Cooltura Issuu 673

cooltura.co.uk

11 lutego 2017

06 (673)

BIAŁA KSIĘGA BREXITU NIKODEM DYZMA w Białym Domu

673-COVER.indd 1

06/02/2017 11:07:28

673-MAKIETA 1 01-23.indd 2

06/02/2017 15:24:15

673-MAKIETA 1 01-23.indd 3

06/02/2017 15:24:17

W NUMERZE 673.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

016

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / JAREK SĘPEK MARCIN SZCZEPAŃSKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

032 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 020 GOSPODARKA 024 PRAWO 026 TEMAT NUMERU Mury hańby

032 OPINIE Nikodem Dyzma w Białym Domu

034 FELIETON Kły Donalda Tuska

038 SYGNAŁY Z listów do redakcji

040 ARCHITEKTURA

042 044 CAFÉ COOLTURA 052 WYDARZENIA Głosujmy na Olę!

054 TEATR Mocny teatr

056 WALENTYNKI Randka idzie bardzo źle? Zapytaj o Angelę

058 KSIĘGARNIA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Okładka: TOMEK WOŹNICZKA

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Rośliny czy zwierzęta?

064 ZDROWIE I URODA Dieta a procesy starzenia się organizmu Oczyszczanie organizmu z pomocą zielonej herbaty

068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT

architektury drewnianej

096 KRZYŻÓWKA

673-MAKIETA 1 01-23.indd 4

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

Nadchodzące wydarzenia

Milowy kamień w historii

042 TRANSPORT

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk , wew. 229 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

06/02/2017 15:24:22

673-MAKIETA 1 01-23.indd 5

06/02/2017 15:24:23

006

673-MAKIETA 1 01-23.indd 6

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

06/02/2017 15:24:25

Ludzie przebrani za klaunów uczestniczą we mszy w kościele Wszystkich Świętych w Londynie. W zeszłą niedzielę oddali w ten sposób cześć jednemu z najsłynniejszych angielskich klaunów Josephowi Grimaldiemu.

Podobne imprezy odbywają się każdego roku w pierwszą niedzielę lutego już od 71 lat.

673-MAKIETA 1 01-23.indd 7

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

W kościele na wesoło

06/02/2017 15:24:28

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Antysemityzm pnie się w górę

»

Rekordową liczbę ponad 1,3 tys. incydentów na tle antysemickim odnotowano w ubiegłym roku w Wielkiej Brytanii – podała organizacja dobroczynna Community Security Trust (CST). Liczba takich zajść wzrosła o jedną trzecią w porównaniu z 2015 rokiem.

W 2016 roku doszło do 1 309 incydentów o podłożu antysemickim. To więcej niż rekordowy do tej pory rok 2014, gdy tego typu zajść było 1 182, i o 36 proc. więcej niż w 2015 roku – wynika z danych organizacji CST, która od 1984 roku monitoruje i dokumentuje antysemickie incydenty w kraju w oparciu o policyjne statystyki.

Ponad trzy czwarte wszystkich zajść tego typu miało miejsce w aglomeracji

Londynu i Manchesteru, gdzie mieszkają największe w kraju społeczności żydowskie.

CST odnotowała ponad 1000 przypadków agresywnego zachowania (ataki werbalne, listy z pogróżkami, antysemickie graffiti), blisko 290 przypadków incydentów z wykorzystaniem mediów społecznościowych, ponad 100 brutalnych napadów oraz ponad 80 przypadków zniszczenia i profanacji żydowskiego mienia.

Mark Gardner z CST wzrost liczby antysemickich incydentów częściowo tłumaczy większą gotowością poszkodowanych do zgłaszania takich sytuacji na policję. Ocenia jednak, że „rasiści, w tym antysemici, obecnie czują się ośmieleni, z wielu różnych powodów

zachęcani, by okazywać swoją nienawiść, nie kryć się z nią”.

Zdaniem CST, wzrost rasizmu i ksenofobii nastąpił po zeszłorocznym referendum w sprawie wystąpienia kraju z Unii Europejskiej i antysemickim skandalem w szeregach Partii Pracy.

Kampania za Brexitem opierała się w dużej mierze na antyimigranckich resentymentach. Laburzystowska deputowana Naz Shah została zawieszona w prawach posłanki, gdy na jaw wyszły jej wpisy w mediach społecznościowych sugerujące, że Izrael należałoby przenieść do USA. Podobny los spotkał byłego laburzystowskiego burmistrza Londynu, Kena Livingstone'a, który broniąc Shah powiedział, że Hitler popierał ideę syjonizmu. «

Rząd nie pójdzie na rękę Szkotom

»

Rząd brytyjski nie pomoże władzom Szkocji w zorganizowaniu kolejnego referendum w sprawie niepodległości w czasie obecnej kadencji parlamentu, która upływa w 2020 roku – oświadczył minister obrony Wielkiej Brytanii Michael Fallon.

– Nie, nie ma mowy – odparł Fallon w wywiadzie dla szkockiego dziennika „The Herald”, spytany o to, czy rząd

673-MAKIETA 1 01-23.indd 8

w Londynie umożliwi nowe głosowanie na temat niepodległości Szkocji.

Zapytany o to jeszcze raz w rozgłośni BBC Radio Scotland, minister powiedział: – Wyraziliśmy się jasno, że nie ma potrzeby przeprowadzenia drugiego referendum.

Fallon powiedział również, że Nicola Sturgeon, szefowa autonomicznego rządu Szkocji i przywódczyni ruchu

secesjonistycznego, powinna respektować wynik referendum z 2014 roku, w którym 55 proc. Szkotów opowiedziało się za pozostaniem w Zjednoczonym Królestwie.

Sturgeon napisała na Twitterze, że zablokowanie drugiego referendum w sprawie niepodległości byłoby „katastrofalnym posunięciem” dla Londynu. «

06/02/2017 15:24:30

009

673-MAKIETA 1 01-23.indd 9

06/02/2017 15:24:32

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Biała księga Brexitu Brytyjski rząd opublikował w zeszły czwartek białą księgę dotyczącą wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Jest to opis proponowanych działań w procesie dwuletniego opuszczania Wspólnoty oraz propozycji przyszłych relacji pomiędzy stronami.

»

77-stronicowy dokument omawia i rozszerza tezy postawione w połowie stycznia przez premier Theresę May podczas jej wystąpienia, w którym przedstawiła 12 priorytetów negocjacyjnych brytyjskiego rządu.

Szefowa rządu zapowiedziała wówczas, że Wielka Brytania wraz z wyjściem z Unii Europejskiej opuści także wspólny rynek UE i będzie chciała wynegocjować nowe porozumienie o wolnym handlu ze Wspólnotą, bez zachowania dotychczasowych czterech swobód. Potwierdzono to teraz w białej księdze, podobnie jak i zamiar wyjścia spod jurysdykcji Trybunału Sprawiedliwości UE. Dokument opisuje też proponowany proces przeniesienia unijnej legislacji do prawa brytyjskiego, co ma uspokoić pracodawców, zaniepokojonych zmianami w przepisach.

W dokumencie wskazano, że szczególny nacisk będzie położony na „odzyskanie kontroli nad naszymi przepisami”, co wiąże się między innymi z zakończeniem obowiązywania wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W przyszłych

673-MAKIETA 1 01-23.indd 10

relacjach handlowych miałby zostać wprowadzony nowy, prostszy mechanizm rozwiązywania sporów.

Dokument zawiera też zobowiązanie do znaczącego ograniczenia imigracji przy jednoczesnej „konieczności zrozumienia potencjalnego wpływu proponowanych zmian na różne części Wielkiej Brytanii”, a także deklarację chęci wyjścia z unii celnej i podpisywania nowych, niezależnych od UE umów celnych przez administrację w Londynie.

Rząd powtórzył, że jest gotów do złożenia gwarancji dotyczących przyszłych praw 3,8 miliona obywateli innych państw członkowskich Unii Europejskiej – w tym, co zaznaczono, znacznej populacji Polaków – „tak szybko, jak będzie to możliwe”, pod warunkiem uzyskania podobnych gwarancji dla Brytyjczyków na kontynencie. „Doceniamy wkład migrantów w naszą gospodarkę i społeczeństwo. (...) W ciągu ostatniej dekady odnotowaliśmy jednak rekordowy poziom długoterminowej migracji do Wielkiej Brytanii i skala tego zjawiska wzbudziła obawy opinii publicznej dotyczące skutków dla służb publicznych,

np. szkół, infrastruktury i mieszkalnictwa, a także presji migracyjnej na obniżenie stawek wśród osób, które zarabiają najmniej” – napisano.

W białej księdze zapowiedziano także bliską współpracę z władzami Walii, Szkocji i Irlandii Północnej, sugerując możliwość przekazania im części praw odzyskanych w ramach Brexitu.

Nie padły jednak konkretne deklaracje w tej dziedzinie.

Złożono deklarację, że o ile Wielkiej Brytanii zależy na zakończeniu negocjacji dotyczących przyszłej relacji z UE w ciągu dwóch lat, to zmiany mogą być wprowadzane „stopniowo”, w szczególności w obrębie przepisów imigracyjnych, celnych i współpracy w zakresie bezpieczeństwa i koordynacji działań policji.

Dokument sugeruje jednak, że Wielka Brytania może opuścić tzw. konwencję z Pruem, dotyczącą zautomatyzowanej wymiany kluczowych informacji dotyczących bezpieczeństwa.

Pytany o to w Izbie Gmin Davies nie wykluczył podpisania nowej umowy w tej sprawie, która byłaby poza jurysdykcją Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. «

06/02/2017 15:24:34

011

673-MAKIETA 1 01-23.indd 11

06/02/2017 15:24:35

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

012

WIADOMOŚCI NA wyspach

Stop dla wjazdu Trumpa na Wyspy!

Tysiące Brytyjczyków demonstrowały w zeszłym tygodniu w poniedziałek przeciwko dekretowi prezydenta Donalda Trumpa ws. przyjmowania uchodźców i zakazu wjazdu do USA obywateli siedmiu muzułmańskich krajów. W proteście w Londynie wzięło udział ponad 20 tys. osób.

W Londynie przeciwko wpuszczeniu do UK prezydenta USA protestowano w pobliżu siedziby brytyjskiego rządu przy 10 Downing Street

673-MAKIETA 1 01-23.indd 12

06/02/2017 15:24:37

013 Jakub Krupa, PAP

»

Informacja o planowanych demonstracjach przeciwko Trumpowi i jego planowanej wizycie w Wielkiej Brytanii została rozesłana za pomocą mediów społecznościowych przez dziennikarza „Guardiana” i aktywistę Owena Jonesa oraz lewicową organizację młodzieżową Momentum (skupioną wokół przywódcy Partii Pracy, Jeremy'ego Corbyna). „Donald Trump nałożył zakaz wjazdu na obywateli siedmiu krajów (Iraku, Iranu, Syrii, Sudanu, Libii, Jemenu i Somalii – przyp. red.), w których większość populacji to muzułmanie. (...) Stańmy solidarnie z tymi, którzy zostali zaatakowani przez nienawistny rząd Trumpa” – apelował na Facebooku Jones.

Największa demonstracja została zorganizowana w Londynie przed siedzibą brytyjskiej premier Theresy May na Downing Street, gdzie według szacunków oficerów policji, zebrało się „co najmniej 20-25 tys. osób”.

Oprócz Jonesa, ze sceny przemawiali między innymi członkowie gabinetu cieni Partii Pracy, Diane Abbott (minister spraw wewnętrznych) i Shami Chakrabarti (prokurator generalna). Protestujący krzyczeli między innymi „Wstyd nam za ciebie, May” i „Powiedzmy to głośno i jasno, muzułmanie są tu mile widziani”.

Wśród demonstrujących znaleźli się także między innymi piosenkarka Lily Allen i legenda piłkarskiej reprezentacji Anglii, a obecnie prowadzący telewizyjnego programu „Match of the day”, Gary Lineker, który na swoim koncie na Twitterze zamieścił zdjęcie z protestu pisząc: „Dobra robota, Londyn!”.

– Zawsze uczono nas, że nie powinniśmy dyskryminować ludzi ze względu na ich religię – a to jest dokładnie to, co robi Trump. Theresa May powinna jednoznacznie potępić jego działania, bez chwili wahania broniąc naszych wartości – mówiły podczas protestu Amy i Nicky, studentki Uniwersytetu Londyńskiego.

– Nie mogłam siedzieć w domu i słuchać tej retoryki ani chwili dłużej. To niekonstytucyjny prezydent, który zachowuje się w sposób, który przypomina mi lata 30. – tłumaczyła inna z protestujących, Sarah Garrett.

673-MAKIETA 1 01-23.indd 13

– Chciałabym, aby nasz rząd odmówił mu wjazdu do Wielkiej Brytanii, a nie rozwijał czerwony dywan pod nogami. Pora opowiedzieć się za tym, w co wierzymy – podkreśliła.

Podobnie krytyczny był Adolfo, który przyjechał w 2004 roku z Włoch i osiedlił się w Londynie, przyjmując także brytyjskie obywatelstwo. – Kiedy tu przyjechałem, zakochałem się w tym kraju od razu; w tym, jak był otwarty dla innych, ciekawy świata.

Trump i Brexit to kompletna przeciwność tego, co sprawiło, że Wielka Brytania jest naprawdę wielka, nie tylko z nazwy – mówił.

Z kolei dwie mieszkanki Londynu, Helena i Michelle, mówiły, że liczą na to, że „nasz (brytyjski) rząd nie ustąpi Trumpowi, a będzie wspierał Syrię i przyjmował uchodźców”.

– Jesteśmy bardzo dumne z tego, że mieszkamy w tak wielokulturowym, a jednocześnie w pełni zintegrowanym mieście jak Londyn. Nasi przyjaciele pochodzą z wielu różnych społeczności i krajów; to właśnie sprawia, że Londyn jest wspaniały. Trump nie zasługuje na to, żeby móc tutaj przyjechać” – dodały.

Protesty odbyły się także w 35 innych miastach na terenie Wielkiej Brytanii, w tym między innymi w Manchesterze, Glasgow, Cardiff, Newcastle, Sheffield i Oxfordzie.

Pomimo masowych protestów i ponad 1,5 miliona podpisów pod internetową petycją za wycofaniem zaproszenia dla Trumpa do złożenia państwowej wizyty w Wielkiej Brytanii, przedstawiciele brytyjskiego rządu powtórzyli, że nie zamierzają zmienić planów i uważają Stany Zjednoczone za „najbliższego sojusznika”.

Cytowane przez „Guardiana” anonimowe źródło w brytyjskim rządzie dodało, że „odwołanie wizyty cofnęłoby wszystko, co udało się osiągnąć wizytą premier May”, która była pierwszym zagranicznym przywódcą przyjętym przez Trumpa w Białym Domu.

Skonsternowany Pałac Buckingham

Rzecznik premier Theresy May podkreślił, że zaproszenie wystosowano po rekomendacji komitetu odpowiedzialnego za oficjalne wizyty państwowe, którym towarzyszy bogaty

ceremoniał, i po konsultacji z Pałacem Buckingham. Jak zaznaczył, szefowa rządu „z radością przekazała je w imieniu królowej Elżbiety II i zostało ono przyjęte”.

– Nie ma żadnego powodu, dla którego (Trump) nie powinien zostać przyjęty z wizytą państwową, za to jest wiele argumentów „za” – podkreślił w Izbie Gmin minister spraw zagranicznych Boris Johnson.

Jednak zdaniem dziennika „The Times” Pałac Buckingham jest „skonsternowany” tym, że zaproszenie dla prezydenta USA Donalda Trumpa do złożenia wizyty u królowej Elżbiety II zostało użyte jako narzędzie dyplomacji brytyjsko-amerykańskiej.

Powołując się na źródło w królewskiej rezydencji, gazeta podkreśliła, że formuła poinformowania opinii publicznej o zaproszeniu – podczas wspólnej konferencji prasowej premier Theresy May i prezydenta Trumpa po ich spotkaniu w Białym Domu – sugerowała, że była to polityczna decyzja Downing Street. „The Times” opublikował także list byłego stałego sekretarza w resorcie spraw zagranicznych Petera Rickettsa, który ocenił, że brytyjska premier postawiła królową „w bardzo trudnej sytuacji” i zasugerował, że powinna zapaść decyzja o obniżeniu rangi wizyty. Jak podkreślił, niezbędne decyzje powinny zapaść „niezwłocznie, aby uchronić królową przed dalszymi kontrowersjami”.

Ricketts, który zajmował najwyższe stanowisko urzędnika służby cywilnej w Foreign Office w latach 2006-10, podkreślił, że „byłoby dalece mądrzejsze poczekać i zobaczyć, jakim prezydentem będzie Trump, zanim doradzono królowej, aby go zaprosiła”. „The Times” zaznaczył jednocześnie, że o ile Trump otrzymał zaproszenie do Pałacu Buckingham już w pierwszym tygodniu swojego urzędowania, to byli prezydenci USA Ronald Reagan, George H. W. Bush i Bill Clinton nigdy nie dostąpili zaszczytu oficjalnej wizyty u królowej Elżbiety II. Z kolei George W. Bush i Barack Obama musieli czekać kolejno 32 i 28 miesięcy.

Według sondażu telewizji Sky News za odwołaniem zaproszenia dla Trumpa jest 49 proc. Brytyjczyków; przeciwnego zdania jest 34 proc. «

06/02/2017 15:24:37

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Jak wyżywić rodzinę za 3 funty dziennie?

To proste. Wydawać mniej, niż dotychczas.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Jane Ashley l. 47 z Londynu znalazła sposób na tanie życie. Twierdzi, że kiedyś zostawiała 150 funtów tygodniowo w supermarkecie. Od jakiegoś czasu wystarcza jej 21 funtów i to dla całej rodziny. 3 funty na dzień? To możliwe. Trzeba tylko wiedzieć, co, gdzie i jak kupić, a także samemu gotować.

Jane jest grafikiem komputerowym.

Oboje z mężem Philem, pracują zawodowo i nie mają zbyt wiele czasu na kuchnię. Mimo to, w obliczu tak dużych oszczędności, przekonali się do domowych obiadów. Z czasem poszło im tak dobrze, że Jane założyła bloga. Na temat oszczędności, oczywiście. Jej przepisy cieszą się dużą popularnością i z pewnością są ratunkiem dla biednych stu-

673-MAKIETA 1 01-23.indd 14

dentów, wielodzietnych rodzin i tych, którzy zechcą odłożyć na boku na jakiś konkretny cel: wakacje, rower, modne ubranie czy sprzęt elektroniczny. Również wegetarianie znajdą tam coś dla siebie. Mąż Phil do każdego przepisu dołącza własnoręcznie zrobione zdjęcia. – Żeby ugotować coś dobrego nie trzeba nieprzeciętnych składników – mówi Jane i pokazuje swoją listą zakupów na jeden dzień. «

Oto ona:  6 pomidorów sałatkowych  ogórek  duża butelka mleka  2 puszki tuńczyka

65p 42p 89p 80p

06/02/2017 15:24:38

015  puszka gotowej fasoli w sosie pomidorowym  krojona czerwona cebula  4 ziemniaki  jogurt naturalny  sałata lodowa  ser grecki  marchewki  ser żółty  12 jaj wolnego wybiegu  1 czosnek  1 kg małych ziemniaków  spaghetti  duże bułki  chleb  płatki owsiane  masło  czerwona fasola  pomidory w puszce  mrożona fasolka

23p 50p 75p 45p 44p 75p 44p £2,21 £1,21 25p 89p 20p 65p 36p 65p 79p 30p 31p 79p

Razem: £15,35 Dla 2 osób na 7 dni wypada: ok. £1,09 dziennie

Jeden dzień z życia oszczędnej rodziny: Śniadanie: owsianka z rodzynkami, jajko sadzone z grzanką lub tosty z masłem i dżemem.

Obiad: gorące resztki z ostatniego posiłku, zupa

z kurczaka z chlebem domowej roboty, pieczony kalafior z wegańskim serem, tosty, groszek, miętowa zupa, kanapki z kurczakiem na domowym chlebie.

Kolacja: kurczak zapiekany z grzybami

i ziemniakami, marchewką i groszkiem, spaghetti z małży lub pieczonego kurczaka z nadzieniem, pieczone ziemniaki, marchew, kapusta z sosem.

