Cooltura Issuu 666

cooltura.co.uk

666-COVER.indd 2

24 grudnia 2016

52 (666)

20/12/2016 08:59:16

666-MAKIETA 1 01-23.indd 2

20/12/2016 09:00:07

Wszystkiego najlepszego z okazji świąt wszystkim swoim

Czytelnikom, Słuchaczom i Reklamodawcom życzy redakcja

tygodnika „Cooltura”

i Polskie Radio Londyn

666-MAKIETA 1 01-23.indd 3

20/12/2016 09:00:10

W NUMERZE 666.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

012

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / MATEUSZ MADEJSKI / ŁUKASZ MARCZEWSKI / MARCIN SZCZEPAŃSKI / PIOTR URBANIK / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

040

054

006 W OBIEKTYWIE

044 CAFÉ COOLTURA

008 NA WYSPACH

054 BAL POLSKI

014 PRZEGLĄD PRASY 018 GOSPODARKA 022 PRAWO 024 TEMAT NUMERU Niedokończona odyseja złota II RP Prof. Janusz Wróbel: Już w 1938 roku rozpoczęły się dyskusje nt. bezpieczeństwa polskiego złota

030 KOMENTARZ TYGODNIA Śnięci w święta

032 FELIETON Co z tym Brexitem?

034 O TYM SIĘ MÓWI Pracował w Argosie, został prezydentem

036 TECHNOLOGIE Cyberbezpieczeństwo celem współpracy z Oxfordem

040 SYGNAŁY Z listów do redakcji

042 TRANSPORT

666-MAKIETA 1 01-23.indd 4

Zespół Pieśni i Tańca „Orlęta”: Naszą misją jest promowanie polskiego folkloru przez dobrą zabawę

056 WYDARZENIA Errata do Buszmana w Londynie

058 MUZYKA Jesień pora jazzu

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

060 KSIĘGARNIA

Okładka: AGATA OLEWIŃSKA

062 ZDROWIE I URODA Jak zdrowo jeść poza domem

064 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Brytyjskie przepisy świąteczne

068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

20/12/2016 09:00:13

666-MAKIETA 1 01-23.indd 5

20/12/2016 09:00:15

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

Szturmowcy Imperium na Millennium Bridge Statyści przebrani za szturmowców z „Gwiezdnych wojen” pozowali 15 grudnia fotoreporterom na Millennium Bridge w Londynie. Okazją była premiera najnowszej części tego słynnego filmu pt. „Rogue one: A star wars story”.

666-MAKIETA 1 01-23.indd 6

20/12/2016 09:00:17

Fot. Leon Neal/Getty Images 666-MAKIETA 1 01-23.indd 7

20/12/2016 09:00:20

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Brexit może zaszkodzić uniwersytetom

Uniwersytet w Oxfordzie

Brexit może pozbawić brytyjską naukę dofinansowania z Unii Europejskiej i sprawić, że kraj ten przestanie przyciągać najzdolniejszych studentów i naukowców.

»

Cytowana przez agencję AP dr Joanna Bagniewska, specjalistka od biologii, jest „zdruzgotana” decyzją o Brexicie. Obawia się, że wkrótce może nie mieć środków na kontynuowanie badań. – Chciałabym ubiegać się o pieniądze z unijnych grantów, ale jak długo jeszcze będą one dostępne – zastanawia się wykładowczyni.

Bagniewska – donosi agencja – martwi się nie tylko o własną karierę, ale również o przyszłość swych studentów. – Bardzo cieszyli się, że mogli bronić prace magisterskie i doktoraty w innych krajach. Ale doszło do Brexitu (...) – powiedziała.

Jak wskazuje agencja, czołowe brytyjskie uniwersytety przez lata należały do miejsc, które przyciągały najzdolniejszych studentów i naukowców z całego świata. – Ale, gdy Brytyjczycy zagłosowali w czerwcu, by wyjść ze wspólnoty 28 państw Unii Europejskiej, wielu przedstawicieli społeczności naukowej jest przekonanych, że Wielkiej Brytanii grozi utrata pieniędzy i międzynarodowego znaczenia.

Istnieje też ryzyko, że wyschnie dopływ nowych talentów i osłabnie wymiana naukowa – przekonuje.

666-MAKIETA 1 01-23.indd 8

Jak wyjaśnia agencja, ponad jedna dziesiąta funduszy na badania, jakimi w ostatnich latach dysponują brytyjskie uniwersytety, pochodzi bowiem z Unii Europejskiej. Do dziedzin najbardziej zależnych od unijnych funduszy należą między innymi nanotechnologia czy badania nad rakiem – wynika z raportu firmy Digital Science. Według AP, w latach 20072013 Wielka Brytania otrzymała 8,8 mld euro w formie bezpośrednich inwestycji z UE w projekty badawcze.

Zdaniem AP, Brexit poza utratą funduszy z grantów, najprawdopodobniej pozbawi brytyjskich naukowców i badaczy możliwości korzystania z unijnych baz danych i infrastruktury. – Prowadzone na ogromną skalę badania nad rzadkimi chorobami genetycznymi czy budowanie potężnej infrastruktury (naukowej), to dziedziny, w których zdecydowanie lepiej działa międzynarodowa współpraca – powiedział AP Venki Ramakrishnan, laureat nagrody Nobla z dziedziny biologii i prezes prestiżowego brytyjskiego Royal Society.

Unijne środki stanowią ważne źródło funduszy na badania dla Wielkiej

Brytanii, która, jak podaje AP, pozostaje w tyle za innymi rozwiniętymi krajami pod względem publicznych nakładów na naukę. W 2014 roku brytyjski rząd przeznaczył na badania niespełna 0,5 proc. PKB – znacznie poniżej europejskiej średniej i o połowę mniej niż np.

Korea Południowa.

Według agencji, wynik czerwcowego referendum przekłada się też na liczbę osób zgłaszających chęć studiowania na najbardziej obleganych kierunkach części brytyjskich uniwersytetów, między innymi medycyny na uniwersytetach Oksfordzkim i Cambridge. We wrześniu serwis UCAS (instytucji zarządzającej systemem składania wniosków na studia w Wielkiej Brytanii) odnotował 9-proc. spadek zgłoszeń z krajów Unii Europejskiej na studia licencjackie rozpoczynające się w 2017 roku.

Według Ramakrishnana, Wielka Brytania mogłaby skorzystać z możliwości, jakie istnieją poza Unią. Ale, jak podkreśla, „musimy w tym celu przyciągnąć talenty i odpowiednio dofinansować naukę. To są warunki niezbędne”. « 20/12/2016 09:00:23

009

666-MAKIETA 1 01-23.indd 9

20/12/2016 09:00:25

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Dzieci trojga rodziców Brytyjska Human Fertilisation and Embryology Authority zaaprobowała metodę sztucznego zapłodnienia in vitro, w której dziecko ma ojca i dwie matki.

Dzięki wykorzystaniu dwóch różnych komórek jajowych można zapobiec niektórym śmiertelnym chorobom genetycznym.

»

– To decyzja o historycznym znaczeniu – powiedziała BBC Sally Cheshire, przewodnicząca Human Fertilisation and Embryology Authority (HFEA), rządowej komisji, która w Wielkiej Brytanii nadzoruje i reguluje kwestie związane między innymi z badaniami na zarodkach ludzkich.

Przed przeprowadzeniem procedury in vitro „trojga rodziców” zarówno klinika, jak i pacjenci muszą uzyskać zgodę HFEA. Nowa metoda jest dopuszczalna tylko przy bardzo wysokim ryzyku choroby mitochondrialnej. Krytycy metody zarzucali, że może ona otworzyć drogę do tworzenia „dzieci na zamówienie”.

Wcześniej metoda zyskała poparcie brytyjskiego parlamentu i aprobatę komisji etycznej.

Choroby związane z mitochondriami dziedziczone są wyłącznie po matce (plemnik też ma mitochondria, jednak po zapłod-

666-MAKIETA 1 01-23.indd 10

nieniu komórki jajowej zostają one zniszczone). Mitochondrium to dostarczający energii element komórki, przypominający miniaturowy, pomarszczony wewnętrznie ogórek.

Nowa metoda in vitro polega na wykorzystaniu jądra komórki jajowej obciążonej genetycznie kobiety i pozbawionej jądra komórki jajowej zdrowej dawczyni (z prawidłowymi mitochondriami) oraz plemnika.

Choć urodzone dzięki takiemu zabiegowi dziecko ma niewielką domieszkę mitochondrialnego DNA dawczyni, procedurę uznano za legalną, etyczną i dopracowaną pod względem naukowym. DNA mitochondrialne dba tylko o dostarczanie energii; cechy fizyczne i osobowość dziecka warunkuje DNA rodziców.

Niektóre pary traciły kilkoro dzieci jedno po drugim, ponieważ odziedziczone po

matce mitochondria nie dostarczały komórkom dość energii niezbędnej do funkcjonowania. Wadliwe mitochondria mogą być przyczyną osłabienia mięśni, ślepoty, głuchoty, drgawek, trudności w nauce, cukrzycy, niewydolności serca i wątroby. Często doprowadzają do śmierci dziecka.

Jako pierwsi nową procedurę mają oferować lekarze z Newcastle, którzy już zaapelowali do potencjalnych dawczyń komórek jajowych. Pierwsze poczęte w ten sposób dziecko może się urodzić najwcześniej przed końcem roku 2017. Przewiduje się, że można będzie w ten sposób pomóc 25 parom rocznie.

Pierwszy tego rodzaju zabieg, mający pomóc jordańskiej parze, został przeprowadzony w ubiegłym roku w Meksyku przez nowojorskich lekarzy. Urodzony na początku tego roku chłopiec jak dotąd jest zdrowy. «

20/12/2016 09:00:27

011

666-MAKIETA 1 01-23.indd 11

20/12/2016 09:00:29

Fot. PAP/EPA / Olivier Hoslet

012

WIADOMOŚCI NA wyspach

Szef Rady Europejskiej Donald Tusk i przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker przedstawiają ustalenia podczas ostatniego szczytu w Brukseli 27 szefów krajów UE

Europarlament zaproszony do negocjacji z Londynem Przywódcy państw 27 UE bez Wielkiej Brytanii zgodzili się w zeszłym tygodniu zaprosić przedstawicieli Parlamentu Europejskiego do udziału w spotkaniach przygotowujących negocjacje z Londynem w sprawie Brexitu – poinformował szef Rady Europejskiej Donald Tusk.

Z Brukseli Anna Widzyk, PAP

»

Po zakończeniu unijnego szczytu w zeszłym tygodniu wieczorem szefowie państw i rządów spotkali się jeszcze w gronie 27 państw bez Wielkiej Brytanii, by przedyskutować sprawy organizacji negocjacji z Londynem w sprawie Brexitu.

Według uzgodnień polityczną kontrolę nad procesem negocjacji będzie pełnić Rada Europejska (złożona z przywódców państw lub rządów krajów UE).

Rozmowy ma prowadzić Komisja Europejska, której głównym negocjatorem jest francuski polityk Michel Barnier – relacjonował Tusk na konferencji prasowej po szczycie.

Parlament Europejski domagał się jednak roli dla siebie w negocjacjach z Londynem.

666-MAKIETA 1 01-23.indd 12

Jak poinformował Tusk, po tych apelach przywódcy zgodzili się, że przedstawiciele Parlamentu Europejskiego będą zaproszeni na spotkania reprezentantów państw unijnych, przygotowujące negocjacje związane z Brexitem.

– To może nie jest wystarczające, ale uważam, że będzie to konstruktywna metoda naszej współpracy – powiedział Tusk.

Wcześniej szef Parlamentu Europejskiego Martin Schulz oznajmił, że kierowana przez niego instytucja domaga się udziału w procesie negocjacji pomiędzy Brukselą a Londynem na temat warunków Brexitu.

– Powiedziałem to dziś jasno. Rada Europejska musi zdać sobie sprawę, że Parlament Europejski będzie musiał wyrazić zgodę na porozumienie ws.

Brexitu. To PE będzie odpowiedzialny

za ratyfikację, gdy negocjacje zostaną zakończone w listopadzie 2018 r. – mówił na konferencji prasowej szef europarlamentu.

Jak podkreślił Schulz, negocjacje z Wielką Brytanią muszą przebiegać w pełnej współpracy wszystkich trzech unijnych instytucji: Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej.

– Dziwny pomysł wykluczenia PE z rozmów jest dla mnie trudny do zrozumienia – podkreślił szef PE. – Europarlament i parlamenty narodowe muszą być w ten proces włączone na poziomie europejskim i narodowym – powiedział.

Negocjacje z Londynem jeszcze się nie rozpoczęły; nastąpi to po oficjalnej notyfikacji zamiaru wyjścia z UE, którą rząd brytyjski zapowiada do marca 2017 r. « 20/12/2016 09:00:31

013 Słowo Brexit weszło do słownika oksfordzkiego

PROFESJONALNE

%,852 .6,ċ*2:( 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q Self-employed Q Firm Limited Q VAT Q /LVWD SĮDF &,6

'25$'=7:2

,0,*5$&<-1( Podczas ostatniej, przeprowadzanej co kwartał aktualizacji, do oksfordzkiego słownika języka angielskiego Oxford English Dictionary (OED) weszło słowo Brexit.

Potrzeba jest matką inwencji słowotwórczej – komentuje redakcja słownika.

Słownik definiuje Brexit jako „wyjście (proponowane) Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej, i proces polityczny z tym związany”.

Według OED, etymologia tego słowa, powstałego przez połączenie słów British i exit, sięga pojawienia się w lutym 2012 roku neologizmu Grexit. Słowo to, wymyślone przez dwóch ekonomistów Citibanku, oznaczało ryzyko wykluczenia borykającej się z kłopotami budżetowymi Grecji ze strefy euro.

Brexit pojawił się kilka miesięcy później w opublikowanym w internecie artykule analityka i komentatora Petera Wildinga specjalizującego się w sprawach unijnych, który jest założycielem i szefem ośrodka British Influence.

Redakcja OED zaznacza, że słowem Brexit określa się także samo referendum z 23 czerwca, w którym 52 proc. Brytyjczyków opowiedziało się za wyjściem z Unii Europejskiej.

Słownik podaje także przykłady użycia słowa Brexit, a wśród nich często powtarzane zdanie „Brexit znaczy Brexit” premier Theresy May. Jego lapidarność skłoniła część obserwatorów do powątpiewania, czy nowy brytyjski rząd ma rzeczywiście jakąkolwiek strategię wyjścia z UE.

666-MAKIETA 1 01-23.indd 13

3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ

Q UH]\GHQWXUD W\PF]DVRZD L VWDĮD Q RE\ZDWHOVWZR EU\W\MVNLH Q SDV]SRUW EU\W\MVNL Q SDV]SRUW EU\W\MVNL GOD G]LHFL XURG]RQ\FK Z 8.

7ĭ80$&=(1,$ 3URZDG]LP\ SHĮQù REVĮXJČ Q SU]\VLČJĮH Q HNVSUHVRZH Q VSHFMDOLVW\F]QH

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

0208 846 3606 Wszystkie usługi wykonujemy również KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

20/12/2016 09:00:32

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Co się zmieniło po ślubie?

Jedni mówią: wszystko.

Inni: nic.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Niektórzy twierdzą, że po ślubie jest gorzej i praktycznie wszystko leci w dół. Inni, że miłość jest lepszej jakości, pojawia się poczucie bezpieczeństwa i prawdziwej rodziny.

A jak jest naprawdę? Posłuchajmy anonimowych odpowiedzi zebranych przez firmę Reddit.

– Chodziliśmy ze sobą przez 2 lata, po ślubie jesteśmy 4. Teraz jest inaczej.

Przede wszystkim on nie chce kochać się ze mną tak często, jak przedtem. Nie chodzimy już na randki, a jeśli idziemy, to jest tragicznie.

– Co się najbardziej zmieniło? Ja sama. Przedtem byłam bardzo wyluzowana i nie przejmowałam się za bardzo.

Dawałam sobą kierować. Nie zabierałam głosu w sprawie koloru, na jaki pomalować ściany, gdzie iść na obiad czy wyjechać na weekend. Po ślubie nie byłam już tak uległa. Stałam się bardziej niezależna; wiem, czego chcę.

– Gdy nosisz obrączkę non stop i nazywasz swego partnera mężem albo żoną, to jest inaczej, nie da się ukryć.

Poważniej. Różnicy w związku jako takiej 666-MAKIETA 1 01-23.indd 14

nie widzę. Wtedy nie było źle i na szczęście nadal się to utrzymuje.

– Ja nie wiem, co oni za składniki dają do tego tortu weselnego, że panna młoda po zjedzeniu, już jako mężatka przestaje mieć ochotę na seks?!

- Jestem żonaty od ponad 10 lat.

Jedyna rzecz, jaka zmieniła się po ślubie, to gotowanie. Jako żona nauczyła się gotować. Jako narzeczona nie umiała. Ja musiałem. W sumie na plus.... Tylko, że oboje roztyliśmy się nieźle.

– W narzeczeństwie 7 lat. W małżeństwie pół roku. Teoretycznie to samo.

W praktyce świadomość, że ktoś lubi cię tak bardzo, że decyduje się związać na stałe, jest niezmiernie budująca. W moim przypadku wzmocniło się poczucie własnej wartości i pewności siebie.

– Myślę, że to nie małżeństwo, a dzieci wprowadzają zmiany w związku.

W naszym przypadku niewiele wywróciło się do góry nogami od dnia, w którym zaczęliśmy się umawiać. Jednak przyparty do muru, powiem tak: w porównaniu z narzeczoną, żona ma mniej włosów na głowie i większy brzuch. Tyle z konkretów. Poza tym jest ok.

– Pobraliśmy się w wieku 17 lat.

Mamy 4 dzieci. Każda para ma swoje

problemy. Według mnie sukces zależy od obu stron w równym stopniu. Jeśli chcesz być szczęśliwy, musisz nauczyć się wybaczać i zapominać drobne rzeczy.

Należy być otwartym i szczerym wobec partnera. U nas to działa. Nadal kochamy się 3-4 razy w tygodniu.

– Pobrać się jest łatwo. Trudniej utrzymać związek przez lata. Praca pomaga szczęściu, a szczęście pomaga pracy. Wówczas da się pozostawać w szczęśliwej relacji przez lata.

– Po przyjściu na świat dzieci, seks uprawiasz dwa razy w miesiącu, a nie codziennie, jak za narzeczeństwa. Im więcej dzieci, tym więcej stresu i zmęczenia.

– Kochać się przez lata non stop z tą samą osobą? To już nie jest tak ekscytuające, bo stajecie się bardziej kumplami, niż kochankami. Nie ma w tym nic złego, raczej normalna kolej rzeczy. Jeśli jedno o drugie dba i szanuje, nie ma najmniejszych powodów do niepokoju.

– Jestem mężatką od 14 lat i uczciwie powiem, miewamy cudowne chwile wcale nie tak rzadko. Cały okres narzeczeństwa i małżeństwa odbieram jako najszczęśliwszy w moim życiu. Może dlatego, że mój mąż jest genialny, rewela20/12/2016 09:00:32

015 cyjny pod wieloma względami. Oczywiście, niezbyt łatwo jest utrzymać iskrzenie, zwłaszcza, gdy przychodzą na świat dzieci, w naszym przypadku troje. Problemy nie dały rady nam zaszkodzić. Było i jest dobrze.

– Od momentu ślubu mąż znęca się nade mną psychicznie, fizycznie i finansowo. Od 3 lat powtarzam, że od niego odejdę. Nie robię tego, bo panicznie boję się zostać sama. Mam nadzieję, że spotkam jeszcze kogoś normalnego. Mam dopiero 26 lat. Chcę zaznać szczęścia i cieszyć się życiem.

– Osoby bardzo atrakcyjne, seksowne kobiety i mężczyźni nie chcą szybko wiązać się na stałe. Czerpią przyjemność z wysyłanego pod ich adresem zainteresowania i nie wahają się z niego korzystać. Małżeństwo jest ogromną wartością, ale wyłącznie w formie, jaka obowiązywała kiedyś: pełne oddanie drugiej osobie, lojalność i wsparcie do końca życia. Dziś rzadkość. Wierzę w pechowy 7 rok związku. Udowodnione w statystykach.

– Moje pierwsze małżeństwo to była równia pochyła.

Wszystko spadało w dół dość szybko. Kochaliśmy się rzadko, mój ślubny był negatywnie nastawiony do całego świata, nieszczęśliwy, smutny. Chyba zwariowałam, że za niego wyszłam. Drugi mąż? Nie zamieniłabym go na innego. Znamy się 13 lat, a od 7 jesteśmy w formalnym związku. Nie mogę powiedzieć, że czas specjalnie zmienił nas, ale z pewnością miłość ewoluuje, jest głębsza.

Seks jest nadal wspaniały. Cieszę się, że go mam i jestem dumna, że taka osoba wybrała mnie na swojego kompana przez resztę życia.

– Wyszłam za mąż 2 lata temu po 5 latach znajomości. Nic się nie zmieniło, no może to, że jesteśmy sobie jeszcze bardziej bliscy. Kocham być mężatką!

– Za mało mam czasu dla siebie. Odpoczywam tylko wtedy, gdy żona jest poza domem albo najlepiej na wyjeździe. Ona chciałaby, abym cały czas był przy niej.

To działa na mnie wręcz odwrotnie. Jeszcze silniej próbuję uwolnić się i szukam pretekstów na wygospodarowanie czasu wyłącznie dla siebie.

– Wyraźnie mi się poprawiło od czasu ożenku. Odżyłem...

