Cooltura Issuu 671

Page 1

cooltura.co.uk

28 stycznia 2017

04 (671)

BĘDZIE TWARDY PORADNIK dla polskich rodzin

HISTORIA brytyjskiej czekolady

671-COVER.indd 3

23/01/2017 15:56:11


671-MAKIETA 1 01-23.indd 2

23/01/2017 16:47:10


671-MAKIETA 1 01-23.indd 3

23/01/2017 16:47:12


W NUMERZE 671.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

012

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / JAREK SĘPEK MARCIN SZCZEPAŃSKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

016

094

006 W OBIEKTYWIE

054 KSIĘGARNIA

008 NA WYSPACH

056 FILM

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 026 POLITYKA Brexit na całego

028 TEMAT NUMERU Koszmar za ścianą

034 FELIETON Ostateczny krach demokracji

038 PORADY Poradnik dla polskich rodzin żyjących w Wielkiej Brytanii

042 TRANSPORT 044 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia

052 WYDARZENIA Polscy pisarze na londyńskich targach

671-MAKIETA 1 01-23.indd 4

Henri Henri

058 FASHION WEEK Walking between thousands glasses

060 MUZYKA Polski punk na londyńskiej scenie

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk , wew. 229 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Okładka: TOMAK WOŹNICZKA

Robaki przysmaki

064 ZDROWIE I URODA Co to jest zakwaszenie organizmu i jak je leczyć? Polacy wśród najmniej dbających o zdrowie narodowości

068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

23/01/2017 16:47:17


671-MAKIETA 1 01-23.indd 5

23/01/2017 16:47:19


006

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

Budować mosty, nie mury! Transparent z napisem „Budować mosty, nie mury” zawisł w zeszły piątek rano na londyńskim Tower Bridge w ramach protestu przeciwko Donaldowi Trumpowi, który tego dnia w Waszyngtonie został zaprzysiężony na 45. prezydenta USA. Protest został zorganizowany przez ugrupowanie o nazwie „Mosty nie Mury”, odnoszącej się do planów budowy muru na granicy USA z Meksykiem przez Trumpa. Czytaj też na str. 12

671-MAKIETA 1 01-23.indd 6

23/01/2017 16:47:20


Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga 671-MAKIETA 1 01-23.indd 7

23/01/2017 16:47:21


008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Miejsce Szkocji jest w Europie

671-MAKIETA 1 01-23.indd 8

Jakub Krupa, PAP

»

Szkocki parlament przyjął w zeszłym tygodniu we wtorek uchwałę opowiadającą się za zachowaniem członkostwa Szkocji we wspólnym rynku Unii Europejskiej nawet po wyjściu Wielkiej Brytanii ze Wspólnoty. Wniosek poparło 86 posłów, 36 było przeciw. W treści zgłoszonej przez rząd rezolucji podkreślono, że „parlament jest świadomy negatywnego wpływu rezygnacji z członkostwa w europejskim rynku wewnętrznym na Szkocję i Wielką Brytanię”. Jak podkreślono, w sytuacji gdyby Wielka Brytania zdecydowała się na opuszczenie wspólnego rynku, Szkocja powinna „szukać alternatywnego podejścia”, co mogłoby wymagać przekazania przez rząd w Londynie większych uprawnień lokalnym władzom. W grudniu 2016 r. rząd w Edynburgu przedstawił strategię „Miejsce Szkocji w Europie”, która zawierała szereg proponowanych rozwiązań zapewniających zachowanie elementów członkostwa w Unii Europejskiej po wyjściu Wielkiej Brytanii ze Wspólnoty. Wśród rozważanych przez polityków scenariuszy znalazło się także zorganizowanie drugiego referendum w sprawie niepodległości Szkocji. Przyjęta uchwała szkockiego parlamentu stoi w jaskrawej sprzeczności z przedstawionymi przez premier Theresę May planami brytyjskiego rządu, wśród których jest między innymi jednoznaczna zapowiedź opuszczenia wspólnego rynku Unii Europejskiej (czytaj na str. 20-23).

– Swoimi dzisiejszymi komentarzami premier sprawiła, że ten wybór (niepodległości – przyp. red.) stał się bardziej prawdopodobny – powiedziała szefowa autonomicznego rządu Szkocji Nicola Sturgeon. Według najnowszych sondaży taki scenariusz popiera około 46 proc. Szkotów. Szefowa rządu Szkocji oceniła, że plan brytyjskiej premier Theresy May ws. Brexitu to „ekonomiczna katastrofa”. Szkoci muszą móc wybrać niepodległość od Wielkiej Brytanii, jeśli ignorowane są ich życzenia ws. Brexitu – oświadczyła Sturgeon. Od czasu, gdy większość Brytyjczyków podjęła decyzję o Brexicie, premier autonomicznego szkockiego rządu przedstawiła rządowi May serię projektów uwzględniających stanowisko Szkocji. – Choć trwają dyskusje na temat tych projektów i choć pani premier powtórzyła dziś swoją obietnicę, że należycie rozważy nasz plan, nie mieliśmy jeszcze dowodów, by głos Szkocji był słyszany lub nasze interesy były brane pod uwagę – powiedziała Sturgeon. Dodała: – Brytyjski rząd nie może pozwolić na wykluczenie nas (Szkocji) z UE oraz ze wspólnego rynku, nie biorąc pod uwagę wpływu na naszą gospodarkę, pracę, poziom życia i naszą reputację otwartego, tolerancyjnego kraju oraz nie dając Szkocji możliwości wyboru między tym a inną przyszłością. W referendum z czerwca 2016 roku w sprawie członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej 62 proc. Szkotów zagłosowało przeciw Brexitowi. «

23/01/2017 16:47:23


009

671-MAKIETA 1 01-23.indd 9

23/01/2017 16:47:24


Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Irlandię Północną czekają przyspieszone wybory

Były wicepremier Irlandii Północnej Martin McGuinness

»

Brytyjski minister do spraw Irlandii Północnej James Brokenshire ogłosił w zeszłym tygodniu w poniedziałek, że przedterminowe wybory parlamentarne powinny odbyć się tam 2 marca; tydzień wcześniej do dymisji podał się wicepremier Irlandii Północnej Martin McGuinness. Brokenshire zaproponował, by obecny parlament został rozwiązany 26 stycznia. Wyjaśnił również dziennikarzom, że nie dysponuje władzą, na mocy której mógłby zmusić skonfliktowane strony rządowej koalicji w Irlandii Północnej do kontynuowania współpracy. Rezygnacja McGuinnessa z partii Sinn Fein ze stanowiska wiceszefa rządu doprowadziła do upadku gabinetu utworzonego

671-MAKIETA 1 01-23.indd 10

po poprzednich wyborach, które odbyły się zaledwie 10 miesięcy temu. Wicepremier zrezygnował ze stanowiska 9 grudnia na skutek konfliktu z pierwszym ministrem (szefową regionalnego rządu) Irlandii i zarazem przewodniczącą protestanckiej probrytyjskiej Partii Demokratycznych Unionistów (DUP) Arlene Foster, który dotyczył kwestii dofinansowania energii odnawialnych. Jeszcze tego samego dnia (tj. w poniedziałek) rano gabinet premier Theresy May podejmował próby mediacji między McGuinnessem a Foster, ale nie udało się osiągnąć porozumienia. Na kilka godzin przed wystąpieniem Brokenshire'a przewodniczący

Sinn Fein Gerry Adams oznajmił, że jego partia obsadzi stanowiska wicepremiera i oskarżył koalicyjnych partnerów o korupcję. Wezwał też do rozpisania nowych wyborów. Sinn Fein to ugrupowanie popierane przez wyborców katolickich i opowiadające się za zjednoczeniem całej Irlandii. Na mocy zawartego w 1998 roku porozumienia, które zakończyło trwający trzy dziesięciolecia krwawy konflikt między katolikami i protestantami w brytyjskim Ulsterze, oba największe ugrupowania unionistyczne i nacjonalistyczne sprawują wspólnie rządy nad Irlandią Północną w ramach obowiązkowej koalicji. «

23/01/2017 16:47:26


011

671-MAKIETA 1 01-23.indd 11

23/01/2017 16:47:28


012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

Marsz Kobiet przechodzi przez centrum Londynu

Londyn nie lubi Trumpa Tysiące osób demonstrowało w zeszłą sobotę w Londynie przeciwko nowemu prezydentowi USA Donaldowi Trumpowi, domagając się poszanowania praw człowieka, godności kobiet oraz podjęcia działań mających zapobiec zmianom klimatycznym. Podobne protesty odbywały się w wielu miastach na całym świecie.

671-MAKIETA 1 01-23.indd 12

»

Protestujący w ramach „Marszu Kobiet” zebrali się pod ambasadą Stanów Zjednoczonych w Londynie i przeszli na centralny plac brytyjskiej stolicy, Trafalgar Square. Według londyńskiego radia LBC demonstrantów było kilkanaście tysięcy. – To niezwykle ważne. Nie chodzi tylko o Trumpa, ale o szereg tematów o znaczeniu globalnym, które wymagają globalnej odpowiedzi – przekonywała w rozmowie z telewizją Sky News jedna z organizatorek londyńskiego marszu, Kimberley Espinel. – Znajdujemy się w sytuacji przełomu: albo się poddamy i wycofamy, albo 23/01/2017 16:47:30


013

zaangażujemy. To jest odpowiedni moment, żeby się zaangażować, zabrać głos publicznie, być aktywnym – przekonywała. – Sprawy, w imię których protestujemy, nie dotyczą tylko liberałów, ale wszystkich ludzi – dodała. Espinel zaznaczyła jednocześnie, że „choć to ruch powołany i prowadzony przez kobiety, jest on otwarty na wszystkich”. – Kontaktowało się z nami wielu rodzi671-MAKIETA 1 01-23.indd 13

ców, którzy chcieli pokazać swoim dzieciom, że zaangażowanie w politykę jest ważne; jest (na proteście – przyp. red.) wielu mężczyzn – podkreśliła. W Marszu Kobiet, który odbył się w największych miastach USA wzięło udział od 1,5 do 2 mln osób. Jeden z głównych amerykańskich pochodów przeszedł przez Waszyngton. Wielu

demonstrantów, którzy przybyli do stolicy USA, by zamanifestować swój sprzeciw wobec planowanej polityki Trumpa, przyjechało specjalnymi autobusami między innymi z Nowego Jorku, z Chicago, z Filadelfii i z Bostonu. Z kolei w Los Angeles sobotni Marsz Kobiet był największym zgromadzeniem publicznym od 30 lat. Zdaniem policji liczba manifestantów demonstrujących przekroczyła 500 tys., organizatorzy twierdzą, że wyniosła nawet 750 tys. – Na pewno na ulice wyszło więcej ludzi niż w 2006 r., gdy odbyła się półmilionowa manifestacja w obronie praw imigrantów – powiedziała agencji AFP rzecznik policji Andrew Neiman, który pozostaje na służbie już od 30 lat. W Nowym Jorku uczestnicy Marszu Kobiet sformowali pochód, w którym szło do 500 tys. jak podają organizatorzy. W Chicago manifestowało według policji co najmniej 125 tys. osób. Zdaniem organizatorów liczebność była dwukrotnie wyższa i sięgała nawet 250 tys. Obecność tak wielkiego tłumu uniemożliwiła przemarsz ulicami miasta i ostatecznie manifestacja przybrała formę wiecu. W Bostonie manifestowało zdaniem organizatorów 100 tys. osób. Według policji całkowita liczba manifestantów była zgodna z przewidywaniami podanymi przy rejestracji marszu i wyniosła 80 tys. Uczestnicy Marszu Kobiet mieli na głowach różowe czapki z kocimi uszami, które stały się symbolem walki z mizoginizmem Trumpa. Na transparentach widniały hasła: „My, naród, jesteśmy silniejsi niż strach”, „Różnorodność jest amerykańska”, „Prawa kobiet to prawa człowieka”, „Szacunek dla każdego”. Marsze przebiegały w pokojowej atmosferze. Do wzięcia udziału w demonstracji, której celem było wyrażenie sprzeciwu wobec zapowiadanej w trakcie kampanii wyborczej polityki Trumpa, zachęcało wiele znanych osobistości, między innymi piosenkarka Katy Perry czy aktorki Scarlett Johansson, Julianne Moore i America Ferrera, która jest córką imigrantów z Hondurasu. Jak pisze w komentarzu Reuters: „ostateczna liczba uczestników Marszu Kobiet była z całą pewnością wyższa niż tłum osób uczestniczących w inauguracji prezydenta w przeddzień”. « 23/01/2017 16:47:34


014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Historia brytyjskiej czekolady ... która częściowo przeniosła się do Wrocławia.

Źródło Daily Mail Przygotowała Sylwia Milan

»

W 1824 roku John Cadbury otworzył sklep spożywczy na Bull Street w modnej dzielnicy Birmingham. Oferował między innymi kakao i czekoladę do picia. Odniósł duży sukces i siedem lat później rozpoczął już jej produkcję. W tej samej miejscowości wynajął małą fabrykę na Crooked Lane. Minęło szesnaście lat i potrzebne było powiększenie pomieszczenia. Cadbury przeprowadził się na Bridge Street do samego centrum miasta. W 1861 po 37 latach od rozpoczęcia działalności, jej założyciel z powodu słabego zdrowia, oddaje fabrykę w ręce synów. Chłopcy mieli po 21 i 25 lat. Pięć lat później bracia rozwinęli biznes, dzięki sprowadzeniu specjalnej maszyny z Holandii. 671-MAKIETA 1 01-23.indd 14

1879 rok i kolejna przeprowadzka, tym razem do Bournville za Birmingham. Firma rośnie. W 1893 bracia kupują więcej ziemi z zamiarem budowy nowoczesnej przemysłowej wioski, która jak się okaże przetrwa aż do czasów współczesnych. W 1897 bracia na rynek wypuszczają pierwszą czekoladę do jedzenia. Wokół Bournville powstają domy dla emerytowanych pracowników, zatrudnionych w Cadbury. 1905 i kolejny nowy produkt na rynku, Cadbury Dairy Milk, który jest w stanie konkurować z najlepszymi markami nawet szwajcarskiej mlecznej czekolady. Rok później firma przeznacza specjalny kapitał na system emerytalny dla swoich robotników. Rok 1915 to pojawienie się w sprzedaży Milk Tray, pudełka czekoladek do codziennego spożycia dla masowego 23/01/2017 16:47:35


015 odbiorcy. 3 lata później pośród pracowników wyłoniono radę do rozwiązywania bieżących spraw fabryki i osób w niej zatrudnionych. W 1919 roku dochodzi do fuzji z J.S.Fry & Sons Ltd, by razem stawić czoło konkurencji w postaci Rowntree. Dwa lata później udaje się otworzyć pierwsze oddziały za granicą: w Tasmanii i Nowej Zelandii. Wybuch II wojny światowej w 1939 roku wprowadza reglamentację. Czekolada i kakao poddane zostają kontroli państwa. We wrześniu 1955 roku można zobaczyć pierwszą telewizyjną reklamę Cadbury w jednej z komercyjnych stacji. Ważną datą w historii firmy jest 1969, kiedy dochodzi do kolejnej fuzji, tym razem ze Schweppes i rozpoczyna się podbój rynków międzynarodowych i wejście na Giełdę Papierów Wartościowych w Londynie. W 2003 roku Cadbury idzie na zakupy. Wchodzi w posiadanie kilku innych marek na przykład gumy do żucia. Dzięki temu zostaje największą na świecie firmą cukierniczą. 2008 pod znakiem rozwodu w spółce. Rozejść postanawiają się Cadbury i Schweppes. Wyroby cukiernicze i napoje idą odtąd oddzielną drogą. Czekolada Cadbury dostaje znaczek Fairtrade. Oznacza to, że w procesie wytwarzania produktu nie korzystano z niewolniczej pracy dzieci i dorosłych. 2010 Cadbury zostaje kupione przez amerykański Kraft za 11,5 miliarda funtów. Amerykański gigant obiecał Brytyjczykom, że produkcja słynnych czekolad nadal będzie miała miejsce w historycznym Bournville. Tymczasem do mediów przedostały się informacje o przeniesieniu produkcji pod Wrocław. Jeden z potomków Johna Cudbury’ego, założyciela marki, powiedział głośno: „Jestem bardzo rozczarowany”. O co więc chodzi w wartej miliardy funtów spółce? Kraft, mimo że obecny właściciel, nie pierwszy raz tłumaczy się ze swoich decyzji. Niemal zaraz po transakcji w 2010 zlikwidowano fabrykę w Somerdale niedaleko Bristolu. Pracę straciło 400 osób. Wówczas szef Kraft Foods na Europę, Trevor Bond powiedział: „Będziemy kontynuowali produkcję legendarnego Diary Milk na terenie Wielkiej Brytanii tak długo, jak nasi konsumenci będą zadowoleni z samego produktu i jego smaku”. Kiedy media nagłośniły sprawę Cadbury we Wrocławiu, w styczniu tego roku wydano dłuższe oświadczenie, w którym czytamy: „Znaczna część produkcji nadal zlokalizowana jest w UK. W tej chwili jeśli przenosimy, to tylko wybrany asortyment i to w ośrodkach, które są zbyt obłożone, by mogły realizować zamówienia. Niektórych czekoladek wręcz nie można produkować na miejscu, bo z taśm w Bournville obecnie schodzą już: Dairy Milk, Wispa, Roses, Heroes, Creme Egg i wiele innych. W rzeczywistości stale zwiększamy liczbę wytwarzanych tu czekolad. To chyba dobra wiadomość dla przemysłu brytyjskiego, gdzie zainwestowaliśmy już 75 mln funtów w samym tylko Bournville i jego okolicach. Natomiast jeżeli chodzi o cały kraj, to mówimy o 200 mln funtów. To zabezpieczenie rynku pracy dla kolejnego pokolenia Brytyjczyków”. « 671-MAKIETA 1 01-23.indd 15

23/01/2017 16:47:36


Fot. PAP/EPA/Will Oliver

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Woskowy Trump zastąpił Obamę

671-MAKIETA 1 01-23.indd 16

Pracownicy Madame Tussauds dokonują ostatnich korekt na figurze Donalda Trumpa

»

Jeszcze przed inauguracją figura nowego prezydenta USA Donalda Trumpa zastąpiła postać odchodzącego z Białego Domu prezydenta Baracka Obamę w słynnej galerii figur woskowych Madame Tussauds w Londynie. Figura Trumpa jest częścią ekspozycji prezentującej Gabinet Owalny. Uderzająco podobny do oryginału manekin Trumpa ze srogą miną stanął w miejscu, gdzie dotąd znajdo-

wała się uśmiechnięta woskowa postać Obamy. Nad figurą pracowało 20 doświadczonych artystów. Jej wykonanie kosztowało 150 tys. funtów. Nowa figura pierwszy raz została pokazana gościom słynnej galerii 20 stycznia, w dniu zaprzysiężenia Trumpa na 45. prezydenta USA. Pracownia i muzeum woskowych figur działa w Londynie od 1835 roku. «

23/01/2017 16:47:37


017

671-MAKIETA 1 01-23.indd 17

23/01/2017 16:47:38


018

WIADOMOŚCI tekst sponsorowany biznes NA wyspach

Rząd ukrył nieudaną próbę rakietową Jakub Krupa, PAP

»

Brytyjski rząd ukrył przeprowadzoną pod koniec czerwca 2016 roku nieudaną próbę rakietową w ramach systemu obronnego Trident – poinformował „Sunday Times”. Premier Theresa May pytana, czy świadomie zataiła tę informację, odmówiła jednoznacznej odpowiedzi. Według źródeł „Sunday Timesa”, w brytyjskim wojsku nieuzbrojony pocisk został wystrzelony z pokładu HMS Vengeance – jednego z czterech okrętów podwodnych wchodzących w skład systemu odstraszania nuklearnego Trident – w kierunku zachodniego wybrzeża Afryki Północnej, ale w wyniku usterki znacząco zboczył z kursu. Dokładna przyczyna awarii systemu naprowadzającego pozostaje tajna, ale cytowany przez gazetę anonimowy przedstawiciel sił zbrojnych ocenił, że pocisk mógł zmienić kierunek w stronę wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych. – Incydent wywołał ogromną panikę na najwyższym poziomie rządowej i wojskowej hierarchii; pierwszy test militarny naszego systemu odstraszania nuklearnego od czterech lat skończył się fatalną porażką – dodało źródło. Ze względu na koszty takiego testu (około 17 mln funtów) brytyjskie wojsko przeprowadziło w ostatnich kilkunastu latach zaledwie pięć prób systemu Trident: w 2000, 2005, 2009, 2012 i 2016 roku. „Sunday Times” zwraca uwagę, że choć do nieudanego testu doszło w czerwcu ubie-

671-MAKIETA 1 01-23.indd 18

głego roku, gdy premierem Wielkiej Brytanii był jeszcze David Cameron, to, kiedy zaledwie kilka tygodni później w parlamencie doszło do kluczowego głosowania parlamentarnego w sprawie przedłużenia funkcjonowania systemu Trident, na czele rządu stała już Theresa May. Zapytana przez BBC, czy wiedziała o nieudanym teście i czy ukryła go przed opinią publiczną, May czterokrotnie uniknęła jednoznacznej odpowiedzi. – Mam absolutne zaufanie do naszych pocisków nuklearnych. Moje przemówienie w Izbie Gmin dotyczyło tylko i wyłącznie tego, czy powinniśmy przedłużyć działanie tego programu – powiedziała. Brytyjski parlament zagłosował w lipcu za wnioskiem, udzielając poparcia propozycji przedłużenia wartego 31 mld funtów programu nuklearnego. Po ujawnieniu informacji o nieudanej próbie rakietowej przez „Sunday Timesa” opozycyjni politycy Partii Pracy i Szkockiej Partii Narodowej wezwali rząd do stworzenia niezależnej komisji, która miałaby zbadać przyczyny usterki, a także do udzielenia parlamentowi krótkiej informacji w tej sprawie przez ministra obrony Michaela Fallona. Premier Szkocji Nicola Sturgeon oceniła awarię za „niezwykle poważną” i napisała na Twitterze, że „rząd (w Londynie) powinien w pełni wyjaśnić to, do czego doszło, kto, co i kiedy wiedział, a także dlaczego Izba Gmin nie została poinformowana”.

