Cooltura Issue 720 by Cooltura

LETNIA ZADYMA W ŚRODKU ZIMY

720-MAKIETA 1 01-31.indd 1

P O L I S H W E E K LY o _ (

1 720)

4 stycznia 2018

29/12/2017 16:46:40

720-MAKIETA 1 01-31.indd 2

29/12/2017 16:46:42

720-MAKIETA 1 01-31.indd 3

29/12/2017 16:46:46

TEMAT NUMERU Joanna Karwecka

Gorąca zadyma w Londynie W niedzielę 14 stycznia Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy po raz kolejny zagra na całym świecie, tym razem dla wyrównywania szans w leczeniu noworodków. W samej Wielkiej Brytanii zarejestrowanych jest 25 sztabów. Ten największy, w Londynie, zaprasza w tym roku na dwa duże wydarzenia – dla dzieci i dla dorosłych.

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 4

29/12/2017 16:46:48

MUZYCZNE UDERZENIE NA CLAPHAM Po raz kolejny Orkiestra zagra w pięknym wiktoriańskim wnętrzu The Clapham Grand. Program będzie napięty. Zagra 8 zespołów, których czas został wyliczony co do minuty – chociaż Orkiestra jest żywiołowa, a finały spontaniczne, to organizatorzy nie mogą pozwolić sobie na żaden poślizg. - Drzwi otwieramy o 15.00, a już pół godziny później na scenę wyjdzie pierwszy zespół – opowiada Adrian Grycendler , koordynator muzyczny WOŚP – Unitra. Chłopaki grają metal lat 80., zakładają peruki, mają fajną scenografię, robią czad! Po nich pojawią się jeszcze dwa polskie zespoły, które grają tutaj w Wielkiej Brytanii: Bad Solution i Hot For Doom. – Zaczynamy więc ciężko i metalowo, a potem będziemy czilować – dodaje Adrian. – Swój funkowy set z nowej solowej płyty zagra Glenn Zen „GlennSkii” Meyer, znany na pewno z kawałka „Ciągnik”, który nagrał jeszcze z zespołem Blenders. Główny punkt programu, czyli światełko do nieba rozbłyśnie w pełnej synchronizacji ze sztabami w Polsce – o 19.00. Na scenie pojawi się wtedy gitara akustyczna, a publiczność z całej siły i jeszcze jeden ton głośniej zaśpiewa „Niech rozbrzmiewa w dzień i w nocy”. A potem już muzyczna uczta, szczególnie dla fanów reagge. Dwie gwiazdy wieczoru i goście specjalni. – Vavamuffin i Paprika Korps, czyli dwa zespoły, które dają gwarancję estetyki muzycznej i tego, że wszystko, co usłyszymy, będzie na wysokim poziomie – zapewnia Adrian. – A ponieważ nie chcieliśmy robić festiwalu reagge, to te dwa zespoły rozdzieli mocny koncert rockowy w wykonaniu Niki Boon i jej muzycznych gości – Mariusza „Noska” Noskowiaka, perkusisty zespołu Blenders i Renaty Przemyk. Imprezę poprowadzi Nika Boon i Maciej Orłoś, który specjalnie z tej okazji przyjeżdża do Londynu. 60 TYSIĘCY SERDUSZEK DO ROZDANIA – To już siódmy duży, oficjalny finał w Londynie – wspomina Ania Cieciorska, tegoroczna koordynatorka WOŚP w Londynie. – Ale już wcześniej orga-

nizowane były mniejsze imprezy. Organizacja imprezy WOŚP w Londynie jest logistycznym wyzwaniem. Nie tylko z powodu skali. Przy tak dużych koncertach w Polsce zwykle angażują się władze miast i najróżniejsze organizacje, które wspierają finał logistycznie i finansowo. Polscy londyńczycy zdani są natomiast tylko na siebie i na sponsorów. A w zasadzie nie tylko londyńczycy – w tym roku działają tu osoby z Luton, a pod swoimi skrzydłami mają debiutujący sztab z Milton Keynes. Sztab 26. Finału został założony przy polskiej szkole im. Janusza Korczaka na Wembley. – W naszej szkole szukamy idei, które łączą ludzi i które działają poza podziałami – tłumaczy nauczycielka i koordynatorka części dziecięcej, Anna Budzińska. – Uważam, że WOŚP jest właśnie taką ideą i dlatego warto się przyłączać do tej akcji. Razem z orkiestrą „zagra” 250 wolontariuszy z różnych krajów i w różnym wieku. Najmłodszy ma kilka miesięcy! W Londynie bez specjalnego pozwolenia nie można kwestować na ulicy, dlatego wolontariuszy z czerwonymi serduszkami będzie można spotkać m.in. w polskich sklepach, ośrodkach kulturalnych i pod polskimi kościołami. Poza tym w WOŚPowy weekend będzie można pójść na kilka imprez dodatkowych – do Klubu Orła Białego, Pyzy, Polskiego Ośrodka w Lewisham i do Mikrus Polish Music Club, i tam też wrzucić pieniądze do charakterystycznej puszki. – Ale żeby trochę dać znać Anglikom, że my tutaj jesteśmy i że taka fajna sprawa się dzieje – mamy paradę samochodów klasycznych – zapewnia Ania Ciecierska. – Z północnego Londynu, odwiedzając po drodze specjalne, przygotowane dla dzieci wydarzenie, potem przez >> Parliament Square i Trafalgar Square, przejedzie parada organizowana przez Klasyczną Polonię, a w niej między innymi „maluchy” i Warszawy. >>

Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 5

| Cooltura | 05

29/12/2017 16:46:49

Nie wiadomo, który z WOŚPowych sztabów zaczął „challenge” na Facebooku. Polega on na nominowaniu sztabu, który ma przekazać innemu jeden ze swoich fantów przeznaczonych na licytację. Londyn tym sposobem wzbogacił się o książkę kucharską z podpisem Magdy Gessler. A wysłał dalej, do Dublina, New Port i Frankfurtu dwa ręcznie robione serca Orkiestry i skrypt pierwszego odcinka „Na dobre i na złe” z podpisami artystów. W czasie imprezy w Clapham Grand będzie licytowanych co najmniej 60 gadżetów. Licytacje poprowadzi Kamil Osięglewski, który przyjedzie specjalnie na ten wieczór z Wali Północnej. – Liczba rzeczy na licytacje zwiększa się zawsze w czasie samego finału – tłumaczy Kamil. – W zeszłym roku na przykład podszedł do mnie pan i powiedział, że przekazuje na licytacje możliwości uczestniczenia w wyścigach samochodowych.

AKADEMIA PANA KLEKSA NA GREENFORD Specjalne wydarzenie zorganizowane dla dzieciaków będzie można znaleźć w Greenford Hall. Cyrkowa Akademia Pana Kleksa potrwa 4 godziny, od 12.00. Sala na Ealing jest nowa i przestronna, z podjazdem i miejscem na wózki. Atrakcje będzie widać już na zewnątrz – pokaz gigantycznych mydlanych baniek oraz dwa samochody z klasycznej parady, które będą częścią niespodzianki przygotowanej dla najmłodszych. W rolę Pana Kleksa wcieli się Kamil Lemieszewski. Akademia będzie uczyć elementów magii, kleksografii, dekorowania tortów i babeczek. Będzie można wziąć udział w warsztatach plastycznych i gry na instrumentach etnicznych. A na koniec wszyscy adepci będą wyklejać wielkie serce z guzików. – O 16. zrobimy najgłośniejsze światełko do nieba – mówi Anna Budzińska. – Przecież dzieci mają tyle energii! Fajnie się dzieje, jeśli za tym podążamy. A WOŚP to świetna okazja, żeby dać im przykład, jak pomóc tym, którzy maja trochę mniej szczęścia – zachęca do wzięcia udziału w imprezie. WYZWANIE NA GADŻETY – W tym roku bardzo stawiamy na integrację – międzynarodową, ale też w samej Wielkiej Brytanii, staramy się być w ciągłym kontakcie. Byliśmy już na przykład z wizytą w sztabie w Dublinie – opowiada Anna Ciecierska.

TEMAT NUMERU

Nad Orkiestrą słońce nie zachodzi

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 6

29/12/2017 16:46:51

Tegoroczna aukcja też zapowiada się sportowo. Będzie można kupić między innymi koszulkę z podpisem Kubicy razem z zapasem odżywek od jego sponsorów. Poza tym koszulka Krychowiaka, Szczęsnego, czapkę Formuły 1z autografem Lewisa Hamiltona, lot paralotnią i przejażdżka samochodami od braci Collins. A prawdziwym hitem jest pas od gitary Nila Rogersa artysty, nagrywającego miedzy innymi z Daft Punk, Madonną, Davidem Bowie i innymi, o wartości kolekcjonerskiej. W poprzednim finale udało się zebrać aż 65 tysięcy funtów. Był to dotychczasowy rekord i oczywiście na jego pobicie mają nadzieję organizatorzy tego finału. – Podczas tego koncertu otwiera się w ludziach furtka do charytatywności i fajnego działania – mówi Kamil. – Na aukcje w tym roku dostaliśmy wiersz. Napisała go pani, która wkurzyła się na czarny PR, z którym musi walczyć od jakiegoś czasu Jurek Owsiak. Jest już wydrukowany i oprawiony. Na finał specjalnie z Niemiec przyjedzie lektor, żeby go wyrecytować. Tytuł wiersza to „Owsiakowa Orkiestra”. —

Z Jurkiem Owsiakiem rozmawiała Joanna Karwecka.

Jak idą przygotowania do finału?

Super! Wszystko idzie planowo, nawet wyprzedzamy niektóre terminy. Wszyscy są na pełnych obrotach. Fenomenalna atmosfera panuje wśród ludzi, którzy nas wspierają! A jeszcze biorąc pod uwagę ile osób gra zagranicą – to jest prawie 80 sztabów na całym świecie! W samej Anglii jest ich 25. Kto by pomyślał, jeszcze 10 lat temu, że ludzie będą chcieli to robić wyjeżdżając z Polski.

Pamiętasz, kiedy orkiestra zaczęła grać za granicą? Kiedy organizowaliśmy pierwszy finał u nas to natychmiast odezwał się Nowy Jork. Tam działał Crickiet Club prowadzony przez Leszka Świerszcza. Sprowadzał zespoły z całej Polski do siebie. A przecież 26 lat temu wyjazd do Ameryki miał zupełnie inny wymiar niż dzisiaj! Więc jak on usłyszał, że coś takiego robimy, to postanowił, między innymi z Urszulą i Stasiem Zybowskim, zorganizować finał. Ale spadł wtedy tak duży śnieg, że nikt na imprezę nie dojechał. W końcu zrobił ją tydzień później. >>

Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 7

| Cooltura | 07

29/12/2017 16:46:52

W następnym roku już Nowy Jork i Chicago zrobilły pierwsze finały. I to były takie pojedyncze miejsca gdzie grała zagranica, oczywiście z racji ogromnej ilości Polonii. Kolejne dołączały się powoli, jeszcze zanim nadszedł ten podróżniczy okres dla Polaków. Włączały się różne polskie szkoły. Pamiętam szkołę w Atenach, która przez wiele lat była razem z nami. I organizacje kulturalne z Berlina. Aż przyszedł taki moment, kiedy w sposób naturalny, ci, którzy grali z nami po raz pierwszy lata wcześniej, zaczęli bywać w różnych miejscach na świecie.

Na przykład w Wielkiej Brytanii? No właśnie, takim miejscem, które pokazało, że tych sztabów może być wiele, była Wielka Brytania. Tam było najwięcej Polaków i oni zaczęli działać. Cieszyliśmy się, że są tam 3 sztaby. Teraz jest, aż powtórzę, 25! Każdy, kto tylko ma ochotę założyć taki sztab, zrobić imprezę, może to zrobić. My często powtarzamy, że wynik finansowy bardzo nas cieszy, Polonia zawsze zbiera kilka milionów polskich złotych. To

Polonia zawsze zbiera kilka milionów polskich złotych. To są pieniądze, które się bardzo liczą. Ale też mówimy, że ważniejsze jest, że ludzie się spotykają, że są ze sobą

są pieniądze, które się bardzo liczą. Ale też mówimy, że ważniejsze jest, że ludzie się spotykają, że są ze sobą. Że pokazujemy poza granicami naszego kraju nasze zwyczaje, nie tylko te związane z odwieczną rozmową o naszych pierogach czy bigosie. Dzisiaj nie mamy najlepszej prasy w Europie. Ludzie, dla których Polska jest nadal krajem nieznanym, mogą sobie układać nasz obraz nie do końca zgodnie z rzeczywistością. A tu nagle stykają się z takim wymiarem wolontariatu! I kiedy widzą, w jaki sposób zbieramy w środku zimy pieniądze, jak organizujemy koncerty, jak później dziękujemy przystankiem Woodstock, to najnormalniej w świecie kopara im opada.

Czyli WOŚP stał się ambasadorem Polski na świecie? Porównujemy WOŚP do Imperium Brytyjskiego, nad którym jeszcze do niedawna słońce nie zachodziło. Dziś już nad nim zachodzi, a nad Orkiestrą nie zachodzi. Więc tak, jest absolutnym ambasadorem, bo robią to ludzie. Są miejsca, w których włączają się placówki dyplomatyczne,

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 8

29/12/2017 16:46:56

ale w większości jednak nie. Nawet programowo – mam uczucie. Szkoda bardzo. Ale ludzie dają radę. To jest taki ambasador, który mówi, że bez względu na przekonania, na politykę, na religię, można być z nami. Jeżeli tylko mówimy wspólnym językiem w tym momencie, w tym miejscu, dla tych celów, to chcemy to wykorzystać w stu procentach.

To gdzie, poza Polską, gracie? Zaczynamy w Australii, Nowej Zelandii, jesteśmy na wyspie Bali, jesteśmy w Indonezji, będziemy w Pekinie, w Szanghaju i w Tokio. Jesteśmy w całej Europie, w obu Amerykach. Jesteśmy nawet na biegunie północnym w polskiej bazie polarników. Jesteśmy w Afryce!

