Cooltura Issue 721 by Cooltura

P O L I S H W E E K LY o_ (

2 721)

1 1 stycznia 2018

FACECI TRZYMAJCIE ŁAPY PRZY SOBIE 721-MAKIETA 1 01-31.indd 1

08/01/2018 16:53:59

721-MAKIETA 1 01-31.indd 2

08/01/2018 15:50:01

721-MAKIETA 1 01-31.indd 3

08/01/2018 15:50:03

temat numeru Joanna Karwecka

Ręce przy sobie „(…) Zaczął do mnie coś bełkotać, ale ja próbowałam zagłuszyć to słuchawkami.(…) Poczułam jego łapy na moim ciele,(…) prawie się już popłakałam, bo gość nie dawał mi spokoju (…) Stewardesa przepraszała, że nic nie może zrobić. To nie powinno mieć miejsca, prawda?”.

Post o molestowaniu seksualnym w samolocie pojawił się na Facebooku w poniedziałek o 11:26. W ciągu 3 dni został skomentowany 177 razy. BURZA W pierwszych dwóch komentarzach poradzono dziewczynie, co ma zrobić: „Każda strona linii ma swoje miejsce na skargę. Opisz, co Cię spotkało”, „Zgłoś to też na lotnisku, tam jest posterunek policji”. W trzecim delikatnie wyśmiano: „Teraz możesz złożyć skargę, a oni odpiszą ci – sorry.” W czwartym grupowy macho doradził, żeby huknąć w pysk. W dziewiętnastym ktoś zasugerował, że widocznie to dotykanie sprawiało jej przyjemność. Liczba odpowiedzi zbliżyła się do setki. Dyskusja zamieniła się w lincz na dziewczynie za to, że nie potrafiła się postawić napastnikowi i na stewardesie za to, że jej nie pomogła. Sprawca doczekał się nazwania zbokiem i chamem.

była wtedy w liceum, jechała gdzieś autobusem. – Mężczyzna stanął koło nas, a jego penis znalazł się blisko twarzy mojej koleżanki, ja siedziałam przy oknie. Wysiadłyśmy w panice z autobusu, on za nami – opowiada Anna. Wtedy jeszcze nie zareagowała, ale historia powtórzyła się 5 lat później. Znowu autobus, znowu miejsce przy oknie. Ten sam ekshibicjonista, tym razem napastuje siedzącą obok Anny dorosłą kobietę. – Powiedziałam, żeby się zakrył, bo nie każdy ma ochotę oglądać jego

skarby. Dodałam, żeby wypierzał z tego autobusu, bo mu pomogę wysiąść. I dostał gazem po oczach. Wysiadł po omacku. Kobieta, która siedziała koło mnie powiedziała, że jestem odważna – wspomina Anna. Po pierwszym wydarzeniu w autobusie Anna dostała od ojca gaz pieprzowy, po drugim zapisała się na kurs samoobrony organizowany przez policję. Nie czuła się dzięki temu fizycznie silniejsza, ale nauczyła się jak reagować w takich sytuacjach. Nie wiadomo, czy ten napastnik został w końcu złapany i ukarany. Jak mówi Anna, to było jeszcze w czasach, kiedy ekshibicjonistów traktowano ulgowo, bo przecież tak naprawdę nikomu nic nie robią.

NA KAŻDYM KROKU „Ten cham powinien wyjść z samolotu w kajdankach” – napisała Anna, która nie może zrozumieć, jak Weronika mogła bezczynnie siedzieć i pozwalać się dotykać. Jest pewna, że ona zareagowałaby inaczej. Rozmawiam z nią kilka dni później. Opowiada, kiedy pierwszy raz spotkała się z molestowaniem:

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 4

08/01/2018 15:50:04

Taka definicja sprawia jednak kłopot. Jak mówi seksuolog Grażyna Czubińska, gama zachowań, które można przypisać do tej definicji jest bardzo szeroka i niejednoznaczna: – Weźmy słowa o pięknym biuście czy nogach w sytuacji zawodowej. Jedna osoba będzie zadowolona, że się dostrzega atrybuty kobiecości. Druga może czuć się urażona – tłumaczy Czubińska. – Jeżeli kobieta poczuła się z tym niedobrze to powinna postawić granice. Może powiedzieć: Panowie, nie życzę sobie, żebyście wymieniali uwagi na temat mojego ciała – dodaje seksuolog. Dziewczyny, z którymi rozmawiam, nawet te „odważne” przyznają, że presja społeczeństwa ma ogromny wpływ na to, czy będą potrafiły zareagować na zaczepki z seksualnym podtekstem. – Kobiety nauczone były posłuszeństwa, skromności – mówi Anna. – Wciąż jesteśmy społeczeństwem patriarchalnym, wciąż w wielu środowiskach mężczyzna jest ważniejszy, silniejszy, utrzymuje rodzinę. Chociaż Lena pisze na Facebooku „To, że nie miałaś prawa reagować jako dziecko już minęło. Teraz możesz i musisz walczyć o siebie”.

– Chyba nigdy nie zapomnę spojrzenia tego mężczyzny i jego zimnych niebieskich oczu – wspomina Anna. GDZIE JEST GRANICA? Pod postem Weroniki wrze. Dowiedziała się, że : „jak mu raz pozwoliłaś, to koleś na całość szedł” lub, „że musiała go jakoś sprowokować”. No i, że „mogła dać mu w mordę”. Jednak w takich sytuacjach gwałtowna reakcja to najgorszy wybór. Może doprowadzić do zwiększenia agresji. Co robić w takim razie? Jasno i spokojnie powiedzieć o tym, czego sobie nie życzymy. Świadomość, czym jest molestowanie seksualne do tej pory nie jest powszechna. Według The Equality Act of 2010, molestowanie seksualne to niechciane zachowanie o charakterze seksualnym, którego celem lub skutkiem jest pogwałcenie czyjejś godności lub stworzenie zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub obraźliwej atmosfery.

Wciąż jesteśmy społeczeństwem patriarchalnym, wciąż w wielu środowiskach mężczyzna jest ważniejszy, silniejszy, utrzymuje rodzinę

ZNALEŹĆ ODWAGĘ Obserwuję dyskusję dalej. Na każde 5 wrogich komentarzy przypada jeden, którego autorzy przyznają, że ciężko postawić się w czyjejś sytuacji i nie dać się silniejszemu: „Nigdy nie wolno oceniać ofiary napaści seksualnej”. „Wszystko się fajnie mówi, gdy samemu się nie jest w danej sytuacji”. „Nie każdy potrafi sobie radzić z każdą sytuacją w życiu”. Jedną z osób, która broni autorkę postu jest Beata*. – Ja też potrafię dużo mówić, a jak przychodzi co do czego, to milczę – przyznaje. Co to jest przemoc seksualna dowiedziała się pierwszy raz w wieku 14 lat. – Zostałam zgwałcona na oczach dużej grupy ludzi i nikt mi nie pomógł. Byłam na językach przez długi okres czasu, a sama milczałam przez ponad 2 lata, zanim zdecydowałam się powiedzieć o wszystkim. Próby i myśli samobójcze, i mnóstwo leków na uspokojenie – tak wyglądało życie Beaty po gwałcie. I nieustające poczucie winy, nawet kiedy sprawca trafił za kratki. Do tej pory paraliżuje ją strach w sytuacjach stre-

Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 5

| Cooltura | 05

08/01/2018 15:50:05

sowych i nie potrafi przeciwstawić się silniejszym od siebie. Jej koleżanki mówią, że to z powodu niewinnego wyglądu oprawcy wiedzą, że mogą z nią robić, co chcą. Tak jak facet, który zaczepił ją w autobusie. – Zaczął rzucać seksualnymi podtekstami i prosić o numer telefonu. Opowiadał, że chętnie by się spotkał na seks. „Wysiadł razem ze mną, śledząc mnie do mojego bloku, w którymś momencie zaczął mnie dotykać i prosić bym go wpuściła do siebie, całe szczęście udało mi się go wypchać za drzwi klatki” – opowiada dziewczyna. W takiej sytuacji Beata przyznaje, że jest bezsilna. Udało jej się jedynie wydusić, że na przystanku czeka na nią chłopak, ale to nie pomogło. Co chciałaby umieć powiedzieć? – Że nie ma prawa mnie dotknąć bez mojej zgody zgody – dziś mówi twardo Beata. ZAPOBIEGAĆ ZAMIAST LECZYĆ – Poczucie winy to problem, z którym najczęściej pracujemy – przyznaje Gra-

żyna Czubińska. – Kobiety poddają się takiemu zachowaniu, bo tak zostały wychowane. Przecież niepodporządkowanie się było zawsze karane. W ten sposób wypracowano w nas poczucie winny, które jest najgorszą traumą w życiu człowieka – dodaje.

Być może dlatego, kiedy w październiku zeszłego roku na Facebooku pojawił się hasztag #metoo, zaobserwowaliśmy lawinę osób, które zaczęły go używać. Wszyscy, którzy do tej pory bali się lub wstydzili rozmawiać o molestowaniu teraz dostali zielone światło. Co więcej

temat numeru Radosław Zapałowski

#W2018też Świadectwa kobiet, które doświadczyły molestowania, miały w 2017 roku potężną moc. Ale to nie może się skończyć na akcji #metoo, #jateż. Seksualna obyczajowość i konwenanse muszą ulec zmianie.

Skala akcji #metoo zaskoczyła wszystkich. A nic nie zapowiadało, że szykuje się coś istotnego. Amerykańska aktorka Alyssa Milano opublikowała w mediach społecznościowych proste hasło: #metoo wraz z krótkim listem po oskarżeniach wobec producenta Har-

veya Weinsteina o wykorzystanie seksualne wielu kobiet. Wpis opatrzony był apelem: pokażmy, ile nas jest. Jeśli każda, która doświadczyła molestowania seksualnego, napisze na profilu #metoo, może wówczas świat dostrzeże skalę problemu. Nie ona była pierwsza. Najpierw ten slo-

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 6

08/01/2018 15:50:06

– akcja przyszła z góry, po skandalach, w które zamieszana była hollywoodzka elita. Zniknęło poczucie wstydu. Nagle okazało się, że idole muszą mierzyć się z takimi samymi wyzwaniami, jak pracownicy banków czy sklepów. – Nie jestem zwolennikiem akcyjności, jednak zdaję sobie sprawę, że jest to mocne uderzenie w stół, żeby zwrócić uwagę na zjawisko – tłumaczy Grażyna Czubińska. – Jestem profilaktykiem i uważam, że tylko praca ciągła daje efekty. Tę pracę według Czubińskiej mają do wykonania szkoły – które muszą uczyć świadomej asertywności i same kobiety, mówiąc głośno i wyraźnie o granicach. Przyznaje, że chociaż to może być trudne, bo mężczyźni są zszokowani: No jak to, zawsze się podobało, a nagle się nie podoba!? Ale nauka jest niezbędna – wyjaśnia Czubińska. – Nie ma żadnej pomocy związanej ze skomplikowanymi procesami, z którymi mężczyźni maja prawo sobie nie radzić – również ze swoim popędem seksualnym. PO BURZY W dyskusji pojawiły się głosy, że post może być prowokacją. Autorka postu przestała się wypowiadać. Nie odpisała też na moje wiadomości. Rozmowa ucichła. —

Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 7

| Cooltura | 07

08/01/2018 15:50:07

gan został wymyślony i użyty przez Taranę Burke. Ponad dekadę temu. Burke już w 2006 roku chciała zwrócić uwagę na problem przemocy fizycznej i werbalnej wobec kobiet. Głównie czarnych i znajdujących się na niższych szczeblach drabiny społecznej oraz zawodowej. Lawina ruszyła dopiero teraz. Dzięki celebrytom. Gwiazdy dużego i małego ekranu, politycy, komicy, dziennikarze. Padały kolejne nazwiska, kolejne oskarżenia i zarzuty. A potem akcja nabrała globalnego zasięgu. W każdym kraju wiele kobiet wyszło z cienia wstydu i zaczęło głośno mówić o swoich doświadczeniach molestowania. Okazało się, że problem seksualnego nękania jest strukturalny i powszechny. I chociaż akcja #jateż zawierała w sobie potężny ładunek empatii, nadziei oraz energii, to jednak nie powinna się skończyć na tweetach celebrytek. Debata publiczna powinna skupić się na doświadczeniach zwykłych kobiet. Tych bez przywilejów i możliwości medialnych oskarżeń. Jak pokazał raport Kongresu Związków Zawodowych TUC prawie dwie trzecie Brytyjek doświadczyło molestowania w miejscu pracy. W Polsce 90 proc. kobiet doświadczyło jakiejś formy przemocy seksualnej. Ponad 20 proc. gwałtu. Co dla kobiet, które pracują w fabrykach, w restauracjach, w hipermarkecie ma do zaoferowania #metoo? Dla kobiet bez dostępu do związków zawodowych, na umowach śmieciowych? W miejscach zatrudnienia, gdzie godziny pracy i wynagrodzenie zależą od widzimisię menadżera? Każda kobieta ma prawo do oskarżeń, ale o ile łatwiej jest to zrobić komuś w Hollywood, nawet kładąc na szali swoją karierę, a jakże trudno komuś, kto ma na głowie rachunki, dzieci i brak oszczędności. W swoim raporcie Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej stwierdza, że „kobiety z niestabilną sytuacją zawodową, pracujące nieregularne, są o wiele bardziej narażone na molestowanie seksualne”. #Jateż pokazało skalę zjawiska, ale problemów, na które zwróciło uwagę, nie rozwiąże. Bo te są kulturowe. I wymagają zmiany społecznych konwenansów, kodów kulturowych, języka, prawa i polityki. A przede wszystkim powszechnej feminizacji mężczyzn. To nie będzie łatwe. Praca nad realną, powszechną i co ważne trwałą zmianą będzie trudna. Proces długi, nieuporządkowany i wyczerpujący. Chodzi nie tylko o podnoszenie (męskiej) świadomości, rugowanie patriarchalnych zachowań i struktur, brak akceptacji dla nie-