Szef Partii Pracy Jeremy Corbyn podkreślił w rozmowie z telewizją Sky News, że konieczna jest „poważna dyskusja o tym dość katastrofalnym błędzie”. System Trident składa się z czterech stacjonujących na stałe w Szkocji okrętów podwodnych klasy Vanguard, z których każdy ma na pokładzie osiem rakiet uzbrojonych w głowice nuklearne o zasięgu do 12 tys. kilometrów. W każdym momencie przynajmniej jedna z łodzi znajduje się na patrolu, stanowiąc realną groźbę odpowiedzi nuklearnej w razie ataku na Wielką Brytanię. Na pokładzie każdego z okrętów znajduje się list od aktualnego szefa rządu Wielkiej Brytanii z instrukcjami, co należy zrobić w razie ataku na Londyn i zniszczenia brytyjskiego parlamentu, kancelarii premiera na Downing Street 10 i braku łączności z przedstawicielami władzy. W październiku Wielka Brytania zainaugurowała program budowy nowych atomowych okrętów podwodnych, które mają zastąpić obecne okręty Vanguard w roli nosicieli rakiet balistycznych Trident i utrzymać w ten sposób dotychczasowy potencjał odstraszania nuklearnego. Pierwszy nowy okręt podwodny z serii określanej na razie jako Successor (Następca) ma wejść do służby krótko po roku 2030. Wielka Brytania jest jednym z dziewięciu krajów posiadających broń nuklearną, obok Stanów Zjednoczonych, Rosji, Francji, Chin, Indii, Pakistanu, Izraela i Korei Północnej. «

23/01/2017 16:47:40


019

671-MAKIETA 1 01-23.indd 19

23/01/2017 16:47:41


020

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

May przedstawiła plan rządu dotyczący Brexitu Premier Theresa May zapowiedziała w zeszłym tygodniu we wtorek, że Wielka Brytania wraz z wyjściem z Unii Europejskiej opuści także wspólny rynek UE i będzie chciała wynegocjować nowe porozumienie o wolnym handlu, bez zachowania dotychczasowych czterech swobód. Jakub Krupa, PAP

»

Podczas przemówienia w Lancaster House, XIX-wiecznym pałacu dyplomatycznym położonym w bezpośrednim sąsiedztwie Pałacu Buckingham, szefowa rządu przedstawiła przed publicznością złożoną z dyplomatów z całego świata główne priorytety negocjacyjne Wielkiej Brytanii w procesie wyjścia z UE. Przemawiając blisko 30 lat po tym, gdy w tym samym miejscu ówczesna brytyjska premier Margaret Thatcher zapewniała o szansach związanych z członkostwem w europejskim wspólnym rynku, May zapowiedziała, że wraz z wyjściem z UE Wielka Brytania opuści także wspólny rynek i unię celną. Brytyjska premier poruszyła także między innymi temat przyszłych zasad 671-MAKIETA 1 01-23.indd 20

imigracyjnych dla obywateli UE, w tym tych mieszkających już w Wielkiej Brytanii, a także zapowiedziała, że ostateczna propozycja porozumienia będzie poddana pod głosowanie w obu izbach brytyjskiego parlamentu. – (Nowe) porozumienie powinno pozwolić nam na możliwie najbardziej otwarty handel dobrami i usługami pomiędzy Wielką Brytanią a państwami członkowskimi (UE); dać nam maksymalną swobodę handlu i operowania w ramach europejskich rynków europejskim firmom na terenie Wielkiej Brytanii – powiedziała May. – Ale chcę wyrazić się jasno: to, co proponuję, nie może oznaczać członkostwa we wspólnym rynku – podkreśliła, dodając, że jego zachowanie oznaczałoby dalsze zachowanie czterech swobód (przepływu towa-

rów, usług, kapitału i ludzi) i podległość pod jurysdykcję Trybunału Sprawiedliwości UE. – Zasadniczo oznaczałoby to, że nie opuszczamy Unii Europejskiej wcale – oceniła. Jak zaznaczyła May, nowe rozwiązanie może „zawierać pewne elementy obecnych ustaleń w ramach wspólnego rynku, np. dotyczących eksportu samochodów osobowych i ciężarówek albo ponadgranicznych usług finansowych”. – Nie ma sensu zaczynać wszystkiego od początku, jeśli przez tyle lat stosowaliśmy się do tych samych zasad – podkreśliła. Brytyjska premier zapowiedziała także opuszczenie obecnej unii celnej i wynegocjowanie nowego porozumienia, które pozwoli rządowi w Londynie na ustalanie własnych stawek celnych przy maksymalnym uproszczeniu biurokracji w handlu 23/01/2017 16:47:43


Fot. Kirsty Wigglesworth - WPA Pool /Getty Images

021

Premier Theresa May przemawia 17 stycznia w Lancaster House w Londynie

z UE. Takie rozwiązanie pozwoli na zawieranie umów celnych także z krajami trzecimi, między innymi Indiami, Australią i Nową Zelandią. May podkreśliła także, że w celu zagwarantowania maksymalnej stabilności legislacyjnej dotychczasowe prawa – oparte o przepisy unijne – zostaną w całości zachowane, a przyszłe decyzje o ich zmianie lub uchyleniu będą podejmowane przez brytyjski parlament. W trakcie swojego przemówienia May zapowiedziała także, że wprowadzone zostaną nowe przepisy imigracyjne, które pozwolą na „kontrolę liczby osób, które przyjeżdżają do Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej”. – Podczas gdy kontrolowana imigracja może przynieść wiele korzyści, kiedy 671-MAKIETA 1 01-23.indd 21

liczba imigrantów staje się zbyt wysoka, spada poparcie opinii publicznej dla całego systemu. W ciągu ostatniej dekady widzieliśmy rekordowe poziomy imigracji, co spowodowało nacisk na służby publiczne, np. szkoły, infrastrukturę, dostępność mieszkań, a także obniżenie pensji klas pracujących – powiedziała premier. Jak podkreśliła, „nadal będziemy przyciągać najlepsze umysły do pracy i studiowania w Wielkiej Brytanii, ale ten proces musi być odpowiednio zarządzany, żeby służył naszemu interesowi narodowemu”. Mówiąc o przyszłym statusie trzech milionów obywateli UE mieszkających w Wielkiej Brytanii, w tym milionowej społeczności Polaków, May powiedziała, że „uczciwość wymaga rozwiązania tej kwestii najszybciej, jak to tylko możliwe”.

– Powiedziałam innym unijnym liderom, że możemy dać im pewność, której chcą od razu i porozumieć się w tej sprawie natychmiast. Większość popiera takie porozumienie – jeden lub dwóch nie – ale chcę, żeby wszyscy mieli świadomość, że to istotny priorytet dla Wielkiej Brytanii – powiedziała premier. Według jej zapewnień, pomimo wyjścia z UE Wielka Brytania będzie kontynuować współpracę naukową z krajami członkowskimi, a także bliską koordynację w ramach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, w tym wymianę informacji wywiadowczych. Jak zaznaczyła, dowodem na to, że Wielka Brytania „opuszcza Unię Europejską, ale nie Europę” ma być między innymi stacjonowanie brytyjskich żołnierzy w Polsce, Rumunii i Estonii w ramach NATO. Zaakcentowała, że wraz z wystąpieniem Wielkiej Brytanii z unijnego rynku jej kraj przestanie wpłacać „ogromne sumy” do unijnego budżetu. – Być może będą konkretne programy unijne, w których będziemy chcieli uczestniczyć, ale skończą się czasy wpłacania wielkich składek przez Wielką Brytanię – podkreśliła premier. May podkreśliła także, że jej celem jest ustalenie zasad przyszłych relacji pomiędzy UE a Wielką Brytanią przed zakończeniem dwuletniego okresu negocjacyjnego; zasady te będą następnie implementowane w ramach okresów przejściowych. Premier zaznaczyła jednocześnie, że „woli brak porozumienia niż złe porozumienie dla Wielkiej Brytanii” i jest gotowa odejść od stołu negocjacyjnego, jeśli proponowane warunki przyszłych relacji nie będą, jej zdaniem, zadowalające. Odnosząc się tym samym do nawoływań z niektórych europejskich stolic, że strategią negocjacyjną przyjętą w rozmowach z rządem w Londynie powinno być zniechęcenie innych krajów do pójścia tą samą drogą, May oceniła, że „byłby to zgubny akt samookaleczenia (...) i nie byłoby to przyjacielskie działanie”. Według zapowiedzi May, jedną z kluczowych zasad, które będą przyświecać brytyjskiemu rządowi w trakcie negocjacji, będzie zachowanie spójności Wielkiej Brytanii i wspólnego podejścia krajów wchodzących w jej skład: Anglii, Szkocji, Walii i Irlandii Północnej. Jak dodała, kluczowe będzie też zachowanie Wspólnego Obszaru Podróżowania pomiędzy Irlandią a Irlandią Północną. Formalny proces wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej ma się rozpocząć przed końcem marca. « 23/01/2017 16:47:45


022

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Mieszane reakcje na przemówienie May

»

Pierwsze reakcje na wystąpienie brytyjskiej premier Theresy May, która przedstawiła plan Brexitu, to zarówno wyrazy ubolewania z drogi obranej przez Londyn, jak i zadowolenie z niektórych brytyjskich priorytetów. Były szef dyplomacji i premier Szwecji Carl Bildt wyraził na Twitterze ubolewanie z powodu „podejścia, jakie wybrał brytyjski rząd”. Jego zdaniem przemówienie May wskazuje, że Zjednoczone Królestwo chce „czegoś trochę mniejszego” niż porozumienie o wolnym handlu między Ukrainą a UE. Bildt wyraził przekonanie, że „większość UE wolałaby bliższe relacje ze Zjednoczonym Królestwem”. Rząd Irlandii wydał oświadczenie, w którym z zadowoleniem powitał wyrażoną przez May wolę utrzymania Wspólnego Obszaru Podróżowania między Irlandią a Irlandią Północną i uniknięcia powrotu do „twardej granicy” z Irlandią Płn. Minister finansów Finlandii Petteri Orpo napisał na Twitterze: „Brytania przedstawiła swój plan Brexitu. (...) Zadaniem UE27 jest teraz znalezienie wspólnego stanowiska. Zjednoczeni stoimy, podzieleni upadamy”. 671-MAKIETA 1 01-23.indd 22

Czeski sekretarz stanu ds. europejskich Tomasz Prouza napisał na Twitterze: „Przynajmniej wiemy teraz, czego chce Zjednoczone Królestwo. (...) Ten plan wydaje się dość ambitny – handel tak swobodny, jak to tylko możliwe, pełna kontrola nad imigracją (...), ale gdzie jest coś w zamian?”. Szef komisji regulacyjnej finansowej dzielnicy Londynu (City of London) Mark Boleat pozytywnie ocenił przemówienie May o rządowej strategii Brexitu. W komentarzu zaznaczył, że świat finansowy „przyjmuje z zadowoleniem dążenie premier, by zachować najszerszy możliwy dostęp do wspólnego rynku, szczególnie istotny dla naszych branż”, pomimo rezygnacji z bycia jego członkiem. „Prawa paszportowe (zezwalające na prowadzenie działalności transgranicznej w obrębie UE – przyp. red.) i dostęp do najbardziej utalentowanych pracowników w pewnym stopniu pomogły uczynić z Wielkiej Brytanii najważniejsze światowe centrum finansowe i rząd w pełni rozpoznał konieczność ochrony naszych interesów – wskazał Boleat. Jak dodał, dla dalszego sukcesu sektora finansowego kluczowe jest zachowanie możliwości zatrudniania „najbar-

Wydaje się, że May chce zjeść ciastko i mieć ciastko – twierdzi przywódca opozycyjnej Partii Pracy Jeremy Corbyn dziej utalentowanych pracowników ze Wspólnoty”, którzy dziś stanowią około 12 proc. wszystkich pracowników londyńskiego City. „Popieramy także zachowanie praw obywateli Unii Europejskiej, którzy obecnie pracują w Wielkiej Brytanii” – podkreślił. Boleat zaznaczył jednocześnie, że po wystąpieniu premier jeszcze bardziej istotne staje się ustalenie okresu przejściowego, zanim nowe reguły dotyczące handlu pomiędzy Wielką Brytanią a UE wejdą w życie. Przywódca opozycyjnej Partii Pracy Jeremy Corbyn uznał, że premier May, choć mówi o opuszczeniu jednolitego rynku UE, jednocześnie chce mieć dostęp do tego rynku. – Nie wiem, jak to zostanie przyjęte w Europie. (...) Wydaje się, że ona (May) chce zjeść ciastko i mieć ciastko – powiedział Corbyn. « 23/01/2017 16:47:46


023 Droga do Brexitu będzie niebezpieczna, ale wiemy dokąd prowadzi Przemówienie premier Theresy May rzuciło pożądaną jasność na warunki dotyczące rozwodu Wielkiej Brytanii z UE. Brexit oznacza definitywne zerwanie ze Wspólnotą. Droga będzie niebezpieczna, ale nie ma wątpliwości, dokąd prowadzi – pisze „Financial Times”.

»

Według premier, w referendum z 2016 roku Brytyjczycy opowiedzieli się za ostrzejszą kontrolą imigracji i wycofaniem się spod jurysdykcji Trybunału Sprawiedliwości UE, a ceną jest to, że Wielka Brytania nie może być już częścią unijnego wspólnego rynku. „To zerojedynkowy i godny pożałowania wybór. W gorączkowej debacie na temat Brexitu zbyt łatwo zapomina się, że wspólny rynek, zapewniający wspólne regulacje, standardy i wolny handel wewnątrz liczącej 500 mln osób Wspólnoty, był jedną z największych zdobyczy Margaret Thatcher” – czytamy. Poprzednik May, David Cameron, bezskutecznie próbował wynegocjować nową umowę z UE; porozumienie „a la carte” nie wchodziło w grę. „May ma do czynienia z tym samym” – dodaje „FT”. Według gazety, trudno będzie pogodzić dążenie May do zawarcia hojnego nowego porozumienia z determinacją Unii, by bronić integralności istniejących ustaleń. Wszystko to dzieje się w kontekście wzrostu znaczenia nacjonalizmów i ogromnej presji migracyjnej w Europie, a także w czasie, gdy władzę w USA obejmuje prezydent, który wydaje się zwolennikiem dezintegracji. May zależy, aby Zjednoczone Królestwo podpisało preferencyjne umowy handlowe z krajami spoza UE, takimi jak USA i Nowa Zelandia. Do tego niezbędne jest 671-MAKIETA 1 01-23.indd 23

zrezygnowanie ze wspólnej polityki handlowej, co z kolei oznacza wyjście z unii celnej. Może to uderzyć w płynny eksport brytyjskich dóbr na kontynent, od którego uzależnionych jest wielu zagranicznych inwestorów – zauważa „FT”. „Sprzecznością samą w sobie” nazywa gazeta to, że brytyjska premier chciałaby wynegocjować częściowe członkostwo w unii celnej. Za „co najmniej ambitną” uznaje jej wizję porozumień branżowych dla takich sektorów, jak samochodowy, które zawierałyby ustalenia przypominające te dotyczące unii celnej. „Bardziej prawdopodobną perspektywą jest dwustronne porozumienie handlowe z UE, chociaż wynegocjowanie dogłębnej i rozległej umowy zajmie najpewniej wiele lat i spotka się z oporem niektórych krajów UE” – czytamy. Dlatego May słuszne przyjmuje, że konieczne jest stopniowe wprowadzanie nowych ustaleń dopiero po 2019 roku, gdy Wielka Brytania ma wyjść z UE, o ile parlament zaakceptuje ostateczne porozumienie. Według „FT”, May, która sprzeciwiała się temu, aby parlament wypowiedział się przed uruchomieniem art. 50. traktatów UE, zapoczątkowującego proces opuszczania Wspólnoty, tym razem zachowała się rozważnie. Nagrodą za zawarcie porozumienia o wolnym handlu z UE mogłoby być

więcej wolnego handlu z resztą świata. Dziennik przypomina, że Zjednoczone Królestwo jest szóstą co do wielkości gospodarką na świecie. Po kryzysie radziła sobie ona lepiej niż inne rozwinięte gospodarki, nawet po szoku wywołanym przez decyzję o Brexicie latem 2016 roku. „May ma w rękach karty, by grać” – ocenia gazeta. Nie ma z kolei wątpliwości co do tego, co oznaczać miałoby nowe „strategiczne partnerstwo” z UE w niektórych obszarach niezwiązanych z handlem. Utrzymane powinny być sojusze i współpraca w obszarze wywiadowczym. May słuszne zasygnalizowała też dalszą współpracę w kwestiach nauki i badań. Według „FT” bardziej skomplikowanym tematem jest imigracja. Gdy May była szefową Home Office, utożsamiano ją z restrykcyjną polityką imigracyjną. Jednak we wtorkowym przemówieniu pozytywnie mówiła o konieczności przyjęcia imigrantów, głównie wykwalifikowanych pracowników zarówno z UE, jak i spoza niej. Zaoferowała też poczucie pewności obywatelom UE mieszkającym w Wielkiej Brytanii, o ile pozostałe kraje UE będą podobnie traktować przebywających za granicą Brytyjczyków. „May uważa, że pewne ograniczenia imigracyjne są politycznie niezbędne, ale trudno jest stosować liczbowe limity”, które mogą ponadto przyczynić się do braków pracowników mających konkretne umiejętności – tłumaczy „FT”. Według gazety, jeśli kraj chce zawrzeć umowy handlowe z takimi państwami jak Indie, które nalegają na swobodny przepływ pracowników, by wspierać swój eksport IT, konieczna będzie pewna elastyczność w sprawie imigracji. May przedstawiła „optymistyczną wizję Wielkiej Brytanii jako kraju otwartego na zewnątrz” – ocenia „FT”. Premier słusznie zobowiązała się utrzymać „drogocenną” unię Anglii, Szkocji, Walii i Irlandii Północnej oraz ciepłe stosunki z Republiką Irlandii. „Krew, pot i pewna doza szczęścia” – to wszystko będzie potrzebne do utrzymanie jedności Zjednoczonego Królestwa w czasie, gdy będzie się ono odłączać od UE – czytamy w „FT”. Dziennik przypomina, że był przeciwny Brexitowi. Podkreśla jednak, że teraz najważniejsze jest, aby obie strony starały się jak najlepiej wybrnąć z najbardziej „niewdzięcznego politycznego wyzwania od lat”. « 23/01/2017 16:47:46


024

PORADY PRAWO

Rezydentury – zabezpiecz swoją przyszłość w UK Myśląc o Brexicie mamy zapewne mieszane uczucia związane z jego wpływem na nasze życie w Wielkiej Brytanii. Jeśli jednak planujemy wiązać swoją przyszłość ze Zjednoczonym Królestwem powinniśmy legitymizować (uwierzytelnić) nasz pobyt tutaj. Pierwszym krokiem, jaki powinniśmy podjąć, powinno być zatem uzyskanie stałej rezydentury w UK.

