Cooltura Issue 734 by Cooltura

Polskie szkoły sobotnie oskarżone o promowanie ekstremizmu | 10 Jubileuszowy Kongres Polek w UK | 22 COOLTIME Przodkowie Photoshopa | 30 #POLKA100 Milena Skupiński: Jestem osobą, która lubi wyzwania | 36 MUZYKA RozGromee Eurowizję | 40 OBLICZA EMIGRACJI Globalne wyprawy charytatywne | 44 AKTYWNY WEEKEND Kasia Stankiewicz: Pół 52 godziny do szczęścia | 52 WYDARZENIA

P O L I S H W E E K LY o _ ( )

N 15 734 1 2 kwietnia 2018

THERESA MAY SPECJALNIE DLA COOLTURY:

MOŻECIE ZOSTAĆ I CHCEMY ŻEBYŚCIE ZOSTALI 734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 1

09/04/2018 16:24:31

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 2

09/04/2018 16:24:32

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 3

09/04/2018 16:24:33

TYLKO W COOLTURZE Zdjęcia: Marcin Urban

Theresa May: Możecie zostać i chcemy, żebyście zostali Z THERESĄ MAY, premierką Wielkiej Brytanii, rozmawiali Marcin Urban, redaktor naczelny tygodnika „Cooltura” i Jakub Krupa, korespondent Polskiej Agencji Prasowej w Londynie.

Podczas kampanii #RoadtoBrexit odwiedziła pani cztery kraje, wchodzące w skład Wielkiej Brytanii, a na zakończenie spotkała się z grupą Polaków, reprezentującą ponad 3 mln mieszkających tu obywateli Unii Europejskiej. Czy to symboliczne wyróżnienie piątego elementu składowego Wielkiej Brytanii i pracy, jaki wnosi w ten kraj? Na rok przed opuszczeniem UE przez Wielką Brytanię, celem mojej podróży było spotkanie się twarzą w twarz z ludźmi, którzy kształtują ten kraj, by wysłuchać, co oznacza dla nich Brexit. Ważne było dla mnie spotkanie osób różnych nacji, z różnych regionów, z różnych grup wiekowych i co bardzo ważne – ludzi z UE, którzy znaleźli tu swój dom. Od początku procesu Brexitu priorytetowo traktowałam prawa obywateli UE, mieszkających w UK, jak również obywateli UK, mieszkających w UE, ponieważ doceniam ogromną wartość, jaką stanowią dla Wielkiej Brytanii. Co ważne, chcę, by mieli zaufanie i pewność, związane z dalszym życiem w Wielkiej Brytanii. Dlatego jednym z największych osiągnięć w ubiegłym roku było grudniowe porozumienie z UE, które pozwoliło mi ogłosić wszystkim obywatelom UE, żyjącym w UK, mam nadzieję włącznie z wieloma czytelnikami „Cooltury”:

możecie zostać i chcemy, żebyście zostali. Miała pani ożywioną dyskusję z dziesięciorgiem Polaków, którzy zaprezentowali swoje poglądy na temat Brexitu. Powiedzieli, że czują się niesprawiedliwie traktowani przez część mediów i polityków, a także, że czują się tu niemile widziani. Jakie są pani odczucia po spotkaniu i jak przekonałaby ich pani do pozostania mimo Brexitu? Zjednoczone Królestwo, z czego jestem dumna, jest miejscem otwartym i tolerancyjnym. Jest mi bardzo przykro, jeśli ktokolwiek, kto legalnie wybrał ten kraj, czuje się tu niemile widziany. Obywatele UE mają znaczący wkład w to, że UK jest wspaniałym krajem. W Wielkiej Brytanii żyje obecnie ponad 3 mln osób z 27 krajów UE i do każdego z nich mówię: chcemy, byś tu został, jesteś tu mile widziany. Chcę podziękować osobom, które przyszły i podzieliły się swoimi poglądami, pomagając mi uczynić z Brexitu sukces dla następnych pokoleń. Obiecała pani, że każdy legalny imigrant z UE będzie mógł zostać w UK po Brexicie. Rosną jednak obawy o osoby z niewystarczającą

znajomością języka angielskiego, niskimi kwalifikacjami lub niepełną dokumentacją pobytu. Z danych East European Resource wynika, że 15 proc. imigrantów może mieć problem z uzyskaniem „settled status”. Jakie wsparcie może im zapewnić rząd? Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii wnoszą ogromny wkład w rozwój kraju, dlatego byłam zadowolona z porozumienia z UE, zapewniającego, że wszyscy obywatele UE, żyjący legalnie w UK, mogą tu zostać po Brexicie. Zapewniam, że zbudujemy prosty, bezpośredni system, by obywatele UE, którzy stworzyli tu swój dom i respektują zasady, mogli kontynuować życie tak, jak dotychczas. Utworzyliśmy grupy robocze z przedstawicielami obywateli UE, pracodawcami i z ambasadami kra-

04 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 4

2018-04-08 17:26:34

mując, jak dokładnie system będzie działać.

jów UE. Spotykamy się też z różnymi społecznościami w całym kraju, by pozyskać ich wkład w projektowanie nowego systemu aplikacji online. Dla przykładu, w Londynie, Birmingham i Edynburgu w ubiegłym roku odbyliśmy spotkania z 200 liderami polskiej społeczności. Jeśli chodzi o obawy związane z procesem, obiecaliśmy już wcześniej, że wykorzystamy posiadane rządowe dane, by ludzie nie musieli przedstawiać stosów dokumentów. I najważniejsze: będzie wsparcie dla wrażliwych grup, takich jak osoby starsze, niepełnosprawne i osoby, dla których angielski jest drugim językiem. Proces aplikacji zostanie uruchomiony w tym roku i zachęcam obywateli UE, zainteresowanych szczegółowymi informacjami na ten temat do odwiedzenia naszej strony gov.uk. W najbliższych miesiącach będziemy ją aktualizować. Ale też będziemy komunikować się na inne sposoby, infor-

Zdaniem rządowej Komisji Doradczej ds. Migracji (Migration Advisory Committee), obecny jej poziom służy Wielkiej Brytanii ze względu na to, że osoby napływowe ciężko pracują, uzupełniają brak siły roboczej na rynku i rzadko jej szkodzą. Czy przewiduje pani preferencyjne warunki dla obywateli UE po okresie przejściowym, by zapewnić szerszy dostęp do rynku UE i chronić wzrost, który generują imigranci? W referendum Brytyjczycy zagłosowali za przywróceniem Wielkiej Brytanii prawa decydowania i odzyskaniem kontroli nad naszymi granicami, ale nie głosowali za zamykaniem naszych drzwi przed utalentowanymi i pracowitymi ludźmi. Tak, stworzymy niezależny system imigracyjny, który zapewni kontrolę nad tym, kto przyjeżdża. Wielka Brytania będzie jednak nadal otwartym krajem, witającym zdolnych i utalentowanych, którzy chcą ciężko pracować i budować Wielką Brytanię. Jeszcze kształtujemy nasze ramy imigracyjne, ale wkrótce przedstawimy propozycje. Bierzemy pod uwagę wnioski Migration Advisory Committee, jak również wnikliwie słuchamy opinii szerokiego grona osób zainteresowanych. Wielu obywateli UE obawia się utraty praw wyborczych, stając się tym samym obywatelami drugiej kategorii. Jaki jest plan pani rządu w tej sprawie? Jasno opowiedzieliśmy się za ochroną praw wyborczych obywateli UE, mieszkających w UK, jak i Brytyjczyków w krajach UE. Dla nas stwierdzenie: „chcemy byś został”, oznacza uczestniczenie w życiu kraju, który wybrało się na

swój dom, a nie jedynie zamieszkiwanie na tym obszarze geograficznym. Jesteśmy rozczarowani, że w dotychczasowych negocjacjach UE nie była zgodna z naszym stanowiskiem. W kontekście nadchodzących wyborów samorządowych zachęcam wszystkich, którzy żyją w UK i są uprawnieni – do udziału w demokratycznym procesie, jakkolwiek zamierzają głosować. Wartości demokratyczne są podstawą społeczeństwa brytyjskiego i każdy powinien jak najlepiej wykorzystać swoje prawo do głosowania. Jest wiele spekulacji, dotyczących możliwego masowego napływu imigrantów z UE przed końcem okresu przejściowego. Czy rząd jest przygotowany na to, by nie powtórzyć błędu laburzystów, którzy w 2004 roku spodziewali się przyjazdu 13 tys. Polaków, podczas gdy w pierwszych dwóch latach przyjechało ich 250 tys.? Naturalnie, im bliżej Brexitu, tym więcej spekulacji. W ubiegłym roku zanotowaliśmy znaczący spadek migracji netto – była o 75 tys. niższa niż rok wcześniej. Obecnie są oczywiście zupełnie inne okoliczności niż w 2004 roku. W trakcie okresu przejściowego, wprowadzimy system rejestracji każdego obywatela UE, przyjeżdżającego do UK z zamiarem pozostania dłużej niż 3 miesiące, co jest istotnym elementem naszych przygotowań do przyszłego systemu imigracyjnego. Żeby było jasne: w trakcie tego procesu chcemy nadal przyciągać utalentowanych i najzdolniejszych obywateli z UE, jak również z całego świata. Ale chcemy także zapewnić kontrolę naszych granic. Dlatego stworzymy system imigracyjny, który będzie sprawiedliwy i korzystny dla interesu Wielkiej Brytanii. —

Nº 734 | Cooltura | 05

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 5

2018-04-08 17:26:56

Joanna Bagniewska, zoolożka

TYLKO W COOLTURZE Tekst i zdjęcia: Marcin Urban

Theresa May spotkała się z Polonią Na zakończenie objazdu po państwach tworzących Wielką Brytanię, równo rok przed dniem Brexitu, brytyjska premierka spotkała się z reprezentacją polskiej społeczności. Przy polskim serniku i kawie w restauracji „Łowiczanka” w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Hammersmith wysłuchała naszych oczekiwań. W spotkaniu, które ze względów bezpieczeństwa do ostatniej chwili trzymano w tajemnicy, wzięło udział 10 Polaków, reprezentujących różne profesje. Marta Krupińska, założycielka firmy AZIMO

Spotkanie było przyjemne. Myślę, że pani premier jest w trudnej sytuacji. Chciała powiedzieć rzeczy, które my chcielibyśmy usłyszeć. Powtarzała hasła, które są przyjemne i ciekawe, ale brakowało konkretów. Na konkretne pytania: co będzie dla nas lepsze i czy

są pozytywne perspektywy po Brexicie powiedziała, że „będą pewne rozwiązania, które dla pewnych grup osób będą w pewien sposób korzystne”. Dla mnie to jest zupełnie niekonkretne. Brak konkretów jest głównym problemem po Brexicie. Fajnie, że chce wysłuchać woli ludu i zrealizować Brexit, ale dla mnie jest to krótkowzroczne. Jeśli ta wola ma sprawić, że ludziom będzie się gorzej żyło po wyjściu z Unii – nie tylko nam Polakom, ale również brytyjskim obywatelom, młodym ludziom – to historia jej za to nie „przytuli”. Nie oczekiwałam zbyt wiele po tym spotkaniu, ale miło było znaleźć się w tak różnorodnym gronie fantastycznych Polaków i rozmawiać o historii, które teraz się dzieje.

Zadałam pytanie czy w przyszłym roku studenci europejscy będą płacić takie samo czesne, jakie płacą brytyjscy studenci, jak było do tej pory, czy trzykrotnie wyższe, jak studenci spoza UE. Dowiedziałam się, że w tej chwili jest to negocjowane. Dobrze, że rozważana jest ta kwestia. Spotkanie było bardziej konkretne, niż przypuszczałam. Miło było zobaczyć, że pani premier angażuje się w społeczność polską i chce z nami współpracować lub przynajmniej nas wysłuchać. Dobrze byłoby usłyszeć co ma nam do zaoferowania, a nie tylko co my możemy „włożyć” w społeczeństwo brytyjskie. Nie mam większego poczucia bezpieczeństwa po tym spotkaniu. Barbara Drozdowicz, doradczyni East European Resource Centre

Skupiłam się na kontekście postrzegania Polaków jako zasobu ekonomicznego, który się przywozi i wywozi, kiedy jest komu wygodnie. Reakcja pani premier na moje określenie, że „people are being shipped out” (ludzie są wysyłani – tłum red.) była dużo bardziej zaskakująca, niż się spodziewałam. Wydaje mi się, że cały czas na poziomie rządowym Wielka

06 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 6

2018-04-08 17:27:25

Brytania nie zdaje sobie sprawy jak mogą być postrzegani Polacy wykonujący nisko opłacane prace i poddani różnym formom eksploatacji zawodowej. Martwię się po tym spotkaniu, czy rząd doceni fakt, że jesteśmy mniejszością, a nie grupą imigrantów ekonomicznych, którzy przyjeżdżają na kilka tygodni zbierać truskawki. Kolejną kluczową kwestią jest pomoc osobom w najtrudniejszej sytuacji i kształt nowego systemu imigracyjnego. Nie możemy pozwolić na to, by tysiące Polaków wypadło poza system, tylko dlatego, że nie będą wiedzieć jak będzie on działać. Mam nadzieję, że pani premier wywrze nacisk na Home Office, by wsparło nasze kampanie informacyjne. Rząd musi wesprzeć nas w tych wysiłkach. Roch Dunin Wąsowicz, pracownik naukowy London School of Economics

Na pewno pozytywne było szczere zainteresowanie pani premier polską społecznością w Wielkiej Brytanii. Dowodem było to, że odwiedziła Anglię, Walię, Szkocję i Irlandię Północną, a także Polski Ośrodek Społeczno–Kulturalny. Pani premier rzeczywiście była zainteresowana naszymi spostrzeżeniami, radami i oczekiwaniami w związku z niepewną przyszłością po Brexicie. Widać, że Theresa May ma świadomość tego, że polski jest drugim najczęściej używanym językiem w Wielkiej Brytanii i że Polacy nie tylko są tanią siłą roboczą, ale integralną częścią społeczeństwa brytyjskiego. Ta dyskusja była o tyle ciekawa, że dała jej do zrozumienia, że nie jesteśmy apolityczni, reprezentujemy Polaków i Europejczyków, i będziemy głosowali mając to na uwadze. — W spotkaniu wzięli udział oprócz wyżej wymienionych: Dorota Staniak – właścicielka kawiarni w Willesden, Tomasz Furmanek – krytyk muzyczny i działacz społeczny, Anna Janczuk z organizacji Poles in Need, Damian Lawer – recepcjonista POSK, Robert Błaszczak – manager oraz Damian Wawrzyniak – kucharz.

