Cooltura Issue 805 by Cooltura

The Polish Weekly | No 34 (805) | 22.08.2019

Latające legendy

Największy w Wielkiej Brytanii pokaz samolotów z czasów II wojny światowej można było podziwiać na lotnisku Duxford koło Cambridge podczas „Flying Legends” Air Show 2019. Zobacz relację. Str. 18

Co robić w długi weekend?

Karnawał w Notting Hill, joga na dachu wieżowca, rejs zabytkową łodzią przez Bristol… Zastanawiasz się co robić w długi weekend? Oto nasze propozycje. Str. 20

W czym do szkoły?

W TOP 10 prezentujemy przegląd szkolnych mundurków. Zobacz co i gdzie kupić w najlepszej cenie. Str. 26

KONKUBINAT Boris Johnson i Carrie Symonds podczas przyjęcia na Downing Street 10. Fot. Twitter / UKPrimeMinister

Z DOWNING STREET Marcin Urban

oris Johnson jest pierwszym premierem Wielkiej Brytanii, który zamieszkał w mającym cztery sypialnie apartamencie przy Downing Street 11 z konkubiną. 31-letnia Carrie Symonds, specjalistka od PR, po raz pierwszy oficjalnie pojawiła się u jego

boku podczas przyjęcia wydanego w ubiegłym tygodniu przy Downing Street 10 na cześć pracowników hospicjów. Kilka dni po tym wydarzeniu pierwsza dama miała pierwsze oficjalne solowe wystąpienie w nowej roli. Wygłosiła przemówienie w rezerwacie przyrody, skierowane do obserwatorów ptaków. Wydarzenie było częścią konferencji poświę-

conej ochronie środowiska. Carrie Symonds jest zagorzałą ekolożką, walczącą o obronę klimatu. Jak informuje „The Sun”, jej rodzice to Matthew Symonds, jeden z założycieli dziennika „The Independent” i Josephine Mcaffee, związana z tą samą gazetą prawniczka. Symonds dorastała w East Sheen, w południowo-zachodnim Londynie. Ukończyła prestiżowe

szkoły Godolphin i Latymer School w Hammersmith, a następnie studia z historii sztuki i teatru na Warwick University. Po studiach związała się z Partią Konserwatywną, pracując w biurze prasowym. Współpracę ze znanymi osobami zaczęła od Sajida Javida, obecnego ministra spraw wewnętrznych. Później współpracowała m.in. z Johnem

Whittingdale, w czasie gdy był ministrem kultury, Zaciem Goldsmithem, Amber Rudd i Michelem Gove’em. Dzięki tym doświadczeniom, gdy skończyła 29 lat przydzielono jej strategiczne stanowisko osoby odpowiedzialnej za PR konserwatystów. Branżowy magazyn PR Week określił ją niedawno drugą najbardziej wpływową osobą od PR w Wielkiej Brytanii. Boris Johnson i Carrie Symonds poznali się ponad rok temu, gdy Johnson był jeszcze związany z żoną Mariną Wheeler. Po kilku miesiącach randkowania zamieszkali w apartamencie Symonds w Camberwell, na południu Londynu. Ich nieformalny związek zaczął kruszyć się w czasie kampanii przed wyborami premiera. Policja interweniowała w trakcie jednej z awantur domowych. Jak relacjonował sąsiad, kochanka obecnego premiera miała krzyczeć, by wynosił się z domu. Teraz będzie trudniej go wyrzucić, ale za to policja ma go oku. 55-letni Boris Johnson zostawił dla Carrie Symonds swoją żonę Marinę Wheeler, z którą przeżył 25 lat i ma czworo dzieci; są to Theodore Apollo Johnson (20), Cassia Peaches Johnson (22), Milo Arthur Johnson (24), Lara Lettice Johnson (26). Było to wspólne ćwierć wieku z przerwami, bo Boris Johnson był okresowo wyrzucany z domu przez żonę za romansowanie z kochankami. W pewnym momencie dokonał wyjątkowego wyczynu. Jednocześnie zdradzał żonę i kochankę. W trakcie flirtu z kolumnistką magazynu „Spectator” Petronellą Wyatt umawiał się także z drugą kochanką, dziennikarką Anną Fazackerley. Opanowana prawniczka Marina Wheeler prawdopodobnie przebaczała mu i pozwalała na powroty tylko z uwagi na dobro dzieci. Taryfa ulgowa skończyła się, gdy najmłodsze osiągnęło pełnoletność. 7 września 2018 roku Marina Wheeler i Boris Johnson ogłosili publicznie, że dokonali rozwodu.

2 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Boris Johnson oskarża posłów o kolaborację z UE Premier Wielkiej Brytanii twierdzi, że grupa zbuntowanych posłów i unijni urzędnicy, współpracują w celu zablokowania brexitu. Szef brytyjskiego rządu stwierdził, że nie wyklucza rozpisania wyborów powszechnych zaraz po 31 października.

skarżenia padły podczas transmisji na żywo na oficjalnej stronie Johnsona na Facebook'u, podczas której premier odpowiadał na zadawane mu pytania. Jedno z nich dotyczyło zapowiedzi parlamentarzystów, którzy nie chcą dopuścić do zawieszenia obrad Izby Gmin przed brexitem. Johnson odpowiedział: „Istnieje długotrwała współpraca między ludźmi, którzy myślą, że mogą zablokować brexit w naszym parlamencie, a europejskimi przyjaciółmi. Nasi europejscy przyjaciele nie chcą iść na kompromis w sprawie umowy o wystąpieniu z Unii”. „Chociaż została odrzucona trzy razy, trzymają się każdej litery, trzymają się każdego prze-

„Okropne jest to, że im dłużej to trwa, tym bardziej prawdopodobne jest, że będziemy zmuszeni odejść bez porozumienia. Nie chcę takiego rozwiązania, nie do tego dążymy, ale potrzebujemy

kompromisów ze strony naszych europejskich przyjaciół. Jednak im bardziej myślą, że brexit może zostać zablokowany w parlamencie, tym bardziej są nieugięci”. Niedawno doniesiono, że Downing Street planuje wybory parlamentarne zaledwie kilka dni po 31 października. Taki zabieg byłby na rękę premierowi, bo może oznaczać, że posłowie będą mimo wszystko poza parlamentem, tyle że z powodu toczącej się kampanii, co da nieco wytchnienia gabinetowi Johnsona w kluczowym momencie przed brexitem. Johnson podkreślił podczas transmisji, że Brytyjczycy chcą opuścić Unię Europejską. „Myślę, że chcą, abyśmy w końcu to zrobili, wyszli z Unii 31 października, i nie przestaję im mówić, że właśnie do tego zmierzamy”.

Były minister finansów Spiker Izby Gmin oskarżył premiera o sabotaż przysiągł, że powstrzyma Johnsona

ohn Bercow, który przewodniczy obradom niższej izby brytyjskiego parlamentu, przysiągł że zrobi wszystko co w jego mocy, by udaremnić Borisowi Johnsonowi próbę zawieszenia parlamentu na kilka tygodni przed wyjściem z Unii Europejskiej. Spiker stwierdził, że będzie walczył “każdą kością I każdym oddechem swojego ciała”. W wywiadzie udzielonym The Daily Thelegraph, Bercow oznajmił, że Izba Gmin wciąż może

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

powstrzymać rząd przed wyjściem z UE bez porozumienia. Pomysł zawieszenia obrad parlamentu pojawił się jeszcze w trakcie wyborów nowego szefa torysów oraz premiera Wielkiej Brytanii. Sztab Borisa Johnsona rozważał wówczas taką możliwość, w celu uniknięcia sprzeciwu deputowanych wobec braku umowy. Wywołało to ostry sprzeciw ze strony przeciwników Johnsona oraz samego brexitu, w tym byłego konserwatywnego premiera Sir Johna Majora. Pierwszy raz, odkąd Johnson objął stanowisko szefa rządu, głos w tej sprawie zabrał spiker Izby Gmin, który ma bardzo szerokie kompetencje w zakresie sterowania przebiegiem obrad. - Nie możemy doprowadzić do sytuacji, w której parlament zostanie zamknięty - jesteśmy społeczeństwem demokratycznym, parlament zostanie wysłuchany i nikt nie ucieknie przed tym – podkreślił John Bercow.

daniem byłego ministra finansów Boris Johnson celowo stawia warunki, których Unia Europejska nigdy nie zaakceptuje. Przekreśla w ten sposób szanse na nowe porozumienie w sprawie brexitu. Philip Hammond ostrzegł , że twardy brexit będzie wypaczeniem wyniku referendum z 2016 roku. Jest jednak przekonany, że parlament ma środki, by wyrazić swój sprzeciw wobec zakusów premiera.

Cytowane przez BBC anonimowe źródło z Downing Street powiedziało, że 31 października dojdzie do brexitu mimo wysiłków Philipa Hammonda, by tak się nie stało. Oskarżyło też byłego ministra finansów o blokowanie procesu wyjścia. W odpowiedzi na te zarzuty Philip Hammond napisał na Twitterze, że chciał doprowadzić do brexitu i przypomniał, że głosował za nim trzy razy.

Opozycja zignorowała wezwanie Jeremy’ego Corbyna

eremy Corbyn wezwał opozycję do wspólnego obalenia rządu Borisa Johnsona, by powstrzymać brexit bez porozumienia. Lider Partii Pracy chce złożyć wotum nieufności wobec gabinetu Borisa Johnsona, zostać pełniącym obowiązki premiera, a następnie ogłosić przedterminowe wybory i referendum, w którym Brytyj-

czycy, a nie rząd, zdecydują co zrobić dalej z brexitem. Pomysł Jeremy’ego Corbyna nie spotkał się jednak z entuzjazmem. Cytowana przez BBC Jo Swinson, liderka liberalnych – demokratów stwierdziła, że plan jest „bez sensu”. Kancelaria premiera z kolei uznała, że lider laburzystów chce podważyć wynik referendum w sprawie brexitu i zrujnować ekonomię.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY ARTUR KIERUZAL a.kieruzal@prl24.co.uk REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK ZUZANNA MUSZYŃSKA KAROLINA WIATROWSKA KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk, wew. 245 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 W cooltura.co.uk Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk @cooltura24uk @cooltura24uk cooltura

| Nยบ 805 | 22 sierpnia 2019

XXXXXX |

| 3

4 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY AGP CLEANING SUPPLIES

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

Nowo przybyli emigrancibędą będą imigranci tel: 020 8743 9213 płacić za pobyt W ofercie: szpitalu,już już w szpitalu dzień po brexicie! sklep z profesjonalnymi środkami chemicznymi dla firm sprzątających, dla carpet cleanerów i dla window cleanerów

Środki do prania dywanów, tapicerek i wykładzin - jesteśmy dystrybutorem firmy PROCHEM n Szeroki asortyment firmy SELDEN i EVANS w bardzo atrakcyjnych cenach n Akcesoria do sprzątania, ręczniki papierowe, worki n Ecover i inne środki ekologiczne n

*Wszystkie ceny zawierają podatek VAT

Nasza strona

www.agpsupplies.co.uk działa na zasadzie katalogu - nie można przez nią zamawiać.

AGP Cleaning Services Ltd. 124 Askew Road, London, W12 9BL Czynne od poniedziałku do piątku 8:00am-5:00pm

ząd Wielkiej Brytanii poinformował szpitale NHS, aby były przygotowane na obciążenie nowo przybyłych obywateli UE rachunkiem za opiekę zdrowotną, od 1 listopada 2019 roku. Obywatele UE mieszkający w Wielkiej Brytanii będą musieli udowodnić, że są uprawnieni do bezpłatnego leczenia w ramach NHS. Nowe zasady mają obowiązywać już dzień po Brexicie. Wielka Brytania próbuje obecnie zawrzeć dwustronne umowy dotyczące opieki zdrowotnej z krajami UE. Odpowiednie regulacje miałyby zapewnić obcokrajowcom żyjącym w Wielkiej Brytanii bezpłatny dostęp do lekarza pierwszego kontaktu jak również do opieki szpitalnej, umowa dawałaby te same prawa Brytyjczykom przebywającym poza granicami UK. Tyle że nie podpisano jeszcze żadnych umów, wciąż trwają rozmowy. W dokumencie Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej, zaadresowanym do wszystkich oddziałów NHS, pojawiło się ostrzeżenie, by placówki

medyczne były przygotowane na pobieranie opłat. Wszystko wskazuje na to, że wielu emigrantów będzie zmuszonych do przedstawienia odpowiednich dokumentów, by potwierdzić swoje prawo do dostępu do bezpłatnej opieki zdrowotnej. Przy czym, jak podaje Daily Mail, w nagłych wypadkach nikt nie zostanie odesłany ze szpitala do domu. - Ten rodzaj polityki pokazuje, że Boris Johnson nie zamierza dotrzymać obietnicy złożonej 3,6 mln obywateli UE mieszkających w Wielkiej Brytanii – powiedział Edward Davey, poseł Partii Liberalno-Demokratycznej. - Rząd obiecał, że ich prawa nie zmienią się po Brexicie, ale dokument oznacza, iż ponad 2 mln emigrantów zostanie pozbawionych bezpłatnej opieki w ramach NHS - dodał. Wytyczne departamentu mówią, że „w przypadku braku wzajemnej umowy o opiece zdrowotnej z krajem UE po dniu wyjścia Wielekiej Brytanii z Unii Europejskiej, obywatele danego kraju, będą podlegać opłacie według standardowej taryfy NHS”.

Inflacja w Wielkiej Brytanii rośnie, płace też

W sales@atdscaffolding.co.uk

www.atdscaffolding.co.uk

0026 0026 Certificate Number Number 16090 16090 Certificate ISO 9001 9001 ISO ISO 140010 140010 ISO OHSAS 18001 18001 OHSAS

edług najnowszych analiz, w lipcu inflacja wzrosła do 2,1 proc. To wynik wyższy od prognozowanego. Ekonomiści spodziewali się, że roczna inflacja spadnie 2 proc. do 1,9 proc. Analitycy ostrzegają jednocześnie, że ostatnie osłabienie brytyjskiej waluty utrzyma wysoką inflację co najmniej do 2020 roku. Według danych opublikowanych przez urząd statystyczny ONS, w górę poszły głównie ceny zabawek, gier komputerowych, odzieży i obuwia. Raport Urzędnu Statystycznego pokazał również, że w ciągu roku liczonego do czerwca, ceny domów w Wielkiej Brytanii wzrosły o 0,9 proc. Wyjątkiem jest Londyn, gdzie w czerwcu nieruchomości staniały o 2,7 proc. Na pocieszenie. Płace rosną w Wielkiej Brytanii najszybciej od 11 lat.

W ciągu roku liczonego do czerwca wzrosły o 3,9 proc. To znacznie powyżej inflacji liczonej nawet wskaźnikiem RPI. Zatrudnienie jest na rekordowym poziomie. Stałą pracę ma 76 proc. Brytyjczyków. Dane ujawnione w ostatnich dniach wskazują jednak na pogarszanie się sytuacji ekonomicznej. Produkt Krajowy Brutto skurczył się o 0,2 proc. , a bezrobocie nieznacznie, ale zaczęło rosnąć. Od kwietnia do czerwca tego roku, w Zjednoczonym Królestwie przybyło 31 tys. bezrobotnych. To największy wzrost od 1,5 roku. Całkowita liczba osób pozostających bez pracy wzrosła do 1,31 mln, podnosząc stopę bezrobocia do 3,9 procent - poinformował urząd Statystyczny ONS. Załamanie na rynku pracy budzi nowe obawy związane z coraz bardziej widocznym, wyhamowaniem gospodarki. Sytuację tę z pewnością pogłębi planowany przez rząd, Brexit bez umowy.

| 5

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

Polka - najbardziej poszukiwanym przez policję przestępcą

-letnia Ewa Chrzanowska, ścigana przez policję pod zarzutem oblania człowieka kwasem, wciąż pozostaje na wolności. Policja ponowiła apel o informacje, które pomogą w jej zatrzymaniu. Scotland Yard poinformował, że kobieta jest bardzo niebezpieczna, a ostatni raz widziana była w rejonie W5, który obejmuje dzielnicę Ealing i połdunie Acton. Ewa Chrzanowska jest jedyną kobietą wśród 16 najbardziej poszukiwanych przestępców w stolicy Wielkiej Brytanii. Policja prosi każdego kto mógł widzieć Polkę lub posiada informacje o miejscu jej pobytu, o kontakt. Nawet najmniejszy ślad będzie traktowany poważenie - zapewniają funkcjonariusze, dodając, że informacje można przekazać anonimowo. - Ludzie często pytają nas, w jaki sposób mogą pomóc by chronić swoje rodziny, a udzielanie takich informacji jest właśnie niezwykle pomocne

Ewa Chrzanowska. Fot. Met Police

zarówno w zapobieganiu, jak i w wykrywaniu przestępstw – powiedział detektyw Lee Hill. - Ludzie nie powinni postrzegać tego jako „pomaganie policji”, tylko jako pomagacie swoim lokalnym społecznościom oraz wszystkim mieszkańcom Londynu - dodał. Informacje o miejscu popbytu podejrzanej można przekazywać anonimowo dzwoniąc na numer Crimestoppers 0800 555 111.

