek w okolicach Wembley. marlena@ cooltura.co.uk 07884 255 551

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego.

Tel. 07958722342

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

660-MAKIETA 4 68-91.indd 70

poszukuje pracownikow n.a. caly etat komunikatywny angielski. Po wiecej informacji poprosze o kontakt 07801289865

required for house duties, dog walking&cooking in Oxfordshire, UK. Driving&gardening for partner.

Cottage and car provided £12,800pa. Send CV! formica_ dea@wp.pl

> Kierowcy C i CE do Bicester stala praca. Wymagane C lub CE min 2 lata i doświadczenie + angielski. Dobra zarobki. piotr@ aligra.co.uk 07590964000

> Przyjmę krawcowa

z doświadczeniem do zakładu krawieckiego 07877064720

> Miejsce w Salonie dla Stylistki

calibreinternational.co.uk 11 Charing Cross road wc2h 0qu London tel 02078392233

Harley Street clinic. Must be level NVQ3 level or more. Experienced in body treatments. Please send CV to our email. info@ thefaceandbodyclinic.co.uk

nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien!

02037665330 please email zdjecie to info@ planetofmodelling.co.uk

z uczciwą, zorganizowana osoba do pracy w housekeeping& cleaning servise. Mile widziane doświadczenie i podstawy jez. ang.£8/h-part or full time 07709881161

> Poszukujemy malarzy

i dekoratorów do pracy od zaraz

własne narzędzia doświadczenia I solidność 07562086772 Krzysztof

> Malarz dekorator Kierowca

BCE czyste Angielskie prawko 10lat PN Londyn nie palący bez nałogów .Szukam stałej pracy Tel 07903372967 Janek

> Szukam pracy przy remontach

mieszkań malowanie szpachlowanie płytowanie praca przy loftach i inne ogolno budowlane. Naj zach londyn nr tel 07500801521

> Elektryk szuka pracy.

Instalacje domowe i przemysłowe.

Brytyjskie uprawnienia, własne narzędzia i samochód dostawczy.

07726141296

> Malarz szukam pracy jako

malarz mam wieloletnie doświadczenie 07794599938

> Elektryk-Hydraulik z 12

letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety.

Tel.07707717053 02087267871

> Kosmetyczka, Masazystka ,

itp... pokoj do wynajecia w salonie w wschodnim Londynie.

07738430299

Paznokci info 07746962153

> Nawiaze wspolprace

> Malarz dekorator szuka pracy

> Praca w hotelu agnes@

> Model Company poszukuje > Praca dla osoby lubiacej zdobywac nowe doswiadczenia oraz lubiacej gotowac polskie potrawy. Jezyk angielski nie wymagany chociaż dodatkowy atut. oberza@outlook.com 02079983383

Posiadam doświadczenie w opiece nad dziećmi oraz pediatryczny kurs PP. +44 7448576504

> Housekeeper/Couple

> Beauty Therapist required for > Coffee shop nowo otwarty

W związku z rozwojem piekarni w Londynie poszukujemy doświadczonych cukierników i piekarzy do pracy.

Zainteresowanych prosimy o przesyłanie CV na adres: praca@ polishvillagebread. co.uk

w Bristolu po więcej szczegółów zadzwoń 078911 45385

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

> Witam szukam pracy jako elektryk (part time) Londyn i okolice własny transport 07533903860

> Szukamy pracy wykonujemy multi finish plastering Marcin i Robert 07961056869

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Szukam pracy jako pomocnik > Mam 25lat. Szukam pracy jako opiekunka. Jestem miłą, odpowiedzialną, uczciwą osobą.

malarza lub murarza może być też jako pomocnik przy przeprowadzkach, utr, nin, bez nałogu. Rafal 07547826651

08/11/2016 17:50:48

071

£1

660-MAKIETA 4 68-91.indd 71

08/11/2016 17:50:49

072

OGŁOSZENIA drobne

> Elektryk 13 lat w UK.

Instalacje zgodne z 17 Edition.

Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje.

Insurance Policy. Szuka pracy.

Pawel 07469234481

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

> Sprzedam wozek mamas and papas 3w1,ubranka dla dziewczynki 0m-10m, bujaczek, chodzik 07536659776

> Sprzedam nową edycję 5£ (AK 11 oraz AD 01).

Zainteresowanych proszę o napisanie do mnie maila. nataliaurbanska27@op.pl

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Zawartość domu rodzinnego: > Szukam normalnej kobiety.

