Cooltura Issue 859

Page 1

The Polish Weekly | N o 36 (859) | 03.09.2020

Ku pamięci Zobacz najciekawsze wydarzenia upamiętniające 81. rocznicę wybuchu II wojny światowej Str. 20

Lanberry: Jestem za Opolem bez disco polo

Z Lanberry, która podczas 57. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu zaśpiewa na dwóch koncertach: Premier oraz Od Opola do Opola, rozmawiał Marcin Wolniak. Str. 24

ROLA POLAKÓW W ZŁAMANIU SZYFRU ENIGMY JEST NIE DO PRZECENIENIA

Miejsce na weekend – Oxford

Podążając tropem ubiegłotygodniowego rankingu najlepszych szkół wyższych na świecie wybieramy się do Oxfordu. Str. 36

Yanooshe łamią stereotypy

12

września odbędzie się w Weston Super Mare kolejny Zlot Klasyków by Yanooshe. Największą obecnie imprezę tego typu w Wielkiej Brytanii organizuje grupa polskich miłośników motoryzacji.

Czytaj więcej na stronach 16-19

„Udział polskich matematyków w złamaniu kodu Enigmy podczas II wojny światowej nie został dotąd sprawiedliwie oceniony, trzeba im oddać sprawiedliwość” - mówił w rozmowie z Karoliną Wiatrowską Sir Dermot Turing – brytyjski prawnik, ekonomista, absolwent King’s College w Cambridge i New College w Oxfordzie, bratanek słynnego kryptologa Alana Turinga, autor książki „XYZ. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy”. Opisuje w niej szczegółowo historię tzw. sztafety Enigmy, czyli działań polskich, francuskich i brytyjskich specjalistów, które doprowadziły do odkrycia kodowania legendarnej niemieckiej maszyny szyfrującej.

W

Polsce odbiór pańskiej książki „XYZ. Prawdziwa historia złamania kodu Enigmy” jest fantastyczny. Zakłada w niej pan, że Anglicy nie byliby w stanie zrobić tego bez wiedzy, jaką do prac wnieśli polscy matematycy. Aktualnie mówi się, że tylko Polacy mogą ten sukces przypisać sobie. Jakie jest pańskie zdanie?

Myślę, że Anglicy w końcu daliby radę złamać ten szyfr o własnych siłach, pytanie tylko, ile czasu by im to zajęło i czy zdążyliby go złamać przed wojną o Anglię. Na złamanie tego szyfru składała się praca Francuzów, Polaków i Anglików. W lecie 1939 roku, tuż przed wojną, najbardziej zaawansowany w badaniach nad Enigmą był zespół polski. W archiwach natrafiłem na

dokument, z którego wynika, że w 1939 roku Brytyjczycy nie tylko nie wiedzieli, jak działa Enigma, ale robocze teorie, które brali pod uwagę, prowadziły ich na manowce. Tak było aż do lipca 1939 r., kiedy Polacy zdecydowali się wreszcie ujawnić swoje odkrycia – i zaraz potem w pracach brytyjskich kryptografów następuje przełom.

Czytaj więcej na stronach 14-15

Nowy zasiłek

O

soby o niskich zarobkach, które muszą poddać się kwarantannie w rejonach objętych restrykcjami, dostaną zasiłek w wysokości 13 funtów dziennie przez 10 dni. Pilotaż nowej zapomogi rozpoczął się w Pendle, Oldham i Blackburn with Darwen, czyli w rejonie północno- zachodniej Anglii, cechującym się wysokim wskaźnikiem zakażeń koronawirusem. Zasiłek dostaną także członkowie rodzin osób chorych, którzy będą musieli poddać się izolacji oraz osoby skierowane do kwarantanny przez NHS Test and Trace. W razie zachorowania na koronawirusa, osoby zatrudnione i samozatrudnione spełniające kryterium finansowe, dostaną 130 funtów zasiłku, a członkowie ich rodzin, którzy będą musieli poddać się kwarantannie – 182 funty.


2 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Rząd nie odzyskał Władze Niemiec: kontroli nad imigracją Negocjacje z Wielką Brytanią „bezproduktywne” © 1000 Words / Shutterstock.com

A

ni brexit, ani pandemia nie powstrzymują imigrantów przed osiedlaniem się w Wielkiej Brytanii. Migracja netto, czyli różnica między liczbą osób, które wyjechały z Wielkiej Brytanii, a liczbą osób, które się tu osiedliły, w ciągu roku liczonego do marca wzrosła do 313 tys. – podał urząd statystyczny ONS. To o ponad 90 tys. więcej niż rok temu i niewiele mniej od rekordu z marca 2016 roku, gdy migracja netto wyniosła 326 tys. Do marca 2020 roku na Wyspy przyjechało 715 tys. imigrantów, a wyemigrowało z nich 403 tys. osób. Zdaniem analityków za wzrost odpowiada szczególnie

rosnąca liczba osób spoza Unii Europejskiej, głównie Chińczyków i Hindusów deklarujących przyjazd na studia. Home Office podało tymczasem, że deportuje część osób, które nielegalnie przedostały się w ostatnim czasie do Wielkiej Brytanii forsując w łodziach kanał La Manche. Sześć osób odesłano do Francji, a drugie tyle do Niemiec. Tydzień temu deportowano 15 osób i planowane są kolejne deportacje. Od początku roku przez kanał La Manche przeprawiło się już blisko 5 tys. osób. Straż graniczna zatrzymuje od kilkudziesięciu do nawet ponad 200 osób dziennie.

N

iemcy uznały, że negocjacje umowy handlowej z Wielką Brytanią są „bezproduktywne” i odwołały dyskusję na ten temat na szczycie ambasadorów Unii Europejskiej. Jak donosi „The Guardian” niemieccy politycy uznali, że prowadzone latem rozmowy były kompletną stratą czasu. Po ostatniej rundzie negocjacji w Londynie także Michel Barnier, główny negocjator Bruk-

W

Zmiany pojawiły się na 220 liniach przechodzących w pobliżu szkół. Transport for London skierował do ich obsługi dodatkowych ponad 200 autobusów. Transport for London przypomina, że młodzież powyżej 11. roku życia ma obowiązek zasłaniania ust i nosa w komunikacji miejskiej maską lub częścią urbania.

Powiększają się różnice między uczniami z bogatych i biednych domów

P

andemia i zamknięcie szkół powiększyły różnice w edukacji między dziećmi o różnym statusie materialnym. W momencie przystąpienia do egzaminów GCSE uczniowie z biedniejszych rodzin mają 18 miesięcy opóźnienia w porównaniu z uczniami w szkołach prywatnych.

Po raz pierwszy od 2007 roku powiększyła się różnica na poziomie szkoły podstawowej. Największe różnice w Anglii zdiagnozowano w Blackpool i Bracknell Forest, a w Londynie w dzielnicy Barking and Dagenham. Dane opublikował think tank The Education Policy Institute.

WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS

Liberalni Demokraci mają nowego lidera

Ed

Autobusy miejskie tylko dla uczniów związku z otwarciem szkół londyńska komunikacja miejska wprowadziła poważne zmiany na liniach autobusowych. W dni robocze od 07:30 do 09:30 i od14:30 do 16:30 część autobusów zabiera wyłącznie uczniów i uczniów z rodzicami. Są one specjalnie oznakowane. Pozostałe osoby muszą czekać na autobus, oznaczony jako ogólnodostępny.

seli, wyraził rozczarowanie brakiem postępu. Jeśli w najbliższych tygodniach nie dojdzie do przełomu, od stycznia wymiana handlowa zostanie objęta cłami. Brytyjski rząd zapowiedział, że nie będzie przesuwał terminu brexitu, nawet jeśli nie uda się wynegocjować porozumienia. Brytyjscy politycy podkreślają jednak, że cały czas mają nadzieję na osiągnięcie przełomu w rozmowach.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk

Ed Davey. Fot. Wikipedia

Davey został nowym liderem Partii Liberalno-Demokratycznej. Dotychczas pełnił tę funkcję tymczasowo. Jego rywalką w konkursie o to stanowisko była posłanka Layla Moran. Nowy przewodniczący Liberalnych Demokratów, cytowany przez BBC, powiedział, że partia „musi się przebudzić”. W ostatnich wyborach parlamentarnych Partia Liberalno-Demokratyczna zajęła trzecie miejsce, zdobywając 11 mandatów poselskich – o jeden mniej niż we wcześniejszych wyborach.

Maski obowiązkowe na szkolnych korytarzach, ale... nie wszędzie

U

czniowie szkół typu s e c ondary w Anglii muszą nosić maski na szkolnych korytarzach, ale tylko w rejonach objętych lokalnymi restrykcjami – zdecydował rząd po apelach o jasne wytyczne. Dyrektorzy szkół będą też mogli sami decydować o wprowadzeniu obowiązku zasłaniania twarzy. Cytowany przez BBC minister edukacji wyjaśnił, że w większości rejonów Anglii nie będzie obowiązku noszenia masek w szkołach, ale dyrektorzy dostali wolną rękę, by taki obowiązek wprowadzić.

MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk, wew. 245 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615


| Nยบ 859 | 3 wrzeล nia 2020

XXXXXX |

| 3


4 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Brytyjska gospodarka zostaje w tyle za innymi krajami Europy

Polacy chcą powrotu dzieci do szkoły - najlepiej w trybie zmianowym Źródło: Polska Agencja Prasowa

33,5

W

ielka Brytania została znacznie bardziej dotknięta ekonomicznymi skutkami pandemii niż inne rozwinięte kraje. Według danych organizacji OECD Produkt Krajowy Brutto 37 skupionych w niej krajów spadł średnio o 9,8 proc. Brytyjska gospodarka straciła 20,4 proc., czyli dwa razy więcej.

Średni spadek PKB w strefie euro wyniósł 12,1 proc., najwięcej – 18,5 proc. straciła Hiszpania. PKB Francji spadł w drugim kwartale tego roku o 13,8 proc., Włoch o 12,4 proc., a Niemiec o 9,7 proc. Średni spadek PKB w grupie G7 – najbardziej rozwiniętych państw świata, wyniósł 10,9 proc.

Wracajcie do pracy!

Sukces sierpniowej promocji w restauracjach

W

raz z otwarciem szkół brytyjski rząd rozpoczął kampanię zachęcającą do powrotu do pracy. Państwo zachęca pracodawców do stworzenia bezpiecznych warunków pracy, a pracowników do powrotu do pracy w normalnym wymiarze. O taki przekaz apelowała od kilku dni Konfederacja Brytyjskiego Przemysłu, argumentując, że praca z domów zaburza system ekonomiczny, który dawał pracę firmom i osobom z różnych branż. Cytowana przez BBC szefowa organizacji ostrzegła, że jeśli pracownicy nie wrócą do biur, centra miast i dzielnice biurowe przerodzą się w „miasta duchów”. Carolyn Fairbairn zwróciła uwagę, że pracownicy biur są motorem lokalnej ekonomii i wspierają tysiące inny firm – od sprzątaczek po bary z kanapkami. Badanie przeprowadzone przez BBC wykazało tymczasem, że 50 największych brytyjskich firm, od spożywczych po banki, nie planuje powrotu swoich pracowników do biur.

C

zęść lokali gastronomicznych zapowiada przedłużenie akcji „Eat out to help out” na własny koszt. Rządowy program dofinansowania promocji w lokalach gastronomicznych okazał się dużym sukcesem. Według danych firmy konsultingowej Cardlytics – wydatki Brytyjczyków na jedzenie w restauracjach wzrosły w trzecim tygodniu trwania akcji o 9 proc., a ruch w lokalach gastronomicznych o 14 proc. W porównaniu do ubiegłego roku liczba klientów jest jednak wciąż niższa o ponad 50 proc. W pierwszym trzech tygodniach akcji wydano 64 miliony posiłków w promocyjnej cenie. W ramach akcji „Eat out to help out" ponad 70 tys. lokali gastronomicznych, biorących w niej udział, oferowało do 10 funtów zniżki na posiłki zamawiane na miejscu. Akcja trwała przez cały sierpień w poniedziałki, wtorki i środy.

pro c. Polaków chc e p o w ro t u d z i e c i d o szkoły w trybie zmianowym, 31,8 proc. chce powrotu na zasadach sprzed pandemii – wynika z raportu „Polaków portfel własny: czas zmian" Santander Consumer. Co dziesiąty pytany uważa, że od września nauka powinna odbywać się wyłącznie zdalnie. W ramach badania na potrzeby jesiennego raportu „Polaków portfel własny – czas zmian", który ukaże się pod koniec września, Santander Consumer Bank sprawdził, jak Polacy oceniają naukę zdalną, co sądzą o powrocie dzieci do szkoły oraz jakie są największe wyzwania związane z edukacją. Większość Polaków, którzy wzięli udział w badaniu, jest zdania, że dzieci powinny uczyć się od września w trybie zmianowym, aby ograniczyć ich liczbę w budynku szkoły w tym samym czasie. Tak wskazuje 33,5 proc. badanych – czytamy. Z badania wynika, że nieco mniej, bo 31,8 proc. uważa, że dzieci powinny wrócić do szkoły na takich samych zasadach jak przed pandemią. 17 proc. uznało, że należy wprowadzić system mieszany, w którym część dzieci z tej samej szkoły będzie uczyła się stacjonarnie, a część zdalnie. Zaledwie 11,6 proc. badanych wskazało, że nauka powinna odbywać się wyłącznie zdalnie – do czasu ustania pandemii. Według danych z badania SCB, prawie jedna trzecia Polaków uważa, że największym problemem obostrzeń wynikających z pandemii jest opinia, że nauka zdalna jest postrzegana jako mniej wartościowa od tej prowadzonej w klasie w budynku szkoły. Na drugim miejscu wskazywano pokrewną konsekwencję zdalnego nauczania, czyli brak fizycznego kontaktu dziecka z rówieśnikami w szkole (15,4 proc. wskazań). Ważnym problemem, który dostrzega 12,5 proc. badanych, jest kwestia obłożenia rodziców

dodatkowymi obowiązkami, które mogą na przykład utrudniać im pracę zawodową. Inne kwestie (po 10 proc. wskazań) to brak odpowiedniego sprzętu, problem z zapewnieniem dziecku opieki oraz brak odpowiedniego przygotowania nauczycieli do zdalnego prowadzenia lekcji – czytamy. „Badanie jasno pokazuje, że zdecydowana większość Polaków chce powrotu do normalności, tej sprzed pandemii, oczywiście z jednoczesnym zachowaniem podstawowych wymogów bezpieczeństwa, jak na przykład zapewnienie odpowiedniego dystansu społecznego w szkole" – wskazała rzecznik prasowa Santander Consumer Banku Magdalena Grzelak. Dodała, że tuż przed powrotem do szkolnych ławek widać, że zaistniała zmiana, przez wielu uznana za rewolucyjną, która ostatecznie nie okazała się bardzo dużym problemem. „Jednak bez względu na to nauka stacjonarna jest oceniana jako zdecydowanie lepsza na wielu płaszczyznach" – zaznaczyła. Ogólnopolskie badanie, na potrzeby raportu „Polaków portfel własny – czas zmian", który ukaże się w całości pod koniec września, przeprowadzone zostało na zlecenie Santander Consumer Banku, przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych (IBRIS) na reprezentatywnej próbie dla ogółu dorosłej populacji Polski. Badanie realizowane było w dniach 17-21 sierpnia br. metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych, wspomaganych komputerowo (CATI).

Rząd zlikwiduje część samorządów

B

rytyjski rząd planuje reformę administracji lokalnej, by zmniejszyć koszty funkcjonowania samorządów. Część gmin może zostać połączona w większe twory. Jak dowiedziała się telewizja BBC, jesienią rząd opublikuje szczegóły swojego planu. Z ra p o r t u C o u n t y C o u n c i l s Network wynika, że konsolidacja

ponad 200 najmniejszych samorządów w Anglii w 25 większych – przyniosłaby 3 mld funtów oszczędności w ciągu pięciu lat. Przeciwnicy reformy argumentują, że władze większych gmin będą bardziej oddalone od lokalnych problemów, a scentralizowany system jest mniej demokratyczny.



