Cooltura Issue 828 by Cooltura

The Polish Weekly | N o 5 (828) | 31.01.2020

Po ra dn ik st r. 5- 1 8

2 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Brytyjski rząd będzie dążył do utrzymania wolnego handlu z UE Żegnaj

rytyjski rząd będzie chciał zawrzeć umowę o wolnym handlu z Unią Europejską, zakładającą „zerowe cła i zero kwot” – powiedział minister do spraw brexitu Stephen Barclay, cytowany przez BBC. Swoje szczegółowe stanowisko rząd przedstawi w najbliższych dniach. Przed 31 stycznia, czyli dopóki Wielka Brytania była w Unii Europejskiej nie można było rozpocząć negocjacji z Brukselą. Teraz Wielka Brytania może negocjować umowy handlowe także z innymi krajami na świecie. Pierwsze w kolejce są Stany Zjednoczone. Goszczący w Londynie w Steven Mnuchin, minister finansów USA, po spotkaniu z kanclerzem Sajidem Javi-

dem, napisał na Instagramie, że Stany Zjednoczone są „przygotowane na przeznaczenie znacznych zasobów”, by podpisać umowę z Wielką Brytanią jeszcze w tym roku. Tymczasem minister spraw wewnętrznych powiedziała, że brytyjskie firmy w zbyt dużym stopniu polegają na taniej sile roboczej z Unii Europejskiej. Po brexicie rząd będzie w stanie kontrolować napływ niewykwalifikowanych imigrantów – zapowiedziała Priti Patel. O zapewniający legalne pozostanie w Wielkiej Brytanii settled status wystąpiło dotychczas 2,7 mln imigrantów z Unii Europejskiej, w tym 512 tys. Polaków.

Upadają kolejne sklepy, Nowe tysiące sprzedawców monety z okazji lądują na bruku

brexitu

uż blisko 10 tys. osób straciło od początku roku pracę w sektorze sprzedaży detalicznej – podała badająca rynek organizacja Centre for Retail Research. Kolejnych 1,2 tys. miejsc pracy jest zagrożonych po upadłości sieci Beales i Hawkin's Bazaar. To efekty trwającej od prawie dwóch lat fali upadłości sklepów. Jest ona spowodowana przez splot kilku czynników. Wysokie czynsze, podwyżkę podatków business rates i płacy minimalnej, konkurencję w internecie oraz spadek wydatków konsumenckich w efekcie niepewności wywołanej przez brexit.

W © jax10289 / Shutterstock.com

Sektor sprzedaży detalicznej w Wielkiej Brytanii zatrudnia około 3 mln osób. W ubiegłym roku pracę straciło ponad 140 tys.

piątek, w dniu brexitu, do obiegu trafiły pierwsze 3 mln okolicznościowych monet 50-pensowych. Kolejnych 7 mln zostanie dodanych w ciągu roku. Wszystkie mają wygrawerowane hasło „Pokój, dobrobyt i przyjaźń ze wszystkimi narodami” oraz datę - 31 stycznia 2020. Wykonano je z przetopionych 50-pensówek, które miały wejść do obiegu 31 października ubiegłego roku, ale nie weszły z powodu przesunięcia daty.

Koronawirus może już być na Wyspach

ieuleczalny koronawirus z Chin może już być w Wielkiej Brytanii – ostrzegła w poniedziałek doktor Yvonne Doyle, dyrektorka Public Health England. W wywiadzie dla Sky News zapewniła, że NHS ma już opracowaną metodę wykrywania wirusa. Do minionego poniedziałku u nikogo z ponad 50 osób z podobnymi objawami nie potwierdzono koronawirusa. Brytyjskie ministerstwo spraw zagranicznych wydało

ostrzeżenie przed wyjazdami do chińskiej prowincji Hubei, w której rozpoczęła się epidemia. Przebywający tam Brytyjczycy zostali wezwani do powrotu. Na lotnisku Heathrow czekają lekarze gotowi do udzielenia pomocy osobom z objawami choroby, przylatującym samolotami z Wuhan, gdzie stwierdzono najwięcej zachorowań. Według danych z 27 stycznia w Chinach zaraziło się ponad 3 tys. osób, a ponad 80 zmarło.

Harry

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY ARTUR KIERUZAL a.kieruzal@prl24.co.uk

siążę Harry wyjechał do Kanady, by zacząć tam nowe życie. Jak podała telewizja Sky News ,Harry poleciał do Vancouver Island, gdzie dołączył do swojej żony Meghan i syna Archiego. Para zamierza osiedlić się na stałe na kanadyjskiej prowincji. Wyjazd nastąpił po tym jak Pałac Buckingham ogłosił, że w porozumieniu z książęcą parą od wiosny Harry i Meghan przestaną używać królewskich tytułów, nie będą już reprezentować królowej i sprawować patronatów nad organizacjami charytatywnymi. Przestaną też być utrzymywani z pieniędzy brytyjskich podatników, co oznacza m.in. utratę ochrony zapewnianej dotąd przez Met Police. Para książęca zapowiedziała oddanie 2,4 mln funtów, które wydała z pieniędzy podatników na remont domu Frogmore Cottage w Windsorze. Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią Harry i Meghan zamierzają podjąć płatną pracę, by uzyskać niezależność finansową. Chcą też spędzać więcej czasu w Kanadzie, a do Wielkiej Brytanii przylatywać tylko okazjonalnie.

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk, wew. 245 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

redakcja@cooltura.co.uk

@cooltura24uk

lub zadzwoń:

@cooltura24uk

020 8846 3615

cooltura

| Nยบ 828 | 31 stycznia 2020

XXXXXX |

| 3

4 |

Cooltura_FP2_02_265x338mm_DRUK.indd 2

31 stycznia 2020 | Nยบ 828 |

16.01.2020 11:28:18

| 5

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

Policja poszukuje bandytów NHS zbiera pieniądze napadających na domy na odszkodowania

ondyńska policja poszukuje sprawców serii szokujących włamań do domów w Enfield. Podejrzani mogą być Polakami. Do najbardziej brutalnego zdarzenia doszło 21 stycznia ok. 21:30 przy Montagu Road. Starsze małżeństwo

zostało zaatakowane we własnym domu przez pięciu białych mężczyzn mówiących ze wschodnioeuropejskim akcentem. 81-letni mężczyzna został pobity, a jego 64-letnia żona oblana substancją chemiczną. Napastnicy uciekli zabierając ze sobą złotą biżuterię i pieniądze. Wcześniej tego samego dnia, prawdopodobnie ta sama grupa, próbowała włamać się do domu przy Bromley Road. Została jednak spłoszona przez domowników. Dzień później doszło do podobnego napadu na dom przy Beckenham Gardens. Opór sprawcom stawili mieszkańcy ulicy. Dwóch z nich odniosło rany w wyniku pobicia. Informacje pomocne policji w ustaleniu sprawców można przekazywać anonimowo na numer Crimestoppers 0800 555 111.

NHS

England będzie potrzebował ponad 4 mld funtów na wypłaty odszkodowań z tytułu błędów lekarzy. To około 3 proc. budżetu publicznej służby zdrowia. Kwota obejmuje obecnie toczące się sprawy i prognozę na kolejne lata. Jak dowiedziała się telewizja BBC, publiczna służba zdrowia dostaje co roku około 10 tys. pozwów o odszkodowanie. Zdaniem stowarzyszenia prawników, zajmujących się odszkodowaniami, to efekt zaniedbań w ochronie bezpieczeństwa pacjentów. Medical Defence Union – organizacja reprezentująca lekarzy, domaga się radykalnej zmiany w systemie pracy. Jak tłumaczy, błędy są często efektem presji czasu i przepracowania personelu.

Rząd przedstawił propozycje zaostrzenia kar dla terrorystów Malezja odesłała brytyjskie

k i l k a t yg o d n i z o s t a n ą zaostrzone wyroki dla osób skazanych za terroryzm. Minimalna kara dla sprawców poważnych przestępstw zostanie podniesiona do 14 lat. Rząd zaproponował odebranie skazanym za terroryzm możliwości ubiegania się o przedterminowe zwolnienie z więzienia. Przed wypuszczeniem

na wolność skazani terroryści będą też przechodzić test przy użyciu wykrywacza kłamstw. Propozycje zmiany trafią pod obrady parlamentu do połowy marca. Zmiany wprowadzono po doświadczeniach z zamachu w Fishmongers’ Hall, w którym zginęły dwie osoby. Napastnikiem był mężczyzna przedterminowo zwolniony z więzienia po wyroku za terroryzm.

Podejrzany o morderstwo w Battersea zatrzymany w Danii

olicja w Danii aresztowała podejrzanego o głośne morderstwo, do którego doszło w Wigilię w Londynie. Mężczyzna został zatrzymany na podstawie europejskiego nakazu aresztowania po przylocie z Tajlandii na lotnisko w Kopenhadze. Jest on podejrzany

2016

20 lutego

Premier David Cameron ogłosił oficjalną datę referendum ws. członkostwa w UE

– Referendum na temat członkostwa Wielkiej Brytanii w UE odbędzie się 23 czerwca – poinformował wówczas brytyjski premier David Cameron, nazywając je „jedną z najważniejszych decyzji” w historii kraju. Jeśli zagłosujemy za opuszczeniem Unii Europejskiej, trzeba będzie z niej wystąpić – oświadczył.

o zastrzelenie na oczach żony i dziecka 36-letniego obywatela Szwecji Flamura Beqiri. Do morderstwa doszło 24 grudnia przed domem ofiary w Battersea. Jak ustaliła policja, zabity miał powiązania ze środowiskiem przestępczym w Szwecji i padł ofiarą morderstwa na zlecenie.

2016

23 czerwca

odpady na Wyspy

„N

ie jesteśmy śmietnikiem świata”, tak władze Malezji zareagowały na kontenery z odpadami plastikowymi na granicy. Tamtejsza minister środowiska poszła o krok dalej, twierdząc, że każdy, kto chce w ten sposób pozbywać się śmieci, „może pomarzyć”. W ciągu zaledwie jednego kwartału ubiegłego roku Malezja odesłała 150 kontenerów z zanieczyszczonymi odpadami z tworzyw sztucznych do państw, z których dotarły do tego kraju, 42 pochodziły z Wielkiej Brytanii. Niechciane śmieci coraz częściej docierają do południowo - wschodniej Azji, szczególnie od 2018 roku, kiedy to Chiny zakazały importu odpadów z tworzyw sztucznych. Minister Środowiska Malezji, Yeo Bee Yin, poinformowała, że do końca tego roku jej urzędnicy odeślą jeszcze 110 kontenerów. Wielka Brytania ma do odebrania jeszcze 9 kontenerów, które nadal są przechowywane w malezyjskich portach. Na liście przemyco-

Referendum w Wielkiej Brytanii dotyczące dalszego członkostwa Wielkiej Brytanii w UE

Większość głosujących (51,89%) opowiedziała się za opuszczeniem Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. Za zachowaniem członkostwa w UE głosowało 16 141 241 wyborców, za opuszczeniem UE 17 410 742 wyborców. Frekwencja wyniosła 72,2 %.

2016

24 czerwca

David Cameron ustępuje ze stanowiska premiera

– Jestem dumny, że mogłem być premierem tak wspaniałego kraju. Wola wyborców musi zostać uszanowana, ale nie mogę być dłużej kapitanem statku, który obrał inny kurs niż ten, który ja wyznaczyłem – wyjaśnił. Kurs funta jest w tym momencie najniższy od 30 lat.

nych odpadów znalazły się między innymi kable z Wielkiej Brytanii, płyty CD z Bangladeszu, zanieczyszczone kartony z mlekiem z Australii oraz odpady elektroniczne i domowe z Ameryki Północnej, Japonii, Arabii Saudyjskiej i Chin. Ogółem kraj pozbył się już 3737 ton podrzuconych odpadów, głównie dzięki restrykcyjnym kontrolom w malezyjskich portach, które doprowadziły do częściowego wstrzymania przemytu odpadów oraz zamknięcia ponad 200 nielegalnych zakładów recyklingu tworzyw sztucznych. Minister dodała również, że kosztami transportu odpadów malezyjski rząd obarczy przewoźników lub importerów. Ze 150 kontenerów 43 zostały odesłane do Francji, 42 do Wielkiej Brytanii, 17 do Stanów Zjednoczonych, 11 do Kanady, 10 do Hiszpanii, a pozostałe do Hongkongu, Japonii, Singapuru, Portugalii, Chin, Bangladeszu, Sri Lanki i Litwy.

2016

13 lipca

Theresa May obejmuje urząd premiera

Tydzień później, 20 lipca, zapewnia w Berlinie Angelę Merkel o „rozsądnym i uporządkowanym” wyjściu WB z UE.

6 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Jak polski rząd na uc ratować Żydów podc Brexit Biznes, praca i ekonomia w UK oraz możliwości pracy i biznesu po wyjściu z UE dr Marek Laskiewicz, adiunkt, Polski Uniwersytet na Obczyźnie (PUNO) zaprasza Państwa na spotkanie 1 lutego 2020 r., godz. 16.00, Klub Orła Białego 211 Balham High Road, London SW17 7B

Prof. Antony Polonsky, dr Mordecai Paldiel, dr Wojciech Kozłowski i Jenni Frazer / Zdjęcia: Ambasada RP w Londynie

Podczas spotkania Dr Marek opowie o szerokich możliwościach biznesowych i pracy dla Polonii po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej (wypowiedź na ten temat była publikowana przez „Financial Times” 23 lipca 2019 roku). Wbrew pesymistom, będą i także sprzyjające możliwości dla Polski i Polonii tak jak i dla Wielkiej Brytanii

Do zobaczenia w Klubie Orła Białego w sobotę 1 lutego godzinie 16.00. Wstęp WOLNY 24

PATRONAT MEDIALNY

MIAŁEŚ

WYPADEK

LUB DROBNĄ STŁUCZKĘ? Pomożemy Ci uzyskać

ODSZKODOWANIE za: uszkodzony samochód obrażenia ciała kierowcy obrażenia ciała pasażerów wypadek w pracy wypadek w miejscu publicznym

za Najleps a ofert ku na ryn

odczas dyskusji, zorganizowanej przez centrum kultury żydowskiej JW3 przy wsparciu Ambasady RP w Londynie z okazji 80. rocznicy rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie, eksperci skupili się na działaniach informujących świat o Holokauście oraz na dostarczaniu Żydom fałszywych paszportów Ameryki Łacińskiej przez tzw. grupę berneńską, w skład której wchodzili m.in. dyplomaci z poselstwa RP w Szwajcarii pod kierownictwem ambasadora Aleksandra Ładosia. W panelu, prowadzonym przez dziennikarkę Jenni Frazer, wzięli udział były wieloletni dyrektor Departamentu Sprawiedliwych w instytucie Yad Vashem dr Mordecai Paldiel, historyk stosunków polsko-żydowskich i główny konsultant naukowy wystawy stałej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN prof. Antony Polonsky oraz dyrektor Instytutu Pileckiego dr Wojciech Kozłowski. Podczas dyskusji Mordecai Paldiel poinformował, że kilka dni temu wysłał list do Yad Vashem z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie decyzji i uznanie także dwóch pozostałych – poza konsulem Konstantym Rokickim – głównych uczestników grupy berneńskiej, którzy uratowali tysiące

2016

May o negocjacjach brexitowych

października

Kontakt ZADZWOŃ całą dobę

@dnsclaims

www.dnsclaims.co.uk

BIURO PRAWNE B I U R O P R AW N E

0208 741 7762 www.dnsclaims.co.uk

Premier Theresa May zapewnia uruchomienie negocjacji brexitowych najpóźniej do końca marca 2017 roku.

osób przed śmiercią w obozach koncentracyjnych: ambasadora Ładosia oraz jego zastępcy Stefana Ryniewicza. Rolę wszystkich trzech oraz pozostałych członków grupy dr Paldiel podkreślił również podczas wykładu poprzedzającego dyskusję. – To dla mnie zaszczyt móc przemawiać tu o bezinteresownych działaniach rządu, który pomimo tego, że został zmuszony do opuszczenia kraju i prowadził działania z obcej ziemi, poprzez swoje dobrze połączone kanały i sieć wysłanników niósł pomoc i nadzieję cierpiącym, dostarczając jednocześnie bezcennych informacji na temat Holokaustu wolnemu światu – powiedział Ambasador RP w Londynie Arkady Rzegocki, który zaprezentował wydaną przez Ambasadę RP w Londynie specjalną edycję tzw. „noty Raczyńskiego”. Zaowocowała ona oficjalną reakcją sygnatariuszy Deklaracji Narodów Zjednoczonych, którzy 17 grudnia 1942 roku ogłosili jednocześnie w Londynie, Waszyngtonie oraz Moskwie wspólną deklarację potępiającą niemieckie zbrodnie. Wśród gości obecnych na wydarzeniu byli ambasador Izraela Mark Regev, ocaleni z Holokaustu oraz historycy. Podczas wieczoru zaprezentowano wyprodukowane przez Instytut Pileckiego

2016

Opinia Trybunału Anglii i Walii

listopada

Wysoki Trybunał Anglii i Walii orzekł, że rząd brytyjski nie może wszczynać procedury opuszczenia UE z pominięciem parlamentu. Wcześniej, mimo niewiążącego charakteru referendum, rząd Theresy May uznał wynik referendum za przyzwolenie na uruchomienie artykułu 50. bez zgody parlamentu. May zapowiada odwołanie się od wyroku.

| 7

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

hodźstwie pomagał zas Holokaustu kopie dokumentów z tzw. archiwum Eissa, jednego z największych zbiorów dokumentujących działania ratunkowe polskiej dyplomacji na rzecz zagrożonych zagładą Żydów. Rząd RP na Uchodźstwie został utworzony 30 września 1939 r. jako prawowita kontynuacja władz II Rzeczypospolitej, zmuszonych opuścić Polskę po agresji III Rzeszy i ZSRR we wrześniu 1939 r. i okupacji całego terytorium Polski przez agresorów. Rząd został najpierw odtworzony w Paryżu i Angers, a od czerwca 1940 r. miał siedzibę w Londynie. W czasie II wojny światowej władze RP na emigracji podejmowały wiele starań, aby pomóc Żydom. Między innymi informował świat o Holokauście poprzez m.in. Raporty Karskiego i Pileckiego oraz broszurę „Masowa eksterminacja Żydów w okupowanej przez Niemców Polsce” zawierającą notę Raczyńskiego. Wydawano fałszywe dokumenty tożsamości. Polskie przedstawicielstwo w Szwajcarii pod wodzą ambasadora Aleksandra Ładosia stworzyło wraz działaczami żydowskimi system produkcji paszportów południowoamerykańskich, podejmując próbę ocalenia 8-10 tys. Żydów przed zesłaniem do obozów koncentracyjnych. Na Węgrzech przedstawiciel polskiego rządu Henryk Sławik także wystawiał uchodźcom uciekającym z Polski fałszywe dokumenty, dzięki czemu uratował życie prawie 30 tys. osób, wśród których było ok. 5 tys. Żydów. Ambasador RP w Japonii Tadeusz Romer pomógł ok. 2 tys. żydowskich uchodźców z Polski i Litwy w zdobyciu wiz do dalszej podróży i powołał Polski Komitet Pomocy Ofiarom Wojny w Tokio. W późniejszych latach, jako minister spraw zagranicznych, wydał zgodę na udział dyplomatów w fałszowaniu dokumentów oraz masową interwencję polskich placówek w Ameryce Łacińskiej na rzecz ich niekwestionowania. Efektem było uznanie dokumentów przez kilka państw na czas wojny. Udzielano zapomóg żywnościowych i finansowych oraz organizowanie fałszy-

2016

Prognozy Philipa Hammonda

listopada

Minister finansów Philip Hammond, w jesiennym sprawozdaniu finansowym urzędu ds. analiz budżetowych sugeruje obniżenie prognozy wzrostu gospodarczego o 2,4 pkt procentowe w ciągu następnych 5 lat. Rząd Theresy May musi na tej podstawie pożyczyć kolejne 58,7 mld funtów.

