Cooltura Issue 817 by Cooltura

The Polish Weekly | N o 46 (817) | 14.11.2019

Polski kulturysta z Sztuka, która szokuje filmowiec i performerka medalem mistrzostw Anglii Fotografka, - Aleksandra Karpowicz, w odważny Marek Garlicki zdobył brązowy medal mistrzostw Anglii w kulturystyce. Przeczytaj, jak skromny pracownik domu opieki doszedł do tego sukcesu. Str. 14

sposób opowiada w swoich pracach o człowieku, jego seksualności i tożsamości, uwikłanych w kulturę, wierzenia, ideologię i tradycję. Str. 22

CO PARTIE OBIECUJĄ W SPRAWIE BREXITU

Marcin Urban

rexit jest tematem numer je den w manifestach wyborczych niemal wszystkich partii startujących w przedterminowych wyborach do brytyjskiego parlamentu. Podobnie jak społeczeństwo, ugrupowania partyjne spolaryzowały się na popierające lub przeciwne opuszczeniu Unii Europejskiej. Partia Konserwatywna idzie do wyborów z zamiarem dokończenia brexitu. Boris Johnson ma nadzieję, że po wyborach wróci na stanowisko premiera i uzyska poparcie parlamentu dla porozumienia, które wynegocjował z Brukselą. Konserwatyści w tym temacie są jednak mocno podzieleni. Podobna sytuacja jest w Partii Pracy. Nie wszyscy jej członkowie zgadzają się z planem rozwiązania problemu brexitu w ciągu 6 miesięcy, który przedstawił Jeremy Corbyn.

Lider laburzystów obiecał wynegocjowanie w ciągu 3 miesięcy od objęcia władzy nowego porozumienia z Brukselą, które będzie zakładać m.in. pozostanie Wielkiej Brytanii w unii celnej i utrzymanie bardzo bliskich relacji handlowych. Następnie, najpóźniej w ciągu 6 miesięcy od wyborów, porozumienie ma zostać poddane pod referendum razem z opcją pozostania w Unii Europejskiej. Partia Liberalno – Demokratyczna idzie do wyborów z hasłem całkowitego odwołania brexitu. Jej liderka Jo Swinson przekonuje, że pozostanie w UE zapewni brytyjskiej gospodarce o co najmniej 1,9 proc. szybszy wzrost gospodarczy w ciągu najbliższych 5 lat i zaoszczędzenie co najmniej 50 mld funtów. Nigel Farage, choć sam nie kandyduje w wyborach, zapewnia, że kierowana przez niego Brexit Party jest jedynym ugrupowaniem, które jest w stanie wyprowadzić Wielką Brytanię z Unii Europejskiej. Opowiada

się za „twardym” brexitem. Farage odrzuca porozumienie w sprawie brexitu, wynegocjowane przez Borisa Johnsona, mówiąc „To zła umowa. To po prostu nie jest brexit”. Green Party rozpoczęła kampanię wyborczą od propozycji przeznaczenia 100 mld funtów w ciągu najbliższej dekady na ochronę klimatu, podkreślając, że to większy problem niż brexit. „Zieloni” popierają drugie referendum na temat opuszczenia Unii Europejskiej. Szkocka SNP domaga się powtórnego referendum w sprawie niepodległości Szkocji i zgodnie z wolą większości Szkotów popiera pozostanie w Unii Europejskiej. Według badania ośrodka YouGov z 5-6 listopada, Partia Konserwatywna ma 36 proc. poparcia, Partia Pracy 25 proc., Partia Liberalno – Demokratyczna 17 proc., Brexit Barty 11 proc., a Green Party 5 proc. Głosowanie odbędzie się 12 grudnia.

Sekretne miejsca Londynu

W TOP 10 odkrywamy miejsca w stolicy, o których wiedzą tylko wtajemniczeni. Str. 28

02 Shepherds Bush Empire Londyn

BEATA i BA JM JUŻ w SOBOTĘ p ole c a

2 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Ostre słowa Junckera o brexicie

stępujący szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker, określił wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej jako „cykl niedotrzymanych obietnic i kłamstw powtarzanych w kółko”. Przyznał również, że brexit jedynie pogłębi problemy Wielkiej Brytanii. Juncker po raz kolejny w ostatnim czasie pozwolił sobie na osobistą ocenę polityki rządu Borisa Johnsona w sprawie wyjścia z Unii. Były premier Luksemburga twierdził podczas wywiadu dla stacji ARD, że: „Wielka Brytania ma także inne problemy niż brexit i właśnie przez wyjście stają się one jeszcze większe,

choć próbuje to zatuszować”. Polityk nie zdradził jednak, co ma na myśli.

Warto zauważyć, że kilka dni temu Jean-Claude Juncker zaatakował samego Borisa John-

sona, twierdząc, iż świadomie, dopuścił się wielu kłamstw podczas kampanii przedreferendalnej w 2016 roku. Ustępujący przewodniczący Komisji Europejskiej uderzył również w Partię Pracy, nazywając jej plan renegocjacji umowy o brexicie, po ewentualnej wygranej w wyborach, jako „nierealistyczny”. Podkreślił również, że nadzieje obecnego rządu na zmianę umowy o wolnym handlu po upływie okresu przejściowego (12 miesięcy od chwili wyjścia), są złudne. Negocjacje podobnej umowy z Kanadą zajęły kilka lat. Polityk zauważył jednak, że decyzja w tych kwestiach będzie już należeć do jego następcy - Ursuli von der Leyen.

Rząd utajnił wpływ Rosji na brexit

remier Wielkiej Brytanii utajnił raport parlamentarnej komisji pokazujący wpływ Rosji na brytyjską politykę. Jak podaje Sky News, Boris Johnson zdecydował, że usta-

lenia posłów ujrzą światło dzienne dopiero po wyborach. „Sunday Times” podał tymczasem, że raport zawiera nazwiska 9 rosyjskich biznesmenów, którzy finansowo wsparli rządzącą Partię Konserwatywną.

Rosja jest oskarżana o stosowanie dezinformacji, korumpowanie polityków i wpływanie na wyniki wyborów w państwach Zachodu. Brytyjski parlament podejrzewa, że przez fałszywe infor-

macje rosyjskie służby mogą wspierać brexit. Podobnie jak wpływały na wybór Donalda Trumpa na prezydenta Stanów Zjednoczonych. dyskredytując jego główną rywalkę Hillary Clinton.

O settled status można Sieć Mothercare trafiła już aplikować z iPhonów w zarząd komisaryczny

ome Office uruchomiło aplikację EU Exit: ID Document Check, w wersji na system iOS. Dotychczas aplikacja działała tylko na telefonach z systemem Android, ale mimo ograniczenia o settled status wystąpiło już ponad 2,2 mln obywateli Unii Europejskiej

mieszkających w Wielkiej Brytanii, w tym ponad 180 tys. Polaków. Czas na aplikowanie jest co najmniej do końca przyszłego roku. Uzyskanie settled status jest niezbędne do legalnego pozostania w Wielkiej Brytanii po brexicie.

Obniżono poziom zagrożenia terroryzmem

oziom zagrożenia terrorystycznego w Wielkiej Brytanii obniżono z bardzo poważnego do znacznego, czyli z czwartego do trzeciego poziomu w pięciostopniowej skali. Minister spraw wewnętrznych Priti Patel ostrzegła, że kraj jest wciąż narażony na ataki i w każdej chwili może dojść do kolejnego zamachu. Analizę zagrożenia prowadzi niezależne od rządu Połą-

czone Centrum Analiz Terrorystycznych. Jego analitycy uznali, że po rozbiciu tak zwanego Państwa Islamskiego i wyeliminowaniu jego liderów krajowi ekstremiści stracili znaczne wsparcie logistyczne. Służby antyterrorystyczne obserwują obecnie 800 osób, które mogą stanowić zagrożenie. Od marca 2017 roku udaremniono 24 zamachy.

oncern PwC , który przeprowadzi proces upadłości, zapowiedział zamknięcie wszystkich 79 sklepów. Pracę straci 2,5 tys. osób. W ubiegłym tygodniu sieć Mothercare poinformowała, że nie jest w stanie powrócić do generowania zysku. Nie mogła też znaleźć inwestora zdolnego do uratowania biznesu. 500 z 2,5 tysiąca pracowników było zatrudnionych na pełen etat, pozostali na część

etatu lub byli opłacani za przepracowane godziny. Firma Mothercare została założona w 1961 roku przez Selima Zilkha i Sir Jamesa Goldsmitha. W 1972 roku spółka trafiła na londyńską giełdę. Jeszcze w 2017 roku sieć miała ponad 1,3 tys. sklepów na całym świecie, w tym, 152 w Wielkiej Brytanii. Rok później w wyniku drastycznego spadku dochodów Mothercare, w ramach ugody z kredytodawcami musiała zamknąć 60 punktów sprzedaży na Wyspach.

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY ARTUR KIERUZAL a.kieruzal@prl24.co.uk REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk, wew. 245 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

redakcja@cooltura.co.uk

@cooltura24uk

lub zadzwoń:

@cooltura24uk

020 8846 3615

cooltura

| Nยบ 817 | 14 listopada 2019

XXXXXX |

| 3

4 |

14 listopada 2019 | Nยบ 817 |

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

| 5

Bristol zakaże wjazdu autami z silnikami Diesla

ristol jest pierwszym miastem w Wielkiej Brytanii, który wprowadził zakaz wjazdu do ścisłego centrum samochodami z silnikami na ropę. Radni chcą w ten sposób obniżyć emisję rakotwórczego dwutlenku azotu. Decyzja samorządu wymaga jeszcze aprobaty rządu. Jeśli ją uzyska, wejdzie w życie w 2021 roku. Zakaz będzie obowiązywał od godziny 7:00 do 15:00 w rejonie obejmującym część drogi M32, stare miasto, Redcliffe, Spike

Island, Harbourside i część dzielnicy Hotwells. Będzie dotyczyć tylko samochodów prywatnych. Nie będzie dotyczył taksówek, autobusów i służb ratunkowych. Auta dostawcze z silnikami Diesla będą mogły wjechać do centrum, ale za opłatą. Radni podjęli także decyzję o wprowadzeniu znacznie szerszej strefy niskiej emisji, podobnej do londyńskiej strefy ULEZ. Za wjazd do niej autem osobowym niespełniającym określonej normy emisji spalin będzie trzeba zapłacić 9 funtów, a za autobus lub ciężarówkę 100 funtów.

NHS odwołuje dziesiątki tysięcy zabiegów

rytyjskie szpitale odwołały dziesiątki tysięcy zaplanowanych operacji z powodu braku personelu lub wadliwego sprzętu medycznego. Liczba zabiegów odwołanych przez szpitale z przyczyn nieklinicznych, wzrosła o 32 proc. w ciągu ostatnich 2 lat. W 2018 roku, odnotowano 4 tys. więcej takich przypadków niż w 2016 roku. W ubiegłym roku, w sumie odwołano 79 tys. zabiegów, z czego 20 proc. z powodu braku lekarzy i lub awarii sprzętu.

W zeszłym roku NHS poinformował, że wciąż poszukuje 100 tys. pracowników, w tym 10 tys. lekarzy i 35 tys. pielęgniarek. Tymczasem organizacja Nuffield Trust, oszacowała koszty naprawy wadliwego sprzętu na sumę 6 mld funtów. Boris Johnson zobowiązał się do przekazania dodatkowych 350 mln funtów w ramach funduszu rządowego na inwestycje w szpitalach – np. na nowy sprzęt. Ogólna pula pieniędzy, które mają zostać przeznaczone na poprawę infrastruktury szpitalnej, to 1,8 mld funtów.

Wybrano nowego spikera Izby Gmin

uż przed rozwiązaniem parlamentu brytyjscy posłowie wybrali nowego spikera Izby Gmin. Został nim 62-letni Lindsay Hoyle z Partii Pracy. W wyborach startowało 7 kandydatów – 2 konserwatystów i 5 laburzystów. Po trzech głosowaniach, ostatecznie wybierano między Lindsayem Hoyle’em a Chrisem Bryantem. Obaj są laburzystami. W ostatnim, czwartym głosowaniu, Hoyle zdobył 325 głosów poparcia, a Bryant 213. Spiker zaraz po wyborze przestaje reprezentować swoją partię, nie bierze też udziału w głosowaniach. Lindsay Hoyle musiał więc wystąpić z Partii Pracy. Rolą spikera jest przewodniczenie obradom Izby Gmin, ustalanie ich porządku, decydowanie, które poprawki poddać pod głosowanie i rozstrzyganie sporów proceduralnych. Pierwsze zadanie nowego spikera było jednak dość nietypowe. Polegało na przedterminowym

Fot. Chris McAndrew / wikimedia.org

rozwiązaniu Izby Gmin przed nadchodzącymi wyborami parlamentarnymi. Sir Lindsay Harvey Hoyle zastąpił charyzmatycznego Johna Bercowa, który sprawował funkcję przez 10 lat i przeszedł do historii jako spiker, który 14 tys. razy krzyczał „Order, order”.

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc:  rowerzystą  kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu lub taxi

BIURO PRAWNE PROFESJONALNE DOCHODZENIE ODSZKODOWAŃ

Sprawdź czy należy Ci się

ODSZKODOWANIE

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

beata.dnsclaims@gmail.com Kontakt po polsku przez całą dobę (tel. kom.)

07 500 300 600

6 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

T-tal

Pocztowcy mogą zakłócić wybory

trajk pracowników poczty może zakłócić zaplanowane na 12 grudnia wybory parlamentarne. Znaczna część wyborców oddaje głosy listownie i jest obawa,

że ich listy nie dotrą na czas. Cytowana przez „London Evening Standard” minister biznesu Andrea Leadsom stwierdziła, że „strajk jest motywowany politycznie”.

W odpowiedzi na te zarzuty związki zawodowe Communication Workers Union przypomniały, że decyzja o proteście zapadła jeszcze przed ogłoszeniem wyborów i nie ustalono jego dokładnej daty. Pocztowcy protestują przeciwko planowanej prywatyzacji i możliwości utraty miejsc pracy.

sales@atdscaffolding.co.uk

www.atdscaffolding.co.uk

2p 7p

0026 Certificate Number 16090 ISO 9001 ISO 140010 OHSAS 18001

za min

T-talk

na tel, komórkowy w Polsce

PROMOCJA!

10% EXTRA!

za min

Załaduj konto za £10 wysyłając SMS-a na numer

81616 o treści QPDN10 a dostaniesz extra £1 kredytu!

Super sposób na rozmowy z Polską z twojej ko

1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN

Super sposób na

Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się un min. na telefony konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrot stacjonarne „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy. Wysyłaj smsy do Pols Więcej info o serwisach 02084974698.”

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski

rozmowy z Polską

min.

*Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii. na telefony komórkowe Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622

z Twojej komórkiAby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

1. Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN 2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski

Service provided by

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

*T&Cs: Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connectio charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset afte calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 037 number cost std. rate to a lan as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

| 7

| Nº 817 | 14 listopada 2019

TfL weryfikuje licencje kierowców minicabów

ransport for London prowadzi pilny przegląd licencji prywatnych przewoźników, czyli tak zwanych minicabów, po ujawnieniu przez telewizję BBC ośrodków, które za opłatą pomagały zdać testy z topografii miasta i angielskiego. TfL sprawdza 3,7 tys. licencji uzyskanych przez podejrzane organizacje.

Jak informuje cytowana przez BBC Heide Alexander, zastępczyni mera do spraw transportu, weryfikacja potrwa do końca tygodnia. Transport for London podkreśla, że problem dotyczy tylko 3 proc. kierowców. Od 2011 do 2018 roku liczba minicabów w Londynie wzrosła z 60 tys. do ponad 113 tys.

Reklama zasiłków wprowadzała w błąd

dvertising Standard Authority zakazał emisji rządowej reklamy, która objaśniała zasady działania systemu zasiłków Universal Credit. Urząd nadzoru reklam uznał, że materiał wprowadza w błąd. Zdaniem urzędników, nieprawdziwe było sformułowanie, że „zasiłki można dostać w czasie krótszym niż 5 tygodni”, a także sugestia, że „Universal

Credit pozwala bezrobotnym szybciej wrócić do pracy”. Dzienniki „Mail Online” i „Metro” musiały wstrzymać kampanię zamówioną przez Ministerstwo Pracy i Emerytur. Banki żywności alarmują od miesięcy, że w rejonach, gdzie wprowadzono Universal Credit, natychmiast wzrasta liczba rodzin, którym brakuje na jedzenie.

Brytyjczyk skazany za walkę przeciwko ISIS

a cztery lata więzienia został skazany Brytyjczyk, który wyjechał do Syrii walczyć w szeregach sił kurdyjskich z fanatykami ISIS. 29-letni Aidan James dostał rok więzienia za wyjazd do obozu szkoleniowego Kurdistan Workers’ Party, który sąd uznał za obóz szkoleniowy terrory-

stów. Kolejne trzy lata za kratami będzie musiał spędzić za przemyt narkotyków. Skazany trafił na celownik służb bezpieczeństwa w kwietniu 2017 roku po publikacji swoich planów w mediach społecznościowych. Przed wyjazdem do Syrii odbył szkolenia militarne w Północnej Walii.

