Cooltura Issue 866 by Cooltura

The Polish Weekly | N o 43 (866) | 22.10.2020

Oryginalne stroje na Halloween

Zobacz, w co możesz się ubrać, żeby skutecznie odstraszyć demony. Str. 23

Trzeba okazywać solidarność z ludźmi LGBT

Z Krzysztofem Zalewskim przy okazji premiery albumu „Zabawa” rozmawiał Marcin Wolniak. Str. 26

Fitness

Czym są „pelikany” i jak się ich pozbyć podpowiada Paulina Szewczyk. Str. 41

WALIA WPROWADZA PEŁNY LOCKDOWN

października o godzinie 18:00 w Walii zaczną obowiązywać restrykcje społeczne obejmujące zamknięcie szkół, hoteli, restauracji i sklepów (poza niezbędnymi) oraz nakaz pozostania w domach. Odwołane zostaną imprezy z okazji Halloween i Bonfire Night. Zamknięte zostaną obiekty rekreacyjne, centra społeczne, biblioteki i centra recyklingu. Działalność kościołów zostanie ograniczona do pogrzebów i ceremonii ślubnych.

Lockdown w Walii zbiega się częściowo w czasie z jesiennymi feriami. Szkoły podstawowe będą mogły wznowić działalność po ich zakończeniu. W szkołach średnich stacjonarne zajęcia zostaną wznowione po feriach tylko dla klas Year 7 i 8, pozostali uczniowie i studenci będą uczyć się zdalnie. Pierwszy minister Walii nazwał wprowadzone restrykcje „ograniczoną czasowo przerwą w pożarze”. Będzie to „krótki, ostry szok, który cofnie zegar, spowolni wirusa i da nam więcej czasu”, dodał. Bez podjęcia tak zdecydowanego kroku „NHS nie będzie

Nasza polska historia jest po prostu bezcenna

Poruszające zdjęcia ginącej przyrody

siły zakaz wjazdu dla turystów mieszkających w drugiej i trzeciej strefie zagrożenia koronawirusem w Anglii, a także dla objętych najwyższymi restrykcjami mieszkańców środkowej Szkocji. Rośnie tym samym presja na rząd w Londynie, by ogłosił lockdown także w Anglii. Od września zalecają to naukowcy z grupy doradczej Sage. O ogłoszenie dwulub trzytygodniopwego lockdownu zaapelował też do premiera lider opozycyjnej Partii Pracy Keir Starmer, a jego apel poparła Partia Liberalno-Demokratyczna.

Rozstrzygnięto 56. konkurs fotograficzny Wildlife Photographer of the Year. Podczas ceremonii wręczenia nagród online transmitowanej na żywo z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie, księżna Katherine ogłosiła zwycięzcę, którym został Siergiej Gorszkow. Jego zdjęcie przedstawiające tygrysa przytulającego drzewo pokonało ponad 49 tysięcy zgłoszeń z całego świata.

nstitute of Polish Military History (IPMH) jest nową i niezależną platformą naukową, koncentrującą się na historii polskiej wojskowości. IPMH zostało stworzone po wieloletnich dyskusjach i sugestiach naszych słuchaczy, i po wykonanym badaniu opinii wśród osób zainteresowanych, które popierają tę inicjatywę, ale też pytają się dlaczego Instytut nie powstał 25 lat temu – mówi dr Marek Stella-Sawicki z Instytutu Historii Polskiej Wojskowości w Londynie (Institute of Polish Military History) w rozmowie z Dariuszem A. Zellerem.

Czytaj więcej na stronach 16-19

w stanie opiekować się chorymi”, powiedział na konferencji prasowej. Tydzień wcześniej pełny lockdown ogłosiła Irlandia Północna. Tam szkoły zamknięto na dwa tygodnie, z czego tydzień to ferie, a w kolejnym uczniowie będą pracować zdalnie. Przez cztery tygodnie restauracje i puby będą sprzedawać posiłki tylko na wynos. Mieszkańcy Anglii, którzy wybierali się na ferie w popularny region Snowdonii już wcześniej musieli zmienić plany. W ubiegłym tygodniu władze Walii ogło-

Czytaj więcej na stronach 20-22

2 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Będzie brexit na twardo Zmiany opodatkowania - Wielka Brytania stawia pracy za granicą przenośne toalety

eśli Unia Europejska nie zmieni stanowiska, wychodzimy bez porozumienia – powiedział premier Wielkiej Brytanii. Zdaniem Borisa Johnsona Bruksela porzuciła ambicję zawarcia porozumienia o wolnym handlu z Wielką Brytanią. 15 października minął termin na zawarcie porozumienia, które mogłoby wejść w życie w styczniu przyszłego roku. Unijni politycy uważają, że to Brytyjczycy chcą zbyt wiele i odpowiadają za fiasko dotychczasowych negocjacji. Minister stanu ds. Europy Michael Roth przyznał, że Unia jest gotowa pracować dalej nad porozumieniem, ale nie za wszelką cenę. „Jesteśmy w bardzo krytycznym etapie negocjacji i jesteśmy pod ogromną presją, a pod względem merytorycznym nie dokonaliśmy żadnego postępu”, stwierdził Roth. „Oczekujemy znacznego postępu po stronie Wielkiej Brytanii w kluczowych obsza-

rach, w szczególności w zakresie równych szans i rybołówstwa”, dodał. A to nie jedyny taki głos w Unii. Roth zapowiedział również, że UE zintensyfikuje przygotowania planu awaryjnego na wypadek niepowodzenia negocjacji w sprawie nowego partnerstwa ze Zjednoczonym Królestwem, które ma obejmować wiele obszarów — od handlu po transport. W grę wchodzi bilion euro rocznie, pochodzących z obrotu towarami i usługami pomiędzy UE i Wielką Brytanią. W z d ł u ż d r ó g p ro w a dzących do portu w Dover ustawiono przenośne toalety z myślą o kierowcach ciężarówek, którzy w przypadku „twardego” brexitu utkną w długich kolejkach na granicy. Minister Michael Gove ostrzegł jakiś czas temu, że z powodu wydłużenia i skomplikowania odprawy tylko przed portem w Dover może utknąć do 7 tys. ciężarówek.

Na dowód do Wielkiej Brytanii tylko do 1 października 2021

rytyjski rząd ogłosił, że od 1 stycznia 2021 roku większość obywateli Unii Europejskiej, w tym Polski, będzie mogła podróżować do Wielkiej Brytanii na wakacje lub krótkie wycieczki bez konieczności posiadania wizy. Władze Zjednoczonego Królestwa, zgodnie z postulatami polskiej służby konsularnej, przedłużyły okres, w którym będzie można wjechać do tego kraju za okazaniem dowodu osobistego do 1 października 2021 roku. Z informacji przekazanych przez rząd brytyjski wynika, że osoby, które posiadają status osiedleńca (settled status), wstępnego osiedlenia (pre-settled status) lub zezwolenie wydawane pracownikom przygranicznym, będą mogły używać dowodu osobistego w celu wjazdu do Wielkiej Brytanii co najmniej do 31 grudnia 2025 roku. Niezależnie o d dobrej współpracy polskiej dyplomacji z władzami Zjednoczonego Królestwa, której efektem jest

przedłużenie możliwości wykorzystania dowodów osobistych, kluczowe dla służby konsularnej jest zapewnienie, by Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii posiadali ważne paszporty. Pomimo ograniczeń związanych z pandemią COVID-19 polscy konsulowie zwiększają liczbę dostępnych wizyt, uruchomiono między innymi specjalny dyżur w placówce w Birmingham oraz rodzinne wizyty paszportowe w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym (POSK) w Londynie. Ministerstwo Spraw Zagranicznych zachęca rodaków, by wizytę konsularną umówić z wyprzedzeniem. Nowe terminy wizyt pojawiają się w serwisie www.e-konsulat. gov.pl codziennie o godzinie 9:00 oraz 20:00. W przypadku dziecka, przed złożeniem wniosku o pierwszy paszport biometryczny, należy uzyskać odpis polskiego aktu urodzenia na podstawie którego nadawany jest numer PESEL.

2021 roku zmienią się zasady opodatkowania dochodu z pracy za granicą – informuje portal money. pl. Oznacza to, że Polacy pracujący w krajach, gdzie obowiązuje tzw. metoda proporcjonalnego odliczania, zapłacą więcej niż dotychczas. Zmiany szykowane przez polski resort finansów uderzą w tysiące Polaków pracujących za granicą, ale wciąż posiadających meldunek w kraju. Ministerstwo chce również znieść ulgę abolicyjną. Rodacy, którzy zarabiają poza granicami kraju nie zgadzają się z tą decyzją, jak informuje serwis money.pl. Wielu z nich rozważa wyprowadzkę z kraju na stałe i zrzeczenie się polskiego obywatelstwa. „Jak będzie trzeba, to się z Polski wymelduję i zrzeknę polskiego obywatelstwa. Nie dostaną ode mnie pensa!”, przyznał rozżalony pan Marek, od roku mieszkaniec Leeds, cytowany przez Money. „Przecież rząd brytyjski nie wyda polskiej skarbówce aż 500 tys. Polaków, którzy odprowadzają tu podatki. To niemożliwe!”, dodał. Fora internetowe skupiające pracujących za granicą Polaków, pełne są ostrych komentarzy i nic dziwnego, gdyż w Irlan-

dii, Wielkiej Brytanii, Austrii, Belgii, Holandii, Norwegii, a także na Litwie obowiązuje Konwencja MLI z 2017 roku, która zakłada metodę proporcjonalnego odliczania. Oznacza to, że Polacy mieszkający i pracujący poza Polską, będą zmuszeni do rozliczania się nie tylko w państwie, w którym osiągają dochód, ale też w państwie swojego stałego zamieszkania. Metoda ta w dużym skrócie polega na tym, że w Polsce będzie trzeba zapłacić różnicę pomiędzy tym, ile wynosić będzie podatek w Polsce od tego dochodu, a tym, co już zapłacono zagranicznemu fiskusowi. Przykładowo, jeśli w Wielkiej Brytanii zarobimy równowartość 87 tys. zł, zapłacimy tam 15 proc. podatku. W Polsce przy takim dochodzie wpadniemy już w drugi próg podatkowy. Dopłacimy więc polskiemu fiskusowi różnicę. Zmiany uderzą w te osoby, które wciąż mają miejsce zamieszkania w Polsce, choć w celach zarobkowych przebywają poza krajem. Warto jednak podkreślić, że nie ma znaczenia, czy mają one nadal polski meldunek, ale czy faktycznie przebywają na terenie Polski – np. mają tu rodzinę.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 079 32 606 100 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY KAROLINA SOŁTYS karolina@cooltura.co.uk 020 37 27 5761 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI

Syn parlamentarzysty promował terroryzm

Harry Vaughan Fot. Met Police

yn członka brytyjskiej Izby Lordów zostanie skazany za zachęcanie do skrajnie prawicowego terroryzmu i posiadanie dziecięcej pornografii. 18-letni Harry Vaughan, pochodzący z południowo – zachodniego Londynu przyznał się do 14 zarzutów zwią-

zanych z terroryzmem, w tym przynależności do zakazanej organizacji Sonnenkrieg Division, a także do dwóch zarzutów związanych z posiadaniem filmów ze scenami gwałcenia dzieci. Sąd Old Bailey w Londynie uznał, że mężczyzna uległ skrajnie prawicowej radykalizacji i miał ekstremistyczne, neofaszystowskie poglądy. Policja aresztowała go 19 czerwca 2019 roku, po ustaleniu, że był jednym z członków zakazanej neofaszystowskiej organizacji, wobec której było prowadzone ogólnokrajowe dochodzenie. W jego komputerze znaleziono 4,200 obciążających go zdjęć i 302 plików, w tym podręcznik skrajnie prawicowego terrorysty, dokumenty związane z satanizmem i antysemityzmem. Wyrok zapadnie 23 października.

KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

| Nº 866 | 22 października 2020

XXXXXX |

| 3

4 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Aplikacja do wykrywania kontaktów zakażonych NHS dostępna także po polsku Źródło: Polska Agencja Prasowa

plikacja na smartfony NHS Covid-19, która służy do wykrywania kontaktów osób zakażonych koronawirusem, zyskała polską wersję językową – poinformowało brytyjskie Ministerstwo Zdrowia. To dwunasta wersja językowa uruchomionej przed trzema tygodniami aplikacji. Działająca w Anglii i Walii aplikacja NHS Covid-19 ma poinformować użytkownika, że był w bliskiej odległości od zakażonego, i w związku z tym powinien się izolować. Wykorzystuje ona technologię Bluetooth, rejestrując anonimowo telefony, które były w bliskiej odległości od siebie. Może to znaleźć zastosowanie w sytuacji, gdy osoba, u której wykryto zakażenie, była np. w komunikacji miejskiej czy innych zatłoczonych miejscach publicznych, kiedy zwykle nie zna osób stojących w pobliżu. Takie kontakty są niezwykle trudne

do wykrycia przez zajmujących się tym pracowników z systemu NHS Test and Trace, którzy telefonicznie bądź mailowo pytają zakażonych o osoby, w pobliżu których przebywały. Aplikacja ma też kilka innych funkcji, takich jak: system ostrzegania, który informuje użytkowników o poziomie zagrożenia wirusem w pobliżu ich domu; funkcja

skanowania kodów QR, dzięki której użytkownicy mogą zarejestrować się, odwiedzając dane miejsce, i uzyskać informację, jeśli inne osoby tam przebywające miały później pozytywny wynik testu; narzędzie do sprawdzania symptomów, które pozwala użytkownikom na zarezerwowanie bezpłatnego testu i uzyskanie wyników z pomocą aplikacji; funkcja odli-

czania, która będzie informowała izolującą się osobę, jak długo musi jeszcze pozostać w domu. „Chcemy, aby dostęp do systemu NHS Test and Trace był dla każdego tak łatwy, jak to możliwe. Udostępnienie aplikacji w języku polskim jest wielkim krokiem. Zachęcam wszystkich, którzy mogą pobrać aplikację, aby to zrobili, zapobiegając dalszemu rozprzestrzenia-

niu się wirusa" – oświadczyła Dido Harding, szefowa programu NHS Test and Trace. „To wspaniale, że aplikacja NHS Covid-19 jest już dostępna w języku polskim. Jako że jest on drugim najpopularniejszym językiem na Wyspach Brytyjskich i językiem ojczystym największej niebrytyjskiej społeczności w Wielkiej Brytanii, jest to istotny dodatek do aplikacji i zapewnia tysiącom Polaków możliwość korzystania z niezbędnych, potencjalnie ratujących życie usług. Jestem wdzięczny wszystkim pracującym nad aplikacją za dodanie go i za współpracę z Polonią mieszkającą w Wielkiej Brytanii" – dodał ambasador RP Arkady Rzegocki. Jak poinformowano, od czasu udostępnienia aplikacji 24 września pobrało ją już ponad 16 milionów osób. NHS Covid-19 jest przeznaczona dla Anglii i Walii, natomiast w Szkocji i w Irlandii Północnej istnieją oddzielne, choć działające na podobnej zasadzie aplikacje.

36 proc. Polaków nie odczuwa strachu przed zakażeniem koronawirusem Źródło: Polska Agencja Prasowa

proc. Polaków boi się zakażenia koronawirusem, 36 proc. nie odczuwa strachu. Jednocześnie 49 proc. dobrze ocenia działania rządu w walce z epidemią, 43 proc. ocenia je źle – wynika z badania CBOS, przeprowadzonego na przełomie września i października. W badaniu respondenci pytani byli o ich obawy przed zarażeniem koronawirusem oraz o oceny polityki rządu wobec epidemii. Jak zaznacza CBOS, było ono realizowane w czasie, gdy w Polsce gwałtownie rosła liczba potwierdzonych przypadków zakażeń. Pokazało ono, że obawy w tym czasie miało 63 proc. ogółu badanych (wzrost o 3 punkty procentowe w stosunku do sierpnia), w tym 21 proc. podało, że bardzo się boi, a 42 proc., że boi się trochę. Strachu nie odczuwa 36 proc. badanych (o 3 punkty proc. mniej niż w sierpniu), w tym 21 proc. podało, że raczej się nie boi, a 15 proc., że w ogóle się nie boi. Jak podaje CBOS, obawy przed zakażeniem rosną wraz wiekiem – wyraża je 31 proc. spośród najmłodszych badanych (do 25. roku życia) oraz 80 proc. osób

mających co najmniej 49 lat. Z wiekiem, który najsilniej określa skalę obaw przed zarażeniem, związane jest wykształcenie i aktywność na rynku pracy. Częstością i nasileniem obaw wyróżniają się badani z wykształceniem podstawowym oraz osoby niepracujące. Możliwością zakażenia niepokoi się ogółem 85 proc. emerytów i 80 proc. rencistów. Obawy przed zakażeniem różnicuje także płeć: częściej wyrażają je kobiety niż mężczyźni. CBOS wskazuje też, że wzrastająca liczba zakażeń przekłada się na oceny pracy rządu – opinie o skuteczności rządu w walce z epidemią pogarszają się z miesiąca na miesiąc. Na przełomie września i października 49 proc. respondentów dobrze ocenia działania rządu, mające na celu zwalczanie epidemii (spadek o 6 punktów procentowych w stosunku do września), w tym 41 proc. raczej dobrze, a 8 proc. zdecydowanie dobrze. Działania rządu źle ocenia 43 proc. badanych (wzrost o 5 punktów od ubiegłego miesiąca), w tym 26 proc. raczej źle, a 17 proc. zdecydowanie źle. „Inaczej niż osobiste obawy przed zarażeniem koronawirusem, opinie o skuteczności rządu w walce z epidemią są wyrazem stosunku do urzędującej ekipy i zależą w głównej mierze od orientacji politycznej

i, szerzej, światopoglądowej" – czytamy w opisie wyników badania. Zadowolona z działań podejmowanych przez rząd jest większość badanych deklarujących prawicowe poglądy polityczne, z kolei większość identyfikujących się z lewicą ocenia je krytycznie. Ponadto, opinie o działaniach rządu są tym lepsze, im częstszy udział w praktykach religijnych. W elektoratach działania rządu mające na celu zwalczanie epidemii pozytywnie oceniają przede wszystkim potencjalni wyborcy Prawa i Sprawiedliwości oraz partii koalicyjnych, ale także ponad połowa zwolenników Polskiego Stronnictwa Ludowego – Koalicji Polskiej. Sympatycy pozostałych ugrupowań są na ogół krytyczni w opiniach na temat polityki rządu w tym zakresie. Starania rządu doceniają przede wszystkim osoby w wieku 49 plus, mieszkańcy wsi, badani z wykształceniem podstawowym i z zasadniczym zawodowym, respondenci o miesięcznych dochodach per capita poniżej 1000 zł. Krytyczni w ocenie skuteczności rządu w zwalczaniu epidemii są w głównej mierze ludzie młodzi: do 31. roku życia, mieszkańcy miast liczących co najmniej 100 tys. ludności, osoby

stosunkowo dobrze wykształcone i sytuowane. CBOS podaje też, że analizy pokazują, iż starsi respondenci, którzy bardziej niż inni boją się zakażenia, mają jednocześnie stosunkowo duże zaufanie do polityki rządu, mającej na celu zwalczanie epidemii. Zależność między deklarowanymi obawami przed zakażeniem a postrzeganiem polityki rządu w tym zakresie pokazuje, że większym obawom towarzyszą lepsze oceny działań rządu. 45 proc. respondentów na przełomie września i października uważało, że istniejące ograniczenia i restrykcje są adekwatne do sytuacji (spadek o 9 punktów procentowych w stosunku do września). 15 proc. oceniało, że są one zbyt duże (spadek o 7 punktów procentowych). 32 proc. oceniało, że są one zbyt małe (wzrost o 7 punktów procentowych). Według CBOS, pogląd, że istniejące ograniczenia i restrykcje są odpowiednie do sytuacji, przeważa w większości analizowanych grup społeczno-demograficznych. O zbyt małych obostrzeniach stosunkowo często skłonni są mówić pracownicy instytucji państwowych i publicznych, średni personel i technicy, w tym m.in. pielęgniarki i policjanci. Do osób najczę-