Co czujesz, jako sprawca całego zamieszania, kiedy docierają do ciebie informacje z tych wszystkich zakątków świata, o tym, że Wielka Orkiestra gra? To jest abstrakcja trochę. Bo większość tych ludzi znam tylko z maili, fotografii, z opowiadań. To jest też radość, ale ta radość jest zawsze wspólna. Ja w ogóle, wiesz, nie odbieram tego indywidualnie. Cieszę się, że siedzimy tutaj my: 40-osobowy zespół fundacji, który to wszystko koordynuje. I to także Polakom bardzo często mówimy. Pamiętajcie – indywidualnie możecie usiąść i napisać książkę, ale żeby ją wydać, to już musi być zespół. I tak samo tutaj – to jest taki zespołowy wysiłek, więc satysfakcja przeogromna. Ale my się nie wcinamy, kto będzie w Londynie śpiewał, jak będzie organizowany finał. Tam może być disco polo, rock&roll, muzyka country, możecie śpiewać nawet pieśni gregoriańskie – to jest wasza sprawa. Ta samodzielność jest ogromna i to nam się szalenie podoba. Także – nie indywidualnie, ale zespołowo odbieram to w sposób nieprawdopodobnie fantastyczny.

Chciałbyś poprowadzić finał z któregoś z tych sztabów zagranicznych, na przykład tego londyńskiego? Oczywiście! I to się zdarzy prędzej czy później. Podróż samolotem z Londynu do Warszawy to jest pikuś. 4 stycznia lecę do Pekinu, bo dzień później mamy tam finał, a 6 stycznia – w Szanghaju. I tak to wszystko zorganizowaliśmy, że właśnie tydzień przed finałem spotykamy się z Polonią chińską. Więc nie może być tak, że Wielka Brytania i Londyn są z tyłu! Możemy wszystko zorganizować trochę wcześniej i przywieźć do Polski opowieść o tym, jak się bawiliście. Byłem w Londynie już kilka razy, spotykałem się z ludźmi, którzy organizują sztaby i pamiętam, że wszystko tam pięknie działało.

A jakbyś zachęcił tych Polaków w Wielkiej Brytanii, którzy nie dołączyli jeszcze do tego zespołu? Pamiętajcie, że to, co robicie, wraca do was. Bierzecie udział w czymś, co da wam ogromną satysfakcję, bo już kilkadziesiąt dni po imprezie usłyszycie, jaki był finał zbiórki. A za kolejnych kilka tygodni usłyszycie o pierwszych zakupach, a kilka miesięcy później o tym, co się dzieje ze sprzętem orkiestry. Uczestniczycie w czymś, co nie jest tylko chwilą. Najlepsze fundacje działają przecież w najbogatszych krajach świata. To u was w Londynie jest bardzo znany szpital The Great Ormond Street. Bardzo wiele polskich dzieci korzysta z tego szpitala. Ma on fundację, która zbiera rocznie ponad 55 milionów funtów. To dużo więcej niż my. Więc te przykłady zbierania pieniędzy nie idą z biednych krajów, idą z bogatych krajów, idą od was. A do tego możecie wziąć udział w czymś, co zadziwia! Bo ludzie są w szoku. Jak to – zimą tańczycie, śpiewacie, bawicie się, jesteście pełni takiej beztroskiej zabawy. A my przecież ratujemy życie ludzkie, za którym stoją dramaty, za którym stoi płacz i rozpacz rodziców. Bądźcie razem z nami, bo, jak to mówi Jurek Owsiak: Oj, będzie się działo. —

Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 9

| Cooltura | 09

29/12/2017 16:46:57

TEMAT NUMERU Joanna Karwecka

2800 kilometrów, żeby zagrać z Orkiestrą!

Patrycja i Marton mieszkają na Malcie, ale to nie przeszkadza im w zaangażowaniu się w WOŚP w Londynie.

Patrycjo, od kiedy pomagasz w WOŚP? Zaczęłam pomagać, kiedy wprowadziłam się do Londynu w 2012 i chociaż już tutaj nie mieszkam, nie mogę wyobrazić sobie początku nowego roku bez WOŚP. W pierwszym roku zbierałam pieniądze do puszki w jednym z polskich sklepów. Później poznałam niesamowitą ekipę WOŚP i zostałam z nimi do dziś. Przez kilka lat koordynowałam drużynę wolontariuszy i sam finał. A poza tym byłam po prostu na miejscu, żeby zająć się wszystkim, co akurat wymagało uwagi.

Zawsze jest tak, że przyda się każdy z odrobiną wolnego czasu, kto może pomóc w czasie finału lub w jego przygotowaniach. I w ten sposób właśnie pomagam od dwóch lat. Nawet mieszkanie poza Londynem nie jest problemem.

Zawsze jest tak, że przyda się każdy z odrobiną wolnego czasu, kto może pomóc w czasie finału lub w jego przygotowaniach

W jaki sposób pomagacie w tym roku? P: W tej chwili pomagam trochę zdalnie w różnych kwestiach związanych z polskimi zespołami, które zagrają na finale. Ale w związku z tym, że jestem już z WOŚP od kilku lat, wiem, że na pewno znajdzie się dla mnie jakieś zajęcie podczas samej imprezy. Więc czymkolwiek się w tym roku nie zajmę – na pewno będę bawić się super. M: Ja będę wolontariuszem po raz pierwszy i tak jak już Patrycja wspomniała – oboje będziemy pomagać w każdych zadaniach, które spadną na nas w czasie finału.

Marton, co wiedziałeś o Orkiestrze zanim poznałeś Patrycję?

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 10

29/12/2017 16:46:58

Nic. Na Węgrzech skąd pochodzę, nigdy o niej nie słyszałem. P: Powiedziałam Martonowi o WOŚP w zeszłym roku. Dowiedział się wtedy, czym ta organizacja się zajmuje i jak ciężko cała drużyna Orkiestry pracuje na jej sukces.

Długo musiałaś przekonywać Martona, żeby się zaangażował? Tak naprawdę dopiero kilka tygodni temu zdecydowałam się przyjechać do Londynu na tegoroczny finał i od razu wiedziałam, że Marton pojedzie ze mną – dodatkowa para rąk podczas finału zawsze się przydaje. M: Widzę, że Patrycja jest bardzo podekscytowana tym, że jest częścią WOŚP. Zawsze mówiła o tym, że sztab w Londynie jest super. Więc kiedy wspomniała, że chce pojechać do Londynu, żeby pomóc w tegorocznej edycji, pomyślałem – dlaczego by nie? Orkiestra zbiera pieniądze na szlachetny cel, ekipa, z którą współpracuje, zapowiada się świetnie, a sama impreza – nawet lepiej. Więc czemu by nie spędzić jednego weekendu jako wolontariusz?

Jak się czujesz jako obcokrajowiec, który dołączył do polskiej organizacji? To będzie dopiero mój pierwszy finał, więc nie mogę dużo powiedzieć na temat mojego doświadczenia z organizacją samego wydarzenia. Ale na razie widzę, że wszyscy mówią po angielsku, a Patrycja wytłumaczyła mi to, co powinienem wiedzieć, więc nie miałem żadnych problemów komunikacyjnych. Teraz nie mogę się doczekać, żeby dołączyć do reszty ekipy i pomóc w zdobyciu kolejnego finansowego rekordu! —

Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 11

| Cooltura | 11

29/12/2017 16:47:01

wydarzenia

Rosja miała szpiega na Downing Street

Ukraiński tłumacz zwerbowany przez rosyjski wywiad przekazywał Moskwie poufne ustalenia z rozmów prowadzonych przy Downing Street. Zatrzymany w Kijowie Stanisław Jeżow tłumaczył między innymi lipcowe spotkanie Theresy May z premierem Ukrainy Wołomidirem Grojsmanem. Omawiano w jego trakcie sytuację na granicy Ukrainy z Rosją. Jak podaje „The Times”, Jeżow został zwerbowany podczas pracy w Waszyngtonie. Sprawę ujawniono w dniu pierwszej od pięciu lat wizyty brytyjskiego ministra spraw zagranicznych w Moskwie. Boris Jonson ostrzegł w jej trakcie Rosję przed kontynuowaniem wrogich działań wobec państw Zachodu, ale zachęcił jednocześnie do współpracy w obszarach wspólnych interesów. —

Na wiosnę czeka nas podwyżka council tax

W tym roku zamknięta zostanie połowa komisariatów. Zostanie tylko po jednym na dzielnicę. Liczba policjantów

Mer Londynu przedstawił

zmaleje o ponad 3 tys., a to wszystko

propozycję podniesienia swojego

w okresie niespotykanego wzrostu prze-

udziału w podatku od nieruchomości

stępczości i zagrożenia kolejnymi zamacha-

o najwyższą dopuszczalną prawem

mi terrorystycznymi.

stawkę. Przeciętny podatek za mieszka-

Propozycja podwyżki znajdzie się

nie w kategorii D może wzrosnąć o 14

w projekcie budżetu na ten rok; budżet

funtów miesięcznie.

zostanie jeszcze poddany konsultacjom.

Sadiq Khan tłumaczy, że nie ma innego wyjścia. Po ograniczeniu rządowych dotacji brakuje pieniędzy na policję i straż pożarną.

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 12

29/12/2017 16:47:04

Nยบ 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 13

| Cooltura | 13

29/12/2017 16:47:05

Brexit Konsultacja merytoryczna dr Matt Badcock

Zacznijmy od najnowszego osiągnięcia Wspólnoty: co z umową o roamingu?

Umowa, która zakłada, że nie płacimy roamingu w rozmowach do krajów Unii została zawarta przez kraje członkowskie i prawdopodobieństwo, że Wielka Brytania zostanie jej stroną jest niewielkie. Wpłynie to między innymi na poziom ochrony praw konsumenckich w dziedzinie telekomunikacji. Co również istotne i pewnie bardziej odczuwalne – ceny rozmów i mobilnego Internetu za granicą znowu wzrosną.

Co jeszcze podrożeje? Przesyłanie paczek? Najprawdopodobniej. Zmiany ceł mogą uderzyć w małe przedsiębiorstwa, które teraz się tym zajmują, co wpłynie na ich konkurencyjność na rynku i opłacalność biznesu. Wzrosną też pewnie ceny produktów w polskich sklepach, bo będą one odzwierciedlać nowe cła. A kolejki na granicach mogą poskutkować tym, że niektórych produktów nie będzie można w ogóle przewozić.

Koniec tanich lotów? Ruch bezwizowy, wolny przepływ osób i dóbr, umowa o otwartym niebie, rozmowy bez roamingu. Czy po Brexicie coś nam z tego zostanie? Z dr Kathy Burrell z uniwersytetu w Liverpoolu rozmawiała Joanna Karwecka.

No właśnie, przekraczanie granicy. Jak to doświadczenie zmieni się dla podróżujących? Niezależnie od tego, co zostanie ustalone, zmienić się mogą dokumenty, z którymi będziemy podróżować oraz poziom kontroli przy przekraczaniu granicy. Osoby, które wjeżdżają do Wielkiej Brytanii będą też pewnie częściej zatrzymywane przez służby celne. Porty będą zdecydowanie bardziej zatłoczone. Kontrole paszportowe, sprawdzanie pasażerów i ładunków – to wszystko będzie odbywać się bardziej szczegółowo, a przez to będzie zajmować więcej czasu. Na lotniskach natomiast możemy spodziewać się nowych rozróżnień między pasażerami. Poznamy je dopiero w trakcie negocjacji. Zależeć one mogą od tego, jak wysokie jest zagrożenie niechcianej emigracji z danego kraju.

Co z liniami lotniczymi? Czy bez problemu będziemy mogli korzystać z tanich lotów?

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 14

29/12/2017 16:47:06

Tu pojawia się wiele problemów. Żeby firmy takie jak Ryanair czy WizzAir mogły latać między Wielką Brytanią a UE trzeba będzie rozwiązać kilka ważnych kwestii. Przede wszystkim – zdecydować o roli Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) i Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (European Aviation Safety Agency, EASA). Te dwie instytucje są kluczowe, jeśli chodzi o funkcjonowanie Wspólnego Europejskiego Obszaru Lotniczego (European Common Aviation Area, ECAA), czyli jednolitego rynku w lotnictwie, gwarantującego wolność na niebie dla jego członków.

Zmiany ceł mogą uderzyć w małe przedsiębiorstwa, (...) co wpłynie na ich konkurencyjność na rynku i opłacalność biznesu. Wzrosną też pewnie ceny produktów w polskich sklepach, bo będą one odzwierciedlać nowe cła

Czyli dostęp do niego Wielka Brytania będzie musiała wynegocjować na nowo. W jaki sposób? Najłatwiej byłoby dołączyć do niego na podobnych zasadach, z których teraz korzystają inne państwa spoza Unii, na przykład Norwegia. Można też wynegocjować dwustronną umowę, na podstawie której Wielka Brytania miałaby dostęp do ECAA, tak jak teraz Szwajcaria. Oba te rozwiązania umożliwiłyby liniom brytyjskim i unijnym wzajemne korzystanie z otwartego nieba. Ale zarówno w pierwszym i drugim scenariuszu wymagana jest jednogłośna zgoda wszystkich państw członkowskich, co w tej chwili wydaje się mało prawdopodobne, ponieważ Hiszpania zastrzegła, że zablokuje wszystkie umowy dotyczące Gibraltaru. Poza tym ECAA podlega jurysdykcji Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa, a uniezależnienie od europejskich sądów było jednym z głównym argumentów kampanii Leave.

Czy jest możliwe, żeby kraj był członkiem ECCA, ale nie podlegał jurysdykcji ETS? Nie, ECCA jest rozszerzeniem rynku jednolitego, które podlega Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego, a na straży funkcjonujących w niej przepisów stoi właśnie Europejski Trybunał Sprawied-

liwości. Wszystkie kraje, które nie są członkami Unii, takie jak Bośnia i Hercegowina, Norwegia i Szwajcaria musiały zaakceptować jurysdykcje EABL i ETS, chociaż Oslo i Zurych zdecydowały się na utworzenie specjalnych komitetów, które zajmują się wdrażaniem orzeczeń ETS. Widać już przesłanki, że takie rozwiązanie może być przedmiotem drugiej rundy negocjacji w sprawie Brexitu. Pojawiła się propozycja, żeby Wielka Brytania utworzyła taki właśnie specjalny komitet. Będzie to znaczyło, że Europejski Trybunał Sprawiedliwości będzie miał pośredni, a nie bezpośredni jak do tej pory wpływ na brytyjskie prawo.

