Cooltura Issuu 693 by Cooltura

cooltura.co.uk

01 lipca 2017

26 (693)

Tower of DOOM Polonijny Dzień DWUJĘZYCZNOŚCI

DOBRE BO

POLSKIE 693-COVER.indd 1

26/06/2017 15:10:51

693-MAKIETA 1 01-23.indd 2

26/06/2017 17:21:32

doskona e na grilla

Aby móc uczestniczyć w imprezie Morliny Grill Party, wyślij zgłoszenie na morlinygrillparty@prl24.co.uk

www.morliny.co.uk Morliny UK 693-MAKIETA 1 01-23.indd 3

Morliny znajdziesz w największych supermarketach i w polskich sklepach na terenie całej Wielkiej Brytanii

26/06/2017 17:21:34

W NUMERZE 693.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk

008

WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / JAREK SĘPEK MARCIN SZCZEPAŃSKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk , wew. 229

012 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

010 044 CAFÉ COOLTURA Nadchodzące wydarzenia

056 TECHNOLOGIE Złe zarządzanie licencjami powoduje straty w IT

022 GOSPODARKA

058 KSIĘGARNIA

024 PRAWO

060 OPERA

026 TEMAT NUMERU Dobre, bo polskie

032 KOMENTARZ TYGODNIA Tower of doom

034 FELIETON Niewiarygodna niewiarygodność

036 WSPOMNIENIE

042 TRANSPORT

693-MAKIETA 1 01-23.indd 4

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 E complaints@cooltura.co.uk W cooltura.co.uk

064 ZDROWIE I URODA

Okładka: TOMEK WOŹNICZKA

Urządzenia InfraRed – przełom w dziedzinie fitness A to feler – westchnął seler stres?

Z listów do redakcji

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

Oszukana herbatka

Jak skutecznie z życia wyeliminować

040 SYGNAŁY

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KLAUDIA SENYK k.senyk@saraint.co.uk

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

Lindbergh

Polonijny Dzień Dwujęzyczności

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

Otello w mrokach podświadomości

Pilot Stanisław Skarżyński – polski

038 NASZE SPRAWY

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

068 SPORT 072 KRZYŻÓWKA 073 HOROSKOP 074 OGŁOSZENIA DROBNE

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

26/06/2017 17:21:39

693-MAKIETA 1 01-23.indd 5

26/06/2017 17:21:41

006

Zdjęcie tygodnia Takie są Wyspy

Kapelusze prawie jak królewskie Kobiety pozują do zdjęcia podczas wyścigów konnych w Ascot. Te jedne z najbardziej prestiżowych tego typu zawodów na świecie słyną między innymi z kapeluszy, które ubierają przybywający na imprezę.

693-MAKIETA 1 01-23.indd 6

26/06/2017 17:21:43

Fot. PAP/EPA/Tim Ireland 693-MAKIETA 1 01-23.indd 7

26/06/2017 17:21:45

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Łatwopalne wieżowce Jakub Krupa, PAP

Rzecznik brytyjskiej premier Theresy May poinformował, że w Anglii nawet około 600 wieżowców podobnych do Grenfell Tower w Londynie, w którym w pożarze zginęło co najmniej 79 osób, może mieć łatwopalną elewację. Takie dane uzyskano w wyniku korespondencji rządu z władzami lokalnymi, które informowały o użyciu takich samych lub podobnych materiałów w elewacji budynków na ich terenach. Wcześniej May powiedziała w Izbie Gmin, że rząd zlecił przeprowadzenie testów pożarowych elewacji bloków socjalnych i w przypadku części z nich potwierdzono, że są łatwopalne. Służby prasowe na Downing Street sprecyzowały, że na razie potwierdzono co najmniej trzy takie przypadki, o czym poinformowano straż pożarną i władze lokalne. Różnica między liczbą potwierdzonych przypadków a szacunkami wynika z bardzo niskiej liczby przeprowadzonych dotychczas badań. – Jesteśmy w stanie sprawdzić 100 budynków dziennie, a wyniki dostępne są w ciągu kilku godzin – zapewniła szefowa rządu. Zaapelowała do właścicieli budynków o jak najszybsze przesłanie próbek do testów.

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

Chalcots Estate na Camden w Londynie są jednymi z tych wieżowców, których elewacja składa się z łatwopalnych materiałów. Władze dzielnicy przygotowują się właśnie do ich usuwania

693-MAKIETA 1 01-23.indd 8

Jednocześnie podkreśliła, że w przypadku niekorzystnego wyniku badania będą zobowiązani do szybkiego przystosowania budynku do standardów przeciwpożarowych lub zapewnienia mieszkańcom alternatywnego zakwaterowania. – Nie możemy i nie będziemy oczekiwać od ludzi, by mieszkali w niebezpiecznych domach – podkreśliła. May powtórzyła, że konieczne jest wyciągnięcie wniosków z pożaru Grenfell Tower oraz faktu, że władze dzielnicy Kensington and Chelsea „nie były w stanie poradzić sobie” z kryzysową sytuacją po spaleniu się budynku. Od kilku dni wsparcie dla ofiar pożaru koordynuje na miejscu nowy zespół roboczy, stworzony przez przedstawicieli wielu dzielnic Londynu, instytucji państwowych (w tym służby zdrowia i poczty) oraz organizacji humanitarnych, np. Brytyjskiego Czerwonego Krzyża. Każda poszkodowana rodzina otrzymała także 5,5 tys. funtów na pokrycie najważniejszych wydatków. Premier zapewniła, że władze nie będą sprawdzały, czy osoby ocalałe z pożaru przebywają w Wielkiej Brytanii legalnie. Wcześniej londyńska policja metropolitalna sygnalizowała, że jednym z powodów, dla których nie wiadomo na pewno, czy lista osób zaginionych może być uznana za listę zmarłych,

jest nieuregulowany status imigracyjny części z nich. W wyniku pożaru zniszczonych zostało 151 mieszkań – większość w Grenfell Tower, lecz także w pobliskich budynkach. Wszystkim poszkodowanym osobom zapewniono awaryjne zakwaterowanie w hotelach i – jak zapewniła May – w ciągu trzech tygodni otrzymają one ofertę stałego mieszkania zastępczego. Rząd i władze lokalne były w stanie znaleźć w tym celu 164 lokale w bezpośredniej bliskości spalonego wieżowca, co pozwoli rodzinom na pozostanie w swojej społeczności, w tym samym rejonie, a więc nie będzie konieczna zmiana szkół i lekarzy pierwszego kontaktu. W zeszłym tygodniu poinformowano, że 64 mieszkania zostaną udostępnione na nowym luksusowym osiedlu, gdzie ceny zaczynają się od 1,5 mln funtów. May podkreśliła, że deweloper i wykonawca inwestycji zgodzili się na przystosowanie całego jednego bloku do potrzeb mieszkalnictwa socjalnego „po kosztach” i obecnie „przez całą dobę trwają prace nad wyposażeniem budynku, żeby pierwsze rodziny mogły wprowadzić się jeszcze tego lata”. Brytyjska premier powtórzyła, że wkrótce powstanie komisja śledcza, która zbada dokładne przyczyny pożaru w Grenfell Tower, a poszkodowane rodziny będą miały prawo do sfinansowanej przez rząd reprezentacji prawnej. W obliczu narastającej krytyki pod adresem władz lokalnych i centralnych May przyznała, że „wsparcie dla rodzin w pierwszych godzinach nie było wystarczające”. – To była porażka państwa, władz lokalnych i narodowych (...). Jako premier przepraszam za te porażki – powiedziała, dodając, że zobowiązuje się „naprawić tę sytuację”. W nocy z 13 na 14 czerwca pożar wybuchł w 24-piętrowym wieżowcu mieszkalnym Grenfell Tower w zachodniolondyńskiej dzielnicy Kensington and Chelsea. Według policji zginęło co najmniej 79 osób, ale ta liczba może wzrosnąć. « Czytaj też na str. 32

26/06/2017 17:21:48

009

693-MAKIETA 1 01-23.indd 9

26/06/2017 17:21:50

Fot. PAP/EPA/Stringer

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Królowa Elżbieta II wygłasza mowę tronową. Towarzyszy jej książę Karol

Rząd przemówił ustami królowej

Brytyjska królowa Elżbieta II otworzyła formalnie nową sesję brytyjskiego parlamentu, wygłaszając mowę tronową zawierającą kluczowe plany rządu na kolejny rok. Wśród najważniejszych propozycji są ustawy dotyczące planowanego wyjścia kraju z UE. Monarchini podkreśliła, że „priorytetem rządu jest osiągnięcie najlepszego możliwego porozumienia”, a „ministrowie są zobowiązani do pracy z parlamentem, władzami państw wchodzących w skład Wielkiej Brytanii, przedstawicielami biznesu i innymi w celu zbudowania możliwie najszerszego konsensusu dotyczącego przyszłości kraju poza Unią Europejską”. Jednocześnie nakreśliła osiem głównych projektów ustaw powiązanych z Bre-

693-MAKIETA 1 01-23.indd 10

xitem, między innymi tzw. ustawę uchylającą (przenoszącą prawo UE do prawa brytyjskiego), a także nowe przepisy dotyczące reżimu celnego, handlu międzynarodowego, imigracji, rolnictwa, rybołówstwa i procedury nakładania sankcji międzynarodowych. Królowa zapowiedziała także w imieniu rządu między innymi propozycje dotyczące regulacji rynku samochodów elektrycznych i autonomicznych, a także cywilnych lotów kosmicznych oraz nowe środki walki z przemocą domową, ekstremizmem i terroryzmem. W wystąpieniu zabrakło jednak wielu propozycji z programu wyborczego Partii Konserwatywnej, między innymi kontrowersyjnych reform szkolnictwa i opieki

społecznej dla osób starszych, a także likwidacji bezpłatnych obiadów w szkołach. Królowa nie wspomniała również o zapowiadanej wcześniej wizycie państwowej amerykańskiego prezydenta Donalda Trumpa, która była spodziewana w trzecim kwartale 2017 r., choć zapowiedziała lipcowy przyjazd hiszpańskiego króla Filipa VI z małżonką Letycją. Monarchini nie towarzyszył w parlamencie 96-letni mąż książę Filip, który został przyjęty do szpitala w ramach „środków ostrożności” związanych z infekcją wynikającą z przewlekłej choroby. U boku królowej zastąpił go następca tronu, książę Walii Karol. Zeszłotygodniowa mowa tronowa była jej 63. w trakcie 65 lat panowania. «

26/06/2017 17:21:53

011

693-MAKIETA 1 01-23.indd 11

26/06/2017 17:21:55

Fot. PAP/EPA/Stephanie Lecocq

012

WIADOMOŚCI NA wyspach Łukasz Osiński, Bruksela, PAP

Theresa May przybywa do siedziby Rady Europejskiej w Brukseli

Imigranci będą mogli zostać. Ale na jakich zasadach? Brytyjska premier Theresa May zapewniła na szczycie UE, że zamierza honorować prawa obywateli UE przebywających w Wielkiej Brytanii. W propozycji nie znalazły się jednak szczegóły procedur ani odniesienie do jurysdykcji Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

693-MAKIETA 1 01-23.indd 12

Na szczycie May przedstawiła propozycję dotyczącą statusu obywateli UE w Wielkiej Brytanii po Brexicie. Według źródeł brytyjskich, zapewniła przywódców UE, że chce zagwarantować ponad trzem milionom migrantów pochodzących z 27 państw członkowskich, którzy mieszają i pracują na Wyspach „jak najwięcej pewności” i „sprawiedliwe traktowanie”. Jeden z urzędników unijnych powiedział dziennikarzom, że unijni przywódcy nie odnieśli się na szczycie do brytyjskiej propozycji. Po przemówieniu May nie było żadnej dyskusji na ten temat i szef Rady Europejskiej Donald Tusk zakończył pierwszy dzień szczytu. Po opuszczeniu obrad przez brytyjską premier przywódcy pozostałych 27 krajów krótko rozmawiali o jej propozycji i ustalili, że przeanalizuje ją zespół negocjacyjny Komisji Europejskiej. Źródła brytyjskie podały, że May podkreśliła, iż chce jak najszybciej osiągnąć porozumienie dotyczące obywateli UE mieszkających w Zjednoczonym Królestwie, a także Brytyjczyków pracujących po drugiej stronie kanału La Manche. Szefowa brytyjskiego rządu miała powiedzieć, że jej celem jest zapewnienie, iż „żaden obywatel UE przebywający obecnie w Wielkiej Brytanii nie zostanie (...) poproszony o opuszczenie kraju w momencie opuszczenia UE przez Wielką Brytanię”, a wszyscy obywatele przebywający w Wielkiej Brytanii po Brexicie będą mieli oka-

26/06/2017 17:21:57

013 zję „uregulować swój status, żeby pozostać”. Premier miała powiedzieć przywódcom, że Wielka Brytania „nie chce, aby ktoś musiał opuścić (Wielką Brytanię)” i nie chce też „rozdzielać rodzin”. Przedstawiła też szczegóły propozycji dot. uregulowania statusu obywateli UE w Zjednoczonym Królestwie. Zgodnie z nimi każdy obywatel UE mieszkający przez 5 lat w Wielkiej Brytanii będzie traktowany tak, jakby był obywatelem tego kraju „w zakresie opieki zdrowotnej, edukacji, świadczeń i emerytur”. Niejasne pozostaje jednak, czy i jakie inne prawa zostaną zachowane, w tym np. prawo do ściągnięcia członków rodziny. Według propozycji May, ma zostać także wyznaczona tzw. data graniczna: najwcześniej w dniu rozpoczęcia negocjacji ws. Brexitu, a najpóźniej w dniu ostatecznego opuszczania UE. Jakikolwiek obywatel UE, który przebywa w Wielkiej Brytanii mniej niż 5 lat, a przyjedzie na Wyspy przed datą graniczną, będzie miał prawo do pozostania w Wielkiej Brytanii do osiągnięcia 5-letniego okresu pobytu i uzyskania uprawnień. Wyznaczenie daty granicznej ma być przedmiotem negocjacji. Obywatele UE będą mieli także wynoszący do dwóch lat (od momentu osiągnięcia 5-letniego pobytu) tzw. „okres łaski” na załatwienie niezbędnych spraw urzędowych dot. swojego statusu na Wyspach. Premier May miała też powiedzieć, że w rozmowach UE-Wielka Brytania w kwestii praw obywatelskich niezbędna jest „wzajemność”. Szefowa brytyjskiego rządu miała też stwierdzić, że stanowisko Zjednoczonego Królestwa stanowi „sprawiedliwą i poważną propozycję” i ma na celu zagwarantowanie jak największej pewności obywatelom, którzy osiedlili się w Wielkiej Brytanii, budując tam swoje życie. Przedstawiony przez May zarys porozumienia ws. praw migrantów wciąż pozostawia jednak wiele kluczowych pytań otwartych. Brytyjska premier nie doprecyzowała, jaka będzie procedura, która pozwoli na uzyskanie nowego statusu – zaznaczając jedynie, że zastąpi ona dotychczasowy żmudny 85-stronicowy formularz i będzie możliwie uproszczona, w tym z użyciem technologii cyfrowych – ani jaka będzie „data graniczna”, po której nowi przyjezdni nie będą mogli się ubiegać o nowy status. Propozycja nie przewiduje również jurysdykcji Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości nad prawami migrantów – coś, co część z przedstawicieli państw członkowskich Unii Europejskiej przedstawiało jako swoją czerwoną linię w negocjacjach. Zgodnie z unijnym harmonogramem negocjacje powinny zakończyć się w ciągu dwóch lat od uruchomienia artykułu 50. traktatu UE, czyli do 29 marca 2019 roku. Unijny negocjator Michel Barnier sygnalizował wcześniej, że liczy na to, iż negocjacje zakończą się do października 2018 roku, by parlamenty państw unijnych oraz brytyjski zdążyły ratyfikować porozumienie, jeśli uda się je wypracować w toku negocjacji. « 693-MAKIETA 1 01-23.indd 13

26/06/2017 17:21:58

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Moje naturalne cesarskie cięcie Nie żałuję. Polecam. Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

– Kiedy 2 lata temu rodziłam swoje trzecie dziecko, jedynie kilka osób z którymi rozmawiałam z branży medycznej czy znajomych, słyszeli o tym. Dr Felicity Plaat, anestezjolog z Imperial College Healhtcare NHS Trust w Londynie jako pierwsza w 2008 roku opublikowała badania na temat Naturalnej Cesarki. W tej chwili 55 proc. placówek jest w stanie zaoferować tego rodzaju rozwiązanie. Nie każdy jednak o tym wie. Rosabell, swoje pierwsze dziecko, przyszło na świat przez cesarkę w 2010 roku, po 4 dniach wycieńczającego porodu, gdy zawiodło nawet jego sztuczne wywołanie. Dziewczynka płakała, odwracała główkę, widać że, cierpiała, ale nie mogłam jej pomóc. Na pewno nie chciałam, aby tak wyglądały jej pierwsze minuty na ziemi. Było w tym coś głęboko przejmującego, że nie mogłam córki pocieszyć, ani trzymać w ramionach. Pozwoliłam komuś zawieść ją i siebie samą. Po operacji rozwinęła mi się wewnętrzna infekcja, której opanowanie zajęło kilka miesięcy. Emocjonalnie czułam się fatalnie. Karmienie piersią było szarpaniną. Trzy lata później chodziłam w ciąży z drugim dzieckiem. Miałam nadzieję urodzić naturalnie, ale po dwóch tygodniach przenoszenia, nie było innego wyjścia. Cesarka zaplanowana, więc fizycznie operację zniosłam lepiej i szybciej doszłam do siebie, niż za pierwszym razem. Jessy urodził się bez komplikacji. Nie zmienia to faktu, że ponownie czułam się bezsilna, widząc maleństwo pośpiesznie zabierane ode mnie zaraz po wyjściu na świat. 693-MAKIETA 1 01-23.indd 14

Kiedy w 2015 zaszłam w ciążę po raz trzeci, skontaktowała się ze mną położna, Belinda Green z Univerity College Hospital w Londynie. Znałam ją z moich wcześniejszych ciąż. Zapytała mnie czy chciałabym być królikiem doświadczalnym przy nowym typie porodów nazywanym Naturalną Cesarką. Jeśli się zgodzę – dodała - to poród zostanie nagrany i pokazany innym kobietom, rozważającym podobną procedurę. Zainteresowałam się tym. Okazało się, że przy Naturalnej Cesarce podobnie jak przy tradycyjnej, chirurg nacina dół brzucha, ale zamiast pośpiesznie wyciągnąć dziecko, pozwala mu powoli samemu wydostać się, przeciskając w sposób dla niego najbardziej naturalny i mniej bolesny. Oczywiście pomagają mu w tym, ale tempo jest znacznie wolniejsze. Przed porodem dostałam znieczulenie zewnątrzoponowe. Chirurg rozpoczął cięcie, przy którym postawiono zasłonę. W chwili kiedy syn zaczął wychodzić, zasłonę stopniowo zmniejszano, abym mogła przyjrzeć się tej nadzwyczajnej chwili.

cej osób, uznaje to za niepotrzebny stres dla matki i dziecka. W Naturalnej Cesarce maleństwo kładzie się na piersi matki, by mogło oczyścić płuca z nadmiaru płynów. Podczas tradycyjnego cięcia, lekarz wyciąga szybko noworodka, zanim ten naturalnie zdąży sam się oczyścić. Bywa, że nie daje rady i potrzebne jest odsysanie. Xander urodzony jako trzeci i nową metodą, był jedynym noworodkiem, który nie płakał, leżąc mi na piersi. Jeszcze cały w śluzie, ale spokojny. Poprzednie dzieci krzyczały. Jestem zdania, że jego spokojnie wejście do naszego świata miało wpływ na pierwsze miesiące życia. Więź między nami powstała automatycznie. Szybko doszłam do siebie i znacznie lepiej się czułam. Kobietom planującym poddać się podobnemu rozwiązaniu, radzę wcześniej poszukać lekarza zapoznanego z tą techniką.

Louise Silverton, szefowa oddziału położniczego w Royal College of Midwives

– Dla kobiet, które muszą mieć cesarskie cięcie to znakomity sposób na ustanowienie bliskiego kontaktu z dzieckiem. Chcielibyśmy widzieć coraz więcej placówek oferujących tą metodę.

Badania przeprowadzone przez UNICEF

– Dowodzą, że kontakt cielesny matki i dziecka zaraz po narodzinach pomaga uwalniać potrzebne hormony, tworzyć silną więź z nowonarodzonym i podwyższać prawdopodobieństwo karmienia piersią dłużej i z sukcesem.

Hannah Harvey, położna z Worthing w West Sussex Kiedy noworodek zaczyna płakać to bardzo dobrze, bo oznacza, że oddycha właściwie. Wówczas chirurg kładzie go na klatkę piersiową matki, a sam za zasłoną kończy zszywanie powłok brzusznych. Ojciec jeśli jest na miejscu, odcina pępowinę. Cała procedura jest delikatniejsza w porównaniu z tradycyjną cesarką, która ma trwać tak krótko, jak tylko możliwe, celem zminimalizowania ryzyka operacji. Co ciekawe, co raz wię-

– Na nową metodę zdecydowałam się przy drugim dziecku. Po pierwszej cesarce byłam w nienajlepszym stanie psychicznym i fizycznym. Chciałam rodzić naturalnie, ale nie można było, dlatego zdecydowałam się na Naturalną Cesarkę. Wspominam dobrze. Światła na sali były zgaszone (za wyjątkiem tych niezbędnych przy stole). W tle leciała delikatna muzyka. Czułam, jakbym sama urodziła syna. « 26/06/2017 17:21:59

015

693-MAKIETA 1 01-23.indd 15

26/06/2017 17:22:01

016

WIADOMOŚCI NA wyspach

Najcieplej od 41 lat

Temperatura zaczęła jednak spadać, kiedy nad Wielką Brytanię napłynęło chłodniejsze powietrze. Najwyższa w historii temperatura w czerwcu została odnotowana w 1976 roku, kiedy w Southampton był 35,6 stopni Celsjusza. «

Fot. PAPEPA/Nigel Roddis

Temperatura powietrza w zachodnim Londynie wyniosła 21 czerwca blisko 35 stopni Celsjusza; to najcieplejszy czerwcowy dzień od 1976 roku – poinformował brytyjski instytut meteorologiczny Met Office. Na stacjach metra w Londynie wisiały ostrzeżenia przed wysoką temperaturą, przypominające pasażerom o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Wiele firm pozwoliło pracownikom biurowym pracować z domu. Fala upałów w Wielkiej Brytanii trwała pięć dni, kiedy średnia temperatura codziennie przekraczała 30 stopni Celsjusza.