Kobiety z niestabilną sytuacją zawodową, pracujące nieregularne, są o wiele bardziej narażone na molestowanie seksualne

wybrednych żartów w przestrzeni publicznej i prywatnej, ale także o poprawę prawa i polityki oraz wzmocnienie pozycji ekonomicznej kobiet. Niewątpliwym sukcesem akcji #jateż jest to, że w końcu do społecznej wrażliwości przedostało się, jak często kobiety padają ofiarą seksualnego polowania. Że ofiarami są nasze matki, żony, siostry, córki, przyjaciółki, koleżanki. Wielu mężczyzn powoli dokonuje przewartościowania swoich poglądów i zachowań. To dobra zmiana. Bo bez powszechnego przyzwolenia nie ma molestowania, dużo trudniej o gwałt. Potrzebujemy zmiany społecznych konwenansów, nowej formuły komunikacji między mężczyznami i kobietami, politycznej poprawności. Ale też nowych, lepszych międzynarodowych standardów w kwestii piętnowania molestowania, przemocy i nękania w miejscu pracy. Dzięki akcji #metoo coś się zmieniło. Na lepsze. To ważne, żeby w 2018 ta wielka kobieca złość, która z przestrzeni prywatnej rozlała się po Internecie nie poszła na marne. —

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 8

08/01/2018 15:50:09

TEMAT NUMERU

Molestowanie - czym jest i jak się przed tym obronić

Z mec. KATARZYNĄ BOGUSŁAWSKĄ, adwokatem i partnerem w kancelarii prawnej Carter Lemon Camerons LLP rozmawiał Dariusz A. Zeller. Czym jest samo molestowanie (harassment) i jak jest definiowane przez prawo?

Czym jest natomiast sexual harassment i do jakich sytuacji się odnosi?

W tłumaczeniu na język polski „harassment” to nękanie, dokuczanie, molestowanie, prześladowanie. Według prawnej definicji jest to nieakceptowalne zachowanie, mające na celu poniżenie godności drugiej osoby. Może mieć ono wiele obliczy: może zawierać element dyskryminacji rasowej czy płciowej, może wiązać się z kontaktem fizycznym, np. dotykaniem czy popychaniem lub odbywać się ustnie w formie przezwisk czy szantażu, na odległość bądź wirtualnie, np. w formie maili czy postów na portalach społecznościowych, takich jak Facebook czy Twitter. W angielskim prawie harassment zdefiniowany jest w Equality Act 2010. Skargę na podstawie tej ustawy należy wnieść do trybunału pracy w ciągu 3 miesięcy od incydentu. Skargę do sądu okręgowego na podstawie ustawy dotyczącej molestowania, Protection from Harassment Act 1997 należy wnieść do sześciu lat od incydentu.

Jak sama nazwa wskazuje, molestowanie seksualne ma charakter lub podłoże seksualne. Może odbywać się w formie komentarzy lub niewybrednych żartów, a także w postaci gestów uznawanych za niegrzeczne oraz różnych form niechcianego kontaktu fizycznego. Skandal związany z amerykańskim producentem Harveyem Weinsteinem i kampania #MeToo pokazały ogrom tego problemu, który przerósł wszelkie oczekiwania. Chociaż ofiarami były głównie kobiety, to chciałam podkreślić, że ani prawna definicja ani fakty nie przedstawiają tego problemu jako wyłącznie dotyczącego kobiet. Ofiarami mogą być również mężczyźni i przedstawiciele mniejszości seksualnych.

„Sexual harassment at work”, czyli molestowanie seksualne w miejscu pracy. Kiedy do niego dochodzi i jak można temu przeciwdziałać?

Moje doświadczenie pokazuje, że często ani pracodawcy ani pracownicy nie rozumieją tego pojęcia i niepoprawnie określają pewne sytuacje jako przejaw molestowania lub, odwrotnie, ignorują przykłady molestowania. Kiedy na przykład pracodawca wymaga, żeby pracownica stawiła się do pracy na czas i wykonywała swoją pracę, nie jest to przypadek molestowania, a zwykłego wykonywania obowiązków pracowniczych. Natomiast gdy pracodawca wymaga, aby oprócz kontraktowych obowiązków sekretarka pomasowała mu ramiona i towarzyszyła mu w wyprawie z klientami do klubu nocnego, to jest to przejaw molestowania seksualnego. Podobnie, gdy w miejscu pracy narażeni jesteśmy na słuchanie niewybrednych żartów i komentarzy. Miałam kiedyś klienta, który został pozwany do trybunału pracy z zarzutem molestacji i dyskryminacji na tle seksualnym, ponieważ jego pracownice czuły się poniżone, gdy pracując w otwartej przestrzeni biurowej słyszały jego opowieści telefoniczne o podbojach poprzedniej nocy. Mój klient nie widział w tym nic złego i tłumaczył, że były to „niewinne” żarty. Problem w tym, że różne osoby mają różne pułapy wrażliwości. Podczas gdy dotknięcie kolana może być przez jedną osobę uznane za żart, inna osoba może potraktować to jako obraźliwy i upokarzający gest.

Jak znaleźć złoty środek i jak rozpoznać przykład molestacji seksualnej? Czy można powiedzieć komuś, że ładnie wygląda czy mówiąc to ryzykujemy skargę? Wszystko zależy od formy i doboru słów, a molestacją jest czyn lub komentarz, który w naszym odczuciu można uznać za nieodpowiedni. Często jest tak, że jeśli czujemy, że coś jest niestosowne, to tak właśnie jest. W tym labiryncie bardzo trudne zadanie ma pracodawca, bo to on jest odpowiedzialny za zachowanie w pracy swoich pracowników. Niejed-

Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 9

| Cooltura | 09

08/01/2018 15:50:10

nokrotnie ofiara wnosi pozew do trybunału pracy przeciwko osobie, która dokonała aktu molestacji, ale również i przeciwko pracodawcom. Aby takich sytuacji uniknąć, pracodawca musi wyraźnie zaznaczyć granice i wyedukować swoich pracowników w zakresie tego, co jest dopuszczalne w kwestii ich zachowania. Wprowadzenie zerowej tolerancji wobec molestowania seksualnego oraz odpowiednich procedur powinno, jeśli nie wyeliminować ten problem, to z pewnością go zmniejszyć. Szkolenie pracowników, wprowadzenie i przestrzeganie procedur ma nie tylko zaletę uchronienia pracodawcy przed pozwami sądowymi, ale także stworzenia środowiska tolerancji przyjemniejszego do pracy oraz podniesienia poziomu zadowolenia i efektywności swoich pracowników.

Komu natomiast to zgłosić (i jak działać) bez narażania się na utratę pracy, lub presję ze strony otoczenia lub sprawcy? Taka informacja powinna właśnie być zawarta w tych procedurach. Powinny one definiować, jakie formy zachowania są akceptowalne, informacje o sankcjach dostępnych dla osób, które je łamią oraz wyznaczać mechanizm i kroki wnoszenia skargi. Procedury powinny wyznaczać osobę, do której taką skargę można wnieść. Może to być pracownik HR lub inna osoba w firmie, której tę funkcję się oddeleguje. Ważne jest, aby pracownicy wiedzieli kim jest ta osoba (powinno to być albo wspo-

mniane w ich umowie o pracę albo w procedurach) oraz aby ta osoba otrzymała w tym zakresie odpowiednie przeszkolenie. Ofiara molestacji powinna jak najszybciej taką skargę wnieść do wyznaczonej ku temu osoby. Najlepiej gdyby skarga poparta była stosownymi dowodami, faktami, powołaniem ewentualnych świadk w. Jednakże wielokrotnie takie akty nie odbywają się w obecności świadków. Nie powinno to tworzyć bariery do wniesienia skargi. Po otrzymaniu takiej skargi pracodawca musi przeprowadzić śledztwo, podjąć decyzje o tym, czy należy zawiesić osobę, wobec której wniesione jest oskarżenie, posłuchać obu stron i podjąć decyzję co do odpowiednich kroków w takiej sytuacji. Tu chciałabym uczulić pracodawców, aby nie bagatelizowali tego problemu i mieli na uwadze swoje obowiązki wobec obu

Gdy molestowanie zostanie zgłoszone na policję, która uzna, że prawo zostało złamane i wytoczy oskarżenie przeciwko osobie, która dokonała tego aktu, wtedy musi ona się liczyć z konsekwencjami karnymi

stron, najlepiej, gdyby w takiej sytuacji mogli zasięgnąć porady prawnika. Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikowi środowiska w pracy, w którym pracownik może ją bezpiecznie wykonywać. Wiąże się z tym zapewnienie pracownikowi środowiska, w którym czuje on, że jego skargi są potraktowane na poważnie i nie musi on się obawiać żadnych reperkusji spowodowanych złożeniem przez niego skargi. Tu chciałabym dodać, że jeśli w konsekwencji wniesienia skargi, pracownik zostanie zwolniony lub w inny sposób szykanowany, to ma on podstawę do wniesienia do trybunału pracy skargi o dyskryminację, niezależnie od tego jak długo pracował on w tym miejscu. W sytuacji, gdzie pracownik nie ma komu się poskarżyć bądź jego skargi są ignorowane, powinien albo skontaktować się z Advisory, Conciliation and Arbitration Service czyli ACAS, organizacją pomagającą i doradzającą pracodawcom i pracownikom w zakresie ich relacji. Gdy sytuacja jest poważna, należy niezwłocznie skontaktować się z policją.

Przykład trochę inny, z ostatniego okresu – współpasażer napastuje pasażerkę, nie dając jej spokoju, a obsługa samolotu nie reaguje. Co robić w takiej sytuacji? Szczerze mówiąc nie bardzo mogę sobie wyobrazić, aby obsługa samolotu nie zareagowała. Ich obowiązkiem jest zapewnienie pasażerom bezpieczeństwa, a co się z tym wiąże, pomóc

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 10

08/01/2018 15:50:12

im w takich sytuacjach. Nie mam dostatecznej ilości informacji, aby komentować ten incydent, ale wyobrażam sobie, że obsługa lotu powinna przynajmniej upomnieć współpasażera i spróbować go przesadzić na inne miejsce. Co do kolejnych kroków, jakie można by podjąć, trudno mi się wypowiadać, bo zależy to od jurysdykcji i faktu w jakiej przestrzeni powietrznej się znajdowali. Natomiast powinni skontaktować się z lokalną policją w porcie lądowania i przekazać tego pasażera funkcjonariuszom.

Co natomiast powinno się zrobić w przypadku molestowania czy też molestowania seksualnego na ulicy, w autobusie, w klubie? Co zgodnie z prawem powinna zrobić ofiara tego czynu? W zależności od miejsca incydentu, warto szukać pomocy od kierowcy autobusu, managera klubu, przechodnia na ulicy. Chodzi o to, że przede wszystkim należy zapewnić sobie bezpieczeństwo. Drugim krokiem, jeżeli jest to możliwe, należy zabezpieczyć materiał dowodowy w postaci zdjęć, nagrań, świadków oraz zgłosić taki incydent na policję. Policja podchodzi do takich skarg bardzo poważnie.

