Cooltura Issuu 672

cooltura.co.uk

04 lutego 2017

dom

w środku nasz dodatek

i wne,trze

home 2017 CS3 FINAL.indd 1

Pudel TRUMPA

05 (672)

30/01/2017 16:09:45

Wyjątkowy BAL HISTORIA brytyjskiej czekolady

672-COVER.indd 1

30/01/2017 16:24:46

672-MAKIETA 1 01-23.indd 2

02/02/2017 10:35:21

672-MAKIETA 1 01-23.indd 3

02/02/2017 10:35:33

W NUMERZE 672.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

016

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / JAREK SĘPEK MARCIN SZCZEPAŃSKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

012 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 018 PRAWO Brexit na całego

024 KOMENTARZ TYGODNIA Pudel Trumpa

026 FELIETON Kto nas dyma?

028 ŚWIAT POLONII Wyjątkowy bal

030 TRANSPORT 032 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia

028 036 OPERA

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

Opera wiecznie żywa

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

037 KSIĘGARNIA 038 MUZYKA Życie jest muzyką

064 ZDROWIE I URODA Soczewki czy okulary – co wybrać?

066 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Nie tylko Toyota

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

068 OGŁOSZENIA DROBNE

Okładka: TOMAK WOŹNICZKA

092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

W środku nasz coolturalny dodatek dom i wnętrze

672-MAKIETA 1 01-23.indd 4

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk , wew. 229 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

30/01/2017 18:41:24

672-MAKIETA 1 01-23.indd 5

30/01/2017 18:41:26

006

Zdjęcie tygodnia Takie są Wyspy

Bieg tylko dla największych twardzieli Zawodnicy biegną przez rów podczas Tough Guy w Perton. Zawody te, których tegoroczna edycja odbyła się w niedzielę 29 stycznia, są najtrudniejszym biegiem przełajowym na Wyspach, podczas którego trzeba zmierzyć się z wieloma przeszkodami, terenami płonącymi lub zalanymi wodą.

672-MAKIETA 1 01-23.indd 6

30/01/2017 18:41:28

Fot. PAP/EPA / Nigel Roddis 672-MAKIETA 1 01-23.indd 7

30/01/2017 18:41:31

Fot. PAP/EPA / Facundo Arrizabalaga

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Dziewczyna księcia Graffiti, które pojawiło się w północnym Londynie autorstwa Pegasusa, przedstawia amerykańską aktorkę Meghan Markle w koronie księżniczki i ubraną w sukienkę w barwach amerykańskiej flagi. Markle jest obecnie dziewczyną piątego w linii sukcesji do brytyjskiego tronu księcia Harry’ego.

672-MAKIETA 1 01-23.indd 8

Powstanie pomnik Diany Należący do brytyjskiej rodziny królewskiej Pałac Kensington poinformował, że jeszcze w tym roku w przylegającym do tej posiadłości ogrodzie powstanie pomnik upamiętniający księżną Dianę. W tym roku przypada dwudziesta rocznica jej śmierci.

Jak podkreślono w krótkim oświadczeniu, pomnik powstanie na prośbę synów Diany – księcia Williama oraz księcia Harry'ego, którzy są stałymi rezydentami pałacu. Pałac Kensington podkreślił, że książęta powołali już komitet budowy pomnika, który zleci wykonanie posągu i zbierze ze środków prywatnych pieniądze niezbędne do jego powstania.

– Minęło dwadzieścia lat od śmierci naszej matki i nadszedł czas, aby uznać jej pozytywny wpływ na Wielką Brytanię oraz świat poprzez erygowanie stałego pomnika – powiedzieli cytowani w komunikacie książęta.

– Mamy nadzieję, że jej posąg pomoże wszystkim odwiedzającym Pałac Kensington zastanowić się nad jej życiem i spuścizną – dodali.

Jak podkreślono, nie jest jeszcze potwierdzona dokładna data odsłonięcia pomnika, ale według planów powinno wydarzyć się to przed końcem 2017 roku.

Księżna Diana zginęła w sierpniu 1997 roku w wyniku ran odniesionych w wypadku samochodowym w Paryżu. Księżna Walii jechała mercedesem w towarzystwie egipskiego miliardera Dodi al-Fayeda, który zginął na miejscu. Była pierwszą żoną księcia Karola, brytyjskiego następcy tronu i prowadziła aktywną działalność charytatywną.

W chwili śmierci miała 36 lat.

30/01/2017 18:41:34

009

672-MAKIETA 1 01-23.indd 9

30/01/2017 18:41:36

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Nie chcą Trumpa u swojej królowej Setki tysięcy osób podpisało się pod internetową petycją o wycofanie wystosowanego przez królową Elżbietę II zaproszenia dla amerykańskiego prezydenta Donalda Trumpa do Wielkiej Brytanii.

672-MAKIETA 1 01-23.indd 10

Jakub Krupa, PAP

»

Jak podkreślili autorzy petycji, Trump powinien być wpuszczony na teren Wielkiej Brytanii, ale nie powinien być zaproszony do królowej Elżbiety II, „bo byłoby to zawstydzające dla Jej Królewskiej Mości”. „Dobrze udokumentowana mizoginia i wulgarność Trumpa dyskwalifikują go z bycia przyjętym przez Jej Królewską Mość lub księcia Walii (Karola, następcy tronu – przyp. red.). W związku z tym w trakcie swojej kadencji jako prezydenta Donald Trump nie powinien otrzymać zaproszenia do złożenia oficjalnej wizyty państwowej w Wielkiej Brytanii” – napisali.

Zgodnie z brytyjskimi przepisami wszystkie petycje, które zbiorą ponad 10 tys. podpisów, otrzymają oficjalną odpowiedź rządu, a te, które uzyskają poparcie ponad 100 tys. osób, mogą być przedmiotem debaty parlamentarnej.

Zbieranie podpisów rozpoczęło się w niedzielę rano po tym, gdy w ciągu nocy brytyjscy politycy i komentatorzy skrytykowali wprowadzenie przez amerykańskiego prezydenta dekretu radykalnie ograniczającego napływ uchodźców i wjazd do USA obywateli siedmiu zamieszkanych w większości przez muzułmanów krajów: Iraku, Iranu, Syrii, Sudanu, Libii, Jemenu i Somalii.

Po wcześniejszym czterokrotnym uniknięciu jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o ocenę nowej polityki Trumpa, w nocy z soboty na niedzielę kancelaria premier Theresy May ugięła się pod presją krytyki ze strony posłów i wydała oświadczenie, w którym zaznaczyła, że szefowa brytyjskiego rządu „nie zgadza

się z takim podejściem i nie zamierza go zastosować (w Wielkiej Brytanii)”.

W ostrzejszym tonie zakaz skomentował szef brytyjskiej dyplomacji Boris Johnson, który napisał, że „stygmatyzowanie ze względu na narodowość jest błędne i tworzące podziały”. „Będziemy chronić praw i wolności Brytyjczyków w domu i poza granicami kraju” – podkreślił.

Brytyjskie media zwróciły uwagę, że nowy zakaz obejmie także wielu Brytyjczyków, którzy posiadają podwójne obywatelstwa, między innymi urodzonego w Somalii biegacza i jednego z najwybitniejszych brytyjskich lekkoatletów w historii, czterokrotnego złotego medalistę olimpijskiego sir Mohameda „Mo” Faraha, a także urodzonego w Iraku posła Partii Konserwatywnej ze Stratford-onAvon Nadhima Zahawiego.

Farah, który na początku tego roku otrzymał od królowej Elżbiety II tytuł szlachecki za zasługi dla brytyjskiego sportu, a od lat mieszka i trenuje w Stanach Zjednoczonych, nazwał decyzję Trumpa „polityką opartą na ignorancji i uprzedzeniach”.

Jak dodał, jest dla niego „niezwykle kłopotliwe, że będzie musiał powiedzieć dzieciom, że tatuś może nie móc wrócić do domu”.

– Zostałem przyjęty w Wielkiej Brytanii z Somalii w wieku ośmiu lat, otrzymując szansę osiągnięcia sukcesu i spełnienia moich marzeń. Dumnie reprezentowałem mój kraj, wygrywając dla Brytyjczyków medale i otrzymałem najwyższe odznaczenie – tytuł szlachecki. Moja historia jest przykładem tego, co może się wydarzyć, jeśli buduje się politykę państwa na wyrozumiałości i empatii, a nie nienawiści i izolacji – podkreślił. «

30/01/2017 18:41:37

011

672-MAKIETA 1 01-23.indd 11

30/01/2017 18:41:39

012

WIADOMOŚCI NA wyspach

Wielka przyjaźń będzie wciąż trwać Theresa May i prezydent USA Donald Trump podczas zeszłopiątkowej wizyty premier Wielkiej Brytanii w Waszyngtonie rozmawiali o znaczeniu NATO i specjalnej relacji łączącej ich kraje.

Poruszyli też kwestię sankcji wobec Rosji.

Z Waszyngtonu Tadeusz Zachurski, PAP

»

Prezydent Donald Trump i premier Theresa May w pełni zgodzili się, że „NATO jest bastionem bezpieczeństwa”.

– Jesteśmy zjednoczeni w naszym niewzruszonym poparciu dla NATO – powiedziała szefowa brytyjskiego rządu, podczas wspólnej konferencji prasowej w Białym Domu po zakończeniu rozmów.

Spoglądając pytająco na Trumpa, May dodała: – Prezydent zgadza się z tym w stu procentach.

Donald Trump przytaknął głową.

Kilkanaście dni wcześniej nazwał on NATO „przestarzałą” organizacją.

Premier May podkreśliła, że NATO musi kontynuować swoje zadania 672-MAKIETA 1 01-23.indd 12

w nowych dziedzinach, właściwie inwestować w obronę i być przygotowane na walkę w cyberprzestrzeni.

Szefowa rządu Wielkiej Brytanii zdecydowanie opowiedziała się za utrzymaniem sankcji wobec Rosji do czasu wdrożenia postanowień porozumienia z Mińska.

Trump oznajmił, że jest za wcześnie na rozmowę o sankcjach wobec Moskwy. Przed wizytą May w Waszyngtonie otoczenie Trumpa dało do zrozumienia, że amerykańska administracja rozważa zniesienie sankcji.

May podkreśliła też, że pierwsze spotkanie z prezydentem dało jej okazję do umocnienia stosunków łączących Zjednoczone Królestwo z Ameryką. – Dzisiejsze rozmowy były, jak sądzę, znaczącą chwilą dla prezydenta i dla mnie – dodała.

Brytyjska premier oświadczyła, że tematem jej rozmowy z Trumpem były praktyczne kroki, jakie można poczynić, aby ułatwić wymianę handlową między USA a Wielką Brytanią.

Podziękowała Trumpowi za zaproszenie jej do Waszyngtonu wkrótce po jego inauguracji. May jest pierwszą przywódczynią obcego państwa, z którą spotkał się nowy prezydent.

Theresa May poinformowała, że Trump przyjął zaproszenie królowej Elżbiety II do złożenia w tym roku wizyty państwowej w Wielkiej Brytanii.

W pierwszych ocenach amerykańscy komentatorzy podkreślali, że oprócz przekonania Trumpa do zdecydowanego poparcia NATO jako filaru bezpieczeństwa i współpracy transatlantyckiej, efekty rozmów May w stolicy USA były głównie symboliczne. « 30/01/2017 18:41:40

013

Zeszłosobotnie wydania brytyjskich gazet pozytywnie oceniają dwudniową wizytę premier Theresy May w Stanach Zjednoczonych. „Ręka w rękę, idzie szczęśliwa para” – zatytułował okładkowy artykuł dziennik „The Telegraph”, ilustrując go zdjęciem May i Trumpa, którzy podczas schodzenia ze schodów w Białym Domu wzięli się za ręce. „W ciągu pierwszych dni po wyborach, Trump był dla Theresy May ledwo osiągalny, nawet przez telefon, ale wczoraj rozpoczął nową erę specjalnej relacji, biorąc ją pod rękę” – podkreślili dziennikarze gazety.

Zwrócili też uwagę, że atmosfera wizyty „kontrastowała z ostatnim spotkaniem amerykańskiego prezydenta z brytyjskim premierem, kiedy Barack Obama użył swojej wizyty w Londynie, aby ostrzec, że Wielka Brytania w rozmowach handlowych po Brexicie <<będzie na końcu kolejki>> do podpisania porozumienia handlowego

672-MAKIETA 1 01-23.indd 13

Fot. PAP/EPA / Shawn Thew

Theresa May i Donald Trump podczas wspólnej konferencji prasowej w Białym Domu w Waszyngtonie

z USA. W piątek Trump nazwał Brexit „błogosławieństwem dla świata”. „May i Trump próbują zmienić konserwatyzm, kierując się w stronę bardziej populistycznych planów, podkreślając znaczenie państwa narodowego i odzyskując kontakt z klasą pracującą. W Waszyngtonie (May) znalazła potwierdzenie swojej strategii i dużo cieplejsze przyjęcie niż w Europie” – ocenił „Telegraph”.

Ostrożny w ocenach jest „The Guardian”, który zaznaczył, że „podczas historycznej konferencji prasowej” w Białym Domu, Theresa May zdobyła od Donalda Trumpa historyczne zobowiązanie, że „w stu procentach” popiera on NATO. W komentarzu redakcyjnym „Guardian” ostrzegł jednak przed nadmiernym spoufalaniem się z nową amerykańską administracją. „Inspirowani przez prasę i brytyjskie trwałe, instytucjonalne pragnienie bycia kochanym przez Amerykę, premierzy zawsze odczuwali potrzebę utrzymania sta-

tusu najbliższych przyjaciół (USA). Czasami jednak to było destrukcyjne, jak przekonał się Tony Blair podczas jego relacji z George'em W. Bushem. (...) Koniec końców, to Trump jest kowalem swojego losu – a jeśli May nie będzie wystarczająco ostrożna, może być także kowalem jej losu” – napisał dziennik.

W innym tekście dziennikarz „Guardiana” Simon Tisdall zwrócił uwagę, że prawa obywatelskie tracą na znaczeniu w relacjach Wielkiej Brytanii z innymi krajami na rzecz siły sojuszów.

Zdaniem autora May ma „ambitne, choć może desperackie założenia: wzmocnienie relacji z bezkompromisowymi liderami Stanów Zjednoczonych, Izraela, Turcji i Polski” w sytuacji, gdy słabną jej relacje „z kluczowymi graczami Unii Europejskiej, Niemcami i Francją”.

Tisdal dodał, że „polska premier (Beata Szydło) była fetowana przez May pomimo obaw o skrajnie konserwatywne, autorytarne działania jej rządu”.

30/01/2017 18:41:42

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

To były czasy...

Rok 1957 – apogeum szczęśliwości Brytyjczyków.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Dom kosztował 2 tys. funtów, dzieci dostawały zabawkę yo-yo na święta, nikt nie stał w korku. Wszyscy byli zadowoleni. Co piąty dom miał pralkę automatyczną, w co dwudziestym stała lodówka, w wielu gospodarstwach toaleta zamontowana na zewnątrz, centralne ogrzewanie to rzadkość. W 1957 roku premier Wielkiej Brytanii Harold Macmillan ogłosił narodowi: „Nigdy nie było nam tak dobrze”. Dzisiaj okazuje się, że miał rację. Niestety, ani wcześniej, ani 672-MAKIETA 1 01-23.indd 14

później nie udało się powtórzyć tamtego wyniku, tj. poziomu bezpieczeństwa i szczęśliwości.

Ludzie byli spokojniejsi, podaje Uniwersytet Warwick. Tylko dwa kanały telewizyjne. W jednym z ich właśnie wtedy królowa po raz pierwszy wygłosiła orędzie bożonarodzeniowe. Po drogach jeździło 4 mln aut, trudno było napotkać korki, które dziś są udziałem 37 mln użytkowników dróg.

Swój pierwszy dach nad głową kupowało się za równowartość pięciu krajowych pensji. W latach pięćdziesiątych ludzie zarabiali 7,5 funta na tydzień.

Kobiety wychodziły za mąż w wieku 25 lat, dziś w wieku 34. Odnotowano wtedy tylko 22 tys. rozwodów, w 2014 mieliśmy 111 tys. Dzieci dostawały najbardziej popularną zabawkę pod choinkę yo-yo. Największym hitem była „Diana” Paula Anki. W tamtych czasach ludzie mieli większe poczucie realizmu i szczęścia. Wszystko da się udokumentować, a podjął się tego ośrodek uniwersytecki w Warwick. To stamtąd wiemy, że system reglamentacji zakończył się w 1957. W radiu zaczął lecieć Elvis Presley, nowoczesna technologia wchodziła w większym stopniu do życia domowego, rozpoczęła się rywalizacja kosmiczna. Mężczyźni żyli średnio 66 lat, kobiety 71. Wakacje kosztowały połowę tego, co dziś. Słynne zdanie premier Macmillan wygłosił na boisku sportowym w Bedford: „Będę z wami szczery, większość z nas nigdy nie miała tak dobrze” – mówił.

Ośrodki uniwersyteckie zastanawiają się dzisiaj, dlaczego miał rację, dlaczego tak było. Tymczasem Warwick i podobne badania wskazują, że im ludzie mają mniejsze oczekiwania, tym większe szanse na szczęście. Doktor Daniel Sgroi robił podobną sondę.

Wynika z niej, że do szczęścia potrzebna jest też identyfikacja z grupą. Dzisiaj jest dużo więcej indywidualizmu i ludzie rzadziej czują, że mają coś wspólnego.

Przykład? Sąsiedzi mogli zostawić drzwi otwarte, bo ufali swoim sąsiadom.

Zaraz po zakończeniu II wojny światowej, wyraźnie zaczyna rosnąć zadowolenie i poprawa nastroju. Apogeum euforii następuje w 1957. Od tego czasu tylko opada. Powoli, ale jednak.

W 1978 roku kraj ogarnia fala strajków i inflacja. Następnie znów poprawa, ale nigdy do tego poziomu, co w latach pięćdziesiątych. Dr Daniel Sgroi współautor raportu i profesor Uniwersytetu Warwick zwraca uwagę, że w 1957 roku pamięć o II wojnie światowej była ciągle żywa, a za nią ciężki gospodarczo okres powojenny, okres zaciskania pasa i kartek. „To pomogło ludziom bardziej docenić, co mieli, a ich oczekiwania były bardziej realistyczne”.

Co nam dziś w tym nie pomaga? Jesteśmy bardziej świadomi tego, co dzieje się nie tylko wokół nas, ale i na całym świecie. To nas niepokoi. Za dużo informacji.

Ludzie żyją pod presją stresu, pracy, informacji, tempa. I to narasta. Nie maleje. Nie stoi w miejscu. « 30/01/2017 18:41:43

015

672-MAKIETA 1 01-23.indd 15

30/01/2017 18:41:45

Fot. PAP/EPA/MOD

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Brytyjski spektakl z eskortą rosyjskich okrętów

Brytyjski myśliwiec Typhoon przelatuje w pobliżu rosyjskich okrętów – Piotra Wielkiego i Admirała Kuzniecowa

»

Rzecznik ministerstwa obrony Rosji Igor Konaszenkow ocenił, że brytyjski rząd „zrobił przedstawienie”, eskortując rosyjskie okręty, które w zeszłym tygodniu w środę przepłynęły przez kanał La Manche w drodze powrotnej z operacji w Syrii.

– Celem takich przedstawień z eskortowaniem naszych okrętów jest odciągnięcie uwagi brytyjskich podatników od prawdziwego stanu Królewskiej Marynarki Wojennej – oświadczył Konaszenkow.

Podkreślił, że „rosyjskie okręty nie potrzebują bezsensownych usług

672-MAKIETA 1 01-23.indd 16

eskortujących, bo znają swój tor wodny i kurs”, a także poradził brytyjskiemu ministrowi obrony Michaelowi Fallonowi, „by poświęcił on więcej uwagi brytyjskiej marynarce, zwłaszcza, że są powody, by to uczynić, co odnotowała ostatnio angielska prasa”.

Konaszenkow odniósł się w ten sposób do doniesień, że brytyjski rząd ukrył nieudaną próbę rakietową systemu odstraszania nuklearnego Trident z czerwca 2016 roku. Według mediów, nieuzbrojony pocisk został wystrzelony w kierunku zachodniego wybrzeża Afryki Północnej, ale w wyniku usterki zna-

cząco zboczył z kursu w stronę USA. Przez kanał La Manche przepłynął jedyny rosyjski lotniskowiec Admirał Kuzniecow, krążownik o napędzie atomowym Piotr Wielikij i holownik – wynika ze zdjęć opublikowanych przez ministerstwo obrony Wielkiej Brytanii na Twitterze.

W komunikacie resort podał, że flotyllę eskortowała fregata HMS St Albans oraz myśliwce sił powietrznych Wielkiej Brytanii. Fallon nazwał Admirała Kuzniecowa „okrętem wstydu”, nawiązując do roli, jaką odegrał on w działaniach zbrojnych w Syrii. «

30/01/2017 18:41:47

017

NIEPOKONANY UK PLAN MEGA a Z\WLY Za`IRPT 0U[LYUL[LT . HI`Ç&#x2039; aH^ZaL I`ĂŠ WVĂŠÇ&#x192;JaVU` UK Plan Mega

6GB

20

ÂŁ

0U[LYUL[\ ^ <2

Nielimitowane RYHQV^L YVaTV^` P :4:`

/30 dni

(I` R\WPÇ&#x2026; ^`IPLYa! *139*2044#

100

TPU\[ UH YVaTV^` TPÇ&#x2021;Ka`UHYVKV^L 7VSZRH 5PLTJ` 0YSHUKPH /VSHUKPH 5VY^LNPH :a^LJQH P ^PLSL ^PÇ&#x2021;JLQ

lycamobile.co.uk DoĹ&#x201A;aduj swojÇ&#x192; kartÇ&#x2021; SIM online lub w punktach oznaczonych poniÇ?szym logo:

020 7132 0322 Klienci mogÇ&#x192; nie byÇ&#x2026; w stanie wykonaÇ&#x2026; elekronicznego doĹ&#x201A;adowania w niektĂłrych punktach oznaczonych logo

Lycamobile UK Plan (â&#x20AC;&#x153;the offerâ&#x20AC;?) inclusive allowances are for calls and texts from the UK to standard UK landline (starting 01,02 or 03) and other UK mobile numbers, and for mobile internet usage in the UK. Other usage will be charged at standard rates. Allowances are valid for 30 days from the date of purchase. Unlimited free minutes to Nepal Ncell is applicable to the following plans : UK Plan S, M, L, XL, XXL, UL and Ultra. 4G availability is subject to handset model and location. Calls are rounded up to the nearest minute for the purpose of calculating remaining allowances. A customer may have only one offer on their account and may not buy another during the 30 day validity period. Any remaining allowance after 30 days will not be carried over into the next 30 day period should the customer repurchase their bundle. In bundle data usage is rounded up and charged in 1KB increments. Once the data allowance of a bundle has been fully used, additional data usage will be charged at standard rate. Lycamobile reserves the right to replace or amend the offer or these terms & conditions or to withdraw the offer at any time with reasonable notice. Note that promotional credit (credit which Lycamobile has given to customers for free) cannot be used towards purchasing a bundle. The offer is for non-commercial, private, personal use only - Lycamobile reserves the right to withdraw or suspend the offer or to disconnect you if we suspect that offer is being used for commercial purposes, for conferencing, or if it is not being used in a handset (in a SIM box for example), if it is being used for tethering or if any reason Lycamobile reasonably suspects that you are not acting in accordance with this policy where we consider that the usage was illegitimate. Promotional period: The offer is valid from 15/12/2016.

