Cooltura Issue 873

The Polish Weekly | N o 50 (873) | 10.12.2020

Klasyki kina

Licząc na chwilę wytchnienia w czasie świątecznych przygotowań warto sięgnąć po klasykę kina filmy, które w latach 40. i 50. rozkochały w sobie publiczność na całym świecie, a za serce łapią po dziś dzień. Str. 22

Stylizacje na Wigilię

Jak ubrać się na świąteczną kolację, by podkreślić czar tej wyjątkowej okazji? Zobacz propozycje z brytyjskich sklepów. Str. 24

Świąteczne prezenty Podpowiadamy, co kupić pod choinkę dzieciom, partnerce i partnerowi. Str. 30

DWA ŚWIATY

C

zy są jakieś brytyjskie potrawy, które pojawiają się u państwa na polskim stole?

Tak, bo ludzie, którzy mieszkają w Anglii i przyjeżdżają do mnie wiedzą, że muszą przywieźć „mince pies”. Strasznie je lubię. Tutaj nie ma „custard”, ale jakoś sos waniliowy można zrobić. W moim dzieciństwie wszystkie desery jadło się z „custard”. Mój dziadek, pamiętam, powiedział jak przyjechał do Anglii, że wszystko czego Anglicy nie jedzą na toście to jedzą z „custard”.

Bardzo się zmieniła kuchnia.

Za moich czasów to była tragedia.

W dzieciństwie jedzenie angielskie było tak wstrętne, że ledwo było można to jeść. W szkole była kapusta, zatopiona cała w wodzie, nic nie solili, nic nie pieprzyli, a zioła czy czosnek już w ogóle były wykluczone. Dopiero w latach 60. przyjechali Hindusi i zaczęli otwierać hinduskie knajpy. Anglicy w ogóle nie zbliżali się do czegoś takiego, a my jako studenci, ponieważ to było taniusieńkie, zaczęliśmy tam chodzić i nam szalenie smakowało. To jest moja ulubiona kuchnia.

Czytaj więcej na stronach 26-29

Wyleczyć blizny

Krystyna Podleska, aktorka znana z filmu „Miś”, opowiada w rozmowie z Joanną Figlak-Włoką o doświadczeniu przeprowadzki do Polski po 50 latach spędzonych w Londynie, wychowaniu w dwóch kulturach i swojej wygranej z koronawirusem.

Ewelina Maria Chin

S

kupiamy się na dużej grupie kobiet w Wielkiej Brytanii, które opuściły toksyczne związki lub wyszły z traumatycznych sytuacji.

Wspieramy je, aby nie wracały do przeszłości, odbudowały w sobie siłę i samodzielność, odzyskały miłość własną i wiarę w siebie.

Pomoc kierujemy do wszystkich kobiet mieszkających na Wyspach, bez względu na wiek, narodowość, wyznanie religijne czy orientację s eksualną — mówi Ewelina Maria Chin, pomysłodawczyni i założycielka fundacji Healed Scars.

Fot. Hektor Werios

Czytaj więcej na stronach 16-19

2

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Wielka Brytania Elżbieta II zaszczepi rozpoczęła szczepienia się przeciw Covid-19 Źródło: Polska Agencja Prasowa na koronawirusa

8

grudnia pierwsi Brytyjczycy zostali zaszczepieni na koronawirusa preparatem opracowanym przez konsorcjum Pfizer/BioNTech.

Jako pierwsze szczepionkę dostały osoby w wieku powyżej 80 lat i pracownicy służby zdrowia. Szczepienia w Anglii prowadzi 50 szpitali. Lista punktów szczepień będzie sukcesywnie rozszerzana, podobnie jak lista osób uprawnionych do skorzystania z nich. Własne programy szczepień uruchomiły jednocześnie władze Szkocji, Walii i Irlandii Północnej.

Szczepionka opracowana przez Pfizer/BioNTech jest podawana w dwóch zastrzykach, w odstępie 21 dni. Z uwagi na konieczność jej przechowywania w stanie głęboko zamrożonym opóźniły się szczepienia podopiecznych i personelu domów opieki społecznej. Dostarczenie tam preparatu jest poważnym

W wyzwaniem logistycznym. Problem zostanie rozwiązany po wejściu do użytku szczepionki opracowanej w Oxfordzie i produkowanej przez koncern AstraZeneca, którą można przechowywać w zwykłej lodówce.

Na szczepienia można zgłosić się dopiero po otrzymaniu zaproszenia z NHS. Grupa uprawnionych będzie stopniowo poszerzana zgodnie z regułą od osób najstarszych i najbardziej zagrożonych do najmłodszych i najmniej narażonych. Dotychczas opracowane szczepionki są przeznaczone tylko dla dorosłych.

najbliższych tygodniach królowa Elżbieta II dostanie szczepionkę Pfizer i BioNTech przeciw koronawirusowi, która kilka dni temu została dopuszczona do użycia w Wielkiej Brytanii — poinformowały brytyjskie media.

Według mediów 94-letnia monarchini i jej mąż, 99-letni książę Philip zostaną zaszczepieni priorytetowo ze względu na ich wiek.

Poddanie się szczepieniu przez starszych członków rodziny królewskiej ma także zachęcić do szczepień jak największą liczbę Brytyjczyków.

2 grudnia Wielka Brytania jako pierwszy kraj na świecie

dopuściła do użytku szczepionkę opracowaną przez Pfizera i BioNTech. Brytyjski rząd zamówił 40 mln dawek szczepionki — która, aby była skuteczna wymaga podania dwóch dawek — choć zdecydowana większość z nich zostanie dostarczona w przyszłym roku.

Zastępca naczelnego lekarza Anglii Jonathan Van-Tam ocenił, że wraz z pierwszą falą szczepień liczba hospitalizacji oraz zgonów z powodu Covid19 może zostać zredukowana nawet o 99 proc.

W Wielkiej Brytanii z powodu koronawirusa zmarło już ponad 61 tys. osób. Pod względem liczby zgonów Wielka Brytania zajmuje piąte miejsce na świecie - za Stanami Zjednoczonymi, Brazylią, Indiami i Meksykiem.

Burmistrz Liverpoolu aresztowany

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 079 32 606 100 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KAROLINA SOŁTYS karolina@cooltura.co.uk 0208 846 3615

Francja grozi, że zawetuje umowę handlową z Wielką Brytanią

F

rancuski rząd ostrzegł, że jeśli umowa handlowa między Unią Europejską a Wielką Brytanią nie będzie „wystarczająco dobra”, zawetuje ją. „Mam nadzieję, że uda się nam osiągnąć porozumienie”, przyznał francuski minister ds. europejskich.

Negocjacje dotyczące przyszłych stosunków handlowych między Unią a Wielką Brytanią w weekend uległy załamaniu w wyniku zbyt dużych różnic w stanowiskach. W poniedziałek zostały jednak wznowione po telefonicznej rozmowie premiera Borisa Johnsona i przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen.

Kością niezgody między obiema stronami w dalszym ciągu jest dostęp do brytyjskich łowisk dla unijnych rybaków a także kwestie dotyczące zasad uczciwej konkurencji i rozstrzygania sporów.

Tymczasem, jak donosi „The Independent”, ostateczna wersja dokumentu — o ile zostanie wypracowana może trafić do kosza, bo zanim wejdzie w życie musi zostać zatwierdzona przez wszystkie 27 państw członkowskich Wspólnoty. Francja, zmęczona już trwającym od miesięcy impasem w rozmowach, ostrzegła Londyn, że jeśli porozumienie okaże się mało satysfakcjonujące, nie poprze go. „Jeśli porozumienie nie będzie dobre, odrzucimy je przysługującym nam prawem weta”, powiedział francuski minister ds. europejskich Clement Beaune. „Nie chcemy tego, jednak musimy się przygotować na ryzyko braku porozumienia.

Nadal mam nadzieję, że uda nam się osiągnąć porozumienie, ale nie zaakceptujemy złej umowy dla Francji”, mówił na antenie Radio Europe 1.

KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Joe Anderson, burmistrz Liverpoolu © Paul Hanley / Shutterstock.com

J

oe Anderson został aresztowany pod zarzutem próby przekupstwa i zastraszania, poinformowała stacja telewizyjna Sky News. Samorządowiec jest jedną z pięciu osób zatrzymanych w związku z nieprawidłowościami i nadużyciami dotyczącymi przetargów na prace budowlane przy publicznych inwestycjach.

Funkcjonariusze policji zatrzymali w sumie pięć osób.

Aresztowania to efekt blisko rocznej pracy śledczych z Lancashire Police.

Joe Anderson kieruje miastem od 2010 roku. Po doniesieniach medialnych Partia Pracy

zawiesiła go w prawach członkowskich.

W e d ł u g „G u a r d i a n a”, pozostałe zatrzymane osoby to: 72-letni mężczyzna z Aigburth, podejrzany o zastraszanie świadków; 33-letni mieszkaniec West Derby, podejrzany o spisek w celu próby przekupstwa i zastraszania; 46-latek z Ainsdale, podejrzany o próbę przekupstwa i zastraszanie oraz 25-letni mężczyzna z Ormskirk, podejrzany o zastraszanie świadków.

Rzecznik Rady Miasta Liverpool oświadczył: „Rada Miasta Liverpool współpracuje z Merseyside Police w związku z prowadzonym dochodzeniem”.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

TYM ŻYJĄ WYSPY |

Wywołaj uśmiech na twarzy swoich bliskich w Polsce W te Święta wyślij od £100 do £600 z placówki agencyjnej na konto bankowe za £4,90 za przekaz*.

*Western Union pobiera również prowizję za wymianę walut. Wybierając firmę oferującą przekazy pieniężne dokładnie porównaj opłaty za przekaz i kursy wymiany walut.

Opłaty za przekaz, kursy wymiany walut i podatki mogą się różnić w zależności od firmy, kanału i lokalizacji ze względu na różne czynniki. Wysokość opłat za przekaz i kurs wymiany walut może ulec zmianie bez uprzedzenia.

Usługę świadczy Western Union. © 2020 Western Union Holdings Inc. All rights reserved.

4

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Liczba zakażonych spadła Podróżowanie między Anglią o 28 proc. w ciągu tygodnia a Walią częściowo dozwolone

R

ząd Walii poinformował o zmianach w regulacjach dotyczących przemieszczania się między Walią a Anglią. Dotychczas podróże takie były zakazane, teraz przepisy nieco poluzowano. Pierwszy minister Walii Mark Drakeford oświadczył, że od piątku (4 grudnia) można podróżować między Walią a obszarami na terenie Anglii, objętymi pierwszym i drugim poziomem restrykcji.

Po zniesieniu lockdowanu w Walii weszły w życie nowe przepisy, w tym zakaz podróżowania między tym krajem a Anglią; wyjątek stanowiły osoby dojeżdżające do pracy. Niespełna miesiąc później, 2 grudnia, zakończył się lockdown w Anglii, gdzie obowiązuje teraz nowy trójpoziomowy system obostrzeń, stąd decyzja władz w Cardiff o złagodzeniu restrykcji.

Zakaz podróży nadal będzie obowiązywał mieszkańców Anglii żyjących na obszarach objętych poziomem 3 obo-

J

ak wynika z raportu NHS Test and Trace, między 19 a 25 listopada, liczba potwierdzonych testem zachorowań na koronawirusa w Anglii spadła o 28 proc. w porównaniu do poprzedniego tygodnia.

Między 19 a 25 listopada w Anglii wykryto 110,620 przypadków zakażenia koronawirusem, co wskazuje na tendencję spadkową.

Jak wynika z raportu, liczba namierzonych przez Test and Trace osób, które mogły mieć kontakt z chorym na Covid19 wzrosła po tym, jak zrezygnowano z prób bezpośredniego dotarcia do ludzi w wieku poniżej 18. roku życia (z pominięciem opiekunów). „Osoby poniżej 18. roku życia nie będą już namierzane indywidualnie, pod warunkiem, że rodzic lub opiekun potwierdzi, że wypełnił swój obowiązek poinformowania dziecka o konieczności przebywania w izolacji”, czytamy w oświadczeniu Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej.

We wspomnianym wcześniej okresie, kończącym się 25 grudnia, około 72,5 proc. z 246,604 osób, które potencjalnie mogły zostać zarażone wirusem przez

kontakt z chorym, udało się namierzyć, informuje NHS Test and Trace. To znacząca zmiana. Przez wiele tygodni system był niewydolny między innymi z powodu problemów technicznych, a jego skuteczność wynosiła około 60 proc.

20% zniżki

na wybielanie lampowe

Philips Zoom!

Odkryj piękno swojego uśmiechu z Dental Beautique Przyjazna atmosfera, wykwalifikowani stomatolodzy i higienistki, komfortowe wnętrza.  Wykonujemy zabiegi używając najwyższej jakości materiałów przy pomocy najnowocześniejszego sprzętu medycznego.  Profilaktyka (diagnostyka, higienizacja, piaskowanie, lakowanie)  Stomatologia zachowawcza (wysoko estetyczne wypełnienia)  Protetyka (korony, mosty, licówki)  Endodoncja (leczenie kanałowe)  Medycyna estetyczna (wypełniacze kwasem hialuronowym, botoks) Leczymy zarówno dorosłych jak i dzieci.

Zapraszamy wszystkich Państwa do odwiedzenia

Polskiej Kliniki Stomatologicznej – 849 Fulham Road, SW6 5HJ Londyn. Odwiedź www.stomatologfulham.co.uk

Zadzwoń lub napisz pod 07878

Szczepionka nie zwolni z izolacji po kontakcie z osobą zakażoną Źródło: Polska Agencja Prasowa

O

Zimowa oferta specjalna:

100200

strzeń, gdzie ryzyko zakażenia się koronawirusem jest nadal wysokie. Oznacza to, że Walijczycy będą mogli wybrać się do Londynu lub Liverpoolu, ale nie do Birmingham, Manchesteru czy Bristolu.

Zaostrzone restrykcje (3 strefa) obowiązują w Midlands, North East i North West, a także w hrabstwie Kent.

Utrzymany został zakaz poruszania się między Walią a obszarami trzeciego i czwartego poziomu w Szkocji i Irlandii Północnej.

Zmiany weszły w życie w piątek 4 grudnia.

soby, które przyjmą szczepionkę przeciw koronawirusowi nie będą w Wielkiej Brytanii zwolnione z obowiązku izolacji, jeśli będą miały kontakt z osobą zakażoną, bo nie wiadomo, czy zapobiega ona przenoszeniu wirusa – podał dziennik „Daily Telegraph".

Chociaż szczepionka zapewni osobom, które ją przyjmą odporność na wirusa, naukowcy nie wiedzą jeszcze, czy zatrzymuje ona jego przenoszenie przez zaszczepione osoby.

Jak mówią cytowane przez „Daily Telegraph" źródła rządowe, prawdopodobnie miną miesiące zanim będzie możliwe zrezygnowanie z obowiązkowej izolacji w przypadku kontaktu z osobą zakażoną. „Ludzie, którzy się zaszczepią, będą musieli trzymać się tych samych zasad, co wszyscy inni, ponieważ nie wiemy, czy szczepionka powstrzyma ludzi przed nosicielstwem wirusa i przekazywaniem go innym. Wiele czasu potrwa ustalenie, jaki wpływ na przenoszenie wirusa będzie miało podanie szczepionki. Będziemy musieli być w punkcie, w którym znaczna część populacji została zaszczepiona, zanim zdobędziemy te dowody" – mówi cytowane przez „Daily Telegraph" źródło rządowe.

Jak pisze gazeta, wiadomość ta będzie ciosem dla pracowników publicznej służby zdrowia, domów opieki i innych instytucji, którzy mieli nadzieję, że po otrzymaniu szczepionki będą mogli pracować bez ryzyka izo-

lowania się przez 14 dni w przypadku kontaktu z osobą zakażoną. Zwiększy to też presję na rząd, by przyspieszył wprowadzenie masowych testów, które mają zastąpić izolowanie się.

W Liverpoolu prowadzony jest obecnie pilotażowy program pozwalający osobom, które miały kontakt z zakażonymi, przeprowadzenie codziennych testów na obecność wirusa zamiast izolacji. Negatywny wynik testu przez siedem kolejnych dni umożliwia im powrót do normalnego funkcjonowania.

Celem rządu jest rozszerzenie w styczniu tego programu na cały kraj – jeśli pilotaż zostanie uznany za sukces – co oznacza, że to masowe testy, a nie szczepienia, będą kluczem do zakończenia obowiązku izolowania się.

Będzie to jednak zależało od dostępności milionów szybkich testów, które dają wyniki w mniej niż 30 minut. Brytyjski rząd ma nadzieję, że do połowy stycznia dostępnych będzie ponad 500 milionów takich testów.

Jak dodał „Daily Telegraph", każda inna szczepionka, która może zostać dopuszczona do użycia, również będzie podlegała równie długiemu procesowi sprawdzania, czy zapobiega przenoszeniu wirusa. „Nie wiemy, czy ta szczepionka (opracowana przez Pfizera i BioNTech - PAP) zapobiega przenoszeniu, czy którakolwiek z nich (dop. red. - zapobiega).

Musimy poczekać, aż nauka powie nam, czy zapobiega ona transmisji wirusa, choć mamy na to wielką nadzieję" – powiedział zastępca głównego lekarza Anglii Jonathan Van-Tam.

TEKST SPONSOROWANY

Misją Enterprise jest wspieranie każdej podróży w okresie świąt Bożego Narodzenia Wielu z nas myśli już o świątecznych przygotowaniach, planuje jak będzie wyglądał wigilijny stół oraz wyobraża sobie, co schowa pod choinkę. W czasie świąt Bożego Narodzenia najważniejsze jest spotkanie z bliskimi. Zanim jednak przyjdzie ten wyjątkowy czas, wielu z nas, Polaków mieszkających na Wyspach, czekać będzie podróż w rodzinne strony.

Czy zaplanowaliście już jak dotrzecie, bezpiecznie i skutecznie, na te święta do domu? Jeśli wciąż jest to przed wami, koniecznie przeczytajcie wywiad z dyrektorem zarządzającym Enterprise Poland, Klaudiuszem Piwowarskim, który przybliży, czym zajmuje się firma Enterprise.

Marietta Przybyłek

W

ielu Polaków w okresie świątecznym będzie podróżować, by móc spędzić Boże Narodzenie z bliskimi, potrzebować będzie również transportu w Polsce.

Jak Enterprise może pomóc?

