Cooltura Issue 687

cooltura.co.uk

687-COVER.indd 1

20 maja 2017

20 (687)

15/05/2017 11:34:06

687-MAKIETA 1 01-23.indd 2

15/05/2017 17:07:08

687-MAKIETA 1 01-23.indd 3

15/05/2017 17:07:10

W NUMERZE 687.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

040 012

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / JAREK SĘPEK MARCIN SZCZEPAŃSKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

054

022 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 022 GOSPODARKA 024 PRAWO 026 TEMAT NUMERU Seksoholicy

032 KOMENTARZ TYGODNIA Trzy kolory ulgi

034 FELIETON

044 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia

052 DZIEŃ DZIECKA Wszystkie dzieci nasze są!

054 PODRÓŻE Stanisław Motyka - Moje globalne wyprawy charytatywne

687-MAKIETA 1 01-23.indd 4

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

ubrań, których nie znacie

IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 E complaints@impress.press W impress.press

058 KSIĘGARNIA 062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

Okładka: TOMEK WALĘCIUK

Gąbka nie do mycia

064 ZDROWIE I URODA maluchów

040 TRANSPORT

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see:

12 przepisów dla wymagających

Po piwku

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

5 ciekawostek o suszarkach do

pobrexitowej wydają się mocno

036 SPOŁECZEŃSTWO

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

056 TECHNOLOGIE

Pogłoski o ekonomicznej tragedii

przesadzone

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk , wew. 229 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

15/05/2017 17:07:15

687-MAKIETA 1 01-23.indd 5

15/05/2017 17:07:17

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn

Niedziela starszych kawalerzystów 14 maja w tzw. Cavalry Sunday członkowie stowarzyszeń byłych kawalerzystów spotkali się, by wspólnie przemaszerować przez londyński Hyde Park. Jak co roku, wszyscy ubrani byli w tradycyjne meloniki i nieśli ze sobą parasole.

687-MAKIETA 1 01-23.indd 6

15/05/2017 17:07:19

Fot. PAP/Jack Taylor/Getty Images 687-MAKIETA 1 01-23.indd 7

15/05/2017 17:07:22

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Chcą zdążyć przyjechać na Wyspy przed Brexitem Wielka Brytania ponownie stała się najpopularniejszym kierunkiem dla Polaków rozważających emigrację – wynika z badania firmy doradztwa personalnego i rekrutacji Work Service.

Ankietowani podkreślili, że chcą zdążyć, zanim ten kraj wyjdzie z Unii Europejskiej.

Jakub Krupa, PAP

»

Według wstępnych wyników badania „Migracje zarobkowe Polaków”, aż 19 proc. potencjalnych emigrantów zarobkowych rozważa wyjazd do Wielkiej Brytanii. To pierwszy wzrost zainteresowania pracą w tym kraju od jesieni 2015 roku, kiedy rząd ówczesnego premiera Davida Camerona zapowiedział przeprowadzenie referendum w sprawie wyjścia z Unii Europejskiej.

Tym samym Wielka Brytania ponownie wyprzedziła Niemcy i stała się najpopularniejszym kierunkiem potencjalnej emigracji Polaków.

Aż 58 proc. ankietowanych z grupy potencjalnych emigrantów do Wielkiej Brytanii przyznało jednocześnie, że ich plan jest związany z chęcią zdążenia przed zakończeniem negocjacji w sprawie opuszczenia przez Londyn Wspólnoty. Ci ankietowani obawiają się, że może dojść do zmiany przepisów dotyczących swobody przepływu osób i podejmowania pracy; dla 31,7 proc. potencjalnych emigrantów nie miało to jednak znaczenia.

– Nie wiadomo, na jakich zasadach Wielka Brytania będzie przyjmować imigrantów, kiedy opuści UE, ani jakie świadczenia oraz warunki pracy dla cudzoziem-

ców uda się wypracować podczas negocjacji z Brukselą. Nie ma jednak wątpliwości, że Brexit znacząco wpłynie na kierunki emigracji – do tej pory Wielka Brytania była bowiem jednym z najpopularniejszych kierunków. Za dwa lata drzwi na Wyspy mogą być już zamknięte. (...) Wyraźnie widać, że potencjalni emigranci Brexit wolą zastać na Wyspach niż w Polsce – skomentował wyniki badania Maciej Witucki, prezes zarządu Work Service.

Pełny raport badający motywacje dotyczące emigracji zarobkowej Polaków został opublikowany 17 maja.

Ustalenia oparte są na telefonicznym badaniu firmy Millward Brown zrealizowanym w dniach 27 marca – 2 kwietnia 2017 na grupie 662 osób pracujących, bezrobotnych, uczących się oraz przebywających na urlopach macierzyńskich i wychowawczych. Próbę dobrano z ogólnopolskiej reprezentatywnej próby dorosłych Polaków (zgodnej ze strukturą populacji pod względem płci, wieku, wykształcenia oraz klasy wielkości i województwa miejsca zamieszkania).

Według najnowszych danych brytyjskiego urzędu statystycznego w Wielkiej Brytanii mieszka około 984 tys.

Polaków. W momencie wejścia Polski do Unii Europejskiej było ich zaledwie około 44 tys. «

Premier zapowiada ograniczenie imigracji

»

Premier Theresa May zapewniła, że jej Partia Konserwatywna zrealizuje obietnicę zredukowania imigracji netto do Wielkiej Brytanii do „dziesiątków tysięcy” rocznie, jeśli wygra w przyszłym miesiącu wybory parlamentarne.

– Jest ważne, byśmy nadal mówili, i będziemy mówić, że naprawdę chcemy zmniejszyć imigrację netto do możli687-MAKIETA 1 01-23.indd 8

wego do utrzymania poziomu. Uważamy, że (ten poziom) to dziesiątki tysięcy – powiedziała May swoim zwolennikom w Londynie.

Reuters odnotowuje, że według danych oficjalnych w okresie od września 2015 r. do września 2016 r. do Wielkiej Brytanii przybyło netto 273 tys. imigrantów, o 49 tys. mniej niż w poprzednim rocznym okresie i naj-

mniej od okresu rocznego zakończonego w czerwcu 2014.

May zaakcentowała, że kiedy Wielka Brytania opuści już Unię Europejską, będzie mogła „ustanowić reguły dotyczące ludzi przybywających do Zjednoczonego Królestwa z UE”. Dodała, że po wyjściu z UE nie będzie już w przypadku Wielkiej Brytanii „swobody przemieszczania się, takiej jak w przeszłości”. « 15/05/2017 17:07:23

009

687-MAKIETA 1 01-23.indd 9

15/05/2017 17:07:24

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Prawa obywateli pójdą na pierwszy ogień Zabezpieczenie praw obywateli, zwłaszcza praw obywateli Unii Europejskiej mieszkających w Wielkiej Brytanii, będzie pierwszym tematem, jakim zajmą się unijni negocjatorzy ws.

Brexitu – zapowiedział w Guy Verhofstadt, negocjator PE ds. wyjścia Wielkiej Brytanii z „28”.

Jowita Kiwnik Pargana Bruksela, PAP

»

Szacuje się, że około 1,2 mln Brytyjczyków mieszka w jednym z krajów członkowskich, a ponad 3 mln obywateli UE żyje na Wyspach.

UE chce jak najszybciej osiągnąć porozumienie z rządem brytyjskim, aby zabezpieczyć ich prawa. Dlatego w zeszłym tygodniu w Parlamencie Europejskim odbyło się wysłuchanie publiczne w tej sprawie.

– Niepokój ludzi już bardzo wyraźnie widać, choćby po liczbie petycji, jakie do nas wpływają. Tylko w ubiegłym roku dostaliśmy 137 petycji dotyczących Brexitu. W tym roku wpłynęło ponad 20 kolejnych. Ludzie się boją o swoje firmy, o to, że będą się musieli rozdzielić z rodzinami. Niektórzy wręcz boją się wyjechać z Wielkiej Brytanii na wakacje, bo obawiają się, że nie będą mogli wrócić – mówiła szefowa parlamentarnej komisji petycji (PETI), szwedzka europosłanka Cecilia Wikstroem z grupy ALDE. – Najbardziej o swój los obawiają się obywatele UE, którzy studiują albo pracują w Wielkiej Brytanii. Np. dzisiaj na Wyspach studiuje 125 tys. Europejczyków i nie wiedzą, czy po Brexicie nie wzrośnie między innymi czesne za ich studia” – przyznała rumuńska europosłanka z grupy liberałów Renate Weber, wiceprzewodnicząca komisji PE ds. zatrudnienia.

W wysłuchaniu wzięła udział także Anne-Laure Donskoy z grupy „3 miliony”, oddolnej inicjatywy założonej przez obywateli Unii Europejskiej, mieszkających w Wielkiej Brytanii.

– Po referendum ws. Brexitu 687-MAKIETA 1 01-23.indd 10

zaczęły się problemy. Ciężko jest znaleźć mieszkanie, otworzyć rachunek bankowy, obywatele UE zaczynają być w Wielkiej Brytanii jawnie dyskryminowani. Największe obawy mają obywatele unijni, których status w Wielkiej Brytanii jest niepewny, bo nie posiadają pozwolenia na pobyt – o które nigdy nie wnioskowali, bo też nikt od nich tego nie wymagał. Teraz obawiają się, że ich status znacznie się pogorszy. Jeśli negocjacje ws. Brexitu zakończą się niepowodzeniem, to z pewnością tak będzie – mówiła podczas wysłuchania Donskoy.

Grupa „3 miliony” zaapelowała do UE o przyjęcie jeszcze przed zakończeniem negocjacji ws. Brexitu wcześniejszego oddzielnego porozumienia zabezpieczającego prawa obywateli.

– Prosimy Radę UE o zmianę zapisów dyrektywy dotyczącej Brexitu, co pozwoliłoby na zawarcie takiego porozumienia. Przypominam, że mówimy tu o 5 mln ludzi, obywatelach UE i Brytyjczykach, którzy poniosą konsekwencje opuszczenia przez Wielką Brytanię UE – mówiła Donskoy.

Guy Verhofstadt, negocjator PE ws. Brexitu i były premier Belgii zapowiedział, że kwestia zabezpieczenia praw obywateli będzie pierwszym tematem, jaki zostanie poruszony podczas negocjacji brexitowych.

– Mówimy tu zwłaszcza o trzech kategoriach obywateli, czyli unijnych obywatelach mieszkających w Wielkiej Brytanii, Brytyjczykach w UE oraz Brytyjczykach z Wielkiej Brytanii, którzy razem z Brexitem utracą prawo do obywatelstwa europejskiego. Można

powiedzieć, że ci ludzie będą największymi „ofiarami” Brexitu” – powiedział Verhofstadt.

Jak zapowiedział Belg, ostateczna zgoda PE na wyjście Wielkiej Brytanii z UE uzależniona będzie od tego, czy zabezpieczone zostaną prawa obywateli w związku z Brexitem.

Jeszcze 6 kwietnia podczas sesji plenarnej PE przyjął zresztą rezolucję o „zapewnieniu godnego i równego traktowania obywateli UE w Wielkiej Brytanii i Brytyjczyków żyjących w państwach członkowskich”. Zdaniem Verhofstadta teraz PE powinien przygotować swoje dokładne stanowisko odnośnie do Brexitu oraz przyjąć jeszcze jedną, bardziej szczegółową rezolucję o prawach obywateli.

– Chcemy, żeby nasi obywatele byli traktowani na zasadzie wzajemności. Oznacza to, że obywatele UE, którzy mieszkają w Wielkiej Brytanii byliby traktowani tak samo jak Brytyjczycy w UE. Co do Brytyjczyków mieszkających w Wielkiej Brytanii, to niestety z prawnego punktu widzenia jest to niemożliwe, żeby pozostali obywatelami UE. Myślę jednak, że można by im zaoferować np. w ramach umowy jakieś specjalne prawa, jak prawo do zamieszkania w UE, prawo do petycji czy zgłaszania inicjatywy obywatelskiej – tłumaczył Verhofstad.

22 maja Rada ds. Ogólnych Unii Europejskiej powinna przyjąć projekt szczegółowych wytycznych negocjacyjnych, także dotyczących ochrony praw obywateli UE, i zezwolić na rozpoczęcie negocjacji z Wielką Brytanią. « 15/05/2017 17:07:26

011

687-MAKIETA 1 01-23.indd 11

15/05/2017 17:07:27

012

WIADOMOŚCI NA wyspach

Fot. PAP/EPA/Nigel Roddis

Jeremy Corbyn pozuje fotoreporterom przed autobusem wyborczym w Manchesterze

Skazani na porażkę rozpoczęli kampanię Lider opozycyjnej Partii Pracy Jeremy Corbyn wezwał wyborców do poparcia jego ugrupowania w przedterminowych wyborach parlamentarnych w Wielkiej Brytanii. Rządzącym konserwatystom zarzucił, że popierają ich „oszuści finansowi i medialni magnaci”.

687-MAKIETA 1 01-23.indd 12

15/05/2017 17:07:29

013 Jakub Krupa, PAP

»

Przemawiając na wiecu w Birmingham, Corbyn oficjalnie rozpoczął wyborczą kampanię laburzystów w całym kraju.

Ostrzegł wyborców, że przy braku mobilizacji z ich strony mogą się obudzić 9 czerwca, dzień po wyborach, w sytuacji gdy świętować będą grupy, które „zabierają nasze bogactwo, którym znowu się upiecze, bo partia, której są właścicielami – Partia Konserwatywna – wygrała”.

– Mamy cztery tygodnie, żeby zrujnować radość (...) oszustów finansowych, medialnych magnatów i finansistówhochsztaplerów, pokazać, jakim jesteśmy krajem (...) i wygrać, zmieniając Wielką Brytanię, by służyła wielu, a nie wybranym – podkreślił. Przekonywał, że jego ugrupowanie „oferuje realny wybór i alternatywę wobec skorumpowanego systemu (...) i Partii Konserwatywnej, która niszczy nasz kraj”.

– Kiedy wygramy, wygrają zwykli Brytyjczycy – pielęgniarki, nauczyciele, kupcy, opiekunowie, budowlańcy, pracownicy biurowi. (...) Po zwycięstwie Partii Pracy nadejdzie przebudzenie dla tych, którzy myśleli, że mogą bezkarnie pozbawiać nasz przemysł wartości, a także niszczyć naszą gospodarkę swoją chciwością i odbieraniem pieniędzy pracownikom i konsumentom – nawoływał ze sceny.

Zdaniem Corbyna Partia Pracy jest atakowana przez establishment, „bo sprzeciwia się elitom, które chcą wykorzystać Brexit do płacenia jeszcze niższych podatków i zagrabiania jeszcze większego bogactwa, które wszyscy tworzymy”, a także dlatego że laburzyści „sprzeciwiają się korporacyjnym interesom, które łupią naszą służbę zdrowia”.

– Rysujemy w tym miejscu grubą linię. Trzy dekady prywatyzacji – od energii przez kolejnictwo po ochronę zdrowia i opiekę społeczną – sprawiły, że niektórzy bardzo się wzbogacili, ale nie poprawiły życia większości (obywateli) – ocenił przywódca laburzystów.

Z kolei w rozmowie z serwisem internetowym BuzzFeed Corbyn wykluczył podanie się do dymisji, nawet jeśli Partia Pracy – jak wskazują sondaże – zdecydowanie przegra czerwcowe wybory i utraci część posłów w porównaniu z poprzednimi wyborami w 2015 roku.

687-MAKIETA 1 01-23.indd 13

– Zostałem wybrany na przywódcę tej partii i nim pozostanę – podkreślił. Zapewniał, że „będzie dalej robił swoje”, i odrzucił narastającą krytykę jego przywództwa po słabym wyniku ugrupowania w ubiegłotygodniowych wyborach samorządowych, w których Partia Pracy straciła ponad 360 lokalnych radnych.

Darmowe studia, państwowa kolej

Tymczasem Brytyjskie media opisały szczegóły wersji roboczej 43-stronicowego programu wyborczego Partii Pracy, która wyciekła do kilku redakcji w zeszłą środę wieczorem. Laburzyści zapowiedzieli między innymi renacjonalizację kolei i zniesienie czesnego za studia wyższe.

Wśród proponowanych rozwiązań są także między innymi plany nacjonalizacji poczty i operatorów gazowych, odwrócenie częściowej prywatyzacji usług w służbie zdrowia, wprowadzenie bezpłatnych posiłków dla wszystkich dzieci w szkołach podstawowych, budowa 100 tys. domów socjalnych rocznie do końca kadencji następnego parlamentu, a także przekazanie 6 miliardów funtów na służbę zdrowia.

Nowe wydatki miałyby być sfinansowane za pomocą wyższego opodatkowania firm i osób zarabiających ponad 80 tys. funtów rocznie (średnia pensja to około 27 tys. funtów), a także zaciągnięcia długu wysokości 250 miliardów funtów w następnych 10 latach.

Konserwatywne gazety „The Telegraph” i „Daily Mail” zgodnie oceniają, że proponowane rozwiązania „cofnęłyby Wielką Brytanię do lat 70.” poprzez nacjonalizację przemysłu, nakładanie limitów wynagrodzenia i zwiększenie roli związków zawodowych.

W kwestii planowanego wyjścia Wielkiej Brytanii z UE, wersja robocza dokumentu ujawnia, że Partia Pracy planuje „zaakceptować wynik referendum”, ale zadbać o zbudowanie „nowej, bliskiej relacji z Unią Europejską, dbając o miejsca pracy i standard życia, a jednocześnie chroniąc prawa pracownicze i standardy środowiskowe”.

Jak podkreślono, laburzystowski rząd domagałby się także decydującego głosowania w Izbie Gmin nad ostatecznym porozumieniem w sprawie opuszczenia Wspólnoty, a także

zagwarantowania praw obywateli UE – w tym miliona Polaków – mieszkających w Wielkiej Brytanii. „Nasza gospodarka potrzebuje migrantów, aby nadal się rozwijać. Rząd Partii Konserwatywnej zrobił z imigrantów kozłów ofiarnych, aby odwrócić uwagę od swoich własnych niepowodzeń, składając fikcyjne obietnice o (ograniczeniu) imigracji. Kiedy politycy podsycają płomienie lęku, ma to realne konsekwencje zarówno dla nowych jak i od dawna obecnych społeczności. Widzieliśmy to po bulwersującym wzroście przestępstw motywowanych nienawiścią, które zawstydzają nas wszystkich” – napisano w manifeście.

Rzecznik prasowy laburzystów powiedział, że „nie komentuje przecieków”, a propozycje partii „będą jasne, kiedy oficjalnie przedstawimy swój manifest, który ma zmienić Wielką Brytanię tak, aby służyła wielu osobom, a nie wybranym”.

Z kolei służby prasowe Partii Konserwatywnej nazwały wyciek programu „kompletnym bałaganem”, dodając, że „jeśli Jeremy Corbyn i jego koalicja chaosu będą mogli się choćby zbliżyć do kluczy do siedziby premiera na Downing Street ucierpią na tym rodziny, bezpieczeństwo gospodarcze i miejsca pracy”.

Może być klęska

Opublikowany niedawno sondaż ICM dla „Guardiana” wskazał, że Partia Konserwatywna może liczyć na aż 22 punkty procentowe przewagi nad Partią Pracy (49 proc. do 27 proc.); to największa taka różnica w historii badania. Na trzecim miejscu – z zaledwie 9-procentowym poparciem – znaleźli się prounijni Liberalni Demokraci, a eurosceptyczna Partia Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP) może liczyć zaledwie na 6 proc. głosów.

Z kolei uczestnicy badania ośrodka Survation uznali, że premier May jest lepszą od Corbyna kandydatką we wszystkich czterech przedstawionych kryteriach – ufając jej w kwestii prowadzenia negocjacji o Brexicie (62 proc. do 20 proc.), zadbania o bezpieczną przyszłość narodowej służby zdrowia (42 proc. do 39 proc.), skutecznego zarządzania polityką gospodarczą kraju (62 proc. do 21 proc.) i promowania rozwoju społeczeństwa na sprawiedliwych zasadach (46 proc. do 37 proc.). « 15/05/2017 17:07:31

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

„Trochę inny pogrzeb” Dla tych, którzy bardzo kochają.

687-MAKIETA 1 01-23.indd 14

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Russell Davison tak ubóstwiał żonę, że nie mógł się z nią rozstać nawet po śmierci. Przez 6 dni nieboszczka leżała z nim w sypialni w domu w Derby. Wdowiec określił ten czas jako „piękny i pocieszający”. Nie uważał za coś odpychającego. Nie odczuwał strachu. Nie chciał oddać ukochanej w ręce pracowników zakładu pogrzebowego.

Wszystko robił przy niej sam. Umył i ubrał. Chciał, by została z nim w domu tak długo, jak to możliwe. Do kostnicy nigdy nie trafiła. Przewieziono ja prosto do krematorium.