Przekąski: herbatniki z owsianką, zdrowe ciasteczka lub jabłko

Dobre rady Jane dla oszczędnych: 1. Zawsze miej listę zakupów 2. Najpierw sprawdź, co masz i czego brakuje, zanim napiszesz, co trzeba kupić 3. N igdy nie idź do sklepu głodny lub na kacu 4. Sprawdź ceny. Te same rzeczy markety non stop podnoszą i obniżają 5. K upuj produkty własnych marek supermarketów 6. J eśli czujesz, że przepłacasz, następnym razem zamawiaj przez Internet

673-MAKIETA 1 01-23.indd 15

06/02/2017 15:24:39

Fot. PAP/PAP/Jakub Krupa

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Uczestnicy pikiety przy mobilnym billboardzie z napisem „Death Camps Were Nazi German” przed siedzibą BBC w Londynie

To były niemieckie obozy!

»

Mobilny billboard z napisem „Death Camps Were Nazi German” dotarł w zeszłą sobotę do Londynu i został wyeksponowany przed ambasadą RP i pobliską siedzibą telewizji BBC. Akcja jest protestem wobec używania przez zagraniczne media sformułowania „polskie obozy śmierci”.

Billboard, zanim wjechał do Londynu, wcześniej był eksponowany między innymi w Wiesbaden pod siedzibą niemieckiej telewizji ZDF, w Bonn w pobliżu

673-MAKIETA 1 01-23.indd 16

biur telewizji Deutsche Welle i w sąsiedztwie instytucji unijnych w Brukseli. Pod siedzibą publicznej telewizji BBC w Londynie przywitało billboard około 30-40 osób, które miały polskie flagi i chętnie fotografowały się na tle instalacji.

Paweł Soja, który prowadził samochód w drodze z Brukseli do Londynu, powiedział, że „reakcje są bardzo pozytywne, ludzie chętnie robią sobie zdjęcia”. – To niezwykle ważna akcja, bo używanie fałszywego zwrotu „polskie obozy

śmierci” może doprowadzić do tego, że następne pokolenie może mieć krzywy obraz tego, co działo się podczas drugiej wojny światowej – dodał.

Z kolei Tomasz Muskus z Komitetu Obrony Polski w Londynie tłumaczył, że postawienie billboardu pod siedzibą BBC ma na celu „zwrócenie uwagi (...) na dołożenie staranności przy publikowaniu materiałów dotyczących odpowiedzialności za zbrodnie popełnione przez Niemcy podczas II wojny światowej”.

– Wielokrotnie zdarzało się, że programy emitowane przez BBC zawierały nieprawdziwe informacje o rzekomej winie Polaków za popełnioną na narodzie żydowskim zbrodnię Holokaustu – powiedział, dodając, że „niemieckie obozy nazywano polskimi, a w tygodniu poprzedzającym rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz odpowiedzialnością za ludobójstwo próbowano obarczyć nawet polskich kolejarzy”.

BBC usunęła w ubiegłym tygodniu ze swojej strony po interwencji ambasady w Londynie sugestię, że polscy kolejarze, którzy nadzorowali przewozy do niemieckiego nazistowskiego obozu w Auschwitz ponoszą współodpowiedzialność za Holokaust. Redakcja BBC, tłumacząc zmianę, odnotowała, że „usunięto odniesienie do polskich maszynistów pośród osób kolaborujących z Niemcami, którzy w rzeczywistości byli zmuszeni do pracy siłą podczas niemieckiej okupacji (Polski)”.

Billboard, który zamontowano na lawecie ciągniętej przez samochód osobowy, powstał między innymi z inicjatywy Fundacji Tradycji Miast i Wsi. Na banerze o rozmiarach 3 na 6 m widnieje brama obozu Auschwitz, w którą wpisano kontur jednoznacznie kojarzący się z postacią Adolfa Hitlera. «

06/02/2017 15:24:41

017

673-MAKIETA 1 01-23.indd 17

06/02/2017 15:24:42

018

WIADOMOŚCI tekst sponsorowany biznes NA wyspach

Meczety otwarte dla wszystkich

»

Ponad 150 meczetów na terenie Wielkiej Brytanii otworzyło w ostatnią niedzielę podwoje dla osób innych wyznań, chcąc walczyć z negatywnym postrzeganiem islamu i narastającą islamofobią.

Oczekuje się, że w organizowanym przez Radę Muzułmańską Wielkiej Brytanii (RMWB) wydarzeniu „Odwiedź mój meczet” chętni mogli odwiedzać świątynie od Szkocji do południowej Anglii, w tym w okręgu wyborczym premier Theresy May, w Maidenhead.

Zwiedzającym tłumaczone były podstawowe zasady islamu, wpływ wiary na życie codzienne

673-MAKIETA 1 01-23.indd 18

oraz projekty społeczne i charytatywne podejmowane przez lokalne społeczności muzułmańskie.

Dziennk „The Guardian” podkreślił, że wiele meczetów apelowało o złożenie wizyty w ramach okazania solidarności z muzułmanami wobec ostatnich wydarzeń w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

– Po wprowadzeniu dekretu imigracyjnego prezydenta Donalda Trumpa i zamachu w meczecie w Kanadzie, ten dzień jest bardzo potrzebnym lekiem na trującą atmosferę, w której się znaleźliśmy – powiedział sekretarz generalny Rady, Harun Khan.

– Wszyscy Brytyjczycy – zarówno muzułmanie, jak i nie-muzułmanie – mają okazję się spotkać i odnowić więzi przyjaźni – dodał. „To fantastyczna szansa, aby poznać swoich sąsiadów” – napisał

na Twitterze burmistrz Londynu, Sadiq Khan, pierwszy muzułmański włodarz zachodnioeuropejskiej stolicy. „Chcę, żeby Londyn był miastem, w którym nie tylko żyjemy obok siebie, ale poznajemy się i budujemy relacje jako przyjaciele” – podkreślił.

Wizyty w lokalnych meczetach odbyło wielu posłów oraz przedstawicieli Kościoła katolickiego i anglikańskiego.

Według spisu powszechnego z 2011 roku muzułmanie stanowią około 4,5 proc. ludności Wielkiej Brytanii. «

06/02/2017 15:24:45

019

673-MAKIETA 1 01-23.indd 19

06/02/2017 15:24:46

020

WIADOMOŚCI na wyspach

Polski koncern otworzył biuro handlowe w Londynie Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG) otworzyło w zeszły czwartek w Londynie biuro handlu skroplonym gazem ziemnym (LNG) – Tutaj jest środowisko, które handluje LNG i to jest istotne, to jest prawdziwy handel światowy – podkreślił prezes spółki Piotr Woźniak.

Jakub Krupa, PAP

»

Położone w samym centrum Londynu biuro będzie w pełni operacyjne do końca pierwszego kwartału 2017 r., kiedy do zespołu dołączą nowi traderzy i analitycy ryzyka. Za obsługę operacji w Londynie odpowiada niemiecka spółka zależna PGNiG Supply & Trading GmbH (PST), która zajmuje się obrotem gazem i energią elektryczną w Europie Zachodniej, a szefem londyń-

673-MAKIETA 1 01-23.indd 20

skiej placówki został były prezes Towarowej Giełdy Energii Ireneusz Łazor.

– Rozważaliśmy parę lokalizacji – Singapur, Houston, Genewę – ale ostatecznie wybraliśmy Londyn, idąc w poprzek zmian politycznych, które się dokonują.

Tutaj jest środowisko, które handluje LNG i to jest istotne, to jest prawdziwy handel światowy – mówi prezes PGNiG Piotr Woźniak, który dodał, że pierwsze podsumowanie operacji biura zostanie przeprowadzone za dwa lata.

– Wszystko wskazuje na to, że prędzej czy później dojdzie do trwałej konwergencji między rynkami gazu sieciowego a skroplonego gazu. Ponieważ mamy do dyspozycji terminal do odbioru dostaw, bardzo uważnie to obserwujemy i jednocześnie dokonujemy samokrytycznej oceny: o gazie w rurach wiemy wszystko, ale w sprawach LNG jeszcze brakuje nam wiedzy – twierdzi Woźniak.

Jak podkreśla, podczas niedawnej wizyty na wschodnim wybrzeżu Stanów

06/02/2017 15:24:48

021 Zjednoczonych odwiedził kilkanaście inwestycji firm zajmujących się skraplaniem gazu.

– Niedługo rynek, który jeszcze niedawno był rynkiem sprzedającego, stanie się na stałe rynkiem kupującego i będziemy mogli przebierać w ofertach. To są wszystko nowe inwestycje, które będą musiały się spłacać – w efekcie podaż przekroczy popyt w Azji i ten gaz dotrze na inne rynki, w tym do Europy – dodał.

Woźniak zapewnił, że „skroplony gaz to przyszłość, bo jest go bardzo dużo, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, ale też w Australii”.

– Pierwsze ładunki gazu skroplonego już poszły w świat, ale do nas nie trafiły jeszcze ze względu na cenę – mówi. Dodaje, że w pierwszej kolejności trafiają do Azji, gdzie ceny są wyższe, ale w ciągu 3-4 lat trafią też do Europy, w tym do terminala w Świnoujściu.

Szef PGNiG uważa, że przewidywany rozwój rynku LNG „dobrze koincyduje z naszymi kontraktami terminowymi (...), w tym nie bardzo chcianego kontraktu z Gazpromem do 2022 roku”. Woźniak podkreślił, że instalacja LNG zapewnia PGNiG także większą elastyczność na sytuacje kryzysowe i w razie konieczności daje możliwość łatwego przekierowania statków z dostawami do terminalu LNG im. prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu.

Z oceną Woźniaka zgadza się nowy szef londyńskiego biura Ireneusz Łazor, który zapewnia, że „to tutaj są wszyscy globalni gracze, a także łatwiej jest pozyskać doświadczonych pracowników”.

– Chcemy zbudować to biuro, mieszając osoby z doświadczeniem na globalnym rynku ze specjalistami, którzy pracują w PGNiG, budując zespół, który ma ambicje stać się globalnym graczem – podkreśla.

– Mamy bardzo wysokie oczekiwania – mówi z kolei Uwe Bode z PGNiG Supply & Trading GmbH, spółki zależnej, która zajmie się obsługą londyńskiego biura.

– W ciągu najbliższych kilku lat PGNiG może zbudować swoją obecność rynkową jako kupiec gazu na rynku i spodziewamy się, że po 2020 roku portfolio PGNiG ulegnie znaczącej zmianie na korzyść LPG – mamy teraz kilka lat, żeby się do tego przygotować – dodaje.

– Przewaga LNG polega na tym, że to prawdziwie globalny produkt i istnieje wielu producentów, z którymi można rozmawiać – nie tylko z jednym lub dwoma, jak w przypadku gazu sieciowego. Terminal w Świnoujściu daje nam możliwość zastąpienia nawet 30 proc. potrzebnego dla Polski gazu, a pojawiają się rozmowy na temat zwiększenia jego możliwości tak, żeby to przekroczyło nawet 50 proc. w dalszej perspektywie czasowej – ocenia Bode, zwracając szczególną uwagę na to, że zwiększa to elastyczność i bezpieczeństwo energetyczne Polski.

Przed końcem lutego PGNiG ma przedstawić nową strategię rozwoju. Podczas ostatniej aktualizacji w kwietniu 2016 roku grupa podała, że chce w perspektywie 2017 r. utrzymać EBITDA, a do 2022 roku planuje zwiększyć go do około 7,4 mld zł. PGNiG utrzymał wówczas zakładany poziom nakładów inwestycyjnych na rozwój organiczny i przejęcia na poziomie 40-50 mld zł, a także podał, że planuje zwiększyć wolumen produkcji ropy i gazu do ok. 55-60 mln boe. «

673-MAKIETA 1 01-23.indd 21

06/02/2017 15:24:51

022

WIADOMOŚCI na wyspach

Sałata pod specjalnym nadzorem

»

Dwie główne brytyjskie sieci supermarketów racjonują sałatę lodową oraz brokuły z powodu braku wystarczających dostaw tych produktów z Hiszpanii, gdzie ulewy i opady śniegu niszczą uprawy warzyw i owoców. Sprawę opisał portal BBC. Tesco, największa brytyjska sieć supermarketów, w zeszłym tygodniu nie pozwalała kupować jednej osobie więcej niż trzy główki sałaty – wskazał cytowany przez AFP rzecznik grupy.

Z kolei przedstawiciel czwartej co do wielkości sieci supermarketów w Zjednoczonym Królestwie Morrisons, zezwalał jednej osobie na zakup jedynie dwóch główek sałaty i trzech brokułów.

Jak tłumaczył rzecznik, chodzi o „zapewnienie odpowiedniego zaopatrzenia dla stałych klientów” sklepów.

W wielu sklepach pojawiły się tabliczki informujące o braku pro-

duktów. „Przepraszamy: towar chwilowo niedostępny” – mogli przeczytać w zeszły piątek rano klienci niektórych sklepów Tesco. W sieciach społecznościowych internauci publikowali zdjęcia pustych półek i komunikatów, w których prosi się klientów o ograniczanie zakupu pewnych produktów.

Niektóre sieci marketów nie racjonowały towarów, ale prosiły klientów o „rozsądne zakupy”.

Pod koniec grudnia część Hiszpanii nawiedziły ulewne deszcze, a w styczniu fala chłodu. Dotyczy to przede wszystkim tych regionów na południu kraju, w których uprawia się szczególnie dużo warzyw. Miały tam miejsce wyjątkowe opady śniegu.

W związku z tymi anomaliami pogodowymi w Hiszpanii do Zjednoczonego Królestwa docierają niewystarczające wobec zapotrzebowania dostawy

nie tylko sałaty lodowej czy brokułów, ale też cukinii, bakłażana i selera. Braki te, które według AFP mogą potrwać nawet do wiosny, doprowadziły jednocześnie do wzrostu cen produktów.

Ceny sałaty wzrosły w niektórych sklepach prawie trzykrotnie. Wiele supermarketów zmuszonych było do importu warzyw z bardziej odległych państw, jak np. Stany Zjednoczone.

Według hiszpańskiego ministerstwa rolnictwa stan produkcji warzyw i owoców powinien wrócić do normy w najbliższych tygodniach, choć podkreślono, że jeśli chodzi o warzywa uprawiane na polu, „będzie to następowało wolniej, zwłaszcza w przypadku sałaty”.

Agencja AFP zaznacza, że Hiszpania jest największym w Unii Europejskiej producentem i eksporterem owoców i warzyw. «

22 tys. podatku... dziennie

»

Słynny były piłkarz David Beckham i jego żona Victoria w 2015 roku oddawali fiskusowi 22 tysięcy funtów dziennie. Za cały rok podatek wyniósł blisko osiem milionów funtów.

Anglik zajmuje dziewiąte miejscu w rankingu najbogatszych sportowców świata magazynu „Forbes” (730 mln dol.).

673-MAKIETA 1 01-23.indd 22

Przychód ich firm wyniósł 47,2 mln funtów, na co złożyło się 10,2 mln pochodzące ze sprzedaży produktów marki Beckham (między innymi bielizna i perfumy) i aż 36,9 mln funtów z marki jego żony. Victoria jest projektantką mody i stylistką. Po zapłaceniu podatków pozostało im 39,5 mln funtów.

41-letni Beckham, były zawodnik między innymi Manchesteru United i Realu Madryt, karierę zakończył w maju 2013, po pięciu miesiącach spędzonych w Paris Saint-Germain. Grał też w MLS w Los Angeles Galaxy przez pięć sezonów i zdobył z kalifornijskim klubem dwa razy mistrzostwo ligi (2011 i 2012). «

06/02/2017 15:24:52

023

673-MAKIETA 1 01-23.indd 23

06/02/2017 15:24:53

024

PORADY prawo

Odszkodowanie za wypadek z winy nieubezpieczonego kierowcy Statystyki wskazują, iż ponad 1,2 mln kierowców w Wielkiej Brytanii jeździ bez ważnego ubezpieczenia.

Miałeś wypadek?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

673-MAKIETA 2 24-43.indd 24

»

Jeżeli osoba uczestniczyła w wypadku, w którym kierowca pojazdu był nieubezpieczony, nadal może starać się o odszkodowanie za zniszczony pojazd oraz/lub uszczerbek na zdrowiu.

Instytucją właściwą do wypłacenia odszkodowania jest Motor Insurance Bureau (MIB). Jest to organizacja, która powstała z inicjatywy firm ubezpieczeniowych na terenie Wielkiej Brytanii. Dodatkowo MIB pomaga również w uzyskaniu odszkodowania, nawet gdy kierowca, który spowodował wypadek, posiadał ubezpieczenie w innym kraju niż Wielka Brytania. MIB znajdzie wówczas właściwą firmę ubezpieczeniową oraz wskaże jej oddział na terenie Wielkiej Brytanii.

Aby móc jednak starać się o odszkodowanie od MIB, należy spełnić pewne wymogi: 1. Sprawa musi zostać zgłoszona do MIB w ciągu 3 lat od dnia wpadku, jeżeli osoba poszkodowana odniosła uszczerbek na zdrowiu.

2. W przypadku zgłoszenia dotyczącego wyłącznie zniszczenia mienia sprawę należy zgłosić do MIB w ciągu 6 lat od dnia zdarzenia na terenie Wielkiej Brytanii lub 3 lat. jeśli wypadek miał miejsce na terenie Szkocji.

3. S traty poniesione wskutek wypadku muszą być zredukowane do minimum.

4. Policja musi zostać poinformowana o wypadku w ciągu 14 dni, jeżeli poszkodowany ubiega się o odszkodowanie zdrowotne, lub w ciągu 5 dni, jeżeli sprawa dotyczy wyłącznie zniszczonego mienia.

5. W sytuacji gdy osoba ubiega się o odszkodowanie zdrowotne, musi również udać się do szpitala w celu odnotowania, jakiego uszczerbku na zdrowiu doznała.

MIB rozpatrzy sprawę i zadecyduje, czy danej osobie przysługuje prawo do odszkodowania. Jeżeli poszkodowany ubiega się o odszkodwanie zdrowotne, MIB zorganizuje również spotkanie z lekarzem, który potwierdzi, jak poważny był uszczerbek na zdrowiu oraz jakie są przyszłe prognozy. MIB zapłaci też za koszt rehabilitacji.

W przypadku sprawy dotyczącej wyłącznie znieszczonego mienia w sytuacji, gdy MIB uzna, iż poszkodowanemu przysługuje prawo do odszkodowania, od kwoty, która zostanie przyznana, zostanie odjęty excess w wysokosći £300.00. «

06/02/2017 15:21:52

025

673-MAKIETA 2 24-43.indd 25

06/02/2017 15:21:54

026

TEMAT NUMERU POLITYKA

Mury hańby

Fot. John Moore/Getty Images

Mury mają znaczenie symboliczne. Są demonstracją siły.

Mają odstraszać i chronić. Ludzkość stawia je od 5 tys. lat z nadzieją, że zapewnią bezpieczeństwo i odseparują od barbarzyńców. Bezskutecznie.

673-MAKIETA 2 24-43.indd 26

06/02/2017 15:21:58

027 RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

»

Zaledwie tydzień po zaprzysiężeniu na prezydenta Stanów Zjednoczonych Donald Trump wydał dekret o postawieniu muru na granicy z Meksykiem i zakazał wjazdu na teren USA obywatelom siedmiu państw islamskich. Tak jak zapowiadał w kampanii, rozpoczyna proces izolowania USA i zamykania granic. Gettoizacja świata postępuje. W skali mikro i makro. Rosną płoty oddzielające „lepsze” osiedla od „gorszych”, powstają zasieki, mające odseparować jedne kraje od drugich. Po euforii lat 90., upadku muru berlińskiego, otwierania granic i optymizmie wielokulturowości, świat się zamyka.

Próbujemy powrócić do odizolowanych społeczności rządząch się własnymi prawami, niechętnych ludziom z zewnątrz.

Izrael odgradza się murem od Palestyńczyków. Węgrzy chcą budować mur na granicy z Serbią. Ukraina planuje wzmocniony zasiekami mur długości dwóch tysięcy kilometrów na granicy z Rosją. Tunezja zaczęła już budowę muru na granicy z Libią. Wielka Brytania marzy o „wielkim murze w Calais” i symbolicznie oraz politycznie odgradza się od Europy.

