Cooltura Issuu 675 by Cooltura

cooltura.co.uk

WAŻNY KROK w budowaniu globalnej Brytanii

675-COVER.indd 1

25 lutego 2017

08 (675)

TONY BLAIR: Za wszelką cenę musimy zablokować Brexit

20/02/2017 17:29:40

675-MAKIETA 1 01-23.indd 2

20/02/2017 17:34:41

675-MAKIETA 1 01-23.indd 3

20/02/2017 17:34:43

W NUMERZE 675.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

040 012

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / JAREK SĘPEK MARCIN SZCZEPAŃSKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

052

038 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 018 GOSPODARKA 024 PRAWO 026 TEMAT NUMERU Smuga cienia

032 KOMENTARZ TYGODNIA Migranci wyklęci

034 FELIETON Na wszelki wypadek

038 WYDARZENIA Poznaj polskich sąsiadów

040 TRANSPORT 044 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia

675-MAKIETA 1 01-23.indd 4

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk , wew. 229 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

052 MORLINY COOLTURA FESTIVAL

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Cleo

056 MUZYKA Res Publika, czyli Republika w mocniejszych brzmieniach

060 GALERIA Everyone, Merry-Go-Round

062 FILM

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Wołyń już w kinach

Okładka: TOMEK WOŹNICZKA

064 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Kucharzem być – to gratka nie lada!

066 KSIĘGARNIA 068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

20/02/2017 17:34:48

675-MAKIETA 1 01-23.indd 5

20/02/2017 17:34:50

006

ZdjÄ&#x2122;cie tygodnia Taki jest londyn

675-MAKIETA 1 01-23.indd 6

20/02/2017 17:34:54

Świat mody zarabia na zabijaniu zwierząt!

Fot. Leon Neal/Getty Images

Ochroniarze pilnują protestujących kobiet podczas pokazów London Fashion Week. Członkinie organizacji PETA (Ludzie na Rzecz Etycznego Traktowania Zwierząt), ubrane w maski krokodyli, demonstrowały w piątek 17 lutego przeciwko wykorzystywaniu skór egzotycznych zwierząt w modzie.

675-MAKIETA 1 01-23.indd 7

20/02/2017 17:34:58

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Polska-Wyspy – co nas czeka po Brexicie?

Wielka Brytania będzie po opuszczeniu UE dążyła do strategicznego partnerstwa z Polską – ocenił podczas debaty w Warszawie nt. możliwych konsekwencji Brexitu Daniel Kawczyński, deputowany do brytyjskiej Izby Gmin polskiego pochodzenia. W dyskusji wzięła także udział minister w KPRM Anna Maria Anders. Debatę pt. „Znaczenie Brexitu dla Polski, Zjednoczonego Królestwa i przyszłości Europy” współorganizowało Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich. – Wielka Brytania po Brexicie będzie dążyła do strategicznego partnerstwa z Polską – powiedział Kawczyński, podkreślając, że nasz kraj ma bardzo silną markę na Wyspach. Jak dodał, „Polacy są postrzegani w Wielkiej Brytanii jako uczciwi, ciężko pracujący i dobrze integrujący się ze społeczeństwem brytyjskim, cieszą się bardzo dobrą reputacją”. Według polityka Polska i Wielka Brytania mają wspólne cele – rozwijanie obrony w ramach NATO oraz rozwój wzajemnych relacji handlowych. Kawczyński, członek rządzącej obecnie Wielką Brytanią Partii Konserwatywnej, bronił ubiegłorocznego referendum w sprawie opuszczenia Unii przez Zjednoczone Królestwo. Wyraził pogląd, że do głosowania

675-MAKIETA 1 01-23.indd 8

doszło, ponieważ na początku lat 70., kiedy Wielka Brytania przystępowała do ówczesnej Wspólnoty Europejskiej, nikt nie zapytał o zdanie tamtejszego społeczeństwa. – I teraz Brytyjczycy zdecydowali, że w ich interesie jest opuszczenie Unii, trzeba uszanować tę decyzję – przekonywał polityk. Wystąpienie Kawczyńskiego zakłócił młody człowiek, który w języku angielskim chciał zadać pytanie o „problemy z Polakami” w Wielkiej Brytanii. Po kilkakrotnych prośbach organizatorów spotkania, by zaczekał z pytaniem do końca wystąpienia brytyjskiego posła, został wyprowadzony z sali. Anna Maria Anders, pełnomocnik rządu ds. dialogu międzynarodowego, wyraziła zaniepokojenie tym, jak będzie wyglądała sytuacja w Europie po Brexicie. – Nie jestem pewna, czy Brexit będzie dobry dla Wielkiej Brytanii, czy nie, czas pokaże. Patrząc jednak na tę sytuację jako Polka i członek polskiego rządu, martwię się o to, co będzie – powiedziała senator PiS. Przypomniała, że na Wyspach przebywa obecnie ponad 800 tys. Polaków. – Niepokoi mnie więc co się z nimi stanie – przyznała minister w KPRM. Zastanawiała się jaka będzie przyszłość Europy, zwłaszcza w kontekście nadchodzących wyborów w kilku

krajach UE, między innymi w Niemczech i Francji. – Widzimy, że jest to początek pewnej fali – Wielka Brytania wychodzi z Unii, w innych krajach będą różne wybory, więc nie wiadomo jak to będzie – zaznaczyła Anders, zwracając uwagę, że Polska bardzo dużo zyskała na członkostwie w UE. W dyskusji głos zabrała też prof. Ingrid Detter de Frankopan, b. doradczyni papieża Jana Pawła II, która zajęła silnie eurosceptyczne stanowisko. – Unia Europejska to nie jest koniecznie najlepszy klub, do którego można należeć – oceniła brytyjska profesor. UE krytykowała między innymi za brak transparentności i otwartości, nadmierne wydatki budżetowe Unii oraz niekompetencję unijnych urzędników. Pojawiające się w Unii pomysły stworzenia wspólnej europejskiej armii nazwała „szalonymi”. W ubiegłorocznym, czerwcowym referendum większość głosujących (51,89 proc.) opowiedziała się za opuszczeniem Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. W zeszłym tygodniu brytyjska Izba Gmin, niższa izba parlamentu, poparła w trzecim czytaniu rządowy projekt ustawy, upoważniającej premier Theresę May do rozpoczęcia procedury wyjścia z Unii Europejskiej. Dokument został następnie skierowany do dalszych prac w Izbie Lordów. «

20/02/2017 17:34:59

009

675-MAKIETA 1 01-23.indd 9

20/02/2017 17:35:01

Fot. Dominic Lipinski/WPA Pool/Getty Images

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Będą dbać o nasze cyberbezpieczeństwo

Królowa Wielkiej Brytanii Elżbieta II oficjalnie zainaugurowała w zeszłym tygodniu we wtorek działalność Narodowego Ośrodka Cyberbezpieczeństwa (The National Cyber Security Centre – NCSC), który ma być nowym narzędziem w rękach rządu do walki z atakami w Internecie, zarówno na cele publiczne jak i prywatne. NCSC rozpoczęło działalność operacyjną już trzy miesiące temu; w zeszłym tygodniu we wtorek królowa w towarzystwie małżonka księcia Filipa oraz ministra finansów Philipa Hammonda uroczyście otworzyła nową siedzibę w centrum Londynu. – Stwierdzamy wzrost cyberataków, jeśli chodzi o ich częstotliwość, znaczenie, jak i stopień wyrafinowania. Przez pierwsze trzy miesiące istnienia NCSC musiał już odpowiedzieć na 188 ataków – oświadczył Hammond.

675-MAKIETA 1 01-23.indd 10

Powołanie do życia NCSC, które jest integralną częścią brytyjskiej agencji wywiadu elektronicznego GCHQ, wpisuje się w ogłoszoną w listopadzie 2016 r. pięcioletnią strategię zapewnienia bezpieczeństwa systemów informatycznych w Wielkiej Brytanii, na którą przeznaczono w sumie 1,9 mld funtów. Na początku lutego brytyjski minister obrony Michael Fallon oskarżył Rosję, że uczyniła z dezinformacji broń w walce o destabilizację państw zachodnich. – Jest oczywiste, że Rosja testuje NATO i Zachód – powiedział Fallon, dodając, że NATO „powinno się bronić w cyberprzestrzeni równie skutecznie, jak robi to w powietrzu, na ziemi i na morzu”. – Nie podlega dyskusji, że mamy od dwóch lat do czynienia ze wzrostem cyberataków przeciwko Zachodowi ze strony Rosji – powiedział zaś w radiu BBC szef

Alex Dewdney z NCSC demonstruje królowej Elżbiecie II nowe centrum do walki z cyberatakami

NCSC Ciaran Martin. – Mieliśmy poważne straty danych osobowych, istotne włamania przez wrogie podmioty państwowe, znaczące rozpoznanie krytycznej infrastruktury krajowej – a naszym zadaniem jest sprawić, byśmy radzili sobie z tym wszystkim w sposób możliwie najbardziej efektywny – dodał Martin. Nowy ośrodek ma też zająć się bezpieczeństwem brytyjskich firm. Jakiś rodzaj ataku albo włamania do systemów informatycznych zanotowało w zeszłym roku 65 proc. dużych przedsiębiorstw na Wyspach. Minister Hammond wezwał przedsiębiorców, by lepiej zadbali o swoje bezpieczeństwo w sieci. – Dziewięć na dziesięć firm nie ma nawet planu zarządzania w przypadku incydentu związanego z cyberatakiem – powiedział w siedzibie NCSC. «

20/02/2017 17:35:04

011

675-MAKIETA 1 01-23.indd 11

20/02/2017 17:35:05

012

WIADOMOŚCI NA wyspach

Tony Blair: Za wszelką cenę musimy zablokować Brexit Były laburzystowski premier Wielkiej Brytanii Tony Blair wezwał w zeszły piątek do zablokowania Brexitu. Polityk twierdzi, że ludzie głosowali za opuszczeniem Unii Europejskiej, ponieważ nie zdawali sobie sprawy z jego następstw.

675-MAKIETA 1 01-23.indd 12

Fot. Carl Court/Getty Images

Tony Blair (z prawej) przemawia w piątek 17 lutego podczas konferencji zorganizowanej przez Open Britain

Tony Blair, który był premierem w latach 1997-2007, wystąpił w zeszły piątek w siedzibie Bloomberga w Londynie, podczas konferencji zorganizowanej przez Open Britain. Polityk zaatakował zwolenników Brexitu. – Ludzie zagłosowali za Brexitem, bo nie wiedzieli, na jakich on odbędzie się warunkach. Teraz, gdy te warunki stają się jasne, mają prawo zmienić zdanie. Naszym zadaniem jest przekonać ich do tego – mówił Blair. Były premier ubolewał, że jego kraj zmierza ku Brexitowi za wszelką cenę – że Wielka Brytania opuści jednolity 20/02/2017 17:35:07

013 rynek i wyjdzie spod jurysdykcji Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. – W kilka miesięcy przeszliśmy od dyskusji o tym, jaki wybrać model Brexitu, do wybrania jednej konkretnej opcji, czyli kontrolowania imigracji z Unii Europejskiej, bez żadnej prawdziwej dyskusji – mówił Blair. Jego przeciwnicy wytykają mu, że właśnie podczas kadencji jego rządu w 2004 r. otwarto rynek pracy dla obywateli z nowych krajów Unii i nie przewidziano, że przyjedzie ich aż tylu. – Ktoś przecież musi wybudować te domy – mówił wówczas Tony Blair, podczas dyskusji nad otwarciem rynku pracy, nawiązując to tego, iż w Wielkiej Brytanii brakowało wtedy pracowników. O możliwości odkręcenia Brexitu Blair mówił już pod koniec października 2016 r. Ocenił wówczas, że nic nie stoi na przeszkodzie, by w kraju odbyło się drugie referendum ws. Brexitu. Według ówczesnych słów Blaira rozwód z UE byłyby „bardzo trudny”, gdyż zakładałby negocjacje z bezkompromisowymi europejskimi przywódcami. W radiu BBC Radio 4 Blair tłumaczył wtedy, że Brytyjczycy mają prawo zmienić zdanie w tej kluczowej sprawie. – Nie ma absolutnie żadnego powodu, dla którego mielibyśmy zamknąć się na wszystkie opcje. (...) Mamy prawo nadal się zastanawiać i, jeśli to konieczne, zmienić zdanie – oświadczył 63-letni polityk. – Jeśli okaże się, że porozumienie nie będzie satysfakcjonujące lub że konsekwencje będą tak ciężkie, że ludzie już nie będą chcieli wychodzić z UE, to trzeba będzie znaleźć rozwiązanie, za pośrednictwem parlamentu lub (...) być może za pośrednictwem nowego referendum – dodawał. Konserwatywny brytyjski rząd stanowczo odrzuca możliwość zorganizowania drugiego referendum w sprawie wyjścia kraju z Unii. Z kolei w tygodniku „The New European” Blair, uznał wówczas Brexit za katastrofę i zaapelował do zwolenników pozostania we Wspólnocie, aby się zmobilizowali przeciwko tym, którzy chcą opuszczenia UE. „Od tej chwili jesteśmy rebeliantami” – napisał Blair w proeuropejskim tygodniku cztery miesiące po referendum, w którym 52 proc. Brytyjczyków opowiedziało się za wyjściem ich kraju z Unii. Były lider laburzystów ujawnił, że rozmawiał też z prezydentem Francji Francois Hollande'em na temat wyzwań, przed którymi stanie Wielka Brytania podczas negocjacji w sprawie Brexitu. – Przekonało mnie to, że będzie to bardzo, bardzo trudne. (...) Nie będziemy prowadzić negocjacji z europejskimi biznesmenami, którzy chcą mieć jak największy dostęp do Zjednoczonego Królestwa. (...) Ludzie, z którymi będziemy negocjować, to przywódcy polityczni UE i ich parlamenty, więc moim zdaniem to będą ekstremalnie skomplikowane negocjacje – wyjaśniał. Jak dodał, jeśli Wielka Brytania nie chce się narazić na poważne konsekwencje gospodarcze, to będzie musiała pójść na znaczne ustępstwa, aby zachować dostęp do jednolitego rynku. « 675-MAKIETA 1 01-23.indd 13

20/02/2017 17:35:08

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Narzekasz na swoją pracę? Na pewno przesadzasz.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

Są dużo gorsze zajęcia, niż twoje, tylko jeszcze o tym nie wiesz. Lepiej zapoznaj się z listą najpaskudniejszych profesji świata. Przy nich nawet twoja zacznie wydawać się marzeniem. – Tester jedzenia dla psów i kotów. Sieć Marks & Spencer zatrudnia specjalną osobą, której zadaniem jest próbowanie puszek, przeznaczonych do sprzedaży wyłącznie dla zwierząt. Simon Allison, pełniący obowiązki na tym stanowisku, utrzymuje, że bardzo lubi swoje zajęcie, podobnie jak żywność, którą ma okazję próbować. – Czyszczenie tuneli ściekowych, usytuowanych głęboko pod ziemią, najtrudniejsze do penetracji są oczywiście te najstarsze. W najbiedniejszych krajach robotnicy 675-MAKIETA 1 01-23.indd 14

wykonują swoją powinność bez żadnych ubrań ochronnych. – Rolnicy, obsługujący byki podczas wytrysków. Zwierzęta podłączone są do specjalnej maszyny, pracującej dla inseminacji. – Żołnierze w jednym ze wschodnich krajów, siedzą na stołku i trzymają nad głową tarczę dla reszty oddziału, ćwiczącego strzelanie do celu z oddali. – Pracownice laboratorium kosmetycznego, gdzie trwają prace nad odkryciem nowych perfum. Jest to obowiązek wąchania zapachów testowych nałożonych pod... pachy grupy ochotników. – Najlepsza reklama miasta nad morzem? Ludzkich rozmiarów statek „płynący po ulicy”. Jak to możliwe? Wystarczy w jego replikę ubrać człowieka, który będzie nosił go na grzbiecie przez cały dzień tam 20/02/2017 17:35:09

015 i z powrotem. Takiej reklamy nie sposób nie zauważyć. W takim „stroju” nie sposób też wytrzymać 8 godzin :) – Na podobny pomysł dotarcia do klienta wpadła również inna firma, tym razem produkująca toalety. Praca na promocji produktu polega na prezentacji naturalnych rozmiarów muszli i spłuczki przywiązanych na szelkach pracownika. Zadanie? Spacerowanie po mieście i zwracanie uwagi na zalety nowej wersji najważniejszego wyposażenia łazienki. – Malowanie penisów w fabryce zabawek dla dorosłych. – Co się robi w przypadku braku pewności co do prawidłowej pracy urządzeń w wesołym miasteczku? Wyłącza się je z użytku dla klientów, po czym ponownie wprawia w ruch i przeprowadza dochodzenie, co jest nie tak. Zanim dojdzie do naprawy na przykład popsutej karuzeli (w tym tej najszybszej), jeden z pracowników siada sam na takim krzesełku i pokonuje samotnie podejrzany odcinek. Podczas przejażdżki musi sprawdzić co jest nie tak, wówczas łatwiej będzie usunąć usterkę. – Praca biurowa w stosunkowo niewielkim pomieszczeniu, gdzie biurka w ilości kilkudziesięciu (!) połączone są niemal w jedną całość. Pracownicy ulokowani są w rzędach po kilkanaście osób. Przestrzeń dla jednego to około metr kwadratowy. «

»The Times

Kamery w klasie. Przesada, czy już konieczność? 1/3 nauczycieli zatrudnionych w placówkach oświatowych na terenie Wielkiej Brytanii chętnie zgodziłaby się na umieszczenie kamer w klasach. Za pomysłem stoi między innymi poprawa bezpieczeństwa wszystkich zebranych w pomieszczeniu oraz zapewnienie wysokiego poziomu nauczania. Związek Nauczycieli i Wykładowców w osobnym dokumencie podaje, że w niektórych szkołach dochodzi do ataków coraz częściej. Poziom agresji wśród dzieci i młodzieży rośnie. Może więc nie jest to najgorsze rozwiązanie. Tymczasem 2/3 zainteresowanych w tym kilka związków nauczycieli twierdzi, że jest to już o krok za daleko i odbierają pomysł jako naruszanie podstawowych praw. Obawy budzą także dalsze losy nagranego materiału. Nauczyciele boją się również, że byliby szpiegowani przez dyrekcję, która non stop miałaby na nich podgląd. Praca w takich warunkach byłaby niezwykle trudna i stresująca. Do tego interpretacja nagranej taśmy nie jest jednoznaczna sprawą, zdaniem prowadzących lekcje. Opinie grona pedagogicznego na temat monitoringu w klasach, zebrał „Times Educational Supplement” w sondażu przeprowadzonym pośród 600 nauczycieli. Kamery miałyby zostać ulokowane na ciele, tj. ubraniu pedagoga. Dwie brytyjskie i dwie amerykańskie szkoły właśnie biorą udział w pilotażowym programie kamer w klasach. Na tym etapie nie wiadomo jeszcze czy inne placówki zdecydują się dołączyć czy odrzucą projekt.

675-MAKIETA 1 01-23.indd 15

20/02/2017 17:35:11

Fot. Dan Mullan/Getty Images

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Oko w oko ze sławnymi Młotami Piłkarz Mark Noble oraz Slaven Bilic trener drużyny West Ham United odpowiadają dzieciom na pytania na specjalnej konferencji prasowej. Okazją dla tego nietypowego spotkania był zorganizowany przez klub „Family fun day”. Impreza odbywała się 15 lutego na nowym stadionie popularnych Młotów – London Stadium.

Brexit będzie dłuższy

Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker, który przebywał w Monachium na 53. Konferencji Bezpieczeństwa, ocenił, że wypracowanie nowych umów i zredefiniowanie relacji między UE a Wielką Brytanią po Brexicie „zajmie więcej czasu niż 24 miesiące”. W swym wykładzie wygłoszonym przy okazji 53. Konferencji Bezpie-

675-MAKIETA 1 01-23.indd 16

czeństwa Juncker podkreślił, że zmian wymagać będzie niemal 20 tys. aktów prawnych w samej tylko Wielkiej Brytanii, której prawo przez lata podlegało procesowi harmonizacji z prawem unijnym. Zauważył też, że wszystkie kwestie dotyczące handlu wciąż pozostają w wyłącznej kompetencji Unii Europejskiej, co oznacza, że „Wielka Brytania nie

ma prawa zawierać porozumień handlowych z połową krajów na świecie”, bo do tego jest upoważniona nie ona, a Komisja Europejska. – Niestety, Wielka Brytania czyni dokładnie na odwrót – zauważył. Premier Wielkiej Brytanii Theresa May zapowiedziała, że jej kraj odwoła się do artykułu 50. Traktatu o Unii Europejskiej (TEU) i rozpocznie negocjacje dotyczące wyjścia z UE w marcu. «

20/02/2017 17:35:14

017

675-MAKIETA 1 01-23.indd 17

20/02/2017 17:35:16

018

WIADOMOŚCI tekst sponsorowany biznes gospodarka

Gdzie w Europie zarabia się najmniej?