Dyrektor Zarządzający Enterprise Poland Klaudiusz Piwowarski

Enterprise to obecnie największa wypożyczalnia samochodów na świecie, obsługująca ponad 2 miliony pojazdów. Mamy kilka oddziałów w Polsce, łącznie 11, z których 9 znajduje się na lotniskach, co

sprawia, że jest to bardzo wygodne dla osób podróżujących z Wielkiej Brytanii do Polski. Jesteśmy dumni, że jesteśmy jedną z największych wypożyczalni samochodów w Polsce. Nasza flota pojazdów w kraju liczy ponad 2100 samochodów, więc nie mamy wątpliwości, że w naszej ofercie każdy znajdzie coś dla siebie.

Ważne jest, aby wiedzieć, że w okresie świątecznym nasze oddziały na lotniskach działają 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.

Czym wyróżniacie się na tle konkurencji w okresie świątecznym?

Mimo pandemii będą kolędy, jasełka i groty św. Mikołaja Źródło: Polska Agencja Prasowa

Ś

piewanie kolęd, w tym także kolędowanie po domach, jasełka w szkołach oraz groty św. Mikołaja będą dozwolone – to ogłoszone przez brytyjski rząd wytyczne na Boże Narodzenie, choć na obszarach z najwyższym poziomem restrykcji napotkamy ograniczenia.

Jak sprecyzowano, śpiewanie kolęd i koncerty kolęd mogą się odbywać w pomieszczeniach zamkniętych, ale śpiewać mogą tylko chóry bądź wykonawcy, tzn. uczestnicy nabożeństw czy publiczność nie może się dołączać do śpiewu. Ponadto pomieszczenia muszą być dobrze wentylowane, a liczba uczestników powinna być ograniczona na tyle, by pomiędzy osobami zachowana była odległość dwóch metrów.

Publiczność może się natomiast dołączać do kolęd śpiewanych na otwartej przestrzeni, choć tu również musi być zachowywany dystans społeczny.

Możliwe będzie także kolędowanie po domach, choć grupy kolędników muszą być ograniczone do sześciu osób.

Jasełka i inne bożonarodzeniowe przedstawienia i koncerty w szkołach są dopuszczone, ale muszą się odbywać w ramach jednej bańki, tzn. uczestniczyć w nich mogą ci uczniowie, którzy na co dzień są w jednej grupie. Na obszarach, gdzie obowiązują restrykcje na poziomie 1 i 2 mogą się

one odbywać z udziałem publiczności, ale osoby z różnych gospodarstw domowych muszą zachowywać odpowiedni dystans, natomiast na obszarach na poziomie trzecim – muszą one być bez udziału widzów.

Z kolei groty św. Mikołaja mogą być budowane w tych miejscach, które zgodnie z ogólnymi wytycznymi będą mogły być otwarte po zakończeniu lockdownu, ale tam również musi być przestrzegany dystans społeczny i zachowane inne środki bezpieczeństwa (np. zapewnione płyny do dezynfekcji rąk).

Po zakończeniu 2 grudnia lockdownu w Anglii i powrocie do trzystopniowej skali restrykcji regionalnych, w świątyniach na wszystkich poziomach zostały wznowione nabożeństwa z udziałem wiernych, choć w przypadku poziomu 2 i 3 nadal nie można się przy tej okazji spotykać z osobami spoza własnego gospodarstwa domowego. To dotyczy niemal wszystkich mieszkańców Anglii, bo na obszarach na poziomie 1 mieszka zaledwie ok. 1,5 proc. populacji.

Jednak restrykcje zostaną poluzowane na okres od 23 do 27 grudnia.

Wtedy maksymalnie trzy gospodarstwa domowe będą mogły stworzyć „bańkę", w ramach której będą mogły razem spędzać czas w domu, uczestniczyć w nabożeństwach bądź spędzać czas na otwartym powietrzu.

Oferujemy możliwość wynajmu o każdej porze dnia i nocy. Nasze samochody mogą podróżować po Polsce i po Unii Europejskiej. Po wcześniejszym uzgodnieniu, pojazd można zwrócić nie tylko w oddziale, ale również w miejscu wskazanym przez klienta. Święta Bożego Narodzenia zbliżają się wielkimi krokami, jest to więc najlepszy czas, aby zaplanować świąteczne wyjazdy w Polsce lub powrót z Wielkiej Brytanii do domu. Zaplanuj z wyprzedzeniem swoje święta Bożego

Narodzenia i spotkania z bliskimi.

Podróżowanie samochodem jest obecnie jednym z najbezpieczniejszych sposobów dotarcia do celu.

Aby uzyskać więcej informacji na temat Enterprise i ich usług, warto odwiedzić stronę: www.enterpriserentacar.pl Rozpocznij realizację swojej misji już dziś. Dokonaj rezerwacji, wykorzystując kod MISJA10, a otrzymasz 10% zniżki.

57 proc. Brytyjczyków chce się zaszczepić przeciw Covid-19

P

onad połowa Brytyjczyków jest chętna do przyjęcia szczepionki przeciw Covid-19 opracowanej przez firmy Pfizer i BioNTech; również ponad połowa uważa, że powinna być ona obowiązkowa – wynika z sondażu ośrodka Savanta ComRes. Chęć zaszczepienia się przeciwko Covid-19 zadeklarowało 57 proc. ankietowanych przez Savanta ComRes, zaś niechętne temu było 15 proc. Najbardziej skłonni do szczepień byli pytani z najstarszej grupy wiekowej (powyżej 55 lat), w której chce z tego skorzystać 70 proc., a nie chce się szczepić 11 proc. W grupie 18-34 lata proporcje te wynosiły 47:18, natomiast wśród osób w wieku 35-54 lata – 51:17.

Ankietowani byli pytani także o to, czy ich zdaniem szczepienia przeciwko Covid-19 powinny być obowiązkowe. Za takim rozwiązaniem opowiedziało się 52

proc. pytanych, przeciwne temu było 20 proc. Również poparcie dla obowiązkowości szczepień wzrasta wraz z wiekiem.

Wśród osób powyżej 55. roku życia tego zdania jest 63 proc. pytanych, a przeciwnego 21 proc. W grupie 18-34 lata obowiązkowe szczepienia poparło 44 proc. pytanych, a sprzeciwia się im 19 proc., zaś w grupie 35-54 proc. proporcje wyniosły 48:21.

Sondaż został przeprowadzony w dniach 13-15 listopada, już po ogłoszeniu przez Pfizer i BioNTech informacji, że opracowana przez konsorcjum szczepionka ma 95 proc. skuteczności, ale jeszcze przed formalnym rozpoczęciem w Wielkiej Brytanii dopuszczania jej do użycia.

Wielka Brytania jest pierwszym państwem świata, które zaaprobowało tę szczepionkę i rozpoczęło szczepienia na koronawirusa.

Zarówno premier Boris Johnson, jak i minister zdrowia Matt Hancock potwierdzili, że szczepienia nie będą obowiązkowe.

24 Więcej na portalu

cooltura24.co.uk

6

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Eksplozja koło Bristolu – zginęły 4 osoby

F

unkcjonariusze Avon and Somerset Police prowadzą dochodzenie w sprawie eksplozji w oczyszczalni ścieków w Avonmouth niedaleko Bristolu. Siła wybuchu zabiła czterech mężczyzn, w tym 16-letniego praktykanta. Jedna osoba została ranna.

Ofiary to trzech pracowników Wessex Water i osoba zatrudniona przez podwykonawcę spółki.

W czasie eksplozji przebywali na szczycie zbiornika, w którym znajdo-

Uciekał przed policją – wpadł… po szyję w krowie łajno

wały się odpady biologiczne. Do wybuchu doszło prawdopodobnie w wyniku nagromadzenia się gazów. „Pracuję obok w magazynie. Usłyszałem głośny huk, a po 10 minutach zobaczyłem nadlatujący helikopter. Policja zabezpieczała miejsce zdarzenia, zamknięto drogę” – powiedział The Sky News świadek eksplozji Jawad Burhan.

Policja wszczęła dochodzenie w tej sprawie.

Atak nożownika w sklepie

P

olicja aresztowała sprawcę ataku na dwie kobiety, do którego doszło w sklepie Marks & Spencer w Burnley. 57-letni napastnik zostanie poddany badaniu stanu zdrowia psychicznego, poinformowała służba prasowa policji.

Napastnik ugodził nożem w sklepie sieci Marks & Spencer przy St. James Street w Burnley pracownicę firmy i klientkę. Ofiary przetransportowano

do szpitala, gdzie uznano, że ich stan nie zagraża życiu.

Napastnika zatrzymali na miejscu zdarzenia świadkowie, którym udało się wytrącić nóż z dłoni 57-latka i obezwładnić go.

Rzecznik Marks & Spencer poinformował, iż firma jest bardzo wdzięczna służbom za szybkie działanie. „Koncentrujemy się na tym, aby nasi koledzy w Burnley otrzymali wszelkie potrzebne im wsparcie”, oświadczył.

Fot. Twitter/SussexPoliceForce

R

uszając w pościg za podejrzanym o jazdę skradziony samochodem funkcjonariusze Sussex Police nie podejrzewali, że finał tej sprawy będzie tak zaskakujący. Uciekinier, chcąc schować się przed policjantami, wskoczył do zbiornika z gnojowicą, niestety później trzeba było go stamtąd wyciągnąć.

Mężczyzna podjął próbę ucieczki przed patrolem policji po tym, jak okazało się, że podróżuje skradzionym samocho-

dem. Nie wiedząc jak wybrnąć z tej sytuacji, podejrzany odruchowo wskoczył do zbiornika, gdzie utknął na dobre, zanurzony po szyję w krowich odchodach.

Funkcjonariusze nie dali za wygraną, zakasali rękawy, założyli rękawice i zabrali się za wyciąganie mężczyzny. Tę barwną historię opisano na koncie jednostki na Facebooku, gdzie opublikowano również zdjęcie zatrzymanego, pod którym pojawiło się wiele zabawnych komentarzy.

| ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z RZĄDEM WIELKIEJ BRYTANII

Jak zadbać o swoje zdrowie psychiczne w czasie pandemii koronawirusa Dbanie o nasz umysł i zdowie psychiczne w czasie pandemii koronawirusa jest szczególnie ważne. Biorąc pod uwagę obecne okoliczności, to normalne, jeśli w ostatnim czasie odczuwacie niepokój, stres lub przygnębienie. W czasie lockdownu czy samoizolacji części z nas może również doskwierać samotność. Uczucia, które teraz nam towarzyszą będą zróżnicowane, nie należy ich jednak bagatelizować. A gdy zajdzie taka potrzeba, warto zgłosić się po pomoc. O tym, gdzie jej szukać oraz w jaki sposób zadbać o nasze zdrowie psychiczne podczas pandemii koronawirusa, opowie w trakcie rozmowy z dziennikarką „Cooltury” Mariettą Przybyłek nauczycielka i akredytowana psychoterapeutka Ula Środa.

W

jaki sposób należy dbać o swoje zdrowie psychiczne na co dzień, a w szczególności w tak trudnym okresie, jakim jest pandemia koronawirusa?

O zdrowie psychiczne dbajmy koniecznie codziennie, podobnie jak dbamy o nasze zdrowie fizyczne, poprzez np. codzienną higienę, jedzenie zdrowych posiłków czy ruch.

W czasie pandemii mogą pojawić się dodatkowe niepokoje związane z nową sytuacją i jej potencjalnymi konsekwencjami.

Strona Every Mind Matters (www. nhs.uk/oneyou/every-mind-matters) podaje sześć prostych, ale efektywnych sposobów, jak możemy zadbać o naszą codzienną higienę psychiczną: • Przedefiniowanie negatywnych myśli - wszyscy mamy tendencje do negatywnych myśli – ale wyłączne

skupianie się na negatywnych myślach, może prowadzić do pogorszenia nastroju lub wzmocnienia lęków.

• Skupienie się na byciu tu i teraz – w czym pomaga nam popularna ostatnio praktyka uważności – polegająca na zwracaniu większej uwagi na chwilę obecną bez nadmiernego oceniania (pomocne, może się okazać zwrócenie uwagi na oddech lub progresywna relaksacja mięśni) • Zdrowy sen – regularne chodzenie spać i pobudki bardzo korzystnie wpływają na nasze samopoczucie.

Odstawienie monitorów komputera, smartfona lub telewizora godzinę przed snem sprzyja naturalnemu zasypianiu. Warto też zwrócić uwagę na spożywanie napojów z kofeiną lub alkoholu, które mogą nam rozregulować naturalny sen.

Ula Środa, nauczycielka i akredytowana psychoterapeutka

• Regularny kontakt z innymi zachęcam do budowania swojej ,,sieci wsparcia”, ludzi, którzy są dla nas życzliwi i przy których czujemy się dobrze sami ze sobą.

• Prowadź zdrowy tryb życia - jedzenie zbalansowanych, regularnych i domowych posiłków, regularny ruch na świeżym powietrzu, wypoczynek wpisany do rutyny dnia codziennego, prowadzą do wzmocnienia naszego dobrostanu psychicznego.

• Robienie rzeczy dla siebie - czytanie książki, pielęgnowanie hobby czy uczenie się nowych umiejętności, wpływają bardzo pozytywnie na nasze samopoczucie.

możemy robić, aby radzić sobie z niepokojem i lękiem.

Pomóc może ograniczenie bombardujących nas z wszystkich stron informacji, życzliwość wobec siebie i innych, pielęgnowanie poczucia humoru i pozwolenie sobie na przeżywanie emocji zamiast ich skrywanie.

Bardzo ważna jest codzienna praktyka wdzięczności za rzeczy, które mamy, nawet jeżeli wydają się one drobiazgami, np. możliwość wypicia pysznej kawy rano lub spacer do pracy przez spokojny park. Wszystko to wpływa na nas budująco i pozytywnie.

Czy istnieją jakieś sposoby na radzenie sobie z samotnością w czasie lockdownu czy samoizolacji?

Jeżeli doskwiera nam kilkutygodniowy obniżony nastrój, nasilające się napięcie i lęki, mamy co raz to większe problemy ze snem, gdy jemy za dużo lub za mało, a rzeczy, które dotychczas sprawiały nam przyjemność

Samotność jest stanem, który może negatywnie wpływać na nasze zdrowie psychiczne. Możemy sobie pomagać poprzez regularne znajdowanie czasu na rozmowy z bliskimi i przyjaciółmi.

Warto codziennie poświęcić czas na kontakt z innymi, nawet jeżeli jest to krótka rozmowa telefoniczna lub przez internet. Jeżeli mamy rodzinę to może być to zjedzenie wspólnego posiłku bez telewizora lub smartfonów. Jeżeli istnieje możliwość dołączenia do kół zainteresowań czy kursów, to nawet podczas lockdownu wiele grup spotyka się przez platformy typu zoom.

Wolontariat i zaangażowanie w sprawy społeczne są dla nas czynnościami bardzo pozytywnymi – szczególnie, gdy jesteśmy woluntariuszami w sprawach nam bliskich, jak np. ochrona zwierząt, dbanie o środowisko czy pomoc niepełnosprawnym. Często pozwala nam to nabrać szerszej perspektywy.

Czy są jakieś praktyki za pośrednictwem, których możemy prewencyjnie dbać o naszą kondycję psychiczną?

Na stronie NHS w zakładce Get Your Mind Plan (www.nhs.uk/ oneyou/every-mind-matters/yourmind-plan-quiz), możemy wypełnić quiz dotyczący naszego dobrostanu psychicznego na obecną chwilę, z uwzględnieniem Covidu-19.

Plan umożliwi nam zaplanowanie działań, dostosowanych do naszych potrzeb, np. podpowie nam, co

Jak rozpoznać moment, w którym powinniśmy zgłosić się po pomoc?

Today czy BACP directory pomogą nam znaleźć specjalistę.

PPA to organizacja, która prowadzi konsultacje psychologiczne, terapie oraz interwencję kryzysową. Pomocy można również szukać na stronie Polish Psychologists’ Association (www.polishpsychologists.org) oraz London Spark (www.londonspark.org. uk), gdzie prowadzone są webinary skierowane do Polonii z zakresu zdrowia psychicznego, fizycznego, zdrowego odżywiania czy pracy.

London Spark udziela kompetentnych porad obywatelskich.

Niektórzy decydują się na pracę z psychoterapeutą online z Polski.

W tym przypadku warto się spytać czy osoba, która oferuje nam pomoc jest certyfikowanym terapeutą oraz do jakich organizacji zrzeszających należy.

Czy możemy liczyć również na jakąś pomoc ze strony NHS w tym temacie?

Samotność jest stanem, który może negatywnie wpływać na nasze zdrowie psychiczne. Możemy sobie pomagać poprzez regularne znajdowanie czasu na rozmowy z bliskimi i przyjaciółmi.

Warto codziennie poświęcić czas na kontakt z innymi, nawet jeżeli jest to krótka rozmowa telefoniczna lub przez internet. Jeżeli mamy rodzinę to może być to zjedzenie wspólnego posiłku bez telewizora lub smartfonów już nas nie cieszą, jeżeli jesteśmy ciągle poddenerwowani, gdy zauważamy, że częściej sięgamy po alkohol czy inne substancje psychoaktywne.

Możesz mieć zły nastrój, czuć się bezsilnie, płaczliwie, ciągle się martwić i mieć natrętne myśli. Czekanie, aż te symptomy same przejdą może pogłębiać problem.

Gdzie możemy szukać pomocy?

Jest wiele miejsc, do których możemy osobiście zgłosić się po wsparcie. Możemy udać się prywatnie do specjalisty lub do ośrodków charytatywnych. W samym tylko Londynie pracuje wielu certyfikowanych i akredytowanych psychoterapeutów i psychologów.

Counselling directory, Psychology

NHS jest zdecydowanie miejscem, gdzie należy skierować się po pomoc.

Możemy zgłosić się sami do NHS Talking Therapies, korzystając ze strony nhs.uk/talk lub skontaktować się z lekarzem rodzinnym, który nam w tym pomoże

Czym jest NHS Talking Therapies?

HS Talking Therapies pozwala na pewne radzenie sobie z lękiem czy depresją. Wsparcie jest dostępne osobiście, telefonicznie lub online.

Sesje odbywają się zwykle co tydzień lub co dwa tygodnie i powinny być kontynuowane przez cały okres leczenia.

Gdzie należy szukać pomocy w przypadku kryzysu

psychicznego, nagłego wypadku lub załamania?