Nº 734 | Cooltura | 07

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 7

2018-04-08 17:27:36

TEMAT NUMERU

Dariusz A. Zeller

Weź udział w wyborach samorządowych w Wielkiej Brytanii! 3 maja odbędą się w Wielkiej Brytanii wybory samorządowe. Dla nas – Polaków zamieszkałych na Wyspach Brytyjskich, są one o tyle istotne, iż w przypadku dużej liczby rejestracji, będziemy mieli okazję pokazać swoją prawdziwą siłę wyborczą. Mogą to też być dla nas ostatnie wybory, w jakich będziemy mogli wziąć tutaj udział. KTO MOŻE WZIĄĆ UDZIAŁ W WYBORACH? W zbliżających się wyborach samorządowych może wziąć udział każdy pełnoletni obywatel Unii Europejskiej, przebywający w Wielkiej Brytanii przynajmniej 3 miesiące. Należy posiadać numer NIN oraz adres zamieszkania na terenie Wielkiej Brytanii, na który zostanie przesłany dokument, jaki trzeba będzie podpisać i odesłać lub odnieść do najbliższego biura rejestracji wyborców. I tu uwaga – prawa do głosowania nie otrzymuje się automatycznie, a dopiero po uprzednim zarejestrowaniu się na liście wyborców w lokalnym biurze rejestracji elektoratu! W JAKI SPOSÓB REJESTROWAĆ SIĘ? Niezbędnym do wzięcia udziału w wyborach jest zarejestrowanie się do głosowania. Bez tego nie będziemy mogli oddać swojego głosu 3 maja. Osoby, które nie zarejestrowały się jeszcze, mogą to zrobić online, klikając w link www. gov.uk/register-to-vote. Termin rejestracji mija o północy we wtorek, 17 kwietnia.

JAK MOŻNA GŁOSOWAĆ? Są 3 sposoby oddania głosu w zbliżających się wyborach. 1. Oddanie głosu osobiście w lokalu wyborczym (polling station). Po zarejestrowaniu się otrzymamy kartę, na której znajdziemy adres naszego lokalu wyborczego. Są to różne punkty – szkoły, kościoły, domy kultury, centra lokalnych społeczności. 2. Oddanie głosu pocztą. W tym przypadku należy skontaktować się z komisją wyborczą, która prześle formularz. Po wypełnieniu wniosku o głosowanie za pośrednictwem poczty, ponownie wysyłamy go do komisji, która prześle nam kartę do głosowania. Pamiętajmy,

Głosowanie

Głosowanie (voting) oznacza, że masz wpływ na to, kto reprezentuje cię

w radzie lub w parlamencie. Jest to jeden z najlepszych sposobów, aby twój głos został usłyszany przez najważniejsze osoby w kraju.

08 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 8

2018-04-08 17:28:00

że termin składania aplikacji mija w tym przypadku 18 kwietnia o godzinie 17.00. 3. Głosowanie przez pełnomocnika. Jest to tzw. głosowanie zastępcze. W tym przypadku wybieramy osobę, poprzez którą oddamy swój głos. Należy wypełnić odpowiedni formularz do wyborów samorządowych, w którym wskażemy, kto jest w stanie nas reprezentować. Osoba ta będzie mogła odwiedzić lokal wyborczy lub złożyć wniosek o głosowanie pocztą w naszym imieniu. Termin składania aplikacji mija 25 kwietnia o godz. 17.00. Więcej pomocnych informacji znajduje się na stronie organizacji Mencap. The voice of learning disability: www.mencap.org.uk. Można też zadzwonić na gorącą linię wyborczą Mencap: 0207 696 6009, albo skontaktować się e-mailowo, pisząc na adres: campaigns@ mencap.org.uk. DLACZEGO WARTO GŁOSOWAĆ? Rejestracja w „electoral register” jest potwierdzeniem adresu zamieszkania, a aktywność

Lokal wyborczy

Lokal wyborczy (polling station) to miejsce, w którym można głosować.

Zostaniesz poinformowany, gdzie znajduje się lokal wyborczy na twojej karcie wyborczej.

Nº 734 | Cooltura | 09

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 9

2018-04-08 17:28:25

10 | Cooltura | Nยบ 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 10

09/04/2018 16:24:34

Nยบ 734 | Cooltura | 11

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 11

09/04/2018 16:24:36

12 | Cooltura | Nยบ 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 12

09/04/2018 16:24:37

Nยบ 734 | Cooltura | 13

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 13

09/04/2018 16:24:38

TEMAT NUMERU

Panie Wiktorze, dlaczego Polacy powinni zapisać się i głosować w wyborach lokalnych, które odbędą się 3 maja? Głosowanie powinno być obowiązkiem każdego Polaka, nawet jeżeli nie zna osobiście kandydatów. Mieszkając tutaj jesteśmy zobowiązani wiedzieć, co się wokoło nas dzieje, czym zajmują się samorządy (np. zbieranie śmieci, administracja szkół, opieka społeczna nad starszymi i dziećmi, naprawa ulic, ochrona konsumenta, parki, biblioteki, mieszkania komunalne) i wyrobić sobie zdanie na temat tego, którzy kandydaci najlepiej tymi sprawami się zaopiekują. A przede wszystkim, jako Polacy i obywatele unijni, powinniśmy wspierać kandydatów, gotowych udzielać porad mieszkańcom w języku polskim, przychylnie nastawionych do polskich szkół sobotnich, wyrażających poparcie dla dostępności lekcji języka angielskiego obywatelom unijnym i chcących, aby Polacy i inni mogli pozostać z pełnymi prawami tutaj po Brexicie. Rejestracja na liście wyborczej trwa do 17 kwietnia. Należy wejść na portal https://www.gov.uk/get-on-electoral-register, podać adres zamieszkania w Wielkiej Brytanii, datę urodzenia i numer ubezpieczenia społecznego, czyli National Insurance Number.

W jaki sposób można wziąć udział w głosowaniu? Po wypełnieniu formularza rejestracyjnego zostanie przesłana

Jesteśmy elektoralnym pigmejem Z WIKTOREM MOSZCZYŃSKIM, działaczem polonijnym, rozmawiał Dariusz A. Zeller. nam drogą pocztową tzw. poll card, na której podane będą miejsce i termin głosowania. Można też głosować drogą pocztową, wcześniej klikając w link: https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/ attachment_data/file/672134/Postal_ Vote_English.pdf lub przez uzgodnionego przedstawiciela: https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/ attachment_data/file/672080/ Proxy_Particular_Election_English. pdf. W niektórych okręgach wyborczych, jak np. Hammersmith & Fulham, są dostępne formularze w języku polskim.

Co to jest „electoral register” i dlaczego ważne jest, by tam się znaleźć? Jest spis wszystkich obywateli, upoważnionych do głosowania w danym okręgu wyborczym. Są dwie wersje: pełna lista wyborców z adresami dostępna tylko dla urzędników w komisjach wyborczych i dla kandydatów, i tzw. otwarta lista, dostępna za zapłatą dla instytucji czy organizacji charytatywnych. Każda rejestrująca się osoba ma prawo poprosić o skreślenie z listy otwartej. Obecność na tej liście zapewni prawo do głosowania oraz możliwość konsultowania przy ważnych lokalnych decyzjach. Ale ma też i inne udogodnienia, bo ułatwia pozyskiwanie kre-

14 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC-ok.indd 14

06.04.2018 19:54

dytów w bankach czy rejestrację w przychodni lekarskiej, jeśli nie posiada się rachunków na adres zamieszkania. Osoby z tej listy mogą być powołane do ławy przysięgłych w sądach oraz informowane o złożenie wniosku o pozwolenie do pozostania w Wielkiej Brytanii. Kto jest uprawniony do wzięcia udziału w głosowaniu? Według ostatnich szacunków jest nas przeszło milion w tym kraju, a więc przynajmniej 600 tys. wyborców, ponad 107 tys. polskich obywateli na listach wyborczych samych gmin londyńskich. Tworzymy przynajmniej 1.5% elektoratu Londynu. Powinniśmy być wyborczym gigantem w nadchodzących wyborach lokalnych 3 maja br. i każda partia polityczna powinna zabiegać o nasze głosy. Niestety, jesteśmy elektoralnym pigmejem. Dlaczego? Bo mało kto z nas głosuje, a do tego nie wysuwamy wyraźnych postulatów, wobec których kandydaci mogą się ustosunkować. Po prostu sprawę głosowania zaniedbujemy. Dlaczego tak ważni są nasi przedstawiciele w radach miejskich? Bo mogą dużo zrobić dla polskiego społeczeństwa: popierać inicjatywy społeczne i kulturalne polskich organizacji, uzyskać wsparcie finansowe dla nich, prowadzić przychodnie doradcze w języku polskim, zapewnić obecność burmistrza i władz lokalnych podczas polskich uroczystości, promować polską kuchnię w domach spokojnej starości, w których mieszkają Polacy, zabierać głos w mediach. W ten sposób rośnie pozytywny odbiór polskiego społeczeństwa. Czy po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej będziemy mogli brać udział w tutejszych wyborach? Wiem, że rząd brytyjski był gotowy zaoferować kontynuowanie prawa udziału w wyborach dla obywateli unijnych po Brexicie, ale nie każde państwo europejskie miało możliwość odwzajemnienia się w tej sprawie. Warto poruszać tę sprawę z poszczególnymi kandydatami na wiecach i w rozmowach prywatnych. Lokalne polskie organizacje społeczne mogłyby organizować wspólne wiece ze wszystkimi partiami politycznymi, podczas których można byłoby dowiedzieć się więcej ten temat. W każdym razie trzeba wziąć czynny udział w najbliższych wyborach, bo mogą być one ostatnią szansą do głosowania dla Polaków bez obywatelstwa brytyjskiego. —

734-MAKIETA 1 01-29 CC-ok.indd 15

Nº 734 | Cooltura | 15

06.04.2018 19:55

W Y DA R Z E NI A

Przestępcy terroryzują londyńczyków

W ubiegłym tygodniu tylko w ciągu jednego dnia 17-letnia dziewczyna została zastrzelona w północnym Londynie, 16-letni chłopak w Walthamstow na wschodzie, a 17-latek został w tej samej dzielnicy ciężko raniony nożem. 5 kwietnia, w ciągu jednego dnia, 7 osób zostało ugodzonych nożami. Fala przestępstw z użyciem broni palnej i noży wzbiera od początku roku na niespotykaną wcześniej skalę. W styczniu w Londynie zginęło 8 osób, w lutym 15, a w marcu już 22. Licząc z kwietniowymi morderstwami jest to w sumie ponad 50 ofiar. Ponad 30 osób straciło życie w wyniku ugodzenia nożem. Londyn stał się pod tym względem bardziej niebezpieczny niż Nowy Jork, mający złą sławę głównie za sprawą porachunków między gangami. Liczba przestępstw z użyciem broni palnej w Anglii i Walii wzrosła w ciągu roku z 8,3 tys. do 9,5 tys., a z użyciem ostrych narzędzi z 29 tys. do prawie 35 tys. Liczba przestępstw zwielokrotniła

Polskie szkoły sobotnie oskarżone o promowanie ekstremizmu

się na taką skalę, że londyńskiej policji brakuje detektywów do prowadzenia najpoważniejszych spraw. Pomoc zaoferowała policja z londyńskiego City. Opozycja wini za to konserwatywny rząd, który zmniejszył budżet policji. W efekcie w Anglii i Walii jest o 20 tys. policjantów mniej niż 10 lat temu. W Londynie ich liczba spadła w ciągu roku o prawie 1 tys. Szefowa Met Police Cressida Dick obwinia z kolei media społecznościowe. Jej zdaniem błahe sprzeczki i obraźliwe komentarze w internecie prowokują do brutalnych aktów przemocy na ulicach. Policjanci informują, że znaczna część incydentów to porachunki młodo-

cianych gangów, ale ich ofiarami padają też przypadkowe osoby. Zredukowana liczba policjantów może być przyczyną fali przemocy na londyńskich ulicach - wynika z tajnego raportu Home Office, do którego dotarła telewizja BBC. Przestępcy poczuli się bezkarni – wskazują autorzy. Tymczasem w oficjalnych wypowiedziach minister spraw wewnętrznych Amber Rudd utrzymuje, że cięcia w policji nie mają wpływu na wzrost liczby przestępstw. Rząd przedstawił nową strategię walki z przestępczością, która m.in. zaostrza kary, ogranicza sprzedaż substancji żrących nieletnim oraz zabrania sprzedaży noży przez internet z wysyłką do domu. —

ze skrajną prawicą). Dziennikarka Sarah

Z kolei jak pisze „Guardian”,

Marsh pokazała przykłady trzech placó-

szkoła imienia Adama Mickiewicza

wek. Jak pisze: Polska Szkoła Przedmiotów

w Blackburn opublikowała na Facebooku

Ojczystych w Southampton odsyłała na

zdjęcia dzieci, występujące pod banerem

swojej stronie do wydarzeń organizowa-

Polski Niepodległej – organizacji promu-

nych przez Stowarzyszenie Patriotyczne

jącej Jacka Międlara, który dostał zakaz

Polski ambasador w Londynie

„Ogniwo”, którego członkowie, w tym

wjazdu do Wielkiej Brytanii za antysemi-

interweniował po publikacji arty-

pseudokibice, publikują rasistowskie tre-

ckie i islamofobiczne poglądy. Dyrekcja

kułu, w którym „The Guardian” zarzucił

ści w internecie. Szkoła opublikowała też

szkoły stanowczo zaprzecza powiązaniom

polskim szkołom sobotnim związki z oso-

zdjęcie z marszu niepodległości z banerem,

z nacjonalistyczną organizacją i grozi

bami i organizacjami, promującymi skraj-

na którym widniało hasło „Europa będzie

podjęciem kroków prawnych przeciwko

nie prawicowe poglądy. W odpowiedzi

albo biała, albo bezludna”. Zdjęcie później

mediom, które będą publikować treści,

Arkady Rzegocki oskarżył gazetę o pod-

usunięto ze strony.

podważające reputację placówki.

ważanie reputacji polskich szkół.

Szkoła imienia Juliana Tuwima z Essex

Oświadczenie w tej sprawie opubliko-

W tekście z pierwszego kwietnia,

zamieściła na swojej stronie zdjęcie naro-

wała Polska Macierz Szkolna. Jej przewod-

zatytułowanym „Polish schools >>may

dowca Mariana Kowalskiego z ojcem jed-

nicząca Krystyna Olliffe zapewniła, że trak-

have connections<< with groups associa-

nego z uczniów szkoły, który został skazany

tuje zarzuty „niezwykle poważnie” i zapew-

ted with far right” (Polskie szkoły „mogą

za pobicie uczestnika antyfaszystowskiego

niła, że w żadnej ze szkół nie ma miejsca na

mieć powiązania” z grupami kojarzonymi

marszu w Liverpoolu.

radykalne i ekstremistyczne poglądy.

16 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 16

09/04/2018 16:24:39

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 17

09/04/2018 16:24:40

W Y DA R Z E NI A

Gdzie poddać się przyspieszonej diagnozie nowotworów?