– Ludzie nie znajdą spełnienia w małżeństwie, gdy stawiają na nieodpowiednie dla siebie osoby. Trafny wybór to 99 proc. sukcesu. Jestem mężatką od 2 lat, znamy się od 8. Jest tak samo jak było na początku. Warunek? To musi być prawdziwe uczucie, a nie takie, za które uważamy pierwsze lepsze zauroczenie.

– Mój drugi mąż wziął mnie szturmem. Modelowy narzeczony, idealny kochanek, wszystko było tak jak być powinno, do... ślubu. Ale, jak już miał obrączkę na palcu, to nawet seks wydawał mu się zbyt ciężką pracą.

Pogodziłam się. Jednak gdy z czasem oszczędzał nawet na przytulaniu, zaczęło dziać się dziwnie. Jakbym z bratem mieszkała. Po ślubie robił się coraz bardziej leniwy.

W pewnym momencie było mi siebie żal. Zachowywałam się jak niewolnik, on był jak pan. Leżał i kazał się obsługiwać, zwłaszcza w łóżku. Dla mnie poniżające.

Chwila, w której powiedziałam mu, że chce rozwodu, jego mina, bezcenne... W głębi duszy cały czas myślał, że jest tak wspaniały, że nic nie musi robić, tylko pozwolić się podziwiać. Wyprowadziłam go z błędu. « 666-MAKIETA 1 01-23.indd 15

20/12/2016 09:00:33

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Przemycali ludzi na Wyspy

»

Funkcjonariusze Nadodrzańskiego Oddziału Straży Granicznej rozbili grupę przestępczą zajmującą się przerzutem obywateli Ukrainy do Wielkiej Brytanii. Zarzuty usłyszało troje mieszkańców Dolnego Śląska – rzeczniczka Nadodrzańskiego Oddziału Straży Granicznej mjr Irena Skuliniec.

O kierowanie grupą przestępczą jest podejrzana kobieta ze Zgorzelca, a dwóch mężczyzn z powiatu bolesławieckiego – o działanie w tejże grupie. Po przedstawieniu zarzutów osoby te zostały zwolnione za poręczeniem majątkowym i będą odpowiadać przed sądem z wolnej stopy.

Na trop procederu funkcjonariusze Straży Granicznej z Zielonej Góry wpadli w zeszłym roku. Dzięki ścisłej współpracy z policją brytyjską prowadzący postępowanie wykryli polskich sprawców prze-

stępstwa i zebrali dowody umożliwiające ich zatrzymania. Te miały miejsce w zeszłym tygodniu.

Podczas działań zatrzymano trzy osoby. 29 i 57-letnim mężczyznom przedstawiono zarzut udziału w zorganizowanej grupie przestępczej zajmującą się organizowaniem nielegalnego przerzutu obywateli Ukrainy do Wielkiej Brytanii, a 50-letniej kobiecie – zarzut kierowania grupą.

Z ustaleń śledczych wynika, że obywatele Ukrainy, korzystając z wystawionych oświadczeń o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi wykonywania pracy w Polsce, ubiegali się o wizę w placówce dyplomatycznej na Ukrainie. Po jej otrzymaniu wjeżdżali do naszego kraju i stąd, korzystając z dostarczonych im polskich dowodów osobistych dobranych „na

podobieństwo”, wyjeżdżali na Wyspy Brytyjskie.

Za zorganizowanie podróży i dokumenty umożliwiające im wjazd do Wielkiej Brytanii, Ukraińcy płacili od 400 do nawet 3 tys. euro. Śledczy uważają, że grupa mogła zorganizować nielegalny wjazd do Wielkiej Brytanii i Irlandii co najmniej kilkunastu obywatelom Ukrainy.

To kolejny w ostatnim czasie sukces funkcjonariuszy Nadodrzańskiego Oddziału Straży Granicznej w wale z przemytem ludzi. W październiku roku hiszpańska Policja Krajowa, współpracując z funkcjonariuszami z tego oddziału, służbami z Francji, Belgii, Portugalii i Holandii oraz pod koordynacją Europolu, rozbiły międzynarodową grupę przestępczą zajmującą się przemycaniem obywateli Ukrainy do Wielkiej Brytanii i Irlandii. «

Brytyjczycy szkolą syryjską opozycję

»

Minister obrony Wielkiej Brytanii Michael Fallon poinformował, że brytyjscy instruktorzy wojskowi szkolą członków umiarkowanej opozycji syryjskiej do walki z bojownikami Państwa Islamskiego (IS) okupującymi miasto Ar-Rakka.

Fallon mówił o tym w zeszłym tygodniu w Londynie na spotkaniu z przedstawicielami głównych państw międzynarodowej koalicji walczącej przeciwko IS. Było ono poświęcone dalszym działa-

666-MAKIETA 1 01-23.indd 16

niom przeciwko dżihadystom w Syrii i w Iraku. Stany Zjednoczone reprezentował minister obrony Ash Carter.

Wspierane przez USA Syryjskie Siły Demokratyczne (SDF), sojusz kurdyjskich i arabskich ugrupowań zbrojnych, rozpoczęły 6 listopada operację „Gniewny Eufrat” – ofensywę mającą na celu odbicie Rakki, bastionu (IS) w Syrii.

Fallon podał, że prowadzony przez brytyjskich wojskowych instruktaż obejmuje taktykę walki piechoty, pomoc

medyczną i wykrywanie ładunków wybuchowych.

– Po rozwinięciu pomyślnie przebiegającej ofensywy przeciwko siłom Państwa Islamskiego w Mosulu, utworzyliśmy drugi front pod Rakką. IS traci teren, źródła finansowania i bojowników – oświadczył szef brytyjskiego resortu obrony.

Fallon zauważył, że w koalicji, która składa się z 68 państw, Zjednoczonemu Królestwu, przypadła rola lidera jeśli chodzi o operacje lotnicze, wywiad i szkolenie. «

20/12/2016 09:00:34

017

666-MAKIETA 1 01-23.indd 17

20/12/2016 09:00:35

018

WIADOMOŚCI tekst sponsorowany biznes Gospodarka

Niemcy ograniczają zasiłki dla obcokrajowców Niepracujący cudzoziemcy z krajów Unii Europejskiej nabywają praw do zasiłku socjalnego dopiero po pięciu latach legalnego pobytu w Niemczech. Zdecydował o tym w zeszłym tygodniu Bundestag.

Posłowie przyjęli projekt ustawy minister pracy Andrei Nahles.

Jacek Lepiarz, Berlin, PAP

»

Ustawa jest reakcją rządu Angeli Merkel na wyrok Federalnego Trybunału Socjalnego (BSG) z jesieni 2015 roku. Sędziowie orzekli wówczas, że obywatele UE mają prawo do otrzymania pomocy socjalnej w Niemczech już po sześciu miesiącach pobytu, nawet jeśli przedtem nigdy nie pracowali.

Zdaniem rządu realizacja orzeczenia doprowadziłaby do ruiny finansowej samorządy odpowiedzialne za wypłatę świadczeń. Władze obawiały się, że ten przepis stanie się dodatkową zachętą dla obywateli z biedniejszych krajów Unii do przyjazdu do Niemiec. Dodatkowe wydatki samorządów z tego tytułu szacowano na ponad 500 mln euro rocznie.

Autorzy ustawy przewidzieli ograniczoną do maksymalnie jednego miesiąca pomoc dla osób, które nie znalazły pracy, pozwalającą im na powrót do kraju pochodzenia.

Cudzoziemcy, którzy przepracowali legalnie co najmniej pół roku w Niemczech i opłacali składki na

666-MAKIETA 1 01-23.indd 18

ubezpieczenie, zachowują wszelkie uprawnienia do świadczeń.

Podczas krótkiej debaty w parlamencie wieczorem przedstawiciele koalicji rządowej CDU/CSU i SPD bronili kontrowersyjnej ustawy.

Sekretarz stanu w ministerstwie pracy Anette Kramme z SPD zaznaczyła, że prawo do swobodnego przemieszczania się pracowników jest wielkim osiągnięciem, nie może być jednak traktowane jako instrument walki z biedą. Świadczenia socjalne muszą być związane z pracą – mówiła.

Celem krajów UE powinno być jej zdaniem stopniowe wyrównywanie poziomów świadczeń socjalnych.

Martin Paetzold z CDU tłumaczył, że celem ustawy jest zapobieżenie wykorzystywaniu niemieckiego systemu socjalnego. Jak podkreślił, zwalczanie nadużyć jest najlepszym sposobem na zachowanie akceptacji obywateli dla swobody przemieszczania się.

Posłowie partii opozycyjnych ostro krytykowali nowe przepisy.

Sabine Zimmermann z Lewicy powiedziała, że ustawa jest sprzeczna

z konstytucją, ponieważ kwestionuje prawo każdego człowieka przebywającego w Niemczech do minimum zapewniającego godną egzystencję. – To jest socjalny apartheid – mówiła. Jak zaznaczyła, Bułgarzy i Rumuni, oskarżani o nadużywanie świadczeń socjalnych, są wyjątkowo pracowici. 80 proc. z nich pracuje – podkreśliła.

Poseł Zielonych Wolfgang Strengmann-Kuhl ostrzegł, że pozbawieni zasiłków cudzoziemcy zasilą szeregi pracujących na czarno lub będą się prostytuować, a może nawet staną się przestępcami. – Ta ustawa tylko pozornie rozwiązuje problem – dodał.

By ustawa mogła wejść w życie, konieczna jest jeszcze zgoda drugiej izby parlamentu – Bundesratu.

Na początku tego roku świadczenia socjalne w Niemczech otrzymywało 440 tys. osób z innych krajów UE, w tym 92 tys. Polaków, 71 tys.

Włochów, 70 tys. Bułgarów i 57 tys.

Rumunów. Ministerstwo pracy zapewnia, że większość z nich zachowa to prawo. «

20/12/2016 09:00:37

019

666-MAKIETA 1 01-23.indd 19

20/12/2016 09:00:39

020

WIADOMOŚCI Gospodarka

Lotnisko Chopina będzie rozbudowywane Planujemy rozbudowę terminalu Lotniska Chopina, by w najbliższych latać zapewnić jego przepustowość – mówi dyrektor Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze” Mariusz Szpikowski. Jak dodaje, w 2017 r. lotnisko może obsłużyć nawet 14 mln osób.

»

W zeszłym tygodniu we wtorek Lotnisko Chopina obsłużyło 12-milionowego pasażera – to rekord w historii portu.

– Zdajemy sobie sprawę z możliwości przepustowych warszawskiego Lotniska Chopina. Z roku na rok, ruch pasażerski na lotnisku rośnie. W ubiegłym roku obsłużyliśmy ponad 11 mln pasażerów. W tym roku szacujemy, że będzie to ponad 12,7 mln osób. A w przyszłym roku może to być nawet 14 mln ludzi.

Oznacza to, że szacowana na lata przepustowość portu powoli się wyczerpuje.

W związku z tym konieczna jest decyzja o jego racjonalnej rozbudowie. Dlatego wskazane jest przyspieszenie inwestycji w infrastrukturę, jakie były planowane w kolejnych latach – powiedział dyrektor Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze” (PPL) Mariusz Szpikowski.

PPL zarządza największym w Pol666-MAKIETA 1 01-23.indd 20

sce portem, czyli warszawskim Lotniskiem Chopina. Jak dodał, rozważana jest rozbudowa pirsu południowego. – Już teraz dosyć mocno zastanawiamy się nad jego rozbudową – dodał. Pirs jest przedłużeniem hali głównej terminalu lotniczego, od którego odchodzą tzw. rękawy – kryte przejścia z lotniska do samolotu.

Pirs południowy obsługuje dziś pasażerów ze strefy Schengen, a jego rozbudowa jest konieczna o strefę Non-Schengen. Odlatują z niej podróżni udający się między innymi do USA, Kanady, Chin, Wielkiej Brytanii czy Irlandii. Rozbudowa pirsu zwiększyłaby np. liczbę rękawów, do których podstawiane są samoloty.

Ze względu na rozwój siatki połączeń PLL LOT, linia będzie potrzebowała więcej rękawów dla między innymi swoich dreamlinerów. Z rękawów tych mogłyby skorzystać także inne linie, które mają

samoloty szerokokadłubowe, takie jak np. Air China, która lata bezpośrednio na trasie Warszawa – Pekin.

Koszt rozbudowy dziewięciu rękawów w pirsie południowym to około 80 mln zł.

Lotnisko Chopina jest największym portem w kraju. Obsługuje ruch rozkładowy, czarterowy, general aviation oraz cargo. Port jest głównym hubem dla PLL LOT. Oprócz naszego przewoźnika latają stąd między innymi Lufthansa, British Airways, Air France, KLM, Brussels Airlines, Turkish Airlines, Emirates, Qatar Airways, Tap Portugal, Aeroflot, Enter Air czy Wizz Air, a na kierunkach krajowych Ryanair.

W tegorocznym sezonie zimowym z Lotniska Chopina można polecieć do 100 miast, w tym między innymi do Nowego Jorku, Chicago, Moskwy, Dubaju, Pekinu, Tokio, Katanii i Neapolu, na Malagę czy do Ejlatu. « 20/12/2016 09:00:41

021

666-MAKIETA 1 01-23.indd 21

20/12/2016 09:00:43

022

WIADOMOŚCI prawo

Czy wymagana jest wymiana prawa jazdy z polskiego na brytyjskie?

Kategoria A i B Osoby, które posiadają prawo jazdy kategorii A i/lub B wydane w jednym z krajów Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego, NIE mają obowiązku wymiany swojego prawa jazdy na brytyjskie. Posiadacz polskiego prawa jazdy kategorii A i/lub B nie musi go wymieniać do momentu ukończenia 70 lat lub po 3 latach od momentu, kiedy został rezydentem w Wielkiej Brytanii.

Pod uwagę bierze się ten okres, który jest dłuższy. Jeżeli przykładowo osoba przyjechała do Wielkiej Brytanii, mając 30 lat, może się posługiwać swoim polskim prawem jazdy do momentu ukończenia 70 lat. Natomiast osoba, która przyjechała do Wielkiej Brytanii w wieku 69 lat, może się posługiwać swoim polskim prawem jazdy do momentu, kiedy upłyną 3 lata od daty jej przyjazdu, co oznacza, że w tym przypadku granica 70 lat zostanie przesunięta. Należy pamiętać, że rezydentem jest osoba, która mieszka i pracuje w Wielkiej Brytanii.

Kategoria C i D

Posiadacze ważnego polskiego prawa jazdy na samochody ciężarowe i autobusy mogą się nim posługiwać do ukończenia 45. roku życia lub do 5 lat od

666-MAKIETA 1 01-23.indd 22

momentu, kiedy zostaną rezydentem (w zależności od tego, który okres jest dłuższy).

Kierowcy w przedziale wiekowym między 45 a 65 lat zobowiązani są do wymiany prawa jazdy po ukończeniu 66. roku życia bądź po 5 latach od momentu zostania rezydentem. Osoby, które ukończyly 65 lat, mają na wymianę 12 miesięcy od momentu zostania rezydentem.

Aby zdobyć brytyjskie prawo jazdy, będąc kierowcą samochodu ciężarowego lub autobusu (Large Goods Vehicles/Passenger Carrying Vehicles), musisz skompletować nastepujące dokumenty:  aplikację – formularz D2  raport medyczny (jeśli ukonczyleś 45 lat) – formularz D4, który wypełnia lekarz.

Po upływie 12 miesięcy ci, którzy posiadają prawo jazdy z uprawnieniami zawodowymi (EC/EEA vocational drivers), a więc właśnie kierowcy autobusów lub samochodów ciężarowych zamieszkali w Wielkiej Brytanii, są zobowiązani do zarejestrowania się w DVLA. Aby zarejestrować się w DVLA, wysyłasz aplikację – formularz D2, formularz D4 i swoje polskie prawo jazdy.

DVLA odsyła z powrotem Twoje polskie prawo jazdy, dołączając do niego część counterpart, która umożliwia np.

naliczanie punktów karnych w razie przewinień drogowych.

Jeśli nie posiadasz counterpart, sprawa trafia do sądu. Policja może poprosić kierowcę przed rozprawą o wysłanie polskiego prawa jazdy wraz z wnioskiem o wydanie brakującej części counterpart.

Pracując zawodowo jako kierowca samochodu ciężarowego, autobusu lub autokaru, będziesz potrzebować także świadectwo kwalifikacji – Driver Certificate of Professional Competence (Driver CPC). «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

20/12/2016 09:00:44

023

666-MAKIETA 1 01-23.indd 23

20/12/2016 09:00:46

024

TEMAT NUMERU historia

Niedokończona odyseja złota II RP W sobotę, 10 bm. na Wojskowych Powązkach w Warszawie odbyły się uroczystości pogrzebowe płk. Ignacego Matuszewskiego i mjr. Henryka Floyar-Rajchmana, kierujących ewakuacją polskiego złota do Francji we wrześniu 1939 r. Transportem, który wyruszył 4 września 1939 r. z Warszawy, ewakuowano złote sztaby i monety stanowiące kruszcowe rezerwy Banku Polskiego. Tropiony przez Niemców cenny konwój po dziesięciu dniach opuścił obszar RP. Był to dopiero początek dramatycznej wojennej wędrówki polskiego złota, którego znaczna część już nigdy do Polski nie wróciła, a około 11 ton zatrzymała po wojnie Wielka Brytania kosztem pokrycia jej wydatków łożonych podczas wojny na „cywilne potrzeby polskie”.

666-MAKIETA 2 24-43.indd 24

20/12/2016 09:02:29

025

Oprac. Dariusz A. Zeller

»

Według ówczesnego członka Zarządu Banku Polskiego Zygmunta Karpińskiego 1 września 1939 r. zasoby polskiego złota obejmowały 95 ton kruszcu i warte były 463,6 mln złotych. Około 20 ton (100 mln zł) zdeponowano za granicą: we Francji, Wielkiej Brytanii, USA i Szwajcarii. W Warszawie znajdowało się 38 ton (193 mln zł). Pozostałe 37 ton (170 mln zł) przewieziono w czerwcu i lipcu 1939 r. do oddziałów Banku Polskiego w Brześciu, Lublinie, Siedlcach i Zamościu.

Na wschód

Tuż po wybuchu wojny, aby ratować kru666-MAKIETA 2 24-43.indd 25

szec przed posuwającymi się w głąb Polski wojskami niemieckimi, władze podjęły decyzję o przetransportowaniu całości złota na wschód. Premier Felicjan Sławoj – Składkowski powierzył pieczę nad konwojem płk. Ignacemu Matuszewskiemu (byłemu ministrowi skarbu), płk.

Adamowi Kocowi (twórcy Obozu Zjednoczenia Narodowego i byłemu prezesowi Banku Polskiego) oraz mjr. Henrykowi Floyar – Rajchmanowi (byłemu ministrowi przemysłu i handlu). W dniach 4 i 5 września, w dwóch turach, autobusami Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych, złoto przewieziono z Warszawy do Lublina.

Dramatyczna sytuacja na froncie zmusiła władze do ewakuacji cennego ładunku do Łucka, a następnie do » 20/12/2016 09:02:32

026

TEMAT NUMERU historia

Dubna na Wołyniu. Tam też kierowały się kolumny transportowe z pozostałych oddziałów Banku. Bezpieczeństwa transportu strzegli urzędnicy Banku i strażnicy bankowi. Musieli oni stawić czoło piętrzącym się przeciwnościom: chaosowi na drogach, atakom niemieckiego lotnictwa, kłopotom ze zdobyciem paliwa i kiepskiemu stanowi technicznemu pojazdów, którymi transportowano kruszec. W Dubnie 3,8 tony złota przekazano do dyspozycji rządu polskiego. Pozostała część, około 75 ton, dotarła 13 września do granicy z Rumunią.

Rumuńska pomoc

Nocą z 13 na 14 września 1939 roku skarb opuścił Polskę. Władze formalnie neutralnej Rumunii, na prośbę ambasadora Rogera Raczyńskiego, wspartą przez ambasadorów Wielkiej Brytanii i Francji, zgodziły się na transfer kruszcu, pod warunkiem, że nie będzie on trwał dłużej niż 48 godzin.

W tym czasie poseł Niemiec w Bukareszcie Wilhelm Fabricius gorączkowo, acz nieskutecznie, naciskał na rumuńskiego ministra spraw zagranicznych Grigore Gafencu, 666-MAKIETA 2 24-43.indd 26

by potraktować polskie złoto jako materiał wojenny i zatrzymać je na terytorium Rumunii. Rumuński minister uratował jednak skarb Rzeczypospolitej, udając, że nie ma pojęcia o transporcie, ale obiecał przeprowadzić śledztwo w tej sprawie. W ten sposób dał Polakom czas na zorganizowanie transportu z Konstancy.

Droga morska

15 września 1208 skrzyń wypełnionych złotem, będących dorobkiem II RP, dotarło w dziewięciu wagonach kolejowych do portu w Konstancy. Każda z drewnianych skrzyń ważyła 60 kilogramów, a na ich zawartość składały się worki ze złotymi monetami oraz sztaby złota wielkości cegły. Było to złoto pochodzące z różnych źródeł, ale wśród nich znajdowały się również posiadające próbę 1000, a więc absolutnie czyste, bez jakichkolwiek domieszek, pochodzące ze skarbca dawnych Austro-Węgier. Większość ze skrzyń opasały specjalne, metalowe taśmy, ułatwiające ich przenoszenie, jednak nie wszystkie

z nich posiadały je. Nie przeszkodziło to oczywiście złożyć cały ładunek na pokładzie małego tankowca „Eocene”, należącego do amerykańskiej kompanii naftowej Socony Vacuum. Stało się tak m.in. dzięki pomocy brytyjskiego konsula. Gdy rumuńscy urzędnicy, prawdopodobnie pod naciskiem Niemców, opóźniali wypłynięcie statku, jego kapitan, 33-letni Brytyjczyk Robert Brett, podjął ryzyko samowolnego opuszczenia portu.