A jeżeli taki komitet nie zostanie utworzony? Czy Wielka Brytania straci wtedy szanse na korzystanie z otwartego nieba nad Europą? Niekoniecznie. Innym rozwiązaniem tego problemu może być wynegocjowanie zupełnie nowej umowy między Brukselą a Londynem. To jednak będzie bardzo czasochłonne i może napotkać na przeszkody. Po pierwsze – Unia, jak już zresztą zapowiadała, może nie zgodzić się na korzystanie tylko z wybranych zalet Wspólnoty, w tym przypadku na dwustronną umowę

o dostępie do otwartego nieba, która jednak eliminowałaby rolę ETS i EASA. Po drugie, linie lotnicze, które mają siedzibę w Unii, mogą lobbować przeciwko takiej umowie, żeby zmniejszyć konkurencję. W związku z tym, nawet, jeśli jakieś nowe porozumienie zostałoby osiągnięte, nie zawierałoby wszystkich dziewięciu wolności. Prawdopodobnie nie znalazłoby się w niej prawo do obsługiwania lotów krajowych lub między dwoma różnymi krajami bez konieczności międzylądowania w kraju-siedzibie linii lotniczej. Takie ustalenia najbardziej wpłynęłyby na działanie tanich linii lotniczych, które latają między Polską a Wielką Brytanią lub między brytyjskimi miastami.

Co, jeśli nie uda się zawrzeć porozumienia z Unią w tej sprawie? Wtedy rząd brytyjski będzie musiał negocjować z każdym członkiem ECCA osobno. Dzięki temu może uda się uniknąć unijnych regulacji i jurysdykcji ETS, ale nie jest jasne, czy takie indywidualne umowy są w ogóle dozwolone w unijnym prawie. Poza tym, wynegocjowanie równie korzystanej umowy, jaka obowiązuje teraz z każdym państwem, które należy do ECAA, będzie bardzo skomplikowane i czasochłonne. Jeżeli nie uda się tego zrobić, Wielka Brytania zacznie podlegać umowie o lotnictwie międzynarodowym z 1944 roku. To tzw. konwencja z Chicago, która nie daje jednak prawa do lotów krajowych lub międzynarodowych bez międzylądowania w kraju-siedzibie linii lotniczych, co wpłynie na możliwości operowania Ryanaira lub WizzAira.

Czy te wszystkie zmiany wpłyną na koszty podróżowania między Wielką Brytanią a Unią? To bardzo prawdopodobne. Jeśli te trasy staną się mniej atrakcyjne dla przewoźników, ich ceny pójdą w górę. Może zmniejszyć się także konkurencja, co oczywiście wywinduje ceny. —

Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 15

| Cooltura | 15

29/12/2017 16:47:07

Brexit uderza w gospodarkę i domowe budżety

wydarzenia

Policjanci znikają z ulic

Już prawie 50 proc. mieszkańców Anglii i Walii nie widziało w tym roku pieszego patrolu policji w swoim najbliższym otoczeniu. W 2015 roku takich osób było 36 proc. Tymczasem u 80 proc. osób widok policjantów na ulicy poprawia poczucie bezpieczeństwa. W wyniku rządowych oszczędności liczba funkcjonariuszy spadła do poziomu z 1985 roku. Jeśli do tego dodamy

Urząd Statystyczny podał najnowsze dane dotyczące bry-

tyjskiej gospodarki. Sytuacja ekonomiczna coraz wyraźniej odbija się na domowych budżetach. Wydatki konsumenckie wzrosły w trzecim kwartale tego roku o 1 proc.

niespotykany wcześniej wzrost liczby przestępstw, nie powinno dziwić, że zaufanie do policji i ocena pracy policjantów są na coraz niższym poziomie. Co ciekawe, rośnie za to uznanie za sposób, w jaki policja walczy z terrorystami. 55 proc. respondentów (o 9 proc. więcej niż rok temu), ma w tym względzie pełne zaufanie do Scotland Yardu. Badanie przeprowadziła pracownia Ipsos Mori. —

To najmniejszy wzrost od ponad pięciu lat. W trzecim kwartale płace rosły w tempie 2,3 proc, ale zjada je znacznie wyższa inflacja, której wartość liczona wskaźnikiem CPI wynosi 3,1 proc. Wzrost cen napędza głównie spadek wartości funta, który nastąpił po referendum w sprawie Brexitu. PKB zgodnie z prognozą urósł w ostatnim kwartale o 0,4 proc.

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 16

29/12/2017 16:47:08

Nยบ 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 17

| Cooltura | 17

29/12/2017 16:47:10

LONDYN

Pomóżmy Instytutowi Piłsudskiego!

Londyński Instytut Józefa Piłsudskiego jest wyjątkową placówką. Obchodzący w tym roku 70-lecie działalności. W swoich zbiorach posiada zarówno eksponaty związane z marszałkiem, zbiera, przechowuje i bada dokumenty z okresu najnowszej historii Polski, jak też m.in. prowadzi działalność edukacyjną skierowaną do polskich dzieci i młodzieży oraz działalność informacyjną skierowaną do międzynarodowego odbiorcy. Jego jednym z najcenniejszych eksponatów jest oryginalna maszyna szyfrująca Enigma. O ofercie instytutu, jego działalności, a przede wszystkim aktualnej, trudnej kondycji finansowej oraz możliwościach wyjścia z kryzysu rozmawiamy z pracownikami instytutu, Anną STEFANICKĄ i Olgą Topol. Anna Stefanicka, Sekretarz Generalny Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie, pracuje w instytucie od ponad 20 lat.

Jak wygląda sytuacja finansowa instytutu? Jest trudna. Z jednej strony dlatego, że instytut jest niezależną finansowo placówką – organizacją charytatywną zarejestrowaną w Wielkiej Brytanii, która swoją działalność opiera na dotacjach, składkach członkowskich, wsparciu organizacji i osób, które w jakiś sposób interesują się naszą działalnością. W ostatnich latach bardzo spadły te dochody i darowizny, które instytut otrzymywał poprzednio od emigracji powojennej. A oprócz tego wzrosły koszty działalności instytutu. Więc nie jest to tak, że nagle ta sytuacja zmieniła się, tylko stopniowo zmniejszały się nasze zasoby finansowe.

W jaki sposób można pomóc instytutowi? 18

Dr Olga Topol, kustosz w Instytucie Józefa Piłsudskiego

Oczywiście przez sponsoring. Najlepiej, gdyby to były regularne dotacje. Tylko w ten sposób możemy planować przyszłą działalność. Okazjonalne wsparcie w postaci jakichś funduszy, które przychodzą do nas, owszem, pomagają, ale nie są w stanie zapewnić nam profesjonalnej działalności, którą musimy mieć z roku na rok. Pewność, że określoną sumę pieniędzy będziemy mogli przeznaczyć na podstawowe opłaty, np. na zapłacenie czynszu czy pensje pracowników.

Jakie są najważniejsze eksponaty, najważniejsze zasoby, które posiadacie? Właściwie to skupiamy się na eksponatach. Jednym z najważniejszych w tej chwili, dzięki któremu dostaliśmy dotację z Heritage Lottery Fund, jest Enigma. Jest to wyjątkowy egzemplarz. Są tylko dwa takie na świecie, o których wiemy. Drugi jest w archiwach francuskich, niedostępny. Jest to Enigma zbudowana

przez polskich kryptologów w czasie II wojny światowej we Francji, a konkretnie w Marsylii i przywieziona po wojnie do Londynu i następnie ofiarowana do naszego instytutu. Więc jest to jeden z najbardziej oryginalnych i cennych eksponatów, ale takich eksponatów jest tu sporo. Mamy świadectwo maturalne Józefa Piłsudskiego, mamy ogromny zbiór map XVI-XVII-wiecznych Polski, mamy zbiór medali, mamy rozmaite atrakcje, ale chciałałabym zwrócić uwagę, że muzeum i nasze wydarzenia, i opieka nad muzealiami, to jest jedna część, ale druga część to jest udostępnianie naszych zbiorów, przeprowadzanie kwerend, prowadzenie lekcji historycznych dla młodzieży z polskich szkół sobotnich. Więc to nie tylko opieka nad dokumentami, archiwaliami, ale również przekazywanie informacji o historii Polski szerszej rzeszy społeczności i to nie tylko polskiej, ale również brytjskiej. I właśnie dzięki Heritage Lottery Fund Brytyjczycy docenili znaczenie naszej działalności. Uzyskaliśmy ostatnio dwie dotacje, dzięki którym zorganizowaliśmy wystawę dotyczącą udziału Polaków w I wojnie światowej i odzyska-

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 18

29/12/2017 16:47:11

niu niepodległości, i właśnie wystawę o przekazywaniu informacji o Enigmie – „Sztafeta Enigmy” od Polaków, przez Francuzów do Anglików.

Proszę przybliżyć w skrócie historię instytutu. Instytut Józefa Piłsudskiego obchodził w tym roku swoje 70-lecie. Został założony w 1947 roku przez byłych legionistów i piłsudczyków. Jadną z założycieli była Aleksandra Piłsudska, żona Józefa Piłsudskiego, która bardzo aktywnie działała w naszym instytucie. Przez 70 lat instytut prowadził opiekę nad zbiorami, popierał działalność nie tylko szkół dla dzieci, młodzieży, organizował konkursy, organizował rocznice upamiętniające ważne daty historyczne nie tylko dla naszego kraju, ale również związane z naszym patronem.

Kto obecnie tworzy ten instytut? Instytut oczywiście to zbiory, ale atmosferę tworzą ludzie. Przede wszystkim nasz ukochany prezes honorowy Mieczysław Stachiewicz, który w tym roku obchodził setne urodziny, były lotnik dywizjonu bombowego, odznaczony przez prezydenta RP Orderem Orła Białego, najwyższym polskim odznaczeniem, ale również grono oddanych wolontariuszy, którzy wkładają tutaj wiele pracy, wspierając nasze wszelkie działania, nie raz siedząc do późnej nocy. Są to też pracownicy, którzy oczywiście mają wyznaczone godziny pracy, ale nigdy tego nie przestrzegają. Chciałabym bardzo podkreślić, że gdyby nie oni, to działalność instytutu nie byłaby możliwa. Dr Olga Topol, kustosz w Instytucie Józefa Piłsudskiego:

tem osobowości Józefa Piłsudskiego, które są bardzo cenne z punktu widzenia byłych legionistów, którzy starali się przechować w Instytucie Piłsudskiego te, jakże bliskie ich sercu pamiątki. Jednym z cenniejszych eksponatów jest świadectwo maturalne Józefa Piłsudskiego. Oczywiście jedyny znany egzemplarz. Jest to bardzo ciekawy dokument ze względu edukacyjnego, kiedy przy-

Szansa dla Instytutu Piłsudskiego?

chodzą do nas grupy z polskich szkół sobotnich zawsze z pewnym zdziwieniem patrzą, nie tylko ze względu na oceny, jakie miał Piłsudski, ale że jest ono równie ciekawe materialnie. Jest to wielki format, zupełnie nieprzystający do tego, co współczesny uczeń widzi na koniec roku szkolnego. Dla pokolenia medialnego, dla pokolenia obeznanego z tabletami jest to wyjątkowa ciekawostka. —

nowelizacji, na mocy obowiązującego prawa, owe instytucje mogą i powinny ubiegać się o pomoc finansową na

Pewną szansą na przyszłe dofi-

wdrażanie konkretnych programów od

nansowanie Instytutu Piłsud-

intytucji pozarządowych. Część senato-

skiego jest projekt nowelizacji ustawy

rów zauważyła jednak, iż nawet taka

o organizowaniu i prowadzeniu dzia-

pomoc może być niewystarczająca,

łalności kulturalnej, który w czwartek,

jako że najczęściej tego typu instytucje

21 grudnia 2017 przyjął Senat. Dzięki

powinny być objęte programem stałego

temu państwo, poprzez stałe wsparcie

wsparcia swojej działalności bieżącej.

budżetowe, będzie mogło pomagać fi-

Wciąż obowiązującqa ustawa,

nansowo polskim instytucjom kultury

z dnia 25 paździnika 1991 roku „o or-

także poza granicami kraju.

ganizowaniu i prowadzeniu działal-

Sam projekt nowelizacji usta-

ności kulturalnej” zostanie poszerzona

wy o organizowaniu i prowadzeniu

o wpis, na mocy którego państwo pol-

Jakie inne cenne eksponaty, oprócz rzecz jasna Enigmy, ma w swoich zbiorach instytut?

działalności kulturalnej odnosi się do

skie będzie miało możliwość objęcia pa-

instytucji przechowujących ważną

tronatem, który polegałby na „wspie-

część polskiego dziedzictwa narodowe-

raniu i promocji twórczości, edukacji

Mamy na przykład „Marszałka Józefa Piłsudskiego na kasztance” Kossaka. Jest wyjątkowo cennym obrazem, jest niewiele na świecie Kossaków, w związku z czym jesteśmy z tego zadowoleni. Również mamy memorabilia związane z kul-

go, która znajduje się poza granicami

i oświaty kulturalnej, działań i ini-

Polski lub tam powstała. Instytucje

cjatyw kulturalnych, a także opieki

te miały zachować ciągłość istnienia

nad zabytkami i ochrony dziedzictwa

państwa polskiego oraz nadal sprawują

narodowego również za granicą” – jak

opiekę nad „polską spuścizną kulturo-

brzmi znowelizowana treść ustawy,

wą i historyczną”. Od wejścia w życie

przyjętej przez Senat RP.

Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 19

| Cooltura | 19

29/12/2017 16:47:12

wydarzenia

Telewizja odchodzi do lamusa

Tradycyjna telewizja traci widzów na rzecz internetowych stron z filmami na żądanie. Było to widoczne szczególnie w święta – zauważa „The Times”, podając wyniki oglądalności. Najpopularniejszym programem było orędzie królowej, które obejrzało 7,6 mln widzów – o 0,5 mln mniej niż rok temu. 10 najpopularniejszych programów obejrzało w sumie 58 mln osób. To prawie o 4 mln mniej niż rok wcześniej.