Jakie są skutki prawne „sexual harassment”? To zależy z jakim przykładem sexual harassment mamy do czynienia. Jeżeli jest to skarga na molestowanie w pracy, to skutkiem może być sprawa o dyskryminację na tle seksualnym, wniesiona do trybunału pracy z artykułu w ustawie Equality Act 2010. Wiąże się to z wielomiesięcznym procesem prawnym, podczas którego strony przedstawiają materiał dowodowy i zeznania i zakończonym rozprawą. Jest to nieprzyjemny proces, angażujący strony finansowo, czasowo i emocjonalnie. Jeżeli ofiara wygra, to zasądzone zostanie jej odszkodowanie. Dlatego też, jak mówiłam, pracodawca powinien dążyć do całkowitego wyeliminowania możliwości seksualnego molestowania w miejscu pracy. Jeżeli sprawa złożona jest w sądzie cywilnym na podstawie Protection from Harassment Act 1997,to skutkiem prawnym jest odszkodowanie dla ofiary, a także sądowy zakaz kontaktu z ofiarą. Gdy molestowanie zostanie zgłoszone na policję, która uzna, że prawo zostało złamane i wytoczy oskarżenie przeciwko osobie, która dokonała tego aktu, wtedy musi ona się liczyć z konsekwencjami karnymi. Zależą one od rodzaju wykroczenia i mogą wahać się pomiędzy sądowym zakazem kontaktu, grzywną, a nawet karą więzienia. Chciałbym tu nadmienić, że policja zainteresuje się nie tylko zgłoszeniem dotyczącym jakiejś formy fizycznego molestowania, ale także poważnie traktuje incydenty obraźliwych wiadomości, telefonów czy twittów. —

Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 11

| Cooltura | 11

08/01/2018 15:50:13

wydarzenia

NHS odwołał operacje zaplanowane na styczeń

Jak podaje BBC, szpitale dostały pozwolenie na kładzenie w tych samych pokojach kobiet i mężczyzn tak, by wykorzystać wszystkie wolne miejsca. University Hospital w Milton Keynes przyjmuje pacjentów tylko z zagroże-

niem życia. W Stoke jeden z lekarzy przeprosił na Twitterze pacjentów za warunki jak z trzeciego świata. Przeciążone jest także pogotowie ratunkowe. Część pacjentów jest proszona o samodzielny dojazd do szpitali. —

Minister zdrowia przeprosił pacjentów za odwołanie zaplanowanych na styczeń operacji i zabiegów. To absolutnie nie jest coś, czego chciałem – powiedział Jeremy Hunt w wywiadzie dla BBC. NHS England ogłosił odwołanie kilku tysięcy operacji u pacjentów, którzy mogą dłużej poczekać na pomoc. Powodem jest nagły wzrost liczby pacjentów w okresie świąt, brak wolnych łóżek w szpitalach i zbyt mała liczba lekarzy. NHS England informuje, że przełożone zostaną tylko operacje, które mogą poczekać. Pacjenci z nowotworami i w stanie zagrażającym życiu będą operowani najszybciej jak to możliwe.

Nietrafiona szczepionka

Szczepionka przeciwko grypie oferowana w tym sezonie przez

NHS okazała się nieskuteczna. Public Health England, organ

szczepionkę wydłużyły się kolejki w przychodniach i szpitalach, które i bez tego pękały w szwach. Szczepionkę sporządza się przed sezonem zachorowań na podstawie prognozy możliwych mutacji bakterii. Obecny stan medycyny nie pozwala dokładnie przewi-

doradczy ministerstwa zdrowia,

dzieć tego procesu. Jak przypomina „The

ostrzega, że to gol samobójczy dla

Times”, ubiegłoroczna szczepionka była

walczącej o przetrwanie publicznej

skuteczna u 66 proc. dzieci i u 41 proc.

służby zdrowia. Przez nietrafioną

dorosłych w wieku do 65 lat.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 12

08/01/2018 15:50:15

Nยบ 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 13

| Cooltura | 13

08/01/2018 15:50:16

wydarzenia

Wyrzucić bezdomnych z Windsoru przed ślubem Harry'ego

Z takim apelem zwrócił się do policji Simon Dudley, przewodniczący rady gminy Windsor. Jego zdaniem, bezdomni specjalnie przeniosą się do Windsoru przed weselem księcia Harry'ego i Meghan Markle, by żerować na mieszkańcach i turystach. Jego słowa wywołały oburzenie policji, organizacji charytatywnych, a nawet premierki Wielkiej Brytanii Theresy May. W odpowiedzi na prośbę urzędnika policja z Thames Valley stwierdziła, że musi chronić osoby potrzebujące pomocy. Apel Dudley’a skrytykował Murphy James, koordynator programu pomocy bezdomnym Windsor Homeless Project. W wywiadzie dla „The Timesa” powiedział, że nazywanie bezdomności życiowym wyborem jest niestosowne. Książę Harry wspiera kilka organizacji pomagających osobom żyjącym na ulicy. Jego przyszła żona mając 13 lat pracowała w stołówce dla osób bezdomnych. —

Wykrywacze metali w szkołach

Już 76 londyńskich szkół zostało wyposażonych w detektory

metalu. Nauczyciele sprawdzają nimi, czy uczniowie mają przy sobie noże. Elektroniczne wykrywacze, podobne do stosowanych na lotniskach, kupił londyński ratusz. Urzędnicy zaproponowali je wszystkim szkołom, ale nie wszystkie chcą wprowadzić tak radyklane środki bezpieczeństwa. W ubiegłym roku od ugodzenia nożem zginęło w Londynie 80 osób, o 20 więcej niż rok wcześniej. Tylko w sylwestra i Nowy Rok w niezwiązanych ze sobą incydentach życie straciło 4

z użyciem ostrych narzędzi wzrosła

młodych mężczyzn. Liczba przestępstw

w ciągu roku o 26 procent.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 14

08/01/2018 15:50:18

Bohater mediów okradał ofiary zamachu terrorystycznego

33-letni Chris Parker przyznał się w sądzie do okradania ofiar zamachu terrorystycznego

w Manchester Arena. Mężczyzna ukradł jednej z rannych kobiet torebkę i kupił fast foody używając jej karty. Bezdomny był początkowo pokazywany przez media jako bohater, który jako jeden z pierwszych pomagał ofiarom zamachu. W jednym

z wywiadów telewizyjnych opowiadał o tym jak pocieszał ranną nastolatkę. Po przejrzeniu przez policję nagrań z monitoringu okazało się jednak, że w rzeczywistości chodził między ofiarami w poszukiwaniu wartościowych rzeczy. Ponieważ oskarżony nie stawił się dobrowolnie na pierwszą rozprawę, został aresztowany i pozostanie za kratami do ogłoszenia wyroku, co nastąpi 30 stycznia.

Toast za Harry'ego i Meghan

18 maja będziemy mogli dłużej bawić się w pubach, dyskotekach i barach.

Z okazji ślubu księcia Harry'ego i Meghan

Markle Home Office chce przedłużyć sprzedaż alkoholu do godziny 1:00 w nocy. Propozycję poddano pod konsultacje społeczne. Minister spraw wewnętrznych Amber Rudd tłumaczy, że chce w ten sposób dać każdemu możliwość uczczenia historycznego wydarzenia. Godziny sprzedaży alkoholu wydłużano wcześniej z okazji 90. urodzin królowej, ślubu księcia Williama i Kate Middleton oraz podczas mundialu w 2014 roku.

Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 15

| Cooltura | 15

08/01/2018 15:50:19

wydarzenia

Ryanair przygotowuje się na twarde lądowanie

Irlandzkie linie lotnicze wystąpiły o licencję na wykonywanie lotów krajowych w Wielkiej Brytanii. Pozwolenia takie wydaje Civil Aviation Authority – brytyjski urząd nadzorujący lotnictwo. Będzie ono niezbędne do dalszego funkcjonowania irlandzkich linii lotniczych w Wielkiej Brytanii, jeśli dojdzie do tzw. twardego Brexitu, czyli wyjścia z Unii Europejskiej bez porozumie-

nia o dalszej współpracy. Szef Ryanaira Michael O'Leary już kilka razy ostrzegał przed komplikacjami związanymi z Brexitem. Jeśli Londyn i Bruksela nie dojdą do porozumienia loty mogą zostać

Ofiary świątecznej rozrzutności

Prawie 8 mln Brytyjczyków wpadło w zadłużenie z powodu świątecznych wydatków – wynika z opublikowanego przez BBC badania organizacji charytatywnej The Money Advice Trust.

wstrzymane nawet na kilka miesięcy. Z tego samego powodu konkurujące z Ryanairem brytyjskie tanie linie EasyJet zapowiedziały przeniesienie głównej kwatery z Luton do Austrii. — Co roku o tej porze do biur porad zgłasza się więcej osób z problemami finansowymi. W tym roku sytuacja jednak znacznie się pogorszyła. Z ankiety wynika, że w długi wpadło 16 proc. Brytyjczyków – o 5 proc. więcej niż w ubiegłym roku. Większość z nich wyjdzie na prostą, ale znaczna część będzie musiała negocjować z bankami odłożenie w czasie spłaty kart kredytowych i debetów na kontach. The Money Advice Trust radzi, chcąc uniknąć problemów w przyszłości, już teraz zacząć odkładać na przyszłe Boże Narodzenie. —

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 16

08/01/2018 15:50:20

Nยบ 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 17

| Cooltura | 17

08/01/2018 15:50:22

WYDARZENIA

Dlaczego gramy z WOŚP Już w tę niedzielę Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy zagra po raz 26., także w Londynie.

Od 12.00 w Greenford, a od 16.00 w Clapham będzie można dorzucić się do wielkiej zbiórki pieniędzy dla wyrównania szans w leczeniu noworodków. Z osobami odpowiedzialnymi za zorganizowanie tegorocznego finału rozmawiała Joanna Karwecka.

Jak zmienił się londyński WOŚP przez te lata?

Anna Ciecierska, koordynatorka 26. Finału WOŚP w Londynie

Jak trafiłaś do londyńskiego sztabu? Zapisałam się jako wolontariusz. A potem zapytałam Dagmarę Chmielewską, ówczesną koordynatorkę, czy mogę jeszcze w czymś pomóc. I ona była bardzo szczęśliwa, że znalazły się kolejne ręce do roboty, więc właściwie od samego początku pomagałam przy sprawach organizacyjnych. To był 19. finał. A we wcześniejszych zbierałam pieniądze do puszki.

Rośnie rok po roku. Zaczęło się od skromniejszych finałów w POSK-u, później przenieśliśmy się do Scali. W międzyczasie przed tym finałem był koncert, na który przyjechał Jurek Owsiak. Pamiętam, że wszystko zaczynało się dosyć skromnie. A teraz – rośnie nam liczba wolontariuszy, rośnie suma, którą zbieramy. Poza tym, członkowie sztabu są już razem nawet 5-6 lat, więc każdy zna swoją rolę, rozumiemy się bez słów. Telepatia w sztabie działa!

A czym się różni WOŚP w Londynie od finałów w Polsce? Funkcją, jaką spełniają finały. Orkiestra za granicą ma dwie podstawowe funkcje – integruje Polaków i jest wyznacznikiem polskości. Mamy fajny koncert, jest coś, czym możemy się pochwalić na zewnątrz. Polacy są często stereotypowo postrzegani – przez pryzmat naszego hydraulika. Natomiast WOŚP jest fajną sprawą i nie ma drugiej takiej idei, zrobionej z taką werwą. Jest to najlepsza wizytówka Polaków.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 18

08/01/2018 15:50:23

Anna Budzińska, koordynatorka imprez WOŚP dla dzieci

Dlaczego postanowiłaś dołączyć do sztabu WOŚP? Od zawsze WOŚP wspieram. A do aktywnego działania przystąpiłam z dwóch powodów. Pierwszy – w naszej szkole szukamy idei, które w jakiś sposób działają poza nią. I uważam, że WOŚP jest właśnie taką ideą, i na świecie i w Polsce. Dlatego warto się przyłączać do tej akcji, bo jest pozytywna, fajna i z super przesłaniem.

A drugi? Drugi powód jest bardziej osobisty. Moja córka urodziła się z problemami zdrowotnymi i ten sprzęt od Jurka Owsiaka faktycznie był bardzo mocno w użyciu wtedy. Można powiedzieć, że

Agnieszka Kuźma, koordynatorka wolontariuszy i jej córka Wiktoria Kuźma, wolontariuszka

A&W: Nie, nasza przygoda z Orkiestrą zaczęła się w Londynie. Tu poznałyśmy ludzi ze sztabu, którzy efektywnie zarazili nas WOŚP.

Dlaczego zaangażowałyście się w WOŚP?

Jak się działa w takim rodzinnym duecie?

A&W: W WOŚP jesteśmy od 4 lat. Zaangażowałyśmy się, ponieważ lubimy pomagać innym ludziom. Idea, którą stworzył Jurek Owsiak, od zawsze była bliska naszym sercom. Sama możliwość uczestnictwa w tym mega przedsięwzięciu daje mi i mojej córce wiele radości.

Pomagałyście w Orkiestrze też w Polsce?

ona żyje dzięki pewnym urządzeniom kupionym przez WOŚP. Więc wiem na sto procent, że ten sprzęt jest w szpitalach, jest używany i nikt mi nie jest w stanie powiedzieć, że nie.

