Cooltura Issue 683

cooltura.co.uk

683-COVER.indd 1

22 kwietnia 2017

16 (683)

13/04/2017 15:54:36

683-MAKIETA 1 01-23.indd 2

13/04/2017 16:48:04

683-MAKIETA 1 01-23.indd 3

13/04/2017 16:48:07

W NUMERZE 683.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

040 010

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / JAREK SĘPEK MARCIN SZCZEPAŃSKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

054

012 006 W OBIEKTYWIE

Światowy lider targów fitness

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

wydarzeń branżowych tego roku –

022 GOSPODARKA 024 PRAWO 026 TEMAT NUMERU Komu w drogę, temu przepisy

032 KOMENTARZ TYGODNIA Chłopiec z zapałkami

036 FELIETON Nowa wojna USA

040 SYGNAŁY Porady

042 TRANSPORT 044 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia

052 KONCERT Jerzy Małek: To będzie niezapomniany wieczór

683-MAKIETA 1 01-23.indd 4

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

054 FITNESS

008 NA WYSPACH

020 UNIA EUROPEJSKA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk , wew. 229 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

zaprasza na jedno z największych BodyPower Expo 2017

056 W MIEŚCIE I ZA MIASTEM Eltham Palace

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

060 MUZYKA

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see:

Nowa płyta Tymona

IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

T 020 3325 4288 E complaints@impress.press W impress.press

Nie samym rosołem człowiek żyje

Okładka: TOMEK WALECIUK

Przyprawa jak złoto

066 ZDROWIE I URODA Woda gotowana: Nie taka zdrowa jak ją malują?

068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

13/04/2017 16:48:12

683-MAKIETA 1 01-23.indd 5

13/04/2017 16:48:13

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest Londyn

„Doctor Who” powraca W sobotę 15 kwietnia wystartowała na antenie BBC nowa seria słynnego serialu „Doctor Who”. Z tej okazji na londyńskim Southbank pojawiła się specjalna grafika stworzona przez 3D Joe & Max. Przed premierą pierwszego odcinka nowego sezonu odwiedzili ją Pearl Mackie wcielająca się w rolę Bill oraz Peter Capaldi, grający Doktora.

683-MAKIETA 1 01-23.indd 6

13/04/2017 16:48:14

Fot. Tim P. Whitby/Getty Images 683-MAKIETA 1 01-23.indd 7

13/04/2017 16:48:16

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

„Daily Mail” zapłaci odszkodowanie Melanii Trump Brytyjski tabloid „Daily Mail” zgodził się zapłacić amerykańskiej pierwszej damie Melanii Trump nieokreśloną sumę i przeprosił za opublikowanie fałszywych informacji o tym, jakoby usługi, które oferowała w latach 90. „wykraczały poza zwykły modeling”.

683-MAKIETA 1 01-23.indd 8

»

46-letnia żona Donalda Trumpa pozwała wydawcę „Daily Mail” w Wielkiej Brytanii, a w lutym także Mail Media Inc. w Nowym Jorku z powodu tekstu z sierpnia 2016 roku. Zażądała 150 milionów dolarów odszkodowania, argumentując, że artykuł zaszkodził jej reputacji i że z jego powodu straciła szansę na zarobienie milionów dolarów.

Według osoby powiązanej z tą sprawą, na którą powołuje się agencja Reutera, ugoda jest warta niecałe 3 mln dolarów.

Obie strony opublikowały wspólne oświadczenie, w którym ogłosiły, że tabloid wycofuje nieprawdziwy artykuł, wypłaci Melanii Trump odszkodowanie i pokryje koszty obsługi prawnej. Nie podano, o jaką sumę chodzi.

W ramach ugody gazeta opublikowała przeprosiny na swym portalu. „Artykuł z 20 sierpnia 2016 roku na temat Melanii Trump (...) kwestionował charakter jej pracy jako profesjonalnej modelki i powielał twierdzenia, że oferowała ona usługi, które wykraczały poza zwykły modeling. (...) Przyznajemy, że te twierdzenia na temat pani Trump nie są prawdziwe i wycofujemy je” – napisano.

W sierpniu 2016 roku, w środku kampanii przed wyborami w USA, w których mąż Melanii był republikańskim kandydatem na prezydenta, tabloid napisał, powołując się na jedno z pism w Słowenii, że agencja modelek, z którą Trump współpracowała w latach 90., zajmowała się również biznesem „pań do towarzystwa”. Agencja miała pośredniczyć w nawiązywaniu kontaktów między zamożnymi klientami i kobietami świadczącymi usługi seksualne. Dziesięć dni później tabloid oświadczył, że nie dysponuje żadnymi dowodami na prawdziwość tych informacji.

Reprezentujący w sądzie obecną pierwszą damę John Kelly oświadczył, że te insynuacje „uderzyły w godność osobistą” jego klientki. Z kolei adwokat wydawcy „Daily Mail” Catrin Evans powiedziała podczas przesłuchania przed Wysokim Trybunałem (High Court) w Londynie, że firmie zależy na „wyjaśnieniu sprawy i chce przeprosić powódkę za wszelkie cierpienia i zakłopotanie spowodowane przez artykuł”.

Melania Trump, która obecnie zajmuje się produkcją i reklamą biżuterii, jest z pochodzenia Słowenką. W latach 90. przyjechała do USA, gdzie w 2005 roku wyszła za mąż za obecnego prezydenta USA Donalda Trumpa. «

13/04/2017 16:48:18

009

683-MAKIETA 1 01-23.indd 9

13/04/2017 16:48:20

Czerwone maki z Southend-on-Sea

Fot. PAP/Ian Gavan/Getty Images

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Artysta Paul Cummins pozuje do zdjęcia przy swojej instalacji „Wave” na Barge Pier w Southend-on-Sea. Dzieło powstało w nawiązaniu do pracy „Blood Swept Lands and Seas of Red” autorstwa Paula Cumminsa i Toma Pipera – instalacji złożonej z 888.246 ceramicznych maków, z których każdy symbolizował brytyjskiego żołnierza poległego w czasie I wojny światowej, a którą można było podziwiać w Tower of London w 2014 r.

683-MAKIETA 1 01-23.indd 10

13/04/2017 16:48:24

011

683-MAKIETA 1 01-23.indd 11

13/04/2017 16:48:25

012

WIADOMOŚCI NA wyspach

Policjant pożegnany z najwyższymi państwowymi honorami 683-MAKIETA 1 01-23.indd 12

Fot. PAP/EPA/Sean Dempsey

Karawan z ciałem Keitha Palmera przyjeżdża do Southwark Cathedral

13/04/2017 16:48:26

013 Kilkanaście tysięcy londyńczyków pożegnało 48-letniego policjanta Keitha Palmera, który zginął 22 marca w zamachu terrorystycznym na brytyjski parlament. – Jesteśmy z niego niezwykle dumni – mówiła szefowa Metropolitan Police Cressida Dick.

Jakub Krupa, PAP

»

Palmer zginął od ciosów nożem, gdy próbował powstrzymać 52-letniego Khalida Masooda przed wdarciem się na dziedziniec brytyjskiego parlamentu.

Wcześniej terrorysta wjechał samochodem w tłum ludzi na Moście Westminsterskim. Łącznie w ataku zginęło pięć osób, a ponad 45 zostało rannych; sprawca został śmiertelnie postrzelony przez interweniujące służby bezpieczeństwa.

Za zgodą królowej Elżbiety II trumna z ciałem funkcjonariusza przez ostatnią dobę znajdowała się w kaplicy św. Marii w Pałacu Westminsterskim; tradycyjnie czyni się tak w przypadku osób szczególnie zasłużonych dla Wielkiej Brytanii. Flagi nad Scotland Yardem – siedzibą policji metropolitalnej w Londynie – opuszczono do połowy masztu.

Trumna została przewieziona w uroczystym kondukcie pogrzebowym, wzorowanym na pogrzebach państwowych, pomiędzy parlamentem a katedrą w dzielnicy Southwark. Wzdłuż trasy przejazdu wartę sprawowali policjanci z całej Wielkiej Brytanii – ponad 5 tys. osób – którzy chcieli oddać mu ostatni hołd. Według brytyjskich mediów było to największe zgromadzenie funkcjonariuszy policji w historii.

W momencie rozpoczęcia mszy, o godz. 14 wszyscy brytyjscy policjanci uczcili pamięć zmarłego kolegi dwoma minutami ciszy. W uroczystości w katedrze Southwark wzięło udział między innymi około 50 członków rodziny Palmera, w tym jego żona i pięcioletnia córka, rodzice oraz rodzeństwo. Zwłoki policjanta zostały skremowane.

Nowa szefowa Scotland Yardu Cressida Dick mówiła pod kościołem dziennikarzom, że „ma nadzieję, iż w tym strasznym, smutnym czasie dzisiejszy hołd daje rodzinie nieco komfortu”. O Palmerze powiedziała: – Jesteśmy z niego niezwykle dumni, nasze serca są z jego rodziną.

Dick – pierwsza kobieta na czele służby w jej 188letniej historii – podkreśliła, że od czasu zamachu brytyjscy policjanci w całym kraju informowali o pozytywnych zachowaniach przechodniów, którzy wyrażali solidarność z nimi po śmierci Palmera i dziękowali im za poświęcanie życia w celu zapewnienia bezpieczeństwa.

Popołudniówka „Evening Standard” opublikowała na okładce zdjęcie konduktu pogrzebowego z tytułem „Łzy dla bohatera”. « 683-MAKIETA 1 01-23.indd 13

13/04/2017 16:48:27

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Najskuteczniejsze sposoby na klienta

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Właściciele restauracji wiedzą, co robią.

MUZYKA

Tak głośno, że nie idzie rozmawiać. Wszędzie jest coraz głośniej. Konwersacja nie ma sensu, skoro większość i tak nie dociera. Przekrzykujecie się nawzajem, po czym rezygnujecie i skupiacie głównie na jedzeniu. Konsumujesz szybciej, niż gdybyś mówił i jadł. Ukończysz prędzej, zamówisz następne albo zwolnisz miejsce. Czyż nie o to chodzi? Mowa tu o ogólnodostępnych lokalach, te najdroższe inaczej wykorzystują muzykę do swoich celów. Jest udowodnione, że jeśli 683-MAKIETA 1 01-23.indd 14

13/04/2017 16:48:28

015 w tle płynie muzyka klasyczna, to ceny w karcie spokojnie można podnieść o 10 proc.

KSZTAŁT STOŁU

Spotkanie przy okrągłym daje klientowi większą satysfakcję niż przy kwadratowym, prostokątnym czy w innym kształcie z ostrymi końcami. Okrągły mebel zajmuje więcej miejsca, toteż wstawia się różne. Sieciówka typu McDonald’s specjalnie wyposaża lokale w twarde siedzenia. Na tyle wygodne, aby można było zjeść i na tyle niewygodne, aby nie przebywać w nich dłużej niż 10 min, zwalniając miejsce innym oczekującym.

SZTUĆCE

Im cięższe tym klient jest w stanie zostawić więcej pieniędzy, bo uznaje lokal za bardziej elegancki.

NAZWY POTRAW

Nazwa sprzedaje potrawę. Hipermarkety dają warzywom i owocom wymyślne określenia. Brzmią swojsko, bo wiedzą, że klient woli angielskie, „tutejsze”, a że kupuje argentyńskie czy marokańskie to już inna sprawa.

W restauracjach lepiej aby brzmiało wykwintnie, może być światowo, wybór powinien być nie za duży, nie za mały. Eksperci są zgodni: idealna liczba 7, dlatego w idealnej karcie powinno się znaleźć 7 przystawek, 7 dań głównych i 7 deserów.

ILE KLIENT DA RADĘ ZJEŚĆ?

Na czerwonym talerzu na pewno zje mniej. Jeśli dostanie do ręki miseczkę (zawartość dowolna) to też zje mniej, niż gdyby ta stała na stole. Trzymając ją w dłoniach, czuje rzeczywisty ciężar połykanej potrawy, więc szybciej się zatrzyma. Rada dla konsumenta. Chcesz jeść mniej, jedz do lustra lub na talerzu, w którym się odbijasz. Do zastosowania może nie zawsze w restauracji, ale w domu da się na pewno. Dobrze też, gdy przed spożyciem wyobrazisz sobie siebie jedzącego dokładnie to samo. Częściowo zaspokoisz głód jeszcze przed przystąpieniem do konsumpcji.

Spożywanie pokarmu angażuje wszystkie zmysły. To nie tylko to, co smakujemy, ale także to, co widzimy, słyszymy i czujemy węchem. Do każdego posiłku podchodzimy z nadzieją i oczekiwaniem, czyli włączamy kolejne emocje. Istnieje wiele udokumentowanych teorii naukowych, które z powodzeniem wykorzystuje się w przemyśle gastronomicznym. Każdy z nas żyje w innym świecie smaków. I nie tyle chodzi tu o to, czy jakiś lubimy, co raczej czy go w ogóle rozpoznajemy. Na przykład jeden procent populacji nie jest w stanie wyczuć wanilii. Mówi się, że zdolność do rozpoznawania smaków możemy dziedziczyć. Jakaś część ludzi posiada super wyczucie, inni mniejsze. Po spróbowaniu tej samej potrawy, jedni wykryją w niej gorzkość, inni nie zauważą niczego.

Na podstawie książki „The new science of eating” autorstwa Charlesa Spence’a.

683-MAKIETA 1 01-23.indd 15

13/04/2017 16:48:29

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Pociąg pojechał do Chin

»

Pierwszy pociąg towarowy z Wielkiej Brytanii do Chin w zeszły poniedziałek wyruszył z podlondyńskiego Stanford-Le-Hope. Podróż do miasta Yiwu we wschodnich Chinach ma trwać trzy tygodnie, pociąg przemierzy 12 tys. km.

Trasa połączenia wiedzie między innymi przez Polskę.

W kontenerach pierwszego składu, który wyjechał z dworca Stanford-LeHope w hrabstwie Essex, znajdują się między innymi preparaty witaminowe,

odżywki dla dzieci oraz leki, którymi Wielka Brytania chciałaby zbudować swoją konkurencyjną pozycję w handlu z Chinami po opuszczeniu Unii Europejskiej.

Pociąg towarowy ma dotrzeć do Yiwu po trzech tygodniach od wyruszenia spod Londynu. To o połowę krócej niż obecnie wymaga transport drogą morską.

Pierwszy pociąg z Chin do Wielkiej Brytanii przybył w połowie stycznia.

Dzięki połączeniu Londyn stał się 15. euro-

pejskim miastem, z którego można się bezpośrednio dostać koleją do Chin.

Trasa wiedzie między innymi przez Francję, Belgię, Niemcy, Polskę, Białoruś, Rosję i Kazachstan. Stanowi element inicjatywy gospodarczej Pasa i Szlaku. Działania stanowią reaktywację dawnej handlowej drogi wiodącej z Chin do Europy, która z końcem średniowiecza i rozrostem imperium tureckiego straciła na znaczeniu.

Nowy Jedwabny Szlak prowadzi do Europy przez kraje środkowoazjatyckie. «

Wykradziono dane klientów korzystających z „chwilówek”

»

Brytyjska firma mikropożyczkowa Wonga poinformowała, że dane osobowe części jej klientów mogły zostać wykradzione w wyniku nieautoryzowanego dostępu do baz danych. Incydent dotyczy ok. 245 tys. osób w Wielkiej Brytanii i 22 tys. w Polsce. Firma opublikowała na swojej anglojęzycznej stronie oświadczenie, w którym podkreśliła, że „pracuje w trybie pilnym nad ustaleniem szczegółów incydentu”.

Wśród informacji, które mogły zostać wykradzione są między innymi dane osobowe, adresy zamieszkania i poczty elektronicznej, ostatnie cztery cyfry kart kredytowych oraz numery kont bankowych.

Klientom Wongi doradzono, aby zmienili swoje hasła, a także sprawdzali, czy na

683-MAKIETA 1 01-23.indd 16

ich rachunkach bankowych nie dochodzi do transakcji, które mogłyby wzbudzić podejrzenia. Zasugerowano również, aby skontaktowali się ze swoim bankiem, informując ich o incydencie i prosząc o obserwację konta pod kątem bezpieczeństwa.

Dyrektor ds. public relations Wongi na Polskę Eliza Więcław powiedziała, że w przypadku polskich klientów hakerzy mieli dostęp do imion i nazwisk, adresów i numerów PESEL, a w niektórych sytuacjach także numerów dowodów osobistych. Jak podkreśliła, wszystkie osoby, których dane mogły zostać wykradzione, zostały o tym poinformowane mailowo, a firma zapewnia im wsparcie telefoniczne w razie pytań. Rzeczniczka poinformo-

wała, że firma złożyła do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. – Będziemy na bieżąco współpracować z organami ścigania w celu wyjaśnienia okoliczności i wykrycia sprawców – zapewniła.

Więcław zaznaczyła, że w wyniku incydentu Wonga przebudowuje infrastrukturę informatyczną, wzmacniając istniejące zabezpieczenia. – Wyeliminowaliśmy możliwość przeprowadzenia tego typu ataków w przyszłości – dodała.

Wonga to brytyjska firma specjalizująca się w udzielaniu wysokooprocentowanych mikropożyczek z krótkim terminem zapadalności (tzw. „chwilówek”).

(Jakub Krupa) «

13/04/2017 16:48:29

017

683-MAKIETA 1 01-23.indd 17

13/04/2017 16:48:31

018

WIADOMOŚCI tekst sponsorowany biznes Unia Europejska

Kontrole na granicach mogą powrócić Parlament Europejski i rządy państw UE uzgodnili reformę systemu Schengen, która dopuszcza tymczasowe kontrole na wewnętrznych granicach Unii, jeśli jakieś państwo nie radzi sobie z ochroną granicy zewnętrznej UE, co zagraża bezpieczeństwu pozostałych państw.

»

Kampanię na rzecz zmian w układzie z Schengen podjęto w 2011 r., gdy w kwietniu tego roku Francja na krótko wprowadziła kontrole na swej granicy z Włochami, by powstrzymać napływ imigrantów ze wstrząsanej wówczas zaburzeniami politycznymi Afryki Północnej. W czerwcu 2011 r. rządy państw UE uzgodniły zmiany w systemie, ale aż dwa lata trwały negocjacje w tej sprawie z Parlamentem Europejskim, który był sceptyczny wobec reformy zasad Schengen.

Reforma przewiduje, że Komisja Europejska będzie systematycznie kontrolować i oceniać, czy zasady systemu Schengen są przestrzegane.

Jeśli w toku tej oceny Komisja uzna, że jakieś państwo nie wywiązuje się ze swoich obowiązków członka strefy Schengen – przez co naraża na szwank funkcjonowanie całego systemu i stwarza zagrożenie dla porządku publicznego i bezpieczeństwa wewnętrznego – będzie mogła zalecić państwu podjęcie konkretnych działań, a w ostateczności zaproponować przywrócenie kontroli na wewnętrznych granicach przez jedno bądź więcej państw.

Ostateczne zalecenia w tej sprawie wydawać będzie Rada UE, czyli przedstawiciele rządów państw członkowskich.

Kontrole graniczne będą mogły być przy-

wrócone na sześć miesięcy i maksymalnie przedłużone do dwóch lat.

Utrzymane zostaną dotychczasowe zasady zezwalające krajom członkowskim strefy Schengen na tymczasowe przywrócenie kontroli granicznych ze względu na możliwe zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego. Np. podczas dużych imprez sportowych można kontrolować granice przez 30 dni, a w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń jak atak terrorystyczny – przez 10 dni.

Zdaniem unijnej komisarz spraw wewnętrznych Cecilii Malmstroem uzgodniona reforma poprawi funkcjonowanie strefy Schengen, na czym skorzystają obywatele UE. – Komisja Europejska będzie interweniować w przypadku łamania zasad Schengen. To wzmocni zaufanie pomiędzy państwami członkowskimi (...) a jednocześnie służyć będzie ochronie jednego z największych osiągnięć integracji europejskiej, jaką jest swobodny przepływ osób – oświadczyła Malmstroem.

Układ z Schengen to porozumienie, które znosi kontrole osób na granicach wewnętrznych między państwami członkowskimi. Do układu z Schengen przystąpiły 22 kraje UE (bez Wielkiej Brytanii, Irlandii, Bułgarii, Rumunii i Cypru) oraz Norwegia, Islandia, Szwajcaria i Liechtenstein. «

Idziemy w złym kierunku?

»

Większość Europejczyków uważa, że sprawy w UE idą w złym kierunku – wynika z badania Instytutu Gallupa, które przeprowadzono w sześciu krajach Unii, w tym w Polsce.

Pomimo sceptycznych ocen sytuacji w UE respondenci raczej nie chcą, by ich kraje opuściły Wspólnotę – z wyjątkiem Brytyjczyków. W Polsce odsetek osób opowiadających się za wyjściem z UE jest najniższy.