Arkady Rzegocki - ambasador RP w Londynie

wych dokumentów tożsamości, kryjówek i pomocy lekarskiej przez Radę Pomocy Żydom „Żegota”. Szacuje się, że pomoc udzielona przez „Żegotę” mogła dotrzeć do nawet 60 tys. Żydów, czyli ok. połowy Żydów, którzy przeżyli Holokaust i znajdowali się na terenach okupowanej Polski.

2017

24 stycznia

Orzeczenie Sądu Najwyższego Wielkiej Brytanii

Sąd najwyższy Wielkiej Brytanii orzeka, iż Theresa May musi uzyskać zgodę parlamentu do rozpoczęcia Brexitu.

8 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Brytyjczycy kupują coraz mniej zabawek JEDYNA POLSKA BETONIARNIA

rugi rok z rzędu ich sprzedaż spadła o 6 proc. W 2019 roku w Wielkiej Brytanii sprzedano 337 mln zabawek wartych ponad 3 mld funtów. Brytyjski rynek jest pod tym względem czwartym największym na świecie, po amerykańskim, chińskim i japońskim. Zdaniem analityków cytowanych przez BBC, zakupy zabawek są często impulsywne, a spadek ich sprzedaży jest efektem niepewności konsumentów i oszczędzania w związku z brexitem.

• Renomowany dostawca betonu • Kopanie fundamentów • Palowanie

NOWOŚĆ! Wynajem grabów oraz wywrotek

Jedyna polska ﬁrma, która oferuje kompleksową usługę od wykopania poprzez wywiezienie ziemi, aż po zalanie

0 7775 590 599 0 7795 075 073

ecomix@jgsk.co.uk www.polskabetoniarnia.co.uk

FIRMA Z 12-LETNIM DOŚWIADCZENIEM

Oferujemy profesjonalne usługi w zakresie montażu wszelkich rusztowań budowlanych. • • • •

Bezpiecznie i solidnie Darmowa wycena na terenie Londynu Konkurencyjne ceny Wykwalifikowani pracownicy

SZYBKO TANIO IE SOLIDN



0759 333 1770 0208 438 0410 jpscaffoldingltd@yahoo.com

Zamiera życie w Lake District

parku narodowym Lake District dochodzi do erozji ziemi na niespotykaną wcześniej skalę – alarmują naukowcy z University of Cumbria. Flora zamiera w mgnieniu oka w wyniku ocieplania się klimatu, które skutkuje suszami i powodziami. Jak przewiduje cytowany przez BBC doktor Simon Carr, za 50 lat krajobraz największego parku narodowego w Anglii może przypominać pustynię. Jego zdaniem jednym z rozwiązań na powstrzymanie degradacji flory jest ograniczenie wypasu owiec, czemu jednak sprzeciwiają się ich hodowcy.

Biznes apeluje o elastyczny system imigracyjny

rzedstawiciele brytyjskiego biznesu i świata nauki przedstawili swoje priorytety dotyczące regulacji imigracji po brexicie. W liście otwartym do minister spraw wewnętrznych zaapelowali o elastyczność w przyznawaniu prawa pobytu wykwalifikowanym pracownikom. Home Office chce wprowadzić punktowy system oceny umiejętności

2017

Izba Lordów przegłosowała poprawkę

marca

i przydatności zawodowej imigrantów. Jedną z propozycji jest też wprowadzenie progu minimalnych zarobków. Prawo pobytu mieliby dostawać tylko imigranci, którzy będą zarabiać powyżej 30 tys. funtów. Organizacje reprezentujące biznes ostrzegają, że płace 60 proc. pracowników w Wielkiej Brytanii są poniżej tego pułapu.

2017

13 marca

Izba Lordów głosami 358 do 256 przegłosowała poprawkę do „ustawy brexitowej”, na mocy której gwarantuje prawa obywateli Unii Europejskiej po uruchomieniu wszystkich procedur artykułu 50.

Premier

2017

16 marca

2017

28 marca

Po głosowaniu parlamentu zatwierdzającego ustawę dającą Theresie May „prawo do uruchomienia brexitu bez żadnej z poprawek zgłoszonych w Izbie Lordów”, premier Szkocji Nicola Sturgeon zapowiada dążenie do drugiego referendum niepodległościowego, co May kwituje słowami: „teraz nie czas”. Ostatecznie posłowie szkockiego parlamentu głosują za drugim referendum niepodległościowym.

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

Dotacje na wymianę furgonetek

Supermarkety zwalniają managerów

er Londynu ogłosił podwojenie dotacji na pozbycie się starego vana. Za wymianę furgonetki na spełniającą wymogi strefy ULEZ można teraz dostać 7 tys. funtów, a za zmianę na elektryczną nawet 9,5 tys. funtów. Kwoty zostały podwojone względem wcześniej obowiązujących, głównie po to, by pomóc firmom prowadzącym działalność w obrębie strefy ULEZ. Program został też rozszerzony na przedsiębiorstwa zatrudniające do 50 osób. Dotychczas mogły z niego korzystać tylko małe firmy mające mniej niż 10 pracowników. Aplikować o dotacje można przez stronę Transport for London - tfl.gov.uk/ modes/driving/ultra-low-emission-zone/ scrappage-scheme

Za dużo dróg w miastach

Weganizm wkracza na piłkarskie podwórko

iczba Brytyjczyków, którzy przeszli na weganizm, wzrosła w ciągu dekady ze 150 tys. do 600 tys. – wynika z badań organizacji Vegan Society. Moda nie rezygnację z produktów pochodzenia zwierzęcego wchodzi już na nawet na mięsożerne podwórko piłkarskie. Chelsea jest pierwszym klubem w Premier League, który otworzył na

iejscy architekci zostali skrytykowani za planowanie zbyt wielu i zbyt szerokich dróg. Na niektórych osiedlach zajmują one więcej miejsca niż same budynki. Z opublikowanego przez BBC raportu University College London, wynika, że prawie trzy czwarte z ponad 140 przeanalizowanych pozwoleń na budowę powinno zostać odrzuconych. Zdaniem profesora Matthew Carmony zbyt wiele nowych inwestycji mieszkaniowych koncentruje się wokół samochodów. Zdaniem naukowców, powinny one faworyzować ciągi piesze i rowerowe, ograniczając w ten sposób ruch aut i emisję zanieczyszczeń.

Szkocji Nicola Sturgeon zapowiada dążenie do drugiego referendum

2017

| 9

stadionie wegański kiosk. Natomiast grający w League Two – Forest Green Rovers został oficjalnie uznany za pierwszy na świecie wegański klub piłkarski. Tradycyjne burgery z frytkami sprzedawane na stadionie zastąpiły tam wegańskie odpowiedniki. Na weganizm przeszła nawet największa gwiazda futbolu, Lionel Messi.

Więzienia kupują rentgeny

entgeny do skanowania ciała zostaną zamontowane w 16 więzieniach w Anglii i Walii. Urządzenia mają pomóc strażnikom w wykrywaniu niebezpiecznych narzędzi, telefonów komórkowych i narkotyków – tłumaczy Ministerstwo Sprawiedliwości. Ich zakup będzie kosztował 28 mln funtów i jest częścią wartego 100 mln funtów programu, mającego ograniczyć rosnącą liczbę aktów agresji w zakładach karnych. W 10 więzieniach, w których skanery zamontowano w 2018 roku, spadła

Wielka Brytania rozpoczyna formalną procedurę brexitu

marca

Rząd Theresy May uruchamia art. 50. traktatu lizbońskiego. Tym samym rozpoczyna negocjacje w sprawie opuszczenia Unii Europejskiej przez Zjednoczone Królestwo. Ambasador Tim Barrow wręczył Donaldowi Tuskowi list informujący, że rząd w Londynie uruchamia art. 50. traktatu lizbońskiego. List został podpisany przez Theresę May.

liczba bójek i innych przestępstw popełnianych przez osadzonych.

2017

Przedterminowe wybory ogłoszone

kwietnia

Theresa May zapowiada przedterminowe wybory 8 czerwca. Mimo wcześniejszych zapewnień, że nie zamierza tego robić.

ieć supermarketów Morrisons zwolni 3 tys. managerów. To część planu restrukturyzacji, w ramach którego zwiększona zostanie liczba szeregowych pracowników w sklepach. Morrisons planuje zatrudnić 7 tys. sprzedawców, masarzy i piekarzy na część etatu lub na tak zwanych kontraktach zerowych. Jak podaje BBC, zwolnieni menedżerowie będą mogli aplikować o nowo tworzone stanowiska niższej rangi. Konkurencyjna sieć Sainsbury’s zwolni kolejnych kilkaset osób w wyniku połączenia się z siecią Argos. Pracę stracą pracownicy odpowiedzialni między innymi za administrację, finanse, marketing i specjaliści od kadr. To kolejny etap oszczędności wprowadzonych po fuzji. Od marca ubiegłego roku Sainsbury’s zwolnił już jedną piątą menedżerów.

Facebook szuka pracowników

acebook zamierza stworzyć 1 tys. nowych miejsc pracy w swojej siedzibie w Londynie. Liczba zatrudnionych tam ma wzrosnąć do czterech tysięcy osób. Ponad połowa nowych etatów jest przewidziana dla osób, które będą odpowiedzialne za wdrażanie nowych technologii. Poszukiwani będą programiści, analitycy danych, projektanci produktu oraz osoby do nadzorowania treści. Wzrost zatrudnienia jest związany z planowanym rozwojem aplikacji Workplace i WhatsApp.

2017

Torysi tracą samodzielną większość

czerwca

W wyniku wyborów Partia Pracy zwiększa liczbę mandatów parlamentarnych (261), kosztem torysów (318), którzy chcąc utrzymać większość, znajdują koalicjanta w postaci północno-irlandzkiej Partii Demokratycznych Unionistów.

10 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| BREXIT

Jak legalnie pozostać w Wielkiej Brytanii po brexicie

laczego uzyskanie settled status jest istotne?

Obecnie większość Polaków mieszka, pracuje i uczy się w Wielkiej Brytanii dzięki prawom wynikającym z członkostwa w Unii Europejskiej. Aby po brexicie Europejczycy nie pozostali w imigracyjnej próżni powstał EUSS – European Union Settlement Scheme, dzięki któremu można uzyskać prawo stałego pobytu (settled status, czyli osiedlenie) lub pobytu tymczasowego (pre-settled status, czyli wiodący do osiedlenia). Bez takiego pozwolenia nie będzie można kontynuować swojego życia na Wyspach. Wiemy, że już teraz niektóre instytucje, a nawet pracodawcy pytają o status osiedlony, chociaż do końca

Joanna Karwecka

O tym jak aplikować o Europejski Status Osoby Osiedlonej, popularnie nazywany settled status, rozmawiamy z JOANNĄ KARWECKĄ, doradczynią biura porad East European Resource Centre, które bezpłatnie pomaga w jego uzyskaniu.

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc:  rowerzystą  kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu lub taxi

2020 roku nikt nie powinien go jeszcze wymagać.

Kto powinien wystąpić o settled status?

Każdy, kto jest obywatelem Unii Europejskiej i wiąże swoją przyszłość z Wielką Brytanią. Jeśli ktoś planuje powrót do Polski, też może zaaplikować, ponieważ settled status można utrzymać do 5 lat poza krajem. Każdy, kto jest tu krócej niż 5 lat, powinien zaaplikować o pre-settled status. Osoby z niewygasłym Indefinite Leave to Remain, czyli prawem pobytu stałego nadawanym Polakom przed wejściem Polski do UE, nie muszą, ale mogą złożyć aplikację. Jedynie ci, którzy, przeszli naturalizację i mają brytyjskie obywatelstwo, są wyłączeni z tego procesu.

Jakie dokumenty powinniśmy przygotować przed przystąpieniem do aplikowania?

BIURO PRAWNE PROFESJONALNE DOCHODZENIE ODSZKODOWAŃ

Sprawdź czy należy Ci się

ODSZKODOWANIE

Dowód tożsamości. Polecamy aplikować z paszportem, ponieważ dowód osobisty trzeba wysyłać do Home Office. Trzeba mieć także dostęp do telefonu komórkowego i adresu email. Jeżeli ktoś ma National Insurance Number to zdecydowanie należy go podać, ale nawet bez niego można złożyć aplikację. W takim wypadku trzeba będzie udowodnić swój pobyt korzystając na przykład z wyciągów z banku czy rachunków domowych.

Jak przebiega samo aplikowanie?

Zaczyna się od aplikacji telefonicznej (trzeba bezpłatnie pobrać i zainstalować aplikację EU

2017

czerwca

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

beata.dnsclaims@gmail.com Kontakt po polsku przez całą dobę (tel. kom.)

07 500 300 600

Exit ID document check – dop. red.) – skanujemy nią paszport, wpisujemy dane kontaktowe i robimy zdjęcie. W drugiej części, którą możemy zrobić na komputerze lub kontynuować w telefonie, trzeba podać adres, NIN, odpowiedzieć na pytania dotyczące rezydencji w Wielkiej Brytanii oraz karalności. Trzeba też ustalić pytania zabezpieczające aplikację. Na końcu procesu dostajemy wstępny wynik aplikacji, z którym można się zgodzić i zaaplikować od razu lub nie zgodzić i dołączyć dodatkowe dokumenty.

Na którym etapie aplikujący mają najwięcej problemów?

Często aplikujący podchodzą do tego procesu na dużym luzie i w związku z tym popełniają wiele błędów. Nie skanują chipu w paszporcie, zapominają, że zmieniali nazwisko, ukrywają przeszłość kryminalną, mylą Indefinite Leave to Remain z Rezydenturą Stałą, kończą aplikację na pierwszym etapie myśląc, że już złożyli wniosek. Są też osoby, które przechodzą prawie cały proces, ale nie wiedzą jakimi dokumentami można udowodnić swój pobyt.

Na podstawie jakich informacji podejmowana jest decyzja o przyznaniu settled status lub odrzuceniu wniosku?

Home Office sprawdza długość pobytu w Wielkiej Brytanii na podstawie danych z HMRC (Urząd Skarbowy) i DWP (Ministerstwo Pracy i Emerytur). Jeżeli widzi, że ktoś jest tu dłużej niż 5 lat, przyznaje status

Porozumienie w sprawie kalendarza negocjacji brexitowych

Unia Europejska i Wielka Brytania porozumiały się w sprawie priorytetów i kalendarza negocjacji w sprawie brexitu. Zgodnie z planem, rozmowy na temat warunków brexitu powinny zakończyć się w ciągu dwóch lat od uruchomienia artykułu 50. traktatu UE, czyli do

29 marca 2019 roku. Brytyjczycy chcieli w pierwszej kolejności zająć się relacjami handlowymi, a Bruksela nalegała, aby najpierw zostały osiągnięte „wystarczające postępy w sprawie uporządkowanego wyjścia Wielkiej Brytanii ze Wspólnoty”.

TEKST SPONSOROWANY |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020 Czy mając stałą rezydenturę musimy aplikować o settled status?

osiedlony, jeżeli krócej – status przedosiedlony. Są jednak sytuacje, w których dana osoba jest tu ponad 5 lat, ale nie może tego udowodnić. W takich sytuacjach często znajdują się kobiety – żony, które zajmują się domem lub babcie, które opiekują się wnukami. Dlatego bardzo ważne jest, aby każdy, kto tutaj mieszka, miał co najmniej dwa typy dokumentów ze swoim nazwiskiem. Mogą to być wyciągi z banku, rachunki domowe czy historia medyczna.

Tak. Po brexicie rezydentura stała nie będzie już ważnym statusem. Dobra wiadomość jest taka, że takie aplikacje są zwykle prostsze. Ponieważ już raz został udowodniony 5- letni pobyt, więc ma tej podstawie jest przyznawany status osiedlony.

Jakie są najczęstsze powody odrzucenia wniosku lub decyzji odmownej o przyznaniu settled status?

Tak, trzeba tylko odczekać 12 miesięcy od decyzji, ponieważ settled status, inaczej niż rezydentura stała, nie jest przyznawany wstecz.

Czy mając settled status możemy starać się o brytyjskie obywatelstwo?

Oficjalne dane Home Office ze stycznia 2020 mówią, że na 2,7 mln rozpatrzonych aplikacji było tylko 6 decyzji odmownych. Zostały one odrzucone na podstawie tzw. suitability grounds, czyli na przykład w związku z wcześniejszą, ważną decyzją o deportacji. Nie znamy jednak szczegółów tych decyzji.

Do kiedy mamy czas na aplikowanie? Do 31 grudnia 2020 roku lub do 30 czerwca 2021, w zależności od tego, czy Wielka Brytania wyjdzie bez umowy, czy z umową. Zachęcamy jednak do aplikowania jak najszybciej, ponieważ rozpatrywanie wniosków trwa coraz dłużej.

Co z dziećmi? Czy rodzice powinni aplikować w ich imieniu?

Tak, jeżeli dziecko nie ma brytyjskiego obywatelstwa. Aplikacje osób poniżej 21. roku życia można zrobić na dwa sposoby – używając rezydencji rodzica lub dziecka. Przy pierwszym sposobie trzeba udowodnić związek na przykład poprzez akt urodzenia, najlepiej w wersji angielskiej, ale widzimy, że polska też jest uznawana. W tym przypadku dziecko dostanie ten sam status, który ma rodzic. Przy drugim sposobie trzeba udowodnić rezydencję dziecka, na przykład listami ze szkoły.

Jak wygląda potwierdzenie uzyskania settled status? Czy dostaniemy jakiś dokument?

Nie dostaniemy żadnego fizycznego dokumentu, jedynie e-mail z potwierdzeniem decyzji w formie PDF-u, którą polecamy sobie wydrukować i zatrzymać, ponieważ jest to ważna informacja. Razem z decyzją każdy dostaje konto internetowe i to konto będzie służyło do udowodnienia swojego statusu w przyszłości.

2017

Rezolucja PE

października

Parlament Europejski przegłosował rezolucję dotyczącą ochrony praw obywateli UE oraz Wielkiej Brytanii, zobowiązań finansowych Wielkiej Brytanii wobec UE oraz granicy między Irlandią a Irlandią Północną.

Jaką pomoc oferuje EERC Polakom w zakresie aplikowania o settled status?

Pomagamy w całym procesie wypełniania aplikacji, ale też udzielamy porad dotyczących statusu wszystkim obywatelom Europy Wschodniej i ich rodzinom. Może do nas przyjść każdy, kto obawia się, że jego angielski nie jest na tyle dobry, żeby samodzielnie przejść przez ten proces lub ten, kto nie radzi sobie z telefonami czy komputerami. W razie jakichkolwiek wątpliwości jest bardzo ważne, żeby skorzystać z profesjonalnej pomocy, dlatego zapraszamy wszystkich, którzy boją się zacząć ten proces, ponieważ myślą, że ich sytuacja jest zbyt skomplikowana.

