Cooltura Issue 874 by Cooltura

The Polish Weekly | N o 51 (874) | 17.12.2020

KONKURS

Znajdź pudełko z prezentem ukryte na jednej ze stron tego numeru „Cooltury” i weź udział w losowaniu mini głośnika.

Prezenty – coś brytyjskiego

Szukacie prezentów dla bliskich w Polsce? Oto nasze propozycje typowo brytyjskich podarunków. Str. 24

Co założyć na sylwestra w domu?

Suknie balowe można w tym roku zostawić na wieszaku. Nowy rok większość z nas powita w domach. Podpowiadamy, co założyć, by było elegancko i wygodnie. Str. 26

BREXIT – WIĘCEJ PYTAŃ NIŻ ODPOWIEDZI

imo gróźb zerwania negocjacji, rzucanych przez brytyjskich polityków, rozmowy na temat zasad współpracy handlowej z Unią Europejską po brexicie są kontynuowane. Ostatecznych terminów finału negocjacji było już kilka. Boris Johnson zapewniał, że rozmowy zakończą się w minioną niedzielę. Tymczasem po niedzielnej rozmowie telefonicznej z przewodniczącą Komisji Europejskiej obie strony wydały komunikat, w którym poinformowały, że „warto pójść jeszcze krok dalej” i kontynuować negocjacje. „Nasze zespoły negocjacyjne w ciągu ostatnich dni pracowały dzień i noc. I pomimo wyczerpania po prawie roku rozmów, pomimo tego, że terminy wiele razy nie zostały dotrzymane, uważamy, że w tym momencie należy podjąć dodatkowy wysiłek. W związku z tym upoważniliśmy naszych negocjatorów do kontynuowania dialogu i sprawdzenia, czy uda się osiągnąć

porozumienie nawet na tak późnym etapie”, czytamy we wspólnym oświadczeniu Borisa Johnsona i Ursuli von der Leyen. Główny negocjator Brukseli Michel Barnier potwierdził w poniedziałek, że wciąż są szanse na porozumienie. Punktami spornymi pozostają kwestie udostępnienia brytyjskich łowisk unijnym rybakom, uczciwej konkurencji i zasad egzekwowania postanowień umowy. Jedynym pewnym terminem jest 31 grudnia 2020 roku. Po jego przekroczeniu, jeśli nie dojdzie do innego porozumienia, Wielka Brytania będzie musiała handlować z Unią Europejską na zasadach Światowej Organizacji Handlu, co oznacza objęcie importowanych i eksportowanych towarów cłami. By jakiekolwiek porozumienie weszło w życie 1 stycznia 2021 roku, musi być przyjęte przez parlamenty w Londynie i Brukseli, a na to zostało bardzo mało czasu. Jeszcze mniej pozostało na przekazanie informacji o nowych zasadach funkcjonowania odpowiednim służbom, biznesom i zwykłym obywatelom.

Lubię piec pierniczki!

asjonatka podróży i jazdy na rowerze. Uwielbia meble w stylu vintage i wyszukiwanie skarbów z drugiej ręki w serwisie eBay. Uprawia rękodzieło artystyczne na własny użytek. Jej forma wyrażania się może być inspiracją dla tych, którzy pragną spędzić święta z wdziękiem i rozmysłem. Poznajcie twórczość Theresy Gromski z Birmingham, mamy 7-letniego Arlo i 3-letniej Anais, żony Toma Gromskiego.

Czytaj więcej na stronach 24-25

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Szczepionkę przyjęło już kilkadziesiąt tysięcy osób Źródło: Polska Agencja Prasowa

Wielkiej Brytanii przeciwko koronawirusowi zaszczepiono dotychczas kilkadziesiąt tysięcy osób – poinformował minister zdrowia trzy dni po rozpoczęciu akcji. Od tego tygodnia szczepienia prowadzą także przychodnie lekarzy rodzinnych. „Na dzień dzisiejszy prowadzimy szczepienia w 73 szpitalach w całej Wielkiej Brytanii. Dziesiątki tysięcy ludzi zostało zaszczepionych” – powiedział Hancock podczas konferencji prasowej na Downing Street nie precyzując jednak liczby zaszczepionych. „Mogę potwierdzić, że (...) przed Bożym Narodzeniem będziemy również szczepić w domach opieki” – zapowiedział minister. Ponieważ stworzona przez firmy Pfizer i BioNTech szczepionka wymaga przechowywania w tem-

peraturze -70 stopni C. Na początek szczepienia odbywają się tylko w wyznaczonych szpitalach, gdzie łatwiej o odpowiednie warunki, ale docelowo szczepienia oprócz szpitali, przychodni i domów opieki mają się odbywać także w specjalnie stworzonych centrach szczepień. W Irlandii Północnej, w odróżnieniu od reszty kraju, szczepienia w domach opieki już są prowadzone. „W miarę pojawiania się kolejnych szczepionek, w przyszłym roku otworzymy punkty szczepień w większych obiektach, takich jak stadiony sportowe i sale konferencyjne; właśnie wtedy większość ludzi może oczekiwać, że przyjmie szczepionkę” – mówił Hancock. Wielka Brytania jako pierwszy kraj na świecie rozpoczęła szczepienia przeciwko Covid-19 z wykorzystaniem szczepionki stworzonej przez konsorcjum Pfizer i BioNTech. Brytyjski rząd zawarł umowę na zakup 40 mln dawek szczepionki, co wystarczy dla 20 mln osób, bo

WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK Margaret Keenan, pierwsza Brytyjka zaszczepiona na koronawirusa Fot. Twitter/NHSEngland

do zapewnienia ochrony potrzebne są dwie dawki przyjęte w odstępie 21 dni. W pierwszej kolejności szczepieniami są obejmowane

osoby powyżej 80. roku życia i niektórzy pracownicy służby zdrowia oraz opieki społecznej. Szczepienia są darmowe i nieobowiązkowe.

Alergicy nie powinni przyjmować szczepionki Pfizer/BioNTech

edicines and Healthcare Products Regulatory Agency (MHRA) – brytyjska agencja rejestrująca leki i medykamenty, ostrzegła osoby z silnymi alergiami przed przyjmowaniem szczepionki na koronawirusa koncernów Pfizer i BioNTech. Regulator zarejestrował dwa poważne przypadki powikłań po iniekcji u alergików, donosi agencja Reuters. Już po pierwszym dniu od rozpoczęcia programu masowych szczepień w Wielkiej Brytanii, wykryto dwa przypadki pojawienia się niepożą-

danej reakcji na szczepionkę, obydwa dotyczą osób cierpiących na alergię, przekazał dyrektor medyczny National Health Service Stephen Powis. Zaszczepieni, u których wystąpiła reakcja anafilaktyczna, są pracownikami służby zdrowia. „Oboje czują się już znacznie lepiej”, powiedział Powis. „Regulator – MHRA podjął decyzję, że osoby, u których występują silne reakcje alergiczne nie powinny otrzymać nowej szczepionki”, dodał. „Przyjrzeliśmy się opisom dwóch przypadków wystąpienia silnej reakcji alergicznej po

iniekcji. Analizując jednocześnie wyniki badań klinicznych firm Pfizer i BioNTech wnioskujemy, że te przypadki to margines”, oświadczyła dyrektor generalna MHRA, June Raine. P r z e d s t aw i c i e l e ko ncernów przyznali, że osoby z bogatą historią niepożądanych reakcji alergicznych zostały wykluczone z późniejszych etapów badań klinicznych. Z danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa szczepionki Pfizera i BioNTecha wynika, że w fazie badań

jedynie u 0,63 proc. osób w grupie zaszczepionej i 0,51 proc. w grupie, której podano placebo, wystąpiły reakcje alergiczne. Zdaniem ekspertów z Imperial College w Londynie, to bardzo dobry wynik a szczepionka w pełni spełnia oczekiwania brytyjskiego regulatora. „ F a k t , ż e t a k s z y b ko wiemy o tych dwóch przypadkach alergicznych, i że regulator zareagował na nie wydając zalecenia zapobiegawcze, pokazuje, że system monitorowania działa dobrze”, oświadczył profesor Peter Openshaw z katedry medycyny eksperymentalnej.

Rząd ujawnił szczegóły planu na wypadek twardego brexitu

rytyjski rząd próbuje przekonać mieszkańców Wysp, że sytuacja jest pod kontrolą, a Wielka Brytania, bez względu na to, czy czeka ją twardy brexit czy też nie, jest gotowa do zakończenia okresu przejściowego po wyjściu z Unii Europejskiej. Jak informuje Downing Street, rząd wydał 4 mld funtów na działania, które mają ograniczyć skalę zakłóceń w przepływie ludzi i towarów między Unią a Wielką Brytanią – chodzi między innymi o opracowanie nowych procedur i systemów

informatycznych. Zatrudniono również 900 nowych funkcjonariuszy Border Force, a do marca liczba ta ma wzrosnąć do 1,1 tys. W ramach przygotowań do brexitu bez umowy handlowej, firmy, które sprowadzają towary z kontynentu lub eksportują je do krajów Wspólnoty, będą mogły skorzystać z bezpłatnych porad dotyczących ich funkcjonowania na nowych zasadach w ramach 20 dedykowanych linii telefonicznych. Ministrowie poszczególnych resortów podkreślają, że w toku przygotowań kraju na ostateczne

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk

wyjście z Unii Europejskiej, sprawdzono „każdy możliwy do przewidzenia scenariusz”, które może przynieść twardy brexit. „Te plany mają sprawdzić się w praktyce – nie tylko na papierze”, przekonuje rzecznik rządu. „Każda symulacja niepożądanej sytuacji została przeprowadzona naprawdę, ćwiczono np. odprawę żywych zwierząt i świeżych produktów, sprawdzono szybkość reagowania odpowiednich służb i marynarki wojennej na doniesienia o nielegalnym połowie ryb na brytyjskich wodach”.

„W końcu przetestowaliśmy zarządzanie ruchem promów, kołowym i kolejowym i jesteśmy przekonani, że dysponujemy odpowiednimi mechanizmami i narzędziami, które pozwolą nam rozładować zatory na granicy, które z pewnością na samym początku się pojawią, zanim wszyscy dostosują się do nowych zasad”, dodał. Za przygotowanie Wielkiej Brytanii do brexitu odpowiada Daily Operations Committee, znany jako XO, któremu przewodniczy członek gabinetu Michael Gove.

DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 079 32 606 100 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KAROLINA SOŁTYS karolina@cooltura.co.uk 0208 846 3615 KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Wyspy Kanaryjskie usunięte z listy bezpiecznych kierunków podróży

Europejska Agencja Leków zadowolona z danych na temat szczepionek przedstawionych przez producentów

rytyjskie Ministerstwo Transportu poinformowało o usunięciu Wysp Kanaryjskich z listy bezpiecznych celów podróży. – Wyspy Kanaryjskie, jeden z ulubionych kierunków turystycznych Brytyjczyków, zostały usunięte z rządowej listy bezpiecznych państw. To oznacza, że

osoby wracające do UK z hiszpańskiego archipelagu będą musiały przejść kwarantannę – poinformował minister transportu Grant Shapps. Bez konieczności odbycia kwarantanny po powrocie na Wyspy będzie można za to podróżować do Arabii Saudyjskiej i Botswany.

Zimowa oferta specjalna:

20% zniżki

Zapewniła, że EMA analizuje również informacje, które pojawiły się w środę w Wielkiej Brytanii, dotyczące wstrząsów anafilaktycznych jakie wystąpiły u dwóch osób, po podaniu im szczepionki Pfizer/ BioNTech, a także jednego przypadku reakcji alergicznej. Cooke poinformowała też, że spodziewa się, iż firmy farmaceutyczne AstraZeneca i Johnson & Johnson przedłożą swoje wnioski o zatwierdzenie ich szczepionek w pierwszym kwartale 2021 roku. W ubiegłym tygodniu hakerzy przeprowadzili cyberatak na EMA i wykradli dokumenty Pfizer/BioNTech dotyczące szczepionki na Covid-19. Obie firmy odmówiły komentarza na ten temat, zapewniły jednak, że nie doszło do kradzieży danych osobowych. Wcześniej EMA poinformowała, że także stała się celem cyberataku. Mająca swoją siedzibę w Amsterdamie agencja jest instytucją Unii Europejskiej, odpowiedzialną za ocenę i dopuszczanie do użytku w krajach Wspólnoty wyrobów medycznych, w tym leków, szczepionek i aparatury medycznej.

26 grudnia supermarkety będą zamknięte?

na wybielanie lampowe

Philips Zoom!

Odkryj piękno swojego uśmiechu z Dental Beautique Przyjazna atmosfera, wykwalifikowani stomatolodzy i higienistki, komfortowe wnętrza.  Wykonujemy zabiegi używając najwyższej jakości materiałów przy pomocy najnowocześniejszego sprzętu medycznego.  Profilaktyka (diagnostyka, higienizacja, piaskowanie, lakowanie)  Stomatologia zachowawcza (wysoko estetyczne wypełnienia)  Protetyka (korony, mosty, licówki)  Endodoncja (leczenie kanałowe)  Medycyna estetyczna (wypełniacze kwasem hialuronowym, botoks) Leczymy zarówno dorosłych jak i dzieci. Zapraszamy wszystkich Państwa do odwiedzenia

Polskiej Kliniki Stomatologicznej – 849 Fulham Road, SW6 5HJ Londyn. Odwiedź www.stomatologfulham.co.uk

Zadzwoń lub napisz pod 07878

onsorcjum firm Pfizer/BioNTech oraz Moderna przedstawiły „bardzo solidne” dane dotyczące opracowanych przez nie szczepionek na Covid-19, będące dobrą podstawą do oceny ich skuteczności – powiedziała dyrektor wykonawcza Europejskiej Agencji Leków (EMA) Emer Cooke. „Mamy zestaw danych ponad 30 tys. osób, które były badane podczas testów klinicznych. Daje nam to bardzo solidny zbiór danych, na podstawie których mamy podjąć decyzję dotyczącą zarówno bezpieczeństwa, jak i skuteczności (szczepionek)" – oznajmiła Cooke podczas spotkania komisji Parlamentu Europejskiego w Brukseli. Oczekuje się, że EMA zakończy ewaluację szczepionki opracowanej wspólnie przez Pfizera i BioNTech do 29 grudnia, a szczepionki Moderny „najpóźniej" do 12 stycznia. Cooke powiedziała, że daty zatwierdzenia leków mogą ulec zmianie, jeśli wymagać tego będzie proces oceny szczepionek. „Na tym etapie nie możemy zagwarantować pozytywnego wyniku (ewaluacji)" – zastrzegła Cooke i dodała, że eksperci agencji mają do przeanalizowania bardzo duży zbiór danych.

100200

klepy sieci Asda będą zamknięte w Boxing Day, czyli drugi dzień świąt Bożego Narodzenia. Dodatkowy dzień wolny ma być formą podziękowania pracownikom za ich zaangażowanie i gotowość do pracy w czasie pandemii. Tymczasem związki zawodowe wystąpiły z apelem do wszystkich dużych sieci sklepów, by zrezygnowały z handlu 26 grudnia. Asda poinformowała, że 26 grudnia wszystkie jej placówki handlowe będą zamknięte. Kierownictwo firmy chce, by w święta pracownicy mieli jak najwięcej czasu na odpoczynek, ma to być forma podziękowania za pracę w czasie pandemii. „To był trudny rok i wszyscy wykonaliście niesamowitą pracę, służąc naszym klientom. Było to również wyzwanie osobiste dla każdego z was, bo nie mogliście spędzać zbyt wiele czasu z rodzinami”, napisał dyrektor generalny Asdy Roger Burnley w liście do pracowników. „To oczywiście nasza najbardziej pracowita pora roku, ale było dla nas ważne, aby dać każdemu z was możliwość spędzenia tego czasu z bliskimi, których być może nie widzieliście od wielu miesięcy, więc wyjątkowo w tym roku, nie otworzymy naszych sklepów przed 27 grudnia”.

