Cooltura Issue 726 by Cooltura

Unia Europejska rezerwuje sobie prawo do karania Wielkiej Brytanii po Brexicie | 10 TRANSPORT Komunikacja miejska przechodzi na zasilanie słoneczne | 26 COOL TIME Najobrzydliwsza wystawa w Londynie | 32 MIEJSCE NA WEEKEND Od kawiarni do skoku na parkiet | 42 OBLICZA EMIGRACJI Bartosz Głowacki: Muzyka jest dla mnie pasją i sposobem na życie | 44 ZDROWIE Eliminacja przetworzonej żywności | 48 WYDARZENIA

P O L I S H W E E K LY o _ (

N 7 726 ) 1 5 lutego 2018

P o d p is z p e ty c ję o o b n iż e n ie k o s z tó w le c z e n ia z w ie r z ą t

ZWIERZĘ

NA KREDYT

726-MAKIETA 1 01-31.indd 1

12/02/2018 20:19:28

726-MAKIETA 1 01-31.indd 2

12/02/2018 19:43:38

726-MAKIETA 1 01-31.indd 3

12/02/2018 19:43:41

temat numeru Joanna Karwecka

Zwierzę na kredyt Tysiąc funtów za testy alergiczne dla psa, 8 tys. funtów za operację miednicy kota, 780 funtów za dobę w szpitalu. Ceny w lecznicach dla zwierząt są tak wysokie, że właściciele często stają przed poważnym pytaniem: Czy jestem w stanie pomóc mojemu przyjacielowi?

Naprzeciw problemowi wyszła Ola Kamińska. Złożyła petycję do Royal College of Veterinary Surgeons (RCVS) z prośbą o obniżenie kosztów leczenia zwierząt. Można się pod nią podpisać. OPERACJA W PROMOCJI Ola ma kota. Kot choruje przewlekle, dolegliwości będą towarzyszyły mu do końca życia. – Dostaje spazmów, przez co przestaje chodzić do toalety – tłumaczy Ola. – Wtedy uryna cofa się do nerek, trzeba czyścić układ moczowy. Ostatni epizod Toby przeszedł w grudniu. Z przychodni wyszli z rachunkiem na 1,3 tys. funtów. Chociaż zdążyli się już przyzwyczaić do tego,

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 4

12/02/2018 19:43:43

że kot to spory wydatek, zauważyli, że tym razem zapłacili więcej niż zwykle. Wkrótce okazało się, że ich zdrowy pies nie jest wcale dużo tańszy. – Postanowiliśmy wykastrować Bruna – wspomina Ola. – Nasza lecznica wyceniła zabieg na 330 funtów. Wydawało mi się to dużo. Zaczęłam dzwonić do innych placówek i okazało się, że koszty są bardzo różne! Za zabieg kastracji psa jedna przychodnia zażyczyła sobie 250 funtów, inna 180 funtów. W tej ostatniej powiedziano Oli, że właśnie przegapiła specjalną ofertę: miesiąc temu zabieg wykonywali za pół ceny. Wtedy postanowiła sprawdzić, ile kosztowałoby leczenie jej kota w innych ośrodkach. – Okazał się, że za samą narkozę zostałam skasowana podwójnie – denerwuje się Ola. – Kiedy porównywałam ceny, nie znalazłam nigdzie droższych usług. Może trafiłam na przychodnię dla „posh” zwierząt? – ironizuje. Ola postanowiła, że przeniesie zwierzęta do tańszej, mniej „snobistycznej” przychodni, ale mimo wszystko spróbuje zgłębić temat. Zaczęła otrzymywać listy z podobnymi historiami…

KASA ALBO ADOPCJA – W niedzielę Tajger wpadł pod samochód – opowiada Dagmara, właścicielka dwóch kotów. – W klinice przyjęto nas bez kolejki. Zrobiono prześwietlenie, podano leki przeciwbólowe, zaczęto przygotowania do operacji i poinformowano o cenach – wylicza Dagmara. Klinika weterynaryjna Goddard dobę pobytu w szpitalu wyceniła na 780 funtów, a operację połamanej miednicy na 7-8 tys. funtów. Dagmara usłyszała także, że jak nie stać jej na pokrycie tych kosztów, to może oddać kota do adopcji. Alice Christie ze schroniska Battersea w Londynie potwierdza, że trafiają do nich zwierzęta, których właścicieli nie stać na leczenie. Czy według niej ceny są za wysokie? Jako przedstawiciel organizacji charytatywnej nie może komentować cen usług prywatnych. O organizacjach charytatywnych dla zwierząt, które pomagają właścicielom, Dagmara dowiedziała się od znajomej. W poniedziałek przenieśli kota do Blue Cross. Tajger spędził tam tydzień, zrobiono mu wszystkie badania, obyło się bez operacji. Miednicę zespolono z większych odłamanych części, nie było możliwości poskładania tych najmniejszych. Kot był młody, dlatego lekarze zostawili to naturalnemu procesowi kostnienia. Dagmara za wszystko zapłaciła 50 funtów. – Mogliśmy nic nie płacić, bo organizacja za darmo pomaga osobom, które pobierają chociażby jeden z benefitów – tłumaczy Dagmara. – Rachunek z pierwszej kliniki udało nam się rozłożyć na raty, bo nie byliśmy w stanie uregulować go od razu. Po tym doświadczeniu z miejsca ubezpieczyli drugiego kota. Dla Tajgera jest już za późno – jak poinformował ubezpieczyciel: każde jego następne schorzenie będzie kojarzone z wypadkiem, polisa nie pokryje kosztów leczenia. UBEZPIECZENIE WYBIÓRCZE Według raportu, wydanego przez Stowarzyszenie Brytyjskich Ubezpieczycieli (ABI), w 2016 roku roszczenia ubezpieczeniowe dla zwierząt, jakie zostały wypłacone, wyniosły 706 mln funtów.

Ubezpieczyciele pokryli koszty leczenia na przykład anoreksji u pytona (790 funtów), cukrzycy u kota (1,060 funtów) i problemów układu oddechowego u białego kakadu (468 funtów). Szacuje się, że ubezpieczenie dla zwierząt wykupiło 40 proc. wszystkich posiadaczy zwierząt. Michelle, właścicielka labradora Marleya, zdecydowała się na ubezpieczenie do 4 tys. funtów. Dlatego, kiedy w sobotni wieczór pies zachorował, właściciele nie martwili się ewentualnymi kosztami, tylko pojechali do najbliższej przychodni. Marley musiał zostać tam na noc, po czym został skierowany do specjalistycznej kliniki w Solihull. Na miejscu okazało się, że psa trzeba natychmiast operować, a potem czeka go kilkudniowa rekonwalescencja w szpitalu. Doba kosztuje tu 150 funtów, rachunek trzeba uregulować jeszcze przed wypisem psa. – Kiedy widzisz, że twój pies cierpi, godzisz się na wszystko – mówi Michelle. – Operacja poszła świetnie, a po 5 dniach mogliśmy odebrać Marleya. Całość wyceniono na 5,9 tys. funtów. – Mąż naciskał, żeby na rachunku pojawiły się poszczególne badania – wspomina Michelle – Nie mogliśmy uwierzyć w to, co widzimy: 59,99 funtów za kubek do pobierania moczu, 69,99 funtów za cewkę! – wylicza Michelle. Małżeństwo musiało więc dołożyć 2,9 tys. funtów do szpitalnego rachunku, a do tego uregulować 500 funtów za pobyt w pierwszej przychodni. – Na szczęście mieliśmy kartę kredytową – wspomina. MOŻE DEBECIK? – Jestem w tym kraju 15 lat i nigdy nie miałam debetu na koncie – wspomina Ola. – Do momentu, kiedy mój kot dostał ataku tuż przed świętami. Poszłam zapłakana do banku i poprosiłam o przyznanie kredytu. Z raportu, który opublikowała PDSA (narodowe ambulatorium dla chorych zwierząt, organizacja charytatywna), dotyczącego sytuacji zwierząt domowych w 2017 wynika, że nie tylko Ola uważa, że jest drogo. 20 proc. osób, które nie zaszczepiły swojego psa, za główną przyczynę podaje koszt. >>

Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 5

| Cooltura | 05

12/02/2018 19:47:50

Aż 8 proc. właścicieli psów w ogóle nie zarejestrowało swoich zwierząt w przychodni weterynaryjnej. Ola opowiada historię znajomej, która musiała zdecydować o amputacji łapy swojego kota, bo nie stać jej było na kosztowną operację. Oprócz tego poznała osoby, które musiały zapłacić za:  miesiąc eksperymentalnego leczenia kota 300 funtów;  testy na alergię dla buldoga 1 tys. funtów;  test krwi psa 300 funtów;  radioterapię psa chorego na raka 5,5 tys. funtów;  usuwanie kamienia nazębnego u kota za 600 funtów Postanowiła, że coś z tym trzeba zrobić. Tak powstała petycja do Royal College of Veterinary Surgeons (organu regulacyjnego dla lekarzy weterynarii w Wielkiej Brytanii). DO LEKARZY CHIRURGÓW Według niej, trzeba zmienić trzy podstawowe sprawy. Pierwsza – wprowadzić ceny maksymalne. Ceny w samym Londynie różnią się w zależności od tego, w jakiej dzielnicy znajduje się klinika. Ci, którzy o tym wiedzą, starają się szukać tańszych opcji zaproponowanego leczenia. Jednak takich informacji zwykle nie ma na stronach internetowych, trzeba więc dzwonić i pytać, często kosztem czasu, niezbędnego do uratowania zwierzęcia. Druga sprawa – należałoby wprowadzić transparentność cen. Właściciele zwierząt chcieliby się dowiedzieć, dlaczego testy alergiczne kosztują 1 tys. funtów, a test krwi 300 funtów? To, że każda przychodnia sama ustala swoje ceny, zmniejsza ich zaufanie do lekarzy weterynarii. Trzecia rzecz – koniec z prywatnymi przychodniami dla zwierząt. Rozwiązanie, jak podkreśla Ola, może trochę idealistyczne, ale komfortowe dla wszystkich – politycy uwielbiają nowe podatki, a właściciele nie musieliby martwić się o wysokie koszty leczenia. Lekarze natomiast nie szukaliby alternatyw na obniżenie cen zabiegów na prośbę opiekunów zwierząt. Pod petycją podpisało się już prawie 700 osób, a jej zasięg cały czas roś-

Ola Kamińska, autorka petycji

nie. Aby petycją zajął się rząd musi się pod nią podpisać 10 tys. osób, aby trafiła do parlamentu – 100 tys. Ci, którzy ją poparli, mówią, że chcą, aby system był sprawiedliwy i przejrzysty, a pomoc zwierzętom przestała być biznesem, w którym liczą się tylko zyski. Ale Ola spotkała się też ze złośliwymi komentarzami, jak ten, że odpowiedzialnością opiekuna jest, by o pupila dbać.

– Szczepionki zawsze na czas, tabletki na robaki podane, dobre jedzenie… W momencie, kiedy zdecydowaliśmy się na psa, zrezygnowaliśmy z wakacji. Chodzimy z nim do lekarza, mamy przystosowany dom do choroby kota. Zwierzętom zagwarantowaliśmy osobną przestrzeń. Mamy ubezpieczenie. Co więcej, jako opiekunowie, możemy zrobić? – zastanawia się Ola. —

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 6

12/02/2018 19:43:46

Petycję „Let’s Regulate Vet Fees” można podpisać w internecie na stronie: w w w . c h n . g e / 2 D I m h 1 i

Drodzy członkowie RCVS,

Piszę do Was w sprawie opłat weterynaryjnych. Na chwilę obecną

nie wydaje się, by istniała instytucja, która gwarantowałaby, że my - miłośnicy zwierząt jesteśmy naliczani sprawiedliwie i słusznie. Jako właściciel dwóch zwierząt, osobiście doświadczyłam wysokich kosztów ich leczenia. Dopiero niedawno zdałam sobie sprawę, że każda klinika weterynaryjna nalicza inne opłaty. Po wykonaniu kilku telefonów i poszukiwaniach on-line zauważyłam, że ceny pomiędzy przychodniami znacząco się różnią. Otrzymałam wycenę za zabieg i różnica cenowa pomiędzy jedną a drugą przychodnią wynosiła ponad 100 procent! Od razu chciałam złożyć zażalenie do przychodni, która naliczyła koszt podwójnie. Nie wiedziałam jednak wtedy, że wszystkie przychodnie to wysoko dochodowe biznesy i mogą naliczać ceny tak, jak im się podoba. Oba moje zwierzaki są ubezpieczone, jednak jeden z nich choruje na przewlekłą chorobę, która jest wykluczona z jego polisy. Zatem za każdym razem, kiedy potrzebuje on wykonania zabiegu zawsze obawiam się tego, jak wysoki będzie rachunek tym razem. Pomimo, że rachunki posiadają szczegółowe ceny my jako właściciele nie jesteśmy w stanie sprawdzić czy zostały one naliczone prawidłowo. Czasem wydaje się, że byłoby taniej leczyć zwierzęta w prywatnych przychodniach dla ludzi. Jestem pewna, że piszę tę petycję w imieniu wielu właścicieli i miłośników zwierząt. Celem jej jest utworzenie instytucji, która zapewni sprawiedliwe i uzasadnione ceny. Byśmy mogli być pewni, że właściciele razem z weterynarzami stawiają na pierwszym miejscu dobro zwierząt, a nie profit jaki mogą zarobić na naszej miłości do pupili. Proszę pomóżcie nam zagwarantować, że nasze zwierzaki otrzymują pełną opiekę, której potrzebują, by żaden właściciel zwierzaka nie musiał nigdy stanąć przed wyborem, którego każdy z nas tak bardzo się obawia!

Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 7

| Cooltura | 07

12/02/2018 19:43:47

temat numeru

Szybciej decydujemy się na zwierzę niż na samochód Z lekarzem weterynarii Bartoszem Nietrzebą rozmawiała Joanna Karwecka

Czy koszty leczenia zwierząt w Wielkiej Brytanii są wysokie? Według mnie ceny za usługi weterynaryjne są adekwatne do zarobków. Nie wydaje mi się, żeby było drogo dla osoby, która zarabia średnią krajową. Ceny często zależą od tego, gdzie się mieszka i z jakiej kliniki korzysta. Pracowałem w kilku lecznicach w różnych miejscach w Anglii i mogę powiedzieć, że ceny w nich były porównywalne i przystępne. Nikt nie narzeka? Narzekanie jest zawsze. I to nieważne, czy jest to Brytyjczyk czy Polak. Często już na początku wizyty ludzie informują, że chcieliby, żeby cena zabiegów nie była bardzo wygórowana. A zdarzyło się, że ktoś zrezygnował z zabiegu, bo koszty były za wysokie? O, tak. Wiele razy zdarzyło się, że leczenie musiało zostać zmodyfikowane w taki sposób, żeby dana osoba mogła sobie z nim poradzić finansowo. Jeżeli dla właściciela jeden sposób leczenia jest za drogi, to szukamy innych. Jest kilka sposobów, żeby te koszty obniżyć. Po pierwsze, zwierzę można wysłać do PDSA, , organizacji charytatywnej, która pomaga

opłacić leczenie osobom, które mają przyznany jeden z kwalifikujących benefitów. PDSA ma jednak restrykcje dotyczące ilości zwierząt, które można u nich leczyć i rodzaju środków przeznaczonych na daną sytuację. Po drugie - niektóre lecznice mają możliwość zaoferowania tzw. ’payment plan’, czyli możliwość rozłożenia kosztów leczenia na raty. Po trzecie, szczególnie w wypadku leczenia długoterminowego właściciele mogą poprosić o receptę u lekarza prowadzącego, którą można wykorzystać w weterynaryjnych aptekach internetowych. Ale to też zależy od protokołów jakie dana lecznica ma w stosunku do wypisywania recept. Można też poszukać tańszej przychodni, bo ceny usług się różnią. Cena kastracji psa w Londynie wacha się od 90 do 330 funtów. Z czego to wynika? Jeżeli chciałaby pani wynająć mieszkanie w centrum Londynu

za 1000 funtów, to nigdy by się to nie udało. Ale w Szkocji znalazłaby pani w tej cenie mieszkanie kilkupokojowe. To wszystko zależy od lokalizacji, popytu i podaży. Ale też standardu. Jeżeli przychodna jest akredytowana na przykład przez ( Royal College of Veterinary Surgeons i inwestuje w szkolenia pracowników, to ma prawo mieć ceny, które odzwierciedlają standard usług i doświadczenie lekarzy weterynarii, którzy tam pracują. To też wiąże się z komfortem właściciela, że oddaje zwierzę w dobre ręce. A żeby wysoki poziom był utrzymywany, skądś trzeba te pieniądze brać. To oczywiście nie znaczy, że jeśli ktoś wybierze tańszą opcję, to dany zabieg nie zostanie wykonany z takim samym pietyzmem. Ostatnia kwestia: w Anglii jest mniejsza konkurencja na niewielkim obszarze w porównaniu z Polską, gdzie jest kilka jednoosobowych praktyk obok siebie, więc muszą prześcigać się w niskich cenach. Tutaj jest dużo

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 8

12/02/2018 19:43:48

skonsolidowanych lecznic, które mają podobne ceny i nie muszą konkurować z innymi praktykami. No właśnie – w jaki sposób te ceny są ustalane? Co składa się np. na cenę kastracji psa? Ja pracuję z cenami, które już zostały wypracowane. Nie wiem, jaki procent zabiegu to znieczulenie, materiały, godzina pracy lekarza, pielęgniarki, recepcji, ceny pomieszczeń. To leży w gestii właścicieli klinik. Czy nie boi się Pan, że wysokie ceny i różnice w nich powodują, że ludzie zadają sobie pytania o konieczność poszczególnych zabiegów, a przez to tracą zaufanie do lekarzy? Lekarze weterynarii są zobligowani do zapewnienia zwierzęciu leczenia w przypadkach zagrożenia życia i zdrowia. Jeżeli ktoś przychodzi ze zwierzęciem, z którym jest bardzo źle, to nie rozmawiamy wtedy o cenie. Musimy zapewnić zwierzęciu pierwszą pomoc – leczenie przeciwbólowe, ustabilizowanie pacjenta i tak dalej. Pieniądze zostawiamy na później. Ale ten rachunek nie znika, a właściciel zostaje z kilkoma tysiącami funtów do zapłacenia. Oczywiście, ale jeśli zwierzę cierpi, a ja nie podejmę prób uśmierzenia tego cierpienia, to jest to moim błędem. Poza tym – za każdym razem przedstawiam plan leczenia. Jeżeli zawiera on zdjęcie rentgenowskie to tłumaczę, dlaczego ono musi być zrobione. Ludzie często pytają, czy jest inny sposób diagnozy, bo ten jest za drogi. I wtedy próbujemy znaleźć wyjście. Chociaż w tym czasie zwierzę może poczuć się gorzej i nie zawsze uda się je wyleczyć. Są jeszcze jakieś sposoby na zmniejszenie kosztów? Ubezpieczenia – i może właśnie od tego powinniśmy zacząć naszą rozmowę. Są one bardzo popularne w Anglii, 50 procent zwierząt, które do nas trafia jest ubezpieczone. Wtedy

można sobie pozwolić na diagnostykę i nie martwić się o koszty. Zauważyłem, że ubezpieczenie jest popularniejsze także wśród Polaków, dużo ludzi już przy pierwszym szczepieniu o to pyta. Ja sam ubezpieczyłem swojego psa, bo gdyby na przykład złamał nogi, nie potrafiłabym wyciągnąć z kieszeni na taką operację.

Lekarze weterynarii są zobligowani do zapewnienia zwierzęciu leczenia w przypadkach zagrożenia życia i zdrowia

Ale ubezpieczenie nie pokrywa wszystkich zabiegów. Co z osobami, które nie pobierają benefitów, a ich przychodnia nie oferuje żadnego planu spłaty rachunków? Są organizacje charytatywne, zwykle lokalne, które mogą pomóc w części opłat. Warto o nie zapytać w przychodni, do której chodzimy. No i trzeba pamiętać, że posiadanie zwierzęcia to nie jest prawo tylko przywilej. Jeśli nie potrafię sobie poradzić finansowo, to może nie powinienem tego zwierzęcia mieć? A gdyby tak stworzyć NHS dla zwierząt? W Polsce w latach 60. – 70. istniała państwowa opieka weterynaryjna, która obejmowała głównie zwierzęta gospodarskie. Państwo uważało, że dotując opiekę weterynaryjną pomoże rolnikom w hodowli krów czy świń. Teraz lekarze weterynarii skupiają się bardziej na zwierzętach towarzyszących. Jeżeli wprowadzilibyśmy NHS dla zwierząt to musimy sobie zadać pytanie czy osoby, które nie mają zwierząt widziałyby w tym sens. A gdyby był to podatek tylko dla osób posiadających zwierzę?

- NHS dla zwierząt biorąc pod uwagą że byłby on tylko opłacany ze składek właścicieli zwierząt to jest pewien pomysł. Ale jest wiele czynników do rozważenia w tym projekcie. Składki musiałyby być proporcjonalne do ilości posiadanych zwierząt i zarobków. Ale zamiast patrzeć na to jako NHS dla zwierząt łatwiejsze by było zaproponowanie właścicielom założenie korporacji, w której zainteresowana grupa wpłacałaby do wspólnego koszyka na leczenie zwierząt zrzeszonych w tej korporacji, w wybranych zrzeszonych gabinetach weterynaryjnych. Musimy też popatrzeć na angielski NHS, i w jaki sposób wiele osób ma problemy z długością kolejek do wizyty u lekarza pierwszego kontaktu czy specjalisty. Usługi są racjonowane z powodu pewnych ograniczeń na ilość pieniędzy przeznaczonych na danego pacjenta czy przychodnie. W przypadku zwierząt to oczekiwanie na wizytę byłoby za długie. Zwierzęta nie potrafią nam powiedzieć że źle się czują, i czasami objawy kliniczne stają się widoczne dopiero w bardzo zaawansowanej chorobie, kiedy czekanie dwóch czy trzech tygodni na wizytę czy na badania dodatkowe nie wchodzi w grę. Co zatem zrobić, żeby uchronić się przed wysokimi kosztami leczenia zwierząt? Przede wszystkim czytać i dowiadywać się wszystkiego o danym zwierzęciu, zanim jeszcze podejmiemy decyzję o zakupie. O jego rasie, kondycji, chorobach. Często słyszymy narzekania właścicieli, że gdyby wiedzieli o wysokich kosztach to ubezpieczyliby zwierzę albo odkładaliby 20 funtów miesięcznie. Więc – rozejrzeć się za najlepszym ubezpieczeniem. O wszystko można zapytać w najbliższej przychodni. Przed zakupem samochodu, zwykle pytamy znajomego mechanika o radę, szperamy w Internecie, sprawdzamy przebieg, szukamy najlepszych ofert. Przykładamy do tego większą wagę niż do przyjęcia nowego członka rodziny. —

Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 9

| Cooltura | 09

12/02/2018 19:43:48

wydarzenia Przygotowali: Marcin Urban, Joanna Karwecka

Unia Europejska rezerwuje sobie prawo do karania Wielkiej Brytanii po Brexicie

Unia Europejska chce mieć prawo zawieszenia dostępu Wielkiej Brytanii do wspólnego rynku w razie sporów po Brexicie – wynika z niejawnych dokumentów, do których dotarła telewizja BBC. W projekcie przyszłej umowy, proponowanym przez Brukselę, zapisano, że w trakcie okresu przejściowego i w razie sporu Unia rezerwuje sobie prawo zawieszania niektórych przywilejów. Bariery w handlu z Wielką Brytanią będą nieuniknione, jeśli opuści unię celną i wspólny rynek – powiedział podczas wizyty w Londynie Michel Barnier, główny unijny negocjator. Podsumowując spotkanie z Theresą May powiedział, że nadszedł czas, by brytyjski rząd określił, czego chce po Brexicie.

Minister do spraw Brexitu David Davis odpowiedział, że brytyjskie stanowisko jest jasne. Londyn chce wyjść z unii celnej, ale jednocześnie utrzymać bezcłowy handel z Unią Europejską i mieć możliwość podpisywania umów o wolnym handlu z krajami spoza Wspólnoty. Brytyjska premierka nie przedstawiła jeszcze, o co dokładnie będzie walczyć w negocjacjach, na co nalegają członkowie jej partii, szczególnie zwolennicy twardego Brexitu. May powtarza jedynie słowa Davisa, że chce wyjścia z unii celnej, z możliwością kontynuowania bezcłowego handlu z krajami Wspólnoty. Negocjacje warunków okresu przejściowego i przyszłych relacji handlowych zaczną się na początku marca. —

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 10

12/02/2018 19:43:54

Wrócą skupy butelek?

Brytyjski rząd rozważa wprowadzenie kaucji na plastikowe butelki, by ograniczyć ilość

odpadów. Delegacja brytyjskich urzędników pojechała do Norwegii, gdzie taki system już działa i to z powodzeniem. 97 proc. butelek jest tam ponownie przetwarzanych. W Wielkiej Brytanii

do recyklingu trafia tylko połowa. Norweski system wymaga oddawania zużytych butelek do skupu, którym nie jest już okienko w sklepie, tylko specjalna maszyna. Przyjmuje ona butelki, sprawdza i wypłaca kaucję w przeliczeniu na funty o wartości do 10 do 25 pensów. Norwegowie cytowani przez BBC zapewniają, że podobny system można bez problemów wprowadzić na Wyspach.

Wzrośnie council tax

Prawie wszystkie samorządy w Anglii planują podwyżkę podatku komunalnego.

Od kwietnia będziemy średnio płacić o 40 funtów rocznie więcej. Z raportu 2018 State of Local Government Finance wynika, że podatek komunalny podniesie 95 proc. samorządów, a 93 proc. planuje także podwyżkę lokalnych opłat, np. za parkowanie. To efekt problemów finansowych lokalnych władz po obniżeniu rządowych dotacji. Council tax może wzrosnąć maksymalnie o wartość inflacji, czyli w tym roku o 3 proc. Wyższa podwyżka wymaga przeprowadzenia referendum.

Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 11

| Cooltura | 11

12/02/2018 19:43:58

wydarzenia

Zbliża się II Brytyjsko – Polskie Forum Budowlane

9 marca w Londynie spotkają się polscy i brytyjscy przedsiębiorcy, działający w branży budowlanej. Będzie to drugie tego rodzaju spotkanie organizowane przez Polish Business Link. W głównej siedzibie banku NatWest zgromadzą się polscy architekci, projektanci, inżynierowie, konsultanci, podwykonawcy i deweloperzy. Uczestnicy wymienią się doświadczeniami. Eksperci opowiedzą o najnowszych technologiach i brytyjskich regulacjach prawnych. Będzie też okazja do nawiązania kontaktu z nowymi partnerami. Ze szczegółami można zapoznać się na stronie pblink.co.uk. —

Zdjęcia Marcin Urban

Pracownice Tesco chcą takich samych wynagrodzeń jak mężczyźni

Tesco może zostać zmuszone do wypłaty rekordowej rekompensaty za nierówne wynagrodzenia kobiet i mężczyzn, wykonujących taką samą pracę. Wyrównanie może kosztować nawet 4 mld funtów. Kilka tysięcy pracownic może dostać po 20 tys. funtów. Reprezentujący kobiety prawnicy tłumaczą, że dostają one mniej niż mężczyźni, wykonujący pracę o podobnej wartości. Tesco zapewnia, że przykłada dużą wagę do tego, by pracownicy byli wynagradzani uczciwie i równo. —

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 12

12/02/2018 19:44:04

Fot. Oli Scarff/Getty Images

Organizacja charytatywna Oxfam może stracić rządowe dotacje

Oxfam w poprzednim roku finansowym otrzymał 32 mln funtów rządowej dotacji.

Teraz może je stracić w związku ze sprawą skandalu seksualnego ujawnionego przez The Times. Dziennikarze dotarli do wewnętrznego raportu organizacji, z którego wynika, że jej pracownicy korzystali z usług prostytutek, także nieletnich. Działo się to podczas misji charytatywnej po trzęsieniu ziemi na Haiti w 2011. Kierownictwo Oxfamu utajniło przypadki molestowania seksualnego, zastraszania i znęcania się wśród swoich pracowników. Siedmiu mężczyzn, którzy mieli się tego dopuścić zostało zwolnionych lub zrezygnowało z pracy. The Times donosi także, że tylko w zeszłym roku ponad 120 pracowników wiodących organizacji charytatywnych w Wielkiej Brytanii zostało oskarżonych o molestowanie seksualne.

Lekarze polecają e-papierosy

Elektroniczne papierosy powinny być dostępne na receptę, uważa Public Health

England – organ doradczy ministerstwa zdrowia. Zdaniem ekspertów pomagają zerwać z nałogiem, dlatego lekarze powinni doradzać ich używanie nałogowym palaczom. W ubiegłym roku na e-papierosy przerzuciło się 20 tys. osób. Jak podaje Public Health England, są one o 95 proc. mniej szkodliwe od tradycyjnych papierosów.

Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 13

| Cooltura | 13

12/02/2018 19:44:07

Natura ponad prawem Fot. Jack Taylor/Getty Images

wydarzenia

Julian Assange nie wyjdzie z ambasady Ekwadoru

Julian Assange nadal nie może wyjść poza próg ambasady Ekwadoru w Londynie. Sąd w Westminster odrzucił jego wniosek o anulowanie nakazu aresztowania. Twórcy portalu WikiLeaks grozi proces za niestawienie się na rozprawę w 2012 roku i kara do roku więzienia. Wniosek o anulowanie nakazu aresztowania Assange złożył po oczyszczeniu z zarzutów przez szwedzki wymiar sprawiedliwości, który podejrzewał go o napastowanie seksualne dwóch kobiet. Nadal grozi mu ekstradycja do Stanów Zjednoczonych, które chcą go osądzić za ujawnienie tajemnic państwowych. Assange nie opuścił ambasady Ekwadoru, od kiedy znalazł tam schronienie 6 lat temu. —

Mandat na 130 funtów anulowano 85-letniemu

kierowcy, który nieprzepisowo zaparkował w pobliżu Regent’s Park. W odwołaniu emeryt napisał, że musiał pilnie skorzystać z toalety, bo, cytujemy za BBC, „nagle poczuł, że jego pęcherz za chwilę eksploduje”. Dlatego zatrzymał się przy kwiaciarni i poprosił o możliwość skorzystania z łazienki. Organ przyjmujący odwołania od manatów wystawianych przez Transport for London uznał, że była to sytuacja awaryjna i całkowicie anulował mandat.