6 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Nowe wytyczne dla szkół W trakcie kwarantanny w Anglii i Walii jedno chore dziecko oznacza społecznej znacznie spadła przestępczość kwarantannę całej klasy

Na

kilka dni przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego w Anglii rząd wprowadził dodatkowe wytyczne dla szkół, wywołując przy tym oburzenie nauczycieli. Ministerstwo Edukacji chce, by w przypadku wykrycia nawet jednego zakażenia koronawirusem, dyrekcje nakładały obowiązek odbycia dwutygodniowej kwarantanny na całą klasę. Wytyczne odnoszą się do szkół średnich. Zdaniem pracowników placówek edukacyjnych resort wprowadził je w ostatniej chwili, a do tego bez konsultacji. W szkołach średnich ma zostać wprowadzony system rotacyjny. Ministerstwo Edukacji uważa, że rozwiązanie to znacząco wpłynie na zmniejszenie liczby uczniów przebywających w tym samym czasie w placówce, a co za tym iidzie: ograniczy tempo rozprzestrzeniania się wirusa. System rotacyjny będzie stosowany przede

wszystkim w rejonach o podwyższonym wskaźniku zakażeń. W dokumencie opublikowanym przez rząd czytamy: „Szkoły powinny stosować system rotacyjny, który zakłada, że uczniowie uczą się przez dwa tygodnie w szkole, a następnie dwa tygodnie w domu”. „Dyrekcje mogą jednak zdecydować o zmianie okresu rotacji z dwóch tygodni na pięć dni, jeśli jest to konieczne ze względu na realizację programu nauczania”. Wytyczne nie będą miały zastosowania w szkołach podstawowych, ponieważ „dowody naukowe wskazują, że młodsze dzieci odgrywają ograniczoną rolę w przenoszeniu choroby”, uważają urzędnicy z Downing Street. Minister edukacji Gavin Williamson podkreśla, że wszelkie zmiany prowadzące do ograniczenia nauki w szkołach będą podejmowane tylko w ostateczności.

Kary nie skutkują, nielegalne zgromadzenia nadal są organizowane

Od

28 sierpnia policja może nałożyć karę grzywny w wysokości do 10 tys.funtów na organizatorów nielegalnych imprez z udziałem powyżej 30 osób i od 100 do 320 funtów mandatu na uczestników zabawy. Zaostrzenie przepisów nie odstrasza jednak amatorów tego typu rozrywki. W sobotę funkcjonariusze Essex Police przejęli sprzęt audio warty tysiące funtów, który miał zostać wykorzystany podczas nielegalnego wydarzenia muzycznego w Harlow. „Ostatni raz apelujemy do organizatorów, nie odpuścimy. Jeśli trzeba będzie ruszymy do akcji, przerwiemy zabawę i zarekwirujemy sprzęt, nie zważając na to, czy został on wypożyczony czy należy do was”, oświadczył starszy inspektor Lewis Basford.

Policja West Midlands odebrała około 90 zgłoszeń dotyczących zakłócania ciszy nocnej przez ludzi bawiących się przy głośnej muzyce, w większości przypadków chodziło jednak o przyjęcia domowe. W West Yorkshire aresztowano DJ-a na imprezie ulicznej w Harehills, a pięciu uczestników zabawy ukarano grzywną. „Mamy nadzieję, że ludzie zdadzą sobie sprawę z ryzyka jakie niosą ze sobą takie niekontrolowane zgromadzenia. Tam, gdzie konieczna jest interwencja, będziemy karać ludzi i dokonywać aresztowań”, poinformował nadkomisarz Chris Bowen. Minister spraw wewnętrznych Priti Patel stwierdziła, że przepisy są odpowiedzią na „poważne naruszenia dystansu społecznego”.

Z

danych urzędu statystycznego ONS wynika, że w kwietniu było o 25 proc., a w maju o 20 proc. mniej zdarzeń niż rok temu. Aktywność przestępców zaczęła spadać już w marcu. Odnotowano wówczas o 5 proc. mniej przestępstw niż w lutym. Wzrosła za to liczba przestępstw związanych z narkotykami. W maju aż o 44 proc. Zdaniem analityków, jest to jednak efekt działań policji, która miała więcej czasu na zajęcie się handlarzami narkotyków.

© Drop of Light / Shutterstock.com

Jednorazówki będą droższe

Od

kwietnia 2021 roku na terenie Anglii opłata za plastikowe torby na zakupy, zostanie podwyższona do 10 pensów i rozszerzona na wszystkie sklepy. Drobni detaliści - zatrudniający 250 lub mniej osób - nie będą już objęci zwolnieniem z dodatkowych opłat za torby, poinformował Departament Środowiska, Żywności i Spraw Wiejskich. Sekretarz ds. środowiska George Eustice określił Wielką Brytanię jako „światowego lidera w wysiłkach na rzecz poprawy jakości środowiska”. „Chcemy pójść dalej, by móc nadal ograniczać niepotrzebne odpady i budować bardziej ekologiczne społeczeństwo”, mówił. „Opłata za plastikową torbę zdaje egzamin, bo prowadzi do wycofywania z obiegu miliardów szkodliwych przedmiotów. Mam nadzieję, że nasze pionierskie osiągnięcia w dziedzinie tworzyw sztucznych jednorazowego użytku zainspirują wiele innych krajów do pójścia w nasze ślady”, dodał. Od czasu wprowadzenia opłaty w Anglii około 15 mld toreb zostało wycofanych z obiegu, a badania wykazały, że opłata wpłynęła na zmniejszenie ilości odpadów z tworzyw sztucznych na plażach i w morzu. W 2014 roku klientom siedmiu największych supermarketów w Anglii roz-

dano 7,6 mld plastikowych toreb - 140 na jednego mieszkańca. W latach 2017-2018 w największych supermarketach w Wielkiej Brytanii sprzedano już tylko nieco ponad 1 mld torebek. Mniejsze sieci handlowe w Anglii zużywają rocznie około 3,6 mld jednorazówek. W grudniu ubiegłego roku Stowarzyszenie Sklepów Wielobranżowych oszacowało, że około połowa małych firm, które reprezentuje, pobiera opłaty za plastikowe torby. Zgodnie z wytycznymi rządu detaliści powinni przekazywać dochody z tego tytułu na cele charytatywne. W latach 2017-2018 przekazano około 51 mln funtów. Połowa małych sklepów nie dzieli się z państwem wpływami ze sprzedaży jednorazówek, bo nie jest to uregulowane prawnie, stąd projekt zmian.

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk



| TYM ŻYJĄ WYSPY

3 września 2020 | Nº 859 |


| Nº 859 | 3 września 2020

Boris Johnson: Byłem za gruby

P

© Cubankite / Shutterstock.com

remier Wielkiej Brytanii zatrudnił trenera personalnego, by zrzucić zbędne kilogramy. O jego formę zadba Harry Jameson, który ma ukończone odpowiednie studia, 15 lat doświadczenia i pracował wcześniej między innymi z celebrytami występującymi w programie „Strictly come dancing”. Boris Johnson powiedział wprost: „Byłem za gruby, gdy zachorowałem na koronawirusa”. Mogło się to przyczynić do zaostrzenia objawów i konieczności hospitalizacji. Brytyjski premier wcześniej ogłosił narodowy program walki z nadwagą. Wprowadził vouchery promujące jazdę na rowerze, zakazał reklamowania niezdrowej żywności w telewizji przed 21:00, a także promowania niezdrowych produktów w sklepach. W lipcu powiedział, że chociaż zwykle nie był zwolennikiem państwa opiekuńczego, kraj musi schudnąć, aby uchronić się przed drugą falą pandemii. „Otyłość jest jednym z rzeczywistych czynników współwystępujących. Szczerze mówiąc, utrata wagi jest jednym ze sposobów zmniejszenia własnego ryzyka związanego z koronawirusem” – powiedział Boris Johnson w ostatnim z wywiadów.

Intymne sceny w filmach z dystansem społecznym

P

roducenci serialu EastEnders musieli zaprosić na plan prawdziwych partnerów życiowych aktorów, by nagrać sceny pocałunków i intymnych zbliżeń. Powodem była konieczność stosowania się do rządowych wytycznych dotyczących zachowania dystansu społecznego. Operatorzy kamer muszą się teraz nagimnasty-

kować, by widzowie nie zorientowali się o podmianie. Większość intymnych scen jest filmowana na mocnych zbliżeniach lub od tyłu dublera. To nie jedyne utrudnienie dla producentów. Aktorzy muszą zachować na planie odpowiedni dystans, a niektóre sceny są filmowane z użyciem ekranów z plexi – ujawniła telewizja BBC.

Minister stanął w obronie nagich piersi na plaży

F

rancuski minister spraw wewnętrznych stał się bohaterem brytyjskich mediów, po tym jak publicznie stanął w obronie kultury toples. Gérald Darmanin napisał na Twitterze „Wolność jest cennym dobrem”. Skrytykował w ten sposób interwencję policji na plaży Sainte-Marie-la-Mer. Funkcjonariusze poprosili tam trzy opalające się w samym majtkach kobiety o ubranie górnej części stroju kąpielowego. Policja tłumaczyła, że była to reakcja na prośbę rodziny z dziećmi, która poczuła się zgorszona widokiem nagich piersi. Spór o toples we Francji był w ubiegłą środę najchętniej czytaną informacją w portalu BBC.

PRODUCENT I INSTALATOR Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX

24 Więcej na portalu

cooltura24.co.uk

0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk


3 września 2020 | Nº 859 |

Królowa nie wróci do pałacu Buckingham?

NIE RYZYKUJ!!! WSZYSTKO ZROBIMY B ZA CIEBIE!! - Najwyższa jakość wszystkich produktów w bardzo konkurencyjnej cenie - Okna Pvc REHAU oraz KOMMERLING Z OKUCIAMI ANTYWLAMANIOWYMI - ALUMINIOWE DRZWI PRZESUWNE ORAZ HARMONIJKOWE Z 25 LETNIA GWARANCJA PRODUCENTA!!!

Doradztwo, pomiary, DOWÓZ oraz wyceny bezpłatne Windows & Glass Solutions Ltd. 622 Greenford Road, Greenford UB6 8QT

Tel: 02085782281 Office, Mob: 077 0360 1325 Office, Mob: 079 1636 9230 Robert E-mail: sales@wgsltd.co.uk, windowsglasssolutions@gmail.com

rytyjskie media spekulują, że Elżbieta II może nie wrócić do Pałacu Buckingham po wakacjach. Królowa wraz z księciem Filipem opuścili londyńską posiadłość na początku pandemii i przenieśli się do zamku w Windsorze. Decyzję podjęto po konsultacji z radą lekarzy i ze względu na wiek królewskiej pary. Elżbieta II ma 94 lata, a jej mąż, książę Philip 99. To najdłuższa nieobecność Elżbiety II w Pałacu Buckingham podczas jej 68-letniego panowania. „To smutne, że królowa nie może wrócić do Pałacu Buckingham" – powiedział redaktor naczelny „The Sun Dan Wootton”. „Jest bardzo prawdopodobne, że królowa nie zamieszka ponownie w Pałacu Buckingham" - dodał.

Media sygnalizują również, że przez pandemię spadły dochody królewskiej rodziny. Wyliczane straty szacowane są na około 30 mln funtów. Doprowadziło to do likwidacji miejsc pracy w królewskich posiadłościach i biurach. Spekuluje się, że również książę Charles nie jest zainteresowany ponowną przeprowadzką do Pałacu Buckingham, zarówno teraz jak i po objęciu tronu. „Wiem, że nie jest fanem >>wielkiego domu<<, jak nazywa pałac" – mówi jedno ze źródeł „Sunday Times”. „Nie postrzega go jako realnego przyszłego domu, ani jako domu, który nadaje się do życia we współczesnym świecie" – dodaje. Pałac Buckingham jest siedzibą brytyjskiej monarchii od 1837 r., czyli od koronacji królowej Wiktorii.

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk


TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 859 | 3 września 2020

Wielka Brytania pozbędzie się czołgów?

J

ak donosi „The Times”, rząd Wielkiej Brytanii rozważa całkowitą rezygnację z używania czołgów przez armię. Zmiana miałby nastąpić w ramach planowanej właśnie modernizacji sił zbrojnych. Brytyjski rząd opracował plany wycofania z użytku wszystkich czołgów używanych przez brytyjską armię. Gabinet Johnsona nie zdecydował jeszcze, czy pomysł ten zostanie zrealizowany, choć wiele za nim przemawia. Zmiany w brytyjskiej armii są nieuniknione. Już wiadomo, że budżet sił zbrojnych zostanie uszczuplony ze względu na pandemię i wywołany przez nią kryzys gospodarczy. Tymczasem 227 czołgów Challenger 2 (główny czołg

bojowy Wielkiej Brytanii) i 388 pojazdów opancerzonych Warrior, wymaga pilnej modernizacji, a to oznacza dodatkowe wydatki. Ministerstwo Obrony Wielkiej Brytanii uważa, że zmieniający się charakter działań wojennych wymusza obecnie na rządzących zwiększenie wydatków na inwestycje w cyberbroń, kosmos i inne zaawansowane technologie, pisze gazeta. Wielka Brytania liczy, że dla jej sojuszników (w ramach chociażby ONZ) w porównaniu do czołgów, większym atutem w działaniach wojskowych będzie flota nowoczesnych samolotów szturmowych i helikopterów Apache.

IBB Polonia Londyn zmierzy się z najlepszymi zespołami Europy

Markus Nilsson. Fot. CEV

W

ielokrotny mistrz Włoch Trentino Itas oraz Vojvodina Novy Sad będą rywalami siatkarzy IBB Polonii Londyn w pierwszej rundzie europejskiej Ligi Mistrzów. W tym sezonie, ze względu na restrykcje dotyczące koronawirusa, format rozgrywek został zmieniony. W pierwszej rundzie weźmie udział 18 drużyn podzielonych na sześć grup po trzy zespoły w każdej. Wszystkie mecze grupowe z udziałem londyńczyków zostaną rozegrane we Włoszech między 29 września a 1 października. Zwycięzca turnieju awansuje do kolejnej rundy. Informacje dotyczące transmisji telewizyjnej pojawią się wkrótce na stronie IBB Polonii Londyn. Klub wzmocnił przed sezonem dwukrotny MVP Ligi Mistrzów – 38-letni szwedzki atakujący Marcus Nilsson. – Jestem bardzo podekscytowany nadchodzącym sezonem, który spędzę w IBB Polonii Londyn. Dołożę wszelkich starań, by pomóc drużynie w rozgrywkach Ligi Mistrzów. Mam też nadzieję, że uda się zwiększyć rozpoznawalność naszego sportu wśród Brytyjczyków, zarazić ich miłością do siatkówki, a następnie sprowadzić prestiżowe wydarzenia, by w stolicy Anglii można było na żywo podziwiać rozgrywki na najwyższym poziomie – powiedział nowy atakujący IBB Polonii Londyn, Marcus Nilsson. Marcus Nilsson, urodzony w 1982 w Torup, to szwedzki siatkarz grający na pozycji atakującego, wielokrotny reprezentant

swojego kraju. Grał w barwach topowych greckich, francuskich i rosyjskich zespołów. Kilkukrotnie występujących w rozgrywkach europejskich organizowanych przez CEV. Zdobywca Pucharu CEV 2006, złoty medalista Ligi Mistrzów (2013) oraz srebrny medalista Ligi Mistrzów (2009). MVP i najlepiej punktujący zawodnik ligi greckiej w 2008, MVP Ligi Mistrzów w latach 2009 oraz 2013. – Do naszego grona dołącza kolejna siatkarska gwiazda. Markus będzie dla nas ogromnym wsparciem w nadchodzącym, pełnym sportowych wyzwań sezonie. Za miesiąc zmierzymy się z kilkukrotnym Mistrzem Włoch, zdobywcą Ligi Mistrzów czy Klubowych Mistrzostw Świata – Trentino Itas oraz aktualnym Mistrzem Serbii – Vojvodina Novi Sad. To dla nas duże wyzwanie, ale także wielka szansa na promocję klubu i brytyjskiej siatkówki. Mając w składzie tak doświadczonego atakującego wierzę, że rozegramy we włoskiej arenie dobre spotkania i pokażemy, że jesteśmy drużyną z ambicjami i aspiracjami na przyszłość – powiedział prezes IBB Polonii Londyn, Bartek Łuszcz. W poprzednich latach barwy IBB Polonii Londyn reprezentowali także inni wybitni zawodnicy. W sezonie 2016/17 na pozycji libero grał Krzysztof Ignaczak – kilkukrotny mistrz Europy, mistrz świata, wielokrotny mistrz Polski. Natomiast w sezonach 2018/19 oraz 2019/20 swoim doświadczeniem i umiejętnościami dzielił się z londyńczykami Giba – brazylijski przyjmujący, zdobywca złotego oraz srebrnych krążków na igrzyskach olimpijskich, mistrz świata oraz wielokrotnym medalista ligi światowej oraz zdobywca wielu statuetek MVP na arenie międzynarodowej (w tym podczas igrzysk olimpijskich). Na razie nie wiadomo kiedy ruszą rozgrywki ligowe w Anglii. Większość hal sportowych pozostaje zamknięta. Siatkarze IBB Polonii Londyn nie mogą z tego względu trenować w swojej hali w Brentford. Klubowi udało się jednak wynająć obiekt w Westminster i wznowić tam treningi.