Co najchętniej oglądali w święta Brytyjczycy? W pierwszej dziesiątce najpopularniejszych programów jest aż 8 produkcji BBC. 6,8 mln osób włączyło sit com „Mrs Brown’s boys Christmas”, a 6,5 mln taneczne show „Strictly come dancing” (o 0,7 mln mniej niż przed rokiem). Popularne były też seriale „Coronation Street” (5,1 mln widzów), „Emmerdale” (3,7 mln widzów) oraz „Victoria” i „EastEnders” (2,7 mln widzów). Jeszcze kilka lat temu najpopularniejsze programy świąteczne przyciągały ponad 10 mln widzów. —

Mięso faszerowane

Trzy supermarkety dobrowolnie ujawniły zawartość antybioty-

ków w sprzedawanym mięsie – podała telewizja BBC. To sieci Marks and Spencer, Waitrose i ASDA. Najmniejsze stężenie antybiotyków ma wieprzowina i drób w Marks and Spencer. Jest na poziomie poniżej jednej czwartej średniej dla Wielkiej Brytanii. W mięsie Waitrose’a stężenie nie przekracza jednej trzeciej średniej, a w Asdzie jej połowy. Nadużywanie antybiotyków przez farmerów prowadzi do uodparniania się bakterii na ich działanie i powstawania superbakterii zagrażających życiu ludzi.

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 20

29/12/2017 16:47:13

Piękna a bestia

Modelka z Essex

spędzi 5 lat w więzieniu za odgryzienie kawałka ucha kobiecie, z którą pokłóciła się na ulicy.

Chloe Hammond. Fot. Met Police

27-letnia Chloe Hammond po sprzeczce na drodze zaatakowała 50-letnią kobietę, pobiła ją i odgryzła kawałek małżowiny usznej, a następnie ostentacyjnie wypluła go na ziemię. Do zdarzenia doszło w marcu. Po tym jak przechodząca przez ulicę ofiara napadu zwróciła uwagę jadącej samochodem modelce, by nie rozmawiała przez telefon. Sąd w Westminster skazał krewką mieszkankę Essex za ciężkie uszkodzenie ciała z premedytacją.

Polacy współsprawcami kryzysu mieszkaniowego

Masowy napływ imigrantów doprowadził do kryzysu mieszkaniowego w Anglii. To główny wniosek z raportu opracowanego przez think tank Migration Watch UK. Obecnie co trzecie prywatnie wynajmowane mieszkanie jest zajmowane przez imigrantów (17 lat temu było to co piąte lokum). W efekcie niedostatecznej liczby mieszkań w ciągu ostatnich dziesięciu lat czynsze w Londynie podrożały o jedną trzecią. Skomplikowało to życie młodym Brytyjczykom, którym wysokie koszty poważnie utrudniają odłożenie wkładu na zakup własnego domu. Raport przewiduje, że czynsze pozostaną na wysokim pułapie, a potrzebujących domów będzie więcej niż dostępnych nieruchomości. —

Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 21

| Cooltura | 21

29/12/2017 16:47:15

wydarzenia

Rekordowa produkcja zielonej energii

W mijającym roku Wielka Brytania wyprodukowała najwięcej zielonej energii od czasów rewolucji przemysłowej – wynika z danych National Grid. Czerwiec był pierwszym miesiącem, w którym elektrownie słoneczne, wiatrowe i atomowe wyprodukowały więcej prądu niż węglowe i gazowe. W kwietniu po raz pierwszy w historii przez dobę kraj mógł się obyć bez energii produkowanej z węgla. Według danych grupy badawczej MyGridGB z 12 grudnia, przez 90 proc. 2017 roku odnawialne źródła energii dostarczały więcej prądu niż elektrownie węglowe. Same tylko farmy wiatrowe

produkowały więcej prądu niż elektrownie węglowe przez 75 proc. dni w roku. Po raz pierwszy cena energii wyprodukowanej przez morskie farmy wiatrowe spadła poniżej ceny energii wytwarzanej przez elektrownie atomowe. Brytyjski rząd planuje całkowicie zrezygnować z węgla do 2025 roku. Już teraz produkuje się z niego na Wyspach mniej niż 7 proc. energii. Dzięki temu w ciągu ostatnich pięciu lat Wielka Brytania dwukrotnie obniżyła emisję C02 przez sektor energetyczny. Jest on obecnie na siódmym miejscu w światowym rankingu sektorów energetycznych najmniej zanieczyszczających powietrze. —

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 22

29/12/2017 16:47:17

Nยบ 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 23

| Cooltura | 23

29/12/2017 16:47:18

wydarzenia

Ile zarabiają szefowie korporacji?

Ponad 4 mln funtów rocznie zarabiają średnio szefowie największych brytyjskich firm notowanych na londyńskiej giełdzie w indeksie FTSE100. Ich zarobki są 94 razy wyższe od średnich pensji w przedsiębiorstwach, którymi kierują. Jak wynika z badania belgijskiej szkoły biznesu Vlerick, szefowie brytyjskich korporacji zarabiają najwięcej w Europie. Zbliżają się do nich jedynie prezesi korporacji niemieckich i francuskich. Brytyjski rząd od lat próbuje zniwelować dysproporcje w zarobkach między wąską grupą zarabiających miliony menadżerów a tysiącami szeregowych pracowników. Theresa May publicznie stwierdziła, że rozdmuchane zarobki szefów korporacji psują tkankę społeczną. Tymczasem od 2015 roku wynagrodzenia najbogatszych wzrosły o 11 proc. —

Nowa śmiercionośna broń

zachowanie w Internecie. Rosyjskie służby prawdopodobnie stoją za cyberatakami na amerykańskie centrum dowodzenia,

Wielka Brytania opracowała

prywatne konta internetowe i francuską

zaawansowaną cyberbroń zdolną

telewizję. Upozorowano je tak, by wyglą-

do zniszczenia wrogiego państwa – ujawniła agencja wywiadu elektronicznego GCHQ. Jak podaje „The Times”, Brytyjczycy

dały na atak islamskich terrorystów. Współpraca w dziedzinie cyberbezpieczeństwa jest częścią traktatu obronnego zawartego między Wielką Brytanią

mają możliwość elektronicznego zakłó-

i Polską. Dokument podpisali w Warsza-

cania systemów wrogich rakiet, okrętów

wie premierzy Theresa May i Mateusz

i samolotów, a także przechwycenia roz-

Morawiecki. Umowa przewiduje wspólne

mów telefonicznych w dowolnym kraju.

ćwiczenia i zakupy uzbrojenia oraz

To odpowiedź na rozwój arsenału cyber-

wymianę informacji. Podobny traktat

broni przez Rosję i jej coraz agresywniejsze

Wielka Brytania ma tylko z Francją.

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 24

29/12/2017 16:47:20

Nยบ 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 25

| Cooltura | 25

29/12/2017 16:47:21

wydarzenia

Złodzieje ukradli – policja odkupiła

Niecodzienny prezent zrobili policjanci z Croydon parze emerytów, której skradziono samochód. W święta poszkodowani dostali nowe auto – przewiązanego wstążką Vauxhala Corsę. Dwa miesiące temu pani i pan Gibbs stracili leciwego Austina Metro. Samochód skradziono z garażu przylegającego do ich domu. Policja znalazła go, ale był tak zniszczony, że nie nadawał się do użytku. Auto było tymczasem niezbędne małżeństwu 70-latków, by dojeżdżać na częste wizyty do szpitala. Na nowe nie mieli pieniędzy. Policjanci uzbierali część pieniędzy potrzebnych na zakup i zachęcili do wsparcia komis samochodowy „Onodi” z West Wickham. Wspólnie udało się zrobić wyjątkową niespodziankę na święta. —

Fot. Met Police

Biskup skrytykował duchownych chwalących Trumpa

Paul Bayes, biskup Kościoła anglikańskiego, skrytykował

amerykańskich duchownych, którzy publicznie poparli Donalda Trumpa. Jego zdaniem bezkrytycznie akceptują człowieka, który buduje mury zamiast mostów. W wywiadzie dla „Guardiana” biskup z Liverpoolu powiedział, że wypowiedzi liderów amerykańskiego kościoła kolidują z wprowadzanym przez Trumpa systemem marginalizującym osoby biedne, dyskryminującym mniejszości seksualne i zakazującym osobom z wybranych krajów wjazdu do Stanów Zjednoczonych. Donald Trump stwierdził kiedyś, że jest dumny z bycia chrześcijaninem.

Rząd radzi jeść mniej

Public Health England, organ doradczy ministerstwa zdrowia

przekąsek między głównymi posiłkami. Jak podaje „The Times”, Public Health

obniża zalecaną dzienną dawkę energii,

England zamierza też przekonać super-

jaką powinniśmy spożywać. Od przy-

markety i popularne sieci restauracji, by

szłego roku ministerstwo zdrowia będzie

obniżyły kaloryczność sprzedawanych

promować jedzenie do 1800 kalorii

potraw.

dziennie – o 200 mniej niż dotychczas. Według nowych wytycznych, dorośli powinni jeść maksymalnie 400 kalorii

na śniadanie, po 600 na obiad i kolację oraz nie więcej niż 200 kalorii w formie

Podwód jest jeden. Brytyjczycy jedzą za dużo, co prowadzi do masowego problemu z otyłością.

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 26

29/12/2017 16:47:23

Nยบ 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 27

| Cooltura | 27

29/12/2017 16:47:25

Transport Przygotował Marcin Urban

Heathrow zmienia plany rozbudowy

Lotnisko Heathrow przedstawiło zaktualizowany plan budowy trzeciego pasa startowego. Koszt inwestycji ograniczono o ponad 2 mld funtów do około 14 mld. Trzykilometrowy trzeci pas powstanie na północ od dwóch obecnych. Będzie przebiegać równolegle do nich. Operu-

jące na nim samoloty będą obsługiwane przez nowy terminal, który powstanie obok obecnego terminala numer 5. Dzięki inwestycji przepustowość Heathrow zwiększy się o ponad połowę. Liczba

startów i lądowań wzrośnie z 470 tys. do ponad 700 tys. rocznie. W ubiegłym roku port obsłużył 75 mln pasażerów. Prace budowlane rozpoczną się w 2021 roku i potrwają cztery lata. —

Poważne utrudnienia na stacji Camden Town

9 stycznia zacznie się remont ruchomych schodów na stacji metra Camden Town obsługującej linię Northern. Są tam dwie tego typu instalacje. Modernizowane

będą pojedynczo, by utrzymać funkcjonowanie stacji. Prace przy pierwszym zestawie schodów potrwają do marca. W tym czasie do zejścia na perony trzeba będzie używać długich

Fot. Transport for London

spiralnych schodów. Ruchome schody będą zabierać pasażerów jadących na powierzchnię. Remont będzie wymagał czasowego zamykania wejścia do stacji, co oznacza, że będzie można na niej tylko wysiadać lub przesiadać się na inny pociąg. W dni robocze taka sytuacja będzie miała miejsce od godziny 16:00 do 19:00, w weekendy od 13:00 do 17:30, a w nocy od 00:30 do 4:30. By uniknąć tych utrudnień radzimy od 9 stycznia do marca korzystać z pobliskich stacji Mornington Crescent, Chalk Farm lub Kentish Town. Z przystanku Camden Town korzysta 30 mln pasażerów rocznie. Budynek stacji został zbudowany w 1907 roku. Ruchome schody mają 15 tys. ruchomych części, które pracują 20 godzin na dobę. Co 20 lat urządzenia muszą przejść kapitalny remont. A co 40 lat powinny zostać całkowicie wymienione. —

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 28

29/12/2017 16:47:26

Rondo Waterloo do przebudowy

W 2020 roku rozpocznie się przebudowa ronda Waterloo –

zapowiedzieli wspólnie mer Londynu, Transport for London i urząd dzielnicy

Mniejsze korki w tunelu Blackwall?

Lambeth. w tunelu kończy się paliwo. Kierowcy

Celem prac jest poprawa bez-

ciężarówek wyjeżdżając z Eurotunelu

pieczeństwa pieszych, rowerzystów

w Folkstone dostawali ulotki

i użytkowników transportu pub-

Nieznacznie, ale jednak Transport

z propozycją alternatywnej trasy przez

licznego. Powstaną oddzielone od

for London ograniczył liczbę

Dartford Crossing omijającej Blackwall

aut ścieżki rowerowe, sygnalizacja

Tunnel.

świetlna dla rowerzystów, szersze

zatorów, do jakich dochodzi w tunelu Blackwall. 2 proc. kierowców pod wpływem

Najczęstszym powodem zablokowania tunelu są awarie

chodniki, uspokojony zostanie ruch samochodów.

kampanii zmieniło czas lub trasę

samochodów, wyczerpanie się

podróży, tak, by omijać tunel

paliwa i utknięcie zbyt wysokich lub

wśród 73 najbardziej niebezpiecznych

w godzinach największych korków.

przeciążonych ciężarówek.

skrzyżowań w Londynie. Docho-

Po otrzymaniu ostrzeżenia blisko pół

Mający ponad 1,3 km Blackwall

Rondo Waterloo znalazło się

dzi tam do wyjątkowo dużej liczby

tysiąca kierowców w ciągu pół roku

Tunnel jest jednym z najbardziej

wypadków z udziałem rowerzystów

przed wjazdem do tunelu zjechało

zakorkowanych odcinków londyńskich

i pieszych.

zatankować do stacji benzynowych.

dróg. Przejeżdża przez niego 36 mln aut

Pozwoliło to ograniczyć zatory

rocznie. Opóźnienia dochodzą do 400

przebudowa zachęci więcej osób z tego

powodowane przez auta, którym

godzin rocznie.

rejonu do jazdy na rowerze.

Mer Londynu ma nadzieję, że

Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 29

| Cooltura | 29

29/12/2017 16:47:27

Transport

Będzie remont Knightsbridge

Będzie głośniej w pociągach

Linie kolejowe South Western Railway planują likwidację

stref ciszy na pokładach swoich pociągów. Jak dowiedziała się telewizja ITV, konduktorzy mają dość ciągłego uciszania pasażerów zakłócających spokój. W wagonach ze znaczkiem strefa ciszy nie można rozmawiać przez telefon, przebywać z krzyczącym dzieckiem i słuchać głośnej muzyki. Część pasażerów egoistycznie nie przestrzega jednak tych zasad. W ankiecie opublikowanej na Twitterze, 65 proc. internautów

Fot. Transport for London

Stacja metra Knightsbridge jest kolejną na liście do modernizacji – ogłosił Transport for London. W 2020 roku przystanek będzie dostosowany do potrzeb wszystkich pasażerów w tym osób niepełnosprawnych i rodziców z dziećmi w wózkach. Remont przejdzie zarówno część należąca do TfL, jak i znajdująca się nad nią zabudowa, którą zarządza Knightsbridge Estate. Na fasadzie budynku zostaną przywrócone oryginalne zdobienia.

poparło utrzymanie stref ciszy.

