Cooltura Issue 877 by Cooltura

The Polish Weekly | N o 1 (877) | 07.01.2021

Najbardziej oczekiwane premiery filmowe 2021

Promocja polskiej kultury Historia Poznaj historię w Wielkiej Brytanii londyńskich

„James Bond”, „Top Gun”, „Pogromcy Duchów” i „Mission Imposible” 7 to tylko kilka z wielu premier filmowych zaplanowanych na ten rok. Zobacz przegląd najciekawszych tytułów. Str. 22

Marta de Zuniga, dyrektorka Instytutu Kultury Polskiej w Londynie podsumowuje najważniejsze wydarzenia promujące polską kulturę w 2020 roku i zdradza plany na 2021. Str. 24

autobusów – od ominbusa do Routemastera. Str. 30

CO ZMIENIŁ BREXIT?

Boris Johnson po zawarciu porozumienia z Unią Europejską Fot. Twitter/BorisJohnson

imo podpisania przez Wielką Brytanię i Unię Europejską umowy o dalszej współpracy 1 stycznia poważnie zmieniły się zasady podróżowania do Polski, a także innych krajów Unii Europejskiej, przewozu zwierząt przez granicę, wróciły opłaty za roaming, zaczęło się też wygaszanie europejskich kart ubezpieczenia zdrowotnego EHIC, a z internetowych serwisów z filmami na żądanie zniknęło wiele tytułów, które nie miały licencji na rozpowszechnianie poza Unią Europejską. Zobacz, o czym warto pamiętać przed pierwszą zagraniczną podróżą po brexicie.

Czytaj więcej na stronie 4

Na ratunek kierowcom

kroczyć granicę brytyjsko-francuską, dostarczyć przewożone towary i wrócić do domu. W rozładowaniu zatoru pomogli Polacy. Polonia zorganizowała dostawy żywności, a polski rząd przysłał lekarzy i żołnierzy do pomocy w prowadzeniu, wymaganych przez stronę francuską, testów na koronawirusa.

Czytaj więcej na stronach 6-9 i 16-20

2 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Już blisko milion osób zaszczepiono przeciw koronawirusowi Źródło: PAP

-letni Brian Pinker jest pierwszą osobą, która została zaszczepiona przeciwko koronawirusowi preparatem opracowanym przez naukowców z Oxfordu we współpracy z koncernem AstraZeneca. Dystrybucja brytyjskiej szczepionki zaczęła się w mieście, w któym została wynaleziona. Do szpitali i przychodni w całym kraju trafiło w sumie ponad pół miliona ze 100 milionów dawek, które zamówił brytyjski rząd. To punkt zwrotny w walce z pandemią – powiedział minister zdrowia Matt Hancock. Wcześniej Boris Johnson skomentował zatwierdzenie brytyjskiej szczepionki do użytku słowami „To fantastyczna wiadomość i triumf brytyjskiej nauki”. Blisko 1 mln Brytyjczyków został zaszczepiony na koronawirusa przed końcem 2020 roku – poinformowało Ministerstwo Zdrowia. Jeśli chodzi o poszcze-

Fot. Twitter/Boris Johnson

gólne części składowe kraju, to w Anglii zaszczepiono 786,000 osób, w Szkocji – 92,188, w Walii – 35,355, a w Irlandii Północnej – 31,016. Szczepionki są rozdzielane pomiędzy nimi proporcjonalnie do liczby ludności, ale za przeprowadzanie szczepień w Szkocji, Walii i Irlandii Północnej odpowiadają tamtejsze rządy. „Teraz, gdy zatwierdziliśmy drugą szczepionkę, możemy spodziewać się, że w najbliższych

miesiącach liczba ta gwałtownie wzrośnie. W związku z tym, że w całym kraju otwarte są setki punktów szczepień, chciałbym podziękować pracownikom służby zdrowia i opieki społecznej, którzy tak ciężko pracują nad realizacją tego programu szczepień" - powiedział minister zdrowia Matt Hancock. 8 grudnia Wielka Brytania jako pierwsza na świecie rozpoczęła szczepienia przy użyciu

Liczba pacjentów w szpitalach przekroczyła wiosenny szczyt Źródło: PAP

iczba pacjentów z Covid19 w brytyjskich szpitalach przekroczyła już poziom z kwietniowego szczytu – poinformowała agencja Associated Press, powołując się na oficjalne dane. 12 kwietnia w Wielkiej Brytanii hospitalizowano 18,974 osób z Covid-19, 28 grudnia w szpitalach było już 20,426 pacjentów. Szef publicznej służby zdrowia (NHS) Simon Stevens oświad-

czył, że podlegający mu pracownicy „znów znaleźli się w oku cyklonu”. Za gwałtowny wzrost liczby zainfekowanych brytyjskie władze obwiniają zmutowany szczep wirusa, który po raz pierwszy został zidentyfikowany w południowo-wschodniej Anglii. Zdaniem Stevensa, wszystkie najbardziej narażone osoby w Wielkiej Brytanii mogą zostać zaszczepione przeciw koronawirusowi do późnej wiosny 2021 roku.

Ty m c z a s e m w w i e l u miejscach w kraju w szpitalach zaczyna brakować wolnych miejsc. Dotyczy to zwłaszcza południowej Anglii, Szkocji i Walii. W Irlandii Północnej już kilka dni przed świętami zdarzyło się, że liczba chorych w szpitalach przekroczyła przewidzianą liczbę łóżek, a pacjentami, którzy przywożeni byli do szpitalnych oddziałów ratunkowych, zajmowano się w karetkach na parkingu.

Zdaniem Priti Patel Wielka Brytania jest bezpieczniejsza po brexicie

ielka Brytania będzie bezpieczniejszym krajem do życia po opuszczeniu Unii Europejskiej – napisała w „Sunday Telegraph” minister spraw wewnętrznych. Priti Patel argumentuje, że opuszczenie UE pozwoliło na wprowadzenie zakazu wjazdu do Wielkiej Brytanii zagranicznym przestępcom, którzy spędzili w więzieniu ponad rok.

Komentując te słowa w programie BBC Radio 4 Today, były szef Metropolitan Police sir Ian Blair nie zgodził się z panią minister, stwierdzając, że brexit uczynił Wielką Brytanię „mniej bezpieczną”. Jak wyjaśnił, Wielka Brytania utraciła uprawnienia, w tym możliwość korzystania z europejskiego nakazu aresz-

towania i dostępu do „ogólnoeuropejskich baz danych, które można przeszukiwać w czasie rzeczywistym”. „Minister spraw wewnętrznych, koncentruje się na nielegalnej imigracji, zapominając o prawdziwych, praktycznych problemach, z którymi policjanci spotykają się w swoich samochodach” – powiedział sir Ian Blair.

szczepionki opracowanej przez firmy Pfizer i BioNTech, zaś 4 stycznia rozszerzono je o szczepionkę firmy AstraZeneca i Uniwersytetu Oksfordzkiego. Osoby, które 8 grudnia zostały zaszczepione po raz pierwszy, dostały już – zgodnie z wytycznymi producenta – drugą dawkę szczepionki. Jednak brytyjska komisja ds. szczepień JCVI zarekomendowała, że zaszczepienie jak największej liczby osób pierwszą dawką powinno mieć priorytet przed podaniem drugiej dawki tym, którzy już otrzymali pierwszą. Jak wyjaśniono, zarówno w przypadku produktu Pfizera, jak i AstraZeneca, już po przyjęciu pierwszej dawki budowany jest wysoki poziom odporności. Według nowych zaleceń, w przypadku szczepionki Pfizera i BioNTech druga dawka może być podawana od 3 do 12 tygodni po pierwszej, zaś w przypadku szczepionki AstraZeneca – od 4 do 12 tygodni po pierwszej.

Kamień milowy na budowie przedłużenia linii Northern

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA MEDIA IN & OUT ISSN 1743-8489 DYREKTOR GENERALNY KLAUDIA SENYK REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK KAROLINA WIATROWSKA ADRIAN GRAD SABINA DYLA-GRAD KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 079 32 606 100 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk 079 3260 6133 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk KAROLINA SOŁTYS karolina@cooltura.co.uk 0208 846 3615 KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see:

Fot. Transport for London

www.cooltura24.co.uk/s/24/making-a-complaint

ierwszy pociąg metra przejechał nowym odcinkiem linii Northern, liczacym 3,2 km przedłużeniem z Kennington przez stację Nine Elms do nowego osiedla przy byłej elektrowni Battersea i zlokalizowanej tam stacji Battersea Power Station. Pociąg testowy jechał bez pasażerów, by sprawdzić działanie urządzeń kontrolnych. Prace na budowie postępują zgodnie z planem. Nowy odcinek linii Northern powinien zostać oddany do użytku jesienią tego roku.

Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk

@cooltura24uk

cooltura

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem? Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk lub zadzwoń:

020 8846 3615

4 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Nowe zasady podróżowania do Wielkiej Brytanii – o tym warto pamiętać

stycznia weszły w życie nowe zasady przekraczania granic Wielkiej Brytanii. Polacy i obywatele innych państw UE, chcący wjechać na Wyspy, będą traktowani tak samo jak mieszkańcy państw spoza Unii. Zmiany nie dotyczą podróżujących z i do Irlandii Północnej, która nadal będzie traktowana jako członek Wspólnoty. Podczas przekraczania granic Wielkiej Brytanii należy pamiętać o tym, że będziemy podlegać standardowi odprawy

szczegółowej, czyli należy mieć przy sobie ważny paszport. Poproszeni zostaniemy też o podanie celu podróży, a także o potwierdzenie posiadania odpowiednich środków na swoje utrzymanie w czasie pobytu na Wyspach. Polski MSZ informuje, że do 30 września 2021 roku będzie można podróżować na Wyspy na podstawie dowodu osobistego, jednak eksperci oraz linie lotnicze radzą, by mimo wszystko posługiwać się paszportem.

Zimowa oferta specjalna:

20% zniżki

na wybielanie lampowe

Philips Zoom!

Odkryj piękno swojego uśmiechu z Dental Beautique Przyjazna atmosfera, wykwalifikowani stomatolodzy i higienistki, komfortowe wnętrza.  Wykonujemy zabiegi używając najwyższej jakości materiałów przy pomocy najnowocześniejszego sprzętu medycznego.  Profilaktyka (diagnostyka, higienizacja, piaskowanie, lakowanie)  Stomatologia zachowawcza (wysoko estetyczne wypełnienia)  Protetyka (korony, mosty, licówki)  Endodoncja (leczenie kanałowe)  Medycyna estetyczna (wypełniacze kwasem hialuronowym, botoks) Leczymy zarówno dorosłych jak i dzieci. Zapraszamy wszystkich Państwa do odwiedzenia

Polskiej Kliniki Stomatologicznej – 849 Fulham Road, SW6 5HJ Londyn. Odwiedź www.stomatologfulham.co.uk

Zadzwoń lub napisz pod 07878

100200

„Dokumentem podróży uprawniającym do wjazdu i pobytu na terytorium Wielkiej Brytanii jest ważny paszport lub dowód osobisty. Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i czy pozwala na stwierdzenie tożsamości (szczególną uwagę należy zwrócić na aktualność zdjęcia). Odnotowuje się sytuacje, w których na granicy zatrzymywane są dowody osobiste zgłoszone wcześniej jako utracone”, czytamy w komunikacie MSZ. Według informacji polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, obywatele brytyjscy będą mogli spędzić w Polsce i innych krajach strefy Schengen łącznie 90 dni w każdym okresie 180 dni w ramach ruchu bezwizowego. Pobyty dłuższe niż 90 dni będą wymagały uzyskania wizy krajowej D w Ambasadzie RP w Londynie.

nosi nazwę UK Global Health Insurance Card (GHIC). Karty są wydawane za darmo po złożeniu aplikacji na stronie: www.ehic. org.uk/Internet/startApplication.do. Brytyjski rząd ostrzega przed oszustami, którzy tworzą fałszywe strony do aplikowania o karty EHIC i GHIC próbując w ten sposób wyłudzić opłaty.

OGRANICZENIA W PRZEWOZIE ALKOHOLU I PAPIEROSÓW

Znacznie bardziej komplikuje się kwestia przekraczania granicy ze zwierzętami domowymi. 1 stycznia straciły ważność unijne paszporty dla zwierząt. Nadal będziemy jednak mogli przewieźć naszego zwierzaka z Anglii, Szkocji i Walii do krajów UE, ale musimy najpierw wystąpić o świadectwo zdrowia zwierząt (AHC). Potwierdza ono, że zwierzę ma mikroczip i jest zaszczepione przeciwko wściekliźnie. Certyfikat można uzyskać u weterynarza. O świadectwo AHC trzeba będzie wystąpić w ciągu 10 dni przed datą podróży. Dokument jest ważny przez cztery miesiące na jednorazową podróż do UE, dalszą podróż w UE oraz na ponowny wjazd do Wielkiej Brytanii.

Jak podaje polskie Ministerstwo Finansów, osoby, które mają ukończone 17 lat i podróżują z Wielkiej Brytanii do Polski mogą ze sobą przywieźć: 1 litr alkoholu mocnego powyżej 22 proc. (np. wódka) albo 2 litry alkoholu do 22 proc. (np. likiery, wina musujące) i 4 litry wina niemusującego i 16 litrów piwa. Z Wielkiej Brytanii do Polski można przewieźć transportem lotniczym lub morskim 200 szt. papierosów, a transportem drogowym lub kolejowym 40 szt. Płynu do papierosów elektronicznych można zabrać ze sobą 50 mililitrów – w przypadku podróży transportem lotniczym lub morskim, 10 mililitrów – w przypadku podróży transportem innym niż lotniczy lub morski. Zwolnione z należności celno-podatkowych będą towary, które znajdują się w bagażu osobistym podróżnych przyjeżdżających do Polski z Wielkiej Brytanii, jeśli nie przekroczą 430 euro w transporcie lotniczym i morskim lub 300 euro w innym rodzaju transportu.