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH  RE COVID–19 Porady prawne dla pracodawców

i pracowników za zakresie postojowego – furlough leave – Kompleksowa obsługa prawna i doradztwo z zakresu rządowego programu dla osób samozatrudnionych – self-employed

 Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych

i wypadków przy pracy, wypadków w miejscach publicznych  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego Obywatelstwa i statusu ‘settled‘  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne

zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych

 Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY?

ZADZWOŃ DO NAS

OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305


3 września 2020 | Nº 859 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Dostarczamy i montujemy każdy rodzaj konstrukcji stalowych - od pojedyńczych belek do wielkich konstrukcji Wyburzamy, rozbieramy budynki Kopiemy, wypełniamy fundamenty

Weteran Jan Stangreciuk awansowany na stopień podporucznika 98-letni Jan Stangreciuk (Jan Black) z Londynu został awansowany na pierwszy stopień oficerski podporucznika. Awans został przyznany przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę.

KONKURENCYJNE CENY NAJWYŻSZY POZIOM USŁUG

07552324454 07423114019

Tora Build LTD, 65 Chatsworth Crescent, TW32PF https://torabuild.co.uk/, www.facebook.com/ToraBuildLtd/ email: info@torabuild.co.uk

KOMINKI i STOWY instalacja + serwis w całym Londynie

KOMINY

czyszczenie, testy oraz uszczelnianie (oferujemy nowoczesny system FuranFlex)

CERTYFIKATY HETAS, Gas Safe, FuranFlex & Chimney Sweep

DOŚWIADCZENIE, PORADY, DOBRA CENA ZADZWOŃ! Pomożemy Ci znaleźć dobre rozwiązanie!

02088579325 lub 07799374593 Eddie’s Fireplace and Stove Installations address: 141 Castlecombe Road, Mottingham, London SE9 4AR phone: 07799374593, email: info@systemykominowe.co.uk, web: www.systemykominowe.co.uk, instagram@eddiesfireplace

W

uroczystości, która odbyła się w Ambasadzie RP w Londynie, wzięli udział przedstawiciele Ambasady RP oraz Attachatu Obrony. W imieniu Prezydenta RP wręczenia Patentu Oficerskiego dokonał Ambasador RP w Zjednoczonym Królestwie Arkady Rzegocki oraz Attaché Obrony, Wojskowy, Morski i Lotniczy przy Ambasadzie RP w Londynie płk. Mieczysław Malec. Jan Stangreciuk był strzelcem pokładowym w samolotach bombowych, m.in. Dywizjonu 300. Urodził się w Chełmie w 1922 r. W wieku 12 lat wyemigrował z rodziną do Argentyny, gdzie w czasie wojny zgłosił się na ochotnika do Polskich Sił Zbrojnych. W 1942 roku został przetransportowany do Wielkiej Brytanii, aby rozpocząć szkolenie jako strzelec pokładowy na samolotach bombowych.

W październiku 1942 roku w czasie standardowego lotu szkoleniowego w bombowcu Wellington doszło do awarii silnika i katastrofy samolotu. Jan Stangreciuk jako jedyny członek załogi przeżył wypadek, lecz bardzo poważnie poparzony, został przetransportowany do szpitala RAF-u, gdzie zajął się nim doktor Archibald McIndoe – specjalista w leczeniu oparzeń. Plutonowy Stangreciuk został tym samym, członkiem Guinea Pig Club, do którego należeli lotnicy leczeni pionierskimi i eksperymentalnymi metodami. Jan Stangreciuk powrócił do latania bojowego i ponownie zajął stanowisko tylnego strzelca, tym razem już w ciężkich bombowcach Lancaster. Od listopada 1944 roku, latając w załodze por. pil. Jana Konarzewskiego wykonał kilkanaście misji bombardowania celów na terenie Niemiec. Po zakończeniu wojny pełnił funkcję kontrolera lotów.


| Nº 859 | 3 września 2020

„W tym roku, kiedy obchodzimy 80. tów, którzy ramię w ramię z Brytyjczykami rocznicę bitwy o Wielką Brytanię, będącej walczyli o brytyjskie niebo" - przekazał podjedną z najważniejszych bitew w historii czas uroczystości Ambasador RP w ZjednoZjednoczonego Królestwa oraz stanowią- czonym Królestwie Arkady Rzegocki. cej punkt zwrotny II wojny światowej, pra„To właśnie dzięki wielkiej odwagniemy wyrazić szczególną wdzięczność dze i skuteczności polskich lotników, siły 1 24/07/2020 i uznanie1B_forPrinting.pdf dla zasług naszych polskich pilo-09:47wroga zostały pokonane. Wśród nich był

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

TYM ŻYJĄ WYSPY |

człowiek niezwykłego charakteru, pan Jan Black-Stangreciuk, który pomimo odniesionych podczas szkolenia obrażeń, nigdy nie zrezygnował z dalszej służby i walki o niepodległą Polskę i wolną Europę. Dzisiejszy awans pana Jana Stangreciuka na pierwszy stopień oficerski podporucz-

| 13

nika jest wyrazem naszej wdzięczności za poświęcenie walce o niepodległą Rzeczpospolitą i szczególnego uznania dla życiowej postawy będącej wzorem dla kolejnych pokoleń Polaków" - dodał. „Pan, od dzisiaj już, Porucznik Jan Stangreciuk, swoją odwagą i postawą życiową udowodnił, że zasługuje na szacunek nie tylko nas tu obecnych i swojego pokolenia, ale jest wzorem także dla przyszłych pokoleń. Od niego możemy się uczyć jak rozumieć i kultywować patriotyzm, będąc gotowym na poświęcenie i narażenie własnego życia i zdrowia dla dobra ojczyzny. A te wartości mają charakter ponadczasowy i można je udowodnić tylko w czasie największej próby, kiedy zagrożone jest nasze życie w imię wyższych, wspólnych wartości narodowych. Panie Poruczniku, dołączając do słów pana ambasadora, ja także w imieniu Prezydenta RP pana Andrzeja Dudy, Ministra Obrony Narodowej pana Mariusza Błaszczaka oraz całego Ministerstwa Obrony i Sił Zbrojnych RP serdecznie panu za to dziękuję. Życzę dużo zdrowia, o które dzisiaj szczególnie musimy się troszczyć oraz satysfakcji ze stopnia oficerskiego nadanego przez Prezydenta RP wolnej Polski, o którą pana tak dzielnie walczył" - oświadczył podczas uroczystości Attaché Obrony, Wojskowy, Morski i Lotniczy przy Ambasadzie RP w Londynie płk. Mieczysław Malec. Za swoją służbę Jan Stangreciuk odznaczony został wcześniej m.in. Krzyżem Walecznych i Medalem Lotniczym.


14 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| HISTORIA

Rola Polaków w złamaniu szyfru Enigmy jest nie do przecenienia „Udział polskich matematyków w złamaniu kodu Enigmy podczas II wojny światowej nie został dotąd sprawiedliwie oceniony, trzeba im oddać sprawiedliwość” - mówił w rozmowie z Karoliną Wiatrowską Sir Dermot Turing – brytyjski prawnik, ekonomista, absolwent King’s College w Cambridge i New College w Oxfordzie, bratanek słynnego kryptologa Alana Turinga, autor książki „XYZ. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy”. Opisuje w niej szczegółowo historię tzw. sztafety Enigmy, czyli działań polskich, francuskich i brytyjskich specjalistów, które doprowadziły do odkrycia kodowania legendarnej niemieckiej maszyny szyfrującej.

W

Polsce odbiór pańskiej książki „XYZ. Prawdziwa historia złamania kodu Enigmy” jest fantastyczny. Zakłada w niej pan, że Anglicy nie byliby w stanie tego zrobić bez wiedzy, jaką do tych prac wnieśli polscy matematycy. Aktualnie mówi się, że tylko Polacy mogą ten sukces przypisać sobie. Jakie jest pańskie zdanie?

Skąd litery w tytule książki?

X, Y i Z to tajne określenia, nadane przez Francuzów trzem państwom, które w 1938 roku rozpoczęły współpracę w zakresie wymiany informacji wywiadowczych. Dla utajnienia posługiwano się literami: Francja to „X", Brytyjczycy – „Y", a Polacy – „Z”. Specjaliści z tych trzech państw zaczęli się ze sobą komunikować, dzieląc się problemami i odpowiedziami na pytania, które udało im się ustalić. Zadziwiające, ale wspólnym językiem, jakim posługiwali się specjaliści z wszystkich trzech państw, był niemiecki. Nieprzypadkowo większość polskich kryptologów zaangażowanych w złamanie Enigmy to poznaniacy z dawnego pruskiego zaboru, znakomicie władający niemieckim. Polacy mieli doświadczenie i wiedzę na temat wykorzystywania matematyki w kryptologii, sięgające jeszcze wojny polsko-bolszewickiej, Francuzi – dostęp do tajnych materiałów i gotowość pośredniczenia między trzema krajami, a Brytyjczycy – możliwość dalszego badania i zasoby pozwalające na stworzenie metod łamania szyfru. To było absolutnie wyjątkowe i nie przychodzi mi do głowy żaden inny przykład tak szerokiej współpracy wywiadowczej w historii.

Myślę, że Anglicy w końcu daliby radę złamać ten szyfr o własnych siłach, pytanie tylko, ile czasu by im to zajęło i czy zdążyliby go złamać przed wojną o Anglię. Na złamanie tego szyfru składała się praca Francuzów, Polaków i Anglików. W lecie 1939 roku, tuż przed wojną, najbardziej zaawansowany w badaniach nad Enigmą był zespół polski. W archiwach natrafiłem na dokument, z którego wynika, że w 1939 roku Brytyjczycy nie tylko nie wiedzieli, jak działa Enigma, ale robocze teorie, które brali pod uwagę, prowadziły ich na manowce. Tak było aż do lipca 1939 r., kiedy Polacy zdecydowali się wreszcie ujawnić swoje odkrycia – i zaraz potem w pracach brytyjskich kryptografów następuje przełom. Oceniam, że w 1939 roku Polacy byli o jakieś pięć lat do przodu wobec Anglików, jeżeli chodzi o badania nad Enigmą. Nawet, dysponując informacjami od Polaków, Turing ledwie zdążył ze swoim projektem kryptograficznym w Bletchley Park na początek bitwy o Anglię.

Kto pracował w polskim zespole kryptologicznym?

Niemcy rozpoczęli stosowanie Enigmy w lipcu 1928 roku. Szyfr uchodził za niemożliwy do złamania, a jednak w 1932 roku Polakom udało się to zrobić. Matematycy Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski poznali tajemnicę jej działania metodami matematycznymi. Wcześniej w kryptologii stosowano głównie metody lingwistyczne. Polscy matematycy zaprojektowali kopię maszyny szyfrującej, którą latem 1939 roku polskie władze wojskowe przekazały do Francji i Wielkiej Brytanii wraz z informacjami dotyczącymi złamanego szyfru.

W opowieściach o najsłynniejszej machinie szyfrującej II wojny światowej – książkach, filmach – sukces przypisuje się przede wszystkim Anglikom, czasem wspomina się o polskim wkładzie w złamanie jej szyfru, o zasługach Francuzów – prawie nigdy. Brytyjczycy chcieli sobie coś ‘przywłaszczyć’?

To była wzorowa współpraca trzech wywiadów. Najmniej wiadomo o działalności Francuzów, może dlatego, że oni wnieśli najmniej pod względem czysto naukowym. Ale to właśnie Francuzi sfinansowali siatkę szpiegowską w Trzeciej Rzeszy, dzięki której przyszli alianci dotarli do wielu kluczowych informacji. Mieli świetne źródło – ich agent Hans-Thilo Schmidt

był niezwykle skuteczny. W 1940 r. alarmował, że Niemcy zamierzają uderzyć przez Ardeny, nie dano mu wiary twierdząc, że czołgi nie sforsują zalesionych gór. Informacje Schmidta okazały się prawdziwe – on też dostarczył ważnych informacji,

które pomogły polskiemu zespołowi złamać kod Enigmy. To także Francuzi zorganizowali słynne spotkanie ekip trzech wywiadów w lipcu 1939 roku, kiedy doszło do przekazania przez Polaków kluczowych informacji o Enigmie Anglikom.

Co ważnego odkryli Polacy?

Wszyscy wiedzą, że w Enigmie najważniejsze były trzy wirniki, których wzajemne położenia dawały ponad 17 tys. możliwych kombinacji szyfru. Z wirnikami elektrycznie połączona była klawiatura. Nie rozumiano


HISTORIA |

| Nº 859 | 3 września 2020 działania mechanizmu łączącego klawisze z wirującymi tarczami. Polacy zrozumieli działanie łącznicy między nimi. Przełamanie Enigmy to dwa główne problemy: odgadnięcie właściwego dla danej depeszy położenia wirników i rozpracowanie działania łącznicy, która zwielokrotniała możliwości ustawień.

Można powiedzieć, że polscy naukowcy bardzo ufnie przekazali bezcenne informacje, którymi dysponowali. Czy nie liczyli wtedy na więcej lojalności ze strony zdeklarowanych sojuszników, niż (jak czas pokazał) powinni oczekiwać?

Polacy podzielili się z Brytyjczykami wszystkim, co wiedzieli. Oczywiście liczyli na to, że Francja i Anglia wywiążą się ze swych sojuszniczych zobowiązań i w razie niemieckiego ataku na Polskę Francja zaangażuje się wszystkimi siłami w inwazję na Niemcy, a Anglicy jej w tym pomogą. Jak wiadomo – tak się nie stało. We wrześniu 1939 roku Rejewski, Różycki i Zygalski ewakuowali się przez Rumunię do Francji. Różycki zginął w styczniu 1942 roku na statku, który zatonął na Morzu Śródziemnym. Dwaj pozostali matematycy nadal zajmowali się niemieckimi szyframi, pracując w jednostce Wojska Polskiego w Wielkiej Brytanii. Prace nad łamaniem kolejnych wersji i udoskonaleń szyfru Enigmy kontynuowano w brytyjskim ośrodku kryptologicznym w Bletchley Park, gdzie pracował m.in. Alan Turing.

Ci, którzy złamali kod Enigmy, bardzo zasłużyli się w walce z Niemcami, a jednak długo im przyszło czekać na uznanie.

Sprawa Enigmy była tajna. Czasów, gdy można było o tym mówić doczekał Marian Rejewski, który po wojnie wrócił do Polski i żył jako skromny księgowy z oczywistych względów nie afiszując się z wywiadowczą przeszłością. Zygalski był już wtedy bardzo schorowany. Większość polskich żołnierzy, którzy bronili Wielkiej Brytanii została tam po wojnie bez obywatelstwa, na bardzo niepewnych warunkach. Chwytali się różnych zajęć, czasem szli na dno. Henryk Zygalski miał szczęście na ich tle, bo znalazł pracę jako

Dermot Turing i Clare Mulley

nauczyciel matematyki. Alan Turing też nie dożył honorów za swoją działalność, zmarł ścigany sądownie za swój homoseksualizm.

Jest pan bratankiem Alana Turinga, powinien pan wychwalać jego dokonania, a tymczasem książka chwali zasługi Polaków. Dlaczego?