Perwersyjna oferta Rosji

W 10 szpitalach w Anglii NHS

Wielka Brytania określiła mianem perwersyjnej rosyjską propozycję wspólnego śledztwa w sprawie otrucia Siergieja Skripala i jego córki Julii. Przedstawiciele obu krajów spotkali się w Hadze, na zwołanym przez Rosję nadzwyczajnym posiedzeniu międzynarodowej komisji, nadzorującej broń chemiczną. Rosja utrzymuje, że nie ma nicwspólnego z otruciem, do którego doszło 4 marca w Salisbury i żąda przedstawienia dowodów. Brytyjczycy ustalili na podstawie badań laboratoryjnych i informacji wywiadu MI6, że były rosyjski szpieg i jego córka zostali otruci nowiczokiem, który został przygotowany w tajnym laboratorium w Rosji. Stan zdrowia 66-letniego Siergieja Skripala i 33-letniej Julii Skripal zdecydowanie się poprawił. Były rosyjski agent wyszedł ze stanu krytycznego i dobrze reaguje na leczenie. Jego córka wybudziła się ze śpiączki i rozmawia z lekarzami. W wydanym za pośrednictwem policji oświadczeniu, napisała: „Obudziłam się ponad tydzień temu i cieszę się, że każdego dnia jestem silniejsza. Jestem wdzięczna za zainteresowanie moją osobą i za wszystkie słowa otuchy, jakie dostaję”. W oświadczeniu Julia Skripal dziękuje też przechodniom, którzy jej

uruchomił w ramach pilotażu

przyspieszoną procedurę wykrywania nowotworów. Placówki, biorące udział w teście, nazwano „one – stop shops”. Większość niezbędnych badań pacjenci przejdą w nich w ciągu jednego dnia. Normalnie są one rozłożone na kilka tygodni. Diagnoza ma być znana po 28 dniach. W Londynie przyspieszoną procedurę oferują szpitale: Royal Free Hospital, North Middlesex Hospital i Uni-

pomogli i lekarzom z Salisbury District Hospital za ich profesjonalizm. Po wypisaniu ze szpitala ofiary otrucia mogą dostać nową tożsamość i schronienie w StanachZjednoczonych, by uchronić ich przed kolejnym zamachem na życie – podał „Sunday Times”. Brytyjski rząd prowadzi rozmowy na ten temat ze stroną amerykańską. —

versity College Hospitals. W pilotażu biorą udział także szpitale: Southend University Hospital, Queens Hospital w Romford, St James University Hospital w Leeds, Airedale General Hospital w West Yorkshire, University Hospital w Manchesterze, Royal Oldham Hospital w Manchesterze oraz Churchill Hospital w Oxfordzie.

18 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 18

09/04/2018 16:24:41

Nยบ 734 | Cooltura | 19

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 19

09/04/2018 16:24:41

Terapia protonowa już dostępna w Walii Prywatna klinika w Newport w Walii otworzyła pierwsze w Wielkiej Brytanii centrum leczenia nowotworów terapią protonową. Za leczenie oferowane przez Rutherford Cancer Centre pacjent musi zapłacić z własnej kieszeni 60 tys. funtów. Trwają rozmowy na temat finansowania zabiegów przez NHS. Podobne centra oferujące zabiegi finansowane przez NHS zostaną wkrótce otwarte w Manchesterze i Londynie. Terapia protonowa umożliwia precyzyjne niszczenie komórek nowotworowych. Jest skuteczniejsza i mniej inwazyjna od tradycyjnych naświetlań. Dotychczas NHS kierował ograniczoną liczbę pacjentów na leczenie tego typu oferowane za granicą.

W Y DA R Z E NI A

Tysiące miejsc pracy zagrożonych po upadkach firm 21 tys. miejsc pracy jest zagrożonych w wyniku ogłoszonych od początku roku upadków lub poważnych problemów finansowych firm z różnych branż – obliczyła telewizja ITV. Fala upadków i zwolnień zaczęła się od budowlanego giganta – firmy Carillion (1,7 tys. osób). Po niej bankructwo ogłosiły sklepy Toys R Us (3 tys.) i Maplin (2,5 tys.). Część sklepów zamyka New Look (980) i Select (2 tys.) oraz sieci restauracji Jamie Oliver (200), Prezzo (500) i Byron (200). Zatrudnienie redukują największe sieci supermarketów – Sainsbury’s (2 tys.), Tesco (1,7 tys.) i Morrison (1,5 tys.), a także sieć B&Q (200).

W ubiegłym tygodniu problemy ogłosiła firma Conviviality, dostarczająca alkohol do tysięcy hoteli i restauracji. Zagrożonych zwolnieniem jest 2,6 tys. jej pracowników. Największe zwolnienia ogłosił koncern energetyczny Centrica, który zredukuje liczbę pracowników o 4 tys. Zdaniem przedsiębiorców powodem problemów są rosnące koszty po spadku wartości funta w efekcie Brexitu, wysokie czynsze i podatki business rates, a także rosnąca płaca minimalna. Po referendum w sprawie Brexitu zapanowała niepewność na rynku, której efektem jest spadek wydatków konsumenckich. —

20 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC-ok.indd 20

06.04.2018 20:35

Książę Filip trafił do szpitala 96-letni mąż królowej przeszedł planowaną operację biodra w szpitalu króla Edwarda VII w Marylebone. Jak podaje BBC, w ostatnich miesiącach książę skarżył się na ból w stawie biodrowym. Z tego powodu nie wziął udziału w wielkanocnej mszy świętej w Windsorze. Do wesela się zagoi – pocieszają jednak lekarze cytowani przez BBC i zapewniają, że książę Filip wróci do zdrowia przed zaplanowanym na 19 maja ślubem księcia Harry’ego i Meghan Markle. —

Nº 734 | Cooltura | 21

734-MAKIETA 1 01-29 CC-ok.indd 21

06.04.2018 20:04

W Y DA R Z E NI A Tekst i zdjęcia: Marcin Urban

Jubileuszowy Kongres Polek w UK

Równouprawnienie było tematem piątego już spotkania Polek, mieszkających w Wielkiej Brytanii. Gościem specjalnym kongresu była Maria Sadowska, reżyserka filmu „Sztuka kochania. Historia Michaliny Wisłockiej”, a jego ambasadorką Kasia Madera, prezenterka BBC.

W trakcie dyskusji panelowych rozmawiano o wciąż istniejących nierównościach płci w różnych dziedzinach życia – na rynku pracy, w rolach społecznych, czy przy podziale obowiązków domowych. Maria Sadowska podzieliła się swoimi doświadczeniami z planów filmowych, które jak mówiła są zdominowane przez pewnych siebie mężczyzn, często niechętnie nastawionych na współpracę z kobietami. Kasia Madera z kolei wyraziła życzenie, by dzielić się z mężem obowiązkiem odbierania dzieci ze szkoły.

- Minęło 100 lat, odkąd kobiety mają prawa wyborcze, a cały czas widzimy duże rozbieżności w równouprawnieniu i dywersyfikacji w różnych środowiskach. Stąd pomysł na to, by panele dyskusyjne dotykały różnych obszarów – przywództwa, rynku pracy, młodych osób i nauki – powiedziała Magdalena Grzymkowska, dziennikarka i współorganizatorka kongresu. Podczas kongresu rozstrzygnięto plebiscyt na Polkę Roku. Wyróżnienie zdobyła Ewa Gluza, działaczka społeczna z Oxfordu. —

Maria Sadowska, reżyserka filmowa

Ewa Gluza, Polka Roku 2018

22 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 22

09/04/2018 16:24:43

Nยบ 734 | Cooltura | 23

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 23

09/04/2018 16:24:44

Pierwsza wygrana bitwa z plastikowymi śmieciami Są pierwsze efekty wprowadzenia opłaty za jednorazowe reklamówki w supermarketach. Ilość śmieci w morzach otaczających Wielką Brytanię zmalała o połowę – ogłosili badacze z rządowego centrum Cefas, monitorującego stan środowiska. W ubiegłym roku zanotowano najmniejszą ilość śmieci w ciągu ostatnich 25 lat. Reklamówki są szczególnie niebezpieczne dla wielorybów. Mogą zablokować ich układ oddechowy lub pokarmowy. Po wprowadzeniu w Anglii opłaty w wysokości 5 pensów za reklamówkę, ich zużycie spadło o 90 procent. Opłata obowiązuje na razie tylko w supermarketach. Rząd chce nią wkrótce objąć także małe sklepy.

W Y DA R Z E NI A

Francuzi uratują miejsca pracy w Luton Francuski koncern motoryzacyjny PSA zainwestuje w fabrykę Vauxhalla w Luton. Mają być tam produkowane furgonetki marek Peugeot i Citroen oraz nowy model Vauxhall Vivaro. Jak podała telewizja BBC, inwestycja będzie miała wartość prawdopodobnie kilkudziesięciu milionów funtów. Francuzi podkreślają, że podjęli decyzję o inwestycji mimo niepewności związanej z Brexitem. Mogła ich przekonać oferta brytyj-

Napoje droższe lub mniej słodkie Producenci napojów podnoszą

skiego rządu, który obiecał dołożyć 9 mln funtów. Modernizacja fabryki w Luton zabezpieczy 1,4 tys. miejsc pracy do 2030 roku. Związki zawodowe Unite studzą jednak optymizm, przypominając, że pod znakiem zapytania stoją losy fabryki Vauxhalla w Ellesmere Port, gdzie powstaje model Vauxhall Astra. Przy ograniczonej produkcji pracuje obecnie 1300 osób. W 2017 roku fabryka Vauxhall w Luton wyprodukowała 70 tys. vanów Vauxhall Vivaro. Ich następca ma być oparty na technologii koncernu PSA. Koncern chce produkować do 100 tys. pojazdów tego typu rocznie. —

ceny lub obniżają słodkość, by uniknąć podatku od cukru, który wszedł w życie 6 kwietnia. Za przekroczenie stężenia 5 g cukru w 10 ml napoju producenci muszą płacić 18 pensów, a za stężenie powyżej 8 g – 24 pensy. Napoje, takie jak Coca Cola, mogą podrożeć. Inne, jak Fanta, Ribena i Lucozade, będą mniej słodzone. Rząd szacuje, że podatek przyniesie 240 mln funtów wpływów do budżetu, ale pomoże też w walce z otyłością. Prognoza zakłada, że producenci obniżą zużycie cukru o 45 mln kilogramów rocznie.

24 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC-ok.indd 24

06.04.2018 22:35

Nยบ 734 | Cooltura | 25

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 25

09/04/2018 16:24:45

TE K ST SP ONS OROWA N Y

Duma Polska rejestruje rodaków do wyborów w Londynie Przed sklepami, w polskich firmach, szkołach i restauracjach – wszędzie tam stoją wolontariusze Dumy Polskiej. Razem z koordynatorami kampanii i kandydatami na polskich radnych pomagają Polakom rejestrować się elektronicznie do wyborów. Można ich spotkać w wielu miejscach w Londynie, gdzie trwa wzmożona kampania rejestracyjna. Czasu zostało mało, każdy, kto chce zostać wyborcą w UK, musi zapisać się na listę do 17 kwietnia.

3 maja tego roku będziemy wybierać w Londynie polskich radnych. Być może to ostatnia szansa dla Polaków i innych obywateli Unii Europejskiej, by mogli mieć prawo głosu w wyborach lokalnych. Trzeba ją wykorzystać i wybrać Polaków, którzy w radach gmin – tutejszych councilach będą reprezentować naszych rodaków, pomagać rozwiązywać ich problemy, rozliczać opieszałych urzędników. Możliwość wyboru polskich radnych w Londynie to nie tylko przywilej, ale wręcz konieczność. Dlaczego? Otóż każdy z nas ma do załatwienia w tutejszych urzędach jakąś sprawę, wielu

z jej załatwieniem nie może sobie poradzić, jeśli problem narasta to jego rozwiązanie staje się prawie niemożliwe. Często nie ma jak odwołać się od błędnej decyzji urzędnika, co rodzi wielką frustrację i wpędza w prawdziwe kłopoty. Gdyby każdy Polak mógł liczyć na pomoc polskiego radnego, to wielu kłopotów dałoby się uniknąć. Dlatego powstał ruch obywatelski DUMA POLSKA, którego podstawowym zadaniem jest wystawienie w najbliższych wyborach kandydatów na polskich radnych. „Tego jeszcze nie było. Nigdy wcześniej Polacy nie próbowali z takim

impetem wejść w brytyjskie struktury. Zaistnieć w tutejszej przestrzeni publicznej” – wyjaśnia książę Jan Żyliński. Kampania profrekwencyjna Dumy Polskiej ruszyła pełną parą! Jej pierwszym etapem jest rejestracja do wyborów. Polacy wciąż nie wiedzą, że mają prawo głosu w tym kraju. Dlatego trzeba do nich dotrzeć, porozmawiać i nakłonić do tego kroku. Przedstawić przywileje i korzyści płynące z zarejestrowania się na listach do wyborów lokalnych w UK. Koordynatorzy ruchu obywatelskiego księcia Jana Żylińskiego, zaopatrzeni w tablety do elektronicznej rejestracji i setki tysięcy ulotek nakłaniających do zapisywania się na listach wyborczych, ruszyli w miasto. Są na większości polskich eventów, w „polskich dzielnicach”, na placach zabaw, gdzie młode mamy w wolnej chwili z pomocą wolontariuszy wypełniają elektroniczne formularze. Można tam także spotkać kandydatów na polskich radnych. W ten sposób Polacy mają okazję poznać swoich przyszłych opiekunów. Ci ostatni wiedzą jak ważny jest kontakt osobisty, chcą więc porozmawiać z każdym rodakiem w swoim okręgu wyborczym. Ale nic nie zastąpi chodzenia od drzwi do drzwi i dlatego dwu-, trzyosobowe zespoły przedstawicieli Dumy Polskiej odwiedzają domy i mieszkania Polaków w okręgach wyborczych, w których kandydują radni z ruchu księcia Żylińskiego. Jednak nie poprzestają tylko na domowych wizytach. W ciągu dnia stawiają się w polskich firmach,

26 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC-ok.indd 26

06.04.2018 22:56

których w Londynie jest naprawdę dużo. Podczas przerw w stolarniach, drukarniach, na budowach i w hurtowniach zjawiają się uśmiechnięte koordynatorki, wychwytują wszystkich niezarejestrowanych pracowników i pomagają im dopełnić formalności. W Dumie Polskiej nikt nie ma złudzeń, że Polacy sami pójdą do wyborów. Tylko maksymalne ułatwienie procedur zapracowanym i niezorientowanym w swoich prawach rodakom daje gwarancję, że wezmą udział w głosowaniu. Dlatego kandydaci na radnych i koordynatorzy kampanii wzięli sprawy w swoje ręce. Nie tylko namawiają polskich londyńczyków do rejestracji i głosowania, ale starają się wyręczać ich we wszystkim, na co tylko zezwala tutejsze prawo. „Namawiamy wszystkich przez nas rejestrowanych, żeby zaznaczali opcje głosowania pocztowego. Wtedy nie muszą osobiście odwiedzać punktów wyborczych w czwartek, kiedy odbywają się wybory, tylko wcześniej dostają do domu formularze do głosowania, wypełniają je i odsyłają” – wyjaśnia Agnieszka Sznura, szefowa koordynatorów kampanii ulicznych. Koordynatorzy to tajna broń Dumy Polskiej. Od ich zaangażowania, kreatywności w organizowaniu kampanii ulicznych z udziałem wolontariuszy i koordynatorów zależy los kandydatów na radnych i ich wygrana. Muszą być naprawdę skuteczni, żeby umieć nakłonić Polaków do rejestracji w wyborach i głosowania na radnych. Dlatego są to same kobiety – bo, zdaniem księcia