Goście Glastonbury Festival chronią się przed słońcem 21 czerwca – w najgorętszy w tym roku dzień na Wyspach

693-MAKIETA 1 01-23.indd 16

26/06/2017 17:22:04

017

693-MAKIETA 1 01-23.indd 17

26/06/2017 17:22:06

018

WIADOMOŚCI NA wyspach

Rośnie popyt na polskie paszporty

W Wielkiej Brytanii rośnie zainteresowanie uzyskaniem polskiego obywatelstwa. – W 2016 r. wydaliśmy ponad 50 tys. paszportów, co stanowiło 14-procentowy wzrost w stosunku do roku 2015 – powiedział „Naszemu Dziennikowi” konsul generalny RP, Krzysztof Grzelczyk. W ocenie polskiego konsula obserwowany od roku „wzrost zapytań o polskie obywatelstwo (np. dla brytyjskich współmałżonków naszych obywateli) czy też wyraźnie rosnąca liczba wniosków o wydanie polskiego paszportu” jest pochodną decyzji Wielkiej Brytanii o wyjściu z Unii Europejskiej. – We d ł u g badań brytyjskich na Wyspy przyjeżdża coraz mniej przybyszów z Polski i innych krajów naszego regionu. Z całej grupy ośmiu państw Europy Środkowej i Wschodniej (EŚiW) w pierwszym kwartale

693-MAKIETA 1 01-23.indd 18

tego roku do Wielkiej Brytanii przybyło 26 tys. osób, dla porównania – w tym samym okresie ubiegłego roku było to blisko 40 tys. – wskazuje konsul Grzelczyk w rozmowie z „Naszym Dziennikiem”. I dodaje, że w ub.r. do ośmiu krajów EŚiW „powróciło 117 tys. osób, tj. o 31 tys. więcej niż w 2015 r.”. Konsul generalny zasygnalizował również problem obaw, co do przyszłego statusu Polaków po opuszczeniu przez Wielką Brytanię UE. Polacy przebywający w Wielkiej Brytanii, dzielą się nimi coraz częściej z pracownikami służb konsularnych podczas licznych spotkań. – Są to jednak pytania natury praktycznej, dotyczące przede wszystkim emerytur, służby zdrowia, warunków życia w Polsce, przyszłych zasad podróżowania – wyjaśnił Grzelczyk. – Nie odnotowuję zmiany w relacjach między Polakami a Brytyjczykami. Polityka rządu brytyjskiego nie jest w żaden sposób dyskryminująca wobec Polaków, którzy są cenieni tutaj przede wszystkim za dużą kulturę pracy – dodał. Konsul Grzelczyk powiedział także, że zjawisko ataków na Polaków tzw. hate crime, których 43 przypadki odnotowano w drugiej połowie 2016 r., zanikło. – Obecnie z tym zjawiskiem nie mamy do czynienia – zaznaczył. «

26/06/2017 17:22:07

019

ZZZ WDUJHWDFFRXQWLQJ FR XN 6WDWLRQ 5RDG 1RUWK +DUURZ 0LGGOHVH[ +$ 6(

& "+ ',+,4 +" &2/, %2+(,4" ĂƵĨĂųŽ ŶĂŵ ũƵǏ ƉŽŶĂĚ ϱϬϬ Įƌŵ Ž ƌſǏŶǇŵ ƉƌŽĮůƵ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ

y ZŽǌůŝĐǌĞŶŝĞ ƉŽĚĂƚŬŽǁĞ /^ y ZŽǌůŝĐǌĞŶŝĞ ƐƉſųĞŬ >d ʹ ƉĞųŶĂ ŬƐŝħŐŽǁŽƑđ ŶĂ ƉŽĚƐƚĂǁŝĞ ƵŵŽǁǇ Ž ƉƌĂĐħ ;Wϰϱ / WϲϬͿ y WƌŽǁĂĚǌĞŶŝĞ ŝ ƉƌǌǇŐŽƚŽǁǇǁĂŶŝĞ ůŝƐƚǇ ƉųĂĐ

y ZŽǌůŝĐǌĞŶŝĞ ƉŽĚĂƚŬŽǁĞ ƐĞůĨ ʹ ĞŵƉůŽǇĞĚ y ǁƌŽƚ ƉŽĚĂƚŬƵ ŽĚ ŽƐſď ǌĂƚƌƵĚŶŝŽŶǇĐŚ y ZŽǌůŝĐǌĂŶŝĞ s d ; s d ƌĞƚƵƌŶ Ϳ y WŽŵŽĐ ǁ ǌĂųŽǏĞŶŝƵ ĮƌŵǇ ǁ tŝĞůŬŝĞũ

ƌǇƚĂŶŝ ;>ŝŵŝƚĞĚ ŽŵƉĂŶǇ Ϳ y KĚǁŽųǇǁĂŶŝĂ ŽĚ ĚĞĐǇǌũŝ ƵƌǌħĚƵ

ƐŬĂƌďŽǁĞŐŽ y ŝǌŶĞƐ WůĂŶ y <ŽŶƐƵůƚĂĐũĞ ǌ ĚŽƑǁŝĂĚĐǌŽŶǇŵŝ ĚŽƌĂĚĐĂŵŝ

;WĂǇƌŽůůͿ y ŽƌĂĚǌƚǁŽ ƉŽĚĂƚŬŽǁĞ y KƌŐĂŶŝǌŽǁĂŶŝĞ ŐųſǁŶĞũ ƐŝĞĚǌŝďǇ ďŝƵƌĂ

;ǁŝƌƚƵĂůŶĞŐŽ ďŝƵƌĂ ǌ ĂĚƌĞƐĞŵ ǁ >ŽŶĚǇŶŝĞͿ y WƌǌǇŐŽƚŽǁǇǁĂŶŝĞ ƉŽĚĂƚŶŝŬĂ ĚŽ ŬŽŶƚƌŽůŝ

ƐŬĂƌďŽǁĞũ y ĂƌŵŽǁǇ ƉƌŽŐƌĂŵ ŬƐŝħŐŽǁǇ EKD/^D y WŽŵŽĐ ŶĂ ǌĚŽďǇĐŝĞ ĨƵŶĚƵƐǌǇ ŶĂ ƌŽǌǁſũ ĮƌŵǇ

.DľG\ ] QDV]\FK NOLHQWµZ NWµU\ SROHFL QDV ]QDMRP\P RWU]\PD Z\QDJURG]HQLH SLHQLÛľQH EÇG] NXSRQ UDEDWRZ\

693-MAKIETA 1 01-23.indd 19

/HWQLD SURPRFMD =DG]ZRĆ ] KDVĄHP SURPRF\MQ\P 7$5*(7 7$; D RWU]\PDV] ]QLľNL QD 7D[ 5HWXUQ 2IHUWD :DľQD W\ONR Z F]HUZFX OLSFX L VLHUSQLX

3U]HNRQDM VLH MDN SURVWD L Z\JRGQD PRľH E\É NVLÛJRZRĝÉ SU]\MGļ GR QDV ] SRQLľV]\P NXSRQHP D RWU]\PDV] UDEDW QDȂ UR]OLF]HQLH SRGDWNRZH VHOI HPSOR\HG

26/06/2017 17:22:08

020

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Zmowa w Kościele, by tuszować czyny biskupa

Wysocy rangą przedstawiciele Kościoła anglikańskiego byli w zmowie z byłym biskupem i tuszowali wykorzystywanie przez niego nastolatków i młodych mężczyzn – wykazał opublikowany w Wielkiej Brytanii niezależny raport. Chodzi o 85-letniego dziś Petera Balla, byłego biskupa Lewes i Gloucester, który w październiku 2015 roku dostał wyrok 32 miesięcy więzienia po przyznaniu się do przestępstw seksualnych wobec 18 osób, z których najmłodsze miały 12 lat. Doszło do nich w latach 1977-92. Opublikowany przez Kościół raport jest wynikiem trwającego rok dochodzenia przeprowadzonego przez działaczkę społeczną Moirę Gibb.

Wynika z niego, że anglikańscy hierarchowie bagatelizowali działania biskupa i ukrywali dowody popełnionych przez niego nadużyć, chcąc chronić reputację jego i Kościoła, zamiast wspierać ofiary. W raporcie ostro skrytykowany został arcybiskup Canterbury w latach 19912002, czyli ówczesny zwierzchnik całego Kościoła Anglii, lord George Carey. Ball ustąpił jako biskup w 1993 roku, gdy niejaki Neil Todd ujawnił przedstawicielom Kościoła, że doszło między nimi do kontaktów seksualnych. Mimo rezygnacji i ujawnienia zakazanych czynów, lord Carey pozwolił Ballowi między innymi na dalsze odprawianie mszy, udzielanie chrztów oraz występowanie w szkołach. Już po ujawnieniu sprawy Todda władze kościelne nie

przekazały policji sześciu listów od osób, które były świadkami albo ofiarami nadużyć popełnionych przez Petera Balla. Obecny arcybiskup Canterbury Justin Welby, który zamówił raport, oświadczył, że jego lektura jest bolesna i dowodzi, że „Kościół nie pomógł tym, którzy wykazali się odwagą”, by powiadomić o czynach Petera Balla. – To niewybaczalne i szokujące zachowanie – ocenił arcybiskup. Lord Carey przeprosił ofiary byłego biskupa. – Wierzyłem w zaprzeczenia Petera Balla i dałem zbyt mało wiary młodym mężczyznom i chłopcom, którzy stali za tymi zarzutami – oświadczył. W lutym 2017 r. Peter Ball został zwolniony z więzienia po odsiedzeniu połowy kary. «

Cyberatak na parlament

Westminster został zaatakowany w zeszłą sobotę przez hakerów, którzy uniemożliwili zdalny dostęp do skrzynek mailowych posłów. Brytyjski parlament wszczął już śledztwo w tej sprawie. Według rzeczniczki, w obu izbach parlamentu wykryto próby uzyskania dostępu do kont mailowych deputowanych. Zablokowanie maili wynika z konieczności zabezpieczenia systemu. Parlamentarzyści

693-MAKIETA 1 01-23.indd 20

przerzucili się na media społecznościowe, by poinformować swych wyborców, że nie można się z nimi skontaktować poprzez pocztę elektroniczną. – Przykro mi, nie ma dziś dostępu do maili parlamentu – jesteśmy zaatakowani przez Kim Dzong Una, (Władimira) Putina albo jakiegoś dzieciaka, który siedzi w piwnicy domu swojej mamy lub jeszcze kogoś innego... – powiedział poseł Partii Konserwatywnej Henry Smith.

Deputowany Liberalnych Demokratów Chris Rennard z Izby Lordów napisał na Twitterze: „Cyberatak na Westminster, maile parlamentarzystów nie działają zdalnie, proszę wysyłać pilne wiadomości SMS-em”. Brytyjska prasa podała, że posłowie zostali poinformowani o cyberataku w zeszły piątek wieczorem, gdy pojawiły się pogłoski, że hakerzy wykradli hasło dostępu członków rządu i sprzedali je on-line. «

26/06/2017 17:22:09

021

693-MAKIETA 1 01-23.indd 21

26/06/2017 17:22:10

022

WIADOMOŚCI Gospodarka

Uber i kłopoty

Fot. Ben Gabbe/Getty Images

Travis Kalanick, dyrektor wykonawczy firmy transportu pasażerskiego Uber Technologies Inc. poinformował o swojej rezygnacji z tego stanowiska. Jego dymisji po serii skandali, jakie wstrząsnęły Uberem, domagali się udziałowcy tej firmy.

693-MAKIETA 1 01-23.indd 22

Tadeusz Zachurski, Waszyngton, PAP

Kalanick w oświadczeniu opublikowanym na łamach dziennika „The New York Times” wyjaśnił, że dobro firmy stawia wyżej niż swoje osobiste interesy i ambicje. – Kocham Ubera bardziej niż cokolwiek na świecie i w tym trudnym w moim życiu osobistym momencie na prośbę inwestorów zgodziłem się odsunąć na bok, aby Uber mógł się rozwijać, a nie borykać się z kolejną batalią – napisał 40-letni współtwórca fenomenalnego sukcesu tej firmy. W maju Kalanick stracił matkę w wypadku; motorówka prowadzona przez jego ojca rozbiła się o skały na jeziorze w Kalifornii. Ojciec Kalanicka został ciężko ranny. Śmierć matki była jednym z powodów, dla których w ubiegłym tygodniu Kalanick poprosił, by rada nadzorcza firmy zwolniła go z pełnienia codziennych obowiązków dyrektora wykonawczego. Założona w San Francisco w roku 2009 firma Uber obecnie działa w 570 miastach w ponad 70 państwach świata, w tym od roku 2014 w Polsce. Wartość rynkowa firmy wyceniana jest obecnie na 68 mld dol. Dymisja Kalanicka, który z majątkiem ocenianym na 6,3 mld dol. znajduje się na 190. miejscu listy 400 najbogatszych Amerykanów czasopisma „Forbes”, zamyka sześciomiesięczny okres skandali, problemów personalnych, finansowych i prawnych, z jakimi borykała się jego firma. Na początku Były dyrektor wykonawczy Ubera, Travis Kalanick

roku do odejścia zostało zmuszonych kilkunastu wysokiej rangi pracowników Ubera, po tym gdy jedna ze specjalistek w dziedzinie oprogramowania oskarżyła zarząd firmy o dyskryminację kobiet i tolerowanie molestowania seksualnego. Sam Kalanick, znany z konfrontacyjnego stylu zarządzania, zaszkodził reputacji firmy, kiedy na początku marca w internecie pojawiło się nagranie wideo jego obfitującej w przekleństwa kłótni z kierowcą Ubera o ceny usług firmy. W roku 2015 odszedł główny dyrektor finansowy Ubera, a w maju 2017 roku swoje odejście zapowiedział jego zastępca. Znalezienie następców do kierowania finansami firmy będzie trudne, także z powodu coraz gorszego jej postrzegania przez analityków. Zdaniem ekspertów finansowych, straty Ubera w ubiegłym roku wyniosły w sumie 2,8 mld dol., prawie połowę wartości wpływów firmy, ocenianych w roku 2015 na 6,5 mld dol. Straty firmy w pierwszym kwartale bieżącego roku wyniosły 708 mln dol. Uberowi nie grozi bankructwo; zdaniem amerykańskiej prasy fachowej firma nadal ma przynajmniej 7,2 mld dolarów odłożonych na czarną godzinę. Jednak strategia finansowania dalszego rozwoju z pieniędzy inwestorów nie może trwać w nieskończoność. Na początku tego roku w procesach toczących się w Filadelfii i w Nowym Jorku zarząd Ubera przyznał, że firma błędnie wyliczała swoją prowizję; zdaniem ekspertów oszukała w ten sposób kierowców na 45 mln dol. Alphabet, „korporacja-matka” giganta internetowego Google, oskarżyła Ubera o zastosowanie skradzionych od niej wynalazków. Ministerstwo sprawiedliwości w maju rozpoczęło dochodzenie w sprawie stosowania przez Ubera aplikacji pozwalającej na unikanie kar i inspekcji w miejscowościach, gdzie działalność firm takich jak Uber jest zakazana. Długą listę problemów Ubera zamyka konkurencja ze strony lokalnych i regionalnych naśladowców. Biorąc pod uwagę problemy, z jakimi boryka się firma, eksperci oceniają, że rezygnacja Kalanicka z funkcji jej szefa nie jest receptą na wyjście Ubera z obecnego kryzysu, ale jego kolejnym przejawem. « 26/06/2017 17:22:12

023

693-MAKIETA 1 01-23.indd 23

26/06/2017 17:22:13

024

PORADY prawo

Wypadek w pracy – twoje prawa Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Musi on zatem upewnić się, że maszyny, których używają pracownicy, są sprawne. Pracodawca musi serwisować sprzęt oraz organizować szkolenia i kursy BHP dla pracowników. Właściciel firmy jest również odpowiedzialny za przyjęcie na dane stanowisko osób, które nie będą stwarzały zagrożenia dla innych współpracowników.

Niestety pomimo wymogów nakładanych na pracodawcę do wypadków w pracy dochodzi dosyć często. Pojawia się wówczas pytanie o to, co przysługuje w takiej sytuacji poszkodowanemu i jakie kroki należy przedsięwiząć, aby zwiększyć swoją szansę na wygraną. Pracownikowi, który odniósł obrażenia ciała, przysługuje prawo do wypłaty chorobowego. Jest to zazwyczaj podstawowe chorobowe, tzw. Statutory Sick Pay, które wypłaca się, jeżeli pracownik jest nieobecny w pracy z powodu choroby powyżej czterech dni. Niektórzy pracodawcy są w stanie zaoferować pracownikom dodatkowe chorobowe, nawet do 100% wynagrodzenia. Jest to tzw. Company Sick Pay i jest ono opcjonalne. Jego wypłata leży wyłącznie w gestii pracodawcy. To, czy mamy możliwość skorzystania z takiego chorobowego, można sprawdzić, czytając umowę o pracę, w której powinna być zawarta informacja o zasiłku. Jeżeli pracownik pozostaje na zwolnieniu chorobowym przez dluższy okres, wówczas może starać się o dodatkowe

693-MAKIETA 2 24-43.indd 24

zasiłki, takie jak Income Support lub Employment and Disability Allowance. Warto udać się do lokalnego Jobcentre w celu ustalenia, czy dany zasiłek nam przysługuje. Jeżeli wypadek zdarzył się z winy pracodawcy, wówczas pracownik może się starać o odszkodowanie. Pamiętajmy, że kiedy ma miejsce wypadek, należy go zgłosić swojemu przełożonemu i upewnić się, że został on zapisany w księdze wypadków. Ważne jest, aby sprawdzić treść opisu wypadku. Podpisany przez nas opis jest ważnym dowodem w sprawie i dlatego tak ważne jest, aby nie znajdowało się w nim coś, co mogłoby niekorzystnie wpłynąć na naszą sprawę. Jeżeli nie rozumiemy treści opisu, poprośmy kogoś, żeby nam wszystko przetłumaczył. Jeżeli mamy taką możliwość, zróbmy zdjęcia z miejsca zdarzenia. Jeżeli po wypadku udaliśmy się do szpitala, upewnijmy się, że zostało dokładnie zapisane, jak doszlo do wypadku. Należy także pamiętać o gromadzeniu dowodów w swojej sprawie. Zatrzy-

mujmy wszystkie rachunki, zapisujmy, ile razy byliśmy u GP. Jeżeli ktoś z najbliższych zapewnił nam opiekę po wypadku, zapisujmy dokładnie, co ta opieka obejmowała i jak długo trwała, gdyż koszty opieki będzie można wyegzekwować od strony przeciwnej. «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

26/06/2017 17:16:53

025

693-MAKIETA 2 24-43.indd 25

26/06/2017 17:16:54

026

TEMAT NUMERU SPOŁECZEŃSTWO

Dobre, bo polskie Polskie sklepy w Londynie nadal mają się dobrze – jeśli nie lepiej niż kilka lat temu. Inwazja naszych handlarzy sprawiła, że nawet brytyjskie supermarkety musiały zacząć sprzedaż polskich produktów.

693-MAKIETA 2 24-43.indd 26

26/06/2017 17:16:57

Fot. Scott Barbour/Getty Images

027

Ilona Deka

W branży usług nie jest dużo inaczej – gałąź serwisów i świadczeń przeznaczonych wyłącznie dla rodaków kwitnie, a nowe miejsca obsługujące Polaków pojawiają się jak grzyby po deszczu. Chociaż kosmetyczkę, fryzjerkę i mechanika w teorii najlepiej wybierać po umiejętnościach, to w praktyce Polacy często kierują się narodowością usługodawcy. Tylko dlaczego?

W którym banku pracuje Polak?

O ile polskich produktów nie trzeba już w Anglii nawet szukać, o tyle usługi wykonywane przez rodaków to wciąż gorący temat. Pytania o polskie kosmetyczki, fryzjerki, polskich mechaników, kucharki i cukierników – to powszedni 693-MAKIETA 2 24-43.indd 27

temat na każdym polonijnym forum. Polaków w bankach i urzędach ceni się ponad przeciętną, a namiary na nich są przekazywane z rąk do rąk. Na potrzeby społeczności, co bardziej przedsiębiorczy rodacy organizują też inne, mniej standardowe usługi z nutką polskości: od mięsa na telefon, przez notariuszy i taksówkarzy, po dostawców Internetu. Chociaż narodowość sprzedawcy wydaje się w ogóle nie mieć wpływu na jakość tych usług, to jednak te „polskie” i tak cieszą się zainteresowaniem. – Według mnie, przyczyny tak zwanego „popytu na Polaka” są różne – zależy, czy ktoś szuka polskiego jedzenia, czy polskiej obsługi w banku. O ile chodzi o nasze produkty, to na pewno liczy się smak czy jakość. No ale ktoś, kto szuka Polaka na konkretnym stanowisku, najczęściej po prostu szuka ułatwienia, a nie patriotycznej soli26/06/2017 17:16:59

028

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Sprzedaż polskich produktów ma się najlepiej przed Bożym Narodzeniem, ale codzienne zakupy też robi się przynajmniej po części w sklepach rodaków

693-MAKIETA 2 24-43.indd 28

darności – mówi Karolina, która kiedyś sama była ,,tą Polką z banku”. – Ustawiały się do mnie prawdziwe kolejki. Ludzie, których nawet nie znałam, wprost prosili o panią Karolinę. W tamtym czasie chyba nie miałam nawet jednej, niezakłóconej przerwy na lunch. Najczęściej były to osoby, które albo nie mówiły po angielsku, albo były zbyt skrępowane, by chociaż próbować. Opinia Karoliny wydaje się sprawdzać. Rzeczywiście popyt na polskie usługi jest największy wśród tych, którzy słabo mówią po angielsku. Jednak nawet ci, którzy w codziennym życiu radzą sobie z komunikacją wzorowo, w sprawie profesjonalnej porady dzwonią do znajomego Polaka. – Nie mam problemów z językiem i dobrze się dogaduje w każdej codziennej sytuacji... oprócz wizyty u mechanika. Nie mam chłopaka ani żadnego mężczyzny z mojej rodziny w Londynie, a sama nie znam się na częściach samochodowych. Dlatego jeśli już muszę coś naprawić, to jadę do Polaka. Już sobie wyobrażam, jak bym tłumaczyła w angiel-

skim warsztacie, że moje auto robi tu-tu, tru-tu, stuk-stuk! Nie będę robić z siebie kretynki – streszcza Weronika, 29-letnia asystentka z City – w Londynie od 5 lat.