Wokół Bletchley Park – ośrodka wojskowego, w którym pracował mój stryj oraz według jego postaci narosło tak wiele mitów, co sprawiło, że dotarcie do prawdy o roli poszczególnych państw w złamaniu kodu Enigmy stało się trudniejsze. Wielka Brytania zawłaszczyła sobie pracę wykonaną przez Polaków i przeszczepiła ją na grunt brytyjskiej historii. Prawie wszystkie przełomowe odkrycia Alana Turinga nie były wyłącznie jego osiągnięciem. Nie próbuję pomniejszać jego dokonań – to oczywiste, że jego wiedza była fantastyczna i miała przełomowe znaczenie – ale miał poważne wsparcie. Wszystkie osiągnięcia, które wiąże się z jego imieniem w Bletchley Park, opierają się na fundamentach zbudowanych przez Polaków. Gdy po wojnie gloryfikowano dokonania Turinga, Zygalski musiał mierzyć się z niechęcią wobec swoich zdobytych za granicą kwalifikacji

zawodowych. A mówimy o człowieku, który złamał Enigmę! Istnieje pewien kult wokół osoby Alana Turinga – z wielu powodów, które są zrozumiałe i którym się nie sprzeciwiam – ale niekiedy ociera się to o absurdalną skrajność. Na przykład przed Uniwersytetem Surrey w Guildford stoi olbrzymi pomnik (Turinga) wykonany z brązu – a wykładał tam Turing czy Zygalski? Turing nie miał z Guildford nic wspólnego!

| 15


16 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| OBLICZA EMIGRACJI

Dariusz A. Zeller

J

uż 12 września odbywa się w Weston Super Mare kolejny zlot klasyków by Yanooshe. Przybliż szczegóły tego wydarzenia...

Tak, już 12 września odbędzie się rzekomo największy zlot pojazdów klasycznych w Wielkiej Brytanii. Dlaczego największy? A to dlatego, że w związku z sytuacją związaną z covidem większość grup samochodowych podjęła decyzję o odwołaniu wydarzeń, a co niektóre nawet nie podjęły próby zorganizowania czegokolwiek. Nasza impreza miała odbyć się w maju, lecz w związku z powyższym musieliśmy znaleźć jakieś alternatywne rozwiązanie. Skoro nie da się do – przodem, to trzeba tyłem do przodu... Yanooshe nie biorą jeńców, skoro daliśmy słowo, że organizujemy coś, to na tyle ile nam sił w nogach starczy i na tyle ile powietrza w płucach, na tyle staramy się, aby wszystko było. Brzmi to trochę zwariowanie, ale tacy właśnie jesteśmy. Ludzie z sandałami w białych skarpetach, z małpą na plecach. (śmiech) Jest to nasza pierwsza oficjalna impreza organizowana na taką skalę, wcześniej występowaliśmy razem czy też osobno na innych wydarzeniach samochodowych bądź charytatywnych, m.in. WOŚP, Polish Heritage Day czy w sobotnich szkołach polskich. No i oczywiście na innych zlotach czy też spotach samochodowych. Wbrew pozorom mamy już spory dorobek na naszym koncie, wiele osób nas rozpoznaje, wiele kojarzy ze względu na fakt, iż poruszamy się na co dzień dość oryginalnymi pojazdami, którymi są Polonezy, a na domiar tego Yanoosh Komandos (znany w półświatku motoryzacyjnym z imienia i nazwiska jako Jordan Jurgiel) posiada w swojej flocie pojazdów UAZA, który po kilku latach nieobecności wrócił na brytyjskie drogi.

Zlot organizuje stowarzyszenie Yanooshe Classic Cars. Co to za organizacja?

Pomysł na stworzenie grupy narodził się naprawdę mega wielkim przypadkiem. Był to efekt uboczny brania uczestnictwa w jednym z wośpów w roku 2019, gdzie Jordan postanowił przeznaczyć swojego Poloneza ex-karetkę do obklejenia serduszkami przez dzieci uczestniczące w wydarzeniu. Następstwem tego jakże szczytnego posunięcia było odmalowanie pojazdu, ponieważ klej po serduszkach nie chciał się dać usunąć w żaden racjonalny sposób, jedynym wyjściem okazał się papier ścierny dużej gradacji. No i tak od słowa do słowa doszło do malowania karetki, gdzie ja - Patryk, samozwańczy prezes Yabooshy wraz z Jordanem i naszym kolegą z Oxfordu Kamilem Woźniakiem znanym pod pseudonimem „Mało sławny" przystąpiliśmy do

Yanooshe łamią stereotypy Fot. Domsphotos

działania. Obiecałem Jordanowi, że pomaluję karetkę za darmo, no ale aby tradycji stało się zadość zapłacił mi workiem przekwitniętej cebuli. Żarty żartami – robota robotą, ale to właśnie wtedy pojawiły się hasła, że jesteśmy typowymi YANOOSHAMI, więc nie myśląc zbyt wiele zaczęliśmy iść w tę stronę. Jak widać zamysł chwycił bardzo szybko dzięki paru zaprzyjaźnionym osobom, takim jak nasz prywatny fotograf Dominik Krzyszczak, który robi naprawdę mega robotę, co zresztą widać na naszej stronie FB, gdzie zamieszczamy zdjęcia uchwycone okiem Dominika. Dzięki niemu mamy naprawdę masę pięknych zdjęć, chociażby z naszego pierwszego rajdu charytatywnego, który odbył się we wrześniu 2019 roku, gdzie ruszyliśmy Polonezami z Londynu do Durness w północnej Szkocji, czy też fotorelacja z ostatniego rajdu, który odbył się 20 czerwca tego roku pod patronatem Złombolu. Była to edycja specjalna STAY IN THE CAR,

o której także można było przeczytać na łamach „Cooltury”, gdzie wzięło udział ponad 20 pojazdów konstrukcji wschodnioeuropejskiej.

Dzień po zlocie, 13 września, organizujecie już Drugi Rajd Yanooshy Tour de Kurła...

Tak. Kolejna taka impreza odbędzie się dzień po zlocie w Weston Super

Mare, czyli 13 września. Yanooshe ruszają na rajd zwany TOUR DE KURŁA, oryginalnym zamysłem był wyjazd na południe Francji do Saint Tropez, lecz w związku z zaistniałą sytuacją na całym świecie zrezygnowaliśmy z wyjazdu poza granice Wielkiej Brytanii i spokojnie, bez pośpiechu drogami bocznymi, tak jak Yanooshe lubią, na spokojnie


| Nº 859 | 3 września 2020

Jest to nasza pierwsza oficjalna impreza organizowana na taką skalę, wcześniej występowaliśmy razem czy też osobno na innych wydarzeniach samochodowych bądź charytatywnych, m.in. WOŚP, Polish Heritage Day czy w sobotnich szkołach polskich. No i oczywiście na innych zlotach czy też spotach samochodowych - mówi Patryk Firlej, współtwórca i prezes stowarzyszenia Yanooshe Classic Cars, które już w następny weekend organizuje zlot motoryzacyjnych klasyków.

LETNIA PASJA |


18 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| OBLICZA EMIGRACJI

będziemy kierować się do LANDS END, bo skoro rok temu była północ, to w tym roku południe. Pomocny był nam także kolega Jacek Brzozowski, który z okazji wyjazdu Yanooshy do Szkocji w zeszłym roku nagrał nawet utwór muzyczny, który umilał nam podróż. Można go odnaleźć na YT pod tytułem „I Klasyczny Rajd Yanooshy".

Jak wyglądają ostatnie przygotowania do rajdu?

Wyprawa, która odbędzie się 13 września jest obliczona na około 500 mil i ma zająć nam 4 dni, więc może mniej spektakularna jak Francja czy zeszłoroczna Szkocja, ale nieważne czym i gdzie, ważne z kim. Na chwilę obecną na sam rajd zadeklarowało się już 18 załóg, jesteśmy gotowi na 30, ale jak będzie więcej to będzie weselej. W myśl naszego motta: ALBO GRUBO ALBO FCALE. Yanooshe się nie ograniczają, jest takie brytyjskie powiedzenie, że SKY IS A LIMIT. Nie dokońca się z tym zgadzamy ponieważ dla Yanooshy nie ma rzeczy nie do zrobienia. Doskonałym przykładem jest to,że poprzez zapędy Komandosa, czyli Jordana jesteśmy w bliskiej współpracy z Muzeum Żelaznej Kurtyny, które wielkimi krokami zbliża się do oficjalnego otwarcia, więc takie tematy jak zakup Miga 21 i przetransportowanie go z Polski do Wielkiej Brytanii zajęło zaledwie

około 2 miesiące, nie wspominam już o pojazach typu Kraz, Ził czy tam jakiś czołg bądź BRDM, bo to dla Yanooshy tak naprawdę chleb powszedni. Więc reasumując, pragniemy zrzeszać wszystkich, starych i młodych pasjonatów i miłośników, czy osoby którym motoryzacja jest obojętna, ale lubią sobie czasami powspominać. Współpracujemy także bardzo ściśle z innymi grupami motoryzacyjnymi na terenie Wielkiej Brytanii i – uwaga!

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

– nie są to tylko grupy polskie. W lipcu odbył się taki mini spocik w okolicach Northampton, gdzie pojawiły się polskie grupy, takie jak FORDMANIACY UK, MOTO POLONIA UK, BMW SQUAD UK, czy nawet POLISH BIKERS UK i był to doskonały przykład na to, że motoryzacja czy to stara czy nowa, czy szybka czy wolna potrafi łączyć ludzi i całe rodziny, bo zamysłem spotu było to, że każdy mógł przyjechać tym czym chciał, byle wpadł z rodziną czy znajomymi. Było grillowanko, były pogadanki, wszystko było, więc nawet w czasach pandemii jak się bardzo chce zorganizować coś, co pozwoli chociaż na chwilę zwolnić wyścig szczurów, to my jesteśmy dowodem na to, że się da. A to głównie dzięki pomocy naszego kolegi Maciusia, który porusza się w Wielkiej Brytanii unikatowym „Czeskim Porshe", czyli Skodą Rapid. Yanooshe łamią stereotypy i wbrew przekonaniom i tym, co inni mówią, Polacy potrafią grać do jednej bramki i to się naprawdę szanuję, w szczególności tutaj – na obczyźnie, gdzie każdy czasami potrafi zatęsknić za swojskim klimatem, spotkaniem z rodziną i znajomymi, gdzie przy okazji może zasmakować smalczyku czy kromki swojskiego chlebka z rąk MADKI SLEDZIOOSHOWEJ.

Jakie eventy organizowaliście dotychczas i jakiego typu auta są w waszym posiadaniu?

OBYWATELEM 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth TW7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office

Działania naszej grupy są bardzo obszerne, staramy się robić wszystko co sprawia nam przyjemność i zarazem pomagać innym. Wspieramy wiele mniejszych czy też większych organizacji charytatywnych tylko i wyłącznie dlatego, że pomaganie nic nas nie kosztuje oprócz naszego czasu, a sprawia to nam naprawdę wiele radości. Jest to tak naprawdę choroba. Tak, nie boimy się tego stwierdzenia, bo tak niestety jest. Często sami łapiemy się na to, kiedy pojawia się jakiś nietuzinkowy pojazd na horyzoncie. Mamy kilka bryk w naszym posiadaniu,

kilka naprawdę bardzo rzadkich, takich jak Syrena R 20, Polonez Truck z kierownicą po prawej stronie, Fiat 126 p także brytyjczyk, kamilkowy Polonez Caro RHD, czy inne polonezy, które przyjechały z Polski z kierownicą po lewej, bądź Jordanowy Uaz.

Jaki jest cel tegorocznego rajdu?

Staramy się wykorzystywać potencjał tych pojazdów. Dlatego wpadliśmy na pomysł, aby wykorzystując rajd i wspomagając zbiórką pieniędzy dla fundacji wspomóc także mniejszych przedsiębiorców i wpadliśmy na to, że każdy kto chce zareklamować swoją firmę na naszym pojeździe podczas zlotu i rajdu może zrobić to kompletnie ZA DARMO. Wystarczy do nas napisać, przygotować naklejkę, którą będzie można umieścić na samochodzie, a my je nakleimy i godnie będziemy pokazywać tysiącom osób, które przybędą na nasz zlot, a także tym których spotkamy na trasie rajdu. Także jeżeli chcesz mieć darmową reklamę – śmiało, zapraszamy, trzeba sobie pomagać w tych dziwnych czasach.

Takie auta mają swoje ciekawe historie...

Największą sensację wzbudził nie tak dawno „zakupiony" przez nas Fiat 125p Pickup z zabudową Camper. Jak dotychczas nie udało się w pełni zweryfikować wszystkiego i uzyskać wszelakich potwierdzeń, ale bardzo wiele wskazuje na to, że jest to prototyp wykonany w Polsce przez firmę Niewiadów. Tak duże fiaty były eksportowane do UK, także z kierownicą po prawej stronie. Auto stało nieużytkowane pod gołym niebem przez 27 lat, a mimo to po kilku spędzonych przy nim godzinach udało nam się go uruchomić i na domiar tego wszystkiego nawet przejechać potocznie mówiąc wokół komina. Pojazd ten wzbudził zainteresowanie wśród ludzi związanych z polską


OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 859 | 3 września 2020

| 19

motoryzacją, że nawet sam Patryk Mikiciuk przeprowadzał z nami wideokonferencję do swojego kanału YT Auto Historie. Także każdego dnia coś się dzieje, nie ma miękkiej gry.

Jak jesteście odbierani jadąc takimi autami przez innych uczestników ruchu drogowego?

W chwili obecnej jesteśmy bardzo zajęci przygotowywaniem aut do zlotu czy też rajdu, (choć nasze auta są sprawne i gotowe cały czas, ponieważ użytkujemy je na co dzień, to auta naszych znajomych czasami potrzebują wykonania mniejszych czy też większych napraw). I w myśl zasady: Bądź dobry Yanoosh, pomóż komuś, pomagamy sobie nawzajem często nie chcąc nic w zamian, co jest naprawdę piękne. Bo wiemy ile radości daje jeżdżenie polskim pojazdem czy też pojazdem klasycznym na brytyjskich drogach. Te uśmiechy ludzi, czasami wytykanie palcami, pozwala poczuć się wyjątkowo. I można w to nie uwierzyć, ale uczucie, kiedy jedzie się Polonezem

na wakacje do Polski czy nawet do lokalnego sklepu po bułki jest nie do opisania, kiedy ktoś kogo kompletnie nie znasz pomacha czy się uśmiechnie w twoją stronę. Każdy dzień nawet ten najgorszy zmienia się w dzień, kiedy wiesz, że wybrałeś najlepiej.

Gdzie szukać informacji o was?

Także bardzo gorąco zapraszamy wszystkich do lajkowania naszego FUN PAGE na Fb pod nazwą YANOOSHE i śledzenia naszych poczynań. Z wyrazami szacunku – z obrębu Worcestershire Pat Patryk Druciarz!

MIAŁEŚ

WYPADEK

LUB DROBNĄ STŁUCZKĘ? Pomożemy Ci uzyskać

ODSZKODOWANIE za: uszkodzony samochód obrażenia ciała kierowcy obrażenia ciała pasażerów wypadek w pracy wypadek w miejscu publicznym

za Najleps a ofert ku na ryn

Kontakt ZADZWOŃ całą dobę

@dnsclaims

www.dnsclaims.co.uk

BIURO PRAWNE B I U R O P R AW N E

0208 741 7762 www.dnsclaims.co.uk


20 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

3 września 2020 | Nº 859 |

In Air and Fire: War Artists, the Battle of Britain and the Blitz Royal Air Force Museum, Grahame Park Way NW9 5LL, Londyn, 12 września 2020 - 28 marca 2021, wstep bezpłatny Zbiór prac eksplorujących odpowiedzi artystów na bitwę o Anglię, przedstawiającą ewoluującą maszynerię, komunikację i miejskie krajobrazy, ukształtowane przez bezprecedensową wojnę w powietrzu. Zwiedzający mogą obejrzeć ponad sześćdziesiąt dzieł sztuki, z których kilka zostanie zaprezentowanych po raz pierwszy w ramach tej wystawy. Wystawa obejmuje prace artystów wojennych, w tym Paula Nasha, Grahama Sutherlanda, Carela Weight, Anthony'ego Grossa, Richarda Euricha i Erica Kenningtona. Ma na celu zebranie historii i perspektyw artystów z różnych środowisk, podkreślając najlepsze dzieła kolekcjonerskie z tego okresu.

Virtual Spitfire Family Run RAF Museum, Cosford, Shifnal, Shropshire TF11 8UP, 30 sierpnia - 15 września 2020, wstep £10 Popularny Spitfire Family Run powraca w tym roku, ale w nieco innym formacie. Aby zapewnić zdrowie i dobre samopoczucie wszystkich zaangażowanych, Family Run odbywa się wirtualnie! Bieg ten jest idealny dla najmłodszych, ale może brać w nim udział także cała rodzina. Organizatorzy chcieliby zobaczyć zdjęcia z uczestnictwa w wyścigu. Przebierz się za pilota, superbohatera, inżyniera, spitfire'a lub dinozaura. Najważniejsze to dobrze się bawić!