Więcej informacji: East European Resource Centre 238-246 King St, Hammersmith, Londyn W6 0RF www.eeac.org.uk Tel. 020 8741 1288 facebook.com/EastEuropeans/

2017

Postęp w rozmowach

października

Zamierzony postęp w rozmowach na temat wyjścia Wielkiej Brytanii z UE nie został osiągnięty. Tego dnia planowano sfinalizować pierwszy etap negocjacji. Przewidywał on zawarcie porozumienia w kwestii praw obywateli UE na Wyspach Brytyjskich, granicy irlandzkiej oraz wzajemnych rozliczeń finansowych. Przyjęcie ustaleń w tych kwestiach przez kraje „27” oznaczałoby zgodę na przejście do kolejnej fazy, czyli rokowań na temat przyszłych stosunków gospodarczych i handlowych.

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH:  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego

Obywatelstwa  Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych i wypadków przy pracy  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych  Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno  PPI – odzyskiwanie bezprawnie pobranego ubezpieczenia

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY? ZADZWOŃ DO NAS OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

| 11

12 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| BREXIT

Co czeka przedsiębiorców po brexicie? Podczas okresu przejściowego nic się nie zmieni w handlu, przepływie ludzi między Wielką Brytanią i Polską. Będzie tak, jak było dotychczas. Natomiast jak będzie reagował funt, jak będą reagowali inwestorzy, będzie to zależało w wielkim stopniu od tego, jak pójdą negocjacje z UE. Jeśli będzie nadzieja, że do końca roku wszystko zostanie ustalone, funt będzie stał wyżej. Jeśli będą wątpliwości i niepewność – funt będzie spadał.

Co zmieni się 31 stycznia 2020 roku w przewozie towarów przez granicę Wielkiej Brytanii?

Micheal Dembiński

O najważniejszych zmianach mówi MICHEAL DEMBIŃSKI z Brytyjsko-Polskiej Izby Handlowej.

zy zmiany związane z brexitem będą odczuwalne już w okresie przejściowym, który potrwa do końca roku, czy dopiero po jego zakończeniu?

Przynajmniej już wiemy, że brexit się stanie. Nadal nie wiemy, jak to będzie wyglądało – czy z porozumieniem, czy bez. Jednak istnieje prawdopodobieństwo, że do 31 stycznia dojdzie do jakiegoś porozumienia z Unią Europejską, od 1 lutego rozpocznie się okres przejściowy, trwający do końca tego roku, czyli do 31 grudnia – najprawdopodobniej – będzie bez zmian na granicach i dla biznesu. Okres przejściowy nie będzie przedłużany – tak zadecydował brytyjski rząd. Pytanie tylko, czy Wielka Brytania i Unia Europejska będą w stanie (nawet z najlepszą wolą) ustalić około 800 różnych umów dotyczących wszystkiego, od roamingu po Euratom, od Interpolu do Erasmusa, w ciągu 11 miesięcy.

2017

Plan Izby Gmin

grudnia

Izba Gmin w głosowaniu zatwierdziła plan uruchomienia brexitu przed końcem marca.

31 stycznia nic się nie zmieni. Dopiero po 1 stycznia 2021 będą zmiany. Co się zmieni i jak, dopiero się dowiemy. Negocjacje są w toku.

Jak do brexitu powinni przygotować się przedsiębiorcy z Wielkiej Brytanii prowadzący wymianę handlową z partnerami z krajów Unii Europejskiej?

Jak zmieni się kwestia podatku VAT? W tym roku nic się nie zmieni. Po 1 stycznia 2021 – jak wyżej, czyli nie wiemy – zależy to od wyników negocjacji.

Jak zmienią się po brexicie zasady wykonywania usług w krajach Unii Europejskiej przez osoby i firmy z działalnością zarejestrowaną w Wielkiej Brytanii?

deficyt handlowy z UE w wysokości 66 mld funtów. Nadwyżka w handlu usługami wyniosła 28 mld funtów w porównaniu z deficytem handlowym w towarach w wysokości 94 mld funtów.

Czy po brexicie towary w polskich sklepach w Wielkiej Brytanii będą droższe?

Jakie popularne produkty Wielka Brytania importuje z UE, czyli co jest potencjalnie zagrożone nałożeniem cła w przypadku brexitu bez porozumienia?

To również zależy od wyników negocjacji.

Uzbroić się w numer EORI (Economic Operator Registration and Identification Number). Udziela go Urząd Skarbowy (HMRC). Dowiedzieć się, jakie obowiązują taryfy celne na towary, które ich firma eksportuje/ importuje. Jeśli nie będzie porozumienia do końca roku, to od 1 stycznia 2021 Wielka Brytania będzie handlowała z krajami UE na podstawie reguł i taryf celnych WTO (Światowa Organizacja Handlu). Stawki są różne – najniższe dla towarów technologicznych (chipy komputerowe itp., ok. 2 proc.), najwyższe dla żywności (np. kiełbasa 15 proc., wołowina 58 proc., mleko w hurcie 200 proc.).

2017

To zależy od tego, czy umowa handlowa z UE zostanie podpisana, a także od kursu funt/złoty. Oczywiście, jeśli dojdzie do „no deal” po 31 grudnia 2020 to funt spadnie dramatycznie, taryfy celne zostaną wdrożone i ceny pójdą mocno w górę.

Żywność przede wszystkim. Kupno nowego Volkswagena, Fiata czy Opla można sobie odłożyć, ale jeśli mocno zdrożeje żywność, to wszyscy ucierpią.

Jaki procent całości brytyjskiego importu towarów stanowi import z krajów Unii Europejskiej? Jak wyglądają proporcje w eksporcie?

Około połowy całej żywności sprzedawanej w Wielkiej Brytanii pochodzi z importu, a około 50 proc. z tego z krajów UE. Oczywiście są wielkie różnice sezonowe – latem więcej, zimą mniej.

Unia Europejska, traktowana jako blok, jest największym partnerem handlowym Wielkiej Brytanii. W 2018 r. na UE przypadało 45 proc. eksportu Wielkiej Brytanii oraz 53 proc. importu. W 2018 r. Wielka Brytania odnotowała

Gdzie przedsiębiorcy mogą szukać pomocy i informacji?

Na stronie www.gov.uk/brexit

2017

Porozumienie w sprawie brexitu

grudnia

Komisja Europejska poinformowała, że Brukseli i Londynowi udało się osiągnąć zgodę co do tematów z pierwszej fazy rozmów na temat warunków wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. Porozumienie w sprawie brexitu zagwarantuje prawa obywatelskie ponad 3 mln obywateli UE mieszkającym w Wielkiej Brytanii i milionowi obywateli Wielkiej

Jaki procent żywności sprzedawanej w Wielkiej Brytanii pochodzi z Unii Europejskiej?

Rezolucja pełna zastrzeżeń

grudnia

Brytanii, którzy mieszkają w UE. Wielka Brytania zobowiązała się do uniknięcia tak zwanej twardej granicy pomiędzy Irlandią Północną a Irlandią, gwarantując władzom w Dublinie, że w wyniku brexitu nie zostanie tam przywrócona fizyczna infrastruktura lub kontrola graniczna.

Parlament Europejski poparł przejście do drugiej fazy rozmów UE z Wielką Brytanią na temat brexitu. Przyjętej rezolucji towarzyszył jednak szereg zastrzeżeń dotyczących praw obywateli, granicy irlandzkiej oraz gwarancji finansowych ze strony Wielkiej Brytanii.

BREXIT |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

| 13

Czy po brexicie będzie drożej? O tym jakie zmiany dotkną po brexicie polskich przedsiębiorców, działających w Wielkiej Brytanii i ich klientów, rozmawiamy z BARTŁOMIEJEM KOWALCZYKIEM z Polish Business Link, organizatorem Kongresów Polskich Przedsiębiorców w Wielkiej Brytanii i innych wydarzeń wspierających polski biznes na Wyspach.

Bartłomiej Kowalczyk

Umowa o podwójnym

akie pytania lub obawy opodatkowaniu między Polską, związane z brexitem czy krajami UE a Wielką Brytanią, zgłaszają członkowie PBLink? musi być częścią umowy handlowej,

Zatrudnienie pracowników z Polski i innych krajów Unii Europejskiej, cła i inne opłaty, związane z importem lub eksportem produktów z i do Wielkiej Brytanii, to najczęściej pojawiające się tematy.

Jakiej pomocy oczekują polscy przedsiębiorcy działający w Wielkiej Brytanii?

negocjowanej między Londynem a Brukselą. Jeśli nie będzie uwzględniona, to oznacza, że VAT będzie obowiązywał przy takich transakcjach. Pamiętajmy, że nie jest to w interesie ani Unii Europejskiej, ani Wielkiej Brytanii, więc taka sytuacja według mnie jest mało prawdopodobna.

Działalność wielu polskich firm w Wielkiej Brytanii opiera się na sprowadzaniu produktów lub surowców z Polski. To np. polskie sklepy, firmy sprzedające okna, stolarnie, hurtownie

To zależy od branży w jakiej działa dany przedsiębiorca. Osoby sprowadzające surowce lub produkty z UE mają obawy związane z logistyką – kontrolami na granicy w Dover oraz wysokością ceł na dane produkty. Firmy budowlane z kolei mogą mieć problem z dostępem do pracowników z Polski.

budowlane czy sklepy meblowe. Co się zmieni dla takich firm?

Ceny tych produktów mogą wzrosnąć i być droższe od produktów produkowanych w Wielkiej Brytanii. Pamiętajmy jednak, że Wielka Brytania więcej importuje, niż eksportuje i jest zależna od towarów, m.in. z Polski. Nie tylko Polskie produkty mogą być droższe.

Czy po brexicie towary w polskich sklepach w Wielkiej Brytanii będą droższe?

Tak, jeśli są sprowadzane z Polski, ale np. cena polskiego chleba produkowanego w Wielkiej Brytanii nie powinna być zależna od wartości ceł, chyba że surowce pochodzą z Polski. Pamiętajmy także, że na cenę

Poziom inflacji w Wielkiej Brytanii w 2019 roku był poniżej 2 proc., zatem mniejszy niż w Polsce. Ceny obecnie rosną, ale umiarkowanie. Czy wzrosną znacząco po brexicie będzie zależeć od wynegocjowanej umowy handlowej i kursu funta w stosunku do dolara i euro. Czas pokaże, na ile realnie zdrożeje życie w Wielkiej Brytanii po brexicie.

stycznia

Szef Rady Europejskiej Donald Tusk i przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker zadeklarowali w Parlamencie Europejskim w Strasburgu, że UE jest otwarta na ewentualną zmianę decyzji Wielkiej Brytanii w sprawie opuszczenia Wspólnoty.

W branży budowlanej, obsłudze klienta, gastronomii czy rolnictwie jest to już odczuwalne, rzadziej wśród bardziej wykwalifikowanej grupy pracowników.

Czy zmiany związane z brexitem będą odczuwalne już w okresie przejściowym, który potrwa do końca roku, czy dopiero po jego zakończeniu?

Gdzie przedsiębiorcy mogą szukać pomocy i informacji?

Co może zmienić się w kwestii podatku VAT?

Deklaracje w UE

Czy firmy działające w Wielkiej Brytanii odczuwają już spadek liczby pracowników przyjeżdżających z Unii Europejskiej?

Przez najbliższe 11 miesięcy niewiele się zmieni. Brexit jest procesem, który będzie trwał parę lat, w zależności od wynegocjowanych zasad. Największa zmiana to zmiany kursu funta w stosunku do innych walut, czyli np. wakacje w Polsce czy Hiszpanii mogą być droższe.

Główne pytanie, jakie zadają sobie konsumenci, to czy po brexicie wzrosną ceny w sklepach.

2018

wpływa również popyt. Jeśli będzie zapotrzebowanie na rynku na polskie produkty spożywcze, to ceny według mnie nie wzrosną tak znacząco.

Warto śledzić stronę gov.uk. Warto skontaktować się z lokalnym samorządem, w którym mamy zarejestrowaną spółkę. Polecam także regularny kontakt z profesjonalnym organizacjami ze swojej branży oraz przyglądanie się komentarzom IOD (Institute of Directors), związanym z brexitem.

2018

Druga faza negocjacji

stycznia

Unia Europejska przedstawiła swoje stanowisko przed drugą fazą negocjacji brexitu. Bruksela proponuje wprowadzenie okresu przejściowego, który potrwa od marca 2019 do końca 2020 roku. W tym czasie w Wielkiej Brytanii będą obowiązywać wszystkie regulacje unijne, włącznie z nowo wprowadzanymi, ale Londyn nie będzie już miał wpływu na decyzje podejmowane przez Wspólnotę.

2018

lutego

Wielka Brytania opuści unię celną

Umowa z Brukselą może jednak zawierać część przywilejów, jakie wynikają z przynależności do niej – informacja z 10 Downing Street. W związku z tym eurosceptycznie nastawieni torysi obawiają się „brexitu tylko z nazwy”.

2018

22 lutego

Propozycje dotyczące okresu przejściowego po brexicie

Brytyjski rząd przedstawił swoje propozycje dotyczące okresu przejściowego po brexicie. Ma on trwać tyle, ile potrzeba na przygotowanie i wdrożenie nowych procedur, ale nie dłużej niż dwa lata. W okresie przejściowym Wielka Brytania ma przyjmować także nowe przepisy Unii Europejskiej i nie będzie mogła zawierać umów handlowych bez zgody Brukseli.

14 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| BREXIT

Rok spektakularnych bankructw Przyczyny trwającej fali upadłości firm, mających nawet dobrze ugruntowaną pozycję na rynku, wyjaśnia SYLWIA STARZYŃSKA, doradczyni ds. upadłości majątkowych i likwidacji przedsiębiorstw zarejestrowanych w Wielkiej Brytanii.

ubiegłym roku upadłość ogłosiło kilka dużych firm z wieloletnim doświadczeniem na rynku, m.in. Thomas Cook, Mothercare, Debenhams czy Bonmarche. Dlaczego w 2019 roku doszło do tak wielu bankructw znanych marek?

Tak, nie pomógł im nawet fakt, że były to jedne z najbardziej znanych marek w Wielkiej Brytanii. Cały ten sektor został dotknięty przez zmiany w upodobaniach klientów, a w szczególności przez wzrost sprzedaży online. Należy zauważyć, że konkurencja internetowa ma wielki wpływ na marże, a co za tym idzie, zyski firm. Tradycyjnie działające firmy z trudem mogą unieść koszty prowadzenia działalności w dobrych lokalizacjach na tzw. High Street. Duże opłaty stałe, takie jak: czynsz za wynajem lokalu, podatki lokalne odprowadzane do gminy, ubezpieczenie czy rachunki za media, w połączeniu z odpływem klientów do sklepów wirtualnych wymagają od sprzedawców detalicznych ciągłego zaciskania pasa. Chyba wszyscy wiemy z doświadczenia, że jest nam łatwiej i szybciej kupić ubrania, książki, elektronikę lub nawet zarezerwować wakacje za pośrednictwem internetu; no i nie musimy stać w kolejce. Wiele marek osiągnęło niższe niż zakładane zyski i nie zmienił tego nawet wyczekiwany okres przedświąteczny, ponieważ klienci wydali mniej niż oczekiwano na święta Bożego Narodzenia. Oczywiście, jest to również spowodowane niepewnością związaną z brexitem.

Czy 2019 był wyjątkowym rokiem pod względem liczby upadłości, czy sytuacja trwa już dłużej?

2018

Irlandzki wyjątek

lutego

Wg projektu umowy o brexicie, jaki przedstawiła KE, Irlandia Północna może po brexicie pozostać w unii celnej, nawet jeśli opuści ją Wielka Brytania. Pozostanie Irlandii Północnej w unii celnej pozwoliłoby na utrzymanie otwartej granicy między Irlandiami.

Sylwia Starzyńska

rekordową liczbę 2,870 sklepów. Każdego dnia zamykanych jest około 16 sklepów. Głównym powodem jest restrukturyzacja firm i przeniesienie sprzedaży do internetu. Największe spadki odnotowały firmy z sektora odzieżowego. Zaraz po nich uplasowały się restauracje, pośrednicy w handlu nieruchomościami i puby. Sprzedawcy z High Street muszą zmagać się z rosnącą konkurencją ze strony operatorów internetowych, takich jak np. Amazon. Malejący zysk utrudnia im płacenie czynszów i innych kosztów związanych z prowadzeniem biznesu, a ciągle rosnące wynagrodzenie minimalne dla pracowników jest dodatkowym obciążeniem. Moim zdaniem, ta tendencja prawdopodobnie utrzyma się w najbliższych miesiącach.

W ubiegłym roku zanotowano jedne z najbardziej spektakularnych bankructw w historii handlu detalicznego. Jednym z największych podmiotów postawionych w stan upadłości była druga co do wielkości firma budowlana w Wielkiej Brytanii – Carillion. Jednak patrząc globalnie, ogólna liczba upadłości przedsiębiorstw w Wielkiej Brytanii od czasów kryzysu bankowego, który nastąpił w 2009 roku, kształtowała się na poziomie 16 tys. do 17 tys. rocznie, czyli na bardzo niskim poziomie. Było to częściowo spowodowane rekordowo niskimi stopami procentowymi, które najprawdopodobniej nie wzrosną w perspektywie krótkoi średnioterminowej. Według danych PwC tylko w pierwszej połowie 2019 roku w Wielkiej Brytanii zamknięto

Niepewność związana z brexitem oraz problemy sprzedawców detalicznych na High Street spowodowały wzrost liczby upadłości przedsiębiorstw. Według najnowszych danych, upadłości majątkowe, takie jak upadłości likwidacyjne czy też upadłości naprawcze/ układowe wzrosły o 6,3 proc. w pierwszym kwartale 2019 roku, osiągając liczbę 4,187, czyli drugi najwyższy poziom w ciągu ostatnich pięciu lat. Możliwe jest, że niektóre przypadki niewypłacalności wynikają z oczekiwania na brexit. Dla firm, niepewność ta skutkuje brakiem inwestycji własnych w Wielkiej Brytanii oraz niewielkim zainteresowaniem klientów z zagranicy. Firmy koncentrują

2018

2019

listopad

Pierwszy, planowany koniec negocjacji

Przewidywany termin zakończenia negocjacji pomiędzy Wielką Brytanią i UE oraz ratyfikowania ustaleń przez Parlament Europejski oraz wszystkie kraje UE.

Czy upadłości i sytuację na rynku należy wiązać z brexitem?

14 marca

Brytyjski parlament odrzucił porozumienie o brexicie

Brytyjski parlament odrzucił porozumienie o brexicie wynegocjowane przez rząd Theresy May. Premierka Wielkiej Brytanii została tym samym zmuszona do wystąpienia o przesunięcie daty brexitu.

się na bieżącym przetrwaniu i wstrzymują wydawanie pieniędzy. Dzięki tej ostrożności, mają rezerwy gotówki na ewentualną „czarną godzinę”. W upadłościach majątkowych pracuję już 12 lat i z doświadczenia mogę powiedzieć, że widzę ogromny wpływ brexitu na sytuację finansową firm. Ostatnio, podczas licznych spotkań z klientami pochodzącymi z różnych krajów Unii Europejskiej, a zwłaszcza z Polski, coraz częściej słyszę, że brexit pomógł im podjąć decyzję o powrocie do kraju. Ze względu na duże zobowiązania finansowe chcą zlikwidować swoją działalność gospodarczą na Wyspach i wrócić do Polski.

W jakich branżach jest najtrudniejsza sytuacja?