LM_UK_Polish_Goniec_Jan2017_177x120.indd 1

672-MAKIETA 1 01-23.indd 17

09/01/2017 15:54

30/01/2017 18:41:48

018

WIADOMOŚCI tekst sponsorowany biznes NA wyspach

Wciąż trzeba walczyć o dobre imię Polski Około 100 osób protestowało w ostatnią niedzielę pod londyńskim biurem niemieckiej telewizji ZDF, domagając się wykonania wyroku krakowskiego sądu i przeproszenia b. więźnia Auschwitz Karola Tendery za użycie sformułowania „polskie obozy zagłady Majdanek i Auschwitz”.

Jakub Krupa, PAP

»

W grudniu krakowski Sąd Apelacyjny wydał wyrok, na mocy którego niemiecka telewizja ZDF miała przeprosić na swej stronie internetowej Karola Tenderę. Przeprosiny takie ukazały się na stronie ZDF zaraz po ogłoszeniu wyroku, ale – zdaniem pełnomocników powoda ze Stowarzyszenia Pro Patria – nie spełniały wymogów.

W niedzielę protestujący wywiesili na budynku stacji transparenty z napisami np. „Redaktorzy ZDF, Joseph Goebbels byłby z Was dumny”, „Arbeit macht Frei – czy to po nazistowsku?” i „Wyprodukowane w Niemczech: Mercedes, Audi, Zyklon B”. Skandowali również „ZDF łże jak pies” i „przestańcie wybielać niemieckie zbrodnie”.

Organizatorzy z Komitetu Obrony Polski w Wielkiej Brytanii podkreślali, że ich zdaniem odbywa się zorganizowana akcja ukrywania odpowiedzialności nazistowskich Niemiec za wywołanie drugiej wojny światowej i koszmar Holokaustu.

– Partia (Adolfa) Hitlera NSDAP uzyskała w wyborach 45 proc. poparcia. (...) To była niemiecka partia – nie obca, nie fran-

672-MAKIETA 1 01-23.indd 18

cuska, nie polska, ale niemiecka – powiedział przemawiający w imieniu organizatorów Jerzy Byczyński ze Stowarzyszenia Młodzieży Patriotycznej Patriae Fidelis, który doradzał w przeszłości brytyjskim posłom w sprawach dotyczących polskiej społeczności w Wielkiej Brytanii.

Jak dodał, „historycy są zgodni, że – inaczej niż w wielu okupowanych krajach europejskich (...) – Polacy nigdy nie poparli Niemców, utrzymując rząd na uchodźstwie i armię, która walczyła przeciwko nim”.

Przypomniał również zasługi Polaków dla ratowania Żydów, między innymi wspominając liczne inicjatywy pomocowe, jak Rada Pomocy Żydom „Żegota”, i liczbę polskich obywateli odznaczonych medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

Byczyński zaznaczył jednocześnie, że „istnieją jasne dowody, że pod koniec drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu były podejmowane działania, aby wybielić niemiecką odpowiedzialność za jej przebieg”, wskazując działania niemieckich służb wywiadowczych.

– W 1956 roku kierowana przez Alfreda Benzingera „Agencja 114” rozpoczęła skoordynowaną akcję, aby odsunąć winę od przestępców kryminalnych. Przyjął

on jednocześnie świadomie niejasną frazę „polskie obozy śmierci”, która niezgodne z faktami sugerowała, że to Polacy, a nie Niemcy, byli odpowiedzialni za masowe ludobójstwo drugiej wojny światowej – powiedział.

Byczyński odtworzył także z głośników fragment wystąpienia ministra propagandy w administracji Adolfa Hitlera, Josepha Goebbelsa, który – jak podkreślił – „nie mówił w języku kosmitów ani nazistowskim, ale w języku niemieckim”.

Inna z organizatorek w trakcie krótkiego przemówienia podkreśliła, że „przyszliśmy pod ekspozyturę tej zakłamanej, niemieckiej telewizji, aby powiedzieć wprost: istniejące w czasie drugiej wojny światowej obozy koncentracyjne były niemieckim sposobem na fizyczną eksterminację podbitych przez Niemców narodów; owocem niemieckiej myśli inżynieryjnej były wybudowane w nich komory gazowe, w których użyte do uśmiercenia milionów ludzi (gazy) produkowały niemieckie zakłady chemiczne”.

Pokojowa demonstracja trwała około godziny, pomimo ulewnego deszczu przechodzącego w tym czasie nad Londynem. «

30/01/2017 18:41:50

019

672-MAKIETA 1 01-23.indd 19

30/01/2017 18:41:51

020

WIADOMOÅ&#x161;CI NA WYSPACH

672-MAKIETA 1 01-23.indd 20

30/01/2017 18:41:55

021

672-MAKIETA 1 01-23.indd 21

30/01/2017 18:41:57

022

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Miałeś wypadek drogowy z powodu rozlanego oleju lub rozsypanego piasku?

Koniecznie przeczytaj.

»

O soba poszkodowana na skutek wypadku drogowego spowodowanego rozlanym olejem lub wysypanym żwirem/piaskiem na drodze ma możliwość starać się o odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu, którego doznała wskutek wypadku.

Instytucją odpowiedzialną za wypłatę odszkodowania jest Motor Insurance Bureau (MIB). MIB zajmuje się sprawami, w których kierowca odpowiedzialny za wypadek zbiegł z miejsca zdarzenia. Dotyczy to rownież sytuacji, gdy kierowca odpowiedzialny za wyciek oleju na drodze lub wysyp piasku nie zatrzymał się, aby

672-MAKIETA 1 01-23.indd 22

wyczyścić nawierzchnię drogi. Tego typu sytuacje stwarzają poważne zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego, a zwłaszcza motocyklistów i rowerzystów.

Aby j e d n a k m ó c s t a ra ć s i ę o odszkodowanie, należy zgłosić zdarzenie na Policję w ciągu 14 dni od dnia wypadku w sytuacji, gdy osoba doznała uszczerbku na zdrowiu, lub w ciągu 5 dni, jeśli mamy do czynienia wyłącznie ze zniszczeniem mienia.

Wypadek należy zgłosić do Councilu, który powinien wyczyścić nawierzchnię. Poszkodowany musi się udać do lekarza oraz, jeśli jest to możliwe, zrobić zdjęcia z miejsca zdarzenia. «

Jeżeli miałeś wypadek spowodowany wyciekiem oleju lub wysypanym żwirem na nawierzchni drogi

Zgłoś się do DNS Claims po należne odszkodowanie. Zadzwoń na numer: 0208 741 7762 lub 07500 300 600 – infolinia czynna całą dobę.

30/01/2017 18:41:59

023

672-MAKIETA 1 01-23.indd 23

30/01/2017 18:42:01

Fot. Alex Wong / Getty Images

024

komentarz tygodnia polityka

Theresa May i Donald Trump

Pudel Trumpa Wczesne spotkanie Theresy May z Donaldem Trumpem było politycznym i wizerunkowym błędem.

Premiera Wielkiej Brytanii musi uważać, żeby nie powtórzyć katastrofalnej polityki Blaira.

672-MAKIETA 2 24-43.indd 24

Radosław Zapałowski

»

Pomysł, żeby Theresa May jako pierwsza spotkała się z nowym prezydentem Stanów Zjednoczonych mógł wydawać się dobry. Wepchanie się na przód kolejki światowych przywódców, czekających na audiencję w Białym Domu, to niemal brytyjska tradycja. A do tego jeszcze Donald Trump zna i w jakimś sensie darzy sympatią Wielką Brytanię. Co ma niebagatelne znaczenie w kontekście jego międzynarodowej ignorancji, nieznajomości innych krajów i niechęci do zagranicznych partnerów. Tym bardziej jego sympatia do Zjednoczonego Królestwa jest atutem Londynu.

Oba kraje są również sojusznikami, a nowi liderzy powinni się spotkać osobiście. Jednak wyścig do uściśnięcia dłoni Trumpa był upokarzający, a samo piątkowe spotkanie politycznym i wizerunkowym błędem.

10 Downing Street mogło się wstrzymać,

poczekać aż emocje po zaprzysiężeniu niepopularnego prezydenta opadną, a krytyka i oburzenie po jego wypowiedzi, że „tortury działają” i chętnie by je przywrócił, nieco przycichną. Nic by się nie stało, gdyby May odwiedziła Biały Dom w lutym. Na to nie pozwolił jednak neurotyczny stosunek Wielkiej Brytanii do USA, która w relacjach z Ameryką ma ten sam problem, co Izrael i Polska. Wszystkie te kraje i ich polityczni liderzy patrzą na Stany Zjednoczone przez różowe okulary, co często skutkuje błędną polityką i kończy się nadszarpnięciem wizerunku premierów i prezydentów. Ślepe oddanie Waszyngtonowi przysporzyło kłopotów Toniemu Blairowi i spowodowało, że Zjednoczone Królestwo przystąpiło do inwazji na Irak oraz Afganistan, co zrujnowało reputację Blaira. Były premier do dziś nie może zerwać łatki „amerykańskiego pudla”.

Również Aleksander Kwaśniewski i Leszek Miller na własnej skórze odczuli, czym grozi

01/02/2017 12:48:00

025 gorliwa proamerykańska polityka. Mimo że polska opinia publiczna w kwestiach tortur nie jest tak stanowcza jak brytyjska, to jednak tajne więzienia CIA będą za polskimi liderami politycznymi ciągnęły się do końca ich karier. May musi być niezwykle ostrożna, żeby nie powtórzyć tych błędów, a także ominąć zupełnie nowe, nieznane polityczne rafy. To w końcu Donald Trump, a nie polityk wielkiego formatu jak Abraham Lincoln, Franklin Roosevelt, czy nawet sympatyczny Barack Obama. Każda sekunda spędzona w towarzystwie nowego prezydenta Stanów Zjednoczonych grozi niekontrolowanym politycznym wybuchem o olbrzymiej sile rażenia. Koszmar dla doradców, spin doctorów i PR-owców.

Zabawy z klownem

10 Downing Street doskonale zdawało sobie sprawę z wszelkich zagrożeń, czyhających na brytyjską premierę w Waszyngtonie.

W końcu Trump wywraca do góry nogami wszelkie cywilizowane normy, burzy konwenanse i jest nieprzewidywalny, bo nie ma umysłu sformatowanego żadnymi koncepcjami filozoficznymi ani nawykami z pracy w polityce i służbach publicznych. Do tego nowy prezydent Stanów Zjednoczonych jest pogardzany w Wielkiej Brytanii i nic nie wskazuje no to, żeby stosunek opinii publicznej do Trumpa uległ zmianie. May rzuciła się na głęboką wodę i w jakimś sensie przetarła szlak innym liderom Zachodu, dla których spotkania z Trumpem są niezwykle niezręczne. Bo jak rozmawiać z politykiem, który łapie kobiety „za cipki”, sprzyja torturom, chce budować mur na granicy z Meksykiem, rozważa handlową wojnę z Chinami, wprowadzenie zakazu przyjazdu do Stanów Zjednoczonych muzułmanom i domaga się deportacji 11 milionów emigrantów? Jak prowadzić racjonalne rozmowy o polityce globalnej i stosunkach międzynarodowych z bigotem, seksistą i kłamcą, który zdolny jest do wszystkiego. Z niepoważnym celebrytą opierającym się na rasizmie i mizoginii, który nic nie wie o świecie. Jak budować koalicje i transatlantyckie stosunki z ignorantem i politycznym klaunem? W zderzeniu z nieprzewidywalnym Trumpem nawet niezobowiązująca rozmowa o pogodzie może być najeżona niebezpieczeństwami, bo otwiera możliwość przed prezydentem USA mówienia o spisku naukowców, kłamiących na temat zmian klimatycznych. Nie pomaga też fakt, że May nie ma w sobie ani krzty charyzmy i osobistego czaru. Spotkanie zimnej, niesympatycznej damy z odra-

672-MAKIETA 2 24-43.indd 25

żającym błaznem, to nie jest najlepszy sposób na budowanie wizerunku dla żadnej z tych osób. Mając to wszystko na uwadze, 10 Downing Street zdecydowało, że plusy przeważają nad minusami. Patrząc na to wszystko racjonalnie, Wielka Brytania musi nawiązać przyjazne stosunki z prezydentem Stanów Zjednoczonych bez względu na to, kto nim jest. Z perspektywy geopolitycznej zrozumienie Trumpa jest niezwykle istotne. Bo świat musi znaleźć odpowiedź na pytanie, jak ma wyglądać posthegemoniczny ład światowy, który zapewni możliwość mechanizmów akumulacji bez tworzenia nierównowag prowadzących do wojen.

USA Donalda Trumpa zdaje się stawiać na wewnętrzną konsolidację i wykorzystanie resztek hegemonii. Na nowej geopolitycznej szachownicy, na marginesie Europy

nych decyzji 10 Downing Street, ale głównie dlatego, że Trump chce „Ameryki przede wszystkim”. Co w praktyce oznacza izolacjonizm i protekcjonizm. Dla Londynu to koszmar, bo postbrexitowa Wielka Brytania za wszelką cenę szuka korzystnych umów handlowych z dala od Europy. Co jest ekonomicznym błędem – gospodarcze interesy Zjednoczonego Królestwa są związane z kontynentem – ale polityczną koniecznością. Theresa May zdecydowała na całkowity Brexit i opuszczenie wspólnego rynku – musi więc straty zrekompensować na rynku globalnym. To desperacja, która stawia Zjednoczone Królestwo w kiepskiej pozycji negocjacyjnej z partnerami. Donald Trump, a przynajmniej jego doradcy, doskonale zdają sobie z tego sprawę i mimo uśmiechów oraz frazesów,

swoje miejsce musi znaleźć sobie także Wielka Brytania. Próba nawiązania „specjalnych relacji” z USA to niemal akt desperacji Londynu.

swoją przewagę z premedytacją wykorzystają. W polityce nie ma sentymentów ani „specjalnych sojuszy”. Zwłaszcza w erze Trumpa i jego podobnych. W polityce międzynarodowej obserwujemy powrót do światowej polityki zasad „koncertu mocarstw” z elementami biznesowymi.

Tworzenia politycznych „deali” opartych na egoistycznych interesach głównych wykonawców, już bez maskowania ich politycznymi wizjami i wspólnotami idei jak w ostatnich dekadach. Darwinizm bez pudru. Bez pozorów i grzecznych konsultacji z krajami drugorzędnymi. A Wielka Brytania opuszczając Unię Europejską staje się krajem drugorzędnym. Bez geopolitycznego znaczenia i pozycji. Co tylko jeszcze bardziej uświadamia, jaką katastrofą było lipcowe głosowanie i jak bardzo niebezpieczna jest polityka Theresy May. Wczesna wizyta premiery w Waszyngtonie i gorliwa próba potwierdzenia „specjalnych relacji” z USA była politycznym błędem, bo obnażyła desperację Wielkiej Brytanii, która ląduje na marginesie światowej polityki. «

Jak rozmawiać z politykiem, który łapie kobiety „za cipki”, sprzyja torturom, chce budować mur na granicy z Meksykiem, domaga się deportacji 11 milionów emigrantów

Wspólne przewodzenie światu

Theresa May zignorowała nawoływania, również z własnej partii, żeby zająć jasne stanowisko w kwestii tortur, wspomnieć o marszu kobiet na Waszyngton czy o katastrofalnych gospodarczych skutkach protekcjonizmu. Skupiła się na „wspólnych wartościach”, „szansach, pewności i odpowiedzialności specjalnych relacji w nowej erze” oraz „wspólnym przewodzeniu światu”. Czyli na typowych dyplomatycznych banałach. Z wyjątkiem „wspólnego przewodzenia”, co jest politycznym urojeniem. Nie tylko dlatego, że „specjalne relacje” między Stanami Zjednoczonymi a Wielką Brytanią zawsze istotniejsze były dla Londynu i brytyjskiej klasy rządzącej niż dla Amerykanów, co zniekształca często polityczne strategie i prowadzi do błęd-

01/02/2017 12:48:14

Fot. PAP/EPA / Ron Sachs / POOL

026

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Donald Trump podpisuje dokumenty dotyczące kobiet.

Jak widać gabinet jest ich pełen zgodnie z zasadą „nic o nas bez nas”

Kto nas dyma?

Odpowiedź jest prosta: my sami. Na własne życzenie. Z własnej nieprzymuszonej woli. Jesteśmy tak próżni, że myślimy, że to my „wydymaliśmy Freda”, chociaż właśnie to „Fred wydymał nas”.

Zdziwieni?

»

Jeśli ktoś nie zna jeszcze pana dr Michała Kosińskiego, to niech zapamięta to nazwisko. Ten pan, za sprawą metody, którą opracował, wpływa na to, co robisz. Jak myślisz.

I przede wszystkim – jakich wyborów dokonujesz. Dr Kosiński sprawił, że „niemożliwa” wygrana Donalda Trumpa i „niewyobrażalny” Brexit stały się faktem. Być może jest tak, że te oba wydarzenia, które bez wątpienia są jednymi z najważniejszych w polityce światowej ostatniej dekady – jeśli nie świata powojennego – zostały wygrane przez komputery. Być może jest tak, że to właśnie jest pierwszy krok do przejęcia świata przez Matrix.

672-MAKIETA 2 24-43.indd 26

Oczywiście pierwszy krok, o którym wiemy na tyle dużo, że informacje o nim dotarły do świadomości społeczeństwa.

Chociaż oczywiście nie wszystkich. Niektórzy są oporni na wiedzę i na nowe technologie.

Co takiego zrobił dr Kosiński? Opracował metodę, o której wspominałem w poprzednim 671. numerze Cooltury.

Metoda ta na podstawie danych zebranych ze wszelkich możliwych urządzeń, których używamy, pozwala określić kim jesteśmy i co robimy. Przykład? Dr Kosiński twierdzi, że już dziesięć naszych lajków na Facebooku wystarczy, żeby komputer poznał nas lepiej od naszych kolegów z pracy. 240 lajków – żeby znać nas

lepiej od naszego partnera, z którym pokonujemy trudnego życia losy.

Myślisz sobie, że to cię nie dotyczy, bo przecież po pierwsze nie masz Facebooka, po drugie nasz partner nie musi od razu o wszystkim wiedzieć i są rzeczy, o których nie rozmawiacie. No to tak: po pierwsze już 410 lajków wystarczy, żeby nas znać lepiej od naszych przyjaciół, rodziców i wszystkich życiowych partnerów razem wziętych – z tym nie zawalczysz. A poza tym, nawet jeśli nie używasz portali społecznościowych, nie masz WhatsAppa a Googla używasz w trybie „incognito”, nie uchroni cię to przed tym, że dane z tzw. Big Data wiedzą o tobie więcej, niż ci się wydaje. Wystar30/01/2017 18:43:17

027 czy, że używasz telefonu, Internetu i komputera w ogóle.

To wystarczy. Naprawdę.

Nawet nie wiesz ile razy na sekundę twój smartfon loguje się do sieci i wysyła wszystko: dane o twoim położeniu do operatorów i producentów urządzeń, do deweloperów aplikacji, które używasz. Nawet jeśli używasz telefonu typu Nokia 6263 – tak, tego starego kombajna – pozwoli to na to, żeby określić kim jesteś. Dla metody opracowanej przez Kosińskiego człowiek nie jest wyjątkowy. Jest powtarzalny. Jak bardzo?

Spójrzmy na kampanię wyborczą Donalda Trumpa.

Obsługiwała ją między innymi firma Cambridge Analytics.

O niej również już pisałem w poprzednim numerze Cooltury. Firma ta pozwoliła komitetowi wyborczemu Trumpa na bardzo dokładne działanie. Przykład. Po debacie Trump – Clinton, sztab obecnego prezydenta USA wysłał – uwaga!

– ponad 170 tys. dedykowanych wiadomości/postów do wyborców. Posty (każdy z osobna) różniły się od siebie.

Czasem dosyć subtelnie, ale jednak. W wiadomościach były kolejne argumenty, których słaby polot obecnego prezydenta Ameryki nie był w stanie ogarnąć podczas debaty na żywo. To trafiło do wyborców bardziej, niżeli ogólne komunały wygłaszane zza pulpitów w salach wyborczych.

Dlaczego? Były po prostu bezpośrednio „zaadresowane” do świadomości wyborcy. Jak to możliwe – po raz kolejny pytanie i po raz kolejny odpowiedź.

Firma Cambridge Analytics używając metody dr Kosińskiego i analizując według niej wszystkie dostępne dane, potrafiła dokładnie określić, co chce usłyszeć wyborca.

Z ogólnego bełkotu wybrali taki przekaz, który trafiał prosto w serce obywateli i powodował, że Trump miał coraz większe szanse. Jak pisze Michał Gostkiewicz w swoim tekście na Gazeta.pl, metoda Kosińskiego jest na tyle dokładna, że pozwala w 88 proc. przypadków określić orientację seksualną u mężczyzn. Ale też wygląd, zainteresowania, inteligencję, pochodzenie etniczne, wyznanie, zadowolenie z życia… To nic. Metoda określi również, jakie masz poglądy – od społecznych, poprzez religijne, aż do politycznych. I tutaj jest właśnie kruczek. Metoda Kosińskiego jest skuteczna, jeśli chodzi o poglądy potencjalnych wyborców, z dokładnością do jednego człowieka.

Była tak dokładna, że ludzie pracujący w komitecie wyborczym Trumpa chodzili z zainstalowanymi specjalnymi aplikacjami, które pokazywały, do których domów zapukać, do których nawet nie warto podchodzić, żeby zareklamować swojego kandydata. Mało? To dopełnię to jeszcze jednym zdaniem: aplikacja podpowiadała, jakich użyć wyrazów, żeby przedstawiciele komitetu Trumpa zostali zaproszeni do środka na kawę…

Bum! Bam! Tsss…

Zatkało kakao? Tak to się robi na świecie. PiS musi zmienić ordynację wyborczą, żeby wygrać najbliższe wybory, a Trump ma kupę siana, otwarty łeb, wie jak go użyć i jest miliarderem. Prezes PiS ma tylko kota, jeśli wierzyć serialowi „Ucho prezesa”, globus z mapą Polski i Polskę widzi od morza do morza. Nie ma natomiast nawet konta w banku. Trump ma swój kraj od oceanu do oceanu, wygrane wybory bez zmiany ordynacji wyborczej, a jeżeli mówimy o kocie, to chyba to jest to, co ma zamiast fryzury… « 672-MAKIETA 2 24-43.indd 27

30/01/2017 18:43:18

Zdjęcia Ryszard Szydlo

028

Świat polonii wydarzenia

Wyjątkowy bal Bal Polski zawsze miał specjalne miejsce w sercach Polaków w Anglii.

45. Bal Polski w hotelu Sheraton Park Lane podtrzymał tradycje, ale również wprowadził nowe elementy, które sprawiły, że stał się jeszcze bardziej wyjątkowym wydarzeniem.