W sytuacji kryzysowej można zadzwonić do czynnych 24/7 NHS urgent health helplines (www.nhs. uk/urgentmentalhealth), samarytan (bezpłatna infolinia pod numerem 116 123, więcej informacji: www. samaritans.org) lub wysłać SMS o treści „SHOUT” pod numer 85258 do organizacji SHOUT (więcej informacji: www.giveusashout.org). Kontaktując się z NHS urgent health helplines możesz uzyskać pomoc za pośrednictwem poufnych tłumaczy, jeśli twoim pierwszym językiem nie jest angielski.

Jeśli czyjeś życie jest zagrożone lub nie można go zabezpieczyć, zadzwoń pod numer 999 lub udaj się do A&E. Dla osób poniżej 19 roku życia, dostępna jest bezpłatna infolinia pomocy pod numerem 0800 1111.

W jaki sposób należy rozmawiać z osobami, które w tym czasie czują się znacznie gorzej niż zwykle, zważając na fakt, iż są to bardzo delikatne kwestie?

Przede wszystkim należy być empatycznym i słuchać – dać możliwość wygadania się drugiej osobie. Umniejszanie poprzez komentarze, typu: ,,No co ty, nie powinneś się tak czuć”, ,,przecież niczego ci nie brakuje” lub ,,weź się w garść’, mogą mieć odwrotny efekt.

Uważajmy też na jezyk, jakiego używamy rozmawiając o zdrowiu psychicznym. Nie stygmatyzujmy naszego rozmówcy, mówiąc, że jest jakić nienormalny, lub że tylko wariaci chodzą do terapeuty.

Podziekujmy, że dana osoba obdarzyła nas zaufaniem, zasugerujmy, że możemy razem sprawdzić, gdzie można się udać o pomoc, zasugerujmy kontakt ze specjalistą – nie lekcewazmy i nie zawstydzajmy. Wstyd nie jest dobrym katalizatorem do zmian.

Co chciałaby pani przekazać osobom, które w czasie pandemii koronawirusa mają obniżony nastrój, stany lękowe czy też depresyjne?

Nie są państwo sami – wsparcie jest i szukać go można na wiele sposobów. Rozmawiajmy i wspierajmy się nawzajem, bądźmy w tym czasie dla siebie szczególnie życzliwi, otwarci, tolerancyjni i wyrozumiali.

10

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Brytyjski gigant Koniec 242-letniej historii odzieżowy ogłosił upadłość domów handlowych Debenhams

Po

świętach domy handlowe Debenhams zostaną bezpowrotnie zamknięte. Nie znalazł się chętny na przejęcie firmy, która działała na brytyjskim rynku 242 lata, a od kwietnia znajdowała się w upadłości. Sieć miała 124 punkty sprzedaży. Wszystkie

© Morumotto / Shutterstock.com

N

ajwiększa brytyjska firma branży odzieżowej – Arcadia Group – ogłosiła upadłość. Właściciel firmy Ian Grabiner złożył wniosek o ochronę przed wierzycielami. Pracę może stracić 13 tys. osób.

Arcadia Group sprzedawała odzież na całym świecie, jest właścicielem znanych marek jak Burton, Dorothy Perkins, Evans, Miss Selfridge, Topman, Topshop i nie tylko. Na terenie Wielkiej Brytanii firma prowadziła 444 sklepy, a za granicą 22, w których pracuje łącznie 13 tys. osób, z czego ponad 9 tys. pracowników przebywa na przymusowych urlopach.

Na razie sklepy będą funkcjonować normalnie. „Skutki pandemii Covid-19, w tym przymusowe zamykanie naszych sklepów na dłuższy czas, poważnie wpłynęły

na handel wszystkich naszych marek.

Przez cały ten niezwykle trudny czas naszym priorytetem była ochrona miejsc pracy i zachowanie stabilności finansowej grupy, w nadziei, że uda nam się zażegnać pandemię i wyjść z niej zwycięsko. Ostatecznie jednak, wobec najtrudniejszych warunków handlowych, jakich kiedykolwiek doświadczyliśmy, przeszkody, które napotkaliśmy, okazały się zbyt poważne” – czytamy w oświadczeniu prezesa Arcadii Group Iana Grabinera.

Przedsiębiorstwo poinformowało, że na jego upadłość miała wpływ pandemia koronawirusa. Zarządcą masy upadłościowej została firma Deloitte, która poinformowała, że wszystkie zamówienia złożone online, również w ramach Black Friday, zostaną zrealizowane.

Złóż świąteczne i noworoczne życzenia swoim bliskim w tygodniku

zostały przeznaczone do likwidacji. Pracę straci 12 tys. osób.

Przejęciem Debenhams był zainteresowany właściciel JD Sports, ale wycofał się po informacji o upadłości Arcadii, która była jednym z głównych operatorów w domach Debenhams.

Boom na żywe choinki, plantatorzy zacierają ręce

Fot.Twitter/YorkXmasTrees

W

tym roku, jak donoszą plantatorzy i sprzedawcy, mieszkańcy Wysp ruszyli po choinki i ozdoby świąteczne wcześniej niż zazwyczaj. Sprzedaż w ostatnim tygodniu listopada była o jedną czwartą wyższa niż rok temu.

Przedsiębiorcy zacierają ręce, bo dzięki tęsknocie Brytyjczyków za normalnością, nie odczują tak dotkliwie jak inne przedsiębiorstwa skutków pandemii.

Pete Hyde, właściciel firmy Trinity Street Christmas Trees, co roku sprzedaje swoje drzewka w centrum Dorchester i jak przyznaje, pomimo konieczności stosowania środków bezpieczeństwa i obowiązującej do 2 grudnia blokady, sprzedał już prawie jedną trzecią drzew – więcej niż zwykle w tym czasie.

Plantatorzy choinek w Wielkiej Brytanii przyznają „Dla nas to dobry rok”. „Ludzie są zdeterminowani, by zapomnieć o pandemii i robią

wszystko, co mogą, by święta Bożego Narodzenia były wyjątkowe, dlatego też kupują żywe drzewka i to ze sporym wyprzedzeniem”, stwierdził Hyde. „Wielu klientów przyznaje, że pierwszy raz postawią w domu żywą choinkę”, dodał.

Plantatorzy jeszcze kilka tygodni temu byli przekonani, że Brytyjczycy będą mogli kupić ozdoby i choinki wyłącznie w centrach ogrodniczych i supermarketach, które były otwarte podczas blokady. Dopiero po naciskach producentów choinek rząd zezwolił na sprzedaż drzewek w tymczasowych punktach sprzedaży (pop-up store).

Heather Parry z British Christmas Tre e Growers Ass o ciation (BCTGA) potwierdza, że to najbardziej pracowity sezon w całej jej karierze zawodowej. Brytyjskie farmy sprzedają zwykle około 8 mln drzewek.

Wszystko wskazuje na to, że w tym roku do brytyjskich domów trafi około 10 mln jodeł i świerków. Producenci przyznają też, że liczba towaru trafiająca do sprzedawców detalicznych jest o 24 proc. wyższa niż w tym samym czasie w 2019 roku. „Nie ma czasu na oddech”, stwierdził Olly Combe, właściciel firmy York Christmas Trees, która dostarczyła choinkę na Downing Street 10. „Moi klienci hurtowi dzwonią, by zamówić więcej drzew. Napływają też zamówienia od firm, z którymi dotychczas nie współpracowaliśmy”.

Sprzedaż samochodów spadła o 27 proc.

J Prześlij życzenia w formie tekstu, zdjęcia lub rysunku na adres: redakcja@cooltura.co.uk Nadesłane życzenia będziemy bezpłatnie publikować w grudniowych wydaniach.

ak donosi agencja Reuters, w porównaniu do tego samego okresu ubiegłego roku, w listopadzie sprzedaż nowych samochodów w Wielkiej Brytanii spadła o 27 proc.

W sumie w listopadzie w Wielkiej Brytanii sprzedano 113,781 nowych samochodów. Powołując się na dane Stowarzyszenie Producentów i Sprzedawców Motoryzacyjnych (Society of Motor Manufacturers and Traders – SMMT) Reuters podkreśla istotny udział w tym

wyniku sprzedaży internetowej „click and collect" (kliknij i odbierz) oraz zakupu auta z dostawą.

Warto pamiętać jednak, że na tak słaby wynik z pewnością miał wpływ lockdown Anglii, w tym czasie salony samochodowe były zamknięte.

Eksperci rynku motoryzacyjnego podkreślają jednak, że dzięki zniesieniu blokady oraz rozpoczęciu przygotowań do szczepień na Covid-19, sytuacja powinna ulec poprawie.

12

| ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z RZĄDEM WIELKIEJ BRYTANII

Job Retention Scheme – pomoc dla biznesów w czasie zimy Marietta Przybyek

Rozszerzenie programu furlough scheme daje możliwość małym przedsiębiorstwom, od kawiarni po firmy technologiczne, regularnie opłacać personel, zwiększać przepływ gotówki, gdy popyt jest niski, a także zapewnić siatkę bezpieczeństwa aż do wiosny, jeśli będzie taka potrzeba.

BEAN + BREW, LONDYN KONTYNUACJA WSPARCIA JEST KLUCZOWA DLA BRANŻY GASTRONOMICZNEJ

Pod wieloma względami kawa i zima idą w parze: jej rozgrzewająca gardło alchemia jest idealnym balsamem na mrożącą krew w żyłach pogodę. Zima, to jednak nie tylko pretekst dla kawiarni, aby rozszerzyć swoją regularną ofertę o piernikowe latte, to czas, kiedy kawiarnie osiągają najlepsze wyniki sprzedaży.

Niemniej, utrzymujący się poziom niepewności wśród konsumentów w połączeniu ze spadkiem bezpośrednich ich wizyt w kawiarniach, w wyniku wzrostu liczby pracowników zdalnych, sprawił, że wielu właścicieli kawiarni obawia się nadchodzących miesięcy. „ Z i m a t o z a z w yc z a j dobry sezon, jednak ludzie nie dojeżdżają aktualnie do pracy, a dalsze blokady wpływają na zaufanie klientów, nie mam pewności czy klienci wyjdą z domu na podnoszący na duchu, ciepły napój” - mówi Michaela Kyriacou, założy-

cielka i dyrektor londyńskiej kawiarni Bean + Brew.

Wiadomość o przedłużeniu programu Job Retention Scheme (furloughing) do 31 marca 2021 roku uspokoiła Michaela Kyriacouę, która mówi „Oznacza to, że uda mi się zatrzymać wszystkich moich czterech pracowników” i dodaje ,,Tak, furloughing nadal kosztuje firmę, ale koszty te są związane z wynagrodzeniem, jakie pracownicy otrzymują podczas urlopu. Jest to znacznie mniejszy koszt”.

Nowa klauzula wprowadzona do programu oznacza, że każda osoba zwolniona 23 wrze-

Lara Findlay, Fot. Guardian, Peter Ormerod

Jeśli wejdziemy w okres kolejnego lockdownu z ostrzejszymi ograniczeniami, może to oznaczać spowolnienie biznesu. Mamy klientów pracujących w gastronomii; jeśli wstrzymają swoją działalność, może to mieć na nas wpływ śnia lub później będzie mogła zostać ponownie zatrudniona i powrócić na urlop. Kyriacou podjęła trudną decyzję o zwolnieniu jednego pracownika w październiku. Dziś przyznaje, że zmieniony program pozwala Bean + Brew zatrzymać tego pracownika na liście płac. „Wycofanie się ze zwolnienia tej osoby oznaczało, że zatrzymam w tym roku wszystkich czterech członków mojego zespołu” – mówi Kyriacou.

Kiedy nastąpił pierwszy lockdown, Bean + Brew właśnie obchodziło swoje pierwsze uro-

dziny. Kyriacou ciężko pracowała, aby zorganizować pracę w kawiarni, tuż przed tym porzuciła pracę w dużej firmie zajmującej się księgowością. Mówi, że zamknięcie sklepu na trzy miesiące „wywróciło wszystko do góry nogami”, ale w tym czasie sklep sprzedawał online. Kyriacou i jej ojciec dostarczali kawę osobiście na obszarze Londynu.

W tym okresie, Kyriacou również skierowała swój personel na furloug, mając pewność, że program po raz kolejny przyniesie korzyści dla Bean + Brew.

ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z RZĄDEM WIELKIEJ BRYTANII |

CREATIVE GARDENS, IRLANDIA PÓŁNOCNA FURLOUGH SCHEME JEST NIEZBĘDNY W CZASIE LOCKDOWNU

W listopadzie około 2000 sklepów ogrodniczych w Wielkiej Brytanii zostanie opanowanych przez bożonarodzeniowe świecidełka, girlandy i elfy. Świąteczny rozkwit oznacza koniec niepewnego okresu dla centrów ogrodniczych.

We dług Horticultu ral Trade Association sklepy ogrodnicze, zmuszone były chwilowo zamknąć się na wiosnę, powróciły jednak latem, odnotowując wzrost sprzedaży o 60%. „Życie w zamknięciu wzbudziło większe zainteresowanie domem i ogrodem” - mówi Philip Gass, dyrektor finansowy w rodzinnym Creative Gardens, które prowadzi trzy zakłady w Irlandii Północnej. Pomimo tego wzrostu Gass twierdzi, że kawiarnie firmy nie radzą sobie tak dobrze. W połowie października Irlandia Północna ogłosiła czterotygodniowy, częściowy lockdown, zamykając sektor gastronomiczny, pozostawiając jedynie zakupy na wynos i dostawy. W rezultacie, kawiarnie Creative Gardens zostały zamknięte po raz drugi w tym roku, ale firma będzie mogła czerpać benefity z przedłużonego rządowego programu Wielkiej Brytanii furlough scheme. „Zła pogoda i ciemniejsze wieczory sprawiają, że mniej ludzi robi zakupy w sklepach ogrodniczych, zwłaszcza jeśli kawiarnie i punkty gastronomiczne są zamknięte” – mówi Gass. „Program furlough scheme jest niezbędny, w czasie, gdy dotyczą nas te wszystkie restrykcje”. Elastyczność przedłużenia furloughing działa na naszą korzyść, mówi Gass, ponieważ umożliwia Creative Gardens przenoszenie pracowników będących na furlough do pracy w firmie, w przypadku wzrostu popytu konsumenckiego.

Podczas wiosennego lockdownu Creative Gardens objęło

prawie wszystkich 190 pracowników programem Job Retention Scheme. Gass uważa, że to program pozwolił firmie zatrzymać prawie wszystkich tych pracowników. Jest również przekonany, że działania mające na celu pobudzić zimą gospodarkę, pomogą przyspieszyć rozwój firmy, założonej przez jego matkę w latach 80.

Jeśli koronawirus coś pokazał, to że nieprzewidywalne zdarzenia mogą mieć miejsce w każdym momencie. Nawet jeśli wiele małych firm odnotowało, że

skorzystali z pierwszego programu Job Retention Scheme na początku tego roku.

Na szczęście biznes kwitnie znów dla firm programistycznych, które tworzą aplikacje i platformy dla klientów, takich jak NHS i Awdis, a także dla organizacji non-profit, takich jak Homeless World Cup Foundation. W związku z tym, GearedApp nie będzie w tej chwili korzystać z wsparcia rządu Wielkiej Brytanii, oferowanego w ramach Job Retention Scheme, zatrzymując swoich 14 pracowników. Może to jednak rozważyć, jeśli klienci zacisną pasa. „Dobrze jest wiedzieć, że istnieje taka możliwość, gdybyśmy jej potrzebowali” - mówi współzałożycielka

się zatrzymała, co oznaczało ogromny spadek naszych przepływów pieniężnych” – mówi Findlay. „Jeden z naszych największych klientów jest platformą opartą na wydarzeniach, w połowie projektu wstrzymał pracę. Nie wiedzieliśmy, jak to się skończy”.

Przeniesienie dwóch pracowników na program w czasie lockdownu złagodziło obawy. „Możliwość zatrzymania tych dwóch pracowników, była dla nas bardzo pomocna, ponieważ oznaczała, że mogliśmy zbudować rezerwę” - mówi Findlay. „Pomogło nam to również ocenić, ile zasobów będziemy potrzebować na kilka następnych miesięcy, by stanąć na nogi”.

Nowe zasady programu

sprzedaż powróciła do poziomu sprzed pandemii, sama świadomość, że program Job Retention Scheme przedłużony został do 31 marca 2021 roku, a ponowna ocena sytuacji przez rząd jest planowana na koniec stycznia - daje tym firmom pewność, na wypadek, jeśli okoliczności zmienią się tej zimy.

GearedApp z siedzibą w Edynburgu jest jednym z 1,1 mln pracodawców, którzy

i dyrektor Lara Findlay. „Jeśli wejdziemy w okres kolejnego lockdownu z ostrzejszymi ograniczeniami, może to oznaczać spowolnienie biznesu. Mamy klientów pracujących w gastronomii; jeśli wstrzymają swoją działalność, może to mieć na nas wpływ”. Dokładnie tak się stało w marcu. „Wydawało się, że wszystko idzie w dobrym kierunku” - mówi Findlay. „Większość firm całkowicie

Job Retention Scheme oferują elastyczność (flexible furloughing), która pozwala pracownikom pracować w niepełnym wymiarze godzin, z czego rząd pokrywa 80 proc. wynagrodzenia pracownika za godziny, których nie wypracował, maksymalnie do £2,500 miesięcznie. „Sprowadzenie kogoś z powrotem w niepełnym wymiarze godzin jest lepsze niż wszystko albo nic,

GEAREDAPP, EDYNBURG JOB RETENTION SCHEME JEST NA WYPADEK, JEŚLI BĘDZIEMY GO POTRZEBOWAĆ

13

zwłaszcza gdy liczba zadań rośnie” - mówi Findlay.

CORGI, WALIA FIRMY, KTÓRE WYJDĄ NAPRZECIW WYZWANIU, BĘDĄ SILNIEJSZE

Dzięki luksusowym skarpetom zdobiącym stopy królowej, księcia Karola i gwiazd, takich jak Daniel Radcliffe, Corgi z pewnością zbuduje swoją markę w Walii i poza nią. Jednak wprowadzane ograniczenia w Wielkiej Brytanii negatywnie wpływają na najbardziej ruchliwy sezon sprzedażowy.