Kawaler 40 lat. 07503108443

do stolowego, kuchni, dziecinnego. wysoka jakosc. zapraszamy. zachodni londyn. tel.

07523510272

> Witam szukam dyskretna kobiete z zach Londynu O7732432389

kupię SMS:

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

81616 KOD: 05

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

gramofonowe, magnetofon szpulowy, gramofon, wzmacniacz itp. 07776751877

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

zdrowie i uroda

cooltura.co.uk

> Kupię płyty winylowe,

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

Polskie Kursy Kosmetyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £429, Przedłużania rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfikaty 0784-920-3526 Szczegóły Na www. polskiekursy.co.uk

usługi różne

Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane.

Tanio, szybko, profesjonalnie. Akty urodzenia, małżeństwa, świadectwa, dyplomy, medyczne, prawnicze. Konsulat, USC, NARIC, sądy. Strona: www.tlumaczenia24. co.uk Email: biuro@ tlumaczenia24.co.uk 07770903430

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

H-Tech Serwis Komputerowy.

Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci.

Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki.

07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów.

Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

> Podreczniki, cd i slowniki do nauki hiszpanskiego, francuskiego, wloskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel.

07523510272

> Okazja bez licytacji , Nowy Funt Brytyjski AH59, AA36, I trafna seria AB58,AB56 00447999950833

660-MAKIETA 4 68-91.indd 72

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www. polskatelewizja.co.uk

08/11/2016 17:50:50

073

660-MAKIETA 4 68-91.indd 73

08/11/2016 17:50:53

074

OGŁOSZENIA

transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Transport Polska Anglia Polska przewóz osób zwierząt paczek Przeprowadzki materiały budowlane laweta motory łodzie przyczepy 8 Paczka gratis maciej_ zalewski@interia.pl 07739416648

660-MAKIETA 4 68-91.indd 74

£1 Przeprowadzki, wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Przeprowadzki 24/7 Konkurencyjne ceny Przyjmujemy wszystkie zlecenia Ceny przeprowadzek już od £25/h Przeprowadzki Anglia - Polska oraz międzymiastowe Przewozy ze sklepów i aukcji tel: 07722560744 (WhatsApp) mario. remtrans@gmail.com

08/11/2016 17:50:54

075

660-MAKIETA 4 68-91.indd 75

08/11/2016 17:50:56

076

OGŁOSZENIA drobne + Usługi

660-MAKIETA 4 68-91.indd 76

08/11/2016 17:50:58

077

660-MAKIETA 4 68-91.indd 77

08/11/2016 17:51:01

078

OGŁOSZENIA INNE

660-MAKIETA 4 68-91.indd 78

08/11/2016 17:51:02

660-MAKIETA 4 68-91.indd 79

08/11/2016 17:51:03

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

660-MAKIETA 4 68-91.indd 80

08/11/2016 17:51:05

081

660-MAKIETA 4 68-91.indd 81

08/11/2016 17:51:06

082

660-MAKIETA 4 68-91.indd 82

08/11/2016 17:51:07

083

660-MAKIETA 4 68-91.indd 83

08/11/2016 17:51:09

084

OGŁOSZENIA budownictwo

660-MAKIETA 4 68-91.indd 84

08/11/2016 17:51:11

085

660-MAKIETA 4 68-91.indd 85

08/11/2016 17:51:14

086

OGŁOSZENIA budownictwo

660-MAKIETA 4 68-91.indd 86

08/11/2016 17:51:16

087

660-MAKIETA 4 68-91.indd 87

08/11/2016 17:51:17

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

660-MAKIETA 4 68-91.indd 88

08/11/2016 17:51:19

089

660-MAKIETA 4 68-91.indd 89

08/11/2016 17:51:20

090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

660-MAKIETA 4 68-91.indd 90

08/11/2016 17:51:21

091

660-MAKIETA 4 68-91.indd 91

08/11/2016 17:51:23

Fot. PAP/EPA / Peter Powell

092

SPORT Piłka nożna

Zawodnicy Liverpoolu na czele z Emre Canem fetują zdobycie kolejnego gola w spotkaniu z Watfordem. Dzięki zwycięstwu 6:1 podopieczni Juergena Kloppa zostali nowym liderem Premier League

Liverpool liderem Piłkarze Liverpoolu rozgromili w 11. kolejce u siebie Watford 6:1 i awansowali na pozycję lidera angielskiej ekstraklasy. Zwycięstwo odniósł również Manchester United – 3:1 nad Swansea City Łukasza Fabiańskiego.