675-MAKIETA 1 01-23.indd 18

Krzysztof Strzępka, Bruksela, PAP

Poniżej 500 euro na wschodzie i sporo powyżej 1 tys. euro na zachodzie Europy – Eurostat porównał płace minimalne w UE. Z zestawienia wynika, że od 1 stycznia tego roku obowiązują one w 22 państwach członkowskich. Według opublikowanych w zeszły piątek danych urzędu statystycznego UE, obecnie płacy minimalnej nie ma w sześciu krajach unijnych. Są to: Dania, Włochy, Cypr, Austria, Finlandia oraz Szwecja. Pozostałe 22 kraje mogą być podzielone na trzy grupy. Pierwsza to państwa z Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie obowiązuje płaca minimalna poniżej 500 euro miesięcznie. Najniższa jest w Bułgarii – w przeliczeniu wynosi 235 euro miesięcznie. Następnie są Rumunia (275 euro), Łotwa i Litwa (po 380 euro), Czechy (407 euro), Węgry (412 euro), Chorwacja (433 euro), Słowacja (435 euro), a także Polska (453 euro) oraz Estonia (470 euro). Druga grupa krajów, gdzie płaca minimalna mieści się w przedziale 5001000 euro to państwa z południa Europy. Są wśród nich Portugalia (650 euro), Grecja (684 euro), Malta (736 euro), Słowenia (805 euro), a także Hiszpania (826 euro). W pozostałych siedmiu krajach na północy i zachodzie Europy pensja minimalna ustalona krajowymi przepisami wynosi ponad 1000 euro. W Wielkiej Brytanii jest to 1397 euro, we Francji 1480 euro, w Niemczech 1498 euro, w Belgii 1532 euro, w Holandii 1552

euro, w Irlandii 1563 euro i w Luksemburgu 1999 euro. Dane te pokazują, że nominalne różnice w gwarantowanej stawce miesięcznej dla pracowników są bardzo wysokie w UE. Eurostat podkreśla jednak, że różnice te są dużo mniejsze, jeśli wziąć po uwagę siłę nabywczą pieniądza. Wówczas pensje w Europie Środkowo-Wschodniej nie wyglądają już tak skromnie jak te na Zachodzie, choć dalej różnica między najbogatszym Luksemburgiem i drugą od końca Bułgarią jest trzykrotna. Z punktu widzenia Komisji Europejskiej, która planuje wprowadzenie przepisów dotyczących regionalnych stawek minimalnych w odniesieniu do średnich zarobków, ważniejsze są jednak dane obrazujące, jaki procent mediany zarobków stanowi pensja minimalna. Nie ze wszystkich krajów dane w tej sprawie są dostępne, ale te, które są, pokazują również spore zróżnicowanie. Przykładowo w Portugalii, Francji i Słowenii płaca minimalna stanowiła ponad 60 proc. mediany wynagrodzeń, natomiast w Czechach czy Estonii było to odpowiednio 39 i 40 proc. Według biura statystycznego UE w porównaniu do 2008 roku płace minimalne spadły tylko w Grecji (-14 proc.). Z kolei w Bułgarii i Rumunii podwoiły się od tego czasu. Spore wzrosty odnotowano też w państwach bałtyckich: w Estonii (+69 proc.), na Łotwie (+65 proc.) oraz na Litwie (+64 proc.). W Polsce wzrost wyniósł 45 proc. Eurostat dla porównania podał, że federalna minimalna stawka wynagrodzenia w Stanach Zjednoczonych wynosi w 2017 roku w przeliczeniu 1192 euro miesięcznie. «

20/02/2017 17:35:18

019

675-MAKIETA 1 01-23.indd 19

20/02/2017 17:35:20

Fot. Thom9as Lohnes/Getty Images

020

WIADOMOŚCI gospodarka

Niepewny los fabryk Informacja o możliwości przejęcia Opla przez francuski koncern motoryzacyjny PSA wywołała reakcję niemieckich i brytyjskich władz, które podkreśliły, że monitorują sprawę. Opel zatrudnia większość swych pracowników w niemieckich zakładach.

9Producent należący obecnie do koncernu General Motors (GM) ma także zakłady w Austrii, Hiszpanii, Polsce, na Węgrzech i w Wielkiej Brytanii, gdzie powstają samochody pod marką Vauxhall. Niemiecka minister pracy i spraw społecznych Andrea Nahles mówiła po środowym posiedzeniu rządu w Berlinie, że trwają rozmowy „na wszystkich szczeblach” z Oplem, GM i PSA, aby uzyskać pewność, że w przypadku ewentualnej sprzedaży niemieckie trzy fabryki będą nadal funkcjonować. – Podczas dzisiejszego posiedzenia gabinetu rząd intensywnie omawiał sprawę Opla – relacjonowała Nahles. Na komentarze Berlina zareagował Francuski rząd, którego rzecznik Stephane Le Foll podkreślił, że rozumie obawy niemieckich władz. – Nie wiem jakie warunki zostały ustalone. (...) Jednak zdaję sobie sprawę, że z niemieckiego punktu widzenia istnieje potrzeba zachowania istotnej czę675-MAKIETA 1 01-23.indd 20

ści ich przemysłu i ochrony miejsc pracy – mówił Le Foll. Zaniepokojenie ewentualną transakcją wyraził też rząd Wielkiej Brytanii, a także jeden z największych związków zawodowych. – Rząd pozostaje w bliskim kontakcie z GM i monitoruje sytuację – relacjonował rzecznik ministerstwa biznesu. Dodał że minister Greg Clark wyraził już swoje zaniepokojenie sytuacją w rozmowie z prezesem GM Danem Ammannem. W dwóch fabrykach Vauxhalla w Wielkiej Brytanii pracuje około 4,5 tys. osób. Jeden z największych związków zawodowych w Wielkiej Brytanii przypomniał, że w zeszłym roku szefostwo GM zapewniło ich, że nie będzie żadnych zmian ws. tamtejszych fabryk. W zeszłym tygodniu we wtorek francuski koncern PSA poinformował w oświadczeniu, że rozważa możliwość „potencjalnego kupna” firmy Opel. W dokumencie podkreślił, że rozważa „wiele strategicznych inicjatyw”, które mają wzmocnić

dotychczasową współpracę między nimi a General Motors. Pozyskanie Opla jest jedną z nich – zaznaczono. Jak przypominają światowe agencje PSA i GM są wspólnie zaangażowane w kilka projektów w Europie. Agencja Associated Press zwraca uwagę, że od lat GM ponosi koszty w związku z Oplem, który jest ich główną marką w Europie. W zeszłym roku odnotowano stratę w wysokości 257 mln dolarów. W 2012 roku GM i PSA ogłosiły zawarcie partnerstwa. Porozumienie dotyczyło współpracy przemysłowej w Europie, na mocy której GM wszedł w posiadanie 7 proc. akcji PSA. Jednak w 2013 roku GM ogłosiło, że sprzedaje te udziały. Według przedstawicieli koncernów porozumienie nie przyniosło oczekiwanych korzyści. PSA jest producentem samochodów marek Peugeot i Citroen. Ewentualne połączenie tych firm spowodowałoby, że nowy podmiot stałby się największym po Volkswagenie producentem samochodów w Europie. « 20/02/2017 17:35:23

021

675-MAKIETA 1 01-23.indd 21

20/02/2017 17:35:25

022

WIADOMOŚCI gospodarka

Wszechobecne cyberzagrożenie

65 proc. badanych osób przyznało, że padło ofiarą cyberzagrożeń. Natomiast dwie trzecie respondentów uważa, że ponieśli poważne konsekwencje w związku ze swoją obecnością online, dotyczy to również życia poza siecią – wynika z badania Microsoft. W związku z Dniem Bezpiecznego Internetu (DBI) amerykański koncern przebadał młodzież w wieku 13-17 lat i dorosłych od 18 do 74 lat z 14 krajów na świecie – między innymi w Wielkiej Brytanii. Założeniem badania było określenie stopnia zagrożeń w świecie cybernetycznym. Uzyskane wyniki pozwoliły opracować wskaźnik opisujący stopień narażenia na ryzyko w sieci – Digital Civility Index. Jak tłumaczy Microsoft, poziom indeksu w ujęciu globalnym wynosi obecnie 65 proc. Analiza statystyk pokazuje, że niższe wyniki procentowe oznaczaną obniżenie ekspozycji na ryzyko online, a jednocześnie zwiększają poziom tzw. cyfrowej grzeczności (ang. digital civility). Jak tłumaczy Microsoft, twórcy badania uporządkowali 17 rodzajów zagrożeń w świecie online w cztery kategorie – behawioralną (związaną z zachowaniami w sieci), napastliwości (niechcianego kontaktu), reputacji oraz zachowań o podłożu seksualnym. W ramach wskazanych grup uczestnicy badania określali swój poziom

narażenia na ryzyko związane z cyfrową obecnością. Uzyskane wyniki pokazują, że połowa uczestników badania obawia się o każdy aspekt swego „życia online”. Aż 62 proc. respondentów przyznało, że nie wie, gdzie uzyskać pomoc, kiedy spotkają się z zagrożeniem w Internecie. Dwie trzecie uczestników badania przyznało, że ponieśli poważne konsekwencje w związku ze swoją obecnością online. Analiza badania pokazuje, że u młodzieży stwierdzono większą liczbę interakcji w Internecie niż w przypadku dorosłych – odpowiednio 161 i 127. Mimo niższego poziomu interakcji, w przypadku dorosłych odnotowano wyższy wskaźnik ryzyka online – u dorosłych było to 67 proc., a u młodzieży 62 proc. Międzynarodowe badanie Digital Civility Index zostało przeprowadzone w czerwcu 2016 roku w 14 krajach na całym świecie. Badanie mierzyło poziom narażenia uczestników na zagrożenia online skategoryzowane w czterech grupach: ryzyka wynikające z napastliwości, zachowaniem w sieci, ryzyka dla wizerunku i te o podłożu seksualnym. Kraje, które wzięły udział w badaniu to: Australia, Belgia, Brazylia, Chile, Chiny, Francja, Niemcy, Indie, Meksyk, Rosja, RPA, Turcja, Wielka Brytania oraz Stany Zjednoczone Ameryki Północnej. «

Z Wrocławia polecimy do Leeds i Edynburga

Ryanair ogłosił nowe połączenia lotnicze z Wrocławia na Sycylię, do Neapolu, Edynburga, Leeds Bradford i Oslo. Kilka dni wcześniej irlandzki przewoźnik zapowiedział również otwarcie w sezonie zimowym 2017/18 połączeń do Tel Awiwu, Brukseli i Gdańska. Jak podkreślił w komunikacie prezes Portu Lotniczego Wrocław Dariusz Kuś, pasażerowie otrzymują po raz pierwszy bezpośrednie połączenie na Bliski Wschód, a także ważne połączenie do Brukseli. 675-MAKIETA 1 01-23.indd 22

– Bardzo cieszy połączenie do Edynburga – szkockiej stolicy kultury oraz do Leeds Bradford w północnej Anglii. Trasy te znakomicie uzupełnią naszą siatkę kierunków brytyjskich. Z kolei uruchomienie trasy do Gdańska dowodzi, że przewoźnik dostrzega ogromny potencjał tkwiący w połączeniach krajowych – mówi Kuś. Jak podano, do Brukseli i Gdańska będą trzy rejsy w tygodniu, a w przypadku pozostałych nowych tras – dwa. W sezonie zimowym 2017/18 oferta linii Ryanair z Wrocławia będzie rekordowo

bogata – łącznie będzie to 29 kierunków. W aktualnym rozkładzie lotów linie Ryanair obsługują 25 połączeń z Wrocławia. Wiosną 2017 ruszą dwa nowe połączenia irlandzkiego przewoźnika – do Lizbony i na Majorkę. Linie Ryanair w bazie operacyjnej we Wrocławiu mają już trzy samoloty. Tu powstaje też trzecia w Europie, a pierwsza w Polsce baza techniczna – centrum obsługi technicznej tego przewoźnika. To inwestycja za 6 mln euro, która stworzy 150 miejsc pracy dla wysoko wykwalifikowanego personelu. « 20/02/2017 17:35:26

023

675-MAKIETA 1 01-23.indd 23

20/02/2017 17:35:28

024

PORADY prawo

Wypadek w pracy – twoje prawa Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Musi on zatem upewnić się, że maszyny, których używają pracownicy, są sprawne. Pracodawca musi serwisować sprzęt oraz organizować szkolenia i kursy BHP dla pracowników. Właściciel firmy jest również odpowiedzialny za przyjęcie na dane stanowisko osób, które nie będą stwarzały zagrożenia dla innych współpracowników.

Niestety pomimo wymogów nakładanych na pracodawcę do wypadków w pracy dochodzi dosyć często. Pojawia się wówczas pytanie o to, co przysługuje w takiej sytuacji poszkodowanemu i jakie kroki należy przedsięwiząć, aby zwiększyć swoją szansę na wygraną. Pracownikowi, który odniósł obrażenia ciała, przysługuje prawo do wypłaty chorobowego. Jest to zazwyczaj podstawowe chorobowe, tzw. Statutory Sick Pay, które wypłaca się, jeżeli pracownik jest nieobecny w pracy z powodu choroby powyżej czterech dni. Niektórzy pracodawcy są w stanie zaoferować pracownikom dodatkowe chorobowe, nawet do 100% wynagrodzenia. Jest to tzw. Company Sick Pay i jest ono opcjonalne. Jego wypłata leży wyłącznie w gestii pracodawcy. To, czy mamy możliwość skorzystania z takiego chorobowego, można sprawdzić, czytając umowę o pracę, w której powinna być zawarta informacja o zasiłku. Jeżeli pracownik pozostaje na zwolnieniu chorobowym przez dluższy okres, wówczas może starać się o dodatkowe

675-MAKIETA 2 24-43.indd 24

zasiłki, takie jak Income Support lub Employment and Disability Allowance. Warto udać się do lokalnego Jobcentre w celu ustalenia, czy dany zasiłek nam przysługuje. Jeżeli wypadek zdarzył się z winy pracodawcy, wówczas pracownik może się starać o odszkodowanie. Pamiętajmy, że kiedy ma miejsce wypadek, należy go zgłosić swojemu przełożonemu i upewnić się, że został on zapisany w księdze wypadków. Ważne jest, aby sprawdzić treść opisu wypadku. Podpisany przez nas opis jest ważnym dowodem w sprawie i dlatego tak ważne jest, aby nie znajdowało się w nim coś, co mogłoby niekorzystnie wpłynąć na naszą sprawę. Jeżeli nie rozumiemy treści opisu, poprośmy kogoś, żeby nam wszystko przetłumaczył. Jeżeli mamy taką możliwość, zróbmy zdjęcia z miejsca zdarzenia. Jeżeli po wypadku udaliśmy się do szpitala, upewnijmy się, że zostało dokładnie zapisane, jak doszlo do wypadku. Należy także pamiętać o gromadzeniu dowodów w swojej sprawie. Zatrzy-

mujmy wszystkie rachunki, zapisujmy, ile razy byliśmy u GP. Jeżeli ktoś z najbliższych zapewnił nam opiekę po wypadku, zapisujmy dokładnie, co ta opieka obejmowała i jak długo trwała, gdyż koszty opieki będzie można wyegzekwować od strony przeciwnej. «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

20/02/2017 17:39:58

025

675-MAKIETA 2 24-43.indd 25

20/02/2017 17:40:00

026

TEMAT NUMERU literatura

Smuga cienia Nie wiadomo właściwie jak bardzo Joseph Conrad jest znany w Polsce. Nie licząc żeglarzy i ludzi związanych z morzem, niewielu pewnie nawet kojarzy jego prawdziwe nazwisko. Niewątpliwe jest to, że człowiekiem i pisarzem był nietuzinkowym, a Brytyjczycy przyjęli i uważają go jako jednego ze swoich największych pisarzy.

675-MAKIETA 2 24-43.indd 26

20/02/2017 17:40:01

027 Opracował Piotr Dobroniak

Powodów uwielbienia Josepha Conrada przez mieszkańców Wysp może być kilka. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że był żeglarzem i kapitanem statku, co w kraju, w którym jednymi z najważniejszych informacji codziennych są tzw. prognozy dla rybaków, na pewno nie pozostaje bez znaczenia. Jakby nie było, obecny rok został Rokiem Josepha Conrada, czyli Józefa Teodora Konrada Korzeniowskiego.

Wydarzenia rocznicowe Program rocznicowych imprez obejmie zdarzenia związane z patronem roku – wystawy, filmy, przedstawienia, koncerty, seminaria, publikacje. Gala otwarcia Roku Conrada odbyła się 19 grudnia 2016 roku w warszawskim Teatrze Polskim. Teatr Telewizji Polskiej i Teatr Polskiego Radia przygotowuje przedstawienia i słuchowiska związane z osobą pisarza oraz jego twórczością. Planowane są projekcje filmowe, które były inspirowane jego dziełami. Jednym z najgłośniejszych filmów w kinie światowym, był „Czas Apokalipsy” Francisa Forda Coppoli, który był inspirowany „Smugą cienia” Korzeniowskiego. Na Targach Książki z Londynie w marcu, Instytut Książki i British Council otworzą „Conrad study day” w British Library, a do brytyjskich księgarń trafi tom opowiadań polskich i angielskich pisarzy, inspirowanych twórczością Josepha Conrada. To nie jedyne wydarzenie związane z promocją polskich pisarzy. Polacy odwiedzą również największe brytyjskie » 675-MAKIETA 2 24-43.indd 27

20/02/2017 17:40:02

Zdjęcia: Hulton Archive/Getty Images

028

TEMAT NUMERU literatura

festiwale literackie w Birmingham, Hull, Edynburgu i Hay. Rok Conrada ma też pomóc w promocji Polski, a Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego mocno zaangażowało się w jego organizację i promocję. – Conrad był i jest dla Polaków bardzo ważnym pisarzem, do którego zwracamy się w trudnych momentach. Conrad odnosi się do świata cywilizacji i polityki, ale też naszych codziennych dylematów i wyborów. Mam nadzieję, że Rok Conrada stanie się platformą wymiany pomiędzy naukowcami, krytykami literackimi, socjologami, historykami a ludźmi sztuki, żeby na nowo postawić sobie pytanie, kim jest dla nas Joseph Conrad, kim jest ten pisarz dla współczesnej Europy i cywilizacji – mówiła Magdalena Gawin, wiceminister w MKiDN. Uchwała polskiego Sejmu, usta675-MAKIETA 2 24-43.indd 28

nawiająca rok 2017 rokiem Conrada, mówiła m.in. że Joseph Conrad „pokazał wizję Europy bez granic, wyrażał europejskiego ducha polskości, oraz uczynił polskość dobrem powszechnym”, że „był synem polskich patriotów, zesłańców syberyjskich” oraz, że „zajmuje niekwestionowaną pozycję klasyka literatury nowoczesnej, który zmienił oblicze prozy powieściowej”.

Przed Szaleństwem Almayera

Ojcem Józefa Korzeniowskiego był Apollon Korzeniowski herbu Nałęcz. Polski pisarz, poeta, dramaturg i przede wszystkim działacz niepodległości oraz powstaniec styczniowy. To on przetłumaczył na język polski prace Szekspira, Charlesa Dickensa czy Wiktora Hugo. Wychowa20/02/2017 17:40:03

Fot. George Pickow.Three Lions/Getty Images

029

Powieści Josepha Conrada

nie przez tak wielkiego patriotę polskiego na pewno pozostawiło w psychice młodego Józefa mocny ślad. Przyczynili się zapewne do tego również jego wujowie: Stefan Bobrowski, który był przywódcą powstania styczniowego. Po śmierci rodziców duży wpływ na Conrada wywarł inny jego wuj Tadeusz Bobrowski, który został jego prawnym opiekunem. Świadomość polskich korzeni Josepha Conrada nie jest powszechna w Polsce i na świecie. Generalnie uważa się, że to pisarz brytyjski. Niestety, sam Korzeniowski pisał w języku angielskim, do Wielkiej Brytanii przyjechał w wieku 17 lat. Podkreślał jednak, że jest Polakiem i wspierał polską walkę niepodległościową. Co ważne, większość jego tekstów była tłumaczona na język polski przez jego kuzynkę Anielę Zagórską, a same przekłady na polski były autoryzowane przez autora.» 675-MAKIETA 2 24-43.indd 29

1895 Szaleństwo Almayera (Almayer’s Folly) 1896 Wyrzutek (An Outcast of the Islands) 1897 Murzyn z załogi „Narcyza” (The Nigger of the „Narcissus”) 1900 Lord Jim 1901 Spadkobiercy (The Inheritors) – wspólnie z F.M. Fordem 1903 Przygoda (Romance) – wspólnie z F.M. Fordem 1904 Nostromo 1907 Tajny agent (The Secret Agent) 1911 W oczach Zachodu (Under Western Eyes) 1913 Gra losu (Chance) 1915 Zwycięstwo (Victory) 1917 Smuga cienia (The Shadow Line) 1919 Złota strzała (The Arrow of Gold) 1920 Ocalenie (The Rescue) 1923 Korsarz (The Rover) 1924 Charakter przestępstwa (The Nature of Crime) – wspólnie z F.M. Fordem 1925 W zawieszeniu (Suspense)

20/02/2017 17:40:04

030

TEMAT NUMERU literatura

Nowele, eseje i wspomnienia Josepha Conrada 1913 Jutro (One Day More) 1923 Anna Śmieszka (Laughing Anne) 1923 Tajny agent, dramat w czterech aktach (The Secret Agent, a Drama in Four Acts) 1906 Zwierciadło morza (The Mirror of the Sea) 1912 Ze wspomnień (Some Reminiscences, od 2. wydania A Personal Record) 1921 O życiu i literaturze (Notes on Life and Letters) 1926 Ostatnie szkice (Last Essays)

Rok Conrada w UK (wybrane wydarzenia)

Marzec, dyskusja Conradowska (kwestie zwiazane z przekladami literackimi) organizowana przez tlumaczkę Antonie Lloyd-Jones, ktora odbedzie się w Literary Translation Centre w ramach i w trakcie London Book Fair 2017. 1 lipca, wykład Roberta Hampsona w POSK w ramach Philip Conrad Memorial Lecture. 6-8 lipca, doroczna konferencja Conradowska w POSK, szczegóły na: JosephConradSociety.org/annual_ conference Wrzesień, Conradology, antologia opowiadań inspirowanych Conradem, autorstwa polskich i brytyjskich pisarzy, ukaże się nakładem Comma Press.