Współzarządzający Corgi Chris Jones przyznaje, że spodziewa się, że sytuacja się pogorszy. „Jesteśmy bardzo sezonowi i w naszym biznesie zwykle spokojna jest wiosna” - mówi o firmie z siedzibą w Ammanford. „Wiele sklepów, których zaopatrujemy twierdzi, że zachowa zapasy, które kupili zeszłej wiosny, ale nie mogli ich sprzedać, ponieważ byli zamknięci. Spodziewamy się, że zamówienia będą mocno obniżone”.

Jones zatrudnia około 60 wykwalifikowanych pracowników. Ze względu na to, że najbliższy czas jest niepewny, Jones polega na programie furlough scheme, aby utrzymać ich pracę oraz 128-letnią firmę. „Daje to wielką różnicę” – mówi Jones. „Przed nami kilka trudnych miesięcy, więc zdobycie pieniędzy z programu furlough scheme oznacza, że nie musimy nikogo zwalniać. W przeciwnym razie stracilibyśmy umiejętności naszych pracowników, a nie możemy sobie na to pozwolić”.

W rzeczywistości, Jones zamiast poddawać się nieuchronności przeznaczenia i przygnębieniu, czuje się pewny siebie i ambitnie spogląda w przyszłość. „Jest kilka niewykorzystanych obszarów rynku, którymi zamierzamy się zająć. Czuję się naprawdę pozytywnie”, mówi Jones. „Ludzie zawsze potrzebują skarpetek, a kiedy zaczną więcej wychodzić, zapewne będą myśleć o swojej garderobie i kupowaniu nowych. Firmy, które wyjdą naprzeciw wyzwaniu będą silniejsze”.

Znajdź prezent w Coolturze! | OBLICZA EMIGRACJI

Święty Mikołaj zostawił w tym wydaniu Cooltury pudełko z mini Bluetooth Speaker.

Znajdź je i wyślij numer strony, a także swoje imię i nazwisko na adres:

konkurs@cooltura.co.uk

Nagrodę rozlosujemy wśród osób, które wyślą maila na adres: konkurs@cooltura.co.uk podając numer strony z prezentem, a także swoje imię i nazwisko Regulamin konkursu „Znajdź prezent”: 1. Organizatorem konkursu jest Media In & Out wydawca tygodnika Cooltura. 2. W losowaniu nagród nie mogą brać udziału pracownicy i krewni organizatora konkursu. 3. Odpowiedzi, zawierające numer strony z prezentem oraz imię i nazwisko uczestnika konkursu, należy wysłać mailem na adres: konkurs@ cooltura.co.uk w terminie do 7 dni od daty wydania. 4. Zwycięzcy zostaną wybrani drogą losowania, które przeprowadzi organizator konkursu. 5. Zwycięzcy zostaną poinformowani mailowo. 6. Odbiór nagród tylko osobisty w redakcji tygodnika Cooltura - Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW74RL. 7. Uczestnicy konkursu wyrażają zgodę na przetwarzanie ich danych osobowych przez organizatora konkursu. 8. Organizator zastrzega sobie prawo do odwołania konkursu bez podania przyczyn.

OBLICZA EMIGRACJI |

15

Nie będzie królewskich świąt w Sandringham

© Featureflash Photo Agency / Shutterstock.com

W

tym roku po raz pierwszy od 33 lat Elżbieta II i książę Philip nie spędzą Bożego Narodzenia ze swoją rodziną w wiejskiej rezydencji w Sandringham, lecz pozostaną w Windsorze – poinformował Pałac Buckingham.

Rodzinny wyjazd Windsorów do prywatnej rezydencji królowej w hrab-

stwie Norfolk w okresie Bożego Narodzenia i Nowego Roku to niepisana tradycja od lat 80. ubiegłego wieku. Ze względu na pandemię, 94-letnia Elżbieta II i jej 99-letni mąż spędzą w tym roku święta pod Londynem. Para przebywa w Windsorze od początku drugiej blokady.

Do Sandringham co roku zjeżdżały tysiące fanów rodziny królewskiej, by zobaczyć jak członkowie rodziny królewskiej brali udział w nabożeństwie bożonarodzeniowym w tamtejszym kościele św.

Marii Magdaleny. Tłum zbierał się przy drodze prowadzącej do świątyni już od godziny 5:00 rano.

Ze względu na nowe obostrzenia dotyczące kontaktów osób nie mieszkających razem, nie wiadomo, czy wszyscy royalsi dołączą do monarchini.

Pewne jest natomiast to, że w Windsorze pojawi się książę Charles z żoną. Nie wiadomo jeszcze jak Boże Narodzenie spędzą książę William i księżna Catherine z dziećmi.

Choć tegoroczne święta będą różnić się od minonych, już wiadomo, że królowa pozostanie wierna innej swojej tradycji – w dzień Bożego Narodzenia o godzinie 15:00 nadane zostanie jej świąteczne orędzie.

Książę Harry: Koronawirus to upomnienie od natury

W

sieci opublikowano nagranie z udziałem wnuka Elżbiety II, w którym Harry odniósł się do panującej na świecie pandemii koronawirusa. Stwierdził, że to upomnienie od natury i wezwał do walki na rzecz poprawy klimatu. „Ludzie czerpią z natury wiele, ale rzadko dają coś w zamian”, przyznał. Książę pokusił się o ocenę obecnej sytuacji na świecie podczas rozmowy z Ellen Windemuth i Samem Sutarią z platformy streamingowej WaterBear, która udostępnia dokumenty poświęcone problematyce zmian klimatu. „Ktoś powiedział mi na początku pandemii, że to prawie tak, jakby Matka Natura wysłała nas do naszych pokoi za złe zachowanie, żebyśmy naprawdę poświęcili chwilę na to, by pomyśleć o tym, co zrobiliśmy”, mówił Harry. „Z pewnością przypomniało mi to o tym, jak wszyscy jesteśmy ze sobą połączeni, nie tylko jako ludzie, ale poprzez naturę”. Książę Sussex podczas rozmowy reprezentował organizację pozarządową African Parks, której jest prezesem od grudnia 2017 roku.

Już na początku pandemii naukowcy ostrzegali, że wylesianie,

PRODUCENT I INSTALATOR Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX

© Mr Pics / Shutterstock.com

niszczenie ekosystemów i nielegalny handel dziką fauną i florą mogą zwiększają ryzyko przenoszenia chorób ze zwierząt na ludzi, wzywając światowych przywódców do wzmożonej kontroli tych procederów.

0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk

16

| OBLICZA EMIGRACJI

Czynienie życia kobiet łatwiejszym

Skupiamy się na dużej grupie kobiet w Wielkiej Brytanii, które opuściły toksyczne związki lub wyszły z traumatycznych sytuacji.

Wspieramy je, aby nie wracały do przeszłości, odbudowały w sobie siłę i samodzielność, odzyskały miłość własną i wiarę w siebie. Pomoc kierujemy do wszystkich kobiet mieszkających na Wyspach, bez względu na wiek, narodowość, wyznanie religijne czy orientację seksualną - mówi Ewelina Maria Chin, pomysłodawczyni i założycielka fundacji Healed Scars.

Dariusz A. Zeller

O

powiedz, proszę, o fundacji Healed Scars.

Powstała we wrześniu tego roku, siedzibę ma w centralnej Szkocji, ale swoim działaniem charytatywnym obejmuje całą Wielką Brytanię. Adresowana jest do kobiet, które w przeszłości doświadczyły przemocy, przeżyły traumatyczne sytuacje, głównie związane z toksyczną relacją, i mają problemy by wrócić do godnego i bezpiecznego życia. Często wiara w siebie tych kobiet została kiedyś stłamszona, z trudem potrafią pokochać siebie i wybaczyć sobie przeszłość, której doświadczyły. Na ogół wszystkie pragną stać się bardziej asertywne, przedsiębiorcze i niezależne.

Jak sama nazwa Healed Scars sugeruje (pol. tł. „wyleczone blizny”), skupiamy się na nie rozdrapywaniu ran. Dajemy za to wysokiej jakości profesjonalne wsparcie w powrocie do szczęśliwego życia, odzyskania wiary w siebie i w swoje możliwości, osiągnięcia samodzielności.

Jakie są cele fundacji?

Wysoki odsetek uciemiężonych kobiet to rzecz niepokojąca. Dziś oliwy do ognia dolewa covid. Jako kobieta, matka, ofiara przemocy w przeszłości, postanowiłam zrobić wszystko, co w mojej mocy, by móc uczynić życie kobiet łatwiejszym, dlatego fundacja przyjęła za zadanie: - Umożliwienie kobietom, które przeżyły traumę lub/i padły ofiarą przemocy domowej, niezależnego życia wolnego od strachu i bólu.

- Wspieranie kobiet poprzez wszystkie działania i aktywności fundacji.

- Wspieranie i zaspokajanie potrzeby samorozwoju kobiet dotkniętych przemocą domową i traumą dzięki profesjonalnemu systemowi terapeutycznemu.

- Zapewnienie akredytowanych usług coachingu życiowego, leczenie traumy, terapii naturalnych i psychologicznych, a wszystko w celu poprawy jakości życia kobiet w każdym możliwym aspekcie.

- Szerzenie wiedzy o destrukcyjnej roli przemocy w rodzinie. Propagowanie świadomości o potrzebie podejmowania prób w wydostaniu się z sytuacji traumatycznych.

- Wspieranie i odzwierciedlanie równouprawnienia, prawa do różnorodności wyznań, poglądów oraz promowanie równość szans.

- Promowanie współpracy między agencjami, organizacjami i policją, działającymi na rzecz zażegnania przemocy w rodzinie i uświadamianie, że przemoc domowa nie jest tolerowana.

- Dążenie do sytuacji, by kobiety po ciężkich doświadczeniach były traktowane z poszanowaniem ich godności, budowanie samopomocy i umożliwienie wsparcia specjalistów, dzięki czemu będą mogły znów cieszyć się życiem.

Kto stworzył projekt?

To moja inwestycja. Przyjechałam do Szkocji prawie 6 lat temu i nie była to bynajmniej wycieczka krajoznawcza.

Uciekłam od byłego męża. To była jedyna forma ocalenia i ochrony syna oraz własnego zdrowia i życia.

Na co dzień jest coachem biznesowym i skupiam się na rozwoju umiejętności interpersonalnych wśród przedsiębiorców i klientów komercyjnych. Zawodowo moim głównym celem jest budowanie wysokiej jakości usług rozwoju zawodowego dla osób samozatrudnionych.

Jestem osobą empatyczną i wyrozumiałą, wolną od osądów i zawsze chętną do wspierania innych.

Co należy do priorytetów fundacji?

Priorytetem i adresatem wszelkich programów terapetyczno-

TYM ŻYJĄ WYSPY |

17

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH  RE COVID–19 Porady prawne dla pracodawców

i pracowników za zakresie postojowego – furlough leave – Kompleksowa obsługa prawna i doradztwo z zakresu rządowego programu dla osób samozatrudnionych – self-employed

 Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych

i wypadków przy pracy, wypadków w miejscach publicznych  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego Obywatelstwa i statusu ‘settled‘  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne

zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych

 Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY?

ZADZWOŃ DO NAS

coachingowych fundacji są kobiety, które przeszły traumę lub doświadczyły przemocy fizycznej i psychicznej, w tym seksualnej. Trauma wpływa na różne obszary funkcjonowania kobiet (poznawczy, behawioralny, somatyczny

oraz emocjonalny). Bardzo ważna jest pomóc w uzmysłowieniu sobie, że trauma jest trudnym i bolesnym doświadczeniem, jednak pomimo tego możliwe jest jej przepracowanie i w konsekwencji odczuwanie radości,

OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

18

| OBLICZA EMIGRACJI

szczęścia, nadziei oraz satysfakcji.

I tym właśnie zajmuje się Healed Scars: promuje powrót do pełni życia, do stania się silniejszą i lepszą wersją samej siebie. Nie skupiamy się na leczeniu lub diagnozowaniu przeszłości; nasza działalność skupia się wyłącznie na odbudowywaniu wewnętrznej siły i balansu. W tym celu współpracujemy z grupą akredytowanych terapeutow Reiki, naturalnych form lecznictwa, dietetykami, trenerami rozwoju osobistego i zawodowego, terapeutami klinicznymi (psychologiem, traumatologiem), jak również bioenergoterapeutami.

Do kogo dokładnie fundacja kieruje pomoc?

Pomoc kierujemy do wszystkich kobiet mieszkających na Wyspach, bez względu na wiek, narodowość, wyznanie religijne czy orientację seksualną. Zarząd oraz wolontariusze fundacji postanowili zaangażować do współpracy polskojęzycznych trenerów, terapeutów i psychologów. Wiele z Polek, zmagających się z traumatycznymi przeżyciami, nie czuje się swobodnie w komunikacji po angielsku.

Wydałyście panie okolicznościowy kalendarz. Co za tym stoi?

Z uwagi na covid, Healed Scars boryka się z pozyskaniem środków

na pokrycie kosztów zatrudnienia specjalistów i ich programów terapeutycznych. W tym celu stworzyłyśmy i opublikowałyśmy Empowerment Calendar 2021. Każdy miesiąc kalendarza to jedno zdjęcie z 12 wzmocnionych kobiet, które przeżyły i odbudowały swoje życie, wygrały bitwę z traumatyczną przeszłością. Dwanaście kobiet, które znów wierzą w bezpieczną przyszłość, i własną zdolność do kochania i ponownego bycia kochanymi.

OBLICZA EMIGRACJI | Dwanaście kobiet, którym udało się wygrać pomimo nadmiaru psychicznego i fizycznego znęcania się nad nimi.

Dwanaście kobiet, które psychicznie, fizycznie, emocjonalnie, społecznie i finansowo uwolniły się od strachu i wątpliwości. Dwanaście odważnych kobiet, które są gotowe podzielić się swoimi potężnymi i szczęśliwie zakończonymi osobistymi historiami.

Każdy kalendarz to bilet do lepszej przyszłości nękanych kobiet. Dlatego gorąco prosimy o wsparcie finansowe, by dotrzeć do jak największej liczby potrzebujących pań. Kalendarz kosztuje £12 (w tym zawarta jest cena wysyłki).

Podaję stronę, na której można go kupić: https://healedscars.uk/product/calendar/.

Macie plany na przyszłość?

Od stycznia ruszamy z wieloma programami online, o których na bieżąco będziemy informować w social mediach oraz na naszej stronie internetowej.

Kto może lub powinien zgłaszać się do was?

Jeśli mieszkasz w Wielkiej Brytanii i borykasz się ze skutkami traumy lub przemocy, której doznałaś; jeśli brakuje ci siły do odbudowania siebie, wiary w swoje możliwości, to po prostu zgłoś się do nas.

Wspomnij o fundacji Healed Scars swoim przyjaciołom i bliskim, być

może jest wśród nich kobieta, która nie wie jeszcze, że życie może być lepsze i bezpieczne.

Niemal każdego dnia ktoś kontaktuje się ze mną i dzieli się swoją życiową podróżą, i wiele z tych pań nie może się doczekać, kiedy przyjdzie i rozpocznie kurację uzdrawiającą.

Chciałybyśmy nawiązać kontakt z innymi organizacjami charytatywnymi, pomagającymi kobietom w całej Wielkiej Brytanii i wolontariuszkami w mediach społecznościowych. Jesteśmy otwarte na propozycje terapeutów, doradców i coachów.

Gdzie można szukać informacji o działalności fundacji Healed Scars?

Healed Scars (SCO SC050460) www.healedscars.uk https://www.facebook.com/charityhealedscars support@healedscars.uk tel. 01786 439 988 https://healedscars.uk/2020/11/09/empowerment-calendar-2021-sales-now-on/ short video 1: https://youtu.be/PmDO0bnBXHY short video 2: https://youtu.be/fH0NE2_viEI sort video 3: https://youtu.be/vU9pSBDb9lE

19

20

| BOŻE NARODZENIE 2020

Jesteś Bogiem

ks. Bartosz Rajewski www.parafia-kensington.uk

W

zakrystii kościoła franciszkanów w Cochabamba w Boliwii, pośród wielu wiszących tam obrazów, dwa są szczególnie interesujące. Wiemy, że pochodzą z XVII wieku, ale nie znamy ich autora. Na pierwszym obrazie przedstawiona została Maryja ubrana w czerwoną suknię i okryta niebieską szatą. Na rękach czule trzyma nagie Dzieciątko Jezus. Pozornie nic nadzwyczajnego.

Jednak dopełnieniem tego wizerunku jest inny, wiszący obok. Przedstawia on Jezusa ubranego – odwrotnie niż Maryja – w niebieską suknię z czerwonym nakryciem. Jezus trzyma na swych rękach małe dziecko – człowieka ubranego w błękitną szatę. Co w tym takiego nadzwyczajnego?

Otóż te dwa niepozorne wizerunki streszczają w sobie istotę Bożego Narodzenia wyrażoną w starodawnej patrystycznej formule: „Bóg stał się człowiekiem, aby człowiek mógł stać się Bogiem”. To zdanie ukazuje nam niewyobrażalną godność, jaką człowiek otrzymał wraz z przyjściem Syna Bożego na ziemię. Godność i nieśmiertelność. Ubiór Maryi – suknia w kolorze czerwonym – symbolizuje człowieczeń-

stwo, a nakrycie w kolorze niebieskim – bóstwo. Nagi Jezus w jej matczynych dłoniach przypomina nam, że Bóg stał się dla człowieka dostępny, widzialny, niczym nie przesłonięty. Dopełnieniem tego jest drugi wspomniany obraz i Jezus ubrany odwrotnie niż Maryja. Jego niebieska szata symbolizuje bóstwo, zaś czerwone nakrycie – człowieczeństwo. W dziecku trzymanym przez Jezusa, odzianym w błękitną szatę, może odnaleźć się każdy z nas, bo każdego z nas Jezus czule trzyma w swych dłoniach, jak nieporadne dziecko. Ta błękitna szata, w którą zostaliśmy odziani, to nic innego, jak symbol bóstwa. Bóg ogołocił siebie, aby nas odziać w swoją boskość.

W Jezusie Bóg przyodział się w człowieka, a człowiek odziany został w Boga.

Ten proces nie zakończył się wówczas – w tą cichą betlejemską noc. Ta tajemnicza wymiana wciąż trwa. Jedni już tego doświadczyli. To ci, do których Jezus przyszedł jak błyskawica, niczym grom z jasnego nieba, odmieniając wszystko.

Do innych przyszedł delikatnie, jakby na palcach. U jednych Jezus zjawił się w dzieciństwie. Inni czekają na Niego latami i dopiero w momencie śmierci doświadczają, że On stał się człowiekiem, by człowiek mógł stać się Bogiem.