PRZEWÓZ ZWIERZĄT

ROAMING

UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE

Karty Europejskiego Ubezpieczenia Zdrowotnego EHIC wydane w Wielkiej Brytanii do 2020 roku zachowują ważność do terminu podanego na karcie. Osoby, którym ważność karty EHIC dobiega końca mogą już aplikować o nową kartę, która

W związku z brexitem wracają opłaty za połączenia międzynarodowe. Oznacza to, że jeśli pojedziemy na urlop do Polski lub innego kraju UE, brytyjski operator telekomunikacyjny może teraz nałożyć na nas dodatkową opłatę za połączenia międzynarodowe i transmisję danych. To samo dotyczy posiadaczy polskich numerów, którzy przyjadą do Wielkiej Brytanii. Wielkość opłat jest różna i trzeba je sprawdzić na stronie operatora swojego telefonu. Więcej informacji na www.gov.uk/ transition i brexit.gov.pl

6 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

Wielka Brytania odzyskała kontrolę nad granicami? „O

dzyskaliśmy kontrolę nad naszymi pieniędzmi, granicami, prawem, handlem i naszymi łowiskami”, napisano 24 grudnia w komunikacie brytyjskiego rządu, informującym o zawarciu porozumienia z Unią Europejską w sprawie współpracy po brexicie. W tym czasie na granicy w Dover blisko 10 tys. kierowców ciężarówek oczekiwało czwartą dobę z rzędu na informację, kiedy będą mogli przekroczyć granicę brytyjsko-francuską, dostarczyć przewożone towary i wrócić do domu. Kolejka TIR-ów ustawiła się na autostradzie M20 i na prowizorycznym parkingu urządzonym na nieczynnym lotnisku Manston Airport w Kent. Kierowcy byli pozbawieni dostępu do łazienek, ciepłych posiłków i sklepów, w których mogliby kupić coś do jedzenia. Wjazd do Francji zablokowały władze w Paryżu, uzasadniając zamknięcie granicy obawą o rozprzestrzenienie się nowej mutacji koronawirusa, jaka pojawiła się w Wielkiej Brytanii. Po długich pertraktacjach Francuzi zgodzili się otworzyć granicę pod warunkiem, że wpuszczani będą tylko kierowcy, którzy przejdą test na Covid-19 z wynikiem negatywnym. Po dobie od zawarcia porozumienia przez kanał La Manche przeprawiło się zaledwie kilkaset pojazdów. Do pomocy w prowadzeniu badań miało zostać skierowane brytyjskie wojsko, ale jak informowała telewizja Sky News wieczorem, pierwszego dnia po rozpoczęciu akcji, testy prowadziła tylko jedna osoba i punkt badań zamknięto o 22:00, gdy osoba ta skończyła zmianę. Sytuacja poprawiła się dopiero, gdy na pomoc przyszli Polacy. Jak informowała Polska Agencja Prasowa, w święta do Wielkiej Brytanii przyleciało 60 lekarzy wojskowych, 20 żołnierzy z 12. Wielkopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej oraz kilkunastu żołnierzy z Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych. Polacy wspierali brytyjskich lekarzy oraz żołnierzy w dwóch punktach badań dla kierowców. Wcześniej, w nocy z czwartku na piątek w Dover testy prowadziło 36 lekarzy, diagnostów, pielęgniarek i ratowników medycznych z CSK MSWiA, Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, WOPR oraz innych służb. Wykonali oni 1,260 testów. W tym czasie Polonia mieszkająca na Wyspach zorganizowała dostawy żywności i innych podstawowych produktów dla kierowców oczekujących na przekroczenie granicy. Drogi dojazdowe do Dover i miejsc postojowych dla ciężarówek zostały zamknięte przez policję, dlatego konwoje z żywnością zorganizowane przez polskich wolontariuszy eskortowali polscy konsulowie.

Fot. Twitter/Mariusz Błaszczak

Fot. Twitter/Polish EmbassyUK

Fot. Artur Zalewski

Fot. Twitter/Polish EmbassyUK

Fot. Artur Zalewski

Fot. Twitter/Polish EmbassyUK

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

Fot. Twitter/Polish EmbassyUK

Fot. Artur Zalewski

| 7

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

Fot. Twitter/GrantShapps

Brytyjski minister transportu Grant Shapps poinformował 26 grudnia, że od otwarcia granicy 23 grudnia w Kent przeprowadzono 15,526 testów, wykrywając zakażenie koronawirusem u 36 osób. „Dziękuję Polsce, która skierowała tutaj ludzi, którzy pracowali wraz z brytyjskimi żołnierzami i wykonywali testy" – napisała na Twitterze Wendy Morton, wiceminister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii. Fot. Twitter/Polish EmbassyUK

Fot. Twitter/Polish EmbassyUK

Fot. Twitter/Mariusz Błaszczak

Fot. Twitter/Polish EmbassyUK

Fot. Twitter/Mariusz Błaszczak

| 9

10 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

Świąteczne paczki od Polish Klan Association

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 www.urbanrec.eu

towarzyszenie Klan przygotowało świąteczną pomoc dla Polaków mieszkających w Hounslow i okolicach. 80 świątecznych paczek żywnościowych trafiło w sumie do 114 osób, w tym m.in. do 17 rodziców z dziećmi i rodzin zmagających się z trudną sytuacją materialną, 13 kombatantów (nie tylko polskich), 13 samotnych kobiet i 25 bezdomnych mężczyzn. W przygotowaniu paczek pomogli: polska ambasada w Londynie, brytyjska organizacja Inspire Hounslow oraz sieć sklepów Kujawiak. – W weekend 18-19 grudnia ruszyliśmy z akcją „Świąteczna Paczka Wsparcia", w ramach projektu Ambasady RP w Londynie „Polonia 4 Neighbours”, do której zaprosiliśmy polskie sklepy i przedsiębiorców z zachodniego Londynu. Zbiórka żywności w sklepach trwała od 26 listopada do 18 grudnia. Robiąc przedświąteczne zakupy dla siebie, dołożyliście cegiełkę w postaci produktów spożywczych i słodyczy w specjalnie oznaczonych koszykach, za co serdecznie państwu dziękujemy – informuje Malwina Kukaj z Polish Klan Association. 10 wolontariuszy pakowało przez 5 godzin paczki w Hounslow Youth Centre. Następnego ranka 6 mobilnych drużyn rozwiozło paczki do potrzebujących. Projekt wsparło również wielu lokalnych przedsiębiorców, takich jak Ant BM – Mrówka, Piekarnia Stary Młyn,która przekazała polskie chleby i pieczywo, drukarnie Print Stock i Art Black Studio, które zadbały o grafikę, plakaty i kubki świąteczne, restauracja Paleta Kitchen, klub piłkarski Eight, grupy Polskie Haliny w UK oraz Era Nowych Kobiet Londyn, która wsparła akcję finansowo. Darowizny przekazały również Towarzystwo Pomocy Polakom oraz Zjednoczenie Polek na Emigracji. – W paczkach świątecznych obok produktów spożywczych znalazły się rów-

nież owoce – mandarynki i winogrona, upominki w postaci kubków świątecznych, zestawy kosmetyczne, zabawki bądź słuchawki, artykuły biurowe, słodycze, napoje witaminowe oraz maseczki ręcznie uszyte przez Stitching Room. W paczkach dla osób, które znajdują się w hostelach i nie otrzymują żadnych zasiłków, znalazła się bielizna, a dla jednej pani kupiliśmy również buty zimowe – powiedziała Malwina Kukaj. Do każdej rodzinnej paczki zostały dołączone misie – o imieniu Wojtek, od Aileen Orr, założycielki Fundacji Pomnika Wojtka w Edynburgu. Jeden z pluszaków trafił do najstarszego żołnierza wyklętego Sergiusza Paplińskiego, pseudonim „Kawka”. Lokalny fryzjer Dawid Graj włączył się w akcję i ostrzygł osoby potrzebujące w hostelu w Brentford. – Bardzo dziękujemy wszystkim sponsorom, organizacjom, sklepom, przedsiębiorcom, wolontariuszom oraz tym państwu, którzy wsparli naszą akcję czy też produktami spożywczymi, czy też dokładając się do naszej zbiórki na Facebooku – podsumowała Malwina Kukaj.

| 11

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH  RE COVID–19 Porady prawne dla pracodawców

i pracowników za zakresie postojowego – furlough leave – Kompleksowa obsługa prawna i doradztwo z zakresu rządowego programu dla osób samozatrudnionych – self-employed

 Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych

i wypadków przy pracy, wypadków w miejscach publicznych  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego Obywatelstwa i statusu ‘settled‘  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne

zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych

 Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY?

ZADZWOŃ DO NAS

OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

12 |

| TYM ŻYJĄ WYSPY

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

TYM ŻYJĄ WYSPY |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

Coraz mniej polskojęzycznych dzieci w londyńskich szkołach

ak wynika z danych z 32 gmin Londynu, w 2020 roku w stołecznych szkołach liczba polskojęzycznych uczniów zmniejszyła się o 4 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim. W zestawieniu z danymi z rekordowego 2017 roku, nastąpił 9 proc. spadek. Jak wynika z najnowszego raportu Federation of Poles in Great Britain, w 2020 roku do londyńskich szkół uczęszczało 30,228 polskojęzycznych uczniów. Najwięcej z nich, bo 3,961 mieszka w gminie Ealing i właśnie tam najbardziej zauważalny jest spadek liczby polskich dzieci w brytyjskich placówkach edukacyjnych – problem dotyczy głównie najmłodszych dzieci. W Barnet liczba polskojęzycznych uczniów spadła o 25 proc. w porównaniu do 2019 roku. Są jednak takie gminy jak Havering, Waltham Forest, Bexley, Bromley oraz Harrow i Hillingdon, w których przybywa polskich dzieci. Największy, bo aż czterokrotny wzrost liczby polskojęzycznych dzieci w londyńskich szkołach – z 7,971 do 32,518, odnotowano w latach 2007-2017. W tamtym czasie do Wielkiej Brytanii przybyło wielu młodych Polaków, część z nich sprowadziła tu

swoich najbliższych, inni założyli rodziny już na miejscu. Zmiana nastąpiła po 2017 roku, w dużej mierze miał na to wpływ brexit, a częściowo też osiągnięcie stabilizacji przez polskie rodziny, które zdecydowały się na pozostanie na Wyspach, spadek dzietności oraz wyprowadzki poza Londyn lub do Polski.

| 13

Ojciec Borisa Johnsona ubiega się o francuskie obywatelstwo

tanley Johnson – ojciec premiera Wielkiej Brytanii poinformował w wywiadzie dla RTL, że czuje się Europejczykiem i wystąpił o przyznanie francuskiego paszportu. Stanley Johnson – były poseł do Parlamentu Europejskiego, a prywatnie ojciec obecnego premiera Wielkiej Brytanii, w 2016 roku głosował za pozostaniem Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej i jak przyznaje, nie chce tracić więzi z kontynentem. O francuski paszport wnioskował ze względu na silne powiązania rodzinne z tym krajem.

„Jestem Francuzem. Moja mama urodziła się we Francji, jej matka też była Francuzką podobnie jak pradziadek. Więc chodzi mi o odzyskanie, potwierdzenie tego, co właściwie jest faktem. I bardzo się z tego cieszę”, wyznał 80-letni Johnson posługując się przy tym językiem francuskim. „Zawsze będę Europejczykiem. Nie można powiedzieć Brytyjczykom: nie jesteście Europejczykami. Więź z Unią Europejską jest ważna”, dodał.

II Międzynarodowy Dzień Edukacji Polonijnej

stycznia 2021 roku odbędzie się II Międzynarodowy Dzień Edukacji Polonijnej, podejmujący temat interdyscyplinarnych problemów warsztatu pracy nauczyciela polonijnego z obszarów psychologii, logopedii, metodyki nauczania, glottodydaktyki oraz kulturoznawstwa. Organizatorem spotkania jest Polska Akademia Nauk Społecznych i Humanistycznych (PASSH) w Londynie. Wydarzenie zostanie przeprowadzone za pośrednictwem Microsoft Teams. Wykłady odbędą się w czasie rzeczywi-

stym oraz z możliwością odtwarzania nagranego materiału. Patronem honorowym II Międzynarodowego Dnia Edukacji Polonijnej została Szkoła Polska przy Ambasadzie RP w Londynie, a gościem honorowym, który otworzy konferencję – prof. Jerzy Bralczyk. W programie przewidziano kilkanaście wykładów i warsztatów, a także panel dyskusyjny. Wykłady inauguracyjne wygłoszą: prof. Agata Roćko – „Frazeologia w nauczaniu języka polskiego jako obcego, odziedziczonego” oraz dr

hab. Edyta Pałuszyńska – „Aforyzmy na lekcjach języka polskiego, krótki teksty i ciekawe, wykorzystywane na lekcjach”. Ponadto uroczystość swoją obecnością zaszczyci grono znakomitych wykładowców i szkoleniowców, zarówno z Wielkiej Brytanii jak i z Polski. Podczas II Międzynarodowego Dnia Edukacji Polonijnej rozstrzygnięty zostanie również konkurs na Ucznia Roku Szkoły Polonijnej. Tygodnik „Cooltura” jest patronem medialnym konferencji. Więcej informacji na: passhlondyn.eu

14 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| WYDARZENIA 2021

Co nas czeka w 20 Opracował Dariusz A. Zeller

STYCZEŃ

LUTY

MARZEC

8 – 21: tenisowy Australian Open w Melbourne 11 – Tłusty czwartek 14 – Dzień Zakochanych 23 – początek MŚ w narciarstwie klasycznym w Oberstdorfie

1 – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych 8 – Dzień Kobiet 10 – Dzień Mężczyzn 17 – Dzień św. Patryka, świętego patrona Irlandii 20 – początek astronomicznej wiosny 22 – Dzień Matki (w UK) 28 – Niedziela Palmowa 29 – zmiana czasu z zimowego na letni 31 – El. MŚ 2022 w piłce nożnej: Anglia - Polska

29.12.2020 – 6.01.2021 – konkurs Czterech Skoczni 1 – Portugalia objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej 6 – Święto Trzech Króli 21 – Dzień Babci 22 – Dzień Dziadka 31 – Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy

MAJ

CZERWIEC

WRZESIEŃ

1 – Międzynarodowy Dzień Dziecka 11 czerwca – 11 lipca: piłkarskie Euro 2021 13 – urodziny Królowej Elżbiety II 21 – początek astronomicznego lata 21 – Dzień Ojca (w UK) 23 – Dzień Ojca (w Polsce) 28 czerwca – 11 lipca: tenisowy Wimbledon

Wrzesień: ME siatkarzy w 4 krajach (m.in. w Polsce) 1 – 81. rocznica rozpoczęcia II wojny światowej 8 - El. MŚ 2022 w piłce nożnej: Polska - Anglia 17 – 81. rocznica agresji ZSRR na Polskę

LIPIEC

SIERPIEŃ

2 – Dzień Flagi Rzeczpospolitej Polskiej 3 – Święto Konstytucji 3 maja 3 – pierwszy majowy bank holiday 6 – wybory samorządowe w Wielkiej Brytanii 8 – 75. rocznica zakończenia II wojny światowej 14 – początek fazy grupowej Ligi Narodów siatkarzy (finały: 23–27 czerwca) 26 – Dzień Matki (w Polsce) 31 – drugi majowy bank holiday

15 – 610. rocznica Bitwy pod Grunwaldem 23 lipca – 8 sierpnia: letnie igrzyska olimpijskie w Tokio

1 – Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego 13 – 15 – 100. Rocznica Bitwy Warszawskiej 30 sierpnia – 12 września: tenisowy US Open w Nowym Jorku

| 15

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

21 roku? KWIECIEŃ

PRODUCENT I INSTALATOR

1 – Prima Aprilis 2 – Wielki Piątek (oraz Bank Holiday) 4 – Wielkanoc 5 – wielkanocny poniedziałek (bank holiday) 24 – początek żużlowej Grand Prix (ostatnie zawody 2 października)

PAŹDZIERNIK 16 – Dzień Papieża Jana Pawła II 31 – zmiana czasu z letniego na zimowy

LISTOPAD

GRUDZIEŃ 6 – Mikołajki 21 – początek astronomicznej zimy 24 – Wigilia Bożego Narodzenia 25 – Boże Narodzenie (oraz Bank Holiday) 28 – Boxing Day (zamienny dzień wolny) 31 – Sylwester

1 - Wszystkich Świętych 2 – Dzień zaduszny 5 – Guy Fawkes Day 11 – Święto Niepodległości

Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX 0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk

16 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| OBLICZA EMIGRACJI

W jedności siła! Brytyj pomogła transporto Oprac. Dariusz A. Zeller

Nie zapominajmy, że razem jesteśmy silniejsi Arkady Rzegocki Ambasador RP w Zjednoczonym Królestwie Decyzja Francji o zamknięciu granicy z Wielką Brytanią z powodu nowej odmiany koronawirusa nadeszła niespodziewanie i wywołała międzynarodowy kryzys. Dla tysięcy kierowców z całego świata oznaczała święta Bożego Narodzenia bez rodziny, na parkingu lub w gigantycznej kolejce, jaka się utworzyła na M20, często bez dostępu do jedzenia i prysznica. Dla Polaków święta Bożego Narodzenia to czas szczególny, czas pomagania i dzielenia się tym, co mamy, z tymi w potrzebie. Kilka tysięcy kierowców, których święta zastały w hrabstwie Kent, pochodziło z Polski. Gdy tylko dowiedziała się o tym polska społeczność na Wyspach, zaczęła się natychmiast organizować i ruszyła z bezprecedensową pomocą, za co jestem im niezmiernie wdzięczny. Dzięki zbiórkom pieniędzy, żywności, środków higieny, z całego terytorium Wielkiej Brytanii płynęła pomoc dla kierowców, którzy utknęli. W celu oceny sytuacji, w jakiej znaleźli się polscy kierowcy na miejsce pojechał we wtorek 22 grudnia Konsul Generalny RP w Londynie Mateusz Stąsiek. Od tego momentu nasi konsulowie byli obecni na miejscu cały czas w gotowości, by nieść pomoc potrzebującym. Dzięki ich wsparciu i dobrej współpracy z lokalną

policją pomoc niesiona przez fantastycznie zorganizowaną Polonię mogła dotrzeć nawet do tych, którzy czekali na swoją kolej do testów na trudno dostępnej drodze M20. Byliśmy też w stałym kontakcie z kolegami z innych ambasad, w tym w szczególności z regionu Europy Środkowej, z którego pochodziło wielu dotkniętych kryzysem kierowców. Miałem okazję w wigilijny dzień porozmawiać z kilkoma z tych, którzy parę dni czekali na test na lotnisku Manston. Z nieukrywaną dumą obserwowałem też niesamowite zaangażowanie polskich wolontariuszy, którzy rozdawali na lotnisku produkty pierwszej potrzeby. Dzięki doskonałej współpracy z brytyjskim rządem do Dover przyleciała specjalnym samolotem z Polski ekipa 36 medyków z 15 tysiącami testów, którzy przez całą wigilijną noc wspierali brytyjskie służby w sprawnym testowaniu kierowców, których pojazdy blokowały wjazd do portu w Dover. Przez kilka godzin zdołali przetestować ponad 1200 kierowców, z których niemal wszyscy mieli negatywny wynik i dzięki temu mogli szybciej jechać dalej do swoich bliskich. Jesteśmy niezwykle wdzięczni brytyjskiemu Ministerstwu Transportu, władzom portu w Dover, władzom Eurotunelu i wszystkim tym, dzięki którym granica była otwarta w Boże Narodzenie, mimo że co roku to dzień świąteczny, wolny od pracy. To była ważna i dobra decyzja, dzięki niej wielu kierowców miało szczęście wrócić choć na część świąt do swoich rodzin. Duży swój wkład miała w tym ekipa 30 polskich żołnierzy, którzy tego dnia przylecieli wesprzeć swoich brytyjskich kolegów i francuskich strażaków w procesie sprawnego testowania kierowców. Pomagali także wolontariuszom w dystrybucji żywności i środków higieny. Operacja Zumbach, której nazwa pochodzi od nazwiska jednego z pilotów słynnego Dywizjonu 303, który walczył w bitwie o Wielką Brytanię, trwała dwie doby. Dobra współpraca z brytyjskimi służbami pozwoliła na przywrócenie płynnego ruchu na drodze M20 oraz przy

wejściu do portu. Lotnisko w Manston, na którym prawie 3000 ciężarówek znajdowało się w szczytowym momencie kryzysu, opustoszało. Największe podziękowanie należy się jednak tym, którzy w przypływie dobrego serca poświęcili swój wolny czas i środki, a także nierzadko własne święta, żeby pomóc potrzebującym polskim kierowcom. Za tę pomoc wdzięczni byli kierowcy z całej Europy i nie tylko, bo pomoc otrzymali także obecni tam kierowcy z Hiszpanii, Litwy, Ukrainy, Rosji, Grecji, a nawet Brazylii. Podziękowania za udzielone przez Polaków wsparcie płynęły od obywateli tych krajów jeszcze przez kilka kolejnych dni. Nie pierwszy raz przekonaliśmy się o tym, jak wielką moc i wpływ na codzienne życie mieszkańców Wysp mają mieszkający tutaj Polacy. Należą im się za to wielkie brawa! Kryzys wyraźnie pokazał znaczenie skutecznej współpracy międzynarodowej. Dzięki niej możemy szybciej i skuteczniej wyjść z nawet pozornie beznadziejnej sytuacji. To ważna lekcja na przyszłość. Chociaż wszyscy mamy nadzieję, że dzięki masowej kampanii szczepień, która właśnie rozpoczęła się w Europie, zobaczymy światło na końcu tunelu i zbliżający się koniec paraliżującej pandemii, wciąż czeka nas wiele nowych wyzwań, nie zawsze łatwych do przewidzenia. Nie zapominajmy, że razem jesteśmy silniejsi.

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

ska Polonia wcom

kierowcom paczki z niezbędnymi produktami.

Z twoich obserwacji – jak duża była pomoc brytyjskiej Polonii?

Była to pomoc na ogromną skalę, nieoceniona! Brytyjska Polonia niesamowicie zjednoczyła się w geście niesienia pomocy. Wsparcie udzieliliśmy nie tylko naszym rodakom, ale również osobom innych narodowości, które zostały dotknięte tą trudną sytuacją. Kierowcy byli bardzo wdzięczni, a najbardziej wzruszały podziękowania w różnych językach. Warto zwrócić uwagę, że pomimo różnic, Polacy potrafią bardzo szybko zjednoczyć się, aby pomagać.

Jaka była reakcja kierowców na waszą pomoc?

Na czym polegała twoja pomoc?

Z Arturem Zalewskim, prezenterem radia PRL rozmawiał Dariusz A. Zeller.

Kiedy podjąłeś decyzję, by pomóc kierowcom?

Decyzja została podjęta bardzo szybko, ponieważ jestem osobą, która lubi pomagać. Brałem już udział w wielu podobnych przedsięwzięciach. Kiedy zaczęły docierać do mnie informacje o trudnej sytuacji kierowców tirów w okolicach Dover, od razu podjąłem decyzję o włączeniu się do akcji pomocowej.

W jaki sposób udzielałeś pomocy? Biorąc pod uwagę miejsce, w którym pracuję, czyli Radio PRL, od samego rana 23.12.2020 informowałem słuchaczy o problemie w okolicach Dover. Słuchacze bardzo szybko zareagowali i staliśmy się w pewnym sensie „kanałem informacyjnym” między osobami chcącymi udzielać pomocy kierowcom. Zaangażowana była cała redakcja radia: Joanna FiglakWłoka, Nika Boon, Grzegorz Albrycht i ja. Dzwoniący podawali miejsca, w których prowadzone były zbiórki żywności oraz oferowali pomoc udostępniając swoje pojazdy. W całą akcję włączył się dział

marketingu Radia PRL i tygodnika „Cooltura”, szczególnie Karolina, która skontaktowała się z wieloma firmami współpracującymi z naszymi mediami. Na jej apel od razu odpowiedziały sieci sklepów: „Mleczko”i „Kujawiak”, piekarnie „The Polish Bakery Wembley” oraz „Natura. Polish Artisan Bakery”, które przekazały bardzo dużo produktów na pomoc dla kierowców.

| 17

Poza tym, że na antenie informowałem o całej akcji, pojechałem osobiście z Andrzejem (jednym ze słuchaczy) pomóc w dostarczaniu kierowcom zebranej żywności. Duże podziękowania dla Andrzeja, który poświęcił również swój czas w Wigilię, aby wszystkie produkty znalazły się u potrzebujących kierowców. 27.12 pojechaliśmy na parking Sainsbury’s niedaleko autostrady M20, gdzie spontanicznie został utworzony punkt dystrybucji żywności dla kierowców. Punkt ten został utworzony przez ludzi z różnych części Anglii, którzy poznali się za pomocą mobilnej aplikacji „Zello”, działającej jak internetowe CB radio. Dzięki zaangażowaniu polskiego konsulatu i ambasady w Londynie, która oddelegowała swoich przedstawicieli, udało nam się zorganizować, przy eskorcie angielskiej policji, konwój mogący wjechać z pomocą na zamknięty odcinek autostrady M20 i dostarczyć

Kierowcy byli poruszeni tak szybką pomocą od zwykłych ludzi. Podczas podziękowań pojawiały się łzy wzruszenia, które pokazały jak bardzo ta pomoc była dla nich niespodziewana i jednocześnie potrzebna. Gdyby w przyszłości wydarzyła się podobna sytuacja, Polonia brytyjska jest tą grupą ludzi, na którą można liczyć.

18 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| OBLICZA EMIGRACJI

Agata Pietras pomoc dla kierowców w Dover / Help for truck drivers in Dover Nie oglądam TV, ale przeglądałam Facebook i dowiedziałam się o sytuacji 23 grudnia. Proszono na polskich grupach facebookowych – Polacy w UK – o pomoc publiczne osoby, które mówią dobrze po angielsku. Kierowcom kończyły się leki, a bali się, że utkną w UK na święta. Wtedy dowiedziałam się o zastoju i jak sprawa jest poważna. Dostałam numer do kierowcy, któremu skończyły się leki na nadciśnienie, krążenie i serce. Zaczęły mu puchnąć nogi i bał się, co będzie następnego dnia. W Anglii, by służba zdrowia udzieliła pomocy, trzeba przejść przez multum pytań, by oszacować na ile sytuacja jest poważna. Kierowcę miałam na drugim telefonie i pomagałam w tłumaczeniach. Po 40 minutach powiedziano mi, że mam dzwonić na pogotowie, bo jest zagrożenie życia. Pogotowie miało przyjechać po 2 godzinach, ale dostałam telefon od jednej pani, która powiedziała mi, że będzie za 6 godzin, bo jest opóźnienie ze względu na korki. Zaproponowała, by ktoś ze znajomych zawiózł go do szpitala. Kobieta z Facebooka zorganizowała transport, zawiozła go do szpitala, po kilku godzinach lekarz wypisał lekarstwa. W Wigilię farmaceuta stwierdził, że takich leków nie ma w Anglii jakie są na receptach i pan był w punkcie wyjścia. Na szczęście Polonia z Facebooka zorganizowała najważniejszy lek i pan był spokojny. Polonia na Facebooku działała od samego początku, każdy pomagał jak się da. Jedna pani przyjechała z Sheffield do Dover w Wigilię, z rodziną, by podzielić się obiadem wigilijnym z kierowcą, zrezygnowali ze swojej wieczerzy. Było takich wielu. Odebrałam chyba z setkę telefonów

w tamtym dniu. Nie zapomnę, jak ludzie szukali leku dla kierowcy na stwardnienie rozsiane... Tych postów było bardzo dużo. Tamtego wieczora dostałam kontakt do następnego kierowcy, który potrzebował zastrzyku na cukrzycę, zadzwoniłam do pana, ale okazało się, że ten pan jest już obsłużony przez innych ludzi. W tamten dzień zauważyłam tworzące się grupy facebookowe i zaczęłam do nich dołączać wraz z aplikacją Zello dla kierowców, która służyła jako baza informacyjno-dowodząca. Ludzie pisali, ogłaszali przez radio lub WhatsApp grupę, (którą otworzyliśmy w międzyczasie), gdzie była potrzebna pomoc. Wszyscy sie zorganizowaliśmy do działania, bo w pierwszy dzień nie dało się

dodzwonić do ambasady (to słyszałam od jednej dziewczyny z grupy). Sama zdecydowałam się pójść na spacer, szukając kierowców w lokalnych zatokach, przy parkingach. Rozmawiałam z kilkoma, jeden nawet przyszedł do mnie w wieczór wigilijny. Zrezygnowałam z Wigilii typowo polskiej, bo nie było czasu na przygotowywanie potraw. Kierowca zjadł obiad – rybę z ziemniakami i brokuły. Dwóch kierowców pojechało na lotnisko Manston, bo takie dostali zarządzenia. Byłam z nimi w kontakcie. Mówili, że ciężarówek robiło się coraz więcej. Wyczuwałam niepokój u ludzi. Żalili się, że nie było bieżącej wody. Rozmawiając z dziewczynami z Facebooka te płakały z bezsilności, bo mieszkały za daleko,

by móc przyjechać i pomóc. Był to czas koszmarny. Nie wiem, jak to się stało, ale wyświetlił mi się post pewnego pana rano w Wigilię, który ogłosił się, że będzie zbierać dary w mojej okolicy, moja wioska była odcięta od świata, policja nie przepuszczała aut. Wysłałam mu pieniądze na prywatne konto, by mógł kupić jedzenie. Zaczęłam wydzwaniać po znajomych, ogłaszałam się na Facebooku o zbiórce i tak udało się panu zgromadzić 300 funtów i jedzenie. Takich jak ja i pan kierowca były setki, może i tysiące. Pamiętam jak dziś, spacerowałam z psem 25 grudnia i zauważyłam kilka ciężarowych aut na obcych rejestracjach. Podałam informację na Facebooku, odezwał się do mnie chłopak, któremu wysłałam lokalizację. Pojechał do nich w nocy 25, obudził dwóch głodnych kierowców, którym wręczył jedzenie. Jeden miał łzy w oczach z wdzięczności. Było nas wielu, pukaliśmy do kierowców aut w różnych rejonach, pytając czy mają co jeść. W akcji pomagali Polacy, Anglicy i inni emigranci, z Sikhami włącznie. Było nas mnóstwo, z różnych części świata, był to czas napięty, bo spaliśmy po 4-5 godzin w nocy, by organizować pomoc, stres nie pozwalał na długi sen. Jeden Polak podarował 2 kg tytoniu, który odebrałam od niego i kierowcy z grupy WhatsApp zawieźli na stację w Maidstone, gdzie się spotykali wszyscy z darami do rozwiezienia. Byla to akcja, która dała nam świadomość jacy jestesmy silni, gdy działamy razem. Jestem dumna, że nam – zwykłej, szarej masie udało się ogarnąć problem, którego żaden rząd nie potrafił rozwiązać. Jesteśmy ludźmi i pomoc była z impulsu, empatia to cecha większości ludzi. Ruszyliśmy z pomocą i wygraliśmy. W ludziach siła. Kierowcy byli wdzięczni. Polecam prześledzić grupę facebookową Polonia 24 zello, https://www.facebook.com/ groups/464868961174744

OBLICZA EMIGRACJI |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

i całe palety z jedzeniem. Zarówno hurtowo jedzenie i napoje, jak również indywidualnie zapakowane paczki z jedzeniem świątecznym, bo to przecież drugi dzień świąt. Dużo żywności i napojów zakupionych zostało na miejscu za pieniążki zebrane na grupie. Tego dnia nasza grupa rozparcelowana produkty w około 700 toreb, które zostały zapakowane w prywatne auta, vany i w kolumnie 14 aut wyruszyliśmy do Dover na czele z konsulem, który miał stosowne pozwolenie dla nas na wjazd na autostradę M20, aby rozdzielić paczki. Na miejsce dojechaliśmy, kiedy było już ciemno, padał deszcz. Otworzyliśmy bagaże i biegaliśmy od ciężarówki do ciężarówki rozdając paczki. Niektórzy z kierowców już spali, pukaliśmy w drzwi wręczając torby z produktami. Niektórzy kierowcy wzbraniali się, nie chcieli przyjąć paczek mówiąc że nie są Polakami, ale dla nas to nie miało znaczenia, kto skąd jest, z Czech, Słowacji, Rumuni, Portugalii, Hiszpanii, Węgier, wszyscy jednakowo otrzymali pomoc. Musieliśmy się spieszyć, bo nasz czas był ograniczony, ale wszystko poszło bardzo sprawnie. W drodze powrotnej na odcinku 20 km ciągle stali kierowcy, część z nich przy nas już odjeżdżała po negatywnym wyniku na Covid-19. Pomoc ciągle płynęła, bo byliśmy w kontakcie z grupą, która od początku, czyli od 22 grudnia już udzielała pomocy kierowcom. Pomoc była przeogromna! Jestem pełna dumy i radości, jak my-Polacy potrafiliśmy się zjednoczyć i dostarczyć tak dużej ilości jedzenia, napojów, środków czystości, gazu do butli, nawet paliwa, bo niektórym kierowcom się skończyło, lekarstw... To wszystko zostało zebrane od prywatnych osób za ich prywatne pieniądze! Jestem pod ogromnym wrażeniem, jak szybko Polacy się zjednoczyli z pomocą. Szczęście i radość kierowców były ogromne! Nikt nie pozostał bez pomocy. Jestem dumna z nasPolaków i z tego, że jestem Polką. Naprawdę pokazaliśmy, jakim jesteśmy wspaniałym narodem, pełnym empatii i szczerej pomocy.