Zmieniła się atmosfera wokół WOŚP ostatnio... Ludzie podchwytują nagłówki, a często nie mają żadnej wiedzy i niczego nie spraw-

dzili, a naprawdę dużo rzeczy można zweryfikować, jeśli tylko się chce. Więc część osób wypowiada się nieprzychylnie, ale my nie zwracamy na to uwagi. Nie każdy musi z nami współpracować, ale jest mnóstwo ludzi, którzy zawsze bardzo entuzjastycznie, ciepło i z dużym sercem do tego podchodzą. I tu się skupiamy na tym. Myślę, że wciąż więcej jest pozytywów.

A&W: Współpraca jest rewelacyjna z roku na rok zdobywamy coraz większe doświadczenie i świetnie się uzupełniamy. Ja jestem dumna z córki, że uczy się jak pomagać i że mam takiego małego zdolnego pomocnika.

Co sprawia największą radość podczas finałów? A&W: W dzień finału emocje sięgają zenitu. Staramy się, aby wszystko zostało dopięte na ostatni guzik i przez to idealnie współgrało ze sobą. Wiktoria skupia się na pracy przy atrakcjach dla dzieci. Ekscytujące są występy naszych gwiazd na imprezie dla dorosłych, licytacje podnoszą ciśnienie i dają dużo radości. Atmosferę podgrzewa co chwilę ogłaszana suma pieniążków, którą uzbieraliśmy, zwieńczenie naszej pracy i trudów przygotowań. Radość nie zna granic.

Napotykacie na trudności? A&W: Trudności zawsze się pojawiają, ale to pestka. W tak dobrze zgranej grupie wszystkiemu dajemy radę. Na wszystko jest zawsze rozwiązanie.

Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 19

| Cooltura | 19

08/01/2018 15:50:24

szedłem tam jako zwykły wolontariusz, a ze spotkania na spotkanie przechodziłem o kolejne szczeble do góry – aż do współkoordynatora wolontariuszy. Najpierw pomagałem przy zbieraniu i rejestracji wolontariuszy. Myślałem, że to będzie najcięższe zadanie, a okazało się najłatwiejsze.

A potem?

Kamil Paładiczuk, współkoordynator wolontariuszy WOŚP

Pierwszy raz pomagasz Orkiestrze? W moim życiu to jest drugi finał, w którym biorę aktywnie udział. Tutaj w Londynie pierwszy. Wcześniej w Polsce, jak miałem naście lat. Byłem wtedy wolontariuszem, który zbierał pieniądze, kręcąc się po ulicach Warszawy. Było kapitalnie – chodziliśmy wielką gromadą puszkowców i oklejaliśmy wszystko i wszystkich serduszkami. To było naprawdę świetne przeżycie.

Myślisz, że uda się stworzyć taką atmosferę w Londynie? Jestem tego niemal pewien! Na początku może być trochę nieśmiało, ale w ciągu dnia ludzie się rozkręcą i te serca wszystkim się pootwierają.

Teraz mamy wydarzenia towarzyszące WOŚP-owi. Razem ze swoim „dream teamem” organizuję teraz wolontariuszy i puszki na te imprezy. W czasie samego finału trzeba będzie zająć się też wolontariuszami, którzy przyjeżdżają spoza Londynu. A potem jeszcze co najmniej dwa tygodnie pracy przy rozliczeniu finału.

Dlaczego zdecydowałeś się zaangażować w WOŚP? Ze względu na pomoc noworodkom. To są najbardziej bezbronni, mali ludzie. Mój syn po urodzeniu miał szansę przeżyć tylko dzięki aparaturze, która była oznaczona serduszkiem. Dlatego wszedłem w to absolutnie w ciemno.

Ela Jakubczyk, koordynatorka wolontariuszy WOŚP

Jak długo grasz z WOŚP? W Londynie to mój 5. finał. Zawsze chciałam do tego wrócić, bo działałam z WOŚP już w podstawówce. Pamiętam, że zorganizowałyśmy z koleżankami dyskotekę na sali gimnastycznej. A przekaz pocztowy z sumą, którą zebrałyśmy mam do dziś!

WOŚP można wspomóc już od piątku!

Jeszcze przed samym finałem odbędzie się pięć

imprez, na których będą na was czekać wolontariusze z puszkami

A jak trafiłeś do tego londyńskiego sztabu? Moja koleżanka powiedziała mi, że jest Orkiestra w Londynie i żebym zarejestrował się jako wolontariusz. Później dowiedziałem się o spotkaniu organizacyjnym, na które poszedłem. Na drugim dostałem już zadania do wykonania. Śmieję się, że to taka kariera Nikodema Dyzmy. Przy-

i mnóstwo dobrej zabawy: l 12 stycznia. Karaoke w Mikrus

Polish Music Club

l 13 stycznia. Koncert rockowy

Adrian Grycendler, koordynator imprez WOŚP dla dorosłych

w Polskim Ośrodku Lewisham

Jak długo jesteś w WOŚP?

Domówka klubowa w Mikrus

Zacząłem od pierwszego finału, to było chyba w 93. roku, jako wolontariusz z puszką. A to były jeszcze takie śmieszne puszki, które sami robiliśmy, a potem naklejaliśmy serduszka. Miałem wtedy 17 lat.

Polish Music Club Klubowy B4 WOŚP w Pyzie l 14 stycznia. Family day

w Mikrus Polish Music Club

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 20

08/01/2018 15:50:25

I jak to się stało, że zaczęłaś współpracę z londyńskim sztabem? Na jakimś koncercie spotkałam ludzi, którzy robią tę wspaniałą akcję. Zaczęłam z nimi współpracować podczas 3. finału. I tak już zostało.

Jakie największe wyzwania stoją przed sztabem Orkiestry? W tamtym roku na przykład było super dużo ludzi i ze względów bezpieczeństwa nie udało się wszystkim wejść, ale nauka została wyciągnięta i dlatego w tym roku imprezy zostały rozdzielone na te dla dzieci i te dla dorosłych. A poza tym to zawsze wyskakują jakieś drobne sprawy – dwa lata temu musiałam w okolicznych McDonald’s załatwiać łyżeczki plastikowe, bo w żadnych sklepach nie było, a w ostatniej chwili okazało się, że brakuje ich w VIP-roomie. No właśnie – zawsze jest coś do zrobienia.

Czy trzeba mieć jakieś specjalne umiejętności, żeby zostać wolontariuszem? Trzeba być otwartym, mieć chęci do pracy i do pomocy. I to wystarczy.

I pamiętam, że pogonili mnie spod kościoła. Pod koniec lat 90. pracowałem w domu kultury w Gdańsku i tam już organizowałem WOŚP przez 3 lata. Później już tylko wspierałem prywatnie – na zasadzie wrzucenia do puszki.

To jak trafiłeś do londyńskiego sztabu? Zostałem w to wplątany. Poproszono mnie o pomoc w związku z moim dużym doświadczeniem w polskim świecie muzycznym. I w bardzo krótkim czasie, bo zaczęliśmy pracować pod koniec października, udało nam się stworzyć świetny skład. A przy tym po obdzwonieniu całej Polski zbudowałem już obsadę muzyków na kolejny rok, chociaż nawet nie jestem pewien, czy będę przy nim dalej pracował.

Widzisz różnicę między organizowaniem finałów w Polsce a w Londynie? To pierwszy finał, w którym biorę udział jako jeden z organizatorów. Ale mogę powiedzieć, że fajnie się robi koncert w Londynie. Widzę, że ludzie chcą tu zagrać. A podkreślam, że zespoły przyjeżdżają i grają u nas za darmo. —

Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 211.

X xxxxxxxxxxxxxxxxxx

| Cooltura | 21

08/01/2018 15:50:26

wydarzenia

Słomiany zapał

Wiele osób w ramach noworocznych postanowień zapisuje się w styczniu na siłownie i zajęcia sportowe. Sieć biur porad Citizens Advice apeluje, by robić to z rozwagą. W ubiegłym roku do doradców zgłosiło się ponad 3 tys. osób, które miały problem z rozwiązaniem umowy lub egzekwowaniem swoich praw. 60 tys. osób szukało porady w tej sprawie na stronie internetowej Citizens Advice. Najwięcej problemów jest związanych z umową członkostwa, która najczęściej musi być zawarta na minimum 1 rok. Za jej zerwanie kluby

pobierają wysokie kary. Niezadowolenie klientów powoduje też odwoływanie lub skracanie zajęć bez odpowiedniej rekompensaty.

Przed wyborem klubu fitness radzimy zasięgnąć na jego temat opinii znajomych i koniecznie wnikliwie zapoznać się z warunkami umowy. —

Media społecznościowe są zagrożeniem dla dzieci

Szkoły powinny lepiej przygotowywać nastolatków na wyzwanie emocjonalne, jakie stanowią media społecznościowe – uważa Anne Longfield, rządowa komisarka do spraw dzieci. Jej badania wykazały znaczący wpływ Facebooka i tym podobnych portali na psychikę nieletnich. Dzieci w wieku od 8 do 12 lat są wręcz uzależnione od polubień i komentarzy pod

swoimi postami. Reagują na nie bardzo emocjonalnie, co w skrajnych przypadkach może prowadzić do zaburzeń psychiki. Zdaniem Longfield krytycznym momentem jest rozpoczęcie Secondary School, gdy za pomocą mediów społecznościowych dzieci szukają uznania w nowym środowisku. Brytyjskie szkoły uczą bezpiecznego używania Internetu dzieci od najmłodszych klas, czyli nawet cztero- i pięciolatków. —

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 22

08/01/2018 15:50:27

Nยบ 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 23

| Cooltura | 23

08/01/2018 15:50:29

wydarzenia

Mer Londynu: Skończcie z oszczędnościami

Mer Londynu wezwał rząd do zatrzymania trwających od siedmiu lat oszczędności, które doprowadziły do wzrostu najpoważniejszych przestępstw. W Anglii i Walii liczba przestępstw z użyciem przemocy wzrosła o prawie 20 proc. Podczas trwającej w listopadzie i grudniu operacji „Zimowe noce” policja aresztowała ponad 300 osób, które miały przy sobie nóż lub inne niebezpieczne narzędzie. Policja robi, co może, ale mając coraz mniejszy budżet może coraz mniej. Scotland Yard już stracił 600 mln funtów dotacji, a straci jeszcze 400 mln. W tym roku zamknięte

zostaną kolejne komisariaty w Londynie. Pozostanie po jednym na dzielnicę. 3 tys. policjantów może stracić pracę. Rząd zmniejszył też o ponad 20 mln dofinansowanie na pracę z nielet-

nimi. Zamkniętych zostało 30 ośrodków dla młodzieży. O prawie 100 mln funtów mniej dostaną w tym roku szkoły na organizację zajęć pozalekcyjnych. —

Rewolucja w sposobie słuchania muzyki

Brytyjczycy odtworzyli w ubiegłym roku ponad 68 mld piosenek w internetowych serwisach typu

Spotify i Apple Music. Daje to średnią ponad 1 tys. utworów na osobę.. Największą popularnością cieszył się Ed Sheeran.

W pierwszej dziesiątce najczęściej wybieranych piosenek znalazły aż 4 jego utwory. W 2017 roku internetowe serwisy z muzyką miały już 50 proc. udział w rynku. Rok wcześniej

Efekt uboczny wzrostu płacy minimalnej

korzystało z nich 36 proc. odbiorców muzyki.

Dalszy wzrost płacy minimalnej będzie skłaniał firmy do szukania oszczędności i zastępowania pracowników

robotami – ostrzega cytowany przez „The Times” think tank Institute for Fiscal Studies. W pierwszej kolejności pracę mogą stracić kasjerzy w sklepach i bankach, recepcjoniści oraz inne osoby wykonujące powtarzalne czynności. Od kwietnia minimalna stawka godzinowa będzie wynosić 7,83 funta. Za minimalną pensję pracuje 12 proc. osób w wieku powyżej 25 lat. Do 2020 roku minimalna płaca ma osiągnąć 60 proc. średnich zarobków, które wynoszą prawie 29 tys. funtów rocznie.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 24

08/01/2018 15:50:30

Nยบ 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 25

| Cooltura | 25

08/01/2018 15:50:31

wydarzenia

W Wielkiej Brytanii urodził się niedźwiedź polarny

Do niecodziennego wydarzenia doszło w święta w parku dzikiej przyrody w Kincraig, w Szkocji. To pierwszy przypadek rozmnożenia niedźwiedzia polarnego w Wielkiej Brytanii w tym ćwierćwieczu. W Highland Wildlife Park mieszkają trzy dorosłe niedźwiedzie polarne. Matką została niedźwiedzica o imieniu Victoria, a ojcem samiec Arktos. O narodzinach opiekunowie parku dowiedzieli się dopiero po kilku dniach, gdy niedźwiedzica wyszła z ukrycia. Matka z małym pozostaną przez jakiś czas w części zamkniętej dla zwiedzających. Ostatni biały niedźwiedź urodził się na Wyspach także w grudniu, w 1992 roku w ZOO w Yorkshire. —

Dzień grubego kota

Menadżerowie największych brytyjskich firm zarobili

przez pierwsze trzy dni tego roku tyle, ile przeciętny Brytyjczyk zarabia pracując przez 12 miesięcy. Ekonomiści nazywają 4 stycznia dniem grubego kota (Fat Cat Thursday), bo do tego dnia grube koty, czyli po polsku grube ryby, zarobiły 28,758 funtów. To

Tuczące przekąski

glii na dziecko to rocznie: 400 ciastek,

średnia roczna pensja w Wielkiej

120 muffinek i innych ciast, 70 tabliczek

Brytanii. Dla najbogatszych

Przekąski dla dzieci powinny być

czekolady i lodów oraz 150 słodkich

to jednak tylko kieszonkowe.

limitowane do 100 kalorii dziennie

soków.