Jak przyznał już po całej akcji: Nigdy nie mogłoby mi nawet przyjść na myśl, że pewnego dnia będę miał w lukach mego statku »Eocene«, tankowca o 4216 tonach wyporności, więcej złota niż jakikolwiek inny statek przedtem i prawdopodobnie – potem. A warto w tym miejscu nadmienić, iż rok później w londyńskim „Sunday Dispatch” ów kapitan opisał niespodziewaną historię w artykule pod znamiennym tytułem „Porwałem Hitlerowi 21 mln funtów szterlingów”.

Wracając jednak do cennego towaru z „Eocene” - drogą morską polskie złoto dotarło do Turcji. Ambasador RP w Stambule Michał Sokolnicki uzyskał » 20/12/2016 09:02:32

027 Już w 1938 roku rozpoczęły się dyskusje nt. bezpieczeństwa polskiego złota W ubiegłą sobotę na Wojskowych Powązkach odbyły się uroczystości pogrzebowe płk. Ignacego Matuszewskiego i mjr. Henryka Floyar-Rajchmana, kierujących ewakuacją polskiego złota do Francji w 1939 roku.

Już w 1938 roku, gdy sytuacja międzynarodowa stawała się coraz bardziej skomplikowana, w Warszawie rozpoczęły się dyskusje na temat bezpieczeństwa polskiego złota – mówi prof. Janusz Wróbel z Instytutu Pamięci Narodowej.

Jaka była wysokość polskich rezerw złota przed wybuchem wojny i jakie miało to znaczenie dla gospodarki?

Prof. Janusz Wróbel: Zasoby złota były wówczas głównym stabilizatorem waluty.

Celem wszystkich polskich rządów w międzywojniu było niedopuszczenie do katastrofalnej dla gospodarki dewaluacji waluty i galopującej inflacji. Reforma Grabskiego z 1924 r. była oparta między innymi na fundamencie zasobów kruszcowych i rezerw walut wymienialnych. Cel jakim była stabilność polskiej złotówki został więc spełniony.

Polska dysponowała około 3 tysiącami sztab złota i dużą ilością złotych monet, czyli w sumie około 75 tonami złota, wartego około 87 mln ówczesnych dolarów amerykańskich.

5 września 1939 r. zapada decyzja o ewakuacji polskiego złota z Warszawy zagrożonej niemieckim oblężeniem. Operacja ta zostaje powierzona płk. Adamowi Kocowi. Dlaczego decyduje się na jej przekazanie płk. Ignacemu Matuszewskiemu i mjr. Henrykowi Floyar-Rajchmanowi?

Początkowo nie przewidywano tak szybkich postępów ofensywy niemieckiej. Po przełamaniu frontu w wyniku klęski w bitwie granicznej zagrożona była Warszawa. Grupa polityków i wojskowych postanowiła więc zabezpieczyć złoto poprzez ewakuację.

666-MAKIETA 2 24-43.indd 27

O wyborze wykonawców zadecydowało ich profesjonalne przygotowanie. Adam Koc, Ignacy Matuszewski i Henryk FloyarRajchman byli wojskowymi, którzy dysponowali wielką wiedzą o gospodarce. Ten drugi był w latach 1929-1931 ministrem skarbu.

Floyar-Rajchman pełnił urząd ministra przemysłu i handlu w latach 1934-1935. Przedstawili zagrożenia premierowi Felicjanowi Sławojowi Składkowskiemu, który podjął decyzję o przewiezieniu zasobów Banku Polskiego na wschód od Wisły. Początkowo nie zakładano jego wywiezienia z kraju, ponieważ przewidywano, że front ustabilizuje się na linii Narwi, Wisły i Sanu.

Kiedy podjęto decyzję o ewakuacji złota do Rumunii?

Okazało się, że utrzymanie frontu nie jest możliwe. Powstała więc koncepcja obrony na tzw. przedmościu rumuńskim, która również okazała się nierealna. Matuszewski i Rajchman zdecydowali, że najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie ewakuacja złota do Rumunii. Złoto przewieziono do Śniatynia i rozpoczęto rozmowy z Rumunią na temat tranzytu złota do Francji poprzez jej terytorium. Rumunia ogłosiła neutralność w konflikcie polsko-niemieckim. Niemcy zaczęli więc wywierać na Bukareszt naciski, żądając zajęcia polskiego złota. Niemcy stali na stanowisku, że państwo polskie upadło, a co za tym idzie złoto jest ich własnością.

Było to stanowisko niezgodne z prawem międzynarodowym.

Rumunia znalazła się więc w sytuacji nacisków ze strony Niemiec oraz Francji i Anglii. Interweniował też polski ambasador w Bukareszcie Roger Adam Raczyński, żądający przepuszczenia polskich transportów. Ostatecznie Rumuni zwodzili Niemców twierdząc, że nie mają żadnej wiedzy o polskim złocie znajdującym się w ich kraju i pozwolili na jego tranzyt do Konstancy.

Postawili jednak warunek błyskawicznego przeprowadzenia takiej operacji.

Jak powstała koncepcja ewakuacji złota do francuskiego Libanu?

W Konstancy okazało się, że możliwa jest ewakuacja na pokładzie brytyjskiego zbiornikowca przewożącego ropę naftową z Rumunii na Daleki Wschód. Powstało pytanie, dokąd skierować statek. Istniało ryzyko nalotu niemieckiego. Zdecydowano więc popłynąć do Stambułu. Tu wielkiej pomocy udzielił ambasador RP w Ankarze, wybitny dyplomata Michał Sokolnicki,

któremu udało się wynegocjować tranzyt kolejowy wraz z turecką obstawą złota do Libanu, będącego francuskim terytorium mandatowym.

Złoto wraz z polskimi urzędnikami znalazło się w Bejrucie i na pokładach francuskich okrętów wojennych trafiło do Tulonu, a stamtąd do skarbca Banku Francji w Nevers, gdzie znajdowały się pod nadzorem pracowników Banku Polskiego, a tym samym Rządu RP urzędującego w Angers.

Rząd Sikorskiego wysuwał bardzo mocne zarzuty wobec oficerów ewakuujących złoto. Oskarżano ich między innymi o nadużycia przy jego transporcie przez Rumunię i Turcję. Czy był to element strategii zwalczania obozu sanacyjnego przez nowy rząd?

Pierwsze skrzypce w rządzie Sikorskiego odgrywali krytycy sanacji, której częścią byli Koc, Matuszewski i Floyar-Rajchman. Oczywiście w trakcie ewakuacji bardzo niewielka część złota została sprzedana w celu finansowania kosztów transportu przez terytorium Turcji. Wysuwano również zarzuty, że wraz ze złotem przewożono przyjaciół Matuszewskiego, takich jak hrabia Krystyn Ostrowski. Miałem okazję rozmawiać z jego córką Beatą Ostrowską-Harris, która jako kilkuletnia dziewczynka podążała przez Turcję w „złotym pociągu”. Zarzuty Sikorskiego były więc małostkowe. Matuszewskiego i Floyar-Rajchmana powinna ze strony rządu spotkać nagroda za tak błyskotliwą operację, a nie oskarżenia.

Ignacy Matuszewski i Floyar-Rajchman po klęsce Francji wyjechali do USA, gdzie pozostali do końca swoich dni. Czym zajmowali się za oceanem?

W rządzie Sikorskiego nie mieli możliwości działania. Postanowili więc działać w USA. Tam utworzyli Komitet Narodowy Amerykanów Polskiego Pochodzenia, który działał na rzecz sprawy polskiej w trakcie II wojny światowej i po jej zakończeniu. Ich celem było mobilizowanie Polonii do działalności politycznej i przekonanie amerykańskich elit do zmiany polityki wobec Sowietów. Te działania przyniosły pewne rezultaty dopiero po śmierci Roosevelta w kwietniu 1945 r.

Rozmawiał: Michał Szukała

20/12/2016 09:02:32

028

TEMAT NUMERU historia

666-MAKIETA 2 24-43.indd 28

20/12/2016 09:02:34

029 zgodę władz tureckich na przewiezienie kruszcu pociągiem przez Turcję na terytorium Syrii. 24 września transport dotarł do Bejrutu. Stąd trzy francuskie okręty wojenne dostarczyły złoto do Tulonu.

5 października skarb Banku Polskiego dotarł na terytorium Francji.

Rejs do Dakaru

Cenny ładunek znalazł się w dyspozycji rządu gen. Władysława Sikorskiego i został zdeponowany w skarbcu oddziału Banku Francji w Nevers nad Loarą. Wydawało się, że jest tam całkowicie bezpieczny. Jak podkreśla badający dzieje polskiego złota w czasie wojny dr hab. Janusz Wróbel z IPN: „Rząd polski na uchodźstwie podchodził do kwestii polskiego złota bardzo rozważnie, traktując je jako skarb narodu, który powinien być zachowany na potrzeby powojennej odbudowy. Odrzucono pojawiające się co jakiś czas pomysły, aby złoto spieniężyć, utrzymać z niego rząd polski na uchodźstwie i pokryć koszty formowania Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie”. (J. Wróbel, „Wojenne losy polskiego złota” Biuletyn IPN 2002).

Gdy 10 maja 1940 r. Francja została zaatakowana przez Niemcy skarb Banku Polskiego ponownie wyruszył w drogę.

16 czerwca 1940 r., powstał rząd marszałka Philippa Pétain’a, który podjął decyzję o kapitulacji Francji. Tego samego dnia rozpoczęto załadunek polskiego złota na pokład francuskiego krążownika „Victor Schoelcher”. 17 czerwca okręt wyszedł w morze, ale wbrew oczekiwaniom jedynek już konwojującego złoto Polaka - dyrektora Stefana Michalskiego z Banku Polskiego, skierował się nie do USA, a do Casablanki, a następnie do Dakaru.

We francuskich rękach

Wraz z kapitulacją Francji polskie władze podjęły decyzję przenosin do Londynu. I właśnie w brytyjskiej stolicy generał Władysław Sikorski interweniował u Winstona Churchilla. Ten mu obiecał, iż w razie kontaktu brytyjska marynarka wojenna zatrzyma francuski krążownik z polskim złotem na pokładzie. Gdzie się jednak ono w tym momencie znajdowało, tego nie wiedział nikt. Sytuacja uległa zmianie 30 czerwca, kiedy dyr. Michal-

666-MAKIETA 2 24-43.indd 29

ski, nadając z konsulatu angielskiego w Dakarze poinformował polski rząd w Londynie, że ładunek przejęli Francuzi. Bez pytania Polaków o zgodę kruszec wywieziono do miejscowości Kayes, leżącej 800 km w głąb lądu. Dysponentem skarbu stał się w ten sposób kolaborujący z Niemcami rząd Vichy.

W tym momencie Polska utraciła kontrolę nad swoim złotem, czego nie ukrywał sam Sikorski: Nie widzę możliwości odzyskania złota - irytował się generał podczas rozmowy z płk. Adamem Kocem, odpowiedzialnym za los polskiego skarbu.

Ponieważ próby odzyskania złota nie przynosiły pożądanego efektu, władze polskie wystąpiły przed sądem w USA z pozwem przeciwko Bankowi Francji. Polskę reprezentowała kancelaria prawna Sullivan&Cromwell.

Na mocy wydanego wyroku uzyskano zablokowanie francuskich depozytów znajdujących się w Banku Federalnym w Nowym Jorku jako zabezpieczenie polskich roszczeń.

Zwrot skarbu

Rząd kolaborującego z III Rzeszą marszałka Pétaina ignorował jednak nakaz sądowy, jednak - co ciekawe – nie wydał polskiego złota Niemcom, a w październiku 1941 roku Francuski Komitet Narodowy gen. Charlesa de Gaulle’a zawarł z rządem gen. Władysława Sikorskiego porozumienie o zwrocie polskiej stronie jej skarbu.

Sytuacja była w impasie aż do wiosny 1944 roku, kiedy po opanowaniu Afryki północnej przez aliantów polski skarb powrócił do prawowitych właścicieli.

Wiosną 1944 r. przewieziono go z Kayes do portu w Dakarze. Stąd, na pokładzie amerykańskich niszczycieli, wyruszył do nowych miejsc przeznaczenia. Rząd emigracyjny postanowił zdeponować kruszec w skarbcach banków w Londynie, Nowym Jorku i Ottawie.

Znaki zapytania

Na pozór wydawać by się mogło, iż skomplikowana historia polskich rezerw złota II RP znalazła swój szczęśliwy finał, jednak tak, niestety, nie jest. Nie wiadomo bowiem ani co się z nim na pewno stało, ani jak został on podzielony. Wiadomo

jedynie, iż ok. 75-80 ton złota, czyli skrzyń z workami wypełnionymi złotymi monetami i złotymi sztabami do Polski nie wróciło już nigdy. Z tego 11 ton zatrzymał rząd brytyjski na poczet wydatków łożonych przez Wielką Brytanię w czasie wojny na cywilne potrzeby polskie.

Jak stwierdza dr hab. Janusz Wróbel, w roku 1946 w posiadanie części z uratowanego złota wszedł stworzony przez komunistów Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, który jednak pozostawił cenny depozyt w bankach zachodnich.

Przejęcie kruszcu przez Skarb Państwa doprowadziło do ostatecznej likwidacji Banku Polskiego w 1952 r. Jego funkcję przejął utworzony przez komunistów Narodowy Bank Polski. Rolę głównego dysponenta złotego skarbu odgrywał Hilary Minc, jeden z najbliższych współpracowników Bolesława Bieruta i główny specjalista od gospodarki. Ale nie wiadomo, czy i konkretnie jak złoto Banku Polskiego zostało spożytkowane przez władze PRL. Z części dokumentacji przekazania ów skarbu władzom komunistycznej Polski, jakie znajdują się w Archiwum Akt Nowych w Warszawie wynika, że polskie władze po wojnie przywłaszczyły zaledwie ok. 10% złota zdeponowanego kilka lat wcześniej w Dakarze.

Historia niedopowiedziana

Niestety, wciąż nie wiadomo także co stało się z ok. 20 tonami polskiego złota znajdującymi się w depozytach zagranicznych przed wybuchem II wojny światowej. Zagadką pozostaje również los 3,8 ton złota, jaki pozostawiono na początku września 1939 roku w Dubnie do dyspozycji ówczesnego rządku polskiego.

Prawdziwa historia złota II RP z Banku Polskiego nie doczekała się dotychczas, niestety, pełnego wyjaśnienia.

Być może rozwiązanie tej historii zalega w materiałach archiwalnych w Londynie, Nowym Jorku, Ottawie i innych częściach świata. Wypada jedynie wierzyć, iż na światło dzienne kiedykolwiek wyjdą fakty związane z wojenną i powojenną odyseją złota Banku Polskiego. « Artykuł powstał w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej

20/12/2016 09:02:36

030

komentarz tygodnia TRADYCJA

Śnięci w święta Setki sposobów na spędzenie Gwiazdki zabiły całą przyjemność z jej unikania. A skoro tak, to może warto machnąć na to wszystko ręką i dla odmiany zorganizować tradycyjne święta.

Radosław Zapałowski

»

Dla ateistów, malkontentów, indywidualistów i dziwaków Gwiazdka zawsze była problematyczną imprezą. W końcu obchodzenie lub nie obchodzenie świąt to wybór symboliczny.

Grudzień jest dla nas miesiącem, w którym wypada i należy dać świadectwo. Co jest zabawne, biorąc pod uwagę fakt, że „dawanie świadectwa” ma silne religijne konotacje. W ten sposób Boże Narodzenie to dla ateisty trudny czas. Bo czy obchodzenie tego – mimo całej komercyjnej otoczki i pogańskich korzeni – religijnego święta nie jest hipokryzją i uleganiem symbolicznej przemocy wierzącej większości? Ale z drugiej strony czy ma 666-MAKIETA 2 24-43.indd 30

jeszcze sens zaciekłe uciekanie od tej irytującej, kiczowatej atmosfery i żenujących swetrów z reniferami, skoro dziś nawet unikanie Gwiazdki zostało skomercjalizowane? Wakacje w Egipcie, wypad do Australii, pijackie zwiedzanie mrocznych dzielnic Tajlandii, towarzyskie spotkanie bez zobowiązań, alkoholowa impreza w lokalnym pubie, Zdecydowanie Nieświąteczna Kolacja w restauracji, całonocne granie w Tomb Raider, ognisko w środku lasu z drwalami i leśniczymi, narty, snowboard, nurkowanie, Paryż?

Pomyśl o czymkolwiek, a za odpowiednią opłatą rynek ci to dostarczy. Spokój ateistycznego sumienia zapewni biuro podróży, a za wszystko inne zapłacisz kartą Master Card.

Człowiek, choć usilnie nad tym pracuje, nie jest już w stanie zgorszyć babci, która słucha Radia Maryja, bo ona także ma telewizję kablową oraz Internet, i widziała na Discovery Channel święta w innych miejscach. Poza tym stara się być nowoczesna i otwarta na nowe możliwości oraz perspektywy. Moherowy beret ma w końcu w kolorze tęczy, żeby subtelnie wyrazić poparcie dla ruchów LGBT, a jednocześnie nie denerwować swojego ulubionego proboszcza. Zamiast złorzeczyć i krzyczeć „olaboga”, będzie ci życzyć dobrej zabawy i da w kieszeń parę groszy. Napomknie jedynie o tym, żebyś uważał na nerki, aby nie wytrącać cię zupełnie z wnuczkowej strefy komfortu i pokazać, że jeśli chce, wciąż 20/12/2016 09:02:39

031 potrafi być tradycyjną babcią. I będzie się domagała widokówki. Albo chociaż Snapchata i postu na Fb ze zdjęciami konsumowanych egzotycznych ośmiorniczek. Porówna z tymi, które widziała w MasterChefie.

Nie zrobisz też wrażenia na znajomych. Oni również byli w Tajlandii. Tak jak ty nurkowali i grali całą noc w Tomb Raider, zwłaszcza kiedy było to modne za sprawą pamiętnego wywiadu. Mogą nawet pokazać zdjęcia na Facebooku, które teraz wypada ci polubić, choć wszystkie są takie same i są tak samo nudnie przefiltrowane przez aplikację na iPhonie. Wieża Eiffla z nakładką „Vintage”? Jest. Przedmieścia Hawany przefiltrowane przez „Too Old”? Jak najbardziej.

Oceanarium w czterech kołach „Artfunkie”? Proszę bardzo. Niewyraźne pośladki nieletnich prostytutek na ulicach Bangkoku w ostrym filtrze „Atomic”? Oczywista oczywistość.

Już nawet nie wypada spędzać świąt ironicznie, bo hipsterzy wprowadzili ironiczną Gwiazdkę do głównego nurtu i dziś także wąsaty wujek z Radomia paraduje w ironicznym swetrze z wyszywanym śniegiem i drzewkami. Zresztą wąsa też nosi ironicznie, tak jak i białe skarpetki do mokasynów, a do tego puszcza na cały regulator „Ona tańczy dla mnie” z winyli, żeby być jeszcze bardziej hip. Widział na filmie Bagińskiego o Twardowskym i mu się spodobało. Kupił nawet taki sam dywan, jak ten na stacji kosmicznej.

Tyrady o wszechobecnej komercji, kapitalistycznym wyzysku, niehumanitarnej eksploatacji pracowników z krajów Trzeciego Świata? Też się znudziły. Wszyscy wiedzą, że na nasze prezenty pracują dzieci z Bangladeszu. Za tanie skarpety spod choinki one zapłaciły ciężką pracą i marną pensją? Też mi nowina. Wszyscy czujemy się niewolnikami systemu korporacji. W końcu nie bez powodu głosowaliśmy na Trumpa, Kaczyńskiego i za Brexitem. Dlaczego więc mamy przejmować się wyzyskiwanymi dziećmi w fabrykach Trzeciego Świata, skoro sami jesteśmy wyzyskiwani w zakładach lub biurach cywilizowanego świata? Co z tego, że w Hondurasie 13-letnie pracownice, które na wykonanie 22 czynności, czyli uszycie całej koszuli, mają 6 minut i zarabiają 7 centów za sztukę, która w sklepie kosztuje 15 dolarów?! Ty musisz przekładać raporty z jednej kupy na drugą i błagać o papier do ksero. Kogo to obchodzi, że robotnicy 666-MAKIETA 2 24-43.indd 31

fabryk IBM, Microsoftu, HP i Della w Chinach na złożenie klawiatury do laptopa mają tylko 7 sekund? Że pracują średnio po 81 godzin tygodniowo i zarabiają 76 centów za godzinę? Wypłacz mi rzekę!