Żylińskiego, nie ma większej siły rażenia niż zaradna i uśmiechnięta Polka. Każda z nich jest w stanie zauroczyć i skłonić do obywatelskiego obowiązku nawet najbardziej oporne jednostki. Ale nie tylko koordynatorki dwoją się i troją, żeby Duma Polska działała na rzecz Polaków. Także sam założyciel ruchu książę Jan Żyliński stara się bronić interesów swoich rodaków, a nawet więcej – chce zadbać o ich satysfakcję. „W brytyjskich mediach powtarzam od jakiegoś czasu, że znalazłem >>punkt G<< Polaków” – oświadcza prowokacyjnie książę Żyliński. – Znaczy to, że znalazłem ich czuły punkt, jakim jest poczucie narodowej dumy i zjednoczenie się w walce o prawa swoje, ale także reszty londyńczyków, obywateli Unii Europejskiej, których prawa są zagrożone Brexitem” – precyzuje książę.

kampania informacyjna skierowana do londyńczyków, której efekt jest nie do przecenienia i może zaskoczyć samych Polaków. „W tych wyborach liczę na Anglików. Dlaczego? Kiedy kandydowałem na burmistrza Londynu oddali na mnie 70% głosów. Jestem więc pewien, że także tym razem nasi polscy radni mogą być wybrani przez Anglików, a nawet więcej – to angielskie głosy przeważą” – przewiduje książę Żyliński. Na kogo można głosować w tych wyborach? Kim są polscy radni? Na stronie dumapolska.com znajdują się ich zdjęcia i biogramy. Każdy londyńczyk może dowiedzieć się, czy kandydat na radnego z ramienia Dumy Polskiej startuje w jego okręgu. W każdym okręgu wyborczym kandyduje trzech przedstawicieli Dumy Polskiej,

Fot. Mariusz Weselak

To dlatego w pierwszy dzień wiosny pod brytyjskim parlamentem rozkwitły biało czerwone transparenty, na tle których książę Żyliński i kilkudziesięciu sympatyków Dumy Polskiej zainaugurowali przed brytyjskimi mediami działalność ruchu. Tego dnia razem z Polakami stanęli ramię w ramię Bułgarzy i Litwini mieszkający w Londynie. Z myślą o nich i o wszystkich londyńczykach, którzy nie posługują się językiem polskim Duma Polska przygotowała ulotki wyborcze w angielskiej wersji. Obok odezwy do rejestrowania na listach wyborczych, są też podstawowe informacje o Dumie Polskiej i jej postulatach. Równolegle z rejestracją Polaków na listach wyborczych rusza więc

a każdy wyborca może oddać na nich trzy swoje głosy. Już wkrótce okaże się jak mocne są te polskie „trójki”. W każdej z nich są ludzie, którzy odnieśli sukces. Na czym on polega? Jedni sprawdzili się jako skuteczni biznesmeni, którzy nie tylko radzą sobie na Wyspach, ale dzielą się swoim doświadczeniem i pomagają innym. Inni to urodzeni społecznicy, a jeszcze inni eksperci w tych dziedzinach, w jakich Polacy potrzebują pomocy – potrafią więc doradzić w problemach mieszkaniowych, zasiłkowych, są tłumaczami w urzędach i asystując przy różnych sprawach znają regulacje prawne od podszewki. Takich ludzi potrzeba w radach councilów. Nadchodzi więc niepowtarzalna okazja, żeby oddać na nich swój głos. —

Nº 734 | Cooltura | 27

734-MAKIETA 1 01-29 CC-ok.indd 27

06.04.2018 22:57

PORADNIK Monika Bubernak

Jak jeździć i nie zapłacić mandatu?

Kary za wykroczenia drogowe w UK są dużo dotkliwsze niż w Polsce. Minimalna kara za przekroczenie prędkości to 100 funtów mandatu i 3 punkty karne. Warto zapoznać się co nam może grozić za poszczególne wykroczenia, tak aby w przyszłości uniknąć nieprzyjemności. Wielką Brytanię od Polski odróżnia na pewno maksymalna liczba punktów za wykroczenia drogowe oraz okres w jakim pozostają na koncie kierowcy. Osoby posiadające prawo jazdy powyżej 2 lat mogą mieć maksymalnie do 12 punktów karnych, w chwili osiągnięcia tego limitu, prawo jazdy zostaje odebrane. Zgromadzenie 6 punktów karnych w ciągu pierwszych 2 lat posiadania prawa jazdy w UK prowadzi do jego unieważnienia na podstawie The New Drivers Act. Zebranie 12 punk-

tów w ciągu okresu 3 lat u pozostałej grupy kierowców prowadzi do dyskwalifikacji na co najmniej 6 miesięcy. Punkty karne obowiązują przez okres 3 lat od daty skazania, ale pozostają na prawie jazdy przez 4 lata, co oznacza, że o ich usunięcie można wystąpić do DVLA dopiero po 4 latach. Jeśli zostałeś złapany na przekroczeniu dozwolonej prędkości otrzymasz powiadomienie o planowanym oskarżeniu (NIP – Notice of Intended Prosecution). Jeśli zostałeś zatrzymany przez policję – może to mieć formę werbalną. Jeśli przez fotoradar – powiadomienie zostanie wysłane pocztą do zarejestrowanego właściciela samochodu w ciągu 14 dni. W świetle ustawy o ruchu drogowym art. 172 należy odesłać formularz z informacją kto prowadził auto w ciągu

28 dni. Należy pamiętać, że niezwrócenie formularza na czas może skutkować karą 6 punktów karnych. Policja ma 6 miesięcy na wszczęcie postępowania, wystawienie mandatu lub wezwania do sądu. Droga postępowania zależy od tego o ile została przekroczona prędkość. National Speed Awareness Course to program, który może zostać zaoferowany kierowcom, gdy prędkość była nie wyższa niż 10% dozwolonej prędkości +9 mph, czyli w strefie ograniczenia do 30 mph prędkość przekroczona nie więcej jak 42 mph. Ukończenie tego kursu umożliwia kierowcom uniknięcie kary w postaci punktów karnych za przekroczenie prędkości. Kierowcy posiadający inne niż brytyjskie prawo jazdy nie mogą zaakceptować mandatu i sprawa musi zostać przekierowana do sądu. Mandat nie może być również zaakceptowany przez kierowców, którzy nie mają możliwości wywiązania się z warunków oferty (tj. zapłacić od razu). W tej sytuacji konieczne jest wezwanie do sądu. Jest mało prawdopodobne, że kara wówczas będzie mniejsza, poza tym pozwany jest zobowiązany ponieść koszty sądowe. —

Masz więcej pytań związanychz mandatem lub uzyskaniem odszkodowania?

Zadzwoń do DNS Claims pod numer 0208 741 7762 Udzielimy ci wszystkich informacji.

28 | Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 1 01-29 CC-ok.indd 28

06.04.2018 21:00

Nยบ 734 | Cooltura | 29

734-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 29

09/04/2018 16:24:46

Lewis Carroll, matematyk z wykształcenia, najbardziej jednak znany jako autor arcydzieła „Alicja w Krainie Czarów”, miał także mniej znane szerszej publiczności hobby – fotografie. Przez lata swojej twórczości wykonał setki dziecięcych fotografii, jego ulubionymi modelkami były trzy siostry Liddell: Lorina, Edith i Alice – pierwowzór bohaterki przygód w Krainie Czarów. Zdjęcia Alice i jej rodzeństwa znalazły się w zbiorze „Victorian Giants”, które przygotowała Narodowa Galeria Portretów. Oprócz Carrolla na wystawie można zobaczyć fotografie Julii Margaret Cameron, Clementiny Hawarden i Oscara Rejlandera – mentora pozostałych artystów oraz ojca współczesnej fotografii, a nawet Photoshopa. Jego sławny fotomontaż „Two ways of life” to zbiór 30 negatywów skomponowa-

COOLTIME. RECENZJA Joanna Karwecka

Przodkowie Photoshopa > Victorian Giants: The Birth of Art Photography 1.03 – 20.05, National Portrait Gallery, St Martin’s Place, Londyn WC2H 0HE. Stacja: Charing Cross, Leicester Square, Embankment. Otwarte: sob. – śr. 10:00 – 18:00, czw. – pt. 10:00 – 21:00. Bilety: £10 www.npg.org.uk

Phillip Prodger, dyrektor fotografii, National Portrait Gallery

nie stworzyli nigdy żadnej formalnej grupy, to uczyli się od siebie i inspirowali się nawzajem. Często sięgali po te same tematy czy tych samych modeli. Z ich prac udało nam się stworzyć wystawę, która pokazuje niezwykle kreatywną energię

Jaka była fotografia ery wiktoriańskiej?

i optymizm, który pojawił się wraz z narodzinami nowego medium.

Ludzie zwykle myślą o sztywnych portretach kobiet w krynolinach i mężczyzn w melonikach. Ta wystawa jest tego zaprzeczeniem. Obserwujemy narodziny idei, surowej i eksperymental-

Jak udało wam się zgromadzić pokazywane eksponaty? Album fotografii Rejlandera udało

nej wiktoriańskiej awangardy, nie tylko

nam się kupić dwa lata temu. Na aukcji

w fotografii, ale w sztuce w ogóle.

najwyższą cenę zaproponował kanadyjski kupiec, galerii nie było stać na przebicie

Dlaczego wybraliście prace tych artystów? Prace Camerona, Carrolla, Hawarden Księżna Kate, patronka wystawy

jego oferty. Już myśleliśmy, że pożegnaliśmy się z albumem, ale na szczęście postanowiono o zakazie wywozu za granicę.

i Rejlandera na zawsze zmieniły myślenie

Udało nam się zebrać blisko 75 tysięcy

o fotografii i jej ekspresyjnej sile. Chociaż

funtów i album już na stałe jest u nas.

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 30

09/04/2018 16:31:31

The Beach at Trouville © Allen Phillips\Wadsworth Atheneum

nych w jedną fotografię. Dzieło to zachwyciło nawet królową Wiktorię, która kupiła je jako prezent urodzinowy dla swojego męża, Alberta. Na tym nie kończy się obecność wątków królewskich na tej wystawie – jej patronką została księżna Kate. XIXwieczna fotografia była tematem jej pracy licencjackiej. Księżna przyznała też, że szczególnie interesują ją zdjęcia dzieci z tego okresu. Księżna wybrała kilka eksponatów, które pojawiły się na wystawie jako „Patron’s trail”. Fotografie dzieci zajmują wiele miejsca w „Victorian Giants”. To okres, kiedy zmieniła się idea dzieciństwa. Najmłodsi są nie tylko symbolem niewinności, ale też zmuszają do stawiania pytań o odpowiedzialność za ich wychowanie. Są przy tym najtrudniejszymi modelami, dlatego dobry fotograf ery wiktoriańskiej rozpoznawany jest po udanych zdjęciach dzieci. Z perspektywy naszych czasów, niektóre z tych portretów mogą wzbudzać kontrowersje. Wśród znawców Carrolla toczą się dyskusje, czy jego zainteresowanie i bliskie przyjaźnie z dziećmi, były tak niewinne, jak chciałoby się wierzyć. „Victorian Giants” to prawdziwy rarytas, dzięki któremu możemy rozejrzeć się po XIX-wiecznej rzeczywistości. Widzimy portrety sławnych postaci, m.in Lorda Tennysona i Charlesa Darwina. Rejlander był zaangażowany w projekt Darwina, stworzyli razem kompendium ekspresji twarzy. Oprócz tego możemy zobaczyć robotników, sportowców, portrety rodzinne i obrazy codzienności, dzięki którym na chwilę przeniesiemy się w do ery wiktoriańskiej. —

COOLTIME. ZAPOWIEDZI

» wystawa > The Credit Suisse Exhibition: Monet & Architecture 9.04 – 29.06, National Gallery, Trafalgar Square, Londyn WC2N 5DN. Stacja: Embankment, Charing Cross. Otwarte codziennie 10.00 – 18.00, w pt. do 21.00. Bilety: od £20 www.nationalgallery.org.uk

Pierwsza wystawa Moneta, która pokazuje jego twórczość pod kątem budynków, które uwieczniał na swoich obrazach. Prace te powstały w Normandii, Rouen, Paryżu, Londynie i Wenecji. 75 pokazywanych obrazów przedstawia całe spektrum architektury – od wiejskich domków na wybrzeżu, do światowej klasy budowli.

» kino > Western Od 13.04, dramat, Niemcy, reż. Valeska Grisebach, wyst. Meinhard Neumann, Reinhardt Wetrek, Syuleyman Alilov Letifov, Veneta Fragnova, Viara Borisova, Kevin Bashev

Historia przemocy i studium męskości. Niemiecka firma budowlana przyjeżdża do Bułgarii, żeby wybudować elektrownię wodną. Wkrótce jednak jej pracownicy wpadają w konflikt z mieszkańcami sąsiedniej wioski.

Nº 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 31

| 31

09/04/2018 16:31:32

> Education, Education, Education 17-21.04, Shoreditch Town Hall, 380 Old Street, Londyn EC1V 9LT, Stacja: Shoreditch High Street, Old Street. Bilety: od £15 „Education…” to podróż w czasie do lat 90.. Tony Blair właśnie wygrał wybory, a Katrina and the Waves – Eurowizję. Nikt jeszcze nie słyszał o Harrym Potterze, a Wielka Brytania jest najfajniejszym miejscem na ziemi. W tym czasie w lokalnej szkole średniej nauczyciele nie mogą sobie dać rady z nastolatkami i skonfiskowanymi tamagotchi.

» teatr > Complicité/Simon McBurney – The Encounter 14.04 – 5.05, Barbican Theatre, Barbican Centre, Silk Street, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican, Moorgate. Bilety: £14.50 www.barbican.org.uk W 1969 Loren McIntyre, fotograf National Geographic znalazł się wśród mieszkańców Javari Valley, w odległej części Brazylii. To zdarzenie miało zmienić jego życie. Podróż McIntyre do serca amazońskiej dżungli przedstawi w solowym występie Simon McBurney.

> Underbelly Festival in South Bank 06.04 – 30.09, 30 The Queen's Walk, South Bank, Londyn SE1 8XX, Waterloo Underground Station www.underbellyfestival.com Letni festiwal czas zacząć. W specjalnych namiotach na South Bank będzie można oglądać kabaret, przedstawienia cyrkowe i komediowe oraz teatr dziecięcy. Wśród artystów – Sarah Pascoe, Ruby Wax, Stephen K. Amos i House of Burlesque. Oprócz tego stacje z przekąskami i atrakcje w wesołym miasteczku.

» festiwal > London Coffee Festival 13.04 – 15.04 , Old Truman Brewery, Brick Lane, Londyn, E1 6QL , Stacja: Liverpool Street. Bilety: od £14.50 – £65 www.londoncoffeefestival. com

Święto londyńskiej kultury kawowej. Będzie okazja spróbować najlepszych kaw z całego świata, wyjątkowych herbat i artystycznego jedzenia. Światowej klasy bariście zaprezentują tajniki przyrządzania kawy, na warsztatach Latte Art będzie można nauczyć się jak samemu stworzyć małe kawowe dzieła sztuki.