Jak wszyscy wiemy z telewizji i gazet, w najtrudniejszej sytuacji jest obecnie sektor sprzedaży detalicznej. Zauważyłam też wzrost liczby likwidacji firm budowlanych, w tym polskich spółek zarejestrowanych w Wielkiej Brytanii. Coraz częściej otrzymuję telefony od dyrektorów firm budowlanych z prośbą o pomoc związaną z likwidacją przedsiębiorstwa oraz z doradztwem finansowym. Oprócz firm budowlanych zajmuję się coraz częściej likwidacjami polskich sklepów, firm transportowych, agencji pracy i restauracji.

Czy otwieranie tradycyjnego sklepu ma jeszcze sens, biorąc pod uwagę sytuację na rynku i przeniesienie handlu do internetu?

Na handlowych ulicach miast trwa obecnie cicha rewolucja. Zarówno znane marki, jak i małe butiki, powoli zaczynają

2019

29 marca

Brexit! Planowany, wstępny termin opuszczenia Unii przez Wielką Brytanię

Przywódcy UE-27 zebrali się następnie 10 kwietnia 2019 r., by rozmawiać o najnowszych wydarzeniach związanych z brexitem. „W związku z odrzuceniem przez Izbę Gmin umowy dot. wystąpienia, postanowiłem zwołać na 10 kwietnia szczyt Rady Europejskiej” – potwierdził 29 marca, po głosowaniu w Izbie Gmin, Donald Tusk.

BREXIT |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

| 15

zwiększać udział sprzedaży online w całościowych zyskach. Jestem pewna, że nadal można odnieść sukces na High Street, jednak sprzedawanie tego, co wszyscy, już nie wystarczy – trzeba być unikalnym. Sukces handlu w centrach miast będzie również wymagał współpracy władz i obniżenia podatków lokalnych, płaconych przez sklepy.

Jakie są główne przyczyny upadłości?

Najczęściej głównym powodem niewypłacalności jest brak płynności finansowej. To powoduje, że firma nie jest w stanie spłacać na bieżąco swoich długów i zobowiązań. Może to być konsekwencją spadku sprzedaży lub utraty udziału w rynku bez towarzyszącej im redukcji kosztów. Na przykład, ostatnio miałam do czynienia z firmą budowlaną, która została postawiona w stan likwidacji, ponieważ ich główny klient nie zapłacił im około 500,000 funtów, z powodu własnej niewypłacalności. Powiedziałabym, że to efekt domina. Konkurencja jest kolejną istotną przyczyną likwidacji przedsiębiorstw w Wielkiej Brytanii. Jakiś czas temu zgłosił się do mnie dyrektor sklepu spożywczego. Jego sklep radził sobie całkiem nieźle, aż do momentu, kiedy w okolicy pojawiły się 2 podobne sklepy, które miały bardziej nowoczesny wystrój i atrakcyjne ceny. Kierowani ciekawością i wygodą klienci zaczęli robić zakupy w nowych sklepach, obroty mojego klienta spadły i dość szybko stracił płynność finansową.

Co się dzieje z firmami i ich pracownikami po upadłości?

2019

kwietnia

Przywódcy UE zgadzają się odroczyć brexit do 31 października

Na nadzwyczajnym szczycie 10 kwietnia przywódcy UE wyrazili zgodę na przedłużenie okresu przewidzianego w art. 50. do końca października 2019 r. Przywódcy zapowiedzieli, że jeśli obie strony wcześniej ratyfikują umowę wystąpieniową, Wielka Brytania opuści Unię pierwszego dnia następnego miesiąca. Decyzję przyjęto w porozumieniu z Wielką Brytanią.

W przebiegu procesu upadłościowego, firmy kończą działalność, a pracownicy zostają zwolnieni z powodu likwidacji. Należy tutaj wspomnieć, że według prawa upadłościowego w Wielkiej Brytanii, dyrektor firmy, która jest w likwidacji może otworzyć nową spółkę (z innym numerem rejestracyjnym) i może to być firma działająca w tej samej branży. Jedynym ograniczeniem jest używanie tej samej lub podobnej nazwy przedsiębiorstwa przez 5 lat. Istnieje również możliwość wykupu majątku firmy od syndyka masy upadłościowej. Likwidacja firmy w Wielkiej Brytanii wiąże się nie tylko z utratą pracy przez pracowników zarejestrowanych na liście płac. W niektórych przypadkach pracodawca może także nie być w stanie wypłacić im należnych wynagrodzeń i odpraw. Należy pamiętać, że pracownik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (Ltd.) ma prawo dochodzić należnych mu kwot z Redundancy Payment Service (brytyjski odpowiednik polskiego Krajowego Funduszu Ubezpieczeń). Płatności podlegają ustawowym limitom. Pracownicy mogą zgłaszać następujące roszczenia: • Niewypłacone wynagrodzenie za okres do ośmiu tygodni. • Wynagrodzenie za urlop. • Ustawowe wynagrodzenie za niedotrzymanie okresu wypowiedzenia – wynagrodzenie tygodniowe za każdy rok pracy (maksymalnie do 12 tygodni). • Wysokość odprawy obliczana jest na podstawie stażu pracy pracownika, jego wynagrodzenia i wieku. Kalkulacja obejmuje maksymalnie 20 lat zatrudnienia.

2019

października

Porozumienie osiągnięte na szczeblu negocjatorów

Komisja Europejska zaleciła, by Rada Europejska (art. 50) zatwierdziła zmienioną umowę o wystąpieniu, w tym zmieniony protokół w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej, i zmienioną deklarację polityczną w sprawie ram przyszłych stosunków między UE a Wielką Brytanią. Porozumienie osiągnięte 17 października 2019 r. jest wynikiem intensywnych negocjacji prowadzonych w ostatnich dniach między negocjatorami z Komisji Europejskiej i Wielkiej Brytanii.

tała ntura s Rezyde

0 £120.0 0 65rzę.d0 a +£ ow płata u o

0208 846 3610 w w w. s a r a i n t . c o. u k

rezydentura stała

obywatelstwo brytyjskie rezydentura tymczasowa profesjonalna pomoc w uzyskaniu BRYTYJSKIEJ REZYDENTURY STAŁEJ jeśli pracujesz legalnie ostatnie 5 lat, już teraz możesz się starać o REZYDENTURĘ STAŁĄ Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office.

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road Isleworth TW7 4RL

Aby otrzymać odprawę z tytułu zwolnienia, pracownik musi wykazać nieprzerwane zatrudnienie przez co najmniej dwa lata.

Jakie są możliwości ocalenia działalności?

Turpin Barker Armstrong to firma od wielu lat wspierająca polskie firmy w procesie likwidacji. Z doświadczenia wiem, że dyrektorzy czują się dużo bardziej komfortowo, jeśli mogą omówić wszystkie zagadnienia dotyczące upadłości w języku ojczystym. Kwestią kluczową jest jak najszybsze zasięgnięcie porady. Im wcześniej dyrektor skorzysta z porady specjalisty ds. upadłości majątkowych, tym większa szansa, że działalność

2019

października

Wielka Brytania wnosi o przesunięcie brexitu

Po odrzuceniu przez brytyjski parlament porozumienia o brexicie wynegocjowanego przez Borisa Johnsona, Wielka Brytania skierowała do przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska wniosek o przedłużenie okresu, o którym mowa w art. 50, do 31 stycznia 2020 r.

będzie można uratować dzięki działaniom naprawczym. Niestety, zdecydowanie zbyt wielu dyrektorów zgłasza się do mnie za późno, co ogranicza dostępne opcje. Warto pamiętać, że konsultacja jest niezobowiązująca i całkowicie bezpłatna.

Jakie są twoje prognozy na najbliższe miesiące? Jak brexit będzie wpływał na rynek?

Wiele będzie zależeć od tego, czy nastąpi tzw. twardy czy miękki brexit. Jednak bez względu na to, czy Wielka Brytania podpisze umowy handlowe z Unią Europejską czy nie, w 2021 roku prawdopodobnie nastąpi pogorszenie sytuacji na rynku brytyjskim.

2019

października

Rada Europejska przedłuża termin brexitu

Rada Unii Europejskiej zgodziła się na przesunięcie daty brexitu na 31 stycznia 2020 r., po to by zapewnić więcej czasu na ratyfikowanie umowy wystąpieniowej. Wielka Brytania może wystąpić wcześniej – 1 grudnia 2019 r. lub 1 stycznia 2020 r. – jeśli do tego czasu obie strony ratyfikują umowę.

16 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| BREXIT

Sonda: Jak brexit wpłynie na działalność firm prowadzonych przez Polaków w Wielkiej Brytanii Agnieszka Błędowska

Radosław i Krzysztof

Solicitor, Kinas Solicitors

Hurtownia budowlana ANT BM Limited

W najbliższym czasie nie przewidujemy zmian w naszej działalności, myślę że na pewno zwiększy się zainteresowanie naszym działem imigracyjnym, gdyż oferujemy kompleksową pomoc w uzyskaniu settled status, brytyjskiego obywatelstwa czy rezydentury. Zapewne konieczne będzie zastosowanie nowych zasad w poszczególnych działach prawa, gdyż ulegną one zmianie, zarówno przepisy, jak i procedury do ich zastosowania.

Zmiany, które miały być wprowadzone, już zostały wcielone w życie. Zapewne wzrośnie „papierologia”, związana ze sprowadzaniem towarów spoza Unii. Być może wzrosną koszty transportu, a i bardzo prawdopodobne, że zostaną wprowadzone dodatkowe opłaty celne. Niestety to na własne życzenie głosujących za wyjściem z Unii. Szkoda tylko, że zapłacą za to i zwolennicy pozostania w Unii, do których i my się zaliczamy.

Dariusz Kaczor

Katarzyna Grabowska

Inter House Windows Ltd International Windows Group Sp. z o.o.

Grabex Windows

Nie przewidujemy radykalnych zmian w branży okiennej, ponieważ większość zabudowy mieszkalnej w Wielkiej Brytanii wymaga wymiany okien ze względu na zabytkowe budownictwo, w którym nowe okna muszą być identyczne, jak przed laty. Nasi prawnicy zajęli się skompletowaniem pełnej dokumentacji transportowej, a w przyszłości celnej, co nie zaburzy przepływu towarów w naszej firmie. Naszym zdaniem, bariery celne między UE a Wielką Brytanią nie zostaną wprowadzone z dnia na dzień; i nie muszą być wprowadzane wcale.

2019

grudnia

Wybory parlamentarne w Wielkiej Brytanii w 2019 roku

Przedterminowe wybory do Izby Gmin Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. W ich wyniku rządząca Partia Konserwatywna odzyskała w Izbie Gmin większość bezwzględną (365 na 650 mandatów), którą utraciła w 2017 roku.

Marta Krzemień Steelo

Zawsze jesteśmy szczerzy i nie uprawiamy poprawności politycznej, więc niestety nie powiemy tutaj że nic się nie dzieje i wszystko jest tak, jak było. Sama atmosfera niezdecydowania wokół brexitu, jaka się zrobiła i niepewności nadmuchiwanej na żywo, jak również i przez media, sprawiła, że każda branża zmuszona była chyba do przemyślenia decyzji o inwestycjach i odczuła przede wszystkim, że na rynku jest mniej wykwalifikowanych pracowników. Część pracowników odepchnięta została przez nastawienie środowiska UK na imigrację, która wszystkich włożyła do jednego worka i stygmatyzowała tylko za żerowanie na systemie zasiłków. A jest przecież nas tu dużo – rodaków, którzy ciężko pracują, mają tu rodziny, dzieci chodzące do szkół i tak naprawdę wydajemy tu pieniądze i płacimy podatki. Procenty pobieranych benefitów mówią same za siebie. Słyszymy, że w naszej branży firmy zamyka się około 220 firm, bądź przekształcają się i czekaj na moment, w którym wreszcie niezdecydowany rząd brytyjski poda jakieś konkrety związane z brexitem i jego warunkami. Klienci bardzo długo zastanawiają się zanim wydadzą pieniądze i dłużej trwa proces, zanim ktoś zdecyduje się na kupno. Na szczęście mamy dużo rekomendacji od istniejących klientów i lokalnych rezydentów blisko naszej fabryki.

2019

20 grudnia

Brytyjski parlament przyjął porozumienie o brexicie

Brytyjski parlament większością głosów 358 za do 234 przeciw przyjął porozumienie o brexicie wynegocjowane przez rząd Borisa Johnsona.

2020

Zgoda królowej na brexit

stycznia

Królowa Elżbieta II przyjęła ustawę o wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Premier Boris Johnson ogłosił, że brexit „przekroczył linię mety”. Dzień później porozumienie w sprawie brexitu podpisali przewodnicząca Rady Unii Europejskiej i przewodniczący Komisji Europejskiej. W kolejnym tygodniu ratyfikował je Parlament Europejski.

W tym roku pracujemy nad rozbudowywaniem oferowanego przez nas serwisu, aby jeszcze lepiej dopasować się do potrzeb klientów. Planowane przez nas zmiany nie są jednak związane z brexitem, a z potrzebą dostosowywania się do rynku i branży, w której działamy. Zatrudniamy wielu pracowników polskiego pochodzenia oraz z innych krajów europejskich, w związku z brexitem staramy się wspierać każdego z nich, np. podczas wypełniania wniosków o settled status, który umożliwi im pozostanie na terenie UK po brexicie.

2020

Brexit…

stycznia

31 stycznia 2020 roku o godzinie 23:00 Wielka Brytania wystąpiła z UE Rozpoczął się okres przejściowy, w którym Wielka Brytania będzie nadal stosować się do przepisów UE, ale nie będzie już miała wpływu na ich kształtowanie. Okres ten potrwa do końca 2020 roku i według deklaracji premiera nie będzie przedłużany. W tym czasie Wielka Brytania musi wynegocjować nowe warunki współpracy z UE po brexicie.

BREXIT |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

Dr Grzegorz Pośpiech Fast Medica London – Hanwell Podczas jedenastu lat mojej pracy w UK, zwłaszcza tym ostatnich dwóch w Fast Medica, kiedy brexit nabierał rozpędu, zawsze część Polaków wracała do kraju. A to bo kończą budowę domu w Polsce (najczęściej), a to uzbierali pieniądze na otwarcie swojego interesu w Polsce. Brexit nie ma na to wpływu. Ludzie spłacają kredyty na domy i nie wracają z obciążoną hipoteką. Są pojedyncze przypadki planów zmiany kraju zamieszkania na np. Niemcy czy Holandię, ale to pojedyncze przypadki. A co dalej? Przy brakach kadrowych w angielskiej służbie zdrowia mało prawdopodobne, by odebrano prawa wykonywania zawodu unijnym lekarzom, dentystom czy pielęgniarkom. Jakie nastąpią zmiany, ile czasu potrzeba na ostateczne porozumienie pomiędzy UK i Unią i nawiązanie nowych, korzystnych kontaktów na całym świecie? Na to pytanie pewnie nie zna odpowiedzi nawet premier Johnson i inni zwolennicy wyjścia UK z Unii. Jakoś nie spędza mi ta sprawa snu z oczu.

Damian Pawlak Perfect Crystal Windows Jesteśmy producentem okien i drzwi w Londynie. Brexit wpłynął na naszą branżę na dwóch płaszczyznach. Pierwsza to nasi klienci. Wielu deweloperów szuka lokalnych partnerów biznesowych i nie zamawia już okien z Europy w obawie o brexit. Dzięki temu nie będą mieli problemu z gwarancją i serwisowaniem produktów w przyszłości. Klienci zamawiają okna teraz, gdyż myślą, że po brexicie będzie drożej. Na pewno jest w tym wiele racji. Wielu indywidualnych klientów decyduje się na remont lub powiększenie swojego domu zamiast kupna nowego. Dzięki temu trend wymiany starych okien na nowe oraz zapotrzebowanie na okna w dobudówkach rośnie. Druga płaszczyzna to nasi dostawcy materiałów. Większość z nich to potężne firmy, które mają główne siedziby w Europie, na kontynencie. Niestety przez to ceny prefabrykatów już wzrosły. Po brexicie mogą wzrosnąć jeszcze bardziej. Główne zmiany jakie będą odczuwalne to wzrost cen. Jest to bardzo uzależnione od umów jakie Wielka Brytania podpisze po brexicie. Duży wpływ na wzrost cen produktów mają również kursy walut. Po brexicie spodziewamy się dłuższego oczekiwania na materiały przez skomplikowane procedury celne, gdyż większość materiałów jest dostarczana do nas z Europy. Po brexicie wielu ludzi zacznie inwestować, gdyż wcześniejsza niepewność zatrzymywała wiele inwestycji. Ludzie będą czuli się pewniej i przez to będą chętniej wydawać pieniądze.

| 17

Izabela Sienko Wataha Jak na razie branża szkoleniowa nie ucierpiała z powodu brexitu. Wydaje mi się, że nawet jest wręcz przeciwnie. Pracownicy branży budowlanej chcą się rozwijać i szkolić, zdobywać nowe kwalifikacje, a co z tym się wiąże: mieć lepsze perspektywy pracy i zarobków. Po całkowitym wyjściu UK z Unii Europejskiej przewidujemy wzrost zapotrzebowania pracodawców na wykwalifikowanych pracowników, którzy posiadają adekwatne kwalifikacje do wykonywanej pracy.

Wojciech Olejniczak Pol-Plan Insurance W tej chwili nikt tak naprawdę nie wie, jak będzie wyglądała sytuacja po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Możemy jednak spodziewać się, że całkowite wyjście Wielkiej Brytanii z UE może wpłynąć na niektóre polisy ubezpieczeniowe. Zmiany mogą dotyczyć m.in. wyjazdów za granicę. Niektórzy ubezpieczyciele mogą zacząć pobierać opłaty za wydanie „zielonych kart''. W zależności od ustaleń, brexit może też wpłynąć na dostępność i koszt części zamiennych do pojazdów. Warto również wspomnieć, że gdyby Wielka Brytania opuściła UE bez umowy, europejskie karty ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ, ang. EHIC), które zapewniają dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej w dowolnym miejscu w UE lub EFTA, mogą stracić ważność. W tej sytuacji zaleca się wykupienie ubezpieczenia podróżnego, jeśli planowany jest wyjazd za granicę.

Rafał Sykut Łukasz Wójcik Mecenas, Kancelaria Adwokacka Sintons Większą niewiadomą jest to, co nastąpi po 1 stycznia 2021 roku. Premier Boris Johnson twierdzi, że do końca tego roku wynegocjuje z UE korzystne dla obu stron porozumienie. Z drugiej strony Michel Barnier, główny negocjator z ramienia UE, uważa, że konieczne będzie przedłużenie okresu przejściowego nawet o kolejne dwa lata. Oznaczałoby to, że przez kolejne 3 lata prawa naszych rodaków nie uległyby zmianie. Prawdopodobną kością niezgody podczas negocjacji z UE będzie plan premiera Johnsona, aby sądy niższej instancji w UK mogły wydawać orzeczenia sprzeczne z obecnym orzecznictwem UE. Patrząc z perspektywy osób występujących o odszkodowania powypadkowe wydaje się, że niezależnie od scenariusza, który się zrealizuje, brexit nie powinien mieć znaczącego wpływu na prawo naszych rodaków do występowania o odszkodowania. Sugerowałbym natomiast, aby każdy z nas rozważył wystąpienie o status osiedleńca niezależnie od tego, czy planuje pozostać w UK na dłuższy okres czy też zamierza wkrótce wrócić do Polski. *Powyższy tekst ma charakter publicystyczny i nie stanowi porady prawnej.