Paulina Biernacka z organizacji „Haliny in the world" Pierwszy nasz post o pomocy dla kierowców ukazał się 21.12 na naszym funpage’u „Haliny in the world”. Był to naturalny odruch niesienia pomocy. 23 grudnia zorganizowałyśmy zbiórkę pieniężną i rzeczową na naszej grupie Polskie Haliny UK. W ciągu dosłownie kilku godzin uzbierałyśmy sporą sumę pieniędzy, za którą zrobiłyśmy zakupy. Dodatkowo nasze kochane Haliny przynosiły mnóstwo rzeczy do domu jednej z naszych adminek, gdzie my je spakowałyśmy w gotowe paczki dla kierowców... W Wigilię rano nasz van wypchany po brzegi pojechał do kierowców na lotnisko, gdzie wszystkie paczki zostały rozdane. Ale na tym nie poprzestałyśmy i ponieważ nadal pieniądze wpływały, zdecydowałyśmy, że pomożemy jeszcze raz. 26.12 drugi raz zrobiłyśmy ogromne zakupy i pojechałyśmy w miejsce, gdzie zebrały się różne facebookowe (i nie tylko te) grupy i tam wraz z ludźmi dobrej woli pakowałyśmy gotowe paczki... To było coś pięknego: współpracowali nieznani sobie ludzie. Dojechał do nas konsul i wraz z nim 20 aut dostało zielone światło, aby wjechać na autostradę i tam rozdawałyśmy wraz z cudownymi ludźmi paczki kierowcom. Cóż możemy powiedzieć na temat pomocy... widzieć radość w oczach kierowców to niezapomniane przeżycie. Jeden kierowca zawahał się przyjąć paczkę mówiąc, że nie jest Polakiem i usłyszał od nas jedyną właściwą odpowiedź. To nie ma znaczenia, jesteś w potrzebie i pomoc otrzymujesz. Zobaczyłyśmy w oczach dorosłego faceta łzy... To są emocje nie do opisania. Cóż możemy jeszcze powiedzieć. Polacy to wspaniały naród, który szybko reaguje i pomaga. Dziękujemy wam, którzy pomogliście.. Nie sposób wymienić wszystkich, bo z nami była cała masa ludzi, a takich akcji jak nasze było setki.

| 19

Magda Kryńska W drugi dzień świąt moja koleżanka Sylwia wraz ze znajomymi wybierała się do Dover z pomocą dla kierowców. Wcześniej nie słyszałam o tym. Zapytałam, czy jest wolne miejsce w aucie, to się z nimi zabiorę i też chętnie pomogę. Decyzja była szybka i spontaniczna. Wiadomo, kierowców było około kilkunastu tysięcy: koczowali od soboty bez jedzenia, picia, środków czystości, toalety, prysznica.... a przede wszystkim bez konkretnej informacji, jak długo mają stać w oczekiwaniu na zielone światło, więc każda para rąk, pomoc w postaci żywności, transportu, zbiórka pieniężna były niezbędne. Po drodze też zakupiliśmy trochę żywności, środków czystości (najbardziej niezbędne to woda i... mokre chusteczki). Punkt zbiorczy wyznaczony był pod supermarketem Sainsbury’s. Przybyło około 40 aut z wolontariuszami

20 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| OBLICZA EMIGRACJI

Z Agnieszką Kruczek rozmawiał Dariusz A. Zeller.

Kiedy podjęłaś decyzję, by pomóc?

Wielu z nas, moderatorów, trafiło do akcji zupełnie przypadkowo, z potrzeby serca, chęci niesienia pomocy rodakom. Jak wiadomo, Facebook w dzisiejszych czasach ma ogromny zasięg, pojawiające się tam posty docierają do najdalszych zakątków globu. Na w/w portalu społecznościowym większość z nas znalazła informację o Radiu Zello. Na jednym z kanałów Polonia24.uk grupa zupełnie obcych sobie osób tworzyła fantastycznie zorganizowaną machinę pomocy kierowcom.

ułatwiały wolontariuszom dojechanie w wyznaczone miejsce. Osoby te również były w stałym kontakcie z konsulami z Londynu i Manchesteru, w razie potrzeby ich pomocy, mieliśmy

W jaki sposób udzielałaś pomocy i na czym polegała twoja pomoc?

Ludzie zupełnie nieznający się zaczęli wzajemnie się motywować, w jaki sposób mogą pomóc. Powstała grupa moderatorów, którzy częściowo zdalnie zaczęli zbierać informacje, gdzie są kierowcy, którzy potrzebują podstawowych produktów. Osoby na radiu były odpowiedzialne za przekazywanie post kodów, które

również dostęp do psychologów wydelegowanych przez konsula do pracy z nami. Kolejną fantastyczną grupą byli ludzie gromadzący rzeczy, jakich kierowcy potrzebowali i prywatnymi autami wiozący je na miejsce zbiórki, czyli przed market Sainsbury’s. Na parkingu była kolejna grupa ludzi, która energicznie przepakowywała, sortowała i dzieliła na indywidualne racje w pojedyncze torby, co ułatwiało pakowanie do samochodów czy vanów dla kolejnej grupy, którą byli ludzie, którzy między innymi jechali w konwoju pod eskortą konsula i brytyjskiej policji na M20.

Z twoich obserwacji, jak duża była pomoc brytyjskiej Polonii?

Pomoc brytyjskiej Polonii była na ogromną skalę. To były setki ludzi, którzy poświęcając swój własny czas, czas świąt dla rodziny, postanowili odejść od stołu i z własnej nieprzymuszonej woli nieść bezinteresowną pomoc tym, którzy jej potrzebowali.

Jaka była reakcja kierowców na waszą pomoc?

Pierwsza, jaką kierowcy pokazywali, była reakcja zaskoczenia, nie mogli się nadziwić jak to możliwe, że tyle brytyjskiej Polonii mogło się zorganizować i nieść bezinteresowną pomoc, wręczając im pakunki za darmo, gdzie niektórzy chcieli płacić bądź nie chcieli brać, bo nie byli w posiadaniu już jakichkolwiek funduszy. Kolejną reakcją była ogromna wdzięczność za to, co dostają. Niektórzy mówili, że są uratowani, bo są zamknięci w kabinach własnych samochodów od kilku dni. „Nigdy nie zapomnimy tego wsparcia, którego doświadczyliśmy. My, silne chłopy, płakaliśmy jak dzieci” – to są słowa jednego z kierowców. Tych słów wdzięczności jest jeszcze masa, dostajemy prywatne wiadomości i telefony od kierowców, do których nasza pomoc dotarła. Na naszej stronie roi się od słów wdzięczności, zdjęć, filmików i nie tylko. Nie pomagaliśmy tylko i wyłącznie polskim kierowcom, nie liczyła się dla nas tablica rejestracyjna, tylko człowiek. Było wielu kierowców z Hiszpanii, z Portugalii, z Włoch i Litwy, którzy również w niesamowity sposób pokazywali wyrazy wdzięczności za otrzymane dary, dzięki którym mogli przetrwać ten ciężki czas mimo barier

językowych. W wielu zagranicznych tygodnikach można zobaczyć kilka ciepłych słów, takich jak np. „To, że brytyjska Polonia pomaga swoim, wzbudziło podziw… To, że Polacy pomagają wszystkim, wywołało szok…”. Jesteśmy bardzo dumni, że brytyjska Polonia potrafiła dokonać cudu, jakim było zorganizowanie się w tak krótkim czasie i pomoc prawie 17000 kierowcom bez uwagi na narodowość.

OBLICZA EMIGRACJI |

Pamiętaj, że aby uzyskać OBYWATELSTWO BRYTYJSKIE wymagana jest REZYDENTURA STAŁA

OBYWATELEM 079 5042 3942 0208 846 3610 Unit 8, Odeon Parade 480 London Road , Isleworth TW7 4RL

w w w. s a ra i nt. co. u k

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office

22 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Przygotowała Karolina Wiatrowska

ak zapowiadał się 2020 rok? Pełen premier i wielkich powrotów. Kinami zawładnąć miały produkcje znanych reżyserów – Stevena Spielberga, Denisa Villeneuve'a, Clinta Eastwooda czy Christophera Nolana. Miał to być także rok wielkich widowisk – zarówno od Disneya, jak i powrotu (po raz 25.) Jamesa Bonda. Niektóre produkcje trzeba było wstrzymać, a długo wyczekiwane premiery – przełożyć. Jakie filmy będziemy mogli zobaczyć w 2021 roku? Oto lista najbardziej wyczekiwanych filmów.

Filmy 2021: Najbardziej oczekiwane premiery kinowe. Poznajcie najciekawsze tytuły Legion samobójców 2 data premiery sierpień 2021 Tajna agencja rządowa o nazwie A.R.G.U.S. pod kierownictwem Amandy Waller (Viola Davis) tworzy drużynę „Legion samobójców” składającą się z najgroźniejszych przestępców na świecie. Z dotychczasowych przecieków wynika, że druga część filmu będzie opowiadać o wydarzeniach, które miały miejsce przed tymi z filmu z 2016 roku.

światowe premiery Morbius data premiery marzec 2021 Biochemik Michael Morbius, próbując wyleczyć się z rzadkiej choroby krwi, niechcący zaraża się pewnym rodzajem wampiryzmu.

Pogromcy duchów. Dziedzictwo data premiery czerwiec 2021 Kiedy samotna matka i jej dwoje dzieci przeprowadzają się do nowego miasta, wkrótce odkrywają, że mają związek z oryginalnymi Pogromcami Duchów i sekretnym dziedzictwem ich dziadka.

James Bond. Nie czas umierać data premiery kwiecień 2021 Na prośbę swojego starego przyjaciela, Felixa Leitera z CIA, James Bond bierze udział w misji odbicia porwanego naukowca. Trop prowadzi do niebezpiecznego złoczyńcy.

Top Gun: Maverick data premiery lipiec 2021

Sherlock Holmes 3 data premiery grudzień 2021 „Sherlock Holmes 3” to kontynuacja „Sherlock Holmes: A Game of Shadows” z 2011 roku i ciąg dalszy podróży tytułowej wersji Roberta Downeya Jr. u boku dr. Johna Watsona z Judem Law.

Po ponad 30 latach w służbie amerykańskiej marynarki wojennej Pete „Maverick" Mitchell (Tom Cruise) jest tam, gdzie powinien być – na szczycie. Jest mistrzowskim pilotem, testującym najnowocześniejsze maszyny.

COOLTIME / ZAPOWIEDZI |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

| 23

Last Night in Soho

Ciche miejsce 2

data premiery kwiecień 2021

data premiery TBC

Młoda dziewczyna, pasjonująca się projektowaniem mody, w tajemniczy sposób wkracza w lata 60. XX wieku, gdzie spotyka swoją idolkę: olśniewającą, niedoszłą piosenkarkę. Ale Londyn lat 60. nie jest tym, czym się wydaje…

W następstwie dramatycznych wydarzeń, które miały miejsce w domu Abbottów, rodzina (Emily Blunt, Millicent Simmonds, Noah Jupe) musi stawić czoła temu, co dzieje się poza domem, temu, jak wygląda teraz świat. Wie, że kluczem do przetrwania jest cisza. Idąc w nieznane, Abbottowie szybko przekonają się, że tajemnicze stworzenia, które do ataku prowokuje dźwięk, to nie jedyne zagrożenie…

Śmierć na Nilu data premiery wrzesień 2021

Eternals

W czasie wakacji spędzanych nad Nilem Hercules Poirot będzie musiał rozwiązać sprawę morderstwa młodej milionerki.

data premiery luty 2021 Opowieść o Eternals - przedwiecznej rasie nieśmiertelnych istot, które zamieszkiwały Ziemię i ukształtowały jej historię.

Diuna data premiery październik 2021

Czarna Wdowa

Szlachetny ród Atrydów przybywa na Diunę, będącą jedynym źródłem najcenniejszej substancji we wszechświecie.

data premiery maj 2021 Natasha Romanoff / Czarna Wdowa, po wydarzeniach z filmu Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów zmuszona jest do walki ze złoczyńcą nazywanym Taskmaster.

Cruella

Candyman

Mission Impossible 7

data premiery maj 2021

data premiery sierpień 2021

Film o młodej wersji Cruelli De Mon – znanej postaci z bajki „101 dalmatyńczyków".

W zamyśle filmowców Candyman był synem czarnoskórego niewolnika, który dorobił się na produkcji butów. Później odkrył w sobie talent do malowania portretów i został znanym artystą. Wszystko zmieniło się, gdy zakochał się w białej kobiecie, której portret miał namalować. Ona zaszła w ciążę, a jej ojciec postanowił zorganizować lincz…

data premiery listopad 2021 Nadchodzący amerykański szpiegowski film akcji, napisany i wyreżyserowany przez Christophera McQuarrie, z Tomem Cruisem, który wcieli się w rolę Ethana Hunta. Jest to siódma odsłona Mission Impossible i trzeci film z tej serii wyreżyserowany przez McQuarrie, po Rogue Nation i Fallout.

Polskie premiery filmowe 2021

Żeby nie było śladów

Listy do M. 4

Święta w 2020 roku miały upłynąć pod znakiem czwartej części „Listów do M.". Niestety, zamknięto kina i premiera musiała zostać przełożona. W większości polskich filmów daty premier są wciąż nieznane. Na co jednak czekamy? Chociażby na nowe dzieło Wojciecha Smarzowskiego, „Wesele 2”. To będzie jeden z najdroższych polskich filmów ostatnich lat: budżet powyżej 30 milionów złotych i kilka tysięcy statystów. Na ekranie zobaczymy między innymi

Roberta Więckiewicza, Agatę Kuleszę czy Michalinę Łabacz. Film ma opowiadać o relacjach polsko-żydowskich i rozgrywać w dwóch planach czasowych. W 2021 roku swoją premierę będzie miał długo kręcony film „Broad Peak" - fabułą jest historią życia himalaisty Macieja Berbeki i jego prób pierwszego zimowego wejścia na tytułowy szczyt. Warto czekać także na „Żeby nie było śladów", ekranizację reportażu Cezarego Łazarewicza o sprawie Grzegorza Przemyka.