Najpiękniejsze są polskie dziewczyny

Czasem nawet przy użyciu płynnego angielskiego trudno wyjaśnić specjaliście, co dokładnie mamy na myśli. Ta zasada sprawdza się szczególnie w sprawach urody i wyglądu. Takie sytuacje często obserwuje fryzjer Mateusz, który pracował w angielskim salonie, jednak od kiedy obsługuje klientki w ich własnych mieszkaniach, dużo lepiej mu się wiedzie. Oczywiście większość pań to Polki. – Wiesz, jak się wyjaśnia fryzjerowi, co się chce mieć na głowie? Najczęściej: zrób mi takie ten, tutaj pofarbuj na cieniowane, a potem na Kasię Cichopek. Wiadomo, trochę przesadzam, ale tak ogólnie wygląda konwersacja. Tu nie można pokazać zdjęcia konkretnego produktu czy użyć pro26/06/2017 17:17:02

029

stych słów, musi być porozumienie między klientką a autorem jej nowego wyglądu. Poza tym usługi kosmetyczne często się różnią: na przykład w hinduskich salonach naturalny wygląd brwi to tak, jakby w polskim nic nie zrobić. Mało Polek robi sobie też takie zdobne paznokcie jak Brytyjki. Nasze dziewczyny wolą skromniejszy manicure. Dlatego wiele moich klientek zraziło się do usług u obcokrajowców. W dyskusjach o wybieraniu polskiego serwisu często pada argument innych standardów – nie tylko w kwestii klarownych oczekiwań, ale też jakości czasu spędzonego na przykład w salonie kosmetycznym. Kosmetyczki z Polski podobno poświęcają klientce więcej czasu i uwagi. Być może takie wrażenie wynika też z tego, że – jak przyznają panie – klientki lubią w trakcie zabiegu trochę porozmawiać. Zwłaszcza po polsku.

Jakość, klasa, zaufanie

– Jestem tu od przeszło 17 lat, ale i tak wciąż kupuję u Polaków. Nasze pro693-MAKIETA 2 24-43.indd 29

dukty są po prostu lepsze – twierdzi Henryk. – Tu nie chodzi o pustą pychę i przechwałki, ale nawet inne nacje już się zorientowały, że polskie jedzenie jest dobre. Mięso, mleko, wędliny czy sery z Polski to produkty unikatowe, ale nawet paczkowane jedzenie z kraju jeszcze nie ma tylu chemicznych dodatków, co podobne z Anglii. Niektórych potraw nie da się przygotować z produktów dostępnych w supermarketach, a my jesteśmy przywiązani nawet do naszego tradycyjnego schabowego. Sprzedaż polskich produktów ma się najlepiej przed Bożym Narodzeniem, ale codzienne zakupy też robi się przynajmniej po części w sklepach rodaków. Produkty, do których Polacy są szczególnie przywiązani to chleb i mleko, polski majonez, niektóre warzywa i... 10-procentowy ocet, niedostępny na angielskim rynku. Popyt na produkty przywożone z kraju nie słabnie i raczej nieprędko się załamie – tym bardziej, że do głosu dochodzi grupa wynosząca swoją polskość na piedestał. A ta ani

myśli zmieniać swoje nawyki żywieniowe: – Każdy naród kocha swoje. Włoch je włoskie, Chińczyk – chińskie, a Polak lubi polskie. Skończyły się czasy podwijania ogona i udawania, że jest się bardziej angielskim od Elżbiety II – twierdzi 23-letnia studentka Aleksandra. Prawda jest taka, że podświadome poszukiwanie tego, co znane i sprawdzone, to naturalny popęd każdego człowieka. O ile nie jest powodowany chorobliwym wstydem i poczuciem zagubienia, a świadomym wyborem – to może być nawet korzystny. – Moja rodzina kupuje polskie i korzysta z polskich usług, bo wolę zapłacić swojemu niż obcemu. Bardziej ufam Polakom – i budowlańcom, i lekarzom. Uważam, że znają się na różnych rzeczach lepiej, więc chcę dołożyć swoją cegiełkę do rozwoju ich biznesu. Czemu mam nie wspierać swoich i nie trzymać we własnej grupie? – opowiada 38-letnia Ela. Stosuje takie podejście od lat – przy pełnej aprobacie męża, który jest rodowitym Brytyjczykiem. On też docenia polskie produkty i usługi. 26/06/2017 17:17:03

Fot. Christopher Furlong/Getty Images

030

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Fot. Christopher Furlong/Getty Images

Przedsiębiorca z kraju kwitnącej cebuli

693-MAKIETA 2 24-43.indd 30

Chociaż ogólne nastawienie do polskich przedsiębiorców w Wielkiej Brytanii jest raczej przyjazne, to zdarza się usłyszeć niepochlebne opinie o nich – i rodakach korzystających z ich usług. – Mieszkam tutaj, tak wybrałem, więc się przystosowuję. Nie szukam sobie pomagierów i tłumaczy, unikam polaczków od biznesu, którzy tak bardzo wspierają rodaków, że nie zapomną żadnego na odchodne oskubać. Polak potrafi zażyczyć sobie za standardową usługę cztery razy więcej – bo myśli, że skoro do niego przyszedłeś, to nigdzie indziej nie dasz sobie rady – irytuje się 27-letni Kamil. Na co dzień jest taksówkarzem, ale nie poszukuje dodatkowej fuchy i unika umawiania się z innymi Polakami na kurs po znajomości. Jego dziewczyna Asia ma podobne zdanie, ale wyraża je w łagodniejszych słowach: – Rzeczywiście, są ludzie, którzy starają się zbudować sobie polski klosz. Osobiście znamy takich, którzy po 15 latach w Londynie nie znają

nawet podstawowych atrakcji tego miasta, nie mają żadnych znajomych – poza Polakami, kupują tylko w polskich sklepach... Nie potępiam tego, bo najczęściej są to osoby, które nie przyjechały tu dla zabawy, tylko po lepsze pieniądze dla rodziny. Szkoda jednak, że to na nich najłatwiej żerują nieuczciwi biznesmeni.

Popyt był, jest i będzie

Choć Polacy w Anglii czują się coraz bardziej swojsko, to jednak coraz rzadziej próbują przyjąć angielski styl życia. Wydaje się, że równowaga między byciem Polakiem i asymilującym się imigrantem jest coraz łatwiejsza do osiągnięcia. Jednym ze znaków zmiany jest inne nastawienie Polaków, które można zaobserwować w dyskusjach – ale i oficjalnie, na przykład przy okazji konkursów i rankingów dla polskich przedsiębiorców w Londynie. Poszukiwanie polskich produktów i usług już nie jest symbolem nieporadności i ograniczenia – a raczej synonimem świadomości i zamiłowania do tego, co własne. « 26/06/2017 17:17:06

031

693-MAKIETA 2 24-43.indd 31

26/06/2017 17:17:08

Fot. PAP/EPA / Andy Rain

032

KOMENTARZ TYGODNIA polityka

Tower of doom Grenfell Tower stał się tragicznym pomnikiem polityki austerity, nierówności oraz deregulacji. I pokazał, że współczesna Wielka Brytania wciąż gardzi biednymi.

693-MAKIETA 2 24-43.indd 32

Radosław Zapałowski

Theresa May po raz kolejny się skompromitowała. Przywództwo wymaga wyobraźni, odwagi i empatii. Ale przez kilka dni premiera nie mogła się wykazać żadną z tych cech. Kiedy Grenfell Tower stanęło w płomieniach liderka Partii Konserwatywnej oblała egzamin na poważną przywódczynię. Zjawiła się na miejscu, kiedy było już po wszystkim i zdołała tylko pogratulować strażakom. Rodzinom ofiar ani ludziom pozbawionym dachu nad głową nie okazała zainteresowania. Mogła wysłuchać przerażonych ludzi, objąć ich, obiecać pomoc i przyrzec, że będzie mówić w ich imieniu. Tak jak Jeremy Corbyn. Ale tego nie zrobiła. A to niemal polityczne samobójstwo.

Wymiar polityczny tragedii staje się coraz bardziej istotny. Bo po pierwszym szoku, przejęciem ludzkimi dramatami, niezawinionych śmierci (w pożarze zginęło prawie osiemdziesiąt osób) – oraz dywagacjach na temat procedur przeciwpożarowych przychodzi refleksja. Zgliszcza ostygły, ale dyskusja na temat fatalnej polityki mieszkaniowej Wielkiej Brytanii, szkodliwej gentryfikacji w Londynie, obsesji na punkcie cen nieruchomości, które kreują oraz pogłębiają nierówności, nabiera temperatury. Grenfell Tower powoli staje się symbolem. A symbole w polityce mają duże znaczenie. Ten masowy grób może stać się monumentem Theresy May. Tak jak huragan Katrina stał się pomnikiem Georga Busha. Oba wydarzenia wiele łączy. Nie tylko reakcja na tragedię była testem przywództwa. Sprawdzianem 26/06/2017 17:17:11

033 z jakości władzy. Oba tragiczne wydarzenia wyeksponowały błędną, fatalną w skutkach politykę i ideologię napędzającą prawicę. Pokazały, że deregulacje, niechęć do procedur, kpiny z „biurokratycznych barier”, wiara w nieskrępowaną przedsiębiorczość mają tragiczne konsekwencje. Są działaniem antyludzkim. Spalony Grenfell Tower to ponury pomnik polityki oszczędnościowej i nieskrępowanego kapitalizmu.

Wyspa biedy w morzu bogactwa

Grenfell Tower był specyficzny. Znajdował się w dzielnicy Kensington, a to okolica, która w ciągu ostatnich kilku lat uległa gwałtownej gentryfikacji. Sąsiedztwo Grenfell obrosło luksusowymi apartamentowcami, które powstały tam wskutek kolejnej po 2008 r. bańki spekulacyjnej na rynku nieruchomości. Wyrosły tam niejako „naturalnie”, ponieważ w Kensington i sąsiedniej Chelsea (z którą stanowi administracyjnie jedną dzielnicę) ceny metra kwadratowego przyprawiają o zawrót głowy. Są więc idealną lokalizacją dla „inwestycji” najbogatszych ludzi zarówno Wysp Brytyjskich i całego świata. Grenfell Tower – bloki komunalne – psuły opinię dzielnicy i zaniżały przebicia na metrach kwadratowych. W ostatnich latach z dzielnicy zniknęło 97 proc. mieszkań komunalnych. Dlatego ci, którzy przeżyli pożar nie otrzymają lokali mieszkaniowych w miejscu, w którym przebywali od lat. Gentryfikacja wypchnęła biednych z Kensington. Pożar dokonał ostatecznej czystki. To symboliczne zamknięcie idei, która żywa była po wojnie: każda dzielnica miała obowiązek budować określoną ilość mieszkań komunalnych i dzięki temu skład klasowy nawet najdroższych okolic nie był jednolity. Spalone właśnie zostały resztki równościowego społeczeństwa. I mimo że lokalni aktywiści oraz część mediów naciska na władze, żeby osiedliły bezdomnych w tej samej dzielnicy – tu, gdzie dotychczas wiedli swoje życie, gdzie mieli rodziny, przyjaciół, pracę – by zachować w ten sposób cenną tkankę lokalnej wieloetnicznej społeczności, to są to apele skazane na porażkę. Sześciuset lokatorów bloku Grenfell zostanie przeniesionych do innych miejsc, żeby 693-MAKIETA 2 24-43.indd 33

Odpowiedzialność za tragedię ponoszą torysi. Tandem Cameron-Osborne mocno pracowali na to, żeby ograniczać przepisy budowlane. W imię nieskrępowanego kapitalizmu i dla dobra przedsiębiorczości. May poszła w ich ślady. W lutym tego roku na oficjalnej stronie internetowej szeroko zakrojonego programu Cutting Red Tape rząd pochwalił się likwidacją 2400 przepisów. Do barier, które zdaniem „eks-

przepisów oraz regulacji. W praktyce wygląda to tak jak w Kensington. Ludzkie dramaty, zniszczenia i śmierć. Problem w tym, że niechęć do regulacji jest dominującą agendą na Wyspach. Większość brytyjskich rządów przekonywała, że przepisy ograniczają wolność gospodarczą i powodują niską wydajność. Zarówno konserwatyści jak i laburzyści bardzo niechętnie wprowadzali nowe przepisy, mające na celu zapewnić bezpieczeństwo publiczne. Często ze względu na lobbing (firmy budowlane wpłaciły na konto Partii Konserwatywnej ponad milion funtów przed wyborami w 2015 roku), a czasem ze względu na wyznawaną ideologię. Deregulacja jest bowiem punktem centralnym neoliberalizmu, w który wierzył również Tony Blair. Tyle że obok ekonomicznego dynamizmu taka polityka tworzy także społeczny darwinizm i jest przemocą

pertów” rujnowały branżę budowlaną i administratorów nieruchomości, zaliczono też przepisy przeciwpożarowe. Pozwoliło to m.in. na to, żeby przy okazji niedawnego remontu elewacji Grenfell Tower budynek został pokryty tanim sidingiem, pod którym ułożono łatwopalną izolację. Na całym remoncie oszczędzono w ten sposób 5 tys. funtów (podczas gdy koszt całości wyniósł 8 mln), stosując rozwiązanie, które np. w Niemczech jest nielegalne. Po tragedii Grenfell Tower szybko wyszło na jaw, że ta polityka oszczędnościowa spotkała się ze sprzeciwem części mieszkańców, zaś aktywiści, najbardziej zaangażowani w protest przeciwko planowemu narażaniu ludzkiego życia przez urzędników, byli nękani, a w końcu wytoczono im sprawy sądowe. A przyszłość wygląda jeszcze gorzej. Dla wielu polityków Partii Konserwatywnej, w tym Borisa Johnsona, wyjście z Unii ma być okazją do porzucenia „idiotycznych” regulacji Brukseli tak, aby gospodarka Wielkiej Brytanii mogła się rozwijać bez krępujących ją

wobec słabszych i gorzej zarabiających. To system dla tych, którzy mogą sobie pozwolić na kupno domu w Kensington za 30 milionów funtów, a nie dla lokatorów mieszkań komunalnych. Tragedia wieżowca Grenfell, jak w soczewce skupia najgorsze skutki polityki oszczędności (austerity) i deregulacji. Pytanie: czy szok spowodowany dramatem sprzed dwóch tygodni będzie miał implikacje polityczne i społeczne? Czy wstrząśnięta opinia publiczna zacznie domagać się bardziej sprawiedliwej, zrównoważonej polityki ekonomicznej? I czy nastąpi zmiana paradygmatów w Partii Konserwatywnej? Przypadek z huraganem Katrina nie nastraja optymistycznie. Owszem, Bush się wówczas pogrążył i w 2008 roku opuszczał urząd jako najbardziej pogardzany przywódca w historii USA, ale zmiany systemowe nie nastąpiły. W Wielkiej Brytanii może być podobnie. „Wolnościowe” lobby jest potężne, a niechęć do „biurokratycznych barier” powszechna. Kolejna tragedia to tylko kwestia czasu. «

nie psuć widoku tysiącom (najczęściej pustych) luksusowych apartamentów, których wartość „Independent” szacuje na 600 milionów funtów. A które stoją tam tylko na potrzeby spekulantów. Samotna wyspa biedy w oceanie bogactwa w końcu zniknie. Agenci nieruchomości już zacierają ręce.

Wina Camerona

Spalony Grenfell Tower to ponury pomnik polityki oszczędnościowej i nieskrępowanego kapitalizmu

26/06/2017 17:17:11

034

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK Fot. Adam Kliczek, zatrzymujeczas.pl (CC-BY-SA-3.0) via Wikimedia Commons

Polska przestała być państwem – tu trzeba się zgodzić z tymi od „teoretycznego państwa”. Polska to obecnie stan umysłu. Zastanawiam się jedynie w jakim stanie psychicznym jest ten umysł…

Niewiarygodna niewiarygodność

Ja się generalnie nie dziwię. W Polsce powstała taka psychoza jak za czasów PRL-u. Wtedy straszyła „czarna wołga”, teraz straszy „czarny muzułmanin”. Wszystko co złe i najgorsze spowodowane jest emigrantami, uchodźcami etc. Nie wiem, czy to taka nasza narodowa cecha, że za wszystko co złe obarczamy innych, a nie potrafimy spojrzeć na siebie. Za klęskę wrześniową obarczamy Anglików i Francuzów, że nie pośpieszyli z pomocą. Mało kto się zastanawia ile w tej klęsce było naszej winy? Gdzie byli nasi główni dowódcy i czy dobrze przygotowali kraj do wojny? Winni są nasi sprzymierzeńcy. Po drugiej wojnie światowej winne były mocarstwa, które dogadały się ponad naszymi głowami, a nie my, Polacy, że nie potrafiliśmy mówić jednym głosem. Wszak „andersowców” było tyle samo co „polskich komunistów”. I to Polak, i to Polak. Różnice poglądów jednak szerokie jak Tamiza u ujścia do Morza Północnego. Sami sobie zgotowaliśmy ten los. Ale, ale. Nie o tym, nie o tym. Polska choć rzadko widzi u siebie uchodźców, boi się ich jak ognia i obwinia ich o wszelkie zło i obawy o zamachy. Polacy boją się muzułmanów i islamistów, a w kraju nad Wisłą na wszyst693-MAKIETA 2 24-43.indd 34

kich trzech aresztowanych zamachowców, wszyscy byli białymi Polakami i chrześcijanami – jeśli patrzeć po kluczu kulturowym. Jedynymi „zamachowcami”, którzy rozjeżdżają bezbronnych ludzi to pijani kierowcy, też nasi rodacy (tudzież młodzież jeżdżąca bez uprawnień samochodami rodziców). Jednak to inni są dla naszego zagrożeniem. Trochę mi tu nie pasuje to wszystko do kupy. Bo nie chcemy przyjmować uchodźców z Syrii, bo to islamiści. Ale jakoś nie przypominam sobie, żeby na dni młodzieży do Krakowa przyjechali muzułmanie z Aleppo. Za to z tego zniszczonego wojną miasta przybyła spora grupa katolików. Jakoś to umknęło uwadze naszym rodakom w Polsce? Jakoś nie pasuje mi tutaj do kupy również to, że nie chcemy przyjmować nikogo z odmiennym kolorem skóry bo terrorysta, ale nie przeszkadza nam to, że polscy misjonarze jeżdżą do Afryki do katolickich parafii. Czyli jednak nie tylko muzułmanie tam mieszkają. Czy mi się wydaje tylko? Jakoś też nikt nie bierze pod uwagę tego, że we wszystkich zamachach terrorystycznych giną nie tylko chrześcijanie, ale też ludzie innych wyznań, w tym ci, którzy wierzą w Allaha. Dlatego mi to wszystko się nie trzyma

kupy. Musiałbym mieć rozdwojenie jaźni albo intelekt wielkości orzeszka, gdyby mi się to trzymało. Nawet nie chce mi się pisać specjalnie o kolejnej podróży Międlara do UK w szemranym towarzystwie. Po co on tu się pchał? Nie mam pojęcia. Natomiast mam pojęcie dlaczego nie został wpuszczony. Po co Brytyjczykom jeszcze jeden wrzód na tyłku? Jakby nie mieli swoich problemów to jeszcze przyjmą jeden. „No chyba nie wydaje mnie się”. Nagle przecież „misjonarz i zbawiciel” Jacek Międlar wyjdzie na mównicę z Pismem Świętym w jakimś angielskim mieście i wszyscy pójdą za nim jak za prorokiem. Takie proste recepty to mają tutaj wszyscy z Hyde Park Corner bez mądrości Międlara, który najdalej za granicą był chyba tylko we Wrocławiu. W ogóle ten patos, że tylko Bóg go może sądzić, to też jest niezły. Stawianie się po prawicy Boga Ojca niczym sam Jezus, to raczej śmierdzi świętokradztwem. Jednak to już problem polskiego kleru, który sam sobie takiego kogoś na swojej piersi wyhodował. My, Polacy, raczej powinniśmy trzymać się kupy, a nie zwalać wszystkie nasze niepowodzenia na innych. Podobno kupy nikt nie ruszy. « 26/06/2017 17:17:14