RS Machinery Ltd Najbardziej przeraża mnie odprawa celna na granicy i związane z tym kolejki ciężarówek. Obecnie kierowca jest w stanie zrobić 4 kursy w miesiącu, co daje relatywnie tanie koszty transportu do Europy i z powrotem. Po brexicie transport na pewno będzie musiał zwolnić, a ceny leasingu, paliwa czy wynagrodzenia dla kierowcy pozostaną takie same, przez co dodatkowe koszty dla pracodawcy będą przerzucone na klienta, a co za tym idzie: ceny przewozu materiałów na pewno wzrosną. Do tego dochodzi cała niepotrzebna biurokracja z papierami celnymi. Ten, kto sprzedawał towar np. do Rosji, wie o czym mówię. Kolejna sprawa, to czy ty jako właściciel firmy transportowej chcesz ponosić niepotrzebne koszty postoju na granicy, czy nie lepiej znaleźć inne rynki poza Wielką Brytanią? Myślę, że wiele firm po prostu zrezygnuje z frachtu na Wyspy, przez co będzie znacznie trudniej znaleźć przewoźnika, a co za tym idzie, jeśli nie ma konkurencji to ceny automatycznie wzrosną. Nasza firma RS Machinery podjęła już działania w kierunku brexitu i zaczęliśmy szukać miejsca na dodatkową bazę w Polsce, aby móc prawidłowo funkcjonować. Mam cichą nadzieję, że rząd Wielkiej Brytanii będzie potrafił porozumieć się z UE w sprawie wolnego handlu.

18 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| BREXIT

Czy warto kupić dom przed brexitem? O tym, jak brexit wpływa na sytuację na rynku nieruchomości, rozmawiamy z SEBASTIANEM FUZEM, niezależnym doradcą finansowym z City & Country Financial Services Ltd.

zy warto w tym roku kupić/sprzedać dom w Wielkiej Brytanii, czy lepiej wstrzymać się z decyzją do końca okresu przejściowego po brexicie?

To jedno z najczęściej zadawanych pytań i jeżeli miałbym sto procent pewności, to zapewne trafiłbym 6 w totka i nie musiałbym już pracować. Jest naprawdę wiele czynników, jakie należy rozważyć przed kupnem lub sprzedażą nieruchomości w Wielkiej Brytanii. Oczywiście brexit jest również ważny, ale jest kilka innych pytań, na jakie należy odpowiedzieć: czy jest to nieruchomość, w której sami będziemy mieszkać czy pod wynajem; jak długo zamierzamy być właścicielami tej nieruchomości; jeżeli sprzedajemy lub kupujemy, to jakie będą konsekwencje podatkowe takiego zakupu. Wydaje mi się, że z każdej sytuacji jest dobre wyjście i przeważnie doradzam, aby z danym tematem się „przespać”, a najlepiej zakupić dobre wino i przeanalizować wszystkie plusy i minusy. Aczkolwiek, jeżeli obecnie klient planuje zakup, to dlaczego nie wykorzystać niepewności na rynku i postarać się zmniejszyć cenę zakupu? Tak właśnie doradzamy naszym klientom i w ostatnim okresie często się to udaje. Jakakolwiek decyzja zostanie podjęta przez klienta, to będzie to decyzja odpowiednia, bazując na jego obecnej sytuacji.

Jak cała niepewność związana z brexitem wpłynęła na ceny nieruchomości w ostatnich trzech latach?

Bazując na moim doświadczeniu i spostrzeżeniach, ceny nieruchomości w Londynie (głównie tutaj doradzamy klientom) nie idą tak znacząco do góry, jak w poprzednich latach przed referendum. Aczkolwiek, należy pamiętać, że są to trendy, które występują dość często. Należy tylko przypomnieć „Northern Rock bank collapse” i załamanie na rynku mieszkaniowym. Przez kilka lat nieruchomości trochę taniały, a na pewno ich ceny nie szły dramatycznie do góry. Później rynek nabrał tempa i wzrosty znacznie przewyższyły wcześniejsze spadki.

Czy po brexicie inwestowanie w nieruchomości w Wielkiej Brytanii straci na atrakcyjności i ceny nieruchomości spadną?

i dostęp do tych programów będzie trudniejszy dla imigrantów z krajów UE. Najważniejszy przy zaciąganiu kredytów jest oczywiście fakt, czy dana osoba ma udokumentowany i legalny pobyt w Wielkiej Brytanii. To na pewno będzie wymogiem i jest obecnie wymogiem dla wszystkich osób nieposiadających obywatelstwa brytyjskiego.

Jakie obawy związane z brexitem zgłaszają twoi klienci?

Sebastian Fuz

Brexit, jak poprzednio nadmieniłem, ma duże znaczenie przy zakupie nieruchomości, ale rząd brytyjski od dłuższego czasu wprowadza zaostrzone wymogi przy zakupie nieruchomości pod wynajem. W ostatnich latach zostały wprowadzone zmiany przy rozliczeniu podatkowym z wynajmu mieszkań oraz została wprowadzona zmiana przy naliczaniu „stamp duty tax”, co ma duże znaczenie szczególnie przy zakupie nieruchomości w Londynie. Bazując tylko na tych dwóch zmianach, zakup nieruchomości powinien być bardzo przemyślaną decyzją. Należy wziąć to pod uwagę i wszystko dobrze przeanalizować. Z naszego doświadczenia wynika, że klienci nadal są skłonni do zakupu nieruchomości pod wynajem, ale często wcześniejsza, dokładna praca księgowego jest przydatna. W ostatnim okresie większość zakupów nieruchomości pod wynajem finalizujemy używając firm jako właścicieli nieruchomości. Również sporo osób kupuje nieruchomości inwestycyjne, używając funduszy emerytalnych.

CCFS jest już na rynku od 2008 roku i nieładnie muszę się pochwalić, że nasza baza klientów jest dość spora. Większość naszych klientów to osoby z korzeniami dobrze zapuszczonymi w Wielkiej Brytanii. Wstępnie po referendum spory procent klientów czekał, co się wydarzy i jakie będą następstwa brexitu, ale sporo czasu minęło i ludzie są już zmęczeni tym tematem. Dlatego sporo klientów jest ponownie bardzo aktywna na rynku i potrzebuje porady, ale proszę pamiętać, że nasza firma również doradza przy zakładaniu funduszy emerytalnych, oszczędności dla dzieci lub sporządzaniu testamentów. Jako że oferta jest dość spora to zawsze jest sporo pracy.

Czy brexit wpłynął na zmianę decyzji przynajmniej części twoich klientów?

- Zdecydowanie tak, szczególnie zaraz po głosowaniu było sporo opinii, że nieruchomości dużo stracą na wartości. W Londynie niektóre dzielnice jak najbardziej to odczuły, ale nie widzę, aby spadki były aż tak wysokie. Wydaje mi się, że powoli

kupujący oraz sprzedający wracają na rynek i jest więcej transakcji, co pozytywnie wpłynie na rynek.

Co doradziłbyś osobom rozważającym kupno na kredyt nieruchomości w Wielkiej Brytanii z przeznaczeniem na wynajem? Jakie dodatkowe ryzyko wnosi przy takiej inwestycji brexit?

Kilka stron A4 by nie wystarczyło na streszczenie wszystkich porad, ale jednak postaram się podać choć kilka zagadnień, które trzeba rozważyć. Plan, jaki jest plan zakupu? Czy kupujemy na dłuższy okres i np. chcemy przeznaczyć później nieruchomość dla naszych dzieci? Czy jest to raczej zakup, po którym będziemy starać się podnieść wartość mieszkania w szybkim czasie i je sprzedać. Forma zakupu; czy planujemy kupić jako osoby prywatne czy kupujemy przez specjalnie utworzoną firmę Ltd. I jedna i druga opcja ma swoje plusy i minusy. Porozmawiaj ze specjalistą. CCFS zawsze doradza, aby mieć 3 osoby przy zakupie nieruchomości: doradcę finansowego, księgowego oraz prawnika. Są to osoby w moim mniemaniu niezbędne przy zakupie i czasami krótka rozmowa może nam dużo pomóc. Poczytaj lub porozmawiaj z innymi. Jest bardzo duża oferta porad w internecie odnośnie zakupu nieruchomości pod wynajem. Jest wiele stowarzyszeń, które pozwolą nam zrozumieć zawiłości wynajmu, czasami za koszt kawy lub dobrego lunchu. Tak więc wykonaj swoja pracę domową, aby później nie żałować złego wyboru.

Czy po brexicie imigranci z krajów UE mogą mieć utrudniony dostęp do programów pomocowych tj. shared ownership, a także do kredytów hipotecznych?

Oczywiście na tę chwilę Wielka Brytania nadal jest pełnym członkiem Unii Europejskiej, ale wszystko wskazuje na to, że opuści ten związek. W takowym wypadku raczej na pewno powyższe kryteria będą zaostrzone

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

OBLICZA EMIGRACJI |

| 19

KOPIEMY PIWNICE

BASEMENT - PILING - UNDERPINNING

Od rozbudowy i przekształcenia istniejących piwnic, po całkowicie nowe projekty

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

Temporary Work Basement Work, Underpinning Piling Construction Work Waterproofing Darmowe konsultacje:

07788800088 www.kopiemypiwnice.co.uk office@spaceexcavation.co.uk

20 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| OBLICZA EMIGRACJI

Trzeba być pewnym swoich umiejętności Jeśli serce cię ciągnie do kraju to moim zdaniem, warto dać mu szansę. Ale nie paląc za sobą mostów i nie liczyć na to, że będzie łatwo. Nas powrót kosztował ogrom stresu, jednak – odpukać – na razie myślimy, że było warto – mówią Natalia Nowak i Dominik Walicki w rozmowie z Dariuszem A. Zellerem.

Dariusz A. Zeller

ak długo mieszkaliście w UK?

Dominik: Natalia, można by powiedzieć, należy do członków jednej z pierwszych fal wyjazdów, gdyż mieszkała tam ponad 14 lat. Ja nieco mniej – prawie 10 lat. Poznaliśmy się przez internetowy portal randkowy. Ona z Barnsley, ja z Bristolu. Każde spotkanie w weekend wiązało się z pokonaniem dystansu 350 mil w obie strony. Z początku sami nie wierzyliśmy, że takie jeżdżenie ma sens. A jednak dziś już jesteśmy po zaręczynach.

Czym zajmowaliście się na Wyspach?

Natalia: Na samym początku, jeszcze na studiach, pracowałam jako admin clerk w magazynie. Potem przez kilka lat w rekrutacji, ale, że od zawsze ciągnęło mnie do informatyki, poszłam w kierunku zarządzania projektami w IT. I tak mi zostało do dziś. Dominik natomiast pierwsze 3 lata spędził pracując w magazynach i fabrykach w okolicach Gloucester. A i epizod na wysypisku śmieci się przewinął. Kolejne 6 lat w firmie Roper Rhodes, gdzie od pracownika magazynu z agencji doszedł do

kierownika zmiany liczącej nawet 60 pracowników.

Jak doszło do tego, że postanowiliście razem jeździć po świecie?

Dominik: Ja zwiedzałem głównie Wyspy. Dziś mogę pochwalić się listą ponad 150 miejsc w jakich byłem. Natalia kręciła się trochę po Europie. Wszystko ruszyło od kiedy się poznaliśmy. Najpierw wspólne weekendy, potem Włochy, Hiszpania, aż nastąpił ten wielki przełom i zdecydowaliśmy się rzucić wszystko. Gdyńskie Kolosy (2017), czyli

ogólnopolski zjazd m.in. podróżników, to było wydarzenie, które dało nam do zrozumienia, że zwykła Nowak i przeciętny Walicki też mogą wyruszyć w podróż.

Jak wyglądała wasza ostatnia, jak dotychczas, podróż?

Natalia: Nasza podróż łącznie, nie licząc przerwy w Polsce, trwała 310 dni. W pierwszym etapie (wrzesień 2018 – luty 2019) przejechaliśmy Amerykę Południową od stolicy Ekwadoru Quito przez Peru, Boliwię, Chile, aż do miasta na końcu świata – Ushuaia w Argentynie. Stamtąd

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

w hostelach różnej maści. Poznaliśmy dziesiątki ludzi, a niektórzy zostali naszymi dobrymi przyjaciółmi, jedliśmy wszystko i wszędzie, aby jak najlepiej poznać kulturę każdego z 13 odwiedzonych państw.

Dlaczego zdecydowaliście się na powrót z Wielkiej Brytanii do Polski?

pozostało nam wyruszyć do Buenos Aires skąd mieliśmy lot do Londynu. To była już połowa lutego. Do początku kwietnia cieszyliśmy się rodziną oraz przygotowywaliśmy się na drugi etap, który startował w Japonii. Z kraju kwitnącej wiśni, który mieliśmy okazję zobaczyć niestety tylko dzięki bardzo szybko zmieniającemu się klimatowi, ruszyliśmy dalej przez Koreę Południową, Chiny, Tajwan, Singapur, Malezję, Tajlandię do Kambodży. Tego ostatniego kraju nie mieliśmy początkowo w planach, ale odezwał się do nas słuchacz PRL-u – Piotr Oller, weteran Misji Stabilizacyjnej UNTAC

w Kambodży. Pan Piotr napisał do nas opowiadając o szkole języka angielskiego, organizowanej m.in. przy pomocy jego i innych weteranów, jak i kilkoro innych Polaków. Więc nie mogliśmy nie pojechać. Wracając jednak do trasy – przebyliśmy około 30 tys. kilometrów drogą lądową mając tylko to, co zmieściło się do plecaków. Spaliśmy w przeróżnych miejscach: w 100-letnim japońskim domu, na podłodze u polskiego studenta, pod namiotem w pustynnej jaskini, w kapsule wiszącej przy pionowej ścianie, u lokalsów dzięki Couchsurfingowi i oczywiście –

Dominik: Brexit nie wpłynął na naszą decyzję. Do tej decyzji dojrzewaliśmy już od jakiegoś czasu, a najważniejszym czynnikiem było to, że nasi rodzicie nie będą już młodsi. Chcemy im wynagrodzić te kilkanaście lat tęsknoty i spędzić wspólnie więcej czasu. Dla mnie jest to też świetna możliwość rozwoju kariery w branży, do której pasję odkryłem podczas podróży – w post produkcji filmowej. Podjęcie decyzji nie było łatwe, ale postanowiliśmy, że powrót z podróży to idealny moment, by spróbować. Ale to nie znaczy, że pewnego dnia nie wrócimy na Wsypy lub nie wybierzemy innego państwa do życia. Natalia kiedyś wspominała o Danii, innego razu o Singapurze, a ja chciałbym pomieszkać w Tokio. Kto wie, może kiedyś!

Czym zajmujecie się obecnie?

Natalia: Ja, po 2 miesiącach poszukiwań i sporej dozie związanego z tym stresu, zaczęłam pracę na bardzo ciekawym stanowisku – zostałam szefową zespołu, wdrażającego rozwiązania IT dla klientów, tak samo

| 21

jak wcześniej w branży logistycznej, jednak tym razem mam dość szeroki rewir – bo 5 krajów Europy PółnocnoWschodniej. Dominik pracuje nad rozkręceniem swojej firmy filmowo-montażowej. Aktualnie stara się o dofinansowanie, a w międzyczasie realizuje pierwsze projekty filmowe niezwiązane z naszym kanałem YouTubie – przewinął się już film weselny, ale i profesjonalny dokument, który stworzył we współpracy z doświadczonym scenarzystą. Niedawno też postanowiliśmy przenieść się do Warszawy. Także nie próżnujemy!

Jak postrzegacie obecnie rynek pracy w Polsce?

Dominik: Wyjechałem do Anglii z mentalnością i nastawieniem na przetrwanie od pierwszego do pierwszego. Z tym samym nastawieniem wracałem do Polski. Jednak rynek pracy wydaje się być dużo bardziej bogaty i szeroki, niż się tego spodziewałem. Dziś uważam, że znalezienie pracy to nie problem. Kwestia tego, co chce się robić i czy ma się umiejętności. Natalia: Myślę, że Dominik ma rację, choć trzeba się liczyć z tym, że podobnie jak w Anglii, na to żeby potencjalny pracodawca czy rekruter się odezwał, trzeba czasu. U mnie na kilkadziesiąt wysłanych aplikacji otrzymałam raptem garść odpowiedzi. Niektóre z bardzo dużym opóźnieniem. Wiele z nich od rekruterów z agencji, którzy

22 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| OBLICZA EMIGRACJI

zbierali dane, bo może niebawem pojawi się odpowiednie stanowisko. Barierą dla mnie były stawki wynagrodzeń – przy ogłoszeniach brak jest widełek, a informacje dostępne w internecie są bardzo rozbieżne. Nie znając więc tutejszych realiów, trudno mi się było określić. A musiałam coś zaznaczać.

Czy dostrzegacie, choćby wśród znajomych, większą wolę decyzji dotyczącą powrotu do Polski?

Natalia: Zdecydowanie tak. Zaskakująco dużo osób wśród naszych znajomych chce wrócić do Polski lub zmienić kraj. Już kilka osób zjechało, a kolejne deklarują, że jak tylko zbiorą pieniądze, to też wyjadą.

Jesteście akurat w Warszawie, ale czy tam np. rynek pracy jest bardziej otwarty na powracających do kraju niedawnych jeszcze emigrantów?

Dominik: Tak naprawdę jeśli posiada się kwalifikacje, to nie musi to być Warszawa. Zauważyliśmy,

że w każdym większym mieście organizowanych jest sporo targów pracy. Są ogólne, są też branżowe, np. dla IT. Mam też wrażenie, że rynek pracy w Polsce szuka pracowników, a nie pracodawców. Natalia: Trudno jest ocenić czy pracodawcy w inny sposób postrzegają osoby powracające w stosunku do rodaków, którzy są na miejscu od

lat. Choć z mojego limitowanego doświadczenia wnioskuję, że wzbudza to na pewno ciekawość – szczególnie jeśli wracamy po tak wielu latach. A wracający z konkretnym doświadczeniem i z dobrym angielskim, na pewno będą mieli ułatwione zadanie.

minimum za jakie chcemy podjąć pracę. I zorientować się w kosztach życia w Polsce. Ja, mimo niejako awansu, zarabiam sporo mniej niż w Anglii. Jednak wiem, że jak na warunki polskie, zarabiam całkiem nieźle. Patrząc po znajomych, którzy wrócili, nie ma pośród nich osób, które żałowałyby decyzji. Ale wszyscy zgodnie twierdzą, że finansowo jest po prostu dużo trudniej. Osobom szukającym specjalistycznego zatrudnienia, tudzież stanowisk kierowniczych, powiedziałabym, że różnice między stawkami w Warszawie a innymi miastami wydają się być spore, więc rejon stolicy zapewni najmniejszy szok dochodowy. Choć, są firmy, które uwzględniają możliwość pracy zdalnej. Kolejnym pozytywem jest to, że 3 miesięczny okres wypowiedzenia jest praktycznie normą, więc jeśli ktoś zdecyduje się szukać nadal pracując

Patrząc z perspektywy waszej decyzji o powrocie – czy w obecnej chwili polecalibyście to także innym?

w Anglii, będzie miał sporo czasu, na ewentualną przeprowadzkę. Podsumowując, jeśli serce cię ciągnie do kraju to moim zdaniem, warto dać mu szansę. Ale nie paląc za sobą mostów i nie liczyć na to, że będzie łatwo. Nas powrót kosztował ogrom stresu, jednak – odpukać – na razie myślimy, że było warto. Bo Chcieć To Móc https://www. youtube.com/bochciectomoc

Dominik: Myślę, że trzeba spełnić kilka warunków, jeśli decydujemy się na powrót. Przede wszystkim trzeba być pewnym swoich umiejętności. Jeśli brak nam konkretnego doświadczenia, warto zainwestować w siebie – w kursy i szkolenia. Przecież nikt nie chce wracać, by mieć gorsze warunki pracy. W Polsce jest zdecydowanie lepiej niż było dekadę temu, jednak nadal nie jest tak jak powinno być. Polska to drogi kraj do życia z wątpliwą sytuacją polityczną i przy podejmowaniu decyzji związanej z powrotem warto przemyśleć wszystkie za oraz przeciw zanim się spakujemy. A w miarę możliwości, zacząć szukać pracy przed podjęciem finalnej decyzji. Bo, na przykładzie Natalii, procesy rekrutacyjne potrafią się ciągnąć tygodniami. Natalia: Mimo że wynagrodzenie to nie wszystko, warto też wyliczyć

| Nยบ 828 | 31 stycznia 2020

TOP 10 |

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk

GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

| 23

24 |

| TOP 10

31 stycznia 2020 | Nยบ 828 |

Najlepsze memy o brexicie

XXXX |

e j c a m r o f n i e z s j e i n z a w j Na a Ë&#x203A; k e r d o p e zawsz .

www.cooltura24.co.uk

26 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| MOJA WYSPA

moja wyspa

Natalia Ochmańska. Absolwentka dziennikarstwa, sangwiniczka, miłośniczka tańca i kultury latynoskiej. Uwielbia podróże, a jej obecny status obywatelski to outsider. Poranek zaczyna od kawy i słonecznych rytmów w słuchawkach. Lubi wychodzić poza schematy, nie znosi narzekających ludzi i uważa, że w życiu nie ma rzeczy niemożliwych.