Wesele 2

Broad Peak

24 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Nie warto od niej uciekać – warto być jej częścią Podsumowanie roku 2020 i zapowiedź wydarzeń Instytutu Kultury Polskiej w Londynie na rok 2021

R Marta de Zuniga

Przytoczmy pewną anegdotę. W trakcie II wojny światowej, kiedy premierem Wielkiej Brytanii był Winston Churchill, doręczony został mu rządowy projekt budżetu. Gdy dostrzegł, że nie ma w nim funduszy przeznaczonych na kulturę, powiedział: „Jeśli nie ma kultury, to o co my, do cholery, walczymy?!". To pokazuje, że jest ona czymś, bez czego trudno się obyć. Mimo wszystko. A jak o kulturę w trudnym dla widza 2020 roku walczyła załoga Instytutu Kultury Polskiej w Londynie? Karolina Wiatrowska pyta dyrektorkę instytutu, Martę de Zuniga.

ok 2020 bez wątpienia należeć będzie do wyjątkowych. Jaki to był rok w Instytucie Polskim?

Ubiegły rok był na pewno pełen niespodziewanych trudności, które sektorowi kultury postawiła pandemia. Wszyscy musieliśmy odnaleźć się w nowych warunkach i podejmować ryzyko. Ale jak się okazało, był to też rok pełen nowych możliwości rozwoju w kierunkach, których dotąd w pełni nie eksplorowaliśmy. Ostatecznie można powiedzieć, że mimo tak wielu zmian i zawirowań wywołanych pandemią, mamy poczucie, że udało nam się z tych wszystkich kwaśnych cytryn zrobić lemoniadę. Wiosna była na pewno szokiem pod wieloma względami. Szybko musieliśmy pogodzić się z przeciwnościami, takimi jak m.in. utrata wiosennego terminu przeprowadzenia Festiwalu Filmowego Kinoteka, który został odwołany zaledwie kilka dni przed planowanym otwarciem, ale ostatecznie udało się odnaleźć w nowej sytuacji. Szybko zdołaliśmy wyjść z inicjatywą wprowadzenia nowych projektów i przejść w tryb wydarzeń cyfrowych, zwiększając naszą obecność online. Za to końcówka roku 2020 obfitowała już w wydarzenia oraz inicjatywy w nasileniu nawet większym niż byśmy się tego wcześniej spodziewali.

Co udało się zrobić, czego się zrobić nie udało, a jakie były plany?

Zacznijmy od tego czego zrobić się nie udało z uwagi na panującą epidemię – w zasadzie od marca 2020 roku mogliśmy zapomnieć o jakichkolwiek wydarzeniach z publicznością na żywo, o wystawach czy zapraszaniu gości z Polski. To oczywiście ograniczyło możliwości programowe, ale dzięki nowoczesnej technologii mogliśmy szybko przekroczyć wiele barier, które początkowo zdawało się, że mogły nas ograniczać. Na 2021 rok odsunięto również wspieraną przez nas wystawę obrazu Jana Matejki „Kopernik –

Rozmowa z Bogiem” w National Gallery oraz oryginalnie planowaną na październik wystawę “Young Poland. Arts and Crafts” w William Morris Gallery. Przechodząc do tego, co udało się zorganizować: zaczęliśmy od cyklu wywiadów #PolishCultureKatchUp ze znanymi polskimi artystami i twórcami, którzy dzielili się z zamkniętą w domach widownią optymistycznym spojrzeniem na kulturę w czasie lockdownu. Krótkie klipy miały za zadanie pomóc wspólnie odnaleźć się w nowej rzeczywistości, która dotknęła każdego, niezależnie od tego czy jest częścią świata kultury. Udało nam się również stworzyć własny kanał podcastowy Instytutu Kultury Polskiej, dostępny na platformach Spotify czy Google Podcasts i rozpocząć cykl własnych podcastów z udziałem wybitnego brytyjskiego historyka Normana Daviesa, który opowiadał o Bitwie Warszawskiej oraz o szlaku Armii Andersa. Wspólnie z kultowymi filmowcami braćmi Quay wyprodukowaliśmy krótki film inspirowany twórczością Cypriana Kamila Norwida oraz zaprezentowaliśmy zwiastun, wzbogacony o ekskluzywny materiał, ich nowej produkcji – ekranizacji „Sanatorium pod Klepsydrą” Bruno Schulza. Wzięliśmy również udział w tegorocznej cyfrowej edycji London Festival of Architecture, gdzie zaprezentowaliśmy między innymi wykład o Polkacharchitektach zaprezentowany przez dr Jane Hall, a także nasz autorski dokument o znanym i cenionym historyku architektury urodzonym w przedwojennej Warszawie Josephie Rykwercie. Podczas wrześniowego Chelsea History Festival odbywającego się w National Army Museum zaprezentowaliśmy przygotowany specjalnie na tę okazję film o polskich ułanach 1920 roku, a także webinary o polskich kryptologach i wykład o Bitwie Warszawskiej w stulecie jej zakończenia. Wychodziliśmy z naszą działalnością również poza Londyn, np. zapewniając iluminację w barwach

biało-czerwonych Ratusza Miejskiego oraz Metropolitan Arts Centre w Belfaście z okazji 40-lecia powstania Solidarności. Jubileusz Solidarności świętowaliśmy również webinarami, podczas których intelektualiści z całego świata dyskutowali o współczesnych aspektach tej arcypolskiej idei. W czwartym kwartale roku wsparliśmy udział polskich zespołów jazzowych Błoto oraz Jerry & the Pelican System na festiwalu EFG London Jazz Festival, a także współorganizowaliśmy wraz z pozostałymi instytutami kultury państw Grupy Wyszehradzkiej koncert online muzyki elektronicznej, mającej długie tradycje w Europy Środkowej – Polskę reprezentował producent muzyczny Hatti Vatti. W listopadzie i grudniu odbył się wreszcie pierwszy w historii w pełni internetowy 18. Festiwal Filmowy Kinoteka. To największy tego typu festiwal w Wielkiej Brytanii, który przyciągnął w tym roku do sieci setki kinomanów. Odbyła się również premiera długo oczekiwanej książki pt. ‘Young Poland’, której powstanie wsparliśmy, a która towarzyszyć będzie wystawie poświęconej ruchowi Młodej Polski w William Morris Gallery w Londynie w 2021 roku. Jest to pierwsza tego typu publikacja w języku angielskim, łącząca nurt Młodej Polski z brytyjskim ruchem Arts & Crafts. Myślę, że w mijającym roku udało się spełnić oczekiwania kulturalne różnorodnej publiczności i dotrzeć do szerokiej widowni. Oczywiście nieustannie dostosowujemy się do oczekiwań i kreatywnie szukamy kolejnych sposobów, by prezentować polski dorobek kulturalny na Wyspach Brytyjskich.

Co jako instytucja kulturalna, zaplanowali państwo na rok 2021?

Rok 2021 w dużej mierze upłynie pod znakiem powrotów do projektów kulturalnych przesuniętych ze względu na pandemię. Na szczęście większość kluczowych wydarzeń nie została odwołana, lecz odsunięta

COOLTIME / ROZMOWA |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021 w czasie, a teraz jest możliwości, by je zrealizować. Pojawi się też wiele nowych projektów, które często powstały właśnie w trudnym dla nas wszystkich czasie lockdownu, a teraz będą miały szansę zostać zaprezentowane. Wiosną startujemy z kolejną, 19. już edycją Festiwalu Filmowego Kinoteka. Tym razem najprawdopodobniej odbędzie się on w formule hybrydowej – łącząc pokazy w kinach z wybranymi pokazami online. W marcu do Londynu, przy naszym wsparciu, przyjeżdża bardzo dobrze w Polsce znany obraz Jana Matejki „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem”. Nie jest przesadą powiedzieć, że to wielkie osiągnięcie, bo po raz pierwszy w historii w prestiżowej londyńskiej National Gallery wystawiony zostanie obraz polskiego artysty, a w dodatku tak imponujący i przedstawiający jednego z najważniejszych Polaków w historii – Mikołaja Kopernika w chwili wielkiego odkrycia. Wczesnym latem planujemy powrócić z drugą edycją festiwalu ‘Szekspir i Polska’ organizowanego wraz z londyńskim teatrem The Globe, tym razem najprawdopodobniej również w formule mieszanej, uwzględniającej obecność widowni osobiście i online. Natomiast jesienią 2021 roku odbędzie się początkowo planowana na 2020 rok wystawa o Młodej Polsce – „Young Poland – Arts & Crafts” w William Morris Gallery, gdzie będziemy mieli okazję przybliżyć Londyńczykom sztukę i rzemiosło tak wybitnych twórców jak Wyspiański, Witkiewicz, Pawlikowska-Jasnorzewska czy Kłosowski. Wspomniane projekty, to oczywiście te największe wydarzenia nadchodzącego roku, ale poza nimi będziemy kontynuować liczne inne projekty oraz wspierać wiele mniejszych oraz większych inicjatyw muzycznych, artystycznych oraz literackich. Można również spodziewać się naszej wzmożonej aktywności online i wielu własnych produkcji w postaci materiałów wideo oraz podcastów. Powoli, we współpracy z brytyjskimi partnerami, pracujemy również nad kolejnymi wystawami w obszarze współczesnych sztuk wizualnych.

Czym chcecie państwo zachęcić potencjalnych odbiorców?

Polska kultura jest różnorodna i atrakcyjna, do jej poznania nie trzeba zachęcać. Natomiast ważne jest i tak rozumiemy naszą misję, budowanie współpracy między polskimi a brytyjskimi instytucjami, kuratorami i akademikami, którzy chcą zająć się wspólnie fascynującym ich elementem polskiej kultury. Takie projekty przynoszą najlepsze efekty. Rolą Instytutu Kultury jest budowanie mostów, ułatwianie komunikacji, szeroko rozumiane wsparcie, w tym finansowe, projektów, które wpisują polskie dziedzictwo i sztukę w kanon kultury europejskiej. Dla przeciętnego

i zwykłych entuzjastów sztuki. Z kolei nasze cyfrowe wydarzenia w ramach Kinoteki, festiwalu Szekspir i Polska, czy koncertów online dotrą w tym roku do szerszej publiczności niż tylko londyńska. To wszystko napawa nas optymizmem i daje nam dodatkową energię do działania. Mimo że naszą główną rolą jest przybliżanie polskiej kultury Brytyjczykom, nie zapominamy o Polonii. Ważne jest dla nas to, by organizowane i wspierane przez nas wydarzenia, napawały Rodaków dumą z polskiej kultury i dziedzictwa i rozbudzały ich dalsze zainteresowanie.

do brania częstszego w nich udziału. Mamy nadzieję, że wielu Polaków odwiedzi wystawy w National Gallery czy William Morris Gallery, pokazując brytyjskim instytucjom, że polską sztukę, kulturę oraz historię warto pokazywać i promować w Wielkiej Brytanii, a to z kolei może być siłą napędową dla kolejnych dużych wydarzeń z polskimi akcentami, nad którymi pracujemy.

Czy większość z tych wydarzeń będzie miała jednak formę wydarzeń online?

Cały czas pamiętamy o tym, by zawierać komponenty online w naszych projektach, zwłaszcza biorąc pod uwagę to, że ograniczenia związane z podróżowaniem czy imprezami masowymi mogą być nadal utrzymywane. Nasz program będzie zróżnicowany i zrównoważony i tam, gdzie będzie to możliwe będziemy korzystać z wprowadzanych rozluźnień. Chcemy, by wspomniane wcześniej wystawy utrwalone zostały filmowo. Cześć Kinoteki oraz festiwalu Szekspirowskiego również powinna odbyć się nie tylko w sieci. Jeśli sytuacja będzie sprzyjać, chętnie zaprosimy muzyków, filmowców czy historyków z Polski, a jeśli nie będzie to możliwe, na pewno zapewnimy przekaz ich twórczości cyfrowo – przez internet.

Jak w państwa ocenie zmienia się pojęcie kultury na przestrzeni ostatnich lat?

Brytyjczyka nasz dorobek kulturalny jest wciąż niedostatecznie znany, a to co oferujemy często z trudem przebija się do tak zwanego mainstreamu. Jednak miłośnicy kultury są otwarci na nowe trendy, a tegoroczny program ma szansę dotrzeć do szerokiej widowni. Pracujemy z czołowymi organizacjami brytyjskimi nad wieloma fantastycznymi wydarzeniami. Na przykład wspomniany obraz Matejki w najważniejszej brytyjskiej galerii zobaczą setki tysięcy Brytyjczyków i odwiedzających Wielką Brytanię obcokrajowców. Podobnie, wystawa o Młodej Polsce w William Morris Gallery i związana z nią książka już budzą bardzo duże zainteresowanie wśród zarówno znawców, jak

Mamy nadzieję, że bogactwo, przystępność i różnorodność naszych inicjatyw zainteresuje i zachęci Polaków mieszkających na Wyspach

| 25

Pojęcie kultury w ostatnich latach na pewno poszerza się, można powiedzieć demokratyzuje. Dla wielu może to być proces kojarzący się z komercjalizacją. Ma to jednak również wiele zalet: dobrym przykładem jest to, że w ostatnich latach do znaczącego w skali światowej polskiego dorobku kulturowego dołączyły tworzone przez Polaków gry komputerowe. Przez długi czas gry były marginalizowane, uznawane za tanią rozrywkę, a nie dzieło artystyczne. Dziś jednak, po sukcesie Wiedźmina oraz niedawnej udanej premierze Cyberpunka 2077, gry na stałe weszły do kanonu kultury i są obecnie jednym z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych polskich ‘towarów eksportowych’. My również reagujemy na to zmieniające się pojęcie kultury. Staramy się równoważyć tak zwaną kulturę wysoką, taką jak sztuka czy muzyka klasyczna, z jej bardziej popularnymi czy komercyjnymi formami, takimi jak muzyka elektroniczna czy moda. Żyjemy w bardzo dynamicznie zmieniającym się świecie, gdzie zdolność do adaptowania się jest kluczem. Ubiegły rok pokazał, że Instytut Kultury Polskiej potrafi dostosować się i wykorzystać trudną sytuację do realizacji swych celów. Mamy nadzieję, że ten rok również pokaże, że potrafimy wznieść się jeszcze wyżej i nadal skutecznie prezentować polską kulturę szerokiej publiczności w Wielkiej Brytanii.