Szefowie stu największych firm

– apeluje Public Health England. Organ doradczy ministerstwa

Jeśli dzienny limit ma wynosić

notowanych na londyńskiej

100 kalorii to nie zmieści się w nim

giełdzie zarabiają średnio po 4,5

zdrowia alarmuje, że uczniowie jedzą

na przykład lód, który ma 175 kalorii,

mln funtów. Żeby było choć trochę

i piją trzy razy więcej słodkich rzeczy,

paczka chipsów czy tabliczka czekolady,

sprawiedliwie ich średnie zarobki

niż powinni. A to prowadzi do otyłości

które mają po 200 kalorii. Można je

spadły w ubiegłym roku o prawie

i chorób. Połowę dziennej dawki cukru

zastąpić znacznie mniej kalorycznymi

1 mln.

dzieci przyjmują właśnie w tak zwanych

słodkimi owocami, ryżowym deserem

snakach. Jak podaje BBC, średnia w An-

lub serkiem homogenizowanym.

Dane zebrał think tank High Pay Centre.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 26

08/01/2018 15:50:33

Nยบ 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 27

| Cooltura | 27

08/01/2018 15:50:34

Transport

Nielimitowane przesiadki za 1,50 funta Już pod koniec stycznia będziemy mogli robić dowolną liczbę przesiadek w ramach taryfy Hopper.

W ciągu godziny będziemy mogli skorzystać z dowolnej liczby autobusów i tramwajów płacąc za całą podróż tylko 1,50 funta. Taryfa Hopper będzie naliczana nawet, jeśli podróż autobusami, lub autobusami i tramwajami, przedzieli podróż metrem. Przykładowo, jeśli rozpoczniemy podróż autobusem, potem przesiądziemy się do metra i w ciągu godziny od rozpoczęcia podróży przesiądziemy się na kolejny autobus, system pobierze z naszej karty 1,50 funta w ramach taryfy Hopper za oba przejazdy autobusami i osobno opłatę za przejazd metrem. Obecnie w ramach taryfy Hopper możemy przesiąść się tylko raz. Od wprowadzenia ulgi we wrześniu 2016 roku pasażerowie skorzystali z niej już 140 mln razy. W tym roku TfL planuje usprawnienie systemu poboru opłaty tak, by posiadacze kart Oyster mogli korzystać z tygodniowego limitu wydatków (weekly cap). Obecnie ta ulga przysługuje tylko osobom płacącym zbliżeniowymi kartami debetowymi i kredytowymi. —

Ratusz testuje elektryczne vany

vanów. Flota 25 pojazdów

czeń w Londynie jest emitowana

była sprawdzana w najbardziej

przez samochody. Ciężarówki

pracowitym okresie dla do-

i vany stanowią 30 proc. wszyst-

stawców – tuż przed świętami

kich pojazdów poruszających się

Bożego Narodzenia. Samo-

po centralnym Londynie, a 97

chody rozwoziły około 80 tys.

proc. z nich ma silniki na ropę.

paczek tygodniowo. Ich zakup

Dlatego testując elektryczne

został sfinansowany w ramach

vany mer Londynu chce zachę-

partnerstwa mera Londynu,

cić firmy do wymiany floty na

organizacji Innovate UK i firmy

mniej szkodliwą dla środowiska.

Londyński ratusz rozpoczął testy elektrycznych

Łatwiej dojechać do Excell

transportowej Gnewt Cargo. Ponad połowa zanieczysz-

8 stycznia otwarto po remoncie stację kolejki DLR Custom House. To ważny przystanek, z którego korzystają odwiedzający centrum wystawiennicze Excell. Stacja Custom House była zamknięta od lutego 2017 roku. Zmodernizowano ją i połączono z nową linią metra Elizabeth. Część prac budowalnych jeszcze trwa, ale będą prowadzone przy otwartym ruchu. Montowane będą wiaty i dodatkowe schody. Związane z tym utrudnienia potrwają do wiosny. —

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 28

08/01/2018 15:50:35

Pasażerowie niezadowoleni z kolei

37 procent londyńczyków uważa, że podróżowanie koleją znacznie się pogorszyło. Poprawę jakości odczuło tylko 8 procent ankietowanych. Badanie przeprowadził ośrodek YouGov. Niezadowolenie p owo dują dotkliwe podwyżki cen, tłok w wagonach, opóźnienia i częste odwoływanie pociągów z powodu strajków lub awarii. Co drugi pociąg nie dociera do celu na czas, a w tym miesiącu bilety podrożały średnio o 3,4 proc. Zdaniem londyńskiego ratusza to kolejny dowód przemawiający za przejęciem połączeń kolejowych na terenie stolicy przez Transport for London. Mer Londynu starał się już

o to, ale jego plany zostały zablokowane przez ministerstwo transportu. Światełko w tunelu pojawiło się po publikacji strategii kolejowej, w której rząd zapisał, że będzie szukał razem z TfL możliwości przejęcia niektórych

tras przez komunikację miejską. – Rosnące niezadowolenie z prywatnych operatorów kolejowych pokazuje, że styczniowa podwyżka jest nieuzasadniona – stwierdził mer Londynu Sadiq Khan. —

Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 29

| Cooltura | 29

08/01/2018 15:50:37

Transport

Nowe stacje Overground

Na linii Overground w zachodnim Londynie powstaną dwie nowe stacje. Transport for London zakończył właśnie konsultacje społeczne co do budowy nowych przystanków Old Oak i Hythe Road w rejonie Park Royal, na północy Acton. Umożliwią one przesiadkę z pociągów Overground na budowaną linię metra Elizabeth i planową linię kolei dużych prędkości HS2. W konsultacjach wzięło udział około 1 tys. osób. 94 proc. poparło pomysł budowy nowych stacji. Zgłoszono jednak zastrzeżenia dotyczące ich zbyt dużej odległości od stacji linii Elizabeth i kolei dużych prędkości. Transport for London weź-

Wizualizacja Transport for London

mie to pod uwagę planując w dalszym etapie szczegółową lokalizację nowych przystanków. Postindustrialny rejon Old Oak przechodzi obecnie rewitalizację.

Plakietki działają

Powstanie tam osiedle liczące 25 tysięcy mieszkań i główny dworzec kolei dużych prędkości na planowanej trasie z Londynu na północ do Birmingham i Manchesteru. —

Już ponad 26 tysięcy znaczków z hasłem „Please offer me a seat”

(„Proszę ustąp mi miejsca”) wydał Transport for London. Wprowadzono je w kwietniu 2017 roku z myślą o osobach chorych i niepełnosprawnych, po których nie widać, że potrzebują miejsca siedzącego. Jak podaje TfL, przyjęły się równie dobrze jak znaczki „Dziecko na pokładzie”, z których korzystają kobiety w ciąży. Jak pokazały badania, 78 proc.

pasażerów z przypiętą plakietką dostaje ofertę odstąpienia miejsca siedzącego. Fot. Transport for London

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 30

08/01/2018 15:50:39

Nยบ 721

721-MAKIETA 1 01-31.indd 31

| Cooltura | 31

08/01/2018 15:50:40

cooltime Poleca Joanna Karwecka

Akrobacje nie z tej ziemi 07.01-04.03. 2018, Royal Albert Hall, Royal Albert Hall, Kensington Gore, Kensington, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £30 www.royalalberthall.com

Najsławniejszy cyrk świata Cirque du Soleil przyjechał do Londynu ze swoim najnowszym show. OVO, po portugalsku jajo, jest pokazywane po raz pierwszy w Wielkiej Brytanii.

Artyści odsłonią niezauważalną części naszego ekosystemu, w której buzuje życie i w którym najmniejsze istoty pracują, jedzą, bawią się, walczą i kochają. W świecie zwariowanych świerszczy, niesamowitych mrówek i zwinnych pcheł pojawia się nagle jajo, które wywołuje konsternację wśród małych mieszkańców łąki. Od tego znaleziska zaczyna się fascynująca historia miłosna. W tym barwnym festiwalu weźmie udział 50 artystów z 14 krajów. Akrobaci wykonają swoje popisowe numery, między innymi zapierający dech w piersiach Trapez Synchroniczny na wysokości 14 metrów oraz Rosyjską Kolebkę, powietrzny wyczyn, w którym owady będą szybować w odległości 6 metrów od siebie. —

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 32

08/01/2018 15:51:28

» opera > Salome 08-30.01.2018, Royal Opera House, Bow Street, Covent Garden, Londyn WC2E 9DD. Stacja: Covent Garden. Bilety: od £22 www.roh.org.uk Interpretacja sztuki Oscara Wilde’a z muzyką Richarda Straussa. Salome, pasierbica Heroda, ma obsesję na punkcie więźnia swojego ojca – Jana Chrzciciela. Herod składa jej obietnicę, że otrzyma od niego co tylko zechce, jeśli tylko dla niego zatańczy. Salome tańczy, a w nagrodę żąda głowy Jana Chrzciciela. Herod jest przerażony, ale wydaje rozkaz ścięcia więźnia.

> The return of Ulysses 10-21.01.2018, Royal Opera House, Bow Street, Covent Garden, Londyn WC2E 9DD. Stacja: Covent Garden. Bilety: od £30 www.roh.org.uk „Powrót Odyseusza” jest jedną z trzech oper Claudio Monteverdiego, które zachowały się do naszych czasów. Monteverdi jest uznawany za pierwszego włoskiego twórcę oper. Lata po zakończeniu wojny trojańskiej, po wyczerpującej tułaczce, Odyseusz wraca do ojczyzny. Ponieważ przybywa w szatach żebraka nikt go nie poznaje. Na miejscu odkrywa, że o rękę jego żony Penelopy stara się wielu zalotników. Królowa postanawia, że poślubi tego, komu uda się naciągnąć łuk Odyseusza. Wszyscy odnoszą porażkę, aż do czasu, kiedy przychodzi kolej na nieznanego nikomu biedaka.

Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 33

| Cooltura | 33

08/01/2018 15:51:31

» muzeum > Archaeology detectives 16.01.-15.03.2018. Museum of London, 150 London Wall, Londyn EC2Y 5HN. Stacja: Barbican, St. Paul’s. Otwarte: codziennie 10:00 – 18:00. Wstęp wolny www.museumoflondon.org.uk Muzeum zaprasza wszystkich, którzy chcą sprawdzić swoje tropicielskie zdolności. Umiejętnie wykorzystując wskazówki będzie można odkryć przeszłość Londynu. Jest to też okazja do poznania zespołu muzealnych archeologów i dowiedzieć się, jakie artefakty codziennego życia londyńczyków zachowały się przez wieki.

» teatr > Ramin Karimloo: Back from Broadway 13.01.2018, Southbank Centre, Belvedere Rd, Lambeth, Londyn SE1 8XX. Stacja: Waterloo. Bilety: od £20 www.southbankcentre.co.uk Gwiazda Broadwayu i West Endu wraca na londyńską scenę z nowym,

solowym show. Ramin dzięki niezwykłej umiejętności interpretacji muzycznych utworów teatralnych zaskarbił sobie sympatię publiczności – jego zeszłoroczne solowe występy zostały kompletnie wyprzedane. Tym razem artysta wystąpi z kwartetem smyczkowym i sekcją dętą. Wykona znane teatralne hity, m.in. Bring him home, Music of the night, ale także swój autorski materiał.

> Gandini Juggling — Sigma 15-16.01.2018 Sadler's Wells, Rosebery Avenue, Londyn EC1R 4TN. Stacja: Angel. Spektakle: patrz strona internetowa. Bilety: od £20 www.sadlerswells.com

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 34

Fot. Ramin Kaimlo

„The Times” napisał o tym przedstawieniu, że jest to artystyczna fuzja wyjątkowych zdolności. Kultowy zespół kuglarzy Gandini Juggling połączył swoje siły z choreografką i tancerką bharatanatyam, Sheetalą Patel. Powstał z tego jedyny w swoim rodzaju dialog pomiędzy światem żonglerki a tańcem indyjskim. Na scenie występują cztery tancerki, które wykorzystując odbicie lustrzane pokażą klasyczną indyjską geometrię, matematykę i rytm. Przedstawienie jest częścią London International Mime Festival.