035

693-MAKIETA 2 24-43.indd 35

26/06/2017 17:17:16

036

HISTORIA WSPOMNIENIE

RWD 5bis – Samolot Stanisława Skarżyńskiego

Pilot Stanisław Skarżyński – polski Lindbergh Michał Szukała, PAP

75 lat temu, w nocy z 26 na 27 czerwca 1942 r., w czasie powrotu z nalotu na niemiecką Bremę zginął w wodach Morza Północnego pilot Stanisław Skarżyński. Dziewięć lat wcześniej jako pierwszy Polak przeleciał przez Ocean Atlantycki na pilotowanym przez siebie samolocie RWD-5. Bombowiec Vickers Wellington, na którym latał Stanisław Skarżyński, w początkowym okresie wojny był jedną z podstawowych maszyn RAF. Do historii przeszedł jako pierwszy brytyjski samolot bombardujący Niemcy 4 września 1939 r. Załogi ceniły Wellingtony za legendarną wręcz wytrzymałość, mimo że jego kadłub pokryty był płótnem, i łatwość w pilotowaniu. Jesienią 1940 r. samoloty trafiły do polskich dywizjonów bombowych 300. i 301. Już w grudniu tego roku polscy piloci wykonali na nich nalot na instalacje naftowe 693-MAKIETA 2 24-43.indd 36

w Antwerpii. W kolejnych dwóch latach wzięli udział w potężnych bombardowaniach Rzeszy, w tym w nalocie na Berlin w marcu 1942 r. Kolejnym dywizjonem polskiego lotnictwa wyposażonym w te maszyny był 305. Dywizjon Bombowy Ziemi Wielkopolskiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. To właśnie w jego barwach w swój ostatni lot wyruszył jeden z najsłynniejszych polskich pilotów – mjr Stanisław Skarżyński. Przyszły as przestworzy urodził się w 1899 r. w Warcie koło Sieradza. Podczas nauki w miejscowych szkołach interesował się rodzącym się lotnictwem. W 1916 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. Dwa lata później brał udział w rozbrajaniu Niemców. Służbę kontynuował w wojsku odrodzonej Rzeczypospolitej. W 29. Pułku Strzelców Kaniowskich uzyskał w 1919 r. stopień podporucznika. Walczył pod Radzyminem w przełomowych dniach sierpnia 1920 r. i został ciężko ranny w nogę. Otrzymał Krzyż Virtuti Militari V klasy, ale jego kariera w piechocie była zakończona. Odła-

mek bolszewickiego granatu sprawił, że do końca życia jego noga nie odzyskała pełnej sprawności. Po długich staraniach uzyskał od przełożonych zgodę na służbę w lotnictwie. W 1925 r. rozpoczął kursy pilotażu w szkole w Bydgoszczy. Półtora roku później otrzymał stopień kapitana. Służył w 12. Eskadrze Liniowej w 1. Pułku Lotniczym w Warszawie. W 1928 r. został dowódcą tej eskadry. Od 1930 r. pracował w Departamencie Aeronautyki przy Ministerstwie Spraw Wojskowych, ale już trzy lata powrócił do swojej macierzystej jednostki. Koniec lat dwudziestych to okres przełomowy dla lotnictwa. W 1927 r. Amerykanin Charles Lindbergh jako pierwszy w historii samotnie przeleciał Atlantyk, zachwyt budziły kolejne rekordy wysokości, prędkości i czasu przelotów, rodziło się lotnictwo pasażerskie. W 1929 r. w Paryżu zainaugurowane zostały słynne zawody Międzynarodowe Zawody Samolotów Turystycznych „Challenge”, które stały się symbolem roz26/06/2017 17:17:18

037 woju lotnictwa i doskonalenia technicznego samolotów. W ramach drugiego etapu konkursu zawodnicy z pięciu krajów odbyli lot okrężny wokół Europy o długości 5942 km. Najlepszym uczestnikom przebycie trasy zajęło ponad siedem dni. Rok później na zawodach zadebiutowali Polacy, którym jednak nie udało się odnieść większego sukcesu. Mimo to w środowisku polskich lotników rodziła się idea spektakularnego dołączenia do światowego wyścigu technologicznego konstrukcji płatowców i wytrzymałości pilotów. W październiku 1930 r. zapadła decyzja o zorganizowaniu takiego lotu. Zdecydowano, że musi odbyć się wiosną kolejnego roku, aby uniknąć trudnych warunków atmosferycznych lata i zimy. Mimo że do projektu włączyły się różne organizacje między innymi Liga Morska i Kolonialna przygotowania starano się prowadzić w tajemnicy. – Zupełnie celowo staraliśmy się o utrzymanie w zupełnej tajemnicy przygotowań do lotu przed prasą. (…) Alarmy i nalegania prasowe tak wpływają na obsadę samolotu, że lotnicy pod presją opinii niejednokrotnie rozpoczynają lot nienależycie przygotowani lub w nieodpowiednich warunkach, przez co z góry skazani są na niepowodzenie a nawet katastrofę. Chcieliśmy uniknąć takiej ewentualności – mówił sam Skarżyński („Afrykański lot kpt. pil. Stanisława Skarżyńskiego. Przegląd publikacji prasowych z 1931 r.”). Informacja o polskim „rajdzie afrykańskim” pojawiły się w polskiej prasie dopiero w połowie stycznia 1931 r. Skarżyński dokonać tego miał wraz z por. Andrzejem Markiewiczem na polskim, produkowanym w Warszawie, górnopłacie PZL Ł.2. Krytą płótnem, ważącą niecałe 900 kg maszynę napędzał silnik o mocy 249 KM. Prędkość maksymalna wynosiła zaledwie 183 km/h, a jej zasięg to ok. 660 km. Prostota konstrukcji sprawiała jednak, że był to samolot idealny do takiego wyzwania. Po zakończeniu wyprawy pisało pismo „Lot polski” w maju 1931 r.: „Wartość materiału lotniczego wykazała, że niczem nie ustępujemy w konkurencji zagranicy, a płatowce i silniki wykonane przez młody nasz przemysł lotniczy wyszedł zwycięsko z tej próby”. („Afrykański lot kpt. pil. Stanisława…") Sam Skarżyński zachowywał skromność: „o ile nasz lot nad Afryką był czemś w znaczeniu sportowem i propagandowem, to zasługę położyła tu jedynie maszyna, maszyna i jeszcze raz maszyna. Myśmy byli jedynie figurantami”. Mimo komplementów Skarżyńskiego samolot miał problemy z silnikiem. We Francji doszło do urwania się 693-MAKIETA 2 24-43.indd 37

tłoka w cylindrze i załoga ratowała się awaryjnym lądowaniem. W dalszy lot ruszyła po szybkiej naprawie. 5 maja 1931 r. nad Lotniskiem Mokotowskim w Warszawie pojawił się samolot Skarżyńskiego i Markiewicza. Towarzyszyło mu eskorta sześciu liniowych Potezów XXV. Na lotnisku pilotów witali przedstawiciele PZL oraz Ministerstwa Spraw Wojskowych oraz „zgromadzona tłumnie publiczność”. Wielkim marzeniem polskich lotników pozostawało dorównanie wyczynowi Lindbergha. Pierwsze dwie próby zakończyły się niepowodzeniem. W 1929 r. w wypadku podczas awaryjnego lądowania na Azorach zginął mjr Ludwik Idzikowski. Po tej tragedii zakazano kolejnych prób. Mimo to Skar-

żyński, dzięki aurze bohatera rajdu afrykańskiego zdołał przekonać swoich przełożonych. W niemal dokładnie dwa lata po głośnym lądowaniu na Polu Mokotowskim, 8 maja 1933 na jednomiejscowym turystycznym samolocie RWD-5bis, jako pierwszy Polak przeleciał przez Ocean Atlantycki – z zachodniego wybrzeża Afryki (Saint Louis w Senegalu) do Maceió w Brazylii. Przelot trwał 20 godz. 30 min. Wynikiem 3582 km – ustanowił międzynarodowy rekord odległości w dla samolotów o bardzo niewielkiej masie – zaledwie 450 kg. Skarżyński zachował się jak przystało na bohatera masowej wyobraźni: odbył lot w garniturze. Nie zabrał spadochronu, stwierdzając, że w przypadku katastrofy nad oceanem i tak nikt go nie uratuje. Za swój wyczyn otrzymał od Międzynarodowej Federacji Lotniczej Medal Louisa Blériota.

Polski RWD-5 wciąż jest najmniejszym samolotem, jaki kiedykolwiek przeleciał nad Atlantykiem. Przelot nad Atlantykiem był etapem rajdu Warszawa-Rio de Janeiro, pokonanej między 27 kwietnia a 24 czerwca 1933. Jej długość wynosiła 17 885 km. W Brazylii odwiedził skupiska tamtejszej Polonii, następnie poleciał do rodaków w Buenos Aires. Do Europy powrócił statkiem, który przywiózł również jego samolot. Po wyładowaniu go we francuskim porcie przyleciał do Warszawy. Po powrocie Skarżyński został awansowany do stopnia majora i odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta. W 1938 r. został zastępcą dowódcy 4. Pułku Lotniczego w Toruniu. 26 kwietnia 1939 r. został prezesem Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej. W sierpniu 1939 r., w czasie mobilizacji alarmowej, objął stanowisko szefa sztabu w Dowództwie Lotnictwa i OPL Armii „Pomorze” i pełnił je w czasie kampanii polskiej. Wkrótce jednak został skierowany do Rumunii jako zastępca attaché lotniczego, gdzie po 17 września 1939 r. organizował przerzuty polskich lotników do Francji. W 1940 r. sam trafił do odtworzonego we Francji lotnictwa. Po upadku Francji kierował ewakuacją polskich pilotów do Wielkiej Brytanii, gdzie został mianowany komendantem Polskich Szkół Pilotów w Hucknall i następnie w Newton. Mimo swoich obowiązków i dość zaawansowanego, jak na pilota wieku, poprosił o skierowanie do 305. Dywizjonu Bombowego. Zginął po północy 26 czerwca 1942 r. w czasie powrotu z wielkiego nalotu na Bremę. Wellington trafiony w silnik przymusowo wodował na Morzu Północnym u wybrzeży Wielkiej Brytanii. Podczas ewakuacji załogi do tratwy ratunkowej, Stanisław Skarżyński wyszedł jako ostatni na inną niż wszyscy część skrzydła tonącego samolotu, i został zmyty przez falę. Z całej załogi Wellingtona tylko Skarżyński utonął w wodach Morza Północnego. Pozostali zostali uratowani po ośmiu godzinach przez brytyjskich ratowników. Po odnalezieniu ciała, został pochowany przez miejscową ludność w miejscowości West-Terschelling na wyspie Terschelling w Holandii. Po wyzwoleniu kraju ponowny pogrzeb odbył się z honorami na cmentarzu żołnierzy alianckich w tej samej miejscowości. Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski awansował Skarżyńskiego do stopnia pułkownika. Prezydent RP Władysław Raczkiewicza odznaczył Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. « 26/06/2017 17:17:20

038

NASZE SPRAWY Edukacja

Polonijny Dzień Dwujęzyczności Pracownia Terapeutyczna ALFA wraz z projektem The Future of Education została kolejny raz koordynatorem Polonijnego Dnia Dwujęzyczności w Wielkiej Brytanii. Polonijny Dzień Dwujęzyczności, czyli Polish Bilingual Day obchodzony jest w każdy trzeci weekend października.

693-MAKIETA 2 24-43.indd 38

The Future of Education

W tym roku celebrowany będzie 21- 22 października. Pomysłodawcą Polonijnego Dnia Dwujęzyczności jest nowojorska Fundacja Dobra Polska Szkoła oraz jej polski partner Fundacja Edukacja dla Demokracji. Projekt współfinansowany jest w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą w 2016 roku oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych w 2015 roku. Pierwszy Polonijny Dzień Dwujęzyczności odbył się 10 października 2015 roku. Tego dnia w USA oraz na Ukrainie odbyły się wydarzenia celebrujące dwujęzyczność.

Zorganizowane eventy były jedynie przykładowymi, ponieważ każdy z nas, każda organizacja lub polska szkoła, w swoim środowisku może zorganizować swoje spotkania i opracować swój indywidualny program, celebrujący polski język. A wszystkie atrakcje mają być jedynie pretekstem do tego, byśmy w tym właśnie dniu, znaleźli czas na to, by spotkać się z naszymi rodakami, by porozmawiać o sprawach polskich, i nie tylko – po polsku, byśmy mogli powspominać nasze polskie historie, cieszyć się tym wspólnym czasem, a przez to wszystko w żywy sposób przekazywać najmłodszym pokoleniom dzieci, już urodzonych poza granicami Polski, naszą polskość. 26/06/2017 17:17:23

039 Do ostatniego dnia gorąco zachęcamy do organizowania lokalnych wydarzeń z okazji Polonijnego Dnia Dwujęzyczności, w swoim środowisku. My, jako koordynatorzy, chcielibyśmy zaprosić w sobotę 21 października 2017 roku do pięknego, angielskiego miasteczka BATH, gdzie wraz z zaprzyjaźnioną sobotnią szkołą polonijną zorganizujemy dla Was seminarium. Dzięki przychylności dyrekcji Polskiej Szkoły Sobotniej im. Fryderyka Chopina w Bath zachęcamy do wysłuchania ciekawych prelekcji oraz wzięcia udziału w dyskusji o tym, jak nauczać w dwujęzyczności. W tym dniu dla uczniów szkoły będą przygotowane też liczne atrakcje, natomiast nauczyciele będą mogli uczestniczyć również w szkoleniu. Nie zapomnimy też o rodzicach, którym umożliwimy bezpłatne konsultacje psychologiczno-pedagogiczne. Zachęcamy do udziału i promowania polskiego języka w swojej społeczności. Jeśli ktokolwiek jest zainteresowany współpracą lub włączeniem się w Polonijny Dzień Dwujęzyczności prosimy o kontakt mailowy: thefutureofeducation@vp.pl «

693-MAKIETA 2 24-43.indd 39

Pomysłodawcy akcji Fundacja Dobra Polska Szkoła w Nowym Jorku Fundacja Edukacja Dla Demokracji Senat Rzeczypospolitej Polskiej.

Koordynator w Wielkiej Brytanii Pracownia Terapeutyczna ALFA wraz z projektem The Future of Education.

Instytucje patronujące Rada Języka Polskiego przy PAN Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Nowym Jorku.

Dodatkowe informacje Agata Majda The Future of Education thefutureofeducation@vp.pl

26/06/2017 17:17:26

040

SYGNAŁY Z LISTÓW DO REDAKCJI

O rg a n i zacj e pomocowe Ealing council

Zapewniamy różne usługi i pomoc. Informacje na nasz temat można znaleźć

na stronie internetowej: www.ealing.gov. uk lub pod telefonem 0208 825 5000. W sprawie pomocy mieszkaniowej dzwońcie pod numer 0208825 8888 lub wyślijcie email na housadv@ealing.gov.uk. Jeśli martwisz się o czyjeś dziecko lub osobę dorosłą, która uważasz, że jest podatna na zranienie przez innych zadzwoń do naszej Opieki Społecznej: 0208 825 8000.

Refuge. Wschodnio europejski program pomocy

07725 245777 (Poniedziałek - Piątek od 9.00 do 17.00) lub wyślij maila na: ee.idva@refuge.cjsm.net lub EasternEuropeanIDVA@refuge.org.uk.

Victim support

Pomoc poszkodowanym. Jesteśmy organizacją charytatywną

pomagającą ofiarom różnych przestępstw. Jeśli potrzebujesz porady lub informacji skontaktuj się z nami pod numerem: 08081689111 Jeśli zgłosiliście jakieś przestępstwo na policję, to funkcjonariusz policji może Was automatycznie skierować do nas. To zgłoszenie nie jest obowiązkowe. Zawsze możesz skorzystać z naszej pomocy później dzwoniąc sam pod nasz numer telefonu.

Women & girls network Czy doświadczasz przemocy w rodzinie

Jesteśmy największą organizacją w Wiel-

kiej Brytanii, która zapewnia opiekę nad kobietami i dziećmi, dotkniętymi przemocą w rodzinie. Jeśli potrzebujesz pomocy my zapewnimy anonimową i profesjonalną pomoc. Możemy pomóc odbudować Twoje życie od nowa. Pomagamy kobietom w wieku od 16 lat wzwyż, mieszkających na terenie Brent, Ealing i Hounslow, pochodzących z różnych krajów Europy Wschodniej, w tym z Polski. Mamy pracowników z Polski i Rumunii. Możemy także zapewnić tłumaczy. Jak możemy Wam pomoc? Jeśli żyjesz w związku opartym na przemocy, pomożemy Tobie i Twoim dzieciom w odzyskaniu bezpieczeństwa. Udzieramy porady i zapewniamy pomoc w różnych sferach. Nasze usługi są darmowe i dyskretne. Skontaktuj się z nami pod numerem:

693-MAKIETA 2 24-43.indd 40

lub jesteś wykorzystywana seksualnie?

Zadzwoń na naszą darmową linię: 0808

801 0660 lub wyślij email na advice@ wgn.org.uk. Mamy również numer telefonu przeznaczony do pomocy kobietom wykorzystanym seksualnie: 0808 801 0770.

Inne organizacje General Needs Housing - zapewnia

pomoc mieszkaniową dla samotnych kobiet w Londynie Domestic Violence Services - Jeśli jesteś ofiarą przemocy w rodzinie możemy pomóc Tobie z awaryjnym zakwaterowaniem.

Re-Place Zapewniamy pomoc mieszkaniową dla

kobiet, które znalazły się w Wielkiej Brytanii jako rezultat handlu ludźmi. info@h4w.co.uk, 0207 501 6120, Housing for Women, 6th Floor, Blue Star house, 234-244 Stockwell Road, London SW9 9SP

Catalyst housing Spółdzielnia mieszkaniowa pomagająca w zakwaterowaniu.

Odwiedź nas na: www.chg.org.

Southall black sisters Organizacja zapewniająca pomoc dla

kobiet pochodzenia Hinduskiego i Afrykańskiego. t. 0208 571 0800.

Hestia Organizacja charytatywna oferująca

pomoc ofiarom przemocy w rodzinie. Zarówno kobietom jak i mężczyznom. Nasza drużyna składa się z wysoko wyszkolonych członków, którzy zapewniają zarówno emocjonalną jak i praktyczną pomoc dla osób, które doświadczają przemocy w związku. Ta pomoc dobrana jest w zależności od indywidualnych potrzeb klienta. Nasi pracownicy mają specjalistyczną wiedzę w zakresie prawa kryminalnego i cywilnego jak również w zakresie różnych innych usług dostępnych lokalnie. Współpracujemy razem z gminą Ealing, opieką społeczną i policją. Pomagamy wszystkim kobietom, które obecnie mieszkają na terenie gminy Ealing. Kontakt: 07805792132. Email: EalingIDVA@hestia.org.csjm.net.

26/06/2017 17:17:27

041 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przygotowało kolejne ułatwienie dla osób składających wniosek o paszport. Od 1 czerwca 2017 każdy, kto złoży wniosek o paszport może zostać powiadomiony sms-em lub e-mailem o tym, że paszport jest już gotowy do odbioru. Usługa jest bezpłatna. Żeby z niej skorzystać trzeba przy składaniu wniosku o paszport podać swój numer telefonu lub adres e-mail i wyrazić zgodę na przetwarzanie tych danych. Obywatel otrzyma informację, że paszport czeka na niego w urzędzie: sms-em „Twój paszport jest do odbioru w (nazwa urzędu, ulica)” lub e-mailem „Zapraszamy po odbiór paszportu w urzędzie, w którym został złożony wniosek”. Można podać i numer telefonu i adres email. Przypominamy, że wniosek o paszport można złożyć w dowolnym punkcie paszportowym na terenie kraju, niekoniecznie w województwie, w którym jesteśmy zameldowani. Czas oczekiwania na wydanie paszportu w kraju nie powinien być dłuższy niż 30 dni, w praktyce jest często krótszy, stąd usługa, dzięki której dowiemy się, że paszport jest już gotowy do odbioru. W 2016 roku zostało wydanych ponad 1 mln 334 tys. paszportów, natomiast w tym roku od stycznia do kwietnia – ponad 456 tysięcy.

693-MAKIETA 2 24-43.indd 41

26/06/2017 17:17:29

Fot. Transport for London

042

transport londyn

Premiera nowego pociągu metra Najnowszy pociąg londyńskiego metra, skład wyprodukowany w fabryce Bombardiera, został oficjalnie zaprezentowany na stacji Liverpool Street. Przygotował Marcin Urban

Pociąg kursuje już na linii TfL Rail między Liverpool Street i Shenfield. Odcinek ten stanie się wkrótce częścią nowej linii metra Elizabeth. Transport for London zamówił do jej obsługi 66 nowych pociągów. Są to składy zespolone, czyli umożliwiające pasażerom swobodne poruszanie się po całym wnętrzu. Jest ono klimatyzowane. Pojazd ma 200 metrów długości, dzięki czemu na pokład może zabrać aż 1,5 tys. osób. 693-MAKIETA 2 24-43.indd 42

W oficjalnej prezentacji nowego taboru wzięli udział Mike Brown – komisarz do spraw transportu w londyńskim ratuszu, Howard Smith – dyrektor operacyjny TfL i Joe Bednall – przedstawiciel fabryki pociągów Bombardier Transportation. Linia Elizabeth będzie mieć 100 km długości i 40 przystanków. Połączy Shenfield i Abbey Wood na wschodzie przez centrum z lotniskiem Heathrow i Reading na zachodzie. Uruchamiana będzie etapami. Jej pełne otwarcie zaplanowano na grudzień 2019 roku. «

Harmonogram uruchamiania linii Elizabeth Czerwiec 2017: Wprowadzenie nowych pociągów na odcinek Liverpool Street – Shenfield. Maj 2018: TfL Rail przejmie obsługę odcinka Paddington – Heathrow od Heathrow Connect. Grudzień 2018: Uruchomienie linii Elizabeth na odcinkach: Paddington – Abbey Wood, Paddington – Heathrow, Liverpool Street – Shenfield. Maj 2019: Uruchomienie bezpośrednich połączeń między Paddington i Shenfield oraz między Paddington i Abbey Wood. Grudzień 2019: Pełne otwarcie linii Elizabeth od Reading i Heathrow na zachodzie, przez centrum do Shenfield i Abbey Wood na wschodzie.