I jeśli dziwi cię, że twoja rodzina używa spolszczonych wersji angielskich idiomów, to wiedz, że sentymentalna reklama Allegro, zerżnięta ze spotu producenta whisky New Bell’s, podbiła świat i teraz każdy zamawia zestaw podręczników do angielskiego, żeby nauczyć się zwrotu „I’m your grandpa”. „Cry me a river” to tylko kolejny krok. Wystarczy być średnio zaawansowanym. Łatwe jak konwersacja z żółtą kaczuszką w wannie.

obraca się wokół pierwotnych potrzeb, nadziei i marzeń – bycia razem, świętowania i odnowy. Kwestii, które obecne były w kulturze na długo przed chrześcijaństwem. Sensowny jest argument, że dla ateisty jedną z najciekawszych funkcji Bożego Narodzenia jest zachęta do ducha wspólnoty. Żyjemy w zatłoczonym, ale samotnym świecie. Razem, ale osobno. Przestrzeń publiczna zapełniona jest mrowiem ludzi, a mimo to nie potrafimy przełamać zaklęcia i spojrzeć na te masy indywidualnie. Generalizujemy, zamiast budować relacje. Zamknięci w naszych prywatnych, klasowych kokonach patrzymy na innych przez medialny,

Podejście intelektualne? Możesz przekonywać siebie i innych, że ludzkość wymyśliła religię, żeby zaspokoić dwie główne potrzeby – życie w harmonii w społeczności, mimo zakorzenionych w naszym gatunku egoistycznych i gwałtownych impulsów oraz konieczność radzenia sobie z bólem, utratą bliskich, naszego rozkładu i nieodwołalnej śmierci. Możesz powtarzać, że Bóg jest martwy, ale kwestie i problemy, które spowodowały, że go stworzyliśmy, wciąż są żywe. Możesz dawać wykład, że odwracając się plecami do wszelkich aspektów religii pozwalamy na ekskluzywną dominację kościołów w ważnych kwestiach, które powinny należeć do całej ludzkości i które warto inkorporować do świeckiej sfery. W końcu wczesne chrześcijaństwo samo przywłaszczyło sobie najlepsze pomysły innych religii i agresywnie podporządkowało niezliczone pogańskie praktyki. Bardzo możliwe, że masz pełną rację, kiedy mówisz, że wiele z tego, co najlepsze w świętach Bożego Narodzenia jest całkowicie niezwiązane z mitycznymi narodzinami Jezusa. Gwiazdka

głównie tabloidalny pryzmat. W obliczu świąt oraz dzięki rytuałom, te różnice i bariery nieco zanikają. Zgromadzenie w świątyni rozbija podziały, jednocząc w przeżywaniu i wyznawaniu jednakowych wartości. Znak pokoju zmusza do pokonania naszego prowincjonalizmu oraz skłonności do osądzania i daje możliwość nawiązania kontaktu z obcym. Twój uniwersalizm i humanizm nie zrobi jednak na nikim wrażenia. Na wigilijnym stole stoi zmrożona wódka i to ona przykuwa uwagę znacznie bardziej niż stwierdzenie, że Gwiazdka odpowiada na archetypowe ludzkie potrzeby i przez to jest zbyt użyteczna, interesująca i ważna, żeby oddawać ją jedynie osobom wierzącym. O takich rzeczach ludzie są w stanie rozmawiać dopiero po trzech fakultetach albo trzech flaszkach. Dlatego nie ma sensu dłużej walczyć, opierać się i starać. Unikanie świąt kosztuje zbyt wiele wysiłku. Fizycznego i myślowego.

Czas na tradycyjne święta. Obrzydliwego karpia, nudne kolędy, taki sobie barszcz z uszkami i mdłe pierogi. To jest dopiero hip i rock & roll. Wesołych! «

Człowiek, choć usilnie nad tym pracuje, nie jest już w stanie zgorszyć babci, która słucha Radia Maryja, bo ona także ma telewizję kablową oraz Internet i widziała na Discovery Channel święta w innych miejscach

20/12/2016 09:02:40

Fot. Victoria Jones / WPA Pool / Getty Images

032

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Artysta Kaya Mar prezentuje swoją pracę przed budynkiem Sądu Najwyższego w Londynie, w którym odbywała się rozprawa dotycząca procedury uruchamiającej Brexit

Co z tym Brexitem?

Brexit miał zapewnić Wielkiej Brytanii niezależność od Unii Europejskiej. Jednakże ostatnie wydarzenia pokazują, że tak wcale nie jest.

»

Nacisk UE na Zjednoczone Królestwo jest tak duży, że spokojnie graniczy z silnym wywieraniem politycznego nacisku obcego międzynarodowego ciała na suwerenne państwo. Tym samym idea niezależnego państwa to czyste mrzonki.

Jeszcze nie skończyły się sprawy legislacyjne związane z Brexitem, a poli666-MAKIETA 2 24-43.indd 32

tycy ze Wspólnoty Europejskiej odpalili stopery i co jakiś czas przypominają, że zegar tyka.

Sprawa ważności referendum dopiero jest rozstrzygana przez brytyjskie sądy.

Natomiast rządowi Theresy May, według polityków UE, zostały nie dwa lata, a jedynie 18 miesięcy na to, żeby rozpocząć negocjacje. Siła nacisku jest zatem spora.

Wieść gminna niesie, że UK nie posiada zbyt wielu specjalistów od negocjacji prawa międzynarodowego. Zatem rząd będzie musiał płacić bardzo wysokie komercyjne stawki za fachowców.

A umówmy się, że nie mówimy tutaj o kilkunastu osobach, a o co najmniej kilkudziesięciu.

Tymczasem sprawa Brexitu dzieje się sama. Prawie jak w porzekadle, że każdy sobie rzepkę skrobie. May mówi, że negocjacje potrwają dwa lata, a główny negocjator Komisji Europejskiej ds. Brexitu, że negocjacje będą trwały mniej jak osiemnaście miesięcy. Sąd i Wysoki Trybunał dopiero się zastanawiają, czy Brexit może dojść do skutku, a May już upoważniła swoich urzędników do rozpoczęcia negocjacji i ogłosiła plan.

Przeciętny Brytyjczyk dostaje powoli rozdwojenia jaźni. Jak bardzo dostaje?

Wystarczy zerknąć na to, co się działo przed Supreme Court w Londynie, gdzie spotykali się przeciwnicy i zwolennicy Brexitu, rozdzieleni zazwyczaj kordonem policji.

Do większych przepychanek gawiedzi jeszcze nie doszło, ale już przepychanki polityczne idą pełną gębą. Przypomnę tylko, że na ostateczną decyzję brytyjskiego wymiaru sprawiedliwości musimy czekać do nowego roku, a minister ds. Brexitu David Davis już wyrokuje, że parlament w żaden sposób nie będzie mógł zablokować Brexitu. Skąd on to wie?

W każdym razie łaskawie pozwolił parlamentowi zatwierdzić ostateczny kształt porozumienia z Unią. Dobry pan.

Parlament z „prawa łaski” skorzystał i po pierwsze zaakceptował rządowy terminarz przedsięwzięć w sprawie Brexitu ,a z drugiej wezwał rząd do przedstawienia planu wychodzenia Wielkiej Brytanii z Unii. Rząd nie pozostał parlamentowi dłużny i w zamian oczekuje, że ten uszanuje wynik referendum.

Ciekawostką jest to, że większa część tych przepychanek nie ma odzwierciedlenia w prawie brytyjskim, zatem nie jest wiążąca.

Dlatego cały czas mam wrażenie, że brytyjscy politycy po prostu dobrze się bawią, a realizacją prawa zajmą się prawnicy, którzy za jakiś czas krzykną z okna, że „czas na obiad”. Politycy wyjdą wtedy z piaskownicy, zburzą wybudowane babki z piasku, otrzepią sobie spodnie i wrócą na ziemię, tzn. do stołu na obiad, gdzie najwyżej usłyszą od swoich wyborców: „Mięso zjedz. Ziemniaki możesz zostawić”. « 20/12/2016 09:02:42

033

666-MAKIETA 2 24-43.indd 33

20/12/2016 09:02:44

034

O tym się mówi Ludzie

Fot. Xaume Olleros / Anadolu Agency / Getty Images

Gambijski prezydent-elekt Adama Barrow rozmawia z dziennikarzami w stolicy kraju Bandżulu

Pracował w Argosie, został prezydentem Adama Barrow wiele lat temu przyjechał do Londynu, żeby zarobić pieniądze na otwarcie własnego biznesu. Studiował tutaj i pracował jako ochroniarz w Argosie przy Holloway Road, w pobliżu stadionu Arsenalu, którego jest zagorzałym kibicem. Właśnie został wybrany na prezydenta Gambii.

666-MAKIETA 2 24-43.indd 34

20/12/2016 09:02:45

»

Prezydent Gambii Yahya Jammeh, który doszedł 22 lata temu do władzy dzięki zamachowi stanu i zapowiadał, że będzie rządził tym małym afrykańskim krajem miliard lat, niespodziewanie przegrał wybory. Szef komisji wyborczej ogłosił w państwowej telewizji, że Barrow dostał 45,5 proc. głosów, Jammeh zaś 36,7 proc. – Niniejszym ogłaszam, że Adama Barrow został prawowicie wybrany, by służyć jako prezydent Republice Gambii, po otrzymaniu 263 515 głosów – powiedział przewodniczący komisji Alieu Momarr Njai.

Na wieść o takich wynikach na ulice sennej zazwyczaj stolicy kraju, Bandżulu, wyszły rozradowane tłumy. – Jesteśmy wolni. Nie będziemy już niczyimi niewolnikami – krzyczeli Gambijczycy. Niektórzy z nich machali narodowymi flagami i nieśli emblematy opozycji.

Reuters pisze, że pokojowa zmiana władzy byłaby miłą niespodzianką, gdyż w wielu krajach Afryki rządzący przez lata przywódcy fałszują wybory albo majstrują przy konstytucjach, byle utrzymać się u władzy.

Barrow, obecnie deweloper, a niegdyś ochroniarz w Argosie przy Holloway Road w północnym Londynie, w wypowiedzi dla francuskiego dziennika „Le Monde” opowiadał, że to właśnie pobyt w stolicy Wielkiej Brytanii sprawił, że dzisiaj jest tym, kim jest.

– Życie jest procesem i Wielka Brytania pomogła mi stać się osobą, którą jestem obecnie. Na siebie dzisiaj pracowałem tam po 15 godzin dziennie – mówił Barrow.

W Londynie też rozwinęła się u niego pasja kibicowania Arsenalowi.

Argos, w którym pracował, znajduje się obok stadionu tego słynnego klubu piłkarskiego. Jak sam określał, kibicowanie Kanonierom stało się jedną z nielicznych odskoczni od jego pracoholizmu.

Dyktator Yahya Jammeh rządził Gambią w praktyce poprzez dekrety.

Znany jest z ekscentryczności, np. produkcji ziołowych leków na poważne schorzenia. Jednocześnie nakazał aresztowania setek osób pod zarzutem czarów, a homoseksualistom chciał obcinać głowy. Ostatnim wyborom w Gambii towarzyszyła całkowita blokada Internetu oraz rozmów międzynarodowych przez telefon. Gra666-MAKIETA 2 24-43.indd 35

035 nice zamknięto. Nie wpuszczono do Gambii misji obserwatorów wyborów z Unii Europejskiej, a jedynie dopuszczono niewielką ekipę z ramienia Unii Afrykańskiej. Mimo wszystko Barrow zdołał skutecznie zjednoczyć gambijską opozycję i skłonić ludzi do oddania na niego głosu.

Do wyborów szedł pod hasłami ożywienia gospodarki, której zła kondycja skłania tysiące Gambijczyków do ucieczki do Europy w poszukiwaniu lepszego życia. Barrow zapowiedział także położenie kresu naruszaniu praw człowieka i represjonowaniu opozycji, w tym więzieniu i torturowaniu jej działaczy. Obiecał też, że ustąpi po trzech latach rządów, by wzmocnić demokrację.

Opozycyjna Zjednoczona Partia Demokratyczna zapowiada, że pod rządami Barrowa wycofa się z ogłoszonego przez Jammeha w listopadzie wyjścia Gambii z Międzynarodowego Trybunału Karnego oraz będzie chciała wrócić do brytyjskiej Wspólnoty Narodów.

Anulowana ma być ponadto deklaracja sprzed roku, określająca Gambię jako republikę islamską.

Adama Barrow ma dwie żony i pięcioro dzieci w wieku od 2 do 18 lat.

Jest głęboko wierzącym muzułmaninem, i jak sam mówi, to wiara wprowadziła jego życie w świat polityki.

– Jeśli jesteś człowiekiem religijnym, wiara zawsze determinuje twoje życie – mówi prezydent-elekt.

Gambia to muzułmański kraj z niewielką mniejszością chrześcijańską, położony nad rzeką Gambią w zachodniej Afryce. Liczy niecałe 1,9 mln mieszkańców. W lipcu 1994 roku Jammeh przeprowadził zamach stanu i mianował się przewodniczącym Tymczasowej Rady Rządzącej Sił Zbrojnych. Od 1996 roku jest prezydentem.

Społeczeństwo Gambii jest zróżnicowane pod względem etnicznym, ale nie ma większych zatargów pomiędzy tworzącymi ją plemionami. Każde z nich zachowało swój język i tradycje. Najważniejszym ludem jest plemię Mandinka (40 proc. ludności), a dalej Fulanie (19 proc.), Wolofowie (15 proc.), Diola (10 proc.) i Soninke (8 proc.).

Blisko 2/3 Gambijczyków mieszka na wsi, ale coraz więcej młodych ludzi emigruje do stolicy kraju w poszukiwaniu pracy oraz wykształcenia.

(PAP) « 20/12/2016 09:02:47

Fot. PAP

036

WOKÓŁ NAS Technologie

Mariusz Wielec – kanclerz UKSW, rektor UKSW, prezes PWPW, członek Zarządu PWPW, Maciej Jankowski, menadżer ds. rozwoju w PWPW S.A.

Cyberbezpieczeństwo celem współpracy z Oxfordem » Współpraca Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego otwiera możliwość rozwoju badań nad technologiami chroniącymi przed cyberprzestępczością oraz ich praktycznego zastosowania. UKSW zamierza wykorzystywać w tej współpracy wiedzę i najnowsze osiągnięcia swoich partnerów z Uniwersytetu w Oxfordzie.

List intencyjny o współpracy podpisali rektor UKSW ks. prof. Stanisław Dziekoński oraz Zarząd PWPW S.A. (Piotr Woyciechowski, Robert Malicki). Porozumienie otwiera możliwości podejmowania wspólnych inicjatyw naukowych w oparciu o najnowsze rozwiązania technologiczne i narzędzia oraz ich praktyczne zastosowanie m.in. do ochrony użytkowników Internetu przed atakami hakerów. Przewidziano także organizowanie warsztatów i ćwiczeń dla urzędników państwowych oraz staży zawodowych w PWPW S.A. dla studentów i absolwentów UKSW. 666-MAKIETA 2 24-43.indd 36

Współpraca z Wielką Brytanią i Oxford University

Rektor UKSW ks. prof. dr hab. Stanisław Dziekoński przypomniał, że o współpracy z Polską w zakresie cyberbezpieczeństwa narodowego poinformowała niedawno premier Wielkiej Brytanii Theresa May. – Mamy zamiar poszerzyć naszą współpracę w zakresie badań i rozwoju oraz partnerstwo między Oxford University i Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego, aby stworzyć centrum badań nad cyberbezpieczeństwem narodowym – powiedziała premier Theresa May podczas wspólnej konferencji prasowej z premier Beatą Szydło.

Rektor UKSW wyjaśnił, że Oxford szukał uczelni, z którą mógłby współpracować w zakresie „cybersecurity” i wybrał UKSW, gdyż – jak powiedział – jego uczelnia „bardzo dobrze wpisała się w knowhow centrum bezpieczeństwa informatycznego, które jest charakterystyczne dla Oxfordu”.

Według niego technologia informatyczna i oprogramowanie są w tym przedsięwzięciu bardzo ważne, ale dominuje w nim analityka, w którą zaangażowani są psycholodzy i socjolodzy. Podstawowym celem takiego zabezpieczenia jest „wyprzedzanie ataku hakerów”.

– Oxford wychodzi z założenia, że atak hakerski jest przygotowany przez człowieka i jest adresowany do człowieka, a wszystko inne po drodze jest narzędziem – podkreślił rektor UKSW. PWPW S.A. liczy na to, że UKSW zapewni wysoki poziom badań w zakresie prawnego i socjologicznego zabezpieczenia przed atakami cyberprzestępców, a na tej podstawie Wytwórnia będzie mogła projektować i oferować nowe rozwiązania i produkty.

– Wszelkie rzeczy, które będą się rodziły w cyberbezpieczeństwie muszą brać pod uwagę aspekt socjologiczny, behawioralny i muszą być ukierunkowane na otoczenie prawne – powiedział Maciej Jankowski, menadżer ds. rozwoju w PWPW S.A. 20/12/2016 09:02:47

037 Budowa „polskiego” CERT Rektor UKSW poinformował, że uczelnia zamierza tak wykorzystać w kształceniu swoich studentów efekty współpracy z Oxfordem, aby absolwenci znaleźli zatrudnienie w każdym ośrodku CERT (Computer Emergency Response Team; ośrodek zabezpieczenia informatycznego). Ks. prof. Dziekoński zwrócił uwagę, że CERT-y są tworzone m.in. w wojsku, policji, administracji państwowej czy spółkach Skarbu Państwa. Jego zdaniem fachowców o najwyższych kwalifikacjach wciąż brakuje. – Nie chcemy kogoś przygotowywać tylko dla siebie, ale chcemy świadczyć usługę względem Państwa – zapewnił rektor.

Kształcenie ma być prowadzone na najwyższym, światowym poziomie, a przez pierwsze dwa lata polskich wykładowców będą wspierać przedstawiciele Oxford University.

UKSW będzie prowadził badania i analizy na danych rzeczywistych, które – korzystając ze współpracy z Oxfordem – będzie czerpał z całego świata. Pozwoli to na pokazanie zagrożeń ze strony hakerów i uprzedzenie możliwych ataków poprzez wcześniej przygotowane zabezpieczenia.

Skuteczność takich analiz jest wysoka, co potwierdzają m.in. brytyjskie doświadczenia z zabezpieczeniem Igrzysk Olimpijskich w 2012 roku w Londynie.

– Na jedną sekundę było nawet 12 tysięcy ataków hakerskich i wszystkie zostały odparte” – powiedział rektor UKSW, powołując się na informacje przekazane przez brytyjskiego ambasadora w Polsce Jonathana Knotta. „Zrobił to ośrodek oxfordzki, który ma CERT i świadczy usługi komercyjnie firmom i bankom, a równocześnie wykonuje zadania zlecone przez rząd – dodał ks. prof. Dziekoński.

– Chcemy stworzyć CERT i oprzeć go na ludziach, których będziemy kształcić z Oxfordem – ujawnił.

– Stworzenie CERT jest ważne nie tylko dla Polski, ale i dla tej całej Europy Środkowej, chociażby ze względu na powagę, z jaką traktujemy dalszy rozwój społeczeństwa informacyjnego i technologii – podkreślił ks. prof. Stanisław Dziekoński. Dodał, że zwłaszcza po Brexicie takie centrum byłoby bardzo ważnym ośrodkiem bezpieczeństwa dla naszej części Europy i to w „rękach państwa polskiego”, gdyż – jak podkreślił – UKSW jest uczelnią państwową.

CERT byłby także centrum naukowym, które będzie w stałym kontakcie z jednym z najlepszych uniwersytetów na świecie, jakim jest Oxford University. Według rektora UKSW całe przedsięwzięcie w zakresie edukacyjnym, naukowym oraz budowania CERT stwarza ogromną szansa na wypromowanie polskiej nauki i wiedzy na arenie międzynarodowej.

– PWPW chce być jak najbliżej nauki. Chcemy tworzyć nowe, ciekawe i bardzo nowoczesne produkty także w obszarze cyberbezpieczeństwa, dlatego współpraca z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego jest dla nas bardzo ważna – podkreśla Robert Malicki, członek Zarządu spółki.

Dodał, że PWPW jest szczególnie zainteresowana przygotowywaniem ofert dla sektora publicznego, przy ścisłej współpracy z MSWiA oraz Ministerstwem Cyfryzacji.

Ks. prof. Dziekoński zaznaczył, że współpraca UKSW z Oxfordem zagwarantuje, że Polska nie otrzyma jednorazowej licencji na jeden produkt, a będzie miała otwarty dostęp do najnowszych i stale aktualizowanych osiągnięć w zakresie cyberbezpieczeństwa. « 666-MAKIETA 2 24-43.indd 37

20/12/2016 09:02:48

038

Wydarzenia Między Wisłą a Tamizą

666-MAKIETA 2 24-43.indd 38

DO RAMKI:

20/12/2016 09:02:51

039

666-MAKIETA 2 24-43.indd 39

20/12/2016 09:02:54

040

SYGNAŁY Z listów do redakcji

Jasełka w Polskiej Szkole Sobotniej na Willesden Green W sobotę 10 grudnia w Polskiej Szkole Sobotniej na Willesden Green, w ramach celebracji zbliżających się świąt Bożego Narodzenia, odbyło się jasełkowe przedstawienie w wykonaniu Gromadki Skrzatów „Prawdziwki”.

»

Atmosfera świąteczna wypełniała szkolne korytarze od samego rana.

Większość uczniów, nauczycieli i rodziców dzieci ze szkoły na Willesden Green brało udział w klasowych wigiliach przy stołach zastawionych świątecznymi rarytasami. W tym samym czasie trwał zorganizowany i prowadzony przez Koło Przyjaciół Harcerstwa – kiermasz świąteczny, na którym chętni mogli zakupić domowej roboty pierogi , bigos i tradycyjne pierniki.

Przedstawienie rozpoczęło się o godzinie 10:45. Coroczne już Jasełka stanowią punkt kulminacyjny pierwszego szkolnego półrocza, a zatem audytorium szkolne, wypełnione po brzegi, wręcz kipiało entuzjazmem.