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 32

09/04/2018 16:31:34

taniec

» film

Obsidian Tear / Marguerite and Armand / Elite Syncopations

> East End Film Festival

14.04 – 11.05, Royal Opera House, Bow Street, Covent Garden, Londyn WC2E 9DD. Stacja: Covent Garden.

Spektakle: 19:30. Bilety: od £4 roh.org.uk Charakterystyczne przedstawienia trzech choreografów – Wayne’a McGregora, Frederica Ashtona i Kennetha MacMillana. Obsidian to męski balet do muzyki Esy-Pekka Salonena. W „Marguerite and Armand” paryska kurtyzana na łożu śmierci wspomina tragiczne losy romansu. Elite Syncopations to psychodeliczny, seksualny obraz tańca.

11.04 – 29.04, Różne kina w zachodnim Londynie eastendfilmfestival.com To już 17. edycja tego festiwalu. W programie między innymi dramat Diane Kruger „In the Fade”, thriller „Revenge” oraz film dokumentalny

In the Fade

Jean-Michela Basquiata – „Boom for Real”. W ostatni weekend festiwalu odbędą się pokazy charytatywne na Old Spitalfields Market.

> Dwie Korony 14.04 – 22.04, sieć kin Odeon Pierwszy film ukazujący nieznane dotąd powszechnie fakty z życia o. Maksymiliana Kolbego, począwszy od jego dzieciństwa, aż do heroicznej śmierci. To film o niezwykłym człowieku, który oddał swoje życie, aby uratować inne. Reżyser Michał Kondrat o filmie: „Dwie korony” to film o człowieku, który miał ambicje zmieniać świat. Częściowo mu się to udało, ale nie wszyscy znamy historię jego niezwykłego życia.

Mało kto wie, że o. Maksymilian Kolbe zaprojektował pojazd do przemieszczania się między planetami. Występują znakomici polscy aktorzy: Adam Woronowicz, Cezary Pazura, Maciej Musiał, Antoni Pawlicki, Paweł Deląg, Artur Barciś, Dominika Figurska.

» ostatnia szansa > Designs on Britain Raymond Burton House, 129-131 Albert St, Londyn, NW1 7NB, Stacja: Camden Town, Bilety £8.50 www.jewishmuseum.org.uk Ostatnia szansa, żeby zobaczyć jak wiele brytyjskie projektowanie zawdzięcza imigrantom. Design XX wieku był w dużej części stworzony przez żydowskich emigrantów z kontynentalnej Europy. To im swoje logo, plakaty i wizualizacje zawdzięczają między innymi London Underground, General Post Office i War Office. Fot. Bill Cooper © Royal Mail Group ltd 2017, courtesy of The Postal Museum

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 33

Nº 734 | Cooltura

| 33

09/04/2018 16:31:36

COOLTIME. ROZMOWA

Wielu ludzi podziela nasz entuzjazm

Z członkami zespołu NOCNY KOCHANEK rozmawiał Dariusz A. Zeller.

Najpierw Londyn w 229 The Venue, później Bristol i Manchester. To nie był wasz pierwszy przyjazd do UK. Jak wspominacie wizyty na Wyspach? Dwa lata temu zagraliśmy w Luton i w Londynie w ramach 25. finału WOŚP. Koncerty, jak i sam pobyt w UK, wspominamy wyśmienicie. Zostaliśmy bardzo fajnie przyjęci zarówno przez organizatorów, jak i przez miejscową Polonię. Zawiązaliśmy wiele znajomości, które utrzymujemy do dziś.

Zakończyła się pierwsza edycja Open Flames Festival. Jego gwiazdami, przyciągającymi komplet publiczności w każdym z miast, w którym występowali w tegorocznej odsłonie festiwalu, były doskonale znane i uznane polskie zespoły: Nocny Kochanek, Kabanos oraz Metasoma z Londynu.

Fot. Klapi / Wikimedia Commons

Jak jest z graniem poza granicami kraju – podchodzicie do tego w jakiś szczególny sposób, czy raczej nie ma różnicy w jakim miejscu gracie? Koncerty za granicą są na pewno szczególne. Oczywistym jest, że Nocny Kochanek gra je głównie dla Polaków, którzy wyjechali z kraju. Bardzo fajnie jest obserwować, jak gromadzą się oni w jednym miejscu i czasie, tworząc jednolitą społeczność. Zdajemy sobie sprawę,że wielu ludzi wyjeżdża z naszego kraju w poszukiwaniu pracy. Często otrzymujemy od nich wiadomości z zapytaniem, czy zagramy u nich. Widząc, że zainteresowanie jest spore, jeste-

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 34

09/04/2018 16:31:37

śmy jak najbardziej na tak. Tym bardziej, że sami mamy wielu znajomych, którzy na stałe mieszkają poza Polską. Jako Nocny Kochanek istniejecie na rynku stosunkowo niedługo, od 2012 roku, jednak to, co osiągnęliście w tym czasie, budzi respekt i… stale zwiększa grono waszych fanów. Chyba nie będzie nadużyciem jeśli stwierdzę, że dopiero rozkręcacie się? Tak naprawdę sami nie spodziewaliśmy się, jak duże zainteresowanie wzbudzi Nocny Kochanek. Od 2003 roku graliśmy pod szyldem Night Mistress. Zarejestrowaliśmy dwie płyty długogrające, wydane przez amerykańską oraz niemiecką wytwórnię i na przestrzeni niemal 10 lat daliśmy całkiem sporo koncertów. Dopiero propozycja, jaką otrzymaliśmy od Bartka Walaszka w roku 2012, pociągnęła za sobą pomysł na Kochanka. Bartek potrzebował kawałka do swojego filmu o przygodach Kapitana Bomby z „Zemsty Faraona”. Razem z Piotrkiem Połaciem z Braci Figo Fagot napisali tekst, Piotrek stworzył melodię, my do tego dopisaliśmy resztę muzyki, którą następnie nagraliśmy i tak powstał „Minerał Fiutta”… a później „Wielki Wojownik”, „Andżej”, „Karate”, aż wreszcie cała płyta… i kolejna. Obecnie zbieramy pomysły i we wrześniu wchodzimy do studia, żeby nagrać trzeci album. Jaka jest wasza recepta na sukces? I czym w ogóle jest dla was „sukces”? Nie mamy żadnej recepty. Nie wiedzieliśmy też, że Kochanek okaże się sukcesem. My po prostu robimy swoje: piszemy kawałki heavymetalowe, z których jesteśmy zadowoleni oraz teksty, dające nam radochę. Okazuje się, że wielu ludzi podziela nasz entuzjazm. A czym jest dla nas sukces? Myślę, że sukces odczuwamy widząc ludzi, którzy przychodzą na nasze koncerty, świetnie się bawią, chóralnie śpiewają nasze piosenki i identyfikują się z Nocnym Kochankiem. Waszą cechą rozpoznawczą jest oczywiście muzyka, ale też bez wątpienia teksty. Nie spytam się jak powstają wasze teksty, ponieważ coś już o tym śpiewał Kazik, ale co was w tym względzie motywuje i inspiruje? Skąd pomysł

Tworząc kawałki „kochankowe” lubimy nawiązywać do naszych idoli: Maiden, Priest, Helloween, Black Sabbath, AC/DC, Primal Fear

połączenia metalu z tego typu tematyką tekstów? Motorem napędowym był Bartek Walaszek. Po usłyszeniu „Minerału”, stwierdziliśmy, że teksty z „jajem”, w połączeniu z muzyką heavymetalową, tworzą nietypową mieszankę, która bardzo mocno do nas przemawiała. Pomyśleliśmy, że warto napisać więcej kawałków w tym stylu. Od początku inspirowała nas subkultura metalowa, kobiety i po prostu życie. A propos inspiracji – jakie zespoły czy też wykonawcy mieli lub mają na was największy wpływ? Tworząc kawałki „kochankowe” lubimy nawiązywać do naszych idoli: Maiden, Priest, Helloween, Black Sabbath, AC/DC, Primal Fear czy bardziej nowoczesne Avenged Sevenfold… To właśnie nasze ulubione zespoły z nurtu heavy/power mają na nas największy wpływ przy pisaniu muzyki. Niedawno powiedzieliście, że we wrześniu wchodzicie do studia… Finał naszej wiosennej trasy przewidziany jest na 27 kwietnia. Później skupiamy się na koncertach plenerowych, które kończymy w połowie września. Wtedy właśnie zaczynamy pracę w studiu nagraniowym. W tak zwanym międzyczasie przygotowujemy muzykę oraz teksty. Trasa koncertowa nam bardzo sprzyja pod tym względem. Często w drodze na koncerty myślimy nad melodiami czy słowami potencjalnych nowych numerów. Jesienią powinno ukazać się również nasze koncertowe DVD, które zostało zarejestrowane podczas lutowego występu w warszawskiej Progresji, natomiast trzeci studyjny album Nocnego Kochanka – na początku 2019 roku. Zmieniając tak na zakończenie temat: czy macie już coś takiego jak ulubione miejsce w UK czy też w Londynie? Z Londynu bardzo fajnie wspominamy klimat Camden. Pamiętam, jak wybraliśmy się tam razem z naszymi kolegami z londyńskiego Neuronspoiler. Ryby z frytkami, piwerko i niepowtarzalne knajpy. Zatem do zobaczenia następnym razem w UK, być może na Camden! Zapraszamy przeserdecznie! Do zobaczenia! —

Nº 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 35

| 35

09/04/2018 16:31:37

MIEJSCE NA WEEKEND Kordian Klaczyński

Kultowe miejsce na północnym Londynie. Oferuje wszystko, czego potrzeba do udanego spędzenia czasu w pogodny wiosenny dzień. Ally Pally – tak potocznie nazywany jest Alexandra Palace. A właściwie mylony często z nim Alexandra Park, w którym Alexandra Palace się znajduje. Tak czy inaczej z tego miejsca rozpościera się jeden z najlepszych panoramicznych widoków na Londyn.

Alexandra Park to 80-hektarowy park na wzgórzu w dzielnicy Haringey. Uhonorowany między innymi Green Flag Award i Green Heritage. Znakomite miejsce do spacerów i pikników, zarówno dla koneserów degustacji piwa w fajnym miejscu na świeżym powietrzu, jak i dla całych rodzin, bowiem dla najmłodszych atrakcji tutaj też nie brakuje. Oprócz stawu z wypożyczalnią łódek i rowerów wodnych, w cieplejszych okresach roku nieustannie dyżurują tutaj wesołe miasteczka. Park zdominowany jest przez Alexandra Palace. Ten pałac, w którym obecnie odbywają się przeróżne wydarzenia kulturalne i wystawiennicze, jest znany przede wszystkim jako miejsce narodzin telewizji. W 1935 r. British Broadcasting Corporation (BBC) wydzierżawiła jego wschodnią część.

Znasz ciekawe miejsce na weekend w swojej okolicy?

Poleć je innym! Zrób zdjęcie i opisz krótko na profilu

„Cooltury” na Facebooku lub wyślij mailem na adres: redakcja@cooltura.co.uk

Kultowe miejsce w północnym Londynie. Oferuje wszystko, czego potrzeba do udanego spędzenia czasu w pogodny wiosenny dzień.

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 36

06.04.2018 21:13

Cały Londyn u stóp Ally Pally

2 listopada 1936 r. została wykonana z niej pierwsza na świecie transmisja telewizyjna. Zaprezentowała ją Elizabeth Cowell słowami: „To jest telewizja bezpośrednio ze studia w Alexandra Palace ...”. Alexandra Park otwarto w 1863 roku, a Alexandra Palace dziesięć lat później. I od tego czasu wzbogaciły się one o wiele faktów biograficznych. Pałac przeżył dwa potężne pożary, z których pierwszy, zaledwie po 16 latach jego istnienia, zniszczył go prawie doszczętnie. Potem na szczęście wrócił do siebie i gościł koncerty, teatry, bankiety czy galerie. Ally Pally ma obecnie ambitny program swojej rewitalizacji i ponowne otwarcie nieużywanych obecnie terenów i pomieszczeń, w tym między innymi wiktoriańskiego teatru. Wszystkie pieniądze generowane przez działalność komercyjną parku i pałacu przeznaczane są właśnie na przywracanie ich dawnej świetności. Ty też możesz się do tego dorzucić, wybierając się na jeden z licznych organizowanych tutaj eventów. Najbliższa stacja: Alexandra Palace. —

Nº 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 37

| 37

06.04.2018 21:13

#P OLK A10 0

Jestem osobą, która lubi wyzwania Z okazji setnej rocznicy uzyskania przez kobiety praw wyborczych, zarówno w Polsce jak i w Wielkiej Brytanii, ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie, pragnąc uhonorować wyjątkowe Polki, które na co dzień inspirują polską społeczność na Wyspach Brytyjskich, ogłosiła plebiscyt #Polka100.

Dziś przedstawiamy kolejną z wyróżnionych pań plebiscytu #Polka100. Z MILENĄ SKUPIŃSKI, księgową w National Health Service, rozmawiał Dariusz A. Zeller. Gratuluję wyróżnienia. Dziękuję, przede wszystkim jestem wdzięczna za możliwość bycia zaprezentowaną w gronie tak wielu inspirujących Polek. Pozostałe siedemnaście finalistek ma stymulujące, kreatywne i jednakowo bardzo odpowiedzialne zawody. Ogromnie cieszę się, że organizatorzy tej kampanii wyszli z tak ważną inicjatywą, wkładając dużo pracy, żeby zaprezentować zarys sukcesów Polek w Wielkiej Brytanii. Wydaje mi się, że jest to ważne dla nas Polaków, żyjących na imigracji i mam nadzieję, że chociaż niektóre z tych historii będą źródłem inspiracji dla naszych rodaków. Jest pani księgową w NHS. Jaka była droga ku temu? Zaczęłam swoją drogę ku karie-

Fot. Jadwiga Bronte

rze w księgowości w Liceum Ekonomicznym w Goleniowie w woj. zachodniopomorskim. Po ukończeniu liceum niestety jednak nie czułam, że ówczesna sytuacja ekonomiczna oraz lokalna infrastruktura umożliwiłyby mi karierę w księgowości w rejonie, z którego pochodzę. Zamiast kontynuować naukę na studiach wyższych, zdecydowałam, że lepszą opcją dla mnie będzie wyjazd za granicę. Moim początkowym założeniem był wyjazd tymczasowy. Po przyjeździe do Anglii w roku 2005 zapisałam się do szkoły na naukę języka angielskiego, gdzie w ciągu czterech lat zdobyłam kwalifikacje ESOL oraz FCE. W tym czasie podejmowałam się różnych prac – głównie fizycznych, ale też obsługą klienta. Po zdobyciu większej pewności siebie, w szczególności w obszarze komunikacji w języku angielskim, postanowiłam, że nadszedł czas, aby powrócić do edukacji w księgowości. Studia zaczęłam w roku 2010 i było to jedno z najlepszych doświadczeń w moim życiu.