26/06/2017 17:17:31

Fot. Transport for London

043

Futurystyczna wizja mera Londynu

Mer Londynu przedstawił długoterminową strategię rozwoju transportu publicznego, która ma zmienić stolicę w miasto bardziej przyjazne środowisku, sprawiedliwe i bogatsze. Głównym założeniem jest obniżenie do zera emisji spalin ze wszystkich środków transportu do 2050 roku. W swoim planie mer zakłada wymianę pociągów metra, autobusów, taksówek i tramwajów wodnych. Wydłużenie obecnych linii metra i linii Overground, budowę linii Crossrail 2 i przejęcie podmiejskich linii kolejowych. Drogi mają być przebudowywane tak, by zachęcać do chodzenia i bezpiecznej jazdy na rowerze. Mer proponuje wprowadzenie na najbardziej zakorkowanych drogach systemu płatności za każdą przejechaną milę. System taki miałby zastąpić obowiązującą obecnie w centrum opłatę Congestion Charge. Według prognozy jego wprowadzenie zmniejszyłoby liczbę podróży samochodami o 3 mln dziennie. W efekcie liczba podróży środkami komunikacji miejskiej wzrosłaby z 64 do 80 proc. w ciągu najbliższych 25 lat. Strategia zakłada, że do 2041 roku liczba mieszkańców stolicy wzrośnie z obecnych ponad 8 mln do ponad 10 mln. 693-MAKIETA 2 24-43.indd 43

Dla komunikacji miejskiej będzie to oznaczać wzrost liczby podróży o 5 mln dziennie. Główne cele na najbliższe lata Zwiększenie częstotliwości kursowania metra na liniach: Metropolitan, District, Circle, Hammersmith & City, Jubilee, Northern i Victoria. Później na liniach Piccadilly, Central, Bakerloo i Waterloo & City. Wydłużenie linii Bakerloo do Lewisham, Northern do Battersea, London Overground do Barking Riverside i DLR do Thamesmead. Przygotowania do budowy nowej linii metra Crossrail 2, łączącej południowyzachód z centrum i północą miasta. Wymiana autobusów na nieemitujące spalin do 2037 roku. Utworzenie sieci podmiejskiego metra dzięki przejęciu połączeń kolejowych. Poprawa dostępności komunikacji miejskiej, szczególnie metra, dla osób niepełnosprawnych. Zwiększenie dochodów. Od 2018 roku TfL nie będzie otrzymywać rządowej dotacji, w związku z tym będzie musiał w większym stopniu polegać na wpływach z biletów, reklam, wynajmu powierzchni użytkowych i swoich usług.

Rząd ukrócił szantaże związkowców Nowe przepisy dotyczące strajków powstrzymały planowany przez związki zawodowe paraliż londyńskiego metra. Jak podaje „London Evening Standard”, związek zawodowy RMT zapytał 3,743 pracowników metra czy popierają planowany protest, ale w głosowaniu wzięło udział tylko 1,290 osób (34 proc.), a zaledwie 28 proc. poparło pomysł zaniechania pracy. By decyzja o strajku była wiążąca, frekwencja musi teraz wynieść co najmniej 50 procent. Związkowcy chcieli strajkować w obronie pracownika obsługi, który został zwolniony za skandaliczne zachowanie wobec pasażera podejrzanego o jazdę na gapę. Zdaniem związkowców kara jest niesłuszna. Transport for London twierdzi, że ma twardy dowód w postaci nagrania z kamer monitoringu.

26/06/2017 17:17:33

044

CAFÃ&#x2030; COOLTURA LONDYN

COOLTUR POLECA A

693-MAKIETA 3 44-67.indd 44

26/06/2017 17:13:47

045

BP BIG SCREENS 2017

Przygotował MARCIN URBAN 04.07. Godz. 19:30 - 21:30. Trafalgar Square, Westminster, Londyn WC2N 5DN. Stacja: Embankment, Charing Cross, Leicester Square. Wstęp wolny www.london.gov.uk/events Na ogromnym telebimie ustawionym na Trafalgar Square można oglądać transmisje na żywo ze światowej klasy przedstawień operowych i baletowych. 4 lipca zostanie zaprezentowana „La Traviata”, a 14 lipca „Turandot”. Głównemu spektaklowi towarzyszą pokazy filmów zza kulis, konkursy dla widzów i występy „na żywo”. Imprezie organizowanej przez Royal Opera House i koncern naftowy BP patronuje mer Londynu. Organizatorzy proszą o znacznie wcześniejsze przybycie na miejsce w związku z zaostrzoną kontrolą bezpieczeństwa.

693-MAKIETA 3 44-67.indd 45

26/06/2017 17:13:49

046

CAFÉ COOLTURA londyn

imprezy plenerowe » WATERLOO FOOD MONTH 29.06. – 31.07. Różne lokalizacje w Waterloo wearewaterloo.co.uk/foodmonth Przez cały lipiec w lokalnych kawiarniach, restauracjach, barach i w plenerze w Waterloo będą odbywać się imprezy promujące jedzenie i napoje z całego świata. W programie są warsztaty kulinarne i testowania win, nauka robienia serów, włoskich lodów i ciast oraz pokazy sztuki kulinarnej w wykonaniu najlepszych brytyjskich szefów kuchni.

EAT DRINK EALING

01-02.07. Ealing Common. Stacja: Ealing Common. Bilety: £3 (dzieci do 12 lat za darmo) www.ealingsummerfestivals.com Bankiet na stojąco i w plenerze, podczas którego będzie można spróbować specjałów z kuchni z całego świata. W menu będą m.in. sery, sałatki i ciasta domowej roboty, ekologiczna żywność, kraftowe piwa, koktajle i wyrafinowane drinki. Specjalne miejsce zostanie wydzielone do testowania win. Oprawę muzyczną zapewnią zespoły grające muzykę folk, ska i chóralną.

» INTERNATIONAL YOUTH ARTS FESTIVAL 2017 08-17.07. Różne lokalizacje w Kingston iyafestival.org.uk Trwający 10 dni festiwal ma w programie około 200 różnych wydarzeń pokazujących umiejętności młodzieży z całego świata w różnych dziedzinach sztuki. Zobaczymy pokazy teatralne, pokazy sztuki cyrkowej, koncerty, projekcje filmów, warsztaty i wystawy. Wśród uczestników jest w tym roku polski teatr tańca z Aleksandrowa, który zaprezentuje sztukę „In search for tomorrow” (15 lipca, Arthur Cotterell Theatre). Na otwarcie przygotowano spektakl będący przeglądem tego, co zobaczymy w kolejnych dniach. Będzie to widowisko złożone z fragmentów najciekawszych wydarzeń. Otwarcie odbędzie się w Rose Theatre. W Market Place – historycznym centrum Kingston, będą odbywać się pokazy sztuki ulicznej i koncerty. W programie jest też karnawałowa parada ulicami Kingston (9 lipca).

Ballet The Dreams

693-MAKIETA 3 44-67.indd 46

26/06/2017 17:13:55

047 wystawy » OZ ARCHIVE Victoria & Albert Museum, Cromwell Rd, Londyn SW7 2RL. Stacja: South Kensington. Otwarte codziennie 10:00 – 17:45 (w piątki do 22:00). www.vam.ac.uk

W 50. rocznicę pierwszej publikacji w Wielkiej Brytanii rewolucyjnego magazynu Oz Victoria and Albert Museum pozyskało cenne materiały z archiwum gazety. Oz był niezależnym magazynem wydawanym w latach 1967 – 1973, który występował przeciwko władzy, potępiał wojnę w Wietnamie, wpierał kontrkulturę, walczył z rasizmem, seksizmem i homofobią. Pozyskana kolekcja zawiera osobiste pamiątki założyciela gazety Felixa Dennisa, oryginalny maszynopis piosenki „God save us” Johna Lennona i Yoko Ono, a także serię plakatów zaprojektowanych między innymi przez Davida Hockneya.

» FRANCO GRIGNANI: ART AS DESIGN 1950 – 1990 05.07. – 10.09. Estorick Collection of Modern Italian Art, 39A Canonbury Square, Londyn N1 2AN. Stacja: Highbury & Islington. Otwarte: śr. – sob. 11:00 – 18:00, niedz. 12:00 – 17:00. Bilety: £6.50 www.estorickcollection.com

Franco Grignani, plakat reklamujący lek „Artrosil B1”, 1950r.

Franco Grignani był jednym z najbardziej wpływowych, powojennych włoskich grafików. W swoich pracach często wykorzystywał zjawisko złudzenia optycznego i geometryczne abstrakcje. Na wystawie zobaczymy ponad sto jego plakatów, obrazów i rysunków pochodzących głównie z domowej kolekcji rodziny Grignani.

teatr » TAHA 05.07. – 15.07. Young Vic, 66 The Cut, Waterloo, Londyn SE1 8LZ. Stacja: Waterloo. Spektakle: pon. – sob. 19:45, dodatkowo sob. 14:45. Bilety: £20 www.youngvic.org Wzruszająca historia życia palestyńskiego poety Taha Muhammada Aliego. Monodram przygotował i wykonuje na scenie Amer Hlehel. Sztuka jest wystawiana w ramach festiwalu sztuki arabskiej Shubbak Festival 2017, który potrwa w Londynie od 1 do 16 lipca.

693-MAKIETA 3 44-67.indd 47

26/06/2017 17:13:57

048

CAFÉ COOLTURA LONDYN » QUEEN ANNE 30.06. – 30.09. Theatre Royal Haymarket, Haymarket, Londyn SW1Y 4HT. Stacja: Piccadilly Circus, Charing Cross. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo czw. i sob. 14:30. Bilety: od £15 www.RSCQueenAnne.com

Rok 1702. William III zasiada na tronie Anglii i szykuje kraj do wojny. Księżna Anna ma wkrótce zostać królową. Jej doradcy zabiegają o względy przyszłej monarchini. Zabiega o to także jej przyjaciółka Sarah, księżna Marlborough. Anna musi odnaleźć się w środowisku plotek, intryg, oszustw i szantaży. W rolach głównych: Romola Garai, Emma Cunniffe, Jonatan Christie, Michael Fenton-Stevens, James Garnon i Richard Hope.

VOICES OF THE AMAZON

04 – 08.07. Sadler's Wells, Rosebery Avenue, Londyn EC1R 4TN. Stacja: Angel. Spektakle: wt. - sob. 19:30, dodatkowo sob. 14:30. Bilety: od £12 - £38 voicesoftheamazon.co.uk

Fot.The Other Richard

Taneczny musical sióstr Grimm, które zdobyły nominację do nagród Grammy za spektakl INALA. To porywający teatr tańca z samego serca Brazylii w reżyserii Pietry Mello-Pittman. Za choreografię odpowiada Helen Pickett, a muzykę skomponowała Ella Spira we współpracy z brazylijskimi kompozytorami. Spektakl będzie później prezentowany w Singapurze. Akcja rozgrywa się w brazylijskiej dżungli, a główną bohaterką jest Beleza – duch wodny Amazonii, która szuka leku dla swojej umierającej siostry.

TOUCH

06.07. – 12.08. Soho Theatre, 21 Dean St, Soho, Londyn W1D 3NE. Stacja: Tottenham Court Road, Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19:15, dodatkowo czw. i sob. 15:00. Bilety: od £10 www.sohotheatre.com Dee – samotna, 33-letnia singielka żyjąca w ciasnym londyńskim mieszkaniu wciąż ma nadzieję, że w jej życiu dokona się pozytywny zwrot. Podczas rozmowy z przyjaciółmi wychodzą jej wątpliwości, kompleksy i chaotyczne decyzje.

693-MAKIETA 3 44-67.indd 48

26/06/2017 17:14:00

049 » MR POTSUNEN’S PECULIAR SLICE OF LIFE 05-08.07. Print Room at the Coronet, 103 Notting Hill Gate, Kensington, Londyn W11 3LB. Stacja: Notting Hill Gate. Spektakle: 17:00, 19:30. Bilety: od £20 www.the-print-room.org Kentaro Kobayashi, do 2015 roku będący aktorem Leicester Square Theatre, powraca do Londynu z nowym monodramem pokazującym w zabawny i oryginalny sposób życie pewnego gentelmana. Kobayashi łączy sztukę aktorską z pokazem magii i projekcjami video.

kino » ALONE IN BERLIN Od 30.06. Dramat, Francja/Niemcy/UK. Reż. Vincent Perez, wyst. Emma Thompson, Brendan Gleeson, Daniel Bruhl Berlin, 1940 rok. Para Niemców – Anna i Otto, po otrzymaniu informacji o śmierci ich walczącego na froncie syna przyłącza się do podziemia walczącego z nazistami i Adolfem Hitlerem.

A MAN CALLED OVE

Od 30.06. Dramat, Szwecja. Reż. Hannes Holm, wyst. Rolf Lassgard, Bahar Pars, Filip Berg, Ida Engvoll, Catharina Larsson Spokojne szwedzkie miasteczko. Owdowiały Ove dobiega sześćdziesiątki. Po śmierci ukochanej żony życie straciło dla niego sens. Z dnia na dzień bohater coraz mocniej pogrąża się w depresji i myślach samobójczych. Pewnego dnia do domu po drugiej stronie ulicy wprowadza się małżeństwo z dwojgiem dzieci. Pierwsze spotkanie Ove z nowymi sąsiadami nie zwiastuje niczego dobrego – ciężarna Parvaneh taranuje samochodem skrzynkę na listy należącą do zgorzkniałego samotnika. Wkrótce jednak, nieoczekiwanie dla siebie samego, Ove zyska nową przyjaciółkę...

693-MAKIETA 3 44-67.indd 49

» BABY DRIVER Od 28.06. Komedia, USA. Reż. Edgar Wright, wyst. Ansel Elgort, Kevin Spacey, Lily James, Jon Bernthal, Eiza Gonzalez, Jon Hamm and Jamie Fox Młody kierowca (Ansel Elgort), który zarabia na życie udziałem w napadach, poznaje dziewczynę swych marzeń (Lily James) i postanawia porzucić przestępczą przeszłość. Boss mafii (Kevin Spacey) zmusza go jednak do udziału w soku, który jest z góry skazany na niepowodzenie.

26/06/2017 17:14:05

050

CAFÉ COOLTURA londyn

Niedoszły dziecięcy gwiazdor z lat 80., Balthazar Bratt, ma plan zdominowania całego świata. Para agentów Ligi Antyzłoczyńców, Gru i Lucy, muszą mu w tym przeszkodzić. W międzyczasie główny bohater dowiaduje się, że ma bajecznie bogatego brata bliźniaka Dru, który chciałby pójść w jego ślady.

koncerty » JAZZ LONDON LIVE PARTY – TORUS, NIGEL PRICE QUARTET, DUNCAN EAGLES QUARTET

01.07. Godz. 20:30. Jazz Cafe POSK, Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £12 www.jazzcafeposk.org

» GREEN DAY 01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £62.50

» MACY GRAY 04.07. Godz. 19:00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd's Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £44

» NEIL SEDAKA 18.09. Godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: £43.30

» NICK CAVE & THE BAD SEEDS 30.09. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35

693-MAKIETA 3 44-67.indd 50

» LINKIN PARK 03.07. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.50

» TORI AMOS 04.10. Godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: £48.40

» LADY GAGA 09.10. Godz. 19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40

» MARILLION 13.10. Godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

» BELINDA CARLISLE 13.10. Godz. 19:30. O2 Indigo, The O2, Peninsula Square, London SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £38.50

Fot. Robin Marchant/Getty Images for ESPN

Od 30.06. Animowany, USA. Reż. Pierre Coffin & Kyle Balda, wyst. Steve Carell, Kristen Wiig, Trey Parker, Miranda Cosgrove, Dana Gaier, Nev Scharrel

Fot. Rich Fury/Getty Images for iHeartMedia

» DESPICABLE ME 3 (3D)

» J COLE 15-16.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £63.75

26/06/2017 17:14:08

Fot. Theo Wargo/Getty Images

051

» METALLICA 22-24.10. Godz. 19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £58.75

Fot. MWMedia

» EMELI SANDÉ 18.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

» PRL LIVE MUSIC 2017 – WILKI, MROZU, SOUND’N’GRACE

18.11. Godz. 18:00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd's Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £25 Podczas kolejnego festiwalu Radia PRL zespół Wilki będzie świętować 25-lecie działalności. Usłyszymy największe przeboje grupy, tj. „Baśka”, „Son of the blue sky” i „Urke”. Mrozu, wykonujący muzykę z pogranicza hip-hop, R&B, pop i bluesa, był nominowany do nagrody MTV Europe Music Awards w kategorii najlepszy polski wykonawca. W lutym ukazał się jego czwarty album studyjny zatytułowany „Zew”. Sound’n’Grace to polski chór, wykonujący muzykę soul, R&B i funk.

» DEEP PURPLE

» QUEEN + ADAM LAMBERT

» A-HA

23.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

12.12. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

14.02.2018. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.75

693-MAKIETA 3 44-67.indd 51

26/06/2017 17:14:12

052

CAFÃ&#x2030; COOLTURA wydarzenia

693-MAKIETA 3 44-67.indd 52

26/06/2017 17:14:15

053

693-MAKIETA 3 44-67.indd 53

26/06/2017 17:14:17

054

CAFÉ COOLTURA KSIĄŻKI

693-MAKIETA 3 44-67.indd 54

26/06/2017 17:14:20

055

693-MAKIETA 3 44-67.indd 55

26/06/2017 17:14:22

056

CAFÉ COOLTURA TECHNOLOGIE Redaguje PIOTREK DOBRONIAK Źródło NEWSERIA.PL

Złe zarządzanie licencjami powoduje straty w IT

Niemal każde oprogramowanie jest prawnie chronione licencją. Nieaktualna umowa licencyjna albo jej brak może być poważnym problemem dla firmy, która w przypadku audytu będzie zmuszona zapłacić wysokie kary.

Straci na tym nie tylko jej budżet, lecz także reputacja. Dzięki odpowiednim narzędziom i właściwemu zarządzaniu licencjami wzrasta bezpieczeństwo informatyczne firm, które mogą zaoszczędzić w ten sposób nawet kilka milionów złotych rocznie. – Wdrażanie takiego oprogramowania jak Snow i budowanie koncepcji zarządzania licencjami może generować oszczędności w firmie. Globalna statystyka mówi, że to, co wydajemy dzisiaj na oprogramowanie, można zminimalizować nawet o 30–40 proc. – mówi Mateusz Majewski, country manager Snow Software w Polsce. Licencja oprogramowania to innymi słowy umowa pozwalająca na korzystanie z danej aplikacji, zawarta pomiędzy jej użyt693-MAKIETA 3 44-67.indd 56

kownikiem a podmiotem, który dysponuje do niej prawami autorskimi. Niemal każde oprogramowanie jest prawnie chronione licencją. Najczęściej użytkownik akceptuje warunki umowy licencyjnej na etapie instalacji nowego oprogramowania. – Licencja jest to prawny element, który określa, na jakich prawach mogę korzystać z danej technologii. Rzadko kiedy czytamy napisaną drobnym druczkiem umowę, przeważnie akceptujemy ją, instalując aplikację. Niezrozumienie tych praw powoduje, że bardzo często możemy mieć pewne problemy – podkreśla Majewski. Nieaktualne licencje oprogramowania albo ich brak mogą być przyczyną poważnych kłopotów, zwłaszcza dla przedsię-

biorstw. Dobrze obrazuje to głośny przypadek sprzed dwóch lat, kiedy firma ze wschodniej Polski została zmuszona do zapłacenia ponad 1 mln dol. kary za korzystanie z nielegalnego oprogramowania bez licencji, pochodzącego m.in. od Autodesk, Microsoftu i Siemensa. Na jej komputerach audytorzy znaleźli ponad 200 nielegalnych programów naruszających prawa autorskie. BSA (Business Software Alliance) – działająca na całym świecie branżowa organizacja, reprezentująca producentów oprogramowania i sprzętu komputerowego, która profesjonalnie zajmuje się walką z piractwem – podaje, że w 2016 roku miał miejsce 100-procentowy wzrost liczby zgłoszeń podobnych przypadków, a firmy musiały zapłacić w sumie 1,5 mln zł odszkodowań za korzystanie z nielegalnego oprogramowania. Polskie sądy zasądziły w tym czasie na rzecz producentów zrzeszonych w BSA blisko 500 tys. zł odszkodowań. Łączna wartość kar finansowych, które firmy i użytkownicy musieli zapłacić w latach 2012–2016, sięga blisko 10 mln zł. Z ubiegłorocznego badania BSA wynika, że prawie połowa (48 proc.) używanego w Polsce oprogramowania nie ma odpowiednich licencji. Średnia dla reszty państw europejskich nie przekracza natomiast 30 proc. Mimo że Polska wciąż odstaje od reszty Europy, to liczba oprogramowania bez ważnej licencji systematycznie spada od kilku lat (w 2007 roku ten wskaźnik wynosił 57 proc.). Globalna firma doradcza Deloitte podaje, że koszty oprogramowania stanowią znaczną część firmowego budżetu na IT, ale wpływ umów licencyjnych na całą organizację jest wciąż niedoceniany. Firmy zaniedbują ten obszar i nie są świadome, że dzięki właściwemu zarządzaniu licencjami oprogramowania mogą obniżyć i zoptymalizować koszty z tego tytułu nawet o kilka milionów złotych rocznie. « 26/06/2017 17:14:24

057

Radio i CD w samochodzie odchodzą do lamusa Komfort i bezpieczeństwo to kluczowe cechy, którymi kierują się Polacy przy wyborze samochodu. Natomiast wnętrze auta powinno być ergonomiczne, z dużą liczbą schowków i technologicznych nowinek – wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie Renault.