Również Marks & Spencer, Pets at Home i sklep z zabawkami The Entertainer, zostaną zamknięte w Boxing Day. Podczas gdy małe sklepy zostały zamknięte, supermarkety w czasie lockdownów funkcjonowały normalnie. Największe sieci zanotowały ogromny wzrost sprzedaży podstawowych towarów (tj. żywność, produkty do higieny osobistej) wzrosło też zainteresowanie zakupami online. Jak podkreślają związkowcy, pracownicy supermarketów zasłużyli na dodatkowy dzień wolny. „Szkoda, że ludzie będą musieli poświęcić jeden dzień swojego urlopu, by mieć wolne, ale to krok w dobrym kierunku. Pracownicy tego potrzebowali”, przyznał Roger Jenkins ze związku GMB. Sainsbury's planuje otworzyć swoje sklepy 26 grudnia, ale ze zmniejszoną obsadą, dzięki czemu część pracowników będzie miała wolne. Otwarte będą sklepy sieci Tesco i Morrisons.

24 Więcej na portalu

cooltura24.co.uk

TEKST SPONSOROWANY

Misją Enterprise jest wspieranie każdej podróży w okresie świąt Bożego Narodzenia Wielu z nas myśli już o przygotowaniach do Gwiazdki, planuje jak będzie wyglądał wigilijny stół oraz wyobraża sobie, co schowa pod choinkę. W czasie świąt Bożego Narodzenia najważniejsze jest spotkanie z bliskimi. Zanim jednak przyjdzie ten wyjątkowy czas, wielu z nas, Polaków mieszkających na Wyspach, czekać będzie podróż w rodzinne strony. Czy zaplanowaliście już jak dotrzecie, bezpiecznie i skutecznie, na te święta do domu? Jeśli wciąż jest to przed wami, koniecznie przeczytajcie wywiad z dyrektorem zarządzającym Enterprise Poland, Klaudiuszem Piwowarskim. Marietta Przybyek

ak wiadomo, wielu Polaków w okresie świątecznym będzie podróżować, by móc spędzić Boże Narodzenie z bliskimi; potrzebować będzie również transportu w Polsce. Jak Enterprise może pomóc?

Dyrektor Zarządzający Enterprise Poland Klaudiusz Piwowarski

Enterprise to obecnie największa wypożyczalnia samochodów na świecie, obsługująca ponad 2 miliony pojazdów. Mamy kilka oddziałów w Polsce, łącznie 11, z których 9 znajduje się na lotniskach, co sprawia, że jest to bardzo wygodne dla osób podróżujących z Wiel-

kiej Brytanii do Polski. Jesteśmy dumni, że jesteśmy jedną z największych wypożyczalni samochodów w Polsce. Nasza flota pojazdów w kraju liczy ponad 2100 samochodów.W okresie świątecznym nasze oddziały na lotniskach działają 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.

Jakie środki bezpieczeństwa zastosowała firma, aby chronić klientów przed COVID-19?

Podobnie jak wiele firm, w odpowiedzi na pandemię musieliśmy zmienić sposób, w jaki działamy, w tym wprowadzić szereg środków bezpieczeństwa mających na celu promowanie dystansu społecznego.

NHS szuka celebrytów, którzy pomogą promować szczepienia

zczepienia na koronawirusa są dobrowolne, a według sondaży zamierza z nich skorzystać niespełna 60 proc. Brytyjczyków, dlatego szefowie NHS chcą przekonać do nich, prosząc o pomoc celebrytów i polityków. W obawie przed małym zainteresowaniem szczepieniami, NHS planuje uruchomić kampanię promocyjną, której twarzami będą „znani i lubiani”, udzielający się w mediach społecznościowych i mający dużą liczbę obserwatorów. NHS, jak donosi „The Guardian", we współpracy z Ministerstwem Zdrowia opracowuje listę osób, które mogłyby wesprzeć program szczepień.

Pomysł na kampanię zrodził się po tym, gdy okazało się, że nawet wśród pracowników brytyjskiej służby zdrowia jest wiele osób sceptycznie nastawionych do szczepionki. „To będzie duża kampania. NHS England poszukuje znanych ludzi, ale takich, którzy w czasie pandemii udzielali się społecznie, są znani z działalności charytatywnej – osoby z autorytetem”, stwierdził informator „Guardiana”. Na razie nie wiadomo, kto znajdzie się na liście celebrytów NHS. Zdaniem gazety, specjaliści od PR w pierwszej kolejności chcą pozyskać piłkarza Marcusa Rashforda, który cieszy się powszechnym szacunkiem i zaufaniem po tym, jak zmusił rząd do zmiany decyzji – i to dwukrotnie – w sprawie posiłków dla dzieci w szkołach. Idealnymi twarzami kampanii byliby też członkowie rodziny królewskiej. Są też celebryci, którzy nie czekając na telefon z ministerstwa, sami zadeklarowali gotowość do przyjęcia szczepionki, wśród nich jest Rod Stewart, irlandzki wokalista Bob Geldof, aktor Michael Palin oraz brytyjski dziennikarz Michael Parkinson.

Innym skutkiem pandemii jest to, że klienci faworyzują samochód w stosunku do innych form transportu zbiorowego. Higiena jest teraz najważniejsza dla ludzi, dlatego wprowadziliśmy Kompleksową Gwarancję Czystości. Obejmuje ona stosowanie rygorystycznych procedur odkażania, koncentrujących się na ponad 20 punktach najbardziej narażonych na pozostawienie wirusa w samochodzie. Święta Bożego Narodzenia zbliżają się wielkimi krokami, jest to więc najlepszy czas, aby zaplanować świąteczne wyjazdy w Polsce lub powrót z Wielkiej Bry-

tanii do domu. Zaplanuj z wyprzedzeniem swoje święta Bożego Narodzenia i spotkania z bliskimi. Podróżowanie samochodem jest obecnie jednym z najbezpieczniejszych sposobów dotarcia do celu. Aby uzyskać więcej informacji na temat Enterprise i ich usług, warto odwiedzić stronę: www.enterpriserentacar.pl Rozpocznij realizację swojej misji już dziś. Dokonaj rezerwacji, wykorzystując kod MISJA10, a otrzymasz 10% zniżki.

Świąteczne szaleństwo – rekordowa sprzedaż lampek choinkowych, alkoholi i indyków

atrząc na raporty dotyczące sprzedaży żywych choinek i ozdób świątecznych można stwierdzić, że mimo pandemii tegoroczne święta Bożego Narodzenia będą wyjątkowe. Zmęczeni codziennymi informacjami o rozwoju pandemii Brytyjczycy nie dość, że zaczęli przyozdabiać swoje domy i mieszkania znacznie wcześniej niż w poprzednich latach, to, jak się okazuje, na wszelkiego rodzaju ozdoby wydają krocie. Przedświąteczny szał zakupowy widać było w punktach sprzedaży choinek i w galeriach handlowych, o czym informowaliśmy, teraz opublikowano dane dotyczące sprzedaży ozdób. I tu kolejne zaskoczenie, sprzedaż lampek choinkowych poszybowała w górę o 238 proc. w ciągu czterech ostatnich tygodni, w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. Na tym nie koniec, w zeszłym miesiącu odnotowano również 33 proc. wzrost popytu na alkohole, zwłaszcza na likiery, których sprzedaż podwoiła się. Sprzedaż indyków wzrosła o 36 proc.

Eksperci rynku twierdzą, iż ma to związek z ograniczeniem możliwości organizacji Bożego Narodzenia w restauracjach i pubach. Spadło za to zainteresowanie ciasteczkami „mince pies” – o 8 proc., co też nie dziwi. W tym roku liczba osób przy stole będzie mniejsza, gdyż tradycyjne, duże spotkania z przyjaciółmi i całą rodziną nie odbędą się. Powyższe dane znalazły się w raporcie dotyczącym sprzedaży w supermarketach i obejmują okres między 12 a 29 listopada. W dużych sklepach sieciowych odnotowano wzrost sprzedaży o 11,3 proc. – to najszybsze ożywienie od sierpnia.

Walijskie porty nie są gotowe na brexit

„I

stnieje ogromne ryzyko, że walijskie porty nie będą gotowe na brexit”, ostrzegła Parlamentarna Komisja ds. Walii. Jednym z głównych problemów ma być brak odpowiedniego sprzętu i infrastruktury do przeprowadzania kontroli celnych od 1 stycznia 2021 roku. Zdaniem członków komisji, Holyhead, Fishguard i Pembroke Dock nie będą przygotowane na 1 stycznia 2021 roku. Rząd Walii przyznaje, że robił co mógł, by dostosować swoje jednostki do przeprowadzania kontroli celnych na nowych zasadach, ale zdaniem parlamentarzystów to za mało, by uniknąć paraliżu. 31 grudnia kończy się okres przejściowy po brexicie; tymczasem Wielka Brytania i Unia Europejska nadal nie podpisały umowy handlowej, regulującej przyszłe stosunki na tej płaszczyźnie między obiema stronami. Bez względu na to, czy dokument zostanie przyjęty czy nie, od stycznia wymiana transgraniczna między Unią Europejską a Wielką Brytanią będzie przebiegać inaczej niż dotychczas – stopniowo powrócą kontrole graniczne, należy się też przygotować na zmiany w systemie celnym. Kontrole graniczne w walijskich portach mają zostać wprowadzone od 1

lipca 2021 roku, ale w raporcie Komisji ds. Walii czytamy, że nawet ta kilkumiesięczna zwłoka niewiele da. „Zastosowanie nowych i niesprawdzonych systemów IT może przynieść poważne konsekwencje w postaci paraliżu pracy jednostek portowych”. Obawy budzi również zaawansowanie prac nad rozbudową portowej infrastruktury. „Zaledwie trzy tygodnie przed końcem okresu przejściowego decyzje dotyczące budowy kluczowych obiektów infrastruktury portowej, mającej ułatwić kontrole, nadal nie zostały podjęte. Co gorsza, system, na którym ma się opierać odprawa osób i towarów, nie został w pełni przetestowany. Nadal zbyt wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak może to wpłynąć na ich handel z krajami UE”, przyznał przewodniczący komisji poseł Crabb. „Jesteśmy szczególnie zaniepokojeni stanem przygotowań w porcie w Holyhead – jednej z najbardziej ruchliwych jednostek Wielkiej Brytanii, przez którą przechodzi większość towarów z Unii”, dodał. Crabb zaapelował do władz w Londynie i w Cardiff o jak najszybsze podjęcie współpracy w celu przygotowania portów na brexit.

Niepodległa Walia przed 2030 rokiem?

dam Price, lider centrolewicowej partii Plaid Cymru poinformował, że jeśli jego partia wygra wybory, przeprowadzi referendum niepodległościowe w Walii. Warunek jest jeden, ugrupowanie musi mieć większość w parlamencie (Senedd Cymru). „Rząd Borisa Johnsona torpeduje decentralizację, ale żądania Szkocji są nie do powstrzymania, referendum niepodległościowe to kwestia czasu. Wtedy Walia stanie się dobudówką do Anglii, a to byłoby najgorsze ze wszystkich rozwiązań”, powiedział polityk, cytowany przez BBC. „Dlatego też przyrzekam już dzisiaj, że jeśli powołany zostanie rząd Plaid Cymru, będący w stanie dowo-

dzić większością w Senedd, przeprowadzi referendum w sprawie niepodległości Walii w pierwszej kadencji”, dodał. Walijczycy mieliby dwukrotnie wypowiadać się na temat niepodległości. Pierwsze głosowanie miałoby charakter ankiety – badania nastrojów społecznych, drugie byłoby już ostatecznym wyborem. „Walijska wiosna – przebudzenie, nastąpi w tym roku w maju, przy urnach wyborczych. Jeśli chcesz niepodległości, musisz głosować na nią stawiając na Plaid Cymru”, podsumował Price. Ostateczną datę uzyskania niepodległości przez Walię wyznaczył na 2030 rok.

Wywołaj uśmiech na twarzy swoich bliskich w Polsce W te Święta wyślij od £100 do £600 z placówki agencyjnej na konto bankowe za £4,90 za przekaz*.

*Western Union pobiera również prowizję za wymianę walut. Wybierając firmę oferującą przekazy pieniężne dokładnie porównaj opłaty za przekaz i kursy wymiany walut. Opłaty za przekaz, kursy wymiany walut i podatki mogą się różnić w zależności od firmy, kanału i lokalizacji ze względu na różne czynniki. Wysokość opłat za przekaz i kurs wymiany walut może ulec zmianie bez uprzedzenia. Usługę świadczy Western Union. © 2020 Western Union Holdings Inc. All rights reserved.

| ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z RZĄDEM WIELKIEJ BRYTANII

Profesor Wei Shen Lim Uniwersytet w Nottingham Przewodniczący Wspólnego Komitetu ds. Szczepień i Uodpornienia (JCVI), Podkomitetu ds. Szczepionek Covid-19

Jak działają szczepionki? Gdy ktoś zostanie zaszczepiony i rozwinie się u niego odpowiedź immunologiczna (odpornościowa) można mieć nadzieję, że później, gdy ta sam osoba zostanie wystawiona na działanie czynnika zakaźnego, odpowiedź immunologiczna (odpowiedź układu odpornościowego), będzie już gotowa, a zatem może uzyskać lepszą odpowiedź, która może zneutralizować lub zniszczyć czynnik zakaźny, zanim będzie mógł on spowodować szkodę lub chorobę. Wirus ma różne białka. Producenci szczepionek musieli na samym początku procesu opracowywania wybrać białko, które ich zdaniem będzie najbardziej przydatne do stworzenia szczepionki. Niemal wszyscy wybrali tak zwane białko kolczaste, czyli białko, które umożliwia wirusowi wiązanie się z komórką ludzką.

Ile istnień może uratować szczepionka? Jeśli spojrzymy na pensjonariuszy domów opieki społecznej, wiemy, ile osób niestety nie przeżyło pierwszej fali. Gdybyśmy wtedy mieli szczepionkę skuteczną w 90%, to na mniej więcej 25 zaszczepionych mieszkańców domów opieki, uratowalibyśmy jedno życie; i dla około 250 zaszczepionych osób w wieku 80 lat i starszych, też uratowalibyśmy jedno istnienie. Bo wraz z wiekiem seniorów trzeba zaszczepić więcej osób, aby uratować życie.

Czy uważasz, że ten proces zmieni sposób, w jaki prowadzimy badania farmaceutyczne w przyszłości? W pewnym momencie premier Wielkiej Brytanii użył słów „odbuduj lepiej” („build back better”) i myślę, że z pewnością powinniśmy spróbować poszukać procesów, które były dobre i dobrze działały w przeszłości, jak i możliwie je udoskonalić, aby działały lepiej. A więc tak, będzie kilka rzeczy, które będą przydatne do użycia nawet po zakończeniu pandemii.

Wszystko, co musisz wiedzieć o szczepionkach przeciw Covid-19 Po miesiącach rygorystycznych badań klinicznych i analizy danych przez ekspertów, rząd Wielkiej Brytanii przyjął zalecenie niezależnej Agencji Regulacyjnej Leków i Produktów Opieki Zdrowotnej (MHRA), aby zatwierdzić do użytku szczepionkę Pfizer/BioNTech przeciwko Covid-19. Marietta Przybyek

zczepionka Pfizer/BioNTech jest teraz dostępna w całej Wielkiej Brytanii. Kiedy nadejdzie twoja kolej szczepienia, otrzymasz powiadomienie. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu w programach szczepień na dużą skalę, NHS rozpoczyna wdrażać wypracowane zasady, aby zapewnić opiekę i wsparcie wszystkim osobom kwalifikującym się do szczepień. Stanowisko ekspertów jest jasne: skuteczna szczepionka będzie miała zasadnicze znaczenie dla spowolnienia dalszego

rozprzestrzeniania się Covid-19. Mając to na uwadze, rząd Wielkiej Brytanii zapewnił dostęp do 357 milionów dawek szczepionek na mocy umów z siedmioma oddzielnymi dostawcami. Szczepienia odbędą się we współpracy i przy pomocy Wspólnego Komitetu ds. Szczepień i Uodpornienia (JCVI), czyli panelu niezależnych ekspertów, utworzonego w celu określenia, która ze szczepionek jest najbardziej odpowiednia dla Wielkiej Brytanii. Czterech ekspertów ds. zdrowia wyjaśnia, dlaczego wszyscy powinniśmy mieć pewność, że szczepionki spełniają surowe normy bezpieczeństwa i skuteczności.