675-MAKIETA 2 24-43.indd 30

Dowodem na to, że Conrad był w tym sensie mocno kontrowersyjny, niech będzie fakt, że w latach 40. ubiegłego wieku pojawił się głośny „spór o Conrada” m.in. pomiędzy Marią Dąbrowską i Janem Kotem. Józef Korzeniowski nie był też łatwym do zaszufladkowania człowiekiem. Po opuszczeniu Polski dotarł do Francji, gdzie zaczął pracę jako zwykły marynarz. Dwadzieścia lat później osiedlił się w Anglii, gdzie zaczął swoją karierę pisarską, kończąc karierę żeglarską. Zanim jednak do tego doszło, rozpoczął pracę we francuskiej marynarce handlowej. Nie musiał tego robić. Od wuja Tadeusza dostawał roczną rentę w wysokości dwóch tysięcy franków. Z drugiej strony w swoim życiu miał okres, kiedy popadł w długi, a nawet próbował popełnić samobójstwo. Związane to było z jego rosyjskim obywatelstwem, które uniemożliwiło mu pracę dla francuskiej marynarki. Jednak wuj podniósł mu roczną rentę i pomógł spłacić długi. Korzeniowski zaś przeniósł się do Wielkiej Brytanii, gdzie z kolei zatrudnił się w brytyjskiej marynarce handlowej.

W 1884 roku był już kapitanem i obywatelem Wielkiej Brytanii. Jego doświadczenia z pierwszego rejsu jako kapitana znajdziemy w jego powieści „Smuga cienia”.

Kiedy Korzeniowski stał się Conradem

Korzeniowski jeszcze przez dziesięć lat próbował swoich sił jako kapitan, pierwszy oficer czy nadzorca na europejskich plantacjach w zamorskich krajach. Efektem tych zmagań były ciągłe kłopoty finansowe oraz zdrowotne. Kiedy w końcu po tułaczce wrócił do Londynu, był bardzo schorowany. W 1894 roku zaczął pracę nad swoim pierwszym dziełem „Szaleństwo Almayera”, wydanym rok później. Początkowo nie był szerzej znanym pisarzem, chociaż jego dzieła były cenione przez krytykę. Co ciekawe, Joseph Conrad uznawany jest za jednego z największych stylistów języka angielskiego. Jednak jego język do końca życia był nacechowany twardym polskim akcentem. Swobodnie poruszał się w języku francuskim, w którym używał z kolei, notabene ze swadą, akcent marsylski. 20/02/2017 17:40:05

031

Akcja jego dzieł była zazwyczaj osadzona w scenografii marynistycznej, pełnej egzotyki dalekich podróży oceanicznych do dalekich wysp i archipelagów. Poruszał w niej moralność i etykę. Szukał granicy pomiędzy tymi dwiema. Zadawał sobie i czytelnikowi pytania o człowieczeństwo. Kiedy kończy się odpowiedzialność człowieka w obliczu zagrożenia, śmierci czy kiedy kończy się ludzka solidarność, gdy człowiek musi walczyć o życie. Stąd właśnie idealny temat do rozważań z okrutnościami wojny wietnamskiej w tle i „Czasie Apokalipsy” na podstawie „Smugi Cienia”. Sama książka doczekała się polskiej ekranizacji. Film o tym samym tytule wyreżyserował w 1976 roku Andrzej Wajda, a w głównej roli kapitana osadził młodego Marka Konrada. Przy czym w scenariuszu filmowym wykorzystano jedynie motyw epidemii febry na statku Otago, którego kapitanem był właśnie Joseph Conrad. To nie jedyne adaptacje filmowe inspirowane twórczością Conrada. Równie znane są adaptacje filmowe „Lorda Jima” z 1925 roku (Victor Fleming – film niemy) oraz w 1965 w reżyserii Richarda Brooksa. Powieść „Jądro ciemności” doczekało się adaptacji w 1993 roku w reżyserii Nicolasa Roega z Johnem Malkovichem w roli głównej. Twórczością Josepha Conrada zajmuje się Joseph Conrad Society, które zrzesza światowej sławy badaczy literatury. Jednymi z najlepszych znawców jego twórczości są Barbara Koc oraz Andrzej Busza. « 675-MAKIETA 2 24-43.indd 31

20/02/2017 17:40:06

Fot. John Gomez / Shutterstock, Inc.

032

komentarz tygodnia polityka

Migranci wyklęci Ruch 1DWU chce dać demonizowanym imigrantom w Wielkiej Brytanii głos, włączyć się do debaty publicznej i walczyć z narastającą na Wyspach ksenofobią. Na zmianę postaw Brytyjczyków może być jednak za późno. Radosław Zapałowski

W ostatnich latach na Wyspach imigracja to był gorący polityczny temat. Na szczytach władzy i w pubach. W mediach i w zaciszu domowym. W przestrzeni publicznej i prywatnej. Na łamach prasy i w miejscach pracy. O imigrantach, naszej roli w brytyjskim społeczeństwie, miejscu w lokalnych społecznościach, integracji bądź jej braku, ekonomicznej dewastacji lub prosperity, związanych z nami napięciami w służbie zdrowia oraz na rynku nieruchomości dyskutowali wszyscy. Wszyscy, oprócz samych zainteresowanych. Imigranci mieszkający w Zjednoczonym Królestwie z debaty publicznej o nich samych zostali wykluczeni. Na własne życzenie. 675-MAKIETA 2 24-43.indd 32

Brakowało bowiem nie tylko determinacji, chęci i sił do aktywizmu oraz politycznego działania, ale także organizacji lub ruchu, które wyartykułowałyby zbiorowy głos migrantów. Brakowało silnych głosów, które przeciwstawiłyby się medialnej narracji, społecznej niechęci i partyjnemu cynizmowi, które dyskusję o skutkach migracji napędzały i coraz bardziej dewastowały przestrzeń publiczną, budując podwaliny pod otwartą ksenofobię oraz jawny rasizm. Kartą antyimigracyjną grał David Cameron. Z miękką ksenofobią flirtował Gordon Brown, który obiecywał „brytyjskie miejsca pracy dla Brytyjczyków”, na imigrantach zbudował swoją karierę Nigel Farage, a Theresa May, jeszcze jako ministra spraw wewnętrznych, definio-

wała swoją polityczną postawę, autorytet i reputację poprzez próbę kontroli granic. Tabloidy prześcigały się w antyimigracyjnym wrzasku i produkowaniu fałszywych historii. Liberałowie oraz lewica z upływem czasu coraz bardziej przesuwali się w swojej retoryce w kierunku prawicowej narracji, zgadzając się z powszechnym stwierdzeniem, „że imigracja jest problemem”. Samych zainteresowanych nikt nie bronił. Debata toczyła się na nasz temat, ale nie z nami. Ruch 1DWU – One Day Without Us chce to zmienić.

Niech nas zobaczą

Kiedy rzesze Brytyjczyków wyszły na ulice, żeby zaprotestować przeciwko 20/02/2017 17:40:13

033 wizycie Donalda Trumpa w Wielkiej Brytanii 1DWU zorganizował akcję sprzeciwu wobec ksenofobii. Migranci na Wyspach byli zachęcani do solidarności i pokazania się społeczeństwu. Wielkiego sukcesu nie było, ale to dopiero pierwszy krok do budowania nowej formy podmiotowości politycznej jako odpowiedzi na reakcjonizm prawicowy i brak alternatywy dla niego po liberalnej i lewicowej stronie brytyjskiej sceny politycznej. A wbrew pozorom w imigrantach drzemie potężna, polityczna moc. Imigranci nie tylko mają często większe kompetencje od tubylców, są lepiej wykształceni, bardziej zdeterminowani, mobilni, otwarci i kreatywni, ale w wyniku zmieniającej się struktury społeczno-gospodarczej mają coraz większe znaczenie dla funkcjonowania współczesnych społeczeństw. Imigranci, głównie na Zachodzie, ale też coraz częściej również w innych krajach, stają się „niezastępowalni” dla ekonomii. Paradoksalnie jednak, to rosnące znaczenie nie przekłada się ciągle jeszcze na siłę polityczną ani kontrolę nad kapitałem. Jest wręcz odwrotnie. Imigranci – niezbędni z ekonomicznego punktu widzenia – stali się politycznymi kozłami ofiarnymi gospodarczej zadyszki. W pewnych aspektach przypomina to nieco sytuację kobiet, które również stają się coraz bardziej ważne dla ekonomicznego dobrostanu, ale wciąż nie mogą uzyskać politycznej podmiotowości oraz znaczenia. I tak jak utrzymanie męskiej dominacji poprzez instrumenty władzy i symboliczną legitymizację przez odwołanie do języka konserwatywno-tradycjonalistycznego umożliwia utrzymanie podrzędnego statusu kobiet, a tym samym także ich ekonomiczną eksploatację, tak samo utrzymanie antyimigracyjnej narracji umożliwia ekonomiczną i polityczną eksploatację migrantów. Kobiety mają jednak za sobą organizacje feministyczne. Coraz częściej i skuteczniej się organizują. Marsz kobiet na Waszyngton czy Czarny Protest są tylko kilkoma znaczącymi przykładami, że można zaistnieć w przestrzeni publicznej i przeciwstawić się „zemście białych, wściekłych mężczyzn”, jak często trafnie opisuje się wyborców Trumpa czy brexitersów. Imigranci, podobnie jak kobiety, muszą zrozumieć swoje znaczenie w systemie reprodukcji i akumulacji kapitału, dostrzec, że mogą wykorzystywać strategię strajku, czyli odmowy udziału w akumulacji do osiągania nie tylko par675-MAKIETA 2 24-43.indd 33

tykularnych celów, jak podwyżka płac, ale także do budowy nowego, progresywnego ładu społecznego, którego elementem będą nowe formy redystrybucji i kontroli kapitału. Do tego jednak jeszcze daleka droga. Główny problem, oprócz trudności organizacyjnych, językowych kompetencji i politycznej samoświadomości w tworzeniu jakiegoś imigracyjnego ruchu, który reprezentowałby całą rzeszę obcokrajowców mieszkających na Wyspach polega na braku jedności. Imigracyjnej atomizacji oraz egoizmie. Wciąż nie potrafimy i nie

fali ksenofobii, ale również zainicjowania nowej, progresywnej polityki, która będzie alternatywą zarówno dla status quo, jak i prawicowej reakcji. Bo błąd, który również popełnia 1DWU; polega na tym, że organizacje imigracyjne nie są proaktywne ani polityczne. Nie wychylają się poza ramy uzasadniania swojej roli w strukturze społeczno-ekonomicznej Wielkiej Brytanii. Produkujemy liczby, które mają pokazać jak bardzo przyczyniamy się do wzrostu gospodarczego, jak ważni jesteśmy dla brytyjskiej służby zdrowia, jak dużo wpłacamy do budżetu i jak mało pobieramy zasiłków. Te liczby jednak nudzą. I przegrywają w zderzeniu z emo-

chcemy patrzeć na siebie jako na podmiot zbiorowy. Mniejszości etniczne trzymają się swoich rodaków, swoich organizacji i walczą mniej lub bardziej skutecznie o swoje interesy. Hamuje nas to, z czym powinniśmy walczyć – ksenofobia, niechęć do innego i podziały klasowe. Wschodni Europejczycy nie pójdą na wiec poparcia dla muzułmanów. Sowicie opłacani niemieccy bankierzy nie będą pikietowali w obronie praw pracowniczych rumuńskich pracowników fabryki gdzieś na północy Anglii. Czescy kierowcy tirów nie mają czasu ani chęci żeby protestować razem z pracownikami londyńskiego metra. Większość z nas skupia się na sobie, własnej karierze i dobrobycie, ignorując problemy innych. A przecież mamy wszystkie instrumenty, podobnie jak przed stu laty klasa robotnicza, by wykorzystać swą rosnącą siłę, która wyraża się nie tylko w liczbach, ale i w zmieniającej pozycji w strukturze społeczno-gospodarczej do wyartykułowania nie tylko własnego głosu sprzeciwu wobec dyskryminacji oraz rosnącej

cjonalnymi argumentami. Nigel Farage trafnie punktował tę retorykę mówiąc, że „czynnik społeczny jest ważniejszy od gospodarki”. Bo kiedy młodzi Brytyjczycy nie mogą znaleźć pracy, co z tego, że w miejscach gdzie migracja jest na niskim poziomie, to jednak tradycyjnie lewicowy, emocjonalny przekaz trafia na podatny grunt. Żeby przełamać ten klincz musimy nie tylko się zorganizować i zjednoczyć. Nie wystarczą pikiety ani protesty. Nacechowany emocjonalnie kontr przekaz, który pokaże nasze historie w ludzkim wymiarze, na czym chce skupić się 1DWU, to za mało. Emigranci muszą włączyć się do brytyjskiej polityki. Na poważnie i z determinacją. Jako odrębny głos w dyskusji o bieżących problemach kraju. Uczestniczyć w debatach na temat mieszkalnictwa, jakości pracy, służby publicznej. Z defensywy przejść do ofensywy. W bitwie o naszą przyszłość i przyszłość postbrexitowej Wielkiej Brytanii imigracyjna partyzantka polityczna jest niezwykle potrzebna. «

Liczby, które nudzą

Wschodni Europejczycy nie pójdą na wiec poparcia dla muzułmanów. Sowicie opłacani niemieccy bankierzy nie będą pikietowali w obronie praw pracowniczych rumuńskich pracowników fabryki gdzieś na północy Anglii...

20/02/2017 17:40:14

034

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Na wszelki wypadek Coś ta władza ma pecha do drzew. I coś ciągle z tymi drzewami się w tle dzieje. Najpierw brzoza stanęła na drodze prezydenckiego samolotu, teraz kolejne drzewo rozbiło pancerną limuzynę pani premier. Tyle że tym razem drzewa działały w odwecie.

Wojnę zaczęła brzoza rosyjska pod Smoleńskiem, ale minister – nomen omen Szyszko – odwet za śmiercionośną brzozę wziął na polskich drzewach. Najpierw w Puszczy Białowieskiej potem już w całym kraju. Wiadomo, że Puszcza Białowieska pół polska, pół białoruska, z tym, że bardziej białoruska, bo więcej jej jednak na terenie Białorusi. I tak to, przez takie białoruskie konotacje oraz zgodnie z ustawą o dekomunizacji, walka frakcji drzew białowieskich była skazana na walkę w osamotnieniu. Reszta drzew twierdziła bowiem, że to nie ich sprawa i niech sobie drzewa z Puszczy Białowieskiej same sprawę załatwiają na linii Białowieża – polski rząd. Ewentualnie, niech skorzystają z sądu lustracyjnego i się kłócą o oczyszczenie z zarzutów i wydobycie liści z IPN-u. Sprawa nabrała tempa, kiedy okazało się, że jedną ustawą wszystkie polskie drzewa zostały skazane na zagładę, a właściwie na wyroki realizowane przez ścięcie, bez należytego procesu. Wtedy rozpętała się burza niezadowolenia drzewostanu i reszta drzew dołączyła do protestu emerytów z puszczy. W międzyczasie kilka drzew padło, ale ostatecznie powstał Komitet Obrony Roślinności, który zamierzał walczyć do ostatniego listka. Tak oto jeden z drzewnych terrorystów zaatakował w Oświęcimiu kolumnę rządową. Wynik? Jeden – zero dla KOR-u. Liderzy KOR-u zdają sobie jednak sprawę, że teraz dopiero zacznie się sieczka. Tia. 675-MAKIETA 2 24-43.indd 34

Niestety nie da się poważnie traktować sprawy wypadku pani Szydło. Do poziomu absurdu, PiS z panem Kaczyńskim, sprowadzili temat katastrofy smoleńskiej i zrobili ze swoich miesięcznic zwyczajną farsę. Co znamienne, odmawiają podobnej farsy kontrmanifestacji, która na farsy PiS-u się nie zgadza. I przynajmniej w tym Polacy są zgodni: nie zgadzają się ze sobą. Fajnie, nie? Nie chce mi się pisać o tym jak kolumny rządowe powinny się poruszać po drogach i ulicach polskich miast i gmin. Wiem natomiast jak to wygląda na przykład w Londynie i wiem, że nie trzeba pomykać przez całe miasto na światłach uprzywilejowanych i nie trzeba zamykać całego miasta, bo np. prezydent USA przejeżdża z pubu do restauracji. Jeśli ktoś kiedyś był w centrum Londynu to miał okazję zobaczyć pewnie i samą królową, która swoim Roycem przejeżdża przez miasto. Towarzyszy jej zazwyczaj kilku policjantów na motorach. To Specjalna Grupa Eskortująca (SEG – Special Escorting Team) londyńskiej policji metropolitarnej. Policjanci podczas przejazdu mają zapewnić kolumnie samochodów stałą prędkość i przejazd bez postojów. Na przodzie kolumny jedzie jeden policjant, który odpowiada za płynną jazdę i stałą prędkość kolumny. Reszta policjantów wyprzedza kolumnę, zatrzymując ruch na najbliższych skrzyżowaniach i informując innych użytkowników, że mają zjechać na pobocze.

Następnie policjanci, którzy zostali z tyłu kolumny wyprzedzają ją i znowu zatrzymują ruch przed zbliżającą się kolumną. Co ciekawe, nikt nie używa sygnałów dźwiękowych. Jedynym dźwiękiem są gwizdki policyjne, które mają za zadanie zwrócić uwagę kierujących na polecenia wydawane przez eskortę vipa. Wypadki z vipami w UK? Zero. W ciągu ostatnich lat nawet nie zadraśnięto zderzaka limuzyny rządowej. Były jedynie dwa wyjątki. Raz samochód księcia Karola wjechał na Oxford Street w środek zamieszek spowodowanych przez studentów. Drugi raz limuzyna prezydenta Obamy zawisła sobie na progu przy bramie wyjazdowej z amerykańskiej ambasady. Statystyki nie stawiają Polski w korzystnym świetle. Minister Błaszczak mówił ostatnio w radiu, że rocznie takich zdarzeń jest około dwudziestu, trzydziestu. Na około trzysta samochodów, jakimi porusza się BOR i rządowe vipy, to chyba za dużo. A potem znowu będą winni „Żydzi, masoni i cykliści”. A pod pałacem jakimś kolejnym odbywać się będą nowe miesięcznice. Wszak już miesięcznicami raz PiS wybory wygrał. A każdy kibic wie, że w trakcie rozgrywek nie zmienia się wygranej drużyny. « 20/02/2017 17:40:16

035

675-MAKIETA 2 24-43.indd 35

20/02/2017 17:40:19

036

675-MAKIETA 2 24-43.indd 36

20/02/2017 17:40:22

037

675-MAKIETA 2 24-43.indd 37

20/02/2017 17:40:25

038

LONDYN WYDARZENIA

Polski sąsiad – dobry sąsiad Tekst i zdjęcia MARCIN URBAN

Prawie 50 osób wzięło udział w pierwszym z cyklu warsztatów „Meet your Polish neighbours”, które mają ułatwić londyńczykom poznanie polskich sąsiadów. Warsztaty odbywające się w POSKlubie w Polskim Ośrodku Społeczno – Kulturalnym w Hammersmith organizuje stowarzyszenie London Spark, dzięki finansowemu wsparciu urzędu dzielnicy Hammersmith and Fulham. Spotkanie rozpoczęło się od zaznaczenia przez uczestników na mapie świata miejsca swojego pochodzenia. Co ciekawe tylko dwie osoby urodziły się w Londynie. Pozostali uczestnicy przyjechali z tak odległych państw jak Chiny, Mongolia, Karaiby, Etiopia, Kongo i Kolumbia. Prowadząca zajęcia animatorka przybliżyła osiągnięcia polskich kompozytorów, filmowców, pisarzy i artystów, którzy współtworzą brytyjską i europejską 675-MAKIETA 2 24-43.indd 38

sztukę. Uczestnicy nauczyli się kilku polskich słów i odkryli wyrazy, które pojawiają się w języku polskim i angielskim, mając zupełnie inne znacznie. To między innymi słowa „but” i „pan”. W przerwie odbyła się degustacja specjałów polskiej kuchni, przygotowanych przez kucharzy z POSKlubu. W czasie, gdy dorośli odkrywali Polskę i bogactwo naszej kultury najmłodsi, uczyli się robienia tradycyjnych polskich pierników, dowiedzieli się, że w Warszawie można spotkać znaną z bajek „Mermaid”, czyli po polsku Syrenkę, przygotowali też własne wydanie gazety, inspirując się tygodnikiem Cooltura.

– Chcemy organizować podobne zajęcia w różnych dzielnicach Londynu, by pomóc Polakom w integracji z osobami z innych kultur, a także by promować Polskę i pokazać wkład Polaków w życie i rozwój Wielkiej Brytanii – powiedziała Anna Magryta, koordynatorka projektów w organizacji London Spark. Kolejne warsztaty z cyklu „Meet your Polish neighbours” odbędą się w POSKlubie w marcu. « Więcej na:

facebook.com/meet yourpolishneighbours

20/02/2017 17:40:29

039

675-MAKIETA 2 24-43.indd 39

20/02/2017 17:40:35

040

TRANSPORT LONDYN

Chris Grayling, sekretarz ds. transportu, zrobił ważny krok w kierunku przygotowania Wielkiej Brytanii do wyjścia z Unii Europejskiej, publikując propozycję budowy trzeciego pasa startowego na lotnisku Heathrow.

