Cooltura Issue 774

The Polish Weekly | No 03 (774) | 17.01.2019

Porównujemy ceny wynajmu mieszkań z jedną sypialnią w 10 miastach Wielkiej Brytanii. Zobacz gdzie jest najtaniej.

Str. 16

Deportacja - zagrożenie Top 10 Myślicie o zmianie dla Polaków zawodu? Zobaczcie Liczba deportowanych Polaków do kraju z Wielkiej Brytanii stale rośnie. Czy przyczyną jest brexit?

Wyjaśnia prawniczka Aleksandra Kowalik.

Str. 21

FINAŁ Z TRAGEDIĄ W TLE

zestawienie 10 najlepiej opłacanych profesji w Wielkiej Brytanii. Str. 32

Zdjęcia: Bartsz Chomiak, Mariusz Wieleba, Artur Kula © JabbaPhoto, Mariusz Smiejek, Ewelina Kucharska, Wiki Commons

Dom na Wyspach

2

KOMENTARZ TYGODNIA

Cooltura+ | Nº 774 |

Trumpizm Brytanii Obsesje Donalda Trumpa zawiesiły amerykański rząd. Czerwone linie Theresy May sparaliżowały Królestwo.

Oba kraje mają problem z emigracją, którego nie są wstanie racjonalnie rozwiązać.

Radosław Zapałowski

PARALIŻ INSTYTUCJI

Donald Trump w praktyce zawiesił działalność rządowych instytucji federalnych w odpowiedzi na niezgodę kongresu wobec jego planu budowy muru.

Jego obsesja w kwestii migracji sparaliżowała kraj. Absurd, polityczna głupota i brak jakiejkolwiek odpowiedzialności. Na Wyspach jest podobnie.

REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK ZUZANNA MUSZYŃSKA KAROLINA WIATROWSKA RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA

© Gints Ivuskans / Shutterstock.com

Owszem, rządowe instytucje nie zostały oficjalnie i formalnie zamknięte, ale w praktyce rząd przestał funkcjonować. Jak w swoim raporcie („Brexit has Brought Britain to a Standstill”) ogłosił Bloomberg administracja brytyjska przestała pracować. Samorządowcy i przedstawiciele firm mówią to samo. Jeśli coś nie dotyczy brexitu Whitehall nie podejmuje decyzji. Nawet duże polityczne projekty jak Universal Credit czy „Plan dla NHS” zostały odłożone na bok. Ministerstwa fizycznie nie są w stanie zajmować się niczym innym niż separacją z Unią Europejską. Brakuje funduszy, ludzi i czasu.

Donald Trump sparaliżował Amerykę. Wielka Brytania sparaliżowała się sama. Co gorsza, z tego samego powodu. Emigracji.

EMIGRANT SAMO ZŁO

Emigranci z Meksyku stali się dla Ameryki i dla Trumpa idealnymi kozłami ofiarnymi. Obwiania się ich za wszystkie mniejsze i większe problemy spo-

łeczne w Stanach. Nie procesy globalizacyjne. Nie krótkowzroczną politykę neoliberalną, która doprowadziła do erozji klasy średniej i zbiednienia klasy robotniczej. Podobnie jest w UK. To emigrant i otwarte granice, a tym samym Unia są przyczyną kryzysu i obniżającej się jakości życia na Wyspach. Nie ponad dekada polityki zaciskania pasa. Nie dysfunkcjonalność brytyjskiej gospodarki nastawionej na usługi zamiast jak w przypadku np.

Niemiec na przemysł. Nie. Problemem jest masowa emigracja. Pomijając już wszelkie humanitarne i moralne kwestie w obu krajach te błędne, ale silne społeczne odczucia kształtują politykę.

I uniemożliwiają racjonalne działania.

WROGIE ŚRODOWISKO

Tabloidalne szczucie na przybyszów z innych krajów wydało teraz zgniłe, zatrute owoce. Proces wyjścia, negocjacje z Unią, kształt postbrexitowej umowy - wszystko byłoby o wiele łatwiejsze gdyby Theresa May nie

zakreśliła czerwonych linii w kwestii wolnego przepływu ludzi. May chciała postawić mur na granicy z Europą.

I teraz nie może się z tego wycofać.

Ale w związku z tym Wielka Brytania musi się znaleźć poza wspólnym rynkiem i unią celną. Musi mieć problem z Irlandią. Faragaizacja brytyjskiej polityki doprowadziła Królestwo na krawędź przepaści. Co gorsza, również opozycja nie chce wolnego przepływu co determinuje wszystkie absurdalne działania Jerremiego Corbyna. Zbawca lewicy okazuje się równie mocno antyemigracyjny jak najbardziej zdziczali brexstremiści. Co rodzi problem. Żadna z dużych partii nie chce nawet słyszeć o tym, żebypartnerstwo z UE przypominało to, które ma ze Wspólnotą Norwegia. Obie partie są sparaliżowane, bo tak jak Trump chcą zbudować mur i odgrodzić się od migrantów z krajów unijnych. Dopóki podejście do emigracji nie ulegnie zmianie, racjonalny brexit będzie niewykonalny.

„Zimna wojna” nominowana do nagród BAFTA Paweł Pawlikowski dostał cztery nominacje do brytyjskich nagród filmowych BAFTA za film „Zimna wojna”.

P

olska produkcja wsparta finansowo przez BFI Film Fund i brytyjską loterię została nominowana w kategoriach: najlepszy reżyser, najlepszy film nieanglojęzyczny, najlepszy scenariusz oryginalny i najlepsze zdjęcia.

Gala rozdania nagród BAFTA odbędzie się 10 lutego w Londynie. „Zimna wojna” to najbardziej osobisty film Pawlikowskiego. Jest to historia miłosna oparta na burzliwym związku rodziców reżysera. Główni bohaterowie, grani przez Joannę Kulig i Tomasza Kota, mają nawet takie same imiona. Akcja rozpoczyna się

WYDAWCA POLISH MEDIA LONDON ISSN 1743-8489 DYREKTOR ZARZADZAJACY ARTUR KIERUZAL a.kieruzal@polishmedialondon.co.uk

W

ostatnich dwóch latach Wielka Brytania stała się krajem dysfunkcjonalnym. I gdyby nie Ameryka Donalda Trumpa Królestwo byłoby pośmiewiskiem. Globalnym obiektem kpin i żartów satyryków. Na szczęście dla Londynu w Białym Domu urzęduje absurdalna, komiczna, wręcz karykaturalna postać, która przyciąga uwagę świata.

I daje jakiś komfort po tej stronie Atlantyku. Owszem Wielka Brytania pogrążona jest w chaosie, brexit jest szaleństwem, establishment nie kontroluje sytuacji, ale przynajmniej 10 Downing Street nie zamknęło rządowych instytucji, a Theresa May w orędziu do narodu nie mówi o „kryzysie duszy” tylko dlatego, że jej polityczni oponenci nie chcą jej dać 5 mld dolarów na mur chroniący przed migrantami. Jakkolwiek źle by tu nie było Brytyjczycy mogą powiedzieć, że „ale przynajmniej nie jesteśmy Ameryką Trumpa”. A jednak gdyby się przyjrzeć nieco bliżej USA i UK więcej łączy, niż dzieli. Stany Zjednoczone są jedynie bardziej groteskowe niż Wielka Brytania.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk

najlepszej aktorki i za najlepszy scenariusz. Film jest na krótkiej liście produkcji mogących uzyskać nominację do Oskarów.

SZYBKI KONTAKT

Fot. Getty Images / Pascal Le Segretain

tuż po zakończeniu II wojny światowej i rozwija przez kolejne dekady pokazując w tle wydarzenia polityczne.

Czarno-biały film został zrealizowany w klasycznej i bardzo ascetycznej jak na dzisiejsze trendy stylistyce.

Paweł Pawlikowski dosłał już za „Zimną wojnę” nagrodę dla najlepszego reżysera na festiwalu w Cannes. Produkcja zdobyła też cztery Europejskie Nagrody Filmowe: dla najlepszego filmu, za reżyserię, dla

Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem?

Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk

PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk, wew. 229 MAGDALENA RUF m.ruf@cooltura.co.uk, wew. 250 KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 W cooltura.co.uk Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk @cooltura24uk

lub zadzwoń:

@cooltura24uk

020 8846 3615

cooltura

| Cooltura+ | Nยบ 774

3

4

27. FINAŁ WOŚP

Cooltura+ | Nº 774 |

Do końca świata i o jeden dzień dłużej Marietta Przybyłek

27. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy jak co roku zjednoczył wszystkich Polaków, zarówno tych na Wyspach, jak i w kraju, w radości i w smutku.

Niestety w tle tegorocznej Orkiestry, rozegrał się dramat. Z ręki szaleńca zginął od ugodzenia nożem Prezydent Miasta Gdańsk – Paweł Adamowicz.

T

ragicznych wydarzeń nie należy bezpośrednio łączyć z Wielką Orkiestrą Świątecznej Pomocy, która od lat dowodzi nam, że potrafimy być lepszymi ludźmi.

Jak co roku, ogromna ilość ludzi o wielkich sercach, postanowiła połączyć swoje siły, aby zawalczyć o lepsze jutro dla nas wszystkich, ale przede wszystkim dla najmłodszych. Dla których na przestrzeni ostatnich 27 lat Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy z Jurkiem Owsiakiem na czele, zakupiła ogromną ilość specjalistycznego sprzętu medycznego, który aktualnie ratuje życie wielu Polaków. Skala dobra, jaką na swoim koncie ma WOŚP jest absolutnie nieoszacowana.

Niestety w wyniku zaistniałej sytuacji Jurek Owsiak zapowiedział rezygnację z funkcji Prezesa Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W oficjalnym wystąpieniu podczas konferencji powiedział „Ta nienawiść w moją stronę, w stronę fundacji, grzeje od 25 lat. Od 25 lat staczam boje z ludźmi, którzy mi grożą. Niestety, polski wymiar sprawiedliwości i policja nie dają sobie z tym rady.”

Dodał że, dalej będzie pracował w firmie, ale nie będzie podejmował już żadnych decyzji.

Tegoroczną Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy na Wyspach, zorganizowało 28 sztabów. Orkiestra grała w największych miastach Wielkiej Brytanii m.in. w Londynie, Bedford, Menchesterze, Edynburgu, Liverpoolu, Luton, Milton Keynes, Newport, Cardiff, Southampton, Telford i wielu innych. Podczas koncertów finałowych zagrali znakomici artyści znani dobrze polskiej publiczności i od wielu lat związani z WOŚP. Światełko do nieba w Londyńskim klubie Scala wystartowało już w sobotę 12-tego stycznia. Publiczność rozgrzały takie zespoły jak: The Charts, Metasoma, Gabinet Luster, Dana Immanuel &The Stolen Band. Tego wieczoru wystąpił znany wszystkim buntownikom Tomasz Lipiński, kojarzony z takich zespołów jak Tilt czy Brygada Kryzys.

Następnie na scenie pojawił się klimatyczny zespół Raz, Dwa, Trzy. Nie zabrakło genialnego Voo Voo, któremu WOŚP zawdzięcza swój hymn o tytule „Karnawał”. W trakcie wieczoru licytowanych było wiele nietuzinkowych aukcji m.in. akrobatyczne loty szybowcem, Fiaty 126p czy różowa gitara z podpisami wszystkich występujących artystów. Na publiczność spadł deszcz czerwonych baloników

w kształcie serc. Nie zabrakło oczywiście wielkiego orkiestrowego tortu. Wieczór poprowadziła elektryzująca energią Nika Boon i nie skąpiący poczuciem humoru Krzysztof Skiba z zespołu Big Cyc. Następny dzień dedykowany był w pełni dzieciom. Rodzice ze swoimi pociechami mogli udać się do Greenford Hall na event o nazwie „Afryka dzika, czyli Simba w Londynie”. Dla najmłodszych przygotowana była moc atrakcji, od malowania twarzy, robienia własnoręcznie masek czy biżuterii, po występy na scenie. Dzieciaki mogły wziąć udział w warsztatach poświęconych nauce pierwszej pomocy przedmedycznej.

Do Anglii specjalnie z okazji 27. edycji WOŚP przyjechała Małgorzata Ostrowska, Grzegorz Turnał, Poparzeni Kawą Trzy oraz Closterkeller. Jedną z zapierających dech w piersi atrakcji była oczywiście Parady motocykli. Do Warszawy wraz z Niką Boon na aukcję pojechała przekazana przez Nilea Rodgersa gitara, którą będzie można licytować do 30 stycznia.

A jak 27. Orkiestrę Świątecznej Pomocy wspominać będą Polacy na emigracji i artyści, którzy ich odwiedzili?

Mateusz Pospieszalski Jakie to uczucie grać jako Voo Voo hymn Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy?

To jest ogromne szczęście i duma, że można grać go tyle lat, bo jak się to wszystko zaczynało, nikt nie wierzył w to, że to będzie miało taką siłę i moc. Jeśli Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy trwa 27 lat i gramy to rok w rok, to to jest niesamowite.

Jak jest historia tej piosenki?

Piosenka nosi tytuł „Karnawał”. Jurek Owsiak poprosił Wojtka Waglewskiego, żebyśmy zrobili coś razem. Po prostu w tamtym czasie byliśmy najbliżej. Wyszło z tego coś wyjątkowego.

Czy pamięta pan swój pierwszy koncert na WOŚP?

Oczywiście! Wszystko wtedy było bardzo spontaniczne, na scenę wchodziły nasze dzieci i żony. Nikomu nie przeszło przez myśl, że to nabierze takiego rozmachu. To jest niesamowite, że to istnieje. Jeśli kasa jest zbierana co roku i to w takiej ilości, na słuszne, piękne cele, to to jest mega pozytywne. Jest to znak do tego, że w ludziach jest dobro, chcą być dobrzy. To jest podstawa tego wszystkiego.

TYM ŻYJĄ WYSPY

| Cooltura+ | Nº 774

Tomasz Lipiński Rozmawiała Marietta Przybyłek Czy pamiętasz początki Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy?

Pamiętam znakomicie. W połowie 80. lat Rozgłośnia Harcerska miała swoje pasmo w radiowej Czwórce, było tam grono ludzi, do którego m.in. należał Wojtek Waglewski. Któregoś dnia Wojtek mówi „poznałem takiego, super faceta, wariata, opowiada niesamowite rzeczy i pozytywnie nakręca, przyprowadzę go…” no i to był właśnie Jurek Owsiak. Później Jurek w Warszawie organizował imprezę „Letnia zadyma w środku zimy”, która wyewoluowała w pierwszą Orkiestrę.

Dlaczego wspierasz Orkiestrę Świątecznej Pomocy?

To jest akcja, która na przestrzeni 27 lat pokazała i wszyscy w to uwierzyliśmy, że możemy być dobrymi ludźmi. Próbują nam to wybić z głowy na różne sposoby, wmawiając, że musimy odnosić sukcesy, być lepsi od innych. Nasz sukces mierzy się wartością posiadanych przedmiotów. Podczas WOŚP to wszystko zostaje odwrócone. Nie liczy się to ile jesteśmy w stanie zrobić dla siebie, ale dla innych. To nam wszystkim pokazuje, że jesteśmy lepsi niż często sami o sobie myślimy. Zwłaszcza dzisiaj, w tych trudnych czasach, kiedy w Polsce i w wielu innych miejscach na świecie, różni populiści, próbują zbijać kapitał polityczny na tym, że nas nawzajem na siebie napuszczają, że nas dzielą i próbują wmówić, że jesteśmy swoimi wrogami… to właśnie Jurek Owsiak i cała Orkiestra, my wszyscy, pokazujemy, sobie samym i całemu światu, że nie musi tak być! Możemy być razem, to co nas łączy jest ważniejsze, piękniejsze i lepsze, niż to co nas dzieli. Z tego wspólnego działania nie wynika jakieś abstrakcyjne dobro, tylko konkretne rzeczy, które przyczyniają się do ratowania konkretnych ludzi. To jest jak lusterko, które pokazuje nam, że jesteśmy naprawdę fajni, że możemy coś takiego zrobić. Uważam, że dzisiaj Orkiestra jest bardziej potrzebna niż kiedykolwiek, żebyśmy pamiętali o tym.

Podczas 27. Finału WOŚP w Londynie wyśpiewałeś na scenie słowa kultowej już piosenki „mówisz o pokoju, czy ty nie widzisz, że są tacy, którzy chcą, żebyśmy pozabijali się”. Czy uważasz, że ten tekst, patrząc na czasy, w których żyjemy jest nad wyraz aktualny?

Obawiam się, że on jest zawsze aktualny. W obecnej chwili, tak jak to się od czasu do czasu dzieje, świat pogrąża się w chaosie, a przyszłość staje się bardzo nieprzewidywalna, jednocześnie groźna. Powinniśmy pamiętać o tym, że nikt nie chce iść na wojnę. Nikt nie chce zabijać innych ludzi, ze strachu że sam zostanie zabity. To jest jedna gigantyczna

manipulacja, która trwa jak świat światem, że ludzie zaczynają wierzyć, że jak zniszczą tych drugich, to im będzie lepiej. Jak popatrzymy na historię, to się nigdy nie sprawdza. Zawsze te okresy, w których ludzie potrafią żyć w zgodzie i harmonii, pomimo dzielących ich różnic, są okresami w dziejach ludzkości kiedy prosperujemy najlepiej.

Niestety nadchodzą czasy, w których ludzie z łatwością, dają się podpuszczać na innych i wydaje im się, że to jest wspaniałe, wielkie, chwalebne, a nie jest! Jesteśmy jedną wielką rodziną i im dłużej żyję, tym coraz bardziej jestem przekonany, że to jest jedyna słuszna droga.

Wywodzisz się z kultury punkowej lat 70. i 80. Czy łatwiej było buntować się w czasie PRL-u niż kapitalizmu?

Myślę, że tak. To była kwestia czytelności sytuacji. Była ona niemalże czarno-biała, z niewielkimi półcieniami.

Przed rewolucją informatyczną głównym problemem człowieka było dotarcie do informacji i ich zaabsorbowanie.

Dzisiaj mamy sytuację odwrotną.

Problemem i zadaniem jest umiejętność wyselekcjonowania wartościowej treści z zalewu informacji błędnych, fałszywych, nieistotnych czy bzdurnych.

To wymaga od nas zupełnie innych predyspozycji i innego podejścia do tego czym nas świat karmi.

Czy jest w tobie głęboka wiara w to, że „jeszcze będzie normalnie…” cytując jedną z twoich piosenek?

No ja w to głęboko wierzę. Nie wiem tylko czy tego dożyję. (śmiech) Nie wierzę w rewolucje masowe, one zawsze źle się kończą. Ludzie wiedzeni stadnym instynktem, biegną na barykady, ale nie było jeszcze takiej rewolucji, która nie skończyłaby się terrorem czy rozlewem krwi. Wierzę w indywidualną ewolucję jednostki. Musimy się zmienić jako ludzie.

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH:  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego

Obywatelstwa  Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych i wypadków przy pracy  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych  Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno  PPI – odzyskiwanie bezprawnie pobranego ubezpieczenia

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY? ZADZWOŃ DO NAS OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

5

6

27. FINAŁ WOŚP

Cooltura+ | Nº 774 |

To w ludziach, którzy tworzą WOŚP, jest moc Michał Halik z synkiem Loganem Najmłodszy uczestnik WOŚP ma 6 tygodni. Jego wujek od lat działa w sztabie orkiestry, bardzo to popieramy, dlatego postanowiliśmy z żoną i maluszkiem przyjść, aby wziąć udział w tym wyjątkowym wydarzeniu. WOŚP zbliża naszą rodzinę. Jednoczy nas wszystkich.

Państwo Bluszcz z dziećmi Jakubem, Lilią i Leną Przemysław Jarzynka, 20 lat Co roku jest tutaj świetna atmosfera, można poznać fantastycznych ludzi. Istnieją osoby potrzebujące pomocy, a my możemy ją dać.

Dlaczego mielibyśmy tego nie zrobić? Uważam, że młodzi ludzie powinni angażować się i wspierać WOŚP. Na pewno za rok przyjdę tu ponownie!