Doktor Mary Ramsay Kierownik ds. Szczepień w Public Health England

Jaka była rola Public Health England (brytyjskiej Publicznej Opieki Zdrowotnej) w opracowywaniu i wdrażaniu szczepionki? Wykonujemy większość pracy związanej z przygotowywaniem dokumentów, analizowaniem dowodów oraz dostarczaniem informacji, które komisja mogłaby chcieć usłyszeć, by móc podjąć decyzję. Naszą drugą główną rolą jest nadzór po wprowadzeniu szczepionki do obrotu (czyli

monitorowanie przebiegu programu). Robimy to z Agencją Regulacyjną ds. Leków i Produktów Opieki Zdrowotnej (Medicines & Healthcare products Regulatory Agency – MHRA). Ich rolą jest zadbanie o bezpieczeństwo szczepionek i wyeliminowanie ich skutków ubocznych. Dział ds. Szczepień patrzy na skuteczność szczepionek – obserwujemy spadek zachorowań oraz ilość osób przyjmujących szczepionkę.

Jak zdecydowaliście, które grupy otrzymają szczepionkę jako pierwsze? Śmiertelność rośnie wraz z wiekiem, zwłaszcza powyżej 75. roku życia. Na początek jako priorytet stawiamy osoby ze starszych grup

wiekowych, następnie wybieramy osoby młodsze, ale z chorobami podstawowymi. To kryterium sprowadzi nas do pułapu wiekowego 65 lat, a następnie do 50 lat. Pracownicy opieki zdrowotnej i społecznej prawdopodobnie zostaną zaszczepieni wcześniej – są oni w grupie ryzyka, ponieważ codziennie są narażeni na infekcję i mogą nieumyślnie rozprzestrzeniać wirusa, gdy spotykają się z przyjaciółmi, rodziną i wrażliwymi pacjentami. To samo dotyczy pracowników domów opieki – szczepienie tych osób jest absolutnym priorytetem.

Jak myślisz, ile czasu zajmie zaszczepienie

ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z RZĄDEM WIELKIEJ BRYTANII |

Profesor Jonathan Van-Tam Zastępca dyrektora ds. Medycznych

Jest duża presja na osoby nadzorujące, aby podawać te szczepionki. Skąd możemy mieć pewność, że nie ugną się one pod naciskiem polityczny lub publicznym? Mogę mówić tylko w imieniu MHRA (Agencji Regulacyjnej ds. Leków i Produktów Opieki Zdrowotnej/ Medicines and Healthcare products Regulatory Agency), ale inne

Wskazówki dotyczące zarządzania reakcjami alergicznymi dotyczące szczepionki Pfizer-BioNTech na Covid-19 MHRA zaleca, aby każda osoba, która w swojej historii miała nagłą anafilaksję (ciężką reakcję alergiczną) wywołana szczepionką, lekami lub żywnością, nie otrzymywała szczepionki Pfizer BioNTech. Każdy, kto ma otrzymać szczepionkę, powinien kontynuować wizyty lekarskie i omówić wszelkie obawy oraz historię medyczną poważnych alergii z lekarzem przed jej przyjęciem.

wystarczającej liczby osób, zanim powrócimy do normalnego życia? Zwykły program szczepień przeciw grypie obejmuje ok. 15 milionów osób w ciągu dwóch i pół do trzech miesięcy – większość z nich jest wykonywana w ciągu pierwszych dwóch

miesięcy. Potrzebujemy wystarczającej ilości szczepionek – to jest kluczowa kwestia. Wszystkie szczepionki przeciw Covid-19 jak dotąd mają dwie dawki. W pierwszej fazie szczepienia 30 mln osób potrzebujemy 60 mln szczepionek. Jest to więc przedsięwzięcie czterokrotnie większe niż program szczepień na grypę. Dopóki naprawdę nie dowiemy się, jak działa szczepionka i jak długo trwa okres ochronny, bardzo trudno jest przewidzieć, kiedy wrócimy do normalnego życia. Mam nadzieję, że najważniejszą rzeczą, którą zobaczymy najpierw, będzie zmniejszenie liczby zgonów, ponieważ będziemy chronić tych najbardziej bezbronnych.

agencje regulacyjne, takie jak Europejska Agencja Leków (European Medicines Agency), Federalna Agencja Leków w USA (Federal Drug Administration in US), mają taką samą historię i rodowód, a to oznacza, że są niezwykle niezależne w tym, co robią i nie tolerują żadnych ingerencji zewnętrznych. Jak powiedział dr Raine, dyrektor generalny MHRA: „Bezpieczeństwo jest naszą dewizą. To jest najważniejsza rzecz”.

Czy sam przyjmiesz szczepionkę i czy polecisz ją swoim znajomym oraz rodzinie? Tak, zamierzam się zaszczepić, pod warunkiem, że MHRA zatwierdziła szczepionkę. Jestem przygotowany na to, że zrobię to przed kamerą, aby temu poświadczyć – to żaden problem. Gdybym mógł być na samym początku kolejki szczepień, byłbym. Ale nie mogę być, ponieważ przywileje i pozycja się tutaj nie liczą.

Doktor June Raine Prezes Agencji Regulacyjnej ds. Leków i Produktów Opieki Zdrowotnej – MHRA (Medicines and Healthcare products Regulatory Agency)

Jakie kontrole muszą przejść szczepionki według Agencji Regulacyjnej ds. Leków i Produktów Opieki Zdrowotnej – MHRA? Bezpieczeństwo publiczne zawsze będzie najważniejsze. Ludzie mogą być pewni, że szczepionki przeciw Covid-19 będą dostępne dopiero po spełnieniu rygorystycznych norm bezpieczeństwa, jakości i skuteczności. Nasz zespół naukowców i klinicystów bardzo dokładnie przygląda się wszystkim danym, gdy tylko stają się one dostępne.

Czy bezpieczeństwo szczepionek będzie monitorowane po przekazaniu ich do publicznego użytku? Równolegle z Public Health England (brytyjska Publiczna Opieka

Czy będziesz mógł wybrać szczepionkę, którą otrzymasz? Nie będzie wyboru szczepionek. Nie spodziewam się wyboru; to, czego się spodziewam, to że pojawię się w wyznaczonym miejscu i zaszczepię się, kiedy przyjdzie na to moja kolej. Jeśli zostałeś wezwany i możesz to zrobić – zgłoś się na szczepienie. Nie odkładaj tego. Postaraj się, aby system działał tak płynnie, jak to tylko możliwe. Na drodze mogą pojawić się pewne wyboje. Nie możesz mieć zalecenia, aby zaszczepić w krótkim czasie szczepionką dwudawkową prawie 30 mln ludzi w kraju i liczyć na to, że odbędzie się to bez żadnych wybojów na drodze. Oczekuję jednak, że NHS sprosta temu wyzwaniu i będzie to prawdopodobnie najważniejszy i najbardziej złożony program dostarczania szczepionek, jaki podjęliśmy przez co najmniej trzy ostatnie dekady.

Zdrowotna) prowadzimy obszerny program prac w tym temacie. Naszą szczególną rolą jest prowadzenie ciągłego monitoringu bezpieczeństwa. Wiemy bardzo dużo o szczepionce z badań klinicznych, ale można dowiedzieć się o niej jeszcze więcej, gdy skorzysta z niej ogromna liczba osób. Jest kilka sposobów, aby to zrobić. Jednym z nich jest nasz wypróbowany i zaufany program tzw. żółtej kartki, w ramach którego zachęca się ludzi do zgłaszania wszelkich podejrzewanych skutków ubocznych szczepionki. Aktywnie tworzymy grupy, które możemy monitorować w dłuższej perspektywie, a także podejmujemy formalne studia we współpracy z zespołami badawczymi.

Co byś powiedział młodym ludziom, będącym w niskiej grupie ryzyka, którzy myślą, że szczepienia nie są czymś, czego potrzebują? Zauważyliśmy, że szczepienia zmniejszają prawdopodobieństwo rozprzestrzeniania wirusa Covid-19 wśród innych. Dzięki szczepieniom bardziej prawdopodobne jest, że będziesz chroniony. Poziom infekcji w populacji spadnie. Metody, których używamy do zwalczania Covid-19, takie jak lockdown, wielopoziomowe ograniczenia i przestrzeganiem zasad „Hands, Face, Space”, będą miały większą szansę powodzenia. Na nas wszystkich spoczywa obowiązek myślenia o osobach bezbronnych, starszych, ludziach, których cenimy w naszej rodzinie. Wszyscy musimy dołożyć wszelkich starań, abyśmy mogli wrócić do normalnego życia.

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Dzień świątecznych sweterków 11

grudnia wielu Brytyjczyków założyło świąteczne sweterki, by uczcić Christmas Jumper Day i wesprzeć w ten sposób kwestę na cel dobroczynny. Christmas Jumper Day to coroczna akcja zbierania funduszy na projekty pomocy dzieciom na całym świecie. Została zainicjowana w 2012 roku przez brytyjską organizację charytatywną Save the Children. Do założenia świątecznego sweterka i wsparcia zbiórki zadeklarowało się w tym roku na stronie organizacji Save the Children ponad 4 mln osób. Wśród sympatyków akcji byli też czytelnicy „Cooltury” oraz prezenterzy i słuchacze Polskiego Radia Londyn. Oto nadesłane przez nich zdjęcia.

Joanna Figlak-Włoka i Artur Zalewski - prezenterzy Radia PRL

Grzegorz Albrycht - prezenter Radia PRL

ARTYKUŁ WE WSPÓŁPRACY Z NHS |

Wielka Brytania rozszerza program szczepień przeciwko grypie, aby chronić więcej osób kwalifikują się do bezpłatnej szczepionki przeciwko grypie. Jak mieliśmy okazję zaobserwować w tym roku w przypadku COVID-19, choroby układu oddechowego mogą być niezwykle niebezpieczne i mogą prowadzić nawet do śmierci. Badania pokazują, że osoby z jednoczesnym zakażeniem wirusem grypy i COVID-19 są bardziej narażone na ciężki przebieg choroby¹ niż pozostali. Lekarz rodzinny dr Mike Borowicz dodaje: „Większość ludzi uważa, że grypa to tylko kaszel lub przeziębienie, ale rzeczywistość jest dużo gorsza i może prowadzić do hospitalizacji, a nawet śmierci. Jest to niezwykle ważne dla osób z grupy wysokiego ryzyka, aby uchronić się przed wirusem grypy i uniknąć współzakażenia. Jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś, to nie jest za późno, aby zaszczepić się i uchronić się przed potencjalnym ryzykiem. Grypę można złapać przez cały rok, ale występuje ona szczególnie często do marca. Chroniąc siebie, pomagasz także chronić swoich bliskich”.

Program szczepień przeciw grypie jest dostępny dla osób, które są najbardziej narażone na ciężki przebieg choroby, obejmuje kobiety w ciąży, osoby starsze i osoby z chorobami przewlekłymi Szczepionkę, oferuje się również dzieciom w wieku od 2 do 11 lat, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się grypy na inne osoby, które mogą być bardziej narażone na jej niebezpieczny przebieg Jak sugerują badania Public Health England (PHE) osoby zakażone wirusami grypy i COVID-19 w okresie od stycznia do kwietnia były bardziej narażone na ciężki przebieg choroby Tej zimy po raz pierwszy, w ramach rozszerzonego programu szczepień przeciw grypie, osoby w wieku od 50 do 64 lat

otrzymają bezpłatną szczepionkę przeciwko tej chorobie. W tym roku bezpłatna szczepionka przeciw grypie jest oferowana większej liczbie osób niż w latach poprzednich, aby chronić osoby najbardziej zagrożone wirusem grypy. Szczepienie jest oferowane osobom już w wieku 50 lat oraz starszym. Jest to spowodowane liczbą hospitalizacji wywołaną COVID-19 w tej grupie wiekowej. Ponieważ Covid-19 jest teraz w obiegu, tak ważne jest, aby zapobiec zachorowaniom na grypę osób z tej grupy. Osoby, które mieszkają z kimś, kto jest narażony na wysokie ryzyko zarażenia koronawirusem (z listy pacjentów grupy chronionej przez NHS), również

Dzieciom w wieku 2-3 lat², za pośrednictwem lekarza pierwszego kontaktu, oferuje się szczepionkę przeciw grypie w formie aerozolu do nosa. Wszystkim dzieciom ze szkół podstawowych i po raz pierwszy dzieciom z klas siódmych szkół średnich zaoferowano w szkołach aerozol do nosa ze szczepionką przeciw grypie, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa. Jest to bezbolesny sposób szczepienia dzieci przeciwko grypie. Kobiety w ciąży są narażone na poważne komplikacje związane z grypą. Bezpłatna szczepionka przeciw grypie jest najlepszą ochroną dla kobiet w ciąży i ich nienarodzonego dziecka. Można ją bezpiecznie podawać na każdym etapie ciąży. Po szczepieniu przeciwciała przeciw grypie, które są produkowane przez matkę są przenoszone przez łożysko na dziecko, co również pomaga zapewnić ochronę przed grypą przez kilka pierwszych miesięcy życia dziecka. Szczepionka przeciw grypie pomaga zapewnić ochronę przed określonymi krą-

żącymi szczepami grypy, które mogą być inne niż w zeszłym roku. Dlatego zdecydowanie zaleca się, aby grupy, którym zaproponowano bezpłatną szczepionkę przeciw grypie, przyjmowały ją co roku. Dr Mike Borowicz uspokaja opinię publiczną, że przychodnie lekarskie i farmaceuci podejmują dodatkowe środki ostrożności, aby szczepionka przeciw grypie była podawana w bezpiecznym środowisku, zachowując zasady dystansu społecznego oraz noszenia odzieży ochronnej. Osoby, którym przysługuje bezpłatna szczepionka przeciw grypie, powinny tej zimy skontaktować się ze swoim lekarzem rodzinnym, farmaceutą lub położną, aby chronić siebie i swoje rodziny.

Osoby, które kwalifikują się do szczepienia przeciw grypie w ramach krajowego programu w tym roku, to: a. Osoby w wieku 65 lat i starsze b. Osoby w wieku od 6 miesięcy do 64 lat z długotrwałym schorzeniem c. Dzieci w wieku 2-3 lat (31 sierpnia 2020 r.) W przychodni lekarskiej d. Dzieci w wieku szkolnym w recepcji - klasa 6 (szkoła podstawowa) f. Dzieci z klasy 7 (szkoła średnia) g. Kobiety w ciąży h. Pracownicy pierwszej linii opieki zdrowotnej i społecznej i. Główni opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej j. Osoby kontaktowe w gospodarstwie domowym z listy pacjentów chronionych przez NHS k. Osoby w wieku 50-64 lata (w tym osoby, które ukończą 50 lat do 31 marca 2021 r.)

Aby dowiedzieć się więcej, odwiedź www.nhs.co.uk/fluvaccine

¹ Stowe J, Tessier E, Zhao H i wsp. Interakcje między SARS-CoV-2 a grypą i wpływ koinfekcji na ciężki przebieg choroby: negatywny projekt testu. medRxiv (preprint) 2020 Wrz 18. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.09.18.20189647v1.full.pdf. ² dzieci będą uprawnione pod warunkiem, że miały 2 lata w dniu 31 sierpnia 2020 r.

Znajdź prezent w Coolturze! Święty Mikołaj zostawił w tym wydaniu Cooltury pudełko z mini Bluetooth Speaker. Znajdź je i wyślij numer strony, a także swoje imię i nazwisko na adres:

konkurs@cooltura.co.uk

Nagrodę rozlosujemy wśród osób, które wyślą maila na adres: konkurs@cooltura.co.uk podając numer strony z prezentem, a także swoje imię i nazwisko Regulamin konkursu „Znajdź prezent”: 1. Organizatorem konkursu jest Media In & Out wydawca tygodnika Cooltura. 2. W losowaniu nagród nie mogą brać udziału pracownicy i krewni organizatora konkursu. 3. Odpowiedzi, zawierające numer strony z prezentem oraz imię i nazwisko uczestnika konkursu, należy wysłać mailem na adres: konkurs@ cooltura.co.uk w terminie do 7 dni od daty wydania. 4. Zwycięzcy zostaną wybrani drogą losowania, które przeprowadzi organizator konkursu. 5. Zwycięzcy zostaną poinformowani mailowo. 6. Odbiór nagród tylko osobisty w redakcji tygodnika Cooltura - Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW74RL. 7. Uczestnicy konkursu wyrażają zgodę na przetwarzanie ich danych osobowych przez organizatora konkursu. 8. Organizator zastrzega sobie prawo do odwołania konkursu bez podania przyczyn.