Anna Ryland

»

Jak zawsze Bal Polski rozpoczął się od poloneza, którego piękno przypomniał zebranym zespół tańca Orlęta.

Zanim jednak goście parami dołączyli do tancerzy i korowodem wkroczyli na salę, wyjątkowa uroczystość miała miejsce na balkonie sali balowej hotelu Sheraton.

Ambasador Polski w UK Arkady Rzegocki, patron honorowy Balu, wraz ambasadorem Litwy panią Astą Skaisgiryte odsłonił zabytkową tablicę upamiętniającą 200. rocznicę śmierci bohatera czterech narodów Tadeusza Kościuszki. Któż przeczy672-MAKIETA 2 24-43.indd 28

tałby piękniej sonet Johna Keatsa o bohaterstwie Tadeusza Kościuszki niż Joanna Moro, eteryczna i niezwykle podobna do Anny German, którą niedawno przypomniała polskim telewidzom.

Pan Arkady Rzegocki wyjaśnił, dlaczego znalazł czas, aby być gościem Balu: – Bardzo się cieszę że mogę być członkiem inicjatywy z tak długą tradycją, która bez wątpienia odegrała ważną rolę z życiu angielskiej Polonii – tej emigracji niezłomnej i emigracji antykomunistycznej. Jest tu sporo Brytyjczyków oraz obywateli innych narodowości, co jest dowodem, że polska kultura jest atrakcyjna dla innych. Mam

nadzieje, że Bal Polski będzie wzmacniał poczucie własnej wartości Polaków i zachęcał wszystkich, aby angażować się w tak cenną inicjatywę.

Konsul Krzysztof Grzelczyk dodał: – Bal Polski jest ważnym elementem życia Polonii w Wielkiej Brytanii; ma długą i ciekawą historię, co demonstruje jego rolę w życiu Polaków w tym kraju. Jest to jedna z form integracji różnych pokoleń Polaków poza granicami kraju. Bal jest okazją do wspanialej zabawy, ale również do zawierania i odnawiania kontaktów.

Jolanta Piesakowska-Jackson, przewodnicząca komitetu organizacyjnego 30/01/2017 18:43:24

029 balu, wyjaśniła z kolei: – Bal Polski jest specjalną okazją, która pozwala nam celebrować i cieszyć się tym, co my Polacy osiągnęliśmy w Wielkiej Brytanii, jednocześnie korzystając bez przeszkód z dziedzictwa obu kultur. Nie wszyscy pamiętają, że sytuacja emigrantów nie zawsze wyglądała tak jak obecnie. Wielu z nas urodziło się tutaj i do pewnego stopnia jesteśmy Anglikami, dlatego wieczór prowadzony jest w dwóch językach.

Jednocześnie jest to okazja, aby oddać coś społeczeństwu. Wiele osób biorących udział w balu pragnie coś zrobić dla innych. Oni osobiście i ich przedsiębiorstwa odniosły sukces w Wielkiej Brytanii i teraz czują, że mogą udzielić wsparcia instytucjom zarówno w Anglii jak i w Polsce, które tej pomocy najbardziej potrzebują. Co roku prowadzimy wielogodzinne dyskusje zanim zdecydujemy, na jakie cele przeznaczymy dochód z Balu. W pierwszych latach były to głownie projekty lokalne, których celem było popieranie Polaków i ich potrzeb społecznych i duchowych w Anglii. Od wczesnych lat osiemdziesiątych, w czasie trudnej sytuacji w kraju, bale zaczęły wspierać projekty i instytucje charytatywne w Polsce.

Warto pamiętać, że chociaż bilety na Bal nie są tanie, bez poparcia naszych sponsorów i wszystkich, którzy nam pomagają, zarówno materialnie, jak poświęcając nam swój czas i talent, bilety na Bal nie kosztowałyby 160 funtów, ale 220.

Michael Mleczko, współwłaściciel firmy Mleczko, był sponsorem dwóch ostatnich edycji balu. – Mój ojciec przyjechał do Anglii w roku 1947, jako jeden z pierwszych powojennych emigrantów i brał udział w pierwszych balach polskich.

Bal Polski powinien łączyć i reprezentować starą i nową emigrację polską. Czasami daje się wyczuć dysonans pomiędzy tymi grupami, dlatego rolą Balu Polskiego powinno być budowanie mostów między różnymi pokoleniami polskich emigrantów.

Urodziłem się w Anglii, ale zawsze czułem się Polakiem. Większość klientów naszych sklepów to Polacy z ostatniej fali emigracji, chociaż mamy również klientów starszego pokolenia. Cieszę się, że nasza firma może służyć obu generacjom.

Od wielu lat Bal Polski jest imprezą charytatywną, która finansowo wspiera najbardziej potrzebujące instytucje w Polsce i Wielkiej Brytanii. Wśród nich była fundacja Anny Dymnej „Mimo wszystko”. W tym roku fundusze zebrane z balu zostaną przeznaczone na budowę nowego internatu dla 672-MAKIETA 2 24-43.indd 29

chłopców Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Laskach pod Warszawą. Drugą inicjatywą, która otrzyma poparcie finansowe organizatorów jest Stroke Association. Przekazane stowarzyszeniu fundusze zostaną przeznaczone na Projekt Polonia, z którego skorzystają Polacy w Anglii.

Różnego rodzaju aukcje i loterie odgrywają bardzo ważna rolę na każdym Balu Polskim. Jak zwykle dużą atrakcją, wzbudzającą silne emocje, była żywa aukcja, w tym roku prowadzona przez mistrza aukcji z domu aukcyjnego Christie's Hugh Edmeadesa.

Pod młotkiem znalazło się pióro prezydenta Dudy, specjalnie wygrawerowane na tę okazję, oraz podarowana przez Kubę Błaszczykowskiego koszulka z mistrzostw EURO, podpisana przez całą drużynę, która „poszła” za 2 tys. funtów.

Według wstępnych obliczeń, dochód na cele charytatywne z tegorocznego balu wyniósł 18,000 funtów.

Siostra Gabriela, pracująca w zakładzie w Laskach przyleciała do Londynu, aby przedstawić uczestnikom balu działalność ośrodka i podziękować wszystkim za poparcie. – Ośrodek w Laskach został założony w 1911 roku przez matkę Elżbietę Czacką. Kiedy w 22 roku życia hrabianka Róża Czacka straciła wzrok, zaczęła podróżować po Europie, szukając rozwiązań organizacyjnych, które pomogłyby niewidomym w Polsce. Korzystając z doświadczeń ośrodków francuskich, Róża Czacka dostosowała alfabet Braille’a do polskiego systemu fonetycznego, a wyniki jej pracy zostały wprowadzone we wszystkich szkołach dla niewidomych na terenie Polski.

Wkrótce później siostra Elżbieta założyła

zgromadzenie sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, których głównym zadaniem jest całodobowa pomoc w prowadzeniu ośrodka w Laskach. W tej chwili zakład opiekuje się 260 dziećmi od wieku przedszkolnego do 18 lat. Ośrodek, który tylko w 50 procentach jest finansowany ze środków publicznych, pilnie potrzebuje środków na budowę nowego internatu dla chłopców.

Rozgrzani energią, młodością i urodą tancerzy zespołu Orlęta goście tańczyli prawie do rana do muzyki orkiestry Wolf Band Grzegorza Wilka, który przyjechał specjalnie z Polski, aby rozkołysać uczestników balu w takt tradycyjnych melodii i mocniejszych uderzeń współczesnych muzycznych hitów.

Będzie co wspominać... aż do następnego balu. «

Trochę historii Pierwszy Polski Bal Emigracji miał miejsce w roku 1970 w Royal Lancaster Hotel w Londynie. W roku 1982 zaprzestano organizowania Balu. Była to akcja protestacyjna wobec wprowadzenia stanu wojennego w Polsce.

W latach 1983-1993 Bal odbywał się w Kensington Gardens Hotel, a do roku 2003 w Hotelu Grosvenor House na Mayfair. Dla odzwierciedlenia zmian w społeczeństwie polskim w Wielkiej Brytanii Bal w roku 2007 zmienił swoją nazwę na Bal Polski.

30/01/2017 18:43:26

030

TRANSPORT LONDYN

Ruszają krety na przedłużeniu linii Northern

W marcu ruszy drążenie tuneli, które będą przedłużeniem linii metra Northern z Kennington przez Nine Elms do Battersea.

Przygotował MARCIN URBAN

»

Fot. Transport for London

Dwa mechaniczne krety wykopią podwójny tunel o długości 3,2 km. Każdego dnia będą posuwać się o 30 m na głębokości 26 m pod powierzchnią ziemi. Ważące po 650 ton maszyny nazwano „Helen” – na cześć pierwszej brytyjskiej astronautki Helen Sharman i „Amy” – na cześć pionierki lotnictwa Amy Johnson. Obie są już zmontowane i przechodzą testy w szybie startowym. Imiona wybrali w głosowaniu uczniowie okolicznych szkół.

Na przedłużeniu linii Northern powstaną dwie nowe stacje – Battersea w samym sercu przebudowywanej obecnie elektrowni Battersea oraz Nine Elms w pobliżu nowej ambasady USA i powstającego osiedla mieszkaniowego.

Samo drążenie tuneli potrwa około 6 miesięcy. Wszystkie prace zakończą się w 2020 roku. Koszt inwestycji jest szacowany na 1,2 mld funtów, z czego miliard pokryją prywatni inwestorzy. «

672-MAKIETA 2 24-43.indd 30

30/01/2017 18:43:31

031

Szklane ciężarówki

Fot. Transport for London

Transport for London (TfL) opublikował wyniki pierwszych na świecie badań, z których wynika, że widoczność z kabiny ciężarówki ma wpływ na bezpieczeństwo pieszych i rowerzystów.

»

W ramach badań przeprowadzono symulacje, które pokazały, że reakcja kierowcy śledzącego sytuację na drodze w lusterkach jest średnio o 0,7 sekundy spóźniona w stosunku do kierowcy obserwującego drogę bezpośrednio, przez przeszkoloną kabinę. To z pozoru niewielkie opóźnienie wydłuża drogę hamowania aż o 1,5m, co może mieć tragiczne skutki dla innego użytkownika drogi. Według danych TfL, w latach 2014-2015 ciężarówki brały udział w 22 proc. wypadków śmiertelnych z udziałem pieszych w Londynie.

Równocześnie z publikacją wyników badań rozpoczęły się konsultacje społeczne przed wprowadzeniem

pionierskiego standardu widoczności. Direct Vision Standard klasyfikuje widoczność z fotela kierowcy ciężarówki według sześciostopniowej skali od 0 do 5 gwiazdek. Konsultacje potrwają do 18 kwietnia.

Mer Londynu przedstawił plan, który zakłada wprowadzenie od stycznia 2020 roku zakazu wjazdu do Londynu najbardziej niebezpiecznych ciężarówek. Za takie zostaną uznane auta mające standard O gwiazdek.

Sadiq Khan ma nadzieję, że odległy termin pozwoli właścicielom dostosować się do nowych wymogów. Dostosowanie może polegać na montażu szyby w dolnej części drzwi lub wymianie auta. «

Tory tramwajowe do wymiany Od 11 do 20 lutego zamknięta będzie trasa tramwajowa między Wimbledonem i Mitcham. Na zamkniętym odcinku będą kursować autobusy zastępcze, ale zatrzymując się jedynie na przystankach Wimbledon, Morden Road i Mitcham.

Jak informuje Transport for London, powodem utrudnień jest konieczność przeprowadzenia rutynowej wymiany torów. Prace remontowe będą przebiegać między innymi w okolicach przejazdu przez ulicę Dundonald Road. W związku z tym droga zostanie zamknięta. Samochody zostaną skierowane na objazd.

672-MAKIETA 2 24-43.indd 31

30/01/2017 18:43:34

® The Board of Trustees of the Science

032

CAFÉ COOLTURA LONDYN

ROBOTS Przygotował MARCIN URBAN 08.02. – 03.09. Science Museum, Exhibition Rd, Kensington, Londyn SW7 2DD. Stacja: South Kensington. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Bilety: £15 dorośli, £13 dzieci www.sciencemuseum.org.uk Science Museum prezentuje historię powstania i rozwoju robotów. Na wystawie zebrano ponad 100 najciekawszych egzemplarzy z różnych epok. Najstarsze pochodzą z XVI wieku. Największą atrakcją jest „Cygan”, mający 2,4m wzrostu robot skonstruowany w latach 50. ubiegłego wieku, który jest jedną z pierwszych tego typu maszyn, poruszających się na dwóch nogach. Z częścią robotów odwiedzający będą mogli wejść w interakcję. Wystawie towarzyszy projekcja filmów science-fiction w muzealnym kinie IMAX (w repertuarze m.in. „Terminatora” i „Robocopa”) oraz seria specjalnych wydarzeń – nocne warsztaty i pokaz symulowanej operacji chirurgicznej w wykonaniu robota.

© State Tretyakov Gallery

Inkha, interaktywna głowa robota, która śledzi ruch i mówi. Twórca – Matthew Walker, 2003 r.

»

REVOLUTION: RUSSIAN ART 1917 – 1932

11.02. – 17.04. Royal Academy of Arts, Burlington House, Piccadilly, Londyn W1J 0BD. Stacja: Piccadilly Circus, Green Park. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00 (w pt.

10:00 - 22:00). Bilety: £18 www.royalacademy.org.uk Wystawa koncentruje się na okresie rozkwitu rosyjskiej sztuki, latach 1917-1932 i narodzinach socrealizmu, jedynego kierunku sztuki, akceptowanego przez komunistyczne władze. To pierwsza ekspozycja w Londynie tak szeroko pokazująca obraz rosyjskiej sztuki po okresie rewolucji. W jednym miejscu zebrano innowacyjne kompozycje Wassilija Kandinskiego, dynamiczne abstrakcje Kazimira Malewicza oraz przykłady prac Marka Chagalla i Alexandra Rodczenki.

672-MAKIETA 2 24-43.indd 32

Boris Mikailovich Kustodiev, Bolszewik, 1920

30/01/2017 18:43:36

© David Hockney

033 wystawy » DAVID HOCKNEY 09.02. – 29.05. Tate Britain, Millbank, Londyn SW1P 4RG. Stacja: Westminster, Pimlico, Vauxhall.

Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Bilety: £19.50 www.tate.org.uk David Hockney, jeden z najbardziej popularnych i wpływowych brytyjskich artystów XX wieku powraca do Tate Britain z najbardziej obszerną jak dotąd wystawą. Zebrano na niej jego najcenniejsze prace – rysunki, obrazy, fotografie i produkcje video z przestrzeni sześciu dekad.

Hockney ma już prawie 80 lat. Obecnie pracuje nad witrażem, który zostanie zamontowany w kościele Westminster Abbey dla upamiętnienia panowania królowej Elżbiety II.

teatr » TANGO FIRE

i 19:30, niedz. 14:00. Bilety: od £15 www.sadlerswells.com Niemieckie gwiazdy tanga Cornejo’s Tango Fire wracają na scenę The Peacock. Zespół zabiera widzów w porywającą podróż, pokazującą różne etapy ewolucji argentyńskiego tańca.

© Johan Persson

31.01 – 18.02. Peacock Theatre, Portugal Street, Holborn, Londyn WC2A 2HT. Stacja: Holborn.

Spektakle: wt. – pt. 19:30, 14:30

David Hockney, Portret artysty, 1971

» EDWARD ALBEE’S WHO’S AFRAID OF

VIRGINIA WOOLF?

22.02. – 27.05. The Harold Pinter Theatre, Panton Street, Londyn SW1Y 4DN. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: od £10 www.whosafraidofvirginiawoolf.co.uk

672-MAKIETA 2 24-43.indd 33

Podczas dobiegającej końca imprezy, Martha, ku niezadowoleniu swojego męża George’a, zaprasza do domu nowo poznanego profesora Nicka i jego żonę Honey. Martha i George wciągają gości w toksyczną grę. Napięcie rośnie wraz z coraz większym stężeniem alkoholu we krwi.

30/01/2017 18:43:38

034

CAFÉ COOLTURA LONDYN

kino » PO PROSTU PRZYJAŹŃ Od 03.02. Komedia, Polska. Reż. Filip Zylber, wyst. Sonia Bohosiewicz, Bartłomiej Topa, Maciej Zakościelny, Marcin Perchuć, Magdalena Różczka, Przemysław Bluszcz www.odeon.co.uk

Wzruszająca komedia twórców przeboju „Listy do M.". Film opowiada o grupie przyjaciół, których relacje – w obliczu życiowych przeciwności – zostają wystawione na niejedną próbę. Alina i Marian (Sonia Bohosiewicz i Marcin Perchuć) w zaskakujący sposób wygrywają wielkie pieniądze. To, w jaki sposób się nimi podzielą, wcale nie jest takie oczywiste. Ivanka (Magdalena Różczka), singielka i bizneswomen, chce mieć dziecko nie wiążąc się z mężczyzną.

Ma jej w tym pomóc serdeczny przyjaciel Patryk (Bartłomiej Topa). Filip (Kamil Kula) ryzykuje karierę dla kaprysu zwariowanej kolekcjonerki guzików, Jadźki (Aleksandra Domańska). Stateczny profesor (Krzysztof Stelmaszyk) odmawia nieprzyzwoitej prośbie przyjaciela (Przemysław Bluszcz), ale w tajemnicy przed nim porywa się na rzecz niemal karkołomną. Tymczasem zgrana paczka przyjaciół (Agnieszka Więdłocha, Aleksandra Domańska, Maciej Zakościelny, Piotr Stramowski, Marcin Perchuć) jak co roku wyrusza w góry.

Tam odkrywają tajemnicę, która na zawsze zmieni ich życie. Co wybiorą?

Lojalność czy pieniądze? Przyjaźń czy miłość? Prawdę czy kłamstwo? Każdy wybór dla bohaterów komedii „Po prostu przyjaźń” oznacza tarapaty.

»

RESIDENT EVIL: THE FINAL CHAPTER

Od 03.02. Science-fiction, USA. Reż. Paul W.S. Anderson, wyst. Milla Jovovich, Ali Larter, William Levy Kolejna odsłona filmowej serii, opartej na popularnej grze komputerowej. Piękna i niebezpieczna Alice (Milla Jovovich) wyrusza do Ula, by zniszczyć zagrażającą ludzkości Czerwoną Królową.

672-MAKIETA 2 24-43.indd 34

30/01/2017 18:43:41

035 koncerty » THE SUPERTONIC ORCHESTRA 04.02. Godz. 20:30. Jazz Cafe POSK, Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £10 www.jazzcafeposk.org The Supertonic Orchestra w dynamiczny sposób łączy polski folk, muzykę klezmerską i bałkańską z nowoczesnym jazzem, rockiem i rytmami latynoskimi.

Grupa powstała w 2010 roku w Dublinie.

» GREEN DAY Fot. Antonio Nardelli / Shutterstock, Inc.

08.02. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

» TANITA TIKARAM 24.02. Godz. 19:30. Barbican Hall, Silk St, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican. Bilety: od £28

» X FACTOR LIVE 25.02. Godz. 13:30 i 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £20

»

THOMAS ANDERS - MODERN TALKING BAND

25.02. Godz. 19:00. Indigo at the O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

» ROD STEWART 26-27.02. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £65

» GORAN BREGOVIC I BIJELO DUGME 23.02. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £45.25

Fot. Randy Miramontez / Shutterstock, Inc.

» OLLY MURS 30.03.-01.04. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.50

» LARA FABIAN 15.03. Godz. 19:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £50.75

» MACY GRAY 20.03. Godz. 19:00. Union Chapel, Compton Terrace, Londyn N1 2UN. Stacja: Highbury & Islington. Bilety: tylko ze zwrotów

» DREAM THEATER » STING 9-10.04. Godz. 20:00.

Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: TBC

672-MAKIETA 2 24-43.indd 35

23.04. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

» KITARO 27.04. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £39.75

30/01/2017 18:43:46

036

CAFÉ COOLTURA OPERA + KSIĘGARNIA

Opera wiecznie żywa

Wielu uważa, że XIX wiek był czasem opery.

Z tego okresu pochodzą najczęściej wystawiane dzieła Rossiniego, Donizettiego czy Verdiego.

Dr Jacek Kornak

»

Niektórzy muzykolodzy twierdzili, że opera skończyła się z Puccinim, inni obwieszczali śmierć opery wraz z odejściem Straussa. Jednak Royal Opera House swoją ostatnią produkcją „Written on skin” Georga Benjamina udowadnia, że opera nie tylko nie umarła, ale ma się całkiem dobrze.

George Benjamin to jedno z największych nazwisk brytyjskiej muzyki współczesnej. Jego opera „Written on skin” po swojej premierze podczas Festiwalu w Aix-en-Provence w 2012 tryumfalnie przeszła przez Europę, będąc wystawianą między innymi we Francji, Holan672-MAKIETA 2 24-43.indd 36

dii, Portugalii, Niemczech oraz Hiszpanii. Obecnie Royal Opera House prezentuje wznowienie produkcji z Festiwalu w Aix w reżyserii Katie Mitchell. Dzieło to opiera się na średniowiecznej opowieści, udramatyzowanej i nieco uwspółcześnionej przez Martina Crimpa.

Katie Mitchell w swojej produkcji unika dosłowności. Z jednej strony jest to wciąż średniowieczna historia, z drugiej jednak jesteśmy jakby w muzeum lub archiwach, z których rekonstruujemy opowieść. Mitchell ukazuje postacie jako odległe od nas, wymykające się prostej klasyfikacji, ciężko nam je zrozumieć i utożsamić się z ich przeżyciami, jednak w głębszej warstwie są one głęboko poruszające. Jej produkcja mówi o pierwotnych uczuciach, takich jak zazdrość, wstyd, duma, które są tak stare jak ludzkość. Scenografia Vicki Mortimer to dwupoziomowa konstrukcja, której centrum stanowi wnętrze średniowiecznej izby, a reszta to muzealne archiwum. Warto też zwrócić uwagę na świetną reżyserię świateł przygotowaną przez Jona Clarka.

Orkiestrę Royal Opera House poprowadził sam kompozytor George Benjamin. Orkiestracja tego utworu jest bardzo

ciekawa. Mamy tutaj niewiele instrumentów smyczkowych, sporo jest natomiast instrumentów dętych oraz perkusyjnych.

Mimo to orkiestra nie ma masywnego, ciężkiego dźwięku, lecz nieco impresjonistyczny.

Wokalnie „Written on skin” jest bardzo wymagającą operą. W obecnej produkcji występuje świetny skład solistów, więc był to brawurowy pokaz wokalnej techniki, szczególnie w wykonaniu Barbary Hannigan, która wcieliła się w rolę Agnes. W głosie Hannigan jest niespotykane bogactwo ekspresyjne oraz wokalne aktorstwo, które sprawia, że jej rola jest głęboko poruszająca. W roli jej męża wystąpił Christopher Purves. Purves śpiewał wyraziście, kreując scenicznie mocną postać. Publiczność urzekł również Iestyn Davies w roli Chłopca. Śpiewał on czystym, pięknym kontratenorem, którym wykreował enigmatyczną postać. „Written on skin” można było zobaczyć na scenie Royal Opera House do końca stycznia, natomiast tym, którym nie udało się obejrzeć tej opery na żywo polecam nagranie DVD wydane przez Opus Arte. « 30/01/2017 18:43:47

037 Redaguje PIOTREK DOBRONIAK

Wojna Winstona

»

Kiedy Hitler wkracza do Czechosłowacji, brytyjski premier Neville Chamberlain stwierdza, że to jedynie „kłótnia w dalekim kraju między ludźmi, o których nic nie wiemy”.