KSIĘGOWOŚĆ

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| COOLTIME / ROZMOWA

Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

www.saraint.co.uk

0208 846 3606 d e y o l -emp

Self

Partnership

D T L a racj

t Rejetsed Company)

(Limi

poniedziałekczwartek 8.00-21.00

VAT

26 |

piątek 8.00-18.00

w sobotę ni eczynne

zenia c i l z o R yed o l p m self-e od już

£50

COOLTIME / RECENZJA |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

| 27

Z muzyką w Nowy Rok Dr Jacek Kornak

oberto Alagna to sceniczny, ale też życiowy partner Aleksandry Kurzak. Od kilku lat para razem występuje na całym świecie, a nawet nagrywa wspólnie albumy. Ostatnio ukazał się solowy album Alagni zatytułowany: „Le Chanteur”, czyli po prostu śpiewak. Album zawiera piosenki znane głównie z lat sześćdziesiątych. Zapewne wiele z tych utworów przywoła wspomnienia z dawnych lat, gdy piosenki takie jak „Padam, padam” z muzyką Norberta Glanzberga, „La Chanson des vieux amants”

cuskie pieśni Gabriela Faure’a, Francisa Poulenca oraz Claude’a Debussy’ego. Wprawdzie są to utwory kojarzone z muzyką klasyczną, ale Naouri wykonuje je w sposób jazzowy. Loiseau, który gra na gitarze elektrycznej nadaje francuskim pieśniom unikalny charakter. Nie przypominają one już statecznych, klasycznych utworów, ale nabierają lekkości. Ich brzmienie wydaje się być na granicy poezji śpiewanej i piosenki kabaretowej. Laurent Naouri posiada ciepły, barytonowy głos, który chwilami brzmi lirycznie, a chwilami nieco zadziornie. Jest

skim, jidysz oraz po niemiecku. Bajgelman był twarzą polskiej kultury miejskiej. Na albumie „Get to Tango” jego kompozycje wykonują Bester Quartet, a śpiewają Grażyna Auguścik, Dorota

Jacquesa Brela czy też „Nuages” Django Reinhardta były radiowymi szlagierami. Na albumie możemy także usłyszeć utwór Jerzego Petersburskiego „Maniusiu, ach!”, wykonywany wspólnie z Aleksandrą Kurzak. Na albumie w dwóch utworach: „Adieus mon pays” oraz „Domino” pojawia się ich sześcioletnia córka Malena. Album posiada klimat retro i urok kameralnego muzykowania w gronie przyjaciół. Alagnę cechuje niezwykła muzykalność; swoim głosem jest w stanie uwodzić, rozśmieszyć, a nawet wzruszyć. To lekki, bezpretensjonalny album, który może przypaść każdemu do gustu. Kolejnym nagraniem, które z pewnością umili długie zimowe wieczory jest „En sourdine” Laurenta Naouri oraz Frederica Loiseau. Album ten zawiera fran-

w jego wykonaniu pewna mikstura sentymentalizmu z ironią. Bez wątpienia jest to oryginalne i czarujące nagranie. Ostatnio ukazał się album: „Bajgelman. Get to Tango”. Jest to kolejna pozycja wydawnictwa Anaklasis, które wspólnie z Polskim Wydawnictwem Muzycznym prezentuje polską muzykę. Na albumie usłyszymy muzykę Dawida Bajgelmana, którego piosenki w okresie międzywojennym znała cała Polska. Jego utwory były wyrazem miejskiej kultury tamtych czasów. U Bajgelmana splatają się motywy klezmerskie, tango i muzyka kabaretowa. Były one wykonywane w języku pol-

Miśkiewicz oraz Jorgos Skolias. Album ten to nie tylko podróż w przeszłość, ale to piękna, pełna rytmów i humoru muzyka, która może przypaść do gustu współczesnym słuchaczom.

28 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| WSPOMNIENIE

Żegnaj Jureczku! Przygotowała Karolina Wiatrowska

Kensington, w ‘basement flacie’, urządzał czasami „imprezy prywatki’. Miałem wyjątkowy zaszczyt być na nie zapraszany. Była to barwna, pełna twórczej energii postać! Do ostatnich chwil organizował występy artystów z Polski. Zaprosił do POSK-u żonę Młynarskiego i członków jego kabaretu, z synem Dzwonkowskiego włącznie. Bawił i rozmieszał widownię. Bedzie nam Go bardzo brak”.

dszedł od nas Jurek Jarosz, aktor, wieloletni animator polskiego życia kulturalnego w Londynie. Dziennikarz, autor programów satyrycznych i koncertów życzeń w Polskiej Sekcji Radia BBC, współpracownik tygodnika „Cooltura”. Przyjaciel, który obdarował dowcipem, dzieląc się umiejętnością spojrzenia na życie z dystansem, z humorem. Miał świadomość, że komedia porusza czasem głębiej niż tragedia, którą i tak nosimy w sobie – pisała na Facebooku tuż po informacji o jego śmierci, Ewa Stepan. O tym jak barwną i niezapomnianą osobą był, we wspomnieniach dzielą się z „Coolturą” jego przyjaciele i znajomi. „Poznałam Jurka jeszcze w czasach, kiedy mój ojciec pracował w polskiej sekcji BBC, a Jurek robił dla nich regularny program muzyczny. Spotykaliśmy się przez te długie lata często, obracając się w tym samych kołach artystyczno-teatralnych – ZASP, Teatr Syrena, a później już przy okazji różnych wydarzeń kulturalnych w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym POSK. Służyliśmy też oboje jako członkowie Rady POSK, dbając o to, aby POSK zawsze tętnił życiem artystycznym w różnych wymiarach i postaciach. Chyba wszyscy najlepiej będziemy pamiętać Jurka za jego ogromne poczucie humoru, ciepło i życzliwość, że spotkania z nim odchodziło się zawsze z uśmiechem na ustach. Będzie smutniej bez niego”.

Zbigniew Sieciechowicz, aktor „Poznałam Jurka w 1974 roku jako osobę radosną, zawsze pełną humoru, ale zawsze pomocną. Był niesamowicie wrażliwy na zło oraz samotność innych ludzi – opiekował się Zofią Terne, aktorką kabaretową i piosenkarką. Był

Zawsze marzyłem, aby być muzykiem, aby moja muzyka mogła przekonać innych, że to co robię jest słuszne. Trzeba coś w życiu kochać. Ja kochałem muzykę, ale muzyka nie do końca mnie kochała. W związku z tym znalazłem taki półśrodek pracując w Polskiej Sekcji Radia BBC, prowadząc programy muzyczne. Z tym, że ja raczej wolałem mówić na temat muzyki niż ją wykonywać. (…) w scenie jest coś wyjątkowego, że ludzie do niej garną. To miłość. Można wtedy przekazać to, co człowiek czuje. (…) Kochajmy to co robimy, bo wtedy nie ma kłamstwa na scenie, a prawda musi wyjść od wykonawcy. Wykonawca się właściwie nie liczy, ale ważne jest to co przekazuje. (…) dlatego mam słabość do ludzi, którzy mają pasje i chcą coś robić. Jurek Jarosz, Projekt Londyńczyk, Londyn 2011

Joanna Młudzińska, przewodnicząca POSK „Jurek, przez przyjaciół nazywany Hubertem, był postacią niezwykle popularną nie tylko w kręgach polskiej emigracji w Londynie, ale również poza nią. Znali go księża wszystkich polskich parafii w Londynie, pracownicy polskiego konsulatu i ambasady oraz polscy straganiarze na rynku Portobello. Znał osobiście wielu polskich polityków (prof. Bartoszewicz), przyjaźnił się z Hanną Gronkiewicz-Waltz, gdy mieszkała w Londynie za czasów swojej kadencji jako przewodnicząca Banku Europejskiego. Odwiedzał ją też często w Warszawie, gdy była prezydentem stolicy. Często udzielał wywiadów prasie i TV jako działacz polonijny. W Polsce miał znajomych wśród znanych aktorów i piosenkarzy, organizował im koncerty, początkowo gdy nie było jeszcze POSKu - w Ognisku Polskim na 55 Exhibition Road lub klubie Lotników na Earl’s Court. Przyjaźnił się z Janem Pietrzakiem, którego wielokrotnie zapraszał, a którego koncerty cieszyły się niezwykłą popularnością. Sala była zawsze wypełniona po brzegi. Ku uciesze londyńskiej Polonii urządzał wspaniałe „Sylwestry”, na których bawił dowcipną

konferansjerką i anegdotami. Jurek miał wiele talentów. Prowadził własną muzyczną audycję w Sekcji Polskiej Radia Londyn, której słuchano w Polsce. Był dziennikarzem, pisywał w „Dzienniku Polskim” – gazecie wydawanej przez Emigracje Wolnościową. Do dziś czytaną przez żyjących jeszcze weteranów armii Andersa. Był, również aktorem – grywał w sztukach przygotowywanych przez Kielanowskiego na scenie Ogniska Polskiego, który opuścił Wielką Brytanię i stał się cenionym przez komunistyczną władzę postacią polskiej kinematografii. Jurka poznałem w 1972 roku, gdy znalazłem się w Wielkiej Brytanii jako młody aktor z 5-cio letnim stażem na scenach polskich teatrów. Szukałem kontaktu z polskim środowiskiem artystycznym i trafiłem na Jurka oraz niejaką panią Delmar. Wg opinii tejże pani nie nadawałem się do zespołu, ponieważ nie byłem wystarczająco śmieszny i rozrywkowy, a takich właśnie polska widownia chciała wtedy oglądać. Jurek spełniał te kryteria i był dosłownie rozrywany. Był niesamowicie towarzyski. Gdy mieszkał (nazwy ulicy niestety nie pamiętam) w pobliżu High Street

dobrym aktorem, ale również świetnym organizatorem wszelkich imprez artystycznych w Londynie. Tworzyliśmy wspólnie z Józefem Bilińskim, Krzysztofem Pszenickim i Janem KrokPaszkowskim kabaret KROKOCHWILE w Teatrze Nowym w Londynie, w miejscu, które wówczas stanowiło istotne miejsce zarówno w aspekcie kulturowym, jak i społeczno-politycznym polskiej diaspory. Prywatnie często wyjeżdżaliśmy na wspólne wycieczki, ale traktowaliśmy się jak jedna wspólna rodzina. Jurek był ojcem chrzestnym mojego najmłodszego syna Huberta, który dziś ma już 32 lata. Zawsze o nim pamiętał. Spotkaliśmy się dwa miesiące temu, w domu opieki, w którym odszedł. Bardzo ciężko chorował przez ostatni rok, ale sama choroba zaczęła się dużo wcześniej. Do końca jednak zachował swój urok, pogodę ducha i chociaż szwankowała mu już pamięć, pytał o swojego chrześniaka Huberta. Kiedy widzieliśmy się ostatni raz - było to na 10 dni przed śmiercią - wyglądał dobrze. Do końca uśmiechnięty, serdeczny człowiek i taki jego obraz na zawsze zapamiętam”.

Teresa Greliak, aktorka

„Po przyjeździe do Anglii nieco stroniłam od polskiego środowiska emigracyjnego i skoncentrowałam się na integracji z kulturą brytyjską, co ułatwiała mi znajomość języka oraz mąż Anglik. Niemniej jednak po dziesięciu latach zaczęłam odczuwać potrzebę oddychania polskim słowem i zapragnęłam języka ojczystego, kontaktu z Polakami. Wtedy to poznałam fantastycznych ludzi, z którymi współpracuję do dziś. Wśród nich był właśnie Jurek – estradowiec, bo scena go kochała oraz impresario, bo m.in. zajmował się ściąganiem do UK polskich artystów. Ale Jurka przede wszystkim znam jako towarzyskiego, otwartego, niesamowicie włączonego w działalność sceniczną, aktywnego w POSK-u, Ognisku Polskim. Był wszędzie tam, gdzie go potrzebowano. Był tam, gdzie być powinien, a żadne wydarzenie nie mogło obyć się bez niego. Kochany, życzliwy człowiek. Zawsze ubierał się ciekawie, barwnie i taką tez miał osobowość. Będzie go nam bardzo brakować”.

Helena Kaut-Howson, reżyserka „Z racji tego, że mój "staż emigracyjny" był stosunkowo krótki, Jurka poznałem dopiero w 2005 roku. Byliśmy sąsiadami mieszkając obok siebie na Hanger Line. Od razu jednak poznałem się na jego humorze, ciepłym słowie i tym, jakim był człowiekiem. Takich ludzi na swojej drodze nie spotyka się często, ja mogłem przekonać się o tym jeszcze wielokrotnie. Jestem z tego dumny. Ja i moi synowie, o których tak zawsze pamiętał i kochał. Mam w pamięci wiele pięknych, cudownych historii o Nim, które mógłbym na Jego temat przytoczyć, ale nawet jeśli ktoś zetknął się z Nim nawet chwilowo, będzie wiedział co mam na myśli. Ale jedno muszę dodać, życiowe losy sprawiają, że czasami nie jesteś z kimś w danym momencie z bezpośrednim kontakcie, ale ten Ktoś zawsze jest Tobie bliski. Jurek był. Był i na zawsze pozostanie moim Przyjacielem. Dziękuję Jurku za te wszystkie wspólne chwile. Jesteś w moim sercu na zawsze. Opiekuj się nami z nieba”. Dariusz Adam Zeller, przyjaciel

Pogrzeb Jurka Jarosza Dziś – czwartek 7 stycznia o godzinie 13:00 w kościele NMP Matki Kościoła na Ealingu. Ze względu na restrykcje spowodowane Covid-19, możliwość uczestnictwa we mszy świętej pogrzebowej online pod linkiem: http://parafiaealing.co.uk/kosciol-na-zywo/

XXXXXXXXX |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

Jeśli uczestniczyłeś w wypadku będąc:  rowerzystą  kierowcą lub pasażerem samochodu, motocykla, autobusu lub taxi

BIURO PRAWNE PROFESJONALNE DOCHODZENIE ODSZKODOWAŃ

ię s i C y ż le a n y z c ź d w a r Sp

ODSZKODOWANIE

ZADZWOŃ Kontakt po polsku

24/7

beata.dnsclaims@gmail.com Kontakt po polsku przez całą dobę (tel. kom.)

07 500 300 600

| 29

30 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| HISTORIA

Czerwona piękność z Londynu Żyjąc w stolicy Wielkiej Brytanii nie może być tajemnicą, że każde większe miasto boryka się z tym samym problemem – ogromną liczbą mieszkańców, dla których potrzebny jest odpowiedni transport. Londyn nie był pod tym względem wyjątkiem, a pierwsze omnibusy, czyli wieloosobowe utrzymujące regularną komunikację pojazdy pojawiły się w stolicy Wielkiej Brytanii w latach 20. XIX wieku.

iłą napędową „przodków” autobusów były konie, a pierwszy omnibus wyruszył w trasę 4 lipca 1829 r. Ich pomysłodawcą był George Shillibeer, który podpatrzył jak funkcjonuje komunikacja omnibusami w... Paryżu. Populacja Londynu rosła z roku na rok i zaczęto zastanawiać się, jak usprawnić komunikację, by przewieźć większą liczbę pasażerów. W 1847 roku powstały pierwsze projekty dwupiętrowych omnibusów, lecz jazda nimi nie należała do najprzyjemniejszych wrażeń. Wraz z masową produkcją stali (około 1860 r.) „konne autobusy” zaczęły poruszać się po szynach – było to nie tylko bardziej wydajne, ale także szybsze, a w czasach nieutwardzonych ulic jazda po szynach była dużo wygodniejsza. Konne tramwaje działały w Londynie do 1915 roku, mimo że już w 1903 roku po ulicach Londynu jeździło 300 elektrycznych tramwajów. A co z autobusami? Tam, gdzie nie udało się położyć szyn konne omnibusy zaczęły być wypierane przez autobusy od 1902 roku i chociaż pojazd był napędzany silnikiem, to zachował dwie kondygnacje. Pojazdy, które dziś możemy spotkać na ulicach Londynu to Routemastery nowej generacji, które zastąpiły stare (produkowane w latach 1954-1968; łącznie 2876 pojazdów pierwszej generacji) autobusy w 2012 roku. Oprócz nowoczesnego wyglądu, nowy model jest również bardzo ekologiczny, gdyż zużywa o 40% mniej paliwa niż jego starsze wersje. Stare autobusy wciąż można spotkać na uli-

cach stolicy Wielkiej Brytanii – od 2014 roku regularnie kursują (tylko) na linii turystycznej nr 15 (od Tower Hill Station do Trafalgar Square). A dlaczego dla londyńskich autobusów wybrano akurat kolor czerwony? Jedna z teorii, na którą można trafić w internecie głosi, że prototypy zostały pomalowane na czerwono, ponieważ miały one ostrzegać innych uczestników ruchu drogowego i mówić coś w rodzaju: „zachowaj dystans – ten pojazd jest w wersji eksperymentalnej”. Prawda jest nieco inna i również w tym przypadku musimy cofnąć się w czasie do 1907 roku. Na początku XX wieku na rynku autobusowych przewozów pasażerskich w Londynie konkurowało ze sobą 200 niezależnych firm. Niektóre z nich nazywano „pirate buses”, gdyż potrafiły zboczyć z oficjalnej trasy, by szybciej dotrzeć do miejsca docelowego, co z punktu widzenia pasażerów, którzy nie jechali na koniec trasy było nieco uciążliwe. To właśnie z tego powodu działająca wówczas firma London General Omnibus Company (największy operator w mieście) postanowiła pomalować swoje autobusy na czerwono, by wyróżnić się na tle konkurencji. Pomysł ten zatwierdziła m.in. lokalna policja, ponieważ czerwony kolor był łatwy do zauważenia i działał jak „ostrzeżenie” dla przechodzących przez ulicę pieszych. W 1933 roku powstała spółka London Transport, odpowiedzialna za komunikację autobusową, tramwajową oraz metro – od tego momentu zdecydowana większość autobusów miała już kolor czerwony.