Kierowcy chcą, żeby samochód był w pełni zintegrowany ze smartfonem, wyposażony w inteligentną nawigację, dotykowe panele i umożliwiał sprawdzenie e-maila albo skorzystanie z komunikatora. Za to urządzenia takie jak radio czy odtwarzacz CD powoli odchodzą do lamusa. – Przeprowadzone przez nas badanie pokazało, że kierowcy są niezwykle praktyczni. 61 proc. lubi poczucie komfortu, a 56 proc. ceni sobie poczucie bezpieczeństwa. Aż 8 na 10 badanych stawia na wygodę oraz praktyczność użytkowania przy wyborze samochodu. Zdecydowanie wiodącym kryterium jest ergonomia – mówi Agata Szczech, dyrektor komunikacji Renault. Równie ważne jak parametry techniczne, cena czy komfort jazdy ważne są design i wnętrze samochodu. Dlatego motoryzacyjny koncern sprawdził, jakie wnętrza aut lubią Polacy. Z badania, które Kantar TNS przeprowadził na zlecenie Renault, wynika, że poza komfortem i poczuciem bezpieczeństwa dla kierowców liczy się też 693-MAKIETA 3 44-67.indd 57

nowoczesność i nowinki technologiczne, w które jest wyposażony samochód. Jedna trzecia badanych poszukuje nowinek technologicznych. Druga grupa, prawie tak samo liczna, zdecydowanie woli wnętrza proste i bez zbędnych dodatków. Jedna piąta Polaków lubi też wnętrza stylowe i eleganckie. Na tym tle zarysowuje się jednak grupa klientów, którzy użytkują SUV-y lub deklarują chęć zakupu takiego samochodu. Kierowcy najczęściej wskazywali inteligentną nawigację, ekran dotykowy, aplikacje ułatwiające jazdę czy pełną integrację ze smartfonem jako te elementy, które najchętniej widzieliby w swoim samochodzie. To dla nich istotniejsze elementy niż posiadanie radia czy odtwarzacza CD. Za to ponad połowa deklaruje, że chce pełnej integracji ze smartfonem oraz możliwości korzystania z e-maila i komunikatorów dzięki urządzeniom zamontowanym w samochodzie. Kluczową cechą wnętrza samochodu pozostaje ergonomia, co potwierdza 42

proc. Auto powinno być w środku przyjazne dla kierowcy, wyposażone w wielofunkcyjną kierownicę, czytelne wyświetlacze i łatwe w obsłudze urządzenia. 60 proc. Polaków woli wnętrze utrzymane w ciemnych barwach, jasne barwy preferuje natomiast czterech na dziesięciu kierowców. Ponad jedna czwarta (27 proc.) docenia też możliwość składania foteli. Dla 8 proc. istotna jest natomiast możliwość indywidualnego zaaranżowania wnętrza samochodu. Badanie Renault pokazało również, że ulubiony design i wystrój domowego wnętrza może mieć odzwierciedlenie w wyborze wnętrza samochodu. Dla przykładu miłośnicy stylu industrialnego wskazują na nowoczesny design jako istotną cechę wnętrza auta. Upodobanie do stylu skandynawskiego łączy się z większą otwartością na jasną kolorystykę wnętrz samochodów. Natomiast wielbiciele stylu zen preferują wnętrza aut utrzymane w ciemnej kolorystyce. « 26/06/2017 17:14:27

058

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA Redaguje PIOTREK DOBRONIAK

Życie, motocykle i inne niemożliwe projekty

David Lynch Jeden z najbardziej kontrowersyjnych i cenionych reżyserów amerykańskiego kina. Wywiady z różnych lat jego kariery pozwalają zbliżyć się do tajemnicy – kim tak naprawdę jest David Lynch.

Niepamięć Podinspektor Dariusz Suder, kilka tygodni po spotkaniu koordynacyjnym polskich i niemieckich służb policyjnych w Szczecinie, wyjeżdża na służbowe spotkanie do Berlina i przy okazji zabiera ze sobą żonę i córkę. Dwa miesiące później Suder budzi się ze śpiączki w berlińskiej klinice. Cierpi na amnezję.

693-MAKIETA 3 44-67.indd 58

W dniu swoich osiemnastych urodzin Anette Grankvist przyrzekła sobie, że zrobi w życiu trzy rzeczy: nauczy się jeździć na motocyklu, kupi dom i będzie samowystarczalna. Dziewiętnaście lat później rzeczywiście jest samowystarczalna, choć w tym tysiącleciu nie była jeszcze na prawdziwej randce. Mieszka w wynajętym mieszkaniu w Skogahammar i wciąż pracuje w sklepie Mat-Extra. I nie ma nawet prawa jazdy na samochód. Wszystko to było do przyjęcia dopóki razem z nią mieszkała córka, ale gdy dziewczyna zdaje na studia i wyprowadza się do innego miasta, Anette uzmysławia sobie, że jest różnica w byciu samotną matką z dzieckiem, a samotną matką bez dziecka. Nie miała pojęcia, że życie składa się z takiej ilości czasu. Dlatego dobrym pomysłem wydaje się rozpoczęcie kursu nauki jazdy na motocyklu, poznanie własnej mamy pogrążającej się w demencji i rzucenie się w wir szalonej miłości. Jednak szybko okazuje się, że wolność i przygody są znacznie bardziej skomplikowane, niż Anette myślała.

„Życie, motocykle i inne niemożliwe projekty” to ciepła, pełna humoru powieść o miłości, przyjaźni i o tym, jak spełniać swoje marzenia – i mieć odwagę za nimi podążać. «

Wrota Obelisków Essun – kiedyś opiekuńcza matka, obecnie mścicielka – znalazła schronienie, nie zdołała jednak odszukać córki. Spotyka dziesięciopierściennika Alabastra, który ma do niej prośbę. Jeśli Essun ją spełni, los Bezruchu zostanie przypieczętowany na zawsze.

26/06/2017 17:14:29

059 Pozdrawiam i przepraszam

Wz r u s z a j ą c a i p e ł n a uroku opowieść o życiu i potrzebie bycia sobą. Zwykła powieść o niezwykłych ludziach. A może na odwrót. Elsa ma siedem lat i jest inna. Babcia ma siedemdziesiąt siedem lat i jest szalona. Stoi nago na balkonie, mierząc z broni do paintballu w mężczyzn, którzy chcą rozmawiać o Jezusie. Ale jest też najlepszą, a zarazem jedyną przyjaciółką Elsy. Nocami Elsa i Babcia udają się do świata bajek – do Kraju-Między-

Snem-A-Jawą i do królestwa Miamas. Bo tam każda istota jest niezwykła i nie trzeba udawać, że jest się kimś innym. Kiedy Babcia umiera i zostawia serię listów z przeprosinami do osób, którym wyrządziła krzywdę, zaczyna się największa z przygód Elsy. Prowadzi ją na klatkę schodową, gdzie poznaje pijaków, potwory, psy bojowe i zwyczajne baby, ale również prawdę o bajkach i ich królestwach, i o Babci innej niż wszystkie. «

I jak tu się dogadać?! Poradnik o tym, jak żyć w rodzinie i nie zwariować. A ponadto książka o: potrzebnych kłótniach i dobrych rozmowach, upartym mężu, niezadowolonej żonie, obrażalskiej siostrze i zbuntowanym dziecku.

Życie na ostrzu noża Każda z historii, które znalazły się w tej książce, jest jak nokaut: bułgarskie prostytutki, wkurzony gangster „Krakowiak” i zakład ze Szpilką, Wawrzykiem i Kołodziejem o 55 tysięcy złotych. A między tym wszystkim kariera w kick-boxingu oraz ponad 430 rund przewalczonych na bokserskich ringach w drodze po tytuły mistrza świata i Europy.

693-MAKIETA 3 44-67.indd 59

Krew snajperów. Opowieść żołnierza GROM-u Podpułkownik rezerwy Karol Soyka ukazuje działania snajperów podczas nieopisanych dotąd akcji. Opowiada, jak konflikt wygląda z bliska, i oddaje realia pola walki na podstawie doświadczeń własnych i towarzyszy broni.

26/06/2017 17:14:31

060

CAFÉ COOLTURA OPERA

Zapewne wielu słyszało o operze Verdiego „Otello”, jednak nie tak wielu miało ją okazję zobaczyć.

Otello w mrokach podświadomości Dr Jacek Kornak

„Otello” miał swoją premierę w 1897 i od tamtej pory aż do dziś jest uważany za jedno z najważniejszych dzieł w historii opery. Opera ta jednak wymaga żmudnych przygotowań od orkiestry oraz wyśmienitych śpiewaków, którzy będą w stanie udźwignąć jedne z najbardziej wymagających ról jakie Verdi napisał. Dlatego tak rzadko można zobaczyć naprawdę dobre wykonanie tej opery. Royal Opera House w sezonie letnim postanowiła sięgnąć po tę operę i przygotowała nową produkcję w reżyserii Keitha Warnera. Wielu melomanów z całego świata wyczekiwało tego przedstawienia, gdyż w roli Otella mamy możliwość usłyszeć największego tenora naszych czasów, Jonasa Kaufmanna. W dniu premiery 21 czerwca czuć było w Royal Opera House ekscytację. Kaufmann debiutował w tej roli, a melomani oczekiwali kolejnego po Vickersie i Domingu historycznego wykonania tej roli. Produkcja Warnera była dość prosta. Minimalizm łączy się tutaj z ekspre693-MAKIETA 3 44-67.indd 60

sjonizmem, widać także pewne inspiracje psychoanalizą. Scenografia Borisa Kudlički, mimo dość znaczących rozmiarów nadaje przedstawieniu pewien intymny charakter. To właśnie dzięki scenografii mamy wrażenie, że historia Otella, to analiza mroków podświadomości głównego bohatera. Znajdujemy się tutaj w symbolicznej przestrzeni, w której ścierają się emocje, myśli, doświadczenia i fantazje. To w zasadzie Kudlička wyręcza reżysera nadając przedstawieniu bardziej wyrazistą wymowę. Jego “Otello” to wewnętrzne zmaganie człowieka na progu szaleństwa. Warner natomiast nie do końca poradził sobie z ruchem scenicznym, który czasami wdawał się nieco sztuczny. Antonio Pappano zjawiskowo poprowadził orkiestrę Royal Opera House. Jego „Otello” był niezwykle ekspresyjny. Pappano potrafił wydobyć z partytury Veriego nie tylko kłębiące się w niej emocje, ale też bardzo ciekawe detale orkiestracji. Jonas Kaufmann nie zawiódł. Jego Otello był wyrazistą, niemal hipnotyczną

postacią. Kaufmann wykazał się niezwykłą inteligencją wokalną wykonując swoją partię momentami bardzo mocno, a momentami ukazując jej słabość i czarując liryczną barwą swojego głosu. Jeśli chodzi o bogactwo ekspresyjne w głosie, to tenor ten po raz kolejny udowodnił, że nie ma sobie równych. Wyjątkowo wyrazistą interpretację Jago zaprezentował Marco Vratogna. Również jego aktorstwo było bardzo przekonujące. Vratogna potrafił oddać demoniczny charakter wykonywanej przez siebie postaci. Maria Agresta wcieliła się w postać Desdemony. To jej najlepsza rola jaką słyszałem. Jej głos był pełny, krągły. Agresta potrafiła byłć dramatyczna, ale zarazem jej „Piangea cantando nell'erma landa” oraz „Ave Maria” swoim liryzmem oraz delikatnością wyciskały łzy z oczu. „Otella” będzie można zobaczyć w Royal Opera House do 15 lipca, a 28 czerwca przedstawienie to będzie transmitowane do kin w Wielkiej Brytanii oraz w całej Europie. « 26/06/2017 17:14:32

693-MAKIETA 3 44-67.indd 61

26/06/2017 17:14:34

062

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Oszukana herbatka Jakiś czas temu Internet przemierzał film o tym, jak to do polskich marketów trafia towar o klasę niższy niż ten w państwach rozwiniętych. Jeden z dyrektorów takiej sieci w języku angielskim, święcie przekonany o tym, co mówi, oświecał reportera, że w Polsce klienci mają mniej wymagań i są konsumentami mniej świadomymi, więc można tak robić. Szkoda, że się nie udławił tymi słowami.

693-MAKIETA 3 44-67.indd 62

26/06/2017 17:14:35

063 Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

Takie rozumowanie jest niestety bardzo powszechne i żeby za dużo nie politykować to powiem, że w Unii Europejskiej jest podobnie, są równi i równiejsi. Niestety jest tak w wielu dziedzinach. Na polski rynek trafiają markowe produkty o innym składzie. Proszek mniej piorący, płyn mniej pieniący i herbata mniej smakowa. Niestety z własnego doświadczenia wiem na pewno, że np. herbata znanej marki jest gorszej jakości w Polsce niż gdzie indziej na świecie. Na pociechę powiem, że w Rosji jest jeszcze gorsza. Czy to jest fair czy nie, nie mnie oceniać. Duże koncerny kierują się zasadami rynkowymi i maksymalizują zyski tam, gdzie to możliwe. Jednym z takich produktów jest na pewno herbata. Ta w saszetkach jest najlepszym przykładem. Jeżeli myślicie, że kolor pudełka lub znana marka uchroni was przed tanim ścierwem zawiniętym w kolorowy papierek, to jesteście w błędzie. Do saszetek idzie najgorszy sort herbaty, a zapach bergamotki w Earl Greyu, o którym za chwilę, na pewno nie pochodzi z bergamotki. Jako pierwszy herbatę do torebek pakował nowojorski importer herbaty Thomas Sullivan, który w 1908 roku używał tego pomysłu w promowaniu swoich herbat, których próbki wysyłał do potencjalnych klientów. Początkowo torebki wykonywano z jedwabiu, później pakowano herbatę do torebek ze znacznie tańszej gazy, a ostatecznie zdecydowano się na pakowanie w papier, by usunąć nieprzyjemny posmak gazy. Najpopularniejszy obecnie kształt torebki herbaty zaprojektował niemiecki inżynier Adolf Rambold. Początkowo herbata dystrybuowana w torebkach była towarem luksusowym, obecnie stanowi produkt powszechny. W 1965 roku jej sprzedaż stanowiła 7% wartości rynku herbaty w krajach wysokorozwiniętych, na początku XXI wieku blisko 90%. W Europie herbata w torebkach stanowi 77% zużycia. Wspomniana Earl Grey została nazwana na cześć Charlesa Greya, 2. hrabiego Grey, który podobno otrzy-

693-MAKIETA 3 44-67.indd 63

mał w prezencie, prawdopodobnie jako podarek dyplomatyczny, herbatę aromatyzowaną olejkiem z bergamoty. Legenda mówi, że był to wyraz wdzięczności mandaryna chińskiego, którego tonący syn został uratowany przez jednego z ludzi lorda Greya. Ta mieszanka herbaty początkowo była jednak wyprodukowana ze sfermentowanej herbaty indyjskiej i cejlońskiej (lankijskiej). W Chinach od herbaty czarnej dużo bardziej popularna jest herbata zielona. Wydaje się więc wątpliwe, by Chińczycy dysponowali przepisem na

Gruzińskie ciasto herbaciane Składniki na keksówkę 22 x 9 cm 2 szklanki jasnej mąki orkiszowej typ 700 1 szklanka jasnego cukru trzcinowego 1 szklanka mocnej ciepłej herbaty (Earl Grey) 4 łyżki oleju 2 duże jajka 3 łyżki konfitury lub dżemu agrestowo – truskawkowego 1 czubata łyżeczka sody oczyszczonej ½ łyżeczki mielonego cynamonu ½ łyżeczki mielonego kardamonu ½ łyżeczki mielonego imbiru 1 szklanka dowolnych bakalii: suszoną żurawinę, rodzynki, morele i orzechy włoskie

to, co dziś nazywamy Earl Greyem, zaś lord Grey nigdy nie postawił stopy na ziemi chińskiej. Według innej wersji legendy, herbata była podarkiem od hinduskiego radży, którego syna ocalił przed tygrysem jeden ze służących Greya. Jest jeszcze inna herbata Lady Grey, a legenda głosi, że była tak piękna, że maharadża się zakochał i podarował jej specjalny gatunek wychodowany tylko dla niej. Prawda to czy nie, nie wiadomo, ale te dwie są moimi ulubionymi. Zawsze jednak szukam oryginalnej z liśćmi bergamotki. «

Przygotowanie Mąkę i sodę przesiać, i dobrze wymieszać z przyprawami korzennymi. Jajka wbić do misy, wsypać cukier i utrzeć. Wlać olej i ciepłą (nie gorącą) herbatę. Dodać konfitury i ponownie wszystko zmiksować. Do masy wsypać mąkę z przyprawami i wymieszać szpatułką (już nie miksować). Wsypać bakalie, wymieszać. Masę przelać do foremki posmarowanej masłem i posypanej mąką. Wstawić do piekarnika nagrzanego do 180 stopni (góra – dół) i piec około 60 minut, do tzw. suchego patyczka. Jeśli foremka będzie trochę większa, to czas pieczenia może się skrócić. Po 40 minutach sprawdzić patyczkiem, czy ciasto jest suche. Można pokusić się o zrobienie polewy. Lekkie oprószenie cukrem pudrem wystarczy.

26/06/2017 17:14:37

064 Urządzenia InfraRed – przełom w dziedzinie fitness zdrowie i uroda tekst sponsorowany

Każdy niejednokrotnie rozpoczynał walkę ze zbędnymi kilogramami i tzw. skórką pomarańczową. Restrykcyjne diety, godziny spędzone na żmudnych, nudnych ćwiczeniach i efekt odchudzania zauważalny przede wszystkim w górnych partiach ciała, podczas gdy dolne, te najbardziej problematyczne, pozostawały bez zmian to już przeszłość. Teraz dzięki urządzeniom InfraRed możliwe jest osiąganie maksymalnie szybkich efektów przy minimalnym nakładzie pracy i czasu! Urządzenia InfraRed wykorzystujące w swoim działaniu najnowsze, rewolucyjne osiągnięcia techniki – podczerwień wielokrotnie zwiększają efekty wysiłku fizycznego, pozwalając na osiągnięcie pożądanych efektów w krótszym czasie.

ZALETY PODCZERWIENI

Urządzenia InfraRed to w 100% bezpieczne i sprawdzone naukowo metody: l likwidacji cellulitu l modelowania sylwetki l poprawy ukrwienia (skóra staje się bardziej elastyczna i jędrna) l polepszenia kondycji fizycznej l poprawy krążenia i układu limfatycznego 693-MAKIETA 3 44-67.indd 64

likwidacji zespołu „zimnych stóp” Powerslim Active to maksymalne wspomaganie metabolizmu. Doskonały sposób na wyszczuplenie i likwidację celulitu. PowerSlim Active to większa kondycja sportowców i wszystkich pasjonatów fitnessu. Ćwicz bez zakwasów, poprawiając wydolność organizmu i korzystając z dobrodziejstw jonizacji i podczerwieni. l

Błyskawiczna rozgrzewka

W normalnym treningu potrzebujesz 30 minut na rozgrzewkę. W PowerSlim Active spalanie kalorii następuje już po 3 minutach! Optymalna podczerwień błyskawicznie rozgrzewa tkanki i mięśnie, wzmaga krążenie i metabolizm. Body Space InfraRed Bieżnia Classic II wykorzystuje w swoim działaniu najnowsze, rewolucyjne osiągnięcia techniki – promieniowanie podczerwieni wielokrotnie zwiększające efekty wysiłku fizycznego i pozwalające na osiągnięcie pożądanych efektów w krótszym czasie. InfreRed to nowatorska metoda odchudzania polegająca na błyskawicznym rozgrzewaniu tkanek i mięśni, wzmagając przy tym krążenie i metabolizm, przyśpieszając spalanie tkanki tłuszczo-

wej, redukcję cellulitu, a w ostateczności wywołująca efekt odchudzania. Masaż wykonany aparatem Roll Shaper pobudza układ limfatyczny do pracy, co powoduje wzmożone zapotrzebowanie organów na tlen i substancje odżywcze. Zwiększa szybkość usuwania z organizmu produktów rozpadu, toksyn a także wchłaniania obrzęków. Dzięki podwyższeniu przepustowości naczyń limfatycznych substancje toksyczne stopniowo wydalane są z organizmu. Masaż Roll Shaper wspomaga funkcjonowanie układu limfatycznego powodując: l pomniejszenie objętości masowanych partii ciała o (3-5 cm) l wzmacnia mięśnie oraz napina i ujędrnia skórę l usuwa pęcherzyki tłuszczowe i cellulit l polepsza ukrwienie i krążenie l ułatwia usuwanie szkodliwych substancji toksycznych z organizmu l wspiera układ odpornościowy l uwalnia napięcie z mięśni l regeneruje organizm po obciążeniu l usuwa cellulit l redukuje tkankę tłuszczową. „PowerSlim Studio” wykorzystuje w swoim działaniu promienie podczerwone idealnie dopasowane do właściwości ludzkiej skóry, które w połączeniu z jonizacją wzmagającą dotlenienie skóry, co zbawiennie wpływa na nasz organizm skórę i smukłą linię. Metoda powstała w wyniku badań i obserwacji, z których jasno wynika, iż ponad 80% klientów pragnie dużych efektów bez konieczności prowadzenia uciążliwych ćwiczeń, czy to ze względów zdrowotnych czy też z lenistwa. «

26/06/2017 17:14:39

065 A to feler - westchnął seler Opracowała: Ewa Wojtaszek dietetyk, Gabinety Dietetyczne Bonne Sante

W ostatnich latach seler zyskał ogromną popularność na polskich stołach. W szczególności osoby prowadzące zdrowy tryb życia oraz dbające o sylwetkę wyjątkowo upodobały sobie to niepozorne warzywo. Ta niespodziewana moda na selera nie dziwi jednak dietetyków, którzy od wielu lat podkreślają, że warzywo posiada szereg dobroczynnych właściwości, a oprócz tego jest wprost stworzone dla osób stosujących diety odchudzające. Przyjrzyjmy się bliżej najważniejszym zaletom selera.

Znany i lubiany od wieków

Seler naciowy (Apium graveolens) doskonale znany był już w starożytności – w antycznym Egipcie warzywo to było nie tylko cenione jako sycący przysmak, ale oprócz tego wykorzystywane było do dekorowania sportowców. Wzmianki o selerze możemy znaleźć również w starożytnej Grecji oraz Rzymie. Pierwotnie seler występował dziko w rejonach nadmorskich Europy oraz Azji Zachodniej. Obecnie warzywo to jest niezwykle chętnie uprawiane w całej strefie umiarkowanej.