Królowa pierwszy raz od początku pandemii wystąpiła publicznie z członkami rodziny

Fot. Twitter/RoyalFamily

zamku w Windsorze obyło się spotkanie świąteczne, w którym wzięła udział królowa. Do monarchini dołączyli między innymi książę Charles z żoną, księżną Kornwalii, książę William i księżna Kate oraz księżniczka Anna. Elżbieta II pierwszy raz od wybuchu pandemii pojawiła się publicznie w towarzystwie najbliższych członków swojej rodziny. Okazją do spotkania było zakończenie trzydniowego objazdu Wielkiej Brytanii przez księcia Williama i księżną Kate, w trakcie której para podziękowała osobom walczącym z pandemią i jej skutkami. William i Kate pokonali pociągiem ponad 1,4 tys. mil. W trakcie spotkania w Windsorze członkowie rodziny królewskiej wysłuchali krótkiego koncertu kolęd. „Królowa była bardzo szczęśliwa, że mogliśmy zagrać kilka kolęd, choć była rozczarowana faktem, że koncerty zagrała orkiestra bez chóru. Cóż, nie zawsze zespół

koncertuje razem z wokalistami, a w tym przypadku, kiedy musieliśmy zachować dystans, orkiestra lepiej się sprawdziła – instrumenty słychać nawet z daleka”, przyznał Anthony Cotterill. Patrząc na zdjęcia z tego wydarzenia, widać jednak, że mimo chłodu monarchini była bardzo zadowolona. Po koncercie członkowie rodziny królewskiej oraz ich goście przeszli do namiotu bankietowego, gdzie rozmawiali z przedstawicielami Salvation Army, wolontariuszami i pracownikami organizacji charytatywnych; potem był czas na degustację grzanego wina oraz bezalkoholowego ponczu i ciasteczek „mince”. W tym roku rodzina królewska będzie wspólnie obchodzić święta w posiadłości królowej w Sandringham w Norfolk, jak miało to miejsce co roku od lat 80. ubiegłego wieku. Królewskie służby prasowe zapowiedziały, że 94-letnia Elżbieta II i jej 99-letni mąż, książę Philip, pozostaną w Windsorze.

Suczka Beth – nowa pomocnica księżnej Camilli

Fot. Instagram/Clarence House

siężna Camilla odwiedziła schronisko dla zwierząt w Windsorze, by promować adopcje bezpańskich czworonogów. Podczas wizyty, żona następcy brytyj-

skiego tronu odsłoniła pamiątkową tablicę, a pomogła jej w tym suczka rasy Jack Russell Terrier – Beth. Pies został zabrany jakiś czas temu przez księżną ze schroniska. Suczka Beth odsłoniła tablicę szarpiąc za psi smakołyk przyczepiony do materiału. „Ktoś mógłby pomyśleć, że nigdy cię nie karmiono”, żartowała z sytuacji Camilla. Tablicę pamiątkową umieszczono przed wejściem do budynku Battersea Dogs and Cats Home Old Windsor Centre. Schronisko jest jednym z wielu prowadzonych przez organizację charytatywną „Battersea Dogs&Cats Home”, którą od lat wspiera księżna. Camilla chciała swoją wizytą zwrócić uwagę mieszkańców Wysp na programy adopcji zwierząt, które schroniska Battersea Dogs&Cats Home prowadzą również w czasie pandemii.

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH  RE COVID–19 Porady prawne dla pracodawców

i pracowników za zakresie postojowego – furlough leave – Kompleksowa obsługa prawna i doradztwo z zakresu rządowego programu dla osób samozatrudnionych – self-employed

 Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych

i wypadków przy pracy, wypadków w miejscach publicznych  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego Obywatelstwa i statusu ‘settled‘  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne

zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych

 Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY?

ZADZWOŃ DO NAS

OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

II Międzynarodowy Dzień Edukacji Polonijnej Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

stycznia 2021 roku odbędzie się II Międzynarodowy Dzień Edukacji Polonijnej, podejmujący temat interdyscyplinarnych problemów warsztatu pracy nauczyciela polonijnego z obszarów psychologii, logopedii, metodyki nauczania, glottodydaktyki oraz kulturoznawstwa. Organizatorem spotkania jest Polska Akademia Nauk Społecznych i Humanistycznych (PASSH) w Londynie. Wydarzenie zostanie przeprowadzone za pośrednictwem Microsoft Teams. Wykłady odbędą się w czasie rzeczywistym oraz z możliwością odtwarzania nagranego materiału. Patronem honorowym II Międzynarodowego Dnia Edukacji Polonijnej została Szkoła Polska przy Ambasadzie RP w Londynie, a gościem honorowym, który otworzy konferencję – prof. Jerzy Bralczyk.

W programie przewidziano kilkanaście wykładów i warsztatów, a także panel dyskusyjny. Wykłady inauguracyjne wygłoszą: prof. Agata Roćko – Frazeologia w nauczaniu języka polskiego jako obcego, odziedziczonego oraz dr hab. Edyta Pałuszyńska – Aforyzmy na lekcjach języka polskiego, krótkie teksty i ciekawe wykorzystywane na lekcjach. Ponadto uroczystość swoją obecnością zaszczyci grono znakomitych wykładowców i szkoleniowców, zarówno z Wielkiej Brytanii jak i z Polski. Podczas II Międzynarodowego Dnia Edukacji Polonijnej rozstrzygnięty zostanie również konkurs na Ucznia Roku Szkoły Polonijnej. Tygodnik „Cooltura” jest patronem medialnym konferencji. Więcej informacji na: passhlondyn.eu

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| OBLICZA EMIGRACJI

Podróżowanie to doznanie wolności

Podróżnicy zwiedzają na różne sposoby. Dla mnie najważniejszy jest kontakt z naturą, doznanie wolności na ogromnych przestrzeniach o różnorodnym ukształtowaniu, nasączonych kolorami, gdzie nie ingerował jeszcze człowiek. To priorytet przy podejmowaniu decyzji, w którą stronę ruszam. Stanowi to też przewagę nad lokalną kulturą i zwyczajami, które w mojej opinii prędzej czy później ingerują w dziewicze tereny, niszcząc to, co naturalne i doskonałe – mówi Michał Mendyka, mieszkający w Wielkiej Brytanii polski podróżnik i miłośnik fotografii. Dariusz A. Zeller

kąd w tobie podróżnicza pasja?

Od dziecka godzinami oglądałem atlasy geograficzne. Poruszało to moją wyobraźnię. Czytałem o świecie, widziałem dokumenty, słuchałem – powsinoga była we mnie od urodzenia. W szkole nie przykładałem większej wagi do innych przedmiotów poza geografią.

A kiedy zacząłeś podróżować?

Mieszkając jeszcze w Polsce, ale większą, bo dodatkowo finansową, swobodę, dało mi UK. Zanim przyjechałem na Wyspy zdążyłem zwiedzić Mazury, Karkonosze i Bieszczady.

Czyli Wielka Brytania okazała się dla ciebie doskonałym miejsce wylotowym?

Jest idealnym do tego miejscem. Są tu jedne z najkorzystniejszych finansowo w Europie połączeń z resztą świata. Dwa lata temu poleciałem do Nowej Zelandii za 450 funtów w dwie strony, a więc prawie za cenę podróży do Polski z bagażem przed świętami. Świat w Wielkiej Brytanii można poznawać też lokalnie. Jest tu praktycznie wszystko. Przepiękne plaże z białym piaskiem, na których można się poopalać; niezwykłe zamki i fortyfikacje, wzgórza, doliny, lasy, a nawet zimą na nartach można pojeździć w Szkocji.

Gdzie zdążyłeś już być i jakie miejsca najbardziej zapadły ci w pamięć?

Będąc na jednej z Wysp Cooka – Rarotonga (na środkowym Pacyfiku), pamiętam wizytę u tamtejszego fryzjera: wszedłem do „salonu", po którym biegały kury, a pani

OBLICZA EMIGRACJI | strzygła mnie „lekko" zardzewiałymi nożyczkami. Wspominam też samotną wizytę w jednej z najniebezpieczniejszych dla turystów stolic świata – Belize City: przechodząc przez miasto jako samotny, biały człowiek, czułem wzrok wszystkich mieszkańców na sobie. Niemal 6 lat już intensywnie podróżuję i wielokrotnie byłem w takich krajach jak Kambodża, Tajlandia, Meksyk, Belize, Nowa Zelandia. Nie byłem tylko w Afryce i na Antarktydzie.

Jaki „niezbędnik” zabierasz z sobą na wyprawy?

Bardzo ważny jest rezerwowy telefon z kartą, kolorowa kserokopia paszportu, drugi portfel z naszymi starymi kartami bankowymi i gotówką; plus tzw. nerka, w której jest część pieniędzy i apteczka (to zresztą podstawa). W ciepłych krajach z lekarstw najcenniejsze są na ogół te na przeziębienie, z uwagi na różnicę temperatury pomiędzy wnętrzami sklepów a ulicą, bo najczęściej jest to 15 : 40.

Co czujesz myśląc o podróżowaniu?

Podróżowanie to doznanie wolności i szansa odkrycia tego, co nieznane. Podróżnicy zwiedzają na różne sposoby. Dla mnie najważniejszy jest kontakt z naturą, doznanie wolności

na ogromnych przestrzeniach o różnorodnym ukształtowaniu, nasączonych kolorami, gdzie nie ingerował jeszcze człowiek. To priorytet przy podejmowaniu decyzji, w którą stronę ruszam. Stanowi to też przewagę nad lokalną kulturą i zwyczajami, które w mojej opinii prędzej czy później ingerują w dziewicze tereny, niszcząc to, co naturalne i doskonałe. Idealna pod tym względem jest dla mnie Norwegia: człowiek jest tam częścią natury, a natura jest częścią człowieka. Można zwiedzać ten kraj bez wytyczonych ścieżek, ograniczających doznania zmysłowe. Można spać, rozbijając namiot gdzie popadnie, ale z poszanowaniem fauny i flory. W Norwegii trzeba się naprawdę nachodzić, by wejść w rzucone o tak sobie śmieci.

Wiem, że z entuzjazmem chwytasz też za aparat i myślę że słusznie, bo na mnie te zdjęcia robią wrażenie!

Dziękuję za wyrazy uznania. Jestem fotografem-amatorem, nie przerabiam zdjęć, są one naturalne. Staram się w nich uchwycić jak najwięcej z tego, co widzę i co czuję. Kwiaty rosnące nad norweskimi fiordami, patagońskie jeziora wśród gór, kanadyjskie krajobrazy są tak piękne, że nie trzeba tych zdjęć specjalnie obrabiać. Nie

| OBLICZA EMIGRACJI

każdy ma możliwość zobaczenia tego na żywo, staram się więc dzielić pięknem i wolnością, które widzę i czuję.

Założyłeś na jednym z portali społecznościowych fanpejdż „Piękna strona Wielkiej Brytanii". W tej chwili jest tam ponad 136 tys członków. Spodziewałeś się aż takiego powodzenia?

Absolutnie się tego nie spodziewałem! To wręcz niesamowite, ilu naszych rodaków na emigracji docenia piękno kraju, w którym żyje.

Jaki cel przyświecał powstaniu tej strony?

Pracując ponad 6 lat temu w jednym z angielskich magazynów, słyszałem od wielu osób jaka to Wielka Brytania jest okropna i deszczowa, a nie tak ją sobie wyobrażałem od dzieciaka. W tym samym czasie, wtedy moja 10-letnia córka mieszkająca w Polsce miała przylecieć do mnie do Anglii na wakacje – nie do końca wiedziałem, gdzie ją tu zabrać i co jej pokazać. Pomyślałem, że założę stronę w sieci, na której ludzie będą dzielić się odwiedzonymi przez siebie miejscami, które zrobiły na nich wrażenie, wtedy coś wybiorę i zaplanuję wycieczkę. Chciałem połączyć przyjemne z pożytecznym i jednocześnie udowodnić znajomym z pracy, że się grubo mylą, opisując Anglię jako brzydką i ponurą. Pamiętam moment założenia grupy, gdy mieszkałem u znajomych w pokoju na materacu, bo nie miałem łóżka. Cudowne jest to, że dzięki tej grupie zamieniłem mały materac na

łóżka w najpiękniejszych miejscach świata.

Kto może dzielić się swoimi podróżniczymi dokonaniami po UK wewnątrz twojego projektu?

Wszyscy, którzy na swój sposób widzą piękno tego, co nas otacza. Warto inspirować innych, by poznawali kraj, w którym żyją. Widzę, że na stronie swoją wrażliwością dzielą się i ludzie starsi i ci młodsi, zajmujący się zawodowo fotografią, jak i robiący zdjęcia starszymi telefonami.

Czym zajmujesz się na co dzień?

Sukces projektu sprawił, że otworzyłem biuro podróży dla małych grup aktywnie zwiedzających różne krainy świata. Pytano mnie na początku o wycieczki po UK, później po Europie, no i zaczęto pytać o bardziej egzotyczne miejsca i tak pierwszy raz w życiu poza Europę poleciałem z 16 obcymi osobami do Meksyku i Belize, ze słabą znajomością hiszpańskiego. Wszyscy wrócili zadowoleni i zapisywali się na kolejne przygody. Następnie była Azja z 22 osobami, konkretnie Tajlandia i Kambodża. Było to trudniejsze logistycznie, ponieważ poruszaliśmy się lokalnymi środkami transportu, a każdego dnia nocowaliśmy w innym miejscu. Covid sprawił, że chwilowo zawiesiłem działalność i podjąłem znów pracę w magazynie. Nie mam z tym problemu, lekcje pokory i szacunku do każdej pracy są również w życiu ważne.

Masz plany na przyszłość?

Jestem w trakcie pisania serii przewodników po Wielkiej Brytanii w języku polskim. Mam nadzieję, że

pierwszy uda się wydać wiosną 2021 roku. To najbliższy plan. Myślę też o podręcznych przewodnikach po różnych krajach świata. W planach mam także stworzenie kilku krótkich filmów dokumentalno-historycznych z różnych miejsc w UK. Mam już kilka próśb o takie filmy z polskich szkół.

Gdzie można śledzić twoją działalność i gdzie można podziwiać twoje fotografie?

Całą moją działalność fotograficzną można znaleźć w moich albumach na Facebooku. Wiosna wraz z wydaniem pierwszego przewodnika postanowiłem uruchomić specjalną stronę internetową, na której będzie można obejrzeć zdjęcia w lepszej jakości. Mam też kilka innych pomysłów związanych z tą stroną.

OBLICZA EMIGRACJI |

| BOŻE NARODZENIE 2020

Refleksja o adwencie i świętach Bożego Narodzenia RÓŻNE SPOSOBY PODEJŚCIA DO ŚWIĄT

o. Leszek Szuta SJ Od 1955 roku Ośrodek Katolicki z Willesden Green w Londynie, prowadzony przez jezuitów przy współpracy z siostrami zakonnymi i świeckimi, na różne sposoby czynnie głosi Słowo Boże wśród polskiej społeczności na Wyspach. W naszej misji korzystamy z dwóch miejsc: kaplicy Matki Bożej Miłosierdzia przy 182 Walm Lane London, NW23AX (jest to główne miejsce naszego posługiwania) i kościoła p.w. św. Franciszka z Asyżu Fleetwood / Cullingworth Rd. London, NW10 1NR (jest to kościół wynajmowany od anglikanów na potrzeby społeczności parafialnej). Z wielką radością zapraszamy do naszej kaplicy i kościoła na msze święte z udziałem wiernych. Oto godziny i miejsca celebrowania mszy. Msza Święta w sobotę 19:00 w kościele (porządek mszy niedzielny) Msze Święte w niedzielę: w kaplicy 10:30, 12:00 w kościele 9:00, 10:30 (z udziałem przedszkolaków), 12:00 (z udziałem dzieci szkolnych), 13:30, 19:00 Msze Święte w tygodniu: w kaplicy 7:30 (w języku angielskim) od poniedziałku do soboty w kaplicy 19:00 (w języku polskim) od poniedziałku do piątku O szczegółach tego co, kiedy i gdzie dzieje się w Parafii Matki Bożej Miłosierdzia można dowiedzieć się ze strony: https://www.polishjesuits.co.uk/

WYGLĄDANY CZTERY TYSIĄCE LAT

Boże Narodzenie to dzisiaj jedno z najważniejszych chrześcijańskich świąt w roku. Święto, które ukazuje prawdę wiary i zaprasza do przeżywania życia w duchu tej prawdy wiary. Nie ma do końca znaczenia, w jakim roku, miesiącu i dniu miało miejsce rzeczywiście narodzenie Jezusa, który przez chrześcijan uznawany jest za Boga i człowieka. Ważne, że się narodził. Ważne, że dał i wciąż daje szansę na dobre życie każdemu. Dokładny dzień i miesiąc narodzin Jezusa nie są znane. Ustalanie daty uroczystości Bożego Narodzenia zabrało chrześcijanom wiele czasu, a do tego nie zaowocowało jednomyślnością wśród nich. W Kościele Zachodnim przyjęto datę 25 grudnia jako dzień narodzin Jezusa. Wśród badaczy tego problemu nie ma do końca zgody co do przyczyn przyjęcia takiej, a nie innej daty. W początkach chrześcijaństwa ważniejszymi świętami niż Boże Narodzenie była każda niedziela i święta wielkanocne. Najważniejszym przesłaniem uroczystości Bożego Narodzenia jest ukazanie prawdy, że Bogu zależy na dobru każdego człowieka. Adwent poprzedza Boże Narodzenie i jest czasem przygotowania do dobrego przeżycia świąt. Adwent składa się z czterech niedziel – tygodni, które symbolicznie ukazują 4 tysiące lat oczekiwania na przyjście Mesjasza, o czym chociażby mówi w jednej ze zwrotek kolęda „Wśród nocnej ciszy”, gdzie śpiewamy „cztery tysiące lat wyglądany”. Na marginesie można dodać, że czasem spotkać można wersję z innymi słowami „wiele tysięcy lat wyglądany”. W tym kontekście każda niedziela i każdy tydzień adwentu sym-

bolizuje tysiąc lat długiego oczekiwania na Mesjasza. Na Mesjasza, którego chrześcijanie widzą w Jezusie.