| Nยบ 877 | 7 stycznia 2021

HISTORIA |

| 31

32 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| TOP 10

INVERNESS 8.1%

10 Marcin Urban Źródło: Halifax

£195,534

Miejsca najszyb nieru

alifax opublikował zestawienie miejsc w Wielkiej Brytanii, w których w 2020 roku najbardziej podrożały nieruchomości. Największy wzrost cen odnotowano w Islington na północy Londynu. Domy podrożały tam o 13 proc., osiągając średnią cenę 728 tys. funtów. Poza stolicą największy wzrost odnotowano w Leeds i Croydon – o 11 proc., przy czym średnia cena nieruchomości w Leeds to 247 tys. funtów, a w Croydon 357 tys. funtów. Na drugim końcu rankingu znalazło się Paisley – dzielnica Glasgow, w której ceny spadły o blisko 2 proc. Dom można tam kupić średnio za 138 tys. funtów. W Londynie spadek cen, o 1,5 proc. odnotowano w Hackney.przygotowano na podstawie danych Land Registry z 2019 roku.

Inverness

WOLVERHAMPTON 9.5%

£217,837

4 9

WATFORD 7.7%

CROYDON 10.9%

£460,102

£397,538

HOUNSLOW 9.1%

£523,659

TOP 10 |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

, w których ciej drożeją chomości

| 33

LEEDS 11.3%

£247,115

DONCASTER 8.8%

£176,728

ISLINGTON 13.4%

£727,922

Leeds

Doncaster

Watford Wolverhampton

Romford Islington

Hounslow Croydon

3 Bournemouth

10 ROMFORD 7.6%

£391,000

BOURNEMOUTH 7.7%

£310,205 © David Burrows / Shutterstock.com

Prowadzisz ﬁrmę w Anglii? Potrzebujesz porady dobrego adwokata? Zależy Ci na dobrym rezultacie?

Powierz sprawę ekspertom!

KANCELARIA IMD CORPORATE Kompleksowe usługi prawne dla ﬁrm. IMD Corporate według opinii Klientów na portalu Review Solicitors.

Kontakt www.imdcorporate.co.uk +44 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Corporate! Oferujemy spotkania za pomocą wideokonferencji. Sprawdź również nasze usługi dla osób prywatnych.

Nasz adres 1st Floor, 63 St Mary Axe, London, EC3A 8AA

IMD Corporate jest nazwą handlową IMD Solicitors LLP. Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

MOJA WYSPA |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

moja wyspa

| 35

Moja praca jest moją pasją

Dariusz A. Zeller

Renata Gavenaite Urodziłam się 45 lat temu na Litwie, w mieście Alytus (Olita). Po ukończeniu szkoły średniej ruszyłam w świat szukać szczęścia. Rok mieszkałam w Niemczech, potem w Polsce ponad 23 lata, a 5 lat temu przyjechaliśmy na Wyspy. + Mój pierwszy dzień na Wyspach Brytyjskich:

Pierwszy dzień na Wyspach wspominam nieciekawie. Moje wyobrażenie a rzeczywistość bardzo się różniły. Pomimo tego, że zanim przyjechałam tu mieszkać wcześniej zwiedzałam Londyn, to wszystko pamiętałam inaczej. W jednej z tańszych dzielnic, w której mieliśmy pierwszy dom, były chyba wszystkie kultury świata, a angielskiej brak.

+ Na Wyspach zajmuję się zawodowo:

Zawodowo zajmuję się masażami. Pracuję w domu. Moja praca jest moją pasją. Robię to już 15 lat i wciąż mam jeszcze sporo pomysłów i kursów w planie.

+ Miejsca, które lubię odwiedzać:

Bardzo lubię tutejsze parki, małe klimatyczne miasteczka nad morzem; ogólnie bardziej łono natury niż zatłoczone miasto.

+ Przemieszczam się tu: Przemieszczam się pieszo, autobusem lub autem, lecz sama nie prowadzę.

+ Najlepsze miejsce do życia:

Najlepsze miejsce do życia tutaj… to chyba każdy musi znaleźć dla siebie sam. Ja odnajdę się wszędzie: i w taniej dzielnicy, i w centrum miasta i na wsi.

+ Na zakupy polecam:

Na zakupy polecam małe sklepy i targowiska miejskie, ale również i sieciowe supermarkety. Mięso kupujemy u rzeźników, warzywa na targu, czasem

na marketach, czasem coś po drodze w farmerskim sklepie.

+ Punkt gastronomiczny, który polecam:

Lubię próbować nowe smaki, poznawać inne kuchnie, a tu jest fajne to, że sprzyja temu różnorodność kultur. Więc polecam próbować po kolei co nam się zamarzy. Ostatnio bardzo mi się spodobało w tureckiej restauracji Etçi Mehmet. Atmosfera była super, kelnerzy tańczyli, śpiewali.

+ Gościom na Wyspach pokazuję:

Kiedy ktoś do nas przyjeżdża, najczęściej jedziemy do Whitby, Yorku, zwiedzamy nasze miasto Leeds i okolice.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

Lubię Wyspy Brytyjskie za

wiele rzeczy. Za otwartość, tolerancję, bezstresowe podejście do każdego problemu, za herbatę z mlekiem, za królową, za piękne krajobrazy.

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest:

Największą moją bolączką jest brak znajomości języka angielskiego. Radzę sobie, ale chciałabym mówić i porozumiewać się całkiem swobodnie. Można pomarudzić na pogodę, grzyb na ścianach domów, śmieci fruwające po ulicy, ale w innych krajach też znajdą się minusy, a ja wolę skupić się na czymś przyjemnym.

+ Na Wyspach brakuje mi:

Tak naprawdę to nie brakuje „aż tak” niczego. Może 10-15 lat temu nie było

tylu polskich czy litewskich produktów. Teraz jesteśmy w stanie kupić lub zamówić sobie wszystko: książki, leki, ciepłe bułeczki, kiełbasę swojską, miód, pierogi, które panie w domach lepią jeśli brakuje nam czasu, są polskie salony piękności, przychodnie...

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie, to:

Jeśli nie Wyspy Brytyjskie to pewnie bym chciała mieszkać w Niemczech, na Litwie, w Polsce, we Włoszech, w Australii lub w Kanadzie... jest tyle miejsc, że życia braknie na zwiedzanie, a co dopiero mieszkanie.

Chcesz podzielić się swoją historią zgłoś się na: redakcja@cooltura.co.uk

LEKCJA ANGIELSKIEGO |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

| 37

Mówię po angielsku

Katarzyna Goliszek nauczycielka i tłumaczka języka angielskiego, lingutransla.org

Zapraszamy na lekcję angielskiego, z której nauczycie się idiomów przydatnych w codziennych sytuacjach. I understand. Look, if I make any mistake, I’ll go back to square one. It’s obvious, isn’t it? If this project doesn’t work, we’ll need to be back to square one. The local authorities had repaired the roads a few months ago, but unfortunately heavy rains damaged them again, so we are back to square one now. We’ll have to go back to square one if the boss doesn’t approve of our plan.

To be back to square one = If you are back to square one, you have to start working on a plan from the beginning because your previous attempt failed completely

Otworzyć oczy ze zdziwienia

Rozumiem. Słuchaj, jeśli popełnię jakiś błąd, wrócę do punktu wyjścia. To oczywiste, prawda?

Jeśli ten projekt nie zadziała, będziemy musieli wrócić do punktu wyjścia.

Lokalne władze kilka miesięcy temu naprawiły drogi, ale niestety ulewne deszcze ponownie je uszkodziły, więc teraz naprawiamy je od początku.

Będziemy musieli wrócić do punktu wyjścia, jeśli szef nie zaakceptuje naszego planu.

Jeśli wróciłeś do punktu wyjścia, musisz rozpocząć pracę nad planem od początku, ponieważ poprzednia próba zakończyła się niepowodzeniem. wrócić do punktu wyjścia.

A real eyeopener = something that surprises you and teaches you new facts about life, people, etc.

2 Living in another country and culture can be a real eye-opener. Being a volunteer in charity was a real eyeopener for me. The experience has been a real eye-opener for her and now she is very happy with her progress.

Coś, co cię zaskakuje i uczy nowych faktów o życiu, ludziach itp. Coś zadziwiającego, objawienie; sytuacja, która czegoś uczy, otwiera oczy.

You don’t even know what a real eye-opener the whole trip was for us.

Życie w innym kraju i kulturze może naprawdę nas wiele nauczyć.

Bycie wolontariuszem w organizacji charytatywnej otworzyło mi oczy na wiele spraw.

To doświadczenie otworzyło jej oczy i teraz jest bardzo zadowolona ze swoich postępów.

Nie wiesz nawet, jak zadziwiająca była dla nas ta cała podróż.

38 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| Coś na ząb

Dietetyczny krok Skoro okres biesiadowania świątecznego oraz noworocznego mamy już za sobą, pora przywrócić organizmowi trochę spokoju. Noworoczne postanowienia, wedle oficjalnych badań, przetrwają zaledwie dwa do trzech tygodni, zatem skoro jeszcze jesteśmy „po słowie” z samym sobą i zaczynamy ćwiczenia i diety (by je w większości po owych dwóch-trzech tygodniach porzucić) dziś coś absolutnie zdrowego i ze wszech miar polecanego! Dariusz A. Zeller

Sałatka z rukoli z tuńczykiem i kukurydzą (4 porcje po 200 kcal)

Składniki: l l

opakowanie rukoli 100 g puszka odsączonego tuńczyka w oleju

110 g

kula mozzarelli light 125 g l puszka kukurydzy odsączona 200 g l p ęczek rzodkiewek 100 g l 200 g pomidorków koktailowych l 1 długi ogórek 200 g l 2 łyżki octu balsamicznego l s ól, pieprz l

Sposób przyrządzenia:

Pomidorki i rzodkiewki umyj i pokrój w ćwiartki. Ogórka obierz i pokrój w półksiężyce. Ser mozzarella pokrój w kostkę. Wymieszaj wszystkie warzywa, łącznie z kukurydzą, dodaj mozzarellę i dobrze odsączonego z oleju tuńczyka. Dopraw solą pieprzem, octem i wymieszaj. Na koniec dodaj rukolę i ponownie delikatnie wymieszaj.

Deser bezowy (100 kcal)

Składniki:

bezy 10 g garść borówek amerykańskich – 50 g l 2 łyżki serka homogenizowanego l l

naturalnego

ewentualnie stewia lub lemon

do smaku

Sposób przyrządzenia:

Bezy włóż do woreczka i rozkrusz tłuczkiem. Serek wymieszaj ze stewią – nie musisz tego robić, bo deser i tak jest słodki ze względu na bezy i owoce. Na dno pucharka wyłóż połowę borówek amerykańskich, łyżkę serka, połowę rozkruszonych bez i jeszcze raz wszystkie warstwy w tej samej kolejności. Udekoruj borówkami.

Coś na ząb |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

| 39

w nowy rok Kanapki z owocami (100 kcal)

Składniki:

kromka chleba graham 30 g 10 g serka ricotta l plaster pomarańczy 30 g l o drobina startej gorzkiej czekolady 2 g l l

K anapka

z ricottą i borówkami amerykańskimi (100 kcal) l kromka chleba graham 30 g l 15 g sera ricotta l 20 g borówek amerykańskich

Kanapka z ricottą, kiwi i truskawkami (100 kcal) l kromka chleba graham 30 g l 20 g kiwi l 20 g truskawek

Kanapka z ricottą i winogronami

(100 kcal) l kromka chleba graham 30 g l s er ricotta 15 g l 20 g winogron UWAGA: Można oczywiście zjeść podwójną porcję, aby uzyskać posiłek o wartości energetycznej 200 kcal np. na drugie śniadanie.

Zupa krem z marchewki (3 porcje po 100 kcal)

Składniki:

500 g marchewki 1 cebula 100 g l 3 ząbki czosnku 10 g l 2 łyżki soku z cytryny l łyżeczka oliwy 5 g l duża garść natki pietruszki l s ól, pieprz, kmin rzymski mielony, l l

curry

Sposób przyrządzenia:

W garnku z nieprzywierającym dnem podsmaż na łyżeczce oliwy pokrojoną w kostkę cebulę – ciągle mieszaj, aby się nie przypaliła. Dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek i chwilę podsmaż. Dodaj obraną i pokrojoną na kawałki marchewkę i zalej wszystko wodą tak, aby przykryć warzywa. Gotuj około 15 minut, następnie zmiksuj blenderem. Dodaj kmin rzymski oraz trochę curry, sól i pieprz, a także sok z cytryny. Jeżeli krem wyszedł zbyt gęsty, możesz dodać trochę wody. Przed podaniem posyp dużą ilością świeżej natki pietruszki.

40 |

| Fitness

Małgorzata Koszela-Żarska instruktorka firtness, trenerka personalna malgorzata.koszelazarska@gmail.com

koszelazarska

Chcesz urozmaicić swój trening? Wykorzystaj małą piłkę gimnastyczną, mającą średnicę od 16 do 26 cm. Trening z taką piłką mocno angażuje do pracy mięśnie głębokie.

ożna ją trzymać w zgięciach nóg, między biodrem a udem, a także na stopie, bądź też podpierać się na niej ręką. Ja często na swoich zajęciach wykorzystuję ją do ćwiczeń wzmacniających. Piłka ta jest często wykorzystywana na zajęciach pilatesu czy jogi, a także korekcyjnych. Polecam osobom, które mają problemy z kręgosłupem, ponieważ ćwiczenia na piłkach aktywują mięśnie odpowiedzialne za utrzymanie prawidłowej postawy i stabilizację kręgosłupa – mięśnie głębokie. Jeśli są one wystarczająco silne, ryzyko problemów z kręgosłupem jest niewielkie. Ponadto zajęcia z wykorzystaniem piłki pozwalają na wzmocnienie wielu innych mięśni: rąk, nóg, pośladków i brzucha.

Deska z turlaniem

Pozycja wyjściowa: Zacznij w pozycji jak do pompki. Dłonie oprzyj pod barkami, a pod jedną trzymaj piłkę. Utrzymuj całe ciało w linii prostej. Ruch: Starając się nie poruszać tułowiem ani biodrami, przeturlaj piłkę do drugiej dłoni. Powtarzaj przekazywanie piłki z ręki do ręki przez określony czas (np. minutę).