ła od

a sta r u t n e Rezyd

0 0 . 0 £12 .00 5 6 £ + rzędowa opłata

0208 846 3610 w w w. s a r a i n t . c o. u k

rezydentura stała

obywatelstwo brytyjskie rezydentura tymczasowa profesjonalna pomoc w uzyskaniu BRYTYJSKIEJ REZYDENTURY STAŁEJ jeśli pracujesz legalnie ostatnie 5 lat, już teraz możesz się starać o REZYDENTURĘ STAŁĄ Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office.

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road Isleworth TW7 4RL

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

Drogowy absurd roku

Fot. Google Maps

olakom wydaje się, że nasi drogowcy są mistrzami absurdalnych rozwiązań, jednak okazuje się, że konkurencja na Wyspach nie śpi. W miasteczku Godmanstone w hrabstwie Dorset, wyznaczono 65-kilometrowy objazd remontowanego odcinka drogi o długości niespełna 20 metrów! Kierowcy tracą czas i cierpliwość.

Niewielki odcinek drogi A352 w Godmanstone został zamknięty z powodu remontu kanalizacji. Rada Hrabstwa Dorset uznała, że objazd należy wyznaczyć drogami, które będą w stanie przyjąć większy ruch pojazdów, argument słuszny, ale realizacja planu absurdalna. Ostatecznie stanęło na tym, że kierowcy chcąc przedostać się z jednej strony zamkniętego odcinka drogi na drugą, muszą pokonać aż

65 km dodatkowej trasy, objazd prowadzi nawet przez tereny innego hrabstwa. Mieszkańcy miasteczka nie kryją frustracji, pokonanie autem zamkniętej trasy zajmuje zazwyczaj kilka sekund, teraz trwa to godzinę. Co gorsza, każdy, kto zostanie przyłapany na jeździe zamkniętą drogą, zostanie ukarany grzywną w wysokości 1000 funtów. „To niedorzeczna trasa, a każdy mieszkaniec zignoruje objazd i pójdzie inną drogą. Na szczęście moja córka ma przerwę semestralną, w przeciwnym razie doprowadzenie jej do szkoły mogłoby być trudne”, powiedziała Heather Chapman. Steve Smith, zwrócił uwagę na negatywne skutki takiego rozwiązania dla środowiska: „Gdzie jest Extinction Rebellion, kiedy są potrzebni? Właśnie o to powinni walczyć, prowadząc protesty przeciwko takim głupim decyzjom, wzbudzą sympatię ludzi, zamiast zatrzymywać pociągi w Londynie”. Na szczęście nieszczęsny objazd obowiązywał tylko przez tydzień.

| 9

Rozpoczęła się obowiązkowa rejestracja dronów i modeli samolotów

ejestracji podlegają wszystkie zdalnie sterowane urządzenia unoszące się w powietrzu, ważące co najmniej 250 gramów. Ich posiadanie trzeba zgłosić do końca listopada do Civil Aviation Authority. Zarejestrowanie drona ważą-

cego do 20 kg kosztuje 9 funtów. Jego właściciel musi mieć ukończone 18 lat i zdać internetowy test sprawdzający wiedzę o zasadach bezpieczeństwa. Osobom, które nie dopełnią obowiązku rejestracji, grozi kara w wysokości do 1 tys. funtów.

10 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

NIE RYZYKUJ!!! WSZYSTKO ZROBIMY ZA CIEBIE!! - Najwyższa jakość wszystkich produktów w bardzo konkurencyjnej cenie - Okna Pvc REHAU oraz KOMMERLING Z OKUCIAMI ANTYWLAMANIOWYMI - ALUMINIOWE DRZWI PRZESUWNE ORAZ HARMONIJKOWE Z 25 LETNIA GWARANCJA PRODUCENTA!!!

Doradztwo, pomiary, DOWÓZ oraz wyceny bezpłatne Windows & Glass Solutions Ltd. 622 Greenford Road, Greenford UB6 8QT

Tel: 02085782281 Office, Mob: 077 0360 1325 Office, Mob: 079 1636 9230 Robert E-mail: sales@wgsltd.co.uk, windowsglasssolutions@gmail.com

JEDYNA POLSKA BETONIARNIA • Renomowany dostawca betonu • Kopanie fundamentów • Palowanie

NOWOŚĆ! Wynajem grabów oraz wywrotek

Jedyna polska ﬁrma, która oferuje kompleksową usługę od wykopania poprzez wywiezienie ziemi, aż po zalanie

0 7775 590 599 0 7795 075 073

ecomix@jgsk.co.uk www.polskabetoniarnia.co.uk

Zawalił się dach w kolejnym teatrze na West Endzie

rzeciek w rurze był powodem zawalenia się sufitu w teatrze Piccadilly na londyńskim West Endzie – ustalili śledczy. Zdaniem ekspertów budowlanych

naruszone zostało jedynie poszycie stropu. Konstrukcja dachu jest bezpieczna. W wypadku, do którego doszło w 6 listopada, rannych zostało 9 osób. Cztery z nich trafiły do szpitala.

Poszycie dachu spadło w czasie spektaklu „Death of a Salesman”, który oglądało ponad tysiąc osób. Teatr był zamknięty do niedzieli. W poniedziałek przedstawienia zostaną wznowione.

310-letnie skrzypce wróciły do właściciela

nikatowe skrzypce o wartości 250 tys. funtów, które jak się okazało, zostały skradzione z pociągu, wróciły do właściciela bez żadnych uszkodzeń. Zawodowy muzyk Stephen Morris był załamany stratą unikatowego instrumentu, wykonanego w 1709 roku przez włoskiego rzemieślnika Davida Tecchlera. Skrzypek może mówić o bardzo dużym szczęściu. Nie dość, że zwrócono mu skrzypce, to do tego są całe. Morrison poinformował na Twitterze: „Moje skrzypce są już w domu bezpieczne

i całe! Dzięki za ogromne wsparcie”. W namierzeniu osoby, która zabrała skrzypce z pociągu jadącego z London Victoria do Orpington, pomogli funkcjonariusze London Transport Police. Po obejrzeniu nagrań z kamer monitoringu, okazało się, że instrument zabrał mężczyzna, który wysiadł w Bromley South, a następnie przesiadł się na pociąg do St Mary Cray. Oficerowie opublikowali nagranie ze stacji, na którym dokładnie było widać twarz sprawcy. Mężczyzna sam skontaktował się z muzykiem za pomocą mediów spo-

łecznościowych, przekazał właścicielowi podczas spotkania na parkingu w Beckenham i przeprosił za swoje zachowanie. Spotkanie, odbyło się pod dyskretnym okiem policjantów w cywilu. BBC poinformowało, że mężczyzna przeprosił i przyznał, że popełnił błąd. Dla muzyka najważniejsze było to, że odzyskał swój skarb: „Czuję się trochę sponiewierany tą sytuacją... Niewiele spałem odkąd zaginęły skrzypce. Mężczyzna bardzo mnie przepraszał, powiedział, że chciał mi je osobiście przekazać”, powiedział Stephen Morris.

Blisko milion brytyjskich seniorów nie je, bo nie chce jeść w samotności!

ak podaje „The Telegraph”, niemal milion brytyjskich seniorów rezygnuje z posiłków ponieważ jedzenie bez osoby towarzyszącej pogłębia ich samotność. Z najnowszego badania przeprowadzonego na zlecenie organizacji The Royal Voluntary Service (RVS), wynika że 11 proc. Brytyjczyków mających 70 lub więcej lat przyznaje, że głównym źródłem pożywienia są gotowe posiłki, a 23 proc. rezygnuje

z niektórych posiłków przynajmniej trzy razy w ciągu tygodnia. Spośród samotnie jedzących seniorów aż 38 proc. przyznaje, że brakuje im osoby, która będzie im towarzyszyć w trakcie posiłku. Z przeprowadzonego badania wynika też, że 21 proc. seniorów przygotowuje posiłki samodzielnie mniej niż cztery razy w tygodniu. Główną przyczyną jest fakt, że nie mają bliskich, dla których mogliby przygotować

posiłek. 8 proc. przyznaje, że straciło chęć na gotowanie po śmierci partnera. Z badań wynika również, że samotność ma też negatywny wpływ na ich zdrowie, osoby te (41 proc.) przyznały się, że korzystają z gotowych supermarketowych posiłków, co odbija się na ich zdrowiu. 5 proc. ankietowanych nie zjada w ciągu dnia ani jednego ciepłego posiłku, a ich dieta to np. tylko kanapki.

| 11

| Nº 817 | 14 listopada 2019

W Anglii powstanie kopalnia węgla

o tym jak rząd nie wyraził zdecydowanego sprzeciwu, w Wielkiej Brytanii powstanie pierwsza od dziesięcioleci kopalnia węgla kamiennego. Prywatny inwestor West Cumbria Mining poinformował, że kopalnia powstanie w Whitehaven w Cumbrii, w pobliżu dawnej kopalni Haig, która została zamknięta w 1986 roku. Nowy zakład ma zatrudniać 500 osób. Radni hrabstwa Kumbria wyrazili zgodę na realizację inwestycji już w marcu, ale po wielu protestach i zastrzeżeniach mieszkańców, samorząd poprosił instytu-

cje rządowe o zbadanie sprawy. Tymczasem ministrowie stwierdzili, że rada powinna podjąć decyzję sama. Tak też się stało. West Cumbria Mining, dostało zielone światło do działania. Plany wydobycia węgla w Whitehaven wywołują kontrowersje. Przeciwnicy inwestycji pojawili się na sesji rady, podczas której ratyfikowano umowę z inwestorem. Niektórzy okupowali salę, siedząc na podłodze. Twierdzą, że decyzja ta przyczyni się to do globalnego ocieplenia. „Kumbria ma tak wiele odnawialnych źródeł energii, wodę, wiatry i słońce, że zdecydowanie nie powinni-

śmy robić kroku wstecz, otwierając nową kopalnię węgla”, mówił członek Liberalnych Demokratów Tim Farron. Inwestor napisał w oświadczeniu: „Podobnie jak w przypadku każdej innej zmiany lokalnego zagospodarowania przestrzeni, należy podjąć decyzje, które nie każdemu mogą odpowiadać, ale naszym zamiarem jest stworzenie kopalni, która przyniesie znaczne korzyści dla całej społeczności, i to na wiele lat. Mamy nadzieję, że prace budowlane rozpoczną się na początku 2020 roku, a wydobycie węgla ruszy dwa lata później”.

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH:  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego

Obywatelstwa  Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych i wypadków przy pracy  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych  Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno  PPI – odzyskiwanie bezprawnie pobranego ubezpieczenia

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY? ZADZWOŃ DO NAS OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

Fot. www.westcumbriamining.com

12 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Policja nie miała prawa zabraniać manifestacji Extinction Rebellion

NHS wprowadził dwa leki na bazie marihuany

pidyolex, lekarze będą mogli przepisać dzieciom cierpiącym na dwa rodzaje epilepsji. Lek obniża liczbę ataków choroby nawet o 40 proc. Roczna terapia jest warta od pięciu do 10 tys. funtów. Drugi lek to Sativex, który łagodzi spazmy i skurcze mięśni. Jego koszt szacuje się na około 2 tys. funtów rocznie. Oba leki zawierają lecznicze odmiany marihuany i zostały opracowane w Wielkiej Brytanii.

Brytyjska konkurencja Netflixa już działa

olicja nie miała prawa wstrzymywać protestu ruchu ekologicznego Extinction Rebellion – uznał Wysoki Trybunał. Jak wyjaśnili sędziowie, uprawnienia policji w tym względzie nie pozwalają jej na zakazywanie kilku odrębnych manifestacji. Pozew do sądu złożyli prawnicy reprezentujący ruch Extinction Rebellion, który domaga się od rządu podjęcia natychmiastowych działań dla ochrony klimatu. Podczas październikowych manifestacji protestujący zablokowali mię-

dzy innymi mosty w centrum Londynu, a także spowodowali zagrożenie dla bezpieczeństwa na lotnisku City i na stacji metra Canning Town. W trakcie 10 dni protestów policja zatrzymała ponad tysiąc osób. W wydanym komunikacie Met Police napisała: „Decyzja została podjęta po głębokim przemyśleniu i była następstwem trwających ponad tydzień utrudnień w Londynie, które wymagały zaangażowania znacznych sił policji w trudnych okolicznościach. Akcja ruchu Extinction Rebellion ‘Autumn Uprising’ spowodo-

Kto mieczem wojuje od miecza ginie

Metro na linii Victoria jeździ częściej

ym tytułowym przysłowiem chciałoby się skwitować historię emeryta z Bedfordshire, który próbował poskromić kierowców, przekraczających prędkość na drodze przed jego oknami. Jak informuje BBC, 73-letni Mike Lacey zbudował imitację fotoradaru i zamontował na swojej posesji przy drodze A1. Wykorzystał do tego rynny i trochę kartonu. Wynalazek początkowo spełniał swoją rolę. Jednak gdy lokalni kierowcy zorientowali się, że to atrapa, zaczęli trąbić przed oknami, powodując jeszcze większą uciążliwość. Na pomysłowego emeryta poskarżył się także do samorządu zarządca drogi i nakazał rozebranie konstrukcji. Historia ma jednak happy end. W pobliżu uruchomiono prawdziwy fotoradar i spełnia on już swoje zadanie.

pociągach na linii metra Victoria powinno zrobić się luźniej. Przynajmniej w czasie porannego szczytu. Czas, w którym pociągi kursują co 100 sekund, wydłużono z półtorej do trzech godzin. W pozosta-

wała trwałe utrudnienia w kilku częściach Londynu. Rezultatem było czasowe zamknięcie trzech mostów w centrum Londynu, zmiana tras 150 linii autobusowych, utrudnienie życia tysiącom ludzi i konieczność skierowania do centrum funkcjonariuszy, którzy powinni pracować w swoich lokalnych społecznościach. Byliśmy świadkami trwałego utrudnienia pracy środków komunikacji publicznej, a także lotniska London City Airport oraz zablokowania dróg przez tworzenie obozowisk w różnych niedozwolonych miejscach”.

łej części dnia na kolejny pociąg trzeba czekać około 135 sekund. Victoria jest jedną z najczęściej kursujących, a jednocześnie najbardziej zatłoczonych linii metra w Europie. Korzysta z niej 275 tys. osób w każdy dzień roboczy i w sumie 250 mln rocznie.

uszył BritBox - brytyjska konkurencja dla serwisów Netflix i Amazon Prime. Platformę z filmami i serialami uruchomiły wspólnie telewizje ITV, BBC, Channel 4 i Channel 5. Można na niej oglądać większość produkcji z tych stacji, w tym serie: „McMafia”, „Love Island”, „Victoria”, „Gavin and Stacey”, a także dobrze znane starszym widzom „Hotel Zacisze” i „Czarna Żmija”. Abonament kosztuje 5,99 funtów za miesiąc.

| 13

| Nº 817 | 14 listopada 2019

II Przegląd Kolęd i Pastorałek: Zgłoszenia

ozpoczęły się zgłoszenia do drugiej edycji Przeglądu Kolęd i Pastorałek – „Jest taki dzień…”. W konkursie mogą wziąć udział dzieci do 18. roku życia mieszkające w Wielkiej Brytanii. Kolędy mogą być wykonywane w wersji wokalnej lub instrumentalnej na różnych instrumentach. Zgłoszenia są przyjmowane do 15 grudnia przez stronę jesttakidzien.co.uk. Tam też można znaleźć regulamin. - Dzieci oraz młodzież, biorące udział w konkursie, będą mieli niepowtarzalną okazję zaprezentowania swojego talentu, poddając go pod osąd profesjonalnych jurorów, jednocześnie przeżywając wspólnie magię okresu świąt Bożego Narodzenia. Przegląd ma na celu propagowanie polskiej kultury

i tradycji poprzez popularyzowanie kolęd i pastorałek wśród dzieci i młodzieży polskiego pochodzenia, żyjących w Wielkiej Brytanii, uczęszczających do polskich szkół, zrzeszonych w polskich organizacjach i zespołach czy po prostu pielęgnujących polskie tradycje w domu – podkreślają organizatorki. Finał odbędzie się 25-26 stycznia (sobota, niedziela) w Enfield, na północy Londynu. Gośćmi specjalnymi będą Chór Zespołu Amen AdoraMus Emigranci Najwyższemu oraz Chór Aura – laureat Grand Prix I edycji przeglądu. II Przegląd Kolęd i Pastorałek „Jest taki dzień…” organizuje Polska Szkoła Sobotnia im. Adama Mickiewicza w Enfield, po patronatem medialnym radia PRL i tygodnika „Cooltura”.

