Cooltura Issue 786 by Cooltura

The Polish Weekly | No 15 (786) | 11.04.2019

Flexi-brexit

Polowanie na jajka

Lany poniedziałek

Theresa May wystąpiła do Unii Europejskiej o przesunięcie daty brexitu na 30 czerwca z opcją wcześniejszego opuszczenia Wspólnoty, jeśli brytyjski parlament przyjmie porozumienie wynegocjowane z Brukselą. Str. 2

Jedną z wielkanocnych tradycji w Wielkiej Brytanii jest tzw. egg hunt, podczas którego dzieci wyruszają na poszukiwania zdobionych, często czekoladowych, świątecznych jajek. Już dziś zdradzimy, gdzie ich szukać! Str. 22

W dziale TOP 10 prezentujemy akcesoria „must have” na świętowanie na Wyspach lanego poniedziałku. Str. 32

Nóż na gardle Marcin Urban

Mamed Khalidov: Jestem Czeczenem, który kocha Polskę

Dobro dobro

Dariusz A. Zeller

anim przyjechałem do Polski widziałem walkę, Rosjan, którzy nienawidzą nas i też nie wiadomo za co, bo to nie myśmy zaczęli tę wojnę, tylko rosyjska

władza zaatakowała Czeczenię i zabijała ludzi. Miałem 17 lat i jedno doświadczenie, oczy dookoła głowy, bo przecież z którejś strony albo ktoś coś powie, albo mnie zaatakuje. A pierwsze doświadczenie z Polski było takie, że ludzie do mnie uśmiechali się. Nastawienie Polaków wobec mojej

Fot. Artur Kieruzal

rodzi

osoby, Czeczena, który przyjechał z kraju, gdzie była wojna, było niesamowite. Zawsze powtarzam: dobro rodzi dobro – mówi Mamed Khalidov w rozmowie z Dariuszem Zellerem w rubryce Oblicza Emigracji.

Czytaj na stronie 16

-letni Jason Kakaire został oskarżony o serię pięciu napadów z nożem na przypadkowych przechodniów w północnym Londynie. Przed sądem odpowie za usiłowanie pięciu morderstw. Ofiary to kobieta i czterech mężczyzn w różnym wieku i różnego pochodzenia etnicznego. Zarzut morderstwa usłyszał z kolei podejrzany o inną głośną zbrodnię ostatnich dni. 31-letni Alexander Stephen Gunn odpowie za śmiertelne ugodzenie nożem i rabunek 54-letniego sklepikarza z Pinner w północno-zachodnim Londynie. Pracownik sklepu został napadnięty w niedzielę o szóstej rano, kiedy otwierał interes. Powyższe zdarzenia pokazują jak poważne stało się zagrożenie ze strony nożowników już nie tylko dla nastolatków ocierających się o gangi, ale i dla zwykłych mieszkańców . W ciągu roku liczonego do września 2018 w Anglii i Walii odnotowano 39,818 zdarzeń z użyciem noży, a 285 osób straciło życie. Liczba przestępstw tego rodzaju jest na najwyższym poziomie w historii. Dla porównania jeszcze 4 lata temu była o ponad 60 proc. niższa. Od 2010 roku, czyli od początku rządów Partii Konserwatywnej i wprowadzenia polityki oszczędności, według danych National Audit Office liczba policjantów w Anglii i Walii zmalała o 44 tys. W Londynie w ubiegłym roku po raz pierwszy spadła poniżej 30 tys. funckjonariuszy, czyli do poziomu z lat 80. ubiegłego wieku, gdy populacja stolicy była o ponad 2 mln niższa, a liczba mieszkańców Wielkiej Brytanii o 10 mln niższa. Budżet londyńskiej policji w wyniku cięć rządowych dotacji zmalał o ok. 1 mld funtów. Według danych Institute for Fiscal Studies, całkowity budżet policji zmalał o 14 proc. w latach 2010 - 2015. Policjanci mówią wprost – liczba przestępstw ich przerasta. Zdaniem premierki Wielkiej Brytanii Theresy May „nie ma bezpośredniego związku między wzrostem liczby przestępstw, a oszczędnościami w policji”.

2 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Flexi-brexit Theresa May wystąpiła do Unii Europejskiej o przesunięcie daty brexitu na 30 czerwca z opcją wcześniejszego opuszczenia Wspólnoty, jeśli brytyjski parlament przyjmie porozumienie wynegocjowane z Brukselą.

remierc e Wielkiej Brytanii zależy, by do brexitu doszło przed 23 maja, czyli przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Państwo zaoszczędziłoby wówczas miliony funtów jakie trzeba byłoby wydać na organizację wyborów. Theresa May zastrzegła jednak, że na wszelki wypadek zostaną przygotowane listy brytyjskich kandydatów. Przewodniczący Rady Unii Europejskiej zaproponował Wielkiej Brytanii elastyczne, dwunastomiesięczne opóźnienie brexitu. Plan Donalda Tuska umożliwiłby Brytyjczykom opuszczenie Wspólnoty w każdej chwili, gdy

tylko parlament przyjmie porozumienie o brexicie. Brytyjskie media zaczęły określać to rozwiązanie jako „flexi-exit”, „flexi-brexit”, albo „flexit”. Przedstawiciele Partii Konserwatywnej i Partii Pracy prowadzili przez kilka dni negocjacje dotyczace porozumienia Theresy May, ale mimo określenia rozmów jako produktywne nie doszło do kompromisu. Pomysł Theresy May zaproszenia Jeremy’ego Corbyna do stołu negocjacyjnego rozsierdził zwolenników twardego brexitu w szeregach torysów. Boris Johnson określił to jako „oddanie kluczy do brexitu w ręce laburzystów”, a Jacob Rees Mogg oskar-

Już kilkaset tysięcy imigrantów z UE dostało settled status

onad 50 tys. osób złożyło wnioski o przyznanie settled status w pierwszy weekend po oficjalnym uruchomieniu internetowego systemu aplikowania – podało Home Office. System został w pełni uruchomiony 30 marca i jak na razie działa bez problemów. Wnio-

ski są rozpatrywane średnio w ciągu 3-4 dni od złożenia. System obsługuje 1,5 tys. urzędników zatrudnionych przez rząd specjalnie do tego zadania. Jedynym mankamentem może być brak możliwości aplikowania przez iPhony. Powodem są ograniczenia technologiczne w telefonach tej marki.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA POLISH MEDIA LONDON ISSN 1743-8489

żył liderkę swojej partii o „kolaborację z marksistą”. Podziały w rządzie i Partii Konserwatywnej dodatkowo pogłębiła wypowiedź ministra finansów Philipa Hammonda, który w wywiadzie dla BBC poparł drugie referendum. Następnego dnia rano wypowiedź kanclerza skrytykował w tej samej telewizji minister zdrowia Matt Hancock. Kolejny konflikt, tym razem między ministerstwem do spraw brexitu, a parlamentem wywołało przyjęcie przez posłów (większością zaledwie 1 głosu) propozycji Yvette Cooper zmuszającej rząd do przesunięcia daty brexitu z 12 kwietnia na póź-

niejszy termin. Decyzja posłów rozsierdziła ministerstwo, bo została podjęta, mimo że wcześniej premierka zapowiedziała już nieznaczne opóźnienie daty wyjścia. Posłowie chcieli w ten sposób po raz kolejny pokazać ambicję przejęcia od rządu kontroli nad procesem opuszczenia Unii Europejskiej. Parlament sam nie ma jednak pomysłu na brexit. Posłowie dwa razy głosowali nad różnymi wariantami opuszczenia UE, ogłoszenia drugiego referendum lub odwołania brexitu i dwa razy żadna z propozycji nie zdobyła większości. Najbliżej tego były propozycje ogłoszenia referendum i pozostania w unii celnej.

Jak podaje Home Office Apple ma rozwiązać problem jeszcze przed końcem tego roku. W fazie testowania systemu wnioski złożyło 230 tys. osób, a 210 tys. już dostało decyzję. Settled status muszą uzyskać imigranci z krajów Unii Europejskiej, którzy po brexicie chcą legalnie pozostać w Wielkiej Brytanii. W Wielkiej Brytanii mieszka ok. 3,5 mln takich osób, a ponad 1 mln z nich to Polacy. Czas na złożenie wniosków będzie co najmniej do końca przyszłego roku. Wniosek można

złożyć instalując w telefonie z systemem Andoid 6.0 lub wyższym aplikację EU Exit: ID document check. Aplikacja służy do zeskanowania dokumentu tożsamości (paszport lub dowód osobisty z chipem) i zrobienia sobie zdjęcia. Po sprawdzeniu tożsamości dostaniemy link do wypełnienia prostego formularza internetowego, w którym trzeba podać m.in. numer ubezpieczenia społecznego NIN i odpowiedzieć na pytania dotyczące ewentualnych konfliktów z prawem. Aplikowanie jest bezpłatne.

Brytyjczycy tracą miliardy przez brexit

d referendum w czerwcu 2016 roku Wielka Brytania traci przez brexit 550 mln funtów tygodniowo – wynika z bada-

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

nia agencji ratingowej Standard & Poor. Gdyby Brytyjczycy zdecydowali w głosowaniu o pozostaniu w Unii Europejskiej PKB nie straciłby 3 proc., a w ich portfelach zostałoby znacznie więcej pieniędzy na codzienne wydatki. Zdaniem ekspertów negatywny wpływa na ekonomię ma samo oczekiwanie na brexit. Osłabienie funta przyspieszyło inflację, a wzrost cen uderzył w nasze kieszenie. - Wydatki konsumenckie byłby znacznie wyższe, gdyby nie doszło do referendum – podsumowuje w swoim raporcie agencja Standard & Poor.

Ceny żywności w Wielkiej Brytanii rosną najszybciej od pięciu lat. Jak podało British Retail Consortium w marcu wzrosły o 2,5 proc. Miesiąc wcześniej wzrost wynosił 1,4 proc. Analitycy cytowani przez telewizję Sky News tłumaczą nagły skok cen spadkiem krajowej produkcji w efekcie niekorzystnej pogody oraz wzrostem kosztów importu. Ceny pozostałych produktów z koszyka inflacyjnego nie uległy w marcu poważniejszej zmianie. Brytyjska gospodarka zmierza w stronę recesji – ostrze-

gła tymczasem telewizja BBC. Wskazywać na to ma sytuacja w sektorze usług, który stanowi 80 proc. siły napędowej brytyjskiej ekonomii. Z badania Markit Group wynika, że w marcu doszło do załamania w tym sektorze. Po raz pierwszy od referendum w sprawie brexitu wskaźnik aktywności finansowej spadł poniżej 50, do 48 punktów, co oznacza zastój na rynku. Cytowany przez BBC ekonomista Chris Williamson powiedział, że gospodarka stoi na krawędzi recesji, która może zacząć się już w najbliższych miesiącach.

DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY ARTUR KIERUZAL a.kieruzal@polishmedialondon.co.uk REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK ZUZANNA MUSZYŃSKA KAROLINA WIATROWSKA KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 W cooltura.co.uk Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk @cooltura24uk @cooltura24uk cooltura

| Nยบ 786 | 11 kwietnia 2019

| 3

4 |

| KOMENTARZ TYGODNIA

11 kwietnia 2019 | Nยบ 786 |

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

Meghan dostała zakaz od królowej

ogłębia się konflikt w rodzinie królewskiej, który wywołało pojawienie się w niej wybranki księcia Harrego – amerykańskiej aktorki Meghan Markle. Jak dowiedział się tabloid „The Sun”, księżna Sussex dostała zakaz noszenia biżuterii z królewskiej kolekcji. Zakaz wydała królowa, a pilnować go ma następca tronu książę William. Atmosfera w rodzinie zaczęła się psuć po sporze Meghan z księżną Kathrine

o wychowanie dzieci. Automatycznie pogorszyło to relacje między braćmi Harrym i Williamem. Według tabloidu obie rodziny wolą się unikać. W ubiegłym tygodniu spodziewający się w tym miesiącu dziecka Meghan i Harry wyprowadzili się z Pałacu Kensington do domku na terenie zamku w Windsorze. Oficjalny powód to konieczność zwiększenia przestrzeni. Nieoficjalne informacje mówią jednak o konieczności rozdzielenia dwóch zwaśnionych par.

Miasto w mieście

ottenham pokonał w meczu ligowym Crystal Palace 2:0. I nie byłoby w tym nic szczególnego, gdyby nie miejsce, w którym rozegrano mecz. Klub z północnego Londynu po raz pierwszy wystąpił w poje-

dynku ligowym na nowym stadionie. Jego budowa kosztowała ok. 1 mld funtów. To prawdziwe miasto w mieście. Do dyspozycji kibiców jest 65 restauracji i sklepów. Jest to jedyny stadion w Premier League, który ma nawet

| 5

Poślizg na największej budowie w Europie

Wcześniej z osobistej ochrony Meghan zrezygnowało trzech oficerów policji. W oficjalnym komunikacie Scotland Yard wyjaśnił, że Amerykanka nie jest przyzwyczajona do zasad bezpieczeństwa jakie panują na brytyjskim dworze, co powoduje frustrację ochroniarzy. własny minibrowar. To jeden z największych klubowych stadionów w Anglii. Widownia może pomieścić ponad 60 tys. osób. Wybudowano go na miejscu starego obiektu, który miał pojemność 36 tys. widzów. Co ważne, klub może liczyć na niemal 100 proc. zapełnienie widowni na prawie każdym meczu.

lizabeth – nowa linia londyńskiego metra miała być gotowa, na znacznej długości, w grudniu ubiegłego roku. Tymczasem na jej otwarcie będziemy musieli poczekać co najmniej do przyszłego roku. Opóźnienie największej inwestycji budowlanej w Europie jest coraz większe. Jak się okazuje ani jedna z 40 stacji nie jest jeszcze ukończona. Rosną też koszty. Początkowo szaco-

wano je na niecałe 15 mld funtów. Finansujące budowę państwo i Transport for London będą jednak musiały dołożyć co najmniej 2,5 mld funtów. Linia Elizabeth ma połączyć Shenfield i Abbey Wood na wschodzie Lonynu, przez Canary Wharf i City z lotniskiem Heathrow, Reading i Slough na zachodzie stolicy. Linia będzie mieć w sumie 100 km długości.

Pracujesz w branży budowlanej? Potrzebujesz karty CSCS lub CPCS? Zostań wykwalikowanym pracownikiem i zdobądź

NVQ Level 2,3,4,6 i 7 lub kartę CPCS

C4v POP MÓWIMY PO POLSKU! Corporation Magda www.kursybudowlane.co.uk

Kursy – CSCS NVQ L2

NVQ L3-L4

Stolarz Roboty ziemne Roboty wykończeniowe Tynkarz Murarz Plastrarz Cieśla szalunkowy Płytkarz Złota rączka – Handyman Konstrukcje stalowe Fixer Malarz

Site Supervisor

Kursy – CPCS

NVQ L6-L7

Site Manager

CPCS

Operator wywrotki Operator wózków widłowych Operator koparki Operator walca Operator dźwigu A73/ Marshaller Operator podnośnika Slinger Nadzorca dźwiga (crane supervisor) Operator spycharki Operator dźwigu gąsienicowego Dumper

Pozostałe kursy kwaliﬁkacyjne: ECS, SSSTS, SMSTS, Trafﬁc Marshal, First Aid L2 &L3, IPaf 31& 3 B, Lucas, PTS, CCTV, Prace na wysokościach, Safety Harness, Door Supervisor

ZADZWOŃ: 07366 060 366 / 07366 050 605 PRZYJDŹ: POP CORPORATION Dephna House, Pierwsze piętro, 24-26 Arcadia Ave, London N3 2JU

6 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| RELACJA

Dzień Książki w szkole w Willesden Green Polska Szkoła Przedmiotów Ojczystych im. Marii Konopnickiej w Willesden Green zamieniła się w krainę baśni i bajek. Po raz pierwszy w historii szkoły obchodzony był Dzień Książki. Na dzieci czekało tego dnia mnóstwo atrakcji. Zarówno uczniowie, jak i rodzice oraz nauczyciele przyszli do szkoły przebrani za bohaterów z książek. Na szkolnych korytarzach przemykały wróżki, czerwone kapturki, wilki i inne postacie z bajek.

MIAŁEŚ

WYPADEK LUB DROBNĄ

STŁUCZKĘ? ZADZWOŃ

Pomożemy Ci uzyskać

ODSZKODOWANIE za: uszkodzony samochód obrażenia ciała kierowcy obrażenia ciała pasażerów wypadek w pracy wypadek w miejscu publicznym

za Najleps a ofert ku na ryn

Kontakt całą dobę:

0208 741 7762 www.dnsclaims.co.uk www.dnsclaims.co.uk

BIURO PRAWNE B I U R O P R AW N E

ikt inny nie czyta tak wspaniale jak mama i tata, dlatego szkoła otworzyła się na rodziców, którzy mogli w klasach swoich pociech poczytać ulubione książki – mówi Magdalena Synowiec, z-ca dyrektora szkoły. W Dniu Książki odbył się również konkurs plastyczny dla klas młodszych oraz literacki dla klas starszych. Uczniowie rysowali ulubionych bohaterów, projektowali okładki książek, pisali wiersze, opowiadania fantastycz-

no-naukowe, zmieniali zakończenia opowiadań. Gościem specjalnym jury konkursowego była Barbara Kaczmarowska-Hamilton, światowej sławy portrecistka, która poprowadziła również warsztaty plastyczne. Napłynęło 109 prac, każdy uczestnik dostał nagrodę książkową, a pierwsze trzy miejsca również nagrody pieniężne. Wszystko po to, aby promować czytelnictwo wśród dzieci i młodzieży. Zarażać miłością do książek, rozwijać zdolności językowe, kreatywność i po prostu dobrze się przy tym bawić.

| Nยบ 786 | 11 kwietnia 2019

| 7

8 |

| KOMENTARZ TYGODNIA

11 kwietnia 2019 | Nยบ 786 |

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

| 9

NOWO OTWARTY Umów się na bezpłatne badania Tradycyjny pojedynek wioślarski na Tamizie między uniwersytetami Oxford i Cambridge zarówno w kategorii kobiet, jak i mężczyzn wygrały osady z Cambridge. Była to 165. edycja regat. Fot. Marcin Urban

Skorzystaj z bezpłatnych porad prawnych

edycja programu „Niebieski Parasol w Londynie” odbędzie się 11 maja. Polscy i brytyjscy prawnicy będą udzielać bezpłatnych porad w języku polskim z zakresu prawa polskiego i brytyjskiego. Akcja organizowana jest przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w Gdańsku. Osoby zainteresowane powinny wcześniej zgłosić się wysyłając imię, opis zagadnienia i telefon kontaktowy na: marta.reliszko@oirp.gda.pl. Liczba miejsc jest ograniczona i decyduje kolejność zgłoszeń. Spotkania z doradcami odbędą się tylko z osobami, które zgłoszą się mailowo w „Ognisku Polskim” przy Exhibition Road w Londynie. Doradcy będą udzielać informacji z zakresu prawa cywilnego polskiego i angielskiego m.in. prawa rodzinnego

i opiekuńczego, kwestii alimentacyjnych, spraw majątkowych, spraw spadkowych, nieruchomości, obywatelstwa, spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, prawa pracy, spraw transportowych w tym dotyczących Border Force i nie tylko. Pierwszy raz akcja „Niebieski Parasol w Londynie” odbyła się w kwietniu ubiegłego roku. Inicjatywa jest częścią większego przedsięwzięcia mającego na celu edukację prawną polskich obywateli przez udzielanie darmowych informacji i porad prawnych. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się wówczas zagadnienia związane z prawem rodzinnym i opiekuńczym, spadkowym, kwestie związane z prawem pracy oraz prowadzeniem działalności gospodarczej.