Jasełka zostały przygotowane przez Gromadkę Skrzatów „Prawdziwki” czyli najmłodszych członków ZHP w Wielkiej Brytanii, dzieci w wieku od 4 do 7 lat, oraz byłych Skrzatów, a obecnych Zuchów.

Piękna inscenizacja została wykonana przez rodziców – członków Komitetu Rodzicielskiego. Scenariusz przygotowały druhny prowadzące Gromadkę Wanda Ptak i Joanna Wrocławska - Domnik, jak również rodzice Skrzatów i członkowie KPH Iwona Gawroniuk i Arkadiusz Jakubczyk. Bardzo wymyślne kostiumy przygotowały Mamy małych aktorów, a o oprawę muzyczno – kolędową zadbały młodsze klasy PSzS pod czujnym okiem swoich wychowawców.

Przedstawienie otworzyła, witając wszystkich serdecznie, pani Grażyna Ross, dyrektor szkoły. Wśród gości przybyłych na występ znaleźli się między innymi: proboszcz parafii Matki Bożej Miłosierdzia – o. Leszek Gołębiewski, Jolanta Pietrzyk, prezes Obwodu Londyn KPH, siostra Małgosia i pani prezes Polskiej Szkoly Sobotniej Joanna Tinriover.

Przedstawienie cieszyło się ogromnym powodzeniem. Należy wspomnieć, że jest to już kolejne przedsięwzięcie harcerskie, które się w pełni powiodło. « 666-MAKIETA 2 24-43.indd 40

20/12/2016 09:02:55

041 Organizacje pomocowe Hestia Organizacja charytatywna oferująca pomoc ofiarom przemocy w rodzinie. Zarówno kobietom jak i mężczyznom.

Nasza drużyna składa się z wysoko wyszkolonych członków, którzy zapewniają zarówno emocjonalną jak i praktyczną pomoc dla osób, które doświadczają przemocy w związku.

Ta pomoc dobrana jest w zależności od indywidualnych potrzeb klienta. Nasi pracownicy mają specjalistyczną wiedzę w zakresie prawa kryminalnego i cywilnego jak również w zakresie różnych innych usług dostępnych lokalnie. Współpracujemy razem z gminą Ealing, opieką społeczną i policją.

Pomagamy wszystkim kobietom, które obecnie mieszkają na terenie gminy Ealing. Kontakt: 07805792132, e-mail: EalingIDVA@hestia.org.csjm.net.

WOMEN & GIRLS NETWORK Czy doświadczasz przemocy w rodzinie lub jesteś wykorzystywana seksualnie? Zadzwoń na naszą darmową linię: 0808 801 0660 lub wyślij email na advice@wgn.org.uk. Numer dla kobiet wykorzystanym seksualnie: 0808 801 0770.

VICTIM SUPPORT Pomoc poszkodowanym. Jesteśmy organizacją charytatywną pomagającą ofiarom różnych przestępstw. Jeśli potrzebujesz porady lub informacji skontaktuj się z nami pod numerem: 08081689111. Jeśli zgłosiliście jakieś przestępstwo na policję, to funkcjonariusz policji może Was automatycznie skierować do nas. To zgłoszenie nie jest obowiązkowe. Zawsze możesz skorzystać z naszej pomocy później dzwoniąc sam pod nasz numer telefonu.

666-MAKIETA 2 24-43.indd 41

20/12/2016 09:02:56

042

TRANSPORT LONDYN

Początek końca autobusów na ropę W 2018 roku Transport for London przestanie kupować autobusy napędzane tylko silnikiem diesla – ogłosił mer Londynu. Flota będzie uzupełniana pojazdami hybrydowymi, elektrycznymi i być może napędzanymi wodorem.

Przygotował Marcin Urban

»

W przyszłym roku TfL zacznie testowanie pierwszego, piętrowego autobusu z silnikiem na wodór.

Został on zbudowany w brytyjskiej fabryce Wrightbus. Na londyńskie ulice ma trafić co najmniej 20 takich pojazdów. Ich zakup wsparła Unia Europejska kwotą 10 mln funtów. TfL wyłożył 5 mln funtów. Od 2018 roku wszystkie jednopokładowe autobusy poruszające się po centrum Londynu będą miały silniki elektryczne.

666-MAKIETA 2 24-43.indd 42

Decyzje ogłoszono podczas odbywającej się w ratuszu międzynarodowej konferencji poświęconej autobusom, które nie emitują spalin.

Z zakupu autobusów napędzanych wyłącznie silnikiem diesla do 2020 roku zrezygnują także inne miasta na świecie, m.in. Nowy Jork, Amsterdam, Kopenhaga i Cape Town. „Zielone” autobusy są droższe niż dieslowskie, dlatego grupa miast C40 Climate Change Leadership Group of Cities, w której jest 26 miast w tym Londyn, będzie wspólnie zabiegać o fun-

dusze. Wsparcie zakupu przyjaznych środowisku pojazdów dla komunikacji miejskiej zapowiedziała także Unia Europejska.

Transport for London ma w swojej flocie 79 elektrycznych autobusów. 51 z nich obsługuje linie 507 i 521. Do 2020 roku TfL chce kupić co najmniej 300 autobusów, które nie emitują spalin.

W Londynie przedwcześnie umiera prawie 10 tys. osób na choroby powodowane zanieczyszczeniem powietrza. Najwięcej rakotwórczego NO2 emitują auta z silnikami diesla. « 20/12/2016 09:02:58

043 Zguby trafiły do dzieci Fot. Transport for London

»

Pół tysiąca zabawek przekazało Armii Zbawienia Biuro Rzeczy Znalezionych londyńskiej komunikacji miejskiej. Prezenty trafią do dzieci z najbiedniejszych rodzin. To zabawki pozostawione przez pasażerów, po które nikt się nie zgłosił. Większość z nich to rzeczy nowe lub w bardzo dobrym stanie.

W ubiegłym roku w komunikacji miejskiej znaleziono 300 tys. różnych przedmiotów. Do właścicieli wróciła tylko co piąta zguba. Najwięcej przedmiotów zostawiają pasażerowie autobusów. Są to najczęściej ubrania, torby, portfele i telefony. Po ich znalezieniu przez pracowników TfL przez 3 miesiące czekają na obiór. Jeśli w tym czasie właściciel nie zgłosi się – znaleziska są przekazywane organizacjom charytatywnym. «

Fot. Transport for London

TfL przedstawił plan inwestycji i oszczędności

Mer Londynu przyjął projekt planu rozwoju komunikacji miejskiej na najbliższe pięć lat.

Uwzględniono w nim między innymi uruchomienie linii metra Elizabeth, wymianę pociągów na liniach Piccadilly, Central i Bakerloo, zwiększenie częstotliwości kursowania na liniach Metropolitan, Hammersmith and City, District oraz Circle.

Jedną z największych inwestycji będzie budowa przedłużenia linii Bakerloo przez Old

666-MAKIETA 2 24-43.indd 43

Kent Road i New Cross Gate do Lewisham.

Ma ono powstać najpóźniej do 2029 roku.

Kontynuowane będą prace nad wydłużeniem linii Northern do Battersea oraz kolei Overground do Barking Riverside.

TfL bierze pod uwagę możliwość uruchomienia nocnych kursów metra na kolejnych trasach.

Poza tym biznes plan TfL zakłada budowę nowych przepraw przez Tamizę

we wschodnim Londynie, w tym tunelu Silvertown, który odciąży Blackwall Tunnel.

Kilkaset milionów funtów zostanie przeznaczonych na modernizację dróg i budowę bezpiecznych ścieżek rowerowych.

Biznes plan zakłada też wprowadzenie oszczędności na poziomie 800 mln funtów rocznie, dzięki czemu będzie możliwe częściowe zamrożenie cen biletów.

20/12/2016 09:03:02

044

CAFÃ&#x2030; COOLTURA LONDYN

666-MAKIETA 3 44-67.indd 44

20/12/2016 09:17:44

045

POWITANIE NOWEGO ROKU NAD TAMIZĄ COOLTUR POLECA A

Przygotował: MARCIN URBAN 31.12. Okolice London Eye 110 tysięcy biletów na wejście do sektorów najbliżej pokazu rozeszło się w błyskawicznym tempie.

I trudno się dziwić. Pokaz sztucznych ogni nad Tamizą należy do najbardziej widowiskowych powitań Nowego Roku na świecie. Co roku przyciąga setki tysięcy turystów, a przed telewizory miliony widzów.

Po raz pierwszy w historii BBC będzie transmitować to wydarzenie w technologii zdjęć panoramicznych.

Kamery będą pokazywać obraz w promieniu 360 stopni. Widzowie korzystający z urządzeń mobilnych i komputerów będą mogli w końcu poczuć się tak, jakby byli w tłumie witających Nowy Rok, dowolnie obracając kamerą w każdą stronę.

wystawy 666-MAKIETA 3 44-67.indd 45

20/12/2016 09:17:46

© Robert Rauschenberg Foundation, New York

046

CAFÉ COOLTURA LONDYN

» ROBERT RAUSCHENBERG Do 02.04. Tate Modern, Bankside, Londyn SE1 9TG. Stacja: Blackfriars, Southwark. Otwarte: pt. – sob. 10:00 – 22:00, niedz. – czw. 10:00 – 18:00. Bilety: £16.80 www.tate.org.uk To pierwsza pełna retrospektywa amerykańskiego artysty od jego śmierci w 2008 roku. W jednym miejscu udało się zgromadzić najcenniejsze prace Rauschenberga. Każda sala galerii pokazuje inny etap w jego twórczości – od inspiracji abstrakcyjnym ekspresjonizmem, przez pop art, po ostatnie kolaże. Wystawa jest organizowana we współpracy z The Museum of Modern Art w Nowym Jorku.

» INTRIGUE: JAMES ENSOR BY LUC TUYMANS Do 29.01. Royal Academy of Arts, Burlington House, Piccadilly, Londyn W1J 0BD. Stacja: Piccadilly Circus, Green Park. Otwarte codziennie 10:00 - 18:00 (w pt. 10:00 - 22:00).

Bilety: £10 www.royalacademy.org.uk James Ensor (1860 – 1949) spędził całe zawodowe życie w niewielkiej miejscowości Ostende na wybrzeżu Belgii. Zaszyty w głębokiej prowincji walczył z konserwatywnym sposobem nauczania sztuki w brukselskich szkołach. Dziś jest uznawany za jednego z malarzy, którzy mieli największy wpływ na rozwój ekspresjonizmu. Wyboru prac na wystawę w RAA dokonał Luc Tuymans, belgijski artysta i miłośnik twórczości Ensora.

Fot. C. Starling

© www.lukasweb.be - Art in Flanders vzw. Fot. Hugo Maertens / © DACS 2016

Praca bez tytułu, Robert Rauschenberg, 1983

»

ZWIERZĘTA Z KLOCKÓW LEGO W REZERWACIE PRZYRODY

Do 28.01. WWT London Wetland Centre, Queen Elizabeth's Walk, Barnes, Londyn SW13 9WT. Stacja: Barnes. Otwarte: od 01.11.28.02. 9:30 - 16:30. Bilety: dorośli £11.91, dzieci £6.55 www.wwt.org.uk

666-MAKIETA 3 44-67.indd 46

20/12/2016 09:17:48

047 teatr » BURIED CHILD Do 18.02. Trafalgar Studios, 14 Whitehall, Londyn SW1A 2DY. Stacja: Charing Cross.

Spektakle: 14:30, 19:30. Bilety: od £78 www.buriedchildplay.co.uk „Buried child” to dramat rodzinny rozgrywający się na amerykańskiej prowincji pod koniec lat 70. ubiegłego wieku. W tle pierwszoplanowych wydarzeń trwa kampania przed wyborami prezydenckimi, odsłaniająca podziały w społeczeństwie. Po raz pierwszy na West Endzie występuje Ed Harris znany z filmów „Apollo 13”, „The Truman Show” i „Pollock”. Partnerują mu popularni amerykańscy i brytyjscy aktorzy m.in.

Amy Madigan i Jeremy Irvine.

» DEAD FUNNY W rezerwacie przyrody pojawiło się 11 ptaków i płazów wykonanych z klocków Lego. Umieszczono je w pobliżu prawdziwych odpowiedników, ale tak by zwiedzający musieli się trochę wysilić podczas poszukiwań.

Spostrzegawczy wypatrzą m.in. żabę wykonaną z 75 tysięcy klocków i okazałego łabędzia.

W wybrane dni odbywają się warsztaty, z których za dodatkową opłatą (£5) można wyjść z własnoręcznie zrobionym ptakiem z klocków.

666-MAKIETA 3 44-67.indd 47

Do 04.02. Vaudeville Theatre, 404 Strand, London WC2R 0NH. Stacja: Charing Cross, Embankment. Spektakle: pon. - sob.

19:30, dodatkowo śr. i sob.14:30.

Bilety: od £19.50 www.nimaxtheatres.com/ vaudeville-theatre Eleanor chce mieć dziecko, ale jej mąż Richard jest zbyt zaangażowany w działalność stowarzyszenia

Dead Funny Society, które skupia miłośników śmiechu i komedii. Na domiar złego kolejne spotkanie grupy zbiega się w czasie z wiadomością o śmierci Benny Hilla – symbolu brytyjskiego poczucia humoru. Prasa okrzyknęła wznawiany od lat spektakl klasyką brytyjskiego teatru komedii.

W rolach głównych: Katherine Parkinson, Steve Pemberton, Ralf Little, Emily Berrington i Rufus Jones.

20/12/2016 09:17:49

048

CAFÉ COOLTURA LONDYN » NUTCRACKER 14.12.2016 – 7.01.2017. London Coliseum, St Martin’s Lane, Londyn WC2N 4ES. Stacja: Leicester Square, Charing Cross, Embankment. Spektakle: 14:30, 19:30. Bilety: od £14 www.ballet.org.uk „Dziadek do orzechów” Piotra Czajkowskiego to świąteczny spektakl baletowy dla całej rodziny . Na scenie występuje ponad stu tancerzy i muzyków. Akcja rozgrywa się w wigilię w Londynie w epoce edwardiańskiej.

Główną bohaterką jest Clara, która trafia ze swoją zabawką do magicznego świata, w którym pozna przystojnego nieznajomego i będzie musiała zmierzyć się z Królem Myszy.

kino » PASSENGERS (3D) Od 23.12. Science - fiction, USA. Reż.

Morten Tyldum, wyst.

Jennifer Lawrence, Chris Pratt, Michael Sheen Aurora i Jim wybudzają się z hibernacji na pokładzie statku kosmicznego Avalon, który odbywa trwającą 120 lat podróż do innej galaktyki. Szybko zdają sobie sprawę, że jako jedyni pasażerowie wybudzili się o 90 lat za wcześnie. Wkrótce odkrywają jeszcze poważniejszy problem z kosmicznym pojazdem.

» COLLATERAL BEAUTY Od 26.12. Dramat, USA. Reż. David Frankel, wyst. Will Smith, Helen Mirren, Kate Winslet, Naomie Harris, Keira Knightley Osobista tragedia sprawia, że pewien nowojorski specjalista od reklamy popada w głęboką depresję.

Jego znajomi opracowują niekonwencjonalny plan wyleczenia go z choroby.

666-MAKIETA 3 44-67.indd 48

20/12/2016 09:17:52

049 » MONSTER TRUCKS (3D) Od 23.12. Science - fiction,USA. Reż.

Chris Wedge, wyst. Lucas Till, Jane Levy, Barry Pepper, Amy Ryan, Rob Lowe, Danny Glover Jedynym marzeniem Trippa jest ucieczka od codzienności i trudnych warunków, w jakich przyszło mu dorastać.

Zafascynowany motoryzacją chłopak z części złomowanych aut konstruuje swoją własną wersję popularnego Monster Trucka. W pobliskiej rafinerii dochodzi tymczasem do wypadku; z podziemnych głębin na powierzchnię ziemi wydostaje się niezwykłe stworzenie. Silne, szybkie i inteligentne.

Dzięki niemu Tripp znajduje sposób wydostania się z miasta w towarzystwie niezwykłego nowego przyjaciela…

» RESET Od 23.12. Biograficzny, Francja. Reż. Thierry Demaizière, Alban Teurlai, wyst. Benjamin Millepied Film śledzi próbę tchnięcia nowego ducha w balet opery paryskiej przez znanego choreografa i tancerza Benjamina Millepieda.

666-MAKIETA 3 44-67.indd 49

20/12/2016 09:17:55

050

CAFÉ COOLTURA londyn » LARA FABIAN

koncerty

15.03.2017. Godz.

19:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £50.75

» BLACK SABBATH 29 i 31.01. 2017. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £60

» GREEN DAY 08.02.2017. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

» TANITA TIKARAM 24.02.2017. Godz. 19:30. Barbican Hall, Silk St, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican.

Bilety: od £28

» X FACTOR LIVE 25.02.2017. Godz. 13:30 i 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £20

» IRON MAIDEN 27.05.2017. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

» DEPECHE MODE

20.03.2017. Godz. 19:00. Union Chapel, Compton Terrace, Londyn N1 2UN. Stacja: Highbury & Islington. Bilety: tylko ze zwrotów

Fot. Marc Piasecki / Getty Images

» MACY GRAY

Fot. Robertus Pudyanto / Getty Images

03.06.2017. Godz. TBC. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £40

» GREEN DAY 01.07.2017. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £62.50

» PHIL COLLINS 4-9.10.2017. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

» DEEP PURPLE 23.11.2017. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

» PETE TONG PRESENTS IBIZA CLASSICS 15.12.2017. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35

666-MAKIETA 3 44-67.indd 50

20/12/2016 09:17:59

» ARIANA GRANDE

Fot. Luca V. Teuchmann / Getty Images

Fot. Tristan Fewings / Getty Images

25-26.05.2017. Godz. 18:30.

O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35

Fot. Dave Kotinsky / Getty Images for iHeart

051

» TAKE THAT 6-12.06.2017. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £55

666-MAKIETA 3 44-67.indd 51

» EMELI SANDÉ 18.10.2017. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

20/12/2016 09:18:05

052

CAFÉ COOLTURA WYDARZENIA

Świece i kolędy MARCIN URBAN

»

Koncerty kolęd przy świecach to bożonarodzeniowa tradycja w angielskich kościołach, która przyciąga nawet osoby świeckie i wyznawców innych religii.

Ogień, podniosła atmosfera, chóralne śpiewy i muzyka tworzą niezapomniane spektakle. Jeden z nich odbył się w kościele anglikańskim St Paul’s w Hammersmith. Parafianie czytali fragmenty Biblii poświęcone narodzinom Chrystusa i utworzyli chór, który śpiewał kolędy przy akompaniamencie orkiestry symfonicznej. Podobne koncerty zorganizowały w grudniu niemal wszystkie parafie w całej Anglii. «

666-MAKIETA 3 44-67.indd 52

20/12/2016 09:18:07

ZdjÄ&#x2122;cia: Marcin Urban

053

666-MAKIETA 3 44-67.indd 53

20/12/2016 09:18:13

054

CAFÉ COOLTURA bal polski

Naszą misją jest promowanie polskiego folkloru przez dobrą zabawę Zespół Pieśni i Tańca „Orlęta” już od ponad 40 lat przybliża widzom obrazki z dawnej polskiej wsi. Grupa założona została w 1973 rok w Londynie przez Barbarę Klimas-Sawyer. Z jej inicjatywy powstał zespół, który przenosi nie tylko widza, ale samych tancerzy na wyprawę w kolorowy świat folkloru.

Rezerwacje:

www.facebook.com/ orletalondyn

666-MAKIETA 3 44-67.indd 54

20/12/2016 09:18:16

055 Marta Florczyk

»

Pani Basia, jak zwykliśmy się do niej zwracać, jest nie tylko dyrektorem i choreografem, ale również, a może przede wszystkim, naszą opiekunką i sercem zespołu. Od samego początku czuwa nad „Orlętami” i wyrazem artystycznym grupy, m.in. szyjąc stroje.

Swoją pasją zaraża podopiecznych i swoje córki. Laura Klimas-Sawyer, pod okiem mamy, świetnie prowadzi cotygodniowe spotkania zespołu w Klubie Orła Polskiego na Balham.

Zespół słynie z wyjątkowej naturalności i autentyczności swoich układów. W szeroki i zróżnicowany repertuar wlicza między innymi suity taneczne z regionu Rzeszowa, Krakowa, Lublina, Opoczna i Beskidu. „Orlęta” szczycą się także swoim układem tańców lwowskich. To właśnie z tą choreografią gościły w ubiegłym roku w Teatrze Stanisławowskim w Łazienkach Królewskich w Warszawie. „Orlęta” jako polonijny zespół ludowy można było zobaczyć już w wielu miejscach w Wielkiej Brytanii, wliczając Days of Poland festiwal w Londynie oraz odbywający się co trzy lata polski festiwal folklorystyczny, organizowany przez Federację Polskich Zespołów Folklorystycznych, której pani Basia przez wiele lat była przewodniczącą.

Zespół reprezentował też naszą ludową spuściznę poza granicami Wielkiej Brytanii – na przykład podczas Oktoberfest w Monachium; też we Włoszech i w Wilnie.

Spotykamy się co niedzielę na dodatkowe zajęcia.

W listopadzie i w marcu wybieramy się na piękną angielską wieś na weekendowe warsztaty.