Wendy chciała umrzeć w domu i tak też się stało. Odeszła w ramionach męża, synów i psa Elvisa, który czuwał non stop. Nie cierpiała, była pod wpływem środków. Mąż i dzieci nie byli jedynymi, którzy jej towarzyszyli. Rodzina i przyjaciele siedzieli ze zmarłą całe dnie rozmawiając, paląc świece i kadzidła.

Chorowała na raka szyjki macicy, wykrytego niedługo po jej 40. urodzinach w 2006 roku. Trzy lata temu zapad wyrok. Lekarze dali Wendy pół roku życia. Wówczas para postanowiła wykorzystać ten czas maksymalnie. Kupili przyczepę kempingową i podróżowali po Europie. Wycieczka trwała dłużej, niż zakładano. W nietypowych warunkach, w obliczu miłości i radości życia, nawet śmierć postanowiła odpuścić i przyszła ze sporym opóźnieniem tj.

2,5 roku później, niż przewiduje medycyna. Państwo Davison zostali zmuszeni do powrotu do domu dopiero we wrześniu zeszłego roku, kiedy pojawił się ból nie do zniesienia i potrzebna była stała pomoc lekarska. Gdy w szpitalu niewiele dało się już zrobić, postanowiono zabrać ją do domu. Wendy przestała jeść 10 kwietnia. Pięć dni później nie przyjmowała już płynów. Cały czas na środkach uspokajających i przeciwbólowych, chwilami odzyskiwała świadomość. Wtedy mówiła najbliższym, że ich kocha i miała okazję usłyszeć to samo. Małżeństwo prowadziło wspólnie firmę nieruchomości. W ostatnich dniach życia i kilka po śmierci pani Davison, czuwali także dwaj synowie męża z poprzedniego małżeństwa. „ Filmy pokazują nam śmierć w sposób przerażający, a same zwłoki jako coś odrażającego. Nieprawda. Zapew15/05/2017 17:07:31

015 niam wszystkich, że jest inaczej i mam pełne prawo tak mówić. Wyglądała pięknie, naturalnie za życia i po śmierci. Cudowny wyraz twarzy, odwaga i klasa w obliczu końca tak duża, że nie sądziłem nawet, że taka istnieje” – mówi 50-latek. „Zamówiliśmy mszę za spokój jej duszy, zaraz po tym, jak od nas odeszła. Mam złamane serce. Nie wiem, czy kiedykolwiek się zagoi. Nie wiem nawet, czy tego chcę. Wprawdzie płaczę mniej niż przedtem, ale stale. Życzę mojej żonie dobrej podróży do następnego życia. Nigdy jej nie zapomnimy. Pokazała nam jak żyć i umrzeć z wdziękiem, honorem, miłością. Ubóstwiamy ją” – dodaje.

Pan Davison zachęca innych do przeżywania żałoby w podobny sposób i opiekowania się zmarłym do samego końca przez rodzinę. Dodatkowo żona nie była złożona do grobu w trumnie, lecz w czymś, co rodzina określiła jako kokon, najprawdopodobniej mając na myśli prześcieradło. Zdaniem najbliższych nieboszczki, to bardzo pomaga w oswojeniu się z bólem, pozwala znacząco obniżyć koszty pochówku i przeprowadzić go w sposób jak najbardziej naturalny i mniej stresujący. Wendy o wszystkim wiedziała i to był również jej pomysł. Rozmawiali o tym za jej życia. Nie ma prawnego obowiązku przetrzymywania ciała w kostnicy. Nie ma też obowiązku wkładania zwłok do trumny. Jeśli czyjąś wolą jest zostać owiniętym w piękny materiał i zostać położonym we własnym łóżku, to można. „Niczego ze zwłokami nie robiliśmy, aby je lepiej zakonserwować. Po 6 dniach zabraliśmy je do krematorium naszym samochodem, wcześniej informując o tym policję. Byli tak zaskoczeni, że nie wiedzieli, co odpowiedzieć. Na wszelki wypadek na recepcji powiedziano, że wpisują to do rejestru, jakby co..., czyli kontrola drogowa” – wspomina Russell.

Na Facebooku ludzie zaczęli pytać rodzinę o szczegóły, wtedy spekulacje uciął Davison zamieszczając następujący wpis: „Pytacie, czy zaczęło brzydko pachnąć, a sam trup cieknąć? Nic w tym rodzaju przez pierwsze 5 dni. Oczywiście zatrzymanie procesów życiowych spowodowało rozluźnienie mięśni i powolną zmianę kształtu. Podkreślam, że nie jest to wyłącznie moja opinia, ale wszystkich przebywających z nią wtedy w domu. Uważam, że to lepsze, aniżeli oddawanie najbliższej osoby w ręce obcych ludzi. Takie podejście pozwoliło nam oswoić się z odejściem i wydłużyć wspólny czas do maksimum. Nie wyobrażam sobie, żeby w kilka godzin po jej śmierci ktoś zabrał ją do plastikowego worka i wywiózł gdzieś. Dla mnie brzmi makabrycznie”.

Czy to, co zrobił Russell Davison jest legalne?

Kiedy człowiek umiera, potrzebne jest wystawienie aktu zgonu. Samo odnotowanie w urzędzie musi odbyć się w ciągu 5 dni od daty śmierci. Kiedy zgon nastąpił w niewyjaśnionych okolicznościach, lekarz najczęściej powiadamia prokuratora. Następnie powinien odbyć się pochówek. Z udziałem firmy pogrzebowej lub bez. To oni zabierają zwłoki do kostnicy, gdzie pozostaną do momentu pogrzebu. Brytyjskie prawo nie nakazuje trzymywania nieboszczyka w kostnicy czy w trumnie. « 687-MAKIETA 1 01-23.indd 15

15/05/2017 17:07:33

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Informacja o ataku i ostrzeżenie o jego ewentualnych skutkach pojawiły się na stronie NHS

Cybernetyczny atak na szpitale

»

Pacjenci byli w zeszły piątek odsyłani z placówek brytyjskiej służby zdrowia, a część planowych wizyt i zabiegów odwołano na skutek ataku hakerów na sieci informatyczne niektórych szpitali w Wielkiej Brytanii. Była to część globalnego cyberataku, którego skutki odczuło około 150 krajów.

Chodzi o przeprowadzoną w piątek serię ataków z wykorzystaniem złośliwego oprogramowania ransomware, za pomocą którego hakerzy żądali okupu w zamian za odblokowanie dostępu do sieci teleinformatycznych lub komputerów. Atak dotknął celów w prawie 100 krajach, między innymi niemieckich kolei Deutsche Bahn i francuskiego koncernu Renault, który z jego powodu musiał

687-MAKIETA 1 01-23.indd 16

zawiesić produkcję w kilku fabrykach.

W Wielkiej Brytanii w wielu szpitalach lekarze mieli ograniczony dostęp do danych pacjentów, co doprowadziło do odwołania setek zaplanowanych operacji i zabiegów. Wiele lokalnych przychodni musiało zamknąć się wcześniej w piątek, nie będąc w stanie przyjmować pacjentów. NHS Digital, instytucja w ramach brytyjskiej służby zdrowia odpowiedzialna za systemy informatyczne, określiła atak jako „poważny incydent”.

Zaatakowanych zostało między innymi pięć wielkich londyńskich szpitali podległych stołecznemu oddziałowi NHS, Barts Health. Instytucja ta podała na stronie internetowej, że jej sieci teleinformatyczne zostały poważnie zakłó-

cone, wdrożono plan awaryjny a lekarze robili wszystko, by zapewnić bezpieczeństwo wszystkich pacjentów. Przekazano, że karetki z chorymi zostały skierowane do innych szpitali w Londynie.

Do ataku ransomware, który przetoczył się przez systemy na całym świecie wykorzystano narzędzia wykradzione amerykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego (NSA); uzbrojono je i przekształcono w automat do cyberataków.

O cyberataku pierwszy napisał dziennik „Guardian” na swych stronach internetowych informując, że „szpitale w całej Anglii zostały jednocześnie zaatakowane przez szkodliwe oprogramowanie w ich systemach IT, co doprowadziło do odesłania wielu pacjentów wymagających natychmiastowej pomocy lekarskiej”.

Dzień później służba zdrowia już działała; normalnie funkcjonowały sieci informatyczne 97 proc. krajowych kas chorych.

Minister spraw wewnętrznych Amber Rudd, wypowiadając się po posiedzeniu sztabu kryzysowego (COBRA), Rudd przekazała, że piątkowy atak dotknął 48 z 248 kas chorych w Anglii.

W niedzielę minister obrony Wielkiej Brytanii Michael Fallon zapowiedział, że władze przeznaczą około 50 mln funtów na poprawę poziomu zabezpieczeń cybernetycznych NHS. Podkreślił, że Londyn bardzo poważnie podchodzi do zagrożeń cybernetycznych. Są one w pierwszej trójce zagrożeń, przed jakimi staje państwo – mówił podczas wywiadu dla BBC minister obrony.

– Zarezerwowaliśmy 1,9 mld funtów na zwiększenie ochrony przez zagrożeniami cybernetycznymi i duża część tej kwoty trafi do służby zdrowia – podkreślał Fallon. «

15/05/2017 17:07:34

017

687-MAKIETA 1 01-23.indd 17

15/05/2017 17:07:36

018

TEKST SPONSOROWANY NA WYSPACH

Dlaczego warto inwestować w polską edukację za granicą?

P

odstawą każdego państwa jest społeczeństwo. W Polsce żyje ponad 38 milionów ludzi, ale szacuje się, że na świecie znajduje się 18-20 milionów Polaków, tworzących w różnych państwach skupiska Polonii . Dodatkowo oprócz osób stale zamieszkałych w innych krajach, dane z 2015 roku pokazują, że około 2 miliony Polaków czasowo przebywa za granicą. Tym samym liczba Polaków i osób polskiego pochodzenia na świecie jest ogromna w porównaniu do stałej liczby mieszkańców Polski.

Warto pamiętać, że wśród osób emigrujących są dzieci. Główny Urząd Statystyczny podaje, że w 2014 roku osoby w wieku 0-14 lat stanowiły aż 17 % emigrujących . W dużej mierze to ich rodzice decydują o wychowaniu i nauce. Zaangażowanie w kształcenie najmłodszych to najlepszy dar jaki można przekazać najmłodszym.

Dbałość o polskie wykształcenie za granicą nie jest łatwym zadaniem, dlatego każda rodzina może liczyć na wsparcie, jakiego udziela Fundacja Edukacji Polonijnej. Koordynuje ona między innymi projekt Polskich Szkół Internetowych Libratus (www.libratus.

687-MAKIETA 1 01-23.indd 18

edu.pl), który stwarza możliwość bezpłatnej polskiej edukacji dla dzieci mieszkających za granicą w wieku 5-15 lat. To innowacyjne rozwiązanie realizowane za pomocą technologii, które umożliwia sprawną komunikację miedzy pedagogami i uczniami. Uczestnicy projektu mają do dyspozycji Internetową Platformę Edukacyjną, na której nauczyciele umieszczają treści dydaktyczne i scenariusze zajęć. Doskonałą okazją do usystematyzowania zdobytej wiedzy są cotygodniowe lekcje online, czyli Webinaria. Przez cały okres nauki pedagodzy pozostają do dyspozycji rodziców, wspierając i udzielając bieżących wskazówek odnośnie pracy z pociechą. Dodatkową zaletą jest otrzymanie polskiej legitymacji szkolnej oraz po zdaniu egzaminu końcoworocznego – świadectwa. Rodzice, którym zależy na przekazaniu znajomości języka polskiego i tradycji swoim dzieciom, do końca maja mogą zapisać swoje pociechy do Polskich Szkół Internetowych Libratus (www.libratus.edu. pl/zapisy2017), dając im tym samym szansę na utrzymanie więzi z Ojczyzną.

Zaangażowanie się w edukacje dzieci jest bardzo istotne, bowiem w przyszłości

to one będą kształtować świat, równocześnie wpływając na kraj pochodzenia. Język jest jednym z głównych atrybutów narodu, dzięki niemu jest podtrzymywana więź ze współobywatelami i ojczyzną. Szczególnie młodzież, bez jego znajomości, może mieć problem by identyfikować się z Polską, nie mówiąc o postawie patriotyzmu. Umiejętność posługiwania się językiem ojczystym daje wiele możliwości, które w innym wypadku byłyby dla obcokrajowca nieosiągalne, m.in. łatwe porozumiewanie się z Polakami, zrozumienie historii Polski czy zdobywanie informacji z polskich książek, czasopism czy stron internetowych.

Dziecko posiadające dyplom z dwóch szkół ma wiele perspektyw rozwoju, gdyż dwujęzyczność jest ceniona wśród pracodawców. Emigranci są niepisanymi reprezentantami Polski na świecie. Szczególnie dzieci mieszkające za granicą, korzystając z polskiej edukacji chętniej chwalą się swoimi korzeniami wśród obcojęzycznych kolegów. Warto zadbać o polskie kształcenie wśród najmłodszych i dać im szansę na rozwój. 

15/05/2017 17:07:38

019

687-MAKIETA 1 01-23.indd 19

15/05/2017 17:07:40

020

WIADOMOŚCI NA wyspach

»

Główny unijny negocjator ds. Brexitu Michel Barnier zapewnił, że będzie współpracował z Irlandią, by nie dopuścić do utworzenia po Brexicie tzw. twardej granicy (hard border) między tym krajem a wchodzącą w skład Wielkiej Brytanii Irlandią Północną.

– Pragnę zapewnić mieszkańców Irlandii, że w tych negocjacjach interesy Irlandii będą interesami Unii (...). Brexit zmieni zewnętrzne granice UE. Będę współpracował z waszym krajem, by uniknąć utworzenia twardej granicy – zaznaczył Barnier, przemawiając przed połączonymi izbami irlandzkiego parlamentu (Oireachtas) w Dublinie.

Jak przypomina Reuters, jest to przywilej zarezerwowany zazwyczaj dla składających wizytę przywódców państw.

– Jestem w pełni świadomy, że niektóre kraje członkowskie odczują (Brexit) mocniej niż inne – powiedział Barnier.

Granica między Irlandią Północną a Irlandią stanie się po Brexicie granicą zewnętrzną UE, co budzi obawy przed odżyciem konfliktu w tym regionie. Zawarte w 1998 roku Porozumienie Wielkopiątkowe w sprawie konfliktu w Irlandii Północnej opierało się na założeniu, że zarówno Irlandia, jak i Wielka Brytania są członkami UE. «

Fot. Charles McQuillan/Getty Images

Nie można dopuścić do powrotu twardej granicy!

Michel Barnier (w środku) wraz z ministrem spraw zagranicznych Irlandii (z prawej) spacerują w pobliżu Monaghan wzdłuż granicy pomiędzy Irlandią i Irlandią Płn.

Rosja może ingerować w wybory

»

Jest „realna możliwość”, że Rosja będzie próbować ingerować w wybory parlamentarne, które w czerwcu odbędą się w Wielkiej Brytanii – ocenia szef brytyjskiej dyplomacji Boris Johnson w wywiadzie dla dziennika „Telegraph”.

Minister spraw zagranicznych podkreśla jednocześnie, że prezydent Rosji Władimir Putin będzie „zachwycony” jeśli te wybory wygra Partia Pracy i jej przywódca Jeremy Corbyn. Sam Johnson wywodzi się z Partii Konserwatywnej.

Odnosząc się do Putina Johnson przypominał, że Moskwa była już oskarżana

687-MAKIETA 1 01-23.indd 20

o agresywne działania cybernetyczne podczas wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych i Francji. Zwrócił też uwagę na aktywność Rosji na Bałkanach, gdzie „jest on (Putin) zaangażowany w szereg nieczystych przedsięwzięć”. W związku z tym władze w Londynie muszą pozostać „czujne” – dodaje.

Według szefa brytyjskiej dyplomacji, Putin chce „podkopać wiarę w demokrację i zdyskredytować cały proces demokratyczny”.

Jak podano wcześniej, w tym tygodniu Amerykanie obserwowali Rosjan penetru-

jących francuskie sieci komputerowe na dwa dni przed drugą turą wyborów prezydenckich we Francji i powiadomili stronę francuską jeszcze zanim w Internecie pojawiły się materiały wykradzione ze sztabu Emmanuela Macrona.

Sztab Macrona nie oskarżył o atak jakiegokolwiek ugrupowania politycznego, ale porównał go do ujawnienia e-maili Partii Demokratycznej przed ubiegłorocznymi wyborami prezydenckimi w USA, co osłabiło kandydatkę Demokratów do Białego Domu Hillary Clinton. O atak ten oskarżano hakerów rosyjskich. «

15/05/2017 17:07:43

021

687-MAKIETA 1 01-23.indd 21

15/05/2017 17:07:45

Fot. PAP/EPA/Lintao Zhang/Getty Images Asiapac

022

WIADOMOŚCI gospodarka

Hongkong i Londyn walczą o pozycję finansowego centrum

Brytyjski Kanclerz Skarbu Philip Hammond przemawia podczas konferencji Pas i Szlak

Hongkong i Londyn rywalizują o rolę finansowego centrum chińskiego projektu Pas i Szlak. Do pierwszego starcia miało dojść podczas szczytu odbywającego się na początku tygodnia w Pekinie.

Rafał Tomański Pekin, PAP

»

Dziennik „South China Morning Post” wskazuje, że delegaci z Hongkongu zostali posadzeni w pierwszym rzędzie podczas rozpoczęcia szczytu w Pekinie.

– Hongkong znajduje się w samym sercu morskiego Jedwabnego Szlaku razem z rozwojem Kantora, Hongkongu i Makau jako Obszaru Większej Zatoki – zaznaczył w swym wystąpieniu Leung 687-MAKIETA 1 01-23.indd 22

Chun-ying, kończący z 1 lipca kadencję gubernator miasta.

Leung wskazał na status Hongkongu jako największego zagranicznego centrum obsługującego transakcje w juanach oraz lidera 2016 r. pod względem giełdowych debiutów. Leung od marca br. sprawuje również funkcję wice przewodniczącego Krajowego Komitetu przy Ludowej Politycznej Konferencji Konsultatywnej Chin, instytucji doradczej przy władzy państwa.

W odpowiedzi na to zachwalanie Hongkongu minister finansów Wielkiej Brytanii Philip Hammond stwierdził, iż propozycja Leunga była „elegancko podana”, ale nie jest alternatywą dla Londynu – jak informuje dziennik.

– Wychodzimy do zagranicznych gospodarek razem z przedsiębiorcami z Chin kontynentalnych, a do Chin wchodzimy z firmami z innych krajów – zapewniał Hammond, podkreślając, że Londyn pozostał finansowym centrum świata i ma kompetencje pozwalające sprostać chińskiej inicjatywie.

Brytyjski minister stwierdził, że największym wyzwaniem stojącym przed

finansowaniem inwestycji w krajach Pasa i Szlaku, w większości gospodarek rozwijających się, będzie zapewnienie, że projekty są przygotowane w sposób, który jest „bankowalny” w rozumieniu międzynarodowym lub można mu przyznać kategorie inwestycyjne. – Mamy możliwości, by uczynić projekty infrastrukturalne atrakcyjnymi dla prywatnych inwestorów – podkreślił w Pekinie Hammond.

Leung poinformował, że Izba Monetarna Hongkongu w lipcu 2016 r. ustanowiła odpowiednie biuro zajmujące się ułatwieniem pozyskiwania finansów na projekty Pasa i Szlaku. Dyrektor generalny izby Norman Chan Taklam stwierdził, że biuro pozyskało wielu „podobnie zapatrujących się na te kwestie udziałowców”.

Dyrektor Międzynarodowego Funduszu Walutowego Christine Lagarde przestrzegała, by do finansowania chińskiego planu inwestycji podchodzić z ostrożnością ze względu na możliwości przekazywania kapitału pochodzącego z nielegalnych działań jak pranie pieniędzy czy wspieranie terroryzmu. « 15/05/2017 17:07:48

023

687-MAKIETA 1 01-23.indd 23

15/05/2017 17:07:49

024

PORADY prawo

Wypadek za granicą

Masz więcej pytań?

Wypadek za granicą jest bardzo stresującym przeżyciem, zwłaszcza gdy po powrocie okazuje się, że nie dopełniliśmy wszystkich formalności.

»

Należy zatem pamiętać, aby zebrać wszystkie informacje, które po powrocie do kraju mogą być przydatne do prowadzenia sprawy.

Po wypadku upewnijmy się, że na miejsce zdarzenia została wezwana policja. Po pobraniu wszystkich danych upewnijmy się, że otrzymaliśmy kopię raportu policyjnego. Poprośmy o tłumacza, jeżeli mamy trudności z komunikacją ze względu na barierę jezykową.