Festiwal piosenki Aplauz czeka na zgłoszenia

rwają zapisy do Polskiego Festiwalu Piosenki Dziecięcej i Młodzieżowej APLAUZ w Peterborough. Impreza jest skierowana do dzieci i młodzieży do 18. roku życia włącznie. Aby wziąć udział trzeba nagrać dwie piosenki, z czego jedną w języku polskim oraz wypełnić formularz zgłoszeniowy dostępny na stronie aplauzfestiwal.co.uk Przyjmowanie zgłoszeń trwa do 20 kwietnia. Finał festiwalu APLAUZ potrwa od 25 do 27 maja w Peterborough . Uczestnicy wezmą udział w warsztatach i gali finałowej. Na laureatów czekają atrakcyjne nagrody pieniężne i rzeczowe.

Grand Prix Festiwalu to 500 funtów oraz kryształowa statuetka. Patronat medialny na wydarzeniem objął tygodnik „Cooltura+” i Polskie Radio Londyn.

20%

POLSKI DENTYSTA W ACTON Dr Klaudiusz Królikowski

DMD, MSc (Implant Dentistry)

zniżki na leczenie

NOWOCZESNY SPRZĘT KONKURENCYJNE CENY!

PIKNIK RODZINNY

10 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

18 maja, godz.t 12-17 Park Ravenscour Hammersmith

POKAŻ SWOJĄ FIRMĘ! Wesprzyj zbiórkę

www.spacehive.com/polish-heritage-day2019 ANT

BUILDERS MERCHANTS

info: anna@londonspark.org.uk tel. 0793 8902 663

WIELKANOC |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

| 11

Zmartwychwstanie = miłość + zaufanie

więta wielkanocne obfitują w tradycje i zwyczaje ludowe, z których część jest wciąż żywo kultywowana. Wciąż święcimy pokarmy, malujemy pisanki, zanosimy palemki do kościołów i oblewamy się wodą w lany poniedziałek. Niektóre zwyczaje i tradycje wielkanocne przetrwały do dzisiaj w nieco zmodyfikowanej formie. W zależności od tego, z jakiej części Polski pochodzimy, znamy różne zwyczaje obchodzenia świąt wielkanocnych, jak pogrzeb żuru i śledzia, wieszanie Judasza, Siuda Baba, kurek dyngusowy czy wielkanocna baba. To dobrze, że pieczołowicie pielęgnujemy te zwyczaje także na emigracji. Nieco gorzej, gdy wyczerpują one sens świętowania Wielkanocy w naszych emigracyjnych rodzinach i stają się centrum świątecznych obcho-

liści zanotowali też drugi krzyk, po którym oddał ducha. Ostatni krzyk Jezusa był okrzykiem ufności i zwycięstwa: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mego” (Łk 23,46). Jego krzyk to krzyk człowieka, który wygrywa najważniejszą bitwę swojego życia. Bitwę, w której do końca ufa się temu, którego się nie widzi, nawet gdy wszystko sprzysięgło się przeciwko nam. Taka ufność prowadzi do zmartwychwstania. Zarówno tego ostatecznego, jak i tych wszystkich „zmartwychwstań”, które w naszym życiu dokonują się wiele razy. Ważne, by zmartwychwstanie przestało być kartką z banalnymi życzeniami wielkanocnymi, a zaczęło wkraczać w nasze życie z pełną mocą swojego znaczenia, rozpoczynając rewolucję przewracającą cały świat. Co to znaczy?

Wszystkim Drogim Czytelnikom „Cooltury+” życzę doświadczenia wielkanocnego zmartwychwstania. Zapraszam również do przeżywania Świąt Wielkiej Nocy w naszej parafii w sercu Londynu (www.parafia-kensington.uk). Nasz kościół – Little Brompton Oratory – znajduje się na dziedzińcu, pomiędzy Victoria & Albert Museum a Brompton Oratory. Stacja metra – South Kensington. Darmowy parking! dów, zastępując misterium męki, śmierci i zmartwychwstania naszego Pana Jezusa Chrystusa. Warto więc pielęgnować tradycje wielkanocne, nie zapominając jednak, że są one po to, by pomóc nam przeżyć to wszystko, o czym piszę w dalszej części tego wielkanocnego felietonu. Począwszy od Niedzieli Palmowej nasze rozważania koncentrują się na pełnym boleści wołaniu Jezusa z wysokości Krzyża: „Elí, Elí, Lemá sabachtáni?” – „Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?”. Można by się niepokoić, gdyby Jezus umarł ze słowami wyrażającymi opuszczenie przez Boga. Dlatego wszyscy ewange-

Zawsze wtedy, gdy ślepy los prowadzi mnie do ciemnego ogrodu, w którym nie sposób zobaczyć twarzy Boga, a On sam wydaje się milczeć, jak grób, wiara w zmartwychwstanie daje mi siłę przetrwania i przekonanie, że za dzień, dwa, a może trzy znów rozbłyśnie światło. Zawsze wtedy, gdy odpowiedzią na moje długie modlitwy, usilne prośby, płacz i błagania, nie jest spektakularny cud, ale głucha cisza, a wszystko wokół próbuje wmówić mi, że Bóg wcale nie jest dobry i kłamstwem jest, że kocha, zmartwychwstanie daje mi cierpliwość i pozwala ufać, że przecież wszystko będzie dobrze.

Zawsze wtedy, gdy coś we mnie pęka, słoneczne dotąd niebo wiary zakrywa się chmurami wątpliwości, a „energia religijna” przesuwa się z nieba na ziemię, zmartwychwstanie pozwala mi trwać, ufając, że po burzy znów zaświeci słońce. Zawsze wtedy, gdy mój grzech wbija mnie w ziemię, a łzy nie potrafią już znieczulić bólu duszy, zmartwychwstanie

pomaga mi zgiąć kolana przy konfesjonale, doświadczyć, że Bóg naprawdę jest dobry i… zmartwychwstać. Zawsze wtedy, gdy osiągam kolejny kres, ogarnia mnie rozgoryczenie i złość, a wszystko zaczyna wydawać się bezsensem, zmartwychwstanie pozwala mi zobaczyć, że każdy koniec to początek czegoś nowego, zazwyczaj lepszego i bardziej ekscytującego.

Zawsze wtedy, gdy ludzie zawodzą, irytują, zadają ból, próbują złamać, a nawet ukrzyżować, zmartwychwstanie pozwala mi wierzyć, że oni także kiedyś zmartwychwstaną. I w końcu zawsze wtedy, gdy towarzyszę człowiekowi w jego ostatniej ziemskiej drodze, rozum stawia pytania, na które nie znajduję

12 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| WIELKANOC

odpowiedzi, a serce chce płakać i jest nieutulone w żalu, zmartwychwstanie daje mi nadzieję, która pełna jest nieśmiertelności. Większego daru niż dar wiary w zmartwychwstanie tu, po naszej stronie życia, Bóg nam już nie udzieli. To największy dar i najcenniejszy skarb. Wielu ludzi jednak ucieka przed zmartwychwstaniem. Zamiast jak Piotr i Jan pobiec do pustego grobu, wolą pozostać przy starym świecie. Tam wszystko jest przewidywalne, obliczalne, oswojone i w większym lub mniejszym stopniu pod kontrolą. Nie winię ich za to, bo wiara w zmartwychwstanie nie jest łatwa. Wiara w zmartwychwstanie jest wymagająca. Wymaga przede wszystkim zdolności do miłości i zaufania. A miłość i zaufanie Bogu przełamują nasz lęk i pozwalają go pokonać. Czy Bóg ostatecznie ocalił Jezusa od śmierci? Ocalił. Trzy dni później, ale ocalił. Zmartwychwstanie pozwala mi zawsze widzieć „happy end” i wierzyć bardziej Bogu i Jego Słowu, niż temu, co widzą moje oczy. Nawet wtedy, gdy zrozpaczony wołam: „Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił?”. Bo dzięki wierze w zmartwychwstanie zaraz dodaję: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mego”, ufając, że „Ci, co zaufali Panu, odzyskują siły, otrzymują skrzydła, jak orły, biegną bez zmęczenia, bez znużenia idą” (Iz 40,31). Ks. Bartosz Rajewski Proboszcz polskiej parafii pw. św. Wojciecha na South Kensington w Londynie

Wielki Czwartek – 18.04.2019 Msza św. Wieczerzy Pańskiej – Little Brompton Oratory – 19.30. Wielki Piątek – 19.04.2019 Droga Krzyżowa – Little Brompton Oratory – 15.00. Liturgia Męki Pańskiej – Little Brompton Oratory – 15.30.

Wielka Sobota – 20.04.2019 Święcenie potraw na stół wielkanocny – Little Brompton Oratory – godz. 10.00 – 15.00. Sakrament pokuty i pojednania – Little Brompton Oratory – godz. 10.00 – 15.00. Liturgia Wigilii Paschalnej w języku łacińskim – Tenebrae – Brompton Oratory – 21.30.

Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego – 21.04.2019 Msza św. – Little Brompton Oratory – 12.45. Msza św. – Little Brompton Oratory – 18.30.

Poniedziałek Wielkanocny – 22.04.2018 Msza św. – Little Brompton Oratory – 12.45. Nie ma mszy św. o godzinie 18.30. ©jorisvo / Shutterstock.com

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

WIELKANOC |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

| 13

2p za min

na tel, komórkowy w

2p min.

PROMOCJA!

10% EXTRA!

Z S

Super sposó

na telefony stacjonarne

1.Wyślij SMS-a na num min. na telefony

komórkowe Twoje konto telefonu komórkow konto T-Talk, które będzie doład „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GB Więcej info o serwisach 020849

Super sposób na

T-talk

rozmowy z Polską

2. Wybierz numer 037

*Koszt połączenia z numerem 03 Jeśli posiadasz darmowe min. op

z Twojej komórki

Abydocelowy dowiedzieć więcej zadzw 1. Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN, 2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer dosię Polski Ask bill payer’s permission before using the service. SMS costs £5 or £10 + standard sms. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered, please replace the handset after a short period if your calls are engaged or unanswered. Connection fee varies between 0p & 25p depending on the destination. Calls to 03 number cost standard rate to a landline and can be used as part of the bundled minutes. To ensure that your call is not disconnected, we will automatically top-up your T-Talk account with the initial top-up amount when you Service provided by will have 3 minutes talk time remaining. To cancel Automatic Top-Up feature, text AUTOOFF to 81616. Credit expires 90 days from the last top-up. Rates are subject to change without prior notice. Prices correct at 17/04/2012. This service is provided by Auracall Ltd.

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

*T& cha call as a the

14 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| Rodzice na wyspach

Kim chcę być, gdy dorosnę? „Celem naszego życia nie powinno być posiadanie bogactw, lecz bogactwo bycia” – jak stosować tę maksymę Ericha Fromma w wychowaniu dzieci? O odnajdywaniu siebie i licznych wyborach Zuzanna Muszyńska rozmawia z Magdą, mamą Maxa (11) i Kacpra (5), oraz z Dagmarą Kędzierską, psychologiem. Zuzanna Muszyńska

asz dwóch wspaniałych synów.

Tak! Max, starszy, to świetny dzieciak – dobry kumpel, troskliwy, empatyczny, ufny. Mól książkowy. Kacper ma więcej zainteresowań manualnych, zajmuje go konstruowanie z klocków, samochody i pojazdy uprzywilejowane. (śmiech) Jest bardziej zdystansowany i nieufny. Nie mogliby się chyba bardziej od siebie różnić.

Max wszedł w okres bycia nastolatkiem. Wie już, czego chce, co lubi robić najbardziej?

Jego zainteresowania są bardzo rozbieżne. Zna na pamięć mapę londyńskiego metra (nie wiem, po co), jest biegły w znajomości stolic świata. Oprócz doskonałych wyników w przedmiotach ścisłych interesuje się... gotowaniem. Pochłania go ono bez reszty, a mnie załamuje ta jego niemalże obsesja, bo z gotowaniem wiąże się jedzenie, a z jedzeniem wiadomo co. Interesuje się też muzyką – marzy o klarnecie!

Trochę tego jest.

Czasem zmagamy się z chęcią posiadania przez Maxa wielu rzeczy, nie wiemy, jak mu tłumaczyć, że w życiu nie można mieć wszystkiego. Chcielibyśmy przekazać obu synom, że powinni cieszyć się z rzeczy małych, które mają na wyciągnięcie ręki, bo inaczej nigdy nie będą szczęśliwi. Tymczasem są chwile, kiedy wydaje nam się, że zdobywanie czegoś to dla Maxa cel za wszelka cenę.

Tylko rzeczy materialnych?

Nie tylko. Kiedy wróciliśmy z urlopu podczas ferii zimowych, opaleni i pełni wrażeń, Max nie potrafił cieszyć się tym, co przeżył, pielęgnować wspomnień. Szukał pomysłu na kolejny wyjazd, mówił o tym codziennie, odbierając nam chęć jechania dokądkolwiek w przyszłości. Nie podróżuje się przecież po to, żeby zaliczyć! Ale jak to skutecznie wytłumaczyć dziecku? D.K.: Żyjemy w czasach, w których presji posiadania ulegają zarówno dorośli, jak i dzieci. W okresie dziecięcym i wczesnonastoletnim naturalny jest mechanizm polegający na budowaniu własnej samooceny na podstawie porównań z rówieśnikami – nie tylko pod względem tego, jacy jesteśmy, ale także tego, co posiadamy. Każdy chce mieć więcej zabawek, lepsze ubrania, ciekawsze podróże. Jednak z opisu wynika, że Max to ciekawy świata nastolatek. To bardzo pozytywna cecha,

ponieważ właśnie z tejże ciekawości rodzą się pasje, kształtują zainteresowania, a w późniejszym czasie także plany dotyczące kariery zawodowej. Rozumiem poczucie zawodu związane z postawą syna. Wielu rodziców nie pojmuje, jak to się dzieje, że mimo spełniania wszystkich marzeń i oczekiwań dziecka, ono wciąż domaga się więcej. Spójrzmy na problem z nieco innej perspektywy. Jak bardzo ucieszy nas kolacja w luksusowej restauracji, jeśli możemy sobie na nią pozwolić jedynie przy specjalnych okazjach, do tego jesteśmy zmuszeni odkładać na nią przez kilka miesięcy? A jaką przyjemność z wyjścia do tej samej restauracji odczujemy, gdy możemy do niej chodzić codziennie? Dziecko otoczone mnóstwem rzeczy, których zdobycie przyszło mu łatwo, będzie przypisywało im zdecydowanie mniejszą wartość, niż rzeczom, na które czekało dłużej lub których zdobycie wiązało się z większym wysiłkiem. Dając dzieciom wszystko, czego zapragną, sprzyjamy budowaniu w nich postawy roszczeniowej, przejawiającej się także brakiem wdzięczności i zmniejszonym poczuciem radości z otrzymanych prezentów. Dlatego tak istotne jest zachowanie równowagi i zdrowego rozsądku w obdarowywaniu przedmiotami materialnymi. Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy z tego, że większą radość sprawią dziecku spędzając z nim czas w sposób kreatywny, niż kupując kolejny gadżet czy zabawkę.

Skąd u Maxa tak silna chęć posiadania?

Ma bogatą wyobraźnię, wierzy, że wszystko jest możliwe.

To raczej dobra cecha.

Pewnie nie byłoby to złe, ale problem tkwi w tym, że kiedy już coś zdobędzie,

zaraz traci zainteresowanie tą rzeczą. Może nie trafił jeszcze na coś, co go pochłania bez reszty?

Mówiłaś, że bez reszty pochłania go gotowanie.

Tak jest i nie chcę zabijać w nim dobrych chęci, ale też nie wiem, jak mu wytłumaczyć, że prawdziwe gotowanie jest bardziej skomplikowane. Max ogląda MasterChef Junior’a i wierzy, że wszystko będzie jak na obrazku – kolorowe i smaczne. Chciałby nawet pojechać na kolonie z gotowaniem! (śmiech)

Gotujecie czasem razem?

Próbujemy, ale nie jest lekko. Zdarzało mi się już wygonić go z kuchni, kiedy zakładał fartuch i chciał grać rolę szefa, zaczynał mi mieszać w garnkach. Dwa razy ugotował coś samodzielnie. Zrobił dla mnie listę zakupów, głównie warzyw – były na niej szparagi, fasolka, papryka, kabaczek, oberżyna, praktycznie wszystko, co można znaleźć na targu. (śmiech) Powstało z tego coś na kształt ratatuj. Sam tę potrawę wymyślił. Nawet nam smakowała. Ale za drugim razem przyrządził skrzydełka, które następnego dnia musiałam wyrzucić.

A jeśli okazałoby się, że właśnie gotowanie jest jego powołaniem?