»

Większość z tych, którzy czują się w pewien sposób związani z życiem na Wyspach Brytyjskich, mogłoby z pewnością wpisać się w następujący scenariusz: „Mieszkam w UK od X lat i czuję się tu jak w domu. Nie chcę stąd wyjeżdżać, przynajmniej nie teraz. Czy kiedyś? Może, ale to będzie moja decyzja, chcę ją podjąć samodzielnie, nie chcąc być do niej zmuszonym”. A teraz odrobinę popuśćmy wodze fantazji. Oglądamy film „Children of men” Alfonso Cuarona i… ciarki przechodzą nam po plecach! Na ekranie rok 2027, Londyn. Wygląda tak nieznajomo… Wszystkich obcokrajowców rząd brytyjski wyrzuca z miasta i deportuje ich do krajów ich pochodzenia. Zostają tu tylko Brytyjczycy. Tak, to tylko fikcja, ale jak pokazuje życie, wszystko może się zdarzyć! Nie siejmy jednak paniki ani nie snujmy mrocznych wizji przyszłości Polaków postawionych w sytuacji bez wyjścia, ale podkreślmy, że mamy wiele możliwości i powinniśmy z nich skorzystać. Już teraz możemy umocnić swoje prawa obywatelskie na terenie UK, a także poprawić swój byt! Każdy, kto planuje dłuższy pobyt na Wyspach, albo myśli o przeniesieniu się tutaj na stałe, powinien zabezpieczyć swoją przyszłość. Każdy, kto przyjechał z jednego z krajów Unii Europejskiej może tu, póki co, legalnie przebywać i pracować, nie musi posiadać wizy, wystarczy paszport lub dowód osobisty. Co jeszcze można zrobić, aby w Wielkiej Brytanii wiodło nam się lepiej i żyło wygodniej? Wystarczy przebywać na terytorium UK przynajmniej pięć lat, aby ubiegać się o status rezydenta stałego. Co nam daje posia671-MAKIETA 2 24-43.indd 24

danie rezydentury? Między innymi – bezpieczeństwo, zwiększone prawa do opieki socjalnej i prawo do obywatelstwa brytyjskiego (o które można się ubiegać już po roku od uzyskania statusu rezydenta). Praktycznie, rezydentura daje takie same prawa jak ma Brytyjczyk. Prawo emigracyjne zmieniało się wielokrotnie na przestrzeni ostatnich kilku lat. Wszystkie lata przepracowane przed przystąpieniem Polski do Unii nie są obecnie brane pod uwagę przez Home Office. Liczy się okres od 1 maja 2004 roku. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy wszystkie posiadane przez nas dokumenty są wystarczające, już teraz możemy poprosić o poradę w sprawdzonym biurze doradztwa imigracyjnego. Im wcześniej się zgłosimy, tym lepiej i łatwiej będzie nam uzyskać brakujące dokumenty. Jak twierdzą specjaliści z firmy Sara-Int, chętnych już jest bardzo wielu, a okres oczekiwania na odpowiedź urzędu może wydłużyć się nawet do roku! Czas oczekiwania na potwierdzenie statusu rezydenta czasowego oraz wydanie decyzji w tej chwili wynosi przynajmniej sześć miesięcy, więc nie ma co zwlekać! – Myślałam, że muszę pozbawić się wszystkich związków z Polską, więc nie byłam zainteresowana, ale okazało się, że to tylko plotka. Mam mieszkanie w Polsce i nie muszę się go pozbywać, żeby ubiegać się o brytyjski paszport, i bardzo się cieszę! – przyznaje Marta, pracująca jako kelnerka na Oxford Street. Wśród Polaków krąży wiele niepotwierdzonych opinii, „wyssanych z palca”, dlatego najlepiej zwracać się z pytaniami tylko do kompetentnych osób. «

Specjaliści w firmie Sara-Int pracują w godzinach od 9.00 do 18.00 pod numerem telefonu 02088463606. Nie wahaj się, zadzwoń! Rozmowa kosztuje niewiele, rzetelna informacja bardzo dużo!

23/01/2017 16:47:25


025

671-MAKIETA 2 24-43.indd 25

23/01/2017 16:47:26


Fot. Leon Neal / Getty Images

026

komentarz tygodnia polityka

Brexit na całego Theresa May ujawniła publicznie, na czym ma polegać rozwód z Unią Europejską. To lista pobożnych życzeń Londynu, które maskują brak pomysłu oraz strategii 10 Downing Street. Radosław Zapałowski

»

Zeszłotygodniowe przemówienie szefowej brytyjskiego rządu w Lancaster House miało być przełomowe. Spodziewano się, że Theresa May zrezygnuje z coraz bardziej męczącej, również dla satyryków, mantry, że „Brexit znaczy Brexit” i przedstawi w końcu plan lub choćby zarys strategii na wyjście Wielkiej Brytanii z Unii. Zamiast oczekiwanego przełomu było jednak symboliczne, ważne i ciekawe przemówienie wygłoszone w tym samym miejscu, w którym w 1988 roku Margaret Thatcher entuzjastycznie zapowiedziała przystąpienie Wielkiej Brytanii do europejskiego rynku, ale bez politycznych fajerwerków. 671-MAKIETA 2 24-43.indd 26

W jakimś sensie historia zatoczyła koło, tylko tym razem w przeciwnym kierunku. Nie więcej lub mniej Europy, lecz całkowite zero. May zapowiedziała, że Brexit ma być, twardy, całkowity. Nie ma mowy na żadne połowiczne rozwiązania ani szans na „wyjście bez wyjścia”. Konserwatywna, eurosceptyczna prasa i zatwardziali brexitersi mogą odetchnąć z ulgą. Rząd nie będzie majstrować przy Brexicie. 10 Downing Street oficjalnie przyjęło narrację eurosceptyków i ma zamiar wdrożyć ją w życie. Przemówienie, w głównej mierze skierowane do tych, którzy głosowali za wyjściem Wielkiej Brytanii z Unii przypomniało i jeszcze bardziej uświadomiło o fatalnych skutkach „twardego Brexitu”. May ryzykuje jakość życia społeczeństwa,

sojusze i wartości w imię zapewnienia poparcia ksenofobicznej prasy i stabilizacji w Partii Konserwatywnej. Urzędowy optymizm wraz z fantazjowaniem o miejscu Wielkiej Brytanii w polityce globalnej maskował fatalne skutki decyzji, które podjęło społeczeństwo sześć miesięcy temu i którą rząd ma zamiar wdrożyć w życie bez względu na polityczne, ekonomiczne i społeczne koszty. Wystąpienie szefowej rządu miało uspokoić Brytyjczyków, Europę, biznes i rynki finansowe, ale w rzeczywistości był to ostatni wielki moment May, żeby pokazać polityczną kontrolę zanim Wielka Brytania rozpocznie oficjalną ścieżkę wyjścia z Unii, zacznie negocjacje i skonfrontuje swoje pomysły z partnerami z kontynentu. 23/01/2017 16:47:29


027 Wojna z Europą Z politycznego punktu widzenia przemówienie Theresy May było sukcesem. Premiera uspokoiła eurosceptyków w swojej partii oraz nastawiony antyeuropejsko elektorat, zaś zwolenników pozostania Wielkiej Brytanii w Unii pozbawiła wszelkich złudzeń. Po raz kolejny umieściła się w centrum i potwierdziła swój autorytet oraz wzmocniła wizerunek. W partii oraz w kraju. To staje się wręcz znakiem rozpoznawczym szefowej rządu. Cyklicznie May pokazuje, kto tu rządzi. Rozbija na kawałki opozycyjną Labour i trzyma w garści niewielką liczbę proeuropejskich torysów. Przejęła też polityczną inicjatywę z rąk własnych eurosceptycznych ministrów, którzy w ostatnich miesiącach nadawali ton brexitowej debacie. To też staje się jej znakiem rozpoznawczym. Za każdy razem, kiedy np. Boris Johnson rośnie medialnie, May wkracza na scenę i zapędza ministra spraw zagranicznych do politycznego kąta. To skuteczna i cyniczna gra. Theresa May doskonale wie, że trzej byli konserwatywni premierzy upadli pod naporem eurosceptyków i robi wszystko, żeby nie podzielić ich losu. Bez względu na koszty. A te, jak pokazuje przemówienie w Lancaster House, mogą być ogromne. Już nie chodzi tylko o twarde stanowisko w kwestii emigracji, której ograniczanie według planu 10 Downing Street nie podlega żadnej dyskusji ani negocjacjom, co skończy się brakiem dostępu do wspólnego, europejskiego rynku. May zaszantażowała Unię. Zapowiedziała, że Brytyjczycy wyjdą z UE „na dziko”, choćby bez formalnego porozumienia, ale nie zgodzą się na zbyt twarde warunki w ramach końcowego „dealu”. To oznaczałoby cła na produkty obu stron, zgodnie z zasadami Światowej Organizacji Handlu. May mówiła także o obniżeniu stawek podatkowych od biznesu i wykreowaniu Zjednoczonego Królestwa na raj podatkowy. Co w praktyce oznacza wojnę handlową z Europą. Wszystkie te jednak założenia opierają się na przeświadczeniu, że Wielka Brytania jest dla Unii ważna. Ekonomicznie i politycznie. Według tej strategii Bruksela zrobi wszystko żeby nie stracić brytyjskiego rynku. Eksport krajów Unii do Zjednoczonego Królestwa jest przecież ogromny. 290 miliardów funtów rocznie ma w końcu niebagatelne znaczenie dla Europy. To oczywiście blef i próba bycia twardym przed rozpoczynającymi się wkrótce negocjacjami, ale wątpliwe, aby liderzy europejscy wpadli 671-MAKIETA 2 24-43.indd 27

w sidła zastawione przez Londyn. Mimo że głosy płynące z Brukseli są koncyliacyjne. Donald Tusk określił przemówienie May jako „pragmatyczne” i „realistyczne”. Jean -Claude Juncker w oficjalnym stanowisku mówił o szacunku, uczciwości i nadziei na dobre rezultaty. Nawet główny negocjator UE w sprawie Brexitu, znany ze swoich ostrych wypowiedzi i bezpardonowej retoryki Guy Verhofstadt, choć wspominał o selekcyjnych marzeniach Londynu, to jednak był urzędowo przyjazny. Nie

sceptyczna brytyjska prasa i co sądzą na ten temat brexitersi, którzy przekonują, że upadek Unii to tylko kwestia czasu. Wiara w to, że Bruksela ugnie się przed Londynem to polityczny absurd. I nieodpowiedzialność oraz krótkowzroczność, jeśli Theresa May faktycznie wierzy w to co mówi, powtarzając nonsensy za Borisem Johnsonem. W rzeczywistości gra będzie się toczyć o przyszłość brytyjskiej gospodarki. A ta obarczona jest ogromnym ryzykiem. Brytyjskie firmy, które są mocno

znaczy to jednak, że Londyn zje ciastko i będzie je miał, na co liczy 10 Downing Street. Na kontynencie postawa Wielkiej Brytanii widziana jest jako arogancja owinięta w złudzenia.

związane z UE, muszą teraz zacząć liczyć, czy przetrwają na Wyspach w nowej sytuacji gospodarczej, kiedy przestanie działać unia celna. Jeśli May zdecyduje się na Brexit na całego i zerwanie negocjacji z Brukselą, bo „lepszy brak umowy niż kiepska umowa”, to City straci swoją pozycję jako finansowe centrum Europy. Duże i średnie przedsiębiorstwa znajdą się w kłopotach. Antyemigracyjna postawa i retoryka rządu spowodują odpływ talentów. Akademicy i profesjonaliści już dziś opuszczają Wyspy. A Brexit może spowodować prawdziwy exodus specjalistów, bez których chociażby brytyjska służba zdrowia sobie nie poradzi. Nie wspominając nawet o komplikacjach z granicą z Irlandią, euroentuzjastyczną Szkocją i pęknięciem politycznym brytyjskiego społeczeństwa. Londyn pręży muskuły i ma pobożne życzenia, ale nie ma możliwości przejęcia inicjatywy w rozmowach z Unią. Theresa May ma pełną kontrolę nad partią i krajem, ale nie ma żadnego wpływu ani form nacisku na Brukselę. To Unia zdecyduje o warunkach Brexitu. Theresa May robi zaś wszystko, żeby były one jak najgorsze. Idąc na konfrontację z Europą Wielka Brytania przegra. Politycznie i ekonomicznie. «

Wiara w to, że Zjednoczone Królestwo nie będzie miało dostępu do wspólnego europejskiego rynku, ale część brytyjskich firm, z City na czele, wciąż będzie funkcjonować w Europie na specjalnych zasadach, to czysta fantazja

Dostęp bez dostępu

Wiara w to, że Zjednoczone Królestwo nie będzie miało dostępu do wspólnego europejskiego rynku, ale część brytyjskich firm, z City na czele, wciąż będzie funkcjonować w Europie na specjalnych zasadach, to czysta fantazja. Rzeczywistość jest brutalna. Owszem, Zjednoczone Królestwo jest ważne i ma swoje miejsce oraz rolę w globalnej polityce, ale w zderzeniu z 450 milionową, jedną z największych ekonomicznych i politycznych sił globalnych wypada blado. Przez ciągłe doniesienia o kryzysach, politycznej impotencji, braku entuzjazmu zapominamy, że Unia Europejska wciąż jest potężna. Politycznie i gospodarczo. Zjednoczone Królestwo, którego gospodarka opiera się głównie na zagranicznym kapitale i jest zależna od City wcale nie ma silnych kart przetargowych w zderzeniu z europejską machiną. Bez względu na to, co pisze euro-

23/01/2017 16:47:29


028

TEMAT NUMERU społeczeństwo

671-MAKIETA 2 24-43.indd 28

23/01/2017 16:47:31


029

Koszmar za ścianą Hałaśliwe imprezy, głośna muzyka, kłótnie. To tylko wierzchołek góry lodowej, uciążliwi sąsiedzi potrafią dać porządnie w kość. Liczba skarg systematycznie rośnie. Piotr Gulbicki

»

Nie miała dla niej znaczenia pora dnia czy nocy. Gemma Wale (23) folgowała swoim popędom. Pół biedy, gdyby robiła to dyskretnie, jednak jęki, piski i wzdychania, jakie wydawała z siebie podczas seksualnych uniesień, raz po raz przeszywały okolicę. – Trudno w to uwierzyć, ale dochodziły nawet na koniec ulicy. Zwracałem jej kilka razy uwagę, jednak to nic nie dawało – mówił jeden z sąsiadów, a inny dodał: – To było strasznie irytujące. Jednak, żeby być uczciwym w stosunku do niej, muszę dodać, że jest ładną dziewczyną i nigdy nie powiedziała o nikim złego słowa. Swawole 23-latki początkowo uchodziły jej na sucho, ale w końcu miarka się przebrała. Sąd w Birmingham, rodzinnym mieście kobiety, skazał ją na dwa tygodnie więzienia za łamanie zasad 671-MAKIETA 2 24-43.indd 29

współżycia społecznego. Ma też zakaz uprawiania głośnego seksu, słuchania hałaśliwej muzyki, krzyczenia oraz… trzaskania drzwiami. – To był koszmarny okres. Sama już nie wiem, ile razy pukałam do jej drzwi o trzeciej, czwartej czy piątej rano. Składaliśmy skargi na policję, do councilu i służb socjalnych, ale zabrało im rok, żeby coś z tym zrobić. Nie dziwi mnie, że skończyła za kratkami, zasłużyła na to. Doprowadzała nas wszystkich do szewskiej pasji – podsumowała jedna z sąsiadek. Przypadek Gemmy Wale jest specyficzny, chociaż nie pierwszy tego typu. W 2013 roku samotna matka, 31-letnia wówczas Gemma Walker, za „seksualne seanse” została eksmitowana ze swojego domu w Middlesbrough. Przed sądem Walker przyznała, że kocha seks, a w swoich miłosnych uniesieniach wzorowała się na ulubionej scenie orgazmu z filmu „When Harry met Sally”. » 23/01/2017 16:47:32


030

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Dusząc w zarodku To już prawdziwa plaga. Badania przeprowadzone przez firmę prawniczą Slater and Gordon pokazują, że 2/3 właścicieli domów w Wielkiej Brytanii narzeka na swoich sąsiadów. Lista punktów zapalnych jest długa. Imprezy do późnej nocy, kłótnie, walka o miejsce na parkingu, niesforne dzieci, domowe zwierzęta. A także zbyt głośna muzyka, telewizja, rozmowy telefoniczne, motory. Część osób irytują zarośnięte, zaniedbane ogrody bądź poranne przycinanie trawy mechaniczną kosiarką. Co dziesiąte międzysąsiedzkie spięcie kończy się rękoczynami, a co piąte wezwaniem policji albo skargą do councilu. Jedna czwarta pytanych osób stwierdziła, że ich szczęście zostało poważnie ograniczone z powodu uciążliwego towarzystwa za ścianą, a taki sam odsetek 671-MAKIETA 2 24-43.indd 30

deklaruje, że cierpią na poważny stres z powodu swoich sąsiadów. Problem jest poważny, a do tego z roku na rok narasta. Jakie są tego przyczyny? Zdaniem specjalistów, to wypadkowa wielu elementów. Rozluźniające się więzi międzysąsiedzkie, szybkie tempo życia, przyzwolenie na brutalizację, zwiększona podatność na stres, ubożenie społeczeństwa. Samantha Blackburn ze Slater and Gordon wskazuje na coś jeszcze innego. – Liczba awantur zwiększa się równomiernie z rosnącymi cenami domów. Posesja staje się naszym największym kapitałem i dlatego, co zrozumiałe, chronimy ją. A z drugiej strony wielu ludzi nie stać na mieszkanie, o jakim marzą, więc są skazani na jego wynajem. To powoduje, że mniej angażują się w budowanie więzi sąsiedzkich, bo swoją obecną sytuację traktują przejściowo – mówi Blackburn,

która podkreśla, że coraz mniej osób zna swoich sąsiadów. Widzą się tylko przypadkiem, rzadko ze sobą rozmawiają, a to skutkuje tym, że nie mają zbyt wielu sposobności wyjaśnienia sobie nieporozumień w bezpośredniej dyskusji, by zdusić problemy w zarodku. A szkoda, bo im później do tego dojdzie, tym trudniej opanować sytuację.

Zima w środku lata

Opanować sytuację. Ba, łatwo powiedzieć. Taki na przykład Norman Thompson (68) z miejscowości Leek, w hrabstwie Staffordshire, w swoim własnym mniemaniu nie wadził nikomu, bo niby komu może przeszkadzać słynne przemówienie Martina Luthera Kinga „I have a dream” z 1963 roku, które Norman z płomiennym zapałem codziennie rano wygłaszał. Albo popularna bożonarodze23/01/2017 16:47:36


031 niowa piosenka „Frosty the snowman”, którą regularnie puszczał w środku lata. A jednak – zachowanie 68-latka doprowadzało do szału okolicznych mieszkańców, którzy zgłaszali na niego kolejne skargi. Sprawa trafiła do sądu i mimo że Thompson odmówił przyznania się do winy, kategorycznie oskarżając sąsiadów i council o spisek w celu pozbycia się go z mieszkania, ostatecznie został z niego eksmitowany. Inne upodobania miał niejaki Hugh McLaughlin (66). Ten mieszkaniec nadmorskiego miasta Rhyl w Walii uwielbiał się opalać. Potrzebę jedności z naturą czuł do tego stopnia, że robił to nago, paradując nieskrępowanie po swoim ogrodzie. Mężczyzna został uznany przez sąd w Llandudno winnym dokuczania sąsiadom i publicznego zgorszenia, za co trafił za kratki na cztery miesiące. Wyrok sześciu tygodni pozbawienia wolności usłyszał z kolei Gavin Townroe (33) z Nottingham. Tyle że w zawieszeniu. Powód? Bezustanne puszczanie piosenek zespołu Spice Girls. Kiedy po licznych skargach sąsiadów policja zjawiła się w jego domu, właśnie rozbrzmiewał słynny przebój tej grupy „Viva forever” z 1998 roku. Muzyka doprowadziła też do poważnych problemów Neila Wrighta z nadmorskiego miasta Plymouth. 47-latek nie ukrywał swojej fascynacji popową wokalistką oraz aktorką Lily Allen, której piosenki słuchał na okrągło, dzień i noc. Oczywiście, z odpowiednią mocą decybeli. Sąsiedzi twierdzili, że doprowadzał ich tym to do białej gorączki, ale niespodziewanie w obronę wzięła go sama Allen, która na swoim koncie na Twitterze zamieściła linka do sprawy, podpisując ją jednym słowem komentarza – „gang”. W ten sposób skomentowała wyrok sądu nakazujący eksmitowanie Wrighta z mieszkania. Ale to nie wszystko. Otrzymał on również zakaz słuchania swojej ulubionej muzyki, a magnetofon i głośniki, które zostały zarekwirowane wcześniej, sędzia nakazał zniszczyć. Na pocieszenie mężczyźnie, oskarżonemu ponadto o wyrzucanie śmieci przez okno i wulgarne odzywki do sąsiadów, zostawiono telewizor i kolekcję płyt CD ze wszystkimi albumami Lily Allen. Jego adwokat Bill Lahive stwierdził, że Wright może nie jest najlepszym sąsiadem na świecie, wskazał jednak na jego problemy zdrowotne i fakt, że jest uzależniony od alkoholu. – Nadal jestem fanem Allen. Uważam, że zakaz słuchania jej muzyki i nakaz wyprowadzenia się z mojego własnego domu są niesprawiedliwe – powiedział 47-latek po ogłoszeniu wyroku.