Prawicowy fanatyk chciał zabić Bułgara

-letni biały Anglik, który ugodził nożem 19-leteniego Bułgara w Stanwell, w Surrey, przyznał się do usiłowania morderstwa. Jak podaje BBC, prokuratura ustaliła, że oskarżony Vincent Fuller ma skrajnie prawicowe i antyimigranckie poglądy. Wyrażał publicznie poparcie dla zamachowca, który zamordował ponad 50 muzułmanów w Christchurch w Nowej Zelandii. Zdaniem prokuratury, atak Fullera, który miał miejsce dzień po zamachu w Nowej Zelandii, był aktem skrajnie prawicowego terroru. Przed atakiem Fuller napisał na Facebooku: “Jestem Anglikiem, bez względu na to co mówi rząd, zabić wszystkich nie-Anglików i pozbyć się ich z Angli.” Do incydentu doszło 16 marca. Napastnik zaatakował przypadkowo spotkanego Dimitara Mihaylova, który siedział w samochodzie na parkingu przed supermarketem Tesco. Ofiara doznała niegroźnych dla życia obrażeń szyi i rąk. W trakcie ataku napastnik krzyczał „biała dominacja” i „zabiję muzułmanów”. Policja ustaliła, że przed atakiem na Bułgara próbował zaatako-

Vincent Fuller. Fot. Facebook

wać także swojego sąsiada o azjatyckim pochodzeniu. Wyrok zostanie ogłoszony 5 września.

WIĘCEJ NA PORTALU cooltura24.co.uk

UWAGA WYKONAWCY W NASZEJ HURTOWNI ZAWSZE TANIO

Rockwool Thermal CAVITY Batts Wall Insulation 100mm (3.28m2) Code: 115595

ONLY

£3.19

+VAT

£1.03

+VAT

ONLY

£34.99 +VAT

+VAT

ONLY

£8.99

£4.31

+VAT

Vimark Monocouche Render 25kg (Any Colour)

ODWIEDŹ NASZĄ STRONE SAIMAXX.COM BUILDING MATERIALS WHOLESALE

100mm 5.2N Quinn Lite B5 Block (440x215mm) Code: 120535

ONLY

£14.99

100mm PIR Insulation Board 2.4x1.2m Code: 106341

Quinn Premium Grade Cement 25Kg PLASTIC Bag Code: 119524

+VAT

47 x 100 x 3m C16 Carcassing Timber UNTREATED Code: 200041

WIĘCEJ DOWIESZ SIĘ KLIKAJĄC

DOSTEPNA DARMOWA DOSTAWA PRZY ZAKUPIE POWYŹEJ £500+VAT. VAT WLICZONY W CENEI. PROMOCJA WAŹNA DO 31/08/19. ZAPRASZAMY WSZYSTKICH WYKONAWCÓW I PODWYKONAWCÓW.

KUPUJ WIĘCEJ PLAĆ MNIEJ

6 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Już co trzeci obywatel UE zagwarantował sobie prawo pobytu w Wielkiej Brytanii

,040,600 imigrantów z Unii Europejskiej, czyli prawie jedna trzecia mieszkających na Wyspach, wystąpiło do 31 lipca o przyznanie statusu osoby osiedlonej – podało Home Office. 64 proc. aplikujących dostało settled status, a 36 proc. pre-

-settled status. Polacy złożyli do końca lipca 179,800 aplikacji. Na drugim miejscu w rankingu narodowości są Rumunii - 141 tys. aplikacji, a na trzecim Włosi 121 tys. wniosków. Czas na aplikowanie jest co najmniej do końca przyszłego roku.

Tylko 17 procent Polaków wystąpiło o settled status

ederacja Polaków w Wielkiej Brytanii wysłała list z ostrzeżeniem do premiera Borisa Johnsona. Organizacja alarmuje, że tylko 17 proc. z ok. 900 tys. Polaków mieszkających na Wyspach wystąpiło o settled status, który pozwala na legalne pozostanie w Wielkiej Brytanii po brexicie. „Aplikowanie o settled status postępuje powoli, jako że do końca czerwca zarejestrowała się tylko jedna czwarta z 3,2 mln obywateli UE. Wielu z nich proces aplikowania zniechęca, bo brakuje im umiejętności IT, albo mają problem z językiem angielskim. Wielu polskich obywateli wciąż nie wie o potrzebie zarejestrowania się. W efekcie na koniec czerwca zarejestrowanych było tylko 17 proc.” – czytamy w oświadczeniu. Przewodniczący federacji Tadeusz Stenzel zwraca uwagę, że wielu Polaków nie rozumie dlaczego musi aplikować o status osoby osiedlonej, jeśli ich prawa są uznawane przez brytyjski rząd od 2004 roku. Inne problemy, na jakie zwraca uwagę, to dotarcie z informacją o konieczności aplikowania do wszystkich Polaków rozsianych po Wyspach, a także zbyt skomplikowany system dla osób starszych, nieznających angielskiego i niekorzystających z nowoczesnych technologii. Federacja jest też zaniepokojona brakiem gwarancji prawnych statusu, przez co jest on narażony na różną interpretację przez urzędników. Autorzy listu do Borisa Johnsona wzywają też premiera do wprowadzenia zmian w systemie rejestracji, polegających m.in. na wystawianiu pisemnego zaświadczenia o przyznaniu prawa pobytu. „Wzywamy do wystawiania dokumentu, po zakończeniu rejestracji, który będzie potwierdzał otrzymanie settled status lub pre-settled status, zamiast pozostawiania tego jedynie w formie online. Wielu pracodawców i właścicieli wynajmowanych mieszkań ma problem

z potwierdzeniem statusu” – napisano w oświadczeniu. Federacja Polaków w Wielkiej Brytanii działa od 1946 roku i skupia 45 polskich organizacji.

Z Wiktorem Moszczyńskim, trustee Federacji Polaków w Wielkiej Brytanii rozmawia Marcin Urban.

Wiktor Moszczyński

Co jest główną przyczyną tak niskiego zainteresowania Polaków aplikowaniem o settled status?

To niskie zainteresowanie jest specyficznie polskie, bo wiele innych narodowości raźniej składa podania. Średnia złożonych podań dla wszystkich unijnych narodowości jest już na poziomie ponad 25 proc. U Polaków tylko 17 proc. Główne powody powolnego składania podań o settled status to: 1. Trudności w przekazaniu informacji do diaspory bardzo licznej, lecz geograficznie rozproszonej,

a w wielu miejscach mającą słabą styczność ze środowiskiem brytyjskim. 2. U wielu osób słaba znajomość języka angielskiego i słaba orientacja (u starszych Polaków) w rejestrowaniu przez telefon. 3. Brak zaufania do brytyjskich władz i do polskich organizacji namawiających do rejestracji, a nawet pewien opór przeciw temu, że Polacy są zmuszeni do ponownego rejestrowania, mimo że już tak długo legalnie tu żyją. Na tym tle powstała w maju petycja, podpisana przez ponad 10 tys. osób, domagająca się rejestracji przez prostą deklarację o tożsamości, a nie przez składanie nowego podania, które neguje poprzedni legalny status stałej rezydentury. Petycja została odrzucona przez Home Office. Często słyszy się „Po co mam się rejestrować? Przecież jestem tu legalnie. Nie wyrzucą mnie ani mojej rodziny".

Jakie są głównie utrudnienia w aplikowaniu?

Przy samej aplikacji są trzy problemy. Po pierwsze, nie każdy starszy Polak posiada odpowiedniego smartphona z systemem Android i nie każdy umie nim operować. Po drugie, mogą być trudności w przekazaniu informacji o wystarczającym terminie zatrudnienia, jeżeli pracowało się nieregularnie czy na samozatrudnieniu. Po trzecie, po uzyskaniu prawa osiedlenia potwierdzenie decyzji jest dostępne

tylko w internecie, a nie jako widoczny wydruk na papierze. Trudno wówczas przekonywać np. pracodawców czy gospodarzy mieszkania, że mamy legalne prawo pobytu.

Wskazujecie Państwo na brak gwarancji prawnych dla settled status. Co to oznacza i czym może skutkować?

Prawnie problem leży w tym, że prawa imigracyjne w Zjednoczonym Królestwie podlegają jeszcze ustawie Immigration Act 1971, mimo że od tego czasu w życie weszło już 10 nowych ustaw o imigracji, które są „wtłoczone” w starą ustawę. Jeszcze w 1994 roku Immigration Rules zawierało 80 stron przepisów, a teraz zawiera 1100 stron, bo ulegają ciągłym zmianom. Najczęściej trybem ministerialnym, a nawet urzędniczym. Cały obecny system settled status jest po prostu tylko jeszcze nowszą serią przepisów, które mogą kiedykolwiek w przyszłości podlegać dalszym zmianom przez urzędników, czy przez nowego ministra lub będą interpretowane przez poszczególnych urzędników według własnej interpretacji tych przepisów. Nawet sędziowie brytyjscy nazywają ten system „bizantyjskim”. Jest obecnie przygotowywana nowa ustawa o imigracji, która likwiduje wszelkie unijne prawa wolnego poruszania się, ale w tej ustawie nie istnieje nic o samym settled

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

status. Dlatego Zjednoczenie Polskie, jak i inne instytucje walczące o prawa obywateli unijnych, jak The3million, domagają się wprowadzenia nowej ustawy w parlamencie, zatwierdzającej przepisy o settled status, bo wtedy wiadomo, że nie będą szybko podlegać zmianom.

Czego oczekujecie od brytyjskiego rządu w kwestii zagwarantowania praw obywateli UE do pozostania w Wielkiej Brytanii?

Już poprzedni rząd Theresy May przygotował dość systematyczne prawodawstwo związane z settled status i konsultował je szeroko z organizacjami zajmującymi się imigracją, a w tym i z organizacjami polskimi. Jest teraz wiele punktów, do których obywatele unijni mogą się zgłosić po pomoc w załatwieniu rejestracji. Tu ważną rolę odgrywają organizacje jak East European Resource Centre przy POSK-u. Od rządu brytyjskiego oczekujemy jednak ewentualnej zmiany sposobu rejestrowania settled status na deklarację, zamiast składania nowego podania. Inaczej, obawiamy się, że po grudniu 2020 roku może jeszcze być kilkaset tysięcy Polaków, którzy z powodu niewiedzy czy z upartej zasady nie zarejestrują się. Chcemy też, aby istniały pisemne certyfikaty potwierdzające uzyskanie settled status czy pre-settled status. Apelujemy poza tym, aby lokalne

samorządy miały wszędzie obowiązek informowania wszystkich swoich unijnych mieszkańców o potrzebie rejestrowania się, bo nikt nie jest lepiej poinformowany o tym, gdzie mieszkają obywatele unijni.

Czy ewentualny brexit bez porozumienia i brak okresu przejściowego może coś zmienić w prawach Polaków do pozostania w Wielkiej Brytanii?

Oficjalnie w nowym rządzie istnieje wciąż pozytywne nastawienie wobec potrzeby zatrzymania tu obywateli unijnych. Deklaracje tego rodzaju słyszano z dużym naciskiem ze strony samego premiera Borisa Johnsona. Toteż system ulg w terminie załatwiania rejestracji może jeszcze być przedłużony po grudniu 2020, ale nastawienie samych urzędników może być inne. Co innego dobre chęci rządu, a co innego praktyka. Największa różnica dla Polaków w przypadku brexitu bez umowy leży w tym, że ostatecznie wszelkie nieścisłości będą podlegać interpretacji urzędników Home Office. Gdyby umowa wyjściowa wynegocjowana przez Therese May została przyjęta przez parlament, to wówczas wszelkie decyzje o rejestracji podlegałyby możliwości odwołania do Trybunału Europejskiego przez pierwsze 7 lat, a dalsze apelacje interpretowano by według prawodawstwa unijnego. Poza tym termin rejestracji trwałby do czerwca 2021 roku.

| 7

8 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

FITEAT zaprasza do Brentoford Fountain Leisure Centre

Z kodem promocyjnym

15% taniej

Qczaj

od 9.30 do 14.00

a l a b o S a n i l o r i Ka 6 października

Bilety na www.qczajwlondynie.co.uk

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

Będzie zakaz używania urządzeń głośnomówiących w aucie?!

rządzenia głośnomówiące powinny być zakazane podczas jazdy samochodem – stwierdzili parlamentarzyści. Specjalna komisja zajmująca się tym zagadnieniem będzie zabiegać o wprowadzenie w życie odpowiednich przepisów. Deputowani uznali, że korzystanie z zestawów głośnomówiących może spowodować niebezpieczną sytuację na drodze. Obecnie na terenie Wielkiej Brytanii obowiązuje jedynie zakaz używania telefonu podczas jazdy. Za złamanie przepisu grozi utrata 6 punktów karnych i mandat w wysokości 200 funtów. Zdaniem deputowanych, kolejnym krokiem na drodze do zwiększenia bezpieczeństwa kierowcy oraz pasażerów w samochodzie, będzie zakaz korzystania z zestawów słuchawkowych. Parlamentarna komisja ds. transportu stwierdziła, że prawo daje „mylne wrażenie”, że telefony komórkowe z zestawem głośnomówiącym są bezpieczne podczas jazdy, choć stwarzają „takie samo ryzyko kolizji”. Posłowie zauważyli również, że egzekwowanie zakazu byłoby trudne, jednak dodali: „To nie znaczy, że nie powinniśmy tego robić”.

Rząd zlecił opracowanie badań dotyczących tego zagadnienia, do końca roku mają być też przeprowadzone konsultacje społeczne. Z policyjnych statystyk wynika, że w 2017 roku, w efekcie prowadzenia rozmów telefonicznych podczas jazdy zginęły 43 osoby, a 135 zostało poważnie rannych. Parlamentarzyści zwrócili ostatecznie uwagę na fakt, że najlepszą formą walki z tego typu incydentami na drodze jest edukacja kierowców, oraz uświadomienie im istnienia realnego ryzyka dla zdrowia i życia. Dodatkowo, muszą pamiętać, że za złamanie prawa grożą konsekwencje. Nicholas Lyes, szef RAC ds. polityki drogowej przyznał: „Popieramy apel grupy parlamentarnej, aby rząd uważniej przyjrzał się skuteczności zaostrzenie prawa. Kluczem do poprawy sytuacji może być również odpowiednie egzekwowanie obecnych przepisów, oraz odpowiedź na pytanie, czy policja ma wystarczające zasoby i technologię, by móc walczyć z tą plagę na drogach”.

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH:  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego

Obsługa Heathrow odwołała strajk

trajk obsługi lotniska Heathrow planowany na 23 i 24 sierpnia został zawieszony – poinformowały władze portu. Związki zawodowe potrzebują więcej czasu na skonsultowanie ze swoimi członkami oferty podwyżek, jaką dostali. Płace 4 tys. pracowników mają wzrosnąć o prawie 7,8 proc. w ciągu najbliższych 2 lat. – To więcej niż wynosi inflacja – podkreślają władze lotniska.

Strajkiem, w efekcie sporu o płace, grozili pracownicy całej obsługi naziemnej, w tym ochroniarze i strażacy. Planowana na 4 i 5 sierpnia akcja protestacyjna, którą ostatecznie zawieszono, doprowadziła do chaosu na lotnisku. Przygotowując się do niej linie lotnicze odwołały 177 lotów. Potem część z nich jednak postanowiła zrealizować połączenia, informacja nie dotarła do wszystkich pasażerów i zrobiło się spore zamieszanie.

Obywatelstwa  Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych i wypadków przy pracy  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych  Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno  PPI – odzyskiwanie bezprawnie pobranego ubezpieczenia

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY? ZADZWOŃ DO NAS OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

| 9

10 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Babcia przyłapana na pisaniu anty-brexitowego sloganu

-letnia Hazel Jones została przyłapana na pisaniu anty-brexitowego hasła kredą, na ceglanym murze szkoły w Wakefield. Emerytowana nauczycielka napisała: „Brexit opiera się na kłamstwach. Odrzuć to”. Kobieta twierdzi, że

jej pokolenie „skrzywdziło” młodych ludzi. Pani Jones wyjaśniła dziennikowi „The Times”, że zrobiła to dla wnuków, i całego młodego pokolenia, które jej zdaniem zostało okłamane w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii.

– Wszyscy musimy zrobić co w naszej mocy, i uważam, że bardzo ważne jest, aby ludzie byli świadomi nieuchronnej katastrofy, z którą będziemy musieli się zmierzyć, jeśli nastąpi brexit – powiedziała kobieta.