Zapiszmy, jak doszło do zdarzenia, zróbmy zdjęcia (w tym zdjęcia tablicy rejestracyjnej samochodu sprawcy), wymieńmy ze sprawcą dane ubezpieczycieli, pobierzmy dane świadków, nie przepraszajmy i nie przyznajmy się do odpowiedzialności. Pozwólmy naszej firmie ubezpieczeniowej zadecydować, kto jest odpowiedzialny za kolizję. Jakiekolwiek dyskusje ze sprawcą wypadku mogą być później użyte przeciwko nam.

Jeżeli wypadek miał miejsce w jednym z krajów Unii Europejskiej, wówczas na miejscu zdarzenia powinniśmy otrzymać tzw. European Accident Statement (ESA). Jest to standardowa forma dostępna w krajach Unii w różnych językach. W formie możemy zawrzeć wszystkie informacje dotyczące wypadku, które pomogą naszej firmie ubezpieczeniowej podjąć decyzję o odpowiedzialności. Pamię-

687-MAKIETA 2 24-43.indd 24

tajmy o tym, że formę możemy podpisać tylko wówczas, gdy rozumiemy zawartą w niej treść.

Jeżeli w trakcie, gdy doszło wypadku, jechaliśmy swoim autem, powinniśmy się jak najszybciej skontaktować z ubezpieczycielem. Każda firma ma bowiem ustalony czas, w trakcie którego należy zgłosić wypadek.

Przed wyjazdem za granicę pamiętajmy o sprawdzeniu, czy nasze ubezpieczenie obowiązuje również w trakcie podróży zgranicznych. Niektóre firmy mają ograniczony zakres usług, jeśli wypadek miał miejsce za granicą.

Często zdarza się, że nasze pełne ubezpieczenie (comprehensive) za granicą będzie funkcjonowało jako podstawowe (third party only).

Jeżeli podróżujemy poza Unią Europejską, musimy mieć wykupioną Zieloną Kartę, która zapewni nam ochronę prawną w trakcie wypadku. O Zieloną Kartę możemy się starać bezpośrednio u naszego ubezpieczyciela po uiszczeniu odpowiedniej opłaty.

Zadzwoń do DNS Claims na numer 0208 741 7762, a udzielimy Ci wszystkich informacji.

Jeżeli w trakcie, gdy doszło do wypadku, jechaliśmy wynajętym autem, pamiętajmy, że przed powrotem z wakacji wypadek musimy zgłosić na policję w kraju, w którym miał miejsce, gdyż firmy wynajmujące pojazdy posiadają wymóg zaraportowania wypadku.

Pamiętajmy też, aby bezzwłocznie skontaktować się z firmą, od której wypożyczyliśmy pojazd. Przy wynajmie auta powinniśmy otrzymać numer, pod który należy zadzwonić, jeżeli uczestniczyliśmy w kolizji. Po powrocie z wakacji przygotujmy raport z okolicznościami wypadku, który należy wysłać do firmy wynajmującej pojazd. Pamiętajmy, że auta nie powinniśmy oddawać do naprawy, jeżeli nie otrzymaliśmy zgody firmy, która je nam wynajęła.

Jeżeli sprawca wypadku był nieubezpieczony, a wypadek wydarzył się w kraju Unii Europejskiej lub w Islandii, Norwegii, Szwajcarii albo Liechtensteinie, wówczas możemy wystąpić do instytucji podobnej do Motor Insurance Bureau, która działa w każdym z tych krajów. Informację o tym, jak nazywa się dana instytucja, otrzymamy w ambasadzie brytyjskiej lub polskiej. «

15/05/2017 17:03:16

025

687-MAKIETA 2 24-43.indd 25

15/05/2017 17:03:18

026

TEMAT NUMERU społeczeństwo

687-MAKIETA 2 24-43.indd 26

15/05/2017 17:03:21

027

Sekso holicy Ludzie z pierwszych stron gazet i ci z drugiego szeregu. Kobiety i mężczyźni, młodsi i starsi.

Tu nie ma reguł, liczba osób uzależnionych od seksu systematycznie rośnie. To poważny problem.

Piotr Gulbicki

»

Uchodzili za zgodną i kochającą się parę.

W ubiegłym roku wokalista i muzyk legendarnego zespołu Black Sabbath, Ozzy Osbourne, przyznał jednak, że przez długi czas prowadził podwójne życie i zdradzał swoją żonę Sharon.

– Ozzy przez ostatnie sześć lat zmagał się z uzależnieniem od seksu. Chce przeprosić wszystkie kobiety, z jakimi był w bliskich relacjach, a które w jakiś sposób mogły się poczuć urażone. Od chwili, kiedy jego ostatni romans wyszedł na światło dzienne, poddał się intensywnej terapii leczniczej. Jest bardzo zmartwiony, że takie zachowanie wpływało destrukcyjnie na rodzinę i dziękuje Bogu, że jego niezwykła żona Sharon została przy nim,

687-MAKIETA 2 24-43.indd 27

by go wspierać – napisał rzecznik Osoburne’a w specjalnym oświadczeniu przekazanym dla mediów.

Muzyk po krótkim rozstaniu pogodził się z małżonką przepraszając ją i twierdząc, że nie miał kontroli nad swoim postępowaniem. A ta mu wybaczyła, uznając jego chorobę. Jednak ostatnia partnerka, 68-latka, fryzjerka Michelle Pugh, stwierdziła, że nie czuła, iż ich związek był efektem uzależnienia. Wprost przeciwnie, miała wrażenie, że to klasyczny romans w dawnym stylu.

– To nie była relacja z królem rocka, tylko z Ozzy’m, świetnym i ciepłym facetem. Poprosił mnie, żebym się z nikim innym nie spotykała, sprawił, że czułam się najpiękniejszą i najbardziej uwielbianą kobietą na świecie. Co mnie do niego ciągnęło? Chemia – opowiadała Michelle, przyznając, że ciągle go kocha, ale jednocześnie szanuje decyzję o powrocie do żony. – Nie jest mi wstyd i nie mam wyrzutów sumienia, bo zakochałam się w mężczyźnie, który dał mi miłość, o jakiej wcześniej nie miałam pojęcia – dodała. »

15/05/2017 17:03:23

028

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Fot. Kevin Winter / Getty Images

W drodze do samodestrukcji Hazard, narkotyki, alkohol, papierosy…

Ale też praca, telewizja, komputer, zakupy… Problemy są różne. Według organizacji Action on Addiction, co trzecia osoba w Wielkiej Brytanii jest od czegoś uzależniona. W tej grupie systematycznie rośnie liczba seksoholików. Jak czytamy na stronie brytyjskiej służby zdrowia National Health Service, to bardzo niebezpieczne zjawisko, łatwo wymykające się spod kontroli, a człowiek nim dotknięty potrzebuje coraz więcej doznań, żeby poczuć spełnienie.

Seksoholizm może przyjmować różne formy – seks z wieloma partnerami, pornografia, masturbacja, korzystanie z usług prostytutek, intymne rozmowy na czacie czy kontakty przez Internet. Dla większości ludzi powyższe czynności nie muszą stanowić problemu, jednak osoby uzależnione nie są w stanie nad nimi zapanować, pomimo negatywnych skutków, jakie mogą generować w ich związkach, finansach, życiu prywatnym czy zawodowym. Często oznacza to drogę do samodestrukcji.

Jak rozpoznać objawy schorzenia?

– To bardzo trudne, są jednak pewne symptomy, których nie można lekceważyć. Należą do nich przede wszystkim większa tajemniczość w zachowaniu, izolacja od otoczenia, zły humor, unikanie najbliższych oraz zrzucanie z siebie

David Duchovny to jedna ze znanych osób, które publicznie przyznały się do terapii związanej z uzależnieniem od seksu

687-MAKIETA 2 24-43.indd 28

odpowiedzialności. Do tego dochodzą zmęczenie, depresja, nerwowość. Ważną wskazówką, że coś jest nie tak, może być też brak ochoty na seks czy problemy ze wzwodem u mężczyzn – wylicza Paula Hall, terapeutka i autorka książki „Sex Addiction: The Partner’s Perspective”.

Jak podkreśla, w takiej sytuacji ważna jest rozmowa z partnerem, a potem ewentualnie szukanie pomocy u specjalistów. A tych można znaleźć w różnych miejscach – począwszy od lekarza 15/05/2017 17:03:26

Fot. Ian Gavan / Getty Images for MTV

029 jest wystarczająco dobry w łóżku. Jednak w istocie natura tego problemu jest zupełnie inna – mówi Rosendale, z której badań wynika, że 1/3 partnerów seksoholików podejmujących leczenie decyduje się pozostać z nimi w związku, 1/3 odchodzi, a 1/3 takich relacji jest w stanie zawieszenia. Ale nawet ci, którzy wybierają nową drogę życia, potrzebują wsparcia w odbudowaniu zaufania do siebie i własnej seksualności.

Tysiąc kobiet gwiazdora

Ozzy Osbourne przyznał, że przez długi czas prowadził podwójne życie i zdradzał swoją żonę Sharon

rodzinnego, po organizacje koncentrujące się na tego typu zaburzeniach, na przykład Relate Centre czy Association for the Treatment of Sex Addiction & Compulsivity.

Podobnie jak w przypadku innych uzależnień seksoholicy próbują na własną rękę opanować problem, na różne sposoby. Z reguły jednak sami nie są w stanie mu zaradzić, pomimo negatywnych konsekwencji, jakie ponoszą z tego powodu.

687-MAKIETA 2 24-43.indd 29

– To wpływa dewastująco na związki.

Większość osób nie ma pojęcia, że ich partner jest uzależniony – do czasu, gdy sprawa wychodzi na jaw. Na początku pojawia się szok, któremu towarzyszy poczucie gniewu, wstydu, strachu czy zwątpienia w siebie – wylicza Joy Rosendale, która od ponad dekady zajmuje się leczeniem seksoholizmu. – Najpierw trzeba zdepersonalizować osobę. Uzależnienie od seksu powoduje bowiem u partnera seksoholika poczucie, że nie

Golfista Tiger Woods, aktorzy Michael Douglas, David Duchovny, Russell Brand.

To tylko kilka znanych osób, które przerwały zmowę milczenia i publicznie przyznały się do terapii związanej z uzależnieniem od seksu. W tym gronie była również szwedzka dziennikarka mieszkająca i pracująca na Wyspach Ulrika Jonnson, swego czasu prowadząca program poświęcony temu zagadnieniu „Am I a sex addict”, emitowany w telewizji Channel 4.

Dla wielu osób to sprawa wstydliwa i osobista, natomiast dla innych publiczna spowiedź stanowi rodzaj oczyszczenia i odpokutowania za grzechy. Tak było w przypadku Billa Roache’a. Gwiazdor serialu „Coronation street”, gdzie gra rolę mającego bujne życie erotyczne Kena Barlowa, zadeklarował, że spał z ponad… tysiącem kobiet! Miał dwie żony, niezliczone przygody miłosne i romanse, a po latach przyznał, że regularnie oszukiwał swoją pierwszą małżonkę.

– W pewnym momencie przestałem panować nad swoim życiem erotycznym.

Nieustanne uganianie się za kobietami sprawiło, że czułem się źle i wpadłem w depresję – opowiadał Roache w rozmowie z Piersem Morganem w programie „Life stories”. – Bardzo tego żałuję. Miałem możliwości, było pełno dziewczyn dookoła, ale nie powinienem był postępować w ten sposób. Niestety, brakowało mi siły, żeby to kontrolować. Takie zachowanie nie przynosi szczęścia, kochać kogoś i uprawiać miłość z tą osobą, to najpiękniejsza rzecz na świecie.

Po rozstaniu z pierwszą żoną, która zostawiła go po odkryciu prawdy, Roache zaczął topić rozterki w alkoholu. Jego pełna metamorfoza nastąpiła po tym, jak poznał swoją drugą żonę Sarę, dzięki której porzucił dotychczasowy styl życia.

Kobieta zmarła w 2009 roku, po 31 latach małżeństwa, w jego ramionach, we śnie, gdy razem spali w łóżku. » 15/05/2017 17:03:27

Fot. Donald Miralle / Getty Images

030

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Golfista Tiger Woods

Pod lupą badaczy Przyczyny są różne. Emocjonalna trauma, efekty zaniedbania, depresja… Często problemy mają początek w dzieciństwie, bądź w wieku młodzieńczym, jednak korzenie i rozwój tej przypadłości nie są do końca zdefiniowane. Badania przeprowadzone przez naukowców z Cambridge University wykazały, że aktywność mózgu u osób uzależnionych od seksu wykazuje podobne właściwości jak u narkomanów. Taki wniosek wysnuto na podstawie doświadczeń, jakim poddano 19 mężczyzn, namiętnie oglądających filmy pornograficzne. Dwóch z nich z tego powodu wyrzucono z pracy, a wszyscy mieli obsesję na punkcie seksu – zarówno jeśli chodzi o sposób myślenia, jak i zachowania.

W badaniach użyto rezonans magnetyczny, a następnie porównano mózgi seksoholików i normalnych ludzi. Efekt?

W przypadku tych pierwszych odnotowano wyższe poziomy aktywności w trzech częściach mózgu.

687-MAKIETA 2 24-43.indd 30

Dla wielu osób seksoholizm to sprawa wstydliwa i osobista, natomiast dla innych publiczna spowiedź to rodzaj oczyszczenia i odpokutowania za grzechy

– To niewątpliwie krok naprzód, jednak na obecnym etapie badań trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy na uzależnienie od seksu wpływają wrodzone predyspozycje, czy to raczej efekt czynników zewnętrznych, takich jak oglądanie pornografii – mówi dr Valerie Voon, z uniwersytetu w Cambridge.

Tymczasem Paula Hall przekonuje, że te powiązania wyraźnie dostrzega w swojej codziennej praktyce. – Z moich obserwacji wynika, iż rośnie liczba młodych mężczyzn, którzy mają problemy z normalnym współżyciem. Ze względu na pornografię, z którą się stykają, ich próg pobudzenia i wymagań wzrasta, a w efekcie często unikają seksu z partnerką, zaspokajając się oglądaniem filmów czy zdjęć w Internecie.

Cętki lamparta

Powód do wstydu, obwinianie się, specjalistyczna terapia. Dla wielu seksoholików taki jest finał ich nieokiełznanego

nałogu. Jednak nie dla Sandy Nardo.

53-latka z dumą obwieściła, że spała z 140 mężczyznami, a wszystkich odnotowała nacięciem rowka na swoim łóżku oraz wpisem do specjalnego dziennika.

W tym ostatnim przy każdym kochanku opisuje własny stosunek emocjonalny do niego, czas randki, a także wygląd, zamożność i talent partnera. Te czynniki wpływały na ogólną ocenę, jaką mu wystawiała.

– Przy takiej masie facetów łatwo byłoby ich zapomnieć, a ja chciałam pamiętać wszystkich, nawet tych słabych. Każdy z nich składa się na doświadczenie, które ukształtowało ze mnie kobietę taką, jaką jestem dzisiaj – mówi pochodząca z Dublina Nardo, przyznając, że straciła dziewictwo z 21-letnim włoskim muzykiem Luciano. Była wtedy we Włoszech i miała 19 lat. Potem spotykała się z różnymi mężczyznami, w różnych zakątkach świata, do czego przyczyniał się fakt, że jako tancerka burleski i tłumaczka nieustannie podró15/05/2017 17:03:28

031 żowała. Podczas kolejnych wojaży zapełniała swoją księgę kochanków, którzy – jak policzyła – pochodzili łącznie z 30 krajów.

Jej ulubieńcem był „Mack”, z którym spotykała się przez 20 lat, natomiast na dole listy znalazł się „English banker”. Ten drugi obiecał, że odejdzie od żony, ale tego nie zrobił i po 1,5 roku ich znajomość urwała się. Nardo umieściła w zestawieniu nawet swojego byłego męża Rico, którego poślubiła w 1985 roku, kiedy mieszkała w Mediolanie. Małżeństwo trwało zaledwie pół roku, ale ma z niego syna Marco.

– Początkowo był zły na mnie i mój sposób życia, ale w końcu to zaakceptował. Cóż, lampart nigdy nie zmieni swoich cętek – mówi kobieta, która po latach podróżowania wróciła do domu, żeby opiekować się swoją 87-letnią, cierpiącą na demencję matką.

– Przyszedł czas, że muszę się o nią troszczyć.

Wszystko, co mi zostało, to wspomnienia i pamiętnik z dawnymi kochankami. Kiedy go czytam, dochodzę do wniosku, że byłam bardzo szczęśliwą dziewczyną.

Biolog w supermarkecie

Powodów do zadowolenia nie ma za to James Luff, jeszcze do niedawna szef wydziału biologii w Lutterworth College. Tyle, że jego uzależnienie objawiało się w zupełnie inny sposób – na komputerze 32-latka policja zabezpieczyła ponad 550 pornograficznych zdjęć dzieci. Luff przyznał, że ściągnął je z Internetu w latach 2007-2014.

Na dysku posiadał również ekstremalnie twardą – jak to określono – pornografię z dorosłymi.

Co więcej, nauczyciel przez Skype’a i media społecznościowe kontaktował się z losowo poznanymi dziećmi.

Rozmawiał z nimi o szkolnych egzaminach i pracach domowych, ale z jedną 13-latką dyskusja posunęła się dalej.

Wymieniali się zdjęciami, po czym nauczyciel poprosił o bardziej odważne foki – w bieliźnie, bikini i topless.

Dziewczynka urwała kontakt, jednak policja zidentyfikowała i zatrzymała Luffa, który stanął przed sądem w Leicester, gdzie usłyszał wyrok 12 miesięcy więzienia w zawieszeniu na dwa lata. Ma też przejść program rehabilitacji seksualnej.

– Na zewnątrz prowadził nienaganne życie. Są dwa oblicza tego człowieka – z jednej strony rodzinny, ciepły, w pracy profesjonalista i przyjaciel, a z drugiej owładnięty przez demony swoich uzależnień – mówiła adwokat Lisa Hancox.

Luff po zdemaskowaniu przyznał się do swoich skłonności i szukał pomocy u specjalistów, z własnej inicjatywy kontaktując się z Sex Addicts Anonymous, organizacją pomagającą seksoholikom w wyjściu z nałogu, oraz z Lucy Faithful Foundation, fundacją zajmującą się ochroną dzieci przed molestowaniem seksualnym.

– Przez szereg lat pracowałeś jako nauczyciel i miałeś wiele sukcesów na tym polu. W efekcie swojego postępowania zaprzepaściłeś karierę oraz reputację i przez resztę życia będziesz ponosił tego konsekwencje – stwierdził sędzia Nicholas Dean.

James Luff stracił pracę w szkole, po odejściu z niej zatrudnił się w supermarkecie… « 687-MAKIETA 2 24-43.indd 31

15/05/2017 17:03:30

Fot. Sylvain Lefevre / Getty Images

032

KOMENTARZ TYGODNIA POLITYKA

Trzy kolory ulgi

Emmanuel Macron

Zwycięstwo Emmanuela Macrona w prezydenckich wyborach we Francji dało nadzieję, że fala populizmu zaczyna opadać. Pytanie, czy to chwilowy czy też trwały trend pozostaje jednak otwarte.

RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

»

Demokracje liberalne odetchnęły.

Nie spełnił się czarny scenariusz, którego powszechnie obawiano się od Brexitu. Marine Le Pen przegrała walkę o Pałac Elizejski, Unia przetrwała, status quo został zachowany. Przynajmniej na razie. Po triumfalnym marszu antyliberalnych liderów i idei – Orbana, Kaczyńskiego, Brexitu, Trumpa, nastąpiła liberalna kontra. Najpierw w Holandii teraz we Francji. Tak jakby wyborcy zobaczyli ,czym kończą się głosy sprzeciwu wobec establishmentu i powierzanie władzy politycznym hochsztaplerom.

A ten obraz – niemal autorytarne rządy na Węgrzech i w Polsce, polityczne szaleństwo i partactwo w Wielkiej Brytanii oraz żenujący, niebezpieczny Trump w Ameryce – im się nie spodobał. Strach 687-MAKIETA 2 24-43.indd 32

ma potężną polityczną moc. I oglądanie, do czego może doprowadzić powierzanie najwyższych urzędów w kraju ludziom nieodpowiedzialnym, wyzwolił reakcje obronne. Nie znaczy to jednak, że zmiany nie są konieczne. Zachowanie status quo wydaje się niemożliwe. Bo owszem, marsz populistów został zatrzymany, ale liberalni politycy, ich pomysły, plany i projekty wcale nie wzbudzają wielkiego entuzjazmu. A problemy, które artykułują polityczni kuglarze, nie zostały rozwiązane. Zwycięstwo Emmanuela Macrona niby cieszy, ale raczej jako ratunek przed katastrofą. Złagodzenie politycznej gorączki, leczenie objawów, ale nie szczepionka przeciwko chorobie. Zwłaszcza, że sam Macron to wielka niewiadoma. Ten najmłodszy w historii Francji prezydent – były bankier oraz, co możliwe jest chyba tylko nad Sekwaną,

asystent filozofa – wygląda jakby został przeniesiony z lat 90.