W tym roku jesteśmy zaszczyceni zaproszeniem na 45. Bal Polski – coroczną dobroczynna imprezę organizowaną pod patronatem ambasadora polskiego w Londynie. Z niecierpliwością czekamy na to, by poprowadzić rozpoczynającego wieczór poloneza. Specjalnie na tę okazję zespół przygotowuje nowy układ pięknego tańca narodowego, jakim jest mazur. Choreografia została przygotowana przez panią Basię. To będzie premiera z nowo uszytymi strojami szlacheckimi, które wzbogacą naszą garderobę i już zawsze będą przypominały nam ten styczniowy wieczór.

Tutaj chcielibyśmy bardzo serdecznie podziękować Fundacji SPK za hojną pomoc finansową, która umożliwiła skompletować stroje. „Orlęta” to zespół otwarty i wesoły. Nie wszyscy jesteśmy urodzeni w Polsce, jednak wszyscy czujemy się Polakami w sercach i chcemy szerzyć polską kulturę i folklor. Każda próba, każdy spektakl to okazje, by dzielić się naszą miłością do kultury ludowej i radością, jaką czerpiemy z tańca. Są między nami uczniowie, studenci, a także lekarze, nauczyciele, architekci i elektrycy. Swojego rodzaju odbicie polskiej emigracji, gdzie wszyscy jesteśmy przyjaciółmi i pomagamy sobie.

Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do odwiedzenia naszej strony internetowej www.orleta.co.uk oraz polubienia profilu na Facebooku https://www.facebook. com/orletalondyn. „Orlęta” poszukują również muzyków do kapeli, która przygrywa nam na koncertach i próbach. Jeśli lubisz grać, śpiewać i tańczyć – zapraszamy do „Orląt”. « 666-MAKIETA 3 44-67.indd 55

20/12/2016 09:18:17

COOLTURA 056 CAFÉ PULS POLONII

Errata do Buszmana w Londynie REGINA WASIAK-TAYLOR

»

Mamy w Londynie od 4 lat Salon Literacki otwarty dla każdego. Dla każdego szukającego zacisznego miejsca, gdzie w spokoju i z dala od codziennych spraw można posłuchać pięknej polszczyzny i dobrej muzyki. Cztery razy do roku otwiera swoje podwoje reprezentacyjna sala teatralna w Ognisku Polskim i zaprasza na ten program przygotowywany siłami Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie.

Na co dzień pomieszczenie to nie ma dekoracji, ale na czas Salonu odmienia się zupełnie, zachęca – barwnym wnętrzem zaprojektowanym przez znakomitą projektantkę Basię Zarzycką, powiększającą się galerią obrazów na ścianach, zapachem palących się świec rozłożonych na wielkich kolorowych obrusach, muzyką witającą przybyłych, lampką perliście szumiącego prosecco dla każdego widza. Tak zaczyna się ten jedyny w polskim Londynie teatr variété (przy stołach), powrót do atmosfery piwnicy literackiej, a w niej co dusza zapragnie: trochę muzyki, literatury, poezji, malarstwa, a do tego świetna kolacja z kuchni Jana Woronieckiego, czyli kruche udko kacze z polskimi dodatkami.

W 15. programie Salonu gości z kraju było dwóch. Po 11 latach przyjechał nad Tamizę dawny londyńczyk, poeta Krzysztof Buszman oraz wykonawca jego utworów śpiewanych Szymon Podwin. Swój program zatytułowali „Errata do świata”.

Strofy o przemijaniu, refleksyjne wiersze o miłości, przyjaźni, wyrażające apoteozę życia w każdym jego wymiarze, wpisały się w atmosferę niedawno przeżywanych Zaduszek. Gitara klasyczna i poezja Buszmana doskonale czytana przez samego autora, zabrzmiały nie tylko nostalgicznie, ale wzruszająco pięknie i po trzech 666-MAKIETA 3 44-67.indd 56

kwadransach programu jego wykonawcy musieli bisować. A „dogrywka” była inna, nie z wysokości sceny, ale wśród słuchaczy i z udziałem publiczności czytał poeta swoje wiersze, wśród których nie zabrakło aforystycznych, z pointą ukazującą przewrotny humor autora: Nie, nie odchodź moje życie wspaniałe Ja Cię z objęć już swych nie wypuszczę Bo nikogo aż tak nie kochałem Kto by mógł przed śmiercią mnie ustrzec

Wielu słuchaczy pamiętało Krzysztofa Buszmana z okresu londyńskiego, kiedy zaczynał jako poeta; tutaj miał pierwsze spotkania autorskie, które zaszczycili m.in. ostatni Prezydent na Uchodźstwie Ryszard Kaczorowski z żoną Karoliną i Renata Bogdańska-Anders, a przez kilkanaście miesięcy to właśnie magazyn „Cooltura” drukował jego wczesne utwory w cotygodniowej rubryce. Dzisiaj jego wiersze czytają znakomici poeci polscy. Na wydanym przed dwoma laty CD posłuchać można Krzysztofa Kolbergera, Jerzego Zelnika, Zbigniewa Zamachowskiego, Ewę Błaszczyk, Olafa Lubaszenko i wielu innych, słowem, powrót poety do kraju okazał się zbawienny, bo wzbogacił i rozwinął tę twórczość. Nie darmo mówią wielcy luminarze literatury, że poecie jest potrzebny codzienny kontakt z polszczyzną, bo inaczej jego język „kamienieje”. A czy Buszmanowi udał się powrót do Londynu? Autor powiedział

mi kilka dni później podczas rozmowy w kawiarence POSK-u: „Obydwaj z Szymonem byliśmy zachwyceni Salonem. To przeszło wszystkie nasze oczekiwania, wystrój sali, sam program, wszystko było dopracowane organizacyjnie, wręcz fantastyczne. Kiedy gospodyni Salonów zaczęła rozmawiać z malarką Joanną Ciechanowską, już wiedziałem, że będzie dobrze, bo ta rozmowa była taka na wpół prywatna, na wpół oficjalna. Gdy znalazłem się na scenie, poczułem energię, która płynęła z sali. Dobrze czułem się na scenie i dobrze mi się mówiło. A miałem trochę tremy, bo to był mój pierwszy występ w Londynie po 11 latach i pierwszy z Szymonem Podwinem”.

Nic dodać, nic ująć na pochwałę programu, który obchodził swój mały jubileusz, a którego ukoronowaniem był dar od Ireny Delmar, znanej pieśniarki sceny emigracyjnej. Artystka ofiarowała swoją suknię estradową, w której wykonywała specjalnie dla niej napisaną piosenkę Hemara „Zima w Zakopanem”.

Warto przypomnieć, że Salony Literackie zbierają pamiątki po wybitnych polskich emigrantach, wśród których wypada wymienić nazwiska: Włady Majewskiej, Ryszarda Kaczorowskiego, Bolesława Taborskiego, Marka Żuławskiego.

Następny Salon Literacki zapowiedziany jest na wiosnę. W programie „Dziewczyna z Misia” wystąpi aktorka, Krystyna Podleska, czyli dziewczyna z Londynu w Krakowie. « 20/12/2016 09:18:18

057

666-MAKIETA 3 44-67.indd 57

20/12/2016 09:18:20

058

CAFÉ COOLTURA JAZZ

Jesień pora jazzu Co roku w listopadzie odbywa się London Jazz Festival. To zapewne największe i najbardziej prestiżowe wydarzenie jazzowe na świecie. Jak co roku do Londynu zjeżdżają się w tym czasie jazzmani z całego świata.

DR JACEK KORNAK

»

Jazz rozbrzmiewa wtedy w największych salach koncertowych miasta, ale także pubach i kafejkach. W tym roku do historii LJF przejdzie z pewnością kilka wyjątkowych koncertów.

Elza Soares to królowa brazylijskiej muzyki. Mimo statecznego wieku nie miała najmniejszych problemów z porwaniem publiczności zgromadzonej w Barbicanie. Jej piosenki to często historie czarnych kobiet z nizin społecznych, które mimo trudności żyją, kochają i walczą.

W muzyce Elzy jest brazylijska energia, liryzm oraz pasja. Znacznie bardziej kameralnym, a nawet intymnym koncertem był występ Torda Gusta666-MAKIETA 3 44-67.indd 58

vsena wraz z Simin Tander. Zaprezentowali oni utwory ze swojego najnowszego albumu “What is said”. Jest to niezwykły album łączący perską, afgańską muzykę z tradycyjną muzyką norweską oraz lirycznym jazzem. To niezwykle nastrojowa muzyka, urzekająca swoją delikatnością.

Festiwal zwieńczył koncert amerykańskiej śpiewaczki Madeleine Peyroux.

Jej muzyka plasuje się gdzieś pomiędzy bluesem, country a jazzem. Peyroux ma unikalny, ciemny, nieco agresywny głos, którym potrafi wykreować atmosferę małego baru na obrzeżach Kansas. Ten wokal porusza, prowokuje i z pewnością nie pozostawia obojętnym. Podczas tegorocznego festiwalu wystąpili również giganci jazzu, tacy jak Wayne Shorter, Joshua Redman czy też Jan Garbarek. « 20/12/2016 09:18:22

059

666-MAKIETA 3 44-67.indd 59

20/12/2016 09:18:23

060

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA Redaguje PIOTREK DOBRONIAK

Odrodzić się z popiołów

»

Niewiarygodna historia młodego Japończyka, który cudem przeżył pierwszy atak jądrowy w dziejach ludzkości.

Oto autentyczna, choć wprost nieprawdopodobna historia młodego Japończyka nazwiskiem Shinji Mikamo, który cudem przeżył pierwszy atak jądrowy w dziejach ludzkości. Rankiem 6 sierpnia 1945 roku Shinji pracował na dachu swojego domu, znajdującego się w odległości zaledwie 1200 metrów od punktu zerowego eksplozji bomby atomowej zrzuconej na Hiroszimę. Co jednak odróżnia go od większości ocalałych ofiar Hiroszimy i Nagasaki? To mianowicie, że nigdy nie widział w amerykańskiej armii agresora. Jakimś sposobem potrafił spojrzeć na te sprawy znacznie szerzej, pomimo iż podczas wojny zmilitaryzowany rząd Japonii sprawował ścisłą kontrolę nad umysłami japońskiego społeczeństwa. «

Rok królika

Religia techniki

Autorka bestsellerowych romansów historycznych Julia Mrok kieruje się dwoma pragnieniami: rozkoszy i opowieści. By je zaspokoić, z nikim się nie liczy i nie zważa na skutki swoich poczynań, ale kiedy posuwa się za daleko, w końcu musi zniknąć z własnego życia.

W jaki sposób postęp naukowo-techniczny jest motywowany religijnie? Co łączy naukowców, inżynierów i myślicieli chrześcijańskich? Jakie starożytne wyobrażenia stoją za oczarowaniem nowoczesnymi technikami? Czy naukę i technikę można uznać za narzędzia „transcendencji”?

666-MAKIETA 3 44-67.indd 60

Miłość za wszelką cenę Audrey razem z matką i bratem przenosi się do nowego miasta. Przeprowadzka miała być dla dziewczyny również ucieczką. Jednak ciężko jest uciec, gdy duszę otacza mrok. To Coś przychodzi bez uprzedzenia i atakuje w najmniej spodziewanym momencie...

20/12/2016 09:18:27

061 Slow life według ojca Leona

»

A gdyby tak zaszyć się gdzieś w ciszy, oczyścić umysł, pobyć chwilę offline?

Tysiącletnie mury tynieckiego klasztoru to idealne miejsce na duchowe spa. Blisko natury, z dala od medialnego zgiełku, można wypić kawę z najbardziej wyluzowanym polskim mnichem. I porozmawiać o tym, co się naprawdę liczy.

Ojciec Leon Knabit odkrył slow life, zanim to było modne. Nikomu nie śniła się jeszcze fascynacja minimalizmem, treningami uważności czy zdrowym żywieniem, gdy on skutecznie praktykował już post, modlitwę i ascezę. Życie mnisze nie przeszkadza mu swobodnie odnajdywać się w świecie mediów: poprowadzić telewizyjny talk-show, wygrać konkurs na blog roku, a nawet zostać twarzą kampanii reklamowej. «

O czym mówię, kiedy mówię o bieganiu W roku 1982 Haruki Murakami sprzedał jazzowy bar i poświęcił się pisaniu, a chcąc utrzymać się w formie, zaczął biegać. Po roku treningów przebiegł samodzielnie z Aten do Maratonu. Od tamtej pory zaliczył dziesiątki maratonów i kilka triatlonów, pisząc między wyczynami kilkanaście cieszących się ogromnym uznaniem książek.

666-MAKIETA 3 44-67.indd 61

Republika

Mur

To więcej niż zespół, to fenomen, którego losy odzwierciedlają najnowszą historię popkultury nad Wisłą: od wizerunkowych i muzycznych eksperymentów lat 80., przez narodziny show-biznesu w późnym PRL-u oraz prowizorkę epoki transformacji, aż po lata 90., z ich pomieszaniem gatunków i pogonią za sukcesem.

Fenomen muru próbuje zgłębić dwanaścioro polskich i niemieckich reporterów.

Historie przedstawione w zbiorze pod redakcją Agnieszki Wójcińskiej i zilustrowane zdjęciami Filipa Springera krążą wokół problemu berlińskiej granicy, tej historycznej i tej dzisiejszej.

Wszystkie książki znajdziesz na:

BookTO.pl

20/12/2016 09:18:32

062

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Jak zdrowo jeść poza domem?

Zdrowe odżywianie zdobywa obecnie coraz większe rzesze zwolenników.

Dzięki tej rosnącej popularności, codzienne utrzymanie zdrowej diety jest zdecydowanie prostsze, niż mogłoby się wydawać. Łatwy dostęp do ekologicznych produktów za pośrednictwem wielu sklepów ze zdrową żywnością oraz mnogość przepisów na smaczne, a jednocześnie wartościowe posiłki sprawiają, że zmiana nawyków żywieniowych to proces łatwy i przyjemny.

Opracowała Kinga Oszkandy – dietetyk, Gabinety Dietetyczne Bonne Sante

»

W domowym zaciszu możemy bez trudu przygotować zdrowe posiłki zarówno na pożywne śniadanie, przed wyjściem z domu, jak i lekkie danie obiadowe, które zapakowane w poręczny pojemnik możemy z łatwością zabrać do pracy czy też na uczel666-MAKIETA 3 44-67.indd 62

nię. Co jednak należy zrobić w sytuacji, kiedy jesteśmy w mieście i przed nami zabiegany dzień wypełniony przeróżnymi obowiązkami, i kiedy jesteśmy skazani na zjedzenie obiadu czy podwieczorku w napotkanej po drodze restauracji czy barze? Czy jedząc poza domem, możemy zjeść bez wyrzutów sumienia zdrowy i wartościowy posiłek, nie rujnując jednocześnie naszej diety?

Z całą pewnością jest to możliwe, jed-

nak należy pamiętać o przestrzeganiu kilku ważnych zasad.

Wybierzmy odpowiedni lokal

Szukając restauracji, kierujmy się intuicją oraz zdrowym rozsądkiem. Wybierajmy miejsca sprawdzone i przetestowane, jeśli natomiast w pobliżu nie znajdziemy żadnego lokalu, który mieliśmy już okazję 20/12/2016 09:18:35

063 wypróbować, skierujmy swoje kroki ku restauracji, w której na sali zastaniemy wielu gości. Nic bowiem nie świadczy lepiej o restauracji, niż jej wypełniona po brzegi sala – jest to dowód na to, że jedzenie w niej serwowane jest smaczne, a produkty spożywcze z kuchni szybko znikają, dzięki temu powinny być świeże.

Z góry odrzućmy natomiast bary szybkiej obsługi oraz sieciowe fast foody. Wystrzegajmy się także miejsc, w których gości odstrasza niemiły zapach starego tłuszczu bądź, co gorsza, brud na sali.

Co zamówić na obiad?

Wybierając danie obiadowe w nieznanej restauracji, na wstępie odrzućmy potrawy panierowane. Panierka bardzo szybko nasiąka tłuszczem, na którym danie było smażone. Rezygnacja z tradycyjnych panierowanych kotletów na rzecz mięsa pieczonego, duszonego bądź grillowanego z pewnością wyjdzie nam na zdrowie, a dodatkowo znacznie zredukujemy ilość kalorii w naszym posiłku. Unikajmy także potraw typu gulasz, potrawka czy bigos, w których nie mamy możliwości sprawdzić, jakie składniki zostały użyte do jego przygotowania. Niestety zdarza się, że tego typu jednogarnkowe obiady w restauracjach to sprytny sposób na pozbycie się resztek z ostatnich dni. Podobnie sytuacja przedstawia się w przypadku potraw z mielonego mięsa – w nieznanym lokalu najbezpieczniej będzie z nich zrezygnować.

Uważajmy na dodatki i przystawki

Często nawet niskokaloryczne danie może stać się prawdziwą bombą kaloryczną, jeżeli dobierzemy do niego nieodpowiednie dodatki. Wystrzegajmy się przede wszystkim ciężkich, kremowych i zawiesistych sosów na bazie śmietany czy też majonezu. W ich miejsce wybierzmy sos lub dressing na bazie jogurtu naturalnego, oliwy z oliwek bądź octu winnego. Poprośmy także kelnera, aby sos podać nam osobno, abyśmy mogli samodzielnie go dozować w zależności od potrzeb. Jeśli chodzi o dodatki do wszelkiego rodzaju mięs, najkorzystniej będzie zrezygnować z frytek oraz ziemniaków opiekanych w głębokim tłuszczu. Zamiast tego zamówmy pełnoziarnisty makaron bądź ryż, oczywiście bez sosu. Sta666-MAKIETA 3 44-67.indd 63

Bezwzględnie starajmy się unikać frytek oraz innych przekąsek smażonych na głębokim tłuszczu.

Jeżeli zaś musimy wybrać coś do jedzenia spośród oferty typowego baru z hamburgerami, zdecydujmy się na kanapkę z mięsem z kurczaka, które jest mniej tłuste niż klasyczna wołowina rajmy się, aby na naszym talerzu znalazła się jak największa ilość zdrowych, świeżych warzyw. Jeżeli jednak często doskwiera nam niestrawność oraz problemy ze wzdęciami, zdecydowanie unikajmy warzyw strączkowych, takich jak fasolka, kukurydza czy groch.

Napoje i desery – które wybrać?

W większości lokali gastronomicznych znajdziemy lodówki wypełnione niezdrowymi napojami, które słodzone są ogromnymi ilościami cukru oraz syntetycznymi, sztucznymi słodzikami. Są one bez wątpienia szkodliwe dla zdrowia i zamiast zaspokajać pragnienie, sprawiają, że szybciej stajemy się głodni, a w konsekwencji po prostu się przejadamy. Zachęcamy zatem, aby zamiast słodzonych napojów, wziąć do posiłku w wybranej przez nas restauracji wodę mineralną bądź świeżo wyciskane soki owocowe oraz warzywne, jeżeli lokal posiada takowe w swojej ofercie. Jeśli po sutym obiedzie mamy jeszcze ochotę na coś słodkiego, postawmy na lekkie desery na bazie owoców, jak sałatka owocowa, sorbet czy też koktajl owocowy. Wystrzegajmy się zwłaszcza tych słodyczy, które w swoim składzie zawierają bitą śmietanę czy też wysokokaloryczne polewy.

A jeśli jednak fast food...

Co zrobić, jeżeli jesteśmy skazani na bar szybkiej obsługi bądź inny lokal typu fast food? W tym przypadku również możemy

zjeść stosunkowo zdrowy posiłek, jeżeli będziemy kierować się kilkoma prostymi zasadami. Jednym z najzdrowszych dań typu fast food jest kebab, do którego produkcji wykorzystywane jest mięso opiekane, które jest znacznie korzystniejszą opcją w porównaniu np. z mięsem smażonym w głębokim tłuszczu, które możemy znaleźć w hamburgerach. Warto jednak zrezygnować z bułki bądź tortilli, w którą kebab jest zawinięty, ponieważ są one najczęściej nafaszerowane konserwantami i polepszaczami, a jednocześnie nie przedstawiają niemal żadnej wartości odżywczej. Zamiast tego poprośmy o zaserwowanie naszego kebaba na talerzu. Bezwzględnie starajmy się unikać frytek oraz innych przekąsek smażonych na głębokim tłuszczu. Jeżeli zaś musimy wybrać coś do jedzenia spośród oferty typowego baru z hamburgerami, zdecydujmy się na kanapkę z mięsem z kurczaka, które jest zdecydowanie mniej tłuste niż klasyczna wołowina. Bez wątpienia najzdrowszą opcją obiadową w większości sieciowych fast foodów jest sałatka na bazie świeżych warzyw.

W wersji pozbawionej sosu oraz grzanek jest to stosunkowo zdrowy i niskokaloryczny posiłek.

Zjedzenie zdrowego, wartościowego posiłku poza domem, to spore wyzwanie, ale jak widać przy odrobinie wysiłku i konsekwencji możemy skomponować smaczny posiłek, nie zaprzepaszczając jednocześnie diety. Pamiętajmy jednak, aby nasz codzienny jadłospis był zbilansowany oraz urozmaicony, a okazjonalne wypady do restauracji z pewnością nie zaszkodzą naszej sylwetce. « 20/12/2016 09:18:35

064

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Brytyjskie przepisy świąteczne Najważniejszym dniem w brytyjskich obchodach świąt Bożego Narodzenia jest 25 grudnia. Tego dnia – wczesnym popołudniem – całe Wyspy zasiadają do uroczystego świątecznego obiadu.