Arsenal i Tottenham zremisowały w derbach 1:1.

»

Liverpool dał popis gry ofensywnej, zdobywając pięć bramek do 60. minuty. Na listę strzelców wpisali się Senegalczyk Sadio Mane (w 27. i 60. minucie), Brazylijczycy Philippe Coutinho (30.) i Roberto Firmino (57.) oraz reprezentant Niemiec Emre Can (43.). Kwadrans przed ostatnim gwizdkiem na 1:5 trafił Holender Daryl Janmaat, ale w doliczonym czasie gości dobił jego rodak Georginio Wijnaldum. „The Reds”, którzy nie przegrali żadnego z 12 ostatnich meczów (licząc wszyst660-MAKIETA 5 92-100.indd 92

kie rozgrywki), zgromadzili 26 punktów.

O jeden wyprzedzają Chelsea Londyn, która również wysoko pokonała Everton 5:0.

Dwa gole dla Chelsea w starciu z Evertonem zdobył Belg Eden Hazard, a po jednej Hiszpanie Marcos Alonso, Pedro i reprezentujący ten kraj Diego Costa, który z dziewięcioma trafieniami prowadzi w klasyfikacji strzelców.

Londyńczycy odnieśli piąte z rzędu zwycięstwo w Premier League i znów bez straty gola. Ich bilans bramkowy w tych spotkaniach wynosi 16-0.

Na trzecie miejsce z 24 pkt spadł po remisie z Middlesbrough 1:1 dotychczasowy lider Manchester City, tuż za nim z takim samym dorobkiem punktowym sklasyfikowany jest Arsenal Londyn.

Zawodnicy Manchesteru City prowadzili do przerwy po golu – ósmym w sezonie – Argentyńczyka Sergio Aguero, ale w doliczonym czasie gry stracili zwycięstwo po trafieniu Holendra Martena de Roona.

Od 2013 roku trenerem Middlesbrough jest Hiszpan Aitor Karanka, który wcześniej pracował jako asystent szkoleniowca w Realu Madryt i w tej roli wiele razy miał okazję mierzyć się z Barceloną, prowadzoną wówczas przez Guardiolę.

Z kolei „Kanonierzy” w pierwszym niedzielnym meczu zremisowali u siebie 1:1 z odwiecznym rywalem z północnego Londynu Tottenhamem Hotspur. Gospodarze objęli prowadzenie w 42. minucie po samobójczym trafieniu Austriaka Kevina Wimmera, jednak w 51. do remisu z rzutu karnego doprowadził powracający po kilkutygodniowej przerwie spowodowanej kontuzją Harry Kane – król strzelców poprzedniego sezonu Premier League.

Tottenham jest na piątym miejscu z dorobkiem 21 punktów.

Na szóstą pozycję (18 pkt) awansował Manchester United, który po serii czterech ligowych spotkań bez zwycięstwa tym razem pokonał na wyjeździe Swansea City 3:1. Pierwszą bramkę zdobył imponującym strzałem z woleja Francuz Paul Pogba, a dwa pozostałe gole były dziełem Zlatana Ibrahimovica. Do Fabiańskiego niewielkie zastrzeżenia można jedynie mieć przy pierwszym trafieniu Szweda, po płaskim uderzeniu z dystansu, ale polski bramkarz był też zasłonięty.

Ta bramka, zdobyta w 21. minucie, była golem numer 25 tysięcy w Premier League.

Na 1:3 dla Swansea City trafił Holender Mike van der Hoorn.

Porażki 1:2 z ostatnim w tabeli Sunderlandem doznał zespół Artura Boruca – AFC Bournemouth, choć prowadził od 11. minuty po golu Dana Goslinga. Goście odpowiedzieli trafieniami Nigeryjczyka Victora Anichebe (mocny strzał z bliska pod poprzeczkę) oraz doświadczonego Jermaina Defoe z rzutu karnego. Piłkarzom Sunderlandu w odniesieniu zwycięstwa nie przeszkodził fakt, że od 59. minuty grali w dziesiątkę po czerwonej kartce dla Stevena Pienaara z RPA. Mimo zwycięstwa z pięcioma punktami pozostali na ostatnim miejscu w tabeli, zespół Boruca jest dwunasty. « 08/11/2016 17:51:59

093 Zmiana na szczycie w połowie sezonu zasadniczego

»

Kilkanaście lat temu w tej części rozgrywek można było mówić o "mistrzu jesieni" lub mistrzu na półmetku i szykować się do zimowej przerwy, ale w tym roku przed piłkarzami jeszcze pięć meczów z rundy rewanżowej. Na dodatek od sezonu 2013/14 drużyny po 30. kolejce rozgrywają dodatkowo siedem kolejek tzw. fazy finałowej.