Katarzyna Bluszcz

Jakub Bluszcz

Co roku bierzemy udział w WOŚP, która niesie ogromną pomoc dzieciakom. Moja córka jest cukrzykiem typu pierwszego. Lena ma pompę insulinową, która bardzo jej pomaga w normalnym funkcjonowaniu. Wspieramy Orkiestré z całego serca!

Wiem, że poprzez Orkiestrę Świątecznej Pomocy można pomóc wielu ludziom. Moja siostra może być dzięki temu szczęśliwa.

Chciałbym, żeby wszystkie dzieci miały taką szansę.

TYM ŻYJE LONDYN

| Cooltura+ | Nº 774

Od lewej: Ewa Strak, Natalia Skowerska, Gosia Sędzielewska, Anna Budzińska Od jak dawna działacie dla WOŚP i co przekonuje was, aby brać w niej udział od strony organizacyjnej?

Gosia Sędzielewska: Działamy dla WOŚP od samego początku. W tym roku postanowiłyśmy zorganizować coś dla dzieci, stąd impreza „Afryka dzika, czyli Simba w Londynie!" Bawimy się tutaj świetnie, więc robimy to kolejny rok z rzędu.

Anna Budzińska: Miarą naszego zadowolenia jest przede wszystkim radość dzieci. „Pomaganie jest dziecinnie proste” – tegoroczne hasło oddaje absolutnie sedno sprawy i jest najlepsze w całej historii WOŚP.

Natalia Skowerska: Niesamowite jest to, że jako Polacy jednoczymy się w podczas jednego dnia. To jest absolutnie piękne. Wszyscy razem robimy coś niewyobrażalnego w imię dobrej sprawy.

W innych państwach czegoś takiego nie ma.

Potrafimy zrobić coś cudownego razem.

Czy macie jakieś wspomnienia jeszcze za małolata związane z WOŚP?

Dlaczego pomaganie jest takie ważne?

Gosia Sędzielewska: Pamiętam jak w latach 90. organizowaliśmy WOŚP w mieście Busko-Zdrój, z którego pochodzę.

Telefony komórkowe nie były wtedy tak popularne jak teraz. Pamiętam jak dziś, jechaliśmy maluchem z miasta do miasta na kolejne koncerty. Rewelacja, zabawa była przednia!

Czemu angażujecie się właśnie w WOŚP?

Natalia Skowerska: W Polsce o tej porze roku jest bardzo zimno i pada śnieg, pamiętam wiéc jak szłam z puszką i miałam absolutnie skostniałe i zmarznięte ręce. Ledwo się czasem dochodziło do hufca… Jednak ta chwila dumy, kiedy na koniec dnia oddawało się pełną puszkę, była bezcenna.

Anna Budzińska: Po drugiej stronie tego co robimy jest jakiś dramat ludzki, jakiegoś maluszka. Jeżeli możemy pomóc to musimy to zrobić. To jest wręcz nasz obowiązek. Chcemy też nauczyć tego najmłodszych.

7

8

TYM ŻYJĄ WYSPY

Cooltura+ | Nº 774 |

Protestujący przed parlamentem Port w Belgii nie przyjmie promów prześladują posłów z Wielkiej Brytanii?

Ostende

© Gina Power / Shutterstock.com

P

onad 50 posłów z różnych partii podpisało się pod listem do szefowej londyńskiej policji, w którym wyrazili zaniepokojenie pogarszającym się bezpieczeństwem wokół Parlamentu. To reakcja na zwyzywanie przez grupę zwolenników brexitu posłanki Partii Konserwatywnej Anny Soubry, która

jest przeciwna opuszczeniu unii.

Napastnicy szli za nią chodnikiem krzycząc, że jest „nazistką”, „szumowiną” i „kłamcą”. Zachowanie sprawców nagrała i wyemitowała telewizja BBC. Incydent potępiła kancelaria premierki podkreślając, że politycy powinni wykonywać swoje obowiązki bez jakiejkolwiek formy prześladowania. Sco-

tland Yard prowadzi dochodzenie w tej sprawie.

Przed Parlamentem codziennie ustawiają się z transparentami zwolennicy i przeciwnicy brexitu. Na ich ataki narażeni są szczególnie posłowie udający się na wywiady do stanowisk telewizyjnych ustawionych na skwerze przed Parlamentem.

Najlepsi Rząd wycofał się i najgorsi z ograniczenia zasiłku w powietrzu Child Benefit

R

yanair został uznany najmniej lubianą linią lotniczą krótkiego zasięgu w rankingu portalu konsumentów Which?.

Irlandzki przewoźnik zajął ostatnie miejsce w zestawieniu 19 linii.

Pasażerowie narzekali na brak rekompensat po odwołanych lotach z powody strajku pilotów, częstą zmianę zasad przewozu bagażu, niewygodne fotele i nieprzyjemny proces wejścia na pokład.

Ryanair stwierdził, że badania są nieobiektywne. Przeprowadzono je na grupie 8 tys. osób, a tymczasem z jego usług korzysta ponad 130 mln pasażerów rocznie i ich liczba wciąż rośnie.

Pierwsze miejsce w rankingu zajęła mniej znana linia z Guernsey - Aurigny Air Service, a kolejne Swiss Airlines, Jet2, Norwegian i KLM.

© N Crittenden / Shutterstock.com

O

koło 15 tys. rodzin może odetchnąć z ulgą. Minister pracy i emerytur częściowo zrezygnowała z planu przyznawania zasiłku Child Benefit tylko na dwójkę dzieci. Zmiana obejmie jedynie nowych wnioskujących. Nie obejmie osób, które już pobierają

zapomogę. To około 15 tys. rodzin wielodzietnych.

Child Benefit na pierwsze dziecko wynosi obecnie 20,70 funtów tygodniowo, a na każde kolejne dziecko 13,70 funtów tygodniowo. Zasiłek jest zmniejszany, jeśli jeden z rodziców zarabia powyżej 50 tys. funtów rocznie.

P

ort w belgijskim Ostende nie będzie gotowy na uruchomienie w kwietniu połączeń promowych z Wielką Brytanią – powiedział w wywiadzie dla BBC mer miasta. Bart Tommelein powiedział, że jest to fizycznie niemożliwe. Mer ma przyjechać do Wieliej Brytanii, by wyjaśnić zapowiedzi brytyjskiego rządu. Wielka Brytania podpisała warty prawie 14 mln funtów kontrakt na urucho-

mienie po brexicie połączeń promowych z Ramsgate do Ostende.

Kontrowersyjną umowę zawarto z firmą Seaborn Freight, która nie ma doświadczenia w prowadzeniu takiej działalności. Mało tego – nie ma nawet statków. Minister transportu bronił swojej decyzji. Podczas debaty w parlamencie powiedział, że nie zostanie wydany ani funt dopóki połączenia nie ruszą zgodnie z planem.

Masz grypę? Upadają tańsi Włącz Skypa dostawcy

J

uż w przyszłej dekadzie jedna trzecia konsultacji z lekarzami ma się odbywać przez Skypa lub telefon – zakłada strategia dla brytyjskiej służby zdrowia. Nowoczesna technologia ma pomóc w ograniczeniu liczby wizyt w szpitalach o 30 mln rocznie.

Budżet NHS zostanie zwiększony o 20 mld funtów w ciągu najbliższych 5 lat – zapowiedziała Theresa May w wystąpieniu prezentującym nową strategię dla służby zdrowia. Cytowani przez brytyjskie media krytycy planu, wśród których są głównie związki zawodowe, zauważają, że może je pokrzyżować problem z rekrutacją personelu. Jak podaje BBC około 5 proc. pracowników NHS stanowią osoby z Europy. W szpitalach i przychodniach są wakaty na ponad 40 tys. stanowisk dla lekarzy i lekarek oraz na ponad 11 tys. dla pielęgniarzy i pielęgniarek.

energii

O

fgem – regulator rynku energii zapowiedział zaostrzenie zasad wejścia na rynek nowych firm, by zapobiec kolejnym upadkom i frustracji klientów.

W ubiegłym roku zbankrutowało 9 niedoświadczonych operatorów.

W tym miesiącu upadłość ogłosiła firma Economy Energy. Klienci są w takich sytuacjach automatycznie przenoszeni do innego dostawcy wyznaczonego przez Ofgem. Konkurencję z dla 6 największych koncernów robi obecnie około 60 małych, tańszych dystrybutorów.

To kilkanaście razy więcej niż jeszcze 5 lat temu. Większa konkurencja ma doprowadzić do spadku cen.

Ofgem zachęca do porównywania ofert i zmian dostawcy na tańszego. Jest to bezpłatne i wymaga zaledwie kilku kliknięć na stronie uswitch.com

TYM ŻYJĄ WYSPY

| Cooltura+ | Nº 774

Meghan Markle patronką National Theatre

M

eghan Markle została honorową patronką teatru narodowego w Londynie. Księżna Sussex jest z zawodu aktorką.

Przed poślubieniem księcia Harrego zagrała m.in. w filmie „Horibble boses” i w amerykańskim serialu

„Suits”. Meghan będzie także wspierać działalność charytatywną organizacji Smart Works, która pomaga kobietom z mniejszymi szansami w powrocie do pracy oraz organizacji działających na rzecz edukacji i ochrony zwierząt.

Brytyjczycy Włochaty żyją „na styczeń krechę”

Z

adłużenie brytyjskich gospodarstw domowych osiągnęło rekordowy poziom. Przeciętna rodzina miała w ubiegłym roku 15, 385 funtów niespłaconych pożyczek. To o blisko 900 funtów więcej niż rok wcześniej. Niemal połowę tej kwoty stanowią kredyty studenckie.

Pozostała część to debety na kontach, niespłacone karty kredytowe, pożyczki krótkoterminowe i systemy ratalne. Dane zebrane przez związek zawodowy TUC byłyby jeszcze wyższe, gdyby uwzględniono w nich kredyty mieszkaniowe.

T

rwa kampania społeczna Januhairy, czyli w wolnym tłumaczeniu na polski „włochaty styczeń”. Jej uczestniczki na całym świecie zachęcają kobiety, by przestały się golić. Akcję zainicjowała 21-letnia Laura Jackson – studentka z uniwersytetu w Exeter. Jak tłumaczy w portalu BBC, gdy przestała golić pachy i nogi na potrzeby przedstawienia teatralnego zrozumiała, że dało jej to poczucie pewności siebie i wyzwolenia. Zdaniem Jackson akcja może nas nauczyć akceptacji innych ludzi bez względu na to jak wyglądają.

Jazda metrem szkodzi zdrowiu

P

odczas godziny spędzonej w londyńskim metrze wdychamy tyle samo zanieczyszczeń, jak stojąc cały dzień przy ruchliwej drodze. To wynik pierwszych od 20 lat badań skażenia powietrza w tunelach i na stacjach . Najbardziej zanieczyszczone powietrze jest na linii Northern. Na jej niektórych

odcinkach normy stężenia pyłów PM 2,5 są przekroczone aż pięciokrotnie. Wynika to z dużej głębokości na jakiej znajdują się tunele oraz z ich długości. Dane London Travel Demand wskazują, że większość mieszkańców Londynu w wieku od 30 do 59 lat spędza w metrze codziennie około godziny.

Nowinki techniczne w więzieniach

W

ięzienie Lowdham Grange jako pierwsze w Anglii udostępniło skazanym fotobudkę. Więźniowie mogą w niej robić zdjęcia z rodziną. Prowadząca zakład karny firma Serco tłumaczy na łamach „The Times”, że rozwiązanie ma pomóc w utrzymaniu

więzi z bliskimi i powrocie skazanych do normalnego życia. Usługa jest płatna. Od marca ubiegłego roku z budki skorzystano 2200 razy. Karę w zakładzie Lowdham Grange odbywa ponad 800 osób.

Innym pomysłem na skuteczniejszą resocjalizację ma być likwi-

9

dacja krat w oknach. Będą one stopniowo demontowane i zastępowane wzmocnionym szkłem zapowiedziało ministerstwo sprawiedliwości.

Okna nowego typu mają też utrudnić przemycanie narkotyków, papierosów i korespondencji z zewnątrz.

Cytowany przez BBC, były skazany, a obecnie pracownik organizacji pozarządowej skrytykował pomysły, nazywając je bezużytecznymi. Jego zdaniem skuteczniejszą metodą resocjalizacji jest prowadzenie edukacji i szkoleń.

10

TYM ŻYJĄ WYSPY

Cooltura+ | Nº 774 |

TYM ŻYJĄ WYSPY

| Cooltura+ | Nº 774

Szkoły na skraju „bankructwa”

J

uż co trzecia szkoła w Anglii typu secondary school nie ma pieniędzy na pokrycie wszystkich kosztów działalności. Z badań think tanku edukacyjnego Education Policy Institute wynika, że liczba szkół będących pod kreską wzrosła

czterokrotnie w ciągu ostatnich czterech lat. Pięć lat temu zadłużonych było tylko 8 proc. placówek. Obecnie jest ich 30 proc. Przeciętny dług szkoły prowadzonej przez samorząd wynosi już 483 tys. funtów.

Mimo trudnej sytuacji należy zaznaczyć, że są też szkoły

Honda wstrzyma produkcję

© Pedro Martinez Valera / Shutterstock.com

J

apoński producent samochodów Honda zapowiedział wstrzymanie na 6 dni po brexicie produkcji w swojej fabryce w Swindon. Jak tłumaczyły w BBC władze koncernu jest to konieczne, by rozwiązać problemy logistyczne jakie powstaną na granicy.

Fabryka w Swindon zatrudnia 3,4 tys. pracowników.

Drugi japoński koncern motoryzacyjny – Toyota, poinformował, że nie ma planu na wypadek brexitu bez porozumienia i nie planuje wstrzymania produkcji. Rzecznik firmy podkreślił, że Wielka Brytania potrzebuje porozumienia.

mające nadwyżkę w budżecie.

W we wszystkich placówkach łącznie jest ona warta 1,8 mld funtów, w tym 250 mln to pieniądze bez przypisanego celu, które można odłożyć „na później”.

Nauczyciele od kilku lat protestują przeciwko rządo-

11

Niecodzienna kradzież

wym oszczędnościom. Zdaniem National Education Union rządowe dotacje nie rosną proporcjonalnie do liczby uczniów. Od 2015 roku ich liczba wzrosła o 326 tys.

Rząd tymczasem utrzymuje, że wydaje na edukację rekordową sumę 87,8 mld funtów.

Flybe zniknie z nieba

B

ędące na skraju bankructwa linie lotnicze Flybe zostały wykupione przez konsorcjum Virgin Atlantic i Stobart Group.

Marka Flybe zniknie z nieba.

Jej samoloty będą nadal latać, ale już pod szyldem Virgin Atlantic. Flybe prze-

wozi rocznie około ośmiu milionów pasażerów. Oferuje loty krajowe i na trasach europejskich. Operuje między innymi z lotnisk w Southampton, Cardiff i Aberdeen. W październiku firma wydała ostrzeżenie o złej sytuacji finansowej.

© Nicolas Economou / Shutterstock.com

Fot. BTP

P

olicja poszukuje mężczyzny, który ukradł niebieskie światła z radiowozu. Do niecodziennego przestępstwa doszło o 4:30 w nocy z 25 na 26 grudnia. Sprawca oderwał światła zamontowane na dachu radiowozu British Transport Police. Auto stało przed stacją kolejową Sun-

derland. Policja ma wyraźne zdjęcie sprawcy ze skradzionym fantem na ramieniu. Poszukiwany mężczyzna ma około 20 lat. Był ubrany w niebieski dres i czerwone tenisówki. Informacje pomocne policji można przekazywać anonimowo na numer Crimestoppers 0800 555 111.

12

PRZED BREXITEM

Barbara Drozdowicz, Chief Executive Officer, East European Resource Centre

D

la naszych rodaków, którzy w dniu brexitu będą w UK nie musi to oznaczać trzęsienia ziemi. Rząd przygotował nowy instrument imigracyjny, który zapewnia tej grupie gwarancje ciągłości pobytu, czyli Europejski Status Osiedlony (European Settled Status – EUSS). Całkowity kształt uprawnień związanych z EUSS pozostaje nadal kwestią otwartą, bo uzależniony jest od głosowania w parlamencie nad formą brexitu, to znaczy czy będzie to „deal” czy „no-deal” brexit. Dla tych z nas obecnie na Wyspach różnice będą stosunkowo niewielkie, ale dla rodaków przybyłych po dacie brexitu sytuacja może być diametralnie inna, o czym pisaliśmy w poprzednim artykule.

Co się stanie z tymi, którzy uzyskali Permanentną Rezydenturę (PR)? Czy traci ważność?

Tak, w istocie tak będzie w każdym scenariuszu brexitu. Nasz dokument PR – czyli właściwie potwierdzenie prawa stałego pobytu dla obywateli UE – będzie musiał być wymieniony na EUSS. Wiążą się z tym trzy wiadomości: dwie dobre i jedna trochę gorsza.

Pierwsza dobra wiadomości to taka, że wymiana PR na EUSS będzie bezpłatna.

W procesie aplikacji będziemy musieli zaznaczyć „tak” na pytanie o posiadanie PR i podać szczegóły, takie jak numer. Nawet jeśli zapodzialiśmy samą winietkę, wystarczy podanie daty (nawet przybliżonej), kiedy dokument został wydany, a Home Office sam sprawdzi swoje kartoteki i potwierdzi. W takim układzie nie będziemy proszeni nawet o opłatę.

Druga dobra wiadomość to taka, że EUSS daje nam trochę lepsze uprawnienia. Chodzi tu o długość pobytu poza granicami UK zanim nasz status wygaśnie, bo należy pamiętać, że nawet „stały” status imigracyjny wygasa, jeśli opuścimy UK w sposób ciągły na dłużej niż dwa lata. Na przykład, jeśli uzyskaliśmy PR w 2010 roku, a potem pojechaliśmy pracować na kontrakt do Kanady na 30 miesięcy, nasz „licznik” imigracyjny ulega wyzerowaniu i zaczynamy jakbyśmy nigdy nie mieszkali w UK. Otóż EUSS daje nam gwarancję ciągłości prawa pobytu na pięć lat – po brexicie, zwłaszcza „no-deal”, to oznacza wielką różnicę. Myślę tu na przykład o rodakach, którzy wracają czasowo do kraju opiekować się

Cooltura+ | Nº 774 |

Czy status imigracyjny Polaków po brexicie się zmieni?

29 marca z całym prawdopodobieństwem Wielka Brytania opuści szeregi krajów członkowskich UE. Czy chcemy czy nie, nasz status się całkowicie zmieni. Wynika to z faktu, że zmianie ulegnie podstawa prawna, która daje nam nieograniczone prawo do przybywania, osiedlania się, pracy i edukacji. Innymi słowy, tracimy swobodę poruszania się między UK a resztą Unii. rodzicami lub podejmują atrakcyjne oferty pracy w innych zakątkach globu.

Trochę gorsza wiadomość jest taka natomiast, że EUSS nie cofa się do początków naszego pobytu w UK, tak jak to ma miejsce z PR. To ma znaczenie wyłącznie dla osób, które chcą ubiegać się o obywatelstwo brytyjskie w okresie krótszym niż rok po uzyskaniu decyzji. Jak to działa? W UK możemy ubiegać się o obywatelstwo w rok po uzyskaniu prawa stałego pobytu. Bez względu na rodzaj podstawy prawnej taki stały pobyt można uzyskać po pięciu latach pobytu w zgodzie z regulacjami dotyczącymi konkretnej ścieżki imigracyjnej.

W przypadku PR mamy możliwość udokumentowania naszego pobytu jako pracownicy, samozatrudnieni, studenci, osoby na własnym utrzymaniu lub członkowie rodzin tychże od momentu przybycia. Na przykład, jeśli przyjechałam do UK w 2008 roku i wystąpiłam o PR w 2018, Home Office rozpozna, że nabyłam prawo stałego pobytu w 2013 – mogę zatem natychmiast ubiegać się o obywatelstwo.

W przypadku EUSS rok mojego przyjazdu nie ma znaczenia o ile jest to pięć lat lub więcej, bo proces aplikacyjny sprawdza tylko pierwsze pięć lat licząc do tyłu. Czyli jeśli przyjechałam w 2008 roku i wystąpię o EUSS w 2019 roku, Home Office rozpozna moje prawo stałego pobytu od 2014 roku.