Fot. Marcin Urban

Królowa rezygnuje z naturalnych futer

sobista asystentka Elżbiety II poinformowała, że z szafy królowej znikną futra. Decyzja monarchini jest odpowiedzią na oczekiwania Brytyjczyków. Większość z nich sprzeciwia się noszeniu odzieży z materiałów zwierzęcego pochodzenia. Rodzina królewska była dotychczas krytykowana za przywiązanie do elementów garderoby wykonanych z naturalnych futer. Wielka Brytania była pierwszym krajem na świecie, który w 2000 roku wprowadził zakaz hodowli zwierząt futerkowych ze względów etycznych, choć zezwala się na import surowca z Polski czy z Finlandii. Decyzję Elżbiety II przyjęła z uznaniem PETA, międzynarodowa organizacja działająca na rzecz ochrony praw zwierząt. „Ta postawa jest znakiem czasów. 95 proc. brytyjskiego społeczeństwa sprzeciwia się noszeniu naturalnego futra”, powiedział przedstawiciel People for the Ethical Treatment of Animals.

„Głowa państwa wysyła sygnał, że posiadanie futra jest niemodne”, oceniła z kolei Claire Bass z Humane Society International, która wzywa brytyjski rząd, by i on dał dobry przykład i pierwszy na świecie wprowadził zakaz sprzedaży naturalnych futer.

14 |

| OBLICZA EMIGRACJI

14 listopada 2019 | Nº 817 |

Kulturystyka to walka sobą, ze swoimi słabo Jeśli znalazłby się człowiek w Anglii, który powiedziałby, znając moją historię zawodową i możliwości: „Super chłopak, a ja mam pieniądze. Pomogę mu! Moja pomoc to dla niego fortuna, a dla mnie to jak kupić jabłko”, to byłbym szczęśliwszy, bo wiem, że mam potencjał i odnosiłbym większe sukcesy. Póki co, jako pracownik domu opieki, mimo skromnego przygotowania, zdobyłem 3. miejsce podczas mistrzostw Anglii w Manchesterze, startując z najlepszymi zawodnikami w kraju - mówi Marek Garlicki, polski kulturysta mieszkający w Wielkiej Brytanii. Dariusz A. Zeller

iedawno wróciłeś z mistrzostw Anglii w kulturystyce. Jesteś zadowolony?

Zająłem trzecie miejsce w kategorii 178-182 cm. Ocenili mnie sędziowie, wytypowani spośród 13 najlepszych zawodników w Anglii. Trener był ze mnie dumny, zresztą ja sam z siebie też, bo nie spodziewałem się walki z zawodnikami Pro, czyli zawodowcami.

Jaki był przebieg zawodów?

Były kategorie dla kobiet i kilka dla mężczyzn. Moja kategoria była podzielona ze względu na dużą liczbę zawodników. Byłem w niej jedynym Polakiem, choć zauważyłem kilku rodaków- zawodników, ale nie pozwoliłem sobie poznać ich osobiście, zależało mi na jak największym skupieniu, skoncentrowaniu na sobie.

Spodziewasz się już powołania na międzynarodowe zawody?

Nie dostałem powołania na prezentowanie Wielkiej Brytanii, ale myślę, że to się w końcu wydarzy.

Skąd u ciebie zainteresowanie akurat kulturystyką?

Zająłem się nią po przyjeździe do UK dwa lata temu, choć ćwiczę od 18. roku życia na siłowni. Tyle, że nie każdy, kto chodzi na siłownię, to kulturysta. Kulturystyka oznacza dla mnie zawodowstwo; to jest dieta, gdy budujesz masę mięśniową; dieta, gdy wchodzisz na redukcję; dieta, gdy zaczynasz diurezę; inwestowanie pieniędzy w ten sport; czas mu poświęcony; wyrzeczenia; przeróżne samopoczucie. A do tego dochodzi normalne życie, praca, rodzina.

Czy był ktoś, na kim się wzorowałeś?

Nie. Każdy jest inny, odmiennie reaguje. Patrzę na siebie i nie oceniam nikogo.

Jak wygląda dzień z życia kulturysty?

| 15

| Nº 817 | 14 listopada 2019

z samym ściami PRODUCENT I INSTALATOR Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX 0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk

16 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| OBLICZA EMIGRACJI

MIAŁEŚ

WYPADEK

LUB DROBNĄ STŁUCZKĘ? Pomożemy Ci uzyskać

ODSZKODOWANIE za: uszkodzony samochód obrażenia ciała kierowcy obrażenia ciała pasażerów wypadek w pracy wypadek w miejscu publicznym

za Najleps a ofert ku na ryn

Kontakt ZADZWOŃ całą dobę

@dnsclaims

www.dnsclaims.co.uk

BIURO PRAWNE B I U R O P R AW N E

0208 741 7762 www.dnsclaims.co.uk

FIRMA Z 12-LETNIM DOŚWIADCZENIEM

Oferujemy profesjonalne usługi w zakresie montażu wszelkich rusztowań budowlanych. • • • •

Bezpiecznie i solidnie Darmowa wycena na terenie Londynu Konkurencyjne ceny Wykwalifikowani pracownicy

SZYBKO TANIO IE SOLIDN



0759 333 1770 0208 438 0410 jpscaffoldingltd@yahoo.com

Nie wiem, jak taki dzień wygląda. Mogę powiedzieć ci, jak wygląda mój dzień, ale jeśli uważasz, że jestem kulturystą, to miło mi.. Do niedawna pracowałem w fabryce od 22.00 do 6.00 rano, myłem maszyny, które produkowały mięso. Po powrocie do domu spałem 3 godziny, po czym wstawałem do małej córki, gdy z kolei żona wychodziła do pracy. W międzyczasie robiłem swoim dziewczynom śniadanie (ja jadałem jak kulturysta, ale do teraz czasami moja córka je ze mną omlet, choć żona często próbując „moje” posiłki dziękuje uprzejmie z pytaniem, czy może jednak nie dokończyć ha ha). Po śniadaniu zakupy z córką, dalej plac zabaw, następnie zabawa w domu, żona kończyła pracę, a ja jechałem na trening, gdzie spędzałem ponad dwie godziny. Wracałem, posiłek, a nawet dwa i do pracy. Solidny czas na regenerację był marzeniem. Podczas przygotowań do zawodów zrobiłem mimo wszystko kurs na opiekuna w domu opieki i mam inną pracę. Po pierwszej nocnej zmianie jestem zdania, że niesienie pomocy ludziom, to piękna sprawa, tak na marginesie.

Jaką dietę stosujesz?

Dieta zależy od wyników badań, od czasu przygotowań itp. Jem głównie ryż basmati, jajka, piersi z kurczaka. Dalej na stole pojawiają się indyk, wołowina, ryby, warzywa i kilka owoców, woda, herbata z pokrzywy, kawa i dla smaku cola zero.

Jakie dotychczas odniosłeś sukcesy w kulturystyce?

Sukcesem jest stanąć na scenie i rywalizować z ludźmi, którzy startują od kilku lat i to jest ich jedyne zajęcie, mają swoje siłownie, biznesy, reklamują ciuchy, odżywki, są trenerami, a ja wchodzę jako pracownik nocnej zmiany i na pierwszych zawodach w kwalifikacjach zajmuję 3. miejsce. Kolejne zawody, czyli te w Manchesterze – mistrzostwa Anglii, najlepsi w Anglii zawodnicy Pro, zawodowcy, a ja ponownie staję na

| Nº 817 | 14 listopada 2019

Klub Orła Białego w Balham - Twoje miejsce w Londynie

3. miejscu podium. Jeśli znalazłby się człowiek w Anglii, który powiedziałby, znając moją historię zawodową i możliwości: „Super chłopak, a ja mam pieniądze. Pomogę mu! Moja pomoc to dla niego fortuna, a dla mnie to jak kupić jabłko”, to byłbym szczęśliwszy, bo wiem, że mam potencjał i odnosiłbym większe sukcesy.

Jakie dałbyś rady osobom, dopiero „wchodzącym” w kulturystykę?

31 grudnia (wtorek)

Najlepiej doradzają wykwalifikowani trenerzy, ja się nie podejmę. Na pewno każdy angażujący się w kulturystykę szybko zauważy, że jest to walka z samym sobą, ze swoimi słabościami. Nawet jeden dzień może zaważyć na doskonałym przygotowaniu do zawodów, więc silna psychika odgrywa ważną rolę. A już bezcenna, przynajmniej w moim przypadku, jest bliska osoba, która wesprze, jak moja żona i osoba z profesjonalną wiedzą, jak mój trener Daniel Malec. Dobrze mieć sponsora; i mojemu, Mario Coliof’owi, właścicielowi MTA Health Care Solution, który mnie wspierał i okazał serce, chciałbym za to podziękować.

Gdzie można śledzić przebieg twojej kariery?

Prowadzę Instagram: @fit_daddy_ marek oraz Facebook: Marek Garlicki.

211 Balham High Street SW17 7BQ, Londyn

tel. 020 8672 1723 www.whiteeagleclub.co.uk

@kluborlabialego

| 17

| COOLTIME

| Nº 817 | 14 listopada 2019

6 marcaAM H G N I M R I WB 7 marca COOLTIME |

| 19

IE N Y D N O L W

Y T R A P R E T AF

I N K Ę PIIĘ P I Z I D Z D O ŁO MŁ II M O2 Institute Birmingham BILETY NA

www.bawimysiew.uk

O2 Shepherds Bush Empire BILETY NA

www.cooltura24.co.uk

N O N ZE K U I N Y T R A A M M

20 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Poszerzając swoje horyzonty Przygotowała Marietta Przybyłek

eśli nie wiecie co ze sobą począć w jesienne dni, koniecznie wybierzcie się na jedną z londyńskich wystaw: Tutankhamun, Steve McQueen: Year 3 czy Buddhism. Sprawdźcie czyje zdjęcia wprawiły w zachwyt jury podczas tegorocznego Taylor Wessing Photographic Portrait Prize. Polecamy również wybrać się na australijski dokument 2040, który pochyla się nad tematem klimatycznego kryzysu.

wystawa Tutankhamun: Treasures of the Golden Pharaoh do 3.05.2020, Saatchi Gallery, Duke of York’s HQ, King’s Rd, Chelsea, Londyn, SW3 4RY. Bilety: od £28.50 Wystawa upamiętnia 100. rocznicę odkrycia grobowca Tutanchamona i jest ostatnią szansą, aby zobaczyć artefakty światowego dziedzictwa, zanim wrócą do Egiptu na zawsze. Jest to największy zbiór eksponatów i dzieł z grobowca faraona, jaki można było zobaczyć dotychczas w Londynie, liczący ponad 150 obiektów.

Steve McQueen: Year 3 do 3.05.2020, Tate Britain, Millbank, Westminster, Londyn, SW1P 4RG. Wstęp wolny. Steve McQueen, zdobywca nagrody Turnera i Oscara, realizuje projekt, w którym portretuje londyńskich uczniów trzeciego roku. Przyświeca mu myśl, że dzieci są przyszłością i prawdopodobnie będą pokoleniem, które rozwiąże kryzys klimatyczny, skolonizuje Marsa i zrobi wszystko to, o czym tylko marzymy.

Taylor Wessing Photographic Portrait Prize do 16.02.2020, National Portrait Gallery, St. Martin’s Pl, Charing Cross, Londyn, WC2H 0HE. Bilety: £6/ £5 Wystawa podsumowuje wiodący międzynarodowy konkurs fotograficzny „Taylor Wessing Photographic Portrait”, który otwarty jest dla wszystkich miłośników portretu.

Buddhism do 23.02.2020, The British Library, 96 Euston Rd, Londyn, NW1 2DB. Bilety: £12.60 Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej na temat buddyzmu i tego, jak rozwijał się on na ziemiach Indii od początku VI wieku p.n.e., koniecznie wybierzcie się na wystawę w The British Library. Dowiecie się również, jak potoczyło się życie Buddy oraz co inspiruje praktykę buddyjską?

Muzyka zapisana w obrazach 22.11. godz. 18:30. National Gallery, Trafalgar Square. Bilety: £10 www.nationalgallery.org.uk Instytut Kultury Polskiej w Londynie we współpracy z National Gallery zaprasza na koncert „Uwolnione Dźwięki”, który odbędzie się we wnętrzach Galerii Narodowej. Po raz pierwszy w historii

National Gallery będzie gościć muzyków folkowych z Polski. „Uwolnione Dźwięki” to projekt trzech muzyków: Macieja Rychłego, Mateusza Rychłego i Elizabeth Seitz, którzy odtwarzają muzykęzapisaną w arcydziełach malarstwa europejskiego. Obrazy zawierają szczegółowe zapisy nutowe, które przy użyciu instrumentów ludowych, dętych, psałterionu i gitary grupa odtwarza w połączeniu z wizualizacjami, tworząc niezwykłe, wielowymiarowe wydarzenie. Usłyszymy utwory zaczerpnięte z takich dzieł jak „Skala Miłości” Antoine Watteau czy „Ambasadorzy” Hansa Holbeina, które znajdują się w zbiorach muzeum.

COOLTIME / ZAPOWIEDZI |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

| 21

teatr Cinderella od 22.11 - 12.01.2019, The Vaults Theatre, Leake St, Lambeth, Londyn, SE1 7NN. Bilety: od £15.00 Co powiecie na pantomimę, przedstawiającą historię Kopciuszka? Jakby tego było mało, akcja rozgrywać będzie się w jednym z typowych brytyjskich barów…

film Marriage Story 15.11, dramat, komedia, Reż. Noah Baumbach, USA, Wyst. Adam Driver, Scarlett Johansson, Laura Dern, Ray Liotta Film jest wnikliwym spojrzeniem Noaha Baumbacha na rozpad małżeństwa. Dramat przeplata się tutaj z komedią.

Botticelli in the Fire do 23.11, Hampstead Theatre, Eton Ave, London NW3 3EU. Bilety: od £15.00 Przedstawienie odkrywa historię życia Sandro Botticellego, który do pewnego momentu miał wszystko, czego można by tylko zapragnąć: talent, sławę i reputację amanta. Na miasto, w którym mieszka, spada jednak plaga

2040 15.11, dokument, Reż. Damon Gameau 2040 to australijski dokument, w którym reżyser Damon Gameau proponuje sposoby ulepszenia naszej planety i rozwiązania kryzysu klimatycznego, stawia pytanie, jak świat mógłby wyglądać za ok. 20 lat, gdybyśmy do tego czasu zrobili wszystko, aby zadbać o planetę.

22 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Każdy powinien mieć wolność do własnej prawdy Fotografka, filmowiec i performerka - Aleksandra Karpowicz, w odważny i szalenie ciekawy sposób, opowiada w swoich pracach o człowieku, jego seksualności i tożsamości, uwikłanych w kulturę, wierzenia, ideologie i tradycję. W wywiadzie opowiada o swoich największych projektach „Let’s talk about sex”, „Mermeid of Warsaw”, „In the name of the Mother, and of the Daughter, and of the Holy Spirit” i najnowszym „Body as Home”. Poznajcie bliżej tę nietuzinkową artystkę, której prace za granicą i w kraju nad Wisłą, wywołują burzliwe dyskusje oraz zachęcają do zajrzenia w głąb siebie.

Let’s talk about sex”

Rozmawiała Marietta Przybyłek

ak to się stało, że 9 lat temu wylądowałaś w Londynie?

Przyjechałam za głosem serca, będąc gotową na zmianę całego mojego życia. Moje dotychczasowe życie w Warszawie było dość ustabilizowane, miałam pracę, dom, znajomych, przyjaciół i rodzinę. Zdałam sobie jednak sprawę z tego, że nie jest to miejsce, w którym się spełniam.

Dlaczego?

Zawsze miałam artystyczną duszę, od 7 roku życia, odkąd miałam pierwszy aparat, robiłam zdjęcia. Z biegiem lat nie czułam jednak ze strony otoczenia wsparcia, aby rozwijać się w tej dziedzinie. W wyniku tego zaczęłam studiować nauki polityczne na Uniwersytecie Warszawskim, później kontynuowałam naukę w Oslo i Wilnie. Kilka lat pracowałam w polskiej polityce. Było to ważne doświadczenie, dlatego że zobaczyłam, jak system działa od środka i przesłałam mieć złudzenie, że jeśli tak naprawdę chciałabym wpływać na rzeczywistość, w której żyję, to nie jest to dobre miejsce. Postanowiłam przeprowadzić się do Londynu i zmienić całe swoje życie, łącznie z karierą.

„Body as Home”

Dlaczego miałaś takie uczucie, że w polityce nie można nic zdziałać?

Myślę, że będąc w polityce nigdy nie mogłabym tak naprawdę być sobą. Dzisiaj podważam cały system ideologii i wierzeń, w jakim żyjemy oraz wiążących się z tym systemów politycznych. Polityka to nie jest droga dla mnie.