Wąsy Hitlera

W Internecie można znaleźć ich wiele – rady, sugestie, pouczenia jak postępować z uciążliwymi sąsiadami. Sprawa jest na tyle poważna, że zajął się nią również brytyjski rząd, na swojej oficjalnej stronie umieszczając poradnik działania w takich sytuacjach. Krok po kroku. W pierwszej kolejności zalecana jest rozmowa z dokuczliwym delikwentem (można też napisać do niego list i wyjaśnić problem). Jeśli spór dotyczy innych sąsiadów, warto się na nich powołać. » 671-MAKIETA 2 24-43.indd 31

23/01/2017 16:47:37


032

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Sprawa jest na tyle poważna, że zajął się nią brytyjski rząd, na swojej oficjalnej stronie umieszczając poradnik działania w takich sytuacjach

671-MAKIETA 2 24-43.indd 32

Jednych irytują zarośnięte, zaniedbane ogrody, innych poranne przycinanie trawy mechaniczną kosiarką

Jak to nie przyniesie rozstrzygnięcia, autorzy poradnika zalecają kontakt z landlordem, a w dalszym etapie skorzystanie z mediacji osób trzecich (w tym z wyspecjalizowanymi w tego typu konfliktach fachowcami). To może generować pewne koszty, ale są one znacznie niższe niż kierowanie pozwu na drogę sądową. Kolejny etap to skarga do councilu – uzasadniona, jeśli zachowanie sąsiada jest uciążliwe albo zagraża zdrowiu bądź życiu. Na specjalnej liście, tak zwanej statutory nuisance, wymieniono między innymi: hałas (głośna muzyka i szczekanie psów), sztuczne światło (z wyjątkiem lamp ulicznych), kurz, brzydkie zapachy, insekty, dym, ulatniający się gaz. W tej instancji osoba łamiąca prawo może być ukarana mandatem w wysokości 5 tys. funtów, a jeśli problemy stwarza fabryka albo firma prywatna, kwota może zostać podwyższona czterokrotnie.

Dopiero kiedy wszystkie powyższe kroki zawiodą, powinno się – zdaniem rządowych ekspertów – wezwać policję i zgłosić sprawę do sądu. Uff, długa i czasochłonna to procedura. Dlatego niektórzy próbują iść na skróty, jak to zrobił Michael Lawton z miejscowości Milehouse, w hrabstwie Staffordshire, który chciał swój problem rozwiązać od ręki. 54-latek obmyślił plan pozbycia się swoich sąsiadów z piekła rodem, którzy przebijali opony w jego samochodzie, wybijali mu szyby w oknach oraz rzucali jajkami w dom, w którym mieszkał. W odwecie Lawton postanowił wysadzić całą ulicę w powietrze. W tym celu podłożył ogień na pobliskiej stacji benzynowej, jednak dzięki szybkiej interwencji przechodniów nic się nie stało. Za to „wybuchowy Michael” trafił na 2,5 roku za kratki. W bardziej cywilizowany sposób 23/01/2017 16:47:41


033 zachował się Derek Morris (55). A trzeba przyznać, że ten mieszkaniec Barrowin-Furness w Kumbrii nie miał łatwego życia. Wszystko przez wąsy, jakie nosił, a które części sąsiadów kojarzyły się z zarostem wodza III Rzeszy Niemieckiej. To sprawiało, że wołali na niego Hitler oraz pozdrawiali nazistowskim salutem i okrzykiem „Sieg Heil”. Na nic zdały się interwencje policji, których Derek naliczył ponad 70. Po roku piekła – jak to określił – wraz z żoną Carol postanowili opuścić niezbyt gościnną okolicę. W pośpiechu sprzedali dom, tracąc na tej transakcji 20 tys. funtów, i przenieśli się w inne miejsce.

W psiej budzie

Głośne odgłosy, irytujące zachowanie, nieprzestrzeganie zasad współżycia… U podłoża międzysąsiedzkich konfliktów leżą mniejsze bądź większe przyczyny. Jednak, jak pokazuje przykład Nathana Lee Granta – nie zawsze. Ten 26-latek ze wsi Shotton Colliery, w hrabstwie Durham, miał niezłą frajdę podrzucając sąsiadowi nadpalone przedmioty. Bez powodu.

671-MAKIETA 2 24-43.indd 33

– Znalazłem częściowo zwęgloną książkę w budzie psa, spalony portfel na przedniej szybie mojego samochodu i jakąś spaleniznę w koszu na śmieci. Nagrania na kamerze, którą wcześniej zamontowałem, gdyż podobne sytuacje zdarzały się wcześniej, wykazały, że sprawcą jest Grant. Nie mam pojęcia, dlaczego to robił. Zamieszkał tu rok wcześniej, w domu swoich rodziców, z którymi zawsze żyłem w zgodzie – mówił pragnący zachować anonimowość sąsiad 26-latka. A ten przyciśnięty do muru przyznał się do zarzucanych mu czynów, za co został skazany na 16 miesięcy więzienia. Przez długi czas przyczyn nękania przez swoją sąsiadkę nie mogła zrozumieć również emerytka Pauline Bruce z Ludlow, w hrabstwie Shropshire. Yvonne Ireland Evans wykonywała do niej głuche telefony w ciągu dnia i nocy, wykrzykiwała obelgi, krążyła wokół domu, wymachiwała pięściami, wyśmiewała się z umierającego męża Tony’ego. A przecież wcześniej były w bardzo bliskich stosunkach. – Wydawała się bardzo miłą i uczynną osobą, jeśli mogła w jakiś spo-

sób pomóc, to tak robiła. Przychodziła do nas na herbatę i z czasem zaprzyjaźniłyśmy się. Jednak sytuacja diametralnie uległa zmianie, kiedy zaczęłam spędzać więcej czasu z inną sąsiadką, z którą pracowałam przy projekcie ogrodniczym w pobliskim parku – opowiada Pauline. Od tej pory zazdrosna Yvonne zaczęła ją prześladować. Po kilku interwencjach policji sprawa trafiła do sądu, który uznał kobietę winną uporczywego nękania i skazał na 100 funtów grzywny. Jednocześnie podpisała zobowiązanie, że będzie się trzymała z daleka od rodziny Bruce, ale nie dotrzymała słowa. Wielokrotnie niepokoiła swoją byłą przyjaciółkę, lżyła też jej syna Johna, atakując go werbalnie i fizycznie. – Nie ukrywam, że bałam się o nasze życie, wydawało się, że ten koszmar nigdy się nie skończy. Dopiero po siedmiu latach ta nieobliczalna kobieta dostała nakaz eksmisji i w końcu, kiedy się wyprowadziła, odetchnęliśmy z ulgą. Szkoda, że mój mąż Tony nie dożył tej chwili – mówiła Pauline Bruce w telewizji Channel 5, w programie „The nightmare neighbour next door”… «

23/01/2017 16:47:45


034

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Ostateczny krach demokracji Takie katastroficzne prognozy pojawiają się od czasów, kiedy do władzy doszedł kochany i znany doskonale twór polityczny pod nazwą Prawo i Sprawiedliwość. Ale tak samo mówiono, kiedy do władzy doszła Platforma Obywatelska i stworzyła razem z Polskim Stronnictwem Ludowym koalicję.

»

Tak mówiono, kiedy prezes zaczął zarządzać z tylnego fotela… I nie mówię tutaj o „TYM” prezesie, a o prezesie Marianie Krzaklewskim. Tak, tak. Tak było już ponad dekadę temu i nikt nie robił z tego większej awantury. Polacy raczej się cieszyli, że w końcu rząd Jerzego Buzka jest tym pierwszym po odzyskaniu wolności rządem, który przetrwał całą kadencję. Wtedy to była nie lada sztuka. Tak samo mówiono, kiedy Trump Donald wygrał wybory i tak samo mówili, kiedy już tym razem „TEN” prezes i jego partia przejęli władzę w Polsce. Mało tego, ponoć niektórzy twierdzą, że Trump wykorzystał doświadczenie Kaczyńskiego i podążał wytyczonymi przez niego ścieżkami, żeby powtórzyć sukces wyborczy. A tu nagle okazuje się, że to nie żaden trzeci zmysł polityczny, geniusz przywództwa czy innego tego typu socjologiczne „widzimisię”. Światem od pewnego czasu znowu zaczęli rządzić inżynierowie. Nie inżynierowie dusz, a tacy zwyczajni inżynierowie, którzy potrafią spo671-MAKIETA 2 24-43.indd 34

wodować, że elektryczny młynek do kawy miele, samochód Tesli jeździ aż miło, a tajemniczy „thermomix” robi wszystko w kuchni od ciasta po masło. Tacy inżynierowie zmienią nam teraz demokrację, a przynajmniej będą mogli na tyle wpłynąć na nasze decyzje, że czarne scenariusze z serialu „Black mirror” staną się rzeczywistością. Jak się okazuje, za tym, że wybory w USA wygrał Trump, a Brytyjczycy wybrali Brexit, stoi jedna firma: Cambridge Analytica. To właśnie pracownicy tej firmy chwalą się, że spowodowali takie a nie inne nastroje, które doprowadziły do tych dwóch historycznych już wydarzeń. Poważnie. Nawet chwalą się tym na swojej stronie. Oczywiście tego, co tam piszą, sprawdzić nie można, ale można sprawdzić, na jakiej podstawie wspomniana firma chwali się takimi – co najmniej lekko kontrowersyjnymi – sukcesami. Za wszystkim stoi Polak. Dr Michał Kosiński. Nie jest on inżynierem, ale dzięki inżynierom mógł opracować swoją metodę. Inżynierowie stworzyli kom-

putery, „internety” i portale społecznościowe, a psycholog Kosiński wykorzystując dostępne dane opracował metodę, na podstawie której można określić czym zajmuje się każdy z nas i generalnie lepiej od nas samych może nas poznać. Według tej metody wynika, że wystarczy na Facebooku dziesięć naszych lajków czegokolwiek i system wie o nas więcej niż koledzy z pracy. Po 240 lajkach system zna nas lepiej niż własna żona albo mąż. Jeśli już od porannej sesji na porcelanie trzymamy w rękach swojego smartfona i klikamy łapkę w górę albo i nie, to prawdopodobnie tych naszych lajków są już setki, jeśli nie miliony i wtedy prawdopodobnie system zna nas lepiej od nas samych. Nie na darmo ostatnio Facebook wprowadził nie tylko lajki, ale też i inne ikonki wyrażające nasze emocje. Chce nas poznać jeszcze bardziej, a dr Kosiński będzie mógł stworzyć jeszcze bardziej precyzyjną metodę poznawczą. Chociaż wiadomo, że to ludzie głosują. Jednak system „dowie się jacy to ludzie i porozmawia sobie z nimi po swojemu”. « 23/01/2017 16:47:48


035

671-MAKIETA 2 24-43.indd 35

23/01/2017 16:47:49


036

671-MAKIETA 2 24-43.indd 36

23/01/2017 16:47:51


037

671-MAKIETA 2 24-43.indd 37

23/01/2017 16:47:53


038

SYGNAŁY PORADY

Poradnik dla polskich rodzin żyjących w Wielkiej Brytanii

»

Warto, abyśmy wiedzieli jak działa system opieki nad rodzicami i dziećmi oraz jakiego wsparcia możemy oczekiwać od władz lokalnych w Wielkiej Brytanii, gdy nasza codzienność jest z różnych powodów zagrożona.

Health Visitor – kto to jest?

Pielęgniarka środowiskowa. Jej rola jest bardzo zróżnicowana. Zajmuje się ona pracą zarówno z dorosłymi, rodzinami i dziećmi. W zależności od sytuacji. Prowadzi i dostarcza usługi zdrowotne kobietom w ciąży i dzieciom (do 5 lat). Posiadanie dziecka jest łatwe dla niektórych rodziców; dla innych, z różnych powodów może sprawiać problem. Pielęgniarki środowiskowe współpracują ze wszystkimi rodzicami, aby ocenić jakie 671-MAKIETA 2 24-43.indd 38

potrzeby i wsparcie jest im potrzebne i zastosować odpowiednie programy, które pomogą zapewnić dziecku możliwie najlepszy start w życiu.

Gdzie mogą działać pielęgniarki środowiskowe?

Mogą odwiedzić twoje dziecko w: twoim domu klinikach przychodniach GP ośrodkach dla dzieci Sure Start Spędzają również wiele czasu współpracując z innymi agencjami i pracownikami służby zdrowia, którzy są wspólnie zaangażowani w rozwój dzieci. Należą do nich: lekarze pracownicy służby zdrowia społeczne agencje

Typowe zadania pielęgniarki środowiskowej 1. Oferowanie wsparcia rodzicom i porady na temat zdrowia rodziny i dzieci. 2. Wsparcie po urodzeniu dziecka, które obejmuje doradztwo w zakresie karmienia, odstawienia od piersi i zdrowia zębów. 3. Kontrola rozwoju fizycznego dziecka. 4. Zapewnienie rodzinom konkretnego wsparcia w takich dziedzinach jak np. depresja poporodowa. 5. Pielęgniarka środowiskowa również ściśle współpracuje z innymi specjalistami, takimi jak pielęgniarki w przedszkolach i pracownicy centrów Sure Start. Wspiera rozwój dzieci i prowadzi przegląd zdrowia 23/01/2017 16:47:57


039 i samopoczucia dzieci i rodzin w swojej okolicy . 6. Zapewnienie dodatkowych usług bieżących dzieciom i rodzinom w trudnej sytuacji. Pielęgniarki środowiskowe są wykwalifikowane w identyfikacji zagrożeń w rodzinie. Oznacza to, że mogą odwiedzać rodziny w celu wsparcia ich w dziedzinie zdrowia i nawiązania współpracy z nimi w zależności od ich potrzeb i problemów. Pomagają rodzicom podjąć decyzje w celu ustalenia potrzeb i pomocy.

Pomoc taka może obejmować: Kierowanie rodzin do specjali

stów, takich jak np. terapeuci mowy i języka Organizowania dostępu do grup wsparcia, takich jak te dostarczane przez ośrodki dla dzieci Sure Start Organizowanie praktycznego wsparcia – na przykład współpracy z pielęgniarką przedszkolną

Rola Pielęgniarki środowiskowej w ochronie dzieci

Pielęgniarki środowiskowe są szkolone w rozpoznawaniu czynników ryzyka, potrafią oceniać oznaki nadużyć i zaniedbań wobec dzieci. Wiedzą również, co należy zrobić, aby je chronić.

Pielęgniarka środowiskowa najpierw ocenia, czy jest ryzyko szkodliwego działania na dziecko, które zagraża jego życiu. Jest to pierwszy powód dla którego podejmuje akcje. Współpracuje z władzami lokalnymi (Local Authority). Wspiera rodziny podczas formalnych działań władz, aby jak najlepiej zabezpieczyć dzieci. Ponieważ pielęgniarki środowiskowe są zaangażowane w każdym etapie procesu ochrony praw dziecka, są one wzywane do stawienia się w sądzie, aby wyjaśnić podjęte działanie.

Jak władze lokalne powinny wspierać zagrożone rodziny w myśl Ustawy o Dzieciach

Artykuł 17. Ustawy o Dzieciach z 1989 r. (Children Act 1989 Sec. 17) mówi, że władze lokalne (Local Authority / Council) mają obowiązek „ochrony i promowania dobra dzieci, które są w potrzebie, w całym ich obszarze”. Władze lokalne mogą zapewnić szeroki zakres usług dla dzieci, które są „w potrzebie”. Usługi takie są przeznaczone na zapewnienie wsparcia i pomocy dla rodzin, w tym rodzin dzieci niepełnosprawnych i innych specjalnych potrzeb. Pomoc finansowa w ramach Sec. 17. istnieje, aby promować dobro „dzieci w potrzebie”, i może być stosowana w celu zaspokojenia potrzeb dzieci żyjących w/lub opuszczających dom rodzinny

z powodu przemocy domowej, w jeden z następujących sposobów: 1. Wspieranie wychowania dzieci w rodzinach własnych, pod warunkiem, że jest to zgodne z dobrem dziecka. 2. Istnieje wiele sposobów, gdzie pracownicy socjalni mogą dać bezpośrednie wsparcie maltretowanym kobietom (na przykład pomoc w uzyskaniu bezpiecznego zakwaterowania), aby mogły chronić swoje dzieci. 3. Wsparcie finansowe dla kobiet i dzieci mieszkających w schroniskach, aby zapewnić im odpowiednie warunki dla dobrego rozwoju dzieci. 4. Udzielenie pomocy bezfinansowej i ostatecznie finansowej.

Wszystkie formy pomocy mogą być wzięte pod uwagę i realizowane, aby pomóc kobietom i ich dzieciom opuścić dom, w którym dochodzi do sytuacji nadużyć lub pomóc im przetrwać w takich domach. Pomoc ta może obejmować: gotówkę na nowe ubrania dla dzieci pieniądze na podróż, aby uciec od brutalnego członka rodziny pomoc przy montażu nowych zamków, oganizacja sprawnego systemu telefonicznego lub alarmu transport do schroniska « Agnieszka Przybyłek-Pieza, social worker, Centrum Pomocy Rodzinie „Przystań UK”, harbourageuk@gmail.com

Pielęgniarka środowiskowa dostarcza również usługi zdrowotne kobietom w ciąży oraz dzieciom do 5 roku życia

671-MAKIETA 2 24-43.indd 39

23/01/2017 16:48:00


040

SYGNAŁY Z LISTÓW DO REDAKCJI

671-MAKIETA 2 24-43.indd 40

23/01/2017 16:48:04


041

671-MAKIETA 2 24-43.indd 41

23/01/2017 16:48:07


Fot. Transport for London

042

TRANSPORT LONDYN

Początek końca modernizacji Podróże metrem przez stację Victoria będą łatwiejsze. Ekipy remontowe osiągnęły ważny kamień milowy w trwającej od 2009 roku modernizacji. Otwarty został północny hol biletowy.

Przygotował Marcin Urban

»

Prowadzi do niego przestronne wejście od strony Victoria Street. Dzięki niemu unikniemy przechodzenia przez kilka ruchliwych ulic. Latem zostaną otwarte tunele prowadzące z północnego holu biletowego na perony linii District i Circle. Prace prowadzone w południowym holu biletowym potrwają jeszcze rok. Dzięki modernizacji podwoi się prze671-MAKIETA 2 24-43.indd 42

pustowość stacji. Zlikwidowane zostaną także bariery utrudniające poruszanie się osobom niepełnosprawnym i rodzicom z dziećmi w wózkach. Victoria jest czwartą najbardziej zatłoczoną stacją metra. Obsługuje 82 mln pasażerów rocznie, łącząc linie Victoria, District i Circle z dworcem kolejowym i autobusowym. Modernizacja obiektu będzie kosztowała w sumie 700 milionów funtów. «

Problem z kartami Oyster 235 mln funtów pozostaje na nieaktywnych kartach Oyster. Kwota rośnie o 1 mln funtów miesięcznie. W obiegu są ponad 43 mln kart Oyster, które nie były używane od co najmniej 12 miesięcy. Powodów, dla których pozostaje na nich tak dużo środków jest kilka. Największą grupę poszkodowanych stanowią turyści. Pozostałe na kartach środki można odzyskać, ale dopiero po 48 godzinach od kupna karty. Z tego powodu wielu przyjezdnych rezygnuje z refundacji. Utrudnia ją także zamknięcie kas na stacjach metra. Organizacja London TravelWatch zaleca usunięcie tego ograniczenia. Drugą grupę stanowią osoby, które zrezygnowały z używania „Oysterek” po wprowadzeniu możliwości płacenia zbliżeniowymi kartami bankomatowymi i kredytowymi. Im także na nieużywanych już kartach pozostały spore fundusze.