A to oznacza, że muszę czekać rok ze złożeniem wniosku o obywatelstwo. Ten aspekt nowego status ma znaczenie tylko dla tych z nas, którzy chcą ubiegać się o obywatelstwo natychmiast, bo pierwsze wnioski oparte na EUSS będą mogły być składane dopiero od kwietnia 2020 (lub lutego 2020 dla tych, którzy będą aplikować już od końca stycznia tego roku, kiedy otwiera się publiczny test beta).

To jak to będzie z permanentną rezydenturą po brexicie?

Co z wnioskami, które trafią do Home Office tuż przed 29 marca?

To zależy od sposobu, w jaki UK wyjdzie z EU. Jeśli będziemy mieć „deal”, to PR będzie obowiązywać jak dalej aż do końca okresu przejściowego, czyli do końca 2020. Będziemy też mogli aplikować o ten dokument w okresie przejściowym. Są takie grupy naszych roda-

ków, dla których to byłoby korzystne rozwiązanie, przy założeniu, że chcą ubiegać się o obywatelstwo.

Będą to ci z nas, którzy nabywają przyspieszone prawo do PR. Jeśli przed upłynięciem tych pięciu lat: osiągniemy wiek emerytalny lub jesteśmy delegowani do pracy w innym kraju UE lub Szwajcarii (po trzech latach) lub ulegniemy wypadkowi czy chorobie, które uczynią nas trwale niezdolnymi do pracy (po dwóch latach). Te szczególne wypadki wymagają na ogół konsultacji z doradcą lub prawnikiem z uwagi na różne regulacje szczegółowe, ale biorąc pod uwagę trudności, z jakimi borykają się nasi rodacy w drodze do uzyskania świadczeń socjalnych szczególnie istotnych dla osób niezdolnych do pracy, warto jednak pomyśleć o tej przyspieszonej ścieżce.

A co z innymi dokumentami Home Office? Czy one też tracą ważność?

Niekoniecznie, ale zalecam szczególną ostrożność i zasięgnięcie porady imigracyjnej – przypominam, wyłącznie u doradców zarejestrowanych w OISC lub prawników ze specjalnością imigracyjną (immigration solicitors). Skąd ten apel o ostrożność? Otóż w obiegu jest kilka dokumentów, które nazywane są powszechnie „papiery z Home Office” – często rozmawiamy z Polakami, którzy twierdzą, że nie muszą się martwić, bo „mają Home Office”.

Nasi rodacy zaliczają do nich na ogół takie rzeczy jak prawo stałego pobytu (Indefinite Leave to Remain – ILR), tak zwaną rezydenturę tymczasową uzyskiwaną po roku (Registration Certificate) oraz potwierdzenie zgłoszenia w rejestrze pracowników, co było obowiązkowe dla polskich pracowników między 2004 a 2011 (Worker Registration Scheme – WRS).

Z tego gąszczu „papierów” tylko prawo stałego pobytu (ILR) ma dla nas jakąkolwiek wartość – resztą możemy co najwyżej posłużyć się do wnioskowania o EUSS. ILR to nic innego jak permanentna rezydentura (a potem EUSS) tyle, że przyznawana na ogólnych zasadach imigracyjnych. Najbardziej prawdopodobne, że posiadają ją ci z nas, którzy przybyli do UK przed wejściem Polski do UE, a właściwie przed 1999 rokiem. Mówimy tu więc o pokaźnej grupie Polaków przybyłych na Wyspy między drugą wojną światową a późnymi latami 90. zeszłego wieku.

Apeluję do tej grupy oraz ich rodzin w przypadku państwa w bardzo podeszłym wieku (wiek nie zwalnia z odpowiedzialności za zapewnienie sobie właściwego status imigracyjnego, co jest kolejnym nieprawdziwym przekonaniem na które napotykamy się wśród Polonii) o uporządkowanie dokumentów i podjęcie decyzji czy chcemy zamienić nasz ILR na EUSS. Zamiana również będzie bezpłatna, jak w przypadku PR. Korzyści są podobne jak w przypadku PR, a nawet większe. Dodatkowa korzyść polega na ułatwieniu w sprowadzaniu członków najbliższej rodziny po okresie przejściowym. Otóż posiadacze ILR najprawdopodobniej będą musieli ubiegać się o wizy wjazdowe na zasadach ogólnych, co jest nie tylko uciążliwe, ale i kosztowne. Dochód osoby sponsorującej też ma znaczenie – te wszystkie uciążliwości i utrudnienia zanikną dla posiadaczy EUSS w przypadku brexitu lub będą wprowadzane dużo później (w 2022 r.) w scenariuszu „no-deal”.

Ale Polacy z brytyjskim obywatelstwem chyba nie muszą nic już robić?

Rzecz jasna, ci z nas, którzy nabyli obywatelstwo brytyjskie nie muszą się już o nic ubiegać, bo nasz stosunek prawny z Wielką Brytanią został uregulowany obywatelstwem, a oto w tym wszystkim chodzi w prawie imigracyjnym: o stosunek prawny i uprawnienia obcokrajowców.

Ale uwaga! Naturalizowani polscy Brytyjczycy mogą się ubiegać o EUSS. Brzmi jak nonsens, ale w rzeczywistości nim nie jest. Dlaczego? Otóż Polak nie przestaje być obywatelem UE dlatego, że UK rezygnuje z członkostwa. Logiczne więc, że nasz znaturalizowany rodak zachowuje uprawnienia unijne.

To ma spore znaczenie w kwestiach sprowadzania członków najbliższej rodziny, ponieważ zasady łączenia rodzin (czyli właśnie nabywania prawa wjazdu i pobytu dla członków rodziny) obowiązujące Brytyjczyków są podobnie uciążliwe i kosztowne, jak w przypadku posiadaczy ILR, co opisałam we wcześniejszych akapitach. Dlatego też warto się zastanowić, czy stosunkowo prosta aplikacja i przystępna cena, bo tylko £65, w zamian za korzystne uprawnienia nie warte są zachodu.

przed brexitem

| Cooltura+ | Nº 774

13

Deportacja, realne zagrożenie dla Polaków Aleksandra Kowalik Solicitor Polski adwokat (ORA Bydgoszcz)

Liczba deportowanych Polaków z Wielkiej Brytanii stale rośnie. Według brytyjskiego rządu w 2011 roku deportowanych było 302 rodaków. W 2015 liczba ta wzrosła do 951 osób. Statystyki z roku 2017 wykazują prawie 1 250 deportacji. Czy przyczyn tej sytuacji możemy upatrywać w brexicie?

Komu grozi deportacja? Dowiedz się więcej w rozmowie z polską adwokatką Aleksandrą Kowalik.

Marietta Przybyłek

C

zym jest deportacja obywateli Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego?

Deportacja coraz częściej spędza sen z powiek polskiej społeczności, i nie tylko. Często jest mylona z ekstradycją, czyli ściganiem przez Europejski Nakaz Aresztowania.

Decyzja nakazująca deportację jest wydawana przez Home Office na podstawie ustawy Immigration (European Economic Area) Regulations 2016.

Kogo może spotkać deportacja do rodzimego kraju?

Olbrzymia część decyzji deportacyjnych (deportation order) jest wydawana wobec osób, które zostały skazane za popełnienie przestępstwa w Wielkiej Brytanii lub innym kraju członkowskim UE, w tym w Polsce.

To samo może spotkać osoby należące do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z uwagi na fakt zweryfikowania ich, jako osób niebezpiecznych dla społeczeństwa, na podstawie brzmienia sekcji 23 (6) (b) oraz sekcji 27 Immigration Regulations 2016.

Co mamy rozumieć przez „osoby niebezpieczne dla społeczeństwa? ”

Ani sekcja 23 (6) (b), ani sekcja 27 Immigration Regulations 2016 nie definiują osoby niebezpiecznej dla społeczeństwa, wskazując jednocześnie, iż decyzja o deportacji (removal) może zostać podjęta na podstawach politycznych lub bezpieczeństwa czy ochrony zdrowia publicznego.

Większość decyzji deportacyjnych wobec obywateli Unii lub EEA opiera się na konieczności ochrony bezpieczeństwa publicznego przed osobami, które zostały zweryfikowane przez Home Office jako niebezpieczne dla społeczeństwa z uwagi na popełnione przestępstwa.

Jakie są podstawy deportacji i kto o tym decyduje?

Weryfikacja osób potencjalnie zagrożonych wydaniem decyzji deportacyjnej następuje na podstawie informacji w tzw. SIS, systemie informacji sądowej, który zawiera dane o karalności osób, na podstawie przyjęcia do zakładów karnych, przy których są oddziały Home Office.

Detention center

Co to jest Home Office?

Home Office to departament rządu Wielkiej Brytanii odpowiedzialny za politykę imigracyjną, bezpieczeństwo i porządek publiczny stanowiący odpowiednik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w innych krajach. Home Office wspierane jest przez 31 agencji rządowych oraz inne organy publiczne.

W jakich okolicznościach może dojść do weryfikacji osoby karanej, czyli osoby potencjalnie zagrożonej wydaniem decyzji deportacyjnej?

Taka weryfikacja może nastąpić nawet podczas zwykłej kontroli drogowej, gdy sprawdzane są dane osobowe. Nierzadko również problemy zaczynają się na lotnisku, podczas powrotu do kraju (UK) w wyniku kontroli danych paszportowych. Jako że karalność dostępna jest w systemie, oficer Border Force zawiadamia oficera Home Office (oddziały znajdują się na lotniskach) i wówczas oficer HO podejmuje decyzję, czy wpuścić taką osobą czy też wręczyć list z odmową zezwolenia na przekroczenie granicy. Przedmiotowy list zawiera zazwyczaj krótkie i dość lakoniczne uzasadnienie decyzji wraz z pouczeniem o możliwości odwołania się do Trybunału Imigracyjnego.

Co osoba, która dostanie list od Home Office, powinna zrobić w pierwszej kolejności?

Najważniejsze w pierwszym etapie jest wskazanie okoliczności faktycznoprawnych, tj. okoliczności dotyczących życia adresata listu od HO oraz jego rodziny, dla których Home Office miałby zaprzestać dalszych działań, prowadzących do wydania decyzji deportacyjnej oraz odpowiednich przepisów prawnych wraz z wiodącymi orzeczeniami. Należy jednak zaznaczyć, że choć przygotowanie tego pierwszego etapu jest niezmiernie istotne, w niewielkim stopniu wpływa na kierunek przyjętej polityki i wydania samej decyzji.

Czy fakt odbycia kary pozbawienia wolności przez osoby skazane załatwia sprawę i mogą one spać spokojnie?

Nie. Sam fakt odbycia kary pozbawienia wolności przez osoby skazane, czyli odzyskania czystego konta w rozumieniu sprawy karnej, nie jest żadną przeszkoda dla Home Office do podjęcia procedur deportacyjnych.

A co z osobami, wobec których nie orzeczono bezwzględnej kary pozbawienia wolności, zaś tzw. community order, czyli prace społeczne i/lub zapłacenie grzywny?

Przykładowo prowadziły rower pod wpływem alkoholu i to stało się powodem do wydania wyroku z tytułu którego są osobami karanymi.

Nie jest to przeszkodą dla wszczęcia procedur, choć częstotliwość wszczynania procedur deportacyjnych wobec tego typu osób jest mniejsza.

Czy spotyka się pani ze sprawami osób, które były przekonane, że deportacja na pewno ich nie dotyczy, a ze względu na stare sprawy okazuje się, że jest inaczej?

Tak, ponadto ostatnio poinstruowano mnie do sprawy, w której Klient za popełnienie czynu w UK został uznany za winnego przez Sąd Magistracki, więc waga czynu nie była aż tak ciężka. Sędzia zdecydował się nie nakładać kary, z uwagi na charakter oskarżonego oraz okoliczności popełnienia czynu i zastosował tzw. conditional discharge na 12 miesięcy, czyli kara nie zostanie nałożona, jeśli przez kolejne 12 miesięcy Klient nie popełni innego przestępstwa. Pomimo powyższego, Home Office w dalszym ciągu sklasyfikowało go jako zagrożenie dla społeczeństwa.

Czy można walczyć z decyzją deportacyjną?

Choć otrzymanie decyzji deportacyjnej zawsze zdaje się być ciosem dla samego adresata oraz jego rodziny, tym bardziej że łączy się to zazwyczaj z umieszczeniem osoby w ośrodku deportacyjnym, w takiej sytuacji składa się tzw. wniosek o bail (kaucję), możliwość wypuszczenie na wolność na czas trwania postępowania.

Warto pamiętać, że od decyzji deportacyjnej przysługuje apelacja do Trybunału Imigracyjnego (First- tier Immigration Tribunal), który jest pierwszą instancją.

Jest to wielomiesięczne postępowanie, obejmujące gromadzenie dowodów, wykonywanie zarządzeń sądu zwieńczonych rozprawą.

Co osoba, która obawia się, że spotka ją deportacja, może zrobić już teraz w swojej sprawie, aby jednak jej uniknąć?

Wszystkie czynności w zakresie procedur deportacyjnych są podejmowane z inicjatywy Home Office, więc z prawnego punktu widzenia osoba, której może grozić deportacja, nie jest w stanie podjąć kroków zapobiegających wszczęcia samych procedur, a co za tym idzie, wszelkie działania skupiają się na walce z decyzją. Oczywiście niezmiernie istotnym jest gromadzenie dokumentacji związanej z pracą, rezydenturą oraz więzami z Wielką Brytanią, zbudowanymi przez lata pobytu.

Czy deportacja jest zjawiskiem wynikającym z potencjalnego brexitu?

Pomimo iż żyjemy w dobie niepewności co do samych losów Wielkiej Brytanii, z powodu brexitu, który jeszcze oficjalnie nie nastąpił, procedury deportacyjne nie są jego bezpośrednim wynikiem. Ustawa Immigration Regulations 2016, choć datowana jest na 2016 rok, nie została uchwalona w roku referendum, jest to data nowelizacji, pierwotnie akt wszedł w życie 29.04.2006 r.

14

TEKST SPONSOROWANY

Cooltura+ | Nº 774 |

Myślisz o procedurze rozwodowej -

GDZIE JĄ ROZPOCZĄĆ?

Myślisz o rozwodzie?

Okazuje się, że styczeń jest miesiącem, kiedy często rozważamy bądź decydujemy się na rozwód. Koniec roku to czas podsumowań i refleksji, który skłania nas do przemyśleń weryfikując nasze nadzieje i aspiracje, na skutek których może zapaść decyzja o zakończeniu związku.

Statystyka W Anglii i Walii 42% małżeństw kończy się rozwodem. W 2017 roku w Zjednoczonym Królestwie wskaźnik rozwodów dla Par o przeciwnej płci był największy wśród mężczyzn między 45, a 49 rokiem życia oraz kobiet między 40, a 44 rokiem życia.

Nieodp Nieodpowiednie zachowanie było najczęstszym powodem rozwodu par o przeciwnej płci, a 52% żon i 37% mężów wnosiło właśnie na tej podstawie.

Możesz rozpocząć procedurę rozwodową w Anglii bądź Walii (pod warunkiem, że taka procedura nie została rozpoczęta w żadnym innym kraju) jeśli: (a) oboje małżonkowie są tymczasowymi rezydentami Wielkiej Brytanii lub; (b) oboje małżonkowie są tymczasowymi rezydentami Wielkiej Brytanii i jedno z nich nadal tu mieszka, lub; (c) małżonek jest tymczasowym rezydentem Wielkiej Brytanii; (d) przez okres roku oboje małżonkowie byli tymczasowymi rezydentami Wielkiej Brytanii zanim został złożony pozew rozwodowy; lub (e) przez okres 6 miesięcy oboje małżonkowie byli tymczasowymi rezydentami Wielkiej Brytanii zanim został złożony pozew rozwodowy i mają miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii; (f) oboje małżonkowie mają miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii.

Inne kwestie, które należy ustalić Jeśli podejmiesz decyzję o rozwodzie, należy także pamiętać o ustaleniu kluczowych kwestii, takich jak finanse czy też decyzje odnośnie dzieci. Decyzje te są szczególnie istotne, jeśli masz powiązania zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii.

Potrzebujesz dalszej porady?

Jeśli potrzebujesz porady odnośnie Twojej sytuacji, skontaktuj się już dziś z naszym ekspertem ds. prawa rodzinnego i dowiedz się, jak możemy Ci pomóc.

Doradzamy w różnych sprawach z zakresu prawa rodzinnego, m.in.: • Kwestie finansowe: negocjacje, ugoda sądowa, postępowanie finansowe (w tym postępowanie sądowe następujące po rozwodzie za granicą) • Postanowienie w sprawie dzieci.

Co w przypadku dwóch postępowań sądowych?

Gdzie mogę otrzymać rozwód – w Anglii czy w Polsce? Czy inne kraje UE również wchodzą w grę?

Jeśli zamierzasz wziąć rozwód, należy rozważyć, gdzie rozpocząć procedurę rozwodową. Rozwód w Polsce będzie możliwy, w przypadku gdy zarówno powód, jak i pozwany są obywatelami RP mieszkającymi w Polsce. Masz jednak prawo do złożenia pozwu o rozwód w Wielkiej Brytanii, przy założeniu, że spełniasz poniższe kryteria.

Mo dojść do sytuacji, gdy oboje małżonkowie chcą Może złożyć pozew o rozwód, jednak jeden małżonek chce rozpocząć procedurę rozwodową w Polsce, natomiast drugi w Anglii i Walii. Należy wówczas pamiętać, że sąd, który jako pierwszy otrzyma, przypieczętuje oraz nada sprawie sygnaturę akt, będzie miał prawo do przeprowadzenia sprawy rozwodowej. Dlatego ważne je aby rozważyć różne możliwości oraz działać w jest, możliwie najszybszy sposób.

Melissa Cunningham Adwokat / Dział rodzinny Przed podjęciem decyzji prawnych wynikających z tego artykułu, należy zwrócić się o profesjonalną poradę prawną.

Nasze biuro w centrum Londynu: IMD Solicitors LLP, 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA Kontakt: www.adwokat.co.uk , 0333 358 3062 , info@imd.co.uk

TEKST SPONSOROWANY

| Cooltura+ | Nº 774

Wysokiej jakości usługi prawne od najlepszych polskojęzycznych adwokatów w Londynie

TWÓJ POLSKI ADWOKAT W UK

Eksperci w zakresie prawa rodzinnego

Usługi

DLA CIEBIE Prawo cywilne

Odszkodowania

Prawo rodzinne

Prawo pracy

Prawo spadkowe

Prawo karne

Prawo imigracyjne

Prawo polskie

Oferujemy również usługi dla firm.

Kontakt www.adwokat.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors!

Nasze biuro w centrum Londynu IMD Solicitors LLP 1st Floor, 63 St Mary Axe London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

15

16

DOM NA WYSPACH

Cooltura+ | Nº 774 |

Jakie nowości czekają właścicieli mieszkań w 2019 roku?

Karolina Wiatrowska

DEPOZYTY I OPŁATY

Właściciele nieruchomości mogą wymagać od najemcy maksymalnie pięciotygodniowego czynszu. Zostaną także objęci zakazem pobierania opłat za zmianę lub rozwiązanie umowy.

Właściciele będą musieli także ponieść ciężar płacenia za referencje lokatorów i wiele kosztów, które obecnie przekazują najemcom. Przepisy będą miały zastosowanie tylko w Anglii.

Powyższe wytyczne obowiązują już w Szkocji, a rząd walijski rozważa podobny projekt ustawy.

POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ

Około 200 tys. osób będzie musiało w tym roku poprawić efektywność energetyczną swoich nieruchomości. Właściciele byli poprzednio zwolnieni z obowiązku spełniania minimalnych wymagań w zakresie efektywności energetycznej, gdyby środki mające na celu jej poprawę kosztowały więcej niż 2,5 tys. funtów.

Próg został zwiększony do 3,5 tys. funtów, co oznacza, że mniej właścicieli będzie zwolnionych z tego obowiązku.