Z jednej strony to dobrze, z drugiej chcielibyśmy, żeby robił inne rzeczy, przecież lubi się uczyć i bardzo dobrze mu to idzie. Ma na pewno sporo innych talentów. D.K.: Nie wszystko, co robimy w życiu, musi mieć konkretny cel. Czasami oddanie się pasji i czerpanie z niej przyjemności powinno być celem samym w sobie. To, że syn kocha gotować, nie musi wcale oznaczać, że w przyszłości zostanie kucharzem. Wspieranie dziecka w rozwoju jego

zainteresowań jest bardzo ważne, gdyż przekłada się także na budowanie pozytywnej samooceny. Jednak wspieranie nie oznacza bezkrytycznego zachwytu nad wszystkim, co dziecko robi. Szczerość jest tak samo istotna jak okazanie pełnej akceptacji co do wyboru hobby. Konstruktywna krytyka przekazana w odpowiedni sposób może okazać się bardzo cenną lekcją motywacji. Gotowanie jest dla Maxa sposobem na wyrażenie własnej kreatywności. To, że raz mu coś wyjdzie, a raz nie, jest naturalnym etapem w procesie uczenia się. Z czasem Max będzie pewnie próbował przyrządzać bardziej skomplikowane potrawy i wtedy sam przekona się, że gotowanie nie zawsze jest takie proste. A wspólne gotowanie to świetny pomysł! Poza oddaniem się pasji sprzyja zacieśnianiu więzi rodzinnych. Najważniejsze, by traktować wspólnie spędzony czas jak dobrą zabawę, okazję do pokazania dziecku, że czasami droga do osiągnięcia celu może dawać więcej satysfakcji niż cel sam w sobie. Przecież nie chodzi o to, by zdobywać złote medale. Radość nie wynika wyłącznie z wielkich osiągnięć. Dzieci we wczesnym stadium rozwojowym uczą się poprzez obserwację i naśladowanie. Dlatego tak ważne jest, by przekazując dzieciom wartości, samemu żyć zgodnie z nimi.

A jacy byliście wy, rodzice, w jego wieku?

Ja, kiedy byłam w piątej klasie, chodziłam sama przez cmentarz, w drodze do szkoły i z powrotem. Zmieniałam co jakiś czas trasę, żeby się nie nudzić. Teraz też muszę od czasu do czasu przestawić mebel w mieszkaniu, żeby nie było ciągle tak samo.

Jesteś kreatywna.

Ja samą siebie oceniałam raczej krytycznie – że za szybko się nudziłam i potrzebowałam nowych bodźców.

A rodzice widzieli w tym problem?

Jako nastolatka byłam raczej nieśmiała i skryta. Siadałam w ostatniej ławce, chciałam pozostać niezauważona. Rodziców prosiłam głównie o ciuchy i kosmetyki. Pamiętam, jak w ósmej klasie wyprosiłam pierwsze Reeboki. Dostałam je, ale były o dwa numery za duże!

Nosiłaś je?

Pewnie! W Maksie nie widzę siebie jako dziecka. On lubi być w centrum uwagi. Ale problem leży w jego wyobrażeniu, że o wszystko można poprosić rodziców i oni to spełnią.

Rodzice na wyspach |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019 Czasy są teraz inne.

Tak, wydaje mi się, że za łatwo jest dostać zbyt wiele. To prowadzi do zepsucia, przed którym chcielibyśmy uchronić dzieci. Wolelibyśmy, żeby cieszyły się z małych rzeczy, inaczej będą wiecznie za czymś gonić! Żeby bogactwo nie równało się z posiadaniem. Są przecież ludzie naprawdę bogaci, ale rozsądni. Nie obnoszą się z tym, co mają.

Gdzie stawiacie granice?

Na urodziny Max dostał klarnet.

A jednak...

Tak. Ogląda na Youtube wykłady muzyków z filharmonii, wie, jak instrument jest zbudowany, jak należy w niego dmuchać. Ale mieliśmy dylemat. Wcześniej chodził na lekcje gry na wiolonczeli w szkole. Nie wypożyczyliśmy jednak instrumentu. Powiedzieliśmy Maxowi, że musi najpierw zdobyć podstawy wiedzy. Stracił zapał po jednym semestrze. D.K.: Wiek nastoletni to czas poszukiwania siebie i kreowania własnej tożsamości. Żeby wiedzieć, kim się jest i co się lubi, trzeba najpierw wielu rzeczy spróbować. Każdy przechodzi ten bardzo ważny etap w życiu inaczej. Dlatego nie ma powodu do zmartwień, gdy młoda nastolatka w jednym miesiącu rozpływa się z powodu platonicznej miłości do Justina Biebera, a w następnym pała wielką niechęcią do muzyka, tłumacząc,

że słucha od zawsze metalu. Rodzicom często trudno nadążyć za dzieckiem, ale przemiany na drodze do stabilizacji emocjnalnej są normalne. Max jest na początku tej drogi. Jak wspomniałam wcześniej, uważam, że jego ciekawość świata jest cechą jak najbardziej pozytywną. Ponadto ze słów pani Magdy wynika, że są dziedziny życia, które pochłaniają go bez reszty, są też takie, które po prostu lubi. Wydaje się, że muzyka, obok gotowania, jest największą pasją chłopca. Fakt, że zamiłowanie do muzyki symfonicznej trwa od dłuższego czasu, daje sygnał rodzicom, że to zainteresowanie prawdopodobnie szybko nie przeminie. Dlatego uważam, że zakup klarnetu to wcale nie taki zły pomysł.

Skąd u waszych dzieci zainteresowania muzyczne?

W domu mamy keyboard i gitarę, na której gra hobbistycznie mąż. Kacper chce być jak tata, ze wszystkiego usiłuje zrobić własną gitarę i udaje, że na niej gra. Myślimy o tym, żeby zapisać go na lekcje. Max chciał koniecznie spróbować czegoś innego, swojego. Klarnet kupiliśmy mu na jedenaste urodziny. Teraz zbiera pieniądze na książki z nutami. Może więc to jest to.

Trzymam kciuki. A kiedy zaczął się cały ten problem z „chciejstwami”? Kilka lat temu, gdy Max miał 8-9 lat.

tekst sponsorowany

Jaki jest jego brat, 5-letni Kacper?

Mały budowlaniec, bawi się dużo sam. W dodatku w przeciwieństwie do brata jest niejadkiem. (śmiech) Różnica jest też taka, że Max w jego wieku dużo czytał.

W szkole Max nie ma żadnych problemów?

Wręcz przeciwnie. Jest drugi w klasie z matematyki, zaprzyjaźnił się z kolegą, który jest najlepszy – widziałam go na Maths Workshop, dzieciak ma komputer w głowie. Max próbuje mu dorównać. W innych przedmiotach jest w klasowym „top five”. Do tego bardzo empatyczny, wyszukuje sobie przyjaciół słabszych od siebie, którym może pomóc. Nauczyciel twierdzi, że Max nie odnalazł się jeszcze w tym, co robi. Nic go nie pochłania w stu procentach. Porównuje się bezustannie z lepszymi od siebie.

Małe dziecko – mały kłopot, duże – większy?

Właśnie, ale ja czekam cały czas na jeszcze większe kłopoty z Maxem. (śmiech) A tak serio, w zeszłym tygodniu byłam w szkole na zebraniu i usłyszałam same pochwały! Nauczyciel podkreśla, że Max jest dojrzały ponad swój wiek, przypomina mu jego własnego syna, który ma 25 lat i właśnie zaczął doktorat. W zeszłym roku wychowawca też chwalił Maxa, że jest otwarty na wszystko.

Rozwój mowy dziecka – „Mam 2 latka!” mgr Małgorzata Zalewska, logopeda

en etap to okres zdania, dziecko zaczyna tworzyć coraz więcej zdań. Początkowo są to zdania bardzo proste, złożone z dwóch wyrazów, jak np. „Mama tam” (co znaczy „Mamo, chodźmy tam”). Wraz z kolejnymi miesiącami dziecko zaczyna coraz bardziej rozbudowywać swoje zdania, pojawia się więcej słów, które wcześniej dziecko rozumiało, ale ich nie używało. Prawidłowo rozwijający się dwulatek ma bardzo dużą potrzebę komunikacji z najbliższymi. Jest zainteresowany wszystkim wokoło, chce wszystko dotykać, znać nazwę i przeznaczenie. Rodzice powinni cierpliwie wszystko tłumaczyć. Mowa dwulatka staje się już bardziej zrozumiała dla otoczenia, najbliżsi nie powinni mieć problemów ze zrozumieniem mowy dziecka w tym wieku. Bardzo ważną rzeczą, na którą należy tu zwrócić uwagę, jest mówienie do dziecka bez używania zmiękczeń, np. nie mówmy: „Ale maś ślićny śamochodzik”, powiedzmy: „Ale masz śliczny samochodzik”. Kiedyś zalecano nie zdrabniać wyrazów i mówić np. „samochód” zamiast „samochodzik”, ale logopedzi już od tego pomysłu odchodzą, ponieważ mowa ma być naturalna.

0790 812 09 55 info@mychildtherapycentre.co.uk mychildtherapycentre.co.uk

| 15

Może więc nie ma powodu do zmartwień? Trzeba poczekać, aż chciejstwa przeminą?

Tym się pocieszam, że syn jest na etapie poszukiwania czegoś, co mu sprawi satysfakcję. Jego babcia (śpiewaczka operowa) całe życie robiła coś, co kocha, i nie nazywała tego pracą. Max marzy o czymś takim. My zresztą też powtarzamy mu, że najlepiej robić w życiu coś, co sprawia przyjemność. D.K.: Max ma dopiero 11 lat. To, że jest dojrzały ponad swój wiek, nie zmienia faktu, że to jeszcze dziecko. W obecnych czasach kładzie się duży nacisk na szybkie ukierunkowanie dzieci pod względem edukacyjnym, ponieważ zwiększa to szanse na specjalistyczny rozwój w wąskiej dziedzinie, a co za tym idzie, na osiągnięcie sukcesu w dorosłym życiu zawodowym. Jednak w tej pogoni za sukcesem zachowajmy zdrowy rozsądek. To, że Max uczy się dobrze i jest ambitny, powinno być wyłącznie powodem do radości. W miarę pojawienia się trudniejszych zagadnień najprawdopodobniej jego predyspozycje i zainteresowania naukowe wyklarują się same. Pozwólmy dzieciom rozwijać się według ich własnego, naturalnego rytmu. Niech poznają, doświadczają i realizują się w swoich pasjach. Tak jak powiedziała pani Magda – najlepiej robić w życiu coś, co sprawia przyjemność – właśnie dlatego.

16 |

| OBLICZA EMIGRACJI

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

Mamed Khalidov: Jestem Czeczenem, który kocha Polskę 1 grudnia, po kilkunastu latach występów pod biało-czerwoną flagą, zakończył karierę w MMA. Jest najbardziej utytułowanym zawodnikiem tej dyscypliny w Polsce. Wielki wojownik o gołębim sercu. Z Mamedem Khalidovem o karierze zawodniczej, życiu na emigracji, rodzinie, tolerancji i religii rozmawiał Dariusz A. Zeller. Dariusz A. Zeller

amed, powiedz „chrząszcz”

Chrząszcz (idealnie – przyp.

DZ)

A „Chrząszcz brzmi w trzcinie”?

Chrząszcz brzmi w trzcinie. (bardzo poprawnie – przyp. DZ)

Wiesz do czego nawiązałem. Mówiłeś, że pomimo znajomości języka polskiego są wyrazy i sformułowania, które wciąż sprawiają ci problem. Ale pracę domową jak widzę odrobiłeś.

Tak, ale gdybym miał powiedzieć inne tego typu powiedzenia to pewnie nie udałoby mi się. Natomiast po przyjeździe do Polski, jadąc tramwajem na pierwsze zajęcia z języka polskiego we Wrocławiu, zwariowałem gdy usłyszałem polską mowę. Brzmiała jak takie stare radio, gdzie słyszysz tylko szzssszzssz… gdy kręcisz, ale wciąż jest to szeleszczenie. Do kolegi powiedziałem: „nie mam pojęcia, jak się nauczymy tego języka. To jest tragedia, co to za język”. Ale jednak udało się.

Mamed Khalidov – Polak, Czeczen, Polak czeczeńskiego pochodzenia, polski Czeczen? Jak określasz sam siebie?

Jestem Czeczenem mieszkającym w Polsce i reprezentowałem ten kraj jako Czeczen z polskim paszportem, ale jest jedna rzecz – jestem Czeczenem, który kocha Polskę. Kocham Polskę jak swój kraj; kraj, który mnie przyjął, gdzie przebiegała moja kariera sportowa, moje marzenie spełniło się w tym kraju. Ludzie do mnie uśmiechali się, byli dla mnie w porządku, byli mili. I jak przyjeżdżam do Polski zawsze jestem mile widziany, więc pod każdym aspektem kocham ten kraj.

Jest rok 1997. Powiedz, co czuje 17-letni chłopak, który musi opuścić rodzinne strony, rodzinny kraj, szczególnie po tak traumatycznych przeżyciach jak twoje – m.in. z I wojny czeczeńskiej – i musi odnaleźć się w nieznanym.

To były ciężkie chwile. Początki zawsze są trudne. Myślę, że każdy ma ten problem, gdy wyjeżdża do obcego kraju i musi dać radę, czy to ma 17 lat czy więcej. Byłem bardzo młody. Ale jak powiedziałeś, po

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

tych przykrych doświadczeniach wojennych wyjeżdżasz do kraju, do Europy i… tęskniłem za swoim krajem. Pierwsze dwa tygodnia, z czego nawet nie zdawałem sprawy, miałem lekką depresję, bo tylko spałem. Chodziłem na zajęcia i chciałem szybko iść spać, by nie widzieć tego wszystkiego. Strasznie tęskniłem za ojczyzną, za ojcem, za mamą, za swoimi siostrami. I to powodowało, że było mi bardzo ciężko. Natomiast mijał czas, poznawało się ludzi i człowiek zaczął rozumieć, co ma robić. Jest cel i trzeba go osiągnąć.

Powiedz zatem dlaczego wybrałeś akurat Polskę. Miałeś przecież do wyboru inne kraje – Włochy, Egipt…

Wiesz, bez żadnych tam udziwnień, że coś tam… Po prostu spojrzałem na mapę i zobaczyłem, gdzie będzie bliżej, żeby móc wrócić do domu.

Powiedz jak wyglądały twoje początki, aklimatyzacja? Przecież to był dla ciebie nowy kraj, nowy język, nowi ludzie, nowe otoczenie…

Przyjeżdżając do Polski, jak mówiłeś, wcześniej widziałem tylko nienawiść, widziałem wojnę, Rosjan, którzy

TYM ŻYJĄ WYSPY

nienawidzą nas i też nie wiadomo za co, bo to nie myśmy zaczęli tę wojnę, bo to oni, choć nie sami Rosjanie, a rosyjska władza zaatakowała Czeczenię i zabijała ludzi. Miałem 17 lat i miałem jedno doświadczenie, miałem oczy dookoła głowy, bo przecież z którejś strony albo ktoś coś powie albo mnie zaatakuje. A pierwsze doświadczenie z Polski miałem takie, że ludzie do mnie uśmiechali się. Nastawienie tych ludzi, tych Polaków do mnie jako Czeczena, który przyjechał z kraju, gdzie była wojna, było niesamowite. Zawsze powtarzam – dobro rodzi dobro. Tak samo tą dobrocią, którą Polacy mnie obdarzyli, zacząłem zmieniać się z tego czujnego, agresywnego chłopaka w normalnego człowieka, który może normalnie żyć. I to jest jedno z moich największych doświadczeń w Polsce – zmieniłem nastawienie i zrozumiałem, że dobro rodzi dobro, a zło rodzi zło.

Wiem, że miałeś chwile zwątpienia. Czy m.in. takie nastawienie otoczenia wzmacniało cię w tym momencie?

Tak, oczywiście. Bo tęskniłem za krajem i było mi ciężko, a jeśli nie miałbym takiego

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH:  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego

Obywatelstwa  Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych i wypadków przy pracy  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych  Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno  PPI – odzyskiwanie bezprawnie pobranego ubezpieczenia

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY? ZADZWOŃ DO NAS OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

| 17

18 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| OBLICZA EMIGRACJI

wsparcia i gościnności w Polakach to może bym wrócił. Ale mi w tym momencie wszystko sprzyjało; wraz z innymi dostałem miejsce na studiach, wszystko to odbywało się w dobrej wierze ludzi z uniwersytetów, czy to wrocławskiego, olsztyńskiego, Poznania czy Katowic. Przyjmowali nas – Czeczenów – na studia za darmo, żebyśmy się kształcili, by odbudować swój kraj. Tak że nie mogę powiedzieć nic złego, ponieważ były same pozytywy.

Jesteś wojownikiem, trening jest w tobie. Jak zatem było w tym czasie ze sportami walki?

Nie trenowałem oczywiście jako zawodowiec, ale trenowałem. Uważam, że każdy człowiek powinien ruszać się. W tych czasach nie ma zbyt wielkiego ruchu, więc trzeba trenować. U nas w Czeczeni zawsze bardzo popularne były sporty walki, więc trenowałem i zapasy i taekwondo, karate, kick boxing, boks… Ale nie było tak, że cały czas trenowałem jedno. Trochę tego było.

Po ukończeniu przez ciebie studiów na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim na kierunku zarządzanie i administracja, w międzyczasie

powstał klub Arrachion MMA Olsztyn, w którym zacząłeś trenować. Zdawałeś wówczas sobie sprawę dokąd może ta droga cię zaprowadzić? Szczególnie po tych trzech niefortunnych walkach na Litwie…

Nie, nie miałem pojęcia. Tak naprawdę spełniałem swoje marzenia. Moim marzeniem nie było ukończenie studiów i praca np. urzędnika. Moim marzeniem było właśnie trenować MMA, więc spełniałem swoje marzenia i kochałem ten sport. Nie myślałem o pieniądzach i nie wiedziałem, że to tak mnie wciągnie, że tak się rozwinie. Robiłem to z miłością, ponieważ chciałem to robić i oddawałem temu całe serce.

Na tyle je oddałeś, że obecnie posiadasz status legendy polskiego MMA. Jakie to uczucie?