Rozbudowa Heathrow, czyli ważny krok w budowaniu globalnej Brytanii

Krajowe konsultacje publiczne w sprawie jednego z najważniejszych projektów infrastrukturalnych w Wielkiej Brytanii, który pomoże zbudować globalną Brytanię, zaczęły się w zeszłym tygodniu. Propozycje związane z polityką planowania dowodzą, że rząd nie tylko podejmuje ważne decyzje, ale też robi postępy w ich wdrażaniu. Dzięki temu Brytania, przy pomocy odpowiedniej infrastruktury, skorzysta z możliwości stworzenia dla siebie nowej roli na świecie po Brexicie. 25 października 2016 Chris Grayling potwierdził, że preferowany schemat rządowy, polegający na zwiększeniu przepustowości na pasach startowych w południowo-wschodniej Anglii, przewiduje stworzenie nowego północno-zachodniego pasa startowego na lotnisku Heathrow, zgodnie z rekomendacją niezależnej Komisji Lotniskowej, a strategia w tym zakresie zostanie przedłożona do publicznej konsultacji w postaci projektu oświadczenia National Policy Statement (NPS). Ten ruch, który dotyczy całego kraju, pozwoli upewnić się, że Wielka Brytania dysponuje połączeniami potrzebnymi do tego, aby kwitnąć na globalnym rynku, co będzie wyraźnym sygnałem, że Wielka 675-MAKIETA 2 24-43.indd 40

Brytania jest otwarta dla biznesu, że tworzymy gospodarkę, która sprawdza się dla wszystkich. Rządowy projekt NPS, „National Policy Statement dla lotnisk: możliwości budowy nowych pasów startowych i infrastruktura lotnisk w południowo-wschodniej Anglii”, określa ramy polityki planowania, w które musiałby się wpasować kandydat na nowy północno-zachodni pas startowy, aby otrzymać zgodę na rozbudowę. Określono też potrzebę dodatkowej przepustowości na lotniskach w południowo -wschodniej Anglii oraz powody, dla których północno-zachodni pas startowy na Heathrow jest projektem preferowanym przez rząd. Projekt NPS jest bardziej odpowiedni w przypadku proponowanej rozbudowy, ponieważ zapewnia przejrzystość, jest szybszy w realizacji i mniej kosztuje podatników. – Rozwój lotnictwa jest istotny dla Wielkiej Brytanii, ze względu zarówno na jego wpływ na ożywienie gospodarki i zwiększenie liczby miejsc pracy, jak i z uwagi na wypromowanie nas na scenie światowej – podsumowuje Grayling. – Opuszczenie UE to kolejny rozdział w dziejach Wielkiej Brytanii, który daje nam wspaniałą możliwość znalezienia

dla siebie nowej roli na świecie. Jesteśmy zdecydowani wykorzystać tę możliwość, a dysponując odpowiednią infrastrukturą na miejscu, możemy wykreować bardziej globalną Brytanię. Wspierając północnozachodni pas startowy na lotnisku Heathrow oraz publikując naszą propozycję, wysyłamy wyraźny sygnał świadczący o tym, że po opuszczeniu UE będziemy otwarci dla biznesu. Oświadczenie National Policy Statement to duży krok naprzód w ramach jednego z najważniejszych projektów infrastrukturalnych w UK. Teraz chcemy poznać Wasze zdanie na ten temat. Są to bardzo ważne konsultacje i zachęcam do zaangażowania się w nie każdą osobę w całym kraju – dodaje Grayling. Projekt oświadczenia NPS pozostaje otwarty i jest omawiany podczas trwających 16 tygodni szerokich konsultacji publicznych, aby każda osoba miała możliwość podzielić się swoją opinią. Sekretarz ds. transportu wykorzysta NPS jako podstawę do podjęcia decyzji, dotyczących zgody na ubieganie się o przyszłą budowę pasa północno-zachodniego na lotnisku Heathrow. Mimo że NPS będzie dotyczyć tylko Anglii, biorąc pod uwagę krajowe znaczenie nowego pasa na Heathrow, rząd prowadzi konsultacje na terenie całej Wielkiej 20/02/2017 17:40:35

041 Brytanii. Obejmą one osoby, które mogą zyskać na rozbudowie lotniska Heathrow oraz społeczności, na które ta rozbudowa wpłynie bezpośrednio. Podczas konsultacji odbywa się cała seria spotkań informacyjnych z lokalnymi społecznościami. Wśród społeczności w różnych regionach w Wielkiej Brytanii odbywa się także 13 kolejnych spotkań związanych z biznesem, przemysłem i innymi zainteresowanymi stronami. W tym samym czasie, zgodnie z wymogami ustawy Planning Act 2008, rozpoczyna się okres kontroli parlamentarnej nad projektem NPS. Zakończy się on jeszcze w 2017 roku. Po konsultacjach oraz okresie kontroli w parlamencie zostanie złożony projekt NPS w ostatecznym kształcie, aby mogła się odbyć związana z nim debata, po której nastąpi głosowanie zimą na przełomie 2017/2018 r. Projekt NPS przedstawia wymogi, do których będzie musiała dostosować się spółka Heathrow Airport Ltd w celu otrzymania zgody na rozbudowę. Należą do nich: Udowodnienie, że spółka konstruktywnie współpracowała z liniami lotniczymi w celu zapewnienia połączeń krajowych. Rząd oczekuje, że Heathrow doda 6 krajowych tras w Wielkiej Brytanii do 2030 roku. Są to trasy do takich portów jak Belfast International, Liverpool, Newquay, Humberside, Prestwick i Durham Tees Valley, dzięki którym łączna liczba tras krajowych wyniesie 14 Zapewnienie światowej klasy pakietu wsparcia dla społeczności dotkniętych rozbudową, włączając w to izolację akustyczną domów i szkół oraz udoskonalenie obiektów publicznych Podjęcie kroków mających na celu złagodzenie wpływu hałasu, w tym prawnie wiążących celów dotyczących ograniczenia hałasu, okresów przewidywalnych przerw i zakaz planowanych lotów przez sześć i pół godziny w godzinach nocnych Wdrożenie kroków, mających na celu wywiązanie się ze zobowiązania, iż ruch drogowy związany z dojazdem do lotniska nie zwiększy się, a ponad połowa pasażerów będzie dojeżdżać na lotnisko środkami transportu publicznego Wywiązanie się ze zobowiązania wypłacenia właścicielom domów 675-MAKIETA 2 24-43.indd 41

w okolicy sumy o 25 procent wyższej niż ich cena rynkowa plus koszty przymusowego wykupu ich domów, jeśli będzie to konieczne do budowy nowego pasa startowego

Oczekiwane kluczowe korzyści budowy północno-zachodniego pasa startowego to: 61 miliardów GBP dla gospodarki Wielkiej Brytanii przez następne 60 lat Dziesiątki tysięcy dodatkowych miejsc pracy do 2030 roku Dodatkowe 260 tys. lotów rocznie z 16 milionami dodatkowych miejsc na lotach długodystansowych, dla pasażerów podróżujących z lotnisk w Wielkiej Brytanii w 2040 roku Niższe opłaty, rzadsze opóźnienia i więcej połączeń dziennie dla pasażerów

Heathrow już jest największym w Wielkiej Brytanii towarowym portem lotniczym, a nowy pas startowy zapewni rozwój eksportu w kraju po Brexicie. Rozbudowa lotniska Heathrow stworzy nowe połączenia pomiędzy Wielką Brytanią a rynkami na całym świecie. Połączy brytyjskie towary i usługi z globalnymi klientami i sprawi, że Wielka Brytania stanie się bardziej atrakcyjną lokalizacją, jeśli chodzi o inwestycje wewnętrzne. Budując, zobowiązujemy się do rekompensaty w postaci światowej klasy pakietu wartego do 2,6 miliarda GBP. Zgoda na realizację planu zostanie przyznana, jeśli nowy pas startowy nie doprowadzi do przekroczenia ograniczeń, dotyczących jakości powietrza oraz zmian klimatycznych. Propozycje rozbudowy obejmują też, po raz pierwszy, zakaz lotów na sześć i pół godziny w godzinach nocnych. Rząd wyznaczył sir Jeremy'ego Sullivana, byłego sędziego sądu apelacyjnego, aby niezależnie nadzorował proces konsultacji i zapewnił jego sprawiedliwy przebieg.

Konsultacje związane z przestrzenią powietrzną i hałasem Równolegle z projektem NPS rząd opublikował też oddzielne propozycje, dotyczące modernizacji zarządzania przestrzenią powietrzną w Wielkiej Brytanii. Konsultacja ta, nosząca tytuł „Polityka przestrzeni powietrznej w Wielkiej Brytanii. Struktura zrównoważonych decyzji dotyczących planowania przestrzeni powietrznej i korzystania z niej”, ma na celu poznanie opinii co do tego, czy zarządzanie hałasem związanym ze statkami powietrznymi jest skuteczne podczas aktualizacji polityki dotyczącej przestrzeni powietrznej. Celem propozycji będzie przyjrzenie się temu, jak liczba samolotów pojawiających się w naszej przestrzeni powietrznej i opuszczających ją może być efektywnie zarządzana – z wykorzystaniem najnowszych technologii w celu usprawnienia przestrzeni powietrznej, zredukowania potrzeby składowania oraz osiągnięcie tego, aby podróż była szybsza i bardziej przyjazna dla środowiska. Obejmą one też projekt wytycznych, dotyczących oceny wpływu hałasu i wykorzystania tych danych do podejmowania decyzji, dotyczących przestrzeni powietrznej. Konsultacje obejmują też propozycje dotyczące roli Niezależnej Komisji ds. Hałasu w Lotnictwie Cywilnym, która zostanie założona. Komisja pozwoli na zbudowanie relacji pomiędzy branżą a społecznościami oraz zapewni nawet jeszcze bardziej sprawiedliwy proces wprowadzenia zmian w korzystaniu z przestrzeni powietrznej i torów lotu. Propozycje te będą miały wpływ na podjęte później decyzje, dotyczące procesu planowania północno-zachodniego pasa startowego w Heathrow, w tym wyrażenia przez lokalne społeczności opinii, dotyczących spraw przestrzeni powietrznej oraz tego, czy bierze się pod uwagę wpływ, pod jakim pozostają. « Oba rodzaje konsultacji trwają do 25 maja. Spotkania odbywają się w całym kraju. O szczegółach można dowiedzieć się na stronie internetowej: www.gov.uk/dft/heathrow-airportexpansion

20/02/2017 17:40:36

042

TRANSPORT LONDYN

Linią Bakerloo dojedziemy do Lewisham Transport for London rozpoczął konsultacje społeczne proponowanej rozbudowy linii metra Bakerloo.

Trasa prowadząca z Harrow and Wealdstone do Elephant and Castle ma być przedłużona do Lewisham przez Old Kent Road i New Cross Gate. Na nowym odcinku powstaną 4 stacje. Pociągi mają kursować co 2-3 minuty, znacznie skracając czas podróży między centralnym i południowowschodnim Londynem. Komunikacja miejska liczy na to, że dzięki budowie przedłużenia część kierowców przesiądzie się do metra i ograniczony zostanie tłok na drogach. Plan zakłada ukończenie budowy w 2029 roku. Konsultacje społeczne potrwają do 21 kwietnia. Szczegóły można znaleźć na stronie www.tfl.gov.uk/bakerlooextension. «

Jak pizza powiększa korki na drogach? Stanie w korkach kosztuje londyńskich kierowców 5,5 mld funtów rocznie. To koszt wypalonego paliwa i straconego czasu. Problem narasta wraz z wzrostem liczby mieszkańców i co za tym idzie liczby samochodów. W ubiegłym roku, głównie z uwagi na wydłużający się czas podróży, po raz pierwszy spadła liczba pasażerów

675-MAKIETA 2 24-43.indd 42

autobusów miejskich. Komisja transportu londyńskiego ratusza, która opublikowała raport w tej sprawie, wezwała do podjęcia natychmiastowych i bardzo radykalnych działań. Najciekawszym pomysłem jest wprowadzenie zakazu doręczania przez kurierów prywatnych przesyłek do firm i ograniczenie dostaw jedzenia na tele-

fon. Radni proponują także wprowadzenie opłat za przejazd na najbardziej zakorkowanych odcinkach dróg, ponowne przemyślenie strefy Congestion Charge oraz lokalizacji punktów, z których odbiera się zakupy, zamawiane przez Internet. Większość osób jak się okazuje podjeżdża do nich autami.

20/02/2017 17:40:42

Coraz więcej rowerów na drogach

Fot. Jordan Mansﬁeld / Getty Images for Santander/TFL

To był kolejny rekordowy rok w miejskich wypożyczalniach rowerów. W 2016 roku odnotowano 10,3 mln wypożyczeń.

043

To o 4,4 proc. więcej niż rok wcześniej. Rekordowy był także styczeń tego roku, w którym wypożyczający odbyli 638 tys. podróży. Dla porównania w styczniu 2016 roku było ich 586 tys. Od uruchomienia wypożyczalni w lipcu 2010 roku rowery miejskie wypożyczano już 56 mln razy. W całym Londynie jest 11,5 tys. rowerów w 750 stacjach dokujących, które są od siebie oddalone średnio o 300-500m. Swoim zasięgiem obejmują powierzchnię 100 km2, co tworzy drugą największą sieć wypożyczalni rowerów w Europie. – Jestem zachwycony, że rekordowa liczba osób porusza się po mieście na rowerach Santander Cycles. To pozytywnie wpływa na nasze zdrowie, czystość powietrza i zmniejszenie korków na drogach. Dlatego inwestuję rekordowe środki, by jazda na rowerze była bezpieczniejsza i łatwiejsza – powiedział Sadiq Khan, mer Londynu. Mer obiecał przeznaczać na budowę nowych ścieżek rowerowych i poprawę bezpieczeństwa na istniejących 154 mln funtów rocznie przez najbliższych 5 lat. To dwa razy więcej, niż wydawał na ten cel jego poprzednik, a jednocześnie zapalony rowerzysta Boris Johnson. Sieć Santander Cycles zapowiedziała na ten rok rozpoczęcie wymiany najstarszych rowerów na nowy model, który ma być lżejszy, bardziej zwrotny i wygodniejszy. «

O jeden schodek mniej Na stacji Canonbury we wschodnim Londynie osoby poruszające się na wózkach mogą teraz samodzielnie wjechać z peronu do pociągów linii Overground. W trakcie remontu podniesiono część krawędzi peronów 1 i 2, dostosowując je do wysokości progu w drzwiach wagonów Overground. Wcześniej niepełnosprawni musieli prosić obsługę o podłożenie specjalnej platformy. Jak tłumaczy Jon Fox, dyrektor London Rail, jest to rozwiązanie kompromisowe. Z peronów korzystają pociągi o różnych parametrach, co uniemożliwia zrównanie poziomu całych peronów z progami wszystkich składów. Uniwersalnym, ale mniej wygodnym rozwiązaniem stosowanym na innych stacjach jest ręczne podkładanie platformy, umożliwiającej wjazd wózkiem.

675-MAKIETA 2 24-43.indd 43

Obecnie swobodny wjazd z poziomu ulicy do wagonów osoby na wózkach mają na 57 ze 112 stacji Overground, 71 z ponad 250 stacji metra i na wszystkich stacjach DLR. Budowana obecnie linia Elizabeth, na której będzie 40 przystanków, będzie pierw-

szą trasą metra w pełni dostosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych. Dzięki elektrycznie wysuwanym rampom wózkersi mogą też wjechać do 9 tys. londyńskich autobusów miejskich i 22 tys. tradycyjnych taksówek.

20/02/2017 17:40:46

044

CAFÃ&#x2030; COOLTURA LONDYN

COOLTUR POLECA A

675-MAKIETA 3 44-67.indd 44

20/02/2017 17:29:38

045

THE ART OF THE BRICK: DC SUPER HEROES Przygotował Marcin Urban Od 01.03. London South Bank, Upper Ground, Londyn SE1 9PP. Stacja: Westminster, Waterloo. Otwarte: pon. – śr. 10:00 – 18:00, czw. 10:00 – 20:00, pt. – sob. 10:00 – 19:00, niedz. 10:00 – 18:00. Bilety: dzieci £11, dorośli £16.50 www.aotbdc.co.uk Jedyna na świecie wystawa rzeźb superbohaterów, wykonanych z klocków LEGO. Ich autorem jest Nathan Sawaya. Na wystawie jest prezentowanych 120 figur Supermana, Batmana, Spidermana i innych filmowych postaci. Główną atrakcją ekspozycji jest 5,5 metrowy Batmobil, wykonany z 500 tysięcy standardowych klocków.

675-MAKIETA 3 44-67.indd 45

20/02/2017 17:29:39

046

CAFÉ COOLTURA londyn

wystawy » THE LONDON CLASSIC CAR SHOW 23-26.02. Excel London, Royal Victoria Dock, 1 Western Gateway, Londyn E16 1XL. Stacja: Prince Regent (DLR). Otwarte: czw. 15:00 – 21:30, pt. 10:00 – 18:00, sob. 10:00 – 18:00, niedz. 10:00 – 17:00. Bilety: dorośli od £24 do £27, dzieci od £18 do £20 www.thelondonclassiccarshow.co.uk

Największa w Wielkiej Brytanii wystawa zabytkowych i unikatowych samochodów, przyciągająca kolekcjonerów, profesjonalnych kierowców rajdowych i wyścigowych oraz entuzjastów motoryzacji z całego świata. W tym roku na Grand Avenue, czyli specjalnej ulicy zbudowanej w środku hali Excel, są prezentowane m.in. Ford Sierra Cosworth, Audi 100 C3, Tatra T97, VW Golf GTI MK1, Aston Martin Razor Blade, Lancia Lambda i Porsche 911 LeMans. Ferrari wystawia 20 samochodów, wartych w sumie 120 mln funtów. Wystawie towarzyszą spotkania z ekspertami. Wśród gości specjalnych są m.in. zwycięzcy wyścigów Le Mans – Jacky Ickx, Derek Bell, Emanuele Pirro i Jürgen Barth.

» ELECTRICITY: THE SPARK OF LIFE 23.02. – 25.06. Wellcome Collection, 183 Euston Rd, Kings Cross, Londyn NW1 2BE. Stacja: Euston. Otwarte: wt. – śr. 10:00 – 18:00, czw. 10:00 – 22:00, pt. – niedz. 10:00 – 18:00. Wstęp wolny wellcomecollection.org Historia elektryczności, pokazana od impulsów elektrycznych w ludzkim mózgu po rozszczepianie atomu. Wellcome Collection pokazuje jak energia elektryczna wspierała rozwój naszej cywilizacji w różnych dziedzinach – nauce, przedsiębiorczości, sztuce i w życiu codziennym.

Elektryczność, artysta nieznany, 1850r. David Hockney, Portret artysty, 1971

» DAVID HOCKNEY

09.02. – 29.05. Tate Britain, Millbank, Londyn SW1P 4RG. Stacja: Westminster, Pimlico, Vauxhall. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Bilety: £19.50 www.tate.org.uk

675-MAKIETA 3 44-67.indd 46

David Hockney, jeden z najbardziej popularnych i wpływowych brytyjskich artystów XX wieku powraca do Tate Britain z najbardziej obszerną jak dotąd wystawą. Zebrano na niej jego najcenniejszych prace – rysunki, obrazy, fotografie i produkcje video z przestrzeni sześciu dekad. Hockney ma już prawie 80 lat. Obecnie pracuje nad witrażem, który zostanie zamontowany w kościele Westminster Abbey, dla upamiętnienia panowania królowej Elżbiety II.

20/02/2017 17:29:40

Fot. Manuel Harlan

047 teatr » ROSENCRANTZ AND GUILDENSTERN ARE DEAD 25.02. – 29.04. Old Vic, The Cut, Londyn SE1 8NB. Stacja: Waterloo. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: od £12 www.oldvictheatre.com Daniel Radcliffe powraca na West End. Gwiazda filmów „Harry Potter” gra główną rolę w spektaklu „Rosencrantz & Guildenstern are dead” w reżyserii Davida Leveaux. Old Vic wraca do tekstu Toma Stopparda w 50. rocznicę premiery tej sztuki. Głównymi bohaterami są Rosencrantz (Daniel Radcliffe) i Guildenstern (Joshua McGuire), trzecioplanowe postaci z szekspirowskiego „Hamleta”. Odtwarzają oni fragmenty dramatu Szekspira, wychodząc co chwilę z ról i komentując wydarzenia, rozgrywające się bez ich udziału. Pod przykrywką komedii, Stoppard roztrząsa poważne problemy egzystencjalne i kryzys osobowości.

» STEPPING OUT Od 01.03. Vaudeville Theatre, 404 Strand, Londyn WC2R 0NH. Stacja: Embankment, Charing Cross. Spektakle: pon. - sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:30. Bilety: od £20 www.nimaxtheatres.com

Fot. Ray Burmiston

Daniel Radcliffe i Joshua McGuire

Lekka i chwytająca za serce komedia o losach 7 kobiet i 1 mężczyzny, dla których ucieczką od codziennych problemów są lekcje tańca. Wszyscy mają dwie lewe nogi, ale nie bardzo się tym przejmują, do dnia gdy przychodzi zaproszenie na występ na imprezie charytatywnej. W rolach głównych Amanda Holden, Tracy-Ann Oberman, Tamzin Outhwaite i Nicola Stephenson. „Stepping out” dostał w 1984 roku nagrodę Evening Standard Comedy of the Year. Na jego kanwie powstał też film z 1991 roku, w którym główne role zagrały Liza Minnelli i Julie Walters.