DŁUŻSZE UMOWY NAJMU

Rząd chce wprowadzić minimalnie trzyletnie warunki umów najmu, aby zapewnić osobom, które wynajmują domy, większą stabilność. Ponad trzy czwarte umów najmu mieszkań jest obecnie zawierana na okresy: 6 lub 12 miesięcy.

WYŻSZY PODATEK OD DRUGIEJ NIERUCHOMOŚCI W SZKOCJI

Władze Szkocji planują podwyżkę podatku Additional Dwelling Supplement z 3 proc. do 4 proc. wartości domu. Podatek ten dotyczy osób kupujących drugą nieruchomość, np. z przeznaczeniem na wynajem. Płaci się dodat-

kowo, oprócz Land and Building Transactions Tax (szkockiego odpowiednika angielskiego podatku od nieruchomości Stamp Duty). Po zmianie, która ma wejść w życie 25 stycznia kupując drugi dom za 250 tys. funtów zamiast 9,6 tys. funtów podatku zapłacimy 12,1 tys. funtów. Wpływy do budżetu Szkocji z tego tytułu mają wzrosnąć według prognozy rządu z 2,3 mln funtów w roku podatkowym 2018/19, do 25,4 mln funtów w latach 2019/20.

Stąd najlepiej dojeżdżać do Londynu Zoopla – internetowa strona nieruchomości, sprawdziła gdzie kupić dom na południowym-wschodzie Anglii, w promieniu 100 mil od Londynu, by w miarę tanio i szybko dojeżdżać do pracy w stolicy. Pod uwagę wzięto koszty kredytu hipotecznego i rocznego biletu kolejowego. Okazuje się, że najlepszym miejscem na kupno domu i najlepiej skomunikowanym z Londynem, jest Colchester w Essex z łącznym kosztem 13, 288 tys. funtów rocznie. Drugie miejsce zajęła miejscowość Hunting-

ŁĄCZNY ROCZNY KOSZT KREDYTU MIESZKANIOWEGO I DOJAZDÓW DO LONDYNU Z MIAST NA POŁUDNIOWYM-WSCHODZIE

8 9 6 5 3

LONDYN

don w hrabstwie Cambridgeshire, gdzie koszt wynosi 13,367 tys. funtów, a trzecie Peterborough – 13, 618 tys. funtów.

Najdroższe są lokalizacje położone najbliżej stolicy, oferujące najszybszy dojazd. St. Albans w Hertfordshire jest najdroższym miastem pod Londynem. Łączna wartość kredytu i biletu kolejowego sięga tam 21,405 tys. funtów. Podróż do Londynu zajmuje jednak atrakcyjne 21 minut. Walton-on-Thames w Surrey jest drugą najdroższą lokalizacją, z połączonymi kosztami 20,673 tys. funtów i 30-minutowym dojazdem, a następne jest Maidenhead w Berkshire – koszt 20,377 tys. funtów i 21 minut dojazdu.

10

2

7

4 1

© Clare Louise Jackson / Shutterstock.com

1

Folkestone

£14,579

2

Chatham

£14,559

3

Luton

£14,325

4

Sittingbourne

£14,112

5

Milton Keynes

£14,036

6

Bedford

£13,937

7

Manningtree

£13,753

8

Peterborough

£13,618

9

Huntingdon

£13,367

10

Colchester

£13,288

OBLICZA EMIGRACJI

| Cooltura+ | Nº 774

Jak kupić pierwszy dom bez wkładu własnego?

Rozwiązaniem jest program Help to Buy rozszerzony o Help to Buy in London, który ma być dostępny do 2021 roku. Mogą z niego skorzystać osoby, które kupują nieruchomość po raz pierwszy, lub które są właścicielami, ale chcą się przeprowadzić do większego lokalu , a którym trudno odłożyć wystarczająca sumę na wkład własny. Zakup może dotyczyć tylko nowo wybudowanej nieruchomości, której wartość nie przekracza 600 tys. funtów. Nie może to być nieruchomość dla celów biznesowych. Jeżeli posiadamy już jakąś nieruchomość to nie będzie możliwości skorzystania z tego programu z zamiarem kupienia następnej. Należy zgromadzić wkład własny w wysokości 5 proc. wartości nieruchomości, natomiast rząd brytyjski udzieli kredytu do 20

proc. lub do 40 proc. w przypadku nieruchomości kupowanej w Londynie. Program Help to Buy ułatwia zgromadzenie depozytu, który wymaga bank lub inna instytucja udzielająca kredytu hipotecznego. W ciągu pierwszych 5 lat nie płacimy żadnych odsetek od kredytu, którego udzielił nam rząd. Odsetki w wysokości 1.75 proc. od pożyczki zaczynamy płacić w szóstym roku od zakupu nieruchomości. Wysokość oprocentowania będzie wzrastać o 1 proc. rocznie plus o wartość inflacji mierzonej wskaźnikiem RPI. Pożyczkę, której udzielił nam rząd brytyjski, możemy spłacić w dowolnym terminie bez ponoszenia kar za przedwczesną spłatę kredytu, co często ma miejsce przy standardowym kredycie hipotecznym. Bardzo ważnym elementem skorzystania z tego programu jest udokumentowanie, że stać nas na spłatę kredytu a także posiadanie dobrej historii kredytowej.

Porównujemy ceny wynajmu mieszkań z jedną sypialnią w 10 miastach Wielkiej Brytanii

9

10

8

6 1

5 4 7

2 3

1 Londyn - Hoxton,

£1,473 za miesiąc

2 Surbiton,

£1,250 za miesiąc

3 Croydon,

£1160 za miesiąc

4 Maidenhead,

£900 za miesiąc

5 Milton Keynes,

£900 za miesiąc

6 Birmingham,

£800 za miesiąc

7 Canterbury,

£600 za miesiąc

8 Preston,

£500 za miesiąc

9 Aberdeen,

£500 za miesiąc

10 Newcastle Upon Tyne, £412 za miesiąc

17

18

TYM ŻYJĄ WYSPY

Cooltura+ | Nº 774 |

Bo ty mnie w ogóle nie rozumiesz, mamo!

Konflikty rodziców z nastolatkami są nie do uniknięcia. To okres, przez który trzeba po prostu przejść. O tym jak radzić sobie w rodzinie z kilkorgiem dorastających ludzi opowiada Wioletta Zabłocka-Zwolinska.

Karolina Wiatrowska

I

le osób liczy wasza rodzina?

Nasza rodzina to razem 7 osób, a nawet już troszkę więcej, ponieważ niektórzy z nich mają już rodziny.

Najstarsza córka mojego męża, Adrianna, ma 24 lata mieszka wraz ze swoim partnerem i synkiem. Dwudziestoletnia Natalia mieszka jeszcze ze swoja mamą i jest na etapie rozkręcania swojego małego biznesu drukarskiego. Następnie są moi synowie: siedemnastoletni Kacper, który jeszcze się uczy i pracuje oraz Filip, którego w tym roku szkolnym czekają egzamin GCSE. Najmłodsza córka Sophie ma 11 lat. Mój mąż pracuje w szpitalu w Peterborough, tu, gdzie zresztą mieszkamy. Ja natomiast jestem samozatrudnioną fryzjerką, pracuję w Vegas Hair & Beauty Peterborough.

Jak ciężko wychowywać nastolatków i stawiać czoła różnym trudnościom?

Jak wiadomo nie jest to łatwo zrozumieć nastoletniego syna lub córkę.

Myślę, że każda rodzina w jakimś stopniu boryka się z tego typu problemami. Nigdy nie będziemy na tym samym poziomie rozumienia pewnych rzeczy z racji tego, że ktoś jest rodzicem, a ktoś dzieckiem.

Jednakże w naszej rodzinie, mimo że jesteśmy rodziną łączoną i tak nie było większych problemów. Oczywiście jak wszędzie zdarzają się zgrzyty i zarzuty pod naszym adresem, że nie rozumiemy się. Tutaj zawsze w naszej rodzinie dużo pomagały rozmowy. A przynajmniej próby rozmów (bo nie zawsze druga strona chciała wysłuchać). Zawsze staramy się postawić w sytuacji naszych dzieci, chociaż nie zawsze udaje nam się jako rodzicom je zrozumieć.

Bywały momenty, że czuliśmy się bezradni i załamani, iż nie tak sobie wyobrażaliśmy bycie rodzicem. Ale raczej ten stan nigdy nie trwał długo. Dajemy naszym dzieciom dużo wolnej przestrzeni do tego, by mogły poznawać świat.

Konflikty rodziców z dziećmi w okresie dojrzewania są nie do uniknięcia. To choroba wieku nastoletniego, którą trzeba po prostu przejść. Niestety choruje na nią nie tylko dziecko – rodzic także.

Najczęściej z bezradności. Bo jak reagować na zarzut nastolatka: „Ty mnie w ogóle nie rozumiesz!”?

Bardzo często z moim mężem podczas rozmów między sobą dostrzegamy, że mimo tego, iż żyjemy na obczyźnie i nie zawsze mamy dla naszych dzieci tyle czasu,

ile byśmy chcieli, nie mamy problemów typu: narkotyki, alkohol lub imprezy.

Czasami wręcz nam się wydaje, że dzieci są za spokojne. Naszym największym problemem jest chyba nieposprzątany pokój lub zbyt mała pomoc w obowiązkach domowych. Bo zawsze znajdzie się coś ciekawszego do zrobienia. No i co mnie smuci: młodzi ludzie dużo czasu spędzają w wirtualnym świecie. Wiadomo, że ciężko jest już 17-latkowi zabronić lub ograniczyć używanie telefonu i gier. Im są starsi tym jest to ich częstsza forma spędzania wolnego czasu. Staramy się jednak nasze dzieci zarazić pasją do siłowni. Czym i mnie zaraził mój mąż. Najmłodsza córka natomiast ćwiczy gimnastykę i to też pozwala nam w pewnym sensie zapobiegać temu, by wirtualny świat nie był jedyną formą spędzania tegoż czasu.

TYM ŻYJĄ WYSPY

| Cooltura+ | Nº 774

19

Będąc małymi dziećmi przyjmujemy punkt widzenia dorosłych – innego nie znamy. Dorastając mamy coraz szersze spojrzenie, dostęp do wielu racji, własne poglądy, konfrontujemy się ze zdaniem kolegów czy przyjaciół, a nasi rówieśnicy pełnią większą rolę w naszym życiu niż rodzice. Jak to jest w przypadku państwa dzieci? Współpracujecie czy niejednokrotnie „walczycie” na argumenty?

Zauważyliśmy, że wychowaliśmy bardzo silne jednostki, które są dość uparte i bardzo często mają wiele do powiedzenia i niekoniecznie jest to, to co my jako rodzice chcielibyśmy usłyszeć.

Myślę, że naszym problemem jako rodziców, jest to, iż chcemy, aby nasze dzieci nie popełniły naszych błędów.

Staramy się je przed nimi uchronić, co nie zawsze spotyka się z ich aprobatą. Bo przecież nic drugiej strony nie uczy tak, jak nauka na własnych błędach. Ale nam rodzicom ciężko jest patrzeć i godzić się na niektóre sytuacje. W przypadku chłopców w pewnym momencie zauważyłam, że to koledzy są bardzo ważną częścią ich życia.

Liczyło się co koledzy powiedzą. Kiedyś, chyba w siódmej klasie, szłam do lekarza, a że droga do szkoły i lekarza była taka sama chciałam wyjść z domu z synem. Ten jednak stwierdził, że mam iść albo przed nim, albo za nim, bo koledzy już dawno nie chodzą z rodzicami do szkoły, a to będzie właśnie tak wyglądało. Dla mnie jako mamy był to znak, że już nie ja jestem najważniejsza.

Okres dojrzewania jest pewnym etapem. Należy go traktować jak coś co minie, co musi się zdarzyć. Jak więc zrozumieć nastolatka?

Okres dojrzewania… Oj tak, to okres częstego dąsania się i trzaskania drzwiami.

Przynajmniej w naszej rodzinie. W mojej opinii jest to jednak czas, w którym nie zawsze dziecko samo siebie rozumie, dlatego tak nerwowo reaguje. Ale jest to czas, w którym ten młody człowiek się kształtuje.

Poznaje sam siebie. I na pewno nie można winić go za to, że dojrzewa. Trzeba dać dziecku szansę na to, by samo mogło się do zachodzących zmian w ciele, zarówno fizycznych jak i psychicznych, przyzwyczaić.

Dać mu szansę poznać samego siebie.

Oczywiście kiedy już emocje opadną wrócić do tematu i go przedyskutować. Nie zawsze nam się udawało uniknąć iskrzenia, ale myślę, że całkiem dobrze nam poszło.

Do roli rodzica nikt nas nie przygotowuje i nie kształci. Czy wychowywanie nastolatków w Anglii wg pani różni się od tego w Polsce?

Bycie rodzicem to czasami ciężki kawałek chleba. Myślę, że wychowanie tu w Anglii jak i w Polsce niesie ze sobą tak samo wiele przeszkód. Nasz świat tak strasznie się rozpędził, że tak naprawdę nieważne w jakim kraju żyjemy, bo problemy są raczej wszędzie podobne. Czasami wydaje mi się, że będę się uczyć bycia rodzicem do końca życia. I w tym wypadku brakuje mi zaplecza takiej instytucji jaką jest babcia i dziadek. Pamiętam, jak zawsze ubolewam

w Dzień Babci i Dziadka, że nasze dzieci są pozbawione tego przywileju by móc odwiedzić dziadków w dniu ich święta. Takie bardzo prozaiczne, ale myślę, że jednocześnie bardzo ważne. Przede wszystkim dla ich przyszłych relacji.

Modne ciuchy, najnowsze conversy, gadżety, nowoczesny sprzęt... Czyli co nastolatka w dzisiejszych czasach naprawdę uszczęśliwia?

Modne ciuchy i gadżety. Teraz porównując nasze wszystkie dzieci, myślę, że każde z nich jest inne. Oczywiście żadne z nich nie chce odstawać od rówieśników, ale dużo zależy od osobowości. Starszy syn nigdy nie przykładał wagi do markowych ciuchów i modnych gadżetów, natomiast młodszy już tak. Lubi podążać za nowinkami, jeśli chodzi o ubiór jak i o gadżety. Lubi odkładać

pieniążki, by kupić sobie tę upragnioną rzecz. Dlatego ciężko jest jednoznacznie stwierdzić co je uszczęśliwia, bo dużo zależy od charakteru naszej pociechy.

Co jest dla pani największym wyzwaniem w codziennym wychowaniu dzieci?

Największym wyzwaniem jeśli chodzi o wychowanie dzieci jest oczywiście to, aby kiedyś w dorosłym życiu umiały sobie poradzić. By były niezależne i aby poprzez edukację i ciężką pracę doszły do wymarzonych celów. By zawsze wiedziały kim są i skąd się wywodzą, bo łatwo jest zatracić tożsamość. By zachowały też wiarę, która jest w naszej rodzinie ważnym elementem.

Chcielibyśmy by nasze dzieci wiedziały, że mimo tego, że ich życie układa się tu w UK, to ich korzenie i ich rodzina jest w Polsce.

Wychowujemy ich na dobrych i czułych ludzi, którzy potrafią nieść bezinteresowną pomoc.

Jak łączycie pracę z wychowaniem dzieci?

Oboje z mężem pracujemy zawodowo, co oczywiście nie ułatwia niczego. Ale ważne jest, by nauczyć się stawiać sobie granice. Granice do jakiego momentu jest praca, a kiedy czas na rodzinę. W moim zawodzie było dość ciężko wypracować w sobie ten system. Ale z czasem oddzieliłam grubą kreską dom od pracy.

Zostawiłam pracę w pracy, a czas w domu był tylko czasem dla domu i dzieci. Moją bolączką zawsze były pracujące soboty. Ale to też zmieniłam. Mąż natomiast ma cały weekend wolny, więc mogłam zawsze liczyć na jego pomoc, jeśli chodzi o opiekę nad dziećmi, choć tak naprawdę od pewnego czasu pod opieką mamy już tylko Sophie, najmłodszą latorośl.

20

TEKST SPONSOROWANY

Cooltura+ | Nº 774 |

Stymulacja aparatu artykulacyjnego mgr Anna Jamrozik, neurologopeda

W

arunkiem prawidłowego wymawiania głosek jest sprawne działanie narządów mowy. Stymulacja aparatu artykulacyjnego to wpływanie na język, wargi, żuchwę, policzki, dziąsła, podniebienie twarde, miękkie za pomocą stymulacji termicznej, dotykowej oraz smakowej.

Stymulacja termiczna narządów mowy to dostarczanie bodźców o kontrastowej temperaturze. Podczas tego ćwiczenia można dotykać wewnętrznej i zewnętrznej części jamy ustnej naprzemiennie zimną i ciepłą łyżeczką czy obrysowywać wargi kostką lodu. Stymulacja dotykowa to dostarczanie wrażeń dotykowych poprzez masaż zewnątrz oraz wewnątrzustny, fakturowanie przy użyciu materiałów o różnej strukturze, np. pędzel, futerko czy kolczasta piłeczka. Stymulacja smakowa to poszerzanie zakresu smaków poprzez podawanie intensywnych smaków – cytryna, ketchup czy miód. Stymulacja aparatu artykulacyjnego poprawia funkcjonowanie mięśni, a tym samym usprawnia czynności związane z mówieniem oraz przyjmowaniem pokarmów.

0790 812 09 55 info@mychildtherapycentre.co.uk mychildtherapycentre.co.uk

| Cooltura+ | Nº 774

Stolarnia wykonuje na wymiar wszelkiego rodzaju meble: zabudowy wnęk, każdego rodzaju szafy, garderoby, meble kuchenne i łazienkowe, okna, drzwi oraz inne zamówienia według pomysłu klienta.

Posiadamy własną lakiernie i maszynę CNC. Przy każdym zamówieniu oferujemy poradę lub wizualizację/rysunek techniczny naszego projektanta, oczywiście na życzenie klienta.

Jackdaw Joinery and Furniture Makers Ltd Unit 37B, Grace Business Centre, 23 Willow Lane, Mitcham CR4 4TU Tel. 02086481711 Mob. 07913676249 Mob. 07864192432 email: info@jackdawjoinery.co.uk www.jackdawjoinery.co.uk Serdecznie zapraszamy do skorzystania z naszych usług

SAINSBURY’S POLECA ???

21

22

OBLICZA EMIGRACJI

Cooltura+ | Nº 774 |

Kolekcjonerem nie jest się przez krótką chwilę, to zostaje na całe życie Generalnie od dziecka interesowały mnie igrzyska olimpijskie. Przez cały okres trwania olimpiady siedziałem przed telewizorem i oglądałem wszystkie możliwe zawody. Jedne interesowały mnie bardziej, drugie mniej – mówi Damian Lawer, wielki miłośnik olimpizmu i kolekcjoner odznak z poszczególnych olimpiad.

Dariusz A. Zeller

J

ak zaczęła się twoja pasja?

Moje kolekcjonerstwo odznak, przypinek, wpinek olimpijskich, polskich – tylko polskie kolekcjonuję i z Polską związane, tak bym to prawidłowo określił, zaczęło się podczas igrzysk olimpijskich w Londynie w 2012 roku. Stojąc z flagą Polski i zbierając na niej podpisy naszych sportowców, trenerów i działaczy zauważyłem jak olimpijczycy rozdają kibicom piny własnego kraju wydane specjalnie na tę olimpiadę. Spróbowałem i ja zapytać o kilka i otrzymałem je bez żadnych większych problemów. Następnie przy stoiskach kolekcjonerów pinów zdobyte wymieniłem na polskie. Tak uzyskałem swoje pierwsze 10 pinów. Obecnie ze względu na fakt, że kolekcja troszkę „wyhamowała”, dodatkowo zbieram breloczki PKOL, proporczyki i polskie znaczki pocztowe z poprzednich olimpiad.

W maju tego roku, w ramach obchodów 100lecia przez Polski Komitet Olimpijski, odbędzie się w Warszawie międzynarodowe spotkanie kolekcjonerów pinów olimpijskich, na które oczywiście wybiorę się. Takie spotkania rzadko organizowane są w Europie, więc stanę nawet na głowie, żeby tam być rza, że ludzie dobrej woli podeślą je nieodpłatnie na mój adres.