Bez względu na nazewnictwo wiadomo już, że najlepsza po 15. kolejce jest Jagiellonia. Drużyna z Białegostoku pokonała u siebie wicemistrza kraju Piasta Gliwice po bramkach Ukraińca Tarasa Romanczuka i Przemysława Frankowskiego.

W tabeli ma 30 punktów, podobnie jak Lechia.

Gdańszczanie, którzy jeszcze niedawno prowadzili zdecydowanie w tabeli, po raz drugi z rzędu zremisowali 1:1, choć znów prowadzili 1:0 i mieli kolejne okazje. Tak potoczyło się ich niedawne derbowe spotkanie z Arką Gdynia, podobnie było przeciwko Pogoni Szczecin.

Do niespodzianki doszło w Niecieczy, gdzie czwarta w tabeli ekipa BrukBetu Termaliki (24 pkt) uległa Koronie 1:3.

Kielczanie po sześciu kolejnych przegranych zamykali tabelę, ale teraz uciekli ze strefy spadkowej – mają 17 pkt. Wszystkie bramki padły po strzałach głową.

Zwycięstwo gości mogło być jeszcze wyższe, ale w 53. minucie Hiszpan Miguel Palanca nie wykorzystał rzutu karnego.

Dwie minuty później czerwoną kartkę zobaczył słowacki zawodnik gospodarzy Dalibor Pleva.

To trzecia z rzędu porażka Bruk-Betu Termaliki. Drużyna prowadzona przez Czesława Michniewicza straciła również miano jedynej niepokonanej w lidze na swoim stadionie.

660-MAKIETA 5 92-100.indd 93

Fot. PAP / Artur Reszko

Piłkarze Jagiellonii pokonali u siebie Piasta Gliwice 2:0. Ten wynik oraz remis Lechii Gdańsk z Pogonią Szczecin 1:1 sprawiły, że drużyna z Białegostoku jest liderem po 15. kolejce ekstraklasy, czyli na półmetku sezonu zasadniczego. i to podopiecznym Jacka Magiery się udało.

Trener wystawił podobny skład jak przeciwko „Królewskim”.

Zabrakło jedynie pauzującego za kartki Michała Pazdana, natomiast w bramce zamiast Arkadiusza Malarza (kontuzja kolana) wystąpił Radosław Cierzniak. Od pierwszej minuty grał również Aleksandar Prijovic, który w środę był rezerwowym.

Choć spotkanie z Realem było fizycznie bardzo wymagające dla gospodarzy, tego zmęczenia nie było widać. Bramki dla mistrzów Polski strzelili w 43. minucie król strzelców poprzedniego sezonu Węgier Nemanja Nikolic oraz Serb Miroslav Radovic w doliczonym czasie gry.

Ważne zwycięstwo odniosła również w niedzielę Wisła Kraków, której rywalem był Górnik Łęczna.

W meczu drużyn, które przed tą kolejką zajmowały, odpowiednio, Piłkarz Jagiellonii Fiodor Cernych (z lewej) i Tomasz Mokwa z Piasta, w walce o piłkę 14. i 15. miejsce w tabeli, „Biała Gwiazda” okazała się lepsza o jedną bramkę – 3:2.

Tymczasem w Chorzowie Ruch przeDerby Dolnego Śląska okazały się grał z Lechem Poznań aż 0:5. Oba zespoły przełomowe zarówno dla grającego spotkały się wcześniej w rozgrywkach w roli gospodarza Śląska Wrocław, jak o Puchar Polski. Wówczas "Kolejorz" i drużyny KGHM Zagłębia Lubin. Lepiej wygrał bez problemów na Cichej 3:0. spotkanie rozpoczęli goście, którzy objęli Jedną z bramek dla Lecha – z rzutu prowadzenie w szóstej minucie po golu karnego – zdobył Marcin Robak, który Jarosława Kubickiego. Jednak w 72. z dorobkiem ośmiu trafień jest współ- wyrównał Gruzin Lasza Dwali, a wynik liderem klasyfikacji strzelców ekstra- na 2:1 ustalił w końcówce Portugalczyk klasy (razem z Estończykiem Konstan- Alvarinho. tinem Vassiljevem z Jagiellonii).