MY COUNTRY. A WORK IN PROGRESS

28.02. - 22.03. National Theatre, Upper Ground, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk Tuż po referendum w sprawie Brexitu National Theatre zamówił przeprowadzenie wywiadów z mieszkańcami miast, miasteczek i wsi w całej Wielkiej Brytanii. Ankieterzy pytali o nastroje społeczne, stosunek do Unii Europejskiej, poglądy polityczne i generalnie o życie. Tak właśnie życie napisało scenariusz do performance'u, który wyreżyserowali Rufus Norris, dyrektor National Theatre i Carol Ann Duffy, poetka. Po prezentacji w Londynie niecodzienny spektakl ruszy w trasę po kraju.

675-MAKIETA 3 44-67.indd 47

20/02/2017 17:29:43

048

CAFÉ COOLTURA LONDYN

» BUSH THEATRE WRACA DO DOMU Bush Theatre, 7 Uxbridge Rd, Shepherd's Bush, Londyn W12 8LJ. Stacja: Shepherd's Bush Market. Spektakle: patrz strona teatru www.bushtheatre.co.uk Po roku gościnnych występów w okolicznych salach Bush Theatre wraca do swojej siedziby, wyremontowanej kosztem ponad 4 mln funtów. Przebudowa i nowy repertuar, jak mówi dyrektor Madani Younis, ma odzwierciedlać różnorodność i koloryt Londynu. Co najmniej połowa spektakli będzie oparta o scenariusze autorów z mniejszości etnicznych. 7 kwietnia będzie miała miejsce premiera sztuki „Guards at the Taj” w reżyserii Jamiego Lloyda na podstawie tekstu Rajiva Josepha, nominowanego do nagrody Pulitzera.

Madani Younis, dyrektor Bush Theatre

kino » WOŁYŃ Od 24.02. Dramat, Polski. Reż. Wojtek Smarzowski, wyst. Michalina Łabacz, Arkadiusz Jakubik, Vasili Vasylyk, Adrian Zaremba, Izabela Kuna, Jacek Braciak, Maria Sobocińska Akcja filmu „Wołyń” rozpoczyna się wiosną 1939 roku w małej wiosce, zamieszkanej przez Ukraińców, Polaków i Żydów. Zosia Głowacka ma 17 lat i jest zakochana w swoim rówieśniku, Ukraińcu Petrze. Ojciec postanawia jednak wydać ją za bogatego polskiego gospodarza Macieja Skibę, wdowca z dwójką dzieci. Wkrótce wybucha wojna i dotychczasowe życie wioski odmienia najpierw okupacja sowiecka, a później niemiecki atak na ZSRR. Zosia staje się świadkiem, a następnie uczestniczką tragicznych wydarzeń, wywołanych wzrastającą falą ukraińskiego nacjonalizmu. Kulminacja ataków nadchodzi latem 1943 roku. Pośród morza nienawiści Zosia próbuje ocalić siebie i swoje dzieci. Film będzie wyświetlany w kinach w Wielkiej Brytanii i Irlandii. Cooltura jest patronem medialnym dystrybucji.

» TRASH STORY 05 i 12.03. Godz. 16:00. Jazz Caffe POSK, Polski Ośrodek Społeczno - Kulturalny, 238-346 King Street, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £12 www.scenapolska.uk Wstrząsający dramat psychologiczny z horrorem w tle, którego bohaterowie nie mogą uwolnić się od demonów przeszłości. Zmysłowa, trzymająca w napięciu inscenizacja Heleny KautHowson, w wykonaniu: Jarka Ciepichała, Joanny Kańskiej, Heleny Kaut- Howson i Magdy Włodarczyk. Spektakl powstał na podstawie scenariusza Magdy Fertacz, laureatki Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej, autorki dramatów, tłumaczonych na wiele języków, a także scenarzystki popularnego serialu fabularnego HBO „Bez tajemnic”.

675-MAKIETA 3 44-67.indd 48

20/02/2017 17:29:46

049 » IT'S ONLY THE END OF THE WORLD Od 24.02. Dramat, Francja. Reż. Xavier Dolan, wyst. Nathalie Baye, Vincent Cassel, Marion Cotillard, Léa Seydoux Po 12 latach nieobecności uznany pisarz Louis wraca do domu. Ma zamiar powiadomić rodzinę, że umiera. Powitanie odbiega jednak od jego wyobrażenia. Jego matka, młodsza siostra i szczególnie starszy brat są zbyt zajęci sobą i swoimi sprawami, by przejąć się Louisem. Wygląda na to, że odbierają powrót syna marnotrawnego jako jego sposób na pochwalenie się sukcesami. Każdy znajduje powód, by go oskarżyć o coś, co zrobił kiedyś. Mimo prób Louisa do pojednania, czas mija na kolejnych falach sporów i oskarżeń.

MAŁGORZATA SZUMOWSKA W BARBICAN

27.02. Godz. 18:15. Barbican Centre, Cinema 2, Silk St, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican. Wstęp: £13.50

Pokaz nagrodzonego Srebrnym Niedźwiedziem na festiwalu w Berlinie w 2015 roku polskiego filmu „Ciało” i spotkanie z jego reżyserką Małgorzatą

» „SALESMAN” NA TRAFALGAR SQUARE 26.02. Godz.16:00. Trafalgar Square, Londyn WC2N 5DN. Stacja: Charing Cross, Embankment, Leicester Square. Wstęp bezpłatny Nawet 10 tysięcy osób będzie mogło obejrzeć na placu Trafalgar nominowany do Oskara film „The salesman”. Pełen napięcia dramat pokazuje historię młodego irańskiego małżeństwa, które los wystawia

675-MAKIETA 3 44-67.indd 49

Szumowską. Wydarzenie jest częścią organizowanego przez Barbican projektu „The craft of film”, który prezentuje najlepsze europejskie filmy i ich twórców.

na poważną próbę. Jego reżyserem jest Irańczyk – Asghar Farhadi (twórca cenionego „Rozstania”), który zapowiedział, że na znak protestu przeciwko polityce Donalda Trumpa nie weźmie udziału w ceremonii rozdania Oskarów. Bezpłatny seans odbędzie na kilka godzin przed ogłoszeniem werdyktu amerykańskiej akademii filmowej. Projekcję organizuje mer Londynu Sadiq Khan, w ramach swojej kampanii „London is open”, która ma pokazać, że stolica jest otwarta na świat.

20/02/2017 17:29:49

050

CAFÉ COOLTURA LONDYN

koncerty » JAM EXPERIMENT 25.02. Godz. 20:30. Jazz Cafe POSK, Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £8 www.jazzcafeposk.org Jam Experiment to energiczna grupa mająca w swoim repertuarze własne kompozycje. Zespół składa się z muzykow, ktorzy poznali się w szkole muzycznej w Chetham w Manchesterze. Obecnie studiują w Królewkiej Akademii Muzycznej w Londynie i zachwycają swoją publiczność na wielu występach i muzycznych festiwalach.

» MORLINY COOLTURA FESTIVAL 2017 – IRA, KASIA KOWALSKA, CLEO

18.03. Godz. 18:00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd's Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £25 festivalcooltury.co.uk Jak co roku wspólnie z naszymi czytelnikami przywitamy wiosnę w rytmie największych polskich przebojów. IRA zagra niezapomniane hity „Bierz mnie”, „Mój dom” i „Ona jest ze snu”. Kasia Kowalska przypomni dobrze znane piosenki, m.in. „A to co mam”, „Coś optymistycznego”, „Jak rzecz” oraz swoje najnowsze utwory, a Cleo zaprezentuje najnowszą płytę z klubowym przebojem „Zabiorę nas”. Dla IRA będzie to część trasy koncertowej po Wielkiej Brytanii z okazji 30-lecia zespołu.

675-MAKIETA 3 44-67.indd 50

» LARA FABIAN 15.03. Godz. 19:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £50.75

» OLLY MURS 30.03.-01.04. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.50

» STING 9-10.04. Godz. 20:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: TBC

20/02/2017 17:29:54

051 » DREAM THEATER 23.04. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

» KITARO 27.04. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £39.75

80S DISCO LEGENDS - FANCY, SANDRA, JOY, LIAN ROSS

28.04. Godz. 19:00. Indigo at the O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £30.50

» IRON MAIDEN 27.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

» BLINK-182

» ANASTACIA

19-20.07. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.50

08.06. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £46

» CÉLINE DION 20-21.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

» EVANESCENCE 13-14.06. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

» DEPECHE MODE 03.06. Godz. TBC. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £40

» PHIL COLLINS 4-9.06. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

» TAKE THAT 6-12.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £55

» GREEN DAY 01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £62.50

» EMELI SANDÉ 18.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

» JAMES BLUNT 23.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £43.60

» DEEP PURPLE 23.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

675-MAKIETA 3 44-67.indd 51

» LADY GAGA 09.10. Godz. 19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40

20/02/2017 17:30:00

052

CAFÉ COOLTURA rozmowa

Warto jest mieć rozbudowane portfolio wspomnień Podczas Morliny Cooltura Festival już 18 marca jedną z trzech gwiazd polskiej muzyki rozrywkowej, które wystąpią w O2 Shepherd’s Bush Empire – będzie CLEO.

Cleo, a właściwie Joanna Klepko. Polska piosenkarka, autorka tekstów, projektantka mody. Po szczeblach kariery wspina się dość szybko. W 2014 roku wystąpiła wraz z Donatanem podczas 59. Konkursu Eurowizji. Sławę wówczas przyniósł jej utwór „My Słowianie”. Jej największe i najbardziej lubiane przez fanów przeboje to m.in.: „Zabiorę Nas”, „Wolę Być”, „Na pół”. Z Cleo rozmawia Joanna FiglakWłoka. Skąd pseudonim Cleo? Jest jakaś jego historia?

675-MAKIETA 3 44-67.indd 52

Wszystko tak naprawdę chyba zaczęło się w chórze Gospel. Tak naprawdę jest to skrót od mojego nazwiska. Koledzy, koleżanki z chóru tak zaczęli do mnie mówić no i tak to się zaczęło. W chórze spędziłam sześć lat swojego życia, więc mocno się przyjął ten pseudonim. Cleo jesteś z wykształcenia Magister Inżynier Architekt Krajobrazu. Czy przydaje się Tobie ten zawód w życiu na co dzień ? Przyznam szczerze, że obecnie mniej. Natomiast jest to taka szeroko

20/02/2017 17:30:01

053 pojęta, ogólna wiedza, która na pewno się w życiu przydaje. Architektura krajobrazu to jest bardzo szeroko pojęta wiedza. Od gatunków roślin, przez historie terenów zieleni i w ogóle całej przestrzeni urbanistycznej. Jest to po prostu ogromna wiedza, którą zdobyłam na studiach. Ona się gdzieś tam przewija i na pewno gdzieś mi pomaga. Natomiast bardzo mocno zajęłam się obecnie muzyką i jeżeli chodzi o architekturę krajobrazu to po prostu bardzo sporadycznie się tym zajmuję. Ale zdarza się (śmiech).

dzo tego, że spełniam swoje marzenia. Wykorzystuję swoje przysłowiowe „pięć minut”, a co będzie to będzie. Myślę, że co ma się zdarzyć to się wydarzy, ale nie skupiam się nad tym jakoś kurczowo i nie ubolewam. Myślę, że po prostu przyjdzie na to odpowiedni moment.

Projektujesz ubrania. A jeśli chodzi o Twój makijaż i fryzurę… Zawsze masz taki nienaganny na każdym zdjęciu, wywiadzie, ładnie podkreślone oko, ładne uczesanie. Czy to wszystko robisz sama? Zosia samosia Cleosia musi to wszystko ogarniać. Ale to wszystko jest bardzo praktyczne. Bardzo się cieszę, że mam taką umiejętność, że mogę się przygotować do koncertu, do wywiadu, do teledysku sama. Tego procesu makijażu, fryzur, no gdzieś po drodze wyuczyłam się i teraz sama sobie radzę i jest to dla mnie bardzo wygodne w trasie koncertowej. Wygodą jest to, że jeżeli gram ponad 250 koncertów w roku to wiem, że sama na siebie mogę liczyć i wiem, że będę wyglądała tak jak chcę. Dzięki temu ten mój wizerunek jest taki spójny bardzo, ponieważ nie dba o mnie jakaś rzesza ludzi, jakiś sztab ludzi wszelakich, natomiast myślę o tym wszystkim ja. Oczywiście mam grupę zdolnych ludzi, tak jak współpracuję z jakimiś projektantkami, czy przy teledyskach również pomaga mi makijażystka. Mamy taką grupę zaufanych, fajnych ludzi, którzy na pewno nam gdzieś pomagają w tym wszystkim. Natomiast staram się malować i czesać sama podczas tras koncertowych.

Pracowałaś kiedyś w jakimś innym zawodzie, niż ten, który obecnie wykonujesz? Po studiach pracowałam jako architekt krajobrazu. Wykonywałam przeróżne zlecenia związane z architekturą krajobrazu, ale zawsze ciągnęło mnie do tej muzyki, w związku z tym skupiłam się na niej bardzo mocno jak to wszystko zaczęło się dziać i te wszystkie moje muzyczne marzenia zaczęły się spełniać.

Wszechstronnie uzdolniona, śpiewa, maluje, projektuje. Tak, kobieta renesansu (śmiech).

A Twoje życie prywatne? Troszkę nadgryzę ten wątek. Nie jesteś żoną, ani mamą. Nie masz na to czasu czy po prostu nie chcesz zakładać rodziny? Nie, nie, absolutnie nie. To jest długi temat, na długą rozmowę (śmiech). Natomiast teraz bardzo mocno skupiłam się nad muzyką i trzymam się bar-

675-MAKIETA 3 44-67.indd 53

Jeśli zapytam Ciebie teraz, co jest dla Ciebie w życiu najważniejsze, to powiesz, że jest to muzyka? Jak najbardziej tak i oczywiście najbliżsi, którzy trwają przy mnie, którzy mnie wspierają i którzy są zawsze obok mnie, cokolwiek się dzieje, czy dobrze czy źle, to po prostu trwają przy mnie. Ta rodzina, ci najbliżsi i muzyka, to są dla mnie najważniejsze rzeczy.

A Szkocja? Szkocja, aaa Szkocja, widzisz – (śmiech) po drodze faktycznie, ale to był jeszcze okres studiów moich, gdzie pojechałam faktycznie do Szkocji bodajże pracować jako kelnerka. W bardzo fajnym miejscu, bo to było w hotelu przy samym najstarszym polu golfowym w Saint Andrews. To jest najstarsze pole golfowe na świecie. To jest takie fajne miejsce historyczne. Ciężko było, oczywiście, bo praca kelnerki jest bardzo wyczerpująca. Nauczyło mnie to bardzo dużo. Mimo tego, że było ciężko to nie żałuję, że podjęłam się takiej pracy i zawsze jest co wspominać. Ja zawsze to po prostu tłumaczę, że warto jest mieć rozbudowane portfolio wspomnień i takich doświadczeń. To było właśnie takie doświadczenie, które wspominam pozytywnie. Jeśli nie byłabyś teraz znaną artystką, piosenkarką, to brałabyś pod uwagę emigrację do innego kraju? Czemu nie? To nie jest jakiś taki wyrok. Zawsze można wyemigrować i spróbować innego życia i spróbować

sobie po prostu w jakiś inny sposób ułożyć życie. Nie uznaję emigracji za coś takiego strasznego. Życie jest po to, żeby łapać chwile, żeby próbować nowych rzeczy i czemu nie. Jeżeli nadarzyłaby się okazja, to pewnie bym spróbowała. Jak wspominasz poprzednie koncerty w Londynie? Rewelacyjnie, ponieważ Polonia na Wyspach przyjmuje nas zawsze bardzo ciepło. Szczególnie właśnie jak gramy te nasze folkowe utwory, to widać, że w Polakach pozostały te korzenie, ta tęsknota za krajem. Bardzo się cieszę, że mogę poprzez muzykę ich uszczęśliwiać ich tam na miejscu, na Wyspach.

Miałaś okazję trochę zwiedzić stolicę Wielkiej Brytanii? Nie za bardzo, bo akurat był taki dość napięty grafik i przyznam szczerze, że nie miałam okazji zobaczyć tych najbardziej popularnych i tych najbardziej znanych miejsc na Wyspach, no niestety. Zobaczyłam tylko hotel i drogę, która prowadziła mnie bezpośrednio na scenę. Cleo, masz wielu fanów. Powiedz, czy spotkała Ciebie jakaś taka sytuacja, z udziałem jakiegoś fana czy fanki, której nigdy nie zapomnisz? Ojej, powiem Ci szczerze, chyba jest masa takich sytuacji. Mamy masę bardzo pozytywnych wspomnień. Na każdym koncercie pojawiają się ludzie, którzy odnoszą się do mojej twórczości, bądź też stworzyli np. parodię teledysku „My Słowianie” i przychodzą się ze mną przywitać i puszczają mi ten teledysk. To jest bardzo fajne, że gdzieś moja twórczość, wpływa na kreatywność innych osób i dzieją się takie bardzo zabawne, fajne rzeczy. Ogromnie się cieszę, że to wszystko idzie w tę stronę. Właśnie najwięcej przeróbek powstało pod kątem teledysku „My Słowianie”. Jest masa tych przeróbek i dla mnie jest to ogromna radocha. Chyba właśnie pod tym kątem mam najwięcej wesołych wspomnień. Jak wspominasz rok 2014, Finał 59. Konkursu Piosenki Eurowizji? To był bardzo intensywny rok i przyznam szczerze, tempo się nie zwolniło, ale ten 2014 to była niesamowita szkoła życia dla mnie. Jeżeli chodzi o Eurowizję, to chyba największe doświadczenie jakie »

20/02/2017 18:02:26

054

CAFÉ COOLTURA rozmowa

wokalista może sobie wyobrazić. Scena eurowizyjna jest jedną z największych scen, jak nie największą zaraz po, albo przed Super Bowl. Jest to olbrzymia ilość widzów. Po tamtym występie poczułam, że jak już przepłynęłam i zostałam wyrzucona na najgłębszą wodę to teraz jest mi łatwiej występować na troszkę mniejszych scenach.

To był taki jakby przełom w Twoim życiu, nowy rozdział, który zapoczątkował Twoją karierę, czyż nie? Tak i przyznam, że to było mega szalone. Ja do tej pory czasami jak sobie to wszystko przypomnę, to trudno mi po prostu sobie wyobrazić, że to się stało i że to się dzieje nadal. Przyznam, że jestem mega szczęśliwym człowiekiem, że to się zadziało i to trwa nadal.

Zawdzięczasz to Donatanowi również? Oczywiście, jest to człowiek pod którego skrzydłami na pewno to się wszystko udało. To Donatan jakby wprowadził mnie w świat show-biznesu i tego wszystkiego co się wokół działo. A przy tym był to człowiek, który miał silniejsze i większe łokcie ode mnie i potrafił się po prostu przez to wszystko przebić. Ja nie miałam na tamten czas takiej siły jak on i bardzo się cieszę, że on był tymi moimi łokciami, którymi po prostu mogłam się przebijać po prostu dalej. Mówili o Tobie, że byłaś wtedy muzą Donatana. Macie ze sobą kontakt cały czas? (śmiech) Bardzo ładne określenie. Mamy kontakt, oczywiście. Co prawda, rozstaliśmy się muzycznie, natomiast pozostajemy w kontakcie, ponieważ Donatan zajmuje się nadal produkcją moich wszystkich teledysków. Bez wątpienia ma najlepszą ekipę moim zdaniem w Polsce. Tworzymy bardzo zgrany zespół. Natomiast on pracuje nad swoim nowym, grubym producenckim materiałem. Tutaj dużo nie mogę zdradzić, natomiast mogę zaznaczyć, że będzie to naprawdę duży projekt producencki. Jesteśmy w kontakcie i bardzo mocno sobie zawsze kibicujemy.

A propos Twojej kariery, którą teraz robisz – pokazałaś im, że potrafisz

675-MAKIETA 3 44-67.indd 54

– mam na myśli pierwszą edycję XFactora. Tam Ciebie po prostu nie docenili. Byłaś wtedy załamana, zawiedziona? Ja chyba wtedy nie miałam na tyle sił, żeby się przebić, choć wiedziałam, że stać mnie na wiele, jeżeli chodzi o muzykę. Był wtedy taki moment załamania, ale to chyba każdy przechodzi taki moment załamania. Natomiast nie można się poddawać, trzeba wstać, otrzepać się i iść dalej. Nie żałuję, że tam poszłam, bo to też jest jakieś doświadczenie, które mnie czegoś nauczyło. Czujesz zwycięstwo, Cleo? Trudno powiedzieć, bo zwycięzcą jest człowiek, który już jakby zakończył jakiś proces. Ja tego procesu jeszcze nie zakończyłam, ja nadal walczę. Czy jestem zwycięzcą? Nie, myślę, że jestem wojownikiem i nadal walczę o te swoje marzenia i cieszę się, że po prostu mogę w tej walce brać udział. Może jak moje życie kiedyś będzie się kończyło, to może będę mogła powiedzieć, czy zostałam tym zwycięzcą czy nie. Nadal walczę i zobaczymy jak to wszystko się ułoży. Czego Cleo słucha na co dzień? Wyciszam się przy muzyce, która zawsze była mi bliska, czyli przy muzyce gospel, przy muzyce soul. Niczym co jest nowoczesne, bo ja w tej nowoczesności jestem codziennie i tą nowoczesność tworzę i przyznam, że jeśli chodzi o wyciszenie, to zawsze wracam do korzeni.