Na czas remontu zamknięte zostało wejście do stacji od strony Sloan Street i Brompton Road. Od strony Brompton Road powstanie nowoczesne wejście. Poszerzony zostanie tam chodnik. Prace potrwają do 2019 roku. Kolejne nowe wejście powstanie rok później od strony Hooper’s Court. Na stacji zostaną też zamontowane dwie nowe windy. Stacja Knightsbridge jest położona w pierwszej strefie na linii Piccadilly. Korzysta z niej 19 mln pasażerów rocznie. —

Gratka dla firm reklamowych

> Fot. Transport for London

Transport for London wybierze 6 firm, które będą zarządzać powierzchnią reklamową w uruchamianej w grudniu przyszłego roku linii metra Elizabeth. Wyniki konkursu zostaną ogłoszone jesienią. Do dyspozycji reklamodawców będą między innymi nowoczesne ekrany w różnych rozmiarach, wyświetlacze umieszczone wzdłuż ruchomych schodów oraz projektowane na indywidualne zamówienie

reklamy na stacjach i w wagonach. To łakomy kąsek dla reklamodawców, bo z linii będzie korzystać 200 mln osób rocznie. Elizabeth połączy Reading i Heathrow na zachodzie przez centrum Londynu z Canary Wharf, Shenfield i Abbey Wood na wschodzie. Trasa będzie mieć ponad 100 km długości i 40 stacji. Podróż z Paddington do Canary Wharf zajmie jedynie 17 minut. —

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 30

29/12/2017 16:47:29

Nยบ 720

720-MAKIETA 1 01-31.indd 31

| Cooltura | 31

29/12/2017 16:47:31

cooltime Poleca Joanna Karwecka

Pożegnanie z Geffrye Museum 6.01-7.01.2018, Geffrye Museum, 136 Kingsland Road, Londyn, E2 8EA. Stacja: Hoxton. Otwarte: wt. – niedz. 10.00 – 17.00. Wstęp wolny www.geffrye-museum.org.uk

Muzeum zamyka swoje drzwi dla zwiedzających aż na dwa lata – tyle będzie trwał generalny remont, który zaczyna się już w drugim tygodniu stycznia. W ten weekend po raz ostatni będzie można zwiedzić pokoje z epoki, a także wziąć udział w wydarzeniach specjalnych.

Fot. Jayne Lloyd

W sobotę na dziedzińcu zapłonie ognisko, przy którym będzie można posłuchać kolęd i muzyki na żywo wykonaniu przez Orphean Brass Band, spróbować ciasta dwunastu nocy i grzanego wina. Będzie też tradycyjna koronacja króla i królowej wybranych spośród najmłodszych gości.

Niedziela to dzień warsztatów, występów teatralnych, a także świątecznych wyprzedaży. Będzie też można posłuchać o przeszłości i przyszłości muzeum – pracownicy opowiedzą o najfajniejszych momentach z 25-letniej historii i o tym, jak budynek będzie wyglądać po renowacji. A na koniec – wielkie pakowanie. —

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 32

29/12/2017 16:52:08

Fot. César Dezfuli

» muzea > Taylor Wessing Photographic Portrait Prize 16.11.2017-8.02.2018, National Portrait Gallery, St Martin’s Place, Stacja: Charing Cross, Leicester Square, Embankment. Otwarte: sob. – śr. 10:00 – 18:00, czw. – pt. 10:00 – 21:00. Bilety: od £5 www.npg.org.uk

Jeden z najważniejszych międzynarodowych konkursów fotografii portretowej. Jej laureat jest wybierany co roku z grona bardzo różnorodnych twórców – profesjonalnych fotografów, utalentowanych amatorów, a także artystów z innych dziedzin. W tym roku główna nagroda została przyznana za portret imigranta uratowanego na Morzu Śródziemnym. Na wystawie będzie można obejrzeć 59 prac. Niektóre z nich są wystawiane po raz pierwszy.

» Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy > Klubowy B4 WOŚP 5.01.2018, 21.00. The Belvedere. 106-112 Acton High Street, Acton W3 6QX, Londyn. Stacja: Acton Central 6.01.2018, 21.00. Klub Orła Białego. 211 Balham High Rd, Tooting, London SW17 7BQ, Londyn. Stacja: Balham Chociaż do finału WOŚP został jeszcze ponad tydzień, to przedsmak tego wydarzenia będzie można poczuć już w ten weekend. Dwa klub zapraszają na imprezy taneczne prowadzone przez londyńskich dj-ów. W obu miejscach będą wolontariusze z WOŚP z charakterystycznymi puszkami. Wielką zbiórkę czas zacząć!

Fot. Łukasz Widziszowski

Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 33

| Cooltura | 33

29/12/2017 16:52:12

» teatr > Hamilton 21.12.2017- 30.12.2018, Victoria Palace Theatre, Victoria St, Westminster, London SW1E 5EA, Stacja: Victoria. Bilety od £59 www.victoriapalacetheatre.co.uk/ Brodwayowski spektakl, który docenili zarówno krytycy, jak i widzowie na całym świecie. Laureat 11 statuetek Tony i Grammy dla najlepszej muzyki teatralnej. W rytmie hip-hopu, bluesa, soulu i muzyki etnicznej reżyser Thomas Kail przedstawia dzieje rewolucji amerykańskiej i historię życia ojca założyciela – Alexandra Hamiltona.

> Hammerhead 2-6.01 2018, Soho Theatre, 21 Dean St, Soho, Londyn W1D 3NE. Stacja: Tottenham Court Road, Piccadilly Circus. Bilety: £11 www.sohotheatre.com Joseph Morpurgo, laureat nagrody Chortle i nominowany do Edinburgh Comedy Award 2015 przedstawia swoją nową multimedialną komedię. Wciela się w niej w aktora, który po 9-godzinnej interpretacji Frankensteina, przedstawionej w 12 językach, wraca na scenę, aby odpowiedzieć na pytania publiczności.

> Amadeus 11.01-24.04.2018, National Theatre, Upper Ground, Londyn, Stacja: Waterloo. Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk Młody, niezwykle uzdolniony Wolfgang Amadeus Mozart pojawia się na wiedeńskim dworze. Królewski kompozytor Antonio Salieri czuje, że kontrowersyjny Mozart zagraża jego pozycji. Kierowany chorobliwą zazdrością rozpoczyna konflikt z nowo przybyłym.

Adam Gillen jako Mozart Fot. Marc Brenner

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 34

29/12/2017 16:52:15

Nยบ 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 35

| Cooltura | 35

29/12/2017 16:52:18

» spacery i wycieczki > Roman London family walk 6.01 – 1.04.2018, Museum of London, 150 London Wall, Londyn EC2Y 5HN. Stacja: Barbican, St. Paul’s, godz. 11.00. Bilety: od £5 www.museumoflondon.org.uk Godzinny spacer dla całej rodziny, który przeniesie nas do Londynu sprzed dwóch tysięcy lat. Będzie można zobaczyć ruiny rzymskiego amfiteatru, gdzie dzielni gladiatorzy i zwinni akrobaci zabawiali tłumy. Uczestnicy wycieczki będą mieli niepowtarzalną szansę zwiedzić ukryte szczątki rzymskiej bramy fortowej.

» film > All the money in the world Od 5.01.2018, dramat, USA, reż. Ridley Scott, wyst. Mark Wahlberg, Michelle Williams, Christopher Plummer, Charlie Plummer. Historia oparta na faktach. Rok 1973, J. Paul Getty, potentat naftowy, dostaje wiadomość, że jego 16-letni wnuk zostaje uprowadzony. Miliarder nie chce się ugiąć pod groźbami porywaczy i odmawia wpłacenia

okupu. Matka chłopca bezskutecznie próbuje wpłynąć na postawę teścia. Wszystko zmienia się, gdy do drzwi puka tajemniczy mężczyzna, który podaje się za wysłannika Getty’ego. O filmie zrobiło się wyjątkowo głośno już 2 miesiące przed planowaną premierą. Kiedy Kevin Spacey, pierwotnie w roli J. Paula Getty’ego, został oskarżony o molestowanie seksualne. Reżyser postanowił wyciąć go ze zmontowanego już filmu. Wszystkie sceny z jego udziałem nakręcono ponownie, tym razem z Christopherem Plummerem.

> Walk with me Od 5.01. 2018, dokumentalny, UK, reż. Max Pugh,Marc J. Francis, wyst. Benedict Cumberbatch (narrator), Thich Nhát Hanh (jako on sam) Film pokazuje życie społeczności buddyjskich mnichów, którzy zdecydowali się poświęcić swoje życie na zgłębienie technik medytacji pod przewodnictwem światowej sławy guru – Thich Nhat Hanha.

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 36

29/12/2017 16:52:20

Nยบ 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 37

| Cooltura | 37

29/12/2017 16:52:22

> Hostiles Od 5.01.2018, western, USA, reż. Scott Cooper, wyst. Timothée Chalamet, Rosamund Pike, Christian Bale 1892 rok. Dowódca armii amerykańskiej podejmuje się przeprowadzenia przez niebezpieczne terytoria wodza Czejenów.

> Brad's Status Od 5.01.2018, komedia, USA, reż. Mike White, wys. Ben Stiller, Austin Abrams, Jenna Fischer Ojciec zabiera swojego syna na wycieczkę po collegach na Wschodnim Wybrzeżu. Po spotkaniu

z dawnym przyjacielem zaczyna kwestionować swoje życiowe wybory.

> Solarstone 5.01.2018, godz.23.00, Ministry of Sound, 103 Gaunt Street, Londyn, stacja: Elephant & Castle. Bilety: £15

> Amelie Lens, DJ Deep, and Terry Francis 6.01.2018, godz. 23.00, Fabric, 77a Charterhouse Street, Londyn, stacja: Barbican. Bilety: £13

> The Smyths 6.01.2018, godz. 18.30, O2 Academy Islington,16 Parkfield Street, Londyn, , stacja: Angel. Bilety: od £16

> Resolution festival 2018

» koncerty

06.01-14.01.2018, 100 Club, 100 Oxford Street, Londyn, stacja: Tottenham Court Road. Bilety: od £10

> Koncert noworoczny

> Fall Out Boy

7.01.2018, Kościół Parafialny Croydon – Crystal Palace, 6-8 Olivier Grove, Londyn, SE256EJ, Stacja Norwood Junction. Wstęp wolny

11.01.2018, Electric Brixton, Town Hall Parade, Londyn, stacja: Brixton. Bilety: £429

Na koncercie zagrają uczniowie Polskiej Szkoły Muzycznej w Londynie z sekcji gitary oraz pianina. Gościnnie wystąpi również schola z tamtejszej parafii. Repertuar to znane wszystkim polskie kolędy i pastorałki.

> Damo Suzuki 11.01.2018, The Jazz Cafe, 5 Parkway, Londyn, stacja: Camden Town. Bilety: £28

> Li Ronghao 6.01.2018, Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Londyn, stacja: Hammersmith. Bilety: od £48

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 38

29/12/2017 16:52:23

Nยบ 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 39

| Cooltura | 39

29/12/2017 16:52:25

Miejsce na weekend Kordian Klaczyński

Bangladesz i hipsterzy

Podczas jednej z moich pierwszych wizyt na Brick Lane spotkałem podpitego i zabłąkanego Anglika. – This is not England! – stwierdził z przerażeniem ów gość. I rzeczywiście – to miejsce, położone w samym sercu brytyjskiej stolicy, słynie z restauracji serwujących potrawy curry i jest zamieszkiwane w sporej mierze przez przybyszów z Bangladeszu. Stąd często nazywane jest Banglatown. Brick Lane to ulica w Tower of Hamlets, rozciągająca się pomiędzy Swanfield Street i Whitechapel High Street, otoczona stacjami Shoreditch High Street, Liverpool Street, Aldgate East i Whitechapel. Ten swoisty mikrokosmos londyńskiej metropolii był kiedyś kojarzony głównie z biedotą, zamieszkiwanymi przez nią slumsami i morderstwami Kuby Rozpruwacza. Dziś jest to tętniące życiem miejsce pełne galerii, hipsterów i modnych klubów.

Brick Lane to także festiwale odbywające się przez cały rok, luksusowe butiki i targowiska, na których kupić można kupić dosłownie wszystko – od gadżetów vintage, po prace współczesnych londyńskich artystów. Najsłynniejsze z nich działa w każdą niedzielę przy The Old Truman Brewery. Najlepiej wybrać się tu około południa. Od różnorodności wystawianych towarów naprawdę można dostać oczopląsu. W pobliżu jest także Old Spitalfields Market – odnowiony wiktoriański targ, pełen stoisk z potrawami z całego świata i butików z antykami i ciuchami pamiętającymi zamierzchłe czasy.

Znasz ciekawe miejsce na weekend w swojej okolicy?

Poleć je innym! Zrób zdjęcie i opisz krótko na profilu

„Cooltury” na Facebooku lub wyślij mailem na adres: redakcja@cooltura.co.uk

Po zakupach warto zajrzeć do jednego z licznych barów. Polecam 93 Feet East przy 150 Brick Lane. To „Hip-bar” i zarazem klub nocny usytuowany na dziedzińcu dawnego browaru, gdzie często goszczą koncerty i występy DJ-ów, serwujących eklektyczne połączenie przeróżnych gatunków muzycznych. Można tu poczuć atmosferę prawdziwego East Endu. —

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 40

29/12/2017 16:52:27

Nยบ 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 41

| Cooltura | 41

29/12/2017 17:15:24

Wś ród osó b, któ re pol ubi ą film y, zos tan ie i roz los ow any kos z z pro duk tam ej dzi bar Mo rlin i Kra kus a. Aut or naj lub ian ego film u poj edz ie na wy cie czk ę do Liz bon y.