Tylko Winston Churchill rozumie, że właśnie zaczyna się gra o najwyższą stawkę. I wie, że ugodowiec Chamberlain nie zapewni w niej zwycięstwa Wielkiej Brytanii. Uruchamia więc skomplikowaną intrygę, by wyrwać władzę z rąk urzędującego premiera.

Aby utrzymać stanowisko, Chamberlain nie zawaha się wykorzystać Polski.

W Londynie swoje rozgrywki prowadzą zresztą wszyscy – jąkający się król Jerzy VI, rozrywkowy amerykański ambasador Joseph Kennedy i sowiecki szpieg

Guy Burgess.

Losy władców, ministrów, dziennikarzy, fryzjerów i prostytutek splatają się w pełną emocji opowieść o jednym z największych ludzi XX wieku: sir Winstonie Churchillu.

Poznajcie prawdziwego mistrza intrygi, od którego uczył się Frank Underwood z „House of cards”. «

Niepokorni

Hipotermia

Liberator

Po udanej operacji wywiezienia Michaiła Popowskiego z Rosji, Sara i Konrad wracają do Polski. Okazuje się, że podczas ich nieobecności Wydział Q zostaje rozwiązany. Tymczasem nad Europą zawisa widmo politycznego kataklizmu – ktoś planuje na nowo zbudować hierarchię wpływów na świecie.

Maria nie była typem osoby, która targnęłaby się na swoje życie – tak twierdzili jej przyjaciele i mąż. A jednak zarówno lekarz jak i policja zgodnie orzekają, że to oczywiste samobójstwo. Mimo to komisarzowi Erlendurowi jej śmierć nie daje spokoju, zaczyna prowadzić nieoficjalne śledztwo.

Prawdziwa opowieść o najkrwawszym i najbardziej dramatycznym marszu do zwycięstwa z czasu drugiej wojny światowej.

Bitewna odyseja oficera armii amerykańskiej i jego jednostki przez ponad pięćset dni wyzwalania Europy, od lądowania we Włoszech po bramy Dachau.

Więcej na:

BookTO.pl

672-MAKIETA 2 24-43.indd 37

30/01/2017 18:43:52

038

CAFÉ COOLTURA londyn grać folk! Ot tak, magia. W Polsce właśnie tworzyła się scena folkowa, zaczęliśmy więc jeździć po kraju, biorąc udział w dużych festiwalach i poznając ludzi. Nagle okazało się, że jest cała armia zapaleńców, którzy nie tylko grają na mandolinach, ale i bałałajkach, cytrach, a pewien Karol nawet na odkurzaczu grał. Weterani folku w Polsce wiedzą, o kim mówię.

Budujecie wspaniałą nić porozumienia z publiką. Dzięki czemu ona powstaje?

To chyba zasługa specyficznej i mocnej sekcji dętej pod kierownictwem Przemka. W szybszych, tanecznych kawałkach wprowadza ona w transowy klimat.

Życie jest muzyką

»

The Supertonic Orchestra – grupa założona przez Polaka, zrzesza muzyków z różnych stron świata. Cechuje ją różnorodność stylów muzycznych: od folkloru i klezmerki, przez pop i reggae, aż po jazz. W Irlandii stała się najbardziej rozpoznawalnym zespołem, którego styl nawiązuje do muzyki Europy Środkowej i Wschodniej.

Mam przyjemność rozmawiać z gitarzystą, mandolinistą, głosem zespołu a także jego promotorem – Marcinem Natorskim.

Marcinie, jaka jest geneza powstania grupy?

Projekt powstania zespołu zrodził się w głowie Przemka Łozowskiego, kiedy to w 2010 roku wylądował w Dublinie i tam też poczuł „zew twórczy”. A jako że jest multiinstrumentalistą, który aktywnie współtworzył scenę folkową w Polsce przez lata, zaczął poszukiwać i skupiać wokół siebie muzyków, z którymi mógłby dzielić to, „co mu w duszy gra”.

Jak los splótł Twoje i Przemka drogi życiowe?

Przemka spotkałem po raz 672-MAKIETA 2 24-43.indd 38

pierwszy 20 lat temu w Warszawie na festiwalu Nowa Tradycja, organizowanym przez program III Polskiego Radia. Zebrała się tam wówczas cała elita muzyczna tworząca nowy nurt folkowy w Polsce. Natomiast osobiście poznałem go w Dublinie w roku 2013 przez mojego przyjaciela, który grał już w Supertonic na basie.

Na iskrę porozumienia długo nie trzeba było czekać: muzyka zrobiła swoje i gramy razem do dziś.

Skąd w Tobie zainteresowanie folkiem?

Folkiem zaraziłem się od przyjaciół w Ustrzykach Dolnych, a głównie od Bolka i Budynia, z którymi w 1997 roku utworzyliśmy grupę folkową Polechońka.

A mandoliną?

Ustrzyki to Bieszczady, a więc natura, dzikość, wolność i żywa historia. To niegdysiejszy tygiel wielokulturowych relacji, żyjących obok siebie Bojków, Łemków, Żydów i Polaków. To wszystko zaczęliśmy nagle odkrywać w muzyce. Budyń zaczął studiować Kolberga i nagle zaczęliśmy

Dorobek artystyczny grupy i z czym przybywacie do Londynu?

W ubiegłym roku postanowiliśmy podsumować nasz dotychczasowy dorobek. Korzystając z zaproszenia państwa Mielcarków do studia Radio Opole w kwietniu 2016, zarejestrowaliśmy koncert. Tak powstał nasz pierwszy album „The journey”, z którym przybywamy do Londynu.

Odliczam już dni do waszego występu w Jazz Café POSK. A jak Marcin Natorski zachęci czytelników do wybrania się na koncert?

Może powiem tak: będzie jazzowo, folkowo, transowo i tanecznie! Ale będzie też melancholijnie. Folk to zawarte w muzyce ludzkie historie, to miłość, walka, pasja, nadzieja, radość, rozpacz, żal... To żywe i prawdziwe emocje. Dodajcie do tego odrobinę jazzu, transowego bitu i ośmioosobowy skład na scenie.

Plany na przyszłość?

Mamy wiele pomysłów na nowy materiał, powoli też tworzymy ramy następnych projektów. Na pewno będziemy koncertować, bo to daje nam siłę. Mamy już zaplanowane występy, więc zapowiada się ciekawy rok. «

30/01/2017 18:43:53

dom i wne,trze

home 2017 CS3 FINAL.indd 1

30/01/2017 16:09:45

DOM I WNĘTRZE

Inteligentny dom to niższe rachunki i większe bezpieczeństwo mieszkańców

I

nteligentne rozwiązania w domu to gwarancja oszczędności finansowej i bezpieczeństwa mieszkańców. Zintegrowany system sterowania ogrzewaniem pozwala na zmniejszenie zużycia energii, a tym samym obniżenie rachunków. System czujników alarmowych i domofon, połączony ze smartfonem lub komputerem osobistym, chronią natomiast przed włamaniem. Instalacja tego typu technologii możliwa jest zarówno na etapie budowy nowego domu, jak i w gotowym już mieszkaniu.

Inteligentny dom to technologia oparta na sieci czujników i jednym, centralnym systemie zarządzania zintegrowanymi instalacjami. Dzięki systemowi możliwa jest regulacja wielu instalacji, np. rolet okiennych, oświetlenia i ogrzewania, za pomocą jednego przycisku. Inteligentny budynek dostosowuje się do czynników wewnętrznych i zewnętrznych, takich jak temperatura, nasłonecznienie czy wilgotność powietrza. Przy dużym słońcu system sam zasuwa rolety w oknach, a przy spadku temperatury włącza ogrzewanie. Inteligentny dom to także automatyka budynku, czyli urządzenia domowe, elektryczne i elektroniczne, zaprogramowane tak, aby samodzielnie wykonywały określone czynności.

– Systemy domu inteligentnego integrują się dzisiaj z wieloma urządzeniami działającymi w domu, np. z pompą ciepła, która staje się coraz popularniejsza. Pod hasłem dom inteligentny kryje się również hasło dom energooszczędny, ekonomiczny czy pasywny – czyli taki, który praktycznie sam wytwarza energię na własne potrzeby, a nawet jest w stanie produkować i oddawać ją dalej. Jest to cały zakres urządzeń służących do pozyskiwania energii, np. wiatrowej, fotowoltaicznej czy słonecznej, i dbających o nasze bezpieczeństwo – mówi Arkadiusz Walus, przedstawiciel Dominteligentny.pl.

Najpopularniejszym elementem domu inteligentnego jest system sterowania oświetleniem. Dzięki inteligentnej instalacji możliwe jest wykreowanie w domu pożądanego nastroju, uruchomienie kilku źródeł światła jednym przyciskiem, rezygnacja z włącznika na rzecz detektora ruchu, który sam uruchamia źródło światła, np. w momencie, gdy domownik wchodzi do pomieszczenia. Inteligentny dom pozwala na sterowanie temperaturą, dzięki niemu możliwe jest ustawienie mniejszej temperatury, gdy domowników nie ma w mieszkaniu. System sam podniesie temperaturę na ustawioną wcześniej

godzinę, np. czas powrotu dzieci ze szkoły.

Inteligentny dom zadba także o bezpieczeństwo mieszkańców.

– Nie tylko możemy monitorować, czy ktoś wszedł na naszą posesję, lecz także może sprawdzać podstawowe funkcje, jak chociażby czujnik dymu, czujnik pożarowy czy zalania, o którym system może nas powiadomić przez telefon komórkowy – mówi Arkadiusz Walus. – Bardzo ciekawą funkcją jest domofon.

Kiedyś, żeby rozmawiać z osobą stojącą przed furtką czy przed klatka schodową, musieliśmy być w domu.

Dzisiaj ta osoba nawet nie wie, że nie ma nas w domu, ponieważ kiedy przyciska przycisk i dzwoni do nas, widzimy ją na ekranie naszego smartfona i rozmawiamy, będąc w zupełnie innym miejscu, nawet w innej strefie czasowej.

Domem można sterować z dowolnego miejsca na świecie poprzez smartfon lub urządzenie z dostępem do Internetu. Wystarczy zainstalować w telefonie lub na komputerze specjalną aplikację. Dzięki temu można otworzyć drzwi lub bramę wejściową przed domownikiem, który zapomniał kluczy, wpuścić gości, którzy czekają na powrót właściciela, włączyć centralne ogrze-

wanie lub opuścić rolety w oknach.

– Istnieje obawa, że ktoś dostanie się do naszego domu, przez kamery będzie zaglądał do naszej sypialni.

Ale uspokajam: poziom szyfrowania tego dostępu jest dokładnie taki sam, jak w systemach bankowych.

Jedynym słabym ogniwem jest człowiek, który przy wbijaniu PIN-u do karty może pokazać go innym osobom, tak samo logując się do domu w miejscu publicznym, może komuś ujawnić PIN i wtedy takie włamanie faktycznie jest możliwe. Dopóki chronimy swoje hasło i dopóki nie jest to 1234, możemy nie myśleć o jakimkolwiek zagrożeniu – mówi Arkadiusz Walus.

Polacy uważają, że system inteligentnego domu jest bardzo kosztowny. Specjaliści przekonują jednak, że technologia ta jest o wiele tańsza, niż była jeszcze kilka lat temu. Ponadto jest to jednorazowa inwestycja, która pozwala na późniejsze, znaczne oszczędności, np. sterowanie ogrzewaniem pozwala na zmniejszenie zużycia energii, a tym samym obniżenie rachunków.

Niezbędną instalację można zamontować także w istniejącym domu lub mieszkaniu, bez konieczności dużego remontu.

Newseria.pl

02 home 2017 CS3 FINAL.indd 2

30/01/2017 16:25:29

DOM I WNĘTRZE

Miejsce zamieszkania ma wpływ na zdrowie

P

rzestrzeń życiowa może wpływać na komfort psychiczny człowieka. Miejsce zamieszkania powinno być dostosowane do wewnętrznego rytmu życiu właściciela, dzięki czemu będzie się on czuł bezpiecznie i swobodnie. Zbyt małe mieszkanie lub w złej lokalizacji może natomiast generować poczucie wyobcowania, niepewności i zmęczenia, a to z kolei może prowadzić do problemów ze zdrowiem.

Z badań amerykańskich naukowców wynika, że ludzie mieszkający w dzielnicach o wysokim poziomie hałasu i przestępczości szybciej się starzeją – biologicznie są o dziesięć lat starsi niż mieszkańcy spokojniejszych okolic. Kanadyjscy naukowcy dowiedli natomiast, że mieszkańcy miast częściej cierpią z powodu problemów psychicznych – o 21 proc. zwiększa się u nich ryzyko zaburzeń lękowych, a o 39 proc. zaburzeń nastrojów, w tym depresji. Zdaniem psychologów każdy człowiek potrzebuje przestrzeni, w której będzie się czuł bezpiecznie i swobodnie.

– Strefa komfortu, która jest gwarancją poczucia bezpieczeństwa, wymaga przestrzeni. Pewne przestrzenie nam służą, a inne nie. To kwestia indywidualna. Mieszkanie małe, ciasne czy niskie, nie działa dobrze na naszą neurologię. Dla pełnego funkcjonowania, szczególnie w dzisiejszych czasach – natłoku informacji i zdarzeń, potrzebujemy więcej przestrzeni – mówi Małgorzata Marczewska, coach, założycielka i dyrektor generalna LABlife.

Człowiek jest istotą zakotwiczoną w otaczającej go przestrzeni.

Wpływa ona na poczucie szczęścia i bezpieczeństwa, a także efektywność działania i kreatywność.

Jeśli przestrzeń, w której się żyje,

staje się problemem, może się pojawić uczucie wyobcowania, niepewności, zmęczenia i ograniczenia. Miejsce zamieszkania ma być naturalną przystanią, miejscem, gdzie można się ukryć po ciężkim dniu. Dlatego – zdaniem psychologów – kluczową kwestią dla komfortu psychicznego człowieka jest dostosowanie przestrzeni życiowej do jego wewnętrznego rytmu życia.

– Różnorodność i wybór ułatwia regenerację sił, w miastach szukamy takich przestrzeni, które są i estetyczne, i blisko centrum. Zależy nam, aby były połączone z naturą i dawały możliwość ruchu czy uprawiania sportu, a jednocześnie możliwość izolacji i pracy w skupieniu. Komfort spotykania się z przyjaciółmi, ale i warunki do wyciszenia się – mówi Małgorzata Marczewska.

Najnowsze miejskie inwestycje są coraz lepiej dostosowane do tych właśnie potrzeb współczesnego człowieka. Są zlokalizowane w miarę blisko centrów dużych miast lub dobrze z nimi skomunikowane, co ułatwia mieszkańcom szybkie dotarcie do pracy i swobodne korzystanie z wielkomiejskich rozrywek. Jednocześnie zapewniają wyciszenie i odpoczynek na łonie natury dzięki bliskości parków, rzek lub stawów. Inwestycje te łączą tradycję z nowoczesnością – zapewniają bezpieczeństwo poprzez system kamer i obecność ochrony czy recepcję, a jednocześnie mają zalety mieszkania na peryferiach dzięki bliskości terenów zielonych.

Liczne badania pokazują, że kontakt z naturą znacznie redukuje poziom stresu, a osoby mieszkające w sąsiedztwie terenów zielonych odczuwają większą satysfakcję z życia. Obecnie nie trzeba już wyprowadzać się za miasto, by móc cieszyć się kontaktem z naturą.

03 home 2017 CS3 FINAL.indd 3

30/01/2017 16:25:31

DOM I WNĘTRZE

Dom przyjazny alergikowi. Każdy detal jest ważny

M

odne obecnie minimalistyczne wnętrza są wręcz stworzone dla alergików. Gładkie i proste powierzchnie są łatwe w sprzątaniu, a to właśnie czystość jest najważniejsza, gdy w domu mieszka uczuleniowiec. Jednak, czy można mieć wpływ na wszystkie elementy wystroju?

Zwróć uwagę na każdy detal Alergeny to nie tylko pyłki i pokarmy, które mogą dostać się do organizmu, by wywołać objawy.

Silne reakcje alergiczne wywołuje też kontakt dotykowy z pewnymi wyrobami. Tak jest w przypadku

niektórych metali. – Najczęściej występującą alergią kontaktową jest uczulenie na nikiel i chrom (dotyka aż 13% dorosłych i 8% dzieci na świecie). Metale te zawarte są niemal we wszystkim – począwszy od sztućców i biżuterii aż po klamki, szyldy oraz akcesoria meblowe. Postanowiliśmy wyjść naprzeciw problemom alergików – mówi Zbigniew Drzewiński, dyrektor sprzedaży i marketingu z firmy Gamet S.A. – Mamy w swojej ofercie innowacyjne klamki, szyldy, uchwyty oraz gałki, których powłoka nie zawiera niklu i chromu, co minimalizuje wystąpienie alergii kontaktowej. Aseptyczność naszych produktów potwierdzona została przez badania wykonane w Polsce i za granicą. Wydział Chemii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz instytut

EMSL w Stanach Zjednoczonych potwierdziły to jednoznacznie swoimi badaniami. Badania sanitarne wykonane przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Łodzi udowodniły działanie bakteriobójcze. Różnorodność i uniwersalny kształt tych specjalnych produktów pozwala dopasować je do każdego wnętrza – podkreśla Drzewiński.

Uchwyt oraz klamka – najczęściej dotykany element w każdym

pomieszczeniu Istotnym elementem każdego wnętrza są ozdobne akcesoria meblowe i budowlane. Nie każdy uzmysławia sobie, że uchwyty oraz klamki to najczęściej dotykane elementy w każdym domu, biurze, żłobku, przedszkolu czy też w spa i szpitalu.

Dlatego bardzo ważną kwestią jest, ażeby akcesoria te nie zawierały niklu oraz chromu, oraz działały bakteriobójczo czy bakteriostatycznie.

W zabieganym świecie, który nas otacza, niewiele osób znajduje czas, aby systematycznie czyścić uchwyty na swoich meblach czy klamki w drzwiach. Warto zatem zastanowić się nad wyborem odpowiedniego uchwytu lub klamki.

04 home 2017 CS3 FINAL.indd 4

30/01/2017 16:25:34

DOM I WNÄ&#x2DC;TRZE

05 home 2017 CS3 FINAL.indd 5

02/02/2017 10:28:35

DOM I WNĘTRZE

Z powodu nieodpowiednio zaizolowanych ścian, dachu i podłogi z budynku może uciekać aż 60 proc. ciepła

M

– W bilansie energetycznym domów około 60–80 proc. ciepła zostaje użyte na ogrzewanie, około 20 proc. na ciepłą wodę, a reszta energii jest pochłaniana przez oświetlenie – mówi Henryk Kwapisz, ekspert ISOVER Polska.

Aby zminimalizować zapotrzebowanie energetyczne wielu istniejących budynków, trzeba wykonać ich termomodernizację.

Kluczowy jest odpowiedni dobór rozwiązań. Materiałem zalecanym do izolacji dachu skośnego jest na przykład lekka i sprężysta wełna mineralna szklana, układana w dwóch warstwach. Bardzo praktyczna jest również nakrokwiowa izolacja poddasza. Polega ona na zamocowaniu specjalnych belek z odpornej mechanicznie wełny szklanej, a pomiędzy nimi można zastosować lekką wełnę. Z kolei przy izolowaniu ścian zewnętrznych płyty wełny mineralnej po zamontowaniu powinny stanowić jednolitą płaszczyznę bez szczelin. Izolacja z wełny mineralnej skalnej i szklanej zapewnia także bezpieczeństwo ogniowe, bo jest niepalna.

Drogą bezpośredniej ucieczki ciepłego powietrza są przewody wentylacyjne. Z kolei pozbawione odpowiedniej izolacji główne przegrody zewnętrzne budynku mogą być odpowiedzialne aż za 60 proc. strat energii.

– Zaizolować trzeba przede wszystkim przegrody zewnętrzne – ściany, dach i podłogę. Bezwzględnie trzeba zwrócić uwagę również na to, żeby okna miały bardzo dobrą izolacyjność – mówi Henryk Kwapisz.

– Ciepło ucieka z domu przede wszystkim przez przegrody zewnętrzne, dach, ścianę i podłogę.

Również przez wszelkie nieszczelności i przez wentylację. Komfort cieplny, który odczuwamy, zależy od wielu rzeczy, głównie od tego, czy dom jest dobrze zaizolowany, bo tylko wtedy możemy utrzymać w środku temperaturę na odpowiednim dla nas poziomie. Duże znaczenie ma również kontrolowana wymiana powietrza – tłumaczy Henryk Kwapisz.

Utrzymanie komfortowej temperatury w pomieszczeniach spowoduje odczuwalny spadek wydatków na ogrzewanie i poprawi komfort użytkowania. Dobrej jakości produkty izolacyjne z wełny szklanej zapewniają wysoki stopień ochrony nie tylko przed przenikaniem ciepła, lecz także dźwięków, dbając tym samym tak o komfort termiczny, jak i akustyczny.

ż 80 proc. zapotrzebowania energetycznego domu może stanowić energia potrzebna do ogrzania wnętrz, a ok. 20 proc. przeznaczona na ciepłą wodę. Do najbardziej narażonych na przenikanie ciepła miejsc należą: podłoga na gruncie, fundamenty, okna, a przede wszystkim ściany i dach.

Pozbawione odpowiedniej izolacji główne przegrody zewnętrzne budynku mogą być odpowiedzialne aż za 60 proc. strat energii.

Newseria.lifestyle

Przytulne ciepło na jesienne i zimowe wieczory

G

dy nadchodzi chłodniejsza pora roku właściciele kominków cieszą się na wieczorne godziny spędzone w przyjemnym cieple przy blasku pełgających płomieni. By w pełni cieszyć się tymczasem warto pamiętać o poniższych wskazówkach:

Rada 1: Dopilnuj by drewno do kominka było zawsze suche Drewno, które kupujemy, zazwyczaj nie nadaje się do kominka od razu. Musi ono wyschnąć. Dlatego warto zrobić sobie zapas i korzystać z drewna kupionego w poprzednim roku, gdy to kupione teraz leżakuje i schnie. Warto o tym pamiętać ponieważ mokre drewno pali się mniej efektywnie, daje mniej ciepła a dodatkowo brudzi kominek, dymi i pozostawia sadzę na szybie i wokół kominka. Idealnie drewno powinno mieć wilgotność na poziomie 25%. Z odrobiną wprawy jesteśmy w stanie sami, bez korzystania z przyrządów, ocenić czy drewno jest dostatecznie suche. Najlepszym miejscem do tego jest przestrzeń, w którym jest przewiew i zadaszenie. Dlatego warto przy domu lub w ogrodzie zbudować specjalną wiatę, pod którą będziemy przechowywać drewno.