Wykładowcy upewnili mnie, że nauka jest źródłem wszechstronnych bodźców, co przygotowało mnie do wyścigu o zdobycie pracy. Podczas ostatniego roku studiów udało mi się zdobyć kilkumiesięczne doświadczenie zawodowe w Blackpool and the Fylde College w departamencie finansów, dzięki czemu pod koniec roku 2013 dostałam swoją pierwszą pracę w dziale ksiąg wpłat w średniej wielkości prywatnej firmie. Jednakże już po ukończeniu studiów moim marzeniem było dostanie się do pracy w NHS, głównie ze względu na ogromne możliwości rozwojowe, ale także na etos pracy. Po raz pierwszy złożyłam podanie o pracę w NHS w roku 2012, już pod koniec drugiego roku studiów, lecz pomimo tego że zaszłam dość daleko w procesie rekrutacji, powiedziano mi, że brakowało mi doświadczenia zawodowego na stanowisko, o które się wówczas starałam. Postanowiłam skupić się na zdobyciu jak największego doświadczenia zawodowego i podejmowałam się prac, które dałyby mi możli-

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 38

09/04/2018 16:31:38

sze doświadczenie i odpowiednie wość jak największego rozwoju; kwalifikacje, co pozwoli mi ubiena przykład asystent księgowego gać się o wyższe stanowiska, takie czy kierownik finansowy w małej jak kierownictwo lub księgowy prywatnej firmie. Dzięki czemu biznesowy, czy też dyrektor finanpo trzecim podejściu udało mi sowy. Myślę, że droga do osiągnięsię zdobyć stanowisko asystenta cia wymarzonego stanowiska jest księgowego, specjalizującego się Kampania #Polka100 jeszcze daleka, ale wydaje mi się, w rachunkowości zarządczej Kampania #Polka100 została zorganizowana że mam odpowiednie środowisko w szpitalu w Blackpool w roku przez polską ambasadę w Londynie oraz warunki, żeby osiągnąć swoje 2015, gdzie nadal pracuję. w ramach setnej rocznicy uzyskania przez długorterminowe założenia. Praca w NHS jest pracą niekobiety praw wyborczych i odzyskania polskiej zwykłą ze względu na to, że ta Ponadto dzięki pracy niepodległości. Profile kandydatek zostały organizacja nieustannie pracuje w szpitalu, jestem też przygotowane przez fotoreporterkę Jadwigę nad własną ewolucją, cały czas się w stanie pomóc rodakom jako Bronte i dziennikarza Jakuba Krupę. Sylwetki 18 zmienia i inwestuje w siłę roboczą, wewnętrzny tłumacz wolontalaureatek można znaleźć na stronie ambasady systemy oraz infrastrukturę po riusz. W ten sposób mam możliwww.londyn.msz.gov.pl to, aby zapewnić pacjentom świawość zaoferowania pomocy oraz towej klasy opiekę medyczną. To formy komfortu Polakom, któwiąże się z nieustannymi zmiarzy znajdują się często w bardzo nami w systemie pracy, źródłach stresujących sytuacjach. Mam też finansowania, a także na przykład nadzieję, że moja pomoc i oczyna niższym poziomie w składzie drużyny, dla wiście podobnych mnie tłumaczy, chociaż tórej pracuję. Dla mnie środowisko w takiej nietrochę odciąża polskich pacjentów, znajdująustającej stymulacji jest idealne, gdyż jestem cych się w kłopotliwym położeniu. osobą, która lubi wyzwania i szybko się nudzi. Praca jest bardzo ważną częścią mojego życia, pozwala mi nie tylko spełniać, ale także wytyczać sobie nowe cele, z których biorę Jakie są główne zadania osoby na dodatkowe motywacje. pani stanowisku akurat w NHS? Ponadto Moja praca polega na obsłudze transakdzięki pracy w szpitalu, cji pieniężnych i rejestracji informacji finansoCzy uznaje się pani za osobę, jestem też wych. Zajmuję się również analizą finansową o której można powiedzieć, że w stanie i sprawozdawczością, składaniem deklaracji, odniosła w UK sukces? pomóc rachunków audytorskich oraz pełnię funkcję Percepcja sukcesu jest sprawą indywidurodakom konsultanta finansowego w szerokim zakresie alną. Moim zdaniem, prawdziwy sukces powijako zagadnień finansowych. nien być mierzony osobistą satysfakcją raczej wewnętrzny Wspomagam również starszych księniż miarą monetarną. Dla mnie definicja suktłumacz gowych oraz managerów w dotrzymywaniu cesu to wykonywanie tego, czego naprawdę wolontariusz chcemy i na co zasługujemy. A także to, co wszystkich istotnych terminów, oraz dostarczaniu danych i analiz, pomagających w zarządaje nam mądrość, dobre samopoczucie i chęć dzaniu budżetem. Ponadto zapewniam wsparpomagania innym. Jedna z moich ulubionych cie całemu zespołowi finansowemu w sprawoświętych, Matka Teresa z Kalkuty, powiedziała zdawczości finansowej, rachunkowości finankiedyś: „Bóg nie wymaga od nas sukcesu, sowej i procesach planowania finansowego. wymaga, tylko abyśmy próbowali”. W moim przypadku myślę, że odniosłam osobisty sukces. Niestety, także spotykam się z porażkami Czym dla pani jest praca? zawodowymi. Wbrew temu wierzę w to, że Uważam, że miałam ogromne szczęście, jestem na dobrej drodze do osiągnięcia wymaże dostałam się do pracy w narodowym funrzonego sukcesu zawodowego. — duszu zdrowia. Bardzo cenię sobie swoją pracę w NHS, ponieważ na czele naszych działań jest to, co jest najważniejsze, czyli zdrowie i życie drugiego człowieka. NHS jako pracodawca jest wymagający, zatrudnia osoby ze specjalistycznymi umiejętnościami finansowymi, ale Pe łna we rsj a także wspiera i zachęca ich do rozwoju. Istnieją wy wia du na po rta lu możliwości budowania dalszej ścieżki kariery co olt ura 24 .co .uk w ramach finansów, gdy zdobędziesz więk-

Nº 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 39

| 39

09/04/2018 16:31:39

MUZ Y K A

RozGromee Eurowizję Z GROMEE'em rozmawiali Artur Kieruzal i Jacek Trynkiewicz, prezenterzy Polskiego Radia Londyn.

AK: „Light me up” doskonale znamy! JT: Powstał w mgnieniu oka ? G: Zawsze mam problem z czasem. Ale powstał w Krakowie na Starym Podgórzu, w salonie.

JT: Fryzjerskim? G: U mnie w domu w salonie. JT: Pytamy, bo „Billie Jean” powstał w taksówce w 5 sekund. G: Ja usiadłem do fortepianu, Lucas to nagrał i tak powstał numer. Ale cała produkcja, myślę, że szybko, bo została zamknięta w 2, góra 3 tygodnie. JT: Jesteś muzykiem i Dj-em. AK: I radiowcem! G: Tak, pracowałem na Kopcu Kościuszki. A jako Dj zacząłem mając szesnaście lat. Moja mama nie miała wtedy ze mną łatwo. Najadła się nerwów – bo ja, zamiast uczyć się matematyki, uciekałem grać do klubów… JT: Przesiąknięty nikotyną wracałem… G: Tak! I musiałem pójść do szkoły rano. Ale taka pasja. JT. MP3 czy winyl? G: Długi czas grałem z winylu. Nie tak dawno jeszcze nosiłem płyty i ludzie się ze mnie trochę śmiali. Na tę chwilę, z powodu mojej „zajętości”, gram z pendrive’a.

JT: House czy techno? G: Bliżej jest mi do house, ale ciągnie mnie na dużych eventach do techno – cieszy mnie jak ludzie wkręcają się w ten trans. Kiedy przychodzę na imprezę, to nigdy nie mam ułożonego seta. Obserwuję, czego ludzie chcą i gram. JT: A trafiła ci się impreza, gdzie mogłeś zagrać „Przez twe oczy zielone”? G:Trafiła się, ale nie grałem, nie musiałem. Szanuję Dj-ów, którzy grają to, co ludzie oczekują. JT: Ale Dj-e to nie szafa grająca. G: Ale Dj-e są dla ludzi i powinno się o tym pamiętać, bo łatwo o to, że Dj zadowolony, a ludzie bawią się średnio.

swoje plusy i minusy. Na Pro Toolsie nagrywa mi się najlepiej instrumenty. Mam go w domowym studiu. Ale może dlatego go lubię, bo od wielu lat go używam. Z tego, co zauważyłem, na świecie jest to standard.

JT: Jakie kluby polecasz w Polsce? G: Spodobał mi się ostatnio Energy 2000 w Katowicach. Ale w Polsce jest mnóstwo klubów na dobrym poziomie.

JT: Współpracujesz z Lucasem (Lucas Meijer – red), a kogoś z Polski też byś wyróżnił? G: Tak się złożyło, że Lucasa poznałem przez przyjaciółkę, z którą współpracuję, a która nagrywała z nim w studiu. Przedstawił mi w krótkim czasie swoje demo i zaczęliśmy tworzyć, bo cenię sobie wrażliwość w muzyce.

JT: Adobe czy Pro Tools? G: Pro Tools. Ale i na Logicu dużo robię. Każdy z tych programów ma

JT: Lucas ma rockowe zacięcie. Łączy to z muzyką taneczną…

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 40

09/04/2018 16:31:40

Wygraj płytę Gromee’ego!

Do 17 kwietnia napisz na redakcja@cooltura.co.uk,

z jakiego miasta pochodzi Gromee. Zwycięzcę konkursu wylosujemy spośród osób, które udzielią poprawnej odpowiedzi.

G: I bardzo mi się to podoba, bo lubię muzykę rockową. Jest nam po drodze. Dogadaliśmy się od razu. JT: A dla Piaska (Andrzej Piaseczny – red.) mógłbyś coś zrobić? G:Tak. AK: A dla Maryli Rodowicz? G: Bardzo ją szanuję. Jest wielu artystów, z którymi mógłbym współpracować, uzdolnionych, ciekawych. AK: Młodzi łączą gatunki, co jest fajne. G: Udaje mi się łączyć gatunki, czasem trzeba mnie hamować. Ponosi mnie fantazja. AK: A jak dzisiejszy świat medialny pomaga wypłynąć młodemu artyście na szerokie wody? Bo przecież nie trzeba być w stacjach radiowych czy telewizyjnych. Jest internet, który daje sporo możliwości. G: No tak, bez internetu trudno sobie dzisiaj wyobrazić życie gwiazdy. Młody artysta używa tego do komunikacji, robi zdjęcia w studiu. Ja nie mam na to czasu, jestem zajęty pracą, ale mimo wszystko jestem przesiąknięty mediami społecznościowymi. Zacząłem korzystać z internetu bardzo późno – używam teraz rzadko, bo praca to zobowiązania, muszę się skupić, odciąć. Często też mam wyłączony telefon. Siedzę w studiu od 8 do 12 godzin i pracuję.

AK: Grasz z polski muzykę uniwersalną. G: Widziałem w Londynie reakcję ludzi z całego świata: To ty jesteś z Polski? – pytali. JT: Wiesz, że bukmacherzy obstawiają Izrael w Eurowizji? G: To bardzo ciekawa piosenka. JT: Polska jest na 33. miejscu z 44 krajów. G: Nie mam na to wpływu. Mnie wybrali fani Eurowizji, moi fani. Na Eurowizji zrobię wszystko, żeby wypaść jak najlepiej. To, jak nas przyjmie Europa, nie od nas do końca zależy. Na odbiór składa się dany dzień, piosenka, wygląd, sytuacja polityczna. AK: Humor tych, którzy siedzą przed telewizorami… G: Dla mnie znaczące jest to, że grając w preseleksjach, widziałem na sali większość ludzi w czarnych kapeluszach. W Londynie była podobna sytuacja. To już jest zwycięstwo dla mnie. Oczywiście chciałbym wygrać Eurowizję, chciałbym zająć dobre miejsce, ale zdaję sobie sprawę, że nie mam do końca wpływu na wszystko. Bardzo wszystkim dziękuję, że oddawali na mnie głosy, że mnie wspierają, że piszą do mnie. Oczywiście, można wygrać Eurowizję albo zająć wysokie miejsce utworem, którego nikt nie zna, nikt go potem nie zagra. Ja jestem daleko od Eurowizji, a moje utwory i tak pojawiają się na świecie. Jak np. „Light me up”. To jest dla mnie sukces. Dostałem z Litwy, z Niemiec, z Holandii informa-

cję, że stacje radiowe grają go już tam. Cieszę się z tego. JT: Czy polska telewizja pomaga ci w realizacji planu? G: Od momentu, kiedy wiem, że jadę, budujemy występ w Lizbonie. Telewizja nas wspiera. Rozmawiamy z portugalską tv, organizatorem przyszłego wydarzenia. Co do tego, co będzie na scenie – umówiliśmy się, że nie będziemy mówić nikomu. Na pewno nie będzie ekranów LED-owych. Portugalczycy zamierzają inaczej przedstawić show. Postawili na światła. Możliwe, że LED-y odwracają uwagę. Z naszej strony, to, co mogę zdradzić – to że nie będzie tancerzy. JT: Twój ulubiony kraj: Podejrzewam, że Hiszpania i miasto Barcelona. G: Wiedeń! Austria. Lubię operę. Czuję się tam dobrze. Doprowadziła mnie tam muzyka, trochę rodzina… trochę i architektura. Ale w Hiszpanii też lubię spędzać czas. AK: A co myślisz o Londynie? G: Bardzo mi się podoba. —

gromeeofficial.com

Gromee to producent, DJ, remixer, autor tekstów i kolekcjoner

muzyki. Reprezentuje w tym roku Polskę podczas Eurowizji w Lizbonie utowrem „Light me up”, nagranym z gościnnym udziałem szwedzkiego piosenkarza Lucasa Meijera.

Nº 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 41

| 41

09/04/2018 16:31:41

TEKST SPONSOROWANY

Nowości do makijażu i pielęgnacji rzęs i brwi

Kolor rzęs oraz wyrazistość i kształt brwi w dużym stopniu decydują o wyglądzie i charakterze twarzy. W natłoku codziennych obowiązków często zapomina się o ich odpowiedniej pielęgnacji. Najnowsze kosmetyki nie tylko maja nas upiększyć – cenimy sobie czas i chcemy go dobrze wykorzystać, dlatego bardzo wielu producentów wzbo-

gaca swoje produkty w składniki pielęgnacyjne. W ten sposób kosmetyki kolorowe spełniają też i rolę pielęgnacyjną. Nowa seria kosmetyków do makijażu rzęs oraz brwi MultiLASHES od Laboratorium Kosmetycznego Joanna, zapewnia im odpowiedni wygląd na co dzień, ale również wzmacnia, odżywia, a także znacząco poprawia ich kondycję. —

Maria Łuba-Muczko Natasha cosmetics&café Fb Natashacosmetics&café

Koloryzujący korektor do brwi MultiLASHES

Koloryzujący korektor do brwi MultiLASHES został opracowany dla

osób, które w prosty sposób chcą podkreślić kształt i kolor swoich brwi jednocześnie je odżywiając. Formuła kosmetyku zawiera Vitamin Complex, który pielęgnuje i wzmacnia brwi. Korektor podkreśli również ich naturalny kolor, pozwoli zapano-

Tusz z czynnikiem stymulującym wzrost rzęs MultiLASHES

wać nad niesfornym kształtem, nabłyszczy je oraz wzmocni.