Po eufo-

rycznej erze multi-kulti, przychodzi czas miksofobii. Różnorodność typów ludzkich drażni i budzi niepokój. Strach prze obcym stał się społecznym spoiwem zachodnich społeczeństw. Prowincjonalizm miesza się z szowinizmem. Nacjonalizm z egotyzmem. Wznoszące się mury symbolizują nową epokę. Odzwierciedlają tendencje antyliberalne. Są wyrazem społecznego pesymizmu i politycznej bezradności. Nie mogąc rozwiązać problemów i napięć, które wytworzyła globalizacja, próbujemy się od nich odseparować, budując twierdze.

Mentalne i fizyczne. Prawdziwe i wyimaginowane. Z metalu i symboli. Bo gettoizacja to głównie stan umysłu. Niebezpieczny.

Historia pokazuje, że mury kreują wrogów.

Są w końcu symbolicznym wykluczeniem.

A wykluczenie rzadko jest rozwiązaniem dyplomatycznym. Ludzie zawsze mieli do wyboru – dialog, współpracę, wojnę lub mury. To ostatnie nadal cieszy się popularnością, o czym świadczy ok. 18 tys. km murów w różnych częściach świata.

Mury, jak pisze Astrid Nun z Uniwersytetu w Würzburgu w książce „Mauern als Grenzen” (Mury jako granice), materializują granice polityczne, mentalne, kulturowe i ekonomiczne. W tej kwestii niewiele się zmieniło od tysięcy lat. »

Historia pokazuje, że mury kreują wrogów.

Są w końcu symbolicznym wykluczeniem.

A wykluczenie rzadko jest rozwiązaniem dyplomatycznym

Fot. Chris McGrath/Getty Images

Izrael odgradza się murem od Palestyńczyków

673-MAKIETA 2 24-43.indd 27

06/02/2017 15:22:00

028

TEMAT NUMERU polityka

Wał Hadriana

Pierwsze płoty Najstarsze mury powstały na Bliskim Wschodzie. Otaczały osady i miasta, by chronić ich mieszkańców. Głównie przed koczownikami i nomadami, którzy dla bogatych rolników stanowili największe zagrożenie. Ale koczownicy nie napadali na miasta. Ich trzody niszczyły pielęgnowane pola. Dlatego zaczęto je ograniczać wałami i kanałami, które utrudniały zwierzętom wtargnięcie. Pierwsze mury graniczne bardziej przypominały takie właśnie płoty niż fortyfikacje. Najstarszy znany z tekstów mur graniczny był mały. Ten ciągnący się od rzeki Dijala aż po Babilon mur zwany amoryckim (ok. 300 km) kazał wznieść pod koniec III tys. p.n.e. król sumeryjski Szulgi. Nie powstrzymał on jednak Amorytów ani nie zapobiegł upadkowi Sumeru.

Mniej więcej w tym samym czasie w Syrii stanął podobny mur, który miał stać się przeszkodą dla migrujących pasterzy. Szeroka na metr kamienna zapora ciągnęła się od Gebel Ubajsan w Syrii aż do północnego Antylibanu (220 km). Nie miała bram ani wież, a jej budowę nakazał władca któregoś z zamożnych miast syryjskich. Podobnie było w Turcji z murem kapadockim, 673-MAKIETA 2 24-43.indd 28

który w VIII w. p.n.e. zbudowali Asyryjczycy.

Jego niewielkie rozmiary zdają się wykluczać funkcję militarną i jak twierdzą badacze, najprawdopodobniej miał znaczenie ideologiczne i wyznaczał strefę wpływów imperium. Militarne przeznaczenia miały dopiero zasieki w północno-wschodnim Iranie. Mur Gorgański zaczyna się przy Morzu Kaspijskim i odbija na wschód, kończąc się 195 km dalej, w górach. Obliczono, że przy tym ceglanym murze granicznym, sięgającym w niektórych miejscach trzech metrów, mogło stacjonować nawet 35 tys. perskich żołnierzy. Ten najpotężniejszy mur starożytnego Bliskiego Wschodu był demonstracją siły – miał odstraszać i chronić Persję przed atakami nomadów z północy.

Cywilizacyjna twierdza

Mistrzami fortyfikacji byli Rzymianie, którzy umacniali swoje granice jak nikt inny wcześniej. Grecy też budowali mury, ale miały one jedynie doraźnie chronić, a nie być stałą barierą dla barbarzyńców. Limes był pomysłem rzymskim. Po śmierci Oktawiana Augusta granice imperium wyznaczały rzeki, morza i góry, ale ok. 7 tys. km 06/02/2017 15:22:03

029

Wielki Mur Chiński

granic przebiegało lądem – z nich tylko 1 tys. km umocniono. Najbardziej przebadane i znane są te postawione w Europie, chociaż Rzym stawiał też zasieki w prowincjach azjatyckich i afrykańskich. Wszystkie miały jednak to samo znaczenie i spełniały identyczną rolę. To były zapory rozdzielające dwa światy: dzikie Barbaricum i Imperium Romanum ze swoim prawem, kulturą i Pax Romana. Cywilizację od barbarii. Oświecenie od dzikości. Strzeżony limes miał regulować i kanalizować napływ barbarzyńców i zapewniać spokój mieszkańcom okolic. Liczące 550 km umocnienia budowało 250 tys. żołnierzy przez ok. 150 lat. Wzdłuż nich stanęło 900 wież i 60 fortów, w których stacjonowało po 500 legionistów. Najbardziej imponujący był Wał Hadriana, który zbudowano w 122 r. w Anglii, by chronić skolonizowane przez Rzym ziemie przed atakami tubylców z północy. 120-kilometrowy kamienny mur miał 4 m wysokości i 3 m szerokości. Po jego północnej stronie był rów, a po południowej wał i droga. Posterunki rozmieszczono co milę, pomiędzy nimi stały jeszcze po dwie wieże. Nie spełnił jednak swojej roli. Na granicy z Germanią Rzymianie zaczęli opuszczać swoje poste673-MAKIETA 2 24-43.indd 29

runki w połowie III w. Stało się jasne, że najtrwalsze nawet mury sprawdzają się tylko wtedy, gdy Rzym jest silny, a jego granic pilnują tysiące żołnierzy.

Chińska gigantomania

Do dziś najbardziej imponuje Wielki Mur Chiński, symbol chwały i siły Państwa Środka. Choć mimo mitów nie ciągnie się bez przerwy na długości 7 tys. km, nie ma w całości ponad 2 tys. lat i nie widać go gołym okiem z kosmosu, to i tak robi wrażenie. Ta największa dzisiejsza atrakcja turystyczna Chin jest plątaniną wałów i murów z różnych materiałów i epok.

Zaczęło się w VIII w. p.n.e., gdy władca królestwa Chu usypał wał na granicy z sąsiednim księstwem. Potem w Epoce Walczących Królestw budowano kolejne zapory między państewkami. Dopiero Pierwszy Cesarz Chin – Qin Shi Huangdi rozpoczął budowę muru z gliny, kamieni i drewna, który miał wyznaczać granice zjednoczonego przez niego cesarstwa i zamknąć je przed koczownikami z północy, głównie Hunami. Przez dziesiątki lat 800 tys. żołnierzy i przymusowych robotników budowało umocnienia, które razem miały ponoć » 06/02/2017 15:22:06

030

TEMAT NUMERU polityka Fot. John Moore/Getty Images

Część istniejącego muru na granicy Meksyk – USA

5 tys. km. W czasach dobrobytu i prosperity mur popadał w zapomnienie, a potem znów wznoszono wieże, sypano wały, układano cegły i kamienie. Gigantyczne inwestycje z fortami i bramami nie powstrzymały jednak Mongołów, którzy osadzili na chińskim tronie swoją dynastię. Podobnie jak Mandżurowie. Bo Wielki Mur Chiński, tak jak wcześniejsze umocnienia Rzymian i dzisiejsze zasieki, raczej wskazywał granicę cywilizacji, niż chronił. Był linią demarkacyjną, oddzielającą osiadłych chińskich rolników i pełnego chaosu świata biednych pasterzy. Problem z murami polega na tym, że są drogie i na dłuższą metę nieskuteczne. Tak jak i twierdze, forty i bunkry. Strategicznie i militarnie żaden mur od dawna nie znaczy już nic. Mur berliński z wojskowego punktu widzenia był od początku tragiczną farsą. Nie dla celów militarnych został jednak zbudowany. Służyć miał tylko temu, żeby nie pozwolić jednym zachłysnąć się wolnością i dobrobytem drugich. Pokazać raz na zawsze „gorszym” ludziom, gdzie jest ich miejsce. Dlatego też nazwano, jakże słusznie, mur berliński murem hańby. Dzisiaj, ćwierć wieku po upadku tego symbolu, wznosimy nowe zasieki. Nowe mury hańby.

673-MAKIETA 2 24-43.indd 30

Zasieki ofensywne Skoro zasieki, fortyfikacje, mury, płoty nie działają, dlaczego wciąż z uporem je stawiamy? Naruszając ład i porządek, kruchy pokój po koszmarze dwóch wojen światowych, znów wznosimy zasieki, które dziś są głównie jawną demonstracją uprzedzeń wobec emigrantów i stają się centralnym punktem polityki zagranicznej oraz procedur bezpieczeństwa. To nie tylko Trump, który bez przerwy ląduje na pierwszych stronach gazet i skupia na sobie uwagę świata. Zamyka się Dania. W Holandii politycznie rośnie Wilders. We Francji Marine Le Pen. W Wielkiej Brytanii po referendum o 46 proc. wzrosła liczba ataków na tle rasowym. Islamofobia zagnieździła się w głównym nurcie. Antyemigracyjna retoryka już nie jest domeną skrajnie prawicowych, niszowych partii oraz ich zwolenników. Zaniepokojenie „niekontrolowaną migracją” wyrażają dziś również liberałowie i ludzie lewicy. Fanatyczny nacjonalizm miesza się z obawą o miejsca pracy i jakość życia. Rasizm i bigoteria z protekcjonalizmem. Następuje fortyfikacja narodowych tożsamości poprzez wykluczanie ze wspólnoty. Mury mają oddzielić „cywili06/02/2017 15:22:08

031 zację” od barbarii. Jak pięć tysięcy lat temu. Upadek muru berlińskiego stał się symbolem końca świata zamkniętego i podzielonego. Wizja wielokulturowości, polegającej na zgodnej współegzystencji kultur, przegrała z rzeczywistością, akceptacja dla przybyszów ustąpiła jawnej niechęci, a przez to mury oddzielające państwa lub sporne terytoria stają się coraz częstszym elementem polityki władz.

To nie przypadek ani masowe szaleństwo, tylko efekt globalizacji oraz błędnej polityki ekonomicznej ostatnich trzech dekad. Bo antyemigrancka panika, która napędza stawianie murów, choć różni się nieco w poszczególnych krajach, ma wspólne podłoże. Jeden z jej elementów to proces prekaryzacji statusu ekonomiczno-społecznego rdzennych mieszkańców krajów europejskich czy Stanów Zjednoczonych. Globalizacja, która miała wynieść wszystkie łódki do góry, doprowadziła do destrukcji klasy średniej i stworzyła kategorię white trash, białych śmieci, zbywateli – ludzi zbędnych. Gorszy jest tylko los pozbawionego swojego państwa imigranta, biały zbywatel wobec niego czuje przynajmniej, że jest u siebie: „Żeby Francuzi i Francuzki mogli na dobre i złe poczuć się przynajmniej chez soi, migrantom należy powtarzać, że mają szczęście, że żyją, i utrzymywać ich w tym przekonaniu” – pisze Zygmunt Bauman w książce „Obcy u naszych drzwi”. Razem z mechanizmem wytwarzania różnicy, statusu podrzędności Obcego potrzebnego do tego, by samemu zachować poczucie własnego statusu, idzie antropologiczny mechanizm „kosmicznego strachu”. To pierwotne uczucie strachu przed otaczającym przerażającym kosmosem zostało z czasem przekształcone w instytucjonalne zarządzanie strachem przez instytucje religijne. Dziś z kolei głównym nurtem nowoczesnej polityki stała się polityka strachu, kryjąca się we wspomnianym „wszyscy terroryści to imigranci”. Wmontowanie problemu imigracji w logikę dyskursu strachu i bezpieczeństwa prowadzi do adiaforyzacji – imigranci jako zagrożenie przestają być ludźmi, stają się źródłem zagrożenia, a działanie wobec niego zwolnione jest z oceny moralnej, bo liczy się techniczna skuteczność.

Boimy się obcego, tak jak nasi przodkowie. Takie mamy psychologiczne rysy. Dziś do pierwotnych lęków dochodzi jeszcze niepewność wzmacniania przez współczesny kapitalizm i ekonomiczną nierównowagę. Niby chodzi o poczucie bezpieczeństwa, mimo że, jak pokazują wszelkie badania i historyczne doświadczenia, gwarancje jakie dają płoty są złudne, zaś strach jako społeczne spoiwo nie sprawdza się najlepiej. Są groźne. Bo jak zauważyli Brytyjscy naukowcy Rowland Atkinson i Oliver Smith, którzy badali zamknięte osiedla w Stanach Zjednoczonych, płoty zwiększają ryzyko napaści na osoby z zewnątrz. Te bowiem wydają się wysłannikami niebezpiecznego świata, od którego uciekają lepiej sytuowani. To przenosi się także na poziom państwowy. Silne kraje, które się grodzą, częściej atakują te słabsze, których podobno się obawiają.

I w tym kontekście mury nie tyle są przejawem strachu i lęku, co symbolem siły oraz potęgi. Segregując świat na lepsze i gorsze części, Zachód przyznaje sobie moralne prawo do militarnych interwencji. Akcji uprzedzających.

Mury i zasieki nie są wcale działaniem defensywnym. To postawa ofensywna. Grodzenie się świata może zwiastować okres wojen. « 673-MAKIETA 2 24-43.indd 31

06/02/2017 15:22:10

Fot. PAP/EPA / Jim Lo Scalzo

032

OPINIE WIKTOR MOSZCZYŃSKI

Nikodem Dyzma w Białym Domu Obawiam się, że nie wszyscy obecni londyńscy czytelnicy, wychowani na tych Wyspach, znają historię zawrotnej politycznej kariery Nikodema Dyzmy, bezrobotnego urzędnika pocztowego z prowincji w czasach międzywojennych, który na skutek przypadku, a potem na podstawie swojej ignorancji i zuchwałego chamstwa, robi sobie zawrotną karierę w świecie biznesu, staje się prezesem banku, a na koniec dostaje nominację na premiera Polski.

»

Otoczenie polityczne owego czasu, zarówno damskie jak i męskie, reagowało pozytywnie na jego akcje przemocy, brutalność słownictwa i ckliwe, sentymentalne hasła, kamuflujące cynizm i obłudę. Na szczęście to postać fikcyjna.

Ta kreatura polityczna była wymysłem bujnej wyobraźni powieściopisarza Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, który barwnie opisywał metody rządzenia ówczesnej sanacyjnej elity politycznej.

Niestety postać obecnie obejmująca Biały Dom nie jest fikcyjna. Donald Trump jest autentycznym, cynicznym biznesmenem, a nie urojonym jak Dyzma, który prowadząc kampanię kłamstw, oszczerstw 673-MAKIETA 2 24-43.indd 32

i obelg wobec swoich przeciwników i na podstawie tanich haseł, grających na frustracjach i strachu klas robotniczych, przeważnie białych, dorwał się w wyborach na szczyt kariery politycznej. Bez poprzedniego udziału w procesie politycznym swojego kraju. Cel jego kampanii był dwustronny. Po pierwsze, chce obniżyć podatki dla swoich kumpli milionerów i miliarderów, pod zasłoną obniżenia ich dla wszystkich. Sam daje wzór, bo z dumą przyznaje, że podatku nie płaci od wielu lat. A na drugim miejscu chce zaspokoić swój apetyt megalomana, do znęcania się nad słabszymi i do przyjemności „ubicia interesu”.

Jego książka „Sztuka ubicia interesu” jest jego odpowiednikiem „Mein Kampf”.

A pozostałe kontrowersyjne aspekty jego programu wyborczego oparte są na płytkich, barwnych opiniach o życiu i polityce, pochodzących od środowiska budowlańców, zatrudnianych przez jego ojca, a z którymi obcował jako młodzieniec. Świetnie odczuwał ich nastroje i frustracje życiem, ich szowinistyczne podejście do kobiet i do kultury, ich obawy, że imigranci zabiorą im pracę za niższe stawki, ich pogardę dla tolerancyjnych poglądów elit liberalnych i innych „pięknoduchów”. Z tej filozoficznej studni wyłoniły 06/02/2017 15:22:12

033 się te upiory, które obecnie tworzą główne elementy jego programu wyborczego, który ma zamiar wprowadzić w życie już w pierwszych tygodniach swojego urzędowania.

A więc co inicjuje? Zaniechanie programów zapobiegających zmianom klimatycznym; nieograniczony program wydobycia kontrowersyjnego gazu łupkowego; zachowanie w pełni prawa do posiadania broni; zamrożenie państwowych wydatków na kulturę; zohydzenie pojęcia politycznej poprawności; budowę „pięknego” muru na meksykańskiej granicy; nałożenie wysokiego cła na import z Chin i Meksyku; opodatkowanie produktów amerykańskich koncernów wykonanych tańszą siłą roboczą za granicą; anulowanie systemu taniego ubezpieczenia zdrowia dla biedniejszych i bezrobotnych, tzw. Obamacare; zniesienie umów międzynarodowych wolnego bezcłowego handlu.

Ponadto chce wprowadzić masowe projekty unowocześnienia infrastruktury drogowej i przemysłowej, które mogą przekroczyć 1 bln dolarów, ale które, przy ogólnym skurczeniu dochodu z podatków, będą osiągalne tylko przez masowe zadłużenie państwa. Zapowiedział też zwiększenie budżetu amerykańskich sił zbrojnych, upowszechnienie parad wojskowych i rychłego zniszczenia kalifatu.

Każda z tych inicjatyw, która byłaby typowym marzeniem przeciętnego robotnika siedzącego w barze z kuflem piwa w ręku, ma wzmocnić jego popularność wśród swoich plebejskich wyborców, szczególnie, kiedy przypieczętował je w swoim aroganckim przemówieniu inauguracyjnym, pod szyldem „America First”.

Niestety, pozytywne skutki tej polityki będą tylko krótkotrwałe. Zwalczanie globalizacji gospodarczej przez wprowadzenie systemów celnych w końcu obróci się przeciw Ameryce, gdy wzrost handlu międzynarodowego spowolni, inne kraje narzucą cła na towary amerykańskie, a wysokie koszty manufaktury na rynku wewnętrznym doprowadzą do zawrotnej inflacji.

Ponadto, każda niewyparzona wypowiedź Trumpa na Twitterze grozi wywołaniem następnej z kolei awantury, czasem tylko w sprawach błahych, a czasem na szerokiej arenie międzynarodowej.

Przy tym Trump zapowiada jeszcze bardziej kontrowersyjną politykę zagraniczną. W przypadku Izraela Trump jest pod znacznym wpływem swojego zięcia, Jareda Kushnera, który inwesto673-MAKIETA 2 24-43.indd 33

wał w agresywny program rozbudowy nowych osiedli na terenach zamieszkałych od wieków przez Palestyńczyków.

Trump dał już Izraelowi zielone światło w sprawie budowy tych osiedli i zapowiada przeniesienie ambasady amerykańskiej z Telawiwu do Jerozolimy. Odsuwa się też od uznania w przyszłości państwa palestyńskiego. Oczywiście rząd Netanyahu przyjął te wiadomości z radością i ogłosił budowę 566 nowych mieszkań w palestyńskiej Wschodniej Jerozolimie.