Jego program to w dużej mierze próba recyklingu i nowego opakowania pomysłów „trzeciej drogi”, które już dawno utraciły swoją świeżość. Macron próbuje łatać obecny model polityczno-ekonomiczny w momencie, gdy coraz wyraźniej widać, że problem leży w samych jego założeniach. A bez poważnej weryfikacji mechanizmów rządzących globalizacją i jej dotkliwych kosztach społecznych dewastujących również politykę, tama chroniąca przed antyliberalizmem długo nie wytrzyma.

RADOSNA UNIA

Sukces Macrona to niewątpliwie dobra wiadomość dla Unii Europejskiej, która opiera się na osi Berlin-Paryż. Młody prezydent 15/05/2017 17:03:33

033 gwarantuje, że rozpad Wspólnoty, przynajmniej w najbliższym czasie, nie nastąpi.

Daje wręcz nadzieję na europejskie wzmożenie i ściślejszą integrację.

Marine Le Pen chwaliła Brexit, zapowiadała jakiś rodzaj Frexitu i przekonywała, że „Unia blokuje rozwój kraju”. Do końca też nie zrezygnowała ze swoich skrajnie prawicowych, antyemigracyjnych i antyunijnych sloganów. Jej zwycięstwo stawiałoby innych przywódców europejskich w dwuznacznej sytuacji: jak rozmawiać z politykiem publicznie piętnowanym, uchodzącym za wyrzutka Europy?

Macron za to nie wahał się mnożyć sygnałów sympatii dla Brukseli i Berlina.

Nie wstydził się też wchodzić w narrację europejskiego federalizmu. Mówił o europejskim przeznaczeniu Francji i konieczności europejskiego patriotyzmu, w tym gospodarczego. Zadeklarowany euroentuzjasta na czele drugiego, co do ważności kraju Unii, to dobra wiadomość dla tych, którzy sądzą, że tylko silna Unia jest w stanie przeciwstawić się destrukcyjnej sile globalnego kapitału i innym wyzwaniom o globalnym oddziaływaniu: zmianom klimatycznym i stanie środowiska, migracjom, terroryzmowi. Wymagają one ponadnarodowych odpowiedzi i Francja już za prezydentury Hollande’a pokazała, że zaczyna to dobrze rozumieć. Macron idzie dalej.

Współzależność, a nie dominacja w relacjach międzynarodowych w wymiarze globalnym to silny punkt jego programu. Chociaż na europejskim podwórku skupia się jedynie na strefie euro. Proponuje wspólny budżet oraz powołanie ministra finansów eurozony. Macron wzmacnia w Unii ośrodek dążący do budowy Europy dwóch prędkości, z federalizującym się jądrem i resztą.

Centrum z euro oraz peryferiami z własną walutą. To logiczna konsekwencja politycznego, społecznego i gospodarczego pęknięcia w samej Unii, która przez część swoich członków nie może dokonać koniecznej rekonstrukcji, aby być aktywnym aktorem na arenie międzynarodowej.

Nie ulega wątpliwości, że nowy prezydent Francji rozumie złożoność współczesnego świata. W swym przemówieniu w wieczór wyborczy pokazał, że dostrzega konieczność równoległej gry na wielu poziomach: Francja – Europa – świat, bo tylko taka gra prowadzić może do skutecznych rozwiązań bolączek nieregulowanej globalizacji. Macron ma intelektualne możliwości, żeby chaos współczesności jakoś sensownie poskładać. Jest absolwentem słynnego paryskiego liceum Henri IV. Ma 687-MAKIETA 2 24-43.indd 33

dyplom z filozofii Hegla i ukończył Krajową Szkołę Administracji, z której wychodzi większość francuskiej elity politycznej.

Intelektualnie przewyższał wszystkich swoich konkurentów do urzędu prezydenckiego. To też ma znaczenie, bo ostatnio świat przeżywa jakąś wrogość do intelektualizmu stawiając na „chłopski rozum” i deprecjonując wszystko, co brzmi skomplikowanie, trudno i niejasno. Francuzi na szczęście odrzucili nacjonalistyczną demagogię, tabloidalną narrację i prostackie propozycje rozwiązań poważnych proble-

wszyscy, nawet, jeśli nie udaje im się spełnić ich nacjonalistycznych ambicji i zrealizować autorytarnych planów. Groźba demokratury albo czegoś gorszego ciągle będzie wisiała w powietrzu. Warto do znudzenia powtarzać, że sam populizm nie jest ani zły ani dobry. Dla demokratycznego organizmu jest czymś w rodzaju gorączki. Alarmem. Populizm nie jest chorobą demokracji. Jest objawem. Stosunkowo łagodnym mechanizmem obronnym.

Bo w demokracji populizm pełni z grubsza tę funkcję, którą w przed demokratycz-

mów. To dobra wiadomość dla Francji, dla Europy i dla świata. Ale zwolennicy wartości liberalnych nie powinni jeszcze wyjmować szampana z lodówki.

nych systemach pełniły powstania i rewolucje. Próbuje radykalnie zmienić stan rzeczy, który dla dużej części społeczeństwa jest nie do przyjęcia. Pojawia się i zaczyna dominować w momencie, kiedy deficyt demokratyczny objawia się niewrażliwością klasy politycznej na społeczne frustracje. Jeśli widząc podnoszenie się fali niezadowolenia, elity w porę wyciągają odpowiednie wnioski z własnych błędów, organizm polityczny wraca do równowagi.

Jeśli trwają w błędzie, gorączka najpierw rośnie, a potem wybucha, ogarnia społeczeństwo i zaczyna się polityczna epidemia. Dlatego mimo ulgi i radości po zwycięstwie Macrona musi nastąpić głębsza refleksja. Elity polityczne powinny zaproponować nowe otwarcie. Potrzebny jest jakiś progresywny liberalno-socjalny ład, który zmieni konstrukcje społeczne, polityczne i ekonomiczne. Nowy intelektualny projekt uwzględniający coraz silniejszą indywidualizację postaw i dążenie do jednostkowej autonomii z równoległym oczekiwaniem rekonstrukcji wspólnoty, integracji, poczucia bezpieczeństwa i przynależności. Łatwo nie będzie, ale innej opcji nie ma. «

Unia jest w stanie przeciwstawić się destrukcyjnej sile globalnego kapitału i innym wyzwaniom o globalnym oddziaływaniu: zmianom klimatycznym i stanie środowiska, migracjom, terroryzmowi. Wymagają one ponadnarodowych odpowiedzi

ZMIERZYĆ SIĘ Z GLOBALIZACJĄ

Konkluzja, że osiągnęliśmy już szczyt rozgoryczenia stanem globalnej gospodarki – a przynajmniej tym, jak traktuje ona wielkie liczby byłych i obecnych członków klasy średniej, byłaby błędem. Tak jak napisał niedawno ekonomiczny noblista Joseph E. Stiglitz: „Jeśli rozwinięte demokracje liberalne podtrzymają status quo swojej polityki, to wyrwani z korzeniami pracownicy dalej będą wyalienowani”.

I wciąż będą szukali politycznych projektów, które będą im obiecywały poprawę warunków bytowych. Pod nieobecność polityki progresywnej, z jej silnymi programami pomocy społecznej, podtrzymania zatrudnienia i innymi formami pomocy dla osób i grup pozostawionych w tyle przez globalizację, polityczni szarlatani staną się stałym elementem krajobrazu. A tacy politycy kreują wysokie koszty, które ponoszą

15/05/2017 17:03:33

Fot. Peter Macdiarmid / Getty Images

034

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Pogłoski o ekonomicznej tragedii pobrexitowej wydają się mocno przesadzone Niedawno zakończyło się coroczne spotkanie państw-członków Europejskiego Banku Rozbudowy i Rozwoju. Miało być przygnębiająco. Przecież z UE wychodzi jeden z najważniejszych jej członków.

»

Ku memu zdziwieniu (lekkiemu, ale jednak) nic takiego nie miało miejsca, a większość ministrów finansów europejskich państw była w bardzo dobrym nastroju. Kto straci najbardziej na Brexicie? Trudno teraz oceniać. Musi upłynąć co najmniej dekada od zakończenia negocjacji i faktycznego wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii, żeby cokolwiek powiedzieć i nie wróżyć z fusów.

Można natomiast mówić, że „pozbycie” się z europejskiego rynku politycznego tak dużego gracza jak UK, to szansa dla małych państw-członków UE oraz tzw. krajów rozwijających się.

Niektóre największe banki światowe mające swoje siedziby w londyńskim City oraz Canary Wharf, na pewno wykorzystają sytuację i pod płaszczykiem Brexitu oczyszczą swoje zasoby personalne. Przy okazji „wyślizgując” się z długotrwałych umów finansowych i prawnych. Jeden z największych graczy w bankowości światowej już poinformował swoich pracowników o tym, że przenosi swoją europejską centralę zlokalizowaną obecnie na 687-MAKIETA 2 24-43.indd 34

Canary Wharf nad Wisłę i poprosił swoich pracowników o deklarację, kto przenosi się razem z centralą. Bank daje sobie na przeprowadzkę dwa lata.

Obecnie zaczęła się walka o inwestorów, którzy z jednej strony wypełnią lukę w Unii Europejskiej po Wielkiej Brytanii, a z drugiej strony wypełnią lukę w Wielkiej Brytanii po Unii Europejskiej. Można powiedzieć, że na rynku światowym trwa istny wyścig o kasę, a oczy większości zwrócone są w stronę Bliskiego Wschodu, gdzie jest nadmiar pieniędzy przeznaczonych na inwestycje.

Już wiemy natomiast o tym, że Brexit wcale nie wystraszył Polaków. Wbrew temu, co do tej pory donosiła prasa i wskazywali spin doktorzy partii rządzącej w Polsce, Polacy wcale nie wracają do kraju ze strachem w oczach. Mało tego.

Ich liczba w Wielkiej Brytanii od czasu referendum w sprawie Brexitu systematycznie wzrasta. Jak pokazują badania i statystyki, większość z naszych rodaków chce zdążyć z przyjazdem na Wyspy przed zakończeniem negocjacji

pomiędzy UE a Wielką Brytanią. Kosztem polskiej emigracji do Niemiec zyskuje Wielka Brytania.

Sami Brytyjczycy nie mówią już o oficjalnych 600 tys. Polaków (tak często podawano w latach 2005-2012) mieszkających na Wyspach Brytyjskich, ale już o oficjalnych 900 tys. Badacze natomiast szacują, że liczba Polaków na terenie Wielkiej Brytanii już dawno przekroczyła ponad milion i nikt nie wie ilu jeszcze w ciągu najbliższych dwóch lat tutaj przybędzie.

Można zatem powtórzyć, że Brexit nie taki straszny. Nie będzie przecież żadnego kryzysu – na to się na razie nie zapowiada – nie będzie też jakiejś nagłej tragedii gospodarczej. Przyroda nie lubi próżni, zatem na pewno znajdą się takie elementy gospodarcze, które wypełnią luki zarówno w UE jaki i w UK. Nie ma co dramatyzować.

Jak mówiła mama jednego z bohaterów filmu „Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął”: „Jest jak jest, a będzie jak będzie”. « 15/05/2017 17:03:36

035

687-MAKIETA 2 24-43.indd 35

15/05/2017 17:03:37

036

WIELKA BRYTANIA SPOŁECZEŃSTWO

Po piwku Smakosze pewnie już zauważyli. Tak. Piwo na Wyspach – przynajmniej w Londynie – wyraźnie podrożało. Generalnie podrożało. Ale polskie podrożało szczególnie.

687-MAKIETA 2 24-43.indd 36

Piotr Dobroniak

»

W pewnym momencie w niektórych polskich sklepach dało się zauważyć, że półki z polskim piwem pustoszeją. O ile w większych polskich sieciach handlowych były w miarę regularnie zapełniane, to w mniejszych sklepach lodówki z piwem świeciły pustkami.

W lokalnych „off licence” natomiast pojawiły się informacje o tym, że popularne „promocje” na polskie piwa już nie obowiązują. Jednym słowem nie kupisz już sześciu piw za pięć funtów.

Z jednej strony za podwyżki na przełomie marca i kwietnia odpowie-

dzialne były podwyżki akcyzy, z drugiej „uszczelnienie” granic celnych Zjednoczonego Królestwa.

W tej opowieści nikt nie chce się wypowiadać oficjalnie.

DOBRE ZŁEGO POCZĄTKI

Po 2004 roku, kiedy z Polski do UK ruszyła nowa fala emigracji obrotni rodacy zaczęli zakładać jeden po drugim sklepy spożywcze z polskimi produktami. Oczywiście, co bardziej obrotni tubylcy też zaczęli wprowadzać polskie produkty do typowych „off licence”. Interes szedł coraz lepiej i na nim została zbudowana niejedna fortuna.

15/05/2017 17:03:41

037 Nie ma co ukrywać, że jednym z najlepiej sprzedających się produktów były te z branży alkoholowej. Wszak Polak nie wylewa za kołnierz. Podobno też za kołnierz nie wylewają Irlandczycy, ale to historia na inny artykuł.

Dziwnie się okazało – szczególnie przed rokiem 2010 – że w sklepach nienależących do naszych rodaków polskie piwo było stanowczo tańsze.

Sześć piw za pięć funtów! Któż teraz nie marzy o takiej „promocji”. Zresztą słowo „promocja” weszło do słownika Polaków zamieszkujących Wyspy, jako określenie poziomu alkoholizowania się w weekend przy grillu. „Wypiłem dwie promocje” – to jedna z wersji używanych przez tych lepszych zawodników.

Sugerowało również adwersarzowi jak wielki kac właśnie męczy wypowiadającego te słowa. Dwanaście piw to wszak nie przelewki.

Ciekawostką było też to, że mimo upływu lat i praktycznie corocznych podwyżek akcyzy, polskie piwo przez lata podrożało stosunkowo niewiele, jeśli w ogóle. Wtedy, kiedy w angielskich pubach dało się odczuć kryzys i wzrost akcyzy, cena polskiego piwa właściwie nie drgnęła.

Kto się właściwie zastanawiał, dlaczego tak jest? Niewielu. Zresztą dobrym wytłumaczeniem było to, że piwo sprowadzane jest z Polski, a tam jest taniej.

I właściwie coś w tym było, jednak, żeby było aż tak tanie?

PIWNA KALKULACJA

Na cenę piwa składa się wiele czynników, a głównym z nich jest akcyza. Drugim równie ważnym jest marża detaliczna. Jeśli ilości sprowadzanego piwa są ogromne – a umówmy się, że w tym przypadku są – hurtownicy dają na nie dosyć spore upusty. Czasem nawet można dogadać się bezpośrednio z producentem. Wtedy cena zakupu w Polsce jest jeszcze niższa. Jest na czym ugrać, żeby i zarobić, i żeby klient był zadowolony.

Taka polityka pozwalała też na taką kalkulację ceny, że nawet drobne podwyżki angielskiej akcyzy tak bardzo nie dawały się we znaki.

W pewnym momencie jednak mniejsze polskie sklepy zaczęły mieć kłopoty w zaopatrzeniu piwnym. W niektórych miejscach można było usłyszeć, że jeśli piwo znowu miałoby wylądować 687-MAKIETA 2 24-43.indd 37

na półkach, musiałoby kosztować około £2.50 za butelkę. Czyli £5 za dwa. Jak to się stało, że kiedyś za tę cenę można było kupić trzy razy więcej?

Detaliści zaczęli zwalać wszystko na podwyżkę akcyzy. Jednak, w jaki sposób musiałaby zwiększyć się akcyza, żeby piwo podrożało o 150 proc. w detalu?

Sprawdzając na stronach rządowych, okazuje się, że podwyżka realnie sięgała maksymalnie 30 pensów na butelce. Wszystko zależy jeszcze

To jest dosyć liche uchybienie, bo niektóre samochody jeżdżą przecież zaplombowane ze składów celnych.

Większym uchybieniem celników, a radością dla niektórych przewoźników był fakt, że na granicy nie kontrolowano, nie rejestrowano i nie zabierano dokumentów potwierdzających opłatę.

Powodowało to, że sporo samochodów wjeżdżało właściwie bez płacenia podatków, a jeden dokument prawdopodobnie był używany wielokrotnie. Jakie są

od procentu alkoholu w piwie. Okazuje się też, że podwyżki akcyzy praktycznie pozostawały na tym samym poziomie od 2012 roku i wynosiły około 42 pensów za piwo do 4 proc. alkoholu w pincie.

To cały czas nie tłumaczy, dlaczego piwo podrożało tak bardzo. W jednym ze sklepów, w którym cena podskoczyła nieznacznie, wyrwało się sprzedawcy, że ma jeszcze dojścia do zapasów taniego piwa.

oszczędności z tego tytułu? Nikt nie jest w stanie tego wyliczyć dokładnie, ale w ciągu kilku lat sumy idą w setkach tysięcy funtów.

W pewnym momencie, kiedy służbom brytyjskim zaczęło bardziej zależeć na kontroli granic i bezpośrednim wpływom do budżetu, wzmożono kontrole. Wieść gminna niesie, że kilka miesięcy temu „wpadli” główni „biznesmeni” handlujący kontrabandą piwną i z dnia na dzień urwały się stałe dostawy taniego piwa.

Kolejna wersja mówi o tym, że kontrole są na tyle skuteczne, że część dostaw została zarekwirowana albo przewoźnicy widząc, co się dzieje zawracali swoje transporty.

Tak czy owak, wahania w cenie polskiego piwa są spore i potrafią zmieniać się z tygodnia na tydzień.

Oficjalnie nikt nic nie powie i nikt nic nie przyzna. Nieoficjalnie, gdzieś przy grillu, przy piwie za dwa pięćdziesiąt, będziemy wspominać jak to drzewiej bywało: i piwo tańsze było i człowiek jakby młodszy też ździebko. «

Mimo upływu lat i praktycznie corocznych podwyżek akcyzy, polskie piwo przez lata podrożało stosunkowo niewiele, jeśli w ogóle. Wtedy, kiedy w angielskich pubach dało się odczuć kryzys i wzrost akcyzy, cena polskiego piwa właściwie nie drgnęła

PIWO NA TIRACH

Jaka jest procedura sprowadzania piwa spoza granic Wielkiej Brytanii? Dużo by pisać. Najważniejsze dla przewoźnika to opłacić akcyzę za przewożony towar.

I tak każdy samochód, w którym znajdowało się piwo, przy wjeździe do UK musiał mieć odpowiednie dokumenty.

Okazywało się, że służby celne wykonywały dość pobieżne kontrole takich samochodów i często nawet nie zaglądały na „pakę”, żeby sprawdzić stan faktyczny.

15/05/2017 17:03:42

038

ANALIZA POLITYKA

687-MAKIETA 2 24-43.indd 38

15/05/2017 17:03:45

039

687-MAKIETA 2 24-43.indd 39

15/05/2017 17:03:47

Fot. Transport for London

Fot. Transport for London

040

transport londyn

TfL szuka oszczędności 34 mln funtów chce zaoszczędzić Transport for London dzięki konsolidacji kontraktów na usługi podwykonawców tj. sprzątanie, ochrona obiektów, serwisowanie urządzeń czy ochrona przeciwpożarowa. Zamiast 50 podpisanych zostanie zaledwie 6 umów, które będą obowiązywać przez 5 lat z opcją przedłużenia o 3 lata. Ich łączna wartość to 320 mln funtów. Oszczędności mają zostać osiągnięte dzięki zmniejszeniu kosztów operacyjnych i administracji. TfL wymaga jednocześnie od kontrahentów, by zobowiązali się do utrzymania miejsc dla stażystów i zachowania zasady równych praw wszystkich aplikujących o stanowiska. Tfl wybrał już pięciu z sześciu podwykonawców. To firmy: Engie Services Limited, Interserve Facilities Management Limited, Lanes Group plc i Vinci Construction UK Limited. Latem zostanie jeszcze wybrana firma, która będzie odpowiadać za sprzątanie.

687-MAKIETA 2 24-43.indd 40

Mer Londynu obawia się o bezpieczeństwo pasażerów tramwajów Mer Londynu Sadiq Khan zaapelował w liście do komisji badania wypadków kolejowych o zwrócenie uwagi na nieprawidłowości wskazane przez dziennikarzy BBC. Przygotował Marcin Urban

»

Telewizja nagrała rozmowę z motorniczym, który przyznał, że mimo wprowadzenia zmian po listopadowej katastrofie w Croydon, na tej samej linii odnotowano co najmniej trzy przypadki przekroczenia prędkości. W tym jeden w pobliżu miejsca tragedii.