Widziałam w Internecie Twoje zdjęcie z dzieciństwa, z Mruczusiem. Nadal masz słabość do kotów? Mam słabość do kotów. Faktycznie miałam takiego Mruczusia przez 22 czy 23 lata, nie pamiętam, długo mu się żyło i po prostu przyzwyczaiłam się po prostu do obecności kota. Dlatego chyba się tak związałam jakoś emocjonalnie z kotami, ale psy też lubię i w ogóle lubię zwierzęta. Jakoś tak mam, darzę wielką sympatią zwierzaki. Obecnie nie mogę mieć zwierzaczka, bo to wymaga szczególnej opieki takie zwierzątko. Ale wybrnęłam z sytuacji i na 60. urodziny mojej mamy, kupiłam jej wyczekanego i ukochanego kociaka małego. Jak tylko odwiedzam rodziców, to się cieszę

obecnością tego zwierzaka chociaż przez chwilę jak jestem u nich.

Przyglądałam się ostatnio zdjęciom Elsy z „Krainy Lodu”, faktycznie jesteście podobne do siebie. To fani zauważyli, mnie nie przyszło to nawet do głowy (śmiech). Jak tańczyłam w „Tańcu z gwiazdami”, to miałam taką niebieską sukienkę i wtedy moi fani zauważyli podobieństwo z Elsą. No i jakoś faktycznie wyszło, że troszeczkę jestem (śmiech).

Jakaś nowa płyta na horyzoncie? Tak, pracuję, nie zwalniam tempa pracy. Cały czas przesiaduję w studiu nagraniowym, bo pracuję cały czas nad nowym materiałem. Wydanie płyty Bastet świętowałam już we wrześniu, więc już mocno pracuje nad nowymi piosenkami. Przyznam, że już mam sporo nowych numerów. Pracuję dalej, żeby wybrać najlepsze i spiąć je w jakąś taką logiczną całość.

Jakie masz jeszcze marzenia? Ja chyba jestem tak mocno pochłonięta spełnianiem tego marzenia, że mi wystarczy. Po prostu marzę o tym, żeby nadal robić to, co kocham i to jest chyba najfajniejsze i tego chyba życzę wszystkim, żeby po prostu każdy mógł robić w życiu to, co kocha. To napędza, to daje taki pozytywny kop do działania, do życia i po prostu to jest dla mnie najważniejsze. Czego ja mogłabym Tobie życzyć w imieniu słuchaczy radia PRL, czytelników tygodnika Cooltura? Myślę, że zdrowia, siły i nadal tej możliwości samorealizacji, spełniania swoich marzeń.

A czego życzy Cleo, Polakom mieszkającym na Wyspach? Ja życzę oczywiście też zdrowia i też siły. Może to brzmi banalnie, ale to jest po prostu bardzo ważne, bo dzięki temu możemy realizować dalej siebie. Oczywiście z całego serca życzę, aby każdy mógł dążyć małymi kroczkami w tym kierunku, w którym chce iść. I tego z całego serca życzę. Dziękuję pięknie za rozmowę Cleo i powodzenia i pozdrawiam Dziękuję serdecznie i wszystkich bardzo mocno ściskam. «

20/02/2017 18:02:40

055

675-MAKIETA 3 44-67.indd 55

20/02/2017 17:30:05

Fot. Filip Mich, Stagefocus, Anka Czarcińska

056

CAFÉ COOLTURA rozmowa

Res Publika, czyli Republika w mocniejszych brzmieniach Res Publika powstała w drugiej połowie 2013 roku. Inspiruje się głównie twórczością Republiki i Grzegorza Ciechowskiego. Z Maćkiem Michem i Grzegorzem Gawłowskim z zespołu rozmawia Żaneta Zarzycka.

Gracie numery Republiki, skąd taka idea? Michu: Koledzy obwiniają mnie za ten pomysł. Całkiem słusznie... Jestem turbofanem Grzegorza Ciechowskiego. Uważam, że to postać wyjątkowa, bardzo znamiennie wpisana w historię polskiej sceny muzycznej. Nie tylko jako Obywatel G.C., Grzegorz z Ciechowa czy lider legendarnego składu Republiki, ale także jako kompozytor, autor tekstów i mentor współpracujący z wieloma innymi polskimi artystami, że wspomnę tu Kasię Kowalską na przykład albo Justynę Stecz675-MAKIETA 3 44-67.indd 56

kowską czy Kayah. Nie mogę pominąć ścieżki dźwiękowej do „Wiedźmina” (2001). Ciechowski to postać fenomenalna, którego ideologią była muzyka. Po prostu.

Dlaczego akurat Republika, czemu nie własna twórczość? Michu: Cóż, zespół Republika zakończył swoją działalność w 2001 roku, wraz z odejściem jej lidera. To, co my chcemy przekazać, istniejąc jako Res Publica, to poniekąd ukłon w stronę Ciechowskiego i jego zespołu. Uważamy, że twórczość ta nie powinna

zostać zapomniana. Ich kompozycje są ponadczasowe, uniwersalne. Gaweł: We wszystkich utworach, które wykonujemy staramy się zachować balans pomiędzy własnym charakterem a oryginalnym brzmieniem Republiki. Wszyscy członkowie zespołu mają różne korzenie muzyczne i doświadczenia, więc nigdy nie jest to kalka z oryginału, co mamy nadzieję korzystnie wpływa na efekt końcowy. Ponadto wszyscy członkowie zespołu angażują się w inne projekty, więc jest i miejsce na własną twórczość. 20/02/2017 17:30:06

057 Moglibyście opowiedzieć trochę o waszych początkach? Od kiedy istniejecie? Michu: Jak już wspomniałem, jestem megaturbofanem Republiki. Zaraził mnie nimi mój ojciec chrzestny. Łaziłem wtedy w pieluchach, albo coś koło tego. Muzyka to moja pasja. To bardzo ważny element mojego życia i od zawsze chciałem stanąć na scenie z repertuarem Ciechowskiego. Wiedziałem jednak, że ze spełnieniem niektórych marzeń trzeba poczekać na odpowiedni zbieg okoliczności wspomagających. Taki w moim życiu miał miejsce mniej więcej w połowie 2013 roku, kiedy poznałem wielu wspaniałych i utalentowanych ludzi. Dzisiaj, dzięki moim kolegom z zespołu, to marzenie się spełnia z każdym koncertem. Zespół istnieje od ponad trzech lat, a z początkowego składu zostałem ja i Marek, który gra na basie. Zespół na początku był projektem na kilka utworów i dwa, trzy koncerty. To, co stało się potem, przerosło nasze najśmielsze oczekiwania. Gaweł: Pamiętam pierwszy koncert Respy, który oglądałem z widowni. Wpadłem zobaczyć co z tego wyjdzie, bo znam się z Michem jeszcze z poprzednich projektów. Krótko potem spotkaliśmy się na jam session, chłopaki posłuchali jak gram i zaproponowali mi udział. Wszystko było dziełem przypadku. Michu: Skład trochę się zmieniał i obecnie gramy w pięciu. Skład stanowią: Marek „Ullo” Olkowski na gitarze basowej, Grzegorz „Gaweł” Gawłowski na gitarze i drugim wokalu, Tomek „Rusty” Kryska na klawiszach, Arek Piasecki na perkusji i ja, to jest Maciek „Michu” Mich – flet i wrzaski. Jak często gracie? Gaweł: Na próby spotykamy się raz w tygodniu w Wet Floor Studios w Birmingham, gdzie mieszka część składu, a koncerty gramy tak często jak tylko sytuacja nam pozwala. Czasem żadnego w miesiącu, a czasem dwa wciągu jednego dnia. Michu: Wszyscy mamy pracę, domy, a większość z nas dzieci i rodziny, więc staramy się pogodzić to, co robimy, z życiem prywatnym. Nieraz zdarzy się dołożyć do imprezy z własnej kieszeni, ale warto dla tych 675-MAKIETA 3 44-67.indd 57

emocji, energii, muzyki samej w sobie i radości dzielenia się nią z innymi. Gaweł: Nie udałoby się to bez pomocy naszych bliskich: Anki, Gosi, Mo, Patrycji i całej masy życzliwych ludzi, którzy nas wspierają. Michu: Fakt, że Tomek i Arek mają siłę dojeżdżać do nas z Bedford i Northampton na próby, też nie jest bez znaczenia. Zespoły jak nasz istnieją właśnie dzięki zapałowi i pasji takich ludzi.

stety jak na razie proza życia zwycięża. Po cichu marzymy też o wyjazdach do Polski na imprezy związane z twórczością Grzegorza Ciechowskiego. Gaweł: Kogo? (śmiech) «

Jakie są wasze osiągnięcia sceniczne? I gdzie będzie można was usłyszeć w najbliższym czasie? Michu: Jak dotąd mieliśmy przyjemność występować z takimi zespołami jak Proletariat, Farben Lehre, Coma, Happysad, De Mono, Myslovitz, Kobranocka, Lao Che... Długo by wymieniać. Gaweł: Czasami są to pojedyncze koncerty a czasami kilkudniowe trasy na terenie niemal całej Anglii. Bardzo aktywnie wspieramy też WOŚP, o czym zresztą wiesz, bo w zeszłym roku spotkaliśmy się z ekipą PunktSka na finale w Luton. A co z przyszłymi koncertami? Michu: Najbliższe planowane wydarzenia to Roże Europy w Leicester, 12 marca, potem Twoja impreza w Londynie w New Cross Inn, wypadająca 77. dnia roku (18 marca 2017). Dla nas to duże headlinowe wydarzenie. Zagramy tam razem z kolegami z Harmfoola, Czapy i Radioactive Rats. Także zapowiada się imponująco. Potem 16 czerwca w Birmingham kolejny koncert z Farben Lehre. Gaweł: Ale to nie koniec i mamy nadzieję mieć dla was więcej niespodzianek na ten rok. Póki co, nie możemy o tym mówić, bo rozmowy są w toku. Ale będzie się działo, to jest pewne! Szczegóły o potwierdzonych wydarzeniach zawsze dostępne są na facebookowym profilu zespołu, do odwiedzania którego zapraszamy: facebook.com/respublicaband Plany na przyszłość? Jakieś marzenia? Michu: Na przyszłość? Chcielibyśmy latem tego roku wejść do studia. Mamy nadzieję, że w końcu ten zamysł zostanie zrealizowany, nosimy się z tym już od jakiegoś czasu, ale nie-

Res Publika, Czapa, Harmfool, Radioactive Rats + DJ NVK Sobota 18 marca 2017 Godz. 19.00 – 2.00 New Cross Inn 323 New Cross Road London SE14 6AS Wstęp: £5/8 Facebook: punk T ska

Więcej na:

respublicaband punktska wetfloorstudios stagefocus filipmich

20/02/2017 17:30:07

058 Schaubühne w Londynie CAFÉ COOLTURA TEATR

Berliński Schaubühne to kultowy teatr, który od początku swojej działalności w 1962 wyznaczał nowe trendy w europejskim teatrze i przekraczał powszechnie uznane granice. Określenie go awangardowym w tym przypadku brzmi jak eufemizm. Dr Jacek Kornak

Schaubühne to teatr rewolucyjny, perwersyjny, transgresywny. W ostatnich latach zaczął regularnie podróżować i pokazywać swoje przedstawienia widowni na całym świecie. W lutym w Barbicanie mieliśmy okazję zobaczyć jego dwa przedstawienia: „Beware of pity” oraz „Richard III”. „Beware of pity” oparte jest na powieści Stefana Zweiga „Niecierpliwość serca”. Dla Schaubühne przedstawienie to wyreżyserował Simon McBurney. McBurney wydaje się dość oszczędny w swojej interpretacji dzieła Zweiga. Na scenie nie ma prawie scenografii, aktorzy używają jedynie kilku kostiumów, a mimo to McBurney jest w stanie opowiedzieć historię austriackiego porucznika sprzed II wojny światowej w sposób niezwykle dynamiczny. Reżyser momentami wydaje się nieco prowokować publiczność i pytać o granice teatru. Chwilami aktorzy siadają przy biurkach i zaczynają czytać tekst. Chwilę później ich głosy stają się niemal hipnotyczne i tworzą toksyczny emocjonalny pejzaż wewnętrznych przeżyć głównego bohatera Antona. Simon McBurney tworzy przedstawienie złożone z fragmentów wspomnień, głosów, przeżyć Antona, które nieustannie powracają i nie dają mu spokoju. Rewelacyjnie wykreował nieco klaustrofobiczną atmosferę lęku, który niszczy Antona od środka. Przedstawienie oferuje wiwisekcję skłębionych, często sprzecznych emocji, które są usytuowane na politycznym planie. 675-MAKIETA 3 44-67.indd 58

Drugim przedstawieniem, które Schaubühne przywiozło do Londynu jest „ Richard III ” Williama Szekspira w reżyserii Thomasa Ostermeiera. Jest on obecnie szefem Schaubühne. Powszechnie jest uważany za jednego z najważniejszych europejskich ludzi teatru. Jego przedstawienia są nagradzane na najważniejszych festiwalach na świecie. Oczywiście naiwnością byłoby spodziewać się typowego historycznego przedstawienia szekspirowskiego. Historia, którą przedstawia Oster-

meier jest dość abstrakcyjna, trudno ją usytuować w konkretnym czasie lub przestrzeni, ale być może właśnie dlatego sztuka budzi większe przerażenie. Jego tytułowy bohater to psychopatyczny lider polityczny, który nie uznaje żadnych granic w walce politycznej. Ostermeier tworzy poruszający świat pozbawiony wartości i humanizmu. „Ryszard” w jego wydaniu jest sztuką nihilistyczną, apokaliptyczną wizją, która może być odczytana jako ostrzeżenie dla nas współczesnych. « 20/02/2017 17:30:08

059

675-MAKIETA 3 44-67.indd 59

20/02/2017 17:30:11

Everyone, Merry-Go-Round

Fot. Andy Lee

060

CAFÉ COOLTURA wystawy

Marcin Urban

Podczas otwarcia wystawy Justyny Scheuring „Everyone, Merry-Go-Round” w Galerii CANAL w londyńskim Shoreditch, odbył się wyreżyserowany przez artystkę utwór performatywny z udziałem wokalistów – Agnieszki Podubny i Robina Yorke. Performance ten miał swoją premierę podczas zeszłorocznej edycji festiwalu performance SPILL w Ipswich. W swojej twórczości Scheuring często łączy performancez instalacją i rysunkiem. Jej projekty artystyczne kwestionują konwencjonalne sposoby uczestnictwa w zdarzeniach kulturalnych i stymulują nowe relacje między przedmiotami, ciałem, otoczeniem, gestem i słowami. – W „Everyone, Merry-Go-Round” zaangażowałam tłumaczy języka migowego oraz tłumaczy konsekutywnych, by za pomocą zmultiplikowanych głosów skomponować performance, kwestionujący zagadnienia tożsamości w kontekście osobistej traumy, globalnej migracji i doświadczenia obcości – tłumaczy artystka. Justyna Scheuring jest absolwentką Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu oraz Goldsmith College w Londynie. Swoje prace prezentowała dotąd m.in. na Festiwalu Sztuki i Nauk Humanistycznych w Kings College w Londynie, SPILL Festiwal Sztuki Performance oraz SWAB 675-MAKIETA 3 44-67.indd 60

Justyna Scheuring, pierwsza z lewej

Międzynarodowe Targi Sztuki Współczesnej w Barcelonie. Scheuring brała udział w licznych wystawach i festiwalach performance w Wielkiej Brytanii i za granicą. Wydarzenie zrealizowano przy wsparciu ze strony Arts Council England i Instytutu Kultury Polskiej w Londynie. «

Everyone, Merry-Go-Round 2-28 lutego 2017 Gallery CANAL 60 De Beauvoir Crescent London N1 5SB

20/02/2017 17:30:14

061

675-MAKIETA 3 44-67.indd 61

20/02/2017 17:30:16

062

CAFÉ COOLTURA film

Wołyń już w kinach Tło historyczne Fabuła filmu Opinie

Tło historyczne

Krwawe wydarzenia, które miały miejsce na Wołyniu w 1943 i 1944 roku, a których kulminacja przypadła na lato 1943 (11 lipca zaatakowano 99 polskich wsi i wymordowano większość ich mieszkańców), do dziś budzą wielkie emocje i są przedmiotem naukowych badań, i częstokroć ostrych polemik. Z inicjatywy części ukraińskich nacjonalistów z odłamu OUN-B i jej zbrojnego ramienia Ukraińskiej Powstańczej Armii, doszło do niezwykle okrutnych ataków, głównie na polską ludność cywilną. Według różnych szacunków, zginęło 40–60 675-MAKIETA 3 44-67.indd 62

tysięcy ludzi. Niektórzy mówią o liczbie nawet dwukrotnie wyższej. Masowość zbrodni i palenie wiosek utrudniały dokonanie dokładniejszego zliczenia ofiar. W wyniku polskich działań obronnych i akcji odwetowych, śmierć poniosło około 2–3 tysięcy Ukraińców.

Fabuła filmu

Akcja filmu rozpoczyna się wiosną 1939 roku w małej wiosce zamieszkanej przez Ukraińców, Polaków i Żydów. Zosia Głowacka ma 17 lat i jest zakochana w swoim rówieśniku, Ukraińcu Petrze. Ojciec postanawia jednak wydać ją za bogatego polskiego gospodarza Macieja Skibę, wdowca 20/02/2017 17:30:21

063 z dwójką dzieci. Wkrótce wybucha wojna i dotychczasowe życie wioski odmienia najpierw okupacja sowiecka, a później niemiecki atak na ZSRR. Zosia staje się świadkiem, a następnie uczestniczką tragicznych wydarzeń, wywołanych wzrastającą falą ukraińskiego nacjonalizmu. Kulminacja ataków nadchodzi latem 1943 roku. Pośród morza nienawiści Zosia próbuje ocalić siebie i swoje dzieci.

Opinie

– Nie można zatajać prawdy o zbrodni, bo to droga do nowych zbrodni – stwierdził. – Na poruszanie tego tematu nie ma dobrego czasu. Unikanie trudnych tematów nie jest żadnym wyjściem. Ja jestem reżyserem, tylko robię film. Wojtek Smarzowski, reżyser – Zbrodnie na ukraińskich cywilach nie dadzą się w żaden sposób usprawiedliwić, ale z całą pewnością nie można mówić o symetrii tych wydarzeń z działaniami UPA. Celem UPA była depolonizacja ogromnego obszaru kilku województw II RP, zaś po polskiej stronie wyłącznie zemsta i zastraszenie. Odwet dotyczył wyłącznie wybranych ukraińskich wiosek. Nie można więc mówić o symetrii działań polskiego i ukraińskiego podziemia. Warto dodać, że poparcie dla UPA wzrosło gwałtownie po wkroczeniu na te ziemie Armii Czerwonej. Wówczas walka z Sowietami była jednoznacznie kojarzona jako coś dobrego i służącego odzyskaniu niepodległości Grzegorz Motyka, historyk, członek rady IPN – Tej taktyki masowych mordów Ukraińcy nauczyli się od Niemców. To dlatego czystki etniczne UPA zaskakiwały skutecznością i dlatego wołyńscy Polacy w 1943 r. byli niemal tak samo bezradni jak Żydzi na Wołyniu w 1942. Kampania przeciwko Polakom zaczęła się na Wołyniu, a nie w Galicji, prawdopodobnie właśnie dlatego, że tutaj policja ukraińska odegrała większą rolę w wydarzeniach Holokaustu. Łączy to zagładę Żydów z rzezią Polaków i wyjaśnia obecność na Wołyniu tysięcy doświadczonych w ludobójstwie Ukraińców. Timothy Snyder, Yale University Oprac. DoP Więcej na:

PolskieFilmyUK

675-MAKIETA 3 44-67.indd 63

Miasta, w których będzie wyświetlany film Kina ODEON 1. Andover 2. Aylesbury 3. Bath 4. Basingstoke 5. Belfast 6. Birmingham 7. Birmingham Broadway Plaza 8. Blackpool 9. Bournemouth BH2 10. Bracknell 11. Bridgend 12. Brighton 13. Bristol 14. Cardiff 15. Chatham 16. Coventry Skydome 17. Colchester 18. Crewe 19. Darlington 20. Derby 21. Dudley 22. Dundee 23. Dunfermline 24. East Kilbride 25. Edinburgh Fort Kinnaird 26. Edinburgh Lothian Rd 27. Edinburgh Wester Heiles 28. Exeter 29. Glasgow Quay 30. Greenwich 31. Guildford TBC 32. Hastings 33. Hatfield 34. Hereford 35. Holloway 36. Huddersfield 37. Hull 38. Kettering 39. Kingston 40. Lee Valley 41. Leeds 42. Leicester 43. Liverpool Switch Island 44. Liverpool One 45. Llanelli 46. Lincoln 47. London Panton St 48. Maidenhead 49. Maidstone

50. Mansfield 51. Manchester Printworks 52. Metrocentre 53. Milton Keynes Stadium 54. Newark 55. Norwich 56. Nuneaton TBC 57. Oldham 58. Oprington 59. Oxford George St 60. Port Solent 61. Preston 62. Rochdale 63. Sheffield 64. Southend 65. Southampton 66. Stoke on Trent 67. Streatham 68. Surrey Quays TBC 69. Swansea 70. Tamworth 71. Taunton 72. Telford 73. Trafford Centre 74. Trowbridge 75. Uxbridge 76. Warrington 77. West Bromwich 78. Weston Super Mare 79. Wimbledon 80. Worcester 81. Wrexham Kina VUE 1. Aberdeen 2. Bicester 3. Blackburn 4. Bolton 5. Carlisle 6. Cambridge 7. Cheshire Oaks 8. Doncaster

9. Farnborough 10. Halifax 11. Inverness 12. Livingstone 13. Merthyr 14. Newbury 15. Plymouth 16. Portsmouth 17. Reading 18. Redditch 19. Sunthorpe 20. Stirling 21. Staines 22. Thanet 23. Thurrock 24. Thorbay 25. York Kina CINEWORLD 1. Ashford 2. Ashton 3. Basildon 4. Burton 5. Falkirk 6. Gloucester Quays 7. High Wycombe 8. Luton 9. Northampton 10. Rugby 11. Runcorn 12. Wolves Kina SAVOY 1. Boston 2. Corby 3. Nottingham 4. Worksop Kina REEL PICTURE 1. Reel Picture Ballincollig 2. Reel Picture Blackpool