Zdjęcia: Marcin Urban

Kiełbasa we francuskim cieście

Kiełbasa śląska w chrupiącym francuskim cieście z dżemem z czerwonej cebuli – taki przepis do wykonania dostał Michał, gospodarz trzeciego odcinka programu kulinarno -rozrywkowego Food Fight Morliny Dinner Party, emitowanego na Facebooku Polskiego Radia Londyn. Do tego musiał zrobić sałatkę z kapusty z dzikimi grzybami. Michał popisał się nie tylko swoimi kulinarnymi, ale także aktorskimi umiejętnościami. Jest absolwentem szkoły teatralnej i występuje na scenach londyńskich teatrów. Czy lepiej gra niż gotuje – oceniali: Beata, która

zna się na rzeczy, bo jest dietetyczką, Karolina – dbająca o linię trenerka fitness oraz także dbający o linię swoich modeli Paweł, prowadzący agencję polskich modeli i modelek. Zasady programu są proste. Gospodarz lub gospodyni domu gotuje wylosowany przepis zawierający jeden z produktów Morlin i poddaje się ocenie trzech zaproszonych przez radio gości. Kucharz, który zdobędzie za swój odcinek najwięcej polubień na Facebooku wygra wycieczkę do Portugalii. Premiera nowych odcinków w niedziele o 19:00. —

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 42

29/12/2017 16:52:32

Nยบ 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 43

| Cooltura | 43

29/12/2017 16:52:33

KULTURA Tomasz Furmanek

Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny u progu obchodów stulecia niepodległości Polski Z okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, POSK przygotował całoroczny program specjalnych wydarzeń na 2018 rok.

Jesteśmy u progu obchodów stulecia niepodległości Polski – niepodległości ustanowionej 11 listopada 1918 roku, której odzyskanie zbiegło się na kartach historii z zakończeniem I wojny światowej. Corocznie obchodzone, 11 listopada właśnie, święto państwowe w Polsce upamiętnia odzyskanie przez Polaków własnej ojczyzny po 123 latach zaborów. Data 11 listopada, jako zakończenie Wielkiej Wojny po kapitulacji armii niemieckiej, jest ważna w historii wielu narodów. Dla Polski i Polaków oznaczała ona nie tylko zakończenie jednego, bolesnego, rozdziału historii, ale także otworzenie nowego, jakim było odzyskanie własnego państwa, i związane z tym uczucia radości, wzruszenia i euforii w całym kraju. Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny postanowił uczcić tę niezwykłą rocznicę obchodami, które trwać będą przez cały rok i na które będzie składać się wiele wyjątkowych wydarzeń i wspaniałych imprez. Ambicją Ośrodka jest przygotowanie takiej oferty imprez historycznych i kulturalnych, aby każdy mógł znaleźć tutaj coś dla siebie. W tym celu i z tego powodu w przygotowanie obchodów zaangażowane są wszelkie grupy, działy i zespoły z POSK-u, które, dysponując różnorod-

nymi talentami i możliwościami, będą mogły zaprezentować coś od siebie i ująć ten temat w sobie właściwy sposób, stwarzając równocześnie duży wybór atrakcji dla bywalców ośrodka. Zaplanowane przez POSK wydarzenia będą miały również na celu w przystępny sposób przypomnieć historię odzyskania przez Polskę niepodległości oraz wzbudzić i zainspirować do myślenia na temat zagadnienia niepodległości w ogóle, jak i na temat tego, czym była niepodległość dla Polaków w momencie jej odzyskania i czym jest obecnie. Będziemy się również starać przybliżyć i wytłumaczyć ten etap

Ignacy Jan Paderewski

naszej historii tym, którzy być może jej tak dobrze nie znają, w tym Brytyjczykom, gdyż ich kraj stał się drugą ojczyzną dla wielu Polaków. Z bogatego katalogu przygotowywanych wydarzeń zdecydowanie należy wymienić datę 21 stycznia 2018, stanowiącą oficjalne rozpoczęcie obchodów – w dniu tym zostanie otwarta specjalna wystawa umieszczona na oszklonym froncie POSK-u, przygotowana w językach polskim i angielskim przez dr Dobrosławę Platt i Bibliotekę Polską POSK. W tym samym dniu odbędzie się koncert i pokaz filmu w Teatrze POSK-u – zobaczymy dokumentalny film zatytułowany „Paderewski – człowiek czynu, sukcesu i sławy”, prezentujący historię tego wielkiego polskiego patrioty, światowej sławy pianisty i kompozytora, męża stanu, dyplomaty, polityka i filantropa – który w wielkim stopniu przyczynił się do odzyskania przez Polskę niepodległości po I wojnie światowej. Pokaz tego filmu uzupełni przygotowany przez Konfraternię Artystów Polskich w Wielkiej Brytanii koncert muzyczny, oparty na twórczości Ignacego Paderewskiego.

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 44

29/12/2017 16:52:34

Royal String Quartet wystąpi w POSK-u 18 marca 2018 r. Fot. Magda Wunsche

Niewątpliwie wielką atrakcją będzie zaplanowany na 18 marca koncert znanej i cenionej grupy Royal String Quartet, również zaproszonej przez Konfraternię. W latach 2004 -2006 ten wybitny kwartet smyczkowy był częścią BBC New Generation Artists, programu promującego najbardziej utalentowanych artystów z całego świata i odnosił duże sukcesy w Wielkiej Brytanii, wielokrotnie występując m.in. w Wigmore Hall i Cadogan Hall. Obecnie bazują w Polsce, występując w najlepszych salach koncertowych świata i regularnie goszcząc na wielu festiwalach w kraju i za granicą. Bardzo ciekawie zapowiada się zaplanowane na kwiecień wystawienie sztuki Matthew Zajaca „The Tailor of Inverness”, będącej wielkim sukcesem szkockiego teatru Dogstar Theatre. Ta wielokrotnie nagradzana w wielu krajach sztuka jest opowieścią o polskim żołnierzu stacjonującym w Szkocji w czasie II wojny światowej. Była wystawiana w niemal całej Europie; zaplanowane jest już kolejne tournée europejskie na 2018 rok. Możliwość zobaczenia w POSK-u tego wzruszającego dzieła w oryginalnym wykonaniu, okraszonego graną na żywo muzyką skrzypcową, sięgającą po tradycyjne pieśni

Wydarzenia będą miały na celu w przystępny sposób przypomnieć historię odzyskania przez Polskę niepodległości oraz wzbudzić i zainspirować do myślenia na temat zagadnienia niepodległości w ogóle

ze Szkocji, Polski i Rosji, będzie dużym wydarzeniem i wyjątkową atrakcją. W maju będziemy mogli podziwiać kolejną wystawę, tym razem w Galerii POSK, poświęconą Konstytucji 3 maja, natomiast 6 maja Polska Macierz Szkolna zaprezentuje w Teatrze POSK-u przygotowaną przez siebie okolicznościową akademię. Nie c o dziennym wydarzeniem w czerwcu będzie finał konkursu poetyckiego o tematyce „Niepodległość”, zorganizowanego przez POSK wspólnie z Grupą Poetycką KAMPE i z nagrodami ufundowanymi przez Fundusz Tadeusza Murdzeńskiego. Konkurs będzie się odbywał w dwóch kategoriach wiekowych, młodzież (14-18lat) i dorośli. Informacje na temat jak i kiedy można będzie zgłaszać się do udziału zostaną opublikowane w nieodległym terminie. Ważnym wydarzeniem będą zaplanowane na 12 sierpnia obchody Święta Żołnierza w Teatrze POSK-u, przygotowane przez Fundację Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii, a Galeria POSK przygotowuje okolicznościowy konkurs sztuki, z nagrodami również z Funduszu Murdzeńskiego, z finałem we wrześniu. Najważniejszym wydarzeniem jesieni 2018 będzie zaplanowana na 6 i 7 października kolejna premiera Operowej Sceny POSK-u. Będzie to tradycyjnie dzieło polskiego narodowego kompozytora Stanisława Moniuszki. Głęboko patriotyczna opera „Flis”, przepełniona jest polskością w swej warstwie muzycznej, z licznymi odniesieniami do polskich pieśni i piosenek ludowych. Będzie to zapewne jeszcze jedna wysmakowana uczta dla wielbicieli opery w najlepszym wykonaniu! W listopadzie będziemy mieli okazję podziwiać w Galerii POSK-u wystawę przygotowaną przez Instytut Józefa Piłsudskiego, a grudniu ten wyjątkowy rok zostanie pięknie zakończony specjalnie przygotowanym koncertem pianistycznym, którego program na razie niech będzie niespodzianką. Choć to nie wszystkie z planowanych i przygotowywanych wydarzeń w ośrodku na przyszły rok, to już można powiedzieć, że wiele ciekawego będzie się działo. Niepodległość, oprócz tej w znaczeniu politycznym, to też swoboda działania i wyboru, a wyboru właśnie, co do sposobu uczczenia i przeżycia setnej rocznicy naszej niepodległości, bywalcom, przyjaciołom i publiczności POSK-u zdecydowanie nie powinno zabraknąć. —

Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 45

| Cooltura | 45

29/12/2017 16:52:36

OBLICZA EMIGRACJI

W londyńskiej przystani Wydał cztery płyty autorskie, w przyszłym roku ukażą się dwie kolejne. Brał udział w wielu muzycznych projektach, koncertował w różnych krajach. Z gitarzystą i kompozytorem jazzowym MACIEJEM PYSZEM rozmawia Piotr Gulbicki.

Na Wyspach odniosłeś sukces.

Tylko pytanie, co oznacza to słowo. Ja definiuję je jako robienie tego, co daje radość i satysfakcję. W moim przypadku tak jest, kocham swoją pracę oraz styl życia – muzykę, koncerty, podróżowanie. Nie chodzi o ilość statuetek i nagród, zasobność konta czy samochód, jakim się jeździ, ważne jest wewnętrzne szczęście. Mogę śmiało powiedzieć, że spełniam swoje marzenia.

Dzięki Londynowi?

Zawodowo najwięcej pracuję w Londynie, znam go na wylot, wiem jak wszystko działa. To moje miasto

Ale masz też lokum we Francji.

ze znajomym muzykiem, z którym pracuję nad wspólnym projektem. To idealna odskocznia od miejskiego gwaru. Jest basen, są sale do prób, nawet pokój z winami. Raj na ziemi! Mało tam jednak przebywam, gdyż większość czasu spędzam w Anglii, bądź w podróżach. Wcześniej okresowo mieszkałem w Paryżu i kilku miastach we Włoszech, jednak zawsze główną przystanią był Londyn.

Od kilku miesięcy wynajmuję dom w wiosce Le Rouret na południu kraju, razem

Bo jest europejską stolicą jazzu?

Brytyjska stolica dała mi szansę bycia muzykiem, a kontakty, jakie tu nawiązałem otworzyły przede mną bramę na świat. Zawodowo najwięcej pracuję w Londynie, znam go na wylot, wiem jak wszystko działa. To moje miasto.

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 46

29/12/2017 16:52:37

Są tu świetne warunki do rozwoju i kariery, jest ogromna scena muzyczna podzielona na podsceny, nawet w jednym gatunku. A do tego masa miejsc do grania i kapitalna publiczność. Ale są i inne zalety – bezpośredniość i wielobarwność ludzi, szybki tryb załatwiania spraw administracyjnych, dostępność do jedzenia i produktów z całego świata. Nie brakuje też zakątków, do których mam szczególny sentyment. Chociażby dzielnica Kensal Rise, gdzie mieszkałem trzy lata i bardzo miło wspominam tamten czas. Jest blisko do centrum, a czuć ducha wioski – ludzie się znają, pozdrawiają, zagadują. Bardzo lubiłem chodzić z gitarą do pobliskiego Queens Park i komponować.

Tę pasję odkryłeś w sobie na Wyspach? Gitara fascynowała mnie od zawsze – z wypiekami na twarzy podziwiałem starszego kuzyna, który świetnie sobie radził z tym instrumentem. Jako 11-latek zacząłem uczęszczać na prywatne lekcje gry na gitarze w moim rodzinnym Rybniku, które trwały dwa lata, a później szlifowałem muzyczny warsztat sam – występując w zespołach i podpatrując mistrzów. Wyjazd do Anglii okazał się przełomem. W Polsce, kiedy mówiłem, że chcę być muzykiem, ludzie przymykali oczy, a tutaj słyszałem: „Super!”. Czułem to wsparcie, dzięki czemu łatwiej mogłem się stać częścią londyńskiej sceny muzycznej.

Wykorzystałeś szansę. W początkowym okresie pobytu w Londynie? I wtedy i trochę później. Nad Tamizę przyjechałem w 2003 roku, żeby podszkolić język. Miałem ukończone dwa lata studiów prawniczych na Uniwersytecie Wrocławskim, planowałem wrócić do kraju po wakacjach, ale wsiąkłem tu na dobre. Imałem się różnych rzeczy – pracowałem w Starbucksie, kafejkach, trochę w restauracji, ale bycie kelnerem najsłabiej mi wychodziło. Potem przy telefonie badając rynek, jako pomoc biurowa i w rekrutacji. To były zawsze zajęcia dorywcze bądź na pół etatu, więc ustalałem sobie godziny tak, żeby mieć czas na muzykę i powoli wgłębiałem się w artystyczne środowisko – chodząc na jam session, spotykając się z muzykami, poszerzając kontakty, proponując projekty i zapraszając ludzi do wspólnego grania. Po czterech latach mogłem całkowicie poświęcić się muzyce i tak jest do dziś.

Z czego bardzo się cieszę. Na rynku ukazały się dotąd cztery moje płyty autorskie i wszystkie otrzymały bardzo dobre recenzje. Miałem okazję poznać fantastycznych ludzi i grać z doskonałymi muzykami, takimi jak Daniele di Bonaventura,

Tim Garland, Francois Arnaud, Asaf Sirkis, Yuri Goloubev czy Gianluca Corona. Wystąpiłem też w wielu ciekawych miejscach i na festiwalach – w Turcji, Hiszpanii, Francji, Niemczech, Holandii, USA, Anglii, Polsce, we Włoszech.

Jazz ma swoich wiernych fanów. Bo jest ponadczasowy. Mnie pasjonuje muzyka prawdziwa, w której zawarta jest dusza, gdyż kłamstwo i nieszczerość szybko wychodzą na jaw. Czyste brzmienie gitary akustycznej czy kontrabasu to prawdziwa poezja, podobnie jak twórczość Pata Metheny’ego, Ralpha Townera czy zespołu Oregon.

A twoja muzyka? Nie szufladkuję jej, komponuję i gram to, co czuję. Dla jednych to jazz, dla innych world music z elementami folku.