Najsurowiej sytuację w UE oceniają Francuzi. Aż 62 proc. respondentów z tego kraju, niezależnie od poglądów politycznych, jest zdania, że sprawy w UE idą w złym kie683-MAKIETA 1 01-23.indd 18

runku. Drogi, którą podąża UE, nie popiera też 56 proc. brytyjskich ankietowanych. W Polsce odsetek niezadowolonych wynosi 39 proc. Zdaniem 27 proc. Polaków UE zmierza we właściwym kierunku.

Większość ankietowanych, pytanych o to, jak zagłosowałaby, gdyby w przyszłym tygodniu przeprowadzone zostało referendum w sprawie członkostwa w UE, poparłaby status quo. Spośród sześciu krajów tylko Brytyjczycy opowiedzieliby się za wyjściem z UE (55 proc.). W Polsce ten odsetek wyniósł 21 proc. i był najniższy ze wszystkich krajów objętych ankietą.

49 proc. niemieckich uczestników badania chciałoby pozostać w UE, a 31 proc. wyjść z niej. Z kolei w Holandii za i przeciw zagłosowałoby po 39 proc. ankietowanych.

Większość ankietowanych wolałoby, aby to raczej Niemcy niż Francja odgrywały główną rolę w UE. Najbardziej krytycznie do Paryża jako unijnego lidera podchodzą sami Francuzi (51 proc. przeciw). Tymczasem 54 proc. Niemców popiera przywództwo swojego kraju w UE. Najniższe poparcie dla władzy Berlina w Brukseli panuje w Wielkiej Brytanii (36 proc.). « 13/04/2017 16:48:32

019

683-MAKIETA 1 01-23.indd 19

13/04/2017 16:48:34

020

WIADOMOŚCI Unia Europejska

Czy i jak dzielić wolne miejsca po Brytyjczykach?

Czy i jak dzielić wolne miejsca w PE po tym, gdy zwolnią je Brytyjczycy? Rozdzielić je pomiędzy inne państwa członkowskie, czy lepiej „skasować”, by generować oszczędności? – o takich problemach dyskutowała komisja ds. konstytucyjnych PE.

Krzysztof Strzępka, Bruksela, PAP

»

Wyjście Wielkiej Brytanii z UE, które – jeśli nie będzie jednomyślnej decyzji wszystkich państw członkowskich – nastąpi w marcu 2019 r. i otworzy problem rozdziału 73 mandatów, jakie zajmują w tym momencie przedstawiciele tego państwa w Parlamencie Europejskim.

Szefowa komisji ds. konstytucyjnych PE Danuta Huebner (PO, Europejska Partia Ludowa) oraz wiceszef tej komisji portugalski socjalista Pedro Silva Pereira przygotowali jeszcze przed decyzją o Brexicie propozycję ustalania składu europarlamentu, która opierałaby się na matematycznej formule i byłaby niezależna od tego, ile krajów członkowskich należy do Wspólnoty.

Miał być to system, który pozwalałby unikać przy każdym rozszerzeniu dyskusji w sprawie tego, kto ma zrezygnować z mandatów, by zająć je mogli przedstawiciele nowego państwa członkowskiego.

Teraz, gdy wyjście Wielkiej Brytanii z UE jest przesądzone i praktycznie ustalona jest data – kiedy to nastąpi, dyskusje na ten temat nabierają zupełnie nowego wymiaru.

– Sprawa (podziału mandatów – przyp. red.) jest trudna technicznie jak i wrażliwa politycznie, zarówno w kontekście wyborów jak i w kontekście ewentualnych zmian związanych z faktem, że zanim odbędą się wybory do PE prawdopodobnie jedno z państw członkowskich nas opuści – mówiła podczas posiedzenia komisji 683-MAKIETA 1 01-23.indd 20

ds. konstytucyjnych europarlamentu Huebner.

Wielu z europosłów, szczególnie z Niemiec apelowało, by po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE nie rozdysponowywać wolnych miejsc pomiędzy inne kraje członkowskie.

– Rozparcelowanie tych miejsc, które pozostaną nie byłoby dobrym rozwiązaniem. Brytyjczycy na razie są członkami UE, ale jeśli dojdzie do Brexitu, to te mandaty będą wolne.

W takim przypadku moglibyśmy zaoszczędzić środki. Myślę, że to byłby dobry sygnał – mówił niemiecki chadek Rainer Wieland.

Jego zdaniem trudno byłoby wytłumaczyć opinii publicznej, że europosłowie chcą podzielić między siebie „łup” w postaci zwolnionych przez Brytyjczyków miejsc. Przekonywał, że przekazywanie tych mandatów mniejszym krajom UE byłoby sprzeczne z traktatową zasadą degresywnej proporcjonalności, która oznacza, że im większa jest populacja danego państwa członkowskiego, tym więcej powinno mieć ono reprezentantów w PE. Inny niemiecki chadek Markus Pieper podkreślał, że wprawdzie prace dotyczące podziału mandatów zaczęły się na długo przed dyskusją o Brexicie, ale europejska opinia publiczna będzie koncentrować się na tym temacie przy kolejnych wyborach w 2019 r. – Każdy będzie zastanawiał się nad tym, czy PE będzie w stanie poczynić jakieś oszczędności w związku ze zmniejszeniem liczby posłów – argumentował.

Wtórował mu inny niemiecki europoseł reprezentujący skrajną lewicę

Helmut Scholz, który podkreślał, że PE powinien się jakoś ograniczyć w związku z Brexitem.

Niemcy są jedynym krajem członkowskim, który na pewno nie zyskałby na rozdysponowaniu mandatów po Brytyjczykach. Już teraz nasi sąsiedzi mają 96 eurodeputowanych, czyli maksymalną ich liczbę, jaką przewiduje traktat z Lizbony.

Portugalski eurodeputowany z europejskiej Partii Ludowej Paulo Ranger ocenił, że wyjście Wielkiej Brytanii z UE daje szanse, by w pełni zrealizować kryteria dotyczące degresywnej proporcjonalności. Teraz bowiem niektóre kraje są niedoreprezentowane, biorąc pod uwagę ich wielkość, ale nie ma możliwości, aby zwiększyć im liczbę mandatów, bo 751 deputowanych jacy teraz zasiadają w PE, to maksymalna liczba przewidziana traktatowo.

– Moje zalecenie jest takie, by wykorzystać tylko 23 mandaty. To wystarczyłoby do zapewnienia takiego ich podziału, który zagwarantuje degresywną proporcjonalność. W ten sposób uniknęlibyśmy tworzenia problemów politycznych – podkreślił Ranger.

W takim przypadku 50 zwolnionych przez Brytyjczyków mandatów pozostałoby niewykorzystane, stanowiąc rezerwę na okoliczność ewentualnego rozszerzenia UE. Po dyskusji dalsze prace nad raportem w tej sprawie będą kontynuowali sprawozdawcy Huebner i Pereira. Po tym, jak sprawozdanie będzie przyjęte przez Parlament Europejski, decyzję dotyczącą składu europarlamentu jednomyślnie podejmie Rada UE. « 13/04/2017 16:48:35

021

683-MAKIETA 1 01-23.indd 21

13/04/2017 16:48:36

022

WIADOMOŚCI gospodarka

Brytyjska firma, polskie miejsca pracy Zespół informatyków z Katowic, obsługujący między innymi serwis piłkarski Goal i rozwijający oprogramowanie do tworzenia statystyk zdarzeń na boisku podczas meczów piłkarskich, zajmie się obsługą programistyczną światowego serwisu transmisji sportowych. Przybędzie sto miejsc pracy dla informatyków.

»

W Katowicach od sześciu lat działa największe centrum programistyczne londyńskiej Grupy Perform, wyspecjalizowanej między innymi w transmisjach i dostarczaniu informacji sportowych w wersji cyfrowej.

Grupa – dzięki katowickiemu oddziałowi – dostarcza np. statystyki meczowe i inne usługi na potrzeby angielskiej ligi piłkarskiej oraz znanych futbolowych marek. Katowiccy informatycy są także zaangażowani w rozwój serwisu Goal.com, wokół którego skupiło się 160 mln piłkarskich fanów z 37 krajów, oraz serwisu ePlayer, dostarczającego treści VOD o tematyce sportowej do 400 kanałów tematycznych na świecie. W Katowicach rozwijane są również aplikacje mobilne oraz rozwiązania do wizualizacji i transmisji wydarzeń sportowych na żywo.

Przedstawiciele Perform Polska poinformowali, że programiści katowickiego oddziału Grupy będą także obsługiwać DAZN – serwis live streamingowy, umożliwiający oglądanie – zarówno stacjonarnie, jak i na urządzeniach mobilnych – transmisji z rozgrywek najważniejszych europejskich lig piłkarskich, sportu amerykańskiego, tenisa i wielu innych dyscyplin. Obecnie programiści z Katowic pracują nad aktualizacjami produktu na potrzeby urządzeń mobilnych wyposażonych w systemy operacyjne iOS, Android oraz platformy telewizyjne.

Przy obsłudze serwisu pracuje około 20 z ponad 200 pracowników katowickiego oddziału Perform.

Ruszyła też rekrutacja kolejnych ponad 50 specjalistów, przede wszystkim – jak podała firma – front-end dewe683-MAKIETA 1 01-23.indd 22

loperów, Node.js deweloperów, specjalistów QA, a także programistów z doświadczeniem w tworzeniu serwisów OTT. W pierwszym etapie za programistyczną obsługę projektu odpowiedzialnych będzie kilkadziesiąt osób; docelowo może powstać sto nowych miejsc pracy.

– Obecnie zespół DAZN w Katowicach będzie tworzyć grono kilkudziesięciu osób, jednak (...) potencjał projektu wiąże się z możliwością bardzo znaczącego powiększenia zespołu obsługujących go programistów. To jednak jest uzależnione od dalszego rozwoju produktu – powiedziała cytowana w środowym komunikacie prasowym Marzanna Poborska, odpowiedzialna w Perform Poland za sprawy kadrowe.

Katowicki oddział Perform będzie zaangażowany w rozwój produktu w bardzo szerokim zakresie. Wśród zajmujących się tym pracowników będą m.in. zespoły rozwijające produkt na urządzenia mobilne, wyposażone w systemy operacyjne android i IOS, a także zespół rozszerzający dostępność serwisu na nowych platformach, z wykorzystaniem telewizorów czy dekoderów.

Serwis DAZN udostępnia między innymi piłkarskie rozgrywki angielskiej Premier League, hiszpańskiej La Liga, włoskiej Serie A, francuskiej Ligue 1, a także najważniejsze fragmenty meczów Bundesligi. Daje też dostęp np. do rozgrywek NBA, NFL, tenisa, sportów motorowych, boksu, hokeja na lodzie, rugby i innych dyscyplin. Dostarcza też statystyki będące integralną częścią transmisji.

Zespół informatyków z Katowic od kilku lat rozwija i obsługuje oprogramowanie służące tworzeniu statystyk zdarzeń na boisku podczas meczów piłkarskich. Efekty ich pracy wykorzystuje m.in. prestiżowa angielska Premier League, organizatorzy rozgrywek w innych krajach oraz media sportowe. W Katowicach rozwijane są rozwiązania pod nazwą Opta i OptaPro, umożliwiające pozyskiwanie danych do statystyk.

Podstawą opracowania meczowych statystyk jest przekaz telewizyjny oraz obserwacje obecnych na stadionach skautów. W efekcie specjaliści odnotowują każde zagranie na murawie – dla każdego spotkania i każdego zawodnika w czasie rzeczywistym analizowanych jest blisko 2 tys. unikalnych zdarzeń. Gromadzone dane dotyczą m.in. liczby celnych i niecelnych strzałów i podań, asyst, udanych odbiorów piłki i wygranych pojedynków indywidualnych, popełnionych fauli czy zachowania bramkarzy, ale także wielu mniej oczywistych zdarzeń na boisku, określających choćby dokładne pozycje uczestników gry oraz piłki. W efekcie można wyliczyć np. średnią prędkość strzałów czy dystans, jaki w czasie meczu przemierza piłka i piłkarze.

Zatrudniający w sumie ponad 200 osób katowicki oddział to największe tego typu centrum grupy Perform, gdzie tworzone są rozwiązania softwarowe dla całej firmy. Ma ona kilkadziesiąt biur zlokalizowanych m.in. w USA, Wielkiej Brytanii, Kanadzie, Argentynie, RPA, Singapurze czy Japonii. « 13/04/2017 16:48:37

023

683-MAKIETA 1 01-23.indd 23

13/04/2017 16:48:38

024

PORADY prawo

Uczestniczyłeś w wypadku drogowym i co dalej

»

Jeżeli uczestniczyłeś w wypadku drogowym, pamiętaj o podjęciu następujących kroków:  Wezwij policję i ambulans na miejsce zdarzenia. Ich obecność jest szczególnie ważna, jeżeli doznałeś poważnych obrażeń. W przypadku lżejszego uszczerbku na zdrowiu obecność policji i ambulansu nie jest obowiązkowa.  Weź dane sprawcy wypadku. Powinny one zawierać numer rejstracyjny oraz markę i model pojazdu osoby, która spowodowała wypadek, jej imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz dane ubezpieczyciela (nazwa firmy ubezpieczającej i numer polisy).  Z rób zdjęcia miejsca zdarzenia oraz samochodów biorących udział w wypadku.  Sprawdź, czy w pobliżu nie ma osób, które widziały wypadek. Jeśli tak, zanotuj dane świadków.  Rozejrzyj się, czy na miejscu wypadku nie ma kamer CCTV. Uzyskanie z nich nagrań pozwoli na dokładne odtworzenie wypadku.  Udaj się do szpitala lub lekarza GP, aby uzyskać odpowiednie, szybkie leczenie urazów doznanych na skutek wypadku.  Zaraportuj wypadek swojemu ubezpieczycielowi. Może mieć to bardzo

683-MAKIETA 2 24-43.indd 24

duże znaczenie w przypadku, gdy strona przeciwna złoży roszczenie przeciwko Tobie. Jeżeli skorzystałeś z usług kancelarii prawnej w zakresie uzyskania odszkodowania, pamiętaj, że Twój ubezpieczyciel powinien o tym wiedzieć. Zapobiegnie to podejmowaniu przez niego działań, które mogłyby niekorzystnie wpłynąć na Twoją sprawę.  Prowadź szczegółowe zapisy dotyczące wszystkich urazów fizycznych oraz psychicznych, które wystąpiły po wypadku, wraz z wpływem, jaki wywierają one na Twoje życie codzienne. Jeżeli na skutek zdarzenia na Twoim ciele pojawiły się siniaki lub rany, zrób ich zdjęcia, gdyż mogą stanowić one ważny dowód przy oszacowaniu wysokości odszkodowania.  Zatrzymaj wszystkie dowody wydatków poniesionych przez Ciebie na skutek wypadku (rachunki, faktury, paragony). Masz możliwość ubiegania się o odszkodowanie za zniszczoną odzież, kask, telefon komórkowy, koszty podróży, recepty, utracone zarobki, koszty niezbędnej opieki itp. Pamiętaj, że udowodnienie poniesionych przez Ciebie strat i wydatków należy do Twoich obowiązków, dlatego zbieraj wszystkie rachunki. «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

13/04/2017 16:49:58

025

683-MAKIETA 2 24-43.indd 25

13/04/2017 16:50:00

Fot. Topical Press Agency / Getty Images

026

TEMAT NUMERU HISTORIA

683-MAKIETA 2 24-43.indd 26

13/04/2017 16:50:02

027

Komu w drogę, temu przepisy

Anglicy są pionierami przepisów drogowych: to oni wymyślili człowieka z flagą ostrzegawczą przed jadącym samochodem oraz zainstalowali pierwszą sygnalizację świetlną. Oto garść ciekawostek na temat rozwoju ruchu kołowego.

JAREK SĘPEK

»

Parlament angielski ustanowił pierwsze prawa dotyczące dróg już w 1555 roku. Był to tak zwany Highways Act i dotyczył obowiązku dbania o ulice.

Co roku, w czasie Świąt Wielkanocnych, każda parafia miała wytypować „dwóch 683-MAKIETA 2 24-43.indd 27

uczciwych ludzi”, którzy zbadają stan dróg i zdecydują, co trzeba naprawić. Następnie przez cztery dni parafianie mieli pracować nad poprawą traktów. W kolejnych latach parlamentarzyści dodawali ilość dni, które trzeba było odpracować przy drogach, oraz ilość pracowników, których każde gospodarstwo musiało zapewnić. » 13/04/2017 16:50:07

028

TEMAT NUMERU historia

Z biegiem czasu ruch kołowy, pieszy i konny zwiększał się, ale ustawodawcy nadążyli za nim dopiero w 1835 roku. Wtedy po raz pierwszy pojawiły się zakazy i kary dla użytkowników dróg.

Nielegalne stało się na przykład pozostawienie zaprzęgu konnego bez opieki, czy tarasowanie przejazdu innym. Nie można też było pędzić zwierząt po części przeznaczonej dla pieszych. Pojawił się także obowiązek montowania na pojeździe tabliczek z nazwiskiem właściciela.

Co jednak najważniejsze i mające swe skutki do dziś — oficjalnie zatwierdzono ruch lewostronny.

Lewostronny zawrót głowy

Obecnie około 35 procent światowej populacji porusza się po lewej stronie jezdni i są to głównie mieszkańcy dawnych kolonii brytyjskich.

Sam zwyczaj jazdy po lewej stronie wywodzi się ze średniowiecza. Ponieważ większość ludzi jest praworęczna, właśnie tą ręką włada mieczem. Dlatego zbrojny jeździec wolał podróżować po lewej stronie drogi — zawsze miał swojego przeciwnika na wyciągnięcie miecza.

Nie wszystkie kraje jednak kierowały się taką logiką. Pod koniec XVIII wieku powstała frakcja przeciwna, głównie we Francji i Stanach Zjednoczonych. Tam pojawiły się wielkie wozy zaprzęgnięte w kilka koni, które nie miały siodełka dla woźnicy. Furman siedział na koniu zaprzęgniętym z lewej strony, a prawą rękę miał wolną, by powozić pozostałymi końmi. Siedział z lewej i aby mieć dobrą widoczność, jechał po prawej stronie drogi.

Francja oficjalnie przyjęła ruch prawostronny po Rewolucji, a regulacje te rozpowszechniły się w Europie wraz z inwazją Napoleona, w tym także na ziemie polskie. Nowej modzie oparły się Brytania, Austro-Węgry i Portugalia.

Tak pozostało przez lata, aż do I wojny światowej.

Za Brytanią podążyły natomiast kolonie, w tym Indie, Australia i szereg krajów afrykańskich. Wyłamał się Egipt, który technicznie nigdy kolonią nie był.

Nie podporządkowały się także Stany Zjednoczone, które po wygranej wojnie z Anglikami, chciały za wszelką cenę zerwać więzi z koroną i zaczęły jeździć po drugiej stronie.

683-MAKIETA 2 24-43.indd 28

Parowozy na drogach Rewolucja przemysłowa niosła ze sobą różne wynalazki, między innymi „drogowe lokomotywy”, jak mówiło się o tych pierwszych pojazdach kołowych, które nie korzystały z szyn.

Brytyjski parlament tym razem wyprzedził swoje czasy, wydając w 1861 roku ustawę zwaną potem „Locomotive on highways act”. Jej zapisy głosiły, że waga takiego pojazdu nie może przekraczać 12 ton, a prędkość 10 mil na godzinę (16 km/h). Ustawa weszła w życie, choć nie było jak pojazdów ważyć, ani mierzyć ich szybkości.

Były to pierwsze na Wyspach zapisy o limitach prędkości, a cała ustawa powstała w wyniku presji wywieranej na parlament przez niezwykle wpływowe lobby kolejowe, które połączyło swe siły z producentami powozów.

Wszystko po to, by ograniczyć rozwój automobilizmu.

Ustawodawcy poszli jeszcze dalej i po czterech latach dodali zapis, że przed

pojazdem zmotoryzowanym, niezależnie od jego przeznaczenia, musi poruszać się człowiek z ostrzegawczą, czerwoną flagą. Zmniejszył się też limit prędkości do 4 mil na godzinę w terenach pozamiejskich i 2 mile w mieście. Z przepisów wynikało, że pojazd musiało obsługiwać co najmniej trzech ludzi: kierowca, palacz i człowiek z flagą lub latarnią.

Pierwszą osobą ukaraną za przekroczenie prędkości był Walter Arnold z East Peckham, który 28 stycznia 1896 roku jechał 8 mil na godzinę przez miasto. Dostał szylinga mandatu.

Policyjne pułapki

Z biegiem czasu zwolennicy nowoczesnych automobili rośli w siłę i zyskali wpływ na stanowione prawo. W 1896 roku wzrósł limit prędkości do 14 mph i zniesiony został obowiązek ostrzegania flagą o nadjeżdżającym pojeździe. By to uczcić, Harry Lawson, twórca nowej ustawy, zorganizował wyścig z Londynu do Brighton. Kolejne edycje rajdu odbywają się do dziś.

13/04/2017 16:50:08

Fot. Hulton Archive / Getty Images

029

Harry Lawson na starcie wyścigu z Londynu do Brighton, zorganizowanego dla uczczenia zmiany w prawie, znoszącej m.in. obowiązek ostrzegania o nadjeżdzającym automobilu przez człowieka niosącego czerwoną flagę, 1896 r.