23/01/2017 16:48:08


043 Fot. Piotr Dobroniak

Omijajcie Custom House

»

3 lutego zostanie zamknięta stacja kolejki DLR Custom House. Rozpoczną się tam prace budowlane, których celem jest połączenie przystanku z budowaną linią metra Elizabeth. Roboty potrwają do grudnia. W ich trakcie zostaną wymienione wiaty na peronach, nad nimi powstanie nowa antresola i dodatkowe schody. Dzięki temu przepustowość stacji zwiększy się o 50 proc., a przesiadka do metra będzie bardzo wygodna. Pociągi linii Elizabeth zaczną zatrzymywać się przy Custom House w grudniu 2018 roku. To ważna stacja, bo obsługuje pobliskie hale wystawiennicze Excell. Linia Elizabeth połączy Reading i lotnisko Heathrow na zachodzie Londynu z centrum ze wschodnimi przedmieściami stolicy. «

Custom House

Wielka Brytania wydała miliony funtów na przygotowania do budowy kolei dużych prędkości z Londynu na północ, ale inwestycja może okazać się przestarzała jeszcze zanim powstanie. Jak podaje „The Times”, brytyjscy inżynierowie pracują nad budową całkiem nowego środka transportu. To pojazd o nazwie Hyperloop, który może się poruszać z prędkością bliską prędkości dźwięku. Hyprloop przypomina tradycyjny pociąg, ale porusza się na poduszce magnetycznej w szczelnej tubie. Zawrotną prędkość rozwinie dzięki kompresji powietrza i sile magnetycznej. Podróż z Londynu do Edynburga zajmie nim 35 min. Obecnie najszybszy pociąg pokonuje tę trasę w ponad 4 godziny. 4 projekty brytyjskich inżynierów znalazły się wśród 35 z całego świata, które rywalizują o pieniądze amerykańskich sponsorów. Zwycięzca dostanie 160 mln dolarów na budowę pierwszej na świecie trasy Hyperloop.

671-MAKIETA 2 24-43.indd 43

Fot. shootmybusiness / Shutterstock, Inc.

Nowy środek transportu

Nie będzie widoku na Stonhenge Mimo sprzeciwu lokalnych mieszkańców i ekologów ministerstwo transportu finalizuje plany budowy tunelu w pobliżu Stonehenge. Konstrukcja ma mieć prawie 3 km długości i dwie, dwupasmowe jezdnie. Obecnie droga A303 przebiega kilkaset metrów od najbardziej znanych na świecie megalitów i notorycznie się

korkuje. Minister transportu Chris Grailing argumentuje, że inwestycja zlikwiduje zatory i wyraźnie skróci czas podróży. Zdaniem ekologów tunel spowoduje nieodwracalną szkodę dla krajobrazu. Lokalni mieszkańcy i kierowcy mogą wyrazić swoją opinię w konsultacjach społecznych, które potrwają do 5 marca.

23/01/2017 16:48:11


044

CAFÉ COOLTURA londyn

CHINESE NEW YEAR 2017 Przygotował Marcin Urban 29.01. Godz. 10:00 – 18:00. Trafalgar Square, Londyn WC2N 5DN. Stacja: Charing Cross, Leicester Square, Embankment. Wstęp wolny www.visitlondon.com/china 28 stycznia Chińczycy na całym świecie powitają rok koguta. Razem z nimi będzie świętować w weekend londyńska dzielnica Chinatown. W tradycyjnej paradzie i koncercie na Trafalgar Square weźmie udział kilkaset tysięcy osób. Święto zacznie się od parady z tradycyjnymi chińskimi smokami, która ruszy o godz. 10.00 i przejdzie wzdłuż Charing Cross Road i Shaftesbury Avenue na Trafalgar Square. Na placu przez cały dzień będzie trwać koncert, na którym wystąpią wokaliści i tancerze z Chin. W trakcie festynu warto zajrzeć do restauracji w chińskiej dzielnicy i spróbować orientalnych potraw.

671-MAKIETA 3 44-67.indd 44

23/01/2017 16:40:59


COOLTUR POLECA A

671-MAKIETA 3 44-67.indd 45

Fot. ElenaChaykinaPhotography / Shutterstock

045

23/01/2017 16:41:01


David Bomberg

046

CAFÉ COOLTURA londyn

wystawy »

PERSPECTIVES OF DESTRUCTION: IMAGES OF LONDON, 1940-44

27.01. – 08.05. Museum of London, 150 London Wall, Londyn EC2Y 5HN. Stacja: Barbican, St. Paul’s. Otwarte: codziennie 10:00 – 18:00. Wstęp wolny www.museumoflondon.org.uk Na wystawie zebrano obrazy, rysunki i fotografie pokazujące ogromną skalę zniszczeń w Londynie, spowodowanych przez naloty bombowe w trakcie II wojny światowej. Zobaczymy m.in. 9 pozyskanych niedawno rysunków Grahama Sutherlanda. Wśród pozostałych prezentowanych artystów są: David Bomberg, John Piper, Henry Moore, Arthur Cross , Fred Tibbs, Bill Brandt i Bert Hardy.

» EVERYONE, MERRY-GO-ROUND 02-28.02. Galeria Canal, 60 De Beauvoir Crescent, Londyn N1 5SB. Stacja: Haggerston. Otwarte: czw. – sob. 13:00 – 18:00. www.canalprojects.info Justyna Scheuring, absolwentka Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu oraz Goldsmith College w Londynie pokażą nowy sposób uczestniczenia w wydarzeniach kulturalnych. Artytska łączy performance z instalacją artystyczną, która jest jednocześnie scenografią. W „Everyone, Merry-Go-Round” Scheuring angażuje tłumaczy języka migowego oraz tłumaczy konsekutywnych, by za pomocą wielorakich głosów skomponować performance kwestionujący zagadnienia tożsamości w kontekście osobistej traumy, globalnej migracji i doświadczenia obcości.

671-MAKIETA 3 44-67.indd 46

23/01/2017 16:41:03


© Victoria & Albert Museum

047 » COLLECTING EUROPE 01 – 07.02. Victoria & Albert Museum, Cromwell Rd, Londyn SW7 2RL. Stacja: South Kensington. Otwarte codziennie 10:00 – 17:45 (w piątki do 22:00). Wstęp wolny www.vam.ac.uk

© Charlie Gray

Goethe-Institut London i V&A poprosiły 12 artystów z całego świata, by przedstawili swoją wizję Europy za 2 tys. lat, i tego, jak nasze czasy będą postrzegane z tak odległej perspektywy. Na wystawie zobaczymy efekty pracy artystów m.in. z Tajwanu, Indii, Niemiec, Holandii, Finlandii i Wielkiej Brytanii. Ekspozycja będzie częścią festiwalu Collecting Europe, podczas którego odbędą się dyskusje, warsztaty i występy performerów.

teatr » EDWARD ALBEE’S WHO’S AFRAID OF VIRGINIA WOOLF? 22.02. – 27.05. The Harold Pinter Theatre, Panton Street, Londyn SW1Y 4DN. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: od £10 www.whosafraidofvirginiawoolf.co.uk Podczas dobiegającej końca imprezy Martha, ku niezadowoleniu swojego męża George’a, zaprasza do domu nowopoznanego profesora Nicka i jego żonę Honey. Marta i George wciągają gości w toksyczną grę. Napięcie rośnie wraz z coraz większym stężeniem alkoholu we krwi.

» THE GIRLS

Fot. John Swannell

Od 28.01.2017. Phoenix Theatre, 110 Charing Cross Road, Londyn WC2H 0JP. Stacja: Leicester Square, Tottenham Court Road. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo czw. i sob. 14:30. Bilety: od £25 www.thegirlsmusical.com

671-MAKIETA 3 44-67.indd 47

Nowy musical Gary’ego Barlowa i Tima Firtha oparty na prawdziwej historii, filmie i nagradzanej sztuce Tima Firtha „ Dziewczyny z kalendarza”. To opowieść o grupie kobiet z prowincji, które w celach charytatywnych decydują się pozować nago do znanego kalendarza. Premierę na West Endzie poprzedziła całkowita wyprzedaż miejsc w Grand Theatre Leeds. W obsadzie są Debbie Chazen, Sophie-Louise Dann, Michele Dotrice, Claire Machin, Claire Moore i Joanna Riding. Spodziewając się dużego zainteresowania promotorzy spektaklu już rozpoczęli sprzedaż biletów na spektakle w Londynie.

23/01/2017 16:41:08


» DREAMGIRLS Do 10.2017. Savoy Theatre, Strand, Londyn WC2R 0ET. Stacja: Temple. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: od £15 Dreamgirlswestend.com

Fot. Brinkhoff

048

CAFÉ COOLTURA londyn

Po sukcesie i kompletnej wyprzedaży pierwszych spektakli Savoy Theatre podjął decyzję o wydłużeniu okresu wystawiania „Dreamgirls” do października. Sztuka przenosi nas w czasy rewolucji muzycznej w Ameryce. Bohaterkami są członkinie wokalnego trio z Chicago, które przechodzą trudną lekcję funkcjonowania show biznesu. Przebojami musicalu są piosenki „And I am telling you I'm not going”, „I am changing”, „Listen” i „One night only”.

» PAN TADEUSZ REMIX 28.01. Godz. 19:00, 29.01. Godz. 16:00. Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £16 i £20 www.scenapolska.uk Scena Polska zaprasza na nową wersję dzieła Adama Mickiewicza w reżyserii Wojciecha Piekarskiego. Występują: Joanna Kafska, Marlena Psiuk, Damian Dutkewicz, Janusz Guttner, Paweł Zdun i Wojtek Piekarski.

inne » targi medycyny naturalnej i kosmetyki 4.02. – 5.02. Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny, 238-246 King Street, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Otwarte: godz. 11:00 – 19:00. Bilety: £5 www.targilondyn.co.uk Swoją ofertę zaprezentują wystawcy z Polski, Anglii, Rosji, Ukrainy. Pokażą suplementy, naturalne kosmetyki, zioła, zdrową żywność oraz bezinwazyjną diagnostykę. Przedstawią najnowsze trendy zdrowego stylu życia, stosowania alternatywnych sposobów odzyskania urody i zdrowia, między innymi dzięki zabiegom z pijawkami i stosowaniu zielonej glinki. Dla ducha - medytacje, koncerty na gongach tybetańskich, a dla domu - Feng Shui i radiestezja. Będą również doradcy życiowi, słynna Dora Cristal i Bartek Kuzka.

671-MAKIETA 3 44-67.indd 48

23/01/2017 16:41:10


049 kino » T2 TRAINSPOTTING Od 27.01. Dramat, UK. Reż. Danny Boyle, wyst. Ewan McGregor, Ewen Bremner, Jonny Lee Miller, Robert Carlyle Po 20 latach od premiery filmu „Trainspotting” jego bohaterowie powracają na ekran. Także po 20 latach Mark wraca do domu, aby odnowić relacje z przyjaciółmi. Scenariusz filmu nawiązuje do książkowego sequelu „Trainspotting", zatytułowanego „Porno", którego autorem jest Irvine Welsh. Obsada składa się z tych samych aktorów, którzy wystąpili w pierwszej części.

» CHRISTINE Od 27.01. Dramat, USA/UK. Reż. Antonio Campos, wyst. Rebecca Hall, Michael C. Hall, Tracy Letts Film pokazuje ostatnie dni życia amerykańskiej prezenterki telewizyjnej Christine Chubbuck, która mając 29 lat popełniła samobójstwo w programie emitowanym na żywo. Dziennikarka cierpiała na depresję. Do tragedii doszło w 1974 roku.

» DENIAL Od 27.01. Biograficzny USA/UK. Reż. Mick Jackson, wyst. Rachel Weisz, Tom Wilkinson, Timothy Spall, Andrew Scott, Jack Lowden, Caren Pistorius, Alex Jennings Filmowa adaptacja książki „History on trial: My day in court with a holocaust denier” opowiadającej o sądowej batalii, którą Deborah E. Lipstadt stoczyła z Davidem Irvingiem. Spór dotyczył prawdy historycznej o holokauście. W angielskim systemie prawnym, ciężar dowodu spoczywa na oskarżonych, dlatego to Lipstadt musiała zebrać zespół prawny, który obroni jej racje.

» SING (3D) Od 27.01. Animowany, USA. Reż. Garth Jennings, wyst. Matthew McConaughey, Reese Witherspoon, Seth MacFarlane, Scarlett Johansson Teatr prowadzony przez misia koalę Bustera Moona jest na skraju upadku. Miś ma jednak plan pozyskania gwiazdy, która znowu ściągnie na widownię tłumy. Organizuje konkurs. Czuje się jednak mocno rozczarowany, gdy zgłasza się śpiewająca pod nosem mysz, nieśmiała Słonica, gangster Gorilla i punkowa Jeżozwierzyca. W tym egzotycznym towarzystwie kryje się jednak prawdziwa gwiazda.

671-MAKIETA 3 44-67.indd 49

23/01/2017 16:41:12


koncerty » MARK OLBRICH BLUES ETERNITY 28.01. Godz. 20:30. Jazz Cafe POSK, Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £9 www.jazzcafeposk.org

Fot. Daniele Venturelli/Getty Images

050

CAFÉ COOLTURA LONDYN »

GORAN BREGOVIC I BIJELO DUGME

23.02. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £45.25

» TANITA TIKARAM 24.02. Godz. 19:30. Barbican Hall, Silk St, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican. Bilety: od £28

» X FACTOR LIVE 25.02. Godz. 13:30 i 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £20

»

THOMAS ANDERS - MODERN TALKING BAND

25.02. Godz. 19:00. Indigo at the O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

» ROD STEWART 26-27.02. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £65

» OLLY MURS

» STING

30.03.-01.04. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.50

9-10.04. Godz. 20:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: TBC

Fot. Dave Kotinsky/Getty Images

» LARA FABIAN

671-MAKIETA 3 44-67.indd 50

15.03. Godz. 19:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £50.75

» KITARO 27.04. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £39.75

»

» MACY GRAY

80S DISCO LEGENDS - FANCY, SANDRA, JOY, LIAN ROSS

20.03. Godz. 19:00. Union Chapel, Compton Terrace, Londyn N1 2UN. Stacja: Highbury & Islington. Bilety: tylko ze zwrotów

28.04. Godz. 19:00. Indigo at the O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £30.50

23/01/2017 16:41:15


Fot. Rodrigo Della Fávera / Wikipedia

051 » DREAM THEATER 23.04. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

» ARIANA GRANDE » MORLINY COOLTURA FESTIVAL 2017

– IRA, KASIA KOWALSKA, CLEO

18.03. Godz. 18:00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd's Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £25 festivalcooltury.co.uk Jak co roku wspólnie z naszymi czytelnikami przywitamy wiosnę w rytmie największych polskich przebojów. IRA zagra niezapomniane hity „Kocham Cię jak Irlandię”, „Mój dom” i „Ona jest ze snu”. Kasia Kowalska przypomni dobrze znane piosenki m.in. „A to co mam”, „Coś optymistycznego”, „Jak rzecz” oraz swoje najnowsze utwory, a Cleo zaprezentuje swoją najnowszą płytę z klubowym przebojem „Zabiorę nas”.

25-26.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35

» IRON MAIDEN 27.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

» ANASTACIA 08.06. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £46

» GREEN DAY 01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £62.50

» DEPECHE MODE 03.06. Godz. TBC. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £40

» TAKE THAT 6-12.06.2017. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £55

» PHIL COLLINS

Zdjęcia: MW Media

4-9.06. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

671-MAKIETA 3 44-67.indd 51

» EMELI SANDÉ 18.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

23/01/2017 16:41:21


052

CAFÉ COOLTURA wydarzenia

Polscy pisarze na londyńskich targach Olga Tokarczuk, Jacek Dehnel, Zygmunt Miłoszewski, Ewa Winnicka, Artur Domosławski – to pisarze, którzy reprezentować będą Polskę jako gościa honorowego na targach książki w Londynie – podaje Instytut Książki, który organizuje polskie wystąpienie na tej imprezie.

671-MAKIETA 3 44-67.indd 52

»

W dniach 14-16 marca Polska będzie gościem honorowym The London Book Fair w Londynie, największej tego typu imprezy w świecie anglosaskim. – Dokonując wspólnie z British Council wyboru autorów staraliśmy się, by w Londynie były reprezentowane wszystkie nurty i gatunki polskiego piśmiennictwa – zapowiada Instytut Książki, który odpowiada za organizację polskiego wystąpienia na tych targach. W dziedzinie książki dziecięcej reprezentować nas będą Aleksandra i Daniel Mizielińscy, twórcy uznanych już na świecie „Map”, umieszczonych w zestawieniu 10 najlepszych książek „The New York Times” oraz utytułowana graficzka Marta Ignerska. – Nikomu nie trzeba już chyba przedstawiać Olgi Tokarczuk, której powieści zdobywają najbardziej prestiżowe nagrody literackie na świecie. Pisarka ma coraz więcej godnych następców – wśród nich jest Jacek Dehnel. Przeżywamy boom

na kryminały i coraz częściej słyszymy, że Polska może być drugą Skandynawią, czego dowodem są np. międzynarodowe sukcesy Zygmunta Miłoszewskiego. Do wspaniałej tradycji poetyckiej, której symbolami są nobliści Czesław Miłosz i Wisława Szymborska, nawiązuje twórczość Marzanny Bogumiły Kielar, a teksty Dariusza Karłowicza i Andrzej Nowaka czerpią z najlepszych tradycji polskiego eseju. Mamy świetną fantastykę, którą reprezentować będzie Jacek Dukaj i nie gorszy reportaż – w tej dziedzinie pokolenie dawnych mistrzów znajduje godnych kontynuatorów w osobach Artura Domosławskiego czy Ewy Winnickiej – zapowiada IK. Na londyńskich targach odbywać się też będą spotkania z Jackiem Dukajem, jednym z najważniejszych nazwisk polskiej literatury science-fiction i Andrzejem Sapkowskim, twórcą znanego na całym świecie „Wiedźmina”. Ten ostatni autor zaproszony został na londyńskie targi przez swego brytyjskiego wydawcę. 23/01/2017 16:41:23


053 Podstawowym kryterium wyboru autorów były istniejące już lub zapowiadane przekłady na język angielski. – Wielka Brytania aż tak się od Polski pod tym względem nie różni, tam też książka wzbudza największe zainteresowanie zaraz po ukazaniu się. Zygmunt Miłoszewski niedawno wydał w Wielkiej Brytanii powieść i miał dobrą recenzję w „Guardianie” i wywiad w „Booksellerze”; a w tym roku wyda kolejną. Za chwilę „Biegunów” opublikuje Tokarczuk, Mizielińscy już mają w Wielkiej Brytanii sukcesy, a ich wydawca liczy na kolejne. Dobre recenzje ma Jacek Dehnel, swoje eseje właśnie wydał po angielsku (ze wstępem Remiego Brague’a) Dariusz Karłowicz. No i staraliśmy się, żeby był pełny przekrój gatunkowy: czyli mamy powieściopisarzy, autora s-f i kryminału, jest eseista, historyk, poetka, twórcy książek dla dzieci – mówił Mariusz Cieślik, koordynator zagranicznych projektów Instytutu Książki. Spotkania z autorami to tylko część programu polskiego wystąpienia w Londynie, wiele z nich odbywać się będzie poza miejscem samych targów. Na ich terenie powstanie duże polskie stoisko narodowe, z miejscami do spotkań dla wydawców i autorów, gdzie toczyć się mają rozmowy dotyczące zakupu praw autorskich. Polscy autorzy wezmą udział w targowych seminariach tematycznych o literaturze s-f, kryminale czy książce dziecięcej. – Razem z Polską Izbą Książki, przygotowaliśmy program branżowy, bo należy pamiętać, że same London Book Fair to jest przede wszystkim wielki biznes. Ów program branżowy adresowany jest do wydawców i inwestorów. Będziemy prezentować dane na temat polskiego rynku dotyczące sprzedaży, dystrybucji, rynku cyfrowego, zaprezentujemy wspierane przez Instytut Książki programy translatorskie, możliwości sprzedaży u nas praw do książek brytyjskich autorów, rynek książki specjalistycznej, nasz dorobek w zakresie nowych technologii, takich jak czytniki, audiobooki, e-booki, polskie drukarnie, najważniejsze targi i festiwale. To ma być kompletne resume dla zainteresowanych, a jest ich całkiem sporo, bo nasz rynek jest dla nich całkiem interesujący. Te prezentacje odbywać się będą jako dyskusje panelowe i prezentacje multimedialne – mówił Cieślik. Na London Book Fair będą obecni niemal wszyscy czołowi polscy wydawcy, tacy jak Znak, Wydawnictwo Literackie, 671-MAKIETA 3 44-67.indd 53