Jaką drogę obrałaś w Londynie?

Poszłam na studia fotograficzne na University of the Arts. Jedna z Galerii w Londynie, odkryła moje prace i zechciała mnie reprezentować. Tak trafiłam do świata sztuki, który jest zupełnie inny, szalony.

„Mermeid of Warsaw”

Jak opisałabyś swoją twórczość?

Tematem moich prac jest człowiek. Kiedy zaczynałam z fotografią powiedziałabym, że zajmowałam się studiem fizycznym człowieka, przeobraziło się to w studium psychologiczne, zaczęłam odkrywać jego głębię. Zastanawiam się co to tak naprawdę znaczy być człowiekiem, co to znaczy byś sobą, być wolnym. Nurtuje mnie tożsamość człowieka oraz jego seksualność. Uważam, że człowiek jako jednostka, ma niewiarygodną moc, do tworzenia własnej rzeczywistości. Chciałabym żeby widz poprzez moją sztukę, poczuł się zainspirowany, że może być sobą. Sztuka jest też moją personalną drogą w poszukiwaniu

własnej prawdy, którą później mogę się dzielić z innymi, to jest mój sposób na życie. Każdy powinien mieć własną drogę i to jest moja. Moje działania poszerzyły się o film i performance. Cały czas eksploruje nowe środki przekazu. Staram się zadawać jak najwięcej pytań. Uważam, że bardzo dużo ludzi, łącznie ze mną w przeszłości, powiela schematy kulturowe i religijne. Nie zastanawiamy się kim tak naprawdę jesteśmy, jako odrębna jednostka.

Jednym z twoich największych projektów jest „Let’s talk about sex”. Opowiedz o tym.

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 817 | 14 listopada 2019 W ciagu trzech lat przeprowadzilam wywiady i sfotografowalam 300 osób w wieku od 11 do 80 lat, kótre reprezentowały najróżniejsze kręgi kulturowe, pochodzenie, rasy, związki wyznanione, tożsamosci seksualne itd. Projekt zajął mi trzy lata pracy. Fascynujące było usłyszenie, jak wszystkie czynniki zewnętrzne, takie jak rodzina, miesjce zamieszkania, czy religia, wpływają na życie seksualne ludzi oraz ich postrzeganie seksualności. Odkryłam ogromny tragizm człowieka. Narzucone przez społeczenstwo wartości moralne, doprowadziły do tego, że wiekszość ludzi nie jest w stanie być sobą, nie jest w stanie zrozumieć własnej seksualności i tym samym zaspokoić swoich potrzeb.

Co najbardziej zaskoczyło cię podczas realizacji tego projektu?

Przede wszystkim ten projekt przerósł moje wszystkie oczekiwania. Początkowo, gdy robiłam casting, prosiłam ludzi, aby przyszli na sesję i zaprezentowali jakąś rolę, w którą chcieliby się wcielić. Chciałam żeby ci ludzie weszli głęboko w swoją podświadomość, ponieważ niezależnie od tego co by wybrali, z jakiegoś powodu podjęli taką a nie inną decyzję, żeby taką postać odtworzyć. Chciałam w ten sposób dać tym osobom możliwość, aby naprawdę mogły pójść na całość, jednocześnie pozostawiając niedopowiedzenie dla widza, czy to jest prawda o nich czy jedynie kreacja. Wydarzyło się jednak coś niezwykłego, ci ludzie zaczęli się przede mną otwierać i opowiadać o sobie, bardzo czesto pokazywali samych siebie, dochodziliś my razem do konkluzji skąd wzięła się ich fascynacja wyimaginowaną postacią. Jak zrobiłam pierwszą część i wygrałam dwie nagrody na National Open Art competition, to stwierdziłam, że jest to temat rzeka, i że chcę go kontynuować. Dużo się nauczyłam o ludziach i tym jak bardzo skomplikowane jest ich postrzeganie seksualności.

Jaki obraz seksualności Polaków wyłonił ci się po tych rozmowach?

Nie powiedziałabym, że Polacy pod tym względem są bardziej konserwatywni, niż Anglicy czy Azjaci. Polacy są bardziej liberalni niż Chińczycy, ci natomiast są bardziej wyzwoleni niż Hindusi. Miałam ogromny problem, żeby znaleźć Hinduskę, która chciałabym ze mną pracować nad tym projektem, bo dla nich to jest niemalże narażenie własnego życia.

Co myślisz o tym co się dzieje w Polsce jeśli chodzi o próbę przeforsowania przez rząd zakazu edukacji seksualnej w szkołach i jej penalizacji?

Dla mnie to jest tak szokujące, że można to porównać jedynie do średniowiecza. Edukacja jest zawsze

dobra. Wiedza nigdy nie powinna być blokowana, ludzie zawsze powinni mieć do niej dostęp. Zawsze jak komuś w Londynie opowiadam, że się wychowałam bez wiedzy seksualnej w szkole, to się na mnie patrzą jakbym nie wiadomo skąd przyjechała. Minęły dwie dekady i nie tylko ta edukacja do szkół nigdy nie dotarła, ale na dodatek obecny rząd chce krymializować nauczycieli, którzy wspomnieliby cokolwiek np. o tym, że to jest ok, czuć się osobą homoseksualną lub że masturbacja jest naturalna dla człowieka. Brak edukacji prowadzi do nieświadomego zachodzenia w ciąże młodych, często niepełnoletnich dziewczyn. Nie można ograniczać wiedzy, a kościół robi to przez całą swoją historię… Nawet teorie Kopernika były potępione przez kosciół i trafiły do Kongregacji Indeksu Ksiąg Zakazanych. Idealnym przykładem tego co się dzieje, gdy nie ma edukacji seksualnej jest Somalia, gdzie na porządku dziennym jest obrzezanie kobiet. Jest to jedna z najbardziej barbarzyńskich tradycji praktykowanych na świecie. Aż 200 milionów kobiet na świecie jest obrzezanych, aż 91% kobiet w Egipcie… W Somalii aż 95% kobiet uważa, że obrzezanie nie powinno być zakazane. Mimo tego, że one same przez to przeszły. Jeśli w Polsce nie będzie edukacji seksualnej, przyniesie to falę tragicznych wydarzeń w życiu indywidualnych osób.

Jak myślisz dlaczego kościół katolicki w Polsce tak chętnie wypowiada się w temacie seksu?

Kontrola życia seksualnego człowieka jest najskuteczniejszą bronią kontroli społecznej. Myślę, że nie dotyczy to jedynie kościoła katolickiego, ale wszystkich religii na świecie.

Jak ludzie reagują na twój performance „In the name of the Mother, and of the Daughter, and of the Holy Spirit”?

Performance został przedtsawiony w galerii Mario Maruoner w Wiedniu. Jak wiadomo Austria jest katolickim i raczej konserwatywnym krajem. W związku z tym projekt został tam uznany za dość kontrowersyjny. Występuję w nim w masce i pelerynie, pod nią jestem nago. Przede mną znajduje się ołtarz… pierwsze co robię to znak krzyża, wypowiadając słowa, które w polskim tłumaczeniu brzmią „W imię matki, córki i duszy świętej”. Następnie odmawiam modlitwę „Zdrowaś Mario”, po czym wchodzę w publikę i wybierałam osoby, którym głęboko patrzę w oczy. Na ołtarzu, w języku angielskim zaczynam odprawiać liturgię transsubstancjacji, gdzie zamieniam chleb i wino w ciało i krew kobiety. Nastepnie podaje je publiczności, jako komunię świętą. Czuć było w powietrzu, że dla niektórych było to zdecydowane przekroczenie ich granic komfortu, ale o to mi dokładnie chodziło.

Czy była wyraźna różnica pomiędzy reakcją mężczyzn i kobiet?

Kiedy podchodziłam do mężczyzn, prawie każdy w pewnym momencie nie był w stanie utrzymać kontaktu wzrokowego i patrzył na moje ciało. Kobiety wstawały za to, dając jakby wyraz szacunku dla kobiecego ciała. Miałam dwie kobiety, które komunii nie przyjęły do ust tylko wyciagneły dłoń. Wiem jak bardzo zakorzeniona jest ta wiara. Jak bardzo jest trudno przyjąć taką komunię, mimo, że wszyscy wiemy, że to jest tylko performance. Podważam tutaj płeć Boga. Dużo ludzi jest zaszokowanych. Myślę, że w Polsce by mnie zlinczowali po czymś takim… Natomiast w Anglii całe to wydarzenie otworzyło dyskusję nad tym, dlaczego w ogóle przyjęliśmy, że Bóg jest mężczyzną, dlaczego on jest „ojcem”, dlaczego nie ma kobiet w hierarchii kościelnej, jaki to ma wpływ na nasze życie? Zastanawialiśmy się jaka jest korelacja, między wierzącym krajem a ograniczonymi w nim prawami kobiet.

W zeszłym roku zrobiłaś w Polsce performance „Mermeid of Warsaw” gdzie jesteś przebrana za Syrenkę Warszawską, w jednym ręku trzymasz wieszak, a w drugim tarczę, na której jest flaga Unii Europejskiej. Zaintrygowała mnie ta flaga…

Chciałam przywołać fakt, o którym bardzo mało ludzi pamięta, że Polska jest w Unii Europejskiej, dlatego że został zawarty kompromis pomiędzy kościołem a rządem Leszka Milera. Kompromis ten dotyczył ciała kobiety. Kościół postanowił wesprzeć rząd podczas referendum przyłączenia się do Unii Europejskiej ale, pod jednym warunkiem… że władza zrezygnuje z liberalizacji praw antyaborcyjnych. Tak się też stało.

Pozostając przy temacie cielesności, chciałabym żebyś opowiedziała więcej o swoim tegorocznym projekcie „Body as Home”, w którym dekonstruujesz pojęcie domu, jako miejsca.

Jest to wideo-instalacja na trzech projektorach, film zaczyna się słowami, że „miałam kiedyś dom, ale już nie mam, i że należałam kiedyś do miasta ale już nie należę”. Zadaję pytanie „Gdzie jest mój dom? To jest film, który nakręciłam w czterech miastach: Kapsztadzie, Warszawie, Londynie i Nowym Jorku. W każdym z tych miast pojawiałam się ja, osoba lokalna i osoba przyjezdna. Każdej z osób zadaję pytanie „czym jest dla niej dom?”.

Czym dla ciebie był ten dom, a czym jest teraz?

Na samym początku był to dom rodzinny, w którym się wychowałam, później mieszkanie, do którego się wyprowadziłam, następnie Londyn, jako miasto. Całe to moje pojmowanie

| 23

domu kręciło się wokół jakiejś lokalizacji, fizycznego ujęcia. W pewnym momencie życia zostałam bez swojego kąta i zaczęłam się zastanawiać, gdzie jest ten mój dom, gdzie ja w ogóle należę, gdzie jest miejsce spokoju… Podczas kręcenia tego filmu doszłam do konkluzji, że ten dom jest stanem umysłu, na nowo musiałam to zreinterpretować. Przecież na dobrą sprawę nikt z nas nie jest ciałem, my wszyscy doskonale o tym wiemy. Bez względu na to kto w co wierzy, czy jesteśmy duszą, czy energią, czy świadomością. Ciało jest tylko tym domem, które w tym życiu zamieszkujemy. Dlatego też ciało nigdy nie powinno nas definiować. Jeżeli mamy dobrą relację pomiędzy naszym umysłem, a ciałem, dom może być tak naprawdę wszędzie.

Czy uważasz zatem, że potrzebujemy nowych definicji już istniejących pojęć? Czy może należy zawsze definicje pozostawić otwartymi?

Gdybym miała wybrać spośród tych dwóch opcji, to na pewno wybrałabym pozostawienie otwartych definicji. Niech każdy interpretuje rzeczywistość po swojemu. Jeśli ja zinterpretuję sobie wolność, jako niebycie zniewolonym wobec ideologii i systemów wyznaniowych, to komuś ta definicja może nie pasować, bo będzie swoją wolność postrzegał na przykład dzięki temu, że może praktykować daną religię. Każdy powinien mieś wolność do swojej własnej prawdy, swojej moralności, swojego szczęścia i swojego interpretowania rzeczywistości. Ja nie mam problemu z tym, że ludzie są religijni, niech każdy będzie taki jak chce. Ja mam problem z tym, że te religie są narzucane ludziom od najmłodszych lat życia bez dawania im przestrzeni, aby mogli wybrać daną wiarę sami.

A czy dzisiaj wyobrażasz sobie powrót do Polski, żeby tam mieszkać na stałe?

Nie. Odkad wyjechałam nigdy nie przeszło mi przez myśl, aby tam wrócić.

Dlaczego?

Ja się w Polsce nigdy nie odnalazłam. Ja się z Polską wręcz nie utożsamiam, głównie dlatego, że odrzuciłam ideologię narodowościową. Kiedyś utożsamiałam się bardzo mocno jako Polka, później miałam bardzo silną tożsamość europejską, a dzisiaj uważam się po prostu za człowieka. Kolejną rzeczą jest fakt, że źródłem mojej inspiracji w pracy są ludzie i ich multikulturowość. W Polsce takiej różnorodności nie ma. Choć Warszawa bardzo się zmienia, podobno już nawet Hindusi grają w krykieta na Polach Mokotowskich… (śmiech). Życie w religijnym kraju też byłoby dla mnie bardzo frustrujące. Biorąc pod uwagę w jakim kierunku moja sztuka zmierza, miałabym cały czas ogromne problemy z tworzeniem i byciem po prostu sobą.

24 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| COOLTIME

Generał Anders - człowiek i symbol Anna Ryland

przyszłym roku przypadnie 50. rocznica śmierci generała Władysława Andersa, dowódcy Armii polskiej w ZSRR oraz 2 Korpusu Polskiego, Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych i następcy prezydenta RP na uchodźstwie w latach 1950–1954. Panią Irenę łączyła wieloletnia przyjaźń z generałem i jego żoną Ireną Anders, artystką scen polskich na emigracji i jedną z pierwszych wykonawców ‘Czerwonych maków na Monte Cassino’. W jej domu generał spędził ostatni dzień swojego życia.

We wspomnieniach Ireny Delmar, gwiazdy polskiego teatru i estrady w Londynie

generała Andersa, z którym razem służyli w 15. pułku Ułanów w Poznaniu. Generał znał mojego męża od dziecka, będąc częstym

Jestem córką oficera przedwojennej Polski i mój ojciec miał podobną postawę i maniery oraz ten sam sposób myślenia, co się wiązało

Pani dokładnie pamięta moment poznania generała...

- Niedługo po przyjeździe do Londynu w latach 50., zostałam zaproszona przez moją ciotkę Milę Kamińską-Czerwińską, wybitną przedwojenną aktorkę (pełniącą funkcję prezesa londyńskiego ZASP-u) na przyjęcie w Ognisku, które miało się odbyć z udziałem generała Andersa i jego żony Ireny. W sali teatralnej zgromadziło się wiele osób. Nagle, przez szum konwersacji, przebił się głos oznajmiający przybycie generała Andersa z małżonką. Weszła bardzo elegancka para – generał przystojny, energiczny i wyprostowany. Obok niego stanęła piękna blondynka, z białym lisem przewieszonym przez ramię. Po chwili moja ciotka, która znała wszystkich w tym towarzystwie, wzięła mnie pod ramię i zaczęła przebijać się przez tłum otaczający generała. Kiedy nadeszła nasza kolej, przedstawiła mnie generałowi: „To jest moja kuzynka, która jest śpiewaczką. Niedawno przyjechała do Londynu i postanowiła tu zostać”. Generał przyjrzał mi się uważnie i powiedział: „To dobrze, że pani będzie z nami”. Do tej pory nie wiem, dlaczego odpowiedziałam: „Tak jest, panie generale!”. Generał spojrzał na mnie i roześmiał się głośno i serdecznie. Miał bardzo ujmujący uśmiech, którym zjednywał sobie ludzi, a mnie nim od razu podbił. Irenę Anders poznałam godzinę później, gdyż przy takich okazjach zwykle była otoczona gronem wielbicieli, dziennikarzy i przyjaciół. Po kilku latach, kiedy sama zaczęłam występować na polskich scenach w Londynie, miałam okazję dobrze poznać Irenę Anders i się z nią zaprzyjaźnić. Czasami występowałyśmy razem w tych samych teatrach. Moja przyjaźń z Andersami zacieśniła się, kiedy wyszłam za mąż za Kamila Czarneckiego, który był pułkownikiem dyplomowanym i oficerem operacyjnym 1. Dywizji Pancernej gen. Maczka. Jego ojciec, major Janusz Czarnecki, był bliskim przyjacielem

prawej stronie. My z mężem mieliśmy następny stolik, więc wielokrotnie miałam okazję obserwować, co się działo przy stoliku generała. W tym okresie w Londynie było jeszcze wielu byłych jego żołnierzy. Każdy nich wchodząc do restauracji podchodził do stolika generała Andersa, salutował i mówił: „Czołem panie generale”. Generał wstawał, odpowiadał „Czołem pułkowniku, sierżancie, szeregowy…” – ktokolwiek podszedł. I podawał im rękę, a czasami rozmawiał z nimi. Zupa stygła, kotlet drętwiał, a generał raz po raz podnosił się, aby przywitać się z żołnierzami. Był pełen kurtuazji dla każdego. Zawsze z podziwem przyglądałam się z jakim szacunkiem zwracali się do niego i jak on ten szacunek odwzajemniał.