ściej uważających wprowadzone ograniczenia za niedostateczne należą badani deklarujący lewicowe poglądy polityczne. „Większość zdeklarowanych wyborców Prawa i Sprawiedliwości oraz Polskiego Stronnictwa Ludowego – Koalicji Polskiej uważa istniejące ograniczenia za adekwatne do sytuacji. Podobnego zdania jest przeważający odsetek sympatyków Lewicy i ruchu Polska 2050. Zwolennicy Koalicji Obywatelskiej najczęściej uważają wprowadzone restrykcje za niewystarczające, zaś wyborcy Konfederacji przeciwnie – za zbyt daleko idące" – czytamy w analizie. Badanie przeprowadzono w dniach 28 września – 8 października 2020 roku w ramach procedury mixed-mode na reprezentatywnej imiennej próbie 1139 pełnoletnich mieszkańców Polski, wylosowanej z rejestru PESEL. Każdy respondent wybierał samodzielnie metodę badania: 65,3 proc. wybrało wywiad bezpośredni z udziałem ankietera (metoda CAPI), 22,9 proc. wywiad telefoniczny po skontaktowaniu się z ankieterem CBOS (CATI), a 11,7 proc. samodzielne wypełnienie ankiety internetowej (CAWI). We wszystkich trzech przypadkach ankieta miała taki sam zestaw pytań oraz strukturę.

| Nº 866 | 22 października 2020

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 5

6 |

| ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z RZĄDEM WIELKIEJ BRYTANII

22 października 2020 | Nº 866 |

Jak przygotować biznes na wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej W styczniu tego roku Wielka Brytanii oficjalnie przestała być członkiem Unii Europejskiej. Od tego momentu rozpoczął się okres przejściowy, który dobiegnie końca 31 grudnia 2020 roku. Sprawdźcie, w jaki sposób firmy przygotowują się do funkcjonowania w obliczu nowych przepisów i opłat celnych. Marietta Przybyłek

astępstwem wyjścia Wielkiej Brytani z Unii Europejskiej, będzie opuszczenie wspólnego rynku i unii celnej, obwiązujących pomiędzy państwami członkowskimi, pod koniec okresu przejściowego w dniu 31 grudnia 2020 roku. Teraz jest więc najlepszy czas dla biznesów, aby działać i zapewnić sobie dobrą pozycję na runku w momencie nowego startu Wielkiej Brytanii, tak aby móc skorzystać z możliwości, jakie pojawią się wraz z 1 stycznia 2021 roku. Rząd Wielkiej Brytanii zdaje sobie sprawę, że był to trudny czas dla firm borykających się z wyzwaniami pandemii Covid-19, dlatego wdrożył szereg środków wsparcia, w tym etapy wprowadzania nowych kontroli granicznych do 1 lipca 2021 roku. Przekazał ponad 80 mln funtów na zwiększenie zdolności sektora pośredników celnych. W lipcu ogłoszono również pulę środków w wysokości 705 milionów funtów na infrastrukturę graniczną, personel i IT, aby zapewnić pełną funkcjonalność systemów granicznych, gdy Wielka Brytania odzyska kontrolę nad swoją granicą po zakończeniu okresu przejściowego.

PRZYGOTUJ SWÓJ BIZNES

Firmy z siedzibą w Londynie, które zajmują się importem win musujących z Niemiec, Włoch czy Francji, takie jak Thomson & Scott muszą wykazać się aktywną postawą w obliczu wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej

i opuszczenia Europejskiego Obszaru Gospodarczego. „Import wina między krajami zawsze był skomplikowany” - mówi Amanda Thomson założycielka i dyrektor generalna firmy Thomson & Scott, i dodaje „Oznacza to, że jesteśmy dobrze przygotowani na dodatkowe przepisy, ale musieliśmy wziąć pod uwagę potencjalne opóźnienia na granicy i złagodzić wszelkie zwiększone koszty”. W Wielkiej Brytanii Thomson & Scott zaopatruje w wino musujące takie firmy jak Fenwick, Harvey Nichols, Ocado czy Amazon. Zajęło im cztery lata, aby wypromować na runku niszowe wina musujące o niskiej zawar-

Sprawdzając wcześniej dodatkowe taryfy i opłaty, mieliśmy czas na zastanowienie się, w jaki sposób pokryjemy dodatkowe koszty.

tości cukru z certyfikatem wegańskim, które mają całkowitą przejrzystość na etykiecie. Niedawno firma zdecydowała się na stworzenie Noughty, czyli bezalkoholowego musującego chardonnay. Amanda wyznaje: „Sprawdzając wcześniej dodatkowe taryfy i opłaty, mieliśmy czas na zastanowienie się, w jaki sposób pokryjemy dodatkowe koszty. Marże w branży napojów są niskie, ale w ciągu zaledwie roku przygotowaliśmy naszą działalność na przyszłość, wytwarzając produkt bezalkoholowy, który ma nieco mniej złożony model marży”. Firma przypuszczając, że dostawa butelek może zająć

wiecej czasu ze względu na procesowanie zgłoszeń celnych, wybiegając myśleniem do wiosny przyszłego roku, postanowiła zaopatrzyć się już dziś w niezbędny towar i przechowywać go w prywatnych magazynach celnych. Aby zapewnić pełną funkcjonalność systemów granicznych po okresie przejściowym, rząd Wielkiej Brytanii przeznaczył 705 milionów funtów na infrastrukturę, personel i IT. W świetle koronawirusa nowe kontrole graniczne zostaną przesunięte do 1 lipca 2021 roku, aby dać firmom więcej czasu na przygotowania. Amanda mówi, że działanie naprzód pod koniec okresu przejściowego w grudniu było niezwykle ważne dla jej biznesu, szczególnie w obliczu niepewności związanej z Covid-19. Dyrektorka generalna firmy Thomson & Scott mówi: „Z naszych winnic wysyłamy towary wszędzie,

| Nº 866 | 22 października 2020

ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z RZĄDEM WIELKIEJ BRYTANII |

Wielkiej Brytanii. Handel międzynarodowy jest w DNA naszej firmy, od jej powstania ponad sto lat temu do czasów współczesnych”. REIDsteel produkująca stal konstrukcyjną o rocznych obrotach 30 milionów funtów, eksportowała towar do ponad 140 krajów, zatrudniając bezpośrednio 130 pracowników, zapewniając pracę 400 podwykonawcom. Simon Boyd zapewnia: „Będziemy dążyć do inwestowania jako firma i pełnej eksploatacji korzyści, jakie przyniesie nowy początek, co pozwoli nam poprawić produktywność, stworzyć nowe miejsca pracy, rozwijać naszą działalność, ostatecznie pobudzając gospodarkę i budując pozycję Wielkiej Brytanii na świecie”. Firma od dawna miała plan na działania, które przygotują ją na wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. „Natychmiast nacisnęliśmy przycisk start w naszych długo wstrzymywanych planach budowy nowego zakładu produkcyjnego po tym, jak kraj zagłosował za opuszczeniem Unii Europejskiej. Znacząco poprawi to produktywność firmy, pozwoli nam stworzyć więcej miejsc pracy, przeniesie nasz program praktyk na wyższy poziom, zapewni więcej pracy firmom w naszym łańcuchu dostaw i rozwinie naszą działalność” – zapewnia Simon Boyd. Firma REIDsteel już wcześniej wykorzystywała w produkcji materiały krajowe, ale teraz wzmocniła ten trend, czyniąc w grudniu British Steel swoim głównym dostawcą.

ZWRÓĆ SIĘ O POMOC

od Nowej Zelandii po RPA, ale handel w Wielkiej Brytanii nadal stanowi dużą część naszej działalności, więc jest dla nas niezwykle ważny. Nie chciałabym, aby inni właściciele firm mieli nieprzyjemne niespodzianki, gdyż zbliżamy się do terminu, szczególnie w obecnym klimacie”.

SKORZYSTAJ Z NOWYCH MOŻLIWOŚCI

Jedną z firm oczekujących na nowe możliwości, jakie przyniesie rok 2021, jest John Reid & Sons Ltd (REIDsteel). Dyrektor zarządzający Simon Boyd powiedział: „Jesteśmy niezwykle pozytywnie nastawieni do nowego początku, nie tylko dla naszej firmy, ale także dla gospodarki

Kierownictwo PBS International, zajmującego się uprawą i eksportem roślin i nasion, wyznaczyło eksperta i zwróciło się do witryny internetowej rządu Wielkiej Brytanii, aby zdobyć pomoc w przygotowaniu się na nowy rok i nowy początek. Rob Coy dyrektor handlowy firmy z siedzibą na Wschodnim Wybrzeżu powiedział: „Witryna gov.uk/transition stała się doskonałym źródłem informacji i zdecydowanie polecam ją firmom, które kontynuują lub planują eksport do Unii Europejskiej. Firma powołała zespół wdrożeniowy, który spotykał się regularnie w okresie przejściowym, aby upewnić się, że zapozna się z odpowiednimi procedurami, które wejdą w życie od 1 stycznia 2021 roku. W okresie przejściowym współpracowała również ze swoimi dostawcami w Europie, aby upewnić się, że są oni również świadomi nadchodzących zmian i przygotowani na nie. Jeśli chodzi o materiały, firma zwiększyła poziom zapasów, aby zmniejszyć ryzyko potencjalnych opóźnień w łańcuchu dostaw. „W PBS mamy przewagę w postaci wieloletniego doświadczenia

w eksporcie, więc posiadamy już numer EORI dla naszej firmy, który jest niezbędny dla przyszłej wymiany handlowej w Unii Europejskiej” - powiedział Rob Coy. Oprócz swoich głównych rynków w USA i Azji Południowo-Wschodniej, PBS International eksportuje znaczną liczbę produktów do kontroli zapylenia do kilku krajów Unii Europejskiej, w tym do Francji, Niemiec, Austrii, Holandii i Belgii. Zakres przesyłek obejmuje zarówno

małe paczki, jak i przesyłki w dużych skrzyniach. Rob Coy poleca właścicielom firm jak najszybsze zapoznanie się z treściami dostępnymi na stronie rządowej twierdząc, że „Nie jest za późno, aby uporać się z problemami, a strona gov.uk/transition jest najlepsza, żeby od niej zacząć”. Artykuł zawiera zalecenia rządu Wielkiej Brytanii na terenie Anglii.

Rob Coy, Commercial Manager, PBS International Limited.

Check. Change. Go. Jeśli prowadzisz firmę w Wielkiej Brytanii, ważne jest, abyś już teraz sprawdził, co musisz zrobić, odwiedzając stronę gov.uk/ transition. Jest kilka działań, które musisz wykonać oraz lista kontrolna, która pomoże ci się przygotować na ten czas. Oto ważne informacje dla osób prowadzących biznes w Wielkiej Brytanii: Aby móc kontynuować handel z Unią

Europejską po 31 grudnia 2020 roku, będzie konieczne przestrzeganie nowych przepisów, w tym zmian w procesach i licencjonowaniu. Należy upewnić się, że personel jest w stanie kontynuować praktykę i świadczyć usługi klientom w Wielkiej Brytanii po 31 grudnia 2020 roku, sprawdzając czy ich kwalifikacje zawodowe są uznawane przez ich organizacje zawodowe w Wielkiej Brytanii. Od 1 stycznia 2021 roku brytyjska taryfa globalna będzie miała zastosowanie do towarów importowanych do Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Sprawdź taryfy, które będą miały zastosowanie do importowanych towarów na stronie: www.gov.uk/guidance/uk-tariffs-from1-j January-2021

Należy przygotować się na nowe

zasady dotyczące pozyskiwania danych osobowych. Jeśli otrzymujesz dane osobowe z Unii Europejskiej do celów biznesowych, być może będziesz musiał podjąć działania w zakresie ochrony danych. Należy upewnić się, że eksport niektórych towarów (wina, chmielu, jaj, mięsa drobiowego, wołowiny i cielęciny, owoców i warzyw) spełnia wymagania dotyczące eksportu do Unii Europejskiej po 1 stycznia 2021 roku. Sprawdzić należy cła i procedury celne dotyczące eksportu towarów na całym świecie. Od 1 stycznia 2021 roku nastąpią zmiany w sposobie eksportu towarów z Wielkiej Brytanii. Od 1 stycznia 2021 roku należy wykazać, że towar importowany z Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) został pozyskany legalnie. Aby to zrobić, musisz wypełnić listę kontrolną, tzw. due diligence checklist. Podróżując do Unii Europejskiej w celach zawodowych po 31 grudnia 2020 roku, mogą być potrzebne wizy lub zezwolenia na pracę. Należy sprawdzić, czy masz odpowiednie dokumenty do prowadzenia pojazdu w Unii Europejskiej

| 7

8 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Rząd zignorował opinie Lider opozycji wzywa do lockdownu Źródło: Polska doradców naukowych Agencja Prasowa dotyczące drugiej fali

aukowi wcho dzący w skład rządowej Naukowej Grupy Doradczej ds. Sytuacji Nadzwyczajnych (Sage), już kilka tygodni temu wzywali rząd do podjęcia zdecydowanych kroków w celu ochrony zdrowia Brytyjczyków, ostrzegając przed drugą falą pandemii. Ministrowie mieli zignorować te opinie. Członkowie gabinetu Borisa Johnsona już trzy tygodnie temu wiedzieli, że kraj stanął w obliczu „gigantycznego nawrotu pandemii”. Naukowcy ostrzegali rząd już 21 września, że skutki drugiej fali będą katastrofalne, o ile nie zostaną podjęte natych-

miastowe i zdecydowane działania – z krótką blokadą włącznie. Zalecali między innymi, wprowadzenie zakazu wszelkich kontaktów wewnątrz domów z członkami innych gospodarstw, zamknięcie wszystkich barów, restauracji, kawiarni, sal gimnastycznych i salonów fryzjerskich. Naukowcy proponowali też tymczasowy powrót do nauczania online. W dokumencie, który przedstawiono premierowi, zwracano również uwagę na fakt, że wzrost liczby infekcji obserwowany jest we wszystkich grupach wiekowych w całym kraju. Z długiej listy propozycji rząd zastosował się tylko do jednej – zaapelował do Brytyjczyków, by jeśli to możliwe, pracowali zdalnie. Dokument Sage podsumowano wnioskiem, że brak działań ze strony rząd będzie oznaczał gwałtowny wzrost transmisji wirusa w najbliższych tygodniach.

ider Partii Pracy Keir Starmer wezwał rząd do ogłoszenia dwulub trzytygodniowego lockdownu, aby przerwać coraz szybsze rozprzestrzenianie się koronawirusa. „Trzy rzeczy są teraz jasne: rząd nie ma wiarygodnego planu spowolnienia tempa infekcji. Stracił kontrolę nad wirusem. I nie stosuje się już do rad naukowych. Wzywam do dwulub trzytygodniowej ‘przerwy w obwodzie’ w Anglii, zgodnie z zaleceniem SAGE" – mówił Starmer podczas konferencji prasowej, nawiązując do opublikowanego zapisu z posiedzenia naukowej grupy doradczej ds. kryzysowych, która już trzy tygodnie temu zarekomendowała rządowi krótki lockdown w celu spowolnienia transmisji wirusa. We wtorek rząd Borisa Johnsona ogłosił wprowadzenie trzystopniowej skali restrykcji, jednak nawet na najwyższym poziomie nie przypominają one pełnej blokady, jaka zaczęła się w marcu.

Według Starmera, szkoły powinny pozostać otwarte, natomiast przemieszczanie się należy ograniczyć do minimum, praca powinna być wykonywana zdalnie w miarę możliwości, a te miejsca pracy, które nie są kluczowe, należy czasowo zamknąć. Dotyczy to także pubów, barów i restauracji, którym wypłacona zostałaby kompensata. Spotkania powinny zostać ograniczone do jednego gospodarstwa domowego. „Chcę też powiedzieć to bezpośrednio do premiera. Wie pan, że nauka popiera to podej-

ście. Wie pan, że wprowadzone przez pana ograniczenia nie wystarczą. Wie pan, że aby opanować tego wirusa, potrzebna jest teraz ‘przerwa w obwodzie’. Nie może pan ciągle tego opóźniać i wracać do Izby Gmin co kilka tygodni z kolejnym planem, który nie zadziała" – mówił Starmer, zwracając się do Johnsona. Zaoferował, że jeśli Johnson zdecyduje się na takie rozwiązanie, laburzyści je poprą w parlamencie, aby premier nie był uzależniony od części własnych posłów, którzy niechętnie patrzą na wprowadzane przez rząd kolejne restrykcje. Starmer do tej pory z różnymi, licznymi zastrzeżeniami, ale w imię wyższej konieczności jednak popierał wprowadzane przez rząd działania w walce z koronawirusem. Jak oceniają brytyjskie media, po raz pierwszy jednak przedstawił plan walki z koronawirusem, który jest alternatywny wobec rządowego, co jest sygnałem, że dotychczasowe warunkowe poparcie laburzystów może się skończyć.

| Nº 866 | 22 października 2020

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| 9

| TYM ŻYJĄ WYSPY

NA DOCIEPLENIE TWOJEGO DOMU GREEN HOME GRANT

£5000 JESTEŚ WŁAŚCICIELEM NIERUCHOMOŚCI ?

Możesz skorzystać z rządowego programu ‘Green Scheme’ Sprawdź czy się kwalifikujesz? Jeżeli tak, to zadzwoń do EWI STORE, a my zarekomendujemy instalatora i pomożemy zdobyć dofinansowanie.