Każdy może tutaj znaleźć miejsce dla siebie

+ Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

Pierwszy raz na Wyspy Brytyjskie przyjechałam do Kent, wizytą do kuzynów i cioci, która uświadomiła mi, że życie nie kończy się na granicach mojego ojczystego kraju, Polski.

+ Miejsca, które lubię odwiedzać:

Alexandra Park, który znajduje się w dzielnicy Haringey. Na wzgórzu parku mieści się przepiękny kryształowy pałac – Alexandra Palace, z którego można podziwiać panoramę centrum Londynu. Jest to idealne miejsce zarówno na popołudniowe wyciszenie się, jak i letnią jazdę na rolkach – w moim przypadku.

+ Przemieszczam się tu:

Głównie autobusami, gdyż staram się unikać zatłoczonego metra na rzecz obserwacji tego, co dzieje się na ulicach Londynu.

+ Najlepsze miejsce do życia to:

Tam gdzie jest słońce, muzyka

i gdzie ludzie dużo się uśmiechają.

+ Na zakupy polecam:

Butiki poza centrum Londynu, które zaskakują oryginalnością i zróżnicowaną ofertą, jak również zdecydowanie niższą ceną względem popularnych sieciówek. Jeśli centra handlowe to Westfield Stratford, ale tylko poza godzinami szczytu – w przeciwnym razie trzeba zaplanować całe popołudnie na shopping, a to nie w moim stylu.

+ Punkt gastronomiczny, który polecam to:

Hala Restaurant (Harringay), jedna z najlepszych restauracji kuchni tureckiej, którą miałam okazję spróbować w Londynie. Często odwiedzam również miejsce, przypominające mi smak Meksyku – Chipotle (mexican grill).

+ Gościom na Wyspach pokazuję:

Najpopularniejsze miejsca turystyczne, np. Tower Bridge, The Shard,

a także parki, zatłoczone Soho i klimatyczne uliczki Kingsbridge lub Camden Town.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

Wielokulturowość, otwartość i za to, że każdy może tutaj znaleźć miejsce dla siebie.

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest:

Bezdomność, która kontrastuje z wysokim standardem życia mieszkańców Wielkiej Brytanii i niestety stała się nieodłączną częścią krajobrazu stolicy.

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie to:

Hiszpania, bo jest tam słonecznie, a ludzie mają świetne poczucie humoru. Miałabym również wystarczająco blisko, by często odwiedzać priorytetowy punkt na mojej mapie, czyli rodzinny dom.

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura .co.uk

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

| 27

Mówię po angielsku

Wisienka na torcie

Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

be the icing on the cake = be an extra enhancement = something that makes a good situation even better

coś co sprawia, że dobra sytuacja jest nawet lepsza = wisienka na torcie, bonus

EXAMPLES = PRZYKŁADY I was just content to see my daughter but my grandchild, that really was the icing on the cake.

Byłam zadowolona widząc moją córkę, ale mój wnuczek? On był naprawdę wisienką na torcie.

He was delighted to get the article published and the payment was the icing on the cake.

On był zachwycony, że artykuł został opublikowany, a płatność była bonusem.

The third goal was the icing on the cake.

Trzeci gol był dodatkowym bonusem.

Wszyscy oczekiwali, że on napisze dobrze egzaminy i to, że otrzymał najlepsze oceny, było wisienką na torcie.

Everyone expected him to do well in the exams and his getting the best marks was the icing on the cake.

2 sit on the fence = avoid making a decision or choice

unikać podjęcia decyzji lub dokonania wyboru = być niezdecydowanym = wahać się z podjęciem decyzji, z dokonaniem wyboru

EXAMPLES = PRZYKŁADY You can’t sit on the fence any longer! Just make up your mind. You can't sit on the fence any longer - you have to decide whose side you're on Has he decided which offer he is going to accept or is he still sitting on the fence? Instead of sitting on the fence, why don’t you list out the pros and cons so that you can reach a decision.

= =

Nie możesz dłużej wahać się z dokonaniem wyboru. Po prostu zdecyduj. Nie możesz dłużej być niezdecydowana - musisz zdecydować po czyjej jesteś stronie.

Czy on już zdecydował, którą ofertę przyjmie, czy nadal jest niezdecydowany?

Zamiast się wahać z podjęciem decyzji, może wypiszesz swoje zalety i wady po to, żebyś mogła podjąć decyzję.

28 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Co słychać w mieście gdy za oknem brexit Przygotowała Marietta Przybyłek

stycznia 2020 Wielka Brytania oficjalne wystąpiła z Unii Europejskiej, co oznacza, że faktycznie dokonał się brexit, o którym przez ostatnie

miesiące było bardzo głośno. Okazuje się, że tę wyczekiwaną zmianę Brytyjczycy planują hucznie obchodzić. Będzie można wziąć udział w licznych wydarzeniach celebrujących historyczne wydarzenie. Sprawdźcie jakich!

Brexit Celebration - Happy Brexit Day 31.01.2020, Parliament Square, Londyn Od 9:00 do 11:15 na Parliament Square odbędzie się wielka feta z okazji oficjalnego wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii

Europejskiej. Na stronie organizatora: www. brexitcelebration.com, trwają zapisy na to wydarzenie. Jesteście ciekawi jak dużo osób przyjdzie świętować pod parlamentem?

Brexit Celebration „Have Your Cake And Eat It” 31.01 – 1.02.2020, Central London Parliament Square, Westminster, London SW1P 3JX

Bez wątpienia 31 stycznia 2020 roku przejdzie do historii. Nie wszyscy jednak płaczą, są i tacy, którzy od 3 lat planowali imprezę świętującą wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Organizator zapowiada, że dla wszystkich zadeklarowanych uczestników upiecze ciasto. Nie zabraknie też muzyki.

COOLTIME / ZAPOWIEDZI |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

Brexit Disco party 31.01 – 1.02.2020, Kings Head Loddon 16 Bridge St, Loddyn, Norwich, NR14 6EZ Brexit w rytmach disco? Czemu nie! Tego dnia nie ma co siedzieć w domu i się smucić. Lepiej wyjść do miasto i przeżyć ten pamiętny dzień razem.

| 29

How To Prepare for Brexit and a Stable Future Without Tears and Overwhelm 20.02.2020, The 36 Group, Gray’s Inn, 4 Field Court, London WC1R 5EF Wszystkich nas nurtuje odpowiedź na pytanie „Co czeka nas po brexicie?”. Jeśli jesteście właścicielami przedsiębiorstwa, warto wybrać się na to seminarium, żeby zaczerpnąć praktycznych porad specjalistów.

Brexit and the Future of British Politics A Historic Brexit Dinner 31.02.2020, Smith & Wollensky, The Theodore Roosevelt Room, The Adelphi, 1-11 John Adam Street, Londyn, WC2N 6HT. Bilety: od £75 Jak podaje organizator „Po wyjściu z UE Wielka Brytania będzie w stanie stworzyć nową świetlaną przyszłość, angażując i handlując z całym światem, jako prawdziwie globalny gracz”. Jeśli macie odmienne zdanie może warto wpaść na tę kolację, by podyskutować w doborowym towarzystwie.

teatr The Last Temptation of Boris Johnson 3.02 – 8.02.2020, NST City, Nuffield Southampton Theatres, 142, 144 Above Bar St, Southampton SO14 7DU Przedstawienie Jonathana Maitlanda stara się odpowiedzieć na pytanie, jak Wielka Brytania będzie wyglądała po brexicie za 10 lat… Czy nadal będzie taka „wielka”? W przedstawieniu nie zabraknie Margaret Thatcher, Winstona Churchilla, Tony’ego Blaira i oczywiście Borisa Johnsona.

17.02.2020, London School of Economics and Political Science, Londyn, WC2A 2AE Zastanawiasz się nad przyszłością i dalszymi kolejami brytyjskiej polityki? Przyjdź na wykład o tej tematyce do London School of Economics and Political Science.

30 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| COOLTIME / ROZMOWA

co? gdzie? kiedy? Rare Film Festival - Rare Disease UK 10.02.2020, Regent Street Cinema, 307 Regent St, Marylebone, Londyn, W1B 2HW Więcej informacji: raredisease.org.uk/rarefilmfestival

Rare Film Festival – naświetla problem rzadkich chorób Czy wiesz, że istnieje od 6 000 do 8 000 znanych rzadkich chorób na świecie, a co tydzień w literaturze medycznej opisywanych jest co najmniej 5 nowych? 29 lutego wypada Rare Disease Day, czyli Światowy Dzień Chorób Rzadkich. Z tej okazji Genetic Alliance UK organizuje festiwal filmowy Rare Film Festival (10.02.2020), podczas którego zaprezentowane zostaną historie i problematyka rzadkich chorób. Jest to pierwszy tego rodzaju festiwal w Anglii i drugi na świecie. Lider projektu JAN BOCHIŃSKI w wywiadzie opowiada o działalności organizacji oraz o samym festiwalu. Rozmawiała Marietta Przybyłek

Jan Bochoński – Organizator Rare Film Festival

zym tak naprawdę są rzadkie choroby?

Choroba rzadka zdefiniowana jest jako taka, na którą choruje mniej niż jedna na 2 tysiące osób. Wydaje się, że dotyczy to niewielkiej liczby osób, przez co temat i problematyka tych pacjentów są często pomijane w mediach. To prawda, że na niektóre ultra rzadkie choroby choruje dosłownie kilku pacjentów na całym świecie. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, że kolektywnie jest tych pacjentów całkiem sporo. W samej Wielkiej Brytanii zdiagnozowanych jest ponad 3,5 miliona pacjentów; statystycznie co 17 osoba zetknie się podczas swojego życia z rzadką chorobą. Pomimo że choroby te są różne, większość pacjentów mierzy się z takimi samymi problemami

– wieloletnim procesem diagnozy, brakiem zrozumienia i wsparcia od społeczeństwa, oraz niestety często z brakiem dostępu do odpowiedniej opieki i leków, które czasem istnieją, ale nie są dostępne na rynku.

Czym zajmuje się Genetic Alliance UK?

Nasza organizacja stara się zrozumieć największe potrzeby takich pacjentów oraz dąży do tego by każdy pacjent miał dostęp do wysokiej jakości opieki, informacji i wsparcia. Do współpracy zapraszamy ponad 300 małych organizacji pacjenckich, działających na rzecz poszczególnych rzadko występujących chorób. Staramy sie rownież pozytywnie wpływać na terazniejszy system opieki medycznej, tak aby był bardziej dostosowany do potrzeb pacjentow z chorobami rzadkimi.

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

| 31

A co jest nie tak z obowiązującym systemem?

Problemów jest wiele. Jednym z głównych, z którym staramy się zmierzyć w Wielkiej Brytanii, jest system wprowadzania nowych leków na rynek. Jak wiadomo procedura wprowadzenia jakichkolwiek leków jest bardzo skomplikowana i czasochłonna. Niestety, procedura nie jest dostosowana do leków na choroby rzadkie, które zwykle dotyczą małej grupy pacjentów i ich wprowadzenie wiąże się ze znacznie wyższymi kosztami. Staramy się wpłynąć na system tak, aby uwzględniał on potrzeby wszystkich ludzi potrzebujących. Dział naszych naukowców przygotowuje raporty, które są znaczącym punktem odniesienia dla osób decyzyjnych, również polityków. Prowadzimy kampanie mające na celu uświadomienie problemu, edukację i zmianę obowiązującego systemu.

Czy działania waszej organizacji niosą realną zmianę?

Oczywiście. W zeszłym roku wypuściliśmy raport dotyczący badań przesiewowych u noworodków. Okazuje się, że dzieci rodzące się w Anglii, są badane tylko na 5 rzadkich chorób, podczas gdy standardem europejskim jest ok. 20, a w niektórych krajach nawet 50. Dzieci umierają w wyniku zbyt późnej diagnozy, tymczasem wystarczyłoby podać im na czas odpowiedni lek. Po wypuszczeniu raportu i przeprowadzeniu kampanii, bardzo tym tematem zainteresowały się media, pojawiło się wiele publikacji. Trzy miesiące później dostaliśmy informacje o planach zmian systemowych – teraz Wielka Brytania ma być liderem w tej dziedzinie i badać wszystkie noworodki na najwyższą liczbę chorób na świecie.

Czy indywidualne jednostki mogą liczyć na jakąś bezpośrednią pomoc z strony waszej organizacji?

Tak, prowadzimy na przykład system wsparcia dla rodzin dzieci z nie zdiagnozowanymi chorobami genetycznymi – SWAN UK, czyli „Syndrom without a name”. Mogą one liczyć nie tylko na pomoc dla samej osoby chorującej, ale i psychologiczne wsparcie dla wszystkich członków rodziny.

Waszą tegoroczną inicjatywą jest Rare Film Festival. Czego mogą spodziewać się widzowie?

Rare Film Festival jest pierwszym tego rodzaju festiwalem w Anglii. Wykorzystaliśmy fakt iż zrzeszamy tak wiele różnych organizacji pacjenckich i ogłosiliśmy konkurs filmów krótkometrażowych, przedstawiających problematykę rzadkich chorób. Możliwości naszych organizacji są skrajnie różne – pośród naszych członków mamy takie organizacje jak British Heart Foundation (jedna z największych organizacji charytatywnych w Anglii), ale również takie, które zostały założone przez

rodzinę chorego dziecka, i które nie mają żadnych osób zatrudnionych na stałe. Dlatego zaangażowaliśmy w to przedsięwzięcie tzw. aspiring filmmakers. W ramach projektu nawiązaliśmy kontakt z różnymi uniwersytetami m.in. University College London, Imperial czy Westminster University. Daliśmy studentom możliwość wzięcia udziału w konkursie i produkcji filmów dla tych organizacji, które inaczej same nie miałyby do tego środków. W efekcie powstały piękne filmy, które swoją tematyką zainteresowały samych studentów oraz szerszą widownię. Filmy te pokażemy podczas festiwalu, przez kolejne lata będą również narzędziem dla tych organizacji do edukowania społeczeństwa i szerzenia swojej działalności.

Jakie filmy zostały nadesłane?

W większości są to dokumentalne filmy ukazujące osoby, których ta choroba dotknęła. Są to bardzo osobiste i poruszające historie. Otrzymaliśmy np. film o chłopaku, który przez dwadzieścia lat swojego życia nie był w stanie komunikować się ze światem zewnętrznym, aż jego rodzice umożliwili mu to poprzez specjalny system znaków. Mamy też kilka bardziej artystycznych filmów niezależnych.

Ile filmów ostatecznie zostało nadesłanych?

Dostaliśmy około 50 filmów, co uważam, że jest ogromnym sukcesem.

Grupa jedenastu jurorów wśród których znaleźli się m.in. uniwersyteccy wykładowcy, krytycy filmowi, dziennikarze i eksperci w dziedzinie komunikacji medycznej, wytypowała do siedmiu różnych kategorii po trzy najlepsze filmy. W każdej z kategorii zostanie wybrany zwycięski film. Spośród nich wyłonimy najlepszy film w ramach kategorii „Best picture”. Zwycięskie filmy zostaną pokazane podczas ceremonii wręczenia nagród w kinie Regent Street Cinema.

W jaki sposób można wesprzeć waszą organizację na co dzień?

Jest wiele sposobów, w jaki można wesprzeć naszą organizację. Zapraszam na nasze strony

internetowe: geneticalliance. org.uk lub raredisease.org uk, na których umieszczamy wszystkie informacje dotyczące najnowszych działań i akcji, w których można wziąć udział. Jesteśmy też bardzo aktywni w mediach społecznościach. Najprostszą metodą jest darowizna pieniężna, ale namawiamy również do innych akcji – np. sprzedawania domowych wypieków w swojej firmie (tzw. „bake sale”, wzięcia udziału w 10-kilometrowym biegu, czy do skoku ze spadochronem. Jesteśmy otwarci na wszelkie pomysły, które mogą pomóc we wsparciu osób dotkniętych rzadkimi chorobami. Także zapraszam do kontaktu: fundraising@ raredisease.org.uk.

32 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| COOLTIME / RELACJA

Nagrody przeglądu kolęd i pastorałek rozdane Zdjęcia: Marcin Urban

apach świątecznego bigosu i choinki już dawno zniknął z domów, ale w Polskiej Szkole Sobotniej im. Adama Mickiewicza w Enfield wciąż trwa świąteczna atmosfera. Szkoła była organizatorem II Polonijnego Przeglądu Kolęd i Pastorałek „jest taki dzień”, którego finał przeprowadzono w miniony weekend. Do drugiego etapu konkursu zakwalifikowało się 50 tzw. podmiotów wykonawczych, czyli solistów, duetów, zespołów i chórów. Z tego grona, w trakcie trwających przez całą sobotę przesłuchań jury wybrało laureatów, którzy wystąpili na niedzielnej gali w Ark John Keats Academy. Wśród dodatkowych atrakcji finału były warsztaty wykonywania ozdób świątecznych, które poprowadziły przedstawicielki Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu oraz występ chóru Amen AdoraMus Emigranci Najwyższemu. Wystąpił też chór Aura, który zdobył Grand Prix poprzedniego przeglądu. Tygodnik Cooltura i Polskie Radio Londyn były patronami wydarzenia. Retransmisję koncertu laureatów można zobaczyć na naszym Facebooku i Facebooku Radia PRL.