Jak wyglądało życie generała na emigracji w Wielkiej Brytanii po ukończeniu wojny?

- Generał otrzymał angielską emeryturę wojenną, więc nie musiał zarabiać na życie, jak to robiło wielu jego oficerów i żołnierzy, którzy podejmowali się wszelakich zajęć, aby przeżyć. Niemiej jednak generał był bardzo zajęty pracą społeczną w różnych dziedzinach, a jego biuro mieściło się w Instytucie Polskim im. Gen. Władysława Sikorskiego w Londynie. Otrzymywał tysiące listów z prośbą o pomoc w różnych sprawach, o zasiłki dla osób prywatnych i organizacji. Generał cieszył się ogromnym szacunkiem za swoje

gościem w majątku jego rodziny na Wołyniu. Kamil był bardzo wysoki i generał kiedyś wspominał: „Ten dryblas miał tylko 11 lat, a już sięgał mi do ramienia”. Generał przyjeżdżał do nas jako przyjaciel rodziny i często z moim mężem i jego starszym bratem pułkownikiem dyplomowanym Marianem Czarnieckim (prezesem Kombatantów Polskich w Paryżu), wspominali wspólnie spędzone chwile z dzieciństwa i szkoły podchorążych.

Czym szczególnie generał zapisał się w pani pamięci?

- Generał był człowiekiem o nienagannych manierach, co wiązało się z przedwojennym sposobem wychowania, ale przede wszystkim był żołnierzem. Miał sylwetkę żołnierza i sposób wyrażania się żołnierza – mówił krótko i do rzeczy. Miał ogromną kulturę osobistą.

z systemem wartości, w którym ich wychowano. W soboty chodziliśmy z mężem na lunch do Ogniska, gdzie przychodziła cała śmietanka emigracji polskiej. Generał miał swój duży stolik w restauracji na parterze, pierwszy po

osiągnięcia wojenne i nieugiętą postawę w różnych sprawach. Wiele osób uważało go za polskiego Mojżesza, który wyprowadził ich z sowieckiej niewoli. Uratował życie 180 tysiącom ludzi, którzy pozostali mu wdzięczni do śmierci.

COOLTIME |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

Stanął na czele Skarbu Narodowego, Macierzy Szkolnej i szeregu innych organizacji społecznych oraz kulturalnych polskiej emigracji. Pomagał zbierać fundusze na różne cele i niewiele czasu zostawało mu na życie prywatne. Był rozrywany towarzysko. Zaproszenie na przyjęcie czy koncert, na którym generał był gościem uważano za zaszczyt. Był pierwszym patronem Balu Polskiego, z którego dochód był przeznaczony na Skarb Narodowy. Będąc jedną z organizatorów Balu Polskiego przez dłuższy czas, widziałam jak świetnie się sprawdzała oryginalna koncepcja Balu, zaproponowana przez generała. Bardzo lubił teatr, dobrą orkiestrę i ładne aktorki. W teatrze w Ognisku zawsze siadał w pierwszym rzędzie. Tam odbywały się spektakle polskich teatrów emigracyjnych, tj. Teatr Hemara, Teatr ZASP-u, Teatr RefRena i Różowy Balonik Wiktora Budzyńskiego. Dzięki generałowi przetrwał polski teatr na emigracji, który narodził się z żołnierskich teatrów frontowych. Po interwencji generała u władz brytyjskich nie rozwiązano ich po zakończeniu wojny. Z okazji rocznic narodowych wynajmowano duże teatry, a czasami takie obiekty jak Albert Hall, które wypełniały się publicznością polską,

przybywającą ze wszystkich zakątków Anglii. Generał często i dobrze przemawiał na takich uroczystościach. Był przekonany, że Polska doczeka się wolności. Mówił, że „do wolnej Polski dojdziemy, może nie wszyscy, ale dojdziemy.” Uważał, że to, co się działo, było tylko okresem przejściowym. Był pewien, że Polska wyzwoli się z komunistycznego jarzma i wszystkie struktury organizacyjne, które zostały stworzone na emigracji, w przyszłości się przydadzą. General miał duży szacunek dla nauki i bardzo mu zależało, aby Polacy, którzy znaleźli się na emigracji, kształcili się dalej. Mówił, że nauka jest kluczem do potęgi narodu. Już we Włoszech namawiał żołnierzy do dalszego kształcenia się. Polski rząd emigracyjny stworzył subsydia finansowe dla Polaków, którzy chcieli kontynuować edukację. Sama się o takie stypendium starałam, gdy dostałam miejsce w Guildhall School of Music and Drama.

Jak wyglądał ostatni wieczór generała?

- Nasze urodziny, moje i Ireny Anders, wypadały w tym samym miesiącu, moje ósmego maja, a jej dwunastego maja. Mój mąż doszedł do wniosku, że zamiast wizytowania się nawzajem z tej okazji,

urządzimy wspólne urodziny. Obie zaakceptowałyśmy ten pomysł. Nasz dom znajduje się w centrum polskiego Ealingu, więc postanowiliśmy, że przyjęcie odbędzie się u nas. Wieczór 11 maja 1970 roku był bardzo piękny i ciepły, więc wystawiliśmy stoliki do ogrodu. Przyszło chyba około 80 osób, między innymi wielu żołnierzy i oficerów, którzy walczyli, a potem pracowali z generałem. Tego dnia generał był w świetnej formie i w doskonałym nastroju, a w ogóle był człowiekiem bardzo towarzyskim. Nikt by nie zgadł, że miał już 78 lat. Trzymał się bardzo prosto. Rozmawiał ze wszystkimi, nucił ulubione melodie. Dobrze się czuł u nas w domu i od czasu do czasu zagadywał mnie i żartował. W pewnym momencie podszedł do mnie i powiedział: „Pani Irenko, mam ochotę zapalić papierosa, ale obiecałem żonie i doktorowi, że przestanę palić i trzymam się tego. Jednak mam ochotę na papierosa. Dzisiaj jest taki piękny wieczór i tylu przyjaciół. Chociaż większość z nich jest już tam…” - dodał wskazując ręką do góry. Zmieszałam się, gdyż niezręcznie było mi odmówić, a wiedziałam, że generał miał kłopoty z sercem. Zanim przyniosłam mu papierosa zapytałam lekarza generała, dr. Emila Niedźwirskiego, obecnego na przyjęciu, co o tym myśli. Doktor powiedział: „Irenko, daj mu zapalić. Dzisiaj jest w tak dobrej formie. Jeden papieros mu nie zaszkodzi”. Generał wyciągnął z kieszeni czarną fifkę ze srebrną oprawką i powiedział: „Proszę w nią włożyć papierosa”. Zaciągnął się może ze dwa razy, odłożył ją na popielniczkę i stwierdził: „Wie pani, jakoś mi nie smakuje”. „To świetnie”, powiedziałam. „Tylko wyjdzie panu na zdrowie”. Do dziś przechowuję czarną fifkę od tego papierosa, którą generał u nas zostawił. Przed wyjściem, około północy, generał zaprosił męża i paru kolegów na brydża na ósmą wieczorem następnego dnia. Wyszedł

| 25

uśmiechnięty i wyprostowany, jak zawsze. O trzeciej nad ranem źle się poczuł. Zmarł 12 maja, w urodziny swojej żony, w 26. rocznicę natarcia na Monte Cassino i 35. rocznicę śmierci marszałka Piłsudskiego.

48 Bal Polski odbędzie się w sobotę 2 lutego 2020 w hotelu Hilton, Park Lane, w Londynie. Bilety na Bal można zamówić u Ewy Cross; email:info@balpolski.org.uk; www.balpolski.org.uk

26 |

| cooltime / rozmowa

Skip Hire Wywรณz ล mieci Londyn i okolice

14 listopada 2019 | Nยบ 817 |

020 8839 3147 078 1308 7129

Civic Way HA4 0YP Ruislip www.bkltd.co.uk info@bkltd.co.uk

COOLTIME |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

| 27

„Cooltura” może być dobrą lekturą do poduszki, albo dobrą… poduszką. To zdjęcie kotki Miśki, które przysłała nasza czytelniczka Wioletta. Jak zaznaczyła, Miśka jest wierną czytelniczką naszej gazety. Wszystkim czytelnikom życzymy zatem miłej lektury, a waszym kotom miłych snów.

ute

za min

z tele stacjo fonu n na st arnego acjon arny do 24 go 13 krajów dz 7 dni iny na dob w tyg ę odniu

tanie rozmowy międzynarodowe

0 844 862 4141 Belgia ................... Francja ................. Hiszpania ............. Holandia ............... Irlandia ................. Kanada .................

1p 1p 1p 1p 1p 1p

Niemcy .................. 1p Polska ................... 1p Rumunia ................ 1p Słowacja ............... 1p USA ....................... 1p Węgry .................... 1p

Włochy.................. 1p

Terms & Conditions: Ask the bill payer’s permission before using the service. Calls are charged per minute & include VAT. Charges apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are engaged or unanswered. BT call setup fee applies. Cost of calls from non BT operators & mobiles may vary. Check with your operator. Service provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 497 4622.

28 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| TOP 10

Sekretne miejsca

Przygotowała Klaudia Kurzeja

Daunt Books Księgarnia w stylu edwardiańskim to elegancki trzypoziomowy sklep, w którym poczujemy się, jakbyśmy wkroczyli do świata Harry’ego Pottera. Księgarnia została założona w 1990 roku przez Jamesa Daunta, lecz budynek pierworodnie zbudowano dla antykwariatów Francisa Edwardsa już w roku 1910. Teraz możemy podziwiać zarówno piękne wnętrze księgarni, jak i niesamowitą kolekcję książek.

Ogrody Kioto Ogrody Kyoto w Holland Park są jednym z najpiękniejszych ogrodów, znajdujących się w Londynie. Wyjątkowy krajobraz w japońskim stylu jest idealnym miejscem do refleksji i relaksu. Znajdziemy tam wodospady i staw pełen karpi koi. Ogród jest udekorowany kamiennymi latarniami i japońskimi klonami, co dodaje mu wyjątkowego uroku.

Małe żółte drzwi „The Little Yellow Door” to nietypowy bar urządzony w domu. Znajduje się przy 6-8 All Saints Road w Notting Hill. Można w nim wypić drinka i zjeść coś ciepłego. To także oryginalne miejsce na Christmas Party.

Dom Denisa Seversa Dom Denisa Siversa nie jest typową atrakcją turystyczną. Przy 18 Folgate Street w Spitalfields artysta odtworzył dom z XVIII wieku, żeby pokazać, jak wymyślona rodzina o nazwisku Jervis mogła tam mieszkać. Dom ma 10 pokoi, oświetlonych kominkiem i świecami, które za pomocą rozmaitych bodźców pomagają nam wyobrazić sobie codzienne życie domowników.

Fot. www.thelittleyellowdoor.com

TOP 10 |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

| 29

Winiarnia Gordona Jeśli chcemy wyjść z przyjaciółmi lub umówić się na randkę, zdecydowanie musimy się wybrać do winiarni Gordon Winery. Ukryty za niepozorną fasadą klimatyczny bar jest istnym klejnotem i największą tajemnicą dzielnicy Embankment. Usytuowany jest w piwniczce wypełnionej beczkami wina i znajdziemy w nim tylko jedno: wino. No, może poza serami, które są nieodłącznym dodatkiem.

Podwórko Neala To najbardziej kolorowy zakątek Londynu. Neal’s Yard znajduje się w małej, bocznej ulicy przy Covent Garden. Możemy tam znaleźć kafejki z przepysznym jedzeniem i winem, a także „Neal’s Yard Remedies”, w którym będziemy mogli kupić naturalne i organiczne produkty dla zdrowia i urody.

Najmniejszy komisariat policji Nietypowy posterunek policji znajduje się na Trafalgar Square. Został wybudowany w 1926 roku. Pełnił funkcję punktu obserwacyjnego. Dziś służy za szafkę na miotły.

Kościół Saint Dunstan in the East Kościół zbudowany w 1100 roku, na St. Dunstan’s Hill. W 1666 roku uległ zniszczeniu w wyniku wielkiego pożaru Londynu. W 1695 został odbudowany i dodano do niego wieżę, zaprojektowaną przez sir Christophera Wrena. W 1941 roku został ponownie zniszczony podczas bombardowania. Dzisiaj możemy podziwiać tylko ruiny, które zostały przerobione na ogród.

Dom Doktora Johnsona Kamienica należała kiedyś do pisarza, dr Samuela Johnsona. Stanowi niesamowity przykład architektury z końca XVII wieku. Znajduje się przy 17 Gough Square, w głębi zacisznej uliczki, za dzielnicą Temple.

Stacja Strand Znana również jako stacja Aldwych. Dziś wyłączona z użytku, lecz pozostała kluczową częścią historii Londynu. Podczas wojny służyła za schron dla dzieł sztuki. Wycieczki po jej wnętrzu organizuje London Transport Museum.

30 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| MOJA WYSPA

moja

Wszędzie tam, gdzie jest ktoś bliski sercu

wyspa

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura .co.uk

Opracowała Klaudia Kurzja

Andrzej Cubrowski. Miejsce zamieszkania nie jest dla niego najważniejsze. Najważniejsza jest rodzina.

+ Mój pierwszy dzień

na Wyspach Brytyjskich: Spędzony na poszukiwaniu

właściwych drzwi domu, który pospiesznie opuściłem, nie sprawdzając, jaki mają numer.

+ Na Wyspach zajmuję się zawodowo: Gromadzeniem fortuny.

+ Miejsca, które lubię odwiedzać:

Oxford Street.

+ Najlepsze miejsce do życia: Luton i okolice.

+ Przemieszczam się tu:

+ Na zakupy polecam:

Bury Park w Luton.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

Wszędzie tam, gdzie jest ktoś bliski sercu.

Uśmiech i gesty pozdrowienia od nieznanych mi osób, mijanych na ulicy.

+ Punkt gastronomiczny,

+ Największą bolączką

który polecam:

Camden Town, Soho.

+ Gościom na Wyspach pokazuję:

Restauracja „Wiejski Zakątek” w Luton.

za min

w Wielkiej Brytanii jest:

Nie mam pojęcia, trzeba na spytać tel, komórkowy w P Brytyjczyków.

PROMOCJA!

T-talk

10% EXTRA!

Zała SMS

816

a do

Super sposób

min.

Super sposób na

na telefony 1.Wyślij SMS-a na numer stacjonarne

Twoje konto telefonu komórkoweg konto T-Talk, które będzie doładow „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. A Więcej info o serwisach 020849746

rozmowy z Polską 7p

2. Wybierz numer 03700 min.

z Twojej komórki

1. Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN

telefony z numerem 03700 *Kosztna połączenia komórkowe Jeśli posiadasz darmowe min. opłata

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń

Service provided by

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

*T&Cs: A charge i calls are as a part the lates

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

| 31

Mówię po angielsku Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Stek kłamstw!

Stek kłamstw = Być całkowicie nieprawdziwym

A pack of lies = to be completely untrue

Zapraszamy na kolejna lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach. Dziś dowiecie się m.in., jak powiedzieć komuś w wyrafinowany sposób, że kłamie.

2 In a row = happening a number of times, one after the other

Dziejący się wiele razy, jeden po drugim, kolejno jeden po drugim z rzędu

EXAMPLES = PRZYKŁADY I can’t believe you won ten games in a row! For the second day in a row Adam was the only guest at breakfast. It was very cold and it snowed for three days in a row. His job allows him to take several days off in a row.

Nie mogę uwierzyć, że wygrałeś dziesięć gier z rzędu!

Drugiego dnia z rzędu Adam był jedynym gościem na śniadaniu.

= =

Było bardzo zimno i padał śnieg przez trzy dni z rzędu. Jego praca pozwala mu na wzięcie kilku dni wolnego z rzędu.

EXAMPLES = PRZYKŁADY What Ella told me about her best friend is a pack of lies; I don’t believe her.

To, co Ella powiedziała mi o swojej najlepszej przyjaciółce, to stek kłamstw; Nie wierzę jej.

The whole report is a pack of lies.

Ten cały raport to stek kłamstw.

You’ve told me a complete pack of lies, haven’t you?

Pogoda zniszczyła nasze plany.

Czy naprawdę wierzysz politykom? No, daj spokój. Nie wiesz, że wszystko, co mówią, to tylko stek kłamstw?

Do you really believe politicians? Oh, come on. Don’t you know that all they say is only a pack of lies?