Fot. Sigma

08/01/2018 15:51:33

Nยบ 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 35

| Cooltura | 35

08/01/2018 15:51:34

> East 9.01-3.02. 2018, King’s Head Theatre, 115 Upper St, N1 1QN, Stacja: Angel, Bilety: od £10 www.kingsheadtheatre.com

> Strangers in Between Trafalgar Studios, 14 Whitehall, Westminster, London SW1A 2DY, Stacja: Charing Cross, Bilety: od £20, 16+ www.kingsheadtheatre.com Szesnastoletni Shane ucieka ze swojego rodzinnego miasteczka. W poszukiwaniu sławy i splendoru trafia do Sydney. Tam próbuje odnaleźć się w wirze samotnych

serc i przystojnych mężczyzn, odciąć się od swojej przeszłości i zacząć nowe życie. Tommy Murphy w swojej sztuce dotyka wielu problemów, z którymi stykają się dorastające osoby homoseksualne. Robi to za pomocą błyskotliwych dialogów, po których cała sala wybucha śmiechem, ale też głębokich, intymnych wyznań, które skłaniają do refleksji. Spektakl dla dorosłych.

Ponad 40 lat po premierze „East” wraca na deski King’s Head Theatre. Od tego czasu sztuka nie straciła swojego buńczucznego i bezkompromisowego charakteru. Mike i Les przechadzają się po swojej okolicy – w atmosferze drobnych awantur, przekleństw i życia chwilą, w wątpliwej jednak chwale. Widzowie będą świadkami niespodziewanej bójki o dziewczynę Mike’a – Sylv, spotkają Tatę – faszystę i apatyczną Mamę. To wszystko sprawi, że widzowie zaczną współczuć i sympatyzować z bohaterami, których na początku wzięli za bezdusznych chuliganów.

» wystawy > The Centre for Russian Music: Inside the Collections 12.01 – 27.03.2018, Barbican Centre, Silk Street, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican, Moorgate. Otwarte: sob. – śr. 10:00 – 18:00, czw. – pt. 10:00 – 21:00. Wstęp wolny

Centrum muzyki rosyjskiej przy uniwersytecie w Londynie przez dwa tygodnie udostępni swoje zbiory w muzycznej bibliotece Barbicanu. Na wystawie będzie można zobaczyć rzadkie sowieckie partytury, teksty i winyle. W ten sposób odwiedzający

dowiedzą się, jaką skomplikowaną grę z cenzurą musieli prowadzić artyści tworzący w ZSRR oraz poznają fascynującą historię ich kontaktów ze światem Zachodu. Jednymi z najciekawszych eksponatów są muzyczne szkice Alfreda Schnittke.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 36

08/01/2018 15:51:37

> Carole Nunes 3-27.01.2017, Barbican Centre, Silk Street, Londyn, Stacja: Barbican, Moorgate. Otwarte: sob. – śr. 10:00 – 18:00, czw. – pt. 10:00 – 21:00. Wstęp wolny www.barbican.org.uk Carol Nunes, uznana artystka zajmująca się witrażami, tym razem wystawi swoje prace tekstylne. Tworzy trójwymiarowe obrazy, używając różnych technik, między innymi malowanie jedwabiem i haftowanie. Inspiruje się światem roślin, zarówno tych z angielskich ogrodów jak i z tropikalnej dżungli. Fot. Carole Nunes

» filmy > Darkest hour Od 12.01.2018, dramat, Wielka Brytania, reż. Joe Wright, wyst. Gary Oldman, Kristin Scott Thomas, Lily James, Ben Mendelsohn, Stephen Dillane, Samuel West, Ronald Pickup, David Schofield. II wojna światowa. Los Europy Zachodniej zależy od nowo wybranego premiera Wielkiej Brytanii – Winstona Churchilla. To on musi zdecydować, czy negocjować z Hitlerem czy walczyć, nawet, jeśli wszystko wskazuje na to, że walka będzie przegrana. Churchill, aby stanąć na straży wolności i pokoju musi stawić czoło nie tylko nazistowskiemu agresorowi, ale także swojej własnej partii i sceptycznemu królowi.

> Three Billboards Outside Ebbing, Missouri Od 12.01.2018, dramat kryminalny, Wielka Brytania, USA, reż. Martin McDonagh, wyst. Frances McDormand, Woody Harrelson, Sam Rockwell, Abbie Cornish, Peter Dinklage, Samara Weaving Mildred Hayes przygląda się ciągnącemu się od miesięcy dochodzeniu w sprawie śmierci jej córki, w którym do tej pory nie udaje się wskazać winnych.

Zdesperowana matka stawia ogromne bilbordy na wjeździe do swojego miasteczka, przez które przekazuje kontrowersyjne wiadomości do szeryfa

prowadzącego sprawę. Konflikt między Mildred i stróżami prawa zaostrza się jeszcze bardziej, kiedy włącza się do niego agresywny zastępca szeryfa – Dixon.

Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 37

| Cooltura | 37

08/01/2018 15:51:39

> A Woman's Life Od 12.01.2018, dramat, Belgia, reż. Stéphane Brizé, wyst. Judith Chemla, Jean-Pierre Darroussin, Yolande Moreau, Swann Arlaud, Nina Meurisse, Olivier Perrier, Clothilde Hesme, Alain Beigel Subtelna opowieść o życiu młodych kobiet we Francji XIX wieku. 19-letnia Janne wraca z klasztoru i dowiaduje się, że rodzice postanowili wydać ją za mąż. Ich wybranek, o nieskazitelnej prezencji i świetnej opinii, wydaje się być idealną partią. Dopiero po ślubie Janne poznaje jego prawdziwą naturę.

> Eric Clapton A Life In 12 Bars Od 12.01.2018, dokumentalny, Wielka Brytania, reż. Lili Fini Zanuck, wyst. Eric Clapton

> Insidious: The Last Key Od 12.01.2018, horror, USA, Kanada, reż. Adam Robitel, wyst. Lin Shaye, Javier Botet, Josh Stewart, Spencer Locke, Kirk Acevedo Doktor Elise Rainer, parapsycholog, musi zmierzyć się z najbardziej przerażającym i osobistym

zadaniem w jej zawodowej karierze. Niewyjaśnione zjawiska pojawiają się w jej własnym domu.

» koncerty polish jazz caffe > Tom Miller & Dave Jones Sextet

12.01.2018, 19.30, Jazz Caffe POSK, 238-246 King Street, Londyn, W6 0RF, Stacja: Stamford Brook, Bilety: £10. www.jazzcafeposk.org Wyjątkowa współpraca artystów Way Out West, pianisty Toma Millara i basisty Dave’a Jonesa, której efektami są oryginalne kompozycje współczesnego jazzu. Razem z nimi wystąpią: Gareth Lochrane, Duncan Eagles, Stefanous Tsourelis, Dave Storey.

Muzyczna podróż po życiu prywatnym i zawodowym gitarzysty Erica Claptona. Widzów zabiorą w nią osoby, które znały go najlepiej – między innymi BB King, Jimi Hendrix i George Harrison.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 38

08/01/2018 15:51:41

Nยบ 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 39

| Cooltura | 39

08/01/2018 15:51:42

> Gilad Atzmon

> Cooltura Festival 2018

13.01.2018, 19.30, POSK, 238-246 King Street, Londyn, W6 0RF, Stacja: Stamford Brook, Bilety: £9. www.jazzcafeposk.org

17.03.2018, O2 Shepherd's Bush Empire, Shepherd's Bush Green, W12 8TT, Stacja: Shepherd's Bush, Bilety: od £25 www.festiwalcooltury. co.uk

Od śmierci Johna Coltrane’a minęło już pół wieku. Muzyka tego wybitnego saksofonisty zachwyca do tej pory – nieważne, czy są to harmonijne wykonania klasycznych ballad czy elektryzujące improwizacje jazzowe. Gilad Atzmon & The Orient House Ensemble składają koncertowy hołd nie tylko jego muzycznemu geniuszowi, ale także jego niezwykłej charyzmie.

To już 12. edycja festiwalu. Kasia Stankiewicz i Varius Manx wracają do Londynu i zabierają ze sobą mistrza humoru, Sławomira i Monikę Lewczuk!

> Paramore

12.01.2018. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40

> Steel Panther 26.01.2018, 18.30, Eventim Apollo, 45 Queen Caroline St, Hammersmith, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £41

> Chris Rock Total Blackout 27.01-28.01. 2018, 18:30, O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £31

> Lady Gaga 4.02, 8.02.2018, 18.30, O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £80

> MTV Unplugged: An Acoustic Evening with a-ha 14.02.2018, 18.30 O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42

> Wild Beasts

> Kendrick Lamar plus James Blake

17.02. 2018, 19.30, Eventim Apollo, 45 Queen Caroline St, Hammersmith, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £29

20.02.2018, 18:30, O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £58

> The X Factor Live Tour 24.02.2018, 13:00, SSE Arena Wembley, Arena Square, Engineers Way, Wembley, Londyn. Stacja: Wembley Park, Wembley Stadium. Bilety: £ 90

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 40

08/01/2018 15:51:47

Nยบ 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 41

| Cooltura | 41

08/01/2018 15:51:48

Miejsce na weekend Poleca Kordian Klaczyński

Ukryty cmentarz dla domowych zwierząt

Hyde Park w centrum Londynu. Tego chyba nie trzeba przedstawiać nikomu, kto choć raz odwiedził stolicę Wielkiej Brytanii. Mało kto jednak wie, że w tym jednym z najsłynniejszych parków na świecie znajduje się stary wiktoriański cmentarz, na którym pochowane są domowe zwierzęta. Cmentarz otwarto w 1881 r. Założył go tutejszy strażnik, Mr Winbridge, który zaczął grzebać psy w jego istniejącym tutaj wówczas ogrodzie. Pierwszym pochowanym psem był maltański terier o imieniu Cherry, który zdechł ze starości. W sumie znajdują się tu groby ze szczątkami ponad 300 zwierząt domowych. Uwagę zwracają przede wszystkim napisy typu: „Nasza droga Butcha, 31 stycznia 1894”. W czasach wiktoriańskich wiele londyńskich psów ginęło pod kołami rozpędzonych, zaprzężonych w konie powozów, które licznie przemierzały drogi Hyde Parku. Jednym z nich był Prince, yorkshire terrier należący do aktorki Louisy Fairbrother, żony

Znasz ciekawe miejsce na weekend w swojej okolicy?

Poleć je innym! Zrób zdjęcie i opisz krótko na profilu

„Cooltury” na Facebooku lub wyślij mailem na adres: redakcja@cooltura.co.uk

George’a, księcia Cambridge. Był to drugi pochowany tutaj pies. Napis na nagrobku brzmi jedynie: „Biedny Prince”. Bez żadnej daty. Aby wejść na cmentarz dla zwierząt, musimy kupić 50-funtowy (+ VAT) bilet grupowy. W dodatku grupa nie może liczyć więcej niż sześć osób. Jeśli już jednak zdecydujemy się na taką mini wycieczkę, czeka nas godzinny spacer po mało znanym i w ogóle niere-

klamowanym cmentarzu. Dzięki temu ten cichy zakątek Hyde Parku wprawi nas w naprawdę wzruszającą podróż i z pewnością uświadomi nam szczególność relacji pomiędzy ludźmi i ich czworonożnymi pociechami. Hyde Park's Pet Cemetery znajduje się w północnej części parku w pobliżu North Carriage Drive. Najbliższa stacja metra: Lancaster Gate. —

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 42

08/01/2018 15:51:51

Nยบ 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 43

| Cooltura | 43

08/01/2018 15:51:52

Fotoreportaż

Tak witaliśmy 2018 rok

Na balach, dyskotekach, domówkach, a nawet na stokach narciarskich bawili się w sylwestra i Nowy Rok czytelnicy „Cooltury”. Życzymy Wam, by 2018 rok był pełen takich radosnych momentów. My postaramy się jak dotąd podpowiadać na łamach tygodnika ciekawe sposoby korzystania z wolnego czasu w weekendy i z londyńskich atrakcji. Nie pominiemy także największych wydarzeń, jak wynik negocjacji Brexitu, poród księżnej Kate czy ślub księcia Harry’ego i Meghan Markle. Zostańcie z nami i bawcie się dobrze w 2018 roku! —

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 44

08/01/2018 15:51:54

721-MAKIETA 2 32-53.indd 45

08/01/2018 15:51:57

oblicza emigracji

Niemal każdy z nas ma swoje zainteresowania i pasje, które pielęgnuje. Mimo upływu lat, mimo zmieniającej się rzeczywistości zostaje to w nas, a z biegiem czasu zyskuje na wartości zarówno w naszych oczach jak i innych. Grunt to konsekwencja i cierpliwość.

Kamil Kaczyński, Polak zamieszkały w Londynie, ma pasję szczególną, mianowicie zbiera... obuwie. O początkach hobby oraz o tym, co go łączy z samym Michaelem Jordanem powiedział w rozmowie z Dariuszem A. Zellerem.