Byli maszyniści przyznali, że zdarzało im się zasnąć w trakcie jazdy i nie zawsze w takim przypadku zadziałał system awaryjnego hamowania.

Zarządzająca tramwajami firma

First Group zapewnia, że urządzenia są sprawne i wprowadzono rozwiązania dyscyplinujące maszynistów.

Sadiq Khan chce, by mimo tych zapewnień śledczy sprawdzili, czy podjęto wszystkie środki dla uniknięcia wypadków w przyszłości.

W katastrofie, która miała miejsce 9 listopada około szóstej rano, zginęło 7 osób, w tym Polka, a blisko 60 zostało rannych. Jak ustalono we wstępnym raporcie, maszynista z nieustalonych powodów wjechał w zakręt, na którym obowiązywało ograniczenie do 12 mil/h z prędkością ponad 40 mil/h. « 15/05/2017 17:03:49

041 Fot. Transport for London

Dzień pieszego pasażera Komunikacja miejska proponuje w ten weekend piesze wycieczki po Londynie.

»

Przygotowano wybór 40 tras zróżnicowanych pod względem długości, stopnia trudności, a także dostosowanych do różnych zainteresowań.

Każdą grupę poprowadzi doś­ wiadczony przewodnik, który opowie o mało znanych faktach z historii miasta i odkryje tajemnice najciekawszych miejsc.

Jedna z wycieczek prowadzi śladami zwierząt żyjących w Londynie i odkrywa ich siedliska. Podczas innej zobaczymy miejsca znane z popularnych filmów.

Wśród nowości jest szlak „The Coffee House Tour”, pokazujący jak kawiarnie zmieniają miasto. Przewodnikiem będzie popularny dziennikarz i pisarz Matthew Green. Nową propozycją jest także wycieczka „The great fire of London”, poświęcona historii wielkiego pożaru, który w XVII wieku zniszczył znaczną część stolicy.

Każda trasa zaczyna się w miejscu, do którego można z łatwością dotrzeć komunikacją miejską.

Udział w marszach jest bezpłatny.

Wybór tras i rezerwacje na stronie walklondon.org.uk «

Kara za odmowę przewiezienia psa

Poszkodowana Sophie z psem Rusty

687-MAKIETA 2 24-43.indd 41

Prawie 1,5 tys. funtów kary musi zapłacić taksówkarz, właściciel tak zwanego mini caba, który chciał pobrać dodatkową opłatę za zabranie psa przewodnika towarzyszącego niepełnosprawnej pasażerce. Kobieta musiała poczekać na inną taksówkę i spóźniła się na ślub przyjaciółki. 65-letni Ali Ates został pozwany przez Transport for

London po skardze, jaką złożyła poszkodowana. Zgodnie z prawem taksówkarze mają obowiązek zabierania niepełnosprawnych pasażerów razem z psami przewodnikami.

Od lutego 2015 roku TfL ukarał już ponad 20 kierowców, którzy nie spełnili tego obowiązku. Ukarani zapłacili w sumie ponad 7 tys. funtów kary.

15/05/2017 17:03:54

Zdjęcia: Crossrail

042

transport londyn

Postępy na budowie linii Elizabeth Zakończyła się rozbudowa stacji Shenfield, na wschodnich przedmieściach Londynu, prowadzona w ramach przygotowań do uruchomienia nowej linii metra Elizabeth.

»

Shenfield

687-MAKIETA 2 24-43.indd 42

Dobudowano tam szósty peron i wydłużono istniejący piąty, tak by mogły się przy nich zatrzymywać pociągi mające 200 metrów długości.

Powstały także trzy nowe tory odstawcze, na których będą parkowane składy oczekujące na swoje kursy. Poza tym wymieniono 26 zwrotnic, 5 kilometrów torów i trakcję napowietrzną.

Prace przygotowawcze są prowadzone jeszcze na kilku stacjach między Liverpool Street i Shenfield. Na przystankach Maryland, Manor Park i Seven Kings są likwidowane bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych.

Pełny ruch na trasie zostanie przywrócony 22 maja. Zostaną wówczas wprowadzone nowe pociągi z fabryki Bombardiera, produkowane specjalnie dla linii Elizabeth.

15/05/2017 17:04:02

043

Abbey Wood

687-MAKIETA 2 24-43.indd 43

Mocno zaawansowane są także prace przy rozbudowie stacji Abbey Wood.

Powstała już struktura peronów, trwa układanie instalacji zasilania i sterowania ruchem, jesienią gotowa ma być hala dworcowa. Pierwsze pociągi linii Elizabeth zaczną obsługiwać Abbey Wood w grudniu przyszłego roku.

Licząca 100 km długości i mająca 40 przystanków nowa linia metra będzie uruchamiana etapami. Docelowo połączy Shenfield i Abbey Wood na wschodzie przez centrum z lotniskiem Heathrow i Reading na zachodzie. Jej pełne otwarcie zaplanowano na grudzień 2019 roku. « 15/05/2017 17:04:09

044

CAFÉ COOLTURA LONDYN

RHS CHELSEA FLOWER SHOW 2017 COOLTUR POLECA A PRZYGOTOWAŁ MARCIN URBAN 23-27.05. London Gate, Royal Hospital Road, Royal Hospital Chelsea, Londyn SW3 4SR. Stacja: Sloan Square. Otwarte: wt. – pt. 8:00 – 20:00, sob. 8:00 – 17:30.

Bilety: £100 (jednodniowy), £55 (wejście po 15:30), £41(wejście po 17:30) www.rhs.org.uk Pokaz kwiatów w Chelsea to prestiżowa impreza, która wyznacza trendy w angielskich ogródkach przydomowych.

687-MAKIETA 3 44-67.indd 44

Co roku swoje kompozycje pokazują tam czołowi projektanci zieleni. Tym razem przygotowano 22 ogrody pokazowe.

Szczególnie ciekawa jest kategoria Artisan Gardens, w której Gary Breeze przygotował ogród z repliką łodzi sprzed 800 lat, Ishihara Kazuyuki prezentuje tradycyjny ogród japoński, a hiszpański architekt Antoni Gaudí zaprojektował kompozycję inspirowaną kulturą Wikingów.

Na wystawie zobaczymy także ponad sto prezentacji kwiatów w różnych kompozycjach.

15/05/2017 17:01:03

© Howard Rice

045

687-MAKIETA 3 44-67.indd 45

15/05/2017 17:01:04

Fot. Snap Inc.

046

CAFÉ COOLTURA londyn

wystawy » CALIFORNIA DESIGNING FREEDOM Design Museum, 224-238 Kensington High St, Kensington, Londyn W8 6AG. Stacja: High Street Kensington. Otwarte codziennie 10:00 – 18:00. Bilety: £16 designmuseum.org

Snapchat glasses

© Jill Furmanovsky

© Roger Mayne / Mary Evans Picture Library Courtesy of the Mary Evans Picture Library

Amerykański stan Kalifornia dał ludzkości iPhony, deskorolki, LSD i autonomiczne auta – produkty, które uznawane są za symbole współczesnego liberalizmu.

Wystawa przygotowana przez londyńskie muzeum projektowania pokazuje jak kalifornijskie wynalazki wpływają na nasze codzienne życie, obyczaje i kulturę.

Zobaczymy tu przykłady zmieniających świat wynalazków, ich projekty i narzędzia wpływania na decyzje konsumentów.

» ROGER MAYNE Do 11.06. The Photographers’ Gallery, 16 - 18 Ramillies St, Londyn W1F 7LW. Stacja: Oxford Circus.

Otwarte: pon. – sob. 10:00 – 18:00, czw. 10:00 – 20:00, niedz. 11:00 – 18:00. Wstęp wolny thephotographersgallery.org.uk

687-MAKIETA 3 44-67.indd 46

Roger Mayne (1929-2014) jest jednym z najbardziej cenionych fotografów dokumentujących zmiany społeczne w powojennej Wielkiej Brytanii. To pierwsza od 1999 roku tak szeroka ekspozycja jego prac. Zobaczymy tu między innymi fotografie z lat 50. i 60., pokazujące życie ówczesnych londyńczyków.

15/05/2017 17:01:06

Fot. Teamwork Art

047 » ZEE JAIPUR LITERATURE FESTIVAL 20-21.05. The British Library, 96 Euston Rd, Kings Cross, Londyn NW1 2DB. Stacja: King’s Cross. Otwarte: sob. 10:00 – 20:30, niedz. 11:30 – 17:30. Wstęp wolny www.bl.uk/events/zee-jaipurliterature-festival Festiwal literatury południowoazjatyckiej organizatorzy porównują do książkowego festiwalu Woodstock. Swój dorobek twórczy zaprezentuje 70 pisarek i pisarzy.

Program wypełniają także wykłady, projekcje filmów i koncerty.

teatr » DEPOSIT Do 10.06. Hampstead Theatre, Eton Avenue, Swiss Cottage, Londyn NW3 3EU. Stacja: Swiss Cottage, Finchley Road. Spektakle: pon. – sob. 19:45, dodatkowo śr. 14:45 i sob. 15:15.

Bilety: od £10 www.hampsteadtheatre.com

»

THE PINK FLOYD EXHIBITION: THEIR MORTAL REMAINS

Od 13.05. Victoria & Albert Museum, Cromwell Rd, Londyn SW7 2RL. Stacja: South Kensington. Otwarte codziennie 10:00 – 17:45 (w piątki do 22:00).

Bilety: £20 – £24 www.vam.ac.uk Pierwsza retrospektywna wystawa pokazująca hiwstorię legendarnego zespołu Pink Floyd od debiutu w latach 60. po ostatnie występy. Zebrano na niej zdjęcia, nagrania, rekwizyty z koncertów i osobiste pamiątki członków grupy.

Wśród najcenniejszych przedmiotów są maski, jakie muzycy mieli podczas koncertu „The Wall Live” w 1979 roku, srebrny wiatrak z koncertowej scenografii z 1973 roku oraz japoński plakat zapowiadający koncert w Tokio w 1972 roku.

687-MAKIETA 3 44-67.indd 47

Fot.www.hampsteadtheatre.com

Spektakl poświęcony problemom „pokolenia wynajmujących”. Rachel i Ben chcą kupić mieszkanie w Londynie, podobnie jak ich znajomi Melanie i Sam. Niskie zarobki nie pozwalają jednak na odłożenie pieniędzy na wkład własny. Czwórka zdesperowanych przyjaciół dla oszczędności postanawia zamieszkać razem. Ich przyjaźń zostaje wówczas wystawiona na próbę.

15/05/2017 17:01:08

Fot. Mark Douet

048

CAFÉ COOLTURA londyn

» WHILE WE’RE HERE Do 27.05. Bush Theatre, 7 Uxbridge Rd, Shepherd's Bush, Londyn W12 8LJ. Stacja: Shepherd's Bush market.

Spektakle: pon. – sob. 19:45, dodatkowo śr. i sob.: 14:45. Bilety: £20 www.bushtheatre.co.uk Eddie i Carol kiedyś byli kochankami, ale ich drogi życiowe rozeszły się. Gdy po latach ponownie spotykają się, odżywają wspomnienia i uczucia, które do końca nie wygasły. Poruszająca sztuka powstała we współpracy objazdowego teatru Up In Arms in co-production z Bush Theatre i Farnham Maltings.

W rolach głównych: Tessa Peake-Jones i Andrew French.

» GĘŚ Z PRZYSTAWKAMI 20 i 27.05., godz. 11:00 i 19:00.

21 i 28.05., godz. 16:00.

Teatr POSK, 238-346 King Street, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £10-£20 www.scenapolska.uk Prapremiera „Gąski na zakąskę” – spektaklu rozliczającego Gałczyńskiego z absurdu, poetyckiego życia w PRL-u i naiwnej liryki beztroskiej młodości – cieszyła publiczność w Londynie sześć lat temu. Po latach, w nowej interpretacji artystów Sceny Polskiej, Gałczyński jest znów aktualny, zabawny, śmieszny, ale i komiczno-tragiczny. Sztuka została okraszona wpadającymi w ucho muzycznymi aranżacjami.

kino »

KING ARTHUR: LEGEND OF THE SWORD (3D)

Od 19.05. Dramat historyczny, USA/UK/ Australia. Reż. Guy Richie, wyst. Charlie Hunnam, Jude Law, Annabelle Wallis Historia młodzieńca, który większość czasu spędza w zaułkach Londonium wraz ze swoją ferajną, nieświadomy losu, jaki jest mu pisany. Wszystko zmienia się, gdy dostaje w swoje ręce miecz Excalibur — a wraz z nim przyszłość. Porażony mocą Excalibura Arthur dołącza do buntowników i podąża za tajemniczą młodą Ginewrą.

Przygotowuje się do starcia z tyranem Vortigernem, który ukradł należną mu koronę i zamordował rodziców.

687-MAKIETA 3 44-67.indd 48

15/05/2017 17:01:10

049 » SNATCHED Od 19.05. Komedia, USA. Reż.

Jonathan Levine, wyst. Amy Schumer, Goldie Hawn, Joan Cusack, Ike Barinholtz, Wanda Sykes, Christopher Meloni Porzucona przez chłopaka trzydziestokilkuletnia Amy z trudem przekonuje swą nadzwyczaj ostrożną matkę (Goldie Hawn), by wyjechała z nią na wycieczkę do Ekwadoru. Na miejscu zostają porwane przez przypadkowo poznanego znajomego i wywiezione do dżungli. Od ich samych – i siły łączących je więzi – zależeć będzie, czy uda im się wyprowadzić w pole porywaczy i wrócić do cywilizacji.

» COLOSSAL Od 19.05. Komedia science fiction USA. Reż. Nacho Vigalondo, wyst. Anne Hathaway, Jason Sudeikis, Dana Stevens, Austin Stowell Notoryczna imprezowiczka Gloria po utracie pracy zostaje zmuszona do porzucenia życia w Nowym Jorku i rozpoczęcia wszystkiego od nowa w swoim rodzinnym mieście. W tym momencie docierają do niej wiadomości o potworze, który zaatakował Seul. Gloria czuje dziwny związek z tym fenomenem.

» MCLAREN 19.05. Dramat, Nowa Zelandia. Reż. Roger Donaldson, wyst. Bruce McLaren, Sir Jackie Stewart, Emerson Fittipaldi, Mario Andretti Historia Bruce’a McLarena, Nowozelandczyka, który udowodnił światu, że pojedynczy człowiek dzięki wizji i determinacji może założyć zespół wyścigowy, który pokona rywali wspieranych przez światowe koncerny motoryzacyjne.

687-MAKIETA 3 44-67.indd 49

15/05/2017 17:01:12

Fot. Christopher Polk/Getty Images for iHeartMedia

Fot. Karl Walter/Getty Images

050

CAFÉ COOLTURA londyn

koncerty » IRON MAIDEN 27.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich.

Bilety: tylko ze zwrotów

» DEPECHE MODE

» ED SHEERAN

03.06. Godz. TBC. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £40

22.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich.

Bilety: tylko ze zwrotów

» TAKE THAT

» PHIL COLLINS 4-9.06. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

687-MAKIETA 3 44-67.indd 50

Fot. Mark Kent / Wikipedia

01-02.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £27.50

» ANASTACIA 08.06. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £46

Fot. Ian Gavan/Getty Images

» SHAWN MENDES

6-12.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £55

15/05/2017 17:01:13

051 » JAMIROQUAI 24.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

» GREEN DAY 01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner.

Bilety: od £62.50

» LINKIN PARK 03.07. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50

» BUDDY GUY 13.07. Godz. 18:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £60.50

Klub Orła Białego

19-20.07. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.50

» TABLE TOP SALE

» NICK CAVE & THE BAD SEEDS 30.09. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35

» LADY GAGA 09.10. Godz. 19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40

» BELINDA CARLISLE 13.10. Godz. 19:30. O2 Indigo, The O2, Peninsula Square, London SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £38.50

» EMELI SANDÉ 18.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

Fot. Mauricio Santana/Getty Images

» BLINK-182

28.05. Godz. 9:30 – 14:00. Wstęp: £5 dla sprzedających, wstęp wolny dla kupujących Przynieś wszystkie dawniej kochane, dzisiaj zapomniane zabawki, książki, płyty, sprzęty domowe, ubrania i spróbuj sprzedać...

» ZABAWA DLA DZIECI 04.06. Godz. 15:30. Wstęp: £7 dzieci, £2 dorośli W programie gry i zabawy z nagrodami.

» QUEENS OF THE 80’S - C.C. CATCH AND SANDRA

10.11. Godz. 19:30. O2 Indigo, The O2, Peninsula Square, London SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

» JAMES BLUNT 23.11. Godz. 19:00.

Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith.

Bilety: od £43.60

» METALLICA 22-24.10. Godz.

19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £58.75

» LITTLE MIX 26.10. i 25-26.11.

Godz. 13:00, 18:00.

O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £27.50

687-MAKIETA 3 44-67.indd 51

» DEEP PURPLE 23.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

» QUEEN + ADAM LAMBERT 12.12. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

» A-HA 14.02.2018. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.75

15/05/2017 17:01:16

052

CAFÉ COOLTURA DZIEŃ DZIECKA

Wszystkie dzieci nasze są!

Jak co roku 1 czerwca będziemy obchodzili Międzynarodowy Dzień Dziecka, najważniejsze ze świąt naszych milusińskich. Tego dnia cały świat wykona ukłon w stronę praw dzieci, których uśmiech dla osób dorosłych powinien być celem nadrzędnym.

DARIUSZ A. ZELLER

»

W 1954 roku Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych zainicjowało formalnie powołanie Powszechnego Dnia Dziecka w celu „propagowania idei braterstwa i zrozumienia pomiędzy dziećmi całego świata oraz promowanie działań na rzecz ich pomyślnego rozwoju”. Od 1955 roku jest on obchodzony w różnych krajach członkowskich ONZ, ale są wyjątki od reguły dnia 1 czerwca. W Hondurasie Dzień Dziecka obchodzony jest 10 września, w Japonii 5 maja, w Para-

687-MAKIETA 3 44-67.indd 52

gwaju 16 sierupnia, w Turcji 23 kwietnia, w Australii w czwartą środę października, w Argentynie w drugą niedzielę sierpnia, na Węgrzech w ostatnią niedzielę maja, natomiast sama Organizacja Narodów Zjednoczonych obchodzi ów święto 20 listopada, w rocznicę uchwalenia „Deklaracji praw dziecka” (ang.

Declaration of the Rights of the Child) z roku 1959 oraz „Konwencji o prawach dziecka” z roku 1989.

Co ciekawe, w Polsce i innych krajach wówczas socjalistycznych Dzień Dziecka obchodzony jest od… roku 1950, z czego od 1952 roku już jako tzw. święto stałe,

dzięki staraniom International Union for Protection of Childhood - organizację, której celem jest czuwanie nad bezpieczeństwem dzieci z całego świata.

Tego dnia, 1 czerwca, w szkołach i innych miejscach publicznych związanych z edukacją i jakąkolwiek działalnością skierowaną ku dzieciom organizowane były uroczyste apele, wydarzenia kulturalne lub np. zawody sportowe.

Od 1994 roku w Polsce 1 czerwca obraduje Sejm Dzieci i Młodzieży. W tym roku jego tematem przewodnim będzie „Przestrzeń publiczna jako miejsce wolne od symboli propa-

15/05/2017 17:01:18

053 gujących systemy totalitarne. Lokalni bohaterowie w przestrzeni publicznej”.

W Wielkiej Brytanii Dzień Dziecka, czyli Children's Day jest obchodzony równie uroczyście jak w Polsce. Tego dnia na dzieci czeka wiele rozmaitych atrakcji i tylko wolą dorosłych jest, czym sprawią frajdę swoim podopiecznym. Także polska społeczność na Wyspach Brytyjskich organizuje wiele imprez skierowanych zarówno do najmłodszych, jak i dzieci nieco starszych, np. co roku w malowniczo położonej posiadłości w Laxton Hall (blisko Corby, Northamptonshire) odbywa się Wesoły Dzień Polskiego Dziecka organizowany przez Polską Misję Katolicką w Anglii i Walii pod patronatem Polskiej Macierzy Szkolnej. Atrakcji z pewnością nie powinno zabraknąć jednak ani tam ani nigdzie indziej, z brytyj-

687-MAKIETA 3 44-67.indd 53

ską stolicą – Londynem na czele. Jest to zresztą doskonałe miejsce na dostarczenie dziecku tego, by uczynić je uśmiechniętym i szczęśliwym. Czy może bowiem być inaczej, skoro właśnie tu przyszły na świat postaci, które zarówno dzieci jak i dorośli znają niemalże pod każdą szerokością geograficzną? M.in. takie jak: Harry Potter, Kubuś Puchatek, Alicja w Krainie Czarów, Teletubisie, Świnka Peppa, Bob Budowniczy, Listonosz Pat, Guliwer, czy chociażby Mary Poppins, której przygody znamy z serii książek, składającej się z 8 niezapomnianych części?