Ku pamięci

Przygotowała Karolina Wiatrowska

75

lat po zakończeniu II wojny światowej składamy hołd jej ofiarom i nawiązując do poprzedniego tygodnia, kontynuujemy zapowiedzi wydarzeń z nią zawiązanych w Londynie i poza nim. Wydarzenia te koordynowane są przez szereg muzeów i polskich instytucji. Poniżej kilka najciekawszych propozycji.

October Half Term The Tank Museum, Bovington, Dorset BH20 6JG, 24 października – 1 listopada, bilety od £8 Słynne muzeum ożywia historię czołgów i ich załóg. Przeżyj ciekawy dzień z pokazami czołgów na żywo, zajęciami rękodzieła, przejażdżkami pojazdami w największej krytej atrakcji Dorset.

Concours of Elegance 2020 Hampton Court Palace, Hampton Court Palace, East Molesey, Surrey KT8 9AU, 4-6 września, bilety od £30 Concours of Elegance powraca do Pałacu Hampton Court z kolejną wspaniałą paradą klasycznych, rzadkich i wyjątkowych samochodów. Impreza po raz kolejny zgromadzi 60 najrzadszych samochodów z całego świata - z których wiele nigdy wcześniej nie było widzianych w Wielkiej Brytanii.


COOLTIME / ZAPOWIEDZI |

| Nº 859 | 3 września 2020

| 21

#BoBPoles80 Ambasada RP w Londynie Ambasada RP w Londynie przedstawia kampanię w mediach społecznościowych pt. #BoBPoles80 poświęconą roli Polaków w bitwie o Anglię. Kampania to chronologiczna relacja przedstawiająca historię bitwy o Wielką Brytanię: sukcesy i wyzwania stojące przed Polakami w Royal Air Force. Nowe informacje i wideo będą ukazywały się na koncie ambasady na Twitterze i YouTubie od 19 lipca – 80. rocznicy zestrzelenia przez Polaków pierwszego niemieckiego samolotu podczas bitwy – aż do rocznicy zakończenia bitwy – 31 października. Razem stworzą wyczerpujący opis wkładu polskich lotników w ten kluczowy epizod II wojny światowej. Więcej o Polakach w bitwie o Wielką Brytanię pod hasztagiem #BoBPoles80 w mediach społecznościowych.

D-Day: Interception, Intelligence, Invasion

HMS Hear My Story 5 Generations, 1000 Stories

Bletchley Park, Sherwood Drive, Bletchley Milton Keynes, MK3 6EB, bilety £21.00, 11 kwietnia 2020- 11 kwietnia 2029 Wciągająca kinowa przygoda odkrywająca tajną rolę Bletchley Park w D-Day, kiedy to 6 czerwca 1944 r. alianci dokonali największego w historii desantu. Jak to osiągnęli? Na tej nowej, wciągającej wystawie D-Day: Interception, Intelligence, Invasion ujawnia się pełen obraz tajnego wpływu Bletchley Park na planowanie i wdrażanie D-Day. Specjalnie zamówiony film wyświetlany na 22-metrowym ekranie znajduje się w nowo odrestaurowanym budynku Teleprinter, gdzie setki tysięcy przechwyconych wiadomości dotarło do Bletchley Park z tajnych punktów nasłuchowych w Wielkiej Brytanii. Odkryj znaczenie historii jaka dokonała się w Bletchley Park i wpływ, jaki wywarła ona na jedną z najważniejszych operacji wojskowych XX wieku. Wstęp na wystawę jest wliczony w cenę biletu ogólnego.

The National Museum of the Royal Navy, HM Naval Base, Portsmouth PO1 3NH, bilety od £19 HMS - Hear My Story to duża wystawa poświęcona opowieściom nieodkrytych historii zwykłych mężczyzn, kobiet i statków, które stworzyły niesamowitą historię Marynarki Wojennej przez ostatnie 100 lat. Dzięki najnowocześniejszej interpretacji można zobaczyć i usłyszeć historie Royal Navy w czasie wojny i pokoju. Zanurz się w technologii, aby ukryć swój statek, polować na łódź podwodną i wysyłać wiadomości w kodzie. Poznaj weteranów, którzy mogą opowiedzieć ci swoje historie życia i walki na morzu.

Wystawa Biblioteki Polskiej POSK na 100-lecie „Cudu nad Wisłą” POSK, 238-246 King Street Hammersmith, Londyn W6 0RF Biblioteka Polska POSK w Londynie i Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie przygotowały okolicznościową wystawę na stulecie Bitwy Warszawskiej 1920 roku „Sztuka i propaganda w wojnie Polaków z bolszewikami”. W Galerii POSK udostępnione zostały reprodukcje obrazów i plakatów (polskich i bolszewickich), które znajdują się w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego, a także reprodukcja obrazu Jerzego Kossaka „Cud nad Wisłą” ze zbiorów Zamku Królewskiego w Warszawie. Ten obraz zdobi także okładkę katalogu. Wystawa jest uzupełnieniem ekspozycji na oszklonych witrynach POSK „1920 – Polska walczy z bolszewikami” i została otworzona w setną rocznicę 15 sierpnia 2020 przez Konsula Generalnego RP w Londynie Mateusza Stąsieka. Ze względu na ograniczenia wywołane pandemią koronawirusa, zwiedzanie wystawy jest możliwe po wcześniejszej rejestracji danych osobowych w systemie Track & Trace w recepcji POSK.


22 |

| cooltime / recenzja

m a t j a Słuch chcesz gdzie

3 września 2020 | Nº 859 |

Szukaj w Apple AppStore oraz w Play Store pod hasłami: Polskie Radio Londyn, Polish Radio London, PRL24

Szukamy a r e t n e z e pr ! o g e w o radi

Jeśeli: y na - masz doświadczenie w prac tera antenie na stanowisku prezen - ciekawy głos i dobrą dykcję - sprawnie poruszasz się po portalach społecznościowych

- umiesz pracować w zespole - jesteś kreatywny i potrafisz zainteresować innych tym co de masz do powiedzenia, a prze iem wszystkim emanujesz poczuc ergii humoru i jesteś wulkanem en

L R P IA D A R Y IP K E O D DOŁĄCZ res: redakcja@prl24.co.uk Wyślij swoje CV i demo na ad wiedzi tylko na wybrane oferty po od do o aw pr bie so my ga Zastrze


cooltime / rozmowa |

| Nº 858 | 27 sierpnia 2020

r e m m u S s t i H u k t ią p o d u k ł ia z d ie od pon 10-11 i 17-19 Gramy i wspominamy wakacyjne hity! Poniedziałek – piątek 6:30-10:00 Poranek z radiem PRL 7:30, 8:30, 10:30, 12:30, 14:30 i 16:30 prowadzi: Marcin Urban Najważniejsze informacje z Wielkiej Brytanii Piątek 20:00-22:00, prowadzi: DJ D’Vision 22:00-02:00, prowadzi: DJ Quest Soboty 10:00-11:00 prowadzi: Natalia Ochmańska Trening Zumby na żywo na Facebooku Radia PRL

| 23


24 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| cooltime / rozmowa

Jestem za Opo

Z Lanberry, która podczas 57. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu pojawi się na dwóch koncertach: Premier oraz Od Opola do Opola, rozmawiał Marcin Wolniak. W tym roku jedziesz na koncert Premier z piosenką „Plan awaryjny”. Drogę znasz świetnie, bo parę razy już tam byłaś, a po raz pierwszy z utworem „Ostatni most”.

To był mój start w Opolu i... nie należał do najszczęśliwszych. Miałam pecha: wyszłam na scenę i nie miałam odsłuchu w słuchawkach, czyli nie słyszałam muzyki, nic nie słyszałam... Zaczęłam gasić ten pożar: poszłam na żywioł. Natomiast bardzo dobrze wspominam zeszłoroczne Opole. Na co liczę w tym roku? Na cudowną atmosferę za kulisami i fenomenalną opolską publiczność. Chcę dobrze zaprezentować się na scenie i zarazić wszystkich optymizmem płynącym z konkursowej piosenki.

Wiadomo już, że rywalizujesz o nagrodę choćby ze Sławkiem Uniatowskim, Sanah, Kombii, Stanisławą Celińską, Mateuszem Ziółko, Anną Jurksztowicz i Rafałem Brzozowskim. Jedziesz po wygraną?

Nie przepadam za rywalizacją. Muzyka to nie jest sport. To nie wyścigi. W Opolu zdobywam publiczność, buduję swoje grono odbiorców, towarzyszą temu kolejne wcielenia i nowe rozwiązania muzyczne. Bardzo szanuję swoich kolegów-artystów. Trzymam kciuki za ich dobry występ. To naprawdę zacne grono wybitnych piosenkarzy, jak i tekściarzy.

Premiery w niedzielę 6 września, ale wcześniej, bo w piątek, weźmiesz udział w koncercie „Od Opola do Opola”, prezentującym największe przeboje w polskiej muzyce w minionym roku. Zeszłego lata zaśpiewałaś z zespołem Feel „Gotowi na wszystko”. Co usłyszymy 4 września, skoro zdążyłaś od tamtego czasu wydać z powodzeniem dwa single „Zew” czy „Tracę”?

Zaśpiewam ten drugi i zdradzę, że nie mogę się doczekać tego momentu,

ponieważ wersja koncertowa jest moim zdaniem ciekawsza. Jeśli tym gitarowym, organicznym brzmieniem rozgrzejemy publiczność, to będzie mi miło.

Obserwujesz polski rynek muzyczny i uczestniczysz w jego tworzeniu od lat. Masz jakieś uwagi?

Myślę, że rozwija się wspaniale, ale nadal widzę duży podział między sceną popowo-mainstreamową a popowo-alternatywną. Nie do końca mi to odpowiada.

A czy opolski festiwal pokazuje to, co najlepsze i najważniejsze w polskiej muzyce?

Jest tam demokratycznie, czyli organizatorzy zmierzają w dobrą stronę. To festiwal-legenda, i wierzę, że z roku na roku repertuar polskich gwiazd tylko umocni jego status. Mam nadzieję, że będzie mi dane w tym uczestniczyć.

Na opolskim festiwalu nie będzie disco polo. Dobrze czy źle twoim zdaniem?

Bardzo dobrze, zwłaszcza jeśli widzowie mają zobaczyć transmisję w telewizji publicznej, zobowiązanej z racji misji do upowszechniania wśród jak największej liczby odbiorców etycznych, artystycznych i intelektualnych wartości, jakich nie słyszę w produkcjach disco polo.

Prywatnie też nie jestem fanką tej muzyki, ale szanuję cudze wybory. To, że disco polo ma ogromną słuchalność, należy uznać i zinterpretować.

Możliwe, że zmartwię cię, ale w Premierach w 2001 roku wystąpiła Shazza. A sześć lat temu kilka szlagierów disco polo w swoim stylu zaśpiewała Maryla Rodowicz, ujmując im nieco obciachowego brzmienia. Jak zwykle u Maryli! [śmiech]

„Plan awaryjny” to bardzo przyjemny numer, popularny w stacjach radiowych. I nie pierwszy twój skrojony wprost na anteny muzyczne. Gratuluję tej umiejętności. Lekkie, wakacyjne klimaty w prezentującym go teledysku, ale słowa zdradzają nastrój porażki. Śpiewasz „awaryjny zawiódł plan, ewakuacji nadszedł czas”. To część twojej historii?

Piosenka należy do tryptyku, który zaczęłam singlem „Zew”, potem powstało „Tracę”, a teraz „Plan awaryjny”. Ich warstwa tekstowa inspirowana jest moim osobisty doświadczeniem, a dokładnie relacją, która mi nie służyła ani prywatnie, ani zawodowo. Ale te piosenki to też suma obserwacji związków innych osób, zwłaszcza spotkanych

dziewczyn, totalnie zatraconych w swoich relacjach (włącznie z współuzależnieniem od swoich partnerów), a wyglądających często na niezależne i silne. Za tymi historiami, zbudowanymi z poświęceń i wyrzeczeń, stała krzywo interpretowana przez nie miłość. Swoją niezgodę na taki stan rzeczy wyśpiewałam w „Zewie” (postawiłam na czytelne emocje w głosie jak złość, nawet z nutą agresji). Za to klipie do piosenki „Tracę” totalnie się obnażyłam, żeby uświadomić słuchaczom, że siła może też tkwić w kruchości i w delikatności. A „Plan awaryjny” jest tak naprawdę opowieścią z happy endem: pojawia się światełko w tunelu nieprzyjemnych wydarzeń, to słońce. Ono rozświetli ciemny czas o ile weźmiemy pod uwagę „utnij, zostaw, zapomnij”, rozwiązanie szybkie i bez skrupułów, chcąc stworzyć nowy lepszy czas dla siebie. Koniec końców, wydźwięk tego utworu jest optymistyczny, bo „stawiam odważnie krok, siłę w sobie już mam”.

Jesteś autorką słów nie tylko swoich piosenek ale i cudzych, które mają status hitów. Pierwsze z brzegu: „Anyone I want to be” Roxany Węgiel – zwyciężczyni Eurowizji Junior 2018, „Superhero” Viki Gabor – zwyciężczyni Eurowizji Junior 2019; „Ramię w ramię” Kayah & Viki Gabor. Pracowałaś nad ich


cooltime / rozmowa |

olem bez disco polo sukcesem w kolektywie, ale mimo to mogłabyś z powodzeniem utrzymywać się tylko z praw autorskich do nich. Mylę się?

Praca w studio jest przyjemna i bardzo ją lubię. zwłaszcza, że wykonuję ją z wybitnymi osobowościami, jak Patryk Kumór i Dominik Buczkowski, tworząc trio producencko-songwriterskie. Tyle że scenę i koncerty kocham najbardziej, więc nie zrezygnuję z nich na rzecz wygodniejszego życia. Konsekwencje pandemii utwierdziły mnie tylko w tej miłości. Poza tym zawsze podkreślam, że pisanie dla innych to moja działalność poboczna. Priorytetem dla mnie są moje utwory. Miałam ostatnio sytuację, która uświadomiła mi, że będę musiała się dobrze zastanowić zanim oddam komuś kolejny utwór; w tym wypadku tekst poszedł do młodej wokalistki. Po kilku dniach zorientowałam się, że piosenkę powinnam jednak zaśpiewać sama. Ja we wszystkich utworach zostawiam swoje serce.

O której wokalistce mówisz?

Z pierwszej edycji Voice Kids, tylko tyle mogę powiedzieć; piosenka jeszcze się nie ukazała.

Rozumiem cię, sam bywam songwriterem, i nawet mam z tobą doświadczenie: zarówno moja jak i twoja piosenka ukazały się na albumie Honoraty Skarbek „Sunset”. Wiem, że tworzysz w kolektywie twórców także podczas muzycznych obozów. Ciekawi mnie, na którym etapie procesu twórczego przeczuwacie hit? Korzystacie z patentów amerykańskich?

Gdybyśmy mieli takie „złote książki” to pewnie bylibyśmy już kompletnie w innym miejscu. Może w innym kraju. Ale tak, w ciągu roku zdarzają się tzw. songwirting campy, czyli czas i miejsce, kiedy zjeżdża się mnóstwo tekściarzy i producentów, a wspólna praca ma przynieść jedną piosenkę w ciągu dnia. Wcześniej dowiaduję się z kim będę pracować i jestem przygotowana do takiej sesji merytorycznie. Dobrze też wiedzieć dla kogo pisze się piosenkę, ułatwia to pracę, a już zupełnie przyspiesza, kiedy biorą w tym udział zainteresowani artyści, jak choćby swojego czasu młoda dziewczyna Zuzia, czyli Sanah. Wspólnie stworzony przez nas utwór jest właśnie w produkcji, czekamy na efekt. Od dwóch lat jednak świadomie nie brałam udziału w songwriting campach, a zyskany przez to czas poświęciłam koncepcyjnej pracy nad własną płytą, której towarzyszyły cudowne,

indywidualne spotkania z artystami; o niektórych nawet nie śniłam.

Przy okazji: z Sanah spotkacie się podczas opolskiego koncertu Premier. Wracają do twoich eurowizyjnych sukcesów: dwa wielkie hity koleżanek z Eurowizji Junior plus twój „Only human” sprzed trzech lat (angielska wersja przeboju „Piątek”), który miał stać się z kolei twoim biletem do Eurowizji. Nie udało się, ale może dasz sobie kolejną szansę?