Które są dla ciebie najcenniejsze?

Ciężko podzielić je na cenne i cenniejsze. Każde z osobna ma swoją wartość kolekcjonerską i jest uzupełnieniem całości. Największą wartość materialną mają wyroby grawerskie wytworzone ze złota, numerowane i nadawane tylko osobom wyjeżdżającym na poszczególne igrzyska olimpijskie. W swojej kolekcji posiadam ich kilka i przyznam, że trzeba było się troszkę natrudzić, żeby je zdobyć. Trafiają się również perełki nieujęte w katalogu, które były próbami grawerskimi.

Skąd twoje zainteresowanie akurat tematyką olimpijską?

Generalnie od dziecka interesowały mnie igrzyska olimpijskie. Przez cały okres trwania olimpiady siedziałem przed telewizorem i oglądałem wszystkie możliwe zawody.

Jedne interesowały mnie bardziej, drugie mniej. Jako dziecko zawsze marzyłem, żeby wystąpić na olimpiadzie, jednakże pochodzę z miasteczka, gdzie oprócz piłki nożnej nie było zbyt dużych możliwości na rozwój sportowy w dziedzinach olimpijskich.

Czym jest dla ciebie twoje hobby?

Pozytywnym uzależnieniem. Początkowo pozyskiwanie odbywało się powoli, ale z każdą zdobytą odznaką chciało się więcej i więcej. Wcześniej przez brak doświadczenia spędzałem więcej czasu na odszukiwaniu ich, teraz jest troszkę łatwiej.

Powiedz zatem jak wygląda twoja kolekcja „olimpijska”?

Pierwsze pamiątki trafiły do mojej kolekcji podczas wspomnianej już olimpiady w Londynie. Otrzymałem od naszych sportowców piny wydane bezpośrednio przez Polski Komitet Olimpijski, a pozostałe kilka wymieniłem u kolekcjonerów. Po ponad 6 latach kolekcjonowania udało mi się uzbierać już ponad 700 różnych odznak, wpinek, przypinek związanych z Polską. Odznaki przechowuję w specjalnych torbach, które posiadają miękkie, materiałowe strony przystosowane do wpinania. Nieodłączną lekturą w tym temacie jest katalog polskich odznak olimpijskich stworzony przez byłego prezesa PKOL Andrzeja Szalewicza, który również jest kolekcjonerem i którego miałem przyjemność poznać. Katalog podzielony jest na różne kategorie jak odznaki organizacyjne PKOL, koła olimpijskie, fundusz olimpijski itd.

Dlaczego tylko polskie odznaki cię interesują?

Czy wystawiałeś/pokazywałeś już gdzieś swoją kolekcję?

Wolę uzbierać w pełni wszystko to, co jest z Polską związane niż kolekcjonować wszystkie odznaki, które pojawiają się na rynku i są związane z ruchem olimpijskim.

Nie starczyłoby mi lat i funduszy, żeby je wszystkie mieć. Wynika to z prostej kalkulacji – ilość państw mnożona przez ilość odznak i dalej przez ilość olimpiad.

W jaki sposób je pozyskujesz?

Pozyskuję je przede wszystkim w Polsce poprzez kontakty wyrobione przez lata. Trafiają się również osoby z różnych zakątków świata, które posiadają polskie piny i w tej sytuacji po prostu je odkupuję po ustalonej cenie. Poza tym przynajmniej dwa razy dziennie muszę przejrzeć strony internetowe jak ebay, allegro, olx. Piszę również maile do poszczególnych związków sportowych w Polsce o możliwość uzyskania i czasami się zda-

Do tej pory poza moim „przewodnikiem” Tomaszem Ziółkowskim, który przybliżył mi sposób i metody kolekcjonowania i z którym jestem w ciągłym kontakcie to nie pokazywałem nikomu tej kolekcji. Z Tomaszem nie poznaliśmy się jeszcze osobiście, ale za każdym razem przesyłam mu swoje zdjęcia, żeby miał wgląd na posiadane odznaki i ewentualne braki. Jest to temat ciekawy, ale bardzo niszowy.

Myślę, że po zagwarantowaniu kolekcji odpowiedniego zabezpieczenia zgodziłbym się na pokazanie szerszej publiczności.

Odchodząc nieco od tematu – kiedy przyjechałeś do Wielkiej Brytanii?

Do Wielkiej Brytanii przyjechałem w 2011 roku. Można powiedzieć, że pomysł zbierania pamiątek olimpijskich zrodził się na miejscu, w Londynie, w którym mieszkam i pracuję na co dzień.

OBLICZA EMIGRACJI

| Cooltura+ | Nº 774

23

Czym tutaj zajmujesz się?

Na co dzień pracuję w recepcji Polskiego Ośrodka Społeczno – Kulturalnego na Hammersmith. Przy okazji związany jestem z kilkoma organizacjami, w których działam jako wolontariusz. Czasami piszę również artykuły historyczne do różnych polonijnych czasopism, jak również prowadzę wykłady o tematyce historycznej dla młodzieży i dorosłych w ramach kilku instytucji. Dla przykładu ostatnio prowadziłem wykład w PUNO poświęcony olimpijczykom II RP.

Czy w sprawie swoich pasji wymieniasz się doświadczeniami lub uwagami z innymi osobami o podobnych zainteresowaniach?

Utrzymuję kontakty z polskimi kolekcjonerami tj. Tomasz Ziółkowski, Arkadiusz Gawron, olimpijczyk Zbigniew Pacelt, których doświadczenie jest ogromne i dużo mogę się przy nich nauczyć. Kilka miesięcy temu „zaraziłem” kolekcjonowaniem Norwega, który częściowo wykupił tzw. double moich odznak i któremu przekazuję wiedzę nabytą od innych. Poznałem również Anglików, Kanadyjczyków, Japończyków, Amerykanów i wiele innych osób z różnych państw, które również zbierają polskie piny olimpijskie.

Czy masz jakieś dalsze plany dotyczące tego, czym zajmujesz się?

Plan na najbliższe lata to oczywiście dalsze poszukiwania odznak i może jak czas pozwoli uzbieranie wszystkich związanych z tą

tematyką. Zajmie to lata, ale jak sam zawsze powtarzam „kolekcjonerem nie jest się przez krótką chwilę, to zostaje na całe życie”.

W maju tego roku, w ramach obchodów 100-lecia przez Polski Komitet Olimpijski, odbędzie się w Warszawie międzynarodowe spotkanie kolekcjonerów pinów olimpijskich, na które oczywiście wybiorę się. Takie spo-

tkania rzadko organizowane są w Europie, więc stanę nawet na głowie, żeby tam być.

Czy można zobaczyć gdzieś twój zbiór i jak się z tobą skontaktować się?

Kolekcję, ze względu na „londyńskie” przeprowadzki, trzymam w Polsce. Zamó-

wione odznaki trafiają do domu rodzinnego. Przy okazji wyjazdu na urlop do kraju zawsze układam je w odpowiedniej kolejności, żeby mieć pełną kontrolę nad poszczególnymi pozycjami w kolekcji.

Osoby o podobnym zainteresowaniu proszę o kontakt mailowy: damian.lawer@gmail. com.

Limited

JEDYNA POLSKA BETONIARNIA • Renomowany dostawca betonu • Kopanie fundamentów • Palowanie

NOWOŚĆ!

Wynajem grabów oraz wywrotek

Jedyna polska firma, która oferuje kompleksową usługę od wykopania poprzez wywiezienie ziemi, aż po zalanie

0 7775 590 599 0 7795 075 073

ecomix@jgsk.co.uk www.polskabetoniarnia.co.uk

Tipper 3,5t Hookloader 10t Skip Lorry 8 yard & 12 yard

Wywóz śmieci Londyn i okolice TANIO I SZYBKO Zabieramy śmieci:

budowlane

ogrodowe

garażowe biurowe

Flota pojazdów do dyspozycji klienta w serwisie Wait & Load.

Wynajmujemy skipy oraz załatwiamy licencje na postawienie skipa w councilach. W naszej ofercie mamy skipy 8/12 yard.

London UB6 0AL, Greenford Station Approach

TEL. 079 1612 2268

w w w. r u b b i s h - m a s t e r. c o. u k email: info@rubbish-mas t e r. c o. u k

• Kierowca pomaga przy załadunku • Nie pobieramy opłat za Congestion Charge • Oferujem y atrakcyjne ceny za wywóz: krzaków, gruzu, ziemi • Posiadam y certyfikat Environment Agency • Wystawiamy faktury VAT

24

OBLICZA EMIGRACJI

Cooltura+ | Nº 774 |

Słuchaj tam z s e c h c e i z d g

e AppStore oraz o Szukaj w Appl ie Radi d hasłami: Polsk w Play Store po on, PRL24 nd Lo o di Ra h Londyn, Polis

COOLTIME / ZAPOWIEDZI

| Cooltura+ | Nº 774

25

Przygotowała Marietta Przybyłek

Londyn

wystawa

Dzikość świata w stu obrazach © Marsel van Oosten - Wildlife Photographer of the Year

© Michael Patrick O'Neill - Wildlife Photographer of the Year

Wildlife Photographer of the Year Do 30.06.2019, Natural History Museum, Cromwell Road, Kensington, London, SW7 5BD. Bilety: £8-13.50 Po raz pięćdziesiąty czwarty Wildlife Photographer of the Year, prezentuje niezwykłe zachowanie zwierząt i zapierającą dech w piersi różnorodność życia na Ziemi. Spośród ponad 45 000 nadesłanych prac, wybranych zostało 100 najlepszych zdjęć przyrody z całego świata, które można podziwiać w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.

© Skye Meaker - Wildlife Photographer of the Year

26

COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Cooltura+ | Nº 774 |

Hooked: When want becomes need Do: 27.01.2019. Science Gallery London, Great Maze Pond, London, SE1 9GU Podobno nowa Science Gallery London jest przestrzenią, w której nauka spotyka się ze sztuką, w której wszystko może się zdarzyć.

Wystawa Hooked zachęca do kwestionowania tego, co czyni nas ludźmi podatnymi na uzależnienia m.in. od gier hazardowych czy mediów społecznościowych.

Beautiful Boy Od 18.01, dramat, Reż. Felix Van Groeningen, USA, Timothée Chalamet, Steve Carell, Maura Tierney, Amy Ryan Poruszająca historia bliskiej relacji ojca i syna. Piękny obraz zamienia się w dramat, w momencie gdy rodzic uświadamia sobie, że przez lata nie dostrzegł problemu narkotykowego swojego ukochanego dziecka. Film zabiera nas we wstrząsającą podróż pełną wzlotów i upadków.

Mary Queen Of Scots Od 11.01, Biograficzny, Dramat historyczny, Wielka Brytania, Reż. Josie Rourke, Margot Robbie, Saoirse Ronan, Jack Lowden, Joe Alwyn, Guy Pearce

film Underdog Od 17.01, dramat, Polska, Reż. Konrad Niewolski, Maciej Kawulski, Wyst.

Eryk Lubos, Mamed Chalidow, Emma Giegżno, Aleksandra Popławska, Janusz Chabior, Tomasz Włosok, Jarosław Boberek, Mariusz Drężek

Historia jest inspirowana prawdziwymi wydarzeniami z życia Borysa Kosińskiego „Kosy”, zawodnika MMA, który będąc u szczytu formy, w swojej najważniejszej walce z Deni Takaevem popełnia błąd, który przekreśla jego karierę na zawsze...

teatr Cost of Living

25.01 – 2.03.2019, Hampstead Theatre, Eton Avenue, London, NW3 3EX, Bilety: £25-37 Sztuka Martyny Majok polskiej laureatki nagrody Pulitzera z roku 2018 „Cost of living” („Koszt życia”) doczekała się premiery w Wielkiej Brytanii na deskach Hampstead Theatre. Jest to historia o przewrotności losu oraz trudnościach, z jakimi przychodzi człowiekowi zmierzyć się w obliczu choroby.

The Unreturning 16.01–2.02.2019, Theatre Royal Stratford East, Gerry Raffles Square, Stratford, London E15 1BN, Bilety: £10-32 Angielska dramatopisarka Anna Jordan, zwyciężczyni Bruntwood Prize za sprawą sztuki „Yen”, powraca z opowieścią o trzech młodych mężczyznach, którym przyszło walczyć na wojnie.

Jest to historia ich powrotu do domu, tocząca się na przestrzeni 100 lat.

Burzliwa historia życia Marii Stuart, która w wieku 16 lat została królową Francji, jednak po dwóch latach odwołano ją. Sprzeciwiła się tradycji, nie wychodząc ponownie za mąż, następnie wróciła do Szkocji, gdzie odzyskała należny jej tron. Problem w tym, że Szkocja i Anglia były wówczas pod władaniem królowej Elżbiety I…

COOLTIME / ZAPOWIEDZI

| Cooltura+ | Nº 774

koncert

festiwal

Quebonafide

Condo 2019

23.02.2019, godz. 19:00–23:00, Brixton Jamm, 261 Brixton Road, Londyn SW9 6LH, Bilety: £28

12.01 – 9.02.2019. Wszystkie lokalizacje i szczegóły znajdziecie tutaj: www. condocomplex.org/london

Po raz pierwszy w Londynie wystąpi polski raper Kuba Grabowski, znany jako Quebonafide, członek duetów Yochimu oraz Taconafide. W 2017 miał premierę jego drugi album studyjny, zatytułowany „Egzotyka”. Album zdobył potrójną platynę i stał się najlepiej sprzedającą się płytą w Polsce w 2017 roku. Polecamy!

27

Festiwal sztuki współczesnej Condo organizowany jest w Londynie od 2016 roku.

Tegoroczna edycja przewiduje 52 wystaw, rozmieszczonych w 18 miejscach.

News coolturalny Cztery nominacje dla „Zimnej wojny” do BAFTA 2019 London Blues Week 2019 14-19.01.2019, The 100 Club, 100 Oxford Street, Londyn, W1D 1LL, Bilety: 0d £15 Porządna dawka bluesa w centrum Londynu. Podczas sześciu wieczorów zagrają: Chantel McGregor, Giles Robson Band, Sugaray Rayford i Jo Harman, Sharrie Williams i Sari Schorr.

Film Pawła Pawlikowskiego „Zimna wojna" otrzymał cztery nominacje od brytyjskiej akademii filmowej za zdjęcia, scenariusz, reżyserię i obraz w kategorii „Najlepszy film nieanglojęzyczny”.

U szczytu nominacji BAFTA znajduje się film „Faworyta", który zdobył 12 nominacji. Kolejnymi są: „Narodziny gwiazdy", „Roma" „Pierwszy człowiek" i „Bohemian Rhapsody". Wszystkie cztery mają po siedem nominacji. „Vice" ma sześć szans na statuetkę, a „Green Book" cztery.

Wręczenie nagród już 10.02.2019 r.

Manchester musical

Saturday Night Fever 22.01 – 26.01.2019, Palace Theatre, 97 Oxford St, Manchester, Greater Manchester, M1 6FT

Field Music w Imperial War Museum 31.01.2019, Imperial War Museum, Lambeth Rd, London, SE1 6HZ To wydarzenie jest częścią cyklu Imperial War Museum is Making a New World, wystawy skupionej wokół tematu pamięci pierwszej wojny światowej. Field Music poprzez swoją muzykę i animacje, przeniesie słuchaczy do momentu, w którym broń ucichła, zbada energię, nadzieję i kruchość wywołaną pod koniec wojny. https://www.iwm.org.uk/events/fieldmusic-at-iwm-london

Jeśli jesteś fanem słynnego filmu „Saturday night fever” z Johnem Travoltą, nie możesz przegapić tego wydarzenia. Musicalowa wersja sceniczna sprawi, że nie usiedzisz w miejscu.

Birmingham wystawa Car S.O.S Exhibition Do 28.02.2019, British Motor Museum, Banbury Road, Banbury Road, WARWICK, Warwickshire, CV35 0BJ

Prezenterzy samochodów S.O.S Fuzz Townshend i Tim Shaw otworzyli nową wystawę w British Motor Museum z udziałem samochodów z popularnego telewizyjnego programu motoryzacyjnego National Geographic. Wystawa zawiera 7 samochodów, które zostały przebudowane przez zespół Car S.O.S.

cooltime / rozmowa

Cooltura+ | Nº 774 |

Fot. Marcin Urban

28

Dobrosława Platt, dyrektorka Biblioteki Polskiej w Londynie

Biblioteka, jaka marzyła się Polakom Biblioteka Polska POSK w Londynie to miejsce absolutnie wyjątkowe, z historycznego punktu widzenia, stojące na straży polskiej literatury i kultury.

W czasach powojennych zgromadziła jeden z największych zbiorów zakazanej literatury podziemnej. Przechadzając się miedzy regałami, można dostrzec poruszające wpisy, Polaków z całego świata, którym szczególnie zależało aby istniała. Rozmowa z dyrektorką Polskiej Biblioteki w Londynie Dobrosławą Platt, nie pozostawia wątpliwości, że jest to miejsce warte odwiedzenia i stanowiące ważny punkt na mapie naszej tożsamości.

Rozmawiała Marietta Przybyłek

N

a czym polega wyjątkowy charakter Biblioteki Polskiej POSK w Londynie?

Biblioteka ta powstawała w 1942 roku, jako biblioteka rządu polskiego na emigracji. Służyła głównie użytkownikom ministerstw jako źródło wiedzy na temat Polski i Wielkiej Brytanii – historii obu tych krajów i ich związków. W 1945 roku, kiedy rząd brytyjski przestał uznawać rząd polski na emigracji, likwidowane były wszystkie jego agendy, postanowiono jednak wyłączyć spod tych dyrektyw Bibliotekę, miała ona przetrwać pod nazwą The Polish Library in London. Nazwa ta, z niewielkimi zmianami, obowiązuje obowiązuje do dzisiaj. W roku 1948 Bblioteka została włączona do Polish University College, jako biblioteka uniwersytecka, w związku z czym gromadzone były w niej również podręczniki.

Czy powstaniu biblioteki w czasach wojny przyświecał jakiś wyższy cel?

Od początku Biblioteka ukierunkowana była, na powrót do Polski ze zbiorami książek, które wzbogacą zasoby wyniszczonych po wojnie bibliotek krajowych.

W 1942 roku biblioteka zaczęła gromadzić, kupować wszystkie książki dotyczące Polski, pojawiające się na całym świecie. Zbiory te

miały być wysłane do Biblioteki Narodowej w Warszawie oraz bibliotek uniwersyteckich w Wilnie i we Lwowie. Kiedy okazało się, że Wilna i Lwowa nie będzie w granicach Polski, książki były wysyłane do Wrocławia i Torunia.

Mimo, że wiadomo było, iż Polska przeobraża się w kraj komunistyczny, do którego wielu Polaków z emigracji nie będzie mogło wrócić, Biblioteka kontynuowała wysyłkę książek z innych powodów…

Jakich?

Ze względu na to, aby zadbać o umysły ludzi w kraju. Ważne było, aby po wojnie ludzie mieli możliwość kształcenia się i dostępu do wielorakiej literatury, także obcojęzycznej. Biblioteka od początku miała dwa fronty działania. Gromadziła zbiory z myślą o Polakach na emigracji oraz działała na rzecz Polaków w kraju m.in. przesyłając literaturę, która tak naprawdę w tamtym czasie w Polsce była zakazana.

O jakiej literaturze mówimy?

Mówimy tu m.in. o wszystkich książkach wydawanych przez paryską „Kulturę” później „Puls”. Tych zakazanych książek było bardzo dużo.

Jak te książki trafiały do kraju?

Funkcjonowało tzw. Rozdawnictwo,

które było projektem rozpoczętym przez CIA w roku 1958. CIA finansowało wiele wydawnictw emigracyjnych, po to żeby wydane na emigracji książki polskie lub tłumaczenia, zarówno autorów zachodnich, jak i rosyjskich dysydentów (obywateli Związku Radzieckiego niezgadzających się z polityką Partii Komunistycznej ZSRR i jawnie ją krytykujących), mogły

być wysyłane do kraju za darmo. Nikt z czytelników za te książki nie płacił. Ludzie walizkami, plecakami, przewozili zakazaną literaturą do Polski. Moi poprzednicy dr Maria Danilewicz-Zielińska czy dr Zdzisław Jagodziński mieli bezpośrednie kontakty z wieloma naukowcami w Polsce, którzy po prostu zgłaszali zapotrzebowanie na pewną literaturę, także w języku angielskim. Te książki były kupowane i wysyłane na konkretne adresy.