Jak i kiedy zaczęła się twoja pasja do zbierania obuwia? Mój tato pracował na początku lat 90. w Czechosłowacji. Z mamą i bratem odwiedziliśmy go. Nie

Dariusz A. Zeller

Nie kolekcjonuję, by komuś zaimponować

pamiętam wiele z tej wycieczki, ale jedno najbardziej: pierwszy raz ujrzałem sklep ze sportowym obuwiem. W Częstochowie, w której wtedy mieszkałem, takich „cudów” jeszcze nie było. Zakochałem się w tym widoku. Tato kupił mi wtedy jedną parę, z którą przespałem w łóżku całą noc.

A czy pamiętasz swoją pierwszą kupioną parę, od której zacząłeś swoją kolekcję? Moja pierwsza miłość to buty marki Adidas, seria „feet you wear” z lat 90. Później moja miłość przeszła na buty do koszykówki.

Ile masz par w swojej kolekcji i jak znanych osób? Ogólnie nie staram się kolekcjonować na ilość. Butów w swoim rozmiarze mam ponad trzysta sztuk. Nie specjalizuję się w „znanych osobach”, raczej wszystko skupione jest na świecie koszykówki i NBA, szczególne i zarazem „magiczne” były dla mnie lata 90.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 46

08/01/2018 15:51:59

Posiadam min. buty, w których Michael Jordan wystąpił podczas meczu.

Jak wygląda licytowanie butów znanych osób lub cennych z innych powodów? Odpowiem tak : gdy jesteś zaangażowany, wytrwały, to można powiedzieć że „samo do ciebie przyjdzie” (śmiech). Jeśli mówimy o butach, którymi ja się interesuję, można je nabyć przez domy aukcyjne, które specjalizują się w pamiątkach sportowych. Ale wiadomo, że większość takich rzeczy znajduje się w rękach prywatnych, więc jeśli śledzisz temat i się interesujesz – nie ma problemu ze znalezieniem tego, czego chcesz. Oczywiście, nie wszystko jest dla każdego, tak jak i dla mnie, w zasięgu ręki, jak np. para butów używanych przez Michaela Jordana podczas olimpiady w 1984 roku, sprzedanych za 190 tys. dolarów!

Najcenniejsze buty w twojej kolekcji? Jeśli używamy słowa „najcenniejsze”, mogę to podzielić na dwie kategorie: na najcenniejsze w sensie wartosci sentymentalnej, ponieważ zanim Internet zagościł u nas w domach, to w latach 90. wraz z moimi znajomymi jeździliśmy na tzw. wycieczki w poszukiwaniu butów po Polsce – do Warszawy, Krakowa, Łodzi. Mam kilka par z tamtego okresu, co prawda ich stan nie jest najlepszy, ale wartość sentymentalna przewyższa wszystko, co kupujemy teraz, kiedy naciskamy „kup” i listonosz przynosi do domu za dwa dni. Jeśli za najcenniejsze uważamy te, na które patrzymy przez pryzmat ceny, to będzie to wszystko to, co posiadam związane z Michaelem Jordanem.

Czym zajmujesz się na co dzień? Wiadomo – buty (śmiech). Na co dzień można spotkać mnie w jednym ze sklepów w dzielnicy Greenford. Inwestujemy wraz z żoną w nieruchomości na wynajem w Polsce. Jeszcze do niedawna razem prowadzilismy blog „Mieszkanicznik od podszewki” o tematyce wystrój wnętrz, ale dosta-

łem wypowiedzenie z powodu słabnącego zaangażowania (śmiech). Tak czy owak zapraszam zainteresowanych, ponieważ jest co poczytać.

Jak na twoje hobby reagują rodzina i znajomi? Czujesz ich wsparcie czy raczej działasz w pojedynkę? W życiu ważne jest, by osoba, z którą jesteś, wspierała Cię. Może do końca nie rozumieć wszystkiego, co ty tam robisz, ale ważne, by była po twojej stronie. Ja jestem chyba szczęściarzem, ponieważ dzięki mojej żonie Julii dokonałem kilku zakupów, które dla ludzi mogą się wydać irracjonalne i niedorzeczne cenowo.

Czym jest dla ciebie hobby? Szczęściem, radością.

Czy, i ewentualnie gdzie można zobaczyć twoją kolekcję? Niektórym ludziom czasem trudno to zrozumieć, ale jeszcze do niedawna jakoś niespecjalnie interesowało mnie pokazywanie światu mojej kolekcji. Ja to robiłem dla siebie. Musiałem się jednak trochę odsłonić, ponieważ organizowałem z pomocą kilku dobrych ludzi event „buciany” w Polsce – Sneakers Life, więc musiałem pokazać, że nie jestem w temacie od wczoraj (śmiech). Zapraszam na mój Instagram – kamilcio79.

Zatem jako osoba doświadczona w tym, co robisz, doradź tym, którzy są początkujący w swoich kolekcjonerskich pasjach... W moim przypadku to działo się naturalnie. Ja, ot tak, kocham buty, zawsze tak było, mam czasem chwile zwątpienia i zniesmaczenia, szczególnie jak widzę, co niektórzy ludzie uważają za kolekcjonowanie, ale po chwili mi przechodzi, ponieważ ja nie kolekcjonuję, by komuś zaimponować. Cokolwiek w życiu robimy, najważniejsza chyba jest konsekwencja i wytrwałość. By zbudować coś potrzeba czasu. —

Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 47

| Cooltura | 47

08/01/2018 15:52:02

Zdjęcia: Marcin Urban

Sylwester z radiem PRL

To był wyjątkowy, sylwestrowy odcinek Food Fight Morliny Dinner Party. Do swojego domu prowadzących program – Artura Kieruzala i Jacka Trynkiewicza z radia PRL zaprosili Beata i Zbyszek. Wspólnie przyrządzili grillowaną kiełbasę Morlin a’la tortilla. Później było powitanie Nowego Roku i zabawa do białego rana na transmitowanej na żywo przez radio PRL domówce z Morlinami. Program Food Fight Morliny Dinner Party jest emitowany na Facebooku radia PRL. Premiera nowych odcinków w niedziele o 19:00.

Zadaniem gospodyń lub gospodarzy jest przyrządzenie potrawy z produktem Morlin i poddanie się ocenie trzech nieznajomych osób. Gospodarz programu, który zdobędzie za swój odcinek najwięcej polubień na Facebooku wygra wycieczkę do Portugalii. Wśród internautów, którzy oddadzą swój głos, organizatorzy rozlosują drobne upominki od Morlin. —

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 48

08/01/2018 15:52:04

Nยบ 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 49

| Cooltura | 49

08/01/2018 15:52:07

imprezy

Zbliża się 46. Bal Polski

Po zeszłorocznej udanej imprezie, która zebrała na cele dobroczynne 20 tys. funtów, 46. Bal Polski znów zbliża się wielkimi krokami. Po raz drugi z rzędu odbędzie się w sali balowej hotelu Sheraton Grand Park Lane w londyńskiej dzielnicy Mayfair, w sobotę 3 lutego 2018 roku. Bal będzie w tym roku podkreślał setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Jego patronem został ponownie dr hab. Arkady Rzegocki, ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Wielkiej Brytanii, a gościem specjalnym będzie senatorka Anna Maria Anders, pełnomocniczka Prezesa Rady Ministrów ds. dialogu międzynarodowego. Bal Polski jest imprezą całkowicie charytatywną i wszystkie pieniądze zebrane w trakcie wieczoru zostaną przekazane na rzecz dwóch organizacji ich potrzebujących: Specjalistycznego Ośrodka Diagnostyki, Leczenia i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży z Upo-

śledzeniem Słuchu w Opolu oraz instytucji Rethink Mental Ilness z Wielkiej Brytanii. Centrum w Opolu, będące członkiem Polskiego Stowarzyszenia Głuchoniemych (PZG), pilnie potrzebuje gruntownego remontu. Ośrodek pomaga około 330 pacjentom w różnym wieku. Poza czysto medyczną działalnością organizuje także specjalistyczne kursy szkoleniowe dla rodziców i nauczycieli, a także dla dzieci słyszących, mających rodziców niesłyszących. W ramach corocznej inicjatywy pod nazwą „Projekt Polonia”, organizatorzy balu zbierają również fundusze na przetłumaczenie na język polski materiałów dotyczących zdrowia psychicznego, publikowanych przez Rethink Mental Health. To organizacja charytatywna, pracująca na rzecz poprawy sytuacji milionów ludzi, dotkniętych chorobami psychicznymi. Wspiera rocznie około 60 tys. osób. Oferuje m.in. grupy wsparcia, przystosowanie mieszkań, a także programy szkoleniowe z zakresu przełamywania stereotypów.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 50

08/01/2018 15:52:09

Bal poprowadzi w tym roku gwiazda polskiej TV Joanna Moro, znana z programu „Taniec z gwiazdami”. Jednym z punktów programu będzie aukcja, którą poprowadzi Hugh Edmeades z domu aukcyjnego Christie’s. Przez całą noc potrwa „cicha aukcja” (której postęp prezentowany będzie na wielkich ekranach) oraz loteria fantowa. Wszystkie nagrody zostały przekazane przez darczyńców, a każdy funt zebrany w trakcie wieczoru trafi bezpośrednio do organizacji charytatywnych. Wieczorna rozrywka rozpocznie się od powitalnej lampki szampana. Następnie grupa folklorystyczna Młody Las wprowadzi gości w temat balu, prezentując wiązankę ludowych tańców polskich. Poprowadzi też gości do kolacji tradycyjnym polonezem. W części tanecznej wystąpi Grzegorz Wilk z zespołem Wolf Band oraz Magdalena Tul, która reprezentowała Polskę podczas konkursu Eurowizji w 2011 roku. Bilety na bal kosztują 175 funtów od osoby lub 1,750 funtów za dziesięcioosobowy stół. Ze względu na wielkość sali balowej dostępnych jest tylko 300 wejściówek. Bilet obejmuje powitalnego szampana, trzydaniową kolację z winem, kawą, herbatą oraz petit fours. —

Jednym z punktów programu będzie aukcja, którą poprowadzi Hugh Edmeades z domu aukcyjnego Christie’s

Ku p bile t na: ww w.b alp ols ki.o rg. uk

Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 51

| Cooltura | 51

08/01/2018 15:52:13

EDUKACJA Dariusz A. Zeller

Polska Szkoła Muzyczna w Londynie Polska Szkoła Muzyczna w Londynie działa oficjalnie od września 2016 roku, wtedy też ruszyły pierwsze zajęcia w szkole. Pomysł na stworzenie szkoły zrodził się już dużo wcześniej – mówi w rozmowie z Dariuszem A. Zellerem Piotr Misztal, założyciel i dyrektor placówki.

Jak wygląda stan obecny szkoły z perspektywy jego organizatora? W naszej szkole mamy obecnie 5 sekcji muzycznych: sekcja pianina, sekcja wokalu, sekcja gitary, sekcja fletu oraz sekcja skrzypiec. Planujemy rozszerzyć ofertę szkoły w przyszłym roku szkolnym o nowe sekcje w przypadku dużego zainteresowania naszą placówką. Uczniowie naszej szkoły to przede wszystkim dzieci, ale również i młodzież, w wieku od 6 do 14 lat.

Ile osób współtworzy grono pedagogiczne?

Piotr Misztal, dyrektor Polskiej Szkoły Muzycznej w Londynie

Polska Szkoła Muzyczna w Londynie jest dość nowym

tworem wśród polskiej społeczności. Chciałbym, aby ta szkoła z roku na rok rozwijała się i była coraz większa. Drzwi naszej szkoły otwarte są dla każdego dziecka i nieważne jest to czy dziecko już wcześniej miało styczność z instrumentem czy nie. Szkoła jest otwarta 5 dni w tygodniu od poniedziałku do piątku w godzinach popołudniowych/ wieczornych. Dostosowujemy się do rodziców oraz dzieci, które uczęszczają na co dzień do angielskich szkół. Wspólnie staramy się, aby plan zajęć w naszej szkole nie kolidował z planem w szkołach angielskich. Jeśli mają Państwo jakieś pytania dotyczące działalności naszej szkoły lub chcieliby zapisać dziecko, bardzo proszę o kontakt na adres mejlowy: info@psmlondyn.com lub poprzez nasz profil na facebooku.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 52

08/01/2018 15:52:15

Na chwilę obecną mamy 3 nauczycieli. Piotr Misztal – dyrektor szkoły oraz nauczyciel sekcji wokalu, gitary oraz pianina, pani Milena Dobrzycka – nauczyciel sekcji skrzypiec oraz pan Tomasz Bednarowicz – nauczyciel sekcji fletu oraz psycholog dziecięcy.