Recepta na szczupłą sylwetkę

Bez selera trudno wyobrazić sobie jakąkolwiek dietę odchudzającą. Warzywo to

693-MAKIETA 3 44-67.indd 65

zawiera zaledwie 5-7 kcal w 100 g świeżej bulwy, zaś porównywalna ilość naci selera to tylko 4-5 kcal, co stawia go w zdecydowanej czołówce niskokalorycznych i jednocześnie zdrowych produktów spożywczych. Warto szczególnie zainteresować się selerem w formie surowej, ponieważ jego obróbka termiczna znacznie podnosi jego indeks glikemiczny. Oprócz tego udowodniono, że spożywanie selera aktywnie wspomaga oczyszczanie się organizmu z toksyn i zbędnych produktów przemiany materii, takich jak kwas moczowy, którego nadmiar może doprowadzić do zachorowania na dnę moczanową, potocznie zwaną podagrą. Warzywo to będzie również pomocne w przypadku problemów z nadmiernym gromadzeniem się wody w organizmie, czego widocznym objawem są skłonności do powstawania opuchlizny w różnych częściach ciała. Seler działa również moczopędnie i wspomaga prawidłową pracę nerek.

Warzywna bomba odżywcza

Poza niskokalorycznością, seler wyróżnia się niespotykanym bogactwem witamin oraz składników odżywczych. Szczególnie zaskakujący może być fakt, że seler naciowy zawiera większą ilość wzmacniającej odporność witaminy C aniżeli owoce cytrusowe. Ponadto warzywo to jest bogatym źródłem kompleksu witamin z grupy B oraz witaminy E, która popularnie nazywana jest witaminą młodości. W bulwie selera znajdziemy również bogactwo dobroczynnych flawonoidów, które działają przeciwzapalnie oraz antyoksydacyj-

nie. Warzywo to zawiera także duże stężenie takich prozdrowotnych pierwiastków, jak wapń, fosfor, potas oraz cynk.

Sposób na zdrowe trawienie

Systematycznie spożywanie selera może przynieść znaczną ulgę osobom zmagającym się z niestrawnością oraz nieprzyjemnymi dolegliwościami ze strony wątroby. Warzywo to działa bowiem stymulująco na wydzielanie żółci, a jednocześnie zapobiega jej magazynowaniu w woreczku żółciowym, co może być bezpośrednią przyczyną tworzenia się kamieni. Badania wykazały ponadto, że seler wspomaga walkę z zaparciami oraz znacząco usprawnia przemianę materii.

Ukojenie dla serca i nerwów

Kolejnym ogromnym atutem selera jest jego udowodniony pozytywny wpływ na ludzką kondycję psychiczną. W szczególności u osób z zaburzeniami depresyjnymi zaobserwowano znaczną poprawę, jeśli chodzi o redukcję objawów chorobowych. Ponadto seler działa uspokajająco i pomaga w walce ze stresem. Warzywo to korzystnie wpływa również na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, co z pewnością docenią osoby chore na nadciśnienie i zagrożone wystąpieniem takich chorób jak zawał serca mięśniowego czy też udar mózgu. Od wielu wieków seler uważany jest również za naturalny afrodyzjak, który podnosi libido i pozytywnie wpływa na potencję. «

26/06/2017 17:14:39

066

ZDROWIE I URODA TEKST SPONSOROWANY

Jak skutecznie z życia wyeliminować stres?

tres to chyba najczęściej używane słowo przez ludzi na świecie. Wszędzie pośpiech, strach i nerwy. Łatwo jest tłumaczyć, że tak ten świat jest zbudowany, ale czy na pewno? Ile razy budzisz się w napięciu, w ciężkim do określenia zdener-

693-MAKIETA 3 44-67.indd 66

wowaniu? Jak często masz problemy z zaśnięciem spowodowanym natłokiem myśli? Można zrzucić winę na trudną sytuację w domu, w pracy czy nawet na gospodarkę hormonalną organizmu. Jednak prawda jest niezwykle prosta – cały twój stres leży

przede wszystkim w tobie. To, w jaki sposób dana sytuacja się rozwinie, zależy od tego, jak na nią zareagujesz. Wszystko leży w twoim umyśle, zatem, żeby skutecznie pozbyć się stresu, należy poszukać źródła jego powstania.

26/06/2017 17:14:40

067 Trening umysłu

Osiągnięcie celu, jakim jest bezstresowe życie, nie jest ciężkie, wymaga po prostu zaciętości i systematyczności. Każdy maratończyk kiedyś uczył się chodzić, potem biegać, aż wreszcie poprzez lata ciężkich treningów zdołał pokonać dystans 40 km i dobiec na metę z sercem wypełnionym ogromną satysfakcją. Potraktuj swój umysł jak mięsień i wprowadź w swoje codzienne życie czas na jego trening. Jak wytrenować umysł? Poprzez medytację. Jest to najbardziej naturalny sposób na wyciszenie i oczyszczenie myśli, znalezienie długo szukanych odpowiedzi, odpoczynek. Obniża ciśnienie krwi, likwiduje arytmię serca, usuwa ból, leczy łagodne stany depresji, podwyższa samoocenę, czy obniża poziom lęku. W zapisakach wszystkich starożytnych kultur można spotkać informacje o różnorodnych sposobach medytacji. Najprostsza definicja medytacji, to wyciszenie myśli – osiągnięcie tzw.

693-MAKIETA 3 44-67.indd 67

ciszy. Jednak, żeby ten stan osiągnąć, trzeba trenować codziennie, na początku wystarczy poświęcić na to kilka minut dziennie i z czasem wydłużać ten czas. Medytować można na różne sposoby – statycznie (siedząc czy leżąc) lub dynamicznie (spacerując, biegając, tańcząc, itp.). Najważniejsze, to znaleźć swój własny sposób. Na rynku dostępne są tzw. medytacje prowadzone, czyli inna osoba prowadzi (np. słowami) twój umysł do momentu osiągnięcia stanu medytacji. Jeśli jesteś osobą początkującą, to ta forma może być dla ciebie najlepsza. Szczególnym sposobem medytacji prowadzonej jest tzw. Reiki Drum. Umysł wprowadzany jest w podróż poprzez dźwięk bębna, a zastoje energetyczne i cały stres uleczany jest dodatkowo energią Reiki. Połączenie tych dwóch mocy, daje możliwość rozprawienia się z nurtującymi pytaniami/sytuacjami z życia codziennego, poprzez uzdrowienie samego źródła, czyli naszego wnę-

trza. Reiki Drum polecane jest dla osób początkujących, jak i dla tych, którzy są w pracy z medytacją od dawna, ale wciąż nie umieją sobie poradzić z nurtującymi ich problemami lub poprostu potrzebują fizycznego uzdrowienia. Korzyści, jakie można osiągnąć podczas takiej medytacji jest wiele, m.in. następuje wzrost odporności organizmu, poprawa samopoczucia, uwalnianie traum emocjonalnych, itd. Chcesz wreszcie rozpocząć spokojne, zbalansowane życie, pozbawione stresu i chorób z nim związanych? Już teraz wiesz, jak to osiągnąć. Reszta należy już do Ciebie. Wystarczy wziąść sprawy w swoje ręce i rozpocząć trening już dziś. Joanna Klimek – Terapeuta Reiki Manual Med

26/06/2017 17:14:41

Fot. Srdjan Stevanovic / Getty Images

068

SPORT Lekkoatletyka

Polscy lekkoatleci zajęli drugie miejsce w drużynowych mistrzostwach Europy w Lille. Jeszcze nigdy w historii tej imprezy nie byli tak wysoko. W klasyfikacji generalnej przegrali tylko z Niemcami.

Marcin Lewandowski – zwycięzca biegu na 1500 metrów w drużynowych mistrzostwach Europy jakie odbyły się w Lille

Polska zajęła historyczne drugie miejsce

Biało-czerwoni mogli rywalizować z Niemcami o zwycięstwo, gdyby trzech reprezentantów nie zostało zdyskwalifikowanych. Falstarty popełniły na 100 m Ewa Swoboda (AZS AWF Katowice) i na 100 m ppł Karolina Kołeczek (MUKS Wisła Junior Sandomierz). Z kolei za wypadnięcie z toru zdyskwalifikowany został na 800 m wicemistrz świata Adam Kszczot (RKS Łódź). Ostatecznie biało-czerwoni uzbierali 26,5 pkt mniej od Niemców i mieli 25 pkt więcej od Francuzów. Dotychczas najlepszym wynikiem Polaków w tej imprezie było trzecie miejsce w Brunszwiku w 2014 roku. Impreza rozgrywana jest od 2009 roku. W polskiej ekipie zwycięstwa odnieśli: w sobotę w biegach na 1500 m Marcin Lewandowski (CWZS Zawisza Bydgoszcz) i na 3000 m Sofia Ennaoui (MKL Szczecin), a w niedzielę skoczkini wzwyż 693-MAKIETA 4 68-73.indd 68

Kamila Lićwinko (Podlasie Białystok), młociarz Paweł Fajdek (Agros Zamość) i sztafeta 4x400 m kobiet. Fajdek (Agros Zamość), który w tym sezonie zdominował rzut młotem, zaczął bardzo nerwowo. Dwa pierwsze podejścia spalił i została mu ostatnia próba. W niej osiągnął 78,29 i wygrał. Czwartej znowu nie zaliczył. – Wiedziałem, że każdy z moich rzutów jest na miarę zwycięstwa, ale takie zawody są najgorsze z możliwych, bo startuje się dla drużyny. Organizacyjnie we Francji jest dramat. Nie było zimnej wody do picia, nie ma parasolki, pod którą można się schować, a na finałowy rzut czekałem 20 minut. To jest jakieś nieporozumienie, absurd - mówił na antenie TVP Sport oburzony dwukrotny mistrz świata. Zgodnie z założeniami – swoimi i statystyków - konkurs skoku wzwyż wygrała Kamila Lićwinko (Podlasie Bia-

łystok). W Lille wyrównała swój najlepszy wynik tego sezonu – 1,97. Trzykrotnie nieudanie atakowała 2,00. – Jestem bardzo zadowolona. Przyjechałam, żeby zdobyć 11 punktów i dzięki Bogu się udało. Skoki wyglądały naprawdę dobrze. Czuję się świetnie, więc liczę, że w końcu poprawię w tym sezonie rekord życiowy. Nabieram doświadczenia i rutyny, więc jest coraz lepiej. Ten konkurs miał być dla mnie sprawdzianem przed mistrzostwami świata w Londynie i wypadło nieźle – skomentowała halowa mistrzyni świata 2014. Pierwszy na metę biegu na 800 m dotarł Adam Kszczot (RKS Łódź), ale został... zdyskwalifikowany. Wicemistrz świata przepychał się na 300 m do mety i wypadł z toru na trawę. – Zostałem wepchnięty do środka, protest jest niezasadny. Mógłby być, gdybym zyskał realną przewagę nad innymi 26/06/2017 17:19:26

069 zawodnikami, ale ja wróciłem w to samo miejsce. Wszystko zależy jednak od sędziego – powiedział tuż po biegu, kiedy nie wiedział jeszcze, że zostanie zdyskwalifikowany. Najlepszy czas w tym roku w Europie uzyskały w sztafecie 4x400 Iga Baumgart, Patrycja Wyciszkiewicz, Martyna Dąbrowska, Małgorzata Hołub – 3.27,60. Daleki rzut dyskiem – 66,25 m – oddał Robert Urbanek. Zawodnik MKS Aleksandrów Łódzki przegrał jedynie z legendą tej konkurencji Niemcem Robertem Hartingiem, który miał wynik zaledwie... pięć centymetrów lepszy. Polak wypełnił także minimum PZLA na MŚ. – Po rozgrzewce wiedziałem, że będzie dobrze. Rozkręciłem się i poszedłem na całego. Jestem bardzo zadowolony, tym bardziej, że startowałem tutaj z ciężkiego treningu. Miałem na początku sezonu problemy techniczne i powoli zaczynam łapać czucie. A wraz z tym przyjdą nowe odległości – przyznał. Rewelacyjnie zaprezentowała się Anna Kiełbasińska. Zawodniczka SKLA Sopot przyjechała do Lille z ostatnim wynikiem sezonu wśród startujących na 200 m i... była druga. Bardzo długo nie podawano wyników, później przy jej nazwisku pojawił się czas 22,93, co oznaczało rekord życiowy oraz minimum PZLA na mistrzostwa świata. To byłby też najszybszy bieg Polki na tym dystansie od 11 lat. W 2006 roku 22,91 uzyskała Monika Bejnar. Ostatecznie jednak rezultaty zweryfikowano na pomiar ręczny, co oznacza, że Polka jest bez życiówki i minimum na MŚ. – Czułam bardzo dobrze wiraż. Mnie duże imprezy zawsze motywują. Nie spodziewałam się drugiego miejsca, dla mnie to jest bomba – skomentowała. Druga na 1500 m była także jej klubowa koleżanka Angelika Cichocka. Mistrzyni Europy na tym dystansie uzyskała 4.12,16 i przegrała tylko z Niemką Konstanze Klosterhalfen – 4.09,57. – Niemka mnie nie zaskoczyła. Troszkę niezbyt dobrze rozegrałam ten bieg taktycznie, ale mimo wszystko jestem zadowolona. Jest to moje najlepsze miejsce w tej imprezie w karierze. Będę się jeszcze w tym sezonie rozkręcąć – obiecała. Na trzecich miejscach swoje konkurencje ukończyli: Krystian Zalewski (UKS Barnim Goleniów) na 3000 m z przeszkodami – 8.33,02, kulomiotka Paulina Guba (OKS Start Otwock) – 17,67 i niespodziewanie Marcelina Witek (Polanik Piotrków Trybunalski). Czwarty w biegu na 110 m ppł był Damian Czykier. Lekkoatleta Podlasia Białystok osiągnął czas 13,40, a wygrał Hiszpan Orlando Ortega – 13,20. A na 100 m ppł Karolina Kołeczek (MUKS Wisła Junior Sandomierz) popełniła falstart i została sklasyfikowana na ósmej pozycji. Czwarta była także męska sztafeta 4x400 m w składzie: Łukasz Krawczuk, Michał Pietrak, Jakub Krzewina i Rafał Omelko – 3.03,86. Piąte lokaty wywalczyli w niedzielę czwarty zawodnik igrzysk tyczkarz Piotr Lisek (OSOT Szczecin) – 5,45, skoczkini w dal Anna Jagaciak-Michalska (AZS OŚ Poznań) - 6,35 i Paulina Kaczyńska (WMLKS Pomorze Stargard) – 16.01,68. Szósty w biegu na 200 m był Karol Zalewski (AZS UWM Olsztyn) – 20,87, siódmy w trójskoku Karol Hoffmann (MKS Aleksandrów Łódzki) – 16,42, a dziewiąty na dystansie 3000 m Michał Rozmys (UKS Barnim Goleniów) – 8.11,90. « 693-MAKIETA 4 68-73.indd 69

26/06/2017 17:19:28

Fot. PAP/EPA / Frank Cilius

070

SPORT SPEEDWAY + KOLARSTWO + PIŁKA NOŻNA

Zwycięstwo Janowskiego, Dudek trzeci Maciej Janowski wygrał w Horsens żużlową Grand Prix Danii, piątą eliminację mistrzostw świata. Trzecie miejsce zajął Patryk Dudek. Polaków przedzielił Rosjanin Emil Sajfutdinow.

Czwarty w finale Australijczyk Jason Doyle objął prowadzenie w klasyfikacji generalnej. Dwaj pozostali Polacy Piotr Pawlicki i Bartosz Zmarzlik nie awansowali do półfinałów. Janowski powtórzył sukces sprzed roku, kiedy również triumfował w Horsens. W sobotni wieczór jeździł bardzo równo. W trzech pierwszych biegach dwukrotnie był drugi i raz trzeci. Zwycięstwo zaliczył dopiero w czwartej serii, kiedy o triumf walczył jedynie ze Szwedem Fredrikiem Lindgrenem. Wcześniej Duńczycy Kenneth Bjerre i Peter Kildemand zostali wykluczeni. Od tego biegu rywale nie potrafili znaleźć sposobu na Janowskiego. W finale stoczył pasjonującą walkę z Sajfutdinowem, którego wyprzedził przeprowadzając akcję po zewnętrznej stronie toru. 693-MAKIETA 4 68-73.indd 70

Dobrze prezentował się również Dudek. W półfinale nie był w stanie wyprzedzić Janowskiego, ale po bardzo emocjonującej walce wygrał z Lindgrenem i Brytyjczykiem Taiem Woffindenem. Na uznanie zasługuje występ Doyle'a, który kilka dni wcześniej w Toruniu doznał kontuzji prawej stopy. Został poddany operacji i po parku maszyn poruszał się wspierając o kulę. Australijczyk zrównał się punktami w klasyfikacji generalnej z dotychczasowym liderem Dudkiem, ale objął prowadzenie dzięki niższemu numerowi startowemu. Obaj zawodnicy Falubazu Zielona Góra mają na koncie po 65 punktów. Na trzecie miejsce awansował Janowski, który do prowadzącej dwójki traci siedem punktów. Kolejny turniej odbędzie się 22 lipca w Cardiff. «

WYNIKI 1. Maciej Janowski (Polska) 17 pkt (1. miejsce w finale) 2. Emil Sajfutdinow (Rosja) 14 (2. miejsce w finale) 3. Patryk Dudek (Polska) 14 (3. miejsce w finale) 4. Jason Doyle (Australia) 15 (4. miejsce w finale) 12. Bartosz Zmarzlik (Polska) 7 13. Piotr Pawlicki (Polska) 4 KLASYFIKACJA MŚ 1. Jason Doyle (Australia) 65 pkt 2. Patryk Dudek (Polska) 65 3. Maciej Janowski (Polska) 58 9. Piotr Pawlicki (Polska) 43 10. Bartosz Zmarzlik (Polska) 39 20. Przemysław Pawlicki (Polska) 3

26/06/2017 17:19:34

071 Fot. Bryn Lennon / Getty Images

Michał Kwiatkowski wystartuje w rozpoczynającym się 1 lipca w Duesseldorfie kolarskim Tour de France. Grupa Sky ogłosiła skład, zbudowany wokół Brytyjczyka Chrisa Froome'a, który będzie walczyć o czwarty triumf w Wielkiej Pętli.

Kwiatkowski w składzie Sky na Wielką Pętlę

Głównymi pomocnikami Froome'a na górskich etapach będą jego rodak Geraint Thomas oraz Hiszpan Mikel Landa, dwaj niefortunni współliderzy ekipy Sky w majowym Giro d'Italia. Ich szanse na odegranie w wyścigu we Włoszech istotnej roli pogrzebała kraksa, spowodowana przez jednego z policjantów na motocyklu podczas dziewiątego etapu. Dyrektor sportowy Dave Brailsford zrezygnował z wystawienia Brytyjczyka Iana Stannarda i Holendra Wouta Poelsa. Ten ostatni był ważnym ogniwem drużyny brytyjskiej w ubiegłorocznym Tour de France, ale w tym sezonie długo zmagał się z kontuzją kolana, a na

rower powrócił dopiero na początku czerwca. W składzie Sky znaleźli się ponadto Kolumbijczyk Sergio Henao, zwycięzca Paryż-Nicea, Brytyjczyk Luke Rowe, a także trzech bardzo doświadczonych zawodników, wspierających Froome'a w poprzednich edycjach Tour de France: Niemiec Christian Knees, Białorusin Wasyl Kiryjenka oraz Hiszpan Mikel Nieve. „Wygrać Tour de France to wielkie wyzwanie, ale wygrać po raz czwarty to byłby wyczyn znakomity. Chris jest w dobrej formie, jest gotowy do walki” – powiedział Brailsford. Froome triumfował w Tour de France w 2013, 2014 i 2016 roku.

Dla 27-letniego Kwiatkowskiego, który w Krokowej zdobył tytuł mistrza Polski w jeździe indywidualnej na czas, będzie to czwarty w karierze Tour de France, a pierwszy w barwach brytyjskiej grupy. Startował we Francji w latach 2013-15 jako zawodnik belgijskiej ekipy Omega Pharma-Quick Step (w ostatnim sezonie Etixx-Quick Step). Najlepiej wypadł w swoim debiucie, zajmując w klasyfikacji generalnej 11. miejsce. Skład ogłosiła niemiecka grupa BoraHansgrohe. Jednym z liderów zespołu, obok mistrza świata Słowaka Petera Sagana, będzie Rafała Majka. Obok niego na starcie Wielkiej Pętli staną Maciej Bodnar i Paweł Poljański. «

Klich piłkarzem Leeds United Mateusz Klich został piłkarzem Leeds United. Z występującymi na zapleczu angielskiej ekstraklasy „Pawiami” związał się trzyletnim kontraktem. Nie ujawniono kwoty jaką za 27-letniego pomocnika klub zapłacił holenderskiemu Twente Enschede.

693-MAKIETA 4 68-73.indd 71

– Jestem bardzo szczęśliwy z pozyskania przez Leeds. Nie mogę się już doczekać, kiedy zagram w słynnej białej koszulce. Ekscytuje mnie perspektywa sprawdzenia swoich umiejętności w Championship. W poprzednim sezonie klub był blisko awansu do Premier League

i mam nadzieję, że teraz się to uda – powiedział Klich, cytowany przez oficjalną stronę internetową klubu. W poprzednim sezonie w 29 meczach Eredivisie zdobył dla Twente sześć goli. Na koncie ma dziesięć występów i jedną bramkę w seniorskiej reprezentacji Polski.

26/06/2017 17:19:35

072

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

693-MAKIETA 4 68-73.indd 72

26/06/2017 17:19:37

073 RAK

SKORPION

RYBY

Twoje sprawy zawodowe trochę się komplikują. Będą wymagały zdecydowanie więcej wysiłku i pomyślunku niż dotychczas. Chwilowo podporządkuj swoje życie pracy. Nie bój się podejmowania odważnych i ryzykownych decyzji. Jeśli zostaniesz zauważony, Twoja pozycja będzie silna.