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 14

12/02/2018 19:44:11

Nยบ 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 15

| Cooltura | 15

12/02/2018 19:44:12

Fot. Chris Jackson/Getty Images

wydarzenia

Książe Harry i Meghan Merkle coraz bliżej powiedzenia „tak”

Królewska rodzina ujawniła szczegóły wesela, które odbędzie się 19 maja. Ceremonia rozpocznie się w samo południe w kaplicy świętego Jerzego na zamku królewskim Windsor. Po zaślubinach młoda para ruszy w karecie przez Castle Hill, High Street, Sheet Street, Kings Road, Albert Road i Long Walk z powrotem do zamku Windsor, gdzie dołączą do swoich gości. Dzień zakończy się kameralnym przyjęciem, które wyprawi dla nich książę Karol. Zanim jednak narzeczeni staną na ślubnym ołtarzu Meghan Merkel, która jest protestantką musi zostać ochrzczona w obrządku anglikańskim. Aktorka zdecydowała się także

Brytyjka została muzą brazylijskiego karnawału

Samantha Flores, 37-letnia Brytyjka poprowadziła tegoroczny

Sambadrome, czyli barwny pochód złożony z najlepszych brazylijskich szkół samby. W hierarchii karnawału została tym samym drugą najważniejszą kobietą parady. Wyżej od niej stoi tylko królowa, która prowadzi pochód

przyjąć angielskie obywatelstwo. Już wcześniej zapowiedziała też, że wbrew królewskiej tradycji wygłosi przemówienie na przyjęciu weselnym. Brytyjskie tabloidy sugerują, że na weselu zaśpiewa Elton John. Brytyjski piosenkarz przyjaźnił się z mamą Harrego – księżną Dianą. Rzecznik prasowy Johna nie potwierdza tej informacji, ale wiadomo, że muzyk przełożył 2 koncerty zaplanowane na weekend, w którym odbędzie się wesele. Tak jak przewidywano, wesele księcia Harrego i Meghan zbiegnie się z czasem z finałem Pucharu Anglii w piłce nożnej. Na meczu jest zwykle obecny książę William, prezes FA, który dekoruje zwycięzców. —

bębniarzy. Flores przeprowadziła się do Brazylii 10 lat temu, i jak mówi – w ciągu 24 godzin poczuła się jak u siebie w domu. Nigdy nie marzyła jednak o tym, że będzie gwiazdą największej imprezy na świecie i zatańczy przed 90 tysięcznym tłumem. Fot. Mario Tama/Getty Images

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 16

12/02/2018 19:44:15

Nยบ 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 17

| Cooltura | 17

12/02/2018 19:44:17

Przodkowie Brytyjczyków mieli ciemną skórę

Brytyjczycy zamieszkujący Wyspy przed dziesięcioma

tysiącami lat mogli mieć ciemną skórę, ciemne włosy i niebieskie oczy

wydarzenia

Zimowa przerwa w Premier League

Już za dwa lata piłkarze grający w Premier League mogą mieć zimową przerwę. Władze ligi rozważają zawieszenie rozgrywek w styczniu. Wprowadzenie rozważanej od dłuższego czasu zmiany będzie możliwe dopiero po wygaśnięciu w przyszłym roku praw do transmisji telewizyjnych. Zimową przerwę mają piłkarze w Niemczech i Francji, a nawet we Włoszech i w Hiszpanii, gdzie o tej porze roku jest stosunkowo ciepło. —

– odkryli naukowcy z londyńskiego Muzeum Historii Naturalnej i University College London. Odkrycie burzy teorię o tym, że Brytyjczycy mieli od zawsze jasną karnację. Badacze wykorzystali najnowsze technologie, by ponownie zbadać DNA z najstarszego ludzkiego szkieletu znalezionego w Wielkiej Brytanii. To szczątki odkryte ponad sto lat temu w Somerset. Na podstawie informacji z kodu genetycznego, badacze wykonali model Brytyjczyka z czasów tuż po zakończeniu epoki lodowcowej.

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 18

12/02/2018 19:44:21

Nยบ 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 19

| Cooltura | 19

12/02/2018 19:44:22

wydarzenia

Komórka terrorystyczna Jihadi Johna rozbita

Diane Foley – matka amerykańskiego dziennikarza, bestialsko zabitego w Syrii przez brytyjskich islamistów, domaga się postawienia przed sądem dwóch Brytyjczyków, schwytanych przez siły kurdyjskie w Syrii. W wywiadzie dla radia BBC, Diane Foley powiedziała, że chciałaby kary dożywotniego więzienia dla oprawców. Bethany Haines, córka zamordowanego Davida Hainesa jest mniej wyrozumiała. Powiedziała w telewizji BBC, że sprawcy zbrodni powinni umierać powoli i w cierpieniu.

Pochodzący z Londynu 34-letni Alexanda Kotey i 29-letni El Shafee Elsheikh należeli do gangu nazwanego „The Beatles”. Kotey brał udział w egzekucjach i rekrutował bojowników ISIS. Elsheikh torturował porywane osoby. Szef grupy – Mohammed Emwazi, znany jako Jihadi John, zginął trzy lata temu w nalocie amerykańskiego drona. W czteroosobowej grupie był także Aine Davis, który został schwytany i skazany na karę więzienia w Turcji. Wszyscy członkowie grupy byli imigrantami, wychowującymi się w Londynie.

Czteroosobowa komórka terrorystyczna zamordowała co najmniej 27 zachodnich zakładników. Wśród nich byli m.in. James Foley – amerykański wideoreporter, porwany w 2012 roku w Syrii, brytyjscy wolontariusze organizacji charytatywnych David Haines i Alan Henning, amerykański dziennikarz Steven Sotloff i amerykański wolontariusz Peter Kassig. Nagrania robionych na pokaz morderstw tak zwane Państwo Islamskie wykorzystało dla swojej propagandy. —

Londyn zajął 9 miejsce na liście miast zagrożonych brakiem dostępu do wody pitnej

Średnie roczne opady deszczu w stolicy Wielkiej Brytanii wynoszą 600 milimetrów, czyli o połowę mniej niż w Nowym Jorku. Sprawia to, że 80 procent wody używanej w mieście pochodzi z rzek – Tamizy i Lei. Według władz miejskich miasto zbliża się do momentu, kiedy wody w kranach może zabraknąć.

W 2025 roku może nastąpić problem w zaopatrzeniu, a 15 lat później – poważne braki. Na czele listy najbardziej zagrożonych miast znalazły się Sao Paulo, Bangalore i Pekin. Obecnie z problemem z dostępem do wody pitnej mierzy się Kapsztad, któremu lada dzień grozi całkowite zakręcenie kranów. —

Bradley Kanaris/Getty Images

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 20

12/02/2018 19:44:25

Przełom w leczeniu niepłodności

Pierwszą ludzką komórkę jajową wyhodowali w laboratorium naukowcy

z uniwersytetu w Edynburgu – podała telewizja BBC. Przełomowy eksperyment pomoże w przyszłości osobom ciepiącym na niepłodność. Otwiera też drogę do zapobiegania przenoszeniu chorób genetycznych. Sukces był efektem kilku dekad badań i potrzeba jeszcze kilku lat testów zanim metoda zacznie być stosowana w klinikach niepłodności. Wyhodowanie komórki w laboratorium było wyjątkowo skomplikowanym procesem, wymagającym odtworzenia tlenu, protein i hormonów na poziomie zbliżonym do kobiecych jajników.

Debenhams zwalnia

Domy handlowe Debenhams zwolnią ponad 300 osób zatrudnionych na stanowiskach

menadżerskich. Sieć szuka oszczędności po słabym wyniku sprzedaży w grudniu. Debenhams wydał miesiąc temu ostrzeżenie o problemach finansowych. Podobnie jak inne tradycyjne sieci sklepów przegrywa konkurencję ze sklepami internetowymi. 320 planowanych do likwidacji stanowisk, to jedna czwarta wszystkich stanowisk menadżerskich w domach Debenhams. Wcześniej redukcję zatrudnienia ogłosiły sieci Tesco, Sainsbury's i Morrisons.

Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 21

| Cooltura | 21

12/02/2018 19:44:27

TEKST SPONSOROWANY

Jak nie dopuścić do wydania upoważnienia do zarządzania spadkiem? wym wraz z opłatą wynoszącą aktualnie £20. Caveat pozostaje w mocy przez sześć miesięcy od dnia zgłoszenia. Przed jego upływem, termin ten może zostać przedłużony o następnych sześć

Żeby móc zarządzać spadkiem, przedstawiciel majątku spadkowego (wykonawca testamentu lub zarządca) potrzebuje Upoważnienia do zarządzania spadkiem [Grant of Probate]. Jeżeli nie chcemy dopuścić do otrzymania Grant of Probate przez zarządcę spadku lub wykonawcę testamentu, możemy zgłosić w Rejestrze Spadkowym Zastrzeżenie [Caveat]. Caveat tymczasowo wstrzymuje wydanie Grant of Probate. Uniemożliwia zatem zarządcy spadku lub wykonawcy testamentu zarządzanie spadkiem. Procedura ta jest stosowana zazwyczaj wtedy, gdy istnieje spór co do ważności testamentu lub co do tego, kto powinien wnioskować o Grant of Probate. Zastrzeżenie – Caveat może zgłosić każdy, kto sprzeciwia się wydaniu Grant of Probate. Caveat zgłasza się przez wypełnienie prostego formularza i złożenie go w Rejestrze Spadko-

miesięcy, za kolejną opłatą. Termin można przedłużać wielokrotnie. Caveat może być w każdym czasie cofnięty. Można to zrobić po prostu kontaktując się z Rejestrem Spadkowym i wnioskując o jego cofnięcie. Osoba zgłaszająca Caveat musi być świadoma, że Caveat może zostać zakwestionowany. Osoba wnioskująca o wydanie Grant of Probate otrzyma informację o zgłoszeniu

Caveat-u i, jak wspomniano powyżej, będzie mogła wnioskować o wydanie Grant of Probate dopiero po zniesieniu Caveat. Jeżeli proponowany wykonawca testamentu lub zarządca spadku chce zakwestionować Caveat, musi posłużyć się w tym celu Ostrzeżeniem [Warning]. Warning doręczane jest osobie, która zarejestrowała Caveat. Caveat jest automatycznie zniesiony, o ile osoba, której go dostarczono nie odpowie na Warning wniesieniem Wystąpienia [Appereance]. Jeżeli zostanie wniesiony Appearance, Caveat pozostaje skuteczny. W takim przypadku, zniesienie Caveat-u wymaga zgody obu stron lub przeprowadzenia postępowania sądowego zakończonego postanowieniem o zniesieniu Caveat-u. Caveat jest łatwym w użyciu i popularnym środkiem prawnym. Nie należy go jednak nadużywać. Caveat powinien być wykorzystywany do rozstrzygania wątpliwości co do testamentu lub co do zdolności danej osoby do zarządzania spadkiem. Sąd ma możliwość obciążenia kosztami osoby, która nadużywa Caveat, np. w przypadku, gdy instrument ten jest użyty w celu zyskania na czasie przed wniesieniem pozwu o więkaszą część spadku. —

Jeśli masz zapytania, proszę, skontaktuj się Monika Byrska jest prawnikiem pracującym w kancelarii Anthony Gold, biegle operującym zarówno w języku angielskim jak i polskim. Z panią Moniką można skontaktować się pod numerem telefonu 0207 940 4000 lub e-mailowo: monika.byrska@anthonygold.co.uk

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 22

12/02/2018 19:44:29

Nยบ 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 23

| Cooltura | 23

12/02/2018 19:44:31

Fot. Natural History Museum

obiektu. Szkielet, nazywany pieszczotliwie Dippy, rozpoczął w ubiegłym roku objazd po brytyjskich muzeach (tourne potrwa do 2020 roku). Dippy’ego będzie można zobaczyć także w Birmingham, Belfaście, Glasgow, Newcastle, Cardiff, Rochdale i Norwich. W Natural History Museum zastępuje go jeszcze większy szkielet – płetwala błękitnego. —

wydarzenia

Dinozaur w podróży

Szkielet dinozaura, znany z londyńskiego Muzeum Historii Naturalnej, można teraz oglądać w Dorset County Museum w Dorchester.

Mający 21 m długości diplodok ledwo zmieścił się w holu muzeum. Instalacja wymagała niewielkiej przebudowy

Biuro prognoz przewidzi powódź

Kilkanaście osób z chrześcijańskiej grupy „Core

Prognozy pogody Met

Issues Trust” protestowało przed

Office będą jeszcze dokład-

kinem Vue Piccadilly przeciwko

niejsze. Dzięki wartej miliony

odwołaniu projekcji filmu,

funtów modernizacji radarów,

pokazującego rzekome leczenie

meteorolodzy będą teraz znać na-

homoseksualizmu.

wet wielkość oraz kształt kropel deszczu i płatków śniegu. Pozwoli to na przykład

Jak podaje BBC, kierownictwo kina uznało, że film jest niezgodny z wartościami firmy i w ostatniej chwili

przewidzieć możliwość wy-

odwołało seans. Protestujący oskarżyli

stąpienia powodzi. Met Office

pracowników kina o cenzurę.

ma 15 radarów pogodowych,

Protest wiernych przed kinem

Z opisu filmu wynika, że jest to

ustawionych w całej Wielkiej

dokument pokazujący historie 15 osób,

Brytanii. Każdy bada opady

które „porzuciły homoseksualny styl

w promieniu 250 km.

życia”.

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 24

12/02/2018 19:44:35

Nยบ 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 25

| Cooltura | 25

12/02/2018 19:44:37

transport Przygotował Marcin Urban

Rośnie liczba śmiertelnych wypadków w komunikacji miejskiej

177 osób zginęło w ubiegłym roku w londyńskiej komunikacji miejskiej i na drogach zarządzanych przez Transport for London. Dla porównania w 2014 roku było 127 ofiar, a w 2015 – 136. Najwięcej osób – 116, straciło życie w wypadkach drogowych, z czego 61 to piesi, 33 motocykliści, 8 rowerzyści, a 14 to kierowcy i pasażerowie aut. 2385 osób zostało poważnie rannych. To o ponad 20 proc. więcej niż rok wcześniej. Wzrost jest jednak tłumaczony zmianą sposobu klasyfikowania poszkodowanych przez policję. Z 3 do 55 wzrosła w ciągu roku liczba ofiar w metrze i na kolei. TfL tłumaczy ten skok włączeniem do statystyk samobójstw i katastrofą tramwaju w Croydon, w której zginęło 7 osób. Transport for London stawia przed sobą cel obniżenia liczby ofiar i poważnie rannych do zera w 2041 roku. —

Ile kosztuje stanie w korkach?