A co z książkami zakazanymi, pisanymi i funkcjonującymi w drugim obiegu w kraju?

Nie wiadomo było, jak historia się potoczy w Polsce, dlatego opozycjoniści, chcieli aby ślad ich działalności podziemnej, przetrwał. W związku z tym przywozili literaturę zakazaną z kraju do Biblioteki Polskiej w Londynie z nadzieją, że tutaj ona na pewno zostanie zachowana. W ten sposób biblioteka zgromadziła jeden z największych na emigracji zbiorów literatury, która ukazywała się wówczas w drugim obiegu w kraju.

Jakie jeszcze zasługi przypadają Bibliotece z tego czasu?

Biblioteka gromadziła archiwa, poszczególnych instytucji, działających na emigracji tzw. dokumenty życia

cooltime / rozmowa

| Cooltura+ | Nº 774 społecznego m.in. programy teatralne, ogromną ilość fotografii, płyty wydawane przez emigracyjne studia nagrań.

Zachowywane były wszelkie przejawy życia intelektualnego i kulturalnego polskiej emigracji. W Bibliotece znajdują się również obrazy artystów emigracyjnych.

Jakich artystów obrazy znajdziemy w bibliotece?

Autorami większości byli malarze, którzy przyszli z wojskiem polskim, dowodzonym przez Gen. Andersa, który bardzo dbał o rozwój artystów polskich.

Czy Biblioteka musiała walczyć o przetrwanie?

zatem częścią historii tworzenia się różnych instytucji, które były niezbędne Polakom, którzy zostali odcięci od kraju ze względu na obowiązującą wtedy władzę. Dla Polaków na emigracji ważne było to aby istniały instytucje, które pozwolą im zachować i rozwijać swoją polskość, zarówno poprzez kontakt z językiem, jak i kulturą.

Kto tworzył wtedy POSK i Bibliotekę Polską?

W Bibliotece pracowało dużo wolontariuszy, dzisiaj mamy ich już tylko trzech… Niestety projektem, który również się kurczy są tzw. biblioteki ruchome. Dotychczas przesyłaliśmy książki polskie, do publicznych

w londyńskim „The Times”. Wtedy możliwości przemieszczania się pomiędzy dwoma krajami nie wyglądała tak jak teraz…

W roku 2018 zrobiłam wystawę „Brytyjczycy wobec spraw Polskich w drugiej połowie XVIII w.” pokazującą stosunek anglików do tych wydarzeń w Polsce.

Jakie działania planuje biblioteka w 2019 roku?

Najbliższa wystawa będzie poświęcona obchodom 100-rocznicy wydarzeń 1919 roku „Sprawa polska w Traktacie Wersalskim”.

Otwarcie wystawy planowane jest już na 26 stycznia. Przytoczymy dzieje walki o granice Polskie na wschodzie. Pokażemy pierwsze

W 1952 roku Brytyjczycy stwierdzili, że rozwiążą Polish Universuty Collage, a że Biblioteka była jego częścią, miała być zlikwidowana. Polacy oburzyli się na to ogromnie. Zaczęli pisać do brytyjskiego Ministerstwa Oświaty, które w jakiejś części finansowało Bibliotekę. Ostatecznie zgodzono się na zachowanie Biblioteki i finansowanie jej przez rząd brytyjski, jeśli Polacy zapewnią sobie dla niej pomieszczenia.

Czy POSK jest instytucją rządową czy prywatną?

Absolutnie nie jest instytucją rządową. Jedynie emigracyjną. Od 1964 roku, w którym POSK został utworzony, wszystkie środki, które doprowadziły do jego powstania, pochodziły z finansowania organizacji emigracyjnych.

Jakie założenia przyświecały powstawaniu POSK?

Celem było stworzenie w Londynie domu, będącego miejscem spotkań, ludzi o różnych zainteresowaniach.

W POSK-u mieści się nie tylko Biblioteka, ale i Teatr czy Instytut Piłsudskiego. POSK miał stać się siedzibą bardzo wielu organizacji emigracyjnych, które przekazałyby pieniądze lub nieruchomości, na rzecz tworzenia tego wspólnego domu. Biblioteka była

Wersalskiego. Film ten pokazuje jak trudno było wynegocjować z Niemcami ustalenia pokojowe oraz to aby powstała Liga Narodów. Planujemy debatę o Herbercie z Andrzejem Franaszkiem, autorem jego biografii.

Jakie książki najchętniej wypożyczają czytelnicy?

Kryminały i powieści tłumaczone z języka angielskiego. Czytają również poezję, biografie i książki historyczne.

W ubiegłym roku było duże zainteresowanie tym co publikował Instytut Pamięci Narodowej m.in. pozycje o żołnierzach tzw. wyklętych, biografie osób, w kontekście ich ewentualnych związków ze służbami.

Jest to literatura, która odnawia myślenie o historii polskiej, której uczono się inaczej.

Nasi czytelnicy mogą zgłaszać tytuły, które chcieliby przeczytać, co skutkuje ich zakupem.

Czy biblioteka jest otwarta na pomysły i działania ludzi z zewnątrz?

Oczywiście. Oczekujemy wolontariuszy, których działania moglibyśmy objąć naszym patronatem. Jako dyrektor Polskiej Biblioteki w Londynie, zachęcam do przedstawiania projektów, czy pomysłów, które moglibyśmy wspólnie realizować.

Udało się to?

Tak. Biblioteka otrzymała od Polish University College Association pomieszczenie na Prince’s Gardens, dzięki czemu można było zacząć myśleć o długofalowej jej działalności. W roku 1964 Brytyjczycy ponownie doszli do wniosku, że jednak nie będą utrzymywać Biblioteki, dlatego Polacy postanowili założyć Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny (POSK), organizację, która była w stanie zapewnić bibliotece nie tylko budynek, ale i finansowanie.

Ogromne zasługi w tej dziedzinie położył Stefan Zamoyski, będący Przewodniczącym Rady Bibliotecznej, który pisał do osób, zasiadających w Izbie Lordów w tej sprawie. Brytyjczycy zamierzali rozparcelować zbiory i przekazać je na Uniwersytet Birmingham do działu tzw. Rosyjskiego, który miał profil sowietologiczny. Polacy, jak o tym usłyszeli, oczywiście zorganizowali się żeby do tego nigdy nie doszło. Stefan Zamoyski swoją ogromną akcją wysyłania uporczywie listów, doprowadził do sytuacji, że Izba Lordów zebrała się w sprawie Biblioteki Polskiej i efektem tego było przekazanie jej we własność POSK.

29

Czy istnieje taka możliwość, że w dobie dzisiejszej sytuacji politycznej w Polsce, i wyjazdu wielu osób z kraju ze względu na odmienny światopogląd, niż ten prezentowany przez obowiązującą partię, biblioteka zacznie gromadzić zbiory dzieł współczesnych pisarzy emigracyjnych?

bibliotek angielskich, dzięki czemu Polacy mieli znacznie większy dostęp do polskiej książki. Anglicy coraz bardziej obcinają koszty działalności własnych bibliotek, przez co te muszą rezygnować z naszych usług.

Często jest to tłumaczone tym, że w zasadzie Polacy nie przychodzą, do bibliotek angielskich. Obecnie współpracujemy tylko z ośmioma brytyjskimi bibliotekami publicznymi, które ściągają nasze książki.

To bardzo mało, biorąc pod uwagę ilość Polaków, która jest w Londynie.

Jaka misja dzisiaj przyświeca działalności Biblioteki Polskiej w Londynie?

Każdy może przyjść i wypożyczyć książkę, a więc umożliwiamy obcowanie z literaturą polską. Ponadto co roku biblioteka organizuje wystawy. W roku 2017 po raz pierwszy pokazaliśmy tłumaczenie konstytucji 3 Maja na język angielski, pochodzące z 1791 roku, które znajduje się w naszych zbiorach. Warto zauważyć, że ukazało się ono wówczas niemal natychmiast po uchwaleniu konstytucji.

Anglicy byli niesłychanie zainteresowani tzw. rewolucją, która odbywała się w Polsce.

Nasz kraj był postrzegany, w przeciwieństwie do tego co działo się we Francji. Niebywałe było to, że w jednym kraju rewolucja i reforma zachodzi wielkim gwałtem, a w drugim to Sejm przyjmuje konstytucje, która daje Polsce możliwości działania w demokratyczny sposób.

Zauważmy, że konstytucja została przyjęta 3 maja w Warszawie, a 22 maja pierwszy tekst tłumaczenia, pojawił się

londyńskie wydanie Traktatu Wersalski z roku 1919, oraz pierwsze polskie tłumaczenie, które pojawiło się w Warszawie w roku 1920.

Przedstawimy również wydanie z roku 1925, ponieważ traktat został w nim poszerzone, o fakt zaakceptowania wschodnich granic Polski, wywalczonych po wojnie polskobolszewickiej (1920), i po plebiscytach na Warmii, Mazurach i Śląsku. Na szybach POSK-u pojawi się wystawa „1919 – Polska buduje państwo.”

W trakcie aktualnej wystawy, będziemy pokazywać dokument Paula Cowana „Paryż 1919 – traktat dla pokoju”, który opowiada o tym jak przebiegały negocjacje Traktatu

Biblioteka zachowuje absolutną neutralność w stosunku do tego co się dzieje w życiu politycznym w Polsce.

Podtrzymujemy dawne tradycje emigracyjne Polski niepodległościowej. Propagujemy postawę patriotyczną, w rozumieniu zainteresowania polską historią i literaturą.

Jako biblioteka bardzo chętnie będziemy gromadzić rękopisy czy maszynopisy, pisarzy, którzy gdzieś publikują. Najnowszymi pisarzami zajmuje się Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie i Stowarzyszenie Pisarzy Polskich za granicą.

Są więc, aż dwa związki literackie które, odpowiadają na zapotrzebowania młodych ludzi, którzy przyjeżdżają do Anglii i próbują pisać.

Gromadzimy różną literaturę, nie skupiamy się na zbieraniu literatury jednego kierunku myślenia. Naszym zadaniem jest gromadzenie różnych punktów widzenia, po to żeby czytelnicy, którzy do nas przychodzą, mieli okazję się z nimi zapoznać.

Jak widzi Pani przyszłość Biblioteki Polskiej w dobie Brexitu?

Przyszłość biblioteki zależy od jej czytelników. Póki Polacy będą zainteresowani działalnością biblioteki, Brexit bibliotece nie zaszkodzi w żaden sposób. Wszystko zależy od tego, jak długo Polacy zechcą po Brexicie zostać... Jestem jednak przekonana, że zawsze będzie istniała grupy osób, chcących korzystać z tego co robimy, a więc Biblioteka pozostanie żywą instytucją.

30

ZDJĘCIE TYGODNIA

Cooltura+ | Nº 774 |

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

...a stal na budowę zamawiam TAK! Wypróbuj sklep online >>> www.mrbeam.co.uk

Błyskawiczna dostawa!

MOJA WYSPA

| Cooltura+ | Nº 774

Rafał Półtorak Ma 45 lat. Na Wyspach mieszka od 16 lat. Pasjonują go góry i związany z nimi jego ulubiony sport – narciarstwo. Uwielbia czas spędzony na motocyklu, jak i spotkanie z przyjaciółmi w czasie dobrego koncertu, najlepiej WOŚP. Dariusz A. Zeller

+ Mój pierwszy dzień na Wyspach

+ Punkt gastronomiczny, który

Długi i pełen wrażeń.

To zależy od nastroju albo apetytu.

+ Na Wyspach zajmuję się

+ Gościom na Wyspach pokazuję:

Brytyjskich:

zawodowo:

Postman.

+ Miejsca, które lubię odwiedzać:

Camden, Richmond Park, spacer nad Tamizą.

+ Przemieszczam się tu: Samochód, motocykl, metro.

+ Najlepsze miejsce do życia: Kew i Richmond w Londynie.

+ Na zakupy polecam:

Waitrose lub dla tych leniwych Ocado :))

polecam:

To, co chcą zobaczyć.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

Miejsca oraz ludzi, których spotkałem.

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest:

Staram się, żeby minusy nie przesłoniły mi plusów.

+ Na Wyspach brakuje mi: Gór, a konkretnie Alp.

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie to:

Północna część Włoch lub południowa Polska.

Szukasz Inwestora? www.szukaminwestora.co.uk Wracasz do Polski lub chcesz sprzedać swoją firmę? ...a może po prostu szukasz inwestora...

POMAGAMY WŁAŚCICIELOM FIRM

Tel. 0796 0696 572

31

32

TOP 10

Cooltura+ | Nº 774 |

10

Najlepiej opłacane zawody w Wielkiej Brytanii Myślicie o zmianie zawodu? Amerykanie zmieniają profesję średnio 4 razy w życiu. By ułatwić wybór prezentujemy roczne zarobki w najpopularniejszych zawodach w Wielkiej Brytanii w 2018 roku.

3. Architekt serwisów

1. Lekarz GP NHS ma ponad 10 tys. wakatów na stanowiskach dla lekarzy.

Znakomita okazja dla rocznie absolwentów medycyny.

To jednak zawód bardzo wymagający, z którego wielu Brytyjczyków rezygnuje pod presją rosnących obowiązków, wydłużających się godzin pracy i coraz trudniejszych warunków pracy.

£107,000

000 £98,nie rocz

2. Psychiatra konsultant Liczba Brytyjczyków cierpiących na choroby psychiczne rośnie nieprzerwanie od lat 90. rocz ubiegłego wieku. W ciągu minionej dekady o 108 proc. wzrosła liczba przepisanych antydepresantów, a konsultacji psychiatrycznej wymaga już co czwarta nastolatka. Pracy dla psychiatrów na pewno nie zabraknie.

,000 £104nie

FIRMA Z 12-LETNIM DOŚWIADCZENIEM

Oferujemy profesjonalne usługi w zakresie montażu wszelkich rusztowań budowlanych.

• • • •

Bezpiecznie i solidnie Darmowa wycena na terenie Londynu Konkurencyjne ceny Wykwalifikowani pracownicy

SZYBKO TANIO IE SOLIDN



0759 333 1770 0208 438 0410 jpscaffoldingltd@yahoo.com

typu cloud

Coraz więcej firm zleca przechowywanie plików, baz danych, dokumentów i innych i informacji na zewnętrznych serwerach. W tym celu powstają tzw. chmury danych, do których klienci mają dostęp z każdego miejsca na świecie. Architekci tych serwisów nie tylko je projektują, ale także odpowiadają za ich sprawne działanie.

4. Radiolog 000 £95,nie rocz

Kolejny dobrze płatny zawód związany ze służbą zdrowia. Radiolog wykorzystuje technologię do skanowania ludzkich organów. Diagnozuje np. schorzenia, nowotwory i przebieg ciąży. Oprócz wiedzy technicznej w zawodzie tym potrzebna jest też spostrzegawczość i precyzja. Radiolodzy mogą się specjalizować w różnych dziedzinach medycyny.

????

| Cooltura+ | Nº 774

5. Księgowy Księgowi mają dwie łatki – największych nudziarzy na świecie rocznie lub magików finansów, potrafiących uniknąć podatków.

Jeśli nawet usypiają swoich klientów na imprezach firmowych – biorą za to niezłe pieniądze.

£95,000

UK READY MIX CONCRETE

NAJLEPSZY BETON W MIEŚCIE PŁAĆ TYLKO ZA TO CO ZUŻYŁES MAMY SZEROKI ZAKRES USŁUG SPRZEDAJEMY BETON, JASTRYCH, WYNAJMUJEMY CIĘŻARÓWKI TYPU GRAB ORAZ POMPY DO BETONU.

6. Analityk danych Jeden z najpopularniejszych zawodów w londyńskim City.

Analitycy danych mogą specjalizować się w różnych dziedzinach biznesu. Zajmują się także projektowaniem baz danych, prognozowaniem i tworzeniem modeli danych. Zapotrzebowanie na analityków danych cały czas rośnie.

000 £94,nie rocz

7. Agile Coach 000 £94,nie

Stosunkowo nowy zawód niemający nawet polskiego tłumaczenia. Rolą Agile Coacha jest podtrzymywanie motywacji zespołu, dbanie rozwój kompetencji miękkich pracowników firmy, wprowadzanie elastycznych rozwiązań usprawniających realizację projektów.

rocz

8. Architekt systemów bezpieczeństwa

000 £90,nie rocz

Z wejściem nowych unijnych przepisów o ochronie danych osobowych (GDPR) wzrosło zapotrzebowanie na osoby, które dopasują działania firm do regulacji wymagających nowych zabezpieczeń danych i systemów IT. Zapotrzebowanie na pracowników z tej profesji rośnie też proporcjonalnie do liczby cyberataków.

9. Programista Java

000 £85,nie rocz

To programiści pracujący w popularnym programie Java zajmujący się projektowaniem nowych aplikacji telefonicznych, programów komputerowych i innych rozwiązań informatycznych dla firm. Zawód wymagający ciągłego doskonalenia w związku z szybko rozwijająca się technologią i dynamicznymi zmianami na rynku.

000 £79,nie rocz

10. Dyrektor

zarządzający

W tym zestawieniu to obok lekarzy jeden z najbardziej klasycznych zawodów.

Podobnie jak w służbie zdrowia tu także rosną wymagania, presja na wyniki, stres i konieczność ciągłego reagowania na zmiany. dyrektor zarządzający odpowiada za strategię rozwoju firmy i jej wyniki finansowe.

33

ZADZWOŃ:

077 0346 4755 LUB 017 5366 4267

albo odwiedź naszą stronę już dziś !!!

www.betoniarnia.co.uk

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

34

PODRÓŻE

Kartka z podróży Natalia i Dominik – para polskich podróżników z Bristolu prowadzących vloga Bo Chcieć to Móc, od września przemierza Amerykę Południową.

T

ygodnik „Cooltura+” jest patronem medialnym tej podróży. Nasi bohaterowie co tydzień przysyłają nam elektroniczną kartkę z podróży. Ostatnią dostaliśmy z największej pustyni solnej na świecie, gdzie nasi podróżnicy zabrali też jedno z archiwalnych wydań „Cooltury”.

Pustynia Uyuni, czyli największa pustynia solna na świecie – wyobraźcie sobie, że Londyn zmieściłby się na niej 10 razy! Dla turystów jest to idealne miejsce by pobawić się perspektywą.

Nam będzie się jednak kojarzyła z najpiękniejszym nocnym niebem, które podziwialiśmy z wyspy Incahuasi, gdzie rozbiliśmy się na dziko. Tylu gwiazd i tak jasno migających, jeszcze nigdy nie widzieliśmy. Oprócz cudnego nieba, zapamiętamy również nocną wizytę, nie wiedzieć czyją, która napędziła nam niezłego stracha! Rano okazało się, że musiał to być jakiś gryzoń, który poczęstował się naszym czekoladowym lizakiem!

Po więcej zajrzyj na nasz kanał YouTube: Bo Chcieć To Móc. Pozdrawiamy Natalia i Dominik

Cooltura+ | Nº 774 |

miejsce na WEEKEND

| Cooltura+ | Nº 774

35

Liverpool. Nie tylko The Beatles i futbol

Nocna panorama The Three Graces i Museum of Liverpool

Miasto słynące z tego, że to właśnie tam powstał legendarny zespół The Beatles, ale także z tego, iż właśnie w nim swe siedziby mają dwa kluby niezwykle zasłużone angielskiemu futbolowi – Liverpool FC oraz Everton FC. Czy to wyczerpuje główne atrakcje siedziby hrabstwa Merseyside? Oczywiście nie.

Dariusz A. Zeller

Warto zobaczyć:

eżący na północnym brzegu rzeki Mersey, na zachodnim wybrzeżu północnej Anglii Liverpool jest miastem niezwykłym przede wszystkim z powodu panującej w nim atmosfery. Jak chyba w żadnym innym mieście Wielkiej Brytanii czuć w nim ducha wielkiej historii, jak i obecnego, niezwykłego rozwoju miasta, rozsławiających jego imię niemal na całym świecie.