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

Zaangażuj mięśnie głębokie

Fitness |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

| 41

Wznoszenie bioder

Pozycja wyjściowa: Połóż się na plecach, ręce wzdłuż ciała, nogi zgięte w kolanach, piłkę umieść między kolanami. Ruch: Powoli unieś biodra, łopatki i barki leżą na macie. Zepnij pośladki. Powoli wróć do pozycji wyjściowej ściskając piłkę kolanami. Zrób 10 powtórzeń w 3 seriach.

Scyzoryk

Pozycja wyjściowa: Usiądź na piłce do ćwiczeń. Oprzyj dłonie za sobą (palce skieruj w stronę pośladków), a nogi unieś i zegnij w kolanach. Ruch:. Nie ruszając jednej nogi wyprostuj drugą tak, żeby znalazła się nisko nad podłogą. Cofnij ją do pozycji wyjściowej i powtórz ten sam ruch drugą nogą. Ćwicz na zmianę i powtarzaj w kilku seriach.

42 |

7 stycznia 2021 | Nº 877 |

| zdrowie

Beata Wdowczyk-Murfitt Dip ION, terapeutka żywieniowa www.lasantebybeata.co.uk

Noworoczny detoks... mieszkania

Wiemy sporo na temat detoksu i jak ważne jest oczyszczanie organizmu z toksycznych substancji. Należy jednak pamiętać, że bez oczyszczenia miejsca, w którym najczęściej przebywamy – naszego domu, nawet najlepszy detoks organizmu nie będzie tak efektywny. Na to, co dzieje się w naszym domu, mamy bezpośredni wpływ. Dlatego zwróćmy uwagę na to, w jaki sposób dbamy o czystość tego najbliższego nam środowiska. Pamiętajmy również, że im więcej mamy przestrzeni w domu, tym lepiej to wpływa na naszą psychikę.

Bezpłatne webinary Zapraszamy na prowadzone przez Beatę Wdowczyk-Murfitt webinaria, z których dowiecie się więcej o zdrowym odżywianiu i wzmacnianiu odporności organizmu. Szczegóły na stronie www.londonspark.org.uk

Artykuł powstał w ramach projektu „Supporting wellbeing of Polish community”, dofinansowanego z rządowego Funduszu Coronavirus Community Support Fund i zarządzanego przez The National Lottery Community Fund.

| Nº 877 | 7 stycznia 2021

zdrowie |

Porządki 1. Kuchnia

Warto otworzyć szafki i zrobić mały przegląd przypraw, konserw czy makaronów. Niektórym produktom mogła się już skończyć data ważności. Pozostałe warto umieścić najlepiej szklanych pojemnikach. Dzięki temu łatwiej będzie z nich korzystać i będą lepiej wyglądać na półce. Na koniec najtrudniejsze zadanie: czas usunąć zbędne maszynki i roboty kuchenne oraz pozbyć się wysłużonych patelni i garnków.

3. Sypialnia

Czy aby naprawdę potrzebujemy tych wszystkich książek, biżuterii i inne gadżety na nocnym stoliku? Prawdopodobnie nie. Posegregujmy je i poukładajmy. Miejsce do spania powinno być wolne od bałaganu. Jeśli troszczymy się o zdrowie, usuńmy też z sypialni telefon i ładowarkę. Dzięki temu będziemy spać spokojniej.

4. Łazienka

Sprawdźmy wszystkie produkty do pielęgnacji osobistej, warto zwrócić uwagę na daty ważności i jakość tych produktów. Może już czas na zainwestowanie w zdrowsze produkty, niezawierające szkodliwych dla skóry substancji.

5. Salon

W salonie głównym problemem są często zbędne dekoracje. Częściowo wypalone świeczki, zakurzone pamiątki z podróży czy inne przypadkowe drobiazgi. Pozbądźmy się też starych gazet i czasopism. Pamiętajmy, dom służy przede wszystkim do mieszkania, a nie do magazynowania zbędnych przedmiotów. Nie zagracajmy go!

6. Rośliny w domu

W powietrzu krąży wiele związków, groźnych dla naszego zdrowia. Rośliny nie tylko pochłaniają CO2 i uwalniają tlen, ale także oczyszczają powietrze z zanieczyszczeń. Rośliny uwalniają parę wodną, która zwiększa wilgotność. Im w pomieszczeniu jest cieplej i bardziej sucho, tym rośliny jeszcze bardziej nawilżają powietrze. Rośliny potrafią też filtrować drobnoustroje, które mogą podrażniać nasze drogi oddechowe. Rośliny sprawiają, że nasz nastrój się poprawia. Stajemy się bardziej zadowoleni, odczuwamy większą satysfakcję z życia, a nasze relacje z domownikami stają się silniejsze. Kwiaty zmniejszają niepokój, stres i depresję.

Bezpieczne środki czystości Nowoczesne środki czystości niestety mają sporą zawartość toksyn, co nie sprzyja zdrowiu. Warto wrócić więc do starych, sprawdzonych sposobów – zaoszczędzimy i będziemy bliżej natury. Oto kilka przepisów na ekologiczne środki czystości.

Składniki do domowych środków czyszczących:

Soda oczyszczona; Ocet; Dobrej jakości mydło w płynie albo detergent; Olejek z drzewa herbacianego; Cytryna; Butelki z rozpylaczem; Słoiczki

Delikatny, kremowy środek czyszczący

1/2 szklanki sody oczyszczonej zmieszać z płynnym mydłem bądź wybranym detergentem, tak aby otrzymać kremową masę. Nałożyć na gąbkę i używać do czyszczenia kafelków, prysznica czy wanny. Łatwo się spłukuje. Przechowywać należy w zamkniętym słoiku bądź przygotowywać miksturę w miarę potrzeb na bieżąco.

Płyn do mycia okien

1/4-1/2 łyżeczki płynnego detergentu, 3 łyżeczki octu, 2 szklanki wody, butelka z rozpylaczem. Połącz wszystkie składniki i używaj, tak jak środków do mycia okien. Detergent – mydło jest tu ważne, gdyż rozpuści substancje woskowe pozostawione na szybie przez komercyjne środki czyszczące.

Środek do czyszczenia kuchenki i piekarnika

Szklanka sody oczyszczonej i woda, troszkę płynnego mydła/detergentu. Spryskać powierzchnię dość obficie wodą, poprószyć sodą – dość grubą warstwą i pozostawić na noc. Rano usunąć zabru-

ormacje f in e z js ie n z a jw a N a zawsze pod re˛ k ˛ .

dzenia ściereczką. Na koniec przetrzeć raz jeszcze ściereczką już z niewielką ilością detergentu i wody.

Środek czyszczący do wszystkiego

1/2 łyżeczki sody oczyszczonej, kilka kropel mydła w płynie bądź detergentu, 2 szklanki ciepłej wody. Kilka kropel olejku z drzewa herbacianego. Połącz wszystkie składniki w butelce z rozpylaczem, wstrząśnij butelką, by soda się rozpuściła. Używaj do czyszczenia wszystkich powierzchni.

Środek do czyszczenia drewna

1/2 łyżeczki oliwy z oliwek 1/4 szklanki octu, albo świeżego soku z cytryny Zamocz ściereczkę w miksturze i przetrzyj drewniane powierzchnie. Przechowuj w zamkniętym słoiczku.

Octowy spryskiwacz

Pię ciopro c entowy roztwór o ctu w butelce z rozpylaczem – świetny do czyszczenia blatów kuchennych czy drewnianych desek do krojenia. Można spryskać deskę na noc, roztwór wtedy wsiąknie, zapach wywietrzeje, zarazki znikną. Pamiętajmy o nieużywaniu plastikowych desek, bo plastik łatwo dostaje się do żywności. W łazience roztwór ten dobry jest do odkażania sedesu...

www.cooltura24.co.uk

| 43

44 44 |

ROZRYWKA | ROZRYWKA

Cooltura+ 7 stycznia 2021 || Nº Nº763 877 ||

Stronę Stronyredaguje redagujeDariusz DariuszA.A.Zeller Zeller

Quiz: Muzyka polska Pobrexitowy sprawdzian wiedzy o Wielkiej Brytanii 1. Dżem – Czerwony jak 6. Kto to śpiewał: „Wolność …….. 1. Jak brzmi oficjalna a. Piec nazwa Wielkiej Brytanii? b. Komunista

kocham i rozumiem, 6. Flagaoddać Wielkiej wolności nieBrytanii jest kombinacją umiem”? a. Królestwo dawnych flag: c. Krew Wielkiej Brytanii a. Breakout

„Kolorowe jarmarki”? 5. Pod jakim adresem a. Janusz Laskowski znajduje się biuro premiera? b. Irena Santor a. Threadneedle Street c. Maryla Rodowicz b. Baker Street d. Jerzy Połomski c. 5th Avenue d. Downing Street

5. Którego zespołu jest to cytat: „Kocham cię kochanie moje, kocham cię a kochanie moje…”? a. Hey b. Maanam c. ONA d. Renata Przemyk

a. 1548 d. Dobrego b. 1918 1707 8.c.„A kiedy przyjdzie także d. 1066 po mnie

Zegarmistrz światła 8. Czy Irlandia purpurowy do Królestwa Bynależy mi zabełtać błękit Wielkiej w głowie Brytanii? a. Tylko północna …………………………………….”

dodaj ogłoszenie na

b. Nie a. To go zapytam, czy jest c. Tylko zdrowypołudniowa d. Obie, północna i południowa b. Zawieje wreszcie wiatr odnowy 9. c.IleStanę żon się miał Henryk VIII? nagle fioletowy a. 1d. To będę jasny i gotowy b. 4 6 9.c.„Wehikuł czasu” to d. 3 przebój którego zespołu?

cooltura24.co.uk

a. Dżem

10 Jakie stworzenie znajduje b. Coma sięc. na walijskiej fladze? Perfect

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

a. Orzeł d. Lao Che b. Pies c. Smok 10. „Niech żyje bal!” d. Koń

śpiewa…

a. Małgorzata Ostrowska b. Halina Kunicka c. Justyna Steczkowska d. Maryla Rodowicz

Odpowiedzi: 1d, 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

a. 90 a. Nie od razu się przebijesz b. 88 przez mój chłód! c. 95b. Nie od razu zniknie rejestr d. 93 Twoich szkód! c. Nie od razu stopisz serca 4. Jakie jest mego miasto lód! stolicą d. NieSzkocji? od razu się opłaci ten a. Glasgow Twój trud! b. Dundee c. Edynburg 4. Kto był pierwszym d. Aberdeen utworu wykonawcą

życia. 7. a.W którym Błogiego roku Anglia i Szkocja stały się b. Długiego jednym państwem? c. Miłego

Prawidłowe odpowiedzi:

zwanych Beefeaters? a. Twierdza Towermiła nie 3. „Nie dokazuj, b. Cardiff dokazuj c. Buckingham Palace Przecież nie jest z Ciebie d. Katedra westminsterska znowu taki cud Nie od razu, miła nie od 3. Ile lat ukończy w tym razu roku Elżbieta II? ………………………………..”

a. A Irlandii, b.nglii, Andrzej ZauchaSzkocji, Walii c. Chłopcy z Placu Broni b. Anglii, d. Tilt Irlandii, Szkocji c. Irlandii, Szkocji, Walii Anglii –i Szkocji 7.d.Kombi Słodkiego, ……..

1b, 2a, 3d, 4c, 5d, 6b, 7c, 8a, 9c, 10c.

b. Z d. jednoczone Królestwo Cegła Wielkiej Brytanii i Irlandii 2. Północnej Jakie było prawdziwe c. Królestwo Anglii nazwisko Czesława d. Imperium Brytyjskie Niemena? a. Nowak 2. Jak nazywa się słynna b. Wydrzycki budowla w Londynie c. Burzyński pilnowana przez strażników d. Sempoliński

SUDOKU

L L

O O

L L

••• l l Inżynier, lmatematyk Profesor do studenta na egzaminie: i fizyk stanęli do zawodów o to, -kto, Proszę pana, czy pan wkawaogóle mając określony chce skończyć studia? łek siatki ogrodzeniowej, ogro-dzi Taknajwiększy panie profesorze. obszar. Inży-nier No to właśnie pan skończył... wymierzył staranny kwadrat, matematyk obliczył, l l l że najlepszy stosunek obwodu Do w Szwajcarii wchodzi do banku pola powierzchni ma okręg klient walizką i ściszonym głosem i taki zteż zbudował płot. Fizyk mówi do bankiera: natomiast zawinął się cały -w siatkę Chciałbym wpłacić pieniądze, i powiedział, że jestw tej walizce jest cztery miliony euro. na zewnątrz. Na to bankier uśmiechnięty:

- Proszę nie ściszać • • • głosu, bieda to żaden wstyd. Mąż do żony: – Jest nasza rocznica l l ślubu. Musimy to ljakoś uczcić. Zapytali Grzegorza Latę, czy repreCo powiesz na Kajmany? zentacja z 1974 pokonałaby dzi– Serio?!!! siejszą kadrę.już bilety. – Mam - Tak,– Nie wygralibyśmy 1:0. wierzę... Super!!!!!! -Zaraz Tylko pakuję tyle? walizkę. - No– Jaką tak, proszę pamiętać że więkwalizkę? Przeszość z nas jesttylko już po cież idziemy do70. zoo na wystawę krokodyli. l• l • •l JasiuKocham przychodzi szkoły i chwali cięzetato! się ojcu: – Może powiesz to też -mamie. Tato, dzisiaj na się kartkówce nie Bardzo ucieszy. popełniłem żadnego błędu orto– Mamo, kocham tatę! graficznego!

- Wspaniale synu, • • a• jaki był temat? - Tabliczka mnożenia. – Dlaczego zerwałaś z Piotrem? l lmi l tego, czego – Nie dawał -oczekiwałam. Tatusiu, czy Ocean Spokojny zawsze jest spokojny? – A czego oczekiwałaś? - Co – Nie za dziwne pytanie? Czy nie wiem. Nie dawał możesz pytać się o coś mądrzejszego? mi tego... - Mogę. Kiedy umarło • • • Morze Martwe?– Spotkały się dwa stare, ślepe konie. l stary? l l – Wiesz co Może Student studenta: byśmy pyta tak na stare lata -wystartowali Powtarzałeś coś przed egzamiw Wielkiej Parnem? dubickiej? - Tak. – Wiesz co, nie widzę prze-szkód. A co? - Będzie dobrze, będzie dobrze...

plac zabaw |

| Nº 877 | 7 stycznia 2021 znajdź 12 różnic

policz skarpety

labirynt

sudoku dla dzieci

| 45

Chcesz się zareklamować w Coolturze, radiu PRL, na portalu Cooltura24?

ZADZWOŃ!

Niech nie zabraknie tego, co najważniejsze.

079 32 606 100 joanna@cooltura.co.uk

0208 569 8144

sales@steelo.co.uk

3 The Pavement Pope’s Lane, London W5 4NG

Artur Galla Polski Dom Pogrzebowy

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

Zapraszamy do współpracy!

Telefon całodobowy:

Email: biuro@bwl-stolarnia.pl Tel: +48 532 993 780 www.bwl-stolarnia.pl

02088405188

polskidompogrzebowy.co.uk

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

 załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com

24.co.uk

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£220 + VAT

12Y

SKIP

£270 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

Untitled-3 1

07.11.2019 09:58:08

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London