Kierowcy w brytyjskich miastach spędzają średnio ponad dzień rocznie stojąc w korkach. Benzyna i stracony czas kosztują każdego 1,168 funtów. Najwięcej tracą londyńczycy. W ubiegłym

roku spędzili w korkach 74 godziny – o godzinę dłużej niż rok wcześniej. Kosztowało to każdego kierowcę prawie 2,5 tys. funtów. Gdzie najczęściej tworzą się zatory w stolicy? Najbardziej zakorkowaną drogą w stolicy jest A406 na odcinku od Chiswick Roundabout do Hanger Lane. Na korki uważajcie też na A23 między Kennington Park a Norbury Station, między Russell Square i New Fetter Lane oraz na Earls Court Road między Kensington High Street a trasą A406. Drugim najbardziej zatłoczonym miastem jest Manchester, gdzie w korkach spędza się 39 godzin rocznie. Wyjątkowo duże natężenie ruchu jest także w Birmingham i Lincoln. Ministerstwo transportu przeznaczyło 23 mld funtów na inwestycje mające udrożnić drogi. Badania przeprowadziła firma Inrix. —

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 26

12/02/2018 19:44:40

Komunikacja miejska przechodzi na zasilanie słoneczne

Transport for London podpisał kontrakt z firmą ENGIE na montaż paneli słonecz-

nych. Będą one zasilać 24 obiekty należące do TfL – między innymi zajezdnie autobusowe, stacje metra, warsztaty i biura. Pierwsze panele zostaną zamontowane w przyszłym roku w zakładzie utrzymania metra Acton Depot. Z energii słonecznej korzysta już kilka obiektów komunikacji miejskiej – na przykład Muzeum Transportu w Covent Garden, stacja Paddington i zajezdnia autobusowa w Walworth. Energią słoneczną jest też zasilanych 3,5 tys. przystanków autobusowych. Po instalacji nowych paneli TfL będzie pozyskiwać ze słońca ponad 1 MW energii. Dzięki temu zużycie energii z tradycyjnych źródeł spadnie o 20 proc., a emisja dwutlenku węgla o 480 ton.

Utrudnienia na stacji Brixton

W poniedziałek rozpoczęła się wymiana wind na stacji metra Brixton. Do sierpnia

stacja będzie niedostępna dla osób poruszających się na wózkach. Radzimy ją omijać także rodzicom, mającym dzieci w wózkach. Obiekt ma dwie windy. Jedna jeździ z poziomu ulicy do holu biletowego i druga z holu na perony. Obie są mocno wysłużone i awaryjne. Zdecydowano się wymienić je w tym samym czasie, by ograniczyć do minimum czas utrudnień. Najbliższa stacja metra dostępna dla osób poruszających się na wózkach to Vauxhall. Z Brixton można tam podjechać autobusami numer 2 lub 196. Mer Londynu przeznaczył 200 mln funtów na osiągnięcie do 2022 roku wskaźnika 40 proc., czyli 100 dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych stacji metra. Obecnie barier architektonicznych pozbawione są 72 stacje.

Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 27

| Cooltura | 27

12/02/2018 19:44:43

Damian Greczycho

WYDARZENIA Tekst i zdjęcia Marcin Urban

Ręce, które masują i gotują

Robert Wrona

Robert Wrona, z zawodu fizjoterapeuta, został zwycięzcą programu Food Fight Morliny Dinner Party. W nagrodę poleci na wycieczkę do Portugalii. Zadaniem piątki uczestników programu, emitowanego na Facebooku Polskiego Radia Londyn, było przygotowanie kolacji z produktami Morlin, poddanie się ocenie trójki jurorów, a potem internautów. Robert, który wystąpił w pierwszym odcinku, przygotował kiełbasę drobiową w cieście tempura. Program z jego udziałem zebrał najwięcej polubieni, udostepnień i komentarzy na Facebooku, co zdecydowało o zwycięstwie.

– Jestem bardzo zasko czony i szczęśliwy – powiedział Robert Wrona, odbierając nagrodę. – Zrobiłem kiełbaski z piersi kurczaka w sosie tempura. To było główne danie. Do tego

podałem makaron ryżowy i sałatkę, którą sam wymyśliłem. Na deser Robert zaserwował jurorkom i prowadzącym program prezenterom radia PRL Arturowi Kieruzalowi i Jackowi Trynkiewiczowi relaksacyjny masaż. Zwycięstwa pogratulowali mu gospodarze pozostałych odcinków: Ola Kościańska, Michał Topolski, Chris Wiciak i Beata Ziobrowska. Wszyscy uczestnicy programu wraz z jurorami spotkali się podczas uroczystej kolacji w restauracji „Łowiczanka” w Hammersmith. Obecny był też Damian Greczycho, szef kuchni i jednocześnie autor zaskakujących potraw Food Fight Morliny Dinner Party na bazie wyrobów Morlin. Jak się okazało, z boczkiem świetnie komponuje się ryba, a szynka może być znakomitym nadzieniem krokietów. – Wszyscy spisali się bardzo dobrze. Świetna interpretacja moich przepisów. Było przy tym bardzo dużo uciechy – ocenił Damian Greczycho. Wszystkie odcinki Food Fight Morliny Dinner Party są dostępne na Facebooku radia PRL. —

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 28

12/02/2018 19:44:46

Nยบ 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 29

| Cooltura | 29

12/02/2018 19:44:48

PORADNIK PRZEDSIĘBIORCY Wojciech Kołodziejczak

Jak pozyskać brytyjskiego klienta?

W Wielkiej Brytanii istnieje wiele możliwości nawiązywania kontaktów biznesowych. We wszystkich miastach regularnie odbywają się zarówno nieformalne, jak i formalne spotkania networkingowe. Specjalnie dla czytelników „Cooltury” przygotowałem listę najlepszych organizacji, poprzez które łatwo będzie odnaleźć kontakty w swoim regionie. Ale zanim do tego dojdziemy – kilka słów o samym networkingu. Do tej pory odbyłem ponad 1000 indywidualnych oraz grupowych spotkań, podczas których wymieniłem ponad 1000 rekomendacji. Opowiem więc o swoich doświadczeniach. Networking to przede wszystkim proces budowania zdrowych relacji biznesowych, a nie tylko wymiana wizytówek. Trzeba zwrócić uwagę na różnice w etykiecie networkingu w Polsce i Wielkiej Brytanii. Mogą one spowodować, że zamiast zjednywać sobie ludzi, zniechęcimy ich do siebie. Warto zainwestować chwilę, aby zwiększyć swoją szansę, pamiętając, że drugiej możemy już nie dostać. Zainteresowanym pole-

cam stworzony wspólnie z Katarzyną Lanuchą kurs online „Networking z Brytyjczykami” – http://bit.ly/uk-networking Lista najlepszych organizacji, dzięki którym łatwo będzie odnaleźć kontakty w swoim regionie: l BNI (bni.co.uk) oznacza Business Networking International i jest organizacją z setkami lokalnych „rozdziałów”, rozsianych po całym świecie. W BNI spotkania odbywają się co tydzień i skupione są na bliskiej współpracy członków stowarzyszenia. Każdy rozdział jest jak firma i mierzy wartość wymienionych kontaktów w funtach. l W ramach 4Networking (4networking.biz) możesz wybrać spośród 5000 przyjaznych wydarzeń biznesowych w roku. Miałem przyjemność uczestniczyć w nich kilkakrotnie i bardzo mi się podobały. Formuła to trzy 10-minutowe indywidualne rozmowy na każdym wydarzeniu. Drugą dobrą rzeczą jest to, że każdy członek może odwiedzać inne grupy 4Networking w Wielkiej Brytanii. l British Chamber of Commerce (britishchambers.org.uk) to dynamiczna i niezależna sieć biznesowa z 52 akredytowanymi Izbami Handlowymi o zasięgu krajowym. BCC reprezentuje tysiące firm różnej wielkości

i sektorów. Istnieje wiele ciekawych opcji dla członków, w tym wydarzenia networkingowe, w których mogą również uczestniczyć osoby niebędące członkami. l Federacja małych firm (fsb.org.uk) FSB jest największą organizacją w Wielkiej Brytanii skupiającą małe biznesy, która oferuje swoim członkom szeroki zakres usług, w tym porady prawne, ekspertyzy finansowe, a nawet wsparcie i mocny głos w rządzie. l Multicultural Business Club jest stosunkowo nową platformą networkingową, ale za to jest jedyną o charakterze międzykulturowym, gdzie Brytyjczycy, Polacy oraz przedsiębiorcy z innych kultur mogą nawiązać relacje i w konsekwencji zrobić biznes. Podsumowując, networking jest świetną opcją na rozwój swojej działaności. Jeśli chcesz zacząć lub szukasz konkretnych kontaków, napisz do nas już dziś. —

Dariusz Tarczyński przedsiebiorczerewolucje@inao.co.uk Transformacja Zysk Satysfakcja

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 30

12/02/2018 19:44:49

cooltura24.co.uk

Otworzyłeś firmę w UK i biznes przestał się kręcić? Zainwestuj w reklamę! Wielu polskich przedsiębiorców w Londynie zastanawia się nad zareklamowaniem swoich usług, lecz nie są do końca przekonani, czy to się opłaca.

Przecież nigdy nie można mieć pewności, że reklama na pewno przyciągnie nowych klientów, a jeśli okaże się nietrafiona, to przyniesie tylko dodatkowe koszty dla firmy. Tymczasem właściciele polskich biznesów, którzy już zdecydowali się na reklamę w magazynie Cooltura, portalu informacyjnym Cooltura24 i Polskim Radio Londyn przekonują, że „Nigdy nie zdobędziesz w Londynie więcej klientów, jeśli nie zaczniesz czegoś robić w tym kierunku!” INWESTOWANIE W REKLAMĘ - ZRÓB TO MĄDRZE Zdecydowana większość przedsiębiorców w Londynie zdaje sobie sprawę z tego, że zapewnienie swojej firmie odpowiedniej reklamy jest istotną rzeczą. Z drugiej jednak strony często okazuje się, że pomimo wkładania w to ciężkiej pracy – i przy okazji niemałych nakładów finansowych, wysiłki nie przynoszą żadnych zadowalających efektów. Główną tego przyczyną jest fakt: rzeczywiście, skuteczne reklamowanie swojej firmy w Londynie wcale nie jest takie proste, jak mogłoby się wydawać. W bardzo wielu przypadkach, bez odpowiedniej wiedzy z tym związanej, zwyczajnie nie jesteśmy w stanie uzyskać wyraźnych efektów. Nie warto zatem tracić na to ani swojego czasu, ani

też sił – wystarczy nawiązać współpracę z profesjonalistami, którzy faktycznie dobrze orientują się w tego typu sprawach aby móc zrobić to mądrze. „Nasz zespół doradzców pomógł wielu firmom rozwinąć biznes w Londynie. Zgłaszają się do nas właściciele, którzy rozpoczynają działalność w UK i z przyzwyczajenia sięgają po takie same formy reklamy, które stosowali w Polsce. Tymczasem rynek angielski, a zwłaszcza Londyn, wymaga innego podejścia. Firm jest dużo, każda się reklamuje. Już sam pomysł jak się przebić przez ten szum reklamowy i przyciągnąć uwagę do swojej oferty, wymaga sporego doświadczenia i profesjonalnego podejścia. I to nasze doświadczenie procentuje później, kiedy firmy szybko odrabiają pieniądze wydane na reklamę” – wyjaśnia Joanna Rożek – wicedyrektor Marketingu i Sprzedaży Polskiego Radia Londyn, Tygodnika Cooltura oraz portalu Cooltura24.co.uk REKLAMA TWOJEJ FIRMY W LONDYNIE – ZAUFAJ DOŚWIADCZENIU PROFESJONALISTÓW Branża reklamowa w UK jest bardzo rozwinięta, ale jeżeli Twojej firmie zależy na skutecznej reklamie, nawiąż współpracę z polskim zespołem, zajmującym się promowaniem firm w Londynie. Bez bariery językowej omówisz

budżet, jaki możesz przeznaczyć na reklamę i dokładnie wytłumaczysz jakiego efektu po reklamie się spodziewasz. Już na podstawie tych informacji, zespół sprzedaży Polskiego Radia Londyn, Tygodnika „Cooltura” oraz portalu Cooltura24.co.uk, przygotuje kampanię reklamową, po której do Twojej firmy zaczną dzwonić nowi klienci lub szybko zauważysz większą ilość odwiedzin w swoim sklepie, zakładzie usługowym. I właśnie to, co zarobisz dzięki nowym klientom, zwróci Ci wydatki poniesione na reklamę. Jak podkreślają właściciele polskich firm, które w ten sposób się reklamują „Kampania reklamowa to inwestycja. Aby zarobić muszę wydać. Ale za chwilę wydaję tyle samo, a zarabiam coraz więcej”. —

Za dzw oń lub nap isz ! 02 08 84 6 36 15 ma rke ting @c ool tur a.c o.u k

Joanna Rożek, wicedyrektor Marketingu i Sprzedaży Polskiego Radia Londyn, Tygodnika Cooltura oraz portalu Cooltura24.co.uk

Nº 726

726-MAKIETA 1 01-31.indd 31

| Cooltura | 31

12/02/2018 19:44:49

Zdjęcia Museum of London

Cool Time Poleca Joanna Karwecka

» najobrzydliwsza wystawa w Londynie

Fatberg! Szczątki londyńskiej „góry tłuszczu”, odkrytej w kanalizacji na terenie Whitechapel można oglądać w Muzeum Londynu, w ramach cyklu „City now, city future”.

Podziemny potwór powstał z masy tłuszczu, oleju i najróżniejszych odpadków wyrzuca-

nych do toalety. Był o 6 metrów dłuższy niż Tower Bridge i ważył tyle, ile 11 piętrowych autobusów. Na wystawie można podziwiać jedynie ułamek tego znaleziska i to po poważnej metamorfozie. Kiedy „Fatberg” trafił do muzeum był siedliskiem bakterii i toksycznych gazów. Aby unieszkodliwić potwora pracownicy potrzebowali kilku miesięcy badań i eksperymentów. – Przez ten czas „Fatberg” bardzo się zmienił – został wysuszony, stracił swój brązowy kolor – mówi Andy Holbrook, jeden z opiekunów wystawy. – Zmieniły się też nasze relacje, na początku podchodziłem do niego ostrożnie z nutką obrzydzenia, ale i zaciekawienia. Teraz traktuję go prawie jak żywy obiekt, który darzę głęboką sympatią. Widzowie wystawy mogą przyjrzeć się tej skompilowanej drodze: z podziemia do celebryty i społecznika. „Fatberg” stał się nie tylko częścią londyń-

skiego życia kulturowego, ale także wziął czynny udział w walce o czyste powietrze – został przerobiony na biopaliwo, które wykorzystano między innymi w komunikacji miejskiej. – Właśnie dlatego jest to dla nas historia z happy endem, zagrożenie przekuliśmy w coś pożytecznego – opowiada Holbrook. – A przy tym wiele dowiedzieliśmy się o funkcjonowaniu naszego miasta. O przeludnieniu, przeciążeniu systemu, o tym jak zmieniło się życie londyńczyków, gdzie mieszkają, co jedzą – wylicza. Wystawa jest jednak nie tylko nauką historii, ale też przestrogą na przyszłość: co zrobić, żeby „Fatberg 2” nie zagroził naszemu miastu. — > Fatberg! 9.02-1.06. Museum of London, 150 London Wall, Londyn EC2Y 5HN. Stacja: Barbican, St. Paul’s. Otwarte: codziennie 10:00 – 18:00. Wstęp wolny

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 32

12/02/2018 22:35:45

» parada > Chiński Nowy Rok 18.02. Start: 10:00. Charing Cross Road – Chinatown – Trafalgar Square, Stacja: Leicester Square. Jak co roku tysiące londyńczyków weźmie udział w kolorowym pochodzie na przywitanie Nowego Roku w chińskim kalendarzu. Ponad 30 zespołów weźmie udział w tegorocznej paradzie, która rozpocznie się na Charing Cross Road, przejdzie przez China Town i zakończy na

Trafalgar Square. Tam na scenie będzie można zobaczyć pokazy tradycyjnego tańca i muzyki chińskiej, ale też występy współczesnych artystów Państwa Środka. Festiwal to także świetna okazja do spróbowania tradycyjnych potraw – w strefie fast trucków na Trafalgar Square lub w jednej z licznych restauracji Chinatown, które na ten dzień przygotowały specjalne menu. Oprócz tego wiele różnych rodzinnych i kulturalnych występów – warsztaty kaligrafii, tradycyjne ubrania, występy komików.