Wybryk starszej pani uchwyciła telefonem mieszkanka tamtej okolicy, Carla Petts. Na filmie widać emerytkę, która w jednej ręce trzyma laskę, w drugiej białą kredę i pisze coś na ścianie. Na koniec pani Jones odchodzi spokojnym krokiem, jakby nic się nie stało.

To n i e p i e r w s z y ra z , kiedy 71-latka, prywatnie babcia czwórki wnuków, publicznie ujawnia swoje poglądy. Wyznała, że napisała już setki wiadomości, od czasu referendum w 2016 roku, w sprawie brexitu. Hasła pojawiają się w różnych miejscach, ale zawsze pisane są kredą, którą łatwo można zmyć. Hazel Jones, jak na współczesną babcię przystało, posiada swoje konto w mediach społecznościowych, gdzie ludzie zaczęli komentować jej wyczyny.

Kobieta skazana za podpalenie dworca

a 25 miesięcy więzienia została skazana kobieta, która spaliła zabytkowy dworzec kolejowy w Nottingham. Do zdarzenia doszło w styczniu ubiegłego roku. Cały kraj śledził trwającą 27 godzin walkę z płomieniami, jaką toczyło ponad stu straża-

ków. Ogień strawił znaczną część budynku. Straty oszacowano na 5,6 mln funtów. Incydent spowodował odwołanie połączeń i poważne utrudnienia dla pasażerów. Jak ustalił sąd, 34-letnia Gemma Peat wznieciła pożar niechcący, zażywając w toalecie heroinę.

Seksistowskie reklamy zdjęte z emisji

wie pierwsze reklamy telewizyjne zostały zakazane w Wielkiej Brytanii na mocy nowego prawa, które zabrania powielania stereotypów dotyczących płci. Brytyjskie stacje nie mogą emitować spotu reklamującego serek Philadelphia, w którym mężczyźni zostali pokazani jako niezdolni do zaopiekowania się dzieckiem: dwóch mężczyzn wchodzi do restauracji, w której na taśmociągu jeżdżą kanapki z reklamowanym serkiem. Bohaterowie reklamy są nim tak oczarowani, że zostawiają dziecko na taśmie,

pozwalając mu odjechać, a sami zajmują się kanapkami. Nie zobaczymy też reklamy elektrycznego Volkswagena Golfa. W niej z kolej mężczyźni zostali pokazani jako aktywni podróżnicy, zdobywcy kosmosu i wybitni sportowcy, a kobieta jako pasywna osoba siedząca na ławce i pilnująca wózka z dzieckiem. Nadzorujący rynek reklam Advertising Standards Authority uznał, że amerykańska reklama serka i niemiecka samochodu wyrządzają krzywdę i limitują ludzki potencjał.

Wyjątkowe monety

o waszych portfeli może trafić wyjątkowa moneta – 50 pensów z wygrawerowa-

nym misiem Paddingtonem. Mennica przygotowała dwie wersje – z Tower of London i katedrą St Paul. Monety upamiętniają 60. rocznicę wydania pierwszej książki o niedźwiedziu. Opowiadanie ukazało się w 1958 roku. W obiegu są już w sumie cztery 50-pensówki z Paddingtonem. W ubiegłym roku wyemitowano pierwsze dwie wersje: ze stacją, od której pochodzi imię misia i z Pałacem Buckingham.

Włoskie pociągi wjadą na brytyjskie tory

łoska, państwowa spółka kolejowa będzie oferować połączenia kolejowe w Wielkiej Brytanii. Trenitalia w partnerstwie z First Group UK dostała kontrakt na obsługę linii West Coast. Łączy ona Londyn z Glasgow przez Birmingham, Liverpool i Manchester. Włoskie pociągi zaczną tam kursować 8 grudnia. Obsługująca linię West Coast od 1997 roku brytyjska spółka Virgin Tra-

| 11

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

ins została wykluczona z przetargu w wyniku sporu dotyczącego emerytur.

Kalafiory drożeją

alafiory będą w tym roku wyjątkowo drogie. Powód to wyjątkowo kiepskie zbiory. Krajowi plantatorzy winią za to deszczowy czerwiec. Nie ma też

Brytyjskie dzieci są oderwane od natury

J © Cineberg / Shutterstock.com

co liczyć na warzywa z importu. W Europie kontynentalnej kalafiory wykończyła fala upałów. Z tego samego powodu podrożeją brokuły, kapusta i brukselka.

ak podaje telewizja Sky News, połowa brytyjskich uczniów nie wie, jak wygląda pokrzywa, a co czwarte dziecko nie potrafi odróżnić kasztana od wróbla. Mało tego: ponad 80 proc. nie jest w stanie opisać wyglądu trzmiela.

A prawie żaden uczestnik ankiety nie rozpoznał liścia buku. Badanie przeprowadzone na zlecenie aplikacji Hoop, wykazało, że dzieci spędzają obecnie więcej czasu przed smartfonem (średnio 1,8 godz. dziennie) niż na łonie natury (1,3 godz. dziennie).

Uniwersytet zakazał sprzedaży wołowiny, by ratować planetę

oldsmiths University of London zakazał sprzedaży na terenie uczelni potraw zawierających wołowinę. Decyzja tłumaczona jest działaniem na rzecz poprawy klimatu. Od września studenci będą mogli już tylko pomarzyć o soczystym hamburgerze w przerwie między zajęciami. Uczelnia poinformowała, że zamierza zredukować emisję dwutlenku węgla do zera w 2025 roku. Warto wspomnieć, że hodowcy krów są odpowiedzialni za emisję 41 proc. gazów cieplarnianych. Goldsmiths nie chce przykładać się do tej działalności.

Zmiany obejmą wszystkie punkty z jedzeniem na terenie uczelni. Studenci będą musieli też dopłacać 10 pensów do wody w plastikowych butelkach i do plastikowych kubków, co ma zniechęcać ich do używania jednorazówek. Nowy rektor uczelni, profesor Frances Corner, przekazała pracownikom i studentom: „Z pasją dbamy o przyszłość naszego środowiska, a walka z zagrożeniem klimatycznym nie może być tylko pustymi słowami”. Pomysł został poparty przez Związek Studentów Goldsmiths, a jego prezydent Joe Leam stwierdził, że uniwersytet ma „ogromny ślad

węglowy” i należy go wyeliminować w ciągu najbliższych kilku lat. Wyniki badań pokazują, że Goldsmiths emituje około 3,7 kg dwutlenku węgla każdego roku. Uniwersytet planuje też zwiększenie liczby paneli słonecznych w kampusie w New Cross w południowo-wschodnim Londynie, tak by przejść na dostawy czystej energii najszybciej jak to jest możliwe. Prof. Corner przyznała, że „rosnące globalne wezwanie organizacji światowych do poważnego potraktowania odpowiedzialności za powstrzymanie zmian klimatu, nie może zostać zignorowane”.

„Naprawdę wierzę, że mamy do czynienia z decydującym momentem w globalnej historii, a Goldsmiths stoi teraz ramię w ramię z innymi organizacjami, które biją na alarm i podejmują pilne działania w celu ograniczenia emisji dwutlenku węgla”, dodała.

WIĘCEJ NA PORTALU cooltura24.co.uk

12 |

| RELACJA

6 marcaAM H G N I M R I WB 7 marca

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

IE N Y D N O L W

Y T R A P R E T AF

I N K Ę PIIĘ P I Z I D Z D O ŁO MŁ II M O2 Institute Birmingham BILETY NA

www.bawimysiew.uk

O2 Shepherds Bush Empire BILETY NA

www.cooltura24.co.uk

N O N ZE K U I N Y T R A A M M

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

Piloci RAF-u pierwszy raz w historii będą mogli nosić brody

oyal Air Force zrywa z przestarzałymi zasadami. Teraz każdy oficer sił powietrznych, jeśli tylko będzie miał na to ochotę, będzie mógł zapuścić brodę. Jest jeden warunek, o zarost trzeba dbać, tak by pilot wyglądał schludnie.

Nowe zasady wejdą w życie 1 września. Zmiany zezwalają pilotom nosić „elegancką, starannie przystrzy-

żoną brodę”. Bo choć wizerunek sił lotniczych ma być teraz bardziej współczesny, to RAF nalegał, aby pracownicy nadal musieli zachowywać „wysokie standardy wyglądu”. – Brudne lub niejednolite brody nie będą akceptowane – powiedział rzecznik Ministerstwa Obrony. Z kolei przedstawiciel RAF przyznał: „Ten krok pomoże poszerzyć pulę rekrutacyjną, promować indywidualność, ale też utrzymać wysoko wykwalifikowany personel”. Lotnicy jakiś czas temu otrzymali prawo do noszenia wąsów. Złagodzenie przepisów dotyczących wizerunku przybliży RAF do standardów panujących już w Royal Navy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, oficer marynarki wojennej chcąc zapuścić brodę musi uzyskać zgodę swojego dowódcy. Według rzecznika ministerstwa, noszenie brody zostało pierwotnie zakazane w RAF z powodów historycznych i praktycznych – włosy utrudniają noszenie maski gazowej oraz aparatów oddechowych, które powinny szczelnie przylegać do skóry.

Po królewsku, ale na Ibizie

arry i Meghan świętowali 38. urodziny księżnej Sussex na Ibizie – donosi hiszpańska prasa plotkarska. Na wyspę polecieli prywatnym odrzutowcem zabierając ze sobą syna Archiego. Według informacji „Vanity Fair Spain”, para zatrzymała się w wynajętej willi i zatrudnili lokalnych ochroniarzy, by nie rzucać się w oczy. Za wyjazd zapłacili z prywatnego budżetu. Meghan ma sentyment do Ibizy, bo w 2016 roku wybrała się tam z projektantem mody Mishą Nonoo, który później zapoznał ją z księciem Harrym.

Przez swoją homofobię kierowca autobusu może stracić pracę

półka Go East Anglia zawiesiła kierowcę, który odmówił poprowadzenia autobusu podczas manifestacji osób o różnej orientacji seksualnej w Norwich. Jak relacjonuje BBC, kierowca stwierdził, że „nie będzie prowadził

autobusu, który promuje homoseksualizm”. Pojazd miał tęczowy numer i był ozdobiony tęczowymi flagami. Firma Go East Anglia potwierdziła odsunięcie kierowcy od wykonywania obowiązków do czasu wyjaśnienia tej sprawy.

| 13

14 |

| LETNIA PASJA

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

To nasza pasja - Nazwa Foreign Pact to dość dokładne odniesienie do tego na czym opiera się ta kapela, to że jesteśmy po części obcy zarówno tu w UK jak i w Polsce z racji dość długiego stażu poza jej granicami oraz pewnego rodzaju paktu pomiędzy nami samymi. (…) Aby móc wspólnie funkcjonować na płaszczyźnie muzycznej, móc razem tworzyć i występować potrzebna jest spora dawka kompromisu pomiędzy nami, stąd słowo „Pact” które jest właśnie jego odzwierciedleniem – mówi Mateusz „Matt” Legędź, współzałożyciel i gitarzysta grupy Foreign Pact. rock (wczesna Metallica, Iron Maiden czy AC/ DC ). Kiedy przychodzi do tworzenia własnych utworów czy robienia coverów, staramy się aby każdy z nas mógł wnieść coś od siebie, dzięki temu każdy z nas może później

Dariusz A. Zeller

oreign Pact to polski zespół występujący w UK. Jak doszło do jego powstania?

Zespół powstał w 2013 roku w Reading. Na początku były to luźne spotkania kilku muzyków pod hasłem Jam Session Project. Olo wystawił ogłoszenie na Facebooku szukając chętnych do wspólnego grania, udało mu się znaleźć lokalny bar w Reading i wszyscy chętni spotykali się co piątek tylko po to, by wspólnie grać to na co akurat mieli ochotę. Po około dwóch miesiącach okazało się, że z grupy 7-8 muzyków zostało nas pięciu i zrodził się pomysł, by wspólnie rozpocząć działalność jako pełnoprawny zespół. Tak powstał Foreign Pact.

Alex „Olo” Mazurkiewicz - wokal - w UK 15 lat, Adam „Adaś” Marko - bass - w UK 15 lat, Marek „Kolo” Towiański - Gitara - UK 13 lat, Mateusz „Matt” Legędź - gitara - w UK 15 lat oraz Andy Scott - perkusja – w UK od urodzenia.

Każdy z nas od dzieciństwa słuchał muzyki metalowej, choć nie wszyscy słuchamy tego samego gatunku. Adam preferuje muzykę Thrash i Death metalową (Slayer, Kreator) ,

Dlaczego nazwaliście się akurat Foreign Pact?

Nazwa Foreign Pact to dość dokładne odniesienie do tego na czym opiera się ta kapela, to że jesteśmy po części obcy zarówno tu w UK jak i w Polsce z racji dość długiego stażu poza jej granicami oraz pewnego rodzaju paktu pomiędzy nami samymi. Każdy z nas choć kocha muzykę ciężką to jednak postrzega ją inaczej i wzoruje się na innym jej gatunku. Aby móc wspólnie funkcjonować na płaszczyźnie muzycznej, móc razem tworzyć i występować potrzebna jest spora dawka kompromisu pomiędzy nami, stąd słowo „Pact”, które jest właśnie jego odzwierciedleniem.

Występujecie przede wszystkim w UK. W Polsce scena metalowa jest bardzo rozbudowana. Jak to wygląda w UK?

Kto tworzy Foreign Pact?

Połączyła was muzyka metalowa. Skąd w was zainteresowanie akurat tym rodzajem muzyki?

efekt, nasze covery i nasze autorskie utwory nigdy nie są takie same w sensie brzmienia, zawsze dużo się dzieje i za każdym razem jest to ciekawe zarówno dla nas jak i dla publiki.

Matt z kolei słucha dużo Melodic Death (In Flames, Amon Amarth, Carcass) oraz klasycznego metalu (Black Sabbath, Motörhead) , Marek i Andy są ukierunkowani na nowsze nurty metalowe (System of a Down, Linkin Park), Olo natomiast trzyma się bardziej klasycznego ciężkiego grania typu heavy metal / hard

w danym utworze odnaleźć ten fragment, który najbardziej odzwierciedla te nasze muzyczne upodobania. Przed Foreign Pact każdy z nas miał inne doświadczenia muzyczne, graliśmy w różnych kapelach zarówno w Polsce jak i tutaj w UK, może z wyjątkiem Matta, który „wiosło” zakupił dopiero po przeprowadzce do Anglii (śmiech), ale w Foreign Pact to nasze zróżnicowanie zdaje się mieć bardzo pozytywny

LETNIA PASJA |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

| 15

PRODUCENT I INSTALATOR

Chcemy po prostu grać i czerpać z tego grania tyle przyjemności ile tylko się da. Jeśli pójdzie to gdzieś dalej to super, jeśli nie to i tak zostaną nam genialne wspomnienia na starość. Scena metalowa czy rockowa mają się tutaj bardzo dobrze, jest mnóstwo angielskich zespołów grających akurat tę odmianę muzyki i często są to naprawdę dobre kapele. Owszem komercyjnie nie jest to aż tak popularna scena jak chociażby scena pop, ale tak naprawdę scena metalowa od zawsze była sceną niszową, tej muzyki słuchają ludzie którzy są jej pasjonatami, za 20 lat my wciąż będziemy słuchali tej muzyki, podczas gdy w muzyce pop za 20 lat o wielu artystach nikt prawdopodobnie nie będzie już pamiętał.

Czy kogoś może to dziwi, że wasz skład jest niemal w całości polski?

Tak właściwie nasz skład był w 100% polski do bardzo niedawna, z różnych powodów Foreign Pact opuścił dotychczasowy perkusista Wojciech Braun, jego miejsce zajął Andy Scott i w związku z tą zmianą nasz skład jest polski już tylko w 80%. Tak naprawdę narodowość członków zespołu nikogo nie dziwi, bo też i nikt o to nie pyta, na naszych koncertach usłyszeć można zarówno utwory polskie jak i angielskie, jedyną zmienną jest ich brzmienie - jest cięższe, a w przypadku niektórych utworów wręcz całkowicie odmienne od oryginału - gdy gramy utwory autorskie

to mamy możliwość wykonywania ich po polsku lub angielsku, co daje nam dość spory wybór. W związku z tym mało kto pyta o to skąd jesteśmy. Ciekawostką jest to, że stałym elementem naszych koncertów dla publiki angielskiej jest prezentowanie jednego utworu, który naszym zdaniem idealnie odzwierciedla esencję polskiej muzyki ciężkiej, po dość długich dyskusjach wewnątrz zespołu stanęło na kawałku „Nóż” grupy Illusion, my za każdym razem zapowiadamy ten utwór mówiąc, że właśnie tak wygląda muzyka ciężka w Polsce i za każdym razem publika dostaje szału skacząc pod sufit, to jest niezwykłe biorąc pod uwagę, że tak wielu z nich nie rozumie nawet jednego słowa w tym kawałku, a mimo to ci ludzie mają szał w oczach i machają głowami jak opętani. Widać nie tylko muzyka Rammstein potrafi porwać publikę śpiewając w nieichniejszym języku, muzyka Illusion nadaje się równie idealnie.