Plany na przyszły rok masz ambitne. Przede wszystkim ukażą się dwie moje nowe płyty, które są już nagrane. Będą koncerty i kolejne artystyczne projekty, ale mam też nadzieję, że uda mi się odwiedzić Brazylię, Indie bądź Japonię, co od dawna planuję.

Londyn pozostanie twoim miejscem na ziemi? W najbliższym czasie zapewne tak, a co przyszłość przyniesie, zobaczymy. Co ciekawe, ostatnio pomyślałem, pierwszy raz, od kiedy wyjechałem z Polski, że mógłbym wrócić nad Wisłę na stałe. Kto wie, może kiedyś. Nie wiem, co tak naprawdę mogłoby mnie do tego skłonić, może, jeśli tak się życie potoczy, polska żona. Póki co jednak, jestem kawalerem… —

Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 47

| Cooltura | 47

29/12/2017 16:52:38

Książka na weekend Marcin Urban

Biały orzeł nad Wimbledonem: Jak polska wojna ukształtowała londyńskie dzieciństwo

W swojej książce John Phillips, pracujący jako korespondent zagraniczny dla gazet „Independent” i „Washington Times” w Rzymie oraz redaktor naczelny angielskojęzycznej gazety „Italian Insider”, podejmuje bardzo aktualny temat skomplikowanych relacji łączących Polaków i Brytyjczyków poprzez pryzmat doświadczeń swojej rodziny, badając historię napięć i przyjaźni między dwoma narodami, od czasów młodości ojca, Ireneusza Filipowicza, który walczył w polskim ruchu oporu jako nastolatek i znalazł azyl w Wielkiej Brytanii w latach 40. XX wieku, aż po dzień dzisiejszy i niepokoje związane z wynikiem referendum w sprawie wyjścia jego nowej ojczyzny z Unii Europejskiej. Książka jest wynikiem wieloletnich badań nad historią stosunków brytyjsko-polskich, zarówno politycznych, jak i społecznych, oraz ciekawym głosem w dyskusji nad ich przyszłością w świetle zbliżającego się Brexitu i problemów, z którymi w konsekwencji referendum boryka się polska społeczność w Wielkiej Brytanii. Strach i niechęć wobec polskich imigrantów mogły sprawić, że wielu Brytyjczyków opowiedziało się za Brexitem, jednakże Polscy żołnierze zasłużeni w walce z nazistami i skazani na życie na uchodźstwie byli ciepło przyjmowani w Wielkiej Brytanii w latach 40. XX wieku. Dziennikarz i historyk John Phillips opowiada o tym, jak jego ojciec, Ireneusz Filipowicz, walczył w polskim ruchu oporu jako nastolatek, by niebawem zostać pierwszym udokumento-

wanym zbiegiem politycznym zimnej wojny dzięki śmiałej ucieczce przed rosyjskimi służbami specjalnymi do Wielkiej Brytanii. Ireneusz poślubił piękną Angielkę, zrobił zawrotną karierę biznesową i stworzył ciepły, gościnny dom w Wimbledonie dla swoich dzieci. A jednak niektórym emigrantom, takim jak lubiący sobie wypić wuj Jan, nie udało się zintegrować z Brytyjczykami, którzy, zdaniem Jana, zdradzili Polskę w 1939 roku. We wspomnieniach z rodzinnej odysei i jego własnych tułaczek między Libanem a Bośnią w roli korespondenta wojennego, chcącego rozprawić się z demonami przeszłości, autor ujawnia zawiłości skomplikowanych i nieraz sprzecznych relacji łączących Polaków i Brytyjczyków, opartych w równej mierze na miłości jak i niechęci, w nadziei, że ta pierwsza w końcu zwycięży. John Phillips pracował jako korespondent zagraniczny dla londyńskiego „The Times” w Paryżu, Rzymie i na Półwyspie Bałkańskim między 1990 a 2005, zajmując się sprawami państw śródziemnomorskich i Bliskiego Wschodu. Przez osiem lat pracował jako korespondent dla United Press International (UPI) oraz dla serwisu zagranicznego BBC w Londynie. Obecnie jest korespondentem dla gazet „Independent” i „Washington Times” w Rzymie oraz redaktorem naczelnym anglojęzycznego dziennika „Italian Insider”. Książka jest dostępna w księgarni Polskiej Macierzy Szkolnej, w Polskim Ośrodku Społeczno – Kulturalnym w Hammersmith. —

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 48

29/12/2017 16:52:40

Nยบ 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 49

| Cooltura | 49

29/12/2017 16:52:41

Warto zobaczyć Marcin Urban

Najładniejsze szopki w Londynie

To swego rodzaju dzieła sztuki, które niektórzy podziwiają kolędując od kościoła do kościoła. Bożonarodzeniowe szopki przyciągają uwagę szczególnie najmłodszych, ale dorośli też nie przechodzą obok nich obojętnie. Twórcy szopek co roku próbują zaskoczyć czymś nowym – wprowadzają ruchome elementy lub łączą historyczne postaci z motywami ze współczesności. Londyńscy konstruktorzy trzymają się raczej tradycji, wplatając w nią polskie elementy tj. górala i góralkę między pasterzami w kościele w Croydon. Oto zdjęcia nadesłane przez naszych Czytelników. —

Kościół Lokalnej misji Katolickiej w Croydon. Fot. Maciej Urban

Parafia pw. NMP Matki Kościoła w Ealing. Fot. Krystyna Kulbaka

Parafia pw. Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza w Londynie. Fot. Danuta Kowalska

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 50

29/12/2017 16:52:43

Szopka w Parafii Św. Andrzeja Boboli w Hammersmith

St Vincent de Paul RC Church

Kościół Lokalnej Polskiej Misji Katolickiej w Slough. Fot. Albert Kurczak

Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 51

| Cooltura | 51

29/12/2017 16:52:46

PRZYSIAD Z WYSKOKIEM Pozycja wyjściowa: Stań prosto. Rozłóż ciężar ciała równomiernie na całych stopach. Wysuń biodra mocno w tył, uginając nogi w kolanach.

Ile ćwiczyć: 30 sekund.

AKTY WNY WEEKEND Zdjęcia: Marcin Urban

Nogi jak u top modelki

> JA K ĆW ICZ YĆ : Ut rz ym aj po zy cję wy jśc iow ą i w ra z z w ys ko kie m w gó rę wy pr os tuj ko lan a.

Wskoczcie na wysokie obroty! Nie pozwólcie, aby wasz metabolizm zasnął na zimę. Już teraz wprowadźcie go na wyższe obroty. Zyskacie dobre samopoczucie, zapobiegniecie odkładaniu się tłuszczyku i odczujecie niesamowity przypływ energii. Najczęstszą wymówką od regularnych ćwiczeń jest brak czasu… Dlatego przygotowałam dla Was kilka ćwiczeń, które w krótkim czasie obudzą metabolizm, dodadzą energii i sprawią, że wasze nogi będą wyglądać jak milion dolarów. Wybierzcie porę dnia, która wam najbardziej pasuje i skorzystajcie z mojego zestawu ćwiczeń. Pamiętajcie! Jeśli poczujecie ochotę, by zrezygnować z treningu, nie dajcie się! Zanim przystąpicie do treningu, wykonajcie rozgrzewkę – wystarczą 3 min. biegu lub marszu w miejscu. Każde ćwiczenie wykonujcie po 30 sekund. W przerwach między seriami róbcie pajacyki lub inne ćwiczenia cardio. Całość powtórzcie 3 razy. Rozciągnijcie się po treningu. —

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 52

29/12/2017 16:52:51

PÓŁPRZYSIAD W ROZKROKU

Po zy cja wy jśc iow a: Sta ń w s zer oki m roz kro ku. Czu bki but ów ski eru j na zew nąt rz. Wc iągn ij i na pnij brz uch . Ze gnij kol ana do kąt a pro ste go.

Zoba cz więce j ćwicz eń i vide o na: coolt ura24 .co.uk

ZATRZYMANE ODWODZENIE Pozycja wyjściowa: Leżąc na boku, podeprzyj się na przedramieniu. Wolną dłoń oprzyj na biodrze, a nogi połóż jedna na drugiej. Ustaw ciało w prostej linii Jak ćwiczyć: Unieś górną nogę do wysokości biodra i wróć do pozycji wyjściowej. Powtórz zadanie na drugą nogę. Ile ćwiczyć: 15-20 powtórzeń. PÓŁPRZYSIAD W ROZKROKU Karolina Sobala karolinkasobala Karolina Sobala – instruktorka fitness Wiek: 33 Absolwentka Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Z wykształcenia nauczycielka wychowania fizycznego oraz instruktorka fitness.

Jak ćwiczyć: Wykonaj 3 krótkie ruchy pulsujące w górę i w dół. Wyprostuj kolana, opuść ręce i wyjdź na palce z mocnym napięciem pośladków. Wróć do pozycji wyjściowej. Powtarzaj. Ile ćwiczyć: 30 sekund.

Nº 720

720-MAKIETA 2 32-53.indd 53

| Cooltura | 53

29/12/2017 16:52:55

SPORT Przygotował: Dariusz A. Zeller

Największe sukcesy Polaków w 2017 roku Historyczny sukces skoczków 6 stycznia

prezentował się również Jan Ziobro. Kamil Stoch przekonał się, jak ciężki jest złoty orzeł, główna nagroda za zwycięstwo w tej imprezie. Podobna była droga Polaka na sam szczyt – naznaczona wieloma przeszkodami. Nic tak jednak nie cieszy kibica, jak widok mistrza, który po kilkudziesięciu miesiącach posuchy wraca na swoje miejsce. Czyli na najwyższy stopień podium. Niech ta chwila trwa jak najdłużej, najlepiej do zimowych igrzysk olimpijskich w Pjongczangu!

Końcowa klasyfikacja 65. Turnieju Czterech Skoczni: 1. Kamil Stoch (POL) 997,8 pkt 2. Piotr Żyła (POL) 962,5 3. Daniel Andre Tande (NOR) 941,8 4. Maciej Kot (POL) 934,3 … 15. Dawid Kubacki (POL) 875,6 20. Stefan Hula (POL) 843,2 31. Jan Ziobro (POL) 557,9 50. Klemens Murańka (POL) 200,3 Kamil Stoch z nagrodą za zwycięstwo w ubiegłorocznym TCS. Fot. Stanko Gruden /Agence Zoom/Getty Images

Gdyby ktoś przed rozpoczęciem 65. Turnieju Czterech Skoczni powiedział, że na jego podium stanie dwóch białoczerwonych, prawdopodobnie nikt by w to nie uwierzył. A jednak, stało się! Kamil Stoch pierwszy, Piotr Żyła drugi, Maciej Kot czwarty – to końcowe wyniki austriackoniemieckiej imprezy. Kamil Stoch już przed Turniejem był jednym z faworytów do zwycięstwa w klasyfikacji łącznej. I zadaniu podołał znakomicie. Generalnie tercet Kamil Stoch, Piotr Żyła i Maciej Kot idealnie trafili z formą i skakali najrówniej z całej stawki, począwszy od konkursu w Oberstdorfie, a skończywszy na Bischofshofen. Wysokie pozycje zajmowali też Dawid Kubacki i Stefan Hula, a w austriackiej części turnieju dobrze

Łukasz Kubot wygrywa Wimbledon! 15 lipca Łukasz Kubot i Brazylijczyk Marcelo Melo wygrali deblowy turniej na Wimbledonie! To było epickie starcie, po którym wybuchła niesamowita radość. Brazylijczyk padł na kort, a Polak zatańczył kankana. Rozstawieni z czwórką tenisiści w finale pokonali turniejową „szesnastkę”, czyli Olivera Maracha i Mate Pavicia (5:7, 7:5, 7:6(2), 3:6, 13:11). Dla obu tenisistów był to drugi w historii wygrany turniej Wielkiego Szlema. Zatem Kubot wygrał w parze z Marcelo Melo wielkoszlemowy Wimbledon oraz turnieje ATP World Tour Masters 1000 w Miami, Madrycie i Paryżu. Do tego obaj byli najlepsi w Den Bosch i Halle oraz osiągnęli finały imprez w Indian Wells, Waszyngtonie, Szanghaju i londyńskiego Masters. Wspaniałe osiągnięcie!

Łukasz Kubot z powodu większej liczby rozegranych turniejów zakończył 2017 rok na drugim miejscu w rankingu deblistów. Jednak dzięki temu Polak może się pochwalić wyższymi zarobkami od swojego partnera, Marcelo Melo. Lubinianin zarobił na światowych kortach 1 366 800 dolarów, co na liście najlepiej zarabiających tenisistów w 2017 roku daje mu 31. pozycję. Jeśli jednak uwzględni się tylko deblistów, to Polak jest numerem jeden. Drugi jest Melo, który rozegrał jeden turniej mniej od naszego zawodnika. Generalnie w roku 2017 para Łukasz Kubot – Marcelo Melo zajęła pierwsze miejsce w rankingu par deblowych oraz została uznana przez ITF mistrzami świata.

Lekkoatletyczne mistrzostwa świata w Londynie 4-13 sierpnia 16. Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce, które odbywały się od 4 do 13 sierpnia 2017 roku w Londynie przyniosły reprezentacji Polski osiem medali: 2 złote, 2 srebrne i 4 brązowe. Taki dorobek pozwolił nam zająć ósme miejsce w klasyfikacji medalowej i czwarte w punktowej. Bezkonkurencyjni w konkursach rzutu młotem byli Anita Włodarczyk i Paweł Fajdek. Adam Kszczot był drugi w biegu na 800 metrów, srebro zdobył też Piotr Lisek w skoku o tyczce. Brązowe medale wywalczyli zaś Wojciech Nowicki i Malwina Kopron w rzucie młotem, Kamila Lićwinko w skoku wzwyż i żeńska sztafeta 4x400 metrów. Dwa złote, dwa srebrne i cztery brązowe medale pozwoliły zająć Polsce ósme miejsce w klasyfikacji medalowej, ale – co niezwykle istotne – jesteśmy w tym zestawieniu trzecią europejską siłą, po Francji i Wielkiej Brytanii. Przed nami znalazły się jeszcze tylko Stany Zjednoczone, Kenia, RPA, Chiny i Etiopia.