Kolejny raz przeżywane Narodzenie Pańskie to dla nas przypomnienie, że On

jest Emmanuelem – Bogiem z nami. Jest Światłem, które nigdy nie gaśnie. Zawsze i wszędzie chce świecić każdemu z nas.

Chce z nami nieustannie wędrować przez życie. Pragnie nas czule trzymać w swoich dłoniach, jak na wizerunku z Cochabamba. Pragnie w nas – w naszym życiu, w naszym duchu, w naszym wnętrzu – „in mente” – na nowo się rodzić. Bo jeśli nie rodzi się w nas na nowo, pozostaje jedynie przeszłością, wspomnieniem, historycznym wydarzeniem. To dlatego w Bożej Dziecinie złożonej w żłobie, możemy zobaczyć odbicie naszego

życia pełnego szczęścia i radości, ale też ubóstwa i bezradności, czasem bólu, opuszczenia i nieodwołalności śmierci.

W naszym życiu, jak w życiu Jezusa, Betlejem zbiega się z Golgotą, a człowieczeństwo z bóstwem. Bóg staje się goły i przyodziewa nas szatą swojego bóstwa, byśmy w godzinie naszego przejścia do innego świata zobaczyli, że Bogami jesteśmy – nieśmiertelnymi, jak On. Tajemnica Bożego Narodzenia to także tajemnica naszej nieśmiertelności. Wszak „Bóg stał się człowiekiem, aby człowiek mógł stać się Bogiem”.

XXXXXXXXXX |

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

OBYWATELEM

079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth T W7 4RL

w w w. s arai nt. co. uk

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office

22

| COOLTIME

Białe Boże Narodzenie (1954 r.)

Ten bajeczny musical w technikolorze został wyreżyserowany przez samego Michaela Curtiza, twórcę znanej wszystkim „Casablanki”. W rolach głównych występują Bing Crosby, Danny Kaye, Rosemary Clooney oraz Vera Ellen. Dwa duety piosenkarzy wyruszają w tournée do Vermont. Niespodziewanie trafiają do lokalu ich wspólnego dawnego wojskowego dowódcy. Tutaj zaczyna się cała hollywoodzka zabawa, pełna suspensów zakrapianych humorem… Jeśli macie ochotę zobaczyć prawdziwy, oldschoolowy świąteczny klimat rodem ze Stanów Zjednoczonych, ,,Białe Boże Narodzenie” jest pozycją absolutnie obowiązkową. W roku 1954 był to najgłośniejszy film w całym Hollywood!

Cud na 34. ulicy (1947 r.)

Film z młodziutką Natalie Wood oraz Maureen O’Hara w roli samotnej mamy, doczekał się niezliczonej ilości remake’ów oraz trzech Oscarów, m.in. za scenariusz i drugoplanową rolę Edmunda Gwenna. To niezwykła historia, która jest w stanie przywrócić każdemu wiarę w magię świąt Bożego Narodzenia. W filmie pada kultowa fraza ,,Święta to nie tylko jeden dzień. To stan umysłu” – jakże się z nią nie zgodzić?

Klasyki kina w świątecznym klimacie

Przygotowała Marietta Przybyłek

Żona biskupa (1947 r.)

Zbliża się czas Bożego Narodzenia, a protestancki biskup, w którego rolę wcielił się David Niven, całkowicie oddaje się kościelnej posłudze, zapominając o własnej rodzinie.

W ich życiu coś zaczyna się zmieniać, gdy z niebios przybywa z pomocą anioł w skórze Cary Granta, aby przypomnieć biskupowi, co w życiu jest najważniejsze.

Sprawy nieco się komplikują, gdy żona biskupa zaczyna podkochiwać się w anielskiej postaci…

L

icząc na chwilę wytchnienia w czasie świątecznych przygotowań, warto sięgnąć po klasykę kina, filmy które w latach 40. i 50. rozkochały w sobie publiczność na całym świecie, a za serce łapią po dziś dzień. Na srebrnym

ekranie ujrzymy gwiazdy największego formatu, m.in.

Jamesa Stewarta, Cary’ego Granta, Natalie Wood czy Binga Crosby’ego. Po raz pierwszy wybrzmią znane dziś dobrze wszystkim piosenki, bez których święta to nie to samo: ,,Have Yourself A Merry Little Christmas” czy ,,White Christmas”. Święta w hollywoodzkim stylu czas rozpocząć!

Gospoda świąteczna (1942 r.)

Zastanawialiście się kiedyś, w którym filmie po raz pierwszy została wykonana piosenka ,,White Christmas”? Tak, tak… dobrze się domyślacie, w ,,Gospodzie świątecznej” reżyserii Marka Sandricha. Film ten słynie ze sceny, w której Bing Crosby śpiewa tę piosenkę po raz pierwszy w historii kina przy akompaniamencie pianina.

Grany przez Crosby’ego bohater, po miłosnym zawodzie rezygnuje z kariery i udaje się na wieś, gdzie wpada na pomysł biznesu życia. Ma być nim gospoda otwarta jedynie 15 dni w roku, w czasie największych amerykańskich świąt. Czy uda mu się znaleźć odpowiednią do tego przedsięwzięcia ekipę?

COOLTIME |

23

Sklep na rogu (1940 r.)

Na pewno wszyscy kojarzą film ,,Masz wiadomość” z Meg Ryan i Tomem Hanksem. Okazuje się, że ten łapiący za serca hit kinowy czerpał garściami z filmu Ernsta Lubitscha z 1940 roku – ,,Sklep na rogu”. W tytułowym sklepie na rogu pracuje Alfred Kralik, grany przez legendarnego Jamesa Stewarta.

Gdy właściciele zatrudnili Klarę Novak do roli, w którą wciela się Margaret Sullavan, mówiąc delikatnie, ta dwójka kompletnie nie przypadła sobie do gustu.

Okazuje się jednak, że Alfred i Klara nie mają świadomości, że od dłuższego czasu wymieniają się anonimowymi listami miłosnymi. Jak myślicie, czy w okresie świąt, pomiędzy bohaterami zdarzy się cud?

Święta w Connecticut

To wspaniałe życie (1946 r.)

(1945 r.)

Spotkajmy się w St. Louis (1944 r.)

W tym bajecznym musicalu zobaczymy 22-letnią Judy Garland, która jako jedna z czterech sióstr zakochuje się w chłopcu w sąsiedztwa. Ich ojciec w pogoni za pieniędzmi zarządza nagłą wyprowadzkę do Nowego Jorku, rodzina nie chce jednak opuścić rodzinnych stron. Warto zobaczyć ten film, aby przekonać się, jak potoczy się sama historia oraz aby usłyszeć, jak Judy Garland po praz pierwszy śpiewa ,,Have Yourself A Merry Little Christmas”.

W oryginalnej wersji filmu ,,Święta w Connecticut”, którego remake w 1992 roku zrobił Arnold Schwarzenegger, na ekranie pojawiają się Barbara Stanwyck i Dennis Morgan. Stanwyck wciela się tutaj w dziennikarkę jednej z najbardziej poczytnych prasowych kolumn kulinarnych w kraju. Jej wydawca nie wie jednak, że to nie ona jest autorką publikowanych przepisów, jest również przekonany, że dziennikarka ma męża, dziecko i mieszka na wiejskim ranczu.

Wszystko komplikuje się, gdy wydawca postanawia zaprosić na jej ranczo młodego weterana wojennego, a ona zamiast przyznać do drobnych kłamstewek, szykuje się do wielkiego show, licząc na to, że nic się nie wyda.

Swego czasu Amerykański Instytut Filmowy ogłosił „To wspaniałe życie” najbardziej inspirującym filmem wszech czasów. Wszystko za sprawą reżysera Franka Capry, uznawanego za mistrza filmów opowiadających o ,,zwykłych, dobrych ludziach” oraz obsady. Na srebrnym ekranie zobaczymy ponownie Jamesa Stewarta oraz znakomitą Donnę Reed. Film ten był realizowany z iście hollywoodzkim rozmachem,

na jego potrzeby zbudowano fikcyjne miasto Bedford Falls, które studio RKO budowało na swoich kalifornijskich ziemiach przez dwa miesiące. Zawierało jedynie 75 budynków, długą na prawie 300 metrów ulicę i kilka dzielnic…

Fabuła rozpoczyna się mało optymistycznie: George Bailey z bezsilności postanawia popełnić samobójstwo w dniu Bożego Narodzenia. By go uratować, zostaje mu zesłany anioł Clarence. Wspólnie udają się w podróż do alternatywnej rzeczywistości, w której George nigdy się nie urodził…

24

| COOLTIME

Propozycje świątecznych stylizacji Przygotowała Marietta Przybyłek

Święta Bożego Narodzenia to jeden z najbardziej magicznych okresów w całym roku. Gdy już przyjdzie czas zasiąść do wigilijnego stołu, musimy mieć gotową wyjątkową kreację, która dopełni świąteczną atmosferę. Paniom polecamy suknie w kolorze czerwieni, szmaragdowej zieleni, głębokiej czerni lub złota, a panom szykowne marynarki, eleganckie koszule z kołnierzykiem i świąteczne akcenty, takie jak muszka czy skarpety.

Dobell

£49.99

Ted Baker H&M

£29,99

£107

COOLTIME |

25

H&M

£24,90

Gibson London

H&M

£44

£11.99

Trend Him

£19

Reserved

New Look

£29.99

£30

I Saw It First

£32

H&M

£14,99

26

| COOLTIME / ROZMOWA

Dwa światy Krystyna Podleska, aktorka znana z filmu „Miś”, opowiada w rozmowie z Joanną Figlak-Włoką o doświadczeniu przeprowadzki do Polski po 50 latach spędzonych w Londynie, wychowaniu w dwóch kulturach i swojej wygranej z koronawirusem.

M

inęło prawie 40 lat od premiery filmu „Miś".

Dokładnie 4 maja 2021 roku będzie okrągła rocznica. Piękna rocznica.

Wychodzi na to, że ja ten film kręciłam w przedszkolu.

Jakie były te czasy Barei?

Bardzo fajne. Choć Polska może nie była taka przyjemna w tamtych czasach, to powiem szczerze, że miało to swój urok, ale podejrzewam, że nie na co dzień. Mieszkałam w innym kraju i miałam ten luksus, że mogłam przyjeżdżać do Polski. Miałam paszport w kieszeni, nie tak jak Polacy, więc ja na to troszkę inaczej patrzyłam. Dla mnie to była pełna egzotyka, bo to było tak strasznie inne niż życie w Anglii.

Jak w filmie...

Tyle że ja nie musiałam stać w kolejkach i męczyć się tym codziennym życiem podczas komuny.

Bo wszyscy panią przepuszczali?

I jeszcze w dodatku ja tylko same przyjemności miałam. Jak przyjeżdżałam, to na wakacje albo na plan filmowy, co bardzo lubiłam, ale wiem, że dla ludzi, którzy mieszkali w Polsce, rzeczywistość nie była taka miła.

Wróćmy jeszcze do pani roli Aleksandry Kozeł, kochanki Ryszarda Ochódzkiego.

To była trudna rola?

Szczerze mówiąc nie wiem, jaka rola jest trudna. Role, które są głęboko psychologiczne, które są szalenie

Fot. Hektor Werios

emocjonalne, wymagają wysiłku. A tu nie mogę powiedzieć, że psychologia była bardzo skomplikowana, ale oczywiście człowiek nie może sobie robić co chce. Pamiętam, że dużo radziłam się mojego cudownego partnera Stanisława Tyma. Przed ujęciem na przykład czasami mówiłam „Stasiu, co ja mam teraz robić?". On nie radził, ale pomagał, bo ja nie znałam tak zupełnie polskich realiów, tyle co znałam to z odwiedzin u rodziny. Pierwszy raz przyjechałam, gdy miałam 10 lat.

Jak znalazła się pani w Anglii, a później w Polsce?

Moja mama przyjechała do Anglii będąc ze mna w ciąży i tam mnie urodziła. A do Polski trafiłam, bo oboje rodzice są Polakami (tata, jako że służył

COOLTIME / ROZMOWA | Pani wywodzi się z rodziny aktorskiej. Zaczęła pani od Webber Douglas Dramatic Arts Academy w Londynie, a potem co było?

u Maczka, czekał do 1958 roku na pozwolenie wjazdu do ojczyzny; wtedy rodzice zabrali mnie ze sobą po raz pierwszy; miałam 10 lat, a tata zobaczył wówczas swoją mamę po 19 latach rozłąki).

Czy pani się wychowywała w Londynie?

Tak, od urodzenia.

I jak pani porównuje te dwa państwa?

Teraz, czy wtedy?

Teraz, przed pandemią...

Nawet nie przed pandemią, a przed tym rządem, który bardzo mi nie odpowiada. Wtedy w Polsce byłam bardzo zadowolona, bo dla mnie właściwie nie było dużej różnicy, w Londynie byłam wychowana po polsku. Jako to pierwsze pokolenie po wojnie, na emigracji, wszyscy byliśmy wychowywani w polskim duchu.

Narzekano na nas, jeśli mówiliśmy po angielsku między sobą. Chodziliśmy do polskiego harcerstwa, do polskiej szkoły, wszystko było po polsku. A z drugiej strony chodziliśmy do angielskiej szkoły, zupełnie jak normalne Angielki.

Człowiek przeskakiwał z jednego do drugiego bez żadnego problemu.

Dwa światy...

Ja żyłam w trzech światach, bo był angielski świat, Polska emigracja, która była kompletnie inna od Polaków w Polsce i Polska. Ale wracając do różnic, oczywiście wszyscy wiemy, że są i to ogromne, ale nie myślę, że można powiedzieć, że coś jest lepsze, a coś gorsze. Po prostu inne. Dla mnie to wielki dar, że znam obydwie rzeczywistości. To bardzo mnie wzbogaca. Tam przeżyłam coś, tu przeżyłam też coś. Tam dzieciństwo, ale tutaj przyjeżdżałam na cudowne wakacje. Rodzice pracowali, wakacje miały dwa miesiące, to co mieli z nami robić? Buch do babci. Ja to uwielbiałam, więc byłam szczęśliwa w obydwu światach. Nie czuję się w żadnym obca, chociaż jestem trochę obca w obydwu tak naprawdę, bo w Anglii, jeśli jesteś innego pochodzenia, to jesteś trochę inna. A w Polsce, z moim akcentem i przez to, że mieszkałam na Zachodzie, też byłam inna. Mnie to nie przeszkadza, bo lubię być inna.

Wychowywała się pani w dwóch tradycjach, podobnie jak polskie dzieci kolejnej fali emigracji.

Radziłabym im, żeby się z tego cieszyli, czerpali korzyści. Człowiek mówi dwoma językami. Poza tym zna kulturę dwóch krajów, zna obyczaje, zna tradycje. To wzbogaca, to jest bardzo ciekawe. Jeśli człowiekowi to jest dane na talerzu, nie trzeba siedzieć w książkach i się uczyć polskiego, nie trzeba się uczyć angielskiego, tylko to przychodzi naturalnie, to bym powiedziała, że to jest wielki plus.

27

Kadr z filmu „Miś”

Nie czuję się w żadnym (kraju) obca, chociaż jestem trochę obca w obydwu tak naprawdę, bo w Anglii, jeśli jesteś innego pochodzenia, to jesteś trochę inna.

A w Polsce, z moim akcentem i przez to, że mieszkałam na Zachodzie, też byłam inna. Mnie to nie przeszkadza, bo lubię być inna Zawsze byłam bardzo wdzięczna, że właśnie to miałam i korzystałam do maksimum, w obydwie strony.

A są takie przypadki, że dzieci nie chcą się uczyć drugiego języka.

To jest bardzo niedobrze. Ja też miałam koleżanki, które nie chciały mówić po polsku. Moja mama mówiła bardzo dobrze po angielsku, bo miała 18 lat jak przyjechała do Anglii, więc ja mogłam z nią mówić w tym języku, ale z tatą zawsze mówiłam po polsku.

Jednej mojej przyjaciółki mama mówiła bardzo słabo po angielsku i ta biedna matka się z nią męczyła, bo ona chciała mówić tylko po angielsku.

Dużo zależy chyba od rodziców?

Człowiek musi też sobie zdawać sprawę, że to jest wielki błąd. My faktycznie w domu mówiłyśmy po polsku, z mamą trochę po angielsku, między sobą (z moją siostrą) po angielsku, z tatusiem zawsze po polsku. Z siostrą jeśli byłyśmy gdzieś w publicznym miejscu w Londynie to nas bardzo cieszyło, że mogłyśmy obgadać kogoś po polsku. Wtedy nie było tylu Polaków w Londynie, więc obgadywanie ludzi po

polsku było bezpieczne. Pamiętam, raz byłyśmy w autobusie, ja siedziałam za nią, obok niej siedziała jakaś pani, ona się odwróciła do mnie i powiedziała „Ta baba siedzi na moim płaszczu.”, a na to ta pani powiedziała „Przepraszam!".

Można się pomylić.

Trzeba uważać.

Teraz trzeba strasznie uważać.

W jakiej części Londynu pani się wychowywała?

Urodziłam się w Queen Charlotte w Stamford Brook, a rodzice mieszkali wtedy w Kew Gardens. Naprzeciwko parku, gdzie spędziłam całe swoje dzieciństwo. Codziennie byłam na spacerze w Kew Gardens i muszę przyznać, że to też było cudowne.

Potem przeprowadziliśmy się do Chiswick i tam chodziłam do szkoły.

To blisko naszej redakcji!

Muszę przyznać, że zachodni Londyn znałam bardzo dobrze, gorzej z północnym, a południowy i wschodni znałam, ale gorzej.

Czy odwiedza pani zachodni Londyn będąc w Londynie?

Tak.

Gdzie pani najchętniej wraca?

Jako dorosła mieszkałam bardzo blisko stacji Acton Town. Moja najlepsza przyjaciółka mieszka w Chiswick.

Z Londynem jest tak, że wszędzie daleko, ale lubię sobie pospacerować po West Endzie, po City, po Chelsea, Ognisko Polskie odwiedzić, POSK... Te wszystkie miejsca bardzo dobrze znam, bo spędziłam tam 50 lat. A w Polsce, w co nie mogę uwierzyć, już jestem od 20 lat. Nie mogę uwierzyć jak szybko minął ten czas. Czuję się jakbym dopiero się przeprowadziła. Na jakimś przyjęciu ktoś zapytał mnie jak długo tu jestem. Odpowiedziałam, że 10 lat, a moja koleżanka mnie szturchnęła i powiedziała 20!