Tym samym Śląsk wygrał po raz Z kolei piłkarze Legii Warszawa pierwszy w tym sezonie przed własną pokonali u siebie Cracovię 2:0 i zajmują publicznością, natomiast Zagłębie poniopiąte miejsce w tabeli na półmetku fazy sło pierwszą porażkę na wyjeździe. Lubizasadniczej. nianie utrzymali się na trzecim miejscu Legia chciała wykorzystać impet, w tabeli, ale z dorobkiem 24 punktów jakiego nabrała po środowym remisie tracą już sześć do prowadzącej dwójki – z Realem Madryt w Lidze Mistrzów 3:3, Jagiellonii Białystok i Lechii Gdańsk. « 08/11/2016 17:52:00

094

SPORT Piłka nożna + Siatkówka

White Wings Seniors z kompletem W meczu na szczycie lider – White Wings Seniors – wygrał ze Scyzorykami 6:3 i w dalszym ciągu przewodzi pierwszoligowej stawce z kompletem punktów.

Na drugim froncie prawdziwy strzelecki festiwal urządzili sobie piłkarze FC Piona.

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

»

„Seniorzy” już po 4 minutach meczu prowadzili 2-0, później jednak mecz się wyrównał. Oba zespoły wykreowały sporą ilość podbramkowych sytuacji, ale tylko niektóre z nich miały swój szczęśliwy finał. Ostatecznie WWS „dowiózł” zwycięstwo do końca meczu, dzięki czemu po raz siódmy z rzędu może w tym sezonie zapisać na swym koncie komplet punktów.

The 12 Team pokonał PCW Olimpia 4-0. Bramek w tym meczu mogło być dużo więcej, obu ekipom zabrakło jednak skuteczności.

Power Rangers po przeciętnym widowisku wygrał minimalnie z Piątką Bronka 1-0. Oba zespoły przystąpiły do meczu w mocno okrojonych składach, co wyraźnie wpłynęło na poziom spotkania.

Nudna i ospała był pierwsza połowa meczu Ziomali Feltham z Joga Bonito.

Na początku drugiej części spotkania wysokim kunsztem piłkarskiego rzemiosła popisał się Damian Nowak, który po indywidualnej akcji strzelił gola na 1-0. Od tego momentu Joga oddała inicjatywę rywalowi, którzy dwoma tra-

fieniami zapewnili sobie zwycięstwo w tym meczu.

Tylko pierwszy kwadrans meczu FC Cobalt – Inter RSVM Team był wyrównany. Od tego momentu przewaga mistrza była wyraźniejsza. Indywidualne błędy w defensywie Interu spowodowały, że ostatecznie rywalizacja zakończyła się wynikiem dwucyfrowym.

W drugiej lidze Turbo Kozaki wygrywają minimalnie z rewelacją tego sezonu – PMBC – dzięki czemu awansowali w ligowej tabeli na pozycję wicelidera.

Warriors of God rzutem na taśmę zdobywają komplet punktów w pojedynku z Mazury Team. „Wojownicy Boga” stają się tym samym ekspertami od końcówek meczu, bo już wcześniej wielokrotnie rozstrzygali losy spotkania w jego końcowej fazie.

Prawdziwy festiwal strzelecki urządzili sobie zawodnicy FC Piona, którzy aż 23 razy wpisali się na listę strzelców w meczu outsiderem. Rezultat spotkania (23-2) nie wymaga dodatkowego komentarza.

Mecz dwóch spadkowiczów z ekstraklasy KS04 Ark – Wima Team zakończył się sprawiedliwym podziałem punktów. «

Szóste zwycięstwo z rzędu!

Trwa niesamowita passa pierwszego polonijnego półprofesjonalnego klubu piłkarskiego.

Victoria London tym razem pokonała na wyjeździe grający dwie klasy rozgrywkowe wyżej zespół Hanworth Sports FC.