Znakomita jazda polskich kolarzy podczas Vuelta a Espana 19 sierpnia – 10 września 72. edycję VaE rozpoczęła tradycyjnie drużynowa jazda na czas, potem rozegrano 20 etapów indywidualnych, z których aż trzy z nich wygrali Polacy! Tomasz Marczyński (Team Omega Pharma-Lotto) został zwycięzcą szóstego oraz dwunastego odcinka. Dwa wygrane etapy i świetna

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 54

29/12/2017 16:54:37

postawa na kilku innych zasługuje na wielkie słowa uznania. Z kolei najszybciej do mety czternastego etapu dojechał Rafał Majka (Bora–Hansgrohe). Tydzień przed wygraną brązowy medalista igrzysk olimpijskich uplasował się na trzeciej pozycji. Dwukrotnie w czołowej trójce znalazł się też inny zawodnik grupy Bora-Hansgrohe – Paweł Poljański, który dwa razy był drugi. 72. edycję ostatniego z wielkich tourów w tym sezonie (po Giro d’Italia i Tour de France) wygrał Brytyjczyk Christopher Froome, który tym samym potwierdził swoją wyższość nad rywalami. Po triumfie w Tour de France lider ekipy Sky obrał sobie za cel zwycięstwo w Hiszpanii i jest tym samym trzecim kolarzem, który w jednym sezonie zgarnął TdF oraz VaE.

na mistrzostwa świata 2018 w Rosji. W 10 meczach eliminacyjnych, Polska zdobyła 25 punktów na 30 możliwych, przegrywając jedynie na wyjeździe z Danią i remisując (także na wyjeździe) z Kazachstanem. Zdobyła 28 bramek, straciła 14. W grupie zajęliśmy pierwsze miejsce, co oznacza automatyczny awans do finałów mistrzostw świata 2018 w Rosji. Królem strzelców eliminacji MŚ 2018 został Robert Lewandowski. Snajper Bayernu Monachium zgromadził 16 bramek – o jedną więcej niż Cristiano Ronaldo. Lewandowski mógł zatem świętować koronę króla strzelców – i to już po raz drugi z rzędu, bo w eliminacjach Euro 2016 również był najskuteczniejszy (strzelił wówczas 13 goli).

Awans piłkarskiej reprezentacji Polski na Mundial w Rosji

Losowanie grup eliminacyjnych mistrzostw świata

8 października W niedzielę, 8 października cały kraj mógł świętować: Polska reprezentacja pokonała rywali z Czarnogóry na PGE Narodowym 4:2 i zapewniła sobie awans

1 grudnia Losowanie grup piłkarskich mistrzostw świata 2018 odbyło się 1 grudnia w sali koncertowej Państwowego Pałacu Kremlowskiego. W jego wyniku Polska

Kalendarium wydarzeń sportowych 2018 roku l

30 grudnia-7 stycznia - 12. edycja Tour de Ski

Mistrzostwa Świata w kolarstwie

9-25 lutego – XXIII Zimowe Pjongczangu

17-25 marca - 40. Mistrzostwa

Drużynowych Mistrzostw Świata w badmintonie mężczyzn i kobiet

91. Mistrzostwa Świata

w tajskim Bangkoku

w kolarstwie szosowym

Świata w koszykówce kobiet w Hiszpanii.

14 czerwca-15 lipca - 21.

20-22 lipca - 17. edycja Pucharu

w austriackim Innsbrucku

siatkowej kobiet w Japonii

19-25 marca - 107. Mistrzostwa

basenie w chińskim Hangzhou.

wyścigu Tour de France

Europy w pływaniu w brytyjskim Edynburgu i Glasgow

7-12 sierpnia - 24. Mistrzostwa

7-11 grudnia - 14. Mistrzostwa

Świata w pływaniu na krótkim

7-29 lipca - 105. edycja kolarskiego 1-12 sierpnia - 34. Mistrzostwa

29 września-20 października -

18. Mistrzostwa Świata w piłce

w amerykańskim San Francisco

Świata w łyżwiarstwie figurowym

we Włoszech i Bułgarii.

22-30 września. 18. Mistrzostwa

Świata w Rugby Sevens

9-30 września - 19. Mistrzostwa

Świata w piłce siatkowej mężczyzn

mężczyzn w Rosji

w brytyjskim Birmingham

20-27 maja - 30. edycja Pucharu

Mistrzostwa Świata w piłce nożnej

1-4 marca - 17. Halowe Mistrzostwa Świata w lekkoatletyce

4-27 maja - 101. edycja kolarskiego

27-1 września - 25. Mistrzostwa

Europy w łucznictwie w Legnicy

Thomasa i Ubera, czyli

Świata w curlingu kobiet

w kanadyjskim North Bay

w chińskim Nankinie

wyścigu Giro d’Italia

Igrzyska Olimpijskie w koreańskim

w Danii

Świata w kolarstwie przełajowym w holenderskim Valkenburgu

4-20 maja - 82. Mistrzostwa Świata

21-27 sierpnia - 24. Indywidualne

Mistrzostwa Świata w badmintonie

w hokeju na lodzie elity mężczyzn

Apeldoorn

3-4 lutego - 69. Mistrzostwa

Kaspijsku

torowym w holenderskim

20-25 marca - 69. Mistrzostwa

Europy w zapasach w rosyjskim

30 grudnia–6 stycznia - 66. Turniej 28 stycznia-4 lutego - 114.

Europy w lekkoatletyce w Berlinie

we włoskim Mediolanie l

Czterech skoczni

zmierzy się w grupie H z Kolumbią, Senegalem i Japonią. Grupowe mecze biało-czerwoni rozegrają w trzech miastach: Moskwie, Kazaniu i Wołgogradzie. Pierwsze spotkanie odbędzie się w Moskwie na stadionie Otkrytije Arena, a rywalem białoczerwonych będzie Senegal. Drugie starcie czeka Polaków w Kazaniu. Na Kazan Arena podopieczni Adama Nawałki zmierzą się z Kolumbią. Na zakończenie grupowych zmagań polska kadra uda się do Wołgogradu, gdzie czekać ją będzie pojedynek z Japonią. Mistrzostwa świata w Rosji rozpoczną się 14 czerwca meczem Rosja – Arabia Saudyjska. Finał zostanie rozegrany 15 lipca. Oba spotkania odbędą się na moskiewskich Łużnikach. Polska zagra w mistrzostwach świata po raz ósmy. Największe sukcesy przyniosły: występy w 1974 roku w RFN i osiem lat później w Hiszpanii, gdzie biało-czerwoni zajęli trzecią pozycję. Po raz ostatni uczestniczyli w mundialu w 2006 roku w Niemczech, gdzie nie wyszli z grupy.

89. Mistrzostwa Świata w szermierce w chińskim Wuxi l

54. Drużynowe Mistrzostwa Świata w tenisie stołowym we szwedzkim Halmstad

Nº 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 55

| Cooltura | 55

29/12/2017 16:54:37

| Cooltura | Nยบ 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 56

29/12/2017 16:54:41

Nยบ 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 57

| Cooltura | 57

29/12/2017 16:54:43

ROZRY WKA – Wszystkiego najlepszego z okazji Nowego

Grunwaldem?

Roku – mówi strażnik do więźnia.

– Nie pamiętam.

– Jaki nowy rok? Przecież jest lipiec...

– To co ty właściwie wiesz? Jak chcesz zdać

– Właśnie prokurator dołożył ci rok do

maturę?

wyroku.

– Ale ja tu tylko kaloryfer naprawiam. 

Adres



– Chyba rozejdę się ze swoją żoną!

– Tato, tato słyszałem, że twój tata był głupi!

– Dlaczego?

– Chyba twój !

– Ciągle marudzi. Od sześciu miesięcy truje



Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKCJA

MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego

mi głowę tym samym!

Mąż wraca do domu po koncercie

– A konkretnie, o co jej chodzi?

rockowym.

KORDIAN KLACZYŃSKI

– Żebym wyniósł choinkę do śmietnika.

Żona pyta:

RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI



– Jaki zespół dziś grał?

Sierżant do żołnierzy:

– Hmm... Nie pamiętam jak się nazywał, ale

– Kto chce pojechać na wykopki

Piotr będzie na pewno wiedział.

ziemniaków na polu siostry generała?

Mężczyzna dzwoni do kolegi i mówi:

Zgłosiło się dwóch.

– Piotrek, jak nazywał się ten zespół, na

– Dobra, pozostali pójdą piechotą. 

– Niech się zastanowię. Jak nazywa się takie wysokie co rośnie w lesie?

– Czym będzie wyraz „chętnie” w zdaniu:

– Drzewo?

Uczniowie chętnie wracają do szkoły po

– O właśnie, drzewo! A takie mniejsze od

wakacjach?

drzewa a większe od trawy?

Zgłasza się Jasio:

- Krzak. 

- Ooo właśnie, krzak! A czasem na krzaku rośnie taki kwiat, co ma kolce, to jak on się

Wraca ze szkoły do domu Jasiu.

nazywa?

– Tato, tato pani zadała pytanie i tylko ja się

– Róża

zgłosiłem.

– O właśnie róża! – mówi, po czym pyta żonę:

– Tak? Brawoooo! A jakie to było pytanie?

– Róża, jak nazywał się ten zespół rockowy

– Kto nie odrobił zadania domowego?

na którym dziś byłem?



Dziadek dał Jasiowi 20 zł na urodziny.

Wchodzi facet do sklepu zoologicznego

Mama obserwuje Jasia, wreszcie mówi:

i mówi:

– Jasiu, podziękuj dziadziusiowi.

– Chciałbym kupić tego żółwia z wystawy,

– Ale jak?

który stepuje.

– Powiedz tak, jak ja mówię, gdy tatuś daje

– Stepujący żółw?! O Boże! Zapomniałem

mi pieniążki.

wyłączyć grzałki do piasku!

Jasiu zwraca się do dziadzia: – Czemu tak mało?

 Na lekcji pani pyta się Jasia:



– Jasiu, a gdybym powiedziała: jestem

Na dyskotece Jasio podchodzi do siedzącej

piękna, to jaki to będzie czas?

przy stole dziewczynki i pyta:

Jasiu na to:

– Zatańczysz?

– Zdecydowanie przeszły, proszę pani!

– Tak, chętnie.

PIOTR GULBICKI Korekta i redagowanie tekstów

BEATA TOMCZYK

którym dziś byliśmy?

Na lekcji języka polskiego nauczyciel pyta:

– Kłamstwem, panie profesorze...

Joanna Karwecka

OFICJALNA STRONA INTERNETOWA TYGODNIKA COOLTURA MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk, wew. 229 Magdalena RUF m.ruf@cooltura.co.uk, wew. 260 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA

MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA Tel: 020 88 46 3612 distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA



– To dobrze, bo nie mam gdzie usiąść.

Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.



Cooltura is regulated by Impress: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see:

W szkole: – Hej, ty tam, pod oknem! Kiedy był pierwszy rozbiór Polski? – pyta nauczyciel. – Nie wiem. – A w którym roku była bitwa pod

ymi Jeśli chcesz podzielić się z nasz m iony ulub im Czytelnikami swo s żartem – napisz do nas na adre redakcja@cooltura.co.uk!

IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 E complaints@cooltura.co.uk W cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 58

29/12/2017 16:54:45

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  londyn  wielka brytania  świat

Nº 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 59

| Cooltura | 59

29/12/2017 16:54:45

| Cooltura | Nยบ 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 60

29/12/2017 16:54:48

Nยบ 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 61

| Cooltura | 61

29/12/2017 16:54:50

| Cooltura | Nยบ 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 62

29/12/2017 16:54:52

Nยบ 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 63

| Cooltura | 63

29/12/2017 16:54:54

Warsztat samochodowy Kompleksowa mechanika, elektronika, kluczyki naprawa liczników serwis dpf 07773709612

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www. halskytech.co.uk

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent, kontakt: 07903034463; szymon. dylewski@gmail.com

Serwis komputerowy Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

NajtaŃsze przeprowadzki i przewozy lokalne (Londyn), międzymiastowe (cale UK) oraz Polska - AngliaPolska także przewozy wszelkich przesyłek (paczek, mebli, gabarytów, itp) Cotygodniowe wyjazdy do Polski. Sprawdź opinie fb: MarioRemTrans 07722560744 mario. remtrans@gmail.com Zapraszamy 24/7

Fotograf Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

Polska Telewizja Londyn NC+ Zestawy na umowę i kartę Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep Northolt: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www.polskatelewizja.co.uk

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariuszcyfra@wp.pl

Firma budowlana Sara-Int Ltd zatrudni pracowników ogólnobudowlanych oraz stolarza budowlanego. Wymagane doświadczenie w uk. Zainteresowane osoby proszę o kontakt pod numerem 07972022515 (Darek).

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647 Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej. Praca dla sprzedawcy branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

Zam ieść ogło sze nie na coo ltur a24.co. uk

Naprawa sprzętu komputerowego. PC, Laptopy, Mac, tablety. Tworzenie firmowych stron internetowych. Kompleksowa reklama w internecie. Gwarantujemy najniższe ceny (£30). Dojeżdżamy do klienta. Szybkie terminy wykonania usługi. Masz pytanie nie zwlekaj zadzwoń: 07885421494 www. ictlaboratory.com

| Cooltura | Nº 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 64

29/12/2017 16:54:56

Jak zamieścić ogłoszenie? Ogłoszenie przez internet www.cooltura24.co.uk

PROMOCJA INTERNETOWA Zamieść ogłoszenie Premium online na www.cooltura24.co.uk. Twoje ogłoszenie pojawi się na portalu cooltura24.co.uk oraz zostanie wydrukowane w najbliższym wydaniu Cooltury*

1 tydzień ogłoszenia £10 + vat 2 tygodnie ogłoszenia £15 + vat 4 tygodnie ogłoszenia £25 + vat

* w tygodniku Cooltura zostanie wydrukowane maksymalnie do 25 słów danego ogłoszenia

Ogłoszenie zamieszczone telefonicznie 020 8846 3614 Ramka do 25 słów za tydzień

£ 25 + vat

Nº 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 65

| Cooltura | 65

29/12/2017 16:54:58

| Cooltura | Nยบ 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 66

29/12/2017 16:55:01

Nยบ 720

720-MAKIETA 3 54-68.indd 67

| Cooltura | 67

29/12/2017 16:55:03

720-MAKIETA 3 54-68.indd 68

29/12/2017 16:55:05