Powiedz zatem gdzie występujecie?

Naszym stałym miejscem koncertowym jest Reading, tu występujemy około 4-6 razy w roku przemieszczając się pomiędzy pubem White Eagle, a Facebarem, który jest dobrze znany z organizacji koncertów

Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX 0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk

16 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| LETNIA PASJA

Jakie macie plany na przyszłość?

dla wielbicieli muzyki ciężkiej. Tak naprawdę gramy wszędzie tam, gdzie nas chcą i gdzie my wiemy, że to nasze ciężkie granie ludzi nie odstraszy. Stałym elementem jest dla nas Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, jest to ten jeden weekend w roku, gdy gramy zarówno w sobotę jak i w niedzielę. Czasem by pograć podróżujemy do Leeds, Bristol, Sommerset, Doncaster czy Walii, więc jest tego trochę, w ciągu roku gramy około 12-14 koncertów, a wszystko to starając się utrzymać zdrową równowagę z życiem rodzinnym oraz pracą, bo każdy z nas wciąż te 40 godzin tygodniowo musi zrobić.

Co uznajecie za wasz dotychczasowy największy sukces?

Naszym największym sukcesem jest to, że nie stoimy w miejscu, w UK jest mnóstwo polskich kapel, ale gdy przyjrzeć się im bliżej to okazuje się ze tylko niewielka część wciąż idzie do przodu, koncertuje czy też nagrywa. Spora część pozostałych kapel zatrzymała się na poszukiwaniach poszczególnych brakujących im muzyków. To jest przykre, ale prawdziwe, bo nas-muzyków jest tu w UK tak wielu, ale chętnych i gotowych na cotygodniowe próby i kilka lub kilkanaście wyjazdów w roku na koncert... cóż takich ludzi jest niestety mało. Nie można mieć do nikogo pretensji, bo wiadomo, że przyjechaliśmy tu za pracą, ale z tego właśnie powodu możliwość regularnego grania, koncertowania czy tworzenia własnych utworów, czyli coś co w Polsce jest zwykłą codziennością dla każdej kapeli, tutaj w UK urasta do rangi sukcesu. Osobnym sukcesem jest to, że na te nasze koncerty przybywa coraz więcej ludzi, pub White Eagle w Reading nie jest małym pubem, a my potrafimy go wypełnić po brzegi co na przestrzeni ostatnich 3 lat nie wszystkim kapelom się udawało. Ostatnim sukcesem o którym trzeba wspomnieć jest nasz kapelniany kompromis, my mając tak różne charaktery i zróżnicowane podejście

Indywidualnie każdy z nas skupia się na pracy i rodzinie, jako zespół natomiast chcielibyśmy jeszcze trochę namieszać na scenie muzyki ciężkiej. Olo: Chciałbym żeby ktoś przez pomyłkę zarezerwował nam koncert na weselu, mina tych ludzi w garniturach i sukniach z kawałkiem tortu w dłoni byłaby bezcenna (śmiech). Matt: Na pewno zagranie większej liczby koncertów w Londynie, w którym mieszkam, fajnie byłoby spotkać kilkoro znajomych, którzy nie zawsze mogą dojechać na dalsze koncerty, które gramy. Oczywiście byłoby super gdyby udało nam się jak najszybciej nagrać EP-kę, wtedy spełniłoby się moje małe marzenie (śmiech). do muzyki potrafiliśmy nie tylko się zaprzyjaźnić na przestrzeni lat, ale też znaleźć wspólną płaszczyznę na której tworzymy własne utwory i przerabiamy utwory innych, nie ma u nas autorytaryzmu jest za to demokracja i to się sprawdza.

do tego jednak daleka droga i nie ma pewności czy uda się tam dotrzeć. Dlatego też chcemy po prostu grać i czerpać z tego grania tyle przyjemności ile tylko się da. Jeśli pójdzie to gdzieś dalej to super, jeśli nie to i tak zostaną nam genialne wspomnienia na starość.

Czy jest ktoś na kim wzorujecie się?

Czy myślicie aktualnie o wydaniu płyty?

Każdy z nas wzoruje się na innym nurcie muzyki ciężkiej więc i jako zespół jesteśmy dość rozbieżni. Gdyby jednak chcieć na siłę nas przyrównać to najbliżej chyba byłoby nam… to chyba pytanie do słuchaczy, ponieważ każdy z nas doszukuje się innej inspiracji w naszych numerach tak więc zapewne nigdy nie dojdziemy do ostatecznego porozumienia w tej kwestii. Ta nasza rozbieżność wnosi jednak dość sporo do tego co robimy, słuchając naszej muzyki można odnaleźć ciężkie wręcz trashowe riffy, współczesne wstawki gitarowe, które na myśl przywodzą brzmienia Linkin Park, wokal któremu bliżej jest do Illusion czy Luxtorpedy, a to wszystko spakowane jest w każdym utworze i serwowane przez godzinę czasu wprost z głośników.

Czym dla was jest muzyka?

Przede wszystkim jest to nasza pasja. Spełnieniem marzeń byłoby móc utrzymywać z muzyki rodzinę i dom,

Planujemy wejście do studia jeszcze w tym roku, chcielibyśmy nagrać 4-5 utworów i wtedy usiąść na spokojnie, posłuchać i podjąć decyzję czy chcemy dalej robić autorskie numery czy też powinniśmy pozostać przy przerabianiu utworów innych artystów. Jesteśmy dość mocno samokrytyczni i tak naprawdę nie chcemy nic robić na siłę. Jeśli robimy własny utwór to dla nas on musi być perfekcyjny w każdym calu, to podejście w połączeniu z różnicami, które występują między nami - w kontekście preferencji muzycznych – sprawia, że naprawdę długo zajmuje nam stworzenie każdego własnego numeru. Są kapele w których te kawałki idą wręcz hurtem, u nas tak nie ma. Ale dzięki temu mamy nadzieję, że produkt końcowy będzie idealnie odzwierciedlał to kim jesteśmy, a przecież o to właśnie chodzi w tworzeniu własnych utworów, one mają być odzwierciedleniem nas samych jako muzyków.

Super sposób na

rozmowy z Polską

2p min.

na telefony stacjonarne

z Twojej komórki

Czym zajmujecie się na co dzień?

Na co dzień każdy z nas ma pracę, paradoksem jest to, że tych pięciu gości ubranych w czarne koszulki, wydziaranych na rękach i skaczących po całej scenie w poniedziałek znów będzie można zobaczyć jako profesjonalnych, każdy w swoim fachu, szanowanych członków mniejszych lub większych firm. Co do miejsca zamieszkania to trzech z nas, Olo, Marek i Andy mieszkają w Reading, natomiast pozostałych dwóch, Adam i Matt, mieszkają w Londynie.

Gdzie można śledzić waszą działalność i słuchać waszej muzyki?

Najszybciej można zobaczyć nas na koncercie, najbliższy 5-go października w White Eagle Pub w Reading. To wtedy najwięcej się dzieje i tak naprawdę żadna strona internetowa czy kanał na YouTube nigdy nie naDla tel,tych, komórkowy w odda tej energii w 100%. którzy chcą śledzić nasze poczynania online, zapraszamy na naszą stronę na Facebook - www.facebook.com/foreign. PROMOCJA! pact oraz Instagram - foreign.pact. Mamy też co prawda nasz kanał na EXTRA! YouTube, ale tam to wszystko dopiero raczkuje i mamy nadzieję, że ruszy on pełną parą pod koniec tego roku.

za min

10%

Super sposó

1.Wyślij SMS-a na nu

Twoje konto telefonu komórk konto T-Talk, które będzie doł „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5G Więcej info o serwisach 02084

2. Wybierz numer 03

*Koszt połączenia z numerem 0 Jeśli posiadasz darmowe min. o

Aby dowiedzieć się więcej zad

7p min.

na telefony komórkowe

T-talk 1. Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN, 2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski

Service provided by

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

* c c a t

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

LETNIA PASJA |

Słuchaj tam z s e c h c e i z d g

e AppStore oraz o Szukaj w Appl ie Radi d hasłami: Polsk w Play Store po PRL24 , on nd Radio Lo Londyn, Polish

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

| 17

18 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| RELACJA Douglas DC-3 Dakota

Latające legendy Zdjęcia: Maciej Urban

ajwiększy w Wielkiej Brytanii pokaz samolotów z czasów II wojny światowej można było podziwiać na lotnisku Duxford koło Cambridge podczas „Flying Legends” Air Show 2019. W powietrzu i na ziemi można było oglądać samoloty, które odegrały najważniejszą rolę na różnych frontach największego konfliktu zbrojnego w historii świata. Zaprezentowano całe formacje samolotów brytyjskich, niemieckich i amerykańskich. Z największych atrakcji warto wymienić bombowiec B-17, łódź latającą Consolidated PBY Catalina, samolot transportowy Douglas

DC-3 Dakota, Hispano HA-112 MIL Buchon – hiszpańską wersję niemieckiego Messerschmitta Bf109, a także podstawowe amerykańskie i brytyjskie myśliwce, w tym P-51D Mustang, P-47D Thunderbolt, F-1 Corsair, Grumman Bearcat F8F oraz niezliczone wersje maszyn Spitfire i Hawker Hurricane. Organizatorzy zapewnili dodatkową oprawę w postaci statystów i lotników przebranych w stroje z tamtej epoki. Odwiedzający Air Show mogli też obejrzeć stałą ekspozycję zabytkowych samolotów, znajdującą się w Imperial War Museum w Duxford. W kolekcji jest między innymi jeden z sześciu zachowanych w Anglii ponaddźwiękowych samolotów pasażerskich Concorde.

Supermarine Spitfire z polskiego dywizjonu

De Havilland DH-9

F4 Corsair

| Nยบ 805 | 22 sierpnia 2019

RELACJA |

Consolidated PBY Catalina

Supermarine Spitfire FR XIV

Boeing B-17 Flying Fortress

| 19

20 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Pomysł na Bank Holiday Przygotowała Marietta Przybyłek

akacyjny dzień wolny od pracy wypada w tym roku w poniedziałek 26 sierpnia, dzięki czemu czeka nas długi weekend. Czy wiecie już jak spędzicie te wolne dni? Jeśli nie, mamy da was kilka propozycji!

Notting Hill Carnival

Bank Holiday G&Tea

25-26.08, godz. 11:00 - 15:00, Londyn W10 i W11, na terenie: Notting Hill, Ladbroke Grove, Westbourne Grove, Westbourne Park, Kensal Road. Wstęp wolny.

24-25.08, Mr Fogg's Gin Parlour, 1 New Row, Covent Garden, Londyn, WC2N 4EA

Co roku na ulice Notting Hill wychodzi ponad milion osób, aby uczcić dziedzictwo karaibskiej kultury. Wydarzenie to trwa cały weekend i jest największym ulicznym karnawałem na świecie. W paradzie można spotkać kolorowo wystrojonych tancerzy, poruszających się do rytmów reggae, calypso czy rumby. Miłośnicy egzotycznych smaków, będą mogli skosztować tradycyjnych karaibskich potraw.

Family Festival 24-26.08, Buckingham Palace, Royal Mews, The Queen’s Gallery. Wstęp wolny. www.rct.uk Jeśli chcesz ten weekend spędzić wspólnie z rodziną, polecamy Family Festival, odbywający się w trzech różnych lokalizacjach: Buckingham Palace, Royal Mews i The Queen’s Gallery. Poznajcie kobiecych wynalazców za czasów królowej Wiktorii, weźcie udział w festiwalu sztuki i rzemiosła lub zaczerpnijcie inspiracji z rysunków Leonarda da Vinci.

Bank Holiday to idealny czas aby wybrać się na tradycyjną filiżankę angielskiej herbaty z przekąskami. Dla smakoszy ginu rzecz jasna też się coś znajdzie…

COOLTIME / ZAPOWIEDZI |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

House Of Common Festival 2019 26.08, Clapham Common, Windmill Dr, Londyn, SW4 9DE. Bilety: £44.44 madness.co.uk/houseofcommon W sierpniowy dzień wolny od pracy warto wybrać się na festiwal muzyczny, którego główną gwiazdą będzie Madness. Wystąpią również: Jimmy Cliff, Ziggy Marley, Horace Andy, Akala, David Rodigan, Craig Charles.

Fantastic Food Festival 24-36.08, Wimbledon Park, Wimbledon Park Bowling Green, Revelstoke Road, Londyn, SW18 5NW. Bilety: £3.20 – £16 www.fantasticbritishfoodfestivals.com Po raz szósty w Wimbledon Park odbędzie się festiwal oferujący potrawy i smaki ze wszystkich zakątków świata. To idealna okazja do spotkania znakomitych kucharzy, poznania nowych przepisów i spędzenia czasu na łonie natury.

Bristol:

Sky Garden Yoga – Bank Holiday Recharge 24.08, The Stratford Hotel London, 20 International Way, Londyn, E20 1FD. Bilety: £20 Rozpocznij weekend jogą na 25. piętrze Sky Garden w The Stratford. Naładuj swoje baterie i oddaj się głębokiej medytacji.

Bristol Packet Boat Trips

Warwick:

Dragon Slayer at Warwick Castle 24-26.08, Warwick Castle, Warwick, CV34 4QU. Bilety: £15 https://www.warwick-castle.com To ostatnia szansa aby zobaczyć show Dragon Slayer tego lata. Do walki staną prawdziwi rycerze. Podziwiać będzie można śmiałków tańczących z ogniem, a gdy zapadnie zmrok, rozbłysną fajerwerki.

24-26.08, Wapping Wharf, Gas Ferry Road, Bristol, BS1 6UN. Bilety: ok. £14.00 https://www.bristolpacket.co.uk

Ucieknij z miasta i wybierz się na wycieczkę starodawną łodzią. Wybierz rejs, który najlepiej będzie odpowiadał twoim zachciankom.

| 21

22 |

Rozmawiała Marietta Przybyłek

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| COOLTIME / ROZMOWA

ak zaczęła się twoja historia z graniem na gitarze?

Wszystko zaczęło się w moim rodzinnym Koszalinie. Z dużą pomocą mojej mamy udało mi się dostać do szkoły muzycznej, gdzie przez 12 lat uczyłem się u jednego nauczyciela - Dariusza Schmidta. Na początku nie wiedziałem, że będę związany z muzyką klasyczną, bo gitara bardziej kojarzyła mi się z czymś rozrywkowym. Okazało się z czasem, że muzyka klasyczna zainteresowała mnie bardziej, i tak już zostało.

Polak wygrał EuroStrings Pochodzący z Koszalina gitarzysta klasyczny Matusz Kowalski wygrał EuroStrings - European Guitar Festival Collaborative, którego finał odbył się pod koniec lipca w Londynie. W konkursie znaleźli się laureaci z szesnastu najważniejszych europejskich festiwali gitarowych. We wrześniu wydana zostanie debiutancka płyta artysty, która promowana będzie trasą koncertową, m.in. w Europie, USA i Chinach. Najwyższy czas poznać tego zdolnego chłopaka z gitarą!

Ile lat miałeś kiedy pierwszy raz wziąłeś gitarę do ręki?

6 lat… Uczyć się w szkole muzycznej zacząłem w wieku 7 lat, więc gram już 18 lat. Można powiedzieć, że jestem pełnoletnim gitarzystą... (śmiech)

Dlaczego wybrałeś akurat ten instrument?

Mój brat i kuzyn grali na gitarze, więc na początku była to próba bycia jak oni. Lubiłem też muzykę rockową, więc gitara idealnie się wpasowywała.

Czy kiedykolwiek ktoś próbował wybić ci z głowy granie na gitarze?

Nie. Zawsze miałem wsparcie ze strony rodziców, jak i rówieśników. To ja sam pamiętam, że w pewnym momencie, mając paręnaście lat, chciałem przestać grać, ale na całe szczęście tak się nie stało.

Przechodziłeś etap grania na gitarze elektrycznej?

Jak najbardziej. Grałem na gitarze elektrycznej i basowej, a nawet ukulele. Interesowało mnie to. Gitara klasyczna zawsze była punktem stałym, ale przechodziłem różne fascynacje. Myślę, że to jest przydatne lub wręcz konieczne żeby lepiej rozumieć różne style muzyczne, by móc później wykorzystywać ich cechy w graniu. Bycie wszechstronnym pomaga.

Bliżej ci do Jimiego Hendrixa czy raczej do Paco de Lucia?