JESTEŚ WYKONAWCĄ ?

Zajmujesz sie tynkowaniem na co dzień. Nie wiesz jak skorzystać z rządowego programu ‘Green Scheme’ ? Skontaktuj się z EWI STORE a my zajmiemy sie resztą.

SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI I SKORZYSTAJ Z NASZEGO WSPARCIA I WIEDZY. www.ewistore.co.uk

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 866 | 22 października 2020

| 11

Pierwsza publiczna wizyta Elżbiety II od 7 miesięcy

Fot. twitter.com/KensingtonRoyal

rólowa Elżbieta II odwiedziła Porton Down – wojskowe laboratorium chemiczne w hrabstwie Wiltshire w Anglii, które m.in. ustaliło, jaką substancją zostali otruci Siergiej Skripal i jego córka, a obecnie prowadzi badania nad koronawirusem. Monarchini towarzyszył wnuk, książę William. Było to pierwsze oficjalne wydarzenie z udziałem królowej poza pałacem od czasu wybuchu pandemii. W marcu Elżbieta II przeniosła się z Pałacu Buckingham na zamek w Windsorze, a wakacje spędziła z mężem w rezydencji Sandringham w Norfolk. Dwa tygodnie temu monarchini wróciła do Windsoru. Królowa uczestniczyła w otwarciu Centrum Analiz Energetycznych. Elżbieta II przyleciała na miejsce helikopterem, a książę William przyjechał samochodem. Podczas uroczystości zarówno ona jak i książę zachowywali od siebie wymagany dystans, jednak

media zwróciły uwagę na brak masek na twarzach członków rodziny królewskiej. Organizatorzy wydarzenia wyjaśnili, że ze względu na obecność królowej, podjęto wszelkie możliwe środki bezpieczeństwa i osoby, które miały mieć bliski kontakt z Elżbietą II i Williamem, zostały wcześniej przebadane pod kątem zakażenia koronawirusem.

Nowy sklep polskiej sieci Mieszko

ie ć p olskich sup ermarketów Mieszko otworzy nowy sklep w Gravesend. Otwarcie z udziałem lokalnych władz, przy jednoczesnym zachowaniu zasad dystansu społecznego, odbędzie się 28 października w południe. „W czasie, gdy wiele firm dokonuje zwolnień i zbliża się brexit, Mieszko świętuje nasze obecne, wspaniałe polskie i europejskie społeczności w Gravesend i całym hrabstwie Kent. Mieszko Supermarket tworzy ponad 10 lokalnych pełnoetatowych miejsc pracy w Gravesend, a także odmładza Gravesend High Street, inwestując 150 tys. funtów w wyposażenie naszego nowego Superstore. Będziemy

korzystać z usług lokalnych dostawców dla naszych świeżych produktów, dzięki czemu stworzymy więcej możliwości dla lokalnych firm”, czytamy w komunikacie firmy. Mieszko działa na brytyjskim rynku od 15 lat. W tym czasie sieć rozrosła się do 8 supermarketów. Nowy sklep w Gravesend znajduje się przy 51-53 High Street (DA11 0AY). „Supermarket Mieszko jest dumny z tego, że znajduje się naprzeciwko miejsca, w którym w 1268 roku Gravesend uzyskał prawa miejskie; 750 lat od tego czasu rynek nadal stoi, a teraz Mieszko Superstore dzieli się bogatą historią Gravesend”, dodano w komunikacie.

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH  RE COVID–19 Porady prawne dla pracodawców

i pracowników za zakresie postojowego – furlough leave – Kompleksowa obsługa prawna i doradztwo z zakresu rządowego programu dla osób samozatrudnionych – self-employed

 Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych

i wypadków przy pracy, wypadków w miejscach publicznych  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego Obywatelstwa i statusu ‘settled‘  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne

zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych

 Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY?

ZADZWOŃ DO NAS

OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

12 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Stopa bezrobocia najwyższa od trzech lat

topa bezrobocia w Wielkiej Brytanii osiągnęła poziom 4,5 proc. – to znacznie więcej, niż spodziewali się ekonomiści, którzy byli przekonani, że rządowy plan ochrony miejsc pracy złagodzi skutki pandemii. Od czerwca do sierpnia tego roku pracę straciło 153 tys. osób, wynika z danych ONS, wcześniej analitycy zakładali, że w tym okresie bez pracy zostanie około 30 tys. Brytyjczyków. „Od początku pandemii nastąpił gwałtowny wzrost liczby osób pozbawionych pracy, ale też wielu z nich, i to coraz częściej, rezygnuje z poszukiwania nowego miejsca pracy”, przyznał Jonathan Athow, zastępca dyrektora Office For National Statistics.

Tymczasem minister finansów Rishi Sunak przekonuje, że spowolnienie galopującego bezrobocia to jego priorytet. Warto jednak przypomnieć, że program dopłat do pracowniczych pensji właśnie wygasa. Co prawda rząd zapowiedział, że w listopadzie ruszy nowy projekt subwencyjny, ale dopłaty nie będą już tak wysokie jak dotychczas. Z nowego raportu ONS wynika, że w ostatnim kwartale liczba zwolnień wzrosła z 114 tys. do 227 tys., co stanowi najwyższy wzrost od 2009 roku, gdy Wielka Brytania zmagała się ze skutkami światowego kryzysu. Ekonomiści zauważają, że od początku pandemii na Wyspach, czyli od marca tego roku pracę straciło już 673 tys. osób. Bank Anglii prognozuje, że do końca roku stopa bezrobocia osiągnie 7,5 proc.

Coraz więcej zamkniętych szkół

ośnie liczba szkół zamykanych lub ograniczających zajęcia z powodu zachorowań na koronawirusa wśród kadry lub uczniów. Jak ustaliła telewizja BBC, 21 proc. szkół średnich w Anglii jest w tej chwili częściowo zamkniętych. To wzrost z 8 proc. we wrześniu. Nieco lepsza sytuacja jest w szkołach podstawowych – na naukę online przeszło 7 proc., we wrześniu było to 5 proc. Dane uzyskano z Ministerstwa Edukacji.

Cytowany przez BBC Geoff Barton, szef związków zawodowych nauczycieli ASCL, powiedział, że „rosnąca liczba zamykanych szkół średnich pokazuje jak trudno jest działać, gdy rośnie liczba infekcji koronawirusa”. Wcześniej minister edukacji ogłosił, że egzaminy GCSE i A-Level odbędą się w tym roku szkolnym zgodnie z planem. W niektórych szkołach mogą jednak zostać opóźnione o 3 tygodnie.

Brytyjska gospodarka nadrabia straty – pomogły rządowe programy

ajnowsze dane dotyczące wzrostu gospodarczego Wielkiej Brytanii wskazują na to, że kraj wychodzi z kryzysu wywołanego narodową kwarantanną w marcu, choć tempo odbicia nieco spowolniło – informuje Office For National Statistics. Już w pierwszych miesiącach po blokadzie było wiadomo, że straty w brytyjskiej gospodarce nie były tak gigantyczne jak przewidywali analitycy, a najnowsze dane z sierpnia pozwalają stwierdzić, że odbicie trwa.

PKB Wielkiej Brytanii wzrosło o 2,1 proc. w porównaniu do lipca. Tempo wzrostu jest jednak wolniejsze niż w poprzednich miesiącach: w czerwcu gospodarka wzrosła o 8,7 proc., a w lipcu o 6,6 proc. Warto też dodać, że obecna wartość PKB jest o 9,2 proc. mniejsza niż w lutym, przed rozpoczęciem pandemii. Mimo wszystko najnowsze szacunki budzą optymizm. Co ciekawe ekonomiści zwracają uwagę na fakt, że w ożywieniu gospodarki pomógł rządowy program „Eat out to help out” – tylko w pierwszym tygodniu skorzystano z niego ponad 10,5 mln razy.

Polish Business Roadshow Online

olish Business Link zaprasza na Polish Business Roadshow Online – cykl darmowych spotkań biznesowych, organizowanych w największych miastach Wielkiej Brytanii. Seminaria będą się odbywać za pośrednictwem platformy Zoom na przełomie października i listopada tego roku. Organizatorzy zapraszają do bezpłatnego udziału właścicieli firm i osoby planujące założenine biznesu. – Są to spotkania przeznaczone dla osób, które prowadzą lub chcą prowadzić firmę w Wielkiej Brytanii. Zapraszamy na konsultacje z prawnikiem,

księgowym i marketingowcem. jest to także świetna okazja do networkingu – zachęca Bartłomiej Kowalczyk z Polish Business Link. Spotkania będą transmitowane 29/10 z Edynburga, 30/10 z Glasgow, 03/11 z Inverness, 04/11 z Aberdeen, 05/11 z Leeds, 06/11 z Manchesteru, 10/11 z Liverpoolu, 12 i 13/11 z Londynu, 17/11 z Birmingham, 18/11 z Bristolu i 19/11 z Southampton. Patronem Polish Business Roadshow Online jest Ambasada RP w Londynie. Więcej informacji i rejestracja na stronie pblink.co.uk

Poważne problemy z londyńskimi mostami

zamknięciu grożącego zawaleniem mostu Hammersmith Bridge – siedem innych mostów w zachodniej części miasta wykazuje oznaki postępującej degradacji. W najgorszym stanie jest Vauxhall Bridge, na którym trwają już prace remontowe. W ciągu najbliższej dekady gruntowny remont powinny też przejść mosty

Twickenham, Kew, Battersea i Lambeth. Wczesne oznaki osłabienia wykazują też mosty Chiswick i Westminster. Hammersmith Bridge został zamknięty nawet dla pieszych po wykryciu postępujących pęknięć konstrukcji. Osoby zmuszone do codziennego przekraczania Tamizy muszą nadkładać 10 km drogi, by skorzystać z sąsiednich mostów w Barnes lub Putney.

Koszt naprawy szacuje się na co najmniej 140 mln funtów. Samorząd Hammersmith and Fulham (w którym większość stanowi Partia Pracy) ani Transport for London, który zarządza moste, nie mają pieniędzy na renowację i apelują do rządu (kierowanego przez Partię Konserwatywną) o pomoc. Rząd odbija piłeczkę twierdząc, że problem powinny rozwiązać władze dzielnicy.

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

Organizator wesela na 100 osób zapłacił 10 tysięcy funtów grzywny

Southall funkcjonariusze interweniowali podczas uroczystości weselnej, na której bawiło się ponad 100 osób. Funkcjonariusze Metropolitan Police zostali wezwani do Tudor Rose w Southall, w zachodnim Londynie. Na miejscu okazało się, że na sali przebywa ponad 100 osób. Uroczystość przerwano, a właściciel lokalu poniesie konsekwencje. „Właściciel lokalu w zachodnim Londynie zostanie ukarany karą grzywny w wysokości 10 tys. funtów, gdyż zezwolił na organizację przyjęcia z pogwałceniem obowiązującego prawa”, czytamy w oświadczeniu służby.

Fot. Met Police

Zgodnie z wytycznymi rządu, na terenie Anglii w uroczystościach wesel-

nych może uczestniczyć nie więcej niż 15 osób. Ponadto, wydarzenie powinno być ograniczone do posiłku spożywanego na siedząco. Przeciwko temu ograniczeniu protestował właściciel Cripps Barn Group Ltd, firmy do której należy kilka sal weselnych w całym kraju. Przedsiębiorca złożył wniosek do sądu, w którym argumentował, że ograniczenia dotyczące swobody działalności gospodarczej są niezgodne z prawem, co więcej: w ich konsekwencji firma i podległe jej podmioty poniosą nieodwracalne szkody. Sąd Najwyższy odrzucił pozew uznając, że w tym przypadku dobro publiczne jest priorytetem.

Studentki ukarane za nielegalną imprezę

rzy studentki University of East nia koronawirusem na uczelni, wielu z nich Anglia zostały ukarane grzywną zignorowało jednak zalecenia służb medyczw wysokości 10 tys. funtów za zor- nych i zamiast izolacji wybrało integrację. ganizowanie imprezy domowej, na którą Impreza miała miejsce poza kampuprzyszło blisko 100 osób. sem – w prywatnym domu. FunkcjonariuStudenci z University of East Anglia sze Norfolk Police zostali wezwani do niew Norwich mieli odbyć kwarantannę ruchomości przy Bowthorpe Road w Nor1B_forPrinting.pdf 1 24/07/2020 w związku z licznymi przypadkami zakaże-09:47wich w niedzielę, we wczesnych godzinach

CMY

| 13

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 866 | 22 października 2020

rannych przez sąsiadów. „Są po prostu nieodpowiedzialne i nie dbają ani o siebie, ani o innych ludzi”, stwierdził jeden z mieszkańców tej okolicy. Inicjatorki zabawy – 19-latka i dwie 20-latki, zostały ukarane najwyższą grzywną przewidzianą za złamanie przepisów dotyczących zgromadzeń i spotkań.

Wygrani pandemii

mln nowych klientów zdobyła w czasie pandemii internetowa grupa sklepów ASOS. Firma ma już ponad 7 mln klientów w Wielkiej Brytanii. Jej sprzedaż na całym świecie wzrosła o 19 proc. Jako potencjalne zagrożenie dla swojej działalności ASOS widzi postępujące bezrobocie w grupie dwudziestolatków, czyli w kluczowej grupie klientów. Firma kurierska Just Eat (dostarczająca posiłki zamawiane na wynos) odnotowała ponad 40 proc. wzrost liczby zleceń. To efekt podpisania umowy na dostawy z sieciami McDonald’s i Greggs. Firmie sprzyja też praca z domu. Od lipca do września kurierzy Just East dostarczyli 46 mln posiłków.

24 Więcej na portalu

cooltura24.co.uk

14 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| LETNIA PASJA

100%

SZLACHETNY SMAK produkt polski

sprawdzona receptura

wysokiej jakości mięso

Produkty Polski

Dwór znajdziesz w najlepszych sklepach z polską żywnością. www

facebook

instagram

www.polskidwor.com

fb.me/polskidwor.wedliny

@pysznewedliny

LETNIA PASJA |

| Nº 866 | 22 października 2020

Rzeźby w parku

Lubaina Himid - Five Concersations

Zdjęcia: Marcin Urban

Regent’s Park można było zobaczyć plenerową wystawę współczesnych rzeźb Frieze Sculptures, która towarzyszyła targom sztuki współczesnej Frieze Art Fair, odbywającym się w tym roku wirtualnie. W parkowych alejkach zaprezentowano 12 prac artystów z całego świata – nieco mniej niż w poprzednich latach. – Jeszcze nigdy przestrzeń publiczna nie była tak istotna dla naszego zdrowia fizycznego i psychicznego, a ta wystawa rzuca światło na rzeźby w otwartej przestrzeni, tworząc inspirujące i przyjemne miejsce – powiedziała Clare Lilley, kuratorka wystawy. Swoje rzeźby zaprezentowali: David Altmejd, Fabio Lattanzi Antinori, Gianpietro Carlesso, Eric Fischl, Patrick Goddard, Lubaina Himid, Kalliopi Lemos, Richard Long, Sarah Lucas, Gavin Turk, Rebecca Warren i Arne Quinze.

Kalliopi Lemos - The Plait

David Altmejd - Untitled 1 (Bronze Bodybuilders)

| 15

16 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| OBLICZA EMIGRACJI

Dariusz A. Zeller

Dr Marek Stella-Sawicki

Nasza polska historia jest po prostu bezcenna Institute of Polish Military History (IPMH) jest nową i niezależną platformą naukową, koncentrującą się na historii polskiej wojskowości. IPMH zostało stworzone po wieloletnich dyskusjach i sugestiach naszych słuchaczy, i po wykonanym badaniu opinii osób zainteresowanych, które popierają tę inicjatywę, ale też pytają się dlaczego Instytut nie powstał 25 lat temu – mówi dr Marek Stella-Sawicki z Instytutu Historii Polskiej Wojskowości w Londynie (Institute of Polish Military History), z którym rozmawiał Dariusz A. Zeller.

zym jest Instytut Historii Polskiej Wojskowości?

Instytut został zbudowany na działającej już od prawie 10 lat platformie konferencji Polish Heritage Society UK i jest również związany tematycznie z Historią Polskiej Wojskowości (Institute of Polish Military History). PHS UK jest organizacją charytatywną, zarejestrowaną w Anglii ale ma zdecydowanie polskie serce. PHS UK promuje nie tylko polską historię wojskowości, ale również polską kulturę. Pierwsza dwudniowa konferencja PHS UK odbyła się w The Royal College of Defence Studies (RCDS) w Londynie, z inauguracyjnym wystąpieniem prof. Normana Daviesa, który w tym miesiącu również wygłosi nasz pierwszy wykład dla IPMH. Prof. Davies będzie mówił o roku 1920 i Bitwie Warszawskiej – 100 lat temu. Na naszej pierwszej konferencji w RCDS pełną współpracę zaoferowało nam British Commission for Military History (BCMH). Obecnie BCMH promuje nasze wykłady oraz nowo powstały Instytut IPMH na swojej oficjalnej stronie internetowej, jako No. 1 News Item. IPMH jest nową i niezależną platformą naukową, koncentrującą się na historii polskiej wojskowości. IPMH zostało stworzone po wieloletnich dyskusjach i sugestiach naszych słuchaczy i wykonanym badaniu opinii osób zainteresowanych, które popierają tę inicjatywę, ale też pytają się dlaczego Instytut nie powstał 25 lat temu. Od czasu ogłoszenia planów wykładów, w ciągu pierwszych 4 tygodni zarejestrowało się już ponad 300 słuchaczy, co samo w sobie potwierdza sens i ważność tej inicjatywy, no i równocześnie naszej odpowiedzialności za wykonanie tej na pewno trudnej logistycznie misji w oparciu o nasze cele naukowe. Pełne usatysfakcjonowanie naszych słuchaczy, którzy są nie tylko w UK i Polsce, ale też w USA oraz rozrzuconych po innych zakątkach świata, jest oczywiście dla nas wyzwaniem. Drugim wykładem będzie ten prof. Andrzeja Nowaka z UJ w Krakowie; wygłosi prelekcję na temat An introduction to Poland’s Security Dilemmas czyli najbardziej istotnego zrozumienia historycznej kompleksowości dylematu bezpieczeństwa Polski. Na ten drugi wykład, jak i na pierwszy, czeka już pełna „sala wykładowa”.

Kto współtworzy IPMH i jaki jest cel jego działania?