Zysk, Agora, Zeszyty Literackie, WAB, Nasza Księgarnia, Rebis, Marginesy, Wielka Litera, Muza, Nasza Księgarnia, Świat Książki, Dwie Siostry, Wydawnictwo Poznańskie. Prezentować się będą także drukarnie i najważniejsze polskie książkowe imprezy targowe z Krakowa i Warszawy. – Polskich wystawców w tym roku będzie prawie 50, czyli ponad dwa razy więcej niż zwykle, bo średnio do Londynu jeździło do tej pory ok. 20 firm. Polscy wydawcy nie mają swojego programu literackiego, natomiast swoje spotkania z polskimi autorami organizują niektórzy wydawcy brytyjscy i instytucje. Planowane jest np. wspólne spotkanie Andrzeja Nowaka oraz Ewy Winnickiej w White Eagle Club. Cały czas pojawiają się nowe propozycje spotkań poza terenem targów. Będzie ich co najmniej kilkanaście – mówił Cieślik. Program literacki z udziałem polskich autorów w dniach 14-16 marca będzie prezentowany w prestiżowych lokalizacjach, takich jak słynna księgarnia Waterson Piccadilly czy British Library. To właśnie tam, 13 marca, od Dnia Conrada, czyli Conrad Study Day, rozpocznie się nasza prezentacja. Zostanie zaś przedłużona naszym udziałem w Essex Book

Festival, festiwalu literackim, organizowanym równolegle z targami, gdzie 18 marca pod hasłem „Poznaj swoich sąsiadów” odbędzie się dzień polski. Po zakończeniu targów w Londynie prezentacja naszej literatury na Wyspach będzie trwała. Polscy twórcy pojawią się na największych brytyjskich festiwalach literackich w Birmingham, Hull, Edynburgu oraz w Hay. W związku z ogłoszonym przez Sejm Rokiem Conrada, podczas festiwali odbędą się też polsko-brytyjskie wydarzenia conradowskie. Status gościa honorowego daje polskim autorom i wydawcom szansę, którą w poprzednich latach wykorzystały inne kraje prezentowane jako Market Focus: Turcja, Korea czy Meksyk. The London Book Fair to najważniejsze, obok frankfurckich, targi książki na świecie. W ubiegłym roku w Londynie prezentowało się 1,5 tysiąca wystawców, ponad 600 agentów literackich, a imprezę odwiedziło 25 tysięcy gości, głównie związanych z branżą wydawniczą. Bo chociaż targi są otwarte dla publiczności, to organizowane tam spotkania mają przede wszystkim charakter specjalistyczny. W dniach 14-16 marca 2017 w londyńskiej hali Olympia odbędzie się 46. edycja imprezy. «

23/01/2017 16:41:24


054

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA Redaguje PIOTREK DOBRONIAK

Ze Świętej Góry

»

Bogata mieszanka historii i duchowości, przygód i polityki, powiązana nicią czarnego humoru, znanego czytelnikom Williama Dalrymple’a z jego poprzednich utworów. W 587 roku naszej ery, dwóch mnichów, Jan Moschos i Sofista Sofroniusz, rozpoczynają niesamowitą podróż przez świat bizantyjski, od brzegów Bosforu po piaskowe wydmy Egiptu. Ich celem jest zebranie mądrości mędrców i mistyków z Bizantyjskiego Wschodu, opisanie delikatnego świata, który miał wkrótce runąć pod naporem Islamu. Prawie 1500 lat później, wykorzystując pisma Jana Moschosa jako swój przewodnik, William Dalrymple wyrusza, by odtworzyć ich drogę.

Gdy zdamy sobie sprawę, że w tej podróży towarzyszyły mu: wojna domowa w Turcji, ruiny Bejrutu, napięcia na Zachodnim Brzegu Jordanu i bunt fundamentalistów w Egipcie, sprawozdanie Williama Dalrymple’a staje się porywającą elegią dla ginącej cywilizacji wschodniego chrześcijaństwa. «

Miasteczko Darkmord

Portret młodej wenecjanki

Miasteczko nie pojawia się na wielu mapach, bo nikt nie chce go znaleźć. Leży trochę za bardzo na północ, nieco za daleko na południe. W tajemniczych okolicznościach znikają kolejni mieszkańcy. Pozostali chcą uciekać...

Główny bohater, niedoszły historyk sztuki, który całe życie spędził na obsesyjnym szukaniu miłości, poznaje młodziutką i olśniewającą Pralinę Pralinowicz – żywą kopię młodej kobiety z obrazu Albrechta Dürera, studentkę psychologii, kobietę ze wszech miar niepokojącą i tajemniczą, obdarzoną również „atletycznym” talentem literackim.

671-MAKIETA 3 44-67.indd 54

LO-teria Przyjaciele z gimnazjum rozpoczynają naukę w liceum. Ich życie nie jest już takie beztroskie. Czy miłość Maćka i Małgosi przetrwa kryzysy? Czy Wojtek całkowicie poświęci się swojej pasji? Czy Kamila okaże się prawdziwą przyjaciółką? Kim jest tajemnicza Klaudia, którą przypadkowo pozna Michał? Czy Kinga zrozumie, co jest dla niej najważniejsze?

23/01/2017 16:41:28


055 Historia polityczna Polski 1989–2015

»

Wydarzenia od rozmów Okrągłego Stołu, przez katastrofę smoleńską, aż po „dobrą zmianę”, na co dzień migające prasowymi nagłówkami i telewizyjnymi spotami, tworzą nieprzerwaną historię najnowszą Polski. III Rzeczypospolita trwa już ponad ćwierć wieku! Dobrze znać ją w całości. Prof. Antoni Dudek podejmuje śmiałą próbę wskazania źródeł współczesnej sytuacji politycznej. Śledzi losy liderów partyjnych i kierowanych przez nich ugrupowań. Rzuca światło na działania poszczególnych rządów i kolejne prezydentury budzące kontrowersje. Przypomina największe sukcesy i porażki ostatniego ćwierćwiecza, ana-

lizuje afery wstrząsające życiem politycznym i mierzy się z najbardziej aktualnymi problemami Polski. Pisze przystępnie i rzetelnie. Przede wszystkim zaś stara się uczciwie szukać prawdy. «

Soraya

Waleczna czarownica

Kilkunastoletnia Soraya mieszka w Syrii. Gdy wybucha wojna domowa ginie jej brat, rodzinny dom zamienia się w gruzy, a dziewczyna wraz z matką i rannym ojcem musi uciekać. Trafia do obozu dla uchodźców w Turcji – pobyt jednak zamienia się w piekło.

671-MAKIETA 3 44-67.indd 55

Cécile i Tristan dokonali już niemożliwego, ale przed nimi jeszcze największe wyzwanie – pokonanie zła, które sami uwolnili. Szukając sposobu na ocalenie mieszkańców Wyspy i wyzwolenie trolli spod władzy tyrana, Cécile i Tristan muszą też walczyć z tymi, którzy pragną ich śmierci.

Willa Misteriów Para amerykańskich turystów, żądna zdobycia trofeum z zagranicznej wycieczki, na własną rękę organizuje wykopaliska w pobliżu lotniska. Zamiast jednak oczekiwanego starożytnego posągu wydobywa z torfowiska zwłoki szesnastoletniej dziewczyny.

Więcej na:

BookTO.pl

23/01/2017 16:41:33


056

CAFÉ COOLTURA FILM

Henri Henri Jeśli „Paterson” Jima Jarmuscha był pochwałą dnia codziennego, to „Henri Henri” Martina Talbota jest jego bajkowym uzupełnieniem. Pomimo że chronologicznie ten pierwszy film powstał dwa lata później. Piotr Dobroniak

»

Akcja zaczyna się od skrótu życia tytułowego Henryka, którego poznajemy w sierocińcu prowadzonym przez siostry zakonne. Młody Henryk przypadkowo zaczyna zajmować się wymianą żarówek w budynkach zakonu. Siostra, która opiekuje się głównym bohaterem mówi, że ten „niesie światło”. Tym samym ustawia narrację całego filmu. Bo gdziekolwiek pojawia się Henryk, swoim nietypowym zachowaniem człowieka zagubionego w świecie rzeczywistym, rzeczywiście niesie ze sobą kaganek sympatii. Ale, ale. Bo trochę wybiegłem przed akcję. Henri żyje sobie w sierocińcu, aż dożywa lat młodzieńczych. Jest to wiek, w którym już go w sierocińcu być nie powinno. Wszystkie dzieci dawno temu opuściły mury domu dziecka, a Henri dalej „nosi światło” i wymienia żarówki wszędzie, gdzie istnieje taka potrzeba. Siostry się starzeją, zakon z powodu braku powołań właściwie starzeje się razem z nimi. W końcu dochodzi do tego, że budynki

671-MAKIETA 3 44-67.indd 56

klasztoru zostają sprzedane, a siostry wybierają się w nieznane. Jednak jest pewien problem. Nikt nie pomyślał, co stanie się z głównym bohaterem. Tak właśnie zaczyna się akcja filmu. W bajkowej scenerii – to znaczy lekko przerysowanej, bo nie ma tam smoków, skrzatów i śpiących królewien – Henri z walizką, zapewne pełną nowych żarówek, zostaje sam poza murami bezpiecznej przystani. Za murami czai się nieznane. Henri był przez lata trzymany pod kloszem. Nagle musi wynająć sobie mieszkanie, znaleźć pracę, zacząć normalne życie. Na całe szczęście, trzymając się rady siostry opiekunki, kiedy wątpi – szuka śladów, które pokazuje mu Bóg. Tak to się dzieje, że Bóg w tym przypadku jest dosłowny i chyba lubi bawić się w pod-

chody, bo wystarczy, że Henri będzie podążał za strzałkami, które pozwolą mu dotrzeć do celu, jakim jest sklep… z żarówkami – a jakże. Zostaje pracownikiem sklepu „dżina z lampy”, poznaje swojego najbliższego współpracownika, który staje się jego przyjacielem. Żebyście sobie nie myśleli, że wszystko jest kolorowe. Nie jest. Henri ma nieprzyjemnego sąsiada, spotyka kilka przeciwności w życiu, ale z radosną miną osoby niezorientowanej w normalnym życiu przechodzi przez nie jak po maśle. Nie spoilując już dalej fabuły, należy tylko podkreślić, że film jest doskonałym antydepresantem i lekarstwem dla życiowych malkontentów, którzy mimo doświadczania drobnych pozytywnych rzeczy w swoim życiu, zawsze będą narzekać. Z perspektywy ż yc i a H e n r i e g o , każda nawet najmniejsza rzecz ma znaczenie.

23/01/2017 16:41:35


057

Nawet jeśli wstępnie można odnieść wrażenie, że pewne aspekty naszego życia są negatywne, na końcu okazuje się, że „nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło”. Banał, prawda? I do tego jeszcze napisałem „naszego”, a przecież powinienem opisywać życie filmowego bohatera.

671-MAKIETA 3 44-67.indd 57

Same banały. Ale nasze życie składa się z banałów, które podnosimy do rangi światowego wydarzenia. Nie dostrzegamy przy tym tego, co w życiu najważniejsze. Być może szczegółów. Być może czegoś bardziej ulotnego. To już indywidualna cecha poszczególnych widzów. W każdym razie u głównego bohatera objawia się to niemal jak jakieś fatum. Henri traci ojca, traci matkę, traci zegarek, zyskuje przypadkiem plastikową łyżkę. Traci jednego z przyjaciół, traci w końcu pracę, ale zyskuje recepturę na korniszony. Niby bez sensu, ale w przeciwieństwie do większości widzów oglądających ten film, główny bohater nie komplikuje sobie życia i przyjmuje go prosto, niemalże dosłownie. W momencie, kiedy zaczyna je interpretować – sceny z jego „prawie” narzeczoną – wszystko zaczyna się walić. Podchodząc do życia w stylu „jest jak jest” – wszystko sobie płynie. I dobrze. Nie trzeba przecież być od razu miliarderem. Czasem po prostu wystarczy żyć i czerpać z życia radość. Stąd moje porównanie do „Patersona”. Jest jak jest. I dobrze. Jakby nie było, gdzieś na końcu życia i tak wszyscy kończymy w jednym miejscu. I dobrze. «

23/01/2017 16:41:37


058

CAFÉ COOLTURA FASHION WEEK

671-MAKIETA 3 44-67.indd 58

23/01/2017 16:41:45


059 Jacket – Zara Jumper – C&A Trousers – Primark Watch – Emporio Armani Shoes – C&A

Zdjęcia i tekst ERYK SKRZYPCZAK

»

Przemieszczając się pomiędzy „tysiącami szkieł” w pośpiechu, musimy czuć się wygodnie. Mimo wszystko ważnym aspektem jest to, by trochę się wyróżniać, by za bardzo nie wtopić się w nijaki tłum. Właśnie o tym jest streetwear. Przedstawia to, co „nosi” ulica. Połączenie bieli i czerni zawsze się sprawdza, więc i tym razem postawiłem na to klasyczne zestawienie kolorów. Dzięki temu poszczególne elementy setu „pracują” oddzielnie, jednak całość tworzy wspólną kompozycję. « Więcej na:

MineFreedom.com / ErykMineFreedom

671-MAKIETA 3 44-67.indd 59

23/01/2017 16:42:16


Fot: Stefan Mikes Mikulski, Daniel Lipinski

060

CAFÉ COOLTURA koncert

Polski punk na londyńskiej scenie

»

W sobotę 14 stycznia odbył się kolejny koncert organizowany przed punkTska, upamiętniający 40-lecie punk rocka. Na imprezę przyleciały trzy kultowe kapele z Polski: Zwłoki, Latające Odchody oraz Szmata. Zagrały też londyńskie kapele Low Rollers, Pro Publico Bono i Slow Faction. Niesamowita energia, pasja, żywioł, bijące zarówno ze sceny jak i wśród publiczności, przypomniały, że punk is not dead! Ogromne podziękowania dla wszystkich, dzięki którym koncert doszedł do skutku i przeszedł do historii, jako jeden z najlepszych organiWięcej info na:

fb/punk T ska

671-MAKIETA 3 44-67.indd 60

zowanych przez Punk T Ska. Dziękujemy wszystkim za wspieranie niszowego grania. «

Następna impreza już 18 marca w New Cross Inn 323 New Cross Rd London SE14 6AS Zagrają: Res Publica, Harmfool, Radioactive Rats + DJ NVK

23/01/2017 16:42:19


061

671-MAKIETA 3 44-67.indd 61

23/01/2017 16:42:21


062

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Robaki – przysmaki

Nasze babcie mają do nich określony stosunek. Raczej nie wzięłyby ich do ust z racji wyglądu, który – niestety – pełen jest niepozytywnych skojarzeń. Dzięki otwartym granicom i rozwojowi informacji młode pokolenie chętniej sięga po przysmak, który w innych krajach cieszy się dużym uznaniem. Tym razem chodzi o krewetki.

671-MAKIETA 3 44-67.indd 62

23/01/2017 16:42:26


063 Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

O ile w Polsce krewetka to krewetka, o tyle cały angielski świat podzielił się na shrimpsy i prawnsy. Jaka jest więc różnica? Praktycznie żadna, jeżeli chodzi o pochodzenie tego skorupiaka. Morza, oceany i rzeki pełne są tych stworzeń, które zakopane w ciągu dnia w mule dna wychodzą wieczorem i w nocy, aby sprawdzić, co smacznego na to dno opadło. Skoro jednak taki podział istnieje, to musiał się skądś wziąć. I jakby tak głębiej pogrzebać to okazuje się, że jednak pewne różnice istnieją. Różnice te można podzielić na rodzajowe i mentalne. Dla przeciętnego Australijczyka podział jest prosty. Prawns są duże, a shrimps malutkie. Dla obywatela USA shrimps to shrimps, i duże i małe, podobnie jak dla nas krewetki, i już. Ogólnie przyjęło się właśnie australijskie pojmowanie natury tychże stworzeń ze względy na ich rozmiary. Shrimpsy lądują na pizzy lub w mieszance owoców morza. Prawns są bardziej szlachetne i mogą już stanowić danie. Zazwyczaj przystawkę. Co ciekawe istnieją też różnice biologiczne, choć w zasadzie nie ma żadnej naukowej teorii, co jest prawnsem, a co shrimpsem. Podobnie jak owady krewetki posiadają egzoszkielet. Prawns i shrimps mają po pięć par odnóży. Jednak dla rozróżnienia te pierwsze mają słabo rozwinięte szczypce na trzech parach, a shrimps na dwóch parach. Z punktu widzenia rybołówstwa te pierwsze pochodzą z hodowli słodkowodnych, a te drugie z połowów oceanicznych. Właściwie to tyle, jeżeli chodzi o różnice. Duże różnice pojawiają się natomiast w użyciu w kuchniach świata. Zależnie od gatunku, krewetki mogą mieć ubarwienie kremowe, żółte, zielone, niebieskie lub jasnobrązowe. Po ugotowaniu wszystkie przybierają barwę pomarańczowo-czerwoną lub różową. Krewetki różnią się nie tylko kolorem, ale i wielkością. Ich rozmiar (i tym samym cenę) określa się liczbą krewetek mieszczących się w pół kilogramie. Krewetek olbrzymich (królewskich) „mieści się” 15-18 sztuk, dużych 25-30 sztuk, średnich 40-50 sztuk. Małych, zwanych szarymi, jest dużo więcej, są one mniej smaczne, bardzo popularne i dużo tańsze. 671-MAKIETA 3 44-67.indd 63

Jak przyrządzać krewetki? Przede wszystkim należy je krótko gotować lub smażyć. Zbyt długo gotowane stają się twarde i suche. Świeże krewetki gotuje się we wrzącej, osolonej wodzie z dodatkiem przypraw przez 3-5 min (zależnie od wielkości). Krewetki mrożone zaś przed użyciem należy krótko gotować (2-3 minuty) w wodzie aromatyzowanej sokiem z cytryny lub octem winnym oraz z dodatkiem ziół: bazylii, estragonu, oregano, tymianku lub kolendry. Można dodać również szczyptę imbiru. Krewetki bardzo dobrze komponują się z owocami cytrusowymi, a także awokado. Często podaje się je ze specjalnie przygotowanym sosem, w skład którego

wchodzą majonez, brandy lub whisky i odrobina tabasco. Kuchnia azjatycka a zwłaszcza tajska to moim zdaniem najlepsze wydania dań z krewetek. Trzeba pamiętać o tym, aby przy obieraniu krewetek usunąć przewód pokarmowy. Nie wszystkie bowiem składniki ich diety mogą współgrać z naszym żołądkiem i bardzo często rzekoma alergia na krewetki to po prostu alergia na skład ich jelit. To bardzo delikatny towar i należy się obchodzić z nim ze szczególną uwagą. Najlepszą metodą jest rozgrzać olej do temp. 80ºC i włożyć do niego obrane krewetki na 10 min, utrzymując temperaturę. Zachowają smak, sprężystość i masę. Dzisiaj podam wam przepis na krewetki z owocem papai. Smacznego! «

Szafranowe krewetki z papają Marynata 60 ml sos sojowy 20 ml sos rybny 20 ml sok z limonki 1 otarta skórka z limonki 1 chilli 1 g szafran 3 ząbki czosnek 20 g miodu ½ łyżeczki mielonej kolendry świeża kolendra olej 1l 1 szalotka 6 krewetek na osobę 1 papaja na 4 osoby sałata rzymska baby (baby gem) sezam

Przygotowanie l oczyszczone krewetki wrzucamy do oleju, który podgrzewamy do 80ºC. Konfitujemy krewetki ok. 10 minut, utrzymując temperaturę oleju na poziomie 80ºC l s zafran zalewamy 20 g wrzątku l drobno posiekaną szalotkę, czosnek i chilli podsmażamy na oleju, dodajemy resztę składników, doprawiamy do smaku i odstawiamy l skonfitowane krewetki odsączamy z oleju i mieszamy z marynatą l z papai wydrążamy kulki i obtaczamy w prażonym sezamie, podajemy na liściach sałaty

23/01/2017 16:42:29


064

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Co to jest zakwaszenie organizmu i jak je leczyć?

Opracowała Ewa Wojtaszek dietetyk, Gabinety Dietetyczne Bonne Sante

» W ostatnich latach szalenie popularny stał się dość tajemniczy termin, jakim jest zakwaszenie organizmu. Według powszechnych opinii, z problemem tym boryka się zdecydowana większość społeczeństwa, która nie zdaje sobie sprawy, że za większość nieprzyjemnych dolegliwości, towarzyszących im w codziennym funkcjonowaniu, odpowiada właśnie zakwaszenie organizmu. Czy rzeczywiście ta przypadłość jest aż tak groźna, jak mogłoby się nam wydawać?