Pojęcie „legendy” jest zbyt mocne... Czuję się bardzo dobrze, jestem szczęśliwy, bo spełniłem w Polsce swoje marzenia. Dołożyłem jakąś tam cegiełkę do tej dyscypliny, ponieważ ona z czasem budowała się, a ja coś tam w niej osiągnąłem.

Czy jesteś w pełni zadowolony ze swojej kariery? Przypominam, że są to 42 walki, 36 wygranych, większość w imponującym stylu. Nie żałujesz, że – dla przykładu – nie przeszedłeś do UFC?

Nie, absolutnie nie żałuję. Gdybym odszedł do UFC to nie osiągnąłbym tego, co osiągnąłem. To jest moja historia i część historii organizacji KSW w Polsce. To było moje marzenie, a nigdy nie marzyłem być w UFC. Kto chciał, to tam przeszedł, a ja marzyłem po prostu o dobrych walkach i o ich dobrym poziomie. Tak naprawdę nie lubię zmieniać miejsca. Nie chciałem wyjeżdżać z Czeczenii. Przyjechałem do Polski, odnalazłem się. Tu powstała organizacja, w której występowałem i nie chciałem nic zmieniać. Było fajnie, czułem się jak w domu, u siebie. Zawsze powtarzałem – zróbmy coś swojego, dużego, fajnego. Dlaczego wciąż wzorujemy się na innych? Oczywiście, wzorować się trzeba, ale niepotrzebnie patrzymy, że gdzieś tam jest lepiej niż u nas. U nas też jest super.

Śledzisz karierę innego polskiego zawodnika pochodzenia czeczeńskiego, twojego kuzyna Asłambeka Saidova? Co o nim myślisz?

Asłambek Saidov cały czas rozwija się. Opuścił KSW, przeszedł do ACB (Absolute Championship Berkut – dop. DZ) i ma tam piękne pasmo – jedną porażkę i siedem czy osiem walk wygranych. Dobrze mu idzie i rozwija się cały czas. Asłambek jest czołowym zawodnikiem MMA w Polsce (w swojej kategorii wagowej) i na świecie. Jak najbardziej jestem jego kibicem. Jak

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

| 19

negatywnych emocji. Jestem człowiekiem, po drugiej stronie też jest człowiek. Moim zdaniem to głupie i niezrozumiałe, żeby ktoś miał do kogoś pretensję ze względu na wyznawaną religię, kolor skóry. Jeśli jesteśmy religijnymi ludźmi, to wszyscy, którzy uznają Jezusa, uznają też, że Adam był pierwszym człowiekiem na ziemi, i skoro pochodzimy od jednego człowieka, to kim my dla siebie jesteśmy? Jesteśmy dla siebie braćmi. Jesteśmy dla siebie bliscy, żyjemy jakbyśmy byli w jednej rodzinie. Jesteśmy jedną rodziną, z takiego wychodzę założenia.

Zawsze twierdziłeś, że Polska i Polacy to tolerancyjny kraj..

I naprawdę nie mam z tym problemów. Czasami ktoś gdzieś coś napisze w internecie, ale dziesiątki, setki tysięcy ludzi napiszą coś innego – wspierają, rozumieją. To nie religia rodzi zło, robią to źli ludzie. Żadna religia nie mówi, żeby siać nienawiść, zabijać czy czynić zło. Jest to tylko i wyłącznie w rękach złych ludzi. Ich czyny to powodują, a pod jaką oni flagą, jaką religią robią to, nie ma żadnego znaczenia. Spójrzmy na ostatnie wypadki, czy w Nowej Zelandii czy gdziekolwiek indziej – robią to źli ludzie. Nie mieszajmy do tego w żaden sposób religii. Odepchnijmy zło i religię w inną stronę.

Czym obecnie zajmujesz się?

widzisz mam nawet napis „Asłambek Saidov” na telefonie!

pozbyć się tego problemu i nie mam zamiaru wracać.

Kończąc wątek stricte sportowy, powiedz, czy gdybyś nie przegrał 1 grudnia drugiej z kolei walki z Tomkiem Narkunem to kontynuowałbyś karierę?

Osierociłeś MMA, ale jest jeszcze nadzieja... Czy twoi synowie są zainteresowani sportami walki?

Tak. Gdybym się tego dnia nie poczuł źle, kolejny raz, to może bym kontynuował.

Czy jest coś, co mogłoby zmienić jeszcze twoją decyzję?

Nie, nic nie zmieni mojego zdania, bo już to podsumowałem. Nie mogę być cały czas na topie mając problemy zdrowotne. Muszę odpuścić. Przez 15 lat były różne sytuacje; mając kontuzję wychodziłem do walk; brałem nawet po sześć walk w roku. I cały czas i bez przerwy wydawało się, że człowiek jest nie do zajechania, ale zajechałem się. Zajechałem się psychicznie i mój mózg nie pracuje już tak dobrze jak powinien pracować. Mam problemy z sobą i czasami trafia to na walkę. To jest ryzyko, a ja już nie chcę ryzykować. Żyję normalnie, chcę

Oczywiście, że są zainteresowani. Jeden ma 11 lat, drugi ma 6. Naciskałem ich tylko, żeby uprawiali sport, bo trzeba być wysportowanym i uważam, że jest to normalna rzecz. Natomiast nie nalegałem i nie nalegam, żeby trenowali to, co ja trenuję. Nawet bym nie chciał. Nie chcę, żeby to robili dlatego, że ja to robiłem. To jest bardzo brutalny sport, kontuzjogenny, a na szali stawia się własne zdrowie. Nie chcę, żeby moje dzieci biły się i traciły na zdrowiu. Starszy syn rok temu powiedział mi, że chce coś trenować i nie zabraniam mu, proszę bardzo. A młodszy jest piłkarzem.

Mamed, jesteś praktykującym muzułmaninem – czym w twoim życiu jest religia?

Nie jestem praktykującym. Po prostu jestem muzułmaninem. Przede wszystkim w swoim życiu kieruję się kanonami swojej religii. To jest mój

drogowskaz. To, co jest zabronione nie tykam, to co jest dozwolone używam. Pierwsze pytanie zawsze jest takie: czy to jest dozwolone? Kieruję się tylko i włącznie swoją religią, która niesie dobro.

Większość twoich znajomych to jednak katolicy. Zbliżają się właśnie święta wielkanocne, jak je postrzegasz obserwując nieco „z boku”?

Każdy ma swoją tradycję, swoją kulturę i swoją religię. Każdą należy szanować i o tym między innymi mówi nasza święta księga. Trzeba szanować każdą religię i nie można odnosić się do nich choćby i szyderczo, naśmiewać się itd. itp. To jest grzech. Zatem szanuję te święta i patrząc na nie z boku powiem ci szczerze, że tyle lat żyjąc w Polsce jest tu tyle świąt, że już nie nadążam za nimi wszystkimi. (śmiech)

A tak z drugiej strony – jak Polacy postrzegają ciebie wiedząc, że wyznajesz inną wiarę?

Nie mam żadnych problemów z tym związanych. Nie spotykam

Akurat jestem w Anglii. (śmiech) A tak poważnie mam teraz więcej czasu na spotkania z ludźmi. Kiedyś wydawało mi się, że jak pójdę na emeryturę to nie będę miał do czynienia z tymi ludźmi, a teraz mam więcej czasu by ich spotykać. Teraz mam czas by np. jechać na różne targi, ostatnio byłem w Poznaniu, teraz jestem w Londynie, za dwa dni lecę gdzieś jeszcze. Mam więc bardzo aktywny harmonogram.

A jakie masz cele na przyszłość?

Wiesz, mam swój biznes, więc cały czas pracuję, ale mam też czas na własne hobby, żeby spotykać się z ludźmi, z moimi kibicami, którzy zawsze mnie wspierali i czasami, od czasu do czasu, jeżdżę na tego typu spotkania i imprezy. Tak jak mówiłem – z jednej strony praca, z drugiej te spotkania z ludźmi, a co dalej to zobaczymy co z tego jeszcze wyjdzie.

Dziękuję Mamed za te wszystkie emocje i trzymam kciuki za twoje dalsze wyzwania! Powiedz jeszcze, gdzie można śledzić twoje kolejne dokonania. Udzielasz się na portalach społecznościowych?

W social mediach nie jestem zbyt aktywnym, jak to można powiedzieć, blogerem. Od czasu do czasu coś wrzucę, ale profesjonalnie tego nie prowadzę, nie biegam z tym telefonem. Ale informuję od czasu do czasu swoich kibiców i innych ludzi, którzy w jakiś sposób są ze mną związani jak wygląda moje życie, moje plany. Także szukajcie mnie w social mediach!

20 |

11 kwietnia 2019 | Nยบ 786 |

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

| 21

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

Wysokiej jakości usługi prawne od najlepszych polskojęzycznych adwokatów w Londynie

TWÓJ POLSKI ADWOKAT W UK

Kompleksowe usługi biznesowe

Kontakt www.imd.co.uk +44 330 159 5973 business@imd.co.uk Oferujemy również usługi dla osób prywatnych.

Usługi

DLA FIRM Otwieranie działalności Sporządzanie umów handlowych Ochrona praw autorskich (IP) Technologia w biznesie Sp Sprawy podatkowe Prawo budowlane Wynajem lokalu Prawo transportowe Prawo pracy Transakcje kupna i sprzedaży udziałów Windykacja i długi Prawo upadłościowe

Nasze biuro w centrum Londynu Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors!

IMD Solicitors LLP 1st Floor 63 St Mary Axe London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

22 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Wielkanocne polowanie na jajka

Przygotowała Marietta Przybyłek

edną z wielkanocnych tradycji w Wielkiej Brytanii jest tzw. egg hunts, podczas którego dzieci wyruszają na poszukiwania zdobionych, często czekoladowych, świątecznych jajek schowanych wcześniej przez zająca. Jest to świetna zabawa, w którą angażują się całe rodziny. Kto znajdzie więcej jaj ten wygrywa. Już dziś zdradzimy wam, gdzie ich szukać!

Londyn Easter Lindt Gold Bunny Hunt at Hampton Court Palace 6-22.04, Hampton Court Palace, East Molesey, Surrey, Londyn, KT8 9AU. Stacja: Richmond Station. Bilety: dzieci £10.70, dorośli 21.30 www.hrp.org.uk Zabierz swoją rodzinę w przeszłość i dołącz do polowania na jajka wokół domu i ogrodów Henryka VIII. Po drodze będzie można odkryć słynne postacie, mieszkające w pałacu Hampton Court.

Easter Lindt Gold Bunny Hunt at Kensington Palace 6-22.04, Kensington Palace State Apartments, Kensington Gardens, Londyn, W8 4PX. Stacja: Richmond Station. Bilety: dzieci £8.70, dorośli £17.50 www.hrp.org.uk Jeśli nie byliście jeszcze w Kensington Palace, koniecznie wybierzcie się tam w czasie świąt. Polowanie na jajka będzie odbywać się wokół domu i ogrodów królowej Wiktorii, Wilhelma III i Marii II.

COOLTIME / ZAPOWIEDZI |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

Easter Adventure Quest at Eltham Palace

Easter Egg Search at ZOO 6-22.04, Battersea Park, Londyn, SW11 4NJ. Stacja: Clapham Common Tube Station. Bilety: £1.50 http://www.batterseaparkzoo.co.uk

7/12/14/22.04, Eltham Palace and Gardens, Courtyard, Greenwich, Londyn, SE9 5QE. Stacja: Mottingham Station, Bilety: £1 www.english-heritage.org.uk

| 23

Cadbury Easter Egg Hunt at Red House 10-22.04, Red House Lane, Bexleyheath, Londyn, DA6 8JF. Stacja: Woolwich Station. Bilety: £3 www.nationaltrust.org.uk

Zostań uczniem Williama Morrisa i odkryj wzory, które stworzył oraz ogrody, które go do tego zainspirowały. Ten, kto znajdzie wszystkie wzory ukryte w ogrodach i sadzie, będzie mógł wziąć udział w czekoladowej uczcie!

Co powiecie na polowanie na smocze jaja? Nieustraszeni poszukiwacze przygód, otrzymają certyfikat oraz wezmą udział w czekoladowej uczcie!

Battersea Park to magiczne miejsce dla najmłodszych, w którym można zobaczyć z bliska przeróżne zwierzęta. Jest szansa, że podczas szukania jajek, znajdziecie i prawdziwego zająca…

Easter Egg Hunt at Ham House 6-22.04, Ham House & Gardens, Ham Street, Ham, Richmond, Londyn, TW10 7RS. Stacja: Richmond Station. Wstęp wolny www.nationaltrust.org.uk Wraz z rodziną dołącz do polowania na jajka wielkanocne i zajęcia z rzemiosła dla najmłodszych. To gwarancja udanego dnia!

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

Easter Egg Hunt at Morden Hall Park 19-22.04, National Trust: Morden Hall Park, Morden Hall Road, Morden, Londyn, SM4 5JD. Stacja: Morden Station. Bilety: od £4.50 www.nationaltrust.org.uk

Po małym parku i labiryncie będą rozrzucone wskazówki do wielkanocnej zagadki. Na najmłodszych czekać będzie wyzwanie odnalezienia ich. Nagrodą jest wielkanocna uczta!

24 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Manchester Easter Egg Hunt with Manchester City Football Club 4-17.04, Manchester i okolice. Każdy może wziąć udział. www.mancity.com/eastertours Klub piłkarski Manchester City rozpoczyna w te święta otwarte dla wszystkich polowanie na trzy gigantyczne jajka wielkanocne, oznaczone herbem klubu. Ukryte będą w samym Manchesterze i okolicach. Fani otrzymają wskazówki dotyczące miejsca położenia jaj i będą zachęcani do robienia sobie selfie z #CityEggHunt na Twitterze w celu wygrania ekskluzywnych nagród.

Bristol/Cheddar Glow in the Dark Egg Hunt at Cheddar Gorge & Caves 6-22.04, Cheddar Gorge & Caves, Cheddar, BS27 3QF. Bilety: dzieci £12.70, dorośli £16.95 www.visitbristol.co.uk/whats-on Jeśli szukacie wyjątkowej przygody dla waszych pociech, wybierzcie się na

wycieczkę do Cheddar, gdzie w tamtejszej jaskini będą poukrywane świecące w ciemności jajka. Gwarantujemy niezapomniane przeżycie!

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

BLUE PLAQUE |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

| 25

Milczenie jest złotem Czy zastanawialiście się kiedyś, gdzie był Charlie Chaplin zanim stał się legendą? Jaką przeszedł drogę aby stać się jednym z najwybitniejszych aktorów wszechczasów? Kto stoi za postacią Little Trampa, dżentelmena z melonikiem i charakterystycznym wąsikiem? Marietta Przybyłek

teatralnej na londyńskim West Endzie. Dostrzegł go menager i tak pojawił się w filmie „Jim, a romance of cockayne”. Niedługo po tym dostał rolę w sztuce o Sherlocku Holmesie, gdzie zagrał Billy'ego aż w trzech trasach ogólnokrajowych. Jego występ był tak dobrze przyjęty, że zaproszono go do Londynu, by zagrał rolę obok Williama Gillette'a, w oryginalnym Sherlocku Holmesie. Dla młodego Chaplina, jak wyznał „To było jak wieść z nieba”.

harlie Chaplin przyszedł na świat w 1889 w Walworth w Londynie. Można powiedzieć, że aktorstwo miał we krwi, ponieważ obydwoje jego rodzice zajmowali się graniem zawodowo. Małżeństwo Chaplinów rozpadło się jednak tuż po jego narodzinach. Charlie wraz z starszym bratem pozostali pod opieką mamy. Nie wiodło im się najlepiej, przeprowadzali się do coraz to mniejszych pokoi.

Szczęśliwe dni i ukochana przestrzeń Chaplina

Niespodziewany debiut Pierwszy raz na scenie Charlie Chaplin wystąpił w musicalu w 1894 roku, mając zaledwie 5 lat... Tego wieczoru czekał za kurtyną na swoją mamę, która miała występ. Nagle głos odmówił jej posłuszeństwa, zeszła ze sceny, a dyrektor teatru wypchnął na jej miejsce Charliego, który zaczął naśladować własną mamę. Publiczność była zachwycona. Podobno kiedy Charlie był mały często chorował

i nie wychodził z łóżka. Mama, aby urozmaicić mu ten czas, odgrywała przed nim scenki tego, co się dzieje za oknem, ucząc go w ten sposób sztuki aktorskiej.

Od zera do milionera Sytuacja w domu była coraz gorsza, mama Charliego Chaplina straciła pracę, w wyniku czego wraz z bratem trafili do szkoły dla sierot. Chłopcy musieli zacząć

Ciekawostka Charlie Chaplin zmarł we śnie 25 grudnia 1977 roku w Vevey w Szwajcarii, i tam też został pochowany. Rok po tym dwójka mechaników samochodowych: 24-letni Polak oraz 38-letni Bułgar, ukradli ciało słynnego aktora, żądając za jego zwrot kwotę 600 tys. franków szwajcarskich!!! Okup nie został zapłacony, a ciało odnaleziono, ukryte w polu kukurydzy nieopodal Noville. Pochowano je ponownie, tym razem nie w ziemi, ale w betonowym bloku o grubości 1,8 metra.

15 Glenshaw Mansions, Brixton Road, Londyn, SW9 0DS

radzić sobie sami. Starszy brat zarabiał grając, jako trębacz na statkach wycieczkowych, a Charlie Chaplin poszedł w ślady rodziców. W wieku 11 lat zagrał rolę komicznego kota w pantomimie „Kopciuszek”. Rok później zmarł jego ojciec. Mama przeszła załamanie nerwowe i trafiła do szpitala psychiatrycznego. W wieku 13 lat Chaplin porzucił edukację. Aby się utrzymać wykonywał szereg przeróżnych prac, marząc dalej o zostaniu aktorem. Jako czternastolatek zarejestrował się w agencji

Przełom w życiu Charliego Chaplina nastąpił w 1908 roku, kiedy dołączył do Fred Karno Company. Praca ta dała mu możliwość wynajęcia mieszkania wraz z młodszym bratem, które po raz pierwszy w życiu mogli nazwać własnym domem. Stało się nim mieszkanie na trzecim piętrze przy ulicy 15 Glenshaw Mansions w Londynie, które umeblowali za £40. Wystrój jaki uzyskali Chaplin opisał jako „kombinacja mauretańskiego sklepu z papierosami i francuskiego domu publicznego”. Z sentymentem wspominał to miejsce jako „ukochaną przystań”. Chaplin opuścił mieszkanie w 1910 roku, by pojechać z Karno do Stanów Zjednoczonych, gdzie podpisał kontrakt z Mack Sennett’s Keystone Film Company w Kalifornii. W 1914 zagrał w aż 35 filmach. Dwa lata później wynegocjował kontrakt na milion dolarów z First National. Jak głosi legenda, w jednym z filmów Macka Sennetta producent niespodziewanie kazał aktorowi ucharakteryzować się i zagrać bez przygotowania. Charlie Chaplin wpadł do garderoby i spontanicznie przydział to, co wpadło mu w ręce. Tak powstała postać Little Trampa – dżentelmena, noszącego ciasny żakiecik, przyduże spodnie, rozchodzone buty, melonik, bambusową laseczkę i charakterystyczny wąsik, z którą Charlie Chaplin jest utożsamiany po dziś dzień.