Zanim jednak zagłębimy się w aktualności miasta warto wiedzieć, iż jeszcze w czasach rzymskich przez tereny obecnego Liverpoolu przebiegał istotny trakt, łączący Chester z Lancaster. Co jednak ciekawe, pierwsze odkryte ślady osadnictwa na tym terenie datuje się na VI wiek n.e. i związane są one z działalnością na tym obszarze… wikingów.

Datą powstania miasta i jednocześnie utworzeniem tu pierwszego portu jest 8 sierpnia 1207 roku, dzięki inicjatywie króla Jana I. Przez następne lata i stulecia miasto przechodziło zmienne koleje losu, jednak połowa XVII stulecia przyniosła zmiany znamionujące rozwój miasta. Wojna domowa z lat 1642-1645 przyniosła co prawda wiele zniszczeń Liverpoolowi, jednak już dwa lata później port odłączając się od Chester spowodował wzmożony handel, a tym samym stały wzrost populacji.

Niestety, ów rozwój od początków XVIII wieku w dużej mierze związany był z handlem niewolnikami, a to właśnie z Liverpoolu w stronę Ameryki Północnej odpływało niemal - wszystkich statków z niewolnikami. Kres temu nastąpił dopiero w 1807 roku w związku z nowym prawem i kresem tego typu działalności. I właśnie XIX wiek przyniósł miastu szybki, dalszy rozwój. Wówczas to miejscowy port obsługiwał, w co trudno dziś uwierzyć, aż 40% światowego handlu! W 1830 roku Liverpool posiadał już kolej parową, a na niwie tego powstawały liczne ośrodki społeczno-kulturalne, na czele z powstałym w 1860 roku William Brown Library and Museum. Już na początku XX wieku miasto liczyło około 750 tys. mieszkańców,

a na początku lat 30. tamtego stulecia ponad 800 tysięcy! II wojna światowa przyniosła znaczne straty ludności w wyniku niemieckich bombardowań. Po wojnie nastąpił jednak stopniowy, dalszy rozwój miasta, czego – szczególnie urbanistyczne efekty możemy podziwiać i dziś.

Liverpool stolicą nowego hrabstwa – Merseyside zostało w 1974 roku, wcześniej należąc do hrabstwa Lancashire.

Obecnie miasto posiada jedną z najlepiej funkcjonujących gospodarek w Wielkiej Brytanii. Wcześniej opierając się na produkcji przemysłowej i działalności portu teraz znane jest jako centrum edukacyjne oraz z doskonałego sektora usług – bankowości, finansów, służby zdrowia, ale przede wszystkim z turystyki. Architektura łącząca historię miasta z przyciąga tłumy.

To tutaj właśnie w 2004 roku powstała Beetham Tower, w 2008 najwyższy budynek w mieście – West Tower, w 2008 roku centrum handlowe Liverpool One, a w 2011 Museum of Liverpool.

Pisząc o Liverpoolu nie sposób uniknąć dwóch spraw – sportu i muzyki. Wizytówką sportową miasta są dwa kluby piłkarskie – Liverpool FC (powstały w 1892 roku) i Everton FC (rok założenia 1878). To w Liverpool FC największe sukcesy święcił polski bramkarz Jerzy Dudek. A prawdziwą legendą klubu jest Steven Gerrard. Z kolei kibice The Toffees (jak mówi się o Evertonie) z czcią wspominają np. grę Wayne’a Rooneya.

Gdyby jednak powiedzieć, iż Liverpool muzyką stoi, autor tychże słów wiele by nie zbłądził. Nie na darmo mówi się o tym miejscu „Miasto Beatlesów”. To właśnie tam powstał i występował w pierwszym etapie swojej działalności w klubie The Cavern słynny zespół.

Stamtąd właśnie pochodzą także m.in. Billy Fury, Frankie Goes to Hollywood czy Gerry and the Peacemakers. Dość powiedzieć, że księga Rekordów Guinnessa nadała Liverpoolowi miano „światowej stolicy popu”, bowiem wykonawcy z tego miejsca wydali więcej singli, które trafiły następnie na pierwsze miejsca list przebojów niż artyści z jakiegokolwiek innego miasta na świecie.

Ponadto: l Katedra – Cathedral Church of Christ l Katedra Metropolitarna w Liverpoolu (Metropolitan Cathedral Church of Christ the King) l Stanley Dock Conservation Area – zespół doków na północ od Pier Head l Speke Hall (drewniana zabudowa z XVI wieku) l Museum of Liverpool l Liverpool One (największe w Wielkiej Brytanii centrum handlowe na „otwartym powietrzu”) l stadiony piłkarskie Anfield i Goodison Park

Anfield – siedziba Liverpool FC

Goodison Park – siedziba Everton FC

Liverpool nocą

L

Albert Dock

L iverpool Maritime Mercantile City – zespół sześciu lokacji wpisanych w 2004 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO l Pier Head obejmująca zespół trzech najbardziej znanych budynków miasta zwanych The Three Graces l Albert Dock na południe od Pier Head, na terenie których znajdują się m.in. l Tate Liverpool l Merseyside Maritime Museum l International Slavery Museum l The Beatles Story l

Kanały w Liverpoolu - jedna z głównych atrakcji miasta

Katedra Church of Chris

Jedna z ulic Starego Miasta

pnmskiphire@gmail.com Więcej informacji na stronie: www.pnmskiphireltd.co.uk

Nie czekaj - zadzwoń 07746167171

Zabezpieczenie podjazdu w razie potrzeby GRATIS

Załatwiamy permity.

Przykrycie skipa i światła GRATIS

PODRÓŻE

Skip Hire 8 yard oraz 12 yard Grab Hire wywóz śmieci/gruzu Załadunek na miejscu

NAJTAŃSZY SKIP W LONDYNIE

NAJLEPSZY SERWIS W NAJNIŻSZEJ CENIE

36 Cooltura+ | Nº 774 |

MOTYWACJA

| Cooltura+ | Nº 774

Marta Kiermacz-Abramek, trenerka motywacji, terapeutka rodzinna, rekordzistka Guinnessa, maratonka, mama

37

Zbieraj wdzięczność do słoika…

Ile razy w ciągu ostatniego roku wyraziłeś wdzięczność za to kim jesteś, kogo i co masz w życiu? Czy prowadziłeś dziennik wdzięczności wpisując przynajmniej jedną rzecz, za którą byłeś wdzięczny?

Tylko 63 dni do wiosny!

P

rowadząc dziennik wdzięczności bardzo łatwo jest dostrzec, ile cudownych rzeczy wydarzyło się w minionym roku, gdyż często nie widzimy lub zwyczajnie zapominamy, ile darów otrzymujemy w naszym życiu, a przełom roku to czas podsumowań i planów.

Kiedy będziesz oceniać i podejmować decyzje dotyczące nowego roku nie zapomnij o tym, co dobrego cię spotkało. Pozbieraj chwile, za które jesteś wdzięczny i wejdź z uśmiechem w kolejne dni nowego roku.

W tym roku proponuję ci udział w niesamowitej zabawie, która wymagać będzie od ciebie konsekwencji oraz pozytywnej postawy, bo będzie trwała 365 dni i zwyczajnie wypełni twoje serce szczęściem.

Potrzebujesz prosty lub dekoracyjny słoik, który dowolnie możesz przyozdobić oraz małe kartki papieru. Będziesz na nich codziennie

zapisywać swoje małe i duże radości, i wrzucać je do słoika.

Zapisywanie wdzięczności zacznij od zupełnych drobiazgów, których często nie zauważasz z powodu pośpiechu, planów i niekończącej się listy zadań do wykonania.

Może będzie to uśmiech dziecka po przebudzeniu, kawa wypita w samotności w ulubionej kawiarni albo z kimś najbliższym, słońce, a może spacer w deszczu z ukochaną osobą.

Chwile, gdy czujesz się szczęśliwy, bierzesz udział w ważnych wydarzeniach, udaje ci się przebiec maraton, cudownie spędzasz wakacje, jesteś świadkiem piękna przyrody, ktoś sprawia ci miłą niespodziankę. Może piosenka, rysunek, zabawa z dzieckiem lub spacer z psem, posprzątana kuchnia. Ciasto mamy, wizyta u babci, rozmowa. Zapisuj wszystkie te małe i te wielkie sukcesy zaczynając słowami „Jestem wdzięczna/-y za…” i tutaj podziękuj

za to, co uznasz za najpiękniejsze, co cię tego dnia spotkało!

Jestem przekonana, że gdy rozpoczniesz zabawę ze słoikiem wdzięczności, po pierwszych kilku tygodniach nie będziesz mógł przestać każdego dnia wrzucać do niego przyjemności i dobroci, które cię spotykają. Oczywiście, możesz skupiać się na tym, co ci nie wychodzi i czego ci brakuje, ale jak pokazują badania, praktykowanie wdzięczności napełni cię zdrowiem i pozytywną energią, która może zdziałać cuda!

Do codziennej praktyki wdzięczności możesz zachęcić swoją rodzinę i dzieci.

Możesz również przygotować słoik dla siebie i dla swojego partnera, tak, byście codziennie wrzucali sobie wzajemnie karteczki, za co jesteście wdzięczni tej drugiej osobie… co was uszczęśliwia, co dobrego dziś u siebie dostrzegliście? Słoik wdzięczności pomoże ci

rozwinąć język wdzięczności. Zamiast krytykowania i wytykania innym błędów, staniesz się bardziej empatyczny i chętniej będziesz wyrażał swoją wdzięczność innym. Zabawa w słoik wdzięczności pomoże ci przestawić twoje myślenie na pozytywne tory. Staniesz się bardziej uważny na dobre chwile w twoim życiu, a ostatniego dnia roku, gdy twój słoik będzie pełny szczęścia, sprawisz sobie niesamowitą duchową ucztę, otworzysz go i przypomnisz sobie wszystkie piękne chwile, które cię spotkały, a zapisane karteczki możesz wykorzystać w rodzinnym albumie.

Jestem pewna, że słoik szczęścia przyda ci się na następne lata, tylko następnym razem o wiele większy! Jeśli chciałbyś dołączyć do mnie i spełniać noworoczne cele, zapraszam cię do grupy na FB BOOTCAMP Realizacja Noworocznych Postanowień lub napisz do mnie marta@martakiermaczabramek.com

38

?????

Cooltura+ | Nº 774 |

posiadamy certyfikat bezpieczeństwa

PAS 24

wymagany w nowym budownictwie

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjo inery.co.uk www.greenmarkjoin ery.co.uk GREENMARK Joinery

Unit W, 272 Abbeyd ale

Ltd.

Road, HA0 1TW Lon don

| Cooltura+ | Nº 774

Chris Wiciak – maratończyk, zdobywca Abbott World Marathon, biegajzchrisem.co.uk

O

sobiście nie przepadam za bieganiem na bieżni mechanicznej, ale chcę wam pokazać, jak bardzo może być przydatna w treningu i jak najlepiej ją wykorzystać.

PO CO BIEGAĆ NA BIEŻNI MECHANICZNEJ? l

Pozwala uniknąć złych warunków atmosfe-

rycznych i kontuzji.

P ozwala bezpiecznie biegać, gdy na zewnątrz jest duże stężenie smogu. lS ymuluje zróżnicowane ukształtowanie terenu, gdy nie mamy warunków naturalnych np. w mieście. l Bezpieczeństwo – polecana szczególnie dla kobiet, które boją się biegać po zmroku. Na bieżni w siłowni nie zaatakuje nas także pies. l Pomaga utrzymać równe tempo biegu – duża grupa biegaczy, szczególnie początkujących ma problem z utrzymaniem tempa, a co l

BIEGAJ Z CHRISEM

Trening na bieżni mechanicznej

39

Przez wielu biegaczy uważana za zło ostateczne. Kojarzy się przeważnie źle. Na jej temat powstało dużo nieprawdziwych opinii, które skutecznie zniechęcają biegaczy. za tym idzie oszczędzaniem siły na ostatnie kilometry. l Mając do dyspozycji kilka bieżni możemy biegać z osobą, która jest wolniejsza lub szybsza od nas.

CZYM SIĘ RÓŻNI BIEGANIE NA BIEŻNI MECHANICZNEJ OD ZWYKŁEGO BIEGU?

Są dwie podstawowe różnice. Po pierwsze rolka, po której biegniemy, cały czas jest w ruchu, więc w momencie odbicia nasza noga jest przesuwana z rolką do tyłu. Sprawia to że nasze mięśnie pracują mniej. Po drugie poruszamy się w miejscu i nie mamy naturalnego oporu powietrza. Niby powinno być łatwiej, ale z drugiej strony nie ma wiatru więc pocimy się szybciej i szybciej podgrzewamy mięśnie. Tym samym szybciej się męczymy. Trzeba pamiętać o dobrym nawodnieniu.

CZY TAKIE BIEGANIE JEST BEZPIECZNE?

Nie ma badań, które wskazują, że bieganie na bieżni jest szkodliwe dla zdrowia. Z takich urządzeń korzysta wielu znanych sportowców. Ja sam nigdy nie złapałem kontuzji biegając na siłowni.

Oczywiście słyszałem różne zabawne historie związane z bieganiem na mechanicznej bieżni, ale w rzeczywistości tylko nadmierna inwencja twórcza uczestnika może spowodować jakiś wypadek. Dla mnie to bezpieczne urządzenie.

O CZYM NALEŻY WIEDZIEĆ: l

Ponieważ nie ma oporu wiatru to wyrów-

nujemy proporcje poprzez ustawienie bieżni na 1-1,5 stopni. lP rzegrzewanie ciała – pamiętać o dużym nawadnianiu podczas biegu. lW ybierać dobre urządzenia – bieżnia ma być solidna i masywna, żeby się nie trzęsła w trakcie biegu.

J eśli biegacie pierwszy raz, rozpocznijcie spokojnie od marszu z wyprostowaną sylwetką i z czasem przejdźcie do truchtu zwiększając prędkość. l Do biegania na bieżni mechanicznej stosujemy takie samo obuwie jak do biegania na zewnątrz.

Po zejściu z bieżni nasz błędnik trochę wariuje, ale to uczucie szybko mija.

Podsumowując: bieżnia mechaniczna to dobra alternatywa dla tradycyjnego biegania.

Pozwala na specyficzne treningi, które mamy problem wykonać na zewnątrz. Jest bezpieczna i w okresie złej pogody pozwala rozwijać naszą form lub zrzucać zbędne kilogramy. Więcej zalet niż wad. Dlatego polecam bieganie na siłowni na bieżni mechanicznej. l

Więcej o bieganiu na www.biegajzchrisem.co.uk Jeśli masz pytania na temat biegania napisz do mnie na: biegajzchrisem@gmail.com

40

Cooltura+ | Nยบ 774 |

| Cooltura+ | Nº 774

Sól himalajska

ZDROWIE

41

Sól jest niezbędna do utrzymania prawidłowego funkcjonowania komórek organizmu, układu nerwowego, trawienia, a także wchłaniania składników odżywczych i eliminacji odpadów.

Spotykamy się z różnymi rodzajami soli, jednak za jedną z najlepszych uważa się sól himalajską. lamp solnych. Jak dotąd jest niewiele badań naukowych potwierdzających lecznicze działanie lamp solnych. Jednak pewne fakty mówią same za siebie. Ze względu na swój charakter lampa solna – blok czystej różowej soli himalajskiej, przyciąga parę wodną, a z nią cząsteczki zanieczyszczające powietrze. Para wodna paruje z powodu ciepła lampy, a kurz i alergeny pozostają w bloku lampy solnej.

Jeśli zdecydujemy się na zakup lampy solnej, upewnijmy się, że kupujemy prawdziwą.

Regularne stosowanie takiej lampy powinno ułatwić oddychanie, mieć wpływ uspokajający na system nerwowy oraz polepszyć jakość snu.

Lampę z prawdziwej soli himalajskiej poznamy po tym, że będzie się zużywała, nie będzie jasno świeciła, będzie miała pomarańczowo - różowy kolor, a krajem pochodzenia będzie Pakistan.

Beata Wdowczyk Dip ION, terapeutka żywieniowa, www.nutriheaven.co.uk

S

ól kuchenna, bardzo popularna, klasyfikowana jest jako produkt spożywczy. W sklepach znajdziemy ją pod nazwą warzona lub kamienna. Zwykle wzbogacana jest w jod. W jej składzie możemy także znaleźć przeciwzbrylacze.

Są to substancje dodawane w procesie produkcyjnym, mające na celu przeciwdziałanie zlepianiu się kryształków soli w bryłki. Dlatego przed zakupem należy dokładnie zapoznać się z etykietą produktu.

Celtycka sól morska jest porównywalna do himalajskiej soli krystalicznej w swoim składzie i korzyściach zdrowotnych, ale jest to zupełnie inna sól, pochodząca z innego źródła (Bretania, Francja), ma szary kolor i zawiera również ponad 60 minerałów.

Sól himalajska to wyjątkowo czysta, ręcznie wydobywana sól, pochodząca ze starożytnych złóż soli morskiej w regionie Pendżab w Pakistanie. Uważa się, że jest to najczystsza forma soli. Zawiera ponad 80 minerałów i pierwiastków śladowych, między innymi: żelazo, wapń, potas, magnez i miedź. Wszystkie te składniki odżywcze są tym, co nadaje soli himalajskiej jej ładny, różowy kolor.

ZALETY SOLI HIMALAJSKIEJ

Oprócz tego, że wyrównuje pH organizmu, normalizuje funkcje metaboliczne i

zwiększa przepływ energii i krążenia, poprawia również problemy z oddychaniem.

Sól jest antybakteryjna, przeciwzapalna, rozluźnia nadmierny śluz, usuwa patogeny w powietrzu, takie jak pyłki, i obniża poziom IgE (nadwrażliwość układu odpornościowego).

Poza tym stanowi naturalną pomoc w trawieniu. Stymuluje perystaltykę narządów trawiennych, równowagę kwasu żołądkowego, wspomaga wytwarzanie płynów trawiennych w wątrobie i trzustce, reguluje metabolizm i harmonizuje równowagę kwasowo-zasadową.

Uważa się, że himalajska sól wspomaga lepszy i bardziej spokojny sen ze względu na wysoką zawartość minerałów. Nie zachęcam do szaleństw z solą przy następnym posiłku, ale dobrze jest wiedzieć, że całkowite unika-

nie soli może powodować lub przyczyniać się do problemów ze snem.

DODATKOWO SÓL HIMALAJSKA: l l

reguluje poziom wody w organizmie; pomaganie w zmniejszaniu objawów

starzenia;

promuje tworzenie energii komórkowej; l łagodzi skurcze (jak skurcze nóg); l poprawia wchłaniania substancji l

odżywczych;

wspomaga zdrowie zatok; l promuje zdrowe libido; l wspomaga zdrowie nerek i pęcherzyka l

żółciowego.

Sól himalajska jest bardzo dobrym oczyszczaczem powietrza. Służy również do produkcji

2p za min

na tel, komórkowy w Po

PROMOCJA!

T-talk

10% EXTRA!

2p

Zała SMS

816

a do

Super sposób

min.

Super sposób na

na telefony 1.Wyślij SMS-a na numer stacjonarne

Twoje konto telefonu komórkoweg konto T-Talk, które będzie doładow „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Ab Więcej info o serwisach 020849746

rozmowy z Polską 7p

2. Wybierz numer 03700 min.

z Twojej komórki

1. Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN

telefony z numerem 03700 *Kosztna połączenia komórkowe Jeśli posiadasz darmowe min. opłata

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń

Service provided by

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

*T&Cs: A charge is calls are as a part the lates

42

TEKST SPONSOROWANY

Skip Hire Wywรณz ล mieci Londyn i okolice

Cooltura+ | Nยบ 774 |

0844 800 8861 078 1308 7129

Civic Way HA4 0YP Ruislip www.bkltd.co.uk info@bkltd.co.uk

PRZEPIS NA WEEKEND

| Cooltura+ | Nº 774

43

Jak szkocka, to tylko zupa Dariusz A. Zeller

Cullen skink

upa ma swoją ogromną tradycje na każdym kontynencie i w każdym państwie. Nawet Eskimosi jedzą zupe – rybną oczywiście. Na Dalekim Wschodzie jest tym, co rozpoczyna posiłek. W Polsce natomiast ciężko jest sobie wyobrazić normalny obiad bez wstępu w postaci miski zupy. Choćby i szkockiej.