Dziś – na szczęście – nie wyobrażamy sobie naszego kalendarza bez nieodłącznie związanego z 1 czerwca Międzynarodowego Dnia Dziecka. Zatem – podarujmy im

uśmiech, ponieważ, jak to śpiewała Majka Jeżowska, WSZYSTKIE DZIECI NASZE SĄ! «

15/05/2017 17:01:20

054

CAFÉ COOLTURA PODRÓŻE NASZYCH CZYTELNIKÓW

Moje globalne wyprawy charytatywne Jako czynny podróżnik, z niemałym już wszakże doświadczeniem, raz jeszcze uwzględniając moje poprzednie poczynania charytatywne uznałem, iż czytelnik powinien dokładnie wiedzieć w jakim celu podejmuję moje kolejne podróżnicze i jednocześnie charytatywne wyzwania.

Stanisław Motyka

»

Przez lata uczyłem sztuki w podlondyńskich szkołach średnich i prawie 20 lat prowadzę intensywną działalność charytatywną na rzecz wybranych przeze mnie organizacji charytatywnych. W 2012 roku otrzymałem nagrodę Polaka Roku 2012 za „całokształt działań, a przede wszystkim zbieranie funduszy na rzecz wielu fundacji pomagającym ludziom chorym”. Największym

687-MAKIETA 3 44-67.indd 54

jednak osiągnięciem było wybranie mnie w europejskim konkursie „Polonijnym Społecznikiem Roku w 2014”, inicjatywie, której celem było docenienie Polaków mieszkających w państwach Unii Europejskiej i uhonorowanie ich zaangażowania w działalność społeczną. Był to element kompanii „Polska. Spring into new” promującej nasz kraj za granicą, a związanej trzema rocznicami w 2014 roku – 25-leciem odzyskania niepodległości, 15-leciem przystąpienia do NATO

i 10-leciem integracji z Unią Europejską. Konkurs odbył się w całej Europie i pokonałem ponad 30 konkurentów (!), wygrywając po raz pierwszy w historii tę zaszczytną statuetkę, wręczoną przez ambasadora Witolda Sobkow w Ambasadzie RP w Londynie. Z tej okazji dostałem również z Polski 25 litrowy dzban miodu!

Miód bowiem symbolizuje korzyści wynikające ze wspólnego działania, a jego kolor nawiązuje do złota, z którego wyrabiane są najwyższe odznaczenia. Podczas

15/05/2017 17:01:21

055

wspomnianej uroczystości Ambasador podkreślił, że moja działalność stanowi wzór i inspirację dla innych.

Mechanizm moich charytatywnych wypraw jest prosty – chętni zamierzający w nich uczestniczyć muszą najpierw zgromadzić środki finansowe. Kwestują, organizują różne imprezy, na własną rękę szukają sponsorów. Po zebraniu odpowiedniej kwoty, z reguły to kilka tysięcy funtów, można wziąć udział w projekcie. Sami opłacamy przelot, natomiast pozostałe pieniądze trafiają na cele dobroczynne.

Zebrane przeze mnie fundusze zasiliły między innymi takie organizacje jak np.: MacMillan Cancer Care, the National DSeaf Children Society, Well Child, British Heart Foundation i Marie Curie Cancer Care.

Godzenie podróżniczej pasji z możliwością pomagania innym daje wiele satysfakcji

687-MAKIETA 3 44-67.indd 55

i cieszę się, będąc jednocześnie dumnym z moich osiągnięć. W moich wyprawach byłem już na wszystkich kontynentach i w 12 krajach, pokonałem tysiące kilometrów pieszo bądź na rowerze z grupą takich jak ja pasjonatów.

A wszystko zaczęło się całkiem przypadkowo. Zanim wyruszyłem w swoją pierwszą wyprawę, sześć lat wcześniej będąc nauczycielem zorganizowałem skok na spadochronach, zebrałem 15 studentów i kolegów z pracy i po krótkim przeszkoleniu przystąpiłem do akcji! Ryzyko było spore, ale doświadczenie niesamowite i – najważniejsze – zebraliśmy 8 tysięcy funtów dla organizacji MIND. Zawsze dużo jeździłem po świecie, prywatnie i w celach zawodowych, jednak łączenie podróżniczej pasji z działalnością charytatywną, zacząłem wyprawą do…

Kambodży. W ten sposób chciałem uczcić 25-lecie pontyfikatu Jana Pawła II. Nasz papież pielgrzymował do wielu krajów, ale akurat tam nie dotarł, dlatego wybrałem akurat ten zakątek świata. Potem były kolejne wyprawy: Góra Kilimandżaro, Republika Południowej Afryki, Peru, Meksyk, Chiny, Nepal, Indie, Brazylia, Islandia, Madagaskar, Kostaryka i Sri Lanka. I z tej właśnie ostatniej wyprawy pragnąłbym się podzielić wrażeniami i zdjęciami. Różne kultury, różne kontynenty i kalejdoskop wspomnień utrwalonych na zdjęciach.

Obecnie planuję już kolejną wyprawę do Birmy, nie zamierzając wieszać butów na kołku i w niedalekiej przyszłości wydać książkę, w której podzielę się wszystkimi moimi wrażeniami!

Pozdrawiam czytelników Cooltury – trzymajcie za mnie kciuki! «

15/05/2017 17:01:23

056

CAFÉ COOLTURA TECHNOLOGIE Redaguje PIOTREK DOBRONIAK Źródło NEWSERIA.PL

5 ciekawostek, których nie znacie, o suszarkach do ubrań

»

Automatyczna suszarka do ubrań ma przede wszystkim ułatwiać domowe obowiązki. Zyskujesz czas i porządek w mieszkaniu, ponieważ nie musisz rozwieszać mokrego prania – dla niektórych to cud nowoczesnej techniki. Dziś zaskoczymy Was innymi ciekawostkami na temat praktycznych funkcji, które mają suszarki do ubrań.

Większość obowiązków domowych wykonujemy automatycznie. Pralki, zmywarki czy roboty wyręczają nas w konkretnych zadaniach. W kwestii suszenia prania niektórzy są dość tradycyjni i zamiast automatycznych suszarek nadal wybierają wieszaki na pranie.

Jeśli rozwieszanie mokrych ubrań i czekanie na ich wyschnięcie jest dla Ciebie uciążliwą czynnością, warto byś poznał technologie zastosowane w dostępnych obecnie na rynku suszarkach do ubrań. O większości z nich pewnie nie słyszałeś.

ODŚWIEŻENIE BEZ UŻYCIA WODY Usunięcie nieprzyjemnych zapachów z ubrania bez wody i detergentów wydaje się niemożliwe, jednak dostępne na rynku suszarki radzą sobie z tym doskonale.

Funkcja Air Wash odświeża i dezynfekuje ubrania za pomocą samego podgrzanego powietrza. W 29 minut pozbędziesz się nieprzyjemnego zapachu z ubrań, a w 59 je zdezynfekujesz.

687-MAKIETA 3 44-67.indd 56

ŁATWE PRASOWANIE

Jeśli prasowanie spędza Ci sen z powiek, z pomocą może przyjść właśnie suszarka do ubrań. Wbrew popularnym opiniom, że automatyczne suszarki niszczą i gniotą ubrania, będziesz zaskoczony, jak to jedno urządzenie ułatwi Ci dbanie o swoje ubrania. W dostępnych na rynku suszarkach do ubrań montowane są specjalne bębny, które nie niszczą tkanin, nawet tych delikatnych. Ubrania po skończonym cyklu będą mniej pogniecione niż wysuszone na wieszaku, a prasowanie będzie łatwiejsze.

„RECYKLING” ENERGII

W nowoczesnych suszarkach stosowane są pompy ciepła, które gwarantują wydajny i ekonomiczny system suszenia ubrań. Co ważne, pompa ciepła do podgrzewania zamiast grzałki wykorzystuje gaz – czynnik termiczny, który pozwala na suszenie ubrań w niższej temperaturze niż w przypadku konwencjonalnych suszarek. Taki „recykling” ciepła oszczędza zużycie energii do 50% w porównaniu do starszych modeli suszarek.

Takie warunki suszenia są jednocześnie korzystne dla włókien tkanin, zachowując ich pierwotny kształt. W odróżnieniu od konwencjonalnych suszarek kondensacyjnych, te z pompą ciepła zapewniają też najwyższą klasę energetyczną A+++.

suszenia, jeżeli ubrania są zbyt gorące, chroniąc tym samym tkaniny przed uszkodzeniem  magnetyczny sensor wymiany ciepła – kontrolując częstotliwość wymiennika ciepła zapewnia przepływ suszenia i najwyższą jakość suszenia To proste rozwiązanie nie tylko skraca czas suszenia i dba o ubrania, ale do minimum ogranicza zużycie energii.

PRZEGLĄD TECHNICZNY ZE SMARTFONEM INTELIGENTNE ROZWIĄZANIA Nie musisz też głowić się nad ustawieniem odpowiedniego programu. Nowoczesne suszarki, które mają funkcję Optimal Dry, czyli inteligentny system suszenia, zapewnią optymalny poziom suszenia dzięki 3 specjalnym czynnikom:  czujnik wilgoci – monitoruje poziom wilgotności tkanin i dostosowuje odpowiedni czas suszenia  czujnik temperatury – wstrzymuje cykl

By sprawdzić stan urządzenia nie musisz dzwonić po fachowca. W każdym momencie możesz zrobić to samodzielnie. System Smart Check, w który wyposażone są suszarki, pomaga monitorować wszelkie usterki urządzenia z pomocą smartfona. Wykrywa problemy i przeprowadza ich diagnostykę na wczesnym etapie, dostarczając szybkie i łatwe rozwiązania za pomocą aplikacji. Pozwala również kontrolować urządzenie zdalnie i wysyła powiadomienia, gdy suszenie «

15/05/2017 17:01:25

057

Wodorowa ciężarówka Toyoty wygrywa wyścig z dieslem

»

Toyota pracuje nad pojazdami na wodorowe ogniwa paliwowe od 20 lat. Program rozwojowy przyspieszył w 2014 roku, kiedy na rynku zadebiutowała Toyota Mirai. Potem przyszedł czas na wodorowe autobusy i wózki widłowe, które już pracują w japońskich miastach i fabrykach Toyoty.

Niedawno producent zaprezentował prototyp kolejnego pojazdu na wodór – dużej ciężarówki. Toyota przekonuje, że obok takich zalet jak zupełnie cicha jazda, brak emisji szkodliwych substancji i krótkiego tankowania, ciężarówka z napędem Project Portal oferuje także zdumiewające przyspieszenie.

Drogowy transport towarów to prężna gałąź gospodarki, ale także źródło skażenia środowiska i smogu. W wielkich ciężarówkach montuje się silniki Diesla, które są źródłem m.in. niebezpiecznych dla zdrowia pyłów i tlenków azotu. Aby temu zaradzić, testuje się różne rozwiązania, takie jak rozciąganie trakcji elektrycznej nad autostradami, żeby TIR-y mogły

687-MAKIETA 3 44-67.indd 57

się poruszać jak trolejbusy na samym silniku elektrycznym, czerpiąc energię na bieżąco podczas jazdy. Toyota, czołowy promotor technologii wodorowej, zaproponowała inne rozwiązanie.

Dwa lata po debiucie Toyoty Mirai japoński producent zaprezentował prototyp ciężarówki z napędem na ogniwa paliwowe, zaadaptowanym z wodorowego sedana. To pokazuje, że technologia ogniw paliwowych jest całkowicie skalowalna, do czego zresztą Toyota przekonuje od lat. Przy okazji prezentacji nowej ciężarówki z naczepą Toyota pokazała coś jeszcze – film, który porównuje w praktyce możliwości nieemitującego spalin napędu wodorowego z bardzo wydajnym silnikiem wysokoprężnym.

Silniki Diesla są cenione na rynku i stosowane w samochodach dostawczych od dekad, ponieważ dostarczają duży moment obrotowy już od niskich obrotów, co pomaga im ciągnąć znaczne ciężary. Jedynym silnikiem, który potrafi pokonać diesla pod względem momentu

obrotowego jest mocny motor elektryczny.

Jak się okazuje, Toyota opracowała prototypową ciężarówkę nie tylko z myślą o poprawie jakości powietrza, ale także o rozładowaniu korków dzięki szybszemu ruszaniu spod świateł. Test przeprowadzony z udziałem porównywalnej ciężarówki z silnikiem Diesla udowodnił, że wodorowy pojazd przyspiesza znacznie szybciej. Toyota przejechała wyznaczony odcinek w 8,9 s, zaś ciężarówka z silnikiem wysokoprężnym w 14,6 s.

Toyota Project Portal to napęd wykorzystujący dwa zestawy ogniw paliwowych z Toyoty Mirai oraz silnik elektryczny o mocy 670 KM i momencie obrotowym aż 1800 Nm. Napęd na ogniwa paliwowe Toyoty nie wymaga skrzyni biegów, ponieważ silnik elektryczny jest praktycznie tak samo efektywny w pełnym zakresie obrotów od chwili ruszenia. Dzięki temu, że w czasie rozpędzania się nie trzeba zmieniać przełożeń, samochód zyskuje kolejne sekundy. «

15/05/2017 17:01:26

058

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA Redaguje PIOTREK DOBRONIAK

Syreny W zarządzanych przez mafię pubach i knajpach Manchesteru syreny doglądają biznesu mafijnego bossa. Żyjąc na krawędzi, skutecznie skrywają swoje sekrety. W łaski syren musi się wkupić młody detektyw Aidan Waits, skompromitowany policjant, który nie może uwolnić się od błędów przeszłości.

Wszyscy patrzą Zły Romeo Cassie była uroczą dziewczyną z wielkimi ambicjami. Piekielnie zdolny Ethan miał reputację złego chłopca.

Zagrali Romea i Julię – i zmieniło się wszystko. Wielka miłość, jak w dramacie Szekspira, była im pisana.

Jednak „zły Romeo” złamał „Julii” serce...

687-MAKIETA 3 44-67.indd 58

»

Nowy Jork, miasto, które inspiruje. Miasto, które przyciąga.

Miasto, w którym wszyscy trwają w oczekiwaniu na to, co się za chwilę zdarzy. „Wszyscy patrzą” to opowieść o ludziach, którzy określili Nowy Jork.

Poprzez życie i perspektywę tych wybitnych twórców, artystów i myślicieli, jak

również poprzez ich ikoniczne dzieła, które oddają jego kwintesencję, zostaje ukazany portret miasta. Złożonego, barwnego, wstrętnego, kuszącego, ulegającego ciągłym zmianom i ewolucji.

Ten intymny i epicki w swoim rozmachu obraz to wyraz miłości do Nowego Jorku i jego mieszkańców. «

15/05/2017 17:01:29

059 Tlen

»

Jest rok 2020. Na całym świecie, a więc i w Karzistanie, małym kraiku leżącym gdzieś w środkowej Azji, przeprowadzony zostaje test „Tlenu”: globalnej sieci obywającej się bez komputerów i interfejsów. Wykorzystującej bezpośrednio specjalnie sformatowane fragmenty mózgu.

Test kończy się źle, są ofiary śmiertelne.

A w małej, zagubionej w karzistańskich górach wiosce spaja on w jedno dwie osobowości: głównej bohaterki, kobiety w średnim wieku, Mae Chung, i zmarłej w jego trakcie ślepej staruszki pamiętającej bardzo dawne czasy. „Tlen” ma powrócić za rok, po poprawkach, obie kobiety istnieją w nim jednak już teraz. Jako jedna osobowość. Istnieją jednocześnie w „Tlenie”, gdzie ludzie nie mają ciał, i w ciele Mae. «

Stulecie przemocy Nie chcieli zostać bohaterami.

Bronili Imperium Brytyjskiego przez siedemdziesiąt lat.

Oblivion i Fogg, nierozłączni przyjaciele powiązani wspólnym przeznaczeniem. Aż do pewnej nocy w Berlinie, kiedy rozdzieliła ich wojna i tajemnica.

Nothing more Kiedy Dakota, dla której przeprowadził się do Nowego Jorku, nagle oświadczyła mu, że to koniec, świat Landona legł w gruzach. Chłopak dzieli życie między pracę a studia, wieczory spędzając przed telewizorem z Tessą – również pogrążoną w smutku po rozstaniu z Hardinem.

687-MAKIETA 3 44-67.indd 59

Śpij dobrze Jedną trzecią życia spędzamy w łóżku. Ale czy wiemy, jak sprawić, by nasz sen skutecznie regenerował nasze siły, porządkował myśli, uspokajał rozbujane w ciągu dnia emocje?

Większość z nas nie zwraca uwagi na niespokojne noce, ciągnąc kolejny dzień na koktajlu z kofeiny i cukru.

Taka karma czy głupie serce Sara to bardzo miła kobieta, no i wykonuje niezwykle interesujący zawód: jest plumassière (pewnie nie masz pojęcia, co to znaczy). Ma też nieco obsesyjną osobowość i lekką alergię na nieprzewidziane wydarzenia. No i oczywiście życie jej się komplikuje…

15/05/2017 17:01:30

060

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

687-MAKIETA 3 44-67.indd 60

15/05/2017 17:01:31

687-MAKIETA 3 44-67.indd 61

15/05/2017 17:01:35

062

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Gąbka nie do mycia Można je opiekać nad ogniem, smażyć na rusztach, mieszać z kawą, dodawać do koktajli. Są ikoną amerykańskości, podobnie jak dynia czy jerk. Nie ma imprezy bez marshmallów.

Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Słowo „marshmallow” wywodzi się od nazwy rośliny mall (Althaea officinalis), która jest rodzajem zioła pochodzącego z Afryki Pół-

687-MAKIETA 3 44-67.indd 62

nocnej i Azji oraz od słowa bagno. Słowo „bagno” jest używane, ponieważ roślina mallow rośnie na bagnach i innych wilgotnych obszarach. Sama roślina ma mięsiste łodygi, liście i kwiat, który ma pięć białych płatków. Nie ma dokładnej daty, kiedy wymyślono marshmallows, ale ich

historia sięga 2000 roku. Mówi się, że starożytni Egipcjanie jako pierwsi zrobili marshmallows i wiadomo, że uczestnictwo w jego konsumpcji było przywilejem.

Było to ściśle zarezerwowane dla bogów i królów, którzy korzenie rośliny używali jako lekarstwa na kaszel, ból gardła oraz

15/05/2017 17:01:40

063 środek leczący rany. Pierwsze marshmallows przygotowywano poprzez warzenie kawałków miąższu mall z cukrem, aż do uzyskania gęstej masy. Po zagęszczeniu mieszanina była chłodzona, a następnie używana jako rarytas i to w wymiarze leczniczym.

We wczesnych latach XIX wieku marshmallow wyruszyło do Francji, gdzie cukiernie zakochały się w tej słodkości.

Właściciele małych sklepów i cukierni doprowadzili mashmallows do perfekcji i nadali jej obecny kształt, przypominający korek. Nazywano je Pâté de Guimauve.

Były gąbczastym deserem zrobionym z obieranych suszonych korzeni śliwkowych, cukru, wody i białek. Na początku sprzedawano je w postaci pręta do żucia, potem w formie pastylki, aż do obecnej najbardziej znanej formy. Suszenie i przygotowanie słodkości trwało od 1 do 2. Pod koniec lat osiemdziesiątych producenci wyrobów cukierniczych zaczęli szukać nowego procesu i odkryli system, w którym korzenie mallow zaczęto zastępować żelatyną, co stworzyło bardziej stabilną i mniej klejącą formę marshmallow.

Na początku XX wieku marshmallows zawędrowały do Stanów Zjednoczonych i zaczęto je tam produkować na masową skalę. Były sprzedawane w puszkach jak skarbonki. Gospodynie zaczęły stosować je w różnych przepisach takich jak puchar banana, gąbka z limonki i tutti frutti.

Stany Zjednoczone stały się potentatem w produkcji tego smakołyku. Pieczenie go nad ogniskiem to rytuał prawie każdej wycieczki. Za USA, dzięki filmom, idea ta rozprzestrzeniła się na cały świat.