W rozmowie telefonicznej z Trumpem nakłaniał go do wsparcia interwencji Izraela w Syrii i do odwołania traktatu z Iranem w sprawie ograniczeń w rozwoju energii nuklearnej. Ten kierunek prowadzi amerykańską politykę na Bliskim Wschodzie w ślepy zaułek, który jeszcze bardziej roznieci nienawiść muzułmanów do Ameryki i wzmocni poparcie dla radykalnych islamistów, właśnie tych, których Trump zapowiedział, że zniszczy. Odwołanie umowy z Iranem sprowokuje z kolei ten kraj do zainwestowania w autentyczną islamistyczną broń nuklearną, która będzie zagrożeniem przede wszystkim właśnie dla Izraela.

W wypadku Chin, Trump wyraźnie szuka zaczepki, zagrażając wprowadzeniem cła w wysokości 34 proc. na eksport chiński i otwierając dialog bezpośredni z Taiwanem, który Chiny Ludowe wciąż traktują jako część integralną Chin. Jego inicjatywy utrudnią negocjacje z Chinami, tym bardziej że światowy wzrost gospodarczy polega przede wszystkim na ożywieniu gospodarki chińskiej, a pozatem Chiny są jedynym państwem, mającym wpływ na Koreę Północną, która z każdym dniem staje się jeszcze bardziej niebezpieczna. W tym zakresie pokojowe stosunki chińsko-amerykańskie powinny być priorytetem. Widocznie uważa, że tak w międzynarodowej dyplomacji „ubija się interes”.

Jeszcze więcej kontrowersji wzbudza podejście prezydenta Trumpa do Rosji Putina. Mimo zbrodniczej polityki Rosji wobec Syrii i Ukrainy, i mimo wtrącania się rosyjskich hackerów w tok wyborów amerykańskich, Trump szuka porozumenia z Putinem, ofiarując mu zniesienie sankcji finansowych w zamian za wspólną redukcję w zbrojeniach. Czy dlatego wyraził się pogardliwie o „przestarzałym” pakcie połnocnoatlantyckim?

Ta niezdrowa miłość do Putina nie tylko zagraża wiarygodności wsparcia Ameryki dla NATO, ale również ma swój wpływ na

stosunek Trumpa do Unii Europejskiej, którą Putin chce koniecznie zniszczyć.

Trump widocznie ma podobny cel. Jednoznacznie pochwalił Brexit, panią May zaprosił do Waszyngtonu jako pierwszego gościa zagranicznego po objęciu prezydentury, a siebie samego zaprosił na golfa do pałacu królewskiego. Zapowiedział, że Wielka Brytania będzie tylko jednym z pierwszych krajów, które opuszczą Unię.

To tak, jakby wypowiadał wojnę również całej Europie. Przez swoje anty-europejskie i pro-rosyjskie wypowiedzi pobudza również do życia anty-unijne faszyzujące szakale z Francji, Niemiec, Holandii, Austrii czy Włoch, które zebrały się w sobotę w Koblencji, aby zapowiedzieć rozkład 60 lat stałej i pokojowej integracji europejskiej.

Jeżeli głosy rozsądku na zapanują wreszcie w gabinecie Trumpa, to nie jest wykluczone, że Putin wykorzysta niejasność polityki wobec Unii i NATO, i wywoła prowokacyjną interwencję Rosji na Bałkanach czy w krajach bałtyckich, która ostatecznie może rozłożyć cały powojenny system bezpieczeństwa dla Europy, oparty na ochronnym parasolu Ameryki. Niestety większość zapowiedzianych ministrów Trumpa, czekających na zatwierdzenie przez Kongres, wspiera jego pro-rosyjski kierunek. A więc skutkiem obecnych planów Trumpa może być albo zbrojny konflikt, albo, szybciej, nowa Jałta dla Europy.

Nic dziwnego, że prawicowy rosyjski filozof Aleksandr Dugin zapowiada, że przy współpracy z Trumpem, Putin osiągnie wszystko, co będzie chciał w Europie. „Nie musimy nawet potrząsać drzewem” powiedział, „bo owoce same nam spadną”.

Chamstwo i ignorancja panoszy się w Białym Domu, samo-obłuda prezydenta pozwala mu kłamać namiętnie, a na każde najdrobniejsze słowo krytyki ze strony amerykańskich mediów reaguje jak raniony lew. Wyśmiewa masowe wielomilionowe ruchy protestestacyjne kobiet w Ameryce i w około 160 różnych miast na całym wolnym świecie i nie słucha porad od ludzi spoza jego najbliższego otoczenia. Dyzma przynajmiej w końcu zrozumiał swoje niedoskonałości i z premierostwa wycofał się. Ale to było w świecie fikcji. W prawdziwym świecie amerykański Dyzma nie ma zamiaru wycofywać się z czegokolwiek. Noc zapada już nad wolnym światem. « Tekst ukazał się również w londyńskim „Tygodniu Polskim”.

06/02/2017 15:22:12

Fot. PAP/EPA / Domenic Aquilina

034

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Kły Donalda Tuska

Donald Tusk nie szuka poparcia w wyborach pośród liderów europejskich. Tutaj ma już wszystko.

W Polsce na pewno nie będzie miał poparcia, ale może znajdzie je w niebie.

Będzie śmiesznie, jeśli PiS nie poprze kandydatury Donalda na następną kadencję prezydenta Europy. Będzie jeszcze śmieszniej, jeśli właśnie dlatego, że nie poprzez polskiego kandydata PiS, kandydat ten wygra wybory.

»

Teflonowy Donald Tusk, który był wyśmiewany za swój angielski przez samego Prezesa, teraz swoją początkową nieporadność językową przekuwa na karierę światowego polityka. Wszyscy znamy jego pierwsze przemowy jako przewodniczącego Rady Europejskiej. Było i śmiesznie, i strasznie. Potem był jeszcze hit polskich „internetów” z próbką języka hiszpańskiego, aż wreszcie wspaniały wręcz finisz po chorwacku i owacje na stojąco w chorwackim parlamencie.

Wydaje się też, że Tusk opanował już small talk do tego stopnia, że dość swobodnie porusza się pośród innych europejskich liderów. Dwa lata w Brukseli i kurs językowy na Malcie nie poszły na marne.

Pozostaje pytanie, czy PiS oficjalnie nie poprze Tuska, a zrobi to niejako „pod stołem”? Czy nie poprze go w ogóle? Pierwsza sytuacja miałaby miejsce zapewne wtedy, kiedy stanowisko dla Donalda Tuska nie byłoby pewne. Natomiast druga wtedy, gdyby było wiadomo, że nawet gdyby „skały srały” nic nie stanie na przeszkodzie, żeby objął kolejną kadencję.

W jednym i drugim przypadku chodzi o to, żeby do twardego elektoratu PiS-u nie 673-MAKIETA 2 24-43.indd 34

poszedł sygnał, że mimo wszystko, że „wina Tuska”, to jednak poparcie PiS-u ma. Byłby to niejaki szum informacyjny i niepotrzebny zgrzyt na linii suweren – partia rządząca.

PiS ma chyba już dosyć wpadek medialnych i wizerunkowych. Niby wszystko jest okay i politycy PiS-u bagatelizują różne sprawy, jednak im bardziej to robią, tym bardziej suweren obserwuje, że jednak jest tutaj coś nie tak.

Zimną krew na razie póki co zachowuje szara eminencja dobrej zmiany, czyli pan Prezes. Na razie potępił Misiewicza i chyba tym samym zapadł na tego człowieka polityczny wyrok. Co prawda teraz można zapytać, czy Misiewicz ma coś na Macierewicza, a Macierewicz na Kaczyńskiego, co spowoduje, że jednak dalej Misiewiczowi będą się kłaniać „polskie wierzby płaczące” wraz ze „słabymi oficerami”, salutującymi i trzymającymi parasole nad młodą głową pana „nie-ministra”. Jak śpiewał kiedyś kabaret OT.TO: „On wie, że ja wiem. Ja wiem, że on wie. On wie, że ja wiem, że on wie”.

Jednak takie sygnały idą i od marszałka Senatu Karczewskiego (marszałek Sejmu z korzyścią dla siebie samego na razie milczy, bo co się odezwie, to coś

skrewi) i od „rzeczywistego” rzecznika PiS-u pana posła Sasina. Na razie sam zainteresowany i jego ministerstwo udają, że nic się nie dzieje, a Misiewicz jest na zaplanowanym urlopie, czyli udał się na z góry upatrzone pozycje.

Generalnie jest to jeden z problemów PiS-u. Brak umiejętności wycofania się ze zbyt pochopnych decyzji i szaleństw. Niestety Prezes jest tylko jeden i wszystkiego dopilnować nie może, a teraz zajmuje mu czas jego pupil pan Ziobro, który do spółki z panem Kaczyńskim robi porządki w sądownictwie.

Ten ostatni system sam sobie jest winien, bo to on się zgadzał na areszty prewencyjne, opieszałość, niezbyt klarowne relacje prokuratura-sądy-układ zamknięty.

Z tego też powodu większość społeczeństwa raczej nie będzie płakać, jak coś się z systemem sądowniczym w Polsce zrobi.

Lata zaniedbań zrobiło swoje, a obywatele już dawno stracili nadzieję na niezawisłe sądy i prokuratury.

Dlatego też z niecierpliwością będę sobie oglądał zbliżający się spektakl.

Kupiłem już nawet popcorn. Chociaż też nie lubię. « 06/02/2017 15:22:14

035

673-MAKIETA 2 24-43.indd 35

06/02/2017 15:22:16

036

673-MAKIETA 2 24-43.indd 36

06/02/2017 15:22:18

037

673-MAKIETA 2 24-43.indd 37

06/02/2017 15:22:21

038

SYGNAŁY Z LISTÓW DO REDAKCJI

Drodzy Rodzice i Nauczyciele Po raz kolejny chcemy zaprosić dzieci i młodzież, mieszkający poza granicami Polski, do udziału w VIII edycji konkursu „Być Polakiem”.

»

Realizujemy go od siedmiu lat na całym świecie, by umacniać tożsamość narodową młodych Polaków, bo wiemy, jak ważne dla psychiki człowieka są świadomość własnego pochodzenia i ciągłość losów.

Wybraliśmy konkurs jako formę zainteresowania młodych historią przodków, gdyż przede wszystkim interaktywny sposób zdobywania i przekazywania wiedzy odnosi skutek edukacyjny i emocjonalny. Słuszność wyboru tej drogi dotarcia do młodzieży potwierdziło wielu uczestników konkursu. Oto jedna z opinii Zosi z Finlandii: „Pani Joanno, bardzo dziękuję za konkurs »Być Polakiem«. Niestety, bardzo trudno przychodzi mi uczenie się historii Polski, ponieważ nie mamy regularnych 673-MAKIETA 2 24-43.indd 38

lekcji z tego przedmiotu. A taki konkurs inspiruje mnie do zainteresowania się jakimś wydarzeniem historycznym i zdobywaniem nowej wiedzy na ten temat. Lepiej wtedy rozumiem historię mojej Polski”.

Toteż na początku roku szkolnego 2016/2017 zainaugurowaliśmy w Wiedniu kolejną, VIII edycję konkursu „Być Polakiem”, tematycznie najbliższą Polakom rozsianym po świecie, bo wszystkie tematy oscylują wokół życia Polonii oraz Polaków, od których »wyemigrowała« granica. Ich losy składają się na wspólną historię naszej Ojczyzny. Małe zdarzenia, przygody, czy mniej lub bardziej dramatyczne decyzje, które musieli podejmować, warte są przypomnienia i upamiętnienia.

Jakież piękne i romantyczne prace wpłynęły na konkurs w 2012 roku, gdy jeden z tematów brzmiał „Jak dziadek poznał babcię”! Osobiste wyznania babć i dziadków przeplatały się w pracach z ich opowiadaniami o życiu pełnym zmagań w nowej, nie zawsze łatwej i życzliwej, rzeczywistości emigracyjnej. Bohaterstwo żołnierzy, codzienność zaskakująca co chwilę nieznanym, tułacze wspomnienia – te wszystkie wydarzenia warte byłyby ocalenia ich od zapomnienia.

Jesteśmy przekonani, że również tegoroczne tematy zaciekawią i zachęcą uczniów do przygotowania pracy konkursowej. A oto i one: Grupa I, 6-9 lat: Polska legenda (prace plastyczne) Grupa II, 10-13 lat: Ważne, 06/02/2017 15:22:22

039 ciekawe zdarzenia, przygody, historie z życia mojej rodziny na emigracji (prace literackie) Grupa III, 14-16 lat: Budujemy muzeum polskie w kraju Twojego zamieszkania. Jesteś kustoszem jednej z sal. Jak ją urządzisz? (prace literackie) Grupa IV, 17-22 lata: Osobista interpretacja dwuwiersza: „Marsz, marsz Polonia, nasz dzielny narodzie” (prace literackie) Grupa V, 12-22 lata: Polonia dla Europy i świata (prace literackie) Wysiłek, jaki należy włożyć w przygotowanie pracy, może zniechęcać. Toteż nieoceniona jest rola rodziców i nauczycieli w tworzeniu zachęt do podjęcia tego wyzwania. Narysowanie dzieciom rodzin-

nego drzewa genealogicznego i okraszenie rysunku opowiadaniami o wujkach, ciociach i rodzinnych anegdotach pobudzi ich wyobraźnię i zaciekawi, a to już krok do decyzji o udziale w konkursie.

Wiadomość o wspaniałych nagrodach, które czekają na zwycięzców, też będzie miła dla ich uszu.

Zapraszamy więc i zachęcamy do udziału w VIII edycji konkursu „Być Polakiem”, bo świadomość własnych korzeni buduje w każdym z nas poczucie dumy i radość z przynależenia do narodu, mającego tak długą i piękną historię. « Joanna Fabisiak, poseł na Sejm RP, przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego konkursu „Być Polakiem”

zaginiony Łukasz Nowak 6 czerwca 2011 r. w Londynie (Wielka Brytania) zaginął Łukasz Nowak. Ma 30 lat, 173 cm wzrostu i zielone oczy. Na prawym bicepsie ma tatuaż (wzór tribal 10x5). W dniu zaginięcia ubrany był w czarne sztruksy i niebieską koszulę.

Ktokolwiek widział zaginionego Łukasza Nowaka lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodobowymi numerem: +48 22 654 70 70.

Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcia zaginionych znajdują się na stronie: www.zaginieni.pl.

zaginiony Radosław Lech Więckowski 4 stycznia 2014 r. w Londynie (Wielka Brytania) zaginął Radosław Lech Więckowski. Ma 37 lat, 175 cm wzrostu i szare oczy.

Ktokolwiek widział Radosława Lecha Więckowskiego lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod numerem +48 22 654 70 70.

Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcia zaginionych znajdują się na stronie: www.zaginieni.pl.

673-MAKIETA 2 24-43.indd 39

06/02/2017 15:22:23

Fot. Crossrail Ltd

040

Architektura LONDYN

Milowy kamień w historii architektury drewnianej Londyńska CrossrailStation Canary Wharf to kamień milowy w architekturze drewnianej.

Znak szczególny: spektakularna beczkowata konstrukcja dachu z drewna, zabezpieczona produktami Remmers.

673-MAKIETA 2 24-43.indd 40

»

Największa stacja nowo powstającej linii metra, położona na wybrzeżu jednej z odnóg Tamizy wygląda jak wyrzucony na brzeg legendarny wieloryb Moby Dick z szeroko rozpostartą paszczą. Podziemna część tej budowli liczy cztery kondygnacje poniżej lustra wody. Na samym dole przebiegają tory kolejowe. Na trzech wyższych poziomach pulsuje życiem centrum handlowo rozrywkowe; przykryte trzystu metrowej długości śmiałą konstrukcją klejonego warstwowo drewna, obłożonego przezroczystymi poduszkami membranowymi. Ukoronowanie całości stanowi założony na najwyższym poziomie park, w którym ćwierkają ptaki, a ławki zapraszają do odpoczynku.

Należące do lorda Normana Fostera renomowane biuro architektoniczne Foster + Partner otrzymało w 2008 roku zlecenie na opracowanie projektu dojść na stację wraz z mostami łączącymi,

powierzchniami handlowymi, najwyższą kondygnacją z kawiarniami, restauracjami i centralnym parkiem, wliczając konstrukcje dachu. W rezultacie powstał genialny projekt, ze spektakularnym, beczkowatym dachem z drewna. To on przyciąga spojrzenie i stanowi naturalny kontrast wobec otaczających wysokościowców ze stali, betonu i szkła.Do ochrony drewna konstrukcyjnego zastosowano tu produkty firmy Remmers.

Genialny projekt stacji metra, stworzony przez renomowane biuro Foster + Partner, wieńczy spektakularny drewniany dach, przyciągający wzrok i stanowiący naturalny kontrast w stosunku do otaczających wysokościowców z betonu, szkła i stali. Do zabezpieczenia drewna zastosowano produkty Remmers. Aby tę odważną konstrukcję przenieść z deski kreślarskiej do świata rzeczywistego, każdy z uczestników budowy musiał wziąć na siebie szczególnie ambitne 06/02/2017 15:22:25

zadania. Zlecenie na opracowanie planu, statyki i wykonanie dachu otrzymało istniejące od 160 lat przedsiębiorstwo WIEHAG. Po zaledwie sześciu miesiącach, w marcu 2014 roku gotowe do montażu elementy zostały złożone w liczącą 300 metrów długości konstrukcję dachu. Z ponad 1000 m³ certyfikowanego przez PEFC drewna z lokalnych, odnawialnych źródeł, powstało 1414 drewnianych słupów. Rezultat to futurystyczna w swym klimacie budowla, milowy kamień w dziedzinie budowli inżynieryjnych. Jednocześnie jednak również doskonałe świadectwo trwałego budownictwa i integracji drewna w architekturze miejskiej.

– Jestem dumny, że mogłem być członkiem zespołu projektowego. Cieszę się na myśl, że kiedyś będę mógł prezentować tę spektakularną architekturę moim wnukom – podsumowuje jeden z pracowników firmy WIEHAG z jednego z największych podówczas placów budów w Europie, przy największej w Wielkiej Brytanii budowli z drewna.

W pierwszym projekcie architekci Fostera stworzyli w twórczym pędzie kształt eliptycznego łuku. Wada tego rozwiązania: każda część stanowiłaby niemożliwy do opłacenia unikat. Zespół projektowy, złożony z architektów i inżynierów głównego wykonawcy oraz firmy drzewiarskiej, opracował modyfikację tej wyjściowej idei i ta znalazła swoje urzeczywistnienie. Przekrój konstrukcji dachu stacji można określić jako stromą półelipsę. W przeciwieństwie do projektu z przetargu beczułkowaty kształt zaprojektowano z wielu takich samych elementów. Dzięki temu konstrukcję dało się znacząco uprościć, a co za tym idzie – stała się wykonalna.

Kratowa struktura dachu jest utrzymywana dzięki węzłom ze stali. Ich obliczenie stanowiło duże wyzwanie inżynierskie. Komputery pociły się podczas wyliczania statyki 3050 połączeń, w których zbiegały się momenty sił ze wszystkich kierunków. Nie istniało gotowe oprogramowanie do tych obliczeń. Wysokie wymagania dotyczyły nie tylko parametrów konstrukcyjnych zastosowanego drewna klejonego, ale także jego wyglądu, który miał podkreślać estetykę tego naturalnego materiału budowlanego. Dotyczyło to całości części licowej, przy sięgającej siedmiu metrów wysokości wnętrza. Austriacka firma i na to znalazła właściwą odpowiedź, starannie 673-MAKIETA 2 24-43.indd 41

Zdjęcia Crossrail Ltd

041

maszynowo i wzrokowo przesortowując drewno, które już na wejściu miało bardzo wysoką jakość. Z 1000 m³ klejonki użytej do budowy około 470 m³ stanowiło właśnie to drewno o ekskluzywnej jakości, około 450 m kw – drewno licowe, a pozostałe 80 m³ drewno o jakości przemysłowej, które zastosowano w podrzędnych lokalizacjach.