Policja, wspierana prawem, zwietrzyła swoją szansę na poprawienie statystyk i zaczęła ścigać piratów. Earl Russell, entuzjasta automobilizmu, występując w parlamencie, porównywał pułapki zastawiane na kierowców do rozbojów na szosach, znanych już od średniowiecza. Według niego, „policjanci zamiast patrolować ulice, gdzie obywatele mogą być w niebezpieczeństwie, raczej wolą chować się w krzakach i czekać na przekraczające prędkość samochody”.

By się bronić, kierowcy zrzeszali się w różnych organizacjach, między innymi w Automobile Association (AA), założonej w 1905 roku. Jednocześnie na wokandę sądową zaczęły trafiać sprawy, w których członkowie AA byli oskarżani o to, że ostrzegali innych kierowców o policyjnych pułapkach. By uniknąć kar, organizacja wykształciła sprytny system kodów, który używany był do lat 60. Umundurowany członek organizacji zawsze salutował przejeżdżającym kierowcom, jeśli ich samochody miały odznakę AA. Nie salutował tylko wtedy, gdy w pobliżu był patrol policji.

Te wzajemne złośliwości doprowadziły do sytuacji, w której wszystkie limity prędkości dla samochodów i motocykli zostały zniesione. Komentarze do Road Traffic Act z 1930 roku mówiły o tym, że „istniejące ograniczenia prędkości są powszechnie ignorowane, a ich utrzymywanie sprawia, że prawo jest lekceważone”. » 683-MAKIETA 2 24-43.indd 29

13/04/2017 16:50:10

Fot. by Hulton Archive / Getty Images

030

TEMAT NUMERU historia

Pierwsza sygnalizacja świetlna na skrzyżowaniu Piccadilly w Londynie, 1926 r.

Brytyjczycy jako pierwsi ustawili policjanta kierującego ruchem.

W 1722 roku taki oficer pracował na London Bridge

683-MAKIETA 2 24-43.indd 30

Liczniki prędkości stały się obowiązkowe w nowych samochodach w 1937 roku, a wraz z nimi powróciły przepisy o limitach.

Daj mi znak

Pierwsze nowoczesne znaki na brytyjskich drogach były montowane przez rowerzystów, skupionych w licznych organizacjach. Już od lat 80. XIX wieku powstawały znaki ostrzegawcze dla amatorów dwóch kółek. W kolejnych dekadach prym zaczęły wieść w tej dziedzinie organizacje automobilistów, jak wspomniana już Automobile Association, czy Royal Scottish Automobile Club.

Dodatkowo w zapisach Motor Car Act z 1903 roku pojawiły się cztery ogólnonarodowe znaki. Miały być umiejscowione 8 stóp nad ziemią i 50 jardów przed miejscem, do którego się odnoszą. Bazowały na kształtach: biały okrąg symbolizował limit pręd-

kości, a dozwolona wartość wpisana była na plakietce pod znakiem. Biały lub czerwony romb oznaczał restrykcje co do wagi pojazdu, czerwony dysk — zakaz, a czerwony trójkąt był znakiem ostrzegawczym. W tym ostatnim przypadku nie zawsze dodawano plakietkę wyjaśniającą, o jakie niebezpieczeństwo chodzi.

W kontynentalnej Europie już od 1909 roku na znakach pojawiały się uproszczone symbole, ale Brytyjczycy nadal woleli tekst. Rysunki pojawiły się dopiero w latach 20. i 30. Co ciekawe, w związku ze spodziewaną drugą wojną światową, wszystkie znaki nawigacyjne i nazwy stacji kolejowych zostały usunięte, by zmylić potencjalnego wroga.

Obecnie używany system wykształcił się głównie w latach 50. i 60. XX wieku, z dodatkowymi elementami kolorystycznymi z połowy lat 80.

Choć we wprowadzaniu znaków Brytyjczycy nie byli pionierami, to jed13/04/2017 16:50:13

031 nak jako pierwsi ustawili policjanta kierującego ruchem. Już w 1722 roku był taki oficer na London Bridge. W stolicy działała też awangardowa sygnalizacja świetlna z lampami w kolorach czerwonym i zielonym, rozświetlanymi gazem. Takie urządzenie ustawione było w 1868 roku przed gmachem parlamentu. Podobno po miesiącu używania eksplodowało i nigdy go nie naprawiono.

Pomysł przejęli Amerykanie.

Prawo jazdy

W dziedzinie zezwoleń na prowadzenie pojazdów też nie udało się być pierwszym. Jednak, gdy już w 1903 roku Brytyjczycy wprowadzili obowiązek posiadania takiego dokumentu, nikt nie zadbał o kursy czy egzaminy. By dostać prawo jazdy, wystarczyło złożyć formularz na poczcie i zapłacić 5 szylingów.

Od tego samego roku wszystkie pojazdy zmotoryzowane musiały być zarejestrowane, co kosztowało 20 szylingów.

Pierwszy obowiązkowy test na prawo jazdy pojawił się dopiero w 1935 roku i jako pierwszy zdał go niejaki pan Beere. Zgłosiło się wówczas 246 tysięcy kandydatów, test trwał pół godziny, a zdawalność wyniosła 63 proc. (dla porównania — w roku 2016 zdawalność osiągnęła 48,6%, a przeprowadzono ponad milion egzaminów).

Można było zdawać na motocykl i nie trzeba było już powtarzać procedury na samochód.

Egzaminy ewoluowały, choć nie tak szybko jakby mogło się wydawać.

Sygnały ręczne obowiązywały na teście do 1975 roku, a egzamin teoretyczny dodano dopiero w 1996 roku. Wcześniej odpowiadało się na pytania już w czasie jazdy.

Przy tej okazji warto też wspomnieć o rekordach. Pewna kobieta z Southwark (nie ujawniła nazwiska, bo nie ma się czym chwalić), podchodziła do testu teoretycznego 90 razy. Wydała trzy tysiące funtów, zanim zdała. Natomiast rekord niezdanych testów praktycznych należy do czterdziestolatka ze Stoke, któremu udało się triumfować dopiero za trzydziestym siódmym razem.

Ciekawostką jest też fakt, że jedyną osobą, która może prowadzić pojazd bez prawa jazdy, jest sama królowa Elżbieta II. 683-MAKIETA 2 24-43.indd 31

W 1903 r. Brytyjczycy wprowadzili obowiązek posiadania zezwolenia na prowadzenie pojazdów.

By dostać prawo jazdy, wystarczyło wtedy złożyć formularz na poczcie i zapłacić 5 szylingów Bestseller drogowy W 1921 roku Wielka Brytania miała milion kierowców, a do II wojny światowej ta liczba się potroiła. Kolejny gwałtowny wzrost kraj zaliczył dopiero w latach 60. i 70. Samochody stały się po prostu bardziej dostępne i prawo jazdy miało już 20 milionów osób.

Nie zawsze było jednak bezpiecznie. W 1931 roku 7 tysięcy ludzi straciło życie na drogach, choć liczba kierowców wynosiła niespełna 2,3 miliona.

Dla porównania: obecnie jest 27 milionów pojazdów i na drogach ginie „tylko” 3,5 tysiąca ludzi.

Przyczyny poprawy statystyk należy upatrywać we wprowadzeniu „The highway code”, kodeksu ruchu drogowego. Publikacja, która niezmiennie gości na liście bestsellerów, jest jedną z niewielu książek, o których można

powiedzieć, że z pewnością ocaliła wiele ludzkich istnień.

Pierwsze wydanie z lat 30. XX wieku miało 24 strony i kosztowało jednego pensa. W kolejnych dekadach kodeks rozwijał się, dochodziły zapisy na temat znaków drogowych, bezpiecznych odległościach, pojawiły się rady na temat udzielania pierwszej pomocy. Dzisiaj publikacja opisuje ponad 300 reguł i dostępna jest nie tylko w formie drukowanej, ale także w Internecie oraz w formie aplikacji mobilnych.

Flagą w piratów

Jak widać Wielka Brytania ma bardzo bogate tradycje praw związanych z drogami. Szkoda, że nie wszystkie przepisy przetrwały do dziś. Niektórym piratom przydałby się człowiek biegnący przed nimi z flagą ostrzegawczą. « 13/04/2017 16:50:14

Fot. Ford Williams / U.S. Navy / Getty Images, Chip Somodevilla / Getty Images

032

KOMENTARZ TYGODNIA polityka

Chłopiec z zapałkami Kilka pocisków wystrzelonych na syryjskie lotnisko wystarczyło, żeby Donald Trump usłyszał pochwały od międzynarodowej opinii publicznej.

Czy wymagania są tak niskie, czy też liberalne elity cierpią na niezdrowy militaryzm?

683-MAKIETA 2 24-43.indd 32

Radosław Zapałowski

»

Jeszcze nigdy w historii 59 pocisków Tomahawk nie zrobiło takiego zamieszania ani nie przykuło takiej uwagi. Użyte w akcji odwetowej za atak chemiczny Asada na Idlib rakiety wywindowały Donalda Trumpa na wyższy poziom. Jeszcze nie jako męża stanu, ale w opinii niektórych całkiem blisko. „Prezydent Trump zachował się wreszcie jak prawdziwy przywódca supermocarstwa, na którym spoczywa odpowiedzialność za losy świata” – napisała Polityka. „Donald Trump w końcu stał się prezydentem Stanów Zjednoczonych” – ogłosiło CNN. „Trump trzeźwo zareagował na wieść o śmierci niewinnych dzieci” – orzekł „New York Times”, a Washington Post chwalił „moralne walory przywództwa” nowego prezydenta. Decyzja Trumpa spotkała się z aprobatą sojuszników USA i przeważającej części politycznego establishmentu w kraju. Nawet Hillary Clinton poparła bombardowania.

Podobnie jak brytyjscy torysi, liberalni

demokraci oraz laburzyści. Po trzech miesiącach demagog, populista, rasista, polityk, który uznawany jest za zagrożenie dla Ameryki i świata otrzymał gromkie oklaski. Bo na ekranie swojego telewizora zobaczył wstrząsające obrazki zatrutych bronią chemiczną syryjskich dzieci i w „odruchu serca” wydał rozkaz wystrzelenia pocisków z pokładów dwóch niszczycieli rakietowych klasy Arleigh Burke, stacjonujących na co dzień w hiszpańskim porcie Rota. Tomahawki uderzyły w lotnisko, z którego jak się przypuszcza startowały samoloty do misji trucia sarinem syryjskich obywateli. Co prawda w chwili uderzenia lotnisko było opustoszałe, bo administracja Trumpa o ataku uprzedziła Rosjan, a tym samym Asada, ale chodziło o efekt propagandowy. Symboliczny przekaz, że użycie zakazanej przez międzynarodowe konwencje broni chemicznej będzie miało poważne konsekwencje.

A Trump choć deklarował, że USA nie będą już „policjantem świata” potrafi być twardszy niż Obama, który w analogicznej sytuacji, kiedy w 2013 roku wojska Asada 13/04/2017 16:50:15

033 zagazowały ponad tysiąc osób w Ghucie, na akcję militarną się nie zdecydował. „Trump naprawił błąd Obamy” ogłosili rozradowani publicyści. Chwalenie decyzji Trumpa jest jednak niebezpieczne. Politycznie nabuzowany, rozochocony aprobatą establishmentu prezydent USA może korzystać z militarnych narzędzi zawsze, kiedy jego sondaże będą niskie.

Emocjonalna polityka

Problem w tym, że polityka międzynarodowa Stanów Zjednoczonych jest dziś – jak większość ekspertów przewidywała, kiedy stery rządu obejmował Donald Trump – niespójna, chaotyczna i nieprzewidywalna. A to problem. Wczoraj prezydent największego supermocarstwa świata podjął decyzję o bombardowaniu lotniska w Syrii – bez konsultacji z Kongresem ani aprobaty ONZ – pod wpływem chwili i emocjonalnego wzburzenia. Jutro może zdecydować o czymś innym powodowany kolejnym impulsem.

Również łamiąc demokratyczne oraz międzynarodowe standardy. I tym razem niekoniecznie w „słusznej sprawie”. Kontekst jest ważny, bo globalnej polityki nie można prowadzić pod wpływem emocji. Zwłaszcza w sprawach tak skomplikowanych jak konflikt w Syrii, gdzie nie ma jasnego podziału na dobrych i złych.

Gdzie obie strony tej barbarzyńskiej wojny domowej dokonują masakr i cyklicznie łamią prawa człowieka. Trump niechcący zmienił sytuację dla głównych aktorów syryjskiego dramatu, w tym sojuszników Damaszku: Iranu i Rosji. Zwłaszcza reakcja Moskwy jest tutaj kluczowa. Dla Putina, mimo powszechnej narracji, Asad wcale nie jest przyjacielem, ale Rosja nie widzi sensownej alternatywy dla reżimu.

Ma trochę racji, bo doświadczenia zachodnich interwencji w Iraku, Afganistanie, a ostatnio w Libii udowodniły, że obalenie autorytarnych rządów prowadzi najczęściej do politycznej pustki, w której najlepiej czują się radykałowie, którzy kreują krwawy chaos i destabilizują całe regiony.

Dla Rosji to także symboliczny policzek – Syrię uważa za swoją strefę wpływów.

Dlatego reakcja była tak ostra. „Atak USA na syryjską bazę lotniczą był przekroczeniem czerwonej linii. Odpowiemy siłą na jakiekolwiek nowe akty agresji” – oświadczył rosyjsko-irański ośrodek dowodzenia wspierających prezydenta Syrii. Sytuację stara się łagodzić Angela Merkel, która niespodziewanie na 2 maja zapowiedziała 683-MAKIETA 2 24-43.indd 33

wizytę w Moskwie, bo jak twierdzą źródła Spiegela „jest zaniepokojona sytuacją międzynarodową”. Berlin obawiał się, że prezydent Trump porozumie się z Putinem kosztem Europejczyków. Tymczasem doszło do sytuacji odwrotnej. Waszyngton wykazuje tak wielki dystans wobec Moskwy, że problemem stało się niezbyt duże zbliżenie, lecz całkowity brak kontaktów. Merkel ma więc być pomostem między Moskwą a Waszyngtonem.

Gasić dyplomatyczne pożary. Zmniejszać napięcia. Łagodzić konflikt. Ale to może nie wystarczyć.

niż w chemicznym ataku Asada, mimo że Amerykanie użyli „legalnej” broni.

W styczniu Navy SEAL w wyniku militarnej akcji skierowanej przeciwko Al Kaidzie zabiło 30 kobiet i dzieci w Jemenie. W tym ośmioletnią Amerykankę. Nie wiadomo, czy Trump płakał, kiedy się o tym dowiedział.

Donald Nixon

Największym niebezpieczeństwem dla świata jest to, że Trump może stać się prezydentem wojny. Już przebąkuje się o prawdopodobnym ataku na Koreę

Przekonanie międzynarodowej opinii publicznej, a zwłaszcza stolic innych państw o nieprzewidywalności Trumpa może być nowemu prezydentowi na rękę. Podobnie jak kiedyś Richardowi Nixonowi, który uważał, że zachowywanie się szaleńczo daje mu przewagę i budzi grozę. Na pewno dziś Iran i Korea Północna weryfikują swoje założenia.

W końcu Trump pokazał, że Stany Zjed-

Północną, a prezydent USA zobaczył i utwierdził się w przekonaniu, że nic tak nie poprawia sondaży jak zdecydowana akcja militarna. I pokazanie siebie jako stanowczego przywódcy. To nie przypadek, że decyzja o bombardowaniu syryjskiego lotniska zapadła podczas spotkania Trumpa z chińskim przywódcą Xi Jinpingiem. Prezydent USA zachował się jak typowy macho. Może to przypadek, ale w jakimś sensie było to pokazem dominacji. Co zresztą spaja się z autorytaryzmem, o który Donald Trump był oskarżany. Historia uczy, że wojna jest idealną okazją do konsolidacji i koncentracji władzy. A Trump cieszy się niskim poparciem i olbrzymią dezaprobatą. Legitymizacja jego decyzji o ataku na Syrię przez liberalny establishment wytrąca z ręki argumenty przeciwko ewentualnej interwencji USA w Korei. I fatalnych w skutkach atakach na inne kraje. Trump bombarduje nie tylko Syrię. Niedawno w ataku USA na Mosul zginęło 150 cywilów – więcej

noczone mogą uderzyć bez ostrzeżenia, bez zgody ONZ i bez aprobaty Kongresu.

Wystarczy, że Trump zobaczy w telewizji coś, co go wzburzy emocjonalnie. Bycie postrzeganym jako nieprzewidywalny szaleniec może karmić ego nowego prezydenta USA, ale nie rozwiąże żadnych problemów w polityce międzynarodowej. Tak jak 59 pocisków Tomahawk nie zakończyło dramatu Syrii. Najazd komandosów na Jemen nie zlikwidował Al Kaidy, a bombardowanie Mosulu nie uspokoiło sytuacji w Iraku. Dzieci giną w wielu miejscach świata, gdzie toczą się krwawe konflikty, również w wyniku działań Ameryki, i nie zawsze są pokazywane w głównym paśmie antenowym. Żeby zapobiec tragediom potrzeba przemyślanej polityki i sensownych strategii, a nie działań punktowych. Świat na łasce impulsywnych działań Donalda Trumpa nie jest bezpieczniejszy. Duży chłopiec z zapałkami w każdej chwili może go podpalić. «

Prezydent wojny

Największym niebezpieczeństwem dla świata jest to, że Trump może stać się prezydentem wojny. (...)

Prezydent USA zobaczył, że nic tak nie poprawia sondaży jak zdecydowana akcja militarna

13/04/2017 16:50:16

034

TEKST SPONSOROWANY PIENIĄDZE

ASDA wprowadza całkiem nową usługę płatności upraszczając rynek przekazów pieniężnych Przelewy Asda Money obsługiwane przez Ria oferują tańszą alternatywę dla innych dobrze znanych usług przekazów pieniężnych.

N

owe przelewy pozwolą klientom na dokonywanie przekazów pieniężnych do ponad 145 krajów w ciągu kilku minut*. Usługa pozwala klientom na wysyłanie większej gotówki w porównaniu do stawek i opłat innych operatorów.

Co korzystne dla klientów Asda Money, nie trzeba nic płacić za pierwszą transakcję online oraz mogą korzystać z uproszczonej struktury opłat.

Asda Money wprowadziło całkiem nową usługę przekazów pieniężnych. Pieniądze można przesyłać za pośrednictwem sieci

683-MAKIETA 2 24-43.indd 34

ponad 317 tys. lokalizacji na całym świecie. Klienci będą korzystać z konkurencyjnych kursów wymiany walut oraz niskich opłat w kwocie od £3.

Całkiem nowa usługa i najnowszy dodatek do pakietu produktów finansowych Asda Money został wprowadzony online w tym miesiącu i zostanie wprowadzony na rynek w wybranych sklepach w całym kraju od czerwca.

Klienci będą mogli przelewać do £1800 dziennie po konkurencyjnych stawkach z dostępnymi depozytami bankowymi,

wypłatami gotówkowymi i opcjami dostarczenia pieniędzy do domu.

Nowa usługa oferuje także tańszą alternatywę dla innych, dobrze znanych dostawców usług przekazów pieniężnych, podkreślając, że Asda Money dąży do znalezienia najlepszych cen dla swoich klientów. Kursy wymiany będą nieustannie monitorowane, a opłaty będą jednymi z najkorzystniejszych na rynku. Klienci korzystający z usług online będą mogli obliczyć łączny koszt przesłania pieniędzy do określonego kraju za pomocą nowego kalkulatora cen i będą również

13/04/2017 16:50:17

035 korzystać z nowej, uproszczonej struktury opłat oraz dostawy w kilka minut* bez dodatkowych kosztów.

– Jesteśmy niezmiernie podekscytowani wprowadzeniem naszych nowych Przelewów Asda Money obsługiwanych przez Ria. Zauważyliśmy lukę na rynku usług oferujących konkurencyjną alternatywę dla tak wielu naszych obecnych oraz nowych klientów, którzy regularnie przelewają pieniądze za granicę. Chcieliśmy zapewnić rozwiązanie dla wszystkich tych, którzy na bieżąco przesyłają pieniądze za granicę i tak długo pokrywają wysokie koszty naliczane przez naszych konkurentów – mówi Katie Walley, Menadżer Asda Money.

– Nieustannie będziemy porównywać nasze ceny z wiodącymi dostawcami usług przekazów pieniężnych. To nie tylko podwyższy naszą jakość, ale również zapewni, że większość z pieniędzy klientów wpłynie prosto na konto odbiorców, a mniej pójdzie na opłaty. Od ponad 10 lat dostarczaliśmy naszym klientom wysokiej jakości produkty finansowe. Wprowadzając usługę Przelewów Asda Money obsługiwanych przez Ria, opieramy się na ponad 10 latach silnego rozwoju i doświadczenia oraz dostarczaniu coraz lepszych produktów dla milionów naszych klientów – podkreśla Walley.