Zdecydowanie do Paco de Lucia, ponieważ gitara klasyczna wywodzi się z tej gitary flamenco. Nie ukrywam jednak, że w początkowej fazie grania bliżej mi było do Jimiego Hendrixa. (śmiech)

Czy w sposobie, w jaki grasz słychać słowiańską nutę?

Kiedyś nie myślałem w taki sposób o tym, ale teraz gdy dużo jeżdżę

i słucham różnych wykonawców z całego świata, to w ogóle mam wrażenie, że osoby z Polski czy z krajów słowiańskich, czy też wschodnich lubią grać w sposób bardziej melodyjny i śpiewny. Coś w tym jest. Niewiele osób wie ale jest nawet coś takiego jak Polska Szkoła Gitary. Polska gitara klasyczna jest też jedną z najsilniejszych na świecie. Mamy bardzo dużo gitarzystów, wiele osób uczy się grać. W mojej szkole, gdy byłem w pierwszej klasie, na gitarze uczyło się grać jednocześnie blisko 100 osób. Z tego później biorą się wyniki.

Ile godzin dziennie ćwiczyłeś żeby dojść do takiej wprawy?

To wszystko zależy od wieku. Na początku wystarczy pół godziny, godzina dziennie, później dwie, trzy, cztery… Obecnie gram tyle ile mam czasu. Jeśli mam cały dzień to gram 8 godzin… minimum to 3-4 godziny dziennie. Czasami przed koncertem jest konieczne przećwiczenie całego repertuaru.

Jakie rady dałbyś początkującym gitarzystom?

Najważniejsza jest regularność, czyli codzienne granie. Polecam też

granie tego co się lubi, inspirowanie się, granie różnych stylów i gatunków. To najbardziej otwiera głowę i rozwija.

Czy wzięcie udziału w EuroStrings było dla ciebie wyzwaniem?

Zdecydowanie. Ten konkurs różnił się od wszystkich innych. Nie wyglądało to tak, że każdy mógł się do niego zgłosić. Mogły w nim wziąć udział tylko osoby, które zwyciężyły w jednym z 17 europejskich festiwali zakwalifikowanych do tego programu. Nie było tam osób przypadkowych, tylko sami najlepsi. Poziom był bardzo

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

balansuje między tymi dwoma światami, dzięki czemu łatwiej jest muzyką poważną zainteresować ludzi. Mam nadzieję, że ta płyta też przyniesie taki skutek.

wysoki. Wykonawców oceniali znani muzycy i organizatorzy festiwali. Jest to obecnie jedno z największych wydarzeń gitarowych na świecie.

Jak wygląda taki konkurs?

Co tobie jako gitarzyście z sukcesami jeszcze się marzy?

Konkurs jest trzyetapowy. W pierwszej rundzie, dwudziestominutowej trzeba było zaprezentować przynajmniej jeden utwór z epoki renesansu czy baroku, tak zwanej muzyki dawnej, w drugiej rundzie przynajmniej jeden numer pochodzący z XIXw., a w trzeciej każdy gitarzysta musiał wykonać specjalnie napisany na konkurs utwór współczesny, nigdy wcześniej przez nikogo nie grany. Dostaliśmy nuty do utworu cztery miesiące przed konkursem i każdy musiał zaprezentować własny pomysł na to, jak go zinterpretować. To też jest fajny sprawdzian na to, jak kto radzi sobie z materiałem jeszcze nigdy wcześniej przez nikogo nie granym.

Moim największym marzeniem jest to żeby z tego świata gitarowego jeszcze się wyrwać i zagrać właśnie na scenach, gdzie dziś króluje fortepian, skrzypce, wiolonczela. Chciałbym również tam zawalczyć i pokazać publiczności, że na gitarze też można. Chciałbym żeby gitara była zapraszana równie często i chętnie na różne, nie tylko gitarowe festiwale muzyczne. Chciałbym wychodzić poza ramy nieco hermetycznego świata gitarowego. To jest cel, który cały czas mi przyświeca.

A czy jest taka możliwość żebyś kiedyś zupełnie odbił od muzyki klasycznej i zaczął grać coś innego?

Czy biorąc udział w takim konkursie jest coś co szczególnie cię stresuje?

Ogólnie konkursy to jest sytuacja nienaturalna, bo muzyka jest po to żeby jej słuchać na koncertach, a nie po to żeby ją oceniać i punktować poszczególne występy. Najbardziej stresujące jest to, że każda pomyłka i każdy nieczysty dźwięk ma znaczenie. Sprawia to, że napięcie i obawa przed pomyłką jest dość silna. Staram się zawsze mieć takie nastawienie, że to nie jest konkurs tylko koncert. Na tyle na ile jest to możliwe staram się zapomnieć, że ktoś mnie ocenia.

Jakie możliwości otwierają się przed osobą, która zwycięży taki konkurs jak EuroStrings?

Przede wszystkim najważniejszą rzeczą są koncerty, które się wygrywa, a nie jest ich mało. Zapraszanym jest się na wszystkie festiwale, które brały udział w konkursie. Jest to również trasa koncertowa w Chinach, po Stanach Zjednoczonych i Europie. Zdobywa się rozpoznawalność, ludzie zaczynają kojarzyć twoje nazwisko z konkretnym wykonawstwem. Myślę, że to jest bezcenne. Do tego zwycięzca otrzymuje wysoką nagrodę pieniężną, która pozwala zainwestować w swój rozwój, nagrywanie płyt czy tworzenie video do internetu.

Przed jakimi wyzwaniami stoi współczesny gitarzysta klasyczny?

Z gitarą klasyczną to jest taka historia, że ona niby jest instrumentem klasycznym, ale nie do końca. Jest to instrument stosunkowo młody wywodzi się z instrumentu ludowego, jakim była gitara flamenco, gitara hiszpańska. Są jeszcze w tym świecie muzyki poważnej osoby, tacy puryści, którzy uważają, że tylko fortepian, skrzypce i wiolonczela, tylko tego typu instrumenty, służą do wykonywania muzyki poważnej na najwyższym poziomie. Mimo, że było

| 23

Co jakiś czas gram bluesa czy delikatny jazz. Jeśli miałaby mi się muzyka poważna znudzić to pewnie zająłbym się innym gatunkiem, ale… chyba to nie wchodzi w grę. (śmiech) Jak już kogoś złapie to już nie puści. Wiem to też patrząc na wielu profesorów i muzyków, których znam, że jest to miłość na długie lata.

wielu znanych gitarzystów klasycznych, którzy udowodnili, że tą muzykę można grać na tym instrumencie wyjątkowo dobrze, to jednak wciąż ta gitara jest nie do końca zaakceptowana. Współcześni gitarzyści muszą walczyć o to żeby była traktowana na równi.

Czy z grania na gitarze klasycznej można się utrzymać?

Tak, jak najbardziej. Poza graniem koncertów, uczy się innych, daje się wykłady. Po wygraniu tego konkursu dostałem ofertę pracy na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, więc od października będę tam miał swoich studentów i zespoły kameralne. Oczywiście wiadomo, że na taki poziom może pozwolić sobie niewiele osób, ale jest to możliwe. Trzeba być aktywnym i działać, wymyślać nowe projekty, grać z innymi muzykami. Tak naprawdę jest dużo możliwości. Jeśli ktoś mówi, że z tego nie da się wyżyć to albo za mało się stara albo niestety jest za mało zdolny akurat w tej dziedzinie. To jest może trochę brutalne co mówię, ale tak to wygląda. Można być też świetnym muzykiem, ale nie mieć umiejętności dbania o swój wizerunek. W tym świecie nawiązywanie kontaktów jest bardzo ważne. Mówi się, żeby być dobrym, znanym, koncertującym muzykiem nie wystarczy mieć jedynie talentu do grania, ale trzeba mieć wiele talentów.

Czy współczesne dziewczyny nadal miękną na widok „chłopaka z gitarą”?

Nic mi na ten temat nie wiadomo, ponieważ od roku mam żonę. Razem jesteśmy w zasadzie od dziewięciu lat. Na pewno ta jedna, najważniejsza zmiękła. (śmiech)

We wrześniu wydana zostanie twoja debiutancka płyta. Co to będzie za muzyka?

Będzie to muzyka poważna, ale czy poważna w charakterze? To nie zawsze. Gram na niej utwory z bardzo różnych epok, od baroku po czasy współczesne. Będzie na niej nagrane dużo muzyki z Południowej Ameryki, między innymi utwory Astora Piazzolli, giganta argentyńskiego tanga oraz Brazylijczyka Sergio Assad. Myślę, że to utwory mogą szczególnie przypaść gustom osób, które niekoniecznie miały dotychczas styczność z muzyką poważną. Na płycie znajdą się też utwory z dziewiętnastego wieku, utwory będące zapisem arii operowych Gioacchino Rossiniego, podane w ciekawej, gitarowej formie.

Myślisz, że gitara jest w stanie przekonać większą grupę ludzi do muzyki klasycznej?

Gitara jest świetnym pomostem między światem muzyki poważnej a rozrywkowej. Bardzo dobrze

Czy jak zaczynałeś grać na gitarze przemknęło ci przez myśl, że któregoś dnia wyruszysz w światową trasę koncertową?

Miałem takie marzenia, ale nie spodziewałem się, że faktycznie mnie to spotka. Na szczęście mój nauczyciel był osobą, która nie starała się wzbudzać we mnie jakiegoś nadmiernego samo zachwytu, po prostu prowadził mnie jako dobrego ucznia. Nigdy nie myślałem, że jestem jakiś wyjątkowo dobry, co z perspektywy czasu myślę, że było wskazane. Robiłem wszystko, żeby się udało, ale to zawsze jest miłe zaskoczenie kiedy się udaje. Wiadomo też, że to wynika z ciężkiej pracy włożonej w granie. Wszyscy mówili, że tylko jedna osoba z wielu ma szanse się wybić. Tymczasem się udało.

Co najbardziej lubisz w całym tym graniu?

Najprzyjemniejsze są te momenty na koncertach kiedy czuję, że publiczność odbiera to co mam do powiedzenia. Czuć, że to co mam do przekazania złapało, że ludzie nie słuchają tyko dźwięków. To jest coś najwspanialszego, co się zdarza podczas koncertów i jest najprzyjemniejszym uczuciem związanym z gitarą.

Czy jest coś co zabrałbyś ze sobą na bezludną wyspę… Jakiś przedmiot? (śmiech)

Tak.

No to… gitarę.

24 |

22 sierpnia 2019 | Nยบ 805 |

| Nยบ 805 | 22 sierpnia 2019

| 25

26 |

| TOP 10

10 Przygotowała Klaudia Kurzeja

W czym

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

£1

Wrzesień zbliża się wielkimi krokami. To ostatni dzwonek na zakup szkolnego mundurka. Oto co można kupić w rozsądnej cenie.

Zestaw dwóch koszulek z krótkim rękawem

5 1 £

3 £2

Dwupak szarych spodni „slim”

- 29

Idealne koszulki dla chłopców. Zrobione z lekkiego materiału poliestrowego z dodatkiem bawełny, co ułatwia prasowanie. Mają luźny, krótki rękaw i kieszonkę na piersi.

Marynarka dla starszych chłopców

Debenhams

Marks & Spencer

Łatwe są nie tylko do prania, ale także do prasowania. Spodnie mają wąski krój i regulowany pasek. Zapewniają wygodę przez cały dzień, a jednocześnie są odporne na plamy.

Jeden z wielu dostępnych modeli marynarek. Posiada regulowane rękawy, pozwalające na dłuższe użytkowanie. Marynarka została wykonana w technologii „Crease Resistant”, co zmniejsza marszczenia i zapewnia wodoodporność. Specjalna kieszeń na piersi jest odporna na atrament, dzięki czemu nieszczelne długopisy nie będą stanowić zagrożenia dla koszul.

Niskie buty sznurowane Skechers Next

9 £3

Buty z grubą podeszwą, która wytrzyma niejedno wyzwanie. Są bardzo wygodne dzięki zastosowaniu wkładki z „inteligentnej gąbki”.

| 27

TOP 10 |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

Kilt Bawełniana letnia sukienka szkolna Gingham

Next Stylowa spódnica w stylu „kilt” z bocznym otworem i srebrną klamrą. Można połączyć ją ze skarpetkami lub rajstopami. Dostępna w kolorze czarnym i szarym, dla dziewczynek w wieku od 3 do 16 lat.

John Lewis Wygodna i oddychająca sukienka w kratkę, z kołnierzem w stylu Peter Pan, która jest wykonana ze 100% miękkiej bawełny. Łatwe prasowanie. Jest także łatwa w ubraniu, gdyż zapięcie znajduje się z przodu. Sukienka ma dwie poręczne kieszenie z przodu, po każdej stronie. Dostępne są rozmiary na dzieci w wieku od 3 do 13 lat, w czterech kolorach.

Dwupak koszulek polo „slim fit”

£7

16 12

Marks & Spencer Uniwersalne koszulki polo, dostępne w czterech kolorach do wyboru, dla dzieci od wieku 2 do 18 lat. Wykonane z bawełny w technologii odpornej na plamy. Idealne nie tylko do sportu, ale także do noszenia ze spodniami szkolnymi.

£7 - 1

Buty, które będą wyglądały ładnie z każdym szkolnym mundurkiem. Mają błyszczące czubki palców i aksamitne kokardki. Dodatkowo mają paski zapinane na kostce, które zapewnią dodatkowe wsparcie.

Rajtuzy, które nie tylko są miękkie w dotyku, ale także idealne na chłodniejsze dni. Odporne na falowanie, i w dodatku bardzo wygodne, co pozwala na dłuższe noszenie. Każdy zestaw rajtuz zawiera 5 sztuk. Dostępne rozmiary od 3 do 14 lat.

Debenhams

ASDA

£1

Czarne baleriny Monsoon

Dwupak swetrów uniwersalnych

Super miękkie rajtuzy szkolne

Marks & Spencer

£9

Swetry wykonane z wysokiej jakości tkaniny z technologią „StayNEW”, co sprawia, że pozostają miękkie, żywe i wolne od zaciągnięć na dłużej. Nawet po wielokrotnym praniu, prasowaniu czy noszeniu. Regularny krój pozwala na wygodne dopasowanie. Dostępne rozmiary od 3 do 18 lat.

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Skip Hire Wywรณz ล mieci Londyn i okolice

020 8839 3147 078 1308 7129

Civic Way HA4 0YP Ruislip www.bkltd.co.uk info@bkltd.co.uk

Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

” Ś tu a! tura ZI D ba ocj ol ra m Co Ż „ o Pr ło JU

s ha DŹ J na ZY

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie

| 29

% 10

Wypożyczalnia COOLTIME | narzędzi i urządzeń budowlanych

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

www.mteevanhire.co.uk M. Teevan Hire Co Ltd, 35 Horn Ln., London W3 6NS, United Kingdom

020 8992 2261

Duży wybór sprzętu. Najlepsze ceny w Londynie Gwarantujemy profesjonalną obsługę Mówimy po polsku

30 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| MOJA WYSPA

moja wyspa

Lubię się zrelaksować w ogrodzie

+ Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

Był on raczej ciężki. Bez znajomości rejonu było trudno znaleźć miejsce, w którym miałam zamieszkać na początek.

+ Na Wyspach zajmuję

się zawodowo:

Pracuję w fabryce z cukierkami, gdzie kieruję pakowaniem produktu i upewniam się, że wszystko jest w 100% prawidłowo zrobione.

+ Miejsca, które

lubię odwiedzać: Przygotowała Klaudia Kurzeja

Ewa Kurzeja: W ciągu tygodnia pracuję jak każdy, a kiedy przyjdzie weekend lubię odpoczywać w ogrodzie lub też wyskoczyć na zakupy do miasta.

Oczywiście Oxford Street, gdyż można tam znaleźć wszystko, co jest niezbędne do życia w Anglii.

+ Na zakupy polecam:

Oxford Street. Bezpośrednio można dojechać tam metrem i do tego znajduje się w tym miejscu sieć głównych sklepów, od ubrań po jedzenie. Każdy dla siebie na pewno coś znajdzie.

+ Przemieszczam się tu:

Za pomocą transportu publicznego, gdyż jest to najszybszy sposób dostania się gdziekolwiek.

+ Najlepsze miejsce

do życia:

Rejony zachodniego Londynu, takie jak Northolt czy Greenford. Jest to cicha okolica, idealna dla osób lubiących spokój.

+ Punkt gastronomiczny,

który polecam:

West Kebab. Świeżo robione kebaby każdego dnia, które naprawdę je się ze smakiem.

+ Gościom na

Wyspach pokazuję:

Centralny Londyn, od Big Bena, po London Eye, bo każdy musi zobaczyć najważniejsze punkty.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za... … za to, że ludzie tutaj nie przyglądają się

nawzajem i nie obgadują, jak kto wygląda.

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest:

Brak czasu. Człowiek ciągle jest zabiegany, najpierw w pracy, a potem w domu. Ciężko znaleźć czas na wypad rodzinny lub nawet dla samej siebie.