Jedno było jednak jasne: ten podział nie miał zupełnie żadnego znaczenia dla potencjalnych przyszłych „mieszkańców”, z których szybkim osiedlaniem się w tym nad- i podwodnym „mieście” należało się liczyć: dla drewnożernych insektów byłaby to prawdziwa uczta, gdyby nie przezorność WIEHAG, która od samego początku pokrzyżowała insek-

tom plany. Doświadczona firma zsumowała te dwa specjalne wymagania: z jednej strony względnie podkreślić piękny widok, z drugiej zapewnić niejadalność drewna. Recepta: ochrona i uszlachetnienie drewna za pomocą dwóch produktów Remmers. Podsumowując, tego rodzaju kompleksowa budowla z jednej strony wyznacza nowe szlaki architektury, z drugiej spełnia szereg zadań. Wymaga jednak niezawodnej ochrony przed agresywnymi wpływami środowiska, do których należą promieniowanie UV, zimno i wilgoć oraz niszczące drewno owady, które w osłoniętych niszach znajdują doskonałe warunki bytowe. Skuteczna chemiczna ochrona drewna to jeden z ważnych elementów obrony. « 06/02/2017 15:22:27

Fot. I Wei Huang / Shutterstock, Inc.

042

TRANSPORT LONDYN

Połowa peronów na Waterloo do zamknięcia

Wielka Brytania szuka szybkich pociągów

Przygotował Marcin Urban

»

Jak informuje Network Rail, od 5 do 28 sierpnia zamkniętych będzie od 9 do 14 z 25 peronów dworca kolejowego Waterloo. Spowoduje to zamknięcie także kilku mniejszych stacji na liniach prowadzących do Waterloo. To m.in. Queenstown Road, Earlsfield, Norbiton, Malden Manor, Tolworth, Chessington North i Chessington South. Odwołana będzie prawie połowa połączeń linii South West Trains.

673-MAKIETA 2 24-43.indd 42

Ograniczenia w ruchu i weekendowe zmiany w rozkładzie jazdy rozpoczną się już w kwietniu i potrwają do października.

Zamknięcie peronów jest niezbędne do zmodernizowania dworca.

Platformy zostaną wydłużone, by mogły się przy nich zatrzymywać coraz dłuższe pociągi.

Waterloo to najbardziej zatłoczony dworzec w Wielkiej Brytanii. Każdego dnia obsługuje ponad 270 tysięcy pasażerów. «

Fot. Kiev.Victor / Shutterstock, Inc

W wakacje londyńczyków i turystów czekają poważne utrudnienia na największym dworcu kolejowym w Wielkiej Brytanii oraz na prowadzących do niego trasach. Zmiany będą tak poważne, że kolejarze apelują już teraz, by się do nich przygotować.

Rozpoczyna się poszukiwanie producenta pociągów, który dostarczy składy do obsługi linii dużych prędkości z Londynu na północ Anglii. Jak informuje BBC, potrzebnych będzie do 60 pociągów potrafiących rozwinąć prędkość ponad 300 km/h. Kontrakt jest warty prawie 3 mld funtów. Zwycięzcę poznamy w 2019 roku.

Linia kolei dużych prędkości połączy Londyn z Birmingham około 2026 roku. Obecnie najszybsze pociągi pokonują tę trasę w 80 min. Po wybudowaniu linii dużych prędkości czas podróży skróci się do 50 min. Prace budowlane mają ruszyć w tym roku.

06/02/2017 15:22:32

043 Tradycja i nowoczesność Tradycyjne londyńskie czarne taksówki będą mniej szkodliwe dla środowiska.

Ich producent firma London Taxi Company ujawniła najnowszy model.

Fot. KotVadim (CC BY-SA 4.0) via Wikimedia Commons

»

TX5 jest napędzany hybrydowym silnikiem benzynowo – elektrycznym. Na baterii może przejechać 70 mil.

Kierowca będzie mógł zabrać do sześciu pasażerów, w tym osobę niepełnosprawną.

Wjazd wózkiem będzie łatwiejszy dzięki wysuwanej rampie. Wśród udogodnień dla pasażerów jest uniwersalna ładowarka do telefonów, wi-fi i panoramiczny dach. Samochód zachowa swoją wyjątkową zwrotność i sylwetkę nawiązującą do starszych modeli produkowanych od ponad 60 lat. Transport for London zobowiązał się do zamontowania na postojach taksówek punktów do ładowania baterii.

Taksówkarze będą mogli także skorzystać z dofinansowania do 5 tys. funtów na wymianę starych aut na nowe.

Należąca do chińskiego właściciela firma LTC nie ujawniła jeszcze ceny modelu TX5. Pierwsze egzemplarze mają pojawić się na ulicach pod koniec tego roku. «

Autobusy New Routemaster znowu zjeżdżają do warsztatów na przymusową naprawę. Jak dowiedział się „London Evening Standard”, w trakcie jazdy otwierają się w nich drzwi. Powoduje to reakcję automatycznego systemu bezpieczeństwa i awaryjne zatrzymanie pojazdów.

Na przegląd wezwano połowę z 800 jeżdżących po Londynie New Routemasterów. Przeprowadzi go na swój koszt producent – koncern Wrightbus. Zaprojektowane na zamówienie byłego mera Borisa Johnsona futurystyczne autobusy miały już problemy z bateriami i wspomaganiem kierownicy. Wymienić trzeba było także okna na górnym pokładzie na otwierane, bo jak się okazało, w trakcie upałów niewydolna jest klimatyzacja. New Routemaster kosztuje 50 tys. funtów, więcej niż podobne autobusy innych marek. Mer Londynu Sadiq Khan ogłosił w grudniu rezygnację z dalszych zakupów tego modelu.

673-MAKIETA 2 24-43.indd 43

Fot. Transport for London

Autobusy Borisa wezwane do warsztatów

06/02/2017 15:22:34

044

CAFÉ COOLTURA londyn

673-MAKIETA 3 44-67.indd 44

06/02/2017 15:25:36

BEAZLEY DESIGN OF THE YEAR

Fot. Luke Hayes, Jonas Nyström

045 COOLTUR POLECA A

Przygotował MARCIN URBAN Do 19.02. Design Museum, 224-238 Kensington High St, Kensington, Londyn W8 6AG. Stacja: High Street Kensington. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Bilety: £10 designmuseum.org Składany domek dla uchodźców dostał nagrodę za najlepszy projekt użytkowy roku w konkursie organizowanym przez londyńskie Design Museum. Projekt miał wsparcie Fundacji Ikea, nie powinno więc dziwić, że jest dostarczany w płaskich kartonach i z zestawem podstawowych narzędzi. Cztery osoby są w stanie postawić go w ciągu czterech godzin. Wśród innych nagrodzonych prac jest medyczny robot i okładka płyty Davida Bowie. Konkursowe projekty można oglądać na wystawie w Design Museum w Kensington jeszcze tylko do 19 lutego.

673-MAKIETA 3 44-67.indd 45

06/02/2017 15:25:37

© Crossrail/MOLA

046

CAFÉ COOLTURA londyn

wystawy »

TUNNEL: THE ARCHAEOLOGY OF CROSSRAIL

10.02. – 03.09. Museum of London Docklands, No.1 Warehouse, West India Dock Rd, Canary Wharf, Londyn E14 4AL. Stacja: Canary Wharf. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Wstęp wolny www.museumoflondon.org.uk Budowa linii metra Elizabeth (roboczo nazywanej Crossrail) dała archeologom wyjątkową okazję do zbadania ukrytej pod ziemią historii Londynu. Podczas prac znaleziono 10 tys. artefaktów pochodzących z różnych epok. Pomogły one m.in. w uzupełnieniu wiedzy na temat wyglądu miasta w czasach Cesarstwa Rzymskiego oraz w wyjaśnieniu przyczyn wielkiej plagi w latach 1665-1666. Wystawa prezentuje najciekawsze odkrycia archeologów i najcenniejsze wydobyte przez nich przedmioty.

» ROBOTS 08.02. – 03.09. Science Museum, Exhibition Rd, Kensington, Londyn SW7 2DD. Stacja: South Kensington. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Bilety: £15 dorośli, £13 dzieci www.sciencemuseum.org.uk Science Museum prezentuje historię powstania i rozwoju robotów. Na wystawie zebrano ponad 100 najciekawszych egzemplarzy z różnych epok. Najstarsze pochodzą z XVI wieku. Największą atrakcją jest „Cygan”, mający 2,4 m wzrostu robot, skonstruowany w latach 50. ubiegłego wieku; jedna z pierwszych tego typu maszyn, poruszających się na dwóch nogach. Z częścią robotów odwiedzający będą mogli wejść w interakcję. Wystawie towarzyszy projekcja filmów science-fiction w muzealnym kinie IMAX (m.in. „Terminatora” i „Robocopa”) oraz seria specjalnych wydarzeń – nocne warsztaty i pokaz symulowanej operacji chirurgicznej w wykonaniu robota.

Guido Cagnacci, „The Repentant Magdalene”, ok. 1660 r.

» CAGNACCI’S REPENTANT MAGDALENE

Guido Cagnacci jest jednym z najbardziej niekonwencjonalnych włoskich malarzy epoki baroku. „The repentant Magdalene” należy do zbioru jego najcenniejszych prac. Pełna dramatyzmu, przedstawia Marię Magdalenę odrzucającą życie w grzechu i podążającą za Chrystusem. National Gallery wypożyczyła dzieło z Norton Simon Museum w Pasadenie (USA). W brytyjskich publicznych kolekcjach nie ma obrazów Cagnacciego, jest to więc wyjątkowa okazja, by zapoznać się z twórczością tego wyjątkowego artysty.

673-MAKIETA 3 44-67.indd 46

© Norton Simon Art Foundation

15.02. – 21.05. National Gallery, Trafalgar Square, Londyn WC2N 5DN. Stacja: Embankment, Charing Cross. Otwarte codziennie 10.00 – 18.00, w pt. do 21.00. Wstęp wolny www.nationalgallery.org.uk

06/02/2017 15:25:39

Fot. Damien Frost

047 » FILTH 01-28.02. Buster + Punch, 24 Southwark Street, Londyn SE1 1TY. Stacja: London Bridge. Otwarte: pon.

– pt. 10:00 – 18:00. Wstęp wolny www.busterandpunch.com/ lifestyle/endless-filth

Lampa Szekspira, wspólny project Endless i Buster + Punch

Fot. www.busterandpunch.com

Wspólna wystawa pokazująca efekty współpracy artysty ulicznego Endles i londyńskiej marki mebli BUSTER + PUNCH. Zobaczymy tu wyszukane projekty głównie mebli, przedmiotów użytkowych i ozdób, inspirowane londyńskim mixem kulturowym, uliczną modą i muzyką. Propozycja dla osób szukających oryginalnych projektów i mających spory zapas oszczędności.

teatr » SEE ME NOW 11.02. – 04.03. Young Vic, 66 The Cut, Waterloo, Londyn SE1 8LZ. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru.

Bilety: tylko ze zwrotów www.youngvic.org

To pierwsza tak odważna sztuka, w której na scenie występują prostytutki, dzieląc się z widownią swoimi dramatycznymi, poruszającymi, a czasem zabawnymi historiami. Mężczyźni, kobiety, transwestyci… Część z nich wiedzie podwójne życie. W ciągu dnia są rodzicami, nauczycielami, sprzątaczkami, by w nocy wcielić się w drugą rolę.

»

JERRY SADOWITZ: CARD TRICKS WITH INAPPROPRIATE PATTER

09.–25.02., 03.03.–25.03., 31.03. – 24.06. Soho Theatre, 21 Dean Street, Londyn W1D 3NE. Stacja: Tottenham Court Road Station. Spektakle: godz. 22:00.

Bilety: od £19.50 Potwór z Loch Ness wraca do Soho, by terroryzować widownię unikalną mieszanką bezsensownych sztuczek karcianych i zbędnych przekleństw. Jerry Sadowitz jest najlepiej znany jako najbardziej ofensywny komik na świecie, ale jest również jednym z najlepszych sztukmistrzów. Wstęp tylko dla dorosłych!

673-MAKIETA 3 44-67.indd 47

06/02/2017 15:25:41

Fot. Mark Douet

048

CAFÉ COOLTURA londyn

» UGLY LIES THE BONE Od 22.02. National Theatre, Upper Ground, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo.

Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk

kino » 20TH CENTURY WOMEN

Nagradzana amerykańska dramatopisarka Lindsey Ferrentino debiutuje w Wielkiej Brytanii szczerym i dowcipnym dramatem w reżyserii Indhu Rubasingham. Główna

bohaterka jest kobietą, która po terapii próbuje wrócić do normalnego życia na amerykańskiej prowincji. Eksperymentując z leczeniem wirtualną rzeczywistością, buduje sobie wyimaginowany świat, będący ucieczką od bólu. W roli głównej Kate Fleetwood (znana z występów w spektaklu „King Lear” oraz filmu fabularnego „London Road”), Ralf Little (sitcom BBC „The royle family”, „Two pints of lager”) oraz Kris Marshall (film fabularny „Love actually”).

Od 10.02. Komediodramat, USA. Reż.

Mike Mills, wyst. Annette Bening, Elle Fanning, Greta Gerwig, Billy Crudup Akcja rozgrywa się w 1979 r. w Santa Barbara w Kalifornii. Dorothea Fields, 50-letnia matka, samotnie wychowuje dorastającego syna w czasach kulturowej rewolucji. Pomagają jej dwie sąsiadki – wyzwolona i należąca do subkultury punk Abbie oraz prowokująca nastolatka Julie.

673-MAKIETA 3 44-67.indd 48

06/02/2017 15:25:43

049 » FENCES Od 10.02. Dramat, USA. Reż. Denzel Washington, wyst. Denzel Washington, Viola Davis, Stephen Henderson, Jovan Adepo Dramat, pokazujący segregację rasową w Ameryce w latach 50. ubiegłego wieku.

Troy Maxson, Afroamerykanin należący do klasy robotniczej, marzył o karierze sportowej, ale dyskryminacja rasowa zamknęła mu drogę do czołowych klubów baseballa. Jedyne, co mu pozostało, to bycie dobrym ojcem i walka o utrzymanie rodziny.

» THE LEGO BATMAN MOVIE (3D) Od 10.02. Animowany, USA. Reż.

Chris McKay, wyst. Will Arnett, Ralph Fiennes, Rosario Dawson Batman rozpoczyna osobistą krucjatę, by nauczyć się pracy zespołowej i przyjaźni, a przy okazji także ocalić Gotham City przed Jokerem.

»

BILLY LYNN'S LONG HALFTIME WALK

Od 10.02. Dramat wojenny USA/UK. Reż. Ang Lee, wyst.

Joe Alwyn, Vin Diesel, Kristen Stewart, Garrett Hedlund, Chris Tucker, Steve Martin

Billy Lynn, 19-letni żołnierz, staje się bohaterem mediów po tym, jak na polu bitwy uratował kolegę, narażając własne życie. Telewizja kreuje go na celebrytę i gwiazdę objazdowego show. Przypadkowy bohater zmaga się jednak z zespołem stresu pourazowego.

» FIFTY SHADES DARKER 10.02. Erotyczny, USA. Reż. James Foley, wyst. Dakota Johnson, Jamie Dornan, Hugh Dancy, Eric Johnson, Jennifer Ehle, Luke Grimes, Rita Ora, Victor Rasuk, Eloise Mumford, Max Martini, Bella Heathcote, Kim Basinger Znudzeni rutyną swojego związku Christian i Ana postanawiają coś zmienić, by odświeżyć swoje relacje. Na drodze do szczęścia staje jednak poprzednia miłość Christiana...

673-MAKIETA 3 44-67.indd 49

06/02/2017 15:25:45

050

CAFÉ COOLTURA LONDYN

inne »

MISTRZOSTWA LONDYNU W SKOKACH DO KAŁUŻY

11-19.02. WWT London Wetland Centre, Queen Elizabeth's Walk, Barnes, Londyn SW13 9WT. Stacja: Barnes. Otwarte: od 01.11.- 28.02. 9:30 - 16:30. Bilety: dorośli £11, dzieci £6 www.wwt.org.uk/london To okazja by wyciągnąć z szafy kalosze!

Rezerwat przyrody w Barnes organizuje w ferie cykliczne zawody dla dzieci w skokach do kałuży. W tej dyscyplinie, w przeciwieństwie do skoków do wody, liczy się efektowny rozprysk, a najbardziej skuteczny jest styl spadającej do wody kłody. Udział w zawodach jest bezpłatny, ale konieczne jest wykupienie biletu do rezerwatu.

» GORAN BREGOVIC I BIJELO DUGME 23.02. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £45.25

koncerty » DENMARK STREET BIG BAND:

SINATRA SINGS JOBIM

11.02. Godz. 20:30. Jazz Cafe POSK, Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park.

Bilety: £12 www.jazzcafeposk.org Walentynkowy koncert w Jazz Cafe POSK, podczas którego świętowana będzie współpraca Franka Sinatry z brazylijskim kompozytorem Antonio Carlosem Jobimem. Z Denmark Street Big Band zaśpiewa brytyjski wokalista swingowy Glenn Macnamara.

673-MAKIETA 3 44-67.indd 50

Fot. Simon Fergusson/Getty Images

» TANITA TIKARAM

»

THOMAS ANDERS - MODERN TALKING BAND

25.02. Godz. 19:00. Indigo at the O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

» LARA FABIAN

24.02. Godz. 19:30. Barbican Hall, Silk St, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican. Bilety: od £28

15.03. Godz. 19:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £50.75

» X FACTOR LIVE

» STING

25.02. Godz. 13:30 i 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £20

9-10.04. Godz. 20:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: TBC

» DREAM THEATER 23.04. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

» KITARO 27.04. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £39.75

» IRON MAIDEN 27.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

» ANASTACIA 08.06. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £46

» EVANESCENCE 13 - 14.06. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

06/02/2017 15:25:49

051

»

MORLINY COOLTURA FESTIVAL 2017 – IRA, KASIA KOWALSKA, CLEO

Jak co roku wspólnie z naszymi czytelnikami przywitamy wiosnę w rytmie największych polskich przebojów. IRA zagra niezapomniane hity „Bierz mnie”, „Mój dom” i „Ona jest ze snu”. Kasia Kowalska przypomni dobrze znane piosenki m.in. „A to co mam”, „Coś optymistycznego”, „Jak rzecz” oraz swoje najnowsze utwory, a Cleo zaprezentuje swoją najnowszą płytę z klubowym przebojem „Zabiorę nas”.

» CÉLINE DION 20-21.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

» PHIL COLLINS 4-9.06. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

» JAMES BLUNT 23.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £43.60 Fot. Chris Jackson/Getty Images for Invictus

18.03. Godz. 18:00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd's Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £25 festivalcooltury.co.uk

» DEPECHE MODE 03.06. Godz. TBC. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £40

» GREEN DAY

Fot. Kevin Winter/Getty Images

01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £62.50

673-MAKIETA 3 44-67.indd 51

» BLINK-182 19-20.07. Godz. 18:30.

O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.50

06/02/2017 15:25:53

052

CAFÉ COOLTURA wydarzenia

The 2017 „Charity Public Vote Awards” & Charity Fundraising

Głosujmy na Olę! »

Aleksandra Kaźmierczak (na zdjęciu) zakwalifikowała się do finału Top Model UK 2017.

Aleksandra wspiera swoim udziałem organizację charytatywną Children with Cancer UK. Wysokość zebranych przez Aleksandrę dotacji zwiększy jej szansę na zdobycie nagrody publiczności.

Na Aleksandrę można zagłosować tutaj: http://uk.virginmoneygiving.com/ AleksandraKazmierczak.

Nie szczędźmy pieniędzy! Ola będzie piękną reprezentantką naszej filantropii!

673-MAKIETA 3 44-67.indd 52

Jak wyglądają przygotowania Oli do finału Top Model możecie śledzić na Instagramie: @maison_alexandria.

Finał Top Model UK odbędzie się 17 i 18 marca w hotelu Hilton London Metropole. Szczegóły na stronie www. topmodeluk.com.

Top Model nie jest konkursem piękności, ale szczyci się wyszukiwaniem czystego etosu w postawie i stylu życia.

Wszystkie główne nagrody i szanse dla finalistów oraz laureatów skupiają się na modzie i branży modelingowej. «

Głosowanie „Charity Public Vote Awards” (Charytatywna Nagroda Publiczności) odbywa się on-line i zakończy się podczas Wielkiego Finału, który będzie miał miejsce w marcu 2017 roku.

Top Model „Charity Public Vote Awards" są specyficznymi indywidualnymi nagrodami i decyduje o nich publiczne głosowanie. Wszystkie inne nagrody są ustalane przez profesjonalne jury.