Myślę o tym. Konkurs ten fascynował mnie od dziecka. Jeśli zdecyduję się, to przygotuję coś naprawdę wyjątkowego. Mam nawet ciekawą piosenkę w szufladzie, dla duetu. Zobaczymy natomiast, co przyniesie czas. Na pewno mój pierwszy udział w eliminacjach do konkursu wspominam gorzko: rozchorowałam się niefortunnie przed występem, więc na zastrzykach, z uczuciem dyskomfortu, przeżyłam na scenie ogromny stres. Nie lubię też klimatu rywalizacji, to nie mój vibe.

Czy dzieciom podczas Juniora sukces przychodzi łatwiej?

Tak! To kwestia innego patrzenia na świat. Viki Gabor jest totalnie wyluzowana i dochodzi do tego „to coś”, co ma, bardzo wyjątkowe „coś”. Viki niedługo wydaje swój album i trzymam za nią kciuki.

Przy okazji nastoletnich lat, pierwszych dyskotek i ulubionych z tego czasu piosenek: miałem słabość do tych śpiewanych przez Whitney Houston, a że jesteśmy rówieśnikami, to chciałbym wiedzieć co ciebie wtedy kręciło? Przypomnę, że królowali wówczas Backstreet Boys i Spice Girls.

Jako psychofanka Madonny szalałam za „Ray of light”. I choć słuchałam wymienionych przez ciebie bandów, to jednak rockowa dusza decydowała o namiętnym śledzeniu wszystkiego od Nosowskiej i Hey, Alanis Morissette, Aerosmith czy Guns’n’Roses. Ale słuchałam też div – Whitney, Celine, Mariah. Ostatnia była dla mnie boginią, teraz myślę, że muzycznie zatrzymała na 2005 roku. Jak sądzisz?

„We belong together” i towarzysząca temu stylistyka nadal są obecne w jej karierze.

Przez co wszystko zaczęło brzmieć tak samo.

Nie wiem, czy zdajesz sobie sprawę, że teraz ty jesteś dla wielu młodych twórców inspiracją i motywacją. Skontaktował się ze mną niedawno raper o pseudonimie Żywy; szukał drogi do ciebie, i możliwe, że są jeszcze kolejni młodzi twórcy, którzy chcieliby pokazać ci swoją

| 25

twórczość albo współpracować. Czy jesteś otwarta?

Oczywiście! Jak najbardziej jestem otwarta na współpracę, pod warunkiem, że znajdziemy wspólny język i czas. A Żywego gorąco pozdrawiam.

Zawodowe plany na najbliższe miesiące?

Dopracowuję ostatnie numery na płytę, która ukaże się w październiku. Dla mnie to będzie najbardziej osobisty i emocjonalny album. Trochę zmieniłam optykę w kwestii tekstów. Będzie tu więcej tematów społecznych. Przyglądam się problemom, które trawią i palą społeczeństwo, ale trochę skupiam się też na sobie. A jeśli poruszam temat związków, to raczej zachęcam, by ludzie tworzyli te zdrowe.

Marcin Wolniak Dziennikarz radiowy i prasowy, songwriter, na stałe współpracuje z Polskim Radiem Londyn i tygodnikiem Cooltura, absolwent dziennikarstwa na Uniwersytecie Opolskim, autor cyklu „Marcin Śpiewa z Gwiazdami”, w którym przeprowadza wywiady z gwiazdami polskiej sceny muzycznej, miłośnik Oscarów i Konkursu Piosenki Eurowizji.

Fot. Adam Romanowski

| Nº 859 | 3 września 2020


Self-emp

loyed

Rejestracja LTD (L

VAT

imited Company)

Empl

Par

oyme

nt

tne

rsh

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

ip

www.saraint.co.uk

0208 846 3606 Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

poniedziałek, środa, piątek 8.00-19.00 wtorek, czwartek 8.00-21.00

KSIĘGOWOŚĆ

| FOTOREPORTAŻ


| 27

| Nº 858 | 27 sierpnia 2020

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

OBYWATELEM

0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth T W7 4RL

w w w. s arai nt. co. uk

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office


28 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| COOLTIME

Barokowy weekend w Salzburgu Salzburg wielu osobom kojarzy się z kultowym filmem z lat sześćdziesiątych „The sound of music”. Swego czasu był to najpopularniejszy film na świecie. Oglądając go jako dziecko w latach osiemdziesiątych byłem pod ogromnym wrażeniem górskich krajobrazów oraz malowniczych uliczek na starym mieście przedstawionych w nim. Dr Jacek Kornak

FAHRRAD-SALZACH

D

ziś bardzo łatwo wybrać się do Salzburga, bowiem ma on bezpośrednie połączenia lotnicze z Londynem. Dla mnie weekendowy wypad tam posiadał nieco sentymentalny wydźwięk. Chodząc szlakiem „The sound of music” wspominałem swoją dziecięcą fascynację tym filmem. Jednak Salzburg to znacznie więcej niż ten film. Sama nazwa miasta pochodzi od soli. W okolicach Salzburga powstały jedne z najstarszych w Europie kopalń soli, które obecnie można odwiedzić, gdyż są to muzea. Samo miasto wywodzi się jeszcze z czasów rzymskich, jednak jego rozkwit przypada na XVII wiek. Okres baroku zdefiniował miasto, o którym do dziś dzień mówi się jako o barokowej perle Europy. W Salzburgu znajdziemy wiele pięknych barokowych kościołów, barokową rezydencję arcybiskupów oraz uroczą starówkę, pełną XVII i XVIII-wiecznych kamienic. Salzburg to również miasto Mozarta. To czuje się tutaj na każdym kroku. Znajdują się tutaj dwa muzea poświęcone temu kompozytorowi, ale też liczne pomniki oraz inne miejsca z nim związane. Co więcej, nawet niektóre place i ulice w mieście noszą nazwy od postaci z oper Mozarta. Salzburg celebruje swojego najsłynniejszego mieszkańca festiwalami muzycznymi, podczas których można usłyszeć jego muzykę oraz zobaczyć jego opery. Regularnie występują tutaj najważniejsi polscy artyści, tacy jak Piotr Beczała oraz Tomasz Konieczny. Salzburg jest jednym z moich ulubionych miejsc w Europie, gdyż tutaj mogę połączyć wizytę w muzeum czy koncert, ze spacerem po górach, wycieczką rowerową wzdłuż rzeki, a nawet kąpielą w jednym z pobliskich jezior. Bowiem poza bogatą historią Salzburg jest malowniczym miastem położonym wśród Alp i między jeziorami. To idealne miejsce na długie wędrówki, a nawet górski trekking. Moim ulubionym szczytem jest Untersberg. Można tutaj wjechać kolejką linową, a następnie spędzić dzień chodząc po okolicznych górach na granicy niemiecko

STIFT NONNBERG

-austriackiej lub po prostu napić się lokalnego piwa w schronisku, nacieszyć widokiem i zjechać kolejką z powrotem. Odwiedzając Salzburg warto też odwiedzić Hohensalzburg, jedną z największych średniowiecznych fortec. Hohensalzburg sięga XI wieku i z wysokości ponad pięciuset metrów góruje nad miastem. Forteca jest żywą lekcją historii, ale też imponującym punktem widokowym, z którego rozpościera się panorama miasta. Od dziesięciu lat co roku wracam do Salzburga. To wyjątkowe miejsce, gdzie natura i bogata historia splatają się ze współczesną kulturą.


COOLTIME |

| Nยบ 859 | 3 wrzeล nia 2020

| 29

PANORAMA FRUEHLING KAPUZINERBERG

Fot. Tourismus Salzburg, Jacek Kornak

VOR DEM FESTSPIELHAUS


30 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| TOP 10

10 Marcin Urban

W czym do szkoły? Buty

Sukienka letnia

Szkolne buty Clarks, będące połączeniem elegancji i wygody typowej dla butów sportowych. Wykonae z naturalnej skóry.

Dostępna w kolorach: błękitnym, niebieskim, zielonym i czerwonym. Łatwa do prasowania. 80% bawełny, 20% poliestru. Cena dla rozmiarów na dzieci w wieku od 3 do 6 lat.

Humphriesshoes

Next

9 od£9 £od

££o4d89

Koszula Zestaw trzech koszul z krótkim rękawem, dostępny w rozmiarach odpowiednich dla dzieci w wieku 4-16 lat. Podana cena dotyczy rozmiaru dla 4-latków.

John Lewis

79 £d £o

7,590 £d do o£

Skarpetki Zestaw 7 par czarnych skarpetek w rozmiarach od 8,5 do 10,5. 73% bawełny, 25% poliamidu, 2% elastanu.

M&S

Buty Eleganckie lakierki Clarks Scala Bright wykonane z naturalnej skóry.

Charles Clinkard

££o4d09


TOP 10 |

| Nº 859 | 3 września 2020

| 31

Szorty Dwupak. Krótkie, eleganckie spodnie szkolne z elastycznym paskiem. 65% poliestru, 35% wiskozy.

90 d,4 o8 d£ o£

ASDA

59 £d £o

Spódniczka Elegancja spódniczka z paskiem, w klascznym kształcie litery A. Cena dla rozmiaru na 9-latki.

Debenhams

Rajstopy Trzy pary rajstop w kolorze ciemnoniebieskim. 75% bawełny, 23% poliamidu, 2% elastanu.

999 ££3o,d

Aldi

£191 odod £ Spodnie Ciemne spodnie szkolne, dostępne w dwupaku; rozmiary dla dzieci od 2 do 18 lat.

M&S

Sukienka jesienna Ekologiczna sukienka wykonana w 100% z naturalnej bawełny. Cena dla rozmiaru na trzy i 4-letnie dzieci.

EcoOutfitters

0 9 o£do£d2


32 |

27 sierpnia 2020 | Nยบ 858 |

| Moja wyspa

! a t a l k a m s j u z c Po

Tartoletka czekoladowa

Tartoletka

Ciasto arbuzowe

Letnia Fantazja

Omlet z owocami


MOJA WYSPA |

| Nº 859 | 3 września 2020

moja wyspa

| 33

Jeśli nie Wyspy Brytyjskie to Abchazja

Dariusz A. Zeller

Iwona Abessolo (Velar Grant). Lubię ludzi i jestem ciekawa świata. Zakochana w Kaukazie. Obecnie pracuję nad materiałem do książki o Republice Abchazja.

+ Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

Przyjechałam do Londynu w listopadzie 2003 roku.Pamiętam, że poszłam pozwiedzać okolicę przy Kings Road na Chelsea. Wtedy myślałam, że cały Londyn tak właśnie wygląda: tak ładnie nawet w deszczowy, listopadowy poranek. Wyszłam z domu i na dzień dobry usłyszałam z rusztowania obok dobrze znaną mi wiązankę: „k**a stary, weź nie p*****l”. Zrobiło mi się jakoś tak raźniej, tym bardziej, że nie znałam wtedy słowa po angielsku. W oczy rzuciły mi się też Angielki, paradujące w zimny, deszczowy dzień w letnich sandałach oraz dzieciaki bez czapek i szalików. Pamiętam też, że weszłam do sklepu i długo tłumaczyłam Hindusowi na migi, że potrzebuję karty SIM do telefonu. Numer, który wtedy dostałam w tym sklepie zachowałam do dziś.

+ Na Wyspach zajmuję

się zawodowo:

Od 2011 jestem fotoreporterem, a od 2015 również personalnym doradcą w firmie obsługującej klientów VIP, czyli organizuję „dzień życia” ludziom, którzy nie mają na to czasu.

Uwielbiam restaurację Galvin at Windows na 28 piętrze Hotelu Hilton w Mayfair. Znakomite jedzenie, nienaganna obsługa i bajeczne widoki Londynu.

+ Gościom na Wyspach pokazuję: To, co gości interesuje, jednak zawsze kończymy wyprawę w Królewskim Obserwatorium Astronomicznym.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za: Różnorodność.

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest:

Brak wybitnego lidera politycznego.

+ Na Wyspach brakuje mi: + Miejsca, które lubię odwiedzać: + Najlepsze miejsce do życia: Uwielbiam Greenwich. To miejsce magiczne, ponieważ znajduję tam wszystko to, co mnie interesuje: historię, sztukę, architekturę, naukę oraz piękne widoki do fotografowania.

Royal Borough of Greenwich.

+ Przemieszczam się tu:

+ Punkt gastronomiczny, który polecam:

Samochodem i metrem.

+ Na zakupy polecam:

Stratford Shopping Center, czyli wszystko pod jednym dachem.

Słońca.

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie to: Abchazja.

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura.co.uk


34 |

27 sierpnia 2020 | Nº 858 |

| MOJA WYSPA

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc:  rowerzystą  kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu lub taxi

BIURO PRAWNE PROFESJONALNE DOCHODZENIE ODSZKODOWAŃ

ię s i C y ż le a n y z c ź d w a r Sp

ODSZKODOWANIE

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

beata.dnsclaims@gmail.com Kontakt po polsku przez całą dobę (tel. kom.)

07 500 300 600


| Nº 859 | 3 września 2020

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

| 35

Mówię po angielsku Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Gorące krzesło! Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

Everything but the kitchen sink = almost all that you can imagine

1

Prawie wszystko, co można sobie wyobrazić; wszystko, co wpadnie w ręce

EXAMPLES = PRZYKŁADY I’ve found a website that has everything but the kitchen sink. We’re going on holiday for only two weeks, but Emily wants to take everything but the kitchen sink. After the bank foreclosed on our house, we had no choice but pack everything but the kitchen sink into our truck and drive to our parents’ house. When they moved out of the house, they took along everything but the kitchen sink.

=

Znalazłam stronę internetową, która ma wszystko, co wpadnie w ręce.

=

Jedziemy na wakacje tylko na dwa tygodnie, ale Emily chce wziąć wszystko, co wpadnie w ręce.

= =

Po tym jak bank przejął nasz dom, nie mieliśmy wyboru, jak tylko spakować do ciężarówki to, co wpadnie w ręce i pojechać do domu naszych rodziców. Kiedy wyprowadzili się z domu, zabrali ze sobą wszystko, co wpadło w ręce.

Be in the hot seat = be in a position where you are responsible for important or difficult things

2

Być na gorącym miejscu = być w sytuacji, w której jesteś odpowiedzialny za ważne lub trudne sprawy, być w trudnym położeniu

EXAMPLES = PRZYKŁADY I was in the hot seat when my manager found out I had made a mistake in my report. As a school head teacher, he is continually in the hot seat. I don’t want to be in the hot seat in my job. That’s why I’m thinking of quitting it. The teacher is in the hot seat now as he has accused his student of cheating in the exam, but had no evidence for that.

=

Byłem w trudnym położeniu, kiedy mój menedżer dowiedział się, że zrobiłem błąd w moim raporcie.

=

Jako dyrektor szkoły, on jest ciągle odpowiedzialny za ważne sprawy.

=

Nie chcę być odpowiedzialna za trudne sprawy w mojej pracy. Dlatego myślę o zrezygnowaniu z niej.

=

Nauczyciel jest teraz w trudnym położeniu, ponieważ oskarżył swojego ucznia o ściąganie na egzaminie, ale nie miał żadnych dowodów na to.