Jest nawet filmografia, w których filmach pojawia się marshmallow. Każdy chyba zna marshmallows z filmu Kac Vegas, gdzie wystąpiły z extra dodatkiem. «

687-MAKIETA 3 44-67.indd 63

Ciasto czekoladowe z marshmallow Składniki: 200 g masła lub margaryny 1 szklanka cukru 4 jajka 2 szklanki mąki 4 łyżki kakao łyżeczka proszku do pieczenia szczypta soli 1 opakowanie pianek marshmallow Wykonanie: Margarynę utrzeć z cukrem na puszystą masę (my w tym celu używałyśmy miksera). Białka jaj wbijać do czystej miski, żółtka stopniowo dodawać do margaryny

z cukrem. Białka ubić na sztywną pianę ze szczyptą soli. Do margaryny przesiać przez sito mąkę, dodać proszek do pieczenia, kakao i pianę z białek. Delikatnie i krótko wszystko wymieszać (tylko do momentu aż składniki połączą się – zbyt długie mieszanie sprawi, że ciasto będzie bardziej zwarte niż puszyste).

Tortownicę natłuścić i wysypać bułką tartą, wylać do niej ciasto. Piec 35 min w 180ºC (do suchego patyczka). Ciasto wyjąć piekarnika, na wierzchu ułożyć pianki i z powrotem zapiekać, aż roztopią się (do 10 min).

Smacznego!

15/05/2017 17:01:41

064 10 przepisów dla wymagających maluchów CAFÉ COOLTURA zdrowie i uroda

Małgorzata Szwed

»

„Nie lubię tego”, „nie będę jadła”, „nie jestem głodny” – oto najczęściej stosowane wymówki kilkulatków, dotyczące przygotowywanych dla nich posiłków. Dzięki tym przepisom nie tylko zachęcisz niejadka do jedzenia, ale upewnisz się także, że dostarczasz mu niezbędnych składników odżywczych.

Placki Kapitana Haka Potrzebne będą: Banany Jajko 2 łyżki mąki razowej Boczek Syrop klonowy Wykonanie: Banany rozgnieć widelcem, dodaj jajko i tyle mąki, żeby konsystencja przypominała bardzo gęstą śmietanę. Usmaż placki na oliwie z oliwek lub oleju ryżowym.

Boczek pokrój w plastry, przekrój je na pół i smaż na suchej patelni np. teflonowej. Do wykonania konstrukcji statku potrzebujesz 2 wykałaczki na każdy placek. Na talerzu układaj placki, na nich skonstruuj żagiel, dokoła placków rozlej po łyżce syropu klonowego z każdej strony. Ahoj przygodo!

Parówkowe spaghetti

Potrzebne będą: Parówki z kurczaka Makaron pełnoziarnisty typu spaghetti

687-MAKIETA 3 44-67.indd 64

Kilka pomidorków koktajlowych Ząbek czosnku Kilka listków świeżej bazylii lub pietruszki Orzeszki piniowe (opcjonalnie) 3 łyżki oliwy z oliwek Sól morska do smaku Wykonanie: Paróweczki pokrój na kawałki około 5 cm długości. Wspólnie z maluchem umieśćcie kawałki parówek na surowym makaronie. Tak przygotowany makaron wrzuć do gotującej się wody i gotuj zgodnie z przepisem umieszczonym na opakowaniu. Na patelni rozgrzej oliwę i wrzuć pomidorki koktajlowe pokrojone w cząstki. W moździerzu rozgnieć czosnek z orzeszkami i bazylią, dodaj oliwę. Tak przygotowaną pastę dodaj do pomidorków, dosól do smaku.

Makaron z parówkami dodaj do przygotowanej wcześniej pasty pomidorowo – ziołowej, podsmaż wszystko razem.

Podawaj w głębokim talerzu, opcjonalnie z dodatkiem parmezanu.

15/05/2017 17:01:42

065 Myszki

Popcorn z kiełbasek

Potrzebne będą: Jajka ugotowane na twardo Polędwica Awokado Ziarenka pieprzu lub pisak cukierniczy w kolorze czarnym Sól i dowolne zioła do smaku

Potrzebne będą: Kiełbasa z kurczaka Jajko Quinoa (komosa ryżowa) Sól Dowolny zestaw ziół Ketchup

Wykonanie: Wyjmij środki z ugotowanych jaj, wymieszaj z awokado, ziołami i solą.

Nadziej nimi połówki białek i odwróć.

Z pieprzu zrób oczy, z szynki uszy i języczek.

Wykonanie: Kiełbasę z kurczaka pokrój w kawałki wielkości dużego popcornu. Komosę ugotuj i wymieszaj z ziołami.

Kiełbaski obtocz w komosie i wstaw do pieca na 15 minut. Podawaj zrumienione z ketchupem.

Ślimaczki z ciasta francuskiego i szynki Potrzebne będą: Ciasto francuskie Polędwica lub boczek Jajko Liście sałaty Wykonanie: Ciasto francuskie potnij na paski długości około 10 cm. Na każdym układaj pasek szynki lub boczku. Tak przygotowane paski zwijaj w ślimaczki, ustaw pionowo w piecu i pokryj białkiem lub roztrzepanym jajkiem.

Po upieczeniu ślimaczki ustaw na liściach sałaty, ewentualnie możesz dokoła ułożyć jeszcze kwiatki z rzodkiewki i ogórka.

Zapiekane pizzetki z kiełbaską Potrzebne będą: Foremki do ciast o różnych kształtach Ciasto kruche lub chleb tostowy Sos pomidorowy lub ketchup Starty ser żółty Kiełbasa Śląska lub Mazurska Szalotka

687-MAKIETA 3 44-67.indd 65

Wykonanie: Z chleba lub ciasta kruchego wytnij różne kształty, np. gwiazdki, serduszka, zwierzątka. Podpiecz je przez około 5 minut. Kiełbasę pokrój drobno i podsmaż z cebulką szalotką. Na ciasteczkach rozprowadź sos pomidorowy, następnie kiełbaski z cebulką i posyp serem.

Piecz w temperaturze 180 stopni aż do zrumienienia się sera. Odpowiednio dobrane foremki pozwolą ci na stworzenie świątecznej choinki, lasu czy farmy pełnej zwierzątek. Żaden niejadek się im nie oprze! »

15/05/2017 17:01:43

066

CAFÉ COOLTURA zdrowie i uroda

Kanapki z okienkiem

Mini burgery z serem z frytkami z pieczonej dyni

Potrzebne będą: Chleb tostowy Foremki do ciasteczek Kiełbasa wiejska lub polędwica Ser żółty w plastrach Pasta jajeczna z awokado Masło Wykonanie: Na każdą kanapkę potrzebujesz dwie kromki chleba. Odetnij skórkę i w jednej kromce wytnij dowolny kształt foremką do ciasteczek. Dolną warstwę posmaruj masłem i po kolei układaj składniki na każdą kromkę, przykrywając kromką z wyciętym okienkiem.

Naleśniki z parówkami i serem żółtym Potrzebne będą: Naleśniki Paróweczki Kawałki żółtego sera Sos pomidorowy Wykonanie: Paróweczki natnij w połowie, włóż ser żółty do środka. Tak przygotowane parówki zawijaj w naleśnik. Podgrzej je na patelni lub w mikrofalówce.

Podawaj z ketchupem.

żoną na złoto cebulkę, jajko, namoczoną bułkę tartą oraz cukinię i uformować mini burgery. Usmażyć na oleju ryżowym lub upiec w temperaturze 180 stopni przez około 15 minut. Podawać w podgrzanych w piecu bułeczkach, z plasterkiem sera żółtego i ogórka, z dowolnym sosem.

Potrzebne będą: Małe bułeczki śniadaniowe Wieprzowina Pulled Pork Jajko Bułka tarta Cebulka Starta cukinia Plastry sera żółtego lub topionego Ogórek Ketchup lub inny, dowolny sos Dynia piżmowa (butternutsquash) Sól morska Oliwa z dyni lub awokado Wykonanie: Dynię zwykłą lub piżmową pokroić w paski przypominające kształtem frytki, posolić morską solą i zapiec w temperaturze 180 stopni z odrobiną oliwy.

Rozdrobnioną wieprzowinę tzw. pulled pork wrzucić do miski, dodać podsma-

Muffinki z serkiem, jajkiem i kiełbaskami Potrzebne będą: Kromki chleba tostowego Ser żółty tarty Frankfurterki z szynki Jajka – po jednym na jedną muffinkę Wałek do ciasta Forma do muffinek lub Yorkshire pudding Masło Wykonanie: Odetnij skórkę z chleba i rozwałkuj każdą kromkę na cienki plaster. Formę do muffinek nasmaruj masłem i włóż do niej kromki rozwałkowanego chleba, nadając im kształt muffinek. Frankfurterki z szynki pokrój w kostkę i wrzuć do wcześniej przygotowanych foremek z chleba. Do każdej muffinki wbij surowe jajko i posyp serem żółtym.

Zapiekaj w piecu w 180 stopniach do czasu, kiedy jajko się zetnie. Podawaj z sosem hollandaise, czosnkowym lub pomidorowym. «

687-MAKIETA 3 44-67.indd 66

15/05/2017 17:01:44

067

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

687-MAKIETA 3 44-67.indd 67

15/05/2017 17:01:45

068

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 9.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 9.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki.

Darmowy parking. Internet. £150/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07746970571, 07833667493

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 9.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

687-MAKIETA 4 68-91.indd 68

Wynajmę pokój jednoosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking.

Internet. £80/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07746970571,

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki.

Darmowy parking. Internet. £150/tydzień + 2 tyg. depozytu.

Rachunki wliczone.

Tel. 07746970571, 07833667493

> Bounds Green, N22 8NW, 3 bed flat - £1590/mies. 3 podwojne sypialnie, osobno salon, lazienka z wanna I toaleta, kuchnia. Dostepny od zaraz. 02088851890, 07436792779. > Edgware, HA8 9QG, Nowe Bedsity £795 z rachunkami, z wyjściem na ogrod. Pokoj z lazienka, lodowka, rachunki wliczone, internet w cenie. Polecamy. 02088851890. > Enfield, EN3 7WT, 2 Bed flat, £1190/mies. 2 podwojne sypialnie, lazienka z wanna i toaleta, salon.

Dostepne od 10 czerwca badz

wczesniej. 02088851890.

> Enfield, EN3 5QD,Studio, £675/ mies. ,salon z sypialnia, osobna kuchnia, lazienka z wanna.

Dostepne od zaraz. 02088851890, 07715677401. > Greenford dwuosobowy pokoj dla jednej osoby na Greenford na krotki okres do konca lipca. Internet, dwie lazienki. 100£ za tydz + 2 tyg dep Tel 07739985741 > Greenford Dwuosobowy pokoj dla jednej osoby na Greenford na krotki okres do konca lipca. Internet, dwie lazienki. 100£ za tydz + 2 tyg dep Tel 07739985741 > Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272 > Isleworth do wynajęcia pokój dwuosobowy dla spokojnej pracujacej dziewczyny w mieszkaniu z duzym ogrodem z czteroosobowa rodzina .blisko stacji Isleworth 120pw 2tyg depoz 07595823311 > Leytonstone, wynajme pokoj z podwojnym lozkiem, jako jedynka £95tydz. lub dla pary £125tydz. + 2tyg.depozyt, rachunki wliczone, dom z ogrodem, tel.07526615193 > Leytonstone, wynajmę pokój z podwójnym łóżkiem jako jedynka 100f lub dwojka 125f + 2 tyg. depozyt, dom z ogrodem, 2 łazienki, internet, blisko metra, tel.

07501050326 > Mitcham Pokój dwuosobowy w czystym, trzypokojowym mieszkaniu. Mieszka tylko jedna osoba pracująca 24/7. Dla prac, niepalących. £150. Deposit 2 tyg.

Wszystkie rachunki wliczone.

Parking. Mitcham. 07960964008

15/05/2017 17:02:12

069 > Palmers Green, N13 6HB, Pokoje na krotki okres od £110/ tyg-£150/tyg. Dostepne od zaraz.

02088851890, 07436792779, 07436582103. > Palmers Green. Do wynajecia 3 bedroom, 2 reception house na Palmers Green. Dom jest w pelni wyposażony. Rachunki nie sa wliczone w czynsz. 02088269988 > Pokoj Ł115 za tydzien. Internet i rachunki wliczone w cene.

Wymagany depozyt 2 tygodnie.

Dostepny od 10.5.17r 07895636320 > Pokój dwójka jako jedynka 120 tyg plus depozyt oplaty wliczone 07902026784 > Raynes Park wynajme pokój dwójke dla jednej osoby na Raynes Park, 5 min od stacji i sklepu z polskimi produktami, koszt to 550£ / mies + dwa tyg. Depozytu 07442972379 > Seven Sister, N15 3AP, Pokoj jedynka £90, Pokoj dwojka £140/ tydz + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami .Dostepne od zaraz. 02088851890. > Stockwel, wynajmę miejsce w pokoju dla mężczyzny ceniącego czystość i spokój Tel.07940186730 lub 07448409376 > Sudbury Hill do wynajęcia 1bed flat Sudbury Hill Dla pary w spokojnej okolicy 15min pieszo od stacji Sudbury Hill wyposażone, niezależne wejście Łazienka, kuchni 07921615993 > Turnpike Lane, N22 6RS, Ladne Studio z oddzielna kuchnia, £850/miesiąc. Podwojna sypialnia, oddzielna kuchnia, lazienka z prysznicem. Dostepne od zaraz.

02088851890, 07436792779 > Wembley Park Pokoje do wynajęcia okolica Wembley Park.

Wysoki standard. Kontakt pod nr 07944307263 > Winchmore Hill, N21 1JT, 2 Bed Flat , £1300/mies., 2 podwojne sypialnie,salon, lazienka z wanna I toaleta, kuchnia. Dostepny od 09/06/17. 02088851890. > Wood Green, N22 6AJ, Bedsit, £140/tydz rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepny od zaraz. 07436792779. Pokoj z

687-MAKIETA 4 68-91.indd 69

aneksem kuchennym.

> Wood Green/Bruce Grove, N17 6RU,Pokoj większa jedynka £100/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami.

07436792779.

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Praca dodatkowa Poszukujemy osób chętnych do pracy przy sprzątaniu.

Nieregularne godziny.

Ilość godzin zależna od zleceń. Kontakt : cleaning@saraint.co.uk 02088463612

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

> Nawiąże współprace z osoba z okolic Hendon, Finchley do sprzatania domow prywatnych.

Wymagania - doswiadzenie w sprzataniu i komunikatywny jez. angielski, NIN. 07709881161

15/05/2017 17:02:12

070

OGŁOSZENIA drobne

> Poszukujemy osoby chętne do pracy w godzinach wczesnoporannych, sprzątanie restauracji, 20godz tygodniowo, praca na kontrakt 07525836850 > Potrzebny doświadczony

ogrodnik do opieki nad dużym ogrodem w okolicy Maidenhead. kom, 07930746073

> Szukam klinerki na 2 lub 4 godziny tygodniowo nr tel 07471674493 > Potrzebny doświadczony ogrodnik do opieki nad dużym ogrodem w okolicy Maidenhead. kom, 07930746073 > Poszukujemy osoby do

sprzątania restauracji w godzinach nocnych, wczesnoporannych, praca na kontrakt, stawka £7.50 na godzine 07525836850

> Dobrze prosperująca firma Adrien Frutas zatrudni pracowników do pracy w niemczech do zbioru truskawek dobre zarobki mila atmosfera solidna firma Darmstadt AM35 07539556853

usuwanie grzyba I więcej szuka pracy w okolicach Croydon 07400616278

> Full or part Time hairdresser to

work in salon in tooting telephone Vera at salon 02086725619 or mobile 07813484218

> Masażystka lub Fizjoterapeutka do pracy na Fulham SW6 7EB. Zapraszamy na rozmowe 07709034636.

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

Utr. Nin stawka min 80£ Solidny 07440073447

> Firma zatrudni pracowników budowlanych I pomocnikow (Londyn). Praca stala. Prosze o kontakt na nr tel 07827103339 > Stolarz szuka pracy.

Doswiadczenie, narzedzia, dokladnosc. 07440600171

> Housekeeping Cleaning ironing Luton and Harpenden area 07475154273 > Fachowiec szuka pracy na lofty, dachy, konstrukcje drewniane. tel.

07437013463.

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Fachowiec szuka pracy na lofty, dachy, konstrukcje drewniane. tel.

07437013463

> Elektryk 14 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy .Szuka pracy. Pawel 07469234481

> Elektryk-Hydraulik z 12 letnim

> Stolarz szuka pracy na cene

doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. 07707717053 02087267871

wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie, unity tv, regaly, sprey schody itp. Workshop tel.07988683016

sprzedam

> Zatrudnie osobe na stanowisko asystenta do salonu fryzjerskiego w Wandsworth. Doswiadczenie mile widziane, ale niekoniecznie wymagane! Zapewniamy szkolenie.

07921082119

> Witam serdecznie szukam pracy jako pomoc murarza malarza lub tereny zieleni miejskiej może być też przy przeprowadzkach utr nin posiadam bez nałogów. Rafal 07466063971

> Potrzebujemy 2 odpowiedzialnych , miłych osób do mycia okien 07846300239

> Plytkarz-szukam pracy wykonuje kompleksowe remonty łazienek po montaż wszystkich akcesorii łazienkowych kafelki łazienkowe gres terakota płytki ceramiczne 07553215225

> Polski sklep na sprzedaż Walthamstow. Wyposażenie plus towar. Więcej informacji na prv 07435734921 polskisklep00@ gmail.com

> Szukam pracy jako Pracownik ogólnobudowlany posiadam spore doświadczenie Przyjmę zlecenia na Malowanie mieszkań Mam 46 lat

> Podręczniki, cd i słowniki do nauki hiszpańskiego, francuskiego, włoskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272

> Przyjmę krawcowa z doświadczeniem do zakładu krawieckiego na 07877064720 > Budowlaniec z dużym

doświadczeniem :hydraulika Stolarka płytki Malowanie.

687-MAKIETA 4 68-91.indd 70

SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 54

> Duzy słownik naukowo techniczny gb =pl. nowy 2-utomowy.okazja. £45.00 tel.

07523510272

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Szukam normalnej kobiety. kawaler 40 lat. moj nr. tel.07503108443 > Wysoki 42latek po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu otwartej szczerej zdecydowanej 07772387104

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Rozliczenia, podatkowe, rezydentury, rejestracja i rozliczenia Self employed. Working Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

15/05/2017 17:02:13

071 Parapsychology, Jasnowidz I Duchowy Uzdrowiciel pomoże w problemach w związkach, podczas rozprawy sadowej, pozbyć się pecha i usunąć negatywna energie oraz powstrzyma twojego partnera przed zdrada i inne Malik: 07932931946

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

£1 Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus, Northolt UB5 4RR Sklep: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www. polskatelewizja.co.uk

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

687-MAKIETA 4 68-91.indd 71

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie.

Odpowiedzialny kierowca.

Taniej kontakt 07985600960

Najtańsze przeprowadzki i przewozy lokalne (Londyn), międzymiastowe(cale UK) oraz PolskaAnglia-Polska także przewozy wszelkich przesyłek (paczek, gabarytów, mebli itp) Cotygodniowe wyjazdy do Polski.

Zapraszamy 24/7 07722560744 (whats app) mario.remtrans@ gmail.com

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci.

Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

15/05/2017 17:02:14

072

OGŁOSZENIA drobne

687-MAKIETA 4 68-91.indd 72

15/05/2017 17:02:15

073

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

687-MAKIETA 4 68-91.indd 73

15/05/2017 17:02:17

074

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

687-MAKIETA 4 68-91.indd 74

15/05/2017 17:02:19

075

687-MAKIETA 4 68-91.indd 75

15/05/2017 17:02:22

076

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

687-MAKIETA 4 68-91.indd 76

15/05/2017 17:02:25

077

687-MAKIETA 4 68-91.indd 77

15/05/2017 17:02:27

078

OGŁOSZENIA INNE

687-MAKIETA 4 68-91.indd 78

15/05/2017 17:02:30

079

687-MAKIETA 4 68-91.indd 79

15/05/2017 17:02:32

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

687-MAKIETA 4 68-91.indd 80

15/05/2017 17:02:33

081

687-MAKIETA 4 68-91.indd 81

15/05/2017 17:02:35

082

OGŁOSZENIA usługi

687-MAKIETA 4 68-91.indd 82

15/05/2017 17:02:37

083

687-MAKIETA 4 68-91.indd 83

15/05/2017 17:02:38

084

OGŁOSZENIA budownictwo

687-MAKIETA 4 68-91.indd 84

15/05/2017 17:02:40

085

687-MAKIETA 4 68-91.indd 85

15/05/2017 17:02:43

086

OGŁOSZENIA budownictwo

687-MAKIETA 4 68-91.indd 86

15/05/2017 17:02:45

087

687-MAKIETA 4 68-91.indd 87

15/05/2017 17:02:48

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

687-MAKIETA 4 68-91.indd 88

15/05/2017 17:02:50

089

687-MAKIETA 4 68-91.indd 89

15/05/2017 17:02:51

090

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

687-MAKIETA 4 68-91.indd 90

15/05/2017 17:02:53

091

687-MAKIETA 4 68-91.indd 91

15/05/2017 17:02:55

Fot. PAP/EPA / Facundo Arrizabalaga

092

SPORT Piłka nożna

Fani Tottenham świętują zdobycie wicemistrzostwa Anglii

Spadek drużyny Grosickiego, Tottenham wicemistrzem

»

Hull City, którego piłkarzem jest Kamil Grosicki, po porażce w Londynie z Crystal Palace 0:4 nie ma już szans na utrzymanie w angielskiej ekstraklasie. W elicie pozostanie za to Swansea City Łukasza Fabiańskiego. Tottenham Hotspur został wicemistrzem kraju.