+ Na Wyspach brakuje mi: Wyboru polskiego jedzenia. Tutaj nie ma aż tak dużego asortymentu i ciągle widuje się to samo. Jednak to nie to co w Polsce.

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie to:

Hiszpania. Ciągle jest tam ładna pogoda, dzięki której człowiek lepiej się czuje.

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura .co.uk

| Nยบ 805 | 22 sierpnia 2019

COOLTIME / ROZMOWA |

| 31

32 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| BO CHCIEĆ TO MÓC

10 dni za brama centrum medyt

Natalia i Dominik www.bochciectomoc.pl bochciectomoc Bo Chcieć To Móc

a obrzeżach Kuala Lumpur, pośrodku niczego, nad rzeką koloru kawy z mlekiem, gdzieś pomiędzy polami uprawnymi bananowców i duriana, króla owoców, znajduje się Buddyjskie Centrum Medytacji. Pojechaliśmy tam zaintrygowani możliwością obserwacji życia mnichów oraz spróbowania swoich sił w medytacji, której żadne z nas nigdy wcześniej nie praktykowało. Był to nasz zdaje się piąty i ostatni już Work Away tej podróży, a do mnichów zawitaliśmy, by w zamian za dach nad głową i przysłowiową miskę ryżu, pielić w ich sporych rozmiarów ogródku. Układ był prosty – 7 rano śniadanie, od 8 do 11.30 prace ogrodnicze, z dużym naciskiem na wyrywanie chwastów, 12 lunch, a potem czas wolny. Czas, który mogliśmy spędzić na czym tylko chcieliśmy – w tym na medytacji. Jednak w tę za bardzo się nie wciągnęliśmy… Polegliśmy jeszcze zanim faktyczna medytacja się zaczęła, bo już na ćwiczeniu na koncentrację, które miało być do niej wstępem. Mój umysł był za bardzo rozbiegany. Po kilku minutach prób skupienia się na własnym oddechu, dryfował to w kierunku wszystkiego co się wydarzy po naszym powrocie, to do wspomnień z ostatnich dni, czy też rozpraszał się odgłosami szczekających psów i piejącego koguta, dochodzącymi zza płotu. Dominik z kolei przysypiał. Tyle było więc z naszej medytacji… Z dużo lepszym skutkiem, przynajmniej tak mi się wydaje, medytacji oddawali się tak zwani yoggis – zazwyczaj wyznawcy buddyzmu, choć zdarzały się również osoby świeckie, które przyjeżdżały tutaj na tydzień albo nawet na 3

Buddyjskie Centrum Medytacji miesiące. Ich grafik obfitował w naprzemienne sesje medytacji siedzącej i spacerującej, z przerwami na dwa posiłki i chwilę na złapanie oddechu. Zaczynali jeszcze zanim wzeszło słońce a kończyli o 21. Ciekawy był to widok, kiedy po turecku zasiadało jednocześnie kilkanaście osób, drugie tyle spacerowało po ogrodzie, bardzo powolnym krokiem. W skupieniu. W milczeniu. W transie? Zupełnie odcięci od świata. W rozwoju sztuki medytacji pomagał im jeden z mnichów, który przyjechał specjalnie z Birmy, by nauczać przez 12 tygodni. Codzienne o 17.30 można było pójść do jego skromnej chatki, żeby porozmawiać o swoich postępach, poradzić się w razie napotkania jakiś przeszkód, czy zadać dodatkowe pytania dotyczące ogólnie pojętego buddyzmu. My z tej możliwości skorzystaliśmy raz – jednak postę-

Poranne medytacje

Już pierwszego dnia zaintrygowało nas to, że yoggis serwują jedzenie mnichom. Wszystkie dania, a jest ich całkiem sporo, są najpierw przenoszone z kuchni i wystawiane na stołach koło hali medytacji. Stoliczki i zastawa są również przygotowywane tuż przed posiłkiem. Mnisi zajmują miejsca, a yoggis biorą po tacy czy talerzu i zanoszą mnichom, by ci nałożyli sobie wszystkiego po trochu. Okazuje się, że cały ten proceder ma miejsce dlatego, że mnisi mogą zjeść jedynie ofiarowane im jedzenie. Sami niczego sobie wziąć nie mogą. Wiąże się to z pewną legendą, według której wieki temu przyłapano mnicha na podbieraniu potraw złożonych na grobach zmar-

łych, przez ich rodziny. Te były zniesmaczone zachowaniem mnicha i poskarżyły się Buddzie, który to z kolei postanowił, że, by uniknąć podobnych incydentów, mnisi nie będą więcej mogli sami przyrządzać czy brać jakiegokolwiek jedzenia. Mogą żywić się jedynie tym, co zostanie im ofiarowane. W niektórych częściach Azji, szczególnie na wsiach, podobno można spotkać mnichów z miskami, chodzących od domu do domu, prosząc o jedzenie. Jednak są też inne odłamy buddyzmu, które pozwalają im na uprawianie roli czy hodowlę zwierząt. Wracając do samych posiłków, kiedy talerze mnichów są już pełne, ci udzielają błogosławieństwa, w zamian za ofiarowaną strawę. Po czym wszystko to, co pozostało, zanoszone jest do stołówki, gdzie tworzony jest kolejny stół szwedzki – tym razem dla yoggis oraz wolontariuszy.

Nakrycie mnicha

Czas na pranie...

pów nie poczyniliśmy, więc już potem nie chcieliśmy mu zawracać głowy!

CEREMONIE POSIŁKÓW

BO CHCIEĆ TO MÓC |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

ami tacji Wieczorna medytacja w namiotach Jak już wspominałam, posiłki odbywają się tylko dwa razy dziennie, nic więc dziwnego, że każdy bierze talerz o średnicy piłki lekarskiej i ładuje go po brzegi. Wybór jest zawsze szeroki i codziennie inny, ponieważ jedzenie pochodzi od różnych okolicznych darczyńców, którzy przyjeżdżają z garnkami i misami pełnymi chińskich lub birmańskich potraw. Ryże i makarony, z rybą, kurczakiem czy warzywami. Rzadziej, ale się zdarzały, wypieki, naleśniczki z orzeszkami ziem-

nymi, czy nawet pizza! Do tego owoce w sporej ilości, w tym takie, które mieliśmy okazję skosztować po raz pierwszy, jak na przykład mangostan. Szkoda tylko, że wszystkie były solone! Oprócz tego, że je się tylko dwa razy dziennie, w ośrodku panuje sporo innych zasad. Światła gasi się o 21.30. Niewskazane są rozmowy, nawet przy jedzeniu. Brak jest luster. Yoggis nie powinni również korzystać z telefonów, czytać gazet, o telewizji nie wspominając – zresztą nawet nie mie-

liby jak. Do tego każdy sam sobie pierze… ręcznie. W wiaderku lub misce. Można i na tarce! Zakwaterowanie też jest bardzo proste i podstawowe. Panie i panowie w osobnych budynkach. I każdy w swoim pokoiku. Wszystko to ma służyć stworzeniu odpowiednich warunków do wyciszenia się i skupienia wyłącznie na medytacji. Wideorelacja z tego miejsca pojawi się już wkrótce na naszym kanale, tymczasem zamieszczamy obok kod QR do odcinka z tajwańskiego miasta Kaohsiung.

atalia i Dominik z bloga podróżniczego „Bo chcieć to móc” z „Coolturą” w plecaku przemierzają Azję. Podróż, która potrwa kilka miesięcy rozpoczęli na początku kwietnia. Co tydzień przysyłają nam elektroniczną kartkę z nowego miejsca, w które razem z nimi trafiła nasza gazeta.

kartka .

z podrózy Ostatnia już kartka z Malezji – długo zastanawiałam się, którym kadrem się z wami podzielić. Padło na motyla, którego pośród setek innych mieliśmy okazję podziwiać w motylarni na wyspie Pinang. Ta z kolei najbardziej słynie z miasteczka George Town i rozmaitych murali zdobiących jego ulice, ale te można obejrzeć w Google (haha). Dla nas była to wizyta wyjątkowa, bo zatrzymaliśmy się u Jenny, którą gościliśmy w Bristolu ponad rok temu, w ramach Couchsurfingu. Teraz mogliśmy zobaczyć od kuchni, jak wygląda malezyjska codzienność. I przez chwilę poczuć się jak na weekendowym wypadzie do znajomych – co w długiej podróży bardzo się przydaje! W przyszłym tygodniu zmieniamy kraj i będzie okazja na otrzymanie najprawdziwszej kartki z Azji! Więcej szczegółów wkrótce. Pozdrawiamy! Natalia i Dominik

Więcej? na antenie radia PRL w każdą sobotę o godz. 11:05 Podróż Natalii i Dominika możecie śledzić też na blogu www.bochciectomoc.pl

| 33

34 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| LETNIE PODRÓŻE

TBILISI

MOST POKOJU

Stolica i największe tutejsze miasto. Koniecznie trzeba wybrać się na spacer po Starym Mieście, nad którym góruje starożytna twierdza Narikala z III wieku.

Łukowaty most dla pieszych nad rzeką Kura. Jedno z najważniejszych miejsc w Tbilisi

Gruzja, czyli gościnne Zakaukazie WARDZIA

Jedno z wielu skalnych miast, które można zobaczyć na terenie kraju.

Państwo położone na pograniczu Europy i Azji na wybrzeżu Morza Czarnego i tzw. Zakaukaziu swoim pięknem może uraczyć każdego. Tu historia przeplata się z bajkowymi wręcz widokami, a dodatkowo my - Polacy możemy także liczyć na naprawdę wyjątkowo gospodarskie przyjęcie przez Gruzinów. Dariusz A. Zeller

ruzja z roku na rok staje się coraz częściej celem turystycznym. Potrafi zauroczyć kulturą, architekturą i unikatowymi widokami, co w połączeniu ze stosunkowo niskimi cenami czyni zeń idealne miejsce na przynajmniej kilkudniowy wypad. Zacznijmy od kwestii bezpieczeństwa. Jeśli ominiemy rejony s eparatystyczne to stwierdzić należy, iż Gruzja jest przyjaznym turystom krajem, a z mieszkańcami jest jak wszędzie – większość jest naprawdę bardzo miłych. Dla przykładu -

można spać gdzie się chce i bez obaw wędrować samemu lub w niewielkiej grupie. Bezpieczeństwo w Gruzji jest zdecydowanie na plus. Co zaś się tyczy języka - umiejętność posługiwania się gruzińskim oczywiście nie jest konieczna. W dużych miastach bez problemu można porozumieć się w języku angielskim, a jeszcze wygodniej w języku rosyjskim. Wszystko jedno, czy na cel wyprawy wybierzemy Tbilisi, Mchetę, Kazbegi, Gudauri czy Batumi, to każde z nich ma coś do zaoferowania pod względem atrakcji turystycznych, zabytków oraz oczywiście niesamowitej kuchni, o czym przeczytacie na kolejnej stronie.

Jak już wsp omniałem Polacy mogą liczyć na szczególnie miłe przyjęcie. Jednym z głównych powodów takiego stanu rzeczy jest to, że ich bohaterem narodowym jest Lech Kaczyński, który wstawił się za nimi i przeciwstawił się Rosji. W wielu miejscach spotkamy nawet ulice imienia naszego byłego prezydenta, a Gruzini często będą wznosić za niego toast. W tym miejscu warto zauważyć, iż ów toast zawsze trzeba wypić, żeby nie obrazić gruzińskiego gospodarza. Gruzini są niesamowicie gościnni. Z chęcią oferują winko, przekąski, obiad czy nawet nocleg. Wynika to z ich mentalności i tego, że traktują bardzo poważ-

MCCHETA Jedno z najstarszych miast Gruzji i jej dawna stolica. To tutaj król Mirian III w 317 roku przyjął chrześcijaństwo. Do dziś jest siedzibą najwyższych władz Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Szczyci się także dwoma najważniejszymi obiektami sakralnymi tego kraju - katedrą Sweti Cchoweli oraz Monastyrem Dżwari.

LETNIE PODRÓŻE |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019 CAMINDA SAMEBA

| 35

JASKINIA PROMETEUSZA W POBLIŻU KUTAISI

Klasztor Cminda Sameba. Znajduje się w północnej części kraju, niedaleko wioski Gergeti, na charakterystycznym wzgórzu, na wysokości 2170 m n.p.m. Jest częstym celem trekkingów – można tam dotrzeć w ok. 3 h. Nad XIV-wieczną świątynią góruje Kazbek – jeden z najwyższych szczytów Kaukazu.

TBILISI: Bajkowa Clock Tower Teatru Marionetek Rezo Gabriadze

nie powiedzenie „Gość w dom – bóg w dom”. Górzystość terenu i bliskość morza sprawiają, że pogoda w Gruzji szybko zmienia się między regionami i wraz z wysokością. Wystarczy godzina jazdy, aby z tropikalnych upałów trafić w śnieżną zadymkę. W zachodniej części kraju lata są na ogół gorące i wilgotne a upalne i suche w Tbilisi oraz we wschodnich prowincjach. Mimo niewielkiej powierzchni Gruzja posiada nieprzeciętnie różnorodne środowisko przyrodnicze. Na obszarze porównywalnym z 1/4 terytorium Polski można spotkać wilgotne lasy podzwrotnikowe pełne lian, palm i eukaliptusów, ale także występują suche stepy piołunowe oraz lodowce. Zróż-

nicowane warunki naturalne stwarzają siedliska do bytowania bogactwa gatunków flory i fauny. Gruzini żartują, że gdyby wyprasować ich maleńką Gruzję miałaby ona rozmiary Francji. Źródło tego dowcipu tkwi w niesłychanej górzystości Gruzji. Ponad 75 % obszaru tego państwa zajmują góry z absolutnie przepięknymi widokami. I właśnie wyjątkowa różnorodność rzeźby terenu jest gównie zasługą specyficznego położenia tego kraju. Jak już wspomniałem, w zachodnich regionach kraju panują iście subtropikalne warunki - gorące wilgotne lato, łagodna zima, bujne lasy podzwrotnikowe z zimozielonym podszyciem i mnóstwem reliktowych gatunków, palmy, herbaciane pola, gaje mandarynek i cytryn. Z rozpalonej czarnomorskiej plaży można jednak dostrzec ośnieżone pasma górskie, które gdzieniegdzie dochodzą do samego morza. Nieco poniżej, wysokogórskie hale i lasy do dziś przemierza dzika zwierzyna - kozice, niedźwiedzie, tury kaukaskie, ułary a nawet szakale. Komuś, kto już miał przyjemność odwiedzić Gruzję, z pewnością jedną z pierwszych rzeczy, którą sobie przypomni z tego kraju jest naprawdę niebywałe bogactwo krajobrazów - od bagiennych równin Niziny Kol-

chidzkiej, przez hale i ostre turnie Kaukazu Wielkiego, pełen jezior wulkaniczny Płaskowyż Keli, aż po półpustynie Płaskowyżu Jorskiego. A przed wyjazdem warto także mieć świadomość, że obecnie w Gruzji istnieje kilkanaście różnej powierzchni parków narodowych i rezerwatów, powołanych głównie dla ochrony rzadkich gatunków oraz unikalnych ekosystemów, a jest co chronić! Warto o tym przekonać się na własne oczy i na własnej skórze.

KATSKHI

KUTAISI

Znajduje się ok. 10 km od miasta Cziatura, w centralnej części kraju. Na szczycie pionowej 40-metrowej skały, kształtem przypominającej maczugę, znajduje się mały kościółek, którego historia sięga ok. VI-VIII wieku. Drabinę, która prowadzi na wierzchołek, nazywa się „schodami do nieba”. Co ciekawe, od ponad 20 lat miejsce jest zamieszkiwane przez gruzińskiego mnicha.

Miasto w zachodniej Gruzji, w którym lądują samoloty tanich linii, znajduje się nad rzeką Rioni, na wysokości 125 – 300 m n.p.m. Kutaisi było niegdyś stolicą m.in. Imperium Abchaskiego i królestwa Imeretii. Koniecznie trzeba tu zobaczyć katedrę Bagrata i Monastyr Gelati (na zdjęciu) – obie atrakcje widnieją na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

BATUMI Gruzja to jednak nie tylko góry, prastare klasztory i skalne miasta. Zupełnie inne oblicze kraju zobaczymy nad Morzem Czarnym, gdzie panuje klimat subtropikalny. Wybrzeże zapełniają ośrodki wypoczynkowe, a mekką turystów uwielbiających plażowanie jest Batumi.