36 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| MIEJSCE NA WEEKEND

Miasto malowniczych

KOŚCIÓŁ ST. MARY’S I BIBLIOTEKA UNIWERSYTECKA BODLEIAN LIBRARY

HISTORYCZNY, ZADASZONY RYNEK COVERED MARKET

Podążając tropem ubiegłotygodniowego rankingu najlepszych szkół wyższych na świecie – Academic Ranking of World Universities i chwalebnej trzeciej lokaty, jaką zajął w nim Uniwersytet Cambridge warto nadmienić, iż wręcz grzechem byłoby nie wspomnieć o innej chlubie brytyjskiego szkolnictwa wyższego – Uniwersytecie Oxfordzkim, który uplasował się w nim na 9. miejscu. Już za miesiąc ruszy kolejny rok akademicki, być może więc ten odcinek naszego cyklu da przyszłym studentom wiele do myślenia. A tym, którzy edukację już ukończyli ukaże stolicę hrabstwa Oxfordshire z innej, równie pięknej i unikatowej ze wszech miar strony. Dariusz A. Zeller

C

ity of dreaming spires, czyli w wolnym tłumaczeniu miasto malowniczych wież, jak zwykło się mawiać o Oksford, znane jest powszechnie na całym świecie ze wspomnianego powyżej, najstarszego uniwersytetu w Wielkiej Brytanii i krajach anglosaskich. I jest to rzecz oczywista, ponieważ duch chwalebnej historii obecny jest w tym mieście na każdym niemal kroku. Sam termin „miasta malowniczych wież” wymyślił poeta Matthew Arnold i dotyczy harmonii, z jaką budowane kolejne budynki Uniwersytetu Oks-

fordzkiego. A te reprezentują wszystkie bez mała style architektoniczne obecne w Anglii: od czasów saksońskich i dalej poprzez gotyk, styl z dynastii Tudorów i barok. Ale po kolei… Początki osadnictwa na tych terenach sięgają IX wieku, co jak na historyczne miasta Wielkiej Brytanii jest stosunkowo późno. Jednak to właśnie Oxford stał się pierwszym miastem założonym na terenie Anglii przez Saksonów i zwał się wówczas Oxenford. Obie te nazwy swoje źródło mają w połączeniu słów „ox” (wół) i „ford” (bród). Osada leżąca na granicy dwóch państw heptarchii anglosaskiej – Wessex i Mercji miała istotne znaczenie obronne i była w tym czasie często-

MOST HERFORD POMIĘDZY BUDYNKAMI HEREFORD COLLEGE UNIWERSYTETU OKSFORDZKIEGO

kroć najeżdżana przez Duńczyków. Kiedy w 1066 roku podczas najazdu Normanowie niemal doszczętnie zniszczyli osadę, ich zarządca – Robert d’Oyly wybudował tam zamek. Co jednak ciekawe, Oxford Castle nigdy już nie był użyty w celach obronnych, a jego pozostałości można podziwiać także i obecnie. Co zaś się tyczy założenia Uniwersytetu Oxfordzkiego, nie jest znana dokładnie owa data. Historyczne dowody wskazują jednak, że już w 1086 roku prowadzono tam wykłady, a pierwszy ośrodek kształcenia założył wspomniany już Robert d’Oyly, który w podziemiach zamku powołał do życia zakon mnichów św. Jerzego. Pewnym jest natomiast, iż szybki roz-

wój uczelnia zaczęła przeżywać od roku 1167, kiedy to król Henryk II wydał zakaz pobierania nauk w Paryżu przez angielskich studentów. Co ciekawe, to właśnie Henryk II nadał dla Oxfordu przywileje, które w istocie stawiały go na równi z Londynem. Zresztą, sam Oxford dwukrotnie pełnił w swojej historii funkcję angielskiej stolicy. Pierwszy raz na kilka lat podczas XVII-wiecznej wojny domowej, z kolei po raz drugi, kiedy król Karol II uciekł z Londynu przed epidemią dżumy, co działo się w latach 1665-1666. Niezwykle ważną datą w historii miasta był również rok 1844, w którym to jedna z pierwszych linii kolejowych na świecie – Wielka Zachodnia Kolej Żelazna, połączyła

MUZEUM HISTORII NATURALNEJ


MIEJSCE NA WEEKEND |

| Nº 859 | 3 września 2020

wież

| 37

KOŚCIÓŁ UNIWERSYTECKI

KOLEGIUM Z KATEDRĄ CHRIST CHURCH Oksford z dworcem Paddington w Londynie oraz z Reading i Didcot. Z kolei od pierwszych lat XX-wieku, w połączeniu z rozwojem miejscowego przemysłu, stale zwiększała się populacja miasta. O sile miasta – oprócz rzecz jasna edukacji – stanowił przemysł wydawniczy oraz samochodowy. To właśnie w Oksfordzie William Morris założył pierwszą ze swych fabryk produkującą powszechnie znane auta Mini Morris. Dzięki temu w dużej mierze wschodnie dzielnice miasta zyskały swój robotniczy charakter. Niezwykłym także jest, iż w trakcie II wojny światowej, a szczególnie bitwy o Anglię miasto… nie było atakowane przez niemieckie lotnictwo. Plotka, mająca swoje uzasadnienie w źródłach historycznych, głosi bowiem, iż Hitler w planach podboju Wysp Brytyjskich zamierzał uczynić Oksford stolicą nowego państwa. Tego jednak, na szczęście, już nie dowiemy się. Obecnie miasto leżące w południowej Anglii nad Tamizą, wraz z całym regionem Oxfordshire jest (jeśli wziąć pod uwagę PKB na jednego mieszkańca) jednym z najbogatszych regionów całej Unii

Europejskiej, do której – póki co – Wielka Brytania wciąż należy. Oksford jest miastem specyficznym. O ile w odniesieniu do innych miast bez trudu można im przypisać wiodącą gałąź przemysłu, która je rozwija, o tyle w odniesieniu do tego miasta takie ograniczenie nie występuje. A jeśli należałoby je w jakikolwiek sposób określić, byłoby to szkolnictwo wyższe i turystyka. I nie ma w tym nic dziwnego, iż stolicę hrabstwa Oxfordshire z roku na rok odwiedza coraz więcej osób z całego świata. A w porównaniu z tym, iż w miejscowych uczelniach kształcą się studenci z całego świata, tworzy to niezwykły konglomerat kulturowy. I jak w każdym mieście, także i w Oksfordzie w odreagowaniu na walory turystyczne można zatrzymać się w jednym z kilku centrów handlowych, z których najbardziej znane to Westgate Shopping Centre oraz Clarendon Shopping Centre. Z kolei fani sportu mogą odwiedzić Kassam Stadium, na którym grają piłkarze Oxford United, występujący obecnie w League One.

Warto zobaczyć: Zamek Oxford Castle Aula uniwersytecka Sheldonian Theatre  Muzeum uniwersyteckie Ashmolean Library  Carfax Tower – wieża w centrum miasta  Katedra Christ Church  Kościół uniwersytecki Church of St Mary the Virgin  Ogród botaniczny University of Oxford Botanic Garden  Museum of the History of Science (muzeum historii nauki)  Oxford University Museum of Natural History (muzeum historii naturalnej)  Grób J.R.R. Tolkiena na cmentarzu Wolvercote  Galeria sztuki Modern Art Oxford  

GRÓB J.R.R. TOLKIENA I JEGO ŻONY

FORTYFIKACJE ZAMKU W OKSFORD

UNIWERSYTECKI OGRÓD BOTANICZNY


38 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| Coś na ząb

Wspomnienie lata Rok szkolny za pasem, wakacje powoli przechodzą do przeszłości, a lato, choć niespiesznie, także z wolna się kończy. Na szczęście pogoda nie jest jeszcze iście jesienna, warto więc – nawet od strony kulinarnej – powspominać ostatnie tygodnie. Krótko mówiąc – słońce w sercu, a niebo w gębie! Dariusz A. Zeller

Nadziewane pomidorki Składniki:

6 dużych pomidorów l 100 g bułki tartej l 3 łyżki stołowe posiekanej natki piel

truszki

sól, pieprz l 2 łyżki stołowe masła l 1 posiekana cebula l 50 g startego sera l 1 łyżka stołowa posiekanego l

Sposób przyrządzenia:

Pomidorom odkrawamy „czapeczkę” i wydrążamy w nich miejsce na farsz. Natkę pietruszki, masło, cebulę, tymianek, bułkę tartą i ser łączymy ze sobą i dodajemy do środka pomidora. Pieczemy i gotowe!

tymianku

Sałatka z sałaty z orzechami Składniki:

rukola l 1 awokado l czerwone winogrona l orzechy włoskie l oliwa z oliwek l miód l o cet balsamiczny l cytryna l s ól i pieprz l

Sposób przyrządzenia:

Awokado obieramy i kroimy na kawałki, dodajemy do umytej rukoli. Myjemy winogrona i również dodajemy. Oliwa z oliwek, miód, ocet balsamiczny i cytryna posłużą nam jako dressing. Sól i pieprz do smaku. Na koniec dodajemy orzechy włoskie.

Chłodnik z botwinki z rzodkiewką Składniki:

1 pęczek botwinki l 5 rzodkiewek l 2 łyżka siekanego młodego koperku l 2 łyżki siekanego szczypiorku l 400 ml jogurtu greckiego l 200 ml kwaśnej śmietany 12% l s ól morska i pieprz do smaku l 2 łyżki octu jabłkowego l

Sposób przyrządzenia:

Buraczki z botwinką myjemy, aby nie było piasku. Kroimy buraczki na cienkie plasterki, a łodyżki wraz z liśćmi na małe ok. 0,5 cm kawałki. Wrzucamy buraczki, łodyżki i liście

do 200 ml wrzącej osolonej wody z dodatkiem octu jabłkowego, gotujemy 5 minut. Studzimy. Do przestudzonego wywaru dodajemy jogurt i śmietanę, dokładnie mieszamy za pomocą trzepaczki, aby nie było grudek, dodajemy posiekany koperek, szczypiorek. Doprawiamy solą morską i świeżo zmielonym pieprzem, mieszamy całość. Podajemy z kleksem śmietany, z uszczypniętym koperkiem, posypujemy szczypiorkiem i drobno posiekanym kawałkiem młodego buraczka. Nie ma nic lepszego od chłodnika z botwinki z rzodkiewką, szczypiorkiem i koperkiem na jogurcie i kwaśnej śmietanie.


Coś na ząb |

| Nº 859 | 3 września 2020

| 39

Gazpacho z truskawkami Składniki:

Sposób przyrządzenia:

400g pomidorów l 400g truskawek l 1 ogórek gruntowy lub 1/2 szklarnio-

Pomidory pokroić na ćwiartki, wyciąć szypułki, włożyć do miski, dodać truskawki bez szypułek, obranego i pokrojonego ogórka, oczyszczoną z gniazd nasiennych i pokrojoną paprykę, wypestkowaną ostrą papryczkę i obrany czosnek. Do warzyw dodać wodę, doprawić solą i pieprzem, wlać sok z limonki, dodać syrop lub cukier. Wszystko zmiksować blenderem ręcznym lub kielichowym. Przelać i przetrzeć przez sitko i schłodzić w lodówce. Można przygotować wcześniej. Podawać z salsą z pokrojonych, obranych pomidorów, ogórków i truskawek doprawionych winegretem. Uwaga! Do gazpacho często dodaje się kawałek bagietki, można ją wcześniej opiec w tosterze i wmiksować w gotowy chłodnik. Można też podać bagietkę oddzielnie.

l

wego

1 mała papryka w dowolnym kolorze l ok. 1/3 ostrej papryczki l 2 ząbki czosnku l około 1/2 – 2/3 szklanki wody minel

ralnej

sól i pieprz l s ok z 1 limonki l 1 łyżeczka syropu z agawy lub cukru l

Do podania:

Salsa pomidorowo-truskawkowa z pokrojonych w kosteczkę obranych pomidorów, truskawek i ogórka doprawionych winegretem i pieprzem.

Tuńczyk z mango Składniki: l

2 filety z tuńczyka (każdy po około

150 g) l 1 łyżka oleju kokosowego (lub innego roślinnego) l s ól i pieprz l sałata l 1 mango l 1/4 limonki l świeża kolendra

Glazura: 2 łyżeczki startego imbiru l s ok z 3/4 limonki l 2 łyżki octu ryżowego l 2 łyżki cukru l 1 łyżeczka posiekanej ostrej papryczki l

Opcjonalnie: Ugotowany ryż lub quinoa

l

Sposób przyrządzenia:

Do rondelka włożyć wszystkie składniki glazury, dodać 3 łyżki wody, gotować przez kilka minut aż powstanie kleista i szklista glazura. Tuńczyka delikatnie doprawić solą i pieprzem, wysmarować olejem, położyć na mocno rozgrzanej patelni grillowej i grillować przez 30 sekund z każdej strony (tuńczyk ma pozostać różowy w środku). Odłożyć na talerze wyłożone sałatą i polać glazurą. Na patelnię po tuńczyku włożyć obrane i pokrojone mango, doprawić je solą i pieprzem, grillować z każdej strony aż pokryje się nieco zarumienionymi paskami (dojrzałe mango bardzo szybko będzie gotowe), odłożyć na talerze z tuńczykiem, skropić 1/4 limonki i posypać kolendrą. Można podawać z quinoa lub ryżem.

Sałatka a’la Tabbouleh z komosą ryżową Składniki:

1 szklanka komosy ryżowej (quinoa) l 2 – 3 ogórki gruntowe l 2 średnie pomidory l 1/2 cebuli, najlepiej cukrowej l 2 czerwone papryczki chili (opcjonall

nie)

l

3 gałązki szczypiorku wraz z cebul-

kami lub dymki

1 pęczek natki pietruszki l p ół pęczka mięty l 3 łyżki oliwy extra vergine l 1 łyżka soku z cytryny l 1/2 ząbka roztartego czosnku l

Sposób przyrządzenia:

Komosę opłukać i zalać 1 i 1/2 szklanki wody, zagotować, posolić i gotować przez około 13 minut bez przykrycia.

Przykryć, odstawić z ognia i trzymać przez 10 minut pod przykryciem (w tym czasie quinoa wchłonie całą wodę, w razie potrzeby trzeba ją dodatkowo odsączyć). Wyłożyć na talerz i ostudzić. Ogórki umyć i osuszyć, obrać, ale pozostawiając co pół centymetra paski skórki. Pokroić w kosteczkę, przełożyć do dużej salaterki, dodać pokrojone w kosteczkę (ze skórką i nasionami) pomidory, cebulę, drobno posiekane papryczki chili (jeśli używamy), posiekany szczypiorek lub dymkę oraz natkę i miętę. Dodać oliwę, sok z cytryny, czosnek oraz sól. Wymieszać. Połączyć z ostudzoną komosą lub kaszą. Można od razu podawać lub schłodzić w lodówce. Smacznego!


40 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| FITNESS

Małgorzata Koszela-Żarska trenerka personalna, instruktorka fitness

malgorzata.koszelazarska@gmail.com

koszelazarska

T

rening w domu bez sprzętu nie musi być nudny lub nieefektywny. Wystarczy rozejrzeć się i sprawdzić, które przedmioty będą mogły zastąpić akcesoria znane z klubów fitness. A może któryś z nich zainspiruje do nowych pomysłów na trening? Istnieje wiele przedmiotów, które mogą pomóc w treningach, w zależności od tego, czego oczekuje się od ćwiczeń. Jednym z najpopularniejszych zamienników hantli są butelki z wodą. Sprawdzą się w rzeźbieniu bicepsów, a każda domowa siłownia może sobie pozwolić na takie hantle! Butelki sprawdzają się w treningu siłowym i mają dużą zaletę – w zależności od stopnia zaawansowania, można użyć mniejszych lub większych. Do treningu angażującego wiele partii mięśni może posłużyć nawet zwykłe krzesło, ostatnio je bardzo polubiłam. Zwykle poduszki możemy wykorzystać jako zamiennik dla popularnego w klubach fitness boxu – przedmiotu, który łączy zalety stepu i piłki do ćwiczeń. Z pomocą poduszki można ćwiczyć balans, wzmacniać mięśnie i pracować nad równowagą oraz wytrzymałością! Jak ćwiczyć? Można spróbować pompek, wykonywanych z rękoma na jaśku lub przysiadów, ustawiając jedną stopę na poduszce, a drugą na podłodze. Książki można wykorzystać jako step i rytmicznie wskakiwać na nie. No i oczywiście schody! Nawet najzwyczajniejsze wchodzenie po schodach jest świetnym treningiem dla mięśni nóg i pośladków. Obok przedstawiam propozycje ćwiczeń na pośladki z wykorzystaniem krzesła.

PRZYSIAD Z WYSKOKIEM

Pozycja wyjściowa: stań prosto przed krzesłem, stopy na szerokość bioder, napnij brzuch, klatka piersiowa otwarta. Ruch: usiądź na krześle pamiętając o tym, że ruch idzie z biodra, trzymaj proste plecy. Podnieś kolana, brzuch napięty. Następnie wyskocz do góry.

Jak efektywnie ćwiczyć w domu? 1

2

3


FITNESS |

| Nº 859 | 3 września 2020

| 41

STEP UP

Pozycja wyjściowa: prawą nogę stawiamy na krześle, a lewą nogę na ziemi. Ruch: wchodzimy na krzesło z energicznym przyciągnięciem lewego kolana do klatki piersiowej. Następnie schodzimy w dół. Ramiona pracują na przemian, jak przy swobodnym chodzie. Tułów lekko pochylony do przodu. Wykonujemy po 10-15 powtórzeń w trzech seriach na każdą stronę. Ćwiczenie doskonale wpływa na mięśnie ud i pośladków.

PODNOSZENIE BIODER W POZYCJI LEŻĄCEJ

Pozycja wyjściowa: kładziemy się na plecach, nogi układamy na krześle, ramiona wzdłuż tułowia.