Zdobywczyni Grand Prix - Katarzyna Bryl

Klaudia Dubanowska, odbiera nagrodę za 1 miejsce w kat. do 9 lat

COOLTIME / RELACJA |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

| 33

Aleksander Meeson, zdobywca nagrody publiczności

Laureaci II Polonijnego Przeglądu Kolęd i Pastorałek Grupa do 9 lat l 1. Klaudia Dubanowska l 2. Julia Czekaj l 3. Zespół muzyczny Nutki Małgorzata Świeczkowsk a, 1 miejsce w kat. 10-12

Gość specjalny Chór Amen Adora-Mus Emigranci Najwyższemu lat

Grupa 10-12 lat 1. Małgorzata Świeczkowska l 2. lnez Danielak l 3. Julia i Nelly Jagusiak l

Grupa 13-18 lat 1. Maja Szymecka l 2. Grupa starsza Beniaminek l 3. Isabella Pajerska l

Nagroda publiczności - Aleksander Meeson Nagroda specjalna ufundowana przez Polską Szkołę Sobotnią im. Adama Mickiewicza - Młodsza Grupa Beniaminek Nagroda Chóru Amen AdoraMus Emigranci Najwyższemu - Maja Szymecka Nagroda Grand Prix - Katarzyna Bryl Gość specjalny Chór Amen Adora-Mus Emigranci Najwyższemu

Warsztaty robienia ozdób świątecznych prowadzone przez animatorki Muzeum Wsi Radomskiej

34 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| MIEJSCE NA WEEKEND

Od Porth Hamon do Southampton

STAROŻYTNE RUINY W SOUTHAMPTON

Zwiedzając południową część Wysp Brytyjskich, zaczynając od Kornwalii, Plymouth, Dorset i Bournemouth, niechybnie docieramy do Hampshire oraz najważniejszego miasta tych terenów – Southampton. Dariusz A. Zeller

iasto z prawdopodobnie największym odsetkiem społeczności polskiej w całej Wielkiej Brytanii oraz port, z którego w pierwszą i ostatnią zarazem podróż przez Atlantyk ruszył legendarny Titanic. Southampton to jednak nie tylko miejsce gdzie przeszłość łączy się z przyszłością, ale także miasto, które warto wybrać na weekendowy wypad. Szczególnie z Londynu. W czasach rzymskich Porth Hamon, gdyż tak nazywała się lokalna osada, był już wówczas istotnym dla ówczesnych władców portem handlowym. W późniejszym, anglosaskim okresie, już po zmianie nazwy rolę tę z racji położenia pełnił port Hamwic, który następnie w swoim nazewnictwie ewoluował do bliskiej współczesnej nazwie – Hampton. Gdy w XII wieku na terenie miasta wybudowano zamek, którego pozosta-

łości murów obronnych wciąż możemy obejrzeć, miast stało się bardzo ważnym ośrodkiem tranzytowym łączącym ówczesną stolicę państwa – Winchester z resztą świata. O Titanicu już wspomnieliśmy, warto zatem zauważyć, że to także z Southampton w 1620 roku na statku Mayflower na podbój Nowego Świata, czyli Ameryki Północnej wyruszyli pierwsi zasiedleńcy. Tutaj został również sztandarowy okręt wojenny króla Henryka V – HMS Grace Dieu. Prawdziwy rozkwit Southampton zaliczyło jednak za panowania królowej Wiktorii. W 1835 roku powstało przedsiębiorstwo Southmapton Docks, w 1840 roku otwarto połączenie kolejowe z Londynem, a dwa lata później otworzono pierwszy dok, a miasto zyskało miano „Wrót Imperium”. W czasie II wojny światowe, w przeciwieństwie np. do Bournemouth, miasto zostało bardzo doświadczone wojenną pożogą. Tutaj, w wytwórni lotniczej Supermarine, wytwarzano słynne samoloty myśliwskie Spitfire, w mieście znajdowała się także ważna baza sił alianckich, w związku z czym w wyniku wielokrotnych bombardowań niemieckich zniszczona została duża część zabudowań, z wyjątkowej wartości zabytkami włącznie. Obecnie miasto leżące w hrabstwie Hampshire, u zbiegu rzek Trest oraz Itchen,

dwie godziny jazdy z Londynu, jest znane z walorów turystycznych, edukacji, przemysłu elektronicznego, fabryki samochodów i wspomnianych doków, symbolem miasta. W przeciwieństwie do przeszłości obecnie w lwiej części zawijają jednak do miasta jednostki wycieczkowe. W otwartym przed 10 laty terminalu, we wschodniej jego części znajduje się wyjątkowy kompleks rozrywkowy Ocean Village – miejsce, które warto odwiedzić nie tylko z naszymi milusińskimi. Ci nieco starsi mogą wybrać jedną z kilku uczelni wyższych z założonym w 1862 roku University of Southampton, znajdującym się (uwaga!) w pierwszej „100” światowego rankingu szkół wyższych. Warto stwierdzić, iż zakupoholicy i miłośnicy shoppingu znajdą w Southampton trzy wielkie centra handlowe – West Quay, Bargate Centre oraz Marlands Shopping. Fani futbolu także znajdą tu coś dla siebie. Wszak w występującym w Premier League zespole Southampton FC, popularnie zwanych „Świętymi”, występuje polski obrońca Jan Bednarek. A w przeszłości koszulkę w podłużne biało-czerwone pasy zakładali m.in. Bartłomiej Białkowski, Marek Saganowski i Grzegorz Rasiak. Miasto kilkukrotnie w rozmaitych zestawieniach zyskiwało tytuł najzdrowszego miasta w Wielkiej Brytanii, ale jeśli i to kogoś do końca nie przekonuje, namawiam do stawienia się na sztandarową

imprezę miasta – Southampton Boat Show, obok londyńskiej wersji najpiękniejszą paradę łodzi w Europie i jedną z najpiękniejszych na świecie.

Warto zobaczyć: Bargate – historyczna brama miasta The Watergate Ruin  Solent Sky Museum  Steamship Shieldhall  Sea City Museum  Titanic Musicians’ Memorial  Southampton City Art Gallery  Tudor House and Garden  St Mary’s Church  Southampton Town Walls (na Starym Mieście)  Rokroczne Southampton Boat Show  

TABLICA KU PAMIĘCI MUZYKÓW Z TITANICA

miejsce na weekend |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020 Itchen Bridge, Southampton

New Forest, Southampton, Hampshire

Bargate – historyczna brama miasta Fragment murów obronnych miasta

Historyczny budynek Tudor House

Okolice portu w Southampton

Sea City Museum

| 35

36 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| COŚ NA ZĄB

Kulinarny antybrexit Dariusz A. Zeller

ieszkając w Wielkiej Brytanii jesteśmy wręcz skazani na kosztowanie (mniej lub bardziej częste) kulinariów naszych gospodarzy. Owszem, większość z nas preferuje jeśli nie kuchnię polską, to spośród niezliczonej wręcz ilości kuchni regionalnych z całego świata taką, jaka przypadnie nam do gustu, jednak z pewnością warto poznać coś, co lubią Brytyjczycy, a co być może także polubimy. I bynajmniej nie chodzi mi o fish & chips. Ażeby być w zgo dzie z prawdą dodać należy, iż każdy region w Wielkiej Brytanii posiada własne smakowitości. Zatem dodam jeszcze coś, co jest charakterystyczne dla wszyst-

kich czterech (wyspiarskich) nacji poddanych Jej Królewskiej Mości Elżbiety II.

Kedgeree

sól, pieprz 4 ugotowane jajka l p osiekana natka pietruszki do posypania l l

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

SKŁADNIKI:

2 łyżki masła l 1 łyżka oliwy l 1 cebula l 1 ząbek czosnku l słodka papryka mielona l 150 g ryżu basmati l 250 ml bulionu warzywnego l 50 g mrożonego zielonego groszku l skórka otarta z jednej cytryny l 2 pomidory l 2 dymki l 1 wędzona makrela bez skóry i ości l

Cebulę i czosnek obieramy, cebulę kroimy w cienkie piórka, czosnek drobno siekamy. Ryż przekładamy do miseczki i przepłukujemy aż woda będzie zupełnie czysta, odsączamy dokładnie. W większym garnku rozgrzewam masło i oliwę, wrzucamy cebulę, podsmażamy aż się zeszkli. Dodajemy czosnek i szczyptę papryki, smażymy przez chwilę. Następnie dorzucamy ryż, smażymy aż wchłonie wytworzony przez cebulę i przyprawy sos. Wówczas wlewamy gorący

bulion, dodajemy groszek i skórkę z cytryny. Przykrywamy i dusimy około 10 minut, co jakiś czas zaglądać i mieszając. Pomidory obieramy i kroimy w większą kostkę, dymkę kroimy w talarki, dodajemy do ryżu, pozostawiamy

Jajka po benedyktyńsku

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

(na grzance z szynką i sosem holenderskim)

Przygotować muffiny angielskie lub bułki oraz sos holenderki. Ugotować jajka w koszulce: zagotować wodę w garnku (ok. 10 cm) z dodatkiem 1 łyżki octu i szczypty soli, zrobić w niej wir (zamieszać łyżką). Jajka wbić do oddzielnych miseczek. Delikatnie wlać pierwsze jajko do gotującej się wody i gotować przez kilka minut aż całe białko będzie ścięte, żółtko pozostanie płynne. Powtórzyć z resztą jajek. Szynkę lub boczek, lub bekon, podsmażyć na patelni. Muffiny lub bułki przekroić na pół, opiec w tosterze, na dolnej części położyć plasterek szynki, na wierzchu położyć jajko i polać sosem holenderskim. Posypać szczypiorkiem, doprawić solą i pieprzem.

SKŁADNIKI:

4 muffiny angielskie lub bułki lub tostów l 4 plasterki szynki, boczku lub bekonu

4 świeże jajka Sos holenderski (pół porcji) l szczypiorek l s ól i pieprz

Angli a Cornish Pasty SKŁADNIKI:

Ciasto: l 1,5 szklanki (180-200 g) mąki, przesiać l An10– 125 g schłodzonego masła (albo pół na pół ze smalcem) l 1 (5 g) łyżeczka soli l 3-4,5 łyżek lodowatej wody Nadzienie: l 250 g wołowiny l wątróbka drobiowa l 250 g warzyw (ziemniaki, pasternak, marchew i cebula) l s ól, pieprz l jajko do posmarowania l ew. łyżeczka musztardy

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA: Przygotować ciasto – posiekać tłuszcz z mąką i solą, na końcu dodać lodowatą wodę i krótko zagnieść. Uformować kulę, rozpłaszczyć ją, zawinąć w folię

i schować do lodówki. Piekarnik nastawić na temperaturę 200°C. Mięso, i wątróbkę, pokroić na kostkę o boku 1,5-2 cm. Warzywa obrać i pokroić w odrobinę mniejszą kostkę. Wszystko wymieszać w misce, doprawić solą i pieprzem, ew. dodać łyżeczkę musztardy i jeszcze raz wymieszać. Ciasto rozwałkować, na grubość ok. 0,5 cm, na delikatnie oprószonej mąką stolnicy i wykrawać od talerzyka albo za pomocą foremki. Farsz rozłożyć równomiernie na wszystkie koła ciasta. Pierogi zlepić dokładnie, przenieść na blachę, ta piekarnikowa wyłożona papierem do pieczenia będzie w sam raz, posmarować rozmąconym jajkiem i piec ok. 30 minut. Piekarnik powinien już być rozgrzany do temp. 200°C. Najsmaczniejsze są Cornish Pasties jeszcze ciepłe, ale już nie gorące.

jeszcze kilka minut na małym ogniu. Makrelę dzielimy na mniejsze kawałki, dodajemy do ryżu. Całość przyprawiamy solą i pieprzem. Nakładamy na talerze, na wierzchu układamy ćwiartki jajek, posypujemy natką.

Cullen Skink SKŁADNIKI:

Mleko 1¼ kufel (700 ml) Mała garść płaskiej pietruszki z liści l 1 liść laurowy l 300 g wędzonego fileta z łupacza l 2 uncje (55 g) masła l 1 średnia cebula, drobno posiekana l 8 oz (250 g) puree ziemniaczane, resztki lub świeżo ugotowane l Sól i pieprz do smaku l l

Szkoc ja

COŚ NA ZĄB |

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

NIE RYZYKUJ!!! WSZYSTKO ZROBIMY ZA CIEBIE!!

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

- Najwyższa jakość wszystkich produktów w bardzo konkurencyjnej cenie - Okna Pvc REHAU oraz KOMMERLING Z OKUCIAMI ANTYWLAMANIOWYMI - ALUMINIOWE DRZWI PRZESUWNE ORAZ HARMONIJKOWE Z 25 LETNIA GWARANCJA PRODUCENTA!!!

Doradztwo, pomiary, DOWÓZ oraz wyceny bezpłatne Windows & Glass Solutions Ltd. 622 Greenford Road, Greenford UB6 8QT

Tel: 02085782281 Office, Mob: 077 0360 1325 Office, Mob: 079 1636 9230 Robert E-mail: sales@wgsltd.co.uk, windowsglasssolutions@gmail.com

Ulster Fry

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA: Wlej mleko do dużego, przestronnego rondla. Usuń liście z pietruszki i dodaj łodygi do mleka. Drobno posiekaj liście i trzymaj z boku. Dodaj liść laurowy do mleka i łupacza.Doprowadź mleko do łagodnego wrzenia i gotuj przez 3 minuty. Zdejmij rondelek z ognia i pozostaw na 5 minut, aby zioła zaparzyły swój smak w mleku. Przecedź ciecz przez drobne sito i przelej mleko ziołowe w inne naczynie. Podgrzej masło w innym, mniejszym rondlu. Dodaj cebulę i gotuj przez około 5 minut delikatnie aż do uzyskania półprzezroczystości, uważaj, aby nie spalić. Dodaj mleko ziołowe do cebuli, a następnie dodaj ziemniaki i mieszaj, aż uzyskasz gęstą i kremową konsystencję. Ułóż wędzonego łupacza w mięsiste kawałki, starając się usunąć wszelkie kości, które możesz znaleźć. Dodaj do zupy. Dodaj posiekane liście pietruszki do zupy i delikatnie gotuj na małym ogniu przez kolejne 4 – 5 minut. Nie mieszaj nadmiernie. Zbyt częste mieszanie może sprawić, że ryba rozłoży się na kawałki, a tego nie chcemy. Dodaj sól i pieprz w razie potrzeby, uważaj na sól, ryby same nadają całkiem słony smak. Podawaj na gorąco z chrupiącym chlebem.

SKŁADNIKI:

Ir landia Półn ocna

2 jajka 1 kromka chleba ziemniaczanego l 1 kromka chleba sodowego l 2 kiełbaski wieprzowe l 2 plastry boczku l 1 czerwony pomidor l l

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Cawl

Walia

SKŁADNIKI:

1 kg wołowiny (pręga lub łopatka) l 4 marchewki l 1 pietruszka l 1 brukiew l 1 rzepa l 4 ziemniaki l 2 pory l 1 cebula l gałązka rozmarynu i tymianku l natka pietruszki l

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Pokrojoną w kostkę wołowinę zalewamy zimną

woda, dodajemy sól, pieprz i doprowadzamy do wrzenia. Zbieramy szum i gotujemy na małym ogniu około 1 1/2 - 2 godziny, aż mięso zmięknie. Warzywa kroimy w kostkę, pory w krążki. Dodajemy wszystkie warzywa oprócz pora i gotujemy przez kolejną godzinę, pod sam koniec dodaję por. Doprawiamy do smaku i podajemy z bagietką lub chrupiącą bułką i kawałkiem sera cheddar. Najlepiej smakuje na drugi dzień.

Umieść niewielką ilość oleju rzepakowego na patelni na małym ogniu, co powoduje lekkie skwierczenie, a nie „plucie” olejem. Gdy jest gorący, umieść kiełbaski na patelni, odwracając się od czasu do czasu, aż zabarwi się do końca. Powinno to zająć około 8 minut. Dodaj smażone plastry boczku na patelni. Nie przekręcaj bekonu zbyt wcześnie poczekaj, aż kolor pojawi się na krawędziach. Aby uzyskać zdrowszą opcję, można grillować boczek. Tak czy inaczej, gotuj boczek, aż będzie chrupiący, ale nie brązowy i przypalony. Umieść chleb ziemniaczany i sodowy na patelni. Soda wchłonie wszystkie pyszne smaki, a chleb ziemniaczany

zbrązowieje na zewnątrz i cudownie zmięknie na środku. Użyj pomidorów na winorośli, ponieważ dłużej zachowują swoją jędrność i smak. Pomidory powinny zawsze być trochę chrupiące. Smaż pomidory przez kilka minut obok chleba. Po kolejnych 2 minutach smażenia przenieś wszystkie składniki do rozgrzanego piekarnika i wyczyść patelnię. W niewielkiej ilości świeżego oleju pokrusz 2 duże jajka z wolnego wybiegu, umieść pokrywkę nad patelnią, aby ugotować wierzch jaj, aby uzyskać idealne jajowate.

38 |

| COŚ NA ZĄB

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

6 marcaAM H G N I M R I WB 7 marca COŚ NA ZĄB |

| 39

IE N Y D N O L W

Y T R A P R E T AF

I N K Ę PIIĘ P I Z I D Z D O ŁO MŁ II M O2 Institute Birmingham BILETY NA

www.bawimysiew.uk

O2 Shepherds Bush Empire BILETY NA

www.cooltura24.co.uk

N O N ZE K U I N Y T R A A M M

40 |

31 stycznia 2020 | Nยบ 828 |

| MOTYWACJA

Najwazniejsze informacje zawsze pod rekaห

24.co.uk

FITNESS |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

Paulina i Marek Szewczykowie Naladowani Pozytywna Energia Naladowani Pozytywna Energia 07565384418

Zacznę chodzić na siłownię od poniedziałku!

Większość z nas bardzo dobrze zna to zdanie. Jednak, gdy podejmujecie decyzję, by stanąć w drzwiach klubu fitness, zaczynają się schody. Co dalej?

BIEŻNIA

Wejdź na bieżnię stając na bocznych panelach. Wciśnij przycisk Start i czekaj aż pasek zacznie się ruszać, po czym ostrożnie zacznij na nim chodzić. Zmień kąt nachylenia na co najmniej 2 proc. na początek, a następnie zwiększ prędkość do 4-5 km/h. Jeśli masz dużą nadwagę nie biegaj, gdyż obciąży to bardzo twoje stawy. Wystarczy, że będziesz chodzić pod górkę. Z czasem możesz zwiększać kąt nachylenia, by trening był trudniejszy. Pamiętaj również, by nie trzymać się rączek, ponieważ ułatwia to bardzo pracę i spalisz mniej kalorii.

ierwszy trening to szczególny moment. Jego wykonanie dla osoby kompletnie nowej w temacie może stanowić nie lada wyzwanie, zwłaszcza, że efektów zazwyczaj oczekuje się szybko. Jak zacząć przygodę z siłownią? Jak zacząć treningi?

TO BARDZO PROSTE

1. Przygotuj wygodne sportowe ciuchy oraz obuwie, butelkę wody oraz ręcznik. 2. W większości siłowni dostępne jest darmowe wprowadzenie trenera personalnego o tym, jak używać maszyn. Zarezerwuj koniecznie takie spotkanie! Jest za darmo. Nie bój się zadawać pytań. Po takim spotkaniu będziesz już znać podstawy. 3. Określ swój cel i nastaw się pozytywnie do działania. Musisz pamiętać, że jest to proces. Nikt jeszcze nie schudł przez jedną noc. 4. Złota zasada: Nigdy nie porównuj się do osób, które ćwiczą już miesiące lub lata. Musisz pamiętać, że każdy zaczynał w tym samym miejscu. 5. Ćwicz sumiennie! Zadbaj o zdrowe nawyki żywieniowe, bez nich nawet najlepszy trening nie da ci oczekiwanych rezultatów. Lepszy krótki trening niż żaden. Nie szukaj wymówek, nie poddawaj się już na początku drogi, zaakceptuj własne wzloty i upadki. Każdy kiedyś zaczynał, nawet ci najwięksi. Zacznij działać i ruszaj do klubu!