» wystawa > Women Look at Women 15.02-31.03, Richard Saltoun Gallery, 111 Great Titchfield Street, Londyn W1W 6RY. Stacja: Great Portland Street. Otwarte: pon. – pt. 10:00 – 18:00. Wstęp wolny www.richardsaltoun.com Trzynaście uznanych artystek z całego świata zadaje pytania o kobiecą tożsamość. Każda praca pokazuje inny aspekt relacji, jakie kobiety mają ze swoim ciałem i ich stosunek do fizyczności innych kobiet.

> The London Classic Car Show 15-18.02, ExCeL London, Royal Victoria Dock, 1 Western Gateway, Londyn E16 1XL, Stacja: Custom House, Prince Regent. Bilety: od £20.00 www.thelondonclassiccarshow.co.uk Na wystawie będzie można zobaczyć ponad 700 rarytasów motoryzacyjnych, w tym najlepsze i najbardziej znane samochody, biorące udział w pościgach policyjnych oraz limitowane edycje i specjalne prototypy. W czasie pokazu zostanie także oddany hołd wieloletniej gwieździe wyścigów samochodowych – Nigielowi Mansellowi.

Nº 726 | Cooltura

726-MAKIETA 2 32-53.indd 33

| 33

12/02/2018 22:36:02

> International Garden Photographer of the Year Exhibition 10.02-11.03, Kew Gardens, Kew, Richmond TW9 3AB. Stacja: Kew Gardens. Otwarte: pon. – czw. 10:00 – 18:30, pt. – niedz. 10:00 – 20:30. Bilety: £17.75 Wspólna wystawa zwycięzców 11. edycji międzynarodowego konkursu fotografii botanicznej. Będzie można podziwiać na niej najlepsze zdjęcia pięknych ogrodów i wyjątkowych roślin z całego świata. Autorami konkursowych zdjęć są profesjonaliści i amatorzy z całego świata.

> Mark Dion, Theatre of the Natural World 14.02-13.05, Whitechapel Gallery, 77-82 Whitechapel High St, Londyn E1 7QX. Stacja: Aldgate East. Otwarte: wt. – śr i pt. – niedz. 11:00 – 18:00, czw. 11:00 – 21:00. Bilety: £12.95 www.whitechapelgallery.org Podróż od lasów deszczowych po wysypiska śmieci – wybrał się w nią odkrywca, kolekcjoner, aktywista i twórca środowisk teatralnych, amerykański artysta Mark Dion. Na wystawie będzie można zobaczyć zapis tej wyprawy – opowieść o cudzie, ale i kruchości życia na ziemi.

» kino > You Have No Idea How Much I Love You / Nie wiesz jak bardzo cię kocham Od 16.02, dokumentalny, Polska, reż. Paweł Łoziński, wyst. Ewa Szymczyk, Hanna Maciąg, Bogdan de Barbaro. W gabinecie terapeutycznym matka i córka zaczynają ze sobą rozmawiać. Powoli odkrywają przed sobą głęboko schowane emocje i stare rany. Terapeuta prowadzi je powoli przez wydarzenia z przeszłości i pomaga skrócić dystans, który się w tym czasie wytworzył.

> Father Figures

Od 16.02, komedia, USA, reż. Lawrence Sher, wyst. Christopher Walken, J.K. Simmons, Owen Wilson, Ed Helms, Glenn Close, Ving Rhames Bracia bliźniacy dowiadują się, że ich matka przez lata okłamywała ich na temat śmierci ich ojca. Ruszają więc w drogę, aby go odnaleźć.

» taniec > Flamenco Festival London Sadler's Wells 14-25.02, Sadler's Wells, Rosebery Avenue, Londyn EC1R 4TN. Stacja: Angel. Bilety: od £12 www.sadlerswells.com To już 15. edycja londyńskiego festiwalu flamenco. Będzie można na nim zobaczyć różne odmiany tego barwnego tańca – od tradycyjnych występów inspirowanych jego cygańskimi korzeniami po współczesne interpretacje znanych choreografów.

> Lady Bird Od 16.02, dramat, USA, reż. Greta Gerwig, wyst. Saoirse Ronan, Laurie Metcalf, Tracy Letts, Lucas Hedges, Timothée Chalamet, Beanie Feldstein, Stephen McKinley Henderson, Lois Smith Obraz relacji nastoletniej córki – zbuntowanej uczennicy katolickiego liceum i matki – zapracowanej pielęgniarki. Obie są silne, niezależne i mają swoje zdanie na każdy temat.

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 34

12/02/2018 22:36:15

726-MAKIETA 2 32-53.indd 35

12/02/2018 22:36:24

» teatr Winter 14-24.02, Young Vic, 66 The Cut, Waterloo, Londyn SE1 8LZ. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od £10 www.youngvic.org Biznesmen spotyka w parku tajemniczego nieznajomego. To przypadkowe, z pozoru nieznaczące spotkanie jest początkiem regularnych schadzek, sagi pomyłek i niejasnych pragnień. Reżyser tej hipnotyzującej sztuki – John R. Wilkinson, jest laureatem Genesis Award.

> The B*Easts 12.02-03.03. Bush Theatre, 7 Uxbridge Rd, Shepherd's Bush, Londyn W12 8LJ. Stacja: Shepherd's Bush Market. Bilety: od £10 www.bushtheatre.co.uk Seria palących pytań „Co by było gdyby?”, dotycząca erotyzacji kultury i seksualizacji dzieci. Krytyka współczesnej obsesji na punkcie swoich potomków, zestawionej z poczuciem odpowiedzialności za wychowanie nowej generacji. Mroczna opowieść o tym, jak daleko może posunąć się matka, żeby dać swojemu dziecko to, czego chce.

» film > BFI Future Film Festival 15-18.02, BFI Southbank, Belvedere Rd, South Bank, London SE1 8XT. Stacja: Waterloo. Bilety: od £12 www.bfi.org.uk Weekend pełen warsztatów, pokazów filmowych, spotkań z przedstawicielami przemysłu filmowego – od animacji do kina dokumentalnego i eksperymentalnego. To już 11. edycja festiwalu dla młodych miłośników kina i początkujących filmowców.

„Me without you”

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 36

12/02/2018 22:36:46

Fot. Theo Wargo/Getty Images

» koncerty > Franz Ferdinand 24.02, 211 Brixton Academy, Stockwell Road, Londyn, SW9 9SL. Stacja: Brixton, Bilety: od £34.45

> Paloma Faith 14.03, The O2, Peninsula Square, Greenwich, Londyn, SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £43

> U2 23-24.06, Peninsula Square, Greenwich, Londyn, SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £208

> Shakira 11.06, The O2, Peninsula Square, Greenwich, Londyn, SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £52

> Eminem 14-15.06, Twickenham Stadium, Twickenham, Londyn, TW1 1DZ. Stacja: Twickenham. Bilety: od £88

Nº 726 | Cooltura

726-MAKIETA 2 32-53.indd 37

| 37

12/02/2018 22:36:56

koncert Dariusz A.Zeller

Morliny Cooltura Festival 2018 Już 17 marca w sali O2 Shepherd’s Bush Empire, podczas kolejnej edycji Cooltura Festival, wystąpią Varius Manx & Kasia Stankiewicz, Monika Lewczuk oraz niekwestionowany król polskiej sceny muzycznej ostatnich miesięcy – Sławomir ze swoim absolutnym hitem – „Miłość w Zakopanem”!

Varius Manx & Kasia Stankiewicz

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 38

12/02/2018 22:37:05

Święto polskiej muzyki pod nazwą Cooltura Festival odbywa się regularnie, corocznie, już od 2009 roku. Na przestrzeni lat jego gwiazdami byli tak znani artyści jak np. Perfect, Lady Pank, Krzysztof Krawczyk, Kasia Kowalska, Doda, Dżem, IRA, Kora, Kombii, Piersi, Coma, Stachursky i wielu innych, znanych i uznanych wykonawców polskiej sceny muzycznej. Tegoroczny festiwal, podczas którego można będzie podziwiać występy

Varius Manx z Kasią Stankiewicz, Sławomira oraz Moniki Lewczuk zapowiada się arcyciekawie. Warto zaznaczyć, że sama hala O2 Shepherd’s Bush Empire (notabene obchodząca w tym roku 115. rocznicę powstania!) jest miejscem, w którym artyści czują się wyśmienicie, stwarzając wyjątkowy klimat i dając niezapomniane występy przed publicznością. Na jej deskach grały w przeszłości takie gwiazdy jak np. Rolling Stones, The Who, Elton John, Oasis, Amy Winehause, Eric

Clapton, a częstym gościem był tam również Alfred Hitchcock. Jednakże polskie gwiazdy Morliny Cooltura Festival 2018 są także ze wszech miar wyjątkowe... VARIUS MANX & KASIA STANKIEWICZ Zespół został założony w 1989 roku w Łodzi przez kompozytora Roberta Jansona oraz braci Michała i Pawła Marciniaków. Od grudnia 1995 roku (do roku 2000) jego wokalistką była >>

MORLINY COOLTURA FESTIVAL 2018

17 marca 2018, Sala O2 Shepherd's Bush Empire, Shepherd's Bush Green, Shepherd's Bush, London W12 8TT Bilety do nabycia na stronie: www.festiwalcooltury.co.uk

Monika Lewczuk

Nº 726 | Cooltura

726-MAKIETA 2 32-53.indd 39

| 39

12/02/2018 22:37:15

zwyciężczyni programu „Szansa na sukces” Kasia Stankiewicz, która później z powodzeniem kontynuowała swoją karierę solową, nie zapominając jednakże o swoim pierwszym zespole. Varius Manx znany jest powszechnie ze swoich absolutnych przebojów, takich jak m.in. „Orła cień”, Piosenka księżycowa”, „Zabij mnie”, „Ruchome piaski” czy też „Wierzę w miłość”. MONIKA LEWCZUK Inna z gwiazd tegorocznego festiwalu, Monika Lewczuk, w 2009 roku zdobyła tytuły: Miss Mazowsza, I Wicemiss Polski oraz I Wicemiss Globe International. Dwa lata później wygrała międzynarodowy konkurs piękności Miss Supranational. W 2016 roku zadebiutowała natomiast na rynku fonograficznym albumem #1. Z płyty pochodzą single: „#Tam tam”, który uzyskał w Polsce status złotej płyty, oraz „Zabiorę cię stąd”, certyfikowany w Polsce

GŁÓWNY SPONSOR:

potrójną platyną „Ty i Ja” i „Biegnę” z gościnnym udziałem polskiego piosenkarza Antka Smykiewicza. Utwory były notowane kolejno na 33., 11., 3. i 24. miejscu na na liście AirPlay – Top, najczęściej odtwarzanych utworów w polskich rozgłośniach radiowych.

Sławomir

SŁAWOMIR Trzeciej z gwiazd Morliny Cooltura Festival 2018 przedstawiać chyba nie trzeba. Sławomir (właściwie Sławomir Zapała) to autor największego przeboju ostatnich miesięcy – „Miłość w Zakopanem” zna z pewnością zdecydowana większość polskich słuchaczy i obserwatorów polskiej sceny muzycznej. Jak sam twierdzi, jest pionierem i piewcą nowego gatunku muzycznego – rockpolo, ale przede wszystkim piosenkarzem, aktorem i showmanem w jednym. W roku ubiegłym ukazał się jego debiutancki album „The Greatest Hits”, na którym są przeboje, jakie z pewnością można będzie usłyszeć w O2 Shepherd's Bush Empire – „Ni mom hektara”, „Megiera” czy też „Ty mała znów zarosłaś”. —

Morliny Co oltu

UWAGA KONKURS! Jakim samochodem jeździ Sławomir? Wśród osób, które poprawnie odpowiedzą na pytanie rozlosujemy podwójne zaproszenie na Morliny Cooltura Festival 2018. Odpowiedzi wysyłajcie do 22 lutego na:

redakcja@cooltura.co.uk

PARTNERZY:

i twoich klientów. Wykonamy meble według każdego pomysłu, dowolnych

0OHF]NR

kształtów i wymiarów. Zapewniamy

679-MAKIETA 3 40-63.indd

najlepsze i sprawdzone rozwiązania technologiczne, konstrukcyjne

Morliny

Mleczko

i materiałowe. Wyróżniają nas

Morliny to jedna z najlepiej rozpozna-

Od 20 lat dbają o swoich klientów,

konkurencyjne ceny, szybki i sprawny

walnych marek mięsnych na polskim

oferując tradycyjne polskie produkty

montaż z pełną gwarancją.

rynku. Od dawna towarzyszy polskim

po bezkonkurencyjnych cenach.

rodzinom, także w Wielkiej Brytanii.

Szeroki asortyment wędlin i nabiału

Sara-Int

Swoją jakością i najlepszym

renomowanych polskich producentów,

Firma działa na rynku od

polskim smakiem tworzy prawdziwie

owoców i warzyw prosto z polskiej wsi

dwunastu lat, prowadząc

domową atmosferę, dostarczając dodat-

oraz świeżego mięsa z polskiej rzeźni

usługi z zakresu

kowo wyśmienite przekąski – Berlinki

gwarantuje udane zakupy.

księgowości i doradztwa imigracyjnego. Oferujemy rozliczenia

i Partyczaki. Morliny docenione zostały także

Greenmark Joinery

podatkowe, rozliczenia wypłat

w Wielkiej Brytanii, gdzie jeden z naj-

pracowników oraz pomoc w działalności

popularniejszych produktów marki

księgowej firm limited i self-employed.

– Berlinki Classic, został wyróżniony

To profesjonalne usługi stolarskie.