Zaczęłam w Royal Ballet, bo najpierw chciałam być baletnicą.

Strasznego miałam bzika i podobno dobrze tańczyłam. W szkółce baletowej dla dzieci radzili, żebym spróbowała dostać się do Royal Ballet. Ale to było bardzo trudne, bo dzieci z całego świata starały się tam dostać. No ale się dostałam i podobno miałam potencjał, tylko byłam bardzo niesubordynowana, a w balecie trzeba być totalnie oddanym, bardzo poważnie do tego podchodzić, ćwiczyć, a ja tej strony nie bardzo lubiłam. No i mnie ze szkoły baletowej wypisano. Postanowiłam, że chcę być aktorką, więc zaczęłam grać w polskim teatrze „Syrena”. Wiedziałam, że to lubię.

Gdy skończyłam szkołę po maturze, zdałam do szkoły teatralnej; i to właśnie był Webber Douglas i też o mały włos mnie stamtąd nie wywalili, ale jednak skończyłam tę szkołę. Zostałam aktorką w polskim teatrze na emigracji. Miałam cudowny początek, bo zaczynałam u Hemara, który tworzył rozmaite przedstawienia w Ognisku Polskim. Ten teatr był bardzo prężny. Choć graliśmy tylko w weekendy, to przez parę lat. Cała emigracja na to waliła.

Występowała też pani w teatrze w POSK-u…

To już jak byłam zupełnie dorosła...

Był też teatr ZASP-u, bo był przecież Związek Artystów Scen Polskich na emigracji. Mieliśmy wszystko na emigracji. Rząd mieliśmy. ZASP mieliśmy robiący przedstawienia. Jego wspaniała prezes Irena Delmar bardzo długo go prowadziła, chociaż robiło się coraz trudniej, bo ci prawdziwi aktorzy, jeszcze przedwojenni, już niestety odchodzili. Nowa emigracja aktorów z Polski, młodych, grała z kolei w Teatrze Nowym, również prężnie działającym.

Wróćmy ponownie do roli w „Misiu". Jest pani w naszej pamięci dziewczyną „Misia". Czy zaczepiają panią nadal na ulicy?

Tak. To mnie cieszy, że ludzie mnie pamiętają i w ogóle poznają. Cieszy mnie też to, że widocznie się aż tak nie zmieniłam.

W ogóle...

Można się zmienić nie do poznania, a jednak mnie ludzie jeszcze poznają.

I też po głosie.

Miałam takie samo odczucie...

Dziewczyna„Misia” załatwiła mi wiele spraw, było wiele udogodnień, bo ludzie mnie poznają w urzędach, albo dawniej to policjanci poznawali, co też się przydawało. Teraz już czasy się zmieniły.

Czytaj więcej na stronie 29

| COOLTIME / RECENZJA

COOLTIME / ROZMOWA | Ale młode pokolenie też zna ten film.

cała w wodzie, nic nie solili, nic nie pieprzyli, a zioła czy czosnek już w ogóle były wykluczone. Dopiero w latach 60. przyjechali Hindusi i zaczęli otwierać hinduskie knajpy. Anglicy w ogóle nie zbliżali się do czegoś takiego, a my jako studenci, ponieważ tam było taniusieńko, zaczęliśmy tam chodzić i nam szalenie smakowało. To jest moja ulubiona kuchnia. Oczywiście cała moja i następna generacja Anglików już jedzą i hinduskie jedzenie, i tajskie jedzenie, francuskie, a kiedyś to było nie do pomyślenia.

Tak więc lubię „Christmas puddings”, „mince pies”, ich ciasta, lubię też ich puddingi, choć ich nie jem, bo są strasznie tuczące.

Lubiłam po prostu chodzić do moich angielskich przyjaciół, bo dostawałam inne jedzenie. W domu faktycznie mama robiła raczej polskie. No i piliśmy zsiadłe mleko. Gdy przychodzili do nas Anglicy nie mogli uwierzyć, że my spleśniałe mleko pijemy.

Tak, ale nie tak jak to starsze albo nawet ludzie w średnim wieku. Ale faktycznie to mi bardzo ułatwia życie w Polsce.

Która scena była dla pani najbardziej problematyczna?

Nigdy nie miałam bardzo długich scen. To jest trudniejsze. Krótka scenka to jest czysta przyjemność. Miałam tam rozbierane sceny, wszyscy się mnie pytają jak reagowałam. To, powiedzmy, nie należało do największych przyjemności w życiu, ale nie miałam jakiś strasznych oporów, bo ten balet mnie nauczył, że ciało jest moim narzędziem. Ja się nie wstydziłam swojego ciała, ale nie musiałam nigdy grać prawdziwej erotycznej sceny.

Z drugiej strony zagrać taką scenę z Bradem Pittem czy z Johnny Deppem...

Ale usłyszałam niedawno, nawet o tym nie wiedziałam, że oni mają takie body, które wygląda jak nagie ciało, a jednak nie są nadzy. Albo po prostu zaklejają same te... To mnie zdziwiło, muszę powiedzieć, że o tym nie wiedziałam. I jeszcze jest psycholog, który im pomaga.

A wy takiego psychologa nie mieliście?

A gdzie tam! (śmiech) Staszka uwielbiałam i nadal się przyjaźnimy. Ja nie wiem jak on, ja jego bardzo, bardzo lubię, cenię i podziwiam, bo to jest szalenie inteligentny człowiek. Bardzo dowcipny. Przecież pisze te felietony.

On ma takie poczucie humoru, złośliwe oczywiście. A poza tym jest wspaniałym człowiekiem i dogadujemy się w temacie zwierząt, bo on jest wielkim miłośnikiem. Był moment kiedy miał 13 psów. Wszystkie przybłędy brał.

Pani sobie jeszcze 12 dokupi i też będzie 13...

Na pewno miałabym więcej, gdyby nie mój mąż, który jest alergikiem i znosi moją hrabinę, która dzięki Bogu śpi, bo inaczej byłyby nici z wywiadu.

Obie mamy czekoladowe labradory. To jest niesamowite.

Jaka moja jest nieznośna. Ona ma dwie koleżanki, z którymi spaceruje i wtedy jest po prostu wykończona. One tak szaleją, że mam święty spokój, przez jakiś czas oczywiście, ale jak jest tylko ze mną na spacerze, to ten spacer musi być bardzo długi, żeby mi zasnęła tak jak teraz.

To czuć, że pani kocha zwierzęta.

Bardzo kocham. Jestem wegetarianką od ponad 30 lat ze względu na zwierzęta absolutnie. Nie chodzi o żadne tam dbanie o swoje zdrowie, choć wierzę w to, że jest to zdrowe, bo jestem okazem zdrowia. Na tyle, że mój mąż miał koronawirusa i ja się nie zaraziłam! Wszyscy mi mówili „No, ale chyba nosisz maseczkę w domu?” i „Chyba zostawiasz mu tacę z jedzeniem przed sypialnią?", i „Chyba nie używasz tej samej łazienki?”. Ani nie

29

Fot. Hektor Werios

noszę maseczek, ani mu nie podsuwam na tacy jedzenia, używamy tę samą łazienkę, tylko dałam mu inny ręcznik.

Nie podjęłam, żadnych środków ostrożności i jednak nie zaraziłam się.

Stalowa kobieta!

Chcę powiedzieć, żeby ludzie może tak bardzo nie panikowali, bo miałam właśnie styczność z koronawirusem. Janusz zaraził się w teatrze, bo grali spektakl. Wszyscy na siebie kaszleli, pluli i kichali bez maseczek, ale nikt nie miał komplikacji, nie był pod respiratorem, czy nawet nie był w szpitalu.

Wszyscy po prostu przeszli jak normalną grypę albo nawet łatwiej. Zarażeń jest bardzo dużo, ale wśród nich, wydaje mi się, że jest mało, procentowo bardzo mało przypadków komplikacji, a zgonów to już zupełnie. Ludzie nie powinni się aż tak bać, ale to nie znaczy oczywiście, że nie mamy być ostrożni.

Jak obecnie obchodzi pani święta, czy utrzymuje pani również brytyjskie tradycje?

Po pierwsze, nie mam hucznych świąt, bo nie mam dzieci, w związku z tym nie mam wnuków. Moja siostra i jej rodzina, moje kochane siostrzenice, które absolutnie uwielbiam, mieszkają – jedna we Francji, a druga w Hong Kongu.

Moi kuzyni są w Anglii. Najbliższa moja kuzynka jednak ma swoją rodzinę i są w Warszawie. Ale ja robię zawsze Wigilię, bo tutaj jest siostra Janusza, mojego męża, i jej rodzina, więc robię polską Wigilię. Christmas Day, muszę przyznać, już trochę sobie odpuszczam, a w Boxing Day już tylko odpoczywam.

A korzysta pani z wyprzedaży w Boxing Day?

Sales w Anglii to jest naprawdę coś, co uwielbiałam. Chociaż nie stałam w kolejkach od północy pod Harrodsem, to jednak lubiłam chodzić

do Harrodsa i patrzeć, czy może coś będzie w ramach moich możliwości.

W Polsce nie ma aż takiego szału i nie ma aż takich wyprzedaży.

W święta w Anglii to oczywiście mama robiła cudowną Wigilię. Cała rodzina, wszystkie stare ciotki itd.

Mama też zapraszała kogoś, kto był samotny. Mama była szalenie uczynna i bardzo dobra. Muszę się pochwalić, że mama, razem z panią Łaszyn, stworzyła dom spokojnej starości w Ealing, polski dom. Wcześniej nie było czegoś takiego w Londynie. Pamiętajmy, że to było 40 lat temu. Ci staruszkowie nie mówili po angielsku i było im bardzo trudno w angielskich domach. Mama takie właśnie rzeczy robiła. Była bardzo socially oriented. Zawsze miała czas dla innych ludzi. też bardzo dużo mnie nauczyła, choć nie jestem nawet w połowie tak uczynna jak ona.

Tak więc mama robiła tę genialną Wigilię, potem gdzieś szliśmy na Christmas Day, ktoś zawsze zapraszał.

Były „Christmas crackers”, nosiliśmy „paper hats” i jedliśmy indyka, „Christmas pudding”. To wszystko też obchodziłam.

A są jakieś brytyjskie potrawy, które pojawiają się u państwa na polskim stole?

Tak, bo ludzie, którzy mieszkają w Anglii i przyjeżdżają do mnie wiedzą, że muszą przywieźć „mince pies”.

Strasznie je lubię. Tutaj nie ma „custard”, ale jakoś sos waniliowy można zrobić.

W moim dzieciństwie wszystkie desery jadło się z „custard”. Mój dziadek, pamiętam, powiedział jak przyjechał do Anglii, że wszystko co Anglicy nie jedzą na toście to jedzą z „custard”. (Śmiech) Bardzo się zmieniła kuchnia.

Za moich czasów to była tragedia.

W dzieciństwie jedzenie angielskie było tak wstrętne, że ledwo było można to jeść. W szkole była kapusta, która była

Rzeczywiście kuchnia bardzo się zmieniła. Mnie angielskie jedzenie bardzo smakuje.

Bo gospodynie robią w końcu potrawy z rozmaitych krajów. hinduskie, tajskie, włoskie, czosnek się używa. Za moich czasów to było wykluczone, bo „to było śmierdzące, obrzydliwe i tylko Francuzi to jedli”.

Na zakończenie czego mogę pani życzyć, oprócz zdrowia, bo to wiadomo, że jest najważniejsze.

Ja się trzymam i nie mam zamiaru na nic chorować. Będę ćwiczyć.

Jestem ostra dla siebie samej. Ćwiczę codziennie. Chodzę na długie spacery z „gadziną” (psem – dop. red.). Jestem bardzo aktywna. Moje marzenie? Chcę być w ciepłym kraju, blisko morza, chcę tak spędzić moje ostatnie lata. Muszę przyznać, że tego pragnę, bo bardzo lubię pływać. W Bałtyku to jeszcze ani razu nie pływałam i podejrzewam, że bym do niego nie weszła, bo lubię ciepłą wodę. Lubię słońce, śródziemnomorskie podejście do życia, lubię włoski, hiszpański. Bardzo się już oddalam od miast. 50 lat w Londynie mi wystarczyło i dziękuję. teraz mieszkam pod Krakowem i nawet już dosyć niechętnie jadę do Krakowa. Chciałabym być jeszcze bardziej w środku nikąd. Marzę o ślicznym ogrodzie, w którym będę miała jakieś figi, pomarańcze, limonki i własne jarzynki. bardzo bym chciała mieć dużo zwierząt... Kury, osiołka...

To są moje marzenia. I czytać sobie, myśleć, wspominać... I żeby właśnie wtedy odwiedzali mnie znajomi.

Siedzielibyśmy na tarasie i pili winko... (śmiech) Uważam, że na te ostatnie lata, jeśli tylko człowiek może, to niech sobie robi to. co naprawdę lubi.

W takim razie życzę spełnienia tych marzeń.

Wam życzę wesołych świąt i szczęśliwego Nowego Roku, żeby ten przyszły rok był trochę lepszy.

30

| COOLTIME

Świąteczne prezenty

Książka

Klocki Lego „A promised land” to wspomnienia pierwszego ciemnoskórego prezydenta Stanów Zjednoczonych Baracka Obamy. To jednocześnie znakomita lekcja historii Stanów Zjednoczonych, w których zaledwie 60 lat temu panowała jeszcze segregacja rasowa, ograniczająca osobom (takim jak Obama) pełny dostęp do edukacji, życia politycznego WH Smith i społecznego.

£17.50

LEGO Speed Champions McLaren Senna Model to zestaw klocków dla dzieci w wieku 7+.

Argos

£13 Maski

Lustro do makijażu Pandemia sprawiła, że maski stosowane kiedyś tylko w szpitalach stały się obowiązkową częścią naszej garderoby. Projektanci szybko odkryli, że odpowiednio dobrane do ubioru mogą nawet dodać nam uroku. Warto więc mieć w szafie kilka masek na różne okazje.

Podświetlane lustro do makijażu Rio 24 LED Touch Dimmable Make-up Mirror

Argos

£19.99

Next

£32

Zestaw Earl Grey Cup & Saucer znakomicie podkreśli aromat tradycyjnej angielskiej herbaty. W zestawie filiżanka o pojemności 150 ml ze spodeczkiem.

Filiżanka

Whittard

£20

COOLTIME |

31

Zestaw tradycyjnych gier Samochód zabawka

6 gier w jednym pudełku, które można zabrać ze sobą na wakacyjny wyjazd. W zestawie między innymi szachy, warcaby, domino i backgammon.

Ricco spełni marzenia wielu dzieci. Zasilana bateriami kopia BMW 507, którą można jeździć siedząc za kierownicą.

Oliver Bonas

£22

Selfridges

£320

Ekspres do kawy Siemens TQ503GB1 EQ.500 potrafi zrobić niemal każdy rodzaj kawy: od małej czarnej, przez cappuccino po latte macchiato. Ma wbudowany spieniacz mleka, a do tego po każdym użyciu potrafi sam się umyć.

Projektor multimedialny

Projektor OPTOMA UHD 30 4K umożliwia oglądanie w domu filmów na ekranie o wielkości nawet 300 cali.

Można go także wykorzystać do oglądania telewizji, zdjęć i gier komputerowych.

A wszystko w rozdzielczości 4K.

Currys PC World

£979

John Lewis

£599

Konsola do gier

£449.99

W listopadzie miały premierę najnowsze wersje konkurujących ze sobą konsol do gier Play Station 5 i Xbox Series X.

| HISTORIA

historia |

33

Po brytyjsku, głośno i na kolorowo, czyli świąteczna pantomima

Najpopularniejsze wersje pantomimy: Piotruś Pan Kopciuszek l Kot w butach l Śpiąca Królewna l Dick Whittington i jego kot l Alladyn l Jack i magiczna fasola l Królewna Śnieżka i siedmiu l

Sposób obchodzenia świąt Bożego Narodzenia, jak i dni go poprzedzających, jest na całym świecie podobny. Są jednak elementy, które wyróżniają poszczególne kraje w tym aspekcie. W Wielkiej Brytanii jednym z takich wyróżników, zresztą bardzo sympatycznym, są z pewnością „Christmas pantomime” i podobne temu widowiska bożonarodzeniowe.

Co to takiego?

Dariusz A. Zeller

Z

wyczaje pantomimiczne swoje źródło mają jeszcze w czasach rzymskich. Nie od razu jednak, co oczywiste, miały cokolwiek wspólnego z okresem świąt Bożego Narodzenia. To przyszło z czasem i także z czasem zaczęło nabierać bardziej

l

„chrześcijańskiego” charakteru, rozprzestrzeniając się na inne kraje i regiony, głównie Starego Kontynentu.

Pierwsze wzmianki o celebrowaniu, bynajmniej jeszcze nie chrześcijańskich, zwyczajów i obrzędów na Wyspach Brytyjskich sięgają VI w n.e. Rzecz dotyczyła wówczas rytuałów i wierzeń związanych z pogańskim świętem zimowym. Chodzono od domostwa do domostwa przedstawiając różnorakie scenki rodzajowe, a tym samym zarabiając na życie. W pewnym sensie można stwierdzić, iż były to (oczywiście na Wyspach) zalążki późniejszego kolędowania. A ten z kolei zwyczaj ewoluował, jak wszędzie, na przestrzeni wieków. Niestety, większość tradycji z biegiem czasu wymarła, a współczesne, brytyjskie Boże Narodzenie ma stosunkowo krótką historię sięgającą czasów wiktoriańskich.

Angielska współczesna wersja pantomimy nie ma jednak wiele wspólnego ani z zaprzeszłymi wierzeniami, ani z naszym, polskim, postrzeganiem pantomimy.

Ta kojarzy nam się zazwyczaj z niemą grą aktorów, których twarze pomalowane są na biało. Słowem: dosyć kiepska rozrywka, zwłaszcza przed świętami. Nie w Anglii! To, co współcześnie możemy

podziwiać na ulicach brytyjskich miast sięga XVIII wieku i nawiązuje swoim kształtem włoskiej commedii dell’arte.