IPMH jest aktualnie tworzony przez tematyczny zespół projektowy osób z PHS UK, a w praktyce jest to część komitetu PHS UK, wspierana przez ekspertów z zewnątrz oraz jednogłośnie wybranego dziekana wydziału Polish Military History, niedawno przybyłego z USA Jarka Garlińskiego, który

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 866 | 22 października 2020 współpracuje z Krzysiem Januszewskim i Teresą Stella-Sawicką. Zajmują się oni pracą nad poszczególnymi elementami tego programu oraz nad logistyczną integracją samej platformy ZOOM oraz Eventbrite, które są w tym wypadku mission critical dla sukcesu Instytutu. Równocześnie Basia Korzeniowska i Małgosia Alterman pracują nad media communications and research. Celem głównym Instytutu jest przekazywanie naszej historii wojskowości słuchaczom w formie wykładów, a w przyszłości również dojdą inne zadania. Oczywiście mówimy nie tylko o słuchaczach polskich, ale też o osobach obcojęzycznych znających język angielski, co jest tu bardzo istotne. Wierzymy w działalność niezależnego instytutu, jest ona bardzo potrzebna a oryginalny pomysł był mój. Polska historia jest po prostu bezcenna i służenie jej jest naszym najwyższym celem.

Do kogo skierowana jest działalność Instytutu?

Do wszystkich, bez względu na wiek, inne wcześniejsze zainteresowania, zawód czy narodowość. Wykłady Instytutu są prowadzone w języku angielskim, co nie ogranicza pola widzenia ani odbioru osobom, które nie znają naszego języka. Nigdy nie przypuszczaliśmy,

że zgłoszą się osoby z innych stref czasowych, jak USA czy Australia. Wszystkie wykłady odbywają się w soboty o 11:30, kiedy w San Francisco jest 4 rano (spodziewamy się, że znajdziemy w przyszłości komfortowe rozwiązanie dla tych osób). W obecnych czasach covid ma zasięg globalny; przypuszczamy, że jest wielu zainteresowanych proponowaną przez nas tematyką z uwagi na izolację i nadmiar czasu, szybko rejestrują swój udział w wykładach. Kieruje nimi zainteresowanie polską historią i renoma naszych wykładowców, którzy są naukową śmietanką w tej tematyce (to absolutny czynnik zachęcający do przekazania poprzez tzw. word of mouth, czyli bezpośrednio informacji o IPMH dalej, do swych kolegów, koleżanek, znajomych etc. Po trzecie, tzw. social networks i eventbrite robią swoje. Nasza obecność na Facebooku i LinkedIn też pomaga. Z analizy osób, które już się zarejestrowały, zasięg i atrakcyjność podanych tematów jest dobrze odebrana i szeroko akceptowana.

| 17

osobom anglojęzycznym jest jednym z podstawowych celów Instytutu. Dużo tematów wymaga porządnego opracowania i korekty sposobu postrzegania naszej historii, czasami tendencyjnego lub nawet błędnego jak rzecz o polskich obozach koncentracyjnych. Obowiązkiem historyków jest mówienie prawdy, a jest tu wiele tematów albo do skorygowania, albo do uaktualnienia i wreszcie przebicia się przez barykady pewnych historycznych błędów lub często braku obiektywności.

Dziekan Wydzialu Polish Military History Jarek Garlinski

Dlaczego tak istotnym jest przekazywanie wiedzy o historii Polski osobom anglojęzycznym?

Doskonałe pytanie, Darku. Edukacja i przekazanie tej wiedzy

Prof Antony Polonsky

Dr. Mark Stella-Sawicki Chairman IPMH

W jaki sposób odbywają się wykłady i jak często?

W każdym roku akademickim będą zaplanowane 2 semestry, na których odbędą się 2 wykłady miesięcznie. Przekłada się to na 10 wykładów w jednym roku. Wykłady odbywają się w soboty o 11:30 GMT i potrzebny jest tylko, dostęp do internetu i laptop, iPad czy smartfon. Wykłady trwają od 45 do 60 min, z możliwością zadawania po nich pytań wykładowcy, czyli dalsze 30 minut. Wybór przedpołudnia w soboty odpowiadał większości osób i wykładowców. Program wykładów z datami, proponowanymi tematami oraz nazwiska wykładowców są upublicznione od pewnego czasu na www.polishheritage.co.uk

18 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| OBLICZA EMIGRACJI

i www.eventbrite.co.uk, a my gorąco zachęcamy do wczesnej rejestracji, bo ilość miejsc na wirtualnej sali wykładowej jest naturalnie ograniczona, na październik zasadniczo już nie ma wolnych.

Jakiej tematyki dotyczą poszczególne wykłady?

Oczywiście dotyczą w szerokim tego słowa znaczeniu, naszej polskiej historii wojskowości, dobrane według zainteresowań zapytanych o to wcześniej odbiorów. Poruszamy aspekty i sprawy albo mało znane albo wymagające kompleksowego opracowania, dobierając wykładowców,

zawsze tylko najlepszych, oczywiście z tych do których mamy dostęp. Przez ostatnie lata konferencji PHS UK, wystąpiło z nami powyżej 30 wykładowców i to nie tylko z UK. Byli między innymi ci, którzy specjalnie przybyli z Polski lub z USA. Szczegóły wykładów IPMH na pierwszy semestr 2020/21 są podane osobno w dostępnym poniżej Planie Wykładów, zapraszamy do pożytecznej lektury.

Które to nazwiska tworzą grono wykładowców?

Podaję poniżej wybrana listę wykładowców którzy swą pracą dla PHS UK zaszczycili od lat nasze

Krótkie bio po angielsku naszych wykładowców, którzy będą brali udział w wykładach w roku 2020 Prof Norman Davies

Fot. Cezary Piwowarski, Wikipedia

Professor Ivor Norman Richard Davies CMG FBA FRHistS (born 8 June 1939) is a Welsh-Polish historian known for his publications on the history of Europe, Poland and the United Kingdom. He has a special interest in Central and Eastern Europe and is UNESCO Professor at the Jagiellonian University, professor emeritus at University College London, a visiting professor at the Collège d'Europe, and an honorary fellow at St Antony's College, Oxford. He was granted Polish citizenship in 2014.

Prof Andrzej Nowak

Fot. Mateusz Bednarz, Wikipedia

Professor Andrzej Nowak is a professor at the Jagiellonian University and at the Institute of History of the Polish Academy of Sciences in Warsaw, where he is the head of the Section for the History of Eastern Europe and the Empires of the 19th and 20th Centuries. Before that (1996) he was visiting professor at Rice University in the USA. Professor Andrzej Nowak has published over 40 books (sold in almost half a million copies) and more than 200 historical publications. Prof Nowak has been invited to speak at the most prestigious universities all over the world.

Dr Dermot Turing

Fot. Wikipedia

Dermot Turing is the acclaimed author of Prof, a biography of his famous uncle, The Story of Computing, and most recently X, Y and Z – the real story of how Enigma was broken. He is also a regular speaker at historical and other events. He began writing in 2014 after a career in law. Dermot Turing – like his celebrated uncle Alan Turing – was educated at Sherborne School and King’s College, Cambridge. After a doing a D. Phil in Genetics at Oxford, he concluded that scientific research was not for him, and moved into the legal profession, then to history.

Mr Roger Moorhouse

Fot. Wikipedia

Roger Moorhouse attended the School of Slavonic and East European Studies of the University of London, graduating with an MA in history and politics in 1994. Whilst a student, Moorhouse worked as a researcher for Professor Norman Davies, collaborating on many of the latter’s best-known publications, including Europe: A History, The Isles: A History and Rising‘44 and culminating in the publication in 2002 of a co-authored study of the history of the city of Wrocław entitled Microcosm: Portrait of a Central European City. Since then he authored several more books

konferencje i wykłady swą obecnością i nawet często pozostają nadal w różnych stopniach współpracy, historycznie z PHS UK, a teraz IPMH. Są tu nie tylko historycy, ale też wojskowi, którzy przecież mają tu wiele do powiedzenia. Professor Norman Davies, dr Andrzej Suchcitz (PISM/PUMST 19391945), Peter Devit (RAF Hendon), dr Paul Latawski (Royal Military Academy Sandhurst), George Cholewczynski, gen. Mungo Melvin, dr Halik Kochanski, dr Andrzej Maczek, dr Marek StellaSawicki, mjr gen. John Drewienkiewicz, col Richard Ciaglinski, dr Jeffrey Bines, dr Bogdan Rowinski, col Michael Russell (ex. Military Garrison in Aldershot), Eugenia Maresch (PUMST 1939-1945), col dr Juliusz Tym (National Defence Academy Warsaw), dr Stephen Hart (Royal Military Academy Sandhurst), dr Wojciech Rappak (PUNO, UCL), dr Waldemar Grabowski (IPN), dr Karol Sacewicz (IPN), Captain Mark Ponting (ex. RAF), Jarosław Garlinski, Jerzy Scibor-Kaminski (ex. Polish Pilots Association), Michal Mołga, Piotr Sikora, Anna Stefanicka (Piłsudski Institute London), Agnieszka Brissey (Piłsudski Institute New York), Roger Moorhouse, dr Chris Mann (Royal Military Academy Sandhurst), col Piotr Gąstal (ówczesny dowódca JW Grom).

Kto może być uczestnikiem tychże wykładów?

Wszyscy zainteresowani tematem. Znajomość języka angielskiego jest konieczna, jako że wszystkie wykłady odbywają się w tym języku. Wiek jest tu praktycznie obojętny, ale pasja znajomości lub chęć nauczenia się naszej historii jest oczywiście mile widziana. Chyba mogę to tak powiedzieć. Ważna jest też organizacja swych kalendarzy jako że platformy internetowe nie zawsze toleruje spóźnialskich i po prostu zamykają wstęp dla osób, które logują się już po czasie zapowiedzianym na rozpoczęcie wykładu. Zalecamy wczesne (15-20 min) łączenie się wg linku wysyłanego po rejestracji. Wykłady do końca roku 2020 są dostępne bez żadnej opłaty. Jak do tego doszło, po prostu znając dobrze poziom i atrakcyjność naszych wykładów oraz ważność naszej misji, odnalazł nas bardzo cenny „donor”, który pomógł nam finansowo wyeliminować „czesne”, czyli opłaty za wykłady w roku 2020. Pozostaje tu, jako naprawdę bardzo skromna osoba bez wymieniania nazwiska, ale z nasza pełna wdzięcznością za okazaną pomoc, która jest oczywiście bardzo cenna. W przyszłości będzie istniała opłata za wykłady która będzie pobierana przez Evenbrite podczas rejestracji, czego niestety nie da się uniknąć.

Warto wspomnieć, że wypracowana przez nas forma współpracy z naszymi lektorami przez całe lata jest zabezpieczona poprzez nasze publikacje tzw. conference proceedings, czyli wydawane przez nas materiały pokonferencyjne. Te wydawnictwa są rozsyłane w celu upamiętnienia tych wydarzeń i trafiają nie tylko do British Library, Imperial War Museum etc, ale też np. do polskich szkół sobotnich. Do znanych instytucji przekazujemy je bez opłaty a indywidualne kopie są dostępne za małą opłatą. Poniżej są wymienione publikacje w formie drukowanej lub nagrania w formacie MP4 które to udokumentowały już do tej pory następujące konferencje z cyklu Historii Polskiej Wojskowości:

• Polish Military Leadership in

WWII (2014) we współpracy z BCMH w RCDS • The Polish Section of S.O.E. or “Cichociemni” (2016) • Major General Stanisław Maczek DSO, an Assessment of Leadership and Command 1938 - 1945 (2016) • The Polish Underground State during WWII (2017) • The Battle of Britain - The Polish Story (2017) • The Military Road to Polish Independence (2018) • Revisiting the September Campaign 1939-80 Years Later (2019)

http://www

Gdzie szukać informacji o działalności IPMH i kontaktu z instytutem? http://www.polishheritage.co.uk email: polishheritagesocietyuk@gmail.com Rejestracja i bilety: www.eventbrite.co.uk https://www.facebook.com/ polishheritagesocietyuk https://www.linkedin.com/company/68809824/admin/

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 866 | 22 października 2020

| 19

2020/2021 Lecture programme The Institute of Polish Military History IPMH Faculty: Lecture Series: Dean of Faculty: Course Lecturers: Delivery Platform: Bookings:

Polish Military History, London UK 12 months commencing 17th October 2020 Mr Jarek Garliński Professor Norman Davies (professor emeritus University of London), Professor Andrzej Nowak (professor at Jagiellonian University and the Institute of History of the Polish Academy of Sciences Warsaw), Professor Antony Polonsky (professor emeritus, Brandeis University), Dr Paul Latawski (Royal Military Academy Sandhurst), Mr Roger Moorhouse (visiting professor at the College of Europe in Warsaw), Dr Dermot Turing, Dr Andrzej Suchcitz (PISM/PUMST), Dr Halik Kochanski, Mr Jarek Garliński (Dean of Faculty, IPMH) Zoom Video Communications through a cloud-based platform Via Eventbrite. Early booking advised. The two inaugural lectures are free of charge. There will be a special introductory price on all other lectures.

2020 Term One

Saturday 11:30 17 October

Inaugural Lecture: The Battle of Warsaw, 1920: 100 Years Ago

Professor Norman Davies

Saturday 11:30 31 October

Inaugural Lecture: An Introduction to Poland’s Security Dilemmas

Professor Andrzej Nowak

Saturday 11:30 14 November

Poland Between the World Wars

Professor Antony Polonsky

Saturday 11:30 28 November

Forming the New Polish Army; influence of Józef Piłsudski

Dr Paul Latawski

Saturday 11:30 12 December

The Outbreak of WWII and Poland

Mr Roger Moorhouse

2021 Term Two

Saturday 11:30 30 January

Poland’s Greatest Contribution to WWII – Enigma

Dr Dermot Turing

Saturday 11:30 13 February

Poland’s Armed Forces in WWII

Dr Andrzej Suchcitz

Saturday 11:30 27 February

Polish Political Developments during WWII

Mr Jarek Garliński

Saturday 11:30 13 March

The Polish Underground State during WWII

Mr Jarek Garliński

Saturday 11:30 27 March

The Eagle Unbowed – Poland’s Place in the World

Dr Halik Kochański

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

20 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Odwiedź wystawę Wildlife Photographer of the Year w londyńskim Muzeum Historii Naturalnej Przygotowała Karolina Wiatrowska

ozstrzygnięto 56. konkurs fotograficzny Wildlife Photographer of the Year. Podczas ceremonii wręczenia nagród online transmitowanej na żywo z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie 13 października, zwycięzcą okrzyknięto Siergieja Gorszkowa, wybranego spośród ponad 49 tysięcy zgłoszeń z całego świata, „przedstawiających najbogatsze siedliska świata, fascynujące zachowania zwierząt i niezwykłe gatunki”. Jego wspaniałe zdjęcie przedstawiało tygrysicę amurską, przytulającą starożytną jodłę mandżurską na rosyjskim Dalekim Wschodzie. Wszystkie zdjęcia zaprezentowane są obecnie na wystawie Wildlife Photographer of the Year w Muzeum Historii Naturalnej, otwartej w piątek 16 października. Wystawa będzie dostępna również w innych muzeach w Wielkiej Brytanii oraz Australii, Kanadzie, Danii i Niemczech. Każde zdjęcie zostało wybrane przez grupę międzynarodowych ekspertów i przedstawia jedne z najlepszych fotografii przyrodniczych na świecie.

Więcej na stronie 23

COOLTIME / ZAPOWIEDZI |

| Nº 866 | 22 października 2020

| 21

22 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Wystawa została zaprojektowana tak, aby wszyscy odwiedzający czuli się bezpiecznie i mieli przyjemny czas. Oto lista nagrodzonych osób: Ripan Biswas, Paul Hilton, Alberto Fantoni, Luciano Gaudenzio, Kirsten Luce, Gabriel Eisenband, Shanyuan Li, Alex Badyaev, Frank Deschandol, Jose Luis Ruiz Jimenez, Songda Cai, Sergey Gorshkov, Andres Luis Dominguez Blanco, Jaime Culebras, Sam Sloss, Mogens Trolle i Liina Heikkinen.

COOLTIME / ZAPOWIEDZI |

| Nº 866 | 22 października 2020

Najlepsze miejsca na Halloween w Londynie

| 23

Halloween London City Island & Goodluck Hope, East London 29-31 października

Przygotowała Karolina Wiatrowska

ie możesz doczekać się Halloween w tym roku? Godzina czarownic zdecydowanie nadchodzi. Aby zaznaczyć nasze podekscytowanie tą mrożącą krew w żyłach zabawą, zebraliśmy upiorną listę najlepszych imprez halloweenowych w stolicy. To Halloween będzie inne niż wszystkie. W zwiazku z dynamicznym rozwojem sytuacji epidemicznej imprezy mogą zostać odwołane.

Halloween Classics Drive In Film Club, Alexandra Palace Way N22 7AY Londyn 12-31 października, bilety od £27 Klub filmowy Alexandra Palace zaprasza na klasykę kina i zachęca do konkursu na najpotworniejsze przekształcenie swojego samochodu - możesz wygrać do £250 i roczne członkostwo w Rooftop Film Club. Halloweenowe pokazy obejmują Psycho, The Shining, Gremlins, Ghostbusters I The Addams Family. Bilety od £27 za samochód, plus opłata rezerwacyjna.

Samhain Gong Bath Beckenham Place Mansion Beckenham Place Park, Beckenham BR3 1SY, sobota 24 października, bilety £25 Beckenham Place Mansion, wielki stary budynek z przylegającym do niego parkiem, świętuje pogański festiwal Samhain (Halloween) – z kąpielą Samhain Gong firmy Spiritual Hustle. Gongi to starożytne instrumenty, które od wieków były używane do rytuałów i ceremonii. Podczas grania wytwarzają szeroką gamę harmonijnych i niesamowicie pięknych melodii, które mogą obniżyć nasze fale mózgowe do stanu Theta i wspomóc naszą uzdrawiającą podróż. W celu przestrzegania zasad dystansu społecznego, musisz zabrać własną matę do jogi, koc i poduszkę.

Inwestycje nad rzeką London City Island i Goodluck Hope na półwyspie Learmouth we wschodnim Londynie są gospodarzami szeregu upiornych zajęć dla rodzin i dorosłych, w tym gaju dyniowego, warsztatów rzeźbienia dyni i upiornych wycieczek pieszych. Na London City Island w dniach 29-31 października rzeźbiarz David Bradley, poprowadzi warsztaty rzeźbienia dyni dla dzieci w wieku od 5 lat (bilety £15 w tym Trick or Treat Box). Zwiedzający mogą również zatrzymać się w niedawno otwartej restauracji Homestead, prowadzonej przez Masterchef The Professionals Winner 2019, Sven-Hanson Britt, aby skosztować menu inspirowanego Halloween. W Goodluck Hope możesz dołączyć do Walking Ghost Tour we współpracy z Bullshit London. Prowadzony przez aktorów odkryjesz ukryte upiorne historie Londynu (wycieczki odbywają się od 18:00 do 22:00 w sobotę 31 października po 7 funtów od osoby). Podczas wszystkich działań przestrzegane będą wytyczne rządowe.