Ruch: unosimy wysoko biodra, pamiętając, aby przez cały czas mięśnie brzucha i pośladków były napięte. Ćwiczenie powtarzamy 10-15 razy. Pięty powinny być mocno wciśnięte w krzesło, dzięki czemu mięśnie pośladków pracują jeszcze lepiej.


42 |

27 sierpnia 2020 | Nº 858 |

| Zdrowie

Wysokiej jakości usługi prawne od najlepszych polskojęzycznych adwokatów w Londynie

TWÓJ POLSKI ADWOKAT W UK

Eksperci w zakresie prawa rodzinnego

Usługi

DLA CIEBIE Prawo cywilne

Odszkodowania

Prawo rodzinne

Prawo pracy

Prawo spadkowe

Prawo karne

Prawo imigracyjne

Prawo polskie

Oferujemy również usługi dla firm.

Kontakt www.adwokat.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors!

Nasze biuro w centrum Londynu IMD Solicitors LLP 1st Floor, 63 St Mary Axe London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).


| Nº 859 | 3 września 2020

Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Z

drowie jelit – co to oznacza? „Jelito” to słowo określające przewód pokarmowy, który zaczyna się w ustach, a kończy w odbytnicy. „Zdrowie jelit” odnosi się do ogólnego stanu twojego przewodu pokarmowego. Jest to termin, który zyskał na znaczeniu w ciągu ostatnich kilku dekad, ponieważ przeprowadzono więcej badań dotyczących tego, co stanowi zdrowe jelita i jak zdrowe jelita wpływają na ogólny stan naszego zdrowia i samopoczucia. Jelita są bardzo złożone i istnieją różne opinie naukowe na temat tego, jaka powinna być definicja „zdrowia jelit”. Jednak ogólnie mówiąc, zdrowie jelit jest używane w odniesieniu do równowagi – homeostazy mikroorganizmów żyjących w przewodzie pokarmowym. Jest to również znane jako mikrobiom jelitowy. Mikrobiom jelitowy składa się z wielu różnych mikroorganizmów, z których wiele to bakterie w liczbie około 300-500 gatunków, a ogólna ich liczba jest około 10 razy większa niż liczba komórek w ludzkim ciele. Często słyszymy o złych bakteriach, ale istnieją też dobre bakterie. Nasze ciała potrzebują dobrych bakterii do funkcjonowania, to samo dotyczy naszych jelit. Zdrowy mikrobiom powinien zawierać szeroką gamę dobrych bakterii i nie powinien zawierać dużej ilości tych złych. Mikrobiom jest odpowiedzialny za różnego rodzaju funkcje w twoim ciele, w tym za wspomaganie trawienia i wchłanianie składników odżywczych, pomaga regulować takie rzeczy, jak poziom żółci i witamin oraz wspiera układ odpornościowy. Zdrowie twoich jelit ma ogromny wpływ na ogólny stan zdrowia Obecnie prowadzi się wiele badań nad tym, jak ważny jest mikrobiom jelitowy dla ogólnego stanu zdrowia i funkcji organizmu. Stwierdzono, że brak równowagi w bakteriach jelitowych przyczynia się do chorób przewlekłych, takich jak IBS, cukrzyca i rak. Badania sugerują również powiązania ze zdrowiem psychicznym i depresją, poziomem cholesterolu i otyłością. Chociaż wciąż nie wiemy wszystkiego o mikrobiomie jelitowym, wiemy, że zdrowie naszych jelit ma ogromny wpływ na nasz ogólny stan zdrowia. Dlatego poprawa zdrowia jelit może być tylko dobrą rzeczą.

zdrowie |

| 43

Jak dbać o zdrowie jelit? Zdrowie jelit. Mikrobiom jelitowy. Przyjrzyjmy się temu bliżej… Zdrowie jelit jest obecnie popularnym tematem, ale przy pozornie niekończących się poradach na temat tego, co to znaczy i jak je utrzymać, może być trudno oddzielić fakty od przypuszczeń. Chcę tu objaśnić podstawowe fakty dotyczące zdrowych bakterii jelitowych, a także podać kilka wskazówek dotyczących poprawy zdrowia jelit. Niezdrowe jelito może dawać o sobie znać na wiele sposobów. Jeśli masz obawy, powinieneś porozmawiać ze swoim lekarzem rodzinnym, który pomoże ci to zdiagnozować, a także udzieli stosownej porady. Niektóre objawy, które mogą świadczyć o złym zdrowiu jelit, obejmują: rozstrój żołądka lub zmiany w wypróżnianiu, gazy lub wzdęcia, zmęczenie i problemy ze snem, problemy skórne, wrażliwość na żywność. Wszystkie te problemy mogą mieć wiele innych przyczyn, ale zawsze powinieneś porozmawiać z lekarzem, jeśli masz takie objawy i nie wiesz dlaczego.

Jak mogę zachować zdrowe jelita

Obecnie istnieje niezliczona liczba produktów, które twierdzą, że pomogą ci uzyskać zdrowe jelita, ale tak naprawdę powinieneś skupić się na wprowadzaniu zmian w zdrowym stylu życia, aby poprawić zdrowie jelit – a tym samym dobre samopoczucie całego ciała. Oto kilka najważniejszych wskazówek dotyczących ochrony zdrowia mikrobiomu jelitowego. l Jedz więcej zdrowej, nieprzetworzonej żywności w tym kiszonki Wiadomo, że zdrowa, pełnowartościowa żywność odżywia dobre bakterie w jelitach. Większość ludzi je za mało błonnika. Błonnik znajduje się w produktach pełnoziarnistych, orzechach, roślinach strączkowych, owocach i warzywach. Wiele osób opowiada się za dietą opartą w całości na roślinach w celu promowania zdrowia jelit. Istnieją dowody na to, że nie trzeba jednak przechodzić w pełni na weganizm, aby dbać o swoje jelita! Powinieneś starać się jeść jak najwięcej porcji owoców i warzyw. l Ogranicz przetworzoną żywność Przetworzona, szybka i wygodna żywność jest na ogół bogata w sól, cukier, tłuszcz i inne dodatki. To wszystko może zakłócić mikrobiom jelitowy; gdyż wszelkie ulepszacze mają potencjał dodawania złych bakterii, jak również redukcji tych dobrych. Jeśli chcesz jeść gotowe dania, sprawdź etykiety i wybierz najzdrowszą opcję, jaką możesz znaleźć.

l

Jedz uważnie i regularnie

Prostym, ale ważnym sposobem promowania dobrego trawienia, a tym samym dobrego zdrowia jelit, jest powolne i regularne spożywanie posiłków. Wydaje się to łatwe, ale w naszym coraz bardziej zajętym życiu tak wielu z nas kończy na łapaniu jedzenia w drodze lub na pochłanianiu posiłków przed telewizorem. Jedzenie o nieregularnych godzinach, pomijanie posiłków, przejadanie się, zbyt szybkie jedzenie… wszystko to może zaburzyć zdrowie jelit. Jeśli robisz to regularnie, możesz zacząć widzieć problemy Podejmij świadomą decyzję, aby jeść uważnie i regularnie. Twoje jelita ci podziękują. l Zmniejsz poziom stresu Stres jest często postrzegany jako problem głównie psychiczny, ale może być szkodliwy dla całego ciała. Okresy stresu zaburzają równowagę Twojego przewodu pokarmowego, pogłębiając istniejące problemy, a nawet tworząc nowe l Śpij dobrze Regularne wysypianie się to jeden z najważniejszych kroków, które możesz podjąć, aby zadbać o swoje zdrowie od wewnątrz i na zewnątrz. Większość dorosłych potrzebuje 7–9 godzin snu na dobę. l Pij mniej alkoholu Kilka drinków od czasu do czasu nie powinno zaszkodzić układowi pokarmowemu, ale upijanie się tak. Może powodować wytwarzanie większej ilości kwasu w żołądku, zaburzając równowagę mikrobiomu jelitowego Jeśli regularnie pijesz alkohol więcej niż sześć jednostek na jedną sesję (lub osiem, jeśli jesteś mężczyzną), ograniczenie tego może poprawić zdrowie jelit.

Prebiotyki i probiotyki Probiotyki to zdrowe bakterie niezbędne dla zdrowia jelit. Znajdziesz je w takich produktach jak: jogurt, kefir, kimchi, miso, tempeh, kiszonki. Prebiotyki odżywiają zdrowe bakterie, zawierają je takie produkty jak: pory, cebule, czosnek, szparag, pełnoziarniste pieczywo, szpinak, banany, owsianka.


44

ROZRYWKA

44 |

Cooltura+ | Nº 763 | 3 września 2020 | Nº 859 |

| ROZRYWKA

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Polski sport Quiz: Muzyka polska 1. Pierwsze olimpijskie

1. Dżem – Czerwony złoto dla Polski jak …….. zdobył/zdobyła: a. PiecKrólikiewicz a. Adam b. Komunista b. Halina Konopacka c. KrewKusociński c. Janusz d. Cegła d. Jan Łazarski

2. byłow finałach prawdziwe 2. Jakie Ile razy nazwisko Czesława piłkarskich mistrzostw Niemena? świata grała a. Nowak reprezentacja Polski? a. 5 b. Wydrzycki b. 7c. Burzyński c. 8 d. Sempoliński d. 10

a. 1

6.b.Kto 4 to śpiewał: „Wolność kocham i rozumiem, c. 3 wolności oddać nie d. 2 umiem”? Breakout 7.a.Artur Partyka b. Andrzej Zaucha był lekkoatletą c. Chłopcy z Placu Broni specjalizującym się w:

d. Tilt w dal a. Skoku b. Biegu przez płotki 7.c.Kombi Słodkiego, …….. Skoku –wzwyż życia. d. Rzucie młotem a. Błogiego 8.b.IleDługiego złotych medali c. Miłego olimpijskich zdobył d. Dobrego Robert Korzeniowski? a. 4 8.b.„A 5 kiedy przyjdzie także poc. mnie 2 Zegarmistrz światła d. 3

3. „Nie dokazuj, miła nie dokazuj 3. Sobiesław Zasada był Przecież niemistrzem jest z Ciebie 3-krotnym Europy. znowu taki cud W jakiej dyscyplinie? purpurowy Nie od razu, miła nie od a. Rajdach samochodowych By9.mi zabełtać błękit razu b. Boksie Który polski klub w głowie ………………………………..” c. Biegu na 400 m jako ostatni przed a. Nie od razu się przebijesz …………………………………….” d. Zapasach transferem do Borussii

a. Janusz Laskowski a. Tomasz Adamek b. Irena Santor b. Adam Małysz c. Maryla Rodowicz c. Kamil Stoch d. Jerzy Połomski d. Marcin Gortat

5. zespołu jest 6. Którego Jaką najwyższą pozycję to cytat: „Kocham w rankingu WTA cię kochanie moje, kocham cię zajmowała Agnieszka aRadwańska? kochanie moje…”? a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

cooltura24.co.uk

b. Zawieje wreszcie wiatr a. Legia Warszawa odnowy b. Śląsk Wrocław c. Stanę się nagle fioletowy c. Lech Poznań d. To będę i gotowy d. Jagielloniajasny Białystok

24

9.10. „Wehikuł czasu” to Który z polskich przebój którego zespołu? sportowców brał udział

a. Dżem w olimpiadzie, jak zarówno b. Coma i paraolimpiadzie (w ciągu c. Perfectroku, gdy odbywała jednego Lao Che sięd.olimpiada letnia)?

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

a. Rafał Kubacki

10. „Niech żyje bal!” b. Ewa Swoboda śpiewa… c. Janusz Kowalski

a. Małgorzata Ostrowska d. Natalia Partyka b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

4. byłz polskich pierwszym 5. Kto Który wykonawcą sportowcówutworu nazywany „Kolorowe jarmarki”? jest „Orłem z Wisły”?

dodaj ogłoszenie na

a. To go zapytam, czy jest Dortmund reprezentował zdrowy Robert Lewandowski?

Prawidłowe odpowiedzi: 1b, 2c, 3a, 4d, 5b, 6d, 7c, 8a, 9c, 10d.

przez mój chłód! b. Nie od razu zniknie rejestr 4. Ile wyścigów Formuły Twoich szkód! 1 wygrał Robert Kubica? a. 3 c. Nie od razu stopisz serca b. 2mego lód! c. 4 d. Nie od razu się opłaci ten d. 1 Twój trud!

SUDOKU

L L

O O

L L

l• l • •l Profesor do studenta na egzaminie: Przychodzi facet z psem -doProszę pana, czy pan w ogóle pubu obejrzeć mecz reprechce skończyć studia? zentacji Polski. Niestety prze-grała. Tak panie profesorze. -– No No to właśnie pan–skończył... nie! Znowu? mówi pies. Wszyscy zdumieni patrzą l l l na psa. Do banku w Szwajcarii wchodzi“No – Czy twój pies powiedział klient z walizką i ściszonym głosem nie! Znowu? ” – pyta barman. mówi do bankiera: – Tak, zawsze tak mówi, kiedy -Polska Chciałbym wpłacić pieniądze, w tej przegrywa. walizce jest cztery miliony euro. – Zdumiewające. A co mówi Na to bankier uśmiechnięty: kiedy wygrywamy?

-– Nie Proszę nie ściszać głosu, bieda4to wiem, mam go dopiero żaden wstyd. lata. ••• l bawił l l Mały chłopiec się piłką Zapytali Grzegorza Latę,momenczy reprena ulicy. W pewnym zentacja z 1974 pokonałaby dzicie kopnął piłkę tak niefortunsiejszą kadrę. nie, że wybił okno w jednym -z mieszkań. Tak, wygralibyśmy 1:0.która tam Kobieta, -mieszkała Tylko tyle?zobaczyła to, a chło-piec No tak, proszę że czawiękuciekł. Alepamiętać po jakimś szość z nas jest już po 70. sie zapragnął odzyskać piłkę. Zapukał do drzwi, kobieta mu l l l mówi: otworzyła, a młody Jasiu przychodzi zemój szkoły i chwali – Za kilka minut ojciec się ojcu: przyjdzie wymienić pani szybę. -I rzeczywiście, Tato, dzisiaj napo kartkówce nie chwili przypopełniłem żadnego błędu ortochodzi facet z szybą i narzęgraficznego! dziami, kobieta oddaje chłopcu

-piłkę, Wspaniale synu, aFacet jaki był temat? ten zmyka. wymie-nia Tabliczka mnożenia. szybę i mówi: – 200 złotych się należy. l lojcem l – To pan nie jest tego -dzieciaka?! Tatusiu, czy Ocean Spokojny zawsze jestnie spokojny? – To pani jest jego matką?! - Co za dziwne pytanie? • • • Czy nie możesz pytać się o cośw średnim mądrzejszego? Dwóch Anglików -wieku Mogę. gra Kiedy umarło Morze Marw golfa. W pewnej twe? chwili obok pola golfowego przechodzi kondukt żałobny. l l l Jeden z grających odkłada kij Student pyta studenta: i zdejmuje czapkę. -– Cóż Powtarzałeś cośsię przed egzamito – dziwi drugi – przenem? rywa pan grę? -– Proszę Tak. mi wybaczyć, ale bądź -coAbądź co? byliśmy 25 lat małżeń-stwem... Będzie dobrze, będzie dobrze...


plac zabaw |

| Nº 859 | 3 września 2020 POLICZ

znajdź 12 różnic

labirynt

sudoku dla dzieci

| 45


46 |

3 września 2020 | Nº 859 |

| OGŁOSZENIA DROBNE

DARMOWA POMOC

Oferujemy darmową pomoc telefoniczną lub online

Alicja 07869558880 Monika 07308230008 Free assistance available for ALL EU Nationals

Sylvain 07312028976

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

Zapraszamy do współpracy!

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce

 pochówki tradycyjne  załatwiamy wszystkie formalności

Email: biuro@bwl-stolarnia.pl Tel: +48 532 993 780 www.bwl-stolarnia.pl

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

Telefon całodobowy:

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

loyed

VA T

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy

Self-emp

Rejestracja LTD (Lim ited Company)

Empl

oyme

Par

nt

tne

rsh

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

ip

0208 846 3606

poniedziałek, środa, piątek 8.00-19.00 wtorek, czwartek 8.00-21.00

24.co.uk

KSIĘGOWOŚĆ

Jeżeli jesteś obywatelem Unii Europejskiej skontaktuj się z nami. Szybko i precyzyjnie odpowiemy na Twoje pytania i pomożemy w uzyskaniu Statusu Osiedlonego (Settled Status)


| Nº 859 | 3 września 2020

Untitled-3 1

OGŁOSZENIA DROBNE |

| 47

07.11.2019 09:58:08


020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.