Hull City ma na jedną kolejkę przed końcem sezonu czteropunktową stratę do Swansea City i po roku gry w Premier League ponownie spadnie do niższej dywizji – Championship. Fabiański i jego koledzy mogą odetchnąć z ulgą, podobnie jak ekipa Crystal Palace, która musiałaby walczyć o utrzymanie w ostatniej kolejce, gdyby w niedzielę przegrała.

Od początku meczu nie było jednak takiego zagrożenia. Już w trzeciej minucie w piłkę w łatwej sytuacji nie trafił włoski obrońca Andrea Ranocchia, a pojedynek sam na sam z bramkarzem „Tygrysów” wykorzystał reprezentant Wybrzeża Kości Słoniowej Wilfried Zaha. Później na listę strzelców wpisali się jeszcze Belg Christian Benteke (34.), Serb Luka Milivojevic z karnego (85.) oraz Holender Patrick van Aanholt (90.). Grosicki rozegrał całe spotkanie.

– Co poszło źle? Pierwsze trzy 687-MAKIETA 5 92-100.indd 92

minuty. Po tym wszystko się zmieniło.

Mieliśmy czas, żeby na to zareagować, ale tego nie zrobiliśmy. To był fatalny błąd, po którym Crystal Palace mogło dyktować warunki gry. Spadek to fatalna wiadomość, nasi kibice na to nie zasłużyli. Przed nami jeszcze jeden mecz, musimy pokazać dumę i szacunek dla klubu – powiedział portugalski trener Marco Silva, który prowadzi „Tygrysy” od stycznia.

Hull City dołączyło do Middlesbrough i Sunderlandu, które szansę na utrzymanie w elicie straciły już wcześniej.

Wszystkie te kluby mają swoje siedziby w północno-wschodniej części Anglii.

Dzień wcześniej ekipa Swansea City pokonała na wyjeździe Sunderland 2:0.

Bramki zdobyli Hiszpan Fernando Llorente i Kyle Naughton. Fabiański, który grał od pierwszej do ostatniej minuty we wszystkich ligowych meczach w tym sezonie, po raz ósmy zachował czyste konto.

W innym meczu walczący o awans do Ligi Mistrzów Liverpool wysoko pokonał na wyjeździe West Ham United 4:0. „The Reds” zajmują trzecie miejsce z 73 punktami. O jeden mniej ma Manchester City,

który jednak musi nadrobić jedną zaległość. Piąty jest Arsenal z 69 pkt, który również ma jeden zaległy mecz.

Tytuł mistrzowski już wcześniej zapewniła sobie londyńska Chelsea. Drugie miejsce na pewno zajmie jej lokalny rywal Tottenham Hotspur, który wygrał przed własną publicznością z Manchesterem United 2:1. „Koguty” zgromadziły 80 punktów i wyprzedzają Liverpool o siedem i Manchester City o osiem.

Bramki dla Tottenhamu w ostatnim meczu na White Hart Lane przed budową nowego stadionu zdobyli Kenijczyk Victor Wanyama i Harry Kane, a dla gości trafił Wayne Rooney. Kane ma już 22 gole ligowe i wciąż ma szansę dogonić prowadzącego w klasyfikacji strzelców Belga Romelu Lukaku z Evertonu. Tottenham rozegra jeszcze dwa spotkania, a Everton – jedno.

Z kolei Manchester United zgromadził 65 pkt i nie ma już szans na zajęcie miejsca w pierwszej czwórce. To oznacza, że podopiecznych Portugalczyka Jose Mourinho zabraknie w kolejnej edycji Ligi Mistrzów, chyba że pokonają Ajax Amsterdam w finale Ligi Europejskiej, 24 maja w Sztokholmie. « 15/05/2017 17:05:01

093 Ostatnia prosta do mistrzostwa Lech Poznań pokonał Pogoń Szczecin 2:0 w 33. kolejce piłkarskiej ekstraklasy i zrównał się punktowo z liderem Jagiellonią. Zespół z Białegostoku z kolei wygrał z Wisłą Kraków 2:0. O punkt mniej od prowadzącej dwójki ma Legia, która rozgromiła Bruk-Bet 6:0.

»

Lech i Pogoń w tym sezonie spotkały się już po raz piąty (grały ze sobą w półfinale Pucharu Polski) i po raz piąty lepszy okazał się „Kolejorz”. Ponadto podopieczni Chorwata Nenada Bjelicy odnieśli piąte ligowe zwycięstwo z rzędu.

Pierwszą bramkę zdobył w 35. minucie Marcin Robak, który z 18. golami zdecydowanie prowadzi w klasyfikacji strzelców ekstraklasy. Wynik ustalił w 64. Łukasz Trałka. Kapitan Lecha na bramkę w ligowym meczu czekał ponad półtora roku.

– Zrobiliśmy kolejny ważny krok i jedziemy dalej. Do meczu z Legią mamy jeszcze trzy treningi. Myślę, że oprócz Darko Jevtica i Elvisa Kokalovica wszyscy zawodnicy będą do mojej dyspozycji – poinformował na konferencji prasowej Bjelica.

Natomiast Jagiellonia wygrała u siebie z Wisłą Kraków 2:0 i ma 37 punktów, podobnie jak Lech. Legia, która przed własną publicznością łatwo poradziła sobie z Bruk-Betem Termalicą Nieciecza 6:0, zgromadziła 36 pkt.

Bramki zdobyli w Warszawie Fin Kasper Hamalainen (dwie: w piątej i 74. minucie), Serb Miroslav Radovic (28.), Węgier Dominik Nagy (52.), Brazylijczyk Guilherme (56. z rzutu karnego) oraz Gruzin Waleri Kazaiszwili (88.).

Tempa czołówki wydaje się nie wytrzymywać Lechia Gdańsk, która po dwóch zwycięstwach tym razem tylko zremisowała u siebie z szóstą w tabeli Koroną Kielce 0:0. Ma 34 punkty, a w najbliższym meczu zmierzy się z Jagiellonią i, jeśli przegra, praktycznie straci szansę na tytuł mistrzowski.

– Wiemy, o co walczymy i jaka jest sytuacja w tabeli. Właśnie z tego brała się nasza nerwowość i niedokładność. Przed nami szybki i krótki tydzień, w którym musimy poprawić wiele rzeczy – przyznał trener Lechii Piotr Nowak.

W grupie spadkowej w najgorszej sytuacji jest Ruch Chorzów, który jest ostatni – ma 17 punktów. „Niebiescy” zostali rozgromieni na wyjeździe przez Śląsk Wrocław 0:6.

O punkt więcej ma Górnik Łęczna, a 19 zgromadził wicemistrz Polski Piast Gliwice. O utrzymanie walczą też Arka Gdynia, Śląsk - po 20 oraz Cracovia Kraków – 21, natomiast bezpieczne wydają się KGHM Zagłębie Lubin i Wisła Płock – po 25 pkt.

Po 30. kolejce, ostatniej w sezonie zasadniczym, drużyny utworzyły dwie ośmiozespołowe grupy – mistrzowską i spadkową. Ich dotychczasowy dorobek został podzielony na pół, a w razie nieparzystej liczby zaokrąglony do góry. Ostatnią kolejką będzie 37. seria gier. « 687-MAKIETA 5 92-100.indd 93

15/05/2017 17:05:02

094

SPORT Pod patronatem Cooltury

Puchar Polonii pozostał w Londynie Druga edycja piłkarskiego Pucharu Polonii zakończyła się zwycięstwem ekipy White Wings Seniors. W finale piłkarze ze stolicy wygrali z Polonią Nottingham 2:0.

Daniel Kowalski, polsport.co.uk

»

Do rywalizacji przystąpiło aż 26 ekip z całej Anglii, m.in. z Nottingham, Bolton, Slough, Castleford, Reading oraz Wakefield.

W pierwszej części turnieju drużyny podzielono na cztery grupy, w których rywalizowano w systemie „każdy z każdym”. Do fazy finałowej, awansowały po dwie najlepsze ekipy z każdej grupy. Od ćwierćfinałów impreza potoczyła się już systemem pucharowym.

W grupie A faworytem był oczywiście ubiegłoroczny triumfator (The 12 Team), który nie zawiódł swoich kibiców, awansując do dalszych gier z kompletem punktów. Oprócz „dwunastki”, przepustki do dalszych gier wywalczyła również ekipa Ziomale Team.

Grupa B już po losowaniu okrzyknięta została grupą śmierci. Największą niespodzianką było dopiero czwarte miejsce 687-MAKIETA 5 92-100.indd 94

mistrza ligi z Londynu, FC Cobalt, który nie zdołał się zakwalifikować do dalszych gier. O krok od awansu byli też zawodnicy Wiatraków Bolton, którzy przed rokiem w klasyfikacji generalnej sklasyfikowani zostali na wysokim czwartym miejscu.

Z grupy C do dalszych gier awansowali Bezimienni Wakefield oraz Red Devils z Milton Keynes. Za burtą pozostał więc jeden z faworytów do końcowego sukcesu – Scyzoryki. Największe wrażenie na wszystkich obserwatorach zrobiła jednak Polonia Nottingham, która w eliminacjach zdobyła komplet punktów.

W ćwierćfinałach tylko Polonia Notingham oraz White Wings Seniors wygrali swoje mecze w sposób przekonywujący.

Joga Bonito minimalnie wygrała z The 12 Team (1:0), a zwycięzcę pojedynku Bezimmiennych z UTD Power Castleford wyłoniły dopiero rzuty karne.

W finale White Wings Seniors Londyn pokonał rewelacyjną Polonię Nottingham

2:0, Puchar Polonii po raz drugi z rzędu pozostał więc w Londynie.

Drugą edycję sponsorowali: Manual Med, PSB, The Polish Bakery, DJ oraz Sami Swoi. Patronat medialny objęli: tygodnik Cooltura oraz polonijny serwis sportowy polsport.co.uk Impreza mogła się udać tylko i wyłącznie dzięki wielkiemu wsparciu wolontariuszy, których wymianiamy poniżej: Kuba Mądrachowski, Adrian Nowowiejski, Dawid Krzemień, Szymon Rawski, Łukasz Bubienko, Marcin Władysiak, Brajan Czekalski, Maciek Pawelczak, Łukasz Kubit, Karol Pryślak, Jakub Kuczala, Kamil Wróbel, Mariusz Rogalski, Mariusz Kaczmarek, Klaudia Szczur, Jakub Matwiejszyn, Patrycja Gal, Natalia Jaworska, Maks Żółtanski, Mateusz Wanot, Grzegorz Wąś, Bartosz Bernaś, Karol Matysik, Daniel Maslanka, Mariusz Karpowicz, Piotr Slowiak, Mariusz Czekalski oraz Seweryn Kowalczewski. « 15/05/2017 17:05:04

095 Grupa A Emigranci - The 12 Team Power Rangers - Przyszlim Pograć Ibracadabra - Ziomale FC PMBC - Power Rangers Ziomale FC - Emigranci The 12 Team - Przyszlim Pograć PMBC - Ibracadabra Ziomale FC - The 12 Team Przyszlim Pograć - Emigranci Power Rangers - Ibracadabra

0:7 1:0 0:1 0:0 3:0 2:0 0:1 0:1 3:0 0:0

PMBC - Emigranci Przyszlim Pograć - Ziomale FC The 12 Team - PMBC Ziomale FC - Power Rangers Emigranci - Ibracadabra PMBC - Przyszlim Pograć Ibracadabra - The 12 Team Power Rangers - Emigranci Ziomale FC - PMBC Przyszlim Pograć - Ibracadabra

3:0 0:5 3:0 1:0 0:3 4:1 0:2 3:0 3:0 0:3

The 12 Team - Power Rangers

0:2 0:0 0:1 0:0 0:0 0:0 1:0 0:3 0:0 0:0

Mazury Team - Wakefield FC Wiatraki Bolton - WWS Joga Bonito - Mazury Team Inter Team - Wakefield FC Fc Cobalt - Wiatraki Bolton WWS - Mazury Team Joga Bonito - FC Cobalt Inter Team - Wiatraki Bolton WWS - FC Cobalt Inter Team - Joga Bonito

0:1 0:4 1:1 0:2 0:2 4:1 2:1 0:1 2:0 0:5

Wakefield FC - Wiatraki Bolton

Tabela 1. The 12 Team 2. Ziomale FC 3. Ibracadabra 4. Power Rangers 5. PMBC 6. Przyszlim Pograć 7. Emigranci

6 6 6 6 6 6 6

3:1

18 15 10 8 7 3 0

18-1 13-1 7-3 5-4 7-8 4-15 0-21

Grupa B Mazury Team - FC Cobalt WWS - Inter Team Wakefield FC - Joga Bonito Wiatraki Bolton - Mazury Team Joga Bonito - WWS FC Cobalt - Wakefield fC Inter Team - Mazury Team Wakefield FC - WWS Wiatraki Bolton - Joga Bonito Inter Team - FC Cobalt

Grupa C Turbo Kazaki - Ziko Team Red Devil's - Scyzoryki Korona - Bezzmienni Scyzoryki - Ziko Team Bezzmienni - Red Devils Turbo Kozaki - Korona Scyzoryki - Bezzmienni Red Devil's - Turbo Kozaki Korona - Ziko Team Turbo Kozaki - Scyzoryki Bezzmienni - Ziko Team Korona - Red Devils Bezzmienni - Turbo Kozaki Red Devil's - Ziko Team Scyzoryki - Korona Tabela 1. Bezzmienni Wakefield 2. Red Devil's MK. 3. Scyzoryki 4. Ziko Team 5. Korona Redbridge 6. Turbo Kozaki

687-MAKIETA 5 92-100.indd 95

5 5 5 5 5 5

11 10 6 6 5 1

Tabela 1. White Wings Seniors 2. Joga Bonito 3. Wiatraki Bolton 4. Wakefield FC 5. Fc Cobalt 6. Inter Team 7. Mazury Team

6 6 6 6 6 6 6

1:3

14 13:1 12 9-2 11 6-5 7 7-7 5 3-6 5 1-8 2 2-9

Grupa D

Faza finałowa

0:0 0:0 0:0 0:0 1:0 1:2 0:1 1:0 0:2 0:1 0:0 0:2 3:1 3:0 1:1

Polonia Nottingham - UTD Power 4:0 The Patriots – Whitehawk FC 0:0 Warriors Of God - Polonia Reading 0:4 Polonia Nottingham - The Patriots 1:0 Polonia Reading - UTD Power 0:1 Whitehawk FC - Warriors Of God 1:0 The Patriots - UTD Power 0:2 Warriors Of God - Polonia Nottingham 0:1 Polonia Reading - Whitehawks FC 1:0 The Patriots - Warriors Og God 2:2 Polonia Nottingham - Polonia Reading 5:1 Whitehawk FC - UTD Power 0:2 Polonia Reading - The Patriots 4:1 Whitehawk FC - Polonia Nottingham 0:7 Warriors Of God - UTD Power 0:2

1/4 FINAŁU The 12 Team Joga Bonito WWS Ziomale FC Bezzmienni UTD Power Castleford Polonia Nottingham Red Devils

5-1 6-1 2-2 2-3 3-6 2-7

Tabela 1. Polonia Nottingham 2. UTD Power Castleford 3. Polonia Redbridge 4. Whitehawk FC 5. The Patriots Slough 6. Warriors Of God

5 5 5 5 5 5

15 12 9 4 2 1

18-1 7-4 10-7 1-10 3-9 2-10

1/2 FINAŁU Joga Bonito Polonia Nottingham WWS UTD Power

Mecz o 3 miejsce Joga Bonito UTD Power Castleford FINAŁ Polonia Nottingham White Wings Seniors

0:1 3:0 1:1 karne: 3-4 4:0

0:0 karne 1-2 1:0

0:0 karne 2-1

0:2

15/05/2017 17:05:05

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

687-MAKIETA 5 92-100.indd 96

15/05/2017 17:05:06

097 BYK

PANNA

KOZIOROŻEC

Będziesz rozsiewał wokół siebie pozytywną aurę. To dlatego spotkasz się w najbliższych dniach z życzliwością, zrozumieniem i sympatią, także ze strony nieznanych Ci ludzi. Korzystny czas na nawiązywanie nowych i podtrzymywanie starych znajomości.

Gwiazdy wpłyną na Ciebie ożywczo.

Rozbudzi się w Tobie temperament, poczujesz jak rozpiera Cię energia. Praca będzie Ci się palić w rękach. Pomysłów będziesz miał wiele, jednakże nie każdy będzie trafiony. Przed podjęciem ostatecznej decyzji poradź się zaufanej osoby.

Najbliższe dni powinny minąć bez większych problemów. W wolnych chwilach poświęć więcej czasu na hobby i edukację.

W tych kwestiach będziesz miał dobre pomysły i możesz wiele osiągnąć, co z kolei sprawi Ci dużo radości i satysfakcji w przyszłości.

BLIŹNIĘTA

WAGA

WODNIK

Będziesz mistrzem w wyznawaniu miłości i uszczęśliwianiu partnera. Jeśli więc dołożysz starań i poskromisz trochę swoje zapędy władcze, masz szansę stworzyć satysfakcjonujący związek. Od Ciebie zależeć będzie, jak rozwinie się Wasza znajomość.

Skoncentruj się na tym, aby trochę się wyciszyć, uspokoić swoje nerwy. Jeśli skutecznie będziesz unikać okazji do kłótni, to już wkrótce poprawi się nie tylko Twój humor, ale i samopoczucie. Poczujesz, jak nabierasz chęci do aktywniejszego życia towarzyskiego.

Układ planet wpłynie na Ciebie niekorzystnie i to właśnie z jego powodu może pogorszyć się Twoje samopoczucie.

Możesz narzekać na apatię, zniechęcenie i brak humoru. Nie angażuj się teraz w ważne sprawy. Wykonuj tylko konieczne działania.

RAK

SKORPION

RYBY

Pochłonięty będziesz rozmyślaniem o urlopie i chwilach tylko dla siebie.

Jesteś już bardzo zmęczony i dlatego potrzebujesz odpoczynku. Uważaj, abyś przez swoje roztargnienie nie zaniedbał ważnych obowiązków. Planuj wyjazd, ale rozsądnie i nie na hura.

Od tego, co teraz zrobisz, o czym zadecydujesz, zależeć będzie Twoja dalsza kariera oraz korzyści finansowe. Być może podejmiesz decyzję o podjęciu nowych studiów, może zapragniesz zmienić pracę lub otworzyć dodatkowy interes… Działaj odważnie, ale rozważnie.

Będziesz musiał pilnie załatwić kilka spraw.

Nie odwlekaj ich. Każdy dzień zwłoki będzie działał na Twoją niekorzyść. Zwróć uwagę na swoje zdrowie. Jeżeli czujesz, że jesteś ostatnio osłabiony, oznacza to, że koniecznie potrzebujesz więcej ruchu na świeżym powietrzu. Przygotuj rower na sezon.

LEW

STRZELEC

BARAN

Zapowiadają się udane dni. Sprawy będą się dobrze układały, dzięki czemu będziesz mógł poświęcić więcej czasu znajomym, imprezom i przyjemnościom. Być może zapragniesz zrobić coś szalonego. A może zaszyjesz się w domu z książką? Każdy scenariusz zgodny z Twoimi potrzebami będzie dobry.

Gwiazdy dają Ci zielone światło w sprawach sercowych. Działaj aktywnie, zdecydowanie i szybko. Nie trać czasu na analizowanie wszystkich za i przeciw.

Słuchaj serca i podążaj za nim. Nie bój się ryzykownych przedsięwzięć, niezależnie, czy jesteś w związku czy samotny.

Najbliższe dni sprzyjać będą kontaktom, zarówno na płaszczyźnie zawodowej, jak i prywatnej. Będziesz miał dar zjednywania sobie ludzi i przekonywania ich do swoich racji. Możesz dostać ciekawą propozycję.

Poważnie ją rozważ, jeśli wyda Ci się interesująca.

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

687-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

15/05/2017 17:05:06

687-MAKIETA 5 92-100.indd 98

15/05/2017 17:05:08

687-MAKIETA 5 92-100.indd 99

15/05/2017 17:05:11

687-MAKIETA 5 92-100.indd 100

15/05/2017 17:05:13