660-MAKIETA 5 92-100.indd 94

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

»

Mecz w ramach drugiej rundy rozgrywek Junior Cup od samego początku toczył się pod dyktando podopiecznych Emila Kota, którzy już w pierwszych minutach meczu stworzyli sobie kilka sytuacji bramkowych, nie potrafili ich jednak zamienić na gole. Z minuty na minutę było jednak coraz lepiej i ostatecznie po trafieniach Piotra Murawskiego, Wojciecha Szydziaka oraz Mateusza Paczkowskiego Victoria wygrała swój szósty mecz z rzędu.

– Najbardziej cieszy to, że po raz kolejny moi zawodnicy w stu procen-

tach zrealizowali powierzone im zadania na boisku – mówi trener Victorii, Emil Kot. – Z meczu na mecz coraz bardziej widać specyfikę naszej gry, jest duża powtarzalność w tym co robimy. Wielki szacunek dla chłopaków, że taki efekt udało się uzyskać w tak krótkim czasie.

To efekt ich ciężkiej pracy oraz boiskowej inteligencji.

Za tydzień polski zespół rozegra kolejny meczy pucharowy, tym razem w ramach rozgrywek Challenge Cup. Naszym przeciwnikiem będzie Barnet & Harrow FC, który rywalizuje jedną ligę wyżej. Mecz tradycyjnie rozegrany zostanie na boisku Feltham Community College, w sobotę o godzinie 14:00. « 08/11/2016 17:52:00

095 IBB Polonia Londyn wygrywa bez straty seta

W minionej kolejce ligowych spotkań IBB Polonia Londyn zmierzyła się z siatkarzami Solent Volleyball Club. Podopieczni Piotra Grabana na własnym parkiecie pokonali przeciwników 3:0 (25:21, 25:22, 25:16). Tym samym, nie tracąc seta, zanotowali kolejne trzy punkty na swoim koncie.

»

– Siatkarze Solent zagrali prawdopodobnie jeden z najlepszych meczów w tym sezonie i przysporzyli nam trochę kłopotów. Dobrze bronili i przyjmowali, co pozwoliło im kilka razy uruchomić środkowych, którzy byli skuteczni – skomentował trener IBB Polonii Londyn, Piotr Graban. – Mecz pokazał też efekty naszej dwutygo-

660-MAKIETA 5 92-100.indd 95

dniowej pracy. Na treningach skupialiśmy się na poprawie techniki i drobnych błędów. Wprowadzaliśmy kolejne zagrania taktyczne, przez co mogły pojawić się drobne pomyłki w trakcie tej gry. Jednak jestem zadowolony z moich chłopaków, bo dzięki konsekwentnym działaniom osiągnęliśmy, założone przed meczem, cele.

– Trzypunktowe zwycięstwo bardzo nas cieszy – poinformował Marius Ciortea, kapitan IBB Polonii Londyn. – Przeciwnik, mimo że zagrał dobre spotkanie nie zdołał nas pokonać. Byliśmy skoncentrowani i dążyliśmy do ustalonych wcześniej założeń. Nasza drużyna nieźle się spisała. Popełnialiśmy mniej błędów, a poszczególne sety kończyliśmy z bezpieczną przewagą kilku punktów.

W domowej hali londyńskiej drużyny niezawodnie spisali się także kibice, którzy pojawili się na meczu, by z zaangażowaniem wspierać zawodników.

– Ogromnie cieszy nas wsparcie kibiców. Zawsze możemy liczyć na ich obecność w hali. Dziękujemy za doping i zapraszamy na kolejne mecze – dodał Piotr Graba.

– Wsparcie naszych kibiców bardzo nas motywuje. Lepiej nam się gra, gdy wiemy, że są z nami i nas wspierają. Oby z każdym kolejnym meczem było ich coraz więcej – powiedział kapitan, Marius Ciortea.

Kolejne spotkanie IBB Polonia Londyn rozegra na wyjeździe już w najbliższą sobotę, 12 listopada z pierwszoligowym klubem Cardiff Celts. Będzie to drugi mecz londyńczyków w ramach zmagań o Puchar Anglii.

Natomiast ligowe rozgrywki powrócą już 20 listopada. W hali Brentford Fountain Leisure Centre kibice będą mogli obejrzeć rywalizację pomiędzy IBB Polonią Londyn a London Lynx, początek o godzinie 15:00. Darmowe bilety na ten mecz można już rezerwować online: polonia.eventbrite.co.uk. «

08/11/2016 17:52:02

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

660-MAKIETA 5 92-100.indd 96

08/11/2016 17:52:02

097 SKORPION

RYBY

RAK

Możesz stać się niecierpliwy, podirytowany.