W drugiej połowie XIX wieku, kiedy to w Zjednoczonym Królestwie bardzo powszechne i popularne stały się teatry i musicale, charakter tutejszej pantomimy nieco się zmienił i jego kształt jest bardzo zbliżony do aktualnie znanego. Obecnie jest to po prostu tradycyjna dla Anglii i całej Wielkiej Brytanii forma świątecznej rozrywki. Dodajmy, że bardzo kolorowa, głośna i krzykliwa. Tutejsze przedstawienia świątecznej pantomimy pojawiają się w grudniu i są specjalnie na tę okazję przygotowane. Są to luźne wątki znanych baśni z nierzadko wmiksowanymi do tego piosenkami, znanymi z lat młodzieńczych, jak i z... list przebojów. Co jednak ważne: istotny w pantomimie jest udział publiczności, zaangażowanej do wspólnego śpiewania, pokazywania zagubionej drogi i kryjących się złych mocy. Jest to spektakl przeznaczony głównie dla dzieci, ale na użytek dorosłych włączane są wątki współczesne, często niepozbawione elementów politycznych. I wcale nie mam na myśli Borisa Johnsona. No dobrze, nie tylko. Co ciekawe i zarazem bardzo cha-

krasnoludków

rakterystyczne, na pierwszy plan wysuwa się walka dobra ze złem, przy czym jedną rolę kobiecą gra... mężczyzna, a w strój młodego chłopaka przebiera się... kobieta.

O roli pantomimy w brytyjskich zwyczajach przedświątecznych może też świadczyć fakt, iż podczas drugiej wojny światowej, gdy na terenie zamku Windsor stacjonował oddział Gwardii Królewskiej, w pantomimie z dużym zaangażowaniem zresztą zagrała księżniczka Elżbieta, obecna królowa. „Christmas pantomime” to jednak niezwykle barwna i atrakcyjna w odbiorze forma przedświątecznej rozrywki, skierowana do całej rodziny z ukierunkowaniem na dzieci. Baśnie, bajki, piosenki i wszystko, co kojarzy nam się z radością świąt bożonarodzeniowych. Jak tego brytyjskiego zwyczaju nie kochać?

Rozważasz lub jesteś w trakcie rozwodu?

Potrzebujesz porady dobrego adwokata?

Zależy Ci na szybkim i skutecznym zakończeniu sprawy?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD SOLICITORS Specjaliści w skomplikowanych sprawach rozwodu i podziału majątku.

Kontakt www.adwokat.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors!

Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji.

Sprawdź również nasze usługi dla firm.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

MOJA WYSPA |

moja

wyspa

35

Jestem pasjonatką gotowania

Dariusz A. Zeller

Mariola Kłosowska-Pec. Od najmłodszych lat uwielbiam wszystko, co związane z kulinariami. Kocham tworzyć własne przepisy, ale też fotografować potrawy (na razie amatorsko).

Uważam, że jest coś więcej w wyrażeniu jeść oczami, dlatego dania mojego autorstwa są nie tylko pyszne, ale i pięknie wyglądają. Zawsze chciałam mieć własny blog kulinarny i dokładnie w dniu 33. urodzin spełniam swoje marzenie.

Zapraszam wszystkich do odwiedzenia mojej strony www. mariolaklosowskapec.com. Mieszkam i pracuję w Londynie.

+ Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

To był ostatni dzień wakacji, 31 sierpnia 2008 roku. Przyjechałam na chwilę z zamiarem szybkiego powrotu i... tak już tu mieszkam od 12 lat.

+ Na Wyspach zajmuję się zawodowo:

Prowadzę własną firmę cateringową Black Truffle Catering.

+ Miejsca, które lubię

odwiedzać:

Razem z mężem kochamy podróże i historię, dlatego uwielbiamy odkrywać nowe miejsca. Gdy tylko mamy chwilę wolnego czasu to zwiedzamy Wielką Brytanię.

Najbardziej zachwyciła mnie Kornwalia.

+ Przemieszczam się tu:

Wszystkim po trochu: samochodem, komunikacją publiczną, metrem, ale też pieszo.

+ Najlepsze miejsce do życia:

Kocham Londyn; uważam go za najlepsze miejsce do życia, więc w swoim mniemaniu jestem szczęściarą, że tu mieszkam. To miasto otwarte, wielowymiarowe i dające ogromne możliwości rozwoju.

+ Na zakupy polecam:

Bardzo lubię Sainsbury’s za różnorodność i wysoką jakość produktów. Od wielu lat robię też zakupy w Mleczko.

+ Punkt gastronomiczny, który polecam:

Mam kilka takich miejsc, które mogę z ręką na sercu polecić. Na przykład w Bread Ahead i Gail’s mają najlepsze pieczywo, w OTTOLENGHI zjesz

pyszny lunch, natomiast w CÔTE kolację.

Natężenie ruchu, a co się z tym wiąże: korki (zwłaszcza w Londynie).

+ Gościom na Wyspach pokazuję: + Na Wyspach brakuje mi: Obowiązkowo centrum Londynu oraz takie dzielnice jak Richmond, Notting Hill, Chiswick.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

Za to, że są kolebką wielokulturowości.

Można tu poznawać ludzi różnych narodowości, ale też, co dla mnie bardzo istotne, doświadczać nieznanych wcześniej smaków i aromatów niemalże każdej kuchni świata.

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest:

Moich bliskich, rodziny i przyjaciół.

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to:

Tylko Grecja. Zakochaliśmy się z mężem w tym najpiękniejszym kraju wiele lat temu i staramy się tam wracać regularnie, jak tylko czas i okoliczności nam pozwalają.

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura.co.uk

KSIĘGOWOŚĆ Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

0208 846 3606 d e y o l -emp

Self

Partnership

D T L a racj

t Rejetsed Company)

(Limi

VAT

poniedziałekczwartek 8.00-21.00

piątek 8.00-18.00

w sobotę ni eczynne

zenia c i l z o R yed o l p m self-e od już

£50

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

37

Mówię po angielsku

Zapomnieć języka w gębie

Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

1

The lights are on, but nobody’s home = A humorous expression used to say that someone is stupid, unthinking, or inattentive.

Humorystyczne wyrażenie, które mówi, że ktoś jest głupi, bezmyślny lub nieuważny; mówimy o kimś, kogo uważamy za mało mądrego.

EXAMPLES = PRZYKŁADY Oh, no! Andy must be daydreaming again — the lights are on, but no one’s home.

Betty kept asking the suspect questions about what had happened, and he just kept staring at her blankly. The lights are on, but no one’s home, you know what I mean?

Whenever I tell them anything, they look at me like the lights are on but nobody’s home.

I don’t think Celina realises how serious the situation is. You know her — the lights are on, but nobody’s home.

=

O nie! Andy zapewne znowu śni na jawie. Znasz go — on nie jest zbyt mądry.

=

Betty zadawała podejrzanemu pytania o to, co się stało, a on po prostu wpatrywał się w nią tępo.

Był głupi, wiesz o co mi chodzi?

=

Ilekroć im cokolwiek mówię, patrzą na mnie, jakby byli bezmyślni.

Myślę, że Celina nie zdaje sobie sprawy, jak poważna jest sytuacja. Znasz ją, nie jest ona zbyt mądra.

2 Cat got your tongue? = Has the cat got your tongue? = Someone is quiet and isn’t talking or responding when you expect them to.

Ktoś jest cichy i nie mówi ani nie odpowiada, kiedy oczekujesz od niego, że odpowie = zapomnieć języka w gębie.

EXAMPLES = PRZYKŁADY

=

Co się stało, Angela? Zapomniałaś języka w gębie?

=

Czy jesteś zaskoczony, że mnie widzisz? Co się stało, zapomniałeś języka w gębie?

Has the cat got your tongue?

Can’t you even say ‘hello’ to me?

=

Czy zapomniałaś języka w gębie?

Nie potrafisz nawet powiedzieć mi cześć?

You’re being awfully quiet, cat got your tongue?

=

Jesteś strasznie cicha.

Zapomniałaś języka w gębie?

What’s the matter, Angela?

Has the cat got your tongue?

Are you surprised to see me?

What’s the matter, has the cat got your tongue?

38

| coś na ząb

Coraz bliżej święta... Świąteczno-kulinarnych szaleństw ciąg dalszy. Co kraj, to obyczaj, a co dom, to przekazywane częstokroć z pokolenia na pokolenie przepisy. Wierzę jednak, że poniższe propozycje także znajdą wzięcie w Waszych domach, przesiąkniętych polskością i polskimi tradycjami bożonarodzeniowymi.

Dariusz A. Zeller

Karp w migdałach Składniki:

1 kg karpia l szczypta soli i pieprzu l szczypta przyprawy do ryb l skórka z 1/2 cytryny l 3 łyżki mąki l 1 roztrzepane jajko l 100 g płatków migdałowych l

Dodatkowo: żurawina Stovit

l

Sposób przyrządzenia:

Jeden większy lub dwa mniejsze płaty karpia odcinamy z płetw i części ogonowych. Następnie wycinamy ości z części brzusznej. Gotowy filet kroimy

na mniejsze kawałki i przyprawiamy solą, pieprzem oraz przyprawą do ryb.

Na talerz wbijamy 1 jajko i roztrzepujemy je. Do kolejnego talerzyka wsypujemy niewielką ilość mąki, a na trzeci wsypujemy płatki migdałów. Odrobinę skórki z wcześniej sparzonej cytryny ścieramy na karpia, a następnie pokrojonego karpia obtaczamy w mące, w jajku i płatkach migdałów. Na małym ogniu, na oleju smażymy karpia z obu stron na złoty kolor.

Obsmażone płaty karpia podajemy z żurawiną lub sosem żurawinowym.

Karp w migdałach gotowy do podania na wigilijny stół!

Śledzie w śmietanie Składniki:

6 filetów śledziowych matias l 2 średniej wielkości jabłka l 1 łyżka posiekanego koperku lub piel

truszki

1 cebula l 1 ząbek czosnku (opcjonalnie) l szczypta suszonych pomidorów l

(opcjonalnie)

2-3 łyżki śmietany lub majonezu 18% l 1 łyżeczka chrzanu (opcjonalnie) l s ól, pieprz do smaku l

Sposób przyrządzenia:

Filety ze śledzia osuszamy papierowym ręcznikiem i kroimy na mniejsze kawałki, np. w kostkę lub małe prostokąty. Jabłka obieramy i kroimy w kostkę, a cebulę w cienkie piórka.

Wszystkie pokrojone składniki przekładamy do miski. Następnie dodajemy posiekany koperek (lub natkę pietruszki), chrzan, majonez i opcjonalnie przeciśnięty przez praskę ząbek czosnku i suszone pomidory. Wszystko mieszamy i doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Przygotowane śledzie w śmietanie wkładamy do lodówki. Najlepiej smakują po kilku godzinach.

Ryba po grecku Składniki: l

800 g polędwicy lub filetu z dorsza

lub karpia, miruny

przyprawa do ryb (szczypta) l 1 łyżka oleju l 1 większa cebula l 3 marchewki l 1 por l 1 łyżka przecieru pomidorowego l 2 łyżki miodu l 2 szczypty soli l szczypta pieprzu mielonego l kilka ziaren angielskich l 2-3 liście laurowe l 1/2 łyżeczki papryki słodkiej l 3/4 szklanki wody l

Sposób przyrządzenia:

Marchewki ścieramy na tarce o grubych oczkach, cebulę i pora kroimy drobno. Na patelni smażymy na oleju cebulę, startą marchewkę i pora przez

kilka minut. Następnie dodajemy przecier pomidorowy, ziele angielskie, liście laurowe, paprykę słodką, miód, szczyptę soli oraz pieprzu. Całość smażymy na małym ogniu, wlewamy wodę i dusimy pod przykryciem.

Rybę przyprawiamy solą, pieprzem, przyprawą do ryb.

Rybę obtaczamy w mące z obu stron i podsmażamy na patelni z obu stron na złoto (przeznaczamy dosłownie pół minutki na jedną stronę).

Do naczynia żaroodpornego nakładamy podsmażoną rybę, a na jej wierzchu układamy równomiernie warzywny farsz. Wkładamy do nagrzanego piekarnika i pieczemy przez 15 minut w temp. 180 stopni.

Podajemy na gorąco lub zimno.

COŚ NA ZĄB |

39

Uszka z makiem SKŁADNIKI

NA CIASTO:  2 szklanki mąki  1/2 łyżeczki soli  1/4 kostki masła lub margaryny  około 0,5 szklanki ciepłej wody NA FARSZ:  300 g maku  4 łyżki cukru  3 łyżki miodu prawdziwego  3 krople aromatu migdałowego NA SOS MIGDAŁOWO-WANILIOWY:  250 ml śmietanki 30%  4 łyżki mielonych migdałów  1 kropla esencji waniliowej  2-3 łyżki cukru pudru

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Mąkę przesiać, dodać sól, masło, wlać ciepłą wodę i zagnieść elastyczne ciasto.

WYKONANIE FARSZU: Mak ugotować (aż będzie rozpadał się w palcach po roztarciu). Następnie przepuścić 2 razy przez maszynkę.

Dodać cukier, miód oraz aromat migdałowy i dokładnie wymieszać (masa powinna być gęsta).

WYKONANIE SOSU: Śmietanę wlać do rondelka, wsypać zmielone migdały i chwilę gotować (na małym ogniu), dodać cukier puder i esencję waniliową. Tak przygotowany sos odstawić do wystygnięcia.

Na stolnicy rozwałkować ciasto, wykrawać krążki szklanką, nakładać farsz makowy i zlepiać brzegi formując uszka (tylko większe). W garnku zagotować wodę i lekko posolić. Gdy woda się zagotuje, wrzucić partiami uszka.

Gotować około 1 minuty od momentu wypłynięcia na wierzch.

Szczupak w galarecie SKŁADNIKI:

2 filety ze szczupaka  1 pietruszka  1 marchewka  1/2 średniego selera  2 średnie cebule  1 por  1 liść laurowy  2-3 ziarenka pieprzu  2-3 ziarenka ziela angielskiego  4 łyżeczki żelatyny  groszek konserwowy  sól do smaku 

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Rybę umyj i pokrój w na mniejsze kawałki ok. 3 cm.

W garnku umieść marchew, pietruszkę, seler, cebulę, ziele angielskie, liście

laurowe, pieprz, sól i zalej 1,5 litrem wody. Zagotuj. Zmniejsz ogień i gotuj ok. 30 minut. Dodaj kawałki ryby, gotuj na średnim ogniu 20 minut. Wyłącz i pozostaw do ostygnięcia. Przygotuj foremki (małe filiżanki/szklanki).

Do każdej foremki nałóż plasterki ugotowanej marchewki oraz po łyżce groszku konserwowego. Dopełnij kawałkami ugotowanej ryby. Wywar przecedź i podgrzej. Do gorącego, ale nie wrzącego wywaru wsyp żelatynę i rozpuść mieszając. Odstaw do przestudzenia. Zalej wywarem foremki z rybą do połowy ich wysokości. Wstaw do lodówki i zaczekaj aż galaretka stężeje (15-30 minut). Następnie napełnij foremki wywarem i ponownie wstaw do lodówki do całkowitego stężenia.

Wigilijna zupa grzybowa SKŁADNIKI:

4 l wody  2 łyżki oleju  3 ząbki czosnku  500 g ziemniaków  250 g świeżych grzybów np. kurek, borowików, podgrzybków lub pieczarek  20 g suszonych borowików  50 g suszonych podgrzybków  3 łyżki posiekanej natki pietruszki  2 łyżki posiekanego lubczyku  2 łyżki posiekanego koperku  3 marchewki  2 pietruszki  1 seler  kilka liści laurowych  kilka ziarenek ziela angielskiego  1 płaska łyżka soli  szczypta pieprzu  200 ml śmietanki 30% lub 3 łyżki śmietany 18%  opcjonalnie 1 łyżeczka mąki  opcjonalnie ugotowany osobno dowolny makaron 

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Suszone grzyby płuczemy pod bieżącą wodą, zalewamy dwoma szklankami wrzątku i odstawiamy na pół godziny. Do większego garnka wlewamy wodę, a następnie dodajemy sól, pieprz, ziele angielskie, liście laurowe, a także obrane i pokrojone w kostkę marchewki, pietruszki, selera, suszone grzyby, połowę posiekanej natkę pietruszki i koperek. Gotujemy na średnim ogniu przez 40 minut. W tym czasie na patelni podsmażamy na oleju przeciśnięty przez praskę czosnek, pokrojone w kosteczkę ziemniaki (chyba, że zamiast ziemniaków wolicie makaron to należy go po prostu osobno ugotować), pozostałą posiekaną natkę pietruszki oraz świeże grzyby (np. kurki, borowiki, podgrzybki lub w ostateczności pieczarki). Smażymy na małym ogniu przez 5-7 minut, a następnie dodajemy zawartość patelni do zupy. Gotujemy przez 25-30 minut na średnim ogniu. W kubku mieszamy śmietankę 30% lub śmietanę 18% z 1/2 szklanki wywaru oraz łyżeczką mąki (możesz pominąć mąkę), wlewamy z powrotem do zupy, mieszamy. Zupę przyprawiamy do smaku solą i pieprzem, a następnie ściągamy z palnika. Jeżeli zrezygnowałaś/eś z ziemniaków to zupę podajemy z osobno ugotowanym, dowolnym makaronem.

40

| Fitness

Na ławce w parku Marcin Swat Trener personalny Marcin Swat marcin_swat 07538 722 383

P

ark to idealne miejsce nie tylko na spacer, ale również szybki trening. Poniżej przedstawiam kilka propozycji ćwiczeń wzmacniających mięśnie nóg z użyciem parkowej ławki. Ćwiczenia można wykonywać w seriach po 12-15 powtórzeń na jedną nogę. Dla osób mniej zaawansowanych polecam wykonanie 3 setów każdego ćwiczenia, z minutową przerwą między setami.

Jeśli jesteś osobą bardziej zaawansowaną, spróbuj zastosować mały obwód ćwiczebny, kolejno wykonując ćwiczenia 1, 2 i 3, jedno po drugim (bez przerwy pomiędzy nimi). Odpocznij 1,5 minuty i wykonaj 3 takie rundy. Gwarantuję podwyższone tętno i zakwasy na drugi dzień!