20/02/2017 17:30:22

064

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Kucharzem być – to gratka nie lada! Większość ludzi myśli o kucharzu, jako o osobie, która tylko i wyłącznie gotuje jedzenie. Teoretycznie jest w tym twierdzeniu wiele prawdy, ale jednocześnie jest ono bardzo niekompletne. Zawód kucharza ma bowiem wspaniałą historię i jest profesją należącą do grona zawodów cechowych. Sergiusz Hieronimczak, sergiusch72@yahoo.co.uk

Kucharze przez wieki byli ludźmi wpływowymi. Sprawowali piecze nad podniebieniami wielu możnych tego świata, których ulubionym zajęciem było ucztowanie. Zawód ten ewoluował wraz z przemianami społecznymi, politycznymi i technologicznymi. Wiedza z zakresu żywienia nie ogranicza się jedynie do znajomości procesu wytwarzania żywności. Dawni mistrzowie kucharscy nie mieli dzisiejszych udogodnień w postaci lodówek, kuchni gazowych, pieców konwekcyjnych. Wiedza dobrego kucharza jest bardziej kompleksowa, niż przeciętnemu 675-MAKIETA 3 44-67.indd 64

zjadaczowi może się wydawać. Doświadczenie w wykorzystaniu pokarmu zwierzęcego i roślinnego oraz jego przetwarzanie i konserwowanie było umiejętnością we wszystkich znanych społecznościach. Przez wieki tworzyły się zasady i normy określające sposób przygotowania i spożywania posiłków oraz towarzyszący temu ceremoniał. W czasach niewolnictwa, rolę kucharza najczęściej pełnił właśnie niewolnik. Musiał to być jednak osobnik zaufany. W starożytnym Rzymie zgony po posiłku były bardzo częste, dlatego dobry i zaufany kucharz był w cenie. Bogaci Rzymianie mieli własnych, ci biedniejsi wynajmowali ich za pieniądze. Marcus Apicius

jest autorem najstarszej znanej książki kucharskiej na świecie ( IV n.e.) – „De re Coquinaria”. Ten zwój pergaminu jest prawdziwym wyjątkiem, zważywszy na czas jej powstania oraz stanowi ogromną ciekawostkę dla współczesnych szefów kuchni, gdyż została napisana z myślą o profesjonalnych kucharzach Imperium Rzymskiego. Średniowieczni nadworni kuchmistrzowie, również pisali książki kucharskie, ale pamiętajmy, że książka w tych czasach warta była tyle, co dobry samochód dzisiaj. Współczesna historia zawodu kucharza powiązana jest nierozerwalnie z kilkoma osobami i terminami, które miłośnicy tej profesji powinni znać. 20/02/2017 17:30:25

065 Haute cuisine – najwyższa sztuka gotowania. Twórcą tego terminu jest Pierre Francois de la Varenne (16151678). Francuski kucharz, który dał podwaliny pod klasyczną kuchnię francuską, uważaną za kanon w sferze kucharskich specjałów oraz poskładał podstawową wiedzę kucharską. Marie Antoine Careme (1784-1833) twórca „cuisine classique”. Jako pierwszy zebrał potrawy i sposoby ich przygotowania w kuchnię klasyczną. Jego książki kucharskie ukazują umiejętności organizatorskie i dbałość o szczegóły jako niezbędne atrybuty dobrego kucharza. Stały się wyznacznikiem kulinarnym na następne stulecie. Jego pasja doprowadziła go do śmierci. Pracując w dymie, zmarł od jego zgubnego wpływu.

W całej historii kuchni nikt nie może równać się sławą z Augustem Escoffierem (1846-1935). Jego imię kojarzone jest z klasyczną współczesną kuchnią oraz technikami opisanymi w jego książce – „Le Guide Culinaire” – które stanowią wyznacznik dla dzisiejszej kuchni. Do zasług Escoffiera należy uporządkowanie i uproszczenie kuchni klasycznej. Jest najbardziej znany z wprowadzenia systemu brygadowego w kuchni oraz białego stroju z zapaską. Historia zawodu kucharza to historia pasji do tej profesji, wielu wyrzeczeń i dyscypliny. Bardzo wielu ludzi nadal myśli, że aby zostać kucharzem wystarczy pójść do szkoły. Ale czy można robić coś dobrze, jeżeli się nie ma talentu, pasji, woli wyrzeczeń? Można. Lasagne. «

Suflet czekoladowy SKŁADNIKI 1/4 szkl. (55 g) masła 1/3 szkl. + 2 łyżki (55 g) mąki 1/2 szkl. (125ml) mleka 40 g pokruszonej czekolady 70% kakao 1/3 szkl. (40 g) kakao 5 białek 4 żółtka 1/3 szkl. (65 g) cukru Rozpuszczone masło + cukier do przygotowania foremek SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA Rozgrzać piekarnik do 200°C. Przygotować foremkę/foremki, nacierając rozpuszczonym masłem i obsypując cukrem. Wysypać nadmiar cukru.

675-MAKIETA 3 44-67.indd 65

Rozrobić masło i mąkę w misce żaroodpornej. Uformować z powstałego ciasta wałek i pociąć go na małe kawałki. Do miski wlać mleko, wsypać pokruszoną czekoladę oraz kakao i doprowadzić do wrzenia w kąpieli wodnej na średnim ogniu, stale mieszając. Dodawać stopniowo kawałki ciasta z masła i mąki, mieszać do zgęstnienia. Zdjąć rondel z miską z masą z ognia i mieszając dodać do masy jedno białko. Schłodzić mieszankę do temperatury pokojowej. Dodawać żółtka po jednym, mieszając. Z pozostałych białek ubić sztywną pianę, stopniowo dodając cukru. Ostrożnie zmieszać ubite białka z masą czekoladową.

Nałożyć masę do przygotowanych foremek przy pomocy łyżki. Wstawić formy do dużego naczynia żaroodpornego. Nalać bardzo gorącej wody do połowy wysokości foremek i ustawić w dolnej części piekarnika. Obniżyć temperaturę do 190°C. Piec przez 25-30 minut (małe foremki) lub 35-40 minut (duża forma). Uwaga: Nie otwierać drzwiczek podczas pieczenia! Przygotować talerzyki i cukier puder w trakcie pieczenia. Po upieczeniu wyjąć z piekarnika, ustawić foremki na talerzykach, oprószyć cukrem pudrem i podawać. Suﬂet zachowa kształt przez kilka minut. Smacznego!

20/02/2017 17:30:27

066

CAFÉ COOLTURA LONDYN

Pipi na horyzoncie Zmierzyła linijką wysokość Big Bena, w kabinie London Eye recytowała poezje Oscara Wilda od tyłu. Przed Pałacem Buckingham zagrała z małpką Panem Nilssonem w golfa pozdrawiając królową, życząc aby nie spóźniła się na five o’clock. Zjechała po liniach konstrukcyjnych mostu Tower Bridge na desce surfingowej bez mrugnięcia okiem, a w Royal National Theatre pojawiła się z koniem. Zwą ją Fizią Pończoszanką. Sama jednak przedstawia się jako Pippilotta Wiktualia Firandella Złotomonetta Pończoszanka. Wisienką na torcie jej poczynań był spektakl, w którym udowodniła ile pomysłów i psot chodzi jej po głowie. Po raz kolejny Teatr Muzyczny „WIT-WIT” z Gliwic miał przyjemność zagrać w Londynie. Najmłodsi londyńscy widzowie mieli także okazję zobaczyć między innymi bajki o kopciuszku, królowej śniegu, pieskim życiu oraz o bałwanach, które chciały odmiany.

675-MAKIETA 3 44-67.indd 66

Tym razem teatr „WIT WIT” wystawił przedstawienie „Przygody Pipi” na motywach powieści szwedzkiej pisarki Astrid Lindgren. Barwne kostiumy, oryginalna scenografia, ciekawa aranżacja muzyczna oraz porywająca choreografia – to elementy, które szczególnie wyróżniają całe przedstawienie.

Pipi dosłownie wstrząsnęła budynkiem teatru. Gdy kurtyna opadła, dzieci opuszczając salę wciąż nuciły finałową piosenkę. Nie obyło się bez wspólnych zdjęć i rozmów. Zdaje się, że Pipi na dobre zagościła w dziecięcych sercach i na długo zostanie w ich pamięci. Emilia Rutkowska Rees

20/02/2017 17:30:30

067 A second chance – Druga szansa

To historia polskich emigrantów, poszukujących swojej drogi w Londynie pod koniec lat 90. ubiegłego wieku. Maja, prowincjonalna bibliotekarka z dyplomem języków obcych, Adam, stolarz z Kościeliska, pracujący i pijący z pasją, oraz Kuba, który porzucił dobrze zapowiadającą się karierę fizjoterapeuty, aby prowadzić londyńską taksówkę, z różnych powodów wyjeżdżają z Polski. Wszyscy mają okazję doświadczyć najlepszych i najgorszych cech społeczeństwa, w którym szukają akceptacji. Napisana w języku angielskim „A second chance” („Druga szansa”) jest debiutem literackim Anny Ryland, dziennikarki polskiej mieszkającej w Londynie od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku. «

ZADZWOŃ I ZAPYTAJ

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

675-MAKIETA 3 44-67.indd 67

20/02/2017 17:30:35

068

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 9.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 9.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

675-MAKIETA 4 68-91.indd 68

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. Internet. £150/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07746970571, 07833667493

> Bounds Green , N22 8NW, 3 bed flat - £1590/mies. 3 podwojne sypialnie, osobno salon, lazienka z wanna I toaleta, kuchnia. Dostepny od 22/02/17. 02088851890. > Bounds Green, N22 8NW, 3 bed flat z ogrodem - £1650/mies. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, oddzielny salon, lazienka z wanna, ogrod. Dostepne od 6 marca. 02088851890

> Greenford Wynajmę pokój jedynkę £90 tyg + dep. Greenford niedaleko stacji metra 077697033644 > North Acton pokój jedynka do wynajęcia od 26 lutego pomiędzy North Acton a Park Royal.3 osoby na flacie 440 p/m.+2 tygodnie depozytu. rachunki wliczone 07950755539 > Perivale Pokoj Dwuosobowy/ Jedynka na Perivale w czystym i spokojnym domu. Mozliwosc korzystania z Polskiej TV oraz internetu. 8min od metra i Tesco. 07738490020 £120

> Edmonton - wynajmę pokój dwuosobowy za za 150 0 7883974669

> Perivale witam mam do wynajecia ladna duza dwojke na Perivale szukamy osob bez nalogow i ceniacych czystość 07572752747

> Edmonton, N17 8EE, Pokoj dwojka, £120/tydz plus prad i gaz do podzialu. Dom z ogrodem, duza kuchnia, lazienka z wanna, internet. 07756340316.

> Perivale witam mam do wynajecia ladna duza dwojke na Perivale szukamy osob bez nalogow i ceniacych czystość 07572752747

> Edmonton, N9 8RX, ladne 2 Bedroom Flat,£1300/miesiecznie + rachunki, 2 sypialnie, salon z kuchnia i jadalnia oraz 2 lazienki. Ogrod komunalny. Ogrodzony teren. Dostepne od zaraz.02088851890

> Perivale witam mam do wynajecia ladna duza ladna dwojke na Perivale cena 160 f 07572752747

> Enfield, EN3 4BE, 4 Bed House, £1650/mies + rachunki.4 sypialnie, kuchnia z salonem, lazienka, ogrod. Dostepny od 03/03/17. 02088851890. > Enfield, EN3 5QD,Studio, £760/ mies + rachunki,Podwojny pokoj na lofcie, osobno kuchnia, lazienka z wanna. Dostepne od 15/03/17. 02088851890.

> Tottenham - Pokoj dwojka dla jednej osoby w cenie £105 plus prad i gaz - dom z ogrodem , mala kuchnia , lazienka z wanna 07756340316. > Tottenham Hale, N17 9EZ, 1 bed flat z ogrodem - £1150/mies. Podwojna sypialnia, przechodni salon, przestronna kuchnia, lazienka z wanna, ogrod. 02088851890 > Tower Bridge mieszkanie do

20/02/2017 17:35:16

069 wynajęcia na umowę, dla osób pracujących. 2 sypialnie + pokój dzienny. Umeblowane. Bez Depozytu. Referencje potrzebne. 10 min pieszo od Tower Bridge. Czynsz tyg £360. Opłaty osobno. 07407556259

> Wembley Park Pokoje do wynajecia okolica Wembley Park w czystym domu. Kontakt pod nr +447944307263 > West Ealing - dwojka z wlasna lazienka i duzym schowkiem w scianie, 2min do sklepów i autobusow, spokojni lokatorzy, 0 7521005432 > Wood Green, N22 5QE, Pokoj duza jedynka, £120/tydz plus prad i gaz do podzialu z lokatorami. Wspolna kuchnia , lazienki , ogrod. Dostepny od zaraz. 07436792779. > Wood Green, N17 7QX, Pokoje duze jedynki £150/tyg + rachunki za gaz do podzialu z lokatorami, reszta rachunkow wliczona w cene pokoi . Wspolna kuchnia, lazienka.0208 885 1890. > Wood Green, N22 6RP , Pokoj mala jedynka £50/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostpeny od zaraz. 02088851890. > Wood Green, N22 8LT, Studio flat - £675/mies +council + elektryka. Sypialnia z aneksem kuchennym, lazienka z wanna, maly przedpokoj. Dostepne od 17 lutego. 02088851890 > Wynajmę pokoj jedynke z podwójnym łóżkiem 90f tyg. + tydzien depozytu mozna ogladac po wcześniejszym kon. telefonicznym rachunki + internet wliczone 07544316325

mieszkania szukam SMS:

81616 KOD: 02

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

> Poszukuje uczciwej, milej z doswiadczniem w sprzatniu domów i podstawami jez.ang.pani z okolic hendon /finchley/ golders green. Praca od 20 marca od pon-piatek 9-5pm 07709881161 > Poszukujemy doświadczonych, punktualnych i odpowiedzialnych pań do pracy przy sprzątaniu domów na terenie NW i SW londynu. Praca self-employed. Tel: 07825000628 > Poszukujemy scaffolderów do pracy przy rusztowaniach. Zadzwoń 07710183427

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Szukam domu / mieszkania dla

rodziny dwie osoby dorosłe + dwie córki tylko Nottingham od 1 kwietnia 2017 tel 600017618 braven@wp.pl

675-MAKIETA 4 68-91.indd 69

> Szukasz pracy lub znasz kogos kto szuka pracy??? Mam do zaoferowani prace przy pakowaniu jedzenia £7.20/godzine 07769744051

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

> Full or part Time hairdresser to work in salon in tooting telephone

20/02/2017 17:35:18

070

OGŁOSZENIA drobne

Vera at salon 02086725619 or mobile 07813484218

> Sprzątanie domów prywatnych

dla Pan w południowo - zachodnim Londynie. Komunikatywny ang, doświadczenie, chęć do pracy. £8.50-9/h, stała praca, 20-40h tygodniowo. clean@ dustbusterslimited.co.uk 07827968486

> Part of night (6pm-4am) or day

(7:00am-4:00pm) team Full time £7.20/h on start Full training provided. Opportunities to learn and grow with the whole of Crussh. natalia.kaminska@crussh.com 07904060990

> Crussh poszukuje pracowników do produkcji zdrowej żywności na kuchni na Barking. Dostepne 2 zmiany, dzienna 7-16 i nocna 18-4. Kontakt Natalia 07904060990 email natalia.kaminska@crussh.com > Dam prace dorywcza na weekend na budowie okolice Greenford Wembley dojazd Piccadilly line Prosze nie dzwonic tylko Text zawierajacy doswiadczenie 07931338398 > Poszukujemy handyman do ogólnych prac budowlanych mile widziane prawo jazdy utr nr. znajomość języka ang komunitawna, oraz cieśle z doświadczeniem własnym transportem i narzędziami 07902162778 > Crussh poszukuje doswiadczonych kierowcow vana do przewozu zdrowej zywnosci z Barking do centrlny Londyn. Praca od zaraz w godz. 2.30am-10.30am Natalia 07904060990 email natalia.kaminska@crussh.com

675-MAKIETA 4 68-91.indd 70

> Poszukuje osoby do pracy w domowym przedszkolu. doświadczenie w pracy z dziecmi mile widziane, entuzjazm i zapal do pracy konieczne! lubafka@interia.pl > Experienced cleaner required,

end of tenancy cleaning in London. Must be hardworking and speak English. Full time. Immediate start 07958330476

> Cleaning company looking for a

Team leader. Cleaning experience and driving licence essential. Full time position Mon-Fri. Good rates of pay. Send CV to pavel@guardsmancleaning.co.uk

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

instalacje domestic & comercial szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach związanych z pradem 0 7883974669

konkurencyjne ceny. 07840209004

> Cierpliwa, doświadczona szuka pracy jako opiekunka szczególnie przy osobach starszych i czesto poważnie niesamodzielnych! 07424768324

> Elektryk 14 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

> Stolarz szuka pracy na cene

wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie, unity tv , regaly ,sprey schody itp. Workshop tel.07988683016

> Podejmę pracę jako malarz, 12 lat doświadczenia w UK. Zapraszam do kontaktu - Henryk. 079330217240 > Malarz dekorator szuka pracy wlasne narzędzia doświadczenia i solidność 07562086772 Krzysztof

> Dyplomowana pielegniarka lat 52 Szuka of pracy do opieki starszych osob lub dzieci. 7970193167

> Szukam pracy jako handyman lub podejme sie remontu calego domu mam vana i narzedzia czekam na propozycje. 07401120590

> Poszukuję pracy jako malarz lub

> Plastrarze z wlasnymi

budowlaniec pilny, pracowity 10lat w zawodzie, podstawowy angielski proszę o kontakt 07446133420

> Plastrarz 15 lat doświadczenia szuka pracy. Oferuje dobra jakosc i

narzedziami szukaja pracy gwarantujemy wysoka jakosc i czystosc Marcin 07515464677

Szuka pracy. Pawel 07469234481

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 54

Sprzedam dobrze prosperującą Polską Restaurację w zachodnim Londynie, więcej informacji udzielę telefonicznie 07557144212

> Sprzedam kwiaciarnię internetową opartą na rozwiązaniu Prestashop ze specjalnie przygotowanym modułem do kwiaciarni okazja iwona.

> Pomocnik-pracowity,

posiadam dokumenty ogólnie Londyn, długie doświadczenie 07724580242

> Malarz decorator szuka pracy wlasne narzędzia doświadczenia i solidność 07562086772 Krzysztof > Elektryk z długoletnim

doświadczeniem zawodowym,

> Plastrarze szukaja pracy. 12 lat doświadczenia. Wycena i doradztwo gratis. Cena do negocjacji. 07852341249 Czarek > Elektryk - Hydraulik z 14 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem szuka pracy. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel.07707717053, 02087267871

pekalapopek@gmail.com

> Sprzedam stare angielskie zegary tanio 07580763830

> Podreczniki, cd i slowniki do nauki hiszpanskiego, francuskiego, wloskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272

20/02/2017 17:35:18

071

675-MAKIETA 4 68-91.indd 71

20/02/2017 17:35:20

072 £1

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

auto-moto zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Pomoc drogowa 24h/7. Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT. Paweł 07727244856

> Ford focus 1.6 kombi benzyna 2005r., stan dobry, dwa wgniecenia, wymieniony pasek rozrządu, przyciemniane szyby, książka serwisowa, cena 1300£. 07719934951

randka w ciemno SMS:

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

Profesjonaliści z zakresu renowacji i czyszczenia podłógmarmur, granit, limestone itp. Experci w dziedzinie sprzątania. Poleć nas - satysfakcja gwarantowana! anna. phoenix@aol.co.uk 07506102122

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Londyn uległy szuka pary mieszkam na Kingston 176cm 74kg mój 07514369453

zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Kursy Kosmetyczne i Stylizacji Paznokci Po Polsku 2017. W Lutym Rabaty nawet do 65% Wysoki Poziom, Akredytowane Certyfikaty! Idealne na rozpoczęcie nowej kariery zawodowej. Szczegóły na www. PolskieKursy.co.uk tel.0784-920-3526

675-MAKIETA 4 68-91.indd 72

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

NC+, Polsat – na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten – to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel:02088101577, Instalacje:07779631401 Zapraszamy

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Najtańsze przeprowadzki i przewozy. Przyjmujemy wszystkie zlecenia. Usługi: -Transport lokalny (Londyn i okolice) oraz międzymiastowe (cale UK). -Przeprowadzki Anglia - Polska także przewóz paczek (przesyłek). Pracujemy 24/7 Zapraszamy 07722560744 mario. remtrans@gmail.com

20/02/2017 17:35:20

073

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

675-MAKIETA 4 68-91.indd 73

20/02/2017 17:35:22

074

675-MAKIETA 4 68-91.indd 74

20/02/2017 17:35:25

075

675-MAKIETA 4 68-91.indd 75

20/02/2017 17:35:27

076

OGŁOSZENIA drobne + Usługi

675-MAKIETA 4 68-91.indd 76

20/02/2017 17:35:29

077

675-MAKIETA 4 68-91.indd 77

20/02/2017 17:35:31

078

OGŁOSZENIA INNE

675-MAKIETA 4 68-91.indd 78

20/02/2017 17:35:33

079

675-MAKIETA 4 68-91.indd 79

20/02/2017 17:35:35

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

675-MAKIETA 4 68-91.indd 80

20/02/2017 17:35:36

081

675-MAKIETA 4 68-91.indd 81

20/02/2017 17:35:38

082

675-MAKIETA 4 68-91.indd 82

20/02/2017 17:35:39

083

675-MAKIETA 4 68-91.indd 83

20/02/2017 17:35:41

084

OGŁOSZENIA budownictwo

675-MAKIETA 4 68-91.indd 84

20/02/2017 17:35:43

085

675-MAKIETA 4 68-91.indd 85

20/02/2017 17:35:46

086

OGŁOSZENIA budownictwo

675-MAKIETA 4 68-91.indd 86

20/02/2017 17:35:49

087

675-MAKIETA 4 68-91.indd 87

20/02/2017 17:35:52

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

675-MAKIETA 4 68-91.indd 88

20/02/2017 17:35:53

089

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

675-MAKIETA 4 68-91.indd 89

20/02/2017 17:35:55

090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

675-MAKIETA 4 68-91.indd 90

20/02/2017 17:35:56

091

675-MAKIETA 4 68-91.indd 91

20/02/2017 17:35:58

092

SPORT Piłka nożna

Manchester United zagra z Chelsea Piłkarze Manchesteru United po wyjazdowym zwycięstwie nad grającym klasę niżej Blackburn Rovers 2:1 awansowali do ćwierćfinału Pucharu Anglii. W tej fazie, jak wyłoniło losowanie, trafili na lidera ekstraklasy Chelsea Londyn.