Dział doradztwa imigracyjnego pomaga

najwyższym, trzygwiazdkowym odzna-

Zapewniamy pełną usługę wspartą

w uzyskaniu brytyjskiego obywatelstwa

czeniem Superior Taste Awards.

rysunkami technicznymi dla ciebie

i rezydentury w UK.

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 40

—

12/02/2018 22:37:32

Euro Standard Solution

PATRONI MEDIALNI:

STAL największy polski producent i instalator stali

Polskie Radio Londyn

na rynku w Londynie.

Od dziesięciu lat każdego dnia budzi, bawi i informuje

Od lat zaopatruje polskie

blisko 300.000 Polaków w Wielkiej Brytanii. PRL nadaje w cyfrowym systemie DAB oraz online. Dzięki aplikacjom

i brytyjskie firmy budowlane w konstrukcje

na smartfony można go słuchać w każdym zakątku świata. Dzięki swojej

stalowe dbając o projekty od produkcji

unikalności jest doskonałym medium reklamowym.

aż po instalacje. Jako jedyni mają

Więcej na prl24.co.uk

Ocean Avenger PLUS przez co są bezkonkurencyjni pod względem jakości

Cooltura 053

Co oltura Festival 2017 i cen. www.polskastal.uk

Zdjęcia: Artur Kula-Jabba, Artur Grzanka, Andrzej Czechowicz

zautomatyzowaną linię produkcyjną

Największy polski tygodnik w Wielkiej Brytanii. Gazeta ukazuje się od 21 marca 2004, swoim zasięgiem obejmuje Londyn oraz okoliczne miasta. Nakład wynosi 55 tysięcy egzemplarzy. Gazeta co tydzień trafia w ręce ponad 200

000 czytelników. Magazyn cieszy się największą popularnością wśród polskojęzycznych czytelników. Z przeprowadzonych w 2012 roku badań wynika, że markę rozpoznało aż 98 procent badanych.

Cooltura 24 Najszybciej rozwijający się portal dla Polaków w UK. Najświeższe informacje, bieżące wydarzenia, aktualne komentarze i wydarzenia, pogrupowane w odpowiednie kategorie, przedstawiane w nowoczesnej i przystępnej formie powodują zwiększanie liczby użytkowników. Portal stanowi doskonałą platformę uzupełniającą obecność online tygodnika „Cooltura” i Polskiego Radia Londyn.

679-MAKIETA 3 40-63.indd 53

20/03/2017 17:59:22

Nº 726 | Cooltura

726-MAKIETA 2 32-53.indd 41

| 41

12/02/2018 22:37:41

Znasz ciekawe miejsce na weekend w swojej okolicy?

Poleć je innym! Zrób zdjęcie i opisz krótko na profilu

„Cooltury” na Facebooku lub wyślij mailem na adres: redakcja@cooltura.co.uk

Miejsce na weekend Poleca Kordian Klaczyński

Od kawiarni do skoku na parkiet Jak lokalny handel kawą potrafi zamienić się w obrót finansami całego świata. Przekonajmy się o tym, odwiedzając okolice niepozornego Paternoster Square w londyńskim City.

Plac jest ozdobiony pokaźnych rozmiarów kolumną, której funkcja do końca nie jest znana. Wiadomo tylko, że w 2008 r. wzniosła ją firma Whitfield Partners w ramach przebudowy okolicy, którą rozpoczęła osiem lat wcześniej. Zdaniem niektórych, jest to po prostu pomnik. Dyskusje, czemu został on poświęcony, wciąż nie zostały rozstrzygnięte. Zdaniem innych, kolumna nawiązuje do części konstrukcji katedry św. Pawła, która wznosi się tuż obok placu. Dlaczego kolumna oddaliła się od budowli i przywędrowała na plac? Dlaczego różni się nieco od jej pozostałych elementów? Tego zwolennicy tej teorii także nie potrafią wyjaśnić.

Jeśli już zawitacie na Paternoster Square, wypicie kawy w sąsiedztwie Paternoster Square Column to wręcz obowiązek. Obok znajduje się jedna z najstarszych i największych giełd finansowych na świecie. Londyńska Giełda Papierów Wartościowych (London Stock Exchange – LSE), bo o niej mowa, swój początek zawdzięcza właśnie kawie. Wszystko zaczęło się w 1698 roku w Jonathan's Coffee House przy Change Alley. To w tej kawiarni przedsiębiorczy John Castaing w każdy wtorek i piątek zaczął wydawać „The course of the exchange and other things” – gazetę publikującą cenniki sprzedawanych w okolicy towarów. A w tym cza-

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 42

12/02/2018 22:37:51

sie to właśnie kawa uchodziła w Londynie za towar, którym obracano najchętniej. Przynosiła ona potężne zyski w ramach handlu z firmami z Ameryki Południowej. Usługa Castainga stawała się coraz popularniejsza wśród handlowców, wyrzucanych z pobliskiej Royal Exchange za nieprzestrzeganie należytych manier. Ci biznesmeni zaczynali więc handlować na ulicach i właśnie w okolicznych kawiarniach, w których z czasem zaczęto obracać nie tylko towarami, ale też akcjami. W ciasnych kawiarniach i na zatłoczonych ulicach nie starczało miejsca dla coraz większej liczby handlowców, którzy wkrótce zjednoczyli

się, tworząc w 1773 r. klub brokerów na Sweeting's Alley. Początkowo nazywał się New Jonathan's. Wyposażony był w salę kawową i pokoje do wynajęcia. Potem nazwę zmieniono na Stock Exchange i jest on uważany na poprzedniczkę LSE, której formalną datę otwarcia przypisuje się dopiero na rok 1801. Dzisiaj, po ponad 300 latach, LSE obraca informacjami rynkowymi dla spółek i inwestorów. Innowacje technologiczne przekształciły jej usługę z wydawanej dwa razy w tygodniu gazety papierowej dla londyńskich biznesmenów na ciągły przepływ informacji, podróżujących drogą elektroniczną na wszystkie rynki finansowe świata. Na parkietach LSE działa

około 2 tys. firm z ponad 60 krajów, a jej dzienne obroty wahają się w okolicach 2 mld funtów (rekordowo dochodziły nawet do ponad 4 mld). Kiedy więc zasiądziecie obok obecnej siedziby London Stock Exchange przy 10 Paternoster Square, nie zapomnijcie o symbolicznej filiżance kawy. To właśnie z niej wziął się pomysł założenia tego gigantycznego targowiska, które zna każdy szanujący się biznesmen na świecie. Na London Stock Exchange każdy może spróbować szczęścia i każdemu może się poszczęścić. „My word is my bond” – jak to mawiają tutejsi handlowcy. Najbliższa stacja: St. Paul's. —

Nº 726 | Cooltura

726-MAKIETA 2 32-53.indd 43

| 43

12/02/2018 22:38:09

OBLICZA EMIGRACJI

Muzyka jest dla mnie pasją i sposobem na życie 25 lutego na scenie Jazz Cafe w POSK-u, w duecie z gitarzystą Robertem Luftem oraz solo, wystąpi niezwykle utalentowany muzyk, absolwent Royal Academy of Music w Londynie, wirtuoz gry na akordeonie, Bartosz Głowacki. Rozmawiał z nim Dariusz A. Zeller.

Kiedy rozpoczęła się twoja przygoda z muzyką? Dość późno. Miałem 10 lat, kiedy zdałem egzaminy wstępne do szkoły muzycznej w Sanoku. Rodzice stwierdzili, że muzyka będzie dla mnie odpowiednią formą zajęć dodatkowych, bo byłem ponoć niesfornym dzieckiem. Czym uwiódł cię akordeon? Swoimi możliwościami, wystarczyło, że go usłyszałem. A muszę przyznać, że jak niemal każde dziecko chciałem raczej grać na gitarze lub fortepianie. Przez pierwsze lata nauki gry na nim prowadził mnie wspaniały nauczyciel – to pomaga.

Jak trafiłeś do Londynu? Nad studiami na zagranicznej uczelni zacząłem zastanawiać się w liceum, kiedy podczas międzynarodowych występów miałem okazję poznawać innych muzyków. Wybór padł na Londyn z powodu niezwykłych możliwości, jakie daje to miasto. Skończyłeś Królewską Akademię Muzyczną. Jak wspominasz czas tam spędzony? Bardzo dobrze. To było 5 lat, sporo wyzwań. I sama przyjemność za sprawą profesora Owena Murraya, niezwykle serdecznego człowieka i znakomitego muzyka, u którego studiowałem. W akademii

poznałem świetnych artystów, z którymi praca dała mi cenne doświadczenie. Koncertowałeś z uznanymi muzykami. Które spotkanie wspominasz najprzyjemniej? Nigel Kennedy bardzo mnie zafascynował, urzekł dbałością o dźwięk, świeżością, jaką wprowadza do muzyki klasycznej oraz poczuciem humoru. Miałem okazję zagrać w projekcie tego mistrza oraz nagrać jego kompozycje na płytę „My World”. Świetnie wspominam współpracę z Tanitą Tikaram podczas koncertu w Barbican Hall i w trakcie tourne po Europie. Jako, że jest piosenkarką muzyki pop, było to dla mnie całkiem

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 44

12/02/2018 22:38:20

nowe wyzwanie. Sama artystka to osoba niezwykle miła i otwarta na nowe brzmienia. Kolejnym ciekawym doświadczeniem była London Sinfonietta, uwielbiana przeze mnie orkiestra. Pełen profesjonalizm oraz dbałość o najmniejszy szczegół każdego z muzyków czynią ją jedną z najlepszych w muzyce współczesnej. 3 miliony sprzedanych egzemplarzy płyty London Sinfonietty z „Symfonią pieśni żałosnych” Henryka Góreckiego jest do dziś ewenementem. Które z miejsc koncertowych pamiętasz szczególnie? Te najbardziej rozpoznawalne: Wigmore Hall, Royal Albert Hall, Royal Opera House, Barbican Hall, Filharmonia Narodowa w Warszawie i Studio S1 im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Każdą możliwość koncertowania w takich salach wspominam z wielką radością, zwłaszcza, że akordeon wciąż jest instrumentem niedocenionym. Mimo młodego wieku wiele osiągnąłeś. Dziękuję. Obecnie staram się nie brać udziału w konkursach – chciałbym się skupić na koncertowaniu i pracy muzyka. Ale tak, kiedyś było to bardzo dobrym czynnikiem do zdrowej rywalizacji i otwierało możliwości do stypendiów, reprezentowałem choćby Polskę w konkursie Eurowizji w Wiedniu. Gdybyś miał sprecyzować, czym jest dla ciebie sukces, to? Sukcesem jest dla mnie to, że robię, co lubię i co sprawia mi przyjemność, a małe sukcesy po drodze utwierdzają mnie w przekonaniu, że jest w tym sens. Wciąż czekam na swój muzyczny sukces. Pracuję teraz nad pierwszą solową płytą i wypatruję jak

najwięcej projektów z muzyką, jakiej nie miałem jeszcze okazji wykonywać. A ta z solowej płyty, jaka będzie? Będą to utwory oryginalne na akordeon oraz transkrypcje utworów J.S. Bacha, Arvo Parta i Cesara Francka.

Muzyka jest moją pasją i sposobem na życie. Może nie jest to sposób tak dochodowy, jak sobie wyobrażałem na początku kariery, ale najważniejsze, że jest to mój ulubiony

Czym jest dla ciebie muzyka? Pasją i sposobem na życie. Może nie jest to sposób tak dochodowy, jak sobie wyobrażałem na początku kariery, ale najważniejsze, że jest to mój ulubiony. Często zadaję sobie pytanie, co innego mógłbym robić i nie mogę na nie odpowiedzieć. Gdzie występujesz w najbliższym czasie? W POSK-u 25 lutego o 15.00, zapraszam. Wystąpię solo i w duecie z gitarzystą zespołu Deco Ensemble, Robem Luftem. Będzie muzyka baroku, współczesna, minimalistyczna, jazz, tango, brazylijskie „choro”. Rob jest wschodzącą gwiazda jazzu w Wielkiej Brytanii, niesamowitym muzykiem oraz laureatem konkursów, w tym laureatem 3. nagrody w prestiżowym konkursie Jarka Śmietany w Krakowie. Jego debiutancki album „Riser” zdobył same pozytywne recenzje, gorąco polecam. Miłośników opery z kolei zapraszam na kwietniową produkcję Royal Opera House w Lyric Hammersmith. Będzie to współczesna opera „4.48 Psychosis”, skomponowana przez Philipa Venablesa na podstawie dzieł Sary Kane i będzie można usłyszeć akordeon. Gdzie można śledzić twoje dokonania? Na mojej stronie: glowackiaccordion.com, na Facebooku, Twitterze i YouTubie. —

Nº 726 | Cooltura

726-MAKIETA 2 32-53.indd 45

| 45

12/02/2018 22:38:29

EDUKACJA Katarzyna Stankiewicz, Anita Szymańska

Tą szkołą jest Rose Bruford College of Theatre and Performance, znajdujący się na obrzeżach Londynu. Od zeszłego roku miejsce to stało się naszym domem przez około czterdzieści godzin w tygodniu, a wszystko wydarzyło się niemal przypadkiem. Odkąd pamiętamy byłyśmy zainteresowane teatrem. Natrualnym odruchem wydało nam się więc aplikowanie na aktorstwo. Tym sposobem trafiłyśmy do Londynu, wciśnięte między tysiące innych osób w podobnym wieku, powtarzających te same monologi. Już podczas przesłuchań wiedziałyśmy, że to nie jest to, czego szukamy. Jednak nie widząc żadnych alternatyw, chodziłyśmy na kolejne przesłuchania, robiłyśmy kolejne kursy aktorskie, w końcu to było najbliższe temu, co rozumiałyśmy przez studiowanie teatru. Do czasu aż znalazłyśmy kurs o nazwie European Theatre Arts w Rose Bruford College w jednej ze szkół, do której aplikowałyśmy. W opisie kursu obiecano wykształcenie pełnowymiarowego twórcy teatralnego, który poza samą współczesną grą aktorską uczy się pracy reżysera, dramaturga, elementów scenografii oraz warsztatu krytycznego myślenia i pisa-

Jak zacząć karierę aktorską? W Londynie istnieje szkoła aktorska, w której zdano sobię sprawę z konieczności stworzenia kierunku, który kształci nie tyle aktorów, co twórców teatru poszukujących nowych, radykalnych środków wyrazu, artystów gotowych do wzięcia odpowiedzialności za stworzony przez siebie materiał.

nia o teatrze współczesnym. Kurs ten, jak czytałyśmy, ma na celu przekraczanie granic między różnymi współczesnymi kulturami teatralnymi oraz gatunkami, które otwierają pojęcie teatru na znacznie szerszą interpretację. Krytyczny warsztat wywodzi się z działań praktycznych, które są punktem wyjscia i dojścia, na przykład: pisanie na scenie, improwizacje oraz intensywny trening fizyczny, oparty na technikach dwudziestowiecznych i współczesnych praktyków teatru europejskiego, takich jak Meyerhold, Laban, Lecoq, Brecht, Barba czy też polskich twórców, takich jak Grotowski, Staniewski i Kantor. Tym sposobem znalazłyśmy polski teatr alternatywny poza naszym krajem. Co ciekawe, w polskich szkołach dramatycznych praktyczne studiowanie technik teatralnych twórców takich jak Kantor, Staniewski czy Grotowski należy do rzadkości. Oczywiście cały kurs European Theatre Arts (BAhons) oferuje bardzo zróżnicowany trening i jego polskie elementy są jedynie częścią studiów. Rekrutacja odzwierciedla etos programu European Theatre Arts (ETA), którego głównym celem jest szeroko pojęte przekraczanie granic – umysłowych, ale również tych nakre-