32 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| MIEJSCE NA WEEKEND

Kuce, moczary i… duża dawka świętego spokoju

KAPLICA NA SZCZYCIE BRENTOR

Jadąc w kierunku Kornwalii, na wysokości Plymouth w południowo-zachodniej części Wysp Brytyjskich, mijamy malowniczy teren, który zasługuje na szczególną uwagę. Znany jest z surowego i jednocześnie niesłychanie oryginalnego krajobrazu, wyjątkowej fauny i flory, w tym przede wszystkim z bogactwa gatunków ptaków, a także pochodzących z tego regionu kuców Dartmoor oraz zabytków z różnych okresów dziejowych – od prehistorii, aż po czasy współczesne. Dariusz A. Zeller

ołożony w środkowej części Półwyspu Kornwalijskiego, w hrabstwie Devon, obszar obejmujący także założony w 1951 roku Park Narodowy Dartmoor, swoją nazwę zawdzięcza przepływającej przez ten niezwykle malowniczy płaskowyż w południowo-zachodniej Anglii rzece Dart. Rozciąga się od Exeter, aż do Plymouth, zajmując powierzchnię 953 km2. Powszechnie uznawany jest za „największe w kraju pustkowie”, co częściowo jest zgodne z prawdą, gdyż jest to przede wszystkim obszar pagórkowaty, składający się z granitowych wznie-

sień, pokrytych głównie mokradłami, wrzosowiskami i torfowiskami. Jego najwyżej położonym punktem jest High Willhays (621 m n.p.m). Dla wszystkich, którzy chcą go odwiedzić ważna uwaga – teren posiada charakter otwarty, jest jednak… własnością prywatną, należącą do księcia Kornwalii. Warto też wiedzieć, iż obowiązuje tam zakaz pozostawiania aut na noc w niewyznaczonych do tego miejscach, nie wolno poruszać się samochodem dalej niż 15 m od drogi i całkowicie zabronione jest palenie ognisk. Należy o tym pamiętać, ponieważ późnym wieczorem wraz z mgłą widoczność na tym pustkowiu potrafi sięgać zaledwie kilku metrów. A z uwagi na liczne bagna i roz-

padliny wypada mieć z sobą dokładną mapę terenu. Ów rozległy teren zamieszkuje raptem nieco ponad 30 tys. osób, przede wszystkim w pięknie usytuowanych wsiach. Dość powiedzieć, iż największą aglomeracją jest miasteczko Ashburton, liczące raptem 3,5 tys. mieszkańców. Punktem centralnym w Parku Narodowym Dartmoor jest jednak inne miasteczko – Princetown, znane przede wszystkim ze znajdującego się w nim więzienia Dartmoor Prison, wybudowanego jeszcze w czasach napoleońskich. Będąc już w tym urokliwym miejscu warto z pewnością udać się także na północny-wschód do Postbridge, by zobaczyć Clapper Bridge, specyficzny i jednocześnie dość charakterystyczny na tym obszarze rodzaj mostu, złożonego z granitowych płyt, opartych na także granitowych filarach. A tuż obok, w nieopodal leżącym Grimspound możemy podziwiać liczące przeszło 3 tys. lat osiedle z epoki brązu. W miasteczku Chagford natomiast warto zwiedzić XV-wieczny kościół św. Michała Archanioła, a stąd mamy już blisko do Teign Gorge, w którego pobliżu znajduje się Castle Drogo, zamek wybudowany w latach 1910-1930 według projektu architekta sir Edwarda Lutyensa. Z kolei uda-

jąc się nieco w dół, do części południowo-wschodniej dotrzemy do urokliwej doliny Dartmeet, przez którą płyną rzeki East Dart i West Dart. Popularną atrakcją turystyczną jest w tym rejonie kościół św.Pankracego, znajdujący się w Widecombe-in-the-Moor. Na terenie całego parku występują wspomniane już niezwykle malownicze wrzosowiska, pośród których można zobaczyć licznie tu występujące kopce, grobowce, tajemnicze kręgi, menhiry czy specyficzne, kamienne rowy, z najdłuższym z nich, mającym ponad 3 km długości. Niezwykłą cechą tego miejsca są rozsiane niczym grzyby po deszczu tutejsze pagórki ze skalistymi szczytami, zwanymi „tors”. Jest ich tutaj aż kilkaset, z najwyższym, także już wspomnianym High Willhays, mierzącym 621 m n.p.m. A dla miłośników naturalnej fauny obszar Parku Narodowego Dartmoor cenny będzie z uwagi na bogactwo żyjących tu ptaków, m.in. myszołowa zwyczajnego, sokoła wędrownego czy też kormorana czarnego. To specyficzne na geograficznej mapie Anglii miejsce było oczywiście również inspiracją dla wielu pisarzy, a z racji swojego specyficznego charakteru przedstawiane było powszechnie jako siedlisko chochlików, wróżek i... jeźdźców bez głowy. Zatem… do odważnych świat należy, do zobaczenia w Dartmoor!

MIEJSCE NA WEEKEND |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

| 33

SŁUPY KAMIENNE W MERRIVALE

KUCE DARTMOOR WIDOK Z SOUTH HESSARY TOR NIEOPODAL PRINCETOWN

PODWÓJNY WODOSPAD ZE STRUMIENIA VENFORD BROOK ZAMEK DROGO

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm DARTMOOR – IDEALNE MIEJSCE NA AKTYWNY WYPOCZYNEK

Warto zobaczyć: Zamek Drogo – edwardiańska twierdza na stromej skale  Bowerman’s Nose – skała o kształcie przypominającym... nos  Tavistock Canal – kanał z XIX wieku  Lydford Gorge – wąwóz z wodospadem  Góra High Willhays o wysokości 621 m 

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

KSIĘGOWOŚĆ

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| miejsce NA WEEKEND

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

0208 846 3606 d e y o l -emp

Self

Partnership

n e m y o Empl

LTD a j c stra

Rejeted

(Limi

ny)

Compa

poniedziałek, środa, piątek 9.00-18.00

VAT

34 |

wtorek, czwartek 9.00-21.00 każda ostat nia sobota miesiąca 9. 00-15.00

zenia c i l z o R yed o l p m self-e od już

£50

COŚ NA ZĄB |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

| 35

Bezmięsny listopad Dariusz A. Zeller

Jak powszechnie wiadomo, polska kuchnia w swojej lwiej części oparta jest na mięsie i potrawach bardzo często ciężkostrawnych. Położenie geograficzne nie pozostawiało jednak złudzeń, iż taki sposób przygotowywania potraw był na naszych ziemiach najbardziej optymalny. Ostatnimi czasy zmienia się to jednak na korzyść roślinożerców i… bardzo dobrze. Potrawy bezmięsne są bowiem równie smaczne, a – co najważniejsze – przede wszystkim są zdrowe. Spróbujcie sami…

Tempura SKŁADNIKI:

1 szklanka mąki 100ml zimnej wody l 1 żółtko l warzywa (wg uznania) l 0,25 szklanki oleju l pieprz l s ól l l

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Wodę zmieszać z żółtkiem. Dodać mąkę i energicznie wymieszać. Dodać warzywa (nie mogą być ciepłe) i wymieszać ponownie. Rozgrzać patelnię i olej na największym palniku. Małą chochlą formować tempury na patelni (aby miały wielkość kotlecików) i smażyć obustronnie na głębszym oleju, aż się zezłocą. Tempury kłaść na papierze (może być kanapkowy), aby odsączyć je z tłuszczu, a następnie przełożyć na talerze. Warzywa można dodać w sumie każde, ale polecam gotowe mieszanki orientalne. Tempurki smakują wyśmienicie na zimno i ciepło, maczane w sosie sojowym.

Brukselka zapiekana z ryżem w mleku kokosowym SKŁADNIKI:

0,5 kg brukselki 200 g ryżu l 400 ml mleka kokosowego l s ól, ksylitol, pieprz cayenne l l

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Brukselkę umyj, obierz i natnij na krzyż. Gotuj w lekko osolonej wodzie z dodatkiem ksylitolu przez około 10 minut od momentu zagotowania wody. Ugotowaną przełóż do naczynia żaroodpornego, dodaj ryż, szczyptę soli, cukru i pieprzu cayenne. Zalej mlekiem kokosowym, wymieszaj i wstaw do nagrzanego do 180 stopni piekarnika. Piecz przez godzinę.

Kolejne przepisy na stronie 37

36 |

| MIEJSCE NA WEEKEND

14 listopada 2019 | Nยบ 817 |

COŚ NA ZĄB |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

| 37

Gulasz warzywny z kaszą jaglaną SKŁADNIKI:

kasza jaglana 1 cukinia l 1 bakłażan l 1 czerwona papryka l 1 marchewka l 1 mała cebula lub szalotka l koncentrat pomidorowy l oliwa l s ól l pieprz l szczypta cukru l l

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Kaszę wypłucz i ugotuj według instrukcji na opakowaniu. Marchewkę obierz i zetrzyj na tarce na drobnych oczkach, cebulę drobniutko posiekaj. Na dużej patelni rozgrzej niewielką ilość oliwy i przesmaż marchewkę z cebulą, doprawioną szczyptą cukru, aż będzie miękka i złocista, następnie dodaj łyżkę koncentratu pomidorowego, dopraw solą i pieprzem. Cukinię i bakłażana pokrój w grubą kostkę, z papryki usuń gniazdo nasienne i też pokrój w kostkę lub paski. Warzywa dodaj do przygotowanego sosu, podlej odrobiną wody i duś, aż będą miękkie. Dopraw solą i pieprzem, na tym etapie możesz dodać jeszcze trochę koncentratu pomidorowego, jeśli wolisz bardziej zdecydowany pomidorowy smak. Podawaj z ugotowaną kaszą.

Pieczone szparagi z pomidorkami SKŁADNIKI:

500 g pomidorków koktajlowych 3-4 łyżki oliwy l s ól i pieprz l 1 pęczek szparagów l 1/4 szklanki migdałów, posiekanych l oliwa l l

Opcjonalnie: Do podania: garstka świeżej bazylii, tymianku lub oregano oraz czarny pieprz, a także ulubiony makaron lub kasza

PRZYGOTOWANIE:

Piekarnik rozgrzać do 200°C, jeśli macie termoobieg, można go włączyć. Do naczynia żaroodpornego wysypać pomidorki, polać oliwą, posypać solą oraz pieprzem i potrząsnąć kilka razy, żeby zanurzyły się w oliwie. Wsunąć do gorącego piekarnika, piec przez 12 – 15 minut do momentu, aż pomidorki pękną i zaczną się karmelizować, czyli będą lekko złote. Na podpieczone pomidorki włożyć surowe szparagi, posypać posiekanymi migdałami, skropić oliwą i piec kolejne 5 – 8 minut, do momentu, aż migdały się zrumienią, a szparagi będą pół twarde (al dente). Posypać świeżymi ziołami, jeśli są pod ręką, a jeśli nie, to wystarczy czarny pieprz. Świetnie smakuje z dodatkami lub bez, na gorąco lub na zimno, jako lunch.

| ?????

ute

za min

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie

z te l e stacjo fonu n na sta arnego cjo do 13 narny k ra j 24 go dziny ów na 7 dni w tyg dobę odniu

Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

tanie rozmowy międzynarodowe

0 844 862 4141 Belgia ........................ Francja ...................... Hiszpania .................. Holandia .................... Irlandia ...................... Kanada ......................

1p 1p 1p 1p 1p 1p

Niemcy ........................ Polska ......................... Rumunia ...................... Słowacja ..................... USA ............................. Węgry .......................... Włochy.........................

1p 1p 1p 1p 1p 1p 1p

KOPIEMY PIWNICE

BASEMENT - PILING - UNDERPINNING

Od rozbudowy i przekształcenia istniejących piwnic, po całkowicie nowe projekty

Temporary Work Basement Work, Underpinning Piling Construction Work Waterproofing Darmowe konsultacje:

07788800088 www.kopiemypiwnice.co.uk office@spaceexcavation.co.uk

MOTYWACJA |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

Marta Kiermacz-Abramek, trenerka rozwoju osobistego martak_a Discover Your Passion Within

| 39

Jeśli potrafisz o czymś marzyć, to potrafisz tego dokonać!

Zapewne pragniesz odnieść w życiu sukces. Ale czy masz wystarczająco dużo wewnętrznej motywacji do działania?

by dodać ci siły do działania i podnieść twój poziom motywacji przygotowałam dla ciebie inspirujące cytaty, myśli i stwierdzenia ludzi, którzy byli w tym miejscu, w którym ty się obecnie znajdujesz, którzy dzięki swojej konsekwencji, pracy i wewnętrznej sile odnieśli sukces, do którego ty dążysz. Wykorzystaj je do osiągnięcia tego, czego pragniesz. Jeśli potrafisz o czy mś marzyć, to potrafisz tego dokonać. W.Disney Wszystkie nasze marzenia mogą stać się rzeczywistością, jeśli mamy odwagę je realizować. W.Disney Za dwadzieścia lat będziesz żałował tego, czego nie zrobiłeś, niż tego, co zrobiłeś. Więc odwiąż liny, opuść bezpieczną przystań, złap w żagle pomyślne wiatry, podróżuj, śnij, odkrywaj. M. Twain Jeśli nie stworzysz własnego planu na życie, prawdopodobnie znajdziesz się w planie kogoś innego. Zgadnij, co w nim dla ciebie przygotowano? J. Rohn Jeśli nie zbudujesz swojego marzenia, ktoś inny cię zatrudni, abyś pomógł mu zbudować jego. D. Ambani Jeśli nie jesteś skłonny zaryzykować czegoś niezwykłego, będziesz musiał zadowolić się przeciętnością. J. Rohn 80% sukcesu to pojawić się. W. Allen Mogę zaakceptować porażkę, ale nie mogę zaakceptować braku próby. M. Jordan Pudłujesz 100% strzałów, jeśli w ogóle ich nie wykonujesz. W. Gretzky

Pierwszy krok do osiągnięcia sukcesu czy w życiu i zapłacić cenę za rzeczy, które to przestać być więźniem środowiska, w któ- są tego warte, to możesz osiągnąć wszystko. rym się znajdujesz. M. Caine V. Lombardi Sekretem udanego życia jest dowiedzieć się, jakie jest twoje przeznaczenie, a następnie je realizować. H. Ford

Różnica między ludźmi przeciętnymi i osiągającymi sukcesy polega na postawie w chwili porażki. J.C Maxwell

Prawdziwa decyzja jest mierzona poprzez fakt podjęcia nowego działania. Jeśli nie ma działania, tak naprawdę nie podjąłeś decyzji. A. Robbins

Wielu życiowych rozbitków to ludzie, którzy nie zdawali sobie sprawy, jak bardzo bliscy są sukcesu, kiedy się poddali. T. A Edison

Istnieją dwa typy ludzi, którzy powiedzą ci, że nie możesz dokonać zmiany na tym świecie: ci, którzy boją się spróbować oraz ci, którzy boją się, że to się nie uda. R. Goforth

Sukces wydaje się w dużej mierze kwestią wytrwania, gdy inni rezygnują. W. Feather

To nie kwestia tego, kto mi pozwoli. Kwestia tego, kto mnie powstrzyma. A. Rand Człowiek może być tak wspaniały, jak chce. Jeśli wierzysz w siebie i masz odwagę, determinację, poświęcenie, dążenie do rywalizacji i jeśli jesteś gotów poświęcić małe rze-

Rozwijaj sukces z niepowodzeń. Zniechęcenie i porażka to dwa najważniejsze kroki do sukcesu. D. Carnegie Sukces jest tam gdzie przygotowanie spotyka się z okazją. B. Unser Nie obawiaj się porzucić czegoś dobrego dla czegoś wspaniałego. J.D Rockefeller

Wszelki postęp dzieje się poza strefą komfortu. M. J Bobak Pamiętaj, iż twoja własna determinacja, by osiągnąć sukces liczy się bardziej, niż cokolwiek innego na świecie. A. Lincoln Droga do sukcesu nie jest łat wa w nawigacji, ale dzięki ciężkiej pracy, dążeniu i pasji możliwe jest spełnienie amerykańskiego snu. T. Hilfiger Odkryłem, że im ciężej pracuję, tym bardziej sprzyja mi szczęście. T. Jefferson Wielki wojownik to zwykły człowiek z laserowym spojrzeniem. B. Lee Kiedy gąsienica myślała, że świat się skończył, stała się motylem. C. Aheron Pamiętaj, żadne arcydzieło nie zostało stworzone przez leniwego artystę. Napisz do nas i p owiedz, jaki jest twój ulubiony cytat, który dodaje ci energii do działania.

40 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| AKTYWNY WEEKEND

Karolina Sobala – instruktorka fitness Karolina Sobala Fitness Trainer Karolina Sobala Fitness Trainer

Moc jest w tobie!