26 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Dobro wraca

Monika Zajglic mieszka w Anglii od 8 lat. Jest mamą dwójki chłopców, godząc pracę i domowe obowiązki. Rękodzieło i wyroby z masy solnej stały się jej pasją, dzięki której za granicą może poczuć się jak w domu. Robi to, bo głęboko wierzy, że dobro, które dajemy innym, zawsze do nas wraca.

Więcej informacji: www.munikasol.pl

Czy dzięki rękodziełom twoja rodzina na święta może poczuć się jak w domu?

Nasze pokolenie, mieszkające poza granicami Polski, nie ma lekko. Liczni moi znajomi, którzy mają dzieci, funkcjonują podobnie jak my. Nie widzą się przez cały tydzień, pozostają jedynie weekendy, chociaż w naszym przypadku ich nie mamy, ponieważ mąż jest

Monika Zajglic

Rozmawiała Marietta Przybyłek

d jak dawna zajmujesz się rękodziełem?

Moja przygodę z masą solną rozpoczęłam podczas urlopu macierzyńskiego z drugim synkiem. Był to koniec 2015 roku. W przeszłości, jako dziecko nie miałam z nią do czynienia, nawet w szkole, nie przypominam sobie, abym coś lepiła. Pamiętam jedynie haftowanego krzyżykowo Kaczora Donalda. (śmiech) W 2014 roku po raz pierwszy ulepiliśmy ze starszym synkiem baranka. Był oklapły, krzywy, bezbarwny, długo sechł, nawet nie wiedziałam wtedy, że można takie rzeczy piec w piekarniku. Jednym słowem byłam w tej dziedzinie prawdziwym żółtodziobem. Rękodzieło uruchamia wyobraźnię we wszystkich jej wymiarach. Tak odkryłam swoją pasją!

Co sprawiło, że postanowiłaś zająć się wyrobami z masy solnej?

Spędziłam w Anglii już ponad 8 lat i któregoś dnia stwierdzam, że bardzo potrzebuję w tym moim codziennym, zabieganym życiu, czegoś tylko mojego. Czegoś, co dzieci nauczą się szanować, gdyż czasem mam wrażenie, że nawet szuflada z moją bielizną nie należy już do mnie. Kocham dzieci ponad życie, lecz czasem nie mają umiaru – każdy rodzic to przyzna. Potrzebowałam tych moich aniołów, figurek, baranków i zajączków.

Poprzez rękodzieło wywalczyłaś w domu własne granice…

Najbardziej cieszy mnie, że moi mali destruktorzy nabrali ogromnego szacunku do tego, czym się zajmuję. Gdy oni idą spać, mam ciszę i spokój

na nowe pomysły. Starszy syn zawsze przed zaśnięciem pyta mnie, co będę robiła dzisiaj, malowała, a może piekła aniołki.

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

COOLTIME / ROZMOWA | Najpierw trzeba wyrobić ciasto, później jest lepienie, suszenie, bardzo dobrze robi takiej figurce leżakowanie, po czym następuje malowanie, utrwalanie, a na końcu oprawianie. Ile trzeba mieć cierpliwości, wie tylko ten, kto chociaż raz spróbował.

Odzywają się do ciebie Polacy mieszkający w Anglii, którzy chcieliby ustroić dom świątecznymi ozdobami wielkanocnymi?

Znajomi namawiali mnie już od dawna, abym założyła swoją własną stronę i nie bała się robić tego, co robię do tej pory! I tak też się stało!

| 27

Strona jest jeszcze na etapie prac, lecz jak najbardziej będzie można mnie znaleźć w sieci niebawem, wpisując po prostu www.munikasol. pl. Z czasem zauważyłam, że ludzie mieszkający za granicą potrzebują aniołów, rękodzieł! Kupiony na szybko prezent to nie to samo!

Dzięki swojemu rękodziełu poznajesz też innych ludzi?

Często zdarza się, że ludzie zwierzają mi się ze swoich problemów. Nawiązuję przez to mnóstwo nowych znajomości! Dzięki innym ludziom i ich pomysłom na wyjątkowy prezent, mogę robić to, co kocham najbardziej. W sekrecie powiem, że niektóre pomysły są niekiedy zadziwiające. Nikomu nie odmawiam, nie mówię, że mi się nie chce. Staram się wysyłać pozytywną energię, aby ona do mnie wracała i znowu była wysyłana.

Czego życzysz na święta wielkanocne naszym czytelnikom?

Praca ludzkich rąk, pasja, spełnienie, satysfakcja, miłe słowa, wsparcie - dzięki temu wszystkiemu człowiek częściej się uśmiecha i przenosi pozytywną energię innym ludziom - to jest właśnie to! w pracy. Brakuje mi w zimie śniegu, a na wiosnę Marzanny. Moje maluchy zadają coraz więcej pytań, co bardzo cieszy. Wiedzą już, że gdy zaczynam lepić zajączki z masy solnej – zbliżają się święta wielkanocne. Natomiast, gdy lepię bałwanki – wiedzą, że zbliżają się święta Bożego Narodzenia. Zabawy jest co niemiara. Schodzi na to cały worek mąki, która jest wszędzie dosłownie. W ubiegłym roku synek pomalował baranka do swojego koszyczka, był w stu procentach inny niż wszystkie – ciemnozielony. (śmiech)

Twoja pasja łączy rodzinę?

Często odstępuję dzieciom którąś z moich figurek i malujemy je razem. Synek najczęściej lepi samochody z masy solnej, odkłada je na kaloryfer i codziennie spogląda, jak zachodzi proces suszenia. Razem malujemy – ja swoje figurki, a on wyczekiwany samochód. No i znaki drogowe! Mówię poważnie. (śmiech)

Najważniejsze, że później potrafi się nimi bawić, znaki służą mu do zbudowania toru. Młodszy interesuje się jeszcze abstrakcją, bacznie się przygląda, na czym ta zabawa polega.

Jak u was w domu wyglądają świętą wielkanocne?

Nie zawsze udaje nam się spędzić święta w Polsce, gdzie jest cała nasza rodzina. Wiadomo, że w Polsce spędza się je bardziej uroczyście. Staramy się jednak wspólnie z mężem, aby nasze dzieci dowiedziały się wszystkiego: jak je celebrować, czego dotyczą, jakie są symbole. Moja pasja bardzo nam w tym pomaga. Cieszy mnie to podwójnie!

Twoja pasja zamieniła się też w biznes?

Nie nazwałabym tego tak, ponieważ ilość nie przekłada się na jakość. Wykonanie jednej figurki zajmuje tydzień.

Z okazji zbliżających się świąt Wielkiej Nocy życzę wszystkim, abyście nie zatracali się biegnąc nie wiadomo dokąd i za czym. Abyście potrafili się zatrzymać i zastanowić na czym tak naprawdę życie polega. Życzę wam kochani pasji i wiary w drugiego człowieka. Niech Chrystus Zmartwychwstały będzie dla was drogą. Dobro wraca!

28 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| COOLTIME / ROZMOWA

ła od

ura sta t n e d y Rez

0 0 . 0 £12 .00 5 6 £ + rzędowa opłata

0208 846 3610 w w w. s a r a i n t . c o. u k

rezydentura stała

obywatelstwo brytyjskie rezydentura tymczasowa profesjonalna pomoc w uzyskaniu BRYTYJSKIEJ REZYDENTURY STAŁEJ jeśli pracujesz legalnie ostatnie 5 lat, już teraz możesz się starać o REZYDENTURĘ STAŁĄ Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office.

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road Isleworth TW7 4RL

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

m a t j a Słuch chcesz gdzie COOLTIME / ROZMOWA |

| 29

Szukaj w Apple AppStore oraz w Play Store pod hasłami: Polskie Radio Londyn, Polish Radio London, PRL24

Polskie Radio Londyn i tygodnik Cooltura+

poszukuje osoby na stanowisko

SPRZEDAWCA

CZASU ANTENOWEGO I POWIERZCHNI REKLAMOWEJ Preferowane osoby z doświadczeniem i ze znajomością języka angielskiego. Zainteresowane osoby prosimy o kontakt mailowy na k.senyk@cooltura.co.uk lub telefoniczny 07432744841

30 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| TOP 10

Przygotuj się na lany poniedziałek toy story buzz lightyear water blaster backpack

£9.99

Argos To prawdziwa gratka dla miłośników polewania. Pistolet na wodę z zasobnikiem na plecy, który może pomieścić aż 11 litrów „amunicji”.

£4

£0.30

Disney Store

dyngusówka

Pistolet strzelający wodą na 3 sposoby na niebotyczną odległość blisko 6 metrów. Pojemnik na wodę zmieści 0,5l płynu.

Ceneo Tradycyjna śmigusowo-dyngusowa polewajka. Wynalazek pochodzący jeszcze z ubiegłego stulecia, ale wciąż skutecznie wywołujący śmiech lub pisk domowników.

moovngo EX100 water pistol assortment Hamleys Jak reklamuje producent, to nie tylko zabawka, ale także narzędzie do budowania pewności siebie w wodzie, koordynacji ruchowej i sprawnego oka.

£1.25

£17

storm blaster typhoon twister The Toy Shop Pokaźnych rozmiarów armatka wodna przeznaczona dla dzieci w wieku 6+.

small water pistol Tesco Śmigusowo-dyngusowa broń małego kalibru.

zurg water blaster

£7

” Ś tu ! ra ZI u a t D ba ocj ol ra m Co Ż „ o Pr sło JU ha DŹ

J n ZY PR

| 31

% 10

RELACJA | Wypożyczalnia narzędzi i urządzeń budowlanych

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

wiadro B&Q Oczywiście nie polecamy tego sposobu świętowania, bo wyszedł on z mody nawet w Polsce, ale na wszelki wypadek, gdyby ktoś chciał zapolować na „grubszą zwierzynę”…

£3 szlauf B&Q Śmigusowo- dyngusowa broń dużego kalibru. Tylko dla doświadczonych polewaczy. Ogrodowy wąż z końcówką, która podniesie ciśnienie wody i ciśnienie oblewanego lub pokryje większą przestrzeń wodną mgiełką.

020 8992 2261

Duży wybór sprzętu. Najlepsze ceny w Londynie Gwarantujemy profesjonalną obsługę Mówimy po polsku

£68 płaszcz OP1

Od rozbudowy i przekształcenia istniejących piwnic, po całkowicie nowe projekty

eBay Osobom, które przez lany poniedziałek chcą przejść suchą nogą polecamy współczesną wersję niezawodnego, wojskowego płaszcza OP1, znanego większości z nas jeszcze z lekcji przysposobienia obronnego.

£10

www.mteevanhire.co.uk M. Teevan Hire Co Ltd, 35 Horn Ln., London W3 6NS, United Kingdom

£25.19

parasol John Lewis Przezorny zawsze przygotowany. Gdyby do świętowania polskiego lanego poniedziałku postanowiła przyłączyć się zmienna, angielska pogoda, przydać się może parasol.

Temporary Work Basement Work, Underpinning Piling Construction Work Waterproofing Darmowe konsultacje:

07788800088 www.spaceexcavation.co.uk office@spaceexcavation.co.uk

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| MOJA WYSPA

wyspa

Dariusz A. Zeller

Marcin Brzeziński. Założyciel i trener polskiego klubu piłkarskiego dla dzieci Dragons United FC. Jego wielką pasją są piłka nożna, praca z dziećmi oraz podróże.

+ Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

też z komunikacji miejskiej.

+ Na Wyspach zajmuję się

Londyn.

18 lutego 2007.

zawodowo:

– Big Ben, London Eye, Tower Bridge.

+ Najlepsze miejsce do życia:

+ Wyspy Brytyjskie lubię za: Za to, że mogę spełniać swoje marzenia i się realizować.

Jestem trenerem piłkarskim, łączę to z pracą w polskiej firmie zajmującej się stolarstwem.

+ Na zakupy polecam:

+ Miejsca, które lubię

+ Punkt gastronomiczny,

Sklep „U cioci” mieszczący się na Edgware, gdzie jest świetna obsługa i duży asortyment.

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest: Brexit.

odwiedzać:

który polecam:

+ Na Wyspach brakuje mi:

+ Przemieszczam się tu:

+ Gościom na Wyspach pokazuję:

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie to:

To Hastings nad morzem, jak i Virginia Water. Samochodem, ale korzystam

ny )

„Kluseczka” na Perivale.

Rodziny i bliskich osób.

Tradycyjnie centrum Londynu

Polska i ukochane Kielce.

0208 846 3606 www.saraint.co.uk Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

KOMPLEKSOWA

KSIĘGOWOŚĆ

se pa lfem rt em n pl er plo oy sh y m ip ed en t

moja

Mogę spełniać swoje marzenia

ro po zl VA da icz e (L rej T tko ni im e w a s it tr e ed a Co cja m L pa TD

32 |

Limited

XXXXXXX |

Tipper 3,5t Hookloader 10t Skip Lorry 8 yard & 12 yard

Wywóz śmieci Londyn i okolice TANIO I SZYBKO Zabieramy śmieci:

budowlane

ogrodowe

garażowe biurowe

Flota pojazdów do dyspozycji klienta w serwisie Wait & Load. Wynajmujemy skipy oraz załatwiamy licencje na postawienie skipa w councilach. W naszej ofercie mamy skipy 8/12 yard.

London UB6 0AL, Greenford Station Approach

TEL. 079 1612 2268

sales@atdscaffolding.co.uk

www.atdscaffolding.co.uk

w w w. r u b b i s h - m a s t e r. c o. u k email: info@rubbish-mas t e r. c o. u k

• Kierowca pomaga przy załadunku • Nie pobieramy opłat za Congestion Charge • Oferujem y atrakcyjne ceny za wywóz: krzaków, gruzu, ziemi • Posiadam y certyﬁkat Environment Agency • Wystawiamy faktury VAT

0026 Certificate Number 16090 ISO 9001 ISO 140010 OHSAS 18001

34 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| miejsce na WEEKEND

University of Glasgow

Glasgow. Miasto św. Mungo i Old Firm Myśląc o największym szkockim mieście, pierwsze, co dla wielu przychodzi na myśl to niemal odwieczne derby piłkarskie Celtic – Rangers, szczególnie z Arturem Borucem w tle. Jednak jest to uproszczenie zbyt daleko idące. To, wbrew pozorom, miasto wielokulturowe, propagujące tolerancję, ze wspaniałą architekturą sztuki wiktoriańskiej. Dariusz A. Zeller

oczątki miasta sięgają VI w n.e., kiedy to św. Mungo założył nad rzeką Clyde osadę, która stała się później zalążkiem metropolii. Zresztą od jednej z legend o tym świętym pochodzą też symbole herbu miasta – dąb, ptak, ryba i dzwonek. Sama nazwa pochodzi natomiast od celtyckiego słowa „glas-cu”, czyli „zielone miejsce”, choć niektóre źródła podają także, iż owo „glas-cu” jest słowem pochodzącym ze starobrytońskiego i oznaczało „drogą rodzinę” w społeczności chrześcijańskiej,

założonej przez św. Mungo. Po dziś dzień stoi zresztą w miejscu postawienia pierwszego kościoła, ufundowanego przez tego świętego, katedra (jedna z największych atrakcji miasta), którą w 1136 roku ufundowali zgodnie biskup John Achaius wraz z królem Dawidem I. Była ona oczywiście rozbudowywana przez wieki, a w jej krypcie znajduje się grób tego świętego z VI w. Kończąc już pochodzenie nazwy dodam, iż zapisy z XII w. podają już gaelicką nazwę Glasgu. Miasto było wówczas jeszcze niewiele znaczącym miastem handlowym, jednak miało istotne znaczenie zarówno

Doulton Fountain przy People’s Palace

dla miejscowej społeczności, jak i państwa. M.in. dlatego już od 1115 roku zostało stałą siedzibą biskupa, a następnie arcybiskupa (1492). Niezwykle istotne dla rozwoju miasta było założenie w roku 1451 uniwersytetu, na mocy bulli papieża Mikołaja V. Z kolei w roku 1611 król Jakub VI nadał Glasgow prawa miasta królewskiego. Szybki rozwój miasta nastąpił zaś od wieku XVIII. Miejscowi kupcy wykorzystali nadarzającą się koniunkturę, by wzmóc handel wymienny cukrem, tytoniem, a szczególnie bawełną z prężnie rozwijającą się gospodarką stanów Ameryki Północnej, w szczególności Wirginii.