BÓG SIĘ RODZI

Tak bardzo Bogu zależy na dobru człowieka, że On – Bóg rodzi się człowiekiem. Uniża się, wręcz poniża się rezygnując ze swojej wielkości, aby dostosować się do sposobu życia tego, którego stworzył – człowieka, by w konsekwencji go wywyższyć. Pan i Władca staje się sługą zależnym od ludzi, którym się powierzył, aby uczynić ich swoimi braćmi, swoim rodzeństwem. Przez swoje przyjście niejako pragnie zrównać ich ze sobą. Boga na świat zaprasza nędza człowieka. Jego nieradzenie sobie ze złem, które go niszczy i niszczy świat, w którym mieszka. Bóg nie robi tego dla swojej korzyści, swojego kaprysu i szczęścia. Robi to przede wszystkim po to, aby uszczęśliwić człowieka, którego kocha. Robi to po to, aby pokazać, przyuczyć człowieka do sposobu życia samego Boga. Tak jak rodzic przysposabia do życia swoje dziecko. Tu warto przytoczyć starożytne zdanie, przypisywane różnym autorom chrześcijańskim: „Bóg stał się człowiekiem, aby człowiek mógł stać się Bogiem”. W tym twierdzeniu wyraża się spełnienie biblijnego pragnienia Adama i Ewy, podsunięte w formie pokusy przez biblijnego węża: „by być jak Bóg”. To pragnienie człowiek może spełnić, zrealizować tylko wtedy, gdy dostosuje swoje życie do sposobu życia Boga, tak jak Bóg dostosował się do sposobu życia człowieka. Jeśli to nie nastąpi, człowiek pozostanie z tym niezrealizowanym pragnieniem, które ostatecznie prędzej czy później przyczyni się do jego klęski, upadku i wstydu. O tym poucza całe Pismo Święte.

Z wielu ważnych postaci, przywoływanych w czasie adwentu i świąt Bożego Narodzenia, poza oczywiście samym Jezusem, należy wyróżnić jedną: Maryję – matkę Jezusa. W polskiej tradycji mówi o tym msza święta roratnia ku jej czci. Ukazuje ona kobietę, która oczekuje, spodziewa się urodzenia dziecka. Ukazuje kobietę, która sama jest niejako adwentem. Przez bycie matką, oczekującą potomstwa, jest dla wierzących najlepszym znakiem, symbolem i przykładem oczekiwania na tego, który Jest, ale jeszcze się nie narodził. Maryja w czasie adwentu jest ukazywana jako ta, która spodziewa się dziecka. Różne są słowa określające kobietę oczekującą na narodziny potomstwa. Spotkać możemy następujące określenia: przy nadziei, w stanie błogosławionym, w odmiennym stanie, w poważnym stanie, w ciąży. Pojęcia te odzwierciedlają różne podejścia do Bożego Narodzenia, w których można i siebie odnaleźć. W kilku zdaniach warto się nad nimi pochylić: 1. Święta, wraz z przygotowaniem się do nich, mogą być dla konkretnego człowieka czasem nadziei. Nadziei, która będzie budować pozytywny obraz życia, siebie, rodziny, świata. Nadziei, którą w życie małżeństwa, rodziny i społeczeństwa wnosi każde pojawiające się dziecko. Nadziei na lepsze jutro, na bardziej szczęśliwą przyszłość. 2. Zbliżające się święta mogą być dla człowieka czasem błogosławionym. Czasem świętym, z którego będzie mógł czerpać siły do podjęcia swoich codziennych obowiązków i zmagania się z różnego rodzaju trudnościami dnia codziennego. Czasem, w którym będzie mógł okazywać innym życzliwość i życzyć im wiele dobra oraz pomyślności. 3. Święta mogą być też jedynie odmiennym stanem. Odmiennym czasem w kontraście do codzienności, która mniej lub bardziej odpowiada konkretnemu człowiekowi. Mogą być przeciwieństwem tego, co codzienne, normalne i znane. 4. Świętowanie Bożego Narodzenia może stać się też poważnym wyzwaniem, trudnym doświadczeniem, zwłaszcza, gdy z dala od domu, bliskich czy ludzkiej życzliwości świętowanie może wywołać smutek, żal czy nawet poważny kryzys. 5. Boże Narodzenie może też obciążać psychicznie. Dobrze byłoby, aby święta się skończyły, zanim się na dobre zaczną, gdyż ich „ciężar” przytłacza i zabiera radość życia. Różnie można podejść do świąt Bożego Narodzenia. To zależy od tego, czy się na nie czeka, czy się do nich przygotowuje, czy widzi się w nich przychodzącego Mesjasza – Jezusa... czy nie. Ze swej strony życzę każdemu, aby czas świąt i przygotowania się do nich zaowocował jak największym dobrem w każdej sferze życia.

Self-emp

VAT

loyed

Rejestracja LTD (Limit ed Company)

Empl

Par

oyme

tne

rsh

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

0208 846 3606

poniedziałek, środa, piątek 8.00-19.00 wtorek, czwartek 8.00-21.00

KSIĘGOWOŚĆ

COOLTIME |

| COOLTIME

Prezenty coś brytyjskiego

Henry

WH Smith

£9.01

Niezawodny angielski odkurzacz. To najpopularniejszy model odkurzacza, używany w brytyjskich domach, a także przez profesjonalne ekipy sprzątające. Jest też wersja kobieca o imieniu Hetty. Argos

David Cameron – „For the record”

£139.99

Koszulka Arsenalu

Koszulka jednego z piłkarskich symboli Londynu i Wielkiej Brytanii. Oczywiście polecamy dobór koszulki zgodny z preferencjami osoby obdarowanej. Jeśli jest to ortodoksyjny kibic np. Chelsea, taki prezent stanowiłby faux pas. Arsenal

Direct

£60 Jaś Fasola Kolekcja DVD, zawierająca 14 epizodów telewizyjnych z lat 90., z Rowanem Atkinsonem w roli Jasia Fasoli.

HMV

£10.99

Czy może być coś bardziej brytyjskiego od brytyjskiego premiera? David Cameron, były już premier, opisał w biografii nie tylko swoje życie, ale także kulisy historycznej decyzji Brytyjczyków o wyjściu z Unii Europejskiej. Z tej książki dowiecie się, co Brytyjczycy tak naprawdę myślą o pozostałych Europejczykach.

COOLTIME |

Ręcznik z Wimbledonu

Bluzka w panterkę Panterka to ulubiony wzór prawdziwych Brytyjek. Każda musi mieć w szafie coś w panterkę. Polecamy bluzkę z tym wzorem, na dodatek brytyjskiej marki, która niestety w wyniku upadłości przechodzi do historii.

Oryginalny ręcznik na okazję turnieju tenisowego w Wimbledonie. Wprawdzie w tym roku zawody zostały odwołane z powodu pandemii, ale mimo to wyprodukowano okolicznościowe ręczniki.

Christy

TopShop

£26.25

£14.99

Bombka

Museum of London

London A-Z

W epoce nawigacji satelitarnej i Google Maps, mało kto używa już popularnych przed laty map A-Z London. Jest to więc prezent z gatunku sentymentalnych, który jednak wciąż może się Waterstones przydać w celu poznania okolicy.

Oryginalna bombka w kształcie angielskiej budki telefonicznej ze sklepu Muzeum Londynu.

£6.95

£6.50

Szkocka Whisky Glengoyne 10 Year Old – specjalna edycja 10-letniej szkockiej whisky z nutą świeżego jabłka, toffi i orzechów. Kupując ją, wspieramy odbudowę po pożarze Glasgow School of Art.

The Whisky Exchange

£34.45

Nie ma nic bardziej angielskiego do picia od herbaty. Spożywanie tego napoju o godz. 17:00 było kiedyś ściśle przestrzeganą tradycją. Polecamy aromatyzowaną wersję Earl Grey.

Herbata

Whittard Chelsea

od £6.50

| COOLTIME / ROZMOWA

Lubię piec pierniczki! Pasjonatka podróży i jazdy na rowerze. Uwielbia meble w stylu vintage i wyszukiwanie skarbów z drugiej ręki w serwisie eBay. Uprawia rękodzieło artystyczne na własny użytek. Jej forma wyrażania się może być inspiracją dla tych, którzy pragną spędzić święta z wdziękiem i rozmysłem. Poznajcie twórczość Theresy Gromski z Birmingham, mamy 7-letniego Arlo i 3-letniej Anais, żony Toma Gromskiego.

COOLTIME / ROZMOWA |

Na swoim blogu piszesz: „Jestem przekonana, że nie trzeba mnóstwa pieniędzy, aby mieć piękny dom. Chcę pokazać, jak uczynić swój dom miejscem wyjątkowym i innym, bo kto chce mieć dom, który wygląda jak każdy inny?”. Jak zatem udekorować dom na Boże Narodzenie własnymi rękami?

Uwielbiam tworzyć, dbać o to, aby w Boże Narodzenie być zrównoważonym: nie spieszyć się i nie wydawać za dużo pieniędzy na dekoracje. W tym roku są one zrobione z ciasta solnego. Jest też kilka wykonanych przeze mnie z papieru, jak gwiazdy z torebek, gwiazdki origami, drzewka z tektury falistej czy starych książek. Lubię też wnosić dużo zieleni do swojego domu, dlatego chodzę na spacery, zbieram gałęzie, sosnę, bluszcz i eukaliptus, dekoruję nimi kominek i robię wieńce. Moim zdaniem wygląda to pięknie i świeżo, a przede wszystkim jest całkowicie darmowe! Tradycją jest już, że tworzę dla swoich dzieci kalendarz adwentowy (kocham to!). Robię im małe prezenty każdego dnia i wieszam na ozdobnych gałęziach w salonie. Podarunki zawinięte są w papier nadający się do recyklingu, a do ich dekoracji używam papierowych gwiazdek, kawałków wstążki lub tkaniny oraz szyszek sosny czy malowanych liści. Mój mąż zajmuje się majsterkowaniem, dlatego z łatwością ciągle ulepszamy nasz dom, zmieniamy jego wystrój.

Rozmawiała Karolina Wiatrowska

hereso, opowiedz proszę o sobie.

Mam 49 lat, jestem mamą Arlo i Anais, niezależną ilustratorką oraz żoną Toma. Mieszkamy w Bournville w Birmingham, w edwardiańskim domu szeregowym, który jest częścią posiadłości Bournville. Domy te zostały zbudowane przez George'a Cadbury w 1905 roku dla jego pracowników ze słynnej fabryki czekolady, znajdującej się niedaleko naszego domu. Uczyłam się projektowania mody, ale wolałam ilustrowanie i tak po ukończeniu uniwersytetu w Bristolu w tym kierunku pracuję jako niezależny ilustrator (pod swoim panieńskim nazwiskiem Theresa Tibbetts) od 20 lat. Swoje prace sprzedaję za pośrednictwem serwisów Istock i Getty (niektóre pojawiły się w programach telewizyjnych „Blind Dates” i „Strictly Come Dancing” oraz w magazynie „Sunday Times Style”).

Tworzę głównie ilustracje modowe i lifestylowe. Około 4 lata temu zacząłem udostępniać zdjęcia swojego domu na Instagramie. Mam ponad 80 000 obserwujących.

Gratuluję, to dużo! A jak to się stało, że masz polskie nazwisko?

Po mężu, który ma polskie korzenie. Poznaliśmy się na portalu

randkowym. Po dwóch lat zaręczyliśmy się i pobraliśmy. Dziadek mojego męża, Leszek, był weteranem pierwszej niezależnej polskiej brygady spadochronowej. Po drugiej wojnie światowej zamieszkał w Anglii, założył rodzinę. Zmarł w wieku 91 lat, w 2014 roku. Gromscy mają niezwykłą historię rodzinną oraz wspaniałe wartości, wynikające z ich korzeni.

Czy w waszym domu podtrzymywane są polskie świąteczne tradycje?

Uwielbiam piec w święta Bożego Narodzenia! Ciasteczka, które robię z dziećmi, wieszam na domowej choince. Lubię też co roku piec pierniczki świąteczne w hołdzie dla polskich korzeni mojego męża.

Sylwester | COOLTIME

w dobrym stylu Przygotowała Karolina Wiatrowska

ija rok pełen wyzwań i ograniczeń. Jego koniec zwieńczą bardziej wirtualne aniżeli stricte towarzyskie imprezy na mieście albo spotkamy się z bliskimi i przyjaciółmi w domu w mniejszym niż zwykle gronie. Tak czy tak, możemy uszlachetnić te chwile odpowiednią kreacją. Jaki przyjąć styl, wybierając ubiór na wystrzałową noc? Taki, który nie powinien nadmiernie różnić się od tego, jak ubieramy się na co dzień. Oczywiście, że chcemy błyszczeć, podkreślić swój seksapil i wyróżnić się na tle innych, ale pozostańmy sobą. Redakcja „Cooltury” podsuwa pomysły na takie właśnie sylwestrowe stylizacje, imprezowe pewniaki.

M&S

£20.65

Zara

£29.99

£28

River Island

£7

TopShop

M&S

£35.99

£20.65 Monsoon

£150

Dune

£35

COOLTIME |

Moss Bros

£49.95

John Lewis

£18-22 Moss Bros

£ 20

John Lewis

£87.50

Dune

£115

£ 26-30 Zara

£ 29.99 Pretty Little Thing

£6

River Island

£9

Dune

£160

| COOLTIME / ROZMOWA

To Wigilia robi nam święta Kiedyś wielu Polaków bez żalu żegnało się z ziemią nad Wisłą. Wielkie fale emigracji za chlebem w okresie międzywojennym i późniejsze wyjazdy byle dalej od żelaznej kurtyny i siermiężnej rzeczywistości tzw. realnego socjalizmu wydawały się naturalne. „Realizacja wyjazdu – mojego marzenia, czekała kilkanaście lat, do pierwszego wyjazdu zagranicznego do Anglii, kiedy miałam 27 lat. Ach, jeszcze jedna rzecz: kilka miesięcy wcześniej odwiedziłam swojego brata w UK na święta. Potem wybrałam się tam jeszcze na kilka tygodni na wakacje, z których zrobiło się 16 lat. Zawsze wiedziałam, że wrócę. Jadąc tam byłam przekonana, że zobaczę świat z podręczników z lat 60. Niestety, to były dwa zupełnie różne światy”, tłumaczy swoją emigrację Małgosia Giełzakowska. O tym, co skłoniło ją do powrotu do Polski, dlaczego nie bała się zmian w życiu prywatnym i tęskniła za prawdziwymi świętami, opowiedziała Karolinie Wiatrowskiej.

cooltime / rozmowa |

Małgosiu, pamiętasz, kiedy i dlaczego zdecydowałaś się na wyjazd z Polski do UK?