Schudnąć, wyrzeźbić ciało, poprawić kondycję – każdy z nas do czegoś dąży. Wiele osób, by osiągnąć swój cel, szuka pomocy u innych, jednak poleganie jedynie na wsparciu pozostałych nie zapewni wam dojścia do mety.

jesienny czas czuje się bardzo podobnie. To nic – nie poddawajcie się! Satysfakcja, jaką poczujecie po ukończonym treningu, zrekompensuje wam wszystko. Zamiast mówić sobie „muszę zrobić trening”, powiedzcie „chcę zrobić trening”. Takie zdanie powtarzane w duchu sprawi, że w rzeczywistości łatwiej wam będzie znaleźć motywację do działania.

POZYTYWNE MYŚLENIE MA MOC

arto nauczyć się, jak czerpać siłę z wnętrza samego siebie. Dlaczego warto wyznaczać swoje cele, jak to robić i jak je osiągnąć? Korzystanie z pomocy innych nie jest oczywiście niczym złym. Wręcz przeciwnie, lepiej „walczyć” razem niż w p ojedynkę. Warto jednak uwierzyć też w samego siebie i postarać się wypracować w sobie ducha walki, zdolność do samodyscypliny. Pamiętajcie, wielki sukces składa się z drobnych osiągnięć, dlatego cel, który sobie wyznaczycie, nie musi być bardzo trudny do osiągnięcia, jak np. schudnięcie 30 kg w ciągu miesiąca. Jeśli ustalicie sobie mniejszy, łatwiej osiągalny cel, szybciej możecie odczuć satysfakcję i podnieść poprzeczkę, ustalając kolejny. Jeśli wypełnicie swoje postanowienie, udowodnicie sobie, że potraficie być konsekwentni i wytrwali w dążeniu do celu. To sprawi, że poczujecie większą motywację, by osiągnąć jeszcze więcej.

BRZUSZKI Z PLUSEM POZYCJA WYJŚCIOWA: leżysz na plecach, ugięte kolana nad biodrami. Dłonie obok uszu, łokcie szeroko. Głowa nad podłożem. JAK ĆWICZYĆ: Z wydechem unieś nad podłogę górną część pleców. Powoli z wdechem, wróć do pozycji wyjściowej Liczba powtórzeń: 15-20

WYPEŁNIENIE SWOICH POSTANOWIEŃ WYMAGA SAMODYSCYPLINY

Może to być trudne, często wiąże się z wyrzeczeniami, ale nagroda w postaci efektów jest równie duża jak praca włożona w ich osiągnięcie. Dlatego nie czekajcie do jutra! Wyznaczcie swój cel i zacznijcie przybliżać się do jego osiągnięcia już teraz. Za oknem jest szaro i nieprzyjemnie, a wam pewnie nie chce się ruszać – rozumiem to w jakiś sposób, ale pomyślcie jednak o tym, jak zazwyczaj czujecie się po treningu. Dobrze, prawda?

W systematycznym treningu to nie trudne ćwiczenia ani skrupulatne liczenie kalorii jest najtrudniejsze. O nie... Najtrudniejsze jest znalezienie siły i chęci, by codziennie rano wstać i z uśmiechem na ustach kontynuować pracę nad sobą i swoim ciałem. Nie poszliście na trening, usprawiedliwiając samych siebie nawałem pracy, zmęczeniem lub brakiem pieniędzy? Takie wymówki oznaczają zwykle jedno: wasza silna wola przegrała z lenistwem. Nie pozwólcie, by przez to wasze wysiłki poszły na marne. Dobrze wiecie, że podjęcie decyzji o zabraniu się za zmianę własnej sylwetki przychodzi raczej łatwo. I gdyby nie ten słomiany zapał, który nie pozwala na wprowadzenie owych zmian na stałe, wszystko byłoby super. Nikt z nas nie lubi mieć wyrzutów sumienia, dlatego zawsze mamy jakieś usprawiedliwienie. Brak czasu, zła pogoda, nienajlepsze samopoczucie, kiepski dojazd. Dobrze wiecie, że to tylko wymówki. Jeśli chodzi o mnie jako trenerkę, to jestem w stanie zaakceptować i może usprawiedliwić niektóre: ból mięśni, ograniczający wasze możliwości ruchowe, choroba lub kontuzja oraz niedobór snu. Reszta przyczyn, z powodu których opuszczacie trening, to najzwyklejsze wymówki. A przecież, jak mówi przysłowie, dla chcącego nic trudnego.

KONIEC UŻALANIA SIĘ NAD SOBĄ!

Zanim zrezygnujecie z aktywności, pomyślcie o tym, że z każdym treningiem jesteście bliżej celu, że wasze ciało się zmienia, nastrój poprawia, a wy odczuwacie dumę, że dajecie radę.

BRAKUJE WAM CZASU NA TRENING?

Natłok obowiązków, zły nastrój, kiepska pogoda – to wszystko powoduje, że nie chce wam się ćwiczyć? Każdy z nas w ten

Zabieramy się ostro do pracy i walczymy. Jeżeli o coś walczysz – nigdy się nie poddawaj Bo może się okazać, że to właśnie ty wygrasz. Każdy dzień jest walką ze swoimi słabościami. A jeśli chcecie porządnego kopa motywacyjnego, to zapraszam już 8 grudnia na mój kolejny event Fitness BODY WORKOUT by SOBALA w Lampton School Hounslow. Więcej informacji u mnie na stronie lub w tygodniku „Cooltura”.

% 10

tel: 020 8743 9213

” Ś tu a! tura ZI D ba ocj ol ra m Co Ż „ o Pr ło JU

s ha DŹ J na ZY

sklep z profesjonalnymi środkami chemicznymi dla firm sprzątających, dla carpet cleanerów i dla window cleanerów

BIEGAJ Z CHRISEM | Wypożyczalnia narzędzi i urządzeń budowlanych

AGP CLEANING SUPPLIES

W ofercie:

Środki do prania dywanów, tapicerek i wykładzin - jesteśmy dystrybutorem firmy PROCHEM n Szeroki asortyment firmy SELDEN i EVANS w bardzo atrakcyjnych cenach n Akcesoria do sprzątania, ręczniki papierowe, worki n Ecover i inne środki ekologiczne n

*Wszystkie ceny zawierają podatek VAT

Nasza strona

www.agpsupplies.co.uk działa na zasadzie katalogu - nie można przez nią zamawiać.

AGP Cleaning Services Ltd. 124 Askew Road, London, W12 9BL Czynne od poniedziałku do piątku 8:00am-5:00pm

www.mteevanhire.co.uk M. Teevan Hire Co Ltd, 35 Horn Ln., London W3 6NS, United Kingdom

020 8992 2261

Duży wybór sprzętu. Najlepsze ceny w Londynie Gwarantujemy profesjonalną obsługę Mówimy po polsku

m a t j a Słuch chcesz gdzie

Szukaj w Apple AppStore oraz w Play Store pod hasłami: Polskie Radio Londyn, Polish Radio London, PRL24

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk

GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

ZDROWIE |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.nutriheaven.co.uk

| 43

Płodność – temat delikatny

Płodność to temat delikatny i nie często się go porusza. To osobiste sytuacje, ciche dramaty, nadzieje. Drugiego listopada odwiedziłam Fertility Show w Londynie, gdzie temat płodności był poruszany z różnych stron.

ardzo ciekawe wykłady specjalistów, a to, co najbardziej mnie interesowało to ostatnie badania na temat tego, czy to, jak się odżywiamy, ma wpływ na płodność. Na początek przyjrzyjmy się, co na temat płodności mówią statystyki. W normalnej sytuacji, gdy kobieta jest w dogodnym, płodnym okresie, czyli w swoich latach dwudziestych, szansa na zajście w ciążę podczas jednego cyklu wynosi 18 proc. Zajście w ciążę jest trudniejsze, niż nam się wydaje. Na 100 par, które regularnie współżyją, 20 zajdzie w ciążę w przeciągu jednego miesiąca, 70 par w przeciągu 6 miesięcy, 85 par w przeciągu jednego roku, a 90 par w okresie dwóch lat. Co wpływa na naturalną płodność? Powinniśmy zwrócić uwagę na częstotliwość współżycia i okres, w którym współżyjemy, wiek, stres, dietę, palenie i spożycie alkoholu. Błędne jest myślenie, że częste wytryski spermy powodują jej rozrzedzenie, a pięciodniowa abstynencja od współżycia powoduje spadek jakości spermy. Pary, które współżyją trzy razy w tygodniu, mają większe szanse na zajście w ciążę, niż te, które współżyją tylko raz w tygodniu. Średnio czas, w którym kobieta jest płodna, to zazwyczaj sześć dni, jednak okres ten zależy od długości cyklu. I tak cykl 23-dniowy – płodne dni 5-8; cykl 25-dniowy – płodne dni 9-12; cykl składający się z 28 dni – płodne dni 12-15. Jednak monitorowanie jajeczkowania nie jest łatwe, nawet przy regularnym cyklu. Wiek kobiety jak i mężczyzny jest ściśle związany z płodnością. Z wiekiem ryzyko obniżonej płodności jest niestety większe. U kobiet płodność spada drastycznie w wieku 38 lat. 60 proc. kobiet w wieku 40 lat traci płodność. Wiek ma nieco mniejszy wpływ na płodność, jeśli chodzi o męż-

czyzn, jednakże tylko 1/3 czterdziestolatków jest w stanie zapłodnić w porównaniu do dwudziestopięciolatków. Jakość spermy drastycznie spada po pięćdziesiątce. Badania wskazują, że nadmiar alkoholu ma negatywny wpływ na zajście w ciążę, jednak kobiet, które konsumują wino w niewielkich ilościach mają większe szanse na zajście w ciążę niż abstynentki. Palenie natomiast jest tym, co powinniśmy omijać szerokim łukiem. U kobiet palących menopauza pojawia się od roku do czterech lat wcześniej, wzrasta ryzyko poronienia. Wykazano, że filiżanka kawy w trakcie ciąży nie zaszkodzi, jednak zbyt duże jej ilości mogą zwiększyć ryzyko poronienia. Nadwaga, czyli BMI >30, albo niedowaga BMI <19 u kobiet oraz nadwaga > 30 u mężczyzn, mają duży wpływ na zajście w ciążę.

DIETA, STYL ŻYCIA I ICH WPŁYW NA ZAJŚCIE W CIĄŻĘ

Dieta w ciąży ma zasadnicze znaczenie dla zdrowia przyszłej matki i rozwijającego się malucha. Natomiast odpowiednia dieta i zdrowy styl życia w okresie starania o dziecko stanowią klucz do powodzenia w poczęciu – zasada ta dotyczy obojga partnerów. Starania o ciążę częściej i szybciej kończą się sukcesem u osób, które prowadzą zdrowy styl życia. Z tego powodu przyszli rodzice powinni planowanie dziecka rozpocząć od zadbania o siebie – na wiele miesięcy przed poczęciem. Oboje mężczyzna i kobieta powinni pamiętać by:

Ograniczyć lub zlikwidować używki

– dotyczy to mocnej kawy i herbaty. Im bliżej terminu, który wyznaczony został na początek starań o dziecko, tym mniej alkoholu i napojów energetyzujących powinniśmy spożywać. Należy też rzucić palenie, ponieważ składniki dymu tytoniowego uszkadzają materiał genetyczny, a nikotyna zwęża naczynia krwionośne i zaburza krążenie. Wszystko to zakłóca spermatogenezę, może z czasem upośledzać sprawność seksualną i jakość nasienia. l Zadbać o właściwe odżywianie – jedzenie w ciąży powinno dostarczać dziecku wszystkich składników pokarmowych, natomiast dobrze zbilansowana, oparta na naturalnych produktach dieta przed ciążą jest świetnym sposobem na zabezpieczenie zdrowych zapasów witamin i minerałów dla matki i płodu. Jeśli przyszła mama boryka się z zaburzeniem poziomu glukozy, już na etapie planowania ciąży wskazana jest dobrze zbilansowana dieta cukrzycowa. Takie menu będzie działać profilaktycznie lub leczniczo – jeśli u przyszłej mamy stwierdzona została cukrzyca. l Zażywać ruchu – aktywność fizyczna pobudza metabolizm (w tym spermatogenezę – wytwarzanie plemników) i reguluje biologiczny rytm ustroju, ponieważ: sprzyja produkcji hormonów, usprawnia krążenie – dzięki

temu organizm jest dobrze odżywiany i dotleniany; stymuluje wytwarzanie białek skóry, dzięki czemu tkanka ta zyskuje na sprężystości i elastyczności, staje się rozciągliwa i spada ryzyko powstania rozstępów. l O dpowiednio wcześnie odstawić środki antykoncepcyjne – najlepiej minimum 3 miesiące przed planowanym początkiem starań o dziecko. Układ hormonalny będzie miał wtedy wystarczająco dużo czasu na uregulowanie naturalnego cyklu miesięcznego. l Nie stresować się i dbać o dobry, odpowiednio długi sen – wtedy nie zakłócimy naturalnego cyklu wydzielania hormonów, a ciśnienie pozostaje w normie. l Uregulować rytm dobowy – szczególnie dotyczy to pór posiłków. Stałe pory posiłków będą szczególnie ważne, jeśli podczas oczekiwania na dziecko rozwinie się cukrzyca ciążowa. l Przebywać jak najwięcej na świeżym powietrzu, z dala od zanieczyszczeń. Idealnie, jeśli w okresie przygotowującym do ciąży, zafundujemy sobie beztroski urlop. Duża dawka relaksu sprawi, że z zajściem w ciążę nie powinno być problemów. W przyszłym tygodniu napiszę więcej, jak odżywianie wpływa pozytywnie na płodność i może zapobiec poronieniom.

4444 | 44 |

| ROZRYWKA ROZRYWKA

| ROZRYWKA

Strony redaguje Dariusz A. Zeller Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Poprawna Quiz: Muzykaforma polskanazwisk Ciekawostki z polskich miast 1. Kompozytor i pianista

1. Dżem – Czerwony niemiecki, ostatni jak z tzw. …….. klasyków wiedeńskich,

a. Piec a zarazem prekursor b. Komunista w muzyce, romantyzmu 1. Podobno c. Krew jeden uznawany za jednego z siedmiu czakramów d. Cegła z największych znajduje sięmuzycznych w Mysiej twórców Wieży, którą możemy 2. Jakie było prawdziwe wszech czasów, to: zobaczyć będąc w: nazwisko Czesława a. Ludwig van Bethoveen

a. Pile Niemena? b. Ludwig van Betoven b. Poznaniu a. Nowak c. Ludwig van Beethoven c. Kruszwicy b. Wydrzycki d. Ludwig van Bethoven d. Gnieźnie c. Burzyński d. Sempoliński polityk, 2. Amerykański

7. Francuski polityk,

6.mąż Kto to śpiewał: „Wolność stanu i teoretyk kocham i rozumiem, wojskowości, w czasie wolności nie stał II wojnyoddać światowej umiem”? na czele emigracyjnego

przemianowana a. Breakout rządu Francji, a w latach na1959-1969 Festiwal b. Andrzej Rockowy. Zaucha prezydent Tym jest:Broni c.miastem Chłopcy z Placu Francji i twórca nowej a. Chałupy d. Tilt konstytucji, to: b. Jarocin a. Charles de Galle c.7. Konin – de Słodkiego, …….. b.Kombi Charles Golle d.życia. Poznań c. Charles de Gall a. Błogiego d. Charles de Gaulle b. Długiego 7. Diabeł Boruta mieszkał Miłego 8. c.Niemiecki poeta w podziemiach zamku w: d. Dobrego XVIII przełomu a. Myśliborzu