Where’s Wally? Spooky Museum Search

Luna Halloween Drive In Cinema

The Postal Museum, 15-20 Phoenix Place, Clerkenwell WC1X 0DA, od 29 października, bilety od £9

Allianz Park, Greenlands Lane, Hendon NW4 1RL, od 23 października, bilety od £35

The Postal Museum zostanie ponownie otwarte 29 października wraz ze specjalną ofertą Where’s Wally? W Halloween Wally, ulubiona bohaterka książek dla dzieci na świecie - ubrana w czerwono-białą koszulę w paski i okulary w czarnych oprawkach będzie podróżować po kraju, występując w muzeach, w tym w Muzeum Poczty. Akcja organizowana przez Walker Books i Kids in Museums potrwa od 29 października do 1 listopada, a rodziny będą mogły dołączyć do poszukiwań Wally’ego. Wyszukiwanie jest uwzględnione w ogólnej cenie wstępu, która obejmuje przejazd Mail Rail podczas pierwszej wizyty oraz nieograniczony wstęp do galerii i wystaw muzeum przez rok od daty pierwszej wizyty.

Kino Luna rozpoczyna Halloween Drive In Special w Allianz Park z pokazami „Hocus Pocus & The Shining”, a następnie „Ghostbusters”, „Silence of the Lambs, „The Addams Family and Get Out” i wiele innych upiornych pokazów aż do momentu, w którym emocje sięgną zenitu w noc Halloween z „The Exorcist”. Zabawa potrwa przez jeszcze jeden dodatkowy dzień, pokazując „The Greatest Showman and Jaws” 1 listopada. Bilety od 35 funtów za samochód.

Halloween ZSL London Zoo, Outer Circle, Regent’s Park NW1 4RY, 24 października - 1 listopada Halloween zbliża się do ZSL London Zoo z tygodniem straszliwej zabawy. Zachęcamy dzieci do przebrania się i odwiedzenia prawie 200-letniego zoo, w którym mogą przemierzać Terytorium Tygrysów lub Dom Gadów (gdzie Harry Potter ćwiczył język węży). Opiekunowie zoo zadbają o makabryczne historie dotyczące natury przez cały dzień. ZSL London Zoo jest teraz otwarte dla ograniczonej liczby osób, zachęca do rezerwowania biletów online. Wstęp od £26 dla dorosłych i £16 dla dzieci.

24 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Film o nauczycielu, który uczy dzieci myśleć Dokument „Nieletni inżynierowie” o nastoletnich uczniach Szkoły Podstawowej nr 1 w Lęborku podbił serca jurorów festiwalu filmowego w Wielkiej Brytanii. Odniósł sukces jako najlepszy film dokumentalny na Satisfied Eye International Festival w Epsom oraz uhonorowany został Nagrodą Jury, którą po raz pierwszy przyznano bohaterowi filmu dokumentalnego, polskiemu nauczycielowi Ignacemu Rejmakowi. Jeszcze nigdy polska szkoła ani polski nauczyciel nie zostali docenieni w ten sposób. Film opowiada o tym, jak spotkanie na swojej drodze odpowiedniej osoby może wpłynąć na życie nastolatków i o tym, jak dorosły – pełen charyzmy nauczyciel może zmienić się pod wpływem uczniów. „Inspiruje, pokazuje, jak mogłaby wyglądać edukacja, gdyby odrzucić szkolne schematy, jak może zmienić i obudzić nowe aspiracje w młodym człowieku, ukierunkować go na kolejne lata”, mówi Aleksandra Skowron, współreżyserka filmu. Rozmawiała Karolina Wiatrowska

ytuł filmu „Nieletni inżynierowie” jest trochę zgubny, bo fabuła – jak się okazuje – dotyczy głównie relacji nauczyciel-uczeń. Jak to z tym filmem właściwie jest?

Zależało mi, żeby tytuł nawiązywał do większej całości, do innych filmów i utworów z serii „Nieletni”, czyli „Underage”. Rozważaliśmy też inne tytuły, jak np. „Trole błotne”, bo m.in. tak Ignacy zwracał się do swoich uczniów. Premiera miała się jednak zbiegać z kolejną odsłoną animowanych „Troli”, więc tym bardziej nie było powodu odchodzić od tytułu z „Nieletnimi”. Film rzeczywiście jest przede wszystkim o silnej relacji uczniów z nauczycielem. O tym, jaka przemiana zaszła wśród młodych ludzi, ale także u nauczyciela pod wzajemnym wpływem. Część dotycząca rzeczy związanych z inżynierią też się w filmie pojawia. Z początku planowaliśmy film bardziej jako popularno-naukowy, ale relacja dzieci z nauczycielem okazała się mocniejsza niż z inżynierami, z którymi mieli kontakt. Jak powiedział jeden z naukowców, który widział film, dzieci równie dobrze mogłyby w nim sadzić z nauczycielem kapustę. No, ale wtedy to nazywałoby się „Nieletni rolnicy”…

Co was jako producentów kierowało do wyprodukowania takiego filmu?

Film powstawał ponad cztery lata, ale przygotowywaliśmy się do niego znacznie dłużej. Chcieliśmy pokazać kilka rzeczy. Także to, jak uczniowie zmieniają się w ciągu tych trzech kluczowych dla ich życia lat, kiedy z 12-letnich dzieci stają się 15-letnimi nastolatkami. Na początku zakładaliśmy, że ta przemiana będzie pokazana w relacji z naukowcami, którzy mogą stać się dla dzieci wzorem. Później okazało się, że tą kluczową postacią był jednak nauczyciel Ignacy. Idea zrodziła się dawno temu podczas festiwalu naukowego w czeskim Ołomuńcu. Spotkaliśmy tam naukowców, którzy opowiadali o swoich kontaktach z uczniami, o rozbudzaniu w nich

Aleksandra Skowron, współreżyserka filmu

zainteresowania nauką, o poczuciu czegoś niezwykłego w takiej relacji. Podobne wrażenie mieliśmy, kiedy usłyszeliśmy o szwedzkim projekcie naukowym, który swój początek wziął od dzieci z miejscowej podstawówki. Przyszły one do naukowców pytając, jaki wpływ mają sygnały wi-fi i telefonii na ich zwierzęta domowe i naukowcy zaczęli to badać pod ich wpływem! Zaczęliśmy się rozglądać za podobnymi inicjatywami w Polsce. Okazało się, że wielu naukowców popularyzuje w ten sposób wiedzę. Mieliśmy nawet śledzić kilka takich inicjatyw naraz i wybrać w nich bohaterów. Nasz opiekun artystyczny Andrzej Titkow poradził nam jednak, żebyśmy zaryzykowali i skupili się na jednej grupie dzieci, by nie tracić czasu i dni zdjęciowych. Miał rację.

Główną postacią w filmie jest Ignacy Rejmak, nauczyciel fizyki, który zmienia postrzeganie młodych ludzi o nauczycielach. W filmie między nauczycielem a dziećmi narodziła się niesamowita więź. Okazuje się, że Ignacy zmienił nastawienie młodych ludzi do życia i nauki. Dlaczego?

Najciekawszą, krótką recenzją tego filmu były słowa zaledwie 5-letniej siostrzenicy jednego z dziennikarzy.

Na pytanie babci o czym był ten film odparła, że o tym, jak nauczyciel uczył dzieci myśleć. Coś w tym jest. Ignacy trafił do tych młodych ludzi dlatego, że traktował ich jako równych sobie, nie pokazywał im, że są głupsi, że czegoś nie wiedzą. Na początku myśleliśmy nawet, że jest lubiany, bo po prostu jest „luźny”, ale to nieprawda. Nie chodziło o „luz”. Ignacy nie uciekał od stawiania ocen niedostatecznych, ale w tym co robił nie oceny były najważniejsze. Chodziło o to, żeby uczniowie zrozumieli fizykę, żeby podejmowali próby i nie bali się popełniać błędów. W codziennym życiu jest dokładnie taki, jak możecie go zobaczyć w filmie, nie potrafi grać. W filmie próbowaliśmy powtórzyć dwie-trzy rzeczy, które nam uciekły, by powiedział je przed kamerą. To kompletnie nie wyszło, wszystko musiało być łapane na gorąco.

Okres dojrzewania to czas szczególnie ważny – kształtuje się wówczas w nas to, co w przyszłości zdeterminuje naszą dorosłość. Jak bardzo według was istotne jest, aby w tym okresie spotykać na swojej drodze mądrych i inspirujących nauczycieli?

To, czy spotkamy w swoim życiu kogoś odpowiedniego, może

Hanna Polak, współreżyserka filmu

przesądzać o całym naszym życiu. Tak było w przypadku moim, tak było w przypadku mojego męża, ale także w przypadku Jana A.P. Kaczmarka, który stworzył przepiękną muzykę do filmu. Rozmawialiśmy z wieloma ludźmi i oni też pod wpływem Ignacego przypominali sobie kogoś, kto niby przypadkiem odcisnął piętno na ich życiu. Rozmawialiśmy z jednym z naukowców, który uważa, że jeżeli dziecko nie zainteresuje się czymś w wieku 10-12 lat, to jest dla tej dziedziny już kompletnie spalone. Chris Hastings, dyrektor festiwalu Satisfied Eye przyznając Ignacemu Rejmakowi Nagrodę Jury przytoczył też swój przykład, w którym jego nauczyciel

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 866 | 22 października 2020 literatury sprawił, że w przyszłości stał się scenarzystą i wpłynął pośrednio na całą jego drogę życiową.

„Nie przynosić mi podręczników na lekcje! Nie chcę ich widzieć!” – grzmi nauczyciel fizyki. „Możecie sobie nimi meble podłożyć, jak będą się wam kiwały" – mówi swoim uczniom z podstawówki z małego miasta w Polsce. W filmie pokazujecie nieco inny od tego utartego schemat nauczania.

Sam Ignacy podkreśla, że zna wielu nauczycieli, którzy nie korzystają, w tym co robią z podręczników. Z różnych powodów. Ignacy mówi, że fizyki nie da się nauczyć wymagając wkuwania regułek na pamięć. Fizykę trzeba zrozumieć, pojąć intuicyjnie. I to widać po rezultatach, które osiąga. Widzieliśmy dzieci, które kompletnie nie były zainteresowane fizyką, których nie podejrzewano o to, że mogą z niej mieć dobre stopnie. Z 12 uczniów, których obserwowaliśmy bliżej na zajęciach aż 9 dostała się jednak do drugiego etapu konkursu z fizyki. Konkursu, który przewidziany jest dla uczniów o rok starszych. W tym wieku rok to przepaść. Przy zaledwie jednej godzinie tygodniowo! Fakt, że Ignacy chętnie spotykał się z nimi na zajęciach pozalekcyjnych. Często siedząc w szkole do późnych godzin, co widać na filmie. Z Ignacym Rejmakiem przygotowujemy teraz „Fizykę dla nieletnich”, który wraz z kolegą Przemysławem Rojewskim wyjaśnia trudne zjawiska, rozumiane nawet przez humanistów (będzie to dostępne dla każdego w internecie).

Jak dobieraliście młodych bohaterów do filmu?

Dzieci pochodzą z różnych środowisk. Postawiliśmy na te, które zachowywały się najbardziej naturalnie. Byśmy zachwyceni, kiedy traktowały nas i kamerę jak powietrze. Każde z tych dzieciaków w pewien sposób mnie zachwyciło. Okazało się również, że kryje się za nimi indywidualna historia na osobne filmy. I tak się właśnie stanie – powstaną z nimi kolejne filmy. „Nieletnia astronautka” i „Nieletnia konstruktorka”, a jeden z chłopców natchnął mnie na pomysł stworzenia projektu „Nieletni pisarze”, który powstanie we współpracy z wybitnymi polskimi twórcami sciencefiction. Zapraszamy do śledzenia wszystkiego na Facebooku „Nieletni inżynierowie” i stronie Underage.Pro. Będą mogły w nich uczestniczyć także polskie dzieci i młodzież z Wielkiej Brytanii.

Jaka jest dzisiejsza polska młodzież? Czy faktycznie w życiu potrzeba im takiego nauczyciela-przewodnika?

Nie ukrywam, że chcieliśmy sprawdzić jaka jest, bo sami pamiętamy siebie z tamtych lat. Obraz młodych ludzi wynikający z mediów często przeraża, jest w dużej mierze wynaturzony i nieprawdziwy. Z obecną młodzieżą jest dużo lepiej, niż się ludziom wydaje.

Ignacy z uczniami, Alą i Amelką

Spotkaliśmy 12-latki, które miały w sobie ogrom ciepła i szlachetnej niewinności. Dążące do tego, by być dobrymi ludźmi, mające piękne i szlachetne marzenia. Większość negatywnych sytuacji kreowali dorośli. Stąd kluczowe jest, by dzieci spotykały na swojej drodze takie osoby jak Ignacy. Nie mam wątpliwości, że uczniowie z Lęborka mieli szczęście i sami to podkreślają. Dziś mają po 17 lat i wiedzą, jak bardzo wpłynęło to na ich decyzje i losy. Niekoniecznie związane z fizyką. Jest w filmie scena o tym, że nauczyciele często sami nie zdają sobie sprawy z tego, jak wielki wpływ mają na młodych ludzi.

Wasz film dokumentalny, został uznany najlepszym dokumentem na amerykańskim Delco Film Festival. Jego brytyjska premiera odbyła się 9 października 2020 na festiwalu The Satisfied Eye International Festival w Epsom. Nominowany był do trzech nagród. Czego mogę dziś pogratulować?

Dwóch kolejnych nagród. „Nieletni inżynierowie” zostali najlepszym filmem dokumentalnym festiwalu. W uzasadnieniu usłyszeliśmy, że w tych ciężkich czasach nasz film czynił ludzi szczęśliwymi i podnosił na duchu. To, co było jednak szczególne, to Nagroda Jury. Zazwyczaj trafia ona do filmowców, wybitnych twórców. Brytyjskie jury uznało jednak, że nie może nią nagrodzić w tym roku nikogo innego niż Ignacego Rejmaka, bohatera filmu dokumentalnego, co nie zdarzyło się nigdy wcześniej. Nie znam drugiego takiego wypadku. W uzasadnieniu podkreślono, że jego postawa, to jakim jest człowiekiem, najlepiej oddaje ducha i ideę tego festiwalu i jestem tą decyzją zachwycona.

| 25

26 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Trzeba okazywać solidarność z ludźmi LGBT Z Krzysztofem Zalewskim przy okazji premiery albumu „Zabawa” rozmawiał Marcin Wolniak. Zdjęcia: materiały prasowe

twoim najnowszym albumie „Zabawa” słyszymy, że koniec jest blisko, a ty jednak zapraszasz do tańca. To taki taniec na koniec świata, taniec na zgliszczach. Jak ta płyta powstawała i kiedy wpadłeś na pomysł, żeby dużo było na niej elektroniki i żeby oprzeć ją na beatach?

Czy ja wiem, czy tam jest dużo elektroniki? Dla mnie to jest rockowa płyta. Użycie syntezatorów w muzyce rockowej jest powszechne od lat 70. i nawet pospolite bym powiedział. Nie opowiadałbym tu, że to jest jakaś disco płyta. Natomiast faktycznie jest trochę więcej syntezatorów. Może dlatego, że kilka gitar już posiadam, a ostatnio w zespole obkupiliśmy się w syntezatory. Zawsze nowy instrument inspiruje do tego, żeby szukać nowych dźwięków i nowych pomysłów. Pewnie dlatego syntezatorów jest więcej niż na poprzednich płytach. A skąd koniec świata? No cóż, z informacji, które dochodzą do nas z zewnątrz.

Czy ty ten album tworzyłeś w trakcie pandemii? Wiem, że teksty powstawały trochę wcześniej, a przecież są tak bardzo teraz aktualne. Właściwie to można je z łatwością dopasować do obecnego czasu.

Tak, można. Faktycznie pisałem je zanim koronawirus rozprzestrzenił się na cały świat i zanim wszyscy wpadliśmy w spiralę strachu. Natomiast naukowcy czy ekolodzy od wielu lat grzmią, że czas Ziemi, takiej jaką znamy, dobiega powoli końca. Jeżeli nie zrobimy czegoś szybko, to być może czeka nas katastrofa klimatyczna. Stąd jakaś taka podświadoma myśl o zbliżającej się katastrofie, która wychodziła na powierzchnię, gdy pisałem teksty.

W piosence „Na apatię” śpiewasz takie słowa: „Na apatię zim, na nerwicę lat, na niepokój wielkich miast, na zbyt gęsty mrok, na za krótkie sny znalazłem broń”. Jaką broń znalazłeś? Jest jakiś złoty środek na bolączki współczesnego świata?

To jest taka ironiczna piosenka. Tekst ewidentnie jest trawestacją utworu „Piosenka jest dobra na

wszystko” z Kabaretu Starszych Panów. Często łapiemy się na takie proste rozwiązania. Zamiast dostrzec złożoność świata, wiele odcieni szarości, wolimy wierzyć w jakieś łatwe rozwiązania. To się wiąże z tym, że niektórzy wierzą w spiskowe teorie dziejów. Dla mnie ewidentnie rzeczą, która trzyma mnie przy życiu i poprawia humor jest muzyka. Ten numer kończy się jednak trochę niepokojąco, bo okazuje się, że nie tyle „znalazłem broń”, co „kupiłem broń”. Przeczytałem gdzieś takiego newsa, że w momencie kiedy wybuchł Covid-19, na świecie z półek znikał papier toaletowy, a w Stanach Zjednoczonych zniknęły wszystkie pistolety i karabiny ze sklepów. Ja ten tekst pisałem wcześniej, więc nie wiem skąd mi się to wzięło. Pojawiła mi się w głowie taka myśl, że na potencjalne zagrożenie jakąś wielką katastrofą można kupić broń i schować ją pod poduszkę. I już się czujemy bezpieczniej. Wydało mi się to zarazem śmieszne i tragiczne. To zainspirowało mnie do napisania tego numeru.

W piosence „Zabawa” natomiast śpiewasz o tym, że „życie to nie zabawa, tylko zawody”. Czy ty się często ścigasz? Na przykład rywalizujesz z kolegami z branży o kolejne złote i platynowe płyty, czy o Fryderyki? A może sam ze sobą się ścigasz?