675-MAKIETA 5 92-100.indd 92

Bramki dla Manchesteru United zdobyli w niedzielę Marcus Rashford w pierwszej połowie i w 75. minucie Szwed Zlatan Ibrahimovic. Przedostatni w tabeli Championship (drugi poziom) Blackburn Rovers, mistrz Anglii z 1995 roku, prowadził od 17. minuty po trafieniu Danny'ego Grahama. Teraz rywalem drużyny Jose Mourinho będzie jego dawny zespół – Chelsea. W pozostałych meczach 1/4 finału Middlesbrough zagra ze zwycięzcą powtórzonego spotkania Huddersfield Town – Manchester City, Tottenham (w niedzielę pokonał na wyjeździe Fulham 3:0) zmierzy się z Millwall, a Lincoln City z lepszym z pary Sutton United – Arsenal. Spotkania tej fazy odbędą się 10-13 marca. Leicester City odpadł w 1/8 finału Pucharu Anglii po porażce na wyjeździe z występującym w trzeciej dywizji Millwall 0:1 (0:0). Gospodarze zwyciężyli, choć prawie całą drugą połowę grali w osłabieniu. W zespole mistrza kraju wystąpili Bartosz Kapustka i Marcin Wasilewski. Kapustka był w wyjściowym składzie i został zmieniony w 60. minucie. Dziesięć minut później z ławki wszedł Wasilewski. Od 52. minuty gospodarze grali w osłabieniu po tym jak drugą żółtą, a w konsekwencji czerwoną kartkę dostał Jake Cooper. Millwall bynajmniej nie stracili przez to zapału do walki – bramkę na wagę zwycięstwa w ostatniej minucie regulaminowego czasu gry zdobył Shaun Cummings. – Gdy grali w osłabieniu, to szło im nawet lepiej niż nam, choć byliśmy w pełnym składzie. Widać było u nich więcej serca i większe pragnienie zwycięstwa. Zasłużyli na nie – przyznał menedżer „Lisów” Claudio Ranieri. Jego podopieczni nie mają dobrej passy w tym sezonie. Przegrali pięć ostatnich meczów ligowych, w tabeli zajmują 17. miejsce i są nad strefą spadkową. Millwall uchodzi za pogromcę drużyn z Premier League. We wcześniejszych rundach Pucharu Anglii wyeliminował Bournemouth i Watford. Zawiódł też inny faworyt. Manchester City zremisował na wyjeździe bez-

bramkowo z drugoligowym Huddersfield i wicelidera tabeli ekstraklasy czeka powtórzony mecz. Inny przedstawiciel Premier League – Middlesbrough – wymęczył zaś w ostatnich minutach zwycięstwo nad występującym na co dzień w trzeciej dywizji Oxford United 3:2. Sprawcą największej niespodzianki dnia byli jednak piłkarze Lincoln City, którzy zostali pierwszą od 103 lat amatorską drużyną, która awansowała do ćwierćfinału Pucharu Anglii. Rywalizujący w piątej klasie rozgrywkowej zespół pokonał na wyjeździe przedstawiciela ekstraklasy Burnley 1:0 (0:0). Poprzednim zespołem amatorskim, który dotarł do najlepszej „ósemki” rozgrywek, był w 1914 roku Queens Park Rangers. Burnley zajmuje 12. miejsce w Premier League. Biorąc pod uwagę wszystkie klasy rozgrywkowe Lincoln City znajduje się o 81 pozycji niżej. – To moment zmieniający życie. To odmieni też postrzeganie naszego klubu. Futbol na poziomie, na którym na co dzień gramy, nie jest romantyczny. Dla moich graczy taka chwila to coś wyjątkowego. Ktokolwiek twierdzi, że Puchar Anglii to już martwe rozgrywki, nie był w ostatnich tygodniach w naszym mieście – podkreślił menedżer Lincoln City Danny Cowley. Jeden z jego zawodników – Matt Rhead – do niedawna pracował w firmie produkującej maszyny, Nathan Arnold z kolei dorabia jako fryzjer. – Nie ma dla nas wytłumaczenia. Niestety, zostaliśmy częścią snu Lincoln City – przyznał menedżer Burnley Sean Dyche. Lincoln City za dotychczasowe występy w Pucharze Anglii zarobił już prawie milion funtów. W obecnej edycji w 1/8 finału po raz pierwszy w 146-letniej historii Pucharu Anglii znalazły się dwie drużyny spoza czterech najwyższych klas, w których rywalizują zespoły profesjonalne. Szansę na dołączenie do Lincoln City w gronie ćwierćfinalistów miał także Sutton United, którego jednak czekało trudne zadanie. Kolejnym rywalem klubu z północno-zachodniej części Londynu był stołeczny Arsenal, a pojedynek ten zakończył się już po zamknięciu tego wydania gazety. « 20/02/2017 17:42:10

093 Sensacyjna porażka Legii w Warszawie Broniąca mistrzowskiego tytułu Legia Warszawa przegrała u siebie z ostatnim dotychczas w tabeli Ruchem Chorzów 1:3 w 22. kolejce piłkarskiej ekstraklasy. Liderem jest Lechia Gdańsk. Legioniści, którzy wcześniej zremisowali u siebie z Ajaksem Amsterdam 0:0 w pierwszym meczu 1/16 finału Ligi Europejskiej, trzy dni później spisali się znacznie gorzej w rywalizacji z Ruchem. Już na początku drugiej połowy przegrywali aż 0:3. W pierwszej części spotkania bramki dla gości zdobyli Patryk Lipski i po efektownym strzale z dystansu Maciej Urbańczyk, a w 51. minucie prowadzenie gości podwyższył Jarosław Niezgoda, wypożyczony latem 2016 roku z... Legii. Od 77. minuty chorzowianie musieli grać w dziesiątkę; czerwoną kartkę zobaczył wówczas Adam Pazio. Mimo głośnego dopingu kibiców legioniści zdołali zdobyć tylko jedną bramkę – w 85. minucie po strzale Miroslava Radovica. Legia z dorobkiem 38 punktów pozostała na trzecim miejscu. Traci pięć do Lechii Gdańsk i cztery do Jagiellonii Białystok, a ma taki sam dorobek jak czwarty Lech Poznań. Chorzowianie, którym odjęto zimą karnie cztery punkty, mają ich obecnie 19 i awansowali kosztem Górnika Łęczna na przedostatnią pozycję. Lider i wicelider zagrali już w piątek. Lechia dość pechowo straciła zwycięstwo w wyjazdowym meczu z piątym w tabeli Bruk-Betem Termalicą. W 73. minucie gola dla gości zdobył Sławomir Peszko. Gdy wydawało się, że gdańszczanie wrócą z Niecieczy z mozolnie wywalczonymi trzema punktami, sędzia podyktował... rzut karny dla gospodarzy. W szóstej minucie doliczonego czasu gry do wyrównania doprowadził Łotysz Vladislavs Gutkovskis. Piątkowy remis jest pierwszym, który drużyna z Niecieczy zanotowała po dziewięciu kolejnych meczach. Znacznie łatwiejszą od Lechii przeprawę miała Jagiellonia. Wicelider pokonał u siebie aż 5:0 Górnika Łęczna, dla którego był to pierwszy tegoroczny mecz w lidze (spotkanie poprzedniej kolejki – 675-MAKIETA 5 92-100.indd 93

Fot. PAP / Bartłomiej Zborowski

z Zagłębiem Lubin – zostało przełożone). W świetnej dyspozycji był Konstantin Vassiljev. Estończyk zdobył dwie bramki i przy dwóch asystował. Górnika po raz drugi prowadził były selekcjoner reprezentacji Franciszek Smuda i znów zanotował taki wynik. Jeszcze w grudniu jego zespół uległ 0:5 Legii na Łazienkowskiej. Czwarty w tabeli Lech nie miał problemów w sobotę z pokonaniem na wyjeździe wicemistrza Polski Piasta Gliwice 3:0. Osłabiony kontuzjami gliwicki zespół poniósł czwartą z rzędu porażkę i jest dopiero 14. w tabeli (22 pkt). W Gliwicach wyróżnił się Radosław Majewski, który strzelił dwie bramki. Trzecie trafienie dołożył Dawid Kownacki. Pierwsze zwycięstwo od 6 listopada odnieśli piłkarze Śląska Wrocław. Dru-

żyna prowadzona od tego roku przez Jana Urbana pokonała w sobotę przed własną publicznością Wisłę Kraków 1:0, a trzy punkty gospodarzom dała bramka w 76. minucie wprowadzonego niedługo wcześniej na boisko Hiszpana Joana Romana (pierwszy gol w sezonie). W innym sobotnim meczu, w którym kibice zobaczyli aż sześć bramek, ze zwycięstwa cieszyli się gospodarze z Kielc. Korona pokonała beniaminka Wisłę Płock 4:2. Dwa gole z rzutów karnych zdobył dla gospodarzy Jacek Kiełb. Cracovia zremisowała w niedzielę z Pogonią Szczecin 1:1. Losy meczu rozstrzygnęły się na początku drugiej połowy. Gospodarze prowadzili po trafieniu Krzysztofa Piątka (drugi gol w drugim kolejnym meczu), ale w 51. minucie wyrównał Adam Frączczak. « 20/02/2017 17:42:11

094

SPORT Piłka nożna + Siatkówka

Czołówka drugiej ligi solidarnie wygrywa Daniel Kowalski, polsport.co.uk

W minioną niedzielę ćwierćfinałowe rewanże Pucharu Ligi przeplatały się meczami ligowymi. To dlatego o punkty w obu ligach rozegrano tylko pięć spotkań. Inter RSVM Team po raz kolejny oddaje punkty walkowerem, bowiem nie potrafi skompletować meczowej kadry. Tym razem z punktowego prezentu skorzystali zawodnicy Joga Bonito. W drugim meczu ekstraklasy PCW Olimpia zasłużenie wygrała ze Scyzorykami 3-0. Na drugim froncie po wyśmienitym początku roku IFX FC zalicza kolejną wpadkę, przegrywając tym razem z Wima Team (1-3). W identycznych rozmiarach PMBC uległo wiceliderowi (KS04 Ark), tu jednak wynik spotkania prawie do ostatniej minuty pozostał otwarty, a przy odrobinie pojedynek mógł się zakończyć podziałem punktów. W ostatnim meczu drugiej ligi Turbo Kozaki gromią Emigrantów 9-2, zbliżając się tym samym już tylko na trzy punkty do czwartego w tabeli PMBC. «

675-MAKIETA 5 92-100.indd 94

I Liga

II Liga

Wyniki 13. kolejki Inter RSVM Team – Joga Bonito 0-5 PCW Olimpia – Scyzoryki 3-0

Wyniki 13. kolejki IFX FC – Wima Team (s) 1-3 PMBC – KS04 Ark (s) 1-3 Turbo Kozaki – Emigranci (b) 9-2

1. White Wings Seniors 12 51-17 36 2. The 12 Team 12 67-11 25 3. PCW Olimpia (b) 14 36-33 25 4. FC Cobalt (m) 12 59-21 24 5. Scyzoryki 14 38-41 22 6. Ziomale FC 12 40-28 21 7. Joga Bonito (p) 14 39-23 18 8. Power Rangers (b) 12 18-46 9 9. Piątka Bronka 12 13-64 4 10. Inter RSVM Team 14 10-87 4

1. Warriors of God (s) 11 54-14 28 2. KS04 Ark (s) 12 35-16 27 3. Wima Team (s) 12 35-17 23 4. PMBC 13 38-26 23 5. Turbo Kozaki 12 52-29 20 6. Mazury Team 11 23-26 11 7. Whitehawk FC (b) 12 24-58 10 8. IFX FC 12 28-36 9 9. Emigranci (b) 11 8-75 1

Zestaw par 14. kolejki 09:30 Scyzoryki – Power Rangers (b) 10:25 Ziomale FC – FC Cobalt (m) 11:20 Inter RSVM Team – Piątka Bronka 12:15 White Wings Snr. – The 12 Team

Zestaw par 14. kolejki 09:30 PMBC – Warriors of God (s) 10:20 KS04 Ark (s) – KS04 Ark (s) 11:20 Whitehawk FC (b) – Emigranci (b) 12:15 Wima Team (s) – Turbo Kozaki

20/02/2017 17:42:13

095 IBB Polonia Londyn dopisuje jeden punkt do ligowej tabeli

675-MAKIETA 5 92-100.indd 95

Fot. Monika Jakubowska

W minionej kolejce ligi angielskiej Super 8 zmierzyły się dwa zespoły z czołówki tabeli. W sobotę 18 lutego IBB Polonia Londyn we własnej hali podjęła drużynę z Newcastle. Po pięciosetowym pojedynku i walce na przewagi gospodarze musieli uznać wyższość przeciwnika. Mecz zakończył się wygraną Team Northumbria 2:3 (25:16, 25:13, 18:25, 27:29, 15:17). – Jestem zadowolony z wysokiego poziomu gry naszej drużyny, ale już nie do końca z wyniku. Szkoda, że nie zakończyliśmy meczu w trzech setach. Po wygraniu trzeciej partii spotkania, Team Northumbia uwierzyła w siebie i złapała wiatr w żagle. Obie drużyny w kolejnych setach grały bardzo ładną siatkówkę. Mieliśmy swoje piłki meczowe, ale ostatecznie to przeciwnikowi dopisało szczęście. Pokazaliśmy, że bez naszych dwóch środkowych i jednego rozgrywającego potrafimy dorównać, a momentami nawet być lepsi od Northumbrii, która naprawdę jest dobrym zespołem. ¬Spotkanie na pewno zapewniło sporo emocji kibicom, którzy licznie zgromadzili się w naszej hali. Dziękujemy, że byliście. ¬– skomentował Piotr Graban, trener IBB Polonii Londyn. – Po Pucharze CEV Challenge zdarzyło się kilka urazów w drużynie, nie trenujemy i nie gramy w pełnym składzie, a to się odbija na wyniku. O ostatecznym rezultacie sobotniego spotkania zadecydowały detale. Mieliśmy piłkę meczową w górze, niestety nie skończyliśmy ataku i zamiast wygrać 3:1, przegraliśmy 2:3. Gra stała na dobrym poziomie i kibice na pewno nie narzekali na brak emocji – powiedział Bartosz Kisielewicz, rozgrywający IBB Polonii Londyn. Na podopiecznych Piotra Grabana czeka kolejny tydzień ciężkiej pracy na treningach ze względu na powracające rozgrywki pucharowe. W sobotę 25 lutego IBB Polonia na własnym terenie zmierzy się z siatkarzami Wessex. Stawką spotkania będzie awans do finału Pucharu Anglii. – Teraz koncentrujemy się na pojedynku z Wessex. Odbędziemy trzy ważne treningi przed nadchodzącym meczem. W tym tygodniu powinniśmy trenować już niemal w komplecie, więc liczę na dobry występ moich zawodników i awans do

finału Pucharu Anglii. Kibiców zachęcam oraz zapraszam do przybycia na halę i kibicowania drużynie. Będziemy potrzebować wsparcia – dodał Piotr Graban. – Nadchodzący tydzień będzie dla nas bardzo ważny. Mamy tylko jedną szansę, aby dostać się do finału Pucharu Anglii. Wyjdziemy na ten mecz z nastawieniem jakby to już był finał. Na pewno damy z sie-

bie wszystko i jestem przekonany, że uda nam się pozostać w walce o obronę tytułu ¬– zakończył Bartosz Kisielewicz. Mecz odbędzie się w hali Brentford Fountain Leisure Centre (TW8 0HJ). Początek spotkania zaplanowano na godzinę 15:00. Bilety można rezerwować za pośrednictwem strony http:// polonia.eventbrite.co.uk. « 20/02/2017 17:42:17

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

675-MAKIETA 5 92-100.indd 96

20/02/2017 17:42:17

097 WODNIK

BLIŹNIĘTA

WAGA

Czas dobrej passy. Skup się i pomyśl co mógłbyś poprawić w swoim otoczeniu. Zmiana wyglądu mieszkania a może pracy, wszystko to będzie dla Ciebie korzystne. Możesz teraz z łatwością zjednywać sobie ludzi. Wykorzystaj to, bo chętnie Ci pomogą w osiągnięciu celów.

Najbliższe dni zdecydowanie będziesz mógł zaliczyć do udanych. Poprawi się Twoja kondycja. Jeśli miałeś ostatnio problemy zdrowotne, okaże się, że rehabilitacja jest prostsza, niż się spodziewałeś. Wstąpi w Ciebie radość życia i odzyskasz wewnętrzny spokój.

Będzie Ci dopisywał dobry nastrój. Poczujesz jak wstępuje w Ciebie pozytywna energia i nowe siły. Możesz zapragnąć zmian. Ważne jedynie, abyś decyzje dotyczące przyszłości przedyskutował z partnerem. Nie zważaj na malkontentów w swoim otoczeniu.

RYBY

RAK

SKORPION

Możesz być nieco roztrzepany. Najbliższe dni mogą być burzliwe. Uważaj, prowadząc samochód, pilnuj swojego portfela i ważnych dokumentów. Stroń od ludzi, w których towarzystwie nie czujesz się komfortowo. Jeśli zachowasz rozsądek, nic złego się nie wydarzy.

Bądź przygotowany na niespodzianki. W Twoim życiu mogą wydarzyć się teraz rzeczy nieprawdopodobne, a wręcz magiczne. Sprawy, które z pozoru mogą wydawać się przegrane, niewykluczone, że zakończą się wielkim sukcesem. Zwracaj jednak uwagę na drobne szczegóły.

Czy czujesz się gotowy na zmiany? Nowe propozycje zawodowe, które otrzymasz w najbliższych dniach niespodziewanie otworzą przed Tobą nieznane możliwości. Niezależnie, czy z nich skorzystasz czy nie, zrozumiesz że nie musisz myśleć i podążać utartymi schematami.

BARAN

LEW

STRZELEC

W nadchodzącym czasie możliwe są przejściowe problemy finansowe. Pamiętaj, że mniejsza suma na koncie nie jest powodem, abyś od razu wpadał w panikę. Z pomocną dłonią przyjdzie Ci znajoma osoba. Wspólnie uda Wam się znaleźć sposób, by poprawić Twoją sytuację materialną.

Możesz poczuć się przytłumiony i przygaszony. Główne przyczyny to trudne ostatnio relacje z rodziną i partnerem. Masz poczucie jakbyście mówili w dwóch różnych językach. Nie poruszaj teraz kontrowersyjnych tematów. Wstrzymaj się do momentu, aż poczujesz, że znów panuje harmonia.

Zmęczony zimową aurą, zaczniesz wybiegać myślami w przyszłość i planować wakacje. Uważaj, abyś nie zaniedbywał przez to swoich obowiązków w pracy. Zmobilizuj swoje siły na działania służbowe. Będziesz musiał załatwić kilka ważnych spraw, od których wiele może zależeć.

BYK

PANNA

KOZIOROŻEC

Gwiazdy przyniosą spokój i sprawią, że staniesz się bardziej refleksyjny. Dobry okres, byś zajrzał w głąb siebie. To także czas podsumowań, jakie cele udało Ci się ostatnio zrealizować. Pomyśl o medytacji i jodze, dzięki którym mógłbyś osiągnąć stan pełnego oczyszczenia.

Czujesz się zmęczony i wypalony. Potrzebujesz odpoczynku od codziennych spraw. Jeśli nie możesz pozwolić sobie na krótki urlop, zorganizuj tak swoje życie, abyś odpoczywał w domu. Wieczorami wyłącz telefon, zrelaksuj się, obejrzyj dobry film. Rób to, co sprawia Ci przyjemność.

Powinieneś zwolnić trochę tempo. Odpocząć od pracy i codziennych obowiązków. Teraz skoncentruj się bardziej na sobie i swoich potrzebach. Wycisz się, pójdź na samotny spacer, a poczujesz jak odzyskujesz harmonię duszy. Dobry czas na przemyślenia i podsumowania.

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

675-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

20/02/2017 17:42:18

675-MAKIETA 5 92-100.indd 98

20/02/2017 17:42:19

675-MAKIETA 5 92-100.indd 99

20/02/2017 17:42:22

675-MAKIETA 5 92-100.indd 100

20/02/2017 17:42:24