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 46

12/02/2018 22:38:39

ślonych na mapie. Poza Anglikami, studenci pochodzą z różnych części Europy i świata, są wśród nich osoby z Portugalii, Hiszpanii, Szwecji, Węgier, Niemiec, Islandii, Danii, Norwegii, Chorwacji, Czech, Stanów Zjednoczonych, Malezji, Jordanu. Podobnie i wykładowcy są z różnych części Europy: Grecji, Polski, Hiszpanii. Nastawienie na samodzielność wyróżnia program ETA na tle innych szkół aktorskich. Nasze dotychczasowe doświadczenia z angielską edukacją teatralną ukazuje wyjątkowość tego podejścia. Jedna z nas spędziła trzy miesiące w Guildhall School of Music and Drama, podczas gdy druga robiła kursy wieczorowe w Royal Central School of Speech and Drama. Wszystkie zajęcia okazały się praktyczne i skupiały się głównie na pracy z tekstem. W ten sposób odkryłyśmy, że to jednowymiarowe podeście do nauki bardzo mocno ogranicza nasz potencjał twórczy oraz wymaga od studentów bardzo ściśle określonego sposobu myślenia. ETA oferuje niezwykły program, łączący zajęcia praktyczne z teorią. Pojęcie „researchu” (badań, poszukiwań) jest ciągle obecne, jako że studenci w pierwszej kolejności zdobywają podstawową wiedzę na temat danych technik aktorskich, korzystając z obszernych materiałów źródłowych, by później umiejętnie wykorzystać je w tworzeniu własnej pracy. Od studenta ETA wymaga się przede wszystkim otwartości umysłu i gotowości do kwestionowania rzeczy, które wydawały sie pewnymi. Każdy moduł okazuje się nowym wyzwaniem, gdyż w przeciągu kilku miesięcy studenci muszą zmierzyć się z różnymi sztukami niemieckimi i francuskimi, teatrem politycznym bazującym na założeniach marksizmu oraz feminizmu, elementami clowniarstwa i wiele innych. Ideą kursu jest praca zespołowa, a także kreatywne pobudzenie aktorów oraz uzmysłowienie im wielości form teatralnych. Kierunek ten zdaje się sprostać temu zadaniu, co potwierdzają absolwenci zakładając grupy tea-

tru fizycznego (The Pappy Show), marionetkowego (Smoking Apples) czy eksperymentalnego (Sleepwalk Collective). Poza tym absolwenci pracują w różnych instytucjach kulturalnych (Barbican w Londynie, Watford Palace Theatre, Schauspielhaus, Danish National Theatre, Icelandic National Theatre). Absolwentów można zobaczyć w reklamach, serialach (Netflixa „Black mirror“ lub „Peaky blinders“) czy na dużym ekranie („Darkest hour“). Jedną z rzeczy wartych podkreślenia jest wymiana szkół, odbywająca się w drugim semestrze drugiego roku. Każdy student ETA wybiera obowiązkowo szkołę teatralną w Europie, w której spędzi od trzech do pięciu miesięcy, kształcąc się w wybranej wcześniej formie teatralnej. Wymiana ta pozwala w dużym stopniu na wstępne określenie kierunku, w którym może zmierzać indywidualna kariera studenta. Wszystko odbywa się ze wsparciem i poradą wykładowców, jednak ostateczna decyzja należy do studenta. Nauczanie aktorów w sposób dający im taką autonomię twórczą jest jednym z najciekawszych założeń kursu, który ma na celu wykształcenie artystów samodzielnych, gotowych na

realizowanie projektów odważnych i innowacyjnych. Partnerskie uczelnie znajdują się w Barcelonie, Madrycie, Pradze, Tallinie, Bratysławie czy tez Brnie. Jednymi z dostępnych szkół są wydział lalkarski na wrocławskiej PWST oraz trening w Ośrodku Praktyk Teatralnych Gardzienice. Wymiany te w dużym stopniu służą również do nawiązania kontaktów i poznania potencjalnych partnerów do następnych przedsięwzięć artystycznych. Widać to na przykładzie z zeszłego roku, kiedy grupa studentów ETA pojechała na wymianę do Gardzienic, po której zakończeniu została zaproszona ponownie, aby wystąpić na festiwalu 40-lecia teatru, który odbył się we wrześniu minionego roku. Kolejnym przykładem może być Andrea Lasota, jedna z absolwentek ETA, urodzona w Polsce, ale mieszkająca przez większość swojego życia w Anglii, która wykorzystała wymianę studencką jako okazję, aby połączyć się ze swoimi korzeniami. Kilkumiesięczne studia we Wrocławiu odegrały dużą rolę w jej życiu, ponieważ to tam narodziła się jej miłość do lalkarstwa, która zaowocowała w stworzeniu grupy teatralnej. Andrea ukończyła studia w 2017, obecnie pracuje pomiędzy Anglią i Polską, tworzy własną grupę teatralną, gra w polskich serialach („Pierwsza miłość”). Obecnie studenci ostatniego roku pracują nad spektaklem, który nawiązuje do technik teatralnych Tadeusza Kantora i Teatru Cricot2. Spektakl „Come to daddy” w reżyserii Sammy'ego Metcalfe odbędzie się 15 i 16 lutego w The Barn Theatre, w Rose Bruford College o godz.18:00 i 20:30. Zapraszamy czytelników na spektakl. —

Darmowe bilety można zamówić

na stronie internetowej uczelni:

www.bruford.ac.uk/ news-events/events/ come-to-daddy

Nº 726 | Cooltura

726-MAKIETA 2 32-53.indd 47

| 47

12/02/2018 22:38:49

ZDROWIE Beata Wdowczyk, terapeutka żywieniowa www.nutriheaven.co.uk

Wyeliminowanie wszystkich produktów z naszej diety może być dość trudne, spróbujemy wykreślić te najgorsze.

Płatki śniadaniowe

McNuggetsy Audy cji „Zdro we radio ” słuch ajcie w ra diu PRL w soboty o godzinie 10:00

Eliminacja przetworzonej żywności

Przetworzona żywność jest popularna, ułatwia codzienne życie i nawet nie kwestionujemy jej miejsca w codziennym jadłospisie. A powinniśmy. Zawiera niewiele substancji odżywczych, a jest bogata w składniki wyjątkowo niebezpieczne dla zdrowia. Pierwszym alarmującym sygnałem jest nadwaga. Jemy tę samą ilość pokarmu, co dziesięć lat temu, ćwiczymy nawet więcej, a mimo to nie możemy uporać się z nadwagą. Winna temu jest właśnie przetworzona, genetycznie manipulowana żywność. Przez taką żywność jesteśmy jeszcze bardziej wystawieni na złowrogie działanie chemikalii. Chemia to toksyny, bardzo szkodliwe dla organizmu, który zawsze dąży do tego, by się ich pozbyć. Jedną z najłatwiejszych metod dla organizmu jest przerzucenie toksyn do komórek tłuszczowych. Tłuszcz, w którym rezydują toksyny nie jest spalany. By spalenie tych komórek mogło nastąpić, potrzebne jest odtoksycznienie. —

Skład: 50 proc. mięsa, reszta to wypełniacze i dodatki. Smażone są w głębokim tłuszczu, co z kolei sprzyja powstawaniu niebezpiecznego akrylamidu, który jest toksyczny dla układu nerwowego, uaktywnia procesy nowotworowe.

Zawierają duże ilości cukru w formie krystalicznej sacharozy czy syropu glukozowo-fruktozowego, mają wysoki indeks glikemiczny. Płatki śniadaniowe dla dzieci zawierają najwięcej spulchniaczy, konserwantów i barwników. Czytajmy etykiety. Im mniej przetworzony produkt, tym krótsza lista składników.

Napoje gazowane Hot dogi

Parówki zawierają MOM – mięso oddzielone mechanicznie, które składa się ze zmielonych ścięgien, pazurów, skóry i chrząstek, nadmiaru soli, tłuszczu i azotanów, które są główną przyczyną powstawania raka żołądka i jelita grubego. Nadmierne objadanie się parówkami zwiększa zawartość sodu w organiźmie, co prowadzi do nadciśnienia, problemów z sercem oraz problemów z oczyszczaniem organizmu.

Mowa o nich była w „Kroku do zdrowia nr 2.”, przyczyniają się do zwiększonego ryzyka udaru, nadciśnienia, chorób serca.

Zdrowa żywność

Gotowe sosy do sałatek

Zawierają syrop glukozowofruktozowy, gorszy zamiennik cukru, który przyczynia się do otyłości i podwyższa poziom cholesterolu. Syrop zakłóca metabolizm, ponieważ spowalnia wydzielanie leptyny – hormonu sytości.

Wierzymy, że produkty sprzedawane w sklepie ze zdrową żywnością służą nam. Jest to niestety mit. Na przykład zbożowe batony to często przetworzone płatki śniadaniowe nasączone syropem glukozowo-fruktozowym. Warto też przyjrzeć się wartości kalorycznej produktów, postrzeganych jako dietetyczne.

Przetworzona żywność to wybór, który bez wątpienia doprowadzi nas do stanów chorobowych.

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 48

12/02/2018 22:39:13

Nยบ 726 | Cooltura

726-MAKIETA 2 32-53.indd 49

| 49

12/02/2018 22:39:25

sport

Dobra passa IBB Polonii Londyn trwa. Siatkarze stołecznego klubu w sobotę, 10 lutego podjęli na wyjeździe drużynę Essex Blaze. Gospodarze – tegoroczny beniaminek ligi Super 8 – walczyli do samego końca, jednak nie udało się im pokonać obecnego mistrza Anglii. Mecz zakończył się zwycięstwem 0:3 (22:25; 24:26; 21:25) podopiecznych Piotra Grabana. Trzysetowe spotkanie pozwoliło londyńczykom dopisać kolejne trzy punkty do ligowej tabeli. - Pomimo tego, że drużyna Essex ma siedem treningów w tygodniu, a my tylko trzy wykonaliśmy dobrą robotę i przywieźliśmy 3 punkty z gorącego terenu. To jest najważniejsze i teraz możemy się skupić na kolejnych, kluczowych dla nas meczach. – skomentował trener IBB Polonii Londyn, Piotr Graban.– Mecz rozpoczęliśmy pewnie i nadaliśmy rytm gry. Międzyczasie pojawiło się kilka błędów własnych, co pozwoliło przeciwnikowi nabrać pewności siebie i trochę utrudniło nam zadanie. Cieszę się, że ostatecznie potrafiliśmy utrzymać przewagę i zakończyć spotkanie zwycięstwem. Teren drużyny Essex nie jest łatwy, dlatego wygrana w trzech setach dużo dla nas

Dariusz A. Zeller

Zwycięstwo IBB Polonii Londyn za trzy punkty znaczy. Mamy kilka rzeczy do analizy i na pewno będziemy ciężko pracować, aby w nachodzącym rewanżu przeciwnik niczym nas nie zaskoczył – powiedział Vitor de Oliveira, środkowy IBB Polonii Londyn. Kolejne spotkanie IBB Polonia Londyn rozegra w sobotę, 17 lutego. Na własnym terenie podejmie zawodników Essex Blaze. Rewanżowy mecz zaplanowany zostało na godzinę 16:00, a kibice będą mogli obejrzeć go zarówno w hali, jak i przed ekranami telewizorów czy komputerów. Bilety dostępne są online tutaj lub za pośrednictwem sponsora strategicznego klubu – IBB Builders Merchants, który na nadchodzącą sobotę przygotował specjalną ofertę. Transmisja na żywo z Brentford Fountain Leisure Centre odbędzie się

Fot. sandsphotos.co.uk

w telewizji Polsat, na kanale Polsat Sport Extra oraz poprzez stronę IBB TV. - Jest to dla nas szczególny mecz, gdyż będzie on testem przed zbliżającym się półfinałem Pucharu Anglii. Wygranie tych dwóch spotkań, a w szczególności meczu półfinałowego, jest naszym celem na luty. Spróbujemy zrobić wszystko, aby znaleźć się w finale, a następnie obronić trofeum. Wszystkie makro- i mikrocykle robimy tak, aby optimum uzyskać pod koniec lutego, właśnie na mecz półfinałowy, a następnie na fazę play off ligi. – dodał Piotr Graban. Rewanż w lidze Super 8 nie zakończy siatkarskich wydarzeń w stolicy Wielkiej Brytanii, które zostały zaplanowane na ten miesiąc. Londyńczyków, 24 lutego, czeka jeszcze półfinał Pucharu Anglii. We własnej hali zmierzą się z zawodnikami Wessex, a stawką spotkania będzie awans do ostatniego etapu rozgrywek. – Z każdym meczem nabieramy kolejnego doświadczenia i umacniamy się jako sportowcy, a przed nami jeszcze sporo spotkań do rozegrania. Chcemy dobrze przygotować się na te końcowe partie Pucharu Anglii i ligi, by powtórzyć sukcesy sprzed roku – dodał de Oliveira. —

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 50

12/02/2018 22:39:40

4 gole Aguero!