Ja zawsze się ścigam sam ze sobą. Pozwalam w tym numerze słuchaczom zajrzeć do mojej głowy. Pozwalam im zobaczyć, co tam się dzieje. Czasami zdarza mi się mieć taki spokój ducha w sobie. Bywam wyważony i po prostu normalny. Nie muszę się wtedy ścigać z całym światem i mogę na metę przybiec drugi. Czasami jednak ten demon ambicji bierze górę i każe mi stawiać sobie niewykonalne, wygórowane cele i ścigać się cały czas ze sobą. Nawet największą frajdę potrafię zamienić w rywalizację. To jest bardzo autobiograficzny numer.

Chciałbym wrócić do drugiego singla promującego album „Zabawa”. Do piosenki „Annuszka”. Powstał bardzo ciekawy teledysk. Wyreżyserowała go Monika Brodka. To bardzo filmowy obraz, dużo w nim popkulturowych odniesień. Skąd pomysł na współpracę między wami przy tym klipie?

Klip faktycznie wyreżyserowali Brodka i Przemek Dzienis. Robili to w duecie. Ja od paru lat, gdy spotykałem Monikę przy różnych okazjach, wierciłem jej dziurę w brzuchu, że może zrobiłaby mi clip. Jestem pod wrażeniem jej umiejętności reżyserskich. Ona wyreżyserowała wcześniej 2 teledyski na swój album „Clashes”. Poza tym grałem z nią przez parę lat, więc wiem, że ma niesamowicie wrażliwy zmysł wizualny i chciałem to wykorzystać. W końcu udało się znaleźć czas i spotkaliśmy się. Monice spodobała się piosenka i znalazła na nią pomysł. Ewidentnie są tam odniesienia popkulturowe, głównie do Davida Lyncha, co robi dobrą robotę w połączeniu z takim niepokojącym tekstem: „co byś zrobił gdyby zostało ci 5 minut życia?”.

Czy któraś piosenka z tego albumu jest ci szczególnie bliska i masz pewność, że będzie jednym z singli? Przesłuchałem ten album wielokrotnie i mam jedną faworytkę - „Wszystko będzie dobrze”. W takich pop-

rockowych balladach jesteś absolutnym mistrzem.

Dziękuję bardzo. „Wszystko będzie dobrze” też zostanie singlem. Planujemy jeszcze parę singli z tej płyty, a ta piosenka jest następna w kolejce. No cóż, czasami dobrze jest sięgnąć po klasyków i zmieszać trochę wrażliwości Freddie'ego Mercury'ego, Eltona Johna i Michaela Kiwanuki. Potem, przepuszczając to przez moją wrażliwość, wychodzi właśnie coś takiego jak „Wszystko będzie dobrze”.

W piosence „Dystans” natomiast śpiewasz, że nabierzesz w końcu trochę dystansu. Czy łatwo mieć dystans do swojej własnej twórczości? Jak reagujesz na krytykę? Sam zawiesiłeś poprzeczkę bardzo wysoko poprzednimi albumami. Przeczytałem ostatnio w recenzji „Newsweeka”: „W każdym utworze z tej płyty jest coś, co nie pasuje do całości. Problemem są banalne teksty i ckliwe refreny. Właściwie to Zalewski nie wie, czego chce i wciąż szuka

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 866 | 22 października 2020

| 27

własnego stylu”. Jak się odnosisz do takich słów?

Przykro jest czytać takie słowa, ale z drugiej strony najlepszą recenzją dla mnie jest reakcja moich słuchaczy. Jeżeli okazuje się, że mimo covidu nadal kupują bilety na moje koncerty i mogę im przynieść trochę radości, to jest to dla mnie ważniejsze niż pełna chwały recenzja jakiegoś krytyka. Oczywiście każdy ma prawo do swojej opinii. Na pewno nie jest przyjemne czytać o „swoim dziecku”, że jest brzydkie. Natomiast ja nie robię muzyki dla krytyków, tylko robię ją dla siebie i dla swoich słuchaczy. Jestem zadowolony z tej płyty, a feedback, który mam od swoich słuchaczy, jest bardzo pozytywny. To jest dużo bardziej wartościowe, niż to, żeby dopieścić wszystkich krytyków.

W utworze „Ojcowie” śpiewasz, że przyszedłeś na świat w kryzysie świata mężczyzn. „Ojcowie jak dzieci, albo ojców brak”. Aż tak słabo jest teraz z mężczyznami? Wiem, że sam też jesteś już ojcem. Czy zmieniło cię ojcostwo i czy miało wpływ na twoją muzykę?

Na pewno miało wpływ. Gdyby nie to, że zostałem ojcem, nie napisałbym właśnie piosenki „Ojcowie”, czy piosenki dla mojego syna „Grzeczny bądź”. Czy z facetami jest źle na świecie? Może nie jest źle, ale to jest moja obserwacja, z mojego środowiska. Szczególnie w środowisku muzycznym, artystycznym, wielu moich rówieśników pochodzi z niepełnych rodzin. Gdzieś ci ojcowie się zapodziali, wyszli po gazetę i nie wrócili. Trochę rozliczam się też z faktem, że ja się nie wychowywałem z ojcem. Poznałem go mając 13 lat. Teraz mamy świetny kontakt, ale nie zawsze tak było. To jest takie rozliczenie z przeszłością. Rozliczenie z moim pokoleniem, które wychowywało się, w dużej mierze, bez ojców. A także trochę zaklinanie rzeczywistości, że może ja będę bardziej obecnym ojcem w życiu mojego syna.

Po przetasowaniach politycznych w radiowej Trójce napisałeś publicznie, że nie życzysz sobie, żeby twoje piosenki były tam grane. Czy uważasz, że artyści powinni w obecnej sytuacji politycznej bojkotować media publiczne? Dlatego nie było cię też na tegorocznym festiwalu w Opolu?

Wtedy to był bardzo emocjonalny okres. Przykro mi, że moje ulubione radio, na którym się wychowywałem, zostało przez władzę zniszczone. Zaledwie w ciągu kilku miesięcy. Od paru lat były tam coraz większe naciski polityczne. Serwisów informacyjnych nie dało się już słuchać, ale cały czas dziennikarze muzyczni trzymali wysoki poziom.

Nagle okazało się, że w skandaliczny sposób władza pozbyła się Marka Niedźwieckiego. Potem zaczęli odchodzić stamtąd znakomici dziennikarze muzyczni. W tej chwili już z tej Trójki niewiele zostało. Dzisiaj myślę sobie, z perspektywy czasu, że jeżeli mają ochotę grać moje numery, to niech sobie grają. Ja też mam ochotę dotrzeć do jak największej liczby słuchaczy. Natomiast na wywiady do Trójki nie chodzę. Tak samo myślę sobie o telewizji publicznej. W Opolu nie grałem, bo też nikt mnie nie zaprosił, ale gdyby mnie zaprosili, to na pewno bym odmówił. Wydaje mi się niebezpiecznym pokazywanie się tam. Potem mogą wykorzystać twój udział w jakichś swoich politycznych celach albo też wyciągnąć jakąś wypowiedź z kontekstu i przedstawić ją w zupełnie innym świetle. To już się zdarzało. Media publiczne nie są już publiczne, tylko są tubą propagandową władzy. Dlatego bezpieczniej się tam nie pokazywać.

Ostatnio kilkukrotnie pokazałeś swoje wsparcie dla środowiska LGBT, podczas takiej politycznej nagonki na to środowisko. Czy uważasz, że takie wsparcie wciąż jest potrzebne i że trzeba głośno mówić o dyskryminowaniu?

Myślę, że nawet jest konieczne. Myślę, że dochodzimy do ściany. Rząd znalazł sobie w społeczności LGBT kozła ofiarnego, którym wcześniej byli uchodźcy. Uchodźcy, których w Polsce w ogóle nie widać. Może dlatego, że społeczność LGBT jest bardziej widoczna. Może dlatego, że są w dużej mniejszości, łatwiej zrobić z nich cel. Rządzący cynicznie używają strachu ludzi, żeby odwrócić uwagę społeczeństwa od problemów ekonomicznych, które za chwilę nas czekają w związku z pandemią i w związku z nierozsądną polityką redystrybucji dóbr. Te cyniczne działania mogą skutkować tragediami.

Mogą skutkować wzrostem nienawiści wobec osób LGBT, a także tym, że młodzi ludzie, którzy dopiero odkrywają swoją seksualność, mogą nie wytrzymać presji i targnąć się na swoje życie. W głowie mi się nie mieści, że w 2020 roku słyszymy z ust rządzących słowa, że LGBT to nie ludzie, tylko ideologia. W dodatku jeszcze, jako wisienkę na torcie, skrajnego homofoba i człowieka pełnego pogardy dla innych mianuje się ministrem edukacji. To mi się nie mieści w głowie. Trzeba o tym mówić, trzeba okazywać solidarność z ludźmi LGBT. Trzeba przypominać im o tym, że połowa Polaków nie podziela poglądów obecnej władzy i nie chce takiego języka. Myślę, że takich ludzi w Polsce jest dużo więcej. Nawet jeżeli ktoś popiera władzę ze względu na świadczenia socjalne, to wciąż jest zaledwie margines ludzi, którzy naprawdę są homofobami.

Nie wyobrażam sobie jak ciężko musi się teraz żyć ludziom LGBT w Polsce. Jedyne co mogę zrobić, to wychodzić z flagą na każdym koncercie i mówić o tym, że ja tak nie myślę, wyrażam solidarność z nimi, a miłość to miłość, po prostu.

Marcin Wolniak – dziennikarz radiowy i prasowy, songwriter, na stałe współpracuje z Polskim Radiem Londyn i tygodnikiem „Cooltura”, absolwent dziennikarstwa na Uniwersytecie Opolskim, autor cyklu „Marcin Śpiewa z Gwiazdami”, w którym przeprowadza wywiady z gwiazdami polskiej sceny muzycznej, miłośnik Oscarów i Konkursu Piosenki Eurowizji.

28 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| COOLTIME / RECENZJA

Wysokiej jakości usługi prawne od najlepszych polskojęzycznych adwokatów w Londynie

TWÓJ POLSKI ADWOKAT W UK

Eksperci w zakresie prawa rodzinnego

Usługi

DLA CIEBIE Prawo cywilne

Odszkodowania

Prawo rodzinne

Prawo pracy

Prawo spadkowe

Prawo karne

Prawo imigracyjne

Prawo polskie

Oferujemy również usługi dla ﬁrm.

Kontakt www.adwokat.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors!

Nasze biuro w centrum Londynu IMD Solicitors LLP 1st Floor, 63 St Mary Axe London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

COOLTIME / RECENZJA |

| Nº 866 | 22 października 2020

| 29

Żegnaj, Maestro Dr Jacek Kornak

tym roku odszedł bez wątpienia największy polski kompozytor ostatnich dekad Krzysztof Penderecki. Artysta, począwszy od lat pięćdziesiątych, aż po ostatnie miesiące swojego życia, aktywnie tworzył. Wśród dzieł, które skomponował, znajdują się utwory kameralne i opery. Jego muzyka była również wielokrotnie wykorzystywana w filmach, m.in. Stanleya Kubricka, Davida Lyncha, Alfonso Cuaróna i Martina Scorsese. Do jego najważniejszych kompozycji należą: „Ubu Rex”, „Ofiarom Hiroszimy – Tren”, „Pasja według św. Łukasza”, „Polskie Requiem” oraz I Symfonia. Penderecki na zawsze pozostanie z nami dzięki swojej muzyce, która przesiąknięta jest polską wrażliwością, a jest też uniwersalna. Ostatnio ukazał się album „Credo”. Nagranie zostało dokonane w 1998 roku podczas premierowego wykonania utworu w Eugene w USA. Jest to dzieło sakralne, nawiązujące w swojej strukturze do klasycznych mszy komponowanych przez między innymi Bacha, Beethovena czy Schuberta. Tekst dyryguje Helmuth Rilling, któremu Penderecki utwór zadedykował. Jako soliści występują: Juliane Banse, Milagro Vargas, Marietta Simpson, Thomas Randle oraz Thomas Quasthoff. To piękne, poruszające wykonanie, które udowadnia, że muzyka Krzysztofa Pendereckiego należy do uniwersalnego dziedzictwa ludzkości.

opiera się na łacińskim wyznaniu wiary, ale pojawiają się tutaj także polskie pieśni liturgiczne: „Któryś za nas cierpiał rany” oraz „Ludu, mój ludu”. Kompozytor wplata tutaj też fragmenty niemiec-

kich chorałów, tworząc w ten sposób uniwersalną medytację na temat cierpienia. „Credo” to dużych rozmiarów utwór na orkiestrę, chór oraz piątkę solistów. Oregon Bach Festival Choir and Orchestra

Warto też zwrócić uwagę na dwa albumy Sinfonii Varsovii zawierające utwory Maestro. Sinfonia Varsovia to ukochana orkiestra Pendereckiego, którą mistrz wielokrotnie dyrygował, a nawet był jej dyrektorem przez kilka lat. Na nagraniu pochodzącym z 2017 roku sam Penderecki dyryguje swoją II Symfonią Wigilijną oraz VII Symfonią Dvořáka. Dzieła te dzieli sto lat, jednak w obu słychać podobne operowanie orkiestrą. Oba utwory choć napisane w odmiennym języku muzycznym imponują rozmachem. Pod batutą Pendereckiego słychać w nich pewną melancholię, która w dziwny sposób łączy czeskiego romantyka z polską muzyką współczesną. Kolejnym nagraniem, na którym Sinfonia Varsovia uwieczniła muzykę swojego przyjaciela i mistrza, jest album pochodzący z zeszłego roku, który prezentuje V Symfonię Pendereckiego na tle utworów współczesnych twórców koreańskich Jeajoon Ryu oraz Geonyong Lee. Album „Möbius” jest świetnym przykładem jak muzyka Pendereckiego inspirowała artystów na całym świecie. Jeajoon Ryu był uczniem Pendereckiego. W jego koncercie fortepianowym usłyszymy narrację charakterystyczną dla muzyki Pendereckiego. Natomiast utwór „Gyol” Lee’a łączy muzykę zachodnią z tradycjami muzyki koreańskiej. Sinfonia Varsovia posiada klarowne brzmienie. Ich interpretacje są precyzyjne i posiadają wyrazistą narrację. Krzysztof Penderecki pozostanie z nami we wspaniałych nagraniach. Z pewnością jego utwory będą w przyszłości wielokrotnie wykonywane i nagrywane, gdyż stały się częścią naszej historii.

30 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| TOP 10

Stroje na

Marcin Urban

Halloween Mesh Wide Leg Chaps Trouser

Classified Miss Alice Costume

Kostium do zadań specjalnych! Pojawienie się w nim (szczególnie w chłodny dzień) wymaga dużej odwagi od samego straszącego. Piorunujące zaskoczenie osoby straszonej gwarantowane.

Strój Alicji z Krainy Czarów. Może mało praktyczny na chłodny dzień, ale na pewno skusi sąsiadów do obsypania nas cukierkami.

Lovehoney

boohoo

£13.50

£29.99

Vampire Bat Wings Ciepły i wodoodporny kostium wampira z czarnymi skrzydłami nietoperza.

Smiffys

£9.09

Adult Halloween Skeleton Fancy Dress Costume Strój z wzorem kościotrupa i maską na twarz, dostępny dla osoby dorosłej w rozmiarach S-M i L-XL.

ASDA

£12

TOP 10 |

| Nº 866 | 22 października 2020

Adult Red And Black Evil Jester Costume

Adult Halloween Blue Witch Fancy Dress Costume

Czteroczęściowy kostium Jokera dla dorosłych lub jego polskiego odpowiednika znanego jako Stańczyk. W jego skład wchodzą spodnie, top, nakrycie głowy i maska. Dostępny w różnych rozmiarach.

Dość tradycyjny i bardziej urokliwy niż straszący kostium wiedźmy, podkreślający dodatkowo talię. W komplecie sukienka i kapelusz.

Fancy Dress Ball

ASDA

£6.49

£29.99 £16

Zombie Convict Girl Halloween Purple Skeleton & Cape Costume

Dziecięcy strój uwięzionego zombie, okraszony plamami krwi. W komplecie sukienka, łańcuchy i kapelusz.

Uroczy kostiumik dla milusińskich w wieku od 3 do 12 lat.

Sainsbury’s

od £12

£7.99

Kids Joker Halloween Fancy Dress Costume

Fancy dress cape

Przebranie Jokera dla dzieci w wieku od 3 do 9 lat.

Peleryna nietoperza dla dzieci, wiązana pod szyją.

Matalan

od £14

H&M

| 31

32 |

| MOJA WYSPA

od ‘ ziernika `1 pazd DZI EŃ DOB RY LON DYN

N owa ram ówka radia PRL

22 października 2020 | Nº 866 |

prowadzi Artur Zalewski

WIADOMOŚCI Z LONDYNU

od poniedziałku do piątku

prowadzi Marcin Urban

6:30-10:30

od poniedziałku do piątku

od 7:30 co godzinę

KLU B MU ZYC ZNY prowadzi Grzegorz Albrycht od poniedziałku do czwartku 19:00-21:00

prowadzi Nika Boon środa

21:00-23:00

LON DON TOP 20 prowadzi Grzegorz Albrycht piątek 17:00-19:00

PRYWATKA Z DJEM prowadzi DJ Spider sobota 19:00-21:00

prowadzi Beata Tomczyk od poniedziałku do piątku

13:00-17:00

HALO PRL! prowadzi Joanna Figlak-Włoka od poniedziałku do piątku

10:30-13:00

BOO N BOX

HYD E PAR K

KULTUR ALN IE O PIŁC E prowadzi Grzegorz Nowocień poniedziałek 21:00-23:00

MARCIN ŚPIEWA Z GWIAZDAMI prowadzi Marcin Wolniak czwartek

21:00-23:00

PRL DANCE

DJ DIVISION IN THE MIX prowadzi DJ D'Vision piątek 19:00-20:00

BAC KSTAGE prowadzi Adrian Grycendler wtorek 21:00-23:00

POŁ UDN IK COOLTURALNY prowadzi Dariusz Zeller piątek

12.00-12.25

PRL DANCE LONDON VIBES

prowadzi DJ Quest piątek 20:00-00:00

MOJA WYSPA |

| Nº 866 | 22 października 2020

moja

wyspa

| 33

Moim ulubionym miejscem są doki św. Katarzyny i Tower Bridge

Dariusz A. Zeller

Małgorzata Zalewska. Polski logopeda oraz dyrektor polskiej poradni rodzinnej My Child Therapy Centre Ltd. Prywatnie żona i mama dwóch chłopców, dodających jej energii do działania.

+ Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich: Mikołajki 6 grudnia 2006 roku. Miałam wtedy totalnie ambiwalentne odczucia – z jednej strony ekscytacja nieznanym, z drugiej smutek związany z rozłąką z rodziną. To była trudna decyzja, ale nie żałuję.

+ Na Wyspach zajmuję się zawodowo: Prowadzę polską poradnię rodzinną, w której jestem logopedą.