Głosowanie odbywa się ON-LINE poprzez indywidualne konta finalistów VIRGIN MONEY GIVING. Wszystkie zyski z głosowania „Charity Public Vote Awards" przechodzą bezpośrednio do organizacji charytatywnej, którą w 2017 roku po raz kolejny jest Children with Cancer UK (dzieci z chorobami nowotworowymi w Wielkiej Brytanii).

Oszałamiająca nagroda Top Model jest przeznaczona dla finalisty z największą liczbą głosów (nagroda publiczności) oraz dla finalisty, który osiągnął najwyższą liczbę głosów we wszystkich kategoriach (główna nagroda).

06/02/2017 15:25:57

053

673-MAKIETA 3 44-67.indd 53

06/02/2017 15:25:59

054

CAFÉ COOLTURA TEATR + FILM

Mocny teatr Dr Jacek Kornak

»

Generalnie teatr brytyjski ma opinie lekkiego i przyjemnego.

Tutaj reżyserzy nie starają się zaszokować widza, ani nie mają ambicji robienia jakiejś teatralnej rewolucji. Brytyjski teatr jest raczej tradycyjny i zachowawczy. To na kontynencie się eksperymentuje, a w Anglii widownia na przedstawieniach chce się po prostu odprężyć i dobrze bawić.

Ostatnio jednak w Londynie pojawiły się dwa przedstawienia, które wnoszą powiew świeżego powietrza do brytyjskiego teatru. Pierwszym z nich jest „Mary Stuart”, klasyczna sztuka Friedricha Schillera w nowej adaptacji Roberta Icke'a. Icke również wyreżyserował to przedstawienie dla Almeida Theatre.

Almeida już od lat 80. znana jest z wyrazistych produkcji i najnowsza „Mary Stuart” z pewnością nie zawiedzie tych, którzy pragną autentycznego, mocnego doświadczenia teatralnego. Icke osadził tę sztukę w nieokreślonym czasie i prze-

673-MAKIETA 3 44-67.indd 54

strzeni, ale dzięki temu łatwo możemy odnieść ją do współczesnych wydarzeń politycznych. W swojej wizji „Marii Stuart” Icke zadaje pytanie o miejsce kobiet w życiu politycznym i o cenę, jaką za swoją obecność w polityce muszą one zapłacić. Reżyser w dość prostej produkcji potrafił przedstawić nie tylko kompleksowość emocji, które targają głównym bohaterkami: Marią oraz Elżbietą, ale również polityczną niepewność, brak poczucia bezpieczeństwa w czasach, gdy prawda niewiele już znaczy, a wszystkie opinie są równoważne. Jednak „Mary Stuart” to przede wszystkim popis wspaniałego aktorstwa w wykonaniu Juliet Stevenson oraz Lia Williams, które w zależności od rzutu monetą na początku przedstawienia wcielają się w rolę Mary lub Elizabeth.

Kolejnym przedstawieniem, które można określić mianem ciężkiego teatru, jest „Hedda Gabler” Ibsena w aranżacji Patricka Marbera. Reżyserii tego przedstawienia podjął się holenderski artysta Ivo van Hove. Hove uwspółcześnił sztukę Ibsena. Nie jest to jedynie drobnomieszczańska tragedia, ale uniwersalna reflekcja nad kobiecością. Wyraźne są

tutaj inspiracje francuskim feminizmem, w szczególności dziełami Simone de Beauvoir oraz Luce Irigaray. Hove szuka języka teatralnego, aby wyrazić kobiecość, zmaganie o kontrolę nad sobą, własnym ciałem. Hedda jest tutaj zagadką.

Widz do końca nie rozmumie jej zachowania, motywów. Nie jesteśmy w stanie utożsamić się z główną bohaterką. Hedda zawsze wymyka się naszym kategoriom.

Hove przedstawia ją jako kobietę, która pragnie sama zdefiniować swoje życie.

Ostatni jej akt: samobójstwo, jest aktem porażki lub aktem ostatecznej afirmacji jej kobiecości. Nawet tutaj reżyser nie daje nam jasności. „Hedda Gabler” to wyjątkowe przedstawienie, które ukazuje gender jako wielowymiarowy proces poszukiwania siebie poprzez autodestrukcyjne próby negacji schematów narzucanych kobietom. Rolę Heddy rewelacyjnie wykonała Ruth Willson. Potrafiła ona wydobyć z tej postaci całą dwuznaczność. Hedda chwilami budzi naszą sympatię, to znów obrzydzenie. Jest ona urzekająca i odpychająca zarazem. Przedstawienie „Hedda Gabler” będzie można zobaczyć również w kinach w Wielkiej Brytanii oraz w Polsce 9 marca. «

06/02/2017 15:26:00

055 Perełki polskiego kina w drodze z Londynu do Warszawy Unikatowe na skalę światową polskie filmy fabularne sprzed II wojny światowej oraz filmy krótkometrażowe powstałe przy Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie zostały przekazane przez Archiwum Filmowe Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie Filmotece Narodowej w Warszawie.

Piotr Dobroniak

»

Wiele z filmów to prawdziwe unikaty. Anna SienkiewiczRogowska, dyrektorka Filmoteki Narodowej opowiadała, że kiedy pracownicy tej instytucji zobaczyli niektóre z filmów, ogarnął ich szał radości. Pośród przekazanych filmów znaleziono takie, które w Polsce zachowały się bardzo zniszczone, albo wręcz uznane za zaginione.

Tak było między innymi z filmem „Dzień wielkiej przygody” z 1935 roku w reżyserii Józefa Lejtesa. W jednej z głównych ról w tym filmie można zobaczyć Franciszka Brodniewicza, amanta polskiego kina międzywojennego, znanego z filmów „Trędowata” (1936), „Doktór Murek” (1939) czy w filmie „Wierna rzeka” (1939), który był ekranizacją powieści Stefana Żeromskiego.

– Te fragmenty „Dnia wielkiej przygody”, które zachowały się w Warszawie, nie są nawet filmem, to tak naprawdę mały fragment. Teraz będziemy mogli odnowić cyfrowo cały film – mówiła podczas uroczystości przekazania filmów Anna Sienkiewicz-Rogowska. – To nie jest tak, że te filmy nagle się odnalazły – mówił Wojciech Deluga z Archiwum Filmowego IPMS – Wiedzieliśmy o nich cały czas. Filmy były pokazywane Polonii jeszcze w latach 70. ubiegłego wieku. Były też prezentowane w celach propagandowych przed II wojną świa-

673-MAKIETA 3 44-67.indd 55

tową w polskim konsulacie w Londynie – podkreślił.

Kolejnym cennym filmem jest komedia „Robert i Bertrand” z 1938 roku z plejadą polskich przedwojennych gwiazd: Heleną Grossówną, Eugeniuszem Bodo oraz Adolfem Dymszą. Do tej pory znany był jedynie trzydziestosiedmiominutowy fragment, który zachował się w zbiorach Filmoteki Narodowej. Cały film trwa ponad osiemdziesiąt minut i po obróbce cyfrowej zostanie udostępniony widzom.

Bogate archiwum filmowe zachowało się z łutem szczęścia. Tuż przed przekazaniem budynku przez rząd RP reżimowi w Warszawie, filmy trafiły do organizacji polonijnych i tym samym pozostały w prawie nienaruszonym stanie do naszych czasów.

W zbiorze IPMS znajdują się również propagandowe kroniki wojskowe kręcone przez polskich żołnierzy z Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Filmy zachowały się na analogowych nośnikach, nagrane na taśmach 16 mm i 32 mm.

Dyrektor Filmoteki Narodowej zaapelowała również do Polaków, aby przekazywali nawet najmniejsze fragmenty taśm filmowych, które mogą się znajdować w domowych archiwach, strychach i piwnicach, do instytucji kultury.

Jak podkreślała, każde z takich znalezisk może być absolutnym skarbem dla naszej dziedzictwa narodowego. «

06/02/2017 15:26:03

056

CAFÉ COOLTURA walentynki

Randka idzie bardzo źle? Zapytaj o Angelę RADOSŁAW Cysarz

»

Karnawał potrwa do 28 Lutego.

W tym imprezowym czasie atmosfera sprzyja zawieraniu nowych znajomości, a nieprzypadkowo w tym okresie są również Walentynki, podczas których najczęściej nikt nie chce być sam.

Obecnie, kiedy smartfon jest urządzeniem, które jest nie tylko telefonem – jest portfelem, Skype’em, aparatem, stał się on również narzędziem do randkowania. Dzięki aplikacjom, takim jak Tinder, Bumble, Badoo czy nawet Grindr lub Score, mamy całkiem inne możliwości w docieraniu do naszych potencjalnych partnerów. I jest to bezpieczne na poziomie trzymania znajomości w cyfrowym świecie, niemniej jednak przychodzi ten moment, kiedy pojawia się pomysł pierwszego spotkania.

Cyfryzacja sprzyja oszustwom i nawet wtedy, kiedy rozmawiamy ze sobą w sieci przez tygodnie, zawsze jest ten głos z tyłu głowy, że w rzeczywistości może to być ktoś zupełnie inny niż osoba, za którą się podaje.

Jest to niewątpliwie problem naszej cywilizacji, ale ważne, że są ludzie, którzy wymyślają sposoby, aby z nim walczyć.

Pionierski pomysł powstał na zlecenie

673-MAKIETA 3 44-67.indd 56

councilu w Lincolnshire, gdzie miejscowa agencja reklamowa wymyśliła kampanię promującą walkę z rosnącym procentem przestępstw na tle seksualnym.

Slogan #NoMore, który pojawiał się na plakatach większości pubów i klubów w hrabstwie, miał zachęcać ludzi, którzy podczas randki czy spotkania towarzyskiego czują się zagrożeni, niespokojni lub po prostu czują się źle, żeby podeszli do któregoś z pracowników i zapytali o Angelę.

Angela, nie jest specjalną agentką zatrudnioną przez Scotland Yard w każdym miejscu publicznym w UK, ale specjalnym kodem, hasłem stworzonym na potrzeby sytuacji zagrożenia. Z założenia każdy pracownik w miejscu, gdzie akcja ta jest realizowana, po usłyszeniu owego hasła ma za zadanie w sposób dyskretny zadzwonić po taksówkę, a następnie taką osobę pod zmyślonym pretekstem do tej taksówki odprowadzić.

Pomysł na taką kampanię społeczną bardzo spodobał się mieszkańcom Lincolnshire i trafił do sieci dzięki Tweeterowi, gdzie użytkowniczka Strawberry Girl wstawiła zdjęcie plakatu i błyskawicznie uzyskała ponad 13 tysięcy retweetów i jeszcze więcej polubień.

W wywiadzie dla ITV, Hayley Child, koordynator do walki ze Sprawami Nad-

używania Substancji i Przemocy Seksualnej w hrabstwie Lincolnshire powiedziała, że „kampania przyjęła się bardzo dobrze i plakaty >>Zapytaj o Angelę<< to szersza akcja #NoMore, która ma na celu promować zmianę kulturową w związku z przemocą seksualną i zachęcać ofiary takich przestępstw do informowania o tym organy ścigania. Co więcej, ma tworzyć zachowania prewencyjne u innych, aby takie sytuacje nie miały miejsca”.

Kampania oficjalnie zakończyła się, ale po tak znakomitym odzewie społeczeństwa akcja ma być wcielona w życie na terenie całego Zjednoczonego Królestwa od lutego tego roku. Każda osoba, która czuje się źle na randce i obawia się o siebie, pyta kelnera lub barmana o Angelę. Niemniej jednak pamiętajmy o podstawowych zasadach umawiania się na randki z osobami poznanymi przez Internet. Warto spotykać się w miejscach, gdzie z zasady jest grupa ludzi – w restauracjach, pubach, kinie, ponieważ obecność innych daje nam poczucie, że w razie problemów możemy liczyć na czyjąś pomoc. Zawsze informujmy kogoś, gdzie i z kim idziemy – wszystko dla naszego bezpieczeństwa, aby pierwsza randka była momentem pozytywnych wspomnień, a nie nieprzyjemnym incydentem. «

06/02/2017 15:26:07

057

673-MAKIETA 3 44-67.indd 57

06/02/2017 15:26:10

058

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA Redaguje PIOTREK DOBRONIAK

Do trzech razy śmierć

»

Autorka powieści kryminalnych, Róża Krull, otrzymuje zaproszenie na zjazd pisarzy, odbywający się we dworku pod Krakowem. Już pierwszego dnia jej koleżanka po piórze zostaje otruta.

Wszystko wskazuje na to, że morderca, który zostawił na miejscu zbrodni czarną różę, wciela w życie fabułę jednej z powieści Krull. A inni zaproszeni pisarze wcale nie są tak niewinni, jak się wydaje...

Pisarka rozpoczyna prywatne śledztwo. Pomagają jej w tym zakochany w gotowaniu specjalista od public relations, zafascynowany kryminałami boy

hotelowy oraz trzy szalone blogerki.

Czy detektywi-amatorzy okażą się skuteczniejsi od policji? „Do trzech razy śmierć” to pierwsza część nowej serii komedii kryminalnych, zatytułowanej „Róża Krull na tropie”. «

Za wszystkie błędy

Najdłuższa noc

Niepokorni

Jest grudzień 1904 roku. Niespełna trzydziestoletni Jan Edigey-Korycki płynie na statku „Legion” do portu na Madagaskarze. Tam otrzymuje wiadomość o śmierci matki. Wraca więc czym prędzej do rodzinnego Krakowa, skąd z powodu nieszczęśliwej miłości do pięknej arystokratki musiał wyjechać kilka lat wcześniej.

Po udanej operacji wywiezienia Michaiła Popowskiego z Rosji, Sara i Konrad wracają do Polski. Okazuje się, że podczas ich nieobecności Wydział Q zostaje rozwiązany.

Tymczasem nad Europą zawisa widmo politycznego kataklizmu – ktoś planuje na nowo zbudować hierarchię wpływów na świecie.

Linda to trzydziestotrzyletnia dekoratorka wnętrz ze sporym bagażem romansowych doświadczeń. Doskonale wie, że jej wady – pożądliwość, gniew, lenistwo i łakomstwo – są jej siłą. A kiedy czegoś pragnie, musi to zdobyć i nie prosi o pozwolenie.

673-MAKIETA 3 44-67.indd 58

06/02/2017 15:26:13

059 Sztuka kochania

»

Legendarny poradnik słynnej seksuolożki, który zapoczątkował rewolucję seksualną w Polsce. Nowe wydanie ze wstępem prof. Zbigniewa Izdebskiego.

Po raz pierwszy wydany w 1976 roku. Ponad 7 mln sprzedanych egzemplarzy plus tysiące pirackich dodruków. Mimo upływu czasu wciąż zadziwia aktualnością.

Sztuka kochania nie zawiera recepty na miłość, nie jest też podręcznikiem technik seksualnych. Kochanie to piękne polskie słowo, które określa ciepły, serdeczny, pełen przyjaźni i harmonii seksualnej kontakt dwojga bliskich sobie ludzi.

W książce autorka wykorzystała doświadczenia płynące z rozmów z pacjentami

oraz z lektury mnóstwa listów.

Wykorzystała również materiały i wnioski z dyskusji prasowych, w których wojowała uparcie o kulturę uczuć i seksu.

Na ekrany kin wszedł film biograficzny o Michalinie Wisłockiej pt.: „Sztuka kochania” twórców filmu „Bogowie” o Zbigniewie Relidze. «

Siedem praw miłości

100 zasad udanego związku

Najważniejsza. Doskonała. Niezbędna.

Prawdziwa. Szczera. Bardzo trudna.

Miłość posiada wiele twarzy i rządzi się wieloma regułami. Nie sposób poznać ich wszystkich. Dave Willis – chcąc nam ułatwić poszukiwania – układa listę siedmiu praw miłości, które stanowią jej sedno i pozwalają zbudować trwały i szczęśliwy związek.

673-MAKIETA 3 44-67.indd 59

To prawdziwa skarbnica życiowych praktycznych porad, jak dobrze funkcjonować w parze ze swoim partnerem, zachowując zdrowy rozsądek, odwagę i radość. Znana terapeutka Harriet Lerner pomoże Ci poradzić sobie ze wszystkimi problemami w stałym związku.

Dziki seks Czuli kochankowie, niewierni partnerzy i niedostępne królowe. Czarujący dranie, samotne matki, seryjni podrywacze oraz przedstawiciele społeczności LGBT. Ich wszystkich spotkamy w królestwie zwierząt.

Więcej na:

BookTO.pl

06/02/2017 15:26:17

060

CAFÃ&#x2030; COOLTURA koncert

?

673-MAKIETA 3 44-67.indd 60

06/02/2017 15:26:18

061

673-MAKIETA 3 44-67.indd 61

06/02/2017 15:26:21

062

CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

Rośliny czy zwierzęta?

Od lat naukowcy spierają się, czy człowiek jest istotą mięsożerną czy roślinożerną.

Spór jest moim zdaniem czysto akademicki, bo praktyka pokazuje, że człowiek jest istotą wszystkożerną.

SERGIUSZ HIERONIMCZAK sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Większość populacji ludzkiej nie stroni od mięsa pod żadną postacią. W tradycji dalekiego wschodu karta dań jest bardzo bogata w produkty, których żaden z nas prawdopodobnie nie wziąłby do ust. Węże, nietoperze, jajka z kurczakami w środku,

673-MAKIETA 3 44-67.indd 62

06/02/2017 15:26:28

063 różnego rodzaju chrząszcze i larwy lub na przykład psy z rusztu w Wietnamie. To tylko niektóre z przykładów, przy których nasz schabowy to jedynie marny kawałek mięsa i to prawdopodobnie mniej zdrowy niż miseczka pieczonej szarańczy. Sposoby, w jaki uśmierca się takie „smakołyki”, są też raczej mało wyszukane. Pamiętam, że czytałem kiedyś o dyplomatycznym problemie, jaki wystąpił pomiędzy rządem Chińskiej Republiki Ludowej, a polską ambasadą. Polska placówka mieściła się w pobliżu restauracji, której menu zawierało psie mięso. Restauracja nie była przy tym „tanią jatką”, lecz należała do miejsc bardziej ekskluzywnych. Problem polegał na tym, że zanim psi stek wylądował na talerzu, biedne zwierzęta okładano pałkami aby mięsko było „bardziej krwiste”.

Ten bestialski proceder powodował, że zwierzęta wyły z bólu i cierpienia, a ten dźwięk nie napawał nikogo z polskich urzędników optymizmem. Restaurację na szczęście przeniesiono, ale praktyk prawdopodobnie nie zaprzestano.

Wielu z nas je mięso bez świadomości skąd pochodzi. Współczesny świat wyzwolił nas od uczuć, jakie posiadali dawni łowcy, pozbawił nas szacunku do istot, które dostarczają nam niezbędnego do życia białka. Przyznać muszę, że ja również nie zastanawiam się nad pochodzeniem szynki, która ląduje na mojej kanapce. I to jest błąd! Nasze człowieczeństwo odzwierciedla się w stosunku do istot słabszych, w tym również zwierząt. Wiele się ostatnio mówi o godnym traktowaniu zwierząt, które później zjadamy. Należałoby się czasem zastanowić nad tym, czy nasz niedzielny zrazik nie jest czasem obciążony cierpieniem.

Tymczasem z drugiej strony stołu zasiadają ludzie, dla których mięso lub nawet jakikolwiek produkt pochodzenia zwierzęcego nie są pożywieniem. Ogólnie mówi się o nich wegetarianie. Anglia jest przyczółkiem ogromnej rzeszy wegetarian.

Stało się to tutaj swoistą modą. Praktycznie każda restauracja ma w swoim menu danie dla niejedzących mięsa. Podczas gdy jedzeniu mięsa w zasadzie nie przewodzi żadna ideologia, to wegetarianizm jest wyborem najczęściej ideologicznym.