Czego konkretnie uczą się dzieci w pańskiej szkole, do jakich egzaminów mogą się przyuczać? W pierwszym roku nauki skupiamy się przede wszystkim na teorii oraz podstawie gry na wybranym instrumencie. W późniejszych

latach planujemy przygotowanie do egzaminów oraz rozszerzenie szkoły o poszczególne klasy instrumentów, w zależności od umiejętności gry.

Jakie wydarzenia organizuje szkoła, z kim współpracuje? 7 stycznia w polskiej parafii na South Norwood odbył się koncert noworoczny, którego byliśmy organizatorem; pierwszy w całości zorganizowany przez PSM w Londynie. Ponadto uczniowie naszej szkoły występują w wielu innych wydarzeniach, na które zostajemy zaproszeni. Do tej pory dzieci z Polskiej Szkoły

Muzycznej w Londynie wystąpiły na koncercie charytatywnym w POSK-u oraz kilku mniejszych zorganizowanych przez Streatham Library. Polska Szkoła Muzyczna w Londynie współpracuje z wieloma polskimi organizacjami, szkołami, firmami oraz Streatham Library, której budynek jest siedzibą szkoły. Jak już wspomniałem, wciąż się rozwijamy i próbujemy dotrzeć do jak największej ilości polskiej społeczności w Londynie.

Jakie są cele działalności placówki? Głównym celem szkoły jest rozwój muzyczny młodego człowieka – nauczenie gry na wybranym instrumencie oraz przekazanie co najmniej podstawowej wiedzy muzycznej.

Jak można się z wami kontaktować? Wszystkie informacje znajdują się na www.psmlondyn. com. Szkoła mieści się w StrePolska Szkoła Muzyczna atham Library, a nasz email w Londynie to: info@psmlondyn.com. Tate Library Po Nowym Roku planu63 Streatham High Rd jemy ponowny nabór uczSW16 1PN, Londyn niów na wybrane sekcje Kontakt: info@psmlondyn.com, 07592593494 muzyczne. —

Nº 721

721-MAKIETA 2 32-53.indd 53

| Cooltura | 53

08/01/2018 15:52:16

SZEROKI PRZYSIAD ZE SKRĘTEM Pozycja wyjściowa: Stań w szerokim rozkroku. Ugnij nogi w kolanach. Jak ćwiczyć: Skręć nogę do środka w jedną

stronę, dotykając kolanem do ziemi, trzymaj plecy proste. Wróć do pozycji wyjściowej. Zrób to samo na drugą stronę. Ile ćwiczyć: 30 sekund.

AKTY WNY WEEKEND Zdjęcia: Marcin Urban

Na skróty do super figury

Ćwiczycie zapewne ze mną systematycznie, średnio dwa razy w tygodniu. Brawo! Z pewnością też pozbyłyście się już zbędnych kilogramów i macie jędrne ciało. Jeśli jednak chcecie więcej „zrzucić”

lub utrzymać nienaganną figurę, nie odpuszczajcie! Poświęcając na ten zestaw 10 minut popracujecie nad brzuchem, ramionami, pośladkami i udami. Mogę się założyć, że to będzie Wasz ulubiony trening. Zanim przystąpicie do treningu, wykonajcie rozgrzewkę – wystarczą 3 minuty biegu/marszu w miejscu. Każde ćwiczenie wykonujcie po 30 sekund. W przerwach między seriami róbcie pajacyki lub inne ćwiczenia cardio. Całość powtórzcie 3 razy. Rozciągnijcie się po treningu. —

2. Karolina Sobala karolinkasobala Karolina Sobala – instruktorka fitness Wiek: 33 Absolwentka Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Z wykształcenia nauczycielka wychowania fizycznego oraz instruktorka fitness.

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 54

08/01/2018 15:52:47

SPIĘCIA BOKIEM Pozycja wyjściowa: Połóż się na boku. Wyprostuj nogi. Jedną ręką się podeprzyj, drugą ułóż za głowę. Ile ćwiczyć: 30 sekund.

JA K ĆW ICZ YĆ : Pr zy cią ga j łok ieć do ko lan a. Zr ób to sa mo na dr ug ą str on ę.

Zoba cz więce j ćwicz eń i video na: coolt ura24 .co.uk

SPIĘCIA DO ROZKROKU Pozycja wyjściowa: Połóż się na plecach. Unieś ręce nad głową i nogi do góry. Jak ćwiczyć: Unieś ramiona z maty, sięgając jak najdalej w przód do rozchylonych nóg. Ile ćwiczyć: 30 sekund.

SPIĘCIA DO SIADU Pozycja wyjściowa: Połóż się na plecach; ręce skieruj za głowę. Złącz stopy podeszwami, uginając nogi w kolanach.

Ile ćwiczyć: 30 sekund.

JA K ĆW ICZ YĆ : Po dn oś się z po dło ża tak k,, by do siadu ta doty ką ć pa lca mi bu tó w.

721-MAKIETA 3 54-68.indd 55

2. Nº 721

| Cooltura | 55

08/01/2018 15:52:52

| Cooltura | Nยบ 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 56

08/01/2018 15:52:54

Nยบ 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 57

| Cooltura | 57

08/01/2018 15:52:56

ROZRY WKA Pani na lekcji pyta dzieci:

zajęcia. Patka wczoraj poleciała na Kanary,

– Czy macie zwierzątka w domu?

ja zachodzę w głowę...

Ala odpowiada:

– … Co ona tam sama robi?

– Mam kota.

– Nie. Gdzie ustawić w kuchni 180 butelek

Ela mówi:

wódki.

– Mam psa.



Pani nagle pyta Jasia:

Dyskusja Polaka z Anglikiem na temat

– A ty Jasiu, masz jakieś zwierzątko?

stopnia trudności swojego języka

Jaś po chwili zastanowienia dumnie

narodowego. Anglik próbuje udowodnić

odpowiada:

Polakowi, że jego język jest trudniejszy:

– Ja proszę pani mam kurczaka w lodówce.

– Na przykład u nas pisze się Shakespeare,



a czyta Szekspir. – To jeszcze nic – mówi Polak. – U nas pisze

– Tak – odpowiada zaspany facet.

się Bolesław Prus, a czyta Aleksander

– No szybciutko, bo już dziewiąta.

Głowacki! Czwarta rano. Żona wita w drzwiach mocno rozluźnionego męża:

– Bo wszystkie poprzednie podarł mi ten

– Człowieku, brak mi słów!

facet przed wejściem!

– I chwała Bogu!



Policjant spisuje mężczyznę:

Redaktor gazety pyta się profesora, docenta

– Imię?

i studenta, ile czasu trzeba, żeby opanować

– Zbychu.

język chiński?

– Adresik?

– Pięć lat – odpowiada profesor.

– A, dresik markowy: Adidas.

– Myślę, że trzy lata przy intensywnym uczeniu się – mówi docent. – A na kiedy potrzeba? – pyta student.

– Co przerabialiście dziś na chemii?



– Materiały wybuchowe.

– Jasiu, powiedz jakieś zdanie w trybie

– A o której masz być jutro w szkole?

oznajmującym.

– W jakiej szkole?

– Koń ciągnie wóz. 

– Dobrze Jasiu, a teraz powiedz to w trybie

Na przystanku spotykają się dwaj koledzy.

rozkazującym.

– Jak ci się wiedzie? Ożeniłeś się wreszcie?

– Wio!

– Jeszcze nie?



– To na co czekasz?

– Dzień dobry, ja na rozmowę o pracę.

– Na autobus.

– Dzień dobry. Z kim jest pan umówiony? 

– Nie wiem.

– Kocha, nie kocha, kocha, nie kocha.

– A na jakie stanowisko?

– Panie doktorze, mógłby pan zostawić

– Też nie wiem.

w spokoju moje zęby?

– To co pan umie?!

 Żona pokazuje mężowi magazyn mody z najnowszymi modelami zimowymi

Joanna Karwecka KORDIAN KLACZYŃSKI

PIOTR GULBICKI Korekta i redagowanie tekstów

BEATA TOMCZYK

bilet na ten sam seans?! – dziwi się kasjerka.

W domu tata pyta Jasia:

DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego



– Dlaczego już po raz czwarty kupuje pan



REDAKCJA

MARCIN URBAN Redaktor naczelny

RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

– Zamawiał pan budzenie na siódmą?



Adres

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk

OFICJALNA STRONA INTERNETOWA TYGODNIKA COOLTURA MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk, wew. 229 Magdalena RUF m.ruf@cooltura.co.uk, wew. 260 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA

MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA Tel: 020 88 46 3612 distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA

– No, nie wiem. – Wie pan co, prezesa to już mamy. 

i mówi:

Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

– Chciałabym mieć takie futro...

Cooltura is regulated by Impress: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see:

Mąż: – To jedz Whiskas...  – Ja z Patrycją przed ślubem zawarliśmy układ: Co zbierzemy na weselu, przeznaczamy pół na pół na ulubione

ymi Jeśli chcesz podzielić się z nasz m iony ulub im czytelnikami swo s żartem – napisz do nas na adre redakcja@cooltura.co.uk!

IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 E complaints@cooltura.co.uk W cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 58

08/01/2018 15:52:57

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  londyn  wielka brytania  świat

Nº 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 59

| Cooltura | 59

08/01/2018 15:52:57

| Cooltura | Nยบ 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 60

08/01/2018 15:52:59

Nยบ 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 61

| Cooltura | 61

08/01/2018 15:53:01

| Cooltura | Nยบ 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 62

08/01/2018 15:53:03

Nยบ 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 63

| Cooltura | 63

08/01/2018 15:53:05

Warsztat samochodowy Kompleksowa mechanika, elektronika, kluczyki naprawa liczników serwis dpf 07773709612

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www. halskytech.co.uk

Serwis komputerowy Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

Fotograf Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

NajtaŃsze przeprowadzki i przewozy lokalne (Londyn), międzymiastowe (cale UK) oraz Polska - AngliaPolska także przewozy wszelkich przesyłek (paczek, mebli, gabarytów, itp) Cotygodniowe wyjazdy do Polski. Sprawdź opinie fb: MarioRemTrans 07722560744 mario. remtrans@gmail.com Zapraszamy 24/7 Polska Telewizja Londyn NC+ Zestawy na umowę i kartę Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep Northolt: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www.polskatelewizja.co.uk Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariuszcyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647 Firma budowlana Sara-Int Ltd zatrudni pracowników ogólnobudowlanych oraz stolarza budowlanego. Wymagane doświadczenie w uk. Zainteresowane osoby proszę o kontakt pod numerem 07972022515 (Darek). Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej. Praca dla sprzedawcy branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

WYNAJMĘ DUŻY POKÓJ w 4-pokojowym domu blisko Stratford, Leyton i Leytonstone stacji - dobry i szybki dojazd do centrum. Tylko dla osoby niepalącej. Dostepny od stycznia, koszt ok £550 (do uzgodnienia) wszystkie rachunki wliczone. Pokoj jest umeblowany. Dom cichy, spokojny z ogródkiem 07923000469 07857973370

ŁADNA DWÓJKA DO WYNAJĘCIA W BARKING 130£ tygodniowo +depozyt. W cenę wliczone są rachunki i Internet. Zapraszam. nr tel 07964537030

WYNAJMĘ POKOJE JEDNO LUB DWUOSOBOWE Czyste zadbane domy. Internet, ogródek, polskie sklepy w pobliżu, wszystkie rachunki wliczone. Kontakt: 0 7404251225

Naprawa sprzętu komputerowego. PC, Laptopy, Mac, tablety. Tworzenie firmowych stron internetowych. Kompleksowa reklama w internecie. Gwarantujemy najniższe ceny (£30). Dojeżdżamy do klienta. Szybkie terminy wykonania usługi. Masz pytanie nie zwlekaj zadzwoń: 07885421494 www. ictlaboratory.com

| Cooltura | Nº 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 64

08/01/2018 15:53:06

Jak zamieścić ogłoszenie? Ogłoszenie przez internet www.cooltura24.co.uk

PROMOCJA INTERNETOWA Zamieść ogłoszenie Premium online na www.cooltura24.co.uk. Twoje ogłoszenie pojawi się na portalu cooltura24.co.uk oraz zostanie wydrukowane w najbliższym wydaniu Cooltury*

1 tydzień ogłoszenia £10 + vat 2 tygodnie ogłoszenia £15 + vat 4 tygodnie ogłoszenia £25 + vat

* w tygodniku Cooltura zostanie wydrukowane maksymalnie do 25 słów danego ogłoszenia

Ogłoszenie zamieszczone telefonicznie 020 8846 3614 Ramka do 25 słów za tydzień

£ 25 + vat

Nº 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 65

| Cooltura | 65

08/01/2018 15:53:07

| Cooltura | Nยบ 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 66

08/01/2018 15:53:10

Nยบ 721

721-MAKIETA 3 54-68.indd 67

| Cooltura | 67

08/01/2018 15:53:12

721-MAKIETA 3 54-68.indd 68

08/01/2018 15:53:13