Produkt dostępny jest w trzech wariantach kolorystycznych: ciemnobrązowym, jasnobrązowym oraz czarnym.

Innowacyjny tusz MultiLASHES został opracowany po to, aby mak-

symalnie pogrubić i zwiększyć objętość rzęs od nasady aż po same końce. Dzięki specjalistycznej formule kosmetyk utrzy-

Specjalnie dobrany aplikator sprawia, że

muje się do 12 godzin, nie rozmazuje się

nakładanie oraz codzienna stylizacja brwi

i nie kruszy. Odpowiednia szczoteczka

staje się prosta i przyjemna.

w dwóch różnych odsłonach (klasyczna duża lub silikonowa) pozwala na dokładne rozczesanie, podkręcenie i wydłużenie rzęs. Formuła tuszu została dodatkowo wzbogacona ekstraktem z trzech roślin: tarczycy bajkalskiej, kiełków pszenicy oraz soi, które stymulują wzrost włosów, zapewniają im odpowiednią pielęgnację oraz poziom odżywienia.

aplikatora. Jest wspaniałym uzupełnie-

Regularne stosowanie kosmetyku zwiększa gęstość i grubość rzęs, redukuje ich wypadanie oraz poprawia kondycję.

niem serum wzmacniającego do rzęs.

Produkt ma również działanie przeciwstarzeniowe!

Stylizujący żel do brwi MultiLASHES

Stylizujący żel do brwi MultiLASHES jest dedykowany

osobom, które w delikatny i prosty sposób chcą podkreślić kształt brwi

Skuteczność działania tuszu została

oraz ujarzmić sztywne, niesforne

potwierdzona badaniami aplikacyjnymi prze-

włoski. Składnikiem aktywnym

prowadzonymi pod kontrolą dermatologów

kosmetyku jest propanediol, który

w niezależnym laboratorium badawczym.

dodatkowo pielęgnuje je, wzmacnia,

Kosmetyk dostępny jest w dwóch wariantach,

a także nabłyszcza. Specjalnie dobrana

które różnią się pojemnością oraz rodzajem

szczoteczka ułatwia aplikację.

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 42

09/04/2018 16:31:43

Nยบ 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 43

| 43

09/04/2018 16:31:44

OBLICZA EMIGRACJI

Byłem wychowawcą jednej z klas, kiedy dostaliśmy list od fundacji MIND, z prośbą o zaangażowanie się w ich akcję. Mieliśmy skoczyć ze spadochronu. Na ten cel zebraliśmy £8000. Zostały przeznaczone na leczenie osób z chorobami umysłowymi. I tak wszystko się zaczęło – mówi podróżnik oraz działacz charytatywny STANISŁAW MOTYKA, z którym rozmawiał Dariusz A. Zeller. W jaki sposób znalazł się pan na Wyspach Brytyjskich? Na Wyspy przyjechałem 47 lat temu. Dostałem propozycję od wujka, wówczas przełożonego gimnazjum w Fawley Court-Divine Mercy College – ojca Franciszka Bieniasza. Przez to, że uczyłem sztuki w Liceum Ogólnokształcącym w Oświęcimiu, miałem wakacje, nie zawahałem się ani przez chwilę, by przyjechać do UK. Uczyłem w Divine Mercy College, ale by uczyć w szkołach państwowych musiałem studiować tutaj. Ukończy-

Globalne wyprawy charytatywne To w gimnazjum w Burnham po raz pierwszy zetknąłem się ze zorganizowaną działalnością na rzecz innych.

łem historię sztuki w St Mary's University i zacząłem uczyć w podlondyńskich szkołach średnich. Pracowałem w liceum Magna Carta w Surrey, Matthew Arnold w Staines, St. Joseph Catholic School w Slough, Burnham Upper School, Upton Court Grammar School i innych. Znany jest pan z tego, iż prowadzi tutaj od przeszło 20 lat działalność charytatywną. Skąd pomysł na tego typu działalność i dlaczego pan to robi? To w gimnazjum w Burnham po raz pierwszy zetknąłem się ze zorganizowaną działalnością na rzecz innych. Byłem wychowawcą jednej z klas, kiedy dostaliśmy list od fundacji MIND, z prośbą o zaangażowanie się w ich akcję. Mieliśmy skoczyć ze spadochronu. Na ten cel zebraliśmy £8000. Zostały przeznaczone na leczenie osób z chorobami umysłowymi. I tak wszystko się zaczęło.

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 44

09/04/2018 16:31:45

W dużej mierze pańska działalność opiera się na podróżach charytatywnych, dzięki którym wspiera pan rozmaite fundacje. W jaki sposób przygotowuje się do kolejnych eskapad? Urodziłem się i wychowałem w tradycyjnej góralskiej rodzinie niedaleko Żywca. Od dzieciństwa byłem blisko Kościoła. Cała Żywiecczyzna jest bardzo tradycyjna. Sąsiadem moim był ks. Stanisław Dziedzic, wyświęcony przez biskupa Karola Wojtyłę. W 1962 sakramentu bierzmowania udzielił mi sam Karol Wojtyła w Milówce, obecnie rozsławionej przez zespół Golec uOrkiestra. Śledziłem pontyfikat naszego polskiego papieża na emigracji, a on był niekończącym się źródłem inspiracji. Swoje globalne wyprawy charytatywne dobierałem według specjalnego, papieskiego klucza. Do Kambodży w 2003 roku pojechałem dlatego, że Jan Paweł II nigdy tam nie był. To dlatego też na koszulce z tamtej wyprawy umieściłem 25 i profil papieża na cześć 25-lecia pontyfikatu. Symbol papieża Polaka stał się tradycją w moich globalnych wyprawach. Gdziekolwiek na świecie nie jestem, każdy zna Jana Pawła II i mówi o nim z wielkim szacunkiem. To otwiera drzwi do serc ludzi. Właśnie w Kambodży razem z 60-osobową grupą zebraliśmy fundusze na rzecz fundacji MacMillan Cancer Relief. Pokonaliśmy rowerami 638 km, było bardzo wilgotno i duszno. Wszyscy byliśmy z siebie dumni. Zebraliśmy ćwierć miliona funtów. Przy okazji mogłem zwiedzić perełkę architektury Angkor Wat, największą buddyjską świątynię na świecie. Potem była Afryka. Zdobyłem Kilimandżaro, żeby pomóc fundacji Whizz-Kids, która zbiera na nowoczesne wózki dla niepełnosprawnych dzieci. Takie wózki dają dzieciątkom wolność. Jeszcze później na mojej mapie osiągnięć pojawiło się RPA, a tu tzw. cappe challenge, czyli wędrówka,

kajak i rower. Potem były kolejne wyprawy: Peru, w Południowej Ameryce, szlakiem Inków z niezapomnianą Machu Picchu, rowerem przez Indie, rowerem przez Meksyk, rainforest trek w Brazylii, w Chinach Beijing Olympic trek, trek w Islandii, rowerem przez Kostarykę, rowerem przez Madagaskar, trek przez Sri Lankę. Wspierałem w tych wyprawach British Heart Foundation, Well Child, Make a Wish Foundation, Cancer Research UK, czterokrotnie Marie Curie Cancer Care National Deaf Children's Society i ostatnia wyprawa do Argentyny i Chile dla Ronald McDonald House Charity.

Śledziłem pontyfikat naszego polskiego papieża na emigracji, a on był niekończącym Zdobył pan już za swoją się źródłem działalność szereg nagród inspiracji i wyróżnień. Którą z nich ceni pan

sobie szczególnie? Nagroda Polaka Roku 2012 za całokształt działań za zbieranie funduszy na rzecz wielu fundacji pomagającym ludziom chorym. Także nagroda pierwszego „Polonijnego Społecznika roku 2014, inicjatywa, której celem było docenienie Polaków mieszkających w państwach UE i uhonorowanie ich zaangażowania w działalność społeczną. To był element kampanii „Polska. Spring into new”, promującej nasz kraj za granicą, a związanej z trzema rocznicami: 25-lecia odzyskania niepodległości, 15-lecia przystąpienia do NATO i 10-lecia integracji z Unią Europejską. Nagroda i statuetka wręczona przez ambasadora Witolda Sobków w Londynie. Gdzie można śledzić pana działalność? Na przykład mój ostatni rowerowy rajd po Argentynie i Chile na mojej stronie internetowej: www.justgiving.com/fundraising/stanislaw-motyka-andes, natomiast moje video: www.stantheman.video. —

Nº 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 45

| 45

09/04/2018 16:31:46

| Cooltura | Nยบ 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 46

09/04/2018 16:31:46

TEKST SPONSOROWANY

Co z głoską r?

Bardzo często spotykam się z pytaniami dotyczącymi wymawiania poszczególnych głosek przez dzieci, np.: „Kiedy moje dziecko zacznie mówić piękne r?”. Niektórzy rodzice z kolei twierdzą, że ich dziecko „ma czas”. Czasami faktycznie tak jest i nie potrzeba pomocy logopedy. Wszystko zależy od wieku dziecka, ponieważ opanowanie poszczególnych głosek również przebiega według norm rozwojowych, przedstawiam je poniżej: 1. Od 1-2 roku życia – samogłoski: a, o, u, i, e oraz spółgłoski: p, b, m, t, d, n, ś, ć, ź, dź. 2. Od 2-3 r.ż. – dziecko potrafi słuchowo wyła-

pywać błędne realizacje głosek ale nie zawsze potrafi je jeszcze prawidłowo powiedzieć, często mówi np. „To nie lowel tylko lowel”. W tym okresie dodatkowo pojawiają się samogłoski: y, czasem ę i ą, a także spółgłoski: f, w, k, g, h, l, a także s, z, c, dz, które wcześniej były zastępowane przez ś, ź, ć, dź. 3. 3-5 r.ż. – powinny występować już głoski: sz, rz, cz, dż. 4. 5-6 r.ż – głoska r. Za tydzień słów kilka o dwujęzyczności. —

Małgorzata Zalewska logopeda poradni My Child Therapy Centre 07908120955 info@mychildtherapycentre.co.uk mychildtherapycentre.co.uk

Nº 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 47

| 47

09/04/2018 16:31:47

GALICJA POLECA

Szparagi z dodatkami

Szparagi gotujemy w wysokim naczyniu, główkami do góry. Główki powinny znajdować się nad poziomem wody. Do wody dodajemy sól i cukier, a proces gotowania musi przebiegać na małym ogniu, około 5-6 minut. Po ugotowaniu szparagi powinny mieć intensywny, zielony kolor, być jędrne i chrupiące. —

PUDER Z CZARNYCH OLIWEK Oliwki suszymy w piecu w temperaturze 80 stopni. Wysuszone oliwki miksujemy w blenderze kielichowym do uzyskania pudru. Gruszkę kroimy w cząstki i grillujemy.

SOS BEARNAISE Składniki:

Wino, ocet winny, posiekaną szalotkę i estragon zagotować, pozostawić na ogniu, aż wino odparuje i zmniejszy swoją objętość. Odcedzić przez sitko i wystudzić. Przygotować kąpiel wodną. Do miseczki wrzucić żółtka i mieszać, aż zgęstnieją i zrobią się blado żółte. Zdjąć garnek z ognia i ciągle mieszając dolewać powoli klarowane masło, następnie dodać zredukowane wino i dodać drobno posiekany estragon. Dodać sól do smaku i podawać.

l ¼ szklanki białego, wytrawnego wina l 2 łyżki octu winnego l 2 cebule szalotki l ¾ szklanki klarowanego masła l 3 łyżki estragonu l 2 duże żółtka l sól do smaku

Restauracja Galicja 154 Uxbridge Rd Londyn W13 8SB Rezerwacje tel. 020 8840 1840

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 48

09/04/2018 16:31:49

Nยบ 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 49

| 49

09/04/2018 16:31:50

ZDROW IE Beata Wdowczyk – terapeutka żywieniowa www.nutriheaven.co.uk

Wiosna to piękna pora roku, ale często kojarzy się z doświadczaniem wielu problemów skórnych. Przyjrzyjmy się kilku z nich.

• Brązowe cętkowane plamy na skórze przypominające plamy starcze, zwykle pojawiają się na szyi, policzkach i boku twarzy. Ten stan skóry jest związany z reakcją chemiczną zachodzącą pomiędzy światłem UV a bergaptenem, który jest składnikiem powszechnie występującym w wielu perfumach i wodach kolońskich, a także w niektórych silnie pachnących kremach do skóry lub produktach kosmetycznych. Zapobiec można temu używając naturalnych produktów kosmetycznych i unikając perfum (szczególnie jeśli wychodzimy na zewnątrz), które zawierają ten składnik. Aby zlikwidować te plamki warto używać produktów retinoidowych. • Pojawienie się biało-czerwonej gęsiej skórki na rękach, nogach i pośladkach jest zwykle doświadczane na wiosnę, szczególnie u kobiet. Ta wyboista tekstura skóry jest wynikiem gromadzenia się komórek skóry wokół pojedynczych mieszków włosowych. Warto wtedy wybrać nawilżający krem zawierający mocznik, glikol lub kwas mlekowy, które pomogą zmiękczyć guzki na skórze. Chociaż peeling ciała może pomóc zminimalizować chropowatość, zaleca się używać go z umiarem, aby nie spowodować stanu zapalnego skóry. • Skóra na kolanach i łokciach jest jednym z najbardziej suchych miejsc na ciele. Podczas wiosny miejsca te mogą wyglądać na popękane, białawe lub szarawe. Suche łokcie i kolana należy wtedy regularnie nawilżać używając oliwy z oliwek albo oleju kokosowego, co najmniej 3-4 razy w tygodniu przed snem. Aby problem się nie pogorszył, należy unikać naciskania na wrażliwe

Wiosenne problemy skórne Problemy skórne mogą stać się powodem przez które wiosna przestanie być ekscytująca. A ponieważ zmieniające się warunki pogodowe mogą być rzeczywiście przyczyną szoku dla twojej skóry, należy znaleźć dobre i proste rozwiązania. Dowiesz się dużo więcej na ten temat w „Zdrowym radiu”, już w tę sobotę od dermatolog dr Ewy Berlińskiej (www.evacure.co.uk), albo na stronie www.nutriheaven.co.uk - blog. miejsca i chronić je przed nadmiernymi promieniami słońca w tym czasie. • Uczulenie na słońce pojawia się, gdy skóra nagle zostaje wystawiona na jego działanie, często dzieje się to na skutek nagłych zmian pogodowych. Wysypka pojawia się, gdy skóra nie jest jeszcze przyzwyczajona do zmian i występuje jako nadmierna reakcja. Należy wtedy dozować skórze kontakt ze słońcem, szczególnie w pierwszych dniach wiosny. Pozwoli to skórze powoli przyzwyczaić się do zmian . Stosowanie naturalnego miąższu z aloesu może złagodzić zaognienie i uczucie swędzenia, warto też suplementować olej rybny omega 3, który bardzo korzystnie działa na skórę. —

Więcej w „Zdrowym radiu” w soboty o godz. 10:00 w radiu PRL i na stronie www.nutriheaven.co.uk - blog.