Ten rodzaj diety rozwinął się na subkontynencie indyjskim. Wyznawcy hinduizmu czy buddyzmu to w większości wegetarianie lub weganie, czyli ci, którzy nie jedzą niczego, co od zwierząt pochodzi, nawet miodu. Starożytni filozofowie uważali brak mięsa w diecie jako źródło dobrego

673-MAKIETA 3 44-67.indd 63

samopoczucia, a więc i światłego umysłu. Pitagorejczycy pierwsi ubrali wegetarianizm w wartości etyczne. Uważano, że ludzie niejedzący mięsa są pokojowo nastawieni i bardziej pobożni. Prawda to czy nie, trudno powiedzieć, ale do tej idei odwołują się również Adwentyści Dnia 7.

Dzięki nim mamy płatki owsiane, kukurydziane i inne. Znany wszystkim doktor Kellogg był właśnie tego wyznania. Sytuacja, kiedy chrześcijanin pości, znaczy mniej więcej, że nie je mięsa. W tym wegetariańskim szaleństwie jest wiele prawdy,

ale osobiście uważam, że bardziej spowodowane jest to słabą jakością produktów mięsnych niż ich szkodliwością dla ducha.

Pracując w Anglii musiałem nauczyć się gotować dla wegetarian. Muszę powiedzieć, że znajduję w tym wiele przyjemności i to tak z gotowania jak i z jedzenia. Nikogo na siłę do wegetarianizmu nie namawiam, ale zbalansowana dieta z ograniczoną ilością białek zwierzęcych może być rozwiązaniem na wiele dolegliwości współczesnego świata. Dzisiaj coś bez mięsa i typowo angielskie… «

Makaron z serem składniki: 90g krótkiego makaronu kolanka lub rurki 20g masła lub margaryny Szczypta majeranku i bazylii 30ml mąki 300ml mleka 90g tartego sera Cheddar (typ Mild) Sól, pieprz i musztarda Sos passata z pomidorów Sos passata: 6 pomidorów sparzyć we wrzątku, obrać ze skórki, pokroić w kostkę. Na patelni podsmażyć na oliwie jedną posiekaną cebulkę z 1 ząbkiem czosnku, na szklisto. Dodać pokrojone pomidory i dusić ok 10 minut. Na koniec zmiksować, aż powstanie sos.

Sposób przyrządzenia: Wysmarować tłuszczem naczynie żaroodporne. Ugotować makaron zgodnie z zaleceniem producenta i dobrze odcedzić. Rozgrzać masło w rondlu, zmieszać z mąką i gotować przez 2-3 minuty. Zdjąć rondel z ognia i powoli dodać mleko, stale mieszając. Postawić na ogniu, dodać świeże zioła, zagotować i mieszać, aż sos zgęstnieje. Zdjąć z ognia i dodać wszystkie składniki za wyjątkiem 15-20ml sera. Przyprawić do smaku solą, pieprzem i musztardą. Dodać ugotowany makaron to sosu serowego i porządnie wymieszać. Na dno naczynia wylać sos passata, przełożyć makaron do naczynia i posypać resztą sera, wstawić do gorącego piekarnika 180ºC i piec, aż ser nabierze złotego koloru. Smacznego!

06/02/2017 15:26:30

064

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Dieta a procesy starzenia się organizmu Długość naszego życia jest uzależniona od wielu czynników, począwszy od czynników genetycznych, przez dietę, aktywność fizyczną, stres, odpowiednie leczenie i środowisko w jakim żyjemy. Dzięki rozwojowi medycyny średnia długość życia w Polsce wydłuża się i wynosi obecnie dla kobiet do 81,6 roku życia i dla mężczyzn do 73,8 roku życia.

»

Jednak bardzo często nie dbając o nasz styl życia przyspieszamy proces starzenia się organizmu i zwiększamy ryzyko wystąpienia aż 80 jednostek chorobowych, które wynikają ze złej diety i niskiej aktywności fizycznej.

Do głównych zaliczamy m.in. otyłość, nadciśnienie tętnicze czy chorobę niedokrwienną serca.

Zdajemy sobie sprawę, że zmiany fizyczne ciała są nieodłączną częścią starzenia się organizmu. Należy jednak zdać

673-MAKIETA 3 44-67.indd 64

sobie sprawę z tego, że rodzaj spożywanych przez nas posiłków może spowalniać lub przyspieszać ten proces.

Jak wygląda dieta ludzi długowiecznych

Przyczyną przedwczesnego starzenia się jest zbyt duże spożycie przetworzonej, bogatej w konserwanty żywności w stosunku do naturalnych produktów spożywczych. Wynika to z tego, że w obecnych

czasach często sięgamy po słodycze, słone przekąski, dania typu instant, białe pieczywo, fastfoody czy wody słodzone, które pogarszają kondycję naszego ciała.

Natomiast dieta antystarzeniowa powinna być maksymalnie urozmaicona w nieprzetworzone produkty spożywcze, powinna zawierać min. 0,5 kg warzyw i owoców dziennie, mleczne produkty fermentowane, pełnoziarniste produkty zbożowe, dobre tłuszcze i odpowiednią ilość wody.

06/02/2017 15:26:31

065 Antyoksydanty + starzenie się Najważniejszymi związkami spowalniającymi starzenie się organizmu są antyoksydanty, inaczej przeciwutleniacze.

Substancje te chronią nas przed wolnymi rodnikami, które powstają każdego dnia w organizmie człowieka i pogarszają jakość naszej skóry, powodują wiele chorób, m.in. miażdżycę czy nowotwory.

Procesy powstawania wolnych rodników przyspiesza dodatkowo np. palenie papierosów, silny czy długotrwały stres, wdychane wraz z powietrzem spaliny, długie opalanie się, a nawet forsowny trening.

Dlatego tak ważne jest wprowadzanie z żywnością jak największej ilości antyoksydantów, które niszczą wolne rodniki i dzięki temu pomagają nam dłużej wyglądać i czuć się młodo.

Przeciwutleniacze unieszkodliwiają wolne rodniki

Do najbardziej znanych przeciwulteniaczy należą: witaminy C, E, β - karoten (prowitamina A), likopen (czerwony barwnik w pomidorach), flawonoidy (zawarte np. w cebuli), koenzym Q, kwasy omega-3 oraz selen. Znajdziesz je w produktach, takich jak jagody, karczochy, ciemne śliwki, szparagi, brokuły, jeżyny, truskawki, żurawina, fasola, cynamon, kurkuma, goździki i borówki.

Oto kilka produktów o wysokiej zawartości antyoksydantów, których regularne spożycie opóźni proces starzenia się organizmu:

archew – doskonałe źródło witami1. M ny A. Zapewnia młodzieńczy wygląd, lśniące włosy i gładką skórę. Najlepiej zjadać ją na surowo w postaci surówki z dodatkiem jabłka i soku z cytryny.

Można także pić świeżo zrobiony sok z marchewki, oczywiście bez cukru.

673-MAKIETA 3 44-67.indd 65

2. O rzechy brazylijskie – doskonałe źródło selenu. Pomaga on w produkcji glutationu, silnego antyoksydantu, który neutralizuje wolne rodniki i pomaga usunąć toksyny. Wystarczy zjeść 2 orzechy na dzień, aby spowolnić proces starzenia się organizmu.

3. Pomidory są dobrym źródłem likopenu, który pomaga zapobiegać chorobom serca, obniża poziom cholesterolu i walczy z rakiem, działa jako naturalna blokada przeciwsłoneczna. Aby uzyskać maksymalny efekt przeciwzmarszczkowy, należy jeść pomidory ugotowane np. w postaci zupy lub sosu.

4. Awokado jest bogate w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które są specjalistami w obniżaniu poziomu cholesterolu. Natomiast skóra awokado, dzięki wysokiej zawartości witaminy E, jest bardzo często stosowana w maseczkach, które nakłada się na twarz i włosy.

5. Siemię lniane – bogate w błonnik i przeciwutleniacze, do tego jest źródłem kwasów tłuszczowych omega-3,

które pomagają w obniżeniu poziomu cholesterolu i zwiększają energię. Siemię lniane jest zalecane w przypadku zaparć lub otyłości.

6. Zielona herbata – już picie dwóch filiżanek zielonej herbaty dziennie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka płuc o 18 procent. Wzmacnia także odporność i przyspiesza również spalanie tkanki tłuszczowej. To działanie herbata zawdzięcza m.in. obecności silnego przeciwutleniacza – galusanu, który także wpływa na opóźnienie procesów starzenia się organizmu.

7. Aronia – regularne spożywanie tych owoców, przynosi korzyści zdrowotne w chorobach neurologicznych, stanach zapalnych, cukrzycy i przy infekcjach bakteryjnych. Owoce te wspaniale wspomagają proces usuwania z organizmu wolnych rodników, które przyspieszają starzenie się komórek i sprzyjają nowotworom.

Pamiętaj, starzenie się organizmu jest procesem, którego nie da się cofnąć lub zatrzymać, jednak niewątpliwie można go znacznie spowolnić, modyfikując swój styl życia. Dodatkowo należy starać się przestrzegać czasu, który powinniśmy poświęcić na sen, unikać stresu, pamiętać o ciągłym nawilżaniu naszego ciała oraz nie wystawiać się na nadmierne działanie szkodliwego promieniowania słońca, a wtedy na pewno uda nam się opóźnić proces starzenia. «

06/02/2017 15:26:32

066

CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA

Oczyszczanie organizmu z pomocą zielonej herbaty

Truskawkowy napój herbaciany SKŁADNIKI: - 1 saszetka herbaty Strawberry & Kiwi Ahmad Tea London - 200 ml wrzątku - 1/2 paczki mrożonych truskawek - sok z połowy cytryny - sok z połowy limonki - kilka listków bazylii - gałązka mięty SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Zaparz jedną saszetkę herbaty Strawberry & Kiwi Ahmad Tea London.

Pozostaw do ostygnięcia i wlej do kielicha blendera. Następnie dorzuć rozmrożone truskawki, dolej wyciśnięty sok z limonki i cytryny (zwróć uwagę, by nie było w nim pestek) i dodaj świeże zioła. Zblenduj.

Koktajl na bazie jarmużu oraz jabłek z dodatkiem herbaty

Dlaczego warto pić zieloną herbatę?

»

Zielona herbata pozytywnie wpływa na nasze zdrowie, ponieważ zawiera składniki odżywcze takie jak: wapń, cynk, potas, fluor, sód oraz witaminy A, B, B2, C, E i K. Ponadto napar przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej, zmniejsza nasz apetyt, a także zbawiennie wpływa na pracę wątroby oraz przyspiesza utlenianie tłuszczów. Warto zaznaczyć, że ma rów-

673-MAKIETA 3 44-67.indd 66

nież działanie moczopędne, przez co organizm częściej pozbywa się toksyn. Pomaga w walce z wolnymi rodnikami, ponieważ zawiera duże ilości polifenoli, czyli naturalnych przeciwutleniaczy. Ponadto regularne picie zielonej herbaty chroni przed próchnicą, wzmacnia szkliwo zębów, dba o nasze oczy i zwiększa odporność. Zielona herbata to także zdrowa alternatywa dla kawy czy napojów energetycznych, ponieważ zawarta w niej teina jest odpowiednikiem pobudzającej mózg kofeiny. «

SKŁADNIKI: - 1 torebka Green Tea Ahmad Tea London - 1,5 garści jarmużu - 1 mała pomarańcza - 1 małe jabłko - sok z połówki cytryny - 200 ml wrzątku - garść natki pietruszki SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Zaparz jedną saszetkę herbaty Green Tea Ahmad Tea London. Pozostaw do ostygnięcia i wlej do kielicha blendera. Następnie wrzuć do niego jarmuż, obraną pomarańczę, jabłko, natkę pietruszki, a także wlej sok z cytryny.

Zblenduj.

06/02/2017 15:26:48

067

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

673-MAKIETA 3 44-67.indd 67

06/02/2017 15:56:07

068

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 9.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 9.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

Ramka do 25 słów

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki.

Darmowy parking.

Internet. £150/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07746970571, 07833667493

> Bounds Green , N22 8NW, 3 bed flat - £1590/mies. 3 podwojne sypialnie, osobno salon, lazienka z wanna I toaleta, kuchnia. Dostepny od 22/02/17. 02088851890.

> Bounds Green, N22 8NW, 3 bed flat z ogrodem - £1650/mies. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, oddzielny salon, lazienka z wanna, ogrod. Dostepne od 6 marca.

02088851890

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

> Bruce Grove, N17 6HP, 2 bed flat - £1250/mies. 2 podwójne sypialnie, osobno salon, kuchnia, lazienka z wanna I toaleta. Ogrod komunalny. 02088851890.

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

673-MAKIETA 4 68-91.indd 68

> Catford pokoj dwójka dla jednej osoby 120 dla dwoch150 wszystkie media wliczone po wiecej informacji prosze dzwonic 07581443063

> Dalston Pokoj do wynajęcia blisko stacji Dalston Kingsland. Tel 07951755163.

> Do wynajęcia ładna dwójka dla pary lub dwoch osob od zaraz.

Ogrod, dwie lazienki, WiFi. 125/tyg w tym wliczone rachunki typu prad,

woda, gaz. Tydzien depozytu 07717960102

> Dwójka dla jednej osoby (pref. kobieta). Czysty, spokojny, zadbany dom. Szukamy spokojnej, cichej osoby, która nie ma problemu ze sprzątaniem po sobie:) Płatności co dwa tyg. Dzwonic po 18-tej £135+ 2tyg.dep 07491070416

> Ealing Do wynajęcia duzy pokój dla niepalącej Pani, TV, internet, blisko Picc Line i Ealing, £400/mc rachunki wliczone tel 07586100468

> Edmonton, N17 8EE, Pokoj dwojka, £120/tydz plus prad i gaz do podzialu. Dom z ogrodem, duza kuchnia, lazienka z wanna, internet.

07756340316.

> Edmonton, N9 8RX, ladne 2 Bedroom Flat,£1300/miesiecznie + rachunki, 2 sypialnie, salon z kuchnia i jadalnia oraz 2 lazienki. Ogrod komunalny. Ogrodzony teren.

Dostepne od zaraz. 02088851890

> Greenford wynajmę piękne, dwupokojowe mieszkanie na Greenford. £1325 miesiac. Nowa kuchnia, bezpieczna okolica, ogród komunalny za blokiem.

07854657004

> Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepow. tel.07523510272

06/02/2017 15:35:14

069 > Mill Hill duży pokój czysty umeblowany internet do wynajęcia dla spokojnej pracującej bez nałogów osoby. £120 za tydz.2 tyg dep.tel.07951854402 tel.07751456355.

> Norwood Green a lovely one bedroom apartment is now available to rent in Norwood Green. Close to Ealing/ Richmond/ Uxbridge/ Heathrow Airport. 07983808801

> Norwood Junction Mam do wynajecia duzy pokoj dwojka £150 /w oraz duzy pokoj jedynka £110/w 8 min od stacji Norwood Junction rachunki wliczone + internet także 07760663770

> Pokoje jednoosobowe

umeblowane internet w domu znajduja sie dwie lazienki plus toaleta duza przestronna kuchnia 07737772430

pracującej kulturalnej osobie w bardzo spokojnym domu niedaleko stacji Coliers Wood 2 tyg depozyt i 110tydz tel.0753 405 32 63

> Tottenham - Pokoj dwojka dla jednej osoby w cenie £105 plus prad i gaz - dom z ogrodem , mala kuchnia , lazienka z wanna 07756340316.

> Tottenham Hale, N17 9EZ, 1 bed flat z ogrodem - £1150/mies.

Podwojna sypialnia, przechodni salon, przestronna kuchnia, lazienka z wanna, ogrod. 02088851890

Zadzwoń i zapytaj

> Wembley HA9 6JQ Stonbridge Park Jedynka100/tydz. 2 tyg. depozytu Rachunki wliczone Dorota 07737019041 Henryk 07775917062

> Wembley HA9 6JQ Stonbridge

> Seven Sisters, dwojka do

wynajecia dla 1 osoby w pokoju, podwojne lozko, szafa, komoda, stol, krzesla, 10 min od stacji Seven Sisters 1 min od sklepow z polskimi produktami, rachunki wliczone £105/tyg plus depozyt 2 tyg wiecej info 07979861313

> South Woodford pokoj 1osobowy South Woodford czysty spokojny dom internet w pelni wyposazona kuchnia darmowy parking 07969746385, 07725646666 cena 120 +tyg depozyt

> Stockwell, wynajme miejsce dla mężczyzny Tel.07940186730 po 16-tej

> Thornton Heath Do wynajęcia (dla spokojnych, pracujących osób) dwójka w domu z ogrodem Thornton Heath. Dwa tygodnie depozytu i tydzień z góry. £150-160/tydz.z rachunkami.

07511984211

> Tooting Wynajmę pokój

673-MAKIETA 4 68-91.indd 69

Park Jedynka100/tydz. 2 tyg. depozytu Rachunki wliczone Dorota 07737019041 Henryk 07775917062

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

> Wood Green, N22 8JB, Studio flat - £750/mies +rachunki.

Sypialnia, oddzielna kuchnia, lazienka z wanna. Dostepne od zaraz. 02088851890

> Wood Green , N22 5QE, Pokoj duza jedynka, £120/tydz plus prad i gaz do podzialu z lokatorami.

Wspolna kuchnia , lazienki , ogrod.

Dostepny od Zaraz. 07436792779.

> Wood Green, N17 7QX, Pokoje duze jedynki £150/tyg + rachunki za gaz do podzialu z lokatorami, reszta rachunkow wliczona w cene pokoi .Wspolna kuchnia, lazienka.0208 885 1890.

> Wood Green, N22 8LT, Studio flat - £675/mies +council +elektryka. Sypialnia z aneksem kuchennym, lazienka z wanna, maly przedpokoj. Dostepne od 17 lutego.

02088851890

06/02/2017 15:35:14

070

OGŁOSZENIA drobne

praca

pracy przy rusztowaniach. Zadzwoń 07710183427

dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

na paznokcie i rzesy w polskim Salonie fryzjerskim na Hayes. Po wiecej informacji prosze dzwonic: 07950711391

> Full or part Time hairdresser to work in salon in tooting telephone Vera at salon 02086725619 or mobile 07813484218

na paznokcie i rzesy w polskim Salonie fryzjerskim na Hayes. Po wiecej informacji prosze dzwonic: 07950711391

> We are currently looking for

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

customer service staff (concierge, cleaners) within luxury residential apartment buildings in central London. dorota@mycontact.london

> Mam do wynajecie stanoswisko na paznokcie i rzesy w polskim Salonie fryzjerskim na Hayes. Po wiecej informacji prosze dzwonic: 07950711391

> Dla kosmetyczki prowadzacej

wlasna dzialalnosc mozliwosc wspolpracy w salonie fryzjerskim info 07746962153

sprzedam SMS:

> Mam do wynajecie stanoswisko

> Mam do wynajecie stanoswisko

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

rynku. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. kontaktowy 07707717053 lub 02087267871

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

> Szukam pracy jako pomoc murarza malarza lub tereny zieleni lub przeprowadzki utr nin posiadam bez nałogów Clapton. Rafal rafalkucharz65@gmail.com 07466063971

> Witam. młoda dyspozycyjna kobieta szukam pracy w polskim sklepie bądź na sprzątaniach.

Angielski znam w stopniu podstawowym ale miarę komunikatywnym. od zaraz 00 447733 853797

> Szukam pracy jako skilled Labourer, wsystkie papiery, wieloletnie, doswiadczenie.

07936936562

> Stolarz szuka pracy na cene wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie, unity, regaly tv, sprey schody itp. Workshop tel.07988683016

> Elektryk. Znajomość brytyjskich regulacji. Solidny i sumienny. Tel. 07726141296

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 54

> Podreczniki, cd i słowniki do nauki hiszpańskiego, francuskiego, włoskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272

auto-moto zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Pomoc drogowa 24h/7.

Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT. Paweł 07727244856

> Sprzedam Mazda 6 2003 rok.

1,8 bezyna. 85500 mil. Mot do 11.10.17. Srebrna. lekko uszkodzony prawy blotnik.

07515366438

randka w ciemno

> Poszukujemy osoby z

doświadczeniem w ocieplaniu budynków. Praca w Wallington.

02084320950

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

> Hardworking, long time expierence, of course all documents, skilled Labourer. if you intrested call then you gonna now if you wanna hire me) 07936936562

SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Miejsce w Salonie dla Stylistki

Paznokci info 07746962153

> Pomocnik potrzebny od zaraz.