Rada 2: Usuń popiół specjalistycznym odkurzaczem Po przyjemnym wieczorze w blasku kominka musimy usunąć popiół. Robienie tego ręcznie jest ryzykowne. Z pewnością ubrudzimy przy okazji siebie i całe otoczenie. Właśnie po to, by tego uniknąć i ułatwić sprzątanie, firma Kärcher wprowadziła na rynek specjalistyczny odkurzacz kominkowy AD 3 Premium.

Odkurzacz ten został zaprojektowany tak, by w prosty i łatwy sposób oczyszczać kominek z nagromadzonego popiołu.

Model ten charakteryzuje się wysoką siłą ssącą. System filtrów pozwala na zasysanie dużych ilości popiołu. Dzięki metalowemu zbiornikowi odkurzacz jest maksymalnie bezpieczny. Urządzenie uzyskało certyfikat TÜV Süd z zastosowaniem procedury testowania, opracowanej przez firmę Kärcher specjalnie dla odkurzaczy kominkowych. Zagięta końcówka węża ssącego ułatwia odkurzanie w narożnikach i w trudno dostępnych miejscach w kominku. W wyposażeniu modelu AD 3 Premium znajdują się dodatkowo dwie rury ssące oraz ssawka podłogowa.

Pamiętajmy, że popiół powinien pozostać w kominku przez noc, by ostygł. Nie należy odkurzać popiołu o temperaturze przekraczającej 40 stopni. Urządzeniem oczyścimy także grilla, lecz to raczej opcja, z której skorzystamy w cieplejszych wiosennych miesiącach.

Rada 3: Oczyść szybę Sadza osiadająca na szybie kominka to spory problem. Czyszczenie konwencjonalnymi metodami jest męczące i czasochłonne. Posiadacze parownicy Kärcher mają ułatwione zadanie. To urządzenie może w łatwy i skuteczny sposób usunąć całą sadzę z szyby pozostawiając ją nieskazitelnie czystą. Nie potrzeba do tego żadnych środków czyszczących.

Gorąca para pod ciśnieniem wykonuje za nas całą pracę.

Nawet najmniejsza parownica SC 1 z bogatej oferty firmy Kärcher jest wystarczająca by oczyścić szybę kominka.

SC 1 jest urządzeniem kompaktowym, wyjątkowo małym i lekkim a przy tym bardzo skutecznym. Do tego potrzebuje tylko trzech minut by nagrzać się i być gotowa do pracy. Dlatego też jest to urządzenie idealne do szybkich porządków takich jak czyszczenie kominka. Dzięki niej sprawnie oczyścimy także wszelkie wodoodporne powierzchnie w domu.

Okapy, armaturę kuchenną i łazienkową, a także podłogi – jeśli zdecydujemy się na urządzenie z zestawem podłogowym.

Warto stosować te porady w praktyce, by przyjemnych chwil spędzonych w blasku kominka nie psuły nam brud, popiół i sadza.

06 home 2017 CS3 FINAL.indd 6

30/01/2017 16:25:35

DOM I WNĘTRZE

Tajniki polskiej techniki, czyli jak Polacy ratują rynek dociepleń w UK

P

rzechodząc ulicami Londynu możemy zauważyć domy, które przez wzgląd na czas w którym zostały wybudowane, oprócz solidnych murów tak naprawdę nie mają nam nic do zaoferowania.

Ciepło w dzisiejszych czasach nie jest luksusem, aczkolwiek przy przerażająco dużych opłatach w sezonie grzewczym, wielu z nas niestety tak je traktuje.

W Polsce od lat docieplanie domów było podstawą, a w związku z ciągłą zmianą klimatu ta technologia również dotarła na Wyspy Brytyjskie i z roku na rok zainteresowanie tym tematem wzrosło kilkukrotnie, z tytułu którego tylko w zeszłym roku państwo udostępniło około 120 milionów funtów jako dotacje do modernizacji starszych budynków. Najkorzystniejszą formą dociepleń jest grafitowy styropian,

tzw. „EWI EPS” oraz wełna mineralna, choć ta druga opcja może nawet podwoić koszty naszego projektu.

Na polskim rynku dostępne są dwa rodzaje styropianu: grafitowy oraz biały. Dawniej rodacy chętniej wybierali biały EPS ze względu na jego bardziej przystępną cenę, przy czym zapominali jaka jest naprawdę między nimi różnica. Właściwości przenikanego ciepła pomiędzy tymi dwoma typami EPS-ów może dobiegać nawet do 30%! Stosując warstwę grafitowego EPS-u o grubości 7 cm uzyskacie takie same wartości docieplające jak przy 10-cio centymetrowej warstwie białego. Drugim atrybutem dlaczego „szary” EPS jest najczęściej stosowany w największych miastach Wielkiej Brytanii jest ich aglomercja, a mianowicie zbyt małe przestrzenie między budynkami, których właściciele rozważnie rozporządzają „co do incza”.

Na terenie Londynu prawie każda polska hurtownia budowlana zajmuje się sprzedażą systemów do dociepleń różnych marek, aczkolwiek nie wszystkie z nich są honorowane przez tutejszych architektów oraz deweloperów dlatego, że nie posiadają standardów oraz atestów wytyczonych przez British Board of Agreement tzw. BBA, którego akredytacja jest niezbędną przepustką na ich ogromny rynek.

Hurtownia EwiStore na Brentford jest jedyną na terenie całej Wielkiej Brytanii, która poddała się wszelkim atestom BBA i pomyślnie otrzymała ich akredytacje na wszystkie systemy dociepleń.

Właśnie tym się wyróżniamy od pozostałych dystrybutorów, a klienci polscy jak i w dużej mierze angielscy częściej wybierają nas jako stałych dostawców, gdyż możemy zaoferować im więcej bez względu na wielkość projektu.

Naszymi atrybutami są między innymi:

gwarancje na systemy dociepleń nawet do 25-ciu lat, profesjonalna pomoc techniczna na każdym etapie zakupu, pomoc w uzyskaniu kwalifikacji PAS2030 oraz darmowe kursy dla instalatorów z odznaczeniem BBA, co dzisiaj jest fantastyczną przepustką na brytyjski rynek dociepleń.

Warto podkreślić, że Polacy w tej dziedzinie są niezastąpieni, a firmy angielskie wręcz nalegają na polskich podwykonawców i chyba wcale nie zaskakuje nas dlaczego. Otóż nasza wiedza, niezawodna logika pracy, a także tajniki pomysłodawców z wieloletnim doświadczeniem okazały się niemalże zawsze „niezbędną” innowacją, a jeszcze częściej pomocną dłonią przy ich projektach, z czego możemy być bardzo dumni.

Marta Banovich, EwiStore

07 home 2017 CS3 FINAL.indd 7

30/01/2017 16:25:36

DOM I WNĘTRZE

ŚWIĘTY MIKOŁAJ IBBTHERM PROFESJONALNE

Osobnik, na którego przyjście po Palestynie. W czasie jednej ze dzieci szykują się już kilka tygodni swych podróży uciszył fale morza – wcześniej, a który z pewnością nie dlatego też uważany jest za patrona jest też obojętny dla dorosłych. żeglarzy i podróżników.

Poznajcie historię najbardziej oczekiwanego gościa świąt bożonarodzeniowych… Święty Mikołaj był postacią niezwykle barwną. Urodził się w miejscowości Petara w połowie II w. w bardzo rodzinie.

IBBzamożnej Therm to marka produktów do zewnetrznego systemu ociepleń Uwielbiał życie i nie stronił od jego budynków oferowana w ramach wlasnego portfolio produktowego firmy IBB przyjemności. Ubóstwiał łowić ryby i polować, ale i nie omijał Polish Building Wholesale. IBB Polish Building Wholesale stworzyło marke zabawy. Miał przy tym bardzo IBBusposobienie Thermwobec by dostarczyc klientom najwyższej jakości i w korzystnej cenie radosne czego zawsze był mile widziany profesjonalne, kompletne produkty do izolacji budynków. w towarzystwie. Jak to w życiu bywa, gdy miał już wszystko, okazało się, że jednak czegoś brakuje. Rozdał więc majątek i został bożym sługą – Biskupem Mirry, portowego miasta w Licji.

Działo się to wszystko za rządów Cesarza Dioklecjana (284-305) a wiec, podczas gdy chrześcijan prześladowano z niezwykłym okrucieństwem. Legendy mówią też, że choć mógł on odnaleźć jedność z Bogiem w życiu monastycznym, uznał, że nie chce zamykać się w klasztorze, gdyż chce iść w ślady Jezusa wędrującego

SYSTEMY OCIEPLEŃ BUDYNKÓW

08 home 2017 CS3 FINAL.indd 8

30/01/2017 16:25:38

DOM I WNĘTRZE

I

BBTherm to szeroki wachlarz produktów opartych na doskonalej jakości tynkach dekoracyjnych, występujących w bogatej gamie kolorystycznej. W sklad systemu IBBTherm wchodzą: tynki dekoracyjne, farby fasadowe, grunty, fabry gruntujące, zaprawy klejace oraz siatka z włókna szklanego. Rozwiązania IBBTherm umożliwiają kompleksowe zastosowanie zarówno na budynkach nowo wznoszonych oraz w projektach renowacji budynków, w zabudowie jedno i wielorodzinnej.

IBBTherm to marka, ktora gwarantuje najlepszej jakości produkty do izolacji cieplnej, ochrony konstrukcji budynków czy zmiany ich wyglądu zewnętrznego. W procesie produkcji danej lini produktów wykorzystywane sa najnowsze technologie, takie jak: Polymers Protection, BioCare Technology, Easy Application, Nanostruktura czy Flexi formula.

BioCare Technology - budynki bardzo często narażone są na działanie mikroorganizmów, które powodują ich niszczenie. Rozwój zarodników alg i grzybów pleśniowych wzmacniany jest przez wilgoć wnikającą w strukturę nieocieplonych ścian. Produkty IBBTherm oparte są na laboratoryjnie opracowanej

formule, która doskonale zapobiega rozwojowi czynników destrukcyjnych.

Specjalne preparaty zapewniają zdrowe i estetyczne elewacje, odporne na korozję mikrobiologiczną.

BioCare Technology, zapobiegając powstawaniu ognisk korozji ścian i stropów, zapewnia jednocześnie czyste powietrze wewnątrz budynków i chroni zdrowie przebywających w nich ludzi.

Easy Application - produkty IBBTherm oparte są na specjalnej kombinacji składników umożliwiających łatwą aplikację przy zachowaniu bardzo dobrych parametrów przyczepności do podłoża. Odpowiednio skonfigurowane dodatki regulują czas otwarty pracy produktów dając możliwość spokojnej aplikacji, a w przypadku tynków odpowiednią ilość czasu na uzyskanie pożądanej struktury bez zagrożenia przedwczesnego związania. Farby fasadowe IBB Therm zawierają specjalną kompozycję środków reologicznych, które sprawiają, że farba nie chlapie podczas malowania.

TYNK ZEWNĘTRZNY MINERALNY TM100

ZAPRAWA KLEJĄCA DO SIATKI I DO STYROPIANU PMA11

TYNK ZEWNĘTRZNY AKRYLOWY AT100

TYNK ZEWNĘTRZNY SILIKONOWY ST300

Polymers Protection - zastosowanie dyspersji polimerowej wpływa na podwyższoną trwałość mechaniczną powłoki, dzięki czemu jest ona elastyczna, mocna, trwała i odporna na działanie wody.

Produkty marki IBBTherm posiadaja certyfikaty ETICS - External Thermal Insulation Composite Systems of building walls. System IBBTherm S w zastosowaniu ze styropianem spełnia wymogi standaru numer PN-EN 15824:2010 oraz ETA 16/0347.

IBB Park Royal 18 Gorst Rd, London NW10 6LE 020 8965 7972 sales@ibb.pl

GRUNT POD FARBĘ AKRYLOWĄ AP10

IBB Croydon ZK Park, Unit 6, 23 Commerce Way, Croydon CR0 4ZS 020 8680 9026 sales@ibb.pl

IBB Birmingham 425 Walsall Rd, Birmingham B42 1BT 0121 356 8655 sales@ibb.pl

GRUNT POD FARBĘ SILIKONOWĄ SP30

SIATKA Z WŁÓKNA SZKLANEGO M145 & M155

IBB Manchester Unit 24, Piccadilly Trading Estate, Manchester M1 2NP 07500 786939 sales@ibb.pl

09 home 2017 CS3 FINAL.indd 9

30/01/2017 16:25:39

DOM I WNÄ&#x2DC;TRZE

010 home 2017 CS3 FINAL.indd 10

30/01/2017 16:25:42

DOM I WNÄ&#x2DC;TRZE

011 home 2017 CS3 FINAL.indd 11

30/01/2017 16:25:45

DOM I WNĘTRZE

S

Szkło udomowione.

Przeszklenia w pokoju dziennym

zkło – niby rzecz prosta, a potrafi dokonać w domu niejednej rewolucji.

Szklane rozwiązania sprawdzają się zarówno we wnętrzach przytulnych, zaaranżowanych w stylu eko, jak i modernistycznych, chłodnych – wszędzie tam, gdzie lokatorzy poszukują ciekawych sposobów na przedzielenie przestrzeni, a także jej kunsztowne wykończenie.

W zależności od potrzeb, szkło może pełnić we wnętrzu różne funkcje.

Wymieńmy tylko te najciekawsze: w nietuzinkowy sposób oddziela od siebie różnorakie pomieszczenia, łączy style wnętrzarskie, tworzy tzw. strefy intymności. Biorąc pod uwagę transparentność szkła, szczególnie ten ostatni punkt może dziwić, choć nie powinien, ponieważ współczesna technologia potrafi sprostać nawet najbardziej wyszukanym oczekiwaniom klientów. Dowodem na to jest aktywne szkło PRIVA-LITE, którego powierzchnia w zależności od wymagań zmienia strukturę z przeziernej na nieprzezierną i odwrotnie. Szkło PRIVA-LITE oparte jest na technologii ciekłych kryształów, umieszczonych w folii między taflami szkła, które pod wpływem pola elektrycznego ulegają uporządkowaniu, co sprawia, że szkło staje się przezierne. Z kolei po odcięciu dopływu prądu wraca do matowej struktury, nie blokując przy tym źródła naturalnego światła.

Sprawdzone w praktyce Szklane okładziny ścienne, ścianki działowe, schody, podłogi, drzwi czy grzejniki to tylko niektóre sposoby na wprowadzenie szkła do pokoju dziennego. Jeśli listę tę rozszerzymy jeszcze o szkło dla meblarstwa czy lustra, otrzymamy bogatą ofertę zastosowań szkła w salonie. Jednym z najefektowniejszym sposobów jest jednak użycie go w formie ścianki działowej, w szczególności gdy ma ona oddzielać od siebie pomieszczenia pełniące dwie zupełnie różne funkcje, jak pokój dzienny i łazienka.

Optyczne powiększenie przestrzeni czy doświetlenie jej światłem słonecznym, jest możliwe dzięki zamontowaniu szklanej ścianki działowej. Na jakie aspekty należy wówczas zwrócić uwagę?

– Decydując się na oddzielenie od siebie dwóch pomieszczeń za pomocą szkła, warto pomyśleć, co chcemy zyskać poprzez taką aranżację. Jeśli zależy nam na zachowaniu poczucia przestrzeni lub optycznym jej powiększeniu, powinniśmy zdecydować się na ściankę działową ze szkła DIAMANT – mówi Magdalena Lipińska, Kierownik Rozwoju Rynku Interior Saint-Gobain. – Natomiast jeśli chcemy, aby szkło dostosowywało się do naszego trybu życia i zapewniło nam na przykład prywatność na życzenie, możemy użyć zaawansowanego technologicznie szkła PRIVA-LITE, które pozwala na szybką zmianę stanu

nieprzeziernego na przezierny, zachowując przy tym pełną przepuszczalność światła – wyjaśnia ekspert. Tego typu rozwiązania to prawdziwy technologiczny majstersztyk. Niektórzy, zamiast skupiać się na praktycznym aspekcie wykorzystania szkła, wolą skoncentrować się na jego walorach wizualnych.

Również te spełnia szeroka gama szkła i produktów szklanych Saint-Gobain – od szkła kolorowego, lakierowanego, czy ornamentowego, poprzez szkło laminowane, na szkle hartowanym kończąc.

Dekor czy kolor?

Szkło nie musi być transparentne, dodajmy, że nie musi być także idealnie równe ani krystalicznie białe. Szklane przegrody wewnętrzne wykonane z finezyjnego szkła ornametowego, np.

MASTER-SOFT, to sposób na przedefiniowanie standardowego myślenia o tym materiale wykończeniowym.

Tego typu produkty o innowacyjnej strukturze – z jednej strony gładkie i połyskujące, z drugiej wzorzyste – znajdują we wnętrzach wiele zastosowań.

Sprawdzają się, gdy trzeba podkreślić wyjątkowy charakter pomieszczenia – jako ścianka działowa, drzwi lub kabina prysznicowa, a także jako element wykończenia stołów, stolików, szaf czy biurek, czyli wszystkich tych mebli, które w salonie pełnią często rolę pierwszo-

planową. Równie efektowne jest szkło STADIP COLOR – szkło bezpieczne, laminowane, które z powodzeniem możemy zastosować np. jako element balustrad czy stopnie schodów.

Kolejnym przykładem szkła dekoracyjnego chętnie stosowanym we wnętrzach jest szkło TEX GLASS, które łączy przejrzystość szkła z wyjątkowymi elementami tkanin i nadaje unikalny charakter każdemu wnętrzu.

Dzięki TEX GLASS każde pomieszczenie w domu będzie wyróżniać się subtelną elegancją i wyrafinowanym charakterem.

Wyzwól kreatywność Szkło lakierowane PLANILAQUE to kolejny przykład z szerokiej palety szkła Saint-Gobain, które dostępne jest w wielu atrakcyjnych kolorach, umożliwiających personalizację wnętrz. Szkło lakierowane doskonale pasuje zarówno do nowoczesnego, jak i klasycznego umeblowania, dzięki bogatej kolorystyce możliwe jest idealne zestawienie szkła z naturalnymi materiałami, takimi jak drewno, metal czy kamień. Szkło lakierowane położone na ścianach jako okładzina ścienna dekoruje korytarze i salony, a użyte jako okładzina wewnątrz kabin prysznicowych – dodaje kolorów łazience.

012 home 2017 CS3 FINAL.indd 12

30/01/2017 16:25:47

DOM I WNÄ&#x2DC;TRZE

013 home 2017 CS3 FINAL.indd 13

30/01/2017 16:25:48

DOM I WNĘTRZE

Meble modułowe – więcej niż puzzle

D

Głównym atutem mebli modułowych jest ich mobilność, co pozwala na niezliczone możliwości aranżacji wnętrz. Niewielkim wysiłkiem można dzięki nim przemeblować salon tak, aby wyglądał na nowy. Wystarczy elementy systemu przestawić w inne miejsca niż dotychczas stały.

konfiguracjach. Zestawione ze sobą stanowią wygodny narożnik, który nocą w miarę potrzeb, stanie się idealnym miejscem do spania, jeśli odpowiednio połączymy ze sobą wszystkie elementy. Ukryta w jednym z nich skrzynia na pościel będzie dodatkowym udogodnieniem. Co ważne, nie zawsze musimy moduły ustawiać obok siebie.

Osobno posłużą do wypoczynku jako odrębne meble, pozwalając na komfort każdemu z domowników.

To my decydujemy… czy mamy kanapę narożną czy też oddzielne fotele i siedziska. I w każdej chwili możemy zmienić zdanie!

Meble modułowe pozwalają nam tworzyć kompozycje w różnych

Docenią je także wszyscy, którzy mają małą powierzchnię mieszkalną

ają mnóstwo możliwości aranżacyjnych, dzięki czemu się nie nudzą. Ich zaletą jest przede wszystkim funkcjonalność. Możemy je wzbogacać o kolejne elementy.

Meble modułowe są doskonałym rozwiązaniem w każdym wnętrzu.

P

lub chwilowo dysponują niedużym budżetem na urządzenie przestrzeni.

Wtedy można zacząć kompletować meble – zaczynając od jednego, czy dwóch modułów. Z biegiem czasu i w miarę możliwości zestaw może się powiększyć o kolejne jego składowe.

Pamiętajmy jednak, że warto korzystać z oferty dostępnej u znanych producentów mebli, o których wiemy, że działają na rynku od lat i mają wyrobioną renomę. Dzięki czemu nie będzie problemu z dobraniem elementów tego samego systemu.

Jeśli przy tym zdecydujemy się na ponadczasowy design oraz dobrą jakość, nawet po wielu latach meble modułowe będą wyglądały modnie i elegancko, a przy tym sprawdzą się w każdym wnętrzu.

Design na krawędzi – o różnych typach profili blatów

iękny kolor i ciekawy rysunek blatu konglomeratowego to niezwykle istotne cechy, które sprawiają, że kuchnia nabiera niepowtarzalnego uroku. Trzeba jednak pamiętać, że równie ważne jak powierzchnia materiału, jest także odpowiednie wykończenie jego krawędzi. To ono bowiem decyduje o ostatecznym charakterze pulpitu, nadając mu nowoczesny, klasyczny lub dekoracyjny sznyt.

Konglomerat kwarcowy to materiał, który pomimo niewielkiej wagi, charakteryzuje się dużą wytrzymałością przy jednoczesnej łatwości w profilowaniu.

Dlatego blaty konglomeratowe Technistone można przycinać do dowolnych kształtów, także zaokrąglonych, oraz łączyć je bezspoinowo, co pozwala na wykonanie z tego samego surowca np. niecki zlewozmywaka oraz powierzchni roboczej. Ze względu na podatność na kształtowanie, a nawet odporność na złamania i ukruszenia, krawędziom blatów konglomeratowych można nadać oryginalne, fantazyjne kształty.

Przegląd sposobów wykończeń

jest nadrukowywany na powierzchni, a widoczny w całym przekroju slabu, zróżnicowane wykończenia krawędzi mogą prezentować się jeszcze efektowniej – mówi Krzysztof Piotrowski, przedstawiciel firmy Technistone.

Wyjściową postacią krawędzi blatu jest kąt prosty. Bardzo często jednak ścina się jego grzbiet, aby profil nie był zbyt ostry – takie wykończenie nazywane jest fazą.

Jeszcze bardziej zaokrąglone krawędzie nazywane są ćwierćwałkiem lub półwałkiem. Inną możliwością wykończenia brzegu blatu są skosy o różnym stopniu nachylenia, wykonywane zarówno na górnej, jak i dolnej krawędzi.

Poza wymienionymi sposobami wykończeń krawędzi, istnieje ogromna liczba kombinacji profili, które nadadzą blatowi niepowtarzalnego charakteru. Dodatkowo często stosowaną praktyką jest wykonywanie tzw. podklejek, czyli umieszczanie pod płytą główną blatu dwóch lub trzech dodatkowych fragmentów slabu. Odpowiednio przytwierdzone za pomocą kleju o wysokiej sile wiązania oraz oszlifowane elementy sprawiają, że blat wydaje się grubszy i bardziej okazały.