– Ria jest zachwycona współpracą z Asda Money w celu zapewnienia klientom szybkiej i wygodnej usługi przelewów pieniędzy online wysokiej jakości. Przelewy Asda Money obsługiwane przez Ria to kolejny przykład tego, jak firmy Walmart oraz Ria, łącząc swoje aktywa i kulturę, zapewniają swoim wspólnych klientom więcej wygody i lepszą jakość, pomagając im „Oszczędzać pieniądze. Lepiej żyć” – dodaje Juan Bianchi, Dyrektor generalny i Prezes Ria Money Transfer.

Asda Money dostarcza 19 milionom klientów produkty najlepsze z możliwych, w tym czeki podróżne, gwarancję najniższej stawki oferowanej w odległości 5 mil od biur bądź sklepów; ubezpieczenie w razie awarii; ubezpieczenie podróżne oferujące darmowe zabezpieczenie dzieci i nielimitowane wydatki medyczne; ubezpieczenie zwierząt oferujące zapewnienie jakości od £4,77 miesięcznie oraz wielokrotnie nagradzane karty kredytowe firmy Asda oferujące 1% zwrotu gotówki za wszystkie wydatki w sklepie Asda. 

Więcej na:

Money.Asda.com

683-MAKIETA 2 24-43.indd 35

Ko r z y ś c i » Koszt Utrzymujemy niskie opłaty i porównujemy nasze kursy walut, aby zapewnić naszym klientom, że więcej ich ciężko zarobionych pieniędzy trafi do ich przyjaciół i bliskich » Prostota Nie mieszamy naszym klientom w głowach niezliczoną ilością różnych opłat, bo nasza struktura opłat jest prosta i przejrzysta, z zaledwie trzema stałymi opłatami w zależności od tego, ile chcą wysłać » Zaufanie Z firmą Asda, nasi klienci mogą zaufać, że ich pieniądze i dane osobowe są zawsze bezpieczne i zabezpieczone » Brak stresu Rozumiemy, że nasi klienci nie chcą doświadczać stresu związanego z niewiedzą, czy ich pieniądze zostaną dostarczone, i dlatego naszym standardem jest dostawa w ciągu kilku minut.* » Wygoda We współpracy z Ria, oferujemy naszym klientom możliwość wygodnego wysyłania pieniędzy do ponad 145 krajów i ponad 317000 lokalizacji » Obsługa klienta Nasi specjaliści z działu obsługi klienta są zaledwie jedną rozmowę telefoniczną od odpowiedzi na jakiekolwiek pytania naszych klientów

I le to b ę d z i e ko s z towa ć ?

Krajowe (Wielka Brytania)

Międzynarodowe

Kwota przelewu

Opłata konsumencka

Kwota przelewu

Opłata konsumencka

1£-50£

3£

1£-100£

4£

50,01£ - 650£

6£

100,01£ - 1000£

7£

650,01£+

11£

1000,01£+

13£

* Podlega wymogom zgodności, przetwarzaniu płatności przez bank lub dostawcę karty oraz warunkom w kraju przeznaczenia. Subject to compliance requirements, bank or card provider payment processing and conditions in destination country.

13/04/2017 16:50:18

036

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Nowa wojna USA

Zastanawiające jest to, że od tylu lat sytuacja w Korei Północnej nie została nigdy tak do końca wyjaśniona. Teoretycznie Stanom chodziło głównie o to, żeby nie drażnić ZSRR i Chin. Tylko teoretycznie.

»

Jeśli piszę o „wyjaśnieniu” to mam na myśli to, że „wszyscy” oburzają się na to, co się tam dzieje. Na łamanie praw człowieka czy dyktaturę.

Jednak „nikt” z tym nic nie robi. A Koreańczycy w tym samym czasie robią, co chcą. Nie zwracam nawet uwagi teraz na próby nuklearne, ale na to, co armia hakerów koreańskich wyprawia na świecie. Aż trudno uwierzyć, że dzieje się to bez jakiegoś przyzwolenia z zewnątrz.

Jest jasne, że USA – w mniejszym czy większym stopniu, w ciągu ostatnich dziesięcioleci, traktowały ZSRR a potem Rosję oraz Chiny – wrogo. Jednak działo się to jakby oddzielnie. Chyba nigdy otwarcie Stany Zjednoczone nie „wyskoczyły na solo” do Chin i Rosji jednocześnie. Być może to jest odpowiedź na pytanie, dlaczego armia amerykańska „jednym, precyzyjnym ruchem” nie wyjaśniła sprawy na półwyspie koreańskim.

Jeśli chodzi o zapewnienia, że nie chcieli robić krzywdy zwykłym obywatelom, to są kompletnie niewiary683-MAKIETA 2 24-43.indd 36

godne, bo to jak USA podchodzi do tej kwestii w innych rejonach świata mówi samo za siebie.

I tak po nastaniu Trumpa polityka wobec Korei Północnej może się zmienić. Trump nie patrzy w przyszłość dalej niż jeden ruch do przodu. To może go zgubić. Inną sprawą jest to, że w Pentagonie na pewno jest kilku generałów, którzy żyją wojną i którym będzie na rękę, żeby Trumpa w tych ostrych działaniach wesprzeć.

Już teraz nowy prezydent USA odrzucił pomoc Chin w negocjacjach z Koreańczykami, mówiąc, że poradzi sobie z nimi sam.

Jak odbiorą to Chińczycy? Jeśli tak, jak polscy narodowcy (nie mylić z patriotami), to szykuje się nowa wojna światowa. „Światowa” w tym sensie, że dotykająca spokojną w miarę obecnie Zachodnią Europę. Wojna na świecie trwa cały czas. Chyba nie ma dnia, żeby nie jarzył się gdzieś w jakimś zakątku świata jakiś konflikt. Jakby popatrzeć zupełnie z boku i nakręcić film przyrod-

niczy o takim zwierzęciu jak człowiek, to powstałby niezły horror. Lejemy się nawzajem i zabijamy w takim tempie, że aż dziwne, że populacja naszej planety cały czas rośnie. Ale to może być też świadectwem tego, że wojna i sex, to są dwie największe determinanty ludzkości.

Wracając do tematu. USA złamały właśnie zasadę przyświecającą jej od lat.

Podrażniły zarówno Rosję przez atak na Syrię jak i Chiny, przez zapowiedź „ostatecznego rozwiązania” sprawy z Koreą Północną.

Jakkolwiek to się skończy wiadomo, że będzie ciekawie.

Mówi się, że jak dobrzy i myślący ludzie nie robią dużych interesów, bo dziesięć razy się zastanowią nad swoimi poczynaniami i będą mieć jakieś skrupuły moralne niż ci, co takich skrupułów nie mają i raczej się nad swoim życiem nie zastanawiają.

Trump wyraźnie szybciej coś robi i mówi, niż się zastanowi.

Także tego… « 13/04/2017 16:50:20

037

683-MAKIETA 2 24-43.indd 37

13/04/2017 16:50:21

038

wydarzenia Åšwiat polonii

683-MAKIETA 2 24-43.indd 38

13/04/2017 16:50:24

039

683-MAKIETA 2 24-43.indd 39

13/04/2017 16:50:26

040

SYGNAŁY Porady

Nielegalna eksmisja.

Jak się przed nią uchronić?

Bardzo często dzwonią państwo w sprawach dotyczących problemów mieszkaniowych oraz eksmisji.

»

Chcielibyśmy w bardzo przejrzysty sposób wyjaśnić, co należy zrobić, aby nie być ofiarą nielegalnej eksmisji oraz jak uzyskać wsparcie władz lokalnych, czyli councilu w uzyskaniu lokalu zastępczego, w przypadku zagrożenia bezdomnością.

Każda forma umowy najmu jest wiążąca (pisemna, bądź ustna), za każdym razem należy dysponować dowodami wpłaty dla właściciela lokalu (landlorda).

Może to być zeszyt wpłat, w którym landlord, co miesiąc, potwierdza odebrane kwoty, najprościej jest, kiedy czynsz (rent) płacony jest na konto landlorda.

Z chwilą wynajmu lokalu otrzymujecie 683-MAKIETA 2 24-43.indd 40

państwo umowę, w której zawarte są informacje związane z kwotą rentu, okresem wypowiedzenia oraz potwierdzenie, że wpłaciliście państwo depozyt.

Landlord ma obowiązek, aby zabezpieczyć państwa depozyt w government-backed tenancy deposit scheme (TDP), jeżeli posiadacie umowę najmu an assured shorthold tenancy agreement. Przepis ten jest obowiązujący dla wszystkich depozytów pobranych po 6 kwietnia 2007 w Anglii i Walii. Depozyt powinien zostać zarejestrowany w ciągu 30 dni od jego pobrania, w jednej z trzech agencji specjalnie do tego powołanych przez rząd:

Deposit Protection Service (Custodial and Insured) MyDeposits Tenancy Deposit Scheme (Custodial and Insured) Każdy może wejść na strony tych agencji i sprawdzić swój depozyt, podając imię i nazwisko najemcy oraz adres wynajętego lokalu i kwotę depozytu.

Potwierdzeniem, że landlord chroni Państwa depozyt jest certyfikat. Jeżeli nie otrzymacie go w ciągu 30 dniu po wpłaceniu depozytu, poproście swojego landlorda lub agencję o takie potwierdzenie.

W momencie, gdy landlord nie zabez13/04/2017 16:50:28

041 pieczył państwa depozytu (co ważne, nie wolno mu dysponować tymi pieniędzmi) macie państwo prawo, by wystąpić na drogę sądową, wówczas sąd może zażądać wypłacenia trzykrotności depozytu na konto najemcy w ciągu 14 dniu (we wszystkich znanych nam przypadkach tak właśnie się stało).

Co robić w sytuacji, jeśli otrzymaliście państwo od landlorda informację, że macie opuścić mieszkanie? Wówczas należy poprosić o pisemne wypowiedzenie, zazwyczaj jest to okres dwóch miesięcy. Jeżeli w tym czasie, z rożnych powodów, nie uda się państwu przenieść do innego lokum, to landlord ma podstawę, aby złożyć pozew do sądu o eksmisję. Nie należy się martwić, ani wpadać w panikę.

Do czasu, gdy sąd orzeknie eksmisję macie państwo prawo pozostać w mieszkaniu.

Zalecamy, aby zgłosić się w tym czasie do lokalnego councilu i poinformować o tym, że jesteście państwo zagrożeni bezdomnością. Gmina będzie państwa wspierać, być może podejmie dialog z landlordem w tej sprawie. Jeżeli nie zalegacie z czynszem, nie zniszczyliście nieruchomości, nie powinniście się martwić. W świetle prawa, jeżeli jesteście zagrożeni bezdomnością nie z własnej winy, możecie liczyć na wsparcie councilu.

Gdy sprawa o eksmisje odbędzie się i otrzymacie państwo „notice of eviction”, czyli nakaz eksmisji, należy natychmiast skontaktować się z councilem. Dzień eksmisji podany w wyroku nie jest ostatecznym terminem. Tylko „court bailiffs”, czyli komornik sądowy może ostatecznie usunąć państwa z domu. Jeżeli z różnych powodów

nadal mieszkacie pod tym adresem po upływie okresu podanego w wyroku sądu, landlord musi złożyć wniosek do sądu o nakaz komornika sadowego. Jak wcześniej zaznaczyliśmy, tylko komornik sądowy ma prawo usunąć państwa z zajmowanego przez was lokalu, jeżeli otrzymacie państwo „Bailiffs Warranty Letter”. Data opuszczenia mieszkania podana w tym liście jest ostateczna, posiadając taki list macie państwo sądowe potwierdzenie, że jesteście osobami bezdomnymi. Kiedy przekażecie list do councilu, to otrzymacie informację, by zgłosić się w dniu, który wskazany jest na liście od komornika. Możecie wówczas liczyć na „temporary acomodation” (tymczasowe zakwaterowanie) w hostelu lub mieszkaniu zastępczym. Jeżeli nie zostaliście uznani przez sąd za bezdomnych na własne życzenie, czyli eksmisja nie jest przez was zawiniona, wówczas council ma obowiązek zabezpieczyć was przed groźbą bezdomności.

Należy zwrócić uwagę na fakt, że przez cały ten okres, a trwa to od czterech do sześciu miesięcy, mieszkacie państwo nadal pod tym samym adresem, nie musicie się wyprowadzać, możecie cały czas szukać innego lokum lub współpracować z councilem w celu otrzymania innego lokalu za jego pośrednictwem. Istnieje również możliwość otrzymania w takiej sytuacji jednorazowej pomocy finansowej na opłacenie depozytu i skorzystanie z zasiłku mieszkaniowego housing benefit.

Agnieszka Przybyłek-Pieza, pracownik socjalny harbourageuk@gmail.com

PROŚBA O POMOC! W nocy z niedzieli na poniedziałek (09-10 kwietnia 2017 roku) w dzielnicy Greenford w Londynie spłonął dom, w którym mieszkała polska rodzina z trójką dzieci (dziewczynka – 7 lat oraz dwaj chłopcy – 9 lat i 16 lat). Prosimy o wsparcie wszystkich ludzi dobrej woli! Każdy funt się liczy! Zbiórka pieniędzy odbywa się za pośrednictwem strony: gofundme.com: goo.gl/zNJjXK Na tydzień przed świętami Wielkanocnymi rodzina straciła dorobek całego życia. Szczęśliwie udało im się uratować życie, pożar zaprószony przez sąsiadów wybuchł w godzinach nocnych, gdy cała rodzina pogrążona była we śnie, cudem przeżyli. Prosimy, pomóżcie im, aby mogli odbudować swoje życie, aby nie martwili się o jedzenie dla dzieci! Najstarszy syn rodziny za miesiąc przystąpi do egzaminu GSEC, pomóżmy, aby jego doświadczenia nie wpłynęły na jego edukację, chłopiec potrzebuje bezpiecznego schronienia (Ealing Council tymczasowo umieścił rodzinę w hostelu) i spokoju do nauki. Młodsze dzieci są wystraszone, nie rozumieją sytuacji, nagle ich świat runął. Pomóżmy rodzinie Stolarskich - równie dobrze my moglibyśmy być dziś na ich miejscu, nie zostawiajmy ich!

683-MAKIETA 2 24-43.indd 41

zaginionY Łukasz Żółciński 30 września 2016 r. w Southampton (Wielka Brytania) zaginął Łukasz Żółciński. Zaginiony ma 34 lata, 170 cm wzrostu i niebieskie oczy.

Ktokolwiek widział Łukasza Żółcińskiego lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję.

Zdjęcia zaginionych na stronie: www.zaginieni.pl.

zaginionY Marek Kurka 1 lipca 2014 r. w Londynie (Wielka Brytania) zaginął Marek Kurka.

Ma 41 lat, 185 cm wzrostu i niebieskie oczy. W dniu zaginięcia ubrany był w żółty rowerowy dres oraz siwy kask. Miał przy sobie czarny plecak.

Zaginiony może poruszać się rowerem – szarą kolarzówką.

Ktokolwiek widział Marka Kurkę lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję.

Zdjęcia zaginionych na stronie: www.zaginieni.pl.

13/04/2017 16:50:29

Fot. PAP/EPA / Arup

042

transport londyn

Budowa Garden Bridge jest nieopłacalna Koszt budowy Garden Bridge, kładki dla pieszych nad Tamizą, wzrósł z 60 do 200 mln funtów – wynika z raportu Margaret Hodge.

Przygotował Marcin Urban

»

Jej opracowanie zamówił mer Londynu Sadiq Khan. Jak tłumaczy, nie po to, by podważać pomysł promowany przez swojego poprzednika Borisa Johnsona, tylko by sprawdzić czy opłaca się go realizować. Hodge odpowiedziała na to pytanie wprost.

– Z punktu widzenia podatników lepiej przerwać inwestycję tracąc już zainwestowane miliony niż brnąć w kolejne koszty – napisała we wnioskach.

Autorka raportu wskazuje, że z finansowania inwestycji wycofało się dwóch dużych inwestorów, a od 683-MAKIETA 2 24-43.indd 42

sierpnia ubiegłego roku nie udało się pozyskać nowych. Podatnicy musieliby dołożyć do budowy 60 mln funtów, a w budżecie i tak zabraknie jeszcze co najmniej 70 mln. Według pierwotnej koncepcji, cała inwestycja miała być finansowana przez prywatne firmy.

Garden Bridge miał połączyć brzegi Tamizy między mostami Waterloo i Blackfriers. Według projektu ma to być kładka dla pieszych i rowerzystów, z możliwością organizowania na niej imprez masowych. Jak wskazuje nazwa most miał wyróżniać się bujną roślinnością, dającą złudzenie pływającego ogrodu. «

Rodzice winni smogu przed szkołami Urząd dzielnicy Hackney wprowadził zakaz podwożenia dzieci do szkoły samochodami – informuje „London Evening Standard”.

Urząd chce w ten sposób ograniczyć problem nieprzepisowego parkowania i blokowania dróg przez rodziców podjeżdżających pod szkoły samochodami. Przy okazji jest to także sposób na zmniejszenie emisji spalin.

Zakaz na razie dotyczy tylko dwóch podstawówek: St John the Baptist w Hoxton i Tyssen Community Primary w Stamford Hill. Za jego złamanie grozi 130 funtów mandatu.

Jeśli pomysł się sprawdzi może zostać skopiowany wokół innych szkół w Londynie.

13/04/2017 16:50:32

Fot. Transport for London

Fot. Transport for London

043

Komputery pomogą rowerzystom Transport for London postawił programistów przed wyzwaniem opracowania rowerowej mapy Londynu.

Na stronie cycling.data.tfl.gov.uk TfL udostępnił publicznie dane dotyczące ośmiu rowerostrad Cycle Superhighways i jednej ścieżki typu Quietway. Kolejne będą dodawane w miarę oddawania budowanych tras do użytku. Programiści mogą też skorzystać z udostępnionych wcześniej informacji o parkingach dla rowerów przy stacjach metra i 780 punktach miejskiej sieci wypożyczalni jednośladów. TfL liczy na powstanie czegoś na miarę nawigacji GPS dla rowerzystów lub interaktywnej mapy ułatwiającej wybór najdogodniejszych połączeń.

Obecnie z danych udostępnianych przez komunikację miejską korzysta około 600 aplikacji ułatwiających podróż metrem, koleją i autobusami, a także ostrzegających o utrudnieniach na drogach.

Drożej za polisy Średnia cena ubezpieczenia samochodu jest w tym roku o 110 funtów wyższa niż rok wcześniej. Jak podaje porównywarka cen Confused.com średnia cena polisy typu „comprehensive” w marcu wynosiła 781 funtów i była o 16 proc. wyższa niż rok wcześniej. Firmy ubezpieczeniowe tłumaczą podwyżkę wzrostem kosztów napraw, podatkami i zmianami w prawie dotyczącymi odszkodowań powypadkowych. Eksperci przewidują, że w przyszłym roku średnia cena ubezpieczenia może już przekroczyć 1 tys. funtów.

683-MAKIETA 2 24-43.indd 43

Podziemna inwestycja Dwa mechaniczne krety rozpoczęły drążenie tuneli przedłużenia linii metra Northern z Kennington do Battersea. Maszyny nazwane Helen i Amy wykopią podziemny korytarz o długości 3,2 km.

»

Jako pierwsza pracę rozpoczęła Helen. Przebija się z okolic elektrowni Battersea w stronę Kennington, na głębokości 20 m pod powierzchnią ziemi. Amy, za miesiąc, zacznie drążyć równoległy korytarz.

Maszyny wybierają ziemię i jednocześnie układają betonową konstrukcję tunelu. Ich pracę nadzoruje 50 osób.

Każdego dnia posuwają się o 30 m. Do celu dotrą za 6 miesięcy.

Pierwsze pociągi na przedłużonej linii Northern dojadą do nowych stacji Nine Elms i Battersea w 2020 roku.

Imiona maszyn wybrały dzieci ze szkół sąsiadujących z placem budowy.

Maszyny nazwano na cześć brytyjskiej astronautki Helen Sharman i pionierki lotnictwa Amy Johnson, która jako pierwsza samotnie przeleciała z Wielkiej Brytanii do Australii. « 13/04/2017 16:50:34

044

CAFÉ COOLTURA LONDYN

WEEKEND OTWARTY W ACTON DEPOT

COOLTUR POLECA A Przygotował MARCIN URBAN 22-23.04. Godz. 11:00 – 17:00. Acton Depot, 118-120 Gunnersbury Ln, Londyn W3 9BQ. Stacja: Acton Town.

Bilety: dorośli £12, dzieci za darmo. www.ltmuseum.co.uk Muzeum transportu zaprasza na weekend otwartych drzwi w muzealnym przystanku Acton. Zgromadzono tam wycofane z użytku wagony metra, autobusy i ponad 300 tys. przedmiotów związanych z historią londyńskiej komunikacji miejskiej. O ich przeszłości opowiedzą przewodnicy – wolontariusze. Przygotowano także wiele atrakcji dla dzieci, m.in. przejażdżki miniaturową kolejką.