32. Prezydent 2. W tym mieścieStanów 3. „Nieroku dokazuj, miła nie Zjednoczonych, wybierany i XIX wieku I jeden w 1921 ruszyła b. Radomiu kiedy przyjdzie także dokazuj na ten fabryka urząd w znanych latach z„A najbardziej znaczących pierwsza c.8. Łęczycy po mnie Przecież nie jest z Ciebie 1933-1945 czterokrotnie d. Czersku w skali światowej, autor i lubianych cukierków Zegarmistrz światła znowu taki Mowa cud z ramienia Partiio: “Fausta” oraz “Cierpień – „krówek”. purpurowy Nie od razu, miła nie od Demokratycznej, to: młodego Wertera”, to: a. Warszawie 8.Bya. W 2003 rokubłękit mi zabełtać razu a. Franklin Delano Roosevelt Johan Wolfgang von Gethe b. Poznaniu w Krotoszynie wykonano wb.głowie ………………………………..” b. Franklin Delano Roosvelt Johan Wolfgang von Gothe c. Krakowie który von Goethe a. Nie odDelano razu sięRusvelt przebijesz przedmiot, …………………………………….” c. Franklin c. Johan Wolfgang d. Gdyni ze d.względu na swączy trzy przez mójDelano chłód! Rosevelt a. To goWolfgang zapytam, jest d. Franklin Johan von Geothe wysokość b. Nie od razu zniknie rejestr i półmetrową zdrowy 3. To małopolskie trafił do Księgi Rekordów Twoich szkód!pisarz Zawieje wreszcie wiatr 3. Genewski 9. b.Włoski polityk, główny miasto jest nazywane Guinessa. Do jego c. Nie od razu stopisz serca odnowy tworzący w języku założyciel i przywódca polskim biegunem wykonania zużyto 2,5 mego lód! filozof, c. Stanę się nagle fioletowy francuskim, ruchu faszystowskiego; ciepła. Termiczne lato tony parafiny. Tym d. Nie od razu się opłaci ten d. To będę jasny i gotowy pedagog, teoretyk muzyki, premier Włoch w latach trwa w nim około 120 przedmiotem Twój trud! którego główne dzieło 1922-1943,jest: później do dni.„Umowa To na pewno: a. Świeca 9. „Wehikuł czasu” to społeczna” 1945 przywódca Włoskiej a. Wałbrzych b.przebój Znicz 4. był pierwszym którego zespołu? toKto klasyczna utopia republiki Socjalnej, to: b. Kielce c. Krzyż a. DżemMusolinni wykonawcą polityczna,utworu opisująca a. Benito b. Coma „Kolorowe c. Jelenia Górajarmarki”? olejowa demokrację idealną, to: d. Lampa b. Benito Musollini a. Janusz Laskowski d. Tarnów a. Jean-Jacques Rousso b. Irena SantorRussou b. Jean-Jacques c.wsi Maryla Rodowicz c. Jean-Jacques Russeao 4. We Piątek znajduje d. Jerzy Połomski d. Jean-Jacques Rousseau się geometryczny

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

c. Perfect c. Benito Mussolini d.miasto Lao Che d. Musolini ToBenito

9. ma najstarszą w Polsce 10. żyje bal!” 10.„Niech Amerykański polityk historię pisaną. Jego śpiewa… i aktor, 40. prezydent środek Polski. Wieś nazwa pojawia się 5. Którego zespołu jest a. Małgorzata Ostrowska 4. w pobliżu: Brytyjska polityk, Stanów Zjednoczonych leży w dziele Klaudiusza b. Halina Kunicka to cytat: „Kocham cię premier Wielkiej Brytanii oraz 33. Gubernator a. Łodzi Ptolemeusza z II c. Justyna Steczkowska kochanie kocham to: cię w latachmoje, 1979-1990, Kalifornii, b. Kalisza w n.e. Mowa to: o: d. MarylaReagan Rodowicz a. Ronald a. Krakowie b. Ronald Reagean b. Kaliszu c. Ronald Regan c. Wrocławiu d. Ronald Regean d. Gnieźnie

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

aa. kochanie Margaret moje…”? Tatcher c. Bydgoszczy a. Hey Thatcher b. Margaret d. Olkusza b. Maanam c. Margaret Tchather c. ONA Tchatcher d. Margaret 5. W kopalni d. Renata soli Przemyk

w Kłodawie 5. Malarz znajduje francuski, autor 11. Polski działacz W mieście słynącym sięm.in. jedyne miejsce takich obrazów jak 10.społeczny z katedry, w której w Europie, gdzie „Skąd przybywamy? Kim i niepodległościowy, koronowano m.in. mąż wydobywa się sól koloru: jesteśmy? Dokąd idziemy?” żołnierz, polityk, a. Żółtego Bolesława Chrobrego i „Biały koń”, to: stanu, od 11 listopada b. Niebieskiego i Mieszka II, znajduje a. Paul Gauguin 1918 naczelny wódz Armii c. Zielonego sięPolskiej, marmurowa płyta b. Paul Goguain w latach 1918d. Różowego nagrobna arcybiskupa c. Paul Gaugen 1922 naczelnik państwa, Zbigniewa d. Paul Goguin pierwszyOleśnickiego marszałek dłuta Wita Stwosza. Polski (1920), to: 6. W tym mieście Tym miastem jest: 6. Bohater walk o wolność a. Józef Piłsucki od 1970 roku odbywały narodów,Rytmy polskiego a. Gdańsk b. Józef Piłsudzki siędwóch Wielkopolskie b. Kalisz i amerykańskiego, jeden c. Józef Piłsudcki Młodych. Po dziesięciu c. Gniezno z dowódców I marszałek d. Józef Piłsudski latach impreza była d. Kraków konfederacji barskiej, już znana w całej generał I bohater wojny Polsce i została o niepodległość USA, to: Prawidłowe odpowiedzi: Prawidłowe odpowiedzi: 7c,10a, 8a, 9b, 1c, 2a,1c, 3d,2b, 4b,3d, 5a,4a, 6b, 5d, 7d, 6b, 8c, 9c, 11d 10c.

a. Kazimierz Puławski b. Kazimierz Pułaski

L L O L L O L L O l

Profesor do studenta • •• •• • na egzaminie: -Katechetka Proszę czy pan w ogóle Sesjapana, na AGH. pyta sięWykłaJasia: chce skończyć dowca zwraca się doi Ewa studen- Jasiu, kiedystudia? Adam byli -wTak panie profesorze. tów: raju? -- Jesienią. No to właśnie pan skończył... – Osoba, która odpowie na- A moje następne pytanie, dlaczego akurat jesienią? lzajęcia lkatechetka. l ma zaliczone i może pyta zdziwiona Do banku w Szwajcarii wchodzi iść do domu. - Bo wtedy dojrzewają jabłka. klient z walizką ściszonym głosem Ktoś z sali irzuca w tym mówi do bankiera: momencie długopis • • • pod nogi -Nauczyciel Chciałbym wpłacić pieniądze, w tej matematyki zwraca prowadzącego. walizce jest cztery miliony euro. klasówki w zrobił?! pewnej wyjątkowo – Kto to Na to bankier uśmiechnięty: tępej klasie. – Ja! Do widzenia.

-- Muszę Proszę nie ściszać głosu, bieda to z przykrością stwier• • • żaden wstyd. dzić, że 50% z was nie ma najPodszedłem dookobiety mniejszego pojęcia matemal l lw parku: karmiącej kaczki tyce. Zapytali Grzegorza Latę,ale czyczy repreNa– Przepraszam, to jeden z uczniów: zentacja z 1974 pokonałaby dzinie jest to trochę dziwne? –to - Przesadza pan, psorze! Tylu siejszą kadrę.nie ma w tej klasie. spytałem. nas nawet - Tak, wygralibyśmy 1:0. – Nie, dlaczego? - Tylko tyle? – Bo normalni • • • ludzie kar-PoNootwarciu tak, proszę pamiętać że więkmią kaczki chlebem, a nie nowej przychodni, szość nas jest już po w 70.fotelu i piersią... lekarzz siada dumny ••• czeka na pierwszego pacjenta. lwyznaje l l Chłopiec Nagle pukanie do drzwi. Jasiu przychodzi ze szkoły i chwali na pierwszej spowieWchodzi pacjent, a lekarz udasię ojcu: dzi przystąpieniem jąc przed zajętego podnosi słuchawkę -i mówi: Tato, dzisiaj na kartkówce nie do Komunii: popełniłem żadnego błędu orto- Niestety, nie mogę pana przy– Pożądałem żonę bliźgraficznego! jąć. Może w najbliższym tygoniego swego.

-dniu Wspaniale synu,czas. a jakiDobrze był temat? będę mieć Kapłanowi aż głos odebrało: -pan Tabliczka mnożenia. wie, do lekarzy ogromne – W tym wieku?! tłumy. Postaram się w najbliżl l – Tak, robi lepsze naleszym tygodniu lznaleźć trochę -czasu. Tatusiu, Ocean Spokojny śniki niżczy mama. zawsze jestsłuchawkę spokojny? • • • i udaje, że Odkłada -dopiero CoKilka za dziwne nie dnipytanie? przedCzy ślubem teraz zobaczył pacjenta: możesz pytać się młody o coś- pyta mądrzejszego? przyszły pan przycho- Co panu dolega? lekarz. -- Jestem Mogę. Kiedy umarło Morze Mardzi do organisty i mówi: z telekomunikacji, twe? – Chciałbym, by mi pan przyszedłem podłączyć telefon..

zagrał na ślubie Marsz l• • l •l Weselny Mendelejewa. Student pyta studenta: Podaje organiNa religii. -- Jasiu, Powtarzałeś coś egzamiście kopertę, tenprzed zagląda ile jest Przykazań Bożych? nem? do środka i odpowiada: - Dziesięć. -- A Tak. kościelnych? – Za takie pieniądze A co?panu - Dwóch. Pannawet Mietek i pan mogę zagrać -Józek! Będzie dobrze, będzie dobrze... Aviomarin Schuberta!

PLAC ZABAW |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

POLICZ

ZNAJDŹ 8 RÓŻNIC

SUDOKU DLA DZIECI

LABIRYNT

| 45

46 |

14 listopada 2019 | Nº 817 |

| OGŁOSZENIA DROBNE

Zorganizujemy dla Twojej firmy

Xmas Party

ZAMIEŚĆ OGŁOSZENIE PREMIUM na

WASZYCH MARZEŃ

07932 556622 Posiadamy salę na szkolenia, restaurację oraz salę balową. Catering – dostawy na terenie całego Londynu Klub Orła Białego, 211 Balham High Road, London SW17 7BQ

WYNAJME POKOJ JEDNOOSOBOWY OD 1 GRUDNIA

Umeblowany ,dla dziewczyny/kobiety. Depozyt nie wymagany. £420 na mieisac +rachunki. W bloku na parterze.spokojna okolica, East Finchley, East And Road. 07772853759

SKUP ZŁO M U ZADZWOŃ

079 17 300 600 POLSKIE PRODUKTY BUDOWLANE

- RABATY DLA TRADE NOWO OTWARTA SIEDZIBA NAJWIEKSZEJ POLSKIEJ HURTOWNI BUDOWLANEJ W SOUTHAMPTON. UNIT 9A Central Trade Estate SO14 5JP Southampton www.antbmshop.co.uk, www.antbm.co.uk, email: southampton@antbm.co.uk Tel.02382002442

PRAWDOPODOBNIE NAJLEPSZY SERWIS KOMPUTEROWY W LONDYNIE

LAPTOPY NAPRAWA. tablety, Apple, PC, GPS. Windows, MacOS i Linux. Profesjonalna strona WWW i reklama w sieci. Z nami oszczędzisz czas i pieniądze! Dojazd do klienta. Zadzwoń Teraz: 07885421494. www.ictlaboratory.com WYWÓZ SMIECI 3,5T, 7,5T CAŁY LONDYN

RSVM SERVICES LTD Oferuje najtańszy i profesjonalny wywóz śmieci na terenie całego Londynu, budowlanych, ogrodowych, biurowych, z garażu, Jezdzimy na terenie całego Londynu. Kierowca pomaga przy załadunku. Usługi w pełni licencjonowane. 07540772560 Rafal

30KG DO POLSKI ZA JEDYNE £18.99

Obsługujemy każdy kraj. W Europie współpracujemy z DPD, wiodącym dostawcą usług kurierskich wysyłamy twoją paczkę w dzień odbioru 07541285934 www.fastandcouriers.co.uk

rozdzielnie elektryczne, okablowanie, audio, video, ogrzewanie, light control, rolety i zasłony elektryczne. Alarmy, CCTV 4K-Bramy Automatyczne. Wideo domofony. Sterowania domem. Oświetlenia ogrodowe. Wszelka naprawa - projektowanie. Nowocześnie. 0745912113

POLSKA KANCELARIA W CENTRUM LONDYNU

(Liverpool Street) Specjaliści prawa rodzinnego, imigracyjnego, pracy oraz cywilnego. Potrzebujesz pomocy zaufanego prawnika? Skontaktuj się z nami. Tel: 0207 867 3973

SERWIS KOMPUTEROWY WEST LONDON

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

 załatwiamy wszystkie formalności

www.greatglass.uk Tel. 0771 256 9682

Polska Telewizja Satelitarna -Przemysław Zając. Polska Telewizja Londyn NC+, Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę i kartę montaż anten. Zapraszamy 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep: 02082033162. Instalacje: 07779631401 polskatelewizja.co.uk

ELETRYKA DOMOWA PRZEMYSŁOWA

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

Oferujemy: szklane balustrady • balustrady ze stali nierdzewnej szklane dachy • splashbaki • kabiny prysznicowe oraz inne

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku na terenie Wielkiej Brytanii i chciałbyś ubiegać się o odszkodowanie za doznany ból i cierpienie, skontaktuj się z naszą kancelarią prawną, a zajmiemy się wszystkim dla Ciebie. 02084342669 lub 01617914669

DZIĘKUJEMY ZA 10 LAT RAZEM!

Jesteśmy firmą wykonującą szklaną architekturę wewnętrzną oraz zewnętrzną

Instalacja, modernizacja i sprzedaż anten satelitarnych i naziemnych. Wejdziemy wszędzie. Wszystkie akcesoria instalacyjne konwertery anteny maszty itp. Dekodery NC+4K, na umowę i na kartę nc+mix wymiany zwroty. Tel. 07894100683

POLSKA KANCELARIA ODSZKODOWAŃ

Tu Polacy kupują stal.

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

POLSKA TELEWIZJA SPRZEDAŻ MONTAŻ SERWIS

sales@steelo.co.uk

www.steelo.co.uk

0208 569 8144

ARCHITEKT Z UPRAWNIENIAMI W LONDYNIE

Wieloletnia praktyka w Anglii, podejmie się prac projektowych w zakresie projektowania nowych domów, dobudówek przeróbek strychów, przeróbek obiektów zabytkowych. Załatwiam pozwolenia, nowe warunki ubiegania się o dobudówki. Nr 0790 3034463, email: szymon.dylewski@gmail.com WYWÓZ ŚMIECI ULTIMATE RUBBISH CLERANCE

Oferujemy wywóz śmieci: OGRODOWYCH, BUDOWLANYCH, BIUROWYCH, KAŻDE INNE, OFERUJEMY PRZEWÓZ MATERIAŁÓW I NARZĘDZI, GRUZ, ZIEMIA. ATRAKCYJNE CENY. Pomagamy przy załadunku. Pracujemy na terenie całego Londynu!!! 07886253972 Alex

Naprawa komputerów, usuwanie wirusow, ogólny serwis i czyszczenie, wymiana ekranu, klawiatury, dysku, gniazda zasilania w laptopie, upgrade komputerow stacjonarnych, instalacja kamer CCTV. Specjalna oferta na maitenance i obsługę sieci dla biur. Budowa Sieci, serwerowni. Tel. 07832837848, info@allitworks.com

OGŁOSZENIA DROBNE |

| Nº 817 | 14 listopada 2019

| 47

PROFESJONALNE KURSY

´ ¸ gazu, elektrycznosci, dotyczace oleju, klimatyzacji, lpg, wody, pomp ciepła

Gas Safe, NICEIC, OFTEC, MCS REFCOM, · w waznym brytyjskim centrum szkoleniowym.

n Ponad 500 Polaków zdało egzaminy np. ACS, 18ed, F-Gas, i potem zarejestrowało sie¸ ¸ do pracy w domach lub biurach, sklepach, n Szkolenia przygotowujace restauracjach, fabrykach itp n Nauka technicznego jezyka angielskiego ¸ n Zawodowy trening prowadzony przez doswiadczonych ´ wykwalifikowanych instruktorów · n UZNANE NIEPODWAZALNE KWALIFIKACJE! · n Takze kursy w weekendy

PRZEWOZY OSÓB I PACZEK £23

ANGLIA-POLSKA POLSKA-ANGLIA

Zdaj egzaminy i zarejestruj sie, aby zalegalizowac´ i rozwinac´ swój biznes!

Współpraca z dr Markiem Laskiewiczem,

CEng, MIET, Eur Ing

www.ja-eurobus.pl

Zainteresowanych prosimy o kontakt pod numerem telefonu 07969 408335 lub emailem marek@pwwb.co.uk zaloguj na www.pwwb.co.uk

www.logic4training.co.uk enquiries@logic4training.co.uk

Jak zamieścić ogłoszenie? przez internet

www.cooltura24.co.uk

+44 777 882 67 09 +44 777 882 56 80

WYWÓZ ŚMIECI

SKIP HIRE LONDYN I OKOLICE

Zamieść ogłoszenie Premium online na

www.cooltura24.co.uk

Twoje ogłoszenie pojawi się na portalu oraz zostanie wydrukowane w najbliższym wydaniu Cooltury*

1 tydzień ogłoszenia £14 2 tygodnie ogłoszenia £22 4 tygodnie ogłoszenia £36

* w tygodniku Cooltura zostanie wydrukowane maksymalnie

Skip Hire 8yd 12yd 16yd 3.5t tipper van

www.jtlrubbishltd.co.uk

do 25 słów danego ogłoszenia

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

16.11 Londyn

Gล รณwny sponsor

16.11 Londyn O2 Shepherds Bush Empire Bilety na www.prllivemusic.co.uk Organizatorzy