671-MAKIETA 3 44-67.indd 64

Okazuje się, że w istocie zakwaszenie organizmu stanowi spore zagrożenie dla naszego zdrowia oraz dobrego samopoczucia. Niestety, dużą trudnością w diagnostyce zakwaszenia organizmu jest ogromne spektrum objawów, które tejże przypadłości towarzyszą, przez co prawidłowe zdiagnozowanie problemu nie zawsze jest łatwe.

Czym jest zakwaszenie organizmu?

Mianem tym określamy zaburzenie naturalnej prawidłowej homeostazy naszego organizmu, powstałe na skutek zmiany prawidłowego odczynu zasadowo-kwasowego w całym ludzkim ciele. Optymalny poziom pH dla wszelkich płynów ustrojowych w naszym organizmie wynosi od 23/01/2017 16:42:32


065 7,35 do 7,45. Oczywiście istnieją narządy, dla których idealny poziom pH będzie kształtował się na innym poziomie, jak choćby żołądek – optymalny odczyn soków żołądkowych ma wybitnie kwasowy charakter, wynoszący zaledwie od 1,35 do 3,5. Jeżeli jednak ogólny poziom pH w naszym organizmie spada i wykazuje nadmiernie kwasowy charakter, możemy wówczas mówić o postępującym zakwaszeniu.

ROZPOZNAJ OBJAWY

Zakwaszony organizm wysyła swemu właścicielowi ogromną liczbę sygnałów, świadczących o zaburzeniu równowagi kwasowo-zasadowej w całym ustroju. Jednym z najczęstszych symptomów jest ogólne osłabienie, utrata energii, chroniczne bóle głowy oraz wzmożona senność, nawet przy odpowiedniej ilości snu na dobę. Niezwykle często zakwaszeniu towarzyszą również problemy z nadmiernym przybieraniem na wadze oraz zatrzymaniem wody w organizmie, które prowadzi do powstawania obrzęków. Kolejnym objawem jest znaczący spadek naturalnej odporności organizmu i duża podatność na wszelkiego rodzaju infekcje. Ponadto w szczególności kobiety borykające się z zakwaszeniem organizmu nad wyraz często uskarżają się na wzmożone wypadanie włosów oraz pogorszenie stanu paznokci i skóry. Wśród dolegliwości ze strony układu pokarmowego wymienić należy nawracające zaparcia bądź biegunki, a oprócz tego uporczywe wzdęcia oraz problemy z nadkwasotą. Utrzymujący się przez długi czas stan zakwaszenia organizmu może w konsekwencji doprowadzić do problemów z nadciśnieniem tętniczym oraz osteoporozy, która powstaje na skutek nadmiernego uwalniania wapnia o odczynie wybitnie zasadowym z kości do krwiobiegu. Najnowsze badania wskazują także na wyraźny związek długotrwale obniżonego pH organizmu ze zwiększonym ryzykiem powstawania cukrzycy oraz kamicy nerkowej. Jeżeli podejrzewamy u siebie zakwaszenie organizmu, możemy w bardzo prosty sposób w domowym zaciszu wykonać prosty test, aby przekonać się, czy nasze obawy są słuszne. W tym celu należy nabyć w aptece zwykły papierek lakmusowy i przy jego pomocy zbadać odczyn naszego moczu. Jeżeli wynik będzie niższy niż 671-MAKIETA 3 44-67.indd 65

6.8, możemy z całą pewnością mówić o zakwaszeniu organizmu.

CHCESZ ZWALCZYĆ ZAKWASZENIE? WYELIMINUJ Z DIETY TE PRODUKTY

Podstawowym i jednocześnie wysoce skutecznym sposobem, aby przywrócić naszemu ciału prawidłową równowagę kwasowo-zasadową jest odpowiednia dieta alkaiczna, oparta na produktach o odczynie zasadowym bądź obojętnym i wykluczająca z jadłospisu pożywienie o odczynie nadmiernie kwasowym. Do pokarmów o najbardziej zakwaszającym odczynie należą niemal wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, za wyjątkiem mleka. Należy więc bezwzględnie ograniczyć spożywanie mięsa, wędlin, tłustych serów żółtych, a także jajek. Unikać powinniśmy również produktów zawierających w składzie kofeinę, takich jak kawa, czarna herbata oraz niezdrowe napoje gazowane. Wyeliminować należy także wszelkiego rodzaju pokarmy typu fast food oraz niezdrowe przekąski, takie jak chipsy. Ponadto także wyroby z białej, mocno oczyszczonej mąki silnie zakwaszają organizm, dlatego warto ograniczyć spożywanie białego pieczywa oraz białego makaronu. Unikajmy również słodyczy oraz cukru w czystej postaci, uważać należy również na takie warzywa i owoce jak kukurydza, śliwki, żurawina oraz owoce z rodziny jagodowych – maliny, borówki itp. Ostrożnie spożywać można produkty z grupy średnio zakwaszających, takie jak ryby oraz owoce morza, żytnie i pełnoziarniste pieczywo, brązowy ryż, makaron pełnoziarnisty, orzechy, pestki, jogurty, majonez oraz keczup.

talerza. Regularnie spożywajmy również owoce, w szczególności cytrusy. Wypita codziennie rano przed śniadaniem szklanka wody z sokiem z cytryny bądź octem jabłkowym pomoże szybko i niezwykle skutecznie przywrócić równowagę zasadowo-kwasową organizmu, a dodatkowo pomoże usprawnić procesy trawienne. Oprócz tego należy zadbać o odpowiednią podaż tzw. pierwiastków zasadotwórczych – wapnia, sodu, potasu oraz magnezu. Możemy z łatwością dostarczyć je do organizmu, pijąc minimum dwa litry wody mineralnej o dużej zawartości tychże pierwiastków. Należy bowiem pamiętać o tym, że odpowiednie nawodnienie organizmu jest kluczowe w walce z zakwaszeniem. Zdecydowanie godny polecenia jest nawyk codziennego picia świeżego mleka, które jest doskonałym źródłem łatwo przyswajalnego wapnia i świetnie odkwasza organizm. Zadbajmy także o to, aby w naszym codziennym jadłospisie nie zabrakło zdrowych tłuszczów pod postacią nierafinowanych olejów roślinnych oraz tłustych ryb morskich. Zawarte w nich nienasycone kwasy tłuszczowe pozytywnie wpływają nie tylko na równowagę kwasowo-zasadową, ale przyczyniają się również do wzmocnienia naturalnej odporności organizmu. Jak widać, zakwaszenia organizmu pod żadnym pozorem nie można lekceważyć, gdyż niesie ono wiele negatywnych konsekwencji dla naszego zdrowia. Warto przyjrzeć się codziennej diecie i wprowadzić do niej pewne modyfikacje, a w ten sposób nie tylko szybko uporamy się z zakwaszeniem, ale dodatkowo zapewnimy sobie doskonałą kondycję fizyczną oraz dobre samopoczucie na długie lata. «

DIETA ALKAICZNA – SPOSÓB NA SZYBKIE ODKWASZENIE ORGANIZMU

W diecie alkaicznej mającej na celu zwalczenie zakwaszenia organizmu nie może zabraknąć wszelkiego rodzaju warzyw, takich jak brokuły, rzodkiewka, szpinak, buraki, bakłażan, cukinia oraz pomidor. Starajmy się, aby świeże warzywa wchodziły w skład każdego naszego posiłku, a w przypadku dań obiadowych powinny one stanowić minimum połowę zawartości naszego 23/01/2017 16:42:34


066

CAFÉ COOLTURA Zdrowie i uroda

Polacy wśród najmniej dbających o zdrowie narodowości

»

Polacy przodują w rankingu najbardziej zestresowanych i najmniej dbających o siebie narodów europejskich. Ponad połowa mieszkańców naszego kraju ma problemy ze zdrowiem fizycznym, społecznym i psychicznym, a większość zbyt dużo czasu poświęca pracy. Aby temu zaradzić, konieczne jest wprowadzenie edukacji prozdrowotnej w szkołach. W najnowszym raporcie „USP Zdrowie – Style zdrowia Polaków” badającym świadomość zdrowotną, wyróżniono osiem stylów zdrowia. Jedną z dość licznych grup są świadomi optymiści, którzy zdają sobie sprawę z tego, jak ważne jest zdrowie psychiczne, fizyczne i społeczne. Niestety, jeszcze więcej, bo ponad 50 proc. badanych ma problemy z każdym z tych trzech elementów higienicznego trybu życia. – Są zmęczeni, wypaleni, nieufni, nie radzą sobie z określonymi nawykami, nie uprawiają sportu, nie dbają o siebie, o swoje zdrowie, o relacje. Na tle Europy nie wypadamy zbyt dobrze. Jesteśmy jednym z najbardziej zestresowanych narodów, a jednocześnie stoimy na szczycie 671-MAKIETA 3 44-67.indd 66

tych krajów, które nie dbają o zdrowie – mówi Tomasz Sobierajski, socjolog. Jego zdaniem przyczyną takiego stanu jest przede wszystkim brak wiedzy o profilaktyce zdrowotnej. W naszym kraju wciąż za mało mówi się o tym, jak zapobiegać określonym chorobom. Co więcej, Polacy nie umieją znaleźć równowagi pomiędzy pracą a odpoczynkiem. – Może to wynikać z tego, że ciągle nam się wydaje, że jesteśmy na dorobku. Chcemy więcej, bo bardzo długo mieliśmy bardzo niewiele. Ciągle na coś pracujemy i ciągle nam się wydaje, że jest za mało. Że mamy jeszcze nie taki samochód, jeszcze nie takie mieszkanie. Ciągle aspirujemy i nie potrafimy sobie powiedzieć dość, że jest granica, że gdzieś liczymy się my – tłumaczy Tomasz Sobierajski. Najskuteczniejszym rozwiązaniem w tym przypadku jest wprowadzenie prozdrowotnych zajęć edukacyjnych do szkół. Wiedza na temat znaczenia zdrowego stylu życia i relacji z bliskimi, wartości szczepień czy działania określonych leków wpojona w dzieciństwie zaowocuje odpowiednimi zachowaniami w życiu dorosłym. Newseria.pl

W naszym kraju wciąż za mało mówi się o tym, jak zapobiegać określonym chorobom. Co więcej, Polacy nie umieją znaleźć równowagi pomiędzy pracą a odpoczynkiem Więcej na:

StyleZdrowia.pl

23/01/2017 16:42:35


067

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

671-MAKIETA 3 44-67.indd 67

23/01/2017 16:42:38


068

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 9.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 9.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. Internet. £150/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07746970571, 07833667493

> Alperton pokoj dwojka, w pelni wyposażonym domu z ogrodem, internet. Super lokalizacja, 5 min do Alperton, 10 min Hanger Lane/ metro, Ealing 15min, £125/tyg, tel 07545871954

> Bounds green - dwojka dla jednej osoby - £105 plus prad i gaz do metra 10min , duza kuchnia , living lazienka z wanna , ogrod 07756340316.

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

671-MAKIETA 4 68-91.indd 68

mieszkania do wynajęcia

> Canning Town Do wynajęcia pokój dwojka.10 min do stacji Canning Town. Cena£130 tyg+2tyg depozytu. 07590584923

> Canning Town- E 16 pokoj do wynajecia , jedynka dobre polaczenie do centrum , rachunki i internet wliczone, parking free w mieszkaniu 2 osoby te 07861856252

> Catford pokój dwuosobowy z możliwością dostawy drugiego łóżka 150 tyg wszystkie media wliczone po więcej info proszę dzwonić 07581443063

> Do wynajęcia duzy pokój dla niepalącej Pani, TV, internet, blisko Picc Line i Ealing, £400/mc rachunki wliczone tel 07586100468

> Edmonton, N17 8EE, Pokoj dwojka, £120/tydz plus prad i gaz do podzialu. Dom z ogrodem, duza kuchnia, lazienka z wanna, internet. 07756340316.

> Edmonton, N9 8RX, 2 Bedroom Flat,£1300/miesiecznie + rachunki, 2 sypialnie, salon z kuchnia i jadalnia oraz 2 lazienki. Ogrod komunalny. Ogrodzony teren. Dostepne od zaraz. 02088851890

> Fulham wynajme 1 pokojowe mieszkanie na Fulham. Mieszkanie jest nowe, umeblowane z balkonem. £1550 miesiac. Wiecej info pod nr telefonu 07854657004

> Fulham wynajme, duzy, 3 pokojowy dom na Fulham. £1700 miesiac. Dom w bardzo dobrym stanie, przestronny. Parking, duza lazienka. Wiecej info pod nr tel 07854657004

> Full or part Time hairdresser to work in salon in tooting telephone Vera at salon 02086725619 or mobile 07813484218

> Greenford UB6 8YT Wynajme pokój dla pary w mieszkaniu. Blisko komunikacja Lidl Tesco 4min. Tel 07517133162

> Greenford Wynajmę pokój jedynkę £90 tyg + dep. Greenford niedaleko stacji metra 077697033644

> Hounslow. jedynka w domu z

23/01/2017 16:45:16


069 ogrodem. blisko komunikacji i sklepow. tel.07523510272

> Ilford Witam mam 1 bedroom flat do wynajecia czyste umeblowane mieszkanie z podjazdem wolne od zaraz na Ilford seven kings blisko stacjii prosze o kontakt tel 07448955255

> Ilford Witam mam 2 osobowy pokój do wynajęcia duzy ladny umeblowany wolny od zaraz na Ilford z internetem ogrodem w 3 bedroom mieszkaniu z podjazdem blisko stacji barking prosze o kontakt tel 07722943946

> Mitcham 1-nka w domu z ogrodem. Do pociagu 7 min, autobus 3 min, metro 7min. Pokoj wylacznie dla osoby nie palacej pracujacej i dbajacej o porzadek! Tylko 2 osoby. 07779631159

> Ruislip dom do wynajęcia 1 pokój + Salon na Ruislip, HA4 w spokojnej dzielnicy. Posiada dużą kuchnie, salon, sypialnie z wbudowana szafa. No DSS. £1150/ mies. 07897197563

> Ruislip dom do wynajęcia 1 pokój + Salon na Ruislip, HA4 w spokojnej dzielnicy. Posiada dużą kuchnie, salon, sypialnie z wbudowana szafa. No DSS. £1150/ mies. 07897197563

> Seven Sister, N17 6DG, Pokoje duze jedynki od £105-£120/tyg plus rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami, wspolna kuchnia, lazienki. Dostepne od zaraz. 07436792779.

> Stockwell. Wynajme miejsce w pokoju dla mężczyzn we flacie, 5 minut od st.metra. Tel. 07795870134.po 18.00-tej.

> Mitcham jedynka na Mitcham dla

> Streatham common. Do wynajecia duzy pokoj dwuosobowy w mieszkaniu z ogrodem, internet tv itp. cena 115 tygodniowo. osoby zainteresowane prosze o kontakt 07872172353

> Muswell Hill, N10 1ET, Studio.£760/miesiecznie + elektryka. Podwojny pokoj z aneksem kuchennym, osobno prysznic z toaleta. Dostepne od 16/01/17.02088851890

> Streatham Common. Do wynajęcia duzy pokój dwuosobowy w mieszkaniu z ogrodem, internet tv itp. cena 115 tygodniowo. osoby zainteresowane prosze o kontakt 07872172353

> Neasden Wynajme piekna kawalerke na Neasden. Nowe meble, po remoncie. Bardzo dobry metrarz. £840 z rachunkami! Dostepne od zaraz! 07854657004

> Sunbury on Thames pokój dla jednej osoby 400f za pełen miesiąc, bez dodatkowych opłat. W domu mieszkają tylko 3 osoby. Sunbury on Thames kolo Feltham, tw16 07727158102

> Northolt Wynajme dwoosobowy pokoj, en suite na Northolt. £600 miesiac rachunki i WIFI juz w cenie. Pokoj jest umeblowany. 07854657004

> Tottenham - Pokoj dwojka dla jednej osoby w cenie £105 plus prad i gaz - dom z ogrodem , mala kuchnia , lazienka z wanna 07756340316.

> Pokój jedynka dla pracującej osoby Ł110 tygodniowo. Wszystko wliczone w cene. Wymagany depozyt dwa tygodnie. +447895636320

> Tottenham, N15 3PR, Pokoj jedynka £90/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Wspolna kuchnia, ogrod, lazienki. Dostepny od zaraz. 07436792779.

spokojnej bez nalogow kobiety. Inter. ogrod, bus-sklep 3 min. Jezeli myslisz i chcesz dluzej wynajac nie martwiac sie o... 07779631159

671-MAKIETA 4 68-91.indd 69

23/01/2017 16:45:17


070

OGŁOSZENIA drobne

> Tottenham, N17 6RU , Pokoj duza jedynka £125/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Wspolna kuchnia, lazienka, ogrod. Dostepny od zaraz. 07436792779.

> West Ealing - dwojka z wlasna lazienka i duzym schowkiem w scianie, 2 min do sklepow i autobusów, spokojni lokatorzy, 07521005432

> Wood Green pokój jedynka na poddaszu dla spokojnej osoby. 100f. W mieszkaniu tylko dwie osoby. Odnowiony, cichy, parking pod domem. 10 min bus do Wood Green i Turnpike Lane 07542072129

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

> Poszukujemy scaffolderów do pracy przy rusztowaniach. Zadzwoń 07710183427

> Wood Green, N17 7QB, 3 bed dom - £1700/mies. 3 duze sypialnie, lazienka z wanna, przechodni salon, kuchnia, ogrod. Blisko park. 02088851890, 07436582103, 07715677401

> P&M zatrudni murarzy z angielskim doświadczeniem na 2 lata w Shoreham-by-Sea. Stawka £23/h. Wymagana karta CSCS oraz wlasne narzedzia. Joanna 0161 277 7941

> Wood Green, N17 7QX, Pokoje duze jedynki £150/tyg + rachunki za gaz do podzialu z lokatorami, reszta rachunkow wliczona w cene pokoi .Wspolna kuchnia, lazienka.0208 885 1890.

> Housekeeper z bezplatnym mieszkaniem 5* guest house w Oxfordshire. £8 na godz +napiwki. okolo £50 na tydzien : 45 godz tygodniowo. Dobry angielski. CV

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

mailem. eclpraca@tiscali.co.uk

> Piekarz z doswiadczeniem i dobrym angieslkim. Stawka £25,000 a rok, 45 godz tygodniowo.6 dnii w tyg. Godz; 3:00-10:30. Mieszkanie £500 na tydz z rach. cv mailem eclpraca@

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

tiscali.co.uk

> Przyjme krawcowa z doswiadczeniem do zakladu krawieckiego 07877064720

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

671-MAKIETA 4 68-91.indd 70

> Busy Fish and Chip shop in Sudbury Hill, Harrow requires staff; experience in fast food and good spoken English required. Call Panos 020 8864 7146/07704 494219.

23/01/2017 16:45:18


071

671-MAKIETA 4 68-91.indd 71

23/01/2017 16:45:19


072 praca szukam

SMS:

szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem 07883974669

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Elektryk-Hydraulik z 14 letnim

doswiadczeniem w angielskiej firmie z wlasnymi narzedziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel kontaktowy 07707717053 lub 02087267871

> Szukam pracy jako handymen mam vana narzedzia. malowanie plastrowanie stolarka kafelki lazienki drobna elektryka i hydraulika scianki. praca na cene lub dniowki 07401120590

> Malarz dekorator szuka pracy własne narzędzia doświadczenia I solidność 07562086772 Krzysztof

> Elektryk 14 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481

> Solidny tynkarz i ogolnobudowlaniec szuka pracy. tel. 07925421799.

> Tapeciarz 10lat doswiadczenia w UK Poszukuje pracy cena / dniowki :tel 07463227169 Marcin

> Elektryk szuka pracy.

Znajomość brytyjskich regulacji. Solidny i sumienny. Tel. 07726141296

> Malarz bez nałogów, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 10 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osob prywatnych. Rafal. 07545600591

> Elektryk z dlugoletnim doswiadczeniem zawodowym, instalacje domestic & comercial

671-MAKIETA 4 68-91.indd 72

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 54

> Sprzedam wozek dla dziewczynki 3w1,ubranka 0-12m, bujaczek, chodzik, hustawke. Romford07536659776

> Podręczniki, cd i słowniki do nauki hiszpańskiego, francuskiego, włoskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272

> Do sprzedania mam iphone 6s 16GB Space grey stan idealny 07407127732

> Stoisko w shopping centre

sprzedam. Londyn 2strefa. 10lat. Stali klienci. Display. Towar. Kontakty. Biżuteria srebrna, fashion, torebki, portfele, small gifts. 07590028804

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

evenings. John 07752656713

> Witam szukam dyskretna kobiete z zachodniego Londynu 07732432389

> Jesli jestes mezatka lub poprostu czujesz sie samotna tak jak ja to napisz do mnie a moze byc nam przyjemnie. Wiek bez ograniczen ja 40 -latek 07547882699

> 44 years old, good looking man British, businessman, live in London,( Highgate,),talking, English, and Spanish, looking for serious relationship, to find a, nice lady with good personality, between 25 to 40 years old, , happy to marry call, 00447435607822

auto-moto zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Pomoc drogowa 24h/7. Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT. Paweł 07727244856

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Witam Was mile Panie. Szukam dziewczyny, wesolej, kulturalnej, milej, lubiaca zabawe i spokojne spedzenie czasu we dwoje przy fajnym filmie. Buziaki. 07856016896

> Wysoki 42 latek. Szukam

kobiety w zwiazku w Londynie samotnej jak ja 07772387104

> Successful English gentleman would like to meet attractive Polish lady for fun filled days and romantic

usługi różne

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

23/01/2017 16:45:20


073 telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

NC+, Polsat – na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten – to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel: 02088101577, Instalacje: 07779631401 Zapraszamy

zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Kursy Kosmetyczne i Stylizacji Paznokci Po Polsku 2017. W Styczniu Rabaty nawet do 65% Wysoki Poziom, Akredytowane Certyfikaty! Idealne na rozpoczęcie nowej kariery zawodowej. Szczegóły na www. PolskieKursy.co.uk tel. 0784-920-3526

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Najtańsze przeprowadzki i przewozy. Przyjmujemy wszystkie zlecenia Usługi: - Przeprowadzki i transport lokalny (cały Londyn) oraz międzymiastowe (cale UK) - Przeprowadzki Anglia-Polska Pracujemy 24/7. Zapraszamy 07722560744

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

671-MAKIETA 4 68-91.indd 73

23/01/2017 16:45:21


074

671-MAKIETA 4 68-91.indd 74

23/01/2017 16:45:24


075

671-MAKIETA 4 68-91.indd 75

23/01/2017 16:45:28


076

OGŁOSZENIA drobne + Usługi

671-MAKIETA 4 68-91.indd 76

23/01/2017 16:45:30


077

671-MAKIETA 4 68-91.indd 77

23/01/2017 16:45:33


078

OGŁOSZENIA INNE

671-MAKIETA 4 68-91.indd 78

23/01/2017 16:45:34


079

671-MAKIETA 4 68-91.indd 79

23/01/2017 16:45:36


080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

671-MAKIETA 4 68-91.indd 80

23/01/2017 16:45:37


081

671-MAKIETA 4 68-91.indd 81

23/01/2017 16:45:39


082

671-MAKIETA 4 68-91.indd 82

23/01/2017 16:45:40


083

671-MAKIETA 4 68-91.indd 83

23/01/2017 16:45:42


084

OGŁOSZENIA budownictwo

671-MAKIETA 4 68-91.indd 84

23/01/2017 16:45:44


085

671-MAKIETA 4 68-91.indd 85

23/01/2017 16:45:47


086

OGŁOSZENIA budownictwo

671-MAKIETA 4 68-91.indd 86

23/01/2017 16:45:49


087

671-MAKIETA 4 68-91.indd 87

23/01/2017 16:45:53


088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

671-MAKIETA 4 68-91.indd 88

23/01/2017 16:45:55


089

671-MAKIETA 4 68-91.indd 89

23/01/2017 16:45:56


090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

671-MAKIETA 4 68-91.indd 90

23/01/2017 16:45:58


091

671-MAKIETA 4 68-91.indd 91

23/01/2017 16:46:00


Fot. PAP / Grzegorz Momot

092

SPORT Skoki narciarskie + Piłka nożna

Triumf Stocha w Zakopanem Kamil Stoch wygrał w ubiegłą niedzielę konkurs Pucharu Świata w skokach narciarskich w Zakopanem i umocnił się na prowadzeniu w klasyfikacji generalnej cyklu. Z kolei w rozegranym dzień wcześniej konkursie drużynowym polscy skoczkowie uplasowali się na drugim miejscu.

»

Na drugiej pozycji w konkursie indywidualnym uplasował się Niemiec Andreas Wellinger, a na trzeciej jego rodak Richard Freitag. Pozostali biało-czerwoni także nie zawiedli. Piotr Żyła był szósty, Dawid Kubacki – ósmy, Maciej Kot – 12., Jan Ziobro – 14., a Stefan Hula – 24. Stoch wygrywając konkurs w Zakopanem odniósł 20. indywidualne zwycięstwo pucharowe w karierze. Na Wielkiej Krokwi był najlepszy po raz czwarty. Na tym obiekcie 23 stycznia 2011 roku triumfował po raz pierwszy. Podwójny mistrz olimpijski z Soczi wygrał piąte zawody w sezonie, a czwarte z rzędu, po sukcesach w Bischofshofen, czym przypieczętował triumf w Turnieju Czterech Skoczni, i dwóch w Wiśle. Z najwyższego stopnia podium nie schodzi od 6 stycznia, choć w niedzielę pierw671-MAKIETA 5 92-100.indd 92

sza seria nie zapowiadała kontynuacji zwycięskiej passy. Na półmetku liderem był Freitag, który uzyskał 132,5 m, przed Wellingerem – 130,5 m, a trzeci był Austriak Michael Hayboeck – 132,5 m. Stoch, który skakał jako ostatni, osiągnął 130,5 m i był szósty. Tracił do lidera 3,8 pkt, ale od podium dzieliły go tylko dwa, czyli nieco ponad metr. Tuż za nim plasowali się koledzy z kadry – Piotr Żyła, Dawid Kubacki i... trochę niespodziewanie Jan Ziobro. Z tej trójki w finale najlepiej spisał się prezentujący równą formę od początku sezonu Żyła, który objął prowadzenie. Po nim na belce, w żółtym plastronie lidera PŚ, usiadł Stoch i niesiony dopingiem ponad 20 tys. kibiców poszybował na odległość 131 m. Dostał świetne noty za styl – m.in. cztery „19” – i wysoką, jak się później okazało najwyższą z całej czo-

łówki, rekompensatę za wiejący w plecy wiatr. Właśnie te dwa elementy pozwoliły mu utrzymać pierwszą pozycję do końca, choć Wellinger skoczył dwa metry dalej, a Freitag także uzyskał 131 m. Z czterema wygranymi na Wielkiej Krokwi dołączył do Adama Małysza, swojego wielkiego poprzednika, ale i kolegi z kadry, a dziś dyrektora-koordynatora Polskiego Związku Narciarskiego (PZN) ds. skoków i kombinacji norweskiej. Pięciokrotnie zwyciężył pod Tatrami tylko Gregor Schlierenzauer, który w niedzielę nie zakwalifikował się do drugiej serii. Zawody nie były też udane dla broniącego Kryształowej Kuli Słoweńca Petera Prevca, który wrócił po krótkiej przerwie. Po bardzo dobrym występie w sobotniej drużynówce, gdzie miał najlepszy wynik indywidualny, w niedzielę uplasował się na 13. pozycji. Stoch umocnił się na pozycji lidera PŚ. Ma 130 pkt przewagi nad drugim w tej klasyfikacji Norwegiem Danielem Andre Tande, który był tym razem siódmy, oraz 153 nad zajmującym trzecie miejsce, a dziewiątym w niedzielę, Słoweńcem Domen Prevcem. Na trybunach Wielkiej Krokwi białoczerwonym kibicował prezydent Andrzej Duda z małżonką, który wręczył trzem najlepszym zawodnikom pamiątkowe puchary, a Stochowi serdecznie pogratulował kolejnego sukcesu. Później wspólnie odsłuchali Mazurka Dąbrowskiego, podczas którego polski skoczek był wyraźnie wzruszony. Dzień wcześniej w konkursie drużynowym Polscy skoczkowie narciarscy – w składzie Piotr Żyła, Maciej Kot, Dawid Kubacki i Kamil Stoch – zajęli drugie miejsce w Zakopanem. Lepsi o 5,1 pkt okazali się Niemcy. Na trzeciej pozycji ukończyli zawody Słoweńcy. Biało-czerwoni, którzy na półmetku zajmowali trzecie miejsce (wówczas prowadziła Słowenia przed Niemcami), zgromadzili 1111,2 pkt. Dorobek występujących bez Severina Freunda Niemców wyniósł 1116,3, a Słoweńców – 1102,7 pkt. Zwycięzcy skakali w składzie: Markus Eisenbichler, Stephan Leyhe, Andreas Wellinger i Richard Freitag, a Słoweńcy – Jurij Tepes, Peter Prevc, Jernej Damjan i Domen Prevc. Najlepszy w polskiej ekipie Żyła uzyskał na Wielkiej Krokwi 133,5 i 137,5 m, Kot 132,5 i 133,5 m, Kubacki 120 i 128 m, natomiast Stoch – 125 i 136 m. « 23/01/2017 16:49:39


093 Chelsea ucieka rywalom, emocje w meczu Arsenalu

Fot. EPA / Gerry Penny

Piłkarze Chelsea Londyn pokonali u siebie Hull City 2:0 w 22. kolejce angielskiej ekstraklasy i powiększyli przewagę nad rywalami w tabeli. Na drugie miejsce, po wygranej w dramatycznych okolicznościach z Burnley FC 2:1, awansował Arsenal Londyn.

»

Bramki dla Chelsea zdobyli Diego Costa w doliczonym czasie pierwszej połowy (15. gol w sezonie) i w 81. minucie Gary Cahill uderzeniem głową. Pierwsza część spotkania była znacznie przedłużona, ponieważ z powodu urazu głowy długo na murawie leżał pomocnik gości Ryan Mason, który został odwieziony do szpitala. „The Blues” mają 55 punktów i o osiem wyprzedzają nowego wicelidera Arsenal. „Kanonierzy” – podobnie jak Chelsea – grali z beniaminkiem. Niewiele brakowało, żeby podopieczni Arsene'a Wengera nie odnieśli zwycięstwa. Wprawdzie prowadzili od 59. minuty po bramce Niemca Shkodrana Musta671-MAKIETA 5 92-100.indd 93

fiego, ale niedługo później czerwoną kartkę zobaczył Szwajcar Granit Xhaka, a w trzeciej minucie doliczonego przez sędziego czasu gry wyrównał z rzutu karnego Andre Gray. Z decyzją o podyktowaniu „jedenastki” dla gości nie mógł pogodzić się Wenger, który po ostrych protestach został usunięty z ławki trenerskiej. Szkoleniowiec Arsenalu później przeprosił za swoje zachowanie. – Nie wiedziałem z boku, żeby był rzut karny, ale powinienem był milczeć. Przepraszam za swoje zachowanie, nawet mimo mojej frustracji – powiedział Francuz. Ostatnie słowo w meczu należało jednak do Arsenalu. Sędzia doliczył siedem minut i w ostatnich sekundach podykto-

wał rzut karny dla gospodarzy (faulowany był Francuz Laurent Koscielny). Wykorzystał go po sprytnym uderzeniu Alexis Sanchez, zdobywając 15. gola w sezonie. Chilijczyk prowadzi w klasyfikacji strzelców, razem z Diego Costą. W innym ciekawie zapowiadającym się meczu Southampton pokonał u siebie 3:0 aktualnego jeszcze mistrza kraju Leicester City. W ekipie gości rezerwowym był Bartosz Kapustka. A remisy zanotowały oba zespoły z Manchesteru. Piąta w tabeli drużyna City (43 pkt), mimo prowadzenia 2:0 po dwóch błędach francuskiego golkipera gości Hugo Llorisa, zremisowała z dotychczasowym wiceliderem Tottenhamem 2:2. Ekipa Hotspur spadła na trzecie miejsce – 46 pkt. Z kolei szósty Manchester United, dzięki bramce w doliczonym czasie gry Wayne'a Rooneya, uratował punkt w wyjazdowym starciu ze Stoke City (1:1). Doświadczony napastnik został najlepszym strzelcem w historii klubu – było to jego 250. trafienie. Wyprzedził legendarnego Bobby'ego Charltona – 249. Do dużej niespodzianki doszło w Liverpoolu, gdzie „The Reds” przegrali 2:3 z ostatnią dotychczas drużyną w tabeli Swansea City, której bramki strzegł Łukasz Fabiański. Gospodarze spadli na czwarte miejsce – 45 pkt, a „Łabędzie” z 18 pkt awansowały na 17. To pierwsze wyjazdowe zwycięstwo Swansea City nad Liverpoolem w Premier League, natomiast w 2012 roku walijski zespół dokonał takiej sztuki w Pucharze Ligi. Inny zespół z polskim bramkarzem w składzie – AFC Bournemouth – zremisował u siebie z Watfordem 2:2. Drużyna Artura Boruca jest dwunasta w tabeli z 26 pkt. « 23/01/2017 16:49:41


Fot. www.sandsphotos.co.uk

094

SPORT Siatkówka

Niedosyt IBB Polonii Londyn po meczu 1/8 Pucharu CEV Challenge

»

Europejskie marzenie IBB Polonii Londyn trwa. W środę 18 stycznia podczas wyjazdowego spotkania klub ze stolicy Anglii zmierzył się z Draisma Dynamo Apeldoorn. Hala przeciwnika nie okazała się zbyt szczęśliwa. Londyńczycy przegrali w pierwszym meczu kolejnej rundy CEV Challenge Cup 3:1 (25:20; 25:16; 27:29; 25:17). – Dla niektórych jest niespodzianką, że wygraliśmy seta z holenderską dru-

671-MAKIETA 5 92-100.indd 94

żyną, a ja czuję niedosyt. Myślę, że nie byliśmy w pełni przygotowani do tego meczu. Ze względu na przerwę noworoczną mieliśmy tylko kilka treningów. Pierwsze dwa sety przeszły nam obok nosa. W trzecim i czwartym zaczęliśmy walczyć, zostawiliśmy serce na boisku i z tego się cieszę. Miło było także usłyszeć doping Klubu Kibica, który przyjechał specjalnie, aby nas wspierać. Pozostali, zarówno Polacy mieszkający w oko-

licy, jak i Holendrzy, również byli bardzo życzliwi, często nas dopingowali, a na koniec podziękowali brawami – skomentował Piotr Graban, trener IBB Polonii Londyn. – Przeciwnik był wymagający, a my nie zgraliśmy na takim poziomie jak potrafimy i to przyczyniło się do porażki. Z drugiej strony cieszymy się z wygranego seta, w którym pokazaliśmy, że jesteśmy drużyną walczącą, a to napawa dużym optymizmem przed rewanżem – powiedział Bartosz Kisielewicz, rozgrywający IBB Polonii Londyn. To nie koniec walki o awans do kolejnej rundy CEV Challenge Cup. Rewanżowe spotkanie odbędzie się 1 lutego 2017 r. (środa) w Crystal Palace National Sports Centre (Londyn). Poprzedni etap, kiedy IBB Polonia na wyjeździe przegrała 0:3, a w bełchatowskiej hali w nieprawdopodobny, dla wielu obserwatorów, sposób doprowadziła do złotego seta (3:1, złoty set 15:10) z FINO Kaposvar SE, wskazuje na to, że nadchodzące spotkanie będzie kluczową częścią 1/8 Pucharu. – Myślę, że w Londynie nie rozegramy zwykłego meczu, a stoczymy wojnę. Widzimy, że mamy szansę wygrać z tym zespołem. Ich poziom nie jest tak odległy od naszego, żebyśmy nie mogli podjąć walki. Najbliższe dwa tygodnie poświęcimy na przygotowanie się do rewanżu. Węgrów potrafiliśmy pokonać. Być może historia powtórzy się po raz drugi. Dużym atutem będzie na pewno wsparcie kibiców, na których przybycie liczymy – dodał Piotr Graban. Bilety na domowy mecz IBB Polonii Londyn w 1/8 CEV Challenge Cup są dostępne za pośrednictwem strony: https://polonia.eventbrite.co.uk/ «

23/01/2017 16:49:48


095

671-MAKIETA 5 92-100.indd 95

23/01/2017 16:49:50


096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

671-MAKIETA 5 92-100.indd 96

23/01/2017 16:49:52


097 KOZIOROŻEC

BYK

PANNA

Przed Tobą czas wielkich zmian. Długo czekałeś i nie zabierałeś głosu, ale prawdopodobnie nadszedł kres. Postanowisz zakończyć pewne sprawy, które od dawna nie dawały Ci spokoju. Przy podejmowaniu istotnych decyzji poradź się jednak zaufanej i mądrej osoby.

Nadchodzące dni korzystne będą do zawierania umów i rozpoczynania nowych przedsięwzięć. Jeżeli dobrze wykorzystasz sytuację, masz szansę na poprawienie swojej pozycji zawodowej i kondycji finansowej. Bądź bardzo uważny i czujny, aby nic nie przegapić.

Przed Tobą czas miłości, flirtów i uwodzenia. Będziesz bardzo atrakcyjny dla płci przeciwnej i to niezależnie, czy jesteś sam czy masz partnera. Pilnuj się teraz bardzo i kontroluj swoje zachowanie, aby wokół Ciebie nie powstały niepotrzebne plotki.

WODNIK

BLIŹNIĘTA

WAGA

W pracy poczujesz się doceniony przez kogoś, kto do niedawna odrzucał wszystkie Twoje pomysły. Będzie to moment przełomowy w Waszej relacji. Macie szansę już niedługo stworzyć bardzo ciekawy wspólny projekt. Bądź jednak uważny i nie ufaj mu bezgranicznie.

Najbliższe dni nie będą niestety najlepsze. Czeka Cię kilka nieprzyjemnych spraw, które jednak niebawem się wyjaśnią. W ostateczności problemy okażą się błahe. Masz szansę na spotkanie kogoś interesującego, który najprawdopodobniej pomoże Ci z nich wybrnąć.

Nie angażuj się w sprawy wymagające nadmiernego wysiłku. Najbliższe dni przeczekaj w spokoju. Wykorzystaj je na odpoczynek, by nabrać potrzebnej Ci energii. Już niebawem czeka Cię sporo ciekawych wyzwań. Będzie Ci łatwiej im sprostać ze świeżo naładowanymi akumulatorami.

RYBY

RAK

SKORPION

Zastanów się, czy nie oczekujesz od otoczenia zbyt wiele. W ostatnim czasie jesteś chyba zbyt wymagający. Przez to Twoje relacje z najbliższymi mogły ulec pogorszeniu. Masz teraz szansę na poprawienie ich. Warunkiem jest jednak autorefleksja i przyznanie się do błędów.

Przed Tobą czas zwiększonej aktywności zawodowej. Będziesz uczestniczył w kilku ważnych spotkaniach. Masz szansę na poznanie wielu nowych osób. Owocem tych znajomości będzie wspólny projekt, który pochłonie Cię do reszty. Pamiętaj jednak o umiarze.

W nadchodzących dniach masz duże szanse na spotkanie bratniej duszy. Osoba ta, zrozumie Cię bez słów. Będziecie mieli wrażenie, że znacie się od zawsze. Ta znajomość może się przekształcić w coś więcej. Musisz być jednak bardziej otwarty na nowe związki.

BARAN

LEW

STRZELEC

W Nowy Rok wszedłeś z pozytywnym nastawieniem. Będziesz nadal naenergetyzowany, pełen optymizmu. Będzie Ci dopisywał dobry humor, dzięki czemu staniesz się duszą towarzystwa na niejednym spotkaniu. Wykorzystaj ten czas i nie odmawiaj propozycji imprez.

W najbliższym okresie możesz odczuwać zmęczenie i lekkie problemy zdrowotne. Najwyższy czas byś wziął się za siebie. Zadbaj o kondycję i pomyśl o zmianie nawyków żywieniowych. Odpowiedni styl życia pomoże Ci nabrać energii i poczuć się wyśmienicie.

Jeśli możesz, weź urlop i wyłącz się na parę dni. Możesz się czuć znużony i fizycznie osłabiony. Prawdopodobnie jesteś przemęczony. Wyśpij się, pójdź na spacer lub spotkaj się z przyjaciółmi. W lepszy nastrój wprawić Cię może rozmowa z najbliższymi.

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

671-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

23/01/2017 16:49:52


671-MAKIETA 5 92-100.indd 98

23/01/2017 16:49:54


671-MAKIETA 5 92-100.indd 99

23/01/2017 16:49:57


671-MAKIETA 5 92-100.indd 100

23/01/2017 16:49:59


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.