Dość powiedzieć, iż tylko w latach 17811831 ilość osób zamieszkujących Glasgow powiększyła się aż pięciokrotnie (!) i wynosiła już 200 tys. mieszkańców. Nie bez znaczenia była również XIX-wieczna rewolucja przemysłowa, która spowodowała rozwój miejscowej stoczni, przemysłu ciężkiego oraz ciągłej modernizacji m.in. wiodącej branży tekstylnej (lnu i bawełny). Powstawały zarówno składy handlowe, jak i piękne domy mieszkalne czy biura coraz liczniejszych tu firm. Żeby jednak nie wyszło zbyt słodko należy w tym miejscu także dodać, iż wraz z rozwojem miasta w Glasgow powstawały

George Square wraz z budynkiem City Chambers

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

MIEJSCE NA WEEKEND |

| 35

Gallery Modern Art

Jedno z wiktoriańskich wnętrz University of Glasgow

rm Derby jedne z najgorszych slumsów w Europie. Niestety, funkcjonowały one jeszcze bardzo długo, właściwie aż do lat 80. ubiegłego wieku. Początek XX wieku był w rozwoju miasta wciąż aktualny. Jednak w latach 30. ubiegłego wieku kryzys, jaki dosięgnął wszakże nie tylko samą Szkocję i Glasgow, ale wiele miejsc na świecie, spowodował spadek miejscowej produkcji. Z kolei II wojna światowa zapisała się czarnymi zgłoskami w historii miasta. Szczególnie tragiczny był maj 1941 roku, kiedy to dywanowe naloty niemieckich bombowców spowodowały, iż zburzona została większa część Glasgow. Tym samym jeszcze pod koniec wojny opracowano plan odbudowania i modernizacji zwłaszcza centrum miasta poprzez tworzenie nowych osiedli na jego obrzeżach. M.in. dzięki temu

dziś największe miasto Glasgow posiada swoje charakterystyczne, wciąż unowocześniane oblicze, co w połączeniu ze starą, wiktoriańską zabudową czyni miasto niepowtarzalnym. Dziś ponad 600-tysięczne Glasgow (wraz z Greater Glasgow ok. 2,5 mln osób) to prężny ośrodek przemysłowy i handlowy. Wciąż ważną jego część stanowi największy w Szkocji port, jednak – szczególnie w ostatnich 25-30 latach niezwykle ważną rolę stanowią również kultura, nauka i turystyka. Już w 1990 roku miasto zyskało zaszczytny tytuł Europejskiej Stolicy Kultury, w 1999 miano Miasta Architektury i Wzornictwa Zjednoczonego Królestwa, a np. w roku 2008 The Lonely Planet umieścił Glasgow wśród 10 miast na świecie godnych odwiedzenia. I nie ma w tym ani krzty przesady. Architektoniczne cuda stworzone w epoce wiktoriańskiej mieszają się (nie tylko w samym centrum miasta) z nowoczesną zabudową. Szkocka metropolia słynie ponadto ze stylu Art Nouveau, co tworzy

Glasgow Cathedral

niesamowitą atmosferę, z której miasto powszechnie jest znane. Funkcjonują tu ponadto takie uczelnie wyższe jak University of Strathclyde, Glasgow Caledonian University i Royal Scottish Academy of Music and Drama. Istnieje także przebogata oferta teatrów, kin i sal koncertowych. Jednak tym, którym zwiedzanie miasta da się we znaki i będą szukać czegoś bardziej przyziemnego warto zwrócić uwagę, że Glasgow, jest powszechnie po Londynie drugim brytyjskim miastem z taką ofertą ilościową dla miłośników zakupów. I jeśli dobrnęliśmy szczęśliwie do tematu sportu, a właściwie futbolu to oczywistym jest, iż miasto w tym względzie jest podzielone na katolicki Celtic i protestancki Glasgow Rangers. Ich odwieczna już rywalizacja (Celtic powstał w 1887 roku, Rangers w 1873) jest nie tylko w świecie futbolu znana pod nazwą Old Firm Derby. Będąc w Glasgow warto odwiedzić zatem i Celtic Park i Ibrox Stadium. W obu klubach występowali oczywiście polscy piłkarze,

jednak renomą żaden nie może tu równać się z legendą Celticu, bramkarzem Arturem Borucem, reprezentujący The Bhoys w latach 2005-2010. Znane są jego prowokacje kibiców Rangers, zatem jeśli wybierzemy się na biało-zieloną stronę Glasgow z dumą możemy przyznawać się do przynależności narodowej z sympatycznym goalkeeperem, jeśli natomiast będziemy po stronie niebieskiej, to… temat ten przemilczmy, przezornie chwaląc lepiej gospodarzy za układ architektoniczny tej części miasta. Ze spraw czysto sportowych warto jeszcze zaznaczyć, iż Celtic Glasgow był pierwszym klubem z Wysp Brytyjskich, który zdobył Puchar Europy, a stało się tak dokładnie 25 maja 1967 roku na Estádio Nacional w Lizbonie, gdzie The Bhoys odnieśli historyczne już zwycięstwo nad Interem Mediolan 2:1. W klubowym muzeum możemy to trofeum podziwiać także dziś.

Warto zobaczyć:  Katedra św. Mungo – świątynia

Most Arc Bridge na rzece Clyde

Muzeum i Galeria Sztuki Kelvingrove

Riverside Transport Museum

średniowieczna, posiadająca katedralną kryptę, w której znajduje się grób św. Mungo, założyciela kaplicy w tym miejscu w VI wieku  Muzeum St. Mungo Religious Life and Art  Plac George Square wraz z budynkiem City Chambers  Wiktoriańskie budynki University of Glasgow  Glasgow School of Art – uważana za arcydzieło architektoniczne pioniera Art Nouveau Charlesa Rennie Mackintosha  Celtic Park i Ibrox Stadium – stadiony Celticu i Glasgow Rangers  Scottish Football Museum  Museum of Transport  Glasgow Botanic Gardens  Muzeum i Galeria Sztuki Kelvingrove – najstarsze muzeum w Szkocji, posiada jedne z największych zbiorów sztuki w Europie

36 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| OGRODY

Ogród planuj mądrze Basia Olejnik architekt krajobrazu, www.81design.co.uk 81design.ltd

ezon ogrodowy można uznać za otwarty. Centra handlowe uginają się od wiosennych kwiatów i sadzonek. Każdy miłośnik swojego ogrodu wolną chwilę spędza na świeżym powietrzu, czerpiąc przyjemność z pierwszych ciepłych promieni słonecznych, śpiewu ptaków oraz z rozkwitającej coraz bardziej roślinności. Aby móc leniuchować na łonie natury trzeba najpierw wiele wysiłku włożyć w stworzenie komfortowej strefy relaksu. Budowa i planowanie ogrodu to zajęcie, które wiele osób może zrobić samodzielnie lub wykorzystując porady specjalistów, w tym moje. Jeśli sam decydujesz się na tworzenie własnego ogrodu, warto, abyś znał podstawowe zasady projektowania i planowania ogrodu. Dzięki nim ogród będzie funkcjonalny.

STREFY W OGRODZIE

Ogród zawsze należy podzielić na kilka stref, które utrzymają twoje wyobrażenie o nim. Z podstawowych miejsc, które zawsze powinny się znaleźć w otoczeniu domu, to miejsce przeznaczone na relaks, miejsce na grilla lub ognisko, obszar obsadzony kwiatami, miejsca z drzewami i krzewami. Aby uniknąć nudy i monotonii wyznacz strefy tematyczne, z wcześniej ustalonymi koncepcjami. Do tych najpopularniejszych zaliczają się kąciki w stylu japońskim, skandynawskim, śródziemnomorskim. Często również w ogrodach zauważamy baseny, wrzosowiska, skalniaki, oczka wodne, mini fontanny, szklarnie i wiele innych. Nie zapomnij o ciągach komunikacyjnych w postaci licznych ścieżek, które poza funkcją estetyczną mają również praktyczną, zapewniającą niezniszczone nasadzenia w twoim ogrodzie.

NISKO I WYSOKO

Jeśli na twojej działce znajduje się już roślinność, to w pierwszej kolejności powinieneś zastanowić się nad uszanowaniem jej i wykorzystaniem tego, co już masz. Zaplanuj ogród na podstawie istniejących drzew i krzewów, które już rosną na twojej działce. Miej na uwadze, że drzewa rosną przez wiele lat, a ścięcie trwa kilka minut i jest procesem nieodwracalnym. Jeśli z kolei planujesz lokalizację na nowe nasadzenia wysokie, to pamiętaj, aby drzewa dopasować do skali twojego ogrodu, tak aby z jednej strony nie przytłoczyły swoim rozmiarem, jak i z drugiej, żeby nie zniknęły, bo będą zbyt małe do

wielkości działki. Ponadto miej na uwadze ostateczny wygląd, i wielkość drzewa. Wiedza jak drzewo będzie wyglądało za kilka lub kilkanaście lat jest niezbędna do dobrego planu całego ogrodu. Ważne jest, aby nie lokalizować drzew zbyt blisko obiektów architektury – budynków, ogrodzeń, słupów czy światłowodów. Drzewa rosną nie tylko wzwyż, ale również wszerz oraz pod ziemią. Rozrastające się konary mogą uszkodzić dach domu, korona ocienia go i zabiera światło, a korzenie mogą uszkodzić rury bądź fundamenty. Aby kompozycje ogrodowe były ciekawe warto zaplanować krzewy kwitnące. Sadzenie różnych roślin w grupach sprawi, że poszczególne rośliny będą wyglądać lepiej niż posadzone w pojedynkę. Duże krzewy oraz drzewa często stanowią rolę organizatora przestrzeni w częściach na skraju ogrodu. Z kolei krzewy niskie wykorzystuje się do obsadzenia brzegów działki. W sklepach ogrodniczych można znaleźć

bardzo duży wybór niskich krzewów do miejsc zacienionych jak i nasłonecznionych. Dlatego najważniejszą kwestią w ich wyborze jest dobór rośliny do warunków panujących w określonej części ogrodu.

PNĄCZA

Pnącza ogrodowe posiadają wiele zalet, takich jak znikoma przestrzeń nasadzenia, duża siła wzrostu, piękne kwitnienie, zimozieloność w wielu gatunkach, dekoracyjność. Pnącza to również grupa roślin wysoce użytecznych. Doskonale bowiem sprawdzają się jako parawan przysłaniający nieestetyczne elementy w ogrodzie, takie jak np. nieestetyczna ściana budynku, czy ogrodzenie. To co jest niewątpliwą zaletą większości pnączy to fakt, że mają niskie wymagania glebowe, choć są oczywiście wyjątki. Mimo wszystko warto przed posadzeniem roślin przygotować glebę poprzez wykopanie większego dołka i wypełnienie go ziemią

kompostową lub odpowiednią do danego gatunku, którą można zakupić w sklepie.

POD LINIJKĘ

Gdy plan twojego ogrodu i podział na strefy są gotowe, to czas na wymodelowanie terenu. Cały teren powinien zostać wyrównany, a następnie – w przewidzianych wcześniej miejscach – powinno wykonać się wykopy pod staw, usypy pagórków lub skarp. Zmiany w ukształtowaniu terenu dodają uroku i sprawią, że ogród będzie się wydawał większym. Po ukształtowaniu działki czas na pozbycie się chwastów, kłączy, korzeni, kamieni. W tym celu należy dobrze przekopać glebę i usunąć wszystko, co się da. Po tych zabiegach glebę należy użyźnić, a następnie dokonać odpowiednich nasadzeń oraz wyposażenia otoczenia w elementy małej architektury.

MOTYWACJA |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

| 37

Dlaczego warto pracować z coachem Marta Kiermacz-Abramek, trenerka rozwoju osobistego martak_a Discover Your Passion Within

Czy warto zainwestować w osobistego trenera i osiągać zamierzone cele?

ozwól, że zadam ci pytanie. Jeżeli chcesz zadbać o swoje finanse, co wówczas robisz? Umawiasz się na spotkanie z doradcą finansowym. Chcesz przebiec maraton? Rozpoczynasz trening pod okiem trenera biegania. A co, kiedy chcesz schudnąć? Rozpoczynasz współpracę z dietetykiem lub trenerem personalnym. A co robisz, kiedy chcesz osiągnąć więcej w życiu osobistym i zawodowym? Co robisz, kiedy masz ambitne cele, ale nie wiesz jak się za nie zabrać i brakuje ci motywacji do działania? Co robisz kiedy pragniesz coś zmienić, ale nie wiesz od czego zacząć lub jak z tym sobie poradzić? Co robisz, kiedy czujesz strach przed zmianą lub przed sukcesem? Co robisz, kiedy masz mało energii i chęci do działania? Co robisz kiedy nie potrafisz kontrolować negatywnych emocji? A co, jeśli pragniesz zmienić karierę lub pracę, jakie kroki podejmujesz? Co czujesz widząc swoich znajomych rozwijających się, a Ty stoisz w miejscu? Czy inwestycja w swój rozwój osobisty jest dla ciebie ważna? Jeśli pragniesz rozwijać się, spełniać swoje cele i marzenia, najlepszą inwestycją, która zwróci się wielokrotnie, jest inwestycja w rozwój osobisty. Rozwój osobisty to praca nad sobą, polegająca na o dkrywaniu własnego potencjału, eliminowaniu osobistych ograniczeń stojących na drodze do osiągania celów, uczenia się nowych umiejętności, metod i technik działania. To także niekończący się proces, który p ozwala na kreowanie i tworzenie przyszłości, tak aby niemożliwe stało się możliwe. Ale żeby wszystko stało się możliwe, należy uruchomić pewien proces zmian i wypracować nowy model funkcjonowania zarówno w sferze prywatnej jak i zawodowej. I tu z pomocą przychodzi praca z coachem, czyli trenerem rozwoju osobistego. Dzięki zainwestowaniu w siebie, równowaga pomiędzy pracą i domem, satysfakcja z podejmowanych decyzji i realizacja wyznaczanych celów, mogą stać się czymś naturalnym i osiągalnym bez destrukcyjnych skutków. Współpraca z trenerem rozwoju osobistego pomaga również nauczyć cennych sposobów zarządzania czasem, panowania nad emocjami i budowania relacji, dzięki czemu o wiele łatwiej jest podjąć decyzję, rozpocząć działanie i tworzyć pozytywne relacje z innymi. Jak

widzisz, coaching może pomóc ci w rozwoju osobistym i zawodowym, w zależności od tego nad czym chciałbyś pracować, a cykle sesji coachingowych mają na celu o wiele szybciej doprowadzić cię do realizacji celu ponieważ: – Twój osobisty coach nie jest ani psychologiem, ani terapeutą lecz mistrzem zadawania pytań. Zadawane przez c oacha pytania stanowią pewnego rodzaju drogowskaz w drodze do sukcesu, poszerzają perspektywę i pozwalają przyjrzeć się danemu zagadnieniu, biorąc pod uwagę różne aspekty. Pytania stawiane przez coacha pozwalają odkryć twoje mocne strony i mądrze zaplanować strategię działania, pobudzają twoją kreatywność i zachęcają do aktywnej i skutecznej pracy. – Osoby korzystające z usług trenera rozwoju osobistego chcą osiągnąć sukcesy i mają wyznaczone swoje cele. Dzięki indywidualnej pracy z coachem możesz pokonać bariery, rozwinąć kompetencje, poprawić wyniki w pracy, polepszyć relacje z otoczeniem, nauczyć

się efektywnej komunikacji, a sam sposób i tempo pracy są indywidualnie dopasowane do każdej osoby. – Coach wierzy w ciebie i twoje możliwości. Zadaniem jego jest wspieranie cię w procesie kształtowania życia, kariery i relacji, które przyniosą ci więcej satysfakcji, radości i spełnienia. Coach potrafi wyzwolić w tobie motywację potrzebną do osiągnięcia celów, które sobie postawiłeś i podtrzymywać ją na najwyższym poziomie. – Poprzez pracę z coachem będziesz mógł uporządkować swoje myśli, odkryć wartości, wyznaczyć cele, ustalić priorytety, określić jasno i wyraźnie plan działania, i wprowadzić go w życie, aby osiągnąć zamierzony cel. Zidentyfikujesz negatywne, ograniczające przekonania, blokady i nauczysz się, jak sobie z nimi radzić. – Decydując się na coaching i rozpoczynając pracę z trenerem rozwoju osobistego już od pierwszego spotkania i pierwszej rozmowy odczujesz niezwykły proces zmian, który zostanie zainicjo-

wany w twoim życiu. Ten proces zachodzi wewnątrz ciebie, a efekty tej pracy zauważysz na kolejnych spotkaniach. Najważniejsze jednak zmiany dzieją się pomiędzy sesjami coachingowymi, gdyż wtedy wprowadzasz w życie to, co wypracujesz w trakcie sesji. Wprowadzenie zmian wymagać będzie od ciebie systematycznego i niejednokrotnie sporego wysiłku, szczególnie, kiedy będziesz mieć do zrobienia coś, czego nigdy wcześniej nie robiłeś. Być może wyjście ze swojej strefy komfortu i zrobienie czegoś zupełnie nowego i innego będzie dla ciebie niemałym wyzwaniem, aczkolwiek decydując się na zmiany i prace z coachem musisz nawiązać szczerą relację z nim, ufając w jego wiedzę. Zaprowadzi Cię to tam, dokąd chcesz dojść i co chcesz osiągnąć. A czym ryzykujesz w coachingu? Zmianą swojego życia na lepsze!

38 |

11 kwietnia 2019 | Nยบ 786 |

Skip Hire Wywรณz ล mieci Londyn i okolice

0844 800 8861 078 1308 7129

Civic Way HA4 0YP Ruislip www.bkltd.co.uk info@bkltd.co.uk

Biegaj z Chrisem |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

| 39

Warsztaty z Marcinem Chabowskim Chris Wiciak – maratończyk, zdobywca Abbott World Marathon, biegajzchrisem.co.uk

Pierwsze warsztaty biegowe w Londynie, które poprowadził Marcin Chabowski, mistrz Polski, gwiazda biegów długodystansowych, zakończyły się sukcesem. Śmiało mogę użyć tych słów, bo odzew jaki otrzymałem po warsztatach, był niesamowicie pozytywny.