Anglicy zupy mieli od zawsze pod nazwa broth lub pottage, dopiero XVII wieczne naleciałości z francuskieg o zadomowiły na Wyspie słowo soup. Charakterystycznym jest to, że Brytyjczycy nadal mają podział na soups and broths. Zupy to najczęsciej przemielone papki, a broths to wywary z całymi kawałkami mięsa i warzyw. Przyjęło się też współcześnie, nie wiem dlaczego, że angielskie zupy są na ogół wegetariańskie.

W klasycznej kuchni zawsze w użyciu był bulion zwierzęcy. Można się z tym zgadzać lub nie, ale ja wole zupę na wywarze wołowym lub z drobiu, jest smaczniejsza.

Nie wypada tu nie wspomnieć o szkockim przysmaku rybnym „Cullen Skink”, czyli zupie z wędzonego

Składniki:

Z

2 ziemniaki Maris Piper masło 100g l 1 cebula 2-3 łyżki mąki l 250g wędzonego łupacza (Haddock) bez skóry l 1 liść laurowy l 750 ml mleka l 50-100 ml bulionu sól i pieprz, ew. sok z cytryny

l l l

Przygotowanie:

Haddocka (polska nazwa: łupacz, należy do rodziny dorszowatych), ziemniaków i mleka lub/i śmietany.

Coś, co naprawdę może zachwycić podniebienie. Wspomniany Haddock jest wędzony metodą na zimno, gdzie dym ulega schłodzeniu i wędzi surową rybę. Gotując wywar z takiej

ryby uzyskujemy aromatyczny rosół, który po doprawieniu solą i pieprzem miksujemy z ziemniakami. Do tego dodajemy płatki ugotowanej ryby i zaprawiamy śmietaną, oraz smażoną cebulą. Co ciekawe słowo „skink” oznacza po galijsku krowią łydkę, z której gotowano wywar. Jednakże

z racji tego, że Cullen to rybacka miejscowość, automatycznie wołowinę zastąpiono rybą, a nazwa została.

Cullen Skink to bardzo popularna w Szkocji zupa, serwowana jako starter na wszystkich oficjalnych przyjęciach. Doczekała się nawet hasła w oxfordzkim słowniku!

Ziemniaki obrać i gotować 15 minut w osolonym wrzątku, odcedzić i pokroić w kostkę. Łupacza oczyścić z ości podzielić na kawałki. Cebulę obrać i pokroić w kostkę. W dużym rondlu stopić masło, wrzucić cebulę i smażyć kilka minut.

Wsypać mąkę i rozmieszać, smażyć chwilę. Dodać rybę i ziemniaki i wymieszać. Wlać część mleka i rozmieszać, dodać resztę mleka i gotować 10 minut.

Podlać bulionem do uzyskania właściwej konsystencji. Doprawić solą, pieprzem i ew. sokiem z cytryny.

SKUP ZŁOMU I METALI KOLOROWYCH Dojazd do klienta.

Najlepszy w Londynie!

NASZE CENY Miedź (Copper) ..................... £3.70 - £4.40 Mosiądz (Brass) .................... £2.00 - £2.70 Kable (Cable) ........................ £0.70 - £2.50 Ołów (Lead) .......................... £0.90 - £1.30 Aluminium (Aluminum)............ £0.50 - £1.20 Kwasówka (Stainless Steel) .... £0.50 - £1.00 Złom stalowy (Scrap Metal) .... £80 - £120/tona

Kupujemy każdą ilość.

Cena nie ulega zmianie po negocjacji.

Pracujemy 7 dni w tygodniu.

Ważymy na wagach elektronicznych do 300 kg.

ZAWSZE DAMY NAJLEPSZĄ CENĘ, DZWOŃCIE DO NAS

Tel. 07500522545

44

ROZRYWKA ROZRYWKA

Cooltura+ || Nº Nº 774 763 || Cooltura+

Stronę redaguje: redaguje Dariusz Strony Dariusz A. A. Zeller Zeller

ZQuiz: literaturą polską na Ty Muzyka polska

2. Który Jakie było prawdziwe 2. z pisarzy nie nazwisko Czesława był laureatem literackiej Niemena?Nobla: Nagrody a. Władysław Nowak a.

Reymont b.

Wydrzycki b. Stefan Żeromski c. Henryk Burzyński c.

Sienkiewicz d.

Sempoliński d. Czesław Miłosz

3. Który „Nie dokazuj, miła nie 3. z polskich poetów dokazuj walczył w Powstaniu Przecież nie jest z Ciebie Warszawskim jako żołnierz znowu taki cud batalionu „Parasol”?

Nie a.odTadeusz razu, Gajcy miła nie od razub. Tadeusz Różewicz ………………………………..” c. Zdzisław Stroiński

a. Krzysztof Nie od razu się przebijesz d.

Kamil Baczyński przez mój chłód! b. Nie od razu zniknie rejestr 4. Przedstawicielem Twoich szkód! romantyzmu nie był: c. Nie od razu stopisz serca a.

Cyprian Kamil Norwid mego lód! b. Adam Mickiewicz d. Ignacy Nie od Krasicki razu się opłaci ten c.

Twój trud! d. Juliusz Słowacki

4. Kto Kto jest był pierwszym 5. autorem wykonawcą utworupowieści pierwszej polskiej „Kolorowe jarmarki”? nowożytnej? a. Ignacy Janusz Krasicki Laskowski a. b.

Irena Santor b. Jan Kochanowski c. Julian MarylaUrsyn Rodowicz c.

Niemcewicz d.

Jerzy Połomski d. Jan Potocki

5. Powieścią Którego zespołu jest 6.

Bolesława to cytat: „Kocham cię Prusa nie jest: kochanie a. Lalkamoje, kocham cię a kochanie b. Faraon moje…”? a. Emancypantki Hey c. b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

a. Operetka Breakout a. b.

Andrzej Zaucha b. Trans-Atlantyk c.

Chłopcy z Placu Broni c. Iwona, księżniczka Burgunda d.

Tilt d. Ślub

7. W Kombi – Słodkiego, 8. „Panu Tadeuszu” …….. nie życia. pojawia się: a. Telimena Błogiego a. b.

Długiego b. Papkin c. Hrabia Miłego c. d.

Dobrego d. Jankiel

8. Którą „A kiedy przyjdzie 9. z dat uznaje także się po mnie tradycyjnie za początek Zegarmistrz światła romantyzmu w polskiej purpurowy literaturze?

By mi zabełtać błękit a. 1835 – śmierć Kazimierza w głowie Brodzińskiego …………………………………….” b. 1822 – publikacja „Ballad

dodaj ogłoszenie na

To go zapytam, czyMickiejest ia.romansów” Adama zdrowy wicza b. 1807 Zawieje wreszcie wiatr c.

– utworzenie Księodnowy stwa Warszawskiego c. Stanę nagleJuliusza fioletowy d.

1830 –się debiut d.

To będę jasny i gotowy Słowackiego

cooltura24.co.uk

24

9. „Wehikuł czasu” to 10.

Który z polskich przebój którego twórców popełniłzespołu? a. Dżem samobójstwo na wieść b. Coma o wkroczeniu do Polski 17 c. Perfect września 1939 roku Armii d. Lao Che Czerwonej?

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

a. Karol Irzykowski

10. b.„Niech Bruno żyje Schulzbal!” śpiewa… c. Stanisław Ignacy Witkiewicz a. Tadeusz Małgorzata Ostrowska d.

Borowski b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. Mocium Piec a. panie b.

Komunista b. Tego ten tamtego c. Fiksum-dyrdum Krew c. d.

Cegła dzieju d. Panie

d. Ziemia obiecana

6. Kto to śpiewał: „Wolność kocham i rozumiem, 7.

Co było debiutem wolności oddaćWitolda nie dramatycznym umiem”?

Gombrowicza?

Odpowiedzi: 1a, 2b, 3d, 4c, 5a, 6d, 7c, 8b, 9b, 10c.

1. Jak brzmiało ulubione 1. Dżem – Czerwony jak powiedzonko Cześnika ……..

Raptusiewicza?

L

O

SUDOKU

l l l l l l

L

Profesor do studenta na reporter egzaminie: W milenijnego sylwestra -zaczepia Proszę gentlemana pana, czy pan w ogóle na ulicy Lonchce skończyć studia? dynu: Tak panie profesorze.

-- Jaki pan ma plany na nowe -tysiąclecie?

No to właśnie pan skończył...

- Dość skromne, przez jego więkl l l szość będę nieżywy.

Do banku w Szwajcarii wchodzi l l l klient z walizką i ściszonym głosem - Mamo, zakochałem się. mówi do bankiera: - Jak wygląda? Jak ma na imię?

- Chciałbym wpłacić Umie gotować?

Jest zpieniądze, dobrej w tej walizce jest cztery miliony rodziny? Czym się zajmuje?euro.

Jaką Na to bankier uśmiechnięty: szkołę skończyła?

Czemu mówisz

mi dopiero teraz? Kiedy się umówi- Proszę nie ściszać głosu, bieda to liście?

Przyprowadzisz ją? Czy to na żaden wstyd. poważnie?

- ... tato, zakochałem się. l l l - W dziewczynie?

Zapytali Grzegorza Latę, czy repre- Tak. zentacja z 1974 pokonałaby dzi- Dobrze. siejszą kadrę. l l l - Tak, wygralibyśmy 1:0.dostanie na Co mówi informatyk jak -urodziny Tylko tyle? pendrajwa?

No tak,zaproszę pamiętać że więk-- Dzięki pamięć. szość z nas jestl już po 70. l l W gospodzie siedzą trzej mężczyźni l l l i płaczą.

Jasiu przychodzi ze szkoły i chwali Nagle zjawia się Pan Bóg i pyta się ojcu: pierwszego: Tato, dzisiaj na kartkówce nie -- Czemu płaczesz? popełniłem żadnego błędumi orto- O, ja nieszczęśliwy! Żona graficznego! zmarła!

- Nie rozpaczaj, jest na świecie - Wspaniale a jaki był temat? tyle pięknych synu, kobiet...

Wkrótce twój -smutek Tabliczka mnożenia. minie.

Bóg zwraca się do drugiego: l l l - A ty czemu płaczesz?

-- Dom Tatusiu, czy Ocean mi się spalił. Spokojny zawsze jest spokojny?

- Nie martw się, pomogę ci. Nie minie -miesiąc, Co za dziwne pytanie?

Czydrugi nie dom. jak będziesz miał możesz pytać się o coś mądrzejszego?

- A ty? - Bóg pyta trzeciego - czym - Mogę.

Kiedy? umarło Morze Marsię martwisz twe?

- Panie Boże, jestem trenerem polskiej reprezentacji piłkarskiej. l lusiadł l Bóg załamał ręce, obok mężStudent pyta studenta: czyzny i wraz z nim zapłakał...

- Powtarzałeś lcośl przed egzamil nem?

Rozprawa sądowa, głos ma proku- Tak. rator: A co? o otwarcie okna.

-- Wnoszę -- Uchylam.

Będzie dobrze, będzie dobrze...

LABIRYNT

ZNAJDŹ 10 RÓŻNIC

DOPASUJ OBRAZKI

SUDOKU DLA DZIECI

| Cooltura+ | Nº 774

PLAC ZABAW

45

46

OGŁOSZENIA DROBNE

Cooltura+ | Nº 774 |

MONTAŻ/NAPRAWA KLIMATYZACJI I WENTYLACJI

Doradztwo, projekt i wycena. montaż i serwis wszystkich urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych , wentylacyjnych. Naprawy 24/7.

Służymy darmową poradą, Zadzwoń na 02089657612 lub 07545707457 HYDRAULIK NAPRAWA PIECÓW, BOILERÓW -24H-CERTYFIKATY

Naprawa tego samego dnia. Dojazd do klienta.Serwis wszystkich marek: Valiant, Aliant, Worcester, Viessmann, Baxi, Biasi, Main, Ideal, Glowwarm itd. Odbieram gotowe prace.

Zapraszam do współpracy 07545707457

THERMOMIX 0%

Thermomix tańszy niż w Polsce. W tym miesiącu super oferta! Prezentacje na Wood Greenie albo dojazd do klienta. Teraz raty 0%- 07765201948

DUŻA JEDYNKA- 130 ENFIELD

Duża jedynka- £130, depozyt tygodniowy, świeżo wymalowane w bardzo dobrej lokalizacji Enfield 07539155880 oraz miejsce w pokoju przechodnim £80

PRZEWOZY OSÓB I PACZEK

ANGLIA-POLSKA POLSKA-ANGLIA

PRZEPROWADZKI I PRZEWOZY TAKŻE DO POLSKI

Przeprowadzki i przewozy lokalne, międzymiastowe oraz do Polski 7 dni w tyg. 24/h. Konkurencyjne ceny !!! Najtańsze w Londynie i okolicach. Przyjmujemy wszystkie zlecenia małe i duże.

07722560744 mario.remtrans@gmail.com

24H POGOTOWIE KOMPUTEROWE STARGOR.COM

Naprawa i serwis wszystkich komputerów.

Programy dla firm. Strony www, marketing, pozycjonowanie. CCTV i smart home. Dojazd.

07783524096 lub stargor@stargor.com

ARCHITEKT W LONDYNIE

Wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent, Kontakt: 07903034463, szymon.dylewski@gmail. com

SERWIS KOMPUTEROWY H-TECH

www.ja-eurobus.pl

+44 777 882 67 09 +44 777 882 56 80

Serwis i Naprawa Sprzętu Komputerowego.

Systemy, Zabezpieczenia, Odzyskiwanie Danych, Wymiana Ekranów i innych Podzespołów, CCTV, Dojazd do Klienta.Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk., www.halskytech.co.uk

PRZEPROWADZKI MAŁE I DUŻE- CAŁY LONDYN I UK

DUŻA JEDYNKA- ENFIELD

MAŁE PRZEPROWADZKI NA KAŻDĄ KIESZEŃ-CAŁY LONDYN I OKOLICE

MALARZ- DEKORATOR

Transport kartonów, przewóz materiałów budowlanych ze sklepów, odbieranie rzeczy z aukcji internetowych, składowane w np. Big Yellow Storage.07848015890

Transport kartonów, przewóz materiałów budowlanych ze sklepów, odbieranie rzeczy z aukcji internetowych,składowane w np. Big Yellow Storage.07848015890

WYWÓZ ŚMIECI CAŁY LONDYN I OKOLICE TANIO

AJM Recycling Center Ltd- niskie ceny i wywóz śmieci tego samego dnia. Usługi usuwania odpadów: biurowych,garażowych, ze strychu, sprzątanie ogrodów. 07463227169 Marcin www.wywozsmiecilondyn.co.uk

ANTENY SATELITARNE

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria. Telewizja na kartę, NC+, Polsat. 11 lat doświadczenia Niskie ceny. 07523486296

Duża jedynka £130- depozyt 1 tydzień w domku świeżo wymalowane w bardzo dobrej lokalizacji Enfield oraz miejsce w pokoju przechodnim £80 bez depozytu 07539155880

CSCS szuka pracy w Londynie. Bez nałogów, uczciwy i solidny. 12 lat doświadczenia w UK. Pracuję dla firm i prywatnie. Jestem mobilny.

Rafał 07506888518.

ARCHITEKT-PROJEKTY DOMÓW

Rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

SERWIS KOMPUTEROWY

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu, klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy. Dojazd do klienta tel. 07411123340, 02088865030 GREAT GLASS LIMITED

Szklana architektura wewnętrzna oraz zewnętrzna. Realizujemy najbardziej odważne i nieszablonowe pomysły naszych klientów.

Do współpracy zapraszamy zarówno firmy jak i indywidualnych klientów. 0771 256 9682 www.greatglass.uk

TOURIST MANIAC-WYCIECZKI MARZEŃ

Pomoże Ci dopasować wyjazd do Twoich potrzeb i wymagań. Jesteśmy otwarci na wasze sugestie. Jeśli masz pytanie śmiało pisz a my z przyjemnością na nie odpowiemy.Touristmaniac@gmail.com, 07883450861

WYWÓZ ŚMIECI –KONKURENCYJNE CENY

ogrodowych, budowlanych, biurowych i innych .Pomagamy przy załadunku. Pracujemy na terenie całego Londynu. Usługa tego samego dnia. Dostępne samochody 16 yardowe Van 16 yardów. Atrakcyjne ceny. Zapraszamy do współpracy 07886253972 POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA-PRZEMYSŁĄW ZAJĄC

NC+ Zestawy na umowę i kartę Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep Northolt: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www.polskatelewizja. co.uk

DEKODERY NC+-SERVICE ANTEN INSTALACJA

Dekodery NC+ Polsat cyfra+ na umowę lub bez, instalacja, naprawa telewizorów oraz kamer, cctv, alarmy, wszystkie akcesoria: anteny, piloty, uchwyty 07714308939

POLSKA TELEWIZJA NC+

Sprzedaż, montaż, serwis, rozbudowa, modernizacja. Profesjonalne dostrajanie sygnału SatTV. Montaż anten naziemnych FreeviewHD. Drabina 10m oraz drabina dachowa7m Dariusz Rabski 07894100683

OGŁOSZENIA DROBNE

| Cooltura+ | Nº 774

47

STOLARZ OKIEN I DRZWI-DAM PRACĘ

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem w pracy w UK i PL do produkcji. Oferujemy atrakcyjne warunki pracy i możliwość nadgodzin Marek Tel:07810808838, office@ greenmarkjoinery.co.uk

PROJEKTANT MEBLI -DAM PRACĘ

Jak zamieścić ogłoszenie?

Wymagane doświadczenie w projektowaniu, dokonywaniu pomiarów i tworzeniu dokumentacji technicznej, bardzo dobrej znajomości programu Sketchup. Dodatkowym atutem będzie praca w programie AutoCad. Kontakt: wojtek@greenmarkjoinery.co.uk POMOCNIK INSTALATORA OKIEN I DRZWI

przez internet

www.cooltura24.co.uk

PRACA DLA SPRZEDAWCY

Wymagane doświadczenie i podstawowy angielski. Oferujemy atrakcyjne warunki pracy, transport(Van), narzędzia zapewnione, możliwość nadgodzin. Kontakt: Andrzej :office@greenmarkjoinery.co.uk,tel:02088107788

Branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

tanie rozmowy międzynarodowe

ute

za min

0 844 862 4141

z telefonu ac st jonarnego na stacjonarny do 13 krajów bę 24 godziny na do iu dn go 7 dni w ty

Belgia .......................... 1p Francja ........................ 1p Hiszpania .................... 1p Holandia ..................... 1p Irlandia ........................ 1p Kanada ........................ 1p Niemcy ........................ 1p Polska ......................... 1p Rumunia...................... 1p Słowacja ..................... 1p USA .............................. 1p Węgry ......................... 1p Włochy ........................ 1p Terms & Conditions: Ask the bill payer’s permission before using the service.

Calls are charged per minute & include VAT. Charges apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are engaged or unanswered. BT call setup fee applies. Cost of calls from non BT operators & mobiles may vary. Check with your operator. Service provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 497 4622.

PROMOCJA INTERNETOWA Zamieść ogłoszenie Premium online na www.cooltura24.co.uk. Twoje ogłoszenie pojawi się na portalu cooltura24.co.uk oraz zostanie wydrukowane w najbliższym wydaniu Cooltury*

1 tydzień ogłoszenia £14 2 tygodnie ogłoszenia £22 4 tygodnie ogłoszenia £36 * w tygodniku Cooltura zostanie wydrukowane maksymalnie do 25 słów danego ogłoszenia

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£210 + VAT

12Y

SKIP

£260 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

48

Cooltura+ | Nº 774 |

15.03.2019

Manchester O2 Ritz, Kup bilet: bawimysiew.uk

16.03.2019

Londyn O2 Shepherd’s Bush Empire, Kup bilet: festiwalcooltury.co.uk

Mleczko

24