Tak, pamiętam bardzo dobrze! Odkąd zaczęłam uczyć się języka angielskiego w liceum i przychodziło mi to z niesamowitą łatwością, zafascynowały mnie teksty o życiu w Wielkiej Brytanii. Podręczniki pod koniec lat 90. były bardzo stereotypowe i niepoprawne politycznie. Dziś wiele wyrazów i zwrotów nie przechodzi, stąd ludzie pakują się w problemy, używając ich czasami. Oczywiście, nie byłam tego wtedy świadoma, a jedynie zafascynowana życiem przedstawionym w książkach. Realizacja tego marzenia czekała kilkanaście lat, do pierwszego mojego wyjazdu zagranicznego do Anglii, kiedy miałam 27 lat. Ach, jeszcze jedna rzecz: kilka miesięcy wcześniej odwiedziłam swojego brata w UK na święta. Potem wybrałam się tam jeszcze na kilka tygodni na wakacje, z których zrobiło się 16 lat. Zawsze wiedziałam, że wrócę. Jadąc tam, myślałam, że zobaczę świat z podręczników z lat 60. Niestety, to były dwa zupełnie różne światy. Będąc jeszcze w liceum założyłam sobie, że pojadę do Londynu, wynajmę pokój w hotelu i będę tak po prostu sobie w ten sposób mieszkać. Na szczęście nie zamieszkałam w brudnej stolicy, ale poszłam w kierunku sielskoanielskiej wsi angielskiej i w takich okolicznościach też zakończyłam swój kilkunastoletni pobyt w UK, czyli w wiosce, która swego czasu znalazła się na liście dziesięciu najbardziej pożądanych miejscowości do zamieszkania w UK.

Czym zajmowałaś się w tym czasie?

Przez pierwsze kilka miesięcy pracowałam w przyszpitalnej restauracji (czego szczerze nienawidziłam), potem w międzynarodowej firmie konsultingowej, a następnie po wielu latach i zwolnieniu grupowym, w małej firmie w finansach, jednocześnie zaczynając spełniać zawodowe plany: wróciłam do swojej miłości, czyli tłumaczeń, do której dołączyły korekta i redakcja tekstów. Zaczęłam współpracować z pewnym wydawnictwem w Londynie.

Co poszło nie tak, że zdecydowałaś się wrócić do Polski?

Jedyne, co mi nie wychodziło na Wyspach to związki i kwestie finansowe. Tęskniłam za ojczyzną! Najbardziej brakowało swobody, jeśli chodzi o wyjazdy na święta. Mój ostatni mąż okazał się kontrolującym manipulantem. Momentami dawały o sobie znać sprawy osobiste sprzed lat. Uwierał brak zrozumienia w stosunku do polskich zwyczajów

i tradycji. Ale przede wszystkim brakowało mi Gwiazdki „po polsku”, wolnej Wigilii, i w ogóle Wigilii, która robi święta (przynajmniej dla mnie). Pozbawiona tych znaczących akcentów i w starciu z totalnym brakiem zrozumienia mojej „inności” w kwestii bożonarodzeniowej tradycji stanęłam przed Wigilią zredukowaną do zwykłego dnia. Z kolei, gdy zaczęłam łączyć tradycje, brytyjskie i polskie, i zrobiło się wszystkiego dwa razy więcej: prezentów, posiłków i trunków, jak na ironię uczucie niedosytu stało się większe. Zawsze jednak drażniło celebrowanie pierwszego dnia świąt od Prosecco do śniadania. Teraz spędzam święta w Polsce z najbliższymi i najważniejszymi ludźmi w moim życiu. Ach, i z kotem, który przejechał Europę, żeby na starość zamieszkać w Polsce.

Jakie będą dla ciebie święta w tym roku w Polsce?

To będą wyjątkowe święta z moją drugą połówką – czekałam na nie tyle czasu! Święta zasłużenie leniwe, bo mój mężczyzna pracuje z dala od domu i bardzo czekamy, żeby po prostu trochę posiedzieć ze sobą, obejrzeć dobre filmy, co oboje uwielbiamy. Wiem, że czekają mnie wycieczki, choćby do lasu czy na kawę na świeżym powietrzu nad rzeką w Czartorii – mój Michał jest kolekcjonerem przeróżnych kuchenek przenośnych i taka mała czarna w plenerze to sama przyjemność. Gdy byliśmy ponad rok temu w Bieszczadach, wtaszczył jedną na Tarnicę, żebyśmy mogli się tam napić świeżo zrobionej kawy.

Czym zajmujesz się po powrocie do Polski?

Założyłam własną działalność, robię korekty i tłumaczenia, piszę. Wierzyłam wcześniej we współpracę z brytyjskim klientem, ale rozeszło się po kościach. Wiesz, czasami myślisz, że kogoś znasz, a tu masz (!) – niemiła niespodzianka. Dziś, myśląc o tym, co zaszło, rozpoznaję znaki, które mi wysyłano: a to odmowa komputera, a to brak konkretnej daty, potem zwodzenie i unikanie, tłumaczone kwestiami technicznymi. Nawet się na tego klienta nie wściekam, tylko na siebie, że w nazwie swojej firmy zrobiłam miejsce na tę stronę działalności.

Myślisz, że Polska jest twoim miejscem na ziemi?

Nie mam pojęcia, przecież mogę mieszkać wszędzie. Doceniam fakt, że żyję w czasach, gdzie własne miejsce na ziemi może być zmienne. Ważniejsze jest to, z kim się je dzieli, a nie gdzie ono jest. Wróciłam na chwilę do Przasnysza, mojego rodzinnego miasta. Ale podpowiem niewiedzącym: podróżowanie to fajna sprawa. Trzeba z tego korzystać, ile się da, bo jeśli okaże się cennym doświadczeniem, to będzie się o tym opowiadało i pisało.

| COOLTIME / RECENZJA

99 p each

cooltime / recenzja |

Muzyka na adwent Czas przedświąteczny jest tradycyjnie momentem zadumy. Nawet dla osób niewierzących jest to czas szczególny, gdyż przywołuje wspomnienia z dzieciństwa, osoby bliskie, których już z nami nie ma. Od wieków w tym czasie towarzyszyła nam muzyka. W czasach średniowiecza pisano specjalnie na Adwent pieśni religijne, w baroku powstawały oratoria, a dziś mamy albumy, które wpisują się w przedświąteczny czas. Dr Jacek Kornak

Vanità del Mondo to najnowszy album francuskiego kontratenora Philippa Jaroussky’ego. Artysta z towarzyszeniem zespołu Ensemble Artaserse wykonuje perły barokowej muzyki sakralnej. Usłyszymy tutaj arie z oratoriów kompozytorów takich jak Alessandro Scarlatti, Georg Friedrich Händel, Antonio Caldara, Johann Adolph Hasse, Benedetto Marcello, Pietro Torri, Fortunato Chelleri, Antonio Maria Bononcini oraz Nicola Fago. Utwory pochodzą z włoskich oratoriów z przełomu XVII i XVIII wieku. Wiele z nich jest prawie zapomniane. Obecne nagranie zawiera światowe premiery pięciu kompozycji. Jaroussky wydobywa z tych utworów nie tylko religijny pietyzm, ale i barokową teatralność. Wiele z tych utworów, jak na przykład kompozycje z oratoriów Scarlattiego oraz Handela, jest niejako przerysowane tak, że religijny aspekt staje się tutaj drugoplanowy, jesteśmy natomiast skonfrontowani z ludzkimi emocjami ujętymi w barokową formę. Jaroussky śpiewa w sposób delikatny, liryczny, ale zarazem dość ekspresyjny. Zespół Ensemble Artaserse urzeka subtelnym, ale i ekspresyjnym wykonaniem.

ydawnictwo Hänssler Classic zebrało dzieła sakralne Wolfganga Amadeusza Mozarta. Na sześcio- płytowym albumie usłyszymy obok najsłynniejszego „Requiem”, m.in. cztery msze, nieszpory, litanię oraz transkrypcję „Mesjasza” Haendla. Album ten prezentuje zebrane dzieła sakralne Mozarta w różnorodnych wykonaniach pochodzących z kilku dekad: od lat sześćdziesiątych do początku lat dziewięćdziesiątych. To nie tylko unikalna kolekcja pięknej muzyki, ale historyczny dokument prezentujący zmieniające się w czasie dekady

tym roku przypada 50. rocznica śmierci jednego z najwybitniejszych dyrygentów XX wieku: George’a Szella. Z tej okazji Warner Classics wydało box prezentujący jego najważniejsze nagrania z lat 1934-1970. Na czternastu dyskach poza wspomnieniami o Szellu, z komentarzami muzyków pracujących z nim, znajdują się jego najważniejsze nagrania. Niektóre z nich przeszły do klasyki jak na przykład nagrania z pieśniami Richarda Straussa w wykonaniu Elizabeth Schwarzkopf z 1965 roku czy też koncerty fortepianowe Beethovena z Emilem Gilesem z 1968 roku. Geo-

rge Szell nie próbował tworzyć wyszukanych, oryginalnych interpretacji. W jego nagraniach słychać pełne oddanie muzyce. Nie stara się on zasłaniać muzyki własną interpretacją, ale zamiast tego wiernie oddaje dramatyzm utworów, które wykonuje. Jego wykonania wydają się dziś masywne i bardzo poważne, ale Szell bezgranicznie wierzył w moc muzyki. Tę moc muzyki możemy usłyszeć na każdym z tych dysków. Niektóre z nich są słabej jakości technicznej, gdyż pochodzą jeszcze sprzed II wojny światowej, ale na każdym z nich słychać energię i charyzmę, z jakimi Szell dyrygował.

interpretacje dzieł Mozarta. Wśród dyrygentów znajdują się Helmuth RilIing, Klaus Knubben, Karl Richter, Gunter Wand oraz sir Colin Davis. Jako soliści występują Donna Brown, Cornelia Kallisch, Roberto Sacca, Alistair Miles, Barbara Schlick, Thomas Quasthoff, Margaret Marshall, Adolf Dallapozza i Karl Ridderbusch. Album ten to fascynująca podróż przez muzykę sakralną Mozarta. Niektóre nagrania wydają się ciężkie, dramatyczne, inne znów lekkie i delikatne. Bezsprzecznie, kolekcja ta prezentuje najważniejsze interpretacje Mozarta z ostatnich dekad.

| historia

Big Ben i Nowy Rok

Big Ben jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych brytyjskich symboli. Zdjęcie niezwykle popularnej wieży z zegarem musiał mieć każdy, kto przyjeżdżał do Londynu, a skoro przyrząd do pomiaru czasu był tutaj tak istotny, to niemal od samego początku jego działania zarówno sami londyńczycy, jak i przyjezdni chcieli witać, mniej lub bardziej hucznie, przyjście Nowego Roku. Dariusz A. Zeller

łynna wieża zegarowa brytyjskiego parlamentu jest w remoncie już od trzech lat. Zaplanowano oddać ją do użytku w przyszłym roku, ale z uwagi Covid19 termin ten może ulec zmianie. Z tego samego powodu wątpliwym jest, iż wszyscy chętni będą mogli powitać 2021 rok pod jego imponującą wielkością. W myśl polskiego przysłowia „co się odwlecze, to nie uciecze” taka możliwość w końcu kiedyś nadejdzie. Należy tylko uzbroić się w cierpliwość.

Wcale nie Big Ben

Zanim zagłębimy się w historię owej wieży z zegarem, wyjaśnijmy sobie jego nazwę: Big Ben nigdy nie nazywał się tak oficjalnie. jest to jedynie nazwa obiegowa. Poprzednie nazwy to Clock Tower oraz St. Stephen’s Tower (Wieża Świętego Szczepana). Od 12 września 2012 roku natomiast obowiązującą jego nazwą jest Elizabeth Tower (Wieża Królowej Elżbiety) – by upamiętnić 60-letnie panowanie królowej Elżbiety. Skąd zatem nazwa Big Ben? Od nazwy 13,5 tonowego dzwonu wewnątrz wieży, a nie samej wieży, jak większość uważa. Wielki dzwon prawdopodobnie został tak nazwany od imienia Benjamina Halla, głównego komisarza robót w 1858 roku. Niektórzy jednak twierdzą, że nazwa wzięła się od imienia słynnego wówczas boksera Bena Caunta. Tego na sto procent już się nie dowiemy.

Historia powstania

Sam początek Wieży Królowej Elżbiety lub jak kto woli Big Bena ma swoje źródło w nieszczęśliwym wydarzeniu z 16 października 1834 roku, kiedy to spłonęła spora część Pałacu Westminsterskiego. Straty były na tyle duże, że zachowała się jedynie 900-letnia Westminster Hall oraz

HISTORIA |

Garść danych Big Ben ma w sumie cztery tarcze o średnicy 7.5 m. Na każdej tarczy znajdują się ogromne wskazówki: godzinowa (2.7 metra) oraz minutowa (4.2 metra).  Cyfry rzymskie na tarczy zegara mają po 60 cm wysokości.  Na każdej z czterech tarcz znajduje się napis: „Domine salvam fac reginam nostram Victoriam primam” (Panie zachowaj naszą królową Victorię I).  Sam mechanizm zegarowy waży 5 ton!  Zegar nakręcany jest ręcznie trzy razy w tygodniu, a proces nakręcania trwa 1,5 h.  

Stos monet Na szczycie wahadła znajduje się niewielki stos starych monet o nominale 1 pensa. Monety te mają za zadanie dostosować czas zegara. Dodanie monety powoduje minimalne podniesienie położenia środka masy wahadła, zmniejszając efektywną długość drążka wahadła, a tym samym zwiększając prędkość, z jaką wahadło się kręci. Dodanie lub usunięcie pensa zmieni prędkość zegara o 0,4 sekundy dziennie.

kaplica św. Stefana. Niemal od razu podjęto decyzję o odbudowie wieży, która będzie górować nad nim. Projektantami byli m.in. Charles Barry i jego asystent Augustus W. Pugin. Co ciekawe – w pierwotnym projekcie nie było zegara na szczycie wieży – dodano go dopiero w 1836 roku. Same prace zostały rozpoczęte 28 września 1843 roku, natomiast zakończone – głównie z powodu opóźnień – w 1858 roku. W obecnym kształcie, którego odnowioną konstrukcję być może będziemy mieli możliwość podziwiać już w następnym roku, sam pałac ma 1200 pomieszczeń i trzy kilometry korytarzy. Z kolei wieża stoi na trzymetrowej grubości, kwadratowej płycie betonowej o boku 15,2 m. Ma 96,3 m wysokości, a każda z czterech tarcz zegarowych ma aż 7 metrów średnicy! Dla zainteresowanych – na wieżę prowadzą spiralne schody liczące, bagatela, 334 stopnie.

REMONT

31 maja 2009 roku odbyły się oficjalne obchody z okazji powstania Big Bena (pozwólcie, że pozostanę przy tej nazwie).

W 2015 roku eksperci ogłosili, że Big Ben potrzebuje niezbędnego remontu. Konserwacji poddano mechanizm zegara, a samą jego konstrukcję wzmocniono, gdyż wykryto w niej wiele pęknięć, także z czasów II wojny światowej i nalotów na Londyn lotnictwa niemieckiego. Konieczność remontu dotyczyła też naciągu elektrycznego zabytkowego mechanizmu. Na pocieszenie pozostaje fakt, iż odpowiedzialni za ów remont urzędnicy postanowili, że wyremontują też część dla zwiedzających.

CZAS (NIEMAL) DOKŁADNY

Odkąd zegar został uruchomiony – podaje niemalże dokładny czas. Głównym zadaniem, któremu musieli sprostać projektanci zegara, było bardzo precyzyjne odliczanie czasu (z dokładnością do jednej sekundy). Ponadto czas miał być koordynowany dwa razy dziennie drogą telegraficzną z tym – wybijanym w obserwatorium w Greenwich. Połączenie z obserwatorium zostało zniszczone podczas II wojny światowej, jednak zegar wciąż jest bardzo precyzyjny.

SYLWESTROWE POWITANIA NOWEGO ROKU

Znajdujący się w centralnej części Londynu Big Ben niemal z miejsca stał się także symbolem witania nowego roku przez londyńczyków. Z małymi wyjątkami m.in. na działania wojenne. Z roku na roku nadejście kolejnego witało w tym miejscu wielu miejscowych, jak i turystów. Ale co ciekawe, w 1962 roku, w noc sylwestrową, Big Ben miał 10-minutowe opóźnienie. Głównym sprawcą był nagromadzony w dużej ilości śnieg, zalegający na jego wskazówkach. W kolejnych latach takiego problemu już nie było.