683-MAKIETA 3 44-67.indd 44

13/04/2017 16:51:06

045

683-MAKIETA 3 44-67.indd 45

13/04/2017 16:51:09

046

CAFÉ COOLTURA londyn

imprezy plenerowe »

VIRGIN MONEY LONDON MARATHON 2017

23.O4. Centralny i wschodni Londyn. virginmoneylondonmarathon.com

Virgin Money London Marathon

Ponad 35 tys. biegaczy amatorów i profesjonalistów ze światowej elity stanie na starcie londyńskiego maratonu. To jeden z największych biegów masowych na świecie, a także ogromne wydarzenie charytatywne.

Wielu amatorów biegnie dla kogoś lub na rzecz jakiejś organizacji. Od 1981 roku biegacze zebrali już ponad 600 milionów funtów.

» CHANG SENSORY TRAILS 29.04. Godz. 12:00 – 22:00. Old Spitalfields Market, Horner Square, Spitalfields, Londyn E1 6EW. Stacja: Liverpool Street. Wstęp wolny www.facebook.com/changbeer Tajlandzka marka piwa Chang zaprasza na bezpłatne wydarzenie, które przybliży tajską kuchnię, muzykę i sztukę. W tajniki

683-MAKIETA 3 44-67.indd 46

azjatyckich potraw wprowadzą nas szefowie kuchni Bo i Dylan, prowadzący restaurację Bo.lan, która zajęła 19. miejsce w rankingu Asia’s 50 Best Restaurants 2017. Jedną z atrakcji będzie ziołowe wzgórze, które zaskoczy zwiedzających bogactwem przypraw stosowanych przez dalekowschodnich kucharzy. Spróbować będzie można też tajskiego piwa, które próbuje przebić się na brytyjskim rynku.

13/04/2017 16:55:19

© Li Song, China, Shortlist, Professional, Contemporary Issues, 2017 Sony World Photography Awards

047 wystawy »

SONY WORLD PHOTOGRAPHY AWARDS 2017

21.04. – 07.05. Somerset House, Strand, Londyn WC2R 1LA. Stacja: Temple.

Otwarte: pon. – pt. 10:00 – 21:00, sob. i niedz. 10:00 – 20:00. Bilety: £7 – £11 www.somersethouse.org.uk

»

DEUTSCHE BÖRSE - PHOTOGRAPHY FOUNDATION PRIZE

03.03. – 11.06. The Photographers’ Gallery, 16 - 18 Ramillies St, Londyn W1F 7LW. Stacja: Oxford Circus. Otwarte: pon.

– sob. 10:00 – 18:00, czw. 10:00 – 20:00, niedz. 11:00 – 18:00. Bilety: od £2.50 thephotographersgallery.org.uk

Fot. Taiyo Onorato and Nico Krebs

Konkurs The Deutsche Börse Photography Foundation Prize został ustanowiony przez galerię w 1996

© The National Gallery, London

Organizowany przez World Photography Organisation konkurs Sony World Photography Awards obchodzi w 2017 roku swoje 10-lecie. Jury konkursu nagradza najlepsze współczesne fotografie powstałe w poprzednim roku i zgłoszone w czterech podstawowych kategoriach: profesjonalnej, otwartej, młodzieżowej i studenckiej.

Ekspozycji konkursowej towarzyszy wystawa zdjęć brytyjskiego fotografa Martina Parra, który został wyróżniony nagrodą za wybitny wkład w fotografię.

roku, a od 2005 jest organizowany we współpracy z niemiecką giełdą papierów wartościowych. Główna nagroda w wysokości 30 tys. funtów trafia co roku do autora najlepszego zdjęcia zakwalifikowanego na krótką listę, na której w tym roku znaleźli się: Sophie Calle (Francja), Dana Lixenberg (Holandia), Awoiska van der Molen (Holandia) oraz Taiyo Onorato i Nico Krebs (Szwajcaria).

Zwycięzca zostanie ogłoszony przed zakończeniem ekspozycji.

Chris Ofili w National Gallery w 2012r.

» CHRIS OFILI - WEAVING MAGIC 26.04. – 28.08. National Gallery, Trafalgar Square, Londyn WC2N 5DN. Stacja: Embankment, Charing Cross.

Otwarte codziennie 10.00 – 18.00, w pt. do 21.00. Wstep wolny www.nationalgallery.org.uk Galeria Narodowa prezentuje najnowsze arrasy Chrisa Ofili, zdobywcy nagrody Turnera, przyznawanej najlepszym brytyjskim współczesnym artystom. Oprócz głównej instalacji prezentowane są robocze szkice. Ofili prezentował już w National Gallery wystawę „Titian: Metamorphosis 2012”.

683-MAKIETA 3 44-67.indd 47

13/04/2017 16:51:16

Fot. Manuel Harlan

048

CAFÉ COOLTURA londyn

teatr » HARRY POTTER AND THE CURSED CHILD Palace Theatre, Shaftesbury Avenue, Londyn W1D 5AY. Stacja: Leicester Square. Spektakle: patrz strona sztuki. Bilety: od £15 (za jedną część) www.harrypottertheplay.com Sceniczna wersja przygód Harry’ego Pottera zdobyła 9 nagród Oliviera. To rekord w historii brytyjskich teatralnych Oskarów.

Harry Potter był nominowany aż w 11 kategoriach. Wygrał między innymi w kategorii najlepsza nowa sztuka. Olivera dla najlepszego aktora dostał grający główną rolę Jamie Parker, a dla najlepszej aktorki drugoplanowej odtwarzająca rolę Hermiony – Noma Dumezweni. Sztuka składa się z dwóch części, które można obejrzeć tego samego dnia lub rozłożyć sobie w czasie. Autorką scenariusza jest J.K. Rowling.

Od 25 kwietnia będzie można kupić bilety na przedstawienia od 02/05/2018 do 22/07/2018.

» THE FERRYMAN 24.04. – 20.05. Jerwood Theatre Downstairs, Royal Court Theatre, Sloane Square, Londyn SW1W 8AS. Stacja: Sloane Square. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo czw. i sob. 13:30. Bilety: od 12 royalcourttheatre.com Akcja rozgrywa się w okolicach Derry, w 1981 roku. Wieś przygotowuje się do żniw. To dzień ciężkiej pracy, który co roku kończy się wielkim, wspólnym świętowaniem. W tym roku coś jednak zakłóci zabawę. Reżyserm sztuki jest Sam Mendes, reżyser dwóch ostatnich filmów z serii James Bond. W rolach głównych występują Paddy Considine, Laura Donnelly i Genevieve O’Reilly. 20 czerwca spektakl zostanie przeniesiony na 16 tygodni do Gielgud Theatre.

683-MAKIETA 3 44-67.indd 48

13/04/2017 16:51:18

Fot. Nobby Clark

049 » ABIGAIL’S PARTY 24.04. – 29.04. Richmond Theatre, Little Green, Richmond TW9 1QJ. Stacja: Richmond. Spektakle: pon.

– sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob.

14:30. Bilety: od £19.90 www.atgtickets.com

Fot. Helen Maybanks

Widz zostanie rzucony w wir szalonej imprezy, na którą Beverly i jej mąż Laurence zapraszają parę nowych sąsiadów. Dołącza do nich rozwódka Sue i jej nastoletnia córka.

W roli głównej występuje Amanda Abbington, znana z roli Mary Morstan w filmie „Sherlock”. Na scenie pojawia się także Ben Caplan, posterunkowy z serialu telewizji BBC „Call the midwife”.

» ANGELS IN AMERICA Od 11.04. National Theatre, Upper Ground, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk Ameryka w połowie lat 80. Na świecie szaleje epidemia AIDS, a możliwości walki z chorobą utrudnia konserwatywna administracja prezydenta Ronalda Reagana. Mieszkańcy Nowego Jorku nie zamierzają rezygnować z zabawy i przyjemności nawet za cenę życia. W obsadzie sztuki są m.in. Andrew Garfield, Denise Gough i Nathan Lane.

kino » RULES DON'T APPLY Od 21.04. Komedia romantyczna, USA. Reż. Warren Beatty, wyst.

Alec Baldwin, Warren Beatty, Annette Bening, Haley Bennett, Candice Bergen, Matthew Broderick, Martin Sheen Historia wyjątkowo burzliwego życia Howarda Hughesa, amerykańskiego miliardera, pilota i konstruktora lotniczego oraz producenta filmowego. W 1935 roku Hughes ustanowił światowy rekord prędkości, trzy lata później przeleciał dookoła świata. Warren Beatty koncentruje się w swoim filmie na jego romansie z młodszą kobietą.

683-MAKIETA 3 44-67.indd 49

13/04/2017 16:51:20

050

CAFÉ COOLTURA londyn » THE ZOOKEEPER'S WIFE Od 21.04. Dramat, USA. Reż. Niki Caro, wyst. Jessica Chastain, Johan Heldenbergh, Michael McElhatton, Daniel Bruhl Poruszająca filmowa opowieść, która wydarzyła się naprawdę. Antonina Żabińska, żona dyrektora warszawskiego zoo, wspólnie z mężem Janem, ukrywali podczas II wojny światowej dziesiątki Żydów. Osobiście wydostawali ich z getta i pomagali przetrwać w opustoszałych murach ogrodu zoologicznego. Niektórzy ukrywani byli w miejscach przeznaczonych dla zwierząt, inni w willi Żabińskich. W 1965 roku Jan i Antonina Żabińscy zostali odznaczeni tytułem „Sprawiedliwych wśród narodów świata”.

» THEIR FINEST Od 21.04. Dramat, UK. Reż. Lone Scherfig, wyst. Sam Claflin, Gemma Arterton, Jack Huston, Bill Nighy Lone Scherfig odsłania kulisy produkcji filmu propagandowego, przedstawiającego ewakuacje żołnierzy z Dunkierki podczas II wojny światowej.

Film miał podbudować morale, w czasie, gdy na Londyn spadał grad niemieckich bomb i toczyła się powietrzna bitwa o Anglię.

koncerty » DISCO NA BALHAM 22 i 29.04. Godz. 21:00 – 2:00. Klub Orła Białego, 211 Balham High Rd, Tooting, Londyn SW17 7BQ. Stacja: Tooting Bec. Wstęp: £10 (do godz.

00:00), £5 – panie do godz. 22:00

» FINDING FATIMAH

» DREAM THEATER

Od 21.04. Komedia romantyczna, UK. Reż. Oz Arshad, wyst. Danny Ashok, Asmara Gabrielle, Nina Wadia

23.04. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

Niskobudżetowa komedia debiutującego reżysera Oza Ashada.

Główny bohater jest Brytyjczykiem o azjatyckim pochodzeniu. Z powodu rozwodu został napiętnowany przez swoją społeczność i nie może odnaleźć nowej miłości.

» KITARO 27.04. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £39.75

» 80S DISCO LEGENDS - FANCY, SANDRA,

JOY, LIAN ROSS

28.04. Godz. 19:00. Indigo at the O2

683-MAKIETA 3 44-67.indd 50

Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £30.50

» IRON MAIDEN 27.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

» SHAWN MENDES 01-02.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £27.50

13/04/2017 16:51:22

051 » DEPECHE MODE

» GREEN DAY

03.06. Godz. TBC. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £40

01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £62.50

» PHIL COLLINS 4-9.06. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

» TAKE THAT

» ANASTACIA 08.06. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £46

» CÉLINE DION

Fot. Frank Micelotta/Getty Images

20-21.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

Fot. Theo Wargo/Getty Images/Getty Images

6-12.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £55

» EVANESCENCE 13 - 14.06. Godz. 19:00.

Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

» JAMIROQUAI 23-24.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

» BLINK-182 19-20.07. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.50

» NICK CAVE & THE BAD SEEDS 30.09. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35

» LADY GAGA 09.10. Godz. 19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40

» EMELI SANDÉ 18.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

» LITTLE MIX 26.10. i 25-26.11. Godz. 13:00, 18:00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £27.50

» JAMES BLUNT 23.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £43.60

» DEEP PURPLE 23.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

683-MAKIETA 3 44-67.indd 51

13/04/2017 16:51:23

052 To będzie niezapomniany wieczór CAFÉ COOLTURA koncert

Jerzy Małek, kompozytor jazzowy, producent muzyczny i aranżer, a także wykładowca na Akademii Muzycznej w Gdańsku, lecz nade wszystko wirtuoz trąbki. Po sukcesie i owacyjnym przyjęciu jego poprzedniej płyty „Stalgia”, 22 Kwietnia w Jazz Cafe/POSK muzyk zaprezentuje swoje nowe „dziecko” – jak mówi o najnowszym projekciepłycie „Forevelle”.

»

Minął rok od naszego ostatniego spotkania. Wiele w tym czasie wydarzyło się w życiu artystycznym Jerzego Małka?

– Tak, na świat przyszło nowe dziecko – płyta „Forevelle”.

Do której realizacji zaprosiłeś świetnych muzyków młodego pokolenia...

– Na płycie wystąpili znakomici muzycy jazzowi młodego i średniego pokolenia jak basista Andrzej Świes, perkusista Sławek Koryzno, pianista Dominik Kisiel, który jest jeszcze studentem AM w Gdańsku oraz saksofonista Maciej Kądziela, na co dzień znany bardziej w Kopenhadze. A także rockowy gitarzysta Krzysztof Łochowicz, który współpracuje z Melą Koteluk oraz Kayah.

Który z utworów tego projektu uważasz za szczególny? Lub też bliski sercu...

– Każdy utwór jest ważny, każdy jest kompletny w formie i wyrazie.

Każdy dotyka innych emocji, które

683-MAKIETA 3 44-67.indd 52

wyrażają cześć mojej osobowości.

A wszystkie tworzą kompletną całość w kształcie płyty.

Na nowej płycie Marka Dyjaka „Pierwszy śnieg” nie ograniczyłeś się jedynie do roli trębacza, jesteś również jej producentem i aranżerem.

– Płyta Marka Dyjaka „Pierwszy śnieg” jest efektem naszej wieloletniej współpracy której cechą charakterystyczną od samego początku było wzajemne uzupełnianie się głosu z tonem trąbki poprzez estetyczny kontrast.

Jest to wyjątkowy i jedyny dla mnie nieautorski projekt, gdzie tak blisko muzyka jest w połączeniu ze słowem, gdzie pojedyncze nuty czy też akordy wyrażają konkretne słowa lub zdania w sposób zdawałoby się bezpośredni.

Jawisz się nam jako świetny muzyk a jaki jest Jerzy Małek wykładowca, nauczyciel, mentor?

– Jerzy Małek jest dokładnie taki jak jego muzyka, co uważam za duży atut samej muzyki, serio. Mam skłonności do melancholii ale także energiczne zrywy. Stany pełne koncentracji i totalnej zawiechy, jest we mnie walka dobra ze złem. Mimo wszystko podążam konsekwentnie w stronę harmonii w życiu, co odzwierciedla także muzyka w logice improwizacji jak i kompozycji.

W mojej muzyce i w życiu jestem trochę jak drzewo, które pnie się w górę w kierunku słońca, niekończącej się energii, czasami zaplątany w konary innych drzew zawsze staram się znaleźć drogę do światła.

Czy jako ceniony muzyk i pedagog chciałbyś przekazać coś młodym, początkującym , którym w duszy gra, a odwagi do spełnienia marzeń często brakuje?

– W spotkaniach z młodszymi kolegami zawsze, zarówno swoją grą jak i czasem słowem, staram się przekazać radość z tego jak wspaniałą sprawą jest granie muzyki, uczenie się jej i uczenie się rozumienia życia poprzez nią. Wierzę w wielką moc muzyki i jej działanie na nasze dusze, jej kreatywną siłę.

22 kwietnia zagrasz w londyńskim Jazz Cafe w POSK. Koncert ten jest częścią obchodów dziesiątej rocznicy powstania klubu, a także uczczeniem pamięci jego pomysłodawcy i założyciela Marka Greliaka. Piękny ukłon...

– Cieszę się, że w ramach koncertu upamiętnimy powstanie tego wspaniałego miejsca.

Czy oprócz utworów z ostatniej płyty usłyszymy również te starsze?

– Często wracam do utworów z poprzednich płyt, oczywiście jeśli pozwala na to czas. I tak zapewne stanie się 22 kwietnia. Wszak grać możemy ile się da.

Sądzę, iż możemy spodziewać się wielu tutejszych muzyków na Twoim koncercie, czy widzisz szansę na krótki jam session po występie?

– Jam session jak najbardziej mile widziany. Mam nadzieję, że wieczór będzie niezapomniany. «

W mojej muzyce i w życiu jestem trochę jak drzewo, (...) czasami zaplątany w konary innych drzew zawsze staram się znaleźć drogę do światła 13/04/2017 16:51:25

053

683-MAKIETA 3 44-67.indd 53

13/04/2017 16:51:27

054

CAFÉ COOLTURA fitness & wellness

BodyPower Expo 2017

Światowy lider targów fitness zaprasza na jedno z największych wydarzeń branżowych tego roku.

»

BodyPower to obecnie najszybciej rozwijające się wydarzenie branżowe w Europie. Na tym największym spotkaniu branży fitness & wellness w Wielkiej Brytanii, jest prezentowana bogata gama sprzętu, odżywek, akcesoriów i usług fitness & wellness. Tegoroczne targi odbywają się w dniach 12-14 maja w Birmingham i zapowiada się na to, że frekwencja będzie rekordowa – odwiedzi je ponad 100 000 osób.

Wierni fani tej niesamowitej imprezy często porównują BodyPower do „drugiej Gwiazdki”. Sześć ogromnych hal wypełnionych sprzętem i akcesoriami, w których można spotkać sportowców i fitnessowych trensetterów, wziąć udział w treningach i pokazach, spełni oczekiwania każdego fana fitnessu – zarówno początkującego jak i profesjonalisty.

Targi BodyPower po raz pierwszy odbyły się w 2009 roku, jako pokaz bodybuildingu, popularyzujący tę dyscyplinę wśród szerszego grona odbiorców. Na imprezie 683-MAKIETA 3 44-67.indd 54

pojawił się legendarny Dorian Yates – sześciokrotny zdobywca tytułu Mr. Olympia, mistrz wszechczasów zaraz za Arnoldem Schwarzeneggerem. Również w tym roku na targach BodyPower będzie można spotkać największe gwiazdy sportu na świecie jak Kai Greene, Steve Cook, Nikki Blackketter, Panic Zezides, Dean Lesiak, Richard Gozdecki i innych. Znajdą się tam też reprezentanci z Polski, a także celebryci, youtuberzy, blogerzy, czy przedsiębiorcy i inwestorzy poszukujących pomysłu na rozpoczęcie biznesu.

Poza ciekawymi spotkaniami na uczestników targów czeka wiele atrakcji. Odwiedzający będą mogli poćwiczyć ze znanymi trenerami personalnymi i prezenterami szkół fitness, posłuchać i porozmawiać z mówcami motywacyjnymi, wziąć udział w towarzyszących targom pokazom olimpijczyków na British Weightlifting, dowiedzieć się jak dzięki odpowiedniej diecie zwiększyć swoją masę w ramach Kuchni Nutrition, poznać historię bodybuldingu podczas

pokazu na żywo czy uczestniczyć w specjalny programie dla kobiet – Girl Power.

Na BodyPower znajdzie się też szeroki przegląd oferty produktów i usług sportowych: od sprzętu sportowego, po suplementy i akcesoria z takich dziedzin jak CrossFit, kalistenika, powerlifting, Olympic lifting, bodybuilding, Strongman czy modeling fitness. Targi będą także świetną okazją do zrobienia zakupów.

– Zaczęliśmy tworzyć BodyPower mając w głowie dwojaki plan. Przede wszystkim chcieliśmy zorganizować wydarzenie, które zainspiruje ludzi do bycia zdrowszymi i sprawniejszymi. Pragnęliśmy pomagać im pokonywać swoje ograniczenia. Jednocześnie chcieliśmy pokazać światu jak ogromne jest zainteresowanie tematyką fitness, co potwierdzają pobijane każdego roku rekordy frekwencji – mówi Nick Orton, założyciel i dyrektor targów.

Bilety na imprezę można nabyć już za £25 za pośrednictwem strony www.bodypower.com. « 13/04/2017 16:51:29

055

683-MAKIETA 3 44-67.indd 55

13/04/2017 16:51:31

056

CAFÉ COOLTURA w mieście i za miAstem

Eltham Palace Przechodząc przez ruchliwe centrum Eltham w południowo-wschodnim Londynie, zatrzymajmy się na chwilę przy skrzyżowaniu Eltham High Street z Court Road; przed pięciuset laty były tu zabudowania średniowiecznego dworu; dziś podążamy z tego miejsca przez kilkaset metrów do Eltham Palace.

Wkraczamy przez XV-wieczny kamienny most do pałacowych ogrodów, z których rozciąga się panorama Canary Wharf.

Zuzanna Muszyńska

»

Ukryty przed miejskim zgiełkiem Eltham Palace to idealny cel rodzinnych wycieczek. Miłośnicy architektury znajdą w nim ciekawą kombinację przepychu hollywoodzkiego w stylu lat trzydziestych XX wieku oraz splendoru średniowiecznej siedziby angielskich monarchów.