Magdalena Gignal

»

Na tradycyjnym brytyjskim świątecznym stole króluje pieczony indyk, brukselka, pieczone ziemniaki, sos żurawinowy, orzechowe nadzienie, maleńkie kiełbaski owinięte bekonem („pigs in blankets”) i mnóstwo gorącego sosu pieczeniowego. Tradycja spożywania indyka w Boże Narodzenie zagościła w Anglii dopiero w XVI wieku, za panowania Henryka VIII. Wcześniej na świąteczny obiad podawano pieczonego pawia lub dzika, a aż do ery wiktoriańskiej na świątecznych stołach równie często co indyk gościła pieczona gęś. Z indykiem wiąże się tradycja „kości życzeń”, czyli kości przypominającej kształtem literę Y. Osoby siedzące obok siebie przy świątecznym stole łapią każda za jeden koniec kości i ciągną. Komu zostanie w ręku większy kawałek kości, tego życzenie się spełni. Na deser od czasów średniowiecza podaje się tradycyjny bożonarodzeniowy pudding, czyli nasączone alkoholem dojrzewające ciasto z suszonymi owocami, które trzeba przygotować nawet dwa miesiące przed świętami. Równie popularne są „mince pies”, czyli babeczki nadziewane słodkim owocowym farszem. Jeśli planujesz w tym roku tradycyjny brytyjski obiad świąteczny, skorzystaj z tradycyjnych przepisów najlepszych szefów kuchni.

666-MAKIETA 3 44-67.indd 64

Pieczony indyk według Jamiego Olivera

Jak twierdzi ulubiony kucharz Brytyjczyków, to „najlepszy” przepis na bożonarodzeniowego indyka.

Składniki: Ziołowe masło: 200g masła, 2 garście kandyzowanej żurawiny, drobno posiekanej, posiekane zioła: listki z dwóch gałązek rozmarynu, łyżka tymianku, kilka liści szałwii, spora szczypta soli ¼ startej gałki muszkatołowej 6,6-8-kilogramowy indyk 2-4 klementynki 3 gałązki rozmarynu, liść laurowy, kilka gałązek tymianku 2-3 marchewki, pokrojone na kawałki 3 cebule, przekrojone na pół 2 łodygi selera naciowego Sposób przyrządzenia: Indyk powinien mieć temperaturę pokojową. Rozgrzej piekarnik do maksymalnej

temperatury. W międzyczasie przygotuj ziołowe masło, mieszając wszystkie składniki. Podważ skórę indyka, ostrożnie wsuwając pod nią dużą łyżkę. Do powstałych „kieszeni” włóż po dwie łyżki ziołowego masła i rozmasuj je przez skórę, tak by masło rozłożyło się równomiernie na indyczych piersiach. Resztą masła możesz posmarować skórę indyka.

Do wnętrza indyka włóż zioła i pokrojone na połówki klementynki. Ułóż indyka w brytfance na warzywach i wstaw do piekarnika, zmniejszając temperaturę do 180°C. Czas pieczenia zależy od wagi indyka — ok. 40 minut na każdy kilogram. Podczas pieczenia co pół godziny polewaj indyka płynem gromadzącym się na dnie brytfanki. Możesz przykryć indyka folią aluminiową, żeby skóra nie przypiekła się za szybko. Po upieczeniu przełóż indyka na półmisek, przykryj folią i odstaw na pół godziny przed podaniem.

20/12/2016 09:18:36

065 Pieczone ziemniaki Jamiego Chociaż wielu kucharzy do „idealnych” pieczonych ziemniaków używa gęsiego smalcu, Jamiemu wystarcza oliwa. Jego sekret tkwi w… tłuczku do ziemniaków.

Brukselka z kasztanami według Nigelli

Składniki: 1,5kg obranych ziemniaków, najlepiej odmiany Maris Piper morska sól, czarny pieprz główka czosnku, podzielona na ząbki oliwa czerwony ocet winny pęczek rozmarynu (same listki)

Sposób przyrządzenia: Rozgrzej piekarnik do 190°C. Większe ziemniaki przekrój na pół, tak żeby wszystkie były mniej więcej takiej samej wielkości. Dobrze je opłucz, zalej w garnku zimną wodą, zagotuj i gotuj jeszcze przez ok. 6-7 minut. Odcedź ziemniaki na sitku, wymieszaj z oliwą, solą i pieprzem, rozrzuć na blasze do pieczenia i wstaw do piekarnika na 30 minut. Wyjmij blachę z piekarnika i lekko ugnieć każdego ziemniaka tłuczkiem. Wymieszaj oliwę z rozmarynem i octem, polej ziemniaki i wstaw do piekarnika na kolejne 40 minut. Po upieczeniu ułóż ziemniaki na papierowym ręczniku, zanim przełożysz je na półmisek.

Brukselka w tej wersji to kwintesencja świąt.

Składniki: 1,5 kg brukselki 250g kasztanów (upieczonych i obranych lub z puszki) 100g masła świeżo starta gałka muszkatołowa Sposób przyrządzenia: Wrzuć brukselkę na osolony wrzątek i gotuj na małym ogniu nie dłużej niż 5 minut. Powinna być jędrna i chrupiąca.

Grubo posiekaj kasztany. Roztop masło, podgrzej na nim kasztany, dodaj brukselkę i gałkę muszkatołową. Dopraw do smaku solą i pieprzem. Gotowe danie przełóż na ogrzany półmisek i od razu podawaj.

Czerwona kapusta z żurawinami według Delii Smith 1 łyżka oleju arachidowego ½ kg czerwonej kapusty ⅓ świeżo startej gałki muszkatołowej ½ łyżeczki mielonego cynamonu ⅓ łyżeczki mielonych goździków 100 g świeżych żurawin 1,5 łyżki czerwonego octu winnego 1 łyżka cukru trzcinowego

Mistrzyni tradycyjnej kuchni poleca czerwoną kapustę jako doskonały dodatek do świątecznego indyka.

666-MAKIETA 3 44-67.indd 65

Składniki: 1 cebula 1 duży ząbek czosnku

Sposób przyrządzenia: Podsmaż w dużym rondlu drobno posiekaną cebulę i czosnek. Zwiększ ogień, dodaj kapustę i przyprawy. Dopraw solą i pieprzem, i smaż przez 3-4 minuty.

Zmniejsz ogień, dodaj żurawiny i smaż jeszcze przez 5-10 minut, aż kapusta będzie miękka. Następnie znowu zwiększ ogień, dodaj ocet i cukier, wymieszaj, gotuj jeszcze przez krótką chwilę i podawaj.

20/12/2016 09:18:37

066

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni Sposób przyrządzenia: Rozgrzej piekarnik do 200°C. Rozłóż boczek na desce do krojenia, każdy plaster przekrój w poprzek, a następnie owiń kiełbaski i zepnij boczek wykałaczkami. Rozłóż na blasze do pieczenia i piecz przez około 15 minut, aż „pigs” nabiorą złotego koloru, a kiełbaski będą upieczone w środku.

Sos żurawinowy Nigela Slatera Zdaniem Nigela, święta bez tego sosu się nie liczą.

Składniki: 250 g świeżych lub mrożonych żurawin 100 ml białego wina 100 g drobnego białego cukru skórka pomarańczowa Sposób przyrządzenia: Wrzuć żurawiny do rondla, dodaj cukier i wino. Zagotuj. Posiekaj skórkę pomarańczową na cienkie paseczki i dodaj do sosu.

Gotuj na wolnym ogniu przez ok. 10 minut, aż żurawiny zaczną pękać. Zdejmij garnek z ognia i lekko ubij sos łyżką, tak żeby niektóre owoce popękały. Podawaj na ciepło.

Sos pieczeniowy („gravy”) do indyka według Ricka Steina Składniki: bulion z podrobów indyczych (przygotowany wcześniej) mąka sól i pieprz Sposób przyrządzenia: Po wyjęciu indyka z piekarnika i przełożeniu go na półmisek zbierz tłuszcz z soków pozostałych w brytfance, umieść ją na ogniu i dodaj mąkę. Mieszaj energicznie aż powstanie złota zasmażka. Zalej zimnym bulionem i – cały czas mieszając – doprowadź do wrzenia. Kiedy sos odrobinę ostygnie, przecedź go przez sitko i podawaj ze świątecznym indykiem.

Pigs in blankets według Jamesa Martina Składniki: 8 cienkich plastrów przerośniętego boczku 16 świeżych, cienkich kiełbasek (chipolata) wykałaczki

666-MAKIETA 3 44-67.indd 66

30 g posiekanych migdałów, zblanszowanych 125 g marchewki, startej na tarce 250 g rodzynek 125 g porzeczek 125 g sułtanek 125 g tartej bułki ¼ łyżeczki gałki muszkatołowej 60 g posiekanej kandyzowanej skórki 90 g jasnego cukru z trzciny cukrowej starta skórka i sok z 1 cytryny 2 jajka, roztrzepane masło do posmarowania formy 75 ml ciemnego rumu lub brandy masło o smaku brandy, do podania Sposób przyrządzenia: W dużej misce wymieszaj mąkę, masło w wiórkach, migdały, marchew, rodzynki, porzeczki, sułtanki, tartą bułkę, gałkę muszkatołową, kandyzowaną skórkę, cukier i skórkę z cytryny. Dodaj sok z cytryny i jajka i wymieszaj, żeby składniki się połączyły. Wysmaruj masłem 1,25-litrową miskę do gotowania puddingu na parze.

Przełóż do niej masę i wygładź powierzchnię. Przykryj posmarowanym masłem papierem do pieczenia, a następnie folią spożywczą, tak, żeby pośrodku powstała zakładka. Zamocuj folię i papier wokół miski sznurkiem. Wstaw miskę do garnka z gotującą się wodą, która powinna sięgać do połowy wysokości miski. Przykryj i gotuj przez około 6 godzin, dolewając wrzącej wody w razie potrzeby. Po tym czasie wyjmij miskę z wody i odstaw do ostygnięcia. Zdejmij papier i folię. Cienkim patykiem do szaszłyków ponakłuwaj pudding w kilku miejscach i zalej go rumem lub brandy. Przykryj pudding świeżym papierem do pieczenia (tym razem bez masła) i folią. Odstaw w chłodne miejsce na trzy miesiące. Przed podaniem podgrzewaj pudding na parze przez 2–3 godziny i podawaj z masłem o smaku brandy (wystarczy utrzeć masło, cukier i brandy).

Bożonarodzeniowy pudding według Mary Berry Brytyjska specjalistka od wypieków przekonuje, że samodzielne przygotowanie tego skomplikowanego deseru naprawdę jest możliwe.

Składniki: 90 g mąki z proszkiem do pieczenia 125 g wiórków z masła

20/12/2016 09:18:38

067

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

666-MAKIETA 3 44-67.indd 67

20/12/2016 09:18:40

068

OGŁOSZENIA DROBNE

JAKOZAMIEŚCIĆ d 5 grudnia ogłoszenia

przyjmowane są INY 9.00 RANO DO PONIEDZIAŁKU DO GODZ

OGŁOSZENIE UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 9.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 9.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

SMS:

81616

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Kody działów: mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

UWAGA!

Ramka do 25 słów

£ 25

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki.

Darmowy parking. Internet. £130/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07833667493

> Acton Wynajme na 3 miesiace 2 pokojowe mieszkanie na Acton.

Umeblowane z tarasem, rachunki wliczone w cene. £1980 miesiac.

Wiecej info pod nr telefonu 07854657004

+vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

666-MAKIETA 4 68-91.indd 68

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania do wynajęcia

> Duża jedynka, bardzo dobre warunki. Kuchnia z pełnym wyposażeniem. Rachunki wliczone. Dobry dojazd i blisko metra. Tygodniowy depozyt.

Zapraszam. 07912356260

> East Finchley Fajne, czyste,

cieple 3 bed w okolicy czarnej linii metra (East Finchley) Od Sty, porzadny landlord, umowa przez agencje ale bezposrednio z landlordem 400£/tydz user27062015@hotmail.com

> Arnos Grove, N11 2RB, Pokoj dwojka dla jednej osoby £105/ tydz. plus prad i gaz. Blisko stacji metra. Dostepne od 20.11 � 07436792779

> Edmonton,

N17 8EE, Pokoj dwojka, £120/tydz plus prad i gaz do podzialu. Dom z ogrodem, duza kuchnia, lazienka z wanna, internet. 07756340316.

> Bounds Green - dwojka dla jednej osoby - 105 plus prad i gaz do metra 10min , duza kuchnia , living , lazienka z wanna , ogrod 07756340316

> Dollis Hill NW10 Aberdeen Road Blisko metra 4 min. Jedynka dla Pana bez nalogow.Ogrod 2 lazienki razem 4 osoby, bus 6,52,98N 226.260,266,297N 302, tel 07702795715

> Edmonton, N9 8RX, 2

Bedroom Flat,£1300/miesiecznie + rachunki. 1 pojedyncza oraz 1 podwojna sypialnia, salon z kuchnia i jadalnia oraz 2 lazienki.

Dostepne od 18/12/16.02088851890

> Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepow. tel.07523510272

20/12/2016 09:19:51

069 > Mam do wynajecia duzy dom

- możliwość wynajecia rowniez na pokoje. 4 dwojki i jedynka, 2 lazienki Kuchnia jest umeblowana i przestronna. Wiecej info pod nr tel 07854657004

Common i polskie sklepy. O kontakt prosze spokojne osoby 07828449723

> Tottenham - dwojka w cenie > Manor House, N15 3AH, Studio. £720/mies (council wliczony). Podwojna sypialnia, przechodnia kuchnia, lazienka z prysznicem. Parter. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582103, 07715677401.

> Muswell Hill, N10 1ET,

Studio.£760/miesiecznie + elektryka. Podwojny pokoj z aneksem kuchennym, osobno prysznic z toaleta. Dostepne od 08/12/16.02088851890

> Perivale podwojny pokoj dla

kulturalnych bez nalogow pracujacych osob lub osoby . Dwa osobne lozka blisko sklepow i transportu £140/tydz.Tel 07599977857.

> Seven Sisters, N17 6DG,

Pokoje duze jedynki od £100£115/ty plus rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami,wspolna kuchnia, lazienki.Dostepne od zaraz.

07436792779.

> Shepherds Bush Wynajme

piekne jednopokojowe mieszkanie na Shepherds Bush.

Nowe,umeblowane z bardzo dobrym dostepem do transportu miejskiego. Wiecej info pod nr telefonu 07854657004

> Southall Wynajme 2 pokojowe mieszkanie na Southall, 5 min do Greenford Broadway. Idealne rodzinie lub dwom parom. £1300 miesiac. Wiecej info pod nr telefonu. 07854657004

115 - plus prad i gaz , dom z ogrodem , niedaleko metra ,kuchnia , lazienka z wanna 07756340316

> Tottenham - pokoj dwojka dla jednej osoby w cenie 105 plus prad i gaz - dom z ogrodem , mala kuchnia , lazienka z wanna 07756340316

> Wembley Park Pokoje do wynajecia okolica Wembley Park Wysoki standard Kontakt pod nr 07944307263

> White City Wynajme pokoj, umeblowany, £600 miesiac, rachunki oraz WIFI wliczone juz w cene! Blisko do White City czy Wood Lane. Wiecej info pod nr kontaktowym 07854657004

> Wood Green, N17 7QB, 3 bed dom - £1800/mies. 3 duze sypialnie, lazienka z wanna, przechodni salon, kuchnia, ogrod.

Blisko park. 02088851890, 07436582103, 07715677401

> Wynajme 2 pokoje dla singlii. cena: £450 - £550 miesiac. 2 lazienki, duza kuchnnia, miejsce parkingowe oraz living room to share. Wiecej info pod nr telefonu 07854657004

> Wynajme kawalerke na 1szym > Streatham Common

wynajme ladna, sloneczna dwojke w domu z ogrodem I internetem. blisko stacja pociagow Streatham

666-MAKIETA 4 68-91.indd 69

pietrze. Przestronne mieszkanie z kuchnia i lazienka. Blisko do transportu miejskiego. Cena £800 miesiac. Wiecej info pod nr telefonu 07854657004

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

20/12/2016 09:19:51

070

OGŁOSZENIA drobne

praca dam

SMS:

good spoken English required. Call Panos 020 8864 7146/07704 494219.

81616 KOD: 03

narzedziami i vanem szuka pracy .

Certyfikaty NICEIC i Gas Safety.

Tel07707717053 lub 02087267871

> Szukam starszej pary z bi

facetem. Ja 43 hetero wysoki sms07598612637

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Zatrudnię na stale doświadczonego hydraulika Gas Safe z narzędziami i vanem.

Proszę o kontakt osoby chętne i nie bojące się pracy. £20 - £24 na godzinę.

02035198708

> Poszukujemy sprzedawce do polskiego stoiska w okolicach Leyton j.ang-wymagany Oferujemy: umowe o prace/ kontrakt regularne wyplaty-na konto pelne szkolenie delicjajob@ gmail.com

> Malarz szuka pracy. Bez nałogów . Uczciwy . Tel – 07522285402

SMS:

81616 KOD: 09

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Malarz - dekorator podejmie prace 07713919175

> Poszukujemy sprzedawce do

polskiego stoiska Slough Oferujemy: umowe o prace/ kontrakt regularne wyplaty-na konto pelne szkolenie Wymagania:j. ang. Komunikatywny delicjajob@gmail.com

> 3 wolne miejsca w mercedesie > Pomocnik budowlany

potrafiący dobrze malować szuka pracy. Tel – 07522285402

> Elektryk. Instalacje domowe i Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

inne

> Poszukuję kelnerów, kelnerki.

Wymagana podstawowa znajomość języka angielskiego.

Jeśli jesteś wolny, możesz zacząć pracę już dzisiaj. Bezpłatne szkolenie. 02073579869

przemysłowe szuka pracy.

Brytyjskie uprawnienia, własnie narzędzia i samochód dostawczy.

Takze podstawowa hydraulika. Tel. 07726141296

vito na 22/12/16 do Sanoka Woj Podkarpackie Odbiorę i dowiozę na podany adres 07528458606 Daniel

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

> Kierowcy kat C do Banbury,

£12 - £13 za godzine, Kat C minimum 2 lata + doświadczenie.

Dzwon teraz! 07590964000

> Mężczyzna 33 lata uczciwy > Praca - kierowcy kat C -

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Pomocnik budowlany szuka pracy. Posiadam CSCS ,NIN ,UTR itp. Tel - 07522285402

Banbury, wymagana kat C min 2 lata i doświadczenie. Praca po treningu. Dzwon teraz 07590964000

praca szukam

SMS:

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

> Busy Fish and Chip shop in

Sudbury Hill, Harrow requires staff; experience in fast food and

666-MAKIETA 4 68-91.indd 70

skórzana sofę z zagłówkami. Stan bardzo dobry. Kolor brązowy.

Serdecznie polecam. Cena do małej negocjacji 07851847510

bez nalogow szuka pracy. Tel 07522285402

> Podreczniki, cd i slowniki do

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

81616 KOD: 04

nauki hiszpanskiego, francuskiego, wloskiego, niemieckiego. nowe.tanio. tel.

07523510272

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Sprzedam bardzo ładna

> Poznam, mila, uczciwa, kobiete wiek od 35 do 40. 07503176556

> Młody mężczyzna lat 33 szuka pracy . Nie pale, nie pije. Tel -07522285402

> Szukam normalnej kobiety.

> Elektryk-Hydraulik z 12

> Szukam kobiety na reszte

letnim doswiadczeniem w angielskiej firmie z wlasnymi

Kawaler 40 lat. 07503108443

zycia uczciwa i szczera wiek 50 plus 07895809846

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

20/12/2016 09:19:52

071

666-MAKIETA 4 68-91.indd 71

20/12/2016 09:19:53

072 Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane. Tanio, szybko, profesjonalnie.

Akty urodzenia, małżeństwa, świadectwa, dyplomy, medyczne, prawnicze.

Konsulat, USC, NARIC, sądy. Strona: www. tlumaczenia24. co.uk Email: biuro@ tlumaczenia24.co.uk 07770903430

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/ klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji.

Laptop zastępczy dojazd do klienta tel.

07411123340

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki.

07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów.

Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www. polskatelewizja.co.uk

£1

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

H-Tech Serwis Komputerowy.

Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci.

Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

666-MAKIETA 4 68-91.indd 72

Zadzwoń i zapytaj

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie.

Odpowiedzialny kierowca.

Taniej kontakt 07985600960

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

20/12/2016 09:19:53

073

666-MAKIETA 4 68-91.indd 73

20/12/2016 09:19:55

074

OGŁOSZENIA

666-MAKIETA 4 68-91.indd 74

20/12/2016 09:20:00

075

666-MAKIETA 4 68-91.indd 75

20/12/2016 09:20:03

076

OGŁOSZENIA drobne + Usługi

666-MAKIETA 4 68-91.indd 76

20/12/2016 09:20:06

077

666-MAKIETA 4 68-91.indd 77

20/12/2016 09:20:08

078

OGŁOSZENIA INNE

666-MAKIETA 4 68-91.indd 78

20/12/2016 09:20:10

079

666-MAKIETA 4 68-91.indd 79

20/12/2016 09:20:12

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

666-MAKIETA 4 68-91.indd 80

20/12/2016 09:20:15

081

666-MAKIETA 4 68-91.indd 81

20/12/2016 09:20:16

082

666-MAKIETA 4 68-91.indd 82

20/12/2016 09:20:18

083

666-MAKIETA 4 68-91.indd 83

20/12/2016 09:20:20

084

OGŁOSZENIA budownictwo

666-MAKIETA 4 68-91.indd 84

20/12/2016 09:20:22

085

666-MAKIETA 4 68-91.indd 85

20/12/2016 09:20:25

086

OGŁOSZENIA budownictwo

666-MAKIETA 4 68-91.indd 86

20/12/2016 09:20:28

087

666-MAKIETA 4 68-91.indd 87

20/12/2016 09:20:31

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

666-MAKIETA 4 68-91.indd 88

20/12/2016 09:20:32

089

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

666-MAKIETA 4 68-91.indd 89

20/12/2016 09:20:34

090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

666-MAKIETA 4 68-91.indd 90

20/12/2016 09:20:35

091

666-MAKIETA 4 68-91.indd 91

20/12/2016 09:20:38

092

SPORT Piłka nożna

Fot. PAP/EPA / Nigel Roddis

Piłkarze Manchesteru City pokonali u siebie Arsenal 2:1 (0:1) w szlagierze 17. kolejki angielskiej ekstraklasy i awansowali na drugie miejsce. Prowadząca w tabeli Chelsea Londyn dzień wcześniej odniosła 11. z rzędu ligowe zwycięstwo – 1:0 nad Crystal Palace.