OCZEKIWANIE NA BIG BENA

W dobie internetu i popularności telewizji nadejście nowego roku w Londynie mozna oglądać z domu. Jednak tylko w ubiegłym roku w okolicach Big Bena, mostu westminsterskiego i w okolicach London Eye specjalny pokaz sztucznych ogni nad Tamizą oglądało na żywo ponad 100 tys osób! Na kolejny taki raz musimy poczekać przynajmniej rok.

Kiedy milczał Big Ben? od 10 sierpnia 1976 roku do 9 maja 1977 odbywała się wtedy naprawa mechanizmu zegara – była to pierwsza i jedyna dotychczas usterka mechanizmu zegara  27 maja 2005 Big Ben zatrzymał się na 90 minut. Przyczyna nie jest znana, lecz podejrzewa się, że mogło być to spowodowane panującymi wówczas wysokimi temperaturami  29 maja 2005 roku przeprowadzano prace konserwacyjne i Big Ben milczał przez 33 godziny  Od 11 sierpnia 2007 roku prowadzone były prace konserwacyjne i Big Ben został wyłączony na 6 tygodni  17 kwietnia 2013 roku Big Ben zamilkł podczas pogrzebu byłej premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher 

Drodzy Przyjaciele, Klienci i Sympatycy, Dziękujemy za dotychczasową współpracę oraz zaufanie jakim nas obdarzacie każdego dnia. Życzymy Wam zdrowych, spokojnych i pełnych miłości Świąt Bożego Narodzenia oraz pomyślności w Nowym 2021 Roku.

MOJA WYSPA |

moja wyspa

Prostsza droga do marzeń

Dariusz A. Zeller

Vera Cloe Zebrowska. Fotograf, specjalista w portretowaniu marki osobistej. Ciekawa ludzkich historii i chętna, żeby je uwieczniać na zdjęciach. Związana z fundacją Healed Scars i mocno zaangażowana w pracę na rzecz wspierania kobiet.

+ Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

Styczniowy, słoneczny dzień 2005 roku, lotnisko w Glasgow. Zielono. Pomyślałam, że jestem w raju... A potem zaczęło padać.

+ Na Wyspach zajmuję się zawodowo:

Jestem fotografem, specjalizującym się w portretowaniu marki osobistej.

+ Miejsca, które lubię odwiedzać:

Zakochuję się wciąż na nowo w zakamarkach Szkocji.

+ Przemieszczam się tu:

Samochód, bo daje swobodę zaglądania za interesujące zakręty.

+ Najlepsze miejsce do życia: Glasgow, Szkocja.

+ Na zakupy polecam:

Nie mam swojej ulubionej sieci. Bardziej skupiam się na produktach, które lubię, pochodzących z różnych miejsc.

Bardzo lubię Bee’s Knees Cafe w Glasgow – to artystyczna galeria ze świetną kawą.

+ Punkt gastronomiczny, który polecam:

Odkryte przez siebie, wręcz osobiste zakamarki w Szkocji.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

Nieskończone możliwości i prostszą drogę do realizowania marzeń.

+ Gościom na Wyspach pokazuję: + Największą bolączką

w Wielkiej Brytanii jest:

Pogoda (trzeba polubić deszcz).

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura.co.uk

+ Na Wyspach brakuje mi: Słońca.

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to: Nadal Szkocja!

Rozważasz lub jesteś w trakcie rozwodu? Potrzebujesz porady dobrego adwokata? Zależy Ci na szybkim i skutecznym zakończeniu sprawy?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD SOLICITORS Specjaliści w sprawach rozwodu i podziału majątku. według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.adwokat.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors! Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji. Sprawdź również nasze usługi dla ﬁrm.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

Mówię po angielsku

Nic nie rozumiem!

Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

1 Jeść dużo lub za dużo = jeść dużo i bardzo szybko, obżerać się.

To pig out (on) = to eat a lot or too much.

EXAMPLES = PRZYKŁADY He is always pigging out when we go with him to a restaurant.

On zawsze się obżera, kiedy idziemy z nim do restauracji.

The kids pigged out on all the delicious cookies.

= = =

Dzieciaki obżerały się pysznymi ciastkami.

I think I will stop pigging out on chips and crisps. I don’t understand how you can be so thin pigging out on out on junk food!

Myślę, że przestanę obżerać się frytkami i chipsami.

It’s all Greek to me = I can’t understand it at all.

2 Nic z tego nie rozumiem.

Nie rozumiem, jak możesz być taki chudy, obżerając się fast foodami!

EXAMPLES = PRZYKŁADY This tenancy agreement is written in such a complicated language that it’s all Greek to me. I’ve tried to learn this weird language, but it’s all Greek to me. I don’t understand anything from this unusually formal letter. It’s all Greek to me! Can you make sense of these instructions? It’s all Greek to me!

Ta umowa najmu jest napisana w tak skomplikowanym języku, że nic z niej nie rozumiem.

Próbowałem nauczyć się tego dziwnego języka, ale jest on dla mnie kompletnie niezrozumiały.

Kompletnie nic nie rozumiem z tego niezwykle formalnego listu.

Czy potrafisz zrozumieć te instrukcje? Nic z nich nie rozumiem!

| coś na ząb

Coraz bliżej święta, cz. 2 Do świąt Bożego Narodzenia pozostał już tylko tydzień. Realizacja planów jest już w niektórych domach mocno zaawansowana, ale co szkodzi puścić jeszcze wodze fantazji odnośnie kwestii kulinarnych. Sami wiecie, że w okresie świąteczno-noworocznym dobra kuchnia to podstawa i nigdy jej za wiele. Zaproponuję kilka dań, które przydadzą się nie tylko od święta. Dariusz A. Zeller

Śledzie w oleju Składniki: l

6 filetów śledziowych (najlepiej

matjas)

3 cebule średniej wielkości l 3 liście laurowe l 5 ziarenek ziela angielskiego l majeranek, pieprz, cukier l s ok z połówki cytryny l szklanka oleju słonecznikowego lub l

rzepakowego

Sposób przyrządzenia:

Filety śledziowe namocz w zimnej wodzie przez około godzinę. Obierz cebulę i pokrój ją w piórka lub grubszą kostkę. Wymieszaj z liśćmi

laurowymi, zielem angielskim i przyprawami. Przygotowane filety pokrój na mniejsze kawałki o szerokości około 2-3 centymetrów. Skrop sokiem z cytryny. Weź słoik lub głęboką salaterkę. Na dnie ułóż warstwę cebuli i zalej ją olejem, następnie ułóż warstwę śledzi, kolejną porcję cebuli i znów olej. Powtarzaj czynność aż do wyczerpania składników pamiętając, aby na wierzchu znalazła się cebula zalana olejem. Tak przygotowane śledzie w oleju odstaw do lodówki na co najmniej 24 godziny. Przed podaniem odsącz nadmiar oleju.

Filet z dorsza Składniki:

4 filety ze świeżego dorsza l s ok z cytryny l mąka l 2 jajka l s ól i pieprz l gałka muszkatołowa l olej do smażenia l

Sposób przyrządzenia:

Filety z dorsza opłucz w zimnej wodzie i dokładnie osusz papierowym ręcznikiem, następnie skrop sokiem z cytryny i posyp solą oraz pieprzem.

Wstępnie przygotowane filety odstaw na 2-3 godziny do lodówki, przechowuj je pod przykryciem. Jajka rozkłóć ze szczyptą gałki muszkatołowej, najlepiej świeżo startej. Przygotuj mąkę do panierki. Wyjmij filety z lodówki, obtocz z obu stron w mące, następnie w jajku i znów w mące. Smaż na rozgrzanym oleju, aż panierka będzie miała złocisty kolor. Filety zdejmij z patelni i odsącz nadmiar tłuszczu na papierowym ręczniku.

Pierogi ze szpinakiem Składniki:

CIASTO: l 40 dag mąki pszennej l 1 szklanka wody l 1/2 łyżeczki soli FARSZ: l 50 dag świeżego szpinaku l 1 mała cebula l s ól l 1 łyżka posiekanego szczypiorku l 1 łyżka oleju l 2 ząbki czosnku l świeżo mielony czarny pieprz l do podania kwaśna śmietana

Sposób przyrządzenia:

CIASTO: Mąkę przesyp do miski, zrób wgłębienie, wlej wodę. Wymieszaj mąkę z wodą i ponownie dolej wody, by po wyrobieniu otrzymać dość zwarte i elastyczne ciasto. Przełóż

na stolnicę wysypaną mąką i wyrób na jednolite ciasto. Przykryj i odstaw na 20 minut. FARSZ: Szpinak umyj i osusz. Liście bardzo drobno posiekaj. Cebulę drobno posiekaj. Czosnek przeciśnij przez praskę. Na patelni rozgrzej olej i smaż na nim cebulę, aż się zeszkli. Często mieszaj. Dodaj szpinak i smaż, aż liście będą intensywnie zielone. Dodaj czosnek i szczypiorek. Smaż minutę, cały czas mieszając. Patelnię zestaw z ognia. Dopraw solą i pieprzem. PIEROGI: Ciasto podziel na 3 części. Każdą część cienko rozwałkuj na stolnicy wysypanej mąką. Wykrawaj koła, nakładaj na nie porcje farszu szpinakowego. Sklej pierogi i gotuj partiami w osolonej wodzie przez 3-4 minuty od wypłynięcia. Po wrzuceniu każdej porcji delikatnie zamieszaj, aby pierogi nie przywarły do dna. Pierogi nałóż na talerze i udekoruj kleksem z kwaśnej śmietany.

COŚ NA ZĄB |

Karp w galarecie SKŁADNIKI:

50 dag filetów z karpia  1/2 szklanki kukurydzy  1/2 szklanki groszku  4 łyżki posiekanego koperku  1 łyżka oliwy z oliwek  1 łyżeczka ostrej papryki  sól  świeżo mielony czarny pieprz GALARETA:  3 szklanki wody  1 por  1 pietruszka  1 marchewka  1 cebula  kawałek selera  3 łyżki żelatyny  2 ziarna ziela angielskiego  1 liść laurowy  sól  świeżo mielony czarny pieprz  do podania plasterki cytryny 

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Piekarnik nagrzej do 180 stopni. Formę do pieczenia wysmaruj oliwą z oliwek. Karpia umyj, osusz i pokrój na mniejsze kawałki. Dopraw solą, pieprzem

i papryką. Rybę ułóż w formie i przykryj folią aluminiową. Wstaw do piekarnika. Piecz 15 minut. Wyjmij z piekarnika i odstaw do całkowitego ostygnięcia. Por, seler, pietruszkę, marchewkę i cebulę obierz i pokrój na mniejsze kawałki. Przełóż do garnka i zalej wodą. Dodaj ziele angielskie i liść laurowy. Zagotuj. Dopraw solą i pieprzem. Zmniejsz ogień i gotuj ok. 20 minut. Z wywaru wyjmij wszystkie warzywa. Wywar przecedź przez drobne sitko. Dodaj żelatynę i gotuj na małym ogniu. Mieszaj, aż żelatyna całkowicie się rozpuści. Garnek zestaw z ognia. Marchewkę pokrój w kostkę. Karpia pokrój na małe kawałki i ułóż w kokilkach lub miseczkach. Równomiernie nałóż pokrojoną marchewkę, kukurydzę i groszek. Posyp koperkiem. Wlej wywar z żelatyną, odstaw do ostygnięcia i wstaw do lodówki na 2-3 godziny.

Żurek w chlebie SKŁADNIKI:

chleb razowy 2 sztuki  kiełbasa (może być biała) 4 sztuki  żurek szlachetny z chrzanem 1 opakowanie  włoszczyzna 1 pęczek  cebula 2 sztuki  chrzan ze słoika 1 łyżka  wędzony boczek 300 gramów  ziemniaki 5 sztuk  jajka 4 sztuki  liść laurowy z 3 sztuki  śmietana kremowa 100 mililitrów  świeżo mielony pieprz 1 szczypta  majeranek 1 łyżka  olej 10 mililitrów 

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

Gotuj wywar na włoszczyźnie razem z pokrojonymi w kostkę ziemniakami i liściem laurowym, aż ziemniaki będą gotowe. Następnie usuń włoszczyznę. Dodaj do garnka zawartość 1 opakowania żurku z chrzanem i gotuj kolejne 10 minut. Na rozgrzanej patelni smaż pokrojoną w piórka cebulę wraz z pokrojoną w plastry kiełbasą i pokrojonym w kostkę boczkiem. Następnie dodaj wszystko do żurku. Na koniec gotowania dodaj świeżo zmielony pieprz, majeranek i śmietanę. Rozkrój chleb na pół i usuń miąższ. Podawaj żurek w chlebie, z chrzanem i jajkiem rozkrojonym na pół.

Sernik na zimno SKŁADNIKI:

blacha 25x25  biszkopt:  3 jajka  0,5 szkl mąki  2 łyżki mąki ziemniaczanej  0,5 szkl cukru MASA SEROWA:  2 galaretki cytrynowe  500-600 g serka homogenizowanego waniliowego  2 śnieżki  szklanka mleka Dodatkowo:  1 galaretka truskawkowa  kilka truskawek lub innych owoców (wedle uznania) 

SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA:

BISZKOPT: Białka oddzielamy od żółtek. Białka ubijamy na sztywną pianę wraz ze szczyptą soli, następnie dodajemy cukier, potem po żółtku. Delikatnie miksujemy. Do całości dodajemy mąkę oraz mąkę ziemniaczaną. Całość miksujemy bardzo delikatnie. Masę wykładamy do posmarowanej margaryną i posypanej bułką tartą blaszki. Biszkopt pieczemy około 15 minut w temperaturze 180 stopni. Biszkopt wykładamy z blaszki i studzimy. 2 galaretki cytrynowe rozpuszczamy w 0,5 litra wrzącej wody, studzimy. W 1 szklance mleka ubijamy śnieżki, następnie dodajemy po łyżce serek waniliowy i dokładnie mieszamy. Na koniec do masy dodajemy zimną galaretkę cytrynową-miksujemy. Masę wylewamy na biszkopt i całość wsadzamy na 15 minut do lodówki, by masa troszkę stężała. Galaretkę truskawkową przygotowujemy według przepisu na opakowaniu. Kroimy truskawki. Na lekko stężałą masą wykładamy truskawki. Wsadzamy do lodówki na godzinę, i następnie wylewamy delikatnie galaretkę truskawkową. Ciasto wkładamy do lodówki na całą noc.

| Fitness

Małgorzata Koszela-Żarska instruktorka fitness, trenerka personalna malgorzata.koszelazarska@gmail.com

koszelazarska

Krzesło – dlacz Każdy z nas ma przynajmniej jedno krzesło w domu. Czasami zdarza się tak, że mamy je nawet w różnych rozmiarach i kształtach. To ułatwi dobranie właściwego do poniższych propozycji ćwiczeń.

Plank walk

Pozycja wyjściowa: Przyjmujemy pozycję plank tyłem do krzesła na wyprostowanych rękach, nogi opieramy na krześle, stopy zaparte o krzesło, dłonie ustawione w linii barków, plecy proste w linii z biodrami, biodra maksymalnie spięte

Push up z krzesłem

Pozycja wyjściowa: Przyjmujemy pozycję plank przodem na wyprostowanych rękach, brzuch spięty.

orzystamy z nich codziennie i nie mamy często świadomości tego, że możemy je wykorzystać do prostego treningu. Ćwiczenia z krzesłem często polecam jako urozmaicenie codziennych treningów domowych. Trenując z tym elementem domowego wyposażenia wzmocnisz mięśnie nóg i ramion, dopracujesz także mięśnie brzucha czy pleców. Niektóre ćwiczenia będą wręcz dużo łatwiejsze do wykonania, kiedy wykorzystasz do nich krzesło. W szczególności przysiady czy ćwiczenia, w których krzesło jest miejscem podporu. Poniżej i obok przedstawiam propozycje ćwiczeń z krzesłem na górne partie ciała.

do środka, brzuch i pośladki spięte, łopatki ściągnięte do dołu. Ruch: Maszerujemy rękoma w kierunku krzesła i wracamy. Wykonujemy 8-12 powtórzeń w trzech seriach.