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 50

06.04.2018 21:18

Nยบ 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 51

| 51

09/04/2018 16:31:51

AKTY WNY WEEKEND Karolina Sobala Fitness Trainer, Zdjęcia: Marcin Urban

Pół godziny do szczęścia Rozpoczynamy wiosenny cykl Aktywnego Weekendu. W najbliższych 10 wydaniach Karolina Sobala będzie zachęcać do ćwiczeń razem z wyjątkowymi gośćmi. Wśród nich będą osoby z różnych profesji, w różnym wieku i uprawiające różne formy ruchu. Zaczynamy od rozmowy z Kasią Stankiewicz, która w marcu wystąpiła z zespołem Varius Manx na Morliny Cooltura Festival 2018, a teraz przygotowuje się do udziału w zawodach „Iron Man”.

Kasiu, wiem że w tym roku bierzesz udział w zawodach „Iron Man”. Powiedz jak do tego doszło? Tak się złożyło, że jest rok muzyki w triathlonie, w związku z tym organizatorzy wymyślili taką koncepcję, aby ambasadorem tego wydarzenia była osoba, która ma coś wspólnego z muzyką, niekoniecznie ze sportem. Ja się do tego idealnie nadawałam, z tego względu, że spełniałam te dwa oczekiwania. Wzięłam na siebie dużą odpowiedzialność i duże wyzwanie w postaci tego, żeby kompletnie od zera przygotować się do triathlonu. Czyli nigdy wcześniej nie miałaś regularnych treningów? Ćwiczyłam bardziej rekreacyjnie. Pływałam żabką, jeździłam na rolkach, rowerze po mieście, ale nigdy nie miałam treningów wysiłkowych i to jest mój pierwszy kontakt z tak dużym wysiłkiem. Ale imponuje mi w tej całej imprezie to, że można zacząć kompletnie od zera, niezależnie od wieku. Można przygotować się w mądry sposób do tak ogromnego wysiłku. Jak wyglądają twoje treningi?

Żeby zacząć trenować trzeba najpierw spotkać się z dietetykiem i zrobić badania wydolnościowe. To wszystko po to, żeby wiedzieć jak przesuwać swoje „granice” wysiłku. Nie jest sztuką założyć trampki i pobiec, bo można sobie tylko zrobić krzywdę. Chodzi o to, żeby mądrze budować ciało do tych wszystkich dyscyplin: pływania, biegania i jazdy na rowerze. Badania wydolnościowe pokazały na co mogę sobie w tym momencie pozwolić (niestety nie na wiele). Ale wszystko jest po to, żeby przekraczać tę granicę. Miałam szczęście, że trafiłam na Fizjo4Life – grupę ludzi, którzy kompleksowo przygotowują sportowców i inne osoby, chętne do uprawiania sportu. Zaczęliśmy od podstaw budować moje ciało ćwiczeniami ogólnorozwojowymi. Teraz przeszliśmy do treningów z pływaniem. Rower od 2 miesięcy mam w domu, więc mogę trenować kiedy tylko mam czas. Rower jest mi najbliższy, bo w życiu trochę jeździłam, więc tej dyscypliny najmniej się boję. Pływanie to moja pięta Achillesa. Jesteś bardzo zapracowaną kobietą. Jak znajdujesz czas na trening? Ja bardzo chcę to robić, więc znajduję czas. Naturalnie się układa,

że rano zaczynam dzień porządnym śniadaniem i biegnę na trening. Później w ciągu dnia wykonuję wszystkie codzienne obowiązki. Czasami się zdarza, że nawet wieczorem znowu wracam na trening, ale już tylko rowerowy lub biegowy. Tak przez 5 dni w tygodniu. Sobota i niedziela są dniami na regenerację – sauna i masaże. Często zdarza się tak, że ćwiczymy i ćwiczymy, ale przychodzi moment, że po prostu nam się nie chce. Co lub kto cię wtedy motywuje? Jak zaczęłam widzieć efekty pracy, to szkoda mi teraz tego zaprzepaścić. Dlatego nawet jak wyjeżdżam, to robię trening przez FaceTime z moją trenerką, bo bardzo mi się to podoba i bardzo chcę to robić. Sport wyzwala w człowieku radość i w naturalny sposób napędza do życia. Ostatnio miałam słabszy dzień na treningu. Nie bardzo miałam siły i chęci. Powiedziałam mojej trenerce, że nie dam rady dzisiaj dać z siebie max. Ona odpowiedziała, że za pół godziny będę szczęśliwa… I miała rację. To działa. Po pół godzinie zaczyna się proces chemiczny, który powoduje, że energia wraca. I właśnie to jest fajne. —

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 52

2018-04-08 17:30:08

BIEG Z BOKSOWANIEM Cel: Przyspieszenie pracy serca i płuc, przygotowanie do pozostałych ćwiczeń. Co robić: Stań w rozkroku na szerokość bioder, dłonie zamknięte w pięść trzymaj pod brodą, a łokcie blisko tułowia. Dłonie obrócone

palcami od barków. Wciągnij i napnij brzuch. Biegnij w miejscu, wyprowadzając ciosy proste raz prawą raz lewą ręką.

Powtórzenia: Kontynuuj przez minutę.

EXTRA BRZUSZKI Cel: Pracują klatka piersiowa i brzuch. Co robić: Połóż się na plecach, a nogi lekko ugięte unieś do góry. Ramiona z hantlami wyciągnij wzdłuż tułowia, łokcie lekko ugięte. Z wydechem płynnym ruchem unieś hantle do góry i sięgnij nimi do stóp, odrywając od podłoża głowę i barki. Wróć do pozycji wyjściowej. Powtórzenia: 12-15 razy

WYCISKANIE Z UNOSZENIEM BIODER Cel: Pracuje klatka piersiowa, ramiona, pośladki, uda. Co robić: Połóż się na plecach. Kolana ugięte, stopy na podłożu.

Ramiona ustaw prostopadle do tułowia, przedramiona z hantlami pionowo. Z wydechem unieś biodra oraz hantle. Wróć do pozycji wyjściowej.

Powtórzenia: 12-15 razy

Nº 734 | Cooltura

734-MAKIETA 2 30-53 CC.indd 53

| 53

2018-04-08 17:31:01

| Cooltura | Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 54

09/04/2018 16:35:01

Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 55

| Cooltura | 55

09/04/2018 16:35:01

| Cooltura | Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 56

09/04/2018 16:35:02

Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 57

| Cooltura | 57

09/04/2018 16:35:04

OGŁOSZENIA DROBNE ANTENY SATELITARNE

PRACE OOGRODOWE. Garden Service

PRZEPROWADZKI I PRZEWOZY LOKALNE, Międzymiastowe oraz do Polski,

TELEWIZJA SATELITARNA I NAZIEMNA. Najszybsze i najlepsze

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria. Telewizja na kartę, NC+, Polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

(cale UK) oraz Polska Anglia-Polska także przewozy wszelkich przesyłek. Cotygodniowe wyjazdy do Polski. 07722560744 mario. remtrans@gmail.com Zapraszamy 24/7

rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy NC+ na kartę i abonament. Kontrakt: Andrzej 07840650509, 07423602647

LETNI OBÓZ DLA DZIECI DWUJĘZYCZNYCH. Wiek 8- 13 lat.

ARCHITEKT

GOODSFROMPOLANDUK.COM

PRAWDOPODOBNIE NAJLEPSZY SERWIS KOMPUTEROWY W LONDYNIE

Województwo jeleniogórskie. 13 -23 sierpnia, max ilość dzieci 20. Do końca kwietnia 7% zniżki. Zapraszamy! Będzie wesoło i edukacyjnie :) Więcej info Aneta -mail: anemaz@icloud.com

Zabawki interaktywne/edukacyjne, upominki, książki z Polski, po polsku. 07415243283 www.goodsfrompolanduk.com

Rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Laptopy naprawa, tablety, Apple, PC, GPS. Dojazd do klienta. Gwarantujemy najniższe ceny. Twój sprzęt będzie w dobrych rękach. Zadzwoń Teraz: 07885421494

AUTO GAZ MECHANIKA POJAZDOWA

ARCHITEKT Z UPRAWNIENIAMI

SERWIS KOMPUTEROWY

H-TECH SERWIS KOMPUTEROWY

POSZUKUJEMY STOLARZA

PRACA DLA SPRZEDAWCY

Kompleksowa -mechanika, -elektronika, kluczyki -Naprawa liczników -Serwis dpf Instalacje gazowe LPG w samochodach dostawczych i osobowych Kontakt: 07773709612

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340 Wymagane doświadczenie w produkcji okien i drzwi. Wembley HA0 Kontakt: Andrzej 07932606160

Ogłoszenie w gazecie zamieszczone telefonicznie 020 8846 3614 58

Ltd West London - wiosenne prace ogrodowe: drobne prace budowlane, projektowanie architektury ogrodowej. Przy kontrakcie całorocznym duże zniżki ! Zapraszamy 07407511013

Wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent, kontakt: 07903034463; szymon.dylewski@gmail.com

Laptopy i PC. dojazd do klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech. co.uk NC+ Zestawy na umowę i kartę Montaż anten Zapraszamy 02082033162 Instalacje: 07779631401 www.polskatelewizja.co.uk Branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

£ 25

Ramka do 25 słów + vat za tydzień

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 58

09/04/2018 16:35:05

Jak zamieścić ogłoszenie? przez internet

www.cooltura24.co.uk

PROMOCJA INTERNETOWA Zamieść ogłoszenie Premium online na www.cooltura24.co.uk. Twoje ogłoszenie pojawi się na portalu cooltura24.co.uk oraz zostanie wydrukowane w najbliższym wydaniu Cooltury*

1 tydzień ogłoszenia £12 2 tygodnie ogłoszenia £18 4 tygodnie ogłoszenia £30

* w tygodniku Cooltura zostanie wydrukowane maksymalnie do 25 słów danego ogłoszenia

Nº 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 59

| Cooltura | 59

09/04/2018 16:35:05

| Cooltura | Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 60

09/04/2018 16:35:06

Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 61

| Cooltura | 61

09/04/2018 16:35:07

| Cooltura | Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 62

09/04/2018 16:35:08

Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 63

| Cooltura | 63

09/04/2018 16:35:09

ROZRY WKA Przychodzi babcia do urzędu skarbowego,

- Kochanie idź do sklepu i kup parówki, jak

złożyć PIT.

będą jajka to kup dziesięć.

Urzędniczka sprawdza i mówi:

- Dzień dobry, są jajka?

- Właściwie wszystko jest dobrze tylko bra-

- Są.

kuje pani podpisu

- To poproszę dziesięć parówek.

- Ale jak ja mam się podpisać?



- No tak jak się pani zawsze podpisuje.

Mąż z żoną ogląda horror.

Babcia bierze długopis i pisze:

Nagle na ekranie pojawia się przerażająca,

- Całuję gorąco, babcia Aniela.

kobieca postać.



Żona wystraszona wykrzyknęła:

Dziennikarz pyta gościa przy ścianie płaczu:

- O matko!!!

- O co się pan modli?

- Poznałaś, co?

- O to, aby skończyły się głód i wojny na - I?

- Poproszę piłkę.

- Jakbym gadał do ściany.

- ???!! I don"t understand - rozkłada ręce angielski

- Doprowadziłam do tego, że mój mąż pali

- No piłkę, okrągłą, jak globus, piłkę - tu

tylko po dobrym obiedzie.

Polak gestykuluje.

- To pięknie! Kilka papierosów rocznie

...- ???!! Please, say it in English... - sprzedawca

nikomu nie zaszkodzi...

jest bezradny. - Piłka! Mjacz! Futbol! Futbol! - Polak próbuje różnych języków.

- Panie, jak pan tu w ogóle trafił ?!

- Futbol? Oh, yes, a BALL! - na twarzy Anglika gości uśmiech. - NO! Nareszcie! A teraz powoli: do metalu...

- Bliżej mi do trzydziestki niż do dwu-

Mężczyzna z chłopcem wchodzą razem do

dziestki.

fryzjera. Po tym, gdy facet został już ogolony,

- To znaczy ile?

ostrzyżony i jeszcze kazał zrobić sobie manicure, posadził na fotelu chłopca i mówi do 

niego:

Na przystanku siedzą dwaj mężczyźni.

- Poczekaj tutaj, ja pójdę tylko kupić sobie

Nagle podjeżdża samochodem obcokrajo-

krawat i za 10 minut po ciebie przyjdę.

wiec. I pyta się o coś po angielsku, po nie-

Gdy fryzjer ostrzygł już małego, a facet

miecku, francusku i hiszpańsku. Jeden męż-

wciąż się nie pokazywał, fryzjer mówi do

czyzna do drugiego:

chłopca:

- Marek, trzeba było się uczyć języków

- No i co... wygląda na to, że tatuś o tobie

obcych, to byś się dogadał.

zapomniał.

- No i po co. On zna 4 języki i co? Dogadał

- Ale to nie był mój tatuś - mówi chłopiec.

się?

- On tylko zaczepił mnie przed chwilą na 

Po rocznym pobycie syn rolnika wraca z Anglii do domu na wieś.

ulicy i spytał, czy mam ochotę na darmowe strzyżenie... 

- No łot krów i łot świń. 

| Cooltura | Nº 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 64

DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk, wew. 229 MAGDALENA RUF m.ruf@cooltura.co.uk, wew. 250 RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA

MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

A syn z angielskim akcentem i ze wzrokiem

Na to ojciec:

MARKETING I REKLAMA

Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

- Synu, idź rozrzuć gnój na pole.

- What?

OFICJALNA STRONA INTERNETOWA TYGODNIKA COOLTURA

KSIĘGOWOŚĆ

Rankiem ojciec mówi do niego:

politowania:

AGATA OLEWIŃSKA

marketing@cooltura.co.uk



- Pięćdziesiąt....

BEATA TOMCZYK

PAWEŁ NICKEL

Okulista po zbadaniu kolejnego pacjenta:

- Ile ma pani lat?

KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW

JUSTYNA MARCINIAK

sprzedawca.

Rozmowa podczas przyjmowania do pracy:

JOANNA KARWECKA KORDIAN KLACZYŃSKI

DZIAŁ GRAFICZNY

Kobieta chwali się sąsiadce:



DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego

PIOTR GULBICKI

 Przychodzi Polak do sklepu w Anglii.



REDAKCJA

MARCIN URBAN Redaktor naczelny

RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

świecie.



ADRES

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk

Jeśli chcesz podzielić się z naszymi czytelnikami swoim ulubionym żartem – napisz do nas na adres redakcja@cooltura.co.uk!

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 E complaints@cooltura.co.uk W cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

09/04/2018 16:35:09

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  londyn  wielka brytania  świat

Nº 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 65

| Cooltura | 65

09/04/2018 16:35:09

| Cooltura | Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 66

09/04/2018 16:35:11

Nยบ 734

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 67

| Cooltura | 67

09/04/2018 16:35:12

734-MAKIETA 3 54-68 CC.indd 68

09/04/2018 16:35:12