Fot. Artur Kieruzal

arcin Chabowski poprowadził dwa dni intensywnych wykładów oraz zajęć praktycznych. Pierwszy dzień przebiegał pod hasłem „Biegaj mądrze – biegaj efektywnie, popraw technikę biegania”. Usłyszeliśmy o dysfunkcjach biegaczy, jak im zapobiegać oraz jak pracować nad swoimi ograniczeniami ruchowymi. Dowiedzieliśmy się jak biegać mądrze i efektywniej, ale przede wszystkim zdrowo. Marcin to typ maratończyka, który zdrowie stawia na pierwszym miejscu. Jak mówił, jeśli będziemy mądrze trenować, to obejdziemy się bez kontuzji lub zminimalizujemy, a sukces będzie tylko wypadkową mądrego treningu. W sobotę po 5 godzinach wykładów odbyły się zajęcia praktyczne. Nie był to trening biegowy, co mogło zdziwić niektórych uczestników. Całe dwie godziny zajęć na stadionie były poświęcone ćwiczeniom stabilizacyjnym i ruchowym. Uczyliśmy się jak układać ciało, aby każde ćwiczenie było poprawnie wykonane i przynosiło zamierzone efekty. Kilkadziesiąt osób, które wzięły udział w zajęciach przekonało się jak bardzo są „pospinane” mięśniowo, jak dużo pracy ich czeka, aby biegając poczuć luz jaki mają zawodowcy. Zobaczyliśmy jak ważne są ćwiczenia stabilizacyjne, bo nawet najprostsze skłony do przodu były wykonywane początkowo niepoprawnie przez złe ułożenie miednicy i tylnej części tułowia. Proszę mi wierzyć, następnego dnia podczas drugiego etapu warsztatów wszystkim dokuczały zakwasy z dnia poprzedniego. To właśnie tego dnia, na tych zajęciach praktycznych przekonaliśmy się, jak my niby sportowcy jesteśmy „mało ruchliwi” i na swój sposób nie do końca sprawni! Marcin Chabowski pokazał nam nad czym musimy pracować, jeśli chcemy przez wiele następnych lat cieszyć się bieganiem. Niedziela była następnym dniem warsztatów. Tematem były metody treningowe. Jeden chyba z najważniejszych dni w moim życiu, w którym dowiedziałem się na czym polega metodyka treningu biegowego zmiennego i przerywanego. Poznaliśmy typy obciążeń biegowych oraz dowiedzieliśmy się jak budować formę pod dane zawody, bazując na intensywności i objętości treningu.

Wiedza oparta na doświadczeniu Marcina Chabowskiego pomoże wszystkim uczestnikom tych wspaniałych zajęć. Dwa dni intensywnej nauki teoretycznej i praktyki powinny nas uchronić przed kontuzjami, a i możliwe, że w niejednym rozbudzi marzenia o sukcesie, przybliży do realizacji go. Bo do dnia warsztatów większość uczestników (i nie tylko uczestników, ale i większość biegaczy amatorów) myślała, żeby biegać to ubrać dobre buty i wyjść pobiegać. Można i tak, ale taka droga jest krótka i może się okazać bardzo bolesna. Dlatego, aby biegać poprawnie, zdrowo i przez długie lata cieszyć się tym bieganiem polecam wszystkim warsztaty i szkolenia u Marcina Chabowskiego. Patronat medialny nad warsztatami objęły radio PRL i tygodnik „Cooltura+”. Jako organizator imprezy chciałbym podziękować Marcinowi Chabowskiemu i jego trenerowi Jakubowi Juniewiczowi (trener motoryki siłowej) za przyjazd do Londynu, a także wszystkim uczestnikom, którzy zdecydowali się przyjść i spędzić z nami dwa fantastyczne dni. Dziękuję.

Marcin Chabowski l wielokrotny mistrz Polski l czwarty zawodnik mistrzostw

Europy l wojskowy mistrz świata

w maratonie l Mistrz Europy juniorów l trener od 2012 r. l Rekordy życiowe: 5000 m 13:52:61,

10000 m 28:27:59, półmaraton (21.1 km) 1:02:24, maraton (42.2 km) 2:10:07

Marcin Chabowski

40 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| ZDROWIE

Dieta w ciąży

Chociaż znaczenie nawyków żywieniowych i stylu życia w czasie ciąży jest dobrze znane, ryzyko niedostatecznego spożycia istotnych składników odżywczych jest wysokie nawet w najbardziej uprzemysłowionych krajach. Beata Wdowczyk Dip ION, terapeutka żywieniowa, www.nutriheaven.co.uk

j e d ny m z b a d a ń z 2013 r. Opublikowanym w czasopiśmie „Journal of Family and Reproductive Health” oceniono nawyki żywieniowe 485 kobiet w ciąży i stwierdzono, że tylko 1,9% z nich jest odpowiednio odżywiony. Wygląda na to, że kobiety w ciąży wiedzą, że dieta jest ważna dla prawidłowego rozwoju dziecka, ale nie są pewne, co dokładnie należy jeść na diecie ciążowej. Istnieją także błędne wyobrażenia o tym, ile dodatkowych kalorii należy spożywać w ciągu dnia, jakie pokarmy nie powinny być spożywane w czasie ciąży i jakie nawyki związane ze stylem życia będą sprzyjać dobremu samopoczuciu matki i dziecka.

PLAN DIETY CIĄŻOWEJ

Oto kilka podstawowych, ale ważnych wytycznych dotyczących diety ciążowej. • Jedz zrównoważoną dietę Bardzo ważna jest równowaga wysokiej jakości białka, zdrowych tłuszczów i złożonych węglowodanów. Spożycie białka jest szczególnie ważne w czasie ciąży, ponieważ jest ono niezbędne do utrzymania tkanek matki i wzrostu płodu, zwłaszcza w drugim i trzecim trymestrze. Zdrowe tłuszcze, zwłaszcza DHA, są potrzebne do rozwoju płodu i wzrostu niemowląt. Podczas ciąży nie zaleca się stosowania żadnych diet wykluczających, chyba że istnieje taka potrzeba z powodu alergii pokarmowej. • Nie przesadzaj z podażą kalorii Ciąża wymaga jedynie niewielkiego zwiększenia spożycia kalorii, a spożywanie zbyt wielu kalorii w czasie ciąży może być równie szkodliwe jak niedobór kalorii lub składników odżywczych, zwiększając szanse na poronienie, cukrzycę ciążową i otyłość u dzieci w wieku dorosłym. Większość badań sugeruje spożycie dodatkowych 70 kalorii w pierwszym trymestrze, 260 kalorii w drugim trymestrze i około 300–400 dodatkowych kalorii w trzecim trymestrze. • Ogranicz puste kalorie do minimum Chcemy, aby spożywane kalorie były pełne składników odżywczych. Więc może zdecydujmy się na to, aby lody były tylko raz w tygodniu, ale nie należały do codziennej diety. Zamiast

tego wybierzmy prawdziwe jedzenie, takie jak świeże owoce. • Jedz kolorowo Zamiast pustych kalorii, jedz mnóstwo kolorowych owoców i warzyw przez cały dzień. Dzięki temu dostarczymy szereg ważnych witamin i minerałów. Talerz powinien być pełen kolorów, a jeśli zamiast tego na talerzu jest dużo białych i brązowych barw, wiesz, że posiłek nie zapewnia wszystkiego, czego potrzebujesz do prawdziwie zdrowej ciąży. • Ułatw sobie życie Myślenie o zapewnieniu odpowiedniego odżywiania dla ciebie i dziecka może być przytłaczające, więc uczynienie tego procesu tak łatwym, jak to tylko możliwe, jest kluczem do sukcesu. Jeśli nie możesz nawet pomyśleć o zjedzeniu talerza zieleniny (zwłaszcza w fazie porannych mdłości i awersji do jedzenia), zamiast tego przygotuj słodki i kremowy koktajl owocowy. Można przygotować z wyprzedzeniem duży garnek zupy z ekologicznym kurczakiem i warzywami, czy też przygotować inne posiłki z wyprzedzeniem. Wszystko to po to, aby ułatwić zdrowy styl życia i utrzymać go na dłuższą metę. • Pamiętaj o wodzie Woda jest potrzebna do budowania komórek ciała twojego dziecka i do rozwoju jego układu krążenia. Musisz także pić dużo wody podczas ciąży, aby dostarczyć składniki odżywcze swojemu dziecku i wydalić odpady. Należy pić 1-2 szklanki wody z każdym posiłkiem i przekąską, oraz zawsze mieć przy sobie butelkę z wodą.

CZEGO NIE JEŚĆ W CIĄŻY

Tuż obok listy produktów, które powinny znaleźć się na liście diety ciążowej, znajduje się mniejsza lista produktów i napojów, których należy unikać. Oto przegląd tego, co należy pominąć podczas dziewięciu miesięcy ciąży: • Mięso delikatesowe – może zawierać listerię , która może powodować poronienie, infekcję lub zatrucie krwi. • Surowe lub wędzone owoce morza – mogą być zanieczyszczone bakteriami, salmonellą lub toksoplazmozą.

• Ryby o wysokiej zawartości rtęci – spożywanie zbyt dużej ilości rtęci w czasie ciąży może prowadzić do problemów rozwojowych , dlatego należy unikać ryb takich jak miecznik, makrela królewska, rekin. • Surowe jaja – mogą zawierać salmonellę, która naraża dziecko na problemy rozwojowe. • Kofeina – istnieją mieszane opinie dotyczące ryzyka spożywania kofeiny w czasie ciąży, ale badania wskazują, że należy unikać kofeiny w pierwszym trymestrze, aby zmniejszyć ryzyko samoistnego poronienia, a po tym 1-2 filiżanki kawy dziennie uznaje się za bezpieczne. Należy pamiętać, że kofeina jest środkiem moczopędnym, który może prowadzić do utraty płynów. • Alkohol – badania pokazują, że spożywanie alkoholu w czasie ciąży może prowa-

dzić do nieprawidłowego jej przebiegu oraz problemów neurorozwojowych u dziecka. Niezwykle ważne jest również unikanie palenia i używania leków podczas ciąży. Jeśli bierzesz leki, porozmawiaj z lekarzem lub położną o tym, jak będą miały wpływ na ciążę. I wreszcie, unikaj wszelkich wysokoprzetworzonych i wyrafinowanych produktów w czasie ciąży. Obejmuje to żywność w często plastikowych opakowaniach. Te produkty zawierają mnóstwo dodatków, konserwantów, niezdrowych olejów, barwników i toksyn, które mogą negatywnie wpływać na ciążę. Zamiast tego należy wybrać produkty, które są świeże, aby mieć pewność, że otrzymujesz tylko te składniki odżywcze, których potrzebujesz i żadnych dodatkowych „ulepszaczy”.

INNE CZYNNIKI, KTÓRE NALEŻY WZIĄĆ POD UWAGĘ PRZY ZDROWEJ CIĄŻY

W czasie ciąży ważne jest, aby utrzymywać niski poziom stresu, pracować nad swoim dobrym samopoczuciem, należy pielęgnować ciało i duszę oraz odpoczywać. Warto słuchać swojego ciała, a jeśli czujesz się wyczerpana i zmęczona, uczyń odpoczynek priorytetem. Chodź na długie spacery na zewnątrz, czytaj książki o macierzyństwie, które podnoszą na duchu. Bardzo ważna jest aktywność fizyczna podczas ciąży, pomaga to w zmniejszeniu cukrzycy ciążowej i depresji okołoporodowej, pomaga w poprawieniu nastroju, zmniejszeniu dyskomfortu, oraz zwiększa się poziom energii. Niektóre z najlepszych treningów ciążowych obejmują chodzenie, pływanie, jogę prenatalną, jazdę na rowerze i trening siłowy.

TEKST SPONSOROWANY |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

| 41

Miej odwagę być piękna

hyba każda z nas kiedyś próbowała się odchudzać ( albo próbuje właśnie teraz ). Diety cud, trenerzy personalni, herbatki, tabletki... Bezskutecznie! Może sposoby były złe, może i dobre, lecz brakowało ci motywacji i wytrwałości. Ja to rozumiem, bo przetestowałam to na sobie. Nie będę mówić, że znam magiczne zaklęcia, które rozwiążą wszystkie twoje problemy. Przecież każda z nas jest inna i potrzebuje planu ćwiczeniowego i diety pod swoje własne potrzeby, oparte na podstawie stanu zdrowia i możliwości. Zdrowie i samopoczucie są najważniejsze.

W SZALEŃCZYM CODZIENNYM BIEGU NIE MOŻESZ ZAPOMNIEĆ O SOBIE,

bo jesteś najważniejsza i na tobie opiera się świat. Przynajmniej cały twój świat. Mówię o tym dlatego, że znam STUDIO FIGURA. Zaopiekują się tam tobą kompleksowo i poprawią twoje niedoskona-

łości. Poznasz i polubisz to miejsce. Gwarantuję ci.

ZAMIAST JEŚĆ SAMOTNIE SAŁATĘ, JAK KRÓLIK

albo łykać kostki lodu jak modelka, zaufaj STUDIO FIGURA i pozwól sobie pomóc. Jeżeli nie przepadasz za morderczymi treningami na siłowni pod okiem trenera i umięśnionych koleżanek, odwiedź miejsce, do ktorego mężczyzni nie mają wstępu, a między paniami panuje prawdziwie rodzinna atmosfera. Zamień ćwiczenia obciążające serce i stawy na zabiegi, ktore przyniosą oczekiwne efekty bez narażania zdrowia na szwank.

MIEJ ODWAGĘ BYĆ PIĘKNA, SZCZĘŚLIWA I ZADOWOLONA Z SIEBIE. SZCZUPŁA I ZDROWA!

ODWAŻ SIĘ, SPRÓBUJ

Pierwsza wizyta w Studio Figura nic nie kosztuje. Możesz po prostu przyjść, zobaczyć jak wszystko wyglada, porozmawiać i otrzymać odpowiedź na nurtujące cię pytania czy rozwiać wątpliwości. Poświęcisz na to pół godziny, a możesz zyskać wiele.

STUDIO FIGURA, 398 LONDON ROAD, TW7 5AG LONDON

tel : 0208 326 2778

tanie rozmowy międzynarodowe

ute

za min

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny do 13 krajów bę 24 godziny na do iu dn go 7 dni w ty

0 844 862 4141

Belgia .......................... 1p Francja ........................ 1p Hiszpania .................... 1p Holandia ..................... 1p Irlandia ........................ 1p Kanada ........................ 1p Niemcy ........................ 1p Polska ......................... 1p Rumunia...................... 1p Słowacja ..................... 1p USA .............................. 1p Węgry ......................... 1p Włochy ........................ 1p Terms & Conditions: Ask the bill payer’s permission before using the service. Calls are charged per minute & include VAT. Charges apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are engaged or unanswered. BT call setup fee applies. Cost of calls from non BT operators & mobiles may vary. Check with your operator. Service provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 497 4622.

SKUP ZŁOMU I METALI KOLOROWYCH Dojazd do klienta. Najlepszy w Londynie!

Kupujemy każdą ilość. Cena nie ulega zmianie po negocjacji. Pracujemy 7 dni w tygodniu. Ważymy na wagach elektronicznych do 300 kg.

NASZE CENY Miedź (Copper) ..................... £3.70 - £4.40 Mosiądz (Brass) .................... £2.00 - £2.70 Kable (Cable) ........................ £0.70 - £2.50 Ołów (Lead) .......................... £0.90 - £1.30 Aluminium (Aluminum)............ £0.50 - £1.20 Kwasówka (Stainless Steel) .... £0.50 - £1.00 Złom stalowy (Scrap Metal) .... £80 - £120/tona

ZAWSZE DAMY NAJLEPSZĄ CENĘ, DZWOŃCIE DO NAS

Tel. 07500522545 Tu Polacy kupują stal.

zostań fabrykatorem stali konstrukcyjnej! szkolenie

- fabrykacja elementów stalowych od a do z - oferta pracy dla najlepszych uczestników! - wstęp £20 ZAPISY: szkolenie@steelo.co.uk

6 kwietnia 14:00-18:00 Londyn, TW4 www.stallondyn.co.uk

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

PRZEPIS na weekend |

| 43

Angielskie ciasto wielkanocne Simnel Cake

Dariusz A. Zeller

oże nas to nieco zdziwić, choć już po kilku latach pobytu na Wyspach Brytyjskich raczej nie powinno, że w okresie Świąt Wielkanocnych Anglicy nie szykują babki, ani święconki, nie ma dyngusa i zimnych nóżek, a o zwiedzaniu przez nich grobów też można tylko pomarzyć. Jednak co kraj to obyczaj, a więc i na Wyspach znaleźć można zwyczaje Wielkanocne, które są dla nas nowością. Wprawdzie nie ma ich tyle, co w Polsce to jednak warto je poznać. Świętowanie zaczyna się tu w piątek, bo wiadomo „bank Holiday”. Jako, że Anglicy to niezbyt religijny naród większość z nich wyląduje pewnie zwyczajowo w pubach. Bardziej tradycyjni odwiedzą znajomych lub rodzinę lub też rozpoczną pieczenie Hot Cross Buns. W Chrześcijaństwie były już symbolem ukrzyżowanego Chrystusa i tradycyjnie jedzono je w Wielki Piątek. Kształtem powinny przypominał głaz, jakim zasunięto grób Zbawiciela, krzyż to symbol śmierci a przyprawy i bakalie nawiązywały do zabalsamowanego ciała Chrystusa. Sobota to dzień leniwy, kiedy pozostaje się w gronie rodziny. To najczęściej dzień porządkowania domów, koszenia traw-

Składniki: l 175 g jasnego, brązowego cukru

muscovado l 175 g miękkiego masła l 175 g mąki pszennej l 3 łyżeczki proszku do pieczenia l 3 duże jaja l 25 g zmielonych migdałów l 2 łyżki stołowe mleka l 100 g rodzynków sułtańskich l 100 g wiśni kandyzowanych,

ników i przygotowywania dań na dzień następny, czyli Niedzielę Wielkanocną. Wielkanocny obiad jest uroczysty i spędzany w gronie rodziny i przyjaciół. Co ciekawe niczym nie różni się od obiadu bożonarodzeniowego. Ten sam, nudny moim zdaniem, zestaw w postaci indyka, pieczonych ziemniaków i gravy. Tylko warzywa nieco inne, bo zamiast brukselki spotkać można młodą marchewkę lub szparagi. Oczywiście deser nie jest bożonarodzeniowym puddingiem tylko zastępuje się go czekoladowym ciastem. Kulinarnie święta Wielkanocne to w Wielkiej Brytanii klapa, ale… nie tak do końca. Pośród kilku dań, które mógłbym polecić skorzystajcie z przepisu na tradycyjne, wielkanocne angielskie ciasto, uroczo słodkie. Pycha!

pokrojonych na ćwiartki l 100 g suszonych moreli, pokrojonych

na kawałki l 100 g drobno posiekanego,

kandyzowanego imbiru l 1 łyżeczka przyprawy do pierników l 2 łyżeczki mielonego, suszonego imibru

DO DEKORACJI: l 450 g marcepana l 3 łyżki stołowe dżemu morelowego l 1 rozkłócone jajo l wiosenne kwiaty l białko l cukier

Przygotowanie:

Rozgrzać piekarnik do 160°C. Okrągłą formę do pieczenia wysmarować tłusz-

czem, wyłożyć dno i brzegi pergaminem. Wszystkie składniki ciasta odmierzyć do miski. Zmiksować mikserem ręcznym na najniższych obrotach lub utrzeć drewnianą łyżką. Połowę masy przełożyć do formy. Nałożyć placek z 1/3 rozwałkowanego marcepana. Dołożyć resztę ciasta i wyrównać wierzch. Piec 1 ¾ do 2 godzin, aż będzie złocistobrązowe i twarde na wierzchu. Wyjąć z piekarnika, ostudzić w formie, dopiero wyjąć na metalową kratkę. Gdy ciasto będzie zupełnie wystudzone, posmarować wierzch ogrzanym dżemem. Rozwałkować połowę reszty marcepana i przykryć ciasto. Zrobić dookoła falbankę. Z reszty marcepana utoczyć 11 kulek i położyć na wierzchu. Posmarować marcepan rozkłóconym jajem. Wstawić pod silnie rozgrzany grill na 5 minut lub przypiec opalarką, aby nabrał brązowej barwy. Dzień wcześniej przygotować kwiatki do dekoracji. Lekko rozbić białko. Pędzelkiem smarować płatki po obu stronach. Posypać cukrem. Ułożyć na metalowej kratce i umieścić w ciepłym, przewiewnym miejscu, na przykład na kaloryferze na całą noc. Ostrożnie przełożyć na ciasto.