MORZE CZARNE

36 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| COŚ NA ZĄB

Oryginalnie, zdrowo i po gruzińsku

Kuchnia zajmuje niezwykle istotną rolę w kulturze Gruzinów. Przy stole rozmawia się o najważniejszych sprawach, zatem i kulinaria są jedyne w swoim rodzaju – sycące i aromatyczne. Dariusz A. Zeller

yliłby się jednak ten, komu kuchnia gruzińska kojarzyłaby się jedynie z pierogami chinkali i plackami chaczapuri. Zróżnicowany klimat zapewnia różnorodność potraw oraz wielu aromatycznych przypraw. Na terenach nizinnych w upalnym słońcu dojrzewają zatem pomidory, winogrona, melony, arbuzy oraz dorodne bakłażany i karalioki. Natomiast górskie hale „zaopatrują” kraj przede wszystkim w baraninę oraz… setki gatunków przepysznego sera. Jak zatem można się domyślić, kuchnia gruzińska słynie z niekłamanego bogactwa smaków i potraw. Co istotne dla tych, którzy są roślinożercami, znajdujemy tam również mnóstwo interesujących propozycji dla wegetarian. W wielu poprzednich odcinkach cyklu akcentowałem przywiązanie miejscowych do zup. W Gruzji zupy są rzadkością, jednak występuje tam prawdziwe bogactwo przekąsek. Dla przykładu latem na stołach króluje sałatka z soczystych pomidorów i świeżej bazylii, natomiast jesienią taki sam zestaw, z tym, że z dodatkiem wyciskanego na miejscu oleju ze słoneczników. Charakterystyczną cechą jest

Chaczapuri SKŁADNIKI:

Ciasto:  500 g mąki  2 jajka  200 ml mleka  5 g drożdży  1 łyżka cukru  szczypta soli Farsz:  300 g bryndzy lub sera białego pełnotłustego  300 g żółtego sera, najlepiej wędzonego lub oscypka  2 jajka  2 łyżki masła

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Przygotować ciasto: do lekko podgrzanego mleka dodać drożdże, cukier i sól. Wszystko wymieszać. Dodać jajka ciągle mieszając, ulepić ciasto. Odstawić na 1,5 godziny. Przygotować farsz: zetrzeć wszystkie sery na tarce, wymieszać. Dodać stopione masło. Ciasto rozdzielić na porcje (powinno wyjść sześć). Uformować z ciast płaskie placki i nałożyć do środka farsz. Na to położyć drugą połowę ciasta, szczelnie zlepić brzegi. Piec około 15 minut w temperaturze 220 stopni. Smacznego! fakt, iż przed daniem głównym na gruzińskich stołach ląduje ser. Jego rodzaj uzależniony jest od regionu w którym znajdziemy się. W jednym miejscu może to być delikatny ser sulguni, natomiast we wschodniej części kraju długo dojrzewający ser pleśniowy dambali chaczo. Pośród niezliczonej ilości potraw wymienić z pewnością warto te przygotowywane z soczystych, miejscowych bakłażanów. Są one zarówno nadziewane, jak i duszone z innymi warzywami, tzw. adżapsandali. Co ciekawe oryginalną przekąską może być również… kurczak na zimno w sosie orzechowym. Natomiast mniej oryginalny, ale za to najbardziej rozpowszechniony i najczęściej koja-

rzony z Gruzją jest wspomniany na wstępie placek serowy chaczapuri. Z dań głównych niemal obowiązkiem jest zamówienie chinkali. Są to pierogi posiadające oryginalny kształt, które faszerowane są mięsem. Podaje się je oczywiście na gorąco. Innym daniem godnym polecenia są szaszłyki posypywane rozmaitymi przyprawami. Jesienią, dla przykładu, przyprawia się je ziarenkami granatów. A jeśli jesteśmy już w Gruzji to warto spróbować także kaszi. Jest to dosyć specyficzny rodzaj gulaszu przyrządzany z flaków. Gruzińscy mężczyźni często spożywają go na śniadanie, a – co ciekawe – tamtejsi lekarze zalecają go swoim pacjentom

w celu wzmocnienia kości, np. podczas złamań. Desery w Gruzji mogą posmakować nawet najbardziej wybrednym. Są to najczęściej przepyszne suszone oraz świeże owoce (np. figi), słodkie konfitury, ale też karalioki. W tym miejscu nie może zabraknąć słodyczy. Godna polecenia jest czurczchela kształtem przypominająca długi sopel, a składająca się z nawleczonych na nitkę orzechów laskowych zatopionych w cieście powstałym z gęstego soku z winogron. I włąśnie zatrzymajmy się na chwilę przy temacie winogron i wyjątkowego, gruzińskiego wina. Jest to o tyle ciekawe, iż najczęściej szczepy tychże winogron są endemiczne, czyli nie występującymi nigdzie poza Gruzją. Uprawa winorośli ma wielotysięczną historię, a metody produkcji najlepszych win nie zmieniły się od setek lat – to rarytas dla ludzi ceniących ekologiczne uprawy i najwyższą jakość. Nazwy win pochodzą od regionu w którym produkowane jest wino, a wino o tej samej nazwie może posiadać różne kolory. Najbardziej znanymi są Pirosmani, Alazani, Tvishi, Mtsvani, Khvanchkara, Kindzmarauli oraz Saperavi. Tymczasem dziś do sporządzenia i skonsumowania polecam jedno z najbardziej znanych gruzińskich przysmaków – placek chaczapuri.

PRZEPIS NA WEEKEND |

JEDYNA POLSKA BETONIARNIA • Renomowany dostawca betonu • Kopanie fundamentów • Palowanie

NOWOŚĆ! Wynajem grabów oraz wywrotek

Jedyna polska ﬁrma, która oferuje kompleksową usługę od wykopania poprzez wywiezienie ziemi, aż po zalanie

0 7775 590 599 0 7795 075 073

ecomix@jgsk.co.uk www.polskabetoniarnia.co.uk

NIE RYZYKUJ!!! WSZYSTKO ZROBIMY ZA CIEBIE!! - Najwyższa jakość wszystkich produktów w bardzo konkurencyjnej cenie - Okna Pvc REHAU oraz KOMMERLING Z OKUCIAMI ANTYWLAMANIOWYMI - ALUMINIOWE DRZWI PRZESUWNE ORAZ HARMONIJKOWE Z 25 LETNIA GWARANCJA PRODUCENTA!!!

Doradztwo, pomiary, DOWÓZ oraz wyceny bezpłatne Windows & Glass Solutions Ltd. 622 Greenford Road, Greenford UB6 8QT

Tel: 02085782281 Office, Mob: 077 0360 1325 Office, Mob: 079 1636 9230 Robert E-mail: sales@wgsltd.co.uk, windowsglasssolutions@gmail.com

38 |

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| Recenzja

Gruzja – kraj muzyki i wina Dr Jacek Kornak

ruzja wprawdzie ostatnio bardziej kojarzy się z wydarzeniami politycznymi niż z muzyką, ale to kraj o starych i bogatych tradycjach muzycznych. W naszych czasach również Gruzja ma swój wkład w muzykę klasyczną dzięki genialnym śpiewakom oraz instrumentalistom pochodzącym z tego kraju. Dość niesłusznie jednak Gruzja rzadko funkcjonuje na mapie podróży melomanów. W tym roku to się może

zmienić, a to dzięki The Tsinandali Festival. Międzynarodowy Festiwal Tsinandali to ponad dwutygodniowe święto muzyki w historycznym Tsinandali, które znane jest ze swojej niezwykłej architektury oraz wyjątkowych win. Gruziński rząd wraz z prywatnymi darczyńcami postanowili stworzyć wydarzenie, które da możliwość zaprezentowania się gruzińskim artystom oraz przyciągnie wybitnych wirtuozów oraz melomanów z całego świata. Na potrzeby festiwalu specjalnie zaprojektowano i zbudowano amfiteatr oraz kameralną salę koncertową.

Pierwszy Międzynarodowy Tsinandali Festiwal rozpocznie się 8 września wykonaniem I Symfonii Mahlera. Andrea Noseda, który jest dyrektorem artystycznym festiwalu, poprowadzi Noseda the Pan Caucasian Youth Orchestra. Podczas kolejnych koncertów usłyszymy między innymi: skrzypków Lisę Batiashvili, Renaud Capuçona oraz Pinchasa Zukermana, pianistów Nicholasa Angelicha, Sergeia Babayana, Itamara Golana, Nino Gvetadze, Denisa Kozhukhina, George’a Li, Jana Lisieckiego, Fazila Say, Andrása Schiffa oraz Yuja Wang, wiolonczelistów Gautier

Capuçon oraz Mischa Maisky, a także Martina Frösta, Thomasa Hampsona; Avi Avitala. Wśród dyrygentów znajdują się Gábor Takács-Nagy, Jukka-Pekka Saraste, Omer Meir Wellber and Lahav Shani. Warto wspomnieć, że managerem festiwalu jest Martin Engstroem, który ma opinie cudotwórcy w świecie muzyki klasycznej. To on z niczego powołał do życia szwajcarski Verbier Festival. Przeglądając program tegorocznego festiwalu jestem przekonany, że Festiwal Tsinandali ma szansę powtórzyć sukces Verbier Festival.

MOTYWACJA |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

| 39

Pięć prostych sposobów na pozytywne nastawienie Marta Kiermacz-Abramek, trenerka rozwoju osobistego martak_a Discover Your Passion Within

a pewno wielokrotnie bez powodu nachodzą cię negatywne myśli i zamiast patrzeć na świat pozytywnie i z nadzieją witać nowy dzień skupiasz się na czarnych scenariuszach. Czy wiesz, że nie musisz widzieć świata przez pryzmat nieszczęścia i nadciągającej katastrofy? Pozytywne nastawienie do życia przyniesie ci więcej radości, szczęścia i spełnienia. Dziś chciałbym przedstawić kilka prostych rzeczy, które możesz praktykować każdego dnia, aby zachować optymizm i cieszyć się urokami otaczającego cię świata.

Nie rozpamiętuj przeszłości, ten rozdział jest zamknięty!

Skupianie się na minionych wydarzeniach nie posunie cię na przód. Cokolwiek zrobisz przeszłości nie zmienisz i to co się stało, się nieodstanie. To co możesz zrobić to zmienić tylko chwilę obecną i pracować na lepszą przyszłość. Tu i teraz, w teraźniejszości, to co robisz pozwali ci brać sprawy w swoje ręce i tworzyć życie o jakim marzysz.

Jakie nastawienie wybierasz do życia? Czy często wyobrażasz sobie czarne scenariusze, które mogą się wydarzyć? Jak często ogarnia cię uczucie lęku i niepokoju? Czy masz sposoby, aby zachować pozytywne nastawienie, w momencie gdy napotkasz problem?

Przestań obarczać się poczuciem winy i żalu

Bez względu na to co działo się w przeszłości spójrz na swoje pomyłki i nieudane decyzje jak na życiowe lekcje, z których możesz wyciągnąć wnioski i czegoś się nauczyć na przyszłość. Pamiętaj, większość decyzji, które podjąłeś w przeszłości były najlepszymi z możliwych wyborów biorąc pod uwagę tamtejsze okoliczności.

Nie obwiniaj innych za swój los

Zwyczajnie nie obwiniaj i nie przerzucaj odpowiedzialności na innych za swój los. Przestań żywić urazy wobec ludzi, którzy mogli się przyczynić do twojego obecnego położenia. Masz wybór, możesz ciągle narzekać na wszystkich wokół siebie lub skupić swoja uwagę i wykorzystać swoją energię na zrobienie czegoś cennego dla siebie i twoich bliskich. Ty decydujesz o swoim nastawieniu do otaczającego cię świata więc patrz na niego przez pryzmat szczęścia

i inspiracji. Skup się na dobrych wydarzeniach, a nie negatywach.

Myśl pozytywnie i zwróć uwagę z kim się przyjaźnisz

Pamiętaj myśli, które zamieniają się w słowa mają duże znaczenie, to o czym myślimy wpływa na nasze nastawienie. Staraj się, wiec odsuwać od siebie wszelkie negatywne myśli i kierować swój umysł w stronę pozytywnych i inspirujących myśli. Nie marnuj czasu na plotki i dyskutusje o tragediach. Znajdź odpowiedni dla siebie sposób na to aby oczyścić umysł i pozbyć się czarnych, przygnębiających myśli. Wyjdź na długi spacer, pobiegaj lub znajdź chwilę na medytację. Spójrz na krąg swoich znajomych. Czy są to osoby pozytywne, inspirujące, optymistyczne? Unikaj ludzi, którzy wiecznie marudzą, narzekają i swoją toksyczną postawą zatruwają życie innym.

Niepowodzenia traktuj jako lekcję w drodze do sukcesu

Pamiętaj trudne sytuacje nie trwają wiecznie, traktuj je jako coś przejścio-

wego, coś co przeminie. Tak jak z pogodą, po burzy zawsze wychodzi słonce. Musisz po prostu przejść przez złe dni, aby dojść do tych dobrych. Niepowodzenia i trudności to chwilowe wydarzenia, które i tak ostatecznie doprowadzą cię tam, gdzie chcesz być bogatszy o nowe doświadczenia. Z odpowiednim nastawieniem, konsekwencją, wiarą we własne możliwości, codzienną pracą i postępem, osiągniesz to czego pragniesz. Tylko od ciebie zależy jakiego wyboru dokonujesz w życiu. Twój światopogląd jest twoim własnym wyborem. Możesz bezustannie użalać się i widzieć tylko czarne chmury nad sobą lub też patrzeć optymistycznie na otaczający cię świat i realizować wszystkie swoje marzenia. Uśmiechnij się do losu, uwierz, że otaczający świat wspiera cię, myśl pozytywnie, a zobaczysz że osiągniesz w ten sposób wewnętrzny spokój i szczęście. Pamiętaj nic nie jest niemożliwe, jeśli tylko przekonasz do tego swój umysł, podejmiesz działanie i zachowasz pozytywne nastawienie.

16.11 Londyn

15.11

Manchester

juĹź

Y T E Y BIL Ĺť A D E Z R .uk P o 15.11 Manchester O2 Ritz c . S c usi k m W e v i prll ysiew.u 16.11 Londyn O Shepherds 2

Bush Empire

imy baw

AKTYWNY WEEKEND |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

Karolina Sobala – instruktorka fitness Karolina Sobala Fitness Trainer Karolina Sobala Fitness Trainer

Trening na wakacjach Słońce, plaża, koktajle i wszystko, co możesz zjeść. Tak, właśnie wyjechałeś na wakacje i kochasz życie! Napoje i jedzenie, słońce i dźwięk morza, gdy budzisz się każdego ranka, to wszystko to nic innego niż szczęście! Wszystko idzie idealnie, dopóki nie wrócisz do domu i nie wejdziesz na wagę…

tedy zdajesz sobie sprawę, że z wakacji przywiozłeś coś więcej niż tylko zdrową opaleniznę. Wszyscy to dobrze znamy. Każdy z nas ciężko pracował na takie wakacje i każdy zasługuje na to, by czerpać z wolnych dni maksimum. Na wakacjach nie ma żadnych zasad, robisz co chcesz, kiedy chcesz. Jednak, gdy wrócimy do rzeczywistości, martwimy się, żałujemy, że się poddaliśmy i nie trenowaliśmy podczas wyjazdu wakacyjnego. Trening na wakacjach będzie, więc idealnym rozwiązaniem.

NIE ZAPOMINAJ O ZABAWIE, ALE WSZYSTKO Z UMIAREM

Nie twierdzę, że całkowicie powinniśmy zapomnieć o atmosferze wakacyjnej i dbać o wszystko co jemy i ile się ruszamy. Jak więc zmienić nawyki? Jak zadbać o to, by tłuszcz nie odkładał się w talii? Po pierwsze, gdy rezerwujesz hotel warto zwrócić uwagę na to, czy jest w nim siłownia. Gdy najdzie cię ochota, o każdej porze dnia i nocy, będzie można zrobić wakacyjny trening i spalić nadmiar kalorii. Zatrzymanie się w hotelu wyposażonym w siłownię jest moim zdaniem dobrym wyborem, gdyż podświadomie dajesz sobie znak, że będziesz trenować na wakacjach. Po drugie, bez znaczenia, czy rezerwujesz hotel z siłownią czy nie, powinieneś/powinnaś spakować kilka ubrań treningowych. Jest to kolejny podświadomy znak, by potrenować podczas wyjazdu wakacyjnego. Ja wszędzie zabieram ze sobą mini band, które są małe i zawsze mogę zrobić z nimi trening na całe ciało. Trening na wakacjach jest idealnym wyborem. Nie ma żadnych przeciwwskazań, aby ćwiczyć. Nawet jeśli nie masz dostępu do siłowni, możesz iść poćwiczyć na plażę lub pobiegać po okolicy. Możesz wykorzystać basen do ćwiczeń. Ja to po prostu uwielbiam. Bawiąc się z dziećmi w wodzie przy okazji ćwiczę, robiąc wypady, bieg, krążenia ramion, tap itp. Zabierając ze sobą ubrania treningowe sam/sama sobie obiecujesz, że będziesz trenować na wakacjach.

| 41

TRENING NA WAKACJACH – TRENING NA ŚWIEŻYM POWIETRZU

Inna rzecz, która może pomóc pozbyć się wakacyjnego tłuszczyku, to zajęcia na świeżym powietrzu. Wymagają dużo energii. Możesz zacząć spacerować, wspinać się lub wypróbować sporty wodne. Najważniejsze, aby się dobrze bawić i nie myśleć o tym, jako o treningu. Możliwości jest wiele, wystarczy spróbować! Wakacje są po to, by odpoczywać i bawić się! Ciesz się swoim wolnym czasem tak jak inni, jednak spędzaj go trochę aktywniej i czasem zamień fast fooda czy tłusty posiłek na coś zdrowszego, a podziękujesz sobie po powrocie do domu!