– Obok obróbek standardowych, popularnością cieszą się także dekoracyjne wykończenia krawędzi, nadające brzegom blatu ciekawe kształty. Może być to pojedyncza lub podwójna „fala”.

Istnieją także krawędzie, składające się z trzech kaskadowych uwypukleń, uszeregowanych od najmniejszego do największego. Dzięki temu, że w konglomeratach Technistone wzór nie

Wykończenie to… podstawa!

Profesjonalnie wykonane i odpowiednio dobrane wykończenie krawędzi

blatu będzie jego największą ozdobą.

Warto pamiętać, że aby zachwycało kunsztem wykonania, powinno być stworzone przy użyciu profesjonalnych narzędzi i przez doświadczonych specjalistów branży kamieniarskiej.

Duże znaczenie ma także właściwy dobór profilu do stylistyki wnętrza.

Do kuchni nowoczesnych, o minimalistycznym wyposażeniu, najlepiej pasować będą proste lub fazowane wykończenia krawędzi. Ciekawie w takich aranżacjach prezentować się również będzie wykończenie surowe, w którym chropowate boki przypominają naturalnie odłupany kamień.

Przywodzące na myśl średniowieczną architekturę Europy pojedyncze lub podwójne „fale” dodadzą eleganckiego charakteru kuchniom klasycznym oraz urządzonym w tradycyjnym angielskim stylu. Bardziej skomplikowane oraz inne bogate fryzy zwieńczą wyrafinowane aranżacje glamour lub w stylu amerykańskim. Bardzo dobrze komponują się one z rysunkiem marmuru, nadając kuchni prestiżowy, reprezentacyjny

014 home 2017 CS3 FINAL.indd 14

30/01/2017 16:25:50

DOM I WNÄ&#x2DC;TRZE

015 home 2017 CS3 FINAL.indd 15

30/01/2017 16:25:52

DOM I WNĘTRZE

W każdej kuchni jest miejsce na spiżarnię!

N

arzekamy na brak miejsca w kuchni, często jednak problemem jest złe wykorzystanie dostępnej zabudowy. Zamiast zastawiać blat kolejnymi produktami, a butelki z wodą upychać pod stołem, trzeba funkcjonalnie zorganizować strefę przechowywania zapasów.

Początek roku to czas na realizację ważnych postanowień. Jednym z najczęściej podejmowanych wyzwań noworocznych jest zmiana dotychczasowego sposobu odżywiania i zastąpienie mało wartościowych, gotowych posiłków, zdrowym domowym jedzeniem.

I koniecznie będziemy wypijać zalecane przez dietetyków przynajmniej 2 litry wody dziennie. Aby było to możliwe, musimy odpowiednio wyposażyć naszą domową spiżarnię.

Tu jednak pojawia się pierwszy problem. Gdzie pochować te wszystkie specjały, które mają zadbać o nasze zdrowie? Czy nasza kuchnia to pomieści?

– Niewielu z nas może pozwolić sobie na posiadanie osobnej spiżarni, w której bez problemu będziemy przechowywać nawet spore zapasy żywności. Z kolei zabudowa kuchenna ma ograniczoną powierzchnię

i nie można jej eksploatować w nieskończoność, licząc na to, że wszystko jakoś się pomieści. Zawsze jednak możemy się postarać wygospodarować jak najwięcej miejsca – podpowiada Sylwia Kowalska-Mikutel, projektantka spółki Meblowej KAM z Milejewa. – Skutecznym sposobem są sprawdzone rozwiązania, które pomogą optymalnie zagospodarować dostępną przestrzeń, a przy okazji uporządkują strefę zapasów.

Pod ręką i dobrze widoczne Upchnięcie zapasów w zwykłej szafce kuchennej, tylko na chwilę rozwiąże problem. Powróci on w momencie, gdy z takiej szafki będziemy próbowali wyjąć potrzebny nam produkt.

Głębokie półki są zazwyczaj źle wykorzystane – z tyłu pozostaje sporo wolnego miejsca, do którego mamy słaby dostęp, wszystko bowiem staramy się umieścić z przodu „pod ręką”. Trudno jest za każdym razem „nurkować” w szafie w poszukiwaniu potrzebnego artykułu, czy – co gorsza – wyjmować całą zawartość półki.

Dodatkowo produkty układamy

w przypadkowej kolejności, co też nie ułatwia codziennej pracy w kuchni. Dlatego na podręczną spiżarnię najlepiej zagospodarować praktyczne i wygodne wysuwane szafki w postaci cargo.

Dzięki przejrzystemu systemowi koszy od razu widzimy wszystkie umieszczone w nich zapasy, które możemy efektywnie posegregować i mamy pełen dostęp do całej zawartości. Wszystko jest zgromadzone w jednym miejscu, nie marnujemy więc czasu na szukanie produktów w kilku szafkach.

– Zaletą wysuwanych systemów cargo, oprócz tego, że bez problemu sięgniemy nawet do najdalej poukładanych produktów, jest możliwość dostosowania wysokości koszy do artykułów spożywczych, które będziemy w nich przechowywać. Nie tracimy w ten sposób cennej przestrzeni – mówi projektantka. – Poza tym wysuwane kosze cargo możemy zamontować w głębokiej, ale wąskiej szafce, która w innym przypadku pozostałaby zupełnie niezagospodarowana.

Dzięki nowoczesnym prowadnicom, na których montowane są kosze cargo, nawet z dużym obciążeniem wysuną się łatwo i delikatnie.

Zawsze na swoim miejscu Nawet w dużej i pojemnej szufladzie możemy zmarnować sporo cennego miejsca. Choć są praktyczne i bardzo wygodne w użytkowaniu, nie poradzą sobie z chaotycznie powrzucanymi zapasami żywności, a podczas otwierania możemy być pewni, że otwarta torebka z ryżem czy kartonik z kaszą przewrócą się, wysapując swoją zawartość. Aby uniknąć niepotrzebnego bałaganu, warto szuflady wyposażyć w oragnizery, które ustabilizują przechowywane w nich produkty i zapewnią przejrzystość naszej podręcznej spiżarni.

– To od nas zależy, czy wykorzystamy szufladę w sposób optymalny – przekonuje Sylwia Kowalska-Mikutel. – Dlatego szuflady w naszych systemach mebli wyposażamy w praktyczne organizery porządkujące, które pozwolą pogrupować artykuły, ułatwią utrzymanie porządku i zagwarantują nam, że nawet podczas gwałtownego otwarcia szuflady wszystko pozostanie na swoim miejscu.

016 home 2017 CS3 FINAL.indd 16

30/01/2017 16:25:54

DOM I WNĘTRZE

LVT – moda na luksusowe podłogi w mieszkaniu

L

uksusowe płytki winylowe LVT (luxury vinyl tiles) na świecie cieszą się ogromną popularnością. Moda na nie zaczęła się dość niedawno, choć zauważamy, że tendencja ta błyskawicznie rośnie.

Podłogi LVT przez wiele lat kojarzyły się z mało estetycznymi, choć powszechnie dostępnymi za czasów PRL-u wykładzinami PVC. Gdy tylko pojawiła się taka możliwość, zaczęliśmy więc układać na podłogach drewno, ceramikę i kamień. I choć naturalne materiały mają wiele zalet, to coraz chętniej otwieramy się na to, co doskonale sprawdza się w innych krajach.

Panele LVT są jednymi z najbardziej popularnych materiałów podłogowych od wielu lat. Cenione są przede wszystkim za wyjątkową trwałość. Technologia laminowania pod ciśnieniem kilku warstw i wierzchnia warstwa trwałego winylu o grubości 1 mm sprawiają, że są one odporne na wszelkiego rodzaju zarysowania i uszkodzenia. Najlepsi producenci, tacy jak Amtico – światowy lider produkujący od ponad 50 lat podłogi

LVT – udzielają na nie dożywotniej gwarancji!

Marzy nam się heban, marmur czy nawet metal pod stopami w całym mieszkaniu, choć mamy świadomość, że nie sprawdzą się one w łazience czy kuchni? W przypadku podłóg LVT jest to możliwe. Zatopiona pomiędzy warstwami błona fotograficzna stwarza nieograniczone możliwości aranżacyjne. Możemy dzięki temu uzyskać wzory idealnie naśladujące strukturę naturalnych materiałów, takich jak drewno, kamień czy ceramika.

Podłogi LVT są przy tym wyjątkowo odporne na wodę, środki chemiczne i czynniki zewnętrzne. To sprawia, że możemy w całym domu mieć jednolitą, wymarzoną posadzkę, zaczynając od salonu i sypialni, a skończywszy na najbardziej narażonych na wilgoć pomieszczeniach, jakimi są kuchnia, łazienka czy pomieszczenia gospodarcze.

Ważną zaletą podłóg LVT jest też fakt, że są one ciepłe i posiadają właściwości antyelektrostatyczne, a przez to przyjemne w odbiorze o każdej porze roku. Docenią to zwłaszcza lubiący chodzić po domu boso i mający małe dzieci. Podłogi winylowe są też bardzo ciche oraz skutecznie tłumią wszelkie hałasy. Dzięki temu nie słychać kroków domowników czy spadających na podłogę przedmiotów, co jest istotne szczególnie w mieszkaniach i domach jednorodzinnych. I kolejna ważna kwestia: można je szybko ułożyć – nie wymagają specjalnych przygotowań podłoża oraz sprawnie wymienić podczas remontu pojedyncze elementy lub całą posadzkę. Nie trzeba nic kuć i hałasować, a wszystko odbywa się sprawnie i nie przysparza problemów. Niemniej ważnym atutem jest prostota użytkowania – panele LVT bardzo łatwo utrzymać w czystości. Wystarczy, że wytrzemy je na mokro.

017 home 2017 CS3 FINAL.indd 17

30/01/2017 16:25:57

DOM I WNĘTRZE

Jak dbać o drewniane okna?

J

ak przekonują specjaliści, drewniane okna powinno czyścić się 2-3 razy w roku. Prace należy rozpocząć od wytarcia ramy z powierzchniowych zabrudzeń, np. takich jak kurz. Do tej czynności najlepiej użyć miękkiej ściereczki (np. z bawełny). Środki specjalistyczne, które służą do mycia drewnianych elementów, możemy zastąpić płynem do mycia naczyń lub mydłem. Ich kilka kropel w połączeniu z wodą pozwoli na sprawne i dokładne umycie powierzchni. Trzeba jednak zwrócić uwagę na skład detergentu, którego zamierzamy użyć. Nie może on bowiem zawierać szkodliwego dla lakieru amoniaku. Do pielęgnacji nie należy także używać środków żrących lub ściernych. Najlepszym wyborem jest emulsja czyszcząca przeznaczona specjalnie do drewna.

Lakierowanie Drewno to specyficzny materiał.

Każdy gatunek inaczej reaguje na warunki atmosferyczne. Lakier, którym pokryta jest stolarka otworowa drewniana, powinien zapewniać ochronę przez kilka lat. Jednakże pod wpływem

zanieczyszczeń, może on dużo szybciej przestać spełniać swoje zadanie. To kolejny powód, dla którego warto pamiętać o systematycznym czyszczeniu okien.

Najlepiej dwa razy w roku np. przed okresem letnim i zimowym sprawdzić stan lakieru. Jeśli nie ma ono otarć czy zadrapań, należy umyć tylko ramę.

W momencie, gdy zauważymy drobne zniszczenia wystarczy je oczyścić, wygładzić delikatnie drobnym papierem ściernym (o granulacji od 200 do 400), a na koniec osuszyć. Następnie, uszkodzone miejsce należy pomalować lub polakierować. Najlepiej użyć do tego środka fabrycznego, który został dobrany do gatunku i rodzaju drewna. Jeśli obawiamy się, że nie podołamy wszystkim czynnościom renowacyjnym lub zniszczenia są zbyt duże, możemy poradzić się specjalistów.

Renowacja okuć i uszczelek Podczas codziennego otwierania, uchylania czy zamykania, okna narażone są na liczne obciążenia mechaniczne. Jak wiadomo, oddziaływania atmosferyczne także

wpływają na żywotność metalowych elementów i uszczelek. Aby uniknąć problemu należy raz w roku smarować, naoliwiać oraz regulować okucia okienne i gumowe elementy.

Bardzo częstym problemem jest przymarzanie uszczelek do profili.

Można temu zapobiec poprzez naniesienie na ich powierzchnię odpowiedniego środka. Przegląd okuć należy rozpocząć od sprawdzenia poprawności działania.

Jeśli zauważymy, że okno się nie domyka lub lekko się obniżyło, regulujemy poziom i docisk ramy śrubami przy zawiasach. Uszkodzone wkręty trzeba niezwłocznie wymienić, bo mogą spowodować one wypadnięcie okna. Wszystkie ruchome części z kolei smarujemy lub naoliwiamy preparatem w butelce z aplikatorem – co ułatwi dotarcie nawet do najgłębszych okuć.

Przed tym zabiegiem trzeba oczyścić je i usunąć z zanieczyszczeń.

Nakładki aluminiowe na drewniane okna Gdy chcemy wybrać drewniane okna, ale zniechęcają nas czynności

związane z ich konserwacją – dobrym rozwiązaniem są nakładki aluminiowe. Jest to idealne i sprawdzone połączenie funkcjonalności, trwałości i estetyki. Ich zastosowanie pozwala m.in. na uzyskanie dwukolorowych okien. Z zewnątrz budynku, taka możliwość pozwala na dopasowanie oszklenia do koloru elewacji, dachu lub drzwi, czy po prostu kształtu jego bryły. Wewnątrz mieszkania natomiast, drewniane okna idealnie współgrać będą z ich unikalnym charakterem. Warto podkreślić, że drewniane profile znakomicie tworzą przytulny klimat domowych wnętrz. Jeżeli chodzi zaś o funkcjonalność, nakładki aluminiowe to forma znakomitej ochrony przed warunkami zewnętrznymi. Ich wybór, to doskonałe rozwiązanie dla wszystkich, których domy narażone są na szkodliwe czynniki atmosferyczne. Nadmorski klimat czy zanieczyszczone powietrze wielkich miast negatywnie wpływają na jakość drewna, dlatego nakładki aluminiowe pomogą zapobiec ich niekorzystnym zmianom. Bez wątpienia dużym atutem takich okien jest także prostota ich konserwacji – od wewnątrz możemy bowiem dbać o nie jak o meble.

018 home 2017 CS3 FINAL.indd 18

30/01/2017 16:25:59

DOM I WNĘTRZE

S

ypialnia, jest miejscem intymnym, w którym w przeciwieństwie do innych pomieszczeń stawiamy wyłącznie na własny komfort.

Odpowiednio zaprojektowana i urządzona, ma szansę stać się naszą prywatną enklawą.

Centrum sypialni jest łóżko, które przede wszystkim musi być wygodne i dopasowane do naszych wymagań i upodobań. Najpopularniejsze są ostatnio te, w których rama jest elementem przyciągającym wzrok i nadająca styl wnętrzu. Może być całe tapicerowane, z drewnianymi bądź metalowymi wstawkami.

Zagłówek bywa zintegrowany z oświetleniem, co eliminuje konieczność stawiania lampki na stoliku lub montowania osobnych kinkietów. Komfort zapewnią nam też inne elementy sypialni – coraz częściej tworzące całość z łóżkiem. Jeśli lubimy oglądać telewizję na leżąco, w podnóżku może być zainstalowany telewizor, a miłośników czytania przed snem

Sypialnia

z pewnością zainteresuje łóżko ze schowkiem na książki w zagłówku.

W modelach ligi hi-tech nie tylko fani muzyki mają do wyboru opcję z głośnikami i panelem, do którego łatwo podłączą telewizor czy komputer. Interesującym pomysłem jest zagłówek wyposażony w ruchome skrzydła, które – niczym baldachim w dawnych sypialniach ma sprawić, że łóżko stanie się zaciszną, przytulną i odizolowaną enklawą.

Za naszą wygodę w sypialni odpowiadają także dodatkowe elementy wyposażenia. Tu każdy

przedmiot ma ściśle określone zadanie i miejsce. W przypadku mebli w klasycznym stylu są to szafki, stolik nocny i ławka u podnóżka – niezintegrowane ze sobą, chociaż obowiązkowo z tej samej kolekcji. Nie ma tu miejsca na przypadkowość.

Sypialnie nowoczesne, eklektyczne, a nawet te nawiązujące do tradycyjnych stylów rządzą się bardziej liberalnymi zasadami – meble nie muszą być z tej samej serii co łóżko, a czasem bywa to wręcz niewskazane. W trendach

wnętrzarskich podobnie jest jak w modzie odzieżowej, która raz dyktuję zasadę dopasowania butów do torebki, by za moment stało się to démodé.

Dobrym rozwiązaniem jest umieszczenie w sypialni toaletki i szafy, zwłaszcza gdy nie mamy garderoby tuż obok.

W rozbudowanych zestawach znajdziemy również te elementy.

Chcąc ocieplić dużą bryłę, projektanci dekorują jej uchwyty efektownymi frędzlami, a całą bryłę nawet wspaniałymi freskami czy rzeźbieniami. Toaletka jest dla niemal każdej kobiety ważnym elementem wyposażenia sypialni. Wyposażona w lustro, szuflady i schowki na kosmetyki oraz biżuterię zapewni swobodne przygotowanie się do wyjścia w ciągu dnia, a wieczorem umożliwi sprawne zmycie makijażu.

Nieodłącznym elementem przytulnej i eleganckiej sypialni są tkaniny obiciowe, poduchy, pledy i zasłony w naszym ulubionym stylu i kolorze. Zatem wszystko czego potrzebujemy do przyjemnych snów.

019 home 2017 CS3 FINAL.indd 19

30/01/2017 16:26:02

CAFÉ COOLTURA FASHION WEEK

DOM I WNĘTRZE

020 home 2017 CS3 FINAL.indd 20

30/01/2017 16:26:05

DOM I WNÄ&#x2DC;TRZE

ANT BM reklama A4

021 home 2017 CS3 FINAL.indd 21

30/01/2017 16:26:08

DOM I WNĘTRZE

Trudne relacje właścicieli mieszkań i najemców Kilka prostych zasad współpracy pozwala uniknąć sporów

W

śród najczęstszych powodów sporów między właścicielami mieszkań a najemcami są płatności za naprawę usterek, obecność zwierząt domowych czy zbytnia ingerencja w aranżację mieszkania. Da się ich uniknąć, ustalając już na wstępnym etapie, zasady współpracy, które zostaną zawarte w umowie oraz przygotowując protokół zdawczo-odbiorczy. Przede wszystkim jednak relacjom na linii najemca – właściciel powinno towarzyszyć większe zaufanie i otwarta komunikacja – podkreśla Sławek Muturi, ekspert rynku najmu.

sobie bezproblemowy najem. 100+ pytań i odpowiedzi”.

– Dzisiaj jest tak, że język, którym się posługujemy do opisywania relacji na linii najemca-właściciel jest językiem histerii. Właściciele o najemcach myślą, że nie płacą, zadłużają i niszczą mieszkanie, hałasują i są uciążliwi dla sąsiadów, Z kolei najemcy o właścicielach też nie mają najlepszego zdania.

Mówią, że to bezduszni kapitaliści, dla których liczy się tylko kasa, którzy obiecują remont i o tym zapominają – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Sławek Muturi, założyciel Grupy Mzuri i autor książki „Poradnik dla najemczyń i najemców. Jak zapewnić

Do nieporozumień dochodzi m.in. dlatego, że ani najemcy, ani właściciele do końca nie rozumieją procesu najmu, który jest pewnym łańcuchem powiązanych ze sobą zdarzeń.

Praktyka jednak pokazuje, że jest to mylne wyobrażenie. 99 proc. najemców to uczciwi ludzie, którzy nie szukają zwady z właścicielem mieszkania. Podobnie sprawa ma się z właścicielami lokali.

– Mimo że obie strony są uczciwe, czasami dochodzi do nieporozumień, a nawet do konfliktów, ale w naszej ocenie nie wynika to wcale ze złej woli jednej czy drugiej strony, jak to się powszechnie uważa – podkreśla Muturi.

– Jakieś zaniechanie na wstępnym etapie może później skutkować problemami. To nie jest tak, że te problemy pojawiają się z nieba – wskazuje Muturi.

Kluczowym elementem jest umowa, która określa prawa i obowiązki stron, reguluje wzajemne oczekiwa-

nia i ustala płaszczyznę relacji. Dziś często ogranicza się to do ustnego porozumienia lub krótkiego dokumentu, zawierającego tylko ogólne, obligatoryjne kwestie. Chodzi jednak o to, by w umowie, najlepiej w formie pisemnej, zawrzeć jak najwięcej szczegółów. Zdaniem eksperta dobra umowa powinna przewidywać sposoby rozstrzygania potencjalnych problemów.

Wielu nieporozumień można też uniknąć dzięki szczegółowemu protokołowi zdawczo-odbiorczemu, który jest ważnym elementem umowy najmu. Dokładnie opisany stan mieszkania pozwoli bezproblemowo rozliczyć się po zakończeniu najmu, – Dzisiaj w głowach mamy zakorzenione opinie, że ta druga strona może nas oszukać, więc podchodzimy do najmu z takim nastawieniem, że albo on mnie oszuka, albo może lepiej ja oszukam jego. Na tak zabagnionym gruncie trudno jest zbudować normalną, biznesową relację, jaką jest najem. Ta relacja powinna być oparta na zaufaniu, na wzajemnym poszanowaniu i na otwartej komunikacji, a tego często brakuje, i to też jest powodem wielu

problemów – podkreśla Sławek Muturi.

Jednym z potencjalnych punktów spornych może być kwestia płatności za usterki. Muturi radzi, by ustalić, czy po stronie właściciela mieszkania są zarówno większe remonty, jak i naprawa mniejszych awarii. Najemca powinien także zobowiązać się do informowania właściciela na bieżąco o pojawiających się problemach.

Inną sprawą, która może wywołać konflikt jest zbytnia ingerencja najemcy we wnętrze mieszkania. Najemcy powinni ograniczać się jedynie do takich zmian, które nie utrudnią przywrócenia stanu sprzed przeprowadzki. Na poważniejsze prace remontowe powinien wyrazić zgodę właściciel.

Spór potrafi też wywołać kaucja. Najemca powinien dostać pełną kwotę kaucji, jeśli nie doszło do szkód z jego winy, które nie zostałyby naprawione, a także jeśli mieszkanie nie jest na tyle brudne, że wymaga wynajęcia ekipy sprzątającej. Normalną rzeczą są np. wyblakłe ściany z lekkimi przebarwieniami, ale do potrącenia z kaucji kwalifikuje się już np. plama z wina czy ślady butów na ścianach.

022 home 2017 CS3 FINAL.indd 22

30/01/2017 16:26:11

DOM I WNĘTRZE

Jak dbać o nawierzchnie betonowe w czasie zimy?

Z

ima stanowi prawdziwy egzamin dla materiałów nawierzchniowych, stosowanych na zewnątrz. Spadająca poniżej zera temperatura, zalegający śnieg i oblodzenie, z pewnością nie tworzą idealnych warunków dla utrzymania pożądanego stanu betonowych kostek czy płyt.

Ekspert Libet podpowiada, jak pielęgnować ścieżki i podjazdy w czasie zimowych miesięcy, by uniknąć przykrych niespodzianek na wiosnę.

usuwaniu. Zalegająca przez długi czas pokrywa śnieżna może bowiem doprowadzić do odbarwienia kostki. „Sposób usuwania śniegu z nawierzchni powinien uwzględniać rodzaj materiału, z jakiego jest wykonana.” – zwraca uwagę Kamil Drewczyński, specjalista firmy Libet. „W przypadku kostek i płyt betonowych niewskazane są narzędzia metalowe. Powinniśmy używać łopat i szufli z łyżkami z tworzywa sztucznego, które nie doprowadzą do zarysowania powierzchni” – dodaje ekspert.

Bezpieczne usuwanie śniegu

Odladzanie kostki betonowej

Choć ogrody pokryte białym puchem mają swój urok, nie wolno zapominać o jego regularnym

Pokrywająca nawierzchnię warstwa lodu może być trudna do usunięcia, a próba skucia jej ostrymi narzędzia-

mi grozi powstaniem rys i pęknięć. „Do odladzania kostki brukowej nie powinno się też używać soli, gdyż negatywnie wpływa ona na wyroby betonowe. Zdecydowanie mniej inwazyjnym środkiem jest chlorek magnezu, który nie tylko nie pozostawia nalotu, lecz także jest bezpieczny dla roślin i zwierząt” – podpowiada Kamil Drewczyński z Libet. „Sprawdzonym i niedrogim sposobem na samo zabezpieczenie oblodzonych ścieżek jest po prostu posypanie ich piaskiem” – dodaje.

Odpowiednie zabezpieczenie kostki Częste wahania temperatury, która oscyluje w granicach zera stopni Celsjusza, powodują naprzemienne zamarzanie i odmarzanie wody,

wnikającej w strukturę kostek czy płyt oraz szczelin między nimi.

Nie tylko osłabia to ich wytrzymałość, ale też grozi powstawaniem pęknięć. Warto więc już na etapie projektowania nawierzchni wybrać takie materiały, które charakteryzują się wysoką odpornością na warunki atmosferyczne oraz niską nasiąkliwością. „Kostki z linii Libet Decco oraz niektóre płyty z grupy Libet Impressio uzyskują już na etapie produkcji ochronę w postaci systemu ALS (Anti Liqiud System), dzięki któremu ich struktura jest uszczelniana nie tylko w warstwie wierzchniej, ale i od wewnątrz, przez co zmniejsza się ich nasiąkliwość” – wyjaśnia ekspert Libet.

Wpływa to nie tylko na ograniczenie powstawania plam i przebarwień, ale też zwiększa mrozoodporność.

W konsekwencji kostki i płyty zachowują swój pierwotny kolor, kształt i strukturę, mimo trudnych warunków pogodowych.

023 home 2017 CS3 FINAL.indd 23

30/01/2017 16:26:12

DOM I WNÄ&#x2DC;TRZE

024 home 2017 CS3 FINAL.indd 24

30/01/2017 16:26:15

063

672-MAKIETA 3 44-67.indd 63

30/01/2017 18:45:24

064

CAFÉ COOLTURA Zdrowie i uroda wywać w specjalnym pudełku wypełnionym płynem do soczewek. Typów soczewek jest bardzo dużo, na rynku możemy znaleźć również takie, w których można spać – istnieją modele pozwalające na korzystanie z soczewki aż do 30 dób. Co więcej, „kontakty” mogą spełniać także funkcje estetyczne. W zależności od naszych preferencji, mogą podkreślać kolor tęczówek lub nadawać im zupełnie nowy wygląd.

Styl życia

Soczewki czy okulary – co wybrać?

Zarówno soczewki kontaktowe jak i klasyczne okulary przekonują do siebie silnymi atutami. Oba rozwiązania mają swoich zagorzałych zwolenników.

»

Czy można stwierdzić, który ze sposobów korekcji jest lepszy?

O różnicach między soczewkami kontaktowymi i okularowymi opowiada ekspert KRIO – dr Maciej Sokołowski, optyk, optometrysta.

Idealne połączenie

– Tak naprawdę pytanie, co jest lepsze: soczewki kontaktowe czy okulary, jest błędnie zadane, gdyż są to produkty realizujące nieco inne założenia, a przy tym najlepiej spełniające swoją funkcję przy ich wspólnym zestawieniu – tłumaczy dr Maciej Sokołowski.

Soczewki kontaktowe są nowocze672-MAKIETA 3 44-67.indd 64

śniejszą i dyskretniejszą wersją okularów, i świetnie sprawdzają się w ciągu dnia. Jednak ich aplikacja nie jest tak szybka, jak natychmiastowe założenie okularów, a często zdarza się, że oczy powinny odpocząć od soczewek kontaktowych nieco dłużej, np. przy zapaleniu spojówek. Wtedy bez okularów się „nie obejdziemy”.

W zależności od wybranego przez nas terminu ważności soczewek, musimy pamiętać o tym, aby właściwie je pielęgnować, przechowywać i odpowiednio wcześnie zdejmować. Najpopularniejsze soczewki to jedno- i 30-dniowe. Pierwsze zakładamy rano, a zdejmujemy wieczorem, następnie wyrzucamy. Drugie należy wyjąć z oka na noc i po wyczyszczeniu przecho-

Głównym czynnikiem, który powinien dać nam odpowiedź na to, co wybrać – okulary czy soczewki kontaktowe – jest nasz styl życia. W soczewkach kontaktowych możemy robić prawie wszystko – od statycznych i spokojnych zadań biurowych po wykonywanie sportów ekstremalnych. Dają nam pewną korekcję wzroku przez wiele godzin praktycznie bez obawy o utratę czy zniszczenie.

Jeśli od soczewki wymagamy bardzo dużej precyzji, wykonywane przez nas zadania zmuszają nas do ciągłej zmiany kąta i odległości widzenia lub często zmieniamy zadania na takie, które nie wymagają korekcji – wtedy lepszym wyborem będą okulary. Te w ułamku sekundy możemy zdjąć.

Osoba, która planuje drzemki w ciągu dnia lub migruje między obowiązkami a czasem wolnym, właśnie w klasycznych okularach poczuje większy komfort.

– Wszystkie dostępne rozwiązania, poprawiające jakość naszego widzenia, mają swoje mocne i słabe strony. Wykorzystanie soczewek kontaktowych na wielu płaszczyznach wydaje się lepszą propozycją, choć trzeba pamiętać, że nie każdy może ich używać. Decyzję o aplikacji soczewek kontaktowych musi podjąć specjalista: okulista lub optometrysta.

Jeżeli praca pacjentów po 40. roku życia ma charakter dynamiczny i konieczne jest ostre odwzorowanie obiektów położonych daleko i blisko albo mamy złożoną wadę wzroku, wówczas okulary wyposażone w soczewki progresywne będą najlepszym rozwiązaniem. Z kolei do pracy z komputerem najlepiej sprawdzą się okulary z soczewkami degresywnymi, tzw. biurowymi. Także i w tym wypadku można powołać się na estetykę. Niektórzy ludzie lubią akcentować swoją urodę okularami, inni – cieszą się zakładając soczewki, gdyż tym samym ukrywają swoją wadę wzroku – dodaje dr Maciej Sokołowski. « Newseria.pl

30/01/2017 18:45:27

065 Układ odpornościowy dziecka Od urodzenia i dłużej

»

Dzieci regularnie nabywają infekcje, a częsty kontakt z innymi przyczynia się do ich przekazywania.

Nieustannie rozwijający się układ odpornościowy dziecka często zmaga się z coraz to nowymi infekcjami, przeciwko którym nie rozwinął jeszcze odporności. Podejście skoncentrowane na wzmocnieniu układu odpornościowego, a nie tylko próba pozbycia się wszystkich zarazków, w znacznej mierze pomoże zredukować symptomy i długość infekcji oraz efektywnie może wspomóc walkę organizmu w przypadku pojawienia się kolejnych infekcji.

Najskuteczniejszym sposobem na wzmocnienie układu odpornościowego dziecka jest poprawienie funkcjonowania układu trawiennego, gdyż około 70% układu odpornościowego zależy od jelit. Układ odpornościowy jelit jako pierwszy uniemożliwia groźnym wirusom przedostanie się do układu krwionośnego, który rozprowadziłby je po całym organiźmie.

Powinniśmy zachęcać dzieci do zdrowej i bogatej w substancje odżywcze diety, w której znalazłyby się różnokolorowe warzywa oraz zdrowe białko pochodzące z oleistych ryb, mięsa Grass Fed i roślin strączkowych, nie pomijając picia dużej ilości wody. Zdrowa dieta zapewni przyjmowanie substancji odżywczych takich jak witamina D, kwasy omega 3, witamina C i cynk, które w szczególny sposob przyczyniają się do utrzymania dobrego systemu odpornościowego.

Przyjmowanie suplementu wieloszczepowych żywych kultur bakterii zawierającego szczepy Lactobacillus oraz Bifidobacterium, takiego jak Bio-Kult Infantis, może wzmocnić układ trawienny dziecka i jego odporność. Bio-Kult Infantis został stworzony z myslą o niemowlętach i małych dzieciach.

Zawiera siedem szczepów żywych kultur bakterii, których działanie polega na unieszkodliwianiu groźnych bakterii i wirusów. Suplement Bio-Kult Infantis ma również w swoim składzie kwasy omega 3 z ryb oleistych i witaminę D dla poprawienia odporności oraz prebiotyki, ktore są pożywieniem dla korzystnych dla zdrowia bakterii. Bio-Kult Infantis jest dostępny w formie proszku w łatwych do użycia saszetkach i moze być dodany do napoju lub posiłku dziecka. «

672-MAKIETA 3 44-67.indd 65

02/02/2017 10:31:02

066

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

Nie tylko Toyota O konserwatywnych Brytyjczykach napisano już tomy. Ich przekonanie o wspaniałości i niepowtarzalności kuchni wyspiarskiej jest czasami irytujące.

Z drugiej jednak strony mnogość i różnorodność restauracji, jakie spotkać można w tym kraju, stawia go na pierwszym miejscu w rankingu miejsc najlepszych do nauki zawodu kucharza. Czego ja sam jestem najlepszym przykładem.

SERGIUSZ HIERONIMCZAK sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Połączenie przywiązania do tradycji i pewnej liberalności kulinarnej sprawia, że w UK na brak rozrywki gastronomicznej narzekać się nie da. Jest dla mnie ciekawostką jak łatwo wiele odmiennych kulturowo kierunków gastronomicznych znalazło swoje miejsce na scenie smaków Wielkiej Brytanii. Po części wynika to zapewne z imperialnej przeszłości Zjednoczonego Królestwa, która spoglądała we wszystkie strony świata. Napływ ludności z kolonii przyniósł zmiany w palecie smaków Brytyjczyków. Ostatnio karierę robią nawet polskie pierogi i polska kiełbasa. Niestety, 672-MAKIETA 3 44-67.indd 66

kiszone ogórki nie mają szans lub potrzebują więcej czasu.

Właściwie nie ma takiego regionu świata, którego reprezentanta nie można byłoby znaleźć na mapie UK. Głównie Londyn jest tym kociołkiem, w którym smaki mieszają się nieustannie. Wiadomo, panuje curry. Wrosło korzeniami w kulturę anglosaską i stało się narodowym daniem, choć z oryginalnym, indyjskim curry niewiele ma wspólnego. Przykłady można by mnożyć, ale dzisiaj skupię się na pewnej szczególnej kuchni – japońskiej.

Jest kilka aspektów tej kuchni, które będąc kulturowo odległe od kuchni Brytów, mogą być niezrozumiałe. Przede wszystkim w kuchni Japonii ważna jest relacja z jedzeniem, podczas gdy w Euro-

pie liczy się bardziej czynnik socjalny, biesiadny. Ale najwięcej kontrowersji wśród ludzi, których spotykam, rodzi terminologia. Dlatego dzisiaj postaram się wyjaśnić kilka pojęć.

Panko – inaczej tarta bułka lub panierka. Często pojawia się pytanie, o co chodzi? Czym właściwie różni się to panko od naszej tartej buły?

Podstawowa różnica jest w podejściu. My suszymy resztki buły i chleba, a Japończycy wynaleźli coś, co było im potrzebne, aby jedzenie stało się sztuką.

Wyobraźcie sobie wannę, w której rośnie ogromne drożdżowe ciasto. Jak urośnie, z jednej strony podłączamy plus, a z drugiej minus i pieczemy ogromną bułę jak na elektrycznym krześle. Tak się robi panko.

30/01/2017 18:45:36

067 Dzięki temu uzyskujemy idealnie białą strukturę panierki.

Sztuka dla sztuki? Nie! Sprawdźcie sami na schabowym. „Pan” to po japońsku chleb, a „ko” to mąka.

Ramen – danie główne. Co człowiek, to teoria. Najlepszy ramen jest taki albo inny, a ten powinien być z tym, albo tamten z tamtym. I co? Wszyscy mają rację. Tak naprawdę ramen ma pochodzenie chińskie i w każdym domu jest inny. Najważniejszy w nim jest makaron i dodatki. Bulion to rzecz dodatkowa. Jedynym kryterium ramenu jest umiar w składnikach. Mało, ale treściwie i każdy robi dobry ramen pod warunkiem, że mu smakuje.

Miso soup – śniadanie. Bardzo lekka zupka na bulionie z wodorostów (kombu), suszonej ryby (bonito) – wszystko razem nazywa się dashi. Do dashi dodaje się sfermentowaną pastę sojową miso, drobne kostki delikatnego tofu oraz kilka liści namoczonych wodorostów i mamy miso soup. Dla nas być może zwykła zwykłość, dla Japończyków świętość.

Teriyaki – metoda przygotowywania potraw. Polega na grillowaniu z przerwami. Przerwy robi się po to, aby posmarować mięso słodko-sojową marynatą. Dzisiaj przyjęło się, że nazwy teriyaki używamy właśnie do tej marynaty. Dla Japończyka to ma sens, dla nas nie zawsze. Podstawowy skład marynaty to sos sojowy sake lub mirin, cukier lub miód.

Dzisiejszy przepis sprawia, że zamarynowany i upieczony łosoś stanie się dla was daniem numer jeden. «

Sos teriyaki Składniki 1/2 szklanki ciemnego sosu sojowego 1 szklanka wody ½ łyżeczki świeżo zmielonego imbiru ¼ łyżeczki świeżego czosnku 5 łyżeczek cukru (może być brązowy) 2 łyżeczki mirinu 50 g sake Sposób przyrządzenia Doprowadzić do wrzenia. Wyłączyć i pozostawić do ostygnięcia. Kiedy ostygnie, przecedzić. Przechowywać w lodówce do tygodnia. Używać jako marynaty lub do sushi. Smacznego!

672-MAKIETA 3 44-67.indd 67

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

30/01/2017 18:45:38

068

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 9.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 9.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki.

Darmowy parking. Internet. £150/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07746970571, 07833667493

> Edmonton, N9 8RX, 2 Bedroom Flat,£1300/miesiecznie + rachunki, 2 sypialnie, salon z kuchnia i jadalnia oraz 2 lazienki. Ogrod komunalny.

Ogrodzony teren. Dostepne od zaraz.02088851890

> Acton wynajme 2 pokojowe mieszkanie na Acton. Mieszkanie jest w pieknym stanie, nowe z dwiema lazienkami! £1550 miesiac.

Zainteresowanych prosze o telefon 07854657004

> Hounslow wynajme 1 pokojowe, nowe mieszkanie na Hounslow. £995 miesiac. Parter, nowa kuchnia, lazienka oraz meble.

Wiecej info pod nr telefonu 07854657004

> Bounds green - dwojka dla jednej osoby - £105 plus prad i gaz do metra 10min , duza kuchnia , living , lazienka z wanna , ogrod 07756340316.

> Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

672-MAKIETA 4 68-91.indd 68

mieszkania do wynajęcia

> Bounds Green , N22 8NW, 3 bed flat - £1590/mies. 3 podwojne sypialnie, osobno salon, lazienka z wanna I toaleta, kuchnia. Dostepny od 22/02/17. 02088851890.

> Bruce Grove, N17 6HP, 2 bed flat - £1250/mies. 2 podowjne sypialnie, osobno salon, kuchnia, lazienka z wanna I toaleta.Ogrod komunalny. 02088851890.

> Jedynke wynajmę w czystym domu mało mieszkańców 07512664241

> Mitcham Wynajme duzy pokoj na Mitcham blisko tramp stop oraz bus 118 280 201. Cena 110 £ na tydzien plus depozyt. Telefon kontaktowy 07980295558 Ewa

> Dalston pokoj do wynajęcia blisko stacji Dalston kingsland. Tel 07951755163

> Muswell Hill, N10 1ET, Studio. £760/ miesięcznie + elektryka.

Podwojny pokoj z aneksem kuchennym, osobno prysznic z toaleta. Dostepne od 16/01/17.02088851890

> Edmonton, N17 8EE, Pokoj dwojka, £120/tydz plus prad i gaz do podzialu. Dom z ogrodem, duza kuchnia, lazienka z wanna, internet.

07756340316.

> Perivale wynajmę duży pokój na Perivale dla jednej osoby 120f .

Internet i rachunki wliczone.

Depozyt za 2 tyg. Dostępny od zaraz. 07809749401

30/01/2017 18:46:34

069 > Seven Sisters pokoj jedynka do wynajęcia dla pracującej spokojnej osoby w dzielnicy Tottenham blisko stacji Seven Sisters w spokojnym mieszkaniu 120 na tydzien 2 tyg. depozytu 07810688208

> Wood Green, N17 7QB, 3 bed dom - £1700/mies. 3 duze sypialnie, lazienka z wanna, przechodni salon, kuchnia, ogrod. Blisko park.

02088851890, 07436582103, 07715677401

> Stockwell. Wynajme miejsce w pokoju dla mężczyzn. 5 min.od at. metra.Tel.07795870134 po 18.00-tej.

> Wood Green, N17 7QX, Pokoje duze jedynki £150/tyg + rachunki za gaz do podzialu z lokatorami, reszta rachunkow wliczona w cene pokoi .Wspolna kuchnia, lazienka.0208 885 1890.

> Tottenham - Pokoj dwojka dla jednej osoby w cenie £105 plus prad i gaz - dom z ogrodem , mala kuchnia , lazienka z wanna 07756340316.

> Tottenham, N15 3PR, Pokoj jedynka £90/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami.

Wspólna kuchnia, ogrod, lazienki.

Dostepny od zaraz. 07436792779.

> Tottenham, N17 6RU , Pokoj duza jedynka £125/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Wspolna kuchnia, łazienka, ogrod. Dostepny od zaraz.

07436792779.

> Wynajme duzy pokuj za £160 na tydzien i dwa tygodnie depozytu.

Pokój jest umeblowany. Jest rowniez Wi-Fi.. 07466890942

> Wynajme piekne, nowe 1 pokojowe mieszkanie na Fulham. £1550 miesiac. Mieszkanie jest wykonczone na wysoki standard oraz jest bardzo przestronne.

07854657004

mieszkania szukam SMS:

81616 KOD: 02

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Wembley Central. Pokój z podwójnym łóżkiem do wynajęcia para 140, jedna osoba 110, w domu z ogrodem.10 minut do stacji metra.

WiFi, rachunki wliczone. depozyt 2 tyg 07931446257

> West Acton, Pania do sprzątania domu u polskiej rodziny, co 3tyg - 4godz - £30 07818462039

> Para szuka studio flatu lub 1 bedroom flat. Kobieta ciężarna prosze o wyrozumiałość. Pilnie potrzebujemy nasz landlord nie chce niemowlaka w swoim domu.. blagam 07586213957

praca dam

> West Ealing - dwójka z własna łazienką i dużym schowkiem w ścianie, 2 min do sklepów i autobusów, spokojni lokatorzy, 07521005432

> Wood Green , N22 5QE, Pokoj

duza jedynka, £120/tydz plus prad i gaz do podzialu z lokatorami.

Wspolna kuchnia , lazienki , ogrod.

Dostepny od zaraz. 07436792779.

672-MAKIETA 4 68-91.indd 69

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

30/01/2017 18:46:36

070

OGŁOSZENIA drobne

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

> Pakowacz/pakowaczka do piekarni na zmiany nocne- 45 godz tygodniowo. Okolica Heathrow.

Komunikatywny angielski. £8 na godz. CV prosze przeslac mailem. eclpraca@tiscali.co.uk

> Poszukujemy scaffolderów do pracy przy rusztowaniach. Zadzwoń 07710183427

doświadczeniem do zakładu krawieckiego 07877064720

> Kitchen Porter with driving

licence which entitles you to drive in the UK. Full Time position, £9.00ph. We’ll consider part time.

Uniform and training provided 02072483923 steve@lifeskitchen. com

> We are looking for a shop

assistant to work in our Cash for Clothes shop in Canvey Island. Good level of English is a must. Please send your CV. migla@ ukclothingcaravan.co.uk

> Sprzatanie domow prywatnych w pd-zach Londynie. Wymagamy komunikatywnego angielskiego, doswiadczenia,self-employed, NIN. Oferujemy:£8.50-9/h, full/part time.

07827968486 clean@ dustbusterslimited.co.uk

> Zatrudnię pomocnika w małej firmie remontowo-budowlanej.

Dyspozycyjnego i bez nałogów.

Wiek minimalny 25l. Praca w londynie i okolicach. 07438511164

praca

prawo jazdy, digi tacho, Driver Qualification Card Andrzej 07776751877

> Poszukuję pracy jako kierowca.

12 lat doświadczenia w UK. UK prawo jazdy, digi tacho, Driver Qualification Card Andrzej 07776751877

> Poszukuję pracy jako kierowca.

12 lat doświadczenia w UK. UK prawo jazdy, digi tacho, Driver Qualification Card Andrzej 07776751877

> Elektryk 14 lat w UK.Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

Szuka pracy. Pawel 07469234481

> Poszukuję pracy jako kierowca.

12 lat doświadczenia w UK. UK prawo jazdy, digi tacho, Driver Qualification Card Andrzej 07776751877

> Witam, poszukuje pracy obojętnie w jakim zawodzie mam NIN konto w banku i posiadam karte CSCS proszę o kontakt 07405138353

szukam

> Piekarz z doświadczeniem do

piekarni angielskiej. stawka £9-£12 w zależności od doświadczenia..

Zmiany nocne CV przesłać mailem. eclpraca@tiscali.co.uk

> Poszukujemy cieśli

szalunkowych w Hull (HU1 area).

Wymagania: CSCS oraz własne narzędzia. £15-16/h Więcej informacji: Joanna 01612777941, 07496313446.

> Waiting staff wanted for City

Livery company. £9.00 P/H + holiday pay. Full or Part time.

Previous experience necessary.

Send CV to steve@lifeskitchen.com

> Przyjmę krawcowa z

672-MAKIETA 4 68-91.indd 70

SMS:

07545600591

> Hydraulik szuka pracy-Gas Safe Register. Boilery. Kuchenki.