+ Miejsca, które lubię odwiedzać: Bardzo urzekły mnie doki św. Katarzyny, zwłaszcza wieczorami, lubię również londyńskie muzea, a z racji posiadania dzieci polubiłam zoo, Kidzanię i Legoland.

+ Przemieszczam się tu: Środkami komunikacji miejskiej lub rowerem.

+ Najlepsze miejsce do życia: Jak dla mnie Whetstone – dzielnica Londynu. Mieszkam tu od ponad 10 lat i bardzo ją sobie cenię za spokój.

+ Na zakupy polecam: Zależy jakie zakupy (śmiech). Spożywcze – zwykle hipermarkety Tesco, Aldi, Sainsbury’s. Jeśli natomiast chodzi o ubrania, mój ulubiony rodzaj zakupów, to zwykle są to „wyprawy na łowy” całodzienne, obejmujące wszystkie sklepy, które akurat napotykam: Next, H&M, TkMaxx…

+ Punkt gastronomiczny, który polecam: Uwielbiam kuchnię włoską i bardzo polecam „Al Fresco”. Mam sentyment do tej restauracji, ponieważ zwykle świętujemy tam z mężem nasze rocznice ślubu.

+ Gościom na Wyspach pokazuję: Zawsze: Buckingham Palace z pięknym Green Parkiem, Hyde Park, London Eye, Big Ben, Westminster, jednak moimi ulubionymi miejscami są doki św. Katarzyny i Tower Bridge.

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest: Mniejsze poczucie bezpieczeństwa.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

+ Na Wyspach brakuje mi:

Łatwość załatwiania spraw urzędowych, dużą życzliwość ludzi.

Rodziny oraz przyjaciół, którzy mieszkają w Polsce.

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura.co.uk

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to: Polska, z racji rodziny, która tam mieszka lub zupełnie inny kierunek – jako osoba ciepłolubna wybrałabym Karaiby.

34 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| MOJA WYSPA

e j c a m r o f n i e z s j e i n z a w j Na a ˛ k e ˛ r d o p e zawsz .

www.cooltura24.co.uk

| Nº 866 | 22 października 2020

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

| 35

Mówię po angielsku

Różnorodność nadaje życiu smak

Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

It is better to travel hopefully than to arrive = Hope and anticipation are often better than reality

Nadzieja i oczekiwanie są często lepsze niż rzeczywistość = Liczy się dążenie do celu, a nie sam cel

EXAMPLES = PRZYKŁADY Don’t make so much fuss about getting the kids ready to go back to school. They are only this young once, and it is better to travel hopefully than to arrive. A: I can’t wait until I get my university diploma. B: You should focus on enjoying your studies. It is better to travel hopefully than to arrive. It’s high time you turned off the computer and hit the books. I would like to carry out my plans as soon as possible, but on the other hand I know that it is better to travel hopefully than to arrive. If you are not able to get it now, you will get it when there is time for it. Just take your time and if you are patient, you will achieve much more than you’ve planned. It is better to travel hopefully than to arrive.

Nie rób tyle zamieszania z przygotowaniem dzieci do powrotu do szkoły. One są tak małe tylko raz i liczy się dążenie do celu, a nie sam cel. A: Nie mogę się doczekać, aż uzyskam dyplom ukończenia studiów. B: Powinieneś skupić się na czerpaniu przyjemności ze studiów. Nadzieja i oczekiwanie są często lepsze niż rzeczywistość. Najwyższy czas, żebyś wyłączyła komputer i zaczęła się uczyć.

Chciałbym jak najszybciej zrealizować swoje plany, ale z drugiej strony wiem, że liczy się dążenie do celu, a nie sam cel.

Jeśli nie będziesz w stanie osiągnąć tego teraz, osiągniesz to, kiedy będzie na to czas. Nie spiesz się, a jeśli będziesz cierpliwa, osiągniesz znacznie więcej niż planowałaś. Liczy się dążenie do celu, a nie sam cel.

Variety is the spice of life. = New and exciting experiences make life more interesting.

Różnorodność jest przyprawą życia. = Nowe i ekscytujące doświadczenia czynią życie bardziej interesującym. = Różnorodność nadaje życiu smak.

EXAMPLES = PRZYKŁADY I think everyone should travel the world. Variety is the spice of life, after all! I started learning paragliding after having tried bungee jumping because variety is the spice of life. Those young people believe that variety is the spice of life; that is why they keep changing their interests. Aren’t you bored of visiting the same places every summer? You should know that variety is the spice of life.

Myślę, że każdy powinien podróżować po świecie. W końcu różnorodność nadaje życiu smak!

Zacząłem się uczyć paralotniarstwa po spróbowaniu skoku na bungee, ponieważ różnorodność czyni życie ciekawym.

Ci młodzi ludzie wierzą, że różnorodność czyni życie ciekawym; dlatego ciągle zmieniają swoje zainteresowania.

Czy nie nudzi ci się odwiedzanie tych samych miejsc każdego lata? Powinieneś wiedzieć, że różnorodność nadaje życiu smak.

36 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| Miejsce na weekend

Wszystkie (brytyjskie) drogi prowadzą do… zamków Już za kilka dni dzieci i młodzież szkolna będą cieszyć się z okazji pierwszej w tym roku szkolnym przerwy od zajęć (half-term). Ten tydzień będzie doskonałą okazją, by wspólnie zwiedzić wybraną część Wielkiej Brytanii, z akcentem jednak na bezpieczeństwo podczas covidu. Miejsca, które dziś proponuję, nie muszą być celem wyprawy same w sobie, mogą być jednak doskonałym uzupełnieniem na trasie, którą sobie zaplanujemy. Warto więc zawczasu sprawdzić, co i gdzie z dzisiejszej tematyki znajduje się na naszej drodze i… poznać niezwykłą historię tych średniowiecznych obiektów. W ten sposób połączymy przyjemne z pożytecznym. Do zobaczenie na trasie! Dariusz A. Zeller

Balmoral Castle

Letnia rezydencja królowej i jeden z najpiękniejszych zamków w Europie. Szkocka, granitowa budowla leży nieopodal rzeki Dee. Do posiadłości należy 80 hektarów terenu. Zamek, który budowany był w latach 1853 – 1856 pełni obecnie rolę głównej letniej rezydencji rodziny królewskiej. Balmoral Castle był miejscem narodzin królowej Hiszpanii Victorii Eugenie, wnuczki królowej Victorii. Obecnie wraz z Sandringham House, Balmoral jest prywatną własnością królowej. Na terenie posiadłości znajdują się tereny zalesione (zajmujac prawie 80 hektarów), które stanowią między innymi schronisko dla jeleni. Szacuje się, że gdyby rodzina królewska chciała sprzedać posiadłość na rynku prywatnym, to otrzymałaby za nią 14 milionów funtów. Książę Karol podkreśla jednak, że jego matka kocha to miejsce i nie zostanie ono nigdy sprzedane.

Warwick Castle

Średniowieczny zamek Warwick w hrabstwie Warwick w środkowej Anglii znajduje się na brzegu malowniczej rzeki Avon. Został zbudowany w 1068 roku przez Wilhelma Zdobywcę na terenie, bądź w sąsiedztwie anglosaskiej ufortyfikowanej wioski. Był używany aż do wczesnych lat XVII wieku, kiedy to Sir Fulke Greville przekształcił go w typowo angielską posiadłość wiejską. Do roku 1978 był posiadłością rodziny Greville, która w 1759 roku uzyskała tytuł hrabiów Warwick. Zamek jest prawnie chroniony i wpisany na listę zabytków Wielkiej Brytanii. Zamek Warwick jest domem dla największej na świecie katapulty (18m). Wśród innych atrakcji turystycznych jest „Lot orłów”, przedstawienie z udziałem m.in. orłów i sępów oraz pokazy łucznictwa i wszelkiego rodzaju spektakle.

Lulworth Castle

Zamek Lulworth został wybudowany w 1609 roku, aczkolwiek historycy uważają, że fundamenty pod niego położono już w 1588 roku. Budowla została zaprojektowana najpewniej przez architekta Inigo Jonesa i miała spełniać funkcję bazy wypadowej na polowania dla właściciela posiadłości, Thomasa Howarda. Jednak bardzo szybko została ona całorocznym domem. W 1929 roku w zamku wybuchł olbrzymi pożar, który niemal doszczętnie go zniszczył. Dopiero w latach 70. XX wieku z pomocą funduszy z zewnątrz udało się odbudować znaczną jego część, w tym dach, który w spłonął w całości. Odbudowa zamku zakończyła się dopiero w 1998 roku. Dzięki ciężkiej pracy specjalistów dziś możemy oglądać i podziwiać piękno XVII-wiecznego zamku. Spacer można także odbyć po terenach przylegających do posiadłości i znajdującej się na jej terenie kaplicy rzymskokatolickiej z 1786 roku.

Miejsce na weekend |

| Nº 866 | 22 października 2020 Glamis Castle

Znajdujący się w hrabstwie Angus zamek Glamis jest uważany za jeden z najbardziej nawiedzonych zamków Szkocji. Choć pierwsze zabudowania pochodzą z XI wieku, to w obecnej formie zamek powstał w XVII wieku. Na zamku w Glamis dzieciństwo spędziła Elżbieta Bowes-Lyon, matka

królowej Elżbiety II. Urodziła się tu także młodsza siostra Elżbiety II, księżniczka Małgorzata. W zamku znajduje się Sala Duncana, w której William Szekspir umieścił scenę zabicia króla w „Makbecie”. Aby spisać wszystkie przypadki obecności duchów w zamku, trzeba byłoby stworzyć książkę. Ńajbardziej przerażające doniesienie, dotyczy ducha kobiety bez języka. Widziano ją błąkającą się po terenie i wskazującą na poranioną twarz. Widziano ją także zza krat okna w zamku. Nie jest jasne kim jest,

| 37

ani co mogło jej się przydarzyć. Inną, często pojawiającą się zjawą, jest duch Szarej Damy, która jest prawdopodobnie duchem Janet Douglas (Lady Glamis), spalonej na stosie w 1537 roku po posądzeniu o czary. Wśród wielu pozostałych zjaw należy wymienić między innymi ducha Alexandra Lindsaya, czwartego hrabiego Crawford, znanego jako Earl Beardie. Hrabia tak lubił alkohol i karty, że zgodził się ponoć na partyjkę z samym diabłem, z którym gra do dziś w tajnej komnacie w zamku.

Deal Castle

Znajduje się tuż przy plaży w miejscowości Deal w hrabstwie Kent, w południowo -wschodniej Anglii. To najwspanialszy zamek z tak zwanej grupy Henrician Castles, czyli zespołu budowli powstałych w latach 1539-1540 roku, w czasie panowania króla Henryka VIII. Zamek Deal, wraz z twierdzami Walmer i Sandown, miał zapewnić bezpieczeństwo w Downs nad Kanałem La Manche. Co ciekawe, projekt zamku wyszedł spod ręki Czecha – Stefana von Haschenperga. Zamek ma kształt róży Tudorów i powstał z kamieni pozostałych po burzeniu kościołów, po wprowadzeniu religii anglikańskiej. Imponujący zamek był otoczony fosą głębokości pięć metrów i szerokości dwudziestu. Po wojnie domowej w 1648 roku, zamek nie został więcej wykorzystany podczas akcji zbrojnej. Dziś obiekt należy do English Heritage i można go zwiedzać przez cały rok.

Dunrobin Castle

Absolutnie baśniowy zamek Dunrobin należy do najstarszych szkockich zabytków, które nieprzerwanie zamieszkiwano. Zamek, wokół którego roztaczają się przepiękne ogrody, to siedziba książąt i hrabiów Sutherland. Tą XIV-wieczną rezydencję zaprojektowano na podobieństwo francuskich zamków znad Loary, przez co znacząco odróżnia się od pozostałych szkockich zabytków. Zamek znajduje się nad brzegiem Morza Północnego, ok. 1,5 km na północ od Golspie, miejscowości z długą piaszczystą plażą, wieloma ścieżkami spacerowymi oraz dużą atrakcją dla golfistów – Golspie Golf Course.

Ashford Castle

Zamek Ashford uważany jest za perełkę architektoniczną Irlandii, łączy ze sobą styl wiktoriański i neogotycki. Zamek, którego początki sięgają 1228 roku znajduje się na brzegu jeziora Lough Corrib i w czasach swojej świetności był niedostępną twierdzą dawnego królestwa Connachtu. Gdy zamek przejęła arystokratyczna rodzina Guinnessów, budynek rozbudowano i nadano mu obecny wygląd. W XX wieku zamek przeobraził się w jeden z najsłynniejszych i najbardziej luksusowych hoteli Irlandii. Turyści mogą go niestety podziwiać tylko z daleka, ponieważ wnętrza są dostępne tylko dla gości hotelu-zamku, wśród których jest wiele znanych osobistości, między innymi członkowie brytyjskiej rodziny królewskiej.

38 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| Coś na ząb

Czas roślinożerców

Jak powszechnie wiadomo polska kuchnia w swojej lwiej części oparta była i jest na mięsie oraz potrawach, powiedzmy szczerze, ciężkostrawnych. Położenie geograficzne nie pozostawiało jednak złudzeń, iż taki sposób przygotowywania dań był na naszych ziemiach najbardziej optymalny. Ostatnimi czasy zmienia się to jednak na korzyść roślinożerców i… bardzo dobrze. Potrawy bezmięsne są bowiem smaczne, i – co najważniejsze – przede wszystkim są zdrowe. Zatem dziś mam kilka propozycji kulinarnych, które tworzy się szybko, łatwo i przyjemnie. Dariusz A. Zeller

Tempura Składniki:

1 szklanka mąki l 100 ml zimnej wody l 1 żółtko l warzywa (wg uznania) l 0,25 szklanki oleju l pieprz l s ól l

Sposób przyrządzenia:

Wodę zmieszać z żółtkiem. Dodać mąkę i energicznie wymieszać. Dodać warzywa (nie mogą być ciepłe) i wymieszać ponownie. Rozgrzać

patelnię i olej na największym palniku. Małą chochelką formować tempury na patelni (aby miały wielkość kotlecików) i smażyć obustronnie na głębszym oleju, aż się zezłocą. Tempury kłaść na papierze (może być kanapkowy), aby odsączyć je z tłuszczu, a następnie przełożyć na talerze. Warzywa można dodać w sumie każde, ale polecam gotowe mieszanki orientalne. Tempurki smakują wyśmienicie na zimno i ciepło maczane w sosie sojowym.

Brukselka zapiekana z ryżem w mleku kokosowym Składniki:

0,5 kg brukselki l 200 g ryżu l 400 ml mleka kokosowego l s ól l ksylitol l pieprz cayenne l

Sposób przyrządzenia:

Brukselkę umyj, obierz i natnij na krzyż. Gotuj w lekko osolonej wodzie z dodatkiem ksylitolu przez około 10 minut od momentu zagotowania wody. Ugotowaną przełóż do naczynia żaroodpornego, dodaj ryż, szczyptę soli, cukru i pieprzu cayenne. Zalej mlekiem kokosowym, wymieszaj i wstaw do nagrzanego do 180 stopni piekarnika. Piecz przez godzinę.

Szakszuka z kurkami Składniki:

2-3 pomidory (ok. 400 g) l 100 g kurek l 1 łyżka masła l ćwiartka młodej cebulki l s ól l świeżo zmielony pieprz l 2-3 jajka l

Sposób przyrządzenia:

Pomidory sparzyć i obrać ze skórki, miąższ pokroić w kosteczkę. Kurki umyć i osuszyć. Na patelnię włożyć masło i posiekaną cebulkę, chwilę pod-

smażyć. Dodać kurki i poddusić przez 1-2 minuty. Dodać pomidory, doprawić solą, pieprzem. Wymieszać i smażyć na większym ogniu ok. 5 minut, już bez mieszania (wówczas pomidory odparują i zachowają swoją strukturę, jeśli będziemy mieszać zrobi się przecier). Do podsmażonych pomidorów wbić jajka. Doprawić solą i gotować ok. 5 minut lub do czasu aż białka jajek będą ścięte (można pod koniec na chwilę przykryć wówczas nastąpi to szybciej). OPCJONALNIE: Bagietka, ciabatta, bułka, chleb.

COŚ NA ZĄB |

| Nº 866 | 22 października 2020

| 39

Pieczone szparagi z pomidorkami SKŁADNIKI:

500 g pomidorków koktajlowych  3-4 łyżki oliwy  sól i pieprz  1 pęczek szparagów  1/4 szklanki posiekanych migdałów  oliwa 

OPCJONALNIE Do podania:  garstka świeżej bazylii  tymianku lub oregano  czarny pieprz  ulubiony makaron lub kasza

PRZYGOTOWANIE:

Piekarnik rozgrzać do 200°C, jeśli macie termoobieg, można go włączyć. Do naczynia żaroodpornego wsypać pomidorki, polać oliwą, posypać solą oraz pieprzem i potrząsnąć kilka razy, żeby zanurzyły się w oliwie. Wsunąć do gorącego piekarnika, piec przez 12-15 minut do momentu, aż pomidorki pękną i zaczną się karmelizować, czyli będą lekko złote. Na podpieczone pomidorki włożyć surowe szparagi, posypać posiekanymi migdałami, skropić oliwą i piec kolejne 5-8 minut, do momentu, aż migdały się zrumienią, a szparagi będą półtwarde (al dente). Posypać świeżymi ziołami, jeśli są pod ręką, a jeśli nie, to wystarczy czarny pieprz. Świetnie smakuje z dodatkami lub bez, na gorąco lub na zimno jako lunch.

Panzanella SKŁADNIKI:

350 g pomidorów (np. bawole serce)  opcjonalnie 1 pomidor żółty  1/4 małej cebuli  2 kromki chleba  kilkanaście liści bazylii  3 łyżki oliwy z pierwszego tłoczenia  3 łyżki tartego parmezanu  sól morska 

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Pomidory umyć i pokroić na kawałki. Cebulę obrać i bardzo cienko pokroić na półplasterki. Chleb opiec w tosterze (lub na patelni, grillu). Pokroić na kawałki.