Minimalny wiek 25L mile widziane jakieś doświadczenie ogólno budowlane. 07440257117

> Poszukujemy scaffolderów do

673-MAKIETA 4 68-91.indd 70

> Informatyk - studia, wieloletnie doświadczenie w serwisie sprzetu komputerowego. Fachowa i uczciwa pomoc. Instalacja antywirusa gratis.

07468415064

> Elektryk-Hydraulik z 12 letnim

doświadczeniem na Angielskim

> Malarz dekorator szuka pracy wlasne narzędzia doświadczenia I solidność 07562086772 Krzysztof

> Elektryk z dlugoletnim doswiadczeniem zawodowym, instalacje domestic & comercial szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem 07883974669

> Witam szukam dyskretna kobiete 07732432389

> Wysoki 42 latek. Szukam kobiety w zwiazku w Londynie samotnej jak ja 07772387104

> 43 latek szukam dziewczyny kobiety do spotkan sms 07598612637

06/02/2017 15:35:15

071

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

673-MAKIETA 4 68-91.indd 71

06/02/2017 15:35:16

072 > Mily sympatyczny 49 latek niez. fin pozna Pania z Londynu mlodsza lub w zblizonym wieku o podobnych walorach prosze o sms z opisem 07391291859

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa.

Zapraszam na moja stronę www.fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

> Successful English gentleman would like to meet attractive Polish lady for fun filled days and romantic evenings. John 07752656713

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Corgi Gas safe register No. 503179 Instalacja bojlerów, mega flow, central heating, wszelkie instalacje + solary słoneczne Certyfikaty od £40 serwis i naprawa 24h/7 tel.

07852988768

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

H-Tech Serwis Komputerowy.

Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci.

Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

NC+, Polsat – na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten – to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel: 02088101577, Instalacje: 07779631401 Zapraszamy

£1

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa.

Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Najtańsze przeprowadzki i przewozy.

Przyjmujemy wszystkie zlecenia Usługi: Przeprowadzki i transport lokalny (cały Londyn) oraz międzymiastowe (cale UK) - Przeprowadzki Anglia-Polska Pracujemy 24/7.

Zapraszamy 07722560744

zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

673-MAKIETA 4 68-91.indd 72

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Kursy Kosmetyczne i Stylizacji Paznokci Po Polsku 2017. W Styczniu Rabaty nawet do 65% Wysoki Poziom, Akredytowane Certyfikaty! Idealne na rozpoczęcie nowej kariery zawodowej.

Szczegóły na www.

PolskieKursy.co.uk tel.

0784-920-3526

06/02/2017 15:35:17

073

673-MAKIETA 4 68-91.indd 73

06/02/2017 15:35:18

074

673-MAKIETA 4 68-91.indd 74

06/02/2017 15:35:21

075

673-MAKIETA 4 68-91.indd 75

06/02/2017 15:35:23

076

OGŁOSZENIA drobne + Usługi

673-MAKIETA 4 68-91.indd 76

06/02/2017 15:35:26

077

673-MAKIETA 4 68-91.indd 77

06/02/2017 15:35:27

078

OGŁOSZENIA INNE

673-MAKIETA 4 68-91.indd 78

06/02/2017 15:35:29

079

673-MAKIETA 4 68-91.indd 79

06/02/2017 15:35:33

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

673-MAKIETA 4 68-91.indd 80

06/02/2017 15:35:34

081

673-MAKIETA 4 68-91.indd 81

06/02/2017 15:35:35

082

673-MAKIETA 4 68-91.indd 82

06/02/2017 15:35:38

083

673-MAKIETA 4 68-91.indd 83

06/02/2017 15:35:40

084

OGŁOSZENIA budownictwo

673-MAKIETA 4 68-91.indd 84

06/02/2017 15:35:42

085

673-MAKIETA 4 68-91.indd 85

06/02/2017 15:35:46

086

OGŁOSZENIA budownictwo

673-MAKIETA 4 68-91.indd 86

06/02/2017 15:35:49

087

673-MAKIETA 4 68-91.indd 87

06/02/2017 15:35:51

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

673-MAKIETA 4 68-91.indd 88

06/02/2017 15:35:55

089

673-MAKIETA 4 68-91.indd 89

06/02/2017 15:35:56

090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

673-MAKIETA 4 68-91.indd 90

06/02/2017 15:35:57

091

673-MAKIETA 4 68-91.indd 91

06/02/2017 15:36:02

Fot. PAP/EPA / Will Oliver

092

SPORT Piłka nożna

Chelsea nie zwalnia, debiut Grosickiego Chelsea wygrała u siebie z Arsenalem 3:1 (1:0) w szlagierowych derbach Londynu w 24. kolejce angielskiej ekstraklasy piłkarskiej. Bramki dla lidera tabeli zdobyli Marcos Alonso, Eden Hazard i Cesc Fabregas, a honorowego gola dla gości Olivier Giroud.

»

Tym samym „The Blues” zrewanżowali się rywalom za wrześniową porażkę. Wówczas Arsenal wygrał 3:0.

Drużyna Conte, która od 20 listopada prowadzi w tabeli, ma 59 punktów. „Kanonierzy” z kolei zanotowali piątą porażkę ligową w tym sezonie.

Kamil Grosicki zadebiutował w barwach Hull City, a jego zespół pokonał u siebie Liverpool 2:0. Grosicki trafił do Hull City z francuskiego Rennes w ostatnim dniu tzw. okienka transferowego.

Już cztery dni później zadebiutował w nowym zespole.

Polak, który rozpoczął mecz w podstawowym składzie, może mieć powody do zadowolenia. W 44. minucie po jego dośrodkowaniu z rzutu rożnego zaczęła się akcja, po której bramkę zdobył inny z zimowych nabytków Hull – Senegalczyk francuskiego pochodzenia Alfred N'Diaye.

673-MAKIETA 5 92-100.indd 92

W drugiej połowie Grosicki wciąż był aktywny, stwarzał kolegom dogodne okazje. Został zmieniony w 80. minucie.

Niedługo później wynik ustalił w sytuacji sam na sam pozyskany w połowie stycznia Senegalczyk Oumar Niasse. Dzięki zwycięstwu piłkarze Hull City awansowali na 18. miejsce w tabeli – 20 pkt.

– Debiut za mną, jest dobrze, bo zgarniamy trzy punkty i powoli pniemy się w górę – napisał Grosicki na portalu społecznościowym.

Trwa z kolei fatalna seria Liverpoolu. Z ostatnich dziesięciu meczów, licząc wszystkie rozgrywki, „The Reds” wygrali tylko jeden – z czwartoligowym Plymouth Argyle 1:0 w powtórzonym spotkaniu Pucharu Anglii. Pozostali na czwartym miejscu w tabeli (46 pkt), ale w niedzielę mogą zostać wyprzedzeni przez mający obecnie tyle samo punktów Manchester City, który podejmie Swansea City Łukasza Fabiańskiego.

Powodów do zadowolenia nie miał z kolei Artur Boruc. Doświadczony golkiper AFC Bournemouth puścił sześć bramek w przegranym na wyjeździe 3:6 (0:3) meczu z Evertonem. Cztery razy został pokonany przez belgijskiego napastnika Romelu Lukaku, który z 16 trafieniami objął prowadzenie w klasyfikacji strzelców Premier League.

Ekipa Swansea City, z bramkarzem Łukaszem Fabiańskim w składzie, przegrała na wyjeździe z Manchesterem City 1:2 w 24. kolejce angielskiej ekstraklasy piłkarskiej. Porażkę poniósł także mistrz kraju Leicester City, który uległ u siebie Manchesterowi United 0:3.

Bohaterem spotkania w Manchesterze był 19-letni Brazylijczyk Gabriel Jesus, który zdobył obie bramki dla gospodarzy (11. i 90+2.). Był to dopiero trzeci występ w koszulce City młodego piłkarza, sprowadzonego w styczniu z Palmeiras za ok. 30 mln euro, a ma już na koncie trzy bramki i asystę.

Podopieczni Hiszpana Josepa Guardioli mieli w pierwszej połowie ogromną przewagę w posiadaniu piłki i wypracowali sobie wiele okazji, ale nie potrafili ich wykorzystać. To zemściło się w 81. minucie, gdy na 1:1 trafił Islandczyk Gylfi Sigurdsson. Zresztą po przerwie gra była bardziej wyrównana – wcześniej strzał Sigurdssona z rzutu wolnego na słupek sparował argentyński bramkarz Willy Caballero.

Manchester City awansował na trzecie miejsce po tym, jak swoje mecze przegrały w sobotę Arsenal Londyn oraz Liverpool. „The Citizens” mają 49 punktów i ustępują o jeden Tottenhamowi Hotspur, a o 10 prowadzącej w tabeli Chelsea Londyn.

O cztery „oczka” mniej od lokalnego rywala ma Manchester United, który łatwo poradził sobie z Leicester City. Pierwszą bramkę po efektownym rajdzie od połowy boiska zdobył w 42. minucie Ormianin Henrich Mchitarjan, chwilę później na 2:0 podwyższył Szwed Zlatan Ibrahimovic, a niedługo po zmianie stron wynik ustalił Hiszpan Juan Mata. Mecz z ławki rezerwowych gospodarzy oglądał Bartosz Kapustka.

Szóste w tabeli „Czerwone Diabły” mają 45 punktów i włączyły się w walkę o czołową czwórkę. Przed nimi, oprócz wspomnianych Chelsea, Tottenhamu i Manchesteru City, są także Liverpool (46 pkt) i Arsenal (47). « 06/02/2017 15:20:45

093 Inter RSVM Team nawet po połączeniu z FC Piona ma spore problemy ze skompletowaniem składu, co bezpośrednio przekłada się na osiągane wyniki.

W minioną niedzielę outsider doznał kolejnej dotkliwej porażki, ulegając Scyzorykom aż 2-12.

Zacięta walka na drugim froncie Daniel Kowalski, polsport.co.uk

»

W drugim meczu pierwszej ligi PCW Olimpia po bardzo zaciętym meczu wygrała minimalnie z Joga Bonito 3-2.

W pojedynku na szczycie drugiej ligi (KS04 Ark - Wima Team) nie zabrakło walki, często na pograniczu faulu. Arbiter tego spotkania na brak pracy narzekać nie mógł, czego efektem było kilka żółtych kartek, pokazanych zawodnikom obu drużyn.

Kolejny wyborny mecz rozgrywa IFX FC, pokonując Whitehawk FC 4-1.

Wbrew pozorom głównymi bohaterami nie byli tu strzelcy bramek, a golkiper IFX, Sebastian Ogórek, który popisał się wieloma wspaniałymi interwencjami.

W ostatnim meczu drugiej ligi Turbo Kozaki gromią PMBC aż 6-1.

Ozdobą spotkania był gol Adriana Kusia, który bez wątpienia będzie głównym kandydatem do najpiękniejszej bramki sezonu. « 673-MAKIETA 5 92-100.indd 93

I liga

II liga

Wyniki 11. kolejki PCW Olimpia (b) – Joga Bonito (p) 3:2 Inter RSVM Team – Scyzoryki 2:12

Wyniki 11. kolejki KS04 Ark (s) – Wima Team (s) 2:1 IFX FC – Whitehawk FC (b) 4:1 PMBC – Turbo Kozaki 1:6

1. White Wings Seniors 11 48-16 33 2. FC Cobalt (m) 11 58-18 24 3. The 12 Team 11 47-11 22 4. Scyzoryki 12 45-36 22 5. PCW Olimpia (b) 12 31-32 19 6. Ziomale FC 11 36-28 18 7. Joga Bonito (p) 12 31-23 12 8. Power Rangers (b) 11 18-43 9 9. Piątka Bronka 11 12-62 4 10. Inter RSVM Team 12 12-69 4

1. Warriors of God (s) 11 47-16 28 2. KS04 Ark (s) 11 26-15 24 3. PMBC 12 35-23 21 4. Turbo Kozaki 11 45-25 20 5. Wima Team (s) 12 34-20 20 6. FC Piona 9 43-28 13 7. IFX FC 11 31-29 12 8. Whitehawk FC (b) 12 25-51 10 9. Mazury Team 11 21-27 8 10. Emigranci (b) 10 7-80 1

Zestaw par 12. kolejki 09:30 Scyzoryki – Power Rangers 10:25 Ziomale Feltham – FC Cobalt 11:20 Inter RSVM Team – Piątka Bronka 12:15 White Wings Seniors – The 12 Team

Zestaw par 12. kolejki 09:30 Emigranci – KS04 10:25 Warriors OF God – Whitehawk FC 11:20 IFX FC – PMBC 12:15 Mazury Team – Turbo Kozaki

06/02/2017 15:20:47

094

SPORT Sztuki walki

Medalowy plon karateków

»

Niedziela, 22 stycznia okazała się być istotną datą w historii Traditional Karate-Do Federation of Great Britain (TKFGB). Zawodnicy polskiego klubu przyjechali do Norwich na zaproszenie Eastern Shotokan Karate Association (ESKA), do wzięcia udziału w corocznym turnieju kata (formy). W grupie prawie 200 zawodników zespół wyglądał dość imponująco, licząc aż 43 osoby (juniorzy i seniorzy).

Jak zwykle, po okresie intensywnych przygotowań, oczekiwania były wysokie.

Ale zespół ich nie zawiódł. To wielki sukces – w sumie 26 medali – prawie jedna trzecia

673-MAKIETA 5 92-100.indd 94

wszystkich dostępnych została w rękach karateków z TKFGB. Troje z młodych zawodników zasługuje na szczególne uznanie. Alina Rubina (9 lat) za sięgnięcie po złoto po raz drugi z rzędu w tym corocznym turnieju. Drugi, Timofei Kabak za zostanie podwójnym złotym medalistą oraz Liliana Furmaniak (9 lat) za wygranie dwóch złotych medali w swoim pierwszym konkursie poza rodzimym klubem. Liliana uprawia karate tradycyjne od zaledwie 18 miesięcy, jednak jej ciężka praca i zaangażowanie już zaczynają przynosić efekty.

Czekamy zatem na kolejne zawody, które odbędą się już w najbliższą niedzielę 12 lutego w Bostonie – Turniej Młodych Talentów. Przeznaczony wyłącznie dla juniorów, ma za zadanie sprawdzić ich postępy zarówno w kata indywidualnym (formy) i kumite (walki) oraz wyłonić tych najlepszych w swoich kategoriach.

Pełne wyniki dla wszystkich kategorii (Heian i Master kata indywidualne, a także kata drużynowe, zarówno dla juniorów i seniorów) można znaleźć na stronie internetowej klubu – www.tkfgb.co.uk. «

06/02/2017 15:20:49

095 Przemysław Mysiala zawalczy na gali ACB 54 w Manchesterze Mistrz FEN w wadze półciężkiej – Przemysław Mysiala (MMA 20-9-1) zawalczy na gali ACB 54 w Manchesterze. 11 marca „Misiek” spotka się w oktagonie z Vinnym Magalhaesem.

»

Mysiala jest mistrzem FEN od gali w maju 2016, gdzie poddał Marcina Zontka w ostatniej, mistrzowskiej rundzie.

Swój ostatni pojedynek stoczył na gali Celtic Gladiator X w listopadzie. Jest niepokonany od pięciu walk. Magalhaes (14-8 1NC) ostatnie trzy walki stoczył dla organizacji WSOF i tylko w jednej odniósł porażkę. Wcześniej był zawodnikiem m.in. UFC, gdzie zawalczył z takimi zawodnikami jak Igor Pokrajac czy Ryan Bader. Był także uczestnikiem The Ultimate Fightera, gdzie doszedł do finału.

W walce wieczoru tej gali reprezentant Polski Mamed Khalidov zmierzy się z Lukiem Barnattem. «

673-MAKIETA 5 92-100.indd 95

06/02/2017 15:20:50

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

673-MAKIETA 5 92-100.indd 96

06/02/2017 15:20:52

097 WODNIK

BLIŹNIĘTA

WAGA

Zapowiadają się trudne i nerwowe dni.

Nie wymagaj zbyt wiele od siebie i od otoczenia. Postaraj się zadbać o codzienny odpoczynek, choć 15 minutowy relaks, dbaj o higienę snu. Zadbaj o swoje samopoczucie, spraw, aby wokół Ciebie zapanowała miła atmosfera.

Będziesz w dobrej formie psychofizycznej.

Wykażesz się bystrością umysłu i umiejętnością dynamicznego działania, co przybliży Cię do sukcesu. Korzystne dni na rozmowy w sprawie nowej pracy, zdawanie egzaminów oraz prowadzenie prezentacji, pertraktacji, itp.

Twoją uwagę będą zaprzątały myśli o miłości. Wspaniale, że jesteś zakochany i szczęśliwy, ale nie możesz zapominać o obowiązkach. Postaraj się skoncentrować na pracy i sprawach domowych, inaczej możesz spodziewać się wyrzutów. Dbaj o zdrowie, grożą Ci teraz różne infekcje.

RYBY

RAK

SKORPION

W najbliższym czasie będziesz bardziej entuzjastycznie podchodził do życia niż ostatnio. Powinieneś jak najwięcej czasu spędzać z przyjaciółmi i rodziną. Będziesz ich zarażał dobrym humorem. Zbliżycie się do siebie i spędzicie wspólnie przyjemny czas.

Żyjąc w świecie marzeń nie zadbasz należycie o swój związek, ani tym bardziej o potrzeby swojej rodziny. Twój partner czuje się osamotniony w ważnych życiowych decyzjach. Twoja rodzina chciałaby więcej z Tobą przebywać, wspólnie rozmawiać, chcą czuć, że jesteś blisko nich.

Planetarny klimat będzie Ci sprzyjać.

Być może znajdziesz teraz lepszą pracę, zapiszesz się na wymarzone warsztaty, studia lub po prostu w końcu wykupisz karnet na basen… Nie zmarnuj szansy na rozpoczęcie od nowa. Udowodnij sobie, że umiesz doprowadzać sprawy do końca.

BARAN

LEW

STRZELEC

Nie pozwól, aby w Twoim życiu zapanował bałagan. Bądź zmobilizowany, działaj szybko, niczego nie odkładaj na jutro. Tylko tak robiąc, będziesz miał szansę wywiązać się terminowo ze wszystkich zobowiązań.

Nie przegap ciekawej propozycji dodatkowej pracy!

Niech Twoją zasadą na najbliższe dni będzie niezmuszanie się do niczego.

Ważne, abyś był w pełni przekonany do podejmowanych decyzji i działań. Tylko tak mają szansę być trafione. Słuchaj swojej intuicji, a nie podszeptów bliskich, zwłaszcza, gdy na sprawie się nie znają.

W życiu osobistym mogą nastąpić pewne komplikacje. Nie będą to sprawy związane z partnerem, ale z dalszym członkiem rodziny. Ktoś swoimi słowami może sprawić Ci przykrość. Nie obrażaj się i nie zamykaj się w sobie, ale doprowadź do szczerej rozmowy.

BYK

PANNA

KOZIOROŻEC

Dobra passa będzie trwać nadal.

Zapowiada się miły, ale męczący czas.

Będziesz miał dużo energii i chęci do działania. Odważnie możesz zabrać się za projekty, nawet te bardzo wymagające.

Przy odrobinie samodyscypliny szybko pokonasz ewentualne niedogodności.

Poczujesz chęci i szansę na zabłyśnięcie w sprawach zawodowych. Ambicja przeprowadzenia nietuzinkowego projektu będzie tak silna, że możesz zapragnąć postawić wszystko na jedną kartę. Staraj się umiejętnie rozkładać siły, tak abyś podołał długofalowemu wysiłkowi.

Korzystny czas w sprawach zawodowych.

Obietnice szefa tym razem nie będą puste. Wreszcie poczujesz się dostrzeżony i doceniony. Jeśli prowadzisz własną firmę, masz szansę wpaść na świetny pomysł, który wpłynie na zwiększenie Twoich obrotów.

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

673-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

06/02/2017 15:20:52

673-MAKIETA 5 92-100.indd 98

06/02/2017 15:20:54

673-MAKIETA 5 92-100.indd 99

06/02/2017 15:20:57

673-MAKIETA 5 92-100.indd 100

06/02/2017 15:20:59