A wszystko to ubarwione romantyczną historią ostatnich właścicieli posesji, państwa Courtauld.

Posiadłość trafiła we władanie korony brytyjskiej w 1305 roku, przekazana Edwardowi II przez biskupa Beka z Durham. W 1348 roku Edward III ustanowił w Eltham Palace Order Podwiązki, najstarsze w Europie odznaczenie rycerskie, a po dziś dzień trzecie co do ważności w Anglii, obok Krzyży Jerzego i Wiktorii. Legenda głosi, że 683-MAKIETA 3 44-67.indd 56

podczas dworskiego balu jedna z dam zgubiła intymny szczegół garderoby. Odnalazł go król i założył sobie na udo, ogłaszając: „Hańba temu, kto źle o tym myśli”.

Henryk IV gościł w Eltham Palace cesarza bizantyjskiego. Edward IV, który zlecił budowę istniejącej do dziś Wielkiej Sali, wydał w 1482 roku największą w dziejach Pałacu ucztę bożonarodzeniową – uczestniczyło w niej dwa tysiące dworzan i gości.

Henryk VIII spędził w Eltham dzieciństwo, później bawił w pałacu wielokrotnie jego 800-osobowy dwór. Była to jedna z sześciu największych rezydencji królewskich, przewyższająca rozmiarem nawet Hampton Court.

Swój największy rozkwit przeżył Eltham Palace w XVI wieku. Elżebieta I kontynuowała rozbudowę posiadłości, ale korzystała z niej rzadko. Ostatnim monar-

chą odwiedzającym Eltham był Karol I; za jego rządów i w czasie późniejszej wojny domowej Pałac popadł w ruinę. W takim stanie namalował go około 1790 roku William Turner – Wielka Sala występuje na obrazie w roli… stodoły!

W 1933 roku pałac otrzymał w najem sir Stephen Courtauld, właściciel rodzinnej fortuny pochodzącej z produkcji sztucznego jedwabiu. Państwo Courtauld wynajęli młodych architektów z firmy Seely and Paget, życząc sobie – obok odbudowy Wielkiej Sali – rezydencji o nowoczesnych wnętrzach i neobarokowej bryle.

W stojącym do dziś kompleksie pałacowym sąsiadują ze sobą średniowieczny gotyk i „wrenessaince” – styl będący połączeniem XVIII-wiecznej architektury francuskiej oraz XVII-wiecznych budowli Christophera Wrena, autora między innymi Kate13/04/2017 16:51:32

057

dry św. Pawła w Londynie. Jeden z krytyków opisał kontrowersyjny projekt jako… luksusową fabrykę cygar!

Virginia („Ginie”), ekscentryczna pół Włoszka, pół Węgierka i Stephen, określany przez przyjaciół jako osoba, która nigdy nie mówi dwóch słów, jeśli można rzec tylko jedno – zdążyli przepłynąć pół świata na luksusowym jachcie, nim sprowadzili się na przedmieścia. Do Eltham ściągnęła w ślad za Courtauldami śmietanka towarzyska Londynu.

Wchodząc do głównej hali pałacowej, zwanej koktajlową, przenosimy się w lata trzydzieste. Z centralnego systemu nagłośnienia dobiegają rytmy fokstrota.

Pod okrągłym dywanem kryje się parkiet dostosowany do tańca. Przez kopułowy sufit sączy się naturalne światło. Wnętrze projektował szwedzki dekorator Rolf Engströmer, nadając mu kluczowy dla całej nowo wybudowanej części Pałacu charakter art deco. Tutaj i w dalszych pomieszczeniach podziwiać możemy wykonane z wysokiej jakości materiałów przedmioty użytkowe oraz rozległe przestrzenie ścienne pokryte fornirami z egzotycznych gatunków drewna.

W jadalni, zaprojektowanej jak większość pomieszczeń przez włoskiego architekta Petera Malacridę, elegancki komplet stołowy dla czternastu osób kontrastuje z motywami greckimi, czernią marmuru w kominku i lakieru na drzwiach połączonych z jasną miką. W sąsiednim salonie wiszą reprodukcje najcenniejszych dzieł z kolekcji malarskiej Courtaulda, między innymi „Astronom” i „Patriarcha” włoskiego mistrza renesansu Paolo Veronese’a. Boudoir, będący czytelnią Ginie, przypomina kabinę luksu683-MAKIETA 3 44-67.indd 57

sowego jachtu, a uzupełnia go przydatny w licznych podróżach pokój map.

Na piętro prowadzi piękna klatka schodowa, wyposażona w okrągłe okna.

W pokoju weneckim warto obejrzeć krótki film o historii Pałacu. Dalej znajduje się pokoik Mah-Johngga, lemura z pałacowej menażerii. Ulubieniec Courtauldów potrafił naprzykrzać się gościom i służbie, podgryzając nielubiane osoby. Właściciele tak go jednak kochali, że dwanaście lat po śmierci zwierzaka wykopali jego zwłoki z ogrodowej mogiły i zabrali je ze sobą do nowej rezydencji w Południowej Rodezji.

Sypialnia Ginie to świątynia luksusu – ściany z klonowych fornirów, elektryczny kominek, ogrzewanie sufitowe i podłogowe.

Obok łazienka – zgodnie z zaleceniem ówczesnego „Vogue’a” najdroższe pomieszczenie w całym domu – z kolorowymi marmurami i złoconymi armaturami oraz mozaiką w niszy kryjącej rzeźbę Psyche. Stephen polecił udekorować swój pokój dużo skromniej – boczne ściany pokrywa ręcznie malowana tapeta z panoramą Kew Gardens. Ich dyrektor obdarowywał Courtaulda najrzadszymi gatunkami orchidei, sprowadzanych z dalekich zakątków świata.

Odmienną stylowo od reszty Pałacu Wielką Salę zdobi wspaniała więźba dachowa, najokazalsza w XV-wiecznej Anglii.

Courtauldowie stanowili zgodną parę, dzielili wiele pasji. Należało do nich ogrodnictwo. Oboje mieli duży wkład we wygląd świetnie dziś odrestaurowanych ogrodów Eltham. Oczkiem w głowie Stephena były ogrody skalne umieszczone na ścianie wysuszonej fosy, a Ginie doglądała ogrodu różanego.

Virginia znana była z zamiłowania do zabaw. Lubiła prowokować, sadzać obok siebie osoby niedarzące się sympatią. Oddzielano je w razie potrzeby bukietami kwiatów, a tych w Eltham nie brakowało: służba miała do dyspozycji specjalny pokój kwiaciarniany z dziewięćdziesięcioma wazami. Virginia, popularna w towarzystwie, niekoniecznie lubiana była wśród służby. Uchodziła za despotkę; przy swoim nakryciu kazała kłaść złoty notes, w którym zapisywała kulinarne uchybienia; uwagi trafiały natychmiast do szefa kuchni. W ciągu dwóch lat przewinęło się na stanowisku jej osobistej służącej aż czternaście kobiet! Stephen uwielbiał żonę i nie potrafił być szczęśliwy, dopóki nie spełnił wszystkich jej zachcianek. Wymykał się co prawda pod koniec kolacji do biblioteki, porzucając gości dla swoich pasji. Zapalony wspinacz – odbył wiele ekspedycji, ufundował kilka wypraw na Antarktykę; kolekcjoner – gromadził cenne numizmaty, sztukę malarską, porcelanę, srebro (rodzina Courtauld zajmowała się wcześniej złotnictwem i srebrnictwem) oraz orchidee.

Jak każdy Pałac i Eltham ma swoją historię związaną z duchami. W XVII wieku rezydował tutaj na zaproszenie króla Karola I holenderski malarz, Antoon Van Dyck.

Dziewczyna pozująca mu do postaci Marii Magdaleny miała rzucić zaklęcie na powstały obraz. Pocięto go na mniejsze kawałki, gdyż Magdalena z Eltham wzdychała i ruszała oczami. Można ją dziś obejrzeć tylko na YouTube, nie w Pałacu; obraz, okryty złą sławą, wielokrotnie zmieniał właścicieli.

Państwo Courtauld gościli w Eltham wielu znajomych, również w czasie drugiej wojny światowej; piwnica pałacowa służyła za schron, który można zwiedzać. W 1944 roku Courtauldowie wyprowadzili się do Szkocji, a siedem lat później do Afryki.

Rodzina Courtauld ufundowała w Londynie The Courtauld Institute – szkołę wyższą specjalizującą się w historii i konserwacji dzieł stuki, wchodzącą w skład Uniwersytetu Londyńskiego. Courtauld Gallery posiada bogatą kolekcję obrazów, grafik, rzeźb i rzemiosła artystycznego (Somerset House, Strand, London WC2R 0RN). «

Eltham Palace, Court Yard, Eltham, SE9 5QE. Stacja: Eltham (southeastern).

Bilety: £13.60/£8.10 Godz. 10:00-16:00 (zimą tylko niedziele, w czasie ferii szkolnych codziennie, po feriach codziennie oprócz piątków i sobót)

13/04/2017 16:51:33

058

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

683-MAKIETA 3 44-67.indd 58

13/04/2017 16:51:36

059

683-MAKIETA 3 44-67.indd 59

13/04/2017 16:51:39

060

CAFÉ COOLTURA MUZYKA

wiadomości muzyczne

Nowa płyta Tymona

683-MAKIETA 3 44-67.indd 60

»

„Zatrzymaj wojnę!” to tytuł kolejnej płyty i jednocześnie singla zespołu Tymon & The Transistors, która ukazała się nakładem wydawnictwa MyMusic. Album zawiera ideowy i literacki przekaz – zestaw mocnych i osobistych manifestów antywojennych, napisanych przez wybitnych polskich i rosyjskich artystów z pogranicza świata rocka i piosenki autorskiej.

To nie jest zwykły popowy album – składają się na niego piosenki opatrzone zaangażowanymi tekstami, których celem jest zwrócenie uwagi na bezsens, absurd i anachronizm działań wojennych. „Zatrzymaj wojnę!” jest wyrazem naszego zrównoważonego, głęboko przemyślanego stanowiska w sprawie pogłębiających się nastrojów prowojennych. Działania wojenne cechuje imperializm, chciwość, brak empatii, chęć wzbogacenia się każdym kosztem, a celem aktywnego pacyfizmu jest powstrzymanie wojny tu i teraz – mówi Tymon Tymański.

Płytę promuje singiel o tym samym tytule, który wyraża przesłanie całego albumu. Jak zatrzy-

mać wojnę? Na pewno najprościej jest zatrzymać ją we własnej głowie, tam, gdzie się rodzi – w samym jej zarodku, przez obserwację i wyciszenie własnych emocji: złości, gniewu, chciwości. O tym jest singiel, który wysyłamy w świat z nadzieją, że nie pozostawi odbiorcy obojętnym – dodaje Tymon Tymański. Do singla powstał teledysk, którego twórcą jest Elvin Flamingo.

Autorami muzyki i tekstów są: Bułat Okudżawa, Włodzimierz Wysocki, Borys Griebienszczikow, Leonid Fiodorow, Dymitri Ozierski, Grzegorz Ciechowski, Tomasz Adamski, Robert Brylewski, Tomasz Lipiński i Tymon Tymański.

Stylistycznie płytę cechuje muzyczna wszechstronność i różnorodność. Ulubionymi twórcami Tymona Tymańskiego są The Beatles, David Bowie czy Frank Zappa, a jego zespół rekrutuje się ze środowiska trójmiejskich muzyków jazzowych. Stąd naturalnym jest, że w twórczości zespołu Tymon & The Transistors obok rockowych riffów znaleźć można jazzowe tematy i improwizacje, a obok cyber punka i synth popu funkcjonuje funk, soul, free czy ballada rockowa. «

13/04/2017 16:51:40

061

683-MAKIETA 3 44-67.indd 61

13/04/2017 16:51:42

062 Nie samym rosołem Polak żyje

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Wielu z nas mieszka na Wyspach już 10 lat lub dłużej. Jednak zamykając oczy, wciąż z przyjemnością przenosimy się do rodzinnego domu pachnącego świeżo pieczonym chlebem, kiełbasą pełną aromatu czosnku i ziół, niedzielnym rosołem i skwierczącą skórką schabowego.

»

Warto dodać, że jeszcze 10 lat temu na Wyspach polskie sklepy były zjawiskiem dość unikalnym, a rodzime produkty spożywaliśmy jedynie w święta, przywożąc je z Polski lub prosząc rodzinę o ich przysłanie. Dziś nie tylko mamy dostęp do polskiej żywności, ale także dodatkowo możemy rozkoszować się smakami z całego świata, starannie dobierając dietę wg upodobań wszystkich domowników, inspirując się egzotycznymi smakami Indii, Chin, Nepalu, Tajlandii, Hiszpanii, Włoch, Portugalii czy Afryki.

Gusta i guściki Polaków na Wyspach

– Zwyczaje kulinarne jak i gusta Polaków na terenie UK zmieniają się. Patrząc z perspektywy czasu spędzonego na obczyźnie, stwierdzam, że w przeszłości jada683-MAKIETA 3 44-67.indd 62

liśmy częściej w domach przygotowując polskie tradycyjne posiłki, do których byliśmy przywiązani i brakowało nam ich na obczyźnie. Powoli, poprzez poznawanie wielu nowych kultur, a w Londynie nie brakuje nam wyboru, poznawaliśmy nowe kuchnie z całego świata. Nasze smaki oraz przyzwyczajenia zaczęły sie zmieniać – mówi Robert Kusy, szef kuchni londyńskiej restauracji Tatra.

Jak wynika z sondaży dotyczących preferencji smakowych Polaków na Wyspach, przeprowadzonych na profilu firmy Morliny w portalu społecznościowym Facebook (https://www.facebook.com/MorlinyUK/), rodacy kochają zarówno polskie potrawy jak i dania kuchni włoskiej, greckiej czy węgierskiej. Polacy wciąż są bardziej przekonani do pizzy niż np. przysmaków kuchni tajskiej. W konkurencji pomiędzy serowo-jajeczną francuską tartą (quiche) a węgierskim, pełnym aromatów

gulaszem, zdecydowana większość wybrała ten drugi jako preferowaną potrawę.

– Bardzo duża część ludzi dość młodych, do około 40. roku życia, z tzw. młodej emigracji, zaczęła już przejmować nawyki żywieniowe tutaj panujące. Co znaczy, że są bardzo otwarci na nowe smaki i kuchnie całego świata – tłumaczy Jake Smolarek, life coach, który od 17 lat zajmuje się także dietetyką.

Także w związku z licznymi podróżami Polaków, uznaniem polskich kubków smakowych cieszą się również takie potrawy jak: grecka moussaka (soczysta zapiekanka z oberżyny, sera i sosu pomidorowego, z dodatkiem mielonej jagnięciny) czy chiński chow mein (makaron z dodatkiem warzyw, mięsa, w sojowym sosie) – wynika z wypowiedzi rodaków na facebookowym profilu Morliny UK. Polaków uwodzi także tikka masala, czyli popularna hinduska potrawka 13/04/2017 16:51:43

063

z mięsa w kremowym sosie z mleka kokosowego, pomidorów, o słodkim smaku.

Ta potrawa pokonała meksykańskie chilli con carne, czyli mielone mięso z dodatkiem fasoli, papryki, pomidorów, o dość ostrym, zdecydowanym smaku.

Spaghetti i pizza to wciąż (zaraz za polskimi) nasze ulubione przysmaki – jak wskazują wypowiedzi na stronie marki Morliny. Włoska kuchnia wygrywa zarówno z aromatycznymi potrawami tajskimi, jak i z japońskim sushi.

Smak nostalgii

Pomimo, że jesteśmy otwarci na nowe smaki, wciąż najchętniej jednak wybieramy takie potrawy, które przypominają nam dzieciństwo. Niekoniecznie muszą to być potrawy tradycyjnie polskie, ale te, które przypominają nam czas zanim znaleźliśmy się na obczyźnie.

– Jeśli chodzi o smaki, Polacy są zdecydowanie tradycjonalistami – twierdzi Tomasz Mazur, kucharz renomowanej restauracji w hotelu Hilton.

Polacy uwielbiają leczo czy gulasz, jednak z rezerwą podchodzą do potraw, takich jak paella czy chilli con carne. Popularnością cieszą się potrawy w zawiesistych sosach, które prawdopodobnie podawane były w naszych domach rodzinnych przez mamę czy babcię. Są łagodne, dość tłuste, przyjemnie pieszczą podniebienie swoją słodyczą, czasami nutką pikanterii. Jednakże, mając łatwy dostęp do kuchni całego świata, często tradycyjny gulasz czy mięso w sosie chrzanowym zastępujemy hinduskim curry, włoskimi kremowymi sosami do makaronów lub też brytyjskim sosem serowym.

Bardzo chętnie decydujemy się na dania kuchni włoskiej, w tym pizze oraz pasty, nawiązujące do polskiej kuchni 683-MAKIETA 3 44-67.indd 63

opartej w dużej mierze na mięsie, węglowodanach i nabiale.

Jak dodaje kucharz Tomasz Mazur: „Potrawy włoskie są najczęściej wybierane przez pary lub osoby na pierwszych randkach. To zawsze najlepsza kuchnia, żeby w sobie kogoś rozkochać.

Włoska kuchnia zazwyczaj nie jest też droga, a cena ma zawsze dla Polaków znaczenie“.

Wciąż z rezerwą podchodzimy do kuchni azjatyckiej. Jednakże, jak sugeruje kilku fanów Morlin, wynika to z faktu, że większość po prostu nie próbowała smaków, które nie są w naszej społeczności konsumowane.

– Polacy z rezerwą podchodzą do ryb z ośćmi, do homarów czy krabów – podkreśla Tomasz Mazur. – Jedzenie ryby odkładają na Wigilię albo jedzą śledzika do wódki – dodaje.

Nietradycyjne próby gry z tradycją

Osoby bez znajomości języka, pracownicy fizyczni, bez rodzin wciąż często tworzą polskie enklawy, korzystając z dobrodziejstw dań gotowych, „jedzą polskie potrawy ze słoików czy puszek, które łatwo odgrzać po pracy“ – twierdzi Tomasz Mazur. Polacy, którzy władają językiem angielskim dość łatwo integrują się z lokalnymi społecznościami. Dotyczy to szczególnie tych Polaków, którzy żyją i pracują wśród Brytyjczyków, mogą pochwalić się lepszymi zarobkami i wyższym wykształceniem.

Coraz więcej Polaków z tej właśnie grupy odwiedza też restauracje i puby serwujące tradycyjnie brytyjskie dania, jak np. fish & chips (frytki z rybą) czy niedzielny roast dinner (pieczone mięso z ziemniakami z dodatkiem gotowanych warzyw, kalafiora w serowym sosie, sosu piecze-

niowego oraz yorkshire pudding, czyli rodzaj wytrawnego ciasta ptysiowego).

Chętnie też odwiedzają orientalne restauracje oferujące azjatyckie dania w formie szwedzkiego stołu. Można na nich znaleźć przysmaki kuchni chińskiej, hinduskiej, tybetańskiej, nepalskiej, z rejonu Panjabi, japońskiej i malezyjskiej.

Wśrod polskiej społeczności są także pasjonaci brytyjskiej kuchni, tacy jak Jake Smolarek, który z radością opowiada o swojej kulinarnej przygodzie: „Objechałem całe Wyspy wzdłuż i wszerz jako wybredny smakosz odkryłem, że w Wielkiej Brytanii jest np. więcej rodzajów serów niż we Francji (wliczając wszystkie lokalne sery z Walli, Irlandi czy Szkocji.) Spotykam ogromną liczbę Polaków, którzy mieszkając w różnych regionach Wysp odkrywają i polecają przeróżne lokalne farmy, na których można znaleźć już wcześniej wspomniane lokalne sery, kiełbaski czy różnego rodzaju nadziewane paszteciki”.

Chociaż często wykorzystujemy lokalne składniki, kupujemy żywność, przyprawy i dodatki z całego świata, to wciąż staramy się tworzyć kulinarną sztukę w zaciszu domowego ogniska.

Jak podkreśla Tomasz Mazur: „Polskie rodziny zazwyczaj gotują w domu, a do restauracji wybierają się okazjonalnie“. Cenimy posiłki rodzinne i samodzielnie wykonane przysmaki. Dlatego też dużą popularnością wśród Polek cieszą się strony kulinarne, na których znajdują przepisy, w tym także grupy w serwisach społecznościowych, gdzie Polki inspirują się nawzajem pomysłami.

Fanpage Morliny UK (https://www. facebook.com/MorlinyUK/) jest jedną z takich stron. Przepisy, które podawane są na fanpage’u, są dobierane starannie w oparciu o gusta Polaków i konkretne prośby fanów. « 13/04/2017 16:51:46

064

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Przyprawa jak złoto Na szczęście w zapomnienie poszły czasy, kiedy to polska kuchnia postrzegana była przez pryzmat pierogów i buraków. Polacy bywają w świecie, smakują różnych specjałów i przywożą te smaki do kraju. Potem, szperając i szukając zapamiętanych przepisów, okazuje się, że mają odpowiedniki lub niemalże te same dania w starych polskich książkach kucharskich.

Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Zachwyceni Hiszpanią przywozimy zapach i smak szafranu.

Tymczasem jest on w polskiej kuchni 683-MAKIETA 3 44-67.indd 64

obecny od czasów niepisanych jeszcze.

Jest tak starym aromatem, że naukowcom nie udało się ustalić, kiedy wszedł w użycie. Ze względu na swoją wartość, szafran zawsze był symbolem bogactwa i elegancji. Klasy panujące starożyt-

nych imperiów używały go do przyprawiania potraw, farbowania szat i perfumowania sal bankietowych. Szafran był używany przez starożytnych wyznawców jako rytualna ofiara dla ich bóstw, a także jako lek. Wyznawcy Buddy po jego 13/04/2017 16:51:49

065 śmierci noszą szaty w kolorze szafranu nie przez przypadek. Kleopatra kąpała się w szafranie, aby spotęgować doznania erotyczne, a Aleksander Wielki wierzył, że leczy rany.

Prawdopodobnie pierwsze uprawy szafranu wprowadzili Grecy, używali go jako barwnika do farbowania tkanin i – co ciekawe – również do farbowania włosów. Arabowie i Persowie uprawiali go na szeroką skalę używając jako środka płatniczego. Ci sami Arabowie przynieśli uprawy szafranu do Hiszpanii, a ze względu na sprzyjający klimat stała się ona znanym i szanowanym producentem. Najbardziej znany i drogi szafran pochodzi z Persji, czyli dzisiejszego Iranu. Trzeba jednak uważać, aby nie dać się nabrać, bo jest on tam często podrasowany różnymi specyfikami, które z szafranem mają niewiele wspólnego.

Wyglądają często jak puder, i są resztki po produkcji.

Dzięki odkryciom geograficznym szafran rozniósł się po całym świecie.

Jednak ze względu na specyfikę upraw, używa się bowiem tylko wewnętrznych palików kwiatostanu, jest najdroższą przyprawą świata. Jak pewnie można się spodziewać również Chiny mają swój wkład w produkcję tego przyprawowego złota, niezbyt chwalebny jednak, bo zasypują rynek niskiej jakości produktem.

Uprawa szafranu została wprowadzona do Anglii około 1350 roku, a legenda głosi, że kłącza zostały przemycone z Lewantu w specjalnym, pustym w środku pielgrzymim kosturze. Dzięki mnichom uprawiano go w klasztornych ogrodach, dla użytku medycznego.

Dopiero dziesiątki lat później szafran

zaczęto uprawiać w mniej sprzyjających warunkach – na otwartych polach. Lekkie, przepuszczalne, kredowe gleby oraz warunki klimatyczne wiosek na północy hrabstwa Essex doprowadziły do tego, że do końca XV wieku uprawa szafranu skupiła się we wschodniej Anglii. Miasto Saffron Walden w Essex swoją nazwę otrzymało jako centrum uprawy i handlu szafranem. Oryginalną nazwą miasta było Cheppinge Walden.

Używając szafranu należy pamiętać, że przekroczenie pewnego progu zepsuje nam danie i sprawi, że będzie gorzkie. Jest bardzo aromatyczny, a więc kilka włosków wystarczy, aby osiągnąć swój cel. Pasuje praktycznie do wszystkiego, nawet do deserów. Moim ulubionym zastosowaniem szafranu są ryby.

Dzisiaj dam Wam przepis na zupę rybną z szafranem. «

Zupa Bouillabaisse SKŁADNIKI: Ryby: filety z dorsza, dorady, halibuta, miruny, szczupaka itd. Raczej biała ryba, ok 1kg.

2 szt. kopru włoskiego 2 marchewki ½ selera naciowego 2 cebule, 1 obrana pietruszka 3 ząbki czosnku 2 czerwone papryki 2 całe pomarańcze 2 liście laurowe 500 ml białego wytrawnego wina 1,5 l bulionu rybnego lub Fonda Knorr Olej, masło 1 Pęczek koperku i ½ pęczka pietruszki 2 puszki pomidorów 2 łyżki stołowe przecieru pomidorowego 50 gr białej czekolady 1 ziarenko anyżu, 20g świeżego tymianku 1 cytryna Opakowanie szafranu (bez szafranu się nie da) PRZYGOTOWANIE:  Wszystkie warzywa dokładnie myjemy, obieramy i tniemy na kawałki mniej więcej 1cm x 1cm. Ścieramy skórkę z cytryny i pomarańczy oraz wyciskamy sok tylko z pomarańczy.

683-MAKIETA 3 44-67.indd 65

 









 





Odkładamy na bok.

Szafran zalać 20 ml wrzątku i zostawić.

Rybę oprawić, sporządzić mix soli cukru jeden do jednego. Posypać solidnie ryby i zostawić na 20 minut. Potem zmyć sól i cukier oraz wytrzeć ryby do sucha. Pozostawić w lodówce.

Tymianek obskubać i dodać do warzyw.

W garnku rozpuścić 2 łyżki masła, dodać wszystkie warzywa, anyż, tymianek i podsmażyć, aż będą szkliste bez przypalania. Kiedy będą gotowe zalewamy białym winem i redukujemy o połowę.

Dodajemy rybny bulion, skórki z pomarańczy i cytryny, sok z pomarańczy i gotujemy powoli.

Na osobnej patelni, na łyżce oleju podsmażamy pokrojoną cebulę, liść laurowy, czosnek. Dodajemy przecier pomidorowy, smażymy jeszcze chwilę i dodajemy wszystko do wywaru.

Dodajemy pomidory z puszki.

Gotujemy wszystko na wolnym ogniu, aż wszystkie warzywa zmiękną.

Do ugotowanych warzyw dodajemy wodę z szafranem. I gotujemy jeszcze przez kilka minut.

Następny krok to zmiksowanie i przetarcie wywaru przez sito, aż powstanie krem.











Doprawiamy zupę solą, pieprzem i białą czekoladą, i odstawiamy jeszcze na bardzo wolny ogień. Może być potrzeba rozrzedzenia. Róbmy to raczej bulionem niż wodą. Zupa powinna być solidna, ale nie za rzadka.

Ryby wyjmujemy z lodówki i gotujemy w mleku z dodatkiem soli i liścia laurowego. Wyciągamy duże kawałki ryby, układamy na talerzu i zalewamy kremem z warzyw.

W oryginalnej wersji podaję się również małże w muszlach, krewetki lub langusty.

Taką zupę polewa się kilkoma kroplami majonezu zmiksowanego z szafranem, czosnkiem i tarta bułką. (prosta wersja) Przepisów na tzw. rouille jest w Internecie ogromna ilość.

13/04/2017 16:51:51

066

CAFÉ COOLTURA zdrowie i uroda

Woda gotowana: Nie taka zdrowa jak ją malują?

»

Przegotowana woda z kranu nadaje się do picia oraz innego zastosowania w kuchni. Czy na pewno?

Wbrew obiegowym opiniom, doprowadzenie wody do wrzenia nie daje gwarancji usunięcia wszystkich znajdujących się w niej bakterii lub wirusów.

Woda miejska w większości przypadków jest zdatna do picia prosto z kranu. Często jednak zdarza się, że mimo dobrych parametrów wody pły683-MAKIETA 3 44-67.indd 66

nącej w wodociągach, po dotarciu do odbiorcy jej jakość znacznie się obniża.

– Wszystkiemu winne są zanieczyszczenia instalacji wewnętrznych – począwszy od PCV czy osadu zawartego w rurach, a na skażeniu bakteriologicznym kończąc.

Wielu z nas w celu usunięcia znajdujących się w niej zarazków decyduje się na jej gotowanie, co nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem – przekonuje Łukasz Grobelkiewicz z firmy PROEKO.

Okazuje się bowiem, że wiele szkodliwych drobnoustrojów jest w stanie przetrwać wysokie temperatury. Co gorsze, przegotowanie wody nie uwalnia jej również od obecności związków chemicznych, które mogą występować nawet w wodzie wodociągowej. Istnieje łatwy sposób, żeby to sprawdzić.

Wystarczy bacznie przypatrzeć się brzegom garnka. Gdy widnieje na nim biały nalot oznacza to, że w wodzie mamy sporo wapnia i magnezu. W połączeniu z lekko rdzawą mgiełką dają nam jasny sygnał, że w wodzie jest dodatkowo żelazo i mangan.

Gotowanie nie tylko nie poprawia stanu wody, ale również może go jeszcze pogorszyć. Jak to możliwe? Otóż podczas wrzenia woda intensywnie paruje. Paruje jednak tylko woda, a inne związki chemiczne w niej rozpuszczone – zostają. Wraz z parą z naczynia ubywa czystej wody, a zagęszczają się inne, szkodliwe związki. Dlatego pod względem chemicznym podgrzana woda jest mniej zdrowa niż nieprzegotowana. – Generalnie, im dłużej gotujemy, tym więcej bakterii i wirusów ginie, ale też tym bardziej zanieczyszczona chemicznie jest nasza woda. Tyczy się to zarówno wody z kranu, jak i mineralnej (butelkowanej), która traci wszelkie sole mineralne – dodaje ekspert z firmy PROEKO. Specjaliści potwierdzają także, że wodę mineralną należy spożywać w temperaturze pokojowej do 24 godzin od jej otworzenia. W przeciwnym wypadku rozwijają się w niej bakterie. Jeżeli już upieramy się przy wykorzystywaniu wody butelkowanej, to wybierzmy tę źródlaną, która nie jest mineralizowana. To powszechna praktyka w przypadku kuchni dla niemowląt oraz małych dzieci.

Jaka jest zatem alternatywa dla przegotowanej wody? Równie wygodne i tanie w eksploatacji, co przegotowywanie wody, wydaje się zamontowanie filtru, który zajmie się nie tylko drobnoustrojami, ale także szkodliwymi związkami chemicznymi. Są dostępne na rynku hybrydowe instalacje, które dzięki połączeniu technologii ultrafioletu oraz systemu membran osmotycznych mogą wyeliminować z wody bakterie, wirusy czy niechciane związki chemiczne. Woda taka jest zdatna nie tylko do bezpośredniego spożywania, ale także codziennego gotowania. « Newseria.pl

13/04/2017 16:51:52

067

683-MAKIETA 3 44-67.indd 67

13/04/2017 16:51:54

068

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 9.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 9.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 9.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

683-MAKIETA 4 68-91.indd 68

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Wynajmę powierzchnie biurowa 40 m2 po remoncie, wszystkie media; toaleta utility room, stół konferencyjny , szafy biurowe lokalizacja Putney.

Kontakt 02087857477

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki.

Darmowy parking. Internet. £150/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07746970571, 07833667493

Wynajmę pokój jednoosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking.

Internet. £80/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07746970571,

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki.

Darmowy parking. Internet. £150/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07746970571, 07833667493

> Acton wynajme świeżo wyremontowane mieszkanie - 1 bedroom flat (55m2) z balkonem na Acton Gardens blisko stacji South

Acton oraz Acton Town, rachunki wliczone 07715941968

> Barking 1 bed Flat do wynajęcia dla jednej osoby lub pary. £1050 za miesiąc rachunki wliczone. Flat w pełni wyposażony, wifi, parking, dobry dojazd do metra na Barking.

07546737126 > Bounds Green, N22 8NW, 3 bed flat - £1590/mies. 3 podwojne sypialnie, osobno salon, lazienka z wanna I toaleta, kuchnia. Dostepny od zaraz. 02088851890, 07436792779 > East Acton pokój jednoosobowy na East Acton do wynajęcia. Z internetem. Blisko. stacjii metra. rachunki wliczone 07551807457 > Enfield posiadam dwa pokoje do wynajecia w dzielnicy Enfield plus internet tel. 07767902999 > Enfield Town, EN1 1JL, 3 bed dom - £1375/mies. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, duzy salon, przechodnia kuchnia, lazienka z wanna, ogrod. Dostepny od 15-tego kwietnia. 02088851890 > Enfield Town, EN2 6SY, Ladne 1 bed flat - £1100/mies. Sypialnia, otwarty salon z kuchnia, lazienka z prysznicem, balkon na cala dlugosc mieszkania. 02088851890 > Enfield, EN3 5DZ, 3 bed dom £1430/mies. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, salon, kuchnia, lazienka z wanna, ogrod, parking.

Dostepne od 23 kwietnia.

02088851890 > Enfield, EN3 4BE, Ladne 4 Bed dom, £1650/mies + rachunki.4 sypialnie, kuchnia z salonem,

13/04/2017 16:52:14

069 lazienka, ogrod. Dostepny od zaraz.

02088851890, 07715677401

> Enfield, EN3 5QD,Studio, £750/ mies. ,salon z sypialnia, osobna kuchnia, lazienka z wanna.

Dostepne od zaraz. 02088851890, 07715677401 > Hanwell Dwojka do wynajęcia dla jednej odoby Hanwell / Greenford. W domu tylko 2 osoby.

Ogrod, internet 3 autobusy kolo domu, latwy dojazd do Perivale, Ealing Greenford 07821768315 > Seven Sisters, N15 3AP, Pokoj jedynka £90, Pokoj dwojka £140/ tydz + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami.Dostepne od zaraz. 02088851890. > Stockwell, wynajme miejsce w pokoju osobom ceniących czystość i spokój Tel.07940186730 po 16-tej

> Turnpike Lane pokój dla pary do wynajęcia blisko metro Turnpike Lane pociąg Harringay Green Lanes dobra komunikacja internet Ewa 07466571679 Piotr 07745743334 dwie łazienki osobna toaleta ogród mili mieszkańcy > West Hendon Miejsce w dwójce dla pracującego spokojnego pana w średnim wieku- blisko do sklepów i komunikacji

> Wood Green, N17 7QX, Pokoj dwojka £150/tyg + rachunki za gaz do podzialu z lokatorami, reszta rachunkow wliczona w cene pokoi .Wspolna kuchnia, lazienka.0208 885 1890. > Wood Green, N22 6AJ, Bedsit, £140/tydz rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepny od \. 07436792779. Pokoj z aneksem kuchennym. > Wood Green/Bruce Grove, N17 6RU, Pokoj mniejsza jedynka £90, Pokoj wieksza jedynka £100/ tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami.

07436792779.

683-MAKIETA 4 68-91.indd 69

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Brytyjsko-Polskie Centrum Medyczne poszukuje bardzo dobrze wykształconych fizjoterapeutów w ortopedii i medycynie sportowej. PNF min. podstawowy Rejstracja HCPC Londyn Kontakt: klinikaorto@ interia.eu

Poszukujemy kierowcy Vana 25-45 lat do rozwozu gazet na terenie Londynu. Punkt załadunku: Wembley. Praca dodatkowa 1 dzień w tygodniu(tylko srody).

07884255551 lub email marlena@cooltura.co.uk

Praca dodatkowa Poszukujemy osób chętnych do pracy przy sprzątaniu.

Nieregularne godziny.

Ilość godzin zależna od zleceń. Kontakt : cleaning@saraint.co.uk 02088463612

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

13/04/2017 16:52:15

070

OGŁOSZENIA drobne

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

> Nowo otwarta Meksykanska Restauracja „ El Pastor” w centrum Londynu poszukuje kucharzy do pracy,dobre warunki pracy. Prosimy o kontakt na email. tomek@ tacoselpastor.co.uk > Szukam osoby kreatywne,

chetne do pracy w sprzątaniu prywatnych aparamentow, klatek schodowych. Osoba musi znac j Ang w stopniu kimunikatywnym, NIN, konto bankowe, self employment, doswiadczenie. 07496099362

> Szukam sprzataczek z doswiadczeniem.Sprzatania regularne, deep cleaning. Kandydaci powinni miec nin,konto w banku i byc self-empolyment. Mile widziane referencje. J.Ang w stopniu komunikatywny. 07496099362

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

Szuka pracy. Pawel 07469234481

> Szukam pracy maluje

mieszkanie. Plastrowanie gipsowe. wykańczanie wnetrz. sprzatanie ogrodów. it’d. Szybko dokładnie tanio 07834735426

> Elektryk szuka pracy. Instalacje

domowe Fuseboxy. Automatyka CH/HW. Certyfikat NICEIC. Insurance. 12 lat w Londynie.

Krzysztof 07724271488

> Elektryk-Hydraulik z 13 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety.Tel.07707717053 02087267871 > Szukam pracy od zaraz najlepiej

w północnym Londynie ale nie tylko.

Mam doświadczenie jako kelnerka, barista i barmanka. Najlepiej w restauracji Coffeeshopie lub barze ale rozpatrzę wszystkie propozycje.

Kontakt na 07727815202

> Malarz bez nalogow, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 10 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osób prywatnych. Rafal.

07545600591 > Malarz bez nałogów, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 10 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osob prywatnych. Rafal.

07545600591

> Szukam pracy na lofty, dachy, konstrukcje dachowe. Fachowiec, w UK od 13 lat. tel. 07437013463.

> Plastrowanie-Stawiamy na jakość i rzetelność wobec klienta.

Praca cały Londyn-własny transport, narzędzia itp. Kamil07880237803

> Elektryk szuka pracy. Instalacje domowe Fuseboxy. Automatyka CH/HW. Certyfikat NICEIC. Insurance. 12 lat w Londynie.

Krzysztof 07724271488

> Malarz decorator szuka pracy wlasne narzędzia doświadczenia i solidność 07562086772 Krzysztof

> Elektryk-Hydraulik z 13 letnim

> Tapeciarz 10 lat doświadczenia w UK Poszukuje pracy cena / dniowki :tel 07463227169 Marcin

doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel.07707717053 02087267871

> Elektryk 14 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

683-MAKIETA 4 68-91.indd 70

> Malarz bez nalogow, uczciwy i

solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 10 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osób prywatnych. Rafal.

07545600591

> Szukam pracy od zaraz najlepiej w północnym Londynie ale nie tylko.

Mam doświadczenie jako kelnerka, barista i barmanka. Najlepiej w restauracji Coffeeshopie lub barze ale rozpatrzę wszystkie propozycje.

Kontakt na 07727815202

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 54

> Sprzedam komplet ubranka do chrztu dla chlopca 6m cena 0 7783022040 > Sprzedam dzialke budowlana 4500 m2 w Polsce, Chelstowek k.

Wroclawia. Na dzialce prad, woda.

Wazne pozwolenie na budowe.

Cena 80000 zl. Tel 07984674954.

zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Kursy Kosmetyczne i Stylizacji Paznokci Po Polsku. Wiosenna promocja Wysoki Poziom, Akredytowane Certyfikaty! Idealne na rozpoczęcie nowej kariery zawodowej.

Szczegóły na www.

PolskieKursy.co.uk tel.077 52 56 76 20

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Sprzedam 3 blaszane regaly sklepowe stan idealny cena 07783022040

> 41 lat wysoki bez dzieci kawaler szuka kobiety na dobre j na zle muj nr 07802852128

> Podreczniki, cd i słowniki do nauki hiszpańskiego, francuskiego, włoskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272

> 37 latek, aktywny sportowo z miłym usposobieniem spotkam kobietę w wieku 30-50. Chętnie wyjdę na kawę czy do pubu Sms-em dodam już więcej.. Miłego dnia!

07516881426

> Sprzedam tanio dom w Poroninie kolo Zakopanego dzialka 8 ara 8 pokoi dobra cena tel 0048726705025 lub 07878984302 > Sprzedam bieznie do cwiczen Reeboka malo uzywana cena 07783022040

auto-moto

> Szukam normalnej kobiety.

Kawaler 40 lat. 07503108443 > Poznam mila szczupła pani do lat 55 lubiaca podroze i nie tylko 07933889189

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Pomoc drogowa 24h/7.

Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT. Paweł 07727244856

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

13/04/2017 16:52:16

071 Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon@dylewski. fsnet.co.uk

Parapsychology, Jasnowidz I Duchowy Uzdrowiciel pomoże w problemach w związkach, podczas rozprawy sadowej, pozbyć się pecha i usunąć negatywna energie oraz powstrzyma twojego partnera przed zdrada i inne Malik: 07932931946

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa.

Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

H-Tech Serwis Komputerowy.

Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci.

Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

683-MAKIETA 4 68-91.indd 71

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/ klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji.

Laptop zastępczy dojazd do klienta tel.

07411123340

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki.

07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów.

Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

£1

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Najtańsze przeprowadzki i przewozy lokalne(Londyn), międzymiastowe(cale UK) oraz PolskaAnglia-Polska także przewozy wszelkich przesyłek (paczek, gabarytów, mebli itp) Cotygodniowe wyjazdy do Polski. Zapraszamy 24/7 07722560744 (whats app) mario. remtrans@gmail.com

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus, Northolt UB5 4RR Sklep: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www. polskatelewizja.co.uk

13/04/2017 16:52:16

072

OGŁOSZENIA drobne

683-MAKIETA 4 68-91.indd 72

13/04/2017 16:52:19

073

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

683-MAKIETA 4 68-91.indd 73

13/04/2017 16:52:21

074

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

683-MAKIETA 4 68-91.indd 74

13/04/2017 16:52:23

075

683-MAKIETA 4 68-91.indd 75

13/04/2017 16:52:24

076

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

683-MAKIETA 4 68-91.indd 76

13/04/2017 16:52:28

077

683-MAKIETA 4 68-91.indd 77

13/04/2017 16:52:30

078

OGŁOSZENIA INNE

683-MAKIETA 4 68-91.indd 78

13/04/2017 16:52:32

079

683-MAKIETA 4 68-91.indd 79

13/04/2017 16:52:34

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

683-MAKIETA 4 68-91.indd 80

13/04/2017 16:52:35

081

683-MAKIETA 4 68-91.indd 81

13/04/2017 16:52:37

082

683-MAKIETA 4 68-91.indd 82

13/04/2017 16:52:38

083

683-MAKIETA 4 68-91.indd 83

13/04/2017 16:52:41

084

OGŁOSZENIA budownictwo

683-MAKIETA 4 68-91.indd 84

13/04/2017 16:52:43

085

683-MAKIETA 4 68-91.indd 85

13/04/2017 16:52:45

086

OGŁOSZENIA budownictwo

683-MAKIETA 4 68-91.indd 86

13/04/2017 16:52:47

087

683-MAKIETA 4 68-91.indd 87

13/04/2017 16:52:49

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

683-MAKIETA 4 68-91.indd 88

13/04/2017 16:52:51

089

683-MAKIETA 4 68-91.indd 89

13/04/2017 16:52:53

090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

683-MAKIETA 4 68-91.indd 90

13/04/2017 16:52:54

091

683-MAKIETA 4 68-91.indd 91

13/04/2017 16:52:57

Fot. PAP/EPA / Sascha Steinbach

092

SPORT Piłka nożna

Liga Mistrzów w cieniu zamachu Świat sportu, a w szczególności futbol, jak dotychczas styczność z terroryzmem miał znikomą. Wiele jednak wskazuje na to, że zmieniło się to jednak nieuchronnie 11 kwietnia. Chwilę po tym, jak autokar z drużyną Borussi Dormund na mecz Ligi Mistrzów z AS Monaco wyruszył spod hotelu w dzielnicy Hochsten, doszło do trzech eksplozji. Wybuchły ładunki ukryte w zaroślach przy drodze. W pojeździe zostały wybite szyby, a odłamki szkła raniły w rękę hiszpańskiego obrońcę gospodarzy Marca Bartrę, który trafił do szpitala i jeszcze tej samej nocy przeszedł operację złamanego nadgarstka.

»

Wszystko wydarzyło się ok. 10 km od stadionu, na którym – jak informowano – nie było bezpośredniego zagrożenia. Kibice zostali poproszeni o pozostanie na miejscach, a po kilkudziesięciu minutach spokojnie i bez paniki opuścili arenę. Policja podziękowała im za wzorowe zachowanie.

Solidarnie zachowali się fani gości, którzy skandowali „Dortmund, Dortmund”, kiedy usłyszeli o incydencie.

Z kolei gospodarze rozpoczęli akcję poszukiwania noclegów dla kibiców Monaco, niektórzy zaoferowali, że przygarną ich na noc do swoich domów. – Jeśli ktoś z was ma problem ze znalezieniem noclegu, dajcie znać! Znajdziemy dla was kawałek materaca – pisali na portalach 683-MAKIETA 5 92-100.indd 92

społecznościowych. Podobną pomoc zaoferował klub, który na Twitterze rozpoczął akcję z hasztagiem #bedforawayfans, dzięki której kibice z Monako także mogli znaleźć nocleg.

Wyrazy wsparcia przesłało za pośrednictwem portali społecznościowych wiele klubów niemieckiej ekstraklasy, w tym VfL Wolfsburg, Bayer Leverkusen, Bayern Monachium, a także największy i lokalny rywal Borussii – Schalke 04. – W takich chwilach trzymamy się razem – napisano na Twitterze drużyny z Gelsenkirchen.

Głos zabrała także Barcelona – były klub Marca Bartry. Katalończycy życzyli mu szybkiego powrotu do zdrowia.

– To nie były sylwestrowe fajerwerki

– ocenił rzecznik policji w Dortmundzie, mówiąc o ładunkach, które wybuchły w pobliżu autokaru z piłkarzami Borussii. Samo spotkanie zostało przełożone na następny dzień.

Policja potwierdziła, że doszło do trzech eksplozji w pobliżu hotelu, w którym mieszkali dortmundczycy. Autokar został uszkodzony w dwóch miejscach.

W pojeździe wypadły szyby.

O wydarzeniu opowiedział bramkarz Borussii Roman Buerki: „O 19.15 wyjechaliśmy z hotelu. Gdy z małej uliczki wjechaliśmy na główną, nagle usłyszeliśmy głośny wybuch. Siedziałem w ostatnim rzędzie, niedaleko Marca Bartry. On oberwał najbardziej, gdy tylna szyba się po prostu rozsypała. Po wybuchu wszy13/04/2017 16:53:36

093 scy patrzyliśmy na siebie w szoku i ci, co mogli, położyli się na podłogę. Nie wiedzieliśmy, czy to koniec, czy stanie się coś jeszcze. Policja była bardzo szybko na miejscu. Wszyscy byliśmy w szoku. Nikt w takich chwilach nie myśli o rozegraniu meczu piłkarskiego”.

– Nie tak to powinno dziś wyglądać... Mam nadzieję, że cała drużyna BVB jest zdrowa i bezpieczna, również Marc Bartra, który lekko ucierpiał. Zdrowia! – napisał na Facebooku polski piłkarz AS Monaco Kamil Glik. Piłkarzem Borussii jest z kolei Łukasz Piszczek.

Należy zaznaczyć, iż zamach na piłkarzy Borussii Dortmund nie był pierwszym, w którym na celowniku terrorystów znalazło się środowisko sportowe. Tym razem obyło się bez ofiar śmiertelnych – obrażeń doznali hiszpański obrońca Marc Bartra oraz eskortujący klubowy autokar policjant na motocyklu – ale nie zawsze bilans był tak optymistyczny.

Do jednego z najczarniejszych ataków doszło podczas igrzysk w Monachium w 1972 roku. Członkowie terrorystycznej grupy Czarny Wrzesień, walczącej o wyzwolenie Palestyny, uprowadzili, a później pozbawili życia 11 członków izraelskiej ekipy olimpijskiej.

Z sportowego aspektu wspomnieć należy, że piłkarze AS Monaco, z Kamilem Glikiem w składzie, pokonali 3:2 Borussię Dortmund Łukasza Piszczka. Przełożony o jeden dzień mecz odbywał się w cieniu wcześniejszych wydarzeń w tym mieście.

Sam mecz odbywał się przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności; na murawie lepsi okazali się goście, mimo że nie wykorzystali w 17. minucie rzutu karnego (Brazylijczyk Fabinho).

Porażka stawia Borussię w trudnej sytuacji przed zaplanowanym na 19 kwietnia rewanżem.

Z kolei piłkarze Bayernu, bez kontuzjowanego Roberta Lewandowskiego, przegrali w Monachium z Realem Madryt 1:2. Występ Lewandowskiego przeciwko Realowi do końca stał pod znakiem zapytania. Ostatecznie okazało się, że polski napastnik – narzekający od ligowego meczu z Borussią Dortmund (4:1) na uraz barku – nie może zagrać.

Oba zespoły spotkały się także w sezonie 2013/14.

Wówczas Real wygrał dwukrotnie (4:0 i 1:0), a szkoleniowcem tego zespołu był Włoch Carlo Ancelotti, obecnie prowadzący Bayern.

W innym meczu tej fazy finalista poprzedniej edycji – zespół Atletico Madryt – pokonał u siebie mistrza Anglii Leicester City 1:0 po golu z rzutu karnego Francuza Antoine'a Griezmanna w 28. minucie. W kadrze „Lisów” nie ma w pucharowej fazie LM Bartosza Kapustki i Marcina Wasilewskiego.

Natomiast bardzo bliski awansu do półfinału jest już Juventus Turyn, który pokonał u siebie Barcelonę 3:0. Dwa gole strzelił Argentyńczyk Paulo Dybala, a jedną doświadczony włoski obrońca Giorgio Chiellini. Spotkanie sędziował Szymon Marciniak.

W poprzedniej rundzie mistrzowie Hiszpanii przegrali pierwszy mecz z Paris Saint-Germain we Francji 0:4 (arbitrem również był wówczas Marciniak), a później odrobili straty, wygrywając na Camp Nou 6:1. Juventus słynie jednak ze znakomitej gry w defensywie.

Półfinały zaplanowano na 2/3 i 9/10 maja, a finał – 3 czerwca w walijskim Cardiff. « 683-MAKIETA 5 92-100.indd 93

13/04/2017 16:53:37

Fot. MW Media

094

SPORT Piłka nożna + PKOl

»

Polska Agencja Prasowa: Ucieszył się pan z wyboru prezesa PZPN Zbigniewa Bońka do Komitetu Wykonawczego Europejskiej Unii Piłkarskiej (UEFA)?

Andrzej Strejlau: To jego ogromny sukces osobisty. Sądzę, że jest właściwą osobą we właściwym miejscu. To, co zawarł w programie, musiało tych ludzi nie tylko przekonać, ale i zachwycić. Pisałem o tym na Twitterze i nie zmieniłem zdania: realizacja projektów stworzy szansę awansu do władz FIFA. To na pewno wyróżnienie dla całego świata futbolu w Polsce.

To większa zasługa jego – Bońka, niż samej polskiej piłki. Nasza drużyna, żeby powtórzyć to, co zrobili Kazimierz Górski i Antoni Piechniczek, musi zdobyć medal. Adamowi Nawałce idzie bardzo dobrze, ale wszystko weryfikuje wynik końcowy.

W polskiej piłce wszystko idzie we właściwym kierunku Wszystko w polskiej piłce idzie we właściwym kierunku – uważa selekcjoner drużyny narodowej w latach 1989-93 Andrzej Strejlau. Były przewodniczący Komitetu Sędziów PZPN jest też zwolennikiem technologii, które pozwalają zmniejszyć liczbę błędnych decyzji arbitrów.

683-MAKIETA 5 92-100.indd 94

Biało-czerwoni w ćwierćfinale mistrzostw Europy 2016, polski sędzia Szymon Marciniak z karierą międzynarodową, teraz wybór Polaka do Komitetu Wykonawczego UEFA... Od czego zaczął się wzrost znaczenia Polski w futbolu?

Od momentu, kiedy nasz kraj uzyskał prawa organizacji mistrzostw Europy 2012, co było za kadencji prezesa Michała Listkiewicza. Był to rozkwit infrastruktury, a w tej chwili rozwijają się kluby, są tworzone akademie, działa stowarzyszenie trenerów, którego byłem prezesem...

Wszystko idzie w bardzo dobrym kierunku. Poza tym fakt, że Polska jest coraz wyżej notowana, przekłada się na sponsorów, piłkarze zaczynają zarabiać bardzo „słuszne” pieniądze, które zresztą sami wywalczyli dobrą grą. Jest też z czego finansować bieżące potrzeby Związku, bo przypominam, że PZPN i Polski Związek Motorowy nie są dotowane przez rząd.

Pana zdaniem wprowadzanie nowych technologii w piłce nożnej, np. goal-line czy powtórek wideo, to właściwy kierunek?

Każdy kibic i telewidz chce być przekonany, że to co widział – jego zdaniem – ma odzwierciedlenie w decyzji sędziego. Można zadać

13/04/2017 16:53:39

Fot. PAP / Bartłomiej Zborowski

095 sobie pytanie: dlaczego czekaliśmy tyle czasu, żeby móc skorzystać chociażby z technologii goal-line? Ludzie wylądowali na księżycu, a my dalej tkwiliśmy w opłotkach.

Jak odpowie pan na argument, że korzystanie z powtórek powoduje dłuższe przerwy w grze, że mecz staje się mniej dynamiczny?

Uważam, że to zupełnie nietrafiony pogląd. Gdy zawodnik doznaje kontuzji i trzeba znieść go na noszach, co czasem trwa trzy czy cztery minuty – to wtedy taka przerwa nie przeszkadza? Aha, bo wtedy jest to zgodne z duchem gry... i tak dalej. Analiza powtórki trwa kilka sekund. Sędzia obsługujący wideo sam obserwuje sytuację i też reaguje, nawet jeszcze zanim główny zgłosi taką potrzebę.

Pan proponował rozwiązanie z dwoma sędziami na placu gry.

Dalej uważam, że to jest słuszne.

Jeden sędzia po prostu nie jest w stanie nadążyć za sytuacją. Powinno być dwóch arbitrów z gwizdkami i liniowi, wtedy w każdej chwili można obserwować akcję w trójkącie.

W dodatku jeden z głównych sędziów stałby w jednej linii z bocznym, więc oceny, czy był spalony, dokonywałyby dwie osoby.

To nie przesada?

W hokeju jest trzech sędziów na lodzie i dwóch bramkowych. Kiedy główny uzna, że był gol, często i tak zjeżdża do osoby obsługującej wideo i sprawdza, czy rzeczywiście podjęto właściwą decyzję. Hokej to najszybsza gra zespołowa, jaką wymyślono, więc tym bardziej ktoś mógłby być podenerwowany, że się wstrzymuje grę.

Dlaczego nie może tak być w piłce?

Jak oceni pan krytykowany często pomysł wprowadzenia dwóch sędziów obok każdej z bramek?

Mają oni obserwować wydarzenia w polu karnym, początkowo „zastępowali” też goal-line.

Jeżeli pada bramka, której oni nie widzą, to nie mogą nie być krytykowani. Kamera jest lepsza niż ludzkie oko, to nie podlega dyskusji. «

Rozmawiał Maciej Machnicki, PAP

683-MAKIETA 5 92-100.indd 95

Szermierz i architekt Wojciech Zabłocki (w centrum) odbiera z rąk prezesa PKOl Andrzeja Kraśnickiego (z lewej) i członkini zarządu PKOl Ireny Szewińskiej Złoty Wawrzyn za całokształt

Wręczono „Wawrzyny Olimpijskie”

»

W warszawskim Centrum Olimpijskim wręczono „Wawrzyny Olimpijskie”. Nagrodami honorowani są twórcy z różnych dziedzin za łączenie sportu z kulturą i sztuką. Przyznano złote i srebrne oraz nagrody specjalne i wyróżnienia PKOl. Prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego Andrzej Kraśnicki powiedział, że przyznawanie „Wawrzynów” wiąże się z tradycją ruchu olimpijskiego. „Związki sportu z kulturą, nauką i sztuką są dla nas oczywiste, wzajemnie sport oraz wymienione przeze mnie dziedziny się inspirują”. „Wawrzyn Olimpijski” jest specjalną nagrodą PKOl, ustanowioną w 1967 roku, a przyznawaną w cyklu czteroletnim, olimpijskim. Po raz pierwszy laureatów uhonorowano w roku 1969, co uświetniło jubileusz 50–lecia Polskiego Komitetu Olimpijskiego oraz odbywającą się wówczas w Warszawie 68. sesję Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.

Jednym z wyróżnionych złotym „Wawrzynem” był Wojciech Zabłocki, wybitny szermierz – szablista, medalista olimpijski, architekt, malarz – akwarelista. Otrzymał nagrodę za całokształt prac w dziedzinie architektury i sztuki.

– W imieniu laureatów chciałbym podziękować Polskiemu Komite-

towi Olimpijskiemu za uhonorowanie wybrańców muz wspaniałym medalem „Wawrzynem Olimpijskim” i pogratulować całej polskiej rodzinie olimpijskiej za stworzenie znakomitej atmosfery do integracji sztuki i sportu, co było zawsze ideą barona Pierre'a de Coubertina – stwierdził 86-letni Zabłocki.

Nagrody wręczali Kraśnicki, członkini MKOl i wiceprezes PKOl Irena Szewińska oraz członek Prezydium PKOl Jacek Bierkowski.

Złote przyznano także m.in. Adamowi Myjakowi za rzeźbę „Jeździec”, a srebrne np. Michałowi Słoniewskiemu za książkę „Bojkot igrzysk olimpijskich jako instrument polityki międzynarodowej w latach 1976 – 1988” oraz Bogusławowi Lustykowi za „Kaligrafię Sportu” (w dziedzinie sztuki plastyczne – grafika).

Wśród osób, dla których przygotowano nagrody specjalne PKOl był dziennikarz Artur Szulc – za filmy „Nie zmarnowałem życia”, „Zwykła Niezwykła Rodzina”, serię dokumentalną „Mój najcenniejszy medal”. Z kolei wyróżnienie przyznano m.in. znawcy historii krajowego i międzynarodowego oraz pasjonatowi futbolu Andrzejowi Gowarzewskiemu za opracowanie i wydanie kilkudziesięciu encyklopedii piłkarskich. « 13/04/2017 16:53:41

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

683-MAKIETA 5 92-100.indd 96

13/04/2017 16:53:41

097 BARAN

LEW

STRZELEC

Przydadzą się teraz Twoje umiejętności dyplomatyczne. Dzięki nim, uda Ci się zażegnać niejeden konflikt zarówno na linii Ty – parter lub członek rodziny, jak i Ty -współpracownicy. Pielęgnuj w sobie tę wspaniałą umiejętność. Bądź cierpliwy i spokojny.

W pracy zwiększą się oczekiwania wobec Twojej osoby. Na szczęście będziesz w bardzo dobrej formie intelektualnej, dlatego powinieneś poradzić sobie z większością wyzwań. Mimo poczucia siły, bądź skupiony na zadaniu, abyś nie popełnił błędu.

Postaraj się nikomu nie narażać. Będziesz podenerwowany i skłonny do awantur oraz zatargów. Zanim coś powiesz, zastanów się dwa razy. Najwłaściwsze będzie unikanie wypowiadania się na forum, wdawania się w dyskusje czy kłótnie.

BYK

PANNA

KOZIOROŻEC

Energia będzie Cię rozpierać. Staniesz się podekscytowany i energiczny.

Z determinacją będziesz dążył do celu. Nikt ani nic nie będzie dla Ciebie przeszkodą.

Będziesz miał także szczęście w finansach.

Warto abyś rozejrzał się za dodatkową formą zarobkowania.

Karuzela zdarzeń przyśpieszy. Na głowę spadnie Ci wiele spraw do załatwienia na już. Musisz działać szybko i skutecznie, ponieważ robienie zaległości w tym czasie jest bardzo niewskazane. Możliwe kłopoty zdrowotne, ale nie będziesz miał teraz czasu skupić się na nich.

Będziesz niezdecydowany. Najbliższe dni bardziej sprzyjać będą spokojnej pracy niż ryzykownym przedsięwzięciom.

Możesz za to liczyć na powodzenie w miłości. Masz szansę na niebanalny flirt, który może być początkiem dłuższej znajomości.

BLIŹNIĘTA

WAGA

WODNIK

Jeżeli jesteś wolny, to właśnie teraz masz szansę spotkać kogoś godnego uwagi.

Od samego początku oboje będziecie wiedzieć, że to nie jest przelotny flirt, że łączy Was głębsze uczucie. Ciesz się swoim szczęściem, ale pamiętaj, żebyś nie zaniedbał spraw zawodowych.

Staniesz się silny, ponieważ Twoje moce fizyczne i psychiczne będą się uzupełniały. Śmiało ruszaj realizować odważne pomysły i wymagające wysiłku sprawy, gdyż zmęczenie Ci nie grozi. Kwestia, której ostatnio bardzo się bałeś, ma teraz dużą szansę powodzenia.

Zapowiadają się dni pełne pośpiechu i zabiegania. Będziesz pochłonięty zakupami, przygotowaniami i spotkaniami ze znajomymi. Powinieneś narzucić sobie dyscyplinę, a działać w sposób usystematyzowany. Tylko w ten sposób wywiążesz się ze wszystkich zobowiązań.

RAK

SKORPION

RYBY

Układ planet może osłabić Twoje samopoczucie. Drobne kłopoty i niepowodzenia będą urastać do rangi katastrofy. Koniecznie znajdź czas dla siebie. Zafunduj sobie relaksującą kąpiel, pójdź na spacer do parku lub po prostu poleż na kanapie z ulubioną lekturą.

Możesz narzekać na pogorszenie się formy psychicznej i fizycznej. Zadbaj bardziej o siebie i trochę się porozpieszczaj. Odłóż na bok zajęcia, bez których Ty i Twoi bliscy możecie się obejść. Wolny czas przeznacz na własne przyjemności lub po prostu na słodkie lenistwo.

Uważaj na wydatki związane z ubraniami, kosmetykami, butami, czyli wszystkim, co związane jest z upiększaniem siebie.

Możesz mieć problemy z pohamowaniem się przed kolejnym zakupem, mimo że konto świeci pustkami. Czy kolejna para butów naprawdę jest Ci potrzebna?.

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

683-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

13/04/2017 16:53:42

683-MAKIETA 5 92-100.indd 98

13/04/2017 16:53:44

683-MAKIETA 5 92-100.indd 99

13/04/2017 16:53:46

683-MAKIETA 5 92-100.indd 100

13/04/2017 16:53:48