Nie zwalniają tempa zawodnicy lidera Premier League – Manchesteru City. Tym razem podopieczni Pepa Gurdioli odprawili z bagażem 5 goli zespół Leicester City, pokonując go ostatecznie 5:1. Niecodziennym wyczynem popisał się w tym spotkaniu Sergio Aguero, zdobywca czterech goli. Co istotne, wszystkie gole argentyński napastnik zdobył w drugiej połowie meczu, pokonując bramkarza rywali w 48, 53, 77 i 90 minucie. Dzięki temu zwycięstwu The Citizens powiększyli przewagę w tabeli do 16 punktów nad Manchesterem United. Czerwone Diabły, podopieczni Jose Mourinho, musieli tym razem przełknąć gorycz porażki. Ich spotkanie z Newcatle United zakończyło się bowiem zwycięstwem popularnych Srok 1:0, a gola na wagę trzech punktów zdobył w 65 minucie Ritchie. Z kolei w najciekawiej zapowiadającym się spotkaniu 27. Kolejki Tottenham pokonał w derbowym pojedynku 1:0 Arsenal. Zwycięskiego gola zdobył niezawodny Harry Kane w 49 minucie, jednak gdyby zawodnicy Kogutów lepiej ustawili celowniki, wynik mógł być znacznie wyższy. Tym samym Tottenham utrzymał pozycję w czołówce tabeli, natomiast Arsenal zajmuje 6 pozycję w tabeliz coraz większą stratą do miejsc gwarantujących udział w przyszłorocznej Lidze Mistrzów. Niezwykle cenne zwycięstwo, w kontekście walki o wspomnianą Ligę Mistrzów, odniósł Liverpool, który pokonał 2:0 na wyjeździe Southampton. Wynik jeszcze w pierwszej połowie ustalili Firmino i Salah Ghaly. The Reds zajmują trzecią pozycję w tabeli, z nieznaczną stratą 2 punktów do Manchesteru United. Kolejne dobre spotkanie rozegrali także zawodnicy Swansea z Łukaszem Fabiańskim w bramce. Łabędzie pokonały 1:0 Burnley i znajdują się już nad strefą spadkową. Tuż nad tą strefą znajduje się także Huddersfield Town, który odniósł najwyższe zwycięstwo w krótkiej historii swoich występów w Premier League, pokonując 4:1 AFC Bournemouth. Artur Boruc spędził całe spotkanie na ławce rererwowych gości. W pozostałych spotkaniach West Ham United pokonał 2:0 Watford, Everton odniósł zwycięstwo 3:1 nad Crystal Palace, natomiast Stoke City zremisowało 1:1 z Brighton. Spotkanie Chelsea z West Bromwich Albion zakończyło się natomiast już po zamknięciu tego wydania gazety. —

Nº 725

726-MAKIETA 2 32-53.indd 51

| Cooltura | 51

12/02/2018 22:39:50

tekst sponsorowany

KB Scaffolding - sprawdzona firma od rusztowań w Londynie Teraz rusztowanie w Londynie możesz wynająć w naprawdę dobrej cenie. Zadzwoń do firmy KB SCAFFOLDING i zamów bezpłatną wycenę 075 4787 3907

KB SCAFFOLDING - jesteśmy firmą, która prowadzi fachowy wynajem rusztowań elewacyjnych, aluminiowych i modułowych oraz innych komponentów rusztowaniowych. Sprzęt, którym dysponujemy jest nowy i posiada niezbędne certyfikaty bezpieczeństwa. Oferowane przez nas rusztowania budowlane są idealne do prac wykończeniowych i elewacyjnych, jak również do prowadzenia prac na wysokości i obsługi maszyn przemysłowych. Dysponujemy doświadczoną ekipą monterską, która sprawnie i rzetelnie wykonuje transport, mon-

taż i demontaż zamówionych rusztowań. Dzięki naszym pracownikom i wieloletniej obecności w Londynie osiągnęliśmy wysoki poziom jakości świadczonych usług. KB SCAFFOLDING - finalną cenę wynajmu dostosowujemy do każdego zamawiającego, bowiem jest ona zależna od kilku czynników (m.in. ilość wynajmowanych elementów i czas wynajmu). Jesteśmy bardzo elastyczni w tym zakresie i umożliwiamy Państwu negocjacje cen, zwłaszcza przy dużych i długoterminowych budowach. —

Zapraszamy do kontaktu z naszym biurem K.B Scaffolding (UK) LTD 53A Parkfield Road Ickenham, London UB10 8LW 07462309915 info@kb-scaffolding.co.uk Zdjęcia oferowanych do wynajmu rusztowań znajdą Państwo na naszym Facebooku www.facebook.com/ londonscaffolding

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 2 32-53.indd 52

12/02/2018 22:40:00

Nยบ 726 | Cooltura

726-MAKIETA 2 32-53.indd 53

| 53

12/02/2018 22:40:09

AKTY WNY WEEKEND DESKA PRZODEM DO DESKI BOKIEM Pozycja wyjściowa:

Zacznij w pozycji jak do pompki, opierając się na hantlach trzymanych pod barkami. Upewnij się, że twoje ciało od kostek po głowę tworzy linię prostą. Napnij mięsnie.

Jak ćwiczyć: Zdjęcia Marcin Urban

Ekspresowo szczupła

Przekręć tułów i unieś prawą rękę z hantlem w stronę sufitu. Spójrz za ciężarkiem. Zatrzymaj rękę w pionie i po chwili opuść. Wracając do pozycji wyjściowej. Teraz obróć ciało w drugą stronę. Oddychaj. Zrób po 4 powtórzenia na każdą stronę.

Szukasz zestawu ćwiczeń, który sprawi, że spalisz tłuszcz, zarysujesz mięśnie, poprawisz kondycję i na dodatek zaoszczędzisz czas? Mam coś dla ciebie! Wypróbuj ekspresowy trening i pożegnaj się z niechcianymi fałdkami. Nie trać więcej czasu, niech trening dopasuje się do ciebie. Masz kwadrans? Z tym szybkim programem wystarczy ci 15 minut, aby podkręcić metabolizm, dzięki czemu spalisz tłuszcz i odsłonisz swoje atrakcyjne kształty. Zawsze pamiętaj, by każdy trening rozpoczynać rozgrzewką, a kończyć dokładnym rozciąganiem oraz o poprawnej technice wykonywania ćwiczeń. Poniższy trening powinniście wykonywać 3-4 razy w tygodniu. —

Karolina Sobala karolinkasobala Karolina Sobala – instruktorka fitness Wiek: 34 Absolwentka Akademii Pedagogicznej w Krakowie. Z wykształcenia nauczycielka wychowania fizycznego oraz instruktorka fitness.

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 54

12/02/2018 20:13:10

POMPKA Z WIOSŁOWANIEM Pozycja wyjściowa:

Zacznij w pozycji do pompki, ale opierając się na hantlach, trzymanych w dłoniach pod barkami.

Jak ćwiczyć:

Usztywnij całe ciało i zegnij łokcie, zbliżając tułów do ziemi. Wyprostuj ręce, wracając do pozycji wyjściowej. Przyciągnij jeden hantel do klatki (łokieć blisko ciała). Po chwili opuść go i powtórz ruch prawą ręką. Tak wygląda jedno powtórzenie. Zrób ich 6.

PRZYSIAD Z WYCISKANIEM Pozycja wyjściowa:

Złap piłkę na wysokość mostka, stopy rozstaw nieco szerzej niż biodra.

Jak ćwiczyć:

Ugnij kolana, cofając biodra i zejdź do przysiadu, tak żeby uda były co najmniej w poziome. Dynamicznie wyjdź w górę, unosząc piłkę pionowo nad głowę i prostując łokcie. Opuść piłkę, znów schodząc do przysiadu. Zrób 8 powtórzeń.

Nº 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 55

| Cooltura | 55

12/02/2018 19:51:54

| Cooltura | Nยบ 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 56

12/02/2018 19:51:55

Nยบ 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 57

| Cooltura | 57

12/02/2018 19:51:59

ROZRY WKA Jasiu jest w wodzie. Ma wody po kolana.

Przychodzi do baby sprzedawca odkurzaczy,

Przypływa 1 łódka i pan mówi z tej łódki:

stawia odkurzacz na podłodze, podłącza do

- Jasiu, wchodź bo się utopisz.

prądu i mówi:

- Nie, ja wierzę w Boga, on mnie uratuje.

- Zjem każdy paproch, którego nie wciągnie

Przypływa 2 łódka, Jasiu ma wody po pas

to supernowoczesne urządzenie.

i pan mówi:

Na to baba:

- Wchodź, bo się utopisz.

- Życzę panu smacznego. Od dwóch dni nie

- Nie, ja wierzę w Boga, on mnie uratuje.

mamy prądu.

W końcu Jasiu ma wody po szyję



i przypływa 3 łódka i pan mówi:

Przed wizytacją w szkole nauczyciel ustala:

- Wchodź Jasiu, bo się utopisz.

- Jak o coś zapytam, niech zgłaszają się

- Nie, ja wierzę w Boga, on mnie uratuje.

wszyscy. Ci, co wiedzą, prawą ręką, a ci, co

No i Jasiu się utopił.

nie wiedzą, lewą?

Jest już w niebie i mówi do Boga: - Boże, ja w ciebie tak wierzyłem, czemu ty

- Mój wujek kandydował w ostatnich

mnie nie uratowałeś?

wyborach do sejmu.

- Bo ty głupi jesteś, ja po ciebie trzy łódki

- Serio? I co teraz robi?

wysłałem.

- Nic. Wybrali go. 

Mąż wraca do domu po koncercie

Lew zrobił spotkanie wszystkich zwierząt

rockowym.

jako król.

Żona pyta:

- Proszę, by zwierzęta inteligentne przeszły

- Jaki zespół dziś grał?

na prawo, zwierzęta piękne skierowały się

- Hmm... nie pamiętam jak się nazywał, ale

na lewo.

Piotr będzie na pewno wiedział.

Na środku została żaba.

Mężczyzna dzwoni do kolegi i mówi:

- A ty co? - spytał lew..!

- Piotrek, jak nazywał się ten zespół, na

Żaba - przecież się nie rozdwoję...

którym dziś byliśmy?



- Niech się zastanowię. Jak nazywa się takie

Komisja wojskowa:

wysokie, co rośnie w lesie?

- Zawód ojca?

- Drzewo?

- Ojciec nie żyje...

- O właśnie! Drzewo! A takie mniejsze od

- Ale kim był?!

drzewa, a większe od trawy?

- Gruźlikiem...

- Krzak.

- Ale co robił?!!

- O, właśnie, krzak! A czasem na krzaku

- Kaszlał...

rośnie taki kwiat, co ma kolce, to jak on się

- Ale z czego żył?!!! Z tego się przecież nie

nazywa?

żyje!

- Róża.

DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego Joanna Karwecka KORDIAN KLACZYŃSKI RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI Korekta i redagowanie tekstów

BEATA TOMCZYK

OFICJALNA STRONA INTERNETOWA TYGODNIKA COOLTURA MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk, wew. 229 Magdalena RUF m.ruf@cooltura.co.uk, wew. 260 KSIĘGOWOŚĆ

- Przecież mówię, że nie żyje...

- O, właśnie, róża! - mówi, po czym pyta

REDAKCJA

MARCIN URBAN Redaktor naczelny

PIOTR GULBICKI



Adres

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk



RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA

żonę:

W sklepie zoologicznym klientka składa

- Róża, jak nazywał się ten zespół rockowy

reklamację:

na którym dziś byłem?

- Kupiłam wczoraj u państwa tego żółwia

WYDAWCA

stepowego i chciałabym go wymienić na

Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

 Tylko Chuck Norris potrafi podrapać węża

innego.

pod pachami.

- A co z nim jest nie tak? 

MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

- Nie chce stepować...

Rozmowa o pracę:

Cooltura is regulated by Impress: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see:

- Na początku dajemy dziesięć złotych za godzinę, ale po pół roku dostanie pan podwyżkę i będzie piętnaście. Kiedy może pan zacząć? - Za sześć miesięcy. 

ymi Jeśli chcesz podzielić się z nasz czytelnikami swoim ulubionym s żartem – napisz do nas na adre .uk! a.co ltur coo redakcja@

IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 E complaints@cooltura.co.uk W cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 58

12/02/2018 19:52:00

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  londyn  wielka brytania  świat

Nº 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 59

| Cooltura | 59

12/02/2018 19:52:01

| Cooltura | Nยบ 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 60

12/02/2018 19:52:03

Nยบ 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 61

| Cooltura | 61

12/02/2018 19:52:05

| Cooltura | Nยบ 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 62

12/02/2018 19:52:07

Nยบ 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 63

| Cooltura | 63

12/02/2018 19:52:09

Warsztat samochodowy Kompleksowa mechanika, elektronika, kluczyki naprawa liczników serwis dpf Kontakt: 07773709612

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www. halskytech.co.uk

Praca dla sprzedawcy branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

Serwis komputerowy Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent, kontakt: 07903034463; szymon. dylewski@gmail.com

Wynajmę Małe studio Morden SM4 6HR. Pokój z aneksem kuchennym i łazienką. Wyłącznie dla 1 osoby £155/ tydz. Rachunki wliczone. 25 min od stacji metra. Kontakt: 07340340840

duży, ładny Pokój Jedno lub Dwuosobowy. Wynajmę duży , ładny pokój na Putnej Burns. Koszt dla jednej osoby- £130/ tydz, dla dwóch osób- £150/ tydz. Wszystkie rachunki wliczone. Po więcej informacji proszę dzwonić 7380622227

Fotograf Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography. co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

Pomoc drogowa 24h/7. Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT. Paweł 07727244856

Polska Telewizja Londyn NC+ Zestawy na umowę i kartę Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep Northolt: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www.polskatelewizja.co.uk

Praca dodatkowa Poszukujemy osób chętnych do pracy przy sprzątaniu. Nieregularne godziny. Ilość godzin zależna od zleceń. Kontakt : cleaning@ saraint.co.uk, 020 8846 3612

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt: Andrzej 07932606160

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Poszukujemy osoby do pracy przy czyszczeniu i servisie wentylacji kuchennych. Wymagamy znajomości budowy i pracy śilników 1 i 3 fazowych. oraz obsługi falowników(power inverter). Wysokie zarobki : £650-£850 p/w. Prosimy o kontakt: 07977224167

Ręcznie robiony ciuszek. Wykonuję produkty według wzorów własnych lub klientów w zakresie konfekcji, koronek, haftów, ozdabiane koralikami, cekinami. Odzież damska, męska i dziecięca w 100% robiona ręcznie. Wyroby pojedyncze na zamówienie, a przez to oryginalne i niepowtarzalne. Kontakt:07856563775 www.crochetbymikam.com

duży, ładny Pokój Jednoosobowy po remoncie w bardzo zadbanym mieszkaniu. od zaraz-Ilford £95 + depozyt. W cenę wliczone są rachunki i WI-FI. Miły i spokojny dom. Zapraszamy: 07964537030

ładna dwójka –w spokojnym domu z ogrodem- Barking dostępna od zaraz. W czystym. £95+depozyt. W cenę wliczone są rachunki oraz WI-FI Zapraszamy: 07964537030

Elektryczne certyfikaty Rejestracja w NICEIC commercial i domestic. TV systems, Data internet systems, Fuseboards, Emergency lighting, Fire alarms, Smart home. EICR Landlord certificate. 07984199987

Do wynajęcia 2 Studia flaty w bardzo dobrej lokalizacij 7 min do Edmonton Green overground , nie daleko shoping edmonton oraz autobusy miejskie. Okolica spokojna i nie ma żadnych problemów z parkowaniem auta. Zapraszam osoby pracujące, nie akceptuje dofinansowania 07463833892

NajtaŃsze przeprowadzki i przewozy lokalne (Londyn), międzymiastowe (cale UK) oraz Polska - AngliaPolska także przewozy wszelkich przesyłek (paczek, mebli, gabarytów, itp) Cotygodniowe wyjazdy do Polski. Sprawdź opinie fb: MarioRemTrans 07722560744 mario. remtrans@gmail.com Zapraszamy 24/7

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariuszcyfra@wp.pl

Zam ieść ogło sze nie na coo ltur a24.co. uk cooltura24.co.uk ogłoszenia  wydarzenia  gospodarka brexit  transport  lifestyle

| Cooltura | Nº 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 64

12/02/2018 19:52:10

Nยบ 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 65

| Cooltura | 65

12/02/2018 19:52:11

| Cooltura | Nยบ 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 66

12/02/2018 19:52:13

Nยบ 726

726-MAKIETA 3 54-68.indd 67

| Cooltura | 67

12/02/2018 19:52:15

726-MAKIETA 3 54-68.indd 68

12/02/2018 19:52:17