Radość zawodników Manchesteru City z gola Leroya Sane’a (trzeci z prawej) strzelonego Arsenalowi w spotkaniu wygranym przez jego zespół 2:1

Manchester City w hicie kolejki lepszy od Arsenalu

»

Na Etihad Stadium w Manchesterze obie drużyny zagrały osłabione.

W ekipie gospodarzy brakowało zawieszonych za kartki Sergio Aguero i Fernandinho, a kontuzje leczą Ilkay Gundogan i Vincent Kompany. Natomiast wśród londyńczyków z powodu urazów pauzują m.in. Santi Cazorla, Aaron Ramsey, Danny Welbeck i Shkodran Mustafi.

Mecz rozpoczął się świetnie dla Arsenalu, który w piątej minucie objął prowadzenie po strzale Theo Walcotta. Dzięki temu Anglik został piątym najskuteczniejszym piłkarzem w historii klubu, jeśli chodzi o mecze Premier League – 63 gole. Wyprzedził o jedno trafienie Roberta Piresa.

Na początku drugiej połowy wyrównał Leroy Sane (pierwszy gol w sezonie Niemca sprowadzonego latem z Schalke Gelsenkirchen), a w 71. minucie zwycięstwo gospodarzom zapewnił Raheem Sterling.

Ten wynik spowodował zmiany w ligowej czołówce. „The Citizens” awansowali na drugie miejsce (36 pkt), a „Kanonierzy” (34) spadli na czwarte.

Liderem z 43 punktami jest Chelsea. „The Blues” odnieśli jedenaste ligowe zwycięstwo z rzędu i wyrównali klubowy rekord. W tym czasie zdobyli 25 bramek, tracąc tylko dwie.

666-MAKIETA 5 92-100.indd 92

„The Blues” z powodu słabszego poprzedniego sezonu nie grają w europejskich pucharach, więc koncentrują się na Premier League.

Wygraną 1:0 z Crystal Palace zapewnił im gol głową reprezentanta Hiszpanii Diego Costy w 43. minucie. To trzynasta bramka napastnika Chelsea w obecnym sezonie ligowym – prowadzi w klasyfikacji strzelców.

Z kolei Manchester United pokonał na wyjeździe West Bromwich Albion 2:0 po golach Zlatana Ibrahimovica. „Czerwone Diabły” zwycięstwo zawdzięczają szwedzkiemu napastnikowi.

Ibrahimovic już w piątej minucie wykorzystał dośrodkowanie z prawej strony boisku oraz błąd w kryciu i uderzeniem głową pokonał bramkarza gości.

Jedenaście minut po przerwie popisał się nieprzeciętnymi umiejętnościami technicznymi. Podbijając piłkę oszukał dwóch rywali i uderzył w kierunku bramki. Piłka odbiła się od jednego z graczy gospodarzy i zmyliła bramkarza.

35-letni Ibrahimovic z dorobkiem 11 goli zajmuje trzecie miejsce w klasyfikacji strzelców i o dwa trafienia jest gorszy od prowadzącego Diego Costy z Chelsea Londyn.

W tabeli MU jest szósty (30 pkt), a jego ostatni rywal siódmy – 23 pkt.

Wyjazdowy remis zanotował Leicester City, choć przez ponad godzinę w meczu ze Stoke City grał w osłabieniu. W 28. minucie czerwoną kartką za faul został ukarany Jamie Vardy. Gospodarze do przerwy prowadzili dwoma golami, bo w 39. minucie rzut karny wykorzystał Bojan Krkic, a w trzeciej minucie doliczonego czasu gry gola strzelił Joe Allen. „Lisy” zdołały jednak doprowadzić do remisu. W 74. minucie bramkę kontaktową zdobył Leonardo Ulloa, a w 88. minucie wyrównał Daniel Amartey. Mistrzowie Anglii z dorobkiem 17 punktów zajmują 15. miejsce w tabeli, ale w niedzielę może ich wyprzedzić Burnley, które ma taki sam dorobek i gra na wyjeździe z Tottenhamem.

Jedenastej porażki w sezonie doznała drużyna Swansea City, która uległa na wyjeździe Middlesbrough 0:3. Dwukrotnie Fabiańskiego pokonał Alvaro Negredo – w 18. i 29. minucie z rzutu karnego. W drugiej połowie bramkarz reprezentacji Polski skapitulował po raz trzeci, tym razem gola strzelił Marten de Roon. „Łabędzie” z dorobkiem 12 punktów zajmują 19. miejsce w tabeli. « 20/12/2016 08:54:04

Fot. PAP / Bartłomiej Zborowski

093

Piłkarz Legii Warszawa Nemanja Nikolic żegna się z kibicami po meczu Ekstraklasy z Górnikiem Łęczna.

Nikolic zdobył trzy bramki, a Legia wygrała 5:0

Legia gromi i goni liderów Piłkarze trzeciej w tabeli Legii wygrali w Warszawie z Górnikiem Łęczna aż 5:0 w meczu 20. kolejki ekstraklasy i mają już tylko cztery punkty straty do Jagiellonii Białystok oraz Lechii Gdańsk.

Dwa czołowe zespoły przegrały swoje spotkania.

»

Trzy gole dla Legii strzelił reprezentant Węgier Nemanja Nikolic, a po jednym Serb z polskim paszportem Miroslav Radovic oraz w doliczonym czasie Fin Kasper Hamalainen. Nikolic jest obecnie samodzielnym liderem klasyfikacji strzelców ekstraklasy. Ma 13 goli (według niektórych źródeł 12, wątpliwości dotyczą bramki na 2:0 w 7. kolejce z Ruchem Chorzów).

Piłkarze z Łęcznej, prowadzeni po raz pierwszy przez byłego selekcjonera reprezentacji Polski Franciszka Smudę, 666-MAKIETA 5 92-100.indd 93

też mieli swoje okazje. M.in. trafili w słupek, a kilka razy stołeczny zespół ratował Arkadiusz Malarz.

– Jeśli ktoś spodziewał się rewolucji w drużynie po dwóch dniach pracy, to byłby niepoważny. Nie można powiedzieć, że któryś z moich graczy nie chciał wygrać.

Po prostu niektórym zabrakło umiejętności – przyznał trener Smuda. Jego zespół zajmuje obecnie ostatnie miejsce z dorobkiem 18 punktów.

W innym spotkaniu Śląsk Wrocław

przegrał u siebie z Arką Gdynia 0:2. Gole dla gości strzelili w drugiej połowie Rafał Siemaszko i Michał Marcjanik. W ostatnich pięciu meczach wrocławianie zdobyli tylko jeden punkt.

To była bardzo udana kolejka dla Legii (35 pkt) nie tylko z racji wysokiego zwycięstwa nad Górnikiem. Dzięki innym wynikom podopieczni Jacka Magiera zbliżyli się do czołowej dwójki.

Prowadząca w tabeli Jagiellonia Białystok (39) przegrała u siebie z Wisłą Płock 1:2, a druga Lechia Gdańsk (39) uległa tego dnia Koronie w Kielcach 0:2.

Jagiellonia po raz drugi w tym sezonie nie dała rady beniaminkowi z Płocka.

W sierpniu przegrała na wyjeździe 0:1.

Tym razem straciła remis w 90. minucie, po precyzyjnym strzale Kamila Sylwestrzaka. Wcześniej gole strzelili Piotr Wlazło dla gości (w poprzedniej kolejce trzy trafienia) i Litwin Fiodor Cernych dla gospodarzy.

– Niezmiernie cieszymy się z tej wygranej, bo na koniec roku mamy dwa zwycięstwa i sześć punktów, które dadzą nam takiego pozytywnego kopa na okres wiosenny – powiedział trener Wisły Płock Marcin Kaczmarek.

Z kolei Lechia uległa na wyjeździe Koronie po dwóch golach Jacka Kiełba, który wszedł na boisko w trakcie drugiej połowy.

Zwycięstwa nie odniósł piąty w tabeli Lech (32). Poznaniacy zremisowali na wyjeździe z Cracovią 1:1. Do przerwy, choć stworzyli kilka znakomitych sytuacji, przegrywali 0:1 po efektownym strzale z daleka Marcina Budzińskiego. Wyrównał w 77. minucie duński obrońca Lasse Nielsen.

Czternaste „Pasy” nie wygrały ósmego kolejnego meczu ligowego. Ostatnie zwycięstwo podopieczni Jacka Zielińskiego odnieśli 14 października z Wisłą Płock (1:0).

Lech został wyprzedzony po tej kolejce przez Bruk-Bet Termalicę (33). Drużyna z Niecieczy pokonała u siebie Pogoń Szczecin 2:0. Szkoleniowiec gospodarzy Czesław Michniewicz w poprzednim sezonie pracował właśnie z „Portowcami”.

W innym spotkaniu tej kolejki Ruch Chorzów wygrał z Wisłą Kraków 1:0.

Bramkę zdobył w 80. minucie wypożyczony z Legii Warszawa Jarosław Niezgoda. „Niebiescy” awansowali na 15. miejsce (20 pkt).

Ligowcy po przerwie świątecznej wznowią treningi w styczniu, a pierwsza kolejka w 2017 roku zaplanowana jest na 10-13 lutego. « 20/12/2016 08:54:06

094

SPORT Skoki narciarskie + Siatkówka

Fot. PAP / Grzegorz Momot

Kamil Stoch zajął drugie miejsce w niedzielnym konkursie Pucharu Świata w skokach narciarskich w szwajcarskim Engelbergu. Zwyciężył lider klasyfikacji generalnej Słoweniec Domen Prevc.

Kamil Stoch

Stoch drugi w Engelbergu

»

Na trzeciej pozycji uplasował się Austriak Stefan Kraft. Piotr Żyła zajął ex-aequo z Niemcem Severinem Freundem dziewiąte miejsce, Maciej Kot był 15., a Dawid Kubacki 18.

W klasyfikacji generalnej PŚ Stoch awansował na czwartą pozycję, natomiast Kot spadł z czwartej na szóstą.

W pierwszej serii Stoch uzyskał 143,5 m i był trzeci. Wynik Polaka, który był rekordem zmodernizowanego obiektu Titlis-Schanze nie utrzymał się jednak długo, w kilka minut później o pół metra dalej wylądował młodszy z braci Prevców – Domen.

Obok Stocha awans do serii finałowej wywalczyli także 8. Maciej Kot – 137 m, 12.

Piotr Żyła – 137,5 m i 18. Dawid Kubacki – 132 m. Z rywalizacji odpadli 36. Stefan Hula – 123 m, 44. Klemens Murańka – 123 m oraz 46. Aleksander Zniszczoł – 125 m.

Sporym zaskoczeniem był słaby skok obrońcy trofeum Słoweńca Petera Prevca, który uzyskał tylko 126,5 m i nie awansował do finału zajmując 33. miejsce.

W finale ogromnego pecha miał zajmujący po pierwszej serii drugie miejsce Norweg Daniel-Andre Tande. Wszystko postawił na jedną kartę, maksymalnie „ciągnął” odległość. Uzyskał rewelacyjny rezultat 144,5 m, ale skok zakończył się upadkiem.

666-MAKIETA 5 92-100.indd 94

Na szczęście zawodnikowi nic groźnego się nie stało, jednak obniżone noty sędziowskie spowodowały, że Norweg spadł w klasyfikacji konkursu na 11. pozycję.

Prevc i Stoch lądowali na 141,5 m.

Dwukrotny mistrz olimpijski z Soczi awansował w konkursie na drugie miejsce. Polak po raz czwarty wywalczył w Engelbergu drugą lokatę, raz 22 grudnia 2013 roku zawody w Szwajcarii wygrał.

Dobrze zaprezentował się także Żyła, 12. po pierwszej serii – 137,5 m. W drugiej, choć miał próbę o dwa metry krótszą, awansował na 9. pozycję, co jest jego najlepszym tegorocznym wynikiem.

Kot, ósmy po pierwszej próbie (137 m), w drugiej miał 131,5 m i spadł w klasyfikacji konkursu na 15. lokatę. To spowodowało, że stracił wysokie czwarte miejsce w klasyfikacji pucharowej, aktualnie jest szósty. Na czwartą pozycję awansował Stoch.

Natomiast na rozegranych dzień wcześniej w tym samym miejscu zawodach Kamil Stoch zajął dziewiąte miejsce. Zwyciężył Austriak Michael Hayboeck, wyprzedzając Słoweńca Domena Prevca oraz swojego rodaka Andreasa Koflera.

Maciej Kot uplasował się na 12. pozycji, awansując w drugiej serii aż o 12 miejsc.

Stefan Hula był 16., Piotr Żyła – 20., a Dawid Kubacki, który na półmetku zajmował czwarte miejsce, po słabym drugim skoku spadł na 22. lokatę. Po pierwszej serii odpadli z rywalizacji Aleksander Zniszczoł i Klemens Murańka.

Konkursy w Engelbergu były ostatnimi przed świętami Bożego Narodzenia.

W drugi dzień świąt w Zakopanem odbędą się mistrzostwa Polski, po nich ekipa prowadzona przez trenera Stefana Horngachera uda się na Turniej Czterech Skoczni. Pierwszy konkurs TSC odbędzie się 30 grudnia w niemieckim Oberstdorfie. «

Klasyfikacja generalna PŚ (po 7 z 33 konkursów) 1. Domen Prevc (Słowenia) 540 pkt 2. Daniel-Andre Tande (Norwegia) 382 3. Stefan Kraft (Austria) 331 4. Kamil Stoch (Polska) 323 …6. Maciej Kot (Polska) 285 16. Dawid Kubacki (Polska) 117 18. Piotr Żyła (Polska) 105 25. Stefan Hula (Polska) 57 37. Aleksander Zniszczoł (Polska) 9 43. Klemens Murańka (Polska) 4

20/12/2016 08:54:08

095 Spektakularny awans IBB Polonii Londyn w CEV Challenge Cup Fot. www.cev.lu

»

Bełchatowska hala „Energia” okazała się szczęśliwa dla IBB Polonii Londyn. W niedzielę 18 grudnia drużyna ze stolicy Anglii w spektakularny sposób doprowadziła do „złotego seta” w starciu z FINO Kaposvar SE w ramach CEV Challenge Cup, awansując tym samym do kolejnej fazy rozgrywek.

Gospodarze wygrali cztery z pięciu rozegranych setów i zakończyli mecz wynikiem 3:1 (25:17, 25:22, 19:25, 25:19) złoty set 15:10. W poprzednim spotkaniu przeciwnik pokonał ich 3:0.

666-MAKIETA 5 92-100.indd 95

Emocje towarzyszące temu wydarzeniu dało się zaobserwować w każdej osobie znajdującej się na hali.

Swojego wielkiego zadowolenia nie krył sam prezes IBB Polonii Londyn.

– Dokładnie tak miało być. Siatkówka jest tą grą, w której idzie się z piekła do nieba i my tę drogę przeszliśmy.

Myślę, że ułożyło się idealnie. Frycowe zapłaciliśmy na Węgrzech. W Bełchatowie, również dzięki naszym przyjaciołom PGE Skrze, osiągnęliśmy to marzenie. Nie wiem, czy gdzieś indziej udałoby nam się to zrobić. Ciężko wyobrazić sobie lepsze miejsce na ziemi na ten mecz. Dziękuję wszystkim za wsparcie – skomentował prezes IBB Polonii Londyn, Bartek Łuszcz.

Zawodnicy PGE Skry Bełchatów, którzy licznie pojawili się na meczu, by wspierać swoich przyjaciół z Anglii, docenili poświęcenie i pracę IBB Polonii Londyn w przygotowanie do odbytego spotkania.

– Cieszę się, że możemy kibicować naszym kolegom z londyńskiej drużyny.

Rok czasu minął od ostatniego spotkania, w którym akurat my byliśmy przeciwnikiem IBB Polonii Londyn. Mogę powiedzieć spokojnie, że zrobili duży postęp.

Drużyna jest bardzo poukładana, widać, że pogłębili swoje umiejętności, weszli na wyższy poziom – powiedział Mariusz Wlazły, atakujący PGE Skry Bełchatów.

Swojego przeciwnika londyńska drużyna pozna 21 grudnia. «

20/12/2016 08:54:09

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

666-MAKIETA 5 92-100.indd 96

20/12/2016 08:54:09

097 STRZELEC

BARAN

LEW

Zapowiada się bardzo pracowity okres w pracy. Nie możesz liczyć, że ktoś Cię wyręczy. Sam będziesz musiał podołać wszystkim obowiązkom zawodowym.

W sprawach domowych zaangażuj bliskich do pomocy. Współdziałając sprawicie, że święta przygotujecie bez stresu.

W sprawach zawodowych będziesz musiał wykazać się pracowitością. Nie odkładaj nic na później, rób rzeczy, o które nie będziesz proszony. Postaraj się wykazać w firmie zaangażowaniem. Jeśli dobrze przyłożysz się do swoich obowiązków, niedługo będziesz zbierał plony swojego wysiłku.

Przed Tobą trudny emocjonalnie i nerwowy czas. Postaraj się nie nakręcać dodatkowo złej atmosfery, spróbuj dla siebie i najbliższych być bardziej wyrozumiałym.

Nie przywiązuj wagi do rzeczy błahych, a doceń sprawy najważniejsze, takie jak miłość, zdrowie i rodzina.

KOZIOROŻEC

BYK

PANNA

W ciągu najbliższych dni wiele rzeczy może Ci iść jak po grudzie. Spadnie Ci na głowę sporo nowych obowiązków, a ludzie będą Cię zaskakiwać i to niekoniecznie pozytywnie. Bądź opanowany i postaraj się skupić, bo Twoje posunięcia będą wymagały rozwagi.

Możesz mieć wrażenie, że wiele spraw nie układa się po Twojej myśli. Możesz poczuć się zrezygnowany, demotywowany do starań. Gwiazdy gwarantują jednak, że są to chwilowe, kłopoty, które niebawem nie będą miały znaczenia. Skup się na bieżących sprawach i nie oczekuj wielkich wyników.

Układ planet wpłynie na Ciebie ożywczo i sprawi, że wstąpi w Ciebie pozytywna energia. Nie opuści Cię dobry humor i skłonność do żartów. Z ochotą będziesz wykonywał obowiązki zawodowe, chętnie też zaangażujesz się do działań społecznych. Poczujesz się zrealizowany.

WODNIK

BLIŹNIĘTA

WAGA

Zapowiada się okres bogaty w spotkania towarzyskie. Propozycje spędzenia wolnego czasu będą Cię zaskakiwać.

Baw się dobrze, ale nie spoufalaj się za bardzo z nowo zatrudnionymi pracownikami. Zastanów się, zanim przejdziesz z kimś na „ty”.

Będziesz duszą towarzystwa. Czas sprzyjający spotkaniom i zabawie sprawi, że zapragniesz skupić się na szaleństwach.

Korzystaj z miłych chwil, nie zapominając o obowiązkach zawodowych, ale i tych domowych. Najbliższe dni wymagać będą zorganizowania w pracy.

Życie będzie toczyło się szybko. Będziesz miał do załatwienia dużo spraw osobistych a na głowę spadnie Ci dodatkowo sporo obowiązków zawodowych. Zaczniesz mieć poczucie, że doby Ci nie starcza. Jako dobry organizator zaproś do współpracy rodzinę i kolegów z pracy.

RYBY

RAK

SKORPION

Bądź wyczulony na rzeczy, które będą się działy wokół Ciebie, zwłaszcza w życiu zawodowym. Możesz mieć problemy ze strony osób nieżyczliwych. Uważaj, co i komu mówisz. W razie kłopotów, zachowaj spokój i klasę, a wszystko zakończy się dla Ciebie pomyślnie.

Nareszcie odzyskasz utracony spokój i poczucie bezpieczeństwa. Szybko poradzisz sobie z nadrobieniem zaległości.

Uda Ci się załatwić pewną bardzo ważną dla Ciebie sprawę. Przestaniesz myśleć z obawą o przyszłości. Na nadchodzący rok możesz zaplanować ambitne plany.

Zapowiada się sympatyczny czas.

Pozytywnie zaskoczy Cię spotkanie towarzyskie, na które początkowo w ogóle nie będziesz miał ochoty iść. Twoją głowę będą zaprzątały myśli o zabawie i miłości.

Jeśli jesteś samotny możesz liczyć na nowe, interesujące znajomości.

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

666-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

20/12/2016 08:54:10

666-MAKIETA 5 92-100.indd 98

20/12/2016 08:54:12

666-MAKIETA 5 92-100.indd 99

20/12/2016 08:54:15

666-MAKIETA 5 92-100.indd 100

20/12/2016 08:54:17