W Twoim związku zapanuje atmosfera miłości i przyjaźni. Będziecie się świetnie rozumieć, wreszcie spokojnie wyjaśnicie sobie ostatnie nieporozumienia. Zorganizujcie wspólnie romantyczną kolację, tak abyście przypomnieli sobie Wasze emocje, które Was połączyły.

Powinieneś bardziej skoncentrować się na sobie i najbliższych. Choćby na weekend oderwij się od wszystkich życiowych problemów i poświęć czas rodzinie. Zróbcie wspólnie coś wesołego, pogadajcie ze sobą, pójdzie na spacer. Takie chwile są Wam bardzo potrzebne.

LEW

STRZELEC

BARAN

Nie możesz liczyć na taryfę ulgową, gdyż gwiazdy szykują Ci pracowity okres. Będziesz pochłonięty pracą i zajęty obowiązkami rodzinnymi. Nieświadomie pomożesz komuś rozwiązać bardzo ważny dla niego problem. To sprawi, że zyskasz dozgonną wdzięczność i przyjaźń.

Przed Tobą dobry okres na podejmowanie ważnych decyzji, zwłaszcza w sprawach sercowych. Jeśli odpowiednio się wsłuchasz w swoją intuicję, ona podpowie Ci, co jest dla Ciebie dobre i jak powinieneś postąpić. Nie zaniedbuj przeziębienia, łatwo może się przerodzić w coś poważniejszego.

Mimo, że dobrze Ci było do tej pory samemu, zapragniesz mieć koło siebie towarzysza życia. Otaczają Cię osoby, którym na Tobie zależy, wystarczy, że dobrze się rozejrzysz i wsłuchasz w swoje serce. Ono będzie teraz Twoim najlepszym doradcą.

PANNA

KOZIOROŻEC

BYK

Będziesz aktywny i pełen chęci do wprowadzania zmian w swoim życiu. Zechcesz się dokształcać, rozszerzać swoje umiejętności, bądź zaczniesz trenować nową dyscyplinę sportu. Najważniejsze jest, abyś każdą rzecz robił z zaangażowaniem i oddaniem, a sukces przyjdzie niebawem.

Jesteś coraz bardziej zestresowany i zmęczony, przez co masz tendencję do wdawania się w konflikty. Uważaj, bo łatwo możesz zepsuć swoje dobre relacje ze współpracownikami. Powinieneś zadbać o odpowiedni relaks, najlepiej na świeżym powietrzu.

Uda Ci się wszystko, ponieważ Twoja siła fizyczna i psychiczna będą się uzupełniały. Śmiało ruszaj realizować odważne pomysły i wymagające wysiłku sprawy, gdyż zmęczenie Ci nie grozi. Kwestia, której ostatnio bardzo się bałeś, ma teraz dużą szansę powodzenia.

WAGA

WODNIK

BLIŹNIĘTA

W domu zapanuje napięta atmosfera. Będziecie skorzy do kłótni i czepiania się o drobiazgi. Nie bądź jednostronny i nie obwiniaj o wszystko partnera. Ty także nie jesteś bez winy. Tylko spokojna rozmowa, pozwoli Wam na oczyszczenie atmosfery. Wyjdź z inicjatywą pierwszy.

Masz szansę przeżyć płomienny romans. Udzielaj się towarzysko i miej oczy szeroko otwarte, a spotkasz tę właściwą osobę, z którą od razu poczujesz silne przyciąganie. Nie zastanawiaj się nad tym, co będzie potem. Działaj instynktownie, a niczego nie pożałujesz.

Powinieneś zwolnić tempo. Zatrzymaj się na chwilę i daj sobie czas, abyś przemyślał kłopotliwe sprawy. Nie wahaj się, aby porozmawiać z przyjacielem, przedstawi Ci sytuację w innym świetle. Najważniejsze jest teraz, żebyś nie podejmował żadnej decyzji pochopnie i bez namysłu.

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

693-MAKIETA 4 68-73.indd 73

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

26/06/2017 17:19:38

074

OGŁOSZENIA drobne

693-MAKIETA 5 74-100.indd 74

26/06/2017 17:18:00

075

693-MAKIETA 5 74-100.indd 75

26/06/2017 17:18:02

076

OGŁOSZENIA drobne

693-MAKIETA 5 74-100.indd 76

26/06/2017 17:18:05

077

693-MAKIETA 5 74-100.indd 77

26/06/2017 17:18:09

078

OGŁOSZENIA drobne

693-MAKIETA 5 74-100.indd 78

26/06/2017 17:18:12

079

693-MAKIETA 5 74-100.indd 79

26/06/2017 17:18:15

080

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

693-MAKIETA 5 74-100.indd 80

26/06/2017 17:18:17

081

693-MAKIETA 5 74-100.indd 81

26/06/2017 17:18:19

082

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

693-MAKIETA 5 74-100.indd 82

26/06/2017 17:18:22

083

693-MAKIETA 5 74-100.indd 83

26/06/2017 17:18:25

084

OGŁOSZENIA INNE

693-MAKIETA 5 74-100.indd 84

26/06/2017 17:18:27

085

693-MAKIETA 5 74-100.indd 85

26/06/2017 17:18:29

086

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

693-MAKIETA 5 74-100.indd 86

26/06/2017 17:18:30

087

693-MAKIETA 5 74-100.indd 87

26/06/2017 17:18:32

088

OGŁOSZENIA usługi

693-MAKIETA 5 74-100.indd 88

26/06/2017 17:18:33

089

693-MAKIETA 5 74-100.indd 89

26/06/2017 17:18:35

090

OGŁOSZENIA usługi

693-MAKIETA 5 74-100.indd 90

26/06/2017 17:18:36

091

693-MAKIETA 5 74-100.indd 91

26/06/2017 17:18:38

092

OGŁOSZENIA usługi

693-MAKIETA 5 74-100.indd 92

26/06/2017 17:18:40

093

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

693-MAKIETA 5 74-100.indd 93

26/06/2017 17:18:42

094

OGŁOSZENIA drobne > Catford pokoj jedynka w

jak zamieścić

czystym domu dla kogos kto ceni sobie spokoj po wiecej info prosze dzwonic 07581443063

ogłoszenie

> Catford pokój jedynka w

czystym domu 95 tyg wszystkie media wliczone po więcej info prosze dzwonic 07581443063

UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 9.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 9.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 9.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

693-MAKIETA 5 74-100.indd 94

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

> Dollis Hill jedynka do

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

> Acton Vale przy Uxbridge Road duzy pokoj ogrod parking TV inter. 07875024389. > Alperton 1 osobowy pokoj do wynajęcia blisko stacji Alperton tel 07783385257 > Barnet, NW9 6EY, 2 bed mieszkanie na 2 pietrach. £1200/ mies. Podwojna sypialnia, pojedyncza sypialnia, salon, kuchnia, lazienka z wanna. Dostepne od 8 sierpnia. 02088851890, 07436582103

wynajęcia na Dollis Hill. NW10 Dom z ogrodem. 2 lazienki .W domu razem 4 osoby Blisko stacja metra i Willesden Bus Garage. Duzo busow. Dla Pa 07702795715

> Duża jedynka, bardzo dobre

warunki i nowe meble. zapraszamy osoby szanujące czystość i spokój. wszystkie rachunki wliczone. zapraszamy przyjdź i zobacz 07912356260

> Earlsfied witam, moja

kolezanka wyprowadza sie z mieszkania na Earlsfied i poszukuje rodziny lub pary ktora chciałaby wynająć 2 pokojowe mieszkanie. Szczegóły pod nr tel. 07772653925

> East Acton pokoj jedynka do wynajecia na East Acton blisko stacji Metra. Z internetem. Rachunki wliczone. Wiecej pod numer 07984222361

> Edgware, HA8 9QG, Podwojny > Bounds Green, N22 8NW,

Pokoj jedynka £120/tydz. Pokoj w 3 bed mieszkaniu na Palmers Green. Blisko sklepow i parku. Od zaraz. 02088851890,07436792779.

> Bounds Green, N22 8NQ, Studio/1 bed - £975/mies. Podwojna sypialnia, duza kuchnia z jadalnia, lazienka z wanna, patio. Bardzo dobra kondycja. Dostepne od 3 lipca. 02088851890, 07436792779, 07436582103 > Bounds Green: wynajmę pokój dwuosobowy w czystym ,spokojnym domu od zaraz, £ 130 rachunki wliczone, tydzien depozytu. 079 12 997626

pokoj z rachunkami - £135/tydz. Ladny pokoj, wlasna lodowka, wszystko nowe. 02088851890.

> Edgware, HA8 9QG, Pokoj z

lazienka, £715 z rachunkami, z wyjściem na ogrod. Podwojny pokoj, łazienka, lodówka, rachunki wliczone, internet w cenie. Polecamy. 02088851890.

> Edmonton Green jedynka do wynajęcia w domu z ogrodem, darmowy parking, dwie osoby w domu Edmonton Green 07894460379 adamjezyk@ yahoo.co.uk

> Forest Hill Wynajmę pokój

26/06/2017 17:18:43

095 jedynke od zaraz Forest Hill blisko Overground oraz busy 185/171/75. Dom z ogrodem w domu panuje mila rodzinna atmosfera. 100/tyd +2tyg depozyt 07450653772

> Hanwell 2 Osobowy pokój dla

1 osoby bardzo dobre warunki dla chłopaka 07766118470

> Hounslow Witam mam do

wynajęcia dużą dwójkę dla jednej osoby na okres wakacji od 15.07 do końca sierpnia na Hounslow. 100tyg + tydzień depozytu. 07967810998

> Isleworth wynajme pokój

dwuosobowy w Isleworth. Stacja metra Osterley, stacja Isleworth (10 minut) Dom z ogrodem. Nowa wykladzina, calosc prosto po remoncie 07460150555

> Jedynka do wynajęcia od

zaraz. Pokój w domu z ogrodem dla ludzi ceniących sobie spokój i porządek. Rachunki wliczone i środki czystości wliczone. 07912356260

> Ładny duży pokój dwójka salon kuchnia duża ogrod zadbany Ewa 07466571679 parking na samochód ł150 tydz dwie osoby używa łazienkę zapraszam

> Ładny duży pokój salon duża

kuchnia zadbany ogród Ewa 07466571679 Piotr 07745743334 parking na samochód ł150tydz łazienke uzywa 2 osoby zapraszam osoby lubiące spokój i porządek

> Manor House N4 1RJ, -

Pojedynczy pokoj £95/ tydz. tydz + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepny od zaraz. 02088851890.

> Palmers Green, N13 6HB,

£1690/mies. 3 Pokojowy Dom,3 sypialnie, osobno salon, nowa wyremontowana kuchnia, lazienka z wanna I toaleta. Dostepne od zaraz. 02088851890.

693-MAKIETA 5 74-100.indd 95

> Perivale pokoj dwojka na

Perivale dla pary lub jednej osoby w czystym i spokojnym domu. Blisko do stacj Perivale. Mozliwosc korzystania z polskiej TV. Cena £120 07738490020

> Stretham Common Jedynka

do wynajęcia w czystym domu z tarasem! 5 min piechota od stacji Stretham Common! £100 tyg + 2 tyg depozytu Natalia 07707494484

> Streatham Common ladna i

znajdują sie dwa pokoje i zamieszkuje tylko jedna osoba w domu. 07405106704

> Wynajmę pokój dwójkę dla

pracującej pary lub dziewczyny, Blisko, sklepów, metra i przstanków. £80 za jedną osobę i £120 za parę 07438098467

mieszkania szukam

sloneczna jedynka typu box. W domu internet i zadbany ogrod. Blisko stacja Streatham Common i polskie sklepy. Pokoj w pelni wyposazony. Cena £90 tyg. 07828449723

> Tottenham Hale N17

wynajme jedynke 90 f w spokojnym domu z ogrodem możliwość podlaczenia internetu depozyt 2 tygodnie dobre polaczenie metrem, 07533968808

> Tottenham Hale, N17 6PE, 1

bed - £975/mies – Podwojna sypialnia, salon z kuchnia, lazienka z wanna. Dostepne od 24 lipca. 02088851890, 07436792779, 07436582103

> Wood Green N22 wynajme

Mala jedynke 90 f w spokojnym domu z ogrodem możliwość podłączenia Internetu depozyt 2 tygodnie dobre polaczenie z met 07884210262

> Wood Green, N22 6AJ, Bedsit,

£1

SMS:

81616 KOD: 02

General Warehouse Operatives required for ongoing work in North, South and East London, Essex and Harlow Good Rates of Pay English Required 07961070448 info@ elitecls.co.uk

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

> Poszukuję pokoju dla pary od 28 / 29 lipca na pobyt minimum 3miesiące. Interesuje mnie wynajem w Haverhill. lidkaok@gmail.com

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

Firma budowlana Sara-Int Ltd zatrudni pracowników ogólnobudowlanych oraz stolarza budowlanego. Wymagane doświadczenie w uk. Zainteresowane osoby proszę o kontakt pod numerem 07972022515 (Darek).

Zatrudnimy kierowców posiadających prawo jazdy kategorii C + CPC. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt. 07895608816

Firma Budowlana poszukuje osoby na stanowisko Foreman. Wymagane doświadczenie w prowadzeniu projektów budowlanych w UK. Zainteresowane osoby prosimy o przeslanie swojego CV na e-mail: renovations@saraint. co.uk

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

£125/tydz rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepny od zaraz. 07436582103.

> Wood Green, N22 8LT, Studio

Flat-£675/mies. Podwojna sypialnia z aneksem kuchennym, lazienka z wanna, przedpokój z wbudowana szafa. Blisko sklepów i transportu. Od zaraz.02088851890, 07436582103

> Wynajme duza dwojka dla pary

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

za 150f lub jednej osoby za 120 + tydzień depozytu. W mieszkaniu

26/06/2017 17:18:44

096

OGŁOSZENIA drobne

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

> Poszukuje doświadczonego

kierowcy z prawa jazdem kategorii C. Kontakt: 07775590599

> Piekarz z doświadczeniem do angielskiej piekarni na obrzeżach Londynu. £10-£12 na godz. 45 godz tyg. CV przeslac mailem. eclpraca@tiscali.co.uk

£1 > Head Baker/team leader z doświadczeniem na produkcji i zarzadzaniem ludzim do angielskiej piekarni. Stawka w zależności od doświadczenia CV przeslac mailem. eclpraca@tiscali.co.uk > Praca na sprzątaniach od zaraz

w centrum Londynu stawka minimalna mile widziane doświadczenie prosze o kontakt na email cleaners-londyn@wp.pl

> Piekarz z doświadczeniem na obrzeżach Londynu £10 na godz. Zmiany od 3:00 rano lub od 21:00 45-50 godz tyg. Pokoj £100 na tydzien CV prosze przesłać mailem eclpraca@tiscali.co.uk 02081239017

693-MAKIETA 5 74-100.indd 96

> Piekarz z doświadczeniem nad morzem.£22,000 na rok plus nadgodziny w sezonie okolo £2000 w lipcu i sierpniu. pokoj £200 na miesiąc. cv przesłać mailem eclpraca@tiscali.co.uk 02081239017 > Przyjme krawcowa z doswiadczeniem do zakladu krawieckiego 7877064720 > Full or part Time hairdresser to work in salon in tooting telephone Vera at salon 02086725619 or mobile 07813484218 > Poszukujemy Modeli i Modelki w wieku od 3 do 65 do pracy w Londynie. Wysokie zarobki! Nabór do katalogów. Wyślij swoje aktualne zdjęcie na infotalentuk@ gmail.com > Pracowita pomoc kuchenna w restauracji w centralnym Londynie potrzebna od zaraz Full time .Praca w godzinach wieczornych .Dzwon po 12 : Piotr 07793469726 > Poszukujemy osoby chętne do

sprzątania restauracji w miejscowości Hitchin w godzinach wczesno porannych, 30godz tyg/£7.50 na godz 07525836850

> Kkierowcy kat C - stala praca w Didcot. £34000 rocznie, wymagany komunikatywny angielski, praca po zdaniu assessmentu. piotr@aligra.co.uk 07590964000 > Praca dla dziewczyny w barze w klubie żeglarskim na Hammersmith. £7.50-£7.75 p/hr. Angielski wymagany, flexible hrs manager@ linden-house.org > Head Baker/team leader z

doświadczeniem na produkcji i zarzadzaniem ludzmi do angielskiej piekarni. Stawka w zależności od doświadczenia CV przesłać mailem. eclpraca@tiscali.co.uk

> Potrzebny malarz dekorator z doświadczeniem. Poszukuje osoby solidnej. NIN, UTR i konto w banku

sa niezbędne. Możliwość długiej współpracy. 07834365128

> Freedom Construction poszukuje wykwalifikowanego i doświadczonego plastrarza / ekipe plastrarzy na budowe. (Hackney / Clapton) info@ freedomconstruction.co.uk > Witam, szukam pracowników do domu opieki nad starszymi osobami 07872878799 > Praca w hotelu - Queens Way, sprzątanie pokoi, legalna kontrakt, 7.50 £/h. Niewymagana znajomość języka angielskiego (sami Polacy). Wypłaty co 2 tygodnie. 07944650718 > Sprzedawca w smażalni ryb / delikatesach rybnych w Szkocji w turystycznej miejscowości z mieszkaniem. Dobry angielski. Praca sezonowa do października. eclpraca@tiscali.co.uk 02081239017 > Kucharze do sieci włoskiej restauracji pizza /pasta z rożnym poziomem doswiadczenia. stawka w zaleznosci od doswiadczenia. Miejsce :Londyn eclpraca@tiscali. co.uk 02081239017 > Kucharz do café w Oxfordshire przy obsłudze śniadań i prostych posiłków obiadowych z zakwaterowaniem. Angielski komunikatywny. stawka £8.50+napiwki CV mailem. eclpraca@tiscali.co.uk 02081239017

praca szukam

SMS:

> Szukam pracy do opieki nad osobami starszymi, chorymi wymagającymi stalej opieki, długoletnie doświadczenie . 07424768324 > Praca szukam 07734414495 master plaster szuka pracy plastrowanie Marcin i Robert 07734414495 > Stolarz szuka pracy na cene wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie, unity tv, regaly, sprey schody itp. Workshop tel.07988683016 > Elertryk 10 let doświadczenia w uk mobilny odpowiedzialny bez nałogów szuka prac na cene ew. dniówki nowe instalacje naprawy przeróbki fuseboxy certyfikaty. 07918403120 > Elektryk 14 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481 > Solidny tynkarz i Ogolnobudowlaniec bez nałogów szuka pracy.tel.07925421799. > Elektryk szuka pracy. Instalacje domowe. Fuseboxy. Automatyka CH /HW. Certyfikat NICEIC. Insurance. 12 lat w Londynie. Krzysztof 07724271488

sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

81616 KOD: 04

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

> Elertryk 10 let doświadczenia

w uk mobilny odpowiedzialny bez nałogów szuka prac na cene ew. dniówki nowe instalacje naprawy przeróbki fuseboxy certyfikaty. 07918403120

Sprzedam bardzo dobrze prosperującą restaurację w zachodnim Londynie ,więcej informacji udzielę telefonicznie 07466693826

26/06/2017 17:18:44

097 > Duzy słownik naukowo techniczny gb =pl. nowy 2-utomowy.okazja. £45.00 tel. 07523510272 > Podreczniki, cd i slowniki do nauki hiszpanskiego, francuskiego, wloskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272 > Zawartosc domu rodzinnego: do stolowego, kuchni, dziecinnego. wysoka jakosc. zapraszamy. zachodni londyn. tel. 07523510272

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

> Kulturalna, inteligentna i sympatyczna Pani pozna Pana w wieku 58 – 62 lat, młodszym Panom dziękuje za zainteresowanie 07895408575

inne SMS:

81616 KOD: 09

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

> Szukam taniego transportu w

okolice Tarnowa mam kilka rzeczy do zabrania z Londynu prosze o kontakt Tel 07919016887

zdrowie zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon.dylewski@gmail. com Kompleksowa księgowość, Rozliczenia podatku VAT i korporacyjnego, Rozliczenia działalności i CIS, Prowadzenie listy płac, Planowanie podatku VAT. Zadzwoń! http:// pl.best4business.com/ Polska Firma Elektryczno-Hydrauliczna z 15 letnim doświadczeniem na angielskim rynku. Posiadająca certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Nasze prace wykonujemy zgodnie ze standardami obowiązującymi w UK. 07707717053

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Najtańsze przeprowadzki i przewozy lokalne (Londyn), międzymiastowe (cale UK) oraz Polska - AngliaPolska także przewozy wszelkich przesyłek (paczek, mebli, gabarytów, itp) Cotygodniowe wyjazdy do Polski. Sprawdź opinie fb:MarioRemTrans 077225600744 mario. remtrans@gmail.com zapraszamy 24/7

telewizja satelitarna

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+ Zestawy na umowę i kartę Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep Ealing:02088101577 Sklep Northolt:02082033162 Instalacje:07779631401 www.polskatelewizja. co.uk

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 94

Kursy Kosmetyczne i Stylizacji Paznokci Po Polsku. Promocje Wysoki Poziom, Akredytowane Certyfikaty! Idealne na rozpoczęcie nowej kariery zawodowej. Szczegóły na www. PolskieKursy.co.uk tel.07752567620

693-MAKIETA 5 74-100.indd 97

Parapsychology, Jasnowidz I Duchowy Uzdrowiciel pomoże w problemach w związkach, podczas rozprawy sadowej, pozbyć się pecha i usunąć negatywna energie oraz powstrzyma twojego partnera przed zdrada i inne Malik: 07932931946

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

26/06/2017 17:18:45

098

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

693-MAKIETA 5 74-100.indd 98

26/06/2017 17:18:47

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

693-MAKIETA 5 74-100.indd 99

099

26/06/2017 17:18:49

0100

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

693-MAKIETA 5 74-100.indd 100

26/06/2017 17:18:51