Ruch: Schodzimy w dół, uginając łokcie. Wykonujemy 15 powtórzeń w 3 seriach.

zego nie? Triceps

Pozycja wyjściowa: Stajemy tyłem do krzesła, opieramy dłonie na krześle. Ściągamy łopatki, klatka piersiowa napięta, barki odwiedzione w tył. Ruch: Opuszczamy tułów w dół, tak aby ruch angażował tricepsy. Ćwiczenie powtarzamy 15 razy w trzech seriach.

MIAŁEŚ

WYPADEK

LUB DROBNĄ STŁUCZKĘ? Pomożemy Ci uzyskać

ODSZKODOWANIE za: uszkodzony samochód obrażenia ciała kierowcy obrażenia ciała pasażerów wypadek w pracy wypadek w miejscu publicznym

za Najleps a ofert ku na ryn

Kontakt ZADZWOŃ całą dobę

@dnsclaims

www.dnsclaims.co.uk

BIURO PRAWNE B I U R O P R AW N E

0208 741 7762 www.dnsclaims.co.uk

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

| zdrowie

Detoks mózgu

Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Detoksykacja mózgu, czyli oczyszczanie mózgu, ma pomóc chronić go przed chorobami neurodegeneracyjnymi i zmniejszyć objawy związane ze słabą funkcją mózgu. Dlaczego warto oczyszczać mózg

Zwykle pomaga to radzić sobie z objawami, takimi jak zmęczenie, zaćmienie mózgu, niepokój, depresja, utrata pamięci, uraz mózgu i udar, uzależnienia. Ten rodzaj oczyszczania zwykle obejmuje takie kroki jak sen, przyjmowanie pewnych suplementów, które mogą wspomóc funkcjonowanie mózgu, stosowanie diety przeciwzapalnej, ćwiczenia i post. Chociaż wszystkie te nawyki mogą być korzystne dla ogólnego samopoczucia psychicznego i fizycznego, większość ekspertów nie uważa, że ścisłe „oczyszczenie mózgu” jest w rzeczywistości konieczne do wspierania zdrowych funkcji poznawczych. Zamiast tego, konsekwentne prowadzenie zdrowego stylu życia wydaje się oferować największe korzyści i ochronę przed problemami ze zdrowiem psychicznym. Oto sposoby na to, jak odtruć mózg według badań ekspertów dotyczących zdrowia psychicznego:

Sen

Wystarczająca ilość snu każdej nocy to jeden z najlepszych sposobów wspierania naturalnych procesów detoksykacji mózgu. Większość dorosłych potrzebuje około siedmiu do dziewięciu godzin snu na dobę, aby dobrze funkcjonować. Oto kilka wskazówek, które pomogą ci uzyskać jak najlepszy sen. lK ładź się spać i wstawaj mniej więcej o tej samej porze każdego dnia, także w weekendy/dni wolne. Pomaga to regulować rytm dobowy, który kontroluje energię, motywację, apetyt i nie tylko. lŚ pij w bardzo ciemnym i chłodnym pokoju. l Przeczytaj coś relaksującego, aby uspokoić umysł. Jeśli goniące myśli nie pozwalają Ci zasnąć, spróbuj pisać dziennik przed snem. l Ustal uspokajającą rutynę przed snem, na przykład biorąc ciepły prysznic, rozciągając się, zapalając świece.

Ć wicz w ciągu dnia, aby lepiej spać w nocy. Przed pójściem spać spróbuj łagodniejszych zajęć, takie jak rozciąganie, medytacja i ćwiczenia głębokiego oddychania. lS pędzaj codziennie czas na świeżym powietrzu i na łonie natury, co jest korzystne dla zwiększenia poziomu witaminy D, odprężenia i kontrolowania stresu. l Rozważ wypróbowanie suplementów, takich jak melatonina (która powinna być używana krótkotrwale), ashwagandha, werbena cytrynowa, mirt cytrynowy, liście lipy. l

Dieta przeciwzapalna

Ze względu na połączenie jelit z mózgiem dieta odgrywa kluczową rolę w zdrowiu psychicznym. Problemy związane z jelitami (zespół nieszczelnego jelita) mogą nasilać stan zapalny, wpływający na pracę różnych organów, w tym mózgu, i może przyczyniać się do problemów, takich jak depresja, zmęczenie, lęk i brak koncentracji/skupienia. Mózg potrzebuje stałych dostaw składników odżywczych – w tym białka, zdrowych tłuszczów, przeciwutleniaczy, kwasów tłuszczowych omega-3 oraz niezbędnych witamin i minerałów. Produkty usprawniające pracę mózgu, to warzywa liściaste, buraki, brokuły, papryka, marchew, świeże owoce, w tym jagody, pomarańcze, zioła i przyprawy (imbir, kurkuma, czosnek, rozmaryn), fermentowane produkty probiotyczne (jogurt, kefir, kimchi i kiszona kapusta), orzechy i nasiona, rośliny strączkowe i fasola, złożone węglowodany (ziarna i słodkie ziemniaki), mięsa zwierząt karmionych trawą, dzikie ryby (łosoś, sardynki i makrela), drób z wolnego wybiegu i jego jaja. Pokarmy bogate w witaminę C i mangan, które odgrywają ważną rolę w detoksykacji to owoce cytrusowe, jagody, warzywa liściaste, grzyby, podroby, spirulina i algi. Niezbędnych zdrowych tłuszczów należy szukać w awokado, oliwie z oliwek, oleju kokosowym i maśle pochodzącym od zwierząt karmionych trawą.

Aby zachować nawodnienie należy pić dużo wody w ciągu dnia, co jest ważne dla wsparcia układu limfatycznego i utrzymania energii. Oprócz stosowania diety zawierającej dużo pokarmów o działaniu przeciwzapalnym, przeciwutleniającym i przeciw nowotworom, należy unikać pokarmów, które mogą nasilać stany zapalne, reakcje autoimmunologiczne i stres oksydacyjny. Obejmuje to przetworzone mięso, żywność zawierającą przetworzone oleje roślinne i tłuszcze trans, dodatkowy cukier i ogólnie żywność wysoko przetworzoną.

Ćwiczenia

Istnieją dowody, sugerujące, że ćwiczenia mogą poprawiać plastyczność mózgu, która odgrywa rolę w uczeniu się i zapamiętywaniu. Ponadto ćwiczenia mogą pomóc radzić sobie ze stresem, głębiej spać i ogólnie mieć więcej energii. Większość dorosłych powinna dążyć do co najmniej 150 minut umiarkowanych ćwiczeń tygodniowo, które można podzielić na krótsze sesje. Ćwiczenia o wysokiej intensywności (treningi HIIT) mogą również korzystnie wpływać na zdrowie mózgu na różne sposoby, na przykład zwiększając przepływ krwi do mózgu, wspierając funkcje mitochondriów i potencjalnie zapobiegając demencji.

Przerywany post

Wydaje się, że post pomaga chronić mózg przed chorobami neurologicznymi, wpływając na niektóre białka zaangażowane w starzenie się mózgu oraz zmniejszając stres oksydacyjny/stan zapalny.

Jego wpływ na aktywność mitochondriów wpływa również pozytywnie na mózg. Niektóre badania, głównie na zwierzętach, wykazały, że post może pomóc poprawić pamięć, czujność, uczenie się, a także może poprawić sprawność fizyczną i energię.

Uwaga na toksyny!

Unikanie wszelkich chemikaliów i toksyn nie jest realistycznym podejściem, starajmy się natomiast ograniczać narażenie tak bardzo, jak to tylko możliwe, na przykład unikając palenia, używania narkotyków i niepotrzebnych leków. Wybierajmy naturalne/organiczne produkty kosmetyczne i domowe oraz kupujmy żywność ekologiczną, gdy tylko jest to możliwe. Ogranicza to ilość spożywanych pestycydów, herbicydów i innych chemikaliów.

Suplementacja

Można wspomóc naturalną zdolność organizmu do detoksykacji, przyjmując pewne środki takie jak zioła adaptogenne i suplementy, które odżywiają wątrobę, nerki, jelita i mózg. l Ostropest plamisty na wsparcie wątroby. l Grzyby lecznicze dla ogólnego wsparcia odpornościowego. l L-glutamina dla wsparcia przewodu pokarmowego. l Witamina C dla wsparcia antyoksydantów. l Ekstrakt z zielonej herbaty dla zwiększenia energii i działania antyoksydacyjnego. l Probiotyki wspomagające pracę jelit i utrzymujące zdrową florę bakteryjną.

Artykuł powstał w ramach projektu „Supporting wellbeing of Polish community”, dofinansowanego z rządowego Funduszu Coronavirus Community Support Fund i zarządzanego przez The National Lottery Community Fund.

ZDROWIE |

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London

ROZRYWKA

Cooltura+ | Nº 763 |

| ROZRYWKA

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

BożeMuzyka Narodzenie Quiz: polska 1. Według przesądu w Wigilię można... 1. Dżem – nie Czerwony jak a. Wietrzyć domu …….. b. Myć się a. Piec c. Sprzątać b. Komunista d. Niczego c. Krew pożyczać d. Cegła 2. Tradycyjna potrawa

wigilijna z pszenicy, maku, 2. Jakiemiodu, było prawdziwe słodu, bakalii nazwisko Czesława to: i innych dodatków Niemena? a. Bryndza a. Nowak b. Kutia b. Wydrzycki c. Kasza świętego Wita c. Burzyński d. Maca d. Sempoliński

3. „Wzgardzony, okryty chwałą, śmiertelny król 3. „Nie dokazuj, miła nienad wiekami.” Z której kolędy dokazuj pochodzinie ówjest fragment? Przecież z Ciebie a. Przybieżeli do znowu taki cud Betlejem b. Anioł pasterzom mówił Nie od razu, miła nie od c. Pójdźmy wszyscy do stajenki razu d. Bóg się rodzi ………………………………..” a. Nie jest od razu się przebijesz 4. Czym mirra? (jeden przez mój chłód! z darów, które otrzymał b. Nie razu zniknie Jezus odod trzech króli) rejestr

6. Rogate, czarne i włochate zwierzę z kłapiącą 6. Kto to śpiewał: „Wolność paszczą, za którą, według kocham i rozumiem, tradycji,oddać przebiera wolności nie się jeden z kolędników to: umiem”? a. Turoń a. Breakout b. Tarpan b. Andrzej Zaucha c. Gamoń c. Chłopcy z Placu Broni d. Roduś d. Tilt

7. Czego symbolem 7.jest Kombi – Słodkiego, …….. opłatek? życia. a. Zdrowia, szczęścia i spełnie-

a. Błogiego nia marzeń b.ojednania, Długiego przebaczenia, b. P c. Miłego i miłości przyjaźni d. Dobrego i sukcesu c. Dobrobytu d. Ciała i krwi Jezusa Chrystusa

8. „A kiedy przyjdzie także Ile reniferów ciągnie po8.mnie sanie Świętego Mikołaja? Zegarmistrz światła a. 12 purpurowy 9 zabełtać błękit Byb.mi c. 1 w głowie d. 6 …………………………………….” To go zapytam, czy jest 9. a.Świecki odpowiednik zdrowy Mikołaja, Świętego b. Zawiejeprezenty wreszcie wiatr rozdający m.in. odnowy dzieciom to: rosyjskim

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

a. RTwoich zadkimszkód! rodzajem kruszcu c. Nie od razu stopisz serca wydobywanym na terenie mego lód!Iraku c. Stanę się nagle fioletowy obecnego a. Wowa Nie od razu się opłaci ten d. To będę jasny i gotowy b. D d. rogocennym materiałem, b. Gwiazdor Twój trud!tkano szaty cesaz którego c. Królewicz Mróz 9.d.„Wehikuł czasu” to rzom rzymskim Dziadek Mróz 4. byłżywicą pierwszym przebój którego zespołu? c. W Kto onną otrzymy10.a. Z jakiego kraju Dżem wykonawcą utworu waną z drzew i krzewów przywędrowała tradycja b. Coma „Kolorowe jarmarki”? należących do balsamowców zdobienia choinki? Janusz Laskowski c. Perfect d. P a. rzyprawą stosowaną w traa. Z Niemiec b. Irena Santor d. Lao Che dycyjnej kuchni żydowskiej b. Z Kanady c. Maryla Rodowicz 5. Którego dnia świętujemy 10. c. Z Francji d. Jerzy Połomski „Niech żyje bal!” d. Z USA narodziny Jezusa? śpiewa… a. 26 grudnia 5. Którego zespołu jest a. Małgorzata Ostrowska b. 24 grudnia b. Halina Kunicka to cytat: „Kocham cię c. 25 grudnia c. Justyna Steczkowska kochanie moje, kocham cię w Wielkanoc d. Maryla Rodowicz ad.kochanie moje…”?

24 informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

Prawidłowe odpowiedzi: 1d, 2b, 3d, 4c, 5c, 6a, 7b, 8b, 9d, 10a.

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

SUDOKU

L L

O O

L L

••• l l do l dziadka. Babcia mówi Profesor do studenta na egzaminie: – Może byśmy poszli -doProszę kina?pana, czy pan w ogóle chce – No skończyć studia? przecież już byliśmy! - Tak– Ale panieteraz profesorze. podobno jest też -dźwięk. No to właśnie pan skończył... ••• l l Wchodzildwóch policjanDo banku w Szwajcarii wchodzi tów do księgarni i jeden się klient pyta: z walizką i ściszonym głosem mówi– Czy do bankiera: jest „Pan Tadeusz”? - Chciałbym wpłacić pieniądze, w tej Ekspedientka woła walizce jest cztery miliony euro. na zaplecze Na to bankier uśmiechnięty:

– Kierowniku, do pana! - Proszę nie ściszać • • • głosu, bieda to żaden wstyd. – Kochanie, czy ten kapelusz mnie odmładza? l l – Robi co lmoże. Zapytali Grzegorza • • •Latę, czy reprezentacja z 1974niedźwiedź, pokonałaby dziZajączek, wilk siejszą kadrę. i lis grają w karty. Lis oszukuje. - Tak,Powygralibyśmy 1:0. niedźpewnym czasie -wiedź Tylko tyle? wstaje i mówi: - No– Ktoś tak, proszę pamiętaćNie że więktu oszukuje! będę szość z nas jest już po ale 70.jak pokazywał palcem, strzelę w ten rudy łeb... l• l • •l JasiuNauczyciel przychodzi ze szkoły i chwali pyta się Jasia: się ojcu: – Jakie kwiaty najbardziej -lubisz? Tato, dzisiaj na kartkówce nie popełniłem – Róże.żadnego błędu ortograficznego!

– Chodź, proszę, napisz -toWspaniale synu, a jaki był temat? na tablicy. - Tabliczka – Maki,mnożenia. jednak wolę maki – mówi Jasio. l• l • •l - Tatusiu, czy Ocean SpokojnyrozW stołówce w kolejce zawsze jestdwaj spokojny? mawiają studenci: - Co – Masz za dziwnejakieś pytanie? Czy nie wieści możesz pytać się o coś mądrzejszego? z domu? - Mogę. Kiedy umarło Morze Mar– Niestety, ani złotówki. twe? ••• Lekarz do pacjenta: l l l Będzie pan - Dobre wieści! Student pyta studenta: mógł znowu zobaczyć swoją -żonę. Powtarzałeś coś przed egzaminem?- Ale ona nie żyje od pię-ciu Tak. lat... - A co? - O, to to. - Będzie dobrze, będzie dobrze...

plac zabaw |

znajdź 10 różnic

policz przedmioty

labirynt

sudoku dla dzieci

Chcesz się zareklamować w Coolturze, radiu PRL, na portalu Cooltura24?

ZADZWOŃ!

Niech nie zabraknie tego, co najważniejsze.

079 32 606 100 joanna@cooltura.co.uk

0208 569 8144

sales@steelo.co.uk

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

Zapraszamy do współpracy!

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

Email: biuro@bwl-stolarnia.pl Tel: +48 532 993 780 www.bwl-stolarnia.pl

 załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy Telefon całodobowy:

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

24.co.uk

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

Untitled-3 1

07.11.2019 09:58:08

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc:  rowerzystą  kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu lub taxi

BIURO PRAWNE PROFESJONALNE DOCHODZENIE ODSZKODOWAŃ

ię s i C y ż le a n y z c ź d w a r Sp

ODSZKODOWANIE

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

beata.dnsclaims@gmail.com Kontakt po polsku przez całą dobę (tel. kom.)

07 500 300 600