Przekładać pomidory (wraz z ich sokiem) na przemian z chlebem, cebulą i porwaną bazylią, układając składniki w salaterce lub misce. Polać oliwą i posypać tartym parmezanem. Doprawić solą morską. OPCJONALNIE DO WYBORU:  zagęszczony ocet balsamiczny (mała ilość)  ogórek (obrany, pokrojony w półplasterki)  czosnek (obranym i przepołowionym ząbkiem czosnku natrzeć zrumienione grzanki chleba, przed ich pokrojeniem)  anchois  biała fasolka

Gulasz warzywny z kaszą jaglaną SKŁADNIKI:

kasza jaglana  1 cukinia  1 bakłażan  1 czerwona papryka  1 marchewka  1 mała cebula lub szalotka  koncentrat pomidorowy  oliwa  sól  pieprz  szczypta cukru 

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Kaszę wypłucz i ugotuj według instrukcji na opakowaniu. Marchewkę obierz i zetrzyj na tarce na drobnych oczkach, cebulę drobniutko posiekaj. Na dużej patelni rozgrzej niewielką ilość oliwy i przesmaż marchewkę z cebulą, doprawioną szczyptą cukru, aż będzie miękka i złocista, następnie dodaj łyżkę koncentratu pomidorowego, dopraw solą i pieprzem. Cukinię i bakłażana pokrój w grubą kostkę, z papryki usuń gniazdo nasienne i też pokrój w kostkę lub paski. Warzywa dodaj do przygotowanego sosu, podlej odrobiną wody i duś, aż będą miękkie. Dopraw solą i pieprzem, na tym etapie możesz dodać jeszcze koncentrat pomidorowy, jeśli wolisz bardziej zdecydowany pomidorowy smak. Podawaj z ugotowaną kaszą.

40 |

22 października 2020 | Nº 866 |

| Fitness

Soczewica i jej zalety Soczewica od tysięcy lat jest podstawą kuchni bliskowschodniej i indyjskiej. Korzyści ze spożywania soczewicy obejmują zdolność do poprawy i utrzymania zdrowia serca, pomoc w zrzucaniu wagi w zdrowy sposób, wspieranie zdrowego poziomu cukru we krwi oraz poprawy zdrowia układu pokarmowego. Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Jesienna zupa z soczewicy Polecam zupę z czerwonej soczewicy: ma same zalety, jak niski indeks glikemiczny, powolne uwalniane węglowodanów, zawiera antyutleniacze, naturalne antybiotyki i białko roślinne.

oczewica jest jednym z najlepszych naturalnych substytutów mięsa. Jest zarówno źródłem węglowodanów jak i białka. Smak soczewicy opisuje się jako łagodnie orzechowy i ziemisty. Soczewica ma tendencję do łatwego wtapiania się w przepisy kulinarne.

Składniki:

szklanka czerwonej soczewicy, słodki ziemniak, kilka marchewek, czerwona cebula, pora, kilka ząbków czosnku i 3-4 plasterki imbiru. Słodkie ziemniaki fantastycznie kontrolują poziom cukru we krwi, razem z soczewicą stanowią perfekcyjny duet komponując posiłek pełnowartościowy, smaczny i satysfakcjonujący. Jeśli znamy ogród, w którym wyrosły warzywa, zostawiamy skórkę, jeśli zaś nie znamy ich pochodzenia, dobrze jest ją usunąć, gdyż gromadzą się w niej chemikalia.

Fakty żywieniowe

Soczewica jest uważana za najlepszą „żywność funkcjonalną” ze względu na wysoką wartość odżywczą, polifenole, minerały, błonnik i inne związki bioaktywne. Jedna filiżanka (200 gramów ugotowanej soczewicy ma około: 230 kalorii; 39,9 gramów węglowodanów; 17,9 gramów białka; 0,8 gramów tłuszczu; 15,6 gramów błonnika; 358 mikrogramów kwasu foliowego; 1 miligramów manganu; 6,6 miligramów żelaza; 356 miligramów fosforu; 0,5 miligramów miedzi; 0,3 miligramów tiaminy; 731 miligramów potasu; 0,4 miligramów witaminy B6; 71,3 miligramów magnezu; 2,5 miligramów cynku; 1,3 miligramów kwasu pantotenowego; 2,1 miligramów niacyny; 0,1 miligramów ryboflawiny 5,5 mikrogramów selenu; 3 miligramów witaminy C. Jak widać soczewica oferuje szeroką gamę ważnych składników odżywczych w jednej filiżance porcji, zwłaszcza kwasu foliowego, manganu, żelaza i fosforu. Oto korzyści zdrowotne soczewicy.

Świetne źródło włókien wypełniających

Soczewica zawiera zarówno nierozpuszczalny, jak i rozpuszczalny błonnik. Oznacza to, że daje nam uczucie sytości. Soczewica powiększa swoją objętość w żołądku wchłaniając wodę. Dodatkowo, badania pokazują, że błonnik z roślin strączkowych może przyczynić się do poprawy funkcji serca, trawienia i poprawy układu immunologicznego poprzez wydalanie odpadów, nadmiaru tłuszczu i toksyn z organizmu.

Ochrona serca

Jeśli chodzi o zdrowie serca, badania pokazują, że rośliny strączkowe są tutaj jednym z najlepszych pokarmów. Liczne badania wykazały, że spożywanie soczewicy wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, otyłość, nowotwory i choroby układu krą-

Przygotowanie:

żenia. Naukowcy odkryli, że dieta bogata w soczewicę zapobiega nadciśnieniu tętniczemu i pomaga w wytwarzaniu korzystnego poziomu cholesterolu. Dieta niższa w sód sprzyja zdrowemu poziomowi ciśnienia krwi. Kwas foliowy zawarty w soczewicy może pomóc obniżyć poziom homocysteiny, która jest znana jako poważny czynnik ryzyka chorób serca, podczas gdy magnez i potas pomagają poprawić krążenie, a co za tym idzie odpowiednie przenoszenie tlenu i składników odżywczych w organizmie.

mogły pochłonąć jak najwięcej płynów wraz z odpadami.

Poprawa zdrowia układu pokarmowego

Poprawa odporności i zdrowia jelit

Przy tak wysokim poziomie błonnika pokarmowego soczewica powinna znajdować się na liście zakupów u wszystkich, którzy chcą regularnych wypróżnień. Wysoki poziom nierozpuszczalnego błonnika pochłania wodę w przewodzie pokarmowym, zmniejsza obrzęk i przenosi odpady z przewodu pokarmowego. Błonnik działa jak wielki regulator trawienia, zapobiega zaparciom, niweluje objawy związane z chorobami zapalenia jelit, a nawet pomaga w walce z biegunką. Aby uzyskać jak najwięcej korzyści trawiennych ze spożywania soczewicy, należy pić dużo wody, tak aby włókna

Regulacja wagi

Wysoka zawartość błonnika szybko zapewnia uczucie sytości, dlatego świetnie sprawdzi się przy odchudzaniu. Błonnik zwiększa także objętość mas kałowych, co pozwala zachować regularność wypróżnień. Zapobiega zaparciom i sprzyja odchudzaniu. Ponadto, błonnik wiąże kwasy żółciowe i cholesterol, co powoduje, że pomaga obniżyć poziom cholesterolu.

Oprócz zapobiegania zaparciom, błonnik jest związany z poprawą odporności i zdrowia przewodu pokarmowego. Diety bogate w błonnik są identyfikowane ze zmniejszonymi przypadkami chorób serca, raka, cukrzycy, zapalenia stawów i różnych zaburzeń trawiennych. Błonnik obecny w warzywach strączkowych działa jako prebiotyk, który pomaga poprawić zdro-

Warzywa kroimy, dorzucamy kilka plasterków imbiru, soczewicę i gotujemy przez 20 minut, dodajemy łyżkę oliwy z oliwek, łyżkę oleju kokosowego, sól i pieprz do smaku. Miksujemy blenderem.... i zupa jest gotowa. Smacznego! wie jelit i utrzymuje zdrowe środowisko mikroflory. Oznacza to, że układ trawienny jest mniej podatny na uszkodzenia oksydacyjne i toksyny.

Płodność

Ze względu na wysoką zawartość żelaza soczewica jest wskazana dla kobiet, ponieważ wraz z krwią miesiączkową tracą one cenne żelazo. Wysoka zawartość cynku, który występuje w soczewicy, sprawia, że produkt powinni włączyć do diety także mężczyźni. Cynk uczestniczy w procesach spermatogenezy, czyli powstawania plemników. Niedobory cynku w diecie mężczyzn mogą przyczyniać się do niepłodności. Jednocześnie niedostateczna podaż tego pierwiastka z dietą sprzyja obniżeniu odporności organizmu.

| Nº 866 | 22 października 2020

Paulina i Marek Szewczyk Naladowani Pozytywna Energia Naladowani Pozytywna Energia 07565384418

FITNESS |

| 41

Jak pozbyć się „pelikanów”

rak ćwiczeń i nieodpowiednia dieta powodują z czasem pojawianie się tzw. pelikanów. Określa się w ten sposób obwisłą skórę na ramionach. Istnieją jednak ćwiczenia,

POMPKI

Ułóż dłonie płasko na ziemi po obu stronach tułowia, na wysokości ramion. Powinny być rozstawione nieco szerzej niż barki. Nogi lekko ugnij w kolanach, stopy możesz unieść do góry i skrzyżować. Prostując ręce w łokciach, unieś tułów do góry. Uwaga! Pamiętaj o prostych plecach. Uda i głowa powinny być przedłużeniem kręgosłupa, brzuch wciągnięty. W tej pozycji powinnaś opierać się tylko

PROSTOWANIE RAMIENIA W OPADZIE

Ćwiczenie wykonujemy stojąc w lekkim rozkroku na delikatnie ugiętych kolanach. W dłoń bierzemy hantle, a tułów lekko pochylamy do przodu. Łokieć znajduje się blisko ciała. Następnie hantle unosimy do wyprostowania łokcia. Przytrzymujemy przez sekundę i powoli opuszczamy. Ćwiczenie warto powtórzyć 15 razy w 3 seriach.

które przeznaczone są właśnie na tę partię mięśni. Przedstawiamy wam trzy, które warto wykonywać, by poradzić sobie z problemem „pelikanów”.

na dłoniach i kolanach. Wytrzymaj chwilę. Ugnij ręce i opuść tułów najniżej jak potrafisz – ale nie do samej ziemi (między kolejnymi pompkami nie możesz się kłaść). Jeśli jesteś początkująca, wystarczy, że obniżysz się do momentu, aż między ramionami utworzy się kąt prosty. Ponownie wyprostuj ręce i unieś się do góry. Powtarzaj ćwiczenie tyle razy, ile dasz radę. Najlepiej wykonuj minimum 10 pompek w serii.

PROSTOWANIE RAMION NA WYCIĄGU GÓRNYM NACHWYTEM

Weź wdech, utrzymując prawidłową pozycję wyjściową (pochyl się delikatnie do przodu, napnij brzuch); ramiona utrzymuj nieruchomo, łokcie blisko tułowia; prostuj ramiona, ściągnij uchwyt wyciągu w dół i mocno napnij triceps aż do pełnego wyprostu ramion, w końcowej fazie ruchu wykonaj wydech. W momencie maksymalnego napięcia, zatrzymaj ruch na ułamek sekundy. Powtórz ćwiczenie.

42 |

22 paĹşdziernika 2020 | NÂş 866 |

| ZDROWIE

! a t a l k a m s j u z c Po

Tartoletka czekoladowa

Tartoletka

Ciasto arbuzowe

Letnia Fantazja

Omlet z owocami

ZDROWIE |

| Nº 866 | 22 października 2020

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc:  rowerzystą  kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu lub taxi

BIURO PRAWNE PROFESJONALNE DOCHODZENIE ODSZKODOWAŃ

ię s i C y ż le a n y z c ź d w a r Sp

ODSZKODOWANIE

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

beata.dnsclaims@gmail.com Kontakt po polsku przez całą dobę (tel. kom.)

07 500 300 600

| 43

ROZRYWKA

44 |

Cooltura+ | Nº 763 | 22 października 2020 | Nº 866 |

| ROZRYWKA

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzyka polska na TY Z Wielką Brytanią 1. Czerwony jak 6.6.Kto tojest śpiewał: „Wolność 1. Dżem Anne–Boleyn była: Kto głową Kościoła …….. kocham i rozumiem, a. premierem Wielkiej Brytanii anglikańskiego? a. Piec wolności oddać nieLooney a. Kardynał Mark b. znaną pisarką b. Komunista umiem”? c. drugą żoną Henryka VIII c. Krew d. sufrażystką d. Cegła

2. było prawdziwe 2. Jakie 17 marca obchodzi nazwisko Czesława się święto patrona: Niemena? a. Irlandii a. Nowak b. Anglii b. Wydrzycki c. Szkocji c. Burzyński d. Walii d. Sempoliński

3. dokazuj, miła nie 3. „Nie Wg przesądu, Wielka dokazuj Brytania upadnie, jeśli Przecież nie jest z Ciebie Tower opuszczą: znowu taki cud a. Kruki Nie od razu, miła nie od b. Orły razu c. Koty ………………………………..”

d. Szczury a. Nie od razu się przebijesz przez mój chłód! b. Nie od razu zniknie rejestr 4. Ale to: Twoich szkód! a. Imbirowe ciastko podawane c. Nie od razu stopisz serca do kawy mego lód! b. A d.ngielski przysmak Nie od razu się opłaci ten obiadowy Twój trud! c. Angielskie wino 4. Kto byłpiwa pierwszym d. Rodzaj

wykonawcą utworu „Kolorowe 5. W czyjejjarmarki”? powieści

a. Janusz pojawia sięLaskowski Mr Darcy?

b. Irena Conrada Santor a. Josepha c. Maryla Rodowicz b. Jane Austen d. Jerzy Połomski c. J.K. Rowling d. Agathy 5. KtóregoChristie zespołu jest

to cytat: „Kocham cię kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”?

b. Arcybiskup Canterbury a. Breakout c. Królowa b. AndrzejElżbieta Zaucha II d. Książę Karol c. Chłopcy z Placu Broni d. Tilt

7. Jak się nazywa flaga

7.Zjednoczonego Kombi – Słodkiego, …….. Królestwa? życia. a. Stars and Stripes a. Błogiego b. Stars Spangled Banner b. Długiego c. British c. MiłegoColors d. Union Jack d. Dobrego

8.8.„ABrytyjski kiedy przyjdzie także parlament poskłada mnie się z: Zegarmistrz światła a. Sejmu i Senatu purpurowy Izby Reprezentantów i Senatu Byb.mi zabełtać błękit c. Izby Lordów i Izby Gmin w głowie d. Izby Gmin i Kongresu …………………………………….”

dodaj ogłoszenie na

a. To go zapytam, czy jest 9.zdrowy Kto jest pierwszy b. Zawieje do wreszcie wiatr w kolejce tronu odnowy po Elżbiecie II? c. StanęWilliam się nagle fioletowy a. Książę d. To będę jasny i gotowy b. Książę Karol Książę Filip 9.c.„Wehikuł czasu” to d. Książę Harry zespołu? przebój którego a. Dżem b. Kto Comaw 1605 roku chciał 10. c. Perfect wysadzić w powietrze d. Lao Cheparlament? angielski

cooltura24.co.uk

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

a. Christopher Wren

10. „Niech żyje bal!” b. Guy Fawkes śpiewa…

c. Francis DrakeOstrowska a. Małgorzata d. Oliver b. HalinaMcCall Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

Prawidłowe odpowiedzi: 1c, 2a, 3a, 4d, 5b, 6c, 7d, 8c, 9b, 10b.

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

SUDOKU

L L

O O

L L

l• l • •l Profesor do studenta na egzaminie: Nie można wierzyć -we Proszę pana, czy pan w ogóle wszystko co podaje Minichce skończyć studia? sterstwo Zdrowia. Mówią, -żeTak profesorze.z domu jakpanie się wychodzi -toNo to właśnie pan skończył... wystarczy założyć rękawiczki i maseczkę. l l l Jak tak wyszedłem, a inni Do banku w Szwajcarii wchodzi mieli założone jeszcze spodnie, klient z walizką i ściszonym głosem buty i kurtki... mówi do bankiera: ••• - Chciałbym pieniądze, w tej Mama wpłacić pyta Jasia: walizce jest cztery miliony -Jasiu dlaczego nieeuro. bawisz Na to uśmiechnięty: się jużbankier z Kaziem?

-Mamo, a czy ty byś chciała -się Proszę nie ściszać głosu, kolegować z kimś ktobieda pali, to żaden wstyd. pije i przeklina? -Nie Jasiu. l l Kaziu l -No widzisz, też nie Zapytali Grzegorza Latę, czy reprechce. zentacja z 1974•pokonałaby dzi•• siejszą kadrę. Na lekcji języka polskiego. - Tak,– Jaki wygralibyśmy 1:0. temat przerabialiśmy -na Tylko tyle? ostatniej lekcji gramatyki? - No– Zaimki. tak, proszę pamiętać że większość– Jasiu, z nas jest już po 70. proszę wymienić dwa zaimki. l l l -... Kto? Ja? Jasiu– Bardzo przychodzi ze szkoły i chwali dobrze. się ojcu: ••• - Tato, dzisiaj na kartkówce nie Przychodzi syn do informapopełniłem żadnego błędu ortotyka: graficznego! – Tato, wróciłem!

– Aha, a gdzie byłeś? - Wspaniale synu, a jaki był temat? – W wojsku. - Tabliczka mnożenia. ••• Zebranie w dużej korl l lprojektu poracji, menedżer -doTatusiu, czy Ocean Spokojny zebranych pracowników: zawsze jest spokojny? – Zrobimy burzę mózgów. - Co – A na za dziwne pytanie? Czy nie czym to polega? możesz pytać się o coś mądrzejszego? – Po prostu mówicie rzeczy, -które Mogę.pierwsze Kiedy umarło Morze Marprzyjdą wam twe? do głowy... – Spadaj! l• l • •l Student pyta studenta: Mąż do żony: - Powtarzałeś cośmoże przedwybralibyegzami– Kochanie, nem? śmy się na romantyczny spacer? - Tak. Żona: - A co? – A nie mogłeś sobie kupić -tego Będzie dobrze, będziez pracy?! dobrze... piwa wracając

plac zabaw |

| Nº 866 | 22 października 2020 znajdź 10 różnic

Policz zwierzęta

sudoku dla dzieci

labirynt

| 45

22 października 2020 | Nº 866 |

| OGŁOSZENIA DROBNE

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

Chcesz się zareklamować w Coolturze, radiu PRL, na portalu Cooltura24?

ZADZWOŃ!

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy

079 3260 6133

Telefon całodobowy:

02088405188

e.mroczek@cooltura.co.uk

polskidompogrzebowy.co.uk

Stal...? Z nami to dziecinnie proste!

Self-emp

VA T

loyed

Rejestracja LTD (Lim ited Company)

Empl

oyme

Par

tne

rsh

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

0208 569 8144

sales@steelo.co.uk

0208 846 3606

poniedziałek, środa, piątek 8.00-19.00 wtorek, czwartek 8.00-21.00

KSIĘGOWOŚĆ

46 |

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

 załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

24.co.uk

| Nº 866 | 22 października 2020

Untitled-3 1

OGŁOSZENIA DROBNE |

| 47

07.11.2019 09:58:08

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London