Wiele spraw będzie Cię drażniło.

Będziesz miał tendencje do czepiania się i krytykowania innych. To droga donikąd.

Jak najszybciej zatrzymaj się! Weź głęboki oddech, wycisz się i zacznij ludzi traktować z należytym im szacunkiem.

Najbliższe dni zapowiadają się nerwowo. Nic poważnego nie powinno Ci się przydarzyć, ale życie mogą Ci uprzykrzać drobne niepowodzenia. Nie przejmuj się nimi, staraj się niefortunne sytuacje obracać w żart.

To zawsze pomaga. Jeśli będzie Ci smutno, pomoże kawa z przyjacielem.

Jesienią odkryjesz w sobie nowy talent, który zaskoczy zarówno Ciebie, jak i Twoich najbliższych. To nowe hobby zdominuje chwilowo Twoje życie. Z niecierpliwością będziesz wracał do domu i oddawał się nowemu zainteresowaniu. Pamiętaj jednak, abyś nie zaniedbywał najbliższych.

STRZELEC

BARAN

LEW

Będziesz miał tendencje do unoszenia się, popadania w skrajne nastroje. Sytuacja ta będzie męcząca dla Ciebie i Twojego otoczenia. Jeśli poczujesz, że nerwy Cię ponoszą, weź dzień wolnego. Wyśpij się, wycisz, pójdź na spacer, a z dystansem spojrzysz na swoje problemy.

Zapowiadają się ciekawe chwile w sferze uczuć. Możesz liczyć na ciekawą znajomość. Będąc w stałym związku poczujesz przypływ namiętności i romantyzmu, co sprawi, że życie wyda Ci się jeszcze piękniejsze. Zyskasz siłę do walki z przeciwnościami losu.

To nie jest najlepszy moment na rozpoczynanie nowych przedsięwzięć.

Jeśli więc możesz, to odłóż je na inny termin. Teraz skup się na sprawach bieżących i nadganianiu zaległych zobowiązań. Masz dużą szansę ze wszystkim wyjść na czysto.

KOZIOROŻEC

BYK

PANNA

Od połowy tygodnia możesz liczyć na poprawę aury. Pojawi się więcej pozytywnych emocji, które będą Cię nakręcały do działania. Skorzystaj z okazji, zdecyduj się na załatwienie skomplikowanej sprawy, będziesz bowiem teraz z większą determinacją pokonywał przeszkody.

Aura panująca za oknem wprawi Cię w melancholijny, nostalgiczny nastój.

Zatrzymasz się mentalnie, wyłączysz się z biegu, ponieważ zapragniesz z zadumą przeżyć nadchodzące dni. Wycisz się, jeśli lubisz pomedytuj, a uzyskasz od dawna upragniony wewnętrzny spokój.

Nie wszystko potoczy się po Twojej myśli.

Możliwe niespodziewane problemy. Jeżeli spokojnie i metodycznie zabierzesz się za ich rozwiązywanie, prawie wszystkie powinny zakończyć się pomyślnie. Także niektóre sprawy, nie z Twojej winy, ulegną opóźnieniu.

WODNIK

BLIŹNIĘTA

WAGA

W miłości będziesz miał dobry czas.

W Twoim związku zagości namiętność, ciepło i pozytywne emocje. Poczujecie swoją bliskość i intymność. Będziesz świetnie dogadywał się z partnerem. To dobre dni na wyjaśnienie ewentualnych nieporozumień i niedopowiedzeń.

Skupiony będziesz na obowiązkach zawodowych. Będziesz dużo pracował i prawdopodobne, że także zostawał po godzinach. Taki rytm dnia może odbić się na Twoim zdrowiu. Jeśli poczujesz się źle, idź do lekarza, nie pozwól, aby infekcja poważnie się rozwinęła.

Wreszcie nadarzy się okazja, abyś zwolnił tempo. Najbliższe dni wymuszą na Tobie spokojniejsze życie. Wykorzystaj je na spotkania rodzinne. Poświęć czas na rozmowy z najbliższymi, wspólne oglądanie filmu. Ważne, abyście poczuli się przy sobie dobrze i bezpiecznie.

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

660-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

08/11/2016 17:52:03

660-MAKIETA 5 92-100.indd 98

08/11/2016 17:52:04

660-MAKIETA 5 92-100.indd 99

08/11/2016 17:52:06

660-MAKIETA 5 92-100.indd 100

08/11/2016 17:52:09