42 |

| Zdrowie

Beata Wdowczyk Dip ION, terapeutka żywieniowa, www.nutriheaven.co.uk

22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

Zdrowe nawyki – chodzenie

Przyjęło się, że nawyk wyrabiamy w 21 dni. Jednak nie do końca tak jest, ponieważ nawyk nawykowi nierówny. Porównywanie nawyku picia dodatkowej szklanki wody, z nawykiem stu brzuszków przed śniadaniem nie sprawdza się. Trudność tych działań, stopień w jakim ingerują w nasze życie, poziom obciążenia czasowego różni się drastycznie! Oczekiwanie na jedną, konkretną datę, do wdrożenia tych nawyków jest nierealistyczne.

badaniu, w którym próbowano wdrożyć nowe nawyki, notując po jakim czasie stawały się one najbardziej zautomatyzowane – moment, gdzie nawyk staje się już bardziej naturalny i łatwy, średni czas takiej automatyzacji nawyku wyniósł… 66 dni. Kluczowa była tu złożoność nawyku – 254 dni to 100 przysiadów przed śniadaniem, 18 dni to dodatkowa szklanka wody w ciągu dnia. Co jednak istotne, pierwszych kilka -kilkanaście dni było najważniejszych dla automatyzacji i dawały największe rezultaty. Kolejne dni dawały pewne efekty, ale coraz mniejsze. Oznacza to, że chociaż pełne wdrożenie nawyku może wymagać więcej czasu, niż się powszechnie uważa, podstawy utrwala się w dużo krótszym czasie.

Zalety Nordic Walking l

różnych współistniejących chorobach. Również ten sport jest wskazany dla kobiet w ciąży. l Ten rodzaj chodzenia jest doskonałą alternatywą dla osób, które z różnych przyczyn nie mogą biegać. l Użycie kijków podporowych prowadzi do redystrybucji ładunku w całym ciele. W rezultacie obciążenie stawów kolanowych i biodrowych jest znacznie zmniejszone. l Organizm w tym przypadku wydaje więcej energii niż podczas zwykłego chodzenia. Dzięki systematycznemu treningowi nastąpią następujące zmiany: wzmocniony zostanie układ odpornościowy, napięcie mięśniowe, postawa stanie się bardziej prawidłowa, a organizm – bardziej odporny. Przeciwwskazania l Istnieje kilka przeciwwskazań do uprawiania Nordic Walking: żylaki w fazie zaostrzenia albo w okresie pooperacyjnym.

Nawyk chodzenia

Prawie od urodzenia wiemy, jak to robić – po prostu stawiamy stopę przed stopą i już idziemy, nie trzeba się niczego uczyć. Spacerować można wszędzie – wracając z pracy, idąc do fryzjera, do kina, do lekarza, na zakupy, możemy również chodzić w pomieszczeniach. Nie potrzeba specjalnego wyposażenia – wystarczą wygodne buty! Spacer jest dobry dla stawów, szczególnie kolanowych, ponieważ nie dochodzi do nadmiernego ich obciążania, jak np. podczas biegania. Jest jeszcze lato – świetny czas na wypracowanie nawyku spacerów. Zachęcam!

Spacer jest zdrowy!

Ponad 2,4 tys. lat temu Hipokrates powiedział: „Spacer jest najlepszym lekiem człowieka” The Harvard Nurses’ Health Study badający zwyczaje ponad 200 tys. kobiet przez 30 lat udowodnił, że średnio 30 min marszu dziennie zmniejsza ryzyko chorób serca, udaru, cukrzycy o 30-40 proc., a raka piersi zmniejsza o ok. 20-30 proc. Choroby serca są największą przyczyną zgonów w Polsce, a 30 min marszu dziennie zmniejsza ryzyko zgonu z tego powodu o 35 proc. Wystarczy przejść w ciągu 30 min. ok. 1,5 km aby cieszyć się mniejszym ryzykiem zgonu. Jeżeli idziemy szybciej – 1,5 km w ciągu 20 min., wystarczy chodzić 15 min. dziennie. Oczywiście im dalej i szybciej tym lepiej.

Bezpieczny sport dla osób w każdym wieku i przy

Cukrzycy sprzyja siedzący tryb życia, ale pracujące mięśnie sprzyjają lepszemu wykorzystaniu insuliny i zmniejszaniu poziomu glukozy we krwi. 30 min marszu dziennie zmniejsza ryzyko cukrzycy o 30 proc. U osób już chorujących na cukrzycę 15 min. marszu po posiłku znacznie łagodzi przebieg cukrzycy, lepiej nawet niż 45 min. regularnych ćwiczeń prowadzonych niezależnie od posiłku. Wystarczy 4 tys. kroków dziennie, aby zmniejszyć ryzyko zgonu z powodu choroby serca u cukrzyków. 30 min. marszu dziennie obniża ciśnienie tętnicze nawet u osób nie chorujących na tę chorobę. Już 15 min. marszu dziennie zmniejsza apetyt na słodycze i ich spożycie w stresowych sytuacjach o ok. 50 proc. Co najmniej 45 min. marszu rano sprawia, że szybciej zasypiamy wieczorem. Taki sam efekt można uzyskać również w okresie pomenopauzalnym, kiedy znacznie zwiększa się problem z zasypianiem. Chodzenie ok. 8 km tygodniowo zwiększa objętość mózgu i zmniejsza problemy z pamięcią u osób z łagodnym otępieniem i chorobą Alzheimera. Na podstawie badań University of Illinois wiemy, że 40 min. marszu przez rok wykazało w badaniach obrazowych

mózgu większą siatkę połączeń u osób po 65. roku życia. Chodzenie poprawia też pracę systemu immunologicznego i chroni przed przeziębieniem oraz grypą w sezonie zaziębień. Podczas 12-tygodniowego badania 1 tys. kobiet i mężczyzn badacze wykazali, że chodziarze są zdrowsi. Wystarczy 20 min. marszu dziennie i od razu o 43 proc. spada absencja w pracy podczas sezonu grypowego. Nawet jeżeli będziemy przeziębieni, to objawy będą łagodniejsze i będą trwały krócej. Jak wydłużyć życie o 3,5 roku? Wystarczy chodzić 30 min. dziennie przez 5 dni w tygodniu. Już 15 min. dziennie wydłuża życie o 2 lata. Jeżeli chodzimy 1 godzinę dziennie, nasze życie wydłuży się o 4 lata. Aby to udowodnić badacze przebadali łącznie 650 tys. kobiet i mężczyzn. Przeprowadzono badania, na podstawie których możemy powiedzieć, że u osób które łączą siedzenie z chodzeniem ilość rozwiązań problemów podwaja się w stosunku do tych, którzy tylko siedzą – następny doskonały powód, aby chodzić podczas pracy.

Chodzenie a żylaki

Problemy z żylakami dotykają coraz większej liczby osób – głównie kobiet. Wynika

to przede wszystkim z niewystarczającej aktywności fizycznej, związanej z siedzącym trybem życia. Tymczasem szeroko pojęty ruch stanowi jedną z najskuteczniejszych metod zapobiegania żylakom. Wszelka aktywność fizyczna – w tym chodzenie, spacery – pobudza odpływ żylny. Ruch taki propagować można na co dzień – w pracy i po pracy. Pomaga on zapobiegać rozwojowi problemu. Chociaż specjaliści wierzą, że przypadłość ta jest dziedziczna, najczęściej dotyka osoby z nadwagą, ciężarne kobiety oraz ludzi, którzy przez dłuższy czas stoją. Wszystkie te sytuacje powodują zwiększony nacisk na żyły w kończynach dolnych.

Skandynawskie spacery – Nordic Walking

Skandynawskie chodzenie jest rodzajem chodzenia sportowego, w którym używa się specjalnych podpór. Przy takim chodzeniu aktywuje się około 90 proc. mięśni całego organizmu. W rezultacie pozytywny wynik takich ćwiczeń stanie się zauważalny znacznie szybciej niż przy normalnym chodzeniu. Ten rodzaj chodzenia jest zalecany dla osób mających problemy z układem sercowo-naczyniowym lub cierpiących na żylaki.

| Nยบ 805 | 22 sierpnia 2019

TEKST SPONSOROWANY |

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk

GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

| 43

44 |

ROZRYWKA

Cooltura+ | Nº 763 | 22 sierpnia 2019 | Nº 805 |

| ROZRYWKA

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzyka polska

Państwa świata b. Komunista a. Morzem Północnym c. Krew b. Bałtykiem d. Cegła Śródziemnym c. Morzem d. Nie ma dostępu do morza

2. Jakie było prawdziwe nazwisko Czesława Niemena? 2. Podaj obowiązującą

a. Nowak obecnie nazwę Zairu: b. Wydrzycki a. Zambia c. Burzyński b. Botswana d. Sempoliński Republika c. Demokratyczna Konga 3. „Nie dokazuj, miła nie d. Uganda

dokazuj Przecież nie jest z Ciebie znowu taki cudto 3. Appalachy Nie od miław: nie od pasmorazu, górskie razu a. Kanadzie i USA ………………………………..” b. Argentynie i Boliwii

a. Nie od razu się przebijesz c. Szwajcarii i Austrii przez mój chłód! d. Francji i Hiszpanii b. Nie od razu zniknie rejestr Twoich szkód! c. Nie od razu stopisz serca 4. W jakim państwie mego lód! leży przylądek Horn? d. RPA Nie od razu się opłaci ten a. W Twój trud! b. W Chile c. W Peru 4. KtoArgentynie był pierwszym d. W

wykonawcą utworu „Kolorowe jarmarki”?

a. Janusz Laskowski 5. Które z europejskich b. Irena Santor państw ma największą c. Maryla Rodowicz gęstość zaludnienia? d. Jerzy Połomski a. Liechtenstein b. Monako 5. Którego zespołu jest c. Luksemburg to cytat: „Kocham cię d. Watykan

kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”? a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

a. Breakout b. Łotwa b. Andrzej Zaucha c. Estonia c. Chłopcy z Placu Broni d. Finlandia d. Tilt

7.7.Kombi – Słodkiego, …….. Z iloma państwami życia. graniczy Brazylia? a. Błogiego a. Dziesięcioma b. Długiego b. Sześcioma c. Miłego c. Dwoma d. Dobrego d. Czterema

8. „A kiedy przyjdzie także po8.mnie RPA była dominium: Zegarmistrz a. Belgijskimświatła purpurowy b. Niemieckim Byc. mi zabełtać błękit Brytyjskim wd.głowie Holenderskim …………………………………….”

dodaj ogłoszenie na

a. To go zapytam, czy jest 9.zdrowy Od północy Andora b. Zawiejez:wreszcie wiatr graniczy odnowy a. Francją c. Stanę się nagle fioletowy b. Niemcami d. To będę jasny i gotowy c. Hiszpanią d. Peru

cooltura24.co.uk

9. „Wehikuł czasu” to przebój którego zespołu? a. Stolicą Dżem 10. Peru jest:

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

b. Coma a. Bogota c. Perfect b. Quito d. Lao Che c. Lima d. Montevideo

10. „Niech żyje bal!” śpiewa…

a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

Piec leżya. Liechtenstein?

6. Kto to śpiewał: „Wolność kocham i rozumiem, 6. Krajem Tysiąca wolności oddać nie Jezior jest nazywana: umiem”? a. Litwa

Prawidłowe odpowiedzi: 1d, 2c, 3a, 4b, 5b, 6d, 7a, 8c, 9a, 10c.

1. Dżem – Czerwony jak …….. 1. Nad jakim morzem

SUDOKU

L L

O O

L L

l• l • •l Profesor do studenta na królik egzaminie: Przychodzi do sklepu -i pyta: Proszę pana, czy pan w ogóle chce studia? chleb? - Czyskończyć jest 5-metrowy -- Nie Tak panie profesorze. ma. -Przychodzi No to właśnie skończył... takpan przez 3 dni, aż sprzedawca się zlitował i upiekł mu ten chleb.l l l Do banku wkrólik Szwajcarii wchodzi Nazajutrz przychodzi klient z walizką i ściszonym głosem i pyta: mówi do bankiera: - Jest 5-metrowy chleb? -- Tak, Chciałbym jest. wpłacić pieniądze, w tej walizce jest cztery miliony euro. Na co królik: Na to bankier - To poproszęuśmiechnięty: piętkę.

- Proszę nie ściszać • • • głosu, bieda to żaden wstyd. Dyrektor wzywa personalnego: l lwlnaszej fir- Proszę znaleźć Zapytali Grzegorza Latę, czyczłorepremie sprytnego, młodego zentacja z 1974 pokonałaby dziwieka z dużą wiedzą i umiejętsiejszą kadrę. nościami, mającego dobry kon-takt Tak,zwygralibyśmy 1:0. słowem ludźmi. Jednym -kogoś Tylko takiego, tyle? kto mógłby mnie -zastąpić. No tak, proszę pamiętać że większość z nas jużpana po 70. - I mam go jest tu do przysłać? - Nie, natychmiast zwolnić. l

Jasiu przychodzi• ze • •szkoły i chwali się ojcu: Tabliczka w dziale komputero-wego Tato, wsparcia: dzisiaj na kartkówce nie popełniłem żadnego błędu ortoTeoria - kiedy wiecie wszystko, graficznego! lecz nic nie pracuje.

-Praktyka Wspaniale- kiedy synu, awszystko jaki był temat? pra-cuje, Tabliczka mnożenia. lecz nikt nie wie dlaczego. W tym miejscu łączymy teol lnie pracuje rię i praktykęl- nic -i nikt Tatusiu, czy Ocean Spokojny nie wie dlaczego! zawsze jest spokojny? - Co za dziwne pytanie? • • • Czy nie możesz pytać się o cośpolskiej mądrzejszego? Reporter telewizji prze-prowadza Mogę. Kiedy umarło Marwywiad zMorze 80-letnim twe? góralem - Baco, powiedzcie co wy robicie, że dożyliście tego l l l wieku? Student pyta studenta: - Nie mogę powiedzieć! -- Dlaczego?? Powtarzałeś coś przed egzaminem? - Bo ojciec mi nie pozwala. -- To Tak.wy macie ojca? -- No A co? pewnie! Poszedł z dziad-kiem Będzie nadobrze, ryby! będzie dobrze...

ZNAJDŹ 10 RÓŻNIC

POKOLORUJ OBRAZEK

SUDOKU DLA DZIECI

LABIRYNT | Nº 805 | 22 sierpnia 2019 PLAC ZABAW |

| 45

Inny wymiar schodów drewnianych OGŁOSZENIA DROBNE |

| Nº 805 | 22 sierpnia 2019

| 47

Zadzwoń

Zajmujemy się produkcją drewnianych schodów na wymiar. Nasze kilkunastoletnie doświadczenie daje gwarancję jakości. Wycenę można dostać już w 5 minut po rozmowie telefonicznej.

07957255443 już dzisiaj lub wyślij SMS

globalwoodjoinery@gmail.com KRÓTKIE TERMINY REALIZACJI I PRZYSTĘPNE CENY

KSIĘGOWOŚĆ Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

0208 846 3606

ute

za min

loyed

emp Self-

Partnership

z tele stacjo fonu n na st arnego acjo do 13 narny krajó 24 go w dz 7 dni iny na dob w tyg ę odniu

L racjnay) t s e j a Re Comp ted

(Limi

tanie rozmowy międzynarodowe

Belgia ................... Francja ................. Hiszpania ............. Holandia ............... Irlandia ................. Kanada .................

1p 1p 1p 1p 1p 1p

Niemcy .................. 1p Polska ................... 1p Rumunia ................ 1p Słowacja ............... 1p USA ....................... 1p Węgry .................... 1p

Włochy.................. 1p

VAT

0 844 862 4141

poniedziałekczwartek 8.00-21.00

piątek 8.00-18.00

w sobotę ni eczynne

Terms & Conditions: Ask the bill payer’s permission before using the service. Calls are charged per minute & include VAT. Charges apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are engaged or unanswered. BT call setup fee applies. Cost of calls from non BT operators & mobiles may vary. Check with your operator. Service provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 497 4622.

zenia Rozlic loyed p self-em od ż ju

£50

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk