Cooltura Issue 876

Page 1

The Polish Weekly | N o 53 (876) | 31.12.2020

Czy rodzina będzie mogła nas odwiedzić? Barbara Drozdowicz wyjaśnia zmiany w prawie imigracyjnym, obowiązujące w Wielkiej Brytanii od 1 stycznia 2021. Str. 14

Po co nam settled status?

Joanna Karwecka podpowiada, jak zabezpieczyć swoje prawa po brexicie, aplikując o settled status. Str. 16

CHAOS CHAOS CHAOS R Zdjęcia: Koca Vehbi, Gina Power, Ilyas Tayfun Salci, Pajor Pawel / Shutterstock.com

Kto zapłaci podwójny podatek? Mariusz Woźniak objaśnia, kogo dotkną zmiany w zasadach podwójnego opodatkowania, wprowadzone przez polski rząd. Str. 19

ok 2020 przyniósł pandemię, największy kryzys ekonomiczny od II wojny światowej, falę niezadowolenia społecznego, a do tego niepewność związaną z brexitem. Wszystko doprowadziło do utraty setek tysięcy miejsc pracy, upadku największych brytyjskich marek, zamknięcia granic, odcięcia Wielkiej Brytanii od dostaw pod-

stawowych towarów z kontynentu i nieoglądanych nigdy wcześniej na Wyspach scen walki o papier toaletowy i podstawowe produkty żywnościowe. Chaos zapanował też w internecie, gdzie oficjalne komunikaty rządów na całym świecie, próbujących zapanować nad sytuacją, są zakłócane fałszywymi informacjami i teoriami spiskowymi. W nowy rok wkraczamy z największym chaosem i kryzysem od dekad. 2021 będzie rokiem wielkich wyzwań dla rządów i trudnej walki o przetrwanie dla zwykłych obywateli. Na pocieszenie, przed nami także przełożone igrzyska olimpijskie i mistrzostwa Europy w piłce nożnej. Miejmy nadzieję, że przynajmniej sportowcy nas nie zawiodą.


2

Happy New Year

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Podwyżki, podwyżki, podwyżki...

Od

1 marca ceny biletów kolejowych i komunikacji miejskiej w Londynie wzrosną średnio o 2,6 proc. Po raz pierwszy za kadencji mera Londynu Sadiqa Khana podrożeją oprócz biletów okresowych także pojedyncze przejazdy środkami komunikacji miejskiej. Ich ceny były zamrożone od 2016 roku. Jak tłumaczy Sadiq Khan, był to jeden z warunków przyznania przez rząd pomocy finansowej na ratowanie Transport for London. Jak podkreślił w wydanym komunikacie mer Londynu, za jego kadencji przeciętny londyńczyk zaoszczędził średnio 200 funtów na korzystaniu z komunikacji miejskiej, tymczasem, za rządów poprzedniego mera (Borisa Johnsona) ceny wzrosły o 42 proc., przez co londyńska komunikacja miejska stała się najdroższą w Europie. „Zostałem zmuszony do zaakceptowania zaproponowanej przez rząd podwyżki cen o wskaźnik inflacji RPI + 1 pro-

cent jeszcze w maju, by dostać niezbędny grant i pożyczkę w ramach pierwszej transzy pomocy państwowej dla TfL. Cieszę się, że podczas ostatniej rundy negocjacji udało mi się obronić przed najgorszymi rządowymi propozycjami, w tym jeszcze bardziej drastyczną podwyżką od obecnej. To pierwszy wzrost cen pojedynczych przejazdów od kiedy zostałem merem Londynu i udało mi się zapewnić, że to jeden z najniższych wzrostów cen w ciągu ostatnich 20 lat. Nie miałem innego wyboru, niż zgodzić się na rządowe warunki, by utrzy-

mać kursowanie londyńskiego metra i autobusów”, wyjaśnił Sadiq Khan. Szczegóły podwyżki poznamy w najbliższych dniach. Władze Londynu chcą podnieść lokalny podatek od nieruchomości (Council Tax) o blisko 2 proc., by załatać choć częściowo ogromną dziurę w budżecie. Dodatkowo, władze poszczególnych dzielnic stolicy mogą podnieść swoją część podatku o kolejne nawet 5 proc. Oznacza to, że Council Tax za mieszkanie kategorii D wzrósłby średnio o 60 funtów rocznie. To na razie założenia budżetowe. Konkretne decyzje zapadną na początku 2021 roku. Po d at e k C o u n c i l Ta x w Hammersmith and Fulham może wzrosnąć nawet o 100 proc. – ostrzegają władze dzielnicy. Rząd chce, by samorząd dołożył ponad 60 mln funtów do remontu mostu Hammersmith Bridge. W budżecie gminy jest tymczasem blisko 14 mln funtów deficytu. Od sierpnia prze-

prawa jest zamknięta nawet dla pieszych, bo wykryto postępujące pęknięcia konstrukcji. Od kwietnia 2021 roku brytyjskie gospodarstwa domowe będą prawdopodobnie musiały płacić więcej za gaz i energię elektryczną, poinformował regulator rynku energii Ofgem. Urząd rozważa podniesienie limitu na rachunki o 21 funtów rocznie, aby pomóc firmom energetycznym, które ucierpiały z powodu wzrostu liczby dłużników. Wiadomość ta spotkała się z konsternacją wśród organizacji broniących praw konsumentów. Kwestionują one logikę podnoszenia cen, w czasie, gdy wielu Brytyjczyków z powodu pandemii nie stać na opłacenie rachunków. Ob e cny ro czny limit rachunków za gaz i energię elektryczną wynosi 1,042 funty na gospodarstwo domowe i będzie obowiązywać jeszcze do marca 2021 roku. W lutym dowiemy się, czy zostanie podniesiony.

Komunikacja miejska Przygotuj się na w Nowy Rok rozszerzenie strefy ULEZ

Od

25 października 2021 roku strefa Ultra Niskiej Emisji Spalin (Ultra Low Emission Zone – ULEZ) zostanie rozszerzona aż do North Circular Road (A406) na północy i do South Circular Road (A205) na południu. Trasy A406 i A205 nie zostaną włączone do strefy. Za wjazd do strefy ULEZ kierowcy samochodów osobowych, motocykli, vanów i innych pojazdy o masie własnej do 3.5 tony włącznie, a także minibusów o masie do 5 ton włącznie, będą musieli zapłacić, jeśli ich pojazdy nie spełnią określonych norm emisji spalin. Rozszerzona strefa ULEZ będzie obowiązywać, tak jak obecnie, przez 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu. Jedynym dniem bez opłaty będzie 25 grudnia. Dzienna opłata za wjazd do strefy samochodem, który nie spełnia ustalonej normy emisji spalin będzie wynosić £12.50. Zwolnione z opłaty za wjazd do rozszerzonej strefy ULEZ będą pojazdy spełniające następujące normy emisji spalin:

- Euro 3 (NOx) dla motocykli, motorowerów (moped), trójkołowców i quadów, - Euro 4 (NOx) dla samochodów osobowych, vanów i innych pojazdów o masie własnej do 3.5 tony włącznie, a także minibusów o masie do 5 ton włącznie z silnikami benzynowymi, - Euro 6 (NOx i pyły PM) dla samochodów osobowych, vanów i innych pojazdów o masie własnej do 3.5 tony włącznie, a także minibusów o masie do 5 ton włącznie z silnikami Diesla. Czy nasz samochód kwalifikuje się do opłaty można sprawdzić wpisując jego numer rejestracyjny na stronie: tfl.gov.uk/ modes/driving/check-your-vehicle-35896. To, czy nasz adres zamieszkania znajdzie się w strefie ULEZ po 25 października 2021, można sprawdzić na stronie: tfl.gov.uk/ modes/driving/ultra-low-emission-zone/ulez-expansion. Nie zostanie rozszerzona strefa Congestion Charge, która obecnie pokrywa się w centralnym Londynie ze strefą ULEZ. Tam zasady pozostaną bez zmian.

Z

uwagi na pandemię i odwołanie miejskiego powitania roku w Londynie nie będzie nocnych połączeń metra i kolei Overground w sylwestrową noc. Będą kursować autobusy nocne. Nie będzie jednak bezpłatnych przejazdów, z których mogliśmy korzystać w sylwestrowe noce w poprzednich latach. Ma to ograniczyć liczbę pasażerów w związku z objęciem Londynu czwartą strefą zagrożenia koronawirusem i wprowadzeniem zakazu spotkań towarzyskich w pomieszczeniach zamkniętych. 1 stycznia autobusy, także nocne, będą kursować według niedzielnego rozkładu jazdy. Metro będzie miało ograniczoną częstotliwość kursowania, a pierwsze i ostatnie pociągi wyjadą na tory według rozkładu jazdy dla dni powszednich. Pociągi Overground będą kursować według niedzielnego rozkładu, nie będzie połączeń między Gospel Oak i Stratford oraz między Romford i Upminster, autobusy zastępcze będą wozić pasażerów między Hampstead Heath i Stratford. Pociągi TfL Rail nie będą obsługiwać trasy Liverpool Street

– Romford, zredukowana zostanie liczba połączeń między Romford i Shenfield, między Paddington i Heathrow/Reading będzie obowiązywał rozkład jazdy jak w Bank Holiday, zastępcza komunikacja autobusowa zostanie wprowadzona na odcinkach Romford-Newbury Park i Romford-Stratford. Kolejka DLR będzie kursować według rozkładu jazdy dla Bank Holiday, tramwaje według niedzielnego rozkładu jazdy, kolejka linowa Emirates Air Line będzie czynna od 09:00 do 21:00, a minibusy Dial-a-Ride od 07:00 do 20:00. Nieczynna będzie przeprawa promowa przez Tamizę Woolwich Ferry we wschodnim Londynie. Kierowcom przypominamy, że nawet w pierwszy dzień nowego roku w centralnym Londynie będą pobierane opłaty ULEZ, LEZ i Congestion Charge. Do 3 stycznia Transport for London i kolej będą prowadzić intensywne remonty swojej infrastruktury. Zmiany w rozkładach jazdy można sprawdzić na stronach tfl.gov.uk i nationalrail. co.uk.

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 079 32 606 100 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KAROLINA SOŁTYS karolina@cooltura.co.uk 0208 846 3615 KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615


TYM ŻYJĄ WYSPY |


4

Happy New Year

| BREXIT

Kalendarium brexitu Oprac. Dariusz A. Zeller

20.02.2016 DAVID CAMERON OGŁASZA REFERENDUM DOTYCZĄCE DALSZEGO CZŁONKOSTWA WIELKIEJ BRYTANII W UNII EUROPEJSKIEJ

23.06.2016

24.06.2016

13.07.2016

REFERENDUM W WIELKIEJ BRYTANII

DAVID CAMERON USTĘPUJE ZE STANOWISKA PREMIERA

THERESA MAY OBEJMUJE URZĄD PREMIERA

– Jestem dumny, że mogłem być premierem tak wspaniałego kraju. Wola wyborców musi zostać uszanowana, ale nie mogę być dłużej kapitanem statku, który obrał inny kurs niż ten, który ja wyznaczyłem – wyjaśnił. Kurs funta jest w tym momencie najniższy od 30 lat. © Drop of Light / Shutterstock.com

Tydzień później, 20 lipca, zapewnia w Berlinie Angelę Merkel o „rozsądnym i uporządkowanym” wyjściu WB z UE.

© chrisdorney / Shutterstock.com

© Alexandros Michailidis / Shutterstock.com

Premier Wielkiej Brytanii ogłosił oficjalną datę referendum ws. członkostwa w UE. – Referendum na temat członkostwa Wielkiej Brytanii w UE odbędzie się 23 czerwca – poinformował David Cameron, nazywając je „jedną z najważniejszych decyzji” w historii kraju. Jeśli zagłosujemy za opuszczeniem Unii Europejskiej, trzeba będzie z niej wystąpić – oświadczył.

2.10.2016 TERMIN ROZPOCZĘCIA NEGOCJACJI Z BRUKSELĄ Premier Theresa May zapewnia uruchomienie negocjacji brexitowych najpóźniej do końca marca 2017 roku.

Większość głosujących (51,89%) opowiedziała się za opuszczeniem Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. Za zachowaniem członkostwa w UE głosowało 16 141 241 wyborców, za opuszczeniem UE 17 410 742 wyborców. Frekwencja wyniosła 72,2 %.

3.11.2016

23.11.2016

OPINIA TRYBUNAŁU ANGLII I WALII

PROGNOZY PHILIPA HAMMONDA

Wysoki Trybunał Anglii i Walii orzekł, że rząd brytyjski nie może wszczynać procedury opuszczenia UE z pominięciem parlamentu. Wcześniej, mimo niewiążącego charakteru referendum, rząd Theresy May uznał wynik referendum za przyzwolenie na uruchomienie artykułu 50. bez zgody parlamentu. May zapowiada odwołanie się od wyroku.

Minister finansów Philip Hammond, w jesiennym sprawozdaniu finansowym urzędu ds. analiz budżetowych sugeruje obniżenie prognozy wzrostu gospodarczego o 2,4 pkt procentowe w ciągu następnych 5 lat. Rząd Theresy May musi na tej podstawie pożyczyć kolejne 58,7 mld funtów.

13/16/28.03.2017 01.03.2017 IZBA LORDÓW PRZEGŁOSOWAŁA WAŻNĄ POPRAWKĘ Izba Lordów głosami 358 do 256 przegłosowała poprawkę do „ustawy brexitowej”, na mocy której gwarantuje prawa obywateli Unii Europejskiej po uruchomieniu wszystkich procedur artykułu 50.

David Cameron ogłasza swoją rezygnację ze stanowiska premiera. Fot. Wikimedia

SZKOCJA CHCE WYSTĄPIĆ Z WIELKIEJ BRYTANII

© Ludovic Farine / Shutterstock.com

Pierwsza minister Szkocji Nicola Sturgeon zapowiada dążenie do drugiego referendum. Po głosowaniu parlamentu zatwierdzającego ustawę dającą Theresie May „prawo do uruchomienia brexitu bez żadnej z poprawek zgłoszonych w Izbie Lordów”, premier Szkocji Nicola Sturgeon zapowiada dążenie do drugiego referendum niepodległościowego, co May kwituje słowami: „teraz nie czas”. Ostatecznie posłowie szkockiego parlamentu głosują za drugim referendum niepodległościowym.

24.01.2017 ORZECZENIE SĄDU NAJWYŻSZEGO WIELKIEJ BRYTANII Sąd najwyższy Wielkiej Brytanii orzeka, iż Theresa May musi uzyskać zgodę parlamentu do rozpoczęcia brexitu.

29.03.2017 WIELKA BRYTANIA ROZPOCZYNA FORMALNĄ PROCEDURĘ BREXITU

Rząd Theresy May uruchamia art. 50. traktatu lizbońskiego. Tym samym rozpoczyna negocjacje w sprawie opuszczenia Unii Europejskiej przez Zjednoczone Królestwo. Ambasador Tim Barrow wręczył Donaldowi Tuskowi list informujący, że rząd w Londynie uruchamia art. 50. traktatu lizbońskiego. List został podpisany przez Theresę May.



6

Happy New Year

| BREXIT

18.04.2017

8.06.2017

19.06.2017

PRZEDTERMINOWE WYBORY OGŁOSZONE

TORYSI TRACĄ SAMODZIELNĄ WIĘKSZOŚĆ

POROZUMIENIE W SPRAWIE KALENDARZA NEGOCJACJI BREXITOWYCH

Theresa May zapowiada przedterminowe wybory 8 czerwca. Mimo wcześniejszych zapewnień, że nie zamierza tego robić.

Unia Europejska i Wielka Brytania porozumiały się w sprawie priorytetów i kalendarza negocjacji w sprawie brexitu. Zgodnie z planem, rozmowy na temat warunków brexitu powinny zakończyć się w ciągu dwóch lat od uruchomienia artykułu 50. trak-

3.10.2017 REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO Parlament Europejski przegłosował: rezolucja dotyczy ochrony praw obywateli UE oraz Wielkiej Brytanii, zobowiązań finansowych Wielkiej Brytanii wobec UE oraz granicy między Irlandią a Irlandią Północną.

© Claudio Divizia / Shutterstock.com

W wyniku wyborów Partia Pracy zwiększa liczbę mandatów parlamentarnych (261), kosztem torysów (318), którzy chcąc utrzymać większość, znajdują koalicjanta w postaci północno-irlandzkiej Partii Demokratycznych Unionistów.

8.12.2017 POROZUMIENIE W SPRAWIE BREXITU

tatu UE, czyli do 29 marca 2019 roku. Brytyjczycy chcieliby w pierwszej kolejności zająć się relacjami handlowymi, a Bruksela nalega, aby najpierw zostały osiągnięte „wystarczające postępy w sprawie uporządkowanego wyjścia Wielkiej Brytanii ze Wspólnoty”.

12.10.2017

7.12.2017

POSTĘP W ROZMOWACH

PLAN IZBY GMIN

Zamierzony postęp w rozmowach na temat wyjścia Wielkiej Brytanii z UE nie został osiągnięty. Tego dnia zaplanowano sfinalizować pierwszy etap negocjacji. Przewidywał on zawarcie porozumienia w kwestii praw obywateli UE na Wyspach Brytyjskich w UE, granicy irlandzkiej oraz wzajemnych rozliczeń finansowych. Przyjęcie ustaleń w tych kwestiach przez kraje „27” oznaczałoby zgodę na przejście do kolejnej fazy, czyli rokowań na temat przyszłych stosunków gospodarczych i handlowych.

© Ink Drop / Shutterstock.com

Izba Gmin w głosowaniu zatwierdziła plan uruchomienia brexitu przed końcem marca.

13.12.2017 REZOLUCJA PEŁNA ZASTRZEŻEŃ

© Alexandros Michailidis / Shutterstock.com

Parlament Europejski poparł przejście do drugiej fazy rozmów UE z Wielką Brytanią na temat brexitu. Przyjętej rezolucji towarzyszy jednak szereg zastrzeżeń dotyczących praw obywateli, granicy irlandzkiej oraz gwarancji finansowych ze strony Wielkiej Brytanii.

16.01.2018 © Ivan Kacarov / Shutterstock.com

Komisja Europejska poinformowała, że Brukseli i Londynowi udało się osiągnąć zgodę co do tematów z pierwszej fazy rozmów na temat warunków wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. Porozumienie w sprawie brexitu zagwarantuje prawa obywatelskie ponad 3 mln obywateli UE mieszkającym w Wielkiej Brytanii i milionowi obywa-

teli Wielkiej Brytanii, którzy mieszkają w UE. Wielka Brytania zobowiązała się do uniknięcia tak zwanej twardej granicy pomiędzy Irlandią Północną a Irlandią, gwarantując władzom w Dublinie, że w wyniku brexitu nie zostanie tam przywrócona fizyczna infrastruktura lub kontrola graniczna.

DEKLARACJE W UE Szef Rady Europejskiej Donald Tusk i przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker zadeklarowali w Parlamencie Europejskim w Strasburgu, że UE jest otwarta na ewentualną zmianę decyzji Wielkiej Brytanii w sprawie opuszczenia Wspólnoty.

© Alexandros Michailidis / Shutterstock.com


Happy New Year

7


| TYM ŻYJĄ WYSPY

redakcja tygodnika „Cooltura”, portalu Cooltura24 i Polskiego Radia Londyn


Happy New Year

BREXIT |

30.01.2018

06.02.2018

22.02.2018

DRUGA FAZA NEGOCJACJI

WIELKA BRYTANIA OPUŚCI UNIĘ CELNĄ

PROPOZYCJE DOTYCZĄCE OKRESU PRZEJŚCIOWEGO PO BREXICIE

Umowa z Brukselą może jednak zawierać część przywilejów, jakie wynikają z przynależności do niej – informacja z 10 Downing Street. W związku z tym eurosceptycznie nastawieni torysi obawiają się „brexitu tylko z nazwy”.

Brytyjski rząd przedstawił swoje propozycje dotyczące okresu przejściowego po brexicie. Ma on trwać tyle, ile potrzeba na przygotowanie i wdrożenie nowych procedur, ale nie dłużej niż dwa lata.

Unia Europejska przedstawiła swoje stanowisko przed drugą fazą negocjacji brexitu. Bruksela proponuje wprowadzenie okresu przejściowego, który potrwa od marca 2019 do końca 2020 roku. W tym czasie w Wielkiej Brytanii będą obowiązywać wszystkie regulacje unijne, włącznie z nowo wprowadzanymi, ale Londyn nie będzie już miał wpływu na decyzje podejmowane przez Wspólnotę.

W okresie przejściowym Wielka Brytania ma przyjmować także nowe przepisy Unii Europejskiej i nie będzie mogła zawierać umów handlowych bez zgody Brukseli.

11.2018 PIERWSZY, PLANOWANY KONIEC NEGOCJACJI

28.02.2018 IRLANDZKI WYJĄTEK Wg projektu umowy o brexicie, jaki przedstawiła KE, Irlandia Północna może po brexicie pozostać w unii celnej, nawet jeśli opuści ją Wielka Brytania. Pozostanie Irlandii Północnej w unii celnej pozwo-

liłoby na utrzymanie otwartej granicy między Irlandiami. Oprócz kwestii granicy między Irlandiami, dokument zawiera także postanowienia dotyczące praw obywateli, wzajemnych zobowiązań finansowych Wielkiej Brytanii i Unii Europejskiej oraz jurysdykcji Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, który wciąż pozostawał kwestią sporną.

Przewidywany termin zakończenia negocjacji pomiędzy Wielką Brytanią i UE oraz ratyfikowania ustaleń przez Parlament Europejski oraz wszystkie kraje UE.

9

Donald Tusk, przewodniczący Rady Unii Europejskiej prezentuje projekt porozumienia w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z UE, 15 listopada 2018


10

Happy New Year

| BREXIT

29.03.2019

10.04.2019

24.07.2019

17.10.2019

BREXIT!

PRZYWÓDCY UE ZGADZAJĄ SIĘ ODROCZYĆ BREXIT DO 31 PAŹDZIERNIKA

BORIS JOHNSON ZOSTAJE PREMIEREM

POROZUMIENIE OSIĄGNIĘTE NA SZCZEBLU NEGOCJATORÓW

Po odrzuceniu przez brytyjski parlament porozumienia z UE wynegocjowanego przez rząd Theresy May 24 maja 2019 roku premierka ogłosiła swoją rezygnację. W wyniku wewnętrznych wyborów nowym liderem Partii Konserwatywnej, a jednocześnie premierem Wielkiej Brytanii, został wybrany zdecydowaną większością głosów Boris Johnson, postulujący twarde stanowisko wobec Brukseli, a w razie konieczności nawet brexit bez porozumienia.

Komisja Europejska zaleciła, by Rada Europejska (art. 50) zatwierdziła zmienioną umowę o wystąpieniu, w tym zmieniony protokół w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej, i zmienioną deklarację polityczną w sprawie ram przyszłych stosunków między UE a Wielką Brytanią. Porozumienie osiągnięte 17 października 2019 r. jest wynikiem intensywnych negocjacji prowadzonych w ostatnich dniach między negocjatorami z Komisji Europejskiej i Wielkiej Brytanii.

Planowany, wstępny termin opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. Przywódcy UE-27 zebrali się następnie 10 kwietnia 2019 r., by rozmawiać o najnowszych wydarzeniach związanych z brexitem. „W związku z odrzuceniem przez Izbę Gmin umowy dotyczącej wystąpienia, postanowiłem zwołać na 10 kwietnia szczyt Rady Europejskiej” – potwierdził 29 marca, po głosowaniu w Izbie Gmin, Donald Tusk.

Na nadzwyczajnym szczycie 10 kwietnia przywódcy UE wyrazili zgodę na przedłużenie okresu przewidzianego w art. 50. do końca października 2019 r. Przywódcy zapowiedzieli, że jeśli obie strony wcześniej ratyfikują umowę wystąpieniową, Wielka Brytania opuści Unię pierwszego dnia następnego miesiąca. Decyzję przyjęto w porozumieniu z Wielką Brytanią.

19.10.2019

29.10.2019

WIELKA BRYTANIA WNOSI O PRZESUNIĘCIE BREXITU

RADA EUROPEJSKA PRZEDŁUŻA TERMIN BREXITU

Wielka Brytania skierowała do przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska wniosek o przedłużenie okresu, o którym mowa w art. 50, do 31 stycznia 2020 r.

Rada Europejska przyjęła decyzję przedłużającą okres, o którym mowa w art. 50. ust. 3, w związku z wyrażonym przez Wielką Brytanię zamiarem opuszczenia Unii. Okres ten przedłużono do 31 stycznia 2020 r., po to by zapewnić więcej czasu na ratyfikowanie umowy wystąpieniowej. Wielka Brytania może wystąpić wcześniej – 1 grudnia 2019 r. lub 1 stycznia 2020 r. – jeśli do tego czasu obie strony ratyfikują umowę.

13.12.2019 PRZYWÓDCY UE PRZYGOTOWUJĄ SIĘ DO NEGOCJACJI PO BREXICIE Przywódcy UE-27 rozmawiali o brexicie i przygotowaniach do negocjacji w sprawie przyszłych stosunków UE-Wielka Brytania po wystąpieniu. Potwierdzili swój cel, jakim jest nawiązanie jak najbliższych przyszłych stosunków z Wielką Brytanią.

31.01.2020 BREXIT… 31 stycznia 2020 o godz. 23:00 GMT Wielka Brytania opuściła Unię Europejską. Rozpoczął się okres przejściowy i negocjacje przyszłej umowy o relacjach handlowych Wielkiej Brytanii i Unii Europejskiej. Koniec okresu przejściowego ustalono na 31 grudnia 2020. W okresie tym Wielka Brytania podlegała jeszcze prawom UE, ale nie miała już wpływu na ich stanowienie.

31.12.2020 KONIEC OKRESU PRZEJŚCIOWEGO BREXITU 1 stycznia 2021 roku, po 47 latach członkostwa w Unii Europejskiej, Wielka Brytania ponownie stała się krajem działającym na arenie międzynarodowej samodzielnie i niezależnie od Unii Europejskiej.

29.10.2019 PRZEDTERMINOWE WYBORY Wybory parlamentarne w Wielkiej Brytanii w 2019 roku – przedterminowe wybory do Izby Gmin Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Pół-

nocnej. W ich wyniku rządząca Partia Konserwatywna odzyskała w Izbie Gmin większość bezwzględną (365 na 650 mandatów), którą utraciła w 2017 roku.


ARTYKUŁ PRZY WSPÓŁPRACY Z NHS ENGLAND |

Zamiast iść na pogotowie, pomyśl najpierw o skontaktowaniu się z numerem NHS 111 lub skorzystaj z platformy internetowej 111

NHS

kontynuuje leczenie oraz umawia wizyty lekarskie, przestrzegając wszystkich środków bezpieczeństwa. W poczekalniach lokalnych oddziałów ratunkowych, zredukowano miejsca o 30-50% tak, aby zachowane zostały reguły dystansu społecznego w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się infekcji. Skontaktowanie się w pierwszej kolejności z numerem NHS 111 pomoże oddziałom ratunkowym zachować zasady niezbędnego dystansu, jednocześnie zapewniając pacjentom najlepszą i najszybszą opiekę medyczną, z zachowaniem reguł bezpieczeństwa.

JEŚLI MASZ PILNĄ, ALE NIEZAGRAŻAJĄCĄ ŻYCIU, POTRZEBĘ MEDYCZNĄ,

powinieneś najpierw skontaktować się z numerem NHS 111, zamiast udawać się bezpośrednio na pogotowie. Dostęp do usługi można uzyskać, odwiedzając stronę internetową 111.nhs.uk lub dzwoniąc pod numer 111.

JEŚLI POTRZEBUJESZ PILNEJ WIZYTY LEKARSKIEJ,

dyspozytor obecny na linii 111 pomoże ci zarezerwować szybką wizytę na ostrym dyżurze (przy zachowaniu wszystkich zasad bezpieczeństwa). Może też, jeśli twój stan jest poważny lub zagraża życiu, wysłać do ciebie karetkę.

DYSPOZYTORZY DOSTĘPNI POD NUMEREM NHS 111

mogą również skierować cię lub umówić na wizytę w tzw. Urgent Treatment Centre – centrum pilnych przypadków, do lekarza rodzinnego GP, apteki, a nawet na pogotowie dentystyczne. Służby takie jak: pielęgniarki, lekarze, farmaceuci i ratownicy medyczni, odgrywają ważną rolę w NHS 111. Na przykład lekarze w ramach usługi mogą określić stan pacjenta i udzie-

lić potrzebnych porad przez telefon bez konieczności odwiedzania żadnej placówki.

JEŚLI TY LUB BLISKA CI OSOBA JEST W STANIE ZAGROŻENIA ŻYCIA,

cierpi na poważną chorobę lub doznała urazu, powinieneś zawsze skontaktować się z numerem 999. Natomiast, jeśli znajdziesz się na oddziale ratunkowym bez uprzedniego kontaktu z NHS 111, nadal otrzymasz pomoc, ale pamiętaj, że osoby wymagające natychmiastowej pomocy i przypadki zagrażające życiu będą traktowane priorytetowo.

Najpierw pomyśl o NHS 111. Jeśli uważasz, że potrzebujesz pomocy medycznej, skontaktuj się z numerem telefonu NHS 111 lub odwiedź stronę internetową 111.nhs.uk.

11


12

| BREXIT

Happy New Year

INFORMACJE BREXITOWE


Happy New Year Z dniem 1 stycznia 2021 Wielka Brytania znajdzie się poza jednolitym rynkiem i unią celną UE. Od tego też dnia przestanie być związana unijnym prawem. Trwający od 1 lutego 2020, kiedy to Wielka Brytania opuściła Unię Europejską, okres przejściowy, pozwalał traktować Wielką Brytanię nadal jest jako państwo członkowskie z zachowaniem zasadniczo wszelkich praw i obowiązków. Upływający 31 grudnia br. okres przejściowy stanowił nie tylko czas na ustalenie warunków przyszłej współpracy pomiędzy Unią Europejską złożoną z 27 państw a Wielką Brytanią, ale i moment na właściwe przygotowanie przedsiębiorców na nadchodzące w 2021 roku zmiany.

BREXIT | Opracował: Dariusz A. Zeller Źródło: www.brexit.gov.pl

D

ziś przybliżymy państwu sytuację w kilku newralgicznych dla polskiej społe czności dzie dzinach naszego życia w UK po 1 stycznia 2021 roku.

HOMOLOGACJE TYPÓW POJAZDÓW Po zakończeniu okresu przejściowego przepisy UE w dziedzinie pojazdów, układów, komponentów i oddzielnych zespołów technicznych (zwanych dalej łącznie „pojazdami silnikowymi”) nie będą już miały zastosowania do Wielkiej Brytanii. Wiąże się to w szczególności z określonymi konsekwencjami, m.in. w zakresie: - identyfikacji podmiotów gospodarczych Producenci mający siedzibę poza UE muszą wyznaczyć jednego przedstawiciela mającego siedzibę w UE do celów reprezentowania ich przed organami udzielającymi homologacji typu w danym państwie członkowskim oraz do celów nadzoru rynku. Do obu tych celów może być wyznaczony jeden przedstawiciel. Po zakończeniu okresu przejściowego przedstawiciele producentów z siedzibą w Wielkiej Brytanii nie będą już uważani za mających siedzibę w UE i stracą swój status na mocy prawodawstwa dotyczącego homologacji typu UE, niezależnie od tego, kiedy pojazdy silnikowe zostały wprowadzone do obrotu. Producenci powinni zadbać o to, by po zakończeniu okresu przejściowego wyznaczeni przez nich przedstawiciele mieli siedzibę w UE. - homologacji Po zakończeniu okresu przejściowego organ brytyjski udzielający homologacji przestanie być organem udzielającym homologacji UE na mocy prawodawstwa UE dotyczącego homologacji typu. - możliwości zastąpienia homologacji typu Wielkiej Brytanii Przyjęte rozp orządzenie (UE) 2019/26 uzupełniające prawodawstwo UE dotyczące homologacji typu w odniesieniu do wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE stanowi, że producent posiadający ważną homologację typu Wielkiej Brytanii może, do czasu zaprzestania stosowania w odniesieniu do Wielkiej Brytanii i w Wielkiej Brytanii prawodawstwa UE dotyczącego homologacji typu, tj. do końca okresu przejściowego, złożyć do organu udzielającego unijnej homologacji typu wniosek o udzielenie unijnej homologacji typu tego samego typu. - wprowadzenia do obrotu przed końcem okresu przejściowego Towar, który został legalnie wprowadzony do obrotu w UE lub w Wielkiej Brytanii przed zakończeniem okresu przejściowego, może być nadal

13

udostępniany na rynku UE lub Wielkiej Brytanii oraz być przedmiotem obrotu między tymi dwoma rynkami, zanim dotrze do użytkownika końcowego. W przypadkach, w których jest to przewidziane w mających zastosowanie przepisach prawa UE, taki towar może również zostać oddany do użytku w UE lub w Wielkiej Brytanii. Pojęcie wprowadzania do obrotu ma zastosowanie do poszczególnych produktów. Postanowienie to będzie zatem miało zastosowanie wyłącznie do pojedynczych produktów, które zostały wprowadzone do obrotu w UE lub w Wielkiej Brytanii przed zakończeniem okresu przejściowego, ale nie do typu lub serii produktów w sposób ogólny. Szczegóły znajdziesz w nocie Komisji Europejskiej poświęconej homologacji dostępnej na stronie www.ec.europa.eu. Informacje strony brytyjskiej w zakresie typów homologacji znajdziesz na stronach rządu Wielkiej Brytanii www.gov.uk. Więcej przykładów jak i rozwinięcie tematu znajdziesz w nocie Komisji Europejskiej dostępnej na stronie www.ec.europa.eu.

TRANSPORT Zakończenie okresu przejściowego będzie skutkować zmianami w zakresie transportu towarów, ponieważ handel wewnątrzunijny z Wielką Brytanią zostanie zastąpiony przez wymianę handlową z krajem trzecim. Ponadto będą miały zastosowanie procedury celne. Od 1 stycznia 2021 r. przewoźnicy drogowi z siedzibą w Wielkiej Brytanii utracą licencję wspólnotową. W związku z tym nie będą już korzystać z praw automatycznego dostępu do jednolitego rynku, z którymi wiąże się posiadanie takiej licencji, a mianowicie z prawa unijnych podmiotów gospodarczych do przejazdów i przewozu towarów na obszarze UE. W celu utrzymania dotychczasowego dostępu do rynku wspólnotowego będą musieli założyć działalność na terytorium jednego z państw UE. Przedsiębiorstwa przewozowe i logistyczne odczują również zmiany w zakresie formalności wymaganych przy przekraczaniu granicy między Wielką Brytanią a UE. Formalności na granicy będą miały też wpływ na kierowców oraz pasażerów i pracowników transgranicznych. Formalności te obejmują odprawę graniczną osób – wiążącą się z weryfikacją wymogów dotyczących wjazdu i pobytu, kontrolą paszportową oraz, w stosownych przypadkach, obowiązkami wizowymi. Po zakończeniu okresu przejściowego przewóz towarów unijnych do Wielkiej Brytanii wymagać będzie dopełnienia formalności celnych: zgłoszenia wywozowego i tranzytowego w Polsce, a w Wielkiej Brytanii formalności w urzędzie celnym na granicy w Wielkiej Brytanii. Zmieniony i wydłużony czas oczekiwania na przekroczenie granicy może mieć swoje negatywne konsekwencje zarówno w zakresie dostaw typu just


14

Happy New Year

| BREXIT

in time, jak i przy dostawach produktów łatwo psujących się.

PRAWO JAZDY Do zakończenia okresu przejściowego 31 grudnia 2020 r. całe prawo UE

nadal ma zastosowanie do Wielkiej Brytanii, co oznacza, że uznawanie praw jazdy pomiędzy krajami UE i Wielką Brytanią odbywa się na dotychczasowych zasadach. Po zakończeniu okresu przejściowego 31 grudnia 2020 r. Polska nadal będzie uznawać wydawane w Wielkiej Brytanii prawa jazdy jako dokumenty uprawniające do kierowania pojazdami na terytorium Polski w oparciu o przepisy Konwencji o ruchu drogowym podpisanej w Wiedniu w 1968 r. Wymiana praw jazdy wydanych w Wielkiej Brytanii będzie następować na analogicznych zasadach jak wymiana praw jazdy wydanych przez inne państwa będące stronami Konwencji Wiedeńskiej. Polskie prawo jazdy będzie także honorowane na terenie Wielkiej Brytanii po zakończeniu okresu przejściowego. Dotyczy to wyłącznie kierowców niemających stałego miejsca zamieszkania na terenie Wielkiej Brytanii. Wynika to z faktu, że Polska, podobnie jak Wielka Brytania, jest stroną Konwencji o ruchu drogowym podpisanej w Wiedniu w 1968 r., a wzór zarówno polskiego jak i brytyjskiego prawa jazdy jest zgodny ze wzorem z Konwencji.

UBEZPIECZENIA I USŁUGI W okresie przejściowym, do 31 grudnia 2020 roku, Wielka Brytania uczestniczy w jednolitym rynku UE, w tym w jednolitym rynku usług. W związku z tym przedsiębiorstwa brytyjskie korzystają ze swobody przedsię-

biorczości i z możliwości świadczenia usług w każdym z państw członkowskich UE. Korzystają też ze wspólnego środowiska regulacyjnego i nadzorczego, które zapewnia ramy ewentualnych środków, które mogą przyjąć organy krajowe. Środowisko to umożliwia usługodawcom także korzystanie

nie z ramami dotyczącymi jednolitego rynku UE. Jest to szczególnie istotne w odniesieniu do dziedzin usług finansowych, transportu czy mediów audiowizualnych. Aby uzyskać dostęp do unijnego rynku, usługodawcy i specjaliści w zakresie usług z Wielkiej Bryta-

możliwe jest obecnie świadczenie usług finansowych z obszaru Wielkiej Brytanii na obszar UE na podstawie jednego pozwolenia lub „paszportu” w odniesieniu do odpowiednich obszarów usług finansowych wydanego przez organy brytyjskie. Aby świadczyć usługi finansowe na obszar Wielkiej Brytanii oraz w Wielkiej Brytanii, operatorzy z Unii mogą wykorzystywać „paszporty” swojego państwa macierzystego. Od 1 stycznia 2021 r. nie będą już miały zastosowania pozwolenia na świadczenie usług z obszaru Wielkiej Brytanii w całej UE. Świadczenie usług

z zaawansowanego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych. Ponadto w niektórych obszarach regulowanych na poziomie UE transgraniczna wymiana usług przynosi korzyści w efekcie podejścia opartego na kraju pochodzenia lub zasadzie „paszportowania”, zgodnie z którą pozwolenie wydane przez jedno państwo członkowskie na podstawie unijnych przepisów jest wystarczające, aby uzyskać dostęp do całego jednolitego rynku UE dzięki harmonizacji norm, przepisów technicznych oraz ram regulacyjnych i nadzorczych. Zasady te leżą u podstaw swobodnego przepływu niektórych usług między krajami UE, na przykład w dziedzinie finansów, usług audiowizualnych lub transportu. Od dnia 1 stycznia 2021 r. swoboda przedsiębiorczości oraz swoboda świadczenia usług, nie będzie już przynosić korzyści osobom fizycznym i przedsiębiorstwom z Wielkiej Brytanii działającym w UE ani osobom fizycznym i przedsiębiorstwom z UE działającym w Wielkiej Brytanii. Od dnia 1 stycznia 2021 r. nie będą już ważne w UE pozwolenia przyznane przez organy brytyjskie zgod-

nii, mający siedzibę w Wielkiej Brytanii, będą musieli wykazać zgodność z wszelkimi przepisami, procedurami lub pozwoleniami, które warunkują świadczenie usług w UE przez cudzoziemców lub przedsiębiorstwa mające siedzibę poza Unią. Wymogi te mogą być określone w prawie UE lub, częściej, w systemach krajowych, ale będą uwarunkowane zobowiązaniami podjętymi przez UE na mocy Układu ogólnego w sprawie handlu usługami Światowej Organizacji Handlu (WTO-GATS), a także w ramach ewentualnej przyszłej umowy o wzajemnych stosunkach z Wielką Brytanią. Podobnie usługodawcy i specjaliści w zakresie usług z UE mający siedzibę w UE i działający w Wielkiej Brytanii będą musieli wykazać zgodność z wszelkimi odpowiednimi przepisami brytyjskimi.

finansowych z obszaru Wielkiej Brytanii na obszar UE będzie możliwe przy spełnieniu odpowiednich przepisów dotyczących państw trzecich danego państwa członkowskiego. Unijne przedsiębiorstwa, banki lub inwestorzy, którzy obecnie korzystają z tych usług, powinni mieć świadomość tej zmiany i odpowiednio się na nią przygotować. Dostawcy usług finansowych z UE prowadzący działalność w Wielkiej Brytanii powinni również przygotować się do przestrzegania wszystkich stosownych przepisów brytyjskich.

USŁUGI FINANSOWE W okresie przejściowym Wielka Brytania uczestniczy w jednolitym rynku, w tym w jednolitym rynku usług finansowych. W związku z tym

PORADY DLA PRZEDSIĘBIORCY - Zakłady ubezpieczeń, banki, firmy inwestycyjne, systemy obrotu i inni dostawcy usług finansowych powinny zakończyć opracowywanie swoich środków przygotowawczych i wdrożyć je najpóźniej do 31 grudnia 2020 r., aby przygotować się na zmiany, które nastąpią we wszystkich scenariuszach, w tym w przypadkach, w których w odniesieniu do ich obszaru działal-


Happy New Year ności UE ani Wielka Brytania nie podjęły decyzji o równoważności. - Przedsiębiorstwa, banki lub inwestorzy unijni, których działalność obecnie opiera się na usługodawcach brytyjskich, powinni rozważyć, w jaki sposób może to wpłynąć na ich działalność i podjąć wszelkie niezbędne kroki, aby przygotować się na wszystkie możliwe scenariusze. Dostawcy usług finansowych z UE prowadzący działalność w Wielkiej Brytanii powinni również przygotować się do przestrzegania wszystkich stosownych przepisów brytyjskich. - Wobec decyzji Komisji Europejskiej z dnia 21 września 2020 r. w sprawie przedłużenia równoważności brytyjskich kontrahentów centralnych do dnia 30 czerwca 2022 r. unijni uczestnicy rozliczający u kontrahentów centralnych (CCP) w Wielkiej Brytanii i ich klienci będą mogli korzystać z usług brytyjskich podmiotów do końca tego okresu. Niemniej uczestnicy rozliczający i ich klienci powinni podjąć aktywne działania w celu przygotowania się na możliwość nieprzedłużenia równoważności dla brytyjskich kontrahentów centralnych po dniu 30 czerwca 2022 r., m.in. zmniejszając swoją ekspozycję ogólnoustrojową na infrastrukturę rynku brytyjskim. - Unijne i krajowe organy nadzoru i regulacji będą kontynuowały dialog z zainteresowanymi stronami w celu zagwarantowania, że do końca 2020 r. zostaną podjęte wszystkie niezbędne działania na rzecz osiągnięcia gotowości. - Informacje na stronach rządu Wielkiej Brytanii znajdziesz na www. gov.uk. - Na stronie Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) www.knf. gov.pl znajdziesz najnowszy komunikat dotyczący konsekwencji zakończenia okresu przejściowego. - Informacje znajdziesz także w Komunikacie Komisji Europejskiej dostępnym na stronie www.eur-lex. europa.eu dotyczącym przygotowań do zakończenia okresu przejściowego. Pamiętaj o checklist która opublikowana została na stronie Komisji Europejskiej www.ec.europa.eu.

UZNAWANIE KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH I WYKSZTAŁCENIA Po wejściu w życie 1 lutego 2020 roku Umowy o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z UE rozpoczął się okres przejściowy, określony w Umowie o wystąpieniu, który potrwa do końca grudnia 2020 roku. Zasady wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodów i działalności regulowanych, uzyskanych na obszarze państw członkowskich UE (dotyczy także EOG i Szwajcarii), określone zostały w dyrektywie 2005/36/WE z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych.

W okresie przejściowym Wielka Brytania uczestniczy w jednolitym rynku UE, w tym w zakresie swobody przedsiębiorczości, swobodnego przepływu osób i swobodnego świadczenia usług. W związku z tym obecnie obywatele Wielkiej Brytanii i UE posiadający kwalifikacje w Wielkiej Brytanii korzystają z uproszczonego – w niektórych przypadkach automatycznego – systemu uznawania kwalifikacji w innych państwach UE, w ramach którego umożliwia się przedstawicielom takich zawodów jak lekarze, pielęgniarki, lekarze dentyści, farmaceuci, lekarze weterynarii, prawnicy, architekci lub inżynierowie przemieszczanie się i świadczenie usług w całej UE i w Wielkiej Brytanii w całym okresie przejściowym. Okres przejściowy to dla polskich przedsiębiorców i obywateli brak zasadniczych zmian w relacjach z Wielką Brytanią do końca 2020 r. W tym okresie kwalifikacje zawodowe uzyskane w Wielkiej Brytanii uznawane będą nadal na podstawie unijnej dyrektywy 2005/36/ WE. Wnioski o uznanie kwalifikacji zawodowych nabytych w Wielkiej Brytanii oraz wnioski obywateli brytyjskich o uznanie kwalifikacji nabytych w UE złożone do 31 grudnia 2020 r. będą rozpatrywane na dotychczasowych zasadach. Uznawanie kwalifikacji zawodowych uzyskanych w Wielkiej Brytanii od 2021 roku

BREXIT | Od 1 stycznia 2021 r. Wielka Brytania nie będzie już objęta przepisami UE w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych, a uznawanie kwalifikacji uzyskanych w państwach członkowskich UE przez Wielką Brytanię będzie podlegać prawu brytyjskiemu. Zasady wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych po zakończeniu okresu przejściowego zależeć będą od treści przyszłych umów pomiędzy Wielką Brytanią a UE. W przypadku uzyskania porozumienia i podpisania umowy dotyczącej przyszłych wzajemnych relacji UE – Wielka Brytania, uznawanie kwalifikacji zawodowych może być możliwe na podstawie podpisanej umowy, w zależności od zawartych w niej rozwiązań. Jeżeli przyszłe relacje między UE i Wielką Brytanią nie zostaną uregulowane podpisaniem umowy przed końcem okresu przejściowego, będzie to mieć konsekwencje podobne do „bezumownego brexitu”. W tej sytuacji kwalifikacje uzyskane w Wielkiej Brytanii będą uznawane w Polsce na podstawie przepisów krajowych. Oznacza to, że posiadacz dyplomu/ świadectwa uzyskanego w Wielkiej Brytanii, chcąc podjąć pracę w zawodzie regulowanym w Polsce, będzie musiał najpierw uznać w drodze nostryfikacji dyplom/świadectwo, aby następnie móc ubiegać się o uzyskanie uprawnień

15

zawodowych, zgodnie z odrębnymi przepisami dotyczącymi wykonywania danego zawodu. Wskutek braku możliwości uznawania kwalifikacji uzyskanych w Wielkiej Brytanii na podstawie unijnej dyrektywy, nie będzie także możliwości ubiegania się o wydanie Europejskiej Legitymacji Zawodowej – EPC w przypadku niektórych zawodów, jak również świadczenia usługi transgranicznej – czyli czasowego i okazjonalnego wykonywania zawodu lub działalności regulowanej w innym państwie UE

WSPARCIE DLA PRZEDSIĘBIORCY Przedsiębiorco, zachęcamy do zapoznania się z programami oferowanymi przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz Polską Agencję Inwestycji i Handlu (PAIH), skierowanymi do polskich przedsiębiorców, w tym eksporterów towarów lub usług. Wśród licznych możliwości wsparcia znaleźć można m.in. dofinansowanie na udział w targach czy wsparcie na inne dodatkowe działania, w tym promocyjne. Informacje o dostępnych programach znaleźć można na stronach Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości www.parp. gov.pl i Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu www.paih.gov.pl.


16

Happy New Year

| BREXIT

Brexit. Czy to koniec przywilejów dla Polaków? Rozmawiała Karolina Wiatrowska

Z

Aleksandra Kowalska

Barbara Drozdowicz

Nadchodzący 2021 rok zapowiada się na Wyspach rokiem pełnym zmian na wielu płaszczyznach, a nowe regulacje w prawie imigracyjnym wciąż budzą kontrowersje i wiele wątpliwości. Nowe zasady wprowadzone w Zjednoczonym Królestwie dotyczyć będą zarówno obywateli Unii Europejskiej przebywających już na Wyspach, jak i tych dopiero planujących przyjazd, czy to w celach zarobkowych czy też w celu odwiedzenia najbliższych. Co oznacza dla nas brexit? Na jakie nowości – w kwestii podróży, pracy czy nauki na Wyspach – musimy być gotowi? Jakich formalności musimy dopełnić? Rozmawiamy o tym z mecenas Aleksandrą Kowalską oraz Barbarą Drozdowicz z East European Resource Centre.

acznijmy od ogólnych zmian dla Polaków mieszkających już na Wyspach.

Obywatele Unii Europejskiej zamieszkujący w Zjednoczonym Królestwie mają czas do 30 czerwca 2021 na uregulowanie swojego pobytu i złożenie aplikacji o przyznanie statusu. W zależności od tego jak długo mieszkają w kraju, zostanie im przyznany status osiedlony pełny (settled status) lub status niepełny (pre-settled). Aplikację taką mogą złożyć obywatele unijni, którzy zamieszkali na Wyspach przed 31 grudnia 2020. Podróżujący do Zjednoczonego Królestwa po 1 stycznia 2021 roku będą mogli przyjechać na okres do 180 dni i wykonywać czynności w ograniczonym zakresie. Przykładowo, odwiedzający będą mogli uczestniczyć w konferencjach i spotkaniach, zbierać informacje o możliwych ofertach pracy czy brać udział w szkoleniach. Po Nowym Roku obywatele unijni będą klasyfikowani jako tzw. non-visa nationals – obywatele niepodlegający obowiązkowi ubiegania się o wizę turystyczną przed przyjazdem na Wyspy. Zamiast tego będą mogli podróżować do Wielkiej Brytanii używając jedynie paszportu. Ich możliwości działań na Wyspach będą jednak ograniczone przepisami imigracyjnymi i objęci będą zakazem pracy oraz podjęciem długoterminowych studiów. Nie będą mogli również użyć możliwości przyjazdu bez wizy w celu przebywania w Wielkiej Brytanii długoterminowo. W takich sytuacjach konieczne będzie złożenie aplikacji o odpowiednią wizę: pracowniczą, studencką lub wizę dla członków rodziny.

Na czym polegać ma Imigracyjny system punktowy?

Nowy system imigracyjny, który obejmie również obywateli Unii Europejskiej, jest systemem punktowym. Oznacza to, że aplikacje wizowe oparte będą o punkty, które zdobyć będzie można w poszczególnych kategoriach. Każda kategoria ma określone wymagania, które muszą zostać spełnione, aby otrzymać punkty. Ten system funkcjonuje już w prawie imigracyjnym od dawna, ale od 1

stycznia 2021 obowiązywać on będzie również obywateli UE.

Jak ubiegać się o wizę pracowniczą?

Spełnione będą musiały zostać następujące wymagania: aplikujący będzie musiał mieć ofertę pracy od pracodawcy posiadającego licencję sponsora; wynagrodzenie za pracę będzie musiało być zgodne z obowiązującym na daną chwilę progiem; aplikujący będzie musiał wykazać się znajomością języka angielskiego (B1). Te wymagania są zbliżone do obecnie obowiązujących przepisów dotyczących wiz pracowniczych, ale wprowadzony zostanie szereg ułatwień, jak np: obniżony zostanie próg minimalnego wynagrodzenia do £25,600 rocznie lub £20,480 w przypadku pewnych prac – dla tych zaczynających karierę; zlikwidowany zostanie wymóg przeprowadzenia testu lokalnego rynku pracy; zniesiony zostanie maksymalny próg wydawanych rocznie wiz pracowniczych.

Jakie rodzaje prac będą kwalifikować się do aplikacji o wizę pracowniczą?

Aplikujący będą musieli wykazać, iż posiadają ofertę pracy na poziomie RQF 3 (poziom porównywalny do ukończenia polskiej szkoły średniej). Pełna lista zawodów, które kwalifikować się będą do wizy pracowniczej, opublikowana jest na stronie rządowej i na mocy nowych przepisów znajdą się na niej m.in. takie zawody jak technik IT, elektryk czy hydraulik. Dodano również nowe zawody, zwiększając możliwości aplikujących o ubieganie się o prace biurowe, agentów nieruchomości czy też asystentów nauczania. Nie będą natomiast kwalifikowały się takie zawody jak kelner czy ekspedient. Te zawody będą mogły być wykonywane tylko przez pracowników, którzy są już osiedleni w Wielkiej Brytanii i posiadają status osiedleńczy. Planujący wyjazd na Wyspy po 1 stycznia 2021 będą zatem musieli wystąpić o wizę pracowniczą, zdobywszy wcześniej ofertę pracy u pracodawcy posiadającego licencję sponsora, zezwalającą na zatrudnianie pracowników spoza lokalnego rynku pracy. Dla pracodawców


Happy New Year

BREXIT |

17

lub osoby bezdomne, mogą być z tych świadczeń wykluczeni do czasu, aż uzyskają prawo wnioskowania o pełen status, czyli po pięciu latach pobytu. Sytuacja jest naprawdę trudna dla tych wszystkich oczekujących na decyzję oraz tych, którzy będą składać wnioski w czasie tak zwanego „grace period” – czyli w ciągu sześciu miesięcy między styczniem a czerwcem 2021. Niestety osoby takie mogą być czasowo wykluczone z systemu świadczeń, dopóki ich sytuacja imigracyjna się nie wyklaruje, czyli do czasu decyzji.

Gdzie jeszcze zachodzą zmiany?

Yau Ming Low / Shutterstock.com

zatrudnianie pracowników spoza Wielkiej Brytanii wiązać się będzie z dodatkowymi kosztami, takimi jak opłaty za licencję, za fakt zatrudnienia pracownika czy opłaty wizowe. Przyszli studenci planujący podjęcie studiów w Wielkiej Brytanii podlegać będą tym samym zasadom, jakim podlegali dotychczas obywatele spoza Unii Europejskiej i będą musieli wystąpić o wizę studencką (wiza Tier 4). Natomiast rodziny obywateli UE

ILR). Ten drugi status można było uzyskać przed wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej, więc co do zasady obejmuje osoby, które przybyły na Wyspy najpóźniej w 1999 roku, z drobnymi wyjątkami; imigranci osiedleni „częściowo” – ci, którzy posiadają niepełny status osiedlony (EU pre-settled status). Ten status należy uzupełnić w momencie, kiedy minie pełne pięć lat pobytu; osoby uprawnione do złożenia wniosku o status osiedlony pełny lub

O ile wroga polityka imigracyjna nie dotyka – i co warto podkreślić – nie zamierza dotykać obcokrajowców osiedlonych w Królestwie, w tym ponad milionowej rzeszy naszych rodaków, teraz bardziej niż kiedykolwiek ważne jest, żeby znać swoje prawa. również podlegać będą tym samym regulacjom imigracyjnym, którym obecnie podlegają obywatele spoza Unii. Dotyczyć to będzie tych, którzy nie dołączą do swojego partnera czy członka rodziny przed 31 grudnia 2020 i nie zaaplikują o status osiedlony.

Jednym zdaniem, nieco komplikuje nam się życie na Wyspach po 1 stycznia 2021.

Dokładnie. Sytuacja prawnoimigracyjna naszych rodaków bardzo się komplikuje. Od stycznia bowiem Polacy będą należeć do jednej z czterech grup: imigranci osiedleni „w pełni” – ci, którzy posiadają status osiedlony pełny (EU settled status) lub bezterminowe prawo pobytu (Indefinite Leave to Remain –

niepełny, które z jakiegoś powodu nie dopełniły tego obowiązku przed końcem 2020. Takie osoby mają sześć miesięcy, do 30 czerwca 2021, żeby złożyć wniosek; osoby nowo przybyłe od 1 stycznia 2021 – te osoby wpadają w nowy system imigracyjny, który oznacza, że mogą przebywać na terenie Królestwa 6 miesięcy jako turyści lub odwiedzający, ale nie mają prawa podjęcia pracy ani innej formy aktywności gospodarczej, nie mają prawa do żadnego wsparcia socjalnego i zdrowotnego. Podkreślamy, że od nowego roku absolutnie kluczowym jest, aby zrozumieć swoją sytuację imigracyjną i podjąć wszelkie kroki, aby wystąpić o status imigracyjny, który nam się należy z racji pobytu i terminu przyjazdu.

Dlaczego to ważne?

Nasze prawa na Wyspach są osadzone w regulacjach imigracyjnych. O ile do brexitu i końca okresu przejściowego Polacy, jak i wszyscy inni obywatele unijni, mieli prawa oparte na czterech unijnych „fundamentalnych wolnościach”, w tym wolności do przemieszczania się, nie byli oni objęci kontrolą imigracyjną. Mogliśmy więc przyjechać do Królestwa, znaleźć pracę, otworzyć biznes lub samozatrudnienie, wynająć mieszkanie, otworzyć konto w banku, jeździć samochodem, etc. bez żadnych utrudnień ani dodatkowych pozwoleń. Ta sytuacja ulega diametralnej zmianie od stycznia 2021. Prawo do pracy jest jednym z fundamentalnych praw jakimi nasi rodacy cieszyli się od 2004 roku. Od stycznia tylko osoby osiedlone (w pełni lub częściowo) oraz oczekujące na wydanie decyzji, jeśli przybyły do UK przed 1 stycznia mają to prawo. Wszyscy przybyli w styczniu i później są objęci obowiązkiem wizowym. Prawo do świadczeń socjalnych i zdrowotnych jest kolejnym obszarem, gdzie sprawy się komplikują. Osoby z pełnym statusem osiedlonym mają całkowite prawo do świadczeń – a nawet to prawo jest powiększone, jako że nasi całkowicie osiedleni rodacy wypadają poza testy rezydencyjne na zasadach europejskich. Polacy z niepełnym statusem osiedlonym niestety nadal będą objęci europejskimi testami rezydencji, a to może oznaczać, że osoby długotrwale nieaktywne zawodowo, które nie pobierały żadnych świadczeń, jak na przykład dziadkowie przebywający na Wyspach, pomocni w wychowaniu wnucząt

Prawo do mieszkania jest ciekawym obszarem restrykcji, który jest nowy dla obywateli Unii, więc Polacy jeszcze nie doświadczyli obostrzeń w tym zakresie. Zgodnie z przepisami imigracyjnymi, prawo do wynajmu jest regulowane tak samo jak prawo do pracy. Innymi słowy, landlord ma obowiązek sprawdzić nasz status imigracyjny zanim zgodzi się wynająć mieszkanie lub dom. Osoby w pełni osiedlone lub z niepełnym statusem osiedlonym nie mają się czego obawiać. Niestety, nowo przybyli będą musieli wykazać, że mają wizę pobytową, która pozwala na wynajem lokum. Inne obszary, które mogą nastręczać trudności w zależności od naszego statusu imigracyjnego to bankowość i prawo jazdy. Choć jak to często bywa, regulacje mogą być jeszcze zmienione, ale wstępnie wiemy, że osoby, które przebywają na terenie Królestwa nielegalnie – lub nie mają właściwej dokumentacji – mogą być ukarane zamrożeniem kont oraz unieważnieniem prawa jazdy. A że od stycznia Polacy mogą znaleźć się w tej grupie, więc warto wiedzieć na co zwracać uwagę. Ten zestaw obszarów prawnych, gdzie status imigracyjny ma bezpośrednie znaczenie, mieści się w ramach brytyjskiej „wrogiej polityki imigracyjnej”. Jest to relatywnie nowa polityka brytyjska, która zmierza do całkowitej kontroli nad tym, kto przebywa w Królestwie i na jakich zasadach. Ma ona też na celu aktywne zniechęcanie obcokrajowców przed przybyciem na Wyspy, a nowe regulacje systemu punktowego są jej rozszerzeniem w tym kontekście, że tylko cudzoziemcy z konkretnymi zasobami, czyli na przykład kwalifikacjami zawodowymi, będą dopuszczani do rynku brytyjskiego. O ile wroga polityka imigracyjna nie dotyka – i co warto podkreślić – nie zamierza dotykać obcokrajowców osiedlonych w Królestwie, w tym ponad milionowej rzeszy naszych rodaków, teraz bardziej niż kiedykolwiek ważne jest, żeby znać swoje prawa. Zachęcamy wszystkich do korzystania z poradników, stron Home Office oraz zwracania się o poradę do organizacji pozarządowych takich jak EERC lub lokalnych biur porad obywatelskich (CAB) w razie jakichkolwiek wątpliwości.


18

Happy New Year

| BREXIT

Settled Status, czyli n imigracyjny po 1 styc W

itaj Asiu. Przypomnij, co to właściwie jest settled status i kto może oraz powinien się o niego starać?

Joanna Karwecka

Z Joanną Karwecką, doradcą imigracyjnym z organizacji East European Resource Centre rozmawiał Dariusz A. Zeller.

Settled lub pre-settled status to status imigracyjny, stworzony po to, aby obywatele Unii Europejskiej i ich rodziny mogli zostać w Wielkiej Brytanii po brexicie. Jego uzyskanie jest niezbędne, aby te osoby, które już teraz przebywają na Wyspach mogły wciąż mieszkać, pracować czy uczyć się w tutaj po 30 czerwca 2021. Mogą zaaplikować o niego wszyscy, którzy rozpoczęli swoją rezydencję w UK przed 1 stycznia 2021. Proszę pamiętać, że tę aplikację muszą złożyć także dzieci, osoby starsze, osoby które tu się urodziły, ale nie są Brytyjczykami oraz osoby ze stałą rezydenturą.

Co nam daje uzyskanie settled status?

Przede wszystkim spokojną głowę – settled status to pobyt stały, co oznacza, że po jego uzyskaniu nie powinniśmy już nigdy być zmuszeni do przechodzenia przez kolejne aplikacje imigracyjne. Poza tym, wiele osób może zainteresować to, że jeżeli osobie, która ma już przyznany settled status urodzi się w Wielkiej Brytanii dziecko, to to dziecko będzie automatycznie Brytyjczykiem. Wiele praw wynikających z systemu EUSS jest takich samych dla osób zarówno z pre-settled, jak i z settled status. Wszystkie te osoby będą miały prawo szukać pracy, pracować, studiować, starać się o benefity oraz – co bardzo ważne w świetle nowego systemu imigracyjnego – będą mogły skorzystać z prawa łączenia rodzin. Bliska rodzina, czyli dzieci, rodzice i partnerzy będą mogli dołączyć do swojego sponsora w Wielkiej Brytanii i są dla nich otwarte dwie drogi w zależności od tego, kiedy ich związek się rozpoczął. Jeżeli przed końcem okresu przejściowego – to będą mogli złożyć darmową aplikację do systemu EUSS, jeżeli po końcu okresu przejściowego – będą musieli korzystać z drogiego i skomplikowanego systemu, który już teraz obowiązuje Brytyjczyków. Warto też dodać, że posiadanie pre-settled status umożliwi tym osobom, które przyjechały do UK niedawno, aplikowanie o National Insurance Number. W związku

z covidem, od marca aplikacje o NIN dla Europejczyków były wstrzymane! Teraz, dzięki temu, że podczas wypełniania wniosku o EUSS Home Office weryfikuje naszą tożsamość, można się ubiegać o NIN zaraz po przyznaniu pre-settled status.

Co się stanie, gdy nie postaramy się o uzyskanie settled status lub go nie otrzymamy?

Jeżeli ktoś nie zaaplikuje w terminie – to przestanie przebywać w Wielkiej Brytanii zgodnie z prawem i będzie mógł zostać wydalony z kraju. Nawet jeżeli dana osoba nie zostanie usunięta z Wysp, to straci możliwość legalnej pracy czy wynajęcia mieszkania i w związku z tym zostanie zepchnięta

do szarej strefy – nielegalnej pracy i braku wsparcia socjalnego.

Do kiedy można składać aplikację o settled status?

Ostateczny termin składania aplikacji to 30 czerwca 2021 roku. Home Office potwierdził niedawno, że w najbardziej skrajnych przypadkach będzie możliwość aplikowania po terminie, ale takie wnioski będą rozpatrywane indywidualnie i trzeba będzie udowodnić z jakiego powodu ktoś nie zdążył w terminie. Więcej szczegółów na ten temat poznamy w nowym roku, ale zdecydowanie przestrzegam przed odłożeniem aplikacji na ostatnią chwilę. Sposób składania aplikacji się nie zmienił –


Happy New Year

COOLTIME |

19

asz status znia

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH  RE COVID–19 Porady prawne dla pracodawców

i pracowników za zakresie postojowego – furlough leave – Kompleksowa obsługa prawna i doradztwo z zakresu rządowego programu dla osób samozatrudnionych – self-employed

 Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych można to zrobić przy użyciu aplikacji EU Exit Id document check oraz przez internet, należy podać swoje dane, adres, zadeklarować informacje o karalności, podać NIN, jeżeli jest to możliwe. W niektórych przypadkach trzeba będzie też udowodnić swoją rezydencję w Wielkiej Brytanii.

Jak będzie wyglądała sytuacja po 1 stycznia i na końcu okresu przejściowego tych z naszych rodaków, którzy dopiero przyjadą na Wyspy?

Jeżeli ktoś będzie chciał przyjechać tylko turystycznie, będzie mógł wjechać bez żadnej wizy na maksymalnie 6 miesięcy. Nie będzie mógł w tym czasie pracować,

studiować czy korzystać z NHS. Tak jak wspominałam, osoby, które mają tu bliską rodzinę, będą mogły do niej dołączyć. Aby to zrobić, najprawdopodobniej będą mogły zaaplikować o specjalne pozwolenie na wjazd, które umożliwi im złożyć wniosek o pre-settled status na miejscu lub będą musieli złożyć wniosek o wizę partnerską. Osoby, które chcą przyjechać do pracy czy na studia będą musiały aplikować o pozwolenie na pobyt w nowym systemie punktowym. Takie aplikacje trzeba będzie składać jeszcze z Polski i konieczne będzie spełnienie kilku warunków, między innymi posiadanie ofert pracy i znajomość angielskiego na odpowiednim poziomie.

i wypadków przy pracy, wypadków w miejscach publicznych  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego Obywatelstwa i statusu ‘settled‘  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne

zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych

 Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY?

ZADZWOŃ DO NAS

OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305


20

| BREXIT

Happy New Year

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

OBYWATELEM 079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth TW7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office


Happy New Year

BREXIT |

21

Zmiany w opodatkowaniu dochodów z zagranicy W polskim parlamencie większością zaledwie kilku głosów przegłosowano ustawę o podwójnym opodatkowaniu. Od Nowego Roku zostanie zlikwidowana ulga abolicyjna, dzięki której można było uniknąć dopłaty podatku dochodowego od pieniędzy zarobionych za granicą.

U

lga abolicyjna obowiązuje w Polsce od 2008. Do tej pory wielu emigrantów płaciło podatek za granicą, w Polsce nie musieli już dodatkowo się rozliczać. Niestety od 1 stycznia 2021 wchodzi w życie nowa konwencja zawarta między Polską a Wielką Brytanią – konwencja MLI. Zgodnie z nią, osoby pracujące poza granicami Polski, dla których Polska jest wciąż tzw. rezydencją podatkową, będą miały obowiązek złożenia PIT-u w polskim Urzędzie Skarbowym. Termin złożenia obowiązkowego rocznego zeznania mija 30 kwietnia każdego roku. Do tego dnia należy rozliczyć dochód osiągnięty od stycznia do grudnia. O tym, gdzie podlega się opodatkowaniu decyduje przede wszystkim tzw. rezydencja podatkowa. Zgodnie z ustawą jest się rezydentem podatkowym w miejscu zamieszkania, czyli tam, gdzie posiada się centrum interesów osobistych. Szerzej na ten temat w rozmowie z Karoliną Wiatrowską mówi Mariusz Woźniak, z biura księgowego Advena Business Services.

Co zmieni się w systemie podatkowym po 1 stycznia 2021?

Od pierwszego stycznia 2021 zostanie zniesiona ulga abolicyjna dla niektórych Polaków pracujących m.in. w Wielkiej Brytanii. Oznacza to, że osoby pracujące poza granicami Polski, a posiadające centrum interesów życia w Polsce, będą zmuszeni do rozliczania się w Wielkiej Brytanii, jak i również rozliczania się i płacenia podatków w Polsce. Oznacza to również, że Polski podatnik uzyskujący dochody np. w Wielkiej Brytanii będzie musiał dopłacić do wysokości podatku dochodowego w Polsce. Należy również podkreślić, że ustawa ta wzbudziła wiele kontrowersji wśród Polonii zamieszkałej m.in w Wielkiej Brytanii. Ustawa ta w rzeczywistości obejmie około 10-15% Polaków zamieszkałych

czyli np. ma w Polsce najbliższą rodzinę i nieruchomość, będzie zobowiązana do składania rozliczenia podatkowego PIT w Polsce.

Czy mamy złożyć zeznanie podatkowe za 2020 rok – jeśli tak, do kiedy jest termin złożenia tego dokumentu?

Mariusz Woźniak

Każda osoba zamieszkała m.in w Wielkiej Brytanii, która posiada w Polsce centrum interesów życia, (...) będzie zobowiązana do składania rozliczenia podatkowego PIT w Polsce w Wielkiej Brytanii. W wielu przypadkach ważną kwestią i trudną do sprecyzowania będzie określenie, gdzie znajduje się centrum interesów życia danej osoby. Wiele będzie zależało od interpretacji Urzędu Skarbowego w Polsce, danej sytuacji ewentualnego podatnika. Ja osobiście, jako działacz polonijny i właściciel biura księgowego, spotykam się na co dzień z Polakami zamieszkałymi w UK i dostrzegam grupę osób zaniepokojoną tą ustawą – nie jest ich na razie dużo, bo dotyczyć to będzie 10-15%, ale nie można o nich zapominać. Rolą każdego działacza polonijnego powinno być bronienie interesów Polonii zamieszkałej w Wielkiej Brytanii. To naturalne.

Czy będzie nałożony na nas obowiązek składania PIT-u w Polsce? Kolokwialnie mówiąc, czy będzie trzeba „wyspowiadać się” ze swoich zagranicznych dochodów przed Urzędem Skarbowym w Polsce. Czy dotyczy to każdego?

Każda osoba zamieszkała m.in w Wielkiej Brytanii, która posiada w Polsce centrum interesów życia,

Polacy pracujący w Wielkiej Brytanii, którzy są objęci tą ustawą będą musieli złożyć zeznanie podatkowe w Polsce za rok 2020 do końca kwietnia 2021. Aczkolwiek trzeba pamiętać, że rok podatkowy w Wielkiej Brytanii jest od 06/04 do 05/04 każdego następnego roku, czyli inaczej niż w Polsce. W Polsce rok podatkowy jest rokiem kalendarzowym dla osób fizycznych. Zastanawiające jest więc jak polski Urząd Skarbowy zinterpretuje tę kwestię. Istnieje bowiem podstawowa różnica w okresach rozliczeniowych pomiędzy Polską a Wielką Brytanią.

Wynagrodzenie Polaków pracujących w UK są często na tyle niskie, że nie podlegają one w tym kraju żadnemu opodatkowaniu. Z jakich dochodów należy się rozliczać?

Każda osoba pracująca na zasadzie samozatrudnienia musi co roku wysłać rozliczenie podatkowe do brytyjskiego urzędu skarbowego, czyli HMRC. Kwota wolna od podatku za rok podatkowy 2019/2020 to £12,500, aczkolwiek osoba taka jest zobowiązana do opłacenia składek ubezpieczeniowych NIN klasy 2, chyba, że jej dochód wynosi poniżej £6,475, wtedy można ubiegać się o zwolnienie z opłacania składek NIN. Jeżeli chodzi o osoby zatrudnione na umowę o pracę, to pracodawca każdego miesiąca odprowadza za danego pracownika podatki i składki ubezpieczeniowe. Po zakończonym roku podatkowym otrzymuje od pracodawcy P60 lub jeżeli odejdzie w czasie trwania roku podatkowego, to otrzyma zeznanie podatkowe P45. Należy tutaj jeszcze jasno zaznaczyć, że różnice pomiędzy kwotami wolnymi od podatku pomiędzy Wielką Brytanią a Polską są duże. W UK wynosi ona £12,500, a w Polsce w przypadku zarobków od 13 000 zł. do 85 528 zł. Kwota wolna od podatku jest stała i wynosi tylko 3 091 zł.

Na czym polegają warunki polskiej rezydencji podatkowej?

Żeby zostać rezydentem podatkowym trzeba spełnić pewne warunki. Takim warunkiem jest np. posiadanie najbliższej rodziny w Polsce i nieruchomości, dopiero w przypadku, kiedy najbliższej rodziny nie posiadamy, o rezydencji podatkowej przesądza to, w którym kraju mamy więcej przychodu i ile czasu w nim przebywamy. W przypadku pobytu w Wielkiej Brytanii w ciągu roku minimum 183 dni, jeśli nie mamy w Polsce bliskiej rodziny i nieruchomości czy większych przychodów od tych pobieranych, w Wielkiej Brytanii jesteśmy tutejszymi rezydentami podatkowymi.

Czy za niezłożenie zeznania podatkowego możemy być ścigani przez polski Urząd Skarbowy?

Należy pamiętać, że jest to nowa ustawa, która dopiero została uchwalona przez polski Sejm, dokładnie 28 października 2020. Najprawdopodobniej po odpowiedniej interpretacji przy danej osobie i udowodnieniu podatnikowi, że jego centrum życiowe znajduje się w Polsce, polski Urząd Skarbowy będzie miał realne możliwości, aby taką osobę ukarać w wypadku, gdyby nie złożyła zeznania podatkowego w Polsce i nie odprowadziła należnej kwoty podatkowej. Proszę przede wszystkim pamiętać, że system podatkowy w Polsce jest bardziej biurokratyczny i restrykcyjny niż ma to miejsce w Wielkiej Brytanii.

Kraje, z których dochody za 2021 rok trzeba będzie rozliczyć na nowych zasadach: Wielka Brytania Irlandia Finlandia Izrael Japonia Litwa Nowa Zelandia Słowacja Norwegia Belgia Kanada Dania Australia Austria Słowenia


22

Happy New Year

| TAK MINĄŁ 2020

Wydarzyło się w 2020 roku Opr. Dariusz A. Zeller

STYCZEŃ 1 - Chorwacja objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej 6.01 – Zakończył się trwający od 29.12 Turniej Czterech Skoczni. Zwycięzcą całego cyklu, który został zorganizowany po raz 68. i bohaterem Bischofshofen został polski skoczek Dawid Kubacki. Tym samym został trzecim Polakiem po Adamie Małyszu i Kamilu Stochu (x2), który triumfował w niemiecko-austriackiej imprezie. 6 – Święto Trzech Króli 12 – Tego dnia odbył się 28. finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Zebrano 186 mln 133 tys. 610 zł 66 groszy. Zarejestrowano 120 tys. wolontariuszy, którzy podczas kwesty rozdali 35 mln naklejanych serduszek z logo WOŚP. Datki zbierali do 200 tys. kartonowych puszek. 21 – Dzień Babci 22 – Dzień Dziadka

28. finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy © Grand Warszawski / Shutterstock.com

MARZEC

LUTY

4 – Tego dnia stwierdzono w Polsce pierwszy przypadek zakażenia koronawirusem. W szpitalu w Zielonej Górze zdiagnozowano zachorowanie u 66-letniego mężczyzny, który przyjechał autokarem z Niemiec. W okresie od 14 do 20 marca obowiązywał w Polsce stan zagrożenia epidemicznego, a od 15 marca wprowadzono na granicach Polski kordon sanitarny, znacząco ograniczający ruch graniczny. Od 20 marca, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia obowiązywał w Polsce stan epidemii. Do 15 grudnia 2020 odnotowano 1 147 446 przypadków zakażenia; z czego zmarło 23 309 osób, a wyzdrowiało 879 748 osób (na świecie odpowiednio: 73 255 741, 1 629 560, 51 405 391. 8 – Dzień Kobiet 10 – Dzień Mężczyzn 17 – Dzień św. Patryka, świętego patrona Irlandii 20 – Nastąpił początek astronomicznej wiosny 22 – Dzień Matki (w UK) 29 – Nastąpiła zmiana czasu z zimowego na letni

Początek pandemii COVID-19 w Wielkiej Brytanii. W tym miesiącu potwierdzono pierwsze przypadki koronawirusa, czyli choroby ciężkiego ostrego zespołu oddechowego wirusa SARS-CoV-2. Pierwsza fala zakażeń trwała do lipca, a u jej szczytu potwierdzono 5487 przypadków

jednego dnia (24 kwietnia) oraz 1224 zgonów (22 kwietnia). Obecnie trwa druga fala zapoczątkowana we wrześniu. Podczas jej trwania maksymalnie potwierdzono 26 687 przypadków w jednym dniu (22 października) oraz 492 zgony (5 listopada). 11 listopada 2020 przekroczono granicę 50 000 zgonów. 1.02 - Wielka Brytania opuściła Europejską na podstawie stosownej umowy.

Dawid Kubacki © Marcin Kadziolka / Shutterstock.com

Tego dnia wszedł w życie okres przejściowy, który trwał do 31 grudnia. 14 – Dzień Zakochanych 18 – Odbyła się jubileuszowa, czterdziesta ceremonia rozdania BRIT Awards, prestiżowych nagród wręczanych przez Brytyjski Przemysł Fonograficzny. Zwycięzcami okazali się m.in. Dave za album „Psychodrama” oraz Lewis Capaldi za utwór „Someone You Loved”. 20 – Tłusty czwartek 25 – Ostatki 26 – Popielec

KWIECIEŃ

Początek pandemii COVID-19 w Wielkiej Brytanii

3 – Tego dnia miała odbyć się premiera 25. już części przygód Jamesa Bonda „Nie czas umierać”. Z powodu pandemii koronawirusa ostatecznie została przełożona na 2 kwietnia 2021 roku. Przypomnijmy, najnowsza produkcja ma być ostatnią z Danielem Craigiem w roli agenta 007. 5 – Niedziela Palmowa 10 – Wielki Piątek 12 – Wielkanoc 13 – Poniedziałek wielkanocny


Happy New Year

TAK MINĄŁ 2020 |

23

MAJ 2 – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej 3 – Święto Konstytucji 3 maja 8 – 75. rocznica zakończenia II wojny światowej 10 – zarządzone na ten dzień wybory prezydenckie w Polsce zostały z powodu koronawirusa przełożone na 28 czerwca 2020 (I tura) oraz 12 lipca 2020 (II tura). 16 – Dzień niedoszłego finału Konkursu Piosenki Eurowizji w Ahoy Rotterdam w Rotterdamie. Koncerty miała zorganizować Europejska Unia Nadawców oraz holenderscy nadawcy publiczni: Nederlandse Publieke Omroep (NPO), Nederlandse Omroep Stichting (NOS) i AVROTROS. 18 marca ogłoszono jednak, że konkurs zostanie odwołany w wyniku pandemii COVID19. Tego dnia odbył się w zamian koncert Światło dla Europy, w którym zostały uhonorowane piosenki, które miały brać udział w konkursie w tym roku. 21 – Wniebowstąpienie Pańskie 26 – Dzień Matki (w Polsce) 31 – zesłanie Ducha Świętego

© Shaun Jeffers / Shutterstock.com

CZERWIEC 1 – Międzynarodowy Dzień Dziecka 7 – Zaplanowana na 7 czerwca w Warszawie beatyfikacja kard. Stefana Wyszyńskiego została bez-

terminowo zawieszona. Jej nowy termin zostanie ustalony i ogłoszony po ustaniu pandemii koronawirusa. 11 – Boże Ciało 12.06 - 12.07 – Mistrzostwa Europy w piłce nożnej, które m.in. z udziałem reprezentacji Polski miały

odbyć się w tym terminie z powodu pandemii koronawirusa przełożono na 2021 rok. 13 – urodziny królowej Elżbiety II 20 – początek astronomicznego lata 21 – Dzień Ojca (w UK) 23 – Dzień Ojca (w Polsce)


24

Happy New Year

| TAK MINĄŁ 2020

LIPIEC 1 – Niemcy objęły prezydencję w Radzie Unii Europejskiej 12 – Andrzej Duda wygrał w II turze wyborów i ponownie został wybrany na prezydenta RP. Według wyników podanych przez PKW w II turze wyborów, Andrzej Duda uzyskał 51,03 proc. głosów, Rafał Trzaskowski – 48,97 proc. Na Andrzeja Dudę zagłosowało 10 mln 440 tys. 648 wyborców. 15 – 610. rocznica Bitwy pod Grunwaldem 24.07 – 9.08 – Igrzyska olimpijskie w Tokio, które miały odbyć się w tym terminie z powodu pandemii koronawirusa przełożono na 2021 rok.

Andrzej Duda wygrał w II turze wyborów © Dziurek / Shutterstock.com

SIERPIEŃ 1 – Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego 13 – 15 – 100. rocznica Bitwy Warszawskiej 23 – Na Estádio da Luz w Lizbonie odbył się finał piłkarskiej Ligi Mistrzów. W spotkaniu Bayernu Monachium z PSG 1:0 wygrał niemiecki zespół z Robertem Lewandowskim w składzie. Tym samym Bayern zdobył Puchar Ligi Mistrzów po raz 6. w historii.

PAŹDZIERNIK 3 – Bartosz Zmarzlik po raz drugi w karierze został mistrzem świata w speedwayu! Po ośmiu ekscytujących rundach pokonał Taia Woffindena i Fredrika Lindgrena. Polak jest dopiero trzecim zawodnikiem w erze Grand Prix, który obronił tytuł. 10 – Iga Świątek zwyciężczynią Roland Garros 2020! Tym samym

tenisistka trafiła do panteonu największych gwiazd polskiego sportu. W finale French Open wygrała z Sofią Kenin 6:4, 6:1 i zdobyła pierwszy tytuł wielkoszlemowy w historii naszego tenisa nie tracąc w całym turnieju nawet seta! 16 – Dzień Papieża Jana Pawła II 25 – zmiana czasu z letniego na zimowy

WRZESIEŃ

Robert Lewandowski © Cosmin Iftode / Shutterstock.com

1 – 81. rocznica rozpoczęcia II wojny światowej 17 – 81. rocznica agresji ZSRR na Polskę 22 – Nastąpił początek astronomicznej jesieni 27 – Jan Błachowicz został mistrzem UFC w kategorii półciężkiej! Polak znokautował Dominicka Reyesa w 2. rundzie podczas gali UFC 253 w Abu Zabi i został pierwszym polskim mistrzem UFC!

Iga Świątek zwyciężczynią Roland Garros 2020 © Fabrizio Andrea Bertani / Shutterstock.com


Happy New Year

TAK MINĄŁ 2020 |

LISTOPAD 1 - Wszystkich Świętych 2 – Dzień zaduszny 3 – Tego dnia odbyły się wybory prezydenckie w USA. Ostatecznie na 46. prezydenta Stanów Zjednoczonych, zdobywając 306 głosów elektorskich, został wybrany demo-

krata – Joe Biden. Dotychczasowy prezydent Donald Trump uzyskał 232 głosy elektorskie. 5 – Guy Fawkes Day 11 – W Polsce odbyły się uroczystości Święta Niepodległości 19 – premiera konsoli PlayStation 5

Joe Biden 46. prezydentem Stanów Zjednoczonych © Stratos Brilakis / Shutterstock.com

Uroczystości Święta Niepodległości

GRUDZIEŃ 6 – Mikołajki 8 – W Wielkiej Brytanii, jako pierwszym kraju świata, rozpoczęto podawanie szczepionki przeciw COVID-19. Brytyjskie służby w ubiegłym tygodniu jako pierwsze dopuściły do użytku preparat amerykańsko-niemieckiego konsorcjum Pfizer-BioNTech. Pierwszą, poza uczestnikami testów klinicznych, osobą zaszczepioną na koronawirusa była 90-letnia Margaret Keenan. Preparat podano jej w szpitalu uniwersyteckim w Coventry w środkowej Anglii. Preparat podała pochodząca z Filipin pielęgniarka May Parsons. 21 – Nastąpił początek astronomicznej zimy 24 – Wigilia Bożego Narodzenia 25 – Boże Narodzenie 28 – Boxing Day (zamienny dzień wolny) 31 - Sylwester

Pierwsza osoba zaszczepiona na koronawirusa 90-letnia Margaret Keenan © Alex Gakos / Shutterstock.com

25


26

Happy New Year

| TAK MINĄŁ 2020

Marcin Urban Zdjęcia Wikimedia

Piotr Machalica 65 lat. Zmarł 14 grudnia 2020 Aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z ról w filmach „Sztuka kochania”, „Trzy kolory. Biały”, „Nic śmiesznego”, „Złoto dezerterów”, „Dzień świra” oraz w serialu „Złotopolscy”. Występował w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Był uznanym wykonawcą piosenki aktorskiej. Został nagrodzony m.in. na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w 1986. Śpiewał głównie piosenki Okudżawy i Brassensa. Od 1 lipca 2006 do 2018 był dyrektorem artystycznym Teatru im. Mickiewicza w Częstochowie. Zmarł po zarażeniu koronawirusem.

Odeszli w 2020 Sean Connery 90 lat. Zmarł 31 października 2020 Szkocki aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Siedmiokrotnie wcielił się w postać Jamesa Bonda. Zdobywca Oskarów, Złotego Globu i nagród BAFTA. Wystąpił m.in. w filmach „Powrót Robin Hooda” (1976), „O jeden most za daleko” (1977), „Wielki napad na pociąg” (1979), „Indiana Jones i ostatnia krucjata” (1989), „Liga niezwykłych dżentelmenów” (2003).

John le Carre

Dariusz Gnatowski

89 lat. Zmarł 12 grudnia 2020 Brytyjski pisarz, autor popularnych powieści szpiegowskich, z których wiele zostało zekranizowanych. W młodości był pracownikiem brytyjskiego wywiadu MI6, w tym przez 2 lata na placówce w Wiedniu. Największą sławę przyniosły mu książki „The Spy Who Came in from the Cold” (1963) i „Tinker, Tailor, Soldier, Spy” (1974). W 2020 został laureatem nagrody im. Olofa Palmego.

59 lat. Zmarł 20 października 2020 Aktor filmowy, teatralny i dubbingowy. Zyskał sławę głównie dzięki roli Arnolda Boczka w serialu „Świat według Kiepskich”. W latach 90. prowadził w TVP1 programy skierowane do dzieci takie jak Przewodnik Włóczykija o tematyce turystycznohistorycznej czy Słowa, słówka i półsłówka, czyli teleturniej o tematyce języka polskiego. Zmarł na zapalenie płuc.

Diego Maradona 60 lat. Zmarł 25 listopada 2020 Argentyński piłkarz i trener piłkarski. Uważany za jednego z najlepszych graczy w historii tego sportu, został wybrany najlepszym zawodnikiem XX wieku, uzyskując 53 proc. głosów w sondzie na oficjalnej stronie FIFA. Z reprezentacją Argentyny zdobył mistrzostwo świata w 1986 roku, wicemistrzostwo na mundialu w 1990 roku. Grając w SSC Napoli zdobył Puchar UEFA oraz jedyne dwa tytuły mistrza Włoch w historii drużyny. Od 2008 do 2010 był selekcjonerem seniorskiej reprezentacji Argentyny, z którą wywalczył awans do Mistrzostw Świata 2010 w RPA, a w turnieju finałowym awansował do ćwierćfinału.

Wojciech Pszoniak 78 lat. Zmarł 19 października 2020 Aktor filmowy i teatralny. Wystąpił m.in. w takich filmach jak „Wesele”, „Danton i Korczak” Andrzeja Wajdy oraz „Austeria” Jerzego Kawalerowicza. Występował również na scenach francuskich i londyńskich. „Mieszkając na Zachodzie, nigdy nie straciłem kontaktu z Polską. Tu ciągle mam mieszkanie, własny NIP i PIT. Tu mam przyjaciół. Rodzice wychowywali mnie w przekonaniu, że Polska jest najlepszym i najpiękniejszym krajem. Dzięki podróżom po świecie zrozumiałem, że to nie do końca prawda, że są kraje piękniejsze i zasobniejsze. Ale miłość do ojczyzny jest jak miłość do matki. Kochać ją trzeba i szanować za to, że jest. Im bardziej biedna i umęczona, tym większej wymaga miłości” – powiedział w jednym z wywiadów. Przyczyną śmierci był nowotwór.

Eddie Van Halen 65 lat. Zmarł 6 października 2020 Amerykański gitarzysta i klawiszowiec rockowy pochodzenia holenderskiego, jeden z założycieli zespołu hardrockowego Van Halen. Tworzył pod wpływem muzyki Jimiego Hendrixa. W 2003 roku został sklasyfikowany na 70., a w 2011 na 8. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone. Zmarł na raka krtani.

Gienek Loska 45 lat. Zmarł 9 września 2020 Hienadzij Łoska, występujący pod artystycznym pseudonimem Gienek Loska, był białoruskopolskim wokalistą, gitarzystą i kompozytorem. Występował w programach muzycznych „Szansa na sukces” i „Mam talent”. W 2011 został zwycięzcą pierwszej polskiej edycji programu X Factor, pokonując w finale Michała Szpaka i Adę Szulc. Po udziale w programie założył zespół Gienek Loska Band, z którym 21 listopada 2011 wydał album „Hazardzista”. W 2018 roku doznał rozległego wylewu krwi do mózgu. Od tego czasu był w poważnym stanie.

Jiří Menzel 82 lata. Zmarł 5 września 2020 Jeden z najwybitniejszych czeskich reżyserów filmowych. Wyreżyserował około dwudziestu filmów, w wielu pojawiał się jako aktor. W 1967 roku jego film „Pociągi pod specjalnym nadzorem” zdobył Oscara za najlepszy film nieangielskojęzyczny.


Happy New Year

TAK MINĄŁ 2020 |

Vera Lynn 103 lata. Zmarła 18 czerwca 2020 Brytyjska wokalistka, której kariera rozpoczęła się jeszcze przez II wojną światową. W trakcie wojny swoimi występami dodawała otuchy żołnierzom. Przebojem stała się jej piosenka „We’ll meet again”, która dawała mieszkańcom Wielkiej Brytanii nadzieję w trudnych czasach wojny. Vera Lynn jest też bohaterką utworu „Vera” pochodzącego z albumu The Wall brytyjskiego zespołu Pink Floyd. 5 kwietnia 2020 królowa Elżbieta II w telewizyjnym przemówieniu poświęconym pandemii COVID-19 zacytowała piosenkę We’ll Meet Again, która stała się w Wielkiej Brytanii nieoficjalnym hymnem walki z koronawirusem.

Ewa Demarczyk Piotr Szczepanik 78 lat. Zamarł 20 sierpnia 2020 Piosenkarz i gitarzysta, wykonawca przebojów „Goniąc Kormorany”, „Żółte kalendarze” i „Kochać”. Na przełomie lat 60. i 70. XX w. wraz z Bohdanem Łazuką i Jackiem Fedorowiczem prezentował program estradowo-kabaretowy „Popierajmy się”, a w 2005 został członkiem honorowego komitetu poparcia Lecha Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich. W 2007 roku w wyborach parlamentarnych poparł Prawo i Sprawiedliwość, a trzy lata później poparł Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich.

Henryk Wujec 79 lat. Zmarł 15 sierpnia 2020

Działacz opozycji z czasów PRL, uczestnik obrad Okrągłego Stołu, poseł, w latach 2010-2015 doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego.

79 lat. Zmarła 14 sierpnia 2020 Piosenkarka, jedna z najbardziej charyzmatycznych wykonawczyń poezji śpiewanej. Jej najbardziej znane utwory to: „Czarne anioły”, „Karuzela z madonnami”, „Grande Valse Brillante” i „Tomaszów”. Przez 10 lat, do 1972 roku występowała w „Piwnicy pod Baranami”. Ostatni koncert dała 8 listopada 1999 w Teatrze Wielkim im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu. Po 2000 roku całkowicie wycofała się z życia publicznego. W 2010 roku dostała Złotego Fryderyka za całokształt twórczości.

Ennio Morricone 91 lat. Zmarł 6 lipca 2020 Włoski kompozytor ponadczasowej muzyki do filmów „Dawno temu w Ameryce”, „Cinema Paradiso” i „1900: Człowiek legenda”. Skomponował utwory do ponad 500 produkcji filmowych. W roku 2007 Amerykańska Akademia Filmowa przyznała mu honorowego Oscara za całokształt twórczości. W 2016 roku zdobył Oscara za muzykę do filmu „Nienawistna ósemka”. Zmarł w szpitalu w Rzymie po tym jak trafił tam w związku ze złamaniem kości udowej.

Carlos Ruiz Zafon 55 lat. Zmarł 19 czerwca 2020 Hiszpański pisarz pochodzący z Barcelony, którego kariera literacka rozwinęła się po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych. Światową sławę przyniosła mu wydana tam w 2001 roku książka „Cień wiatru”, którą przetłumaczono na 40 języków świata. Carlos Ruiz Zafon napisał także powieści „Gra anioła” oraz „Więzień nieba”.

Jerzy Pilch 68 lat. Zmarł 29 maja 2020 Pisarz, publicysta, felietonista, dramaturg i scenarzysta filmowy. Był siedem razy nominowany do nagrody Nike. Otrzymał ją w 2001 r. za powieść „Pod Mocnym Aniołem”. Był także laureatem Paszportu „Polityki” za powieść „Bezpowrotnie utracona leworęczność” oraz innych nagród. Od 1977 do 1981 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 80. zaangażował się w tworzenie niezależnego czasopisma kulturalno-literackiego „NaGłos”. Związał się też z „Tygodnikiem Powszechnym” i w latach 1989– 1999 był członkiem jego zespołu redakcyjnego.

27

Krzysztof Penderecki 87 lat. Zmarł 29 marca 2020 Jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów i dyrygentów. Był profesorem i rektorem Akademii Muzycznej w Krakowie. Tworzył koncerty, dzieła oratoryjne, opery, utwory kameralne i wokalne. Największe uznanie przyniosły mu: „Pasja św. Łukasza”, „Tren Ofiarom Hiroszimy”, za który otrzymał nagrodę UNESCO, „Dies Irae”, czyli „Oratorium Oświęcimskie”, a ponadto opery „Diabły z Loudun” i „Raj utracony”. Do jego najbardziej znanych kompozycji należą też symfonia-oratorium „Siedem bram Jerozolimy”, „Polskie Requiem”, utwór „Te Deum” napisany na cześć papieża Jana Pawła II. Utwory Pendereckiego stanowiły oprawę do filmów„Egzorcysta” Williama Friedkina, „Lśnienie” Stanleya Kubricka, „Dzikość serca” Davida Lyncha, „Ludzkie dzieci” Alfonso Cuaróna, „Katyń” Andrzeja Wajdy oraz „Wyspa tajemnic” Martina Scorsese. W 2012 dziennik „The Guardian” nazwał go „najprawdopodobniej największym żyjącym polskim kompozytorem”.

Kenny Rogers 81 lat. Zmarł 20 marca 2020 Amerykańska gwiazda muzyki country, autor tekstów i aktor. Laureat trzech nagród Grammy – w 1977, 1979 i 1987. Debiutował w połowie lat 50. XX wieku w grupie The First Edition. W drugiej połowie lat 60. zdobył popularność jako wykonawca i autor piosenek country. Światową sławę zdobył w połowie lat 70. lansując m.in. przebój „Lucille”. Jego najbardziej znane utwory to: „Lady”, „Ruby Don’t Take Your Love To Town”, „The Asembler”, „She Believes In Me” i „Islands In The Stream”. Zmarł z przyczyn naturalnych w hospicjum w Sandy Springs w Georgii.


28

Happy New Year

| TAK MINĄŁ 2020

Emil Karewicz 97 lat. Zmarł 18 marca 2020 Aktor filmowy i teatralny. Największą popularność przyniosła mu rola Hermanna Brunnera w serialu „Stawka większa niż życie”. Z powodzeniem zagrał też gestapowca w komedii „Jak rozpętałem drugą wojnę światową”. Był też znany z roli króla Władysława Jagiełły w „Krzyżakach”. W sumie zagrał w 150 filmach. Zmarł w wyniku choroby Meniera, z którą zmagał się przez ostatnie lata życia. Z uwagi na pandemię pochowano go na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach dopiero trzy miesiące po śmierci.

Max von Sydow

Romuald Lipko

Kirk Douglas

90 lat. Zmarł 8 marca 2020

69 lat. Zmarł 6 lutego 2020

103 lata. Zmarł 5 lutego 2020

Szwedzki aktor, któremu światową sławę przyniosły role w filmach Ingmara Bergmana. Zagrał w sumie w 13 jego filmach. Wystąpił także w filmie „Raport mniejszości”, a ostatnio pojawił się w produkcjach „Gwiezdne wojny. Przebudzenie Mocy” oraz w serialu telewizyjnym „Gra o tron”. Zmarł w swoim domu w Prowansji, we Francji.

Jerzy Gruza 87 lat. Zmarł 16 lutego 2020 Reżyser i scenarzysta filmowy, twórca wielu programów i widowisk telewizyjnych. Był reżyserem popularnych seriali: „Wojna domowa” (1965–1966), „Czterdziestolatek” (1974–1977), „Pierścień i róża” (1986), „Czterdziestolatek. 20 lat później” (1993), oraz filmów fabularnych: „Dzięcioł” (1970), „Przeprowadzka” (1972), „Motylem jestem, czyli romans 40-latka” (1976). W 1983 został dyrektorem Teatru Muzycznego w Gdyni. Wyreżyserował na tej scenie wielkie musicalowe przeboje: „Skrzypka na dachu” (1984), „Jesus Christ Superstar” (1987), „Les Misérables” (1989), „Człowieka z La Manchy” (1991), „Żołnierza królowej Madagaskaru” (1991). Jest autorem książek: „40 lat minęło jak jeden dzień” (1998), „Człowiek z wieszakiem życie zawodowe i towarzyskie” (2003). Zmarł w Domu Seniora w Pruszkowie.

Od początku lat 70. był basistą, a później głównie klawiszowcem i kompozytorem w zespole Budka Suflera. W 1978 przejął rolę lidera Budki Suflera, po odejściu wokalisty Krzysztofa Cugowskiego (do 1984 roku). Jego największym sukcesem komercyjnym okazała się płyta „Nic nie boli, tak jak życie”, wydana w 1997. Sprzedała się w ponad milionowym nakładzie. Sukcesem muzycznym był występ w nowojorskiej Carnegie Hall i sesja nagraniowa w Village Studio w Los Angeles. W 2015 założył zespół Romuald Lipko Band, w skład którego weszli m.in. Izabela Trojanowska, Felicjan Andrzejczak oraz Grzegorz Wilk. Rok później o zainwestował w biznes alkoholowy, zakładając spółkę Muzyczne Alkohole, która na początku 2017 roku wprowadziła na rynek wódkę marki Jolka, Jolka pamiętasz. W lipcu 2019 roku zdiagnozowano u niego nowotwór. Zmarł po ponad półrocznej walce z chorobą.

Amerykański aktor filmowy i telewizyjny. Prawdziwe imię i nazwisko to Issur Danielovitch Demsky. Laureat Oscara za całokształt twórczości (1996). Trzykrotnie nominowany do tej nagrody za role pierwszoplanowe w filmach: Champion (1949), Piękny i zły (1952) oraz Pasja życia (1956). Jeden z największych gwiazdorów „Złotej Ery Hollywood”. American Film Institute umieścił go na 17. miejscu listy największych amerykańskich aktorów wszech czasów. Największe sukcesy osiągnęły filmy z Douglasem w roli głównej takie jak „Spartakus” (1960) Stanleya Kubricka, w którym zagrał tytułową postać przywódcy powstania niewolników, dramat wojenny Kubricka „Ścieżki chwały” (1957), western „Ostatni kowboj” (1962) i dreszczowiec polityczny „Siedem dni w maju” (1964).

Terry Jones 77 lat. 21 stycznia 2020 Jeden z członków grupy komików Monty Python. Wraz z Erikiem Idlem, Johnem Cleesem, Michaelem Palinem, Grahamem Chapmanem i Terrym Gilliamem, założył w 1969 r. Latający Cyrk Monty Pythona, którego surrealistyczny humor zrewolucjonizował brytyjską komedię. Reżyserował pełnometrażowe filmy grupy „Monty Python i Święty Graal”, „Żywot Briana” i „Sens życia według Monty Pythona”. Poza grupą Monty Pythona stworzył wraz z Palinem serial komediowy „Ripping Yarns” oraz wyreżyserował kilka filmów. W późniejszym okresie był prezenterem cykli historycznych dokumentów „The Crusades”, „Ancient Inventions”, „Medieval Lives” oraz „Gladiators: The brutal truth”. Od 2006 roku chorował na nowotwór.


Happy New Year

29


30

Happy New Year

| COOLTIME / ROZMOWA

Moje piosenki na nowy album to strzał w dziesiątkę!

Z Beatą Kozidrak, przy okazji premiery nowego utworu „Bliżej”, o rodzinnym mieście artystki rozmawiał Marcin Wolniak.

T

wój nowy utwór „Bliżej” otworzył projekt „Miasto Muzyka”. Śpiewasz o Lublinie, a kolejni artyści zaśpiewają o swoich rodzinnych miastach. Opowiedz o tym projekcie i nowej, solowej piosence, proszę.

Projekt moim zdaniem jest bardzo ciekawy. Nigdy nie brałam udziału w czymś takim. Wpadł na niego Empik Music. Faktycznie, zamysł jest taki, by artyści opowiedzieli o swoich miastach, ukochanych w nich miejscach, o wspomnieniach z nimi związanymi. Ja oczywiście jestem kojarzona z Lublinem. Czuję wdzięczność, że urodziłam się w tak pięknym mieście, na lubelskiej starówce. Tekst utworu jest właśnie o tym, ale i o tym, jak ważne jest, byśmy jako ludzie byli bliżej siebie, mimo że w czasie pandemii jesteśmy od siebie daleko; izolujemy się, ale tęsknimy za kontaktem z drugim człowiekiem. Chcemy być bliżej swoich miejsc. To swego rodzaju hymn tych czasów. Ma dobre brzmienie. Nad piosenką miałam przyjemność

Fot. Instagram

pracować z młodym producentem Piotrem Krygierem, znanym jako Duit; z automatu stworzyła się między nami muzyczna chemia.

Marcin Wolniak – dziennikarz radiowy i prasowy, songwriter, na stałe współpracuje z Polskim Radiem Londyn i tygodnikiem „Cooltura”, absolwent dziennikarstwa na Uniwersytecie Opolskim, autor cyklu „Marcin Śpiewa z Gwiazdami”, w którym przeprowadza wywiady z gwiazdami polskiej sceny muzycznej, miłośnik Oscarów i Konkursu Piosenki Eurowizji.

Napisałaś już wcześniej piosenkę o Lublinie, znalazła się na płycie Bajmu „Szklanka wody”. Śpiewałaś też o Warszawie w piosence „Taka Warszawa” i o hiszpańskiej Marbelli na „Blondynce”. Czy jest jeszcze jakieś ważne dla ciebie miasto, zasługujące na piosenkę? Może Opole?

Kiedy śpiewam „Piechotą do lata” to myślę właśnie o Opolu, ale fakt, nie napisałam jeszcze o nim, a przecież narodziłam się w nim jako artystka. Tam zaczęłam myśleć o sobie jako


Happy New Year o artystce i swoim „skazaniu” na scenę. Opole jest dla mnie bardzo ważne.

Chodzą słuchy, że czasie lockdownu nie próżnowałaś i zaczęłaś pisać książkę. Autobiografię czy powieść?

To będzie książka oparta na mojej biografii. Sporo wspomnień, ale także dużo spraw teraźniejszych. Czytelnik nie będzie się nudził, zapewniam. Historia jest lekka i z dowcipem, z przymrużeniem oka opowiadam o sprawach dojrzałych i o dzieciństwie. Zaczęłam pisać z początkiem pandemii w marcu, teraz zbliżam się ku końcowi, a książka zostanie wydana w przyszłym roku. Fantastycznie się pisało, więc może znów to zrobię.

A jesteś ciekawa filmu o sobie?

Bardzo! Sam pomysł bardzo mnie zaskoczył. Właśnie powstaje scenariusz. Tu z kolei mam okazję współpracować z producentem, który stworzył między innymi „Boże Ciało” i „Króla”. Jestem pewna, że dzięki niemu będzie to film na wysokim poziomie. Byłabym nienormalna, gdybym w to nie weszła. W ogóle sporo się teraz dzieje. Pracuję nad nową, solową płytą.

Są już na nią gotowe piosenki? Rok temu w wywiadzie ze mną mówiłaś, że będzie nowa ballada Bajmu. Kiedy możemy się tego spodziewać?

W tej chwili sprawa Bajmu trochę się oddaliła. Jestem skupiona na solowej płycie, zaczęłam współpracę z dwoma, młodymi producentami, którzy przedstawili mi swoje pomysły, a te spodobały mi się. Piosenki będą bardzo nowoczesne, do tego fajne, lekkie słowa. To będzie strzał

w dziesiątkę. Spodobają się, jestem pewna. Powstało już siedem utworów, pracuję nad kolejnymi, na wiosnę wydam pierwszy singiel.

Zostałaś Kobietą Roku 2020 wg „Glamour”. Dostrzeżono, że jesteś autorką piosenek opowiadających o życiu kobiet, o sprawach dla nich ważnych. Ale chciałem zauważyć, że w latach 80. największą popularnością cieszyły się twoje protest songi. Jest według ciebie potrzeba powrotu do takiej formy przekazu? Jak najbardziej. Powstaje właśnie piosenka, której charakter zbliżony jest do protest songu. Chcę opowiedzieć o sile kobiet, a tekst zaczęłam tworzyć jeszcze przed Strajkiem Kobiet. Nie chciałabym też przesadzić. Warto jednak wiedzieć, co kobiety potrafią, jak żyją i jak tworzą ten świat. Oczywiście, pisałam o tym wcześniej, ale teraz jest wyjątkowy czas, żeby pomagać sobie nawzajem i dawać siłę. Jestem kobietą, mam też córki, mam wnuczkę. Zawsze będę wspierała kobiety.

Bardzo ci dziękuję za kolejne spotkanie i rozmowę. Przyjmij najlepsze życzenia na przyszły rok. Przy okazji: nie wyobrażam sobie sylwestra bez Bajmu. To straszne, że takich czasów dożyłem...

[śmiech] Dziękuję. Cóż jeszcze mogę powiedzieć – jest mi bardzo przykro, ale pozbawieni spotkania z fanami na żywo są wszyscy artyści na świecie. Czekam na lepszy czas, kiedy znów będę mogła być na scenie i zobaczę przed nią swoją ukochaną publiczność, śpiewającą ze mną piosenki. Do kolejnego spotkania!

Teraz jest wyjątkowy czas, żeby pomagać sobie nawzajem i dawać siłę. Jestem kobietą, mam też córki, mam wnuczkę. Zawsze będę wspierała kobiety

Zimowa oferta specjalna:

COOLTIME |

20% zniżki

na wybielanie lampowe

Philips Zoom!

Odkryj piękno swojego uśmiechu z Dental Beautique Przyjazna atmosfera, wykwalifikowani stomatolodzy i higienistki, komfortowe wnętrza.  Wykonujemy zabiegi używając najwyższej jakości materiałów przy pomocy najnowocześniejszego sprzętu medycznego.  Profilaktyka (diagnostyka, higienizacja, piaskowanie, lakowanie)  Stomatologia zachowawcza (wysoko estetyczne wypełnienia)  Protetyka (korony, mosty, licówki)  Endodoncja (leczenie kanałowe)  Medycyna estetyczna (wypełniacze kwasem hialuronowym, botoks) Leczymy zarówno dorosłych jak i dzieci. Zapraszamy wszystkich Państwa do odwiedzenia

Polskiej Kliniki Stomatologicznej – 849 Fulham Road, SW6 5HJ Londyn. Odwiedź www.stomatologfulham.co.uk

Zadzwoń lub napisz pod 07878

100200

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

31


32

| COOLTIME / RECENZJA

Happy New Year


Happy New Year

COOLTIME / RECENZJA |

33

Ronnie’s „Ronnie’s” to dokumentalny film brytyjskiego reżysera i scenarzysty Olivera Murraya, który w interesujący i przekonujący sposób przedstawia życie i dzieło Ronniego Scotta, jazzowego saksofonisty i współzałożyciela Ronnie Scott’s Jazz Club w Londynie. Ten doskonale zmontowany przez Paula Trewartha film kreśli sylwetkę legendarnego muzyka w sposób spójny, pomimo dużej liczby źródeł, acz wielopłaszczyznowy – jako człowieka, muzyka, oraz twórcy i właściciela jednego z największych klubów jazzowych na świecie.

OLIVER MURRAY

Tomasz Furmanek

O

braz wykorzystuje fragmenty licznych, wcześniej niepokazywanych występów i zdjęć, rozmowy z wieloma znanymi postaciami świata muzyki i mediów, a także z bliskimi oraz współpracownikami Ronniego Scotta. Wśród tych, którzy wspominają artystę i czasy, o których opowiada film, są między innymi Kyle Eastwood, Georgie Fame, John Fordham, John Dankworth, Sonny Rollins, Quincy Jones, Mel Brooks oraz sami Pete King i Ronnie Scott. Film Olivera Murraya jest pełen wspaniałej muzyki, możemy usłyszeć i zobaczyć krótkie fragmenty niepokazywanych wcześniej klubowych koncertów tak wielkich gwiazd jak Oscar Peterson, Dizzy Gillespie, Sonny Rollins, Cleo Laine, Mary Lou Williams, Buddy Rich, Sarah Vaughan, Miles Davis, Ella Fitzgerald, Nina Simone, a nawet Jimi Hendrix, którego ostatni publiczny występ odbył się właśnie u Ronniego Scotta w 1970 roku. Widzimy Ellę Fitzgerald rozpoczynającą koncert radośnie przekomarzającym się duetem ze swoim basistą Keterem Bettsem, pojawia się nawet fragment niezwykłego duetu pomiędzy Chetem Bakerem a Vanem Morrisonem z 1986 roku… Ronnie Scott’s w swej pierwszej odsłonie został otwarty w październiku 1959 roku w piwnicy przy 39 Gerrard Street

RONNIE SCOTT OF THE CLARKE BOLAND BIG BAND TV STUDIO COPENHAGEN - JULY 1969 w londyńskim Soho. Założony i zarządzany przez Ronniego Scotta i Pete Kinga (współzałożyciela klubu, również saksofonistę tenorowego), od początku był klubem muzycznym prowadzonym przez muzyków. W 1965 roku został przeniesiony nieopodal do trzypoziomowego lokum przy 47 Frith Street. W krótkim czasie Ronnie Scott’s został uznany za najlepszy klub jazzowy w Anglii, i pozycję tę utrzymuje do dzisiaj. To kameralne, przyjazne miejsce gościło także muzyków z Polski – do tej pory pamiętane są rezydentury Zbigniewa Namysłowskiego z lat 1964-65, warto wspomnieć też o doskonale przyjętym koncercie grupy Novi Singers w 1980 roku; od tamtego czasu wielu polskich jazzmanów miało możliwość zaprezento-

wania się na scenie klubu – to m.in. Michał Urbaniak, Leszek Możdżer, Jarek Śmietana, Adam Czerwiński czy grupa EABS. Jako bardzo młody, zafascynowany bebopem muzyk, Ronnie Scott stworzył dla siebie możliwość wyjazdów do Nowego Jorku jako członek zespołów tanecznych, grających na transatlantyckich liniowcach. Warto zaznaczyć, że w latach 50. XX wieku brytyjscy muzycy jazzowi praktycznie nie mieli żadnej możliwości zobaczenia czy usłyszenia na żywo swoich idoli, wielkich innowatorów jazzu, gdyż amerykańscy muzycy nie przyjeżdżali do Wielkiej Brytanii w owym czasie. Podczas postojów w Nowym Jorku młody Scott mógł słuchać na żywo koncertów uwielbianych przez siebie takich muzy-

ków jak Thelonious Monk, Duke Ellington, Charlie Parker czy Dizzy Gillespie… Wtedy to skrystalizowała się jego myśl, by pewnego dnia otworzyć klub jazzowy podobny do tych nowojorskich i stworzyć w Londynie idealne miejsce do grania muzyki jazzowej, w tym ukochanego bebopu. To właśnie Ronnie Scott zainicjował zapraszanie i sprowadzanie muzyków amerykańskich do Londynu. Pete King oraz Ronnie Scott doskonale się uzupełniali. Byli najlepszymi przyjaciółmi dzielącymi wspólne zainteresowania i pasje – poza tym byli kompletnie różni. Pete był biznesmenem, twardym negocjatorem, a Ronnie skupiał się na kwestiach artystycznych, był bardzo zabawny, niezwykle dowcipny. Film Murraya w części końcowej przenosi uwagę widza na historię stanów depresyjnych u Scotta, a tematy walki z depresją oraz katastrofalnego w skutkach leczenia stomatologicznego, wprowadzone są z wyczuciem i pełną taktu delikatnością. Ronnie Scott, wyjątkowy artysta i wizjoner jazzu, zmarł w grudniu 1996 roku, śmiercią najprawdopodobniej samobójczą… Pete King chciał, aby klub istniał dalej, właśnie dla Ronniego. Szukał odpowiedniej osoby do jego dalszego prowadzenia. Zdecydował, że impresario, producentka i restauratorka Sally Greene będzie najlepszą kandydatką i w 2005 sprzedał jej klub. Sally i jej partner finansowy oraz znawca świata jazzu Michael Watt zostali nowymi właścicielami Ronnie Scott’s. James Pearson, jeden z najbardziej wyjątkowych muzyków jazzowych w Wielkiej Brytanii ostatnich 25 lat, objął funkcję dyrektora muzycznego, a Paul Pace i Sarah Weller zajmują się sprawami koordynacji i rezerwacji programu muzycznego. W dzisiejszych niepewnych czasach należy mieć nadzieję, że klub przetrwa obecny kryzys, a jego właściciele i władze publiczne zapewnią mu przyszłość i możliwość kontynuowania ważnego, wyjątkowego dziedzictwa Ronniego Scotta, sugestywnie przywołanego w tym dokumencie. Film „Ronnie’s” miał wejść do sieci kin Everyman Cinemas pod koniec października bieżącego roku, niestety druga fala pandemii pokrzyżowała te plany. W listopadzie 2020 film został wyemitowany na antenie stacji BBC Four.


Rozważasz lub jesteś w trakcie rozwodu? Potrzebujesz porady dobrego adwokata? Zależy Ci na szybkim i skutecznym zakończeniu sprawy?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD SOLICITORS Specjaliści w sprawach rozwodu i podziału majątku. według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.adwokat.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors! Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji. Sprawdź również nasze usługi dla firm.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).


Happy New Year

COOLTIME |

35

Muzyczne podsumowanie roku 2020 TOP20 najczęściej granych piosenek przez stacje radiowe w kończącym się roku 2020. Zestawienie przygotował Grzegorz Albrycht, prezenter Radia PRL. 1. The Weeknd - Blinding Lights 2. Lady Gaga, Ariana Grande - Rain On Me 3. Jason Derulo - Take You Dancing 4. Joel Corry - Head & Heart feat. MNEK 5. BARANOVSKI - Lubię być z nią 6. Clean Bandit & Mabel feat. 24KGOLDN - Tic Tock 7. Black Eyed Peas, Ozuna, J. Rey Soul - MAMACITA 8. Jason Derulo & Jawsh 685 - Savage Love 9. Harry Styles - Watermelon Sugar 10. Męskie Granie Orkiestra 2020 (Daria Zawiałow, król, Igo) - Świt 11. sanah - Szampan 12. Dua Lipa - Don't Start Now 13. David Guetta & Sia - Lets Love 14. Miley Cyrus - Midnight Sky 15. Topic & A7S - Breaking Me 16. 24KGOLDN - Mood 17. MEDUZA - Paradise 18. Quebonafide feat. Daria Zawiałow - BUBBLETEA 19. Ava Max - Kings & Queens 20. Kygo, Zara Larsson, Tyga - Like It Is

Joanna Halinka I miejsce

1

W Dniu tak pięknym i wspaniałym, Życzę Wam mym sercem całym, Dużo szczęścia i słodyczy to Halinka Wam dziś życzy. W te 14-ste urodziny zróbcie se też imieniny. By Wam dobrze Radio PRL grało i dużo słuchaczy zrzeszało. Żeby ich nie było mało, tych co dzwonią i pisają, i co dobrze się z Wami mają. Tego dziś Wam życzę szczerze, bo Was uwielbiam słuchać w Eterze.

Bogusz Pawliczak III miejsce

3

14 lat mija jak Radio PRL nas zachwyca. Słuchają go chłopcy i dziewczynki, a niedawno miało urodzinki. więc tak kończę swoje zdanie mili panowie i oczywiście panie. Bogusz say have a nice day!

PREZENTERZY RADIA PRL (OD LEWEJ) ARTUR ZALEWSKI, JOANNA FIGLAK-WŁOKA, GRZEGORZ ALBRYCHT I NIKA BOON

14. urodziny Radia PRL 13 grudnia Polskie Radio Londyn obchodziło 14. urodziny. W ramach urodzinowego konkursu, w którym można było wygrać radio DAB i smart speakery, słuchacze musieli popisać się swoim talentem w pisaniu rymowanych wierszy ze słowami kluczowymi. Oto nagrodzone utwory, a także wiersze specjalnie ułożone na tę okazję przez muzyków – Krzysztofa Skibę i Kubę Sienkiewicza. Gratulujemy laureatom konkursu i radiu PRL! Filip Wilkowiecki II miejsce

2

Co dzień rano obudzony PRL już jest zawłączony W domu, w aucie, także w pracy pięknie grają dla słuchaczy. Jest muzyka, wielu gości, bardzo ważne wiadomości. Dziś 14 lat minęło gdy to wszystko się zaczęło, więc życzenia wam składamy w dniu urodzin was słuchamy!

Slawomir Switala IV miejsce

4

Mój najlepszy chwat skończył już 14 lat, dzięki niemu już od rana, świeże news-y mam kochana, super muza, śmiechu beka, a wieczorem dyskoteka. Tak więc w Twoje urodziny od PRL-u słuchaczy rodziny składamy podziękowania i 100 lat nadawania! A każdy Polak w Londynie remember, że data urodzin to trzynasty December.

Kuba Sienkiewicz Tak blondynka jak i blondyn znają Polskie Radio Londyn. Od Kamczatki aż po Hel słychać radio PRL. Ale czad, ale szum, przy konsoli Nika Boon. Fot. Wikipedia

Krzysztof Skiba Jest w Londynie takie miejsce, w którym bije Polskie serce. Co tam w starym kraju słychać i krajowa jest muzyka. Jakie modne są dowcipy, lecą też najnowsze hity. Kto muzyczny dzierży ster Radio Londyn PRL. Już 14 lat w eterze, jeńców radio dziś nie bierze! Hucznie kręcą się urodziny, bawią się single i całe rodziny!

Fot. Wikipedia


Happy New Year

36

lub swoją "drugą połówkę". Osoby żyjące w związku mogą liczyć na... powiększenie rodziny!

Baran (21.03–20.04) Uczucia Nowy rok wniesie w serce Barana wiele radości i optymizmu. Przyczyni się do tego ktoś nowy, ale wyczekiwany. Samotne Barany być może spotkają prawdziwego przyjaciela

Praca Układ planet sprawi, że Barany nie będą mogły usiedzieć w miejscu: awans, chęć poszerzenia swoich kwalifikacji zawodowych, a może zmiana miejsca pracy będą stanowić siłę napędową do działania. Dzięki nowym, wpływowym znajomym, przed którymi Barany

poprawy. Lepiej, by zostały one dotrzymywane, inaczej Byk wpadnie w spiralę wzajemnych urazów i pretensji.

Byk (21.04 21.05) Uczucia Skoncentrowany na swej karierze Byk może chwilami zaniedbywać bliskich. Członkowie rodziny czy przyjaciele poczują się urażeni, a Byk, chcąc nadrobić straty, składać będzie obietnice

Praca Korzystny układ planet sprawi, że w 2021 roku Byk z powodzeniem będzie realizować swe plany. Sukces zostanie jednak okupiony ciężką pracą. Skuteczność w działaniu i kreatywność będą inspiracją dla innych osób, a pomyślność w pracy przełoży się na korzyści finansowe: Byk będzie mógł zabezpieczyć swe fundusze na przyszłość,

powinny jednak bardzo uważać i kontrolować swoje zachowanie. Zdarzyć się bowiem może, że w chwili słabości sprawią przykrość bliskiej swemu sercu osobie, a zniewaga zostanie zapamiętana na długo.

' Bliznieta

‘ 06) (22.05 20. Uczucia Układ planet zwiastuje ciężki czas. Bliźnięta czeka emocjonalna huśtawka, gdzie chwile szczęścia będą się przeplatać z gorszymi momentami. Bliźnięta

Praca Rok 2021 przyniesie wiele wyzwań. Będzie to czas wytężonej pracy i walki z przeciwnościami losu. Dzięki wytrwałości i pracowitości Bliźnięta osiągną jednak zamierzone cele. Osoby spod tego znaku nawiążą też wiele znajomości, gwiazdy radzą

w przypadku partnerów spod znaku Byka. Dlaczego? Uczucie wybuchnie gwałtownym płomieniem i równie szybko się wypali...

roztoczą swój czar, wszystko może się zdarzyć! Zdrowie Barany będą zatroskane stanem zdrowia: swojego lub najbliższych. Układ planet sprawi, że w większości obawy te okażą się bezpodstawne, a wszystkie problemy będą miały swój szczęśliwy finał. Warto jednak zwrócić większą uwagę na profilaktykę, gdyż w przyszłości może uchronić ona przed poważnymi problemami.

Rak (21.06–22.07) Uczucia Gwiazdy będą sprzyjać porywom serca. Ich układ może sprawić, że Raki zechcą porzucić monotonię na rzecz nowego związku. Ryzyko nie opłaci się

można wielu konfliktów. Ponadto ocieplenie atmosfery sprawi, że osobom spod tego znaku łatwiej będzie znieść niepowodzenia na innym polu.

ale też pozwolić sobie na spełnienie kilku swoich zachcianek. Zdrowie Liczne obowiązki zawodowe znajdą swe przełożenie w ogólnej kondycji Byka. Jeśli osoby urodzone pod tym znakiem nie wypracują równowagi pomiędzy wszystkimi sferami życia, będą musiały stawić czoła ważnym problemom zdrowotnym. Dlatego warto regularnie dbać o swoje zdrowie, w szczególności mając na uwadze kręgosłup i układ oddechowy!

Uczucia Lew powinien z większą troską i wyrozumiałością traktować swoich bliskich - zarówno przyjaciół, jak i członków rodziny. Dzięki takiej postawie uniknąć

Praca Rok 2021 nie zapowiada większych zmian w sferze zawodowej. Dla osób cieszących się dobrą i stabilną posadą będzie to dobra wiadomość. Lwy narzekające na atmosferę w pracy powinny przeczekać gorszą passę. Cierpliwość zostanie

Panna

będą chętnie spędzać czas z nowo poznaną, fascynującą osobą, która okaże się nie tylko świetnym kompanem, lecz także powiernikiem głęboko skrywanych sekretów. Jednym słowem - to będzie coś więcej, niż „zwykły flirt”!

Lew (23.07–22.08)

jednak zachować ostrożność i nie wchodzić w nazbyt bliskie relacje biznesowe z kimś nowo poznanym. Zdrowie Bliźnięta będą w kiepskiej formie: stres i frustracja przełożą się na problemy zdrowotne, które będą się kumulować. Szczególnie trudnym okresem będzie drugi kwartał roku, kiedy Bliźnięta dopadnie ogólne zmęczenie i osłabienie organizmu. Warto wówczas zepchnąć sprawy zawodowe na drugi plan i pomyśleć o dłuższym odpoczynku.

Praca W nadchodzącym roku Raka czeka spokój i stabilizacja w pracy, dzięki czemu osoby spod tego znaku będą spokojnie planowały, gdzie ulokować nadwyżkę kapitału. Jowisz i Mars przestrzegają jednak przed pochopnymi decyzjami - lepiej starannie rozważyć każdą

(23.08–22.09) Uczucia W życiu uczuciowym Panny wydarzyć się może mała rewolucja. Na horyzoncie pojawi się towarzystwo jednej, lub nawet kilku osób, z którymi uda się zbudować, niezwykłe, trwałe relacje. Warto zwrócić uwagę zwłaszcza na osoby spod znaku Wagi. Panny

Praca Rok 2021 przyniesie spokój i stabilizację w kwestiach zawodowych, dzięki czemu Panna poczuje się pewnie na swoim stanowisku. Warto wykorzystać ten czas na umocnienie swojej pozycji zawodowej. Większych zmian nie będzie również w kwestiach finansowych - warto o tym pamiętać

transakcję, niż potem jej żałować! Zdrowie Raki dużo czasu poświęcą dbaniu o swoją kondycję. Sprzyjać temu będą liczne podróże i aktywnie spędzony czas na świeżym powietrzu. Warto jednak pamiętać, że te zabiegi mogą okazać się bezowocne, jeśli osoby spod znaku Raka nie zwrócą uwagi na niepokojące sygnały, jakie będzie dawać ich organizm. Dlatego lepiej nie zaniedbywać badań kontrolnych i nie zapominać o wizycie u lekarza. wynagrodzona, a potencjał Lwa - doceniony. Zdrowie Lew powinien bardziej zatroszczyć się o swoje zdrowie. Utrata odporności, problemy ze strony układu pokarmowego czy nerwowego mogą zniweczyć wiele ambitnych planów. Zamiast załamywać się, Lew powinien dołożyć starań do poprawy swej kondycji. Wszelki wysiłek w tym kierunku okaże się owocny! i nie szykować się na szaleństwa z gotówką w ręku. Na szczęście Panny nie będą też musiały przesadnie zaciskać pasa! Zdrowie Panny może czekać sporo kłopotów ze strony układu pokarmowego- będzie to efekt wieloletnich zaniedbań żywieniowych. Wiele osób spod tego znaku zmieni po tym doświadczeniu swoje nastawienie i zacznie się dobrze, zdrowo odżywiać. Przynieść to może wiele wymiernych korzyści poprawi się nie tylko forma, ale też wygląd zewnętrzny.


Happy New Year

które mogą podważyć harmonię. Na szczęście w drugiej połowie roku planety szykują wiele pozytywnych zmian ocieplenie atmosfery gwarantowane!

Waga (23.09–23.10) Uczucia W pierwszej połowie roku mogą przydarzyć się drobne zawirowania w życiu uczuciowym. Wagi żyjące w związkach czekają nieporozumienia i kłótnie,

Skorpion (24.10–21.11) Uczucia Skorpion będzie gnać do przodu! Dlatego zdarzyć się może, że na chw ilę sprawy uczuciowe przestaną się dla niego liczyć. Na szczęście trzeci kwartał roku sprzyjać

Praca 2021 rok będzie niezwykle korzystny dla osób spod tego znaku dzięki wsparciu ze strony planet. Podwyżka, osobiste talenty lub niespodziewana wygrana sprawią, że Wagi pomnożą swoje finanse. Poprawie ulegną również relacje

Zdrowie W 2021 roku Waga bez trudu osiągnie swe zawodowe cele, jednak okaże się, że sukcesy w pracy będą okupione problemami zdrowotnymi. Na szczęście Waga w porę się opamięta i zacznie dbać o zachowanie właściwych proporcji między pracą a wypoczynkiem, co będzie sprzyjać poprawie samopoczucia.

będzie poprawie relacji z bliskimi. Dzięki temu Skorpion z czystym sercem będzie mógł przyznać, że 2021 to jego rok!

zdarza się raz na 12 lat. Warto więc nie zmarnować okazji i nie rozpraszać się rzeczami mało istotnymi!

Praca Jowisz w nowym roku dostarczy wielu okazji do rozwinięcia skrzydeł. Nowe perspektywy będą pojawiać się niemal co chwilę, dlatego Skorpionowi żal będzie nie skorzystać z żadnej z nich. Pomyślność na polu zawodowym gwarantuje wyjątkowy układ planet, który

Zdrowie Choć energia będzie rozpierać Skorpiona, w nachodzącym roku sporo problemów sprawić mu może zwłaszcza układ kostny i mięśnie. Warto uważać na urazy i kontuzje, gdyż mogą one przyczynić się do odsunięcia na bok niektórych ambitnych planów!

zaprocentują zaufaniem i miłością drugiej osoby oraz szacunkiem i sympatią ze strony rodziny i przyjaciół. Po prostu: pełnia szczęścia!

Strzelec (22.11–21.12) Uczucia Zapowiada się wyjątkowy czas: uczucia Strzelca rozkwitną, a każdy dzień napawać będzie optymizmem. Troskliwość i opiekuńczość

ze współpracownikami, dzięki czemu życie zawodowe Wagi będzie wyjątkowo pomyślne!

Praca Nowy rok przyniesie wiele wyzwań i ciekawych propozycji. Strzelec ze wszystkich obowiązków wywiąże się jednak na medal. Nic dziwnego układ planet zapowiada wyjątkową pomyślność. Taka znakomita passa zdarza się raz na kilka lat, dlatego warto wykorzystać

HOROSKOP |

Koziorozec (22.12–19.01) Uczucia W życiu uczuciowym nadchodzą spore zmiany! Na horyzoncie pojawi się bowiem osoba, niegdyś bliska sercu Koziorożca, z którą dawno temu urwał się kontakt. Zerwane więzi znów odżyją, nie zabraknie wielkich porywów serca i dylematów, czy warto poświęcać dotychczasowe

Wodnik (20.01–18.02) Uczucia W nowym roku uczucia Wodnika rozkwitn osoby w staych zwizkach zapomn o przebytych kryzysach i znów bd szczliwe. Single poczuj zdecydowany przypyw energii, za któr bdzie sta

ten czas i umocnić swą pozycję zawodową na przyszłe lata. Zdrowie Strzelca nie ominą drobne kłopoty zdrowotne. By stawić im czoło, osoby spod tego znaku zaczną interesować się medycyną naturalną. W stosowaniu alternatywnych metod lepiej jednak zachować zdrowy rozsądek i traktować je jako formę profilaktyki, a nie jako sposób na rozprawienie się z poważnymi stanami chorobowymi.

Ryby (19.02–20.03) Uczucia Rok 2021 będzie dla Ryb przełomowy w sprawach uczuciowych. Osoby spod tego znaku żyjące w stałych związkach docenią spokój i stabilizację, dzięki którym uda im się wyjść zwycięsko z kilku trudnych

życie dla tego uczucia. Samotne Koziorożce będą zdecydowane pójść za głosem serca, osoby żyjące w stałym związku wybiorą jednak stabilizację. Zarówno jedni, jak i drudzy będą żyć w poczuciu, że do pełni szczęścia czegoś im jednak brakuje...

37

budżetu, lecz przyczyni się do poprawienia relacji z rodziną i do wypoczynku.

Praca Rok 2021 przyniesie wiele sukcesów w życiu zawodowym. Koziorożce będą cieszyć się ze stałych i pewnych dochodów finansowych, które będą skutecznie pomnażane. Myśl o oszczędzaniu opuści jednak Koziorożce na początku trzeciego kwartału. Wbrew pozorom, chwilowy luz nie naruszy zbytnio

Zdrowie W nadchodzącym roku Koziorożce mogą uskarżać się na problemy ze strony układu oddechowego. Liczne infekcje doprowadzą do ogólnego osłabienia organizmu, dlatego warto trzymać rękę na pulsie i reagować już przy pierwszych objawach choroby. Pozwoli to na szybszy powrót do zdrowia, dzięki czemu Koziorożce nie będą tracić zbyt wielu sił, tak potrzebnych do zmagania się ze wszelkimi wyzwaniami, jakie w tym roku postawi przed nimi los!

korzystny wpyw planety Wenus. Dziki temu skryty z natury Wodnik chtniej bdzie nawizywa nowe znajomoci. Kto wie, by moe niektóre z nich oka si wyjtkowo owocne?

cho ryzykowne, wyjd Wodnikowi na dobre - wzronie jego pewno siebie, poszerzy si grono znajomych, jednak na profity finansowe trzeba bdzie jeszcze poczeka...

Praca Stresujca atmosfera, czy niezadowalajce zarobki sprawi, e w nowym roku dopadnie Wodnika syndrom wypalenia zawodowego. Zamiast wpa w sida rutyny, osoby spod tego znaku poczuj wielk energi do dziaania. Efektem bdzie zmiana pracy, poczona z chci poszerzenia swych kwalifikacji. Zmiany,

Zdrowie W nadchodzcym roku Wodnik bdzie boryka si przede wszystkim ze stresem. Ukojenie moe przynie tylko jedno lekarstwo - odpoczynek. Najwicej korzyci sprawi Wodnikom wcale nie leniuchowanie, lecz ruch na wieym powietrzu, dziki czemu osoby spod tego znaku bd mogy pochwali si znakomit kondycj!

sytuacji, jakie zgotuje im los. Samotne Ryby czeka bardziej burzliwy scenariusz: działając pod wpływem emocji mogą nieodpowiednio ulokować swoje uczucia i pokładać nadzieje w związku, który nie ma przyszłości.

nastawionych osób, które przyczynią się do odzyskania spokoju i harmonii.

Praca Ryby w nadchodzącym roku będą dążyć do tego, by poprawić swoją sytuację zawodową. Zmiana miejsca pracy lub przekwalifikowanie się przyniosą same korzyści. Najważniejszą z nich wcale nie będą jednak finanse, lecz grono nowych, przyjaźnie

Zdrowie Ostatnio Ryby trochę się zaniedbywały. Na efekty nie trzeba było długo czekać: pojawiły się problemy zdrowotne, czy nałogi. Dzięki wpływowi Słońca i Księżyca, będą teraz chciały zmienić swoje życie. Na szczęście w tych trudnych chwilach nie pozostaną same: w realizacji ambitnych planów pomoże mu osoba, lub grono osób, których wsparcie okaże się bezcenne!


Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc:  rowerzystą  kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu lub taxi

BIURO PRAWNE PROFESJONALNE DOCHODZENIE ODSZKODOWAŃ

ię s i C y ż le a n y z c ź d w a r Sp

ODSZKODOWANIE

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

beata.dnsclaims@gmail.com Kontakt po polsku przez całą dobę (tel. kom.)

07 500 300 600


Happy New Year

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

39

Mówię po angielsku

Kijem by nie dotknął

Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach.

1

Trouble shared is a trouble halved = if you tell someone about a problem you are having, or request someone’s help with a problem, the problem will not seem so daunting

Jeśli powiesz komuś o swoim problemie lub poprosisz kogoś o pomoc z problemem, problem nie będzie taki zniechęcający = problem dzielony to pół problemu = miło duszy, gdy się nad nią druga wzruszy.

EXAMPLES = PRZYKŁADY Don’t hesitate to to tell me about your problems. After all, trouble shared is a troubled halved. Will you tell me why you are so anxious? Let me help you – trouble shared is a trouble halved. Andrew: Is something wrong with you? You’ve seemed so depressed lately. Dorothy: Oh, I wouldn’t like to bother you with it. Andrew: Don’t be silly. Trouble shared is a trouble halved, remember. Do you really think that trouble shared is a trouble halved? I personally believe it’s not always a good idea to tell someone about your problem. Sometimes it’s better to sort it out on your own.

=

Nie wahaj się i powiedz mi o swoich problemach. Przecież miło duszy, gdy się nad nią druga wzruszy.

=

Powiesz mi, dlaczego jesteś taki niespokojny? Pozwól, że ci pomogę. Miło duszy, gdy się nad nią druga wzruszy.

=

=

Andrzej: Czy coś jest z tobą nie tak? Wydajesz się ostatnio taka przygnębiona. Dorota: Och, nie chciałabym ci zawracać tym głowy. Andrew: Nie wygłupiaj się. Pamiętaj, że jak podzielisz się problemem, będzie ci lżej na duszy. Czy naprawdę uważasz, że kiedy podzielisz z kimś się problemem, jest ci lżej na duszy? Osobiście uważam, że nie zawsze jest to dobrym pomysłem, żeby mówić komuś o swoim problemie. Czasami lepiej jest rozwiązać ten problem samodzielnie.

Not touch someone/ something with a barge pole = to not want to become in any way involved in or with something or someone

2

Nie chcieć się w jakikolwiek sposób w coś mieszać lub z kimś = nie chcieć kogoś/czegoś; nie być zainteresowanym kimś/ czymś.

EXAMPLES = PRZYKŁADY Get that junk food away from me! I wouldn’t touch that with a barge pole! If I were in your shoes, I wouldn’t touch that job with a barge pole. I don’t know why he’s marrying that woman. I wouldn’t touch her with a barge pole. You must be joking! I wouldn’t touch him with a barge pole!

=

Zabierz to niezdrowe jedzenie ode mnie! Wcale tego nie chcę!

=

Gdybym była na twoim miejscu, nie chciałabym wcale tej pracy.

=

Nie wiem, dlaczego on żeni się z tą kobietą. Nie byłbym wcale nią zainteresowany.

=

Żartujesz! Nie jestem nim w ogóle zainteresowana!


40

| FITNESS

Happy New Year

Domowy treni

Marcin Swat Trener personalny Marcin Swat marcin_swat 07538 722 383

T

rening „core” polega na angażowaniu odpowiednich mięśni tułowia, których głównym zadaniem jest ochrona i stabilizacja naszego kręgosłupa. Jest to temat bardzo obszerny i znaczący zarówno w treningu wyczynowego sportowca, jak i każdego z nas. Mocne i funkcjonalne mięśnie tułowia przyczyniają się między innymi do zminimalizowania ryzyka kontuzji i poprawy postawy ciała. Podejmując się takiego treningu musimy pamiętać, aby ćwiczyć w różnych płaszczyznach ruchu, angażując wszystkie grupy mięśniowe wchodzące w skład „coru”. Najefektywniejszymi ćwiczeniami wzmacniającymi i angażującymi niemal wszystkie mięśnie tułowia będą ćwiczenia wielostawowe z obciążeniem, które wykonujemy na siłowni, takie jak martwy ciąg czy przysiady. Jeśli jednak nie masz takich możliwości, nic się nie martw! Mięśnie coru możesz wzmacniać również w domu. Poniżej przedstawiam propozycje 3 ćwiczeń, które możesz wykonać w warunkach domowych, a wszystko czego potrzebujesz to mata i trochę wolnej przestrzeni.

1.

2.

BRZUSZKI Połóż się na plecach, nogi ugnij w kolanach, stopy oprzyj o podłoże, proste ramiona, ramiona nad głową, wzrok skieruj przed siebie. Odcinek lędźwiowy kręgosłupa „przyklej” do podłoża. Napnij brzuch. To jest twoja pozycja wyjściowa. Następnie unieś cały tułów do pozycji pionowej z przeniesieniem ramion nad głowę, a następnie kontrolując ruch wróć do pozycji wyjściowej.


Happy New Year

41

ng „coru” DESKA SPIDERMANA

Zacznij w pozycji plank – oprzyj się na przedramionach, zginając ręce w łokciach pod kątem prostym, tak by barki znajdowały się dokładnie nad łokciami. Napnij mięśnie brzucha. Nie unoś pośladków do góry ani nie wyginaj w dół odcinka lędźwiowego – pięty, biodra i ramiona powinny pozostać w prostej linii. Trzymając tę pozycję postaraj się naprzemianstronnie przyciągać kolano to łokcia tożsamej strony, świadomie kontrolując ruch.

NAPRZEMIENNE WZNOSY RĄK I NÓG W KLĘKU PODPARTYM Oprzyj dłonie i kolana na podłodze, upewnij się, że dłonie znajdują się bezpośrednio pod barkami, a kolana pod biodrami. Skieruj wzrok w podłoże, napnij brzuch stabilizując całe ciało, ściągnij łopatki trzymając prosty tułów. Zacznij ćwiczenie naprzemianstronnie unosząc wyprostowaną rękę i przeciwległą wyprostowaną nogę do góry, tak aby znalazły się równolegle do podłoża. Postaraj się nie skręcać tułowia.

3.

MIAŁEŚ

WYPADEK

LUB DROBNĄ STŁUCZKĘ? Pomożemy Ci uzyskać

ODSZKODOWANIE za: uszkodzony samochód obrażenia ciała kierowcy obrażenia ciała pasażerów wypadek w pracy wypadek w miejscu publicznym

za Najleps a ofert ku na ryn

Kontakt ZADZWOŃ całą dobę

@dnsclaims

www.dnsclaims.co.uk

BIURO PRAWNE B I U R O P R AW N E

0208 741 7762 www.dnsclaims.co.uk


42

Happy New Year

| ZDROWIE

Sylwestrowy zawr Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Nowy Rok witamy w różny sposób, ale najczęściej alkoholami połączonymi z sokami i cukrem. Wiemy, że alkohol i nadmiar cukru to odstępstwo od zdrowej diety, jednak w sylwestrową noc zapominamy o tym. Warto zdecydować wcześniej, czym będziemy się delektować.

D

la tych, którzy chcieliby powitać Nowy Rok zdrowszym toastem podaję kilka przepisów na bezalkoholowe, eleganckie koktajle. Zamiast cukru w przepisach znajdują się syrop agawe, stewia i ksylitol.

TRUNKI BEZALKOHOLOWE Mocktajl lawendowo cytrynowy SKŁADNIKI:

Bezpłatne webinary Zapraszamy na prowadzone przez Beatę Wdowczyk-Murfitt webinaria, z których dowiecie się więcej o zdrowym odżywianiu i wzmacnianiu odporności organizmu. Szczegóły na stronie www.londonspark.org.uk

1/4 szklanki świeżego soku z cytryny 1 1/2 łyżki stołowej syropu lawendowego (patrz poniżej) 1/4 łyżeczki słodkiego syropu z granatu i porzeczki

WSKAZÓWKI:

Syrop lawendowy: Połącz 1/2 szklanki wody, 1/2 szklanki syropu agawe i 1 łyżkę suszonej lawendy. Doprowadzić do wrzenia, pozostawić do ostygnięcia, następnie odcedzić lawendę.

Połącz w wytrząsarce z lodem i wstrząsaj aż do zmrożenia. Odcedź do szklanki i dopełnij wodą sodową. Udekoruj świeżą lawendą. Opcjonalnie: Dodaj małą kroplę naturalnego barwnika do żywności końcówką wykałaczki, aby uzyskać purpurowy odcień.

SKŁADNIKI:

Ananasowy mocktail mohito

Dwucentymetrowy kawałek świeżego imbiru, cienko pokrojony, plus więcej do dekoracji 1 duży gałązka świeżego rozmarynu 1/2 szklanki 100% soku żurawinowego 1 litr Kombuchy (oryginalna lub imbirowa) Świeża żurawina do dekoracji Miód (według uznania)

SKŁADNIKI:

WSKAZÓWKI:

10 świeżych liści mięty, plus więcej do dekoracji 1/2 szklanki soku z ananasa 1/2 szklanki wody gazowanej Stewia do smaku albo ksylitol 2 limonki

WSKAZÓWKI:

W shakerze koktajlowym połącz liście mięty ze stewią i sokiem z limonki. Dodaj sok ananasowy i lód, energicznie wstrząsaj przez 15 sekund. Odcedź do wysokiej szklanki wypełnionej lodem. Ozdób gałązką mięty. Bąbelkowy mocktajl z kombuchy i żórawiny

Wypełnij 4 podwójne staroświeckie szklanki lodem i odłóż na bok. W słoiku z miodem pomieszaj imbir i rozmaryn, używając końcówki drewnianej łyżki. Dodaj sok żurawinowy i kombuchę, delikatnie mieszaj, aby połączyć. Wlej do szklanek wypełnionych lodem (przy użyciu sitka, jeśli to konieczne) i udekoruj gałązkami rozmarynu, kawałkiem świeżego imbiru i kilkoma żurawinami.

Zimowa Sangria

SKŁADNIKI:

1 gruszka, pokrojona w kostkę


Happy New Year

43

rót głowy

1 pomarańcza, w plasterkach 1 szklanka świeżych żurawin 1/4 szklanki świeżych malin 2 szklanki soku z ananasa 2 szklanki soku żurawinowego 2-litry piwa imbirowego

WSKAZÓWKI:

Połącz wszystkie składniki (oprócz piwa imbirowego) w dużym dzbanku. W razie potrzeby pozostaw w lodówce na 1 do 4 godzin, aby smaki owoców połączyły się. Na koniec dodaj schłodzone piwo imbirowe.

WPŁYW ALKOHOLU NA ZDROWIE

Działanie alkoholu na organizm zależy od masy ciała, płci, współistniejących schorzeń, rodzaju alkoholu, zawartości alkoholu etylowego (etanolu), sposobu spożywania napojów alkoholowych, czynników genetycznych, leków oraz palenia tytoniu. Dlatego jedni mogą sobie pozwolić na nieco większą jego dawkę bez odczuwalnych konsekwencji, a drudzy na mniejszą. Na toksyczne działanie alkoholu bardziej podatne są kobiety. Podobnie większe zagrożenie niesie ze sobą spożywanie dużych ilości alkoholu w krótkim czasie, jak też ciepłych lub gorących napojów alkoholowych w porównaniu do zimnych. Nie tylko toksyczne działanie alkoholu jest zagrożeniem. Charakteryzuje się on również wysoką kalorycznością, co sprzyja nadmiernej masie ciała. Dla przypomnienia zobaczmy, ile kalorii mają najpopularniejsze alkohole. Zaplanujmy wcześniej ile chcemy wypić, by nie przedawkować chociażby kalorii.  Wódka czysta 50 ml – 110 kcal  Wódka słodka 50 ml – 130 kcal  Whisky 30 ml – 65 kcal  Wino białe wytrawne 120 ml – 80 kcal  Wino białe półwytrawne 120 ml – 90 kcal  Wino białe słodkie 120 ml – 110 kcal  Wino czerwone wytrawne 120 ml – 80 kcal  Wino czerwone półsłodkie 120 ml – 92 kcal  Wino czerwone słodkie 120 ml – 115 kcal  Wino różowe 120 ml – 85 kcal  Advocat 30 ml – 75 kcal  Curacao 20 ml – 84 kcal  Piwo ciemne pełne 0,33 l – 250 kcal  Piwo jasne 0,33 l – 162 kcal Część z badań wskazuje, że w niewielkich ilościach alkohol nie jest szkodliwy, a wręcz przeciwnie: może chronić serce przez obniżenie ciśnienia tętniczego oraz wpływać na poprawę gospodarki lipidowej. Analiza badań dowiodła, że spożycie do 12 g alkoholu dziennie niesie ze sobą redukcję ryzyka udaru mózgu o 20%. Szczególną rolę przypisuje się w tym zakresie czerwonemu winu, a przede wszystkim zawartym w nim związkom polifenolowym. Pamiętajmy, zdrowy rozsądek i umiar zawsze wyjdą na zdrowie! Szczęśliwego Zdrowego Nowego Roku 2021!!!

Artykuł powstał w ramach projektu „Supporting wellbeing of Polish community”, dofinansowanego z rządowego Funduszu Coronavirus Community Support Fund i zarządzanego przez The National Lottery Community Fund.

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk


44 44

ROZRYWKA

Happy New Year

| ROZRYWKA

Cooltura+ | Nº 763 |

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzyka polska

Sylwestrowo

1. Dżem – Czerwony jak ……..

6. Kto to śpiewał: „Wolność kocham i rozumiem, 1. Kto pierwszy na świecie wolności 6. Któraoddać gwiazda a. Piec nie obchodzi b. Komunista umiem”? obchodzi Nowy Rok? urodziny 1 stycznia?

b. Wydrzycki a. Patrycja c. Burzyński b. Sandra d. Sempoliński c. Katarzyna

3. „Nie dokazuj, miła nie 3. Jaki alkohol dokazuj wedle tradycji Przecież nie jest pije z Ciebie znowu taki cud się w sylwestra? Nie od razu, miła nie od a. Szampana razu b. Wino ………………………………..” c. Whisky

a. Nie od razu się przebijesz przez mój chłód! 4. Jaki b. Niekolor od razubielizny zniknie rejestr założonej w ostatni Twoich szkód! c. Nie od razu stopisz serca dzień roku zwiastuje mego lód! szczęście? d. Nie od razu się opłaci ten Twój trud! a. Czarny b. Niebieski 4. Kto był pierwszym c. Czerwony

wykonawcą utworu „Kolorowe jarmarki”?

5. Co oznacza w łacinie a. Janusz Laskowski sylwester – „silvestris”? b. Irena Santor c. Maryla Rodowicz a. Ostatni d. Jerzy Połomski b. Bogaty c. Żyjący w lesie

5. Którego zespołu jest to cytat: „Kocham cię kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”? a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

Od kiedy sylwester 7.7.Kombi – Słodkiego, …….. i Nowy Rok są hucznie życia. a. Błogiego obchodzone?

b. Długiego a. Od przełomu XIX i XX wieku c. Miłego b. Od przełomu XVI i XVII d. Dobrego wieku c. Od przełomu II i III wieku

8. „A kiedy przyjdzie także po mnie 8. Kiedy ustanowiono Zegarmistrz światła 1 stycznia pierwszym purpurowy Bydniem mi zabełtać błękit nowego roku? wa.głowie 0 r. …………………………………….” b. 1298 r.

dodaj ogłoszenie na

a. To go zapytam, czy jest c. 45 r. p.n.e. zdrowy b. Zawieje wreszcie wiatr 9.odnowy Czyim patronem jest święty c. StanęSylwester? się nagle fioletowy d. To będę jasny i gotowy a. Biesiadników b. Zwierząt domowych 9.c.„Wehikuł Złodziei czasu” to

cooltura24.co.uk

24

przebój którego zespołu? a. Dżem

10. oznacza b. Co Coma „sylwester” pisany c. Perfect Lao Chelitery? odd.małej

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

a. 31 grudnia

10. „Niech żyje bal!” b. Uroczystość śpiewa… c. Imię

a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

w Sylwestra? a. Nowak

Prawidłowe odpowiedzi:

2. Jakie było prawdziwe nazwisko Czesława 2. Kto obchodzi imieniny Niemena?

a. Breakout a. Justin Bieber b. Andrzej Zaucha b. Dawid Kwiatkowski c. Chłopcy z Placu Broni c. Eddie Redmayne d. Tilt

1a, 2c, 3a, 4c, 5c, 6b, 7a, 8c, 9b, 10b.

c. KrewKiribati a. Wyspa d. Cegła b. Australia c. Japonia

SUDOKU

L L

O O

L L

l• l • •l Profesor do studenta na egzaminie: Eliminacje MŚ 2022: - Proszę pana, czy panWęgry, w ogóle Anglia, Polska, chce skończyć studia? Albania, Andora, San Marino. - Tak–panie profesorze. Ciekawa grupa! Jeden -kraj No to właśniez UE, pan skończył... wyszedł dwa kolejne chcą wyjść, a trzy pozostałe l l będą! l w niej nigdy nie Do banku w Szwajcarii • • • wchodzi klientProboszcz z walizką iwraca ściszonym głosem na plebamówi do bankiera: nię, a gosposia informuje go: - Chciałbym wpłacić w tej – Dzwoniła dopieniądze, księdza żona walizce jest cztery miliony euro. biskupa. Na to bankier uśmiechnięty:

- Proszę niePrzecież ściszać głosu, bieda – Kto? biskup nieto żaden wstyd. ma żony. – Naprawdę – zaklina się l l l gosposia. – Dzwoniła żona Zapytali biskupa!Grzegorza Latę, czy reprezentacja z 1974 chwilę pokonałaby dziProboszcz myśli, siejszą kadrę. w końcu pyta: - Tak,– A może wygralibyśmy 1:0. kuria dzwoniła -biskupia? Tylko tyle? - No–tak, proszę więkO tak, tak!pamiętać Tylko siężewstyszość z nas jest już po 70. słowa... dziłam powtórzyć tego ••• l zero l l widocznoByła mgła, Jasiu ści. przychodzi ze szkoły i chwali się ojcu: Facet myśli jak tu jechać? - Tato, kartkówce Aledzisiaj widzinaprzed sobą nie samopopełniłem żadnego błędu ortochód, a raczej światła tylne, graficznego!

-noWspaniale a jaki był temat? nic jakośsynu, to będzie. Jedzie, -jedzie Tabliczka mnożenia. nagle światła zgasły i uderzył w tył. l lz samochodu l Wyskakuje -i krzyczy: Tatusiu, czy Ocean Spokojny zawsze jest spokojny? – Człowieku, w takiej mgle -światła Co za dziwne pytanie? Czy nie gasić!? możesz się o coś mądrzejszego? Napytać to pierwszy: - Mogę. Kiedyjaumarło Morze Mar– Panie, w garażu jestem! twe? ••• Gość wzywa kelnera i pyta: l l lw waszym – Czy muzycy Student pyta studenta: lokalu grają na życzenie gości? - Powtarzałeś coś przed egzami– Oczywiście, szanowny nem? panie! - Tak. – To proszę im powiedzieć, -żeby A co? zagrali w domino! - Będzie dobrze, będzie dobrze...


Happy New Year ZNAJDŹ 7 RÓŻNIC

PLAC ZABAW |

DOKOŃCZ RYSUNEK I POKOLORUJ GO

LABIRYNT

SUDOKU DLA DZIECI

45


Chcesz się zareklamować w Coolturze, radiu PRL, na portalu Cooltura24?

ZADZWOŃ!

Niech nie zabraknie tego, co najważniejsze.

079 3260 6133 e.mroczek@cooltura.co.uk

0208 569 8144

sales@steelo.co.uk

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

Zapraszamy do współpracy!

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce

Email: biuro@bwl-stolarnia.pl Tel: +48 532 993 780 www.bwl-stolarnia.pl

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy Telefon całodobowy:

 pochówki tradycyjne

 załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

24.co.uk

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk


Untitled-3 1

07.11.2019 09:58:08


020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.