Cylindry-Mega 07925296104

> Plastrarze z wlasnymi narzedziami szukaja pracy gwarantujemy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677

> Stolarz szuka pracy na cene wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie, unity, regaly tv, sprey schody itp. Workshop tel.07988683016

> Elektryk z dlugoletnim doswiadczeniem zawodowym, instalacje domestic & comercial szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem 0 7883974669

> Remonty mieszkaa-Kuchnielazienki. Stolarka. Glazura. Elektry 07925296104

sprzedam SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Pracowita kobieta po 50-tce,w Londynie 13 lat, szuka pracy w Londynie. Praca w opiece, kuchni(dobrze gotuję, piekę), fabryki lub jako pomoc.Tel.07743948547

> Elektryk-Hydraulik z 14 letnim doswiadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel kontaktowy 07707717053 lub 02087267871

> Poszukuję pracy jako kierowca.

12 lat doświadczenia w UK. UK

> Tapeciarz 10lat doświadczenia w UK Poszukuje pracy cena / dniowki :tel 07463227169 Marcin

> Tapeciarz Fachowiec 10 lat

doświadczenia w UK Poszukuje pracy cena / dniowki :tel 07463227169 Marcin

> Stolarz szuka pracy na cene wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie, unity ,regaly tv ,sprey schody itp. Workshop tel.07988683016

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 54

> Podreczniki, cd i slowniki do nauki hiszpanskiego, francuskiego, wloskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Malarz bez nalogow, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 10 lat doswiadczenia w UK. Pracuje dla firm i osob prywatnych. Rafal.

> Kawaler, odpowiedzialny, szczery lat 34 z Lond. Poważnie myślacy o życiu szuka kobiety z

30/01/2017 18:46:37

071

672-MAKIETA 4 68-91.indd 71

30/01/2017 18:46:39

072 ktora mogłby się zaprzyjaźnic i stworzyc szczęśliwy zwiazek.07772544347

usługi różne

komputery serwis

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> 44 years old, good looking man British, businessman, live in London,( Highgate,),talking, English, and Spanish, looking for serious relationship, to find a, nice lady with good personality, between 25 to 40 years old, , happy to marry call, 00447435607822

> Witam zasponsoruje mila kobiete nie mam lokum 07732432389

> Successful English gentleman would like to meet attractive Polish lady for fun filled days and romantic evenings. John 07752656713

> Londyn ulegly szuka pary mieszkam na Kingston 176cm 74kg mój 07514369453

inne SMS:

81616 KOD: 09

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Single RC man, London, wishes to hear from lady for friendship and exchanging language lessons.

07811327399

auto-moto zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Pomoc drogowa 24h/7.

Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT. Paweł 07727244856

672-MAKIETA 4 68-91.indd 72

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

Corgi Gas safe register No. 503179 Instalacja bojlerów, mega flow, central heating, wszelkie instalacje + solary słoneczne Certyfikaty od £40 serwis i naprawa 24h/7 tel.

07852988768

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa.

Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

£1

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/ klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji.

Laptop zastępczy dojazd do klienta tel.

07411123340

H-Tech Serwis Komputerowy.

Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci.

Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki.

07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów.

Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

NC+, Polsat – na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten – to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel: 02088101577, Instalacje: 07779631401 Zapraszamy

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Najtańsze przeprowadzki i przewozy.

Przyjmujemy wszystkie zlecenia Usługi: Przeprowadzki i transport lokalny (cały Londyn) oraz międzymiastowe (cale UK) - Przeprowadzki Anglia-Polska Pracujemy 24/7.

Zapraszamy 07722560744

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa.

Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

30/01/2017 18:46:40

073

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

672-MAKIETA 4 68-91.indd 73

30/01/2017 18:46:42

074

672-MAKIETA 4 68-91.indd 74

30/01/2017 18:46:46

075

672-MAKIETA 4 68-91.indd 75

30/01/2017 18:46:49

076

OGŁOSZENIA drobne + Usługi

672-MAKIETA 4 68-91.indd 76

30/01/2017 18:46:52

077

672-MAKIETA 4 68-91.indd 77

30/01/2017 18:46:55

078

OGŁOSZENIA INNE

672-MAKIETA 4 68-91.indd 78

30/01/2017 18:46:57

079

672-MAKIETA 4 68-91.indd 79

30/01/2017 18:47:00

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

672-MAKIETA 4 68-91.indd 80

30/01/2017 18:47:02

081

672-MAKIETA 4 68-91.indd 81

30/01/2017 18:47:04

082

672-MAKIETA 4 68-91.indd 82

30/01/2017 18:47:06

083

672-MAKIETA 4 68-91.indd 83

30/01/2017 18:47:09

084

OGŁOSZENIA budownictwo

672-MAKIETA 4 68-91.indd 84

30/01/2017 18:47:11

085

672-MAKIETA 4 68-91.indd 85

30/01/2017 18:47:15

086

OGŁOSZENIA budownictwo

672-MAKIETA 4 68-91.indd 86

30/01/2017 18:47:19

087

672-MAKIETA 4 68-91.indd 87

30/01/2017 18:47:22

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

672-MAKIETA 4 68-91.indd 88

30/01/2017 18:47:24

089

672-MAKIETA 4 68-91.indd 89

30/01/2017 18:47:27

090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

672-MAKIETA 4 68-91.indd 90

30/01/2017 18:47:28

091

672-MAKIETA 4 68-91.indd 91

30/01/2017 18:47:32

Fot. PAP/EPA / Hasan Bratic

092

SPORT Skoki narciarskie + Piłka nożna

Maciej Kot, Piotr Żyła, Dawid Kubacki i Kamil Stoch świętują zwycięstwo w Willingen

Stoch i spółka wygrali w Willingen Polscy skoczkowie narciarscy – Piotr Żyła, Dawid Kubacki, Maciej Kot i Kamil Stoch – wygrali w ubiegłą sobotę drużynowy konkurs Pucharu Świata w niemieckim Willingen. To drugi taki sukces biało‑czerwonych w historii i jednocześnie w tym sezonie. Dzień później Stoch zajął piąte miejsce w konkursie indywidualnym, ale utrzymał prowadzenie w klasyfikacji generalnej cyklu.

»

Drużynowo Polacy zwyciężyli zdecydowanie, uzyskując 931,5 pkt.

Wyprzedzili Austriaków – 919,2 pkt oraz Niemców – 910,7 pkt.

W ekipie trenera Stefana Horngachera nie było słabego punktu, choć na półmetku zajmowała drugie miejsce, tracąc do prowadzącej drużyny gospodarzy 2,3 pkt.

W drugiej serii skoków już po pierwszej grupie zawodników, w której wystąpił Żyła, Polacy objęli prowadzenie i stopniowo powiększali przewagę nad rywalami. Stochowi do przypieczętowania zwycięstwa wystarczyło uzyskać 122 m, a osiągnął w niekorzystnych warunkach 126,5 m.

672-MAKIETA 5 92-100.indd 92

Był to najkrótszy z ośmiu skoków reprezentantów Polski. Żyła uzyskał 134 i 138 m, Kubacki – 134 i 137,5, Kot – 137,5 i 133,5, a Stoch w pierwszej serii – 134 m.

Taką regularnością nie mógł pochwalić się żaden inny zespół.

To, że Polacy nie prowadzili już po pierwszej serii, było zasługą Andreasa Wellingera. Niemiec wylądował na 145. metrze, najdalej w sobotnim konkursie, i nawet słaba próba Richarda Freitaga (121,5 m) nie pozbawiła gospodarzy pierwszego miejsca.

Decydujące o losach konkursu okazały się drugie skoki w drugiej grupie zawod-

ników. Nie zawiódł Kubacki, natomiast fatalnie wypadł Stephan Leyhe, uzyskując tylko 120 m. W ten sposób Niemcy nie tylko pogrzebali szansę na zwycięstwo, ale jeszcze musieli walczyć z Austriakami o drugie miejsce, z którymi ostatecznie przegrali.

Polakom po konkursie dopisywały humory. „Oddaliśmy dzisiaj osiem dobrych, równych skoków. Pokonaliśmy Niemców na ich terytorium i dobrze skaczących Austriaków, więc jesteśmy z siebie bardzo zadowoleni” – powiedział Kot w rozmowie z TVP. Żyła, zapytany o nieudane skoki w serii próbnej, żartował: „Skoki były dobre, tylko krótkie”. – Realizowałem to, co z trenerem wypracowałem w ostatnim czasie – dodał Kubacki.

Zawodnikom pogratulował prezydent RP Andrzej Duda. „Wielkie brawa dla naszych Skoczków, Trenera i Ekipy! Jesteście wspaniali. Dziękujemy! :-)” – napisał na Twitterze.

Było to drugie w historii zwycięstwo Polaków w drużynowym konkursie PŚ.

Poprzednio drużyna, startująca w tym samym składzie, triumfowała 3 grudnia 2016 roku w niemieckim Klingenthal. Przed tygodniem w Zakopanem biało-czerwoni – także w tym samym zestawieniu – nieznacznie przegrali z Niemcami.

Natomiast w rozegranym dzień później konkursie indywidualnym Kamil Stoch zajął piąte miejsce, ale utrzymał prowadzenie w klasyfikacji generalnej cyklu. Zwyciężył Niemiec Andreas Wellinger, przed Austriakami Stefanem Kraftem i Manuelem Fettnerem.

Dziesiąty był Piotr Żyła, 13. Maciej Kot, tuż za nim uplasował się Dawid Kubacki, a na 15. pozycji zawody ukończył Jan Ziobro.

W Willingen została zatem przerwana seria czterech zwycięstw „Rakiety z Zębu”.

Z wyjątkiem rozgrywanego w trudnych warunkach i składającego się z jednej serii konkursu w Innsbrucku 4 stycznia, Stoch nie schodził z podium od 18 grudnia i drugich zawodów w Engelbergu. W ubiegłą niedzielę odnotował najgorszy wynikowo występ w 2017 roku, ale nie zachwiało to jego pozycji lidera PŚ.

Do drugiego w klasyfikacji Tandego stracił tylko pięć punktów, bo Norweg w finale – nie po raz pierwszy w tym sezonie – też sobie nie poradził i spadł z pierwszego na czwarte miejsce. Z kolei trzeci w PŚ Słoweniec Domen Prevc był dopiero 26. « 30/01/2017 18:48:34

093 Manchester United – Southampton w finale Pucharu Ligi

»

Manchester United przegrał wprawdzie na wyjeździe z Hull City 1:2, ale dzięki wygranej w pierwszym meczu u siebie 2:0 awansował do finału piłkarskiego Pucharu Ligi w Anglii.

W nim zmierzy się z Southampton, które wyeliminowało Liverpool.

To jest pierwsza porażka ManU po serii 17 spotkań bez porażki.

Hull City wyszło na prowadzenie w 35. minucie, kiedy rzut karny wykorzystał Tom Huddlestone. Do wyrów-

nania w 66. minucie doprowadził Paul Pogba, ale przedostatnia drużyna angielskiej ekstraklasy zdołała jeszcze odpowiedzieć, a autorem gola był pięć minut przed ostatnim gwizdkiem sędziego Oumar Niasse.

Wayne Rooney, który wszedł na murawę w 79. minucie, wystąpił w specjalnie dla niego przygotowanym białoczerwonym bucie z dużą, złotą liczbą 250. 31-letni napastnik „Czerwonych Diabłów” w miniony weekend zdobył

swojego 250. gola w barwach United, co jest rekordem klubu.

Z kolei kibice i zawodnicy Hull City wystąpili w koszulkach z nazwiskiem Ryana Masona. W 25. minucie meczu wszyscy wstali także z miejsc i skandowali jego imię. Mason to piłkarz tego klubu, który w spotkaniu ligowym z Chelsea Londyn (0:2) zderzył się głową z Garym Cahillem, wskutek czego doszło do pęknięcia czaszki. Piłkarz musiał być operowany i obecnie przebywa w szpitalu. «

Blamaż Liverpoolu w Pucharze Anglii Do sporej niespodzianki doszło w 4. rundzie piłkarskiego Pucharu Anglii. Grający przed własną publicznością Liverpool przegrał z występującym na zapleczu Premier League Wolverhampton Wanderers 1:2. Tym samym „The Reds” odpadli z rozgrywek.

Goście na prowadzenie wyszli już w pierwszej minucie, dzięki trafieniu Richarda Stearmana. Jeszcze przed przerwą było 2:0 po golu Austriaka Andreasa Weimanna. Po zmianie stron kontaktową bramę zdobył Divock Origi, ale wówczas była już 86. minuta i pogoń się nie udała. Zawodnikiem Wolverhampton jest Michał Żyro.

Klopp zapłacił za ryzyko. Wysłał bowiem na murawę mocno rezerwowy skład i nawet późniejsze zmiany nic już nie dały.

672-MAKIETA 5 92-100.indd 93

Po Liverpoolu, który odpadł, dwie kolejne drużyny ekstraklasy pożegnały się w czwartej rundzie z piłkarskim Pucharem Anglii. Watford przegrał na wyjeździe z trzecioligowym Millwall 0:1, a Hull City uległ także na boisku rywala drugoligowemu Fulham 1:4.

Pewnie awansował broniący trofeum Manchester United, pokonując przed własną publicznością Wigan 4:0. Bramkę i asystę zaliczył Bastian Schweinsteiger, który znalazł się w pierwszym składzie „Czerwonych Diabłów” po raz pierwszy od roku.

W piątej rundzie (1/8 finału) po raz pierwszy w 146-letniej historii rozgrywek wystąpią dwie drużyny – Sutton United i Lincoln City FC – spoza czterech najwyższych klas, w których rywalizują zespoły profesjonalne.

Jedną z nich jest Sutton. Klub z północno-zachodniej części Londynu pokonał występujący obecnie w drugiej lidze Leeds United 1:0 i po raz pierwszy wystąpi w najlepszej „16” tych rozgrywek. Jedynego gola zdobył w 53. minucie z rzutu karnego Jamie Collins, na co dzień pracujący jako budowlaniec.

– Teraz chcemy się zmierzyć kimś z Premier League, najlepiej pokroju Manchesteru United lub Arsenalu Londyn – przyznał strzelec jedynego gola.

Drugim „nieligowym” klubem w 1/8 finału, której losowanie zaplanowano na poniedziałek, będzie Lincoln (3:1 z Brighton). Do tej fazy ta ekipa awansowała po raz pierwszy od… 1887 roku. «

30/01/2017 18:48:35

Fot. PAP/EPA / Mark R. Cristino

Fot. PAP/EPA / Joe Castro

094

SPORT Tenis ziemny

Triumfy Federera i Sereny Williams

»

Rozstawiony z „17” Roger Federer pokonał hiszpańskiego tenisistę Rafaela Nadala (9.) 6:4, 3:6, 6:1, 3:6, 6:3 w finale turnieju Australian Open. Szwajcar wywalczył 18. tytuł wielkoszlemowy, poprawiając własny rekord w męskim singlu. W Melbourne zwyciężył po raz piąty.

Z kolei wśród pań rozstawiona z „dwójką” Serena Williams pokonała w finale swoją siostrę Venus (13.) 6:4, 6:4. Amerykańska tenisistka zdobyła rekordowy w Open Erze 23. tytuł wielkoszlemowy w singlu, a w Melbourne triumfowała już po raz siódmy.

Rywalizacja między 35-letnim Federerem i młodszym o pięć lat Nadalem od 2004 roku dostarcza fanom tenisa ciekawe i emocjonujące pojedynki. Pod tym względem ich 35. konfrontacja również nie zawiodła.

Obaj gracze w ubiegłym roku przeżywali trudne chwile. Przewlekłe kłopoty zdrowotne zmusiły ich do skrócenia sezonu, co wpłynęło na pogorszenie ich sytuacji w światowym rankingu. Teraz jednak obaj imponują formą i próbkę swoich możliwości dali w finale.

Przed tym spotkaniem wskazywano, że zawodnik z Bazylei miał atut dłuższego wypoczynku. Jego półfinał odbył się w czwartek, a Hiszpan rywalizował dzień później. Obaj rozegrali pięć 672-MAKIETA 5 92-100.indd 94

setów, ale Szwajcar spędził na korcie trzy godziny, a jego niedzielny przeciwnik prawie pięć.

Spotkanie trwało trzy godziny i 37 minut. Szwajcar posłał 20 asów, a jego przeciwnik cztery. Pierwszy miał 73 uderzenia wygrywające i 35 niewymuszonych błędów, drugi – odpowiednio – 57 i 28.

Od ostatniego sukcesu zawodnika z Bazylei w imprezie wielkoszlemowej minęło blisko pięć lat. W 2012 roku wzniósł trofeum wywalczone za zwycięstwo w Wimbledonie. W decydującym spotkaniu Australian Open wystąpił po raz szósty. Cztery z wcześniejszych kończyły się jego zwycięstwem (2004, 2006-2007, 2010). Jedyną porażkę – w 2009 roku – poniósł w spotkaniu z... Nadalem. Między jego dwoma ostatnimi sukcesami w tym turnieju minęło siedem lat. To najdłuższa przerwa między dwoma triumfami jednego zawodnika w tej imprezie od czasu profesjonalizacji tenisa.

Szwajcar, mając 35 lat i 174 dni, jest drugi w klasyfikacji najstarszych triumfatorów Wielkiego Szlema w singlu w liczonym od 1968 roku Open Erze. Liderem jest Australijczyk Ken Rosewall – 37 lat i 62 dni.

Bilans – mimo niedzielnej porażki – w dalszym ciągu przemawia na korzyść Hiszpana – wygrał aż 23 z 35 ich spotkań,

w tym sześć z dziewięciu finałów Wielkiego Szlema. W decydującym spotkaniu zagrał po raz 21., w tym po raz czwarty w Australian Open. W Melbourne wygrał raz – osiem lat temu.

Wśród kobiet Serena Williams pokonała w finale swoją siostrę Venus (13.)

6:4, 6:4.

Była to 28. odsłona rywalizacji słynnych sióstr. Po raz 17. zwyciężyła młodsza z nich. Ona też świętowała zwycięstwo w ich poprzednim spotkaniu w decydującym meczu Australian Open, które miało miejsce w 2003 roku. Po raz dziewiąty stawką ich konfrontacji był wielkoszlemowy tytuł – siódmy raz trofeum zdobyła wyżej notowana z zawodniczek.

Venus, która w tym roku będzie obchodzić 37. urodziny, została najstarszą półfinalistką Australian Open w Open Erze.

W turniejach Wielkiego Szlema ostatnią starszą od niej była Martina Navratilova.

Słynna Amerykanka czeskiego pochodzenia podczas Wimbledonu w 1994 roku miała 37 lat i 258 dni.

Starsza z sióstr Williams jest siedmiokrotną triumfatorką imprez wielkoszlemowych. W Melbourne jeszcze nigdy nie wywalczyła tytułu. Jej najlepszym wynikiem w tym turnieju jest finał, do którego dotarła dwukrotnie. « 30/01/2017 18:48:38

095

672-MAKIETA 5 92-100.indd 95

30/01/2017 18:48:40

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

672-MAKIETA 5 92-100.indd 96

30/01/2017 18:48:44

097 WODNIK

BLIŹNIĘTA

WAGA

Ostatnio miałeś sporo na głowie.

Osiągnąłeś sukces, co przyniosło Ci dużo satysfakcji. Niestety spowodowało to też duże zmęczenie. Byś się nie wypalił i mógł dalej sprawnie działać, musisz na chwilę przystopować. Weź urlop, odpocznij. Spędź czas z najbliższymi.

Czas miły, ale bez specjalnych wydarzeń.

Możesz go wykorzystać na relaks. Rób rzeczy, na które wcześniej nie starczało Ci czasu, a które sprawią Ci radość. Nadrób zaległości towarzyskie. Nabieraj sił, bo już niebawem czeka Cię sporo nowych wyzwań.

Gwiazdy Ci sprzyjają. Zrobisz na otoczeniu wrażenie, stawiając się w centrum zainteresowania. Swoim znajomym zaimponujesz zwłaszcza elokwencją i wiedzą. Uważaj jednak na to, co i komu mówisz, bo łatwo możesz kogoś niechcący skrzywdzić.

RYBY

RAK

SKORPION

Wydaje Ci się, że w swoim otoczeniu masz samych przyjaciół. Dużo się nie mylisz.

Niestety jednak jest ktoś, kto nie do końca jest Ci życzliwy. Osoba ta będzie próbowała pokrzyżować Twoje plany.

Bądź więc czujny. Już niebawem dowiesz się, kto nie zasługuje na Twoją przyjaźń.

Wszystko wskazuje na to, że nadszedł bardzo intensywny okres. Czeka Cię wiele spotkań i ciekawych wydarzeń. Będziesz pełen dobrych pomysłów, na czym oprócz Ciebie skorzysta także Twoje najbliższe otoczenie. Pamiętaj jednak o odpoczynku, byś zbyt szybko się nie wypalił.

Wszystko będzie Ci przychodzić z łatwością. Wykażesz się pomysłowością i umiejętnym finalizowaniem spraw z pozoru niemożliwych do rozwiązania.

To wszystko sprawi, że osoby z Twojego otoczenia dostrzegą w Tobie potencjał.

Dobry czas na nowe przedsięwzięcia.

BARAN

LEW

STRZELEC

W nadchodzącym czasie masz szansę na znalezienie wspaniałego sposobu na rozwiązywanie pewnych problemów.

Spędzisz czas w gronie osób, które są dla Ciebie inspiracją do rozwoju. Razem możecie zrealizować innowacyjny pomysł, który dostarczy Wam wiele satysfakcji.

Masz ochotę na diametralne zmiany.

Najchętniej od razu spakowałbyś się i pojechał w dal. Pohamuj swoje fantazje i pomyśl, jak realnie możesz sobie pomóc.

Istnieje wiele możliwości na urozmaicenie życia. Rozejrzyj się za bratnią duszą, która mogłaby Ci doradzić.

Jest szansa na poprawę sytuacji finansowej. Będziesz opanowany, skoncentrowany i pracowity. Jest to dobry czas, byś wystąpił o podwyżkę. Sprawy osobiste też będą się miały dobrze.

Pamiętaj tylko, by poświęcać więcej czasu swoim najbliższym.

BYK

PANNA

KOZIOROŻEC

Przed Tobą dobra passa w sprawach osobistych. Wyjaśnicie sobie sytuacje, które ostatnio poważnie popsuły Twoje rodzinne relacje. Uważaj na swoje zdrowie, masz teraz tendencję do łapania różnych infekcji. Pilnuj się obecnie bardziej niż zwykle. Unikaj stresu.

Nie zamartwiaj się na zapas. Do spraw podchodź bardziej optymistycznie. Twój sposób myślenia zbyt często prowadzi donikąd. Nie pogłębiaj więc tego stanu.

Jeśli nabierzesz większej pewności siebie i uśmiechniesz się, Twoje problemy szybko się rozwiążą.

Nadszedł czas prób i walki z samym sobą. Będziesz miał ochotę wszystko rzucić, ale wiesz, że nie możesz tak zrobić. Unikaj nerwowych sytuacji i stresu. Postaraj się wyciszyć, a wtedy łatwiej poradzisz sobie z tym trudnym okresem.

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

672-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

30/01/2017 18:48:45

672-MAKIETA 5 92-100.indd 98

30/01/2017 18:48:47

672-MAKIETA 5 92-100.indd 99

30/01/2017 18:48:50

672-MAKIETA 5 92-100.indd 100

30/01/2017 18:48:52