FIRMA Z 12-LETNIM DOŚWIADCZENIEM

JEDYNA POLSKA BETONIARNIA • Renomowany dostawca betonu • Kopanie fundamentów • Palowanie

NOWOŚĆ! Wynajem grabów oraz wywrotek

Oferujemy profesjonalne usługi w zakresie montażu wszelkich rusztowań budowlanych. • • • •

SZYBKO TANIO IE SOLIDN

Jedyna polska ﬁrma, która oferuje kompleksową usługę od wykopania poprzez wywiezienie ziemi, aż po zalanie

0 7775 590 599 0 7795 075 073

ecomix@jgsk.co.uk www.polskabetoniarnia.co.uk

Bezpiecznie i solidnie Darmowa wycena na terenie Londynu Konkurencyjne ceny Wykwalifikowani pracownicy



0759 333 1770 0208 438 0410 jpscaffoldingltd@yahoo.com

44 |

11 kwietnia 2019 || Nº Cooltura+ Nº 786 763 ||

| ROZRYWKA ROZRYWKA

Stronę redaguje Strony redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Wielkanoc cz.I Quiz: Muzyka polska 1. Na pamiątkę jakiego 1. Dżem – Czerwony jak wydarzenia obchodzimy …….. święta wielkanocne?

b. Osiołek

6. Kto to śpiewał: „Wolność c. Zajączek kocham i rozumiem, d. Kurczaczek a. Piec wolności oddać nie a. Narodzin Jezusa b. Komunista umiem”? b. Wniebowstąpienia Jezusa 7. Co znajdziemy na

nazwisko Czesława Niemena? 2. Obchody Wielkanocy

a. Nowak katolickim w kościele b. Wydrzycki rozpoczyna: c. Rezurekcja Burzyński a. d. Sempoliński b. Droga Krzyżowa c. Okres karnawału 3. „Nie dokazuj, miła nie d. Tłusty Czwartek

dokazuj Przecież niednia jest zWielkiego Ciebie 3. Którego znowu taki cud Tygodnia obchodzona jest Nie od razu, miła nie od Liturgia Światła? razua. W Niedzielę Wielkanocną ………………………………..” przed świtem a. W NieWielki od razuPiątek się przebijesz b. po przez mój chłód! zmroku b. Po Niezmroku od razu w zniknie rejestr c. Wielką Twoich szkód! Sobotę c. Nie od razuCzwartek stopisz serca d. W Wielki mego lód! w południe d. Nie od razu się opłaci ten Twój którą trud! z poniższych Pod

4. nazw NIE kryje się 4. Kto był pierwszym określenie rodzaju pisanek? wykonawcą utworu a. Drapanki „Kolorowe jarmarki”? b. Wirowanki

a. Ażurki Janusz Laskowski c. b. Irena Santor d. Kraszanki c. Maryla Rodowicz d. Jerzy lejka Połomski 5. Święto to: a. Lany poniedziałek 5. Którego zespołu jest b. Cały okres postu to cytat: „Kocham cię c. Boże Narodzenie kochanie moje,Niedziela kocham cię d. Palmowa

a kochanie moje…”?

a. Hey zwierzę nie jest 6. Które b. Maanam symbolem Wielkanocy? c. Baranek ONA a. d. Renata Przemyk

a. Breakout stole? świątecznym

b.a.Andrzej Jajka i Zaucha pieczonego indyka c.b.Chłopcy z Placu Broni Opłatek d.c.Tilt Rybę po grecku i pierniki d. Jajka, babki, mazurki

7. Kombi – Słodkiego, …….. życia. 8. Do 2014 roku najdłuższa

a. Błogiego palma wielkanocna miała…

b.a.Długiego Prawie 100 m długości c.b.Miłego Dokładnie 55,4 m długości d.c.Dobrego Ponad 33 m długości d. Niecałe 22 m długości

8. „A kiedy przyjdzie także po 9.mnie Którego składnika nie Zegarmistrz musi być wświatła wielkanocnym purpurowy koszyczku (święconce)? By mia. zabełtać Zajączka błękit w głowie b. Soli …………………………………….” c. Pieprzu

dodaj ogłoszenie na

a.d.ToChleba go zapytam, czy jest zdrowy Zawieje wreszcie 10.b. Czemu Wyspa wiatr odnowy Wielkanocna zawdzięcza c. Stanę się nagle fioletowy swoją nazwę? d.a.ToJejbędę jasny i gotowy mieszkańcy szczególnie hucznie obchodzą 9. „Wehikuł czasu” to (karnaświęta wielkanocne przebój którego zespołu? wał wielkanocny) a.b.Dżem Na cześć zmartwychwstab.łego Coma Jezusa jej mieszkańcy c.tworzyli Perfect monumentalne d.posągi Lao Che c. Została odkryta w Nie10. „Niech żyje bal!” dzielę Wielkanocną śpiewa… d. W Niedzielę Wielkaa.nocną Małgorzata Ostrowska 1552 roku jej mieszb.kańcy Halinazostali Kunickaw cudowny c.sposób Justynaocaleni Steczkowska przed atad.kiem Maryla Rodowicz najeźdźców

cooltura24.co.uk

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, Prawidłowe 5b, 6c, 7c, odpowiedzi: 8d, 9a, 10d. 1d, 2a, 3c, 4b, 5a, 6b, 7d, 8c, 9a, 10c.

c. Zawarcia Krew c. przymierza na d. Cegła górze Synaj d. Śmierci i zmartwychwsta2. Jakie było prawdziwe nia Jezusa

SUDOKU

l l las i niesie Idzie zajączeklprzez Profesor do studenta na egzaminie: pod pachą teczkę. Spotyka go -wilk Proszę pana, czy pan w ogóle i pyta: skończyć studia? -chce Co tam niesiesz? -- Swoją Tak panie profesorze. pracę magisterską. No to pan skończył... -- Ha! A właśnie jaki temat? - „Zając najgroźniejszym zwiel l l rzęciem w lesie”. Do banku w Szwajcarii wchodzi - No! Ty chyba sobie kpisz! klient z walizką i ściszonym - To chodź za krzaczek! głosem mówi do bankiera: Wpadają za krzaczek, słychać - Chciałbym łomot, wpłacić skowyt. pieniądze,Po w tej straszliwy walizce jest cztery miliony euro. chwili zza krzaczka wypada Na to zbankier uśmiechnięty: wilk obłędem w oczach, sierść

Proszę prawie nie ściszać głosu,Po bieda to z- niego zdarta... żaden wstyd. chwili wychodzi zając, a za nim niedźwiedź. Misio poklepuje l l ilmówi: zająca po plecach Zapytali Grzegorza Latę, repre- Widzisz zajączku! Nieczy jest zentacja z 1974 pokonałaby dziważny temat pracy magistersiejszą kadrę. skiej, tylko promotor. - Tak, wygralibyśmy • • • 1:0. -Przychodzi Tylko tyle? króliczek do sklepu No tak, proszę pamiętać że więki- mówi: szość z nas 1jest po 70. - Poproszę kg już sera. Następnego dnia znów prosi o 1 l l l kg sera i tak przez kilka dni. 7 Jasiu przychodzi szkoły i chwali dnia znów prosizeo ser, a sprzesię ojcu: dawca na to: Tato, na kartkówce -- Po co dzisiaj ci tak dużo sera? nie popełniłem żadnego błędu orto- Proszę iść ze mną to panu graficznego! pokaże - mówi królik.

- Wspaniale synu, a jaki był temat? Przychodzą nad jezioro, królik -wrzuca Tabliczka mnożenia. ser do wody, a tam bulgota, gotuje się i sera nie ma. l lsprzedawca Co tam jest? - lpyta -Na Tatusiu, czy Ocean Spokojny co królik: zawsze jest spokojny? -Nie wiem, ale strasznie lubi ser! - Co za dziwne pytanie? • • • Czy nie możesz pytać się coś mądrzejszego? Przed świętamio wielkanocnymi -zajączek Mogę. Kiedy umarło MarodwiedzającMorze niedźwietwe? dzia wręczył mu wielkanocną pisankę. Gdy misiek wziął ją l l l w łapy, pisanka wybuchła Student pyta studenta: i wybiła mu wszystkie zęby. - Powtarzałeś coś na przed egzamiZajączek patrzy niedźwienem? dzia i mówi: Tak.tak buzię otworzyłeś? -- Co -Nigdy A co? nie widziałeś kinder-nie-spodzianki? Będzie dobrze, będzie dobrze...

POŁĄCZ KROPKI

DOPASUJ OBRAZKI

ZNAJDŹ 7 RÓŻNIC

LABIRYNT | Nº 786 | 11 kwietnia 2019 PLAC ZABAW |

| 45

46 |

11 kwietnia 2019 | Nº 786 |

| OGŁOSZENIA DROBNE

SERWIS KOMPUTEROWY W LONDYNIE

Naprawa laptopów, tabletów, Apple, PC,GPS, strony www. Z nami oszczędzisz czas i pieniądze. Dojazd do klienta. Gwarantujemy najniższe ceny .Zadzwoń Teraz: 07885421494. www.ictlaboratory.com

Self employed

ANTENY SATELITARNE

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria. Telewizja na kartę, NC+, Polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@ wp.pl

już od

£40

tel. 07703355924 www.twojaksiegowa.co.uk

PRZEPROWADZKI I PRZEWOZY TAKŻE DO POLSKI

PRACA W HOTELU W LONDYNIE OD ZARAZ!

Przeprowadzki i przewozy lokalne, międzymiastowe oraz do Polski 7 dni w tyg. 24/h. Konkurencyjne ceny !!! Najtańsze w Londynie i okolicach. Przyjmujemy wszystkie zlecenia małe i duże. 07722560744 mario.remtrans@gmail.com

Sprzątanie w hotelu, £8.21 - £9.25/h, pełny wymiar godzin, stały kontrakt! APLIKUJ: recruitment@omnifm.com lub zadzwoń teraz 02087411190. NIE PRZEGAP!

POWIĘKSZ DOM SZYBKO ŁATWO I ZYSKAJ

Dodaj sypialnię, kuchnię, łazienkę, ganek, oddzielne biuro w ogrodzie Bezpłatna konsultacja M: 07961856436 E: info@biggerhousedesign.co.uk

ARCHITEKT-PROJEKTY DOMÓW

Rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

TŁUMACZ PRZYSIĘGŁY

Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane. Uznawane w Polsce i w Wielkiej Brytanii. Cennik i więcej szczegółów na naszej stronie internetowej. www.tlumaczenia24.co.uk TEL: 07770 903430

PRACA W RESTAURACJI

Temporary staff required for luxury seafood restaurants, full time positions available from April. Restaurant / Cafe experience preferred but not essential. Full time positions available Heathrow Airport and Central London. 07714427726, hradmin@CHApremium.co.uk

WSPARCIE DLA POSZKODOWANYCH

Poszukujemy firmy lub ludzi, którzy pracowali lub współpracowali dla Empire Building Project Ltd dla Mariki lub Marka. email: claim2court@gmail.com

Dystrybucja i prenumerata polskiej prasy w UK www.polskiegazety.com

SKUP ZŁO M U ZADZWOŃ

079 17 300 600

.COM

Rosemount Zaprasza na pyszne obiady i kolacje Obiady na abonamenty

Dowozy

od £39

61-63 Staines Rd, TW3 3HW Hounslow, tel. 07405 172204 www.twojarestauracja.co.uk

ARCHITEKT W LONDYNIE

Wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent, Kontakt: 07903034463, szymon.dylewski@ gmail.com

KSIĘGOWOŚĆ

kompleksowa dla ltd, partnership, self employed; vat return, Cis, Paye, tax return, annual accounts. Porady prawno-finansowo-podatkowe, pomoc z korespondencja urzędowa, kursy Sage, Quickbooks. www.jlmaccountancy.com, info@jlmaccountancy.com, Tel.07522043231 WYWÓZ ŚMIECI–KONKURENCYJNE CENY

ogrodowych, budowlanych, biurowych i innych. Pomagamy przy załadunku. Pracujemy na terenie całego Londynu. Usługa tego samego dnia. Dostępne samochody 16 yardowe Van 16 yardów. Atrakcyjne ceny. Zapraszamy do współpracy 07886253972 PORADY IMIGRACYJNE CLEAR ENTRY LTD

POLSKIEGAZETY

POLSKA RESTAURACJA

pomagamy w uzyskaniu obywatelstwa brytyjskiego, pobytu stałego, paszportu. Ponad 10 lat doświadczenia w udzielaniu porad. Atrakcyjne ceny, autoryzacja OISC; Zadzwon: 07707481194; napisz:info@clearentryvisa.co.uk

TANIE POLSKIE TAXI-TAKSÓWKI NA LOTNISKA W LONDYNIE

Szukasz transportu na lotniska w rozsądnej cenie ? Oferujemy przewozy z całego zachodniego Londynu na lotnisko Luton, Stansted, Gatwick i Heathrow. Tel: 07788778853 lub www.PolishMiniCabs.com

OGŁOSZENIA DROBNE |

| Nº 786 | 11 kwietnia 2019

Wymagane doświadczenie i podstawowy angielski. Oferujemy atrakcyjne warunki pracy, transport(Van), narzędzia zapewnione, możliwość nadgodzin. Kontakt: Andrzej :office@greenmarkjoinery.co. uk,tel:02088107788

POMOŻE CI POLSKI KSIĘGOWY! KOMPLEKSOWE USŁUGI KSIĘGOWE DLA FIRM I OSÓB PRYWATNYCH

chirurg i kosmetolog z 10-letnim doświadczeniem zaprasza na zabiegi estetyczne iniekcje przeciwzmarszczkowe [botox], wypełniacze skórne, lifting twarzy, wampirzy lifting, iniekcje rozpuszczające tłuszcz i wiele innych, kroplówki witaminowe, PRP i wiele innych zabiegów

STOLARZ OKIEN I DRZWI-DAM PRACĘ

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem w pracy w UK i PL do produkcji. Oferujemy atrakcyjne warunki pracy i możliwość nadgodzin Marek Tel:07810808838, office@ greenmarkjoinery.co.uk

RÓWNIEŻ SELF-EMPLOYED POLSKIKSIEGOWY.EU

MONTAŻ/NAPRAWA KLIMATYZACJI I WENTYLACJI

PROJEKTANT MEBLI -DAM PRACĘ

Wymagane doświadczenie w projektowaniu, dokonywaniu pomiarów i tworzeniu dokumentacji technicznej, bardzo dobrej znajomości programu Sketchup. Dodatkowym atutem będzie praca w programie AutoCad. Kontakt: wojtek@ greenmarkjoinery.co.uk

Doradztwo, projekt i wycena. montaż i serwis wszystkich urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych , wentylacyjnych. Naprawy 24/7. Służymy darmową poradą, Zadzwoń na 02089657612 lub 07545707457

PRZEWOZY OSÓB I PACZEK £20

DOKTOR SAM

POMOCNIK INSTALATORA OKIEN I DRZWI

NIE PRZEJMUJ SIĘ PAPIERKOWĄ ROBOTĄ!

| 47

Tel. 0208 672 8991

TORTY ARTYSTYCZNE

Słodka Pasja Mai 07548 077720 Northolt UB54TH

ANGLIA-POLSKA POLSKA-ANGLIA

Zamieść ogłoszenie Premium online na

www.ja-eurobus.pl

+44 777 882 67 09 +44 777 882 56 80

www.cooltura24.co.uk

HYDRAULIK NAPRAWA PIECÓW, BOILERÓW -24H-CERTYFIKATY

Twoje ogłoszenie pojawi się na portalu

SERWIS KOMPUTEROWY H-TECH

oraz zostanie wydrukowane w najbliższym wydaniu Cooltury+*

Naprawa tego samego dnia. Dojazd do klienta. Serwis wszystkich marek: Valiant, Aliant, Worcester, Viessmann, Baxi, Biasi, Main, Ideal, Glowwarm itd. Odbieram gotowe prace. Zapraszam do współpracy 07545707457

cooltura24.co.uk

Jak zamieścić ogłoszenie?

przez internet

Serwis i Naprawa Sprzętu Komputerowego. Systemy, Zabezpieczenia, Odzyskiwanie Danych, Wymiana Ekranów i innych Podzespołów, CCTV, Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk., www.halskytech.co.uk

www.cooltura24.co.uk

PROMOCJA INTERNETOWA

1 tydzień ogłoszenia £14 2 tygodnie ogłoszenia £22 4 tygodnie ogłoszenia £36 * w tygodniku Cooltura zostanie wydrukowane maksymalnie do 25 słów danego ogłoszenia

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

GIBA

Legenda siatkรณwki GIBA w Londynie W wielkim meczu o Mistrzostwo Anglii dla IBB Polonii Londyn

Data: 14 Kwietnia Godzina: 16:30 Hala: Crystal Palace National Sports Centre Adres: Ledrington Rd, London SE19 2BB Bilety na: cooltura24.co.uk #GoPolonia #ilikeibb