WIOSŁO

Podejdź do maszyny i ustaw opór łańcucha. Jedynka będzie najłatwiejsza, a 10 najtrudniejsza. Usiądź, po czym wyreguluj położenie stóp, tak żeby pasek, który je trzyma, był na środku. Zaciągnij pasek, by stopy się nie ruszały. Złap uchwyt i zacznij wiosłować. Ruch zaczynamy od odepchnięcia się nogami, jednocześnie przyciągając uchwyt rękoma do brzucha. Plecy proste, łokcie blisko ciała, nadgarstki proste, wiosłujemy płynnie i kontrolujemy oddech.

| 41

ROWER

Ustaw siedzenie na wysokości bioder, tak żeby przy pedałowaniu nogi nie prostowały się do końca w stawie kolanowym. Usiądź, zaciśnij paski przy stopach i zacznij pedałować. Naciśnij Start, następnie dostosuj opór za pomocą przycisku na maszynie. Intensywność kontrolujesz przyspieszając pedałowanie lub je zwalniając. Twoja prędkość wyświetla się na ekranie.

42 |

Untitled-3 1

| ZDROWIE

31 stycznia 2020 | Nยบ 828 |

07.11.2019 09:58:08

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.nutriheaven.co.uk

Pudełko z obiadem do szkoły

Po raz kolejny moją uwagę zwróciły dyskusje w mediach na temat zdrowego odżywiania dzieci. Wspominałam o tym kilka miesięcy temu, ale wróćmy raz jeszcze do tematu, bo jest ważny.

Jak powinien wyglądać zdrowy, pakowany obiad?

Warzywa rzadko pojawiają się w pudełku z obiadem, chociaż eksperci twierdzą, że miałoby to niesamowity wpływ na zdrowie dzieci, szczególnie jako alternatywa

| 43

nie spada, wiele nadal zawiera pokarmy zbyt bogate w cukier, sól lub tłuszcz. Większość pudełek na lunch, według ankiet przeprowadzonych wśród blisko 1,5 tys. dzieci, zawierała chipsy lub inne pikantne przekąski, a około jednej trzeciej zawierało czekoladowe ciasteczka. Do szkoły można dawać dziecku wszelkie zdrowe i wartościowe przekąski, które można łatwo zapakować. Może to być pełnoziarnisty naleśnik z warzywami, albo z serkiem z suszonymi i świeżymi owocami. Nie polecam jednak sklepowych wrapów i tortilli, bo należą do najbardziej chemicznych produktów mącznych. Znacznie lepsza jest pita, bo choć jest wypiekana z białej mąki, nie zawiera zbędnych dodatków. Do tornistra można zapakować kawałek omletu z warzywami, faszerowaną paprykę czy pieczonego ziemniaka z nadzieniem. Niektóre dzieci chętnie zjedzą w szkole sałatkę.

ksperci twierdzą, że „głównym składnikiem obiadu” dla dzieci powinno być coś sycącego, jak ziemniaki, chleb, ryż czy makaron. Doradza się, by wybierać wersję pełnoziarnistą produktów zbożowych. Jeśli chodzi o nadzienie kanapek, bułek czy też wrapów, warto pamiętać, by zawsze dodawać sałatę, rzodkiewki, pomidor czy ogórek, ponieważ zaliczają się do zalecanych do spożycia przez dzieci pięciu świeżych owoców i warzyw dziennie. Badanie, opublikowane w BMJ Open, w którym sprawdzono, jak zdrowe są pakowane obiady dla dzieci, w 2006 roku i ponownie w 2016 roku wykazało, że najpopularniejszym nadzieniem kanapek jest szynka, a następnie ser, kurczak, tuńczyk, masło czekoladowe lub dżem. Około połowy dzieci ze szkół podstawowych w Wielkiej Brytanii je obiad na wynos (pakowany w domu). W przeciwieństwie do obiadu szkolnego, nie ma oficjalnych zasad dotyczących tego, co powinno być w nim zawarte, aby był zdrowy i pożywny. Nowe badanie, przeprowadzone przez naukowców z uniwersytetu w Leeds, wykazało, że 98 na każde 100 zapakowanych posiłków jedzonych przez dzieci w szkole podstawowej nie spełniało norm żywieniowych! Niektóre szkoły ustanawiają własne standardy, a nawet sprawdzają pudełka z jedzeniem i usuwają z nich przetworzoną, niezdrową żywność, podaje BBC. Jedna ze szkół w Norwich niedawno zaproponowała zakaz pakowanych posiłków dla dzieci, aby więcej uczniów spożywało zdrowe obiady w szkole.

zdrowie |

dla słodkiego dżemu lub czekoladowego masła do smarowania. Starajmy się unikać używania dużej ilości majonezu i masła. Jedzenie „na wynos” dla dziecka lub nastolatka powinno być nie tylko zdrowe, ale też smaczne, wygodne do zjedzenia i w miarę możliwości powinno zawierać ulubione produkty młodej osoby. Dziecko może nie chcieć jeść zdrowych produktów, jeśli rodzice tego nie robią na co dzień. Warto więc własnym przykładem przekonywać dzieci do lepszych wyborów.

Kanapka

Kanapka to posiłek, w którym można zawrzeć wiele niezbędnych związków odżywczych i warto przygotować ją samemu. Do posmarowania pieczywa – można użyć dobrego masła, natomiast należy zrezygnować z margaryny, zawierającej wiele sztucznych, niezdrowych składników. Można posmarować pieczywo pastą warzywną. Takich roślinnych past jest na rynku coraz więcej, a można także bardzo łatwo i niedrogo przygotować je we własnej kuchni. Jeśli dajemy dziecku wędlinę, powinna być bardzo dobrej jakości i jak najchudsza – ma wtedy najwięcej białka. Jeśli w kanapce ma być ser, też warto zadbać, by był wysokiej jakości. Prawdziwy, dojrzewający ser będzie znacznie łatwiej strawny i przyswajalny dla organizmu dziecka, będzie też zawie-

rał mniej laktozy – na którą wiele osób jest uczulonych, a często więcej białka. Dodajmy także od czasu do czasu do kanapek ryby.

Warzywa i owoce

Zapewnią nie tylko witaminy, związki mineralne i antyoksydanty, ale też wodę, dzięki której zjedzenie kanapki będzie dla dziecka o wiele łatwiejsze. Zamiast pomidorów, które nie są atrakcyjne w kanapce, warto włożyć liście sałaty, rukolę, plasterki ogórka lub paprykę. Unikajmy keczupu, który co najmniej w 1/5 składa się z czystego cukru! Spróbujmy włożyć do pudełka z lunchem posiekane jabłko, obrane segmenty mandarynki lub plasterki melona, aby ułatwić małym dzieciom ich zjedzenie. Wyciśnięty sok z cytryny zatrzyma brązowienie owoców. Pojedyncze winogrona (przekrojone na pół, by obniżyć ryzyko zadławienia się), borówki amerykańskie, morele bądź śliwki są prawie jak cukierki! Owoce mogą naprawdę zastąpić niezdrowe słodycze. Dodajmy również świeże warzywa, np. pomidorki koktajlowe (także przekrojone), rzodkiewki albo pokrojone w słupki czy paski ogórki, paprykę i kalarepę.

Zdrowe przekąski

Badania wykazały, że podczas gdy ilość cukru w opakowaniach obiadowych ogól-

Jak zachęcić dzieci do zdrowego odżywiania?

Dr Charlotte Evans, autorka badań, powiedziała, że zaangażowanie dzieci w zakupy i przygotowanie pakowanych obiadów może pomóc w ich edukacji w zakresie dokonywania wyborów. – Zmiana zachowania jest bardzo trudna – mówi Charlotte Evans. – Wiemy o tym. Potrzebujemy pomocy przemysłu spożywczego w edukacji dokonywaniu zdrowszych wyborów. Zaangażowanie dzieci w wybory żywieniowe od najmłodszych lat jest niezbędne. Zachęcanie dziecka, aby wyszło z tobą do sklepu i kupiło paprykę, a następnie wróciło do domu, pokroiło ją i włożyło do pudełka na lunch, jest nieocenione. Chodzi o to, aby jedzenie warzyw wydawało się normalne – tłumaczy badaczka. Dr Emma Haycraft z Uniwersytetu Loughborough studiowała psychologię nakłaniania dzieci do jedzenia większej ilości warzyw. – Badania wykazały, że dzieci muszą próbować wielokrotnie produkty, zanim nauczą się je lubić – tłumaczy. – Dlatego ważne jest, aby zdrowe, surowe warzywa znajdowały się bardzo często w pojemnikach na lunch. Początkowo mogą to być małe porcje, aby zminimalizować marnotrawstwo, ale pozwoli to dzieciom na zapoznanie się z żywnością, do której trudno im się przyzwyczaić.

44 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| ROZRYWKA

Strony redaguje Dariusz A. Zeller

Wielka Brytania a brexit 1. Kiedy odbyło się referendum dotyczące dalszego członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej, podczas którego większość głosujących opowiedziała się za opuszczeniem Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię?

2. Który z brytyjskich premierów ogłosił oficjalną datę referendum ws. członkostwa Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej? a. David Cameron b. Nigel Farage c. Gordon Brown d. Theresa May

3. Która z partii politycznych w wyborach parlamentarnych z 12 grudnia 2019 uzyskała większość bezwzględną? a. Partia Pracy b. Brexit Party c. Partia Konserwatywna d. Liberalni Demokraci

4. Wybory przedterminowe w Wielkiej Brytanii mogą być rozpisane w dwóch przypadkach. Jednym z nich jest sytuacja:

a. Gdy Izba Gmin uchwali, że 1/3 z całkowitej liczby posłów, dąży do oponowania wobec rządu b. Gdy Izba Gmin postanowi rozpisać wcześniejsze wybory; uchwałę w tej sprawie muszą poprzeć 2/3 spośród całkowitej liczby posłów c. Gdy Izba Lordów nie będzie w większości stanowiącej 2/3 całkowitej liczby, zgadzać się z Izbą Gmin d. Gdy Izba Lordów uchwali wotum nieufności dla rządu

5. Torysi przekształcili się w 1834 roku w: a. Partię Liberalną b. Partię Pracy

c. Partię Konserwatywną d. Partię Niepodległości Zjednoczonego Królestwa

6. Jaki był planowany, wstępny termin opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię? a. 29.03.2019 b. 04.06.2018 c. 01.09.2019 d. 11.11.2017

7. Obecnym premierem Wielkiej Brytanii jest: a. Theresa May b. Boris Johnson c. Alistair Darling d. David Cameron

8. System prawny Wielkiej Brytanii dzieli się na: a. Prawo ustawowe oraz prawo legislacyjne b. Prawo legislacyjne oraz prawo statutowe c. Prawo ustawowe oraz prawo statutowe d. Prawo ustawowe oraz prawo precedensowe

9. W referendum zwanym powszechnie Brexitem, za wyjściem z UE głosowało: a. 53,70% b. 60,19% c. 51,89% d. 58,45%

10. Największy udział w brytyjskim PKB stanowi/ą:

a. Przemysł zbrojeniowy b. Usługi, głównie bankowe i ubezpieczeniowe c. Turystyka d. Przemysł metalurgiczny Prawidłowe odpowiedzi: 1d, 2a, 3c, 4b, 5c, 6a, 7b, 8d, 9c, 10b.

a. 10.04.2016 b. 23.06.2017 c. 29.02.2018 d. 23.06.2016

••• Wielka Brytania po Brexicie. Kontrola Legalności Pracy wypytuje Polaka: - Mówi pan po angielsku? - Tak, trochę. - A ma pan pozwolenie na pracę? - Oczywiście, że mam. - A pana kolega tam w pomidorach też ma? - Naturalnie, też ma. - Mógłby go pan zawołać? - Oczywiście. Józeeeek!!! Uciekaj!!!

••• - Widziałeś „Wiedźmina?” - Nie, bardzo mnie wciągnął Brexit. - Który to już sezon? ••• Anglik na Wyspach podchodzi do Polaka i pyta: - Do you speak English? Polak z politowaniem: - Ty weź się zacznij uczyć polskiego, bo jest nas tutaj już ponad dwa miliony! ••• Ksiądz chodzi po kolędzie i odwiedza Jasia. Przed wyjściem wręcza chłopcu święty obrazek.

- A ma ksiądz jakieś inne? Duchowny daje mu kolejne cztery. - Ale jakieś z dinozaurem... ••• Kelner, hej, kelner! - Słucham pana? - Nie odpowiada mi ta zupa. - A o co ją pan zapytał? ••• - Kochanie, nie smakuje ci ten bigos? Zrobiłam specjalnie na dzisiejszy wieczór. Tak pysznie pachnie! - Smakuje, ale... nie wiem, jak ci to powiedzieć - ludzie zwykle do kina noszą popcorn… •••

ZNAJDŹ LICZBY OD 1 DO 100

ZNAJDŹ 10 RÓŻNIC

POŁĄCZ OBRAZKI

LABIRYNT | Nº 828 | 31 stycznia 2020 PLAC ZABAW |

| 45

46 |

31 stycznia 2020 | Nº 828 |

| OGŁOSZENIA DROBNE

PROFESJONALNE KURSY

´ ¸ gazu, elektrycznosci, dotyczace oleju, klimatyzacji, lpg, wody, pomp ciepła

Gas Safe, NICEIC, OFTEC, MCS REFCOM, · w waznym brytyjskim centrum szkoleniowym.

KRAWCOWA

tel: 020 8743 9213 W ofercie:

 Bardzo szeroki asortyment produktow firm

PROCHEM, SELDEN i EVANS

¸´ swój biznes! ¸ aby zalegalizowac´ i rozwinac Zdaj egzaminy i zarejestruj sie,

Zainteresowanych prosimy o kontakt pod numerem telefonu 07969 408335 lub emailem marek@pwwb.co.uk zaloguj na www.pwwb.co.uk

www.logic4training.co.uk enquiries@logic4training.co.uk

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA

Polska Telewizja Satelitarna -Przemysław Zając. Polska Telewizja Londyn NC+, Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę i kartę montaż anten. Zapraszamy 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep: 02082033162 Instalacje: 07779631401 polskatelewizja.co.uk POLSKIE TAXI W LONDYNIE

07788778853 I tani i legalny transport na lotniska i dworce 24/7. Całodobowe transfery i przewozy taxi na lotnisko Luton, Stansted, Gatwick, Heathrow i Victoria. Polskie taksowki w Londynie polskie mini caby Londyn. Licencja PCO

N sales@steelo.co.uk

e oj

ów

ić

Black Steel Doors Industrialne Systemy Przeszkleń Stalowych w produkcji stalowych drzwi i okien • Specjalisci najkrotszy czas w UK • Zapraszamy do realizacji show room North Wembley •

info@blacksteeldoors.co.uk www.blacksteeldoors.co.uk

Tel: 020 8908 0006

1 Courtenay Road, East Lane Business Park, Wembley HA9 7ND

al ARCHITEKT - PROJEKTY DOMOW

www.steelo.co.uk

0208 569 8144

Architekt rejestrowany w Anglii, wykonuje projekty: extensions, lofts etc. Usługi Planning Applications, Building Control, Party Walls Contact M: 07708696377 E: stasch@stasch.co.uk

TED’S GROOMING ROOM (FEMALE ONLY)

Poszukujemy shop assistant- full time do salonu fryzierskiego. Praca polega na sprzataniu, obsugi klienta oraz pomocy barberom. Zaintersowane osoby prosimy o kontakt sms-em or e-mail: magda@ tedsgroomingroom.com 07810545363 ZATRUDNIMY ELEKTRYKA SAMOCHODOWEGO NA PEŁEN ETAT

Wymagane: doświadczenie w korzystaniu ze sprzętu diagnostycznego, pełne prawo jazdy, język angielski, kontakt tel: 02089978232 lub email info@sahibs.com, ref: PL3. Adres: 3 Norbereck Parade, London, NW10 7HR ARCHITEKT Z UPRAWNIENIAMI W LONDYNIE

Wieloletnia praktyka w Anglii, podejmie się prac projektowych w zakresie projektowania nowych domów, dobudówek przeróbek strychów, przeróbek obiektów zabytkowych. Załatwiam pozwolenia, nowe warunki ubiegania się o dobudówki . Nr 0790 3034463, email: szymon.dylewski@gmail.com

ZAMIEŚĆ OGŁOSZENIE PREMIUM na

cooltura24.co.uk

worki, Ecover i inne środki ekologiczne

124 Askew Road, London, W12 9BL, Zapraszamy od poniedziałku do piątku 8:00-17:00

Jak zamieścić ogłoszenie?

PRZEZ INTERNET

Meble na zamówienie Kitchen Space Studio Ltd oferuje profesjonalne usługi stolarskie. Posiadamy własną stolarnię oraz lakiernię. Możemy kompleksowo umeblować całe mieszkanie. Wykonanie mebli na wymiar. Tel 07714590268

Instalacje elektryczne, rewiring, przerobki, inspekcje instalacji elektrycznych, naprawy, dokanczanie rozpoczętych instalacji, wymiana i przenoszenie Consumer Unit z certyfikatem NICEIC. Gwarancja, Londyn północny i zachodni. 07403414399

 Akcesoria do sprzątania, ręczniki papierowe,

PROFESJONALNE USŁUGI STOLARSKIE

ELEKTRYK Z WIELOLETNIM DOŚWIADCZENIEM

Tu Polacy kupują stal.

Sklep z profesjonalnymi środkami chemicznymi i chemia czyszczacą

Zatrudnię krawcową, praca stała, Londyn więcej informacji pod numerem 07432382584

n Ponad 500 Polaków zdało egzaminy np. ACS, 18ed, F-Gas, i potem zarejestrowało sie¸ ¸ do pracy w domach lub biurach, sklepach, n Szkolenia przygotowujace restauracjach, fabrykach itp n Nauka technicznego jezyka angielskiego ¸ n Zawodowy trening prowadzony przez doswiadczonych ´ wykwalifikowanych instruktorów · n UZNANE NIEPODWAZALNE KWALIFIKACJE! · n Takze kursy w weekendy Współpraca z dr Markiem Laskiewiczem, CEng, MIET, Eur Ing

AGP CLEANING SUPPLIES

Zamieść ogłoszenie Premium online na www.cooltura24.co.uk Twoje ogłoszenie pojawi się na portalu oraz zostanie wydrukowane w najbliższym wydaniu Cooltury*

£14 2 tygodnie ogłoszenia £22 4 tygodnie ogłoszenia £36 1 tydzień ogłoszenia

* w tygodniku Cooltura zostanie wydrukowane maksymalnie do 25 słów danego ogłoszenia

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski

 kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne  załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com PRAWDOPODOBNIE NAJLEPSZY SERWIS KOMPUTEROWY W LONDYNIE

Profesjonalna strona WWW i reklama w sieci. LAPTOPY NAPRAWA. tablety, Apple, PC, GPS. Windows, MacOS i Linux. Z nami oszczędzisz czas i pieniądze! Dojazd do klienta. Zadzwoń Teraz: 07885421494. www.ictlaboratory.com

POLSKA TELEWIZJA - SPRZEDAŻ MONTAŻ SERWIS

Montaż Anten Satelitarnych oraz naziemnych Free View UK, montaż instalacji zbiorczych multiswitch. Zadzwoń 07894100683, satinstal@gmail.com

Zamieść ogłoszenie przez internet

www.cooltura24.co.uk

OGŁOSZENIA DROBNE |

| Nº 828 | 31 stycznia 2020

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

m a t j a Słuch chcesz gdzie

Szukaj w Apple AppStore oraz w Play Store pod hasłami: Polskie Radio Londyn, Polish Radio London, PRL24

| 47