Przysiad bułgarski

Oprócz absorbowania naszych mięśni czworogłowych i pośladkowych, ćwiczenie to będzie wymagało od nas utrzymania równowagi, przez co oprócz podstawowych mięśni nóg zaangażujemy również mięśnie głębokie, odpowiedzialne za stabilizację. W pozycji stojącej umieść jedną nogę na ławce (opierając ją na śródstopiu), noga postawna wyprostowana, ręce uło-

żone swobodnie wzdłuż tułowia lub z przodu, klatka piersiowa uniesiona. Postaraj się ustabilizować całe ciało poprzez napięcie brzucha i pośladków. 80 proc. twojego ciężaru powinno znajdować się na nodze postawnej. Z tej pozycji wykonaj przysiad tak, aby kolano nogi z przodu nie było nadmiernie wysunięte w przód. W pełni ustabilizowany wróć do pozycji wyjściowej.

Wypychanie bioder jednonóż w podporze grzbietem o ławkę

Oprzyj tułów o ławkę w okolicach dolnej łopatki pod kątem 45 stopni do podłoża. ręce ugięte w łokciu trzymaj przy tułowiu. Ugnij nogi w kolanach pod kątem 90 stopni, rozstaw je szeroko i stabilnie oprzyj o podłoże, a następnie unieś jedną nogę. Głowa lekko uniesiona, wzrok skierowany przed siebie. Trzymając mięśnie brzucha i pośladkowe w napięciu unieś biodra do końca, maksymalnie napinając pośladki.

Przy tym ruchu niezwykle ważne jest, by robić to pośladkami, a nie dolnym odcinkiem kręgosłupa.

W górnej części ruchu tułów oraz jedna noga powinny znajdować się w pozycji równoległej do podłoża, postaraj się przytrzymać taką pozycję przez sekundę a następnie opuść powoli ciało do pozycji wyjściowej bez rozluźniania mięśni pośladków i brzucha.

Jeśli jesteś osobą początkującą możesz wykonać to ćwiczenie mając obie nogi na podłożu. To ulubione ćwiczenie pań, którym zależy na mocnych i jędrnych pośladkach.

Wstępowanie Stań przed ławką z uniesioną klatką piersiową i ściągniętymi łopatkami, unieś stopę i połóż ją całą na ławce.

Przenieś ciężar na nogę na ławce, a następnie wykonaj mocną pracę, unosząc ciało i dostawiając nogę na podwyższenie lub przyciągając kolano do klatki piersiowej.

Wyprostuj ciało na podwyższeniu, a następnie powoli zejdź do pozycji wyjściowej. Pamiętaj, żeby kontrolować całe ciało podczas ruchu w górę i w dół, trzymając napięte mięśnie brzucha.

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc:  rowerzystą  kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu lub taxi

BIURO PRAWNE PROFESJONALNE DOCHODZENIE ODSZKODOWAŃ

ię s i C y ż le a n y z c ź d w a r Sp

ODSZKODOWANIE

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

beata.dnsclaims@gmail.com Kontakt po polsku przez całą dobę (tel. kom.)

07 500 300 600

42

| zdrowie

Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Równowaga hormonalna

Hormony — takie jak estrogen, testosteron, adrenalina i insulina — są niezwykle ważnymi przekaźnikami chemicznymi, które wpływają na wiele aspektów ogólnego stanu zdrowia. Hormony są wydzielane przez różne gruczoły i narządy, w tym tarczycę, nadnercza, przysadkę, jajniki, jądra i trzustkę.

Cały układ hormonalny współdziała, aby kontrolować poziom hormonów krążących w organizmie, i jeśli jeden lub więcej jest nawet nieznacznie poza równowagą, może to spowodować poważne problemy zdrowotne.

W Bezpłatne webinary Zapraszamy na prowadzone przez Beatę Wdowczyk-Murfitt webinaria, z których dowiecie się więcej o zdrowym odżywianiu i wzmacnianiu odporności organizmu.

Szczegóły na stronie www.londonspark.org.uk

iększość osób cierpiących na zaburzenia hormonalne leczy je farmakologicznie, co sprawia, że ludzie uzależniają się od przyjmowania leków na receptę i do końca życia będą ich używać, by utrzymać hormony pod kontrolą.

Leki często maskują objawy pacjenta, ale nie rozwiązują problemów, co oznacza, że pacjent może nadal rozwijać nieprawidłowości w innych obszarach organizmu, podczas gdy zaburzenie postępuje.

Ciągłe przyjmowanie leków powoduje wyższe ryzyko poważnych działań niepożądanych, takich jak udar mózgu, osteoporoza, stany lękowe, problemy z płodnością, rak czy inne. Dobrą wiadomością jest to, że istnieją sposoby, aby wprowadzić równowagę hormonalną w naturalny sposób.

Niektóre z najczęstszych objawów zaburzeń równowagi hormonalnej obej-

mują: niepłodność i nieregularne miesiączki, przyrost masy ciała lub utratę masy ciała, depresję i lęk, zmęczenie, bezsenność, niskie libido, problemy trawienne, wypadanie i przerzedzanie włosów.

Objawy zaburzeń równowagi hormonalnej mogą wahać się dramatycznie w zależności od rodzaju zaburzenia lub choroby, które powodują. Na przykład, wysoki estrogen może przyczynić się do problemów, które obejmują endometriozę i problemy reprodukcyjne, podczas gdy objawy cukrzycy często obejmują przyrost masy ciała, zmiany apetytu, uszkodzenie nerwów i problemy ze wzrokiem.

Specyficzne problemy związane z najczęstszymi zaburzeniami równowagi hormonalnej obejmują dominację estrogenów: problemy ze snem, zmiany masy ciała i apetytu, bardziej odczuwany stres, spowolniony metabolizm; policystyczny zespół jajnika: niepłodność, przyrost masy

ciała, wyższe ryzyko cukrzycy, trądzik, nieprawidłowy wzrost włosów; niski poziom estrogenów: niski popęd płciowy, problemy z płodnością, nieregularność miesiączkowania, zmiany nastroju; niedoczynność tarczycy: spowolniony metabolizm, przyrost masy ciała, zmęczenie, niepokój, drażliwość, problemy trawienne, nieregularne miesiączki; niski poziom testosteronu: zaburzenia erekcji, utrata mięśni, przyrost masy ciała, zmęczenie, problemy związane z nastrojem; nadczynność tarczycy: lęk, przerzedzenie włosów, utrata masy ciała, IBS, problemy ze snem, nieregularne bicie serca; cukrzyca: przyrost masy ciała, uszkodzenie nerwów (neuropatia), wyższe ryzyko utraty wzroku, zmęczenie, trudności w oddychaniu, suchość w jamie ustnej, problemy ze skórą; zmęczenie nadnerczy: zmęczenie, bóle mięśni, lęk i depresja, problemy ze snem, mgła mózgu, problemy płodnością.

zdrowie |

Jak zrównoważyć hormony naturalnie Krok 1: Zamiana węglowodanów na zdrowe tłuszcze

Twoje ciało potrzebuje różnych rodzajów tłuszczów do tworzenia hormonów.

Nie tylko te niezbędne tłuszcze są podstawowym budulcem do produkcji hormonów, ale utrzymują niski poziom stanów zapalnych, przyspieszają metabolizm i promują utratę wagi. Zdrowe tłuszcze mają odwrotny efekt do rafinowanych węglowodanów, które prowadzą do stanów zapalnych i zaburzają równowagą hormonów.

Dobre źródła tłuszczów to: olej kokosowy, awokado, masło od krów karmionych trawą i łosoś (nie z hodowli).

Olej kokosowy ma wiele zastosowań — ma naturalne działanie antybakteryjne i pomaga w spalaniu tłuszczu. Korzyści z awokado obejmują poprawę zdrowia serca, obniżenie stanu zapalnego, kontrolowanie apetytu i przyczynianie się do codziennego spożycia błonnika i składników odżywczych, takich jak potas.

Krok 2: Zioła adaptogenne

Zioła Adaptogenne to unikalna klasa roślin leczniczych, które promują równowagę hormonalną i chronią organizm przed szeroką gamą chorób, w tym spowodowanych nadmiarem stresu. Oprócz wzmocnienia funkcji układu immunologicznego i zwalczania stresu, badania pokazują, że różne adaptogeny— takie jak ashwagandha, grzyby lecznicze, rhodiola — mogą poprawić czynność tarczycy, obniżyć cholesterol, zmniejszyć lęk i depresję, zmniejszyć zwyrodnienia komórek mózgu, stabilizować ilość cukru we krwi i insuliny, pomagać w funkcjonowaniu nadnerczy.

Krok 3. Równowaga emocjonalna

Twoje emocje i hormony są połączone.

Jeśli kiedykolwiek czujesz się zestresowany, zły, pobudzony lub nawet bojaźliwy, ważne jest by zrozumieć, że ma to wpływ na równowagę hormonalną i może prowadzić do jeszcze większych problemów zdrowotnych. Kontynuuj pracę nad swoją równowagą emocjonalną, czyniąc ją częścią codziennej rutyny.

Krok 4: Olejki eteryczne

Aby zrównoważyć hormony naturalnie, ważne jest, aby wyeliminować toksyny z organizmu, unikając konwencjonalnych produktów do pielęgnacji ciała, które są wykonane z potencjalnie szko-

dliwych substancji chemicznych. Lepszą alternatywą jest wykorzystanie naturalnych produktów wykonanych ze składników, takich jak olejki eteryczne, olej kokosowy,masło shea i olej rycynowy.

Aby zastąpić toksyczne środki do pielęgnacji ciała należy użyć tych olejków eterycznych, które balansują hormony, tj. szałwia (sprawy kobiece), koper włoski (układ immunologiczny, zdrowie jelit, metabolizm), lawenda (równowaga emocjonalna, nastrój), drzewo sandałowe (jasność umysłu, odprężenie), tymianek (niepłodność, menopauza, depresja, bezsenność).

Krok 5: Uzupełnienie braków żywieniowych

Warto uzupełnić braki żywieniowe, które mogą zaburzyć równowagę hormonalną. Oto najlepsze suplementy wspomagające hormony: Olej z wiesiołka zawiera kwasy tłuszczowe, które wspierają ogólną funkcję hormonalną. Uzupełnienie z olejem z wiesiołka może pomóc złagodzić objawy przedmiesiączkowe.

Witamina D prawie działa jak hormon wewnątrz ciała i ma ważne implikacje dla utrzymania niskiego poziomu stanu zapalnego. Bulion kostny łagodzi układ trawienny i dostarcza organizmowi składników odżywczych, które można łatwo wchłonąć. Spożywanie bulionu kostnego jest szczególnie korzystne, ponieważ zawiera związki lecznicze, takie jak kolagen, prolina, glicyna i glutamina. Probiotyki mogą pomóc zdrowiu jelit, co z kolei może zrównoważyć hormony. Większość ludzi z nieszczelnymi jelitami ma niedobór probiotyków w jelitach. Probiotyki to zdrowe bakterie, które mogą poprawić produkcję i regulację kluczowych hormonów, takich jak insulina, grelina i leptyna.

Krok 6: Sen

Sen pomaga utrzymać hormony stresu w równowadze. Nadmierny stres i zły sen są związane z wyższym poziomem porannego kortyzolu, zmniejszoną odpornością, przyrostem masy ciała i depresją. Warto dbać regularność snu.

Środki ostrożności

W niektórych przypadkach leczenie farmakologiczne zaburzeń hormonalnych będzie niezbędne. Naturalne zabiegi mogą nadal pomóc przezwyciężyć chorobę i znacznie zmniejszyć objawy, ale te zalecenia nie powinny być podejmowane bez nadzoru medycznego.

Artykuł powstał w ramach projektu „Supporting wellbeing of Polish community”, dofinansowanego z rządowego Funduszu Coronavirus Community Support Fund i zarządzanego przez The National Lottery Community Fund.

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

43

44

44

ROZRYWKA

Cooltura+ | Nº 763 |

| ROZRYWKA

Stronę redaguje Dariusz A. Zeller Strony redaguje Dariusz A. Zeller

Quiz: Muzyka polska

Quiz zimowy

1. Dżem – Czerwony jak ……..

6. Kto to śpiewał: „Wolność kocham i rozumiem, a. Piec wolności oddać nie b.

Komunista 1. Dokończ słowa piosenki umiem”? a. dzięcioły Krewha, nasza zima...” „Huc. hu

d. Cegła a. najlepsza b. zimna 2.

Jakie było prawdziwe c. zła nazwisko d. śnieżna Czesława

Niemena?

a. Nowak 2. Atrybutem b. Wydrzycki bałwana nie jest:

c. Burzyński a. marchewka d. Sempoliński b. miotła c. rondel 3. „Nie dokazuj, miła nie d. sweter

dokazuj Przecież nie temperaturze jest z Ciebie 3. W jakiej znowu taki cud zamarza woda?

Nie od st razu, a. -100 C miła nie od razu b. 0 st C ………………………………..” c. -10 st C

a. Nie d. -24 st Cod razu się przebijesz przez mój chłód! b. Nie razugrad? zniknie rejestr 4. Co to od jest Twoich szkód! a. śnieg c. Nie od razudeszcz stopisz serca b. zamarznięty mego lód! c. inaczej mgła d. Nie chmury od razu się opłaci ten d. rodzaj Twój trud!

a. Breakout b. orły b. Andrzej Zaucha c. bociany c. Chłopcy z Placu Broni d. wróble d. Tilt

7. Potoczne określenie

7.osoby, Kombi która – Słodkiego, …….. kąpie się zimą życia. w lodowatej wodzie to a. Błogiego a. mors b. Długiego b. foka c. Miłego c. kaczka d. Dobrego d. niedźwiedź

8.8.„ACo kiedy przyjdzie to za zimowatakże podyscyplina mnie sportu, Zegarmistrz światła która polega purpurowy na zjeździe zawodników Bynamispecjalnych zabełtać błękit wsaniach głowie po sztucznym …………………………………….” torze lodowym?

dodaj ogłoszenie na

a. To go zapytam, czy jest a. hokej zdrowy b. łyżwiarstwo b. Zawieje wreszcie wiatr c. bobsleje odnowy d. narciarstwo c. Stanę się nagle fioletowy To sportów będę jasny zimowych i gotowy 9.d.Do

cooltura24.co.uk

24

nie zaliczamy: 9.a.„Wehikuł czasu” to 5. Miejsce, w którym snowboard 4.

Kto był pierwszym przebój którego zespołu? w czasie zimy ptaki mogą b. skoki narciarskie a.

Dżem wykonawcą utworu znaleźć coś do jedzenia to: c. saneczkarstwo „Kolorowe a. pastwiskojarmarki”? a. Janusz Laskowski b. paśnik b. Irena Santor c. karmnik c. Maryla Rodowicz d. buda d. Jerzy Połomski

6. Ptaki, które odlatują

5. zespołu jest naKtórego zimę do ciepłych to cytat: „Kocham cię krajów to kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”?

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

b. Coma d. surfing c. Perfect d. Kiedy Lao Chezaczyna 10.

się astronomiczna zima?

10. „Niech żyje bal!” a. 22 grudnia śpiewa… b. 24 grudnia

a. Małgorzata c. 20 grudnia Ostrowska b.

Halina d. 1 grudniaKunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

Prawidłowe odpowiedzi: 1c, 2d, 3b, 4b, 5c, 6c, 7a, 8c, 9d, 10a.

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

sudoku

L L

O O

L L

l• l • •l Profesor do studenta egzaminie: Słyszałem, że sięnaożeniłeś.

- Proszę pana, czy pan w – Tak jakoś wyszło. ogóle chce A do skończyć kogostudia? jest podobna -twoja Tak panie profesorze. żona?

- No – Wszyscy to właśnie pan skończył... mówią, że do Matki Boskiej. l l jej l zdjęcie?

Jak to? Masz Do banku w Szwajcarii – Mam, zobacz! wchodzi klientO z Matko walizkąBoska! i ściszonym głosem mówi do bankiera: ••• - Chciałbym wpłacić pieniądze, w tej – Jaka jest ulubiona kolęda walizce jest cztery miliony euro. świeżo upieczonych rodziców?

Na to– Cicha bankiernoc. uśmiechnięty:

- Proszę nie ściszać • • • głosu, bieda to żaden wstyd.

Przychodzi baba do lekarza.

Lekarz pyta: l l dolega? l – No i co pani Zapytali Grzegorza Latę, czy repre– Ach panie doktorze mam zentacja z 1974 pokonałaby dziproblem: Bardzo szybko zrażam siejszą kadrę. do siebie ludzi. Więc jak, pomo-żesz Tak,mi wygralibyśmy 1:0. ty stary łysolu?

- Tylko tyle? • • • - NoKupiłem tak, proszę pamiętać żemerwięk20-letniego szość z nas jest już po 70. cedesa klasy S. Jak pokazałem listę części l l lmuszę kupić, w InterCars, które Jasiu przychodzi szkoły i chwali to mnie od razuzez prezesem się ojcu: na partyjkę golfa umówili.

- Tato, dzisiaj na• •kartkówce nie • popełniłem żadnego błędu ortoKelner, hej, kelner! graficznego!

– Słucham pana?

- Wspaniale synu, a jaki był temat?

– Nie odpowiada -mi Tabliczka mnożenia. ta zupa.

– A o co ją pan zapytał? l• l • •l - Tatusiu, czy Ocean – Kochanie, nieSpokojny smakuje ci zawsze jest Zrobiłam spokojny? specjalnie ten bigos?

-na Codzisiejszy za dziwne pytanie?

CzyTak niepyszwieczór. możesz pytać się o coś mądrzejszego? nie pachnie!

- Mogę.

Kiedy umarło Morze Mar– Smakuje, ale... nie wiem, twe? jak ci to powiedzieć – ludzie zwykle do kina noszą popcorn! l• l • •l Student pyta studenta: Barman do kelnera: - Powtarzałeś przed egzami- Przestańcoś wyrzucać pijanem? nych klientów na dwór!

- Tak. - Przecież nawalonych się -wyrzuca...

A co?

- Będzie będzie dobrze...

- Niedobrze, z „Warsu”!

plac zabaw |

znajdź 10 różnic

połącz kropki i pokoloruj

labirynt

sudoku dla dzieci

45

Chcesz się zareklamować w Coolturze, radiu PRL, na portalu Cooltura24?

ZADZWOŃ!

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy

079 3260 6133

Telefon całodobowy:

02088405188

e.mroczek@cooltura.co.uk Stal...?

Z nami to dziecinnie proste!

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

polskidompogrzebowy.co.uk

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

Zapraszamy do współpracy!

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

Email: biuro@bwl-stolarnia.pl Tel: +48 532 993 780 www.bwl-stolarnia.pl

 załatwiamy wszystkie formalności 0208 569 8144

sales@steelo.co.uk

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

24.co.uk

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

Untitled-3 1

07.11.2019 09:58:08

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London